หลวงปู่ตื้อ อจโล หลวงปู่ผาง จิตตคุตโต

หลวงพอ่ ผางทา่ นกเ็ ดน่ ของทา่ นไปทางนน้ั พระกรรมฐานทา่ นกม็ ีของทา่ นลึกๆ
ลบั ๆ นน่ั แหละ แตท่ า่ นไมไ่ ดเ้ หมอื นโลก มกี เ็ หมอื นไมม่ ี รกู้ เ็ หมอื นไมร่ ู้ แตเ่ วลามาพบกนั
จะคยุ เรอื่ งอะไร กเ็ รอ่ื งแปลกๆ ตา่ งๆ กพ็ ระกรรมฐานนนั่ แหละพดู คนอน่ื เอามาพดู ไมไ่ ด้
ไมเ่ หน็ ไมร่ ู้ พระกรรมฐานแลว้ แตน่ สิ ยั วาสนาของทา่ นจะเดน่ ทางไหนๆ ทา่ นจะรไู้ ปตาม
นิสยั วาสนาของทา่ น

หลวงพอ่ ผางกบั พวกพญานาคนี่ เหมอื นวา่ หลวงพอ่ ผางนเี่ ปน็ อาจารยน์ นั่ แหละ
อาจารยพ์ ญานาค พญานาคกลวั เคารพมาก เพราะงนั้ ไมว่ ่าท่านไปที่ไหนๆ แม้แตว่ ัด
ของท่านทอี่ ำ� เภอมัญจาครี ี จังหวัดขอนแกน่ งูนี่ โอย๊ ยว้ั เยี้ยๆ งูกับคนอยู่ด้วยกัน
ไมม่ รี ะวงั ระแวงกนั ไมม่ ที ำ� อะไรกนั เลย เวลาคนไปกก็ ลวั งลู ะซิ มแี ตง่ ใู หญๆ่ พวกงเู หา่
พวกจงอาง มนั เลอื้ ยอยตู่ ามนน้ั แหละ เขากก็ ลวั กลวั มนั ทำ� ไม อยมู่ านน้ี านแลว้ ไมเ่ หน็
มนั ทำ� อะไร ไปกลวั มนั ทำ� ไม โอย๊ มนั นา่ กลวั ยงั งนั้ แหละ ทา่ นไมก่ ลวั พวกนเ้ี ปน็ บรวิ าร
ของพญานาค พวกงพู วกอะไร ผเู้ ฒา่ อยไู่ หน งมู กั จะมมี าก พญานาคเปน็ นายของพวก
งทู ัง้ หลายเหลา่ นี้

จระเขก้ เ็ หมอื นกนั ทว่ี ดั ผเู้ ฒา่ มจี ระเขต้ วั หนง่ึ จระเขต้ วั นน้ั มนั งบั คนเรอ่ื ยนะ แต่
มนั ไมท่ ำ� แรง ตอนนน้ั มนั ตวั เลก็ อยู่ ดเู หมอื นตวั เทา่ กระโถนนม่ี งั้ มนั ขน้ึ มางบั คนเรอื่ ย
มนั งบั หยอกนะ มนั ไมเ่ อาจรงิ แหละ มนั อยใู่ นนำ้� ไดย้ นิ เสยี ง (หลวงพอ่ ผาง) ไมไ่ ดน้ ะ
กลวั มาก กลวั หลวงพอ่ ผาง ไดย้ นิ เสยี งจำ� ไดเ้ ลย เวลาเขาปลกู กฏุ กิ ลางสระนำ�้ มนั กต็ อ้ ง
อยใู่ นนำ�้ ใชไ่ หม มนั คอยมางบั เขาเรอื่ ยๆ หลวงพอ่ ผางตอ้ งคอยมาปราบเรอ่ื ยๆ “อยา่
มายงุ่ เขานะ” ทา่ นบอก ทา่ นตอ้ งไปเสยี งลน่ั ขน้ึ เรอ่ื ย ไมง่ น้ั จระเขม้ นั มางบั เขา พอเหน็
หลวงพอ่ ผางน่ี เผน่ เลยหนเี ลย พอเงยี บๆ แลว้ ดอ้ มมา มางบั เขา มางบั พวกปลกู กฏุ นิ นั่
จระเขต้ วั นน้ั มนั อยใู่ นนำ้� ในวดั นนั้ เรากเ็ คยไปเทศนท์ ว่ี ดั หลวงพอ่ ผางเหมอื นกนั นนี่ ะ
เทศนใ์ นงานชว่ ยชาตทิ ีอ่ ำ� เภอมัญจาคีรี วดั น้ีอยู่ในภูเขา

ทา่ นไปพกั อยทู่ น่ี ำ้� หนาวกเ็ หมอื นกนั พกั ทถ่ี ำ�้ ใหญน่ ำ�้ หนาว พวกชาวบา้ นเขาบอกวา่
“พระมาพักทน่ี อี่ ยูไ่ มค่ อ่ ยได้ หากมเี หตเุ ป็นไป” ท่านเลยไปพักทีน่ ่นั นเ่ี ราพูดย่อๆ

242

เอาเลยนะ เหตกุ ารณเ์ กยี่ วกบั เรอ่ื งพวกเทพ พระไปทำ� สมุ่ สส่ี มุ่ หา้ สิ เขารำ� คาญ แลว้ เขา
ก็แกลง้ เอาบ้าง เกิดความเดอื ดรอ้ นต่างๆ นานาจนไดน้ ่ันแหละ

พอหลวงพอ่ ผางไปภาวนาทน่ี นั่ โอย๊ พวกเทพมา มาเคารพบชู า ทา่ นแผส่ ว่ นบญุ
สว่ นกศุ ลให้ ตงั้ ใจประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ ทนี มี้ าขอวงิ วอนไมใ่ หไ้ ปไหน แตก่ อ่ นพระไปอยทู่ นี่ น่ั
ไมค่ อ่ ยได้ เวลาหลวงพอ่ ผางไปอยทู่ นี่ นั่ เขามคี วามเคารพนบั ถอื กราบไหวบ้ ชู า แผเ่ มตตา
จติ ใหเ้ ขาไดร้ บั ความสขุ ทวั่ หนา้ กนั เขาเลยนมิ นตท์ า่ นใหไ้ ปอยทู่ น่ี น่ั ทา่ นจงึ ถามถงึ วา่
“พระทม่ี าอยทู่ น่ี ่ี ไดท้ ราบวา่ องคไ์ หนๆ มาอยู่ กอ็ ยไู่ ดไ้ มย่ นื นาน ตอ้ งไดห้ นไี ปเพราะอะไร”
เขากบ็ อกตรงๆ วา่ “พระโกโรโกโสมาทำ� ใหร้ ำ� คาญ เขากแ็ กลง้ เอาบา้ ง มาแสดงเหตตุ า่ งๆ
ใหพ้ ระดูแลว้ มันมาทำ� อยา่ งน้ันอย่างน้ี จากน้นั มันก็ไปรงั แกชาวบ้าน” ท่านก็นิ่งฟัง

สำ� หรบั ทา่ นเองไมเ่ ปน็ อยา่ งนนั้ ครนั้ พอตกกลางคนื เอาจรงิ ๆ โอโ้ ห ตกกลางคนื
พวกเทพ รกุ ขเทพ หวั หนา้ เขาพามา มาฟงั ธรรมฟงั เทศนจ์ รงิ ๆ เคารพเลอ่ื มใสมากทเี ดยี ว
เคารพทา่ น เพราะท่านปฏิบัติเป็นศลี เป็นธรรม มาเลยมาอารกั ขา อารักขาจนกระทงั่
ชาวบา้ นใหอ้ ยเู่ ยน็ เปน็ สขุ ดว้ ยกนั หมดเลย นนั่ เมตตาธรรมจากการปฏบิ ตั ดิ ปี ฏบิ ตั ชิ อบ
ของทา่ น เขานมิ นตท์ า่ นอยนู่ านๆ ทา่ นจะหนี เขาไมอ่ ยากใหห้ นี มารอ้ งมาขอ ทา่ นมาอยู่
ชุ่มเยน็ เปน็ สขุ ชุ่มเยน็ ไปหมดบริเวณนั้น ว่าง้ันนะ ท่านไปอยูท่ น่ี ่ันนานอยู่ ทา่ นวา่
กับเทพนเ่ี ข้ากันดี

อยา่ งหลวงพอ่ ผางนกี่ เ็ ดน่ ไปทางพวกพญานาค แลว้ กเ็ ดน่ ไปทางพวกเปรต พวกผี
พวกเทวดา ไปอยู่ทน่ี ่นั พวกเทวดาเขาไม่ยอมให้หนี เขานิมนต์ทา่ นไว้ เขาวา่ เขามี
ความสงบร่มเยน็ ทุกอย่างเลยว่างัน้ เร่ืองราวท่ีเกิดเหตุการณอ์ ะไรบ่อยๆ ในหมูบ่ ้าน
แถวนั้นก็ไมม่ ี แนะ่ อย่างนั้นแหละ พวกเทวดา

อยา่ งทพ่ี ระไปบำ� เพญ็ สมณะธรรมอยใู่ นปา่ ๓๐ องค์ ทนี พี้ วกเทวดา พวกรกุ ขเทวดา
อยตู่ ามตน้ ไม้ ทา่ นไปทำ� อยา่ งนนั้ แตไ่ มม่ เี มตตาจติ ละสิ อนั นเี้ ทวดากท็ ำ� แปลกๆ ตา่ งๆ
ให้จามให้ไอ ให้เปน็ ไขเ้ ปน็ หนาว ไม่สะดวกสบาย เลยเขา้ มาเฝ้าพระพทุ ธเจา้

243

พระองคร์ ับส่ัง “มาทำ� ไมล่ะ ท่ีน่นั เปน็ ทีเ่ หมาะสมแลว้ กับการภาวนา”
“โอย๊ อยไู่ มไ่ ด้ ไปทแี รกกร็ สู้ กึ สบาย ครน้ั อยตู่ อ่ มากพ็ ระเณรเจบ็ ไขไ้ ดป้ ว่ ย ทงั้ จาม
ทง้ั ไอ เดนิ ไปบางทเี หน็ กะโหลกหวั ผอี ยตู่ ามทาง บางทเี หน็ อยตู่ ามขา้ งทางจงกรม วา่ งน้ั นะ
บางทกี เ็ หน็ ตามทางเดนิ ไปธรรมดาในบรเิ วณนนั้ ผมี าจากไหนกไ็ มเ่ คยเหน็ ทำ� ไมมาเหน็
กะโหลกหวั ผ”ี ว่างั้น
พระพุทธเจ้าท่านรับส่ังเลย “นี่แหละพวกเธอใจด�ำ น่ันเห็นไหมล่ะ พวกเธอ
ขวนขวายเอาแตป่ ระโยชนข์ องตัวเอง ประโยชน์ผ้อู ื่นไม่คิด ประโยชน์ของตนคอื ท�ำ
ความเพยี รเพือ่ ละกิเลส ต้องให้มที ง้ั สองทางซิ ไม่ไดแ้ ผเ่ มตตาจิตเพือ่ ผอู้ ื่นผู้ใดเลย
นพี่ วกเทวดาทงั้ หลายเกดิ ความเดอื ดรอ้ น ขดั ขวางตา่ งๆ เวลาพวกเธอทั้งหลายใจดำ�
น้ำ� ข่นุ ไปไม่แผ่เมตตาจติ เลย เทวดากก็ ล่นั แกลง้ เอาบา้ งอะไรบ้าง ไป กลับไปอีก ไป
ภาวนา ให้แผเ่ มตตาใหท้ ่ัวถงึ กันหมด ทนี่ ่นั เป็นทเ่ี พาะอรรถเพาะธรรมจรงิ ๆ”
และแล้วกลับมาคราวนี้เย็นไปหมดเลย ต่างองค์ต่างแผ่เมตตาจิต พวกเทพ
ทงั้ หลายตา่ งกม็ คี วามสขุ ความสบายรม่ เยน็ เปน็ สขุ เปน็ อยา่ งนนั้ นะ เมตตาจติ จงึ เปน็ ของ
สำ� คญั มากทเี ดยี ว แผเ่ มตตาจติ พวกเทพทงั้ หลายกไ็ ดร้ บั ความรม่ เยน็ เปน็ สขุ ทนี เ้ี ลย
อยเู่ ปน็ สขุ ไปเลย สถานทน่ี นั่ เลยกลายเปน็ สถานทเี่ พาะอรรถเพาะธรรมไปเลยทเี ดยี ว
นั่นกเ็ ป็นอย่างนั้นแหละเรอื่ งราว”

244

หลวงป่พู ระมหาโส กสสฺ โป

หลวงปพู่ ระมหาโส กสสฺ โป วดั ปา่ ครี วี นั (วดั ปา่ คำ� แคนเหนอื ) บา้ นคำ� แคนเหนอื
ตำ� บลคำ� แคน อำ� เภอมญั จาครี ี จงั หวดั ขอนแกน่ ซงึ่ เปน็ พระเถระผทู้ รงคณุ ธรรม และ
ไดเ้ คยปฏบิ ตั ธิ รรมร่วมกบั หลวงปผู่ าง ไดก้ ลา่ วถงึ หลวงปผู่ างไว้วา่

“หลวงปู่ผาง ท่านมีคณุ ธรรมที่โดดเดน่ โผงผางเหมือนกบั ช่อื ทา่ น ทา่ นช่อื ผาง
คุณธรรมของท่านก็ผางเข้าจับจิตจับใจของพุทธศาสนิกชนท่ีได้มีโอกาสเข้ากราบ
นมัสการท่าน

ทา่ นเปน็ พระพดู นอ้ ยแตป่ ฏบิ ตั มิ าก สงิ่ ใดๆ กต็ าม ถา้ ทา่ นไดต้ ง้ั สจั จะวา่ จะทำ� อะไร
แลว้ ทา่ นจะตอ้ งทำ� ไดจ้ รงิ ๆ ถงึ แมน้ สง่ิ นน้ั ๆ จะยากลำ� บากสกั เพยี งใดกต็ าม กไ็ ดพ้ ยายาม
ท�ำส�ำเรจ็ จนได้

สัจจะบารมี คือคุณธรรมอันเลศิ ทท่ี า่ นหลวงปผู่ างถอื ปฏบิ ัติ และเป็นปฏปิ ทาท่ี
ควรเอาเปน็ แบบอยา่ ง”

245

หลวงพ่อหมื่น มหาปญโฺ 

ในเรอ่ื งการเขา้ พรรษา หลวงปผู่ าง นอกเหนอื จากการทที่ า่ นปฏบิ ตั ติ ามพระวนิ ยั
ดว้ ยดแี ลว้ ทา่ นยงั มแี บบอยา่ งในการเขา้ พรรษาของทา่ นอกี ลกั ษณะหนง่ึ ซง่ึ ควรนำ� มา
เป็นแนวในการปฏิบัติ

ในเร่อื งนี้ ทา่ นอาจารย์ พระครูไพศาลปญั ญาคณุ (หมื่น มหาปญฺโ) วดั ปา่
ศรีมญั จา บ้านหนองไมต้ าย ต�ำบลนาขา่ อำ� เภอมัญจาคีรี จงั หวดั ขอนแก่น ซง่ึ ก็เป็น
ลูกศษิ ย์ของหลวงปรู่ ูปหนึง่ ได้เมตตาเล่าถา่ ยทอดไวว้ ่า

“การเขา้ พรรษา ก็คือการกำ� หนดต้งั ใจพกั อยทู่ ใี่ ดท่ีหนง่ึ ตามพุทธบัญญัติ วา่ ใน
๓ เดอื นจะไม่ไปค้างแรมที่อืน่ ถา้ ไปโดยพระวินยั ไมก่ ำ� หนดไวก้ ็ขาดพรรษา หรอื การ
ออกนอกเขตท่ีจำ� พรรษา กต็ ้องรอใหส้ ว่างกอ่ น คำ� ว่า สว่าง นนั้ กค็ อื ในตอนเชา้ ตี ๕
กวา่ ๆ สามารถมองเหน็ ลายมอื ตวั เองโดยไมต่ อ้ งใชไ้ ฟ หรอื มองเหน็ ใบตองวา่ แกห่ รอื
ออ่ นโดยธรรมชาติ นน้ั แหละจงึ สามารถออกนอกวดั เชน่ ไปบณิ ฑบาต หรอื ทำ� กจิ ธรุ ะ
อืน่ ใดได้

