คู่มือแนวทางปฏิบัติในการขอรับค่าใช้จ่ายเพื่อบริการสาธารณสุข ปีงบประมาณ 2565 สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติ

1) การจ่า่ ยค่า่ บริิการเป็น็ แบบเหมาจ่่ายตาม protocol ที่่�กำำ�หนด หากมีกี ารปรัับเปลี่่�ยน protocol ใน
ระหว่า่ งการรัักษา จะได้้รัับค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยตามเกณฑ์ท์ ี่่�สปสช.กำำ�หนด
2) ในกรณีีที่่ใ� ห้บ้ ริกิ าร แล้้วเกิดิ ภาวะแทรกซ้้อนอื่�่นๆที่่�ไม่ไ่ ด้เ้ กิิดจากภาวะ rejection ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ าร เบิิก
ผ่่านโปรแกรม e-claim เพื่�่อขอรัับค่่าใช้้จ่่ายตามระบบ DRGs
3) ผู้ป้� ่ว่ ยจะได้ร้ ัับการดููแลจากโครงการตามขอบเขตการให้บ้ ริกิ ารสาธารณสุุขนี้้จ� นกระทั่่ง� สิ้น� สุุดสภาพการ
เป็น็ ผู้้�มีสิทิ ธิิ เช่น่ เสียี ชีีวิติ หรืือเปลี่่�ยนสิิทธิิ เป็็นต้น้
4) กรณีีเสีียชีวี ิิตระหว่่างเข้้ารัับการรัักษาเพื่อ�่ การผ่า่ ตััด หน่ว่ ยบริกิ ารจะได้้รัับค่่าใช้จ้ ่่ายในช่ว่ งเตรีียมผู้ป้� ่่วย
ก่อ่ นผ่่าตััดตามอััตราที่่�กำ�ำ หนด ส่่วนการเบิกิ จ่า่ ยระหว่า่ งผ่่าตััด และหลัังการผ่่าตััด จะได้ร้ ัับค่่าใช้้จ่่ายตามจริิงไม่เ่ กินิ
ราคาที่่ก� ำ�ำ หนดใน protocol

4. การสนัับสนุุนค่่ายากดภููมิคิ ุ้้�มกันั
เกณฑ์ใ์ นการให้ย้ ากดภููมิคิุ้�มกัันภายหลัังการปลููกถ่า่ ยตัับต้อ้ งเป็น็ ไปตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่า่ ย
อวััยวะแห่ง่ ประเทศไทย ทั้ง้� นี้้�อััตราการจ่า่ ยจะครอบคลุุมการตรวจรัักษา การตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเบื้้อ� งต้น้ และ
การตรวจระดัับยากดภููมิิคุ้�มกัันหลัังการผ่่าตััดปลููกถ่า่ ยตัับ ซึ่่�งจะจ่า่ ยค่่าบริกิ ารต่่อเนื่�่องจนกระทั่่�งผู้้�ป่่วยเสีียชีีวิิต หรืือ
ผู้ป้� ่่วยเปลี่่ย� นสิิทธิิการรัักษาพยาบาล โดยแบ่ง่ ตามระยะเวลาหลัังปลููกถ่า่ ยตัับ ดัังนี้้�

เงอื่ นไขการรบั ยา อัตราจา่ ยตอ่ เดือน (บาท)
หลงั ผ่าตัด 1-6 เดือน 30,000

หลังผ่าตดั 7-12 เดือน 25,000

หลังผา่ ตดั 13-24 เดือน 20,000

หลังผา่ ตัด 24 เดือนขน้ึ ไป 15,000


4.2 การปลููกถ่่ายตัับในผู้้�ป่่วยโรคตับั แข็็งระยะกลางและระยะท้า้ ย (Liver transplantation for

150

moderate to severe liver cirrhosis patients)
เกณฑ์์คััดเลือื กผู้้�ป่่วยเข้้าร่่วมโครงการ
1) เป็น็ ผู้้�มีสิิทธิใิ นระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ รวมทั้้�งสิทิ ธิิว่า่ ง
2) เป็็นผู้ป้� ่ว่ ยโรคตัับแข็็งระยะกลางและระยะท้้าย อายุุมากกว่่า 18 ปีี ถึงึ 60 ปีี ณ วัันที่่ล� งทะเบีียน

รอปลููกถ่่ายตัับ และมีีอายุุไม่เ่ กินิ 65 ปีี ในวัันผ่่าตััดปลููกถ่่ายตัับ
3) ข้อ้ บ่ง่ ชี้แ� ละคุุณสมบััติิของผู้้�รับการปลููกถ่า่ ยตัับ ดัังต่อ่ ไปนี้้�

3.1) ตัับแข็ง็ ระยะกลางและระยะท้า้ ย ที่่�มีี Child-Pugh score ตั้ง้� แต่่ 7 ขึ้้�นไป หรืือมีอี าการ
หรืืออาการแสดงถึึงภาวะแทรกซ้้อนของตัับแข็ง็ และต้อ้ งหยุุดสุุราติิดต่่อกัันไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 6 เดืือน

3.2) ไม่ม่ ีกี ารติิดเชื้�อที่่�ควบคุุมไม่ไ่ ด้้ ยกเว้้นการติิดเชื้�อในตัับและทางเดินิ น้ำำ�� ดีี
3.3) ไม่่เป็น็ ผู้�้ติิดเชื้อ� HIV/AIDS
3.4) ไม่เ่ ป็็นผู้�ต้ ิิดยาเสพติิด
3.5) ไม่่มีีความผิิดปกติิทางจิิต ที่่�เป็็นอุุปสรรคต่่อการรัักษาด้้วยการปลููกถ่่ายตัับในระยะยาว
เช่น่ โรคจิิตเภท (Schizophrenia) เป็็นต้้น

3.6) ไม่เ่ ป็็นโรคมะเร็็ง หรืือเป็็นมะเร็ง็ ที่่ร� ัักษาหายขาดนานกว่า่ 3 ปี ี ขึ้้น� ไป (ยกเว้น้ มะเร็็งตัับ)
3.7) ไม่่มีีโรคร่่วม (ยกเว้้นโรคตัับ) ที่่�มีีความรุุนแรงหรืือเป็น็ ระยะท้้ายที่่ไ� ม่่สามารถรัักษาให้ด้ ีขีึ้�น
เงื่�อนไขหน่่วยบริิการ
เป็็นหน่่วยบริิการในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิที่่�ผ่่านการประเมิินและรัับรองจากศููนย์์รัับบริิจาค
อวััยวะสภากาชาดไทย
การจััดสรรอวััยวะ (Organ allocation)
ให้้เป็็นไปตามประกาศของศูนู ย์์รัับบริิจาคอวััยวะสภากาชาดไทย เรื่�่อง เกณฑ์์การจััดสรรอวััยวะ
การใช้ย้ ากดภููมิคิ ุ้้�มกัันและแนวทางการรัักษา
ให้เ้ ป็็นไปตามแนวทางการรัักษาของสมาคมปลููกถ่่ายอวััยวะแห่ง่ ประเทศไทย
อััตราจ่่ายชดเชยค่่าใช้้จ่า่ ย
1. ค่่าใช้จ้ ่่ายก่่อนผ่่าตััด

151

แผนการรกั ษาชดุ บรกิ าร รายการทีร่ วมอย่ชู ดุ บรกิ าร ราคาเหมาจ่าย
(Protocol) (บาทต่อราย)

1.1 การประเมนิ ผ้รู ับบริจาค • คา่ ตรวจทางห้องปฏบิ ตั ิการ 60,000
อวยั วะ (Recipient • ค่าตรวจเอกซเรย์
evaluation) • ค่าบริการทางการแพทยอ์ ่นื ๆท่เี กีย่ วขอ้ โดยตรง 40,000
• ไม่รวมการตรวจ cardiac catheterization
40,000
1.2 การประเมนิ ผู้บริจาคที่มชี วี ติ • คา่ ตรวจทางห้องปฏบิ ัติการ
(Living donor evaluation) • ค่าตรวจเอกซเรย์
• ค่าบรกิ ารทางการแพทยอ์ ่ืนๆทเ่ี ก่ยี วขอ้ โดยตรง
• จ่ายไมเ่ กิน 2 ครง้ั ตอ่ ผรู้ บั บรจิ าค 1 ราย

1.3 การผ่าตัดผู้บริจาคสมองตาย • คา่ ดแู ล Donor
(Deceased donor opera- • คา่ ผา่ ตดั
tion) (หนว่ ยบรกิ ารเบิกจ่ายให้ • คา่ น้ำ�ยาถนอมอวัยวะ
แก่สภากาชาดไทย) • คา่ ตรวจทางหอ้ งปฏิบัติการ
• ค่าดำ�เนนิ การเกย่ี วกบั รา่ งผูบ้ ริจาค

2. ค่่าใช้้จ่า่ ยระหว่่างผ่่าตัดั และหลังั ผ่่าตัดั

แผนการรักษาชดุ บรกิ าร รายการทีร่ วมอยู่ชดุ บรกิ าร ราคาเหมาจา่ ย
(Protocol) (บาทต่อราย)

สำ� หรบั ผูบ้ รจิ าคที่มชี วี ิต ค่าใช้จ่ายระหว่างผ่าตัด และหลังการผ่าตัด รวม 600,000
(Living donor operation) และ ถึงค่าใช้จ่ายกรณีที่มีภาวะแทรกซ้อนท่ีเก่ียวข้อง
ผู้รับบรจิ าคอวัยวะ (Recipient กบั การผา่ ตดั ปลกู ถา่ ยตบั เปน็ การเหมาจา่ ยตอ่ ราย
operation)

152

Protocol สำ� หรับผ้รู ับบริจาคเม่ือเข้ารบั การผ่าตดั และหลงั ผา่ ตดั

 กรณไี ม่มภี าวะแทรกซ้อน

แผนการรักษาชดุ บรกิ าร รายการทรี่ วมอยู่ชดุ บริการ
(Protocol)

Protocol-OLT-I • ค่าตรวจทางห้องปฏิบตั กิ าร
• ใช้ยากลุ่ม cyclosporine + • คา่ ตรวจเอกซเรย์
mycophenolate • คา่ ผ่าตัด
ไม่รวม complication ต่างๆ • คา่ หอ้ ง, ค่าอาหาร
• ค่ายาปฏิชีวนะปอ้ งกนั การตดิ เช้ือ
• ค่าอุปกรณแ์ ละการตรวจช้ินเนอ้ื หลงั ผ่าตดั
• คา่ ยา cyclosporine และ mycophenolate ระหวา่ งรักษา

ในโรงพยาบาล
• ค่าตรวจวัดระดับยา cyclosporine ระหวา่ งรบั การรกั ษา
• ค่าบริการทางการแพทย์อ่ืนๆ ที่เกี่ยวขอ้ งโดยตรง

Protocol- OLT-II • ค่าตรวจทางหอ้ งปฏบิ ัตกิ าร
• ใช้ยากลุ่ม tacrolimus + • ค่าตรวจเอกซเรย์
mycophenolate • ค่าผ่าตดั
ไมร่ วม complication • คา่ ห้อง, คา่ อาหาร
ต่างๆ • คา่ ยาปฏิชวี นะป้องกันการติดเช้อื
• คา่ อปุ กรณ์และการตรวจชน้ิ เนอ้ื หลงั ผ่าตดั
• คา่ ยา tacrolimus และ mycophenolate ระหวา่ งรกั ษา

ในโรงพยาบาล
• คา่ ตรวจวัดระดับยา tacrolimus ระหวา่ งรบั การรกั ษา
• คา่ บรกิ ารทางการแพทยอ์ นื่ ๆ ท่เี ก่ยี วข้องโดยตรง

153

Protocol สำ� หรบั ผู้รบั บริจาคเมื่อเขา้ รับการผา่ ตัด และหลงั ผา่ ตัด

 กรณไี มม่ ภี าวะแทรกซอ้ น

แผนการรกั ษาชุดบริการ รายการท่ีรวมอย่ชู ุดบริการ
(Protocol)

Protocol- OLT-III • คา่ ตรวจทางห้องปฏิบตั กิ าร
• ใชย้ ากลมุ่ Basiliximab + • ค่าตรวจเอกซเรย์
cyclosporine + mycophe- • คา่ ผา่ ตดั
nolate • คา่ ห้อง, คา่ อาหาร
ไม่รวม complication • ค่ายาปฏชิ วี นะป้องกันการตดิ เชือ้
ต่างๆ • ค่าอุปกรณ์และการตรวจช้ินเนอื้ หลังผา่ ตัด
• คา่ ยา Basiliximab
• คา่ ยา cyclosporine และ mycophenolate ระหวา่ งรกั ษา
ในโรงพยาบาล

• คา่ ตรวจวดั ระดับยา cyclosporine ระหวา่ งรับการรักษา
• คา่ บรกิ ารทางการแพทยอ์ ่ืนๆที่เกย่ี วขอ้ งโดยตรง

Protocol-OLT-IV • คา่ ตรวจทางหอ้ งปฏิบตั กิ าร
• ใชย้ ากลุ่ม Basiliximap + • คา่ ตรวจเอกซเรย์
Tacrolimus + • ค่าผ่าตัด
Mycophenolate • ค่าห้องและคา่ อาหาร
ไมร่ วม Complication • คา่ ยาปฏชิ ีวนะปอ้ งกันการตดิ เชื้อ
ตา่ ง ๆ • ค่าอุปกรณแ์ ละการตรวจชิ้นเนอ้ื หลงั ผ่าตัด
• ค่ายา Basiliximab
• คา่ ยา Tacrolimus และ Mycophenolate ระหวา่ งรกั ษา
ในโรงพยาบาล

• คา่ ตรวจวดั ระดบั ยา Tacrolimus ระหวา่ งรบั การรกั ษา
• ค่าบรกิ ารทางการแพทย์อ่นื ๆท่เี กี่ยวข้องโดยตรง

 กรณมี ีภาวะแทรกซ้อน rejection

Protocol-ACR • คา่ ท�ำ Ultrasound
• ภาวะ Acute Cellular • ค่าอุปกรณ์ คา่ ตรวจช้ินเนอื้
Rejection • คา่ ยา Methylprednisolone
• คา่ ตรวจทางหอ้ งปฏิบตั ิการ
• คา่ บรกิ ารทางการแพทย์อืน่ ๆ ทเ่ี กยี่ วข้องโดยตรง

154

Protocol ส�ำหรบั ผูร้ บั บรจิ าคเม่อื เขา้ รับการผา่ ตดั และหลงั ผา่ ตัด

 กรณีไม่มภี าวะแทรกซ้อน

แผนการรักษาชุดบริการ รายการที่รวมอยูช่ ดุ บริการ
(Protocol)

Protocol-AMR • คา่ ท�ำ Ultrasound
• ภาวะ Antibody Mediated • ค่าอุปกรณ์ คา่ ตรวจชิ้นเนือ้
Rejection • ค่ายา Methylprednisolone
• ค่าตรวจทางห้องปฏิบัตกิ าร
• คา่ บริการทางการแพทย์อืน่ ๆ ท่เี กีย่ วขอ้ งโดยตรง

• หมายเหตุ : ค่าตรวจชิ้นเนื้อตับ (liver biopsy) สามารถเบิกจ่ายกอ่ น ระหว่างผ่าตดั หรอื หลังการผ่าตดั และ
รวมอยใู่ นรายการเหมาจา่ ย

การสนับั สนุุนค่่าใช้้จ่า่ ยในการผ่่าตััด มีีเงื่�อนไขประกอบ ดังั นี้้�
1) การจ่่ายค่า่ บริิการเป็็นแบบเหมาจ่่ายตาม protocol ที่่�กำำ�หนด หากมีกี ารปรัับเปลี่่ย� น protocol ใน
ระหว่า่ งการรัักษา จะได้ร้ ัับค่า่ ใช้้จ่่ายตามเกณฑ์ท์ ี่่�สปสช.กำำ�หนด
2) กรณีีให้้บริิการผู้้�ป่่วยทีีมีีโรคแทรกซ้้อน (Complication) อื่่�นๆ ร่่วมด้้วย ได้้แก่่ ภาวะติิดเชื้�อ CMV,
Aspergillosis หรืือ Fungus และภาวะแทรกซ้้อนอื่น่� ๆ ที่่ไ� ม่ไ่ ด้เ้ กิดิ จากภาวะ rejection ให้ห้ น่่วยบริิการ เบิกิ ผ่า่ น
โปรแกรม e-claim เพื่�่อขอรัับค่่าใช้จ้ ่่ายตามระบบ DRGs
3) ผู้้�ป่่วยจะได้้รัับการดููแลจากโครงการตามขอบเขตการให้้บริิการสาธารณสุุขนี้้�จนกระทั่่�งสิ้�นสุุดสภาพ
การเป็็นผู้้�มีสิิทธิิ เช่่น เสียี ชีีวิติ หรืือเปลี่่ย� นสิิทธิิ เป็น็ ต้น้
4) กรณีเี สียี ชีวี ิิตระหว่า่ งเข้า้ รัับการรัักษาเพื่่อ� การผ่่าตััด หน่ว่ ยบริิการจะได้ร้ ัับค่่าใช้้จ่่ายในช่ว่ งเตรีียมผู้ป�้ ่่วย
ก่อ่ นผ่่าตััดตามอััตราที่่�กำ�ำ หนด ส่ว่ นการเบิิกจ่่ายระหว่า่ งผ่า่ ตััด และหลัังการผ่า่ ตััด จะได้ร้ ัับค่่าใช้จ้ ่า่ ยตามจริงิ ไม่่เกิิน
ราคาที่่�กำ�ำ หนดใน protocol
3. การสนัับสนุุนค่่ายากดภููมิคิุ้�มกััน
เกณฑ์ก์ ารให้ย้ ากดภููมิคิุ้�มกัันภายหลัังการปลููกถ่า่ ยตัับต้อ้ งเป็น็ ไปตามแนวทางของสมาคมปลููกถ่า่ ยอวััยวะ
แห่่งประเทศไทย ทั้้�งนี้้�อััตราการจ่่ายจะครอบคลุุมการตรวจรัักษา การตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการเบื้้�องต้้น และการ
ตรวจระดัับยากดภููมิิคุ้�มกัันหลัังการผ่่าตััดปลููกถ่่ายตัับ ซึ่่�งจะจ่่ายค่่าบริิการต่่อเนื่่�องจนกระทั่่�งผู้�้ป่่วยเสีียชีีวิิต หรืือ
ผู้�ป้ ่่วยเปลี่่�ยนสิิทธิิการรัักษาพยาบาล โดยแบ่ง่ ตามระยะเวลาหลัังปลููกถ่่ายตัับ ดัังนี้้�

155

เงือ่ นไขการรบั ยา อัตราจา่ ยตอ่ เดือน (บาท)
หลังผา่ ตดั 1-6 เดอื น 30,000
หลังผา่ ตัด 7-12 เดอื น 25,000
หลงั ผ่าตดั 13-24 เดือน 20,000
หลงั ผา่ ตดั 24 เดอื นข้ึนไป 15,000

4.3 การปลููกถ่่ายเซลล์ต์ ้น้ กำ�ำ เนิดิ เม็ด็ โลหิติ (Hematopoietic Stem Cell Transplantation : HSCT)
สำำ�หรัับผู้้�ป่่วยโรคมะเร็็งเม็็ดเลือื ดขาว มะเร็็งต่่อมน้ำำ�� เหลืือง ผู้้�ป่่วยธาลัสั ซีีเมีีย และโรคอื่่�นๆ ที่่�จำ�ำ เป็น็ ต้้องได้้รับั
การรักั ษาด้้วยวิธิ ีีการปลููกถ่่ายเซลล์์ต้้นกำำ�เนิิดเม็็ดโลหิติ
กลุ่�มเป้้าหมาย
ผู้ป้� ่ว่ ยโรคมะเร็ง็ เม็ด็ เลืือดขาว มะเร็ง็ ต่อ่ มน้ำ��ำ เหลืือง ผู้ป�้ ่ว่ ยธาลััสซีเี มียี และโรคอื่น่� ๆ ในระบบหลัักประกััน

สุุขภาพแห่ง่ ชาติิ ที่่�จำำ�เป็็นต้อ้ งรัับการรัักษาด้ว้ ยวิิธีีการปลููกถ่่ายเซลล์์ต้น้ กำ�ำ เนิดิ เม็็ดโลหิติ
เงื่อ� นไขหน่่วยบริกิ าร
ต้้องเป็็นหน่่วยบริิการที่่�ขึ้�นทะเบีียนเป็็นหน่่วยบริิการที่่�รัับการส่่งต่่อเฉพาะด้้านบริิการปลููกถ่่ายเซลล์์

ต้น้ กำ�ำ เนิิดเม็ด็ โลหิิต ตามแนวทางที่่� สปสช. กำำ�หนด
แนวทางการสนัับสนุุนค่่าบริิการและอััตราการจ่่ายชดเชยค่่าบริกิ าร

ผู้้�ป่่วยสิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิที่่�มีีข้้อบ่่งชี้�และเงื่�อนไขบริิการตามที่่� สปสช.กำำ�หนดดัังนี้้�

156

ผู้ปว่ ยเดก็ ผูป้ ว่ ยผูใ้ หญ่

1) Acute myeloid leukemia in remission 1) มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเฉียบพลัน (Acute

2) Acute lymphoblastic leukemia (ALL) ในระยะ leukemia) ในระยะที่โรคสงบโดยสมบูรณ์

2.1) First Complete remission (CR): (Complete remission)

Philadelphia chromosome, T cell ท่ี 2) มะเรง็ เม็ดเลอื ดขาวมัยอีลอยด์ชนดิ เรอื้ รงั (Chronic

มีเม็ดเลือดขาวแรกรับมากกว่า 100,000/ myeloid leukemia: CML)

ไมโครลิตร, Hypodiploidy chromosome, 2.1) ระยะ Chronic phase ท่ีไม่สามารถเข้าถึง

Induction failure, Infant ALL with age ยาหรือไม่ตอบสนองต่อยา tyrosine kinase

less than 6 months or initial white inhibitor หรอื

count more than 300,000/cumm to 2.2) ระยะ Accelerated phase หรอื Blast crisis

Intermediate and High Risk Infant ALL ท่ีเข้าสู่ระยะ Chronic phase หรือได้

2.2) Second Complete remission Complete remission

3) Lymphoma 3) มะเร็งต่อมน�้ำเหลือง (Lymphoma)

3.1) First Complete remission (CR) Non- 3.1) ในรายท่กี ลบั เป็นอีก (relapse) หรอื ไมต่ อบสนอง

Hodgkin’s Lymphoma (NHL) ชนิด high (Refractory) ต่อการให้ยาเคมีบ�ำบัดตามมาตรฐานข้ัน

risk ที่เปน็ Stage 3 หรอื 4 NHL Burkitt ตน้ (First line chemotherapy) ** ในรายท่มี ีความ

lymphoma, Stage 3 หรือ 4 DLBCL, เส่ียงสูง (ผู้ป่วย B-cell aggressive lymphoma ท่ี

Stage 3 หรือ 4 T cell ALCL (ALK -), High risk, High-intermediate risk international

Advanced stage PTCL (NOS) prognostic index (IPI), T-cell lymphoma หรือ

3.2) Hodgkin’s disease (HD) ชนดิ high risk; mantle cell lymphoma) **

bulky disease และ stage 4 ** หมายเหตุ : ขอ้ 3.1) และ 3.2) ควรท�ำในระยะที่โรค

3.3) Relapse ทงั้ NHL และ HD ที่เปน็ chemo- สงบโดยสมบรู ณ์ (Complete remission) หรือระยะที่

sensitive disease โรคเข้าสู่ระยะสงบ (Partial remission)

3.4) Relapsed or Refractory or familial 4) มะเรง็ Multiple myeloma

histiocytosis 5) ไขกระดกู ผดิ ปกตชิ นดิ Myelodysplastic syndrome

4) Chronic myeloid leukemia ในทกุ ระยะ ในระยะท่ีมีบลาสเซลล์มาก หรือ Chronic myelo-

5) Myelodysplastic syndrome ไขกระดูกผดิ ปกติ monocytic leukemia

ระยะก่อนเป็นมะเรง็ 6) ไขกระดูกผดิ ปกติชนิดเป็นพงั ผืด (Myelofibrosis)

6) Non malignant diseases 7) ไขกระดกู ฝอ่ ชนดิ รนุ แรง (Severe aplastic anemia)

6.1) Inborn error of metabolisms ไดแ้ ก่ หรือไขกระดูกฝ่อชนิดท่ีเป็นร่วมกับภาวะ Paroxys-

mal nocturnal hemoglobinuria (Hypoplastic

PNH)

157

158

159

ผู้ป่วยเดก็ ผู้ปว่ ยผใู้ หญ่
6.1.1) Lysosomal storage diseases ไดแ้ ก่

- Gaucher disease
- Mucopolysaccharidosis ได้แก่
Type I (Hurler), Type II (Hunter),
Type VII (Sly)
- Niemann-Pick disease
- Krabbe’s leukodystrophy
6.1.2) X-linked adrenoleukodystrophy
6.1.3) Osteopetrosis
6.2) Primary immune deficiencies ได้แก่-
Severe combined immunodeficiency
(SCID), Hyper IgM syndrome,
Wiskott-Aldrich syndrome, Chronic
granulomatous disease
6.3) Severe aplastic anemia
7) Thalassemia อายไุ มเ่ กนิ 10 ปี ซง่ึ มอี าการตอ่ ไปนี้
7.1) มีอาการแสดงของโรคต้ังแต่อายุน้อยกว่า 2
ปี เช่น ซีด ตับ ม้ามโต หนา้ ตาเปลี่ยนแปลง
และเจริญเตบิ โตชา้
7.2) ได้เลือดครั้งแรกตั้งแต่อายุน้อยกว่าหรือ
เท่ากับ 4 ปี
7.3) จำ� เปน็ ตอ้ งไดร้ บั เลอื ดสมำ่� เสมอทกุ 1-2 เดอื น
ต่อครงั้
7.4) กรณีผู้ป่วยมี HBsAg Positive หรือ
anti-HCV positive ตอ้ งไดร้ บั การรกั ษาจน
viral load negative
7.5) กรณผี ปู้ ว่ ยมคี า่ serum ferritin มากกวา่ หรอื
เทา่ กบั 3,000 ng/ml ควรไดร้ บั การประเมนิ
ภาวะธาตเุ หล็กเกินโดย MRI และมีคา่ liver
iron concentration < 15 mgFe/gm dry
weight รวมทงั้ cardiac T2* อยใู่ นเกณฑ์
ปกติ

160

อััตราการจ่า่ ย
1) จ่า่ ยชดเชยค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ�่ บริกิ ารสาธารณสุุขแบบเหมาจ่า่ ย (ครอบคลุุมระยะ Pre-transplant Transplant
และ Post-transplant) ดัังนี้้�

1.1) กรณีี Autologous
- กลุ่่�มโรค Multiple myeloma จ่่ายชดเชยในอััตรา 500,000 บาท/ราย
- กลุ่�่มโรคอื่�น่ ๆ จ่่ายชดเชยในอััตรา 750,000 บาท/ราย

