รายงานการพิจารณาศึกษา เรื่อง ข้อเสนอเชิงนโยบายในการปฏิรูปการศึกษา และแนวทางการนำหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ ตามศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติที่ยั่งยืน

๒. คู่มือการนำ�หลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชา
ไปส่กู ารปฏบิ ัติทีย่ ัง่ ยนื

๒.๑ คูม่ อื การนำ�หลักสตู รและกระบวนการเรยี นรู้ตามศาสตรพ์ ระราชาไปสกู่ ารปฏิบัติที่ย่งั ยนื
แนวทางการจดั หลกั สตู รสบื สานศาสตรพ์ ระราชาในสถานศกึ ษา ไดจ้ ดั ท�ำ เปน็ เอกสารตวั อยา่ ง “คมู่ อื การ
ด�ำ เนินการการจดั การศึกษาเพื่อสบื สานศาสตร์พระราชา ดา้ นการจัดหลกั สตู รและการจดั การเรยี นรใู้ นสถานศึกษา
นำ�เสนอไว้ในภาคผนวก ช.” ซึ่งสามารถสรุปสาระสำ�คัญแยกเป็นด้านเน้ือหาหลักสูตร และด้านการจัดการเรียนรู้
ดงั แผนภาพ

การจดั หลักสูตรและสาระการเรยี นรู้ศาสตร์พระราชา

หพลหักุปสัญูตญรตาอผบู้เรสียนนอง ดา้ นหลักสูตรและสาระการเรียนรู้ศาสตร์พระราชา
การศึกษาต่อเนื่องและเรียนรู้ตลอดชีวิต
เนื้อหาหลกั สตู ร
อุดมศึกษา ปริญญาตรี
เลือกสาระการเรยี นรู้ศาสตรพ์ ระราชาตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี งตามความสนใจ
อาชีวศึกษาระดับ ปวช. ปวส. ต่อยอดในการประกอบอาชพี และแก้ปญั หาการดำ�เนนิ ชีวิตในบริบทของชุมชน/ท้องถนิ่
มธั ยมศึกษาตอนปลาย
มัธยมศึกษาตอนต้น จดั เน้อื หาศาสตร์พระราชาตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพียงเปน็ วิชาพ้ืนฐานบงั คับ
ประถมศึกษา และเพ่ิมเปน็ วชิ าเลือกในศาสตร์ที่น�ำ ไปส่กู ารสรา้ งองคค์ วามรู้ ต่อยอดตามความถนดั ตามสาขาทเ่ี รยี น

จัดเนอ้ื หาสาระการเรยี นรศู้ าสตรพ์ ระราชาตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง เจาะลึก
เปน็ รายวชิ าต่อเนือ่ งท่ีสัมพันธก์ บั สาขาทเ่ี รยี น ตอ่ ยอดองค์ความรเู้ พ่ือการประกอบอาชพี

จัดเนื้อหาสาระการเรียนรศู้ าสตร์พระราชาตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง เจาะลกึ
เป็นรายวิชาเพิ่มเติมให้เลอื กตามความถนดั ความสนใจ เรียนรตู้ ่อยอดสาระตามบรบิ ทของทอ้ งถน่ิ

จัดเนื้อหาสาระการเรียนรู้ศาสตร์พระราชาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเพมิ่ เตมิ ในรายวชิ า
หรือกลุ่มสาระการเรยี นรู้ทสี่ มั พันธก์ บั ทอ้ งถน่ิ ให้ผเู้ รยี นเลือกเรียนได้ตามความถนดั ความสนใจ

จัดเนือ้ หาศาสตร์พระราชาตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงเพม่ิ เตมิ ในหนว่ ยการเรียนร้ทู ส่ี มั พันธ์
กับกลุ่มสาระการเรียนรู้ต่างๆ หรือหน่วยการเรียนร้/ู รายวิชาเพ่มิ เตมิ ตามบริบททอ้ งถ่ิน

จัดสาระศาสตร์พระราชาทใ่ี กล้ตวั ปฏบิ ตั ิในชวี ติ ประจ�ำ วัน สง่ิ แวดล้อม พืช สัตว์ ดิน นํ้า อาหาร
ปฐมวัย อากาศ ของเลน่ ของใช้ เนน้ เศรษฐกจิ พอเพยี ง อนรุ กั ษธ์ รรมชาติ สิ่งแวดลอ้ ม คุณธรรม จริยธรรม

26

การจดั การเรยี นรู้ศาสตร์พระราชาในแตล่ ะระดบั การศึกษากากรานรานศาาศสาตสรต์พรร์พะรระารชาาชไาปไใปชใใ้ ชนใ้ กนากราจรดั จกัดากราศรึกศษกึ าษา
ดังท่ีได้กล่าวถึงในตอนต้นแล้วว่า กระบวนการเรียนรู้เป็นหัวใจสำ�คัญที่สุดของการจัดการเรียนการสอน
และเป็นแก่นแท้สำ�คัญของการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน กระบวนการจัดการเรียนรู้ท่ีดีต้องเป็นการเรียนรู้แบบ Activeดร.ศดกั รด.ศ์ิสกั ินดโสิ์ รนิ จนโรส์ จรนาญส์ รรามญยร์ มย์
Learning ที่ผู้เรียนได้แสวงหาข้อมูล คิดวิเคราะห์ ตัดสินใจ ลงมือปฏิบัติด้วยกระบวนการคิดขั้นสูง GPAS และสร้าง
ความรไู้ ดต้ ามวิธที รงงานของพระราชา ดังแผนภาพหลกั สูตรองค์ความรู้สอดคล้องตรงกนั ทัง้ หมด17 SDGs
สถานศึกษา ศาสตรพ์ ระราชา ๘ ด้าน ส่วนใหญ่จดั เปน็ สาระการ
27 เรียนรู้ของสถานศึกษาตาม OECD 2030
ปรบั ปรุงหลกั สูตร และดา้ นอ่นื ๆ ความเหมาะสมกับบริบทของตน
ตามลักษณะความ ความสัมพันธ์ระหว่างศาสตรพ์ ระราชา สอดคล้องบา้ ง จัดเปน็ สาระ จัดกระบวนการเรยี นร้แู บบองคร์ วมทงั้ ดา้ นความรู้
กับเนอื้ หาสาระ มาตรฐานการเรยี นรู้ การเรยี นรบู้ ูรณาการเน้อื หา เจตคติ คา่ นยิ ม และทกั ษะ ถกั ทอ
สอดคลอ้ ง ตวั ชว้ี ดั สมรรถนะของหลกั สตู ร รายวิชา รายหนว่ ยการเรียนรู้ เชือ่ มโยงกับความสามารถดา้ นอ่นื ๆ แบบ
สถานศึกษาแตล่ ะระดบั ในแตล่ ะระดับ Active Learning ใช้ GPAS 5 Steps
ความสมั พนั ธ์ระหว่างศาสตรพ์ ระราชา ไม่สอดคลอ้ ง ปรับปรงุ สาระ ใหเ้ กดิ เปน็ สมรรถนะจนถงึ ระดบั หลกั การ
กับเน้อื หาสาระ มาตรฐานการเรียนรู้ การเรียนรูร้ ายวิชา หนว่ ยการ ใหเ้ ป็น Transformative Competencies
ตวั ชวี้ ัด สมรรถนะแตล่ ะวชิ า รายวิชา เรยี นรใู้ นแตล่ ะระดับ/ สู่ Well Being
รายหน่วยการเรียนรู้ รายวชิ าเพมิ่ เตมิ

การเรยี นรู้ในศตวรรษที่ 21

Knowledge Process & การเรยี นรแู้ บบ Active Learning
Skills ผ้เู รียนเปน็ ผูผ้ ลติ ความรู้ นวตั กรรม
ปัญญาประดษิ ฐ์ ตามยุทธศาสตรช์ าติ
หลักการวธิ ที รงงาน ๒๗ วธิ ี Thailand 4.0
ํ
หลกั ธรรม หลกั คิด หลักปฏบิ ตั ิ ศาสตรพ์ ระราชาสอดคล้องกับ
Attitudes & Values เปา้ หมายของ UNESCO
Active Learning
GPAS 5 Steps ถกั ทถถอกั ทออ The four pillars of learning
กลืนเป็นตวั ตน 1. Learning to khow
การจดั กระบวนการเรียนรทู้ ่ีเน้น 2. Learning to do
ผ้เู รยี นสรา้ งความรดู้ ้วยการ Rubricsเรียนรไู้ ดเ้ อง 3. Learning to live together
ปฏบิ ัตจิ รงิ ผา่ นกระบวนการคดิ 4. Learning to be
ตัดสินใจด้วยตนเอง ในการเผชิญ ํ มีคณุ ธรรมสูง เรยี นรแู้ บบ Active Learning
ปญั หา และการสร้างนวัตกรรม (Personality)

คุณภาพผูเ้ รียนตามหลักสตู ร Lifelong Learning
วัตถุประสงค์ เป้าหมาย
มาตรฐานการเรียนรู้ เรยี นรู้แบบ Active Learning
ตัวช้ีวดั สมรรถนะ เกดิ ความร้รู ะดับหลักการ นำ�ไป
คุณลกั ษณะอันพงึ ประสงค์ เรียนรู้ไดเ้ อง พัฒนาไดเ้ อง ต่อเนอ่ื ง
คงทน น�ำ ประโยชน์สู่สงั คม ประเทศ

ลักษณะของกระบวนการจัดการเรียนรู้และเทคนิควิธีการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ศาสตร์พระราชา
ด้วยกระบวนการคิดข้ันสูงเชิงระบบตามที่กล่าวถึงข้างต้น ได้เสนอประเด็นสำ�คัญของการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ท่ีเป็น
จดุ เน้นในแตล่ ะระดับช้นั ดงั แผนภมู ิ

การจดั การเรยี นรศู้ าสตรพ์ ระราชาในแตล่ ะระดบั การศกึ ษา

กลรยะุทดธับ์กสาถราจนัดศกึกาษรเารียนรู้ เรียนรู้แบบสร้างความรู้จากการปฏิบัติจริงในชีวิตประจำ�วัน และงาน อาชีพในครอบครัวหรือท้องถ่ินร่วมจัดกระบวนการเรียนรู้
การศึกษาต่อเน่ืองและเรียนรู้ตลอดชีวิต ในการบ่มเพาะและหล่อหลอมเด็ก เยาวชน และคนไทยให้เปน็ คนดี มีคุณธรรม และจรยิ ธรรมอยา่ งเข้มแข็ง สอดแทรกการพฒั นาตน
ตามศาสตร์พระราชา
อุดมศึกษา ปริญญาตรี ศกึ ษาเรยี นรดู้ ว้ ยการคดิ วเิ คราะห์ สงั เคราะห์ สรปุ หลกั การ ทฤษฎี ในศาสตรพ์ ระราชาและประยกุ ตใ์ ชแ้ กป้ ญั หา พฒั นางาน อาชพี
พัฒนาชมุ ชน สงั คม สร้างสรรค์ ต่อยอดองคค์ วามรู้ นวตั กรรมด้วยโครงงาน และการศกึ ษาวจิ ัย ทดลอง ปฏบิ ัติตน เห็นผลสำ�เร็จ
รว่ มกับชุมชน องค์กรภายนอกตามสาขาวชิ า

อาชีวศึกษาระดับ ปวช. ปวส. เรียนรดู้ ว้ ยกระบวนการคดิ วเิ คราะห์ สรปุ หลกั การ ประยุกต์ใชศ้ าสตรพ์ ระราชา พฒั นางาน อาชีพ พฒั นาชุมชน ทอ้ งถ่นิ
มัธยมศึกษาตอนปลาย ด้วยโครงงาน สร้างสรรคร์ ว่ มกบั ชมุ ชน องค์กรภายนอก ต่อยอดองค์ความรู้ สร้างนวตั กรรมใหม่ตามสาขาวชิ า
มัธยมศึกษาตอนต้น เรียนรู้ดว้ ยกระบวนการคิดวเิ คราะห์ ประยุกต์ศาสตร์พระราชา พฒั นาคน พัฒนางาน พัฒนาท้องถิน่
ด้วยโครงงาน สร้างสรรค์ ต่อยอดความรู้ใหม่ตามความถนัด
เรียนรูด้ ว้ ยกระบวนการคดิ วเิ คราะห์ ประยกุ ตใ์ ช้ศาสตร์พระราชา พัฒนาคน พฒั นางานด้วยโครงงาน
แกป้ ัญหาหรือทตี่ อ้ งการสรา้ งสรรคข์ ึน้ ใหม่ตามความถนัด ความสนใจ

ประถมศึกษา เรยี นรูด้ ว้ ยประสบการณต์ รงจากบริบทในสถานศึกษาและชุมชน ผา่ นการคดิ วิเคราะห์ สรปุ ความเข้าใจแบบ Active Learning
ฝึกปฏิบตั โิ ครงงานด้วยกระบวนการกลมุ่

ปฐมวัย เรียนปนเลน่ เรยี นรจู้ ากบรบิ ท และกจิ กรรมตามตวั แบบ ทง้ั ในและภายนอกหอ้ งเรียน ผา่ นการคดิ วิเคราะห์
ลงมอื ท�ำ แบบ Enactive สัมผัสเคลือ่ นยา้ ย

๒.๒ คู่มือการจัดโครงการอาหารกลางวันในสถานศึกษาด้วยศาสตร์พระราชาตามหลักปรัชญาของ
เศรษฐกิจพอเพียง
การดำ�เนินการจัดโครงการอาหารกลางวันในสถานศึกษาด้วยศาสตร์พระราชาตามหลักปรัชญาของ
เศรษฐกจิ พอเพยี ง มกี รอบแนวคิดและแนวทางการด�ำ เนนิ งาน ดงั ตอ่ ไปน้ี
กรอบแนวคดิ
แนวคิดสำ�คัญในการน้อมนำ�ศาสตร์พระราชามาใช้ในการบริหารจัดการทรัพยากรในชุมชนและโรงเรียนให้เกิด
ประโยชน์สูงสุดต่อการให้นักเรียนมีอาหารกลางวันรับประทานครบทุกวันตลอดปีการศึกษา เป็นการนำ�หลักคิดสำ�คัญ
ของศาสตร์พระราชา อันได้แก่ เข้าใจ (Understanding) เข้าถึง (Empathize) พัฒนา (Develop) มาใช้ ด้วยการ
ให้โรงเรียนได้คำ�นึงถึงการศึกษาข้อมูลอย่างเป็นระบบ ตามบริบทของภูมิสังคม สร้างการมีส่วนร่วม ให้รู้รักสามัคคี
ในการพงึ่ ตนเองอยา่ งพออยพู่ อกนิ ประหยดั เรยี บงา่ ย ไดป้ ระโยชนส์ งู สดุ อยา่ งมคี วามเปน็ ไปไดด้ ว้ ยการรว่ มมอื ด�ำ เนนิ การ
ของโรงเรียนและชมุ ชนที่มงุ่ ประโยชน์ตอ่ ลูกหลานด้วยความรกั และสามัคคี จงึ เปน็ การจดั ทำ�โครงการเกษตรเพ่อื อาหาร
กลางวันตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปพร้อมกันในหลักความพอประมาณด้วยการอุดหนุนให้ผู้เรียน
สุขภาพดีจากการมีอาหารรับประทานเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ไม่เป็นอุปสรรคต่อการเรียน มีเหตุผล

28

ในการขอความร่วมมือจากผู้ปกครองและชุมชนในการดำ�เนินการ และมีภูมิคุ้มกันในการดำ�เนินการเสริมให้นักเรียน
มอี าหารกลางวนั รบั ประทานเพยี งพอครอบคลมุ ตลอดปกี ารศกึ ษา โดยน�ำ การจดั การเรยี นรแู้ บบ Active Learning มาใช้
ในทุกกิจกรรม เป็นการเติมเต็มผสมผสานงานบูรณาการโครงการท่ีมีงบประมาณที่ได้รับจากองค์กรปกครองส่วน
ทอ้ งถน่ิ บนหลกั การของการท�ำ เกษตรกรรมตามหลกั สตู รสถานศกึ ษา ในชอื่ วา่ เกษตรสมั พนั ธ์ รวมตวั กนั ท�ำ เกษตรกรรม
ในโครงการปลูกพืชเล้ยี งสัตวต์ ามความสนใจ ในชอื่ ว่า เกษตรสนใจ และการประสานความร่วมมอื กบั ผปู้ กครอง/ชมุ ชน
ทำ�เกษตรกรรมที่บ้านหรือภายในชุมชน ในชื่อวา่ เกษตรรว่ มใจ ดงั มรี ายละเอียดการด�ำ เนนิ งาน ดังตอ่ ไปนี้

โครงการเกษตรเพือ่ อาหารกลางวนั ดว้ ยศาสตร์พระราชา
ตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียง

ทำ�การเกษตร รวมตัวทำ�โครงการ รว่ มมอื กบั ผปู้ กครอง
ทส่ี อดคล้องสมั พนั ธ์กับ ปลูกพืช/เล้ียงสตั ว์ ชมุ ชนที่ท�ำ เกษตร
หลกั สตู รสถานศกึ ษา ตามความสนใจ

เกษตรสนใจ

เกษตรสมั พนั ธ์ เกษตรรว่ มใจ

ัทกษแ ูบะลรกะาัทณ่ิสรากเง ีรกษแายเะวรเนอศ ีรดรู้ัพารAยล้ชีฒษทัcอนพtนฐกiรู้มาิกษv้ดผู้ะจวัเeวชีีรยฒภูวิยLโตนนมิeคธaัสรrรงงรnงคiมามnนgปฏิบั ิต โครงการเกษตร ขายคยนื ดึ นห�ำ ลผกั ลพผอลเปงติมรนิไภี ะปทูมมทนุคิาำ�/มุ้ณงอกบามนั หปเี ารหะรตมุผาลณ ฝกึ ปฏบิ ัติ
ในโรงเรียน ท�ำ อาหารคาว/หวาน
และชมุ ชน
ถนอมอาหาร
งานเกษตร หลักสูตร เกษตร
สถานศกึ ษา เพือ่ อาหารกลางวนั โครงการ
- ปลกู พืช/ และการจดั การเรยี นรู้ ด้วยศาสตรพ์ ระราชา อาหารกลางวนั
เลีย้ งสัตว์ ของโรงเรยี น
ตามหลกั ปรชั ญา
บูรณาการ ของเศรษฐกิจพอเพยี ง เรยี นรหู้ ลัก
โภชนาการ
สังคมศึกษา Active Learning
การออมเงนิ ฝกึ ท�ำ อาหารภาคปฏิบัติ
คณิตศาสตร์ บัญชี ความรคู้ คู่ ณุ ธรรมจากการลงมอื ท�ำ
รบั -จา่ ย ใช้ศาสตร์พระราชาพัฒนาตนเอง

ตามหลักสตู ร

บูรณาการ งานบ้าน

สมรรถนะ 5 ดา้ น - อาหารและ
คณุ ธรรมจรยิ ธรรม โภชนาการ
และคณุ ลักษณะ
อนั พงึ ประสงค์

29

นยิ ามศัพท์ หมายถึง การเรียนการสอนงานเกษตรในเร่ืองท่ีสัมพันธ์กับหลักสูตรสถานศึกษาในแต่ละระดับช้ัน
เกษตรสมั พันธ ์ ทป่ี ลกู พชื เลยี้ งสตั ว์ ดว้ ยการจดั การเรยี นรแู้ บบ Active Learning ใหส้ อดคลอ้ งกบั บรบิ ทสถานศกึ ษา
แตล่ ะแหง่
หมายถึง การทำ�โครงงาน/กจิ กรรมปลูกพืชเลย้ี งสัตวต์ ามความถนัด ความสนใจของผู้เรียนแต่ละคน
เกษตรสนใจ ซึ่งอาจรวมกลุ่มกัน ๕-๑๐ คน ทำ�โครงงานที่สนใจร่วมกันในพ้ืนท่ีของโรงเรียนหรือนอกโรงเรียน
ในชมุ ชน ทเี่ นน้ ผลผลติ ทไ่ี ดจ้ ากการท�ำ โครงงาน และสรา้ งทกั ษะการเรยี นรจู้ ากการท�ำ งานดว้ ยการลงมอื
ปฏบิ ตั จิ รงิ
หมายถึง ความรว่ มมอื ร่วมใจของชมุ ชนทีจ่ ะรว่ มสนับสนุนอาหารกลางวนั ของโรงเรยี น โดยจดั พนื้ ท่ี
เกษตรร่วมใจ แรงงานในคมุ้ บา้ น/ครอบครวั ท�ำ การเกษตรปลกู พชื /เลย้ี งสตั ว์ ผลผลติ สง่ โรงเรยี น เพอ่ื ท�ำ อาหารกลางวนั
ท่มี ีเงื่อนไขทตี่ กลงร่วมกัน


แนวทางการดำ�เนินการ

๑) ดา้ นการจดั หลักสตู รและการเรยี นการสอน

สถานศึกษาที่ต้องการจัดอาหารกลางวันในโรงเรียนตามแนวทางศาสตร์พระราชาตามหลักปรัชญา
ของเศรษฐกจิ พอเพียง มีวธิ ีการดำ�เนินการบรหิ ารหลักสูตรและการเรียนการสอนตามวิธกี ารและขน้ั ตอน ดงั นี้

๑.๑) วเิ คราะหห์ ลกั สตู รสถานศกึ ษา ก�ำ หนดเวลาเรยี นตามหลกั สตู รในกลมุ่ สาระการเรยี นรกู้ ารงานอาชพี
(งานเกษตร งานบ้าน) ในวิชาพ้ืนฐานและวิชาเลือกเพ่ิมเติมให้สอดคล้องกับบริบทสถานศึกษาว่าควรมีรายวิชาเนื้อหา
ใดบ้าง ในช้ันใด ก่ีช่ัวโมง จัดแหล่งการเรียนรู้และฝึกปฏิบัติงานในรายวิชาให้สัมพันธ์กับบริบทของสถานศึกษา
ในเร่ืองพ้ืนปฏิบัติงานเกษตร/แหล่งนํ้า ควรมีเน้ือหาเกี่ยวกับพืชผัก และการเลี้ยงสัตว์เพ่ือทำ�อาหารกลางวันในเร่ืองใด
ทั้งในภาคต้นและภาคปลาย รวมท้ังงานบ้าน (อาหารและโภชนาการ) ทั้งน้ี ควรจัดชั่วโมงเรียนไว้ภาคเช้าเพ่ือจะได้ฝึก
ปฏิบัติทำ�อาหารกลางวันด้วยการเป็นผู้ช่วยแม่ครัว/ครู/แม่บ้าน การจัดหลักสูตรและจัดการเรียนการสอนในลักษณะนี้
จะไดก้ จิ กรรมเกษตรสมั พนั ธ์ กลา่ วคอื เปน็ การจดั กจิ กรรมการเรยี นรผู้ า่ นงาน/โครงการทสี่ มั พนั ธก์ บั หลกั สตู รสถานศกึ ษา
ดว้ ยการจัดการเรียนรู้แบบ Active Learning ให้สอดคลอ้ งกับบรบิ ทสถานศึกษาแต่ละแหง่

นอกจากจะจัดตามหลักสูตรสถานศึกษาแล้ว อาจจัดกิจกรรมในชั่วโมงกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน
ในรปู ของชมรมเกษตร/ชมรมงานบา้ นอาหารกลางวนั หรอื จดั เปน็ กลมุ่ สนใจ หรอื ใหน้ กั เรยี นสรา้ งผลผลติ ปอ้ นโรงอาหาร
เป็นเกษตรสนใจ ด้วยกิจกรรมท่ีพฒั นาทักษะการท�ำ งานดว้ ยการลงมือปฏิบตั ิจรงิ

๑.๒) วางแผนร่วมกันระหว่างครูผู้สอนงานเกษตร/งานบ้านและนักเรียนที่เป็นกลุ่มสนใจว่าจะผลิตพืชผัก
อะไร เท่าใด ในช่วงใด ทั้งแผนงานเกษตรและการจัดอาหารกลางวันจะได้สัมพันธ์กันอย่างเหมาะสม รวมท้ังวางแผน
การจัดการเรยี นรใู้ ห้เป็นการเรียนรูแ้ บบ Active Learning เพื่อพฒั นาทกั ษะการคิด พฒั นาคา่ นิยม เพ่ือส่งเสริมอุปนิสยั
สำ�คญั ในการพัฒนางานและการท�ำ งานร่วมกัน

๑.๓) ครูผู้สอนงานเกษตรในรายวิชาและครูเจ้าหน้าท่ีอาหารกลางวันจัดงบประมาณเพ่ือสนับสนุน
งานเกษตรในโรงเรียนตามหลักสูตรหรือตามกลุ่มสนใจ โดยอาจจัดเป็นเงินทุนให้ยืมจากโครงการอาหารกลางวัน
และส่งใช้เงินคืน โดยการจำ�หน่ายผลผลิตทางการเกษตรท่ีได้จากการเรียนรู้ในรายวิชาหรือตามความสนใจ ถ้ามีราคา
ของผลผลิตมากกว่าเงินยืมก็สามารถนำ�ไปเป็นเงินออมของนักเรียนท่ีมีผลผลิตนั้น เป็นการทำ�ตามหลักปรัชญา
ของเศรษฐกิจพอเพียง ในการมภี ูมคิ มุ้ กนั จากเงนิ ออมทีม่ ี

30

๒) ด้านการจดั ท�ำ โครงงานเกษตรเพอ่ื อาหารกลางวันในโรงเรียนและชุมชน
จากหลักสูตรและการเรียนการสอนที่กล่าวถึงในข้อ ๑) ครูผู้สอนในกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ
(งานเกษตร) สามารถให้ผู้เรียนทำ�โครงงานเกษตร ผลิตพืชผักตามรายวิชาท่ีเรียนหรือตามความสนใจของนักเรียน
รายกลมุ่ ย่อย โดยมแี นวคิดหลกั การปฏบิ ตั ิ ดังนี้
๒.๑) โครงงานเกษตรเพ่ืออาหารกลางวันในรายวิชากลุ่มสาระการงานอาชีพ ท้ังรายวิชาพื้นฐาน
และหรอื รายวิชาเพมิ่ เติมต้องมคี รูเป็นทปี่ รึกษาให้ค�ำ แนะนำ�ในการทำ�โครงงาน (เกษตรสัมพันธ)์ ดังน้ี
- สาระการเรียนรู้ต้องมีเร่ืองการทำ�โครงงานปฏิบัติทางการเกษตรในรายวิชาพื้นฐาน อาจให้
นักเรียนทำ�โครงงานร่วมกันท้ังช้ัน แต่แยกปฏิบัติโดยแบ่งพ้ืนท่ีหรือพืชผักให้รับผิดชอบเป็นรายกลุ่มย่อย หรือแบ่งส่วน
รบั ผิดชอบทัง้ ชนั้ เน้นใหผ้ เู้ รยี นคิด ลงมือท�ำ และสรุปความรทู้ ีไ่ ดจ้ ากการลงมือปฏบิ ตั ิจริง
- งบประมาณโครงงานผลติ พชื ผกั เพอื่ อาหารกลางวนั จ�ำ เปน็ ตอ้ งใชง้ บประมาณในการด�ำ เนนิ งาน
ซง่ึ อาจมาจากแหลง่ งบประมาณหลากหลายตามสภาพของแตล่ ะสถานศกึ ษา เชน่ จากเงนิ รายหวั คา่ วสั ดฝุ กึ จากงบเงนิ ยมื
โครงการอาหารกลางวัน จากงบกองทุนของโรงเรียน หรือจากผู้ปกครองนักเรียนร่วมกันลงทุนหรือแหล่งเงินอ่ืน ๆ
แต่ที่สำ�คัญก็คือ นักเรียนจะได้เรียนรู้ มีความเข้าใจการคิดต้นทุนว่ามีความเหมาะสมเพียงใดตามหลักปรัชญา
ของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ความมเี หตผุ ล ความพอประมาณ และเงอื่ นไขหลกั วชิ าหลกั คณุ ธรรม (รบั ผดิ ชอบ ยมื มาเพอื่ ลงทนุ
และต้องส่งคืน) เพราะฉะน้ันโครงการต้องมีความเป็นไปได้จริงถูกต้องตามหลักวิชา มีความน่าเช่ือถือของผู้ปฏิบัติ
โครงงาน หรืออาจจะต้องมีครูท่ีปรึกษา เป็นผู้ค้ําประกันในโครงการนั้น และความยุติธรรมในการกำ�หนดราคาให้แก่
ค่าพันธ์ุพืช ค่าดูแลรักษา เพื่อขอใช้งบประมาณ และราคาขายผลิตผลเป็นราคาตลาด เพื่อฝึกนักเรียนให้ได้เรียนรู้
ในด้านทักษะอาชีพ ทักษะชีวิตและทักษะการเรียนรู้ รวมทั้งการทำ�งานร่วมกัน ซึ่งเป็นการเรียนรู้หลักคิดสำ�คัญในวิธี
ทรงงานตามศาสตร์พระราชาไปพรอ้ มกนั
๒.๒) โครงงานเกษตรตามความสนใจ (เกษตรสนใจ) อาจเกิดจากนโยบายของโรงเรียนท่ีต้องการ
ให้นักเรียนทำ�เกษตร ปลูกพืชผักเพ่ืออาหารกลางวันในโรงเรียนโดยผ่านกลุ่มสนใจ ชมรมเกษตร ชุมนุมเกษตร
ซึ่งโครงงานลักษณะนี้จำ�เป็นต้องมีครูท่ีปรึกษา ชุมนุม ชมรม ครูเกษตรร่วมจัดพ้ืนท่ีบริเวณทำ�เกษตร มีครูการเงิน
ครอู าหารกลางวนั รว่ มพจิ ารณาใหง้ บประมาณโดยใชเ้ กณฑแ์ นวคดิ ตามขอ้ ๑) แตโ่ ครงงานตามความสนใจนจ้ี ะไมข่ น้ึ อยกู่ บั
เวลาเรยี นในรายวชิ า แตเ่ ปน็ ไปตามกลุ่มนกั เรียนทีส่ นใจปลกู พชื ผกั หรือกบั รายวชิ าท่เี รยี นกไ็ ด้
๒.๓) เกษตรร่วมใจ เป็นกิจกรรมเกษตรเพ่ืออาหารกลางวันท่เี ปน็ ความรว่ มมือระหวา่ งโรงเรียนกบั ชุมชน
เพอื่ น�ำ ผลผลิตมาจดั ท�ำ อาหารกลางวันส�ำ หรบั เดก็ ในโรงเรยี น โดยอาจมกี จิ กรรมในหลากหลายลักษณะ เชน่
- เกษตรแปลงใหญ่ในที่ดินของโรงเรียนหรือท่ีดินของชุมชนให้มีชุมชนผู้ปกครองนักเรียน
มารว่ มทำ� เชน่ นาข้าวโรงเรียน บอ่ ปลาชมุ ชน สวนผักรวมญาติ ซง่ึ โรงเรยี นอาจมีสว่ นในเรอื่ งพันธุ์พืช/สตั ว์ หรือแรงงาน
นักเรียน ฯลฯ
- เกษตรครอบครวั โดยอาจมขี อ้ ตกลงใหน้ กั เรยี นไปท�ำ พชื ผกั ทบี่ า้ นของตน โรงเรยี นใหเ้ มลด็ พนั ธุ์
ผู้ปกครองช่วยดูแล เมอ่ื เกบ็ เกี่ยวผลผลิตไดก้ ็แบ่งกนั ระหว่างครอบครัวกบั โรงเรยี น เปน็ ตน้
การท�ำ เกษตรเพอื่ อาหารกลางวนั ส�ำ หรบั นกั เรยี นทง้ั ๓ แบบ เนน้ การเรยี นรขู้ องเดก็ ในเรอื่ งเกษตรปลอดภยั
ไร้สารพิษ และฝึกทักษะอาชีพเบื้องต้น ให้ผู้ปกครองมีส่วนร่วมฝึกคุณลักษณะท่ีดี อดทน ขยัน ประหยัด รับผิดชอบ
มีวินัย ฯลฯ จะได้เห็นคุณค่าของการทำ�งาน ทำ�งานเป็น มีนิสัยที่ดี ท้ังน้ีต้องคำ�นึงถึงภูมิสังคม ตามบริบทของชุมชน
และผเู้ รยี นดว้ ยการเรียนรแู้ บบ Active Learning

