197 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา กลยุทธ์/มาตรการ โครงการ/กิจกรรม หลัก/ ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 พัฒนาระบบบริการ การแพทย์ทางไกล (Telemedicine) กับระบบ สาธารณสุขใน จังหวัดนครปฐม โครงการพัฒนาระบบ บริการการแพทย์ ทางไกล (Telemedicine) กับ ระบบสาธารณสุขใน จังหวัดนครปฐม -รพ.ให้บริการ การแพทย์ทางไกลใน จังหวัดไม่น้อยกว่า 3 แห่ง - รพ.ตอบ แบบสอบถามรูปแบบ การให้บริการ การแพทย์ทางไกลที่ ใช้อยู่หรือมีแผนจะใช้ -รพ.ให้บริการ การแพทย์ ทางไกลในจังหวัด ไม่น้อยกว่า 3 แห่ง -มีจำนวนครั้งของ การมารับบริการ การแพทย์ ทางไกล ไม่น้อยกว่า 3,500 ครั้งต่อ จังหวัด โครงการพัฒนาระบบบริการการแพทย์ทางไกล (Telemedicine) กับระบบสาธารณสุขในจังหวัดนครปฐม มีวัตถุประสงค์ ๑) เพื่อพัฒนาระบบบริการการแพทย์ทางไกล ให้ใช้งานการบริการประชาชนในจังหวัดนครปฐม ๒) เพื่อขยายการรักษาทางการแพทย์และเพิ่มศักยภาพของระบบสาธารณสุขลงสู่สถานบริการแบบปฐม ภูมิ โดยการใช้ระบบบริการการแพทย์ทางไกลเพื่อขอคำแนะนำ หรือการให้คำปรึกษาในการดูแลผู้ป่วยจากแพทย์ ผู้เชี่ยวชาญ ๓) เพื่อเพิ่มช่องทางในการรักษาหรือรับยาของผู้ป่วยในเขตจังหวัดนครปฐม ๔) เพื่อส่งต่อข้อมูลในการรักษาจากโรงพยาบาลต้นทางไปยังโรงพยาบาลปลายทางได้อย่างถูกต้อง ๕) เพื่อลดการเดินทางของประชาชนในการเดินทางมารับบริการที่โรงพยาบาล ใช้งบประมาณอุดหนุนจาก องค์การบริหารส่วนจังหวัดนครปฐม 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา -
198 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงาน (ไตรมาส 1 : เดือนตุลาคม - ธันวาคม 2566) ลำ ดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย โรงพยาบาล ภาพรวมจังหวัด 1. จังหวัดที่มี บริการ การแพทย์ ทางไกลตาม เกณฑ์ที่ กำหนด รพ.อย่าง น้อย 3 แห่ง นครปฐม กำแพง แสน นครชัย ศรี ห้วย พลู หลวง พ่อเปิ่น ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล ผลงาน 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9 ร้อยละ 100 100 100 100 100 100 100 100 100 100 2. จำนวนครั้ง ของการ ให้บริการ การแพทย์ ทางไกล >= 1,000 ครั้งต่อ จังหวัด นครปฐม กำแพง แสน นครชัย ศรี ห้วย พลู หลวง พ่อเปิ่น ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล 1,000 ผลงาน 381 6 3 0 13 0 0 1 1 405 ร้อยละ 40.5 แหล่งที่มา : https://shorturl.at/lvDLN วันที่ประมวลผล :: 14 มกราคม 2567 4. ผลงานเชิงคุณภาพ หน่วยบริการสาธารณสุขในระดับโรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตำบล สามารถติดตั้งระบบบริการการแพทย์ทางไกลได้ทั้งหมด โดยปรับเปลี่ยนจาก โปรแกรม DMS Telemedicine มาใช้ระบบการบริการการแพทย์ทางไกลของโปรแกรม HOSxPXE V.4 หรือ HOSxPXE V.3 (ใช้ หน้ากาก HOSxPXE V.4) และ HOSxPXE_PCU ซึ่งสะดวกต่อการปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่และผู้รับบริการมากขึ้น 5. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ หน่วยบริการสาธารณสุขในระดับโรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลชุมชน และโรงพยาบาลส่งเสริม สุขภาพตำบล สามารถติดตั้งระบบบริการการแพทย์ทางไกลได้ทั้งหมด หากแต่จำนวนเคสผู้รับบริการระบบ การแพทย์ทางไกล ยังไม่สามารถดำเนินการได้ตามเป้าหมาย ประชาชนยังคงมารับบริการที่สถานบริการเป็นส่วน ใหญ่ จำนวนแพทย์ที่ให้บริการในสถานบริการมีจำนวนน้อย การเพิ่มเคสผู้รับบริการ อาจมีแนวคิดในการดึงแพทย์ นอกระบบ มาให้บริการระบบบริการการแพทย์ทางไกล ร่วมด้วย 6. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา -
199 7. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1,2,3 : การซักซ้อมทีมปฏิบัติงานและการดูแลรักษาผู้ป่วยผ่านระบบบริการการแพทย์ทางไกลของ โรงพยาบาลจังหวัดนครปฐม วันที่ 2 มิถุนายน 2566 ณ ห้องปฏิบัติการ โรงพยาบาลนครปฐม รูปที่ 4,5,6 : การอบรมเชิงปฏิบัติการการพัฒนาระบบบริการการแพทย์ทางไกล ของจังหวัดนครปฐม 2566 ให้กับโรงพยาลบาลชุมชน 7 แห่ง โดยมีทีมรพ.นครปฐม เป็นพี่เลี้ยงและทีมโรงพยาบาลหลวงพ่อเปิ่นเป็นวิทยากร เมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2566 ณ ห้องประชุมโรงพยาบาลหลวงพ่อเปิ่น 8. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : 1. นายบุญลักษณ์ มงคลลักษมี ตำแหน่งเจ้าพนักงานสาธารณสุขชำนาญงาน โทรศัพท์มือถือ 08 6514 5919 E-mail : [email protected]
200 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : ส่งเสริมการมีบุตร (ส่งเสริมการตั้งครรภ์อย่างมีคุณภาพเพื่อลดการตายของมารดา) ตัวชี้วัด : 1) อัตราส่วนการตายมารดาไทยต่อการเกิดมีชีพแสนคน 2) ร้อยละหญิงตั้งครรภ์ได้รับบริการฝากครรภ์คุณภาพ 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา จังหวัดนครปฐม จากข้อมูลการคลอดในรพ.ของรัฐ 3 ปี ย้อนหลัง พบว่าจำนวนมารดาคนไทยคลอด มีแนวโน้ม ลดลง คือ 5,160 คน 4,626 คน และ 4,133 ตามลำดับ ในปี 2564 มารดาไทยเสียชีวิต 5 รายคิดเป็นอัตรา 107.78 (5/4,039) ต่อการเกิดมีชีพแสนคน สาเหตุจาก COVID-19 3 ราย , Adrenal adenoma with Congestive heart failure 1ราย ,ระบบไหลเวียนโลหิตล้มเหลว underlying 1 ราย ในปี 2565 มารดาไทย เสียชีวิต 2 ราย คิดเป็นอัตรา 48.24 (2/4,146) ต่อการเกิดมีชีพแสนคน สาเหตุจากภาวะ pulmonary embolism และ Overt DM ในปี 2566 ไม่มีมารดาเสียชีวิต จากข้อมูล HDC ปี 2564 - 2566 พบว่า หญิงตั้งครรภ์ได้รับการฝากครรภ์ครั้งแรกก่อนหรือเท่ากับ 12 สัปดาห์ ในปี2564 สถานการณ์COVID-19 ส่งผลให้ผลการดำเนินงานลดลง 72.64 ในปี 2565 ร้อยละ 76.89 ในปี 2566 ร้อยละ (เกณฑ์ > ร้อยละ 75) อำเภอที่ผลงานไม่ผ่านเกณฑ์ คือ อำเภอบางเลน อำเภอสามพราน อำเภอเมือง อำเภอ กำแพงแสน จากรายงาน MCH ปี 2564 - 2566 หญิงตั้งครรภ์พบภาวะซีดจากการตรวจเลือดครั้งที่ 1 (ฝากครรภ์ครั้งแรก) ร้อยละ 22.00 ร้อยละ 19.91 และ ร้อยละ 20.05 (เกณฑ์<ร้อยละ 14) พบภาวะซีดจากการตรวจเลือดครั้งที่ 2 (ที่อายุครรภ์ 28-32 สัปดาห์) ร้อยละ11.87 ร้อยละ 13.62 และ ร้อยละ 13.75 (เกณฑ์<ร้อยละ 12) การคัดกรอง ความเสี่ยงหญิงตั้งครรภ์พบภาวะเสี่ยง ร้อยละ 27.36 ร้อยละ 31.98 และร้อยละ 31.86 (เกณฑ์>ร้อยละ 25) ความเสี่ยงที่พบมากที่สุดคือ มีประวัติโลหิตจางทางอายุรกรรม รองลงมาคืออายุมากกว่า 35 ปี พบภาวะตกเลือดหลังคลอด ร้อยละ 3.17 ร้อยละ 2.98 และ ร้อยละ 2.26 (เกณฑ์<ร้อยละ 5) สาเหตุส่วนใหญ่เกิดจากภาวะมดลูกหดรัดตัวไม่ดี ร้อยละ 72.27 แต่ไม่พบมารดาอยู่ในภาวะshockจากการตกเลือดหลังคลอด ทารกแรกคลอดน้ำหนักต่ำกว่า 2,500 กรัม ร้อยละ 9.83 ร้อยละ 9.89 และ ร้อยละ 10.47 (เกณฑ์ร้อยละ 7) อำเภอที่ไม่ผ่านเกณฑ์ ได้แก่ อำเภอเมือง อำเภอสามพราน อำเภอนครชัยศรี อัตราทารกแรกคลอดมีภาวะขาดออกซิเจน เท่ากับ อัตรา 29.53 : 1000 เกิดมีชีพ อัตรา 30.87 : 1000 เกิดมีชีพ และอัตรา 27.90 : 1000 เกิดมีชีพ (เกณฑ์<25 : 1000 เกิดมีชีพ) ตารางข้อมูลการดำเนินงาน ปี 2564 – 2566 (ภาพรวมจังหวัด) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ 1.โรงพยาบาลผ่าน มาตรฐานบริการอนามัย แม่และเด็ก (MCH) ร้อยละ 70 9/9 100 9/9 100 9/9 100 2. อัตรามารดาไทยตาย (MCH) 17 ต่อแสน เกิดมีชีพ 4039/5 107.78 2/4146 48.24 0/4481 0
201 ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ 3. ฝากครรภ์ครั้งแรก ก่อนอายุครรภ์น้อยกว่า หรือเท่ากับ 12 สัปดาห์ (HDC) ร้อยละ 75 965/701 72.64 835/942 76.89 1143/886 77.52 4.การคัดกรองภาวะ เสี่ยงในหญิงตั้งครรภ์ (MCH) ร้อยละ 100 1517/415 27.36 1454/465 31.98 1836/515 31.86 5 . หญิงที่สิ้นสุดการ ตั้งครรภ์ในเขตรับผิดชอบ มีภาวะโลหิตจาง ช่วงก่อน 12wks (HDC) ร้อยละ 14 - - - - 570/125 21.93 5 . หญิงที่สิ้นสุดการ ตั้งครรภ์ในเขตรับผิดชอบ มีภาวะโลหิตจาง>12wks แต่≤28wks (HDC) ร้อยละ 14 - - - - 500/97 19.40 7.ภาวะซีดในหญิง ตั้งครรภ์ (MCH) ซีดจากการตรวจ ครั้งที่ 1 ซีดจากการตรวจ ครั้งที่ 2 ร้อยละ 20 ร้อยละ 12 4590/1010 4590/545 22.00 11.87 4083/813 4083/556 19.91 13.62 4443/891 4443/611 20.05 13.75 8. หญิงตั้งครรภ์ได้รับยา เม็ดเสริมไอโอดีน (HDC) ร้อยละ 100 4069/3588 88.18 3721/3283 88.23 4100/3274 79.85 9. แม่มีภาวะตกเลือด หลังคลอด(MCH) ร้อยละ 5 4626/147 3.17 4133/94 2.27 4465/101 2.26 10. ทารกแรกคลอดมี ภาวะขาดออกซิเจน (MCH) 25:1,000 เกิดมีชีพ 4639/137 29.53 4146/128 30.87 4481/125 27.90 11.ทารกแรกคลอด น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ (HDC) ร้อยละ 7 1996/86 4.31 1832/117 6.39 2208/173 7.97
202 ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ 12. ทารกแรกคลอด น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ (MCH) ร้อยละ 7 4639/456 9.83 4146/410 9.89 4481/469 10.47 13. ทารกคลอดก่อน กำหนด (MCH) <ร้อยละ 5 4369/434 9.36 4146/374 9.02 4481/390 8.70 14.ทารกน้ำหนักต่ำกว่า เกณฑ์ที่คลอดก่อน กำหนด (MCH) 434/252 58.06 410/224 54.63 469/257 54.79 15. ทารกตายปริกำเนิด (MCH) 9:1000 การเกิด ทั้งหมด 4661/30 6.44 4174/34 8.15 4481/27 6.00 16. แม่หลังคลอดได้รับ การเยี่ยมครบ 3 ครั้ง ตามเกณฑ์ (HDC) ร้อยละ 75 969/449 43.34 876/565 64.50 1189/834 70.14 18. ได้รับยาเม็ดเสริม ไอโอดีนขณะตั้งครรภ์ (MCH) ร้อยละ 100 4626/4465 96.51 4131/4036 97.70 4465/4342 97.25 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ในปี 2564-ปี 2566 พบว่าจังหวัดนครปฐม ยังพบปัญหา ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม จำนวน 595 ราย คิดเป็นร้อยละ 9.60 เป้าหมายไม่เกินร้อยละ 7 (รวมทารกที่เกิดจากมารดาคนไทยและต่างชาติ) ทารกที่เกิดจากมารดาคนไทย 469 ราย (78.82 %) ทารกที่เกิดจากมารดาต่างชาติ 126 ราย (21.18 %) โดย ทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม ทั้งหมด เป็นทารกที่คลอดก่อนกำหนด 296 ราย (ร้อยละ 49.75) ในกลุ่มทารกแรกเกิดน้ำหนักน้อยกว่า 2,500กรัม เป็นทารกที่คลอดครบกำหนด 299 ราย (ร้อยละ 50.25) โดย ในกลุ่มทารกแรกเกิดในกลุ่มนี้ 299 ราย มารดามีภาวะซีด HCT<33% 73 ราย (ร้อยละ 24.41) มีผลBMIของ มารดา 155 ราย มารดาที่มีBMIต่ำมีค่าBMIน้อยกว่า 23 จำนวน 46 ราย (ร้อยละ40) มารดาที่มีBMIเกินมีค่า BMIมากกว่า 25 จำนวน 50 ราย (ร้อยละ 43.48)
203 ตารางวิเคราะห์ ทารกแรกเกิดน้ำหนักต่ำกว่า 2,500 กรัม ข้อมูล ปี2564 ปี2565 ปี 2566 LBW 622 (9.72) 574 (9.75) 595 (9.60) GA≥37wks 285 (45.82) 292 (50.87) 299 (50.25) GA<37wks 337 (54.18) 282 (49.13) 296 (49.75) G1 246 (39.55) 255 (44.43) 255 (42.86) GA<12wks 273 (46.59) 256 (44.60) 282 (47.39) No anc 36 (5.79) 29 (5.05) 20 (3.36) Age<20ปี 81 (13.02) 64 (11.5) 90 (15.13) Anemia 164 (27.02) 145 (26.08) 155 (26.05) 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา มาตรการ กิจกรรมหลัก ระดับจังหวัด ระดับอำเภอ ระดับตำบล พัฒนาส่งเสริมให้ หญิงตั้งครรภ์ เข้าถึงระบบริ การสุขภาพด้าน แม่และเด็ก - สนับสนุน ประสานส่งต่อ ระบบการเผยแพร่ สื่อสาร สาธารณะ ประชาสัมพันธ์องค์ ความรู้เพื่อสร้างความรอบรู้แก่ ประชาชน หญิงตั้งครรภ์และ ครอบครัว -สนับสนุนความเข้มแข็งของภาคี เครือข่าย ชุมชน ท้องถิ่น ในการ ส่งเสริมสุขภาพแม่และเด็กใน ชุมชน - รพ.ทุกแห่ง ถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านวิชาการ การดูแลสุขภาพตนเองของหญิงตั้งครรภ์ที่ทาง ส่วนกลางได้จัดทำขึ้น เผยแพร่ต่อหญิง ตั้งครรภ์และครอบครัว - สร้างความรอบรู้ ความตระหนัก ความสำคัญ ของการฝากครรภ์เร็วก่อน 12 สัปดาห์ - รพ.ทุกแห่ง จัดอบรมพัฒนาฟื้นฟูความรู้ด้าน แม่และเด็ก ให้แก่รพ.สต. ภายในCUP - จัดรณรงค์ในวันสำคัญภาพอำเภอ เพื่อ กระตุ้นให้เห็นความสำคัญของการมาฝาก ครรภ์ การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ฯลฯ - รพ.ทุกแห่งต้องดำเนินการส่งข้อมูลมารดา หลังคลอดที่ No Anc ทุกราย ให้แก่รพ.สต.ใน พื้นที่ พร้อมกับรวบรวมข้อมูลที่มทางรพ.สต. ไปสืบค้นข้อมูลสาเหตุการไม่ฝากครรภ์ของ มารดาหลังคลอดรายนั้นๆ - ให้ความรู้การดูแลส่งเสริม ส ุ ข ภ า พ ห ญ ิ ง ต ั ้ ง ค ร ร ภ์ ความสำคัญของนโยบายสาว ไทยแก้มแดง เพื่อลดภาวะ โลหิตจางในกลุ่มวัยเจริญพันธุ์ ในเวทีประชาคม - จัดทำแผนส่งเสริมสุขภาพ กลุ่มแม่และเด็ก ในแผน งบประมาณกองทุนท้องถิ่น - ผลักดันให้เกิดมาตรการทาง สังคมในชุมชน ในการส่งเสริม นโยบายสาวไทยแก้มแดง ชุมชนหมู่บ้านไอโอดีน เพื่อ ป้องกันลดภาวะโลหิตจางใน กลุ่มหญิงวัยเจริญพันธุ์ ป้องกัน โรคขาดสารไอโอดีน - สืบค้นข้อมูลมารดาหลัง คลอด No Anc ที่ได้รับมาจาก รพ.แม่ข่าย เป็นบุคคลในพื้นที่ รับผิดชอบหรือไม่ (อยู่ในพื้นที่ รับผิดชอบนานเกินกว่า 3 เดือน) และสัมภาษณ์สาเหตุ ของการไม่เข้าสู่ระบบริการฝาก ครรภ์ - จัดระบบช่องทางการเข้าสู่ บริการรับฝากครรภ์ (แบบลับ) แก้ไขในกลุ่มหญิงตั้งครรภ์ ปกปิด No Anc
