คู่มือแนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่ายเพื่อบริการสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2565 สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

2.3) กรณีีที่่�หน่่วยบริิการให้้บริิการรัักษาผู้�้ ป่่วยนอกเขตประมาณการเงิ นรายรัับที่�่อััตราที่่�
9,600 บาทต่อ่ adjRW

3) กัันเงินไว้้ปรัับเกลี่่�ย ไม่่เกิินร้้อยละ 10 ของประมาณการรายรัับที่่�หน่่วยบริิการสัังกััด สป.สธ.จะได้้รัับ
ปีงี บประมาณ 2565 สำ�ำ หรับั บริิหารจัดั การระดัับประเทศ/เขต/จัังหวััด และสำำ�หรับั การปรับั เกลี่�่ยรายรับั ของแต่ล่ ะ
หน่ว่ ยบริิการ (CUP) ภายใต้เ้ งื่อ� นไขการจ่า่ ยแบบขั้�นบัันได (Step ladder) ตามจำ�ำ นวนผู้�้มีสิิทธิิสำำ�หรัับบริิการผู้�้ ป่่วย
นอกทั่่ว� ไปและค่า่ บริิการสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกันั โรคสำำ�หรับั บริิการพื้้น� ฐาน และการเพิ่ม�่ ค่า่ ถ่ว่ งน้ำ�ำ�หนักั บริิการ
ผู้้�ป่่วยใน (กำำ�หนดค่่า K) ตามกลุ่�มระดับั หน่่วยบริิการ

4) คำำ�นวณจัดั สรรภายใต้เ้ งื่�อนไขของ สป.สธ.
4.1) คำำ�นวนแบบขั้�นบัันได (Step ladder) ตามจำำ�นวนผู้้�มีีสิิทธิิสำำ�หรัับบริิการผู้้�ป่่วยนอกทั่่�วไปและ

ค่า่ บริิการสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกันั โรคสำ�ำ หรับั บริิการพื้้น� ฐาน โดยคำ�ำ นึงึ ถึงึ ต้น้ ทุนุ ในการจัดั บริิการที่แ�่ ตกต่า่ งกันั
ในแต่ล่ ะพื้้�นที่ �่ ตามปััจจััย Economy of scale เพื่่อ� ให้ค้ ่า่ น้ำ�ำ� หนักั ของแต่ล่ ะขั้น� การจัดั สรร โดยใช้้จำ�ำ นวนประชากร
UC ณ 1 เมษายน 2564

4.2) คำ�ำ นวณการเพิ่�่มค่่าถ่่วงน้ำ�ำ�หนัักบริิการผู้้�ป่่วยใน (กำ�ำ หนดค่่า K) กำำ�หนดการเพิ่่�มค่่าถ่่วงน้ำ��ำ หนััก
อััตราการจ่่ายค่่าบริิการผู้้�ป่ว่ ยในที่่ใ� ช้้บริิการในเขต (กำ�ำ หนดค่่า K) ตามกลุ่�มประเภทหน่่วยบริิการและจำำ�นวนเตีียง

5) การคำำ�นวณประกันั รายรับั ค่า่ บริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกทั่่ว� ไป ค่า่ บริิการสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกันั โรคสำำ�หรับั
บริิการพื้้น� ฐาน และค่า่ บริิการผู้้�ป่ว่ ยในทั่่ว� ไป ปีงี บประมาณ 2565 หลังั คำ�ำ นวณการจ่า่ ยแบบขั้น� บันั ได (Step ladder)
และการจ่า่ ยเพิ่ม่� ค่า่ ถ่ว่ งน้ำ�ำ� หนักั (กำำ�หนดค่า่ K) ตามกลุ่�มระดับั หน่ว่ ยบริิการและปรับั ลดค่า่ แรงในระบบที่ร�่ ะดับั หน่ว่ ย
บริิการ (CUP) จะปรัับประมาณการรายรัับให้้ได้้ตามที่�่กำำ�หนด โดยใช้้เงิ นที่�่กัันไว้้สำำ�หรัับการปรัับเกลี่่�ยรายรัับของ
แต่ล่ ะหน่่วยบริิการ (CUP) ตามแนวทางและเงื่อ� นไข ที่ค่� ณะอนุกุ รรมการกำำ�หนดหลักั เกณฑ์ก์ ารดำำ�เนิินงานและการ
บริิหารจััดการกองทุนุ ภายใต้ค้ ณะกรรมการหลักั ประกันั สุุขภาพแห่ง่ ชาติิกำ�ำ หนด ดัังนี้้�

5.1) สำ�ำ หรัับหน่่วยบริิการทุุกแห่่ง ประกัันรายรัับไม่่น้้อยกว่่าร้้อยละ 92 ของรายรัับภาพรวมขั้�นต่ำำ��
ปีงี บประมาณ 2564 ยกเว้น้ หน่ว่ ยบริิการในเขตนำ�ำ ร่่องการปฏิิรูปเขตสุุขภาพ ประกอบด้้วย เขต 1 เชีียงใหม่่ เขต 4
สระบุรุ ีี เขต 9 นครราชสีีมา และเขต 12 สงขลา ให้ส้ ามารถประกันั รายรัับได้้ไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ ร้้อยละ 87 ของรายรับั ภาพ
รวมขั้�นต่ำ��ำ ปีีงบประมาณ 2564

5.2) สำำ�หรับั หน่่วยบริิการกลุ่�ม รพช.ที่�่มีีจำ�ำ นวนประชากร UC น้อ้ ยกว่่า 30,000 คน ประกัันรายรัับ
ไม่น่ ้อ้ ยกว่่าร้้อยละ 100 ของ Minimum operating Expense (MOE) ของการให้บ้ ริิการผู้�้ ป่่วยสิิทธิิ UC และเพิ่่ม�
รายการ Fixed cost ที่ต�่ ้อ้ งจ่า่ ยให้้ รพ.สต.ภายใต้้ CUP เพิ่่ม� เติิม

5.3) สำ�ำ หรับั หน่่วยบริิการเป้า้ หมายที่�ช่ ่ว่ ยเหลืือเป็น็ การเฉพาะที่่�มีีความเสี่�่ยงทางด้า้ นการเงิน (ป้้องกััน
ความเสี่ย�่ งระดัับประเทศ)

6) เงินกัันสำำ�หรัับบริิหารจััดการระดัับเขต/จัังหวััด หน่่วยบริิการจะได้้รัับการปรัับเกลี่่�ยเงินโดยคณะทำ�ำ งา
นร่ว่ มฯ ระดัับเขต

250

2. ค่า่ บริกิ ารสร้า้ งเสริิมสุุขภาพและป้้องกัันโรคสำ�ำ หรับั บริิการพื้้�นฐาน กรณีีสิทิ ธิอิ ื่่น� ๆ (PP NON UC)
ค่า่ บริิการสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกันั โรคสำำ�หรับั บริิการพื้้น� ฐาน (กรณีีสิทิ ธิิอื่น� ๆ ที่ไ�่ ม่ใ่ ช่ส่ ิทิ ธิิ UC) คำำ�นวณ

วงเงินตามจำำ�นวนประชากรสิทิ ธิิอื่น� ๆ ระดับั จังั หวัดั เนื่อ�่ งจากประชากรสิทิ ธิิอื่น� ๆ ไม่ม่ ีีการลงทะเบีียนกับั หน่ว่ ยบริิการ

โดยให้ป้ รับั เกลี่ย่� ให้ห้ น่ว่ ยบริิการทั้้ง� ภาครัฐั และเอกชนทุกุ สังั กัดั ตามความจำ�ำ เป็น็ และความเหมาะสมในการให้บ้ ริิการ

ดัังนี้้ �

1) โดยคำำ�นึึงถึึงสััดส่่วนของผู้้�ประกัันตนของกองทุุนประกัันสัังคมและสััดส่่วนตามทะเบีียนราษฎร์์ของ

สวััสดิิการข้า้ ราชการร่ว่ มกับั หน่ว่ ยบริิการรััฐและเอกชนในพื้้�นที่่� ทั้้�งนี้้อ� าจจะนำ�ำ ผลงานบริิการกลุ่�มสิทิ ธิิอื่น� ประกอบ

การพิิจารณาร่่วมด้้วย ภายใต้้เงื่�อนไขที่่�ผู้้�รัับบริิการสามารถใช้้บริิการในหน่่วยบริิการสัังกัดั UC ได้โ้ ดยไม่่มีีการเรีียก

เก็บ็ เงิน

2) การปรัับเกลี่่�ย ให้้ สปสช.เขต หารืือกับั ผู้้แ� ทน สธ.ระดัับเขตหรืือจัังหวัดั หรืืออาจจะหารืือร่่วมกัับผู้�้แทน

กองทุุนสิิทธิิที่�่เกี่่�ยวข้้อง รวมทั้้�งภาคประชาชน เพื่�่อดำ�ำ เนิินการปรัับเกลี่่�ยให้้หน่่วยบริิการ และผ่่านความเห็็นชอบ

จาก อปสข.

3. ค่า่ ใช้จ้ ่่ายเพิ่่ม� เติมิ สำ�ำ หรับั หน่่วยบริกิ ารในพื้้น� ที่ก่� ัันดาร พื้้�นที่�เ่ สี่่�ยงภััย และพื้้น� ที่จ่� ังั หวัดั ชายแดนภาคใต้้
เป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยบริิการสาธารณสุขุ เพิ่ม�่ เติมิ สำำ�หรับั หน่ว่ ยบริิการที่จ�่ ำำ�เป็น็ ต้อ้ งให้บ้ ริิการประชาชนในพื้้น� ที่ก�่ ันั ดาร

และพื้้�นที่�่เสี่่ย� งภััย พื้้น� ที่จ�่ ัังหวัดั ชายแดนภาคใต้้ (จังั หวััดนราธิวิ าส ปััตตานีี ยะลา สงขลา และสตููล) โดยหลักั เกณฑ์์

การจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเป็็นไปตามแนวทางและเงื่่�อนไข ที่�่คณะอนุุกรรมการกำ�ำ หนดหลัักเกณฑ์์การดำ�ำ เนิินงานและการ

บริิหารจัดั การกองทุนุ ภายใต้้คณะกรรมการหลักั ประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิกำ�ำ หนด

4.กำำ�หนดการโอนเงินิ ให้้หน่ว่ ยบริิการ

รายการ งวดการโอนเงนิ

1. ค่าบรกิ ารผู้ปว่ ยนอกท่วั ไป งวดที่ 1: สปสช.จะโอนเงนิ รอ้ ยละ 50 ของตวั เลขรายรับปี 2565 ไมเ่ กิน
วันที่ 31 ตลุ าคม 2564

2. ค่าบรกิ ารสร้างเสรมิ สุขภาพ งวดที่ 2: สปสช.จะโอนเงนิ ให้ครบจำ�นวนเงินรายรับปี 2565 ไม่เกินวันที่
และปอ้ งกนั โรค สำ�หรับบริการ 31 มกราคม 2565
พื้นฐาน
งวดที่ 1: สปสช.จะโอนเงนิ รอ้ ยละ 50 ของตวั เลขรายรับปี 2565 ไม่เกนิ
วนั ที่ 31 ตุลาคม 2564

งวดที่ 2 : สปสช.จะโอนเงนิ ให้ครบจำ�นวนเงินรายรบั ปี 2565 ไมเ่ กนิ วันท่ี
31 มกราคม 2565

3. คา่ บรกิ ารผูป้ ่วยในท่ัวไป สปสช.จะโอนเงินตามผลงานการให้บรกิ ารที่ส่งมาในแตล่ ะเดือน โดยโอน
เงินตามปฏิทินการออก Statement ปงี บประมาณ 2565

4. เงินกนั สำ�หรับบรหิ ารจัดการ โอนไมเ่ กนิ 31 ตุลาคม 2564
ระดับเขต/จงั หวดั

251

รายการ งวดการโอนเงนิ

5.คา่ บริการสรา้ งเสริมสขุ ภาพและ โอนไมเ่ กนิ 31 ตลุ าคม 2564
ป้องกันโรคสำ�หรบั บริการพื้นฐาน
กรณีสิทธิอื่นๆ (PP NON UC)

6.คา่ ใช้จา่ ยเพิ่มเติมสำ�หรบั หน่วย โอนไม่เกนิ 31 ตุลาคม 2564
บรกิ ารในพื้นทก่ี นั ดาร พื้นทเ่ี สี่ยงภยั
และพื้นที่จงั หวดั ชายแดนภาคใต้

หมายเหตุุ : ทั้้ง� นี้้ � สปสช.ต้อ้ งได้ร้ ับั ผลการปรับั เกลี่ย�่ เป็น็ ตามกรอบระยะเวลาที่ก�่ ำ�ำ หนด

การบริหิ ารจััดการเงิินกัันแบบบััญชีีเสมืือน (Virtual account)
หากจังั หวัดั ใดมีีความประสงค์ท์ ี่จ�่ ะกันั เงินไว้แ้ บบบัญั ชีีเสมืือนระดับั จังั หวัดั (Virtual account) สำ�ำ หรับั การหักั
ชำ�ำ ระบัญั ชีีระหว่า่ งกันั (Clearing house) เพื่อ�่ ลดภาระในการตามจ่า่ ยของหน่ว่ ยบริิการและเป็น็ การกระจายความเสี่ย�่ ง
(Risk Sharing) ให้จ้ ังั หวัดั หารืือร่ว่ มกับั สปสช.เขตเพื่อ�่ จัดั ทำ�ำ ข้อ้ เสนอกันั เงิน Virtual account โดยผ่า่ นความเห็น็ ชอบ
จาก อปสข. โดยเงินกันั Virtual account จะกันั เงินจากรายรับั เงินค่า่ บริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกทั่่ว� ไป ที่จ�่ ่า่ ยแบบเหมาจ่า่ ยต่อ่
ผู้�้มีสิทิ ธิิของหน่ว่ ยบริิการ
1.การกันั เงิน Virtual account สามารถกันั ได้้ 2 วัตั ถุปุ ระสงค์์

1.1 เพื่อ�่ ใช้ส้ ำ�ำ หรับั หักั ชำ�ำ ระบัญั ชีีระหว่า่ งหน่ว่ ยบริิการกรณีีค่า่ บริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกรับั ส่ง่ ต่อ่ ข้า้ มจังั หวัดั
โดย สปสช.จะหักั ชำ�ำ ระบัญั ชีีระหว่า่ งหน่ว่ ยบริิการ จากข้อ้ มููลที่เ�่ รีียกเก็บ็ ผ่า่ นโปรแกรม e-Claim โดยหักั ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยที่�่
หน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ ต้อ้ งร่ว่ มจ่า่ ยไม่เ่ กิินเพดานที่ก�่ ำ�ำ หนด จากเงินกันั Virtual account

1.2 เพื่อ�่ ใช้ส้ ำ�ำ หรับั หักั ชำ�ำ ระบัญั ชีีระหว่า่ งหน่ว่ ยบริิการกรณีีค่า่ บริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกรับั ส่ง่ ต่อ่ และบริิการ
ผู้�้ ป่ว่ ยนอกกรณีีอุบุ ัตั ิเิ หตุแุ ละป่ว่ ยฉุกุ เฉิินในจังั หวัดั โดยให้ส้ ำ�ำ นักั งานสาธารณสุขุ จังั หวัดั รวบรวมและตรวจสอบข้อ้ มููลค่า่
ใช้จ้ ่า่ ยค่า่ บริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกรับั ส่ง่ ต่อ่ และบริิการผู้�้ ป่ว่ ยนอกกรณีีอุบุ ัตั ิเิ หตุแุ ละป่ว่ ยฉุกุ เฉิินในจังั หวัดั และแจ้ง้ การจัดั สรรเงิน
ที่ต�่ ้อ้ งจ่า่ ยให้ก้ ับั หน่ว่ ยบริิการที่ร�่ ักั ษามายังั สปสช.เขตในพื้้น� ที่ �่ ตามแบบฟอร์ม์ ที่ก�่ ำ�ำ หนด (รายละเอีียดตามภาคผนวก 17)
เพื่อ�่ ตรวจสอบและแจ้ง้ ให้ ้ สปสช.โอนเงินให้ก้ ับั หน่ว่ ยบริิการที่ร�่ ักั ษาต่อ่ ไป

2. การบริิหารการจ่า่ ยเงิน Virtual account
2.1 กรณีีเงิน Virtual account คงเหลืือน้อ้ ย และอาจไม่พ่ อต่อ่ การหักั ชำ�ำ ระบัญั ชีี สปสช.จะประสาน

แจ้ง้ ให้ ้ สปสช.เขตและสำ�ำ นักั งานสาธารณสุขุ จังั หวัดั ทราบ เพื่อ�่ ที่จ�่ ะหักั ชำ�ำ ระบัญั ชีีไปยังั หน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ ที่ส�่ ่ง่ ต่อ่ แทน
2.2 กรณีีหากเงิน Virtual account รายจังั หวัดั มีีเงินเหลืือ หลังั จากหักั ชำ�ำ ระค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเสร็จ็ สิ้น� แล้ว้

ให้ส้ ำ�ำ นักั งานสาธารณสุขุ จังั หวัดั พิิจารณาจัดั สรรเงินส่ว่ นที่เ�่ หลืือให้ก้ ับั หน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ ในจังั หวัดั โดยประสานแจ้ง้
มาที่ �่ สปสช.เขตในพื้้น� ที่�่ เพื่อ�่ ตรวจสอบและแจ้ง้ ให้ ้ สปสช.โอนเงินให้ก้ ับั หน่ว่ ยบริิการต่อ่ ไป

252

บทท่ี 9

การจัดสรรเงินเหมาจ่ายรายหัว
ส�ำหรับหน่วยบริการภาครัฐนอกสงั กัด
ส�ำนกั งานปลดั กระทรวงสาธารณสุข

และหน่วยบริการเอกชน

ปีงี บประมาณ 2565 หน่ว่ ยบริิการภาครัฐั นอกสังั กัดั สำำ�นักั งานปลัดั กระทรวงสาธารณสุขุ และหน่ว่ ยบริิการ
เอกชน จะได้้รัับการจััดสรรเงินเหมาจ่า่ ยรายหััว ดัังนี้้�
1. ค่่าบริิการผู้�้ ป่่วยนอกทั่่�วไป ประเภทบริิการที่่�จ่่ายแบบเหมาจ่่ายต่่อผู้�้ มีีสิิทธิิ ตามจำ�ำ นวนการ
ลงทะเบีียน ประชากรผู้�้มีสิิทธิริ ายเดืือน (Point) ของปีีงบประมาณ 2565
2. ค่า่ บริิการสร้้างเสริิมสุขุ ภาพและป้้องกันั โรคสำำ�หรัับบริิการพื้้น� ฐาน (P&P basic services) จัดั สรรตาม
จำำ�นวนการลงทะเบีียนประชากรผู้�้มีสิทิ ธิริ ายเดืือน (Point) และผลงานการให้บ้ ริิการโดยใช้ข้ ้อ้ มููลผลงานบริิการตั้ง� แต่่
เดืือนเมษายน 2563 ถึึงเดืือนมีีนาคม 2564 ในการคำ�ำ นวณจัดั สรร รวมทั้้ง� การจ่่ายชดเชยตามรายการบริิการ (Fee
Schedule) ตามหลัักเกณฑ์์ วิิธีีการและเงื่�อนไขที่ ่� สปสช.กำำ�หนด
3. งบบริิการผู้้�ป่ว่ ยในทั่่ว� ไป จัดั สรรตามผลงานการให้้บริิการที่ส�่ ่ง่ มาในแต่ล่ ะเดืือน ในปีงี บประมาณ 2565
ด้ว้ ยราคากลางที่่�กำ�ำ หนด และจ่า่ ยด้้วยอััตราจ่่ายภายในเขต

253

เงื่อ�่ นไข หลักั เกณฑ์์ และอัตั ราการจ่า่ ยค่่าใช้้จ่่าย
1. หน่ว่ ยบริกิ ารที่ข่� ึ้้�นทะเบีียนหน่ว่ ยบริิการ ในพื้้�นที่่�เขต 1-12 มีีหลัักเกณฑ์์ในการจััดสรร ดัังนี้้�

1.1 งบบริิการผู้�้ ป่่วยนอกทั่่�วไป จ่่ายแบบเหมาจ่่ายต่่อผู้�้ มีีสิิทธิิ จะจััดสรรเงิ นให้้กัับหน่่วยบริิการประจำ�ำ
ตามจำำ�นวนการลงทะเบีียนประชากรผู้้�มีสิิทธิิรายเดืือน (Point) ของปีงี บประมาณ 2565 คููณด้้วยอััตราเหมาจ่่ายต่อ่
ผู้้�มีสิทิ ธิิที่ค่� ำ�ำ นวณในระดัับจัังหวัดั เฉลี่่ย� ต่อ่ เดืือน
1.2 งบบริิการสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้้องกัันโรคสำำ�หรับั บริิการพื้้น� ฐาน (P&P basic services)
1.2.1 จััดสรรแบบเหมาจ่่ายต่่อผู้้�มีีสิิทธิิ ตามจำ�ำ นวนการลงทะเบีียนประชากรผู้�้ มีีสิิทธิิรายเดืือน
(Point) ของปีีงบประมาณ 2565 คููณด้ว้ ยอััตราเหมาจ่่ายต่่อผู้้�มีสิิทธิิที่่�คำ�ำ นวณในระดัับจัังหวััดเฉลี่ย่� ต่่อเดืือน
1.2.2 จััดสรรตามผลงานบริิการโดยใช้้ข้้อมููลผลงานบริิการตั้�งแต่่เดืือนเมษายน 2563 ถึึงเดืือน
มีีนาคม 2564 ในการคำำ�นวณจัดั สรร
1.2.3 จ่า่ ยชดเชยตามรายการบริิการ (Fee Schedule) ตามหลักั เกณฑ์ ์ วิิธีีการและเงื่อ� นไขที่ ่� สปสช.
กำำ�หนด
1.3 งบบริิการผู้้�ป่่วยในทั่่�วไป โดยจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายตามข้้อมููลที่่�ส่่งมาในแต่่ละเดืือนให้้หน่่วยบริิการที่�่รัักษา
ด้ว้ ยราคากลางที่�่กำ�ำ หนด และจ่่ายด้้วยอััตราจ่่ายเบื้้�องต้้น 8,350 บาทต่่อ adjRW กรณีีรัักษาภายในเขต
1.4. การปรัับลดค่า่ แรงสำำ�หรัับหน่่วยบริิการภาครััฐสัังกัดั อื่่น� ในพื้้น� ที่ �่ สปสช.เขต 1 - 12 จะแยกการปรับั
ลดค่า่ แรงเป็น็ 2 กลุ่�ม ได้แ้ ก่่
1.4.1 กลุ่�ม Uhosnet จะหักั เงินเดืือนภายใต้เ้ พดาน โดย สปสช.จะแจ้้งยอดเงินเดืือนที่ต�่ ้้องหัักให้้
ทราบตอนต้น้ ปีี
1.4.2 กลุ่�มภาครัฐั อื่�น่ ๆ ที่�่เหลืือ (ยกเว้้น Uhosnet) จะปรัับลดค่า่ แรงจากรายรัับบริิการผู้้�ป่่วยนอก
ทั่่�วไปที่่�จ่่ายแบบเหมาจ่่ายต่่อผู้้�มีีสิิทธิิ และบริิการสร้้างเสริิมสุุขภาพและป้้องกัันโรคสำ�ำ หรัับบริิการพื้้�นฐาน (P&P
Basic Services) ในสัดั ส่ว่ นร้อ้ ยละ 32 ของรายรับั และปรับั ลดค่า่ แรงสำำ�หรับั บริิการผู้�้ ป่ว่ ยในเฉพาะบริิการภายในเขต
ในสัดั ส่ว่ นร้้อยละ 28 ของรายรับั

หมายเหตุุ : สำ�ำ หรับั หน่ว่ ยบริกิ ารที่�่ขึ้น้� ทะเบีียนหน่ว่ ยบริิการ ในพื้้�นที่เ�่ ขต 13 กรุุงเทพมหานคร เป็น็ ไป
ตามแนวทางปฏิิบัตั ิใิ นการขอรับั ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่�่อบริิการสาธารณสุุขในเขตกรุงุ เทพมหานคร ปีีงบประมาณ 2565

2. การโอนเงินิ ให้ก้ ัับหน่่วยบริิการ
การโอนเงินจัดั สรรจริิงตามผลงาน สปสช.จะโอนเงิน OP/PP ที่่�จ่่ายแบบเหมาจ่า่ ยตามประชากรผู้้�มีสิทิ ธิิ
รายเดืือน (Point) และเงินบริิการผู้�้ ป่่วยในเดืือนละ 1 งวด รวม 12 งวด ซึ่ง�่ มีีกำำ�หนดการโอนเงินให้้หน่ว่ ยบริิการ
ภายในระยะเวลาที่ก�่ ำ�ำ หนด ดังั นี้้�

254

ผลงาน ก�ำ หนดการโอนเงนิ OP/PP กำ�หนดการโอนเงิน IP

ตลุ าคม 2564 15 พฤศจิกายน 2564 โอนเงนิ ตามปฏิทนิ การออก Statement
พฤศจกิ ายน 2564 15 ธันวาคม 2564 ปีงบประมาณ 2565
17 มกราคม 2565
ธนั วาคม 2564
มกราคม 2565 15 กุมภาพนั ธ์ 2565

กมุ ภาพนั ธ์ 2565 15 มีนาคม 2565
มีนาคม 2565 18 เมษายน 2565
เมษายน 2565 16 พฤษภาคม 2565

พฤษภาคม 2565 15 มิถนุ ายน 2565
มิถนุ ายน 2565 15 กรกฎาคม 2565
กรกฎาคม 2565 16 สิงหาคม 2565

สิงหาคม 2565 15 กันยายน 2565
กันยายน 2565 14 ตุลาคม 2565

หมายเหตุุ: สำำ�หรับั สปสช.เขต 13 กรุุงเทพมหานคร เงิินค่า่ บริกิ ารผู้้�ป่่วยนอก และเงินิ ค่่าบริิการสร้้างเสริมิ สุขุ ภาพ
และป้้องกันั โรค การโอนเงิินจะเป็็นไปตามหลักั เกณฑ์์ วิธิ ีีการ และเงื่อ� นไขที่่� สปสช.กำำ�หนด

