บันทึกผลการจัดการเรียนรู/ ผลการจัดการเรียนรู/ ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ปqญหา และอุปสรรค ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... แนวทางแก/ไข / แนวทางการพัฒนา ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ..................................................ครูผู,สอน (..........................................................) ความคิดเห็นของผู/บริหารสถานศึกษา/ ผู/แทน/ ผู/นิเทศ/ หัวหน/ากลุpมสาระการเรียนรู/ .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ (............................................)
ภาคผนวก
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคP เรื่อง...........................................................ชั้น............วันที่................................... เลขที่ ใฝeเรียนรู, มุ#งมั่น ในการ ทำงาน มีความ รับผิดชอบ รวม คะแนน ระดับ คุณภาพ 3 2 1 3 2 1 3 2 1 พฤติกรรม ชื่อ-สกุล
แบบประเมินใบงาน ชั้นมัธยมศึกษาปwที่ 4 ห/อง …. คำชี้แจง ให,ครูผู,สอนประเมินใบงานของนักเรียนแล,วให,ทำเครื่องหมาย Ö ลงในช#องที่ตรงกับระดับคะแนน เลขที่ ชื่อ-สกุล ระดับคุณภาพ สืบค้นข้อมูลได้ถูกต้อง เขียนได้ตรงประเด็น ตามที;กําหนดไว้ ทํางานเสร็จทันเวลาที; กําหนด 3 2 1 3 2 1 3 2 1
คำชี้แจง 1. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค=มีทั้งหมด 3 ด,าน ใช,ประเมินคุณลักษณะ ใฝeเรียนรู, มุ#งมั่น ในการทำงาน และมีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปMที่ 4 ในรายวิชาชีววิทยา โดยครูผู,สอนให, คะแนนตามเกณฑ=การให,คะแนนลงในช#องว#างหลังรายการประเมินแต#ละข,อที่ตรงกับการแสดงออกของ นักเรียนมากที่สุด 2. เกณฑ=การให,คะแนน พฤติกรรม ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. ใฝeเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียนและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียน ไม#เล#นใน เวลาที่ครูสอน และส#งเสียง รบกวนเพื่อนเปlนบางครั้ง ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. มุ#งมั่นในการ ทำงาน มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน ด,วยความเพียรพยายาม และ อดทนเพื่อให,งานสำเร็จ ตามเปçาหมาย มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน เปlนบางครั้ง ชอบเล#นใน เวลาเรียนบ,างเปlนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความอดทนในการ ทำงานให,สำเร็จเท#าที่ควร ไม#มีความตั้งใจ ไม#มีความ รับผิดชอบในการปฏิบัติ หน,าที่การงานและ ไม#มี ความอดทน ทำงานไม# สำเร็จตามเปçาหมาย ชอบ เล#นในเวลาเรียน ไม#สนใจ งานที่ได,รับมอบหมาย 3. มีความ รับผิดชอบ รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปlนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑ=การประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑ=การตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
3. เกณฑ=การให,คะแนนใบงาน รายการประเมิน ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. นักเรียนสืบค,นข,อมูลได, ถูกต,อง มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่น#าเชื่อถือและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่ที่ค#อนข,างน#าเชื่อถือ และเข,าร#วมกิจกรรมการ เรียนรู, ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. นักเรียนเขียนได้ตรง ประเด็นตามที;กําหนดไว้ ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ครบถ,วนสมบูรณ= และมี ความตั้งใจในการทำงาน เพื่อให,งานสำเร็จตาม เปçาหมาย ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ชอบเล#นในเวลาเรียนบ,าง เปlนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความ อดทนในการทำงาน ตอบคำถามไม#ตรงตาม ประเด็นที่กำหนด ไม#มี ความตั้งใจในการทำงาน ไม#สนใจงานที่ได,รับ มอบหมาย 3. ทำงานเสร็จทันเวลาที่ กำหนด รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปlนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑ=การประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑ=การตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
ใบงาน เรื่อง การประยุกต6ใช8ประโยชน6จากเทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ คำชี้แจง : อธิบายการประยุกต=ใช,ประโยชน=จากเทคโนโลยีทางดีเอ็นเอด,านต#าง ๆ ต#อไปนี้ 1. เชิงการแพทย=และเภสัชกรรม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. 2. เชิงนิติวิทยาศาสตร= ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. 3. เชิงการเกษตร ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. 4. เชิงสิ่งแวดล,อม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. 5. เชิงอุตสาหกรรม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................
เฉลยใบงาน เรื่อง การประยุกต6ใช8ประโยชน6จากเทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ คำชี้แจง : อธิบายการประยุกต=ใช,ประโยชน=จากเทคโนโลยีทางดีเอ็นเอด,านต#าง ๆ ต#อไปนี้ 1. เชิงการแพทย=และเภสัชกรรม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. การใช,วินิจัยโรค โดยตรวจสอบจีโนมหรือออกแบบไพรเมอร=ที่จำเพาะกับยีนที่เกี่ยวข,องกับโรคเพื่อหาการ กลายของยีนที่สัมพันธ=ของโรค การบำบัดด,วยยีน โดยการแทรกยีนปกติเข,าไปแทนที่ยีนที่บกพร#องเพื่อให, กลับมาทำงานได,อย#างปกติ และการสร,างผลิตภัณฑ=ทางเภสัชกรรม โดยการสร,างสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม ที่สามารถผลิตยาหรือฮอร=โมนได, 2. เชิงนิติวิทยาศาสตร= ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. การใช,ลายพิมพ= DNA ซึ่งเปlนลำดับดีเอ็นเอที่เปlนเอกลักษณ=ของแต#ละบุคคลเพื่อพิสูจน=ตัวบุคคลในกรณี ต#าง ๆ เช#น การตรวจสอบความสัมพันธ=ทางสายเลือด การตรวจหาผู,กระทำความผิดในคดีอาชญากรรม ต#าง ๆ 3. เชิงการเกษตร ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. การสร,างสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรม ทั้งพืชและสัตว= เพื่อปรับปรุงพันธุ=สิ่งมีชีวิตให,มีลักษณะหรือคุณสมบัติที่ ดีหรือตามที่ต,องการ เช#น พืชที่มีความสามารถในการต,านทานแมลงศตรูพืชหรือโรคพืช พืชที่มีคุณค#าทาง อาหารเพิ่มมากขึ้น พืชที่สามารถยืดอายุของผลผลิต สัตว=ที่มีปริมาณเนื้อเพิ่มขึ้น สัตว=ที่เจริญเติบโตเร็วขึ้น เปlนต,น 4. เชิงสิ่งแวดล,อม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. การสร,างสิ่งมีชีวิตดัดแปรพันธุกรรมที่สามารถย#อยสลายสารเคมี หรือสารตกค,างในสิ่งแวดล,อมเพื่อใช,เปlน แหล#งอาหารหรือพลังงานในการดำรงชีวิต ซึ่งมีผลทำให,สารเคมีหรือสารตกค,างในสิ่งแวดล,อมลดน,อยลง หรือการสร,างพืชที่สามารถต,านทานแมลงศัตรูพืชหรือโรคพืช ซึ่งมีผลต#อการลดการใช,สารเคมี จึงทำให, สารเคมีตกค,างในสิ่งแวดล,อมลดน,อยลง 5. เชิงอุตสาหกรรม ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................. การพัฒนาผลผลิตหรือสิ่งมีชีวิตที่ใช,เปlนวัตถุดิบในอุตสาหกรรมต#าง ๆ ซึ่งเปlนกระบวนการหนึ่งในการเพิ่ม ผลผลิตในอุตสาหรรม และลดค#าใช,จ#ายที่ไม#จำเปlนในกระบวนการผลิตลง
เแผนการจัดการเรียนรู/ที่ 9 หน#วยการเรียนรู,ที่ 3 วิวัฒนาการ เรื่อง หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ชื่อวิชา ชีววิทยา รหัสวิชา ว 32142 กลุ#มสาระการเรียนรู,วิทยาศาสตรGและเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปOที่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 3 ชั่วโมง ชื่อผู,สอน นางสาวชญานิศ เงินเจือ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ชลบุรี .......................................................................................................................................................... 1. สาระการเรียนรู/ / ตัวชี้วัด สาระชีววิทยา 2. เข,าใจการถ#ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การถ#ายทอดยีนบนโครโมโซม สมบัติและหน,าที่ของสาร พันธุกรรม การเกิดมิวเทชัน เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐาน ข,อมูลและแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิตภาวะสมดุลของฮารGดี-ไวนGเบิรGกการเกิดสปOชีสGใหม#ความหลากหลายทางชีวภาพกำเนิดของส#งิมีชีวิต ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต และอนุกรมวิธาน รวมทั้งนำความรู,ไปใช,ประโยชนG ผลการเรียนรู/ ผลการเรียนรู,ที่ 12 สืบค,นข,อมูลและอธิบายเกี่ยวกับหลักฐานที่สนับสนุนและข,อมูลที่ใช,อธิบายการเกิด วิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต 2. สาระสำคัญ หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ได,แก# 1. หลักฐานจากซากดึกดําบรรพGของสิ่งมีชีวิต เป`นการศึกษาหลักฐานที่แสดงลําดับการเกิดวิวัฒนาการ และบ#งชี้ถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งมีชีวิตจากอดีตถึงปaจจุบัน โดยคาดคะเนจากอายุของซากดึกดําบรรพGจาก อายุชั้นหินตะกอน 2. หลักฐานกายวิภาคเปรียบเทียบเป`นการศึกษาวิวัฒนาการจากโครงสร,างภายในของสิ่งมีชีวิต แบ#ง ออกเป`น 2 ชนิด ได,แก# โครงสร,างที่มีต,นกําเนิดเดียวกัน (homologous structure) ที่มีต,นกําเนิดเดียวกันแต# ทําหน,าที่ต#างกัน และโครงสร,างที่มีต,นกําเนิดต#างกัน (analogous structure) ที่มีต,นกําเนิดต#างกัน แต#ทํา หน,าที่เหมือนกัน 3. หลักฐานจากวิทยาเอ็มบริโอเปรียบเทียบเป`นการศึกษาวิวัฒนาการจากแผนการเจริญเติบโตที่ คล,ายคลึงกันของสิ่งมีชีวิตตั้งแตร#ะยะไซโกตจนเจริญเป`นเอ็มบริโอ