204 2.ส่งเสริม สนับสนุนสถาน บริการพัฒนา ระบบบริการให้ มีคุณภาพตาม เกณฑ์มาตรฐาน -ส่งเสริมสนับสนุนสถานบริการ ใน การดำเนินงานและประเมินรับรอง มาตรฐานระบบริการตามเกณฑ์ มาตรฐานงานอนามัยแม่และ เด็ก -สนับสนุนให้เกิดกระบวนการเวที แลกเปลี่ยนเรียนรู้ Best Practice - พัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่ห้อง ฝากครรภ์ ห้องคลอด ให้มี ความรู้ ความสามารถในการดูแล หญิงตั้งครรภ์ หญิงคลอด หญิง หลังคลอด - จัดทำแนวทางระบบการส่งต่อ หญิงตั้งครรภ์เสี่ยงภาพจังหวัด จากรพช.มารพศ. - กำกับ ติดตาม ประเมินผล - พัฒนาระบบริการ ANC/LR ให้มีคุณภาพ ตามเกณฑ์มาตรฐานงานอนามัยแม่และเด็ก - มีการจัดการหญิงตั้งครรภ์เสี่ยง จนสามารถ คลอดได้อย่างปลอดภัย และสามารถเป็น modelได้ - จัดระบบบริการเพื่อป้องกันการคลอดก่อน กำหนด การตรวจด้วย Multiple dipstick ตรวจภายใน ตรวจอัลตร้าซาวน์ ให้ยา Progesterone ให้ความรู้การสังเกตุอาการ เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนด อาการมดลูก หดรัดตัว อาการนำคลอดก่อนกำหนด - รพ.ทุกระดับจัดให้มีความพร้อมในการ ให้บริการห้องคลอดในกรณีฉุกเฉินที่จำเป็น ตามความเหมาะสมของระดับโรงพยาบาล ได้แก่ ยาที่จำเป็น คลังเลือด ฯลฯ ต้องมี ระบบ call for help กรณีฉุกเฉิน การส่ง ต่อไปยังรพศ. - รพศ.จัดแยกคลินิกฝากครรภ์เสี่ยงสูงออก จากคลินิกฝากครรภ์ปกติทั่วไป รวมถึง จัดทำระบบภายในการส่งต่อปรึกษา ผู้เชี่ยวชาญด้านโรคอายุรกรรมที่สำคัญ เช่น โรคหัวใจ โรคเมตาบอลิซึ่ม ฯลฯ - รพช. รพศ. ทุกแห่ง ดำเนินการคัดกรอง ความเสี่ยงหญิงตั้งครรภ์ และจัดการความ เสี่ยง และต้องวางแผนการคลอดให้หญิง ตั้งครรภ์เสี่ยง คลอดในสถานที่ที่ปลอดภัย - รพ.ทุกแห่งต้องมีระบบการสื่อสารแบบไปกลับ ในรายที่ส่งต่อไปรักษาต่อที่ โรงพยาบาลอื่น การfeedback ข้อมูลหลัง การrefer จนกว่าหญิงตั้งครรภ์เสี่ยงรายนั้น จะคลอดปลอดภัย และการติดตามเยี่ยม หลังคลอดจนปลอดภัย - รพศ./รพช. ทบทวนเหตุการณ์ไม่พึง ประสงค์ ร่วมกับทีม PCT สูติ - จัดทำทะเบียนหญิงวัยเจริญ พันธุ์หญิงตั้งครรภ์ หญิง หลังคลอด ทะเบียนการ วางแผนครอบครัว ติดตามเยี่ยมระหว่างตั้งครรภ์ โดยเฉพาะหญิงตั้งครรภ์เสี่ยง จนกว่าติดตามเยี่ยมหลังคลอด ปลอดภัยทั้งมารดาและทารก ส่งเสริมและ สนับสนุน ขับเคลื่อน นโยบาย กระทรวง สาธารณสุข กำกับติดตาม การดำเนินงาน ส่งเสริมสุขภาพ มารดาและ ทารกแรกเกิด - ประชุมชี้แจงนโยบายและการ ขับเคลื่อนการดำเนินงาน -พัฒนาระบบบริหารจัดการ เพื่อ การดูแลต่อเนื่องProvincial network certification -การบริหารแบบNode มีระบบ การให้คำปรึกษาและส่งต่อ ระหว่างรพช.กับรพศ. โดยมี สูติแพทย์เป็นผู้รับผิดชอบ -การสอบสวนการตาย หาสาเหตุ RCA KM conference -นิเทศ กำกับติดตาม ประสานการ ให้คำปรึกษาทางด้านวิชาการโดย - จัดประชุมMCH Board ระดับอำเภอ นำเสนอสถานการณ์ด้านแม่และเด็กของ อำเภอ - ชี้แจงถ่ายทอดนโยบาย แนวทางการ ดำเนินงานด้านแม่และเด็ก ให้แก่ลูกข่าย รพ.สต. - จัดทำแผนแก้ปัญหาด้านแม่และเด็กเชิง ระบบ ที่ชัดเจน - รพศ/รพช.จัดทำแผน/แนวทางในการ พัฒนาระบบบริการ ANC/LR ให้มีคุณภาพ - รพศ. ดำเนินการจัดทำแผนการจัดตั้ง คลินิกส่งเสริมการมีบุตร จัดทำแนวทาง การส่งต่อหลังได้รับคำปรึกษา และ -จัดทำข้อมูลสถานการณ์และ ภาวะสุขภาพแม่และเด็ก ระดับตำบล ที่เป็นปัจจุบัน
205 สูติแพทย์ และการแก้ไขปัญหา ในพื้นที่ -จัดประชุมMCH Board ระดับ จังหวัด -สนับสนุนประสานการจัดตั้ง คลินิกส่งเสริมการมีบุตร ตาม นโยบายกระทรวงสาธารณสุข จังหวัดละ 1 แห่ง และการคัด กรองโรคหายาก 24 โรคในทารก แรกเกิด ตัดสินใจเข้ารับบริการส่งเสริมการมีบุตร การดูแลรักษา ทารกแรกเกิดที่ตรวจคัดกรอง โรคหายาก 24 โรค พบความเสี่ยงสูงที่จะ เป็นโรค โดยผู้เชี่ยวชาญกุมารแพทย์ทารก แรกเกิด - รพช.จัดบริการการให้คำปรึกษาเกี่ยวกับ เรื่องภาวการณ์มีบุตรยาก และส่งต่อกรณี ที่คู่สามีภรรยาตัดสินใจเข้ารับบริการ ส่งเสริมการมีบุตร - รพศ.รพช.จัดบริการดำเนินการคัดกรอง ทารกแรกเกิด ส่งกระดาษซับเลือดที่ โรงพยาบาลศิริราช และลงข้อมูลในระบบ SiNBS ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) ต.ค.-ธ.ค. 66 (ไตรมาส 1) ม.ค.-มี.ค. 67 (ไตรมาส 2) เม.ย.-มิ.ย. 67 (ไตรมาส 3) ก.ค.-ก.ย. 67 (ไตรมาส 4) 1.ขับเคลื่อนนโยบาย กระทรวงสาธารณสุข 2.มีแผนงาน/โครงการ ส่งเสริมการตั้งครรภ์และ การเกิดอย่างมีคุณภาพ 3.จัดประชุมชี้แจงนโยบาย แนวทางการดำเนินงานใน ปี 67 4.ดำเนินงานการคัดกรอง โรคหายาก 24 โรคในทารก แรกเกิด 1.อบรมพัฒนาองค์ความรู้เรื่อง ภาวะการมีบุตรยาก 2.จัดทำระบบแนวทางการส่งต่อ เข้าคลินิกส่งเสริมการมีบุตร 3.ขั้นตอนแนวทางการดำเนินงาน การคัดกรองโรคหายาก 24 โรค ในทารกแรกเกิด ที่ส่งกับทาง รพ.ศิริราช มีความชัดเจน พัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าที่ห้อง ฝากครรภ์ ห้องคลอด ในการดูแล หญิงตั้งครรภ์ หญิงคลอด 4.ทบทวนแนวทางปรับปรุงแนว ทางการดูแลครรภ์เสี่ยง Standing Order ความเสี่ยงสำคัญ PPH PIH Preterm 5.โรงพยาบาลพัฒนาและประเมิน ตนเองตามตามมาตรฐานงาน อนามัยแม่และเด็ก 1.จัดตั้งคลินิกส่งเสริมการมี บุตร ที่รพศ. 2.ติดตามปัญหาอุปสรรคการ ส่งตรวจคัดกรองโรคหายาก ในทารกแรกเกิด 3.ติดตามผลการใช้แนว ทางการดูแลครรภ์เสี่ยง Standing Order ความเสี่ยง สำคัญ PPH PIH Preterm ที่ ปรับปรุง 4. โรงพยาบาลได้รับการ ประเมินตามมาตรฐานงาน อนามัยแม่และเด็ก 1.จัดตั้งคลินิกส่งเสริมการมีบุตร จำนวน 1 แห่ง ที่รพศ. 2.อัตราส่วนมารดาตายไม่เกิน 17 ต่อแสนการเกิดมีชีพ 3.ทารกแรกเกิด ได้รับการตรวจคัด กรองโรคหายากร้อยละ100 4.โรงพยาบาลทั้ง 9 แห่งผ่าน เกณฑ์การประเมินมาตรฐานตาม มาตรฐานงานอนามัยแม่และเด็ก
206 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก เมือง พัฒนาระบบ/การติดตามการฝากครรภ์และติดตามเยี่ยมหลังคลอดให้ครบตามเกณฑ์ในราย ใหม่/ปัจจุบัน - จัดประชุมMCH Board ระดับอำเภอ นำเสนอสถานการณ์ด้านแม่และเด็กของอำเภอ - ชี้แจงถ่ายทอดนโยบายแนวทางการดำเนินงานด้านแม่และเด็กให้แก่ ลูกข่ายรพ.สต. -จัดท ำแผนแก้ปัญหำด้ำนแม่และเด็กเชิงระบบที่ชัดเจน กำแพงแสน นครชัยศรี ชี้แจงถ่ายทอดนโยบาย แนวทางการดำเนินงานด้านแม่และเด็ก ให้แก่ รพ.สต. ประชุม MCH Board ระดับอำเภอ ส่งเสริมการกินยาเม็ดเสริมธาตุเหล็กในหญิงวัยเจริญพันธ์ตามโครงการสาวไทยแก้มแดง ประชาสัมพันธ์ฝากครรภ์ฟรีทุกที่ทุกสิทธิ์ ดอนตูม โครงการลูกเกิดรอด แม่ปลอดภัย ได้คุณภาพ อำเภอดอนตูม บางเลน สามพราน โครงการส่งเสริมสุขภาพ หญิงวัยเจริญพันธุ์ สตรีตั้งครรภ์ หญิงให้นมบุตร และเด็ก 2,500 แรกของของชีวิต พุทธมณฑล 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) จากระบบรายงานอนามัยแม่และเด็ก ผลการดำเนินงาน 3 เดือน (เดือนต.ค-ธ.ค.66) ไม่พบมารดาเสียชีวิต หญิงตั้งครรภ์เข้าถึงระบบบริการฝากครรภ์ ฝากครรภ์ก่อน12สัปดาห์ ร้อยละ 72.94 (เป้าหมายร้อยละ75) พบ หญิงคลอดมีภาวะซีดก่อนการตั้งครรภ์ ร้อยละ 19.91 (เป้าหมายไม่เกินร้อยละ14) พบว่ายังคงมีภาวะซีดเมื่อ เจาะเลือดที่อายุครรภ์ 28-32สัปดาห์ ร้อยละ 11.00 (เป้าหมายไม่เกินร้อยละ12) หญิงคลอดได้รับการคัดกรอง ความเสี่ยงพบความเสี่ยง ร้อยละ 41.05 (เป้าหมายไม่น้อยกว่าร้อยละ25) ทารกเกิดไร้ชีพ อัตรา 4.36 ต่อ 1000 การเกิดมีชีพ ทารกตายปริกำเนิด อัตรา 6.07 ต่อพันการเกิดทั้งหมด ทารกแรกคลอดน้ำหนักน้อยกว่า 2,500 กรัม ร้อยละ 8.71 (เป้าหมายไม่เกินร้อยละ7) ทารกแรกเกิดขาดออกซิเจน อัตรา 21.78 ต่อ1000การ เกิดมีชีพ (เป้าหมายไม่เกิน อัตรา 25 ต่อ 1000 การเกิดมีชีพ ) 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) เดือนต.ค-ธ.ค.66 ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้า หมาย รายการ ข้อมูล โรงพยาบาล ภาพรวม นฐ. สามพราน นศ. ห้วยพลู ลพ จังหวัด ป กพส. บางเลน ดอน ตูม พุทธ ฯ จันทรุฯ 1 อัตราส่วนการตาย มารดา แสนคน (MCH) ไม่เกิน 17 ต่อ การเกิด มีชีพ เป้าหมาย 610 217 33 25 0 125 39 16 10 73 1148 ผลงาน 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 ร้อยละ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 2 ร้อยละหญิง ตั้งครรภ์ได้รับการ ฝากครรภ์ครั้งแรก เมื่ออายุครรภ์ ≤ 12 สัปดาห์ ร้อยละ 75 MCH) เป้าหมาย 597 210 31 24 0 125 37 15 9 72 1120 ผลงาน 393 97 19 10 0 76 16 7 4 61 654 ร้อยละ 65.83 46.19 61.24 45.83 0 61. 60 43.24 46. 67 44. 44 77.78 60.18 3 ร้อยละของหญิงตั้ง ครรภ์ได้รับบริการ ฝากครรภ์คุณภาพ ร้อยละ 75 MCH) เป้าหมาย 597 210 31 24 0 125 37 15 9 72 1120 ผลงาน 364 97 13 10 0 76 16 7 4 61 648 ร้อยละ 60.97 46.19 41.94 45.83 0 61. 60 43.24 46. 67 44. 44 77.78 57.86
207 ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้า หมาย รายการ ข้อมูล โรงพยาบาล ภาพรวม นฐ. สามพราน นศ. ห้วยพลู ลพ จังหวัด ป กพส. บางเลน ดอน ตูม พุทธ ฯ จันทรุฯ ครบ 5 ครั้งตาม เกณฑ์ (MCH) 4 ร้อยละของหญิง หลังคลอดได้รับ การดูแลครบ 3 ครั้งตามเกณฑ์ ร้อยละ 75 (HDC) เป้าหมาย 92 - 9 - - 86 30 40 12 - 302 ผลงาน 69 - 3 - - 20 8 28 5 - 140 ร้อยละ 75 - 33.33 - - 23. 26 26.67 70. 00 41. 67 - 46.36 5 ร้อยละหญิง ตั้งครรภ์ทุกรายได้ รับการคัดกรอง ภาวะเสี่ยงและพบ ภาวะเสี่ยง ไม่น้อย กว่า ร้อยละ 25 (MCH) เป้าหมาย - 217 33 25 0 186 39 14 10 73 497 ผลงาน - 45 0 5 0 62 24 10 8 50 204 ร้อยละ - 20.74 0 20.00 0 33. 33 61.54 71. 43 80. 00 68.49 41.05 6 ภาวะโลหิตจางใน หญิงตั้งครรภ์ ไม่เกิน ร้อยละ 14 (MCH) ครั้งที่1 เป้าหมาย 609 218 31 25 0 125 39 16 9 73 1145 ผลงาน 97 66 3 7 0 20 11 6 4 14 228 ร้อยละ 15.93 30.28 9.68 28.00 0 16. 00 28.21 37. 50 44. 44 19.18 19.91 7 ภาวะโลหิตจางใน หญิงตั้งครรภ์ ไม่เกิน ร้อยละ 14 (MCH) ครั้งที่2 เป้าหมาย 609 218 31 25 0 125 39 16 9 73 1145 ผลงาน 56 33 6 0 0 18 5 3 3 2 126 ร้อยละ 9.20 15.14 19.35 0 0 14. 40 12.82 18. 75 33. 33 2.74 11.00 8 ร้อยละของหญิง ตั้งครรภ์ได้รับยา เม็ดเสริมไอโอดีน ร้อยละ 100 (MCH) เป้าหมาย 609 218 33 25 0 125 39 16 10 73 1148 ผลงาน 597 210 31 24 0 125 37 15 9 72 1120 ร้อยละ 98.03 96.33 93.94 96.00 0 100 94.87 93. 75 90. 00 96.63 97.56 9 ร้อยละของมารดา ที่มีภาวะตกเลือด หลังคลอด ไม่เกิน ร้อยละ 5 (MCH) เป้าหมาย 609 218 33 25 0 125 39 16 10 73 1148 ผลงาน 8 4 0 1 0 8 2 2 0 0 25 ร้อยละ 1.31 1.83 0 4.00 0 6.4 5.13 12. 5 0 0 2.17 10 ทารกแรกเกิด น้ำหนักน้อยกว่า 2,500กรัม ไม่เกิน ร้อยละ 7 (MCH) เป้าหมาย 610 217 33 25 0 125 39 16 10 73 1148 ผลงาน 69 14 4 2 0 8 2 0 0 1 100 ร้อยละ 11.31 6.45 12.12 8.00 0 6.4 0 5.13 0 0 1.37 8.71 11 ภาวะขาด ออกซิเจนในทารก แรกเกิดระหว่าง คลอด ไม่เกิน 25 ต่อ การเกิด มีชีพ พันคน (MCH) เป้าหมาย 610 217 33 25 0 125 39 16 10 73 1148 ผลงาน 9 1 0 1 0 1 0 0 0 0 25 อัตรา 31.15 9.22 60.61 40.00 0 8.0 0 0 0 0 0 21.78 12 ร้อยละของ โรงพยาบาลผ่าน มาตรฐานระบบ บริการอนามัยแม่ และเด็กคุณภาพ ไม่น้อย กว่า ร้อยละ 60 เป้าหมาย 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9 ผลงาน 1 1 1 1 1 1 1 1 1 9 ร้อยละ 100 100 100 100 1 0 0 100 100 100 100 100 100 13 ทารกตายปริกำเนิด ลดลง จาก เดิม ร้อยละ 5 เป้าหมาย 614 218 33 25 0 125 39 16 10 73 1153 ผลงาน 6 1 0 0 0 0 0 0 0 0 7 ร้อยละ 9.77 4.59 0 0 0 0 0 0 0 0 6.07
208 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1 : จัดประชุมการดำเนินงานOPOL รูปที่ 2 : จัดประชุมชี้แจงการดำเนินงานส่งเสริมการมีบุตร 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : นพ.ดำรัส ลิ่มทองนพคุณ ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มงานสูติ-นรีเวชกรรม รพ.นครปฐม โทรศัพท์มือถือ : 081-4595913 นางอังคณา ธนะวัฒนานนท์ ตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โทรศัพท์มือถือ : 086-8089590 e-mail : [email protected]