255

บทที่ 10

แนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่าย
เพื่อบริการสาธารณสุข

ด้านเอชไอวี/เอดส์ (HIV/AIDS)

ขอบเขตการบริกิ าร
งบบริิการผู้ต้� ิดิ เชื้อ� เอชไอวีีและผู้้�ป่ว่ ยเอดส์์ ประกอบด้ว้ ย 2 หมวด คืือ งบบริิการดููแลรักั ษาด้ว้ ยยาต้า้ นไวรัสั

และบริิการที่เ่� กี่ย่� วข้อ้ ง และงบบริิการป้อ้ งกันั การติดิ เชื้อ� เอชไอวีี โดยมีีแนวคิิดการบริิหารจัดั การในลักั ษณะภาพรวม
ระดับั ประเทศและระดับั เขต ซึ่ง่� ชดเชยหรืือสนับั สนุนุ งบประมาณให้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริิการเพิ่ม�่ เติมิ (Additional Payment)
แยกจากระบบบริิการทางการแพทย์์เหมาจ่่ายรายหัวั ตามปริิมาณงานในแต่ล่ ะหน่ว่ ยบริิการ
กรอบการบริิหารจัดั การค่่าบริกิ ารผู้้�ติดิ เชื้้อ� เอชไอวีีและผู้้�ป่ว่ ยเอดส์์

ปีงี บประมาณ 2565 สปสช. ได้ร้ ับั จัดั สรรงบประมาณบริิการผู้ต้� ิดิ เชื้อ� เอชไอวีีและผู้�้ ป่ว่ ยเอดส์์ โดยแบ่ง่ ออก
เป็น็ 2 หมวด ดังั แสดงในภาพที่�่ 1

256

 ภาพที่�่ 1 แสดงกรอบการบริิหารงบบริกิ ารผู้้�ติดิ เชื้้อ� เอชไอวีีและผู้�้ ป่่วยเอดส์์ ปีงี บประมาณ 2565
ก. บริิการดููแลรัักษาด้้วยยาต้้านไวรัสั และบริกิ ารที่�เ่ กี่่�ยวข้้อง

เพื่่�อเป็็นค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข กรณีีให้้บริิการด้้านการรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััสและบริิการที่่�
เกี่�ย่ วข้้อง ประกอบด้ว้ ย บริิการดููแลรัักษาด้้วยยาต้้านไวรัสั และยาลดไขมันั บริิการตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ บริิการ
ให้ก้ ารปรึกึ ษาและการตรวจหาการติิดเชื้อ� เอชไอวีีโดยสมััครใจ (Voluntary Counseling and Testing: VCT) การ
ตรวจคัดั กรองและการตรวจยืืนยันั ไวรััสตัับอักั เสบซีี Hepatitis C Virus : HCV และถุุงยางอนามัยั ทั้้�งนี้้� ให้้เป็็นไป
ตามแนวทางการตรวจวิินิิจฉััยรักั ษาและป้อ้ งกัันการติิดเชื้อ� เอชไอวีี ประเทศไทย
หลัักเกณฑ์ก์ ารจ่่ายค่า่ บริิการสาธารณสุุข
1. ผู้�้ รับั บริกิ าร แยกตามการให้้บริิการดังั นี้้�
1.1. กรณีีบริิการดููแลรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััสและยาลดไขมััน บริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ และการตรวจ
คัดั กรองและการตรวจยืืนยัันไวรัสั ตัับอัักเสบซีี เป็น็ ผู้�้มีสิิทธิหิ ลัักประกันั สุุขภาพแห่่งชาติิ
1.2. กรณีีการให้บ้ ริิการปรึกึ ษา และการตรวจหาการติดิ เชื้อ� เอชไอวีีโดยสมัคั รใจ สำำ�หรับั ปร ะชาชนไทยทุกุ คน
2. หน่่วยบริกิ ารที่่�ให้บ้ ริิการ

หน่ว่ ยบริิการที่ใ่� ห้บ้ ริิการ เป็น็ หน่ว่ ยบริิการในระบบหลักั ประกันั สุขุ ภาพแห่ง่ ชาติิ ที่ผ�่ ่า่ นการประเมิินศักั ยภาพ
การให้้บริิการด้้านการรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััส การให้้บริิการให้้การปรึึกษาและการตรวจหาการติิดเชื้�อเอชไอวีีโดย
สมัคั รใจ และการบริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร

รายการและอััตราการจ่่าย
ให้ส้ ำำ�นัักงานจ่่ายค่่าใช้้จ่่าย หรืือสนับั สนุุนยา และเวชภััณฑ์ ์ ตามแผนการจัดั ซื้อ� ยา เวชภััณฑ์์ และอุุปกรณ์์
ทางการแพทย์ท์ ี่�จ่ ำำ�เป็็นตามโครงการพิิเศษ ตามรายการและอััตรา ดังั นี้้�

257

ลำ�ำ ดัับ รายการจ่า่ ย ชดเชย จำ�ำ นวนครั้้�ง บริิการ ราคา (บาท)
บริกิ ารด้้านการรัักษาด้ว้ ยยาต้้านไวรััส
ตามการให้บ้ ริิการจริิง ชดเชยเป็น็ ยา
1. ยาต้้านไวรััสเอชไอวีีและยาลดไขมันั
2. ถุงุ ยางอนามััย ตามงบประมาณ ชดเชยเป็น็ ถุุงยาง
ไม่่เกิิน 5 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี อนามัยั
3. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ DNA PCR
4. ค่า่ บริิการดููแลรักั ษาและให้้คำ�ำ ปรึกึ ษา 1,000 บาทต่่อครั้้ง�

ไม่เ่ กิิน 12 ครั้้ง� ต่่อปีี 20 บาทต่อ่ ครั้้�ง

5. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ CBC , FBS , Cr , ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 25 บาทต่อ่ รายการ
Chol , TG , SGPT/ALT ไม่่เกิิน 2 ครั้้�งต่อ่ ปีี 400 บาทต่อ่ ครั้้ง�

6. ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ CD4

7. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการ Viral Load ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่่อปีี 1,350 บาทต่อ่ ครั้้ง�

ตรวจเพิ่่�มได้ก้ รณีี ดังั นี้้�

- ผู้้�ป่ว่ ยเปลี่�่ยนสููตรยาเนื่อ่� งจากผลข้า้ งเคีียงของยา

- หญิิงตั้ง� ครรภ์์ที่่ต� ิดิ เชื้อ� เอชไอวีีสามารถตรวจ

ประเมิินความเสี่ย่� งต่อ่ การติิดเชื้อ� ในทารกที่่อ� ายุุ

ครรภ์์มากกว่า่ 32 สััปดาห์์

- ตรวจ VL Base line ก่่อนเริ่�ม่ ยาด้้วย ABC หรืือ

Dual therapy ด้้วยยา DTG+3TC

8. ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการ HIV Drug Resistance

กรณีี VL ≥ 1,000 copies/ml ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้ง� ต่่อปีี

- Commercial 6,000 บาทต่่อครั้้�ง
5,500 บาทต่่อครั้้�ง
- In-House
20 บาทต่่อครั้้�ง
9. ค่า่ วััสดุุอุุปกรณ์เ์ จาะ/เก็็บเลืือดและค่่าขนส่ง่ 100 บาทต่อ่ ครั้้ง�
- กรณีีการส่่งตรวจ CD4 และ VL
- กรณีีการส่ง่ ตรวจ DR

บริกิ ารคัดั กรองไวรัสั ตับั อักั เสบ ซีี ไม่่เกิิน 1 ครั้้ง� ต่่อปีี

10. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ Anti HCV 70 บาทต่อ่ ครั้้ง�
- Rapid Test 300 บาทต่อ่ ครั้้�ง
- เครื่่อ� งอััตโนมัตั ิิ

258

ลำ�ำ ดัับ รายการจ่่าย ชดเชย จำำ�นวนครั้้ง� บริิการ ราคา (บาท)
ไม่่เกิิน 1 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 2,300 บาทต่อ่ ครั้้ง�
11. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิกิ ารเพื่อ่� ยืืนยัันการติิดเชื้อ�
ไวรัสั ตัับอักั เสบซีี ด้ว้ ยวิิธีี HCV viral load
(HCV RNA – Quantitative) ก่่อนการรักั ษา

12. ค่่าบริิการตรวจพิิสููจน์์ว่า่ มีีภาวะพังั ผืืดตับั ในระดับั ที่�่ ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 200 บาทต่่อครั้้�ง
มีีความสำำ�คัญั (significant fibrosis) 2,000 บาทต่่อครั้้�ง
- APRI score หรืือ Fibrosis- 4 score หรืือ 2,000 บาทต่อ่ ครั้้�ง
- Transient elastography(Fibro scan®)หรืือ
- Fibro marker panal

บริกิ ารตรวจคััดกรองโรคติิดต่อ่ ทางเพศสัมั พัันธ์์ สำ�ำ หรับั ผู้�้ รับั บริกิ ารด้า้ นการป้้องกันั การติดิ เชื้้อ� เอชไอวีี

13. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ การคัดั กรองโรคซิิฟิิลิิส ไม่่เกิิน 1 ครั้้�งต่่อปี ี 100 บาทต่อ่ ครั้้�ง
(Syphilis)

14. ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ การคัดั กรองโรค ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้�งต่อ่ ปีี 100 บาทต่อ่ ครั้้ง�
หนองใน (Gonorrhea)

15. ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ การคััดกรองโรค ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้ง� ต่อ่ ปี ี 100 บาทต่่อครั้้�ง
หนองในเทีียม (Chlamydia)

16. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ การตรวจคัดั กรอง ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้�งต่อ่ ปี ี 250 บาทต่อ่ ครั้้�ง
มะเร็ง็ ทวารหนักั (Anus smear ) และหรืือ
การคัดั กรองมะเร็็งปากมดลููก (Pap Smear)

บริกิ าร ให้้การปรึึกษาและการตรวจหาการติิดเชื้้อ� เอชไอวีีโดยสมััครใจ

17. ค่่าบริิการให้ค้ ำำ�ปรึกึ ษากรณีี VCT ไม่เ่ กิิน 6 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 7 บาทต่่อครั้้�ง

18. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ Anti-HIV ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่่อปีี 140 บาทต่่อการรู้�ผ้ ล
19. ถุงุ ยางอนามััย ตามงบประมาณ
ชดเชยเป็็นถุงุ ยาง
อนามัยั

บริิการกรณีี การป้อ้ งกัันการติิดเชื้้�อเอชไอวีี ก่อ่ นการสัมั ผััสเชื้้�อ (Pre-Exposure Prophylaxis : PrEP)

20. ค่่าจัดั บริิการให้้คำ�ำ ปรึึกษาครั้้�งแรก (Initial PrEP 80 บาทต่อ่ คน
Counseling and education) เฉพาะรายที่่�กิินยา

259

ลำำ�ดัับ รายการจ่า่ ย ชดเชย จำ�ำ นวนครั้้ง� บริกิ าร ราคา (บาท)
21. ค่า่ บริิการให้้คำำ�ปรึกึ ษา (Counseling) ไม่่เกิิน 5 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 20 บาทต่่อครั้้�ง

สำ�ำ หรัับผู้้�ที่�ร่ ับั ยา ไม่เ่ กิิน 4 ครั้้ง� ต่่อปีี 140 บาทต่่อการรู้�ผ้ ล

22. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ Anti-HIV

23. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ การทำ�ำ งานของไต ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 40 บาทต่่อครั้้�ง
(Creatinine clearance : CrCl)

24. ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการ ไวรััสตับั อัักเสบบีี ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้�งต่่อปีี
(Hepatitis B Surface antigen : HBsAg)
- วิิธีี ELISA หรืือ 130 บาทต่่อครั้้�ง
- วิิธีี PHA 70 บาทต่อ่ ครั้้�ง

25. ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ โรคติิดต่อ่ ทางเพศ ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี 240 บาทต่อ่ ครั้้�ง
สัมั พันั ธ์ ์ (STIs : Sexually Transmitted
Infections) สำำ�หรัับโรค ซิิฟิิลิิส (Syphilis)
หนองใน (Gonorrhea) หนองในเทีียม
(Chlamydia) จ่า่ ยแบบเหมาจ่่าย

26. ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการหาการตั้ง� ครรภ์์ ไม่เ่ กิิน 2 ครั้้�งต่อ่ ปีี 70 บาทต่อ่ ครั้้ง�
(Pregnancy test for women)

บริกิ ารกรณีี การป้อ้ งกันั การติดิ เชื้้อ� เอชไอวีี หลังั การสัมั ผัสั เชื้้อ� (HIV Post-Exposure Prophylaxis : HIV PEP)
ให้้มีีผลการเบิิกค่า่ ใช้้จ่า่ ยตั้้ง� แต่่วันั ที่�่ 1 มกราคม 2565

27. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการ Anti-HIV ไม่่เกิิน 5 ครั้้ง� ต่่อ 140 บาทต่่อการรู้�ผ้ ล
การสััมผัสั เชื้�อ

28. ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการ CBC , CrCL, SGPT/ ไม่เ่ กิิน 2 ครั้้�งต่อ่ 25 บาทต่่อครั้้�ง
1,350 บาทต่่อครั้้ง�
ALT การสััมผััสเชื้�อ

29. ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการ Viral Load เฉพาะราย ไม่่เกิิน 1 ครั้้ง� ต่อ่

ที่่�มีีอาการบ่่งชี้�ภาวะติิดเชื้อ� โดยเฉีียบพลันั การสััมผัสั เชื้อ�

30. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ ไวรััสตับั อัักเสบบีี ไม่่เกิิน 1 ครั้้ง� ต่อ่ 130 บาทต่่อครั้้ง�
(Hepatitis B Surface antigen : HBsAg) การสััมผััสเชื้ อ� 70 บาทต่อ่ ครั้้�ง
- วิิธีี ELISA หรืือ
- วิิธีี PHA

260

ลำำ�ดับั รายการจ่่าย ชดเชย จำำ�นวนครั้้ง� บริิการ ราคา (บาท)

31. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ Hepatitis B virus ไม่เ่ กิิน 1 ครั้้�งต่อ่ 150 บาทต่อ่ ครั้้�ง
(HBs) การสัมั ผััสเชื้อ�

32. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ Anti HCV ไม่เ่ กิิน 2 ครั้้ง� ต่่อ 70 บาทต่่อครั้้ง�
- Rapid Test การสััมผััสเชื้ อ� 300 บาทต่่อครั้้�ง
- เครื่่�องอััตโนมััติิ

33. ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบัตั ิิการ โรคติิดต่่อทางเพศ ไม่เ่ กิิน 2 ครั้้ง� ต่อ่ 240 บาทต่อ่ ครั้้�ง

สัมั พัันธ์ ์ (STIs : Sexually Transmitted การสััมผััสเชื้ �อ

Infections) สำำ�หรับั โรค ซิิฟิิลิิส (Syphilis) หนองใน

(Gonorrhea) หนองในเทีียม (Chlamydia)

จ่่ายแบบเหมาจ่่าย

34. ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการหาการตั้�งครรภ์์ ไม่่เกิิน 2 ครั้้ง� ต่่อ 70 บาทต่่อครั้้�ง
(Pregnancy test for women) การสัมั ผัสั เชื้อ�

วิิธีีการเรีียกเก็็บค่่าใช้้จ่า่ ยเพื่�่อบริกิ ารสาธารณสุขุ
หน่่วยบริิการที่�่ให้้บริิการบัันทึึกและส่่งข้้อมููลเรีียกเก็็บค่่าใช้้จ่่าย ผ่่านระบบโปรแกรม National AIDS

Program : NAP
เงื่อ�่ นไขการจ่่ายค่า่ ใช้้จ่า่ ยเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข

1. การขอรับั การสนับั สนุนุ ยาภายในระยะเวลา 90 วันั นับั ตั้ง� แต่ว่ ันั ที่ใ่� ห้บ้ ริิการ กรณีีหน่ว่ ยบริิการส่ง่ ข้อ้ มููล
ล่่าช้้ากว่่าวัันที่�่กำ�ำ หนด ให้้หน่่วยบริิการทำ�ำ หนัังสืือแจ้้งสำำ�นัักงานเพื่�่อพิิจารณาจ่่ายยาตามข้้อเท็็จจริิงของบริิการ
ที่�่เกิิดขึ้ �น

2. สำ�ำ นัักงานจะประมวลผลและแจ้้งรายงานการจ่า่ ยค่า่ ใช้้จ่่ายให้้แก่ห่ น่ว่ ยบริิการ
ข. บริิการด้้านการป้อ้ งกัันการติดิ เชื้้อ� เอชไอวีี
หลักั เกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่่าบริิการสาธารณสุุข

เพื่่�อเป็็นค่่าใช้้จ่่ายการจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุุข กรณีีให้้บริิการด้้านการป้้องกัันการติิดเชื้�อ
เอชไอวีี ประกอบด้ว้ ย การสนับั สนุนุ ส่ง่ เสริิมการจัดั บริิการสาธารณสุขุ การสร้า้ งเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกันั การติดิ เชื้อ�
เอชไอวีี บริิการป้้องกันั การแพร่ก่ ระจายเชื้อ� เอชไอวีี ให้เ้ ป็น็ ไปตามหลัักเกณฑ์์ดังั ต่อ่ ไปนี้้�
1. ผู้้�รับั บริิการ คืือ ประชาชนไทยทุกุ คน และเป็็นกลุ่�มประชากรหลักั ในการดำำ�เนิินงานด้า้ นเอชไอวีี เอดส์ ์ ดังั นี้้�
1.1. กลุ่�มชายมีีเพศสััมพันั ธ์ก์ ัับชาย (MSM : Males who have sex with males)
1.2. กลุ่�มสตรีีข้า้ มเพศ (TG : Transgender)
1.3. กลุ่�มพนักั งานบริิการหญิิง (FSW : Female sex workers )
1.4. กลุ่�มพนักั งานบริิการชาย (MSW : Male sex workers )
1.5. กลุ่�มผู้ใ�้ ช้ส้ ารเสพติิดด้ว้ ยวิิธีีฉีีด (PWID : People who inject drugs )
2. หน่ว่ ยบริกิ าร หรืือองค์ก์ ร ที่ใ�่ ห้บ้ ริิการและมีีสิทิ ธิิรับค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย กรณีีให้บ้ ริิการด้า้ นการป้อ้ งกันั การติดิ เชื้อ� เอชไอวีี มีีดังั นี้�
2.1. หน่ว่ ยบริิการรับั ส่่งต่่อทั่่�วไป

261

2.2. หน่ว่ ยบริิการที่ร่� ับั การส่ง่ ต่อ่ เฉพาะด้า้ นเวชกรรม ที่เ่� ป็น็ สำ�ำ นักั งานสาธารณสุขุ จังั หวัดั หรืือสำ�ำ นักั งานป้อ้ งกันั
ควบคุมุ โรค
2.3. หน่่วยบริิการที่่�รัับการส่่งต่่อเฉพาะด้้านสร้้างเสริิมสุุขภาพและป้้องกัันโรค ที่�่เป็็นสำ�ำ นัักงานสาธารณสุุข
จัังหวัดั หรืือสำำ�นักั งานป้อ้ งกันั ควบคุมุ โรค
2.4. องค์ก์ รชุมุ ชน องค์ก์ รเอกชน และภาคเอกชนที่ไ่� ม่ม่ ีีวัตั ถุปุ ระสงค์เ์ พื่อ�่ ดำ�ำ เนิินการแสวงหาผลกำ�ำ ไร และดำำ�เนิิน
การตามการสััญญาหรืือข้้อตกลงดำำ�เนิินการตามโครงการเพื่�่อให้้บริิการด้้านการป้้องกัันการติิดเชื้ �อเอชไอวีี ร่่วมกัับ
สำ�ำ นักั งานเขต
3. รายการและอััตราการจ่า่ ย
3.1 รายการการให้บ้ ริิการ ให้ส้ ำำ�นักั งานจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสำำ�หรับั การจัดั บริิการสาธารณสุขุ กรณีีให้บ้ ริิการด้า้ นการ
ป้้องกัันการติดิ เชื้�อเอชไอวีี ดัังนี้้�
3.1.1. การให้้บริิการเชิิงรุุกนอกสถานพยาบาล ในรููปแบบต่่าง ๆ เพื่่�อค้้นหาและเข้้าถึึงกลุ่�มเป้้าหมาย
(Reached) และเชิิญชวนให้ก้ ลุ่�มเป้า้ หมายให้เ้ ข้า้ รับั บริิการป้อ้ งกันั การติดิ เชื้อ� เอชไอวีี การให้ค้ วามรู้�้ คำำ�ปรึกึ ษา สร้า้ ง
ทัศั นคติิและความเข้า้ ใจที่ถ่� ููกต้อ้ งเกี่ย่� วกัับเอดส์์ สร้า้ งความตระหนักั ให้เ้ ห็็นความสำ�ำ คััญของการรับั รู้้�สถานะผลเลืือด
ของตนเองตั้ง� แต่เ่ นิ่่น� ๆ
3.1.2. การเข้า้ สู่�ระบบบริิการ (Recruited) โดยส่ง่ ต่อ่ กลุ่�มเป้า้ หมายจากผู้ใ�้ ห้บ้ ริิการเชิิงรุกุ เครืือข่า่ ยเพื่อ่� น
หรืือผ่่านการนััดหมายทางสื่�่อสัังคมทางอิิเล็็กทรอนิิกส์์หรืือเข้้าสู่ �ระบบบริิการด้้วยตนเองไปที่่�สถานพยาบาลหรืือ
หน่่วยบริิการเค ลื่อ่� นที่ไ่� ด้้แก่่ บริิการให้ก้ ารปรึกึ ษาเพื่�อ่ ตรวจเอชไอวีี (pre-test counseling) โดยอาจตรวจหรืือยังั
ไม่่ตรวจการติดิ เชื้�อเอชไอวีี บริิการให้้คำ�ำ ปรึึกษาการตรวจคัดั กรองและรัักษาโรคติิดต่่อทางเพศสััมพันั ธ์์
3.1.3. การให้บ้ ริิการตรวจหาการติดิ เชื้อ� เอชไอวีี (Tested) โดยให้จ้ ัดั หน่ว่ ยบริิการตรวจเอชไอวีีในชุมุ ชน
ซึ่ง�่ อาจจัดั กิิจกรรมรณรงค์ร์ ่ว่ มด้ว้ ย และมีีการประสานการดำ�ำ เนิินงานร่ว่ มกันั ระหว่า่ งโรงพยาบาลและหน่ว่ ยบริิการเชิิงรุกุ
3.1.4. การส่่งต่่อผู้้�ติิดเชื้�อเอชไอวีี เข้้ารัับบริิการรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััส (Treated) จััดการให้้ผู้้�ติิดเชื้�อ
เอชไอวีี มารัับบริิการรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััส และให้้ข้้อมููลความรู้้�เรื่่�องประโยชน์์ของการรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััส
แต่เ่ นิ่่�น ๆ เพื่�่อให้้มั่น� ใจว่า่ ผู้้ต� ิิดเชื้�อฯ จะมารับั การรักั ษาด้้วยยาต้้านไวรัสั หลัังจากการวิินิิจฉััยโดยเร็ว็
3.1.5. การติิดตามดููแลให้้ผู้้�ติิดเชื้�อเอชไอวีี และกลุ่�มประชากรหลัักคงอยู่�ระบบการรัักษาและการป้อ้ งกันั
(Retained) ใน 2 กรณีีดัังนี้้�
3.1.5.1 การติดิ ตามผู้ต้� ิดิ เชื้อ� เอชไอวีีที่ย�่ ังั ไม่เ่ ริ่ม่� รับั ยา หรืือผู้ต�้ ิดิ เชื้อ� เอชไอวีีที่ข�่ าดการรักั ษา ให้ไ้ ด้้
รับั การรัักษาด้ว้ ยยาต้า้ นไวรััสอย่่างต่อ่ เนื่�่อง (Retain positive) โดยการประสานงานระหว่า่ งหน่่วยบริิการและผู้ใ้� ห้้
บริิการเชิิงรุกุ ด้้วยเงื่อ� นไขของการรักั ษาความลับั ของผู้�้ ป่่วย ดำ�ำ เนิินการโดยหน่่วยบริิการ
3.1.5.2 การจัดั ระบบกระตุ้�นให้ผ้ ู้้�ที่ผ่� ลตรวจเอชไอวีีเป็น็ ลบมารับั บริิการคำำ�ปรึกึ ษา ถุงุ ยางอนามัยั
หรืือยา PrEP หรืือการตรวจเอชไอวีีสม่ำำ�� เสมอ และชวนคู่�มาตรวจเป็็นประจำ�ำ อย่่างน้้อยปีลี ะ 2 ครั้้�ง ควรมีีระยะห่่าง
ของการตรวจไม่่น้้อยกว่า่ 30 วันั (Retain negative) ดำำ�เนิินการโดยองค์ก์ รชุมุ ชนหรืือหน่่วยบริิการ
3.2 อััตราการจ่่าย
3.2.1 กลุ่�มชายมีีเพศสััมพัันธ์์กัับชาย(MSM) กลุ่�มสตรีีข้้ามเพศ (TG) กลุ่�มพนัักงานหญิิงบริิการ(FSW)
และกลุ่�มพนักั งานชายบริิการ (MSW) จ่า่ ยแบบเหมาจ่า่ ยตามกิิจกรรม รายละไม่เ่ กิิน 1,800 บาท
3.2.2 กลุ่�มผู้้�ใช้้สารเสพติิดด้้วยวิิธีีฉีีด(PWID) จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายตามกิิจกรรมรายละไม่เ่ กิิน 4,000 บาท
262

กจิ กรรม อตั ราคา่ บรกิ าร(บาท)/ราย

- Reached & Recruited กล่มุ MSM,TG, FSW,MSW กลุม่ PWID
- Recruited to Tested
- Retained 800.- 1,800.-

รวมบริการเชิงรุก 550.- 1,200.-

450.- 1,000.-

1,800.- 4,000.-

3.3 วิิธีีการจ่า่ ย
สำำ�นัักงานจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายให้้แก่่หน่่วยบริิการเป็็นรายเดืือนหรืือกรณีีดำำ�เนิินการตามสััญญาหรืือข้้อตกลง
ดำำ�เนิินการตามโครงการจะจ่่ายค่่าใช้้จ่า่ ยตามเงื่อ� นไขในสัญั ญาหรืือข้อ้ ตกลง