สว่ นการเขา้ พรรษาแบบหลวงปู่ นอกเหนอื จากปฏบิ ตั ติ ามพระวนิ ยั ตามปกตแิ ลว้
ทา่ นยงั กำ� หนดของทา่ นคอื ตกกลางคนื ถา้ ไมส่ วา่ ง ทา่ นจะไมส่ ง่ จติ ออกนอกวดั โดย
เดด็ ขาด แมส้ วา่ งแลว้ หากมเี หตไุ ดค้ ดิ หรอื พจิ ารณาในเรอ่ื งนอกวดั กม็ สี ตกิ ำ� หนดรคู้ ณุ
รโู้ ทษ ประโยชน์ มใิ ชป่ ระโยชน์ หรอื พจิ ารณาในสงิ่ นน้ั ๆ ตามเหตผุ ล แลว้ กก็ ำ� หนดจติ
ภายในวดั ในตนโดยเรว็ นนั่ แหละจงึ จะไดอ้ านสิ งสพ์ รรษาทงั้ ภายนอกและภายในอยา่ ง
แทจ้ ริง”

246

“...ใหพ้ ากันพายเฮอื ข่วมทะเลหลวงให้ม่มฝ่งั
อยา่ สิกลับต่าวปิน้ นำ� พัว่ หมากแหน่งดง...”
(ใหพ้ ากันพายเรอื ขา้ มทะเลหลวง “วฏั สงสาร”

ใหพ้ น้ ถงึ ฝงั่ คอื “พระนพิ พาน”
อยา่ กลับมาเวียนว่ายตายเกดิ ในโลกแหง่ กองทุกข์นี้อกี )

หลวงปู่ผาง จิตตฺ คตุ ฺโต

247

ปกี ารจ�ำพรรษาของ

หลวงปู่ผาง จิตตฺ คุตโฺ ต

พรรษาท่ี ๑ พ.ศ. ๒๔๙๑
จำ� พรรษาท่ี วดั ป่าศลิ าเลข อำ� เภอเขอื่ งใน จงั หวัดอุบลราชธานี

พรรษาที่ ๒ พ.ศ. ๒๔๙๒
จำ� พรรษาที่ วดั ปา่ บลั ลงั กศ์ ลิ าทพิ ย์
ต�ำบลบา้ นแทน่ อ�ำเภอชนบท จังหวัดขอนแกน่
พรรษาที่ ๓ - ๒๐ พ.ศ. ๒๔๙๓ - ๒๕๑๐
จ�ำพรรษาท่ี วัดดูน หรือ วัดอุดมคงคาครี ีเขต
ตำ� บลนางาม อำ� เภอมัญจาครี ี จงั หวดั ขอนแกน่

พรรษาท่ี ๒๑ พ.ศ. ๒๕๑๑
จำ� พรรษาที่ วดั ปา่ ธรรมวิเวก อำ� เภอชนบท จงั หวัดขอนแก่น

248

พรรษาท่ี ๒๒ พ.ศ. ๒๕๑๒
จำ� พรรษาท่ี วัดปา่ พัฒนาครี ี ต�ำบลนางาม อำ� เภอมญั จาครี ี จังหวดั ขอนแกน่

พรรษาท่ี ๒๓ พ.ศ. ๒๕๑๓
จำ� พรรษาที่ ถ้ำ� น�้ำหนาว บา้ นห้วยลาด ต�ำบลหลักดา่ น

อำ� เภอน้ำ� หนาว จงั หวดั เพชรบูรณ์
พรรษาท่ี ๒๔ - ๓๔ พ.ศ. ๒๕๑๔ - ๒๕๒๔
จำ� พรรษาที่ วัดดนู หรือ วัดอุดมคงคาคีรีเขต
ตำ� บลนางาม อ�ำเภอมัญจาคีรี จังหวัดขอนแกน่
ในชวี ติ สมณเพศทห่ี ลวงปบู่ วชมา ๓๔ พรรษานี้ ไม่นบั รวมกบั ท่ีบวช ๒ ครั้งก่อน
ท่านจำ� พรรษาที่ วัดดนู หรอื วัดอดุ มคงคาคีรเี ขต ๒๙ พรรษา

249

บทเสริมประวัตพิ ระหลวงป่ผู าง จิตฺตคตุ โฺ ต

อดตี เจา้ อาวาสวัดอดุ มคงคาคีรเี ขต อ.มญั จาครี ี จ.ขอนแกน่
โดย พระเทพบณั ฑิต

รองเจา้ คณะภาค ๙ (ธ) วดั ศรจี นั ทร์ จงั หวดั ขอนแก่น

ในงานพระราชทานเพลงิ ศพ พระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต ณ เมรวุ ดั อดุ มคงคา-
ครี เี ขต อำ� เภอมญั จาครี ี จงั หวดั ขอนแกน่ ซงึ่ คณะกรรมการจดั งานไดก้ ำ� หนดไวใ้ นวนั ท่ี
๒๔ มีนาคม ๒๕๒๘ และจะมกี ารพิมพห์ นังสือไวเ้ ปน็ อนสุ รณใ์ นงานดว้ ย ในฐานะ
ท่ีขา้ พเจ้าเคยด�ำรงตำ� แหนง่ เจ้าคณะจงั หวดั ขอนแก่น (ธ) มาเปน็ เวลานานพอสมควร
และไดท้ ราบเรอ่ื งราวท่ีเกยี่ วขอ้ งกบั พระหลวงปผู่ าง จิตฺตคตุ โฺ ต มาบา้ ง จงึ ขอปรารภ
เร่อื งโดยสังเขป

พระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต เปน็ ชาวจงั หวดั อบุ ลราชธานี เกดิ ทบี่ า้ นกดุ กะเสยี น
ตำ� บลเขอื่ งใน อำ� เภอเขอ่ื งใน จงั หวดั อบุ ลราชธานี เมอ่ื วนั ท่ี ๕ สงิ หาคม พ.ศ. ๒๔๔๕
ปีขาล วันองั คาร เดอื น ๙

เม่อื อายุครบ ๒๐ ปบี ริบูรณ์ ได้อุปสมบทเปน็ พระภิกษใุ นพระพทุ ธศาสนาตาม
ประเพณลี กู ผชู้ ายชาวไทย ศกึ ษาพระธรรมวนิ ยั มคี วามรพู้ อสมควร ตอ่ มาจงึ ไดล้ าสกิ ขา
จากสมณเพศ และไดม้ คี รอบครวั ตามประเพณอี ยหู่ ลายปแี ตไ่ มม่ ลี กู ตอ่ มาเมอ่ื อายไุ ด้
๔๓ ปี จึงได้ชวนกันกับภรรยาออกบวช ภรรยาได้บวชเป็นแม่ชี ส่วนตัวเองบวชเปน็
พระภกิ ษอุ กี เปน็ ครงั้ ที่ ๒ ในคณะมหานกิ าย แตไ่ ดเ้ ขา้ ศกึ ษาอบรมพระกรรมฐานอยใู่ น

250

สำ� นักวัดป่าวารนิ ชำ� ราบ อ�ำเภอวารินช�ำราบ จงั หวัดอุบลราชธานี กับพระอาจารยส์ ิงห์
ขนตฺ ยาคโม (เจา้ คณุ พระญาณวศิ ษิ ฏ)์ และ ทา่ นพระมหาออ่ น เจา้ คณะอำ� เภอเขอ่ื งใน
(ธ) เปน็ พระอปุ ชั ฌาย์ อบรมกรรมฐานอยใู่ นสำ� นกั ทา่ นพระอาจารยส์ งิ ห์ ขนตฺ ยาคโม
พอสมควรแลว้ ตอ่ มาจึงได้ออกธดุ งคป์ ฏบิ ตั ิกรรมฐาน ไปวเิ วกโดยล�ำพงั และได้เข้า
อบรมอยกู่ บั ทา่ นพระอาจารยม์ นั่ ภรู ทิ ตโฺ ต ทวี่ ดั ปา่ บา้ นนามน อยพู่ อสมควรแลว้ แตน่ นั้
ก็ท่องเท่ียววิเวกไปแต่ผู้เดียวในป่าเขาจังหวัดเพชรบูรณ์ เป็นถ่ินทุรกันดารเป็นเวลา
หลายปี

ต่อมาไดม้ าอยูว่ ดั ป่าบัลลงั กศ์ ิลาทิพย์ ต�ำบลบา้ นแทน่ อำ� เภอชนบท จงั หวัด
ขอนแกน่ ซง่ึ เปน็ บา้ นของขา้ พเจา้ ผเู้ ขยี นเรอ่ื งนเี้ อง ขา้ พเจา้ เกดิ ปเี ดยี วกนั กบั ทา่ น คอื
พ.ศ. ๒๔๔๕ ในฐานะเปน็ สหชาตเิ กดิ ปเี ดยี วกนั จงึ ถอื วา่ เปน็ สหายกนั รว่ มกนั ทำ� งาน
เพือ่ พระพทุ ธศาสนาดว้ ยกนั จนกวา่ ชวี ิตจะหาไม่

พระหลวงปู่ผาง จิตฺตคุตฺโต จ�ำพรรษาอยู่วัดป่าบัลลังก์ศิลาทิพย์ บ้านแท่น
๑ พรรษา ปตี อ่ มา พ.ศ. ๒๔๙๒ ชาวบา้ นแทน่ ซง่ึ เปน็ ญาตลิ กู หลานของขา้ พเจา้ จงึ ได้
พาท่าน พระหลวงป่ผู าง จติ ตฺ คุตฺโต ไปอยู่ที่ภผู าแดง อำ� เภอมัญจาครี ี ชาวบา้ นเรยี ก
สถานทน่ี น้ั วา่ “ดนู ” มนี ำ้� ไหลออกมาจากภเู ขาตลอดปี และชาวบา้ นแถบนนั้ ถอื วา่ เปน็
สิง่ ศกั ด์ิสทิ ธิ์ ไม่มีพระรูปใดเข้าไปอยูไ่ ด้

พระหลวงปผู่ าง อยจู่ ำ� พรรษา ณ สถานทนี่ นั้ หลายปี เพอ่ื ปฏบิ ตั เิ จรญิ พระกรรมฐาน
แบบสายหลวงปู่มั่น ภรู ิทตฺโต ตอ่ มาสถานทีน่ ัน้ จึงได้เป็นวัดข้นึ ชือ่ วัดว่า “วดั อดุ ม-
คงคาครี เี ขต” ในเวลาไปอยู่แรกๆ ไม่ค่อยจะมีใครรู้จัก พระหลวงปู่ผาง จติ ตคฺ ตุ ฺโต
มากนัก มีแตช่ าวบ้านตำ� บลบา้ นโคก และตำ� บลนางามเทา่ น้ันท่รี จู้ ักท่าน

ในปี พ.ศ. ๒๕๐๗ พนั เอกปน่ิ มทุ กุ นั ต์ อธบิ ดกี รมการศาสนา ไดข้ อรอ้ งใหข้ า้ พเจา้
สง่ พระกรรมฐานออกปฏบิ ตั งิ านในถน่ิ ทรุ กนั ดาร ขา้ พเจา้ ในฐานะเปน็ หวั หนา้ พระธรรมทตู
ประจำ� จงั หวดั ขอนแกน่ จงึ ไดส้ ง่ พระธรรมทตู ไปจงั หวดั หนองคาย จงั หวดั นครราชสมี า
จงั หวดั ศรสี ะเกษ และจงั หวดั สรุ นิ ทร์ จงั หวดั ละหนง่ึ ชดุ เพอื่ อบรมศลี ธรรมแกป่ ระชาชน

251

คนไทยในถน่ิ ทรุ กันดารให้ยึดมน่ั อยู่ในสถาบันทงั้ ๓ คอื ชาติ ศาสนา และ พระ-
มหากษัตริย์

ครน้ั ปี พ.ศ. ๒๕๐๘ ใหป้ ฏบิ ตั อิ ยภู่ ายในจงั หวดั ของตน ขา้ พเจา้ จงึ จดั สง่ พระธรรมทตู
คณะหนึ่ง มพี ระครศู รธี รรมาลงั การ เจ้าคณะอำ� เภอเมอื งขอนแก่น (ธ) เปน็ หัวหนา้
ออกไปอบรมประชาชนที่อ�ำเภอหนองสองห้อง จังหวัดขอนแก่น ซึ่งถือว่าเป็นถ่ิน
ทรุ กันดาร ได้ผลดตี ามสมควร

ต่อมาในปี พ.ศ. ๒๕๐๙ กรมการศาสนาได้รายงานพระธรรมทูตถวายแด่
มหาเถรสมาคม ทางมหาเถรสมาคมจงึ ไดต้ งั้ แมก่ องงานพระธรรมทตู ขน้ึ คอื ไดแ้ ตง่ ตงั้
สมเดจ็ พระวนั รตั วดั พระเชตพุ นวมิ ลมงั คลาราม เปน็ แมก่ อง สมเดจ็ พระมหาวรี วงศ์ วดั
พระศรมี หาธาตุ บางเขน เปน็ รองแมก่ องรปู ทหี่ นงึ่ สมเดจ็ พระธรี ญาณมนุ ี วดั จกั รวรรด-ิ
ราชาวาส เปน็ รองแมก่ องรปู ทสี่ อง ไดเ้ รมิ่ ประชมุ ปฐมนเิ ทศ ทวี่ ดั พระศรรี ตั นศาสดาราม
แบ่งงานพระธรรมทูตออกเป็น ๙ สาย แต่ละสายกม็ ีหวั หน้าสายรับผดิ ชอบ

สายทขี่ า้ พเจา้ รว่ มปฏบิ ตั ิ คอื สายท่ี ๕ มอี ยู่ ๘ จงั หวดั คอื ภาค ๘ มอี ยู่ ๔ จงั หวดั
ภาค ๙ มอี ยู่ ๔ จงั หวดั ขา้ พเจา้ เปน็ หวั หนา้ พระธรรมทตู จงั หวดั ขอนแกน่ ซง่ึ สงั กดั อยู่
ในภาค ๙ เมอื่ กลบั จากการประชมุ ปฐมนเิ ทศทวี่ ดั พระศรรี ตั นศาสดารามแลว้ ไดร้ ว่ มกนั
กบั เจา้ คณะจงั หวดั ขอนแกน่ ฝา่ ยมหานกิ าย คดั เลอื กพระธรรมทตู แตล่ ะนกิ ายประชมุ กนั
ใหอ้ อกปฏบิ ตั งิ านภายในจงั หวดั ขอนแกน่ ส่วนข้าพเจา้ ได้ตัง้ งานพระธรรมทตู หนว่ ย
พเิ ศษขนึ้ หนงึ่ หนว่ ย ขา้ พเจา้ ใหพ้ ระครโู อภาสสมณกจิ เปน็ หวั หนา้ หนว่ ย ตงั้ สำ� นกั งานขนึ้
ทวี่ ัดป่าธรรมวเิ วก อ�ำเภอชนบท ใหป้ ฏิบัติงานอยู่ ๒ อ�ำเภอคือ อำ� เภอชนบท อ�ำเภอ
มัญจาครี ี ขา้ พเจา้ ได้วางหลกั การใหป้ ฏบิ ตั ิ ๗ ข้อคอื

๑. ช่วยพฒั นาหมู่บ้าน
๒. ช่วยพัฒนาถนนหนทาง
๓. ชว่ ยพัฒนาโรงเรียนประชาบาล
๔.​ช่วยพัฒนาแหลง่ น�ำ้