209 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : ส่งเสริมการมีบุตร (สาขาทารกแรกเกิด) ตัวชี้วัด : 1) อัตราตายทารกแรกเกิด ≤28 วัน ที่รอดออกมาน้ำหนัก≥500 กรัม 2) ร้อยละของทารกแรกเกิดได้รับการคัดกรองโรคหายาก (IEM 40 โรค) ร้อยละ 95 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา ข้อมูลทารกแรกเกิดเฉพาะโรงพยาบาลของรัฐในจังหวัดนครปฐม มีจำนวนลดลงตั้งแต่ปีงบประมาณ 2562 ถึงปี 2565 คือ 7,086 ราย, 6,820 ราย, 6,402 ราย 5,884 และ 3,318 ราย ตามลำดับ และใน ปีงบประมาณ 2566 พบมีแนวโน้มอัตราตายทารกแรกเกิดเพิ่มขึ้น ส่วนทารกแรกเกิดป่วย ปีงบประมาณ 2562 ถึงปี 2566 มีดังนี้คือ 2,749 ราย, 2,462 ราย, 2,537 ราย, 2,488 ราย และ 3,007 ราย ตามลำดับ ซึ่งถ้า คิดเป็นสัดส่วนกับทารกเกิดมีชีพ จะพบว่าไม่ลดลง เช่นเดียวกับอัตราคลอดก่อนกำหนดที่ไม่ลดลง อัตราการเกิด ภาวะขาดออกซิเจนยังเพิ่มขึ้น ส่งผลให้อัตราครองเตียงทั้ง NICUและ SNB ยังคงสูง การดูแลทารกแรกเกิด โดยเฉพาะทารกคลอดก่อนกำหนดนั้น ต้องใช้ทรัพยากรมาก บุคลากรทั้งแพทย์และพยาบาลต้องมีความเชี่ยวชาญ มีการใช้เทคโนโลยีทางการแพทย์สูง และผู้ป่วยครองเตียงนาน อีกทั้งในจังหวัดนครปฐมมีโรงพยาบาลระดับ M2 ที่ มี NICU เพียงที่เดียวคือโรงพยาบาลสามพราน ทำให้โรงพยาบาลศูนย์นครปฐมไม่สามารถรับผู้ป่วยที่ส่งต่อจาก โรงพยาบาลชุมชนได้ทั้งหมด ต้องติดต่อส่งตัวไปยังโรงพยาบาลในจังหวัดข้างเคียงในเขตสุขภาพที่ ๕ และโรงเรียนแพทย์ ตารางข้อมูลการดำเนินงาน ปี 2564 – 2566 (ภาพรวมจังหวัด) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ 1. อัตราตาย ทารกแรกเกิด <3.6:1000 LB 2.96 <3.6:1000 LB 2.38 <3.6:1000 LB 3.88 2. อัตราทารก แรกเกิด <2,500 gm. <7% 9.67 <7% 9.77 (575/5885) <7% 11.42 (677/5924) 3. อัตราภาวะ ขาดออกซิเจนใน ทารกแรกเกิด <25:1000 33.11 <25:1000 31.27 <25:1000 28.22 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 2.1 สาเหตุการเสียชีวิตของทารกแรกเกิด 5 อันดับแรก ได้แก่ 2.1.1 Anormaly เสียชีวิตรวมกัน 7 ราย (Diaphragmatic hernia 3 คน, Hypoplastic left heart syndrome 1 คน, Tracheal stenosis 1 คน, Anencephaly 1 คน, Trisomy13 1 คน) 2.1.2 Severe birth asphyxia จำนวน 4 ราย คิดเป็นร้อยละ 17.39 ของทารกแรกเกิดที่เสียชีวิต ซึ่ง ทารกทั้ง 4 รายนี้ได้รับการรักษาตามมาตรฐาน (Total body cooling ภายใน 6 ชั่วโมง) แล้วก็ตาม โดยในปี 2566 ทารกที่ได้รับการ Cooling มีจำนวนทั้งหมด 11 ราย รอดชีวิต 7 ราย (63.6%) 2.1.3 Preterm ELBW จำนวน 4 ราย 2.1.4 Neonatal sepsis จำนวน 4 ราย 2.1.5 PPHN จำนวน 3 ราย
210 2.2 จำนวน รพช.ที่จะพัฒนาเพื่อเป็น Node รองรับ รพศ. ยังไม่เพียงพอ 2.3 จำนวนบุคลากร, จำนวนเตียง NICU และเครื่องมือทางการแพทย์ยังอยู่ระหว่างการดำเนินการ 2.4 อัตราภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิดสูงกว่าเกณฑ์ 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา กลยุทธ์/มาตรการ โครงการ/กิจกรรมหลัก/ ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 ลดการเกิด severe birth asphyxia -ประชุมคณะกรรมการ มารดา – Service plan สาขาทารกแรกเกิด -อบรมและฟื้นฟูเชิงปฏิบัติการ การช่วย ฟื้นคืนชีพทารกแรกเกิด 1 ครั้ง 1 ครั้ง 1 ครั้ง เพิ่มเตียง NICU ทั้งจังหวัดให้ เพียงพอ ควรเพิ่มเตียงที่ รพศ.อีก 4 เตียง -รพศ. เป็น 16 เตียง -รพ.สามพราน 4 เตียง 2 เตียง เพิ่มตู้อบเด็กชนิดควบคุมอุณหภูมิ พร้อมปรับเปลี่ยนให้เป็นเครื่องให้ ความอบอุ่นทารกแรกเกิด -รพศ. เพิ่ม 4 เครื่อง 1 เครื่อง พัฒนา รพช. เพื่อเป็น Node รองรับ รพศ. -รพ.สามพรานเป็น รพ. ระดับ M2 -ควรพัฒนา รพ.กำแพงแสน เป็น Node เพิ่มขึ้นอีก 1 ที่ มี ครุภัณฑ์ เพิ่มขึ้น เพิ่มจำนวนกุมารแพทย์และ พยาบาล -เพิ่มจำนวนพยาบาล รพศ. พร้อมขยาย เตียงทารกแรกเกิดและ NICU 10 คน ส่งพยาบาลฝึกอบรมการดูแล ทารกป่วยวิกฤต -ส่งพยาบาล รพ.สามพราน ระดับ M2 ฝึกอบรมการดูแลทารกป่วยวิกฤต 1 คน พัฒนาระบบส่งต่อให้มี ประสิทธิภาพ -เพิ่มการรับส่งต่อกลับเมื่อทารกพ้น ระยะวิกฤต -โดยการใช้ Application Line Line group 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 เมือง -ประชุมร่วม PCT สูติ - PCT กุมาร หาแนวทาง แก้ไขร่วมกัน 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง กำแพงแสน -รพ.กำแพงแสนเปิด NICU 2 เตียงตามเกณฑ์ โรงพยาบาลระดับ M2 2 เตียง นครชัยศรี -อบรมและฟื้นฟูเชิงปฏิบัติการ การช่วยฟื้นคืนชีพ ทารกแรกเกิด 1 ครั้ง ดอนตูม -ประชุมคณะกรรมการ มารดา – Service plan สาขาทารกแรกเกิด 1 ครั้ง 1 ครั้ง สามพราน -ส่งพยาบาล รพ.สามพราน ระดับ M1 ฝึกอบรม การดูแลทารกป่วยวิกฤตที่ รพศ. 1 ครั้ง บางเลน -ระบบคัดกรองทารกแรกเกิดคุณภาพ 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง พุทธมณฑล -จัดบริการคัดกรองโรคหายาก 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง 3 ครั้ง
211 3.3 แผนงาน/โครงการที่เชื่อมโยงหรือเกี่ยวข้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดนครปฐม (ทั้งการ ดำเนินงานและงบประมาณ) ปัญหาและสาเหตุ (จากข้อ1 และ 2) แนวทางการแก้ไขปัญหา ผลลัพธ์ที่ได้ * severe birth asphyxia * Ped-Ob conference หาแนวทางการปรับปรุงเพื่อ ลดอุบัติการณ์การเกิด birth asphyxia * เตียง NICU (16 เตียง/จังหวัด) ไม่ เพียงพอ * ควรเพิ่มเตียงที่ รพศ.อีก 4 เตียง รพศ. 16 เตียง รพ.สามพราน 4 เตียง * จำนวน รพช.ที่จะพัฒนาเพื่อเป็น Node รองรับ รพศ. ยังไม่เพียงพอ * ควรพัฒนา รพ.กำแพงแสน เป็น Node เพิ่มขึ้นอีก 1 ที่ * พัฒนา รพ.สามพรานให้เป็น รพ. M1 เพื่อให้มีศักยภาพสูงขึ้น โดยเฉพาะการให้ Lung surfactant ที่ รพช. * เพิ่มจำนวนกุมารแพทย์และ พยาบาล รพ.สามพราน และ กำแพงแสน พร้อมขยายเตียงทารก แรกเกิดและ NICU * ส่งพยาบาล รพ.สามพราน ฝึกอบรมการดูแลทารกป่วยวิกฤตที่ รพศ. * เพิ่มการรับส่งต่อกลับเมื่อทารก พ้นระยะวิกฤต - รพ.สามพรานเป็นรพ.ระดับ M1 - กำลังดำเนินการส่งพยาบาล ฝึกอบรม 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2567 (ต.ค.-ธ.ค.66) เป้าหมาย/ผลงาน ร้อยละ 1. อัตราตายทารกแรกเกิด <3.6:1000 LB 3.09 2. อัตราทารกแรกเกิด <2,500 gm. <7% 8.46 3. อัตราภาวะขาดออกซิเจนในทารกแรกเกิด <25:1000 20.45
212 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ต.ค.-ธ.ค.66 5. ผลงานเชิงคุณภาพ 1. มี CPG การดูแลทารกแรกเกิด เรื่อง RDS, hypoglycemia, syphilis, COVID-19, Sepsis, Cooling therapy ใน HIE, Nitric oxide therapy for PPNH 2. ประชุมร่วม PCT สูติกรรม และกุมารเวชกรรมทุกเดือน เพื่อหารือปัญหาและแนวทางการพัฒนาการดูแล ผู้ป่วยร่วมกัน 3. ประชุม Dead case conference ทุกเดือน เพื่อหาจุดบกพร่องในการให้การรักษาผู้ป่วย พร้อมวิเคราะห์ เพื่อหาแนวทางแก้ไขปัญหา 4. ประชุม MCH Board ทุก 3 เดือน เพื่อหารือร่วมกันเรื่องการดูแลหญิงตั้งครรภ์และทารกในระดับจังหวัด 5. มี Line consult สำหรับการประสานการรับ-ส่งต่อ ผู้ป่วย ทั้ง IPD และ OPD เพื่อส่งต่อเคสได้ 24 ชั่วโมง 6. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ 6.1 การรักษาทารกแรกเกิดป่วยโดยเฉพาะทารกที่ป่วยหนักต้องใช้ทรัพยากรมากและใช้เทคโนโลยีทาง การแพทย์ชั้นสูง ซึ่งเป็นการแก้ปัญหาที่ปลายเหตุ ดังนั้นการเร่งพัฒนาการดูแลหญิงตั้งครรภ์จะทำให้เกิดผลแทรก ซ้อนต่อทารกน้อยกว่า มีความสิ้นเปลืองน้อยกว่าและได้รับประโยชน์เชิงคุ้มค่ามากกว่า ๖.๒ ควรเพิ่มบุคลากร โดยเฉพาะพยาบาล ๖.๓ การของบฯ เพื่อจัดหาครุภัณฑ์ทางการแพทย์ เช่น เครื่องช่วยหายใจทารกแรกเกิด ตู้อบสำหรับทารก แรกเกิดให้เพียงพอ 6.4 ส่งเสริมให้มีการวิจัยเพื่อลดภาวะขาดออกซิเจน, คลอดก่อนกำหนด และการคลอดน้ำหนักตัวน้อย 6.5 ส่งเสริมนมแม่ใน sick newborn โดยขณะนี้กำลังจัดสร้างห้องนมแม่สำหรับเด็กป่วยใน NICU 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา 1. Newborn excellent center: ปัจจุบันขยายเตียงเป็น 12 เตียง และมีแผนเพิ่มขยายเป็น 16 เตียง ลำ ดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการข้อมูล อำเภอ ภาพรวม เมือง กำแพง จังหวัด แสน นคร ชัย ศรี ห้วย พลู ดอน ตูม บางเลน สาม พราน พุทธ มณฑล จันทรุ 1 อัตราตายทารก แรกเกิด จำนวนทารก เกิดมีชีพ 836 175 40 37 22 72 342 17 73 1614 จำนวนทารก อายุ<28 วัน ตาย 5 0 0 0 0 0 0 0 5 <3.6: 1000 LB ต่อ 1000 LB 5.98 0 0 0 0 0 0 0 3.09 2 อัตราทารกแรกเกิด BW< 2,500 gm. จำนวนทารก เกิดมีชีพ 836 175 40 37 22 72 342 17 73 1614 ทารกแรกเกิด น้ำหนัก <2,500 gm. 90 11 5 2 0 3 24 0 1 136 <7% ร้อยละ 1076 6.29 12.50 5.41 0 4.17 7.02 0 1.37 8.42 3 อัตราการเกิดภาวะ พร่องออกซิเจนใน ทารกแรกเกิด จำนวนทารก เกิดมีชีพ 836 175 40 37 22 72 342 17 73 1614 จำนวนทารก แรกเกิดที่มี ภาวะพร่อง ออกซิเจน 23 3 2 1 0 0 4 0 0 33 <25:1000 LB ต่อ 1000 LB 27.51 17.14 50.00 27.0 3 0 0 11.70 0 0 20.44
213 2. เป็นโรงพยาบาลระดับตติยภูมิ ที่มีศักยภาพทัดเทียมโรงเรียนแพทย์ ได้แก่ Echocardiogram, EEG, Cooling therapy, Nitric Oxide inhalation, Bronchoscopy, CRRT, Peritoneal dialysis, Gastroscopy, Colonoscopy, PDA ligation 3. มี Line consult (ทั้ง IPD และ OPD) ประสานเชื่อมโยงกับโรงพยาบาลในและนอกเขต เพื่อส่งต่อผู้ป่วย ได้ 24 ชั่วโมง 4. จัดสร้างห้องนมแม่สำหรับเด็กป่วย 6. รางวัลมหกรรมคุณภาพ: - รางวัลชมเชย เรื่อง Smart TPN (2562) - รางวัลชนะเลิศ โครงการ Zero tolerance risk - เรื่องการป้องกันการเลื่อนหลุดของสายสวนหลอดเลือดส่วนกลาง (2565) - รางวัลชมเชย นวัตกรรม “Baby tent” (2565) - PCT กุมารเวชกรรม ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็น “ผู้มีอัตลักษณ์ด้านการทำงานเป็นทีม” (2566) 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1 :ทบทวนแนวทางการช่วยฟื้นคืนชีพทารกแรกเกิดแก่แพทย์เพิ่มพูนทักษะ (NCPR) รูปที่ 2 :จัดสร้างห้องนมแม่สำหรับเด็กป่วย รูปที่ 3 :ประชุมร่วม PCT สูติกรรม และกุมารเวชกรรมทุกเดือน
214 รูปที่ 4 : “ผู้มีอัตลักษณด้านการทำงานเป็นทีม” (2566) ตารางแสดงร้อยละของทารกแรกเกิดมารดาคนไทยได้รับการตรวจคัดกรองโรคหายาก (IEM 40 โรค) ข้อมูลเดือน ต.ค.-ธ.ค.66 โรงพยาบาล จำนวนทารกแรกเกิด มีชีพ (คน) จำนวนทารกแรกเกิด ได้รับการตรวจคัดกรอง โรคหายาก (คน) จำนวนทารกแรกเกิด ได้รับการตรวจคัดกรอง โรคหายาก (ศิริราช) (คน) จำนวนทารกแรกเกิด ได้รับการตรวจคัดกรอง โรคหายาก (กรมวิทย์) (คน) นครปฐม 610 610 389 221 สามพราน 217 217 69 148 นครชัยศรี 33 33 - 33 ห้วยพลู 25 25 14 11 กำแพงแสน 125 125 91 34 บางเลน 39 39 28 11 ดอนตูม 16 16 11 5 พุทธมณฑล 10 10 5 5 จันทรุเบกษา 73 73 - 73 รวม 1148 1148 607 541 แนวทางทางการดำเนินงาน จังหวัดจัดทำทะเบียนรายชื่อผู้รับผิดชอบงานการตรวจคัดกรองโรคหายาก (IEM 40 โรค) ประสาน ผู้รับผิดชอบงานการตรวจคัดกรองโรคหายาก (IEM 40 โรค) ของแต่ละรพช. และประสานวางระบบการส่งต่อกับ รพศ. กรณีมีรายที่ผลการตรวจคัดกรองโรคหายากผิดปกติ ปัญหา อุปสรรค - ปัจจุบันยังมีรพ. 2 แห่ง ที่ยังคงติดปัญหาเรื่องการทำคู่สัญญา ข้อกฎหมายกับทางรพ.ศิริราช ซึ่งเป็นหน่วยรับ ตรวจให้กับจังหวัดนครปฐม จึงทำให้รพ.ทั้ง 2 แห่ง ส่งตรวจกับทางกรมวิทย์ ณ ปัจจุบัน ข้อเสนอแนะ - พัฒนาระบบข้อมูล Dash board ในระบบ SiNBS เพื่อให้ผู้รับผิดชอบงานระดับจังหวัดสามารถเข้าไปดูข้อมูล ภาพรวมของจังหวัดตนเองได้
215 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : 1. พญ.ทิพย์วัน สุจจานันท์ นายแพทย์ชำนาญการ โรงพยาบาลนครปฐม ประธานกรรมการพัฒนาระบบบริการด้านทารกแรกเกิด โทรศัพท์มือถือ 089-8360295 / E-mail : [email protected] 2. พญ.ประภัสสินี สันติปราน์รนต์ นายแพทย์ชำนาญการพิเศษ โรงพยาบาลนครปฐม กรรมการพัฒนาระบบบริการด้านทารกแรกเกิด โทรศัพท์มือถือ 081-8243777 E-mail : [email protected] 3. นางอังคณา ธนะวัฒนานนท์ นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการ กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โทรศัพท์มือถือ : 086-808-9590 e-mail : [email protected]
216 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : ส่งเสริมการมีบุตร (การจัดบริการส่งเสริมการมีบุตร) ตัวชี้วัด : ร้อยละของโรงพยาบาล/สถานพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขมีคลินิกส่งเสริม การมีบุตร (ร้อยละ 100) 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา จังหวัดนครปฐม มีโรงพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข ทั้งหมด 9 แห่ง โดยเป็น รพ.ระดับโรงพยาบาลศูนย์ (A) 1 แห่ง คือ รพ.นครปฐม รพ.ระดับโรงพยาบาลชุมชนขนาดใหญ่ (M2) 2 แห่ง คือ รพ.สามพราน และรพ.กำแพงแสน ลำดับที่ โรงพยาบาล (ระดับ) จำนวนสูติแพทย์ (คน) 1. รพ.นครปฐม 9 2. รพ.สามพราน 3 (เป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาล 1 ท่าน) 3. รพ.กำแพงแสน 2 (เป็นผู้อำนวยการโรงพยาบาล 1 ท่าน) 4. รพ.นครชัยศรี รพ.ห้วยพลู รพหลวงพ่อเปิ่น. รพ.บางเลน รพ.ดอนตูม รพ.พุทธมณฑล ไม่มีสูติแพทย์ 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง :- 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม จัดประชุมชี้แจงแนวทางการดำเนินงาน แจ้งตารางการ จัดบริการของโรงพยาบาลทุกแห่ง ให้สาธารณสุขอำเภอทุกแห่งดำเนินการแจ้งรพ.สต.ในพื้นที่ กรณีพบคู่สามี ภรรยาที่ประสงค์เข้าคลินิกมีบุตรยาก ให้ส่งมารับคำปรึกษาได้ที่โรงพยาบาลชุมชนทุกแห่ง - รพช. ทุกแห่งให้คำปรึกษาเบื้องต้น,ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อเพิ่มโอกาสมีบุตร ติดตามนัด หาก ต้องค้นหาความผิดปกติให้ส่งต่อมายังรพศ.ต่อไป - รพศ.ให้คำปรึกษาเบื้องต้น,ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเพื่อเพิ่มโอกาสมีบุตร รับส่งต่อจากรพช. 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 ตารางแสดงการให้บริการคลินิกส่งเสริมการมีบุตร ของโรงพยาบาลในสังกัดสำนักงานปลัดกระทรวง โรงพยาบาล วัน เวลา Nurse case manager นครปฐม พฤหัสบดี 13.00-16.00 น.ส. ทิวา ศรีสัณ สามพราน จันทร์ , อังคาร 8.30-12.00 นางนัยนา ขำสุข นครชัยศรี จันทร์ 8.30-12.00 นางเพ็ชรนภา โยธานารถ ห้วยพลู จันทร์ 13.00-16.00 นางเจริญศรี ทองสวัสดิ์ หลวงพ่อเปิ่น จันทร์ 8.30-12.00 นางริญญรัตน์ เลิศรุจิดำรงค์กุล กำแพงแสน อังคาร 8.30-12.00 นางพุมมารินทร์ นิ่มทัศนศิริ บางเลน จันทร์ 13.00-16.00 นางรุจิราภา กระเช้าเพช็ร ดอนตูม พฤหัสบดี 8.30-12.00 น.ส.สุนิสา เลียะเครือ พุทธมณฑล ศุกร์ 9.00-15.00 นางสุนทรี ชื่นชม