ค. บริิการสร้้างเสริิมสุุขภาพและป้้องกัันการติิดเชื้้�อเอชไอวีีและบริิการติิดตามผู้้�ติิดเชื้้�อเอชไอวีีผู้�้ ป่่วยเอดส์์
(งานศููนย์์องค์์รวม)
หลักั เกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่�่อบริิการสาธารณสุขุ

เพื่่�อเป็็นการจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่่อ� บริิการสาธารณสุุข กรณีีการให้บ้ ริิการสร้้างเสริิมสุขุ ภาพและป้อ้ งกัันการติิด
เชื้อ� เอชไอวีีและบริิการติดิ ตามผู้้�ติิดเชื้�อเอชไอวีีผู้้�ป่่วยเอดส์์ (งานศููนย์อ์ งค์ร์ วม) ให้เ้ ป็็นไปตามหลัักเกณฑ์์ดังั ต่่อไปนี้้�
1. ผู้�้ รัับบริิการ เป็็นประชาชนไทยทุุกคน โดยเป็น็ กลุ่�มเป้้าหมายดังั นี้้�
1.1. คู่่� หรืือครอบครััวของผู้้�ติิดเชื้�อเอชไอวีี เอดส์์ หรืือผู้้�มีีภาวะเสี่่�ยงต่่อการติิดเชื้�อเอชไอวีี เอดส์์ เช่่น
หญิิงตั้�งครรภ์์และคู่่�ที่�ม่ ารัับบริิการในคลิินิิกฝากครรภ์์
1.2. ผู้�้ติิดเชื้�อเอชไอวีีที่�่มารัับบริิการรายใหม่่ หรืือผู้�้ติิดเชื้�อเอชไอวีีผู้�้ ป่่วยเอดส์์ ที่�่ลงทะเบีียนเป็็นสมาชิิก
ศููนย์์องค์ร์ วม
2. หน่ว่ ยบริกิ ารหรืือองค์์กรที่่ใ� ห้บ้ ริิการและมีีสิทิ ธิิค่่าใช้้จ่า่ ยคืือ คืือ หน่ว่ ยบริิการ องค์ก์ รชุมุ ชน องค์ก์ รเอกชน
และภาคเอกชนที่ไ�่ ม่ม่ ีีวััตถุปุ ระสงค์์เพื่�อ่ ดำำ�เนิินการแสวงหาผลกำำ�ไร
3. รายการและอัตั ราจ่า่ ย
3.1 คู่�หรืือครอบครััวของผู้ต�้ ิิดเชื้�อเอชไอวีี เอดส์์ หรืือผู้้�มีภาวะเสี่่ย� งต่อ่ การติดิ เชื้อ� เอชไอวีี เช่่น หญิิงตั้ง� ครรภ์์และ
คู่่�ที่�ม่ ารับั บริิการในคลิินิิกฝากครรภ์ ์ จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา รายละไม่เ่ กิิน 450 บาท
โดยการจััดบริิการให้้ความรู้้� การปรึึกษา การให้้คำำ�แนะนำำ�รายบุุคคลหรืือแบบกลุ่�มในคลิินิิกฝากครรภ์์
คลิินิิกวััณโรค คลิินิิกยาต้า้ นไวรััส และในชุมุ ชน ในเรื่�อ่ งต่่าง ๆ ดังั นี้้�
3.1.1 สร้้างความเข้้าใจเรื่อ่� งการตรวจเลืือดหาการติิดเชื้�อเอชไอวีี การประเมิินความเสี่ย่� งของตนเองและ
คู่่�ต่่อการติิดเชื้อ� เอชไอวีี
3.1.2 ความรู้้�ความเข้า้ ใจในการป้อ้ งกัันการติดิ เชื้�อเอชไอวีี ถุุงยางอนามัยั PrEP PEP
3.1.3 ส่่งเสริิมเข้้าถึงึ การตรวจเลืือดโดยสมััครใจที่่ส� ะดวกรู้้�ผลในวันั เดีียว
3.1.4 การส่่งเสริิมสนัับสนุุนให้ไ้ ด้ร้ ัับการตรวจหาเชื้�ออย่า่ งสม่ำ�ำ�เสมอ ปีลี ะ 2 ครั้้ง�
3.1.5 ให้้คำำ�แนะนำำ�เรื่่�องการเริ่่�มรัักษาด้้วยยาต้้านไวรััสตามมาตรฐานให้้เร็็วเพื่�่อควบคุุมปริิมาณไวรััส
ตามแนวทาง “ตรวจไม่่พบเชื้อ� เอชไอวีีในเลืือด = ไม่่ส่ง่ ผ่า่ นเชื้�อ”

263

3.1.6 การให้้ความรู้้� ในการป้้องกัันและรัักษาโรคฉวยโอกาส
3.1.7 ความรู้ใ� นการเข้า้ รับั บริิการ การตรวจเลืือด การคัดั กรองโรคฉวยโอกาสและการรักั ษาด้ว้ ยยาต้า้ นไวรัสั
3.2 ติิดเชื้�อเอชไอวีีที่�่มารัับบริิการรายใหม่่ และผู้�้ติิดเชื้�อเอชไอวีีผู้�้ ป่่วยเอดส์์ ที่่�ลงทะเบีียนเป็็นสมาชิิก
ศููนย์อ์ งค์์รวม จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอััตรา รายละไม่เ่ กิิน 600 บาท ตามกิิจกรรมดังั นี้้�
3.2.1 การบริิการให้้ความรู้้� การปรึึกษา การให้ค้ ำำ�แนะนำ�ำ รายบุคุ คลหรืือแบบกลุ่�ม ดัังนี้้�
(1) ส่่งเสริิมให้้ผู้้�ติิดเชื้อ� ฯได้เ้ ริ่ม�่ การรักั ษาด้ว้ ยยาต้า้ นไวรัสั ตามมาตรฐานให้เ้ ร็็วที่�ส่ ุดุ
(2) สร้้างความเข้้าใจเรื่่�องการรัักษาด้้วยยาต้้านฯเพื่�่อลดปริิมาณเชื้�อเอชไอวีีตามแนวทาง
“ตรวจไม่่พบเชื้�อเอชไอวีีในเลืือด = ไม่ส่ ่่งผ่่านเชื้�อ” ( Undetectable=Untransmittable ) และทำำ�ให้้ผู้้ต� ิดิ เชื้อ� ฯ
สามารถใช้ช้ ีีวิิตได้้ไม่ต่ ่า่ งจากคนที่�ไ่ ม่ต่ ิดิ เชื้อ� เอชไอวีี
(3) สร้้างความเข้า้ ใจและติดิ ตามเรื่อ�่ งผลข้้างเคีียงของยาต้้านฯ เช่น่ ไขมัันสููง ความดััน เบาหวาน
ฯลฯ สนับั สนุนุ ให้้ผู้ต�้ ิดิ เชื้อ� ได้ป้ รัับเปลี่ย�่ นสููตรยาตามมาตรฐาน
(4) ส่่งเสริิมการเข้้าถึึง การตรวจคััดกรอง การป้้องกััน การรัักษา โรคฉวยโอกาส โรคร่่วม
การติดิ เชื้อ� ร่่วมเช่่น ไวรัสั ตัับอักั เสบ บีี ซีี และการวางแผนครอบครัวั
(5) ส่ง่ เสริิมให้ผ้ ู้้ต� ิิดเชื้อ� เข้้าใจ มีีส่ว่ นร่่วมในการดููแลตนเอง และติิดตามให้ร้ ับั รัักษาอย่่างต่อ่ เนื่อ่� ง
(6) สร้า้ งความมั่น� ใจในการอยู่�ร่วมกัับเอชไอวีี ลดการตีีตราตัวั เอง
(7) สร้้างความรู้้�ความเข้้าใจเรื่อ�่ งสิิทธิิประโยชน์ใ์ นระบบหลัักประกันั สุุขภาพ และสวััสดิิการต่า่ งๆ
3.2.2 การติิดตามสนัับสนุุนการคงอยู่�ในระบบบริิการ ตามกิิจกรรม ดัังนี้้ �
(1) การติิดตามให้้สมาชิิกได้้รัับการรัักษาด้้วยยาต้า้ นไวรัสั อย่า่ งต่่อเนื่�่องและสม่ำำ�� เสมอ
(2) ส่ง่ เสริิมการป้อ้ งกันั การแพร่ก่ ระจายเชื้อ� เอชไอวีี โรคติดิ ต่อ่ ทางเพศสัมั พันั ธ์์ การตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ไ่� ม่่
พร้้อมให้ก้ ับั สมาชิิกผู้ต�้ ิิดเชื้อ� และคู่�
3.2.3 บริิการติิดตามเยี่�ย่ มบ้า้ น
(1) ผู้�้ ที่�เ่ ริ่�่มยาต้้านไวรััส หรืือปรับั เปลี่่�ยนสููตรยา
(2) ผู้้ต� ิดิ เชื้�อเอชไอวีีที่่�ป่่วยเป็น็ วััณโรคร่่วมด้้วยหรืือผู้้�มีีปัญั หาสุุขภาพที่ช�่ ่่วยเหลืือตนเองได้น้ ้อ้ ย
(3) ผู้้�ที่่�มีีปััญหาการอยู่�ร่วมกัับชุุมชนหรืือมีีปัญั หาด้า้ นการละเมิิดสิทิ ธิิมนุุษยชน
4. วิิธีีการจ่า่ ย

สำ�ำ นักั งานจะจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยให้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริิการตามเงื่อ� นไขในสัญั ญาหรืือข้อ้ ตกลงดำ�ำ เนิินการตามโครงการ
264

บทท่ี 11

แนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่าย
เพ่ือบริการสาธารณสุข

กรณีบริการผู้ป่วยโรคไตวายเรื้อรัง

ขอบเขตบริกิ าร
เป็น็ ค่า่ ใช้้จ่่ายชดเชยบริิการให้้กับั หน่่วยบริิการสำำ�หรับั ผู้�้ ป่่วยไตวายเรื้อ� รัังสุุดท้า้ ย สิทิ ธิหิ ลัักประกันั สุุขภาพ
แห่่งชาติิ ครอบคลุุมค่่าใช้้จ่่าย ค่่ายา ค่่าอุุปกรณ์์ทางการแพทย์์ บริิการที่�่เกี่่�ยวข้้องในการล้้างไตผ่่านทางช่่องท้้อง
อย่่างต่่อเนื่�่อง (Continuous Ambulatory Peritoneal Dialysis : CAPD) การฟอกเลืือดด้้วยเครื่�่องไตเทีียม
(Hemodialysis : HD) การปลููกถ่า่ ยไตสำ�ำ หรับั ผู้้�ป่ว่ ยไตวายเรื้อ� รังั (Kidney Transplantation : KT) ค่า่ ยากดภููมิิหลังั
ผ่่าตัดั ปลููกถ่า่ ยไต (Kidney Transplantation Immunosuppressive drug : KTI) และบริิการล้้างไตผ่่านทางช่่อง
ท้อ้ งด้้วยเครื่อ�่ งอัตั โนมัตั ิิ (Automated peritoneal dialysis : APD) หากไม่่มีีปัญั หาค่่าใช้้จ่่ายเรื่่อ� งเครื่�อ่ งอัตั โนมััติิ
ที่�่จะทำ�ำ ให้้ราคาค่่าบริิการเพิ่�่มขึ้�น โดยในปีี 2565 มุ่่�งเน้้นการยกระดับั คุณุ ภาพบริิการล้า้ งไต เพิ่ม�่ ความสะดวกกับั
ผู้�้ ป่ว่ ยไตวายเรื้อ� รังั ให้ส้ ามารถเข้า้ รับั บริิการที่ห�่ น่ว่ ยบริิการในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิที่ไ�่ หนก็ไ็ ด้้ เพิ่ม่� จำำ�นวน
หน่ว่ ยบริิการรับั ส่่งต่อ่ เฉพาะด้า้ นบริิการล้า้ งไต

1. การบริิการสำ�ำ หรับั การล้้างไตผ่่านทางช่่องท้อ้ ง
หลักั เกณฑ์์การจ่า่ ยค่่าใช้จ้ ่า่ ยเพื่�่อบริิการสาธารณสุุข
การจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข กรณีี การล้้างไตผ่่านทางช่่องท้้องอย่่างต่่อเนื่�่อง (Continuous
Ambulatory Peritoneal Dialysis : CAPD) และ การล้า้ งไตผ่า่ นทางช่อ่ งท้้องด้ว้ ยเครื่อ�่ งอััตโนมัตั ิิ (Automated
peritoneal dialysis : APD) ให้เ้ ป็น็ ไปตามหลัักเกณฑ์์ดัังต่อ่ ไปนี้้�

265

1. ผู้�้รับบริิการที่ไ�่ ด้ร้ ับั การวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ โรคไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุดุ ท้า้ ยและสมควรได้ร้ ับั การบำ�ำ บัดั ทดแทนไต
และได้ร้ ับั การลงทะเบีียนในโปรแกรมบัันทึึกข้อ้ มููลการให้้บริิการผู้�้ ป่ว่ ยไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุดุ ท้้าย (DMIS CKD)

2. หน่่วยบริิการที่�่ให้้บริิการและมีีสิิทธิิรัับค่่าใช้้จ่่าย เป็็นหน่่วยบริิการที่่�ผ่่านการประเมิินศัักยภาพบริิการ
ล้า้ งไตผ่่านทางช่่องท้อ้ งอย่า่ งต่่อเนื่่�อง (CAPD) และหรืือล้า้ งไตผ่่านทางช่่องท้อ้ งด้ว้ ยเครื่�่องอััตโนมััติิ (APD)

3. สำำ�นัักงานจะจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข สนัับสนุุน เครื่่�องล้้างไตอััตโนมััติิ (APD) ยา และ
เวชภััณฑ์์ ตามแผนการจััดซื้อ� ยา

3.1 สนัับสนุุน เครื่�่องล้้างไตอััตโนมััติิ (APD) น้ำ�ำ�ยาล้้างไต ยากระตุ้�นการสร้้างเม็็ดเลืือดแดง และ
เวชภััณฑ์์

3.1.1 น้ำ��ำ ยาล้้างไตผ่า่ นทางช่่องท้อ้ งเป็น็ ไปตามข้้อบ่่งชี้ท� างการแพทย์์ ดังั นี้้�
, 3.1.1.1 น้ำ�ำ�ยาล้า้ งไตผ่า่ นทางช่อ่ งท้อ้ งอย่่างต่อ่ เนื่�่อง (CAPD) 4 ถุุงต่่อวันั
3.1.1.2 น้ำำ��ยาล้้างไตผ่่านทางช่่องท้้องด้้วยเครื่่�องอัตั โนมััติิ (APD) 2 ถุงุ ต่่อวััน
กรณีีที่ม่� ีีความจำำ�เป็น็ ต้อ้ งใช้น้ ้ำ��ำ ยาเกิินกว่า่ ที่ก�่ ำ�ำ หนด ให้ห้ น่ว่ ยบริิการบันั ทึกึ ข้อ้ มููลในโปรแกรม DMIS ได้ค้ รั้้ง�
ละไม่เ่ กิิน 90 วันั
3.1.2 ยากระตุ้�นการสร้า้ งเม็ด็ เลืือดแดง(Erythropoietin) ตามความจำ�ำ เป็น็ และข้อ้ บ่ง่ ชี้ท� างการแพทย์์
โดยใช้ร้ ะดับั Hematocrit (Hct) ต่ำ��ำ สุดุ ของผู้�้รับบริิการอย่า่ งน้อ้ ยทุกุ 8 สัปั ดาห์ ์ เพื่อ�่ เป็น็ ข้อ้ มููลประกอบการให้ย้ า ดังั นี้�

ตารางแสดง บััญชีีรายการยากระตุ้�นการสร้้างเม็็ดเลืือดแดง (Erythropoietin)

ชอ่ื ยา ขนาด ระดับ Hct ≤30% ระดับ Hct >30%
(ยูนิต) เบกิ ได้ตามจริงและไมเ่ กนิ เบิกได้ตามจรงิ และไม่เกนิ

Epiao 4,000 4,000 unit x 8 ครัง้ ต่อเดอื น 4,000 unit x 4 ครง้ั ตอ่ เดอื น

Eporon 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งตอ่ เดอื น 4,000 unit x 4 คร้ังตอ่ เดอื น

Renogen 4,000 4,000 unit x 8 ครัง้ ต่อเดือน 4,000 unit x 4 ครั้งต่อเดอื น

Hema-Plus 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 ครง้ั ต่อเดอื น

Espogen 4,000 4,000 unit x 8 ครง้ั ตอ่ เดอื น 4,000 unit x 4 ครัง้ ต่อเดือน

Hypercrit 4,000 4,000 unit x 8 ครงั้ ตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 คร้งั ต่อเดือน

Epokine 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งต่อเดอื น 4,000 unit x 4 ครั้งต่อเดือน

หมายเหตุุ : รายการยาอาจมีีการเปลี่�่ยนแปลงในระหว่า่ งปีีตามสถานการณ์ท์ างตลาด และคุณุ สมบัตั ิิของยาที่่�มีีผล
ต่อ่ จัดั หา

3.1.3 สาย Tenckhoff catheter ให้้แก่่ผู้�้ รัับบริิการรายใหม่แ่ ละรายที่�ม่ ีีความจำ�ำ เป็น็ ต้้องเปลี่�ย่ น

3.1.4 สำ�ำ นักั งานจัดั หาเครื่่อ� งล้้างไตอัตั โนมัตั (APD) ให้ก้ ับั ผู้้�ป่่วยที่่�มีีข้อ้ บ่่งชี้�ทางการแพทย์์จำำ�เป็น็

ต้้องล้้างไตผ่า่ นทางช่อ่ งท้้องด้้วยเครื่�อ่ งอััตโนมััติิ (APD)

266

3.2 ค่า่ บริิการล้า้ งไตผ่่านทางช่่องท้้อง จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา 2,500 บาทต่่อเดืือน ดัังนี้้�
3.2.1 การตรวจประเมิินสภาพร่่างกาย การตรวจคัดั กรอง การให้ค้ ำำ�ปรึกึ ษา รวมทั้้�งค่า่ บริิการ
ติดิ ตามเยี่�่ยมบ้า้ น
3.2.2 ค่่าตรวจเลืือด หรืือการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการพื้้�นฐานที่�่เกี่่�ยวข้้องกัับการล้้างไต
ผ่า่ นทางช่อ่ งท้อ้ ง ตามแนวทางที่ส่� มาคมโรคไตกำ�ำ หนด ได้แ้ ก่ค่ วามสมบููรณ์ข์ องเม็ด็ เลืือด (CBC)ตรวจการทำำ�งานของไต
(BUN,Creatinine,Electrolyte) ตรวจความพอเพีียงของการล้า้ งไตผ่า่ นทางช่อ่ งท้อ้ งและหรืือการตรวจประสิทิ ธิภิ าพ
ของเยื่�อ่ บุชุ ่อ่ งท้อ้ ง การตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ ารที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ งกับั การติิดเชื้�อ
3.2.3 การบริิการล้้างไตผ่่านทางช่่องท้้องแบบผู้�้ ป่ว่ ยนอก หรืือค่า่ ยาพื้้�นฐานและยารักั ษาโรคอื่่น�
ที่จ�่ ำ�ำ เป็น็ และเกี่�ย่ วข้้องกัับการบริิการล้้างไตผ่า่ นทางช่่องท้้องโดยตรง
วิธิ ีีการเรีียกเก็็บค่่าใช้จ้ ่า่ ยเพื่่�อบริกิ ารสาธารณสุขุ
ให้ห้ น่ว่ ยบริิการที่ใ�่ ห้บ้ ริิการบันั ทึกึ และส่ง่ ข้อ้ มููลเรีียกเก็บ็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย ผ่า่ นโปรแกรมบันั ทึกึ ข้อ้ มููลการให้บ้ ริิการ
ผู้�้ ป่่วยไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุดุ ท้า้ ย (DMIS CKD) มายัังสำ�ำ นักั งาน
เงื่่�อนไขการจ่า่ ยค่่าใช้้จ่า่ ยเพื่่�อบริกิ ารสาธารณสุุข
1. สำ�ำ นักั งานจะประมวลผลและแจ้ง้ รายงานการจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยให้แ้ ก่่หน่ว่ ยบริิการ ดังั นี้้�
1.1 ค่่าบริิการล้้างไตผ่่านทางช่่องท้้อง ในระบบบููรณาการติิดตามข้้อมููลการจ่่ายชดเชยโรคเฉพาะ
(Seamless For DMIS)
1.2 ข้อ้ มููลการได้ร้ ับั ชดเชยยา หรืือ Erythropoietin Usage Report (EUR) ในโปรแกรมบันั ทึกึ ข้อ้ มููล
การให้บ้ ริิการผู้้�ป่ว่ ยไตวายเรื้�อรัังระยะสุุดท้า้ ย (DMIS CKD)
2. หน่่วยบริิการสามารถทำำ�เรื่�่องขออุทุ ธรณ์์ค่า่ ใช้จ้ ่่ายโดยระบุุสาเหตุแุ ละลงนามโดยผู้บ้� ริิหารหน่่วยบริิการ
2. การบริกิ ารฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่่�องไตเทีียม
หลักั เกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่า่ ใช้้จ่า่ ยเพื่่�อบริิการสาธารณสุขุ
การจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ่� บริิการสาธารณสุขุ กรณีีการให้บ้ ริิการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ�่ งไตเทีียม (Hemodialysis :
HD) ให้้เป็น็ ไปตามหลักั เกณฑ์์ดังั ต่อ่ ไปนี้้�
1. ผู้้�รับั บริิการที่ไ�่ ด้ร้ ับั การวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ โรคไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุดุ ท้า้ ยและสมควรได้ร้ ับั การบำ�ำ บัดั ทดแทนไต
และได้้รัับการลงทะเบีียนในโปรแกรมบันั ทึึกข้้อมููลการให้้บริิการผู้้�ป่่วยไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุุดท้า้ ย (DMIS CKD)
2. หน่่วยบริิการที่ใ่� ห้้บริิการและมีีสิทิ ธิิรัับค่่าใช้จ้ ่่าย เป็็นหน่ว่ ยบริิการที่ร�่ ับั การส่่งต่่อเฉพาะด้้านฟอกเลืือด
ด้้วยเครื่่อ� งไตเทีียม
3. สำ�ำ นักั งานจะจ่า่ ยค่่าใช้จ้ ่า่ ยเพื่�อ่ บริิการสาธารณสุุข สนัับสนุุนยา ตามแผนการจััดซื้�อยา เวชภัณั ฑ์์ และ
อุุปกรณ์ท์ างการแพทย์์ที่จ่� ำ�ำ เป็น็ ตามโครงการพิิเศษ ตามรายการและอััตรา ดัังนี้้�
3.1 ค่า่ บริิการฟอกเลืือดด้้วยเครื่่อ� งไตเทีียม จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา 1,500 บาทต่อ่ ครั้้ง� จำำ�นวนไม่่
เกิิน 3 ครั้้�งต่อ่ สัปั ดาห์์ (นับั วัันจัันทร์เ์ ป็น็ วัันแรก)

267

3.2 ค่า่ บริิการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ�่ งไตเทีียม กรณีีผู้้�รับั บริิการที่เ่� ป็น็ ผู้ต้� ิดิ เชื้อ� เอชไอวีี จ่า่ ยแบบเหมาจ่า่ ย
ในอัตั รา 4,000 บาทต่่อครั้้ง� จำ�ำ นวนไม่่เกิิน 3 ครั้้�งต่่อสััปดาห์์ (นับั วันั จันั ทร์์เป็น็ วันั แรก)
3.3 ค่่าบริิการฟอกเลืือดด้้วยเครื่�่องไตเทีียม กรณีีผู้้�รัับบริิการติิดเชื้อ� โควิิด 19