1.2) กรณีี Allogeneic related และ Allogeneic unrelated จ่า่ ยชดเชยในอััตรา1,500,000 บาท/ราย
2) ค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ่� บริกิ ารสาธารณสุุขดัังกล่า่ วประกอบไปด้ว้ ยค่า่ HLA matching ค่า่ ทำ�ำ การปลููกถ่า่ ยไขกระดููก
ค่่ายากดภููมคุ้�มกััน เคมีบี ำำ�บััด รัังสีรี ัักษา ค่า่ ยารัักษาโรคติิดเชื้�อ/อาการแทรกซ้อ้ น ในระหว่่างการดููแลผู้ป�้ ่ว่ ยรวมถึงึ
ค่า่ ติดิ ตามดููแลผู้ป�้ ่ว่ ยเป็น็ ระยะเวลา 1 ปี ี นัับตั้ง�้ แต่จ่ ำำ�หน่า่ ยผู้ป�้ ่ว่ ยออกจากหน่ว่ ยบริกิ าร ทั้ง้� นี้้ห� น่ว่ ยบริกิ ารไม่ส่ ามารถ
เรียี กเก็็บเงิินเพิ่่�มเติมิ จากผู้ป�้ ่ว่ ยได้้อีกี
3) การจ่่ายชดเชย แบ่ง่ จ่า่ ยเป็น็ 2 งวดดัังนี้้�
งวดที่�่ 1 จ่่ายร้้อยละ 80 ของค่่าใช้จ้ ่่ายเพื่�่อบริิการสาธารณสุุข ของการให้้บริิการแต่่ละกรณีี โดยมีี
เงื่�อนไขในการจ่า่ ยชดเชยคืือ
1) ผู้ป�้ ่ว่ ยต้อ้ งได้ร้ ัับการพิจิ ารณารัับรองจากคณะทำำ�งานพััฒนาระบบบริหิ ารจััดการการรัักษาผู้ป�้ ่ว่ ยด้ว้ ย
วิิธีกี ารปลููกถ่า่ ยไขกระดููกโดยใช้เ้ ซลล์์ต้น้ กำำ�เนิดิ เม็ด็ โลหิิตสำ�ำ หรัับผู้�้ป่่วยเด็ก็ และผู้�้ใหญ่่
2) รายงานผลการดำำ�เนินิ งานครั้ง้� แรกในโปรแกรมการลงทะเบียี นผู้ป้� ่ว่ ย ตามขั้น�้ ตอนการดำำ�เนินิ งานการ
รัักษาผู้�ป้ ่่วยด้ว้ ยวิธิ ีกี ารปลููกถ่า่ ยเซลล์ต์ ้้นกำำ�เนิดิ เม็็ดโลหิติ
งวดที่่� 2 จ่า่ ยร้อ้ ยละ 20 ของค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยเพื่อ�่ บริกิ ารสาธารณสุุข ของการให้บ้ ริกิ ารแต่ล่ ะกรณีี โดยมีเี งื่อ� นไข
ในการจ่่ายชดเชย คืือ
1) หน่่วยบริกิ ารทำ�ำ การรัักษาผู้�้ป่ว่ ยจนครบตามแผนการรัักษา
2) หน่ว่ ยบริกิ ารบัันทึกึ ข้อ้ มููลเริ่ม� การปลููกถ่า่ ยเซลล์ต์ ้น้ กำำ�เนิดิ เม็ด็ โลหิติ และรายงานผลการติดิ ตามหลััง
ให้เ้ ซลล์ต์ ้้นกำำ�เนิิดเม็ด็ โลหิิต 30 วััน (Day0+30 ) ในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยค่่าบริิการ HSCT ตามแนวทางที่่�กำำ�หนด
ให้้ สปสช. ทราบ (หมายเหตุุ : กรณีีผู้�ป่ว่ ยเสีียชีีวิิตระหว่่างได้ร้ ัับการรักั ษาให้ส้ ่ง่ ข้อ้ มููลรายงานผลการรัักษาภายใน
30 วันั ให้้ สปสช. ทราบ)
หมายเหตุุ
1) หน่่วยบริิการต้อ้ งให้้การรัักษาผู้้ป� ่่วยด้้วยวิธิ ีกี ารปลููกถ่่ายเซลล์์ต้้นกำ�ำ เนิดิ เม็ด็ โลหิติ ภายในระยะเวลา
3 เดืือนนัับแต่ผ่ ู้ป�้ ่ว่ ยได้ร้ ัับการพิจิ ารณาอนุุมััติจิ ากคณะทำ�ำ งานพััฒนาระบบบริหิ ารจััดการการรัักษาผู้ป�้ ่ว่ ยด้ว้ ยวิธิ ีกี าร
ปลููกถ่า่ ยไขกระดููกโดยใช้เ้ ซลล์ต์ ้น้ กำ�ำ เนิดิ เม็ด็ โลหิติ หากเลยระยะเวลาที่่ก� ำำ�หนดจะถืือว่า่ ผู้ป้� ่ว่ ยรายดัังกล่า่ วพ้น้ สภาพ
จากการได้ร้ ัับอนุุมััติเิ ข้า้ ร่ว่ มรัับบริกิ ารทั้ง�้ นี้้เ� มื่อ่� ผู้ป้� ่ว่ ยรายดัังกล่า่ วมีคี วามพร้อ้ มในการเข้า้ ร่ว่ มรัับบริกิ ารหน่ว่ ยบริกิ าร
สามารถส่่งข้อ้ มููลเพื่อ�่ เข้า้ รัับการพิจิ ารณาจากคณะทำ�ำ งานฯ ได้้อีกี ครั้ง�้ แต่่หากผู้ป้� ่ว่ ยไม่่สามารถรัับการรัักษาด้ว้ ยวิธิ ีี
การปลููกถ่่ายเซลล์ต์ ้้นกำ�ำ เนิดิ เม็็ดโลหิิตได้ไ้ ม่ว่ ่า่ กรณีีใดก็็ตาม ให้้หน่ว่ ยบริิการแจ้้งให้้ สปสช. ทราบภายในระยะเวลา
30 วััน หลัังจากทราบเหตุุดัังกล่า่ วเพื่�อ่ ทำำ�การยกเลิกิ การเข้้าร่่วมบริิการ
2) หากในระหว่า่ งการให้บ้ ริิการในงวดที่่� 2 ยัังไม่ส่ิ้น� สุุดตามเงื่�อนไขแต่ผ่ ู้ป้� ่ว่ ยมีีการเปลี่่ย� นสิิทธิหิ รืือเสีีย

161

ชีีวิติ ระหว่่างการรัักษา หน่ว่ ยบริิการต้้องจำ�ำ หน่า่ ยผู้้ป� ่่วยออกจากโครงการและแจ้ง้ ให้้ สปสช. ทราบภายใน 15 วััน
หลัังจากทราบข้้อมููลการเปลี่่�ยนสิิทธิิจากระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิเป็็นสิิทธิิอื่�่นหรืือผู้้�ป่่วยเสีียชีีวิิตระหว่่าง
การรัักษา และผู้้�ป่่วยรายดัังกล่่าวได้้รัับการชดเชยในงวดที่่� 1 ไปแล้้ว สปสช. จะไม่่จ่่ายชดเชยค่่าบริิการทาง
การแพทย์เ์ นื่่อ� งจากไม่เ่ ป็็นไปตามเงื่�อนไข
3) หน่่วยบริิการต้้องติดิ ตามดููแลผู้�้ป่่วยหลัังการรัักษาเป็น็ ระยะเวลา 1 ปีี หลัังจากมีีการจำำ�หน่า่ ยผู้ป้� ่ว่ ย
ออกจากหน่ว่ ยบริกิ าร และบัันทึกึ ข้อ้ มููลรายงานผลการติดิ ตามผู้ป�้ ่ว่ ยในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยค่า่ บริกิ าร HSCT ให้ส้ ปสช.
ทราบ ตามระยะเวลาที่่ก� ำ�ำ หนดในขั้น้� ตอนการดำำ�เนินิ งานการรัักษาผู้ป้� ่ว่ ยด้ว้ ยวิธิ ีกี ารปลููกถ่า่ ยเซลล์ต์ ้น้ กำ�ำ เนิดิ เม็ด็ โลหิติ
ทั้้�งนี้้�หากไม่ร่ ายงานผลการติิดตามให้้ สปสช. ทราบตามที่่ก� ำ�ำ หนดอาจมีผี ลต่่อการดำ�ำ เนิินการในปีงี บประมาณถััดไป

กลุ่ม� ที่�่ 4 กรณีีที่่�จำำ�เป็็นต้้องกำ�ำ กัับการใช้้บริิการอย่่างใกล้ช้ ิดิ
ประกอบด้้วยรายการต่อ่ ไปนี้้�

1. ค่่าสารเมทาโดน (Methadone) สำำ�หรัับการให้้สารเมทาโดนระยะยาว (Methadone Maintenance
Treatment : MMT)

2. การจ่่ายกรณียี าจำ�ำ เป็น็ และยาที่่�มีปี ััญหาการเข้้าถึงึ การเบิกิ ชดเชยยา

1. ค่่าสารเมทาโดน (Methadone) สำ�ำ หรัับการให้้สารเมทาโดนระยะยาว (Methadone
Maintenance Treatment : MMT)
ค่่าใช้้จ่่ายสำำ�หรัับการให้้สารเมทาโดนระยะยาว (Methadone Maintenance Treatment : MMT)
เป็็นการจ่่ายชดเชยเพื่�่อการบำำ�บััดรัักษาผู้�้ป่่วยติิดสารเสพติิดในกลุ่่�มฝิ่่�นและอนุุพัันธ์์ของฝิ่�่น (อาทิิ เฮโรอีีน)
ที่่ส� มััครใจ เฉพาะผู้ป้� ่ว่ ยนอก ที่่ม� ารัับบริกิ ารจากหน่ว่ ยบริกิ ารในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติ ิ ที่่ข�ึ้น� ทะเบียี นเป็น็
สถานพยาบาลตามพระราชบััญญััติยิ าเสพติดิ ให้้โทษ พ.ศ. 2522 โดยมีีการลงทะเบีียนผู้�้เข้า้ รัับการบำำ�บััด จััดบริิการ
ฟื้�น้ ฟููสมรรถภาพ และติิดตามผู้�้เข้้ารัับการบำำ�บััดทุุกราย ที่่�เข้า้ โครงการควบคู่่�ไปกัับการให้้สารเมทาโดน ซึ่่ง� จะทำำ�ให้้
ผู้เ้� ข้า้ รัับการบำำ�บััดที่่เ� ข้้าร่ว่ มโครงการ สามารถหยุุดสารเมทาโดนได้ใ้ นระยะเวลาที่่�ไม่ย่ าวนานเกินิ ไป
วััตถุุประสงค์์
1) เพื่�่อการบำ�ำ บััดผู้�้ติิดสารเสพติิดในกลุ่่�มฝิ่น�่ และอนุุพัันธ์ข์ องฝิ่่�น (อาทิิ เฮโรอีีน) ที่่ส� มััครใจ เข้้าถึงึ การได้ร้ ัับ
สารเมทาโดนทดแทนการใช้้ยาเสพติิดในกลุ่่ม� ฝิ่่น� และอนุุพัันธ์์ของฝิ่่�น
2) เพื่�่อให้้หน่่วยบริิการส่่งเสริิม และสนัับสนุุนให้้ผู้้�เข้้ารัับการบำำ�บััด ได้้รัับสารเมทาโดนระยะยาว
อย่่างต่อ่ เนื่�อ่ ง

ขอบเขตบริิการ
1) ผู้้�มีีสิิทธิิในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ที่่�มีีรหััสการวิินิิจฉััยโรคหลััก (PDx.) F11.2 : Opioid
dependence รัับบริิการผู้ป้� ่่วยนอก
2) หน่่วยบริิการที่่�มีีสิิทธิิได้้รัับค่่าใช้้จ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข เป็็นหน่่วยบริิการในระบบหลัักประกััน
สุุขภาพแห่่งชาติิ ที่่�ขึ้�นทะเบีียนเป็็นสถานพยาบาลตามพระราชบััญญััติิยาเสพติิดให้้โทษ พ.ศ. 2522 และ
มีแี พทย์์ผู้้�ทำ�ำ การบำำ�บััดรัักษาผ่า่ นการอบรม หรืือมีีประสบการณ์ก์ ารรัักษาผู้�้เสพติดิ เฮโรอีีน มาแล้้วไม่น่ ้อ้ ยกว่่า 1 ปีี
เงื่อ� นไขการจ่่าย
162 1) ผู้้�รับบริกิ ารเป็็นผู้้�มีสิิทธิใิ นระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติ ิ รัับบริกิ ารประเภทผู้้�ป่่วยนอก

2) มีรี หััสการวิินิจิ ฉััยโรคหลััก (PDx) F 11.2 : Opioid dependence และรหััสหััตถการ (ICD 9) 94.25 -
Other psychiatric drug therapy
3) จ่า่ ยชดเชยเฉพาะการบำำ�บััดรัักษาผู้ต้� ิดิ สารเสพติดิ ในกลุ่ม่� ฝิ่น่� และอนุุพัันธ์ข์ องฝิ่น่� (อาทิิ เฮโรอีนี ) เท่า่ นั้น้�
4) หน่่วยบริิการจะต้้องผ่่านการขออนุุญาตขึ้้�นทะเบีียนเป็็นสถานพยาบาลตามพระราชบััญญััติิยาเสพติิด
ให้้โทษ พ.ศ. 2522
5) หน่ว่ ยบริกิ ารต้อ้ งรายงานความคืืบหน้า้ ในการฟื้น�้ ฟููสมรรถภาพผู้เ�้ ข้า้ รัับการบำำ�บััดรัักษาที่่เ� ข้า้ โครงการฯ
ต่่อกรมการแพทย์์ รวมทั้ง้� รายงานการใช้้สารเมทาโดน ต่อ่ สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการอาหารและยาโดยมีสี ำ�ำ เนาเก็็บไว้้
ที่่ห� น่ว่ ยบริิการ พร้อ้ มให้เ้ จ้า้ หน้้าที่่�ตรวจสอบได้้
อััตราการจ่า่ ย
อััตราจ่่ายค่่าสารเมทาโดนตามจริิง ครั้�้งละไม่เ่ กิิน 35 บาทต่อ่ วััน

2. การจ่า่ ยกรณีียาจำ�ำ เป็น็ และยาที่ม่� ีีปััญหาการเข้า้ ถึึงการเบิิกชดเชยยา ที่บ�่ ริหิ ารจัดั การโดยสำ�ำ นัักงาน
หลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ ปีีงบประมาณ 2565

ประกอบด้้วยรายการดัังต่อ่ ไปนี้้�
1. ระบบการขอชดเชยยาในบััญชีียาหลัักแห่่งชาติบิ ััญชี ี จ(2)
1.1) การเบิกิ ชดเชยยา : กรณีีทั่่�วไป
1.2) การเบิกิ ชดเชยยา : กรณีพี ิเิ ศษสำ�ำ หรัับรายการยาที่่ผ� ู้ป้� ่ว่ ยต้อ้ งได้ร้ ัับการรัักษาต่อ่ เนื่อ�่ งเป็น็ ระยะเวลา
นาน หรืือตลอดชีวี ิิต
2. ยากำ�ำ พร้า้
3. การจ่า่ ยชดเชยค่า่ ยาต้้านการแข็ง็ ตััวของเลืือด/ยาต้้านการจัับตััวเป็็นก้้อนของเลืือด Clopidogrel
4. การเบิิกชดเชยค่า่ ยารัักษาโรคเลืือดออกง่่ายฮีีโมฟีีเลีีย

1. ระบบการขอชดเชยยาในบัญั ชีียาหลักั แห่่งชาติิ บััญชีี จ(2)
1.1) การเบิิกชดเชยยา : กรณีีทั่่ว� ไป

1) ระบบการอนุุมััติกิ ารใช้ย้ า (Authorized system) สปสช.จะจ่า่ ยชดเชยยาบััญชี ี จ(2) ในรููปแบบ
ของการชดเชยเป็็นยา หรืือการชดเชยเป็็นเงินิ เท่า่ กัับมููลค่่ายาที่่� สปสช. จััดหาได้โ้ ดยเครืือข่่ายหน่่วยบริิการด้า้ นยา
เวชภััณฑ์์และอุุปกรณ์์ทางการแพทย์์ที่่�จำ�ำ เป็็นตามโครงการพิิเศษ ตามเงื่�อนไขที่่� สปสช. กำ�ำ หนดให้้กัับ
หน่ว่ ยบริกิ ารที่่ม� ีกี ารสั่ง� ใช้ย้ าตามแนวทางการกำำ�กัับการใช้ย้ าบััญชี ี จ(2) ในบััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติแิ ละการสั่ง� ใช้น้ ั้น้� ต้อ้ ง
ผ่่านกระบวนการอนุุมััติิก่่อนการใช้้ยา (Pre-Authorization) โดยหน่่วยงานกลางที่่�จะจััดตั้้�งขึ้�นโดยหน่่วยงานสิิทธิิ
ประโยชน์์ทั้้�ง 3 หน่่วยงาน ได้้แก่่ สปสช. สำำ�นัักงานประกัันสัังคมและกรมบััญชีีกลาง แต่่ในปััจจุุบัันยัังไม่่มีีการตั้้�ง
หน่่วยงานกลางขึ้�นดัังนั้�น้ สปสช. จึึงมอบหมายให้ก้ ารอนุุมััติกิ ่่อนการใช้้ยาเป็็นอำำ�นาจของผู้้�อำ�นวยการโรงพยาบาล
หรืือบุุคคล/คณะกรรมการที่่�ผู้้�อำ�นวยการมอบหมายซึ่ �งในการสั่ �งใช้้ยาดัังกล่่าวหน่่วยบริิการต้้องมีีการบัันทึึกข้้อมููล
ในแบบฟอร์ม์ กำ�ำ กัับการใช้ย้ าตามแนวทางกำำ�กัับการใช้ย้ าบััญชี ี จ(2) ที่่บ� ััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติกิ ำ�ำ หนดและเตรียี มพร้อ้ ม
สำำ�หรัับการตรวจสอบโดยส่่วนกลางในภายหลััง

163

2) การจ่า่ ยชดเชยให้้แก่่หน่ว่ ยบริกิ ารและการขอสำ�ำ รองยามีวี ิิธีีปฏิบิ ััติิ โดยหน่่วยบริิการมีีหนัังสืือ
แสดงความประสงค์ข์ อเข้า้ ร่ว่ มโครงการฯ เพื่อ�่ สำ�ำ รองยาในครั้ง�้ แรก และการขอสำำ�รองยาเพิ่่ม� เติมิ ผ่า่ นโปรแกรมระบบ
บััญชียี า จ(2) โดยระบุุ ดัังนี้้�

2.1) รายละเอีียดของแพทย์์ที่่�สามารถสั่�งใช้้ยาตามบััญชีียาหลัักแห่่งชาติิ เลขที่่�ใบประกอบ
โรคศิลิ ป์์ สาขาความเชี่�ยวชาญของแพทย์์ รายการยา จำำ�นวนยา และข้อ้ บ่่งใช้ท้ ี่่จ� ะขอสั่ง� ใช้ย้ า แล้ว้ แนบไฟล์์ข้้อมููล
เข้้าระบบสำ�ำ รองยา

2.2) รายการยาและปริมิ าณที่่ข� อสำ�ำ รอง โดย สปสช. เป็น็ ผู้อ�้ นุุมััติผิ ่า่ นโปรแกรม เพื่อ่� พิจิ ารณา
ปริิมาณยาที่่�จะให้้สำำ�รอง หรืือขอรัับยาสำ�ำ รองคืืนกรณีอี ััตราการใช้้ยาต่ำ��ำ กว่่าปริิมาณยาที่่�สำ�ำ รองไว้้

2.3) หน่่วยบริิการกรอกแบบฟอร์์มกำำ�กัับการใช้้ยาตามแนวทางกำ�ำ กัับการใช้้ยาบััญชีี จ(2)
ที่่�บััญชียี าหลัักแห่่งชาติกิ ำำ�หนด

2.4) ขออนุุมััติิใช้้ยาจากผู้้�อำ�นวยการโรงพยาบาลหรืือบุุคคล/คณะกรรมการที่่�ผู้้�อำ�นวยการ
มอบหมาย (ส่่วนนี้้�สำำ�หรัับระบบควบคุุมภายในโรงพยาบาล)

2.5) ส่ง่ ข้อ้ มููลการใช้ย้ าของผู้ป�้ ่ว่ ย โดยส่ง่ ข้อ้ มููลผ่า่ นโปรแกรมระบบบััญชียี า จ(2) ซึ่่ง� การเบิกิ
ชดเชยยาผ่่าน Website ของ สปสช. http://drug.nhso.go.th /drugsever/ เป็็นการบัันทึึกข้้อมููลการใช้้ยา
รายบุุคคลบนระบบ Online สามารถตรวจสอบสิิทธิ์์ผ� ู้�ป้ ่่วยได้ก้ ่่อนการส่่งข้อ้ มููลเบิกิ ชดเชยยา

2.6) ระบบจะตััดยอดข้้อมููลหลัังเที่่�ยงคืืนของทุุกวัันและส่่งข้้อมููล PO เข้้าระบบ VMI ของ
องค์์การเภสััชกรรมทุุกวััน โดยหน่่วยบริกิ ารสามารถตรวจสอบผลการส่ง่ ข้้อมููลเบิิกชดเชยยา ได้ท้ าง Website ของ
สปสช. http://drug.nhso.go.th/drugsever/

2.7) องค์์การเภสััชกรรมจััดส่่งยาตามข้้อมููลที่่�ได้้รัับจากโปรแกรมการเบิิกชดเชยยาภายใน
7 วัันทำำ�การหลัังจากได้้รัับข้้อมููลจาก สปสช.
1.2) การเบิิกชดเชยยา : กรณีีพิิเศษสำำ�หรัับรายการยาที่่�ผู้้�ป่่วยต้้องได้้รัับการรัักษาต่่อเนื่่�องเป็็น
ระยะเวลานานๆ หรือื ตลอดชีีวิติ
สปสช.จััดระบบบริิหารจััดการสำำ�หรัับการเบิิกยาชดเชยสำ�ำ หรัับกรณีีดัังกล่่าวนี้้� ได้้แก่่
1) ยา Immunoglobulin G (IVIG) สำำ�หรัับผู้้�ป่่วยโรค Primary Immuno deficiency Disease
(PID) ซึ่่ง� จำำ�เป็็นต้้องได้้รัับยา Immuno globulin G (IVIG) ตลอดชีวี ิิต
2) ยา Leuprorelin และ ยา Triptorelin สำำ�หรัับผู้�้ป่ว่ ย Central precocious puberty ซึ่่ง� ผู้�้ป่่วย
จำ�ำ เป็็น ต้้องได้ร้ ัับยาทุุกเดืือนต่่อกัันจนกว่า่ ผู้�้ป่่วยมีอี ายุุครบตามเกณฑ์์ที่่ก� ำำ�หนด หรืือยาอื่น่� ตามที่่�สปสช.กำำ�หนด
เมื่่�อหน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อซึ่�งเป็็นโรงพยาบาลระดัับตติิยภููมิิ และมีีแพทย์์ที่่�อยู่่�ในเงื่�อนไขตาม
หลัักเกณฑ์์ได้้วิินิิจฉััยว่่าผู้้�ป่่วยเป็็นโรคข้้างต้้น พิิจารณาลงความเห็็นว่่าสามารถส่่งตััวผู้�้ป่่วยกลัับไปรัับยาต่่อที่่�
โรงพยาบาลระดัับทุุติิยภููมิิได้้ ให้้หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อส่่งตััวผู้�้ป่่วยกลัับ พร้้อมสำำ�เนาแบบฟอร์์มกำ�ำ กัับการ
ใช้้ยาและหนัังสืือส่่งตััวที่่�ระบุุรายการยา, ปริิมาณที่่�ต้้องใช้้, ระยะเวลาใช้้ยาไปยัังโรงพยาบาลระดัับทุุติิยภููมิิ
ใกล้้บ้้าน เมื่่�อโรงพยาบาลระดัับทุุติิยภููมิิได้้รัับผู้้�ป่่วยแล้้ว ให้้ทำ�ำ หนัังสืือขออนุุมััติิเบิิกชดเชยยาเป็็นกรณีีพิิเศษ
โดยกรอกแบบฟอร์ม์ การขออนุุมััติิชดเชยยาเป็น็ กรณีพี ิเิ ศษ

164

ผู้้�ประสานงานดำำ�เนิินการตรวจสอบและแจ้้งผลการอนุุมััติิให้้โรงพยาบาลทราบ และประสานกัับ
ผู้้�ประสานงานของโรงพยาบาลเพื่�่อดำ�ำ เนิินการให้้หน่่วยบริิการได้้รัับชดเชยยาดัังกล่่าว อนึ่่�งการส่่งตััวผู้�้ป่่วยเพื่่�อให้้
ผู้้�ป่่วยสามารถไปรัับยาเป็็นกรณีีพิิเศษที่่�หน่่วยบริิการทุุติิยภููมิิใกล้้บ้้านนี้้�หน่่วยบริิการดำำ�เนิินการส่่งแบบฟอร์์มการ
ขออนุุมััติเิ ป็็นกรณีพี ิเิ ศษนี้้เ� ฉพาะครั้้ง� แรกที่่ด� ำำ�เนินิ การเบิกิ ยาให้ผ้ ู้้�ป่่วยแต่่ละรายเท่่านั้�น้
1.3) การสนัับสนุนุ ยา ประกอบด้ว้ ย
1. รายการยา บััญชีี จ (2) จำ�ำ นวน 26 รายการ
2. เงื่�อนไขการใช้้ยา

ลำ�ำ ดัับ รายการยา บัญั ชีี จ (2) ข้อ้ บ่่งใช้้ตามเงื่อ� นไขบัญั ชีียาหลัักแห่่งชาติิ

1 Botulinum toxin type A 1. โรคคอบิิด (Cervical dystonia) ชนิดิ ไม่่ทราบสาเหตุุ

   2. โรคใบหน้า้ กระตุุกครึ่ง� ซีกี (Hemifacial spasm) ชนิดิ ไม่ท่ ราบสาเหตุุ

   3. โรค Spasmodic Dysphonia

2 Leuprorelin acetate 1. ภาวะที่่เ� ป็็นหนุ่�่มสาวก่่อนวััย
  11.25 mg Central (Gonadotrophin dependent) precocious puberty