4. หลักฐานด,านชีววิทยาระดับโมเลกุลเป`นการศึกษาวิวัฒนาการจากการเปรียบเทียบลําดับเบสบน สาย DNA ซึ่งสิ่งมีชีวิตที่มีความใกล,ชิดทางวิวัฒนาการจะมีความเหมือนกันของลําดับเบสบนสาย DNA มากกว#า สิ่งมีชีวิตกลุ#มอื่น 5. หลักฐานทางชีวภูมิศาสตรGเป`นการศึกษาวิวัฒนาการจากการแพร#กระจายของสิ่งมีชีวิตในภูมิศาสตรG ต#าง ๆ ของโลก 6. หลักฐานสนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการของมนุษยG ซึ่งจากการศึกษาซากดึกดําบรรพGของกะโหลก ศีรษะ และโครงกระดูก รวมทั้งการเปรียบเทียบลําดับเบสบนสาย DNA ระหว#าง มนุษยGกับลิงชิมแปนซี จึงเชื่อ ว#ามนุษยGแยกสายวิวัฒนาการมาจากไพรเมตกลุ#มไม#มีหาง (ape) โดยมีลําดับวิวัฒนาการเริ่ม - ออสตราโลพิเทคัส (Australopithecus) ซึ่งเป`นบรรพบุรุษที่คล,ายคลึงกับมนุษยGมากที่สุด มีความจุ สมอง 400-500 ลบ. ซม. มีการเดิน 2 ขา สามารถเคลื่อนที่ได,ทั้งพื้นดินและบนต,นไม, สามารถกินอาหารได, หลายรูปแบบ - โฮโม (Homo) เริ่มจาก H. habilis มีการเดิน 2 ขา มีลําตัวตรง มีความจุสมอง 600-750 ลบ. ซม. เริ่มมีการใช,สมองและมือประดิษฐGสิ่งของเครื่องใช,จากหินตามด,วย H. erectus มีร#างกายสูง มีความจุสมอง 1,100 ลบ. ซม. มีการใช,ไฟและประดิษฐGเครื่องมือจากหิน ตามด,วย H. sapiens มีความจุสมอง 1,400 ลบ. ซม. มีกระดูกคิ้วยื่นออกมา จมูกกว,าง คางสั้น มีการอยู#ร#วมกันเป`นหมู# รู,จักใช,ไฟและเครื่องหนัง สัตวGนุ#งห#ม และสุดท,าย คือ มนุษยGโครมายอง มีความจุสมอง 1,400 ลบ.ซม. มีความสามารถในการล#าสัตวG ประดิษฐGเครื่องมือจากหิน วาดภาพโดยใช,สีและมีการอยู#ร#วมกันเป`นชุมชน 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักฐานต#าง ๆ ที่สนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตได, (K) 2. นักเรียนสามารถอธิบายการเกิดวิวัฒนาการของมนุษยGได, (K) 3. นักเรียนสามารถเขียนลำดับขั้นการเกิดวิวัฒนาการของมนุษยGได, (P) 4. นักเรียนมีความสนใจใฝรู,ในการศึกษา (A) 4. สาระการเรียนรู/ สาระการเรียนรู/แกนกลาง หลักฐานที่ทําให,เชื่อว#าสิ่งมีชีวิตมีวิวัฒนาการ เช#น ซากดึกดําบรรพG กายวิภาคเปรียบเทียบวิทยา เอ็มบริโอ การแพร#กระจายของสิ่งมีชีวิตทางภูมิศาสตรG การศึกษาทางชีวภูมิศาสตรG และด,านชีววิทยาระดับ โมเลกุล มนุษยGมีการสืบสายวิวัฒนาการมาเป`นเวลานาน โดยมีหลักฐานที่สนับสนุนจากซากดึกดําบรรพGของ บรรพบรุษมนุษยGที่ค,นพบและจากการเปรียบเทียบลําดับเบสบน DNA ระหว#างมนุษยGกับไพรเมตอื่น ๆ
5. สมรรถนะสำคัญของผู/เรียน 1. ความสามารถในการคิด 2. ความสามารถในการแก,ปaญหา 3. ความสามารถในการใช,เทคโนโลยี 6. คุณลักษณะอันพึงประสงคP 1. ใฝเรียนรู, 2. มุ#งมั่นในการทำงาน 3. มีความรับผิดชอบ 7. หลักฐานการเรียนรู/ - ใบงาน - แผนผังความคิด 8. การวัดและประเมินผล รายการ วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑPการวัด เมื่อนักเรียนได,เรียนตามแผนการจัดการเรียนรู,นี้แล,ว ด/านความรู/ (Knowledge) 1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักฐาน ต#าง ๆ ที่สนับสนุนการเกิดวิวัฒนา การของสิ่งมีชีวิตได, 2. นักเรียนสามารถอธิบายการเกิด วิวัฒนาการของมนุษยGได, - การตอบข,อคำถาม ในชั้นเรียน - ใบงาน - แบบบันทึกการให, คะแนน - ตอบคำถามครบและ ถูกต,อง ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG ด/านกระบวนการ (Process) 3. นักเรียนสามารถเขียนลำดับขั้น การเกิดวิวัฒนาการของมนุษยGได, - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียนขณะทำใบงาน และการนำเสนองาน - แผนผังความคิด - แบบบันทึกการให, คะแนน - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG
รายการ วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑPการวัด ด/านคุณลักษณะอันพึงประสงคP (Attribute) 4. นักเรียนมีความสนใจใฝรู,ใน การศึกษา - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียน ขณะเรียน และขณะทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงคG - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG 9. การจัดกิจกรรมการเรียนรู/ ชั่วโมงที่ 1-3 ใช,รูปแบบการจัดการเรียนรู,แบบวัฏจักรการเรียนรู, 5 ขั้น (5E) ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา 1. ขั้นสร,างความสนใจ (Engagement) 1.1 ครูถามคำถามกับนักเรียนว#า เพราะเหตุใด สิ่งมีชีวิตต#าง ๆ บนโลกจึงมีลักษณะที่เหมือนและ แตกต#างกันออกไป (แนวตอบ เนื่องจากสิ่งมีชีวิตแต#ละชนิดจะมีการ ปรับตัวด,านต#าง ๆ ให,เหมาะสมต#อการดำรงชีวิตใน สภาพแวดล,อมที่แตกต#าง ๆ ทำให,สิ่งมีชีวิตแต#ละ ชนิดมีลักษณะแตกต#างกันออกไป หรือกล#าวได,ว#า สิ่งมีชีวิตมีวิวัฒนาการเกิดขึ้น ทำให,สิ่งมีชีวิตแต#ละ ชนิดลักษณะที่เหมือนและแตกต#างกัน) - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#ง บอกถึงวิวัฒนาการ ของสิ่งมีชีวิต 10 นาที 2. ขั้นสำรวจและค,นหา (Exploration) 2.1 ให,นักเรียนครูให,นักเรียนศึกษา ดังต#อไปนี้ - หลักฐานจากซากดึกดำบรรพGของสิ่งมีชีวิต ซึ่งเป`นหลักฐานที่แสดงลำดับการเกิดวิวัฒนาการ และบ#งชี้ถึงการเปลี่ยนแปลงของสิ่งมีชีวิตจากอดีตถึง ปaจจุบัน โดยคาดคะเนจากอายุของซากดึกดำบรรพG จากอายุชั้นหินตะกอน - วิวัฒนาการของม,าจากอดีตจนถึงปaจจุบัน ในตารางที่ 7.1 2.2 จากการสืบค,นให,นักเรียนทำใบงาน - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#ง บอกถึงวิวัฒนาการ ของสิ่งมีชีวิต - หนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม วิทยาศาสตรGและ เทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 50 นาที
ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา - หลักฐานจากวิทยาเอ็มบริโอเปรียบเทียบ จากการพัฒนาการของเอ็มบริโอ และพัฒนาการของ ระยะหลังเอ็มบริโอของสัตวGมีกระดูกสันหลัง - หลักฐานทางชีวภูมิศาสตรG ซึ่งศึกษาถึงการ แพร#กระจายพันธุGของสิ่งมีชีวิต - วิวัฒนาการของมนุษยG ซึ่งศึกษาจากหลักฐาน สนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการต#าง ๆ โดยมีหลักฐาน สนับสนุนว#ามนุษยGแยกสายวิวัฒนาการมาจาก ไพรเมตกลุ#มลิงไม#มีหาง 2.2 จากการสืบค,นให,นักเรียนทำใบงาน 3. ขั้นอธิบายและสรุปผล (Explanation) 3.1 ครูและนักเรียนร#วมกันอภิปรายเกี่ยวกับ หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#ง บอกถึงวิวัฒนาการ ของสิ่งมีชีวิต 55 นาที 4. ขั้นขยายความรู, (Elaboration) 4.1 ให,นักเรียนทำแผนผังความคิดสรุป เรื่อง หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต และตกแต#งให,สวยงาม เพื่อทำเป`นชิ้นงาน - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#ง บอกถึงวิวัฒนาการ ของสิ่งมีชีวิต 30 นาที 5. ขั้นประเมิน (Evaluation) 5.1 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน โดยการสังเกต การตอบคำถาม 5.2 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน จากการทำ แผนผังความคิด
10. สื่อการเรียนรู/ / แหลpงเรียนรู/ สื่อการเรียนรู, - หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรGและเทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ลงชื่อ..................................................ผู,สอน (............................................) ลงชื่อ...................................................ผู,นิเทศ (............................................)
