กระต่ายหยกบนดวงจันทร์ โดย หลินยู่ลี่

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

“โอเค ไปกนั ” เฮียตอบ พวกเราเดินผ่านลานจอดรถเหน็ รถจอด
อย่ไู ม่กี่คนั วนั นีเ้ ป็นวนั กลางสปั ดาหท์ าใหค้ งมีคนมาไม่เยอะมาก เราเดิน
ผ่านประตวู ดั ออกไปเป็นรา้ นคา้ ขา้ งทาง แต่ช่วงบ่ายตน้ ๆ แบบนีแ้ ทบทกุ
รา้ นไม่ค่อยมีคนแลว้ เพราะกลมุ่ คนทางานกลบั ไปทางานกนั หมด ฉันกบั
เฮียเดินผ่านสถานีรถไฟฟ้าใตด้ นิ ซ่งึ มีทางเช่อื มเขา้ สหู่ า้ งสรรพสนิ คา้

แมจ้ ะชวนกนั มาหาอะไรกินแตเ่ ราไมไ่ ดต้ รงไปรา้ นอาหาร ฉนั กบั
เฮียเดินดขู า้ วของ แลว้ ก็เขา้ ไปเดินเลน่ ในรา้ นหนงั สอื ฉนั เดินดหู นงั สือติว
สอบเขา้ มหาวิทยาลยั โดยอตั โนมตั ิ เพราะช่วงนีใ้ กลเ้ วลาสอบเขา้ ไปทกุ ที
แต่ความรูส้ กึ อีกอย่างก็บอกใหฉ้ ันเผาหนงั สือติวพวกนน้ั ใหเ้ รียบ ฉนั รูส้ กึ
เหน่ือยหน่ายกับหนงั สือเก็งขอ้ สอบ หนงั สือติวสอบเต็มทีแลว้ ทุกปกทกุ
เล่มท่ีฉันมองแบบผ่าน ๆ ลว้ นมีคาโฆษณาสรรพคุณเลอเลิศว่าช่วยให้
สอบติดไดเ้ หมือนกนั หมด แต่การซือ้ พวกมันไปตงั้ ไวข้ า้ งโต๊ะเรียน ไม่ได้
ทาใหห้ นงั สอื พวกนน้ั มีค่ามากไปกวา่ กองกระดาษ

ความรูส้ ึกขุ่นเคืองใจท่ีมีต่อหนังสือติวสอบทาให้ฉันหงุดหงิด
มาก จนฟาดงวงฟาดงาหาเรื่องตาหนิกลา่ วโทษสิ่งอ่ืนไปเรื่อยยกเวน้ การ
โทษตัวเอง ฉันโทษแบบคนพาลว่าการเตรียมตัวสอบเข้ามหาวิทยาลยั
เป็นสาเหตคุ วามห่างเหินระหว่างฉนั กบั อากงในระยะหลายเดือนมานี้

ฉันน่งั ลงหนา้ ตหู้ นังสือหมวดวรรณกรรม เอนหลงั พิงชน้ั หนังสือ
ตาก็เหลือบมองชน้ั หนงั สือท่ีอยู่อีกฝ่ัง แทจ้ ริงแลว้ หนงั สือติวสอบพวกนน้ั
ไม่มีความผิดหรอก ฉันต่างหากท่ีจมด่ิงหมกมุ่นกับความสาเร็จ จนลืม
แบ่งเวลาใหค้ นรอบตวั

- ๑๙๙ -

หลินยลู่ ่ี

ฉันน่ังชันเข่า เหลียวมองว่าแถวช้ันหนังสือไม่มีคน จึงเลือก
หนังสือเล่มบางปกสีนา้ เงิน บนปกมีรูปกระต่ายขาวและดวงจันทรส์ ุก
สกาวใตท้ อ้ งฟ้าท่ีมีดวงดาวระยิบระยับ ฉันหยิบเล่มนั้นไปเปิดอ่านแก้
เหงา แลว้ ก็ปลอ่ ยใหห้ นงั สือโอบอมุ้ จิตใจ

เวลาสามช่วั โมงผ่านไปเรว็ ราวกบั โกหก เฮียเดินมาเรียก บอกว่า
เราควรกลบั ไดแ้ ลว้ เพราะใกลถ้ ึงเวลาเร่มิ พิธีสวดศพ ฉันปิดหนงั สือท่ีเพิ่ง
อา่ นไปไดห้ นึง่ ในสาม จดจารายละเอยี ดของปกไว้ วางมนั กลบั เขา้ ชน้ั นึก
ในใจว่ากาลงั อ่านถึงตอนสนกุ เสียดว้ ย แต่ฉนั ไม่ไดห้ ยิบเงินติดตวั มาเลย
จะใหเ้ ฮียซือ้ ใหก้ ็เกรงใจ แม่คงไม่ชอบแน่ถา้ รูว้ ่าฉันรบกวนคนอ่ืน ฉันหนั
หลงั ใหห้ นงั สือเดนิ ตรงไปหาเฮยี ซง่ึ กาลงั ยืนรอ

“หลิงไม่อยากไดห้ รอ” เฮียถาม ปรายตามองหนงั สอื บนชนั้
“ไม่เป็นไรคะ่ เราไปหาขา้ วกินกนั ดีกว่า” ฉนั ยมิ้ ตอบ
เราออกจากรา้ นหนังสือไปแวะกินอาหาร แลว้ ซือ้ สม้ โอถาดเล็ก
กบั ก๋วยเต๋ยี วเสน้ เลก็ แหง้ ไปฝากอาม่า
เม่อื เดนิ กลบั ไปท่งี าน ยงั ไมม่ แี ขกมา แตศ่ าลาคกึ คกั ไปดว้ ยญาติ
สนิทท่มี างานตงั้ แต่วนั แรกและวนั นีม้ าอย่คู ยุ เป็นเพ่อื นอามา่ ฉนั เดนิ ไปน่งั
ขา้ งอามา่ เปิดสมดุ จดรายช่ือแขกในงาน สวสั ดีญาตผิ ใู้ หญ่ท่มี าเพม่ิ วนั นี้
เป็นวนั ท่ีหา้ แลว้ ทุกอย่างจึงลงตัว ฉันเพ่ิงสงั เกตเห็นว่าสิ่งท่ี ‘ลงตวั ’ ท่ีสุด
คือสภาพจิตใจของทุกคนท่ีเร่ิมทาใจกับการจากไปไดแ้ ลว้ ว่าอากงหมด
ความทกุ ขบ์ นโลกนแี้ ลว้

- ๒๐๐ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

วันนีผ้ ่านไปเหมือนกับวันท่ีผ่านมา พระสวดใหอ้ ากง เราเสิรฟ์
ขา้ วตม้ กงุ้ แสนอร่อย ถึงแมเ้ ป็นเมนูซา้ กบั เม่ือวนั ก่อน แต่ทกุ คนยินดี เม่ือ
พระสวดจบ เราทาพิธีเคารพศพ แลว้ แขกก็ทยอยกลบั บา้ น ท่ีพิเศษกว่า
วนั อ่ืนคือวนั นแี้ ม่และพ่ีนอ้ งทกุ คนน่งั ประชมุ กนั หลงั จบงานและเรยี กพวก
เรารุน่ หลานไปน่งั ฟังดว้ ย

“พรุง่ นีพ้ วกเราจะทากงเต็กใหอ้ ากง” แม่เร่มิ พดู กบั หลานทุกคน
คอื ฉนั และพ่ี ๆ รวมถงึ นอ้ ง ๆ พยกั หนา้ รบั รู้

“ดงั นน้ั พรุง่ นีเ้ ราตอ้ งมาใหเ้ ร็วกว่าปกติ เพราะต้องไล่เรียงลาดบั
ศกั ด์ิ และตอ้ งเตรียมชุดใหเ้ หมาะกบั ทกุ คน เขา้ ใจนะ พรุง่ นีม้ ใี ครตดิ เรียน
อะไรไหม ถา้ มกี ็ไมเ่ ป็นไร” แม่ถาม

“ไม่มีครบั /ไม่มีคะ่ ” ทกุ คนตอบ
“งนั้ วนั นีก้ ลบั บา้ นไปพกั ผ่อนเตรียมตวั กัน พิธีกงเต๊กนานกว่าพธิ ี
วนั อ่ืน ตอ้ งทาแบบต่อเน่อื งหลายขนั้ ตอนจะเหน่อื ยกันมาก ไปพกั เอาแรง
กนั ก่อน” แมพ่ ดู ขณะหนั ไปพยกั หนา้ ใหพ้ วกอแี๊ ละกู๋
ฉนั เคยรว่ มพธิ ีกงเตก็ เม่อื ครงั้ ยงั เด็กมาก เป็นงานของเหลา่ มา่ แม่
ของอาม่า จาได้ว่าฉันเป็นเหลนจึงต้องไปยืนอยู่ปลายแถว ตอนข้าม
สะพานกเ็ หมอื นกนั ฉนั รูส้ กึ สนกุ มากท่เี ราไดข้ นึ้ สะพานไมอ้ นั เล็กดว้ ย แต่
ฉันจาไดแ้ ค่นน้ั เอง ไม่รูเ้ ลยว่างานกงเต็กอนั แทจ้ ริงเม่ือเราร่วมในฐานะ
หลานจะเป็นอยา่ งไร
ระหว่างท่ีทุกคนเก็บขา้ วของเก็บขยะก่อนกลบั บา้ น ฉันเดินออ้ ม
หลงั รูปภาพและพวงหรีดไปเคาะโลงบอกอากงว่าพรุ่งนีฉ้ นั จะมาหาใหม่
ฉนั บอกดว้ ยว่าพรุ่งนีเ้ ราจะจดั พิธีกงเตก็ ซ่งึ ฉนั เองกไ็ ม่ค่อยรูว้ ่ามนั คืออะไร

- ๒๐๑ -

หลินยลู่ ่ี

ใหอ้ ากงดว้ ย ฉนั ยมิ้ ใหอ้ ากงในโลงส่ีเหล่ยี มสขี าว วนั นฉี้ นั เร่มิ พดู กบั อากง
ไดอ้ ยา่ งสบายใจขนึ้ และรูส้ กึ ว่าทกุ อย่างไมไ่ ดแ้ ย่อย่างท่ีคดิ

บอกลาอากงเรียบรอ้ ย ฉันก็มองหาแม่กับอาม่าเพราะวันนีเ้ รา
กลบั บา้ นดว้ ยกัน ฉันกระชบั กระเป๋ าสะพายแนบตวั วิ่งตามอาม่าผูก้ าลงั
เดินไปท่ีรถโดยมีหมิงนอ้ งชายฉันช่วยประคอง ฉันเห็นอาม่ายิม้ ตาหยี
หวั เราะกบั ส่ิงท่ีนอ้ งพดู บ่อย ๆ จงึ ชะลอฝีเทา้ เดนิ ตามหลงั อยหู่ ่าง ๆ ความ
รกั และความเอ็นดไู ม่อาจวดั ในเชงิ ปรมิ าณ แต่วดั ไดด้ ว้ ยความรูส้ กึ

ฉันเดินตามหลงั อาม่าแลว้ เร่ิมคิดถึงอากง ไม่ใช่ความผิดของ
อาม่าท่ีรักนอ้ งชายฉันหรือหลานชาย อากงเองก็ไม่ผิดท่ีรกั ฉันมากกว่า
หลานคนอ่นื

หากจะบอกวา่ อาม่าลาเอยี ง อากงก็ลาเอียงไม่ต่างกนั หลานคน
อ่ืนไม่กลา้ เขา้ ไปหาอากงเหมือนฉนั เองน่ี ดงั นน้ั คงโทษใครไม่ได้ เม่ือมอง
ยอ้ นดตู วั เองบา้ ง ฉันก็รกั ทกุ คนในบา้ นไม่เท่าท่ีรกั อากง ฉันรกั พ่อไม่เท่า
รกั แม่ รกั อาม่าไม่เท่ารกั อากง และรกั โซย้ อี๊มากกว่าพ่ีนอ้ งคนอ่ืนของแม่
แต่ไม่ไดแ้ ปลว่าฉนั ไม่รกั พวกเขาทงั้ หมด ดงั นน้ั อากงกับอาม่าก็คงรูส้ กึ รกั
หลายคนหลายแบบไม่ต่างจากฉนั

การรักใครมากกว่าใครเป็นความผูกพันส่วนตัว เป็นชะตาท่ี
ตอ้ งกนั ระหว่างคนสองคน ตอนนีม้ ีใครท่รี ูส้ กึ ผกู พันกับฉันมากกว่าคนอ่นื
บา้ งนะ อยากรูจ้ รงิ ๆ

ฉันมองพระจันทรบ์ นทอ้ งฟ้าไรด้ าวกลางเมืองหลวงท่ีไม่มีวัน
หลบั ใหล ถึงใครจะรกั ใครมากกว่าก็ไม่สาคญั นกั หรอก เพราะสดุ ทา้ ยทกุ
คนก็คงเหมอื นฉนั รกั คนโนน้ มากกว่าคนนนี้ ดิ หนอ่ ย แต่สดุ ทา้ ยเราทกุ คน

- ๒๐๒ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

ก็รกั กัน พอคิดไดว้ ่าญาติทงั้ หลายคอยสง่ เสีย้ วแห่งความรกั มาใหฉ้ ันทุก
วนั ฉนั ก็เรง่ เทา้ เอากระเป๋ าสะพายไปคลอ้ งไหลน่ อ้ งชาย อยากย่วั โมโหให้
หม่นั ไส้ เปิดประตฝู ่ังขา้ งคนขบั ซ่งึ เป็นท่ปี ระจาของฉนั แลว้ ขนึ้ รถ

พอแม่ตามหย่ีกู๋มาขึน้ รถเรียบรอ้ ย เราออกจากวดั กลบั บา้ นกนั
ฉันมองถนนยามค่าคืนแลว้ ยังอดสงสยั ไม่ไดว้ ่างานกงเต็กพรุ่งนีจ้ ะเป็น
อย่างไร

“อาม่า เม่ือกีท้ ่ีอาม่าบอกหมิงว่าอากงจะมางานกงเต็กกับเรา
ดว้ ยคืออะไร อาม่า” นอ้ งชายฉันถาม เขากลวั ผีมาตงั้ แต่ไหนแต่ไร เพราะ
อาม่าชอบขู่เรื่องผีนอ้ งใหก้ ลวั จะไดไ้ ม่ออกไปซุกซนตอนกลางคืน ท่ีจริง
อาม่าแค่ใช้กุศโลบายหลอกไม่ให้เด็กเล่นจนได้รับบาดเจ็บ เพราะ
กลางคืนอาจไมม่ ใี ครรูจ้ ะชว่ ยไมท่ นั แตค่ าข่เู หลา่ นน้ั ก็ฝังใจนอ้ งมาจนโต

“เวลาคนตาย วญิ ญาณของพวกอยี งั ไมร่ ูห้ รอกว่าตวั เองตายแลว้
ตอ้ งผ่านไปหา้ หกวันก่อน วิญญาณถึงรูว้ ่ากลบั เขา้ รา่ งไม่ได้ พวกเราก็มี
หน้าท่ีต้อนรับอากงลือ้ กลับบ้านแล้วบอกทางให้อีไปสวรรค์” ฉันละ
สายตาจากแสงไฟบนทอ้ งถนน หนั มาสนใจเรอ่ื งท่อี าม่าพดู ทนั ที

“แปลว่าอากงจะมาดพู วกเราจรงิ ๆ เหรอคะ ม่า” ฉนั ถาม
“ใช่ อีจะมาเดินตามเรานาทางไปขึน้ สวรรค์ อาหลิงอาหมิงลือ้
สองคนจาไวน้ ะว่าตอนเดินกงเต็กอย่าหนั หลงั เด็ดขาด ไม่ง้นั อากงอีเห็น
พวกลือ้ แล้วจะไม่สบายใจ ไม่ยอมไปเฝ้าเซียนบนสวรรค์ เข้าใจไหม”
อามา่ กาชบั

- ๒๐๓ -

หลินย่ลู ี่

“ถา้ เราหนั หลงั จะเกิดอะไรขึน้ เหรอคะ ม่า เคยมีคนหนั หลงั ไหม
คะ แลว้ เป็นยงั ไง” ฉนั ถาม

“อ๊ัวไม่รูห้ รอก ไม่มีใครเขาหนั หลงั กัน ธรรมเนียมเขาทากันมา
แบบนี้ ใคร ๆ ก็อยากใหว้ ิญญาณอากงอามา่ ไปสสู่ ขุ คติ” อาม่าตอบ ซง่ึ ไม่
ช่วยใหฉ้ ันคลายความสงสัยเลย แต่ฉันไม่อยากถามมากกว่านี้ เพราะ
นอ้ งชายงว่ งนอนจนไม่สนใจเรอ่ื งนแี้ ลว้ หากฉนั ยงั ซกั ไซต้ ่อไปคงทาใหค้ น
อ่นื ราคาญ

“ค่ะ” ฉนั ตอบ ใจยงั คิดต่อว่าถา้ เราหนั หลงั ละ่ อากงจะยงั อย่กู ับ
พวกเราท่ีน่ีต่อไปหรือเปล่า ความคิดไรส้ าระเร่มิ ก่อตวั ขึน้ อีกครงั้ หากฉนั
หนั หลงั อากงจะยงั อย่กู ับฉนั ท่นี ่ีใช่ไหม ในเม่ือไม่มีทางรูค้ าตอบ ฉนั ไดแ้ ต่
ปลอ่ ยใหค้ วามคดิ ลอ่ งลอยไปกบั แสงไฟรมิ ถนน

กลบั ถึงบา้ น เราลา้ งหน้าดว้ ยนา้ แช่ก่ิงทบั ทิมเช่นเคยแลว้ แยก
ยา้ ยกนั เขา้ นอน วนั นี้ โซย้ อี๊ ฉนั แม่ และนอ้ งชายนอนในหอ้ งอาม่าดว้ ยกนั
แมห้ อ้ งจะเล็กไปหน่อยสาหรบั ผูใ้ หญ่สามคน เด็กโตอีกสองคน แต่เรา
นอนรวมกันแบบนีก้ ันมาตงั้ แต่เล็กเวลามาบา้ นอากงหลงั นี้ คือปูท่ีนอน
ปลายเตยี งของอาม่ากบั อากงแลว้ นอนหอ้ งเดยี วกนั