3 Human normal 1. โรคคาวาซากิิระยะเฉีียบพลััน (Acute phase of Kawasaki
  immunoglobulin, disease)
  intravenous (IVIG) 2.โรคภููมิคิุ้�มกัับกพร่อ่ งปฐมภููมิิ (Primary immunodeficiency diseases)
   3. โรค Idiopathic thrombocytopenic purpura (ITP) ชนิดิ รุุนแรง
   4. โรค Autoimmune hemolytic anemia (AIHA) ที่่�ไม่่ตอบสนอง
   ต่่อการรัักษาตามขั้้�นตอนของมาตรฐานการรัักษา และมีีอาการรุุนแรง
   ที่่อ� าจเป็น็ อัันตรายถึึงแก่่ชีีวิติ
   5. กลุ่่ม� อาการ Guillain-Barre’ syndrome ที่่ม� ีอี าการรุุนแรง
   6. โรคกล้้ามเนื้้�ออ่่อนแรงชนิิดร้้ายระยะวิิกฤต (Myasthenia gravis,
   acute exacerbation หรืือ myasthenic crisis)
7. โรค Pemphigus vulgaris ที่่�มีอี าการรุุนแรง และไม่่ตอบสนองต่่อ
  การรัักษาด้้วยยามาตรฐาน
  8. โรค Hemophagocytic lymphohistiocytosis (HLH)
9. โรค Dermatomyositis (กรณีี Secondary treatment)
10. Chronic Inflammatory Demyelinating
Polyradiculoneuropathy (CIDP)

165

ลำำ�ดัับ รายการยา บัญั ชีี จ (2) ข้อ้ บ่่งใช้ต้ ามเงื่�อนไขบัญั ชีียาหลักั แห่่งชาติิ

4 Docetaxel 1. โรคมะเร็็งเต้้านมระยะเริ่�มต้้นหรืือระยะลุุกลาม เฉพาะผู้้�ป่่วยที่่�มีี
   ปัญั หาโรคหััวใจ
   2. โรคมะเร็็งต่่อมลููกหมาก ระยะแพร่ก่ ระจาย
   3. ใช้้เป็็น Second line drug ในโรคมะเร็็งปอด ชนิิด non-small
cell ระยะลุุกลาม
4. ใช้้ร่่วมกัับ cyclophosphamide ในการรัักษาเสริิมสำำ�หรัับผู้้�ป่่วย
โรคมะเร็็งเต้้านมระยะเริ่�มต้้นที่่�มีีปััญหาโรคหััวใจ หรืือ เคยได้้รัับยา
doxorubicin แล้ว้

5 Letrozole tablet 2.5 mg โรคมะเร็ง็ เต้า้ นมที่่�มีี Hormone receptor เป็็นบวก

6 Liposomal amphotericin B โรค Invasive fungal infections (ที่่ไ� ม่่ใช่่ Aspergillosis) ในผู้ป้� ่ว่ ยที่่�
ไม่ส่ ามารถทนต่อ่ ยา Amphotericin B

7 Bevacizumab 1. โรคจุุดภาพชััดจอตาเสื่�่อมเหตุุสููงวััยแบบเปีียกที่่�มีีเส้้นเลืือดงอกใหม่่
  (บัันทึึก 30 เข็็ม= 1 vial) ใต้้รอยบุ๋๋ม� จอตา (Wet form of subfoveal, juxtafoveal choroidal
   neovascularization (CNV) due-to aged related macular
degeneration) (AMD)
  2. โรคจุุดภาพชััดจอตาบวมจากเบาหวาน (Diabetic Macular Edema: DME)
3. โรคหลอดเลืือดดำำ�ที่่�จอตาอุุดตัันที่่�มีีศููนย์์กลางจอตาบวม (Retinal
Vein Occlusion with Macular Edema: RVO)

8 Voriconazole 1. โรค Invasive aspergillosis
   2. โรค Invasive fungal infection จากเชื้�อ Fusarium spp.,
Scedosporium spp. (Pseudallescheria)

9 Thyrotropin alfa โรค Well differentiated thyroid cancer
10 Ribavirin
ข้้อบ่่งใช้โ้ รคไวรััสตัับอัักเสบซีีเรื้�อรััง ทั้ง้� ในผู้้�ป่่วยที่่�มีีหรืือไม่ม่ ีกี ารติดิ เชื้�อ
HIV ร่ว่ มด้้วย

11 Antithymocyte globulin ภาวะไขกระดููกฝ่อ่ ชนิิดรุุนแรง (severe aplastic anaemia)
ชนิิด rabbit (ATG)

12 Linezolid โรคติดิ เชื้�อดื้�อยากลุ่�ม่ Methicillin resistant S. aureus (MRSA)

13 Imiglucerase โรค Gaucher’s disease type 1

166

ลำ�ำ ดัับ รายการยา บัญั ชีี จ (2) ข้้อบ่่งใช้้ตามเงื่�อนไขบัญั ชีียาหลัักแห่่งชาติิ

14 Trastuzumab สำำ�หรัับผู้้�ป่ว่ ยมะเร็ง็ เต้า้ นมระยะเริ่�มต้น้ ที่่ม� ีี HER 2 recepter เป็็นบวก
  150 mg/vial,  

440 mg/vial

15 Imatinib mesilate 1.โรค Chronic myelogenous leukemia (CML) ระยะ Chronic
  100 mg stable phase
   2.โรค Gastrointestinal stromal tumors (GISTs) ระยะลุุกลามหรืือ
มีีการกระจาย
3. ในกรณีีรัักษาโรคมะเร็็งเม็็ดเลืือดขาวแบบเฉีียบพลัันชนิิดลิิมฟอยด์์
ALL ที่่�มีี Ph+

16 Nilo7t)inหibลังจากที่หนวยบริการใใช้ห้เปบ็็นริกSาeรcยoาnแdลlะinกeรอdกruขgอมในูลผเู้พป้� ่ื่ว่อยเบCิกhชrดonเชicยยmาyจeาlกoรidะบleบuแkลeวmจiะaไดรับการ
ติดตอจ ากศูนย2พ00ิษวmทิ gยาtaเพbืl่อeตtิดตามประเมนิ (ผCลMโคLร) ง กที่า่�ไรม่ท่สาั้งมนาี้ขรอถคใชว้ย้าามรImวมaมtinือiหbนไวด้ย้ บริการใหข อมลู แกศูนยพิษวิทยาเพอื่
ใชใ นการประเมนิ และพฒั นาระบบการบริหารจัดการยากำพราระดับประเทศตอไป

8) กรณีมีการใชยา Diphtheria antitoxin inj หรือ Botulinum antitoxin inj ใหหนวยบริการ
ดำเนินการตามแนวทางการบริการจัดการยา Diphtheria antitoxin และ Botulinum antitoxin รายละเอียดดัง
แผนภาพ

แผนภาพ 1 การเบิกชดเชยยา Botulinum antitoxin

ผ้ปู ว่ ยมารบั บรกิ ารที่ รพ.

แผนภาพ 2 การเบิกชดเชยยา Diphtheria antitoxin

167

แผนภาพ 2 การเบิกชดเชยยา Diphtheria antitoxin

9) หนวยบริการที่ไมไดเปนแหลงสำรองยาแตอยูในพื้นที่ที่มีความเสี่ยงจะเกิดพิษสามารถขอสมัครเขา
เปน ลหำำ�นดัว ับยสำรอรงายยาเกพาิม่รเยตาิมบไัดญั โชดีียจกร(อ2ก)แบบฟอรม พรอ มแข้น้อบบ่่หงในช้งั ้ตสาือมอเนงื่มุ�อตันใิไหขเบปัญั นชีผีูดยำาเหนลนิักั กแาหร่่เงบชิกาจติาิ ยยาในโครงการเพ่มิ

17 Dasatinib 1.ใช้เ้ ป็็น Third line drug ในผู้ป�้ ่่วย Chronic myeloid leukemia

  50 mg, 70 mg tablet (CML) ที่่�ไม่ส่ ามารถใช้ย้ า Nilotinib ได้้

2. ในกรณีีรัักษาโรคมะเร็็งเม็็ดเลืือดขาวแบบเฉีียบพลัันชนิิดลิิมฟอยด์์

ALL ที่่ม� ีี Ph+

18 Micafungin sodium โรคติดิ เชื้�อ Candida ที่่ด�ื้อ� ยา Fluconazole หรืือไม่ส่ ามารถใช้้ยา
  sterile pwdr 50 mg Amphotericin B ได้้ 

19 Raltegravir 1. ใช้้เป็็นยาในสููตรยาต้้านไวรััสเอชไอวีีลำ�ำ ดัับที่่� 3 (third-line
  400 mg tablet antiretroviral regimen) ในกรณีผี ู้ป�้ ่ว่ ยมีเี ชื้อ� เอชไอวีดีื้อ� ยา โดยใช้ร้ ่ว่ มกัับ
   ยา Darunavir เท่า่ นั้น้�
2. ใช้ป้ ้อ้ งกัันการถ่า่ ยทอดเชื้อ� เอชไอวีจี ากมารดาสู่่�ทารกในหญิงิ ตั้ง�้ ครรภ์์
ที่่�มีคี วามเสี่�ยงสููงต่่อการถ่า่ ยทอดเชื้อ� เอชไอวีีสู่�่ ทารก (เริ่ม� 19 ตค. 61)
***ชดเชยเป็็นยาผ่่านโปรแกรม NAP plus 

168

ลำ�ำ ดับั รายการยา บัญั ชีี จ (2) ข้้อบ่่งใช้้ตามเงื่�อนไขบัญั ชีียาหลักั แห่่งชาติิ

20 Rituximab 1. โรค Non-Hodgkin lymphoma ชนิิด diffuse large B-cell
  100 mg/vial /pack (DLBCL) ในเด็็กและผู้้�ใหญ่่
 
500 mg/vial /pack

21 Triptorelinpamoate11.25mg ภาวะ Central (Gonadotrophin dependent) precocious puberty

22 Erlotinib โรคมะเร็็งปอด ชนิิด non small cell ระยะลุุกลามถึึงแพร่่กระจาย
  150 mg tablet

23 Octreotide acetate LAR Acromegaly ที่่ไ� ด้ร้ ัับการรัักษาโดยการผ่า่ ตััดเนื้้อ� งอกหรืือฉายแสงแล้ว้

  Injection 20,30 mg ระดัับ GH และ IGF สููง แพทย์์ผู้้�สั่ง� ใช้้ยา สาขาอายุุรศาสตร์์ต่อ่ มไร้้ท่อ่

และเมตะบอลิิสม 

24 Sofosbuvir + Velpatasvir ข้้อบ่่งใช้โ้ รคไวรััสตัับอัักเสบซีีเรื้อ� รััง ทั้ง�้ ในผู้�้ป่ว่ ยที่่�มีหี รืือไม่่มีกี ารติิดเชื้�อ
HIV ร่ว่ มด้้วย

25 Tocilizumab รัักษาโรคข้้ออัักเสบไม่่ทราบสาเหตุุ ชนิิด Systemic (Systemic
Juvenile Idiopathic Arthritis: SJIA ในเด็็กอายุุตั้ง�้ แต่่ 2 ปีีขึ้�นไปที่่�ไม่่
ตอบสนองต่อ่ การรัักษามาตรฐาน

26 Ceftazidime/avibactam รัักษาผู้้�ป่่วยติิดเชื้�อ Carbapenem-resistant Enterobacteriaceae
ที่่�ไวต่อ่ ยา Ceftazidime/avibactam ในผู้ป้� ่่วยที่่�มีขี ้้อห้้ามใช้้ Colistin

1.4) การจ่่ายค่่าใช้้จ่่ายค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับการตรวจวิินิิจฉััยเพื่�่อสั่�งใช้้ยา
บััญชีี จ(2) โดยมีีรายละเอีียดดัังนี้้�
1.4.1 ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ่� ประกอบการสั่ง� ใช้ย้ าบััญชี ี จ(2) ที่่�เกี่�ยวข้อ้ งกัับการรัักษา
โรคมะเร็็ง จ่่ายให้้หน่ว่ ยบริกิ ารที่่�ขึ้น� ทะเบีียนเป็น็ หน่่วยบริิการที่่�รัับการส่่งต่่อทั่่�วไปที่่�มีศี ัักยภาพในการให้บ้ ริิการเคมีี
บำ�ำ บััดสำำ�หรัับผู้้ป� ่่วยโรคมะเร็็งระดัับ 1,2,3 ตามรายการและอััตราดัังนี้้�
(1) ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ�่ ประกอบการสั่ง� ใช้ย้ า Trastuzumab ในผู้ป�้ ่ว่ ยมะเร็ง็
เต้า้ นมระยะเริ่�มต้้น (ICD10=C50*) เป็น็ ค่่าตรวจวิินิจิ ฉััย FISH (fluorescence in situ hybridization ) หรืือ DISH
(Dual –Color in situ hybridization) สำ�ำ หรัับการตรวจยืืนยััน in situ hybridization จ่่ายตามจริงิ ไม่่เกิินรายละ
10,000 บาทต่่อเต้า้ นม 1 ข้้าง
(2) ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการเพื่�่อประกอบการสั่�งใช้้ยา Imatinib ในผู้�้ป่่วยมะเร็็ง
Chronic myeloid leukemia (CML) (ICD10=C92*) เป็น็ ค่่าตรวจวินิ ิจิ ฉััย Gene mutation จ่่ายตามจริงิ ไม่่เกิิน
รายละ 8,000 บาทต่อ่ ปีปี ฏิทิ ินิ (นัับวัันบริิการ)
(3) ค่่าตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ เพื่�่อประกอบการสั่�งใช้้ยา Erlotinib ในผู้้�ป่่วยมะเร็็ง
non-small-cell lung carcinoma (NSCLC) ระยะลุุกลามถึงึ แพร่่กระจาย (ICD10=C34*) เป็น็ ค่า่ ตรวจวินิ ิจิ ฉััย

169

EGFR mutation จ่่ายตามจริิงไม่เ่ กิิน 10,000 บาท ต่อ่ ครั้ง�้ (ผู้้�ป่่วย 1 รายตรวจได้้ไม่เ่ กินิ 2 ครั้้ง� )
1.4.2 ค่่าตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการเพื่อ่� ประกอบการสั่ง� ใช้้ยา DDA – Pangenotypic (ยา Sofosb-
buvir + Velpatasvir และ ยา Ribavirin) ในผู้้�ป่ว่ ยโรคไวรััสตัับอัักเสบซีเี รื้�อรััง (ICD10=B182) เป็น็ ค่่าตรวจวิินิจิ ฉััย
(1) ค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ�่ ยืืนยัันการติดิ เชื้อ� ไวรััสตัับอัักเสบซี ี ด้ว้ ยวิธิ ีี HCV Viral
load (HCV RNA-Quantitative) ก่อ่ นและหลัังการรัักษา จ่า่ ยแบบเหมาจ่่ายในอััตรา 2,300 บาทต่่อครั้�้ง ไม่เ่ กิิน
2 ครั้�ง้ ต่่อคนต่่อปีี
(2) ค่่าบริิการตรวจพิิสููจน์์ว่่ามีีภาวะพัังผืืดตัับในระดัับที่่�มีีความสำ�ำ คััญ (significant fibrosis)
ไม่เ่ กินิ 1 ครั้�ง้ ต่อ่ คนต่่อปีี โดยตรวจด้ว้ ยวิธิ ีี APRI score/Fibrosis- 4 score 200 บาทต่่อครั้ง้� หรืือ Transient
elastography(Fibro scan®) 2,000 บาทต่่อครั้�้ง หรืือ Fibro marker panal 2,000 บาทต่อ่ ครั้้�ง
1.4.3 วิธิ ีกี ารเบิิกชดเชย : เบิิกชดเชยผ่า่ นระบบ e-Claim
หมายเหตุุ :
สปสช. และสำำ�นัักงานประกัันสัังคมมีขี ้้อตกลงความร่่วมมืือระหว่า่ งกัันเพื่อ่� พััฒนาระบบโครงสร้า้ งพื้้�นฐาน
ของข้้อมููลและการบริิหารจััดการสารสนเทศในระบบบริิการสุุขภาพร่่วมกัันเพื่�่อลดความซ้ำำ��ซ้้อนและสร้้างระบบที่่�
มีีมาตรฐานเดีียวกัันในการบริิหารจััดการ อัันจะนำำ�ไปสู่�่การมีีระบบบริิหารจััดการที่่�มีีประสิิทธิิภาพมากขึ้ �นในที่่�สุุด
จึึงเป็็นเหตุุให้้ทางสำำ�นัักงานประกัันสัังคมใช้้ระบบการเบิิกชดเชยยาบััญชีี จ(2) ของสำำ�นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพ
แห่่งชาติิ ร่ว่ มกัันตั้ง�้ แต่่ปีีงบประมาณ 2556 ซึ่่ง� รายการยาอาจแตกต่่างกัันตามประกาศแต่ล่ ะกองทุุน

2. ยากำำ�พร้า้
2.1) ระบบการเบิกิ ยา
สปสช. จะจ่่ายชดเชยยากำำ�พร้้าในกลุ่�่มของยาต้้านพิิษและเซรุ่่�มป้้องกัันพิิษงู ในรููปแบบของการ
ชดเชยเป็น็ ยา หรืือการชดเชยเป็น็ เงินิ เท่า่ กัับมููลค่า่ ยาที่่� สปสช. จััดหาได้ผ้ ่า่ นเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริกิ ารด้า้ นยา เวชภััณฑ์์
และอุุปกรณ์ท์ างการแพทย์ท์ ี่่จ� ำำ�เป็น็ ตามโครงการพิเิ ศษจััดหาได้ต้ ามเงื่อ� นไขที่่� สปสช. กำ�ำ หนดให้ก้ ัับหน่ว่ ยบริกิ ารที่่ม� ีี
การสั่�งใช้้ยาตามแนวทางบััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติิ
1) ให้ห้ น่่วยบริิการทำำ�การบัันทึึกข้อ้ มููลผู้้ป� ่่วยคนไทยทุุกสิิทธิกิ ารรัักษาในโปรแกรมเบิิกชดเชยยา
กำ�ำ พร้้าและยาที่่�มีปี ััญหาการเข้้าถึงึ ของ สปสช. เพื่่อ� เบิกิ ชดเชยยา
2) กรณีผี ู้ป�้ ่ว่ ยไม่ใ่ ช่ค่ นไทยแต่ม่ ีคี วามจำ�ำ เป็น็ ต้อ้ งได้ร้ัับยาต้า้ นพิษิ ที่่ไ� ม่ส่ ามารถจััดซื้อ� ได้ใ้ นประเทศซึ่่ง�
เป็น็ ยาในโครงการให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารกรอกข้อ้ มููลเบิกิ ยาผ่า่ นโปรแกรมเบิกิ ชดเชยยาและแนบเอกสารขอความอนุุเคราะห์์
ขอสนัับสนุุนยาโดยให้้ผู้้�อำ�นวยการโรงพยาบาลเป็็นผู้้�ลงนามและแนบเอกสารส่่งผ่่านระบบต่่อไป
3) หน่่วยบริิการที่่�มีีผู้้�ป่่วยที่่�คาดว่่าได้้รัับสารพิิษหรืือมีีความจำ�ำ เป็็นต้้องได้้รัับยากำำ�พร้้ากลุ่�่ม
ยาต้้านพิิษที่่�อยู่่�ในชุุดสิิทธิิประโยชน์์ของ สปสช. อาจพิิจารณาโทรศััพท์์หารืือกัับศููนย์์พิิษวิิทยารามาธิิบดีีหรืือ
ศููนย์์พิิษวิิทยาศิิริิราชหรืือคลิินิิกพิิษจากสััตว์์เพื่่�อช่่วยวิินิิจฉััยหรืือแนะนำำ�การใช้้ยากำำ�พร้้าโดยเฉพาะกลุ่่�มยาต้้านพิิษ
และเซรุ่ม่� ต้า้ นพิษิ งูอย่า่ งถููกต้้องเหมาะสม โดยสามารถติิดต่อ่ ได้ท้ ี่่�
- ศููนย์์พิิษวิิทยารามาธิบิ ดีี โทร 1367
- ศููนย์์พิิษวิิทยาศิริ ิิราช โทร 02-4197007

170

- คลิินิิกพิษิ จากสััตว์์ โทร 02-2520161-4 ต่่อ 125
4) กรณีีหน่่วยบริิการมีีผู้�้ป่่วยที่่�ได้้รัับการวิินิิจฉััยว่่ามีีความจำำ�เป็็นต้้องได้้รัับยาแต่่ไม่่ได้้เป็็นแหล่่ง
สำำ�รองยานั้น้� ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารติดิ ต่อ่ ศูนู ย์พ์ ิษิ วิทิ ยาหรืือเข้า้ ไปทำำ�การสืืบค้น้ ข้อ้ มููลการสำำ�รองยาจากเว็บ็ ไซต์ข์ อง สปสช.
http://drug.nhso.go.th/antidotes/ เพื่่�อพิิจารณาว่่าจะดำำ�เนิินการเบิิกยาจากแหล่่งสำำ�รองยาใดได้้สะดวกและ
รวดเร็ว็ ทั้ง�้ นี้้ห� น่ว่ ยบริกิ ารสามารถเบิกิ ยาจากแหล่ง่ ใดก็ไ็ ด้โ้ ดยไม่ต่ ้อ้ งคำำ�นึงึ ว่า่ เป็น็ หน่ว่ ยบริกิ ารในเขตเดียี วกัันหรืือไม่่
เมื่�่อทราบว่่าจะเบิิกยาจากแหล่่งสำ�ำ รองยาใดให้้หน่่วยบริิการประสานไปยัังผู้้�ประสานงานตามที่่�ระบุุไว้้บนเว็็บไซต์์
เพื่อ่� ให้แ้ หล่่งสำ�ำ รองยาดัังกล่า่ วจััดส่่งยาให้ต้ ่อ่ ไป
5) กรณีีหน่่วยบริิการที่่�มีีผู้�้ป่่วยที่่�ได้้รัับการวิินิิจฉััยว่่ามีีความจำำ�เป็็นต้้องได้้รัับยาแก้้พิิษและ
หน่ว่ ยบริกิ ารเป็น็ แหล่ง่ สำำ�รองยานั้น้� ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารบัันทึกึ ข้อ้ มููลการเบิกิ ใช้ย้ าลงในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยยาของ สปสช.
และสามารถนำ�ำ ยาไปใช้เ้ พื่อ�่ การรัักษาผู้ป้� ่ว่ ยรายนั้น�้ หากยาที่่ส� ำ�ำ รองไว้ไ้ ม่เ่ พียี งพอให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารบัันทึกึ ข้อ้ มููลการเบิกิ
ใช้ย้ าลงในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยยาของ สปสช.ตามจำำ�นวนที่่ม� ีแี ละประสานขอยาเพิ่่ม� เติมิ โดยดำ�ำ เนินิ การตาม ข้อ้ 1)
6) กรณีีที่่�มีีการร้้องขอยาจากหน่่วยบริิการอื่่�นที่่�ไม่่ใช่่แหล่่งสำำ�รองยา หน่่วยบริิการที่่�เป็็นแหล่่ง
สำำ�รองยาสามารถบริิการจััดส่่งยาไปยัังหน่่วยบริิการที่่�ประสานขอยามาหรืือนััดหมายให้้หน่่วยบริิการที่่�มีีความ
จำ�ำ เป็็นต้้องใช้้ยามารัับยาตามช่่องทางที่่�เหมาะสมและรวดเร็็วและบัันทึึกข้้อมููลการเบิิกยาพร้้อมข้้อมููลการจััดส่่งยา
ในโปรแกรมการบริหิ ารจััดการยากำ�ำ พร้า้ ของ สปสช. เพื่อ่� รัับการชดเชยยาและค่า่ ขนส่ง่ ต่อ่ ไปทั้ง้� นี้้เ� มื่อ�่ ได้ร้ ัับยาชดเชย
แล้ว้ ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารลงรัับยาในโปรแกรมเบิิกชดเชยยาหััวข้อ้ รัับยาเข้า้ คลัังตาม PO โดยหน่่วยบริกิ ารสามารถตรวจ
สอบเลขที่่� PO ได้้ตามใบนำำ�ส่่งจากองค์์การเภสััชกรรม
7) หลัังจากที่่�หน่ว่ ยบริกิ ารให้บ้ ริกิ ารยาและกรอกข้้อมููลเพื่อ�่ เบิกิ ชดเชยยาจากระบบแล้ว้ จะได้้รัับ
การติดิ ต่อ่ จากศูนู ย์์พิษิ วิิทยาเพื่อ่� ติดิ ตามประเมินิ ผลโครงการ ทั้ง�้ นี้้ข� อความร่ว่ มมืือหน่ว่ ยบริกิ ารให้ข้ ้อ้ มููลแก่ศ่ ูนู ย์พ์ ิษิ
วิิทยาเพื่อ่� ใช้ใ้ นการประเมิินและพััฒนาระบบการบริหิ ารจััดการยากำ�ำ พร้า้ ระดัับประเทศต่่อไป
8) กรณีมี ีกี ารใช้ย้ า Diphtheria antitoxin inj หรืือ Botulinum antitoxin inj ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารดำ�ำ เนินิ
การตามแนวทางการบริกิ ารจััดการยา Diphtheria antitoxin และ Botulinum antitoxin รายละเอียี ดดัังแผนภาพ

แผนภาพ 1 การเบิกิ ชดเชยยา Botulinum antitoxin
แผนภาพ 2 การเบิกิ ชดเชยยา Diphtheria antitoxin

9) หน่่วยบริิการที่่�ไม่่ได้้เป็็นแหล่่งสำ�ำ รองยาแต่่อยู่่�ในพื้้�นที่่�ที่่�มีีความเสี่�ยงจะเกิิดพิิษสามารถ
ขอสมััครเข้้าเป็็นหน่่วยสำำ�รองยาเพิ่่�มเติิมได้้โดยกรอกแบบฟอร์์ม พร้้อมแนบหนัังสืืออนุุมััติิให้้เป็็นผู้้�ดำ�เนิินการเบิิก
จ่่ายยาในโครงการเพิ่่�มการเข้้าถึึงยากำ�ำ พร้้ากลุ่�่มยาต้้านพิิษโดยหััวหน้้าหน่่วยงานหรืือผู้้�รับมอบอำ�ำ นาจ และส่่งมาที่่�
ระบบโปรแกรมของ สปสช. (รายชื่อ�่ ผู้ต้� ิดิ ต่อ่ แจ้ง้ ที่่ห� น้า้ ข่า่ วประชาสััมพัันธ์)์ เพื่อ�่ ดำำ�เนินิ การเพิ่่ม� แหล่ง่ สำำ�รองยาต่อ่ ไป
ทั้ง�้ นี้้เ� มื่อ�่ หน่ว่ ยบริกิ ารได้ร้ ัับยาสำำ�รองแล้ว้ ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารลงรัับยาดัังกล่า่ วในโปรแกรมเบิกิ ชดเชย
ยาหััวข้้อรัับยาเข้้าคลัังกรณีี Initial stock ก่อ่ นการเบิกิ ใช้้ยาตามขั้�น้ ตอนข้า้ งต้้นต่่อไป

2.2) การจัดั การยาหมดอายุุ
การบริิหารจััดการยากำำ�พร้้าและยาต้้านพิษิ หมดอายุุ แบ่่งเป็น็ 2 กรณีี ดัังนี้้�

171

1) กรณียี ากำำ�พร้้าที่่ส� ปสช.ขอให้้หน่่วยบริกิ ารสำำ�รองตามความเสี่ย� งรายการยาประกอบด้้วย
- Dimercaprol inj
- Sodium nitrite inj.
- Sodium thiosulfate inj.
- Methylene blue inj.
- Diptheria antitoxin inj.
- Calcium disodium edentate inj.
กรณีียาที่่�สำ�ำ นัักงานขอให้้หน่่วยบริิการสำ�ำ รองตามความเสี่�ยงและความเร่่งด่่วน มีีการจััดซื้�อตาม
แผนโดยจััดซื้อ� ตามจำ�ำ นวนขั้น้� ต่ำ��ำ ที่่บ� ริษิ ััทผู้้�ผลิติ หรืือจำำ�หน่า่ ยยินิ ดีนี ำ�ำ เข้า้ เพื่อ�่ ให้ม้ ียี าสำ�ำ รองในปริมิ าณเพียี งพอแก่ก่ าร
ให้บ้ ริิการและความมั่�นคงของประเทศการดำำ�เนินิ การบริิหารจััดการยาหมดอายุุให้้ดำ�ำ เนินิ การดัังนี้้�
(1) เมื่อ�่ ได้ร้ ัับยาสำ�ำ รองขอให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารลงข้อ้ มููลรัับยาเข้า้ คลัังกรณีี Initial โดยให้ล้ งข้อ้ มููลแยก
รายรุ่น่� การผลิิตและลงวัันหมดอายุุในโปรแกรมเบิิกชดเชยยากำ�ำ พร้้าและยาต้า้ นพิิษของ สปสช.
กรณียี าที่่�ส่่งให้้มีียาและสารทำำ�ละลายในกล่อ่ งเดีียวกัันให้้ลงวัันหมดอายุุโดยยึดึ ตััวยาสำำ�คััญ
เป็น็ หลััก ระบบจะแสดงสถานะยาใกล้ห้ มดอายุุเมื่อ่� อายุุยาเหลืือน้อ้ ยกว่า่ 1 เดืือน และส่ง่ ข้อ้ มููลให้้ สปสช. เพื่อ�่ อนุุมััติิ
ตััดจ่า่ ยยาทดแทนให้้กัับหน่่วยบริกิ าร
(2) เมื่�่อยาหมดอายุุซึ่่�งจะหมดอายุุพร้้อมกัันทั่่�วประเทศตามแผนการจััดซื้�อ องค์์การเภสััชกรรม
จะจััดส่่งยารุ่่�นการผลิติ ใหม่ท่ ดแทนให้้หน่ว่ ยบริกิ ารก่่อนยาเดิิมหมดอายุุตามรายการ
(3) หน่ว่ ยบริกิ ารสรุุปรายการและจำำ�นวนยาที่่ห� มดอายุุ ณ คลัังยาในหน่ว่ ยบริกิ าร เพื่อ่� เตรียี มการ
ทำ�ำ ลายยาตามระเบียี บพััสดุุของหน่่วยบริกิ ารและดำ�ำ เนิินการทำำ�ลายยาต่่อไป
(4) ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารดำ�ำ เนินิ การทำ�ำ ลายยาหมดอายุุ และดำ�ำ เนินิ การลงรัับยารุ่น�่ การผลิติ ใหม่เ่ ป็น็ ยา
initial ในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยยากำ�ำ พร้า้ และยาต้้านพิิษของ สปสช.
(5) องค์ก์ ารเภสััชกรรมสรุุปรายการและจำ�ำ นวนยาที่ห� มดอายุุในคลัังยา ณ องค์ก์ ารเภสััชกรรม พร้้อมแนบ
หนัังสืืออนุุมััติทิ ำำ�ลายยาในภาพรวมจากเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริกิ ารด้า้ นยา เวชภััณฑ์แ์ ละอุุปกรณ์ท์ างการแพทย์ท์ ี่่จ� ำำ�เป็น็
ตามโครงการพิิเศษรายงานต่อ่ ผู้้�อำ�นวยการเภสััชกรรมให้้ดำำ�เนินิ การทำ�ำ ลายตามระเบียี บพััสดุุต่อ่ ไป
2) กรณีียากำ�ำ พร้า้ ที่่�หน่่วยบริิการขอสำำ�รองตามความต้อ้ งการใช้ใ้ นพื้้�นที่่� รายการยาประกอบด้ว้ ย
- เซรุ่ม�่ ต้้านพิษิ งูเห่า่
- เซรุ่่�มต้้านพิิษงูเขียี วหางไหม้้
- เซรุ่่�มต้้านพิิษงูแมวเซา
- เซรุ่่�มต้า้ นพิิษงูกะปะ
- เซรุ่ม�่ ต้า้ นพิษิ งููทัับสมิงิ คลา
- เซรุ่ม�่ ต้า้ นพิิษงูรวมระบบเลืือด
- เซรุ่่�มต้้านพิษิ งูรวมระบบประสาท
- Esmolol inj.
- Diphenhydramine inj.

172

หน่่วยบริิการดำ�ำ เนิินการ ดัังนี้้�
(1) เมื่อ�่ ได้ร้ ัับยาสำ�ำ รองขอให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารลงข้อ้ มููลรัับยาเข้า้ คลัังกรณีี Initial โดยให้ล้ งข้อ้ มููลแยก

รายรุ่น่� การผลิติ และลงวัันหมดอายุุในโปรแกรมเบิิกชดเชยยากำำ�พร้า้ และยาต้า้ นพิิษของ สปสช. กรณียี าที่่ส� ่ง่ ให้้มียี า
และสารทำ�ำ ละลายในกล่่องเดีียวกัันให้้ลงวัันหมดอายุุโดยยึึดตััวยาสำ�ำ คััญเป็็นหลัักระบบจะแสดงสถานะยาใกล้้หมด
อายุุเมื่่�ออายุุยาเหลืือน้้อยกว่่า 1 เดืือนสำ�ำ หรัับยากำำ�พร้้าและเมื่�่ออายุุยาเหลืือน้้อยกว่่า 7 เดืือน สำ�ำ หรัับเซรุ่�่มและ
ส่ง่ ข้้อมููลให้้ สปสช.

(2) กรณีียากำำ�พร้้าให้้ สปสช.อนุุมััติิตััดจ่า่ ยยาทดแทนให้ก้ ัับหน่่วยบริิการโดยพิิจารณาประสาน
ปรัับปริิมาณการใช้ใ้ ห้้เหมาะสมกัับปริิมาณการใช้ใ้ นพื้้�นที่่�

(3) กรณีีเซรุ่่�มต้้านพิิษงู ให้้ สปสช. ประสานปรัับเกลี่�ย และปรัับปรุุง stock ให้้ตรงกัับที่่�
หน่ว่ ยบริกิ ารมีจี ริงิ เมื่อ�่ ยาหมดอายุุให้้ สปสช. อนุุมััติติ ััดจ่า่ ยยาทดแทนให้ก้ ัับหน่ว่ ยบริกิ ารโดยพิจิ ารณาประสานปรัับ
ปริิมาณการใช้ใ้ ห้้เหมาะสมกัับปริมิ าณการใช้้ในพื้้�นที่่�

(4) เมื่อ่� ยาหมดอายุุซึ่่�งจะหมดอายุุพร้้อมกัันทั่่�วประเทศตามแผนการจััดซื้อ� องค์ก์ ารเภสััชกรรม
จะจััดส่่งยารุ่่น� การผลิิตใหม่ท่ ดแทนให้้หน่่วยบริิการก่่อนยาเดิมิ หมดอายุุตามรายการ

(5) หน่่วยบริิการสรุุปรายการและจำำ�นวนยาที่่�หมดอายุุ ณ คลัังยาในหน่่วยบริิการ เพื่�่อเตรีียม
การทำำ�ลายยาตามระเบีียบพััสดุุของหน่ว่ ยบริิการและดำ�ำ เนิินการทำ�ำ ลายยาต่่อไป

6) ให้ห้ น่่วยบริกิ ารดำำ�เนิินการทำ�ำ ลายยาหมดอายุุ และดำำ�เนิินการลงรัับยารุ่่�นการผลิติ ใหม่เ่ ป็็น
ยา initial ในโปรแกรมเบิกิ ชดเชยยากำ�ำ พร้า้ และยาต้้านพิิษของ สปสช.

(7) องค์ก์ ารเภสััชกรรมสรุุปรายการและจำำ�นวนยาที่่ห� มดอายุุในคลัังยา ณ องค์์การเภสััชกรรม
พร้อ้ มแนบหนัังสืืออนุุมััติทิ ำ�ำ ลายยาในภาพรวมจากเครืือข่า่ ยหน่ว่ ยบริกิ ารด้า้ นยา เวชภััณฑ์แ์ ละอุุปกรณ์ท์ างการแพทย์์
ที่่�จำ�ำ เป็็นตามโครงการพิิเศษรายงานต่อ่ ผู้้�อำ�นวยการเภสััชกรรมให้้ดำ�ำ เนินิ การทำำ�ลายตามระเบีียบพััสดุุต่อ่ ไป

3. การจ่่ายชดเชยค่่ายา Clopidogrel
ยา Clopidogrel เป็็นยาต้้านเกล็ด็ เลืือด (Antiplatelet drug) จััดอยู่�ใ่ นกลุ่่�มยาต้า้ นการแข็ง็ ตััวของเลืือด/

ยาต้า้ นการจัับตััวเป็น็ ก้้อนของเลืือด (Anti clotting drugs) 
เงื่�อนไขการใช้ย้ า Clopidogrel

กำำ�หนดเงื่�อนไขการใช้ย้ า Clopidogrel ตามยาบััญชีี ง ดัังนี้้�
1) ใช้้กัับผู้้�ป่่วยที่่�ใช้้ aspirin ไม่่ได้้ เฉพาะกรณีีที่่�ใช้้ป้้องกัันโรคเกี่�ยวกัับหลอดเลืือดหััวใจหรืือสมองแบบ
ทุุติยิ ภููมิิ (secondary prevention)
2) ให้้ร่ว่ มกัับ aspirin หลัังการใส่ข่ ดลวดค้า้ ยัันผนัังหลอดเลืือด (stent) เป็น็ ระยะเวลาไม่เ่ กิิน 1 ปีี
3) ใช้ใ้ นกรณีีผู้ป�้ ่่วยโรคหลอดเลืือดหััวใจที่่ไ� ด้้รัับ aspirin แล้้วยัังเกิิด acute coronary syndrome หรืือ
recurrent thrombotic events
4) ในกรณีที ี่่ไ� ด้ร้ ัับการวินิ ิจิ ฉััยอย่า่ งชััดเจนแล้ว้ ว่า่ เป็น็ non-ST elevated acute coronary syndrome
ให้้ใช้้ clopidogrel ร่ว่ มกัับ aspirin เป็น็ ระยะเวลาไม่เ่ กิิน 1 ปีี
เงื่อ� นไขการจ่า่ ย
1) เงื่อ� นไขการใช้้ยา Clopidogrel ตามบััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติิ

173

2) กรณีบี ริิการผู้้�ป่ว่ ยนอกทุุกกรณีี (OPAE/OP-Refer/OPในหน่ว่ ยบริกิ าร/OP ในจัังหวััด) หรืือสิทิ ธิิว่า่ ง
3) จ่า่ ยตามรายการ TMT ของยา Clopidogrel 75 mg
4) เบ�กชดเชยผ่า่ นระบบ e-Claim
อัตั ราการจ่่าย
1) ผู้�้ป่ว่ ยนอก จ่่ายเพิ่่ม� อััตราราคา 3.00 บาท/เม็็ด
2) ผู้�้ป่ว่ ยในจ่่ายเพิ่่ม� เติมิ จากระบบ DRGs ราคา 3.00 บาท/เม็็ด
4. การเบิิกชดเชยค่่ายารักั ษาโรคเลืือดออกง่่ายฮีีโมฟีีเลีีย
การดููแลรักั ษาโรคเลืือดออกง่่าย (Hemophilia)
สำ�ำ หรัับผู้ป�้ ่ว่ ยโรคฮีโี มฟีเี ลียี ทั้ง้� รายเก่า่ และรายใหม่ท่ ี่่ม� ีสี ิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติหิ รืือสิทิ ธิวิ ่า่ งเพื่อ�่ ให้้
ผู้้�ป่่วยฮีีโมฟีีเลีียเข้้าถึึงบริิการแฟคเตอร์์เข้้มข้้นโดยเก็็บไว้้ที่่�บ้้านและนำำ�มารัักษาภาวะเลืือดออกในระยะเริ่ �มต้้นอย่่าง
ทัันท่ว่ งทีี สามารถลดการนอนโรงพยาบาล ลดภาวะทุุพพลภาพลดการเสียี ชีวี ิติ และมีคี ุุณภาพชีวี ิติ ที่่ด� ีี รวมทั้ง�้ สนัับสนุุน
การพััฒนาศัักยภาพหน่ว่ ยบริกิ ารรัับส่ง่ ต่อ่ ให้ม้ ีมี าตรฐานและสนัับสนุุนการจััดเครืือข่า่ ยบริกิ ารโดยมีกี ารบริหิ ารจััดการดัังนี้�
1) สิิทธิิประโยชน์์
1.1) ผู้ป�้ ่ว่ ยโรคเลืือดออกง่า่ ย (ฮีโี มฟีเี ลียี ) ที่่ม� ีสี ิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติหิ รืือสิทิ ธิวิ ่า่ งจะได้ร้ ัับการ
คุ้ �มครองเฉพาะการจ่่ายแฟคเตอร์์เข้้มข้้นไปเก็็บไว้้ที่่�บ้้านหรืือหน่่วยบริิการเพื่่�อรัักษาภาวะเลืือดออกในระยะเริ่ �มต้้น
โดยผู้้�ป่่วยต้้องมารัับยาที่่�หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) ที่่�ตนเองได้้ลงทะเบีียนไว้้หรืือ
หน่่วยบริิการเฉพาะโรคที่่�อยู่�่ใกล้้ภููมิิลำ�ำ เนาตามกำ�ำ หนดนััดของหน่่วยบริิการนั้้�นและแพทย์์ผู้้�ดู แลจะจ่่ายยาตาม
Protocol (แผนการรัักษา) ตามที่่�กำำ�หนดในระบบบััญชีียาหลัักแห่่งชาติิเพื่่�อให้้ผู้�้ป่่วยนำำ�ไปเก็็บไว้้ที่่�บ้้านตาม
ความเหมาะสมในแต่่ละระดัับอาการ
1.2) ผู้้�มีีสิิทธิิจะได้้รัับแฟคเตอร์์เข้้มข้้นสำ�ำ หรัับการรัักษาโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) รุุนแรงที่่�เป็็น
อัันตรายถึงึ ชีวี ิติ หรืือกรณีผี ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ ตามเงื่อ� นไขที่่ก� ำำ�หนด โดยโรคหรืือภาวะเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตรายถึงึ ชีวี ิติ
หรืือผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ ที่่อ� ยู่ใ่� นเงื่อ� นไขได้ร้ ัับชดเชยค่า่ แฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้ จำำ�นวนหนึ่่ง� ได้แ้ ก่่ อาการเลืือดออกรุุนแรงในอวััยวะ
สำำ�คััญของร่่างกาย เช่น่ สมอง ปอด หััวใจ ช่่องท้้องและการผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ เช่่นผ่่าตััดสมอง ผ่่าตััดช่่องท้อ้ ง ผ่่าตััดไส้้ติ่ง�
1.3) ผู้้�มีสิิทธิิสามารถเลืือกลงทะเบีียนกัับหน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย)
ในโครงการที่่�อยู่่�ใกล้้บ้้านและสะดวกในการเข้้ารัับบริิการโดยไม่่ต้้องใช้้ใบส่่งต่่อผู้้�ป่่วยจากหน่่วยบริิการประจำำ�
หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) ที่่�ได้้ขึ้�นทะเบีียนไว้้กัับสำำ�นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพ
แห่่งชาติิจำำ�นวน 53 แห่่ง มีีรายชื่�่อดัังต่อ่ ไปนี้้� (ทั้้ง� นี้้� สปสช. อาจประกาศเพิ่่�มเติมิ ในภายหลัังกรณีีที่่�มีีหน่่วยบริกิ าร
เข้า้ ร่่วมโครงการเพิ่่�มเติิมในแต่ล่ ะปีี)

1) คณะแพทยศาสตร์์ รพ.รามาธิิบดีี
2) คณะแพทยศาสตร์์ศิิริริ าชพยาบาล
3) คณะแพทยศาสตร์์จุุฬาลงกรณ์์มหาวิทิ ยาลััย
4) โรงพยาบาลพระมงกุุฎเกล้้า
5) คณะแพทยศาสตร์ม์ หาวิิทยาลััยศรีีนคริินทร์์ขอนแก่่น
6) คณะแพทยศาสตร์ม์ หาวิิทยาลััยเชีียงใหม่่

174

7) คณะแพทยศาสตร์์มหาวิิทยาลััยสงขลานคริินทร์์
8) สถาบัันสุุขภาพเด็็กแห่่งชาติิมหาราชิินีี
9) โรงพยาบาลราชวิถิ ีี
10) โรงพยาบาลสมเด็็จพระปิ่น่� เกล้า้
11) โรงพยาบาลภููมิิพลอดุุลยเดช
12) โรงพยาบาลพระนครศรีีอยุุธยา
13) โรงพยาบาลสระบุุรีี
14) โรงพยาบาลชลบุุรีี
15) โรงพยาบาลระยอง
16) โรงพยาบาลพระปกเกล้้า
17) โรงพยาบาลเจ้า้ พระยาอภััยภููเบศร์์
18) โรงพยาบาลเจ้้าพระยายมราช
19) โรงพยาบาลราชบุุรีี
20) โรงพยาบาลมหาราชนครราชสีมี า
21) โรงพยาบาลขอนแก่น่
22) โรงพยาบาลสุุรินิ ทร์์
23) โรงพยาบาลสรรพสิิทธิิประสงค์์
24) โรงพยาบาลอุุดรธานีี
25) โรงพยาบาลลำำ�ปาง
26) โรงพยาบาลอุุตรดิิตถ์์
27) โรงพยาบาลเชียี งรายประชานุุเคราะห์์
28) โรงพยาบาลสวรรค์์ประชารัักษ์์
29) โรงพยาบาลพุุทธชิินราช
30) โรงพยาบาลนครพิิงค์์
31) โรงพยาบาลหาดใหญ่่
32) โรงพยาบาลตรััง
33) โรงพยาบาลน่า่ น
34) โรงพยาบาลนครปฐม
35) โรงพยาบาลมหาราชนครศรีีธรรมราช
36) รพ.ธรรมศาสตร์เ์ ฉลิมิ พระเกียี รติิ
37) โรงพยาบาลวชิริ ะภููเก็ต็
38) โรงพยาบาลกาฬสินิ ธุ์�
39) โรงพยาบาลสกลนคร

175

40) โรงพยาบาลพุุทธโสธร
41) โรงพยาบาลชุุมพรเขตอุุดมศัักดิ์�
42) โรงพยาบาลนราธิิวาส
43) โรงพยาบาลกระบี่่�
44) โรงพยาบาลศรีสี ะเกษ
45) โรงพยาบาลเลิิดสิิน
46) โรงพยาบาลชััยภููมิิ
47) โรงพยาบาลบุุรีีรััมย์์
48) โรงพยาบาลสุุราษฎร์ธ์ านีี
49) โรงพยาบาลเพชรบููรณ์์
50) โรงพยาบาลพิจิ ิิตร
51) โรงพยาบาลยะลา
52) คณะแพทยศาสตร์ว์ ชิิรพยาบาลมหาวิิทยาลััยนวมิินทราธิริ าช
53) โรงพยาบาลบางละมุุง

1.4) ผู้้�มีีสิิทธิิต้้องใช้้สิิทธิิเข้้ารัับบริิการตามชุุดสิิทธิิประโยชน์์ของระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
ณ หน่่วยบริิการประจำ�ำ เหมืือนเดิิมทุุกประการรวมถึงึ การรัักษาภาวะเลืือดออกในภาวะฉุุกเฉิินและไม่่ฉุุกเฉินิ ยกเว้น้
การตรวจรัักษาต่อ่ เนื่อ�่ งตามนััดเพื่อ่� รัับแฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้ เท่า่ นั้น�้ ซึ่ง� จะต้อ้ งเข้า้ รัับบริกิ ารที่่ห� น่ว่ ยบริกิ ารรัับส่ง่ ต่อ่ เฉพาะ
โรคฮีีโมฟีีเลียี ที่่ผ� ู้้ป� ่ว่ ยลงทะเบีียนไว้้หรืือหน่ว่ ยบริกิ ารเฉพาะโรคที่่�อยู่ใ�่ กล้้ภููมิลิ ำำ�เนาผู้ป�้ ่่วย
1.5) บริกิ ารที่่ไ� ม่ค่ รอบคลุุมในการจ่า่ ยค่า่ บริกิ ารส่ว่ นประกอบของเลืือดสำ�ำ หรัับผู้ป้� ่ว่ ยโรคเลืือดออกง่า่ ย
(ฮีีโมฟีเี ลียี )
1.5.1) การรัักษาภาวะเลืือดออกอื่น่� ๆที่่ไ� ม่อ่ ยู่ใ�่ นชุุดสิทิ ธิปิ ระโยชน์ข์ ้า้ งต้น้ และไม่ต่ รงตามแนวทางที่่�
บััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติ ิ กำำ�หนดหน่ว่ ยบริกิ ารไม่ส่ ามารถเบิกิ ชดเชยค่า่ แฟคเตอร์จ์ าก สปสช. ได้ใ้ ห้ใ้ ช้ส้ ่ว่ นประกอบของ
เลืือดในการรัักษาตามปกติิ
1.5.2) การรัักษาความเจ็บ็ ป่ว่ ยทั่่ว� ไปเป็็นภาระหน้้าที่่ข� องหน่่วยบริิการประจำำ�
1.5.3) การรัักษาในภาวะฉุุกเฉิินหากมีีความจำำ�เป็็นต้้องข้้ามขั้้�นตอนการส่่งต่่อ ให้้เป็็นไปตาม
หลัักเกณฑ์์และเงื่�อนไขการขอรัับค่า่ ใช้จ้ ่่ายเพื่่�อบริิการสาธารณสุุข
2) คุุณสมบััติิของหน่่วยบริกิ าร
หน่ว่ ยบริิการสามารถสมััครเข้้าร่่วมโครงการกัับ สปสช. โดยโรงพยาบาลที่่ข�ึ้�นทะเบียี นในโครงการนี้้�จะ
เรีียกว่า่ “หน่่วยบริกิ ารรัับส่ง่ ต่่อเฉพาะโรคฮีีโมฟีีเลีีย” ซึ่่ง� ต้้องมีศี ัักยภาพตามเกณฑ์์มาตรฐานที่่�กำำ�หนดดัังนี้้�
2.1) หลัักเกณฑ์์ทั่่ว� ไป

2.1.1) ต้้องผ่่านการประเมิินเพื่อ�่ รัับรองคุุณภาพตามมาตรฐานระบบใดระบบหนึ่่ง�
2.1.2) สามารถให้้บริกิ ารทั้�้งภาวะปกติแิ ละภาวะวิิกฤติิฉุุกเฉินิ ได้ท้ ุุกวัันตลอด 24 ชั่่ว� โมง
2.1.3) มีีการบริิการที่่�เอื้ �อต่่อการบริิการดููแลผู้้�ป่่วยแบบองค์์รวมอย่่างต่่อเนื่�่อง ทั้้�งการส่่งเสริิม
ป้อ้ งกััน วิินิจิ ฉััย บำำ�บััดรัักษาและฟื้้น� ฟููสภาพ

176

2.1.4) มีีเครืือข่่ายหน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อและดููแลรัักษาในทุุกระดัับพร้้อมทั้�้งระบบสนัับสนุุน
เครืือข่า่ ยด้า้ นการจััดการการส่่งต่่อ ข้อ้ มููลการดููแลผู้้�ป่่วย และวิิชาการอย่า่ งต่่อเนื่�อ่ ง
2.2) ด้้านบุุคลากร
2.2.1) มีที ีมี แพทย์ผ์ ู้เ้� ชี่ย� วชาญเฉพาะทางและทีมี บุุคลากรที่่ส� ามารถให้ก้ ารดููแลครบวงจรปฏิบิ ััติงิ าน
ประจำ�ำ เต็ม็ เวลาสามารถให้ค้ ำ�ำ ปรึกึ ษาและบริกิ ารได้ท้ ุุกวัันตลอด 24 ชั่่ว� โมง ดัังนี้้� อายุุรแพทย์ ์ กุุมารแพทย์ ์ ทัันตแพทย์์
นัักกายภาพบำำ�บััด นัักวิทิ ยาศาสตร์ก์ ารแพทย์์ หรืือ นัักเทคนิคิ การแพทย์์
2.2.2) มีพี ยาบาลวิิชาชีพี ที่่ม� ีปี ระสบการณ์เ์ ฉพาะด้้านโลหิติ วิิทยาไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 1 ปีี เป็น็ หััวหน้า้ ทีีม
ปฏิิบััติิงานในหน่ว่ ยบริกิ ารเป็็นประจำ�ำ
2.3) ด้้านการจััดบริิการสถานที่่�และเครื่่�องมืือวััสดุุอุุปกรณ์ท์ างการแพทย์์
2.3.1) มีหี น่ว่ ยงานเวชระเบียี นรัับผิดิ ชอบในการจััดระบบข้้อมููลและเวชระเบียี นผู้ป�้ ่ว่ ยอย่า่ งเป็็น
ระบบสามารถตรวจสอบได้้เรียี กข้้อมููลย้้อนหลัังได้้ไม่ต่ ่ำำ��กว่่า 3 ปีี และรายงานให้ก้ ัับ สปสช. ได้ต้ ามที่่ก� ำำ�หนด

2.3.2) มีหี อผู้�้ป่่วยในที่่ม� ีศี ัักยภาพและความพร้อ้ มในการดููแลผู้้�ป่่วยโลหิิตวิิทยา
2.3.3) มีีห้้องปฏิิบััติิการธนาคารเลืือดและรัังสีีวิินิิจฉััยที่่�ได้้มาตรฐานและมีีความพร้้อมให้้บริิการ
ในภาวะฉุุกเฉิินได้้ตลอด 24 ชั่่�วโมง
2.3.4) มีคี วามพร้อ้ มด้า้ นยาที่่ก� ำ�ำ หนดไว้้ในแนวทางเวชปฏิิบััติกิ ารดููแลผู้�้ป่ว่ ยที่่� สปสช. และมููลนิิธิิ
โรคเลืือดออกง่่ายฮีีโมฟีเี ลียี กำำ�หนด

