ĐH 074

BDQ coù hai trung taâm huaán luyeän taïi Trung Hoøa
(Cuû Chi-Haäu Nghóa) vaø Duïc Myõ (Khaùnh Hoøa). Ñaây chính
laø loø luyeän theùp, huaán luyeän taân binh cuøng vôùi caùc Khoaù
hoïc veà Röøng Nuí Sình Laày-Bieät Ñoäng, cho caùc caáp Haï Só
quan vaø Sæ Quan/QLVNCH.

Trong suoát cuoäc chieán Ñoâng Döông laàn thöù hai (1960-
1975), daân chuùng soáng ôû Vuøng 4 Chieán Thuaät, khoâng ai laø
khoâng bieát tôùi uy danh löøng laãy cuûa nhöõng Con Coïp, thuoäc
caùc Tieåu Ñoaøn 41,42,43 vaø 44 BDQ. Naêm 1967, Tieåu Ñoaøn
37 BDQ laø ñôn vò duy nhaát cuûa QLVNCH, ñöôïc bieät phaùi
cho Hoa Kyø, ñeå traán giöõ caên cöù Khe Sanh. Trong suoát thôøi
gian chieán ñaáu, TÑ naøy ñaõ giöõ vöõng phoøng tuyeán, duø bò baét
laøm tieàn ñoàn vaø bò coïng saûn taán coâng bieån ngöôøi.Söï kieän
treân, ñaõ laøm cho caùc quaân nhaân Hoa Kyø theâm kính neå
QLVNCH. Ngoaøi ra, hai Tieåu Ñaoøn 21 vaø 39 BDQ thuoäc
Lieân Ñoaøn 1/BDQ cuõng laø nhöõng ñôn vò thieän nhaát cuûa
binh chuûng, laøm raïng rôõ maøu muû naâu, trong cuoäc haønh quaân
Lam Sôn 719 vaø taïi maët traän Sa Huyønh (Quaûng Ngaûi) naêm
1973. Rieâng TÑ 43 BDQ laø ñôn vò cuoái cuøng, töû thuû taïi
Trung Taâm Huaán Luyeän Quang Trung, tôùi tröa 30-4-1975,
môùi buoâng suùng raõ nguõ khi coù leänh baét ñaàu haøng.

Töø naêm1966, binh chuûng BDQ caûi toå vaø thaønh laäp
caùc Lieân Ñoaøn, ñaët tröïc thuoäc Quaân Ñoaøn. Ngaøy nay khi
nhôù veà binh chuûng, nhöõng quaân nhaân caùc caáp cuûa BDQ
luoân haõnh dieän vì ñaõ laøm xong traùch nhieäm ñôøi trai. Nhieàu
caáp chæ huy cuûa binh chuûng, ñaõ ñi vaøo quaân söû nhö Chuaån
Töôùng Traàn vaên Hai, Ñaïi Taù Hoà Ngoïc Caån, Trung Taù Voõ
Vaøng, Thieáu Taù Traàn Ñình Töï..

* LÖÏC LÖÔÏNG ÑAËC BIEÄT : Chính thöùc thaønh laäp
töø naêm 1957 cho tôùi ngaøy 1-1-1963, binh chuûng LLDB thuoäc
Sôû Lieân Laïc Phuû Toång Thoáng, goàm ba cô caáu : Sôû Baéc (sau

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 151

ñoåi thaønh Nha Kyõ Thuaät), Sôû Nam (sau ñoåi thaønh Sôû Lieân
Laïc) vaø Caùc Toaùn Löïc Löôïng Ñaëc Bieät.

Sôû Baéc ñaëc traùch chieán löôïc tình baùo ngoaøi laõnh thoå
VNCH. Sôû Nam traùch nhieäm tình baùo trong nöôùc. Caùc Toaùn
LLDB coøn ñöôïc goïi Bieät Kích hay Bieät Caùch. Ñaây laø nhöõng
ñôn vò caûm töû, chuyeân hoaït ñoäng saâu trong voøng ñòch ñoùng,
khoâng ñöôïc quaân baïn yeåm trôï, neân moïi tröôøng hôïp nguy
caáp, ngöôøi Bieât Kích Quaân, phaûi töï möu sinh ñeå soáng coøn.
Töø naêm1966, Hoa Kyø chuyeån giao toaøn boä löïc löôïng Daân
Söï Chieán Ñaáu (Mike Forces) cho Boä Tö Leänh LLDB/VN.

Laø moät binh chuûng ñaëc bieät trong chieán tranh qui
öôùc, neân quaân soá LLDB ñaõ coù luùc leân tôùi 36.000 ngöôøi, bao
goàm 66 Traïi Löïc Löôïng Ñaëc Bieät, naèm raûi raùc doïc theo
bieân giôùi Vieät-Laøo-Mieân. Ñaây chính laø nhöõng chöôùng ngaïi
vaät cuûa coäng saûn Baéc Vieät, treân ñöôøng xaâm nhaäp vaøo laõnh
thoå VNCH. Vì vaäy töø naêm 1965 veà sau, nhieàu traän ñaùnh
ñaãm maùu giöõa boä ñoäi Haø Noäi vaø LLDB taïi Pleiku, Ben Het,
Ñöùc Cô, Dakto, Ñoàng Xoaøi, Loäc Ninh, Toáng Leâ Chaân,
Kaøtum, Beán Soûi..

Baét ñaàu töø naêm 1970, caùc traïi LLDB taïi vuøng bieân
giôùi bò giaûi taùn, neân Bieät Kích Quaân taïi ñaây ñöôïc chuyeån
sang Bieät Ñoäng Quaân Bieân Phoøng. Rieâng quaân soá cuûa Trung
Taâm Huaán Luyeän Haønh Quaân Delta vaø Tieåu Ñoaøn 81 Bieät
Caùch Duø, ñöôïc nhaäp chung thaønh Lieân Ñoaøn 81 Bieät Caùch
Duø, tröïc thuoäc Phoøng 3 Boä TTM.

Nhöõng ngaøy cuoái thaùng 4-75 cuûa ñaát nöôùc, Chieán
Ñoaøn 3 cuûa LD81 BCD veà baûo veä Boä TTM, ñaõ tieâu dieät
nhieàu taêng phaùo cuûa Baéc Vieät taïi Ngaõ Tö Baûy Hieàn, Beänh
Vieän Vì Daân, Laêng Cha Caû Saøi Goøn. Hai caâu thô baát huû
cuûa moät coâ giaùo, bò keït laïi trong Maët Traän An Loäc vaøo naêm
1972, ñaõ noùi leân tinh thaàn quyeát chieán vaø söï hy sinh toät cuøng
cuûa ngöôøi chieán só Löïc Löôïng Ñaëc Bieät :

‘ An Loäc Ñòa – Söû ghi chieán tích

152 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Bieät Caùch Duø – Vò Quoác vong thaân . ‘

*TRÖÔØNG VOÕ BÒ QUOÁC GIA ÑAØ LAÏT : Chính
thöùc ñöôïc thaønh laäp taïi Hueá naêm 1948, vôùi nhieäm vuï ñaøo
taïo caùc só quan trung ñoäi tröôûng. Naêm 1950, tröôøng di chuyeån
leân cao nguyeân Ñaø Laït vaø ñoåi teân laø Tröôøng Voõ Bò Lieân
Quaân. Ngaøy 29-7-1959, Boä Quoác Phoøng ban haøng Nghò
Ñònh soá 317, caûi toå cô sôû huaán luyeän treân thaønh moät Tröôøng
Cao Ñaúng chuyeân nghieäp. Theo ñoù caùc só quan toát nghieäp ,
ngoaøi caên baûn quaân söï vöõng chaéc, coøn coù trình ñoä vaên hoùa
töông ñöông vôùi baäc ñaïi hoïc. Nhöng duø lyù thuyeát laø thôøi
gian thuï huaán phaûi ñuû boán naêm vaø trình ñoä sinh vieân ñöôïc
nhaäp khoùa, phaûi coù chöùng chæ Tuù Taøi Phaàn 2- ban A-B, nhöng
thöïc teá caùc khoùa hoïc, cuõng khoâng ñoàng nhaát vaø hoaøn toaøn
tuyø theo hoaøn caûnh.

Do ñoù, töø khoùa 1 tôùi khoùa 11 phuï, thôøi gian hoïc chæ
treân moät naêm.

Töø khoùa 12 tôùi khoùa 22A naêm 1965, thôøi gian thuï
huaán töø 1 naêm röôûi – 3 naêm.

Baét ñaàu khoùa 22B (20-11-1965) cho tôùi khoùa 27, thôøi
gian thuï huaán ñuùng 4 naêm.

Khaùo 28 chæ hoïc 3 naêm röôûi.
Khoùa 29 hoïc 2 naêm röôûi.
Khoaù 30 , nhaäp hoïc ngaøy 31-1-1974, tôùi ñaàu thaùng
4-1975, di taûn veà hoïc chung vôùi Tröôøng Boä Binh Thuû Ñöùc,
ñöôïc di chuyeån tôùi Long Thaønh (Bieân Hoøa). Chæ Huy Tröôûng
ñaàu tieân cuûa Tröôøng Voõ Bò laø Trung Taù Chaix (1949) vaø
cuoái cuøng laø Thieáu Töôùng Laâm Quang Thô.
Toïa laïc treân daõy ñoài huøng vyû cuûa cao nguyeân Laâm
Vieân, ngaát ngöôûng giöõa trôøi xanh loäng gioù, Tröôøng Voõ Bò
Quoác Gia Ñaø Laït beà theá, vôùi loái kieán truùc taân kyø, goàm ñuû
caùc phoøng oác, thö vieän vaø phoøng thí nghieäm. Taát caû do nhaø
thaàu Hoa Kyø ñaûm traùch, ñöa ngoâi tröôøng leân ñòa vò ngang

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 153

haøng vôùi caùc quaân tröôøng noåi tieáng nhaát vuøng Ñoâng Nam
AÙ, cuõng nhö tröôøng Voõ Bò West Point cuûa Myõ.

Nhöõng thanh nieân thôøi ñaïi cuûa Mieàn Nam VN trong
côn ly loaïn, ai naáy ñeàu ao öôùc ñöôïc trôû thaønh Só Quan Ñaø
Laït, nhöng moät soá khoâng toaïi nguyeän vì sau naøy, ñieàu kieän
nhaäp hoïc raát khoù khaên. Sinh vieân ngoaøi vieäc phaûi coù chöùng
chæ Tuù Taøi Phaàn 2-AB, coøn phaûi qua moät kyø thi tuyeån. Vôùi
caùc thieáu nöõ VN, thì raát haõnh dieän khi ñöôïc soùng ñoâi vôùi
ngöôøi yeâu, trong boä leã phuïc Gabardine muøa ñoâng, coù maøu
Jasper vôùi huy hieäu cuûa Tröôøng, treân caàu vai ñoû vaø noùn keùt.
Töø naêm 1948 cho tôùi khi Mieàn Nam bò suïp ñoå, Tröôøng Voõ Bò
ñaõ ñaøo taïo ñöôïc 4600 só quan. Nhieàu ngöôøi ñöôïc thaêng caáp
töôùng, giöõ caùc chöùc vuï then choát trong quaân ñoäi cuõng nhö
caùc cô caáu cuûa chính phuû.

* TRÖÔØNG BOÄ BINH THUÛ ÑÖÙC : Töø thaùng 10-
1951, ñeå ñaùp öùng nhu caàu chieán tröôøng, hai trung taâm ñaøo
taïo só quan tröø bò ñöôïc thaønh laäp taïi Nam Ñònh (Baéc Phaàn)
vaø Thuû Ñöùc (Nam Phaàn). Chính khoùa 1 SQTB ñaõ ñöôïc
khai giaûng caû hai nôi keå treân.

Ñeå thoáng nhaát vieäc giaûng daïy, ñaàu naêm 1952, trung
taâm Nam Ñònh ñöôïc saùp nhaäp vaøo Thuû Ñöùc . Ngoâi tröôøng
toïa laïc treân daõy ñoài thaáp thuoäc xaõ Taêng Nhôn Phuù, quaän
Thuû Ñöùc, tænh Gia Ñònh. Töø ñoù tröôøng lieân tuïc ñöôïc xaây caát
vaø chænh trang, trôû thaønh moät trong nhöõng tröôøng Voõ Bò, ñeïp
vaø lôùn nhaát vuøng Ñoâng Nam AÙ.

Cuoái naêm 1955, tröôøng Boä Binh Thuû Ñöùc trôû thaønh
Lieân Tröôøng Voõ Khoa Thuû Ñöùc, vöøa ñaøo taïo Só Quan Tröø
Bò Boä Binh, vöøa huaán luyeän chuyeân moân cho caùc binh chuûng
nhö Thieát Giaùp, Phaùo Binh, Coâng Binh, Truyeàn Tin , Quaân
Nhu, Quaân Cuï vaø Quaân Vaän. Töø sau thaùng 10-1961, phaàn
lôùn caùc tröôøng chuyeân moân ñöôïc dôøi tôùi caùc ñòa ñieåm môùi
nhöng danh xöng Lieân Tröôøng, vaãn coøn ñöôïc xöû duïng, vì taïi

154 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Trung taâm vaãn coù ba tröôøng hieän dieän : Tröôøng Boä Binh-
Tröôøng Thieát Giaùp –Tröôøng Voõ Thuaät Theå Duïc Quaân Söï.

Chöông trình huaán luyeän cho sinh vieân só quan Thuû
Ñöùc goàm hai giai ñoaïn. Baét ñaàu töø khoùa 6 trôû veà sau, sinh
vieân toát nghieäp mang caáp baäc Chuaån uyù tröø bò. Töø thaùng 2-
1969 cho tôùi ngaøy 30-4-1975, trung taâm trôû laïi danh xöng cuû
‘ Tröôøng Boä Binh Thuû Ñöùc ‘. Sau 24 naêm hoaït ñoäng, tröôøng
ñaõ ñaøo taïo ñöôïc 69 khoùa Só Quan tröø Bò, vôùi 80.000 Só Quan.
Trong soá naøy nhieàu ngöôøi ñaõ trôû thaønh töôùng laõnh raát coù teân
tuoåi nhö Trung Töôùng Ngoâ Quang Tröôûng (Tö Leänh QÑ1),
Thieáu Töôùng Nguyeãn Khoa Nam (Tö Leänh QÑ4), Thieáu
Töôùng Buøi Theá Laân (Tö Leänh TQLC, Thieáu Töôùng Nguyeãn
Ngoïc Loan (Toång Giam Ñoác CSQG)…..

Ngaøy 27-4-1975, tröôøng töø Long Thaønh dôøi veà Thuû
Ñöùc , taïi ñòa ñieåm cuû ôû ñoài Taêng Nhôn Phuù. Saùng 30-4-
1975, xe taêng T54 cuûa coïng saûn Baéc Vieät taán coâng tröôøng
nhöng caû 4 chieác ñeàu bò sinh vieân só quan tieâu dieät baèng ñaïi
baùc 105 baén tröïc xaï cuõng nhö M72 vaø löïu ñaïn laân tinh.

* TRUNG TAÂM HUAÁN LUYEÄN HAÛI QUAÂN NHA
TRANG : Toïa laïc taïi ñöôøng Duy Taân Nha Trang, chính
thöùc khai giaûng töø thaùng 8-1952 nhöng phaûi tôùi thaùng 7-
1955, tröôøng môùi thuoäc chuû quyeàn hoaøn toaøn cuûa VNCH.

Muoán ñöôïc theo hoïc, caùc sinh vieân Haûi Quaân phaûi
coù Chöùng chæ Tuù Taøi 2-Ban B. Thôøi gian thuï huaán laø 2 naêm,
veà vaên hoùa sinh vieân coù trình ñoä töông ñöông baäc ñaïi hoïc.
Ra tröôøng, toát nghieäp mang caáp baäc Thieáu UÙy Haûi Quaân.

Do nhu caàu chieán tröôøng, töø naêm 1962-1968, sinh
vieân HQ chæ hoïc 18 thaùng. Baét ñaàu khoùa 18 cho tôùi khoùa
cuoái cuøng laø 26, sinh vieân hoïc ñuû 2 naêm. Suoát thôøi gian hoaït
ñoäng, tröôøng ñaõ ñaøo taïo ñöôïc 2538 Só Quan Haûi Quaân vaø
15.050 Chuyeân vieân Ngaønh HQ. Chæ Huy Tröôûng cuoái cuøng

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 155

cuûa tröôøng laø Phoù Ñeà Ñoác Nguyeãn Thanh Chaâu (16-1-1973
tôùi 1-4-1975).

* LIEÂN ÑOAØN NGÖÔØI NHAÙI : Neáu treân boä coù
Bieät Kich-Bieät Caùch, thì döôùi nöôùc coù Ngöôøi Nhaùi. Hoï laø
nhöõng thanh nieân thôøi ñaïi, soáng baèng lyù töôûng neân xem caùi
cheát nheï töïa loâng hoàng, khi ñöôïc giao phoù nhöõng nhieäm vuï
ñaëc bieät, voâ cuøng nguy hieåm nhö ngaên choáng laïi Ñaëc Coâng
Thuûy cuûa Baéc Vieät, vôùt mìn, gôû thuûy loâi, cöùu tuø binh..