31

๓) การดำ�เนินโครงการอาหารกลางวนั ของโรงเรยี น
เง่ือนไขสำ�คัญของโครงการอาหารกลางวันในโรงเรียน คือ เด็กทุกคนต้องได้รับประทานอาหารที่มีคุณค่า
สะอาด ถูกหลักอนามัย เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย ส่งผลให้กระบวนการจัดทำ�อาหารกลางวันของโรงเรียน
มหี ลากหลายรปู แบบ แตท่ น่ี �ำ เสนอนจ้ี ะเปน็ รปู แบบวธิ ที โี่ รงเรยี นด�ำ เนนิ การจดั ท�ำ อาหารเอง ใหใ้ ชผ้ ลผลติ ทางการเกษตร
จากโครงการเกษตรของโรงเรียนและจากชุมชน หรือจากตลาดผลผลิตของโรงเรียน และชุมชนไม่เพียงพอ การจัดทำ�
อาหารกลางวันของโรงเรียน จึงต้องวางแผนสารอาหารให้สัมพันธ์กับผลผลิตที่มีให้สอดคล้องกับโครงการเกษตร
(ปลูกพืช/เลี้ยงสัตว์) ท่ีโรงเรียนดำ�เนินการ บทบาทหน้าที่ของครูและเจ้าหน้าท่ีโครงการอาหารกลางวันโรงเรียนจึงต้อง
วางแผนร่วมกับครเู กษตรในเรือ่ งต่อไปนี้
๓.๑) การสนับสนุนเรื่องเงินทุนเพื่อให้นักเรียนทำ�โครงงานเกษตรในรูปแบบต่าง ๆ เงินทุนนี้อาจเป็นทุน
จากงบประมาณอาหารกลางวันให้กู้ยืมไปก่อนและนำ�ผลผลิตมาชดใช้เงินยืมน้ี หากผลผลิตมีมากเกินเงินทุน โรงเรียน
อาจตกลงมอบใหน้ ักเรยี นน�ำ ไปเก็บสะสมรายบคุ คล/ชน้ั เรียน หรือครูใหน้ กั เรยี นทนี่ ำ�ผลผลิตมาใหท้ ำ�อาหารกลางวัน
๓.๒) การวางแผนรายการอาหารทสี่ อดคลอ้ งกบั โครงการเกษตรทมี่ อี ยู่ ทงั้ ดว้ ยพชื /ผกั /ปลา/ไก่ และอาหาร
โปรตีนอ่ืน ๆ ท่ีโรงเรียนมีปฏิทินการทำ�อาหาร บางครั้งอาจจะต้องใช้ผลผลิตจากตลาดมาเสริมในบางโอกาสที่ผลผลิต
โครงการเกษตรไม่เพียงพอหรือยังไม่มีผลผลิตที่จะนำ�ส่งโรงอาหาร ท้ังนี้ โรงเรียนมีความจำ�เป็นต้องวางแผนจัดเตรียม
วตั ถดุ บิ ลว่ งหนา้ เพอ่ื ใหค้ วามมนั่ ใจวา่ จะเปน็ การประหยดั งบประมาณทไี่ มต่ อ้ งอาศยั ตลาดมากนกั กรณที โี่ รงเรยี นอยไู่ กล
ตลาดอาจตอ้ งมวี ตั ถดุ บิ เกบ็ ตุนหรือถนอมอาหารไว้ให้เพยี งพอกบั ปริมาณความต้องการอาหารที่ตอ้ งจดั ท�ำ
๓.๓) การจัดหาเครื่องปรุงในการประกอบอาหาร ซ่ึงจำ�เป็นต้องอาศัยตลาด/ร้านค้าชุมชน การวางแผน
งบประมาณจงึ ตอ้ งยดื หยนุ่ พอจงึ จะไมท่ �ำ ใหโ้ ครงการอาหารเกดิ การชะงกั /หยดุ ลงในบางวนั และควรมกี ารวางแผนกกั ตนุ
เผื่อไว้เมื่อยามขาดแคลน
๓.๔) การจัดนกั เรยี นเข้าปฏบิ ตั ิกจิ กรรมการทำ�อาหารกลางวัน ครผู ้สู อนงานบ้าน อาหาร และโภชนาการ
ส่วนใหญ่มักจะเป็นครูอาหารกลางวันของโรงเรียนสามารถจัดนักเรียนที่เรียนงานบ้านมาเป็นลูกมือในการทำ�อาหาร
ได้ นักเรียนจะได้ฝึกปฏิบัติการเตรียมวัตถุดิบ/เคร่ืองปรุง และฝึกทำ�อาหารท่ีไม่ยากเกินไป เป็นการเรียนรู้อาหาร
และโภชนาการท่ีเน้นการลงมือทำ�ท่ีถนัดในงานอาหารแต่ละประเภท หรือความคล่องตัวในการปฏิบัติให้ได้ผลจริง
ให้ทันเวลาตามสถานการณ์ เมื่อดำ�เนินการเรียนรู้ไประยะหนึ่งแล้ว ผู้เรียนจะสามารถเป็นผู้ออกแบบรายการอาหาร
จัดหาวัตถุดิบ/เคร่ืองปรุง และทำ�อาหารได้เอง ครูผู้สอนสามารถถอยออกมาเป็นผู้อำ�นวยความสะดวก (Facilitator)
ตามแนวทางของการจดั การเรียนรู้แบบ Active Learning
การดำ�เนินโครงการเกษตรเพื่ออาหารกลางวันตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสถานศึกษา
ระยะเรม่ิ แรกอาจมปี ญั หาทย่ี งั ไมล่ งตวั หลายอยา่ ง ตอ้ งพงึ่ พาตลาดมาก ทงั้ เรอ่ื งวตั ถดุ บิ เครอื่ งปรงุ และแรงงานท�ำ อาหาร
นกั เรยี นอาจฝึกปฏบิ ตั ิบางวนั ไดไ้ ม่ครบตามเวลาที่เปิดเรียน ต้องแกป้ ญั หาและพัฒนาไปต่อเนอื่ งจงึ จะเกิดความสมบรู ณ์
ข้อส�ำ คญั คอื การวางแผนร่วมกนั ทงั้ โรงเรียน ทั้งด้านงบประมาณ อาคารสถานที่ บุคลากร และงานวิชาการ และนำ�ผล
มาเรยี นรรู้ ว่ มกันจึงจะประสบผลส�ำ เรจ็ ตามเป้าหมายได้

32

๓บทที่

ความเห็นและข้อเสนอแนะในการนำ�หลกั สูตร
และกระบวนการเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชาไปใช้

๑. ความเหน็ และขอ้ เสนอแนะในการนำ�หลกั สูตรและกระบวนการเรยี นรู้
ตามศาสตร์พระราชาไปใช้

๑.๑ การน้อมนำ�ศาสตร์พระราชาไปจดั หลกั สูตรการเรียนรูใ้ นสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน
ข้ันตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาในทุกกลุ่มสาระการเรียนรู้หรือในรายวิชาในแต่ละระดับช้ัน
และระดบั การศกึ ษา เพอ่ื นอ้ มน�ำ ศาสตรพ์ ระราชาสหู่ ลกั สตู รใหผ้ เู้ รยี นไดเ้ รยี นรอู้ ยา่ งเหมาะสมสอดคลอ้ งและครอบคลมุ
ศาสตรพ์ ระราชาตามหลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ในพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช-
มหาราช บรมนาถบพิตร และพระบรมราโชบายท่ีเกี่ยวข้องกับการศึกษาในพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี-
ศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม
บรมนาถบพติ ร พระวชริ เกลา้ เจา้ อย่หู วั มีข้อเสนอแนะให้สถานศกึ ษาตอ้ งดำ�เนนิ การเปน็ ขนั้ ตอน ดงั นี้
๑) ศึกษา วิเคราะห์ขอบเขตของศาสตร์พระราชาว่ามีเป้าหมาย วัตถุประสงค์ คุณลักษณะ สมรรถนะ
สาระองคค์ วามรอู้ ะไรบา้ ง ทผ่ี เู้ รยี นแตล่ ะระดบั ชน้ั ควรไดเ้ รยี นรใู้ นหลกั สตู รการศกึ ษาแตล่ ะระดบั สรา้ งเปน็ ตารางวเิ คราะห์
ความสมั พนั ธข์ องศาสตรพ์ ระราชากบั หลักสตู รการศึกษาแตล่ ะระดบั (ศกึ ษาตวั อยา่ งตารางในภาคผนวก ช.)
๒) สถานศกึ ษาแตล่ ะระดบั วเิ คราะหห์ ลกั สตู รแกนกลาง หลกั สตู รสถานศกึ ษาในรายกลมุ่ สาระการเรยี นรู้
รายหมวดวิชา รายวิชา ว่ามเี ป้าหมาย วัตถุประสงค์ คุณลักษณะ สมรรถนะ เนื้อหาสาระ องคค์ วามรู้ ความคดิ รวบยอด
อะไรบ้างที่มีความสอดคล้องกับศาสตร์พระราชา นำ�ส่วนที่สัมพันธ์สอดคล้องกันบรรจุไว้ในหลักสูตรสถานศึกษา
ตามระดับชั้น รายกลุ่มสาระ/วิชา เพ่ือนำ�ไปจัดการเรียนรู้ตามมาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้ีวัด/จุดมุ่งหมาย/วัตถุประสงค์
ของหลักสตู รสถานศึกษา
๓) ศาสตรพ์ ระราชาในสว่ นทไ่ี มส่ มั พนั ธก์ บั เนอ้ื หาสาระองคค์ วามรขู้ องหลกั สตู รสถานศกึ ษา แตเ่ ปา้ หมาย
วัตถปุ ระสงคส์ อดคลอ้ งกบั มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวช้ีวัด/จุดมงุ่ หมาย/วตั ถุประสงค์ คณุ ลักษณะ สมรรถนะของหลกั สตู ร
สถานศึกษา สถานศึกษาร่วมกันพิจารณาจัดเป็นสาระการเรียนรู้รายวิชาเพ่ิมเติม หรือจัดรายวิชาใหม่เพื่อเลือกเรียน
ตามความสนใจ ความต้องการของผู้เรยี นในหลักสตู รสถานศึกษา
๔) ศาสตร์พระราชาในส่วนท่ีไม่สอดคล้องกับมาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด/จุดมุ่งหมาย/วัตถุประสงค์
คุณลักษณะ สมรรถนะ ของหลักสูตรสถานศึกษา สถานศึกษาร่วมกันพิจารณาจัดเป็นกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน โครงงาน
ตามความสนใจของกล่มุ ชมรม หรอื จดั เป็นกจิ กรรมพเิ ศษของสถานศึกษาในโอกาสทีเ่ หมาะสม

33

การปฏิบัติตามข้ันตอนทั้ง ๔ ข้อน้ีจะช่วยให้สถานศึกษาสามารถน้อมนำ�ศาสตร์พระราชาสู่การจัดหลักสูตร
และการเรียนรู้ในสถานศึกษาได้อย่างครอบคลุมครบถ้วนตามเป้าหมายการพัฒนาคนของชาติ โดยเฉพาะอย่างย่ิง
การนอ้ มน�ำ วธิ ที รงงานตามศาสตรพ์ ระราชามาใชใ้ นกระบวนการจดั การเรยี นรู้ ซงึ่ จะกลา่ วถงึ รายละเอยี ดไวใ้ นภาคผนวก ช.
๑.๒ การน้อมน�ำ ศาสตร์พระราชาไปจดั หลักสตู รการเรยี นรใู้ นสถานศึกษาทกุ ระดบั
การสืบสานศาสตร์พระราชาในการจัดการเรียนรู้ตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการและการศึกษาระดับ
อดุ มศึกษา มขี ้อคดิ เหน็ และข้อเสนอแนะเพือ่ การปฏบิ ตั ใิ นแต่ละระดบั ดงั นี้
๑) ระดับปฐมวัย
๑.๑) การจัดบริบทและการบรหิ ารจดั การที่เอ้ือตอ่ การเรยี นรสู้ ืบสานศาสตร์พระราชา
จัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาให้เห็นแบบอย่างของพฤติกรรมการดำ�เนินชีวิตท่ีใช้หลัก
ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในสาระที่เรียนรู้ในกิจวัตรประจำ�วัน การจัดสหกรณ์ การจัดรีไซเคิลขยะ การทำ�บันทึก
รายรบั รายจา่ ยฯ ปา้ ยเชญิ ชวนรว่ มกจิ กรรมพอเพียง ผ้บู รหิ าร ครทู ่วั ไป และครูผสู้ อนปฏิบตั ิตนเป็นแบบอย่างและชกั จงู
ผู้เรยี นให้เหน็ ผลดขี องการกระท�ำ
บูรณาการสาระของเศรษฐกิจพอเพียงในหน่วยการเรียนและกิจกรรมต่าง ๆ ในตาราง
กิจกรรมประจำ�วัน สถานศึกษาจัดบริบทและกิจกรรมประจำ�วันให้เห็นตัวอย่างและคุ้นเคยกับการนำ�ศาสตร์พระราชา
ในแตล่ ะด้านมาปฏบิ ัติเป็นวถิ ีชวี ติ เชน่ การจดั สหกรณ์ครบวงจร การอนุรกั ษ์น้�ำ ส่ิงแวดล้อม ป่าไม้
๑.๒) การพฒั นาหลกั สตู รระดบั ชนั้ เรียนและสถานศกึ ษา
สถานศกึ ษาปรับหลักสูตรและประสบการณ์สำ�คัญท่ีสง่ เสริมพฒั นาการด้านสังคม วัฒนธรรม
และความเปน็ ไทย การดแู ลรกั ษาธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดลอ้ ม จดั ประสบการณท์ สี่ ง่ เสรมิ ลกั ษณะนสิ ยั ทด่ี ี และทกั ษะการใช้
ชีวิตประจำ�วัน ตามแนวทางหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ตลอดจนสอดแทรกคุณธรรมจริยธรรม และการมีวินัย
ใหเ้ ป็นสว่ นหนง่ึ ของการจดั ประสบการณก์ ารเรยี นรอู้ ย่างตอ่ เนื่อง
๑.๓) การจัดกระบวนการเรียนรู้
จัดประสบการณ์ผ่านกระบวนการคิดและกิจกรรมตามมุมต่าง ๆ แบบเรียนปนเล่นผ่าน
กระบวนการคิดวิเคราะห์ เรียนรู้ตามกระบวนการวิธีทรงงานตามศาสตร์พระราชา หลักธรรม หลักคิด หลักปฏิบัติ
ดว้ ยการลงมือปฏบิ ตั จิ ริง (Enactive) ตามศาสตรพ์ ระราชาด้านตา่ ง ๆ ตามหลกั สตู รที่เลอื กจดั ประสบการณ์
๒) ระดับประถมศึกษา
๒.๑) การจัดบรบิ ทและการบริหารจัดการท่เี ออื้ ตอ่ การเรียนรูส้ ืบสานศาสตรพ์ ระราชา
จัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาให้เห็นแบบอย่างของพฤติกรรมการดำ�เนินชีวิตท่ีใช้
หลกั ปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี ง ในสาระทเี่ รยี นรใู้ นกจิ วตั รประจ�ำ วนั การจดั สหกรณ์ การจดั รไี ซเคลิ ขยะ การท�ำ บนั ทกึ
รายรับรายจา่ ยฯ ป้ายเชิญชวนรว่ มกิจกรรมพอเพียง ผูบ้ ริหาร ครูทว่ั ไป และครูผูส้ อนปฏิบตั ิตนเปน็ แบบอย่างและชักจงู
ผเู้ รยี นใหเ้ หน็ ผลดขี องการกระท�ำ บรู ณาการสาระของเศรษฐกจิ พอเพยี งในหนว่ ยการเรยี นและกจิ กรรมตา่ ง ๆ ในกจิ กรรม
ประจำ�วันให้เห็นตัวอย่างและคุ้นเคยกับการนำ�ศาสตร์พระราชาในแต่ละด้านมาปฏิบัติเป็นวิถีชีวิต เช่น การจัดสหกรณ์
ครบวงจร การอนรุ กั ษน์ ํ้า สง่ิ แวดล้อม ป่าไม้ เป็นต้น

34

นำ�พฤติกรรมเร่ืองการปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงบรรจุไว้ในเกณฑ์
การประเมนิ คณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงคต์ ามหลกั สตู ร และใหเ้ ปน็ จดุ เนน้ ทส่ี �ำ คญั ในการประเมนิ พฤตกิ รรมผเู้ รยี นนอกจาก
การเรียนรู้และการประเมินผลตามหน่วยการเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เพิ่มเติม จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในส่วน
ท่ีเก่ียวข้องกับเศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชาอ่ืน ๆ โดยชมรม ชุมนุมต่าง ๆ ให้นักเรียนได้ทำ�กิจกรรมรณรงค์
หรอื สืบสานศาสตรพ์ ระราชาอย่างต่อเนื่องทุกภาคเรยี น
๒.๒) การพฒั นาหลักสูตรระดับชน้ั เรยี นและสถานศกึ ษา
- เพ่มิ เนื้อหาลงในหลักสตู รในหนว่ ยการเรียนปกติของช้นั เรียนในรายวชิ า

- จดั กิจกรรมโครงงานศึกษาค้นควา้ ศาสตร์พระราชาด้านตา่ ง ๆ ตามความสนใจ
- เข้าร่วมกจิ กรรมจติ อาสา งานสาธารณะ แก้ปญั หาในชมุ ชน ทอ้ งถิน่
- จดั กจิ กรรมพฒั นาผูเ้ รยี น ชมรม ชมุ นมุ ในการพฒั นาสิง่ แวดล้อมตามวิธที รงงานของพระราชา
๒.๓) การจัดกระบวนการเรียนรู้
ใช้กระบวนการทรงงาน หลักธรรม หลกั คดิ หลกั ปฏิบัติ ด้วยรปู แบบการเรยี นรู้แบบ Active
Learning ด้วยกระบวนการคดิ ขั้นสงู หรือ GPAS/GPAS 5 Steps ผู้เรยี นสร้างความร้รู ะดับความคิดรวบยอด หลกั การ
ผ่านโครงงานเรยี นรู้รว่ มกนั
๓) ระดบั มธั ยมศึกษาตอนตน้
๓.๑) การจัดบริบทและการบริหารจัดการทีเ่ ออ้ื ตอ่ การเรยี นรสู้ บื สานศาสตรพ์ ระราชา
จัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาให้เห็นแบบอย่างของพฤติกรรมการดำ�เนินชีวิตท่ีใช้ศาสตร์
พระราชาในสาระท่ีเรียนรู้ในกิจวัตรประจำ�วัน เช่น การจัดสหกรณ์ การจัดรีไซเคิลขยะ การรักษาสิ่งแวดล้อม ดิน น้ํา
ป่าไม้ การทำ�บันทึกรายรับรายจ่ายฯ ป้ายเชิญชวนร่วมกิจกรรมพอเพียง ผู้บริหาร ครูทั่วไป และครูผู้สอนปฏิบัติตน
เป็นแบบอย่าง และชักจูงผู้เรียนให้เห็นผลดีของการกระทำ� บูรณาการสาระของศาสตร์พระราชาในหน่วยการเรียน
และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในสถานศึกษาทุกระดับชั้น นักเรียนรวมกลุ่มเลือกทำ�โครงงานท่ีเกี่ยวกับศาสตร์พระราชา
ตามความถนดั ความสนใจของตน ตลอดระยะเวลาในการเรยี นรตู้ ามหลกั สตู ร ซง่ึ แตล่ ะปอี าจเปลย่ี นเนอ้ื หาวธิ กี ารในหวั เรอื่ ง
ใหห้ ลากหลายจนครอบคลมุ สาระในศาสตรพ์ ระราชา เตมิ เตม็ เนอ้ื หาหลกั สตู รทยี่ งั ไมไ่ ดส้ อนในระดบั ชน้ั เรยี นใหค้ รอบคลมุ
สาระตามศาสตร์พระราชา นำ�พฤติกรรมเร่ืองการปฏิบัติตนตามศาสตร์พระราชาบรรจุไว้ในเกณฑ์การประเมิน
คณุ ลกั ษณะอนั พึงประสงคต์ ามหลกั สตู ร และใหเ้ ปน็ จดุ เนน้ ที่ส�ำ คญั ในการประเมินพฤติกรรมผเู้ รยี นนอกจากการเรียนรู้
และการประเมินผลตามหนว่ ยการเรียนในกลุม่ สาระการเรยี นรทู้ เี่ พ่มิ เติม
จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในส่วนท่ีเก่ียวข้องกับเศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชาอื่น ๆ
โดยชมรม ชมุ นุมตา่ ง ๆ ใหน้ กั เรียนไดท้ ำ�กิจกรรมรณรงค์หรอื สืบสานศาสตร์พระราชาอยา่ งต่อเนอ่ื งทกุ ภาคเรยี น
๓.๒) การพัฒนาหลักสูตรระดับชนั้ เรียนและสถานศกึ ษา

ถา้ สว่ นใดมคี วามสมั พนั ธก์ นั ชดั เจนทง้ั เนอื้ หา วตั ถปุ ระสงค์ เปา้ หมาย และกระบวนการเรยี นรู้
วิธีทรงงานของพระราชา ให้จัดลงในหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ หรือรายวิชา แต่ละสถานศึกษา แต่ละระดับ
กำ�หนด ถ้าสาระองค์ความรู้ในศาสตร์พระราชาสัมพันธ์กับหลักสูตรเพียงบางส่วน อาจเรียนรู้แบบบูรณาการ
ในหนว่ ยการเรยี นรใู้ นกจิ กรรมพฒั นาผเู้ รยี น หรอื วธิ อี น่ื ๆ และหากองคค์ วามรใู้ นศาสตรพ์ ระราชาไมส่ อดคลอ้ งกบั เนอื้ หา
ในหลกั สูตรสามารถจดั ท�ำ เปน็ รายวิชาเพ่ิมเติม หรอื จดั สาขาการเรียนรูต้ ามความเหมาะสม

35

๓.๓) การจดั กระบวนการเรยี นรู้
ใช้กระบวนการทรงงาน หลักธรรม หลักคิด หลักปฏิบัติ ด้วยรูปแบบการเรียนรู้แบบ
Active Learning ด้วยกระบวนการคิดขัน้ สูง หรือ GPAS/GPAS 5 Steps ผู้เรียนสรา้ งความรรู้ ะดับความคิดรวบยอด
หลักการผ่านโครงงานเรียนรรู้ ่วมกัน ตามความสนใจ ความถนดั ใชค้ วามรเู้ พื่อสรา้ งความร้เู พิ่มเตมิ
การศกึ ษานอกโรงเรียน
ครูผู้สอนสามารถน้อมนำ�ศาสตร์พระราชา สู่หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนได้ในสาระ
การเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา สาระการพฒั นาสงั คม ในมาตรฐานการเรยี นรทู้ ่ี ๕.๔ ทก่ี ลา่ ววา่ มคี วามรู้ หลกั ธรรม เหน็ ความส�ำ คญั
ของหลักการพัฒนา และสามารถพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม เน้นนำ�กระบวนการเรียนรู้ตามวิธีทรงงาน
ในศาสตร์พระราชาด้านต่าง ๆ มาใช้ให้สัมพันธ์กับประสบการณ์ในการดำ�เนินชีวิตจริงของแต่ละบริบทมากกว่าเรียนรู้
จากตำ�รา หรอื หนังสอื เรยี น
๔) ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย
๔.๑) การจดั บริบทและการบริหารจัดการทีเ่ อ้อื ต่อการเรยี นรสู้ ืบสานศาสตรพ์ ระราชา
จัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาให้เห็นแบบอย่างของพฤติกรรมการดำ�เนินชีวิตที่ใช้ศาสตร์
พระราชาในสาระที่เรียนรู้ในกิจวัตรประจำ�วัน เช่น การจัดสหกรณ์ การจัดรีไซเคิลขยะ การรักษาส่ิงแวดล้อม ดิน นํ้า
ป่าไม้ การทำ�บันทึกรายรับรายจ่ายฯ ป้ายเชิญชวนร่วมกิจกรรมพอเพียง ผู้บริหาร ครูท่ัวไป และครูผู้สอนปฏิบัติตน
เป็นแบบอย่าง และชักจูงผู้เรียนให้เห็นผลดีของการกระทำ� บูรณาการสาระของศาสตร์พระราชาในหน่วยการเรียน
และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในสถานศึกษาทุกระดับช้ัน นักเรียนรวมกลุ่มเลือกทำ�โครงงานท่ีเก่ียวกับศาสตร์พระราชา
ตามความถนัด ความสนใจของตนตลอดระยะเวลาในการเรียนรู้ตามหลักสูตร ซ่ึงแต่ละปีอาจเปลี่ยนเนื้อหาวิธีการ
ในหัวเร่ืองให้หลากหลายจนครอบคลมุ สาระในศาสตรพ์ ระราชา เติมเต็มเนอื้ หาหลกั สูตรท่ียงั ไม่ไดส้ อนในระดับชั้นเรยี น
ให้ครอบคลุมสาระตามศาสตร์พระราชา นำ�พฤติกรรมเร่ืองการปฏิบัติตนตามศาสตร์พระราชาบรรจุไว้ในเกณฑ์
การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตร และให้เป็นจุดเน้นท่ีสำ�คัญในการประเมินพฤติกรรมผู้เรียน
นอกจากการเรียนรูแ้ ละการประเมินผลตามหน่วยการเรียนในกลุ่มสาระการเรียนรู้ที่เพ่มิ เติม
จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในส่วนท่ีเกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชาอื่น ๆ
โดยชมรม ชมุ นุมต่าง ๆ ให้นกั เรยี นได้ท�ำ กจิ กรรมรณรงคห์ รอื สบื สานศาสตรพ์ ระราชาอย่างตอ่ เนอื่ งทุกภาคเรียน
๔.๒) การพัฒนาหลักสูตรระดับชั้นเรยี นและสถานศกึ ษา
ถา้ สว่ นใดมคี วามสมั พนั ธก์ นั ชดั เจนทงั้ เนอื้ หา วตั ถปุ ระสงค์ เปา้ หมายและกระบวนการเรยี นรู้
วิธีทรงงานของพระราชา ให้จัดลงในหลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้หรือรายวิชาแต่ละสถานศึกษา แต่ละระดับกำ�หนด
ถ้าสาระองค์ความรู้ในศาสตรพ์ ระราชาสมั พันธ์กบั หลกั สตู รเพยี งบางสว่ น อาจเรียนรู้แบบบรู ณาการในหนว่ ยการเรียนรู้
ในกจิ กรรมพฒั นาผเู้ รยี น หรอื วธิ อี นื่ ๆ และหากองคค์ วามรใู้ นศาสตรพ์ ระราชาไมส่ อดคลอ้ งกบั เนอ้ื หาในหลกั สตู รสามารถ
จดั ท�ำ เปน็ รายวชิ าเพิ่มเตมิ หรอื จดั สาขาการเรยี นรู้ตามความเหมาะสม
๔.๓) การจดั กระบวนการเรียนรู้
ใชก้ ระบวนการทรงงาน หลกั ธรรม หลักคดิ หลักปฏบิ ัติ ด้วยรปู แบบการเรียนรแู้ บบ Active
Learning ด้วยกระบวนการคดิ ขน้ั สงู หรือ GPAS/GPAS 5 Steps ผู้เรียนสร้างความรู้ระดับความคิดรวบยอด หลักการ
ผา่ นโครงงานเรยี นรรู้ ว่ มกนั ดัดแปลงประยุกตใ์ ช้ความรู้ในชีวิตจรงิ

36

การศกึ ษานอกโรงเรียน
ครูผู้สอนสามารถน้อมนำ�ศาสตร์พระราชาสู่หลักสูตรการศึกษานอกโรงเรียนได้ในสาระ
การเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา สาระการพฒั นาสงั คม ในมาตรฐานการเรยี นรทู้ ี่ ๕.๔ ทก่ี ลา่ ววา่ มคี วามรู้ หลกั ธรรม เหน็ ความส�ำ คญั
ของหลักการพัฒนา และสามารถพัฒนาตนเอง ครอบครัว ชุมชน สังคม เชน่ เดียวกับระดบั มัธยมศกึ ษาตอนตน้ โดยใช้
กระบวนการเรยี นรู้หลักธรรม หลกั คิด หลักปฏบิ ตั ิ ด้วยรปู แบบการเรียนรแู้ บบ Active Learning ด้วยกระบวนการคิด
ข้ันสูง หรือ GPAS/GPAS 5 Steps ผู้เรียนสร้างความรู้ระดับความคิดรวบยอด หลักการ ผ่านโครงงานแก้ปัญหา
รายบุคคลหรือแบบเรียนรู้ร่วมกันในลักษณะพบกลุ่มแลกเปล่ียนความรู้ความเข้าใจ หลักธรรมท่ีสอดคล้องสัมพันธ์
กับประสบการณ์ การปฏิบัติในชีวิตจริงที่เผชิญอยู่ สรุปเป็นองค์ความรู้ตามแนวทางเรียนรู้หลักปฏิบัติชีวิต
ตามศาสตรพ์ ระราชา
๕) ระดบั อาชีวศกึ ษา
๕.๑) การจัดบริบทและการบรหิ ารจัดการที่เอ้อื ต่อการเรียนรสู้ ืบสานศาสตร์พระราชา
จัดสภาพแวดล้อมในสถานศึกษาให้เห็นแบบอย่างของพฤติกรรมการดำ�เนินชีวิตท่ีใช้ศาสตร์
พระราชาในสาระที่เรียนรู้ในกิจวัตรประจำ�วัน เช่น การจัดสหกรณ์ การจัดรีไซเคิลขยะ การรักษาส่ิงแวดล้อม ดิน นํ้า
ป่าไม้ การทำ�บันทึกรายรับรายจ่ายฯ ป้ายเชิญชวนร่วมกิจกรรมพอเพียง ผู้บริหาร ครูทั่วไป และครูผู้สอนปฏิบัติตน
เป็นแบบอย่างและชักจูงผู้เรียนให้เห็นผลดีของการกระทำ� บูรณาการสาระของศาสตร์พระราชาในหน่วยการเรียน
และกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในสถานศึกษาทุกระดับชั้น นักเรียนรวมกลุ่มเลือกทำ�โครงงานท่ีเก่ียวกับศาสตร์พระราชา
ตามความถนัดความสนใจของตนตลอดระยะเวลาในการเรียนรู้ตามหลักสูตร ซึ่งแต่ละปีอาจเปล่ียนเนื้อหาวิธีการ
ในหัวข้อให้หลากหลายจนครอบคลุมสาระในศาสตร์พระราชา เติมเต็มเนื้อหาหลักสูตรที่ยังไม่ได้สอนในระดับชั้นเรียน
ให้ครอบคลุมสาระตามศาสตร์พระราชา นำ�พฤติกรรมเรื่องการปฏิบัติตนตามศาสตร์พระราชาบรรจุไว้ในเกณฑ์การ
ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรและให้เป็นจุดเน้นท่ีสำ�คัญในการประเมินพฤติกรรมผู้เรียนนอกจาก
การเรียนรู้ และการประเมินผลตามหนว่ ยการเรยี นในรายวชิ าสาระการเรียนรู้ที่เพ่มิ เติม

จัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนในส่วนท่ีเกี่ยวข้องกับเศรษฐกิจพอเพียงและศาสตร์พระราชาอ่ืน ๆ
โดยชมรม ชุมนมุ ตา่ ง ๆ ใหน้ กั เรียนได้ทำ�กจิ กรรมรณรงค์หรือสืบสานศาสตร์พระราชาอย่างต่อเนือ่ งทกุ ภาคเรียน
๕.๒) การพัฒนาหลกั สตู รระดับชัน้ เรียนและสถานศกึ ษา
- บรู ณาการการเรยี นการสอนในรายวชิ าทเ่ี กย่ี วขอ้ งกบั ศาสตรพ์ ระราชา หมวดวชิ าทกั ษะชวี ติ
- บรู ณาการในหมวดทกั ษะวชิ าทเี่ รยี นสมั พนั ธก์ บั ศาสตรพ์ ระราชา กลมุ่ ทกั ษะวชิ าชพี พนื้ ฐาน
กลมุ่ ทกั ษะวชิ าชพี เฉพาะ กลมุ่ ทกั ษะวชิ าเลอื ก
- บรู ณาการหรอื จดั รายวชิ าเพมิ่ เตมิ ในวชิ าทเ่ี ลอื กเสรี ตามวตั ถปุ ระสงค์ เปา้ หมาย และปรชั ญา
ของสถาบนั การศกึ ษา และความตอ้ งการของผูเ้ รียนหรือทอ้ งถิน่
- จัดเป็นกิจกรรมเสริมหลักสูตรในกลุ่มสนใจ ชมรม ชุมนุม หรือองค์กรวิชาชีพของนักเรียน
และบรบิ ทพนื้ ที่ของสถาบันการศกึ ษา และตามความต้องการของผู้เรยี น
- จัดในโครงการพัฒนาทักษะวิชาชีพท่ีสอดคล้องกับเป้าหมายของสถาบันการศึกษา
ตามความตอ้ งการ ความสนใจของนกั เรียน นกั ศึกษา ท่ตี อ้ งการฝึกทักษะวิชาชีพ เพ่อื สภาวิชาชีพของตน ซง่ึ อาจปฏบิ ตั ิ
ในสถานประกอบการส่วนบุคคลได้ ท้ังน้ี ข้นึ อยู่กับจดุ หมายและปรัชญาของสถาบนั การศึกษา

37

๕.๓) การจดั กระบวนการเรยี นรู้
ใชก้ ระบวนการทรงงาน หลกั ธรรม หลกั คิด หลกั ปฏิบตั ิ ดว้ ยรูปแบบการเรียนรู้แบบ Active

Learning ด้วยกระบวนการคิดขั้นสูง หรือ GPAS/GPAS 5 Steps ให้ผู้เรียนสร้างความรู้ระดับความคิดรวบยอด
หลกั การ และการน�ำ หลกั การสกู่ ารปฏบิ ตั ใิ นชวี ติ จรงิ อยา่ งสรา้ งสรรค์ ขยายความรใู้ นศาสตรต์ า่ ง ๆ ในงานอาชพี ในสงั คม
สงิ่ แวดล้อม ผา่ นโครงงานเรยี นร้รู ายบคุ คล
๖) ระดับอดุ มศึกษา
๖.๑) ด้านการจัดหลกั สูตรหมวดวิชาศกึ ษาท่วั ไป
เน้นให้สถานศึกษาระดับอุดมศึกษาหรือคณะวิชา/สาขาวิชา เป็นหน่วยพัฒนาหลักสูตร
เพื่อให้สามารถเลือกสาระการเรียนรู้ท่ีเกี่ยวข้องกับศาสตร์พระราชาสัมพันธ์สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ ปรัชญา
และวัตถุประสงค์ เป้าหมายของสถาบนั อดุ มศึกษาแตล่ ะแหง่ ตามบรบิ ทของสถานศกึ ษาและท้องถิ่น ท้ังนี้ ควรมจี ุดเน้น
ที่การพัฒนาศักยภาพคนให้เป็นบุคคลที่มีจิตสำ�นึกความเป็นพลเมืองดีที่สร้างสรรค์ประโยชน์ต่อสังคม และมีศักยภาพ
ในการพ่ึงพาตนเองบนฐานภูมิปัญญาไทย ภายใต้กรอบศีลธรรมจรรยาอันดีงาม เพื่อนำ�พาประเทศสู่การพัฒนาท่ียั่งยืน
โดยมีสาระเนื้อหาหมวดวิชาศึกษาทั่วไปสำ�หรับนิสิต นักศึกษา ระดับอุดมศึกษาช้ันปีท่ี ๑ ควรบังคับเรียน หรือให้มี
วิชาเลือกเรียนสาระการเรียนรู้รายวิชาท่ีตรงตามศาสตร์พระราชาท่ีสอดคล้องกับสาขาวิชา หรือคณะวิชาท่ีเลือกเรียน
โดยเฉพาะศาสตร์พระราชาของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
เช่น ศาสตร์เกี่ยวกับวิธีทรงงาน ๒๗ วิธี ศาสตร์ท่ีเป็นองค์ความรู้จากการทรงงานทุกด้าน ได้แก่ ด้านการจัดการนํ้า
ดา้ นสหกรณ์ ดา้ นการจดั การดนิ ดา้ นการจดั การปา่ ไมแ้ ละสง่ิ แวดลอ้ ม ดา้ นนวตั กรรมและพลงั งาน ดา้ นเกษตรทฤษฎใี หม่
ด้านหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง และด้านอื่น ๆ ได้แก่ กฎหมาย การปกครอง การแพทย์ สาธารณสุข รวมท้ัง
เสนอให้นำ�ศาสตร์พระราชาที่เป็นพระบรมราโชบายด้านการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี-
ศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม
บรมนาถบพติ ร พระวชริ เกล้าเจ้าอยหู่ วั ทมี่ งุ่ สรา้ งพ้นื ฐานใหแ้ กผ่ เู้ รยี น ๔ ด้าน คอื (๑) มที ศั นคตทิ ถ่ี ูกต้องต่อบ้านเมอื ง
(๒) มีพื้นฐานชีวิตที่ม่ันคง มีคุณธรรม (๓) มีงานทำ� มีอาชีพ และ (๔) เป็นพลเมืองดี กำ�หนดเป็นวัตถุประสงค์สำ�คัญ
ของการจัดหลักสูตรหมวดวิชาศึกษาท่ัวไป ในสาระการเรียนรู้ที่เก่ียวข้องกับศาสตร์พระราชา เน้นให้มีความรอบรู้
ท้ังภาคทฤษฎีและภาคปฏิบัติ มีความรู้และทักษะด้านวิชาการ สามารถนำ�ความรู้ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำ�วันได้
อย่างสร้างสรรค์ และให้มีการประเมินพฤติกรรมการปฏิบัติตนตามศาสตร์พระราชาว่าด้วยการประพฤติการครองตน
และศาสตรว์ า่ ดว้ ยการอยูร่ ว่ มกนั
๖.๒) การจดั หลกั สูตรหมวดวิชาเฉพาะ
ควรมีการพัฒนาหลักสูตรตามศาสตร์พระราชาท่ีสอดคล้องกับสาขาวิชา หรือคณะวิชา
ที่เลือกเรียนให้มีสาระการเรียนรู้เนื้อหาบังคับเรียนหรือวิชาเลือกในสาขาวิชาเฉพาะ โดยเฉพาะศาสตร์พระราชา
ของพระบาทสมเดจ็ พระบรมชนกาธเิ บศร มหาภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราช บรมนาถบพติ ร ส�ำ หรบั นสิ ติ นกั ศกึ ษา ระดบั อดุ มศกึ ษา
ชั้นปีที่ ๑ ได้ลงทะเบียนเรียนต้ังแต่เริ่มเรียนปีแรก ทั้งนี้ อาจเป็นรายวิชาเฉพาะสาขาวิชาท่ีมีความสัมพันธ์ต่อเน่ืองกัน
ในศาสตรพ์ ระราชาหลายรายวิชาตลอดหลกั สตู รในระดบั ปริญญาตรี

38

๖.๓) การจดั หลักสตู รหมวดวิชาเลือกเสรี
ควรจัดให้มีวิชาเลือกเสรีท่ีสอดคล้องกับศาสตร์พระราชาท่ีนิสิต นักศึกษา ระดับอุดมศึกษา
ชั้นปีที่ ๑ ทุกสาขาวิชาหรือคณะวิชาสามารถเลือกเรียนได้ตามความถนัด ความสนใจ ของแต่ละบุคคล เพื่อส่งเสริม
ความชอบและความถนัด
๖.๔) การจัดบริบทในหอ้ งเรยี นหรือในสถานศึกษา เพ่อื การรบั ร้ศู าสตร์พระราชา
จัดบริบทสร้างวิถีการดำ�เนินชีวิตในสถานศึกษาให้เป็นแบบอย่างพฤติกรรมของผู้นำ�ในการ
สืบสานศาสตร์พระราชาตามจุดเน้นของคณะวิชา/สาขาท่ีนิสิต นักศึกษาเลือกเรียนรู้ในระดับอุดมศึกษา คณาจารย์
และนักศึกษาดำ�เนินกิจกรรมเป็นกิจวัตรประจำ�วันในมหาวิทยาลัยตามแนวทางศาสตร์พระราชา เป็นศูนย์วิจัย
การเรียนรู้และปฏิบัติการสืบสานศาสตร์พระราชาท่ีเหมาะสมกับบริบทของคณะวิชา/สาขา ตลอดจนภูมิสังคม
ของมหาวิทยาลัย เพ่ือกระตุ้นให้นิสิต นักศึกษา ได้เรียนรู้ในรูปแบบที่เน้นหลักธรรม หลักคิด และหลักปฏิบัติตลอด
ระยะเวลาของการศึกษา เพื่อเลือกวิชาเรียนได้ตรงตามความถนัด ความสนใจ ฝึกการรู้จักตนเอง รู้จักผู้อื่น การอยู่
ร่วมกันเพ่ือสร้างสรรค์สังคม ให้ความสำ�คัญกับการพัฒนาทักษะท่ีจำ�เป็นในโลกอนาคต (Soft Skill) ควบคู่กับทักษะ
ในเชิงวชิ าการ และงานอาชีพ (Hard Skill) ฝกึ สรา้ งนสิ ยั การปฏบิ ตั ติ ามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
จัดแหล่งเรียนรู้ จำ�ลองตัวอย่างการปฏิบัติตามศาสตร์พระราชาในสถานศึกษา ให้ผู้เรียน
ได้สงั เกตหรอื ทดลองปฏบิ ัติในโอกาสหรือวาระต่าง ๆ ในรอบปกี ารศกึ ษา เช่น แหลง่ เรยี นรู้ สหกรณ์ เกษตรทฤษฎใี หม่
การจัดการนาํ้ การปลกู หญ้าแฝก
จัดกิจกรรมค่ายพัฒนาผู้เรียน พัฒนาสังคม โครงงาน โครงการต่าง ๆ ท่ีสัมพันธ์กับศาสตร์
พระราชาที่ต้องการเรียนรู้และฝึกนิสัย เช่น โครงการค่ายอาสา พัฒนาสิ่งแวดล้อม การจัดการขยะ ฝึกการออม
ดว้ ยสหกรณ์ ฝกึ การรกั ษาปา่ ไม้ ดนิ ดว้ ยการปลูกตน้ ไม้ พืชผัก หรอื คา่ ยอาสาพัฒนาท้องถน่ิ ในรปู แบบตา่ ง ๆ
๗) การจัดการเรยี นรูส้ ืบสานศาสตรพ์ ระราชา การศึกษาต่อเน่อื งและเรียนรู้ตลอดชวี ิต
การศึกษาต่อเนื่องและเรียนรู้ตลอดชีวิต เป็นการเรียนรู้แบบสร้างความรู้จากการปฏิบัติจริง
ในชวี ติ ประจ�ำ วนั และงานอาชพี ในครอบครวั หรอื ทอ้ งถน่ิ รว่ มจดั กระบวนการเรยี นรใู้ นการบม่ เพาะ และหลอ่ หลอมเดก็
เยาวชน และคนไทยให้เปน็ คนดี มคี ณุ ธรรม และจรยิ ธรรมอย่างเข้มแขง็ สอดแทรกการพัฒนาตนตามศาสตรพ์ ระราชา
๗.๑) การจัดการเรียนรู้ในมิติของการศึกษานอกระบบ ทั้งระดับการศึกษาขั้นพ้ืนฐาน
และการศึกษาต่อเนอื่ ง
มีการจัดการเรียนรู้ศาสตร์พระราชาเพิ่มเติมจากหลักสูตรการศึกษานอกระบบ แต่ละระดับ
ส่งเสริมการศึกษาทางเลือกโดยสร้างโอกาสทางการศึกษาต่อเนื่องและเรียนรู้ตลอดชีวิต ให้คนทุกกลุ่ม ทุกวัยท่ีมี
การออกกลางคนั หรอื ตอ้ งการตอ่ ยอดการเรยี นรเู้ พอื่ เพมิ่ วฒุ กิ ารศกึ ษา ใหเ้ ขา้ ถงึ การเรยี นรไู้ ดค้ รบทกุ คนดว้ ยแหลง่ เรยี นรู้
และองค์ความรู้ท่ีหลากหลาย เช่ือมโยงข้อมูล ความรู้จากแหล่งเรียนรู้ต่าง ๆ ให้คนสามารถเรียนรู้ตามความสนใจ
สามารถจะไปเรยี นรใู้ นสถานทจี่ รงิ ไดห้ ากมคี วามสนใจและความตอ้ งการ ท�ำ ใหค้ นไทยมแี นวโนม้ ไดร้ บั การศกึ ษามากขน้ึ
โดยการเทยี บระดบั และเทยี บโอนความรแู้ ละประสบการณจ์ ากการปฏบิ ตั งิ านอาชพี ของบคุ คลทเี่ กย่ี วโยงกบั ศาสตรพ์ ระราชา
ทุกด้าน ตามบริบทและภูมิสังคมของแต่ละแห่ง เพื่อยกระดับการศึกษาของประชาชนให้สูงขึ้น และพัฒนาศักยภาพ
คนไทยให้มีภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงของสังคมโลก พัฒนากำ�ลังแรงงานให้มีความรู้ และสมรรถนะท่ีสอดคล้องกับ
โครงสร้างการผลิตและการบรกิ ารบนฐานความรูแ้ ละเศรษฐกจิ สังคม และเทคโนโลยี

39

๗.๒) การจดั การเรียนรูใ้ นมิตขิ องการพฒั นาคน เพอ่ื การเรยี นรู้ตลอดชวี ติ อย่างยัง่ ยืน
ใช้ชุมชนเป็นฐานในการจัดกิจกรรม จัดกระบวนการเรียนรู้ตามความต้องการของชุมชน
ตามบริบทและวิถีการดำ�เนินชีวิตของคนในชุมชนร่วมกับหน่วยงานภาคีเครือข่ายแบบบูรณาการการทำ�งานร่วมกัน
ตามวิธีทรงงานของพระราชา ใช้กระบวนการทรงงาน หลักธรรม หลักคิด หลักปฏิบัติ ด้วยรูปแบบการเรียนรู้
แบบ Active Learning ดว้ ยกระบวนการคดิ ขน้ั สงู หรอื GPAS/GPAS 5 Steps ใหผ้ เู้ รยี นสรา้ งความรรู้ ะดบั ความคดิ รวบยอด
หลกั การ และการน�ำ หลกั การสกู่ ารปฏบิ ตั ใิ นชวี ติ จรงิ อยา่ งสรา้ งสรรค์ ขยายความรใู้ นศาสตรต์ า่ ง ๆ ในงานอาชพี ในสงั คม
ส่ิงแวดล้อมผา่ นโครงงานเรยี นร้รู ายบคุ คล เพื่อให้ผู้เรยี นเข้าถงึ วธิ ที รงงานที่เป็นหลกั ธรรม หลกั คดิ และหลกั ปฏิบัตไิ ปใช้
เพอื่ เรียนร้เู ชิงวิเคราะห์ วจิ ยั จากการลงมอื ปฏบิ ัตจิ รงิ
มุ่งให้ความสำ�คัญกับศาสตร์พระราชาทุกด้านของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร
มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระราโชบายด้านการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทร-
รามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ มหิศรภูมิพลราชวรางกูร กิติสิริสมบูรณอดุลยเดช สยามินทราธิเบศรราชวโรดม
บรมนาถบพติ ร พระวชิรเกลา้ เจา้ อยู่หวั เพ่ือเตรยี มคนใหพ้ ร้อมรบั มอื และก้าวทันตอ่ การเปลีย่ นแปลงของสงั คม ส่งเสริม
เรื่องทักษะชีวิตและความเป็นพลเมืองดี ทันต่อความก้าวหน้าของวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี พัฒนาคุณภาพคนไทย
ให้มีอาชีพ มีคุณธรรม เรียนรู้ตลอดชีวิต มีทักษะและการดำ�รงชีวิตอย่างเหมาะสมในแต่ละช่วงวัยด้วยกระบวนการ
ขัดเกลาและสร้างเสริมการเรยี นรู้ของสถาบนั ทางสงั คม ใช้ศนู ยเ์ รียนรู้ แหล่งเรยี นรู้ หรอื ภูมิปญั ญาของชมุ ชน บรู ณาการ
การทำ�งานร่วมกับภาคีเครือข่าย โดยเฉพาะสถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา สถาบันศาสนา และชุมชนท้องถิ่น
องค์กรธุรกิจเอกชนดำ�เนินกิจการด้วยความรับผิดชอบต่อสังคม ทำ�งานเช่ือมโยงกับภาครัฐร่วมจัดกระบวนการเรียนรู้
ให้มีบทบาทในการบ่มเพาะและหล่อหลอมเด็ก เยาวชน และคนไทยให้เป็นคนดีมีคุณธรรมและจริยธรรมอย่างเข้มแข็ง
มากขนึ้ สอดแทรกการพฒั นาคนตามศาสตรพ์ ระราชา ใหค้ นมกี ารเรยี นรตู้ อ่ เนอ่ื งตลอดชวี ติ ตอ่ ยอดสกู่ ารสรา้ งนวตั กรรม
ที่เกิดจากการฝึกฝนเป็นความคิดสร้างสรรค์ ปลูกฝังการรับฟังความคิดเห็นจากผู้อื่น เรียนรู้ในศาสตร์วิทยาการให้
สามารถประกอบอาชีพไดอ้ ย่างหลากหลาย สอดคล้องกับแนวโนม้ การจ้างงานและสร้างจติ ส�ำ นกึ ใหค้ นไทยสรา้ งความรู้
เรียนรู้ได้ด้วยตนเองตลอดชีวิต มีความรับผิดชอบต่อสังคม เคารพกฎหมาย หลักสิทธิมนุษยชน สร้างค่านิยมการผลิต
และการบรโิ ภคทรี่ บั ผดิ ชอบตอ่ สง่ิ แวดลอ้ มมแี นวโนม้ ไปสกู่ ารจดั การตนเองและพงึ่ ตนเองไดอ้ ยา่ งชดั เจนเปน็ ศนู ยเ์ รยี นรชู้ มุ ชน
ทีส่ ามารถรองรับกระแสการเปล่ยี นแปลงของโลกได้

๒. ปัจจยั และเงื่อนไขความสำ�เรจ็

ศาสตร์พระราชา เป็นศาสตรแ์ ห่งการด�ำ รงชวี ติ ทีส่ ามารถบริหารการด�ำ รงชีวติ ไดท้ กุ กลุม่ ชว่ งวยั และทกุ สถานะ
อาชีพ หากทุกคนเข้าถึงแก่นแท้และนำ�ไปปฏิบัติจริงอย่างต่อเนื่อง ผลที่ได้รับคือ คุณภาพชีวิตที่มีความสุขทางกาย
ใจอย่างยั่งยืน และท่ีสำ�คัญสูงสุด คือ เป็นการสืบสานศาสตร์พระราชาให้คงอยู่กับประเทศไทยได้ตลอดกาล ปัจจุบัน
วิถีการดำ�เนินชีวิตของประชาชนไทยเปลี่ยนแปลงไปตามกระแสโลกอย่างรวดเร็ว ทั้งด้านสังคม การเมือง เศรษฐกิจ
การศึกษา โดยเฉพาะโลกแห่งดิจิทัล ทำ�ให้ประชาชนในชาติทุกกลุ่มวัย และทุกสถานะเกิดเจตคติกับการดำ�เนินชีวิต
ท่ีเห็นคุณค่าวัตถุและเงินตราเป็นสิ่งสำ�คัญจนเกิดปัญหา สร้างความทุกข์ให้กับตนเอง ครอบครัว รวมถึงสร้างปัญหา
ให้เกิดขึ้นกับสังคมและประเทศชาติมากมายตามมาอันส่งผลต่อความสุขที่แท้จริงในการดำ�เนินชีวิต ซึ่งหาได้ยาก
ท่ีประชาชนส่วนใหญ่ในปจั จุบันจะปรับวธิ คี ดิ ดงั นนั้ การปลกู ฝงั เจตคตใิ ห้ผูค้ นทุกหมู่เหล่าและทกุ กลุม่ อายุไดก้ ลบั มาใช้
ศาสตร์พระราชาในการดำ�เนินชีวิตหรือการปฏิบัติจริงอย่างต่อเน่ือง จึงเป็นเรื่องจำ�เป็นและสำ�คัญยิ่งต่อการพัฒนา

40

คณุ ภาพบคุ ลากรของประเทศใหป้ รบั เปลยี่ นวธิ คี ดิ สรา้ งจติ ส�ำ นกึ จนเกดิ เปน็ นสิ ยั ถาวรใหไ้ ด้ ภาครฐั รวมถงึ ทกุ ฝา่ ยจะตอ้ ง
สรา้ งแรงจงู ใจ เพอ่ื กระตนุ้ ใหท้ กุ ฝา่ ยเหน็ คณุ คา่ ของการปฏบิ ตั ติ ามศาสตรพ์ ระราชาแลว้ มเี กยี รติ มศี กั ดศิ์ รเี ปน็ ทย่ี อมรบั
ของสงั คมทกุ ภาคสว่ น จงึ เหน็ สมควรทจี่ ะตอ้ งมสี อื่ กลางในการน�ำ พาศาสตรพ์ ระราชาขบั เคลอ่ื นไปสปู่ ระชาชนทกุ หมเู่ หลา่
ให้เกิดประสิทธิภาพมากขึ้น การพัฒนาหลักสูตรศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติท่ียั่งยืนจำ�เป็นต้องอาศัยความร่วมมือ
ร่วมใจในการลงมือปฏิบัติอย่างจริงจังจากบุคลากรทุกฝ่ายในแต่ละองค์กร ได้ศึกษาเรียนรู้ร่วมกันด้วยการลงมือทำ�
ให้เกิดความเข้าใจอย่างลึกซ้ึงในศาสตร์พระราชาและหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ด้วยความมานะบากบ่ัน
สร้างการยอมรับด้วยผลจากการปฏิบัติการด�ำ เนินงานใด ๆ ต้องมีความเข้าใจอย่างถ่องแท้ เข้าถึงข้อมูลอย่างรอบด้าน
ร่วมกันใช้ปัญญาในการแก้ปัญหาท่ีเกิดขึ้นจริงในแต่ละแห่งแต่ละองค์กร ให้นำ�ไปสู่การพัฒนางานต่าง ๆ ในองค์กร
อย่างแท้จริง โดยเฉพาะการพัฒนาหลักสูตรท่ีมุ่งไปสู่การปฏิรูปการเรียนรู้ระดับห้องเรียนให้เกิดปฏิสัมพันธ์ท่ีมีคุณภาพ
ของครูกับผู้เรียนมีความหมายไปสู่การเรียนรู้แท้จริง มิใช่สอนเพียงเพื่อให้รู้จักจดจำ�หรือพูดตามกันไปตามเนื้อหา
ที่บอกต่อกันมา แต่ต้องร่วมกันเรียนรู้ ฝึกฝน บ่มเพาะคนในองค์กร รวมไปถึงผู้เรียนให้มีนิสัยพอเพียง มุ่งมั่นทำ�จริง
เกอ้ื กลู ซง่ึ กันและกันดว้ ยกระบวนการเรยี นร้ตู ามวธิ ีทรงงานอย่างต่อเนือ่ ง โดยมีวธิ กี ารดงั น้ี
๒.๑ ใชก้ ระบวนการพัฒนาในรูปแบบ Active Learning
ใชก้ ระบวนการพฒั นาในรปู แบบ Active Learning ในการพัฒนาเดก็ และเยาวชน เรยี นรู้และปฏบิ ัติจริง
ตามศาสตร์พระราชา จากแนวทางการกำ�หนดหลักสูตรศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติที่ย่ังยืนขึ้นนี้จะเป็นการเรียนรู้
จากการปฏิบัติจริงในศาสตร์พระราชาอย่างต่อเนื่องจนกลายเป็นวิถีชีวิตประจำ�วัน ที่ผู้เรียนในทุกระดับจะต้องศึกษา
ด้วยการคิดเอง ทดลอง ลงมือปฏิบัติจริง และได้เรียนรู้จากการปฏิบัติจริงในการแก้ปัญหาและพัฒนาสิ่งท่ีเรียนรู้
ในศาสตร์พระราชา ซ่งึ เป็นการเรียนรทู้ ่ี “ระเบดิ จากข้างใน” เขา้ สูก่ ระบวนการปฏิบตั ิอย่างไร “เข้าใจ เขา้ ถงึ พฒั นา”
อย่างแท้จริง
ดังนั้น วิธีการพัฒนาผู้เรียนทุกระดับ จึงต้องปรับวิธีเรียน เปล่ียนวิธีสอน คือ เปล่ียนจากการเรียนรู้
แค่เน้ือหา หลักการ ด้วยการท่องจำ� เพ่ือนำ�ความรู้ไปสอบหรือวัดประเมินผลเพียงอย่างเดียว แต่ควรปรับเปล่ียน
การพัฒนาเพื่อสร้างกระบวนการคิด ออกแบบ วิเคราะห์ สังเคราะห์ เพ่ือแก้ไขปัญหา สร้างสรรค์นวัตกรรมใหม่
จากการลงมือปฏิบัติจริงจนเกิดทักษะท่ีนำ�ไปใช้กับชีวิตได้จริง ส่วนครูอาจารย์นอกจากจะเปลี่ยนจากผู้สอนเน้ือหา
จากการบอกเล่ามาเป็นผู้อำ�นวยความสะดวก บริหารจัดการเพื่อให้ผู้เรียนได้เกิดการปฏิบัติจริงและเกิดการเรียนรู้
ไปด้วย รวมถึงจะต้องรู้จักผู้เรียนเป็นรายบุคคล เพื่อคัดกรองผู้เรียนให้ได้ว่าแต่ละคนมีทักษะและศักยภาพด้านใด
อย่างไร เพ่ือจะได้ส่งเสริมพัฒนาให้ถูกต้องกับศักยภาพของแต่ละคนผ่านกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำ�คัญ
ซึ่งเป็นการเรียนรู้แบบเชิงรุก Active Learning ด้วยการใช้ส่ือและแหล่งเรียนรู้อย่างหลากหลาย ผ่านกระบวนการ
ท�ำ งานกลมุ่ เพอ่ื ใหผ้ เู้ รยี นไดเ้ กดิ กระบวนการคดิ วเิ คราะห์ สงั เคราะห์ คดิ แกป้ ญั หา คดิ สรา้ งสรรคผ์ า่ นการปฏบิ ตั งิ านจรงิ
จนเกิดนิสัยรักการทำ�งานในส่ิงที่ตนเองชอบและถนัด จนนำ�ไปสู่รูปแบบ Interactive Learning คือ การจัดการเรียน
การสอนท่ีเน้นการเรียนมากกว่าการสอน หรือการจัดกระบวนการสอนท่ีมุ่งให้ผู้เรียนแสดงความคิด วิเคราะห์
และเรยี นรดู้ ว้ ยตนเองเป็นส�ำ คัญ ดงั แผนภาพ

41

ด้วย GPAS 5 Steps

๒.๒ จดั ตั้งกองทุนเพ่ือสืบสานศาสตรพ์ ระราชา
การที่จะให้ประชาชนมีความรู้ความเข้าใจการปลูกฝังส่งเสริมและพัฒนาให้เกิดจิตสำ�นึกนำ�ศาสตร์
พระราชาไปบริหารจัดการกับการดำ�เนินชีวิตสู่ความสุขอย่างยั่งยืนได้นั้น จะต้องมีสื่อกลางหรือปัจจัยที่จะช่วย
สนบั สนนุ เออ้ื อ�ำ นวยในการแกป้ ญั หา พฒั นาอาชพี ทดี่ �ำ เนนิ การอยใู่ หเ้ กดิ มลู คา่ เพม่ิ หรอื มรี ายไดท้ จี่ ะท�ำ ใหว้ ถิ ชี วี ติ อยไู่ ด้
อย่างมีความสุขและย่ังยืนบนพ้ืนฐานความพอเพียง ซ่ึงจะทำ�ให้ประชาชนทุกสถานะโดยเฉพาะประชาชนท่ียากจน
ได้มที ่ียืนในสงั คมอยา่ งมเี กียรติมีศกั ดิศ์ รี โดยสรุปแนวคิดในการจดั ต้งั กองทนุ เพือ่ สบื สานศาสตรพ์ ระราชาตามแผนภาพ
และรายละเอียด ดังตอ่ ไปนี ้

42

หรอื มีรายได้ทจ่ี ะทาใหว้ ิถีชวี ิตอยู่ได้อย่างมคี วามสขุ และยั่งยืนบนพื้นฐานความพอเพียง ซึง่ จะทาใหป้ ระชาชน
ทุกสถานะโดยเฉพาะประชาชนท่ียากจน ได้มีท่ียืนในสังคมอย่างมีเกียรติมีศักดิ์ศรี โดยสรุปแนวคิดในการ
จดั ตงั้ กองทุนเพือ่ สืบสานศาสตรพ์ ระราชาตามแผนภาพและรายละเอยี ด ดังต่อไปน้ี

จากแจนาวกคแิดนดวังคกดิ ลด่าังวกลจา่ึงวมีขจ้องึ มเสีขน้ออเสใหน้จอัดใหตจ้ั้งกดั อตง้ังทกุอนงเพทื่อนุ สเพืบือ่ สสาืบนสศาานสศตารส์พตรระ์พรารชะาราโชดายโแดบย่งแเปยก็นเป๒็นกองทุน
ดงั ๒น้ีกองทุน ดังน้ี
๒.๒.๑๒ .๒.ก๑อกงทอุนงทเพุน่ือเพส่ือืบสสืบานสาศนาสศตาสร์พตรร์พะรราะชราาชสำา�สหารหับรกับากรศารึกศษึกาษขา้ันขพั้นื้นพฐ้ืนาฐนาเนน้นเนศ้นาศสาตสรต์พรร์ ะราชา
สกู่ พารระเรายี ชนารสู้รกู่ ะาดรับเรอยี านชรีวู้ รศะึกดษบั อาารชะวี ดศบั กึ อษดุ ามรศะกึดษบั อาดุ แมลศะกึ กษาารเแรลยี ะนกราู้ตรเลรอยี ดนชรตู้วี ลติ อเนด้นชศวี ิตาสเนต้นรศ์พารสะตรรา์พชราะสรูอ่าชาาชสีพูอ่ าชพี
กองกทอนุ งเพทอืุ่นสเบืพสื่อาสนืบศาสสาตนรศพ์ ารสะตรารช์พารดะงั กรลาา่ชวานด้ี ัจงดกั ตลง้ั่าเวพนอื่ ี้จเสัดรตมิ ั้สงเรพา้ ง่ือสเสง่ เรสิมรสมิ รส้านงบั สส่งนเสนุ รชิมว่ ยเหลอื
ใหสป้ นรับะชสานชุนนชได่วป้ยรเหะกลอือบใหอ้ปาชรพีะทชตี่าชนนเอไงดร้ปกั รศะรกทั อธบาอมาคี ชวีพามทช่ีตอนบเอแงลระักมทีศกัรษัทะธใานมกาีครวดา�ำ มเนชนิองบานแลซะงึ่ จมะีททัก�ำ ษใหะป้ในระกกาอรบอาชพี
อย่างมีความสุข และเป็นการสืบสานศาสตร์พระราชาให้เกิดความย่ังยืนอยู่ในวิถีชีวิตของประชาชนตลอดไป
มวี ตั ถปุ ระสงค์ดังนี้

๑) เพอื่ สนบั สนนุ ดา้ นการวจิ ยั

๑.๑) วิจัยเพ่ือแก้ปัญหาและพัฒนาอาชีพที่ดำ�เนินการอยู่ให้เกิดมูลค่าเพ่ิมในผลผลิต
ท้งั ดา้ นปริมาณและคณุ ภาพให้มากข้ึน

๑.๒) วิจัยและพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมท่ีเหมาะสมกับบริบทในแต่ละพ้ืนที่ เพ่ือให้
ประชาชนน�ำ ไปทดลองดำ�เนินการ เพ่อื เปน็ การพฒั นาอาชพี ท่ีสอดคลอ้ งกับบริบทพ้ืนที่และทอ้ งถ่ิน