แม่ปูท่ีนอนสาหรบั แม่กับนอ้ งบนพืน้ หนา้ โทรทัศน์ โซย้ อี๊กับอา
ม่านอนบนเตียง ฉนั นอนบนโซฟา ทกุ คนทยอยอาบนา้ กนั ฉนั ขออาบกอ่ น
แม่ พอเสรจ็ เรียบรอ้ ย กเ็ หน็ คนอ่นื หลบั หมดแลว้ เพราะความเหน่อื ย

แม่เดินเขา้ ไปอาบนา้ เป็นคนสดุ ทา้ ย ระหว่างนนั้ ฉนั น่งั เช็ดผมท่ี
เพงิ่ สระจนแหง้ หมาด เดินออกจากหอ้ งอาม่าไปหลงั บา้ นซ่งึ ตจ่ี ู่เอยี๊ ะตงั้ อยู่

- ๒๐๔ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

วันนีฉ้ ันไม่ไดจ้ ุดธูปเพียงแต่พนมมือเล่าเร่ืองท่ีเกิดขึน้ เม่ือวานใหท้ ่านฟัง
ฉนั ยงั บอกต่จี เู่ อยี๊ ะและปึงเถ่ากงอกี วา่

“พรุ่งนีอ้ ากงจะกลบั มาหาพวกเราแลว้ หนหู วงั ใหอ้ ากงรูว้ ่าพวก
เราจดั งานทกุ อยา่ งใหอ้ ากงอย่างดี หนหู วงั ว่าจะไดบ้ อกลาอากงจรงิ ๆ สกั
ครงั้ ดว้ ย ไดโ้ ปรดเมตตาหนนู ะคะ” ฉนั ขอในสงิ่ ท่ีรูด้ ีวา่ แทบเป็นไปไม่ได้

“อาหลงิ ” เสียงแม่เรียกทาใหฉ้ นั ลมื ตารบี ลาต่จี ู่เอยี๊ ะ
“ไปทาอะไรตรงนน้ั ลกู ทาไมไม่นอน” แม่ถาม ฉนั รีบลกุ ขนึ้ ยืนปัด
กางเกงนอนตอบแม่
“หนมู าไหวต้ ี่จ่เู อยี๊ ะเผ่ือว่าพรุง่ นีอ้ ากงจะเขา้ บา้ นค่ะ แม”่
แม่มองหนา้ ฉัน ฉันเตรียมตวั ถูกตาหนิเหมือนทุกครงั้ ท่ีทาอะไร
แปลก ๆ แตเ่ ปลา่ ไม่มเี สียงตอ่ วา่ จากแม่
แมม่ องฉนั เมม้ ปาก กลอกตาขนึ้ คลา้ ยพยายามสะกดความรูส้ กึ
ท่ีกาลงั จะทว่ มทน้ ออกมา แม่กม้ มองพืน้ แลว้ เงยหนา้ พดู กบั ฉนั เสียงอ่อน
ว่า
“มาเถอะลกู ดกึ แลว้ มานอนเถอะ”
ฉันเดินกลบั ไปหอ้ งนอนอาม่า เหลือบมองไปทางเตียง ก็โล่งใจ
ไฟหวั เตียงสลวั ท่ีเปิดไวใ้ หอ้ าม่ามองเห็นทางไปเขา้ หอ้ งนา้ ช่วยใหเ้ ห็นว่า
อามา่ กบั โซย้ อหี๊ ลบั สนิทอยู่ ฉนั หนั ไปมองแมอ่ ีกครงั้ ในแสงสลวั ฉนั รูว้ ่าแม่
กาลงั รอ้ งไหเ้ งียบ ๆ
น่ีไม่ใช่ครงั้ แรกท่ีฉันเห็นแม่รอ้ งไห้ ในบา้ นคนจีนแบบเรา การ
แสดงความรูส้ ึกออกมาตรง ๆ ไม่ใช่เร่ืองท่ีเกิดบ่อยนัก การเติบโตใน

- ๒๐๕ -

หลนิ ย่ลู ี่

ครอบครวั แบบนีท้ าใหห้ ลายครงั้ เวลาเราแสดงความรู้สกึ เปราะบางดว้ ย
การรอ้ งไหม้ กั ทาใหค้ นอ่นื กระอกั กระอว่ นใจทาตวั ไมถ่ กู

“แม่ หนทู าอะไรผดิ รเึ ปลา่ ” ฉนั ถามใหแ้ น่ใจ
“ไมล่ กู นอนเถอะ” แมต่ อบ
“แม่คิดถึงอากงไหม” ฉันอยากรู้ แม่เมม้ ปากอีกครงั้ แลว้ พยัก
หนา้ รบั ฉันน่งั บนโซฟากางผา้ ห่มคลุมตวั แม่เปิดตเู้ ย็นหยิบนา้ ขวดหน่ึง
แลว้ เดินมาน่งั บนโซฟาขา้ งฉนั
“วนั ท่แี ม่แตง่ งาน” อยู่ ๆ แม่ก็พดู ฉนั หนั ไปมอง
“แม่ใส่ชุดสีแดง จัดงานแต่งเล็ก ๆ ท่ีบ้านหลังนี้ วันนั้นอากง
แต่งตวั หลอ่ ท่สี ดุ วนั หนึ่ง แนน่ อนอาม่ากไ็ ม่พลาด สวยมาก” แม่ยมิ้
“ถึงจะเป็นงานแตง่ เล็ก ๆ แต่แม่พอใจมาก เพราะไดแ้ ต่งกบั คนท่ี
รกั และคิดว่าเขาก็คงรกั แม่เหมือนกนั เพ่ือนแม่มางานกันทุกคน งานแต่ง
เป็นไปไดด้ ว้ ยดี ” แม่หยดุ พดู ครูห่ นึง่ เลา่ ต่อไปวา่
“หลิงรูไ้ หม ตัง้ แต่เกิดมาแม่ไม่เคยเห็นอากงรอ้ งไหเ้ ลยสกั ครงั้
ยกเวน้ ตอนท่เี หล่าม่าเสีย วนั นน้ั แม่กับพ่นี อ้ งทกุ คนยืนอย่ตู รงบนั ได เสียง
รอ้ งไหข้ องอากงทาใหเ้ รากลวั มนั เป็นเสยี งรอ้ งไหธ้ รรมดาไมไ่ ดด้ งั ล่นั หรือ
โหยหวน แต่มาจากคนท่ีมีหวั ใจเขม้ แข็งไม่ธรรมดา พวกเราไดแ้ ต่ยืนฟัง
บนบันไดท่ีบา้ นเก่า หลิงจาบา้ นต่ัวกู๋ไดใ้ ช่ไหม บันไดท่ีขึน้ ไปหอ้ งเฮีย ๆ
น่นั นะ่ ” ฉนั พยกั หนา้
“หลงั จากวนั น้ัน แมแ้ ต่วนั ท่ีจดั งานศพเหลา่ ม่า พวกเราไม่มีใคร
ไดย้ นิ หรือไดเ้ ห็นอากงรอ้ งไหอ้ กี เลย จนกระท่งั ...” แม่หยดุ พดู เงยหนา้

- ๒๐๖ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

“วนั ท่ีแม่แต่งงาน…ตอนส่งตัวเจ้าสาวขึน้ รถออกจากบา้ นตาม
ธรรมเนียมคนจีนท่ีลกู สาวตอ้ งแต่งงานออกไป อากงกับอาม่าเดินลงมา
จากบา้ นสง่ แม่ขึน้ รถของป๊ า ก่อนประตรู ถจะปิด แม่เห็นว่าอากงมีนา้ ตา
คลอ อากงรีบเช็ดเพราะอาม่าดวุ ่า ถา้ รอ้ งไหแ้ บบนีจ้ ะอปั มงคล ถึงลือ้ จะ
รอ้ งเพราะดใี จกเ็ ถอะ” แมย่ มิ้ แลว้ เมม้ ปากเหมอื นกลนั้ ความรูส้ กึ

“แตห่ ลงิ รูไ้ หม แมบ่ อกไม่ไดว้ ่าอากงดใี จ แมเ่ ห็นแววตาของอากง
มีแต่ความเป็นห่วงชีวิตของแม่ต่อจากน้ัน วินาทีนั้นแม่ถึงตระหนักว่า
ตวั เองพน้ จากอกของพ่อกบั แม่แลว้ จรงิ ๆ ตอ่ จากนเี้ ป็นชวี ิตท่ีแม่เลือกเอง
มนั จะดหี รือไม่ดกี ็ตาม” เสียงของแม่เร่มิ ส่นั เครอื แตย่ งั เลา่ ต่อวา่

“หลงั จากนนั้ ชวี ติ แม่กไ็ มเ่ คยง่ายเลยจรงิ ๆ ลกู ตอนท่ีตอ้ งเลีย้ งดู
หนกู บั นอ้ งใหม่ ๆ แมค่ ดิ ว่าไหวแต่มนั ไม่ง่ายเลย แม่เรม่ิ คิดว่าท่ผี ่านมาอา
กงเลีย้ งแม่กับพ่ีนอ้ งตงั้ เจ็ดคนมาไดย้ งั ไง ทงั้ ท่ีเรียนนอ้ ย ความรูไ้ ม่สงู แม่
คดิ วา่ ทางเดยี วท่จี ะรูค้ อื ตอ้ งถาม” แมพ่ ดู

“หลงิ รูไ้ หม แต่งงานไปแรก ๆ แม่ไมก่ ลา้ ถามอากงอาม่าหรอกว่า
ตอ้ งทายงั ไงบา้ ง เพราะกลวั พวกท่านกังวลว่าชีวิตของแม่ลาบาก แต่พอ
ตัดสินใจถาม อาม่าตอบว่าตอนเลีย้ งลูก อากงกับอาม่าก็ไม่รูเ้ หมือนกัน
ว่าทาไดย้ งั ไง พ่อแม่ทกุ คนเพิ่งจะเคยเป็นพ่อแม่ครงั้ แรกกันทงั้ นัน้ อาม่า
เพ่ิงเคยมีลกู หน่ึงคน ต่อมาก็เพิ่มเป็นสองคน สามคน ส่ี หา้ หก และเจ็ด
คน แต่สิ่งท่ีอาม่ากบั อากงรูค้ ือ ‘อย่วู นั ชนะวนั เลีย้ งวนั โตวนั ’ ดงั นน้ั เลีย้ ง
ลกู วนั นใี้ หด้ ีท่ีสดุ สกั วนั ลกู กจ็ ะโตขนึ้ มาอย่างดี” แม่ยมิ้ ทงั้ นา้ ตา

- ๒๐๗ -

หลินย่ลู ่ี

“ตอนนนั้ แหละท่ีแม่เพิ่งรูว้ ่า แม่กับพ่ีนอ้ งเติบโตมาอย่างดีจริง ๆ
เราเติบโตมาโดยมีพ่อแม่ท่รี กั เรามากจรงิ ๆ” แม่เช็ดนา้ ตา ฉันเอือ้ มมือไป
หยิบกลอ่ งทชิ ช่หู นา้ โทรทศั นส์ ง่ ให้

“พอพวกหนูโตอีกหน่อย แม่ก็รูว้ ่าแม่มีปัญหาเรื่องการเลีย้ งลูก
เพราะป๊ าไม่ช่วยอะไรเลย อากงกับอาม่าต้องช่วยแม่เลีย้ งพวกหนูมา
ตลอด หลิงรูไ้ หม ทุกครงั้ ท่ีแม่หมดกาลงั ใจจะใชช้ ีวิต รูส้ ึกหมดหนทาง
เวลาท่แี มม่ าบา้ นหลงั นี้ ไดเ้ หน็ อามา่ อยใู่ นครวั ไดเ้ ห็นอากงน่งั อยบู่ นเกา้ อี้
ไมท้ ่ีหนา้ โทรทศั น์ แลว้ ถามแม่ทกุ ครงั้ ว่า ‘เป็นยงั ไงบา้ งลกู ’ แม่จะรูส้ กึ ว่า
ปัญหาทงั้ หลายมนั กาลงั เล็กลง แลว้ มนั กจ็ ะค่อย ๆ หายไป” แมด่ งึ ทิชช่มู า
ซบั นา้ ตา

ฉันไม่เคยรูม้ าก่อนเลยว่าเวลาท่ีแม่พาฉันกับนอ้ งมาบา้ นอาม่า
อากง แม่กาลงั ทอ้ แทก้ ับชีวิต ฉันเพิ่งรูว้ ่านอกจากดแู ลฉัน อากงยงั คอย
ดแู ลแม่ตลอดมาดว้ ย

เสียงแม่เลา่ ตอ่ ว่า “ตอนนีพ้ ออากงจากไปแบบท่ีพวกเราไม่ทนั ตงั้
ตวั แม่นึกยอ้ นไปตลอดชวี ิตท่ผี ่านมาว่า แม่เป็นลกู แบบไหน เคยทาใหอ้ า
กงเสียใจหรือเปล่า ถึงแม่จะดือ้ เรียนไม่เก่ง แต่แม่พยายามทาใหอ้ ากง
ภมู ใิ จในตวั แมม่ าตลอด ถงึ อยา่ งนนั้ แมก่ อ็ ดคดิ ถึงเรอ่ื งวนั แต่งงานไม่ไดว้ ่า
วันนนั้ แม่ทาใหอ้ ากงเสียใจรึเปล่า ตอนนีแ้ ม่หมดโอกาสจะถามเรื่องน้ัน
กบั อากงแลว้ ...” แม่ซบั นา้ ตาท่ไี หลนองแกม้ ไม่หยดุ พดู ตอ่ วา่

“เม่อื กีท้ ่หี นคู กุ เข่าไหวต้ ี่จู่เอี๊ยะอย่ตู รงนน้ั บอกแมว่ า่ เผ่ืออากงจะ
กลบั มาบา้ น ทาใหแ้ ม่นึกถึงคาพดู ของอากงท่ีเคยสอนแม่ว่า ‘ใหร้ กั ลกู ไว้
ในใจ’ ตอนน้ันแม่ไม่เข้าใจว่ารักไวใ้ นใจจะทาให้อะไรดีขึน้ รึ ถ้าไม่รีบ

- ๒๐๘ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

แสดงออกเราอาจจะไม่มีโอกาสน่ี แลว้ ก็คิดไปเองวา่ อากงคงไม่เขา้ ใจการ
เลีย้ งลกู ในยคุ นี”้ แมส่ ดู จมกู ครงั้ หน่ึง พดู ต่อว่า

“แม่ตา่ งหากท่ีเขา้ ใจเจตนาของอากงผิด ท่อี ากงบอกใหแ้ มร่ กั ลกู
ไวใ้ นใจ เพราะถา้ แมแ่ สดงออกว่ารกั นอ้ งมากเกนิ ไป นอ้ งจะเสยี คน หลิงก็
จะรูส้ กึ ว่าไม่ไดร้ บั ความรกั จากแมอ่ ยา่ งเท่าเทยี ม อากงหมายถงึ แบบนี้ ซง่ึ
แม่เพิง่ คิดไดต้ อนอากงไมอ่ ย่กู บั เราแลว้ ” นา้ ตาแมไ่ หลอีกครงั้

ฟังถึงตอนนี้ ฉนั ไม่รูจ้ ะหาคาพดู ใดมาอธิบายความรูส้ กึ ท่รี ูว้ า่ ฉนั
กาลังไดร้ ับการปกป้องจากอากงเป็นครงั้ สดุ ทา้ ย แมอ้ ากงไม่อยู่กับฉัน
แลว้ แตย่ งั ฝากคาพดู เตือนสติไวใ้ หแ้ มห่ นั มารกั ฉนั บา้ ง

นา้ ตาคลอตาจนเหน็ แม่เลือนราง ฉนั รบี ปาดนา้ ตา
“แม่ขอโทษนะลกู แม่รกั ลกู ทงั้ สองคนเท่ากัน แม่แค่เป็นห่วงนอ้ ง
มากกว่าและคดิ ว่าลกู ดแู ลตวั เองได้ จนแมล่ ืมใสใ่ จลกู แตแ่ มร่ กั และภมู ใิ จ
ในตัวหนูทั้งสองคนมากนะ” แม่ยิม้ ทั้งนา้ ตา เม้มปากแน่นสะกดเสียง
สะอนื้ หลงั จากคาพดู สดุ ทา้ ย ฉนั พยกั หนา้ ปลอบแม่ว่า
“แมไ่ ม่ตอ้ งห่วงค่ะ หนวู ่าหนเู ขา้ ใจธรรมชาตขิ องบา้ นเรา”
ฉันนึกถึงช่วงเวลาทงั้ ดีและรา้ ยของอากงท่ีไดไ้ ปเห็นดว้ ยตัวเอง
ทุกเหตุการณท์ ่ีเผชิญมาทาใหเ้ ราเป็นครอบครวั แบบ ‘จีน ๆ’ อย่างท่ีเรา
เป็น พวกเราไม่ไดบ้ อกรกั กนั ทกุ วนั แตพ่ วกเรามีวธิ ีแสดงความรกั ผ่านการ
กระทาตงั้ หลายแบบ ไมพ่ ดู ว่ารกั กไ็ ม่เป็นไรหรอก แค่รกั กนั ไวใ้ นใจกพ็ อ
ฉันเช็ดนา้ ตาบนแกม้ บา้ ง ทนั ใดนั้นเจา้ นอ้ งชายตวั แสบท่ีน่าจะ
แอบฟังเงียบ ๆ นานแลว้ ก็ผดุ ลกุ ขึน้ น่งั มองพวกเรา แลว้ หยิบทิชช่ยู ่ืนให้

- ๒๐๙ -

หลนิ ย่ลู ี่

ฉนั ถึงหมิงจะเป็นนอ้ งกวนประสาทน่าหม่นั ไสท้ ่ีสดุ ในโลก แต่ความจริง
แลว้ ฉนั รกั นอ้ งมาก

แม่ชวนฉนั ลกุ ไปลา้ งหนา้ แลว้ กลบั มานอน ใจจรงิ ฉนั อยากกอด
แม่ แต่ฉันไม่ไดก้ อดแม่เน่ินนานมากแลว้ น่าจะตงั้ แต่ช่วงเรียนชน้ั ประถม
ปลายท่ีฉนั ไม่อยากใหพ้ ่อกับแม่กอดเลย พอตอนนีฉ้ นั ก็รูส้ กึ เขินเกินกว่า
จะใหก้ อดแลว้ จงึ ไดแ้ ตก่ อดแมอ่ ย่ใู นใจและฉนั ก็พอใจท่เี ป็นแบบนี้