บันทึกผลการจัดการเรียนรู/ ผลการจัดการเรียนรู/ ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ปqญหา และอุปสรรค ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... แนวทางแก/ไข / แนวทางการพัฒนา ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ..................................................ครูผู,สอน (..........................................................) ความคิดเห็นของผู/บริหารสถานศึกษา/ ผู/แทน/ ผู/นิเทศ/ หัวหน/ากลุpมสาระการเรียนรู/ .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ (............................................)
ภาคผนวก
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคP เรื่อง...........................................................ชั้น............วันที่................................... เลขที่ ใฝเรียนรู, มุ#งมั่น ในการ ทำงาน มีความ รับผิดชอบ รวม คะแนน ระดับ คุณภาพ 3 2 1 3 2 1 3 2 1 พฤติกรรม ชื่อ-สกุล
แบบประเมินใบงาน ชั้นมัธยมศึกษาปwที่ 4 ห/อง …. คำชี้แจง ให,ครูผู,สอนประเมินใบงานของนักเรียนแล,วให,ทำเครื่องหมาย Ö ลงในช#องที่ตรงกับระดับคะแนน เลขที่ ชื่อ-สกุล ระดับคุณภาพ สืบค้นข้อมูลได้ถูกต้อง เขียนได้ตรงประเด็น ตามที;กําหนดไว้ ทํางานเสร็จทันเวลาที; กําหนด 3 2 1 3 2 1 3 2 1
คำชี้แจง 1. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคGมีทั้งหมด 3 ด,าน ใช,ประเมินคุณลักษณะ ใฝเรียนรู, มุ#งมั่น ในการทำงาน และมีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปOที่ 4 ในรายวิชาชีววิทยา โดยครูผู,สอนให, คะแนนตามเกณฑGการให,คะแนนลงในช#องว#างหลังรายการประเมินแต#ละข,อที่ตรงกับการแสดงออกของ นักเรียนมากที่สุด 2. เกณฑGการให,คะแนน พฤติกรรม ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. ใฝเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียนและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียน ไม#เล#นใน เวลาที่ครูสอน และส#งเสียง รบกวนเพื่อนเป`นบางครั้ง ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. มุ#งมั่นในการ ทำงาน มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน ด,วยความเพียรพยายาม และ อดทนเพื่อให,งานสำเร็จ ตามเปåาหมาย มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน เป`นบางครั้ง ชอบเล#นใน เวลาเรียนบ,างเป`นบางครั้ง ไม#ค#อยมีความอดทนในการ ทำงานให,สำเร็จเท#าที่ควร ไม#มีความตั้งใจ ไม#มีความ รับผิดชอบในการปฏิบัติ หน,าที่การงานและ ไม#มี ความอดทน ทำงานไม# สำเร็จตามเปåาหมาย ชอบ เล#นในเวลาเรียน ไม#สนใจ งานที่ได,รับมอบหมาย 3. มีความ รับผิดชอบ รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเป`นบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑGการประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑGการตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
3. เกณฑGการให,คะแนนใบงาน รายการประเมิน ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. นักเรียนสืบค,นข,อมูลได, ถูกต,อง มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่น#าเชื่อถือและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่ที่ค#อนข,างน#าเชื่อถือ และเข,าร#วมกิจกรรมการ เรียนรู, ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. นักเรียนเขียนได้ตรง ประเด็นตามที;กําหนดไว้ ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ครบถ,วนสมบูรณG และมี ความตั้งใจในการทำงาน เพื่อให,งานสำเร็จตาม เปåาหมาย ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ชอบเล#นในเวลาเรียนบ,าง เป`นบางครั้ง ไม#ค#อยมีความ อดทนในการทำงาน ตอบคำถามไม#ตรงตาม ประเด็นที่กำหนด ไม#มี ความตั้งใจในการทำงาน ไม#สนใจงานที่ได,รับ มอบหมาย 3. ทำงานเสร็จทันเวลาที่ กำหนด รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเป`นบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑGการประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑGการตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
ใบงาน เรื่อง ความใกล3ชิดทางวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต คำชี้แจง : อธิบายความสัมพันธGของสิ่งมีชีวิตต#อไปนี้จากการใช,หลักฐานด,านต#าง ๆ ต#อไปนี้ สิ่งมีชีวิต จำนวนกรดอะมิโนที่แตกต6างจากมนุษย; หมู 11 สิงโตทะเล 19 วาฬ 23 จิงโจA 22 ทากทะเล 123 ชAาง 23 ชิมแปนซี 1 โลมา 20 ตัวนาก 15 2. จากข,อมูลการศึกษากรดอะมิโนในไซโทโครมซีของสิ่งมีชีวิตต#าง ๆ เปรียบเทียบกับของมนุษยG จงเรียงลำดับความใกล,ชิดทางสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตต#าง ๆ กับมนุษยG ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... 1. จากโครงที่กำหนดให,ต#อไปนี้ แขนคน ปOกแมลงปอ ครีบหน,าของวาฬ ปOกค,างคาว ขาแมว ปOกผีเสื้อ ครีบหลังปลา ปOกนกเพนกวิน ขากบ ครีบของฉลาม จงระบุว#า โครงสร,างในข,อใดจัดว#ามีวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................
ใบงาน เรื่อง วิวัฒนาการของมนุษยA คำชี้แจง : เรียงลำดับการเกิดวิวัฒนาการของมนุษยGจากข,อมูลที่กำหนดให, พร,อมอธิบายลักษณะสำคัญของ มนุษยGต#าง ๆ H. erectus H. sapiens neanderthalensis H. habilis Cro-Magnon man A. afarensis ลำดับที่ 1 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ลำดับที่ 2 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ลำดับที่ 3 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ลำดับที่ 4 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ลำดับที่ 5 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................................