Ñöôïc thaønh laäp töø naêm 1961, vôùi danh xöng laø ‘ Lieân
Ñoäi Ngöôøi Nhaùi’, ñöôïc huaán luyeän taïi Ñaøi Loan. Baét ñaàu
töø thaùng 10-1962, Ngöôøi Nhaùi Myõ ( Seal West Coast ), phuï
traùch huaán luyeän cho Ngöôøi Nhaùi VNCH, taïi caùc Trung Taâm
Caùt Laùi, Nha Trang, Cam Ranh vaø Vuõng Taøu. Muoán trôû
thaønh Bieät Haûi, Ngöôøi Nhaùi..caùc quaân nhaân phaûi traûi qua
nhieàu khoùa huaán luyeän gian khoå, gioáng nhö söï ñaøo taïo moät
Ñieäp Vieân Ngoaïi Haïng, trong chieán tranh nhaø ngheà. Do ñoù
Ngöôøi Nhaùi bieát söû duïng taát caû cac loaïi vuõ khí cuûa Taây
Phöông cuõng nhö Khoái Coïng Saûn, bieát caùch hoaït ñoäng, möu
sinh cuõng nhö ñaøo thoaùt , vì ñòa baøn hoaït ñoäng bao giôø cuõng
naèm saâu trong ñaát ñòch, khoâng coù quaân baïn vaø yeåm trôï.
Thôøi gian huaán luyeän cuûa Ngöôøi Nhaùi laø 16 tuaàn, keå caû 10
tuaàn leã Ñòa Nguïc. Töø naêm 1972 veà sau, quaân soá Ngöôøi
Nhaùi taêng leân 600 ngöôøi vaø trôû thaønh Lieân Ñoaøn Ngöôøi
Nhaùi , goàm caùc Toaùn Haûi Kích, Bieät Haûi, Thaùo Gôõ Ñaïn
Döôïc, Truïc Vôùt, Phoøng Thuû Haûi Caûng. Coù taát caû 6 Khoùa
Huaán Luyeän Ngöôøi Nhaùi vaø Ñôn Vò Tröôûng cuoái cuøng cuûa
Ngöôøi Nhaùi laø Haûi Quaân Trung Taù Trònh Hoøa Hieäp.

* CAÙC VÒ TÖÔÙNG LAÕNH CUÛA QLVNCH : Töø
ngaøy thaønh laäp cho tôùi khi suïp ñoå, QLVNCH coù hôn 100 vò
töôùng laõnh. Ngöôøi coù caáp baäc cao nhaát trong quaân ñoäi laø Coá
Thoáng Töôùng Leâ Vaên Tî, Toång Tham Möu Tröôûng

156 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

QDVNCH. Nhieàu töôùng laõnh ñaõ töû traän tröôùc ngaøy 30-4-
1975 nhö Coá Ñaïi Töôùng Ñoå Cao Trí, töôùng Nguyeãn Vieát
Thanh, Nguyeãn Baù Lieân, Tröông Quang AÂn, Leâ Ñöùc Ñaït,
Nguyeãn Vaên Hieáu. Ngaøy 30-4-1975, khi TT Döông Vaên Minh
ra leänh ñaàu haøng, caùc töôùng laõnh Phaïm Vaên Phuù, Nguyeãn
Khoa Nam, Leâ Vaên Höng, Traàn Vaên Hai, Leâ Nguyeân Vyõ
..ñaõ laàn löôït töï saùt ñeå baûo toaøn danh döï quaân ñoäi vaø khí tieát
cuûa keû só. Caùc töôùng Lyù Toøng Baù, Nguyeãn Vónh Nghi,Phaïm
Vaên Sang, Traàn Vaên Caåm..bi sa cô giöõa traän, coøn Ñaïi Taù
Hoà Ngoïc Caån, Tænh Tröôûng Chöông Thieän, bò VC haønh quyeát
taïi Caàn Thô vaøo ngaøy 1-5-1975 vì khoâng tuaân leänh ñaàu
haøng.

Sau ñoù hôn phaân nöûa caùc töôùng laõnh coøn laïi, ñeàu bò
baét ñi tuø taïi caùc traïi giam khoå sai töø Nam ra Baéc, taän bieân
giôùi Vieät-Laøo-Hoa. Chòu caûnh tuø toäi gaàn 17 naêm, laâu nhaát
laø caùc töôùng Leâ Minh Ñaûo, Traàn Quang Khoâi, Ñoã Keá Giai,
Leâ Vaên Thaân vaø Traàn Baù Di.

4-Noãi Baát Haïnh Cuûa QLVNCH :

Hai möôi naêm chinh chieán, ngöôøi Lính VNCH ñaõ coù
250.000 guïc ngaõ tröôùc ñaïn thuø vaø nöûa trieäu thöông binh
chòu ñôøi baát haïnh vì moät phaàn cô theå ñaõ göûi laïi sa tröôøng.
Hieän nay Chính Phuû cuõng nhö QLVNCH khoâng coøn nöûa,
nhöng trong taâm tö cuûa moïi ngöôøi ñöôïc soáng soùt qua cuoäc
ñoåi ñôøi maït kieáp, thì lyù töôûng vaø danh döï cuûa Ngöôøi Lính ,
caøng ñöôïc saùng toû, trong nieàm haõnh dieän chung cuûa quaân-
daân Mieàn Nam.

Lòch söû cuûa moät quoác gia laø nhöõng gì trung thöïc , maø
ngöôøi daân cuûa nöôùc ñoù ñaõ ghi cheùp khoâng heà theâm bôùt.
Nhôø vaäy ta môùi bieát ñöôïc veà cuoäc noäi chieán cuûa Hoa Kyø ,
xaûy ra töø naêm 1861-1865, cuøng vôùi thaùi ñoä cuûa daân chuùng
vaø chính quyeàn nöôùc Myõ taïi Mieàn Baéc laø keû thaéng traän, ñaõ

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 157

khoâng heà leân aùn, boû tuø hay traû thuø nhöõng ngöôøi Mieàn Nam
baïi traän. Ñaõ vaäy, Hoa Kyø coøn ghi ôn taát caû nhöõng chieán só
cuûa hai mieàn vöøa naèm xuoáng trong cuoäc chieán, vì lyù töôûng
rieâng cuûa hoï. Theá chieán 2 keát thuùc, Toøa AÙn quoác teá
Nuremburg, chæ keát toäi nhöõng Ñaàu Soû trong phe Truïc, maø
khoâng heà baét bôù hay gaây khoù khaên cho quaân nhaân caùc nöôùc
Ñöùc-YÙ-Nhaät.. Naêm 1920, Laõnh tuï khaùng chieán quaân Libya
laø Töôùng Mukhta, bò ngöôøi YÙ baét vaø töû hình. Nhöng chính
Toång Tö Leänh YÙ taïi Baéc Phi , laø ngöôøi ñaõ ôû laïi phaùp tröôøng,
ñeå lo laéng haäu söï cho vò anh huøng daân toäc Libya, voán laø keû
thuø cuûa ngöôøi YÙ luùc ñoù. Taïi VN, khi thöïc daân Phaùp ñaùnh
chieám ba tænh mieàn taây Nam Phaàn naêm 1867, sau ñoù laø
thaønh Haø Noäi naêm 1873. Caùc töôùng laõnh thuû thaønh ñöông
thôøi laø Phan Thanh Giaûn, Nguyeãn Tri Phöông, Hoaøng
Dieäu..ñaõ oanh lieät töû tieát theo thaønh maát vaø ñöôïc keû thuø laø
ngöôøi Phaùp, toân kính maëc nieäm nhö chính caùc töôùng laõnh
cuûa hoï. Sau roát laø soá phaän cuûa 500.000 quaân nhaân Myõ ñaõ
tham chieán taïi VN, trong soá naøy hôn 50.000 ngöôøi töû traän.
Ngaøy nay caùc chieán só treân ñaõ ñöôïc quoác daân Hoa Kyø traû
laïi coâng lyù vaø danh döï, ñeå hoï hieân ngang öôõn ngöïc, cuõng
nhö an giaác nghìn thu, beân caïnh oâng cha, moät ñôøi lieät só. Taát
caû ñaõ cheát cho lyù töôûng quoác gia, soáng vinh quang vaø yeân
nghæ trong danh döï.

Ngöôøi lính VNCH trong suoát hai möôi naêm binh löûa
cuõng vaäy, ñaõ phôi gan traûi maät ñeå baûo veä cho ñaát nöôùc vaø
maïng soáng cuûa ñoàng baøo, bò coïng saûn quoác teá Baéc Vieät
xaâm laêng gieát haïi. Toùm laïi gaàn heát cuoäc chieán, ôû ñaâu coù
coïng saûn khuûng boá cöôùp boùc gieát haïi daân laønh, laø ôû ñoù coù
söï dieän cuûa ngöôøi lính Mieàn Nam. ÔÛ ñaâu coù boùng côø vaøng
ba soïc ñoû, laø ôû ñoù ngöôøi daân trong vuøng chieán naïn, tìm ñuû
moïi caùch troán thoaùt söï keàm keïp cuûa giaëc coäng, ñeå trôû veà
vuøng quoác gia, nhôø che chôû ñuøm boïc. Ai coù laøm lính taùc
chieán hay ngöôøi caùn boä aùo ñen Bình Ñònh Noâng Thoân, Caùn

158 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Boä Xaõ Hoäi..môùi bieát ñöôïc theá naøo laø noåi thoáng khoå, treân ñe
döôùi buùa, caù naèm giöõa dao thôùt, ngöôøi daân tay khoâng höùng
hai laèn ñaïn baïn thuø, cuûa ngöôøi VN trong thôøi ly loaïn. Coù laø
ngöôøi daân bò keït trong vuøng xoâi ñaäu, löûa khoùi bom ñaïn, môùi
thaáu hieåu ñôøi ngöôøi lính gian khoå cheát choùc muoân truøng. Coù
laø ngöôøi daân queøn, ngheøo soáng ñôøi cay cöïc, môùi thöông xoùt
cho caûnh ba ñoàng, ba coäc, cuûa kieáp lính Mieàn Nam.

Trong noåi chòu ñöïng hy sinh aâm thaàm nhöng thaûm
nhaát laø ngöôøi lính ñaõ khoâng bao giôø ñöôïc moät lôøi an uûi töû teá
cuûa haäu phöông, ñeå yeân taâm tieáp tuïc caàm suùng gieát giaëc
baûo veä cho ngöôøi daân. Traùi laïi hoï coøn bò muoân ngaøn baát
haïnh ñeo ñuoåi suoát cuoäc chieán. Thaät vaäy, khi caàm suùng thì
coâ ñôn, nöûa ñöôøng bò haäu phöông, ñoàng minh vaø laõnh ñaïo
phaûn boäi baùn ñöùng. Ngaøy trôû veà thì bò giaëc traû thuø ñaày ñoaï,
roài cheát thaàm trong ñoùi ngheøo tuûi nhuïc.

Tieáp tay vôùi nhöõng taâm hoàn thaùc loaïn, aên côm quoác
gia thôø ma coïng saûn, laø boïn baùo chí quoác teá baát taøi, a dua,
xu thôøi. Nhôø vaäy maø coïng saûn Baéc Vieät, môùi coù cô hoäi tung
hoaønh moät mình moät coõi, thao tuùng veõ vôøi huyeàn thoaïi, boùp
meùp lòch söû, ñeå ñaàu ñoäc caùc theá heä VN ñang soáng trong söï
keàm keïp cuûa cheá ñoä baïo taøn, ñoäc ñaûng. Nhöng roài gieo gioù
thì phaûi gaët baûo, chính söï khoaéc laùc daïi khôø treân, ñaõ ñöa
toaøn boä ñaûng coïng saûn VN chìm trong caùi vuõng buøn oâ nhuïc,
khi bí maät lòch söû laàn löôït ñöôïc moïi phe phaùi baät mí vaø hoài
töôûng.

Nhöng ngöôøi lính VNCH töø tröôùc tôùi nay chæ bieát coù
caàm suùng ñeå chieán ñaáu giöõ nöôùc vaø baûo veä sinh maïng cho
ngöôøi khaùc, chöù khoâng quen vieát lòch söû ñeå ca tuïng moät
chieàu. Cho neân neáu coù ñöôïc moät tieáng caûm ôn hay söï hoài
phuïc danh döï, thì ñoù cuõng chæ laø söï phaûn tænh cuûa theá giôùi töï
do khi ñaõ bieát ñöôïc söï thaät cuøng yù nghóa cuûa cuoäc chieán maø
ngöôøi Mieàn Nam phaûi baùn maïng ñeå choáng ngaên giaëc Baéc
xaâm laêng tôùi giôø phuùt cuoái cuøng. Ngoaøi ra coøn coù söï töôûng

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 159

tieác muoän maøng cuûa ñoàng baøo haäu phöông, ñoái vôùi ngöôøi
chieán só VNCH, khi chính baûn thaân vaø gia ñình ngöôøi daân,
qua cuoäc ñoåi ñôøi, cuõng ñaõ trôû thaønh naïn nhaân taän tuyeät, cuûa
moät cheá ñoä baïo taøn, cuûa nhöõng con ngöôøi khoâng coù nhaân
tính, maø hoâm qua chính ngöôøi daân coi nhö thaàn thaønh, neân
ñaõ coâng khai giuùp vaø theo chuùng, ñaâm sau löng ñoàng ñoäi,
ñoàng baøo mình.

* NGÖÔI LÍNH VNCH BÒ TRÍ THÖÙC THIEÂN TAÛ ÑAÂM
SAU LÖNG :

Trong luùc ñaát nöôùc ñang laâm nguy vì giaëc xaâm laêng
phöông Baéc, trong luùc gaàn heát thanh nieân nam nöõ thuoäc moïi
taàng lôùp cuûa xaõ hoäi mieàn Nam, khoâng phaân bieät sang heøn,
kinh thöôïng, boû nhaø, boû lôùp, boû heát töông lai cuûa tuoåi treû vaø
ñôøi ngöôøi ñeå leân ñöôøng ra bieân cöông choáng giaëc thuø. Giöõa
luùc ñaát nöôùc laàm than, muoân ngöôøi khoán khoå vì chieán tranh
do Hoà Chí Minh vaø coïng saûn mang töø Lieân Xoâ-Trung Coäng
vaøo ñeå daày xeùo non soâng toå quoác, thì taïi haäu phöông Mieàn
Nam coù moät soá ngöôøi töï nhaän mình laø trí thöùc, giaùo sö, tu só,
haàu heát ñeàu ñang ñoä xuaân thì, maäp maïnh nhöng laïi tìm
caùch ñöùng beân leà cuoäc chieán baèng ñuû moïi lyù do ñeå ñöôïc
hoaõn dòch, troán nghóa vuï laøm trai trong thôøi tao loaïn. Neáu vì
sôï cheát maø troán ñi lính, thì cuõng coøn coù theå tha thöù nhöng
nhöõng haïng ngöôøi naøy, khoâng bao giôø chòu ñeå yeân cho ñoàng
baøo vaø ñaát nöôùc mình, ñang traên trôû trong côn ñau bom ñaïn,
haän thuø, ñoùi ngheøo vaø ly bieät. Hoï hoaøn toaøn khoâng thoâng
caûm cho ai heát, ngoaøi caùi lyù töôûng ñaõ thu löôïm ñöôïc, qua
saùch baùo taây phöông phaûn chieán vaø caùc kinh ñieån nhaät tuïng
cuûa thieân ñaøng xaõ hoäi chuû nghóa, trong luùc ñöôïc soáng ôû haäu
phöông, thöøa möùa vaät chaát vaø thôøi gian ñeå ñaâm thoït, phaù
hoaïi.

160 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Ngaøy nay ai cuõng bieát, cuoäc chieán Ñoâng Döông laàn
thöù hai (1955-1975) raát ña daïng, phöùc taïp, khoù coù theå ñònh
nghóa cho troïn veïn. Noùi chung tuøy theo lyù töôûng,ai muoán
goïi theá naøo cuõng ñeàu coù yù nghóa rieâng vôùi ngöôøi trong cuoäc.
Cho neân vôùi ngöôøi Mieàn Nam VN, thì ñaây laø moät cuoäc chieán
ñaáu choáng xaâm laêng. Cuoäc chieán naøy hoaøn toaøn khaùc bieät
vôùi cuoäc phaân tranh cuûa hai hoï Trònh Nguyeãn vaøo theá kyû
thöù 17, luùc ñoù chæ laø cuoäc töông taøn noài da xaùo thòt ñeå tranh
giaønh quyeàn laõnh ñaïo cuûa ñaát nöôùc. Traùi laïi cuoäc chieán laàn
naøy, ngöôøi Mieàn Nam chieán ñaáu, vöøa ñeå töï veä, vöøa baûo veä
phaân nöûa maûnh ñaát VN, ñeå khoûi bò Baéc Vieät nhuoäm ñoû
baèng chuû thuyeát coïng saûn. Nhöng vôùi boïn trí thöùc thieân taû,
phaûn chieán naèm vuøng luùc ñoù, laïi traéng trôïn phæ baùng, goïi
QLVNCH laø lính ñaùnh thueâ cho Myõ.

Chính boïn trí thöùc thieân taû naøy, ñaõ lôïi duïng töï do
baùo chí ngoân luaän cuûa VNCH, ñeå vieát laùch, boâi nhoï, xuyeân
taïc, tuyeân truyeàn phaù naùt haäu phöông, ñaâm sau löng chieán
só tuyeàn tuyeán, ñang lieàu cheát ñeå baûo veä ñoàng baøo, trong ñoù
coù caû sinh maïng kyù sinh cuûa chuùng.