- ๒๑๐ -

十二
ห้ามหนั หลังกลับ

ความเย็นจัดจากเครื่องปรบั อากาศทาใหฉ้ ันนอนหลบั ๆ ต่ืน ๆ
เพราะรูส้ ึกหนาวแขนสลบั กับขา เหมือนผ้าห่มท่ีคลุมตัวเล่ือนหลุด แต่
เพราะง่วงเกินกว่าจะลกุ มาหยิบผา้ ฉันจึงทนนอนไปอย่างนนั้ คิดว่าอีก
เด๋ยี วคงเชา้

นอนหนาวอยู่ไม่นาน ก็รูส้ ึกมีลมเย็นวูบหน่ึง ตามด้วยความ
อบอุ่นจากผา้ ห่มท่ีคลุมตัว ฉันปรือตาดนู ิดหนึ่ง ในแสงไฟสีสม้ สลวั เงา
ตะค่มุ ของอาม่าค่อย ๆ เดินออ้ มโซฟากลบั ไปท่ีเตียง อาม่าคงต่ืนมาเขา้
หอ้ งนา้ กลางดกึ เหมือนเคย คิดอะไรไดไ้ มม่ ากความง่วงงนุ ผนวกกบั ความ
อบอนุ่ กด็ งึ ฉนั กลบั สนู่ ทิ รา

- ๒๑๑ -

หลนิ ยลู่ ี่

กล่ินอาหารจากมมุ ทากบั ขา้ วในหอ้ งและเสยี งคนคยุ กนั ทาใหฉ้ ัน
รูส้ ึกตวั ลืมตาขึน้ ก็เห็นแสงไฟเพดานผสมกับแสงแดดท่ีส่องเข้ามาทาง
ประตทู าใหร้ ูว้ ่าเชา้ แลว้ วนั นีเ้ ราคงจะกินขา้ วเชา้ ก่อนออกไปงานศพของ
อากง

อาม่าน่ังเกา้ อีป้ ระจาตวั บนโซฟาเดี่ยวสีดาแบบหน่ึงท่ีน่งั ซ่ึงตั้ง
ขา้ งโซฟายาวท่ีฉันนอนอยู่ กาลงั ใส่ต่างหูแลว้ หวีผมใหเ้ ขา้ ทรง อาม่ารกั
สวยรกั งามเสมอ อาม่าชอบพดู ว่าอายเุ ท่าไรกส็ วยได้ วนั ไหนหยดุ สวยวนั
นน้ั คงตอ้ งตายก่อน คติชีวิตแบบนีเ้ ป็นเสน่หท์ าใหบ้ า้ นเรามีชีวิตชีวา จะ
ว่าไป เรือ่ งความสวยความงามเป็นเร่อื งเดยี วท่อี ากงอาม่าเขา้ กนั ไดเ้ ป็นป่ี
เป็นขลยุ่ ทงั้ สองชอบใหล้ กู หลานแต่งตวั ดีตามกาลงั ท่ีมี อากงบอกว่าการ
แต่งกายของเราดีหรือไม่ดีไม่ไดแ้ ต่งใหค้ นอ่ืนดู เราแต่งเพ่ือใหเ้ กียรติตวั
เราเองว่าเรารักและดูแลตัวเองเป็ นอย่างดี ฉันก็ชอบแต่งตัวมาก
เหมอื นกนั คงติดนสิ ยั มาจากพวกทา่ น

ฉนั ลกุ ขนึ้ พบั ผา้ หม่ แลว้ หอบผา้ ห่มและหมอนขนึ้ ไปเกบ็ ท่หี อ้ งอา
กง ตอนเดินผ่านโต๊ะอาหารก็แวะดูว่ากับขา้ ววนั นีค้ ืออะไร พอเห็นทอ้ งก็
รอ้ งทนั ที เมนูไข่เจียวสดุ พิเศษของอาม่าท่ไี ม่มีไข่เจียวท่ไี หนบนโลกเทยี บ
ได้

เม่ือนึกถึงไข่เจียวคนท่ัวไปอาจนึกถึงไข่เจียวกรอบ ไข่เจียวสี
เหลืองนวลน่มุ ฟู แต่ฉันไม่กินไข่เจียวของใครนอกจากฝีมืออาม่า ไข่เจียว
ท่ีอาม่าทาใส่เครื่องปรุงอดั แน่น มีทงั้ ผกั หมู กระเทียม บางครงั้ ก็ใส่อย่าง
อ่ืน ฉันเคยลองถามสูตรไข่เจียวของอาม่า อาม่าบอกว่าใส่น้ามะนาว
นิดนึงใหฟ้ ู แต่ไข่เจียวอาม่าทงั้ น่มุ ฟู เค็มกาลงั ดี กินกบั ขา้ วหอมมะลิหุง

- ๒๑๒ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

รอ้ น ๆ อร่อยเหาะ ฉันพยายามใหแ้ ม่ทาไข่เจียวเลียนแบบอาม่าตอนอยู่
บ้านหลายครั้ง ทั้งท่ีใส่เคร่ืองปรุงทุกอย่างเหมือนกันแต่รสชาติไม่
เหมอื นกนั เลย ดงั นนั้ การไดม้ าอย่บู า้ นอามา่ ไดก้ ินไข่เจียวสตู รเด็ด คือการ
ไดข้ ึน้ สวรรคบ์ นดิน กบั ขา้ วบนโต๊ะนอกจากไข่เจียวยงั มีหมกู ระเทียมของ
โปรดของฉนั กบั นอ้ งชายดว้ ย

ฉันรีบหยิบผา้ เช็ดตัวจากกระเป๋ าตัวเองว่ิงขึน้ ไปอาบนา้ ชน้ั สอง
สวมเสือ้ กางเกงสีดาท่ีแม่เตรียมให้ แม่บอกว่าวนั นีต้ อ้ งนุ่งกางเกงเพราะ
เราตอ้ งสวมชดุ ทาพิธีทบั อีกชน้ั ตอนท่ีค่อย ๆ เดินลงมาผ่านชนั้ ลอย ทนั ที
ท่ีกา้ วลงบนั ไดขนั้ แรกจากชน้ั ของอากง ฉนั ไดก้ ล่นิ หอมราวกบั ดอกไมข้ อง
ธูปลอยมา จึงกา้ วลงไปชา้ ๆ ใจเตน้ ตึกตกั อย่างต่ืนเตน้ เม่ือเดินไปมอง
หนา้ ต่ีจู่เอี๊ยะ หวั ใจก็คลายจงั หวะเตน้ แรง มีคนจดุ ธูปไหวป้ ึงเถากงกบั ต่ีจู่
เอยี๊ ะน่เี อง

ฉนั หยิบไมก้ วาดขา้ งประตูมากวาดพืน้ หนา้ ตี่จู่เอีย๊ ะ รูส้ ึกเย็นวบู
ท่ีหลงั ทงั้ ท่ีตรงนีเ้ ป็นท่ีปิด พอหันไปดูก็ไม่เห็นใคร แต่ฉันรูส้ กึ เหมือนว่ามี
ใครอย่แู ถวนี้ พอกวาดเสรจ็ ฉนั เก็บไมก้ วาดกบั บงุ้ เตา้ หรือท่ีโกยขยะไปไว้
ขา้ งประตดู งั เดิม รีบสลดั ความคิดไรส้ าระออกไป แลว้ เปิดประตเู ขา้ ไปใน
หอ้ งอาม่า

กาลงั ตกั ขา้ วกนั พอดี เราน่งั กินขา้ วพรอ้ มหนา้ เป็นบรรยากาศท่ี
ฉันไม่ไดส้ มั ผสั นานแลว้ เรากินขา้ วไปคยุ ถึงเรื่องแขกในงานวนั ท่ีผ่านมา
และความเรียบรอ้ ยในงาน อาม่าดไู ม่กังวลใจเร่ืองงานศพเหมือนวันแรก
แตว่ นั นีด้ ตู นื่ เตน้ น่าจะเป็นเพราะวนั นอี้ ากงจะกลบั มา

- ๒๑๓ -

หลนิ ย่ลู ี่

เราทยอยขึน้ รถท่ีโซย้ อี๊เป็นคนขับ แมเ้ พ่ิงหัดขับรถไดไ้ ม่นานแต่
โซย้ อี๊พยายามมีสมาธิมากเพ่ือขจัดความซุ่มซ่ามท่ีอี๊กับฉันมีเหมือนกัน
ฉันไดเ้ ห็นฝีมือขับรถของโซย้ อี๊พัฒนาขึน้ ตัง้ แต่วันแรกท่ีอี๊เร่ิมออกถนน
เพราะฉันคือต๊กุ ตาหนา้ รถผูท้ ดลองโดยสารในครงั้ นน้ั แต่ฉันไม่รูส้ ึกกลวั
เลยเพราะฉนั ไวใ้ จอี๊ วนั นีอ้ ี๊ตรวจความเรียบรอ้ ยว่าทกุ คนเอาของมาครบ
หรือเปลา่ แลว้ ออกเดนิ ทางไปวดั

เม่ือขับเข้าไปจอดหนา้ ศาลาของอากง ก็เห็นทุกคนมาถึงงาน
แลว้ โซย้ กู๋กาลงั โทรตามผูน้ าการทาพิธีวนั นีใ้ หเ้ รา พอเห็นหนา้ ก็บอกให้
ฉนั นอ้ ง แมแ่ ละโซย้ อไี๊ ปแตง่ ตวั

พอเดินเขา้ ไปในศาลา ฉนั กับนอ้ งตื่นเตน้ ต่ืนตาต่ืนใจกบั ผา้ ท่จี ดั
ไวห้ นา้ ท่เี คารพศพอากง กอ่ นหนา้ นีเ้ รากเ็ ห็นว่ามีการตกแต่งหนา้ ท่เี คารพ
ศพอากง แตว่ นั นีด้ พู เิ ศษมาก เพราะมีผา้ คลา้ ยฉากกนั้ ตดิ พหู่ อ้ ยสวยงาม
ทงั้ ยงั มีโคมเขียนตวั อกั ษรจีนสีนา้ เงินว่า “ 家严 เจียเยียน ” ฉันไม่ค่อย
แน่ใจว่าแปลว่าอะไร เพราะไม่เคยเห็นคานีม้ าก่อน ท่ีพอเขา้ ใจคืออกั ษร
ตัวแรกแปลว่าบา้ น ฉันเดาว่าคงหมายถึงอากง ฉันลองคน้ ความหมาย
ของคานีใ้ นโทรศพั ทม์ อื ถือก็พบว่า คานเี้ ป็นคาสภุ าพแปลว่า ‘พ่อ’

แม่เดินไปรบั ชุดทาพิธีของบา้ นเรามาใหฉ้ ันกับน้องใส่ ชุดท่ีฉัน
ไดร้ บั เป็นเสอื้ ผา้ ดิบสขี าวตดิ กระดมุ หนา้ ตวั ใหญ่ กบั กางเกงผผา้ ดบิ สีขาว
เอวยางยืด พอสวมทับเสือ้ สีดาแลว้ ทาใหด้ อู ว้ นขึน้ นิดหน่อย ฉันมองคน
อ่ืนเห็นว่านอ้ งลกู พ่ีลกู นอ้ งของฉนั ก็ใส่ชดุ สีขาวแบบนี้ มีแต่เฮียคนโตท่ีใส่
ชดุ ผา้ กระสอบสีนา้ ตาลออ่ นทบั ชดุ ผา้ ดบิ เหมอื นพวกแม่ อี๊ และกู๋

“แม่ ทาไมเฮียไดใ้ สช่ ดุ นน้ั คะ” ฉนั สงสยั

- ๒๑๔ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

“อ๋อ คนจีนถือว่าหลานชายคนโตก็คือลกู ชายคนเล็ก เฮียเลยได้
ใสช่ ดุ นน้ั แต่ไม่ดีหรอก ใสแ่ ลว้ คนั กวา่ ชดุ ของหนเู ยอะ” แม่ตอบ

“เหรอคะ แลว้ ทาไมหนกู บั นอ้ งถงึ ใสผ่ า้ สีนีล้ ะคะ” ฉนั ชผู า้ โพกหวั
สนี า้ เงินในมอื ใหด้ ู พลางมองพ่นี อ้ งคนอ่นื ท่ีใชผ้ า้ โพกหวั สีขาว

“หนูสองคนเป็นลกู แม่ แม่แต่งงานออกเรือนไป พวกหนูเลยถือ
เป็นหลานนอกไง หลานนอกไดผ้ า้ โพกหวั สีนา้ เงิน ตอนจดั แถวเรยี งลาดบั
ศกั ด์ิจะไดเ้ รียงถูก” แม่ตอบ ฉันพยกั หนา้ พลางคิดอยู่ในใจว่า หนีไม่พน้
ตอ้ งอยหู่ างแถวเพราะธรรมเนยี มจนี อกี แนน่ อน ไมช่ อบใจเลย

เม่ือเราแต่งตวั กนั เสร็จ ก็พอดีกับท่ีพระจีนมาถึง ท่านอธิบายว่า
การทาพิธีกงเต็กในวนั ท่ีหกของงานศพนี้ เราทาบุญใหญ่ใหอ้ ากง เพ่ือให้
ไดข้ ึน้ สวรรค์ บญุ ท่ีอากงจะเอาไปนนั้ เป็นเพียงหนึ่งส่วน พวกเราจะไดร้ บั
อีกส่ีส่วน ดังน้ันขอใหเ้ ราตงั้ ใจทาพิธี พระยังกาชบั ขอ้ หา้ มต่าง ๆ ของผู้
ร่วมพิธี ไม่ว่าจะเป็น หา้ มแต่งหน้า หา้ มทาปาก รวมถึง “หา้ มหันหลัง
กลบั ไปมอง” ระหว่างเดินขึน้ สะพานเหมือนท่อี ามา่ ยา้ กบั เราเม่อื วาน

”สวสั ดีครบั ทกุ ทา่ น วนั นผี้ มจะเป็นคนอธิบายและดูแลพธิ ีการทา
กงเต็กใหท้ กุ ทา่ น พิธีกงเต็กวนั นมี้ ีสบิ ขนั้ ตอน ก่อนอ่ืนเราจะฮว๊ กกวง หรือ
เปิดด่านสวรรคก์ ันก่อน จากน้ันเราจะเชิญพระมาเป็นพยานว่าผูต้ าย
เสยี ชวี ติ แลว้ …” ฉนั ไม่ตงั้ ใจฟังคาอธิบายนกั เพราะกาลงั ถกู สลบั ตาแหน่ง
ในแถวลกู หลาน จนสดุ ทา้ ยกม็ คี นบอกใหอ้ อกไปยืนรอขา้ งนอก

“หลิงหลิง ลือ้ ไปยืนขา้ งนอกน่นู เลย ไปรอปลายแถว ลือ้ เป็นคน
สดุ ทา้ ย หลานนอกท่ีเป็นผูห้ ญิงไปอยู่หลงั สดุ ” ต่วั อี๊พูดขณะจดั หลาน ๆ
ใหเ้ ขา้ แถวตามศกั ด์ิ

- ๒๑๕ -

หลนิ ย่ลู ่ี

ฉันเดินออกมาเงียบ ๆ หันไปมองโลงไม้สีขาวประดับดอกไม้
งดงามท่ีอากงนอนอยู่ ตอนทาพิธีฉันคงอย่ไู กลลิบเลย ไม่รูจ้ ะไดย้ ินอะไร
กับเขาไหม อากงจะเห็นฉันไหม แล้วก็ถูกเรียกสติกลับมาเม่ือต่ัวอี๊
จดั ลาดบั แถวตามศกั ด์ิของทุกคนเรียบรอ้ ยแลว้ ฉันอยู่ปลายแถวหลงั สดุ
เช่นเคย ถดั ขึน้ มาเป็นนอ้ งชายฉนั แมอ้ ายนุ อ้ ยกว่าแต่เป็นผชู้ ายจึงไดอ้ ยู่
ใกลก้ วา่

กว่าผูช้ ่วยนาพิธีจะอธิบายขนั้ ตอนเสร็จ แขกก็เร่ิมทยอยเขา้ มา
ในงาน วนั นีง้ านศพเร่ิมตงั้ แต่ช่วงบ่าย ถือว่าเร่ิมเร็วมาก แต่วันนีเ้ ป็นวัน
เสารแ์ ขกจึงทยอยมากันแลว้ ดูเหมือนมากกว่าทุกวัน อาม่าบอกว่าวนั ท่ี
ทากงเต็ก คนอยากมาดูเพราะอยากรูว้ ่าบา้ นนีม้ ีลูกหลานกี่คน ใครเป็น
ใครบา้ ง ซง่ึ รูไ้ ดท้ นั ทีถา้ มาวนั นี้ เม่อื กวาดตามองขณะยนื แถว ฉนั วา่ แขกดู
ตื่นเตน้ กบั งานจรงิ น่นั แหละ อาจเป็นเพราะพิธีกรรมแบบนหี้ าดยู ากขึน้ ใน
ยคุ ท่ีผคู้ นนยิ มมีครอบครวั เดย่ี ว ซง่ึ จานวนสมาชกิ แต่ละครอบครวั นอ้ ยลง
แหม...แถวญาติไม่ยาวแลว้ จะสนกุ ไดย้ งั ไง จรงิ ไหม

ฉันคิดพลางถอนหายใจท่ีแลเห็นความยาวจากหวั แถวมาถึงจุด
ท่ีฉันยืนอย่นู นั้ ช่างห่างไกล ต่วั กู๋กบั แม่กาลงั สวมเสือ้ ของอากงลงบนโคม
วิญญาณเสียบดว้ ยไมย้ าว พอสวมเรียบรอ้ ยแลว้ ชูไมข้ ึน้ ก็คลา้ ยกบั ว่าอา
กงยนื อย่ทู ่หี วั แถวของเรา ชกั เรม่ิ รูส้ กึ แลว้ วา่ พิธีกรรมกาลงั จะเร่มิ ขนึ้