ใบงาน เรื่อง ความใกล3ชิดทางวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต คำชี้แจง : อธิบายความสัมพันธGของสิ่งมีชีวิตต#อไปนี้จากการใช,หลักฐานด,านต#าง ๆ ต#อไปนี้ สิ่งมีชีวิต จำนวนกรดอะมิโนที่แตกต6างจากมนุษย; หมู 11 สิงโตทะเล 19 วาฬ 23 จิงโจA 22 ทากทะเล 123 ชAาง 23 ชิมแปนซี 1 โลมา 20 ตัวนาก 15 ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................... จากข,อมูลในตาราง สิ่งมีชีวิตที่มีความสัมพันธGทางวิวัฒนาการใกล,ชิดกับมนุษยGมากที่สุด คือ ชิแปนซี รองลงมาก คือ หมู ตัวนาก สิงโตทะเล โลมา จิงโจ, วาฬและช,าง (มีความใกล,ชิดเท#ากัน) และทากทะเล ตามลำดับ เนื่องจากสิ่งมีชีวิตที่มีตำแหน#งกรดอะมิโนในไซโทโครมซีแตกต#างจากมนุษยGน,อย แสดงว#า สิ่งมีชีวิต นั้นมีความใกล,ชิดทางวิวัฒนาการใกล,ชิดกับมนุษยGมากที่สุด 2. จากข,อมูลการศึกษากรดอะมิโนในไซโทโครมซีของสิ่งมีชีวิตต#าง ๆ เปรียบเทียบกับของมนุษยG จงเรียงลำดับความใกล,ชิดทางสายวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตต#าง ๆ กับมนุษยG 1. จากโครงที่กำหนดให,ต#อไปนี้ แขนคน ปOกแมลงปอ ครีบหน,าของวาฬ ปOกค,างคาว ขาแมว ปOกผีเสื้อ ครีบหลังปลา ปOกนกเพนกวิน ขากบ ครีบของฉลาม จงระบุว#า โครงสร,างในข,อใดจัดว#ามีวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกัน เพราะเหตุใด ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... จากข,อมูลที่กำหนดให, โครงสร,างที่มีวิวัฒนาการมาจากบรรพบุรุษเดียวกันจะมีโครงสร,างภายใที่ คล,ายคลึงกัน ถึงแม,จะมีหน,าที่ที่แตกต#างกันก็ตาม เรียกว#า โครงสร,างที่มีต,นกำเนิดเดียวกัน (homologous structure) ประกอบด,วยแขนคน ครีบหน,าของวาฬ ปOกค,างคาว ขาแมว ปOกนกเพนกวิน และขากบ ส#วน โครงสร,างที่เหลือ แม,จะมีโครงสร,างบางชนิดจะทำหน,าที่เหมือนกัน แต#มีโครงสร,างภายในที่แตกต#างกัน
เฉลยใบงาน เรื่อง วิวัฒนาการของมนุษยA คำชี้แจง : เรียงลำดับการเกิดวิวัฒนาการของมนุษยGจากข,อมูลที่กำหนดให, พร,อมอธิบายลักษณะสำคัญของ มนุษยGต#าง ๆ H. erectus H. sapiens neanderthalensis H. habilis Cro-Magnon man A. afarensis ลำดับที่ 1 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... A. afarensis สมองมีความจุ 400-500 ลบ. ซม. มีการเดิน 2 ขา มีแขนยาวกว#ามนุษยGปaจจุบัน ซึ่งเหมาะสม กับสภาพแวดล,อมที่อาศัยในปาโปร#งและบนต,นไม, มีความสูง 1-1.5 เมตร มีฟaนที่ปรับเปลี่ยนมาให,กิน อาหารหลายแบบ แต#ส#วนใหญ#เป`นผลไม, เมล็ดพืช และพืชหัวต#าง ๆ รู,จักการสร,างเครื่องมือแบบง#าย ๆ ลำดับที่ 2 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... H. habilis สมองมีความจุ 600-750 ลบ. ซม. มีน้ำหนักประมาณ 40-50 กิโลกรัม ลำตัวตั้งตรงและเดิน 2 ขา มีกระดูกนิ้วมือคล,ายมนุษยGปaจจุบันแต#ขนาดใหญ#กว#า แสดงว#ามีทักษะการใช,มือหยิบจับสิ่งของ มีการ ใช,สมองและมือประดิษฐGสิ่งของเครื่องใช,จากหิน ลำดับที่ 3 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... H. erectus สมองมีความจุ 1,100 ลบ. ซม. เพศชายจะมีลำตัวใหญ#กว#าเพศหญิง 1.2 เท#า มีการใช,ไฟ และประดิษฐGเครื่องมือจากหินได,ดี มีพัฒนาการทางด,านวัฒนธรรม สังคม และการใช,ภาษา พบในแถบ เอเชียและหมู#เกาะอินเดีย ที่รู,จักกันดี คือ มนุษยGชวา และมนุษยGปaกกิ่ง ลำดับที่ 4 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... H. sapiens neanderthalensis สมองมีความจุ 1,400 ลบ. ซม. กะโหลกศีรษะมีกระดูกคิ้วยื่นออกมา จมูกกว,าง คางสั้น มี การอยู#รวมกันเป`นชุมชน ล#าสัตวGร#วมกัน รู,จักการใช,ไฟ และใช,หนังสัตวGนุ#งห#ม มีวัฒนธรรมการฝaงศพที่ ตกแต#งด,วยดอกไม, และจะฝaíงศพพร,อมเครื่องมือเครื่องใช, ลำดับที่ 5 ......................................................................................................................................................... ลักษณะสำคัญ.................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................................... Cro-Magnon man เป`นซับสปOชีสGเดียวกับมนุษยGปaจจุบัน คือ H. sapiens sapiens สมองมีความจุ 1,400 ลบ. ซม. มีความสามารถในการล#าสัตวG มีความสามารถในการวาดภาพ และการแกะสลักกระดูกและเขากวาง มีการอยู#รวมกันเป`นชุมชนที่มีกฎเกณฑG
เแผนการจัดการเรียนรู/ที่ 10 หน#วยการเรียนรู,ที่ 3 วิวัฒนาการ เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ชื่อวิชา ชีววิทยา รหัสวิชา ว 32142 กลุ#มสาระการเรียนรู,วิทยาศาสตรGและเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปNที่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 2 ชั่วโมง ชื่อผู,สอน นางสาวชญานิศ เงินเจือ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ชลบุรี .......................................................................................................................................................... 1. สาระการเรียนรู/ / ตัวชี้วัด สาระชีววิทยา 2. เข,าใจการถ#ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การถ#ายทอดยีนบนโครโมโซม สมบัติและหน,าที่ของสาร พันธุกรรม การเกิดมิวเทชัน เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐาน ข,อมูลและแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิตภาวะสมดุลของฮารGดี-ไวนGเบิรGกการเกิดสปNชีสGใหม#ความหลากหลายทางชีวภาพกำเนิดของส#งิมีชีวิต ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต และอนุกรมวิธาน รวมทั้งนำความรู,ไปใช,ประโยชนG ผลการเรียนรู/ ผลการเรียนรู,ที่ 13 อธิบายและเปรียบเทียบแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตของฌอง ลามารGก และทฤษฎีเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตของชาลสG ดารGวิน 2. สาระสำคัญ แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGก มีใจความสําคัญว#า สิ่งมีชีวิตมีการเปลี่ยนแปลงโครงสร,างให, เข,ากับ สภาพแวดล,อมขณะเกิดวิวัฒนาการ โดยเสนอแนวคิด 2 แนวคิด - กฎการใช,และไม#ใช, (Law of use and disuse) ซึ่งอวัยวะส#วนใดที่มีการใช,มากในการดํารงชีวิต จะมีขนาด ใหญ#และแข็งแรง แต#อวัยวะส#วนใดที่ไม#มีการใช,จะอ#อนแอและเสื่อมลง - กฎแห#งการถ#ายทอดลักษณะที่เกิดขึ้นใหม# (Law of inheritance of acquired characteristic) ซึ่งการ เปลี่ยนแปลงโครงสร,างของสิ่งมีชีวิตที่เกิดขึ้นภายในชั่วรุ#นนั้น และสามารถถ#ายทอดไปยังรุ#น ลูกหลานได, แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของดารGวิน ผู,ได,รับยกย#องว#าเปuนบิดาแห#งการศึกษาวิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิต โดยเสนอเปuนทฤษฎีการคัดเลือกโดยธรรมชาติ (theory of natural selection) โดยมีใจความ สําคัญ - การคัดเลือกโดยธรรมชาติทําให,สิ่งมีชีวิตแต#ละตัวมีความสามารถในการอยู#รอด และให,กําเนิด ลูกหลานได,แตกต#างกัน