* MYÕ BAÙN ÑÖÙNG VNCH CHO COÏNG SAÛN :

Baét ñaàu töø ngaøy 13-5-1968, Myõ vaø Baéc Vieät ñaõ leùn
luùt ñi ñeâm vôùi nhau taïi Paris, ñeå tìm caùch ñoåi chaùc treân thaân
xaùc cuûa VNCH. Nhöng keû caép gaëp baø giaø, neân duø haèng
tuaàn coù gaëp nhau, Kissinger vaø Leâ Ñöùc Thoï vaãn khoâng ñaït
ñöôïc moät thoûa thuaän naøo. Theo tieát loä môùi ñaây cuûa Kissinger,
trong hoài kyù ‘ The Kissinger Transcripts ‘, trong ñoù ñaõ ghi
cheùp ñaày ñuû veà moïi maùnh lôùi, thuû thuaät cuûa Myõ ñeå ve vaõn
Trung Coäng, choáng laïi Lieân Xoâ vaøo thaùng 1-1972. Cuõng
theo saùch daãn chöùng treân, thì Kissinger ñaõ laøm ñuû moïi thuû
ñoaïn, ñeå ñaït cho ñöôïc muïc ñích. Trong cuoäc, VNCH laø con
vaät teá thaàn, maø caëp Nixon vaø Kissinger ñaõ xöû duïng, neân

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 161

cuoái cuøng daãn tôùi söï chaáp nhaän nhöõng ñieàu kieän phi lyù, maø
Hoa Kyø duøng buøa vieän trôï, eùp buoäc VNCH phaûi kyù keát
trong baûn hieäp ñònh ngöng baén naêm 1973. Rieâng ñoái vôùi
Baéc Vieät, maët thaät cuõng ñaâu coù haõnh dieän gì hôn VNCH,
trong cuông vò laøm ñaày tôù Nga-Taøu. Bôûi vaäy, khi Lieân Xoâ
thaáy Myõ vaø Trung Coäng ñaõ lieân keát vôùi nhau, chaéc chaén
Taøu Coäng seõ theo Myõ, baét VC ngöng baén coù ñieàu kieän. Bôûi
vaäy, moät maët LX vieän trôï toái ña cho Haø Noäi, ñoàng thôøi ra
leänh cho VC môû heát maët traän naøy tôùi chieán dòch khaùc, maø
laàn cuoái cuøng laø ngaøy quoác haän 30-4-1975, ñöa caû nöôùc VN
trong ba möôi naêm ñaém chìm trong caûnh ngheøo ñoùi, laàm
than, haän thuø vì vuõng buøn oâ ueá cuûa caùi goïi laø thieân ñaøng xaõ
hoäi chuû nghóa.

Ngöôøi Myõ ñaõ kyù keát hieäp ñònh ngöng baén Ba Leâ,
chæ vôùi muïc ñích ruùt quaân vaø ñem tuø binh veà nöôùc, ñeå Nixon
ñaéc cöû theâm moät nhieäm kyø toång thoáng Myõ vaø Kissinger tieáp
tuïc giöõ chöùc lôùn trong chính quyeàn Hoa Kyø. Ngoaøi muïc
ñích treân, ngöôøi Myõ khoâng caàn ñeám xæa gì tôùi töông lai cuõng
nhö soá phaän cuûa ngöôøi Vieät, nöôùc Vieät.

Sau naøy, khi VNCH ñaõ suïp ñoå, nhieàu nhaân vaät quoác
teá lieân quan tôùi cuoäc chieán VN, ñeàu pheâ bình söï taéc traùch
cuûa Hoa Kyø, khi döïng leân caùi quaùi thai hieäp ñònh ngöng
baén, ñeå baùn ñöùng ñoàng minh cuûa mình. Chính TT. Nixon
cuõng ñaõ xaùc nhaän loãi laàm cuûa mình trong taùc phaåm ‘ No
More VietNam’ raèng toâi ñaõ thaáy nhöõng vaán ñeà nan giaûi cuûa
hieäp ñònh Ba Leâ nhöng quan troïng nhaát trong thoûa öùôc naøy
laø ñaõ khoâng baét buoäc Haø Noäi ruùt heát boä ñoäi ñaõ xaâm nhaäp
veà Baéc. Coøn M. Gauvin , ñaïi söù Canada taïi Hy Lap, nguyeân
chuû tòch uyû hoäi kieåm soaùt quoác teá (CICCS) taïi VN, ñaõ tuyeân
boá ‘ VNCH bi suïp ñoå hoaøn toaøn do quyeát taâm boû rôi cuûa
Hoa Kyø. Rieâng caùi hieäp ñònh ngöng baén kyù keát taïi Ba Leâ

162 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

naêm 1973, ñaõ khoâng phaûn aûnh ñöôïc yù muoán vaø nguyeän
voïng cuûa ngöôøi daân Mieàn Nam, laø muoán soáng hoøa bình vaø
khoâng bao giôø chaáp nhaän chuû nghóa coïng saûn, neân ngay töø
naêm 1954, hoï ñaõ phaûi boû mieàn Baéc ñeå vaøo Nam, chaïy troán
VC’. Nhöng pheâ bình moät caùch thaúng thaén, laø Sir
R.Thompson ‘ Söï soáng coøn cuûa Nam VN, ñaõ bò ngöôøi Myõ
töôùc ñoaït hay noùi thaúng laø baùn ñöùng. Coù laøm nhö vaäy, Hoa
Kyø môùi traùnh cho nöôùc mình bò khoûi bò saâu xeù tan naùt. Moät
ñieàu nghòch lyù khaùc laø coïng saûn Baéc Vieät, bò boù buoäc tôùi
baøn hoäi nghò, khoâng phaûi ñeå cöùu hoï, maø laø cöùu nöôùc Myõ.
Neân dó nhieân Myõ phaûi ñem ñoàng minh VNCH ra baùn ñöùng,
ñeå ñeàn ôn cöùu maïng ‘.

Ngoaøi vaán ñeà phuûi tay taïi Nam VN sau khi ñaõ ñem
ñöôïc tuø binh vaø haøi coát quaân Myõ veà, quoác hoäi Hoa Kyø coøn
boäi öôùc, khi lieân tuïc bieåu quyeát caùc ñaïo luaät ngaên caám can
thieäp baèng quaân söï cuûa Myõ taïi Nam VN, caét giaûm daàn quaân
vieän, khoâng chòu hoaùn ñoåi quaân trang quaân duïng, nhö caùc
thoûa öôùc ñaõ kyù keát . Söï baát coâng voâ lyù, ñeán ñoåi Tuyø Vieân
Quaân Söï (DAO), taïi Nam VN, ñaõ phaûi vieát ‘ Ngöôøi Lính
VNCH do ñoù, ñaõ phaûi chaáp nhaän soáng vôùi nhöõng nhu caàu,
döôùi möùc bình thöôøng, laøm cho tinh thaàn ngöôøi chieán só xuoáng
thaáp, vì bò haïn cheá caùc phöông tieän ngaên choáng giaëc ‘. Chæ
coù Robert S McNamara, cöïu boä tröôûng quoác phoøng thôøi
TT.John Kenedy, thì vaãn ngoan coá ñeå chaïy toäi, queân heát
traùch nhieäm cuûa mình, trong taùc phaåm ‘ In Retrospect : The
Tragedy and Lessons Of VN ‘, beâu xaáu vaø ñoå heát traùch nhieäm
laøm maát nöôùc cho QLVNCH.

Söï thaät, khi vieát veà Quaân Löïc VNCH, haàu heát caùc
nhaø quaân söû treân theá giôùi cuõng nhö caùc Söû Gia hieän taïi cuûa
VN nhö Nguyeãn Khaéc Ngöõ, Chaùnh Ñaïo, Phan Nhaät Nam,
Traàn Ñaïi Syõ, Phaïm Huaán, Nguyeãn Ñöùc Phöông, Phaïm Phong

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 163

Dinh, Traàn Gia Phuïng, Nguyeãn Lyù Töôûng..ñeàu ñöùng chung
treân quan ñieåm ca tuïng tinh thaàn hy sinh vaø traùch nhieäm cuûa
ngöôøi lính VNCH, ñoái vôùi ñaát nöôùc vaø ñoàng baøo. Nhôø thieän
chieán, coù kyû luaät nghieâm minh, bieát boån phaän, neân trong
suoát cuoäc chieán hai möôi naêm, duø luùc naøo VNCH cuõng bò
Baéc Vieät taán coâng leùn nhö Teát Maäu Thaân 1968, Muøa Heø
1972..nhöng Hoï ñaõ can tröôøng laät ngöôïc hoaøn caûnh, ñeå
chuyeån thaéng thaønh baïi. Haàu heát lính vaø caùc caáp chæ huy
ngoaøi chieán tröôøng, ñaõ quyeát töû trong giôø thöù 25, tôùi khi
ñöôïc leänh baét buoâng suùng cuûa Döông Vaên Minh, môùi chòu
raõ nguû.

Môùi ñaây coù nhieàu taùc phaåm ñöôïc coâng boá nhö The
Patagon Papers, Fires In The Lake cuûa Frances Fitzgeral,
The Best and The Brightest cuûa Halberstam vaø nhaát laø caùc
hoài kyù cuûa Kissinger..ñeàu cho thaáy töø khôûi ñaàu cuoäc chieàn,
ñeán khi taøn cuoäc, cho thaáy ngöôøi Myõ luoân luoân laø ñaïo dieãn
chính trong thaûm kòch VN. Trong luùc coïng saûn Baéc Vieät,
ñöôïc Taäp Ñoaøn Coïng Saûn Quoác Teá caû Lieân Hieäp Quoác,
vieän trôï quaân söï thaû daøn, thì QLVNCH bò Hoo Kyø qua Vieän
Trôï, cheøn eùp baét boù tay, neân phaûi chieán ñaáu trong nghieät
ngaõ ñeå sinh toàn. Theo Harry H Noyes, qua taùc phaåm ‘ Herdic
Allies’, vôùi tö cach laø moät só quan cao caáp cuûa Myõ , ñaõ chieán
ñaáu nhieàu naêm ngoaøi maët traän, beân caïnh QLVNCH, neân ñaõ
coù nhöõng nhaän ñònh raát thaúng thaén, traùi ngöôïc vôùi moàm meùp
mieäng löôõi boïn nhaø baùo vaø chính trò con buoân Myõ vaø taây
phöông. Theo taùc giaû treân, thì thaùi ñoä beâu xaáu hay boùp meùo
söï thaät, nhaém vaøo QLVNCH, chaúng qua chæ laø söï kyø thò
chuûng toäc thöôøng thaáy cuûa boïn da traéng, luùc naøo cuõng töï
xem mình laø vaên minh, ñöùng treân caùc daân toäc khaùc. Moät
ñieàu quan troïng khaùc, laø suoát cuoäc chieán ñaãm maùu taïi Nam
VN, ña soá daân taây phöông vaø Hoa Kyø, ñaõ bò ñieäp vieân cuûa
khoái coïng saûn, cuõng nhö KGB cuûa Lieân Xoâ, mua chuoäc hay

164 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

tuyeân truyeàn. Do ñoù luùc naøo hoï cuõng coù caûm tình vôùi Baéc
Vieät, neân cöù boùp meùo söï thaät, ñeå khinh bæ VNCH.

Baûo raèng QLVNCH khoâng chòu chieán ñaáu, troán traùch
nhieäm, chæ muoán khoaùn traéng cho quaân ñoäi Myõ, keå caû söï
oanh taïc Mieàn Baéc, laø moät ngang ngöôïc vaø phi lyù. Ñeå traû
lôøi, nhieàu ngöôøi ñaõ hoûi ngöôïc laïi ngöôøi Myõ raèng ‘ vaäy thì töø
naêm 1955-1965 vaø cuoái naêm 1971-4/1975, khoaûng thôøi gian
ñoù, ngöôøi Myõ hoaëc chöa tôùi hay ñaõ rôøi VN, vaäy ai ñaõ chieán
ñaáu vôùi boä ñoäi Baéc Vieät ?’. Coøn veà vaán ñeà oanh taïc Mieàn
Baéc, töø ñaàu tôùi cuoái coù khi naøo Hoa Kyø giao traùch nhieäm
cho Khoâng Quaân VNCH, cuõng nhö chòu cung caáp cho hoï
caùc loaïi phi cô chieán ñaáu toái taân, ñeå chieán ñaáu cho coù hieäu
quaû. Moät bí maät khaùc, laø ngöôøi Myõ daønh ñoäc quyeàn oanh
taïc Mieàn Baéc, ñeå thi haønh leänh cuûa Hoa Thònh Ñoán, laø ñem
gaàn heát soá bom ñoå xuoáng bieån hay nuùi röøng khoâng phaûi laø
muïc tieâu quaân söï caàn tieâu dieät. Bôûi vaäy laøm sao daùm giao
nhieäm cho KQ.VNCH ?

Coøn trong thôøi gian Myõ tham chieán taïi VN, môû caùc
cuoäc haønh quaân tieâu dieät coïng saûn. Taát caû ñeàu laø HAØNH
QUAÂN HOÃN HÔÏP, giöõa quaân ÑoàngMinh-Hoa Kyø vaø
VNCH, tieâu bieåu nhö HQ Cedar Faces taïi Vuøng Tam Giaùc
Saét (Bình Döông-Haäu Nghóa), ñaàu thaùng 1-1967, tieáp theo
laø HQ Toledo, muïc ñích caøn queùt Chieán Khu C vaø Cuïc R,
do Löïc Löôïng hoãn hôïp, goàm Löõ Ñoaøn 173 Nhaûy Duø-Hoa
Kyø cuøng 2 Tieåu Ñoaøn 33-35/Bieät Ñoäng Quaân/VNCH ñaûm
traùch. Ñaëc bieät taïi Ñieän Bieân Phuû KHE SANH cuoái naêm
1967, vaãn coù quaân VNCH tham dö, ñoù laø TD37- BDQ, thuoäc
Lieân Ñoaøn 1/BDQ cuûa Quaân Ñoaøn I.

Sau cuoäc chieán, ñeå chaïy toäi baùn ñöùng ñoàng
minh, cuõng nhö phaûn boäi Toå Quoác vaø ñoàng baøo mình, Hoa

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 165

Kyø vaø boïn khoa baûng-trí thöùc thaân coäng Mieàn Nam, nhöõng
ngöôøi muoân naêm trong doøng söû Vieät, ñöôïc bia ñôøi phong cho
danh hieäu laø ‘ TRI’ THÖÙC CHOÀN LUØI’, coøn caùc laõnh tuï
coïng saûn nhö Stalin, Mao Traïch Ñoâng, keå caû Hoà Chí Minh,
coi reû hôn CUÏC PHAÂN NGÖÔØI vì suoát kieáp chaúng laøm
ñöôïc moät ñieàu gì toát hay ích lôïi, ñeå giuùp cho ñaát nöôùc vaø
ñoàng baøo. Boïn trí thöùc naøy theo chaân Ngöôøi Vieät tò naïn
khaép caùc neûo ñöôøng haûi ngoaïi, vaãn soáng cao sang quyeàn
theá nhö luùc coøn traø troän trong caùc Ñaïi Hoïc, Chuøa-Nhaø Thôø,
Toøa Baùo, treân caùc trang saùch-thô, vaãn chöùng naøo taät naáy,
khoâng heà thay ñoåi löông taâm moät chuùt gì, duø phong traàn ñaõ
neám, vinh nhuïc beà beà vaø treân heát laø vaån baùm vaøo Ngöôøi
Vieät Tò Naïn Coäng Saûn ñeå maø sinh toàn, duø raèng chuùng ñaõ
noùi laø ÑAÕ ÑI HEÁt BIEÅN nhöng laïi khoâng daùm veà soáng vôùi
Vieät Coäng, ñeå höôûng Vinh Hoa Phuù Quyù, Töï Do Daân
Chuû..trong Xaõ Nghóa Thieân Ñaøng, nhö chuùng haèng ca tuïng.

Chính ngöôøi Myõ vaø boïn trí thöùc-khoa baûng thaân coäng naøy,
tröôùc sau vaãn ñoå traùch nhieäm laøm suïp ñoå Mieàn Nam cho
caùc caáp laõnh ñaïo cuûa VNCH.

Rieâng söï baûo raèng VNCH khoâng coù laõnh ñaïo xöùng
ñaùng, ngang cô ñeå ñoái ñaàu vôùi caùo giaø Hoà Chí Minh cuûa
Baéc Vieät, sau khi TT Ngoâ Ñình Dieäm bò haï saùt vaøo ngaøy 1-
11-1963, laø ñieàu suy nghó quaù ñaùng vaø ñaâu coù khaùc gì vieäc
Myõ noùi QLVNCH khoâng chieán ñaáu, maø chæ giao heát cho
quaân ñoäi Hoa Kyø.

Söï thaät, QLVNCH töø 1960-1975, ñaõ coù raát nhieàu
caáp chæ huy taøi ba laãn ñaïo ñöùc, vaên voõ veïn toaøn. Hoï ñöôïc
ñaøo taïo töø caùc quaân tröôøng noåi tieáng nhaát vuøng Ñoâng Nam
AÙ thôøi ñoù nhö Tröôøng Voõ Bò Quoác Gia Ñaø Laït, Tröôøng Boä
Binh Thuû Ñöùc, Tröôøng Ñaïi Hoïc Chieán Tranh Chính Trò,

166 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Caùc Trung Taâm Huaán Luyeän Khoâng Quaân vaø Haûi Quaân,
Hoïc Vieän Quoác Gia Haønh Chaùnh vaø Caûnh Saùt..cuõng nhö
Tröôøng Ñaïi Hoïc Quaân Söï.

Ngaøy xöa ngöôøi Lính VN, chieán ñaáu trong vinh
quang, khi trôû veà cuõng thaät hieân ngang, giöõa caûnh phu phuï
truøng phuøng, noàng aám keát laïi moái tình xöa :

‘. . . xin vì chaøng, xeáp baøo côõi giaùp
xin vì chaøng giuõ lôùp phong söông
vì chaøng tay chuoác cheùn vaøng
vì chaøng ñieåm phaán ñeo höông naõo nuøng. . .’
(Chinh Phuï Ngaâm –
Ñaëng Traàn Coân vaø Ñoaøn Thò Ñieåm)

Ngaøy nay ngöôøi chieán só VNCH khoâng coù caùi dieãm
phuùc treân, vì suoát cuoäc chieán hai möôi naêm, ngoaøi maët traän
thì choáng traû vôùi keû thuø trong noåi coâ ñoäc. Khi trôû veà laïi bò keû
thuø ñoïa ñaày, tuø nguïc vaø cheát trong uaát haän ngheïn ngaøo.