ตงึ ตงึ ตงึ

- ๒๑๖ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

เสียงกลองดังสามครั้งเป็นสัญญาณว่าพิธีเร่ิมแล้ว วงดนตรี
บรรเลงเพลงประกอบบทสวดมนตเ์ ป็นจงั หวะเรว็ สลบั กบั ชา้ ไปเรือ่ ย ๆ ทกุ
คนในตระกูลเร่ิมตน้ ไหวพ้ ระ ไหวเ้ ทพเจา้ ไหวเ้ จา้ ท่ี และไหวบ้ รรพบุรุษ
รวมถึงอากง จากนน้ั พระจีนท่เี ราเชญิ มาก็พรมนา้ มนตแ์ ละเผากระดาษท่ี
มีขอ้ ความภาษาจีนตวั เต็มซ่งึ เป็นขอ้ มลู ของอากง รวมถึงเผามา้ ในถงั เผา
กระดาษ ฉนั คดิ เอาเองวา่ มา้ คงเป็นผสู้ ง่ สารไปยมโลก ฉนั อยากถามใครก็
ไดว้ ่าพระกาลงั ทาอะไรแต่ทาไดแ้ ค่เดา เพราะอย่หู ่างจากผใู้ หญ่มาก ไม่
อยากถามใหท้ กุ คนเสียสมาธิ เม่อื เผากระดาษเสรจ็ พระก็ใหเ้ รากราบพระ
สามครงั้ กราบอากงอกี สี่ครงั้

ฉนั สนใจมองความเป็นไปของพธิ ีมาก เพราะโตมายงั ไม่เคยไดด้ ู
แบบใกลช้ ดิ พระทา่ นย่นื อ่างสขี าวขนาดพอดีมือใหเ้ จา้ หนา้ ท่ีผชู้ ่วยทาพิธี
ในนน้ั มีกระดาษเงินกระดาษทองกบั ผา้ อะไรบางอยา่ ง

จากนั้นพระรบั เปลือกหอยลกั ษณะคลายหอยเชลลร์ อ้ ยเชือก
ติดกันย่ืนใหต้ ่วั กู๋ถือ โซย้ อีเ๊ ป็นผใู้ หญ่ท่อี ย่ใู กลฉ้ นั ท่ีสดุ หนั มาบอกหลาน ๆ
ว่า พระท่านกาลังเส่ียงทายว่าอากงมาถึงท่ีน่ีหรือยัง โซ้ยอี๊บอกว่าถ้า
เปลือกหอยคว่าอันหน่ึงและหงายอันหนึ่ง เราจะทาพิธีต่อได้ เพราะ
แปลว่าอากงรูต้ วั และมาถงึ ท่ีวดั แลว้

ฉันจอ้ งมองเปลือกหอยท่ีพระโยนอย่างใจจดใจจ่อ พระโยนให้
เปลือกหอยลอยขึน้ เหนือพืน้ ไม่มาก มนั ตกลงมาแบบคว่าทงั้ สองอนั ฉนั
กบั นอ้ ง ๆ มองหนา้ กนั เพราะไม่รูค้ วามหมาย ยงั ไมท่ นั ถามกไ็ ดย้ ินวา่

“ดวงวิญญาณ ยังมาไม่ถึง” พระพูดเสียงดังใหพ้ วกเราไดย้ ิน
“เชิญลูกชายคนโตไปเรียกอาป๊ า” ท่านพูดต่อ ต่ัวกู๋ฟังคาแนะนาจาก

- ๒๑๗ -

หลินยลู่ ี่

เจา้ หนา้ ท่ีผูช้ ่วยทาพิธี แลว้ เดินออ้ มไปหลงั รูปถ่ายหนา้ ศพและพวงหรีด
เขา้ ไปท่ีโลงศพของอากงแลว้ พูดอะไรบางอย่าง พวกอี๊กับแม่และอาก๋ิม
ทุกคนเร่ิมคุยกันว่า เกิดอะไรขึน้ เจ้าหนา้ ท่ีผูช้ ่วยทาพิธีเดินเข้ามาใกล้
อธิบายว่า ซึน้ เค้า (算卦) หรือเปลือกหอยเส่ียงทายคว่าทั้งสองอัน
แปลวา่ วิญญาณยงั ไมม่ า ตอ้ งใหต้ ่วั กเู๋ ดินไปเคาะโลงเรยี กใหอ้ ากงมาท่วี ดั
มาสิงในโคมวิญญาณ เราจะไดพ้ าทา่ นไปสง่ สวรรคไ์ ด้

ฉัน หลาน ๆ พวกผใู้ หญ่ พยกั หนา้ หงึกหงกั เพราะเพิ่งเขา้ ใจ เม่ือ
ต่ัวกู๋กลับมาน่ังท่ีเดิม พระก็เร่ิมเส่ียงทายใหม่ คราวนี้เปลือกหอยคว่า
อนั หน่ึงหงายอนั หนงึ่ ทนั ทีท่ตี กพนื้ แปลว่าอากงมาถึงแลว้

ฉนั กวาดตามองท่วั งาน รูอ้ ย่หู รอกวา่ คงไม่เหน็ อากง แต่ก็อดมอง
หาไม่ได้ พธิ ีดาเนนิ ต่อไป พระจดุ เทียนและจดุ ธูปใหต้ ่วั กลู๋ กู ชายคนโตไหว้

จากนั้นพระทาอะไรบางอย่างกับตุ๊กตารูปคน ครู่หนึ่งก็หันมา
พรมนา้ จากอ่างสีขาวใส่พวกเรา แลว้ บอกใหเ้ ราจบั ชายเสือ้ ต่อ ๆ กนั ฉัน
โดนนา้ แค่นิดเดยี วและไมม่ ีใครจบั ชายเสือ้ ของฉนั ต่อ แต่แปลกท่รี ูส้ ึกว่ามี
ลมเย็นวูบไหวผ่านขอ้ ศอก จึงยกมือข้างท่ีว่างลูบ พลางรีบกม้ ศีรษะรบั
นา้ มนตท์ ่พี ระทา่ นพรมต่อ

ต่วั ก๋ลู กุ ขึน้ นาอ่างนา้ ไปเททิง้ ท่ีตน้ ไมข้ า้ งศาลา เรารอให้ต่วั ก๋เู ดนิ
กลบั มาเขา้ แถวจึงทาพิธีต่อ พระเร่ิมสวดมนตท์ ่ีฉันฟังไม่เข้าใจ บอกให้
พวกเรากราบสามทีตงั้ หลายครงั้ พอกราบจบชดุ สดุ ทา้ ยเรากไ็ ดน้ ่งั พกั

อาเฮียหิว้ ขนมจากต่วั อี๊มาใหพ้ วกเรากิน ฉนั กินขนมปังไสก้ รอก
ไปพลาง มองอาม่า อแี๊ ละแมท่ ่ีช่วยกนั ลาเลยี งขา้ วของ อาหาร และเตรยี ม
กล่องกระดาษหนา้ ตาคลา้ ยหีบสมบตั ิไปตั้งหนา้ โลงศพอากง ทั้งผลไม้

- ๒๑๘ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

อาหารคาว อาหารหวาน จดั อย่างสวยงาม ฉนั เดินเขา้ ไปดใู กล้ ๆ เผ่ือแม่
อยากใหช้ ว่ ยอะไร แตแ่ ม่บอกใหฉ้ นั กลบั ไปน่งั อยา่ เดินไปเดินมา ฉนั จึงทา
ไดแ้ ค่ยนื ดหู ่าง ๆ สงั เกตวา่ อาหารในจานสีขาวลว้ นเป็นสขี าวหมด ทงั้ ขา้ ว
กับขา้ วและขนม อาหารพวกนีน้ ่าจะไม่ใช่ของโปรดอากง ฉันสงสยั ว่าจัด
ใหใ้ ครแต่ก็ไม่ถามเพราะรบกวนงานของผูใ้ หญ่ เดินกลบั ไปน่งั รอท่ีเกา้ อี้
ซ่งึ พ่ี ๆ นอ้ ง ๆ น่งั กนิ ขนมรองทอ้ งดว้ ยกนั

เจา้ หนา้ ท่ีเรียกใหพ้ วกเรากลบั ไปยืนเรียงแถวตามลาดบั อีกครงั้
แลว้ ใหย้ ืนลอ้ มรอบโต๊ะอาหาร เอามือวางบนโต๊ะ ทุกคนหลบั ตาบา้ งไม่
หลบั ตาบา้ ง คลา้ ยวา่ ตอนนคี้ ือเวลาท่เี ราตอ้ งอธิษฐานทาสมาธิ

“หลิง เขาบอกใหอ้ ธิษฐานใหอ้ ากง เหล่ากงเหล่าม่าและบรรพ
บรุ ุษ ขอใหพ้ วกท่านมากินเลยี้ งแลว้ รบั อากงไปอย่ดู ว้ ย ตงั้ ใจทาลกู ” โซย้ อี๊
เหน็ ฉนั ลืมตามองทกุ คน รบี บอกใหฉ้ นั ทาตาม

“ค่ะ” ฉันจึงหลับตา เม่ือประสาทสัมผัสหนึ่งปิดลง ประสาท
สมั ผสั อ่ืนก็ไวขนึ้ ฉนั พยายามตงั้ สมาธิท่ามกลางกินหอมของธูปและกลิ่น
อาหารคาวหวานตรงหนา้ บรรดาบรรพบรุ ุษของตระกลู ฉันไม่รูจ้ กั ใครเลย
ยกเวน้ เหลา่ มา่ ดงั นน้ั ฉนั จึงอธิษฐานในใจว่า

‘เหล่าม่าคะ ถา้ ไดย้ ินหนู หลิงหลิง หลานของอากงต่ังโอวปิก
เหล่าม่าช่วยมารบั อากงไปอยู่ดว้ ยนะคะ อย่าปล่อยใหอ้ ากงเหงาอย่ทู ่ีน่ี
แมใ้ จจรงิ หนอู ยากใหอ้ ากงอย่กู บั หนูต่อไป แต่หนรู ูแ้ ลว้ ว่าเป็นไปไม่ได้ คง
เหมือนกับตอนท่ีอากงอยากใหเ้ หล่าม่าอยู่กับท่านท่ีน่ี แต่ฝืนโชคชะตา
ไม่ได้ ตอนนีอ้ ากงจะไดไ้ ปอย่กู บั เหล่าม่าแลว้ เหล่าม่าชวนบรรพบุรุษทุก
ท่านมากนิ อาหารและรบั อากงไปดว้ ยนะคะ’

- ๒๑๙ -

หลินย่ลู ี่

ฉนั ลืมตาขึน้ เห็นสายตาทุกคู่มองมาท่ีฉนั เหมือนกาลงั รออยู่ จึง
รีบชกั มือออกจากโตะ๊ ผงกศีรษะขอโทษท่ที าใหท้ กุ คนตอ้ งรอ พระเรม่ิ ไหว้
กระดาษเงินกระดาษทองและกล่องสมบตั ิ (ซ่งึ ภายหลงั เฮียบอกว่ามนั คือ
หีบเสอื้ ผา้ ต่างหาก)

หลงั จบพิธีรอบโต๊ะอาหารผ่านไป พวกเรากลบั ไปน่งั พักและรอ
ฉันเห็นแขกทยอยมางานจนเต็มศาลาแล้ว แม่เดินมาน่ังใกล้กับกลุ่ม
หลาน หยิบเงินเหรียญท่ีใส่ถุงขนาดพอดีมือแจกใหพ้ วกเราคนละถุง
พลางอธิบายว่า

“ตอนเย็นเราจะเดินขึน้ สะพานกงเต็ก พาอากงไปส่งท่ีสวรรคก์ นั
ใครยังไม่เคยเดินสะพานบ้าง” แม่ถาม น้องชายและน้องสาวคนเล็ก
ลกู พ่ีลกู นอ้ งของฉนั ยกมอื แม่อธิบายใหฟ้ ังว่า

“เราจะเดนิ ขา้ มสะพานไปสง่ อากงหา้ รอบ เดนิ ขากลบั อกี หา้ รอบ
รวมเป็นสิบรอบ ทกุ รอบเงนิ ท่โี กวใหใ้ นถงุ นีท้ กุ คนตอ้ งโปรยลงจากสะพาน
ตอนท่เี ดินขนึ้ เขา้ ใจไหม” ทกุ คนพยกั หนา้

“แลว้ อย่าหนั หนา้ หนั หลงั คยุ กันเวลาเดิน โดยเฉพาะตอนอยู่บน
สะพาน เขาหา้ มไมใ่ หห้ นั หลงั นะ” พวกเราพยกั หนา้ อกี ครงั้

“ดีมาก เด๋ยี วโกวมาเรียก พวกเราไปตอ่ แถวเหมือนตอนบ่ายท่ีต่วั
โกวจดั ไวน้ ะ” แมพ่ ดู จบกล็ กุ ขนึ้

“ครับ/ค่ะโกว” ฉันมองตาม เห็นแม่เดินไปช่วยอี๊จัดเตรียมของ
และถามอะไรบางอย่างกบั อาม่า

ฟ้าเร่ิมมืดแล้ว พระอาทิตย์โบกมือลาพระจันทรอ์ ยู่ท่ีขอบฟ้า
ทอ้ งฟ้าสีสม้ อมชมพูแสนสวย บรรยากาศเสริมใหร้ ูส้ ึกสะเทือนอารมณ์

- ๒๒๐ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

เหมือนเควง้ ควา้ งในใจ ถา้ ไปส่งอากงวันนีแ้ ลว้ เราจะยังไดเ้ จออากงอีก
หรอื เปลา่ ฉนั คดิ ขณะเหม่อมองไฟซง่ึ วดั เปิดใหค้ วามสวา่ งแก่คนในศาลา

นอ้ งชายสะกดิ ใหร้ ูส้ กึ ตวั
“เจ๊ แม่เรยี กแลว้ ไปต่อแถวกนั ” นอ้ งพดู
“เจ๊รูแ้ ลว้ ไป ” ฉนั ลกุ ขนึ้ เดนิ ไปต่อแถวพรอ้ มนอ้ งชาย
พิธีดาเนินต่อจากช่วงบ่าย เม่ือพวกเราจัดแถวกันเรียบร้อย
เจา้ หนา้ ท่ีผูช้ ่วยประกอบพิธีจุดธูปใหต้ ่วั กู๋ไหวก้ ระดาษเงินกระดาษทอง
และขนม พระจีนผูน้ าพิธียืนอยู่คนแรกหนา้ แถว ถือโคมวิญญาณเป็นไม้
ยาวตรงปลายแขวนเสือ้ ตัวโปรดสีเหลืองนวลของอากง ไมน้ ีส้ งู พน้ ศีรษะ
ของต่ัวกู๋ จากน้ันเจ้าหน้าท่ีแจกธูปให้ทุกคนคนละหนึ่งดอก เราถือถุง
เหรยี ญเตรียมไวใ้ นมอื ดนตรีบรรเลงเพลง พระสวดมนตพ์ ลางเร่มิ เดนิ นา
พระเดินชูโคมวิญญาณซ่งึ เปรียบเสมือนตวั อากงขึน้ สะพานเป็น
คนแรก ตามดว้ ยต่ัวกู๋ หย่ีกู๋ ซากู๋ โซย้ กู๋และเฮียซ่ึงเป็นหลานชายคนโต
จากนนั้ ก็เป็นผหู้ ญิงท่ีเรียงลาดบั ใหต้ ่วั ก๋ิมเดินก่อน ตามดว้ ยก๋ิมคนท่ีสอง
ก๋มิ คนท่สี าม แลว้ จงึ เป็นต่วั อี๊ แม่ และโซย้ อี๊
หมดจากลกู จึงเป็นหลานใน เร่มิ จากหลานชายไดแ้ ก่เฮียคนรอง
นอ้ งชายคนเล็กลูกพ่ีลูกนอ้ ง แลว้ จึงตามดว้ ยหลานสาวคือ พ่ีสาว และ
นอ้ งสาวสองคนซ่ึงเป็นลูกพ่ีลูกนอ้ งของฉันตามลาดบั ต่อมาเป็นหลาน
นอก ก็คอื นอ้ งชายของฉนั สดุ ทา้ ยคอื ฉนั ผอู้ ยทู่ า้ ยสดุ ปลายแถว
ทุกคนทยอยเดินขึน้ สะพานพลางโปรยเหรียญลงไป ราวกับ
กาลังให้ทานและทาบุญแทนอากง ทุกคนปฏิบัติตามข้อห้ามอย่าง
เคร่งครดั อาก๋ิมเดินออ้ มสะพานไปเพราะมีรอบเดือน สว่ นคนอ่ืนเดินขึน้

- ๒๒๑ -

หลินย่ลู ่ี

สะพาน เม่ือถึงคราวของฉันคนสุดทา้ ยของแถว ฉันก้าวขึน้ สะพานไม้
ขนาดเล็ก มีอ่างวงกลมวางรอบสมมตุ ิใหเ้ ป็นบ่อนา้ สาหรบั โปรยเหรียญ
ลงไป ฉันค่อย ๆ กา้ วขาเดินบนสะพาน หยิบเหรียญในถงุ ออกมาโปรยลง
อา่ งสขี าว แลว้ อธิษฐานครงั้ ท่ีหนงึ่

‘ชว่ ยเปิ ดทางใหอ้ ากงของหนูไปพบเหลา่ ม่าบนสวรรคน์ ะคะ’

ฉันคิดแบบนีไ้ ปตลอดจนกา้ วสดุ ทา้ ยพน้ ขอบสะพาน แลว้ เราก็
เดินวนกลบั ไปขึน้ สะพานอกี ครงั้ คราวนีฉ้ นั อธิษฐานครงั้ ท่ีสองว่า

‘ถา้ สวรรคม์ ีจรงิ ชว่ ยเมตตาอากงของหนูดว้ ย
อย่าใจร้ายกบั อากงอีกเลย’

ฉนั เดินลงจากสะพานแลว้ วนครงั้ ท่ีสาม อธิษฐานว่า

‘ถ้าสวรรคม์ ีจรงิ ชว่ ยให้อากงไดอ้ ยูใ่ นทท่ี มี่ ีแต่คนรัก’

ฉนั อธิษฐานแมร้ ูว้ ่า ‘ท่ี’ ท่อี ากงมแี ตค่ นรกั กค็ อื 'โลกแห่งนี’้
ฉนั กาถงุ เงินในมอื แน่นแลว้ กา้ วขนึ้ สะพานครงั้ ท่ีสี่

‘หากข้ามสะพานนี้ไปแล้ว
บนสวรรคจ์ ะมีคนทร่ี ักอากงมากเทา่ ทนี่ ี่ใช่ไหมคะ’

- ๒๒๒ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

ฉันคิดขณะมองไล่ไปจากตัวฉันจนถึงหัวแถว แลว้ เหลือบมอง
ขา้ งสะพานซ่งึ มีญาติสนิทมิตรสหายมากมายของอากงน่งั ดูพวกเรา ฉัน
ดึงสายตาใหม้ องไปขา้ งหนา้ อย่างแน่วแน่ แต่ชักเร่ิมไม่แน่ใจว่าสิ่งท่ีเรา
กาลงั ทาดีสาหรบั อากงจริงหรอื พอคิดแบบนีแ้ ต่ละย่างกา้ วของฉนั กห็ นกั
องึ้ เม่อื ตอ้ งกา้ วขนึ้ สะพานครงั้ ท่ีหา้ เพ่ือสง่ อากงเป็นครงั้ สดุ ทา้ ย กอ่ นท่เี รา
จะเดนิ กลบั สโู่ ลกตามความเช่ือของชาวจนี ฉนั คดิ ว่า