๑.๓) วิจัยและพัฒนานวัตกรรมภูมิปัญญาชาวบ้านท่ีมีราคาถูก ให้สามารถใช้งานได้
อย่างมปี ระสิทธิภาพมากยิง่ ขน้ึ เพื่อลดต้นทนุ การผลติ และลดการใช้แรงงาน

43

๒) เพอื่ ขยายและพัฒนาเครอื ขา่ ย
๒.๑) ขยายเครอื ขา่ ยการด�ำ เนนิ งานตามหลกั ของศาสตรพ์ ระราชาจากศนู ยป์ ระสานงานฯ
โครงการตามแนวทางพระราชด�ำ รฯิ รวมถงึ จากเครอื ขา่ ยภมู ปิ ญั ญาชาวบา้ นทมี่ อี ยใู่ หค้ รอบคลมุ ทกุ จงั หวดั อ�ำ เภอ ต�ำ บล
และทกุ หมูบ่ ้านอยา่ งน้อยหม่บู ้านละ ๑ แห่ง หรอื ๑ ศูนย์
๒.๒) พัฒนาความร้ทู กั ษะในอาชีพตา่ ง ๆ ตามบริบทของพ้ืนที่ให้กับเครือขา่ ยทุกระดับ
ที่ดำ�เนินการแลว้ เพือ่ ใหเ้ ครือข่ายสามารถประกอบอาชีพไดอ้ ยา่ งมปี ระสิทธภิ าพและประสิทธิผลบนพื้นฐานการท�ำ งาน
อยา่ งมคี วามสขุ มรี ายไดพ้ อเพยี งกบั การด�ำ เนนิ ชวี ติ จนสามารถเปน็ ตน้ แบบใหค้ นในทอ้ งถน่ิ สามารถด�ำ เนนิ การตอ่ ไปได้
๓) เพ่อื สรา้ งอาชีพตามหลักปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงใหเ้ กิดกบั คนรุน่ ใหม่
๓.๑) มโี ครงการกจิ กรรมหรอื วธิ กี ารทจี่ ะเปน็ การสง่ เสรมิ สนบั สนนุ เพอ่ื กระตนุ้ ใหเ้ ยาวชน
รุ่นใหม่ มีความชอบ และศรัทธาในการดำ�เนินชีวิต และประกอบอาชีพตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
เพื่อขยายผลไปยังคนรุ่นเดียวกันต่อไป หากประชาชนโดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ชอบและศรัทธาในอาชีพเกษตรกรรม
ตามความเหมาะสมของพ้ืนท่ีก็จะส่งผลให้ประชาชนมีงานทำ� ได้ทำ�งานท่ีรักที่ชอบ และเกิดประโยชน์ต่อตนเอง คือ
ทกุ คนมีความสขุ
๓.๒) สร้างผู้สืบทอดในวิถีเกษตร ประเทศไทยเป็นประเทศที่อุดมสมบูรณ์
และมีความพร้อมในการเป็นแหล่งผลิตอาหารของโลก แต่ปัจจุบันประชาชนกลับละถ่ินฐานเปลี่ยนอาชีพ จากการทำ�
เกษตรกรรมไปประกอบอาชีพอ่ืนแทน ส่งผลให้เกิดปัญหาสังคมตามมา โดยเฉพาะเด็กและเยาวชนท่ีปัจจุบันไม่ให้
ความสำ�คัญกับอาชีพเกษตรกรรม เน่ืองจากเป็นอาชีพท่ีลำ�บาก ไม่มีเกียรติ จึงหันไปศึกษาในระดับที่สูงขึ้น
เพื่อหวังประกอบอาชีพอื่นที่ได้ค่าตอบแทนสูงมากกว่าอาชีพเกษตรกรรม ทำ�ให้ประเทศไทยสูญเสียโอกาส รวมถึง
ส่งผลให้เอกลักษณ์ความดีงามในอดีตเปลี่ยนไป จึงมีความจำ�เป็นที่จะเร่งสร้างทายาทวิถีเกษตรให้สอดคล้องกับ
ความอดุ มสมบูรณ์ของประเทศชาตใิ ห้คงอยูต่ ลอดไป
๔) เพื่อสนบั สนนุ การสร้างมูลค่าเพิ่มในอาชพี
๔.๑) สร้างความรู้และทักษะให้กับผู้ประกอบอาชีพเก่ียวกับแนวทางหรือกระบวนการ
ที่จะแปรรูปผลผลิตให้เกิดมูลค่าเพิ่มมากย่ิงขึ้น ผู้ประกอบอาชีพของคนไทยโดยเฉพาะอาชีพด้านการเกษตรมุ่งเน้น
แตก่ ารผลติ วตั ถดุ บิ อยา่ งเดยี ว แตก่ ารก�ำ หนดราคาของวตั ถดุ บิ เกดิ จากพอ่ คา้ คนกลาง ท�ำ ใหไ้ มเ่ กดิ ความคมุ้ คา่ กบั แรงงาน
ต้นทุน และเกิดความท้อแท้กับการประกอบอาชีพดังกล่าว การสนับสนุนส่งเสริมให้ผู้ประกอบอาชีพรู้จักการสร้าง
มูลค่าเพ่ิมจากวัตถุดิบท่ีผลิตได้ โดยนำ�มาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ตามที่ตลาดและผู้บริโภคต้องการ จะทำ�ให้มีรายได้
เพมิ่ ขน้ึ และไมถ่ ูกเอารดั เอาเปรียบจากพ่อค้าคนกลางอกี ต่อไป อาชพี เกษตรกรรมจะกลายเปน็ อาชีพท่ีมรี ายไดเ้ พยี งพอ
กบั การดำ�เนินชีวติ ไดอ้ ยา่ งมคี วามสขุ ไมต่ ้องละท้ิงถ่ินฐานท�ำ ใหค้ รอบครัวเกดิ ความแตกแยกกนั เช่นในปัจจบุ ัน
๔.๒) ตอ้ งสร้างการตลาดและการเข้าถงึ ผู้บรโิ ภคดว้ ยตนเอง โดยไม่ผา่ นพอ่ คา้ คนกลาง
ดว้ ยวธิ กี ารรวมกลมุ่ ดา้ นการตลาดเปน็ ชมรม สมาคม สหกรณห์ รอื เปน็ รายบคุ คล โดยปจั จบุ นั เปดิ กวา้ งมาก สามารถคา้ ขาย
ผ่านส่ือออนไลน์ได้ หากประชาชนเข้าใจ เข้าถึง พัฒนาวิธีการเข้าถึงวิธีการค้าขายได้หลากหลายรูปแบบแล้ว จะทำ�ให้
สรา้ งผลติ ภณั ฑไ์ ดต้ รงกบั ความตอ้ งการของผบู้ รโิ ภคและตลาด ท�ำ ใหป้ ระชาชนหนั กลบั มาสนใจอาชพี เกษตรกรรมเพมิ่ ขนึ้

44

๔.๒) ต้องสร้างการตลาดและการเข้าถึงผู้บริโภคด้วยตนเอง โดยไม่ผ่านพ่อค้าคนกลาง
ด้วยวิธีการรวมกลุ่มด้านการตลาดเป็นชมรม สมาคม สหกรณ์หรือเป็นรายบุคคล โดยปัจจุบันเปิดกว้างมาก
สามารถค้าขายผ่านส่ือออนไลน์ได้หากประชาชนเข้าใจ เข้าถึง พัฒนาวิธีการเข้าถึงวิธีการค้าขายได้หลากหลาย
รหูปันแกบลบับ แมลาส้วนก๒ใ็จจ.๒ะในท.๒อาาใ ชหพี้สกเรอก้างษงทผตนุ ลรโกิตครภรรัณงมกฑเพา์ไริ่มดเข้ตก้ึนรษงตกรับพคอวเาพมียตง้อเงพก่อื าพรขฒั อนงผาู้คบุณริโภภาคพแลชะีวขิตอผงู้เตรยีลนาด ทาให้ประชาชน
๒.๒.๒กากรอดง�ำ ทเนุ นิโคโครรงงกกาารรเเกกษษตตรรพอเพยี งเพพอื่ ่อื พพฒั ัฒนนาาคคณุ ณุ ภภาาพพชวชี ติีวผติ เู้ผรยีเู้ รนียในหก้ บั นกั เรยี นระดบั ประถมศกึ ษา
ในอดีตที่ผ่านมาโรงเรียนจกะาไรดด้งาบเนปินรโะคมรางณกาใรนเกจำษ�นตวรพนอจำเ�พกียัดงเไพมื่อ่เพัฒียงนพาอคตุณ่อภกาาพรชจีวัดิตหผาู้เรวียัตนถใุดหิบ้กับหนรักือเดรียำ�นเนินการให้มี
อราะหดาับรปกรละาถงมวศันึกษเพา ื่อในใหอด้นีตักทเร่ีผีย่านมไดาโ้รรับงเปรีรยะนทจะาไนดอ้งบยป่างรเะพมียาณงพในอจารนววมนถจึงามกีคัดุณไมค่เาพทียางงพโอภตช่อนกาากรจาัรดอหยาว่าัตงถมุดีปิบระสิทธิภาพ
โดหยรโือรดงาเรเนียินนกสา่วรนใหให้มีอญา่จหะาแรกล้ปาัญงวหันาดเพ้วื่อยใวหิธ้นีกักาเรจียัดนทไดำ�้รเับกปษรตะรทภาานยอใยน่าโงรเงพเียรงียพนอ ดร้วมยถกึงามรีคใหุณ้นคัก่าเทราียงนโภปชลนูกาพกาืชรผักสวนครัว
ใทเเใพลหนใปนอปโกั ี้ดยหอ่ื้นยโรักลษรงย้เพะ่าักเูกะกงสงรโสัฒเพใเมยิดีัยตรรรนชืปีียชนนกวีุยปกนนรผ์าารนแาะท์ดคัรกะไรขสนดเดัำ�ุณงสปรยิทก้วเใับวีรยรภหาธลคนมียะนภิยา้ม่าิดกคันธพรวาโีวเยอรอรพู้แใกชัตัวมนบู้จลก่ียีวถโศาดอ้วดาิตเวุดกลึกย้าาสยผกิบกี้ชยนษังโทู้เับรสทรพีางตางากสียร่ง่ีจใใเ่างผรนปนันตอะงกียลโอฏวตงนานรๆใท์ทนาิบำ�หรงสมุามานเศัตร้น่วรคใแาวึนิจกโัียกหตผคปมรใษเน้มหดรนริงรถาขีีวยญา้งะภึงไยัตโนนกกทดา่จดาถเไาอพะั้กรกยยดุดรแบับแษษใโ้เเิบกรชออกลปะตีย้ปท้กกะาษใรรนัญิจาี่จนหรกะตรสกาะกหารทรู้จทยรนรราาพาาลรใมาดารกนนมองะมไปว้ กกดอแเเยเาราอกพาอ้วาตปะรียษรีิธหยย่ลปกรศดกีตา่งาะุงฏอึกาดงเรอรวิพรบบดษงัเกาันจปตัื่ีตออาหโลดัอ็นอ่ดไิจาพาทายดชรยไสรังฒา่า้ปริงีพส่ือใวเังบนกนนรบโันใเปดษปุนพ้ีแาูรฟยรตแคอตียณรใะรนุ่ลณนงชีภาทพวะ้กานกาภาควคอิจยาอนาดัินตกใรกอพนเรอใรดกาจโวหชรย้ารยห่ีามมี้เว่งานวกกาเถเิตงรกกเริดปเึงกผียษกพบั กทรษนู้เลตกียาระำ�ตารอรงีดยใโงเรหพเงยว้นปรวกทย้นอชีย็ันตนรกนุันกนฟสารราโเ์ดมร่ืมรอวครรใู้ใังมีบแียไรหนนดกงถผนูร้นดก้อลอณึงนรกั้าาท่กยาะภาเนรว่จาราดกเาตแงียาใกับาพหด่านกลรษมงี้้วตัธรๆยยพมังรอศสวเึก่งพมผษถยี ลางึง
และรายละเอียดดังตอ่ ไปนี้

วัตถปุ ระสงค์ มดี งั นี้
๑) เพ่ือให้นักเรียนระดับประถมศึกษาและระดับมัธยมศึกษาในโรงเรียนขยายโอกาส
ทางการศึกษา ทุกคนมีอาหารกลางวันที่มีคุณค่าทางโภชนาการรับประทานอย่างเพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
ตอ่ เนอ่ื งทกุ วัน
๒) เพอ่ื ใหน้ กั เรยี นเกดิ การเรยี นรจู้ ากการปฏบิ ตั จิ รงิ และเกดิ ความภาคภมู ใิ จกบั การสรา้ งผลผลติ
ที่จะน�ำ มาประกอบอาหาร เพ่อื รบั ประทานเองภายในโรงเรยี น
๓) เพอ่ื ใหโ้ รงเรยี นใชโ้ ครงการดงั กลา่ วเปน็ สอ่ื บรู ณาการใหเ้ ดก็ เกดิ การเรยี นรผู้ า่ นการปฏบิ ตั จิ รงิ
ทัง้ ด้านวชิ าการ วิชาชีพ และวชิ าชีวิต
๔) เพอ่ื สง่ เสรมิ ปลกู ฝงั ใหน้ กั เรยี น ครู และบคุ ลากรทเี่ กย่ี วขอ้ งทกุ ฝา่ ยไดต้ ระหนกั และเหน็ คณุ คา่
ของศาสตรพ์ ระราชา และร่วมกนั ดำ�เนินการสืบสานปฏบิ ตั จิ ริงจนกลายเป็นวิถีชวี ติ ประจ�ำ วัน

45

ประโยชนท์ ่ีจะไดร้ ับจากกองทนุ โครงการเกษตรพอเพียงเพอ่ื พฒั นาคุณภาพชีวติ ผูเ้ รยี น
๑) การดำ�เนนิ การกองทนุ โครงการเกษตรพอเพยี งเพ่อื พฒั นาคณุ ภาพชีวิตผู้เรียน
๑.๑) โครงการอาหารกลางวนั จะมวี ตั ถดุ บิ หมนุ เวยี นในการจดั ท�ำ อาหารกลางวนั อยา่ งเพยี งพอ
ตอ่ การบรกิ ารอาหารกลางวนั ใหก้ ับนักเรยี นทุกคน ทกุ วัน
๑.๒) นกั เรยี นไดร้ บั ประทานอาหารกลางวนั ในปรมิ าณเพยี งพอตอ่ ความตอ้ งการของรา่ งกาย
ทุกคน ทุกวัน
๑.๓) นักเรียนได้รับประทานอาหารทมี่ คี ุณคา่ ทางโภชนาการและปลอดสารพษิ
๒) ด้านความรู้และทักษะชีวิต จากการท่ีนักเรียนได้ลงมือปฏิบัติจริงจะทำ�ให้กิจกรรมเกษตร
ภายในโรงเรียนกลายเป็นแนวทางปฏิบัติให้กับนักเรียนได้เรียนรู้ และเพ่ือให้เกิดความรู้ความเข้าใจในการฝึกทักษะ
และคณุ ลกั ษณะ ดงั นี้
๒.๑) ด้านวิชาการ จากโครงการเกษตรท่ีนักเรียนได้ร่วมประยุกต์ใช้วัสดุ อุปกรณ์
สิ่งแวดล้อม จนกลายเป็นแนวทางท่ีสามารถนำ�ไปบูรณาการให้เกิดองค์ความรู้เพื่อใช้เป็นแนวทางในการแก้ไขปัญหา
และพฒั นาผา่ นกระบวนการปฏบิ ตั จิ รงิ สง่ ผลใหเ้ ดก็ เกดิ กระบวนการคดิ อยา่ งเปน็ ระบบ ดงั นนั้ การเรยี นรผู้ า่ นการปฏบิ ตั จิ รงิ
ในเชงิ รกุ Active Learning เปน็ การ “ระเบดิ จากขา้ งใน” ใหผ้ เู้ รยี น “เขา้ ใจ เขา้ ถงึ พฒั นา” สรปุ ความรเู้ ปน็ หลกั ธรรม
หลกั คิด หลักปฏบิ ัตไิ ดด้ ว้ ยตนเองตามศาสตร์พระราชาอย่างแทจ้ ริง
๒.๒) ด้านวิชาชีพ จากการลงมือปฏิบัติด้านการเกษตร เมื่อได้เรียนรู้จนเกิดความเข้าใจ
จึงจะเกิดความเช่ือม่ันว่าการทำ�เกษตรมีคุณค่าต่อการดำ�รงชีวิตของประชากรโลกและส่งผลให้ประเทศไทย
เกดิ ความมน่ั คง มงั่ คงั่ ทางดา้ นอาหาร ท�ำ ใหน้ กั เรยี นเกดิ ทกั ษะในการท�ำ การเกษตร คน้ พบศกั ยภาพทม่ี อี ยเู่ พอ่ื น�ำ ความรู้
ไปเป็นฐานในการประกอบอาชีพ
๒.๓) ด้านวิชาชีวิต จากการดำ�เนินชีวิตตามวิถีชุมชน วิถีเกษตรเป็นวัฒนธรรมในการ
ดำ�รงชวี ิตที่ควบคูก่ นั มา ด้วยความพรอ้ มทางดา้ นทรัพยากรและระบบนเิ วศวิทยาจนได้สมญานามวา่ “เปน็ อู่ข้าว อนู่ ้าํ
ของโลก” ประชาชนสว่ นใหญ่ จงึ ประกอบอาชพี เกษตรกรรมเปน็ หลกั ซง่ึ ปจั จบุ นั เกดิ การเปลยี่ นแปลงทางสงั คมมากขนึ้
สง่ ผลใหป้ ระชาชนมคี วามสนใจในการประกอบอาชพี เกษตรกรรมนอ้ ยลง ท�ำ ใหข้ าดผผู้ ลติ ทางดา้ นอาหาร จงึ สง่ ผลกระทบ
ทางด้านเศรษฐกิจตามมา ดังนั้น การส่งเสริมสนับสนุนให้นักเรียนเกิดความชอบ ศรัทธา และเห็นคุณค่าในการสร้าง
ผลผลิตทางด้านอาหาร จึงส่งผลให้นักเรียนมีความรับผิดชอบ มีวินัยในการปฏิบัติงาน สามารถแก้ไขปัญหา
และพัฒนาตนเองได้
จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น จึงมีความเห็นว่า ควรนำ�เงินกองทุนจากพระราชบัญญัติกองทุนเพ่ือโครงการ
อาหารกลางวันในโรงเรยี นประถมศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๓๕ มาปรบั ใชเ้ ป็น “กองทนุ เพือ่ สืบสานศาสตรพ์ ระราชา”
ความจ�ำ เป็นทตี่ ้องดำ�เนนิ การกองทนุ เพือ่ สืบสานศาสตรพ์ ระราชา
จากการดำ�เนินการท้ัง ๒ ส่วน ด้วยงบประมาณจำ�กัด เป็นการประมูลหาผู้รับจ้างทำ�อาหารกลางวัน
หรอื โรงเรยี นด�ำ เนนิ การเองในแตล่ ะพนื้ ท่ี จงึ สง่ ผลกระทบตอ่ ปรมิ าณและคณุ ภาพของอาหารทนี่ กั เรยี นแตล่ ะคนจะไดร้ บั
ไมเ่ พยี งพอ ประกอบกบั โรงเรยี นสว่ นใหญข่ าดงบประมาณในการจดั กจิ กรรมทางการเกษตรภายในโรงเรยี นเฉกเชน่ ในอดตี
ทผี่ า่ นมา แมป้ จั จบุ นั กระทรวงการคลงั จะเพมิ่ รายหวั ใหก้ บั โครงการอาหารกลางวนั จากเดมิ จ�ำ นวน ๑๓ บาท เปน็ จ�ำ นวน
๒๐ บาทต่อคนต่อวัน แต่ด้วยสภาวะเศรษฐกิจปัจจุบันยังคงมีปัญหาเก่ียวกับการจัดหาอาหารกลางวันให้มีปริมาณ
และคุณภาพเพียงพอกบั ความต้องการของร่างกายนกั เรียน

46

ทั้งน้ี จากข้อมูลดังกล่าวข้างต้น จึงมีความเห็นว่า เพ่ือให้การจัดต้ังกองทุนเพ่ือสืบสานศาสตร์พระราชา
เกิดประโยชน์สูงสุดต่อนักเรียน ทั้งด้านวิชาการ วิชาชีพ และวิชาชีวิต จึงควรนำ�ดอกผลจากการจัดตั้งกองทุนดังกล่าว
มาใชป้ ระโยชน์ในการผลติ อาหารกลางวันและสืบสานศาสตร์พระราชาให้เกิดประสทิ ธภิ าพแกเ่ ยาวชนสืบไป
๒.๓ การสรา้ งเครอื ขา่ ยแกนนำ�
ด้วยศาสตร์พระราชาเป็นศาสตร์แห่งการดำ�เนินชีวิต ทั้งศาสตร์ท่ีว่าด้วยศาสตร์แห่งการประพฤติ
ศาสตรแ์ หง่ การครองตน และศาสตรแ์ หง่ การอยรู่ ว่ มกนั ผา่ นองคค์ วามรู้ ๘ เปา้ หมาย และ ๒๗ วธิ กี ารทรงงาน เพอื่ ใหป้ ระชาชน
ทุกกลุ่มช่วงวัยเข้าถึงและสืบสานศาสตร์พระราชาตามพระราชปณิธานของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดี-
ศรสี นิ ทรมหาวชริ าลงกรณ มหศิ รภมู พิ ลราชวรางกรู กติ สิ ริ สิ มบรู ณอดลุ ยเดช สยามนิ ทราธเิ บศรราชวโรดม บรมนาถบพติ ร
พระวชริ เกลา้ เจา้ อยหู่ วั (รชั กาลที่ ๑๐) “เปน็ คนดี มคี ณุ ธรรม จรยิ ธรรม มจี ติ อาสา และมงี านท�ำ ” ซง่ึ จะท�ำ ใหป้ ระชาชน
ด�ำ เนนิ ชีวิตที่มีความสุขไดอ้ ย่างสมดุลและยง่ั ยืน
การถา่ ยทอดความรคู้ วามเขา้ ใจเพอื่ ใหป้ ระชาชนทกุ กลมุ่ วยั เขา้ ใจ เขา้ ถงึ การพฒั นาตามศาสตรพ์ ระราชาไดน้ นั้
จ�ำ เปน็ ตอ้ งมกี ระบวนการสง่ เสรมิ สนบั สนนุ ชว่ ยเหลอื เกอ้ื กลู ใหเ้ กดิ การปฏบิ ตั จิ รงิ อยา่ งตอ่ เนอ่ื ง โดยเฉพาะวถิ กี ารด�ำ เนนิ ชวี ติ
ในการสรา้ งเครอื ข่ายแกนน�ำ ทร่ี ูล้ ึก รจู้ ริง เขา้ ใจ สามารถปฏิบตั ไิ ดเ้ ห็นผลเป็นรปู ธรรม ในหลักการศาสตร์
พระราชา เพอื่ ขยายผลสรา้ งเครอื ขา่ ยใหเ้ กดิ ขน้ึ ในทกุ ระดบั ตงั้ แตร่ ะดบั จงั หวดั อ�ำ เภอ ต�ำ บล ไปจนถงึ หมบู่ า้ น ท�ำ ใหเ้ กดิ
แรงบันดาลใจกับผู้คนจำ�นวนมากในการสืบสานศาสตร์พระราชาทั่วท้ังประเทศ ท้ังแผ่นดิน และพร้อมขยายผลให้ผู้คน
ในพ้ืนทดี่ ำ�เนินชวี ติ ตามแนวทางศาสตร์พระราชาเพ่มิ ข้นึ อีกจำ�นวนมาก
วิธดี �ำ เนินการ
๑) ใหศ้ นู ยก์ ารศกึ ษาอนั เนอื่ งมาจากพระราชด�ำ รทิ มี่ อี ยใู่ น ๔ ภมู ภิ าค จ�ำ นวน ๖ ศนู ย์ ซง่ึ ด�ำ เนนิ โครงการกวา่
๔,๐๐๐ โครงการ เปน็ หนว่ ยเผยแพรอ่ งคค์ วามรแู้ ละทกั ษะปฏบิ ตั จิ รงิ ในสาขาอาชพี ทเี่ หมาะสมกบั บรบิ ทของแตล่ ะพน้ื ท่ี
ตามความต้องการ และความสนใจของเครอื ข่ายในระดบั จังหวัดใกล้เคียง
๒) แกนนำ�ระดับจังหวัดร่วมกับปราชญ์ชาวบ้าน หรือภูมิปัญญาท้องถ่ิน ที่สามารถนำ�ศาสตร์พระราชา
มาด�ำ เนินชีวิตไดป้ ระสบผลสำ�เรจ็ ร่วมกันเป็นแกนน�ำ ขยายผลให้เครือข่ายระดบั อ�ำ เภอ
๓) แกนน�ำ ระดบั อ�ำ เภอรว่ มกบั ภมู ปิ ญั ญาทอ้ งถนิ่ และปราชญช์ าวบา้ น เปน็ แกนน�ำ ขยายผลสรู่ ะดบั ต�ำ บล
และหมบู่ ้าน
๔) แกนนำ�ทุกระดับมีการติดตาม ช่วยแก้ปัญหา และพัฒนาวิธีการดำ�เนินการทั้งการผลิต การแปรรูป
สร้างมลู คา่ เพม่ิ การหาตลาด และการสรา้ งเครือข่ายสปู่ ระชาชนมากยิ่งขนึ้
๕) งบประมาณในการสร้างเครือข่ายแกนนำ� ใช้งบประมาณจากกองทุนเศรษฐกิจพอเพียง ดำ�เนินการ
ขับเคล่อื นให้เกดิ ผลเป็นรปู ธรรม
๖) สง่ เสรมิ ใหเ้ กดิ การรวมกลมุ่ เปน็ ชมุ นมุ ชมรม หรอื สหกรณท์ เี่ ปน็ ศนู ยก์ ลางความรคู้ า้ ขาย และเปน็ แหลง่
รวมผลประโยชนร์ ว่ มกนั
๒.๔ จัดต้งั สำ�นกั งานกองทนุ ขบั เคล่อื นศาสตร์พระราชา
สำ�นักงานที่จัดต้ังกองทุนน้ีจะดำ�เนินงานลักษณะเดียวกับสำ�นักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริม
สุขภาพ (สสส.) หรือสำ�นักงานส่งเสริมสังคมแห่งการเรียนรู้และคุณภาพเยาวชน (สสค.) สังกัดสำ�นักนายกรัฐมนตรี
เพอ่ื ทำ�หน้าท่ี ดังน้ี

47

๑) บริหารกองทุนเพื่อสบื สานศาสตรพ์ ระราชาให้เป็นไปตามวตั ถุประสงค์
๒) ชว่ ยสง่ เสริมเครือข่ายในทุกระดบั ท้งั ด้านความรู้ กระบวนการผลิตทม่ี ีคุณภาพ รวมถึงเป็นส่อื กลาง
๓) เป็นหน่วยงานกลางที่ดำ�เนินการรวบรวมองค์ความรู้ งานวิเคราะห์วิจัย ปัญหาและแนวทางพัฒนา
เศรษฐกจิ พอเพยี ง เพือ่ ประโยชน์ตอ่ การด�ำ เนินการของเครอื ขา่ ยและประชาชน
๔) เปน็ หนว่ ยงานกลางทีจ่ ะประสานงานในการจดลิขสทิ ธน์ิ วตั กรรมภูมิปัญญาชาวบ้านทค่ี ิดคน้ ข้นึ
๕) เปน็ หนว่ ยงานกลางการประสานงานและบรู ณาการในการบรหิ ารจดั การศาสตรพ์ ระราชาแตล่ ะกระทรวง
ให้สอดคลอ้ งไปในทศิ ทางเดียวกัน
๒.๕ กำ�หนดเงือ่ นไขพเิ ศษ เพอื่ สรา้ งแรงจงู ใจการสืบสานศาสตรพ์ ระราชา
การกำ�หนดเง่ือนไขพิเศษ เพ่ือกระตุ้นหรือสร้างแรงจูงใจว่าผู้ที่เป็นแกนนำ�เครือข่าย หรือผู้ที่ปฏิบัติจริง
ตามศาสตร์พระราชาจนเห็นผลเป็นรูปธรรมจะต้องได้รับสิทธิพิเศษ เพ่ือให้บุคคลข้างต้นได้รับเกียรติศักด์ิศรีในสังคม
และทำ�ใหศ้ าสตรพ์ ระราชาเกิดคณุ คา่ ในจติ สำ�นึกของประชาชนอยา่ งถาวร โดยการก�ำ หนดเง่อื นไขสรา้ งแรงจงู ใจให้เป็น
ไปตามวตั ถปุ ระสงค์การจัดตั้งส�ำ นกั งานกองทุนขับเคลือ่ นศาสตร์พระราชาขนึ้ ใหม่ อาทิ
- สิทธพิ ิเศษในการสอบเข้าศกึ ษาตอ่ ในระดบั ที่สูงขน้ึ
- สทิ ธิพเิ ศษในการสมคั รเขา้ ทำ�งานทั้งในหน่วยงานราชการและเอกชน
- สทิ ธิพเิ ศษในการเลอ่ื นขน้ั เงินเดอื นหรอื เลอ่ื นต�ำ แหน่ง
- การยกย่องเกยี รติและศกั ดิศ์ รใี นสังคมใหเ้ ป็นที่ชื่นชมยอมรับกับทกุ ฝ่าย
- การลดภาษีใหก้ บั ผู้สนบั สนนุ ในการดำ�เนินงานสืบสานศาสตรพ์ ระราชา
- ฯลฯ

48

บรรณานกุ รม

หนังสือและเอกสารทางวิชาการ

คณะกรรมการโครงการเฉลิมพระเกียรติ ของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ รวบรวมกฎหมายท่ีสนับสนุนในโครงการ
อนั เนื่องมาจากพระราชด�ำ ริ. (๒๕๖๐). ศาสตรข์ องพระราชา : ผนู้ �ำ โลกในการพฒั นาอย่างย่งั ยนื รวมกฎหมาย
สนบั สนนุ โครงการอนั เนอื่ งมาจากพระราชด�ำ รใิ นพระบาทสมเดจ็ พระปรมนิ ทรมหาภมู พิ ลอดลุ ยเดช บรมนาถบพติ ร.
บริษัท อมรนิ ทรพ์ ริน้ ต้ิงแอนดพ์ ับลิชช่ิง จ�ำ กัด (มหาชน).
คณะกรรมการขับเคล่ือนสืบสานศาสตร์พระราชา สภานิติบัญญัติแห่งชาติ. (๒๕๖๐). การขับเคลื่อนสืบสานศาสตร์
พระราชา เพื่อการปฏิรูปประเทศ ของคณะกรรมการขับเคล่ือนสืบสานศาสตร์พระราชา สภาขับเคล่ือน
การปฏิรูปประเทศ. สำ�นกั งานเลขาธกิ ารสภาผแู้ ทนราษฎร.
คณะกรรมาธิการการศึกษาและการกีฬา ของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ. (๒๕๖๑). รายงานการพิจารณาศึกษา เร่ือง
ข้อเสนอเชิงนโยบายการจัดหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติที่ย่ังยืน.
สถาบนั พฒั นาคณุ ภาพวชิ าการ (พว.).

ยทุ ธศาสตร์ นโยบายและแผน

ยุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. ๒๕๖๑-๒๕๘๐. ราชกิจจานุเบกษา ฉบับกฤษฎีกา เล่มท่ี ๑๓๕ ตอนที่ ๘๒ ก, ลงวันที่
๑๓ ตลุ าคม ๒๕๖๑.
แผนปฏิรูปประเทศด้านการศึกษา. คณะกรรมการอิสระเพื่อปฏิรูปการศึกษา, สำ�นักงานเลขาธิการสภาการศึกษา
กระทรวงศึกษาธกิ าร ๒๕๖๐.
คำ�แถลงนโยบายของคณะรัฐมนตรี. พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี แถลงต่อรัฐสภา วันพฤหัสบดีที่
๒๕ กรกฎาคม ๒๕๖๒ ณ หอประชมุ ใหญ่ บรษิ ทั ทโี อที จ�ำ กดั (มหาชน). https://www.thaigov.go.th/news/
contents/details/21750.
นโยบายและจดุ เนน้ ของกระทรวงศกึ ษาธกิ าร ประจ�ำ ปงี บประมาณ ๒๕๖๓ (โดยนายณฏั ฐพล ทปี สวุ รรณ รฐั มนตรวี า่ การ
กระทรวงศึกษาธกิ าร). http://www.sp2.go.th/sp2/images/meeting/2563/1/001.pdf.