Thöû hoûi trong coõi ñôøi naøy, coù quaân ñoäi naøo baát haïnh
hôn QLVNCH ? Trong luùc ñaõ coù khoâng bieát bao nhieâu ngöôøi
hieän nay, ñang soáng thaûn nhieân khaép caùc neûo ñöôøng haûi
ngoaïi, maø haàu heát baûn thaân hoï hay con chaùu, hoâm qua vaãn
soáng nhôø söï baûo boïc cuûa lính. Trong soá naøy coù raát nhieàu
ngöôøi ñang daán thaân lo chuyeän non nöôùc. Khoâng bieát trong
taâm tö cuûa hoï, coù moät giaây phuùt naøo, do löông taâm xao ñoäng,
khieán hoï chôït nghó tôùi nhöõng ngöôøi xöa ñaõ VÒ QUOÁC VONG
THAÂN ? Cuõng may haàu heát ngöôøi Mieàn Nam, xöa nay vaãn
bieát ôn ngöôøi lính naêm naøo, nhaát laø sau ba möôi naêm qua,
ñaõ bieát heát caûnh ñoåi ñôøi oan nghieät.

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 167

Xöa NGÖÔØI LÍNH chieán ñaáu anh duõng trong khoùi
löûa ñeå baûo quoác an daân. Nay nhöõng ngöôøi lính giaø coøn soùt
laïi sau cuoäc chieán vaø lôùp haäu dueä cuûa lính naêm naøo, ñaõ vaø
ñang tieáp tuïc tranh ñaáu khoâng ngöøng, cho moät ngaøy veà
QUANG PHUÏC QUEÂ HÖÔNG ñöôïc soáng thaät vôùi töï do vaø
no aám, nhö chuùng ta hieän nay ñang höôûng taïi queâ ngöôøi.

‘toäi nghieäp, ñôøi trai chöa thoûa chí
sa tröôøng dung ruoåi ñaõ phôi thaây
ñoaøn quaân huøng lieät nay veà ñaát
hoàn vaãn quanh co giaãm loái gaày

chieàu chieàu ñöùng ngoùng ngaøn maây noåi
maø khoùc queâ höông khuaát beán bôø
nhôù luùc haùt röøng nôi chieán ñòa
moäng hoaøng hoa, kheùp giöõa hö voâ’

Xoùm Coàn
Muøa Quoác Haän

4-2005
HOÀ ÑINH
TAØI LIEÄU THAM KHAÛO :
-Baùo Chí Quoác Teá
-Quaân Söû VNCH cuûa Boä TTM
-Ngaøy Cuoái Cuøng cuûa Nguyeãn Khaéc Ngöõ
-Quaân Söû cuûa cac Söû Gia Chaùnh Ñaïo, Phan Nhaät Nam,
Nguyeãn Ñöùc Phöông,
Traàn Ñaïi Syû, Phaïm Phong Dinh, Traàn Gia Phuïng, Pham
Kim Vinh, Nguyeãn Lyù Töôûng....
-Baùo Chí VN taïi Haûi Ngoaïi
-Trang Web Ñoaøn Keát, Lòch Söû VN, Con Ong, VN Nhaät
Baùo.

168 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 169

170 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

CUOCÄ PHANÛ -CONÂ GCHÔPÙ -NHOANÙ G
cuaû

LÖ-ÕÑOANØ 3KÎ-BINH
taïi

ÑÖCÙ -HUEÄ

Chuaån-töôùng Traàn-Quang-Khoâi
Tö-leänh Löõ-ñoaøn 3 KB

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 171

Phaàn giôùi thieäu cuûa Toøa Soaïn:

Ban Bieän Taäp Ñaêc San Ña Hieäu xin haân haïnh giôùi thieäu:
NT TRAÀN QUANG KHOÂI xuaát thaân töø Khoùa 6/TVBQGVN
Toát nghieäp:
- Tröôøng Kî Binh SAUMUR, Phaùp
- Tröôøng Thieát Giaùp Luïc Quaân Hoa Kyø, Fort Knox,

Kentucky
- Tröôøng Chæ Huy Tham Möu Luïc Quaân Hoa Kyø
- Caáp baäc vaø chöùc vuï sau cuøng: Chuaån Töôùng
Tö Leänh Löõ Ñoaøn 3 Kî Binh/Quaân Ñoaøn III/QLVNCH
Sau chieán tranh VN, NT Traàn quang Khoâi bò baét vaø bò tuø
caûi taïo 17 naêm.
Ñònh cö taïi tieåu bang Virginia, Hoa Kyø, naêm 1993
Toát nghieäp tröôøng Ñaïi Hoïc Goerge Mason University, Hoa
Kyø vôùi caáp baèng MA Vaên Chöông Phaùp.

1. Tình-hình chung ôû Vuøng 3 Chieán-Thuaät
Sau khi kyù-keát Hieäp-Ñònh Paris, ñaàu naêm 1973,

Quaân-ñoäi Myõ ôû Mieàn Nam Vieät-Nam (MNVN) baét ñaàu ruùt
quaân veà nöôùc. Caùc ñôn-vò chuû-löïc cuûa CSVN ôû Vuøng 3
Chieán-Thuaät goàm coù 3 Sö-ñoaøn Boä-binh: 5, 7, 9 vaø caùc ñôn-
vò ñaëc-coâng eùm-quaân beân kia bieân-giôùi Vieät-Mieân thöôøng-
xuyeân xaâm-nhaäp vaøo laõnh-thoå nöôùc ta quaáy-nhieãu hoaëc bao-
vaây taán-coâng caùc ñoàn bieân-phoøng cuûa chuùng ta doïc theo
bieân-giôùi ôû caùc tænh Haäu-Nghóa, Taây-Ninh, Bình-Long vaø
Phöôùc-Long. Chuû-löïc cuûa Quaân-ñoaøn III goàm coù 3 Sö-ñoaøn
Boä-Binh 5, 18, 25 vaø Löõ-ñoaøn 3 Kî-Binh ñöôïc söï yeåm-trôï
tröïc-tieáp cuûa Tieåu-ñoaøn 46 Phaùo-binh 155 ly, Tieåu-ñoaøn 61
PB 105 ly vaø Lieân-ñoaøn 30 Coâng-Binh döôùi quyeàn chæ-huy
cuûa trung-töôùng Nguyeãn-Vaên-Minh, moät maët phaûi lo daøn
moûng quaân ra thay-theá Löïc-löôïng II Daõ-chieán Hoa-Kyø ñeå

172 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

baûo-veä laõnh-thoå choáng laïi chuû-tröông “daønh daân laán ñaát”
cuûa Coäng-Saûn sau khi Hieäp-Ñònh Paris ra ñôøi; maët khaùc,
Trung töôùng Nguyeãn-Vaên-Minh, tö-leänh Quaân-Ñoaøn III
phaïm sai laàm raát lôùn veà toå-chöùc vaø söû-duïng löïc-löôïng laø
giaûi-taùn Löïc-Löôïng Xung-Kích Quaân-Ñoaøn III vaø phaân-taùn
naùt Löõ-Ñoaøn 3 Kî-Binh ra töøng maûnh nhoû sau khi toâi rôøi
Löõ-ñoaøn ñi du-hoïc ôû Hoa-Kyø naêm 1972. Hai söï-kieän ñoù
laøm cho Quaân-ñoaøn III bò suy-yeáu traàm-troïng vaø hoaøn-toaøn
bò maát ñi tính di-ñoäng. Vì theá maø Loäc-Ninh bò ñòch chieám vaø
caùc ñoàn bieân-phoøng ôû Taây-Ninh laàn-laàn bò loït vaøo tay ñòch.
Thaùng 7 naêm 1973 toâi töø Myõ trôû veà nöôùc. Trung-töôùng Phaïm-
Quoác-Thuaàn cuõng vöøa thay-theá trung-töôùng Nguyeãn-Vaên-
Minh ñaûm-nhieäm chöùc-vuï Tö-leänh Quaân-ñoaøn III. OÂng nghe
tieáng toâi ñaõ töøng chæ-huy chieán-ñoaøn 318 vaø Löõ-ñoaøn 3 Kî-
binh ñaùnh thaéng nhieàu traän lôùn treân chieán-tröôøng Campuchia
töø thôøi ñaïi-töôùng Ñoã-Cao-Trí trong 2 naêm 1970-1971, neân
vaän-ñoäng xin toâi veà trôû laïi Quaân-ñoaøn III vôùi oâng. Ngaøy 7
thaùng 11 naêm 1973, toâi nhaän quyeàn chæ-huy Löõ-ñoaøn 3 Kî-
binh ôû Bieân-Hoøa.

Vieäc ñaàu tieân laø toâi gom caùc ñôn-vò Thieát-giaùp bò
phaân-taùn veà laïi Löõ-ñoaøn vaø trình Trung töôùng Thuaàn gaáp
ruùt toå-chöùc laïi Löïc-Löôïng Xung-Kích Quaân-Ñoaøn III
(LLXKQÑIII) theo moâ-hình toå-chöùc cuûa ñaïi-töôùng Ñoã-Cao-
Trí. OÂng cho toâi toaøn-quyeàn haønh-ñoäng.

Tình-hình quaân-söï caøng ngaøy caøng naëng sau khi
quaân Myõ ruùt ñi. Trong “Muøa Heø Ñoû Löûa” 1972, nhieàu chieán-
xa T-54 ñòch xuaát-hieän laàn ñaàu tieân ôû mieàn Nam treân chieán-
tröôøng ôû An-Loäc, neân toâi tieân-ñoaùn chieán-tröôøng töông-lai
chieán-xa ñòch coù theå xuaát-hieän ôû Bieân-Hoøa; toâi xin pheùp
Quaân-ñoaøn ñöôïc huaán-luyeän caùc ñôn-vò Ñòa-Phöông-Quaân
ôû Bieân-Hoøa söû duïng suùng phoùng hoûa-tieãn M72 choáng chieán-
xa vaø huaán-luyeän hoï phoái-hôïp taùc-chieán vôùi Thieát-giaùp,
ñoàng-thôøi tích-cöïc toå-chöùc ñòa-theá choáng chieán-xa ñòch

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 173

chung-quanh thaønh-phoá Bieân-Hoøa. Caùc ñöôøng xaâm-nhaäp
vaøo thaønh-phoá ñeàu ñöôïc thieát-keá ñaët mìn choáng chieán-xa
vaø haàm haøo choáng chieán-xa ñòch. Chính nhôø noã-löïc naøy
cuûa Löõ-ñoaøn 3 Kî-binh maø sau naøy trong “Chieán-Dòch Hoà-
Chí-Minh” naêm 1975 cuûa Coäng-Saûn Baéc-Vieät, Quaân-ñoaøn
4 CS ñaõ thaát-baïi trong keá-hoaïch ñaùnh chieám tænh Bieân-Hoøa
vaø Sö-ñoaøn 341 CS bò quaân ta ñaùnh baïi ôû Bieân-Hoøa trong
ngaøy 30-4-1975.

Toâi ra söùc caûi-toå laïi Löõ-ñoaøn 3 KB cho phuø-hôïp vôùi
ñòa-theá Vieät Nam. Moãi Chi-ñoäi Chieán-xa coù 3 Chieán-xa M48
thay vì 5 chieác. Toâi cô-ñoäng-hoùa Phaùo-Binh baèng caùch duøng
xe xích M548 bieán-caûi chôû phaùo 105 ly. Toâi toå-chöùc
LLXKQÑIII thaønh moät ñaïi ñôn-vò lieân-binh Thieát-giaùp –
Bieät-ñoäng-quaân – Phaùo-binh – Coâng-binh hoaøn-toaøn cô-ñoäng
goàm 3 chieán-ñoaøn : 315, 318 vaø 322. Toâi caáp baùch huaán-
luyeän taùc-chieán lieân-binh nhuaàn-nhuyeãn vaø thöôøng-xuyeân
laøm coâng-taùc tö-töôûng ñeå moïi quaân-nhaân hieåu roõ ñòch, hieåu
roõ nhieäm-vuï vaø muïc-tieâu chieán-ñaáu cuûa chuùng ta, nhaát laø
ñeå moïi chieán-só döôùi quyeàn coù nieàm tin ôû söï chæ-huy cuûa toâi.
Ñeán haï tuaàn thaùng ba, 1974, LLXKQÑIII ñaõ trôû thaønh moät
ñaïi-ñôn-vò cô-ñoäng tinh-nhueä saün-saøng leân ñöôøng chieán ñaáu.

2. Tình-hình ñaëc-bieät : Cuoäc chieán-ñaáu anh-huøng cuûa Tieåu-
ñoaøn 83 Bieät-Ñoäng-Quaân

Caên-cöù Ñöùc-Hueä naèm gaàn bieân-giôùi Vieät-Mieân thuoäc
quaän Ñöùc-Hoøa, tænh Haäu-Nghóa do Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ
Bieân-phoøng traán giöõ vôùi quaân-soá treân döôùi 420 ngöôøi cuøng
vôùi gia-ñình vôï con binh-só vaøo khoaûng 80 ngöôøi soáng trong
caên-cöù nguyeân laø moät traïi Löïc-löôïng Ñaëc-bieät cuûa Myõ ñeå
laïi. Tieåu-ñoaøn-tröôûng laø thieáu-taù Hoa-Vaên-Haïnh. Khi xaûy
ra traän chieán thì thieáu-taù Haïnh ñi nghæ pheùp vaéng maët. Thieáu-
taù Nguyeãn-Vaên-Baûo, tieåu-ñoaøn-phoù thay-theá chæ-huy.

174 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ coù 4 Ñaïi-ñoäi taùc-chieán vaø 1 Ñaïi-
ñoäi Chæ-huy vaø Coâng-vuï:

- Trung-uùy Thaïch-Thoâng chæ-huy Ñaïi-ñoäi 1,
- Trung-uùy Hieàn chæ-huy Ñaïi-ñoäi 2,
- Trung-uùy Thaát chæ-huy Ñaïi-ñoäi 3,
- Trung-uùy Tuoäi chæ-huy Ñaïi-ñoäi 4 vaø
- Thieáu-uùy Vaïng chæ-huy Ñaïi-ñoäi Chæ-huy vaø Coâng-

vuï.
Ñöôïc tin tình-baùo VC seõ ñeán ñaùnh caên-cöù, Thieáu-taù Nguyeãn-
Vaên-Baûo cho 3 Ñaïi-ñoäi taùc-chieán ra ngoaøi caên-cöù: 1 ñaïi-ñoäi
boá-trí caùc tieàn-ñoàn an-ninh xa vaø 2 ñaïi-ñoäi haønh-quaân tìm
vaø dieät ñòch ngoaøi xa caên-cöù. Coøn laïi moät ñaïi-ñoäi taùc-chieán
tröø-bò boá-phoøng trong caên-cöù.

(1) Ñeâm 27-3-1974, moät Ñaïi-ñoäi Ñaëc-coâng CS xaâm-
nhaäp ñöôïc vaøo beân trong caên-cöù Ñöùc-Hueä; vaøo luùc 02:00
giôø saùng ngaøy 28-3-1974, chuùng chieám ñöôïc moät goùc trong
caên-cöù. Ngay töø nhöõng phaùt suùng noå ñaàu tieân, thieáu-taù Baûo
bò thöông ôû chaân, goïi ñöôïc 3 Ñaïi-ñoäi taùc-chieán beân ngoaøi
gaáp ruùt trôû veà. Tieåu-ñoaøn taäp-trung laïi phaûn-coâng quyeát-
lieät. Beân ngoaøi caên-cöù, Sö-ñoaøn 5 CS (Coâng-Tröôøng 5) bao-
vaây chaët; phaùo-binh ñòch taäp-trung hoûa-löïc phaùo-kích vaøo
caên-cöù raát döõ-doäi. Beân trong caên-cöù Bieät-ñoäng-quaân vaø Ñaëc-
Coâng CS caän-chieán giaønh nhau töøng vò-trí moät, ñaùnh nhau
baèng löôõi leâ vaø löïu ñaïn. Ñeán saùng thì Ñaïi-ñoäi Ñaëc-coâng CS
bò quaân ta tieâu-dieät heát.

Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ laøm chuû tình-hình beân trong caên-
cöù, toå-chöùc laïi phoøng-thuû chaët-cheõ vaø söû-duïng phaùo-binh
cuûa Tieåu-khu Haäu-Nghóa baén yeåm-trôï hoûa-löïc chung-quanh
caên-cöù. Trong khi ñoù, caùc ñaïi-ñoäi taùc-chieán BÑQ boá-phoøng
beân trong chaën ñöùng caùc ñôït xung-phong beân ngoaøi cuûa caùc
ñôn-vò Boä-binh Sö-ñoaøn 5 CS. Hai beân giao-chieán aùc-lieät
ngaøy ñeâm khoâng ngöøng nghæ.

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 175

Tieåu-ñoaøn 36 BÑQ do thieáu-taù Leâ-Quang-Giai chæ-
huy, taêng-phaùi cho Tieåu-khu Haäu-Nghóa, vöôït soâng Vaøm Coû
Ñoâng ôû Ñöùc-Hoøa tieán veà höôùng caên-cöù Ñöùc-Hueä bò phuïc-
binh cuûa caùc ñôn-vò thuoäc Sö-ñoaøn 5 CS ôû Gioàng Thoå Ñòa
thuoäc xaõ Ñöùc-Hueä taán-coâng buoäc Tieåu-ñoaøn phaûi thoái-lui
laïi gaàn bôø soâng Vaøm Coû.

(2) Boä Tö-leänh Quaân-ñoaøn III lieàn ñieàu-ñoäng Boä Chæ-
huy Lieân-ñoaøn 33 BÑQ do trung-taù Leâ-Taát-Bieân phuï-traùch
sang Ñöùc-Hoøa cuøng vôùi Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ do thieáu-taù
Nguyeãn-Chieâu-Minh chæ-huy.