‘ถ้าทนี่ ่ันไม่มใี ครรักอากงเท่าพวกเรา
ชว่ ยสง่ อากงกลับมาหาเราได้ไหมคะ ได้โปรด’

ฉันเมม้ ปากแน่นสนิทสะกดกลน้ั ความรูส้ ึกไว้ กาเงินทงั้ หมดใน
ถุงโปรยลงอ่างสีขาวขา้ งสะพานอีกครงั้ มากไปหรือเปล่าถา้ เราขอแค่ให้
อากงกลับมาหากสวรรคไ์ ม่มีอยู่จริง ฉันยกขาก้าวท่ียากท่ีสุดลงจาก
สะพาน กม้ หนา้ ซ่อนความรูส้ กึ ท่มี ี เดินไปต่อทา้ ยขบวนท่ตี งั้ ใหม่เพ่ือกลบั
สโู่ ลกของคนเป็น

‘ห้ามหนั หลงั กลบั อากงหมดความทกุ ขจ์ ากโรคภยั บนโลกนีแ้ ลว้ ’

‘หา้ มหันหลังกลับ อากงไม่ต้องรับรู้เรอื่ งวุ่นวายของเราอีกต่อไป’

‘หา้ มหันหลงั กลับ บนนั้นตอ้ งมีคนทร่ี ักอากงอย่บู ้างแหละ’

- ๒๒๓ -

หลนิ ย่ลู ่ี

‘หา้ มหันหลงั กลับ อากงอาจจะยนื มองเพอ่ื ส่งพวกเราอยู่’

‘ห้ามหันหลังกลับนะ อย่าทาใหอ้ ากงตอ้ งเป็ นหว่ งอีกเลย’

ในท่ีสดุ ฉันก็ลากขากา้ วสดุ ทา้ ยลงจากสะพานอย่างยากลาบาก
แลว้ ก็ไดย้ ินเสียงพระจีนสวดดงั ขึน้ ฉนั ยกมือขา้ งท่ีกาถุงเงินว่างเปล่าขึน้
ปาดนา้ ตา หวงั ว่าอากงจะไม่เห็นหนูรอ้ งไหน้ ะ หนูทาได้ หนูปล่อยอากง
ไปได้ อากงไม่ตอ้ งเป็นห่วงนะคะ หนเู ข้มแข็งขึน้ แลว้ จรงิ ๆ ฉันปาดนา้ ตา
เร็วกว่าเดิม และเพ่ิงคน้ พบขอ้ ดีของการเป็นหลานหางแถวคือ ไม่มีใคร
สงั เกตเห็นฉันเลยสกั คนเดียว เป็นเช่นนีเ้ สมอ ความรูส้ ึกของฉันจึงหลบ
เรน้ สายตาของผคู้ นไดท้ กุ ครงั้

ฉันเรียกสติใหส้ นใจพิธีท่ีดาเนินต่อ เจา้ หน้าท่ียกหีบสมบัติซ่ึง
ความจริงคือหีบเสือ้ ผา้ และของใชส้ ่วนตวั ของอากง ไปตงั้ หนา้ รูปถ่ายอา
กง ในนนั้ มีเคร่ืองช่วยฟังท่ีอากงใส่ตลอด และขา้ วของเครื่องใชส้ ่วนตัวท่ี
จาเป็น เสียงพระเร่มิ สวดมนตภ์ าษาจีนต่ออีกจนจบ แลว้ ท่านใหพ้ วกเรา
กราบสี่ครั้ง บอกให้เราทุกคนไปแตะท่ีของใช้ส่วนตัวของอากงแล้ว
อธิษฐานคล้ายพิธีตอนบ่ายท่ีเราแตะโต๊ะ พิธีนี้เรียกว่า “เห่ียง” หรือ
อธิษฐานใหว้ ญิ ญาณมารบั ของและบญุ กศุ ล

ความมืดเร่ิมแผ่คลุมไปท่วั วัด ต่วั อี๊เดินมาแจกซองอ่งั เปาสีแดง
ใหพ้ วกเราคนละซอง แลว้ ใหต้ งั้ แถวคู่ ในขณะนั้นพระผปู้ ระกอบพิธีและ
เจา้ หนา้ ท่ีใชน้ า้ วาดวงกลมรอบเครื่องกระดาษทงั้ หมดท่เี ราพบั และส่งั มา
ใหอ้ ากงเอาไปใชใ้ นโลกหนา้

- ๒๒๔ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

ต่วั อี๊บอกว่าเด๋ียวเราจะเดินไปท่ีเตาเผากระดาษในวดั จึงใหท้ ุก
คนเดินไปเป็นคู่ อี๊ยงั แจกไมใ้ หพ้ วกเราคนละคู่ดว้ ยเพ่ือจะไดช้ ่วยกันเคาะ
ระหว่างทางท่ีขนเคร่ืองกระดาษและเดินขบวนไปเตาเผา พวกเราไปตงั้
ขบวนท่ีประตูทางออกหนา้ ศาลา อาม่าผู้น่ังอยู่ท่ีโต๊ะลงบญั ชีตลอดพิธี
เดินมาหาฉนั กับพวกหลาน เพ่ือกาชบั ใหเ้ ราเคาะไมเ้ สียงดงั ตลอดทางไล่
วิญญาณเรร่ อ่ นท่ีจะมาแย่งของใชข้ องอากง อาม่าแตะไหล่บางคนเบา ๆ
แลว้ กลบั ไปน่งั

อาม่ายิม้ ใหญ้ าติท่ีน่งั ดอู ย่ดู ว้ ยสีหนา้ ภาคภูมิใจกบั พิธีของอากง
ซ่งึ จดั ขึน้ อย่างดี พวกเราฟังหวั แถวใหส้ ญั ญาณเพ่ือเดินขบวนไปเตาเผา
ผูใ้ หญ่ทุกคนถือเครื่องกระดาษ ส่วนหลาน ๆ เคาะไม้เสียงดงั ตลอดทาง
อนั มดื มิด ซง่ึ ขณะเดินฉนั รูส้ กึ คลา้ ยมคี นตามหลงั มามากมาย ฉนั รีบเคาะ
ไมใ้ หด้ งั ขนึ้ เพ่อื ไลค่ วามกลวั และความคดิ ฟงุ้ ซ่านออกไปจากใจ

ต่วั อี๊ โซย้ อี๊ แม่และก๋ทู ุกคนพูดเป็นระยะตลอดทางตามท่ีพระนา
แนะไวว้ า่

“ของเหลา่ นมี้ อบใหต้ ่งั โอวปิก”

ฉันก็ท่องแบบนน้ั ในใจเหมือนกนั เจา้ หนา้ ท่ีเดินมาบอกพวกเรา
เป็นพกั ๆ ว่าเม่ือเผาเคร่ืองกระดาษเรียบรอ้ ยแลว้ ใหเ้ ดินกลบั ศาลาทนั ที
อย่าหนั หลงั กลบั ไม่งน้ั วิญญาณจะไม่มารบั ของ แลว้ ยงั กาชบั อีกว่าตอน
เผาอย่าเข่ียกระดาษท่ีเผา ธรรมเนียมนีพ้ วกฉนั รูด้ ีอย่แู ลว้ เพราะในวนั เช็ง
เมง้ อากงกไ็ ม่ใหเ้ ราเข่ยี ของท่เี ผาใหเ้ หลา่ มา่ เชน่ กนั

- ๒๒๕ -

หลนิ ยลู่ ่ี

เม่ือพวกเราทยอยเผาเครื่องกระดาษ รอจนเปลวไฟรอ้ นระอุลกุ
ไหมแ้ ผดเผากระดาษรูปต่าง ๆ พระก็อญั เชิญเทพเจา้ พระโพธิสตั วแ์ ละ
สตั วป์ ระจานกั ษตั รปีเกดิ ของอากง ใหม้ ารบั อากงไปสสู่ วรรคพ์ รอ้ มของใช้
เหลา่ นนั้

อากงเกิดปีเถาะ หรือปีกระต่าย สตั วเ์ ทพเจา้ ท่ีจะมารบั อากงไป
สวรรคต์ อ้ งเป็นกระต่าย มนั จะใช่กระต่ายหยกในความฝันท่อี ากงเคยเลา่
ใหฉ้ ันฟังหรือเปลา่ คิดถึงตรงนีฉ้ ันรูส้ กึ ว่างโหวงอา้ งวา้ งลกึ ๆ ทาไมวนั นนั้
ฉนั ถึงไม่ถามอากง แลว้ ใหอ้ ากงเลา่ ใหฟ้ ังอีกครงั้ นะว่าเรอื่ งราวของนทิ าน
จบยงั ไง

ความคิดท่ีว่าเด๋ียวพรุ่งนีค้ ่อยมาคุยกันใหม่ กลับกลายเป็นวัน
พรุง่ นีท้ ่ไี ม่เคยมาถึง ฉนั ไม่มโี อกาสไดถ้ ามเร่ืองนิทานหรือเร่ืองไหนจากอา
กงอีกแลว้ เพราะตอนนี้ วนิ าทีนอี้ ากงคงข่กี ระต่ายหยกผแู้ สนใจดกี ลบั ขึน้
ไปอย่บู นดวงจนั ทรก์ บั เหลา่ ม่าและเทพทงั้ หลายแลว้

เม่ือเผาของทุกอย่างหมด พระกับเจา้ หนา้ ท่ีบอกใหพ้ วกเราหนั
หลงั กลบั เดินตรงไปศาลาหา้ มหนั หลงั ไปมองเด็ดขาด ทกุ คนจึงรูส้ กึ ว่าพิธี
ในวันนีจ้ บลงแลว้ เพราะพิธีสาคัญท่ีสุดลว้ นลุล่วงไปไดด้ ว้ ยดี ต่อจากนี้
เหลอื เพยี งกลบั ไปทาพธิ ีเคารพศพเหมือนทกุ วนั ท่ผี า่ นมา

ฉนั เดนิ กลบั ถึงศาลากอ่ นใคร เพราะขากลบั จากท่อี ยทู่ า้ ยสดุ ของ
ขบวนกลายเป็นว่าฉนั อยหู่ นา้ สดุ อาม่ามองฉนั ถามทนั ทีว่า

“เป็นยงั ไงบา้ ง ลกู เสร็จแลว้ เหรอ” อาม่าคงอยากรูเ้ ร่ืองท่ีไม่ได้
เหน็ ดว้ ยตวั เอง

- ๒๒๖ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

“เรียบรอ้ ยแลว้ ค่ะ ม่า…ไม่มีใครเข่ียกระดาษค่ะ หนูสาบานได”้
ฉนั ยมิ้ ใหอ้ าม่า พยายามพดู ตอ่ วา่

“ไม่มีใครหนั หลงั ดว้ ยค่ะ หนเู ช่ือแบบนน้ั ” ก็ถา้ จะมีใครสกั คนใน
ตระกูลท่ีหนั หลงั ฝ่าฝืนคาส่งั ของผใู้ หญ่ คนคนนน้ั คงเป็นหนู แต่ฉนั ไม่ได้
บอกเพราะถา้ บอกกต็ อ้ งอธิบายเหตผุ ล จึงพดู แต่คาท่ีทาใหอ้ ามา่ สบายใจ
อาม่าตบแขนฉนั เบา ๆ บอกว่า

“ดีแลว้ ลูก ดีแลว้ ” ฉันเห็นอาม่ากระพริบตาถี่ขณะหันไปมอง
ลกู หลาน อากู๋ อาอี๊ และแมท่ ่ีเดินตามมา พวกเราไปน่งั เรียงกนั เหมือนทุก
วนั เพ่อื เคารพศพอากง

“孝子 เคา้ จอื้ 叩谢 เคา้ เส่ยี ”
ลกู หลานขอคานบั เพ่อื ขอบพระคณุ

สิน้ เสียงบอกให้เคารพแขกท่ีมาร่วมงาน เราทั้งตระกูลก็โค้ง
คานบั แขกดว้ ยความขอบคณุ จากใจ เพราะพิธีวนั นีย้ าวนานมาก เราจุด
ธูปไหวพ้ ระและไหวอ้ ากงเหมือนทุกวัน ก่อนจะเอากระดาษท่ีเจ้าภาพ
เคารพศพไปเผา

วันนี้ฉันกับโซ้ยกู๋รับหน้าท่ีเผากระดาษ ฉันชอบเผากระดาษ
กับโซย้ ก๋มู าก เพราะรูส้ ึกสงบกว่าการเผากระดาษกบั คนอ่ืน โซย้ กู๋ชอบมี
เรื่องเลา่ ใหส้ บายใจ และฉนั รูส้ กึ วา่ โซย้ ก๋ไู ม่จอ้ งจบั ผดิ ฉนั เท่าคนอ่นื

เราจุดไฟเผากระดาษเงินกระดาษทองในถัง เปลวไฟกองเล็ก
ค่อยลกุ โชนทีละนอ้ ย อาจเป็นเพราะตอนกลางคืนลมแรงและอากาศเย็น

- ๒๒๗ -

หลินยลู่ ี่

ฉนั เงยหนา้ มองฟ้าอนั มืดมิด คืนนีไ้ ม่มีดาวสกั ดวงส่องประกาย แสงท่ีพอ
ทาใหเ้ ราเหน็ เงาเมฆลอยเควง้ ไรท้ ศิ ทางคงเป็นแสงจนั ทรท์ ่สี กุ สว่างบนฟา้

กู๋เอาก่ิงไม้มาเข่ียอย่างเบามือเพ่ือให้อากาศ เข้าไปในถัง
ออกซิเจนจะช่วยใหไ้ ฟเผากระดาษทุกส่วนมอดไหมท้ ั้งชิน้ เศษขีเ้ ถา้ ท่ี
ลอยฟุ้งสู่อากาศคล้ายสะพานเช่ือมต่อจากโลกขึน้ ไปสู่ฟ้า แลว้ ก็จาง
หายไป ฉนั พอเขา้ ใจคนโบราณแลว้ ว่า การเผากระดาษใหผ้ ทู้ ่ีจากไป คือ
ความสบายใจอย่างเดียวท่ีเราทาไดห้ ลงั คนท่ีรกั จากไป ความสบายใจ
ท่ีว่านน้ั คือเขายงั คงไดร้ บั เคร่ืองปรนเปรอกิเลสท่เี ราสง่ ไปถึงเพ่ือใหเ้ ขาอยู่
สบาย

แต่ฉันยังคิดว่าเศษขีเ้ ถา้ พวกนีช้ ่างไรค้ วามหมาย หากวนั ท่ีอยู่
ดว้ ยกันเราไม่ไดใ้ ห้แก่คนท่ีเรารกั มากพอ เพราะเราไม่มีทางรูเ้ ลยว่าเศษ
กระดาษท่หี ายไปจะไปปรากฏตอ่ หนา้ คนท่ีเรารกั จริงหรือไม่ แมแ้ ต่ตอนท่ี
เราเองตายจากโลกนีก้ ็เช่นกัน เราไม่มีทางรู้เลยว่าจะตามหาคนท่ีเรารกั
บนสวรรคอ์ นั กวา้ งใหญ่ไพศาลกว่าโลกนีเ้ จอไดอ้ ย่างไร

สิ่งท่ีเราทาไดโ้ ดยแทจ้ ริงมีเพียงการเผากระดาษและอย่กู ับคนท่ี
ยังอยู่เคียงขา้ งเราตรงนี้ บนโลกนีใ้ หด้ ีท่ีสดุ ฉันมองกระดาษท่ีกลายเป็น
เถา้ ผยุ ผง แลว้ มองไปท่ศี าลา อามา่ กาลงั หวั เราะใหเ้ ร่ืองตลกของซากู๋ ลกู
ชายท่ีอาม่ารกั ท่สี ดุ ซ่งึ ฉนั ไม่แปลกใจ ซาก๋หู นา้ ตาทา่ ทางเหมือนอากงราว
กบั แกะ ไม่ใช่แคน่ นั้ ซาก๋ยู งั เป็นคนจติ ใจออ่ นโยนและเป็นหว่ งอามา่ มาก

ส่วนโซย้ ก๋ขู องฉนั รูปร่างหนา้ ตาภายนอกดคู ลา้ ยอากง ยิ่งตวั ตน
ภายในยง่ิ เหมือนเป็นสาเนาของอากงก็ว่าได้ แตโ่ ซย้ ก๋มู กั จะเป็นหว่ งอาม่า

- ๒๒๘ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

แบบ ‘อยู่ห่าง ๆ อย่างห่วง ๆ’ เขาเน้นแสดงความรักผ่านการกระทา
มากกวา่ คาพดู

เ ม่ื อ สัง เ ก ต ใ ห้ดี ฉั น ว่ า ลู ก อ า ม่ า ทุ ก ค น รัก อ า ม่ า ม า ก แ บ บ ไ ม่
แสดงออกตรง ๆ แต่แสดงผ่านความเป็นห่วงท่ีบางครั้งก็มากล้นจน
กลายเป็นไม่เขา้ ใจกนั อย่างโซย้ อี๊ของฉันท่ีจริงก็รกั อาม่าไม่นอ้ ยกว่าใคร
แต่โซย้ อี๊มีวิธีพดู ท่ีเขา้ กับอาม่าไม่ค่อยได้ ฉันหวงั อยู่ลกึ ๆ ว่าหลงั จากอา
กงจากไป ทกุ คนจะพยายามรกั และดแู ลอามา่ ใหด้ ไี ดส้ กั คร่งึ หน่ึงของตอน
ท่อี ากงยงั อยู่ ฉนั เองก็จะพยายามดแู ลท่านใหด้ เี ชน่ กนั

ฉันกบั โซย้ ก๋เู อาถงั เผาไปลา้ งนา้ แลว้ เดินกลบั เขา้ งาน แม่และต่วั
อี๊เรียกใหท้ กุ คนไปประชมุ เพ่อื สรุปงานและค่าใชจ้ ่ายต่าง ๆ แลว้ พูดถึงวนั
พรุง่ นีซ้ ง่ึ เป็นการจดั งานวนั สดุ ทา้ ย