3) แนวทางการจัดั บริิการ
3.1) กรณีีเลืือดออกในระยะเริ่�มต้้น รููปแบบการให้้แฟคเตอร์์เข้้มข้้นมีีหลายวิิธีี เช่่น กรณีีที่่�ผู้้�ป่่วยมีี
ภููมิิลำำ�เนาไม่่ไกลหน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคฮีีโมฟีีเลีีย อาจเลืือกวิิธีีสำ�ำ รองยาไว้้ที่่�หน่่วยบริิการโดยไม่่จ่่ายยาให้้
ผู้�้ป่่วยเก็็บไว้้กัับตััว เมื่่�อเกิิดเลืือดออกให้้ผู้�้ป่่วยรีีบเดิินทางมารัับการบำ�ำ บััดที่่�หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อโดยตรงในทัันทีี
แต่่ถ้้าผู้�้ป่่วยอยู่�่ไกลจากหน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อหรืือไม่่สะดวกในการเดิินทางมารัับยาได้้อย่่างทัันท่่วงทีีหน่่วยบริิการ
รัับส่่งต่่ออาจเลืือกวิิธีีจ่่ายแฟคเตอร์์เข้้มข้้นจำำ�นวนหนึ่่�งให้้ผู้�้ป่่วยเก็็บไว้้ที่่�บ้้านหรืือหน่่วยบริิการประจำ�ำ ใกล้้บ้้าน เมื่�่อ
เกิิดเลืือดออกสามารถนำ�ำ ยาไปฉีีดหรืือรัับบริิการที่่�หน่่วยบริิการประจำำ�ใกล้้บ้้านพร้้อมกัับนำำ�สมุุดประจำ�ำ ตััวผู้้�ป่่วยไป
ให้้หน่่วยบริิการนั้้�นลงบัันทึึกการให้้บริิการไว้้เป็็นหลัักฐาน เมื่�่อผู้�้ป่่วยกลัับมาพบแพทย์์ที่่�หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อตาม
นััดในครั้�้งต่่อไป ให้้หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเก็็บบัันทึึกดัังกล่่าวไว้้เป็็นหลัักฐานและเบิิกค่่าแฟคเตอร์์เข้้มข้้นชดเชยคืืน
ส่่วนที่่ใ� ช้้ไปโดยลงข้้อมููลการให้บ้ ริกิ ารทางเว็บ็ ไซต์์ www.nhso.go.th ต่อ่ ไป
3.2) กรณีีเลืือดออกรุุนแรงที่่�เป็็นอัันตรายถึึงพิิการเสีียชีีวิิตหรืือผ่่าตััดฉุุกเฉิิน หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อ
เฉพาะโรคฮีีโมฟีีเลีียสามารถให้้แฟคเตอร์์เข้้มข้้นแก่่ผู้�้ป่่วยโรคฮีีโมฟีีเลีียที่่�มีีอาการเลืือดออกรุุนแรงในส่่วนประกอบ
ของอวััยวะที่่ม� ีเี ลืือดออกบ่อ่ ยเช่น่ ในข้อ้ และกล้า้ มเนื้้อ� อาการเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตรายถึงึ ขั้น�้ พิกิ ารเสียี ชีวี ิติ หรืือ
จำำ�เป็น็ ต้อ้ งได้ร้ัับการผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ เพื่อ�่ ช่ว่ ยชีวี ิติ ผู้ป้� ่ว่ ยโดยใช้ร้ ่ว่ มกัับส่ว่ นประกอบของเลืือดชนิดิ อื่น�่ ตามความเหมาะสม
ทั้ง�้ นี้้� สปสช. จะจ่า่ ยค่า่ แฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้ ห รืือชดเชยเป็น็ แฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้ คืืนให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารโดยระบบชดเชยย้อ้ นหลััง
ในอััตราและเงื่อ� นไขที่่ก� ำำ�หนด ทั้ง�้ นี้้โ� รคหรืือภาวะเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตรายถึงึ ขั้น้� พิกิ ารเสียี ชีวี ิติ หรืือผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ
ที่่�อยู่่�ในเงื่�อนไขได้้รัับชดเชยค่่าแฟคเตอร์์เข้้มข้้นหรืือชดเชยเป็็นแฟคเตอร์์เข้้มข้้นจำ�ำ นวนหนึ่่�ง ได้้แก่่อาการเลืือดออก
รุุนแรงในส่ว่ นประกอบของอวััยวะที่่ม� ีเี ลืือดออกบ่อ่ ยเช่น่ ในข้อ้ และกล้า้ มเนื้้อ� รวมทั้ง�้ อาการเลืือดออกรุุนแรงในอวััยวะ

177

สำ�ำ คััญของร่า่ งกายเช่น่ สมอง ปอด หััวใจ ช่อ่ งท้้องและการผ่่าตััดฉุุกเฉิินเช่น่ ผ่า่ ตััดสมอง ผ่่าตััดช่อ่ งท้อ้ ง ผ่า่ ตััดไส้้ติ่ง�
3.3) การติิดตามดููแลผู้�้ป่่วยดำำ�เนิินการได้้หลายช่่องทางเช่่นการเยี่�ยมบ้้าน (Home care) หรืือทาง
โทรศััพท์์โดยมีีการบัันทึึกเป็็นหลัักฐานใน OPD card หรืือสมุุดบัันทึึก การโทรศััพท์์ของหน่่วยบริิการหรืือส่่ง
แบบสอบถามติิดตามผู้�้ป่่วยยืืนยัันสิิทธิิการรัับแฟคเตอร์์เข้้มข้้นตามโครงการโรคเลืือดออกง่่ายฮีีโมฟีีเลีียให้้ผู้้�ป่่วย
ตอบกลัับมาที่่�หน่่วยบริิการ เพื่�่อเป็็นหลัักฐานแสดงการมีีชีีวิิตอยู่�่และการเข้้าร่่วมโครงการของผู้�้ป่่วยทั้้�งนี้้�เพื่่�อเป็็น
หลัักฐานในการตรวจสอบข้อ้ มููลประกอบหลัังการจ่า่ ยชดเชยค่า่ บริกิ ารในกรณีที ี่่ม� ีขี ้อ้ บ่ง่ ชี้ใ� ห้ต้ ้อ้ งสงสััยในการติดิ ตาม
การรัักษาหรืือการ Follow Up ติิดตามดููแลผู้้�ป่่วย
4) การจ่่ายเงินิ ชดเชยค่่าบริกิ ารทางการแพทย์์
4.1) เกณฑ์์และอััตราการจ่่ายเงิินชดเชยค่่าบริิการแฟคเตอร์์แก่่หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะ
โรคฮีโี มฟีเี ลียี แบ่่งเป็็น 2 ส่ว่ นดัังนี้้�
  4.1.1) กรณีรี ัักษาภาวะเลืือดออกในระยะเริ่ม� ต้น้ (Early Bleeding Treatment) เป็น็ การจ่า่ ยเงินิ
ชดเชยค่า่ บริกิ ารแฟคเตอร์ห์ รืือชดเชยเป็น็ แฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้ สำำ�หรัับผู้ป้� ่ว่ ยโรคเลืือดออกง่า่ ยฮีโี มฟีเี ลียี (ทั้ง�้ Hemophili-
iaA, Hemophilia B และ Type 3 von Willibrand’s Disease) เพิ่่�มจากเงิินชดเชยเหมาจ่า่ ยรายหััวในระบบปกติิ
ตามจำ�ำ นวนผู้ป�้ ่ว่ ยที่่ล� งทะเบียี นและรัับบริกิ ารโดยจำ�ำ แนกการจ่า่ ยชดเชยตามเงื่อ� นไขอายุุและระดัับความรุุนแรงของ
โรคในอััตรา ดัังนี้้� (ตารางที่่� 1 และ 2 )

ฮโี มฟีเลีย A ฮโี มฟีเลีย B
อตั รา อตั รา
 ประเภทผปู้ ว่ ย (บาท/คน/เดอื น) (บาท/คน/ป)ี อตั รา อตั รา
1) อายุน้อยกวา่ 10 ปี    (บาท/คน/เดอื น) (บาท/คน/ป)ี
   

- Severe 24,000 288,000 18,900 226,800

- Moderate 12,000 144,000 12,600 151,200

- Mild 3,000 36,000 6,300 75,600

2) อายตุ งั้ แต่ 10 ปขี ึ้นไป        

- Severe 28,800 345,600 25,200 302,400

- Moderate 12,000 144,000 12,600 151,200

- Mild 6,000 72,000 6,300 75,600

ตารางที่�่ 1 แสดงอััตราจ่า่ ยชดเชยการรัักษาโรคเลือื ดออกง่่ายฮีีโมฟีเี ลีีย

ฮโี มฟีเลีย A ฮโี มฟีเลยี B

 ประเภทผปู้ ว่ ย อตั รา อตั รา อตั รา อตั รา
(IU/คน/เดอื น) (IU/คน/ป)ี (IU/คน/เดอื น) (IU/คน/ป)ี
1) อายุนอ้ ยกว่า 10 ปี        
- Severe
2,500 30,000 2,000 24,000
178

- Moderate 1,250 15,000 1,000 12,000

- Mild 250 3,000 500 6,000

2) อายุตัง้ แต่ 10 ปีขนึ้ ไป

- Severe 3,000 26,000 2,500 30,000

- Moderate 1,500 18,000 1,500 18,000

- Mild 500 6,000 500 6,000

ตารางที่่� 2 แสดงอัตั ราจ่่ายชดเชยการรัักษาโรคเลืือดออกง่่ายฮีีโมฟีเี ลีีย(เป็็นหน่่วยของยา)

ทั้�้งนี้้� การจ่่ายชดเชยเป็็นเงิินหรืือยาหน่่วยบริิการต้้องเลืือกเพีียงอย่่างใดอย่่างหนึ่่�งไม่่สามารถนำำ�มาเบิิกซ้ำำ��
กัันได้้
หมายเหตุุ :

กรณีีการรัักษาภาวะเลืือดออกในระยะเริ่�มต้น้ (Early Bleeding Treatment) ในเด็ก็ อายุุต่ำ�ำ�กว่่า 10 ปีี
ลงมา รวมทั้้ง� ในเด็็กอายุุตั้้ง� แต่่ 10 ปีี และผู้�ใ้ หญ่ใ่ นระดัับ Mild, Moderate และ Severe แพทย์์ผู้้�ทำ�ำ การรักั ษาต้้อง
ให้บ้ ริกิ ารรักั ษาผู้�้ ป่ว่ ยด้ว้ ยแฟคเตอร์ต์ ามจำำ�นวนที่ร่� ะบุุไว้ใ้ นแต่ล่ ะระดับั อาการของแผนการรักั ษา (Protocol) เท่า่ นั้้น�
  4.1.2) กรณีเี ลืือดออกบ่อ่ ยเช่น่ เลืือดออกในข้อ้ และกล้า้ มเนื้้อ� อาการเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตราย
ถึงึ พิกิ าร เสียี ชีวี ิติ หรืือผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ เป็น็ การจ่า่ ยเพิ่่ม� จากระบบ DRGs ให้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริกิ ารรัับส่ง่ ต่อ่ เฉพาะโรคฮีโี มฟีเี ลียี
ที่่ร� ัักษาผู้ป้� ่ว่ ยที่่ม� ีอี าการเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตรายถึงึ พิกิ ารเสียี ชีวี ิติ หรืือผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ ตามมููลค่า่ แฟคเตอร์เ์ ข้ม้ ข้น้
ที่่�ใช้้จริิงในการเจ็บ็ ป่่วยครั้้�งนั้�น้ ดัังนี้้�
1) สำำ�หรัับกรณีีเลืือดออกรุุนแรงที่่�มีีภาวะเลืือดออกรุุนแรงในส่่วนประกอบของอวััยวะ
ที่่�มีีเลืือดออกบ่่อยเช่่นในข้้อและกล้้ามเนื้้�อ สำำ�นัักงานหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิจะจ่่ายชดเชยเป็็นครั้้�งๆ ตามค่่า
ใช้้จ่า่ ยจริงิ ที่่�หน่่วยบริิการรัับส่่งต่่อรัับผู้ป้� ่ว่ ยไว้ร้ ัักษาเป็็นผู้้�ป่่วยนอกและสัังเกตอาการแต่ไ่ ม่่เกินิ 150,000 บาท/ครั้้�ง
ของการเข้้ารัับการรัักษาโดยจำำ�กััดจำ�ำ นวนครั้้ง� ที่่�ผู้�้ป่ว่ ย 1 คนเข้า้ รัับการรัักษาไม่เ่ กิิน 2 ครั้้ง� / 1 เดืือน
2) สำ�ำ หรัับกรณีีเลืือดออกรุุนแรงในส่่วนประกอบของอวััยวะที่่�มีีเลืือดออกบ่่อย เช่่นใน
ข้อ้ และกล้า้ มเนื้้อ� หรืือภาวะเลืือดออกรุุนแรงที่่เ� ป็น็ อัันตรายถึงึ ชีวี ิติ หรืือผ่า่ ตััดฉุุกเฉินิ จ่า่ ยเป็น็ ครั้ง�้ ๆ ตามค่า่ ใช้จ้ ่า่ ยจริงิ
ที่่�หน่ว่ ยบริิการรัับส่ง่ ต่่อรัับผู้้�ป่ว่ ยไว้้รัักษาเป็็นผู้้�ป่ว่ ยในแต่่ไม่่เกินิ 300,000 บาท/ครั้้�ง ของการเข้้ารัับการรัักษาและ
นอนโรงพยาบาล (ไม่จ่ ำำ�กััดจำำ�นวนครั้้ง� ของการเข้า้ รัับการรัักษาที่่น� อนโรงพยาบาลในปีีงบประมาณ)
4.2) เงื่อ� นไขการจ่า่ ยชดเชยเป็น็ เงินิ สปสช. จะจ่า่ ยชดเชยค่า่ บริกิ ารทางการแพทย์เ์ มื่อ�่ หน่ว่ ยบริกิ าร
รัับส่ง่ ต่อ่ บัันทึกึ ข้อ้ มููลการรัักษาการให้บ้ ริกิ ารแฟคเตอร์์ (แพทย์ผ์ ู้้�ทำ�ำ การรัักษาจะต้อ้ งจ่า่ ยแฟคเตอร์ใ์ ห้ผ้ ู้ป้� ่ว่ ยโรคเลืือด
ออกง่่ายฮีีโมฟีีเลีียในทุุกกลุ่�่มอายุุและทุุกระดัับอาการตามที่่�ระบุุไว้้ในแผนการรัักษา) และการตรวจติิดตามผู้�้ป่่วย
(Follow up) ในโปรแกรมระบบ DMIS กรณีกี ารเบิกิ ชดเชยเป็น็ เงินิ เท่า่ นั้น้� โดยหน่ว่ ยบริกิ ารต้อ้ งทำ�ำ การบัันทึกึ ข้อ้ มููล
การรัักษาผู้้�ป่่วยภายใน 30 วััน หลัังเข้า้ รัับบริกิ ารในแต่่ละครั้้ง� และ สปสช. จะดำ�ำ เนินิ การตััดข้อ้ มููลการให้บ้ ริกิ ารเพื่่อ�
ประมวลผลข้อ้ มููลทุุกสิ้น� เดืือนและจะทำำ�การจ่า่ ยชดเชยภายในเดืือนถััดๆ ไป สปสช. มีสี ิทิ ธิขิ อตรวจประวััติกิ ารรัักษา
เพื่อ�่ ทำ�ำ การตรวจสอบข้้อมููลหลัังการรัักษา (Post audit) ในกรณีมี ีขี ้้อขััดแย้้งหรืือข้้อบ่ง่ ชี้ว� ่า่ การรัักษาไม่เ่ ป็น็ ไปตาม
แนวทางที่่�กำ�ำ หนดไว้้

179

4.3) เงื่อ� นไขการจ่่ายชดเชยเป็็นยาแฟคเตอร์์ VIII สปสช. จะจ่่ายแฟคเตอร์์ VIII ชดเชยการบริกิ าร

ทางการแพทย์เ์ มื่อ่� หน่ว่ ยบริกิ ารรัับส่ง่ ต่อ่ บัันทึกึ ข้อ้ มููลการรัักษาการให้บ้ ริกิ ารแฟคเตอร์์ (แพทย์ผ์ ู้้�ทำ�ำ การรัักษาจะต้อ้ ง

จ่า่ ยแฟคเตอร์์ VIII ให้้ผู้้�ป่่วยโรคเลืือดออกง่า่ ยฮีโี มฟีเี ลียี ในทุุกกลุ่่ม� อายุุและทุุกระดัับอาการตามที่่�ระบุุไว้ใ้ นแผนการ

รัักษา) และการตรวจติิดตามผู้�้ป่ว่ ย (Follow up) ในโปรแกรมระบบ DMIS กรณีีการเบิิกชดเชยเป็็นยา เท่่านั้�้นโดย

หน่่วยบริิการต้้องทำ�ำ การบัันทึกึ ข้อ้ มููลการรัักษาผู้้ป� ่่วยภายใน 30 วััน หลัังเข้้ารัับบริกิ ารในแต่ล่ ะครั้ง�้ และ สปสช. จะ

ดำำ�เนินิ การตััดข้อ้ มููลการให้บ้ ริกิ ารเพื่อ�่ ประมวลผลข้อ้ มููลทุุกสิ้น� เดืือนและจะทำ�ำ การจ่า่ ยชดเชยเป็น็ ยาให้ห้ น่ว่ ยบริกิ าร

ภายใน 5-7 วัันทำ�ำ การ (โดยหน่ว่ ยบริกิ ารจะต้อ้ งไม่บ่ ัันทึกึ มููลค่า่ แฟคเตอร์์ VIII ในโปรแกรมชดเชยเป็น็ เงินิ การบริกิ าร

ในระบบ DMIS ซ้ำำ��ซ้อ้ นอีกี ) สปสช. มีสี ิทิ ธิขิ อตรวจประวััติกิ ารรัักษาเพื่อ่� ทำ�ำ การตรวจสอบข้อ้ มููลหลัังการรัักษา (Post

audit) ในกรณีีมีีข้้อขััดแย้ง้ หรืือข้้อบ่่งชี้�ว่่าการรัักษาไม่เ่ ป็น็ ไปตามแนวทางที่่�กำำ�หนดไว้้

5) บทบาทการจััดบริิการ
5.1) บทบาทของ Case manager

5.1.1) ทำ�ำ ทะเบียี นผู้ป้� ่ว่ ยทบทวนการบริกิ ารและติดิ ตามผู้ป�้ ่ว่ ยให้ม้ ารัับบริกิ ารตามแผนการ

รัักษารวมทั้ง�้ การประเมิินผล

5.1.2) ประสานสนัับสนุุนและให้้ข้้อมููลแก่่แพทย์์และทีีมสหสาขาวิิชาชีีพในการ

บริิการรัักษา

5.1.3) เป็็นส่ว่ นหนึ่่ง� ของทีีมสหสาขาวิชิ าชีีพในการติดิ ตามรัักษา/ดููแลผู้้ป� ่ว่ ย

5.1.4) ให้ค้ ำำ�ปรึกึ ษาแนะนำำ�และความรู้�เพื่่อ� แก้้ไขปัญั หาด้า้ นสุุขภาพที่่�เกิดิ ขึ้น� ตลอดจนการ

สร้า้ งเสริมิ สุุขภาพและป้อ้ งกัันการเจ็บ็ ป่ว่ ยจากอาการแทรกซ้อ้ นที่่�เกิิดขึ้น�

5.1.5) แนะนำ�ำ ผู้้�ป่่วยและเครืือญาติิให้้ช่่วยค้้นหาผู้้�ที่�มีีความเสี่�ยงต่่อการเป็็นโรคเข้้ารัับการ

ตรวจวิินิิจฉััยและรัักษา

  5.2) บทบาทหน่ว่ ยบริิการประจำ�ำ

5.2.1) ให้้บริิการดููแลรัักษาส่่งเสริิมป้้องกัันฟื้้�นฟููกรณีีเจ็็บป่่วยด้้วยโรคทั่่�วไปตามปกติิตาม

สิิทธิิประโยชน์์หลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ

5.2.2) แนะนำ�ำ และส่่งผู้�้ป่่วยโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีเี ลียี ) ที่่อ� ยู่�่ในความดููแลไปลงทะเบียี น

เพื่่�อรัับสิทิ ธิิประโยชน์ท์ ี่่�หน่ว่ ยบริิการรัับส่่งต่อ่ เฉพาะโรคที่่เ� ข้้าร่่วมโครงการ

5.2.3) ให้้บริิการฉีีดแฟคเตอร์์เข้้มข้้นแก่่ผู้�้ป่่วยโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) ที่่�เริ่�มมีี

อาการเลืือดออกตลอดจนดููแลรัักษากรณีีมีีอาการเลืือดออกที่่�ไม่่ใช่่อาการเลืือดออกรุุนแรงมากที่่�เป็็นอัันตราย

ถึึงชีีวิิตหรืือการผ่่าตััดฉุุกเฉิินด้้วยส่่วนประกอบของเลืือด (พลาสม่่าสด, พลาสม่่าแห้้ง, ไครโอ-ปริิซิิปิิเตรต

เป็น็ ต้น้ ) หากเกินิ ขีดี ความสามารถการรัักษาให้ส้ ่ง่ ผู้ป้� ่ว่ ยไปรัักษาที่่ห� น่ว่ ยบริกิ ารระดัับสููงขึ้น� ไป ตามระบบส่ง่ ต่อ่ หรืือ

ที่่�หน่่วยบริิการรัับส่่งต่อ่ เฉพาะโรคที่่�เข้า้ ร่่วมโครงการ

5.2.4) ตรวจคััดกรองผู้ป้� ่ว่ ยที่่ม� ีภี าวะเลืือดออกง่า่ ยผิดิ ปกติทิ างพัันธุุกรรมและส่ง่ เข้า้ รัับการ

ตรวจวิินิิจฉััยที่่ห� น่ว่ ยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคที่่เ� ข้้าร่่วมโครงการ

5.3) บทบาทหน่ว่ ยบริิการรัับส่่งต่่อเฉพาะโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีโี มฟีเี ลียี )

180

5.3.1) ลงทะเบียี นผู้�้ป่่วยโรคเลืือดออกง่า่ ย (ฮีีโมฟีีเลียี )

5.3.2) ให้้การดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) ที่่�มีีภาวะเลืือดออกรุุนแรง

ที่่�เป็็นอัันตรายถึึงชีีวิิตหรืือจำ�ำ เป็็นต้้องได้้รัับการผ่่าตััดฉุุกเฉิินซึ่�งลงทะเบีียนกัับหน่่วยบริิการหรืือถููกส่่งตััวมาจาก

หน่่วยบริิการประจำ�ำ

5.3.3) ติิดตามการดููแลรัักษาผู้�้ป่่วยโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย) และจ่่ายยาแฟคเตอร์์

เข้้มข้้นให้้ผู้้�ป่่วยที่่�ลงทะเบีียนเพื่�่อนำ�ำ ไปใช้้กรณีีที่่�เริ่�มมีีเลืือดออกตามแนวทางเวชปฏิิบััติิและดุุลยพิินิิจของแพทย์์

ผู้้�รักษา

5.3.4) จััดทีมี สหสาขาวิิชาชีีพให้้การดููแลรัักษาผู้�้ป่ว่ ยแบบองค์์รวม

5.3.5) ประสานกัับหน่่วยบริกิ ารประจำำ�เพื่อ�่ การส่ง่ เสริมิ ป้อ้ งกัันฟื้้�นฟููสภาพ

5.3.6) เสริิมสร้้างความรู้�ความเข้้าใจให้้แก่่ผู้�้ป่่วยและญาติิในการปฏิิบััติิตััวและดููแลผู้้�ป่่วย

โรคเลืือดออกง่่าย (ฮีโี มฟีเี ลีีย) ให้้สามารถประกอบภารกิจิ ในชีวี ิิตประจำ�ำ วัันได้้โดยปลอดภััยและลดโอกาสเสี่ย� งจาก

ภาวะเลืือดออกหรืือปัจั จััยเสี่ย� งที่่�ทำำ�ให้ม้ ีีอาการเลืือดออก

5.3.7) จััดกิิจกรรมเสริิมสร้้างองค์์ความรู้้�ทางวิิชาการด้้านโรคเลืือดออกง่่าย (ฮีีโมฟีีเลีีย)

เพื่่อ� เสริมิ สร้้างความรู้�ความเข้้มแข็ง็ แก่่เครืือข่่ายบริิการและเครืือข่า่ ยผู้�้ป่่วยแบบบููรณาการ

5.3.8) ส่ง่ รายงานให้้ สปสช. ตามเงื่�อนไขที่่ก� ำำ�หนด

กลุ่�มที่�่ 5 กรณีีที่่�ต้้องบริหิ ารแบบเฉพาะโรค
1. การดููแลรักั ษาผู้้�ป่่วยโรคธาลััสซีีเมีีย
การดููแลรัักษาผู้ป้� ่ว่ ยโรคธาลััสซีเี มียี เป็น็ การจ่า่ ยเพิ่่ม� เติมิ เพื่อ�่ สนัับสนุุนและส่ง่ เสริมิ การจััดบริกิ ารดููแลผู้ป�้ ่ว่ ย

โรคธาลััสซีีเมีียชนิิดรุุนแรง หรืือพึ่่�งพาเลืือด (Transfusion Dependent Thalassemia) อย่า่ งต่อ่ เนื่�่อง ทำ�ำ ให้้ผู้ป�้ ่ว่ ย

ได้ร้ ัับบริิการตามมาตรฐาน มีีคุุณภาพชีีวิติ ที่่ด� ีี
1) วััตถุปุ ระสงค์์ เพื่่อ�

1.1 เพื่่�อให้ผ้ ู้ป้� ่่วยโรคโลหิิตจางธาลััสซีเี มียี ชนิดิ รุนแรงได้ร้ับเลืือดและ/หรือยาขัับเหล็็กตามความจำำ�เป็็น

1.2 เพื่่�อให้ผ้ ู้ป�้ ่ว่ ยโรคโลหิิตจางธาลััสซีเี มียี ชนิิดรุุนแรงได้ร้ ัับการดููแลอย่า่ งเป็็นองค์ร์ วม

1.3 เพื่่�อให้เ้ กิิดการพััฒนาเครืือข่า่ ยการดููแลผู้้�ป่ว่ ยธาลััสซีเี มียี ชนิิดรุุนแรงระดัับจัังหวััด/เขต
2) กลุ่�มเป้า้ หมาย

2.1 ผู้ป้� ่่วยเป็น็ ผู้้�มีสิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ

2.2 ผู้ป้� ่ว่ ยที่่�ได้้รัับการวิินิจิ ฉััยจากแพทย์์ว่า่ เป็น็ โรคโลหิิตจางธาลััสซีีเมีียชนิิดรุุนแรง หรืือชนิิดพึ่่�งพา

เลืือด (Transfusion Dependent Thalassemia :TDT) โดยแบ่ง่ กลุ่่�มอายุุเป็็น 2 กลุ่�ม่ อายุุ ดัังนี้้�

(1) กลุ่่�มอายุุ 6 เดืือน – 6 ปีี

(2) กลุ่่�มอายุุมากกว่า่ 6 ปีี
3) คุณุ สมบัตั ิิของหน่่วยบริิการ

เป็น็ หน่่วยบริิการที่่�ขึ้�นทะเบีียนในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ
 4) แนวทาง เงื่�อนไข และอัตั ราการจ่่าย การให้บ้ ริิการ