Ngaøy 31-3-1974, Ñaïi-ñoäi 3 thuoäc Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ
(khoaûng 50 ngöôøi) do trung-uùy Anh chæ-huy ñöôïc tröïc-thaêng-
vaän xuoáng caên-cöù Ñöùc-Hueä taêng-cöôøng cho Tieåu-ñoaøn 83
BÑQ, ñoàng-thôøi Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ (-) vöôït soâng Vaøm Coû
Ñoâng ôû gaàn nhaø maùy ñöôøng Hieäp-Hoøa, nhaäp vôùi Tieåu-ñoaøn
36 BÑQ laøm 2 caùnh quaân tieán song-song veà höôùng caên-cöù
Ñöùc-Hueä ôû caùch ñoù chöøng 10 caây-soá ñöôøng chim bay veà
höôùng Taây. Tieán ñöôïc chöøng 2 caây-soá, khoaûng hôn 1 Trung-
ñoaøn Boä-binh thuoäc Sö-ñoaøn 5 CS töø nhöõng vò-trí haàm-haøo
ñaøo saün, xoâng leân taán-coâng maïnh, ñoàng-thôøi phaùo-binh ñòch
taäp-trung hoûa-löïc baén xoái-xaû vaøo ñoäi-hình cuûa hai caùnh quaân
naøy gaây toån-thaát naëng. Cuoái cuøng Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ (-) vaø
Tieåu-ñoaøn 36 BÑQ buoäc phaûi gom quaân ruùt lui veà laïi beân
naøy bôø soâng Vaøm Coû (xem hình 1).

(3) Sö-ñoaøn 25 BB haønh-quaân giaûi-toûa. Tieáp theo,
Boä Tö-leänh QÑIII giao nhieäm-vuï cho Sö-ñoaøn 25 BB do
ñaïi-taù Nguyeãn-Höõu-Toaùn chæ-huy, toå-chöùc haønh-quaân giaûi-
toûa caên-cöù Ñöùc-Hueä. Ñaïi-taù Toaùn lieàn ñieàu-ñoäng caùc ñôn-
vò thuoäc Sö-ñoaøn ñang haønh-quaân trong vuøng laân-caän bieân-
giôùi töø phía Baéc ñeán giaûi-toûa (xem hình 1). Moät caên-cöù hoûa-
löïc ñöôïc thaønh-laäp taïi laøng Phöôùc-Chæ thuoäc tænh Taây-Ninh.
Caên-cöù naøy naèm caùch bieân-giôùi khoaûng 2 Km veà phía Nam

176 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

ñoàn bieân-giôùi An-Hoøa vaø caùch caên-cöù Ñöùc-Hueä khoaûng 13
Km veà phía Baéc. Ngoaøi Tieåu-ñoaøn Phaùo-binh 105 ly cô-
höõu Sö-ñoaøn phoái-trí trong caên-cöù Phöôùc-Chæ, coøn coù Trung-
ñoaøn 46/SÑ25 BB ñöôïc taêng-cöôøng Chi-ñoaøn 3/10 Thieát-
kî. Chi-ñoaøn-tröôûng Chi-ñoaøn naøy laø ñaïi-uùy Traàn-Vaên-Hieàn.
Taát caû löïc-löôïng lieân-binh naøy ñöôïc ñaët döôùi quyeàn ñieàu-
ñoäng cuûa trung-taù Cao-Xuaân-Nhuaän, trung-ñoaøn-tröôûng
Trung-ñoaøn 46 BB vaø ñöôïc giaùm-saùt chæ-huy bôûi Boä Tö-
leänh Sö-ñoaøn 25 BB ôû Cuû-Chi.

Ñeå ñoái-phoù vôùi ñoaøn quaân giaûi-toûa cuûa Sö-ñoaøn 25
BB, quaân ñòch ñaõ chuû-ñoäng toå-chöùc ñòa-theá, boá-trí quaân kín-
ñaùo chôø ñaùnh quaân tieáp-vieän. Chuùng ñaët caùc choát chaën treân
truïc tieán quaân cuûa ta khoâng vöôït qua ñöôïc, ñoàng-thôøi phaùo-
binh taàm xa cuûa chuùng naèm saâu beân kia bieân-giôùi môû nhöõng
traän ñòa-phaùo chính-xaùc, lieân-tuïc vaø aùc-lieät gaây nhieàu
thöông-vong cho Trung-ñoaøn 46 BB, laøm teâ-lieät caùc caùnh
quaân khoâng ñieàu-ñoäng ñöôïc, neân keá-hoaïch giaûi-toûa cuûa Sö-
ñoaøn 25 BB thaát-baïi. Moät phi-cô quan-saùt L19 bò phoøng-
khoâng ñòch baén rôi gaàn ñoù, Trung-ñoaøn cuõng khoâng tieáp-
cöùu noåi phi-haønh-ñoaøn. Sau ñoù quaân ñòch phaùo-kích taäp-
trung hoûa-löïc thaúng vaøo caên-cöù Phöôùc-Chæ baèng hoûa-tieãn
107 ly vaø 122 ly khieán trung-taù Cao-Xuaân-Nhuaän, trung-
ñoaøn-tröôûng Trung-ñoaøn 46/SÑ25 BB bò töû-thöông. Trong
suoát thôøi-gian gaàn moät thaùng trôøi, quaân baïn khoâng ñem laïi
moät keát-quaû khaû-quan naøo, haøng ngaøy vaãn bò phaùo-kích
doàn-daäp, tröïc-thaêng taûn-thöông vaø tieáp-teá bò baén rôùt ngay
trong caên-cöù, 1 khu truïc cô Skyraider yeåm-trôï haønh-quaân vaø
1 phi-cô DC3 thaû duø tieáp-teá bò hoûa-tieãn SA-7 baén rôùt; nhöõng
caùnh duø mang löông-thöïc vaø ñaïn-döôïc cho caên-cöù Ñöùc-Hueä
thöôøng bay ra ngoaøi voøng raøo vaø loït vaøo tay quaân ñòch. Nhö
vaäy laø caû hai noã-löïc töø phía soâng Vaøm Coû Ñoâng cuûa BÑQ
qua vaø töø phía Baéc cuûa Sö-ñoaøn 25 BB xuoáng ñeàu bò thaát-
baïi trong vieäc tieáp-cöùu Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ (xem hình 1).

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 177

(4) Nhöõng “Anh-huøng Alamo Vieät Nam”. Beân trong
caên-cöù, trong luùc ñoù, caùc chieán-só Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ vaø
Ñaïi-ñoäi 3 cuûa trung-uùy Anh thuoäc Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ döôùi
quyeàn chæ-huy cuûa thieáu-taù Nguyeãn-Vaên-Baûo chieán-ñaáu voâ-
cuøng duõng-maõnh, caøng ñaùnh caøng haêng töø luùc ñaàu caän-chieán
vôùi Ñaëc-coâng ñòch baèng löôõi leâ vaø löïu-ñaïn beân trong caên-
cöù cho ñeán veà sau naøy phaûi chieán-ñaáu ñaåy lui caùc ñôït xung-
phong cuûa ñòch ngaøy ñeâm khoâng ngöøng nghæ. Cuoái cuøng
löông-thöïc vaø ñaïn-döôïc baét ñaàu caïn, caên-cöù bò coâ-laäp khoâng
ñöôïc tieáp-teá, khoâng taûn-thöông ñöôïc, nhöng khoâng vì theá
maø tinh-thaàn chieán-ñaáu cuûa caùc chieán-só BÑQ bò suy-giaûm.
Hoï theà quyeát töû-chieán vôùi quaân thuø. Gia-ñình vôï con cuûa
caùc chieán-só BÑQ trong caên-cöù cuõng tích-cöïc tham-gia chieán-
ñaáu beân caïnh choàng cha hoï. Hoï coå-voõ, hoï giuùp taûn-thöông,
cöùu-thöông, tieáp-teá ñaïn-döôïc vaø lo côm nöôùc. Coù ngöôøi coøn

178 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

caàm suùng chieán-ñaáu voâ-cuøng duõng-caûm. Maëc duø tyû-leä quaân-
soá giöõa ta vaø ñòch quaù cheânh-leäch, quaân ñòch khoâng sao döùt
ñieåm ñöôïc. Xaùc ñòch choàng-chaát ngoån-ngang beân trong vaø
beân ngoaøi caên-cöù Ñöùc-Hueä.

So-saùnh söï töû-thuû noåi tieáng cuûa Quaân-ñoäi Myõ ôû Ñoàn
binh “Alamo” nm 1836 do trung-taù William Barret Travis chæ-
huy vôùi quaân-soá 189 ngöôøi choáng laïi söï bao-vaây vaø taán-
coâng cuûa hôn 2,000 quaân Meã vôùi tyû-leä quaân-soá hai beân laø 1/
11. Sau 13 ngaøy ñeâm töû-chieán, ñoàn binh bò quaân ñòch traøn-
ngaäp ngaøy 6-3-1836. Taát caû 189 chieán-só trong ñoàn binh ñeàu
töû-traän, chæ coøn soáng soùt 14 ngöôøi laø ñaøn baø vaø treû con.
Khoaûng 1,600 quaân Meã bò gieát.

Hoaëc so-saùnh söï töû-thuû noåi tieáng cuûa quaân Leâ-Döông
Phaùp ôû laøng “Camerone” ngaøy 30-4-1863 vôùi 65 chieán-só
do ñaïi-uùy Danjou chæ-huy choáng laïi söï bao-vaây vaø taán-coâng
cuûa 2,000 quaân Meã vôùi tyû-leä quaân-soá hai beân laø 1/34. Sau
11 giôø töû-chieán, quaân Leâ-Döông Phaùp gieát hôn 300 quaân
Meã, vò-trí phoøng-thuû bò traøn-ngaäp, 62 quaân Leâ-Döông Phaùp
bò gieát, chæ coøn soáng-soùt 3 ngöôøi bò troïng-thöông.

Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ phoøng-thuû trong caên-cöù Ñöùc-Hueä
vôùi quaân-soá khoaûng 420 ngöôøi ñöôïc taêng-cöôøng 50 ngöôøi
cuûa Ñaïi-ñoäi 3 thuoäc Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ. Toång-coäng quaân-
soá laø 470 ngöôøi choáng laïi söï bao-vaây vaø taán-coâng cuûa hôn
6,500 quaân cuûa Sö-ñoaøn 5 CS vôùi tyû-leä quaân-soá ñoâi beân laø
1/13. Sau hôn 1 thaùng chieán-ñaáu quyeát-lieät töø ngaøy 27-3-
1974 ñeán ngaøy 28-4-1974, giöõ vöõng vò-trí phoøng-thuû, gieát
hôn 200 quaân ñòch vaø gaây thöông-tích cho khoaûng 500 teân
khaùc. Toån-thaát beân BÑQ laø 24 cheát vaø hôn 100 ngöôøi bò
thöông.

Maëc duø thôøi-ñaïi coù khaùc nhau, maãu-soá chung cuûa
nhöõng anh-huøng ôû Alamo, Camerone vaø Ñöùc-Hueä laø söï
quyeát-taâm töû-thuû baèng moïi giaù. Vôùi tyû-leä quaân-soá ñoâi beân
cheânh-leäch nhö theá, hoï vaãn hieân-ngang chieán-ñaáu ñeán vieân

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 179

ñaïn cuoái cuøng, ñeán hôi thôû cuoái cuøng. Coù theå noùi khoâng quaù
ñaùng laø nhöõng chieán-só Bieät-Ñoäng-Quaân chieán-ñaáu ôû Caên-
cöù Ñöùc-Hueä ñích thaät laø nhöõng “Anh-huøng Alamo Vieät-Nam”.

Söï chieán-ñaáu kieân-cöôøng vaø duõng-caûm cuûa BÑQ ôû
Caên-cöù Ñöùc-Hueä coøn chöùng-minh huøng hoàn cho theá-giôùi
thaáy raèng tinh-thaàn vaø khaû-naêng chieán-ñaáu cuûa quaân-löïc
chuùng ta khoâng thua baát cöù quaân-ñoäi taân-tieán naøo treân theá-
giôùi. Moät soá ngöôøi thieån-caän vaø moät soá dö-luaän baùo-chí kyø-
thò cuûa Myõ cho raèng khi Quaân-ñoäi Myõ ruùt ñi khoûi Mieàn Nam
Vieät-Nam thì Quaân-löïc VNCH thieáu tinh-thaàn chieán-ñaáu ñöa
ñeán vieäc maát Mieàn Nam Vieät-Nam. Nhaän-ñònh naøy laø voâ-lyù
vaø hoaøn-toaøn sai söï-thaät. Maát Mieàn Nam Vieät Nam roõ-raøng
laø vì quaân ta thieáu phöông-tieän chieán-ñaáu chöù khoâng phaûi
thieáu tinh-thaàn chieán-ñaáu.

3. Löõ-ñoaøn 3 Kî Binh - Löïc Löôïng Xung Kích Quaân Ñoaøn
III Xuaát-Traän

Vaán-ñeà voâ-cuøng gaáp ruùt luùc ñoù laø vieäc taûn-thöông,
cöùu-thöông vaø tieáp-teá löông-thöïc, nöôùc uoáng, ñaïn-döôïc cho
caên-cöù Ñöùc-Hueä trong luùc moïi ñöôøng giao-thoâng lieân-laïc
vaøo caên-cöù ñeàu bò Sö-ñoaøn 5 CS hoaøn-toaøn caét ñöùt nhieàu
ngaøy. Caên-cöù bò coâ-laäp vaø bò bao-vaây chaët. Tình-hình beân
trong caên-cöù raát caêng thaúng.

(1) Ngaøy 17-4-1974, trung-töôùng Phaïm-Quoác-Thuaàn,
tö-leänh Quaân-ñoaøn III, cho goïi toâi. Luùc baáy giôø toâi ñang chæ-
huy Löõ-ñoaøn 3 Kî-binh haønh-quaân thaùm-saùt “Khu Tam-giaùc
Saét” vaø “Vuøng Hoá Boø”, sau khi Chieán-ñoaøn 315 cuûa trung-
taù Dö-Ngoïc-Thanh ñaäp tan Tieåu-ñoaøn Taây-Sôn thuoäc Trung-
ñoaøn 101 Ñòa phöông Vieät-Coäng giaûi-toûa aùp-löïc ñòch chung-
quanh ñoàn Boø Caïp vaø ñoàn Chaø Raøy thuoäc Chi-khu Traûng-
Baøng cuûa tænh Taây-Ninh.

Toâi leân tröïc-thaêng chæ-huy bay veà Bieân-Hoøa trình-
dieän trung-töôùng Tö-leänh Quaân-ñoaøn. OÂng tieáp toâi vaø cho

180 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

toâi bieát qua tình-hình ñòch vaø baïn vaø tình-traïng hieän nay
beân trong caên-cöù Ñöùc-Hueä. Sau ñoù trung-töôùng ra leänh cho
toâi laáy tröïc-thaêng bay qua Ñöùc-Hoøa xem-xeùt tình-hình chieán-
söï beân ñoù roài veà trình cho oâng bieát yù-kieán.

Toâi lieàn leân tröïc-thaêng bay qua Ñöùc-Hoøa. Treân ñöôøng
bay, toâi maûi-meâ lo nghó phaûi laøm gì ñeå ñoái-phoù vôùi Sö-ñoaøn
5 CS ñaây? Linh-tính cho toâi bieát coù theå toâi seõ ñöôïc Boä Tö-
leänh Quaân-ñoaøn chæ-ñònh giaûi-quyeát tình-traïng nguy-kòch ôû
Caên-cöù Ñöùc-Hueä. Ñaây laø moät nhieäm-vuï raát khoù-khaên. Caùch
ñaùnh cuûa quaân ñòch töø tröôùc tôùi nay vaãn laø “Coâng Ñoàn Ñaû
Vieän”. Ñòch chuû-ñoäng toå-chöùc chieán-tröôøng nhieàu ngaøy chôø
ta ñeán. Phaùo-binh taàm-xa cuûa chuùng boá-trí an-toaøn beân kia
bieân-giôùi vaø saün-saøng môû nhöõng traän ñòa-phaùo chính-xaùc
vaø aùc-lieät khoù loït qua ñöôïc. Ñòch laïi naém öu-theá veà quaân-soá
vaø ñòa-theá. Ta coù löïc-löôïng Thieát-giaùp huøng-haäu, ta laøm
chuû khoâng-phaän vaø coù khoâng-löïc yeåm-trôï maïnh-meõ. Nhöng
gaàn ñaây, quaân ñòch ñöôïc trang-bò nhieàu vuõ-khí hieän-ñaïi cuûa
Lieân-Soâ nhö hoûa-tieãn phoøng- khoâng taàm nhieät SA7 ñaõ gaây
cho Khoâng-löïc ta nhieàu toån-thaát ñaùng keå, vaø hoûa-tieãn choáng
chieán-xa AT3, moät loaïi hoûa-tieãn lôïi haïi coù boä-phaän ñieàu-
khieån gioáng hoûa-tieãn TOW choáng xe taêng cuûa Myõ. Toâi ñaõ
töøng gaëp hoûa-tieãn AT3 naøy moät laàn treân chieán-tröôøng
Campuchia. Maûi-meâ suy-nghó, tröïc-thaêng ñaùp xuoáng saân bay
Ñöùc-Hoøa luùc naøo khoâng bieát khi moät loaït ñaïn phaùo-kích
cuûa ñòch noå chaùt-chuùa chung-quanh tröïc-thaêng laøm toâi giaät
mình böøng tænh. Toâi caàm baûn-ñoà phoùng nhanh xuoáng ñaát vaø
ra daáu cho tröïc-thaêng bay ñi. Toâi voäi leân xe Jeep ñang chôø
vaø cho taøi-xeá chaïy nhanh ñeán nhaø maùy ñöôøng Hieäp-Hoøa laø
nôi Boä Chæ-huy Lieân-ñoaøn 33 BÑQ ñang taïm ñoùng. Toâi leo
leân taàng cao nhaát cuûa nhaø maùy. ÔÛ ñaây nhìn ra ngoaøi, ta thaáy
con soâng Vaøm Coû Ñoâng uoán khuùc beân döôùi. Beân kia soâng laø
moät daõy ñaát traûi daøi xa taép ñeán taän bieân-giôùi Vieät-Mieân.
Trung-taù Leâ-Taát-Bieân, lieân-ñoaøn-tröôûng Lieân-ñoaøn 33 BÑQ,

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 181

tieáp toâi vaø thuyeát-trình cho toâi roõ tình-hình cuûa caùnh quaân
BÑQ ôû phía Ñoâng caên-cöù Ñöùc-Hueä. Sau khi vöôït soâng Vaøm
Coû Ñoâng thaát-baïi, Tieåu-ñoaøn 36 BÑQ vaø Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ
ñang toå-chöùc laïi haøng nguõ, boå-sung quaân-soá vaø chôø leänh
môùi cuûa Boä Tö-leänh Quaân-ñoaøn (xem hình 1).