217 5. ผลการดำเนินงานเชิงคุณภาพ โรงพยาบาล การดำเนินงาน รับส่งต่อ นครปฐม รับบริการทั้งหมด 10 คู่ พบแพทย์รับคำปรึกษา 10 คู่ ตรวจ U/S 3 คู่ รับการตรวจ LAB 2 คู่ 3 คู่ Refer out 3 คู่ (ขอไปรพ. เอกชน) สามพราน รพ.สต.ส่งมารับคำปรึกษา 1 ราย Walk in มาขอรับคำปรึกษา 2 ราย ทั้ง 3 ราย ได้รับการวินิจฉัยจากสูติแพทย์ ต้อง ส่งต่อไป รพศ. 2 ราย รอฟังผลเลือด 1 ราย - นครชัยศรี Walk in ขอรับคำปรึกษา 1 ราย แต่ยังไม่ได้ส่ง ต่อ ขอกลับไปปรึกษากันก่อน - ห้วยพลู Walk in ขอรับคำปรึกษา 1 ราย นัดอีก 2 เดือน (อาจจะไปเอกชน) - หลวงพ่อเปิ่น - - กำแพงแสน Walk in ขอรับคำปรึกษา 1 ราย จ่ายยา กระตุ้นไข่ 1 ราย - บางเลน Walk in ขอรับคำปรึกษา 3 ราย หลังให้ คำปรึกษา นัดติดตาม 3 เดือน 2 ราย อีก 1 ราย อายุเกิน 35 ปี ส่งต่อ รพศ. 1 ราย - ดอนตูม Walk in ขอรับคำปรึกษา 3 ราย รายที่1 ฝังยาคุม มารอส่งต่อ รายที่2 มีภาวะอ้วนมาก ให้คำแนะนำ รายที่ 3 นัดติดตามอีก 2 เดือน - พุทธมณฑล - - โอกาสพัฒนา - จัดทำแนวทางการส่งต่อจากรพช. มายังรพศ. - ทีมรพศ.พัฒนาศักยภาพ IUI รุ่น 3 จากส่วนกลาง 6. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ Check list หัวข้อในการพูดคุยการให้คำปรึกษา เพื่อความสะดวกและครอบคลุมข้อคำถาม 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา :- 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน :- 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : นพ.ดำรัส ลิ่มทองนพคุณ ตำแหน่ง หัวหน้ากลุ่มงานสูติ-นรีเวชกรรม รพ.นครปฐม โทรศัพท์มือถือ : 081-4595913 นางอังคณา ธนะวัฒนานนท์ ตำแหน่งพยาบาลวิชาชีพชำนาญการ โทรศัพท์มือถือ : 086-8089590 e-mail : [email protected]
218 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : Healthy City MODELs ตัวชี้วัด : 1. เกิดชุมชนต้นแบบด้านสุขภาพ Healthy City MODELs อย่างน้อย จังหวัดละ 1 ชุมชน 2. ชุมชนกลุ่มเป้าหมายได้รับการพัฒนาให้เป็น Healthy City MODELs ตามองค์ประกอบ (7D) ร้อยละ 100 3. ชุมชน Healthy City MODELs ทุกชุมชน ต้องผ่านตัวชี้วัดภายใต้องค์ประกอบ (7D) อย่างน้อย ดีละ 1 ตัวชี้วัด 4. สร้างงานสร้างอาชีพ ให้กับประชาชน Caregiver 35 คน 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา ปัจจุบันสถานการณ์ปัญหาด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมในชุมชน เช่น ความสะอาด การจัดการมูลฝอย การจัดการส้วมสาธารณะ การจัดการสิ่งปฏิกูล การสุขาภิบาลอาหารและน้ำ การจัดการน้ำเสีย และมลพิษทาง อากาศและเสียง มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นสัมพันธ์กับการขยายตัวของเศรษฐกิจอยางต่อเนื่อง ในขณะที่ระบบบริหาร จัดการและโครงสร้างพื้นฐานด้านอนามัยสิ่งแวดล้อมในเมืองและชุมชนบางพื้นที่ยังมีข้อจำกัดและขาดความพร้อม รองรับการจัดการอนามัยสิ่งแวดล้อมให้มีประสิทธิภาพ ทิศทางยุทธศาสตร์ชาติมุ่งเน้นให้ความสำคัญกับการสร้าง การเติบโตภายใต้ความสมดุลทั้งเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม และคุณภาพชีวิต กฎบัตรออตาวา (Ottawa Charter) เป็นคำประกาศเจตนารมณ์อันเป็นผลการประชุมนานาชาติเรื่องการ ส่งเสริมสุขภาพโลกครั้งแรก เมื่อปี 2529 ซึ่งเป็นแม่บทของงานส่งเสริมสุขภาพและถูกนำไปใช้ทั่วโลกมาจนถึง ปัจจุบัน เป็นแนวคิดการส่งเสริมสุขภาพที่มีมุมมองด้านสุขภาพแบบองค์รวม และมีการกำหนดแนวทางการปฏิบัติ หรือมาตรการส่งเสริมสุขภาพ ไว้ 5 ประการ คือ (1) สร้างนโยบายสาธารณะที่เอื้อต่อการมีสุขภาพ (Building Health Public Policy) (2) สร้างสิ่งแวดล้อมที่เอื้อต่อสุขภาพ (Create supportive Environment) (3) พัฒนา ความเข้มแข็งปฏิบัติการชุมชน(Strengthened Community Actions) (4) การพัฒนาทักษะส่วนบุคคล (Develop Personal Skill) และ (5) ปรับระบบบริการสุขภาพ (Reoriented Health Services) หลังจากการประชุมส่งเสริมสุขภาพโลกอีกหลายครั้ง โดยประเทศต่าง ๆ หมุนเวียนกันเป็นเจ้าภาพ และใน การประชุมนานาชาติเรื่องการส่งเสริมสุขภาพครั้งที่ 9 หรือ The 9th Global Conference on Health Promotion ที่จัดโดยรัฐบาลจีนร่วมกับองค์การอนามัยโลก วันที่ 21-24 พฤศจิกายน 2559 ในการประชุมฯ มีการปรับการประชุมให้เป็นพันธสัญญาทางการเมือง โดยมีคำประกาศ Shanghai Declaration on promoting health in the 2030 Agenda for Sustainable Development หรือคำประกาศเซี่ยงไฮ้ใช้การประกาศ เป้า SDGs เป็นแกนหลัก และให้ผลการประชุมเป็นกลไกให้งานส่งเสริมสุขภาพเข้าถึงความสำเร็จตาม SDGs ภายในปี 2030 โดยที่ประชุมได้กำหนดเสาหลักของงานส่งเสริมสุขภาพเป็น 3 ด้าน คือ (1) Good governance หรือธรรมาภิบาล (2) Healthy cities หรือเมืองสุขภาวะ (3) Health literacy หรือความรอบ รู้ด้านสุขภาพ ซึ่งเรื่องเมืองสุขภาวะสอดคล้องกับงานที่องค์การอนามัยโลกดำเนินการมานาน ประกอบกับการมี ปรากฏการณ์การขยายตัวของเขตเมืองหรือ Urbanization มีมากขึ้นเป็นโอกาสในการขับเคลื่อนตามแนวทางของ Healthy cities ได้
219 ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (พ.ศ.2561-2580)ด้านการสร้างการเติบโตบนคุณภาพชีวิตที่เป็นมิตรต่อ สิ่งแวดล้อม ได้ให้ความสำคัญกับการพัฒนาพื้นที่เมือง ชนบท เกษตรกรรมและอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ มุ่งเน้นความ เป็นเมืองที่เติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยเน้นการพัฒนา “เมืองน่าอยู่ ชนบทมั่นคง เกษตรยั่งยืน อุตสาหกรรมเชิง นิเวศน์” แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติประเด็นที่ 6 พื้นที่และเมืองน่าอยู่อัจฉริยะ โดยในแผนย่อยการพัฒนา เมืองน่าอยู่อัจฉริยะ เน้นกระจายความเจริญทางเศรษฐกิจและสังคมในเมืองศูนย์กลางทางเศรษฐกิจและเมืองขนาด กลาง (ประชากร 7 แสน - 2 ล้านคน) ให้มีศักยภาพสูงขึ้น เกิดการสร้างงาน และให้บริการสาธารณูปโภคและ สาธารณูปการที่มีคุณภาพได้อย่างเพียงพอและทั่วถึง จากความเจริญก้าวหน้าทางด้านเศรษฐกิจ สังคม เทคโนโลยีในปัจจุบันส่งผลให้มนุษย์มีสิ่งอำนวยความ สะดวกในชีวิตประจำวันมากขึ้น ทำให้กิจกรรมการเคลื่อนไหวร่างกายในแต่ละวันลดลง รวมถึงการรับประทาน อาหารในปริมาณมากเกินความต้องการของร่างกาย อีกทั้งการรับประทานอาหารรสหวานจัด เค็มจัด และอาหารที่ มีไขมันสูง รวมถึงการสูบบุหรี่เป็นประจำ ประกอบกับความเครียดและการพักผ่อนไม่เพียงพอ สะสมเรื้อรังไปนานๆ นำไปสู่การเกิดกลุ่มโรคไม่ติดต่อ หรือ Non - communicable diseases (NCDs) ซึ่งประกอบด้วย โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง โรคอ้วนลงพุง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคถุงลมโป่งพอง และโรคมะเร็งขึ้นได้ ซึ่งก็จะทำให้มีค่าใช้จ่ายในการรักษาโรคสูง รวมทั้งบางโรครุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้โดยกลุ่ม โรคไม่ติดต่อคร่าชีวิตประชากรไทยร้อยละ 75 ของการเสียชีวิต ทั้งหมดหรือราว 320,000 คนต่อปี เป็นผู้เสียชีวิตในช่วงอายุต่ำกว่า 70 ปี หรือการตายก่อนวัยอันควร ร้อยละ 55 จากโรคไม่ติดต่อ 4 โรคสำคัญ คือ โรคหลอดเลือดสมอง โรคหัวใจขาดเลือด โรคเบาหวาน และโรคทางเดินหายใจอุดกั้นเรื้องรัง ซึ่งพบว่าในปี 2555 และปี 2558 อัตราตายในช่วงอายุ 30 - 69 ปีของทั้ง 4 โรค มีแนวโน้มสูงเพิ่มขึ้น อีกทั้งปัจจุบันประเทศไทย ต้องเผชิญปัญหาฝุ่น PM 2.5 ซึ่งเกิดผลกระทบต่อสุขภาพทั้ง เฉียบพลันและเรื้อรัง ก่อให้เกิดอาการป่วยทางระบบ หายใจ และหลอดเลือดหัวใจ ส่งผลให้เกิดการเสียชีวิตจากโรคระบบหายใจ และหลอดเลือดหัวใจรวมถึงมะเร็งปอด รวมถึงปัญหาโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือโรคโควิด 19 (Coronavirus Disease 2019) ซึ่งมีอาการไข้ ไอ เจ็บคอ หอบเหนื่อย หรือมีอาการของโรคปอดอักเสบ ในรายที่มีอาการรุนแรงจะมีอาการ ระบบทางเดินหายใจ ล้มเหลว และอาจถึงขั้นเสียชีวิต โดยโรคดังกล่าวเป็นโรคติดต่ออันตราย มีการแพร่ระบาดไปหลายประเทศทั่วโลก จนมีผู้เสียชีวิตและผู้ติดเชื้อจำนวนมาก จังหวัดนครปฐม มีประชากรทุกกลุ่มวัยรวมจำนวนทั้งสิ้น 920,729 คน โดยมีเพศหญิงมากกว่าเพศชาย (เพศหญิงร้อยละ 52.01 และเพศชายร้อยละ 47.99) ด้านภาวะสุขภาพของประชากรวัยทำงานในจังหวัด นครปฐม ปี พ.ศ. 2564 พบว่ามีค่าดัชนีมวลกาย (Body Mass Index : BMI) อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน (ค่ามาตรฐาน 18.5-22.9 กก./ม.2 ) ร้อยละ 53.12 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน (ร้อยละ 50.00) และสูงกว่าภาพรวมของ ประเทศไทย (ร้อยละ 48.03) วัยทำงานตอนต้นมี BMI อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานร้อยละ 53.83 วัยทำงานตอนกลาง ร้อยละ 55.27 และวัยทำงานตอนปลายร้อยละ 45.49 จากข้อมูลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่า วัยทำงานเมื่อมีอายุ มากขึ้น BMI อยู่ในเกณฑ์มาตรฐานจะลดลง นอกจากนี้ยังพบว่าวัยทำงานมีภาวะอ้วนระดับ 1 (BMI ≥25-<30) และอ้วนระดับ 2 (BMI ≥30-<150) ร้อยละ 20.14 ซึ่งสูงกว่าภาพรวมของประเทศไทย (ร้อยละ 26.60) เป็นวัยทำงานตอนต้นร้อยละ 18.13 วัยทำงานตอนกลางร้อยละ 18.49 และวัยทำงานตอนปลายร้อยละ 20.98 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเมื่อมีอายุมากขึ้นจะมีภาวะอ้วนมากขึ้น วัยทำงานมีภาวะอ้วนลงพุง (รอบเอวเกิน 90 ซม. ในเพศชายและเกิน 80 ซม.ในเพศหญิง) ร้อยละ 61.88 ซึ่งสูงกว่าภาพรวมของประเทศไทย (ร้อยละ 54.04) มีภาวะอ้วนลงพุงในวัยทำงานตอนต้นร้อยละ 24.59 วัยทำงานตอนกลางร้อยละ 34.18 และวัยทำงานตอน ปลายร้อยละ 40.87 แสดงให้เห็นว่าเมื่อมีอายุมากขึ้นจะมีภาวะอ้วนลงพุงมากขึ้น ภาวะอ้วนลงพุงทำให้เกิดโรค ไม่ติดต่อเรื้อรังหลายชนิดซึ่งส่งผลต่อคุณภาพชีวิต ความสุข ครอบครัว สังคม และเศรษฐกิจ โรคไม่ติดต่อเรื้อรังที่
220 สำคัญได้แก่ โรคหัวใจและหลอดเลือดสมอง (Cardiovascular disease) โรคเบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคมะเร็ง และปัญหาการมองเห็น เป็นต้น นอกจากนี้ภาวะอ้วนเป็นปัจจัยที่สำคัญที่ทำให้เกิดภาวะสมองเสื่อม ซึมเศร้า อุบัติเหตุ และภาวะหยุดหายใจขณะหลับ เป็นต้น ในปี2567 จังหวัดนครปฐมมีประชากรวัยสูงอายุ 60 ปีขึ้นไปจำนวน 180,940 คนคิดเป็นร้อยละ 22.80 (ประชากรทั้งสิ้น 793,499 คน) จำแนกเป็นเพศชายจำนวน 76,708 คน คิดเป็นร้อยละ 42.39 และ เพศหญิงจำนวน 104,232 คนคิดเป็นร้อยละ 57.61 ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นทุกปี (ปี พ.ศ. 2566 ร้อยละ 21.68 ปี พ.ศ. 2565 ร้อยละ 20.72 ปี พ.ศ. 2564 ร้อยละ 19.73 ปีพ.ศ. 2563 ร้อยละ 18.82 และปีพ.ศ. 2562 ร้อยละ 17.83) จากผลการดำเนินการตรวจคัดกรองสุขภาพผู้สูงอายุที่สำคัญในปีงบประมาณ 2566 ช่วงเวลาตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2565 – 30 กันยายน 2566 ปรากฏผลดังนี้ ตารางที่ 1 แสดงผลการดำเนินการคัดกรองความสามารถในการดำเนินกิจวัตรประจำวัน (ADL) จังหวัด นครปฐม ช่วงเวลาตั้งแต่ 1 ตุลาคม 2565 – 30 กันยายน 2566 อำเภอ ประชากรผู้สูงอายุ (คน) จำนวนที่คัดกรอง ร้อยละ ติดสังคม ติดบ้าน ติดเตียง เมืองนครปฐม 51,253 33,279 64.93 32,652 441 186 กำแพงแสน 21,013 18,874 89.82 18,472 304 98 นครชัยศรี 23,864 11,518 48.72 11,343 109 66 ดอนตูม 8,810 5,548 62.97 5,407 77 64 บางเลน 16,647 12,672 76.12 12,304 245 123 สามพราน 39,978 27,370 68.46 26,994 222 154 พุทธมณฑล 7,921 1,124 14.19 1,053 47 24 รวม 169,486 110,385 65.13 108,225 1,445 715 ที่มาของข้อมูล : https://npt.hdc.moph.go.th/hdc/reports/report.php?&cat_id=6966b0664b89805a484d7ac96c6edc48&id=df0700e8e3c79802b208b8780ab64d61 วันที่ 11 มกราคม 2567 ในปี 2566 จังหวัดนครปฐม ร่วมกับศูนย์อนามัยที่ 5 ราชบุรี ได้ดำเนินชุมชนสุขภาพดี (Healthy Community) ในพื้นที่ตำบลห้วยขวาง อำเภอกำแพงแสน และพื้นที่ตำบลแหลมบัว อำเภอนครชัยศรี นอกจากนี้ ยังได้ผนวกเข้าร่วมกับการดำเนินงานเมืองสุขภาพดี (Healthy City) เพื่อพัฒนาสิ่งแวดล้อมทางด้านกายภาพ สังคมอย่างต่อเนื่อง และขยายฐานทรัพยากรชุมชน ด้วยการสร้างความเข้มแข็งของชุมชนให้ช่วยเหลือเกื้อกูลกัน ในการดำรงชีวิต และช่วยให้ประชาชนมีศักยภาพสูงสุดในการดำรงชีวิต” 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 2.1 ปัญหาสุขภาพคนทุกกลุ่มวัยที่มีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะโรคไม่ติดต่อ หรือ Non - communicable diseases (NCDs) ซึ่งประกอบด้วย โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง โรคอ้วนลงพุง โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคถุงลมโป่งพองและโรคมะเร็ง ๒.๒ มีพฤติกรรมสุขภาพที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะพฤติกรรมการออกกำลังกายและพฤติกรรมการ รับประทานอาหาร ๒.๓ ปัญหาฝุ่น PM 2.5 ซึ่งเกิดผลกระทบต่อสุขภาพทั้ง เฉียบพลันและเรื้อรัง ก่อให้เกิดอาการป่วยทาง ระบบหายใจ และหลอดเลือดหัวใจ ส่งผลให้เกิดการเสียชีวิตจากโรคระบบหายใจ และหลอดเลือดหัวใจรวมถึง มะเร็งปอด