252

๕. ช่วยอนุรักษ์ธรรมชาติ
๖. ชว่ ยรักษาสาธารณสมบัติ
๗. อบรมศลี ธรรมแกป่ ระชาชน

เปน็ โครงการ ๕ ปี เรม่ิ ปฏบิ ตั งิ านในปี พ.ศ. ๒๕๐๙ - พ.ศ. ๒๕๑๓ คณะธรรมทตู
หนว่ ยพเิ ศษนไี้ ดเ้ รมิ่ ปฏบิ ตั งิ านรว่ มกนั กบั คณะกรรมการอำ� เภอทง้ั สองอำ� เภอ ทางอำ� เภอ
ชนบทไดเ้ รมิ่ ทำ� ถนนจากอำ� เภอชนบทไปบา้ นแวงใหญ่ (ปจั จบุ นั เปน็ อ�ำเภอแวงใหญ่)
และบ้านดอนฉิม

ทางอำ� เภอมญั จาครี ี ดว้ ยการนำ� ของพระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต จากชอ่ งสามหมอ
อำ� เภอแกง้ ครอ้ จงั หวดั ชยั ภมู ิ มาอำ� เภอมญั จาครี ี แยกเขา้ บา้ นนาแพงบา้ ง บา้ นแกง้ ครอ้ นอ้ ย
บา้ ง เขา้ ไปวดั พระหลวงปผู่ าง ในขณะทำ� ถนน บางแหง่ ตอ้ งทำ� ทอ่ หวั หนา้ หนว่ ยจงึ ขอรอ้ ง
ไปทาง กรป.กลาง กรุงเทพฯ ใหช้ า่ งมาช่วยท�ำท่อถนนให้

พนั เอกเฉลมิ คำ� รพวงศ์ รองเจา้ กรมขนสง่ ทหารบก ไดส้ ง่ นายทหารมาชว่ ยทำ� ทอ่
ถนน รอ้ ยเอกเกษม ฐติ าภรณ์ หวั หนา้ ชดุ ปฏบิ ตั กิ าร ไดเ้ หน็ พระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต
เกดิ ความเลอื่ มใส จงึ ไดเ้ รยี นไปใหพ้ นั เอกเฉลมิ ทราบ และพนั เอกเฉลมิ จงึ ไดม้ าดดู ว้ ย
ตาตนเอง ไดม้ าเหน็ หลวงปผู่ างกเ็ กดิ ความเลอื่ มใส ขออนญุ าตทำ� เหรยี ญรปู หลวงปผู่ าง
จิตฺตคุตโฺ ต เพ่ือแจกแกท่ หารที่ไปสงครามประเทศเวียดนาม

ตอ่ แตน่ นั้ มา พระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต ประชาชนทง้ั หลายกเ็ รมิ่ รจู้ กั และเลอื่ มใส
ศรทั ธาตลอดมา จนถึงแกม่ รณภาพ

การชว่ ยพฒั นาถนนตามโครงการ ๕ ปี ไดถ้ นนยาว ๘๓ กโิ ลเมตร โดยไมต่ อ้ ง
เสยี เงนิ คา่ ท่ีดินเลย ถ้ารัฐบาลทำ� จะต้องเสียเงนิ คา่ ทดแทนท่ดี นิ ของราษฎรหลายสบิ
ล้านบาท

พระหลวงปผู่ าง เปน็ พระทป่ี ฏบิ ตั ดิ รี ปู หนง่ึ ในคณะพระกรรมฐานสายหลวงปมู่ นั่
ผู้ใดไดก้ ราบไหวน้ บั วา่ เปน็ โชคดขี องผนู้ น้ั

253

พระหลวงปผู่ าง เมอ่ื ไดร้ ว่ มปฏบิ ตั งิ านพระธรรมทตู หนว่ ยพเิ ศษตามโครงการ ๕ ปี
แล้ว จงึ ขออนุญาตลาไปจ�ำพรรษาที่ถ�ำ้ น�้ำหนาว จังหวัดเพชรบรู ณ์ ขา้ พเจา้ ก็อนุญาต
ใหไ้ ปตามความประสงค์ จำ� พรรษาทถี่ ำ้� นำ้� หนาวหนง่ึ พรรษา ออกพรรษาแลว้ จงึ ไดก้ ลบั
มาอยทู่ ีว่ ดั อุดมคงคาครี เี ขตตามเดิม

ตอ่ มาไดอ้ าพาธเกยี่ วกบั โรคกระเพาะพกิ าร นายแพทยไ์ ดท้ ำ� การรกั ษาเปน็ อยา่ งดี
เมอ่ื วนั ท่ี ๑๙ มนี าคม ๒๕๒๕ ขา้ พเจา้ กบั พรรคพวกไดพ้ ากนั ไปเยย่ี ม มอี าการหนกั มาก
คาดวา่ คงจะอยไู่ ปไมเ่ กนิ ๑๐ วนั ขา้ พเจา้ จงึ สงั่ พระเณรในวดั ไว้ หา้ มไมใ่ หเ้ คลอ่ื นยา้ ย
ทา่ นไปทไ่ี หนอีกเปน็ อันขาด

ในวนั นน้ั พระหลวงปผู่ างไดพ้ ดู กบั ขา้ พเจา้ วา่ “ใหช้ ว่ ยไลผ่ ปี า่ ใหห้ นอ่ ย” ขา้ พเจา้
เรียกผีปา่ พวกนี้ว่าญาตพิ ระเจ้าพมิ พสิ าร ขา้ พเจา้ รบั ปากวา่ จะชว่ ยไลใ่ ห้ สนทนากนั
พอสมควรแล้ว ข้าพเจ้าก็ลากลับวัดศรจี ันทร์

ครนั้ วันท่ี ๒๔ มนี าคม ๒๕๒๕ ก็ถงึ แกม่ รณภาพดว้ ยอาการสงบ สิรริ วมอายุ
ทา่ นได้ ๘๐ ปี (๓๔ พรรษา) เรอื่ งราวของ พระหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต เลา่ มาโดยสงั เขป
ขอยุตเิ พียงเท่านี้

254

บ�ำเพ็ญสาธารณประโยชน์

หลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต นอกเหนอื จากทา่ นจะขวนขวายปฏบิ ตั ธิ รรมมงุ่ มรรคผล
นพิ พานแลว้ ทา่ นยงั ไดส้ งเคราะหอ์ นเุ คราะห์ และสรา้ งสง่ิ สาธารณประโยชนเ์ พอื่ ประโยชน์
แกก่ ารพระศาสนา การศกึ ษา การพยาบาล และอนื่ ๆ อกี หลายประการดว้ ยกัน เช่น

๑. เปน็ ประธานอำ� นวยการสรา้ งโรงเรยี นอดุ มคงคาครี เี ขต ตงั้ อยทู่ บ่ี า้ นโสกใหญ่
กงิ่ อ�ำเภอโคกโพธิช์ ยั จงั หวัดขอนแก่น เมอื่ ปี พ.ศ. ๒๔๙๗

๒. จดั หาทสี่ ำ� หรบั สรา้ ง “โรงเรยี นมธั ยมจติ ตฺ คตุ โฺ ต” เพอื่ จดั ตง้ั เปน็ โรงเรยี นระดบั
มธั ยมศึกษาประจำ� ตำ� บล จ�ำนวน ๓๕ ไร่ มูลคา่ ๒๐,๐๐๐ บาท (สองหมน่ื บาทถว้ น)
ปจั จบุ นั สถานทด่ี งั กลา่ วนเี้ ปน็ ทตี่ งั้ ของโรงเรยี นจติ ตฺ คตุ โฺ ตนสุ รณ์ โรงเรยี นระดบั ประถม
ศกึ ษา ตง้ั แตป่ ี พ.ศ. ๒๕๔๑ ตงั้ อยทู่ บี่ า้ นดอนแกน่ เฒา่ ตำ� บลนางาม อำ� เภอมญั จาครี ี
จังหวดั ขอนแก่น

๓. เปน็ ประธานอำ� นวยการสรา้ งอโุ บสถวดั ดงเคง็ อำ� เภอประทาย จงั หวดั นครราชสมี า
มลู คา่ ๑,๐๐๐,๐๐๐ บาท (หน่ึงล้านบาทถว้ น)

๔. สมทบทุนสร้างอุโบสถวดั ศรีแก้งคร้อ อ�ำเภอแกง้ คร้อ จงั หวดั ชยั ภูมิ มูลค่า
๓๐๐,๐๐๐ บาท (สามแสนบาทถ้วน)

๕. สมทบทนุ สร้างอโุ บสถ วดั บา้ นเขวา ต�ำบลกดุ เคา้ อำ� เภอมญั จาคีรี จังหวัด
ขอนแก่น มลู คา่ หลายหมนื่ บาท

255

๖. เป็นประธานอำ� นวยการสร้างอโุ บสถวดั กุดกะเสียน ต�ำบลเขือ่ งใน อ�ำเภอ
เขอ่ื งใน จังหวัดอบุ ลราชธานี ประมาณ ๕๐๐,๐๐๐ บาท (ห้าแสนบาทถ้วน)

๗. สมทบทนุ สรา้ งศาลาการเปรยี ญวดั บา้ นนาจาน อำ� เภอบา้ นแทน่ จงั หวดั ชยั ภมู ิ
ประมาณ ๓๐,๐๐๐ บาท (สามหมน่ื บาทถ้วน)

๘. เปน็ ประธานอำ� นวยการสรา้ งอโุ บสถ เมรคุ วู่ ดั ศรี ษะละเลงิ อำ� เภอเมอื ง จงั หวดั
นครราชสีมา ประมาณ ๕๐๐,๐๐๐ บาท (ห้าแสนบาทถ้วน)

๙. เป็นประธานอำ� นวยการสร้างอโุ บสถวัดป่าธรรมวิเวก อ�ำเภอชนบท จังหวัด
ขอนแกน่ มลู ค่าหลายแสนบาท

๑๐. มอบเงนิ ให้โรงพยาบาลมญั จาครี ี ในวันท่ี ๘ กมุ ภาพันธ์ ๒๕๒๒ จ�ำนวน
๕๐,๐๐๐ บาท (หา้ หมื่นบาทถว้ น)

๑๑. ในปี พ.ศ. ๒๕๐๕ ทา่ นได้สรา้ งวดั ขนึ้ อีกแห่งหนงึ่ ที่ปา่ ดา้ นทิศตะวันตก-
เฉยี งใต้ บา้ นแจง้ ทบั ม้า เพือ่ เป็นทพี่ กั รองรบั พระภกิ ษุสามเณรทีพ่ กั จำ� พรรษาทีว่ ดั
อดุ มคงคาครี เี ขต แตท่ พ่ี กั ไมพ่ อเพยี ง ซงึ่ อยหู่ า่ งจากวดั อดุ มคงคาครี เี ขต ประมาณ ๔
กิโลเมตร

ท่านได้สรา้ งศาลาการเปรยี ญ ๑ หลัง กว้าง ๘ เมตร ยาว ๑๕ เมตร และสรา้ ง
ฝายก้นั น�ำ้ คอนกรตี กวา้ ง ๑.๕๐ เมตร ยาว ๒๕ เมตร สงู ๓ เมตร เพอื่ กักเก็บน�้ำ
ไว้ใช้อาบ ด่มื และสร้างกฏุ ิเพิม่ อกี ๖ หลงั รวมทง้ั เสนาสนะอื่นๆ อกี ดว้ ย

๑๒. สรา้ งอโุ บสถวดั ปา่ สวุ รรณไพโรจน์ อ.จตั รุ สั จ.ชยั ภมู ิ ๑ หลงั สนิ้ คา่ กอ่ สรา้ ง
ประมาณ ๓ ล้านบาท

๑๓. พ.ศ. ๒๕๐๕-๒๕๐๖ เนอ่ื งจากถนนจากวดั อดุ มคงคาครี เี ขต ไปถงึ ทางหลวง
สายอำ� เภอมัญจาครี -ี แก้งคร้อ เป็นถนนเสน้ เลก็ ๆ และแคบ ระยะทางประมาณ ๑๒
กโิ ลเมตร การคมนาคมไปมาไมส่ ะดวก หลวงปจู่ งึ ไดเ้ ปน็ ผนู้ ำ� ศรทั ธาญาตโิ ยมทกุ หมบู่ า้ น

256

ทถ่ี นนตดั ผา่ น ไดร้ ว่ มแรงรว่ มใจกนั พฒั นาและขยายถนนหนทางออกใหก้ วา้ งกวา่ เดมิ
โดยไมต่ อ้ งใชง้ บประมาณจากทางราชการแต่อย่างใด

๑๔. เปน็ ประธานอ�ำนวยการสรา้ งอโุ บสถวัดปา่ ศิลาเลข อำ� เภอเขอื่ งใน จังหวัด
อบุ ลราชธานี พ.ศ. ๒๕๑๙ มลู คา่ หลายแสนบาท

๑๕. ร่วมสร้างเจดีย์ศรีมหาโพธิ์ วัดพระธาตุหนองบัว อ�ำเภอเมือง จังหวัด
อุบลราชธานี

๑๖. เปน็ ประธานอำ� นวยการสรา้ ง “พระธาตุขามแก่นศโิ รดม” หนา้ ศาลากลาง
จงั หวดั ขอนแกน่ รวมกบั ศรทั ธาพอ่ คา้ ประชาชน ขา้ ราชการ เอกชนทกุ หมเู่ หลา่ เพอื่ ให้
เสร็จทนั รว่ มฉลองกรงุ รัตนโกสินทร์ ๒๐๐ ปี (ลงมอื สรา้ ง พ.ศ. ๒๕๒๓ เสร็จตน้ ปี
๒๕๒๕)

นอกจากนี้ท่านยังได้อนุเคราะห์สงเคราะห์ปัจจัยให้วัดท่ีขาดทุนทรัพย์หลายวัด
อกี เปน็ จำ� นวนมาก เพอื่ กอ่ สรา้ งเสนาสนะทางศาสนา และบรู ณปฏสิ งั ขรณส์ งิ่ กอ่ สรา้ งเดมิ
ใหค้ งอยู่ รวมทง้ั ทอดกฐนิ -ผา้ ปา่ และสมทบทนุ ปลี ะหลายหมนื่ บาท ตามความเหน็ ของ
คณะสงฆแ์ ละกรรมการวดั อกี ทง้ั จดั หาอปุ กรณก์ ารศกึ ษาและกฬี ามอบใหโ้ รงเรยี นตา่ งๆ
สนบั สนุนกิจกรรมลูกเสอื โดยมอบทนุ ทรพั ยใ์ ห้ส�ำหรบั การฝกึ อบรมลกู เสือชาวบ้าน
เปน็ ต้น นบั ว่าท่านเป็นพระผบู้ �ำเพญ็ สาธารณประโยชนท์ ีน่ า่ ศรทั ธารูปหนง่ึ โดยแท้

257

๒๔ มนี าคม ของทุกปี เปน็ วันครบรอบวนั คลา้ ยวนั มรณภาพของ
องคห์ ลวงปผู่ าง จติ ฺตคตุ ฺโต คณะศษิ ยานุศิษย์ได้พร้อมใจกนั รว่ มแสดง
ความกตญั ญกู ตเวที ร�ำลกึ ถงึ องค์หลวงปู่ โดยรว่ มกนั จัดงานท�ำบุญขึ้น
ทุกปี

ในปี พ.ศ. ๒๕๔๓ ทผี่ า่ นมา คณะศษิ ยานศุ ษิ ยท์ ง้ั บรรพชติ และคฤหสั ถ์
ได้ถือเอาวันคล้ายวันมรณภาพขององค์หลวงปู่เป็นมงคลฤกษ์ร่วม
ชว่ ยชาติ ในโครงการชว่ ยชาตขิ ององคห์ ลวงตามหาบวั าณสมปฺ นโฺ น ณ
วัดอดุ มคงคาครี ีเขต (ดูน) โดยเลอ่ื นมาเป็นวนั ที่ ๒๓ เมษายน ๒๕๔๓
และไดท้ ลู เชญิ ศาสตราจารย์ ดร.สมเดจ็ พระเจา้ ลกู เธอ เจา้ ฟา้ จฬุ าภรณ-
วลัยลักษณ์ฯ ทรงเสด็จมาเป็นองค์ประธานในพิธี โดยมีองค์หลวงตา
มหาบวั าณสมปฺ นโฺ น เปน็ องคแ์ สดงธรรมเทศนา และรบั ผา้ ปา่ ชว่ ยชาติ
จากศษิ ยานศุ ษิ ยข์ ององคห์ ลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต และพทุ ธศาสนกิ ชนทว่ั ไป
นับว่าเป็นเหตุการณ์ส�ำคัญอีกคร้ังหน่ึงท่ีบรรดาศิษยานุศิษย์ขององค์
หลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต ปลม้ื ปตี ยิ นิ ดเี ปน็ อยา่ งยง่ิ และยากทจี่ ะลมื เลอื นฯ