(2) Keá-hoaïch haønh-quaân cuûa Löõ-ñoaøn 3 Kî-binh.
Rôøi Boä Chæ-huy cuûa Lieân-ñoaøn 33 BÑQ, toâi leân tröïc-thaêng
bay veà höôùng bieân-giôùi. Toâi cho tröïc-thaêng bay thaät cao ñeå
coù caùi nhìn toång-quaùt beân döôùi vaø cuõng ñeå ñeà-phoøng phoøng-
khoâng cuûa ñòch boá-trí daøy-ñaëc ôû beân döôùi. Bay qua khoûi
soâng Vaøm Coû Ñoâng laø ñeán vuøng bieân-giôùi Vieät-Mieân. Beân
naøy bieân-giôùi laø moät daõy ñaát baèng-phaúng sình-laày, chi-chít
nhöõng kinh laïch gaàn gioáng nhö vuøng Ñoàng Thaùp Möôøi ôû
Mieàn Taây. Xa xa treân ñaát Mieân laø nhöõng laøng maïc raûi-raùc
vaéng veû. Naèm xa tít veà höôùng Nam laø caên-cöù Ñöùc-Hueä leû-
loi, coâ-ñoäc. Toâi cho tröïc-thaêng bay saâu vaøo ñaát Mieân. Thò-
traán ChiPu cuûa Campuchia xuaát-hieän ôû phía tröôùc. Veà phía
Nam moät chuùt, coù moät khu röøng chöøng 10 maãu Taây gaây söï
chuù-yù cuûa toâi. Toâi chôït nhôù laïi caùch ñoù 4 naêm, trong cuoäc
haønh-quaân “Toaøn-Thaéng 42” cuoái thaùng 4-1970, toâi coù ñi
qua khu röøng naøy vaø toâi coù bieát raát roõ ñòa-theá phía Nam cuûa
Thò-traán ChiPu.

Trong chôùp maét, toâi thaáy ngay laø phaûi haønh-ñoäng
nhö theá naøo ñeå ñaùnh baïi Sö-ñoaøn 5 CS, cöùu Tieåu-ñoaøn 83
BÑQ ôû caên-cöù Ñöùc-Hueä. Quaû thaät giaûn-dò ñuùng nhö
Napoleùon noùi: La guerre est un art simple et tout d’exeùcution
(Chieán-tranh laø moät ngheä-thuaät giaûn-dò vaø taát caû laø caùch
thöïc-hieän treân chieán-tröôøng). Trong ñaàu toâi hieän ra caùch thöïc-
hieän moät keá-hoaïch haønh-quaân giaûn-dò trong ñoù haønh-ñoäng
taùo-baïo, nhanh choùng vaø hoaøn-toaøn baát-ngôø laø chìa khoùa
cuûa thaéng lôïi. Loøng toâi caûm thaáy nheï-nhoûm.

Trôû veà haäu-cöù cuûa Löõ-ñoaøn ôû Bieân-Hoøa, toâi lieàn töï
tay phaùc hoïa ra keá-hoaïch phaûn-coâng trong voøng 20 phuùt.

182 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Ñaëc ñieåm cuûa keá-hoaïch naøy laø söï giaûn-dò toái-ña vaø baát-ngôø
hoaøn-toaøn: Toaøn boä LLXKQÑIII seõ cuøng toâi vöôït bieân ñeâm
vaø bí maät tieán saâu voâ laõnh-thoå Campuchia veà höôùng ChiPu.
Noã-löïc chính laø ñoät-kích ñeâm vaøo haäu-tuyeán cuûa Sö-ñoaøn 5
CS töø höôùng Nam ChiPu. Phaûi heát söùc giöõ bí-maät vaø haønh-
ñoäng thaät nhanh, taäp-trung toaøn-boä söùc maïnh cuûa Thieát-giaùp,
khai-thaùc toái-ña toác-ñoä vaø “Shock Action” treân traän-ñòa,
khoâng cho ñòch trôû tay kòp (xem hình 2).

Toâi caàm keá-hoaïch trong tay ñi leân Boä Tö-leänh Quaân-
ñoaøn gaëp trung-töôùng Phaïm-Quoác-Thuaàn. OÂng tieáp toâi vaø
toâi xin ñöôïc trình baøy. Toâi traûi taám baûn-ñoà 1/50,000 ra baøn.
OÂng chaêm-chuù laéng nghe toâi noùi: “Saùng nay, theo leänh trung-
töôùng, toâi ñaõ bay ñi thaùm-saùt maët-traän ôû Ñöùc-Hoøa – Ñöùc-
Hueä. Tình-hình raát xaáu, chuùng ta phaûi haønh-ñoäng ngay, sôï
khoâng kòp vì caên cöù Ñöùc-Hueä bò vaây-haõm töø 27-3 ñeán nay
hôn 20 ngaøy. Tieáp-teá vaø taûn-thöông cho caên-cöù Ñöùc-Hueä bò
ñòch caét ñöùt hoaøn-toaøn. Toâi xin ñeà-nghò leân trung-töôùng: Söû-
duïng LLXKQÑIII phaûn-coâng ôû caên-cöù Ñöùc-Hueä.
Keá-hoaïch phaûn-coâng cuûa toâi coù 2 giai-ñoaïn.

Giai-ñoaïn 1: Haønh-quaân löøa ñòch: Töø ngaøy N-6 ñeán
ngaøy N: Ruùt LLXKQÑIII ñang haønh-quaân thaùm-saùt trong
tænh Taây-Ninh veà khu Comi ôû Laùi-Thieâu (Thuû Ñaàu Moät).
Toâi seõ tung tin laø LLXKQÑIII seõ di-chuyeån leân Xuaân-Loäc
(Long-Khaùnh). Muïc-ñích cuûa cuoäc ñieàu-quaân naøy laø laøm
cho quaân ñòch töôûng laø löïc-löôïng Thieát-giaùp seõ ruùt ñi ñeán
moät nôi khaùc.

Giai-ñoaïn 2: Haønh-quaân phaûn-coâng: Töø ngaøy N:
Xuaát-quaân ñeâm, trôû leân Goø Daàu Haï, vöôït bieân-giôùi tieán saâu
vaøo laõnh-thoå Campuchia veà höôùng ChiPu. Sau ñoù chuyeån
sang höôùng Nam ChiPu, döïa vaøo ñeâm toái taán-coâng toaøn löïc
vaøo haäu-tuyeán cuûa Sö-ñoaøn 5 CS boá-trí ôû phía Taây caên-cöù
Ñöùc-Hueä ” (xem hình 2).

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 183

Sau khi toâi trình baøy xong, trung-töôùng coù veû baên-
khoaên lo-laéng. OÂng suy nghó moät luùc roài noùi: Toâi lo keá-hoaïch
naøy cuûa anh seõ ñöa ñeán nhöõng haäu-quaû nghieâm-troïng veà
chính-trò. Vì nhö theá laø chuùng ta xaâm-phaïm vaøo laõnh-thoå
cuûa moät quoác-gia coù chuû-quyeàn. Chính-phuû Campuchia seõ
coù phaûn-öùng vaø Lieân-Hieäp-Quoác chaéc-chaén seõ leân tieáng
phaûn-ñoái. Toâi seõ gaëp khoù-khaên.
- Nhöng thöa trung-töôùng, CSBV ñaâu coù toân-troïng chuû-quyeàn
cuûa Campuchia. Chuùng ñang söû-duïng laõnh-thoå cuûa
Campuchia ñeå taán-coâng chuùng ta. Toâi ñaùp laïi.
- Ñuùng vaäy, nhöng ñaây laø moät vaán-ñeà raát teá-nhò. Anh coù theå
laøm moät keá-hoaïch khaùc ñöôïc khoâng? OÂng hoûi toâi. Toâi lieàn
ñaùp:
- Thöa trung-töôùng, toâi ñaõ xem xeùt kyõ tình-hình vaø ñòa-theá,
toâi nghó chæ coù keá-hoaïch naøy chuùng ta môùi ñaùnh baïi Sö-
ñoaøn 5 CS, cöùu Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ ôû caên-cöù Ñöùc-Hueä.OÂng
traàm-ngaâm suy-nghó moät luùc roài noùi:
- Thoâi ñöôïc, toâi seõ trình keá-hoaïch naøy cuûa anh leân Toång-
thoáng ñeå oâng quyeát-ñònh .Neáu ñöôïc chaáp-thuaän, anh seõ chæ-
huy cuoäc haønh-quaân naøy. Haõy veà chuaån-bò löïc-löôïng. Toâi
nhaän leänh, ñöùng nghieâm chaøo roài lui ra.

Treân ñöôøng veà Löõ-ñoaøn, toâi nghó chaéc roài toång-thoáng
Nguyeãn-Vaên-Thieäu seõ chaáp-thuaän vì chuùng ta khoâng theå vì
lo ngaïi Lieân-Hieäp-Quoác maø hy-sinh sinh-maïng cuûa hôn 500
chieán-só BÑQ vaø gia-ñình hoï ôû caên-cöù Ñöùc-Hueä.

Trong loøng toâi raát vui-möøng vaø bieát ôn ñöôïc vò tö-
leänh Quaân-ñoaøn tín-nhieäm. Ñaây laø laàn ñaàu tieân toâi coù trong
tay söï taäp-trung moät löïc-löôïng Thieát-giaùp lôùn nhaát trong chieán-
tranh Vieät-Nam vaø cuõng laø laàn ñaàu-tieân toâi ñöôïc cho toaøn
quyeàn haønh-ñoäng ñeå ñöông ñaàu tröïc-dieän vôùi moät Sö-ñoaøn
CS keå töø khi Hieäp-Ñònh Paris ra ñôøi.

Toâi vöøa ñöôïc toång-thoáng Nguyeãn-Vaên-Thieäu thaêng-
caáp töôùng moät sao cuøng vôùi caùc anh Nguyeãn-Vaên-Ñieàm Sö-

184 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

ñoaøn 1 BB, Phaïm-Ngoïc-Sang Khoâng-quaân, Hoaøng-Cô-Minh
Haûi-quaân. . . Ñaây laø dòp toâi muoán chöùng-toû khaû-naêng chæ-
huy cuûa mình vaø muoán chöùng-toû moät ñaïi ñôn-vò Thieát-giaùp
bieát söû-duïng taäp-trung laø moät vuõ-khí lôïi-haïi coù theå ñaùnh baïi
caùc ñaïi ñôn-vò CS trong theá-coâng cuõng nhö trong theá-thuû.

Ngaøy 20-4-1974, toång-thoáng Nguyeãn-Vaên-Thieäu
chaáp-thuaän Keá-hoaïch Haønh-quaân cuûa toâi, ñoàng-thôøi ra leänh
cho Khoâng-löïc VNCH tröïc-tieáp yeåm-trôï taùc-chieán cho Löõ-
ñoaøn 3 Kî-binh 120 phi-xuaát (Tactical Air Support) töø ngaøy
N ñeán ngaøy N+3 theo yeâu-caàu cuûa toâi.

Toâi choïn ngaøy N laø ngaøy 28-4-1974.
(3) Coâng-taùc chuaån-bò
Ngaøy 21-4-1974, Boä Tö-leänh Quaân-ñoaøn III trieäu-taäp buoåi
hoïp haønh-quaân ôû Bieân-Hoøa do trung-töôùng Phaïm-Quoác-
Thuaàn, tö-leänh Quaân-ñoaøn III chuû-toïa. Coù maët Boä tham-
möu Quaân-ñoaøn, Boä Chæ-huy 3 Tieáp-vaän vaø 3 tö-leänh Sö-
ñoaøn 5, 18, 25: ñaïi-taù Leâ-Nguyeân-Vyõ, chuaån-töôùng Leâ-
Minh-Ñaûo vaø ñaïi-taù
Nguyeãn-Höõu-Toaùn.
Sau khi Boä Tham-
möu trình-baøy tình-
hình chung ôû Vuøng
3 Chieán-thuaät vaø
tình-hình ñaëc-bieät ôû
Caên-cöù Ñöùc-Hueä,
trung-töôùng tö-leänh
Quaân-ñoaøn tuyeân-
boá chæ-ñònh toâi thay-
theá tö-leänh Sö-ñoaøn
25 Boä-binh chæ-huy
maët traän Ñöùc-Hoøa –
Ñöùc-Hueä vaø söû-

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 185

duïng LLXKQÑIII phaûn-coâng, giaûi-vaây Caên-cöù Ñöùc-Hueä.
Toâi ñöùng leân trình-baøy ngaén goïn tröôùc hoäi-nghò Keá-hoaïch
Haønh-quaân vöôït bieân ñeâm cuûa LLXKQÑIII ôû Goø Daàu Haï
vaø Haønh-quaân Phaûn-coâng cuûa LLXKQÑIII treân laõnh-thoå
Campuchia (Hình 2).

Theo nhu-caàu haønh-quaân cuûa toâi, caùc ñôn-vò sau ñaây
ñöôïc trung-töôùng tö-leänh Quaân-ñoaøn III chæ-ñònh taêng-phaùi
cho Löõ-ñoaøn 3 KB ñeã naèm trong toå-chöùc cuûa LLXKQÑIII:
Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ ñi vôùi Thieát-ñoaøn 15 KB, thaønh-phaàn
noøng coát cuûa Chieán-ñoaøn 315 do trung-taù Dö-Ngoïc-Thanh
chæ-huy; Tieåu-ñoaøn 36 BÑQ ñi vôùi Thieát-ñoaøn 18 KB, thaønh-
phaàn noøng coát cuûa Chieán-ñoaøn 318 do trung-taù Phan-Vaên-
Só chæ-huy; 1 Ñaïi-ñoäi Boä-binh thuoäc Tieåu-ñoaøn 1/43 (Sö-
ñoaøn 18 BB) ñi vôùi Thieát-ñoaøn 22 Chieán-xa, thaønh-phaàn
noøng coát cuûa Chieán-ñoaøn 322 do trung-taù Nguyeãn-Vaên-Lieân
chæ-huy; Thieát-ñoaøn 10 KB (Sö-ñoaøn 25 BB) + Tieåu-ñoaøn 1/
43 BB (-)(Sö-ñoaøn 18 BB) + 1 Chi-ñoäi Chieán-xa M48 thuoäc
Thieát-ñoaøn 22 Chieán-xa do trung-taù Traàn-Vaên-Nhuaän chæ-
huy; Tieåu-ñoaøn 61 Phaùo-binh 105 ly + 1 Phaùo-ñoäi 155 ly
thuoäc Tieåu-ñoaøn 46 Phaùo-binh do thieáu-taù Hoa-Vaïn-Thoï chæ-
huy; Tieåu-ñoaøn 302 thuoäc Lieân-ñoaøn 30 Coâng-binh do thieáu-
taù Leâ-Hoàng-Sôn chæ-huy; moät Trung-ñoäi Ñieän-töû (Quaân-
ñoaøn) do thieáu-taù Hieån, Tröôûng phoøng 2 Löõ-ñoaøn kieåm-soaùt;
moät Trung-ñoäi Truyeàn-tin Sieâu taàn-soá (Quaân-ñoaøn) do trung-
uùy Nguyeãn-Loä, Tröôûng-phoøng Truyeàn-tin Löõ-ñoaøn giaùm-
saùt; 1 Ñaïi-ñoäi yeåm trôï Tieáp-vaän thuoäc Boä chæ-huy 3 Tieáp-
vaän do thöôïng só Nhaát Phan-Thanh-Nhaøn (Quaân-cuï) chæ-
huy. Ngoaøi ra trung-töôùng coøn ra leänh cho 3 tö-leänh Sö-ñoaøn
Boä-binh cho toâi möôïn 6 giaøn hoûa-tieãn choáng xe taêng TOW
ñeå phaân-phoái cho moãi Chieán-ñoaøn Thieát-giaùp vöôït bieân 2
giaøn hoûa-tieãn TOW gaén treân xe Thieát-vaän-xa M113 ñeà phoøng

186 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

tröôøng-hôïp coù chieán-xa T-54 cuûa ñòch xuaát hieän treân chieán-
tröôøng Campuchia.

Tröôùc khi keát-thuùc buoåi hoïp, Trung-töôùng tö-leänh
Quaân-ñoaøn chuùc toâi thaønh-coâng trong nhieäm-vuï giao-phoù.
Toâi ñöùng leân ñaùp lôøi caùm ôn Trung-töôùng. Luùc ñoù trong loøng
toâi coù moät söï tin-töôûng maõnh-lieät vaøo chieán-thaéng cuûa cuoäc
haønh-quaân naøy, neân töï-nhieân toâi buoät mieäng thoát ra:
- Thöa Trung-töôùng, chuùng toâi seõ ñaùnh baïi Sö-ñoaøn 5 Coäng-
Saûn!