221 3. มาตรการสำคัญ/กลยุทธ์การดำเนินงาน/สิ่งที่ดำเนินการ 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา มาตรการ : Wellness Community (City MODELs) กิจกรรมหลัก : การพัฒนาเมืองต้นแบบ City MODELs แนวทางการขับเคลื่อน : โดยแบ่งเป็น 3 ส่วน คือ ๑. การเตรียมความพร้อมและบูรณาการความร่วมมือ ๒. การขับเคลื่อนเมืองสุขภาพดีในพื้นที่ ๓. การติดตามและการประเมินรับรองเมืองสุขภาพดี 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 เมือง กำแพงแสน นครชัยศรี ดอนตูม บางเลน สามพราน พุทธมณฑล 3.3 แผนงาน/โครงการที่เชื่อมโยงหรือเกี่ยวข้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดนครปฐม (ทั้งการ ดำเนินงานและงบประมาณ) :- 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) ตำบลห้วยขวาง อำเภอกำแพงแสน ผลการดำเนินการในไตรมาสที่ 1 ปี 2567 สรุปได้ดังนี้ ๑. กินดี [อาหารปลอดภัย] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 1.1 กินอาหารปลอดภัย ถูกหลัก ถูกโรค ถูกวัย 1.2 ปลูกผักปลอดสารพิษกินเอง 1.3 กินผักเป็นหลัก 1.4 มีเมนูอาหารพื้นถิ่นที่ดีต่อสุขภาพ 1.5 ร้านอาหาร โรงแรม มีเมนูชูสุขภาพ 1.6 ร้านเครื่องดื่มหวานน้อยสั่งได้ 1.7 มีมาตรการ ลดเกลือ ลดโซเดียม ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
222 ๒. อยู่ดี[ออกกำลังกาย] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 2.1 ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เหมาะสมกับโรคเหมาะสมกับวัย 2.2 มีการทำงาน การประกอบกิจกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ 2.3 มีพื้นที่สาธารณะที่เอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพ / การออกกำลังกาย 2.4 มีการพักผ่อนที่เพียงพอ 3. อารมณ์ดี[สุขภาพจิตดี] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 3.1 กิจกรรมผ่อนคลาย /ลดความเครียด 3.2 สุขภาพจิตดี มีเพื่อนคู่คิด/ที่ปรึกษา 3.3 มีการปฏิบัติศาสนกิจที่ทำให้เกิดการผ่อนคลายทางจิตใจ ๔. สติปัญญาดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 4.1 มีกิจกรรมส่งเสริมความคิด ความจำ 4.2 การเข้าถึงแหล่งข้อมูล ข่าวสาร ที่ถูกต้อง 4.3 ถ่ายทอดภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น 4.4 มีการกำหนดเป้าหมายชีวิต (วิธีคิด ทัศนคติ) 5. สังคมดี (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 5.1 ชุมชนปลอดยาเสพติด 5.2 มีการจัดการ ลด ละ เลิก บุหรี่ / สุรา 5.3 มีกิจกรรมส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างวัย 5.4 มีประเพณี วัฒนธรรม ที่เอื้อต่อสุขภาพดี 5.5 มีการดูแลกลุ่มที่มีภาวะพึ่งพิง / เปราะบาง / ด้อยโอกาส 5.6 มีมาตรการลดอุบัติเหตุ 6. สิ่งแวดล้อมดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 6.1 มีการจัดการน้ำอุปโภค บริโภคปลอดภัย 6.2 ชุมชนสะอาด และมีการจัดการขยะที่ดี 6.3 ชุมชนไม่สร้างมลพิษทางอากาศ/เสียง/ฝุ่น 7. ระบบบริการสุขภาพดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 7.1 เข้าถึงระบบบริการสุขภาพได้สะดวก 7.2 มีระบบคัดกรองภาวะเสี่ยงสุขภาพ ## สรุปผลการดำเนินงานตาม 7 ดี : ผ่านทุกองค์ประกอบตามเกณฑ์จำนวน 25 ตัวชี้วัด ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
223 ตำบลแหลมบัว อำเภอนครชัยศรีผลการดำเนินการในไตรมาสที่ 1 ปี 2567 สรุปได้ดังนี้ ๑. กินดี [อาหารปลอดภัย] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 1.1 กินอาหารปลอดภัย ถูกหลัก ถูกโรค ถูกวัย 1.2 ปลูกผักปลอดสารพิษกินเอง 1.3 กินผักเป็นหลัก 1.4 มีเมนูอาหารพื้นถิ่นที่ดีต่อสุขภาพ 1.5 ร้านอาหาร โรงแรม มีเมนูชูสุขภาพ 1.6 ร้านเครื่องดื่มหวานน้อยสั่งได้ 1.7 มีมาตรการ ลดเกลือ ลดโซเดียม ๒. อยู่ดี[ออกกำลังกาย] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 2.1 ออกกำลังกายสม่ำเสมอ เหมาะสมกับโรคเหมาะสมกับวัย 2.2 มีการทำงาน การประกอบกิจกรรมที่เอื้อต่อสุขภาพ 2.3 มีพื้นที่สาธารณะที่เอื้อต่อการส่งเสริมสุขภาพ / การออกกำลังกาย 2.4 มีการพักผ่อนที่เพียงพอ 3. อารมณ์ดี[สุขภาพจิตดี] (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 3.1 กิจกรรมผ่อนคลาย /ลดความเครียด 3.2 สุขภาพจิตดี มีเพื่อนคู่คิด/ที่ปรึกษา 3.3 มีการปฏิบัติศาสนกิจที่ทำให้เกิดการผ่อนคลายทางจิตใจ ๔. สติปัญญาดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 4.1 มีกิจกรรมส่งเสริมความคิด ความจำ 4.2 การเข้าถึงแหล่งข้อมูล ข่าวสาร ที่ถูกต้อง 4.3 ถ่ายทอดภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น 4.4 มีการกำหนดเป้าหมายชีวิต (วิธีคิด ทัศนคติ) 5. สังคมดี (เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 5.1 ชุมชนปลอดยาเสพติด 5.2 มีการจัดการ ลด ละ เลิก บุหรี่ / สุรา 5.3 มีกิจกรรมส่งเสริมความสัมพันธ์ระหว่างวัย 5.4 มีประเพณี วัฒนธรรม ที่เอื้อต่อสุขภาพดี 5.5 มีการดูแลกลุ่มที่มีภาวะพึ่งพิง / เปราะบาง / ด้อยโอกาส 5.6 มีมาตรการลดอุบัติเหตุ 6. สิ่งแวดล้อมดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 6.1 มีการจัดการน้ำอุปโภค บริโภคปลอดภัย 6.2 ชุมชนสะอาด และมีการจัดการขยะที่ดี 6.3 ชุมชนไม่สร้างมลพิษทางอากาศ/เสียง/ฝุ่น ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓ ✓
224 7. ระบบบริการสุขภาพดี(เลือกได้มากกว่า 1 ข้อ) 7.1 เข้าถึงระบบบริการสุขภาพได้สะดวก 7.2 มีระบบคัดกรองภาวะเสี่ยงสุขภาพ ## สรุปผลการดำเนินงานตาม 7 ดี : ผ่านทุกองค์ประกอบตามเกณฑ์จำนวน 24 ตัวชี้วัด 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการ ข้อมูล อำเภอ ภาพรวม เมือง กำแพง จังหวัด แสน นคร ชัยศรี ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล เป้าหมาย ผลงาน ร้อยละ 5. ผลงานเชิงคุณภาพ - 6. ปัญหา อุปสรรค ข้อเสนอแนะ สิ่งที่ต้องการสนับสนุนจากผู้ทำหน้าที่ตรวจราชการและนิเทศงานและ ส่วนกลาง - 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา ตำบลห้วยขวาง อำเภอกำแพงแสน ได้รับรางวัลดีเด่นระดับเขตชุมชนสุขภาพดี (Healthy Community) ในปี 2566 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1 : ประชุมเสวนาขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงาน รูปที่ 2 : ประชุมเสวนาขับเคลื่อนกลไกการดำเนินงาน ร่วมกับภาคีดครือข่าย ครั้งที่ 1 ร่วมกับภาคีดครือข่าย ครั้งที่ 2 ✓ ✓
225 รูปที่ 3 : ส่งเสริมการออกกกำลังกายแบบบาสโลบ รูปที่ 4 : รับรางวัลชุมชนที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : 1. นายวิโรจน์ ทองเกลี้ยง ตำแหน่ง นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการพิเศษ เบอร์โทรติดต่อ 081 858 4057 E-mail : [email protected] 2. นายสุนิพล โพธิ์งาม ตำแหน่ง นักวิชาการสาธารณสุขชำนาญการพิเศษ เบอร์โทรติดต่อ 095 876 0347 E-mail : [email protected]
226 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : เศรษฐกิจสุขภาพ ตัวชี้วัด : ร้อยละผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ได้รับการส่งเสริมและได้รับการอนุญาต 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา ภายใต้แผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนดนโยบาย ในแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ด้านสาธารณสุข โดยกำหนดวิสัยทัศน์ให้ประชาชนสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข ระบบสุขภาพยั่งยืน และในแผนยุทธศาสตร์ส่งเสริม ป้องกันและคุ้มครองผู้บริโภค (PP&P Excellence) กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม มีภารกิจ หลักใน ๓ ภาคส่วน คือ ๑) การควบคุม กำกับ ดูแลสถานที่ผลิต นำเข้าจำหน่าย ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สถาน ประกอบการสุขภาพ และการโฆษณาในกลุ่มเป้าหมายให้มีมาตรฐานเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด ๒) การส่งเสริม พัฒนาเครือข่ายการคุ้มครองผู้บริโภค ผู้ประกอบการ และพัฒนาระบบการให้บริการอนุญาตสถานประกอบการ และผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างมีประสิทธิภาพ และ ๓) การบังคับใช้กฎหมายเพื่อป้องปราบผู้กระทำการฝ่าฝืน ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด จากสถานการณ์การและเฝ้าระวังผลิตภัณฑ์สุขภาพจังหวัดนครปฐมใน ปี ๒๕๖๔ - ๒๕๖๖ พบว่า ผลิตภัณฑ์สุขภาพโดยเฉพาะอาหาร เครื่องสำอาง วัตถุอันตราย ที่ผลิตหรือจำหน่ายโดย ผู้ประกอบการรายย่อย (สถานที่ผลิตอาหารม่เข้าข่ายโรงงาน กลุ่มวิสาหกิจชุมชน ผู้ประกอบการ OTOP) ยังไม่ได้ รับอนุญาตและมีฉลากที่ไม่ถูกต้อง โดยผู้ประกอบการรายย่อยส่วนใหญ่มีปัญหาด้านความรู้ความเข้าใจเรื่อง กระบวนการขออนุญาต มาตรฐานสถานที่ และรายละเอียดการแสดงฉลากผลิตภัณฑ์ ในปีงบประมาณ ๒๕๖๗ กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคมีเป้าหมายในการส่งเสริมพัฒนาศักยภาพของ ผู้ประกอบการวิสาหกิจชุมชนและผู้ประกอบการรายย่อยเพื่อสร้างโอกาสทางธุรกิจยกระดับเศรษฐกิจพื้นฐานของ ประเทศ ให้มีมาตรฐานตามกฎหมายโดยผ่านกระบวนการเชิงคุณภาพเพื่อพัฒนาสถานประกอบการและผลิตภัณฑ์ สุขภาพตามตัวชี้วัดของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ด้วยการกำหนดกลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจนและลงพื้นที่ ให้ความรู้สร้างความเข้าใจ แก่ผู้ประกอบการพร้อมประสานหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น อย. สำนักงานพัฒนา ชุมชน สำนักงานเกษตรจังหวัด สำนักงานพาณิชย์จังหวัด สำนักงานการท่องเที่ยวจังหวัด มหาวิทยาลัยของรัฐ และ เครือข่ายในระดับอำเภอเพื่อช่วยเหลือให้คำแนะนำแก่ผู้ประกอบการในดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องด้วย ตารางข้อมูลการดำเนินงาน ปี 2564 – 2566 (ภาพรวมจังหวัด) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ ร้อยละผลิตภัณฑ์สุขภาพที่ได้รับการ ส่งเสริมและได้รับการอนุญาต N/A N/A N/A N/A ๔๓ รายการ/ ๔๓ รายการ ๑๐๐ 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ๒.๑) สาเหตุสำคัญของปัญหาในการดำเนินขออนุญาตของผู้ประกอบการรายย่อย - ผู้ประกอบการขาดความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการขออนุญาตผลิตภัณฑ์สุขภาพ - ผู้ประกอบการขาดงบประมาณในการปรับปรุงโครงสร้างสถานประกอบการ - ผู้ประกอบการขาดแรงจูงใจและเป้าหมายที่ชัดเจนในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สุขภาพ
227 ๒.๒) ปัจจัยที่เกี่ยวข้องในการพัฒนาผู้ประกอบการรายย่อย - การสร้างความเข้าใจและถ่ายทอดความรู้ในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สุขภาพของบุคลากร ผู้รับผิดชอบ - การส่งเสริมและสนับสนุนผู้ประกอบการจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเป็นไปในทิศทางเดียวกัน - ความพร้อมของผู้ประกอบการในการพัฒนาสถานประกอบกรและผลิตภัณฑ์สุขภาพ - 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา กลยุทธ์/มาตรการ โครงการ/กิจกรรมหลัก/ ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 การส่งเสริมและพัฒนาผู้ประกอบการ เชิงรุก ดำเนินโดย - กำหนดเป้าหมายสถาน ประกอบการโดยผู้ประกอบการที่มี ความตั้งใจพัฒนาสถานประกอบการ และขออนุญาตผลิตภัณฑ์แจ้งความ ประสงค์ต่อเจ้าหน้าที่เพื่อให้ คำแนะนำเบื้องต้น - เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบออก ตรวจเยี่ยมเพื่อให้คำแนะนำและ วางแผนพัฒนาร่วมกับผู้ประกอบการ ณ สถานประกอบการ หรือ ให้การ อบรมความรู้ผ่านเวทีของหน่วยงานที่ เกี่ยวข้องร่วมกันจัดขึ้น - ผู้ประกอบการดำเนินการ ปรับปรุงสถานประกอบการและยื่นคำ ขออนุญาตสถานประกอบการและ ผลิตภัณฑ์จนแล้วเสร็จ - คัดเลือกผู้ประกอบการที่มี ความสามารถพัฒนามาตรฐาน ผลิตภัณฑ์เพื่อเข้าร่วมโครงการกับ ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ ๕ (มีงบประมาณสนับสนุนค่าตรวจ วิเคราะห์มาตรฐานผลิตภัณฑ์) โครงการคุ้มครองด้านผลิตภัณฑ์ สุขภาพและบริการสุขภาพ ๓ รายการ 5 รายการ 8 รายการ 10 รายการ 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 เมือง - - - - - กำแพงแสน - - - - - นครชัยศรี - - - - - ดอนตูม - - - - - บางเลน - - - - - สามพราน - - - - - พุทธมณฑล - - - - -