องคธ์ รรมธาตอุ มุ้ ชาตไิ ทย

พระาณสมปฺ นฺโน หลวงตามหาบัว

259

ต้องขออภัยนะ วนั นหี้ ลวงตาบัวกําลังจะพูดให้พีน่ ้องทั้งหลายฟงั ฟังเปน็ ภาษา
ธรรมะ เปน็ ภาษาปา่ ไมใ่ ชภ่ าษาตลาดทยี่ อ้ มแฝงกนั ไพเราะเพราะพรงิ้ หยดยอ้ ย หลวงตา
นีเ้ กิดมาจากในปา่ ไม่คอ่ ยมีภาษาสาํ นวนอย่างนน้ั นะ มีแต่ภาษาแบบตรงไปตรงมา
เปน็ ภาษาธรรมพอดกี นั เลย แลว้ วนั นเี้ ปน็ วนั อนั ยง่ิ ใหญข่ องพน่ี อ้ งทงั้ หลายเรา นบั แต่
จงั หวดั ขอนแกน่ เข้ามาเลยละ่ จนกระทั่งถงึ วัดหลวงปูผ่ างซึ่งท่านปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ
เป็นท่ีปรากฏชื่อลือนามมานาน ท่านองค์นี้เป็นผู้สําคัญองค์หน่ึงในทางภาคปฏิบัติ
เพราะฉะนั้น ท่านจึงมลี ูกศษิ ย์ลูกหามากมาย

วันน้ีเราทํามหากุศลช่วยชาติบ้านเมืองของเราโดยถือท่านเป็นประธาน ถึงท่าน
มรณะไปแลว้ ก็ตาม ธรรมะไมม่ วี ยั ไม่มเี กดิ ไม่มีตาย เป็นธรรมล้วนๆ ตลอดมา
หลวงพ่อผางก็เข้าถึงธรรมประเภทนั้น เหมือนกัน “เป็นธรรมธาตุ” ไม่มีคําว่าเกิด
วา่ ตาย ไมม่ คี าํ วา่ อดตี อนาคต เหมอื นโลกสมมตุ ทิ ง้ั หลายถอื กนั นอ่ี ยา่ งพระพทุ ธเจา้
ของเรากด็ ี พระสาวกทง้ั หลายกด็ นี น้ั ปรนิ พิ พานไปแลว้ บางคนกจ็ ะคดิ วา่ ทา่ นไปแลว้
หายเงยี บ หายเงยี บไปเลย นเี้ ปน็ เพยี งสงั ขารรา่ งกายซง่ึ เปน็ เหมอื นกบั โลกสมมตุ ทิ ว่ั ๆ ไป
มกี ารแปรสภาพแลว้ สลายไปเปน็ ธรรมดา แตธ่ รรมธาตขุ องพระพทุ ธเจา้ ของพระอรหนั ต์
ทง้ั หลายนน้ั ไม่มปี ่าชา้ นนั้ แหละท่านวา่ ธรรมมีอยู่ๆ คือธรรมธาตุน้ันครอบโลกธาตุ

หลวงปู่ผางก็เป็นประธานของพ่ีน้องท้ังหลายแล้วเวลานี้ เราทําบุญทํากุศล
จงึ อย่าให้เสยี เกยี รตทิ ่านนะ เอาใหเ้ ตม็ เหน่ียวเรา เรามีเทา่ ไรวันนี้เอาให้เตม็ เหน่ยี ว
มี ๕ บาท เอามา ๑๐ บาทเลย ตดิ หนเี้ ขา ๕ บาท ไมเ่ ปน็ ไร กลบั ถงึ บา้ นจงึ ใชเ้ ขา มเี ทา่ ไร
เอามา ทองคาํ อยใู่ นตามคอตามแขนตามอะไรปลดออกมา เอามาเรอื่ ยๆ อยา่ ใหห้ ลวงตาบวั
ไปฉวยนะ ถา้ หลวงตาบวั ไปฉวยแลว้ มนั จะเสยี หนา้ พน่ี อ้ งทง้ั หลาย เพราะเราแตบ่ วชมา
ไมเ่ คยขโมยไมเ่ คยฉวยเอาของใคร นม้ี าเหน็ ลกู ศษิ ยล์ กู หาทองอรา่ มเหลอื งงามตาอยนู่ น้ั
ไมเ่ หน็ กระดกุ กระดกิ อะไรเลย ฉวยหมบั ๆ เอามาเลย จะวา่ หลวงตานด้ี อื้ ไมไ่ ดน้ ะ เขา้ ใจไหม
ตวั ตระหนถ่ี เ่ี หนยี วมนั ดอื้ ยง่ิ กวา่ หลวงตา เพราะฉะนนั้ จงึ กระตกุ ตวั ตระหนถ่ี เ่ี หนยี วบา้ ง
เข้าใจไหม (หัวเราะ)

260

นพี่ ดู อยา่ งนกี้ เ็ พอ่ื พน่ี อ้ งทง้ั หลาย ทหี่ ลวงตามาเยย่ี มพนี่ อ้ งชาวไทยเราวนั นี้ ไดเ้ อา
คาํ พดู นเี้ ปน็ การประสานเสยี งกนั ประสานความรสู้ กึ ทกุ ดา้ นทกุ ทางทพ่ี ดู ในเวลานน้ี ะ
วันนี้จงึ เอาให้เต็มเหนย่ี วนะ อย่าใหเ้ สยี ชอ่ื เสียเสยี งของชาตไิ ทยเรา คราวนี้ชาติไทย
ของเราจะยกขึ้นได้ด้วยอํานาจของศาสนานะ ทางบ้านเมืองก็เป็นอีกประเภทหน่ึง
เรยี กวา่ เปน็ แขนหนงึ่ ศาสนาเปน็ อกี แขนหนง่ึ ถา้ เรามี ๒ แขนดว้ ยกนั แลว้ ยกกนั ขน้ึ ได้
โดยไมย่ ากอะไรนกั ถา้ มเี พยี งแขนเดยี ว เชน่ นกั มวยขน้ึ ไปตอ่ ยแขนเดยี วน้ี สนู้ กั มวย
๒ แขนไมไ่ ดน้ ะ ถ้ามสี องแขนดว้ ยกันนัน้ พอฟัดพอเหวี่ยงกันไป เป็นธรรมดาละนี่
ไมผ่ ดิ แตกตา่ งอะไร อนั นท้ี างบา้ นเมอื ง ทางศาสนา กเ็ ปน็ ของคกู่ นั จงึ ขอใหด้ าํ เนนิ การ
งานเพอื่ ประสานเพือ่ ความแนน่ หนามน่ั คงแหง่ ชาติไทยของเราดว้ ยกนั วนั นพ้ี ูดเพยี ง
เทา่ นแ้ี หละ

พนี่ อ้ งทง้ั หลายไดท้ ราบวา่ หลวงตาบวั มาเยยี่ มพน่ี อ้ งทง้ั หลาย ไปทไ่ี หนกไ็ มท่ ว่ั ถงึ
เดนิ ไปไหนๆ กไ็ มท่ ว่ั ถงึ บางคนกเ็ อาผา้ มาปใู หห้ ลวงตาบวั เหยยี บๆ หลวงตาบวั กท็ าํ ทา่
ตลก เอา้ เอามาปไู วม้ ากๆ นะ ปไู วม้ ากๆ เขากป็ เู ปน็ แผน่ เปน็ แถวไปเลย ควา้ มารวมกนั ๆ
เสรจ็ แลว้ ปาเขา้ ปา่ เลย (หวั เราะ) นน่ั เหน็ ไหมมาเลน่ กบั หลวงตาไดเ้ หรอ เราวา่ งน้ั หลวงตาบวั
ไมว่ า่ แตเ่ ลน่ กบั คนธรรมดา คนเฒา่ คนแก่ เลน่ กบั เดก็ กไ็ ด้ ทาํ ไมจะเลน่ กบั คนทว่ั ๆ ไป
ไมไ่ ด้ ใครอยากใหผ้ ้าทง้ั หลาย ไดเ้ ขา้ ป่าทัง้ หมด พากนั โกยมาใหห้ ลวงตาบวั เหยยี บ
หลวงตาบัวจะฟาดเข้าป่าให้หมดเลยละ เพียงเท่านี้ล่ะนะ พอจบเรื่องเสียทีหน่ึง
เอาละ่ พอ

(ผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ขอนแกน่ มอบหมายใหร้ องผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ปฏบิ ตั ริ าชการ
แทนผวู้ า่ ราชการจงั หวดั ขอนแกน่ กลา่ วทลู ละอองพระบาท และอา่ นประวตั ยิ อ่ ของพระ
หลวงปู่ผาง จิตตฺ คตุ ฺโต พรอ้ มท้งั ประวัตวิ ดั อุดมคงคาครี เี ขต (ดนู )

ตอ่ มา ศาสตราจารย์ ดร.สมเด็จพระเจ้าลกู เธอ เจ้าฟ้าจฬุ าภรณวลัยลกั ษณฯ์
ไดก้ ลา่ วคาํ ถวายผ้าปา่ แด่ หลวงตามหาบัว าณสมปฺ นฺโน (พระธรรมวิสทุ ธิมงคล)
เพอื่ นาํ ไปช่วยชาติ โดยมีทองคํา เงนิ ดอลลาร์ หรือเงินสกุลตา่ งประเทศ และเงินบาท
หลวงตาฯ ท่านใหร้ บั ศลี ๕ พร้อมๆ กนั หลังจากน้ันท่านก็เรม่ิ แสดงธรรม)

261

วันนี้เป็นวันอุดมมหามงคลแก่พี่น้องชาวจังหวัดขอนแก่นเราเป็นอย่างมาก
ทเี ดยี ว ที่ ศาสตราจารย์ ดร.สมเดจ็ พระเจา้ ลกู เธอ เจา้ ฟา้ จฬุ าภรณวลยั ลกั ษณ์ อคั ร-
ราชกุมารี เสดจ็ มาโปรดเปน็ ประธานในงานการชว่ ยชาติ ซง่ึ ตรงกบั วนั มรณภาพของ
หลวงปผู่ างพอดี พน่ี อ้ งทงั้ หลายไดเ้ ขา้ กราบไหว้ ไดเ้ ฝา้ และกราบไหวท้ า่ น พรอ้ มทง้ั ได้
บรจิ าคทานเพอ่ื ชาตขิ องเรา หลงั จากนนั้ กจ็ ะไดร้ บั ฟงั โอวาทคาํ สงั่ สอนของพระพทุ ธเจา้
ซ่ึงเป็นองค์ศาสดาของพ่ีน้องชาวพุทธทั้งหลายเรา วันน้ีจึงจัดว่าเป็นอุดมมหามงคล
อย่างมากแก่พ่ีน้องชาวจังหวัดขอนแก่นหรือแถวใกล้เคียง ซ่ึงได้มารวมกันในวันน้ี
เกี่ยวกบั เรื่องการช่วยชาตบิ า้ นเมืองของเรา

ชาติ เปน็ ส่งิ สําคญั ย่งิ ในชวี ิตของสัตว์ ไม่ว่าสตั วป์ ระเภทใด เขารักชาตขิ องเขา
มนุษย์เราย่ิงเป็นสัตว์พิเศษกว่าสัตว์ทั้งหลายด้วยแล้ว ย่ิงมีความรักชาติเป็นสําคัญ
มนษุ ยม์ ที วั่ โลกมชี าตขิ อบเขตเปน็ ของตนทกุ คน พน่ี อ้ งชาวไทยเรากค็ อื เปน็ คนชาตไิ ทย
ทั่วหน้ากัน ได้อุตส่าห์พยายามสละเวล�่ำเวลาหน้าที่การงานด้วยความรักชาติของเรา
มาบริจาคเพ่ือการบําเพ็ญมหากุศลแก่ชาติของตนอย่างนี้ จึงนับว่าพ่ีน้องทั้งหลายได้
บาํ เพ็ญมหากศุ ลแก่ชาตไิ ทยของเรา เปน็ มหามงคลอยา่ งย่งิ การถวายทานเป็นวตั ถุท่ี
เขา้ ส่คู ลังหลวงของเรานั้น เรียกวา่ “มหาทาน” ผลบุญกศุ ลท่ีเกดิ ขนึ้ จากการบําเพญ็
ทานนัน้ เป็นมหากศุ ลอนั ยิง่ ใหญแ่ กพ่ ่ีน้องทง้ั หลายผู้บรจิ าค

เราจึงได้ประโยชน์อันใหญ่หลวงทั้งสองประเภทด้วยกัน คือได้ให้ทานเป็น
มหาทานแกช่ าตไิ ทยของเรา ๑ ไดม้ หากศุ ลอนั ยงิ่ ใหญเ่ ขา้ สจู่ ติ ใจของเราจากการถวาย
มหาทานน้ี ๑ นอกจากนนั้ ยงั จะไดย้ นิ ไดฟ้ งั โอวาทคาํ สง่ั สอนของพระพทุ ธเจา้ เพอ่ื เปน็
เครื่องช้ีแนวทางในการดําเนินชีวิตของเราและอ่ืนๆ ต่อไปเพื่อความถูกต้องดีงาม
การปฏิบัติตามศาสนธรรมที่ทรงส่ังสอนไว้แล้วโดยถูกต้องน้ี ย่อมเป็นสิริมงคลแก่
ผบู้ าํ เพญ็ อยา่ งนอ้ ยตวั ของเรากม็ คี วามอบอนุ่ ชนื่ ใจวา่ เรามพี ทุ ธศาสนาประจาํ ใจ มที าน
เป็นพ้ืนฐานสําคัญท่ีเป็นเครื่องเฉลี่ยเผื่อแผ่ซ่ึงกันและกัน เพราะโลกนี้เป็นโลกสัตว์
หมู่สัตว์ พวกอยู่ตัวเดียวคนเดียวไม่ได้ ต้องมีความเก่ียวโยงกันมากมายก่ายกอง
เม่ือเป็นเชน่ นั้นจงึ ตอ้ งมีธรรมเครอื่ งเสียสละตอ่ กนั คือทานเป็นสาํ คญั

262

พระพุทธเจ้าทรงชมเชยการให้ทานนี้มาต้ังแต่เร่ิมแรกท่ีพระองค์ทรงบําเพ็ญ
พระบารมเี พอ่ื ความเปน็ พระพทุ ธเจา้ ยกทานเปน็ รากฐานสาํ คญั ขน้ึ มา เปน็ พนื้ ฐานแหง่
การบาํ เพญ็ บารมธี รรมเปน็ ลาํ ดบั ลาํ ดามา จนครง้ั สดุ ทา้ ยทานของทา่ นแกก่ ลา้ สามารถ
สละไดท้ ง้ั พระโอรสทงั้ สองคอื กณั หา-ชาลี นอกจากนน้ั ยงั พระนางมทั รอี กี นเี่ ปน็ วาระ
สดุ ทา้ ย หลงั จากนน้ั มากไ็ ดอ้ บุ ตั ขิ น้ึ มาเปน็ สทิ ธตั ถราชกมุ าร ทรงบาํ เพญ็ พระโพธญิ าณ
เตม็ เปย่ี มในพระทยั แลว้ กเ็ สดจ็ ออกทรงผนวช ไดต้ รสั รเู้ ปน็ พระพทุ ธเจา้ ขนึ้ มา จงึ ทรง
ประกาศหลกั ของศาสนานเ้ี ปน็ สาํ คญั คอื ทานเปน็ อนั ดบั หนง่ึ คนเราไมม่ ที านไมม่ กี าร
เสยี สละ อยดู่ ว้ ยกนั ไมเ่ ปน็ ความสขุ มคี วามคบั แคบปดิ ตนั มคี วามระแวงแคลงใจซง่ึ กนั
และกนั ได้ ต่อเมอื่ มที านเปน็ เคร่อื งสมานซงึ่ กันและกันแลว้ ยอ่ มมีความสนิทตดิ ใจ
ตอ่ กนั โดยไมเ่ ลือกวา่ ชาติช้นั วรรณะใด ทานคอื การเสยี สละน้ี เปน็ ส่ิงที่เชอื่ มน�้ำใจให้
ถงึ กนั เพือ่ ความสนิท พ่งึ เปน็ พึง่ ตายกันได้ ทา่ นจึงสอนการให้ทานเปน็ สําคญั