181

ค่่าใช้้จ่่ายเพิ่่�มเติิมสำ�ำ หรัับการดููแลรัักษาผู้�้ป่่วยโรคโลหิิตจางธาลััสซีีเมีียชนิิดรุุนแรง หรืือชนิิดพึ่่�งพาเลืือด
(Tranfusion Dependent Thalassemia : TDT) ทุุกคน ที่่�วิินิิจฉััยโรคด้้วย รหััส ICD 10 : D 56.0 Alpha
thalassemia, D 56.1 Beta thalassemia/Hb E,Homozygous Beta thalassemia มีคี วามจำำ�เป็็นต้อ้ งได้ร้ ัับ
เลืือดเป็็นประจำำ� และยาขัับเหล็็ก อย่า่ งต่่อเนื่อ�่ ง โดยหน่ว่ ยบริิการที่่�จััดบริิการ ดำ�ำ เนินิ การลงทะเบียี นผู้้�ป่ว่ ย ทุุกราย
ที่่�มารัับบริกิ าร มีีแนวทาง ดัังนี้้�
4.1 จ่า่ ยยาขัับเหล็็กชนิิดรัับประทาน คืือ ยา deferaxirox อััตราจ่า่ ยเม็็ดละ 30 บาท ตามข้้อบ่ง่ ชี้� โดย
อ้า้ งอิงิ เงื่�อนไขตามประกาศคณะกรรมการพััฒนาระบบยาแห่่งชาติ ิ ดัังนี้้�

4.1.1 กรณีเี ด็็กอายุุ 2 – 6 ปีี
1) ผู้�้ป่่วยเด็็กอายุุ 2 – 6 ปีี (คำำ�นวณอายุุ จาก วัันเดืือนปีีเกิดิ กัับ วัันเดืือนปีที ี่่ม� ารัับบริิการ)

2) เป็น็ ผู้�้ป่่วยธาลััสซีเี มีียชนิดิ พึ่่�งพาเลืือด โดย การพึ่่�งพาเลืือด (transfusion dependence)
หมายถึึงข้อ้ ใดข้้อหนึ่่ง� ต่อ่ ไปนี้้�

(2.1) ได้้รัับ hypertransfusion มามากกว่่า 1 ปีี หรืือ
(2.2) ได้้รัับเลืือด (transfusion) มาแล้ว้ มากกว่า่ 10 ครั้ง้�
3) ระดัับ serum ferritin มากกว่่า 1,000 ng/mL ติดิ ต่่อกัันอย่่างน้้อย 2 ครั้ง�้ โดยวััดห่่างกััน
อย่า่ งน้อ้ ย 1 เดืือน
เมื่่�อผู้้�ป่่วยที่ไ่� ด้้รัับยา deferaxirox มีีอายุคุ รบ 6 ปีี ให้้เปลี่่�ยนไปใช้ย้ า deferiprone แทน
4.1.2 กรณีเี ด็ก็ อายุุมากกว่า่ 6 ปีี
การพิจิ ารณาใช้เ้ ป็็นยา deferaxirox ให้เ้ ป็็นลำำ�ดัับถััดไป สำ�ำ หรัับในผู้ป�้ ่่วยธาลััสซีีเมียี ชนิดิ พึ่่ง� พา
เลืือด ที่่ไ� ม่ส่ ามารถใช้้ยา deferiprone ได้้ เนื่�อ่ งจาก สาเหตุุข้อ้ ใดข้อ้ หนึ่่�งดัังต่่อไปนี้้�
1) ผู้�้ป่่วยเกิดิ อาการไม่พ่ ึึงประสงค์์จาก deferiprone ตามข้้อใดข้อ้ หนึ่่ง� ดัังนี้้�
(1.1) มีอี าการแพ้ย้ าที่่�แสดงด้้วย systemic allergic reaction รุุนแรงที่่ไ� ด้ร้ ัับยืืนยัันแล้ว้
(1.2) มีีการเพิ่่�มขึ้น� ของ ALT และ/หรือ AST มากกว่า่ 2.5 เท่า่ ของ upper limit ของค่่าปกติิ
(1.3) ภาวะ neutropenia (absolute neutrophil count < 1,000 /µL) และเกิดิ ซ้ำำ��อีกี
หลัังจากได้้รัับการ rechallenge
(1.4) มีภี าวะ severe neutropenia (absolute neutrophil count < 500 /µL)
(1.5) มีี severe arthropathy ได้้แก่่ ยัังคงมีีอาการปวดรุุนแรงหลัังจากได้้ยาแก้้ปวด
อย่า่ งเต็ม็ ที่่�แล้ว้ หรืือรบกวนการทำำ�กิจิ วััตรประจำ�ำ วัันอย่า่ งชััดเจน (disturbance of daily life activity and/or
dysfunction) จนต้อ้ งหยุุดยา และเกิดิ ซ้ำ�ำ�อีีกหลัังจากได้ร้ ัับการ rechallenge
(1.6) มีีภาวะ intolerance ต่่อการให้้ยา deferiprone โดยมีีผลข้้างเคีียงจากยา
deferiprone ที่่�มีีความรุุนแรง grade 2 ตาม CTCAE เช่่น คลื่�่นไส้้ อาเจีียน ท้้องเสีีย เป็็นต้้น และเกิิดซ้ำ�ำ�อีีก
หลัังจากได้้รัับการ rechallenge ยกเว้น้ ความรุุนแรง ตั้�้งแต่่ grade 3 ขึ้้น� ไปไม่่ต้อ้ ง rechallenge
หมายเหตุุ: ทุุกข้้อข้้างต้้นต้้องผ่่านการประเมิินและยืืนยัันโดยระบบ Adverse Drug
Reactions ของสถานพยาบาลแล้ว้ (CTCAE = Common Terminology Criteria for Adverse Events)

182

มากกวา หรอื เทา กับ 7 mg %) ผปู วยโรคไตเรอ้ื รงั หรือไดร บั ยากดภมู คิ ุมกนั
5) ผูส งู อายุมากกวา หรอื เทากบั 65 ป ทส่ี บู บหุ รี่ หรอื มีโรครว มปอดอดุ ก้ันเรื้อรงั หรือ มีโรครว มเบาหวาน
6) ผูใชส ารเสพติด ตดิ สรุ าเรือ้ รัง
7) บคุ ลากรส2า) ธ าผู้ร้�ป่ณว่ สยุขที่่ทล� ้่ปีม้ ฏเหิบลัตวงิ จาานกใกนาหรนใชว ้ย้ dบeรfิกeาrรipทr่ีมoีสnทิe ธติหาลมักเปกณระฑก์ท์ันุุกสขุข้้อภดาััพงตแ่่อหไงปชนี้า้ต� ิหรือสทิ ธิวาง
(2.1) มีีการใช้้ยา deferiprone ในขนาดสููงสุุดที่่�ผู้�้ป่่วยสามารถทนได้้ หรืือถึึงระดัับ 100

ยโหรามคา(Sยกyเรหmหsะtตรทืegือุ:mร/เkกวพิagง่ล่�ม/สtุมdiขาcึป้aธน� รsาyหcะร rชลณัeัางeสกรัnัุขบรiทn ยg่ีมาไีคfปoวแr(า2ลมa้.ว้2เcส เt)ป iี่ยv็มน็งีeีรสเะวTูงดลตBััาบอa ว1nsัณ edปโrีรudี คหmruใรืนืgอf-er7(er2rsกi)itลsiรntมุ aะเ>nดสััtบี่ย2งT,s5Bอe0)าr0พuงอmมิnงิพgจ/คfาmeรกr้งั rLทกitโา่ีin2ดร คยพลัดด.(ศก1ล.ร)งอ2รไ5งมะ่เ6ดถ่พัึ1ับึง่ือโค1ดsน5eยหru%กาmอว งัณจวfาโัณeกรrคโคr่รiแ่าtคiเลnริ่ะกม� ไวรตมม้ัณ่้นล่คโหดวรลลบคัังงคดุื้มอ
5)รัับกยสราอปไบสปกชแา.ล้รสว้ บนเรปับิห็็นสาเรนวจลุนัดางกบ2า ปหรปีมรงี ะบายมปเารหตณะุุมส:าำผณูห้้�ป่ร่วับยสที่น�ถ่ ืือับวส่า่ นลุ้นม้ เรหะลบวบจบากรกิกาารรใดชู้แ้ dลeรfักeษripาวroัณnโeรคจใะนตร้้อะงบผ่บา่ นหกลาักรปปรระะกเมัินินวสุ่ข่าใภห้า้ พ

แหงชาคตวิ าโดมยร่่วแมบมงืเอื ปในกหามรวใดช้ดย้ งัาแสล้ด้วงในแผนภูมิ
สำ�ำ หรัับกา4แร.ผ2จัั นดจ่บภา่ ยรมู ิิกใแิ นาสอรัดัตงไรดกา้้แรเหอก่มบ่ ากกจา่าา่รรยตบ รจรวาหิ จกาวทรงาจเงงัดิหนิ ้ก้อที่า่งเ� รหปงลฏืบิือิบับัจตริาิกิกกาการราดรHจูแ่Cา่ ลยTผคู่ป(า่ hยว eายmวdณัeaftโeoรrcคarxiปtir)งo กบx่ ่อปตนรามะกมจาำรำ�าในณหว้้เน2ลืืผ5อู้ป้�6ด่ว่5ทุยุกทีค่่ล� รัง้�้งทะกเาบรียี ใหน้้
เลืือดทุุกชนิิด และการตรวจ serum ferritin จำ�ำ นวน 4 ครั้�ง้ ต่อ่ ปีี ยาขัับเหล็ก็ ชนิิดฉีดี ได้แ้ ก่่ ยา deferoxamine
(desferal) และยาขัับเหล็ก็ ชนิดิ รัับประทาน ได้้แก่่ ยา deferiporne (L1,DFP)
กรณีีที่่�ผู้�้ป่ว่ ยไปรัับบริิการที่่ห� น่่วยบริิการมากกว่่า 1 แห่่งภายในปีีงบประมาณ จะจััดสรรตามสััดส่ว่ น
ของจำ�ำ นวนการให้้บริกิ ารของแต่่ละหน่ว่ ยบริิการที่่�ให้บ้ ริกิ าร ภายใต้ว้ งเงิินเหมาจ่่ายของผู้ป�้ ่่วยรายนั้น�้ ๆ
หมายเหตุุ : กรณีีเข้้ารัับการรัักษาพยาบาลเป็็น IP/OP จะได้้รัับค่่าใช้้จ่่ายตามระบบปกติิ
5) การบัันทึกึ ข้้อมููลขอรับั ค่่าใช้จ้ ่า่ ย
5.1 หน่ว่ ยบริิการที่่�ให้บ้ ริิการบัันทึึกข้้อมููลการให้บ้ ริกิ าร การเจาะเลืือดตรวจ Hematocrit Hemoglobin
การให้้เลืือด การเจาะเลืือดตรวจ serum ferritin การให้้ยาขัับเหล็็กทุุกชนิิด ผู้�้ป่่วยโรคโลหิิตจางธาลััสซีีเมีีย
ชนิิดรุุนแรง เพื่�่อลงทะเบีียนผู้้�ป่่วยผ่่านระบบบููรณาการการคััดกรองหญิิงตั้้�งครรภ์์ และทารกแรกเกิิด (National
Perinatal Registry Portal) http://nprp.nhso.go.th ->-> กลุ่่�มผู้�้ป่่วยโรคโลหิิตจางธาลััสซีีเมีียชนิิดรุุนแรง
ทุุกเดืือน
5.2 สำำ�นัักงาน ประมวลผลการจ่า่ ยตามเงื่อ� นไขที่่ก� ำ�ำ หนด จากระบบบููรณาการการคััดกรองหญิงิ ตั้ง�้ ครรภ์แ์ ละ

Tube6r)ทสหหc จบนาuน่่ราบก6lว่่รวoกก.รยิกรย1sหแอบิากบiรsนบรบรา่รกิิด่วิกกรCร5ิกเยูแาดิกกาo.าิ3บรลริดาูแnร จบรรัร ไลtัิ ดิกดดักrรภร้หoทา้ิหแูษราััำกัlนรำ�บยลา่าษเP่วใรรคดหอน่าrยจกั่าวรกoผืวบืัดัษใอยัสgนูชปรกผr้ายาิูท้aจิก้ีวาดร�ป้่า่่m่่า�ายรอรว่ว1ุยรวักยยุ5ตไทGัณษยมธรเu่ราาพแโ่เิว่ณiรรป่วลd�มจ์็คกััณ็นะ์พeสเษตดlไรอิเโำ้iมิปปารำ�n้อบเวคตeมนนขัณแิ้,แาไ้ินอลมTปนโมกระhูบตูาคบหaลหารกiรลจมlลัา่ััaิกั่ากแกรnายเจนฐdรก่ภา่าวอณานย2ทื่นยไภ0ฑาใด์1าๆ้นง์ ้จย8กเทาง:ใื3า่ีเ่นก�อNกร0นคTีย่ 3วwัไPวว0ัขนwบข ว2ัอคัwแ0นโงดุม1ล.nหยว8ะhหลั)ณอัััsงนแัโo่จตล่วรร.ายคgะากoททกปีก่่.ใ�าปี่รtาหรhะ้รร้บจบัแเ่ท่รา-จปิ้>กิยศ้งร-าคทไีุง>่่ร่ทา่�เสตพำใย้�ำชn้อน่ิม้ั้จhงัพ่เก่าไตs.มยงoศิม่่เา.รนีBยี2กuก5ำำ�dเ6กห็g1บ็นeค(tด่N่ากใaขชร้tอ้จiณ่o่าใีหีnทยี้่่้a� l
6)6.บ1.ท1บผามูทีสขิทอธงหิขอน่่รวับยบงารนิการ
6.1 ส1ำำ�)นผัักูม หีสลิทักัธิหปลระักกปันั รสะุกุขันภสาขุพภแาห่พ่งแชหางติชสิ าาตขิ าเขต

2) เป1)นผแปูต่่งว ตยั้�้งวแณั ลโะรปคทระง้ั ชวุุัณมหโราครืืใอนกปาอรพดััฒแลนะานรอะกบปบอกดารทดููล่ีแงลทผู้ะ�้ป่เ่วบยียโนรครกัโลษหาิิตในจราะงบธาบลัหัสลซีกั ีเมปีียรชะนกิันิดสรุุนุขภแรางพ
แหงชาจทีัต ่ั่ด�เิหร(ผมะาบานะบ6โสคป .ม 1วรแ.าแ2ลม2ก1ะ)เสรช)ปืบ่มทิ อ่�บล2รธมN32รอ.ิกปิ1โิก))ดTาย)รารสIภสงPัะยรดัรบนยโ้าัด้าูแัแยรบรูแิงลลิกชักสคลระานษนวรักุรปุทาาักน ษตรมวษั่ีไร้าะัณดง�้เะาขดมแร้บดโ้าวตวับร่วบใยลค่จยกกยผดกยาาาลื้อารารรดรยตรใักดวหากัรำษ้ยำ�วษ้คRาำเโจำ�นาควปiิfปัวัณินัaรรดัณึmแงโกึการกโpรษรนครอคiขาสมcงสรอiูตnะTูตกงร-หBรหาดreพรวน้อื่D่ตsา่น้ืยว่ iaงรsยฐาแtวtาบaaพจนยnรืทิHืกิtยนu์าTยผ์bัรูั้Bน�้เท)ุชีุ่ก(กย� RราวRะรช-ดวัTาิันิบญBิจิ )ฉกัััแับยลบโุะุรคยคลาการกากั รรษรทััากาวษงณั กาาโกรรคาแรพจััทดดยหื้อ์์ ยารเาะลืหืบอลบดาย

183

การส่่งต่่อผู้ป้� ่่วยภายในเครืือข่่าย
4) ประเมิินผลการดำ�ำ เนิินงานร่่วมกัับหน่่วยบริิการในเขต

6.2 หน่่วยบริกิ าร
1) ดำ�ำ เนินิ การลงทะเบียี นผู้ป้� ่ว่ ยโรคโลหิติ จางธาลััสซีเี มียี ชนิดิ รุุนแรง หรืือพึ่่ง� พาเลืือด (Transfusion
Dependent Thalassemia) ทุุกรายที่่�มารัับบริิการ
2) หน่่วยบริิการที่่�มีีแพทย์์ผู้้�เชี่�ยวชาญ ได้้แก่่ กุุมารแพทย์์โรคโลหิิตวิิทยาและมะเร็็งในเด็็ก
อายุุรแพทย์์โรคโลหิติ วิทิ ยา ทำำ�หน้า้ ที่่เ� ป็็นที่่พ� ี่่เ� ลี้�ยง ให้้คำ�ำ ปรึึกษา สนัับสนุุนวิิชาการแก่่หน่ว่ ยบริิการในเครืือข่า่ ย
3) พััฒนาศัักยภาพทีีมบุุคลากรที่่�ให้้บริิการ ประกอบด้้วย แพทย์์, เภสััชกร, พยาบาลวิิชาชีีพ
นัักเทคนิิคการแพทย์,์ นัักสัังคมสงเคราะห์์ ฯ
4) ติิดตาม ดููแลผู้้ป� ่่วย อย่า่ งต่อ่ เนื่อ่� ง
5) ประสานงานการดููแลผู้้�ป่่วย กัับหน่ว่ ยงานที่่เ� กี่�ยวข้อ้ ง เช่น่ โรงเรีียน ฯ

 7) การติิดตามและประเมิินผล
7.1 ประเมิินจากการเบิกิ จ่า่ ยงบประมาณ
7.2 ประเมินิ จากผลการให้้บริกิ าร การให้เ้ ลืือดและยาขัับเหล็็ก อย่า่ งต่อ่ เนื่อ�่ ง
7.3 ประเมิินจากผลการตรวจ Hematocrit, hemoglobin, serum ferritin

2. การดููแลผู้้�ป่ว่ ยวัณั โรครวมทั้้ง� การรักั ษาการติดิ เชื้อ� วัณั โรคระยะแฝงในเด็ก็ การบริหิ ารงบบริกิ ารผู้้�ป่วยวัณั โรค
การบริิหารงบบริกิ ารผู้้�ป่่วยวัณั โรค ปีีงบประมาณ 2565

1) หลักั การและเหตุผุ ล
วััณโรคเป็น็ โรคติดิ ต่อ่ ที่่ส� ำ�ำ คััญทั้ง�้ ยัังเป็น็ ปัญั หาสาธารณสุุขในปัจั จุุบััน เป็น็ สาเหตุุของการป่ว่ ยและการเสียี ชีวี ิติ
ในหลายประเทศทั่่ว� โลกรวมถึงึ ประเทศไทย สาเหตุุที่่ท� ำ�ำ ให้ว้ััณโรคกลัับมามีปี ัญั หาใหม่ท่ั่่ว� โลกคืือการไม่ไ่ ด้ร้ัับการรัักษา
หรืือได้ร้ัับการรัักษาที่่ไ� ม่ต่ ่อ่ เนื่อ�่ งหรืือไม่ม่ ีคี ุุณภาพ การอพยพย้า้ ยถิ่น� และแรงงานเคลื่อ�่ นย้า้ ย การแพร่ร่ ะบาดของเอชไอวีี
/เอดส์ ์ ที่่ส� ่ง่ ผลให้ก้ ารแพร่ร่ ะบาดของวััณโรคมีคี วามรุุนแรงเพิ่่ม� มากขึ้น� องค์ก์ ารอนามััยโลกจััดประเทศไทยเป็น็ ประเทศ
ที่่ม� ีปี ัญั หาวััณโรคสููง จากสถานการณ์ด์ ัังกล่า่ ว แสดงให้เ้ ห็น็ ว่า่ วััณโรคยัังเป็น็ ปัญั หาสุุขภาพที่่น� ่า่ เป็น็ ห่ว่ งของประเทศไทย
นอกจากนั้น�้ ยัังมีปี ัญั หาวััณโรคดื้อ� ยาจากการกินิ ยาไม่ต่ ่อ่ เนื่อ�่ งอีกี ด้ว้ ย

ดัังนั้น�้ เพื่อ�่ ให้ก้ ารดำ�ำ เนินิ งานด้า้ นการดููแลรัักษาผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรคเป็น็ ไปอย่า่ งมีปี ระสิทิ ธิภิ าพ สปสช. จึงึ จััดให้ม้ ีกี าร
บริหิ ารจััดการดููแลรัักษาวััณโรคอย่า่ งครบวงจรในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติโิ ดยมีเี ป้า้ หมายเพื่อ�่ ให้ผ้ ู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรค
ได้ร้ัับการค้น้ หาและเข้า้ ถึงึ การรัักษาตั้ง�้ แต่เ่ นิ่่น� ๆ ได้ร้ัับการรัักษาอย่า่ งต่อ่ เนื่อ�่ งมีผี ลลััพธ์ก์ ารรัักษาที่่ด� ี ี ส่ง่ ผลให้อ้ ััตราป่ว่ ย
และอััตราการเสียี ชีวี ิติ ลดลงรวมถึงึ สนัับสนุุนให้เ้ กิดิ คุุณภาพและประสิทิ ธิภิ าพในระบบการดููแลรัักษาและควบคุุมวััณโรค

2) วัตั ถุปุ ระสงค์์
2.1 ลดอััตราป่ว่ ยและอััตราการเสียี ชีวี ิติ ของผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรค
2.2 เพิ่่ม� ความครอบคลุุมในการค้น้ หาและการเข้า้ ถึงึ บริกิ ารดููแลรัักษาของผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรค
3.3 สนัับสนุุนการจััดบริกิ ารการดููแลรัักษาวััณโรคและวััณโรคดื้อ� ยา (RR-TB/MDR-TB) และวััณโรค ดื้้อ� ยาหลาย

184

ขนานชนิดิ รุุนแรงมาก (Pre-XDR-TB/XDR-TB) การตรวจวินิ ิจิ ฉััยและการติดิ ตามการรัักษาวััณโรค และวััณโรคดื้อ� ยาที่่ม� ีี
คุุณภาพและประสิทิ ธิภิ าพ

3) ผู้้�มีีสิทิ ธิขิ อรัับบริิการ
ผู้้�มีสิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ

ขอบเขตบริกิ าร
ผู้้�มีสิทิ ธิขิ อรัับบริกิ ารสามารลงทะเบียี นเพื่อ่� รัับบริกิ ารได้้ ณ หน่ว่ ยบริกิ ารประจำ�ำ ของตนเอง แต่ห่ ากมีคี วาม
จำำ�เป็น็ ก็ส็ ามารถเข้้ารัับบริิการที่่�หน่่วยบริกิ ารอื่่น� ในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติไิ ด้้
ทั้้�งนี้้� สปสช.จ่่ายชดเชยบริิการตามสิิทธิิประโยชน์์แก่่หน่่วยบริิการที่่�ให้้บริิการผู้้�ป่่วยตามผลงาน ส่่วนค่่า
ชดเชยบริกิ ารอื่น่� ที่่อ� ยู่น่� อกเหนืือจากขอบเขตบริกิ ารรวมอยู่ใ่� นเงินิ เหมาจ่า่ ยรายหััว หรืือเป็น็ ไปตามประกาศของ สปสช.

4) สิิทธิิประโยชน์ท์ ี่่ไ� ด้ร้ ัับ
4.1 บริิการดููแลรัักษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรคและบริิการอื่่�นๆ ที่่เ� กี่�ยวข้อ้ ง
4.1.1 บริิการดููแลรัักษาด้้วยยารัักษาวััณโรค

4.1.1.1 บริิการดููแลรัักษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรคสููตรพื้้�นฐาน
4.1.1.2 บริิการดููแลรัักษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรคสููตรดื้อ� ยา

1) ยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยา Rifampicin-resistant TB (RR-TB) และยารัักษาวััณโรค ดื้้อ� ยา
หลายขนาน (Multidrug-resistance TB: MDR-TB)

2) ยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรง (Pre-extensively drug-resistant TB:
Pre-XDR-TB) และยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรงมาก(Extensively drug- resistant TB: XDR-TB)
4.1.2 บริกิ ารตรวจและรัักษาการติิดเชื้�อวััณโรคระยะแฝง
4.1.2.1 บริกิ ารตรวจการติิดเชื้�อวััณโรคระยะแฝง
4.1.2.2 บริกิ ารยารัักษาการติิดเชื้อ� วััณโรคระยะแฝง

4.1.3 บริกิ ารตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการเพื่�อ่ วิินิจิ ฉััยหรืือติดิ ตามการรัักษา
4.1.3.1 บริิการตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ ารเพื่�่อวินิ ิิจฉััยวััณโรค
4.1.3.2 บริกิ ารตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการพื้้น� ฐานเพื่่อ� การติดิ ตามการรัักษาวััณโรค
4.1.3.3 บริกิ ารตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ�่ วินิ ิจิ ฉััยวััณโรคดื้อ� ยา (First line drugs และ Second

line drugs)
4.1.3.4 บริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการเพื่่อ� ติิดตามการรัักษาวััณโรคดื้�อยา
4.1.4 บริกิ ารดููแลรัักษาผู้ป�้ ่่วยวััณโรคที่่ม� ารัับการรัักษาและติิดตาม

4.2 บริิการค้้นหาผู้�้ป่ว่ ยวััณโรค

บริิการค้้นหาผู้้�ป่่วยวััณโรค แบบเข้ม้ ข้้นในกลุ่�ม่ ที่่�มีคี วามเสี่ย� งสููง 7 กลุ่่�ม ได้แ้ ก่่

1) ผู้้�สัมผััสผู้�ป้ ่่วยวััณโรคปอด

185

2) ผู้้�ต้องขััง ผู้�อ้ าศััยในสถานคุ้�มครองและพััฒนาคนพิิการ/สถานคุ้�มครองคนไร้ท้ ี่่พ� ึ่่ง�
3) ผู้้�ติิดเชื้�อเอชไอวีี
4) ผู้�้ป่่วยโรคที่่�ทำ�ำ ให้้ภููมิิคุ้�มกัันลดลง ได้้แก่่ ผู้�้ป่่วยเบาหวานที่่�ควบคุุมระดัับน้ำ��ำ ตาลไม่่ได้้ (HbA1C
มากกว่่า หรืือเท่า่ กัับ 7 mg %) ผู้�้ป่่วยโรคไตเรื้�อรััง หรืือได้ร้ ัับยากดภููมิคิุ้�มกััน
5) ผู้้�สูงอายุุมากกว่่าหรืือเท่่ากัับ 65 ปีี ที่่�สููบบุุหรี่� หรืือมีีโรคร่่วมปอดอุุดกั้้�นเรื้�อรััง หรืือ มีีโรคร่่วม
เบาหวาน
6) ผู้้�ใช้้สารเสพติดิ ติิดสุุราเรื้�อรััง
7) บุุคลากรสาธารณสุุขที่่ป� ฏิบิ ััติงิ านในหน่ว่ ยบริกิ ารที่่ม� ีสี ิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติหิ รืือสิทิ ธิวิ ่า่ ง
หมายเหตุุ: กลุ่ม�่ ประชากรที่ม�่ ีีความเสี่ย�่ งสููงต่อ่ วัณั โรคใน 7 กลุ่ม�่ เสี่ย�่ ง อ้า้ งอิงิ จาก การคัดั กรองเพื่่อ� ค้น้ หาวัณั โรค
และวัณั โรคดื้อ� ยา (Systematic screening for active TB and drug-resistant TB) พิมิ พ์ค์ รั้ง� ที่�่ 2 พ.ศ. 2561 โดย
กองวัณั โรค กรมควบคุุมโรค กระทรวงสาธารณสุุข
5) กรอบการบริหิ ารจัดั การงบประมาณ
สปสช. สนัับสนุุนงบประมาณสำ�ำ หรัับสนัับสนุุนระบบบริกิ ารดููแลรัักษาวััณโรคในระบบหลัักประกัันสุุขภาพ
แห่ง่ ชาติิ โดยแบ่่งเป็็นหมวดดัังแสดงในแผนภููมิิ
แผนภููมิิแสดงกรอบการบริิหารจััดการงบบริิการดููแลผู้้�ป่่วยวััณโรค ปีงี บประมาณ 2565