228 3.3 แผนงาน/โครงการที่เชื่อมโยงหรือเกี่ยวข้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดนครปฐม (ทั้งการ ดำเนินงานและงบประมาณ) : - 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) สถานประกอบการผลิตเครื่องสำอาง ได้รับคำปรึกษา คำแนะนำ ความรู้ เกี่ยวกับกฎระเบียบ หลักเกณฑ์ ข้อบังคับและมาตรฐานที่เกี่ยวข้อง จนผลิตภัณฑ์อาหารได้รับอนุญาตตามหลักเกณ์ที่กำหนด จำนวน ๓ รายการ ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการ ข้อมูล อำเภอ ภาพรวม เมือง กำแพง จังหวัด แสน นคร ชัยศรี ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล ๑ ร้อยละ ผลิตภัณฑ์ สุขภาพที่ได้รับ การส่งเสริมและ ได้รับการ อนุญาต ๖๐ เป้าหมาย - 3 - - - - - ๓ ผลงาน - 3 - - - - - ๓ ร้อยละ - ๑๐๐ - - - - - 100 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการ ข้อมูล อำเภอ ภาพรวม เมือง กำแพง จังหวัด แสน นคร ชัยศรี ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล - - - เป้าหมาย - - - - - - - - - - - ผลงาน - - - - - - - - - - - ร้อยละ - - - - - - - - 5. ผลงานเชิงคุณภาพ ๕.๑) สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม ได้ดำเนินการส่งเสริมและให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการรายย่อย อย่างต่อเนื่องตั้งแต่ปี ๒๕๖๕ โดยในปีงบประมาณ ๒๕๖๗ กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ (โดยศูนย์วิทยาศาสตร์ การแพทย์ที่ ๕) มีการสนับสนุนงบประมาณค่าใช้จ่ายในการตรวจวิเคราะห์มาตรฐานผลิตภัณฑ์ให้แก่ผู้ประกอบการ รายย่อยที่สามารถพัฒนาสถานที่ผลิตให้เป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด ๕.๒) หน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการส่งเสริมผู้ประกอบการ ได้แก่ สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครปฐม สำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐม ได้ร่วมกันบูรณาการองค์ความรู้และ ส่งเสริมผู้ประกอบการ ๕.๒) เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบได้ให้การส่งเสริมและให้คำแนะนำแก่ผู้ประกอบการกลุ่มเป้าหมาย ณ สถาน ประกอบการ ทำให้ผู้ประกอบการเกิดความรู้ ความเข้าใจ และเกิดกำลังใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์สุขภาพ 6. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ : - 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา : -
229 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1 :เจ้าหน้าที่อย./สสจ. ตรวจเยี่ยม ณ สถานประกอบการ รูปที่ 2 :เจ้าหน้าที่อย./สสจ. ตรวจเยี่ยม ณ สถานประกอบการ รูปที่ 3 :ตัวอย่างผลิตภัณฑ์ที่ได้รับอนุญาตและอยู่ระหว่างการพัฒนา รูปที่ 4 :เจ้าหน้าที่อย./สสจ. ให้คำแนะนำแก่ประกอบการ 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : 1. นายเอกพจน์ จรัสแผ้ว เภสัชกรชำนาญการ ๐๘๑ ๗๓๙ ๔๑๗๒ 2. นางสาวรวิพิมพ์ พิมพ์กลัด เภสัชกรชำนาญการ ๐๘๕ ๙๕๑ ๖๖๙๘ 3. นางศิริมา รัตนเสรีสุข เภสัชกรชำนาญการ ๐๘๑ ๖๔๘ ๖๕๑๙
230 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : เศรษฐกิจสุขภาพ ตัวชี้วัด : อัตราการเพิ่มขึ้นของจำนวนสถานประกอบการด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพที่ได้รับมาตรฐานตามที่ กำหนด (ร้อยละ 20) 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา ภายใต้แผนยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี ด้านสาธารณสุข กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนด นโยบายในแผนยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี ด้านสาธารณสุข โดยกำหนดวิสัยทัศน์ให้ประชาชนสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มี ความสุข ระบบสุขภาพยั่งยืน และในแผนยุทธศาสตร์ส่งเสริม ป้องกันและคุ้มครองผู้บริโภค (PP&P Excellence) กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม มีภารกิจ หลักใน ๓ ภาคส่วน คือ (๑) การควบคุม กำกับ ดูแลสถานที่ผลิต นำเข้าจำหน่าย ผลิตภัณฑ์สุขภาพ สถานประกอบการเพื่อสุขภาพ และการโฆษณาในกลุ่มเป้าหมายให้มีมาตรฐานเป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด (๒) การส่งเสริมพัฒนาเครือข่ายการคุ้มครองผู้บริโภค ผู้ประกอบการ และพัฒนาระบบการให้บริการอนุญาตสถาน ประกอบการและผลิตภัณฑ์สุขภาพอย่างมีประสิทธิภาพ และ (๓) การบังคับใช้กฎหมายเพื่อป้องปราบผู้กระทำ การฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กฎหมายกำหนด ในปีงบประมาณ ๒๕๖7 กลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคและเภสัชสาธารณสุข มีเป้าหมายในการเฝ้า ระวังมาตรฐานผลิตภัณฑ์สุขภาพ (อาหาร เครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์สมุนไพร วัตถุอันตราย) และ สถานประกอบการให้มีมาตรฐานตามกฎหมาย ในลักษณะการบูรณาการร่วมกัน จังหวัดนครปฐม ปี 2566 มีจำนวนสถานประกอบการเพื่อสุขภาพทั้งหมดในแต่ละประเภท ดังนี้ ลำดับ ประเภทสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ 2566 (แห่ง) 1. นวดเพื่อสุขภาพ 151 2. นวดเพื่อเสริมความงาม 6 3. สปา 9 4. การดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง 31 รวม 197 และมีอัตราการเพิ่มขึ้นของจำนวนสถานประกอบการเพื่อสุขภาพในช่วงระหว่างปี 2564 - 2566 รายละเอียดตามตารางด้านล่างนี้ ลำดับ ประเภทสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ 2564 (แห่ง) 2565 (แห่ง) 2566 (แห่ง) 1. นวดเพื่อสุขภาพ 93 115 151 2. นวดเพื่อเสริมความงาม - 3 6 3. สปา 8 8 9 4. การดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง 26 29 31 รวม 127 155 197
231 ตารางข้อมูลการดำเนินงาน ปี 2564 – 2566 (ภาพรวมจังหวัด) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ อัตราการเพิ่มขึ้นของจำนวน สถานประกอบการด้านการท่องเที่ยว เชิงสุขภาพที่ได้มาตรฐาน (ร้อยละ 20) N/A N/A N/A N/A N/A N/A 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง 2.1 สาเหตุสำคัญของปัญหา (1) ผู้ประกอบการมีความตั้งใจในการพัฒนาแต่ขาดเงินทุนในการพัฒนาสถานที่ อุปกรณ์และบุคลากร ให้ได้ตามาตรฐาน เช่น เครื่องแบบหรือชุดปฏิบัติงาน ค่าลงทะเบียนเรียนตามหลักสูตรที่ถูกต้องตามกฎหมาย ผลิตภัณฑ์สุขภาพ (ยา เครื่องสำอาง ผลิตภัณฑ์สมุนไพร) ไม่มีทะเบียนที่ถูกต้องตามกฎหมาย (2) ศูนย์เวลเนส (Wellness Center) ในส่วนของสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ ได้แก่ สปาเพื่อสุขภาพ ระดับสากล (Thai Word Class Spa) และนวดไทยพรีเมี่ยม (Nuad Thai Premium) ต้องใช้เงินทุนพัฒนา เช่น ห้องน้ำคนพิการ ทักษะด้านภาษาต่างประเทศ คู่มือเอกสารต่าง ๆ เป็นต้น และเมื่อพัฒนาผ่านแล้วยังไม่เห็น ประโยชน์ที่จะได้รับเพิ่มเติมจากการที่ให้บริการตามเดิม (3) สำนักงานสาธารณสุขจังหวัด/อำเภอ/โรงพยาบาล ไม่มีงบประมาณดำเนินงานที่เพียงพอ 2.2 ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง (1) จัดทำฐานข้อมูลสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ (2) จัดตั้งเครือข่ายท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ (3) ส่งเสริมพัฒนาสถานประกอบการเพื่อสุขภาพทั้งที่ได้รับอนุญาตแล้ว และเร่งรัดที่ยังไม่ได้รับอนุญาต ตามกฎหมาย
232 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา กลยุทธ์/มาตรการ โครงการ/กิจกรรมหลัก/ ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 ๑) การส่งเสริมและ พัฒนาผู้ประกอบการ เชิงรุก ออกตรวจเยี่ยมเพื่อให้คำแนะนำ และวางแผนพัฒนาร่วมกับ ผู้ประกอบการให้ยื่นคำขอ อนุญาตสถานประกอบการ จนแล้วเสร็จ 5 10 15 20 ๒) การส่งเสริมและ พัฒนาผู้ประกอบการ เชิงรับ ผู้ประกอบการขอรับคำปรึกษา ณ ศูนย์บริการผลิตภัณฑ์สุขภาพ แบบเบ็ดเสร็จ โดยผู้ประกอบการ ดำเนินการปรับปรุงสถาน ประกอบการและยื่นคำขอ อนุญาตสถานประกอบการ จนแล้วเสร็จ 5 10 15 20 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 เมือง - กำแพงแสน - นครชัยศรี - ดอนตูม - บางเลน - สามพราน - พุทธมณฑล - 3.3 แผนงาน/โครงการที่เชื่อมโยงหรือเกี่ยวข้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดนครปฐม (ทั้งการ ดำเนินงานและงบประมาณ) แผนงาน/โครงการ งบประมาณ โครงการพัฒนาสถานพยาบาลและสถานประกอบการเพื่อสุขภาพจังหวัด นครปฐม 42,060 บาท
233 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) 4.1.1 จำนวนสถานประกอบการด้านการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพที่ได้รับมาตรฐานตามที่กำหนดที่ผ่านเกณฑ์ (เป้าหมายของจังหวัดนครปฐม จำนวน 5 แห่ง) ลำดับ Wellness Spa (Thai World Class Spa) Wellness Nuad Thai (นวดไทยพรีเมี่ยม) 1 ชีวาวรรณเวลเนส สปา อ.เมืองนครปฐม ชีวาวรรณเวลเนส สปา อ.เมืองนครปฐม 2 ต้นตำรับนวดมาสสาจ แอนด์ สปา อ.เมืองนครปฐม ต้นตำรับนวดมาสสาจ แอนด์ สปา อ.เมืองนครปฐม 3 วาริ สปา อ.พุทธมณฑล วาริ สปา อ.พุทธมณฑล 4 ไทยโซน สปา อ.พุทธมณฑล ไทยโซน สปา อ.พุทธมณฑล 5 เรือนบุรีรมย์ นวดเพื่อสุขภาพ อ.เมืองนครปฐม 6 เชตะวัน นวดเพื่อสุขภาพ ศาลายา อ.พุทธมณฑล 7 บัณบุรา มาสซาจ นวดเพื่อสุขภาพ สาขานครปฐม อ.เมืองนครปฐม 8 ชาลิสา นวดเพื่อสุขภาพ อ.เมืองนครปฐม 9 ฌาน นวดเพื่อสุขภาพ อ.สามพราน หมายเหตุ (1) ลำดับ 1 -6 ประเมินแล้ว/อยู่ระหว่างปรับปรุง (2) ลำดับ 7 – 9 อยู่ระหว่างวางแผนเข้าประเมินของ สบส.ที่ 5 ราชบุรี 4.1.2 จำนวนขึ้นทะเบียนเป็นผู้ให้บริการในสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ จำนวน 67 คน 4.1.3 จำนวนสถานประกอบการเพื่อสุขภาพที่อนุญาตในปีงบประมาณ 2567 ลำดับ ประเภท จำนวน (แห่ง) 1. นวดเพื่อสุขภาพ 16 2. นวดเพื่อเสริมความงาม 1 3. สปา 2 4. การดูแลผู้สูงอายุและผู้มีภาวะพึ่งพิง (ศูนย์ สบส.ที่ 5 เป็นผู้อนุญาต) 1 รวม 20 4.1.4 ฐานข้อมูลสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ ลำดับ ประเภทสถานประกอบการ 2566 (รายงานวันที่ 31 ธ.ค. 2566) 1. นวดเพื่อสุขภาพ 151 2. นวดเพื่อเสริมความงาม 9 3. สปา 9 4. การดูแลผู้สูงอายุและผู้ที่มีภาวะพึ่งพิง 31 รวม 200
234 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการ ข้อมูล อำเภอ ภาพรวม เมือง กำแพง จังหวัด แสน นคร ชัยศรี ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล - เป้าหมาย - ผลงาน - ร้อยละ 5. ผลงานเชิงคุณภาพ - เจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบได้ให้การส่งเสริมและให้คำแนะนำแก่ผู้ประกอบการกลุ่มเป้าหมาย ณ สถาน ประกอบการ ทำให้ผู้ประกอบการเกิดความรู้ ความเข้าใจ และเกิดกำลังใจในการพัฒนาสถานที่ 6. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ - ไม่มีงบประมาณจากกรมสนับสนุนบริการสุขภาพในการดำเนินงานนี้ จังหวัดขอเงินงบประมาณส่วนของ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุขทำกิจกรรมตามตัวชี้วัดไปก่อน 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา : - 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน : - 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : นายพัฒพงศ์ พนมไพร เจ้าพนักงานเภสัชกรรมชำนาญงาน โทร. 08 7989 2938 E-mail: [email protected]
235 รายงานสรุปผลการดำเนินงานตามประเด็นตรวจราชการ นิเทศงาน กรณีปกติ รอบที่ 1 ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 จังหวัดนครปฐม ************** ประเด็นตรวจราชการ : เศรษฐกิจสุขภาพ ตัวชี้วัด : 3) Wellness Center/แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพได้รับการยกระดับแบบมีส่วนร่วมและสร้างสรรค์ด้าน ภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทย การแพทย์ทางเลือก และสมุนไพรให้มีคุณค่ามูลค่าสูง 1. วิเคราะห์สถานการณ์(Baseline Data) / สภาพปัญหาในพื้นที่ / แนวโน้มของปัญหา การท่องเที่ยวไทยถือเป็นหนึ่งในกลไกลหลักที่ขับเคลื่อนระบบเศรษฐกิจของประเทศไทยในระยะเวลา หลายปีที่ผ่านมา ถึงแม้ว่ากระแสการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 จะส่งผลกระทบรุนแรงมากใน อุตสาหกรรมท่องเที่ยวในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา ทำให้กระแสของการดูแลรักษาสุขภาพในสังคมได้รับความนิยม จนกระทั่งพัฒนากลายเป็นพฤติกรรมของบุคคลทั่วไปที่ใส่ใจสุขภาพตนเองเพิ่มมากยิ่งขึ้น ส่งผลต่อผู้ประกอบการ ในการที่จะพัฒนา ผลิตสินค้าและบริการให้สอดคล้องกับพฤติกรรมของผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลงไป และนั่นย่อม รวมถึงธุรกิจท่องเที่ยวเช่นกัน ที่ต้องปรับตัวและสร้างจุดขายใหม่ให้รองรับกระแสดังกล่าว จนนำไปสู่การท่องเที่ยว รูปแบบใหม่ อาทิ การท่องเที่ยวเชิงส่งเสริมสุขภาพ (Health Promotion Tourism), การท่องเที่ยวเชิงบำบัดรักษา สุขภาพ (Health Healing Tourism) โดยมีจุดประสงค์คือการส่งเสริมบำรุงรักษาสุขภาพกายและสุขภาพจิต การ บำบัดรักษาพยาบาล และการฟื้นฟูสุขภาพ ตลอดจนการได้มีโอกาสแลกเปลี่ยนประสบการณ์และสร้างสรรค์สังคม เพื่อการสร้างเสริมสุขภาพที่ดีกับผู้อื่นในระหว่างการท่องเที่ยวให้เกิดค่านิยมในการส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพให้ สมบูรณ์ด้วยตัวเองมากยิ่งขึ้น โดยในปี พ.ศ. 2565 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โดยกองสมุนไพรเพื่อเศรษฐกิจ ร่วมกับกรมการท่องเที่ยวและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้จัดทำหลักเกณฑ์และแนวทางการประเมินของแหล่ง ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรเพื่อให้เป็นแนวทางในการประเมินศักยภาพของแหล่งท่องเที่ยวเชิง สุขภาพของจังหวัดเมืองสมุนไพร และจังหวัดที่เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพสำคัญของประเทศที่น่าสนใจ เพื่อ เป็นการส่งเสริมและพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพให้มีความพร้อมด้านคุณภาพมาตรฐาน มีศักยภาพให้เป็นที่ รู้จักสามารถรองรับนักท่องเที่ยวได้ ต่อมาในปี2566 กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกได้มีการดำเนินการด้านการ ประชาสัมพันธ์เพื่อเชิญชวนสถานประกอบการทำการประเมินตนเองและเตรียมพร้อมเข้าสู่การประเมินเป็นศูนย์ เวลเนส ทั้งนี้ได้จัดทำเว็บไซต์ https://thaicam.go.th/wellness-center เพื่อให้สถานประกอบการลงทะเบียน ประเมินตนเองตามเกณฑ์การประเมินศูนย์เวลเนส ผ่านระบบออนไลน์รวมถึงเป็นแหล่งข้อมูลของศูนย์เวลเนสที่ ได้รับการรองรับจากกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก โดยการดำเนินการเพื่อให้เกิดประโยชน์ที่ สำคัญคือ 1. เป็นต้นแบบศูนย์เวลเนสที่มีคุณภาพและมีอัตลักษณ์เฉพาะตัว 2. เป็นแหล่งการศึกษาเรียนรู้ การดูแล ป้องกัน สร้างเสริมสุขภาพแก่ผู้ใช้บริการ/ผู้บริโภค 3. ประชาชน/นักท่องเที่ยวมีความรู้ความเข้าใจในการดูแลรักษาสุขภาพด้วยตนเอง โดยให้สอดคล้องกับ การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ที่ได้รับการยกระดับแบบมีส่วนร่วมและสร้างสรรค์ด้านภูมิ ปัญญาการแพทย์แผนไทยการแพทย์ทางเลือกและสมุนไพร ศูนย์เวลเนส (Wellness Center) หมายถึง สถานประกอบการ ที่ได้รับการรับรองตามกฎหมายที่กำหนด และได้รับคัดเลือก และยกระดับเป็นศูนย์เวลเนส (Wellness Center) ประกอบด้วย 5 ประเภท ดังนี้