- การคัดเลือกโดยธรรมชาติเกิดขึ้นจากปฏิสัมพันธGระหว#างสิ่งแวดล,อมที่ประชากรอาศัยอยู#กับ ลักษณะความ แปรผันทางพันธุกรรมของสมาชิกในประชากร - ผลจากการคัดเลือกโดยธรรมชาติทําให,ประชากรมีการปรับตัวให,เหมาะสมเพื่อสามารถดำรง ชีวิตใน สภาพแวดล,อมนั้นได, 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGกได, (K) 2. นักเรียนสามารถอธิบายแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของดารGวินได, (K) 3. นักเรียนสามารถเปรียบเทียบแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGก และดารGวินได, (K) 4. นักเรียนสามารถตรวจสอบแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGก และดารGวินได, (P) 5. นักเรียนมีความสนใจใฝ}รู,ในการศึกษา (A) 4. สาระการเรียนรู/ สาระการเรียนรู/แกนกลาง ฌอง ลามารGก ได,เสนอแนวคิดเพื่ออธิบายเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตว#าสิ่งมีชีวิตมีการเปลี่ยนแปลง โครงสร,างให,เข,ากับสภาพแวดล,อม โดยอาศัยกฎการใช,และไม#ใช,และกฎแห#งการถ#ายทอดลักษณะที่เกิด ขึ้นมาใหม# ชาลสG ดารGวิน เสนอทฤษฎีเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตว#าเกิดจากการคัดเลือกโดยธรรมชาติ โดยสิ่งมีชีวิตมีแนวโน,มที่จะให,กําเนิดลูกที่มีลักษณะแตกต#างกันจํานวนมาก แต#มีเพียงจํานวนหนึ่งที่เหมาะสม กับสภาพแวดล,อม สามารถมีชีวิตรอด และถ#ายทอดลักษณะที่เหมาะสมไปยังรุ#นต#อไปได, 5. สมรรถนะสำคัญของผู/เรียน 1. ความสามารถในการคิด 2. ความสามารถในการแก,ปญหา 3. ความสามารถในการใช,เทคโนโลยี 6. คุณลักษณะอันพึงประสงคP 1. ใฝ}เรียนรู, 2. มุ#งมั่นในการทำงาน 3. มีความรับผิดชอบ 7. หลักฐานการเรียนรู/ - ใบงาน - แผนผังความคิด
8. การวัดและประเมินผล รายการ วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑPการวัด เมื่อนักเรียนได,เรียนตามแผนการจัดการเรียนรู,นี้แล,ว ด/านความรู/ (Knowledge) 1. นักเรียนสามารถอธิบายแนวคิด เกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGกได, 2. นักเรียนสามารถอธิบายแนวคิด เกี่ยวกับวิวัฒนาการของดารGวินได, 3. นักเรียนสามารถเปรียบเทียบ แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของ ลามารGก และดารGวินได, - การตอบข,อคำถาม ในชั้นเรียน - ใบงาน - แบบบันทึกการให, คะแนน - ตอบคำถามครบและ ถูกต,อง ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG ด/านกระบวนการ (Process) 4. นักเรียนสามารถตรวจสอบแนวคิด เกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGก และ ดารGวินได, - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียนขณะทำใบงาน และการนำเสนองาน - แผนผังความคิด - แบบบันทึกการให, คะแนน - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG ด/านคุณลักษณะอันพึงประสงคP (Attribute) 5. นักเรียนมีความสนใจใฝ}รู,ในการ ศึกษา - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียน ขณะเรียน และขณะทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงคG - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑG
9. การจัดกิจกรรมการเรียนรู/ ชั่วโมงที่ 1-2 ใช,รูปแบบการจัดการเรียนรู,แบบวัฏจักรการเรียนรู, 5 ขั้น (5E) ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา 1. ขั้นสร,างความสนใจ (Engagement) 1.1 ครูถามคำถาม เพื่อทบทวนความรู,ของนักเรียน ว#าเพราะเหตุใดจึงเชื่อว#า สิ่งมีชีวิต มีวิวัฒนาการ เกิดขึ้น (แนวตอบ เนื่องจากมีการพบหลักฐานหลาย อย#างที่สนับสนุนการเกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต เช#น หลักฐานจากซากดึกดำบรรพG ซึ่งพบว#ามี ลักษณะที่แตกต#างจากสิ่งมีชีวิตในปจจุบัน หรือ หลักฐานด,านชีววิทยา ระดับโมเลกุล ซึ่งพบว#า สิ่งมีชีวิตบางชนิดมีลำดับเบสบนสายดีเอ็นเอที่ แตกต#างกันเพียงเล็กน,อย แต#บางชนิดก็มีความ แตกต#างกันอย#างมาก แสดงให,เห็นถึงความใกล,ชิด ของสิ่งมีชีวิตกลุ#มต#าง ๆ) - สื่อ power point เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับ วิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิต 5 นาที 2. ขั้นสำรวจและค,นหา (Exploration) 2.1 ให,นักเรียนครูให,นักเรียนศึกษา ดังต#อไปนี้ - แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของลามารGก ลักษณะคอและขายาวของยีราฟจากทฤษฎี - ข,อสรุปของเมียรGจากการวิเคราะหGทฤษฎีการ คัดเลือกโดยธรรมชาติ 2.2 จากการสืบค,นให,นักเรียนทำใบงาน - สื่อ power point เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับ วิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิต - หนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม วิทยาศาสตรGและ เทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 35 นาที
ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา 3. ขั้นอธิบายและสรุปผล (Explanation) 3.1 ครูและนักเรียนร#วมกันอภิปรายเกี่ยวกับแนวคิด เกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต - สื่อ power point เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับ วิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิต 40 นาที 4. ขั้นขยายความรู, (Elaboration) 4.1 ให,นักเรียนสืบค,นข,อมูลเกี่ยวกับ สิ่งมีชีวิตที่มี วิวัฒนาการจากการคัดเลือกโดยธรรมชาติตาม แนวคิด ของดารGวิน โดยยกตัวอย#างสิ่งมีชีวิตมา 1 ชนิด และทำผังสรุปส#งครูผู,สอน - สื่อ power point เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับ วิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิต 30 นาที 5. ขั้นประเมิน (Evaluation) 5.1 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน โดยการสังเกต การตอบคำถาม 5.2 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน จากการทำ แผนผังความคิด 10. สื่อการเรียนรู/ / แหลoงเรียนรู/ สื่อการเรียนรู, - หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตรGและเทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 - สื่อ power point เรื่อง หลักฐานที่บ#งบอกถึงวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต ลงชื่อ..................................................ผู,สอน (............................................) ลงชื่อ...................................................ผู,นิเทศ (............................................)
บันทึกผลการจัดการเรียนรู/ ผลการจัดการเรียนรู/ ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ปpญหา และอุปสรรค ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... แนวทางแก/ไข / แนวทางการพัฒนา ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ..................................................ครูผู,สอน (..........................................................) ความคิดเห็นของผู/บริหารสถานศึกษา/ ผู/แทน/ ผู/นิเทศ/ หัวหน/ากลุoมสาระการเรียนรู/ .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ (............................................)