กรอบการบริหิ ารจัดั การ
บริกิ ารดููแลรัักษาผู้�้ป่ว่ ยวััณโรค เป็น็ ไปตามแนวทางการควบคุุมวััณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National
186

Tuberculosis Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018) และที่่ป� รัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ

6) บริิการดููแลรัักษาด้้วยยารักั ษาวัณั โรคและบริกิ ารอื่น� ๆ ที่่�เกี่ย�่ วข้้อง
6.1 บริกิ ารดููแลรักั ษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรค
6.1.1 ผู้้�มีีสิทิ ธิขิ อรัับบริิการ
1) ผู้้�มีสิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ

2) เป็็นผู้้�ป่ว่ ยวััณโรคทั้้ง� วััณโรคในปอดและนอกปอด ที่่ล� งทะเบีียนรัักษาในระบบหลัักประกััน

สุุขภาพแห่่งชาติิ (ผ่่านโปรแกรม NTIP และประมวลผลด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub)

6.1.2 สิิทธิิประโยชน์์ที่ไ�่ ด้้รับั
1) บริิการดููแลรัักษาด้้วยยารัักษาวััณโรคสููตรพื้้�นฐาน

2) บริกิ ารดููแลรัักษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรคสููตรดื้�อยา

2.1) ยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยา Rifampicin-resistant TB (RR-TB) และยารัักษาวััณโรค ดื้้อ� ยา

หลายขนาน (Multidrug resistance TB: MDR-TB)

2.2) ยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรง (Pre-extensively drug-resistant TB :

Pre-XDR-TB) และยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรงมาก (Extensively drug-resistant TB: XDR-TB)

6.1.3 หน่่วยบริกิ ารดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวัณั โรค
หน่่วยบริิการดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวััณโรค จะต้้องเป็็นหน่่วยบริิการในระบบหลัักประกัันสุุขภาพ
ที่่�ผ่่านการขึ้�นทะเบียี น หรืือประเมิินศัักยภาพตามที่่� สปสช.กำำ�หนด โดยแบ่ง่ เป็็น 2 ประเภทคืือ
1. หน่่วยบริกิ ารดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวัณั โรคพื้้�นฐาน มีคี ุุณสมบััติิตามเกณฑ์์มาตรฐานดัังนี้้�
1.1 เป็น็ หน่่วยบริกิ าร ในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ

1.2 มีีความพร้อ้ มในการวิินิจิ ฉััยและรัักษาวััณโรค

1.3 มีกี ารตรวจชัันสููตร ตามแนวทางการดููแลผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรค โดยมีรี ะบบการเตรียี ม

ผู้ป้� ่ว่ ยให้เ้ ก็็บเสมหะ นำำ�ส่ง่ ตรวจได้้อย่า่ งถููกต้อ้ ง มีกี ารตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการพื้้น� ฐานได้เ้ อง โดยเฉพาะ AFB, CBC,

UA และ FBS

1.4 มีีห้้องตรวจผู้�้ป่่วยนอก และห้้องปฏิิบััติิการที่่�มีีการแยกพื้้�นที่่�การใช้้งานอย่่าง

ชััดเจน มีีเครื่่อ� งมืือ อุุปกรณ์ใ์ นการเก็บ็ สิ่ง� ส่ง่ ตรวจ ระบบบริิการ การตรวจหรืือส่่งตรวจได้้มาตรฐาน
2. หน่่วยบริิการรักั ษาการติดิ เชื้้อ� วัณั โรคดื้้�อยา (RR-TB/MDR-TB/XDR-TB Treatment
Center) มีคี ุุณสมบััติติ ามเกณฑ์์มาตรฐานดัังนี้้�
1) เป็น็ หน่ว่ ยบริกิ าร ที่่ผ� ่า่ นการประเมินิ ศัักยภาพเป็น็ หน่ว่ ยดููแลรัักษาผู้ป้� ่ว่ ยวััณโรค

พื้้�นฐาน ในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ

2) มีีแพทย์์ผู้�้เชี่�ยวชาญ ที่่�ได้้รัับอนุุมััติิหรืือวุุฒิิบััตรจากแพทยสภา สาขาด้้าน

อายุุรแพทย์์ หรืือกุุมารแพทย์์ ที่่�ผ่่านการฝึึกอบรมเรื่�่องการรัักษาการติิดเชื้�อวััณโรคดื้�อยาหลายขนานปฏิิบััติิงานที่่�

คลินิ ิิกวััณโรคเป็็นประจำ�ำ

3) กรณีดี ููแลรัักษาผู้้�ป่่วย Pre-XDR และ XDR-TB นั้้�นหน่ว่ ยบริิการจะต้อ้ งผ่า่ น

187

ความเห็็นชอบของที่่�ปรึึกษาคณะผู้้�เชี่ �ยวชาญวััณโรคดื้ �อยาระดัับเขต ตามแนวทางการบริิหารจััดการวััณโรคดื้ �อยาที่่�
กองวััณโรค กระทรวงสาธารณสุุขกำ�ำ หนด
หมายเหตุุ :

1) หน่ว่ ยบริกิ ารดููแลรักั ษาผู้้�ป่ว่ ยวัณั โรคพื้้น� ฐาน ไม่่สามารถเบิิกชดเชยยารัักษาวััณโรคแนวที่�่ 2 (Second
line drug) ได้้ ยกเว้้น ยา Levofloxacin

2) กรณีีหน่ว่ ยบริกิ ารดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวัณั โรคพื้้�นฐาน ส่่งผู้้�ป่ว่ ยวัณั โรคไปรัับการรักั ษาที่่�หน่่วยบริิการรัักษา
การติดิ เชื้อ� วัณั โรคดื้อ� ยา สปสช. จะชดเชยบริกิ ารตามสิทิ ธิปิ ระโยชน์ใ์ ห้แ้ ก่ห่ น่ว่ ยบริกิ ารรักั ษาการติดิ เชื้อ� วัณั โรคดื้อ� ยา
สำำ�หรับั การเบิกิ ชดเชยส่ว่ นบริกิ ารอื่�นนอกเหนืือจากที่่�ระบุุ ให้ห้ น่ว่ ยบริกิ ารประจำำ�ของผู้้�ป่่วยเป็็นผู้�้ รัับผิดิ ชอบ

3) เกณฑ์ก์ ารขึ้�นทะเบีียนหน่่วยบริิการดููแลรักั ษาผู้้�ป่่วยวัณั โรคพื้้น� ฐานและหน่ว่ ยบริกิ ารดููแลรัักษาวัณั โรค
ดื้อ� ยาให้้เป็็นไปตามที่่� สปสช กำ�ำ หนด
6.1.4 การรักั ษาด้ว้ ยยารัักษาวัณั โรค

การพิจิ ารณาเลืือกการรัักษาด้ว้ ยยารัักษาวััณโรค เป็น็ ไปตามรายการที่่อ� ยู่ใ�่ นบััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติิ
และแนวทางการควบคุุมวััณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National Tuberculosis Control Program Guideline,
Thailand 2018: NTP 2018) และที่่ป� รัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ โดยหน่ว่ ยบริกิ ารสามารถเลืือกใช้ย้ ารัักษาวััณโรคได้ต้ ามรายการ
และเงื่อ� นไขที่่� สปสช.กำ�ำ หนด

ทั้ง�้ นี้้� สปสช.ชดเชยเป็็นยาหรืือเงินิ ค่า่ ยารัักษาวััณโรคแก่่หน่่วยบริิการ ตามจำำ�นวนที่่�หน่่วยบริกิ าร
จ่า่ ยจริิงให้้ผู้้�ป่ว่ ย โดยหน่่วยบริกิ ารบัันทึกึ ผ่า่ นโปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้า้ ข้อ้ มููลบริกิ ารและประมวลผลเบิกิ จ่่ายด้้วย
โปรแกรม TB Data Hub
6.1.5 การเบิกิ ชดเชย
หน่ว่ ยบริิการ ต้้องดำ�ำ เนิินการบัันทึกึ ข้้อมููลผ่า่ นโปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้า้ ข้้อมููลบริิการและ
ประมวลผลเบิิกจ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub ที่่� เว็็บไซต์์ http://tbdatahub.nhso.go.th

6.2 บริิการตรวจและรักั ษาการติดิ เชื้้�อวัณั โรคระยะแฝง
6.2.1 ผู้้�มีีสิิทธิขิ อรับั บริิการ

1) ผู้้�มีสิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
2) เป็น็ ผู้้�สัมผััสผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรคปอด ที่่�อายุุ ≤18 และยัังไม่ป่ ่ว่ ยเป็น็ วััณโรค
6.2.2 สิิทธิิประโยชน์ท์ ี่่�ได้้รับั
บริิการตรวจและรัักษาการติิดเชื้�อวััณโรคระยะแฝง เป็็นไปตามแนวทางการควบคุุมวััณโรค
ประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National Tuberculosis Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018)
และที่่ป� รัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ โดยหน่ว่ ยบริกิ ารสามารถเลืือกใช้ย้ ารัักษาวััณโรคได้ต้ ามรายการและเงื่อ� นไขที่่� สปสช.กำ�ำ หนด
1) บริิการตรวจการติดิ เชื้้�อวัณั โรคระยะแฝง
บริกิ ารตรวจการติดิ เชื้อ� วััณโรคระยะแฝงโดยกลุ่ม�่ เป้า้ หมายคืือผู้้�สัมผััสร่ว่ มบ้า้ นผู้ป�้ ่ว่ ย วััณโรคปอด
ที่่อ� ายุุ ≤ 18 ปี ี ที่่ไ� ม่ป่ ่ว่ ยเป็น็ วััณโรค โดยชดเชยค่า่ บริกิ ารตรวจการติดิ เชื้อ� วััณโรคระยะแฝง ด้ว้ ยการทดสอบปฏิิกิริ ิยิ า
ทุุเบอร์ค์ ุุลินิ (Tuberculin Skin Test: TST) จำ�ำ นวนไม่่เกินิ 1 ครั้ง�้

188

2) บริิการยารัักษาการติิดเชื้้อ� วัณั โรคระยะแฝง
บริิการยารัักษาการติิดเชื้อ� วััณโรคระยะแฝงในกลุ่่�มผู้้�สัมผััสผู้�้ป่่วยวััณโรคปอดที่่�มีอี ายุุ≤18 ปีี
ที่่�เข้า้ เกณฑ์์การรัักษาการติิดเชื้อ� วััณโรคระยะแฝง
6.2.3 การรัักษาด้้วยยารัักษาวัณั โรค

การพิจิ ารณาการรัักษาการติิดเชื้อ� วััณโรคระยะแฝง ด้้วยยารัักษาวััณโรค เป็็นไปตามรายการ
ที่่อ� ยู่่�ในบััญชีียาหลัักแห่ง่ ชาติิ และแนวทางการควบคุุมวััณโรคประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National Tuberculosis
Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018) และที่่�ปรัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ โดยหน่ว่ ยบริิการสามารถ
เลืือกใช้้ยารัักษาวััณโรคได้ต้ ามรายการและเงื่�อนไขที่่� สปสช.กำำ�หนด

ทั้้ง� นี้้� สปสช.ชดเชยเป็น็ ยา หรืือเงิินค่่ายารัักษาการติดิ เชื้�อวััณโรคระยะแฝงแก่ห่ น่่วยบริิการ ตาม
จำ�ำ นวนที่่ใ� ห้บ้ ริิการจริิงแก่ผ่ ู้้ป� ่ว่ ย โดยหน่่วยบริกิ ารบัันทึึกผ่า่ นโปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้้าข้้อมููลบริกิ ารและประมวล
ผลเบิิกจ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub

6.2.4 การเบิิกชดเชย
แนวทางการเบิกิ ชดเชยบริกิ ารตรวจและรัักษาการติดิ เชื้อ� วััณโรคระยะแฝง ต้อ้ งดำ�ำ เนินิ การบัันทึกึ
ข้้อมููลผ่่านโปรแกรม NTIP หรืือนำำ�เข้า้ ข้อ้ มููลบริิการและประมวลผลเบิิกจ่่ายด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub เว็บ็ ไซต์์
http://tbdatahub.nhso.go.th

ตารางการเบิกิ ชดเชยบริกิ ารตรวจและรักั ษาการติิดเชื้้อ� วััณโรคระยะแฝง

รายการ การเบกิ ชดเชย อัตราคา่ ชดเชย

บรกิ ารตรวจการติดเช้อื วัณโรคระยะแฝง 40 บาท/ครง้ั
ค่าทดสอบปฏิกริ ยิ าทุเบอร์คลุ ิน หน่วยบริการเบกิ ชดเชยค่าทดสอบปฏิกิริยา
(Tuberculin Skin Test: TST) ทุเบอร์คลุ นิ (TST) ได้ตามจำ�นวนที่ให้บรกิ าร
จรงิ โดยบันทึกขอ้ มูลผา่ นโปรแกรม NTIP หรือ (ไม่เกนิ 1 ครั้ง/คน/
นำ�เขา้ ข้อมูลบริการและประมวลผลเบิกจ่ายด้วย ปีงบประมาณ)

โปรแกรม TB Data Hub

บรกิ ารยารกั ษาการตดิ เช้อื วณั โรคระยะแฝง
ยารักษาการติดเชอื้ วณั โรค หนว่ ยบรกิ ารเบกิ ชดเชยยารกั ษาการตดิ เชอ้ื วณั โรค ชดเชยเปน็ ยาหรอื เงิน
ระยะแฝง ระยะแฝงไดต้ ามจำ�นวนทใ่ี หบ้ รกิ ารจรงิ โดยบนั ทกึ ค่ายารักษาการตดิ เชื้อ
ขอ้ มลู ผา่ นโปรแกรม NTIP หรอื นำ�เขา้ ขอ้ มลู และ วณั โรคระยะแฝง
ประมวลผลเบกิ จา่ ยดว้ ยโปรแกรม TB Data Hub

6.3 บริิการตรวจทางห้้องปฏิบิ ััติิการเพื่อ่� วิินิจิ ฉัยั หรืือติิดตามการรัักษา

189

6.3.1 ผู้้�มีีสิิทธิิขอรับั บริกิ าร
1) ผู้้�มีสิิทธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ

2) เป็็นผู้้�ป่่วยวััณโรคปอด ที่่�ลงทะเบีียนรัักษาในระบบหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ (ผ่่าน

โปรแกรม NTIP และประมวลผลด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub)
6.3.2 สิิทธิิประโยชน์ท์ ี่�ไ่ ด้้รับั
ผู้�้ป่่วยวััณโรคจะได้้รัับการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการ โดยอิิงแนวทางการควบคุุมวััณโรค

ประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National Tuberculosis Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018)

และที่่ป� รัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ ทั้ง�้ นี้้ร� ายการตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารวััณโรค เป็น็ ไปตามรายการและเงื่อ� นไขที่่� สปสช.กำำ�หนด
6.3.2.1 บริกิ ารตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติิการเพื่�อ่ วิินิิจฉัยั วัณั โรค

สปสช. สนัับสนุุนบริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติกิ ารเพื่่�อวิินิจิ ฉััยวััณโรค สำ�ำ หรัับกลุ่่ม� ที่่ม� ีี

ความเสี่�ยงสููงต่อ่ วััณโรค ได้้แก่่ กลุ่่ม� ผู้้�ต้องขััง และผู้้�สัมผััสร่่วมบ้้านผู้�ป้ ่ว่ ยวััณโรคปอด จะได้้รัับบริกิ ารตรวจคััดกรอง

เพื่่อ� วินิ ิจิ ฉััยวััณโรคด้้วยการถ่า่ ยภาพรัังสีีทรวงอก Chest X-ray (CXR) หากพบผลผิิดปกติิ ให้้ตรวจหาเชื้�อวััณโรค

โดยวิธิ ีีอณููชีีววิทิ ยา (Molecular assay) กรณีที ี่่�พบผลดื้้อ� ต่่อยา Rifampicin (RR) ให้้ตรวจยืืนยัันด้้วยวิิธีอี ณููชีวี วิิทยา

(Molecular assay) ด้ว้ ยวิธิ ีี Xpert MTB/RIF หรืือตรวจด้ว้ ยวิธิ ีี Line probe assay ซ้ำ��ำ อีกี ครั้�้ง

ตารางสิิทธิิประโยชน์ก์ ารตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการเพื่อ�่ วินิ ิจิ ฉัยั วััณโรค

การตรวจทางหอ้ งปฏบิ ตั กิ ารเพอ่ื วนิ จิ ฉยั วณั โรค (ส�ำหรบั กลมุ่ ผตู้ อ้ งขงั และผสู้ มั ผสั รว่ มบา้ นผปู้ ว่ ยวณั โรคปอด)

การถ่ายภาพรังสีทรวงอก Chest X-ray ไมเ่ กิน 1 ครั้ง / คน / ปีงบประมาณ
(CXR)

การตรวจหาเชอ้ื วณั โรคดว้ ยวธิ อี ณชู วี วทิ ยา o กรณีผล CXR ผิดปกติ ตรวจหาเช้ือวัณโรคด้วยวิธี
(Molecular assay) Molecular assay ไมเ่ กิน 1 คร้ัง / คน / ปีงบประมาณ

o กรณีผลตรวจ Molecular assay พบผลดื้อต่อยา
Rifampicin (RR) ใหต้ รวจยนื ยนั ดว้ ยวธิ ี Xpert MTB/RIF
หรือตรวจดว้ ยวิธี Line probe assay ซำ้� อีกครง้ั

6.3.2.2 บริกิ ารตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการพื้้�นฐานเพื่่�อการติดิ ตามการรักั ษาวััณโรค
สปสช.สนัับสนุุนบริิการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการพื้้�นฐานเพื่่�อการติิดตามการรัักษา

วััณโรค สำ�ำ หรัับผู้้�ป่ว่ ยวััณโรค วััณโรคดื้�อยา (RR-TB/MDR-TB) และผู้�้ป่่วยวััณโรคดื้�อยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรงมาก
(Pre-XDR-TB /XDR-TB) โดยอิิงตามแนวทางการดำ�ำ เนิินงานควบคุุมวััณโรคแห่่งชาติิ พ.ศ. 2561 (National
Tuberculosis Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018) และที่่�ปรัับปรุุงเพิ่่ม� เติิม ทั้ง�้ นี้้�การเบิิก
จ่า่ ยชดเชยบริิการเป็น็ ไปตามที่่� สปสช.กำ�ำ หนด

190

ตารางสิิทธิิประโยชน์์การตรวจทางห้้องปฏิบิ ััติิการพื้้�นฐานเพื่่�อติิดตามการรักั ษาวัณั โรค

การตรวจทางหอ้ งปฏบิ ตั กิ ารพ้ืนฐานเพ่อื ตดิ ตามการรักษาวัณโรค

การตรวจเสมหะหาเช้อื Acid-Fast Bacilli (AFB) ด้วยกล้องจลุ ทรรศน์

 กลมุ่ ผู้ป่วยวณั โรคใหม่ ไม่เกนิ 3 ชุดๆ ละ 3 Sample (Slide) ต่อ
Course การรักษา

 กลมุ่ ผูป้ ว่ ยวัณโรครักษาซำ้� ไม่เกนิ 3 ชดุ ๆ ละ 3 Sample (Slide) ต่อ
Course การรกั ษา
 กลุ่มผปู้ ว่ ยวัณโรคดอ้ื ยา (RR-TB/MDR-TB) ไม่เกนิ 25 ชดุ ๆ ละ 3 Sample (Slide) ต่อ
Course การรกั ษา
 กลุม่ ผูป้ ว่ ยวัณโรคดื้อยาหลายขนานชนิดรนุ แรงมาก (Pre- ไมเ่ กิน 25 ชดุ ๆ ละ 3 Sample (Slide) ต่อ
XDR-TB/XDR-TB) Course การรกั ษา
การถา่ ยภาพรงั สีทรวงอก Chest X-ray (CXR)

 กลุม่ ผู้ปว่ ยวัณโรคใหม่ ไม่เกนิ 2 ครงั้ ต่อ Course การรกั ษา

 กล่มุ ผูป้ ่วยวณั โรครักษาซ�้ำ ไม่เกนิ 2 คร้งั ตอ่ Course การรักษา
 กลุ่มผู้ปว่ ยวณั โรคดือ้ ยา (RR-TB/MDR-TB/XDR-TB) ไม่เกนิ 6 ครง้ั ตอ่ Course การรกั ษา
 กลมุ่ ผู้ป่วยวณั โรคดอื้ ยาหลายขนาน ชนิดรุนแรงมาก ไมเ่ กิน 6 ครั้ง ตอ่ Course การรกั ษา
(Pre-XDR-TB/XDR-TB)

6.3.2.3 บริกิ ารตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการเพื่�อ่ วินิ ิิจฉัยั วัณั โรคดื้้�อยา
1) บริิการตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ�่ วินิ ิจิ ฉัยั วััณโรคดื้้อ� ยา (Fist line drugs)

1.1) การวิินิิจฉััยวัณั โรคดื้้�อยาในผู้้�ป่่วยวัณั โรครายใหม่่
สปสช. สนัับสนุุนการตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยการตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้�อ
วััณโรค (Culture) เทคนิิค Solid media และหากเพาะเลี้�ยงเชื้�อขึ้�น Mycobacterium Tuberculosis (MTB)
สามารถส่่งตรวจทดสอบความไวต่่อยาวััณโรค (DST) เทคนิิค Solid media ต่่อได้้ไม่่เกิิน 1 ครั้้�งต่่อ Course
การรัักษา เพื่่�อให้ผ้ ู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรครายใหม่่ทุุกรายสามารถเข้า้ ถึึงบริกิ ารตรวจเพื่่�อวิินิิจฉััยวััณโรคดื้อ� ยา

2.2) การวิินิิจฉััยวััณโรคดื้้�อยาในผู้้�ป่่วยกลุ่�มเสี่ย่� งดื้้�อยาสููง
สปสช. สนัับสนุุนการตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยการตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้�อ
(Culture) การทดสอบความไวต่อ่ ยาวััณโรค (DST) และการตรวจเชื้อ� วััณโรคดื้อ� ยาด้ว้ ยวิธิ ีอี ณููชีวี วิทิ ยา (Molecular

191

assay) เพื่�่อการวิินิจิ ฉััยเชื้อ� วััณโรคดื้�อยา ไม่่เกินิ 1 ครั้้�งต่่อ Course การรัักษา และติิดตามการรัักษาวััณโรคดื้�อยา
สำ�ำ หรัับผู้�้ป่่วยวััณโรคกลุ่่�มเป้้าหมายเพื่�่อให้้ผู้�้ป่่วยเข้้าถึึงการตรวจชัันสููตรทางห้้องปฏิิบััติิการที่่�มีีคุุณภาพ
เพิ่่�มประสิิทธิภิ าพในการควบคุุมเชื้�อวััณโรคดื้อ� ยา โดยเป็็นไปตามแนวทางดัังนี้้�
1) พิิจารณาตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยวิิธีีการตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้�อวััณโรค
(Culture) ด้ว้ ยเทคนิิค Solid media หรืือ Liquid media สำำ�หรัับผู้�้ป่่วยวััณโรคที่่เ� ข้า้ เกณฑ์ก์ ารตรวจวิินิจิ ฉััยวััณโรค
ดื้�อยา และหากเพาะเลี้ย� งเชื้อ� ขึ้น� Mycobacterium Tuberculosis (MTB) สามารถส่่งตรวจทดสอบความไวต่่อยา
วััณโรค (DST) ด้้วยเทคนิิค Solid media หรืือ Liquid media ได้้
2) พิิจารณาตรวจวิินิจิ ฉััยวััณโรคดื้อ� ยาด้ว้ ยวิธิ ีอี ณููชีวี วิิทยา (Molecular assay)
เป็็นทางเลืือกสำำ�หรัับผู้�้ป่่วยเฉพาะที่่�จำำ�เป็็นต้้องมีีความรวดเร็็วในการวิินิิจฉััยวััณโรคดื้ �อยาเร่่งด่่วน ซึ่่�งสามารถใช้้ได้้
เฉพาะผู้ป้� ่ว่ ยวััณโรคที่่�เข้า้ เกณฑ์์ตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยวิิธีีอณููชีวี วิทิ ยา (Molecular assay)
ทั้�ง้ นี้้� ให้้ตรวจวิินิจิ ฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยวิิธีกี ารตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้อ� วััณโรค เทคนิคิ
Solid media เพื่�อ่ ยืืนยัันผลการวิินิิจฉััยอีีกครั้้�ง และหากเพาะเลี้ย� งเชื้�อขึ้�น Mycobacterium Tuberculosis (MTB)
สามารถส่่งตรวจทดสอบความไวต่อ่ ยาวััณโรค (DST) ด้ว้ ยเทคนิิค Solid media ได้้

ตารางเกณฑ์์การส่่งตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการเพื่่อ� วิินิิจฉััยวััณโรคดื้้อ� ยา (First line drugs)

กลุ่มผปู้ ว่ ยเขา้ เกณฑต์ รวจวนิ ิจฉยั วัณโรคดือ้ ยา การตรวจวนิ จิ ฉยั วณั โรคดื้อยา
Culture & DST Molecular assay
ผู้ป่วยวัณโรครายใหม่
 ผู้ปว่ ยวัณโรครายใหม่ (New) AFB + or - ไม่เขา้ เกณฑส์ ่งตรวจ
ผู้ป่วยท่มี ีประวตั กิ ารรกั ษาวณั โรคมากอ่ น
 ผปู้ ว่ ยวณั โรคทม่ี ีประวตั เิ คยรกั ษาครบหรอื รกั ษา AFB + or - AFB + or -
หายแลว้ แตผ่ ู้ป่วยกลบั เป็นซ�้ำ (Relapse) AFB + AFB +
 ผูป้ ่วยทีข่ าดยาเกนิ 2 เดือนติดต่อกัน เมื่อกลบั มา
รกั ษาซ้ำ� ยังพบเชอ้ื ในเสมหะ (Loss to Follow-up)

192

กล่มุ ผู้ป่วยเข้าเกณฑ์ตรวจวินิจฉัยวัณโรคดอ้ื ยา การตรวจวนิ ิจฉัยวัณโรคดอื้ ยา
 ผูป้ ่วยทม่ี ปี ระวัติเคยไดร้ ับการรักษาหลายคร้ังและ Culture & DST Molecular assay
รับประทานยาไมส่ มำ่� เสมอ และยงั คงพบเช้ือในเสมหะ(-
Failure) ไดแ้ ก่ AFB + AFB +

o ผปู้ ว่ ยเสมหะพบเช้อื เม่ือวนิ ิจฉยั กอ่ นเริม่ การ
รกั ษา และผลเสมหะยงั คงพบเชอ้ื หรือกลับ
เปน็ พบเช้ือในเดือนที่ 5 ของการรักษา หรอื
หลงั จากนั้น

o ผ้ปู ว่ ยเสมหะไม่พบเชอ้ื ในตอนแรก แตก่ ลบั
มผี ลเสมหะเปน็ พบเชอ้ื หลังจากรักษาได้
2 เดือน