อยา่ งพนี่ อ้ งทงั้ หลายมาบรจิ าคทานใหเ้ ปน็ การมหากศุ ลครงั้ น้ี กเ็ รยี กวา่ “ทาน” คอื
เป็นมหาทานเพ่ือชาติไทยของเรา หากชาติไทยของเราได้บกพร่องการเสียสละจาก
บรรดาพนี่ อ้ งทง้ั หลายซง่ึ เป็นเจ้าของแหง่ ชาตไิ ทยแลว้ ชาติไทยเราก็จะตัง้ อยู่ยืนนาน
ถาวรไม่ได้ ตอ้ งมีการเอนเอียงลม่ จมไปได้ เน่อื งจากความเฉยเมยของพนี่ อ้ งชาวไทย
ไมเ่ อาใจใส่ในหลักใหญค่ ือชาตขิ องตน นี่พีน่ ้องทง้ั หลายตา่ งทา่ นไม่วา่ ภาคใดๆ ต่าง
เสยี สละสมบัตเิ งนิ ทองข้าวของเพ่ือชาติไทยของเราน้ี จงึ แสดงถงึ ความรักชาติออกมา
เปน็ การเสยี สละ ผลแหง่ การเสยี สละกท็ าํ ใหช้ าตบิ า้ นเมอื งของเรามคี วามแนน่ หนามน่ั คง
ขึ้นโดยลาํ ดบั

น่ีธรรมของพระพุทธเจ้าทรงชมเชยเร่ืองการให้ทานการเสียสละเป็นอย่างมาก
ไมว่ า่ พระพทุ ธเจา้ พระองคใ์ ดตรสั รขู้ นึ้ มา เปน็ ยอดแหง่ ทานมาแลว้ ทงั้ นน้ั ทานจงึ เปน็
ยอดแหง่ ความเปน็ พระพทุ ธเจา้ ทง้ั หลาย ดงั มปี ระชาชนเกดิ ความสงสยั ทพี่ ระพทุ ธเจา้
เสดจ็ ไปในสถานทใี่ ด ปรากฏวา่ มมี นษุ ย์ เทวดา อนิ ทร์ พรหม มาถวายเครอ่ื งจตปุ จั จยั
ไทยทานเกลอ่ื นไปหมดในสองฟากทางทเี่ สดจ็ ไป จนคนทง้ั หลายมคี วามสงสยั วา่ เหตใุ ด
พระพทุ ธเจา้ เสดจ็ ไป ณ สถานทใ่ี ด จงึ มตี งั้ แตค่ นถวายทาน ไมเ่ พยี งแตม่ นษุ ย์ เทวดา

263

อนิ ทร์ พรหม กน็ าํ มาถวายทานให้ เหน็ องคเ์ ทวบตุ รเทวดา อนิ ทร์ พรหม อยา่ งแจม่ แจง้
ชดั เจนไมส่ งสยั เพราะเหตใุ ดจงึ เปน็ อยา่ งนี้ กต็ อบรบั กนั ไปตามภาษาของสามญั ชนเราวา่
ก็เพราะทา่ นเปน็ พระพุทธเจ้านนั่ เอง จงึ มีผกู้ ราบไหวบ้ ชู าแล้วถวายไทยทานมากมาย
ขนาดน้ี พระองคท์ รงทราบและรบั สง่ั คดั คา้ นทนั ทเี ลยว่า ท่านท้งั หลายอยา่ เขา้ ใจว่า
ทานทงั้ หลายทมี่ าเหลา่ นี้ มาดว้ ยอาํ นาจแหง่ ความเปน็ พระพทุ ธเจา้ ความจรงิ แลว้ ทาน
ทงั้ หลายเหลา่ นี้ มาดว้ ยอาํ นาจแหง่ ผลทานของเราทเ่ี คยเสยี สละมามากตอ่ มากแลว้ ผล
จงึ สะทอ้ นยอ้ นกลบั มาสนองเราใหเ้ ห็นอยา่ งชดั เจนอยา่ งน้ี ไมใ่ ชพ่ ระพทุ ธเจา้ ยงิ่ ใหญ่
กวา่ ทาน ทานยงิ่ ใหญก่ วา่ พระพทุ ธเจา้ แมเ้ ราตถาคตจะไดม้ าตรสั รเู้ ปน็ ศาสดาสอนโลก
กอ็ อกมาจากทาน ทานจงึ เปน็ แมพ่ มิ พ์ ทานจงึ เปน็ พอ่ เปน็ แมแ่ หง่ พระพทุ ธเจา้ ทงั้ หลาย
นล่ี ะ่ พระพทุ ธเจา้ ทรงรบั สง่ั อยา่ งน้ี และทรงเทดิ ทนู เชดิ ชเู รอ่ื งการใหท้ านนเ้ี ปน็ อยา่ งมาก
แตไ่ หนแต่ไรมา

นพ่ี นี่ อ้ งทง้ั หลายกไ็ ดบ้ รจิ าคทานตามรอยพระบาทและรอยธรรมทพี่ ระองคท์ รง
ดาํ เนนิ มาแลว้ และสงั่ สอนพวกเราดว้ ยความถกู ตอ้ งแมน่ ยาํ หลวงตาจงึ ขอขอบคณุ และ
อนุโมทนากบั พีน่ อ้ งทัง้ หลายเปน็ อย่างมาก โลกเราอยดู่ ้วยกนั ดว้ ยความมีแกใ่ จด้วย
ความเสยี สละ ความมแี กใ่ จความเสยี สละนี้ เปน็ นำ�้ ใจของบคุ คลทมี่ จี ติ ใจอนั กวา้ งขวาง
ตอ้ งมเี มตตาเปน็ พน้ื ฐานคนเราจงึ จะใหท้ านได้ ถา้ ไมม่ เี มตตาแลว้ กเ็ สยี สละไมไ่ ด้ เชน่
คนตระหนถ่ี เ่ี หนยี ว ไปท่ไี หนไมม่ ีใครอยากคบค้าสมาคม เพราะคนๆ นั้นขาดความ
เมตตา มีตั้งแตค่ วามอยากได้ อยากเอา อยากกอบ อยากโกย อยากรีด อยากไถ
โดยถา่ ยเดยี ว ไปท่ีไหนจงึ เปน็ ข้าศึกต่อเพื่อนมนษุ ย์ดว้ ยกนั แม้ทีส่ ดุ นิสัยท่ีตนทาํ มา
อยา่ งนนั้ กม็ ากลายเปน็ ขา้ ศกึ ตนเองเสยี อกี วา่ ไปทไี่ หนกไ็ มม่ ใี ครเคารพนบั ถอื นอกจากนน้ั
ยงั เปน็ บาปเปน็ กรรมดว้ ยอาํ นาจแหง่ ความตระหนถ่ี เี่ หนยี ว และความรดี ไถ ความคด
ความโกง ความเอารดั เอาเปรยี บจากเพอื่ นมนษุ ยอ์ กี เหลา่ นล้ี ว้ นแลว้ ตงั้ แตเ่ ปน็ การสรา้ ง
บาปสรา้ งกรรมแกต่ นเอง

พระพทุ ธเจา้ ทา่ นจงึ ทรงตาํ หนเิ รอื่ งความตระหนถี่ เี่ หนยี วน้ี ใหช้ าํ ระออกโดยลาํ ดบั
ลาํ ดา อยา่ ใหเ้ หน็ วา่ สง่ิ เหลา่ นเ้ี ปน็ ของมปี ระโยชนแ์ ละสารคณุ แตอ่ ยา่ งใด ความตระหน่ี

264

นมี้ อี ยกู่ บั บคุ คลใด ยอ่ มจะทาํ ใหเ้ จา้ ของคบั แคบปดิ ตนั แมท้ ส่ี ดุ จะสละทานการกศุ ลตาม
หลกั ธรรมพระพทุ ธเจา้ ทท่ี รงสอนไวท้ กุ ๆ พระองค์ กไ็ มก่ ลา้ เสยี สละ ถอื ความตระหน่ี
ถี่เหนียวเป็นเจ้าบ้านเจ้าเรือน เป็นเจ้าอํานาจวาสนาครองสมบัติท่ีมีอยู่นั้นแต่ผู้เดียว
ไมย่ อมเสยี สละเลย ครน้ั ตายไปแลว้ กไ็ ปเปน็ เปรตเปน็ ผจี นได้ อยา่ งนอ้ ยไปเปน็ เปรต
เปน็ ผเี พราะความตระหนถี่ เ่ี หนยี วและความหวงแหนหว่ งใย ไมค่ ดิ ไปทไี่ หน มแี ตค่ วาม
หว่ งใยสมบตั เิ งนิ ทองมากนอ้ ย ครนั้ ตายไปแลว้ กไ็ ปเปน็ เปรตเปน็ ผจี นได้ หากวา่ กรรม
มหี นกั มากกวา่ นนั้ กต็ กนรกไดโ้ ดยไมต่ อ้ งสงสยั นแี่ หละโทษแหง่ ความตระหน่ี ตวั เอง
กค็ บั แคบปดิ ตนั ทางไปของคนคบั แคบปดิ ตนั ดว้ ยความตระหนน่ี ี้ ยอ่ มไปในทางทคุ ติ
คือเป็นนรกเป็นที่ไปโดยถ่ายเดียวเท่าน้ัน

แตท่ างไปของผเู้ สยี สละคอื การทาํ บญุ ใหท้ านนี้ เปน็ คนกวา้ งขวาง ไปทไี่ หนไมม่ ี
ปดิ ตนั อน้ั ตู้ ภพปจั จบุ นั กวา้ งขวาง ไปทไี่ หนเพอ่ื นฝงู มจี าํ นวนมาก มคี วามยนิ ดตี ลอดเวลา
คบคา้ สมาคมทไี่ หนไดห้ มด สาํ หรบั คนมคี วามกวา้ งขวางดว้ ยความเสยี สละเปน็ ประจาํ
นสิ ยั เวลาตายไปแลว้ ความดคี อื ความกวา้ งขวางแลว้ ทาํ บญุ ใหท้ านนแี้ ลพาไปสวรรคไ์ ด้
โดยไมต่ อ้ งสงสยั ไมต่ อ้ งมผี ใู้ ดมาชกั มาจงู ใหไ้ ปสวรรค์ หากเปน็ บญุ กรรมของตวั เอง
ทบี่ าํ เพญ็ มานนั้ แลพาไปเอง อยา่ งนอ้ ยกม็ าเกดิ เปน็ มนษุ ย์ ผทู้ รงบญุ ญาภสิ มภารมวี าสนา
จากนน้ั แลว้ กไ็ ปสวรรค์ สวรรคม์ ถี งึ ๖ ชนั้ ตามคณุ ธรรมหรอื คณุ สมบตั ขิ องผบู้ าํ เพญ็
ไดม้ ากนอ้ ย เรมิ่ ตง้ั แตส่ วรรคช์ น้ั ที่ ๑ คอื จาตมุ ขนึ้ ไป จนกระทง่ั ถงึ ชน้ั ที่ ๖ คอื ปรนมิ -
มิตวสวัตตี นี่ล้วนแล้วตั้งแต่สถานที่อยู่ของบุคคลผู้มีจิตใจกว้างขวางทําบุญให้ทาน
รักษาศีลภาวนาทั้งนนั้ จากนั้นก็พรหมโลกนี้ ก็เป็นสถานทด่ี ีของบคุ คลท่มี ีคุณธรรม
มบี ญุ วาสนาสงู สง่ ขนึ้ ไปกวา่ นอี้ กี กไ็ ปพรหมโลก ๑๖ ชนั้ จากนน้ั เปน็ ผมู้ อี าํ นาจวาสนา
บญุ ญาภสิ มภารเตม็ หวั ใจแลว้ หลดุ พน้ โดยสนิ้ เชงิ จากบรรดาสมมตุ ทิ ง้ั หลายไมว่ า่ ชนั้ ใด
ถงึ พระนพิ พานดงั พระพทุ ธเจา้ พระอรหนั ตท์ า่ น นเ่ี กดิ ขน้ึ จากการทาํ บญุ ใหท้ านทง้ั นน้ั

จงึ ขอใหพ้ นี่ อ้ งทงั้ หลายไดม้ คี วามรกั ศลี รกั ธรรม รกั คณุ งามความดี บาํ เพญ็ โดย
สมำ่� เสมอ อยา่ ทอ้ แทอ้ อ่ นแอ อยา่ เหน็ เรอื่ งของกเิ ลสเปน็ คณุ จะเปน็ โทษแกต่ นเองเปน็
ลาํ ดบั ไป ใหเ้ หน็ เรอื่ งกเิ ลส เชน่ ความตระหนถี่ เ่ี หนยี ว เปน็ ตน้ นเี่ ปน็ ขา้ ศกึ ตอ่ ตนเอง

265

อยแู่ ลว้ ยงั เปน็ ขา้ ศกึ ตอ่ ผอู้ น่ื อกี ทา่ นเรยี กวา่ กเิ ลส คอื ความเหนยี วแนน่ ภายในจติ ใจ
ไม่ยอมเสยี สละ สมบัตทิ มี่ ีมากนอ้ ยก็ไดแ้ ตเ่ พียงครองอยู่ด้วยอารมณข์ องใจหงึ หวง
หว่ งใย เม่ือชีวติ หาไมแ่ ลว้ สงิ่ ท้งั หลายเหล่านี้ท่เี สกสรรป้นั ยอว่าเปน็ ของตัว รักและ
หวงแหนมากนี้ กไ็ มม่ คี วามหมายอะไรเลย เปน็ ทอ่ นไมท้ อ่ นฟนื เปน็ สมบตั ติ า่ งๆ ทง้ิ
เกล่ือนอยู่เพยี งเท่านั้น สว่ นตัวเองแม้ทีส่ ดุ รา่ งกายกไ็ มไ่ ดต้ ิดตวั ไปด้วย ก็ทิง้ เกลื่อน
เหมอื นกบั สมบตั ภิ ายนอกเหลา่ นนั้ เพราะสงิ่ เหลา่ นเ้ี ปน็ สมบตั ขิ องกาย ไดอ้ าศยั เพยี ง
ชั่วกาลชว่ั เวลาเท่านนั้ ถ้าผู้ไม่ฉลาดตายแลว้ ก็ไปเปน็ เปรตเป็นผีแล้วตกนรกไดด้ ว้ ย