ภาคผนวก
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคP เรื่อง...........................................................ชั้น............วันที่................................... เลขที่ ใฝ}เรียนรู, มุ#งมั่น ในการ ทำงาน มีความ รับผิดชอบ รวม คะแนน ระดับ คุณภาพ 3 2 1 3 2 1 3 2 1 พฤติกรรม ชื่อ-สกุล
แบบประเมินใบงาน ชั้นมัธยมศึกษาปvที่ 4 ห/อง …. คำชี้แจง ให,ครูผู,สอนประเมินใบงานของนักเรียนแล,วให,ทำเครื่องหมาย Ö ลงในช#องที่ตรงกับระดับคะแนน เลขที่ ชื่อ-สกุล ระดับคุณภาพ สืบค้นข้อมูลได้ถูกต้อง เขียนได้ตรงประเด็น ตามที;กําหนดไว้ ทํางานเสร็จทันเวลาที; กําหนด 3 2 1 3 2 1 3 2 1
คำชี้แจง 1. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคGมีทั้งหมด 3 ด,าน ใช,ประเมินคุณลักษณะ ใฝ}เรียนรู, มุ#งมั่น ในการทำงาน และมีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปNที่ 4 ในรายวิชาชีววิทยา โดยครูผู,สอนให, คะแนนตามเกณฑGการให,คะแนนลงในช#องว#างหลังรายการประเมินแต#ละข,อที่ตรงกับการแสดงออกของ นักเรียนมากที่สุด 2. เกณฑGการให,คะแนน พฤติกรรม ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. ใฝ}เรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียนและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียน ไม#เล#นใน เวลาที่ครูสอน และส#งเสียง รบกวนเพื่อนเปuนบางครั้ง ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. มุ#งมั่นในการ ทำงาน มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน ด,วยความเพียรพยายาม และ อดทนเพื่อให,งานสำเร็จ ตามเปéาหมาย มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน เปuนบางครั้ง ชอบเล#นใน เวลาเรียนบ,างเปuนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความอดทนในการ ทำงานให,สำเร็จเท#าที่ควร ไม#มีความตั้งใจ ไม#มีความ รับผิดชอบในการปฏิบัติ หน,าที่การงานและ ไม#มี ความอดทน ทำงานไม# สำเร็จตามเปéาหมาย ชอบ เล#นในเวลาเรียน ไม#สนใจ งานที่ได,รับมอบหมาย 3. มีความ รับผิดชอบ รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปuนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑGการประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑGการตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
3. เกณฑGการให,คะแนนใบงาน รายการประเมิน ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. นักเรียนสืบค,นข,อมูลได, ถูกต,อง มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่น#าเชื่อถือและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่ที่ค#อนข,างน#าเชื่อถือ และเข,าร#วมกิจกรรมการ เรียนรู, ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. นักเรียนเขียนได้ตรง ประเด็นตามที;กําหนดไว้ ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ครบถ,วนสมบูรณG และมี ความตั้งใจในการทำงาน เพื่อให,งานสำเร็จตาม เปéาหมาย ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ชอบเล#นในเวลาเรียนบ,าง เปuนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความ อดทนในการทำงาน ตอบคำถามไม#ตรงตาม ประเด็นที่กำหนด ไม#มี ความตั้งใจในการทำงาน ไม#สนใจงานที่ได,รับ มอบหมาย 3. ทำงานเสร็จทันเวลาที่ กำหนด รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปuนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑGการประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑGการตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
ใบงาน เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต คำชี้แจง : ระบุชื่อนักวิทยาศาสตรGที่เสนอแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตต#อไปนี้ให,ถูกต,อง ข/อ แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการ นักวิทยาศาสตรPผู/เสนอแนวคิด 1 การเปลี่ยนแปลงโครงสร,างของสิ่งมีชีวิตที่ เกิดขึ้นจากการใช,และไม#ใช, จะยังคงอยู#ภายใน ชั่วรุ#นนั้น และสามารถถ#ายทอดไปยังรุ#น ลูกหลานต#อไปได, ................................................................................ 2 สิ่งมีชีวิตแต#ละตัวจะมีความสามารถในการอยู# รอดและถ#ายทอดลักษณะต#าง ๆ เหล#านั้นไป ยังสิ่งมีชีวิตรุ#นลูกหลานได,แตกต#างกัน................................................................................ 3 การอยู#รอดของสมาชิกในสิ่งแวดล,อมเปuนผล มาจากลักษณะทางพันธุกรรมที่แตกต#างกัน สิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะเหมาะสมกับสิ่งแวดล,อม จะมีโอกาสอยู#รอดและให,กำเนิดลูกหลานได, มากกว#าสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะไม#เหมาะสมกับ สิ่งแวดล,อม ................................................................................ 4 อวัยวะส#วนใดของสิ่งมีชีวิตที่มีการใช,งานมาก ในการดำรงชีวิตจะมีขนาดใหญ#และแข็งแรง ขึ้น ส#วนอวัยวะใดของสิ่งมีชีวิตที่ไม#ค#อยได,ใช, งานจะอ#อนแอลง และเสื่อมลงไปในที่สุด ................................................................................ 5 สิ่งมีชีวิตจะมีการปรับตัวเชิงวิวัฒนาการให, สามารถดำรงชีวิตอยู#ในสิ่งแวดล,อมต#าง ๆ ทำ ให,เกิดความแตกต#างไปจากสปNชีสGเดิมมากขึ้น จนเกิดเปuนสปNชีสGใหม#ในที่สุด ................................................................................
เฉลยใบงาน เรื่อง แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต คำชี้แจง : ระบุชื่อนักวิทยาศาสตรGที่เสนอแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตต#อไปนี้ให,ถูกต,อง ข/อ แนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการ นักวิทยาศาสตรPผู/เสนอแนวคิด 1 การเปลี่ยนแปลงโครงสร,างของสิ่งมีชีวิตที่เกิด จากการใช,และไม#ใช, ซึ่งจะยังคงอยู#ภายในชั่ว รุ#นนั้น และสามารถถ#ายทอดไปยังรุ#นลูกหลาน ต#อไปได, ................................................................................ 2 สิ่งมีชีวิตแต#ละตัวจะมีความสามารถในการอยู# รอดและถ#ายทอดลักษณะต#าง ๆ เหล#านั้นไป ยังสิ่งมีชีวิตรุ#นลูกหลานได,แตกต#างกัน................................................................................ 3 การอยู#รอดของสมาชิกในสิ่งแวดล,อมเปuนผล มาจากลักษณะทางพันธุกรรมที่แตกต#างกัน สิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะเหมาะสมกับสิ่งแวดล,อม จะมีโอกาสอยู#รอดและให,กำเนิดลูกหลานได, มากกว#าสิ่งมีชีวิตที่มีลักษณะไม#เหมาะสมกับ สิ่งแวดล,อม ................................................................................ 4 อวัยวะส#วนใดของสิ่งมีชีวิตที่มีการใช,งานมาก ในการดำรงชีวิตจะมีขนาดใหญ#และแข็งแรง ขึ้น ส#วนอวัยวะใดของสิ่งมีชีวิตที่ไม#ค#อยได,ใช, งานจะอ#อนแอลง และเสื่อมลงไปในที่สุด ................................................................................ 5 สิ่งมีชีวิตจะมีการปรับตัวเชิงวิวัฒนาการให, สามารถดำรงชีวิตอยู#ในสิ่งแวดล,อมต#าง ๆ ทำ ให,เกิดความแตกต#างไปจากสปNชีสGเดิมมากขึ้น จนเกิดเปuนสปNชีสGใหม#ในที่สุด ................................................................................ ฌอง ลามารGก ชาลสG ดารGวิน ชาลสG ดารGวิน ฌอง ลามารGก ชาลสG ดารGวิน