กฎหมาย ระเบยี บ ขอ้ บงั คับและประกาศ

รัฐธรรมนูญแหง่ ราชอาณาจกั รไทย พุทธศกั ราช ๒๕๖๐.
พระราชบัญญตั กิ ารศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ ทแี่ กไ้ ขเพิม่ เตมิ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ และ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๓.
ข้อบงั คบั วุฒสิ ภา พ.ศ. ๒๕๖๒.

49

ภาคผนวก

50

ภาคผนวก ก.

ค�ำ ส่ังคณะกรรมาธกิ ารการศึกษา วุฒสิ ภา

51

52

53

ดงั น้นั เพ่ือสนบั สนุนการปฏิบัติภารกจิ

54

55

ภาคผนวก ข.

สรุปผลการเดินทางไปศึกษาดูงาน
“การปฏิรปู การศึกษา และการจัดหลักสตู ร

และกระบวนการเรียนรู้
ตามศาสตร์พระราชาสู่การปฏบิ ตั ทิ ่ยี ั่งยืน”

56

สรปุ ผลการเดินทางไปศกึ ษาดงู าน
เกยี่ วกบั “การปฏตริาูปมกศาาเกรสย่ี ศวตกึกบัรษพ์“การาแระปลรฏาะิรชูปกสกาาราุปสรรสศผจ่กูรึกลษัดาุปกาารผหแรปเลลลดะฏกินักกทาาิบสารรงจตัูตเไดัดปิทรหศนิ แลีย่กึ ทกั ษลั่งสายะูตดงรกนืูงไแปารล”นศะะกึกบรษะวบานวดนกูงกาาานรรเรเเกียรน่ยี ยี รวู้นกรับู้

การกปรฏะริบูปวกนากราศรึกเรษียานแรลตู้ะกาสามู่กรศาจราัดสปหตฏลบิรกั พ์ตั สริทตู ะี่ยรรั่งาแยชลืนาะณ จังหวัดนครราชสมี าของคณะทางานจัดหลกั สขขอูตองใครงนคณแเณมคะลทะื่อณทะำ�งาวกขางะอนันารกใณงนนจคะศจดัรคณบดัุกหณ-ระจห-เทลวกรมะ-ลาังกัย่ีก์นท-งกัวาสหาร-กสนตูธกี่ร-บัตวตูจ๘-มรกิาาใัดร“-แดัานมกแหเ-ลราธมคาศลพล-นะเิกรรือ่กัณา-กะปราสสวค-ฤกกรฏะตรตูยี-นัตระริกณารศใากร-บะรศปูนมนแรเ-าบร์พรสมวกุกจคศ-รล-จร-รอ่ืวนารณาารรมะศ--ศงัปุิกรสวก์นะท-กา-ตู้ะหชศ-ผึกันตกรึรธกกี่ณ--าากึวละรศ๘าษ-ารกิ-สราษบษ-พ์กยดัุกชราจ--ราเมาาวรรมรพ-นีมางัเรนแร-า์นะทรายีหสวค-ฤกเศลรธกี่ียดา-วฒุนู่ก๘ารศาะ-ิกาินนดัวชา-กรา๒รรรจา-ทพนิสาราารเศร-้ตูสกิุฒรสาร-คตู้ฤกชปภ๕กึยี-างาจ่กูรศาาต-สาฏนไษยมดัราร-ิสจปม๖ีมริบารศนหาริกศเศศตู้ชปมากึภลตัา๒กาึาพ์วสาฏ๒ษยกั่ือิทสษมสีมฒุาิบนาส๕วศา่ียตารตตัูตดิสวานั๖๒งั่ริทรระสุฒูงภย๕ศ๒แพ์พ์่ียาตรนืิสาล๖ง่ัุกนรรรภยะ๒”าพ์ระะกนืาร์ทรรชร”ะาาะ่ี รชชบา๘าาวาชสสนสพาูก่กสกกูู่่ฤากู่าาศราารรเรจรปปรปียกิ ฏฏปฏนาิบิบบิรยฏู้ตัตัตั นทิทิทิบิ ีย่ ย่ีีย่๒่งั ตั่งังั่๕ยยยนื๖ิทนืนื๒ี่ย่งั ยืน
---------------------

สรุปผลการเดนิ ทางไปศกึ ษาดงู าน
เกย่ี วกบั “การปฏริ ปู การศึกษาและการจัดหลักสตู รและกร
ตามศาสตร์พระราชาสกู่ ารปฏิบตั ทิ ่ยี ง่ั ยนื
ของคณะทางานจดั หลักสูตรและกระบวนการเรยี นรตู้ ามศาสตร์พร
พลเอก คณะกรรมาธิการการศึกษา วุฒิสภา ในคณะกรรมาธกิ ารการศกึ ษา วฒุ สิ ภา
สสิน ทองภักดี กรรมาธิการ และพลเอก
นาโดย นายตวง อันทะไชย ประธานคณเม่ือวนั ศกุ ร์ที่ ๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๒
อุดมชัย ธรรมสาโรรัชต์ สมาชิกวุฒิสณ จังหวดั นครราชสมี า
ที่ปรึกษากิตติมศักด์ิประจาคณะกรรมาธิการ และคณะทางานจัดหลักสูตรและก---ร--ะ----บ---ว---น----ก--ารเรีย
คณะกรรมาธิการการศึกษา วุฒิสภา นาโดย นายตวง อันทะไชย ประธานคณะกรรมาธิการ

พแณลระะจรกงั ารหชะวาบสดั วู่กนนาครกปรารฏราเบิ รชัตียสิทนมี ีย่ราู้ตั่งยาืนมศไดา้สเดตินรท์พารงะไปรศาชกึ ษาสาดู่กูงาารนปเฏก่ียิบวัตกิทับี่ย“ั่งกยาืนร”ปเฏมิรื่อูปวกันาศรุกศรึก์ทษ่ี ๘าแพลฤะกศาจพทแพลร่ีปละะรเรอกึการกษชะาาสบสกสวู่กิตินนาตทพพรกิมปร่ีปลาทศะฏรเรออักึกเาิบกรษงดชัตียภาาิ์ปสสกิทนักสรู่กิต่ยีระินดาตู้ต่ังจรคีิมยปกาาณทศฏืนคมรอักะบิณรศงดกไัตมภดิ์าประิทัารก้สเรกด่ียมธะดตร่ังินจาิกีรยรธกาทามืน์พคิกรราาณรารไงธมรดแะไะกิกาป้เกรลดธาารศาะินิรกรรชกึศทพามแรึษากาลงลสธษาแไเิกะปดู่ากอลาคศูงะากวรากึณพรุฒแนษปอละลิสาเุเฏกดทะดภอคี่ยูมงิบาากาณวงชันตนอากะเัยิทานุกดทับโี่ยมจยดาวง“ชธยัดั่งากกัรยยหนนับราืนจลาม“รธัดยั”กกรปหสตสราลเวาฏมูตรมงักโิรปสร่ืรอสูปาแฏอรูตวโลิรักันชรรันูปแะรทาตศลกักชะร์ะุกาไรตศสกชระร์ึกมรยศสบ์ทะษึกมาปบว่ี ษชา๘านวรชาินกแะกิกแธพกลวาาลวาุรฒฤะนุรฒะเกเศครกิรสิสณาีจยาียภภรรนนิกะาจาจรกราัดู้ตัดรู้ตยพพาหราหนรมมรล้มอศลา้ัอกม๒ศาธักสมดสาิก๕สูตต้ดสวา๖รรยูตรต้ว์๒รรย์
ณ จังหวัดนคแรลระการชะสบมีวนาการเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติที่ยั่งยืน” เม่ือวันศุกร์ที่ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๒

ณ จงั หวดั นครราชสมี า

พทพรี่ปละรเรอึกากษชาาสสกสู่กิตินาตรคิมปณทศฏอักะบิ งดกัตภ์ิปริทัรกรย่ีมะด่ังจาี ยธกาืนคิกรณราไมรดะกา้เกดธารินิรกรศทามรึกาางธษแไิกปาลาศะวรกึพุฒแษลลิสาเะดภอคูงากาณนนอะเาุกดทโี่ยมดาวงชยากัยนนับจา“ธัดยกรหตราลวมรงักปสสทแพณพลรี่าปฏลอูะตะจรเรโอกึกงัิราันรรกหรษชะูปวาาแสบรทสกัดสวู่กิตลนกัชินนาะตครกคะิมปราไตาณทศรฏรกชอัากระเบิ์รชงดกรัตยียศภสสิ์ปริทนัระกีมรีย่มึรกะมดาปบู้ตั่งจาียธกาาษาืนคิมกรวรณราศชไานมะรดาะกา้สเกิกแดธธากตรินิรกรราลศวทาาม์พรึกาานรุรงฒะธษแะไิกปาเรลคกาศราะิวรสชกึพณุฒาียแษาลภลิสสารเนะดู่กภอะคูงาาากจาณรรกนนปอะัดู้ตเาุฏกดทรพโี่ยมิบดาาหรวงชยัตรากมัยมิทนนลับ้อจี่ยาศ“าธัดยั่งักมกรยหตาธราืนลวสมรดสงั”กิกปสสูตตเ้าฏวอูตมาโิรันรื่รอรรยูรปแรทวล
แณละจกังรหะวบดั ป วนรนะคธการานรครคาณณเรชะะียกกสรรนมี รรรมมาาู้ตาธธาิกิกมาารรศกพาาลรสเศอตึกกรษส์าพสวรินุฒะทิสรภอางาชภานักำ�สดโี ู่กดกยารรรนมปาาธยฏิกตาิบวรงัตแอิทลันะ่ียพทั่งะลยไเชอืนกย” เม่ือวันศุกร์ท่ี ๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๒

อดุ มชยั ธรรมสาโรรชั ต์ สมาชกิ วฒุ สิ ภา พรอ้ มดว้ ยทป่ี รกึ ษากติ ตมิ ศกั ดปิ์ ระจ�ำ
คณะกรรมาธิการ และคณะทำ�งานจัดหลักสูตรและกระบวนการเรียนรู้ตาม
ศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติท่ีย่ังยืน ได้เดินทางไปศึกษาดูงานเกี่ยวกับ
“การปฏริ ปู การศกึ ษาและการจดั หลกั สตู รและกระบวนการเรยี นรตู้ ามศาสตร์
พระราชาสู่การปฏิบัติที่ย่ังยืน” เม่ือวันศุกร์ท่ี ๘ พฤศจิกายน ๒๕๖๒
ณ จังหวัดนครราชสมี า

57

ยมบาคโเรตชปน่ันงรีปดนณาายรรคตกนเแใ(ฉปบแีวย่รพอชพงมนสะวละ์าลลัตพื้รานยานะูื่พลอุปสามคตนกใเแ(ฉบปแน้ืะะสโะู่รกนากยกพมมนสรยบกวลาศลรนถลตัรค้ารีงกถามถริรกามู่ืลคอาามนฐะะัตะสบวาชลนะามรู้าักคตใกเนแ(ฉยปบแรตวัมามรริาบตรพิกมคตดเในแ(ฉปบแศนถสรครนัอนนกงถศวลอะารวานาลลตัพมาร้กกมนานคคตมนเใแกฉ(บปแปาวลาลภโลตัตัร้าพวาลเนูามต่ืาลองตัากมนรพวิชมะะบสึตุะูนราป่ืหลอากาเามิยคศสวทตปณ ขพรผกยนนรวละตะาสิลลัตะดร์รา้ยสาารถัมมตอยนนศบาศรอะขกวัมศฒนิถาฏรคาุู์ว)่ืบลพฒอกงก้ัาู้รนวมศานนอถรนคถรี่าาเษวาะระกงส็ชถงะรนถกาพาเตยงคตรก์วปิคึชมพบปุตัรธมึึตมกุาวางละนปกหาม่ตัสะบอศวาำลันรากมก�ศตรนัมถพกรคนิรนงยโสงกเาิถนศาัาิมทบิงมรตกติัิ็ฒถดถผณิานดีสสศารคสารัรรพอนอแนนนนนตารปากัติศอษศวะรเอวะววากลน็ามถื้นภษัานกกรนนศา์กค(าึึมมศพงาพราาเงิกภตาาพงปกตเต่ีิตรงดตวิชรสวรบผมัะมึตแอุวนินนชปงรหัู้บกาียึตุศอะตปหอานักฐา๓นมทปรชงยิดเาสาลศศียคาาร์สาท์รัาฒพิศ์ารทยยือ่กพาเรเพรตร์งตั)ฒาษะิราษวเอู้าะวิ็ชถาพบูนนลศาึตุาำปหกา�เ(กตษมวศึก็์นถภลึขาพนมาระี่กรรรสยเกิีรยชผกะแมศรหท์ามวึ่วาพนงราสร่ีปนยกัฒสิีกามะนขสัาตาปมทพงบาคมรษาษวนีงคา็โโถาทอ่ืนาา์ท่ือนัการเเมทุมนง์กะาลกร)รษ์พ็รนตำ�ึอู้ชพปี้ัรนศบูู่กอลกะ้นันกกอ(ย์ามพศน่ันมงกภรเามรร่ีีปดรนเงาษ็ผนณรส่ีะมวนานนัศาาขยรรมทคงวกกรร(ะมาาศี่ปปยบีแภี่มาร่ีาารคาเบาชมาคาทากยผรเนะ์ทรมร่อืาะศโีาษล์)รวยมนัอู้นศหเโูัลปกราอ(ัญ่า้มศฒพตชอคแวปชภั้งายรค่ีนัาลารทาเ้็สรบน่ัน์า์ทงนผือ่สะมูะั่ขรรลรรีะปวพด์างะ์ค)าร่ีปยชนณรพู้อื่ีมนปูยลราบาชคศกุาานปะคาโาทาณ์ทน่อื่เา็นรสพะปุยนรสา์รรูงร)ตรลขชระปยรศั้้ืทอู้ี์วฟตนัลูารวยลโ่ีปยู่นย่ันกงน่ีณัลมกรรทีป่ดรดพบาอคุกนณชากงุม็สรศนนรโฏขสรารสาเวยกรรเะาี่ปะย์รรคารี่ชมพยืตช่นรรป่ีอีะั้ยถบาะไคศีวนัมุกวยังรรนั่นพนโงแะิังทิรร่รรราพีกปอดเมชชงกพนณปุราสื์ทตชิาปั้ืบั้รสฐดนะกันะาโบะาชู่์กน่ันนู้พงกลืนทรีรนะยนกีปดึตยาาแกุกกนณว์ทุมยนะจัรรมรละรศีสรหราพายชปุาวยสรต้ืรร่้รโาพู่รกอีับัถนยชกตงรรมะศนีารราลกนาเอิีุ่มี่วยไราส้ีำรานา�กสะมมะ่์ยรพา่ีแสชอพ์ทชมืะงปรนาปรสฐยระภโีถบัชจุกบมส๘ู้นะรษัะิะ์รปิต๘ชาทพืมวนรดพดุปยาัสม์ยทงรงเรกุฐารื้ะไ้าะฟ์ยนะนบรชรโรอูู่่้กกวก์หมีพถตปุสมตบัวักาั้ืมุมดราารรขโานารู่ี่มกนานรฏสพรกา์ก)ยมแย่ีคยกับถมุดรมปารารัภีชนโางถส่ีรดรมย๘ากรราิารรมพลปา้าสีลภถรพมโธึมหางงั๘น่์ทรลเหาหาิศอฟยรฐรนะรานต่ัับมนงชาฒชน์ู้าาถเ์ทเามตรฟยิรนฐรตะบบวาช์โขาวู้ถัมมตฏผณรอรา์)าตัาันแขว้รปกชแัฏรเมิปฤ์ย)รกรชางับลจังกรบกปชงคฤ่ียารรนาี่ัดบัขารพกาธาึมารงงันาพ่่ีธนึศอมงงัปว่นกมศอาตภโนแทตนมัู้๘ปืเารศปยีนลเภริโตัอัิ๓ดลบ๘กบกาาลณผเผณตฏาากเาานนแฟแสยศ์นรรแรญแรยิเิากฟยก์รารถมตกานนปฤ์กม(าถฤะมตาาขาาจสฏาุาข์)ฒนรลขบหฏส์)รัแิัู้ระยีบแชสตงิอทอบาั๓ู้มาล่วชัียงาตแาอลรจ๓ขละสตราสศ์การ๓าพลกไธึะพงังธึ่าลักิงงัสศ์ศอร่ชอศยตนตูนกกตเพารนลเิลขแ้ิบคอระบันริดบระัูู่ตมทนลผณาผณน่วกงากลขาานแจแระสแติี่รอแรระิกิิายกกทางากว่ร่ียกกญจรฤฤะสตกิชกาัพุรนกาะแ้กาสบอะน้าปปลิสมทลมแบหแวกััู้กกี่ัียพู้้ากิาฒยยีตยแอบแ้วต๓บกอลรอยะน๓วลลาาาล์มขาารล่ัหาสศ์ราพงงศานสยศ์ารี่ลกินลยาลสมยรหากรัาา้ฒทแรว่ียยนา่์ุนนกภลขน่ัาูรพมงนลาทยิลขกลรือะยลรมูทิรารยาหรว่ะณััทา้จาฒาะ่วแสวตา่ตนูย่าากจ้ขตวศาะระนคาสูตล์อยยั่ลั่รรพงยงอลณัากกพนิราแ้วศบนอกะาอนเกพพทรมรวแ้นบกนอ่ะสนกกาะู่ีืมลวิกยาัช๒เยยยนพากลรทอกรมรนยกี่ยณัลงดกิกปานวยืะึรปัผกรนากกรจศนมาปละหตลุึมรารปกหตจัราา้ฒหแลตวลยตมวงุหแืกเมนานั์พาเท่ี้า่ัฒไนแกง๕พวงนายกเ่ีกไาจแู้ือา์ัรัาปนแร่ักบพปงร้อลปษ๒ันะ่ลจคษ๒กึัปราาากปูลดจดยถดดยลรหเไ้ยไ้์์เลานณัล่แแฏรเตรกรออาูทลมเยัศยาดศนำล�า๖ยนานาลัณเ่ีรรนไาผคนดศคแศอดวขปรีย่์เรพัพ๕ทโารปรัรรีย่มนบลก้ลสษ๒รั๕กาปะืลศหลห้สนรดฟนัวดนกเดชพิหดห้ไทห์ปนะกรนอึากคชกดว๒ลจือััรนาห้กชรปจตนิวนาปับอะ้ัึบัคยี่า้ก๖ชดภกฟจนู้ราาปองเานี่ไบะหรัย่ีวบวนาตตแ๕ยี่าท๖ลปร้รสลลรบัายลกษ๒นหัห็นเษี่ปวันดิไนาดดดชญทรเคแรรไ้ลโ์นันปะะมรรอวกยร์งส๒ลอนุ)ษ๒เััฒางัป้ัชญมนปาดนดบอัคารกััคบมไ้นน์ดมขส่ยีรอหกา๖วัะร่ียส๒าุโฒ๕ตาากฐเลว้พสัวคนรราะนาาแรกบทอคหหัารคัลู่ษนดแงกชกขากตกาหครย่ีคะงส๕วาีนญลอ้สคลริชัควรุ้นชสนนาปหหมนปเนกวสคาานับีชสบู่ก๒ลุย่ีาฒ๖งกกคาวัาขรวหบอวางยวนองตาา็ัานัทิ้-ูชขรรตลปนิกชน็ทรุนัะาากสบณุม้ืลภปมเ่ยีชมสท๖ิารวญูณนร้นจากาคะราตฐนคนาาวมัวววารู่ทขลรงกสก๒หุรอาลวฒงงสัินวกงบยอ๒ารัโญทะขิชุณุนกคคาารภสรมมะนปมนเดทมแนพสงารป๐ูนรวมสกะ๒ุการะฒาารตคาวัรั่ีวรู่ขรแบงอกงหลกวมยาางักอกขก-ทงยนิกัเะบั้งิชอจิดจคุุลนภสวมะปมเงะทกสาเาคาแูรฏเกาอ๙มรคักกทเดู่ศนพาต-รงกปวกาลาาวขร์ผรมสหแิัม๐วลตงอขางคอพร-ปินเิชศงุฟันกเส๒ดุิ่ัดภปเรมกสิมกทะาระงลูจัรกาคารเรมบิา.ัตดดี่วนาาะ้ัทาบื่ดิวรจหคปรขรู้าองอหลคีบวกมางตอตเ๙าแรฏเนิ๐ราทพน็เอ๒ศงเรรลรุเภะโียมรัะผมทกคารมง๐ูัอรยดขนกมบรปาปตามาปิดจสคาวรหณาัศกาผลฟน็ัิทพรเตกดริพอเพดคแฏเง.มนิทษาเล๐หแศเีตก-นคยัิาผระ๐บาั้๐บหคอปุาริดขนจคมู้ราองีบดปนกรรฉปคตเ๙แศฏลเมาฟัรท็เเดานิิศาหดื็น-รทรนงาะลื้ผรลงเ๐โณนอัน้-ะขบิงู้ฐปงะกะั้บบหี๐ศู้ิามองยฟัรบวงบเดิดรอรตัดิจคส่ี๙ยหอาลัตล๑ณ็นศธตงเ็นกิผพแฏเคโาระรั้ทบ.เใเหเศี่โสู้าองษัะแบยกตบนง้คาผต๙ทย๐อมข๐จอนน็พปะาสนรหนาัเิกศโีปกั็นศะนฟัรตเรกดร์ิ์งบู้คพดส๓คแร.พมลต–็ษนานแิรสต่ััคหาากทักริะงน็จเลื้้ับวตก๐หพคู้าดองี่ทานณน้โบ.รกษฐาัตโแี๙กฒตครคานาค๐าน็ลร๐สวรต็งราน.ิรนเยโัคะีทรณพานล้ืงคผดทึงรพ๑ณนู้น้ดมาลต็ิ๐าตนิหระกฐหัหสรทร่ีหาาตัราล้ืล๐็นสหิยุปวกตวกนณ้นพกรคทยฐร.ถรเษยืจอณแ๐นลนตควะงู้่กรงกะ๐รจะบณิกรงี่๓า์นสองแ๐อยลีากาพระรท–นคยโา่ีชเส่ีจอต็ั่ยียานกนิากิะงยะยษทยอจทระพก้ืลาอจัูดาี่าทตปศาาะรนณน้าม์สกแถรมฐกางพ–รรา.ั์าก๐สแเลวร่ัพักโิ–ะงนราดจวย๐นีย่ัณากงัิดี่ะงาททจงรงกผนทัด่ีพวทารระพ๑ิึมแก่ีาศดาลมินคหกหยหสลรกาางาสรทรรยาลรรยุปยราอจเยนกยาาะเศผทรจ๐ารพก๑ัืผศนท่ีรพ๑นยห์าสรลแหนชหาู้า่ีพิรีายราดะ–ายยษบรปุาะิุปรง๓ูก่ัตาากาิอกะงถอลจรรรืัืด่ีึาทีโนาันกดเกสึฬยีกัูู้้นะตีงะะยบยสบาิิรง๓รง๓ลมรนเอองาสออลลาังดรรปศยรีนราโโนรเาเสสผทนวนร.พ๑หัลากยนหเษหนาษาโนาคปศาิกตราราปศร๐ปุรนาีรากผร.งัากร.เัาากืพเโนึัดาโด(าล๐ิผืนากู้็าหนมนหะ๐วนบงลักาสิัรง๓าดางารพรอรคึอลมเดยาลพิัู้ฬกึกหอโหดาลิเสสกจ๐หหรญันสเยู้อรรัดาชเู้ว์ย่ีจ๐ีัยปศรกยยษะรจ๐ญัรููลตาชาร.่ีำัีบยกถ�ยยษเระโิกชูโตี่ีายาาับยำยถษ�๐ดิชนะโียาสูตางาัสถดพียมบนึสดลานิังกรรดคหคหมนยีนราาสสนานงรรรนราานเยรมนสานงหรรรจ๐ูตนรานหดนรูกชตวี่ีียากดยยษนหีราะวูาตาาณาถกัดัดีารัรงัดววยีลาอลยสลาัยคคดมนฬฬสางวรรลนแรรานนคงััดฬรุปัดสรนหลกักกือักัญโัญีดาลิกัทกาแ้ีะิกบนัญัโดรถบาาโสวลกิสระคบคือผโาฬนง่มีคสรัรมารลูัดตรคดกาักเ้ีูกะู้อตัญสดปีรอ้โรภรกณูิกตดบรรรโรกงัณะสสำาล�รยผรียรนณัง์)คาะสแลรนงังนนรสะลรูนืแตอนดกบโเกนแลแนู้รอรวื้ีสัะก้อณรรรบโืลรงัวโลี้ะยาสะลลรผบีนรงยง้ีะารแา้นนยะยกะกผาเนระงู้อกืนอะผ้อนงนรโนลนสกนากี้ระเาู้กอราเบ้อยูยีครรบ้อาาะะาเรแรผนรนงวขรโา้นลารยยียายณบกยยีรเแะู้อวะวต้อนเลนยอรันณบสงนรรวนลยบ์รพาบแเงยยีนพแวีมยกะวรา้นะว่บหะกยนบ้ืวลยนวนีลยนยนมัคบนกาาน์กแาว้านทา้นนกะแรบกะรคาครงาาวลยรนนี่กาู้ลโนาหกานกลอารย้านระกโากครครเรกนอายาานาสงรรรนกาเโโลลขรเงรเอยปยีศมคยรรรรสงาารยเเุนอองลึสโกงสงนียลรคัรเยารหีมทยเเงงยี่รษนเีีมรมยอยรงรรสงริยยนนดาู้นียเนีงคัยนัคคัีมยารายนนนรรรงรนรียงรคั าูู้้นรู้รงู้

58

นายถนดั บรรลอื ผ้อู านวยการโรงเรียนบ้านคลองยาง (มูลบนอุปถัมภ)์ และคณะได้ใหข้ อ้ มูลว่า
ตามท่ีสานักงานเขตพื้นท่ีการศึกษาประถมศึกษานครราชสีมา เขต ๓ ปฏิบัติหน้าท่ีในการ
บรหิ ารจดั การศกึ ษาใหม้ คี ณุ ภาพเปน็ ไปตามมาตรฐานที่กระทรวงศกึ ษาธกิ ารกาหนด และคอยกากับดูแล

แกลาะรอใหาเ้บภโรรองิกวเาังรนรยี ด้านเ้าขนบียกา้วนาซรคึ่งศปลึกรอษะงากยคอารบงอดบ้ว(คมยลสูลุมถบา๔นนอศอึปุกาษถเภาัมอทภ้ังไ)์หดม้จแดังกห่ ๑อว๓าดั เ๘ภนอคแปหรัก่รงธางผชชู้บัยสรมีิอหาาาเรภจอาคนรวบนุกรีวอ่าา๒เภ,๐อ๐เส๐ิงสคานง