3.3.1 ค่่าบริิการฟอกเลืือดด้้วยเครื่่�องไตเทีียม จ่า่ ยแบบเหมาจ่า่ ยในอัตั รา 1,500 บาทต่อ่ ครั้้�ง
3.3.2 ค่า่ อุปุ กรณ์ป์ ้อ้ งกันั ส่ว่ นบุคุ คล (Personal Protective Equipment : PPE) สำ�ำ หรับั บุคุ ลากร
ที่�ใ่ ห้้บริิการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่่อ� งไตเทีียม จ่า่ ยตามจริิงไม่่เกิินชุดุ ละ 500 บาท ไม่เ่ กิิน 2 ชุุด ต่่อผู้�้ ป่ว่ ย
3.3.3 ค่า่ พาหนะรับั ส่ง่ ต่อ่ ผู้�้ ป่ว่ ย จากหน่ว่ ยบริิการที่ไ่� ม่ม่ ีีศักั ยภาพในการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ�่ งไตเทีียม
โดย สปสช.จะจ่า่ ยให้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริิการที่จ่� ัดั ให้ม้ ีีพาหนะรับั ส่ง่ ต่อ่ ผู้�้ ป่ว่ ย และมีีระบบการขจัดั เชื้อ� เป็น็ ไปตามมาตรฐาน
ที่ก่� ำำ�หนด
3.3.4 ค่่าพาหนะรัับส่ง่ ต่่อผู้้�ป่่วย อััตราจ่่ายเป็น็ ไปตามคู่�มือแนวทางปฏิิบัตั ิิในการขอรัับค่่าใช้้จ่่าย
เพื่่�อบริิการสาธารณสุุขของสำำ�นัักงาน
3.3.5 ค่า่ อุปุ กรณ์ป์ ้อ้ งกันั ส่ว่ นบุคุ คล (Personal Protective Equipment : PPE) รวมค่า่ ทำำ�ความ
สะอาดฆ่า่ เชื้อ� พาหนะ จ่่ายตามจริิงไม่่เกิิน 1,400 บาทต่่อครั้้ง� ที่�่มีีการส่่งต่่อผู้�้ ป่ว่ ย
3.4 ค่า่ บริิการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ่� งไตเทีียม จำ�ำ นวนไม่เ่ กิิน 3 ครั้้ง� ต่อ่ สัปั ดาห์์ (นับั วันั จันั ทร์เ์ ป็น็ วันั แรก)
และครอบคลุมุ การบริิการ ดังั นี้้�
3.4.1 ค่่าอุุปกรณ์์ ได้้แก่่ Dialyzer, Blood line, AVF needle, Bicarbonate dialysate,
Anticoagulant
3.4.2 ยาและเวชภััณฑ์์ต่่างๆ ที่�่แพทย์์สั่�งระหว่่างการทำำ�ฟอกเลืือดด้้วยเครื่่�องไตเทีียม ได้้แก่่
Glucose, Analgesic, Antihistamine Tranquillizer drug นํ้้�าเกลืือ และ ยาลดความดััน
3.4.3 ค่่าตรวจเลืือด หรืือการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการพื้้�นฐานที่่�เกี่่�ยวเนื่่�องกัับการทำำ�ฟอกเลืือด
ด้ว้ ยเครื่�อ่ งไตเทีียมตามแนวทางที่�่สมาคมโรคไตกำำ�หนด ได้แ้ ก่่ CBC, BUN, Creatinine, Electrolytes, Calcium,
Phosphate, Albumin, KT/V, URR, HBsAg, HBsAb, Anti HCV, EKG และ Chest X-ray และ ค่่าตรวจ
ประสิทิ ธิภิ าพของเส้น้ ฟอกเลืือด
3.5 การทำำ�ฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ�่ งไตเทีียม ต้้องทำ�ำ ไม่่น้้อยกว่่า 4 ชั่่ว� โมง ยกเว้้น กรณีีการทำ�ำ ฟอกเลืือด
ด้้วยเครื่อ่� งไตเทีียมครั้้�งแรก หรืือกรณีีผู้้�รัับบริิการอาการไม่ค่ งที่�่ กรณีีพบว่่ามีีภาวะฉุุกเฉิิน : Cardiac Arrest หรืือ
มีีค่่า hemodynamic unstable สามารถให้้หน่ว่ ย HD เบิิกค่า่ ยา ค่า่ หัตั ถการเบื้้�องต้้นที่�ห่ น่่วยใช้ ้ ก่อ่ นนำ�ำ ส่่งผู้้�ป่่วย
3.6 หน่่วยบริิการสามารถยื่่�นอุุทธรณ์์ต่่อสำ�ำ นัักงานได้้เป็็นรายกรณีี หากให้้บริิการมากกว่่าจำ�ำ นวน
3 ครั้้ง� ต่่อสัปั ดาห์์
3.7 สนับั สนุนุ ยากระตุ้�นการสร้า้ งเม็ด็ เลืือดแดง (Erythropoietin) ตามความจำำ�เป็น็ และข้อ้ บ่ง่ ชี้ท� างการ
แพทย์์ โดยใช้ร้ ะดัับ Hematocrit (Hct) ต่ำ��ำ สุดุ ของผู้้�รัับบริิการอย่า่ งน้้อยทุกุ 4 สััปดาห์ ์ เพื่�อ่ เป็น็ ข้้อมููลประกอบการ
ให้ย้ าแก่ผ่ ู้�้ รับั บริิการ ดัังนี้้ �

268

ตารางแสดง บัญั ชีีรายการยากระตุ้�นการสร้า้ งเม็็ดเลืือดแดง (Erythropoietin)

ชอ่ื ยา ขนาด ระดบั Hct ≤ 30% ระดบั Hct > 30%
(ยนู ติ ) เบิกไดต้ ามจริงและไมเ่ กนิ เบิกได้ตามจริงและไมเ่ กิน

Epiao 4,000 4,000 unit x 8 ครง้ั ตอ่ เดอื น 4,000 unit x 4 ครัง้ ต่อเดือน

Eporon 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 ครง้ั ตอ่ เดอื น

Renogen 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 ครง้ั ตอ่ เดอื น

Hema-Plus 4,000 4,000 unit x 8 ครง้ั ต่อเดือน 4,000 unit x 4 ครงั้ ต่อเดอื น

Espogen 4,000 4,000 unit x 8 คร้งั ตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 ครงั้ ต่อเดือน

Hypercrit 4,000 4,000 unit x 8 ครงั้ ตอ่ เดือน 4,000 unit x 4 ครั้งต่อเดอื น

Epokine 4,000 4,000 unit x 8 ครั้งตอ่ เดอื น 4,000 unit x 4 ครง้ั ตอ่ เดือน

หมายเหตุุ : รายการยาอาจมีีการเปลี่ย�่ นแปลงในระหว่่างปีีตามสถานการณ์์ทางตลาด และคุุณสมบััติิของยาที่ม�่ ีีผล
ต่่อจััดหา

3.8 ค่่าบริิการสำำ�หรัับทำำ� Vascular access จำ�ำ นวน 1 ครั้้ง� ต่่อชนิิดต่อ่ ปีีงบประมาณ ดังั นี้้�
3.8.1 Tunnel cuffed catheter มีีข้้อบ่่งชี้� สำ�ำ หรัับผู้้�ป่ว่ ยที่�่ไม่ส่ ามารถทำ�ำ AVF หรืือ AVG จ่่าย
ตามจริิงไม่เ่ กิินอัตั รา 12,000 บาท รวมค่่าสาย และค่่าใส่่สาย
3.8.2 Arteriovenous Fistula (AVF) มีีข้อ้ บ่่งชี้ � สำ�ำ หรัับผู้้�ป่ว่ ยที่่�ต้อ้ งทำ�ำ AVF ใหม่ ่ จ่า่ ยตามจริิง
ไม่่เกิินอัตั รา 8,000 บาท รวมค่า่ ผ่่าตััด ค่่าห้้องผ่า่ ตัดั และค่า่ ห้อ้ งปฏิิบัตั ิกิ าร
3.8.3 Arteriovenous Graft (AVG) มีีข้้อบ่่งชี้� สำ�ำ หรัับผู้้�ป่ว่ ยที่่�ต้อ้ งทำำ� AVG ใหม่่ โดยเริ่�ม่ ทำำ� AVF
เป็็นอันั ดัับแรก หรืือไม่ส่ ามารถทำำ� AVF ได้ ้ จ่่ายตามจริิงไม่่เกิินอัตั รา 8,000 บาท รวมค่่าผ่่าตัดั ค่่าห้้องผ่่าตััด และ
ค่่าห้้องปฏิิบัตั ิิการแต่่ไม่่รวมค่่า graft (ค่่า graft ไม่เ่ กิิน 14,000 บาท)
3.8.4 Temporary double lumen catheter มีีข้อ้ บ่ง่ ชี้ � สำำ�หรับั ผู้้�ป่ว่ ยที่่�รอใช้้ AVF หรอืื AVG
จ่่ายตามจริิงไม่เ่ กิินอััตรา 5,000 บาท รวมค่า่ สายและค่า่ ใส่ส่ าย
3.9 กรณีีเจ็็บป่่วยหรืือมีีภาวะแทรกซ้้อนอื่�่นนอกเหนืือจากการทำำ� HD หน่่วยบริิการสามารถ
ขอรัับค่่าใช้้จ่่ายได้้ตามแต่่ละกรณีีตามแนวทางปฏิิบััติิในการขอรัับค่่าใช้้จ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุุขของสำ�ำ นัักงาน
3.10 หน่ว่ ยบริิการสามารถบันั ทึกึ ส่ง่ ตัวั ผู้้�ป่ว่ ยทำำ� HD ระหว่า่ งหน่ว่ ยบริิการ ผ่า่ นโปรแกรมบันั ทึกึ
ข้อ้ มููลการให้บ้ ริิการผู้้�ป่่วยไตวายเรื้�อรังั ระยะสุดุ ท้า้ ย (DMIS CKD) การส่่งตััว มีี 3 แบบ ได้แ้ ก่่
1. โอนย้้าย คืือการส่ง่ ตัวั ชนิิดถาวร
2. ชั่่�วคราว คืือการส่่งตััวเป็น็ ระยะเวลา 7 วััน
3. ร่่วมดููแล คืือการส่ง่ ตัวั ที่�่สามารถเบิิกจ่า่ ยได้้ทั้้ง� 2 หน่ว่ ย

269

วิธิ ีีการเรีียกเก็บ็ ค่่าใช้้จ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุขุ
ให้ห้ น่ว่ ยบริิการที่ใ�่ ห้บ้ ริิการบันั ทึกึ และส่ง่ ข้อ้ มููลเรีียกเก็บ็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย ผ่า่ นโปรแกรมบันั ทึกึ ข้อ้ มููลการให้บ้ ริิการ
ผู้�้ ป่่วยไตวายเรื้�อรัังระยะสุดุ ท้้าย (DMIS CKD) ยกเว้้นกรณีี Vascular Access บันั ทึกึ ผ่า่ นระบบโปรแกรมอีีเคลม
(e-Claim) มายัังสำำ�นักั งาน
เงื่อ�่ นไขการจ่่ายค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่่�อบริกิ ารสาธารณสุขุ
1. สำ�ำ นักั งานจะประมวลผลและแจ้ง้ รายงานการจ่่ายค่า่ ใช้้จ่า่ ยให้้แก่่หน่่วยบริิการ ดังั นี้้�
1.1 ค่า่ บริิการฟอกเลืือดด้ว้ ยเครื่อ่� งไตเทีียม ในระบบบููรณาการติดิ ตามข้อ้ มููลการจ่า่ ยชดเชยโรคเฉพาะ
(Seamless For DMIS)
1.2 ข้้อมููลการได้ร้ ัับชดเชยยา หรืือ Erythropoietin Usage Report (EUR) ในโปรแกรมบัันทึึกข้้อมููล
การให้บ้ ริิการผู้�้ ป่่วยไตวายเรื้�อรังั ระยะสุดุ ท้า้ ย (DMIS CKD)
1.3 ค่า่ บริิการสำ�ำ หรับั ทำำ� Vascular access ในโปรแกรมอีีเคลม (e-Claim)
2. หน่่วยบริิการสามารถทำำ�เรื่อ่� งขออุทุ ธรณ์์ค่่าใช้้จ่่ายโดยระบุุสาเหตุแุ ละลงนามโดยผู้บ�้ ริิหารหน่่วยบริิการ
3. การปลููกถ่า่ ยไต และยากดภููมิคิุ้�มกัันภายหลังั การปลููกถ่่ายไต
หลัักเกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุุข
การจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข กรณีี บริิการปลููกถ่่ายไต และยากดภููมิิคุ้้�มกัันภายหลัังการ
ปลููกถ่่ายไต ให้้เป็น็ ไปตามหลัักเกณฑ์์ดังั ต่อ่ ไปนี้้�
1. ผู้้�รับั บริิการที่ไ�่ ด้ร้ ับั การวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ โรคไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุดุ ท้า้ ยและสมควรได้ร้ ับั การบำ�ำ บัดั ทดแทนไต
ตามแนวทางมาตราฐานวิิชาชีีพ และได้ร้ ับั การลงทะเบีียนในโปรแกรมบันั ทึกึ ข้อ้ มููลการให้บ้ ริิการผู้�้ ป่ว่ ยไตวายเรื้อ� รังั
ระยะสุุดท้้าย (DMIS CKD)
2. หน่ว่ ยบริิการที่ใ่� ห้บ้ ริิการและมีีสิทิ ธิิรับั ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย เป็น็ หน่ว่ ยบริิการที่ม�่ ีีศักั ยภาพในการให้บ้ ริิการปลููกถ่า่ ยไต
โดยผ่่านการรับั รองจากศููนย์์รัับบริิจาคอวััยวะสภากาชาดไทย
3. สำำ�นัักงานจะจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุุข จ่่ายแบบเหมาจ่่ายในอััตราตามแผนการรัักษาตาม
ชุุดบริิการ (Protocol)
3.1 ค่่าใช้้จ่่ายในการเตรีียมตััวก่่อนการผ่่าตััด ระหว่่างผ่่าตััด การดููแลหลัังผ่่าตััดปลููกถ่่ายไต และ
ยากดภููมิิคุ้้�มกัันภายหลังั การปลููกถ่่ายไต ตามรายการและอััตรา ดังั นี้้�

270

ตารางแสดง รายละเอีียดการสนัับสนุนุ ค่า่ บริิการปลููกถ่า่ ยไต

แผนการรักั ษาตามชุดุ บริิการ รายการที่่ร� วมอยู่�ในชุุดบริกิ าร ราคาเหมาจ่่าย
(Protocol) ต่อ่ ราย
40,000
1. ค่่าใช้้จ่่ายในการเตรีียมตัวั ก่่อนผ่่าตััด 32,800

1.1 สำำ�หรัับผู้้�บริจิ าค (Donor) 40,000
ต่อ่ ไต 1 ข้า้ ง
1.1.1 ผู้�บ้ ริิจาคที่�่มีีชีีวิิต (Living donor)
1.1.1.1 ค่่าเตรีียมผู้้�บริิจาคที่�ม่ ีีชีีวิิต - ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร 31,300

(Living donor) - ค่า่ ตรวจเอกซเรย์์

- ค่า่ ตรวจเนื้้�อเยื่อ�่ HLA

- ค่า่ บริิการทางการแพทย์์อื่่�น ๆ ที่เ่� กี่ย�่ วข้อ้ งโดยตรง

จ่่ายไม่เ่ กิิน 2 ครั้้�งต่่อผู้�้ รับั บริิจาค 1 ราย

1.1.1.2 ค่่าใช้จ้ ่่ายสำำ�หรัับผู้บ้� ริิจาค - ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร
ที่ม่� ีีชีีวิิต (Living donor) ระหว่า่ ง - ค่่าตรวจเอกซเรย์์
เข้้ารับั การผ่า่ ตัดั - ค่า่ ผ่า่ ตัดั
- ค่า่ ห้อ้ งและค่่าอาหาร
- ค่า่ บริิการทางการแพทย์์อื่น่� ๆ ที่่�เกี่ย่� วข้อ้ งโดยตรง

1.1.2 ผู้�บ้ ริิจาคสมองตาย (Deceased donor)

1.1.2.1 ค่่าเตรีียมและผ่่าตััด - ค่่าดููแล Donor

ผู้บ�้ ริิจาคที่�่สมองตาย (Deceased - ค่่าผ่า่ ตัดั

donor) (ศููนย์์รับั บริิจาคอวััยวะ - ค่่าน้ำ�ำ�ยาถนอมอวัยั วะ

สภากาชาดไทยโดยผ่า่ น - ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร

หน่ว่ ยบริิการที่ผ่� ่่าตััด - ค่่าดำำ�เนิินการเกี่่ย� วกัับร่า่ งผู้�บ้ ริิจาค

1.2 สำ�ำ หรัับเตรีียมผู้�้ รับั บริิจาค (Recipient)

1.2.1 ผู้�้ รัับบริิจาคจากผู้บ้� ริิจาคที่ม่� ีีชีีวิิต

1.2.1.1 ค่า่ เตรีียมผู้�้ รัับบริิจาคก่่อน - ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร
เข้้ารับั การผ่่าตัดั - ค่่าตรวจเอกซเรย์์
- ค่่าตรวจเนื้้อ� เยื่่�อ HLA
- ค่า่ บริิการทางการแพทย์อ์ ื่�น่ ๆ ที่�่เกี่ย่� วข้้องโดยตรง

271

แผนการรัักษาตามชุดุ บริกิ าร รายการที่่�รวมอยู่ �ในชุุดบริิการ ราคาเหมาจ่า่ ย
(Protocol) ต่่อราย
- ตรวจ screening 1 ครั้้ง� ต่่อปีี 2,000
1.2.1.2 ค่า่ ส่่งตรวจ Panel
reactive antibody - ตรวจ SAB class I เพื่่�อ confirm กรณีี screening 13,000

class I ผลเป็็นบวก 1 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี

- ตรวจ SAB class II เพื่อ่� confirm กรณีี 12,500

screening class II ผลเป็น็ บวก 1 ครั้้ง� ต่อ่ ปีี

1.2.2 ผู้�้ รัับบริิจาคจากผู้้บ� ริิจาคสมองตาย

1.2.2.1 ค่่าเตรีียมผู้้�รัับบริิจาคก่่อน - ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร 31,300
เข้า้ รัับการผ่่าตััด - ค่า่ ตรวจเอกซเรย์์ 8,700
- ค่า่ ตรวจเนื้้�อเยื่�่อ HLA
- ค่า่ บริิการทางการแพทย์อ์ ื่่น� ๆ ที่�เ่ กี่ย่� วข้้องโดยตรง

1.2.2.2 ค่า่ ส่ง่ ตรวจ Panel react- - ค่่าตรวจ PRA จ่า่ ยตามจริิง ไม่่เกิิน 8,700 บาท

tive antibody ต่่อรายต่่อปีี

2. ค่่าใช้้จ่่ายระหว่่างผ่่าตัดั

2 .1 สำำ�หรัับผู้้�รัับบริิจาคเมื่่�อเข้า้ รับั การผ่่าตััด กรณีีไม่ม่ ีีภาวะแทรกซ้้อน

Protocol-I - ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร 143,000

สำำ�หรับั การเปลี่�่ยนไตในผู้�้ ป่ว่ ยกลุ่�ม - ค่่าตรวจเอกซเรย์์

Low risk ตามแนวทางของสมาคม - ค่า่ ผ่่าตัดั

ปลููกถ่า่ ยอวัยั วะแห่ง่ ประเทศไทย - ค่่าห้อ้ งและค่า่ อาหาร

ใช้้ยากดภููมิิคุ้้�มกันั Cyclosporine + - ค่า่ บริิการทางการแพทย์อ์ ื่�น่ ๆ ที่่เ� กี่ย่� วข้้อง

Mycophenolate ไม่ร่ วม โดยตรง

Complication ต่่าง ๆ - ค่่ายาปฏิิชีวนะป้อ้ งกันั การติดิ เชื้�อ

- ค่า่ ยา Cyclosporine และ Mycophenolate

ระหว่า่ งการรัักษาในโรงพยาบาล

- ค่่าตรวจวัดั ระดับั ยา Cyclosporine level ใน

ระหว่่างรัับการรัักษาในโรงพยาบาล

272

แผนการรัักษาตามชุดุ บริกิ าร รายการที่่�รวมอยู่�ในชุุดบริกิ าร ราคาเหมาจ่่าย
(Protocol) ต่อ่ ราย
Protocol-II - ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร 148,000
287,000
สำ�ำ หรับั การเปลี่่�ยนไตในผู้้�ป่่วยกลุ่�ม - ค่่าตรวจเอกซเรย์์

Low risk ตามแนวทางของสมาคม - ค่า่ ผ่่าตัดั

ปลููกถ่่ายอวัยั วะแห่ง่ ประเทศไทย - ค่า่ ห้อ้ งและค่่าอาหาร

ใช้ย้ ากดภููมิิคุ้้�มกันั Tacrolimus + - ค่่าบริิการทางการแพทย์อ์ ื่�่น ๆ ที่่เ� กี่ย่� วข้้อง

Mycophenolate ไม่่รวม Comp- โดยตรง

plication ต่่าง ๆ - ค่า่ ยาปฏิิชีวนะป้อ้ งกันั การติิดเชื้อ�

  - ค่า่ ยา Tacrolimus และ Mycophenolate

ระหว่่างการรัักษาในโรงพยาบาล

- ค่่าตรวจวัดั ระดับั ยา Tacrolimus level ใน

ระหว่่างรัับการรัักษาในโรงพยาบาล

Protocol-III - ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร
สำ�ำ หรับั การเปลี่ย�่ นไตในผู้้�ป่ว่ ยกลุ่�ม - ค่่าตรวจเอกซเรย์์
High risk ตามแนวทางของสมาคม - ค่า่ ผ่า่ ตััด
ปลููกถ่า่ ยอวัยั วะแห่่งประเทศไทย - ค่่าห้อ้ งและค่่าอาหาร
ใช้ย้ ากดภููมิิคุ้้�มกััน Basiliximab + - ค่า่ บริิการทางการแพทย์อ์ ื่�่น ๆ ที่�่เกี่ย�่ วข้อ้ ง
Cyclosporine + Mycophenol- โดยตรง
late ไม่่รวมComplication ต่่าง ๆ - ค่า่ ยาปฏิิชีวนะป้อ้ งกันั การติิดเชื้�อ
  - ค่่ายา Basiliximab X 2 dose หรืือ
anti-thymocyte globulin 3-7 dose +
การป้อ้ งกันั การติดิ เชื้�อ CMV 1 เดืือนและ
การติดิ ตามการติดิ เชื้อ� CMV 5 ครั้้ง�
- ค่า่ ยา Cyclosporine และ Mycophenolate
ระหว่่างการรักั ษาในโรงพยาบาล
- ค่า่ ตรวจวััดระดัับยา Cyclosporine level ใน
ระหว่่างรับั การรัักษาในโรงพยาบาล

273

แผนการรัักษาตามชุดุ บริิการ รายการที่่�รวมอยู่�ในชุุดบริกิ าร ราคาเหมาจ่า่ ย
(Protocol) ต่่อราย
Protocol-IV - ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร 292,000

สำำ�หรัับการเปลี่่ย� นไตในผู้้�ป่ว่ ยกลุ่�ม - ค่่าตรวจเอกซเรย์์

High risk ตามแนวทางของสมาคม - ค่่าผ่า่ ตัดั

ปลููกถ่่ายอวัยั วะแห่่งประเทศไทย - ค่า่ ห้อ้ งและค่่าอาหาร

ใช้ย้ ากดภููมิิคุ้้�มกันั Basiliximab + - ค่่าบริิการทางการแพทย์์อื่น่� ๆ ที่่�เกี่ย�่ วข้้อง

Tacrolimus + โดยตรง

Mycophenolate ไม่่รวม - ค่า่ ยาปฏิิชีวนะป้้องกันั การติิดเชื้อ�

Complication ต่า่ ง ๆ - ค่า่ ยา Basiliximab X 2 dose หรืือ

anti-thymocyte globulin 3-7 dose +

การป้้องกัันการติดิ เชื้อ� CMV 1 เดืือนและการ

ติิดตามการติิดเชื้อ� CMV 5 ครั้้ง�

- ค่า่ ยา Tacrolimus และMycophenolate

ระหว่า่ งการรักั ษาในโรงพยาบาล

- ค่่าตรวจวัดั ระดับั ยา Tacrolimus level ใน

ระหว่า่ งรัับการรักั ษาในโรงพยาบาล

2.2 สำำ�หรัับผู้้�รับั บริิจาคเมื่อ่� เข้้ารัับการผ่า่ ตัดั หรืือ หลัังผ่่าตัดั กรณีีมีีภาวะแทรกซ้้อน

Protocol ACR-A (Acute - ค่า่ ทำำ� Ultrasound guide renal biopsy 23,000
Cellular Rejection) - ค่า่ เข็ม็ ค่่าตรวจชิ้�นเนื้้อ�
ใช้ร้ ่ว่ มกับั Protocol อื่น่� ๆ ในกรณีี - ค่า่ ยา Methylprednisolone
ที่ม�่ ีีภาวะ Acute Cellular - ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร
Rejection เกณฑ์์การรักั ษาเป็็นไป - ค่า่ บริิการทางการแพทย์์อื่�่นๆ ที่่เ� กี่ย�่ วข้้อโดยตรง
ตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่่าย - ไม่ร่ วมค่่าทำ�ำ Acute hemodialysis (กรณีีที่่�ทำ�ำ
อวััยวะแห่่งประเทศไทย Acute hemodialysis ให้้เพิ่�ม่ Protocol
DGF-B )

274

แผนการรัักษาตามชุดุ บริกิ าร รายการที่่�รวมอยู่ �ในชุุดบริิการ ราคาเหมาจ่่าย
(Protocol) ต่อ่ ราย
- ค่า่ ทำำ� Ultrasound guide renal biopsy 493,000
Protocol ACR-B (Refractory - ค่า่ เข็็ม ค่า่ ตรวจชิ้�นเนื้้อ�
Acute Cellular Rejection) - ค่า่ ยา Methylprednisolone
ใช้้ร่่วมกับั Protocol อื่่�น ๆ ในกรณีี - ค่่ายา Anti-thymocyte globulin
ที่ม่� ีีภาวะ Refractory Acute - ค่า่ ตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ าร
Cellular Rejectionเกณฑ์์การ - ค่่าบริิการทางการแพทย์์อื่่น� ๆ ที่่เ� กี่ย่� วข้อ้ ง
รักั ษาเป็น็ ไปตามแนวทางของ โดยตรง
สมาคมปลููกถ่า่ ยอวััยวะ - ไม่ร่ วมค่่าทำ�ำ Acute hemodialysis
แห่่งประเทศไทย (กรณีีที่� ่ ทำำ� Acute hemodialysis ให้เ้ พิ่�ม่
  Protocol DGF-B )

Protocol AMR-A (Antibody - ค่่าทำำ� Ultrasound guide renal biopsy 340,000
Mediated Rejection) - ค่า่ เข็็ม ค่่าตรวจชิ้�นเนื้้�อ
ใช้้ร่ว่ มกัับ Protocol อื่่�นๆ ในกรณีี - ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร
ที่ม่� ีีภาวะ Antibody Mediated - ค่่าบริิการทางการแพทย์์อื่่น� ๆ ที่่เ� กี่ย�่ วข้้อง
Rejection เกณฑ์ก์ ารรักั ษาเป็น็ ไป โดยตรง
ตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่า่ ย - ค่่ายา Methylprednisolone
อวััยวะแห่่งประเทศไทย - ค่่ายา Intravenous immunoglobulin
- ค่า่ Plasmapheresis และตัวั กรอง Plasma flux
- ค่า่ สาย Double lumen catheter
- ไม่่รวมค่่าทำ�ำ Acute hemodialysis (กรณีีที่่�
ทำ�ำ Acute hemodialysis ให้เ้ พิ่�ม่ ด้ว้ ย Protocol
DGF-C)

275

แผนการรัักษาตามชุดุ บริิการ รายการที่่�รวมอยู่�ในชุุดบริกิ าร ราคาเหมาจ่่าย
(Protocol) ต่อ่ ราย
Protocol AMR-B (Refractory - ค่่าทำำ� Ultrasound guide renal biopsy 426,000
Antibody Mediated - ค่่าเข็็ม ค่่าตรวจชิ้ �นเนื้้�อ
Rejection) 56,000
- ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร 40,000