เแผนการจัดการเรียนรู/ที่ 11 หน#วยการเรียนรู,ที่ 3 วิวัฒนาการ เรื่อง พันธุศาสตร=ประชากร ชื่อวิชา ชีววิทยา รหัสวิชา ว 32142 กลุ#มสาระการเรียนรู,วิทยาศาสตร=และเทคโนโลยี ชั้นมัธยมศึกษาปLที่ 4 ภาคเรียนที่ 2 เวลา 3 ชั่วโมง ชื่อผู,สอน นางสาวชญานิศ เงินเจือ โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย ชลบุรี .......................................................................................................................................................... 1. สาระการเรียนรู/ / ตัวชี้วัด สาระชีววิทยา 2. เข,าใจการถ#ายทอดลักษณะทางพันธุกรรม การถ#ายทอดยีนบนโครโมโซม สมบัติและหน,าที่ของสาร พันธุกรรม การเกิดมิวเทชัน เทคโนโลยีทางดีเอ็นเอ หลักฐาน ข,อมูลและแนวคิดเกี่ยวกับวิวัฒนาการของ สิ่งมีชีวิตภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กการเกิดสปLชีส=ใหม#ความหลากหลายทางชีวภาพกำเนิดของส#งิมีชีวิต ความหลากหลายของสิ่งมีชีวิต และอนุกรมวิธาน รวมทั้งนำความรู,ไปใช,ประโยชน= ผลการเรียนรู/ ผลการเรียนรู,ที่ 14 ระบุสาระสำคัญและอธิบายเงื่อนไขของภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก ป_จจัยที่ทำ ให,เกิดการ เปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลในประชากร พร,อมทั้งคำนวณหาความถี่ของแอลลีลและจีโนไทป` ของประชากรโดยใช,หลักของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก 2. สาระสำคัญ พันธุศาสตร=ประชากร เปaนการศึกษาการเปลี่ยนแปลงความถี่ของยีนหรือความถี่ของแอลลีลที่เปaน องค=ประกอบทางพันธุกรรมของประชากร ซึ่งมีผลต#อการเกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิต การหาความถี่ของแอลลีลในประชากร เปaนการหาปริมาณของแอลลีลชนิดต#าง ๆ เมื่อคิดเปaนสัดส#วนของ จำนวนแอลลีลทั้งหมดของยีนตำแหน#งเดียวกันในประชากร มีสูตร ดังนี้ ความถี่ของแอลลีล =จำนวนแอลลีลที่ปรากฏในจีโนไทป3ในประชากร จำนวนแอลลีลทั้งหมดในประชากร กฎของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก กล#าวว#า เมื่อประชากรอยู#ในภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก ความถี่ของแอลลีล หรือความถี่ของจีโนไทป`ในยีนพูลจะคงที่ไม#เปลี่ยนแปลง ซึ่งผลรวมของแอลลีลของยีนหนึ่ง ๆ ในประชากร จะเท#ากับ 1 เสมอ (p + q = 1) และประชากรต,องอยู#ภายใต,เงื่อนไขต#าง ๆ ได,แก# ประชากรมีขนาดใหญ#ไม#มี การถ#ายเทยีนระหว#างกลุ#มประชากร ไม#มีการเกิดมิวเทชัน สมาชิกทุกตัวมีโอกาสผสมพันธุ=ได,เท#ากัน และไม#เกิด การคัดเลือกโดยธรรมชาติ ซึ่งจากกฎของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก สามารถใช,คาดคะเนความถี่ของแอลลีล เกี่ยวกับโรค
ทางพันธุกรรมในยีนพูลของประชากร เช#น โรคโลหิตจางชนิดซิกเคิลเซลล= โรคผิวเผือก ป_จจัยที่ทําให,เกิดการ เปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีล ซึ่งมีผลทําให,สิ่งมีชีวิตเกิดวิวัฒนาการ มีดังนี้ - การเปลี่ยนแปลงความถี่แบบไม#เจาะจงมีลักษณะแบบสุ#มและไม#มีทิศทางที่แน#นอนแบ#งออก 2 ประเภท คือ ผลกระทบจากผู,ก#อตั้ง (founder effect) เปaนการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลที่เกิดกับกลุ#ม ประชากรที่ มีขนาดเล็ก ที่เปaนผลจากการอพยพ การแยกตัวของกลุ#มประชากรที่มีขนาดใหญ#ไปอยู#ในแหล#งที่ อยู#ใหม#ที่อุดมสมบูรณ=และประสบความสําเร็จในการเพิ่มจํานวนประชากร และปรากฏการณ=คอขวด (bottleneck effect) เปaนการเปลี่ยนแปลงความถี่ของแอลลีลที่เกิดกับกลุ#มประชากรที่มีขนาดใหญ#และมี ความหลากหลายทาง พันธุกรรม แต#มีเหตุการณ=ทําให,เกิดการลดจํานวนประชากรอย#างรวดเร็ว เช#น ภัยพิบัติทางธรรมชาติต#าง ๆ ซึ่ง ประชากรที่รอดชีวิตจะสามารถเพิ่มจํานวนขึ้นมาใหม# แต#จะมีการเปลี่ยนแปลง ของความถี่แอลลีลที่อาจมีบาง แอลลีลหายไป และบางแอลลีลเพิ่มขึ้นมา - การถ#ายเทเคลื่อนย,ายยีนที่เกิดจากการอพยพเข,าหรืออพยพออกของสมาชิกในประชากรทําให,ความถี่ ของแอลลีลในประชากรสองกลุ#มมีความแตกต#างกันน,อยลง จนเปรียบเสมือนประชากรเดียวกัน - การเลือกคู#ผสมพันธุ=ทําให,สมาชิกบางส#วนไม#มีโอกาสผสมพันธุ=ส#งผลต#อความถี่แอลลีลในยีนพูลของ ประชากรรุ#นต#อไป - มิวเทชันทําให,มีการสร,างแอลลีลใหม#ในยีนพูลของประชากรซึ่งหากการเกิดมิวเทชันเปaนลักษณะที่ดี และเหมาะสมต#อสภาพแวดล,อม แอลลีลใหม#จะถูกสะสมไว,ในยีนพูลทําให,เกิดความหลากหลายทางพันธุกรรม ของประชากร แต#หากเกิดมิวเทชันเปaนลักษณะที่ไม#ดีและไม#เหมาะสมต#อสภาพแวดล,อม ลักษณะนั้นจะถูกคัด ทิ้งออกไป - การคัดเลือกโดยธรรมชาติเปaนกลไกพื้นฐานของการเกิดวิวัฒนาการร#วมกับกลไกอื่น ๆ โดยการ คัดเลือก โดยธรรมชาติจะทําให,ประชากรที่มีลักษณะเหมาะสมกับสิ่งแวดล,อมสามารถดํารงชีวิตและแพร#พันธุ= ประชากรในรุ#นต#อไป ซึ่งสิ่งมีชีวิตจะอาศัยการปรับเปลี่ยนลักษณะทางสรีระ พฤติกรรม และรูปแบบการ ดํารงชีวิตที่กลมกลืนกับสิ่งแวดล,อม แต#สําหรับประชากรที่ไม#เหมาะสมกับสิ่งแวดล,อมนั้นจะถูกคัดทิ้งและลด จํานวนลงไป ซึ่งมีผลทําให,แอลลีลบางแอลลีลในประชากรมีจํานวนมากขึ้น บางแอลลีลมีจํานวนลดลง 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายทฤษฎีของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กและภาวะดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กได,(K) 2. นักเรียนสามารถคํานวณความถี่ของแอลลีลและความถี่ของจีโนไทป`ในกลุ#มประชากรที่อยู#ภายใต,ภาวะ ดุลของฮาร=ดี- ไวน=เบิร=กได,(K) 3. นักเรียนสามารถประยุกต=ใช,ความรู,จากภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กในการหาความถี่ของแอลลีลของ โรคทางพันธุกรรมได, (K) 4. นักเรียนสามารถทําตามขั้นตอนการหาความถี่ของแอลลีลและความถี่ของจีโนไทป`ในกลุ#มประชากรที่อยู# ภายใต,ภาวะดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กได, (P) 5. นักเรียนมีความสนใจใฝ}รู,ในการศึกษา (A)
4. สาระการเรียนรู/ สาระการเรียนรู/แกนกลาง เมื่อประชากรอยู#ในภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก โดยกลุ#มประชากรมีขนาดใหญ#ไม#มีการถ#ายเทยีน ระหว#างกลุ#มประชากรไม#เกิดมิวเทชัน สมาชิกทุกตัวมีโอกาสผสมพันธุ=ได,เท#ากัน และไม#เกิดการคัดเลือกโดย ธรรมชาติ จะทําให,ความถี่ของแอลลีลของลักษณะนั้นไม#เปลี่ยนแปลงไม#ว#าจะผ#านไปกี่รุ#นก็ตามเปaนผลให, ลักษณะนั้นไม#เกิดวิวัฒนาการ การเปลี่ยนแปลงความถี่ของยีนหรือแอลลีลในประชากร เกิดจากป_จจัยหลายประการนําไปสู#การเกิด วิวัฒนาการ 5. สมรรถนะสำคัญของผู/เรียน 1. ความสามารถในการคิด 2. ความสามารถในการแก,ป_ญหา 3. ความสามารถในการใช,เทคโนโลยี 6. คุณลักษณะอันพึงประสงคO 1. ใฝ}เรียนรู, 2. มุ#งมั่นในการทำงาน 3. มีความรับผิดชอบ 7. หลักฐานการเรียนรู/ - ใบงาน - แผนผังความคิด 8. การวัดและประเมินผล รายการ วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑOการวัด เมื่อนักเรียนได,เรียนตามแผนการจัดการเรียนรู,นี้แล,ว ด/านความรู/ (Knowledge) 1. นักเรียนสามารถอธิบายทฤษฎีของ ฮาร=ดี-ไวน=เบิร=กและภาวะดุลของฮาร= ดี-ไวน=เบิร=กได, - การตอบข,อคำถาม ในชั้นเรียน - ใบงาน - แบบบันทึกการให, คะแนน - ตอบคำถามครบและ ถูกต,อง ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑ=
รายการ วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑOการวัด 2. นักเรียนสามารถคํานวณความถี่ ของแอลลีลและความถี่ของจีโนไทป` ในกลุ#มประชากรที่อยู#ภายใต,ภาวะดุล ของฮาร=ดี- ไวน=เบิร=กได, 3. นักเรียนสามารถประยุกต=ใช,ความรู, จากภาวะสมดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก ในการหาความถี่ของแอลลีลของโรค ทางพันธุกรรมได, ด/านกระบวนการ (Process) 4. นักเรียนสามารถทําตามขั้นตอน การหาความถี่ของแอลลีลและความถี่ ของจีโนไทป`ในกลุ#มประชากรที่อยู# ภายใต,ภาวะดุลของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก ได, - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียนขณะทำใบงาน และการนำเสนองาน - แผนผังความคิด - แบบบันทึกการให, คะแนน - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑ= ด/านคุณลักษณะอันพึงประสงคO (Attribute) 5. นักเรียนมีความสนใจใฝ}รู,ในการ ศึกษา - สังเกตพฤติกรรมของ นักเรียน ขณะเรียน และขณะทำงาน - แบบประเมิน คุณลักษณะอันพึง ประสงค= - ได,คะแนนการประเมิน ≥ 80 % ถือว#าผ#านเกณฑ=