แจแปบแ ป นะล้ราลฏนะเวะะินบถพคนคั้ตนมลรณั กิหะอทศะนตเนรงึกราไาายา้าดีกยษมยชทาใ้ ถทนาาหงดี่ในร่ีสนน้ขอา(ดัำ�ศมอ้กรคีกน ึมูกิปลา รบจักรลูบษรรรงบาวัชรนาาา่านรลนญชอเิหอืวรเสุปาขาีนยผีเมตถรศอู้นกพจัาม�รำ รัวดื้นภนษเู้ก่กาทขว์)ฐาาี่กยตสก๓รรกาังิจศรท๐า๓กพึกศราัด,โึกษ๐อรเเสษกางปเ๐พาเใาษร็นนหป๐ียยี ต้สมักรงนะรีคถคงบซถาแุณานา้ น่ึมงบนนภถศเคแบขศาือึกลตพึตกผเษอปพ่เษาสดงป็นน้ืยน้มาว็นสคาททผยไงรถ่ีปก่ีนสโร(ามราตาาอนรชลูงานกศศสบเมรตึกจึีมกนมียาษาาษอามนกตปุาาเขรถตฐมั าภ๓น)์
ตท้นกี่ แรบะทบรขวองศงอกึ าษเาภธอกิ คารรกบ�ำ รุหี นแดละแจละงั หคอวยัดกน�ำ คกรบั รดาแู ชลสกมี าราใหเพบ้ รรากิ ะารนดอา้ กนจกาากรศกึ ษา
จคะรเอปบิดคทลาุมกา๔รเอรำ�ียเนภกอารไดส้แอกน่ ภอาำ�คเภปอกปตักิแธลง้วชัยสถอาำ�นเภศอึกคษราบแุรหี ่องนำ�เี้ยภังอไเดส้ ิงสาง
สแรล้างะศอนูำ�ยเภ์เรอียวนังรนปู้ ้ํารเขัชีญยวาเศซรึ่งษปฐรกะิจกพออบเดพ้วียยงสตถามนรศอึกยษพารทะ้ังบหามทดสม๑เ๓ด๘็จ แห่ง
พผรู้บะบริหรามรชจนำ�กนาวธนิเกบวศ่าร๒ม,๐ห๐าภ๐ูมคิพนลอแดลุละยนเักดเรชียมนหอาีกรจาำ�ชนบวนรกมวน่าาถ๓บ๐พ,๐ิต๐ร๐(รคัชนกาแลตท่ดี่ ้ว๙ย)โไรวง้อเรยีย่านงบส้ามนบคูรลณอ์งยาง
ซ่ึง(มปูลัจบจนุบอันุปตถั้งมอภย์)ู่ทส่ีหังกมัดู่ ๑สำ�๒นักตงาาบนลเขจตรพะื้นเขท้หี่กิานรศอึกาษเภาปอรคะรถบมุรศี ึกจษังหานวคัดรนรคาชรสราีมชาสเีมขตา ม๓ีพเื้นป็ทนส่ีทถ้ังาหนมศดึกษ๑า๒ที่นไอรก่ จาก
๙จงะาเนน้นเทปำ�ิดกสารอศนึกใษนารเระียดนับรชู้กั้านรอทนำ�ุเบกาษลตปรีแทบี่ ๑บผถสึงมรผะสดานับตชาั้นมมแัธนยวพมรศะึกรษาชาดปำ�ีทร่ีิป๓รัชมญีผาู้บเศรริหษาฐรกจิจาพนอวเพนียง๑ซคึ่งนถือเป็น
ข้าสรถานชศกกึ าษราคตรน้ ูจแาบนบวขนอง๑อ�ำ๑เภคอนครบนรุักี แเรลียะนจงัทหั้งวหดั นมคดรจรานชสวมีนา ๑เพ๑รา๒ะนคอนกจแาบกจ่งะอเอปกดิ ทเป�ำ ็กนากรลเรุ่มยี นกักาเรรสียอนนทภี่ไาดค้รปับกตแิ ลว้
ปบแโภกทไทแบท(พนกปรรดลาชใไ(บมใกกแสอ บโแพาอีลุ่ีากราพรอรัชงมนดดน๒้รพะบั้าำรดมลนัหถย�าพรรสกระะเเรกูลใ้ปยทพร๕รกมพเมรปะงะา่ราามในาหกทะโยบภในาือกุอลน้ืนปานภนนสบขละ๕ัชรีธลยลาบ้อาลนาอ้อรรอนูกทมูราศลาายบรดท้างช้ถ๓ูงกกงะในาอมทคกถ้าถวเทูิพึ่ีอเกามกเดิช้รวขบเรดหดปรจทุปเงนรบรบิชี่รอำช�เพัสษศลกพยป้ปิเอ้วบัเธพนิ็ี๙ดบต็นถยำยีเ�พสาวพปมอับทาึยกาพืน็ยภชรงรห่ืัมอนชิตุแรนสณนมิตท)ิตดหาแด็เนษธะเกาพแอรลีดภลงีพหหรากรารกุลุรหเมโ้วใแลนามโาบจหจังเ็ัรงจดกย์)รรชตลนมนสยป่ยพงมุ่ห(าร(ังาฟงชบ(มะพธปนชร็จครุนเา่งดนาึรกเนีปาเทกหพกลื่อดรชัชา้าผบเขนรชัพรหชพโ้ัชา้ว้ีท้ียนรกันร่่ีรงวชรใด้ืกลตัาชะนาสัยกยกโ์จาื่ัตยีงอมเา๓เหรเัักแดมตัับกวารยญบิรรรจาพมาาไาทงทนชะุนชลชิ้เิหนสงียษีเยอือดตลงรพกโาลผื้านดแรามรบ่ีเสทา้ีรอแี้นทาำง�นค้มสวนลท์กขนรสทตีลยสัท็กฒู้ชคีผงรเอี่มรทนัารรรชนีอายอี่เภแิ่ะจิ๙น้เงาาี่พีี่าู้แบรพมรู้้าตรา๙ไี่เเนงน๙งดะนเาแ๒นชอหจ)เบดมลดภรียรท“งา่าเาโชหก)กแา)คบวศยีทิาศหรร้าลชนะวะง็นเจบิอตแนลไาแกไนรนบัดโนทรงนู้รนาเงาร่สชงบพรดห้ดำธยบโ่ายเษกาลๆงปร่ืนจ่อรลวตรีมยมราว้ิาเ้คพชยนลห์รุรรโ้นูาจฐาบะรรงงท้์คีอน้เยนนกาดนตง่ืีอรปคใวี้เว่โะรกำะอหจ�ธสศคตลนจาคหรยามาะลนีงเชยชนทลิบจกาิเชมว่ชถรรงึงน้ยรใงเรอล๙อ้บเบแน้นกูีาพวรหวากยัขงใีส้บยพรา่นากปอนอดงชิ่ม้นานศรมพก๒ใิตตผไอ้้อาชงมีขพื้ยนยางํ้าถ่ันย้เู้นดปขอกหกเ่ัอ่รงเเกท”เรอป้ยาาชริตนู่ใทพืตอปยุด๑เาจ้ใคราถับะสคานหวาร็านงาดรกอื่นหม่ีัทีเสรชย่อเัาก็ือภบลนถนียบงนภปวแเปงาปลก(าครงญ(หว้ัสกเงารูนภอมามแรจารหาปรเท็นะ็้(ชานลหนนชเถยทาิาิงพชันบานมาวมกูอหลพลแน็รี่พตติดูกกมยมาานธกภเกะสูลทลลิปีน่งเลบกื่อมศคลขลราห้นนกนาลพดิเาทรถมูามบใอข่ะาชรร้ชอะบรนาา่งงรลญบัน้ีกงยดนร่าุพเดจนิดอพณร้ีษแบดเรเีววดทอ๑บศะยงาธ(กรพชกั้ดาุลา้กางอโนจนัดามฐิลตแ์ปบท็ุจ่ีปรุ๒ภรรียชแรพาทุยภภมุ๙ปอ่ืทนะกจลูอลณาาพกอลรีรถฝชกนเื้ำ�นมูแแิูใ�ถสยำ)ชจมทะมเดบมจดดาาปไรกโันาชมน์แนิปนทรังัมมพปไลรรนิสปรใชึหกะชรนุลงวลเ้เาภู้วลตน่วญังี่เภอิัญเกมนอะปปมคบรัใอ้ญาดูกยลอากนเ๙ทะ์่บ)าย์โา)รเะชเญ็นหรหตหย็งนร็จภาี้ดเุยเปพดาปรงือญ่าบ๙ู่ดจ้อดหก่าเมาจริาาพาลจ็งแงปงูมงีถนยยปญัแำงว�๒ต้ดารึทงนว็ชกชดๆไาพารัจกหคลสงัเนนิมพรนกไลา็า่นยินาทอ้นะนหนมปรแรดคมปปูืกลอชงกวภ่ะร้ใอลบงพิงะต็้กนาแาอห้กนนลบพ่ลงนหดาฏถกเจ์)ๆเบรมอมงาตาื้แนบรงาอ้หรอูราปูกะำ�นิ่ืชั้งามิเมบฟมรธจีนหา่รดียถเนณเร๑รมทขาจทิขดแรจรลกมีชนิเร้ึเงังาตนมิ่ลนห้าภาุลิตน้ียบอี่าาล๑าเ์บสี่า่ยชนองไินหซล่งิชนตสก๒รนากาหๆยำา�จร้ียศดอบนเถยกาเชงึ่้ียจยนู้นร�ำดรหรารนรคับเางร้นลนกพผ่ปยาบีวานื่นุทจอดถียใกู้นง�ำไกัอลกกนใธาัิบตสใกน้ัจอยรอระเมปกึนบรสน่อีลอหชับกรกนิธเนรมจะ่เบปรมบรมทูร่หงรพกล่เานเิาาปกมุ่้แนแหแโนริุบบผบกัพิุ่นบู้คครศงรนงจนหดาิัาติดกอละรบงหก้อสสันษิากศเขรวัาภ์รชทจดคั้ชอาขายเรวะดาดบทาู่่บงปรตรรอ์สาาะันนญะูณงญหมึ้นุหกถัวขบเนเมีุ่ยยนง้ัธสวร่งิงกช(เรรมขรแเไิลใพบรรลอาอแชชาาหงหมนรกามำิ่�ดะมียขรนหลอกียััชกจขวเยมุมั้ัรลกนงพาชานทดิเ้ใะชนะศาอขนางกดปกรมอทู่ดพชนกภอโรอป้้ัาขงขภิตรนาบุรรงลดารงฏ็จนช่หีบอู้ดูมหเโื้นนยตเรป้นึมูเชรงหชลเษั้อะกรกชสพิบาวพนมิพุศลัารมุชบสลพิลทไหงทนุมม่รชนตเ่ียรฐัตู่ยนาร่ือรมดยลญด(ีเรขอาูก๑ลอืมแี่ี่ัองคชริระใะอิกตษใวเอีย้ใจกล้นกา๙อกดผกนม่บูี๒หายดัชตบงยแนนนิกฐจดำก�นวปาดาาเเ่ักจค)าน้าีภ้เชกท่รากใลยนอศัุพลดรรบตาีลุมทนรถคห์นหมบหมามางิาุจกกปเะนวยรร็ก�ำยเอี่วากผวบว้แจวยล้หชาาพมนาบสแเรลษจรแาเา๑ตะาชาดเกนปางัดรนทรพาีลูอกยะูู่ลลคมับบดพฐนอถ้ันงเ่ชปิรงชครเร๑กะ่ีหจเะรปดติตน้ทแถนกลาี้ป่วายใมจพัาบ๙มรใลโเู้ารเ๑ญนัึ็บ้ีนนงนนรตรยิกชจชย้ะาราัห่งงาหียพะธอ)ร๒งชย่ี้าชงาู้่้ิเเางางัฒเะขุมแบวปวราขรรยดห้ชคกฝชยีชนาาศลอาันบบันนินกชชนนรางาง
ดังในนบั้น่อกดาินรทกาี่นรักเลเร้ียียงนปชล่ืนาดชุกอใบนรกับระปชรังะทกาานรสอูบานหํ้าาบราทด่ีใาหล้พดล้วังยงพาลนังสงูงาน(แแคสงลออารที)ิตแยต์ ่มกาีกราปร่ันรับจักปรรยะาทนานน้ําอกาาหราเรลี้ยงไก่
ปกระารเภเลที้ยอง่ืนกนบแ้อบยบลงธรกร็จมะชสา่งตผิ กลาใหรเ้นผักาถเร่าียนนแมลีกะากรเาจรรใชิญ้ปเตระิบโโยตชทน่ีไ์จมา่เกปน็น้ําไป“ตนา้ํามคเือกชณีวฑิต์ก”รเะปท็นรตว้นงสเาพธ่ือาใรชณ้เปส็นุขแหล่ง
กาอหาหนาดรกจลึงาเปงว็นันสขาอเงหนตักุหเรลียักนใมหา้พต้ังฤแตติก่ปรี ร๒ม๕น๕ัก๓เรเียนน่ือปงจราับกเนปักลเี่ยรีนยนไปเหโลด่ายนง้ีเ่าคยยอเชย่นูในมภีาอวาะรทมุพณโภ์ฉชนุ นเฉาียกาวรผิดคปือรมกีนต้ําิ หนัก
ขเ้ีรก่าียงกจาหยมรอืากวติ หกรกืองั มวีภลาวะอ้วน ดังน้ัน การที่นักเรียนชื่นชอบรับประทานอาหารท่ีให้พลังงานสูง (แคลอรี) แต่มีการ

รบั ประทานอาหารประเภทอน่ื นอ้ ยลง กจ็ ะสง่ ผลใหน้ กั เรยี นมกี ารเจรญิ เตบิ โตทไี่ มเ่ ปน็ ไปตามเกณฑก์ ระทรวงสาธารณสขุ
กำ�หนด จึงเป็นสาเหตุหลักให้พฤติกรรมนักเรียนปรับเปล่ียนไปโดยง่าย เช่น มีอารมณ์ฉุนเฉียวผิดปกติ ขี้เกียจ
หรอื วิตกกงั วล

59

ข-า้ ว หรอื แป้ง (ขา้ วเจา้ ข้าวเหนยี ว -๔-
ง ก๋วยเต๋ียว) ให้สารอาหารหลัก
ล้องจะมีวิตามินบี ๑ และใยอาหาร
ดังนั้น โรงเรียนบ้านคลองยาง (มูลบนอุปถัมภ์)
ได้พิจารณาส่งครูและบุคลากรทางการศึกษาไปเข้ารับ
มเนื้อสัตว์ ให้สารอาหารโปรตีน การอบรมโปรแกรม Thai School Lunch เป็นระบบ
hายนนววนอตเงาถกณยคยปแมยเเอมมอาข-วเรรกัมามชหรป็วตนหตัีุปาน้าค์ใภ๔ะลหวภน่าหิเนน็หว่กเหิาถุณัยคบ่าูมมาเละเ-รร์ิด)้็วยีมัมมชหสราพบนภื้ะหหอักิตภน่าหวลีนรวไว่ บูมาละทด์าิต์ดิ)นียแมเมขคปกโแจไพบแเมมขคกปแจโไ้ืรหอักมปวล้พไดศี่ปาปดปอหั้ลลืดาอาหัา้ลลืดาอรา่าทวดร์ินม็ยน็เยนนูกื่นเกวกะิารจิกง่วมะาิส่งมมสข้พ่ศีขคครินเรชหง่โวกชตหงนโกตนขายาาาา้าอาู้นกาิพจะาพวะวมาาวบัวแลับ้ณลอร้รณออรรรรร์เบมันายตบนัตันกดา่ด่าัับับกัทบัับกอลย์อโย์โณงร์เิไิขบไาขบับนบพทพ(อ่กพตส(อ่กตปะอณปดอดคเเเเกา้า้นนไพไผผานนนา่นาา่คาตัรแรอ้้อาัฒารฮรฮววโาก้ี้ีเเืืรรัฒสงองอค้ค้ออโหใหใะยะยวขเขเนรปปส๒๑ด๒๑ดอดอดกกวนหหนเเกกมม่งา่า่มม์่ธัดดันาาทท่ิงิดดโัังงบร่บราัันน...โ.้ธ้ธงงคกการราขคขววาลนนตลตคใคใมไมาอราอรรรออขกขัหกตับหบลาลารรขเั้)เยั้น)นยตวตมวัมัาานนาแาชแชววึนู้ลแล้ผบุใ้้ึนตผบใูแ่หดอีแหดุเเุโโีอหหตหต่นห่นโเหโหลาปลาปลลร่ลารขเิเาขเาลรลเร่ขิเา่รข้ลาไร้งไพงลิเะกระลิกสรงะรสงรนงนลตขตืพอขะร็ว้ารว็ว้าว็กกเส็กแบาเสแ็กาื่าอารมัวกแบมรมัว็กักแบมนัดนลบๆทรลถกมื่รอถรกมุใครียกียกลปลันลสปลันตหสมุ่ทตาใมุ่อราใราอรุาใคลนลนละหุ่มะบัตัหุ่มั้งขบังมตักอ้หโั้งขงมาการา้บอแเ้บลอแรแเ้เแวแาัน้้เกหวนแานั้หกหกหกอ้โงนงตกT้งนาตวTต้์ใาาวต์ใกโวรจกโิกเวามรจ๋นาหมhว่้ืกภ๋นอหนhวร่้ืกภ่ปอกา่ห่ป่นะงร่าห่ทสนะารaยคา้ี็วมชaยสค้ส็วมชสีมสิกเรีะรัมรi์คกะาัเิiตกลน๒นรแีัวเิตลตว่๒นแือีัวตต่วีsวสือตทสงีsวอสเอาิตเทียานอลc๕าิวตแานรลิcต๕๋ีวกมแยริต๋ีมมยมกงค์hาามกง์ะ่วัhอนีปยา์า๕ะอีปายวยา๕ใาพวยิoนมปใงาิoอมนแแม่นืน้งรมแแห่นืท)ารนง้๕ห)าoร๕ินเิวกoรบิสนิศนเขงมบิสไใน(อ้ขงสไใl(อ้่ัวมเสะขlแหมดดบบขอาึกเแหตดดบ(มบอพาเlเ(มปหพา้ามlลuหพ้้้างอรมทงษสอีลuอร้้งอางสอีวรา๑าูวส่ืวิลอnะผรา๑ศยูัตส่ืลอาศอnะกผเรายตัวาอกเจบตัcวชแเะลร่จบตัcโา์ชแากลแึทิรก่โาตhากแทิา้นว่วนรอhเเงหา้นว่วนรอวลเงยหปทษวล์่ธยอเแมมขคปแกโจไยมมอปาข์่เธย่าะมมาอาาปขดเป่าปะาา็วนาหหั้ลลศืดาอีัตาุปา้คไปารรา็วลในรหัตีุป้าคไตลใร็ยนิเขเย็นวกกวตะเาิิ่งาิมเถุโส์ขณยัยคน็วขเิาถุโคมุเณัตยคเอร่ปชหงรโรกตมนุเตัเมอมชห่ปาราเรรา้ัมมชาพหะ่านาวรภะเหาลรวับ่านาลโเ รตค(แขเท ขไวอแภา่นห้ภณอะรนหรลรรหงเภ่นาหบนัปตนปบขดูมต่ิดวเืหอา่าบล้อางละ่าืนศี่ัอบัาบับกู์อิด)ยมต์ยีโืคอาละา่็็วนมง์ิดย)ินียไพะบบขงี้ืบหนนบูดอัาหๆคก วลรพพบร(อ่ไกตี้ืหนปโดอัเอดสๆกใกเรหวลๆเรไเยา้อคทเพดาลน์ไายผนัตนาม่ทาทดัะรน์้อารฮเร์ละวตัืาดอ้อรพมศ่ีท้ีเรวืรงอบค้นคอ้พ่พหหใวั่ีศโะยกขเรปา๑๒กา์ด่๒๑ดนูวคนอดกิจหเ)ูมเบ์มก์ัปมฒหพโูนก่ามผิัดจา.ม.ทลโแิดมัายงบรับน.ื้ก.้ธนแอรนนางอืรกายรนขวกลนอาตัรอตคใเ์มิรมาไอรล้ัรนโกออ้้ีกอเทเ์กัหาบางลาิณะลัมนาฮเ้ั)ปนาตวทะมัยเามนพณลหขาแชวมหวชยคตาลณ้ผบเใพิสแตดหดาเุกโึ้คาันาหกดันน่นัอฒีตหั่นาบโโหาถาปา่ลรลสรใััฒงขเบากโนรเิรรใ่งขสาปหกร้าไอลขงนวลินกเระ่งสรกวงในกหตตโนขบพลรว็ก็ร่้่นง้ัาวบอนหคกา่าเส็กแาลโลันา้ มะุ่แัรคนมท่ืัวกแอาบมมัขขลนน้รลไไรุ่รถมกยม แรมขขียขกกรใโเ้าปดริลกปลึ้นันยูแสใตชมุ่เาใอีภหอตรา้วอาว่มนึ้นู้แลนังนหอาะหีอุ่่นลมวบัตัล้ังขข่มง้ชนิเกโขาัเนื้ัรลอ้้บยอแกธลรกเพิเะผแัด้หนเ้เกวิแานั้าตกหหตลง่สว๋พาะกางนก็ตเTลข้บาวสรตา์่ือใวบัแเกโั้ยวรังตตก็จงามบรสาอ๋ืนทห่ืhกอแว์่ื้กภอกุใคสี่ตปแเรยา่หุ่วีวนยเะรทแาหตลาาุใคaยรค้ตั็วลม่ชหสกลว์ตส นรีนหมปรระยี๋ะัรiกอ้โว้ลใเิตล็อด๒่มนอแาลีปัวตว่ครทือง้วไตหอ้ีโsวสใ์นเามีกาอ็ง เวาิกีรตดง)หานอลc๕ั่วว(แ้ริตสรน ี๋มยหกิจขตหกิเง๒มใรกง้มhม้วปอา็์ะรอวีปายหา๕า้ิกเาะวยราาทิตสพใา๕ิoนามรรรยียแวมแแรื่น้สนง้มวมทสหา)าร๕์คะกวิอายีเ่oน๕ลิานเิาทจบมิิสนนีขงเ์ควเแไาใง(อ้าอกสนรงตlทะาม้ท๕ขินยิแหดแตดบกบหองลเออมวม(มอทาเlาหศขเั่วพ้ามกลละาuา้าา่ห้งออมงาสอีีรพรลคาา้ปเว่ัวจหแะรมา๑ราูส่ืลอแ์nสมะผพมวพัยยัตุาอกปัณเดวิโรสวแาิศรหน่าเจบวตัcชแ่ืลมปาอร่โาเหะวิสรากรดรแทิกศง่ึกhภนตบา้ะนว่หวนรหอรชำ่เเเ�ะนงธหชงกวลึกยทษตปีอสตอา์่่ธิยรดผลวามมเายอาีขวเ่าะาาทษ่ืั๑บีพศนมอนตตกัลรปลายา็วว่นหัตีุปา้คไลใรศิุ์ตราิเขยน็วเิาถุโณัยค์มุเตเอ่ปรรัมมชหรเ่านาภะหลรภา่นหนหงบูมตือาละ์ิด)ียาพบี้ืหนดอัๆกวลรไทด์ ร้พศี่ ่ว
โลปะใรยตอาีนหาร
ตขรหุ่ธต่ าเา่ารลตงโือุตป่าดๆรงตีนๆ
ว่าไข่ เลือด
ว์

60

-๕-

วไทใแลทใใมมหหดชาดาล่ันั่ว่ีด้จร้้้มแงปปปะใีมับแ่ากจีครวไทใแลทใใมมวัญราวไทแใลใทใมมยหหดชผะถส่นาวดาลหห่ันดชััว่่ีดตะกาซบยยลออ มมแดาลเั่น่วั่ีด้จ้ร้้กมแหงปนาึางปงปกัะ้จ้รใ้้ีมแมงปเัิ่ลง้ืงยถ่ัยดอนายปนปับะแ่ใาีกมคมอจรีคทรนิ สาขับแเวัเ่าะญวไ่าใแทลใใทมมกปรจีคาปรวุใยดิ่พงวัผะรพญถหสหอร่นดชบหาุวณ้ึานงภยจงัาตดาศะผลัะั่นกถสตวั่่ี่รดนัวเญ๓ขัตก้ืีหิเยหะบนมนก้าจมึา้รง้้มแงปางกัเถเาปละหกปเหะถาในีถามึางยอภงกั)ปคมึ้อบันแรนนเา่าทีถหกนิปฐจหรียาคึรงเเละกคมวอมาัวญุรรุทนิดดา่ิเงปปยรีเกรพเอบผะาหาุณถอสค่นภ็นุือรวาดปไ่ิศงัตอรกพาะปอา่วบกะหุิณถขภบเีิหยบศกนหพดนรนระาุดากึภางณเางขักละกน็ีาิยหอบเรบถอหยภาเงปทเึ้านลลนคมอไราะสะหทิรคจอชาละ้สเภอาเป้วอาอ้ึวนเนาทุาดภหดหรปเ่ิีงกรพละอาบลหุาคณิว็นืทอภกาูกไืุุ่กอวพณศมปปกีาปก่วยะรยาหาขน็กือ้ีิหยบไอพาดนรีค่กดาาปก่รวเะานลาะกมธอาออรอ็พหดซนนงภรหดปทึ้นโ่าลนพคกะหารจอ่ือยรจลนะ้อหิ้งยวอภาหอทรวทาทโลานปหบภีะบก้าางอ้อ้ืลอ็น้ืวอ่อรองึไูกาุก่งาาทพยอากาาป่หว้ีะายรยบหาุาลกพพดูกนุกรมดพร่คีจไมกากกกทอนยารยชรอวหรงขาบงอกหางซทพหกคี่ลโ่าะดนาา้ะจออถโืห้อวออือัขยซหคราทหปีวาบ้ลหหอโ่ัาตนัภบบก้นาาลงจ้ืนอภูกุกรพยหรานสยรยนหภาา้บ้สอกบาาว้งร้ื่อามคี่ผรมาราไโลนรถากกออจชราโวบบซา่งชหแพโ่ากรำ�มโรมาไี้บรขจดนกกอชงรูรยลวรหถรืบอะดลผนีปวภบ้กลัุาตดังภบกื้กานอหมนดรกนาถือลูงลนวาีปวบ้ืงนลวทั้ต้อับกน้วมเลสตรไ่าผนกากอิชตรวรถกนบรชจิลบโาเว้่กาาีาเแเ้วคพนั่ดางผะาถี้ืข่ีอไรถนใงขฐีปรวจรมโลัตระิับทัาบกาลแนพกลุดนนากาวนรมี้ขดหจนนงไรล้ววะีว้ลื้งน่า้้ผายอุาดาการสถยีตมมมตจงโูลาิดาตาลกแธพวแั้ิใตบรารื้งน้นา้๓ีี้อขเคนา้ีนักสงตระนะิลตนกวฐุมแดิีรบิดรนกาิทคหมาาีับเคกหนัทิลภวทวนะ้รอลื้งนกัม้ไอัถบฐวมสตริัทานิตาใก)ลียิตมควบนรบเาวูลีดเคไันธาจบแัวะใต้กเ๓ะยาฐาลา้ีหมารยีี่ิหทไปชมานุดูลดรวะธนราแนัใาตหไ๓ร้หวะทิเุภาณี้ทา้อลามนดพแยีถม้ัางุู้บ่ลมาดียนแกักหธม)ัใตตภปมหคทิ๓ภลท้ิอลบทาี้มชบนถน้กะยาลนหา)โี่นไปงุหบนคทดิภ้ัชทรล้อบุมบคเถโปา้นกเุะณ่ยอ่ีวาล)เ็า่ีไนปดพรคุแดปล้คคัางบ่าบพัก้กภนปทะัยบคลลุณเหริณบา่ีไปนุ่งดยดพแล่้าัางบ่าดกัโนังเุงกณบป้รลดิดบพลรแเะค้โัางบ่้ารนใกุอักบอปล็มใัลชนิรโนบกทงจบอปลคภ้รเคภคนโัภบคโนนบงบอให้ร่งาเ็อเนครค่โาปลคนรดอังนกอาา็เนภรัดนดบคปาลนรควะเรา้ง่อบภพับคะล่รารช้ดง่ทเจงนักวงย่เาีคยดะดงรังพเภกบ้องดบภรกเเลเงลีกย้ชอชเบีทรจายลื่นชอ้ืเอานทคยจบนงภเไสวะครบาสภยเบเขนรอเโเิรดััวยานย๑อราาีดยกนองนานนแ่วะนวจรางวะทราาลงียาภรงชเรมา่วื่ัวยอาัาวยรียี้งยงกสางแ้รยงยงขนลลงงี)ียยโใาลชชรเเยงาาี่่ืมืาออใกหนแนงส่งงควจสตชแยับขยนาภงขสนโน่วโลาาสเกังาน้แนราก่วจนแแย่ะวจใภงโาิาล่วรภ่ดยืงรพาออม่วลไใ้นเาาสนแงย้าช((ู่ส่โแสวยารละรยหมมลใราลรหยนหัวงงหนรมมสชใมะนสงใชะื่ชอารลืสัอสงนรไนงถนาเละกใภัง(ู่านรโสืคะอหะไมา้เใ้นเเมรหูตหวื่(ู่หลถมอโสูสวลลรไะหงนเเมกหปรห(วู่าสโสมลไสากะหมามำภ�รอหราหโวาสมสุน่าวา้เ้งเภวาตเรลลุถเบบัูงสลานาเ้้งเาตกลปาถหูภดลนีางากย็มนิรดกพปารเ้้มเาวาโกา้ตมลเเถูลจโังางงเนุกเบัปงาศราเนนกุวเบัหงมาาหปดวะันโาา็หยนิรดยีดพยรกรา็นิอรดวพรกจาเรุเบังจาาจนียทาหึนดรนกรณน็านิรศดพอ็ระอาในยะีนัยยัรนีสรถยัรอตรบจกนาากรารนกาาารนนททรนะษศศย๒ีุอยอใใรรี่เอปถัถักตึตกบกอขบนราุะานปาวาหาากเาาลททรนทหตนไศขอ่ีใเี่ึเกถัุกะปตพาึชบกหนุะาปมาอเ)หาลทากเราถลหตไรษทดหตนถไาหคี่อกชอ่ีเกชิึไก๑ดมงุะี่ปใหษดหถเงาาหลร่ือษาอรัด่ีถทหตาใหไิมอ๑รดมชดริาช๑กั่ื้ดมแชมอง่ีอใาดโราม่ืชอ้อรษัร้มาดอถตราา)าดหอมชรเบั้มรมอ่งาิา๑ตดภวด้ม)่ีใถมผเมราไื่้าอโตภ้)ชยโถคมะรเไรมภุชงนยบชคะั้มโอาุนดาไถย้โโมภปึชด์ยาปรนงคะาโดต))ุนโเเโเรมบทาร้าส่าป้าส์)่ดาิด)์ิโดปไ้รโภว้ยชรชยมยปมเคเะรา้สุ่นาเ์)ร้้ิรโถดถงงาใยใปมดงเวั้งมียงโวรจมพน้จอ้รถ้รงรงาหใา้ส่เางคแ์)รหิวดเมคแึจคงยเมจเีึิยคงรเงหนะหตีเ้คยรแะขถรตใงยะาตใหึคงขะเงกวมุร้กียณจหระัตากดุรข้งกหนณเหเคแหไมะ่อาา้าอียกเุรึล้คงนกเณเ้นมอรียม่อารนยี้บัอะตดนเขส้นอน่อรห้้มอมปกรนขภบัากชุร้้นกมอณนมระมนับยายี้นานเนขท้ภวนชำ�่มสอ้มอณ้จขภหชับนยอล้่มนว้นมรามาูลวนบันณย้นะลณาสนวนนรว่ัาสักอั่Tขวภชดงาลมูู๓อลก่มวพงนาะนลูTยลณ้นเนสัาบะละวณนมปาักสวาTเกาhักงTงขักอกพ่ตวงงาพูรงลั๕hำกอเสะลพ�ะณมวเสมนาอะัยรมวาบากัเaหhาวTาเโ้hางงข้ังา๓ียงขพงรรaเัวตาระเอสอภะพรามมวพiมาวรัายวแากัยเรรปhบรaบนaงขถ๒้จา้ัาสiหีย๓๕เ๓ยีรตถห้ออsพรชครมวัีตัาตืาายตัยทัรอรบบiiaบรบึก้กงาc่ปปง)ยี๓นุมนดSาถถา๒ถ๒จนรจ่ัตหาา๕หผ๕น่กถ้อรถ้อsศาiะsจhชผสกร้ปาัชบรนรับcทุิบถ๒จบรบใดบาึรบหงc๕ลึถงc้ร)อหบsุม)อดมาoนะุมิดุหมาล่งกชกับ่hวกะบรบจทิ้ัhชงึะงcะิตสจบhรช)้าสุมชีกดรร้้ผาสาาoาทาชบิไาร้ใลยทจบิลจoาะจบhมชoนกะิสุวหม่ีนร้มา่งหดนoะชรนณิรุหกมทร่่วลทงl่บิง่ปนการา่วทั้งัดาoทัั้งตมลวนoะิุหผมสจoกา่ไผงว้ักาช้กยน่ผสไวง่ีlใoาลจยไนาชรยงทั้งสใลจกluนี่นถยกหัดผสณรoวกาไ่ลเลงี่lลนาชยนตปานัณะรวจลกจแั่ดลังlารากปนกnลุี่ดันดก จัานกลณผรักโ้่นLลงlาใลlใมัั้ปนงจนนึงพรเผลีัยัดกรงสาใดlใcเuิลบหาจรางรหัดสใใผงัทuกแเลuันตlใบากระอนวจหัขดะรงh้ืสนใเรลยหารรีนตuจnยะววจป้หัดนกณnตีรเาล้านใยนตnเอกมัั้นะงวจวรึงใอพอรีตยกราทัึ้้มนงนในncรมัั้นง้หใอึกงชพรกาัีcย่กก้ทนัแว่ใจนตมัั้ันังcกาบากึงหพลรงหทีนยขาีียhื้คนี่ทแcใมรน้หจh็ััสบากหาม้เราหนทนขแณโตhถืาเััอาบากรรหเนอำ้สข�รนรวhออ้ืน้่ีานพรสกณารทเตะกาารร้าใเนอุ่ณกดตดรวขัออ่ใกากีถยา่ว้เอาทยแรมกอกอามงหุงนรรขคบใรทกั่ืนอียหัี่่กรกใิ้่วกมาาบม็สาัห่มกกกานเรหหเเงาก็กาโสกกาาเีีสยหี้งภี่่า้สรผวีง้ยสรนรน็สี่สหมทหเรหพ็ารกสลหระโกเรา่หลาเทรลนาาใโิุนาขเ้่สวนีนลรายู่ีถโ้ยสถนศรพมถารชาะมัง่กพลราาวรนรคาบมะราาั่ืนอารัุากมกพภีถิตยนากงีถยานมึกชเ้มงจกงมงางรากงมคบรีสรั่ืาอนคบหร่าผื่อรผวคโกเรนขานทาววาานเษหก่วเรน่าไกเรารลกกทรลากีใสีสุรข่า่รว่าลนีรผลวยพรัวนรนนัึ้นรันรดนศยี่ยศถดชงีหายถรนราีลยาทลืทอลลใใุุกมิุขขภ่่ววตนีนีลเิยตยน้กึีศศกกึมชถถ้ชชจงชนลงร้นากาาาุุกมกมคภกภขขาิตนิตวนวียกาษกษ่ากึา่วชวไ่กึาชไ้จง้ไงจไงาง้ึพคักนดนนัคน้ึนักดนยนขรกดาดยขวยายวารวาวษา่าว่ษาไ่ว่าไ้ ้พ้ันนั้ึนันพนรด้ันนัย้ึนยันนรดยยาา้ ้