Treân ñöôøng veà Löõ-ñoaøn, toâi giaät mình khi nghó laïi
nhöõng lôøi mình vöøa noùi. Taïi sao toâi daùm lieàu-lónh khaúng-
ñònh tröôùc hoäi-nghò laø seõ ñaùnh baïi Sö-ñoaøn 5 Coäng-Saûn?
Maëc duø toâi coù trong tay LLXKQÑIII laø moät löïc-löôïng chieán-
ñaáu tinh-nhueä chöa töøng bò thaát traän vaø maëc duø toâi ñaõ naém
chaët trong tay nhöõng yeáu-toá coù tính-caùch quyeát-ñònh thaéng-
lôïi, nhöng vaãn coøn 2 yeáu-toá khaùc ngoaøi taàm tay cuûa toâi coù
theå laøm toâi bò thaát-baïi trong cuoäc haønh-quaân naøy. Ñoù laø
thôøi-tieát vaø keá-hoaïch haønh-quaân bò baïi-loä. Thaät vaäy, neáu
ñeán ngaøy N laø ngaøy xuaát-quaân trôøi ñoå möa trong vuøng haønh-
quaân, ñòa-theá trôû neân laày-loäi, toâi seõ khoâng theå ñieàu-ñoäng
löïc-löôïng Thieát-giaùp nhö yù-muoán ñöôïc, hoaëc keá-hoaïch haønh-
quaân cuûa toâi ñöôïc trình leân phuû Toång-thoáng ñeå xin quyeát-
ñònh, neáu bò tieát-loä ra ngoaøi, chaéc-chaén seõ ñöa toâi ñeán thaûm-
baïi. Cöù nghó ñeán 2 yeáu-toá naøy laø toâi khoâng aên nguû ñöôïc.
Toâi thaáy hoái-tieác ñaõ thoát ra nhöõng lôøi khaúng-ñònh tröôùc laø seõ
ñaùnh thaéng quaân ñòch. Lôøi khaúng-ñònh naøy cöù aùm-aûnh toâi
ngaøy ñeâm. Cuoái cuøng toâi töï nhuû: phaûi giöõ ñuùng lôøi höùa;
baèng moïi caùch, moïi giaù, phaûi ñaùnh thaéng Sö-ñoaøn 5 Coäng-
Saûn.

Ngaøy 22-4-1974, toâi ra leänh cho toaøn boä LLXKQÑIII
ñang haønh-quaân thaùm-saùt trong Chi-khu Khieâm-Hanh thuoäc
tænh Taây-Ninh ruùt quaân veà ñoùng ôû Khu Coømi thuoäc quaän
Laùi-Thieâu tænh Bình-Döông (Thuû-Ñaàu-Moät). Toâi cho phao

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 187

tin laø LLXKQÑIII seõ di-chuyeån qua Xuaân-Loäc thuoäc tænh
Long-Khaùnh. Muïc-ñích cuûa cuoäc ruùt quaân naøy laø ñeå ñaùnh
löøa ñòch, laøm cho chuùng töôûng laø quaân Thieát-giaùp seõ ruùt ñi
luoân khoâng trôû laïi. Toâi cho trung-ñoäi ñieän-töû thöôøng-xuyeân
nghe leùn vaø theo doõi ñòch trao ñoåi tin-töùc vôùi nhau. Khi
LLXKQÑIII vöøa ruùt ñi khoûi Goø-Daàu-Haï veà Laùi-Thieâu thì
ñaøi tình-baùo cuûa ñòch ôû An-Hoøa – Goø-Daàu leân tieáng baùo-
caùo:
“Quaân Thieát-giaùp ñaõ ruùt ñi”. Toâi bieát chaéc laø chuùng ñaõ bò
maéc löøa.

Töø ngaøy 22-4-74 ñeán ngaøy 28-4-74, trong 6 ngaøy
naøy ñoùng quaân ôû Khu Coømi quaän Laùi-Thieâu, caùc chieán-
ñoaøn 315, 318 vaø 322 theo leänh toâi ra söùc oân-taäp hôïp-ñoàng
taùc-chieán giöõa Thieát-giaùp – Bieät-ñoäng-quaân – Phaùo-binh töø
caáp Trung-ñoäi, Ñaïi-ñoäi, Tieåu-ñoaøn, Chieán-ñoaøn thaät nhuaàn-
nhuyeãn. Rieâng toâi trong 6 ngaøy ñoù, toâi tích-cöïc khoâng ngöøng
laøm coâng-taùc tö-töôûng. Karl Max noùi: “Neáu tö-töôûng ñöôïc
ñaû-thoâng, moïi ngöôøi ñeàu giaùc-ngoä thì söùc-maïnh vaät-chaát
seõ taêng leân gaáp ñoâi.” Kinh-nghieäm chieán-tröôøng cho toâi thaáy
tinh-thaàn haêng say laøm taêng söùc maïnh cuûa ñôn-vò leân gaáp
boäi. Ñoäng-vieân ñöôïc söï chieán-ñaáu cuûa toaøn-quaân laø yeáu-toá
soá moät cuûa thaéng-lôïi. Toâi laàn löôït ñi xuoáng hoïp vôùi caùc caáp
chæ-huy Trung-ñoäi, Ñaïi-ñoäi, Tieåu-ñoaøn cuûa caùc binh-chuûng
vaø vôùi caùc chieán-ñoaøn-tröôûng, noùi roõ tình-hình cuûa ta vaø
ñòch, noùi roõ nhieäm-vuï vaø caùch ñaùnh cuûa LLXKQÑIII ñeå
moïi ngöôøi ñeàu thoâng suoát vaø tin-töôûng söï taát thaéng cuûa chuùng
ta. Toâi thuyeát-phuïc hoï tin ôû söï chæ-huy cuûa toâi vaø noùi roõ söï
quyeát-taâm cuûa toâi laø phaûi chieán-thaéng baèng moïi giaù. Toâi
ñoäng-vieân hoï, toâi noùi ñeán tình ñoàng-ñoäi:
-Chuùng ta khoâng theå boû rôi ñoàng-ñoäi cuûa mình ñang bò ñòch
bao vaây vaø mong chôø chuùng ta ñeán cöùu hoï.

Toâi nhaéc ñeán nhöõng chieán-thaéng veû-vang naêm xöa
thôøi ñaïi-töôùng Ñoã-Cao-Trí:

188 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

- Chuùng ta ñaõ töøng gaëp nhieàu traän khoù-khaên gaây-caán hôn
traän naøy, chuùng ta ñeàu chieán-thaéng, ñeàu vöôït qua.

Moãi laàn noùi chuyeän vôùi caùc só-quan thuoäc caáp toâi
ñeàu keát-luaän:
- Kyø naøy nhaát-ñònh phaûi chieán-thaéng, toâi seõ cuøng ñi vôùi caùc
anh, kyø naøy neáu thaát-baïi thì taát caû chuùng ta keå caû toâi, seõ
khoâng moät ai trôû veà Vieät-Nam.

YÙ cuûa toâi, quyeát-taâm cuûa toâi ñaõ roõ raøng: moät laø chieán-
thaéng trôû veà, hai laø cheát treân ñaát Mieân. Khoâng coù con ñöôøng
naøo khaùc.

4. Veni, Vidi, Vici

(1) Ngaøy N ñaõ ñeán. Ñoù laø ngaøy 28-4-1974. Chieàu ngaøy 28-
4-1974, Coâng-
binh ñaõ saün-
saøng; Thieáu-taù
Laâm-Hoàng-
Sôn, tieåu-
ñoaøn-tröôûng
Tieåu-ñoaøn 302
CB, theo leänh
toâi ñaõ kín-ñaùo
cho boá-trí töø
chieàu toái ngaøy
hoâm tröôùc ôû hai
beân bôø soâng
Goø-Daàu-Haï,
gaàn caàu, caùc
phaø cao-su ñeå
ñöa chieán-xa
M48 qua soâng.
Luùc 20:00 giôø,

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 189

toâi caûi-trang ñích-thaân ñeán taän 2 bôø soâng Goø-Daàu-Haï kieåm-
tra Coâng-binh laøm coâng-taùc chuaån-bò cho chieán-xa vöôït soâng.

Ñuùng 22:00 giôø ñeâm, toaøn boä LLXKQÑIII goàm 3
Chieán-ñoaøn 315, 318 vaø 322 cuøng Boä Chæ-huy nheï Löõ-ñoaøn
vaø Phaùo-binh Löõ-ñoaøn baét ñaàu rôøi vuøng taäp-trung ôû Laùi-
Thieâu (Thuû-Ñaàu-Moät) di-chuyeån baèng ñeøn maét meøo vaø im-
laëng truyeàn-tin tröïc-chæ Goø-Daàu-Haï.

(2) Ngaøy 29-4-1974, luùc 00:00 giôø, caùc chieán-xa M48
baét ñaàu xuoáng phaø qua soâng Goø-Daàu-Haï. Caùc loaïi xe xích
khaùc vaø xe chaïy baùnh qua caàu Goø-Daàu-Haï theo Quoác-loä 1
tröïc-chæ ra höôùng bieân-giôùi Vieät-Mieân.

Töø 01:00 giôø ñeán 03:00 giôø, caùc Chieán-ñoaøn, Boä Chæ-
huy nheï Löõ-ñoaøn vaø Phaùo-binh Löõ-ñoaøn laàn-löôït vöôït-bieân
sang laõnh-thoå Campuchia vaø vaøo vuøng taäp-trung naèm saâu
trong ñaát Mieân veà höôùng Ñoâng-Nam thò-traán Chipu (Xem
hình 2 vaø 3).

Ñeán 03:15 giôø, taát caû caùc ñôn-vò ñaõ boá-trí xong, trong
vuøng taäp-trung, saün-saøng chôø leänh xuaát-phaùt. Trung-ñoäi ñieän-
töû theo-doõi nghe ñòch, khoâng thaáy chæ daáu gì chuùng nghi-
ngôø.

Ñuùng 03:30, toâi ra leänh cho hai Chieán-ñoaøn 315 vaø
318 vöôït tuyeán xuaát-phaùt, taán-coâng song-song tieán xuoáng
phía Nam, Chieán-ñoaøn 315 beân phaûi, Chieán-ñoaøn 318 beân
traùi, Boä Chæ-huy cuûa toâi theo sau Chieán-ñoaøn 315; Chieán-
ñoaøn 322 tröø-bò, boá-trí phía Nam Quoác-loä 1 chôø leänh (Xem
hình 3).

Ñuùng 04:30 giôø, Phaùo-binh Löõ-ñoaøn baét ñaàu khai-
hoûa, taùc-xaï ñoàng-loaït taäp-trung vaøo caùc muïc-tieâu cuûa ñòch
naèm phía Taây caên-cöù Ñöùc-Hueä, ñoàng-thôøi Thieát-ñoaøn 10
Kî-binh vaø Tieåu-ñoaøn 1/43 BB(-) vöôït tuyeán xuaát-phaùt môû
ñöôøng töø caên-cöù Phöôùc-Chæ xuoáng Caên-cöù Ñöùc-Hueä. (Xem
hình 3).

190 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Ñeán 05:00 giôø saùng ngaøy 29-4-74, caùc caùnh quaân cuûa Chieán-
ñoaøn 315 vaø 318 baùo-caùo chaïm ñòch. Quaân ta lieàn ñieàu-
ñoäng bao-vaây, chia caét, taán-coâng lieân-tuïc. Quaân ñòch bò ñaùnh
baát-ngôø thaùo chaïy, quaân ta truy ñuoåi chaën baét. Caùc Boä Chæ-
huy Trung-ñoaøn, Sö-ñoaøn, Boä Chæ-huy Haäu-caàn vaø caùc caên-
cöù Phaùo-binh cuûa quaân ñòch bò quaân ta traøn-ngaäp vaø laàn-
löôït bò quyeùt saïch. Nhieàu daøn phaùo caùc loaïi 4 oáng, 8 oáng vaø
12 oáng, vaø haøng ngaøn hoûa-tieãn 107 ly vaø 122 ly bò quaân ta
tòch thu vaø tieâu huûy taïi choã . Ñaëc-bieät hôn caû coù hôn 30 hoûa-
tieãn choáng xe taêng AT-3 cuûa Lieân-Xoâ naèm treân giaøn phoùng,
chöa kòp khai-hoûa bò quaân ta chieám-ñoaït.

Ñeán 08:00 giôø saùng, Khoâng-quaân Chieán-thuaät leân
vuøng; ñaïi-taù Traàn-Vaên-Thoaøn, tö-leänh-phoù Löõ-ñoaøn bay tröïc-
thaêng chæ-huy, ñieàu-khieån Khoâng-löïc lieân-tuïc oanh-kích vaø
oanh-taïc ñòch töø saùng ñeán chieàu toái.

Ñeán 19:00 giôø ngaøy 29-4-74, ñaïi-quaân cuûa Sö-ñoaøn
5 CS bò ñaùnh tan-raõ ruùt chaïy veà höôùng Moäc-Hoùa thuoäc Vuøng
4 Chieán-Thuaät. Toâi lieàn tung caû ba Chieán-ñoaøn ñoàng-loaït
truy ñuoåi ñòch vaø cho Khoâng-quaân Chieán-thuaät taäp-trung
truy-kích chuùng saâu trong laõnh-thoå Vuøng 4 Chieán-thuaät. Haøng
ngaøn quaân ñòch bò gieát vaø bò thöông vaø haøng traêm teân bò
quaân ta baét soáng.

(3) Saùng ngaøy 30-4-74, caùc ñôn-vò ñòch coøn keït laïi
chung-quanh Caên-cöù Ñöùc-Hueä choáng-traû yeáu-ôùt, laàn-löôït
bò quaân ta tieâu-dieät gaàn heát. Ñeán tröa, moät caùnh quaân cuûa
Thieát-ñoaøn 10 ñaõ baét tay ñöôïc vôùi Bieät-ñoäng-quaân trong
caên-cöù Ñöùc-Hueä vaø ñeán chieàu toaøn boä Sö-ñoaøn 5 CS hoaøn-
toaøn bò quaân ta quyeùt saïch.

Boä Chæ-huy cuûa toâi naèm saâu trong laõnh-thoå
Campuchia veà phía Ñoâng Nam Chipu trong moät laøng nhoû
hoang vaéng. Tin chieán-thaéng laøm nöùc loøng moïi ngöôøi. Maøn
ñeâm xuoáng, tieáng suùng im baët. Ñeâm hoâm ñoù thaät eâm-aû, trôøi
trong vaét, ñaày sao, loøng toâi traøn ngaäp moät nieàm sung-söôùng

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 191

khoù taû. Coù leõ ñaây laø moät ñeâm ñeïp nhaát trong ñôøi toâi. Toâi ñaõ
khaúng-ñònh tröôùc vôùi Quaân-ñoaøn laø chuùng toâi seõ ñaùnh baïi
Sö-ñoaøn 5 CS vaø baây giôø chuùng toâi ñaõ ñaùnh baïi chuùng. Toâi
ñaõ noùi tröôùc khi xuaát-quaân vôùi thuoäc-caáp laø neáu thaát-baïi thì
seõ khoâng moät ai ñöôïc trôû veà Vieät- Nam vaø baây giôø chuùng toâi
ñaõ chieán-thaéng coù theå trôû veà. Ñoái vôùi toâi cuõng gioáng nhö
moät canh baïc maø toâi ñaõ laáy maïng soáng cuûa toâi ra ñaùnh vaø
baây giôø toâi ñaõ thaéng. Cho tôùi ngaøy hoâm ñoù trong ñôøi toâi, thaät
khoâng coù moät nieàm haïnh-phuùc naøo lôùn hôn ñöôïc.

Chöa bao giôø trong lòch-söû cuûa hai cuoäc chieán-tranh
Vieät-Nam coù moät traän vaän-ñoäng chieán naøo maø quaân ta hoaëc
quaân Ñoàng-Minh ñaõ chieán-thaéng moät ñaïi ñôn-vò CS nhanh-
choùng nhö theá, trieät ñeå nhö theá. Toâi chôït nhôù ñeán cung-caùch
vaø nhöõng lôøi cuûa Julius Ceasar trong chieán-dòch thaàn-toác ôû
Zela vuøng Tieåu-AÙ baùo-caùo chieán-thaéng veà La-Maõ “Veni,
Vidi, Vici : Toâi ñeán, Toâi thaáy, Toâi chieán-thaéng”, toâi lieàn laáy
moät maãu giaáy nhoû, töï tay thaûo ngay böùc Coâng-ñieän ngaén
baùo-caùo chieán-thaéng veà Boä Tö-leänh Quaân-ñoaøn III.

Traân-troïng baùo caùo:
- Ngaøy 28-4-74: Xuaát-quaân
- Ngaøy 29-4-74: Phaûn-coâng
- Ngaøy 30-4-74: Tieâu-dieät ñòch
- Ngaøy 1-5-74: Hoaøn-thaønh nhieäm-vuï.
(4) Ngaøy 2-5-1974, taïi Boä Chæ-huy Haønh-quaân cuûa
Löõ-ñoaøn ôû Goø-Daàu-Haï, phoùng-vieân ñaøi VOA phoûng-vaán
hoûi toâi:
- Coù phaûi thieáu-töôùng ñaõ ñöa quaân sang laõnh-thoå Campuchia
khoâng?
Toâi lieàn ñaùp ngay:
- Khoâng, toâi haønh-quaân doïc theo bieân-giôùi trong laõnh-thoå
cuûa Vieät-Nam. Chính Coäng-Saûn Vieät-Nam môùi coù quaân treân
laõnh-thoå Campuchia.

192 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Toái ñeán, ñaøi VOA vaø ñaøi BBC loan-tin chieán-thaéng
cuûa Quaân-löïc ta ôû Caên-cöù Ñöùc-Hueä. Rieâng ñaøi BBC noùi
theâm:
- Töôùng Traàn-Quang-Khoâi noùi khoâng coù ñöa quaân sang laõnh-
thoå Campuchia, nhöng theo tin-töùc cuûa chuùng toâi nhaän ñöôïc
thì Quaân-löïc VNCH coù truy ñuoåi quaân Coäng-Saûn Baéc-Vieät
treân laõnh-thoå Campuchia.