“พรุง่ นีง้ านจดั ช่วงเชา้ นะ เราจะเลิกเรว็ วา่ ทกุ วนั ” แมพ่ ดู แลว้ ถาม
ปิดทา้ ยวา่

“ใครรับผิดชอบอะไร จัดเตรียมส่วนของตัวเองเสร็จเรียบรอ้ ย
แลว้ ใช่ไหม ท่ยี งั ไม่ไดเ้ ตรยี มคอื ของท่รี ะลกึ แจกแขกท่มี าสง่ ตอนเชา้ เนอะ”
แมถ่ าม

“ใช่ค่ะ” อาก๋มิ ตอบ
“ดี งนั้ เรากลบั กนั พรุง่ นีเ้ จอกนั อย่าสายนะ เราตอ้ งมาเตรียมตวั
ก่อน” แม่ดูกังวลกับงานพรุง่ นี้ น่าจะเป็นเพราะพรุ่งนี้เป็นวันท่ีเราจะเผา
ศพของอากงแลว้ และขนั้ ตอนในพธิ ีคงมากมายเหมอื นวนั นี้ ฉนั คิด
ระหว่างทางเดินไปขนึ้ รถ ฉนั นกึ ถงึ ขอ้ ความในใบมรณะบตั รท่ีอา
กงบอกว่าให้ “เผา” ฉนั หนั กลบั ไปมองบา้ นใหญ่ของอากงในศาลาอีกครงั้

- ๒๒๙ -

หลนิ ย่ลู ี่

รีบว่ิงกลบั ไปเคาะโลงแล้วบอกอากงเหมือนเดิมว่าพรุ่งนีฉ้ ันจะรีบมาแต่
เชา้ ฉนั กระชบั กระเป๋ าสะพายว่ิงกลบั มาท่รี ถ อาม่ากาลงั ค่อย ๆ ขึน้ ไปน่งั
เพราะอามา่ เดนิ มาถึงชา้ ฉนั จงึ ไม่ถกู ดวุ า่ เถลไถลไปไหนมา

ฉันสงสัยว่าทาไมบา้ นเราถึงไม่ฝังอากงแลว้ ทาฮวงซุย้ ให้ท่าน
เหมือนเหลา่ กงเหลา่ ม่าและอาเหลา่ แปะพ่ีชายอากง แต่ไม่ไดถ้ ามเพราะ
ไม่รูว้ ่าสมควรถามหรอื เปลา่

รถขับออกไปตามทางท่ีคุ้นเคยจนถึงหน้าบา้ นอาม่า ฉันเปิด
ประตูเขา้ บา้ นฝ่ังขวามือเพ่ือขนของใช้จากงานศพบางส่วนเข้าไปเก็บ
ขณะท่ีอาม่าเขา้ ทางประตูฝ่ังซา้ ยมือซ่ึงเป็นหอ้ งอาม่าท่ีทาใหม่ ตอนขน
ของเขา้ ไปในบา้ น ฉนั เห็นรถโตโยตา้ วีออสสบี รอนซเ์ งินคนั ท่ตี ่วั อีซ๊ ือ้ ใหอ้ า
กงยงั อย่ใู นสภาพเดิม จอดอย่ฝู ่ังบา้ นท่ซี ากใู๋ ชท้ าการคา้ เหมือนเก่า อากง
รกั รถคนั นมี้ ากเพราะต่วั อี๊ลกู สาวคนโตซือ้ ให้ อากงขบั มนั พาอาม่าไปไหน
มาไหน ขบั ไปรบั ฉันกับนอ้ งท่ีโรงเรียนประถมตอนเด็ก ๆ ฉันมองไปก็คิด
วา่ อีกหนอ่ ยใครจะเป็นคนขบั มนั ไม่นานมนั กค็ งจากบา้ นเราไปเหมอื นกับ
อากง

ขนของมากมายเข้าบ้านทางนี้เพราะไม่ต้องเกะกะเดินทะลุ
หอ้ งนอนของอาม่า ฉนั เดินผ่านตี่จู่เอีย๊ ะและปึงเถ่ากงขึน้ ไปบนบา้ น แลว้
ทยอยเก็บขา้ วของตา่ ง ๆ ใหเ้ ขา้ ท่ี ฉนั เดินไปหยบิ กระเป๋ าสตางคอ์ ากงบน
โตะ๊ หมนุ มาเก็บไวเ้ อง เพราะไมอ่ ยากใหใ้ ครเอาไปทงิ้ หรือบรจิ าคใหค้ นอ่นื
ฉันเก็บของแสนสาคญั นีใ้ ส่กระเป๋ าสะพายแลว้ เดินกลบั ลงไปลา้ งหนา้ ท่ี
ชนั้ ลา่ ง

- ๒๓๐ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

เม่ือลา้ งหนา้ ดว้ ยนา้ แช่ก่ิงทบั ทิมแลว้ ก็เอานา้ ไปรดตน้ ไมท้ ่ีอากง
ปลกู ไวห้ นา้ บา้ น นอกจากรถยนตแ์ ลว้ ตน้ ไมพ้ วกนีท้ ่ีอากงเคยรดนา้ ทุก
เชา้ ก็เหมือนกัน ใครจะเป็นคนคอยดแู ลมัน เพราะพวกเรา ‘มือรอ้ น’ กัน
หมด เลีย้ งตน้ ไมอ้ ะไรตายเรียบ มีอากงคนเดียวท่ีมือเย็น แค่รดนา้ อย่าง
เดียวตน้ ไมก้ โ็ ตวนั โตคืน

รถยนตเ์ ป็นสิ่งของ พอมนั จากเราไปอาจจะไดเ้ จา้ ของใหม่ หรือ
เปล่ียนรูปโฉมใหม่ แต่ตน้ ไมเ้ ป็นสิง่ มชี ีวิต มนั ดดู ซบั คารบ์ อนไดออกไซดท์ ่ี
มนษุ ยห์ ายใจออกมาเขา้ ไปในตวั เอง แลว้ คายออกซเิ จนท่มี นษุ ยใ์ ชห้ ายใจ
ต่อชีวิตใหเ้ รา หลงั จากนีถ้ า้ ไม่มีอากง ความตายก็คงจะมาเยือนมนั ในไม่
ชา้ หากเราไม่ช่วยดแู ลตอ่

ฉันเดินกลบั เขา้ บา้ นไปอาบนา้ เปล่ียนชุดนอน ระหว่างท่ีรอแม่
กับนอ้ งใหเ้ ขา้ มานอน ฉันน่งั หวีผมบนขอบเตียงของอาม่า มองอาม่าซ่ึง
อาบนา้ เสร็จเป็นคนแรกกาลงั จะสวมถุงเทา้ แต่ท่าทางลาบากเพราะกม้
ตวั เอือ้ มไม่ถึงปลายเทา้ แถมมือไม่ค่อยมีแรงดึงถงุ เทา้ ขึน้ มา ฉนั รีบลงไป
น่งั พนื้ ช่วยสวมถงุ เทา้ ใหอ้ ามา่

ฉนั เพ่ิงรูส้ ึกตอนนีเ้ องว่าอาม่าเดินชา้ ลง อาม่าทากบั ขา้ วเค็มขึน้
อามา่ ใสเ่ สือ้ ผา้ และถงุ เทา้ ลาบากขนึ้ ทกุ วนั และผมของอาม่าก็เปล่ยี นเป็น
สีขาวมากกว่าเดิม ความแก่ชรากาลังจะมาเป็นเพ่ือนสนิทของอาม่า
เหมอื นกนั …

ฉนั ตดั สินใจถามอาม่าเม่อื สวมถงุ เทา้ เสรจ็
“อามา่ ทาไมอากงไมฝ่ ังคะ แลว้ อีกหนอ่ ยเราจะไหวเ้ ชง็ เมง้ อากง
ท่ไี หน”

- ๒๓๑ -

หลนิ ย่ลู ่ี

“เด๋ียวพรุ่งนีล้ ือ้ ก็รูเ้ อง” อาม่าพดู จากท่ีสงั เกตอาม่ามาสองสาม
วนั ฉันคิดว่าอาม่าคงเหน่อื ยเกินกว่าจะอธิบายอะไรในตอนนี้ จึงยอมเช่ือ
ฟัง ยอมลกุ ไปนอนท่โี ซฟาหนา้ โทรทศั นเ์ หมอื นเม่อื วาน

พอเอนตัวนอน สมั ผัสของหมอนอันนุ่มน่ิม ประกอบกับอากาศ
เย็นจัด ทาใหฉ้ ันเพ่ิงรูต้ ัวว่าวันนีเ้ ป็นวันท่ีเหน่ือยลา้ ท่ีสุดวันหนึ่ง แค่ครู่
เดยี วเปลอื กตาของฉนั ก็ปิดสนิท สตเิ ลอื นรางลอ่ งลอยเขา้ สหู่ ว้ งนทิ รา

- ๒๓๒ -

十三
ดอกไมจ้ ันทน์

แสงแดดเช้านีเ้ ป็นแสงอ่อน อบอุ่น แจ่มใส ฉันและทุกคนใน
ตระกูลไปถึงวัดตรงเวลาตามนัด วันนีฉ้ ันตงั้ ใจสวมชุดกระโปรงสีดาทรง
พรวิ้ แต่งลกู ไมท้ ่ชี ายกระโปรง เพราะคดิ วา่ วนั นพี้ ิเศษกว่าวนั อ่นื

วนั นเี้ ป็นงานศพอากงวนั สดุ ทา้ ย หลงั จากมาถึงไมน่ านพวกเราก็
เรม่ิ พิธีสวดศพตงั้ แตเ่ ชา้ ทกุ อย่างดาเนนิ ไปอย่างราบร่นื ฉนั มองโลงศพอา
กงแลว้ รูส้ กึ ประหมา่ พร่นั ใจกบั สิ่งท่ีจะเกดิ ขนึ้ ต่อไป

พระสงฆส์ วดมนตอ์ ุทิศสว่ นกุศลใหอ้ ากงแลว้ พวกผใู้ หญ่ใหเ้ รา
ลุกขึน้ ไปช่วยขนของว่างและนา้ ท่ีจะเสิรฟ์ แขกลงจากรถ วันนีแ้ ขกท่ีมา
งานมีแต่ญาติสนิทคนุ้ หนา้ คนุ้ ตาและรูจ้ ักกันดี ฉันทักทายทุกคนตลอด
ทางท่ีเดินไปขนของ

สกั พกั หนา้ เจา้ หนา้ ท่วี ดั มาแจง้ ใหพ้ วกเราทกุ คนออกจากศาลาท่ี
อากงอย่มู าตลอด ๗ วนั นี้ ไปท่เี มรุประกอบพธิ ีฌาปนกจิ หรือพธิ ีเผาศพ

- ๒๓๓ -

หลนิ ยลู่ ่ี

ฉันพยายามคิดหาเหตุผลว่าทาไมคนจีนแท้ ๆ อย่างอากงจึง
เลือกประกอบพธิ ีเผาศพแบบไทย แต่คิดเท่าไรก็คิดไม่ออก การทาฮวงซุย้
ทาใหพ้ วกเรายังไปไหว้อากงได้ทุกเทศกาลเช็งเม้ง แต่พิธีของคนไทย
ต่อไปเราจะไหวอ้ ากงกนั อย่างไร

ฉันเดินตามนอ้ งชายกับพวกเฮียไปขา้ งเมรุ เห็นว่าสองขา้ งศาลา
ท่ีขนาบเมรุเผาศพมีแขกน่งั เต็มหมดทงั้ สองฝ่ัง อาก๋แู ละลกู ๆ ของเหลา่ กู๋
นอ้ งชายของอามา่ กาลงั จดั เกา้ อีท้ ่ยี กไปเพมิ่ ทางศาลาฝ่ังซา้ ย

โซย้ อี๊เรียกใหฉ้ ันไปต่อทา้ ยขบวนท่ีเราจะเดินตามโลงศพ อีบ๊ อก
ว่าเด๋ยี วเราจะเวยี นรอบเมรุสามรอบ แลว้ พาอากงขนึ้ เมรุ ทกุ คนพยกั หนา้

เม่ือทุกอย่างพรอ้ มขบวนก็เร่มิ เดินเวียนทวนเข็มนาฬิกาไปรอบ
เมรุ เร่มิ ดว้ ยโลงของอากง อากู๋ อาเฮีย รวมถึงเจา้ หนา้ ท่ีเดินนาหนา้ ตาม
ดว้ ยขบวนพวกอี๊ อาก๋ิม แม่ ฉนั และลกู พ่ีลกู นอ้ งทุกคน ดเู หมือนวนั นีเ้ รา
ไม่เคร่งเรื่องลาดบั ศักดิ์มากมายเช่นตอนทาพิธีจีนท่ีผ่านมาตลอดหกวนั
พวกเราเพยี งแค่เดนิ วนรอบเมรุดว้ ยกนั

รอบทหี่ น่งึ ผา่ นไป

รอบทสี่ อง

และรอบทสี่ าม

- ๒๓๔ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

พอวนครบสามรอบ เขาก็ยกโลงศพอากงขึน้ ไปบนเมรุ เมรุของ
ไทยมีลกั ษณะคลา้ ยศาลาสขี าวยกสงู มีบนั ไดทอดยาวขึน้ ไปหลายขนั้ ทงั้
สามทิศ ดา้ นหนา้ ดา้ นซา้ ยและขวา ดา้ นหลงั ทึบเพราะเป็นเตาเผา บน
เมรุมีพืน้ ท่ีพอใหค้ นยืนได้ ๕-๑๕ คน มีแท่นวางโลงท่ีสามารถเลื่อนเข้าสู่
เตาเผาแคบมีประตเู หล็กปิดได้

เม่ือยกโลงอากงวางบนแท่นน้ันพิธีก็ดาเนินต่อไป เจา้ ภาพใน
งานเร่มิ อ่านขอ้ ความไวอ้ าลยั ท่ีเตรียมมา แลว้ เจา้ หนา้ ท่ีก็เชิญแขกผใู้ หญ่
ขึน้ ทอดผา้ บังสุกุลบนเมรุ ก่อนพิธีทอดผา้ บังสกุ ุล แม่กับโซย้ อี๊ส่งถาดใส่
ดอกไมจ้ นั ทนม์ าใหห้ ลานสาวส่ีคน และส่งั ใหห้ ลานชายไปเข็นถังนา้ ดื่ม
เขา้ ไปขา้ งศาลาฝ่ังขวา ฉันจึงเพ่ิงรูว้ ่าพ่ีนอ้ งผหู้ ญิงรวมถึงโซย้ อี๊รบั หนา้ ท่ี
ถือถาดดอกไมจ้ นั ทนแ์ จกแขก

เม่ือทอดผ้าบังสุกุลเสร็จ ก็เชิญแขกทุกคนขึ้นเมรุไปวาง
ดอกไมจ้ นั ทนท์ ่ีดา้ นหนา้ หรือใตโ้ ลงศพแทนการเผาเทียม แขกทยอยลกุ
จากท่ีน่งั เดินขึน้ บนั ไดหนา้ เมรุ โดยตอ้ งหยิบดอกไมจ้ นั ทนใ์ นถาดของฉนั
และนอ้ ง ๆ ดว้ ยตวั เอง อกี๊ าชบั พวกเราก่อนแขกจะเดินขนึ้ มาว่า หา้ มหยิบ
ดอกไมจ้ นั ทนใ์ หใ้ ครเป็นอนั ขาด พวกเราไม่รูว้ ่าทาไมแต่ก็ทาตามอย่างว่า
ง่าย

แขกหยิบดอกไมจ้ ันทนใ์ นถาดของฉันจนใกล้หมด พอแขกสอง
คนสดุ ทา้ ยเดินขึน้ ไปวางดอกไม้ แลว้ ลงบนั ไดไดท้ งั้ ดา้ นซา้ ยขวา อากู๋ อา
เฮยี แม่ ทกุ คนในบา้ นของเราและอามา่ กเ็ ดินขนึ้ ไปวางดอกไมจ้ นั ทน์

- ๒๓๕ -

หลินยลู่ ี่

ฉันกับโซย้ อี๊หยิบดอกไม้จันทนใ์ นถาดของตัวเองบา้ ง ฉันวาง
ดอกไมจ้ ันทนใ์ หอ้ ากงเป็นคนสุดทา้ ย ดอกไมจ้ ันทนส์ ีขาวนวลทาใหฉ้ ัน
คิดถึงแมว นกและมังกรสีขาวท่ีฉนั เจอในฝัน สีของพวกมันขาวละเอียด
นวลตาเหมือนสีดอกไม้จันทน์ท่ีฉันกาลังมองไม่มีผิด เจ้าหน้าท่ีถาม
ครอบครวั เราวา่ อยากเปิดโลงศพเพ่ือดหู นา้ ผตู้ ายเป็นครงั้ สดุ ทา้ ยก่อนเผา
หรือไม่ ฉันและทุกคนหันไปมองอาม่า เราคิดว่าการตัดสินใจครงั้ นีค้ วร
เป็นของอาม่ามากท่ีสดุ อาม่าโบกมือส่ายหนา้ นา้ ตาคลอ แปลว่าไม่ ฉัน
มองตามถาดดอกไมจ้ นั ทนท์ ่ถี กู เคล่ือนไปตามแทน่ พรอ้ มโลงศพของอากง
เจา้ หนา้ ท่เี ปิดประตเู ตาเผาแลว้ เลอ่ื นโลงท่มี รี า่ งของอากงเขา้ ไป

โซ้ยอี๊เดินมาตีแขน ฉันจึงไดส้ ติเห็นว่าทุกคนเดินลงบันไดไป
หมดแลว้

“รออะไร หลงิ ลงไปไดแ้ ลว้ ” อพี๊ ดู
“ค่ะ” ฉันตอบ แต่ตายังจอ้ งเปลวไฟสีสม้ แดงผ่านช่องเล็กของ
ประตเู ตาเผา ยงั พอเห็นโลงศพในเตาดว้ ย ฉบั พลนั นนั้ ความรูส้ กึ ท่ีคิดว่า
ทกุ อยา่ งกาลงั ดขี นึ้ แลว้ กห็ ายไปหมด

ไม่
ฉนั ยงั รบั เรอื่ งนไี้ มไ่ หว

อากงอยู่ในนั้นตอ้ งรอ้ นมากแน่ ๆ เรื่องนีม้ ีบางอย่างไม่ถูกตอ้ ง
ฉนั พารา่ งท่ีหวั ใจสาบสญู ไประหว่างวางดอกไมจ้ นั ทนเ์ ม่ือครู่ลงบนั ไดมา