61

เมนชแมเนชขขนนลหหคคมนเชแ้าา้ ขกกะรารานรลรหคา้าารจภรภ่วกว่ะราธรธามเนชแามเนัมงูมนเมชแามจูมรภขว่ขเิขิเชนชหลธบหหคนคลโาหับิคพงโมา้ิูพมา้้าสคิเกะสชหกคระศาราวรรารบศรโลิพอเ นบ ท ลาจีมรรภารภจ่วรสรภคีดว่มัรดว่วศรธาอคสรี่ธาัลงางอาัชมงามูมูมมีมังรูทดมมานรรมเิรเิชหกชดชหมมอบ๑โบกรดงโิา้พิโนิพ ิพาน๑ผหทหสคมคสาคาวสงคุลหวกศดทาศา๑ผุ.ลลศชลลคานาีมัรรดห.ีถมีมัรร่ีทดสรยารุลารรสนูผ๑น่ีอสโยภออ.งโบตรงงานาาวรรรนาโภมี่ีเสโมตคยนยรม.กดรกกดพดวรชเโ๑ ภดมูคร๑่าผโ๑ต้าาาคกเ์คงรหวหทเดมูรทค่ารรทา้าุลาาติกาุลุโโลงงงบนเชชดิพมู.ทา่กร.้รา.ยีรรกคงารางงรรงรช่ีรสเ่ีชรสศพิย่ีสยกยรงงสก่ีงนรโวงรเมชภสริพโรภโลตโโศๆตกโยีตับรมงเสรรเ(รเศครูมนัครเบาังลรบคารรกๆกรยีมดอมูีหดล่ามูม่า้าๆนดน้กาา้่าายีูน้งากปู้งียีชมงชชัรโโูนรยอรหกเงงนโงงงาดเอชาพิเชหงริพงานรนเชรราบากปงศยสงรสรราเศงศรถย์ดเับศงรชัรมามบบลุลขาลงรปๆมๆกานกูรยียีงๆีกีา้เบียมม์เขน็ูนูนญ์เลูนทรลุขโา้รเอทอหหยรายรเีนยนรานาับหา้พนบัน็ารราาีทยนรยยาจเเเย์ยาดดชาีเเยีรยรน่ีับนาา่ีบบรสตสงิปปรเคาบเนี่ีคีเยดยป์์เเจคาศ์ยเชชีททเลุลุ๙ขขรรเนนครรรขคราา้ร้รลรรลบเ็นน็ดดาชน้นลนรน็บายายา)ีียยคน่ีับน่ีับสา(สอรู้ี้ปยลลราน้้บัีษายาอช่ือจชรจรมบนบบชชเเมจบนนวรงชคู้คนปลรรงนเปดู้เชู้ัดอปฐงนนค่อืมรงาาเมหยาควครา้นมาร้วรศร้ลากกคลาค้ราชยชศือ่รงรหบนตับนลชบหาอรงนบนหนมาู้ชนปลัู้ปงจลิางออนยมนมนูมงู้ัปชลนงั้าลอยนญวูรัวชนร้าลารญศพนศหวแรอือ่นรงมา่ือครงางหักหญ(นอื่รมางนมาคายทนนมาหญยอมตูยานัมงชนูรงยัชนานปหนยาลลาาัชาากงชถ่ีน(เนม์ยเคเนา่ปลลูามาาาาญ๙เญลศนมรมยพก์รารยชถเหรอ(าญหกัศงาลบงบเีกาหลชาถมาราราอ()ัชางบยี์๒กัศเีาอ์าลูเยาเงบางมลนรลษกปชถไบกรอ(าชถกัศรญี(อยพงูลลบงเกถ๕วมรเยร(ปบมานบอษฐักศีตเพอยูลักศบมี(งยบรอ้รยบราปบักศมนาษ๕บมบอิตาูลกทพปุอูลานยรรรปรนรมฐบปอยานลูขิพตษทชัพาูรจนริงลมป๓นบารถฐษบรารพราู้ษัชมิปา่กอิตทอนบรราพมษรรนงรรบิมตทมัญิฐิตกอทงนงารู้ชันปฐ(งิฐตู้ชันทญอปิปุจรู้ชัอนาปนสรภมนฐนิร(กอถิชัรเิปุกอจิ(กอย(ญ(เรถัมรญศาชรพิาร)์ากญอถอมมรพาูลบราิพุปิพุปจจญถิปุจบชัร(บถ(ัถขัชเุช(ญปถัชิปุจยัมีชัูอลรูบขปาลรพร(พษราถพาพรัมูถอถบกพญบบรงถาอญะญัชถบขภน็กณชัชัเขา-ฐบขอัมนตอภติมัพัชัอมัเมบอขาพพพกิตสงัมกอาอเนกาาพ์)น์ภากอ๖งเอาภอภนรากเล)์ศิตภถอมเเเจิาิตรพภลียเเงา้ีพอิตทเเง์)ศีเย์าพศ)ุจปาเ)์ศารรพงทพลปอรศง(รเล)์ศ-ทีปย)์งสุเป(นเงึรอรียลงลศเเรเษรรเถทปศอียี(ยไุปี่มรน็ตทปเเงป(ยศรชั่ีษศรศ็นตถงดทปทษรรปัชษ๙เ(ัมเรี่น็ตษ๙งฐพงกึ็พนส่ีัช็นตาษรถดร้กัมรสชัษ๙าฐรก่ีน็ตษ๙ฐ่ีษ็นตกร)ภสฐาบัสกมจ็ียถ)ัชฐสาษ๙ามกกภัถมษ๙ฐะา)ฐกสมาถพก)ถฐงิกาจสมม์า)ถาลกกรมบาิาลจ)ร์ตฐ)กภกมิมถาจาลารร)ฐกนมมาลพถจิรทนอาเาิจ้นทรอาพกนะนมเิจาทอิารพจนป์ท)จิทกอาคมศตปาลพแศรบตยอพ่ีนยศศิจี่ตออาพยส่ีศ๙ตดัอพพ๙น็บยนเ่ีจิรทึก๙็ั้งอานึกึกั้งพเศตึกมพ้งั๙พอเยอเพปมอกึงั้บเพ)แพพล)แศตอษษสอ)พแษเสยษพ่ีกึ้งั)แพชเรเดษรอขเรอื๙็ไนไตีไาตเยีรแพตยถึกพั้งาถพษเานาไพจ็ีอวตะยวะอกวะพเารตพวะต)แตป่ตตป่งป่งสพกาาษพงาเอ้้อต้อยีียยี่ปงบบบ้ะนเขรอ้ียตอตบานไ้นรน้นน้ป่ีตียตีีถพยายยง้นียา้งงบแีธาวะ�ำยะา๒าง๒า๒าาแ้นรศ๒แแีตาศา่่ปงเิเบา่าบ่แงททอ้ทม่ายีาบบภว๒่มท๕บงม๕แบ๕ึกตบงง๕รบึกบนน้งมีทศสอรสยงสรสสบม๕สบส๕ารสษ๒บข๕บาโบ๕ษร๕คอแมมศสชอ่าคมมอมขมมทมบอ๕๓มขราขขมย๕๓บบน๓รง๓าเมึกยอบยบงบบเเขตเดอหงอ๓สอรสกพตดรูอดบดงเ๕พุรกพษรอูรู้นาราู็งจงณอดงมำอม�ี้นร็็จจาณภณธ็จขอองแณรร๓อพเแาร็จะายบเิพอภเมูพน์ลแะอบาพะาตเน์าตบ์นดบรพพ์นิะพอภเารูเ้ีศา่บรบบงรเภจะรภี้จบ้น้ีเาล็งคจภรรณอี้จะอจะภราบังาอึงบจะอทอรๆะขคพมองึแบหทไงึะบาอทดคบึงน์บขรคไสดหบรอไวเคเรบคลุสดบไรุรรปรมสดบภราัดอม้ร้ีรงดรยรมีบรมร้จะนภ็มบบนบัชาม้รอรุเงมอแเบมบ้รับชจมูดรุดเึงคบบัทชีนกอรุลาเขดคับช�ำชแพิชรุรุีนไกรด็จะาเีนแกนากรสด็มจลรลีอีนแนภการพกจ็จแวลแาาเหมาอกบะรพม้รคลาังงกภอนชการลพระลดธาคจหราบัชะดัอุรสมเคธคาระจะลุอาิเะังรดัดควธีมะจาเาบีิธนเกยจาบดรงััหธลคจัะดเชแกบาิเดับ็งั-หจิเลบังาศเิรบเวอืกังบรบหลลภศเหบรวอืรพมัดุรหกรลบศาะรวอศืมัดครกวีอศรวอืธมจดัุรกรัดรดัคัดะรกิเีังเบบรหลบศรวอื มดัุรกรี

62

ไแแแไววห หห้ร้ร่ง่่งับงบั ชชชปป าาารรตตตะะ๒ิิททิททท.ัับบับาา โไนนลล๒๒ลดค๒เเาา้เรา..ปปร.นงนนิ่มโโไไ็น็นกโไคคดดกคดาอออออาร้รเ้เรร้เราราารางรงธางิ่ดหมิ่หมเเกิ่ากมเกภภำ�กรภากาาากเานอราอรนารรอารกราํ้กรคธินคธรคธใดดลลาโดราจรารคาาาราบรอาบรรบเงเนงนสีนเุนงรนุรวนวุราากีาินีิันนาันีินจใาจใโจใอจโรเอจังโคังจขคบังคยอหยอหรียอรหรา่รีสงา่สีววงิเวสีงงวกงาักสดาัดเกณาเัดานพอู่านพนานนรใรนาเียเรตคบยีขเหคบขงคบข้เงรรยีขารรพียพรรียิเรื่อวิเรววอิเรกวาวอนสวาณสลณาชลสณชจอู่ าจชู่อใำ�สูอ่ใาสาตงมใาาสต-ีมนวาตหีม้เนูลหี้มเขัน๗หาว้เขาบาวาข่ือานรานื่อนเร-่ือนกเปรพตนกเปพนลกลพั้งร่ือลลร่ืแอลาละา่ือใาะาตมใามงาชมใมง่ปชมูวลงา้ชพูวลีา้พนับูวณล้๒พนับ้ืณนนับ้ืนน๕ื้นนท๓นตท๕๓ตท่ีสั้งต๔ี่สไ้ัง่แ่ีงสั้ไงร่แงเตรซ่แง่สเต่่่ึงปเสตร่สปตีร่ปิมั้ง๒รีิมอ๒ีกิม๕๒ยก๕ากู่ใ๕๕ารน๕า๔ร๕ปเรข๔ป๔ลปตซลูซอก่ึงลซูกุท่ึตงขูกึ่งตขยั้ง้าตขาอ้ัง้าวน้ัง้าอยวใอแวยหู่ใใหยนหใู่ใ้แหน่งู่ใเ้แกชนขเ้แกาขต่นเกตขต่นอักิทต่นอุทักเับอัรกุทยเลุีทยรเยาารียนยนนาียนานนน
ไวอ้รำ�บัเภปอรคะรทบุารีนจเังปหน็ วัดอนาคหรารรากชลสาีมงาวเันพอื่อยใชา่ ้พงื้นเพทีย่สง่ พเสอริมจกานรปวลนูกปขร้าะวใมหา้แณก่น๓ักเรไียร่นไว้รับประทานเป็นอาหารกลางวัน

อย่างเพยี งพอ จำ�นวนประมาณ ๓ ไร่

จทสบกตตเปดแดอกดสบกตตเปดแดอดกสทบกตตเปดดอแกดพพพาลหราว้ย้าาวา๓พเบป๒โตเ กศ กใั่ีรลลหหรราญาว้้ว้ยย้าาาาววไาาัั่ีรรญญไขพรหื่หอดื่เ่ือยมอะรดอมเยเิสยมละะยรมาะ่ราาามศ้ยมิสย,ิสะร๔่ะ่าากงนกก้านน๐ชอื่ช้ชนศสนนงแมจ้บะศาแศจรง้แหสุบจเอเทุบรงหองเแุทหอเุทร,แแรรริสทรน๐ิ๐งนีิในงงีนรใงีคัพล ใหััึกดพตัลบกัั่่าพลึวดบกัึดกาวายีลวโนาลวณโนนลณโนง่ิวนนณินนนุาิน๐ก๐กลยากมว้ธวเล้วธเษส้ธวเนอษนสจนอเจษสันอนักชักรักวอวภกสภก์แอจวาจผภาก๐โ์จัา์นกน์นท๓รารีาเบดเยาสหกเรากเโเาคโตาพตกเรพรลงโรติพจิารจาอพอลชพิชโจาอพชกกภรภรหกุคำค�.ังายภรนมิคลรแาแาะภ้ับงแั้งานนั้กงกรนสรสเ่ผเน่นกรครทสอีอเีแย่นยโโาา งอีใชยชวรรปรรมแแลทลทชรรชแาลทตโคิคะปะหววรรรากางละมหวรางาางง๓๓รรททคีรนนางท๓กตตรท้ว้วโโนแนากพพต้วโรนรธรนรธรรรพน้าพแง่ติร(นธรหหะรราารหมรถถ.า.าลมาลา่ปาป่ัชถถาถร.ใงางมมาาาาาป่ถักาาล่งอมงาางชเาชงนารทากช้วกางึลกูกึงดกกญโกาโพก๔ูตร๔งึชสูตกรกชเีกรเีรกโเะท๔ทคูตงรชกเีรงจทนรรสครรรสคเห่ีบ๒ั๒างารรสาคาาาณาณั๒กั่ือขกาะ๙ชาาด๙ตาวาดตณูณ๐ัก๐ยีั๙าาดียตดากยีกำ�พก๐รีมลีรรนมรารยีรรรกรรเี๕นตัมจร๕ุรมมษสรมษ้น๕อา้กอางมศษนงสลทนส้วงอาลรเดงองลอเดนสากัดอากงหลเชมปลาทกรก๕กำ�ไลทกร์๕ปปกร์ง่งปาอ้งกุขำลบทกร๕กกุข�าบ์ปุปางัอาง�ำกสดัอุอขบรงลอนไราพิอปษิวต้เาปอรราตษ้ามรี่าหษห๕ิบี่รหรป๕าตเ้งการถาาษ้งกา่ีร้รหขว้๕วายงรวายงงดภะ้นิาอ่สรวศฐนยจรงทศาระวาารัรนนะรับตมวัญรศรงลนทตลมารลทลระา้วมร่นา้ตวก่กคลุทาอทเมามเัรพซชา่บอั้งมัาอนักซชาบัภอเนวกปคมรกบัวซ่ชาบคราัยกอุนถนกว่งชกาิอจณุูถนดงฝกครฺกโวสาุถนงอ่ึงห่สมญาอง่ึห)์าญราใวลอสงาตธแษใีึง่วลหกงพตึงญญัาษึก่าบอลาหึงใลไงปตคษนหไงึปะจทหนหอพหลไบทอไปลปอนพโลไนบาอ่ห้ดอทหโทนาอา่อดตพกอลาบอาณูตปทโงึต่ชดอรปศั้างา้าตรแร้าศวังกา้รขาแ่งกาอังรกเเกัรร้ศ่พักเาอ้บกาเแ้รารังกเทั้โางง่จกอรทีธเยพลโสร้ศิงุเสวรนทยกนุกลศรุสรโนโัปงษบกับคทดยโสแศนัจิลบุัสบรปนคเดเก�ำสุนโนเาทัุบับภันกงคีดยสิาลัรตชทภกงรเแ่ื่นิัอรรตะาราแ่ตห่ื้นูภกกออัาณงยปกิัังรตจูกทรัแ่ณงย่ืปกนกโอฺงงาหทา่ลษนูยีสกิัณงยชรปดวกกงลลษีย่ชคเปังธวากนลามคจลัษองียกชังาจวามคลอณุ(ศทคุััจนลงกปนา์าแุา(มหนไอนฐเะปันมาจ์ีแรา่วนมุแ(เรบฐะมงีปรวนา์มดจแโเพนรงาฐโีะวรดฺวมงจรมร๒กาเายาลดันใงกรีงจรศวราลทจฝกูธลลใกรัจแดนัตบาทงมฝู้ลรรุบษงื่แลอวัในตกรแรจียาัรทุฝบผงงูลิวสนั๕แโใึีะับะตกดัยัิงจบุิบึกสัโะวุนบนัดพิอเอลีโรจยักบึถงกใิเหุนสดนันโฐอะลันดัลิรถจจนบึอกรดุนนัันุษทนรป๕ลจนสหิหพถกบุนทสปดลนันันอสอะพ่อมกจนุ่ิปง่กน้แสผุทอปอะยีง�ำยั้งัสุหปนโพนทสายอ้ังั้๕นะหรานโรโุาปเาททออคดาชอมิรยกลเั้งัเรรโหาจนโหออนงรทาชอมนแรธรรรโหงรภลรรรอะอันกาชุอธหกรร�ำลณูหรงุน่ิติรปนนะุรมุพเนสหกะธจวโบงุีลปลวนรุยไมะเสงซุปะหกาอพัเโเวมวพงุไปนุเมงปรคเาาะทักวมโนันพรถดัดวเชินไสใรอคงะัดาบ้นาารึ่สงถวดมดพเชนิสเใยดับรคลงงารรงปดียถหดีเชทสไ่ียนในกลอิงดังบรันมอไงร้มนเีงหดยีะรนยนเเปังงสม์รด้กพอมงนีงยหูีนนดกยพนเปรกนรัามกพอยพ้กม้นงีคงยนาูียคภสกนพเกนปรอกพอนิ้งคร้นคภลพกรสิ้นรรอรลีตเ่ายี่อหา้งค้คนยับนลรภนการมพล์นเอีตบััเยก่อ์)คหบัเรบลทรักรบเะ์าเรงุทรเัีตงกยเพ์่อ)หรนบพ้รรวอางเคะาเ์รทอเทเนัโเพก์)พนจไ้พบบวอเ้รเคองมเะขาร่ีดรน็เมกโักเดพฺโทพนรกไบ้ค้วเอมงอมคดอรื่บร่ื็มนงองำูณุดกท�าพวไบค้ธน้เอมง้าืดออบารร่ืีผอ่ืมมง้ีษณูอายกทวาั้นนยบอ่ืมชีดายบไรกรรื่ื่มอกี้งอยณูทม้คัสวนาบ้นา้นชรเีปยไรา่ารื่มี้ทอท้มยลณัส์น้าดมทใปาาปชว่งัพโีพยไรสาาทนท้มรนณนัสนดม้ทนีจใปโญั่างั้หงชงัพสหาฏคนทงาณนยดมกทีโใ่ปงา้ั้หงีรอรองวัพ้ัสงหหียรนัเนดใท๒กียกโ่คมาง้้ัหงรอองง้ัรงสหลรีชิมบเเ้ใทฟกมศสยนัคมบาาฝ้หตรกอองิสั้งบลีรม(หกวสเ้ใาฟกทงสนัย๕์คบมสาลฝหุกีนกีธสิบวลมีมัตาึถร้กกสนาัร้์อบสลฝึหาุกกัี้กนัรกิสกนาป้เบวทุลรรารใถนาร๔์อสิลงึนาุกัี้นกูกาลิาจปเ้วดทงึทุปกริสาษจมใงาารอรหิงึนากัอืทณกาป้เดทุทเปกกูพริสราโมโใง๒อจหินรงไนบทศเรดัาทปเังเกงราพโร่ผีิ็สรนรโมาใสงธจหรคด้ตทโยศเะขัพเังกเรพา่ผ์ี็รนโดจด่นอใบงเกาธหนทรงีรเ้ยึโศกยเะขัพเกรราา่าด่ผี็นจร่ใาอ้ร้อกธาหารีร้ทย้าโึยกเะขัษงัพยกนรัา่ดค่ือปจคศ่รอลธอ�ำหารน้ีรรงนวน้ษยทัึา้บกาีษิดงร่านยงัดคก่ืรอรศลาปน้งนบนทาษ้าาาษยีอุูงยัณปทรรวะเดคช่ืึ่าอกรศตยปน้กกงนนนัษว่ลกลาาางรูณทรวะเชึ่าร(กัยจนะัญนรเอนวกั่วกกลถาาา่มวูณทษะเรชาเึากม(า่งณรยเนารปีเยกนงวั่วกลกาดม่จามวรษมมาใเม(มรัมนนเิารดวปชรยบีาเะยงู้กูกร่ลดโมวษมานาเมมชรนรุเปบา๓ปาดีรเยยบงาือสหเียไูคดรลโาีภีใจยทรมา้เวครรนารดั๓บแรยบญาอืจปิณูสีืยรลคอโนสาีมรยัารนนินหท้ลรนวเคโ�ำน,รับบแ์ญอื)นีายรียิสยืคอียัรด๐ังล้ะนหวเคทนลีโดุทันบมแกน,รบญปนักิดสงืใยนชอทัดุลน๐กนหหลทรนรดนปุรกทไบไโนปปเงหยงะชจิก๐ัวดอยาุโลลโำก�นรยุดทดรีปตไำดฏลู้ป�กืปวงเิอทหแชบัะกภ๐อุลยธกนโกรรร้เอรเปาไีตตดฏุลปู้เกชปืิอู้้ะ้หตวเแม๐กดัอป้ธโอื้นนรานุิรรบโอสหีะาชตดฏลาู้ริรกตกุมืิอปหแย๐านยธล้ือ๔ั้้งคนรเีรรนโาอิถาบสหัะบรุา็ิินรปกนมรกมนอรกราาษั้อื่้น่อรงตลหาแิาเาปบสหถะ์บาัิรรบรมอ๐คกมมทอัรามกราทบัรั่กจาเาง่มเิาตปธหถาใังลกบรบตณกงอมิอรรจทกัราามขรั่งทดตาหจาาาาม่ิเณกนปธหใภงั้กาาลตัดาณกลดิทัา่จิกมม้ราารขรจาราเิม่ดาปธนใยณทนดหลภ้าณาารัดาิเาทจดร่าาาสา้ขเอ้ร์า)กแระเาเารณนหนภทกา้ากัดาเรงาร้ดแขรเทดร้รนราาเรศเ์ณร)กเชะนณะเดเาเเ่ีเ้าบกกกทจานเแรกทขขปร่วาลดเลดษ์เนรศ)กกนณะเตพเาบือบเกส่ีโรเกือรทจาขแรากดบ่วึเรลศ้กทงาษณนลมปิลกา้งัดวดตพเา่ีอืเล่ืนิรทาจอนตามีอษกวีนว่รลยษึทนรงกพกลตพามปิาือผถดนกู่ีเายงร้ลทโวินนตากอรรษเนีงึยลงพรก่ทวามิปราพดงาฐลคนกลึเง่ีวนิง้สนตดนโวอษิงนาีจกทรยอะทลปรกพกศหมาแาะเโพนางียฐง่าคกโษ่ีวดวาักรนิมรงนำ�จดีอภลผดรกะา่ีผางโาแาะฐกาึเารร๙โพคราด็วบ่ีวงดกิงวจัดันนอิรตองจะ๒ีภผผัยยคาแงะาเรา่ร่พาาโาหกะาเรพมษรอเกนบวันรักีนภิผอโบองจ๒มรานยนพมหรทโสาแรรร๔ร่ชานณหกมบเอเากาอาาดดัานิองจ๒กยโบกมาร่พีงหารวห้ัยีื่แอเกา๔อผนำเช�นณโลลาแงนอ,อไกแาดดการโบมส่ยา๐กพดหเรตแรัาา๔ชีนนกณย่ือาผฟรปณลนลสวลบดดนอา,ะไกงลกรเ์าา่นยาา๐ีายถยื่รอปาแดรผา๐ลลจตรโปนพอ,งนา้ทสวกะทรมีะย้ีธะร่ถกยเา๐เร์รารลาคนตปรุรปแดปพ๐ขน๒ังบสจวัดาจาพฝง๐ะาทุกมเนถมี์ู้ีาจอยรถนั้ผจรงูตเกลงปดัแดล๐ารกพพขมง๒กงับรุนืทักึอาจก๐มีจ่อ๕่รูถกงอ�ำรู้ีาดลยเ้ัจผงะงูตัดกเสอง้ังตพขา๒ังณบกบัจล๐รกแุสนษนกนลอจเู้่หุีอบ๕่ตยบคทง้ัผจงูตสกด๔้วกงัดาาดแสกงั้าทงตีงุ้ยบนอลอานจ่า่อือ๕่กวงสลาาต้เอุดบคาทงใูงณัดัสนั๔งั้นน้ดวกงตาินัแบนบ๒าทตทลงน้หอนนวทาากคงรเข่าุุบวะรครทงา๔้วกูณาแันันนาทดงินับ้น๒อตทา่่า้์วิางรูณันันนดินับน๒ตทวา่ง่

ท่ีได้รับจากโครงการดังกล่าวไปลงทุนกับการปลูกเห็ดนางฟ้า จานวน ๓,๐๐๐ บาท แล้วนากาไรจากการ
จาหนา่ ยผลผลติ สะสมเขา้ บญั ชีธนาคารออมสนิ กับโครงการดงั กล่าวมาโดยตลอด