236 1. สถานประกอบการประเภทที่พักนักท่องเที่ยว (Wellness Hotel) 2. สถานประกอบการประเภทภัตตาคารหรือร้านอาหาร (Wellness Restaurant) 3. สถานประกอบการประเภทการนวดเพื่อสุขภาพ (Wellness Nuad Thai Awards) 4. สถานประกอบการประเภทการสปาเพื่อสุขภาพ (Wellness Spa Awards) 5. สถานประกอบการประเภทสถานพยาบาล (Wellness Clinic) โดยในปีงบประมาณ พ.ศ.2567 กระทรวงสาธารณสุขได้มีนโยบายยกระดับ 30 บาท พลัส Quick Win 100 วัน มีความสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ ระยะ 20 ปี แผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติแผนการปฏิรูป ประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 โดยมีกรอบแนวทางการดำเนินงานของหน่วยงานทั้ง ส่วนกลางและส่วนภูมิภาค เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย “ประชาชนสุขภาพดี เจ้าหน้าที่มีความสุข ระบบสุขภาพยั่งยืน” เพื่อให้การดำเนินงานขับเคลื่อนนโยบายกระทรวงสาธารณสุข พ.ศ.2567 ทั้ง 13 นโยบายบรรลุตาม เป้าหมายที่กระทรวงสาธารณสุขได้กำหนด ในประเด็นที่8 เศรษฐกิจสุขภาพ ขับเคลื่อนให้มีการสร้าง Wellness Community อย่างน้อยจังหวัดละ 1 แห่ง ส่งเสริมจำนวนผลิตภัณฑ์สุขภาพชุมชนที่ได้รับการส่งเสริมและได้รับ การอนุญาต จำนวนประชาชนที่ได้รับการพัฒนาศักยภาพการสร้างงานสร้างอาชีพ ซึ่ง Wellness Community หมายถึง เมืองหรือชุมชนแห่งสุขภาพที่มีการให้บริการการดูแลส่งเสริมสุขภาพ ทั้งร่างกายและจิตใจ โดยมี องค์ประกอบของการกินดีอาหารปลอดภัย น้ำประปาสะอาด การอยู่ดีมีพื้นที่เพื่อสุขภาพ มีการกำจัดขยะที่ถูก สุขลักษณะ อากาศบริสุทธิ์วิถีไทยมีภูมิปัญญาหรือวัฒนธรรมท้องถิ่นในการดูแลสุขภาพ มีแหล่งท่องเที่ยว/ที่พักเชิง สุขภาพ มีการรวมกลุ่มในพื้นที่เพื่อทำกิจกรรมดูแลสุขภาพ สามารถเพิ่มมูลค่าให้แก่ชุมชนได้ ซึ่งสอดคล้องกับ องค์ประกอบของ Healthy City Models ที่ประกอบไปด้วย กินดี อยู่ดี อารมณ์ดี สติปัญญาดี สังคมดี สิ่งแวดล้อมดี ระบบสุขภาพดีโดยองค์ประกอบทั้ง 7 ดี เน้นย้ำให้มีกิจกรรม วัฒนธรรม ที่ส่งเสริมการสร้างภูมิปัญญา มาต่อยอด ให้เกิดมูลค่าทางเศรษฐกิจ เช่น มีการประกอบอาหารจากสมุนไพรท้องถิ่นเพื่อดูแลสุขภาพ หรือมีผลิตภัณฑ์ที่ พัฒนาต่อยอดจากสมุนไพรท้องถิ่น หรือมีการบริการที่มีอัตลักษณ์ของภูมิปัญญาถิ่น มีการขับเคลื่อนให้ชุมชน สุขภาพดี (Wellness communities) ที่มีสุขภาวะดีและมุ่งเน้นการนำภูมิปัญญามาต่อยอดผลิตภัณฑ์หรือบริการ ให้เกิดรายได้สร้างมูลค่าและสร้างคุณค่าให้กับชุมชนในการเป็นแหล่งให้เรียนรู้ ให้ความรู้ด้วยภูมิปัญญาท้องถิ่น อีก ทั้งยังส่งเสริมความสัมพันธ์ในชุมชน ให้เกิดกิจกรรมประเพณี วัฒนธรรมร่วมกัน ส่งผลให้เกิดความสำเร็จและมี ความสุขส่งเสริมสัมพันธ์ที่ดีในชุมชน ในส่วนสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โดยกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ปีพ.ศ. 2565 ได้ดำเนินการเกี่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพร ร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดนครปฐม สำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐม และ สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัดนครปฐม ร่วมตรวจประเมินความพร้อมแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ไปแล้วจำนวน 6 แห่ง โดยระดับผลการประเมินแบ่งเป็น ระดับดีเยี่ยม ดีมาก และระดับดีซึ่งจังหวัดนครปฐมได้ส่งรายชื่อแหล่ง ท่องเที่ยวฯจำนวน 6 แห่ง เพื่อเข้าร่วมการประเมิน โดยผลที่ผ่านการประเมินอยู่ในระดับ ดีเยี่ยม จำนวน 5 แห่ง และดีมาก 1 แห่ง (ผ่านเกณฑ์มากกว่าร้อยละ 60) ดังนี้
237 ตารางที่ 1 ตารางแสดงแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรฯ ที่ผ่านเกณฑ์การประเมิน ประจำปี พ.ศ.2565 ปีงบประมาณ 2565 อันดับ อำเภอ รายชื่อแหล่งท่องเที่ยว คะแนนที่ได้ (เต็ม 100 คะแนน) ระดับที่ได้ 1 สามพราน สวนสามพราน 96 ดีเยี่ยม 2 พุทธมณฑล บ้านศาลาดิน ชุมชนคลองมหาสวัสดิ์ 95 ดีเยี่ยม 3 สามพราน เกาะลัดอีแท่น 83.5 ดีเยี่ยม 4 สามพราน ชุมชนบ้านหัวอ่าว 81 ดีเยี่ยม 5 พุทธมณฑล อุทยานธรรมชาติวิทยาสิรีรุกขชาติ 81 ดีเยี่ยม 6 เมือง ชุมชนไผ่ตอง 71 ดีมาก ในปีพ.ศ. 2566 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โดยกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ได้ดำเนินการเกี่ยวกับแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพร ร่วมกับหน่วยงานอื่นๆที่ เกี่ยวข้อง ได้แก่ สำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัดนครปฐม สำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐม และสำนักงาน พัฒนาชุมชนจังหวัดนครปฐม ร่วมตรวจประเมินความพร้อมแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ไปแล้วจำนวน 2 แห่ง โดยระดับผลการประเมินแบ่งเป็น ระดับดีเยี่ยม ดีมาก และระดับดีซึ่งจังหวัดนครปฐมได้ส่งรายชื่อแหล่งท่องเที่ยวฯ จำนวน 2 แห่ง เพื่อเข้าร่วมการประเมิน โดยผลที่ผ่านการประเมินอยู่ในระดับ ดีเยี่ยม จำนวน 5 แห่ง (ผ่านเกณฑ์ มากกว่าร้อยละ 60) ดังนี้ ตารางที่ 2 ตารางแสดงแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภูมิปัญญาไทยและสมุนไพรฯ ที่ผ่านเกณฑ์การประเมิน ประจำปี พ.ศ.2566 ปีงบประมาณ 2566 อันดับ อำเภอ รายชื่อแหล่งท่องเที่ยว คะแนนที่ได้ (เต็ม 100 คะแนน) ระดับที่ได้ 1 สามพราน วิสาหกิจชุมชนสมุนไพรทางการแพทย์ไอสยาม 91 ดีเยี่ยม 2 สามพราน วิสาหกิจชุมชุนติดเกาะ ดงเกตุ 79 ดีเยี่ยม ในปีพ.ศ. 2566 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โดยกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ได้ดำเนินการประเมินเพื่อยกระดับสถานประกอบการด้านสุขภาพให้เป็นศูนย์เวลเนส ร่วมกับหน่วยงาน อื่นๆที่เกี่ยวข้อง สื่อสารถ่ายทอดโครงการ Wellness Center ให้แก่ผู้เกี่ยวข้องที่สนใจทั่วประเทศ เพื่อเข้ารับการ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ช่วยสร้างความมั่นใจให้แก่นักท่องเที่ยว ซึ่งเจ้าหน้าที่กลุ่มงานการแพทย์แผนไทย และการแพทย์ทางเลือก จังหวัดนครปฐม ได้เข้ารับการอบรมหลักสูตรผู้ตรวจประเมิน เพื่อเตรียมความพร้อมใน การร่วมออกประเมินสถานประกอบการ ที่สมัครเข้ารับการประเมินเพื่อยกระดับให้เป็นศูนย์เวลเนส โดยมีสถาน ประกอบการ Wellness Center ที่สมัครเข้ารับการประเมินยกระดับเพื่อเป็นการส่งเสริมความพร้อม ความสามารถรองรับนักท่องเที่ยวทั้งหมด 5 แห่ง โดยผ่านเกณฑ์การประเมินแต่ละประเภท ดังนี้ ตารางที่ 3 ตารางแสดงสถานประกอบการด้านสุขภาพที่ได้รับการยกระดับเป็นศูนย์เวลเนส ประจำปี พ.ศ.2566 ปีงบประมาณ 2566 ชื่อสถานประกอบการ ประเภท อำเภอ โบ๊ทเฮ้าส์ บูทีค ริเวอร์ไซต์ (Boat House Boutique Riverside) ที่พักนักท่องเที่ยว (Wellness Hotel) นครชัยศรี โรงแรมกอดหมอน ที่พักนักท่องเที่ยว (Wellness Hotel) เมือง
238 ชีวาวรรณ เวลเนส สปาแอนด์ มาสสาจ สปา (Wellness Spa Awards) เมือง ณที Bistro & Farm นครปฐม ร้านอาหาร (Wellness Restaurant) ดอนตูม ไทยเซ้นส์คลินิกการแพทย์แผนไทย สถานพยาบาล (Wellness Clinic) สามพราน ผลการดำเนินงานปี 2565-2566 ในตัวชี้วัดแหล่งท่องเที่ยงเชิงสุขภาพฯ และการยกระดับรับรองสถาน ประกอบการด้านสุขภาพเป็นศูนย์เวลเนส (Wellness Center) โดยจังหวัดนครปฐมไม่ได้รับเลือกให้เป็นจังหวัด เป้าหมาย จึงได้มีการดำเนินงาน ดังนี้ - ในปี 2565 แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ จังหวัดนครปฐมผ่านเกณฑ์การประเมิน 6 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 100 - ในปี 2566 แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ จังหวัดนครปฐมผ่านเกณฑ์การประเมิน 2 แห่ง เป้าหมาย จังหวัดละ 2 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 100 และการยกระดับรับรองสถานประกอบการด้านสุขภาพเป็นศูนย์เวลเนส (Wellness Center) จังหวัดนครปฐมผ่านเกณฑ์การรับรองสถานประกอบการ 5 แห่ง จากปีที่ผ่านมาเป้าหมาย ของจังหวัดนครปฐม 5 แห่ง คิดเป็นร้อยละ 100 ดังนี้ ตารางที่ 4 ตารางแสดงข้อมูลการดำเนินงาน ปี 2564 – 2566 (ภาพรวมจังหวัด) ตัวชี้วัด/เกณฑ์ ปี2564 ปี2565 ปี2566 เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ ผลงาน ร้อยละ เป้าหมาย/ผลงาน ร้อยละ แหล่งท่องเที่ยงเชิงสุขภาพฯ/ รับรอง Wellness Center - - แหล่ง ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพฯ จังหวัด นครปฐมผ่าน 6 แห่ง (เป้าหมาย จังหวัดละ 2 แห่ง) 100 แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ผ่าน 2 แห่ง (เป้าหมายจังหวัด ละ 2 แห่ง) การรับรองศูนย์เวลเนส เพิ่มขึ้นร้อยละ 20 (เป้าหมาย จังหวัดละ 5 แห่ง) - Wellness Centerนครปฐม ผ่าน 5 แห่ง 100 100 2. สาเหตุสำคัญของปัญหา/ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ในปีงบประมาณพ.ศ.2567 การขับเคลื่อนให้ชุมชนสุขภาพดี (Wellness communities) หรือ Healthy City Models มีการดำเนินงานร่วมกันหลายภาคส่วนในรูปแบบการจัดตั้งคณะทำงานขับเคลื่อนนโยบาย สาธารณสุขในประเด็นเศรษฐกิจสุขภาพ ซึ่งมีรองนายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดนครปฐมเป็นเป็นประธาน กลุ่มงาน คุ้มครองผู้บริโภคดำเนินการในเรื่อง อัตราการเพิ่มขึ้นของสถานประกอบการด้านการท่องเที่ยงเชิงสุขภาพได้รับ มาตราฐานตามที่กำหนด ร้อยละผลิตภัณฑ์สุขภาพได้รับการส่งเสริมและได้รับอนุญาต กลุ่มงานส่งเสริมสุขภาพ กลุ่มงานอนามัยสิ่งแวดล้อมและชีวอนามัย กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือกดำเนินการในเรื่องรับรองเป็น Wellness Center/ แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ รับรับการประเมินยกระดับแบบมีส่วนร่วมและสร้างสรรค์ด้านภูมิปัญญาการแพทย์ แผนไทยการแพทย์ทางเลือกและสมุนไพรให้มีมูลค่าสูง โดยจะรับผิดชอบในองค์ประกอบของ Healthy City Models ด้านสติปัญญาดี และสังคมดีเน้นกิจกรรม วัฒนธรรม ภูมิปัญญา ที่ส่งเสริมความสัมพันธ์ของคนในชุมชน และสามารถนำมาต่อยอกพัฒนาผลิตภัณฑ์ หรือบริการจนเกิดการสร้างรายได้ ซึ่งต้องมีการดำเนินงานในแต่ละ