ใช้ร้ ่่วมกัับ Protocol อื่น�่ ๆ - ค่า่ บริิการทางการแพทย์์อื่น่� ๆ ที่เ�่ กี่ย่� วข้อ้ ง

ในกรณีีที่ม่� ีีภาวะ Refractory โดยตรง

Antibody Mediated Rejection - ค่า่ ยา Methylprednisolone

เกณฑ์ก์ ารรักั ษาเป็น็ ไปตามแนวทาง - ค่่ายา Intravenous Immunoglobulin

ของสมาคมปลููกถ่า่ ยอวััยวะแห่่ง - ค่่ายา Rifuximab

ประเทศไทย - ค่่า Plasmapheresis และตััวกรอง

Plasmaflux

- ค่า่ สาย Double lumen catheter

- ไม่่รวมค่า่ ทำำ� Acute hemodialysis (กรณีีที่่ท� ำ�ำ

Acute hemodialysis ให้้เพิ่่�มด้้วย Protocol

DGF-C)

Protocol DGF-A (Delay Graft - ค่า่ ทำำ� Ultrasound guide renal biopsy
Function) - ค่่าเข็็ม ค่า่ ตรวจชิ้�นเนื้้อ�

ใช้ร้ ่ว่ มกัับ Protocol I-VI ในกรณีี - ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร

ที่�่มีีภาวะ Delay Graft Function - ค่า่ บริิการทางการแพทย์์อื่่�น ๆ ที่่�เกี่ย�่ วข้อ้ ง

เกณฑ์์การรัักษาเป็็นไปตามแนวทาง โดยตรง

ของสมาคมปลููกถ่่ายอวััยวะแห่ง่ - ค่า่ สาย Double lumen catheter

ประเทศไทย - ค่่าทำำ� Acute hemodialysis

Protocol DGF-B (Delay Graft - ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร
Function Acute Cellular - ค่่าบริิการทางการแพทย์อ์ ื่่�น ๆ ที่เ�่ กี่ย�่ วข้อ้ ง
Rejection) โดยตรง

ใช้ร้ ่่วมกัับ Protocol I-VI และ - ค่า่ สาย Double lumen catheter

Protocol ACR-A หรืือ B ในกรณีี - ค่า่ ทำำ� Acute hemodialysis

ที่�่มีีภาวะ Delay Gaft Function - ไม่่รวมค่า่ ทำ�ำ Ultrasound guide renal

ร่่วมกับั Acute Cellular biopsy ค่่าเข็ม็ ค่่าตรวจชิ้�นเนื้้�อ (เนื่่�องจากได้้

Rejection เกณฑ์์การรัักษาเป็น็ ไป คิิดรวมอยู่�ใน Protocol ACR-A และ ACR-B) 

ตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่า่ ย

อวััยวะแห่่งประเทศไทย

276

แผนการรักั ษาตามชุดุ บริกิ าร รายการที่่�รวมอยู่�ในชุุดบริกิ าร ราคาเหมาจ่่าย
(Protocol) ต่อ่ ราย
- ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ าร 35,000
Protocol DGF-C (Delay Graft - ค่า่ บริิการทางการแพทย์อ์ ื่น่� ๆ ที่�่เกี่ย่� วข้อ้ ง
Function with Antibody โดยตรง
Mediated Rejection) - ค่า่ ทำำ� Acute hemodialysis
ใช้ร้ ่่วมกัับ Protocol I-VI และ - ไม่่รวมค่่าทำำ� Ultrasound guide renal
Protocol AMR-A หรืือ B ในกรณีี biopsy ค่่าเข็็ม ค่า่ ตรวจชิ้�นเนื้้อ� และค่่าสาย
ที่ม่� ีีภาวะ Delay Graft Function Double lumen catheter (เนื่อ่� งจากได้ค้ ิิด
ร่่วมกัับ Antibody Mediated รวมอยู่�ใน Protocol AMR-A และ AMR-B)
Rejection เกณฑ์ก์ ารรัักษาเป็็นไป
ตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่า่ ย
อวััยวะแห่่งประเทศไทย

หมายเหตุุ กรณีีการรัักษาการตีีบของเส้้นเลืือดไต สำำ�นัักงานเบิิกค่่ารัักษาพยาบาลในระบบ DRG และ เบิิกค่่า
อุปุ กรณ์์ (Balloon + Stent) ในระบบของสำำ�นักั งาน รายการอุปุ กรณ์์ รหััส 4801 – 4804
3.2 ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเป็น็ ค่า่ ยากดภููมิิภายหลังั การผ่า่ ตัดั ปลููกถ่า่ ยไต โดยครอบคลุมุ การตรวจรักั ษาเพื่อ�่ ติดิ ตามผล
หลังั การผ่า่ ตััดปลููกถ่า่ ยไต การตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิกิ าร การตรวจปััสสาวะ การตรวจระดับั ยากดภููมิิคุ้้�มกัันด้้วย โดย
ค่า่ บริิการแบ่ง่ ตามระยะเวลาหลังั ปลููกถ่า่ ยไต ดัังนี้้�
3.2.1 หลังั ผ่า่ ตััด 1 - 6 เดืือน จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา 30,000 บาทต่่อเดืือน
3.2.2 หลังั ผ่่าตััด 7 - 12 เดืือน จ่่ายแบบเหมาจ่า่ ยในอัตั รา 25,000 บาทต่อ่ เดืือน
3.2.3 หลังั ผ่่าตัดั 13 - 24 เดืือน จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา 20,000 บาทต่อ่ เดืือน
3.2.4 หลัังผ่่าตััด 25 เดืือนขึ้�นไป จ่่ายแบบเหมาจ่่ายในอัตั รา 15,000 บาทต่่อเดืือน
3.3 กรณีีที่่�มีีภาวะสลััดไต และมีีการลงทะเบีียนล้้างไตผ่า่ นทางช่อ่ งท้อ้ งหรืือฟอกเลืือดด้้วยเครื่อ่� งไตเทีียม
แล้ว้ หน่่วยบริิการจะได้ร้ ับั ค่่าใช้จ้ ่า่ ยไม่เ่ กิิน 6 เดืือน
3.4 กรณีีที่่�มีีโรคแทรกซ้้อน หรืือโรคเดิิม ให้้หน่่วยบริิการส่่งข้้อมููลเรีียกเก็็บขอรัับค่่าใช้้จ่่ายตามแนวทาง
ปฏิิบัตั ิิในการขอรัับค่า่ ใช้้จ่า่ ยเพื่�อ่ บริิการสาธารณสุุข
3.5 กรณีีเสีียชีีวิิตระหว่า่ งเข้้ารัับการรัักษาเพื่่อ� ผ่า่ ตัดั ในช่ว่ งเวลาประมาณ 21 วััน หน่ว่ ยบริิการจะได้ร้ ับั
ค่่าใช้จ้ ่่ายในช่ว่ งเตรีียมผู้�้ รับั บริิการก่่อนผ่่าตัดั ตามอััตราที่ก�่ ำ�ำ หนด ส่่วนการเบิิกจ่า่ ย ระหว่า่ งและหลัังผ่า่ ตัดั จะได้้รับั
ค่า่ ใช้จ้ ่่ายตามจริิงไม่่เกิินราคาที่่�กำ�ำ หนด

วิธิ ีีการเรีียกเก็็บค่่าใช้จ้ ่่ายเพื่�่อบริกิ ารสาธารณสุขุ
ให้ห้ น่ว่ ยบริิการที่ใ�่ ห้บ้ ริิการบันั ทึกึ และส่ง่ ข้อ้ มููลเรีียกเก็บ็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย ผ่า่ นโปรแกรมบันั ทึกึ ข้อ้ มููลการให้บ้ ริิการ
ผู้้�ป่ว่ ยไตวายเรื้อ� รังั ระยะสุุดท้า้ ย (DMIS CKD)

277

เงื่�่อนไขการจ่่ายค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข
1. สำ�ำ นัักงานจะประมวลผลและแจ้้งรายงานการจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายให้้แก่่หน่่วยบริิการ ได้้ที่่�ระบบบููรณาการ
ติิดตามข้อ้ มููลการจ่่ายชดเชยโรคเฉพาะ (Seamless For DMIS)
2. หน่่วยบริิการสามารถทำ�ำ เรื่อ่� งขออุุทธรณ์์ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยโดยระบุุสาเหตุุและลงนามโดยผู้บ�้ ริิหารหน่่วยบริิการ

278

บทที่ 12

การบริหารค่าใช้จ่ายบริการควบคุม
ป้องกัน และรักษาโรคเรื้อรัง

การบริิหารจัดั การค่า่ ใช้้จ่า่ ยบริิการควบคุุม ป้้องกันั และรัักษาโรคเรื้�อรััง แบ่ง่ เป็น็ 2 ประเภทบริิการ ได้แ้ ก่่
1. บริิการควบคุุมป้อ้ งกันั และรัักษาผู้�้ ป่่วยโรคเบาหวานและความดัันโลหิิตสููง
2. บริิการดููแลผู้้�ป่่วยจิิตเวชเรื้�อรังั ในชุมุ ชน

ส่่วนที่่� 1 บริกิ ารควบคุมุ ป้้องกัันและรักั ษาผู้�้ ป่่วยโรคเบาหวานและความดันั โลหิติ สููง
เป็น็ เงินจ่า่ ยเพิ่ม่� เติมิ จากเงินเหมาจ่า่ ยรายหัวั เป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสนับั สนุนุ และส่ง่ เสริิมการจัดั บริิการสาธารณสุขุ

สำ�ำ หรัับผู้�้ มีีสิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ในการบริิการควบคุุมป้้องกัันความรุุนแรงของโรคเบาหวานและ
ความดัันโลหิิตสููง โดยเน้้นการควบคุุมป้้องกัันภาวะแทรกซ้้อนในกลุ่�มผู้้�ป่่วยเบาหวานชนิิดที่่� 1 และหญิิงตั้�งครรภ์์
ที่ป�่ ่ว่ ยเป็น็ เบาหวาน ซึ่่�งจะช่ว่ ยชะลอไม่ใ่ ห้เ้ ป็็นโรคที่่ม� ีีค่่าใช้้จ่า่ ยสููง

ก. วััตถุุประสงค์์
1. เพิ่ม่� การเข้้าถึึงบริิการตรวจคััดกรองภาวะแทรกซ้อ้ นของโรคเบาหวาน/ความดันั โลหิิตสููง
2. ผู้�้ ป่่วยโรคเบาหวานและความดัันโลหิิตสููงได้้รัับการดููแลรัักษาตามมาตรฐานเพื่�่อลดหรืือชะลอภาวะ
แทรกซ้อ้ น
3. ส่่งเสริิมสนัับสนุุนการจััดบริิการโรคเบาหวานและความดัันโลหิิตสููง โดยใช้้รููปแบบบ Chronic Care
Model: CCM) การบริิหารจััดการโดยใช้้กลไกคณะกรรมการพััฒนาคุุณภาพชีีวิิตระดัับอำำ�เภอ (District health

279

board) และระบบบริิการปฐมภููมิิที่่�มีีแพทย์์ประจำำ�ครอบครััว (Primary care cluster) รวมทั้้�งการสร้้าง
การมีีส่ว่ นร่่วมของกองทุุนหลักั ประกัันสุุขภาพระดัับท้้องถิ่น่� หรืือพื้้น� ที่่�

ข. แนวทางการบริหิ ารจัดั การค่า่ ใช้จ้ ่า่ ย
การบริิหารจัดั การค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยบริิการควบคุมุ ป้อ้ งกันั ความรุนุ แรงโรคเบาหวานและความดันั โลหิิตสููง แบ่ง่ ออก
เป็็น 2 ระดับั

1. การบริหิ ารจััดการในส่่วนกลาง
1.1 ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสำ�ำ หรับั บริิการผู้้�ป่ว่ ยเบาหวานชนิิดที่่� 1 และบริิการดููแลกรณีีหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ถ�่ ููกวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็
เบาหวาน (GDM) ในระหว่า่ งตั้�งครรภ์์ และการตรวจหลังั คลอดในระบบหลักั ประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ดัังนี้้ �
เงื่อ่� นไขการจ่่าย

1. เป็น็ การให้บ้ ริิการแก่ท่ ี่ผ�่ ู้�้มีสิทิ ธิิตามกฎหมายว่า่ ด้ว้ ยหลักั ประกันั สุขุ ภาพแห่ง่ ชาติิ ประเภทผู้�้ ป่่วยนอก
2. มีีรหััสโรคและข้้อมููลที่�่จำ�ำ เป็็น ดัังนี้้�
2.1. บริิการกรณีีผู้�้ ป่ว่ ยเบาหวานชนิิดที่่� 1 (T1DM) รหัสั ICD10 โรคหลักั หรืือโรครองคืือ E10 เบาหวาน
ชนิิดที่่� 1 ทุกุ อายุุ หรืือ P70.2 Neonatal DM หรืือ E89.1 Postprocedural hypo-insulinemia ที่�่วิินิิจฉััยเป็็น
เบาหวานก่อ่ นอายุุ 30 ปีี
2.2 บริิการดููแลกรณีีหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ถ่� ููกวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ เบาหวาน (GDM) ในระหว่า่ งตั้ง� ครรภ์์ รหัสั ICD10
โรคหลักั หรืือโรครอง คืือ O24.4 Diabetes mellitus arising in pregnancy หรืือ O24.9 Diabetes mellitus
in pregnancy, unspecified และข้อ้ มููลประจำำ�เดืือนครั้้ง� สุุดท้า้ ย (last menstrual period, LMP) 
2.3 บริิการดููแลหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่เ่� ป็น็ เบาหวานก่อ่ นตั้ง� ครรภ์์ (Pregestational DM) ตั้้ง� ครรภ์์ รหัสั ICD10
โรคหลักั หรืือโรครอง คืือ O24.0 Pre-existing diabetes mellitus, insulin-dependent ผู้�้ ป่ว่ ยเบาหวานชนิิดที่่� 1
และตั้ง� ครรภ์์ O24.1 Pre-existing diabetes mellitus, non-insulin-dependent หรืือ O24.3 Pre-existing
diabetes mellitus, unspecified และข้อ้ มููลประจำำ�เดืือนครั้้ง� สุดุ ท้า้ ย (last menstrual period, LMP) 
3. หน่่วยบริิการที่่�ให้้บริิการและมีีสิทิ ธิิรับั ค่า่ ใช้จ้ ่่าย ดังั นี้้�
3.1 กรณีีบริิการผู้้�ป่ว่ ยเบาหวานชนิิดที่่� 1 เป็น็ หน่ว่ ยบริิการรับั ส่ง่ ต่อ่ ทั่่ว� ไปที่ข�่ึ้น� ทะเบีียนรักั ษาเบาหวาน
ชนิิดที่่� 1 และจััดบริิการดัังนี้้ �
3.1.1 มีีการสอนและประเมิินศัักยภาพการดููแลตนเองให้ผ้ ู้้�รับั บริิการ
3.1.2 ให้ก้ ารดููแลรักั ษาผู้้�รับั บริิการตาม คู่่�มืือพััฒนาระบบเเละเครืือข่า่ ย Thailand Type1DM
Network and Registry สำำ�หรับั เครืือข่า่ ยบริิบาลเเละการลงทะเบีียนเบาหวานชนิิดที่ ่� 1 เเละเบาหวานวิินิิจฉัยั ก่อ่ น
อายุุ 30 ปีี ประเทศไทย Thai Type 1 Diabetes and Diabetes diagnosed before Age 30 years Registry,
Care and Network (T1DDAR CN) ของสมาคมโรคเบาหวานแห่่งประเทศไทย ในพระราชููปถััมภ์์สมเด็็จ
พระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี สมาคมต่่อมไร้้ท่่อเด็็กและวััยรุ่่�นไทย สำ�ำ นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพ
แห่ง่ ชาติิ กระทรวงสาธารณสุขุ รวมถึึงการตรวจระดับั ketone ด้้วย ketostrip

280

3.1.3 ตรวจคััดกรองภาวะแทรกซ้้อนประจำ�ำ ปีี ได้้แก่่ HbA1c , Microalbuminuria , Lipid
profile , ตรวจตาและตรวจเท้า้ เบาหวาน

3.2 บริิการดููแลกรณีีตั้้�งครรภ์์ที่่�ถููกวิินิิจฉััยว่่าเป็็นเบาหวาน (GDM) ในระหว่่างตั้�งครรภ์์และการ
ตรวจหลัังคลอด เป็็นหน่่วยบริิการที่่�สามารถให้้บริิการสำำ�หรัับกลุ่�มหญิิงที่่�มีีภาวะเบาหวานในขณะตั้�งครรภ์์ (GDM)
(รายละเอีียดตามภาคผนวก 18) และจัดั บริิการดังั นี้้�
3.2.1 มีีการสอนทักั ษะการตรวจระดับั น้ำ��ำ ตาลในเลืือดด้ว้ ยตัวั เอง การประเมิินผลเลืือดและการดููแล
ตนเองให้ก้ ับั ผู้�้ รัับบริิการ
3.2.2 ตรวจน้ำำ��ตาล
3.2.3 ตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิกิ ารเพื่อ่� ทดสอบความทนทานต่อ่ น้ำำ�� ตาล (Oral Glucose Tolerance
Test : OGTT) หลัังคลอดภายในระยะเวลา 1-3 เดืือน เป็็นการเจาะเลืือดตรวจระดัับน้ำ��ำ ตาลก่่อนดื่่�มสารละลาย
น้ำ�ำ�ตาลกลููโคส 75 กรััม ที่ศ่� ููนย์์ (0) นาทีี และหลัังดื่�่มสารละลายน้ำ�ำ�ตาลกลููโคสเมื่่�อครบ 2 ชั่่�วโมง และให้้บัันทึกึ ผล
การทดสอบเป็็นปกติิ หรืือ prediabetes (กลุ่�ม Impaired fasting plasma glucose หรืือ impaired glucose
tolerance test) หรืือ เป็็นเบาหวาน
3.3 บริิการดููแลกรณีีหญิิงตั้�งครรภ์์ที่�่เป็็นเบาหวานก่่อนตั้�งครรภ์์ (Pregestational DM) เป็็น
หน่ว่ ยบริิการที่ส�่ ามารถให้บ้ ริิการสำ�ำ หรับั กลุ่�มหญิิงที่เ�่ ป็น็ เบาหวานก่อ่ นตั้ง� ครรภ์์ (PDM) (รายละเอีีดตามภาคผนวก 18 )
และจัดั บริิการดังั นี้้�
3.3.1 มีีการสอนทัักษะการตรวจระดัับน้ำ�ำ� ตาลในเลืือดด้้วยตััวเอง การประเมิินผลเลืือดและ
การดููแลตนเองให้้กับั ผู้้�รัับบริิการ
3.3.2 การตรวจ HbA1c
3.3.3 ตรวจน้ำำ��ตาล

อััตราการจ่่าย
1. กรณีีบริิการดููแลรักั ษาผู้้�ป่่วยเบาหวานชนิิดที่่� 1 (T1DM)
1.1 ค่่าใช้้จ่่ายสำ�ำ หรัับบริิการดููแลผู้�้ ป่่วยเบาหวาน เหมาจ่่าย 1 ครั้้�ง ตามเดืือนที่�่เข้้ารัับบริิการ ในอััตรา
ดังั นี้้�
1.1.1 เดืือนตุลุ าคม 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 7,636 บาทต่อ่ ราย
1.1.2 เดืือนพฤศจิิกายน 2564 เหมาจ่่ายอััตรา 6,636 บาทต่อ่ ราย
1.1.3 เดืือนธันั วาคม 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 5,636 บาทต่่อราย
1.1.4 เดืือนมกราคม 2565 เหมาจ่่ายอัตั รา 4,636 บาทต่อ่ ราย
1.1.5 เดืือนกุมุ ภาพันั ธ์์ 2565 เหมาจ่่ายอัตั รา 3,636 บาทต่อ่ ราย
1.1.6 เดืือนมีีนาคม 2565 เหมาจ่่ายอัตั รา 2,636 บาทต่่อราย
สำำ�หรัับบริิการระหว่า่ งวันั ที่่� 1 เมษายน 2565 – 30 กัันยายน 2565 สปสช.จะสนับั สนุุนแถบทดสอบ
น้ำ��ำ ตาล ตามแนวทางปฏิิบัตั ิใิ นคู่�มือพัฒั นาระบบเเละเครืือข่า่ ย Thailand Type1DM Network and Registry สำ�ำ หรับั
เครืือข่า่ ยบริิบาลเเละการลงทะเบีียนเบาหวานชนิิดที่ �่ 1 เเละเบาหวานวิินิิจฉัยั ก่อ่ นอายุุ 30 ปีี ประเทศไทย Thai Type 1

281

Diabetes and Diabetes diagnosed before Age 30 years Registry, Care and Network (T1DDAR CN) ของสมาคม
โรคเบาหวานแห่่งประเทศไทย ในพระราชููปถััมภ์์สมเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี สมาคม
ต่่อมไร้้ท่่อเด็็กและวัยั รุ่่�นไทย สำ�ำ นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ กระทรวงสาธารณสุุข
1.2 ค่า่ ใช้้จ่า่ ยสำำ�หรับั บริิการดููแลผู้้�ป่ว่ ยเบาหวาน ในช่่วงระหว่า่ งวันั ที่่� 1 เมษายน 2565 – 30 กันั ยายน
2565 เหมาจ่่ายอััตรา 1,636 บาท ต่่อราย และ สปสช.จะสนัับสนุุนแถบทดสอบน้ำ��ำ ตาล ตามแนวทางปฎิิบััติิใน
คู่�มื อพััฒนาระบบเเละเครืือข่่าย Thailand Type1DM Network and Registry สำำ�หรัับเครืือข่่ายบริิบาลเเละ
การลงทะเบีียนเบาหวานชนิิดที่�่ 1 เเละ เบาหวานวิินิิจฉัยั ก่่อนอายุุ 30 ปีี ประเทศไทย Thai Type 1 Diabetes
and Diabetes diagnosed before Age 30 years Registry, Care and Network (T1DDAR CN) ของสมาคม
โรคเบาหวานแห่ง่ ประเทศไทย ในพระราชููปถัมั ภ์ส์ มเด็็จพระเทพรััตนราชสุุดาฯ สยามบรมราชกุุมารีี สมาคมต่่อมไร้้
ท่อ่ เด็็กและวัยั รุ่่�นไทย สำำ�นักั งานหลักั ประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ กระทรวงสาธารณสุขุ
2. กรณีีการให้บ้ ริิการแก่ผ่ ู้�้รับบริิการหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ถ�่ ููกวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ เบาหวาน (GDM) ในระหว่า่ งตั้ง� ครรภ์ ์ ดังั นี้้�
2.1 การดููแลหญิิงหญิิงตั้ง� ครรภ์์ที่�ถ่ ููกวิินิิจฉััยว่่าเป็็นเบาหวาน (GDM) ในระหว่า่ งตั้ง� ครรภ์์เหมาจ่่าย 1 ครั้้ง�
ที่่ถ� ููกวิินิิจฉัยั ว่่าเป็น็ เบาหวานและเข้้ารัับบริิการ ในอััตรา ดัังนี้้�
2.1.1 เดืือนตุุลาคม 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 4,700 บาทต่อ่ ราย
2.1.2 เดืือนพฤศจิิกายน 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 4,700 บาทต่อ่ ราย
2.1.3 เดืือนธัันวาคม 2564 เหมาจ่า่ ยอัตั รา 4,700 บาทต่่อราย
2.1.4 เดืือนมกราคม 2565 เหมาจ่า่ ยอัตั รา 3,700 บาทต่อ่ ราย
2.1.5 เดืือนกุุมภาพันั ธ์์ 2565 เหมาจ่า่ ยอัตั รา 2,700 บาทต่อ่ ราย
2.1.6 เดืือนมีีนาคม 2565 เหมาจ่า่ ยอัตั รา 1,700 บาทต่่อราย
กรณีีหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ไ�่ ด้ก้ ารวิินิิจฉัยั เป็น็ เบาหวานขณะตั้ง� ครรภ์แ์ ละได้ร้ ับั แถบทดสอบน้ำำ�� ตาล ก่อ่ นอายุคุ รรภ์์
24 สัปั ดาห์์ ให้ห้ น่่วยบริิการขอทบทวนมายััง สปสช.เป็น็ รายกรณีี
สำ�ำ หรัับบริิการในระหว่า่ งวันั ที่่� 1 เมษายน 2565 – 30 กัันยายน 2565 สปสช.จะสนับั สนุนุ แถบทดสอบ
น้ำำ��ตาล
2.2 ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสำ�ำ หรับั บริิการดููแลหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่ถ�่ ููกวิินิิจฉัยั ว่า่ เป็น็ เบาหวานและเข้า้ รับั บริิการ ในช่ว่ งระหว่า่ ง
วัันที่่� 1 เมษายน 2565 – 30 กันั ยายน 2565 เหมาจ่า่ ยอััตรา 700 บาท ต่่อราย และสปสช.จะสนับั สนุนุ แถบ
ทดสอบน้ำำ�� ตาล
3. กรณีีการให้บ้ ริิการแก่ผ่ ู้้�รับั บริิการหญิิงตั้ง� ครรภ์ท์ ี่เ�่ ป็น็ เบาหวานก่อ่ นตั้ง� ครรภ์์ (Pregestational DM) เป็น็ การ
จ่า่ ยแบบเหมาจ่า่ ย ดังั นี้้�
3.1 การดููแลหญิิงตั้�งครรภ์์ระหว่า่ งการตั้ง� ครรภ์์ เหมาจ่า่ ย 1 ครั้้�ง ตามเดืือนที่่�เข้า้ รัับบริิการ ในอัตั รา ดังั นี้้�
3.1.1 เดืือนตุุลาคม 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 11,600 บาทต่่อราย
3.1.2 เดืือนพฤศจิิกายน 2564 เหมาจ่่ายอัตั รา 9,850 บาทต่่อราย
3.1.3 เดืือนธัันวาคม 2564 เหมาจ่า่ ยอัตั รา 8,100 บาทต่อ่ ราย