- ๒๓๖ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

อย่างหมดแรง ฉันเร่ิมคิดว่าเราทาแบบนีก้ ับอากงไม่ถูกตอ้ ง ทาไมเราถึง
เอาอากงใสใ่ นท่แี คบ ๆ แลว้ เปิดไฟเผาแบบนนั้ โหดรา้ ยเกินไป

ฉันมองหาอาม่า อาม่าน่าจะเข้าใจเรื่องนีม้ ากกว่าใคร น่ันไง
อาม่าน่งั อยทู่ ่ขี า้ งเมรุฝ่ังขวา ใตผ้ า้ ใบกนั แดดกาลงั ดื่มกนิ นา้ ฉนั แลน่ ไปหา
ทนั ที

“อาม่า อาม่า หน…ู หนวู ่ามนั ไม่ถูกนะคะ อากงใหเ้ ราเผาจรงิ ๆ
หรือ เราทาแบบนอี้ ากงไดเ้ หรอ เราตอ้ งรีบพาอากงออกมาก่อนโลงจะไหม้
หมด อาม่า ทาอะไรสกั อย่างไดไ้ หม หนกู ลวั จะไมท่ นั แลว้ ” ฉนั ละล่าละลกั
พูดใจความสาคัญไปหมดโดยไม่ไดเ้ รียบเรียง แค่คิดว่าตอ้ งแกไ้ ขใหเ้ ร็ว
ท่สี ดุ

“อาหลงิ อาหลงิ ลือ้ ใจเย็นก่อน คอ่ ย ๆ พดู ” อาม่ายกแกว้ นา้ คา้ ง
“คอ่ ย ๆ พดู ใหห้ นคู อ่ ย ๆ พดู ยงั ไง จะไมท่ นั อย่แู ลว้ เม่อื กีห้ นเู หน็
เขาเข็นโลงเขา้ ไปแลว้ นะม่า เราตอ้ งฝังอากงสิม่า เหล่ากงเหล่าม่ายงั ฝัง
เลย” ฉนั พดู รวั ไมเ่ วน้ ชอ่ งไฟ อาม่ารีบวางแกว้ นา้ พลาสติกบนเกา้ อขี้ า้ งตวั
ตบมือท่เี กา้ ออี้ กี ขา้ งใหฉ้ นั น่งั ลง
“อาหลิง ลือ้ ใจเย็นก่อน เด๋ียวพอเขาเผาเสร็จแล้วเราจะเอา
กระดกู ของอากงลือ้ กลบั บา้ นกนั ” อาม่าพูด ฉนั หนา้ น่วิ คิว้ ขมวดเพราะไม่
เขา้ ใจ
“อากงอีส่งั เสียกบั อ๊วั ไวเ้ องว่าใหเ้ ผา ไมต่ อ้ งฝัง ลือ้ ฟังดี ๆ” อาม่า
พดู ตอ่
“อากงลือ้ บอกว่า ยุคสมยั เปล่ียนไปแลว้ ถา้ ไม่ทายังงี้ ไม่เผาอี
อีกหน่อยคนท่ีลาบากก็คือพวกลือ้ คนท่ีรูธ้ รรมเนียมจีนดีและยงั ไปไหว้

- ๒๓๗ -

หลินย่ลู ี่

บรรพบรุ ุษมนี อ้ ยลงไปเรื่อย ลือ้ ก็เหน็ ทกุ ครงั้ ท่ีเราไปสสุ านเหลา่ กงเหลา่ มา่
วา่ สสุ านเส่ือมสภาพลงทกุ ปี คนท่จี า้ งใหด้ แู ลกด็ แู ลแบบทงิ้ ขวา้ ง เราไมไ่ ด้
ไปดแู ค่ปีหนึ่งยงั เลอะเทอะไปหมด ถา้ อากงอีใหเ้ ราทาฮวงซุย้ ก็ตอ้ งซือ้ ท่ี
เพ่ิมไวท้ า แต่ชลบุรแี ทบจะไม่เหลือท่ีแลว้ คนก็ตายทกุ วนั จะมีท่ีดินพอฝัง
คนทงั้ โลกเหรอ อาหลงิ ” อามา่ ถาม ฉนั กดั ฟันสา่ ยหนา้

“อากงลือ้ ไม่อยากใหล้ กู หลานท่ียังเหลืออยู่ตอ้ งลาบาก อีส่งั ไว้
ว่าโลกทกุ วนั นอี้ ย่ยู ากขนึ้ ทกุ วนั อะไรผ่อนใหเ้ บาไดก้ ็ผอ่ นปรนลงบา้ ง สิ่งท่ี
เคยเช่ือมาแต่เก่าก่อน มาถึงวนั นีก้ ็ตอ้ งปรบั กนั ไป คนท่ียงั มีชีวิตต่อจากนี้
ตอ้ งหัดมองโลกดว้ ยหัวใจท่ีเปิดกว้าง จะยึดธรรมเนียมเก่า ๆ ไว้อย่าง
เดยี วไม่ไดแ้ ลว้ ” อาม่าหยดุ พกั หายใจมองไปท่เี มรุ พดู ต่อวา่

“อ๊วั ก็ไม่เห็นดว้ ยหรอกนะ แต่หลายวนั นอี้ ๊วั เหน็ พวกลือ้ ทกุ คน ได้
ยนิ ท่ลี ือ้ คยุ กบั มา้ ของลือ้ แลว้ อ๊วั รูว้ า่ ตอ้ งคิดใหมจ่ รงิ ๆ อ๊วั เป็นอาม่าจะทา
ใหล้ ูกหลานทุกขใ์ จไดย้ ังไง” อาม่าพูดถึงตอนนีก้ ็มีนา้ ใส ๆ คลอตา แต่
อาม่ารีบกระพรบิ ตาถ่ี แลว้ ตบไหลฉ่ นั เบา ๆ

“อากงลือ้ อีคิดดีแลว้ ทุกอย่างในชีวิตอีคิดเผ่ือพวกเราไวด้ ีแลว้ ”
อาม่าสดู หายใจเขา้ ลกึ เชด็ นา้ ตาท่เี ออ่ ลน้ ยมิ้ ใหฉ้ นั

“อาหลิง ก่อนอากงอีจะหลบั แลว้ เขา้ ไอซียคู ืนนนั้ อีบอกกับอ๊วั ไว้
นะว่า ใหบ้ อกพวกลือ้ ว่าใหใ้ ชช้ วี ิตอย่างมคี วามสขุ ใหก้ ลา้ เรียนรูอ้ ะไรใหม่
ๆ ถ้าวันไหนท้อแท้ พวกลือ้ ก็คิดซะว่า เราอยู่วันเพ่ือชนะวัน...นะลูก”
อาม่ายิม้ มองฉันดว้ ยแววตาอ่อนโยนอย่างท่ีฉันไม่เคยเห็นมาก่อน ฉัน
สมั ผสั ไดถ้ งึ ความเขม้ แข็งอยา่ งแทจ้ รงิ ในใจอามา่ ท่สี ง่ มาถงึ ฉนั

“คะ่ หนเู ขา้ ใจแลว้ ” ฉนั ตอบเสียงเบาหวิว

- ๒๓๘ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

“ไปลกู ไป ไปรออาอลี๊ ือ้ ท่ีศาลา” อามา่ ลกุ ชา้ ๆ มีฉนั ชว่ ยประคอง
เราเดินไปศาลาท่ีเคยวางศพอากงดว้ ยกัน น่ีเป็นครงั้ แรกท่ีฉันเห็นอาม่า
รอ้ งไห้ แมจ้ ะเพียงช่วั ครู่ แต่ทาใหฉ้ ันรูแ้ ลว้ ว่าอาม่าเตรียมใจมาแลว้ อย่าง
มาก ท่ีฉันคาดไม่ถึงคือความเขม้ แข็งของอาม่าท่ีตอ้ งการเป็นเสาหลกั ให้
พวกเราแทนอากง

ฉันส่งอาม่าไปน่งั ท่ีหนา้ ศาลา ใหท้ ่านคยุ กับเหลา่ ซิ่มเพ่ือนบา้ น
เก่า ระหว่างรออี๊กับแม่สรุปค่าใชจ้ ่ายในงาน ฉันเดินเขา้ ไปตากพดั ลมใน
ศาลา เห็นพวกเฮีย นอ้ ง ญาติผใู้ หญ่หลายคนน่งั หลบแดดอย่ใู นนเี้ ชน่ กนั
เม่ือน่งั ลงท่ีเกา้ อีห้ นา้ พดั ลมซ่งึ เคยเป็นท่ีน่งั สาหรบั แขกในงาน ก็เห็นแท่น
วางซ่ึงไรโ้ ลงศพดา้ นหน้าศาลา ฉันน่ังเหม่อมองท่ีท่ีอากงเคยนอนเป็น
เวลาเจ็ดวนั พลางคิดถึงเรื่องราวตลอดเจ็ดวนั ท่ีผ่านมาซ่งึ เหมือนผ่านไป
หลายสปั ดาห์ ความรูส้ กึ ว่างเปล่ากลวงโหวงในใจอย่างประหลาดเร่มิ กอ่
ตวั ขนึ้

เจ็ดวนั ท่ีผ่านมา การมีร่างของอากงในโลงศพใหฉ้ นั ไดเ้ คาะบอก
ลา ไดจ้ ดุ ธูปไหวท้ กั ทายทกุ เชา้ ทุกเย็น ทาใหฉ้ ันรูส้ ึกคลา้ ยกับว่าอากงยัง
อย่กู บั เราตรงนไี้ มห่ ่าง แต่มาวนั นี้ เม่อื มองไปท่แี ท่นวา่ งเปล่า ไรโ้ ลงศพ ไร้
อากง ฉนั เร่มิ รูส้ กึ วนิ าทนี ีเ้ องวา่ อากงไมอ่ ย่กู บั ฉนั อกี แลว้ ไมอ่ ย่แู ลว้ จรงิ ๆ
ฉนั พยายามสะกดกลนั้ ไมใ่ หค้ วามรูส้ กึ เควง้ ควา้ งนลี้ กุ ลามพน้ เกินหวั ใจ พ่ี
นอ้ ง ญาติหลายคนน่งั อยู่ขา้ งหลงั ฉนั จะไม่รอ้ งไหใ้ หใ้ ครเห็นเด็ดขาด ฉัน
จะไม่รอ้ งไหต้ อ่ หนา้ ใครทงั้ นนั้

- ๒๓๙ -

หลินยลู่ ่ี

ฉันพยายามสุดฤทธิ์กลน้ั นา้ ตาไวไ้ ม่ใหไ้ หลออกมา ไรส้ าระจรงิ
ทงั้ ท่ีทาใจไดแ้ ลว้ ทาไมหยุดรอ้ งไหเ้ ร่ืองของอากงไม่ไดส้ กั ที แค่คิดถึงอา
กงไมว่ ่าจะเรอื่ งดีหรือเรอ่ื งเศรา้ นา้ ตากพ็ ยายามเออ่ ลน้ ตาออกมาทกุ ครงั้

ฉนั จะตอ้ งไมร่ อ้ งไห้ ท่ีน่ีไมม่ ีใครปลอบใจฉนั ได้ ถา้ รอ้ งไหอ้ อกมา
ฉนั อาจจะถกู หาว่าอ่อนแอ รอ้ งไม่เขา้ เรื่อง ฮึบไว้ ฮึบ อย่ารอ้ งไหน้ ะ อย่า
รอ้ ง

ฉนั กาโทรศพั ทใ์ นมือไวแ้ น่น รูส้ ึกถึงความเย็นยะเยียบท่ีกาลงั รุก
เขา้ เกาะกุมจิตใจ แค่รอ้ งไหต้ ่อหนา้ คนอ่ืนยงั ทาไม่ไดเ้ ลยเหรอ ทาไมชีวิต
ตอ้ งบีบบงั คบั ใหฉ้ นั เขม้ แข็งนกั ฉนั เรม่ิ ทนต่อไปไมไ่ หวแลว้

“ตอ้ งใจดีกบั ตวั เองบา้ งนะ”

ฉนั ตอ้ งใจดีกบั ตวั เองบา้ ง เพราะต่อจากนีโ้ ลกจะไม่มีคนใจดกี บั
ฉันเท่าอากงอีกแลว้ ฉันจะไม่แยแสสายตาพ่ีนอ้ งหรือญาติผใู้ หญ่อีกแลว้
ไม่ไหวแลว้ อย่ารอ้ งนะ แต่นา้ ตาท่ีสะกดกลนั้ เก็บกกั ไวใ้ นใจตลอดหลาย
วัน กาลงั หล่งั ไหลท่วมทน้ ออกจากตาไม่ขาดสาย มันอุ่น มนั เอ่อ จนตา
พรา่ เบลอไปหมด เหมือนวนั แรกท่ีรูข้ ่าวอากงแลว้ ฉนั รอ้ งไหค้ นเดียว

วันนีฉ้ ันไม่ขอใหใ้ ครปลอบใจ แค่ขอใหท้ ุกคนเข้าใจว่าฉันแบก
ความรูส้ ึกสญู เสียลึกซงึ้ ท่ีกัดกินใจแบบนีไ้ ม่ไหวอีกแลว้ ต่อจากนีโ้ ลกของ
ฉนั และพวกเราจะไมม่ อี ากงแลว้ จรงิ ๆ

น่เี ป็นครงั้ แรกท่ฉี นั รอ้ งไหต้ อ่ หนา้ คนอ่นื อาเฮีย นอ้ งชายฉนั ท่ไี ม่
เคยเห็นฉนั รอ้ งไหม้ าก่อน พากนั ทาอะไรไม่ถกู พวกผูใ้ หญ่มองฉันแลว้ เส

- ๒๔๐ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

มองผ่านเลยไปเหมือนฉนั ไม่ไดอ้ ยตู่ รงนนั้ ชา่ ง! ฉนั ไมส่ นใจใครทงั้ นนั้ ใคร
จะคิดยงั ไงกเ็ ชิญ! ความสขุ ความเศรา้ ของฉนั ขึน้ อย่กู บั สายตาของทกุ คน
มากพอแลว้ ต่อจากนีส้ ุขทุกขจ์ ะตอ้ งขึน้ อยู่กับฉันเอง ฉันสูดหายใจลึก
พยายามเช็ดนา้ ตาใหแ้ หง้ ลุกขึน้ จะเดินออกไป แต่อาเฮียรีบลกุ เดินเข้า
มาแลว้ พดู กบั ฉนั สนั้ ๆ ว่า

“ไม่เป็นไรนะ มาน่ีมา” เฮียเขา้ มาลบู หวั ฉนั เบา ๆ อย่างอ่อนโยน
เป็นอาการท่ีฉันไม่ทนั ตงั้ ตวั รบั ฉนั อายและตกใจจนยืนน่ิง แต่รูส้ กึ ว่าเฮีย
ทาใหร้ ูว้ ่าโลกนีย้ ังปลอดภัย ในเวลาเดียวกัน พ่ีน้องคนอ่ืนท่ีมองฉันอยู่
บา้ งก็ลกุ ขึน้ มาลบู แขนปลอบ บา้ งก็เดินมายิม้ ให้ ฉันยังยืนน่ิง ไดย้ ินเฮีย
บอกอกี ว่า

“ไมเ่ ป็นไรนะ อาหลิง”

ใจท่ีหนาวเหน็บจนชาไปแลว้ ของฉัน คลา้ ยมีกระแสลมอบอุ่น
โอบลอ้ มไวใ้ หม้ นั คลายหนาวจนกลบั มาเตน้ อีกครงั้ ‘ไม่เป็นไร’ แค่นีเ้ องท่ี
ฉันตอ้ งการ ใจของฉันท่ีเกรีย้ วกราดอยากอาละวาดเพราะทนไม่ไดก้ ับ
ความรูส้ กึ ว่างเปลา่ คลา้ ยถกู ทาใหส้ งบลงทลี ะนอ้ ย ฉนั คอ่ ย ๆ หายใจยาว
ขึน้ ยืดหลงั ไดต้ รงขึน้ เงยหนา้ ไดม้ ากขึน้ นา้ ตายังคงลน้ ออกจากตา แต่
ค่อย ๆ นอ้ ยลง จนครูใ่ หญ่ ในท่สี ดุ ฉนั กส็ งบลง

อาเฮียจูงฉันใหน้ ่งั แลว้ ก็น่งั ตรงขา้ มคอยมองฉันเงียบ ๆ ฉันน่ิง
เฉยหลบั ตาอย่หู นา้ พดั ลม นอ้ งผหู้ ญิงเรม่ิ ถอยออกไป เฮียก็ลกุ ออกไปบา้ ง
สักพักหมิงสะกิดแลว้ ย่ืนนา้ ให้ น้องน่ังลงขา้ งฉันเงียบ ๆ เจ้าเด็กน่ีก็คง
เหมือนฉันท่ีไม่อยากแสดงความอ่อนแอใหใ้ ครเห็น การอย่ใู นวฒั นธรรม

- ๒๔๑ -

หลินย่ลู ่ี

ครอบครวั ท่มี องว่าความอ่อนแอเปรียบเหมือนลางรา้ ย อย่าใหม้ นั มากลา้
กรายเป็นดีท่ีสุด ทาให้พวกเราต้องพยายามเข้มแข็งตลอดเวลา จน
บางครงั้ ลืมไปว่าการแสดงความรูส้ ึกอย่างเช่นความเศรา้ ออกมา ไม่ใช่
การแสดงความอ่อนแอ มันคือความกลา้ หาญท่ีจะแสดงความอ่อนโยน
ออกมาต่างหาก

“ไมเ่ อา อ่ิมนา้ แลว้ ” ฉนั พดู
“เอามาน่ี” นอ้ งแย่งนา้ ไปจากมือฉัน รีบเอาหลอดเจาะดูดรวด
เดยี วหมด
“เร่ืองมาก ขึน้ รถไดแ้ ลว้ แม่ใหม้ าเรียกเจ๊” หมิงเขย่าแกว้ นา้ ดวู ่า
หมดรยึ งั
“รูแ้ ลว้ ไป ลกุ สิ” ฉันลกุ ขึน้ เดินออกไปพลางเร่งนอ้ ง หมิงลุกขึน้
เดินค่กู ับฉันไปท่ีรถดว้ ยกัน ตอนท่ีโซย้ อี๊ขับออกไปประตูทางออกของวดั
ฉันมองศาลาท่ีอากงเคยอยู่เป็นครงั้ สุดทา้ ย แลว้ หนั ไปมองนอ้ งชาย แม่
โซย้ อี๊และอาม่า บอกตวั เองว่าแมอ้ ากงไม่อยู่ตรงนีแ้ ลว้ แต่ฉันยังมีพวก
เขา

- ๒๔๒ -

十四
กระต่ายหยกบนดวงจันทร์

คร่ืด ครด่ื ...ตงึ !