ถา้ ผมู้ คี วามเฉลยี วฉลาด สมบตั เิ งนิ ทองมมี ากนอ้ ย เรากแ็ ยกสมบตั นิ นั้ ๆ ไวใ้ หอ้ ยู่
ในความพอเหมาะพอดี การอยกู่ ารกนิ การใชก้ ารสอย การทาํ บญุ ใหท้ าน แลว้ แยกแยะ
สมบตั ปิ ระเภทนเ้ี พอ่ื เลยี้ งอาชพี ในครอบครวั สมบตั ปิ ระเภทนเี้ พอ่ื การใหท้ าน สมบตั ิ
ประเภทนเ้ี พอื่ โรคภยั ไขเ้ จบ็ เจบ็ หวั ตวั รอ้ นกไ็ ดใ้ ชอ้ นั นี้ สมบตั ปิ ระเภทนนั้ เพอ่ื ความจาํ
เปน็ ในงานอน่ื ๆ แยกไวอ้ ยา่ งนๆี้ เรากม็ คี วามสมำ�่ เสมอ สมบตั เิ งนิ ทองขา้ วของเรากไ็ ดใ้ ช้
ได้อยูอ่ าศยั และไดท้ ําบุญให้ทาน เปน็ สมบัติอันลน้ คา่ ของใจ เรียกวา่ “กุศลธรรม”
บญุ กศุ ลเขา้ สจู่ ติ ใจ นเ่ี รยี กวา่ ทพ่ี ง่ึ ของใจ หรอื เครอ่ื งหลอ่ เลย้ี งจติ ใจ หรอื วา่ เปน็ อาหาร
ของใจกไ็ ด้ นเ่ี รยี กวา่ ผไู้ มเ่ สยี ทา่ เสยี ทที เี่ กดิ มาเปน็ มนษุ ย์ ทานการกศุ ล ภาวนา เรากไ็ ด้
ทาํ เพอื่ เปน็ อาหารหรอื เปน็ ธรรมครองใจ เปน็ ทพี่ งึ่ เปน็ พงึ่ ตายของใจ เรายดึ นไี้ วบ้ าํ เพญ็
ตลอดเวลา ตายไปแลว้ สมบตั มิ มี ากมนี อ้ ย ทงิ้ ใหเ้ ปน็ ดนิ เปน็ นำ�้ เปน็ ลมเปน็ ไฟไปตาม
สมบัติของชาติเขา ส่วนบุญส่วนกุศลท่ีเราได้สร้างไว้ นี่เป็นสมบัติของใจโดยตรง
เราอาศยั อนั นีต้ ่างหากท่ีจะไปสูส่ คุ ติโลกสวรรค์

สมบตั เิ งินทองข้าวของมีมากมนี ้อย ไม่สามารถท่จี ะนําสง่ เราไปสวรรคน์ พิ พาน
ไดเ้ ลยถ้าไม่นาํ มาแปรสภาพเป็นฝ่ายกศุ ล เชน่ แยกมาทาํ บุญใหท้ าน สรา้ งนัน้ สรา้ งน้ี
เปน็ การกศุ ลเหลา่ นี้ กจ็ ะกลายมาเปน็ บญุ เปน็ กศุ ลหนนุ จติ ใจของเราใหไ้ ปเกดิ ในสถานทด่ี ี
คตทิ พี่ งึ หวังเป็นลําดบั ลาํ ดา เม่ือสรา้ งได้มากกถ็ งึ พระนพิ พานได้ นลี่ ะ่ ผใู้ ช้สมบัติให้
ถกู ตอ้ งเหมาะสมกบั ความเปน็ อยใู่ นครอบครวั ของเรา อยา่ ตระหนถี่ เี่ หนยี วจนเกนิ เหตุ
เกนิ ผล ใหแ้ ยกแยะความตระหนเ่ี ปน็ ภยั ไปตลอด อยา่ ใหเ้ ขา้ มาใกลช้ ดิ ตดิ พนั กบั สมบตั ิ

266

ของเราและตัวของเราเลย สมบัติจะไมเ่ ป็นประโยชนอ์ ะไรกบั ตัวเรา ตัวเราเองกไ็ มม่ ี
ประโยชน์อะไรกบั สมบตั นิ น้ั ๆ จะเสยี ประโยชนไ์ ปเปล่าๆ

ดงั นทิ าน ทา่ นยกไวเ้ พยี งเอกเทศ ซงึ่ จะยกมาใหพ้ น่ี อ้ งทง้ั หลายทราบวา่ มเี ศรษฐี
คนหนงึ่ เขามคี วามตระหนถ่ี เี่ หนยี วมาก ลกู เตา้ หลานเหลนชวนใหไ้ ปทาํ บญุ ขอไปทาํ บญุ
ใหท้ าน เขาไม่ยอมใหไ้ ป เพื่อนฝูงมาชวนเชือ้ เชิญมาเร่ยี ไรเพ่อื บริจาคทาํ บุญให้ทาน
เขาไมย่ อมให้ เขามคี วามตระหนถ่ี เี่ หนยี วทรพั ยส์ มบตั เิ งนิ ทอง มมี ากเทา่ ไรเขานาํ ไปฝงั ไว้
ใตด้ นิ เปน็ ไหๆ เขาเรยี กไหกระเทยี ม หรอื อะไรในสมยั นน้ั เรยี กวา่ เงนิ เหรยี ญไปฝงั ไว้
ในท่ีตา่ งๆ โดยไม่บอกลกู บอกหลานบอกใครทัง้ นัน้ ใหท้ ราบเลย ทีนพ้ี อตายไปแลว้
เขากไ็ ปเป็นหมาดาํ ตวั หนง่ึ แตเ่ ผอญิ เขายงั มีบญุ อยู่ เพราะเขาไม่ได้ทาํ บาปทาํ กรรม
เปน็ แตเ่ พยี งความตระหนถ่ี เี่ หนยี วเทา่ นนั้ เปน็ ภยั แกต่ นใหไ้ ปเกดิ เปน็ หมาดาํ เกดิ เปน็
หมาดาํ กเ็ ปน็ หมาของลกู ในบา้ นนน้ั แหละ ไมไ่ ดไ้ ปเกดิ ทไ่ี หน เขากเ็ ลยี้ งดไู วธ้ รรมดาของ
หมาดาํ เมื่อยังไมท่ ราบเหตผุ ลต้นปลายของหมาตวั นีว้ า่ เป็นมาอยา่ งไร

พอพระพทุ ธเจา้ เสด็จมาไปบิณฑบาตก็ไปเจอเอาหมาดาํ ตวั น้ัน กร็ บั ส่ังกบั พระ
อานนท์ “น่ี เหน็ ไหมอานนท์ นนั ทเศรษฐที เี่ ปน็ ตวั ตระหนถ่ี เ่ี หนยี วนนั้ นะ ตายแลว้ แทนที่
สมบตั ิเงินทองข้าวของมมี ากๆ นนั้ จะพาแกไปสวรรค์นิพพาน กลับไมม่ ีความหมาย
อะไรเลย แกตายแลว้ กลบั มาเปน็ หมาดาํ อยกู่ บั สกลุ ของลกู ของหลาน นเ้ี หน็ ไหม” นชี่ ี้
บอกเลยวา่ นี้หมาดําตวั นีค้ ือนันทเศรษฐตี ัวตระหนี่ถเ่ี หนยี วนนั่ แล พระอานนท์จึงทูล
ถาม “จะปฏบิ ตั อิ ยา่ งไรจงึ จะเปน็ ประโยชนแ์ กเ่ ศรษฐคี นนน้ั จากหมาดำ� ตวั น”ี้ พระองค์
กท็ รงรบั สง่ั วา่ “ใหเ้ ลยี้ งหมาดำ� ตวั นไี้ วใ้ หด้ ใี นฐานะเปน็ พอ่ ของลกู ทงั้ หลายนแ้ี ล” เรยี กลกู
คือปฏิบัติต่อหมาด�ำนี้ให้ปฏิบัติแบบพ่อกับลูก เรียกหมาด�ำตัวนี้ให้เรียกคุณพ่อๆ
ตลอดเวลา ใหอ้ ปุ ถมั ภด์ แู ลหมาดาํ ตวั นเ้ี ทา่ กบั พอ่ คอื นนั ทเศรษฐคี นนน้ั แลว้ วงิ วอน
ขอสมบตั จิ ากหมาดำ� ตวั นว้ี า่ คณุ พอ่ ไปฝงั ไวใ้ นทใี่ ดๆ บา้ งทรพั ยส์ มบตั เิ งนิ ทอง ลกู เตา้
ทง้ั หลายเวลานกี้ ำ� ลงั ยากจนขน้ แคน้ ขอคณุ พอ่ จงเมตตา หมาตวั นนั้ รภู้ าษาของคนไดด้ ี
เพราะเพง่ิ ตายจากนนั ทเศรษฐกี ไ็ ปเปน็ หมา ยงั จาํ ภาษามนษุ ยไ์ ดด้ ี หมาตวั นนั้ กพ็ าไป
ตะกยุ ตรงนนั้ ตะกยุ ตรงน้ี พอตะกยุ ทไี่ หนขดุ ลงทไ่ี หน นน้ั คอื ขมุ เงนิ ๆ ทง้ั นนั้ แลว้ ขอ

267

ไปเรอ่ื ย ขดุ ไปเรอ่ื ย ไดม้ าหมด บรรดาสมบตั ขิ องเศรษฐที ไ่ี ปฝงั ไวโ้ ดยไมบ่ อกใหผ้ ใู้ ด
ทราบเลย กม็ าไดค้ วามตอนหมาดำ� ตวั นไ้ี ดร้ บั อปุ ถมั ภอ์ ปุ ฏั ฐากในฐานะของพอ่ บรรดา
ลกู ทัง้ หลายน้ัน สมบัตเิ งนิ ทองเหลา่ นัน้ จึงได้มาแล้ว ทีน้ีจึงแปรสภาพออกมาแบ่งสนั
ปันส่วนทําบุญให้ทานอุทิศส่วนกุศลให้หมาดําตัวนี้ เวลาแกตายแล้ว แกจะได้รับ
ส่วนบุญส่วนกุศล นี่แหละ อํานาจแห่งความตระหน่ี อย่างน้อยทําให้เกิดเป็นสัตว์
เปน็ เปรตเป็นผี เป็นจง้ิ จกจิง้ เหลนอะไรก็แล้ว มาเฝ้าอยู่ตามบ้านตามเรอื นนน้ั แหละ
มากกวา่ นนั้ เราไดเ้ พยี งความตระหนยี่ งั ไมแ่ ลว้ ยงั สรา้ งบาปสรา้ งกรรมอนื่ อกี แลว้ ตกนรก
โดยไมม่ คี วามหมายอะไรเลย นีค่ วามตระหนีจ่ ึงเปน็ ภัยแก่ตนอย่างนี้

จงึ ขอพี่น้องท้ังหลายทราบไวน้ เี้ ปน็ ตัวอย่างอนั ดี เพราะเราย่อมมีความตระหนี่
ดว้ ยกนั ตระหนธี่ รรมดายงั ไมแ่ ลว้ ตระหนหี่ นกั เขา้ ไปนนั้ อยากไดโ้ ลภมากๆ เขา้ ไปสรา้ ง
ความชว่ั ชา้ ลามก ไปฉกไปลกั ไปปลน้ สะดม ไปรดี ไปไถคดโกงในแงต่ า่ งๆ ยงิ่ ลว้ นแลว้
ตงั้ แตเ่ ปน็ การสรา้ งบาปสรา้ งกรรม ผลสดุ ทา้ ยลงนรกไดโ้ ดยไมต่ อ้ งสงสยั จงึ ขอใหพ้ นี่ อ้ ง
ทง้ั หลายไดจ้ าํ เอาไว้ เราเปน็ ลกู ชาวพทุ ธอยา่ ฝา่ ฝนื คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ ซงึ่ เปน็ ศาสดา
องคแ์ รกรอื้ ขนสตั วโ์ ลกใหพ้ น้ จากกองทกุ ขน์ พ้ี รรณนาไมไ่ ดเ้ ลย มมี ากตอ่ มาก แตเ่ รอ่ื ง
ของกเิ ลสทม่ี นั ฝงั จมอยใู่ นหวั ใจของเรา คอื ความโลภ ความโกรธ ราคะ ตณั หา นไ้ี มป่ รากฏ
วา่ กเิ ลสตวั ใดสรา้ งคณุ งามความดใี หเ้ ราไดไ้ ปสวรรค์ นพิ พาน พรหมโลก แมท้ สี่ ดุ อยู่
ในบ้านเดียวกัน ถ้ากิเลสตัวน้ีมันแผงฤทธิ์ ผัวกับเมียก็ต้องทะเลาะกันจนได้เพราะ
มนั ได้ไม่พอ ราคะตณั หาสง่ เสรมิ หรือหนุนหลังใหม้ ีความโลภมาก โลภมากไดต้ าม
ธรรมดาไมพ่ อ ตอ้ งไดแ้ บบฉกแบบลกั แบบปลน้ สะดม หรอื รดี ไถคดโกงประเภทตา่ งๆ
แล้วอาศัยอํานาจเข้าในหน้าที่การงานว่าไปคดโกงรีดไถโดยประเภทต่างๆ ตายแล้ว
จมลงในนรกไดไ้ มส่ งสยั

นอี่ าํ นาจแหง่ บาปแหง่ กรรม อาํ นาจแหง่ กเิ ลสตวั สาํ คญั มนั หนนุ ไดน้ ะ ใหพ้ ากนั
ระมดั ระวงั อยา่ คนุ้ กบั มนั จนเกนิ ไป อยา่ ตายใจกบั ความโลภ ความโกรธ ราคะ ตณั หา
จนเกนิ ไป จะเสยี คนทง้ั เปน็ นดี้ ว้ ย ตายไปแลว้ กต็ กนรกดว้ ย ทา่ นจงึ สอนใหบ้ งั คบั บญั ชา
ใหอ้ ยใู่ นระดบั ทพ่ี อดพี องาม มนษุ ยเ์ รากเิ ลสเหลา่ นต้ี อ้ งมดี ว้ ยกนั ไมว่ า่ แตส่ ตั ว์ มนษุ ย์
นต้ี วั สาํ คญั มาก กเิ ลสเหลา่ นแี้ ละมนษุ ยน์ ฉ้ี ลาดมากกวา่ สตั วด์ ว้ ย มเี ครอ่ื งมอื รอ้ ยแปด

268

พนั ประการทจี่ ะสงั หารทาํ ลายกนั ได้ เพราะอาํ นาจของกเิ ลสนม้ี นั รนุ แรง เมอื่ มนั แสดง
ฤทธข์ิ นึ้ มาแลว้ ทาํ ลายกนั ได้ คอื ราคะ ตณั หา ความกาํ หนดั ในหญงิ ในชายไมม่ ขี อบเขต
ไม่มฝี ัง่ มฝี า นกี้ ็สร้างฟนื สรา้ งไฟเผากนั ไดโ้ ดยไมต่ อ้ งสงสัย มนั ไมเ่ คยทาํ ประโยชน์
ให้แก่ใครนะ กิเลสเหลา่ น้ี

จงึ ขอใหพ้ น่ี อ้ งทงั้ หลายไดพ้ ยายามรกั ษาไว้ อยา่ งนอ้ ยผมู้ คี วามพอดบิ พอดอี ยใู่ น
คคู่ รองของตน ผวั เดยี วเมยี เดยี วเทา่ นนั้ มคี วามสงบสขุ เยน็ ใจ สมบตั เิ งนิ ทองขา้ วของ
มีมากมนี ้อย ไมร่ ่วั ไหลแตกซึมไปหาหญงิ กาฝากชายกาฝาก แลว้ ไมก่ อ่ ฟนื กอ่ ไฟเผา
หัวอกคคู่ รองกนั เชน่ เมยี เป็นตน้ เมื่อราคะตัณหาตัวนมี้ ันแกก่ ล้าสามารถ มันยอ่ ม
กนิ ไมพ่ อ ไมม่ คี าํ วา่ อมิ่ ราคะตณั หา พน่ี อ้ งทง้ั หลายโปรดทราบไวว้ า่ มหาสมทุ รทะเลหลวง
กวา้ งขนาดไหน เขาวดั ได้นะ ขอบเขตของมหาสมทุ รกว้างเท่านน้ั ลึกเทา่ นั้น โลกเขา
วดั กนั ได้ แตอ่ ํานาจแห่งราคะตณั หานไ้ี มม่ ใี ครสามารถวดั ได้เลยเพราะความกว้างสดุ
ขอบเขตจกั รวาลขอบเขตของไตรภพ คือกามภพ รูปภพ อรูปภพ กามตัณหานค้ี รอบ
หมดเลย ความลึกของมันก็ลึกสุดซึ่งไม่มีอะไรพอ คําว่าราคะตัณหาคือตัวหิวโหย
ตวั ทะเยอทะยานไดไ้ ม่พอทงั้ นนั้ แหละ