282

3.1.4 เดืือนมกราคม 2565 เหมาจ่่ายอััตรา 6,350 บาทต่่อราย
3.1.5 เดืือนกุุมภาพัันธ์์ 2565 เหมาจ่่ายอััตรา 4,600 บาทต่่อราย
3.1.6 เดืือนมีีนาคม 2565 เหมาจ่่ายอัตั รา 2,850 บาทต่่อราย
สำำ�หรับั บริิการในระหว่่างวัันที่่� 1 เมษายน 2565 – 30 กันั ยายน 2565 สปสช. จะสนับั สนุุนแถบทดสอบ
น้ำ�ำ�ตาล
3.2 ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสำำ�หรับั บริิการดููแลหญิิงตั้ง� ครรภ์ร์ ะหว่า่ งการตั้ง� ครรภ์์ ในช่ว่ งระหว่า่ งวันั ที่�่ 1 เมษายน 2565 –
30 กัันยายน 2565 เหมาจ่่ายอัตั รา 1,100 บาท ต่อ่ ราย และ สปสช.จะสนัับสนุนุ แถบทดสอบน้ำ�ำ� ตาล
วิิธีีการขอรัับค่่าใช้จ้ ่า่ ย
หน่ว่ ยบริิการบัันทึึกข้อ้ มููลในโปรแกรม e-Claim ตามรููปแบบที่่�กำำ�หนด
2. การบริหิ ารจัดั การระดัับเขต
2.1 จััดสรรเป็็น Global budget ระดัับเขต ตามจำ�ำ นวนผู้�้ ป่ว่ ยโรคเบาหวานและความดัันโลหิิตสููงที่่ม� ีี
ข้้อมููลลงทะเบีียนกัับหน่่วยบริิการประจำ�ำ (Hmain OP) โดยใช้้ข้อ้ มููลจำ�ำ นวนผู้้�ป่ว่ ยจากฐานข้้อมููล OP individual,
e-Claim ที่่เ� ป็็นปัจั จุุบันั
2.2 เกณฑ์ก์ ารจ่่ายค่่าใช้้จ่า่ ย จาก Global budget ระดับั เขต จ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่่ายสำำ�หรับั ผู้�้ ป่่วยเบาหวาน
และความดัันโลหิิตสููงให้้แก่่หน่่วยบริิการประจำำ� ในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ส่่วนในเขตพื้้�นที่�่ 13
กรุงุ เทพมหานคร ให้จ้ ่า่ ยแก่ห่ น่ว่ ยปฐมภููมิิในเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ ได้ด้ ้ว้ ย ตามตัวั ชี้ว� ัดั คุณุ ภาพผลงานบริิการ
ควบคุมุ ป้อ้ งกันั ระดับั ทุตุ ิิยภููมิิ (Secondary prevention) โดยใช้ข้ ้อ้ มููลผลงานจากฐานข้อ้ มููล OP individual, e-claim
ไตรมาส 4 ของปีีงบประมาณ 2564 และไตรมาส 1 และ 2 และ 3 ของปีงี บประมาณ 2565 โดยเป็น็ ตััวชี้�วัดั 5 ตััว
ตามที่ส�่ ่ว่ นกลางกำ�ำ หนด และ สปสช.เขตสามารถเพิ่ม่� เติมิ ตัวั ชี้ว� ัดั ได้อ้ ีีกไม่เ่ กิิน 3 ตัวั ตามบริิบทของพื้้น� ที่่� โดยใช้ข้ ้อ้ มููล
ที่ ่� สปสช.สามารถบริิหารจัดั การได้้เอง สำำ�หรัับรายการตััวชี้ว� ััด 5 ตัวั ส่ว่ นกลาง ได้้แก่่
1) อัตั ราผู้�ป่ว่ ยโรคเบาหวานได้ร้ ับั การตรวจคัดั กรอง HbA1c ของหน่ว่ ยบริการที่ร�่ับั ลงทะเบีียนสิทิ ธิิ
2) อัตั ราผู้�ป่ว่ ยโรคเบาหวานที่ค�่ วบคุมุ ระดับั น้ำ��ำ ตาลในเลืือดได้ด้ ีี ของหน่ว่ ยบริการที่ร�่ับั ลงทะเบีียนสิทิ ธิิ
3) อัตั ราการเกิิดภาวะแทรกซ้อ้ นเฉีียบพลันั ในผู้�ป่ว่ ยเบาหวาน ของหน่ว่ ยบริการที่ร�่ับั ลงทะเบีียนสิทิ ธิิ
4) อัตั ราผู้�ป่ว่ ยโรคความดันั โลหิิตสููงที่ค�่ วบคุมุ ความดันั โลหิิตได้ด้ ีี ของหน่ว่ ยบริการที่ร�่ับั ลงทะเบีียนสิทิ ธิิ
5) อัตั ราผู้�ป่ว่ ยเบาหวานและ/หรือผู้�ป่ว่ ยความดันั โลหิิตสููงได้ร้ ับั การค้น้ หา และคัดั กรองโรคไตเรื้อ� รังั
ทั้้ง� นี้้� การบริิหารการจ่า่ ยจัดั สรรงบบริิการเบาหวานและความดันั โลหิิตสููงให้ห้ น่ว่ ยบริิการในสังั กัดั กรมแพทย์์
ทหารเรืือ กรมแพทย์์ทหารอากาศ เป็น็ ไปตามหลักั เกณฑ์์ วิิธีีการ และเงื่�อนไขที่่� สปสช.กำำ�หนด

ค. การกำ�ำ กับั ติดิ ตาม และประเมินิ ผล
สำ�ำ นักั งานหลักั ประกันั สุขุ ภาพแห่ง่ ชาติิ จะมีีการดำ�ำ เนิินงานกำ�ำ กับั ติดิ ตามและประเมิินผล โดยหน่ว่ ยบริิการรายงาน
ผลการดำ�ำ เนิินงานตามตัวั ชี้ว� ัดั ที่ก�่ ำ�ำ หนด จากแหล่ง่ ข้อ้ มููลที่ม�่ ีีอยู่� ได้แ้ ก่่ ข้อ้ มููลบริิการจากฐานข้อ้ มููล OP/PP และ IP
Individual record หรืือฐานข้อ้ มููลอื่น�่ ที่ �่ สปสช.กำ�ำ หนด

283

ส่่วนที่่� 2 การบริหิ ารค่า่ ใช้้จ่า่ ยการบริิการผู้้�ป่่วยจิติ เวชเรื้อ� รังั ในชุุมชน
ขอบเขตบริกิ าร
เป็น็ การจ่า่ ยเพิ่ม�่ เติมิ จากเงินเหมาจ่า่ ยรายหัวั เป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสนับั สนุนุ และส่ง่ เสริิมการจัดั บริิการ สาธารณสุขุ
สำ�ำ หรับั ผู้�้มีสิทิ ธิิหลักั ประกันั สุุขภาพแห่่งชาติิ สำ�ำ หรัับผู้้�ป่ว่ ยจิิตเวชเรื้�อรัังตาม สปสช. กำำ�หนด ที่่�จำำ�เป็็นต้้องดููแลใกล้้
ชิิดต่่อเนื่่�อง ซึ่่�งมีีเป้้าหมายในการเพิ่่�มการเข้า้ ถึึงบริิการให้ไ้ ด้ร้ ัับการดููแลต่อ่ เนื่่�องในชุุมชน โดยมีีวัตั ถุปุ ระสงค์์ ดังั นี้้�
1. สนัับสนุุนให้ผ้ ู้้�ป่ว่ ยจิิตเวชเรื้�อรังั ได้้รับั บริิการต่อ่ เนื่อ�่ งที่บ่� ้า้ น/ในชุมุ ชนอย่า่ งมีีคุุณภาพ
2. ลดอัตั ราการกลับั เป็็นซ้ำำ��/การรับั เข้า้ รักั ษาซ้ำ�ำ� ในโรงพยาบาลของผู้้�ป่่วยเป้้าหมาย

กลุ่่ม� เป้า้ หมาย
การจััดบริิการดููแลต่่อเนื่่�องในชุุมชน สำำ�หรัับผู้้�ป่่วยจิิตเวชเรื้�อรััง สิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิที่่�ได้้รัับ
การวิินิิจฉััยรหัสั โรค F20 – F29 และมีีเงื่อ� นไขเพิ่่�มเติมิ ดัังนี้้�
1. ผู้้�ป่ว่ ยที่�่เคยหรืือมีีความเสี่่ย� งสููงต่อ่ การก่่อความรุนุ แรง (Serious Mental illness with High risk to
Violence : SMI – V) ตามหลัักเกณฑ์์ที่่�กรมสุขุ ภาพจิิตกำำ�หนด หรืือ
2. ผู้้�ป่ว่ ยที่ม่� ีีความซับั ซ้อ้ นในการจัดั การ เช่น่ ในครอบครัวั เดีียวกันั มีีผู้�้ ป่ว่ ยจิิตเวชหลายคน ผู้�้ ป่ว่ ยไม่ย่ อมรับั
การเจ็็บป่่วยของตััวเอง ผู้้�ป่่วยไม่่ร่่วมมืือในการรัักษา ขาดยา ขาดผู้�้ดู แลหรืือผู้้�ดู แลไม่่มีีศัักยภาพเพีียงพอ อาจถููก
ล่่ามขังั จำำ�เป็็นต้้องสนัับสนุนุ การดููแลโดยชุุมชน และหรืือองค์ก์ รปกครองส่ว่ นท้อ้ งถิ่่�นอย่า่ งต่อ่ เนื่�อ่ งร่่วมด้ว้ ย

คุุณสมบััติิของหน่่วยบริกิ าร
เป็็นหน่่วยบริิการในระบบหลักั ประกันั สุุขภาพแห่ง่ ชาติิ ดังั นี้้�
1. หน่่วยบริิการที่่�ทำ�ำ หน้้าที่่�พี่่�เลี้�ยง ได้้แก่่ หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อ หน่่วยบริิการประจำำ� ที่่�มีีจิิตแพทย์์/
หรืือมีีแพทย์์ที่่�มีีคุุณสมบััติิตามที่่�กรมสุุขภาพจิิต กระทรวงสาธารณสุุขกำ�ำ หนด ทำ�ำ หน้้าที่่�ในการเป็็นพี่่�เลี้�ยง ร่่วม
ให้้บริิการ ให้้คำ�ำ ปรึึกษา กำำ�กัับ ติิดตาม นิิเทศงาน และสนัับสนัับสนุุนการพััฒนาศัักยภาพแพทย์์ พยาบาล และ
ทีีมสหวิิชาชีีพของหน่่วยบริิการประจำ�ำ /ปฐมภููมิิ ในการดููแลผู้้�ป่่วยที่�่บ้า้ นหรืือในชุมุ ชน
2. หน่่วยบริิการที่ใ�่ ห้บ้ ริิการดููแลที่�่บ้้าน/ชุุมชน ได้้แก่่ หน่่วยบริิการประจำำ�และหน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ หรืือ
หน่ว่ ยบริิการรับั ส่ง่ ต่อ่ ที่จ่� ัดั บริิการตามเขตหรืือพื้้น� ที่ท่� ี่ร่� ับั ผิิดชอบ มีีบทบาทหน้า้ ที่ใ่� นการจัดั บริิการดููแลผู้�้ ป่ว่ ยต่อ่ เนื่อ่� ง
ที่�บ่ ้า้ นหรืือในชุุมชนอย่า่ งมีีคุณุ ภาพ โดยความร่ว่ มมืือของทีีมสหวิิชาชีีพ ครอบครััว องค์์กรการปกครองส่่วนท้้องถิ่่น�
และภาคีีเครืือข่่าย

การคำ�ำ นวณและจััดสรรเป้า้ หมาย
1. การคำำ�นวณเป้้าหมาย ใช้ฐ้ านข้้อมููลการจำำ�หน่า่ ยผู้้�ป่่วยจิิตเวชเรื้�อรังั ที่ม่� ีีรหัสั การวิินิิจฉััย โรค F20 – F29
ออกจากโรงพยาบาล (ข้อ้ มููลการจำำ�หน่า่ ยผู้้�ป่ว่ ยนอกและผู้้�ป่ว่ ยในช่ว่ งวันั ที่�่ 1 เมษายน 2563 ถึึง 31 มีีนาคม 2564)
2. สปสช. ส่่วนกลาง จัดั สรรเป้า้ หมายให้้ สปสช.เขต เพื่�อ่ ให้้ สปสช.เขต ดำ�ำ เนิินการจััดสรรเป้้าหมายให้้
หน่่วยบริิการ ภายในวันั ที่�่ 30 กัันยายน 2564 โดยพิิจารณาจััดสรรเป้้าหมายตามสัดั ส่ว่ นของผลงานบริิการปีีที่ผ่� ่า่ น
มา ประกอบกับั ข้อ้ มููลการจำ�ำ หน่า่ ยผู้�้ ป่ว่ ยจิิตเวชกลับั สู่่�ชุมุ ชน/พื้้น� ที่น�่ ั้้น� เพื่อ่� ลงทะเบีียนผู้�้ ป่ว่ ย โดยมีีรายละเอีียด ดังั นี้้�

284

2.1 กลุ่�มเป้า้ หมายต้อ้ งเป็น็ ผู้้�ป่ว่ ยรายใหม่ท่ ี่ไ�่ ม่เ่ คยได้ร้ ับั การลงทะเบีียนและติดิ ตามเยี่ย�่ มในปีที ี่ผ�่ ่า่ นมา
2.2 กรณีีผู้�้ ป่่วยรายเดิิมที่�่ได้้รัับการลงทะเบีียนและได้้รัับการติิดตามเยี่่�ยมในปีีที่่�ผ่่านมาหากมีีความ
จำำ�เป็็นต้้องติิดตามดููแลต่่อเนื่�่องอย่่างใกล้้ชิิด (High risk) สามารถยื่�่นอุุทธรณ์์ข้้อมููลในระบบ Care transition
เพื่อ่� ติิดตามดููแลต่อ่ เนื่่�องได้้ แต่ก่ ารยื่�่นอุทุ ธรณ์ข์ ้้อมููลดัังกล่่าวเป้า้ หมายในภาพรวม ต้้องไม่่เกิินร้้อยละ 5 ของจำ�ำ นวน
ผู้�้ ป่ว่ ยเป้้าหมายทั้้�งหมดภายในปีงี บประมาณ
ทั้้ง� นี้้ � สปสช.เขต ต้้องจััดทำ�ำ รายงานสรุุปผลการจััดสรรเป้้าหมายและเครืือข่า่ ยบริิการส่ง่ กลัับมายััง สปสช.
ส่่วนกลาง ภายในวันั ที่่� 31 ตุุลาคม 2564

การจ่่ายค่า่ ใช้จ้ ่่ายให้ห้ น่่วยบริกิ าร
1. กรอบการจััดสรรเงิินให้ห้ น่่วยบริกิ าร
1.1 จััดสรรเงิ นให้้หน่่วยบริิการที่�่ทำ�ำ หน้้าที่�่พี่�่เลี้�ยง แบบเหมาจ่่ายบริิการในอััตรา 1,000 บาทต่่อราย
โดยจ่า่ ยตามจำำ�นวนการลงทะเบีียนของหน่่วยบริิการประจำำ�และหน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิที่ร�่ ัับผิิดชอบพื้้น� ที่/่� ชุมุ ชนนั้้�น
1.2 จัดั สรรเงินให้ห้ น่่วยบริิการประจำ�ำ แบบเหมาจ่า่ ยบริิการในอัตั รา 5,000 บาทต่อ่ ราย โดยจ่่ายให้้
หน่ว่ ยบริิการประจำำ�ตามจำำ�นวนการลงทะเบีียน ของหน่ว่ ยบริิการรับั ส่ง่ ต่อ่ หรืือหน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ และหน่ว่ ยบริิการ
ปฐมภููมิิที่ร�่ ับั ผิิดชอบพื้้�นที่่/� ชุุมชนนั้้น�
2. แนวทางการจ่่ายเงินิ ให้้หน่ว่ ยบริิการ
จ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยให้ก้ ับั หน่ว่ ยบริิการ ตามการลงทะเบีียนผู้้�ป่ว่ ย ตามจำ�ำ นวนเป้า้ หมายที่ ่� สปสช. เขต จัดั สรร
ให้ห้ น่ว่ ยบริิการ และหน่่วยบริิการได้ด้ ำำ�เนิินการบัันทึึกข้้อมููลในระบบ Care transition ภายในช่ว่ งวัันที่่� 1 ตุลุ าคม
2564 ถึงึ 31 ธัันวาคม 2564 โดย สปสช.ส่ว่ นกลาง จะดำำ�เนิินการประมวลผลจ่า่ ยเงินในอัตั ราเหมาจ่่าย ให้แ้ ล้ว้ เสร็จ็
ภายในเดืือนมกราคม 2565
กรณีีตรวจพบความผิิดพลาดจากการบัันทึึกข้้อมููลของหน่่วยบริิการ หน่่วยบริิการสามารถยื่�่นอุุทธรณ์์
เพื่่อ� แก้้ไขข้้อมููลดังั กล่า่ วในระบบ Care transition ภายในเดืือนกุมุ ภาพัันธ์์ 2565 และ สปสช.ส่ว่ นกลาง จะดำ�ำ เนิิน
การประมวลผลจ่่ายให้ห้ น่ว่ ยบริิการภายในเดืือนมีีนาคม 2565

การบันั ทึึกข้้อมููล
1. กรณีีหน่่วยบริิการจััดบริิการผู้้�ป่่วยจิิตเวชเรื้�อรัังในชุุมชน ภายใต้้กองทุุนหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
หน่่วยบริิการจะต้้องบัันทึึกข้้อมููลในระบบ Care transition ที่่�บริิหารจััดการโดยโรงพยาบาลจิิตเวชนครราชสีีมา
ราชนคริินทร์์ กรมสุุขภาพจิิต กระทรวงสาธารณสุุข
2. กรณีีหน่ว่ ยบริิการให้บ้ ริิการผู้้�ป่ว่ ยจิิตเวชในหน่ว่ ยบริิการ (OP/IP) ให้้หน่่วยบริิการบันั ทึึก และส่ง่ ข้้อมููล
ผ่า่ น 43 แฟ้้ม ตามแนวทางที่่�กระทรวงสาธารณสุุขกำ�ำ หนด

285

บทที่ 13

ค่าใช้จ่ายเพ่ิมเติมส�ำหรับหน่วยบริการ
ในพ้ืนที่กันดาร พื้นท่ีเส่ียงภัย
และพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้

เป็็นค่่าใช้้จ่่ายบริิการสาธารณสุุขเพิ่่�มเติิมสำ�ำ หรัับหน่่วยบริิการที่�่จำำ�เป็็นต้้องให้้บริิการประชาชนในพื้้�นที่่�
กัันดารและพื้้�นที่เ�่ สี่่ย� งภัยั พื้้�นที่่�จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ (จังั หวัดั นราธิวิ าส ปััตตานีี ยะลา สงขลา และสตููล) โดยเป็น็
หน่ว่ ยบริิการสังั กัดั สป.สธ. โดยหลักั เกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยต้อ้ งให้ค้ วามสำ�ำ คัญั กับั การสนับั สนุนุ การปฏิิบัตั ิงิ านของ
หน่่วยบริิการและไม่ก่ ระทบต่่อการใช้บ้ ริิการของประชาชน

หลักั เกณฑ์ก์ ารจ่่ายค่่าใช้้จ่า่ ย
1) สำ�ำ หรัับกรณีีค่่าใช้้จ่่ายเพิ่�่มเติิมสำ�ำ หรัับหน่่วยบริิการในพื้้�นที่่�กัันดาร พื้้�นที่�่เสี่่�ยงภััย ปรัับเกลี่�่ยให้้เฉพาะ
หน่่วยบริิการเป้้าหมายในพื้้�นที่�่เฉพาะ ระดัับ 1 ,พื้้�นที่�่เฉพาะ ระดัับ 2 และหน่่วยบริิการพื้้�นที่่�ยากลำำ�บากในการ
บริิหารทรัพั ยากร ระดัับ ก,ระดับั ข
2) สำ�ำ หรัับกรณีีค่่าใช้้จ่่ายเพิ่�่มเติิมสำ�ำ หรัับหน่่วยบริิการในพื้้�นที่่�จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ (จัังหวััดนราธิิวาส
ปััตตานีี ยะลา สงขลา และสตููล) โดยเป็็นหน่ว่ ยบริิการสัังกัดั สป.สธ.ปรัับเกลี่�่ยให้้เฉพาะหน่่วยบริิการที่�่มีีพยาบาล
ตามโครงการการเพิ่ม่� พยาบาล 3,000 อัตั รา ตามข้อ้ เท็จ็ จริิงของจำ�ำ นวนพยาบาลดังั กล่า่ วที่ป่� ฏิิบัตั ิงิ าน โดยไม่ล่ ิิดรอน
สิทิ ธิใิ นการรัับค่า่ ใช้้จ่่ายจากเงินกองทุนุ หลักั ประกัันสุขุ ภาพแห่ง่ ชาติิรายการอื่น่� ๆ
286

ทั้้�งนี้้� กลไกการปรัับเกลี่�่ยค่่าใช้้จ่่ายเพิ่่�มเติิมสำ�ำ หรัับหน่่วยบริิการในพื้้�นที่�่จัังหวััดชายแดนภาคใต้้ ให้้ดำำ�เนิิน
การโดยคณะทำำ�งานกำ�ำ หนดแนวทางการใช้้จ่่ายกองทุุนหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิของหน่่วยบริิการสัังกััด
สป.สธ. ระดับั เขต (คณะทำำ�งาน 5x5) โดยการมีีส่ว่ นร่่วมจากระดับั จัังหวัดั และให้เ้ สนอคณะอนุุกรรมการกำำ�หนด
หลัักเกณฑ์์การดำ�ำ เนิินงานและการบริิหารจััดการกองทุุน ภายใต้้คณะกรรมการหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
เพื่อ่� พิิจารณาภายในเดืือนสิิงหาคม 2564

287

บทท่ี 14

แนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่าย
เพ่ือบริการสาธารณสุข

ส�ำหรับผู้ที่มีภาวะพึ่งพิงในชุมชน

ค่่าบริิการสาธารณสุุขสำำ�หรัับผู้�้ที่ม� ีีภาวะพึ่่ง� พิิง (ค่า่ บริิการ LTC) เป็น็ ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยสำ�ำ หรับั ดููแลผู้�้ที่ม� ีีภาวะพึ่่ง� พิิง
ที่เ�่ ป็น็ ประชาชนไทยทุกุ คน มีีเป้้าหมายให้ผ้ ู้�้ที่ม� ีีภาวะพึ่่ง� พิิงได้้รัับบริิการดููแลระยะยาวด้า้ นสาธารณสุขุ สำ�ำ หรับั ผู้�้ที่ม� ีีภาวะ
พึ่่ง� พิิงตามชุดุ สิทิ ธิปิ ระโยชน์ท์ ี่บ�่ ้า้ นหรืือในชุมุ ชนเป็น็ การดููแลต่อ่ เนื่่�องจนครบ 12 เดืือน โดยหน่ว่ ยบริิการ สถานบริิการ
หรืือศููนย์พ์ ัฒั นาคุณุ ภาพชีีวิิตผู้�้สูงอายุทุ ี่เ�่ ชื่อ�่ มโยงบริิการทางสังั คมและการมีีส่ว่ นร่ว่ มของทุกุ ภาคส่ว่ นอย่า่ งเป็น็ ระบบ โดย
รายละเอีียดกรอบแนวทางและหลักั เกณฑ์ก์ ารจ่า่ ยค่า่ บริิการฯ เป็น็ ไปตามคู่�มือการบริิหารกองทุนุ หลักั ประกันั สุขุ ภาพ
แห่ง่ ชาติิ ปีงี บประมาณ 2565 สำำ�หรับั คู่�มือแนวปฏิิบัตั ิใิ นการขอรับั งบค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ�่ บริิการสาธารณสุขุ ปีงี บประมาณ
2565 จะกล่า่ วถึงึ ขั้้น� ตอนการโอนค่า่ บริิการ LTC จาก สำ�ำ นักั งานหลักั ประกันั สุขุ ภาพแห่ง่ ชาติิ (สปสช.) ให้ก้ ับั องค์ก์ ร
ปกครองส่่วนท้้องถิ่่น� (อปท.) ดัังนี้้�
สปสช.ได้้ปรัับปรุุงขั้�นตอนการบริิหารจััดการค่่าบริิการ LTC ให้้มีีประสิิทธิิภาพ โดยได้้นำำ�โปรแกรม LTC
มาใช้้สำ�ำ หรับั เสนอรายชื่�อ่ ผู้้�ที่ม�่ ีีภาวะพึ่่�งพิิงในชุุมชน (คะแนนประเมิิน ADL น้้อยกว่า่ หรืือเท่่ากัับ 11) ที่เ�่ ป็็นคนไทย
ทุกุ คนเพื่่อ� เป็็นฐานข้้อมููลสำ�ำ หรับั การตรวจสอบสถานะของการมีีชีีวิิต และข้อ้ มููลส่่วนบุคุ คลทั่่�วไปที่่�จำำ�เป็็น เพื่่อ� การ
สนัับสนุุนค่่าบริิการ LTC ให้ก้ ับั อปท. รวมทั้้�งการติิดตามประเมิินผลการดููแลในระยะยาวในพื้้น� ที่�่ โดยการดำำ�เนิิน
งานเป็็นไปตามแผนผัังขั้�นตอนการดำำ�เนิินงาน และได้้อธิิบายขั้้�นตอนการบัันทึึกโปรแกรม การประมวลผล และ
ตรวจสอบข้้อมููลเพื่่อ� โอนงบค่า่ บริิการ LTC ดัังนี้้�

288

คนไทยทุกคนเพื่อเป็นฐานข้อมูลสาหรับการตรวจสอบสถานะของการมีชีวิต และข้อมูลส่วนบุคคลทั่วไปท่ี
จาเป็น เพื่อการสนับสนุนค่าบริการ LTC ให้กับ อปท. รวมทั้งการติดตามประเมินผลการดูแลในระยะยาวใน
กพาืน้ รท ปี่ รโดะมยวกลารแผดผลานแเผนลัังินะทีงต่�่าร1นวขเจั้ป้น�ส็นอตไบอปนขตก้อาามมรลูแดเำผพำ�นเอื่ นผิโินัองงขนาั้นงนบตอคLTนา่ CบกราิกรดาราเนLTนิ Cงาดนังนแ้ี ละได้อธิบายข้นั ตอนการบันทึกโปรแกรม

แผนผังท่ี 1 ขัน้ ตอนการดาเนินงาน LTC

(ดูแลต่อเนอ่ื ง)

อปท.สงั่ จา่ ยเงนิ ให้หนว่ ยจัดบริการ บญั ชี LTC ของ อปท.