ผปู้ ว่ ยระหว่างการรกั ษา

 ผูป้ ว่ ยวณั โรคขณะกำ� ลังรกั ษาทยี่ งั พบเช้ือในเสมหะ AFB + AFB +
เมือ่ สิ้นเดือนที่ 2 หรอื หลังจากนนั้

ผปู้ ่วยวัณโรครายใหม่ที่มปี ระวตั เิ สยี่ งตอ่ การเปน็ วณั โรคด้ือยา (RR-TB /MDR-TB)

 ผสู้ มั ผสั ใกล้ชิด (close contact) กับผปู้ ว่ ยวัณโรค AFB + or - AFB + or -
ดอื้ ยา (RR-TB/MDR TB)
 ผู้ป่วยวัณโรคในเรอื นจำ� AFB + or - ไมเ่ ขา้ เกณฑ์ส่งตรวจ
 ผู้ปว่ ยวัณโรคทต่ี ิดเชือ้ เอชไอวีรว่ มดว้ ย (TB-HIV) AFB + or - ไม่เขา้ เกณฑ์สง่ ตรวจ

หมายเหตุุ:
1) กรณีีหน่่วยบริิการส่่งตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยาด้้วยวิิธีีการตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้�อวััณโรค (Culture) แล้้ว

จะไม่่สามารถตรวจวิินิิจฉัยั วัณั โรคดื้�อยาด้้วยวิิธีี Molecular assay ได้้อีีก
2) การตรวจเพาะเลี้ย� งเชื้อ� วัณั โรค (Culture) และการตรวจทดสอบความไวต่อ่ ยาวัณั โรค (DST) เพื่่อ� ยืนื ยันั

ผลการวินิ ิิจฉัยั วััณโรคดื้�อยาด้้วยวิิธีี Molecular assay จะทำ�ำ ได้เ้ ฉพาะเทคนิิค Solid media เท่า่ นั้้�น
3) บริิการตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติกิ ารเพื่่อ� ทดสอบความไวต่่อยาแนวที่�่ 2 (Second line drugs)
สปสช.สนัับสนุุนบริกิ ารตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารเพื่อ่� ทดสอบความไวต่อ่ ยาแนวที่่� 2 (Second line drugs)

สำ�ำ หรัับผู้ป้� ่ว่ ยวััณโรคดื้อ� ยา (RR-TB / MDR-TB) ด้ว้ ยการตรวจโดยวิิธีอี ณููชีีววิิทยา (Molecular assay) ด้้วยวิิธีี Line
Probe Assay (LPA) และ/หรืือ การตรวจเพาะเลี้ย� งเชื้�อวััณโรค ด้้วยเทคนิิค Solid media หากเพาะเลี้ย� งเชื้�อขึ้�น
Mycobacterium Tuberculosis (MTB) สามารถส่ง่ ตรวจทดสอบความไวต่อ่ ยาวััณโรค (DST) แนวที่่� 2 ด้ว้ ยเทคนิคิ

193

Solid media ได้้ ไม่เ่ กินิ 1 ครั้ง้� ต่่อ Course การรัักษา
ทั้ง้� นี้้� การทดสอบความไวต่อ่ ยาแนวที่่� 2 (Second line drugs) ของผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรคดื้อ� ยา นำ�ำ มาใช้ใ้ นการรัักษา

วััณโรคดื้อ� ยา ด้้วยสููตรยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาที่่�เหมาะสม โดยการพิจิ ารณารายการยารัักษาวััณโรคดื้อ� ยาและวััณโรค
ดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรงมาก ให้เ้ ป็น็ ไปตามรายการที่่อ� ยู่ใ�่ นบััญชียี าหลัักแห่ง่ ชาติแิ ละแนวทางการควบคุุมวััณโรค
ประเทศไทย พ.ศ. 2561 (National Tuberculosis Control Program Guideline, Thailand 2018: NTP 2018)
และที่่ป� รัับปรุุงเพิ่่ม� เติมิ โดยหน่ว่ ยบริกิ ารสามารถเลืือกใช้ย้ ารัักษาวััณโรคได้ต้ ามรายการและเงื่อ� นไขที่่� สปสช.กำำ�หนด
6.3.2.4 บริิการตรวจทางห้อ้ งปฏิิบัตั ิิการเพื่่�อติดิ ตามการรัักษาวัณั โรคดื้้�อยา

สปสช. สนัับสนุุนบริกิ ารตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้�อวััณโรค (Culture) เพื่อ่� ติิดตามการรัักษาวััณโรค
ดื้อ� ยาแก่ผ่ ู้ป้� ่ว่ ยวััณโรคดื้อ� ยา (RR-TB /MDR-TB) และผู้ป้� ่ว่ ยวััณโรคดื้อ� ยาหลายขนานชนิดิ รุุนแรงมาก (Pre-XDR-TB /
XDR-TB) ไม่่เกิิน 16 ครั้้ง� ต่อ่ course การรัักษา เพื่อ�่ ให้้ผู้�ป้ ่่วยวััณโรคดื้อ� ยาเข้า้ ถึงึ การตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารที่่�มีี
คุุณภาพ เพิ่่�มประสิทิ ธิภิ าพในการควบคุุมและติดิ ตามการรัักษาวััณโรคดื้อ� ยา

6.3.3 คุุณสมบััติิของหน่่วยที่่ใ� ห้บ้ ริิการรายการทางห้้องปฏิิบัตั ิกิ ารวัณั โรค
1) เป็น็ หน่ว่ ยบริกิ าร หรืือเป็น็ หน่ว่ ยบริกิ ารที่่ร� ัับการส่ง่ ต่อ่ เฉพาะด้า้ นเทคนิคิ การแพทย์ใ์ นระบบ
หลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ
2) เป็็นหน่่วยงานที่่�ได้้รัับการรัับรองมาตรฐานเทคนิิคการแพทย์์ ตามมาตรา ISO 15189
หรืือมาตรฐานงานเทคนิิคการแพทย์์ของสภาเทคนิิคการแพทย์์ (Laboratory Accreditation) หรืือมาตรฐาน
ห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารทางการแพทย์์ กระทรวงสาธารณสุุข (MOPH Standard) ตามรายการทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารที่่ห� น่ว่ ยบริกิ าร
จััดบริกิ าร และใบรัับรองมาตรฐาน จะต้อ้ งมีอี ายุุการรัับรองไม่น่ ้อ้ ยกว่า่ 180 วััน ในวัันที่่ย� ื่น่� เอกสารการขอขึ้น� ทะเบียี น
แก่่ สปสช.
6.3.4 การเบิิกชดเชย
แนวทางการเบิิกชดเชยการตรวจทางห้้องปฏิิบััติิการวััณโรค ต้้องดำ�ำ เนิินการบัันทึึกข้้อมููล
ผ่่านโปรแกรม NTIP หรืือนำำ�เข้้าข้้อมููลบริิการและประมวลผลเบิิกจ่่ายด้้วยโปรแกรม TB Data Hub เว็็บไซต์์
http://tbdatahub.nhso.go.th

ตารางการเบิกิ ชดเชยการตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการวััณโรค อัตั ราค่่าชดเชย

รายการ
การตรวจทางห้อ้ งปฏิิบััติิการเพื่�่อคััดกรองวัณั โรคในกลุ่�มเสี่ย่� ง

194

รายการ อััตราค่่าชดเชย

ค่่าตรวจ CXR 100 บาท/ครั้�ง้ (ไม่่เกิิน 1 ครั้ง้� /คน/ปีงี บประมาณ)

การตรวจเพื่่อ� วินิ ิิจฉััยและตรวจหาเชื้้อ� ดื้้�อยา
1. วิินิจิ ฉัยั วัณั โรค/วัณั โรคดื้้อ� ยา First - line drugs ไม่่เกิิน 1 ครั้�ง้ /คน/ปีีงบประมาณ

1.1 TB-LAMP วิินิิจฉััยวััณโรค/ ตรวจหาเชื้อ� MTB 200 บาท /ครั้้ง�

1.2 Real-time PCR (Xpert MTB/RIF) จ่า่ ยรวม 500 บาท /ครั้ง้�

- วิินิจิ ฉััยวััณโรค/ตรวจหาเชื้อ� MTB 400 บาท /ครั้ง�้

- ตรวจหาเชื้อ� ดื้�อยา Rifampicin (ชนิิดเดียี ว) 100 บาท /ครั้ง�้

1.3 Real-time PCR MTB/MDR (Anyplex) จ่่ายรวม 600 บาท /ครั้้�ง

- วิินิิจฉััยวััณโรค/ตรวจหาเชื้�อ MTB 400 บาท /ครั้�้ง

- ตรวจหาเชื้�อดื้อ� ยา INH+ Rifampicin (2 ชนิิด) 200 บาท /ครั้�ง้

1.4 Line Probe Assay (LPA) จ่า่ ยรวม 600 บาท /ครั้้ง�

- วิินิิจฉััยวััณโรค/ตรวจหาเชื้อ� MTB 400 บาท /ครั้�้ง

- ตรวจหาเชื้�อดื้อ� ยา INH+ Rifampicin (2 ชนิดิ ) 200 บาท /ครั้�้ง

2. วินิ ิิจฉััยวััณโรคดื้้อ� ยา Second - line drugs ไม่่เกิิน 1 ครั้้�ง /คน/ ปีีงบประมาณ

2.1 Line Probe Assay (FQ และ AG/CP) หรืือ 700 บาท /ครั้�ง้

2.2 Real-time PCR MTB/XDR (FQ และ AG/CP)

กรณีีที่�่ รพ. ที่ย�่ ัังไม่่พร้้อมด้้านศักั ยภาพในการตรวจ Molecular Assay

1. ตรวจด้ว้ ยวิิธีี AFB 20 บาท/ครั้�ง้ ,ไม่เ่ กิิน 3 ครั้�้ง/คน/ปีีงบประมาณ

2. ตรวจด้ว้ ยวิธิ ีีเพาะเลี้�ยงเชื้�อ Culture ไม่่เกินิ 1 ครั้�ง้ /คน/ ปีีงบประมาณ

2.1 เทคนิิค Solid Media 200 บาท/ตััวอย่า่ ง

2.2 เทคนิคิ Liquid Media 300 บาท/ตััวอย่่าง

การตรวจการติดิ เชื้้อ� วัณั โรคระยะแฝง

ค่า่ ทดสอบปฏิกิ ิริ ิยิ าทุุเบอร์ค์ ููลินิ (Tuberculin Skin 40 บาท/ครั้�้ง, ไม่เ่ กินิ 1 ครั้้ง� /คน/ปีีงบประมาณ
Test: TST)

การตรวจทางห้้องปฏิบิ ััติกิ ารเพื่่�อติดิ ตามการรักั ษาวัณั โรค

ตรวจด้้วยวิธิ ีเี พาะเลี้�ยงเชื้�อ Culture

195

รายการ อััตราค่่าชดเชย

1. เทคนิิค Solid Media 200 บาท/ตััวอย่า่ ง

2. เทคนิิค Liquid Media 300 บาท/ตััวอย่่าง

หมายเหตุุ:
1) อััตราการชดเชยบริกิ ารต่่อครั้�ง หมายความถึึงต่อ่ ครั้�งของการตรวจรู้้�ผล
2) สปสช.จะชดเชยค่า่ ตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ าร ในกรณีที ี่ห่� น่ว่ ยตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ัตั ิกิ ารผ่า่ นการประเมินิ ตาม
แนวทางการประเมิินหน่ว่ ยตรวจทางห้อ้ งปฏิบิ ััติกิ ารวััณโรคของ สปสช.
3) กรณีีหน่ว่ ยบริกิ ารส่่งตรวจวินิ ิจิ ฉััยวัณั โรคดื้อ� ยา (First line drug) ด้ว้ ยวิิธีีการตรวจเพาะเลี้�ยงเชื้อ� วัณั โรค
(Culture) แล้้วจะไม่่สามารถตรวจวิินิจิ ฉัยั วััณโรคดื้�อยาด้้วยวิธิ ีี Molecular assay
4) การตรวจเพาะเลี้ย� งเชื้อ� วัณั โรค (Culture) และการตรวจทดสอบความไวต่อ่ ยาวัณั โรค (DST) เพื่่อ� ยืนื ยันั ผล
การวินิ ิจิ ฉัยั วัณั โรคดื้อ� ยา (First line drug) ด้้วยวิธิ ีี Molecular assay จะทำ�ำ ได้เ้ ฉพาะเทคนิคิ Solid media เท่า่ นั้้น�
6.4 บริิการดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวัณั โรคที่่ม� ารับั การรักั ษาและติิดตาม
6.4.1 ผู้้�มีีสิิทธิิขอรัับบริกิ าร
1) ผู้้�มีสิทิ ธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ

2) เป็น็ ผู้้�ป่ว่ ยวััณโรคทั้้�งวััณโรคในปอดและนอกปอด ที่่�ลงทะเบีียนรัักษาในระบบหลัักประกััน

สุุขภาพแห่่งชาติิ (ผ่่านโปรแกรม NTIP และประมวลผลด้้วยโปรแกรม TB Data Hub)

6.4.2 สิิทธิิประโยชน์ท์ ี่่�ได้้รัับ
บริิการดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวััณโรคที่่�มารัับการรัักษาและติิดตาม ซึ่่�งครอบคลุุมกิิจกรรมทั้้�งหมด
ที่่เ� กิิดขึ้�นจากการให้บ้ ริกิ ารได้แ้ ก่่บริิการดููแลรัักษา การติิดตามการรัักษา บริกิ ารให้้คำ�ำ ปรึึกษา และให้ค้ วาม

รู้�เกี่�ยวกัับวััณโรค บัันทึกึ ข้อ้ มููลและกิิจกรรมอื่่�น ๆ ที่่เ� กี่�ยวข้อ้ ง
6.4.3 การเบิิกชดเชย
แนวทางการเบิกิ ชดเชยค่า่ บริกิ ารดููแลรัักษาผู้ป้� ่ว่ ยวััณโรคที่่ม� ารัับการรัักษาและติดิ ตามต้อ้ งดำ�ำ เนินิ

การโดยบัันทึกึ ผ่า่ นโปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้า้ ข้อ้ มููลบริิการและประมวลผลเบิิกจ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub

เว็บ็ ไซต์์ http://tbdatahub.nhso.go.th

ตารางการเบิิกชดเชยบริกิ ารดููแลรัักษาผู้้�ป่่วยวััณโรคที่่ม� ารับั การรักั ษาและติดิ ตาม

รายการ การเบิกชดเชย อัตราค่าชดเชย

บรกิ ารดูแลรกั ษาผูป้ ่วยวณั โรคทีม่ ารับการรักษาและติดตาม

196

บรกิ ารดูแลรักษาผ้ปู ่วยวัณโรค หน่วยบรกิ ารเบิกชดเชยคา่ บริการดูแลรกั ษาผู้ป่วย 20 บาท/ครง้ั
ที่ มารับการรักษาและตดิ ตาม วัณโรคที่มารับการรักษาและตดิ ตาม ไดต้ ามจำ�นวน
ทใ่ี ห้บรกิ ารจริง โดยบันทกึ ขอ้ มลู ผา่ นโปรแกรม NTIP
หรอื นำ�เขา้ ข้อมูลบรกิ ารและประมวลผลเบกิ จา่ ยดว้ ย
โปรแกรม TB Data Hub

7. บริกิ ารค้้นหาผู้้�ป่่วยวััณโรค
สนัับสนุุนบริกิ ารที่่เ� กี่ย� วข้อ้ งกัับการค้น้ หาผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรครายใหม่แ่ ละนำ�ำ เข้า้ สู่ร�่ ะบบการดููแลรัักษาแต่เ่ นิ่่น� ๆ โดย
การค้น้ หาวััณโรคในกลุ่ม�่ ประชากรที่่เ� สี่ย� งต่อ่ วััณโรค และการค้น้ หาแบบเข้ม้ ข้น้ ในกลุ่ม�่ ที่่ม� ีคี วามเสี่ย� งสููงต่่อวััณโรค ใน
ปีงี บประมาณ 2565 เน้น้ ดำ�ำ เนินิ การค้น้ หาแบบเข้ม้ ข้น้ โดยคััดกรองหาผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรคในกลุ่ม�่ ผู้้�ต้องขัังและกลุ่�ม่ ผู้้�สัมผััส
ร่่วมบ้้านผู้้ป� ่ว่ ยวััณโรคปอด
7.1 บริกิ ารค้้นหาผู้้�ป่ว่ ยวััณโรคแบบเข้้มข้้น ในกลุ่ม� ที่่�มีีความเสี่ย�่ งสููง
7.1.1 ผู้้�มีีสิทิ ธิิขอรัับบริิการ
1) ผู้้�มีสิทิ ธิหิ ลัักประกัันสุุขภาพแห่ง่ ชาติิ

2) เป็็นประชากรที่่ม� ีีความเสี่�ยงสููงต่อ่ การติิดเชื้อ� วััณโรค 7 กลุ่�ม่ ได้้แก่่
2.1 ผู้้�สัมผััสผู้�้ป่ว่ ยวััณโรคปอด
2.2 ผู้้�ต้องขััง ผู้อ้� าศััยในสถานคุ้�มครองและพััฒนาคนพิกิ าร/สถานคุ้�มครองคนไร้้ที่่พ� ึ่่ง�
2.3 ผู้�้ติิดเชื้�อเอชไอวีี
2.4 ผู้้�ป่่วยโรคที่่�ทำ�ำ ให้้ภููมิิคุ้�มกัันลดลง ได้้แก่่ ผู้้�ป่่วยเบาหวานที่่�ควบคุุมระดัับน้ำ��ำ ตาลไม่่ได้ ้
(HbA1C มากกว่า่ หรืือเท่่ากัับ 7 mg %) ผู้้�ป่ว่ ยโรคไตเรื้�อรััง หรืือได้ร้ ัับยากดภููมิคิุ้�มกััน
2.5 ผู้้�สูงอายุุมากกว่่าหรืือเท่่ากัับ 65 ปีี ที่่�สููบบุุหรี่� หรืือมีโี รคร่่วมปอดอุุดกั้้�นเรื้อ� รััง หรืือ มีี
โรคร่่วมเบาหวาน
2.6 ผู้�้ใช้้สารเสพติิด ติิดสุุราเรื้�อรััง
2.7 บุุคลากรสาธารณสุุขที่่�ปฏิิบััติิงานในหน่่วยบริิการที่่�มีีสิิทธิิหลัักประกัันสุุขภาพแห่่งชาติิ
หรืือสิทิ ธิวิ ่า่ ง

ทั้ง�้ นี้้ป� ระชากรที่่ม� ีคี วามเสี่ย� งสููงต่อ่ วััณโรค ใน 7 กลุ่ม�่ เสี่ย� ง อ้า้ งอิงิ จากการคััดกรองเพื่อ�่ ค้น้ หา วััณโรค
และวััณโรคดื้อ� ยา (Systematic screening for active TB and drug-resistant TB) พิมิ พ์ค์ รั้ง� ที่่� 2 พ.ศ. 2561 โดย
กองวััณโรค กรมควบคุุมโรค กระทรวงสาธารณสุุข
7.1.2 สิิทธิิประโยชน์์ที่่�ได้้รับั
1) บริิการตรวจคััดกรองวััณโรคด้ว้ ยวิิธีีการถ่่ายภาพรัังสีีทรวงอก Chest-X-ray (CXR)
2) บริิการตรวจวิินิจิ ฉััยวััณโรคด้ว้ ยวิิธีีอณููชีีววิทิ ยา (Molecular assay) กรณีีผล CXR ผิิดปกติิ
3) ตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคและวััณโรคดื้อ� ยา First line drug เลืือกวิิธีใี ดวิธิ ีหี นึ่่�ง จากรายการดัังนี้้�

3.1) TB-LAMP หรืือ
3.2) Real-time PCR MTB/MDR หรืือ
3.3) Line Probe Assay (LPA)
หมายเหตุุ: การตรวจวินิ ิจิ ฉัยั วัณั โรคและวัณั โรคดื้อ� ยา First - line drugs ด้ว้ ยวิธิีี Real - time

197

PCR MTB/MDR ได้แ้ ก่่ เทคนิคิ X-pert MTB/RIF และ Any plex
3.4) กรณีีที่่�พบผลตรวจ TB-LAMP เป็็นผู้�้ป่่วยวััณโรค ให้้ตรวจหาเชื้�อดื้�อยา Rifampicin

(ชนิิดเดียี ว) หรืือ INH+ Rifampicin (2 ชนิิด) เพื่อ�่ วิินิจิ ฉััยวััณโรคดื้�อยา First- line drugs
3.5) กรณีีไม่ส่ ามารถวินิ ิิจฉััยวััณโรคตามข้อ้ 2.2.1 และ 2.2.2 ให้้ตรวจด้ว้ ย AFB และ/หรืือ

ตรวจเพาะเลี้ย� งเชื้�อวััณโรค (Culture)
4) บริกิ ารตรวจวิินิิจฉััยวััณโรคดื้�อยา Second - line drugs กรณีีเป็น็ ผู้�้ป่ว่ ยวััณโรคดื้�อยา (RR/
MDR-TB) เลืือกวิธิ ีใี ดวิิธีหี นึ่่ง� จากรายการดัังนี้้�

4.1) SL- LPA (Second - line Line probe Assays) หรืือ
4.2) Real-time PCR MTB/XDR
โดยกลุ่ม�่ ประชากรที่่ม� ีคี วามเสี่ย� งสููงต่อ่ วััณโรคใน 7 กลุ่ม�่ เสี่ย� งดัังกล่า่ ว จะได้ร้ัับบริกิ ารตรวจคััดกรองเพื่อ�่ วินิ ิจิ ฉััย
วััณโรคด้ว้ ยการถ่า่ ยภาพรัังสีที รวงอก Chest X - ray (CXR) หากพบผลผิดิ ปกติิ ให้ต้ รวจหาเชื้อ� วััณโรคโดยวิธิ ีอี ณููชีวี วิทิ ยา
(Molecular assay) กรณีทีี่่พ� บเป็น็ ผู้ป�้ ่ว่ ยวััณโรคดื้อ� ยา (RR/MDR TB) ให้ต้ รวจวินิ ิจิ ฉััยวััณโรคดื้อ� ยา Second - line
drugs เพื่อ�่ พิจิ ารณาสููตรรัักษาวััณโรคดื้อ� ยาที่่เ� หมาะสมต่อ่ ไป

5) บริกิ ารให้ค้ ำ�ำ ปรึึกษาให้้ความรู้�เกี่ย� วกัับวััณโรคและกิิจกรรมอื่่�นๆ ที่่เ� กี่�ยวข้้อง

7.1.3 การเบิิกชดเชย
หน่่วยบริิการรายงานผลการให้้บริิการค้้นหาผู้�้ป่่วยวััณโรคแบบเข้้มข้้น ในกลุ่�่มประชากรที่่ม� ีีความเสี่�ยงสููง
โดยบัันทึกึ ข้อ้ มููลผ่า่ นโปรแกรม NTIP หรืือนำำ�เข้า้ ข้อ้ มููลบริกิ ารและประมวลผลเบิกิ จ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub
เว็บ็ ไซต์์ http://tbdatahub.nhso.go.th

9. ตารางแสดงรายละเอีียดการเบิิกชดเชยตามสิทิ ธิปิ ระโยชน์์การบริกิ ารดููแลรัักษาผู้้�ป่ว่ ยวััณโรค

รายการ การเบิกิ ชดเชย อััตราค่่าชดเชย

บริิการยารักั ษาวัณั โรค หน่่วยบริิการเบิิกชดเชยยารัักษาวััณโรคได้้ตาม ชดเชยเป็็นยาหรืือเงินิ
ยารัักษาวััณโรค ที่่�จำ�ำ นวนที่่�ให้้บริิการจริิง โดยบัันทึึกข้้อมููลผ่่าน ค่่ายารัักษาวััณโรค
โปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้้าข้้อมููลบริิการ และ
ประมวลผลเบิกิ จ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub

บริิการตรวจการติดิ เชื้้�อวััณโรคระยะแฝง

198

รายการ การเบิกิ ชดเชย อััตราค่่าชดเชย
ค่่าทดสอบปฏิิกิิริิยาทุุเบอร์์คุุลิิน หน่่วยบริิการเบิิกชดเชยค่่าทดสอบปฏิิกิิริิยาทุุ 40 บาท/ครั้้�ง

(Tuberculin Skin Test: TST) เบอร์ค์ ุุลิิน (TST) ได้ต้ ามจำ�ำ นวนที่่ใ� ห้้บริิการจริิง (ไม่เ่ กินิ 1 ครั้้ง� /คน/

โดยบัันทึึกข้้อมููลผ่่านโปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ ปีีงบประมาณ)

เข้้าข้้อมููลบริิการและประมวลผลเบิิกจ่่ายด้้วย

โปรแกรม TB Data Hub

บริิการยารัักษาการติิดเชื้้อ� วััณโรคระยะแฝง

ยารัักษาการติิดเชื้�อวััณโรค หน่่วยบริิการเบิิกชดเชยยารัักษาการติิดเชื้�อ ชดเชยเป็็นยาหรืือเงิินค่่า

ระยะแฝง วััณโรคระยะแฝงได้ต้ ามที่่จ� ำ�ำ นวนที่่ใ� ห้บ้ ริกิ ารจริงิ ยารัักษาวััณโรคระยะแฝง

โดยบัันทึึกข้้อมููลผ่่านโปรแกรม NTIP หรืือนำำ�

เข้้าข้้อมููลบริิการ และประมวลผลเบิิกจ่่ายด้้วย

โปรแกรม TB Data Hub

บริิการตรวจค้้นหาและตรวจคััดกรองวัณั โรคแบบเข้้มข้้นในกลุ่ม� เสี่ย�่ งสููงต่่อวััณโรค

ค่่าตรวจ CXR หน่่วยบริิการเบิิกชดเชยค่่าตรวจ CXR ได้้ตาม 100 บาท/ครั้�้ง

จำ�ำ นวนที่่�ให้้บริิการจริิง โดยบัันทึึกข้้อมููลผ่่าน (ไม่่เกินิ 1 ครั้�้ง /คน/

โปรแกรม NTIP หรืือนำ�ำ เข้้าข้้อมููลบริิการและ ปีงี บประมาณ)

ประมวลผลเบิกิ จ่า่ ยด้ว้ ยโปรแกรม TB Data Hub

การตรวจทางห้้องปฏิบิ ััติกิ ารเพื่�อ่ คัดั กรอง วิินิิจฉััยวััณโรคและวัณั โรคดื้้อ� ยา
กรณีีที่�่ หน่่วยบริิการที่�ม่ ีีศัักยภาพในการตรวจ Molecular assay
1) ค่่าตรวจหาเชื้้อ� วัณั โรคและวัณั โรคดื้้อ� ยา first line drug

199