สมมตุ วิ า่ เรามเี มยี คนหนง่ึ เมยี คนนอี้ ยมู่ าหลายปหี ลายเดอื นแลว้ รสู้ กึ จดื ชดื ไปหา
เมยี คนใหมม่ าจะมรี สมชี าตดิ ี ลองไปแอบหาอหี นมู าสกั คนดซู นิ ะเปน็ ยงั ไง มนั จะมรี ส
ดีไหม เอาเข้ามาแขง่ เมียของเราจะมีรสดีไหม เอ้า พิจารณากนั สดๆ รอ้ นๆ น่แี หละ
เราเปน็ ลกู ชาวพทุ ธ ถา้ วา่ อหี นคู นนนั้ มรี สมชี าตดิ กี วา่ แมบ่ า้ นของเราแลว้ เอามาทดลองดู
จะเปน็ ไฟแตกกระจดั กระจายไปในครอบครวั นน้ั โดยไมส่ งสยั ฝา่ ยผหู้ ญงิ กเ็ หมอื นกนั
ถา้ วา่ ชายคนนนั้ มรี สมชี าตยิ ง่ิ กวา่ สามขี องตนแลว้ นาํ ชายคนนนั้ เขา้ มา เอา้ เอารสชาตมิ า
แขง่ กนั ดซู ใิ นครอบครวั มาแขง่ สามคี นน้ี โลกแตกทนั ที นนั้ เรยี กวา่ รสทเ่ี ปน็ พษิ สดุ ยอด
คอื รสของกาฝากแหง่ หญงิ ชายทเ่ี ขา้ มาแอบภายในคคู่ รองของตน ถา้ มี ๒ คน เทา่ นนั้
พอดบิ พอดีตามธรรมทท่ี รงสอนไว้เมือ่ ผ่านไปตะกน้ี ี้ว่า กาเมสุมิจฉาจาร ใหม้ ีความ
ปรารถนานอ้ ยทส่ี ดุ คอื มผี วั เดยี วเมยี เดยี วนเี้ หมาะสมอยา่ งยง่ิ ถกู ตอ้ งตามคลองธรรม
ไมผ่ ดิ ครองกนั ดว้ ยความเปน็ อยผู่ าสกุ เยน็ ใจตลอดไปนี่ ผวั เดยี วเมยี เดยี ว อปั ปจิ ฉตา
ใหม้ กั นอ้ ย อยา่ ไปมกั มากในหญงิ อน่ื ชายใด ใหย้ นิ ดใี นผวั ในเมยี ของตนเทา่ นนั้ ทกุ สงิ่

269

ทกุ อยา่ งครบบรบิ รู ณส์ มบรู ณไ์ มม่ อี ะไรบกพรอ่ ง ทงั้ ฝา่ ยผวั ฝา่ ยเมยี ครบครนั ดว้ ยกนั
อยคู่ รองกนั เปน็ สขุ ไปตลอด ถา้ เอาหญงิ อน่ื ชายอนื่ มาแขง่ ขนั กนั แลว้ นนั่ ละ่ คอื เอาไฟ
มาเผาบ้านเผาเรือนของเรา นอกจากนั้นบาปกรรมตัวนี้เป็นบาปหนักเสียด้วยนะ
กาเมสมุ จิ ฉาจาร นเ้ี ปน็ บาปหนกั มากทสี่ ดุ ทา่ นจงึ สอนหา้ มไมใ่ หไ้ ปยงุ่ ไปเกยี่ วกบั ใครเลย
จะเป็นการสร้างบาปสร้างกรรมทั้งปัจจุบัน เอาไฟเผาหัวอกกัน เวลาตายไปแล้ว
บาปกรรมอันน้ีก็จะเผาลงแดนนรกโดยไม่ต้องสงสัย กี่กัปก่ีกัลป์กว่าจะได้ฟื้นข้ึนมา
เพราะอาํ นาจแหง่ ความคกึ ความคะนอง เหน็ วา่ รสชาตขิ องหญงิ อน่ื ชายใดกต็ ามดกี วา่
รสชาตขิ องผวั ของเมยี ตวั เองแลว้ เอามาทดลอง รสชาตนิ เ้ี ลยกลายเปน็ รสชาตนิ รก เผา
ตลอดตงั้ กัปตัง้ กลั ปไ์ ม่มีวันฟ้นื ขนึ้ มาได้เลย

ขอใหพ้ น่ี อ้ งทงั้ หลายจดจาํ เอาไว้ นคี้ อื คาํ สอนของพระพทุ ธเจา้ สมนามกบั วา่ เรา
เปน็ ชาวพทุ ธดว้ ยกนั ใหเ้ ชอ่ื ครู อยา่ ฝา่ ฝนื ครู อยา่ เชอ่ื กเิ ลส ราคะ ตณั หา ตวั นม้ี นั จะ
เผาคนทง้ั เปน็ เผาผวั เผาเมยี นนั้ แหละทงั้ เปน็ กอ่ นอน่ื นะ ใหร้ ะมดั ระวงั ใหด้ ี กาเมสมุ จิ ฉาจาร
มคี วามมกั นอ้ ย อยา่ ยุง่ เรอ่ื งอันอ่นื อนั ใด มี ๒ น้นั พอกนั แลว้ และพงึ่ เปน็ พ่ึงตาย
สมบตั เิ งนิ ทองขา้ วของมมี ากนอ้ ยไมร่ ว่ั ไหลแตกซมึ ไปไหนเลย ไหลเขา้ สู่ ถา้ หากวา่ เงนิ
กเ็ ขา้ สถู่ งุ เดยี วกนั กระเปา๋ เดยี วกนั พงึ่ เปน็ พงึ่ ตายกนั ได้ มมี ากมนี อ้ ยอบอนุ่ ทงั้ นน้ั ไมร่ ว่ั
ไหลแตกซมึ นค่ี นมศี ลี มธี รรม เรยี กวา่ แดนแหง่ สวรรคข์ องมนุษยค์ ือผมู้ ศี ีลมีธรรม
ครอบครัวผัวเมียอยู่ด้วยความไว้วางใจซ่ึงกันและกัน ไม่แบ่งจิตปันใจให้ผู้อ่ืนผู้ใด
นอกจากสามภี รรยาของตนเทา่ นนั้ นคี่ อื สรา้ งวมิ านขนึ้ ในแดนมนษุ ยข์ องเรา ผวั เมยี จะมี
ความร่มเย็นเป็นสุขทัว่ หน้ากัน หลงั จากนน้ั กล็ กู เตา้ หลานเหลนเกิดขึน้ มาเหน็ พ่อแม่
ประพฤตปิ ฏบิ ตั ติ วั เปน็ คนดี มคี วามยมิ้ แยม้ แจม่ ใส รกั กนั ลกู เตา้ หลานเหลนกถ็ อื พอ่
ถอื แมเ่ ปน็ คตติ วั อยา่ งอนั ดงี าม แลว้ กจ็ ะกลายเปน็ คนดสี บื ทอดกนั ไปไมม่ สี น้ิ สดุ เพราะ
อาํ นาจแห่งศีลธรรมครอบครองหวั ใจตลอดไป

ขอใหพ้ นี่ อ้ งทงั้ หลายตงั้ ใจปฏบิ ตั ิ เรอื่ งของกเิ ลสมนั เปน็ อยา่ งน้ี อยา่ พากนั นอนใจ
กับมันจนเกินไป ความโกรธ ราคะ ตณั หา ความโลภ กเ็ หมอื นกนั ความโลภนัน้ คอื
มหาภัย เราอย่าเข้าใจว่าความโลภนี่จะทําคนให้เป็นเศรษฐีกุฎุมพี ไปช้ันฟ้าสวรรค์
ทไี่ หนเลย ความโลภนเ้ี มอื่ มนั โลภแลว้ ความโลภอยากไดม้ ากตอ้ งดดี ตอ้ งดนิ้ หาทางใด

270

ไม่ได้ หาทางผิดทางอะไรไมส่ นใจ เอาให้ได้ๆ สดุ ท้ายกจ็ ม เชน่ อยากสร้างตกึ ราม
บ้านชอ่ ง อยากเปน็ เศรษฐกี ฎุ มุ พี แข่งดแี ข่งเด่นกัน แข่งมงั่ แขง่ มกี ัน คนนั้นก็สรา้ ง
คนนก้ี ส็ รา้ ง เขากส็ รา้ ง เรากส็ รา้ ง เขาจะเปน็ เศรษฐี เรากจ็ ะเปน็ มหาเศรษฐี ครนั้ สรา้ ง
ลงไปแลว้ แทนที่จะซอื้ ไดข้ ายได้ กลับเปลา่ ไปเลย เอ้า สรา้ งหอโรงแรมยืดยาวไปจน
กระทัง่ กิโลๆ สร้างแล้วปดิ ตายไว้ น่คี ือความโลภมนั ทําลายเจา้ ของ มนั ไม่ไดพ้ าเปน็
เศรษฐดี งั ความคดิ ไวน้ ะ สรา้ งแลว้ ไมม่ ใี ครมาซอื้ ไมม่ ใี ครมาเชา่ เงนิ ทองขา้ วของทซ่ี อ้ื นน้ั
หมดไปจํานวนเท่าไร นอกจากนน้ั ยังไปก้ยู ืมธนาคารเขาอีก แลว้ กด็ อกเบย้ี เบ้ยี กก็ ิน
มาเรอ่ื ย สดุ ทา้ ยกลายเปน็ ดอกบี้ บเี้ อาเรอ่ื ย เจา้ ของจม ตกึ รามบา้ นชอ่ งกไ็ มม่ ใี ครมาซอ้ื
ไมม่ ใี ครมาเชา่ ความจมเพราะความโลภมากคอื เจา้ ของเอง ใหพ้ ากนั จาํ เอาไว้ อยา่ โลภ
มากจนเกินไป แลว้ เวลานบ้ี า้ นเมอื งของเรากาํ ลงั คับขัน เรากอ็ ยูใ่ นแดนพุทธศาสนา
ซง่ึ ควรจะนาํ คาํ สอนพระพุทธเจ้ามาปรบั เน้ือปรับตวั ดว้ ยดี น่เี ปน็ ของสําคัญ จงึ ขอให้
การปรบั เนอื้ ปรบั ตวั การอยู่ เราอยทู่ ไ่ี หนอยไู่ ดท้ งั้ นน้ั แหละ เปน็ อะไร นกเขามรี วงมรี งั
บา้ นของเราก็สร้างเป็นที่อยู่ทอ่ี าศยั พอเหมาะพอดี อยา่ สรา้ งแบบทาํ เจา้ ของใหล้ ่มจม
ดงั ที่วา่ นีก้ ็แลว้ กนั

นีแ่ หละ ความเปน็ อยู่กใ็ หเ้ ป็นอยูพ่ อเหมาะพอดี การกนิ กก็ ินให้พอเหมาะพอดี
อย่ากินแบบฟงุ้ เฟ้อเหอ่ เหิม กินไมห่ ยุดไมถ่ อย เอ้า กินดว้ ยอาํ นาจของกิเลสตณั หา
กนิ ดว้ ยอาํ นาจแหง่ ชงิ ดชี งิ เดน่ อยากไดช้ อื่ ไดเ้ สยี งตา่ งๆ กนิ ไมห่ ยดุ ไมถ่ อย โตะ๊ หนงึ่ ๆ
เลย้ี งกนั โตะ๊ ละรอ้ ยกค็ อ่ ยยงั ชว่ั โตะ๊ ละพนั ยงั ไมถ่ งึ ใจ ฟาดโตะ๊ ละหมนื่ โตะ๊ ละแสน ฟาด
โตะ๊ ละเป็นล้านๆ ไป นี่คือการสังหารชาตไิ ทยของเรา คนนนั้ เหน็ คนนที้ ํา คนน้นั กท็ ํา
คนนก้ี ท็ าํ ตา่ งคนกต็ า่ งสรุ ยุ่ สรุ า่ ย ฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ ชงิ ดชี งิ เดน่ อวดดบิ อวดดกี นั สดุ ทา้ ย
กม็ แี ตพ่ วกเรานแ้ี หละจะเปน็ คนจนในชาตไิ ทยของเรา ไมไ่ ดเ้ ปน็ เพราะอาํ นาจแหง่ ความ
ชงิ ดชี งิ เดน่ มนั จะเปน็ มงคลนะ ความชงิ ดชี งิ เดน่ นน้ั ชงิ กนั ลงหาความลม่ จม ใหพ้ ากนั
ระมัดระวงั นี้ละ่ อันสาํ คัญ

ความประหยดั มธั ยสั ถ์ การอยกู่ ารกนิ ใหพ้ อเหมาะพอดี การใชส้ อยกเ็ หมอื นกนั
อย่าสุรุย่ สรุ ่ายจนเกนิ เหตเุ กนิ ผล ใหพ้ อเหมาะพอดี บังคับตนเองให้อยใู่ นความพอดี
อย่าเลยเถิด อันน้ีก็แข่งดีแข่งเด่น เห็นเขามีก็อยากมี เห็นเขาได้ก็อยากได้ เอ้า

271

รถยนต์เขามกี ค่ี ัน เขามี ๕ คัน เราอยากได้ ๑๐ คนั ดีกวา่ เขา ๕ คัน แล้วสดุ ท้าย
ก็จมๆ เหมือนกัน ขายไม่ออก แล้วเวลาไปซ้ือ ซื้อเงินสดไม่ได้ ไม่มีเงินสดให้
ฟาดเงนิ ผอ่ นเขา้ ไป ถงึ เวลาไมม่ เี งนิ ผอ่ นไปผอ่ นใหเ้ ขา เขากม็ ายดึ รถ ยดึ แลว้ เขากเ็ อา
ไปขายเกลอื่ น ตลอดสองฟากถนนมแี ตข่ ายรถๆ เพราะมนั ขายไมอ่ อก เจา้ ของหาเงนิ
ไปหนนุ เขาไมพ่ อ เขากม็ ายดึ รถกลบั ไปแลว้ ไปขายเกลอ่ื นนน้ั เปน็ ยงั ไง นลี้ ะ่ การชงิ ดี
ชิงเด่น มนั เปน็ ยงั ไงพิจารณาซิ นี่คือความไมร่ ูจ้ กั ประมาณ ความฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ เป็น
อยา่ งนน้ี ะ ใหด้ กู ารใชส้ อยมนั จาํ เปน็ ขนาดไหน ใหจ้ าํ เปน็ ขนาดนนั้ อยา่ ใหเ้ ลยเถดิ เชน่
ไฟในบา้ นของเรากเ็ หมอื นกนั ไฟใชก้ ด่ี วงในวนั หนง่ึ ๆ ใชก้ ด่ี วงเปน็ ความจาํ เปน็ ขนาดไหน
กใ็ หใ้ ชจ้ าํ เพาะนนั้ อนั ไหนไมจ่ าํ เปน็ กป็ ดิ ไว้ อยา่ เปดิ จา้ ไปหมด นก่ี เ็ ปน็ ความเสยี หาย
เพราะความฟุ้งเฟอ้ ของเรา