เสียงเก้าอีไ้ มส้ ีนา้ ตาลอ่อนของอากงดังตอนท่ีฉันปรับพนักให้
เอนเป็นเก้าอีน้ อน ฉันก้าวขึน้ ไปนอนบนนั้น รอพ่ีน้อง และสมาชิกบา้ น
อากทู๋ กุ คน ซ่งึ กาลงั เดินทางมารวมกันท่บี า้ นอาม่า ฉนั รูส้ กึ เหมือนไดก้ ลิ่น
ยาจีนของอากงยังกรุ่นอย่บู นหมอนอิงบนเกา้ อี้ ฉันเอนหลงั พิงพนกั ถ่าย
นา้ หนกั ลงหลงั กบั ขาใหเ้ กา้ อรี้ าบไปตามนา้ หนกั ตวั

วนั นคี้ รบหน่งึ รอ้ ยวนั แลว้ นบั ตงั้ แต่อากงจากไป เราไปเก็บอฐั ิของ
อากงท่ีวดั วนั รุง่ ขนึ้ หลงั จากเผา แลว้ อีกไม่กี่วนั ก็ไปลอยองั คารกนั ในทะเล

- ๒๔๓ -

หลนิ ย่ลู ี่

ฉันยงั จาภาพสีขาวของขีเ้ ถ้า ล่องลอยบนลอนคลื่นของผืนนา้ ทะเลสีฟ้า
อมเขยี วไดอ้ ยเู่ ลย

ไม่น่าเช่ือว่าคนทงั้ คนจะเหลือเพียงเถา้ กระดกู เต็มโหลแกว้ ขนาด
พอใหค้ นอุม้ อย่างสบายเท่านั้น ฉันจาไดแ้ ม่นว่าวันน้ันอาม่ากอดโหลสี
ขาวข่นุ ใสเ่ ถา้ กระดกู อากงไวแ้ น่น หลงั จากเราลอยองั คารเสร็จ อาม่าก็ดู
ซมึ ไปมากนบั แตว่ นั นนั้

ไม่วนั หลงั จากไปลอยองั คาร ขา้ วของเครื่องใชท้ งั้ หมดของอากง
เม่อื ครงั้ ยงั มชี วี ติ และของท่เี ราซอื้ ตนุ ไวเ้ ผ่ือใหอ้ ากงใช้ เชน่ ยา ผา้ พนั แผล
แผ่นปูรองนอน แอลกอฮอล์ และสมุนไพรต่าง ๆ ล้วนบริจาคให้ผู้ท่ี
ต้องการและให้โรงพยาบาลไป ของใช้ส่วนตัวบางชิ้นของอากงท่ีมี
ความหมายกับพวกเรา ก็แบ่งกนั ไปแลว้ แต่ใครอยากเก็บอะไร เพราะอา
กงไม่ได้เขียนเป็นลายลักษณ์อักษร และไม่ได้ฝากธุระอะไรไว้ให้เรา
รบั ภาระต่อ

โซย้ ก๋ขู อนาฬิกาขอ้ มอื ของอากงไป โซย้ อกี๊ ็ขอเก็บกลอ่ งเคร่ืองมือ
ไว้ อามา่ เป็นคนเก็บกระเป๋ าสตางคท์ ่บี รรจคุ วามทรงจาแห่งรกั ท่อี ากงมใี ห้
อาม่า ตอนแรกเกา้ อีไ้ มเ้ อนหลงั ตัวนีก้ ็จะถกู บรจิ าคเช่นกัน แต่ฉนั ขอเก็บ
ไวพ้ รอ้ มเสือ้ ตวั โปรดของอากง เพ่อื เป็นตวั แทนไวใ้ หฉ้ นั ไดร้ ะลกึ ถึงอากง

เกา้ อีไ้ มต้ วั นี้ ฉนั ทงั้ ผกู พนั ทงั้ ชอบมนั มาแต่เด็ก เวลาอากงเผลอ
ฉันกับน้องชอบเปล่ียนมันเป็นเรือโจรสลัด เล่นกันอย่างสนุกสนาน
บางครงั้ เกา้ อีน้ ีย้ งั เป็นศาลาเลา่ นิทาน เวลาอากงจบั เราน่งั ตกั เลา่ เร่ืองให้
ฟัง หลายครงั้ มันเป็นป้อมปราการแสนวิเศษท่ีช่วยปกป้องฉันในวัยเด็ก

- ๒๔๔ -

กระต่ายหยกบนดวงจนั ทร์

จากความอยุติธรรมในบา้ น ฉันเลยอยากเก็บมันไว้เป็นเคร่ืองพิทักษ์
ความทรงจาของฉนั ต่อไป

ฉันดึงโทรศัพท์มือถือจากกระเป๋ ากระโปรงสีแดง จัดแจงดึง
ปลายเสือ้ สีขาวแขนต๊กุ ตาท่ีสวมวนั นีใ้ หเ้ รียบรอ้ ย เสียบหูฟังกับโทรศพั ท์
แลว้ เปิดเพลง “ฉนั จะฝันถึงเธอ” ฉบบั ท่ีนกั แสดงนาในภาพยนตรร์ อ้ งเอง
เพ่อื ใชเ้ พลงนเี้ ป็นเพลงประกอบหนงั ฉนั วางโทรศพั ทบ์ นตกั ยกมือรวบผม
แลว้ ผูกโบสีแดงเสน้ โปรดท่ีพกไวต้ ิดตัว เชา้ นีฉ้ ันต่ืนก่อนใคร ไม่รูเ้ พราะ
อะไรจงึ รูส้ กึ ตวั ต่นื กอ่ นเวลาปกติ

วันนีบ้ า้ นเราจะ ‘ออกทุกข’์ หรือยุติการไวท้ ุกขห์ นึ่งรอ้ ยวันตาม
ธรรมเนยี มใหอ้ ากง พวกเราตอ้ งใสเ่ สอื้ ผา้ มสี ีสนั และจะไหวอ้ ากงครงั้ ใหญ่
ฉันนอนฟังเพลงบนเกา้ อีไ้ มจ้ นเร่ิมเคลิม้ แต่ถูกรบกวนดว้ ยเสียงพูดคุย
ของเฮยี กบั นอ้ งชายท่ีดงั ตามบนั ไดขนึ้ มาเรื่อย

“จรงิ เฮยี หมิงลองแลว้ มนั ทาไดด้ ว้ ย หมิงชนะขาดเลย” นอ้ งพดู
“ดี ไวค้ ราวหนา้ เฮียจะลองบา้ ง” เฮียตอบ ฟังบทสนทนานีพ้ อจะ
เดาไดว้ ่าคอเกมทงั้ สองคยุ กนั เร่ืองอะไร
“หลิง ลงไปไหวญ้ าตไิ ดแ้ ลว้ เคา้ มากนั ครบแลว้ ” เฮียหยดุ ยืนรอ้ ง
เรียกท่ีหัวบนั ได แลว้ หันหลังจะเดินกลบั ไปขา้ งล่างอีก เพราะขึน้ มาแค่
ตามฉนั ฉนั ลกุ ขนึ้ ลากเกา้ อไี้ มเ้ ขา้ ไปชดิ ผนงั แลว้ ปรบั ใหพ้ นกั พงิ ตงั้ ตรง
ฉันเดินตามเสียงเฮียคุยกับนอ้ งชายลงไปชั้นล่าง แต่ละกา้ วท่ี
เดินลงบนั ได ยิ่งทาใหไ้ ดก้ ลิน่ ธูปหอมฉนุ จมกู ชดั ขนึ้ กลิ่นนีท้ าใหฉ้ ันนกึ ถึง
วันท่ีหนีออกจากงานศพวันแรกกลบั มาบา้ นอาม่า แต่ว่ากลิ่นธูปวนั นั้น
หอมออ่ นละมนุ พเิ ศษกวา่ นมี้ าก

- ๒๔๕ -

หลนิ ยลู่ ่ี

ฉนั เดินไปดตู ่จี ่เู อยี๊ ะกบั ปึงเถา่ กง เหน็ วา่ วนั นสี้ วยงามสะอาด
สะอา้ นสวา่ งไสว ฉนั ยมิ้ เบิกบานใจเพราะรูส้ กึ ดีจงั ท่ีวนั นมี้ องอะไรก็ดู
สะอาดตา

ถา้ เดนิ เขา้ มาจากหนา้ บา้ น จะเหน็ ว่าท่ผี นงั ซา้ ยมอื ก่อนเดินเขา้
หอ้ งนอนอาม่า มหี งิ้ สาหรบั ไหวอ้ ากงตงั้ อยู่ บนหงิ้ วางรูปถา่ ยท่เี คยตงั้
หนา้ ศพอากง เป็นรูปท่อี ากงสวมเสือ้ สเี หลอื งนวลยิม้ จนตาเป็นรูปสระอิ
ใสใ่ นกรอบสีทอง หงิ้ นีอ้ ย่ตู ่ากว่าหงิ้ พระ บนหงิ้ ยงั วางกระถางธปู อนั เล็ก
แคพ่ อใหป้ ักธูปไดต้ งั้ อยหู่ นา้ รูป มีแจกนั ดอกไมว้ างขนาบ หนา้ หงิ้ มี
พวงมาลยั ดอกมะลิกบั ดอกดาวเรอื งแขวนอยทู่ งั้ สองขา้ ง แม่กาลงั แจกธูป
ใหท้ กุ คน

“หลงิ มาน่ลี กู น่ีของหน”ู แม่ย่นื ธปู ท่ยี งั ไมไ่ ดจ้ ดุ ใหฉ้ นั กาหนึ่ง
“ขอบคณุ ค่ะ” ฉันรบั มา พวกเราจุดธูปแลว้ ไหวอ้ าหารคาวหวาน
ท่ตี งั้ อย่พู รอ้ มอธิษฐานใหอ้ ากงมารบั ของไหวว้ นั นี้
สาหรบั ฉัน แมจ้ ะผ่านไปสามเดือนกว่าแลว้ แต่ฉันยงั ไม่อาจพูด
ถึงอากงโดยไม่รูส้ ึกเปราะบางเศรา้ ลึกซึง้ ในใจ ฉันคิดถึงอากงทุกวัน
โดยเฉพาะเวลาอย่บู า้ นกบั ทกุ คน หลงั จากงานศพ อาม่าใหค้ รอบครวั ของ
ฉันยา้ ยเขา้ มาอยดู่ ว้ ยกัน อาม่าคิดว่ามีคนอยู่บา้ นเยอะ ๆ อ่นุ ใจกว่า ส่วน
แม่ ทีแรกฉันคิดว่าคงปฏิเสธ แต่แม่ตอบตกลงเพราะอยากมาช่วยดูแล
อาม่า แมพ้ วกเราจะดแู ลอาม่าไดไ้ ม่ดีเท่าท่ีอากงเคยทา แต่แม่ โซย้ อี๊ ฉนั
กบั นอ้ งชายก็พยายามทาใหด้ ีท่ีสดุ
‘ตอนนีถ้ า้ จะขออะไรได้ หนขู อเพียงใหอ้ ากงรบั รูว้ ่าหนูพยายาม
เติบโตขนึ้ ทกุ วนั กบั หนอู ยากใหอ้ ากงรูว้ า่ หนคู ิดถึงทกุ วนั เลยนะคะ’

- ๒๔๖ -

กระตา่ ยหยกบนดวงจนั ทร์

ฉนั ลืมตา ปีนเกา้ อีข้ ึน้ ไปปักธูปในกระถางอย่างท่ีอากงเคยสอน
แลว้ ปีนลงมา จากนนั้ ก็ช่วยโซย้ อเี๊ ผากระดาษเงนิ กระดาษทองท่เี ราเตรียม
ไวไ้ หวอ้ ากงวนั นี้ เครอื่ งกระดาษท่เี ราเผาใหอ้ ากงวนั นมี้ ีพวกของใชจ้ าเป็น
เช่น เงิน เสือ้ กางเกง รวมถึงเสือ้ ผ้าของเหล่าม่าและเหล่าแปะดว้ ย
แน่นอนวา่ เราไม่ลมื อวงแซจ๊ีเพ่อื เบิกทางใหข้ องเหลา่ นไี้ ปถงึ อากง

พอทกุ อย่างไหมก้ ลายเป็นขีเ้ ถา้ ดาสนิท ฉันกับอีก๊ ็ลา้ งถงั เผา ถือ
โอกาสรดนา้ ตน้ ไมข้ องอากงไปดว้ ย เรารดจนตน้ ไมอ้ ิ่มชุ่มฉ่าพอสมควร
แลว้ ก็กลบั เขา้ บา้ นไปกินอาหารไหวเ้ จา้

การไหวอ้ ากงครงั้ ใหญ่วนั นเี้ ราส่งั อาหารแทบทกุ อย่างท่ีอากงช่ืน
ชอบ ไม่ว่าจะเป็นขาหมูแบบมีมันเยอะ ไก่ซีอิ๊ว กระเพาะปลา ปลานึ่ง
มะนาว ปลากะพงทอดนา้ ปลา ผัดเต้าหู้ทอด ทอดมันปลากรายเจ้า
ประจา ไกย่ า่ งจากภตั ตาคาร กบั ปจู า๋ ชิน้ ใหญ่ ถา้ อากงไดร้ บั อาหารเหลา่ นี้
จรงิ คงจะอ่มิ หนาสาราญ แตก่ อ็ าจตาหนิพวกเราเหมือนกนั วา่ ซือ้ มาขนาด
นจี้ ะกนิ คนเดียวหมดไดย้ งั ไง หรอื ไมอ่ ากงอาจจะบ่นว่าเปลืองเงินกไ็ ด้ แค่
คิดวา่ อากงจะพดู อะไรเม่อื เห็นของโปรดเตม็ โต๊ะฉนั กย็ มิ้ กรม่ิ

“อาหลิง ตกั ขา้ วเลย ช่วยกนั กินหนอ่ ย” ต่วั อพี๊ ดู
“ค่ะ อเี๊ อาขา้ วไหมคะ เด๋ยี วหนตู กั เผ่อื ” ฉนั ถาม
“เอานิดเดียว นิดเดียวจริง ๆ ” ฉันยิม้ รบั อย่างนึกขาเพราะ ‘นิด
เดียว’ ของต่วั อคี๊ อื การเติมขา้ วหลายรอบ ฉนั ตกั ขา้ วจากหมอ้ ใหพ้ อดีตาม
ปรมิ าณท่อี ยากกิน แลว้ ตกั เพิ่มเผ่ือต่วั ออี๊ กี ครง่ึ เท่าจากขา้ วของฉนั
“โอ๊ย เยอะจงั เลย” ต่วั อี๊พูดทนั ทีท่ีฉนั ตกั ขา้ วใสจ่ านใหต้ ามท่ีกะ
ไว้ “เด๋ยี วอกี๊ ็กินหมด หนรู ู”้ ฉนั ยมิ้ คนอ่นื พากนั ขา

- ๒๔๗ -

หลนิ ยลู่ ่ี

“ถา้ ไม่มีใครกินแก้มปลา หนูขอนะ ปกติอากงใหห้ นูกินตลอด
เลย” ฉันจองของอร่อยแต่ทุกคนเงียบมองฉัน ไม่มีใครพูดอะไรต่อ
หลงั จากอากงเสีย อาม่าดซู ึมไปบา้ ง ทกุ คนจึงหลีกเลี่ยงไม่เอ่ยอะไรท่ีจะ
ไปแตะความรูส้ กึ ท่คี ดิ ว่าอาจทาใหอ้ ามา่ เจบ็ ปวด

“เอาเลย ใครกินพิศดารอย่างอากงลือ้ ไม่มีแลว้ นอกจากลือ้ น่ี
แหละ” อาม่าหวั เราะเสียงเบา ฉนั โล่งอก รีบเปิดแกม้ ปลาตกั เนือ้ ใส่ชอ้ น
แลว้ สง่ เนือ้ นมุ่ ละมนุ นน้ั เขา้ ปาก

“อ๊วั เกลียดปลาท่สี ดุ ” อามา่ พดู โพลง่ เรามองอาม่าอยา่ งงนุ งง
“อากงลือ้ ชอบปลาท่ีสุด” แลว้ ก็หวั เราะ คีบปลาท่ีไม่ไดแ้ กะก้าง
ใหฉ้ นั ชิน้ หนึง่ เหมอื นตอนเป็นเดก็
“แต่มา่ ทาอาหารเมนปู ลาอย่างอรอ่ ยเลยน่ี” นอ้ งชายฉนั พดู
“จรงิ ดว้ ย ม่าไม่ชอบปลา ทาไมทาอาหารปลาไดล้ ะคะ” ฉนั ถาม
“ก็เหมือนอากงลือ้ ไม่ชอบนอนหอ้ งแอรแ์ ต่ก็ตอ้ งนอนน่นั แหละ”
อาม่าตอบ คราวนีฉ้ ันหวั เราะพร่ืด เพราะรูว้ ่าอาม่าขีร้ อ้ นแต่อากงขีห้ นาว
มาก ตอนกลางคนื บางคนื อากงเดินออกไปนอนขา้ งนอกตรงหนา้ โทรทศั น์
เพราะทนหนาวไม่ไหว ถา้ หากอาม่ายอมปิดแอรใ์ ห้ ก็จะกลายเป็นอาม่า
ต่ืนมาแลว้ อารมณเ์ สียเอง ฉันไม่รูท้ งั้ สองคนทนอย่ดู ว้ ยกันไดย้ งั ไง แม่กบั
พวกอกี๊ เ็ ร่มิ อมยมิ้ เพราะขาเหมือนฉนั
เรื่องอากงหนีหนาวถึงขัน้ ท่ีซากู๋กับต่ัวอี๊จะซือ้ เตียงมาใหอ้ ากง
นอนขา้ งนอกเพม่ิ อีกหลงั แต่อากงอาม่าหาจุดก่ึงกลางระหว่างกนั ไดแ้ บบ
นา่ รกั มาก คือห่มผา้ คนละผืน อาม่าห่มผา้ แพรผืนเบาบางลืน่ เย็น สว่ นอา
กงห่มผา้ นวมผืนอ่นุ หนาท่ีญาติทางเหนือสง่ มาใหจ้ ากเชียงคา ภาพตอน

- ๒๔๘ -