239 องค์ประกอบร่วมกัน ต้องมีการประสานงานที่ชัดเจน เพื่อให้ขับเคลื่อนไปในทิศทางเดียวกันและก่อให้เกิด ประโยชน์สูงสุดจากการดำเนินงาน สร้างเป็นเมืองแห่งสุขภาพ (Healthy City Models) ที่มีระบบการดูแลส่งเสริม สุขภาพทั้งร่างการและจิตใจให้มีสุขภาพดี 3. มาตรการ/กลยุทธ์การดำเนินงาน ในปีงบประมาณ พ.ศ.2567 ได้มีการจัดทำโครงการ พัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพและการแพทย์ จังหวัดนครปฐม ระดับอำเภอได้มีการชี้เป้าและร่วมสนับสนุนสถานประกอบการด้านสุขภาพ นวด สปา โรงแรม ร้านอาหาร และวิสาหกิจชุมชน ระดับจังหวัดให้ความรู้เกี่ยวกับเกณฑ์การรับรองและเชิญชวนเข้ารับการรับรอง มาตรฐาน Wellness Center ประชาสัมพันธ์ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเส้นทางท่องเที่ยว โดยมีการดำเนินงานประสานงาน บูรณาการร่วมกับกลุ่มงานอื่นในสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โดยมีเป้าหมายแต่ละประเภท 1. แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ เป้าหมายจังหวัดนครปฐม 2 แห่ง 2. รับรองเป็นศูนย์เวลเนส เป้าหมายจังหวัดนครปฐม 8 แห่ง โดยแบ่งเป็นแต่ละประเภท - สถานประกอบการประเภทที่พักนักท่องเที่ยว (Wellness Hotel) 1 แห่ง - สถานประกอบการประเภทภัตตาคารหรือร้านอาหาร (Wellness Restaurant) 5 แห่ง - สถานประกอบการประเภทการนวดเพื่อสุขภาพ (Wellness Nuad Thai Awards) 1 แห่ง - สถานประกอบการประเภทการสปาเพื่อสุขภาพ (Wellness Spa Awards) 1 แห่ง 3.1 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา ตารางที่5 มาตรการ/กลยุทธ์/แผนงาน/โครงการ หรือ กิจกรรมหลักระดับจังหวัด เพื่อจัดการปัญหา กลยุทธ์/ มาตรการ โครงการ/ กิจกรรมหลัก/ ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 จัดตั้ง คณะทำงาน ขับเคลื่อน นโยบาย สาธารณสุข ในประเด็น เศรษฐกิจ สุขภาพ โครงการ พัฒนาการ ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพและ การแพทย์ จังหวัดนครปฐม ปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 1. ผู้ประกอบการ รับทราบกิจกรรม และ ร่วมลงทะเบียน สมัครเข้ารับการ ประเมินเป็นศูนย์ เวลเนสและแหล่ง ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพฯ 1.ประเมินแหล่ง ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ผ่านเกณฑ์ อย่างน้อย 1 แห่ง 2. ประเมินสถาน ประกอบการผ่าน เกณฑ์ •Wellness restaurant อย่างน้อย 3 แห่ง •Wellness hotel อย่างน้อย 1 แห่ง 1. แหล่งท่องเที่ยวเชิง สุขภาพผ่านเกณฑ์ 1 แห่ง 2. สถานประกอบการ ผ่านเกณฑ์ •Wellness restaurant 2 แห่ง •Wellness นวดไทย และสปา 2 แห่ง 1.เชื่อมโยง Healthy Cities Model 1 แห่ง 2.จัดทำเส้นทาง ท่องเที่ยวเพิ่ม เป็น 7 เส้นทาง
240 3.2 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา ตารางที่6 โครงการ หรือ กิจกรรมระดับอำเภอที่ดำเนินการเพื่อจัดการปัญหา คปสอ. โครงการ/กิจกรรมหลัก ผลลัพธ์ที่ต้องการ (Small Success (เดือน)) 3 6 9 12 เมือง ตรวจประเมินสถานประกอบการ และ ได้รับการประเมินให้เป็นศูนย์เวลเนส (Wellness Center)/ ตรวจประเมินแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ผู้ประกอบการ รับทราบกิจกรรมและ ร่วมลงทะเบียน สมัคร เข้ารับการประเมิน เป็นศูนย์เวลเนสและ แหล่งท่องเที่ยวเชิง สุขภาพฯ - 2 เชื่อมโยง Healthy Cities Model 1 แห่ง กำแพงแสน 1 - นครชัยศรี 2 2 ดอนตูม 1 - บางเลน - - สามพราน - - พุทธมณฑล 1 1 3.3 แผนงาน/โครงการที่เชื่อมโยงหรือเกี่ยวข้องกับแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาจังหวัดนครปฐม (ทั้งการ ดำเนินงานและงบประมาณ) โครงการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงสุขภาพและการแพทย์จังหวัดนครปฐม ปีงบประมาณ 2567 ความ สอดคล้องกับประเด็นยุทธศาสตร์ของกระทรวงสาธารณสุข : ด้านบริการเป็นเลิศ (Service Excellence) แผนงาน ที่ 9 อุตสาหกรรมการแพทย์ครบวงจร การท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ ความงาม และการแพทย์แผนไทย ความ สอดคล้องกับประเด็นยุทธศาสตร์ด้านสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม : ส่งเสริม สนับสนุน ประสานงาน และ ปฏิบัติงานสาธารณสุขภายในองค์กร รวมทั้งหน่วยงานภาคีเครือข่ายที่เกี่ยวข้อง แผนงานด้านสาธารณสุขจังหวัด นครปฐม : เศรษฐกิจสุขภาพ งบประมาณสำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สป.สธ.) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2567 จำนวน 8,000 บาท (แปดพันบาทถ้วน) โดยมีรายละเอียดค่าใช้จ่ายดังนี้ 1. กิจกรรมออกสำรวจ ประเมินความพร้อม และพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพ เป็นเงิน 2,400 บาท 2. กิจกรรม ค่าจ้างเหมาจัดทำสื่อประชาสัมพันธ์และส่งเสริมการประกอบการด้านธุรกิจท่องเที่ยวและ ค่าใช้จ่ายอื่นๆ วัสดุสำนักงาน เป็นเงิน 5,600 บาท 4. ผลการดำเนินงาน ปี 2567 4.1 ผลการดำเนินงานระดับจังหวัด (ไตรมาส 1) เป้าหมายผู้ประกอบการสถานประกอบการด้านสุขภาพรับทราบกิจกรรมและร่วมลงทะเบียนสมัครเข้ารับ การประเมินเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ เป้าหมายจังหวัดนครปฐมเพิ่มขึ้น 2 แห่ง ในอำเภอนครชัยศรี และ รับรองเป็นศูนย์เวลเนส เป้าหมายจังหวัดนครปฐมเพิ่มขึ้น 8 แห่ง โดยแบ่งเป็นแต่ละประเภท ดังนี้ 1. สถานประกอบการประเภทที่พักนักท่องเที่ยว (Wellness Hotel) 1 แห่ง อำเภอดอนตูม 2. สถานประกอบการประเภทภัตตาคารหรือร้านอาหาร (Wellness Restaurant) 5 แห่ง แบ่งเป็น อำเภอเมือง 2 แห่ง, อำเภอนครชัยศรี 2 แห่ง, อำเภอพุทธมณฑล 1 แห่ง 3. สถานประกอบการประเภทการนวดเพื่อสุขภาพ (Wellness Nuad Thai Awards) 1 แห่ง อำเภอ พุทธมณฑล 4. สถานประกอบการประเภทการสปาเพื่อสุขภาพ (Wellness Spa Awards) 1 แห่ง อำเภอกำแพงแสน
241 4.2 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ตารางที่7 ผลการดำเนินงานระดับอำเภอ (ไตรมาส 1) ลำดับ ตัวชี้วัด เกณฑ์ เป้าหมาย รายการ ข้อมูล อำเภอ ภาพรวม จังหวัด เมือง กำแพง แสน นคร ชัยศรี ดอน ตูม บาง เลน สาม พราน พุทธ มณฑล 1 Wellness Center/แหล่ง ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพได้รับ การยกระดับ แบบมีส่วนร่วม และสร้างสรรค์ ด้านภูมิปัญญา การแพทย์แผน ไทย การแพทย์ ทางเลือก และ สมุนไพรให้มี คุณค่ามูลค่าสูง ผู้ประกอบกา รรับทราบ กิจกรรมและ ร่วม ลงทะเบียน สมัครเข้ารับ การประเมิน เป็นศูนย์เวล เนสและ แหล่ง ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพฯ เป้าหมาย 2 1 4 1 - - 2 ผู้ประกอบกา รรับทราบ กิจกรรมและ ร่วม ลงทะเบียน สมัครเข้ารับ การประเมิน เป็นศูนย์เวล เนสและ แหล่ง ท่องเที่ยวเชิง สุขภาพฯ ผลงาน 2 2 4 1 - - 2 ร้อยละ 100 100 100 100 - - 100 5. ผลงานเชิงคุณภาพ ผู้ประกอบเกิดการรับรู้ การรับทราบกิจกรรมและร่วมลงทะเบียน สมัครเข้ารับการประเมินเป็นศูนย์เวล เนสและแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ 6. ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะ จากการดำเนินงานผู้ประกอบการสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ยังไม่ พร้อมเข้ารับการประเมินยกระดับพัฒนาต่อยอดสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ และแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ ของตนเอง 7. ผลงานเด่น/นวัตกรรม/Base Practice ในปีที่ผ่านมา เส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพมูลค่าสูง ซึ่งมีรูปแบบการท่องเที่ยวในเชิงบำบัด บรรเทา ฟื้นฟู ส่งเสริม สุขภาพ ทั้งร่างกายและจิตใจ เป็นทั้งเส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพภายในจังหวัด โดยมีองค์ประกอบของแหล่ง ท่องเที่ยวเชิงสุขภาพและปักหมุดเพื่อเชื่อมโยงแหล่งท่องเที่ยวกับสถานประกอบการเพื่อสุขภาพ สถานพยาบาล กิจกรรมการให้บริการและแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพของชุมชน ที่ได้รับการรับรองคุณภาพ ดังนี้
242 ตารางที่8 เส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพมูลค่าสูง จังหวัดนครปฐม เส้นทาง ที่ ชื่อเส้นทาง โรงพยาบาล สังกัด สป. แหล่งท่องเที่ยว เชิงสุขภาพฯ Wellness Center 1 สายบุญสุขใจ โรงพยาบาลดอนตูม - - ณที Bistro & Farm 2 สายใยใส่ใจสุขภาพ โรงพยาบาลห้วยพลู - - โรงแรมโบ๊ทเฮ้าส์ บูทีค ริ เวอร์ไซต์ 3 สายธรรมนำทางสุข โรงพยาบาลหลวงพ่อเปิ่น - - โรงแรมโบ๊ทเฮ้าส์ บูทีค ริ เวอร์ไซต์ 4 สายธารสนุกสุขชีวี โรงพยาบาลนครชัยศรี - บ้านศาลาดิน ชุมชนคลอง มหาสวัสดิ์ - อุทยานธรรมชาติวิทยาสิรี รุกขชาติ - 5 สายเขียวชวนเที่ยวสวนกัญ โรงพยาบาลสามพราน - วิสาหกิจชุมชนสมุนไพรทาง การแพทย์ ไอสยาม - เกาะลัดอีแท่น -ไทยเซ้นส์คลินิกการ แพทย์แผนไทย 6 สายมันส์ FUN ในเมือง โรงพยาบาลศูนย์นครปฐม - ชุมชนไผ่ตอง - โรงแรมกอดหมอน - ชีวาวรรณ เวลเนส สปา * หมายเหตุ ได้มีการบูรณาการนำเส้นทางท่องเที่ยวเชิงสุขภาพเดิมของจังหวัดนครปฐม มาเพิ่มเติมข้อมูลในส่วน สถานประกอบการด้านสุขภาพ และร้านจำหน่ายของฝาก จังหวัดนครปฐม ร่วมกับกลุ่มงานคุ้มครองผู้บริโภคฯ และกลุ่มงานอนามัยและสิ่งแวดล้อม
243 8. ภาพถ่ายการดำเนินงาน รูปที่ 1 : เชิญชวนเข้าร่วมการประเมิน รูปที่ 2 : เชิญชวนเข้าร่วมการประเมิน แหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ รับรองเป็นศูนย์เวลเนส รูปที่ 3 สถานประกอบการที่สมัครเข้าร่วมการประเมินแหล่งท่องเที่ยวเชิงสุขภาพฯ และการประเมินรับรองเป็น ศูนย์เวลเนส 9. ผู้รับผิดชอบงาน/ผู้รายงาน : 1) นางสาวชนาธินาถ จงสกุล เภสัชกรปฏิบัติการ กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โทรศัพท์มือถือ 08 8179 9111 E-mail: [email protected]
244 2) นางสาวศิริวิมล อวยชัย แพทย์แผนไทยปฏิบัติการ กลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โทรศัพท์มือถือ 06 2336 5965 E-mail: [email protected] ผู้รับผิดชอบงานระดับจังหวัด : นางสาวลดาพรรณ เย็นที่ เภสัชกรชำนาญการ หัวหน้ากลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม โทรศัพท์มือถือ 08 6524 3043 E-mail: [email protected]
245 เอกสารแนบท้าย
246 รายงานผลการตรวจราชการของตามประเด็นตรวจราชการ (Agenda base) /ประเด็นตรวจราชการร่วม/ PA อธิบดีและ KPIs ของกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2567 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม เขตสุขภาพที่ 5 รอบ 1 (ต.ค.2566 - มี.ค.2567) รอบ 2 (เม.ย - ก.ย.2567) ประเด็น ตรวจ ราชการ ตัว ชี้วัด ที่ รายละเอียดตัวชี้วัด เป้าหมาย Small Success 6 เดือน คำอธิบาย (ระบุกิจกรรมที่ได้ดำเนินการ) ผลงาน (ร้อยละ/ จำนวน) แหล่งที่มา ของข้อมูล/ หลักฐาน Function based (PA อธิบดี/ KPIs) 25 ร้อยละของจำนวน ผู้ป่วยที่มีการวินิจฉัย โรคหลอดเลือดสมอง อัมพฤกษ์ อัมพาต ระยะกลาง (Intermediate Care) ที่ได้รับการดูแลด้วย การแพทย์แผนไทยและ การแพทย์ทางเลือก ร้อยละ 40 ผลการดำเนินงาน ร้อยละของ จำนวนผู้ป่วย ที่มีการวินิจฉัยโรค หลอดเลือดสมองฯ ได้ร้อยละ 8 1. ดำเนินการจัดอบรมพัฒนาศักยภาพและ เตรียมความพร้อมการประเมินมาตรฐาน โรงพยาบาลส่งเสริมและสนับสนุนการแพทย์ แผนไทยและการแพทย์ผสมผสาน (รพ.สส.พท.) ผ่านทางระบบสื่อ อิเล็กทรอนิกส์ (Zoom Cloud Meeting) (ในวันที่ 21 พฤศจิกายน 2566 ณ ห้องประชุมทับขวัญ ชั้น 5 อาคาร 4 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม) 2. ดำเนินการจัดอบรมพัฒนาศักยภาพ การบันทึกข้อมูลการดำเนินงาน ด้านการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ทางเลือก ในหน่วยบริการ (ในวันที่ 22 ธันวาคม 2566 ณ ห้องประชุมชั้น 3 อาคาร 3 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม) 3. วางแผนจัดการประชุมคณะกรรมการ พัฒนาระบบบริการ (Service Plan) สาขาการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ ผสมผสาน และสาขากัญชาทางการแพทย์ ครั้งที่ 1/2567 (ประมาณเดือนมกราคม 2567) 4. วางแผนจัดการอบรมหลักสูตรการใช้ยา แผนไทยในบัญชียาหลักแห่งชาติ (13 ชั่วโมง) (ประมาณเดือนมีนาคม 2567) ร้อยละ 8.83 (75/849) ระบบ HDC Function based (PA อธิบดี/ KPIs) 26 ร้อยละของประชาชน ที่มารับบริการ ในระดับปฐมภูมิ ที่ได้รับการรักษาด้วย การแพทย์แผนไทยและ การแพทย์ทางเลือก ร้อยละ 10 ผลการดำเนินงาน ร้อยละของ ประชาชน ที่มารับบริการ ในระดับปฐมภูมิฯ ได้ร้อยละ 38 ร้อยละ 25.86 (52,209 / 201,914) ระบบ HDC Function based (PA อธิบดี/ KPIs) 36.1 ร้อยละของผู้ป่วย ที่มีการวินิจฉัย ระยะประคับประคอง (Palliative Care) ที่ได้รับการรักษาด้วย ยากัญชาทางการแพทย์ ร้อยละ 5 ผลการดำเนินงาน ร้อยละของผู้ป่วย ที่มีการวินิจฉัยระยะ ประคับประคองฯ ได้ร้อยละ 3 ร้อยละ 13.95 (53/380) ระบบ HDC Function based (PA อธิบดี/ KPIs) 36.2 ร้อยละของผู้ป่วย ทั้งหมดที่ได้รับ การรักษาด้วย ยากัญชาทางการแพทย์ เพิ่มขึ้น ร้อยละ 60 - ลดลงร้อยละ 93.19 (92/1,351) ระบบ HDC หมายเหตุ : ข้อมูลจาก HDC โดยประมวลผลข้อมูลวันที่ 27 ธันวาคม 2566 2. ปัญหา/อุปสรรค/จุดร่วมที่สะท้อนปัญหาหรือความเสี่ยงต่อความสำเร็จของงาน โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล สังกัดสำนักงานสาธารณสุข จังหวัดนครปฐม ได้มีการถ่ายโอนไปอยู่ในสังกัดองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครปฐม (อบจ.นครปฐม) ซึ่งส่งผลต่อการดำเนินงานให้เป็นไปตาม ตัวชี้วัดของกระทรวงสาธารณสุข 3. Best practice ในพื้นที่ (ถ้ามีโปรดระบุอย่างละเอียด) 4. ข้อเสนอแนะของการตรวจราชการเชิงนโยบาย/เพื่อปรับปรุงพัฒนา (ให้ผู้ทำหน้าที่ตรวจราชการของกรมฯเป็นผู้ตอบ) 4.1 ระดับเขตสุขภาพ 4.2 ระดับกรม 5. ปัจจัยความสำเร็จ ทางกลุ่มงานการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครปฐม ได้มีการจัดทำหนังสือราชการ ไปยังองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครปฐม เพื่อชี้แจงรายละเอียดตัวชี้วัด พร้อมขอความร่วมมือองค์การบริหารส่วนจังหวัดนครปฐม ในการติดตาม และกำกับการดำเนินงานให้เป็นไปตามตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้องต่อไป 6. ประเด็นที่ควรกำกับติดตามการตรวจราชการ ผู้รายงาน นางสาวศิริวิมล อวยชัย ตำแหน่ง แพทย์แผนไทยปฏิบัติการ วัน/เดือน/ปี 28 ธันวาคม 2566