(5) Ngaøy 3-5-1974, toång-thoáng Nguyeãn-Vaên-Thieäu
ñi tröïc-thaêng ñeán Goø-Daàu-Haï tham-quan chieán-tröôøng.
Trung-töôùng Phaïm-Quoác-Thuaàn vaø toâi tieáp ñoùn Toång-thoáng.
OÂng vui-veû baét tay chuùng toâi roài ñi ñeán xem chieán lôïi phaåm
tòch-thu cuûa quaân ñòch: Raát nhieàu vuõ-khí coäng-ñoàng caùc loaïi.
Noåi baät laø caùc giaøn phoùng hoûa-tieãn 4 oáng, 8 oáng vaø 12 oáng
cuøng haøng traêm hoûa-tieãn 107 vaø 122 ly. Ñaëc-bieät hôn caû laø
hôn 30 hoûa-tieãn AT-3, loaïi môùi nhaát cuûa Lieân-Soâ coù heä-
thoáng ñieàu-khieån choáng taêng, laàn ñaàu tieân bò quaân ta tòch
thu treân chieán-tröôøng mieàn Nam. Caùc tuøy-vieân quaân-söï Taây-
phöông moãi ngöôøi xin moät quaû noùi ñeå ñem veà nöôùc nghieân-
cöùu. Nhìn soá vuõ-khí khoång-loà cuûa ñòch bò quaân ta tòch-thu

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 193

môùi hieåu ñöôïc söï taøn-phaù khuûng-khieáp trong caên-cöù Ñöùc-
Hueä vaø söï chieán-ñaáu anh-huøng cuûa Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ.
Tieáp ñeán, Toång-thoáng ñi thaêm boä tham-möu Löõ-ñoaøn 3 Kî-
binh vaø caùc ñôn-vò-tröôûng cuûa caùc binh-chuûng trong toå-chöùc
LLXKQÑIII, oâng baét tay khen-ngôïi töøng ngöôøi vaø gaén caáp-

194 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

baäc ñaïi-taù cho trung-taù Thieát-giaùp Dö-Ngoïc-Thanh, Chieán-
ñoaøn-tröôûng Chieán-ñoaøn 315. Sau ñoù Toång-thoáng leân tröïc-
thaêng chæ-huy cuûa toâi cuøng toâi bay ñeán Ñöùc-Hueä. Caùc tröïc-
thaêng cuûa trung-töôùng Phaïm-Quoác-Thuaàn vaø phaùi-ñoaøn Phuû
Toång-thoáng bay theo sau.

Treân ñöôøng bay, Toång-thoáng baét chuyeän vôùi toâi:
- Toâi raát thích tính taùo-baïo lieàu-lónh trong keá-hoaïch haønh-
quaân cuûa anh.
- Thöa Toång-thoáng, ñaây laø söï lieàu-lónh coù tính-toaùn. Toâi
ñaùp laïi.

Thaáy Toång-thoáng vui-veû, söï haân-hoan hieän treân neùt
maët, toâi noùi ñuøa moät caâu tieáng Phaùp vôùi Toång-thoáng:
- La chance sourit toujours aux audacieux. (Söï may maén
luoân-luoân “cöôøi” vôùi nhöõng keû lieàu-lónh). OÂng gaät-guø cöôøi
coù veû ñaéc-yù laém.

Tröïc-thaêng ñaùp xuoáng caên-cöù Ñöùc-Hueä. Caùc chieán-
só Tieåu-ñoaøn 83 BÑQ vaø Ñaïi-ñoäi 3 thuoäc Tieåu-ñoaøn 64 BÑQ
haân-hoan tieáp ñoùn Toång-thoáng. OÂng ñi boä moät voøng vieáng-
thaêm, uûy-laïo vaø ban thöôûng. Doanh-traïi trong caên-cöù bò phaùo-
binh ñòch taøn-phaù ñoå saäp gaàn heát, nhöng söï haõnh-dieän giöõ
vöõng ñöôïc ñoàn hieän ra trong ñoâi maét cuûa moãi chieán-só BÑQ.
Moät chuaån-uùy BÑQ coøn raát treû ñi ñeán toâi, ñöùng nghieâm
chaøo, roài thình-lình anh böôùc tôùi gaàn toâi, hai tay naém chaët
laáy tay toâi baät khoùc vaø noùi:
- Caùm ôn Thieáu-töôùng ñaõ cöùu maïng chuùng em.

Toâi caûm-ñoäng oân-toàn ñaùp laïi:
- Chính anh phaûi caùm-ôn caùc em môùi ñuùng. Söï chieán-ñaáu
voâ cuøng duõng-caûm cuûa caùc em laø moät taám göông saùng choùi,
laø nieàm haõnh-dieän chung cuûa Quaân-löïc chuùng ta. Chuùng
em môùi thaät-söï laø nhöõng anh-huøng cuûa Quaân-ñoäi maø moïi
ngöôøi Vieät-Nam Töï-do phaûi mang ôn caùc em.

(6) Moät tuaàn sau toâi nhaän ñöôïc moät thö cuûa DAO
(Defense Attacheù Office) trong ñoù töôùng Homer Smith

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 195

chuyeån lôøi khen ngôïi cuûa ñaïi-söù Graham Martin ñeán toâi:
Ñaây laø laàn ñaàu tieân keå töø khi kyù-keát Hoøa-Ñaøm Paris, moät
keá-hoaïch haønh-quaân ñöôïc thieát-keá tuyeät-haûo vaø ñöôïc thöïc-
hieän tuyeät haûo (very well planned and very well executed).

Hai tuaàn sau, toâi nhaän ñöôïc moät thö cuûa Ñaïi-taù
Raymond Battreall nguyeân Coá-vaán-tröôûng cuûa Boä Chæ-huy
Thieát-Giaùp-Binh QLVNCH. Battreall cho raèng ñaây laø moät
chieán-thaéng ngoaïn-muïc vaø xuaát-saéc nhaát trong Chieán-tranh
Vieät-Nam. Cuoái thö oâng vieát baèng chöõ Vieät-Nam: Kî-Binh
Vieät-Nam Muoân-Naêm.

5. Keát Luaän
Trong chieán-tranh Vieät-Nam, ñaïi-taù Raymond R.

Battreall laø moät chuyeân-vieân Thieát-Giaùp xuaát-saéc cuûa Luïc-
Quaân Hoa-Kyø. OÂng vöøa laø Coá-vaán-tröôûng cuûa Boä Chæ-huy
Thieát-Giaùp-Binh QLVNCH trong hai nhieäm-kyø 1965-66 vaø
1970-72, vöøa laø Coá-vaán cuûa ñaïi-töôùng W. Westmoreland vaø
ñaïi-töôùng C. Abrams, Toång Tö-leänh Quaân-löïc Hoa-Kyø ôû
Vieät-Nam, trong caùc vaán-ñeà lieân-quan ñeán toå-chöùc, huaán-
luyeän, phaùt-trieån vaø söû-duïng Thieát-Giaùp-Binh QLVNCH.
Battreall coù coâng lôùn trong vieäc phuï giuùp toå-chöùc vaø phaùt-
trieån löïc-löôïng Thieát-Giaùp VNCH huøng-maïnh.

Baèng chieán-thaéng ñaùnh baïi Sö-ñoaøn 5 CS ôû caên-cöù
Ñöùc-Hueä ngaøy 30-4-1974 vaø baèng chieán-thaéng ñaùnh baïi
Sö-ñoaøn 341 CS ôû Bieân-Hoøa ngaøy 30-4-1975, ñaïi-taù Thieát-
giaùp Raymond Battreall ngaøy nay cho raèng toâi laø moät trong
caùc nhaø chæ-huy Thieát-giaùp öu-vieät cuûa theá-kyû 20 vaø xeáp toâi
ñöùng ngang haøng vôùi boán danh-töôùng Thieát-giaùp Theá-giôùi:
Guderian, Patton, Rommel vaø Abrams.

Trong thö giôùi-thieäu toâi vaøo hoïc Cao-hoïc ôû tröôøng
George Mason University ngaøy 4 thaùng 1, 1994, Battreall
vieát:

196 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

“. . . Tran Quang Khoi is clearly one of the preeminent Armor
leaders of the 20th century: a member of a small fraternity
including such Greats as Heinz Guderian, George Patton,
Erwin Rommel, and Creighton Abrams. He was by a clear
margin the finest Armor leader in the RVNAF. His brigade
was designed to control up to six battalions, I have seen him
control, as many as eighteen (the equivalent of two divisions)
in violent combat. He is quite simply, a superb leader of
men....”

Toâi raát haõnh-dieän neâu ñieåm naøy ra ñaây vì ñaõ coù coâng
ñöa chaát löôïng cuûa Thieát-Giaùp-Binh QLVNCH leân ngang
taàm cuûa Thieát-Giaùp-Binh Theá-giôùi. Löõ-ñoaøn 3 Kî-binh keå
töø ngaøy thaønh-laäp thaùng 11-1970 ñeán ngaøy 30-4-1975 do toâi
chæ-huy, chöa bao giôø bò thaát traän duø ôû ngoaïi-bieân hay trong
nöôùc, luoân-luoân chieán-thaéng vaø ñaõ töøng cöùu nhieàu ñôn-vò
baïn thoaùt naïn treân chieán-tröôøng. Ñöôïc nhö vaäy laø nhôø taát
caû Kî-binh caùc caáp töø tham-möu ñeán taøi-xeá, söûa chöõa, xaï-
thuû, tröôûng-xa, chi-ñoäi-tröôûng, chi-ñoaøn-tröôûng, thieát-ñoaøn-
tröôûng, löõ-ñoaøn-tröôûng treân döôùi moät loøng, moãi ngöôøi ñeàu
tích-cöïc ñoùng goùp söùc-löïc, trí-tueä vaø saün-saøng hi-sinh caû
tính-maïng cuûa mình cho söï-nghieäp veû-vang cuûa Thieát-Giaùp-
Binh QLVNCH vì Danh-Döï vaø Toå-Quoác.

Giaùng-Sinh 2004
Traàn-Quang-Khoâi

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 197

Sang Heø

AÁu Tím

Buoåi saùng muøa heø cuûa toâi khoâng gian ñeïp nhö daùt phaán.
Môùi hôn naêm giôø trôøi ñaõ saùng tinh khoâi. Nhöõng ñoùa hoa
rung rung côït böôùm, baøy se seû ríu rít bay veøo. Chuù chim nhoû
vôùi ñoâi caùnh ñaäp lieân tuïc khoâng moûi, chuùi moû vaøo nhuïy
hoa. Thaûm coû naèm thaät im, vaøi caùnh hoàng raéc lô thô treân
maët. Thaûm coû vaãn coøn vaøi choã loang loã vaøng uùa, vì laàn söûa
nhaø vöøa roài, nhöõng ngöôøi thôï khoâng nöông coû, cöù theá neùm
vöùt moïi thöù leân chuùng. Nhìn thaûm coû laïi nhôù hình aûnh hai
vôï choàng ngaøy vöøa doïn vaøo caên nhaø.

Chaân öôùt chaân raùo sang ñònh cö xöù laï, naêm ñaàu ñaõ ñònh
chuyeän mua nhaø. Hoï haøng em uùt laéc ñaàu nguaày nguaäy
:”oâng baø ñieân aø !”. Anh baûo chim coù toå mình phaûi coù nhaø.
Haêng haùi vaøo thö vieän, nghieân cöùu xem mua nhaø nghóa laø
theá naøo, treân ñaát nöôùc chæ ñöôïc nghe nhaéc treân baùo, treân
saùch, tröôùc khi sang ñònh cö. AØ! mua nhaø laø coù moät soá tieàn
ñaët coïc, möôïn nhaø baêng traû giuùp, sau ñoù moãi thaùng traû goùp
cho nhaø baêng. Dö söùc !

Hai vôï choàng leân döï aùn choïn moät caên nhaø töông ñoái reû, coù
vöôøn sau saân tröôùc. Trong nhaø töông ñoái töôm taát ñeå vôï
choàng con caùi coù nôi chui ra chui vaøo laø ñuû. Ai baøn ra taùn
vaøo xem nhö khoâng coù.

198 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005

Sau vaøi thaùng, tìm ñöôïc caên nhaø xinh xinh, trong khu vöïc
ñöôïc xem laø cuõ nhaát cuûa vuøng thung luõng phía Baéc tieåu
bang California, ñöôïc meänh danh laø thung luõng ñieän töû .
Quyeát ñònh kyù giaáy nôï mua nhaø . Caên nhaø khi vöøa môû coång
böôùc vaøo saân, ñaõ caûm thaáy aám cuùng bình an .

Neáu ñaõ soáng trong caên nhaø gaïch minh moâng, chuyeån sang
caên nhaø ñuùc hai, ba taàng, roài xuoáng caùi choøi ñaát maùi tranh
tieän nghi ngoaøi ñoàng troáng, thì caên nhaø vôï choàng chuùng toâi
choïn laø tuyeät ñeïp, giaù caû phaûi chaêng, thay vì ñi möôùn nhaø,
giaù cuõng baèng nhö theá.

Ngaøy doïn vaøo nhaø môùi, (goïi laø môùi, nhöng caên nhaø ñaõ qua
hai ñôøi chuû, vôùi soá tuoåi ñôøi hôn ba möôi naêm) vôï moät caùi xe
hôi chaát ñaày quaàn aùo, choàng moät caùi xe hôi khaùc chaát ñaày
muøng meàn. Cuõng xong.

Hai chieác xe hôi tình nghóa, ñöôïc hai coâ em gaùi cho, khi anh
chò sang ñònh cö treân nöôùc Myõ. Xe cuûa toâi maøu traéng, hieäu
Toyata. Coâ em thöù ba ñang laùi, bieát chò sang, ñaõ baøn vôùi
choàng mua xe khaùc. Neáu ai baûo, ngöôøi ta mua xe môùi, cho
xe cuõ quùi baùu gì, thì keû aáy laàm to. Chieác xe em toâi cho toâi
coøn toát laém, em ít laùi, giöõ gìn kyõ löôõng xe nhìn raát ñeïp.
Em ñeán Myõ tröôùc toâi vaøi naêm, laáy choàng coù moät chaùu trai.
Em toâi soáng bình an, khoâng se xua quaàn aùo, khoâng keânh
kieäu laï ngöôøi. Ngaøy toâi coøn ôû VN, em cuøng hai em nöõa cuûa
toâi, chaét chiu töøng ñoàng, töøng xu gôûi veà giuùp caùc chò.
Gia ñình toâi coù saùu chò em, nöûa ñi nöûa ôû, ñaùng leõ chuùng toâi
ñaõ rôøi VN tröôùc ngaøy ba möôi thaùng tö naêm 1975, nhöng soá
phaàn hay ñònh meänh gì ñoù maø chò em toâi ñöôïc hoïc noùng-
laïnh, ñau thöông-haïnh phuùc, neân yeâu thöông nhau voâ cuøng,
nhaát laø cha meï chuùng toâi khoâng may maát sôùm.

ANH LINH VOÕ BÒ - VÒ QUOÁC VONG THAÂN 199

Caùc em toâi soáng ôû mieàn Nam tieåu bang CA, toâi theo choàng
neân soáng treân mieàn Baéc, chò em caùch nhau gaàn baûy tieáng
laùi xe. Caäu em uùt laùi chieác xe leân cho chò. Duø khi aáy toâi chæ
ñeán Myõ ñöôïc vaøi ngaøy. Chieác xe ñöôïc ñaäu tröôùc saân nhaø
phôi naéng, chôø baø chuû hoïc thi laáy baèng laùi xe.

Chieác xe choàng toâi laùi, cuûa coâ em choàng thöù tö cho, maøu
xaùm hieäu Honda. Anh nhanh laém, vöøa sang Myõ ñaõ laáy baèng
laùi vaø vaøo haõng ñieän töû ñi laøm ngay.
Coâ em choàng toâi noùi:” Anh chò môùi laùi xe chöa coù kinh nghieäm
nhieàu, neân ñi xe cuõ, lôõ coù va chaïm khoâng tieác, nhaát laø khoâng
phaûi traû tieàn baûo hieåm cao. Khi naøo oån ñònh roài anh chò mua
xe khaùc ñeïp hôn”.

Coâ noùi ñeán xe ñeïp hay khoâng ñeïp, nhöng vôùi toâi taám loøng
coâ ñeïp quùa. Ngay caû chieác xe coâ cho choàng toâi, toâi nhìn
cuõng ñeïp quùa, sao coâ phaûi ngaïi ngaàn nhö theá.

Coù caùi nhaø, vöøa vui vöøa lo, vui vì nhaø cuûa mình khoâng phaûi
chung ñuïng vôùi ai, muoán laøm gì thì laøm, hai vôï choàng ra tay
doïn deïp. Chuû cuõ nuoâi choù, nuoâi meøo, nuoâi raén nuoâi caù trong
nhaø. Nhaø coù boán phoøng, hoï ôû hai phoøng, moät phoøng cho raén
vaø kyø nhoâng, moät phoøng khaùc nuoâi caù. Hoâm xem nhaø, meï
choàng toâi hoát hoaûng böôùc doäi ngöôïc, khi nhìn con traên to
thaät to, thaân mình côõ baép chaân ngöôøi lôùn chöù khoâng ít, naèm
beân trong caùi boàn kính chieàu ngang baèng caên phoøng gaàn 4
thöôùc, chieàu doïc cuõng khoaûng moät thöôùc.
Toái traán an : “mình mua nhaø xong, ngöôøi ta doïn heát ñi maø
meï “.

Vì hoï thích thuù vaät neân vöôøn töôïc khoâng ñöôïc chaêm soùc,
vöôøn sau coû cao hôn ñaàu goái. Saân tröôùc ñeïp hôn, coù coång
raøo, daøn hoa dieân vó vieàn chung quanh.

200 ÑA HIEÄU 74 - THAÙNG 6 NAÊM 2005