นอกจากนน้ั ยงั มคี วามสาํ คญั ทล่ี กึ ลบั อยภู่ ายในนสิ ยั ของคนไทยเรา คอื การเตรๆ่
เรร่ อ่ น ฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ เทยี่ วเมอื งนนั้ เทย่ี วเมอื งนโี้ ดยไมร่ เู้ นอ้ื รตู้ วั นะ ชอบเพลดิ ชอบเพลนิ
ไมม่ ีหลกั มเี กณฑ์ เปน็ ฝ่ังเปน็ ฝา เป็นเนื้อเป็นหนังของตนเองเลย แลว้ เวลาไปเทย่ี วน้ี
กอบโกยเอาเงินของเราซ่ึงเป็นเงินของชาติไทยนี้ไปประมาณเท่าไรๆ เอาไปถลุงอยู่
เมอื งนอกเมอื งนา เมอื งไหนมนั กเ็ มอื งคนเหมอื นกนั บา้ นคนเหมอื นกนั ถนนหนทาง
ของคนเหมอื นกนั มนั แตกตา่ งกนั อะไร จงึ ตอ้ งดดี ตอ้ งดนิ้ เอานกั หนา ไปแตล่ ะครง้ั ๆ
แต่ละบุคคลๆ นี้เอาเงินไปถลุงไปจมลงในทะเลหลวงเมืองนอกน้ันมากขนาดไหน
พิจารณาให้ดนี ะตอนนี้ พีน่ อ้ งทง้ั หลายนะ ชาตไิ ทยของเราจะได้ฟน้ื เนอื้ ฟื้นตัวขึ้นมา
ถา้ คนไทยรจู้ กั ประหยดั มธั ยสั ถ์ การทอ่ งเทย่ี วเทยี่ วทไ่ี หนมนั กพ็ อไป เมอื งไทยของเรา
มนั แคบทไ่ี หน กวา้ งขวางขนาดไหน เมอื งไทยไปทไี่ หนกพ็ อไปได้ ไมส่ นิ้ เปลอื งทรพั ยส์ นิ
เงนิ ทอง หากว่าจะซื้อจะขายทไ่ี หนกม็ ีแตค่ นไทยดว้ ยกัน เงนิ หลุดจากกระเป๋าเราไป
กไ็ ปสกู่ ระเปา๋ ของคนไทยดว้ ยกนั หนนุ กนั ไปเปน็ ลาํ ดบั ลาํ ดา ดกี วา่ ทเ่ี ราจะนาํ เงนิ ของ
เมืองไทยนี่ซ่ึงเป็นหัวตับหัวปอดเราออกไปเทลงท่ีเมืองนอก เหลือมาแต่ตัวเปล่าๆ
กระเปา๋ แฟบๆ ยงั ฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ มาอวดเพอื่ นอวดฝงู ไปเทย่ี วเมอื งนนั้ เมอื งน้ี เมอื งไหน
กเ็ มอื งผเู้ มอื งคน ตกึ รามบา้ นชอ่ งเกดิ ขน้ึ มาจากอฐิ จากปนู จากหนิ จากทรายทง้ั นนั้ แหละ
ไม่ได้แปลกกนั นะ ถ้าเราไม่เปน็ บ้าเสยี อยา่ งเดียวเท่านั้น

272

ขอใหป้ ระหยดั เรอ่ื งนนี้ ะ ลมื ตวั จรงิ ๆ ชาตไิ ทยของเราตรงนแี้ หละ ใครมง่ั มเี ทา่ ไรๆ
มันไม่ได้คดิ ถึงความจนนะ ความฟงุ้ เฟอ้ เห่อเหมิ ความดดี ความดิน้ ความคึกความ
คะนอง มนั จะพาคนใหจ้ มจนไดน้ นั้ แหละ ใหพ้ ากนั คดิ ใหด้ ี อยา่ ฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ เกนิ ไป
เท่ยี วเมอื งไหนเมอื งไทยไม่อดอยาก เอ้า ไปเทย่ี วกนั ซิ เงนิ นสี้ ําหรับชาตไิ ทยของเรา
จะเปน็ เครอื่ งหนนุ ใหเ้ ปน็ เนอ้ื หนงั อนั สาํ คญั ขน้ึ มาในชาตไิ ทยของเรา ดกี วา่ ทจ่ี ะไปถลงุ
เมืองนอกเมืองนา สมบัติต่างๆ ของเมืองนอกก็เหมือนกัน ถ้าไม่จําเป็นเราอย่าซื้อ
หากไม่มีความจําเป็น ท้ังเขาทั้งเราซื้อขายกันได้ แต่ไม่จําเป็นทําด้วยความฟุ้งเฟ้อ
ดว้ ยนสิ ยั สรุ ยุ่ สรุ า่ ย อยา่ งนใี้ ชไ้ มไ่ ดเ้ ลย อนั นล้ี ะ่ หลวงตาขอบณิ ฑบาตกบั พนี่ อ้ งชาวไทย
เราซ่ึงเป็นชาวพุทธด้วยกัน ขอให้ประหยัดมัธยัสถ์ ให้รู้เน้ือรู้ตัวในส่ิงนี้ มันอดไป
ท่ไี หนไม่ไดเ้ หรอ

เอา้ ไป เราจะเปดิ โอกาสใหเ้ ทย่ี วฉากไปเมอื งอดุ ร ผา่ นหนา้ วดั หลวงตาบวั ไป แลว้
ออกไปทางไหนกอ็ อกไปได้ เทย่ี วมนั แหลกแถวนนั้ นะ เทยี่ วนไ้ี มเ่ สยี เงนิ ดว้ ยนะ ไปเมอื งนอก
เมอื งนานเี้ สยี มากตอ่ มาก สรา้ งนสิ ยั ไมด่ ดี ว้ ยนะ ลกู หลานเกดิ ขนึ้ มากเ็ หน็ พอ่ แมพ่ าไป
เทยี่ วเมอื งนอก ลกู หลานกอ็ ยากไป พอ่ แมเ่ อาเงนิ ไปเทลงทะเลหลวงเมอื งนอก ลกู เตา้
หลานเหลนมเี ทา่ ไรกอ็ ยากไปเทๆ สดุ ทา้ ยไมม่ เี งนิ กก็ ยู้ มื ไปเท กย็ งิ่ จมๆ ลงไปเปน็ ลาํ ดบั
ลาํ ดา นคี้ อื ขาดหลกั ของพทุ ธศาสนา ทา่ นเรยี กวา่ มตตฺ ญญฺ ตุ า สทธฺ า สาธุ ความรจู้ กั
ประมาณพอเหมาะพอดี ความประหยดั มธั ยสั ถ์ ไมฟ่ งุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ นนั้ แหละคอื ธรรม
เครอ่ื งครองชพี ของคนผมู้ ศี าสนาประจาํ ตน นกี่ เ็ รามพี ทุ ธศาสนาประจาํ ชาตไิ ทยของเรา
ก็ควรจะนํามาเป็นเครื่องวัดเครื่องตวงเคร่ืองบีบบังคับกิเลสตัวฟุ้งเฟ้อเห่อเหิมให้มัน
ออ่ นลงบ้าง อยา่ สง่ เสริมมนั จนเกินไป เมอื งไทยเรามนั จะลม่ จมไดน้ ะไม่ตอ้ งสงสัย
ถ้าต่างคนต่างดีดต่างด้ินแหวกแนวหากฎเกณฑ์ไม่ได้ด้วยความฟุ้งเฟ้อเห่อเหิมนี้
เมืองไทยจะจมได้นะ มีกเี่ มืองจมได้ มกี ี่ประเทศจมได้ ถา้ ปฏิบตั แิ บบที่เราว่าอย่นู ีน้ ะ

ถา้ ตา่ งคนตา่ งรเู้ นอื้ รตู้ วั แลว้ ประหยดั มธั ยสั ถ์ ทกุ สงิ่ ทกุ อยา่ งจะดขี น้ึ เปน็ ลาํ ดบั ลาํ ดา
การประหยดั แตล่ ะวนั ๆ คณุ คา่ ของการประหยดั ในคนจาํ นวน ๖๒ ลา้ นคนนี้ ทมุ่ รายจา่ ย
ไปเทา่ ไร การสุรุ่ยสรุ า่ ยแตล่ ะคน คน ๖๒ ลา้ นคนนี้ รายจ่ายหมดไปเทา่ ไร นลี้ ่ะการ

273

ทาํ ลาย ชาตไิ ทยของเราไม่จาํ เป็นจะต้องไปเอาปืนผาหน้าไมไ้ ปทําลาย ไอเ้ ร่อื งความ
สรุ ยุ่ สรุ า่ ยมนั ตวั ลกึ ลบั สงครามกนิ กระเปา๋ เรา กนิ กระทง่ั ถงึ ชาตบิ า้ นเมอื งใหล้ ม่ จมไปได้
เพราะความไมร่ จู้ กั ประมาณ ตา่ งคนตา่ งสรา้ งความไมร่ จู้ กั ประมาณ กต็ า่ งคนตา่ งสรา้ ง
ฟนื ไฟเผาบ้านเมืองของเรานัน้ แหละ
ขอให้ทุกทา่ นได้พนิ ิจพิจารณา ตั้งใจประพฤตปิ ฏบิ ตั ิ ฝืนเถอะนะ การฝนื เร่อื ง
ความไม่ดีเพ่ือความดี เพราะกิเลสมันต้องได้ต่อสู้กับมัน มันอยากฟุ้งเฟ้อเห่อเหิม
เราไม่ใหไ้ ป นีค่ อื ธรรม มันจะอยากไปเราไมใ่ หไ้ ป ครงั้ หน่ึงสองครงั้ มันก็ยอมจาํ นน
เราได้ เพราะธรรมเรามกี ําลงั ตอ่ สู้กับมันได้ ถา้ คล้อยตามมนั มนั ยิ่งมกี าํ ลงั มากขึน้
นแ่ี หละ แลว้ เสียคนได้นะ
วนั นไี้ ดพ้ ดู ถงึ เรอ่ื งความประหยดั มธั ยสั ถเ์ พอื่ รกั ษาชาตไิ ทยของเรา สมชอ่ื สมนาม
กบั วา่ เราทงั้ หลายเปน็ ลกู ชาวพทุ ธ เปน็ ลกู คนรจู้ กั ประมาณ ลกู ศษิ ยต์ ถาคต แลว้ วนั นเี้ รา
กไ็ ดม้ าบำ� เพญ็ มหากศุ ลตอ่ ชาตไิ ทยของเรา เรยี กวา่ หนนุ ชาติ นหี่ นนุ ชาตไิ ทยของเราให้
มคี วามแนน่ หนามน่ั คงมากยงิ่ ขนึ้ แลว้ กลบั ไปบา้ นไปเรอื นกใ็ หม้ คี วามประหยดั มธั ยสั ถ์
อยา่ ฟงุ้ เฟอ้ เหอ่ เหมิ เรอื่ งผหู้ ญงิ ผชู้ ายนกี้ ด็ งั อธบิ ายใหฟ้ งั แลว้ ราคะตณั หาใหร้ ะงบั ดบั มนั
ไมม่ อี ะไรเปน็ คณุ แหละ มแี ตเ่ ปน็ โทษเปน็ กรรม เฉพาะอยา่ งยงิ่ ครอบครวั ผวั เมยี อยา่ ยงุ่
กับชายอ่ืนหญิงใดเป็นอันขาด นี้เหมาะแล้วกับธรรมของพระพทุ ธเจ้าทที่ รงสอนไว้
วันนี้ได้เทศนาว่าการให้บรรดาพ่ีน้องทั้งหลายฟังในเร่ืองการประหยัดมัธยัสถ์
เราก็เห็นว่าสมควรแก่กาลเวลาและธาตุขันธ์ จึงขอความสวัสดีจงมีแก่บรรดาพ่ีน้อง
ท้ังหลายโดยทวั่ กันเทอญ

274

หนังสอื อ้างองิ

ประวัตทิ ่านพระอาจารย์ตอื้ อจลธัมโม, ๒๕๑๘, โรงพมิ พ์มหามกุฏราชวทิ ยาลัย.
ชวี ประวตั ิ ปฏปิ ทา และคตธิ รรม ของหลวงปผู่ าง จติ ตฺ คตุ โฺ ต, ๒๕๔๖, บรษิ ทั ศลิ ปส์ ยาม

บรรจภุ ัณฑ์และการพมิ พ์ จำ� กัด.

คำ� แผก่ ศุ ลแกส่ รรพสตั ว์

ณ วดั ป่าอัมพโรปัญญาวนาราม
ในพระอุปถัมภ์ สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อมพฺ รมหาเถร)

สมเดจ็ พระสังฆราช สกลมหาสังฆปรณิ ายก
ต�ำบลคลองก่วิ อ�ำเภอบ้านบึง จงั หวัดชลบุรี
วนั ศุกร์ท่ี ๒๔ พฤศจกิ ายน พทุ ธศกั ราช ๒๕๖๐ ดิถขี ึ้น ๖ ค่�ำ เดือน ๑

ขอบุญกศุ ลจรยิ า อนั ขา้ พเจ้าทัง้ หลายได้บำ� เพ็ญดว้ ยดีแล้ว ทางกาย วาจา และใจ
กลา่ วโดยจำ� เพาะคอื การสรา้ งอารามถวายแดส่ งฆจ์ ตรุ ทศิ อทุ ศิ ไวใ้ นพระบวรพทุ ธศาสนา
อารามนน้ั มนี ามว่า วัดป่าอมั พโรปญั ญาวนาราม ประกอบดว้ ยปชู นยี วตั ถุ และเสนาสนะ
ต่างๆ กล่าวคือพระพุทธปฏิมาปางนาคปรก พระพุทธปฏิมาปางสมาธิ ศาลาท่ีประชุม
อาคารพิพิธภัณฑท์ ่ีประมวลธรรมโอวาทของพระสปุ ฏปิ นั โน ถนนลาดยางกว้าง ๙ เมตร
ยาว ๘๐๐ เมตร อา่ งเกบ็ นำ้� สาธารณทาน กำ� แพงรอบพน้ื ทย่ี าว ๒,๘๐๐ เมตร สงู ๓ เมตร
ตลอดทั้งบญุ กิริยาแหง่ การบำ� เพ็ญทาน รักษาศีล เจรญิ ภาวนา ดว้ ยน�้ำใจศรทั ธาเลอื่ มใส
มนั่ คงในพระรตั นตรยั ดงั่ นี้ ขา้ พเจา้ ขอตง้ั สจั จาธษิ ฐาน แผก่ ศุ ลไปไมม่ ปี ระมาณ ขอถวาย
เปน็ พระราชกศุ ลสนองพระเดชพระคณุ สมเดจ็ พระบรู พมหากษตั รยิ าธริ าช และพระบรม
วงศานวุ งศท์ กุ พระองค์ และเปน็ กศุ ลสนองคณุ ทา่ นผบู้ ำ� เพญ็ คณุ ประโยชนต์ อ่ ประเทศชาติ
และพระพุทธศาสนา เปน็ ปฐม

อนง่ึ ขอสรรพสัตว์ทัง้ หลาย ไมม่ ีทส่ี ุด ไมม่ ีประมาณ, จงมีสว่ นแหง่ บญุ ทีข่ า้ พเจา้
ไดท้ ำ� ในบดั น,ี้ และแหง่ บญุ อน่ื ทไ่ี ดท้ ำ� ไวก้ อ่ นแลว้ , คอื จะเปน็ สตั วเ์ หลา่ ใด, ซงึ่ เปน็ ทร่ี กั ใคร่
และมบี ญุ คณุ เชน่ มารดาบดิ าของขา้ พเจา้ เปน็ ตน้ กด็ ี ทข่ี า้ พเจา้ เหน็ แลว้ หรอื ไมไ่ ดเ้ หน็ กด็ ,ี
สตั วเ์ หลา่ อน่ื ทเ่ี ปน็ กลางๆ หรอื เปน็ คเู่ วรกนั กด็ ,ี สตั วท์ งั้ หลายตงั้ อยใู่ นโลก, อยใู่ นภมู ทิ งั้ ๓,
อยใู่ นกำ� เนดิ ทง้ั ๔, มีขันธ์ ๕ ขันธ์, มีขันธ์ขันธเ์ ดยี ว, มีขันธ์ ๔ ขนั ธ์, กำ� ลงั ทอ่ งเท่ยี ว
อยู่ในภพน้อยภพใหญ่ก็ดี, สัตว์เหล่าใดรู้ส่วนบุญท่ีข้าพเจ้าแผ่ให้แล้ว, สัตว์เหล่านั้น
จงอนุโมทนาเองเถิด, สว่ นสตั ว์เหล่าใดยงั ไมร่ ู้ส่วนบญุ น้,ี ขอเทวดาทัง้ หลายจงบอกสัตว์
เหล่าน้ันใหร้ ู้

เพราะเหตทุ ไี่ ดอ้ นโุ มทนาสว่ นบญุ ทขี่ า้ พเจา้ แผใ่ หแ้ ลว้ , สตั วท์ งั้ หลายทง้ั ปวง, จงเปน็
ผ้ไู ม่มีเวร, อยูเ่ ป็นสุขทุกเม่อื , จงถึงบทอนั เกษมกลา่ วคือพระนพิ พาน, ความปรารถนาท่ี
ดีงามของสตั วเ์ หล่าน้นั จงส�ำเรจ็ เถิด, สาธุ สาธุ สาธุ