9. การจัดกิจกรรมการเรียนรู/ ชั่วโมงที่ 1-3 ใช,รูปแบบการจัดการเรียนรู,แบบวัฏจักรการเรียนรู, 5 ขั้น (5E) ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา 1. ขั้นสร,างความสนใจ (Engagement) 1.1 ครูถามคำถาม เพื่อทบทวนความรู,เดิมของ นักเรียนว#า แนวคิดของชาลส= ดาร=วิน สนับสนุนการ เกิดวิวัฒนาการของสิ่งมีชีวิตอย#างไร (แนวตอบ แนวคิดการคัดเลือกโดยธรรมชาติของ ชาลส= ดาร=วิน กล#าวว#า สิ่งมีชีวิตที่ถูกคัดเลือกให,อยู# ในสิ่งแวดล,อมจะอาศัยการปรับเปลี่ยนสรีระ พฤติกรรม และรูปแบบการดำรงชีวิต ซึ่งการ ปรับเปลี่ยนของสิ่งมีชีวิตเหล#านี้มีผล ทำให,สิ่งมีชีวิต เกิดวิวัฒนาการ) - สื่อ power point เรื่อง พันธุศาสตร= ประชากร 5 นาที 2. ขั้นสำรวจและค,นหา (Exploration) 2.1 ให,นักเรียนครูให,นักเรียนศึกษา ดังต#อไปนี้ - การหาความถี่ของแอลลีลในกลุ#มประชากร ซึ่งมีสูตรคำนวณ ดังนี้ ความถี่ของแอลลีล = จำนวนแอลลีลที่ปรากฏใน จีโนไทป`ในประชากร/จำนวนแอลลีลทั้งหมดใน ประชากร - กฎของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก ที่มีใจความสำคัญว#า ความถี่ของแอลลีล และความถี่ของจีโนไทป`ในยีนพูล ของประชากรจะมีค#าคงที่ในทุก ๆ รุ#น ถ,าไม#มีป_จจัย บางประการมาเกี่ยวข,อง - การหาความถี่ของแอลลีลที่ทําให,เกิดโรคผิว เผือก และแอลลีลของคนที่เปaนพาหะ จากการใช,กฎ ของฮาร=ดี-ไวน=เบิร=ก - การเปลี่ยนแปลงความถี่ยีนอย#างไม#เจาะจง ซึ่งแบ#งออกเปaน 2 สถาณการณ=ได,แก# ผลกระทบ จากผู,ก#อตั้ง และปรากฏการณ=คอขวด - สื่อ power point เรื่อง พันธุศาสตร= ประชากร - หนังสือเรียน รายวิชาเพิ่มเติม วิทยาศาสตร=และ เทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 40 นาที
ขั้นตอนการเรียนรู/ กิจกรรมการเรียนการสอน สื่อประกอบ เวลา - การถ#ายเทเคลื่อนย,ายยีน เปaนการเคลื่อนย,าย แอลลีลจากประชากรหนึ่งไปยังอีกประชากรหนึ่ง ของสปLชีส=เดียวกัน ซึ่งมีผลต#อการเปลี่ยนแปลง ความถี่ของแอลลีล - การกลาย ซึ่งมีผลทำให,เกิดลักษณะใหม#ในกลุ#ม ประชากร - การคัดเลือกโดยธรรมชาติ 2.2 หลังจากการสืบค,นให,นักเรียนทำใบงาน 3. ขั้นอธิบายและสรุปผล (Explanation) 3.1 ครูและนักเรียนร#วมกันอภิปราย เรื่อง พันธุศาสตร=ประชากร - สื่อ power point เรื่อง พันธุศาสตร= ประชากร 50 นาที 4. ขั้นขยายความรู, (Elaboration) 4.1 ให,นักเรียนทำแผนผังสรุป เรื่อง กฎของฮาร=ดี- ไวน=เบิร=ก - สื่อ power point เรื่อง พันธุศาสตร= ประชากร 25 นาที 5. ขั้นประเมิน (Evaluation) 5.1 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน โดยการสังเกต การตอบคำถาม 5.2 ประเมินผลการเรียนรู,ของผู,เรียน จากการทำ แผนผังความคิด
10. สื่อการเรียนรู/ / แหลpงเรียนรู/ สื่อการเรียนรู, - หนังสือเรียนรายวิชาเพิ่มเติมวิทยาศาสตร=และเทคโนโลยี ชีววิทยา เล#ม 2 - สื่อ power point เรื่อง พันธุศาสตร=ประชากร ลงชื่อ..................................................ผู,สอน (............................................) ลงชื่อ...................................................ผู,นิเทศ (............................................)
บันทึกผลการจัดการเรียนรู/ ผลการจัดการเรียนรู/ ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ปqญหา และอุปสรรค ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... แนวทางแก/ไข / แนวทางการพัฒนา ชั่วโมงที่........... ................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ..................................................ครูผู,สอน (..........................................................) ความคิดเห็นของผู/บริหารสถานศึกษา/ ผู/แทน/ ผู/นิเทศ/ หัวหน/ากลุpมสาระการเรียนรู/ .............................................................................................................................................................. ............................................................................................................................................................................... ลงชื่อ............................................ (............................................)
ภาคผนวก
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงคO เรื่อง...........................................................ชั้น............วันที่................................... เลขที่ ใฝ}เรียนรู, มุ#งมั่น ในการ ทำงาน มีความ รับผิดชอบ รวม คะแนน ระดับ คุณภาพ 3 2 1 3 2 1 3 2 1 พฤติกรรม ชื่อ-สกุล
แบบประเมินใบงาน ชั้นมัธยมศึกษาปwที่ 4 ห/อง …. คำชี้แจง ให,ครูผู,สอนประเมินใบงานของนักเรียนแล,วให,ทำเครื่องหมาย Ö ลงในช#องที่ตรงกับระดับคะแนน เลขที่ ชื่อ-สกุล ระดับคุณภาพ สืบค้นข้อมูลได้ถูกต้อง เขียนได้ตรงประเด็น ตามที;กําหนดไว้ ทํางานเสร็จทันเวลาที; กําหนด 3 2 1 3 2 1 3 2 1
คำชี้แจง 1. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค=มีทั้งหมด 3 ด,าน ใช,ประเมินคุณลักษณะ ใฝ}เรียนรู, มุ#งมั่น ในการทำงาน และมีความรับผิดชอบของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปLที่ 4 ในรายวิชาชีววิทยา โดยครูผู,สอนให, คะแนนตามเกณฑ=การให,คะแนนลงในช#องว#างหลังรายการประเมินแต#ละข,อที่ตรงกับการแสดงออกของ นักเรียนมากที่สุด 2. เกณฑ=การให,คะแนน พฤติกรรม ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. ใฝ}เรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียนและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีความตั้งใจเรียน แสวงหา ความรู,ในการเรียน ไม#เล#นใน เวลาที่ครูสอน และส#งเสียง รบกวนเพื่อนเปaนบางครั้ง ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. มุ#งมั่นในการ ทำงาน มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน ด,วยความเพียรพยายาม และ อดทนเพื่อให,งานสำเร็จ ตามเปçาหมาย มีความตั้งใจและรับผิดชอบ ในการปฏิบัติหน,าที่การงาน เปaนบางครั้ง ชอบเล#นใน เวลาเรียนบ,างเปaนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความอดทนในการ ทำงานให,สำเร็จเท#าที่ควร ไม#มีความตั้งใจ ไม#มีความ รับผิดชอบในการปฏิบัติ หน,าที่การงานและ ไม#มี ความอดทน ทำงานไม# สำเร็จตามเปçาหมาย ชอบ เล#นในเวลาเรียน ไม#สนใจ งานที่ได,รับมอบหมาย 3. มีความ รับผิดชอบ รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปaนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑ=การประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑ=การตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน
3. เกณฑ=การให,คะแนนใบงาน รายการประเมิน ระดับคุณภาพการประเมิน ดี(3) พอใช/ (2) ปรับปรุง (1) 1. นักเรียนสืบค,นข,อมูลได, ถูกต,อง มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่น#าเชื่อถือและเข,า ร#วมกิจกรรมการเรียนรู, มีการแสวงหาความรู,ในการ เรียน เลือกแหล#งสืบค,น ข,อมูลที่ที่ค#อนข,างน#าเชื่อถือ และเข,าร#วมกิจกรรมการ เรียนรู, ไม#ตั้งใจเรียน ไม#แสวงหา ความรู, ส#งเสียงดังและ เล#นในขณะที่ครูสอน 2. นักเรียนเขียนได้ตรง ประเด็นตามที;กําหนดไว้ ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ครบถ,วนสมบูรณ= และมี ความตั้งใจในการทำงาน เพื่อให,งานสำเร็จตาม เปçาหมาย ตอบคำถามได,ตรงตาม ประเด็นที่กำหนดไว, ชอบเล#นในเวลาเรียนบ,าง เปaนบางครั้ง ไม#ค#อยมีความ อดทนในการทำงาน ตอบคำถามไม#ตรงตาม ประเด็นที่กำหนด ไม#มี ความตั้งใจในการทำงาน ไม#สนใจงานที่ได,รับ มอบหมาย 3. ทำงานเสร็จทันเวลาที่ กำหนด รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานตรงเวลา รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาเปaนบางครั้ง ไม#รับผิดชอบงานที่ได,รับ มอบหมาย ส#งงานไม#ตรง เวลาบ#อยครั้ง 3. เกณฑ=การประเมิน 7 - 9 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับดี 4 - 6 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปานกลาง 0 - 3 คะแนน มีคุณลักษณะอยู#ในระดับปรับปรุง 4. เกณฑ=การตัดสิน มีผลการประเมินอยู#ตั้งแต# 7 คะแนนขึ้นไป (80 %) ถือว#าผ#าน