* = ดำเนินการขนานกนั

297
ตารางที่�่ 1 ขั้้�นตอนการบัันทึึกโปรแกรม LTC (http://ltc.nhso.go.th/ltc/#/public) เพื่่�อขอรัับงบ
ค่่าบริกิ าร LTC

ลำำ�ดัับที่�่ ขั้้�นตอนการดำ�ำ เนิินงาน
1 1.1 กรณีีเป็น็ ผู้�้มีภาวะพึ่่�งพิิงรายใหม่่ หน่่วยจััดบริิการ (หน่ว่ ยบริิการ/ศููนย์พ์ ัฒั นาคุุณภาพชีีวิิต/
สถานบริิการ) โดยทีีมหมอครอบครััว ร่่วมกัับ อปท. สำำ�รวจและประเมิินค้้นหาผู้�้ ที่ม�่ ีีภาวะพึ่่�งพิิง
การคััดกรอง (คะแนนประเมิิน ADL น้้อยกว่่าหรืือเท่า่ กัับ 11 แบ่ง่ เป็็น 4 กลุ่�มตามประกาศ สปสช.) หลัังจาก
ค้้นหา นั้้น� ให้ห้ น่ว่ ยจัดั บริิการบันั ทึกึ รายชื่อ่� ผู้�้ ที่ม�่ ีีภาวะพึ่่ง� พิิงในโปรแกรม LTC หากเป็น็ ผู้�้มีภาวะพึ่่ง� พิิงที่่�
เคยเสนอรายชื่่อ� ไว้้เกิิน 1 ปีีแล้ว้ ให้้บันั ทึึกเป็็นรายชื่่อ� ใหม่่
1.2 กรณีีเป็็นผู้้�มีภาวะพึ่่ง� พิิงรายเก่่า (อยู่�ในระหว่่างการดููแลตาม CP) ให้้ดำ�ำ เนิินการตามข้้อ 5.1
หรืือ 5.2

289

ลำำ�ดัับที่�่ ขั้้น� ตอนการดำ�ำ เนิินงาน
2 อปท. ตรวจสอบข้อ้ มููลที่ห�่ น่ว่ ยจัดั บริิการบันั ทึกึ ในโปรแกรม LTC และทำำ�การยืืนยันั การเป็น็ บุคุ คล
ในพื้้น� ที่่� รวมทั้้ง� บัันทึกึ การขอรับั งบหรืือไม่่ขอรัับงบ บุคุ คลที่�่ท้อ้ งถิ่�น่ บันั ทึกึ ขอรับั งบโปรแกรมฯ
การยืืนยััน จะประมวลผลและตรวจสอบข้้อมููลเพื่�อ่ การโอนค่า่ บริิการฯ ตามเงื่�อนไข ดัังนี้้�
บุคุ คลของ
- เป็น็ คนไทย ที่�่มีีคะแนนประเมิิน ADL น้้อยกว่่าหรืือเท่า่ กัับ 11 ทุกุ สิิทธิิ ทุกุ กลุ่�มวััย
อปท. - สถานะมีีชีีวิิต
- อปท. ยืืนยันั ว่่าเป็็นบุุคคลในพื้้น� ที่�่
- ผลการบัันทึกึ โปรแกรมฯ มีีสถานะ “ขอรัับงบ”
- มีีเลขที่่�คู่่�สัญั ญา (vender) ของ อปท. ในระบบเบิิกจ่า่ ยกับั สปสช.

3 หลังั เสนอรายชื่่อ� ในโปรแกรม LTC ทั้้ง� กรณีี 1.1 หรืือ 1.2 ให้้หน่ว่ ยจััดบริิการจัดั ทำ�ำ โครงการ
การเสนอ จัดั บริิการดููแลระยะยาวฯ และแผนการดููแลรายบุุคคล (Care plan : CP) ให้ค้ รอบคลุุมทั้้�งกลุ่�ม
Care plan เป้า้ หมายรายใหม่แ่ ละรายเก่า่ (ดููแลต่อ่ เนื่อ�่ ง) เสนอต่อ่ คณะอนุกุ รรมการสนับั สนุนุ การจัดั บริิการ
สาธารณสุขุ สำำ�หรับั ผู้้�สูงอายุทุ ี่ม�่ ีีภาวะพึ่่ง� พิิงและบุคุ คลอื่น�่ ที่ม่� ีีภาวะพึ่่ง� พิิง (คณะอนุกุ รรมการ LTC)

4 ให้ค้ ณะอนุกุ รรมการ LTC พิิจารณาอนุมุ ัตั ิโิ ครงการฯ รวมทั้้ง� ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยตาม CP ภายใน 15 วััน
การพิิจารณา หลัังได้ร้ ัับ CP จากหน่่วยจััดบริิการ จากนั้้�นให้้ อปท. นำำ�ผลการพิิจารณาไปบัันทึึกในโปรแกรมฯ
Care Plan เพื่�่อจััดทำ�ำ ข้้อตกลง ออกฎีีกา และสั่�งจ่่ายเงินให้ห้ น่่วยจัดั บริิการ

5 5.1 เมื่อ่� หน่่วยจััดบริิการให้บ้ ริิการดููแลตาม CP ครบ 9 เดืือนแล้้ว ให้ป้ ระเมิิน ADL ของผู้�้ ที่�ไ่ ด้้
การรายงานผล รัับการดููแล แล้้วบัันทึึกผลในโปรแกรม LTC ดัังนี้้�
การดููแล 5.1.1 กรณีีผลการประเมิินมีีคะแนน ADL น้อ้ ยกว่่าหรืือเท่า่ กัับ 11 คะแนน ให้้ อปท.
ตรวจสอบเพื่�่อยืืนยัันการเป็็นบุุคคลในพื้้�นที่่� หาก อปท. ต้้องการรัับงบจาก
9 เดืือน และ สปสช. เพื่อ�่ ดููแลต่อ่ เนื่อ�่ งให้ร้ ะบุสุ ถานะ “ขอรับั งบ” กรณีีไม่ร่ ับั งบให้ร้ ะบุสุ ถานะ
12 เดืือน “ไม่ข่ อรับั งบ”

5.1.2 กรณีีผลการประเมิินมีีคะแนน ADL มากกว่า่ 11 คะแนน ให้บ้ ันั ทึกึ ผลในโปรแกรม
LTC และดููแลต่่อไปจนครบ 12 เดืือน หากภายหลังั (ช่่วงก่่อนครบ12 เดืือน)
ผู้้�มีภาวะพึ่่ง� พิิงมีีผลการประเมิิน ADL น้อ้ ยกว่า่ หรืือเท่า่ กับั 11 คะแนน ให้ห้ น่ว่ ย
จัดั บริิการแก้ไ้ ขคะแนน ADL ในโปรแกรม LTC ที่เ�่ คยบันั ทึกึ ไว้แ้ ล้ว้ และให้้ อปท.
ดำ�ำ เนิินการตามข้้อ 5.1.1
5.2 เมื่อ�่ หน่ว่ ยจัดั บริิการให้บ้ ริิการดููแลตาม CP ครบ 12 เดืือน ให้ห้ น่ว่ ยจัดั บริิการประเมิิน ADL
ของผู้�้ ที่ไ่� ด้ร้ ับั การดููแลและบันั ทึกึ ผลในโปรแกรม LTC และรายงานผลต่อ่ คณะกรรมการกองทุนุ
หลักั ประกัันสุุขภาพ เพื่่�อทราบผลการดำ�ำ เนิินงานและสรุปุ ปิดิ โครงการ

หมายเหตุุ เข้า้ ใช้ง้ านโปรแกรม LTC ที่�่ http://ltc.nhso.go.th/ltc/#/public

290

ตารางที่่� 2 ขั้้น� ตอนการประมวลผลและตรวจสอบข้อ้ มููลเพื่่อ� โอนงบค่่าบริกิ ารฯ

ลำ�ำ ดัับที่�่ ขั้้�นตอนการดำ�ำ เนิินงาน
1 หลัังจากที่�ห่ น่ว่ ยจัดั บริิการเสนอรายชื่�อ่ และ อปท.ยืืนยัันกลุ่�มเป้้าหมายแล้ว้ โปรแกรมฯจะประมวล
ผลและตรวจสอบข้อ้ มููลเพื่อ่� การโอนค่า่ บริิการฯ ตามเงื่อ� นไขที่ไ่� ด้อ้ ธิบิ ายไว้แ้ ล้ว้ ตามขั้น� ตอนการบันั ทึกึ
โปรแกรม LTC ในลำำ�ดัับที่�่ 2

2 โปรแกรม LTC ตรวจสอบยอดเงิ นโอนกัับยอดเงิ นในบััญชีี “กองทุุนหลัักประกัันสุุขภาพ…(ระบุุ
ชื่่�อองค์์กรปกครองส่่วนท้้องถิ่่�น) เพื่่�อการดููแลผู้�้สู งอายุุที่่�มีีภาวะพึ่่�งพิิง” ของ อปท. หากพบว่่ามีี
เงิ นคงเหลืือมากกว่่า 2 เท่่าของเงิ นที่่�จะโอน ให้้ สปสช.เขต ตรวจสอบข้้อมููลในโปรแกรมฯ และ
ประสานงานกับั อปท. เพื่อ�่ ให้้ สปสช.เขต ยืืนยันั การโอนในแต่ล่ ะงวดผ่่านโปรแกรมฯ ภายใน 5 วััน
(นัับจากวัันที่�่ 1 ของทุุกเดืือน)

3 สปสช. ส่่วนกลางนำำ�ข้้อมููลที่่� สปสช.เขตยืืนยัันการโอนไปตรวจสอบสถานะการมีีชีีวิิต และโอนเงิ น
ค่่าบริิการ LTC ให้ก้ ับั อปท. เหมาจ่า่ ย 6,000 บาท/คน/ปีี โดยแบ่ง่ การโอนงบเป็น็ รายงวด จำ�ำ นวน
12 งวด (รายละเอีียดตามตารางที่�่ 3)

ตารางที่่� 3 กำ�ำ หนดวันั โอนค่า่ บริิการ LTC ให้ก้ ัับกองทุุนฯท้อ้ งถิ่น� (เหมาจ่า่ ย 6,000 บาทต่อ่ คนต่่อปีี)

งวดที่ กำ�หนดวันตดั ข้อมูล ก�ำ หนดวนั โอนเงนิ หมายเหตุ
(ประมวลผล ณ วันที่ 1 ของทกุ เดือน)

1 ตัดขอ้ มูล ณ วันที่ 30 ก.ย.2564 ภายในเดือน ต.ค. 2564 รวมคนที่ Care plan ครบ 9
เดอื น (สถานะขอรับงบ) ใน
เดอื น ก.ค. และ ส.ค. 2564

2 ตดั ข้อมูลต้ังแต่ 1 – 31 ต.ค. 2564 ภายในเดือน พ.ย. 2564  
3 ตดั ขอ้ มูลต้งั แต่ 1 – 30 พ.ย. 2564 ภายในเดือน ธ.ค. 2564  
4 ตดั ขอ้ มูลต้ังแต่ 1 – 31 ธ.ค. 2564 ภายในเดอื น ม.ค. 2565  
5 ตัดขอ้ มูลตั้งแต่ 1 – 31 ม.ค.2565 ภายในเดอื น ก.พ. 2565  
6 ตัดขอ้ มูลตั้งแต่ 1 – 28 ก.พ. 2565 ภายในเดอื น ม.ี ค. 2565  
7 ตัดข้อมูลตั้งแต่ 1 – 31 มี.ค. 2565 ภายในเดือน เม.ย. 2565  
8 ตดั ขอ้ มูลต้งั แต่ 1 – 30 เม.ย. 2565 ภายในเดือน พ.ค. 2565  
9 ตดั ข้อมูลต้งั แต่ 1 – 31 พ.ค. 2565 ภายในเดอื น ม.ิ ย. 2565  
10 ตัดข้อมูลต้งั แต่ 1 – 30 มิ.ย. 2565 ภายในเดอื น ก.ค. 2565  

291

งวดที่ ก�ำ หนดวนั ตัดขอ้ มูล กำ�หนดวันโอนเงนิ หมายเหตุ
(ประมวลผล ณ วนั ที่ 1 ของทกุ เดือน)

11 ตดั ขอ้ มูลตัง้ แต่ 1 – 31 ก.ค. 2565 ภายในเดือน ส.ค. 2565 PID ที่ CP ครบ 9 เดอื น (มี
สถานะขอรบั งบ) ในงวด ก.ค.
12 ตดั ข้อมูลต้ังแต่ 1 – 31 ส.ค. 2565 ภายในเดอื น ก.ย. 2565 ส.ค. 2565 จะนำ�ไปจ่ายใน

งวดแรก (ต.ค. 2565) ใน
ปงี บประมาณ 2566

การกำ�ำ กับั ติดิ ตามผลการดำ�ำ เนินิ งาน
สปสช. ส่ว่ นกลาง และ สปสช. เขต ติิดตามการเข้า้ บันั ทึกึ ข้อ้ มููลผ่่านระบบดููแลผู้�้สูงอายุุและผู้้�มีภาวะพึ่่ง� พิิง
(LTC) ทางเว็็บไซต์์ http://ltc.nhso.go.th/ltc/#/login ที่ค่� รบถ้ว้ น และเป็็นปััจจุุบััน เพื่�่อใช้้ในการกำำ�กับั ติดิ ตาม
ผลการดำำ�เนิินงาน รวมทั้้ง� ติดิ ตามรายงานสรุุปผลการประเมิินกองทุนุ ผู้�้สูงอายุุที่ม่� ีีภาวะพึ่่ง� พิิง https://tobt.nhso.
go.th/obt/ltc_self_evaluation_report

292

บทท่ี 15

แนวทางบริหารจัดการ
หลักเกณฑ์ และเง่ือนไข
การจ่ายค่าบริการสาธารณสุขเพิ่มเติม
ส�ำหรับการบริการระดับปฐมภูมิ ปีงบประมาณ

2565

ค่่าบริิการสาธารณสุุขเพิ่�ม่ เติิมสำ�ำ หรัับการบริิการระดัับปฐมภููมิิ เป็็นการสนัับสนุุนให้้มีีการดำ�ำ เนิินการ
ตามรัฐั ธรรมนููญแห่ง่ ราชอาณาจักั รไทย พ.ศ. 2560 มาตรา 258 ข้อ้ ช. (5) “ให้ม้ ีีระบบการแพทย์ป์ ฐมภููมิิที่ม�่ ีีแพทย์์
เวชศาสตร์ค์ รอบครัวั ดููแลประชาชนในสัดั ส่ว่ นที่เ�่ หมาะสม” และตามพระราชบัญั ญัตั ิริ ะบบสุขุ ภาพปฐมภููมิิ พ.ศ. 2562
โดยจะทำ�ำ ให้เ้ กิิดการเข้า้ ถึงึ บริิการปฐมภููมิิเพิ่ม�่ มากขึ้น� ทั้้ง� ในหน่ว่ ยบริิการ/เครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริิการและในชุมุ ชนทั้้ง� ในเขต
และนอกเขตกรุงุ เทพมหานครจากหน่ว่ ยบริิการที่ม�่ ีีแพทย์เ์ วชศาสตร์ค์ รอบครัวั ร่ว่ มกับั คณะผู้ใ�้ ห้บ้ ริิการสุขุ ภาพปฐมภููมิิ
เพื่อ�่ สนับั สนุนุ การจัดั บริิการให้ส้ อดคล้อ้ งกับั นโยบายการรักั ษาระยะห่า่ งทางสังั คม (Social distancing) และลดความ
แออัดั ในหน่ว่ ยบริิการภายใต้ส้ ถานการณ์ก์ ารระบาดของโคโรนาไวรัสั 2019
1. วััตถุปุ ระสงค์/์ เป้้าหมาย
1) เพิ่ม�่ การเข้า้ ถึงึ บริการระดับั ปฐมภููมิิที่จ�่ ำ�ำ เป็น็ สำ�ำ หรับั ประชาชนกลุ่�มเป้า้ หมายอย่า่ งมีีคุณุ ภาพ ทั่่ว� ถึงึ และเป็น็ ธรรม
2) สนับั สนุนุ หน่่วยบริิการปฐมภููมิิและเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ พัฒั นาศัักยภาพและคุุณภาพบริิการเพิ่่�ม
ขึ้�นอย่า่ งต่่อเนื่อ่� ง
3) เพื่�อ่ สนับั สนุุนการจัดั บริิการให้้สอดคล้อ้ งกัับนโยบายรัักษาระยะห่า่ งทางสัังคม (Social distancing) และ
ลดความแออััดในหน่ว่ ยบริิการ

293

2. วงเงิินที่่�ได้้รัับจััดสรร
ในปีีงบประมาณ 2565 วงเงิ นงบประมาณที่่�ได้้รัับจััดสรรเพิ่่�มเติิมสำ�ำ หรัับการบริิการระดัับปฐมภููมิิ

จำ�ำ นวน 319.28 ล้้านบาท ซึ่่�งครอบคลุุมทั้้�งบริิการระดัับปฐมภููมิิที่�่มีีแพทย์์ประจำำ�ครอบครััวทั้้�งในและนอกเขต
กรุงุ เทพมหานคร จำำ�นวน 263.18 ล้า้ นบาท บริิการด้า้ นยาและเวชภัณั ฑ์ ์ จำ�ำ นวน 8.37 ล้า้ นบาท บริิการจัดั ส่ง่ ยาและ
เวชภัณั ฑ์์ไปยัังผู้้�ป่ว่ ยที่บ�่ ้้าน จำำ�นวน 5.00 ล้้านบาท บริิการ Telehealth/Telemedicine จำ�ำ นวน 16.47 ล้้านบาท
บริิการด้้านการพยาบาลและการผดุุงครรภ์์ จำ�ำ นวน 5.46 ล้้านบาท และบริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการนอก
หน่ว่ ยบริิการหรืือในชุมุ ชน จำ�ำ นวน 20.80 ล้า้ นบาท

ค่่าบริิการสาธารณสุุขเพิ่ม�่ เติมิ สำ�ำ หรับั การบริิการระดัับปฐมภููมิิ (PHC) งบประมาณ 2556
(319.28 ล้า้ นบาท)

บริิการระดัับปฐมภููมิิ บริิการด้้านยาและเวชภัณั ฑ์์ Telehealth/ เพิ่�่มการเข้า้ ถึงึ บริิการ ค่า่ บริิการ
ที่ม�่ ีีแพทย์์ประจำ�ำ ครอบครััว (8.37 ล้้านบาท) Telemedicine โดยคลิินิิกการพยาบาล ตรวจทางห้้อง
(16.47 ล้้านบาท) ปฏิิบัตั ิกิ าร
(263.18 ล้า้ นบาท) บริิการส่ง่ ยาทางไปรษณีีย์์ และการผดุุงครรภ์์ นอกหน่่วยบริิการ
(5.00 ล้้านบาท) (5.46 ล้้านบาท) (20.80 ล้า้ นบาท)

3. แนวทางการบริิหารจัดั การ เงื่่อ� นไข และหลักั เกณฑ์์การจ่า่ ยค่่าบริกิ ารสาธารณสุขุ เพิ่่�มเติมิ สำ�ำ หรับั การบริกิ าร
ปฐมภููมิิที่ม�่ ีีแพทย์ป์ ระจำำ�ครอบครััว ดังั นี้้�

3.1 วงเงินิ ที่่�ได้ร้ ัับ รวม 263.18 ล้า้ นบาท
3.2 แนวทางการบริหิ ารจัดั การ : จ่่ายเป็น็ ค่่าบริิการสาธารณสุขุ เพิ่�ม่ เติิมให้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริิการประจำ�ำ ใน
ระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ตามจำำ�นวนหน่่วยบริิการปฐมภููมิิและเครืือข่่ายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิที่่�มีีแพทย์์
เวชศาสตร์์ครอบครััวประจำำ�และผ่่านเกณฑ์์ศัักยภาพบริิการและผลลััพธ์์คุุณภาพบริิการปฐมภููมิิ ซึ่�่งเป็็นเกณฑ์์ที่�่
สำำ�นัักงานสนัับสนุุนระบบสุุขภาพปฐมภููมิิ กระทรวงสาธารณสุุข ร่่วมกัับสำ�ำ นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
กำ�ำ หนด โดยผ่่านความเห็็นชอบจากคณะอนุุกรรมการกำำ�หนดหลัักเกณฑ์์การดำำ�เนิินงานและบริิหารจััดการกองทุุน
โดยมีีเงื่อ� นไข หลัักเกณฑ์์การจ่า่ ยค่า่ บริิการ แบ่่งเป็็น 2 ส่่วน ดัังนี้้�
3.2.1 จ่่ายตามเกณฑ์์ศักั ยภาพบริิการ ไม่เ่ กินิ 131.09 ล้้านบาท (ร้อ้ ยละ 50) แบ่ง่ การจ่า่ ยเป็็น
2 งวด คืือ
งวดที่่� 1 จ่่ายให้้หน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ ในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ แห่ง่ ละไม่่เกิิน
60,000 บาท ภายในไตรมาสที่่� 2 โดยหน่่วยบริิการมีีศักั ยภาพบริิการ 3 ด้้าน ดัังนี้้�
(1) เป็น็ หน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิหรืือเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ ที่ผ่� ่า่ นเกณฑ์ก์ ารขึ้น� ทะเบีียน
กัับกระทรวงสาธารณสุุข ตาม พ.ร.บ. ระบบสุุขภาพปฐมภููมิิ พ.ศ. 2562

294

(2) มีีระบบข้้อมููลรายชื่่�อแพทย์์คู่่�กัับประชาชนในเขตพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบ และประกาศให้้
ประชาชนรัับทราบ โดยมีีการเชื่�่อมต่่อข้อ้ มููลระหว่า่ งประชาชนและแพทย์์

(3) มีีทะเบีียนประชาชนกลุ่�มเป้า้ หมายหรืือกลุ่�มเสี่่�ยง อย่่างน้้อย 3 กลุ่�ม คืือ กลุ่�มเป้้าหมาย
รัับวััคซีีนโรคไข้้หวััดใหญ่่ กลุ่�มหญิิงตั้�งครรภ์์ และกลุ่�มหญิิงอายุุ 30-59 ปีี โดยมีีการปรัับปรุุงข้้อมููลพื้้�นฐานอย่่าง
ต่่อเนื่่�องและเป็็นปััจจุบุ ันั

งวดที่่� 2 จ่า่ ยเพิ่่ม� เติมิ ให้ห้ น่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิที่่ม� ีีศักั ยภาพบริิการเพิ่่ม� เติมิ จำำ�นวน 2 ด้า้ นๆ ละ
ไม่เ่ กิิน 20,000 บาท รวมแห่ง่ ละ ไม่เ่ กิิน 40,000 บาท ภายในไตรมาส 4 โดยหน่่วยบริิการมีีศักั ยภาพบริิการ ดัังนี้้�

(4) มีีและใช้ร้ ะบบการให้บ้ ริิการสาธารณสุขุ ทางไกล(Telehealth/Telemedicine) และมีี
บริิการให้้คำำ�ปรึึกษาดููแลต่อ่ เนื่่อ� ง โดยมีีการบัันทึึกข้้อมููลการบริิการอย่า่ งต่อ่ เนื่่�อง

(5) มีีการใช้้ระบบข้้อมููลบริิการที่�่มีีการเชื่่�อมโยงการบริิการ และการรัับ-ส่่งต่่อระหว่่าง
หน่ว่ ยบริิการในเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริิการ

หากมีีเงินิ เหลืือจ่่ายจาก ส่่วนที่�่ 1 ให้น้ ำำ�ไปรวมจ่่าย ในส่่วนที่�่ 2 ตามเกณฑ์ผ์ ลลัพั ธ์์คุณุ ภาพ
บริิการ ในไตรมาสที่�่ 4/2565

3.2.2 จ่่ายตามเกณฑ์ผ์ ลลััพธ์ค์ ุณุ ภาพบริิการ ไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 131.09 ล้า้ นบาท (ร้้อยละ 50) โดย
จ่่ายงวดเดีียว แบบ Point system ในวงเงินปลายปิิด (Global budget) โดยจ่่ายให้้หน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ ภายใน
ไตรมาสที่่� 4

เงื่�อนไข และหลัักเกณฑ์์การจ่่ายค่่าบริิการตามเกณฑ์์ผลลััพธ์์คุุณภาพบริิการ ต้้องเป็็น
หน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิในระบบหลักั ประกันั สุุขภาพแห่ง่ ชาติิ ที่ผ�่ ่า่ นเกณฑ์ศ์ ักั ยภาพบริิการ ข้้อ 3.2.1 (ข้อ้ 1- 3) และมีี
ผลงานการให้้บริิการผ่่านเกณฑ์์ผลลััพธ์์คุุณภาพบริิการระดัับปฐมภููมิิ ที่่�สอดคล้้องกัับตััวชี้ �วััดการดำำ�เนิินงานใน
ประชากรกลุ่�มเป้้าหมาย/กลุ่�มเสี่่�ยง จำ�ำ นวน 3 กลุ่�ม [ตามข้้อ 3.2.1 (3)] ดัังนี้้�

(1) ร้อ้ ยละของหญิิงตั้ง� ครรภ์์รายใหม่่ ได้ร้ ัับการฝากครรภ์์ครั้้�งแรก ภายใน 12 สััปดาห์์
(2) ร้้อยละของหญิิงอายุุ 30 - 59 ปีี ได้ร้ ับั การตรวจคััดกรองมะเร็็งปากมดลููกภายใน 5 ปีี
(3) ร้้อยละของกลุ่�มเป้า้ หมาย ที่�ไ่ ด้ร้ ับั วััคซีีนป้อ้ งกันั โรคไข้ห้ วัดั ใหญ่่
ทั้้�งนี้้�ในปีงี บประมาณ 2565 ใช้้เกณฑ์ต์ ัวั ชี้�วััดชุุดเดีียวกันั ทั้้ง� หน่ว่ ยบริิการพื้้น� ที่่ใ� นและนอกกรุุงเทพมหานคร
โดยจะบริิหารการจ่่ายโดย สปสช.ส่่วนกลาง มีีรายละเอีียดดังั นี้้�

กลมุ่ เปา้ หมาย/ ตวั ชี้วดั คา่ เฉลี่ย คา่ เป้าหมาย
กล่มุ เสี่ยง ผลงาน ปี 2565
(Average)
ปี 2563

1. กลมุ่ หญิงต้ังครรภ์ รอ้ ยละของหญงิ ต้ังครรภไ์ ดร้ บั บรกิ ารฝาก 40.49 ไม่น้อยกวา่ ร้อยละ 80
ครรภ ์ คร้งั แรกภายใน 12 สปั ดาห์

2. กลุ่มหญิง 30 – 59 ปี รอ้ ยละของหญงิ อายุ 30 - 59 ปี ไดร้ บั การ 60.10 ไมน่ อ้ ยกว่าร้อยละ 80
ตรวจคดั กรองมะเรง็ ปากมดลูกภายใน 5 ปี

3. กลมุ่ เปา้ หมายทีร่ บั ร้อยละของกลุม่ เปา้ หมายที่ไดร้ ับวคั ซีน 21.39 มากกวา่ ร้อยละ 50
วคั ซีนไข้หวดั ใหญ่ ปอ้ งกันโรคไขห้ วดั ใหญ่

295

หมายเหตุุ
ก. รายละเอีียดตัวั ชี้ว� ััดและแนวทางการคำำ�นวณจััดสรร เป็น็ ไปตามแนวทางที่�่ สปสช.กำำ�หนด
ข. ตัวั ชี้�วัดั ที่�่ 1 ใช้ข้ ้อ้ มููลผลงานบริิการ (9 เดืือน) ระหว่่างวันั ที่่� 1 ตค. 64 – 30 มิิย. 65
ตััวชี้ว� ััดที่่� 2 ใช้้ข้้อมููลผลงานบริิการ (5 ปียี ้้อนหลังั ) ระหว่า่ งวัันที่่� 1 กค.60 – 30 มิิย.65
ตัวั ชี้�วััดที่�่ 3 ใช้ข้ ้อ้ มููลผลงานบริิการเฉลี่�่ย (8 เดืือน) ระหว่่างวัันที่่� 1 พค. 64 – 31 สค. 65
ค. กลุ่�มเป้้าหมายที่�่จะได้ร้ ัับวััคซีีนป้้องกัันไข้้หวัดั ใหญ่ ่ คืือ
(1) ผู้้�สูงอายุุ 65 ปีีขึ้�นไป
(2) ผู้้�ป่ว่ ยโรคเรื้อ� รังั 7 โรค คืือ ปอดอุดุ กั้น� เรื้อ� รังั หอบหืืด หัวั ใจ หลอดเลืือดสมอง ไตวาย ผู้้�ป่ว่ ยมะเร็ง็

ที่อ�่ ยู่�ระหว่่างการได้้รับั เคมีีบำำ�บัดั โรคเบาหวาน
(3) ผู้�้ พิิการทางสมองที่ช�่ ่่วยเหลืือตนเองไม่ไ่ ด้้
(4) โรคธาลััสซีีเมีีย และผู้้�ที่�่มีีภููมิิคุ้้�มกัันบกพร่อ่ ง (รวมผู้้�ติดิ เชื้�อ HIV ที่ม่� ีีอาการ)
(5) โรคอ้้วน (น้ำำ��หนักั >100 กก. หรืือ BMI >35 กก./ตรม.)
(6) หญิิงตั้�งครรภ์์ 4 เดืือนขึ้น� ไป
(7) เด็็กอายุุ 6 เดืือน ถึึง 2 ปีี
ง. ในปีงี บประมาณ 2566 จะมีีการเพิ่ม�่ เติมิ ตัวั ชี้ว� ัดั การจัดั บริิการ Home ward ในกลุ่�มผู้�้ ป่ว่ ย Long Term

Care, Intermediate Care; IMC และ Palliative Care
3.3 แนวทางการคัดั เลืือกหน่ว่ ยบริกิ ารปฐมภููมิแิ ละส่ง่ ข้อ้ มููลเพื่อ่� รับั ค่า่ บริกิ ารสาธารณสุขุ เพิ่่ม� เติมิ ดังั นี้้�
(1) หน่่วยบริิการประจำำ�แม่่ข่่ายที่่�พร้้อมให้้การสนัับสนุุนบุุคลากร ทรััพยากร และการจััดการของ

หน่่วยบริิการปฐมภููมิิหรืือเครืือข่่ายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิ ที่่�ผ่่านเกณฑ์์การขึ้�นทะเบีียนตาม พรบ. ระบบสุุขภาพ
ปฐมภููมิิ พ.ศ.2562 แจ้ง้ ให้ห้ น่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิที่ม�่ ีีศักั ยภาพบริิการตามเกณฑ์ ์ สมัคั รหรืือแสดงความจำำ�นงเพื่อ�่ ขอรับั
ค่า่ บริิการสาธารณสุขุ เพิ่ม่� เติมิ สำำ�หรับั การบริิการระดับั ปฐมภููมิิที่ม�่ ีีแพทย์เ์ วชศาสตร์ค์ รอบครัวั กับั สำ�ำ นักั สนับั สนุนุ ระบบ
สุุขภาพปฐมภููมิิ กระทรวงสาธารณสุุข

(2) สำำ�นัักสนัับสนุุนระบบสุุขภาพปฐมภููมิิ กระทรวงสาธารณสุุข (สสป.สธ) โดยกลไกสุุขภาพระดัับ
พื้้�นที่่�/เขต/จัังหวััด ร่่วมกัับสำำ�นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิเขต (สปสช.เขต) พิิจารณาคัดั เลืือกหน่่วยบริิการ
โดยสามารถกำ�ำ หนดหลัักเกณฑ์์การพิิจารณาคััดเลืือกเพิ่�่มเติิมได้้ตามบริิบทของพื้้�นที่่�ให้้ครบตามเป้้าหมายที่่� สปสช.
ส่่วนกลาง กำำ�หนด

(3) สำ�ำ นัักสนัับสนุุนระบบสุุขภาพปฐมภููมิิ (สสป.สธ) รวบรวมข้้อมููลหน่่วยบริิการที่�่ผ่่านศัักยภาพ
บริิการ และผ่า่ นการคััดเลืือกจากกลไกสุขุ ภาพระดัับพื้้น� ที่่� โดยแนบเอกสารและข้้อมููลประกอบตามเกณฑ์์ที่ก่� ำำ�หนด
และทำำ�หนัังสืือแจ้้งข้้อมููล ไปยััง สปสช.ส่่วนกลาง เพื่่�อจ่่ายค่่าบริิการสาธารณสุุขสำ�ำ หรัับการบริิการระดัับปฐมภููมิิ
รายหน่ว่ ยบริิการ ต่่อไป
296

และทาหนังสือแจ้งข้อมูล ไปยัง สปสช.ส่วนกลาง เพื่อจ่ายค่าบริการสาธารณสุขสาหรับการบริการระดับปฐมภูมิ
รายหน่วยบรกิ าร ตอ่ ไป

ทั้งน้ีทัก้้ง� านีห้้� นกำ�ำดหสนง่ ขดอ้ ส่ม่งขูล้อ้ตมาูมูลขตอ้ามข3้้อ.2 . 13.(2ข.อ้1 (1ข-้อ้ 3)1-ภ3าย) ใภนาไยตใรนมไาตสรทมี่า1สที(่3�่ 01 ธ(3นั 0ว าธัคันมวา2ค5ม642)56แ4ล) ะ ตแาลมะขต้อาม
3.2ข้.อ้ 1(3ข.อ้2.41-(ข้5อ้ ) 4ภ-าย5ใ)นภไาตยรใมนาไสตทรี่ม3าส(ท3ี่0�่ 3มถิ(3ุน0า มยิินถุุน2า5ย6น5)2565)

(4) (ส4ป) ส ชส.ปเขสตช.ตเขรตว จตสรอวบจขส้ออบมขูล้้อศมักููยลศภัักายพภบารพิกบารริิกขาอรงขหอนง่วหยน่บ่วรยิกบาริิรกแาลรแะลเอะกเอสกาสรา/ขร/้อข้ม้อูลมูปูลรปะรกะอกบอบ
รบารรบ ยกิ าร หิายิ ก นรห าต่ว นร าย่ ตว่ม บ ายห รมบ ลิก( หร5 ิักาิ ลก)ร เั ักกา (สรเ▪▪ณ5 กป )ฑณ ส  ส์หจจฑช ส์ว่ า่า่า.์สปนส่กยย่วสจจ่ทวมงง่่นีีชา่่านวว่ีงท1ยย.ีบดดก่ส่�งง่ปททลด1่ววว รังนา่ี่ี ดดด21นะงักททงัมีี้ี ลภภ่่โนี่�่�า้ด้า21าา�ณงยยยภภคใใสโนนาางาดยยไไเยยหตตใใงสนนรรลืาืมมาไไอนตตยาาจบรรงสสามมารก42นิาาหกสสบา((า ภภรรริ24ิาาหกจ่ยย((่าาอภภใใยรงนนาากตทยยววอาุนนนััใใมงนนทททเคววุกััีีุ่่นัันนา33ณ น10ททีีคฑ่่ำว�่�่์มกำ�33ศ์ณันนัีน01กั ก วยายมกีคณาาัีภันนรยมกายาจนพาค2า่ารบ2ย5มยจ56นร่คิ่าิ2ก65่าย525)าคบ65ร่)ร่าแ56งบิกล)5ว าร)ะ ิด ิแกร ท ลีตา่�่ะรา2ตมใาเหกม้้นณเำก�ำ ฑณม์ศาฑ์รัก์ศวัยักมภยกัาภับพางพบ

ประมาณส่่วนที่่�ห2าเกพืม่�่อีงจบััดปสรระรมตามณเคกงณเหฑ์ล์ผืลอลจัพัาธก์์คกุุณารภจา่าพยบตราิิกมาเรกปณฐฑมภ์ศููัมกิิยต่อ่ภไาปพบริการ งวดที่ 2 ให้นามารวมกับ
งบประมาณส่วน(ท6ี่)2 เสพปอ่ื สจชัด.สส่ร่วรนตกาลมาเงกณโดฑยผ์ สลาลยัพงาธน์คบณุ ริภิหาาพรบกอรกิงทาุรนุ ปฐปมรภะมู วิตลอ่ ผไปล วิิเคราะห์์ข้อ้ มููล ตามตัวั ชี้�วัดั ผลลััพธ์์

คคุุุณุณภภาาพพบบรริิิิกกาารรปปฐฐมมภภููููมมิิิิ แโลดะยคใำชำ�้้ผนลวงณากนาขรอจง่า่ หยนค่่่ว่ายบบริิรกิิกาารรตทาี่่�มใหเ้ง้บื่อ� รินิกไาขร แหกล่ั่กักลุเ่ก�มณปรฑ์ะ์กชาารกจ่รา่ เยปค้่้าา่ หบมริาิกยา/รกตลุ่า�มมเเสกี่�่ยณงฑที์่่�ก์ผำำ�ล3หล0ันัพ5ธด์์
จากฐานข้อ้ มููลของ สปสช. เป็น็ หลััก ตามแนวทางและรายละเอีียดตััวชี้�วััดผลลัพั ธ์์คุณุ ภาพบริิการปฐมภููมิิ โดยจ่า่ ย
งวดเดีียว ภายในไตรมาส 4
4. การกำ�ำ กัับติิดตามประเมินิ ผล

1) การดำำ�เนิินงานของหน่่วยบริิการระดัับปฐมภููมิิ ให้้เป็็นไปตามแนวทางที่่�กำำ�หนด กำำ�กัับติิดตาม
ประเมิินผล โดยกลไก สปสช. (อปสข./อคม.) และกลไกเขตสุุขภาพระดัับประเทศ/เขต/จัังหวัดั

2) รายงานผลการดำ�ำ เนิินงานตามตััวชี้�วััดที่�่กำ�ำ หนด จากแหล่่งข้้อมููลที่�่มีีอยู่่� ได้้แก่่ ข้้อมููลบริิการ
จากฐานข้้อมููล OP/PP, 43 แฟ้ม้ จาก HDC และแหล่่งข้้อมููลอื่�น่ ตามที่ ่� สปสช.กำำ�หนด โดยพิิจารณาทั้้ง� เชิิงปริิมาณ
เชิิงคุุณภาพ และความครอบคลุุมผลงานบริิการ ที่่�สะท้้อนการเข้า้ ถึึงบริิการระดัับปฐมภููมิิ

297

Template ตัวั ชี้้ว� ััดผลลัพั ธ์์คุุณภาพบริกิ ารปฐมภููมิิ
ค่า่ บริกิ ารสาธารณสุขุ เพิ่่�มเติิม สำำ�หรับั หน่่วยบริกิ ารปฐมภููมิทิ ี่ม่� ีีแพทย์ป์ ระจำำ�ครอบครัวั ปีงี บประมาณ 2565

ชื่�อ่ ตััวชี้้�วัดั 1. ร้้อยละของหญิิงตั้้�งครรภ์์ได้ร้ ัับการฝากครรภ์ค์ รั้้�งแรกภายใน 12 สัปั ดาห์์

วัตั ถุุประสงค์์ เพื่�อ่ ประเมิินการเข้้าถึึงบริ การฝากครรภ์์ครั้้�งแรกของหญิิงตั้�งครรภ์์ที่�อ่ ายุุครรภ์์น้้อยกว่่าหรือเท่่ากัับ
12 สััปดาห์์ ซึ่�งเป็็นช่่วงเวลาเหมาะสมในการคััดกรอง ค้้นหาภาวะแทรกซ้้อนของการตั้�งครรภ์์
ความผิิดปกติิของทารกและจัดั การกับั ภาวะแทรกซ้อ้ นหรือส่ง่ ต่อ่ ไปยังั หน่ว่ ยบริการที่ส�ูู่งกว่า่ ในกรณีีจำ�ำ เป็น็

คำ�ำ นิยิ าม หญิิงตั้�งครรภ์์ได้้รัับการฝากครรภ์์ครั้้�งแรกภายใน 12 สััปดาห์์ หมายถึึง หญิิงตั้�งครรภ์์ได้้รัับการ
ฝากครรภ์์ครั้้�งแรกที่�่อายุุครรภ์์น้้อยกว่่าหรืือเท่่ากับั 12 สััปดาห์์

เกณฑ์์เป้้าหมาย ไม่น่ ้้อยกว่า่ ร้อ้ ยละ 80

ประชากรกลุ่ม่� เป้้าหมาย หญิิงไทยตั้้�งครรภ์์ทุุกสิิทธิิที่�่ลงทะเบีียนหรืืออาศััยอยู่�ในพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบของหน่่วยบริิการปฐมภููมิิ
และมีี Type area = 1 และ 3

แหล่่งข้อ้ มููล ฐานข้อ้ มููล สปสช.จาก 1) ข้อ้ มููลแฟ้ม้ OP/PP 43 แฟ้ม้ 2) ข้อ้ มููล e-claim 3) ทะเบีียนหญิิงตั้ง� ครรภ์์
ที่�่ส่่งมาจากหน่ว่ ยบริิการปฐมภููมิิ

รายการข้้อมููล 1 A = จำำ�นวนหญิิงตั้�งครรภ์์ตาม B ได้้รัับการฝากครรภ์์ครั้้�งแรกที่่�อายุุครรภ์์น้้อยกว่่าหรืือเท่่ากัับ
12 สัปั ดาห์์

เงื่อ่� นไขรายการข้้อมููล 1 นับั CID ของหญิิงตั้�งครรภ์์ตาม B ร่ว่ มกัับรหัสั วิินิิจฉัยั โรคหลักั หญิิงตั้ง� ครรภ์์ (ICD-10) Z 34 – Z
35 ที่ม่� ีี GA <=12 wks

รายการข้้อมููล 2 B = จำ�ำ นวนหญิิงไทยตั้้�งครรภ์์ทุุกสิิทธิิที่่�ลงทะเบีียนหรืืออาศััยอยู่�ในพื้้�นที่�่รัับผิิดชอบ และอยู่�ใน
ทะเบีียนหญิิงตั้�งครรภ์์ของหน่่วยบริิการปฐมภููมิิ ซึ่�่งได้้รัับการฝากครรภ์์ครั้้�งแรกทั้้�งหมด ภายใน
ช่่วงเวลาที่่�วิิเคราะห์์ (1 ตค.64 – 30 มิิย.65)

เงื่�อนไขรายการข้�อมู�ล 2 นัับ CID หญิิงไทยตั้้�งครรภ์์ทุุกสิิทธิิที่�่อยู่�ในทะเบีียนหญิิงมีีครรภ์์ของหน่่วยบริิการปฐมภููมิิ จาก
แฟ้้ม OP/PP 43 แฟ้้ม e-claim ที่่�ได้้รัับการฝากครรภ์์ครั้้�งแรก (service date) ภายในช่่วง
เวลาที่�่วิิเคราะห์์

สููตรการคำำ�นวณตััวชี้้�วััด (A/B) x 100

ระยะเวลาประเมิินผล ทุุกเดืือน

ระดับั ของข้อ้ มููลรายงาน ประเมิินเป็็นรายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิหรืือเครืือข่่ายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิที่่�มีีแพทย์์ประจำำ�
ครอบครััว

หน่่วยงานประมวลผล ภก.ธนพััฒน์์ เลาวหุุตานนท์์
และจััดทำ�ำ ข้อ้ มููล กลุ่�มภารกิิจกำำ�กัับติดิ ตามประเมิินผล สปสช.

ผู้้�ประสานงานตััวชี้้�วััด นางบำ�ำ รุุง ชลอเดช และนางชาลีีมาศ ตัันสุเุ ทพวีีรวงศ์์
กลุ่�มภารกิิจสนับั สนุุนการเข้้าบริิการปฐมภููมิิและสร้้างเสริิมป้อ้ งกันั โรค สปสช.

Baseline ปีี 2563 = 61.57% (ค่่ามัธั ยฐาน)
เกณฑ์ก์ ารให้้คะแนน ร้อ้ ยละ 58.18 - 61.56 = 1 คะแนน
ร้้อยละ 61.57 - 63.64 = 2 คะแนน
ร้้อยละ 63.65 - 71.81 = 3 คะแนน
ร้อ้ ยละ 71.82 - 79.99 = 4 คะแนน
ร้้อยละ 80.00 ขึ้้�นไป = 5 คะแนน
ทั้้ง� นี้้� หน่่วยบริิการต้อ้ งมีีหญิิงตั้�งครรภ์์ในความรับั ผิิดชอบตั้�งแต่่ 10 คนขึ้�นไป
กรณีีที่ม�่ ีีหญิิงตั้ง� ครรภ์์ในความรัับผิิดชอบน้อ้ ยกว่า่ 10 คน ให้ไ้ ด้้คะแนนร้้อยละ 50 ของคะแนน
ที่�่ได้้รับั ตามเกณฑ์ก์ ารให้ค้ ะแนน

298

ชื่�่อตัวั ชี้้ว� ัดั 2. ร้อ้ ยละสะสมความครอบคลุุมการตรวจคัดั กรองมะเร็ง็ ปากมดลููกในสตรีี
30-59 ปีี ภายใน 5 ปีี

วัตั ถุุประสงค์์ เพื่่�อประเมิินความครอบคลุุม/การเข้้าถึึงบริิการตรวจคััดกรองมะเร็็งปากมดลููกของหญิิงไทย
นิิยาม สิิทธิปิ ระกัันสุุขภาพถ้ว้ นหน้า้ ที่�่มีีอายุุ 30-59 ปีี
กลุ่่�มเป้้าหมาย หมายถึึง หญิิงไทยทุุกสิิทธิิที่่�มีีอายุุ 30-59 ปีี (เกิิดในช่่วง 1 กรกฎาคม
เกณฑ์์เป้้าหมาย 2505 ถึึง 30 มิิถุนุ ายน 2534 ) และได้ร้ ัับการคััดกรองมะเร็็งปากมดลููก ในช่ว่ ง 1 กรกฎาคม
ประชากรกลุ่�ม่ เป้า้ หมาย 2560 – 30 มิิถุุนายน 2565 ในเขตรัับผิิดชอบ
แหล่ง่ ข้้อมููล การตรวจปากมดลููก หมายถึึง การตรวจทั้้ง� โดยวิิธีี Pap Smear , VIA หรืือ HPV DNA test
Pap Smear หมายถึงึ การตรวจโดยการเก็็บหรืือป้้ายเอาเซลล์์จากปากมดลููกไปป้า้ ยลงบนแผ่น่
รายการข้อ้ มููล 1 สไลด์์ ทำ�ำ การย้้อมสีีและอ่่านผล โดยบุุคลากรเซลล์์วิิทยา
เงื่่�อนไขรายการข้้อมููล 1 VIA (Visual Inspection with Acetic acid) หมายถึึง วิิธีีคัดั กรองมะเร็ง็ ปากมดลููกโดยใช้้
น้ำ�ำ�ส้้มสายชููชนิิดเจืือจางป้้ายที่่�บริิเวณปากมดลููก ทิ้้�งไว้้ 1 นาทีีน้ำ��ำ ส้้มสายชููจะไปทำำ�ปฏิิกิิริิยากัับ
รายการข้้อมููล 2 เนื้้อ� เยื่อ่� ที่ผ�่ ิิดปกติิของปากมดลููกให้เ้ ห็น็ เป็น็ ฝ้า้ ขาวขอบเขตชัดั เจน และตำ�ำ แหน่ง่ แน่น่ อน สามารถ
เงื่อ่� นไขรายการข้้อมููล 2 มองเห็น็ ด้ว้ ยตาเปล่า่ ซึ่ง่� ไม่ไ่ ด้ห้ มายความว่า่ เป็น็ มะเร็ง็ แต่ถ่ ้า้ ปล่อ่ ยไว้ไ้ ม่ไ่ ด้ร้ ับั การรักั ษาอาจกลาย
สููตรการคำำ�นวณตััวชี้้�วัดั เป็็นมะเร็็งได้้ซึ่่ง� เหมาะสำำ�หรับั ในการคััดกรองสำำ�หรับั สตรีีอายุุ 30-45ปีี
ระยะเวลาประเมินิ ผล HPV DNA test เป็็นเทคนิิคทางด้้านชีีวโมเลกุุล เพื่�่อตรวจหาตััวเชื้�อเอชพีีวีีสายพัันธุ์�
ระดับั ของข้อ้ มููลรายงาน ก่่อมะเร็็งบริิเวณ ปากมดลููกและผนัังช่่องคลอด จึึงช่่วยค้้นหาและป้้องกัันโรคมะเร็็ง
ปากมดลููกได้้ตั้�งแต่่ในระยะก่่อนการเป็น็ มะเร็ง็

ไม่น่ ้้อยกว่า่ ร้อ้ ยละ 80
หญิิงไทยทุกุ สิทิ ธิิที่ม�่ ีี อายุุ 30-59 ปีี
1) ฐานข้้อมููล e -claim /seamless & กทม.
2) ข้อ้ มููล 21/43 แฟ้้ม (แฟ้ม้ DIAGNOSIS_OPD รหัสั Z014 หรืือ Z124)
3) SPECIAL PP รหัสั 1B30 หรืือ 1B40 หรืือรหััสขึ้้น� ต้้นด้้วย 1B004
4) ฐานข้้อมููลประชากรไทยทุกุ สิทิ ธิิ
A= จำ�ำ นวนหญิิงไทยสิทิ ธิิทุกุ สิิทธิิ อายุุ 30-59 ปี ี ที่่ไ� ด้ร้ ับั การตรวจมะเร็็งปากมดลููกรายใหม่ส่ ะสม
ตั้�งแต่่ 1 กรกฎาคม 2560 – 30 มิิถุนุ ายน 2565 จัดั กลุ่�มตามหน่่วยลงทะเบีียน

จำำ�นวนหญิิงไทยทุกุ สิทิ ธิิ (ที่เ่� กิิดในช่ว่ ง 1 กรกฎาคม 2505 ถึงึ 30 มิิถุนุ ายน 2534 ) ในแต่ล่ ะหน่ว่ ย
ลงทะเบีียนที่่ม� ีี CID อยู่�ในแฟ้้ม SPECIAL PP 1B30 หรืือ 1B40 หรืือ รหัสั ขึ้้น� ต้น้ ด้้วย 1B004
และ CID ที่�่อยู่�ใน DIAGNOSIS_OPD ที่ม�่ ีีรหััส DIAGCODE = Z014, Z124 รวมทั้้ง� ฐานเรีียก
เก็็บกรณีี PAP & VIA และ HPV DNA testing ที่่�อยู่�ใน Seamless for CCS และจากฐานของ
กทม. ตั้้�งแต่ป่ ีี ตั้้ง� แต่่ 1 กรกฎาคม 2560 – 30 มิิถุุนายน 2565 แล้้วนำ�ำ มาแจงนัับรวมกันั โดย
ตัดั CID ที่�่ซ้ำำ��ของ 3 ฐานออก แล้้วตัดั ผู้�้ ที่่เ� สีียชีีวิิตก่อ่ นการคััดกรอง รวมทั้้ง� CID error ทั้้ง� หมด
ก่อ่ นจำำ�แนกตามหน่่วยลงทะเบีียน
B = จำ�ำ นวนหญิิงไทยทุุกสิทิ ธิิที่่เ� กิิดในช่ว่ ง 1 กรกฎาคม 2505 ถึึง 30 มิิถุุนายน 2534 จัดั กลุ่�ม
ตามหน่่วยลงทะเบีียน ณ 1 ตุุลาคม 2564
จำ�ำ นวนหญิิงไทยทุกุ สิิทธิิ ที่�่เกิิดในช่ว่ ง ณ 1 ตุุลาคม 2564 ในแต่่ละหน่่วยลงทะเบีียน
(A/B) X 100
รายงานเดืือนละ 1 ครั้้ง� และประเมิินผลปีีละ 1 ครั้้ง�
ประเมิินเป็็นรายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิหรืือเครืือข่่ายหน่่วยบริิการปฐมภููมิิที่่�มีีแพทย์์ประจำำ�
ครอบครััว

299