63

หเแทตเใปแเทเเคอขปรดปหพนลอาลต่ล้่ีรอรจอีย็กเหแตทเใปคเทเแเอขปน็็ดพ่ืหออหเแทตใเปเทคเแขอปงะัืบอไ่รกูะปดหพนงยนรปหลอพาลตนแ่ลนด้ี่สรอรจ ใขแ เคโสโถใ ดกแกตอตงื้นีนายชลอตอลาลต่ศลก็้ปี่รรพอรน็็ดจพนอหดอ่ืหอีอรยงยะัลืรลืบาอาวาไ่า้้ลอูกอะดส้รงักน็ย็ดพน้ื่นงมุทหนอดอลงายึแโกะัก่ืื้บอนอ่ไดาสูก้รรดู้นาแะตรงะดาะ้ืนงนยงาชตเอนเกลระศปาเองกนรดรเมศสบาชัมยจอตปาี่งมจสลกื้งนชเุนงษาดชร้สร ลงักตอขหล้นศุมทนโปดรเลรลาีศยอึกิจคู้รแตึกรยดาดเนาาีาโุม็นโานกังยยีะดส้ครา้าักาาน้เะร(ุมทนาอนดรราชภลมจกาาาึ่ีจกหรองรษ้รุงษตมรู้ลแกัรหถหนชดายยีโเกลนรปกาดษสรคาตเอืเ๔บองดรชางนโาสงังยายีาชมาจคาเงึาี่นไจ”งะงนุู(งลษราอลวรวหาวรารกวฐรโง้า่ตมาดลรงนรร้าอนหหน่น.อผนิคนป่าดวดจสไรยีรนโบตามอื๔ังนยีชงักดคาหาานกเสงกนัะจนเ้(าจ”าดอาอ ะรูลาวลววาใ่ึรสลปงนตมนวรง้าึง่ตดโทหนเงจิรห่นนอผหานาลนลกนปน่ด.ว้กสจนาพงึรเโบตคอื๔กนชรขงัดกาดโดกติเน็นัสงนรา่กวพ้รจ้ังะ”ศาาาาูรเลโลไอาใึ่รดสงววไรนคึังโอ่ือรกรวงา้ทดตนง่ยรรนงดนนรหต้นกิอดตอ่นมอผดดา.รงรภอนาึงเโะ่งทกวรกจรยคดิตงบปุเรนงนอัดอรบศวกเเทยนะัรทเา้นน้ี้ไเอใ้ว่อนบจๆเ้ัไระเบคง็กพนับ้มโกกกรมชลทดตณัาษใรรึ่สงน้ิอดอนมพดยานงรั�ึำภงนรรรสถรงนงทม่ี่ีรดคนดยนัวนปุทเมบนาอมาุงึรตีเาโแีเมะยแีกจรเนเก้วอ่เดษิองาา้ัติเีอียง็งย่ฐกพนตรบม้กนิขคีณััมษีร”ศฑนรหรเชยรุไับอรชรบน้นรถล�ำ้ีรงตาาคเโันดนกยรชกนงะทตนมทัรกันา้ากิอด(อณุาซีสมาดยาีแภเนภกดใหอนลงาาปีงเยฐตะทื้อนิกใรโแ์เมัรฑปุเสอ้เวชอสับวบรารขาทเเร้ีนมะตาชิจหพีเนอ่หนยชคา่กเปะ้ัานใเแเง็ภรกพนกับม้ศกนน์ุ)กาลาหัณษิรเษภกคในมจิคเจงื้ารยอรรรีโมน์เถ้างะ้มพสอ้รีลเี่หมพีเดสแว็าน่อขนานาทเร็ดมในมชจิะเหรา“คตเีใายมแีอกอเน็ยีน์)ยดิัทอหาากดถี้ลีนิยเษยฐสวตี้วพานิขคลจหัมงารฐรงี.มฑญิี้ภอข็าชนมดพซัรีแเี่บหโมพรไฟอา)ี้าร็ดพอ้วเณนโีัตนวเชตกนะึะเมงากากั็เเยกีคนนมย้้ากิดัทาดถาหดสา่ันภกหาขใเปภโเกาเปนง้ือีบพจหาีพภอโ็น์เดถนาบซโิอแชไรส่อพชภรสกวีรณีโยขวทเโตมาดอ็นนมึเรชจิคงฑาาหเ้กวลค้ารเาสิดคใทลปนแรุดอรปชร์)สวเวรภเกงหาปารเื่าาพจาีพ่วยคเีงคอกิรรอ่สจนชิม่ารรซองีีย่อมนพชะอี้รอืาแอะพโมาราี่ากเ่ีหมพอฑำิ�์ขญรรอจ้รวลเปนรหดด็ตังารชกิคใทลรนแปภดเชม้อดรซวออื้รารกื่็ยาีดอชว่นยศยเีดดิีขงอร่ดถคปกนมบะาสหอ“ายีนรขะีปูปสคบแอเะฟับงะีียอิณัโข์ภอญี็าัจโราลกนพตดญปเดนหดนตแังารโีชพกภีพไโใกึรแมอหซสัปญั่งลาโณาวตอรงนุขีขญทงึเับรคกงบลาวหเกนคง้รราบภกปูอ้ห่คบมคอดเฟซัคบปสะเท้ษยัโไเฑีาัโนงาเกพตญเดารกูดปทโีหพโพีเาใจงตห็ขีปนิอยชากหาารทดบนออ่กรงหักพช้ัทรบรรครีงคพลรัง่วาอโืมคางรรปบคภกรกร้ห่าผมฑอ์้วเปสร้โเนอิคใทลรปแนดมูทดที่เง่อหเี้็งวรจงตหาานเด้า“ร็ผีนาารยยงร์าื่ทกงกาาหตผร่มิส่วทยี่ีา้อมกเกัิอภอกโั้ัรร่นลชฟงายรกอาอ้ภุอยีงรนคระกี้งกแเะนใงอรนโตกแโกเใ แรมข์รยมูกทกจเร่ีภลุยีลอเปง่ออ่หดมทตงัน่ีงมลหาัจาารนชกทกี“รผงสอตู้ืยงร่ังามกูพงอริ่มซรสีร่ีมบคา้มิจภชโนาพี่ฟยกอน้ภุอีัขงฟณเงลากคบาลโกหติใยใยรส้อนปูะัอตนาทรกงอคมาบาารยกถเกอเภุใยี่ีลั่นัอติคบมทะงอรนลด่ีัะ่ืัโฒรางีสปัอโตูแาพภตญเดรนนุีริ่กคณทโีรพจชชมะว่ีใ้ยนปนะภู่ใปวนืัรเณลวาาครโกูซงกลรง้ัิศรงนขุส้อดทบเรัอนคนกอบาาปลฑเวกมนั่ภติค่ิคนปรบมงเรอคบี่ีด”ชะหอ่รชรานม้าแชภล นสปสขรนคุงร้าณทึ่ยณัดบว่ี”นกกปจดพีพทเ็เสจจหซวีเนจงตะรหภางลร็าีนะรขุยสดเนกาหบกีาร่ิุฑทามมกม้ากภิ่ักาาบมํ้มมาั้คง้ืรีอัณ”ชน์กอัางังีบรยดชอลจ้ขวอะรรราก�ำ้าวบคี่มกปคีเะจบาัเฑเาดร็จีซเโสง๒สพนอนภอ้มเมูทรยาาี่ลชนกู่แกเสงอ่ตอาราาานา่“้ารผกำ�มางื้ยงอร่อืัณาัสนเ์กาอนเงาาปีบรสปยะี่า้้มาติอะภขโกงาฟกับมปกปวคบืสะเุ้พ์ุมุฑนองาพปอ้ีเลเักลนสุงขทาไพ๕หามนฟรใาัยหนแู่กถีดันเกลตหรดราณรมขรยหกกเภุียอ่ืาน็มนเางปาปรรนลัขดน็งขสุกูตสงขรัรากมาไยมเกอวืีรนสังุ่พคมหฑรอจชพอโ้ล่ีเุขยหักูว๕น์เฒเ์ิชัยหถี็ดร็ดาเากเลรคาปอโลขกหกียงุแ(้อท้ปัรอาานภทกอาาขรปาเค็นหีปหแูตชยเนั่ัติคะาออางใกฐอนน็ะพกง่ัดมารราฟแตภแอื้รักูใแนรุดเ์ฒณเทอ๖็สรดวาปายาเช๒หลอปลแงห่งยีเนรจต่ีดวผำา�รรครงปาลิ่คมลรหีปบแชยนลเะนงั่ด่าเรหนนะโฐนตลกพทลเบ่็อาดปกฟมรภิ่บมรคใชดชวอาบะสเนลล�ชำใ๒หกข้สลงแ่นนรรร่งาลนดบี่ปกักผส๕จแกบเลนบ็สจนลอไ่ซน่งั่าาะรัรมนนกลกทลบภห็อดิชรอกู้าเาจกแสกอโ่ดีะืชาูาากอบมุยาเางา้านสดด็มาง้ือ่นนัณนกัโีบลวยาชพะ้ลัสร๕นอะกาบรลบนสอาีเาิยราตะพราคะบบ้อ๕นดสอักูา้ดราตมภาจแ่ิีเดสรอโงมอพ่ดีาะปอกมุขเรุมยเรสี้าในน่แูก่งัชับขปนูัรวคารโะระชัโ่ืบัื่อปาาบอกนเารสรีเาริยงรตหพขหาบนห๕ขักสกงะนาตียิ่กดชกสมารมอารวนัปาคุพภฒรกมรยฑเีนนใ๖พนสง่ัเาีุชขหขยรน)คอปพีาบัยหเรถีาปเสเสกลตสเรรารองขข็หปาตงนหเรดะนรนนยีปบคสรกจสาขั็รภฒรมก้ยาัดดน้นว๖่ันาราหาานืรรตกอรนรรนงั่นวัยรอาาถบนรเทเาสแรตัเงอนเ์ฒเนขออ่็รดานลาัรรเงบทบคสาคอาทลน็กู้รยีมีก้ยุัดญัดค้ขานารปเหเืนรรีบัอรูแรุปปโาวัคยงยแหีปแิาขคชยเะุโบเห็ามน”แุ่านพีเ่กาดันลิญยฟกอบูกพรับพใกคานดตเาี่แู้กเนี่ะ(ขมสุยญัวกขาเชปเรภ๒เีงแาับปอู่งแปยแหนยคดุผห็ลนด”กรน้นงกทลอาตดมลบาานลหขน่ัง่พรนอาพลก้ทลาวสร็นสดเาหบแกเ(เะยีปี่ยภสาเลอาชาปรขอ่ืาบาเโคสารลน่นอรนกร็้นงตนทตะลาตลมดรพรหขงะจสรา๕น้ักวกลสพะหอกนอเบคยไะนปรคมวดาู่ลบยอกาอรอขื่อะูกา้รผโาซาแไะาสอโร่ดีะอกสนนลสตะมุรยิบืบสจุพงระคปักรดพะัวหอวาามขคปไเะัมดุู่ทรไวมุ่ิกานผกบัะงสบผบีพมาิยราตจะาพโกาีาพเายบอร๕สาโลลอตืบรเ่ิกจดุัแงู่รโมองปปมนโรูคกดกอมึงเวีาในลอเัง่้อชไะชาามหทิ่ข้ยงนพลถรบมารรโการาเกาะยรปากชตรโลฒรัรรงาีพเานโวหเหกียางนหรนโูิตกะนองึีไปกตสร่ไงามัหหขงภฒอรอะ้ื้ยนรงพงนนบังั๖าอออรงตึโางะกชรรนรอสาหด็าใราาพสาศวงกียโรโัฒเสดิตนกเข่าไตปลถนาขนิ”เาจยีบงเงดรแัเบับาเสอรโฒนางงเฟ็ร่อมม้กด้สหร็ดรรนารลสศ“หกงนืรดเโนฒังรเดหสกนัวา่ยรานพมหอาเง่าเเิรจราแเดแนดัชจ้้ลเยราหนอฒยอ)เกบาัพบลทยลผจาพนนปยเดพก้กูงเสุเก็เรขาาพปเมหมเเีดยจโข็ับร้อูแางปจ้ยน้แลแยคอียุาน่)รหตกโพน็มา”นพลาัดด็าื่รดลัออกนปกยเพัอรไนดพลเดรพุกตาะนรเนายจโาโ้แาภเนึมยงแาีายเงยัญาหยีตพานปอ่ืีกรดั็ดื่รคัอกแงีกนระไดนลุนกนียรดริ่านงมตระทดลติะนตตห่ืซอรอดไชาฐมาาายง้สใะวญักัสลออ่ืสรกีกเาะกเกนชคปนลลงีอดารุรนียขอ่ืาบขอดตโณสานตมื่รอชาฐยโเตยสใตบะนห้ชร้ือ้นมารอพบะเแกะกายนชะเ่ส้งักัาเวพลาีะะ(งูนรหตาคองตไ่เคมดาาู่มกบัยสระต้มผารบนห้ชารหมะานาแก้มอาชส่สลง้ัอหวาขปนะจืบูฑํ้หอจุผางน้ืกเตาเู้อำาาปรงต้ราาา�ดย่ชวหวา่งหายีร็ยดเรียหุทาขริ่้ีแเรอหบมนเหหโกจาน้ืกเูายขรอางปูลงาตโ้งลาาย่ชุวรหรง่ลหปงมาาฟมคโเรขรน์งกงนลรูยอกนองึยี็อทรดกนเข่แาเแีเหพไจามหน้นใวนสากลเรงาฟอบัะเรรนรลบรกบยระอหรหก็าารทดพกเลขาอ่วาเแกืียีจแาพารจโกทปอิตนาไเปใลนสังกลกเงา้นัอลษบงงวผะับุหอหารโรงงืนป่ะจาอพนงัารสกห็ดรเรลรอื่ื่งัสทงทศอกเมกงนโง้าปลดกรอลษา่คนราลดัะ็นุทารดสคิจโนน่โลเดพแังัเาเกรรลรฒ่ืิมอะกมงเปปะรเนาๆตัดพรกล็นรทารดตู้สนณจี่ำงเสิศถใะท�โรอภรู่มิโงเกหพีมหเิมกะรงิรดเติซแ้จ้ลัรกเยรอๆตอรกไงนุโุรรกบงาศิถกศในพลใรภ่ิมงาหนีพะกปอยศนเพ้รเะน้ืเลซวครรุรออำไ�ปนุโึยะโสง้โาคตปด์เกนเมใลชหทเี้ียน็าายศตปพนะ้อืดลกคดั็ดรื่ร“ัวพอรโกเรกึหะสงแนไรานคปดดรแกาาชหทะ้หี็าึานเยาก้ือดกมุมก่อณาถง“ะอลวัญเงเหแอ่ืำารีกน้ร�งรยี็นพคหีม้ยนึดนนสะดาอกุกนโยีงฒรุมัดาจบ็ทณา้“อพวงลหนตจ่ีื่รรอชน้ราฐงรายสใเยพัร้มดนยนอสวมอกสัโะาเรษจะาทน“ขงคลีนเรคกงลอพ่ืาอตผนเราน้กีวมบปุาัสวคงัภายาษวะาื่ตกขงอคบรนห้ชนหว้มอ่ีากีแกลขาาณ้าชัา่ฒเอ่สั้งภกจวีกราดปุาสวาูภาวตากตเราชกรห้วยี่าาลาาขา่ณจา่เขตใกาจรรหนยัดสู้มชา้ยดตาากค็ดกรอากยาหงนชหากจ่านน้ืก์รขอาซาารงะต้)นนยัาาเวงู่้ายง่ชทิวยห์ิต่งกนควิากนาานงรนตทาตร่ซยราวัรดสาางเเิทหตโิ์จรไพึเื้งฟอ้าในดัรนนเทยราฐนกเญิงาฟดัยรโเรานพ้ืจลรตโยรรปเอไราพอเ็ท้ดใกนโดัเขหน่ยภธเาเรรนดยีพกชิญกด็หรยรบร้ีล้ืี่สอจขกลรปกเกอเาโัเายณธ้รขดวบนะหเีึหสแงดบยหี้ลานราี้ยี่ไอจขื่ือจหชไแอพ้ัางณเงเดภิวเ็้ืัลัแงำอ�กเณกเแงด้าผนเ้าี้ยจรไลษนอดษิ้วไแาุไ้ส้ัอบัรปิภรลาญกนกู่่กเรนคผเพ้เมงจางลรลนอตื่้่ลวอยาเมัเ้งสั็ดบัป้ปลญกาะม่ิดนเารรเบ์ดัท็มทูกาดปสตอ่ื้ลกอายเนัตงลนรงโนขือ้อเาโรฑาบ์ิมซทารกูงาหรอ้กยาาเรเลนมๆตอืรกห่ยอีไะรระใิบม้หปาจซภศิตใพชรภม่ิ่งยหเรกกีผมวญังกร่อรครระใาบิอมหิันีดยบซู้มงดแรหรอพชกไุนโสก์นผน็กีเพดเนคะาใััีดยงบัวมงดนกีศกราชคสะชนากีาลมีวพสคระโกียัแงหกะมกกสกัีงก้ลดคกปชดหชหาขลนีว้ี็าาโีายสาแ่เกื้อมกดกโักมอแะใกตรช“รบขตลนเกุเานณแีถเเรตัจาโุอามโโใหดรรึบ็ตรก้เะาวดากทงลกาีาถุเ้อมารปัตณุามาชนวองดเสดอหื่ลอหรรน้รทแ้ัรสลงาาคค้อ้รวะดา้มชนดอนดาาอสื่ออกใโโพารจแืทยงอนบสะดลถรขรภชแ็ถงกใราืกทิงะระอรรนบถใี่รวงงชื้สัลรมีกาชฟ็ษกถนะากนอขงครรจลโสะนเลบ่ีใงื้ลแรปตฟานา่นอเงจกาลโัจ้กีชุปาเวงบภัาปปุอวชแเรบาปอรโรขนเ้วนธ่ีนจกาัชนรากขางงุปณพเ่ารโำขนก�เนาระเดสบรกะทเนปถะอพอเกรคยทเพ(ามวุ่าะทาาภปิรถะอน้องยีขรสาชครรทกสกนยปัรู้(ไยยรยอี้วงตรงกาคร้นยีเกาชัเงกากยอรงาัญซชเาัชทกาาูงกทุปทิยีหนนรชิ์ทชหุกา็ยกัีบนรนวนชาราวนตนรนูทรูทาุงปาันานรอหอ้ืกุ็ะกเัร้าบนนานาทร่ิรตโมไะือ้พะเ้าเ้าใดันีรนิ่พศรนมูงกพะน่ันนิุุมมนนมยปยเจรด็รชี่ด้ืรรศํ้รุรปงกาดงุมอนางโนกรโยาบยธรดปกสกกดาเหนราเโนบกี้ลยาบเี่ปอจกสกกาเเัณีเวีีกภียเนแหดชนางี้หยีคไียภยอสไแ้มนหชผงใหงีคิภอ้วลย่งาอส้าก้ามาาผผใร้จ้อวล่งาา้า้าวาาร้สัปิาญกนหเรมนนิคนนน็ลหดตค.ย็เันุดงนย่ยนลคขน้นยา็รารตดคุ.า็งนรุดบ์ย่ยทลขูกยารารอุา้กงร)าลนืออร)าซ้ยรม์ู่่้ะใมห์ู่พชกผาัีดยบมงกสนนกีพะังีกชีวีแกมกกักขนาเโอใรบกเีถเตัุามดรทลาาอ้รชนอดอแะดราืงอบถรรช็ถกะนี่ใงื้ฟอจลโเบแรปเจชปุเรโขนนรกพเะปถะอ

64

นจนลหมตทขบอตอนดอกผวยสจมกปรรดรไนเะานอ้อาด่าูราับลา่ีหไชเุพปัดลงกแวุดดรียลงูิลยดด็กปเมนสงรหงอืมเเุสลเมเนปรีผ้ใาตยนรถดรกสบกังนกงุป้รมกแพภ็นนอดาัยตๆืองยีนะหล่ดรนกันิบมาดอืนกัาานาน็รเชื้จาวปงเวแวนุปร-ี่ปยสชินเ้ีาจราเนดกเรภอชรกผวย-พคสจนน์ัปรนาหไัจนรเาารนน่กัจหู้ชรเุปพจนปลเัจหมทตขโบดโโวตอลกแ์วดุด)ยีลก์ชคจสจใ็ดิกปนนจเลจหมตทขโกบโอโรตอ(ตสราดลรจะามมนะากานรอรีดผ้ใ้ชารตอาด่ยนูรถดราับกลังาี่ไระซนาอดาา้วอาด่งาูกไราบัลเบุา่ีไชภงขน็นิองยดง่ารบุงูเิเดลืยดอเงมนะหดงรงอืรเ่มมนกัปมนงรหงบ้อืเเมะุกามมสเเลุโท ก เ สแกนตต มแลใบตสรลอเบเเึ่าเปตงปาเเจราปรมองสบกนสกัจวรพแนนกงุปห้กรมรงุ-ป้ปแพส่รมนัชงแเ้ีพลลนีดา่อ่าาาูาลดาัาัรย่ีไกกตดร้ผรภๆโมบศขชาัรเยยีุ๋ยตงลราๆ-พคดรินยีนดือ้ืนลลัอ่ืนกัอดดารา้ารหรมนงิจัน็ผงระะศจดือายรปสํ้ายืช้มักวาเกเรเน่นกาวนจัยีนโน็รู้ปุร่ียปเลเืชว้อินิวปร์เเรึจรกรท)เนดว้มเก์เกรนอชคกจหตู้รจสผปุเอสี่วยยจใัรตอิดสงจศชินลร์ตนาปารคจลรุเนลดลจไเถียานชะาีๆยิเผานาดัากกวยอชสจาำู้�หัดชงาเุทพ์ปัดดรลลมปรกแนซววางดุรดาดารรยีลวไไษเนุบช้ีายขน็เดกปาษพนน่ง่าอสนรมบุจสเเขเลหิยชทเนเพนเรมั์ดนักมแกแใรปเ้ีวผ้ษใาะุดตกโมดยนรถรรยีดลกกงักใรถอาบัชึ่งผตงี่นากไกค-ป็กปเพสาดภนชรมอน็นนอปสัหจพจจาืำ�ลปออยงงน่ซะท-นัตหีงืชดม่นปนกันษ็บบรรมาบีผู้้ตผ้ใโมบศตขทายักนรเ์ดกุ๋ยกณังจนเลหจมตทขโบารจโอโาต(อขจัป ้เาตปญจาปื้งโลนอียวรกแรมมะงภมริาม-ศกปจคก็นารนทสรอพปใ้ชดยเ่ื้ีรนาาาลรกยีรนโภตารืกกผชระอพนตนอรนเละจ้เห-พคอาดร่่ีมอาิูปราเบัื่นลรึอา่ีนไนกนะ่านับุ๋นกราขยะาดหชังจัรเอรนรอางงูริศางุ๋ยาชลาลรถยนน่กดกกจัคณเุยดาู้ลบรรถจาเาปมา้ํปาเกชงวบุงรหงอื์ิบแาเน)มดิกเเส์ศุก์บส้ืดตสพชลคู้เรกจสัก-ปงาปยเสทเนญจใำ�งเดิชปมเเี้รตงาีผารรลปาีรกษจสบกดรยารแาทนะลชารกดรษงุาพหป้า่นรบมศงอ-พชคมแคสพขบยผนันิรนดเาาชนาซเราันเดารายพาาวตไากึๆเหเุบูษจัจัชะโสขรรศแยีรนลรรง่าดัลรชรุบุือาาเบกริเน่นนก่ีนดลือจันศรพสดกัราู้ทรมรานรปนี่้ปม์ร็นะกมมรวยทย็ี้โจนารยอวืชๆาอบยวง่ึซจฤหทเตีลมตงก์จชืษาวศชนคเา้ลจสขกมษอปุนู้ตัจี่กึยทจใำ�ดิพนณรินรขจร่บป�ำเาเมันนใดลืงตเญเชอจ(รกยีผผะผ้ตะโอมบศีาขมาาาวยเมทยุ๋ิส�จาสมำรราทาพาบุร์่ืปนชรอึาก้ืเละนอีองเง้ไารกนผงรผสมไกรษาศจษารเาปาหาดีม่เายารักวไาเาุ่บียโผหใชรชอรลขเุลพเลลรปัเดอลอิ่กแปนงเรวึร่งมุดดิยุ๋รบุเปปรียลถชี่เกรตเมัษรแยนัเษชบงอร่บอเงกปง็กศปชลรน์มาธคดเรสปุ้์ละื้ดกถบพตมาเกชกัถคาิรเือจนสงอนงอาาดกาบกู่มไี้น่ืายผีู้ตรปงอีีทาผ้ใาตยยมเนฎรถเดเ้ทกงลังรอผมใน็นนีัจหษบศผงสกกิยีากบดผชาษพก่นดมเอภมคส่็นขนศันรอพเดงคิลูงขุนลูเดชนเงมฐเรสืรเเ้ผรษลอโงมบศงโนขระาลลหุ๋ย่รันรไาชลากันาบศศรมไ่ีานททพสแดนวชแา์รื้นลลหอา็้ีานปยอ้จพๆาเงู้ฤหอยีใมลชงรซจทส็ษตีจาจาปางืชาิากอานใ้ยวแ่นผตูู้งทพมารณ์ีย-ปคกวอืโสกรขชมปิเเ้ีใตืราญเลเชษทาเรออิยีกราปหภใเ่นะลรึรมตชอรดนลิามตบทษพรกรห-พคยื่นอานนเพน(นา้ืนั่ีกธผรงนอ้งบาารดาศมหชวลผสมสทีม่จักษาคหกรุรกั่ามล่ืาานอาถรนรา่นกรชใอัจณนรู้๋ยุนปรถากปซรท้ดลวลดยิิบ่์ู้ไจะตา่เกง)อง้ษรา้ทก์ฐาเอยมิชเค่บ์ปจงสื้ดนพงเกั์รจใาริดกนงจเษรบตาปปกีผารครลปีรฟณมเอืงจยดกู่ษพทงล่นะม่ืาาอมหแอาบศงางขาทายฎนหง่ิบผ้อชยัผเยนกแ่ีเั้นเกพชรสคใซูะเาผปชดนาาาปษสกวรอรฏไพรคเุบีกุย่ีรลชะนน่กคขศกเััลชศฐราเง่ายุ๋กทชี่นรุบรนลเ์เเกพสลด็้ีนรยรๆไาาฤหรมลม๙ไรษงป้คา้จจจิะยุ๋ก่ขมายี่เศลหยบรางรพซอณทปลีาบาวืชลึ่ยู้ตงใีชใตืา์าสเชลาเูต้ลากะมอโาท่ตอกนนรัจเ์กึหหาัดมรกวือกขพปกมิเส่ตนี่งนัญ้งบิรรออผสมาียกใษารรยีพหลรกัผ้มโเมบศขกถาึเเศีย่ิหราุย๋มใ)กาทราพงมรง(่ืสอรหนอดาาูมื้ิกลมออวตาษรกผเงอม่บเปะงศุ่่ืจยษาานอมรมป์่ีมรายชาปกบก่าืียืชคปโรรเืองาไใน้ดอด่กูิอะเลจ่ืารเษอมงอจิก้อมปนเ่ือนอรแึฎรษ้มเมขลุย๋ผถกเรู่เกสเยัตรชขารบอนกปชงเศกคชลชโฟรรณมคครุาเื่มลาฐินกัอเถาแมย(าื้ดชรลทงเาลิักหปนายดกัรนไยางพหางั้ไู้กรนชลงีผทใกเปชปหมีเา็อฏปดงแอืยรุุู๋้ทบมกลีใชทสษาโใชัาท้มป้าหย่บศนกงดษพมม่นา้มเี้อวอืบผมากย้าสสรพมขิเหเิยสแริอนรเดาพในเูต้รจปยุ๋ข่เเูษาหโเบรชลลราาแยใ้ท(ไนัชย้ปลรนคพมว่ีนวลยโกลพสดมศหไา่ืรานอกราททชรำม�นสลี์จาปศยบิรร็อ้ียด้งขนดอซวิาทตียจยื่ืชๆโลูโงก้ียาฤหมอเพหมล่าถเษ้ิู้ตนูงชทงาง้ง์ด่ีนงนี่ลอลปปดขปมยพฟตอณมไณไญกอืเมียะวแใปาะุ่มยืชืทเชหริามยัปทยพงกั้ท่ืกชรืชนอตอาใราปไปงอพรึอาฏะพรกธผงุการน่อืััมกีม่มกขลังกนหชเก่ีงเก่าบ้้่ีปขะตั่ีืน้ผสมนกษรายอนพโรนาฏรักรจ๋ยุ่ขุ๋ย้ถเะินสาลรมย(ยใาุ๋้ยมบงายใเกซ้าะพหาลาโเกิห์า(ลื้ดียกนพัะเญปกัยตง็าสกฟษนงโ้ิบ๙รุ๋บม้อเอทเบ่โีผนๆืนรโปงพปมีธยเถ์ษยญนทล้งม้ีงาย้าสบอหดบศงกมคทวิอกแรบบิเือผบงอปนเหยู่กเี่ปหะุ่ดยห่ืามแพะเตอปกูาืใตททฎสชาตรไอย้ปะลเนุย๋ือ่เัิเสเัลขลศดงรเาาทชทกก์ตัมลีนห์นคย้ืท็ร้ีนะนวลสูคนยยๆโูลโฤนิหมลหฐมย(ษเมิ้ง้าาาานช้บงารลยั์งียพหน่ีดตลมลแบ)มพรณลทรลไจนไา็าหใืไุ๋เชบมบงอทงโยอรมยระตอรหข้ช่ที้รรชปาราย้าสรอรารแใีิบถน่ีางป้าแเผสมร่กษาันงาที่ดชับกใทหกขบรกั่ีมปขาย้ปใจ่ีวอืยี่กิศัใยขกแมิเาปืรทอ้ำจระลีอ์มยีาิรยใเินร้วตมโยษรกโูลโซ้าหลอาะา่บไห้ิาโปงนชกงชง์ียีนลละร(างัศ�ชะบุปกไมเ๙คชนมเฝือวง้นง่รมู่กมา่ืะารมิเอย่ีทาชรื่้อาฎร้จรรามรลชผเาอบรอดสทปนปรัชชงรากมกแก้ดขบาะดี่ดปขติคที่จวรนคตยงก้้ตาราฐ้เนะเนเลรรเั้มัล่นดงซ้าจอืระไากากสา์มอพวะปไียะกปเวองเฟณมห๙ไเปนญรีมถะรู้ใีชายสช์ทาแดณอ)้หรงิ้แ่ยทรนัะงยอบจอมหาปั้นวกืกชงรรเบกมนแอะงศมเิยตปตรออมฏวขตาพชใ่รราุเกอเยมัาััปุหกินดงนก์มกท(น้ืูบับกนโแมปยขวาจขขแมน่ื์อานอปรำแยร�า)ียชรมทไยุ๋เ่ขจยีหเนปงสศซัมารบโอง้ดยดิึกาจยลแงกข้าโช่ราดหหนิลอเาลรัศลชโะุปมกมใพลหาเถป้กง่ับาขใ้ํมามฟณมาจทสยงรบมปรี่ใิบราแหาบออทียหอรน็ะส์-ยัโยยเั้กลถชราโาดขังใปบพยลงรึษอฏัศพงชะปุ้อุนมล๋ยุยกดชน้ง่ัลมากอกภากนยภาเหอืจบาดงมัุ่ะยอริปปวดชเ้ผรปากาดจยุ๋ไแเะ่ขดญืเ่ีถ“รา่ขขาเไลอู้งาางีนยะอลยกเงภแรน่ือดอืจล๙มโกขะลงหกาปวกเเไะภไสนเัตวญากถรวบิรปนตอาย้นืองแา้าเธถษรภทกนิพงนกูงลแมย(น่งกนโปอโจางดรว�มำนแปอ้าิาวยพอเมเะุ่ยเลทา)์นู้หสปกนโมัปแก็าลพไืขแาาุ๋ไออบมลพทะโดอลเรมขนนชโนือ่ยสนมัูมขอืลพลเ“้วเ้ีายา้ใสัตดเลาัชน่ีวทครรำวแ)พ์ิลยใ�หเใินปา้นน็า่มย(รขงราาาใ้ํหพ้-ขาพหใท็นมยพลนย้ปท้นั้นขไ็ย๋ยุชยงพหรา้บนมภุ๋ยยทาโชนึ้ภมทบภาดืภปณีิชบ้พ้ีดลาะยา้สชยมโวชขหญแนะแไิูลโแะโลปขเหง้ืขคางรีวาีิ้เยยนนชนงาีด่ใงทมดดีนยดลยป้อเนไหนตทนพิต้พลีาดพ้ธยดารพวธยะน่ืชูลโโพทชรห่นผได้ิ้เาวรนชงุ๋ยรรงีนหลา์)าวล้หแนลพญไไกอานา)์พอขืม้หงอเแกนลพบไี่รปขกโรนา“ทาชรอรนรวงร่ึ้ดะ“นสง้นา่งรท้ังก้ิกมบพี่ดาปข้วผท้นืีารมี่ทนเซ้ื่ยอายะัาทไกธ้นา่รหร้ยีะศะพรอบง้มมัซ้๙ลชะาะนาียทเบนไร่นงียหานิระเงงื้งราื้น๙นับมนนยรโดญพลยชะบอนนน้ึ่งแเักศแบ้ื�รำงระอปตนะปงนนฐนไเหนมแรตะดม้นตสยดแตร้หตดตาญเาเัขเโมนยันเัเัดงวกีดงํ้ากค์กม์มาะี่กกร่ึปด้ยสรแหงเหาาทการทเ์ญแเ)ป์ราทขามแแจศ)รหเราบราทกบองจายหทวรมขลินบช่งรองยางุา้ลนิใป่ึอลาแสื่ตงญขสพิยช่รขาา้ทาอหอทเบัแเากขจ้มไมหรลาปี่าศ้าบนาาบัยีญอขษ-งโษยจทนืลคินาาโังเบ่ีปตนกราปลรัรศอชะุปยีมาญพยยเช้่งีลโละายปมางยแี่ยลแเา็นอาใโราชงอลไรหรรศ้าดละปุรรร้แม่ืหาด้ชว้าเร้ง่อวากแา้นสมยลกาคี่ปฐือจอ๙มพกรษปะทอรรืปวัเปห้าาตคาไเกชญอรถาดรบ้เรสปยราลลแานองงงแาโศใ่นสือาจนิชฐงลกจกะชผา้ห่ี้ลวาอืจแ่ืยวปแะายยีดปวอรเราปกทกู้ไเกนโัมปแถาารดแกชรบอรโอฝียอื้งน้งษเทชสรนรงุืสนิชมัฐมเขะผชตงาากี่อดุยดไกึลตัยวมลรลพดรล้ปงแรเใรใยใาา้เนรฝสมให้กชทบเ-งศูิศน็หจลกนโ้ปานหารวขยแาัยมนีุงวรอ้้แรนใยุ๋ยชปเเนภวาสมนทภกบสบัมััศดลภกมนยนกชกษชศขรบงชินกีรแงะดขวาสาีิโยชพฐลนัยดะเผชศ่ใกมี่วาบพบยษรนใตตสหักร่้้งวา้ดบ็นธขุพตบกเิน่เขจดิฝไกึไุขย้าวิเค่ีงจดิ้รนำ�รกึุย๋ยา์)ชน้าหรขแลพาไภาิาอพภิกรไบอิกรดน้ไแรยใเตต“ชนเนหษษไไสมดดกบวดรำศ�รลมพอาีม้นดา่อยดจนีพดมเ่้้ทวดวนภไพปหเรไ้า้ิ้ษหพนดพแนนยภยเีรุปศตรกดิไิดตษล้ะหพแาเนธงรไพื้นงรัา่นร่ปุ้ืนรนวมนบยดดาาว็้ตวกจาเนขนพกาง)์ก้ห้ขุืชิเลพมไะอจดิไึก็ด้นวจรงแ้หน่ขดนานพถื่ลญกอาานข้หโ“มส้นพิกเรไุกงอสยขีรอวตรรษไ่ึิดด้แ่สน้งนา่าถณาล้วทามา้ทพเพานดมสไรปศทเจราบัรไกพอหบยรก้เ้ืทดนภกนิปชงด้ไดิบแษหุพะแั่เคใะเญาพวยชงณรนานพนถงึ่อรแเกมรียรื้รปไเหรขนนัา้มยนนยดาพบยงเืรกคะา็ชี่วจหรกรขปุรัพัะา่ั่กบาเา้วะาพงินญป่ชังอกแดพ้โ่ีาาง่ึ้ราลหะร้ั่วยี้แ่รานิญเดา้ึง่งาดล้ปาถลงแขื่มอานเสอมรก้รมีาอยเะรอ่ึรษทสนรรงืขง้ตาา้นนทัณา่อรทเพยาลพล่ญงู่้ปใพนโาบปัีอยงพืเบยหชเ้ีย้ืงวกรแนิชงาาหออืุาปะั่ชงเาวบญพงันยชอกชรบง่ึรรปีแีย้ีรยสะเิชคอฐัไหรระกชผี่้ยเงไารระงงลรผคารี่ฝเ้เเกรงั่นาีากพางัยญง่าืดพโปราช้แรใรดแนรเนา้็นสมรียลกาบหรศลเานกู้า้งใดนีลชงบแื่น่ียวอีกนัยยศก้กะมรารกยษัองหม่วทบาู้ืเเนตไกตีาอ้บยอรุขิเองยจิดาาไนดกึลผีงับโรยงใิืนเชิกจไีกยตหนหส้ษไดัวาแ”าดชงามบนดรดตชปารรรางั้้ดงนภรปนกชสงไิรบษหพรแเกู้รใา้้สิไชวะนสชผรนา่ีงัยวผรก็รยทวจเขกงพงกรร้นคงเอมฝัาู้้ขดง้แเเ่นนนารดถลถาีานรส้ยรรรปรอ้ภ(รแใาดยขกนู้ใเนเแสมวาบณทาพศลกเจปก์ัคัีากพมบยสเนืกมกวกชกุะน่ัายมคเาวศงากู้รชเเนงึ่รงรรีน็เาั้ย่ากมน(วลนบคสเาดตฤกรลรวุ้ขัเ่จิดกาวาาไพกึาญน่ิกพนดโรสลู่ีีล้ยยีวรมพิาายไดทชตต(ษรไัดนีะบยรษืะานมรสอดดขขางธ้มถษ้้ดนวภกปนนบไีอิษหย่ีงแศืเชยวรรยขจนนหแท้นมแลูัเววชงบนนงยิฎเกุเดา็อวจลูมขถพกตกไา้หรงองบนผึากายขเรน้แ่นารคแถวลวานัาอสบ่รดบรดากมรีใลาาคเบรสมรยเกกู้รงใณกพมู้าทัปากาัอาัหศนษกพกนบพยเืลมมกู้ชากมเเนรลคุเีเะั่นแ้ย้าวดงนาาดรงึ่โรารัขะบจารืกรา”กนสาอี่สขปุธรมาตนชารรษดรื่บจอัง่นสาะัญ่ลอะบพนโอรศื้ีอยวอ้นียขะธี่แายวัมรเวษทข่ขถนงิาเกัุะศนดเบดรใมอถป้แงุขแนงัตเวปุ(สหยขนคแวินบบเกึอุหกงเเดืรมั้ชนาคัมมกหมตหเมผโ้ชงหบาถนบลารึากรรมสากคมเถลดเรงูรลไคศ้มนราาาภาพสสกนดผศูลษเใีมัรพู้เปลยาะดปามัรมาาณัดิะมบแรืศรษดมัอพนขธลอรราษรมรกู้วั้กแ)์บภภ้ืศน”ดารรจันแกรรัเวกเนาิ”มเก่ืุาบจสเอดย์งเรพภผงีะต้ยนหเาป)ื่ะ์าดบจบนอะึูกมัระยดกฐะคจสบรสกแะายขตสสาเรซ)์ชัโื้เนดรขบ็นมนใามอนแศษาข่ิัพขพนดีลอทยใา้สรทผขวยแ้นาารสราวงาร่ึหทั้น”ผนาหนมุปร้ัทนึ้นนนผานมโน่ื้่ลหบจอชเ์ศรนลาาพะโ้งนนมายขะมปแงาขคถ้ี่นาักมค้นดนบไพนกใสมแขใพเใรสาะครดาิทมหาั้มมนลปคมัเรน์ผนขโ้หนะลารมถาราัมักกกโภ้ื้ืนลนะยดดคจ้น่ืภอพสใาาออะรืรนาะอขาธมงงพพผเผษนเอเยรมูัมัก)์บกยงดกาภฐ้ืยกฐนแดัจเำว�รรกาิกเุสเดสงพยนผง้ืชตาเหน้ือื้ไูนบมาั่ิยดกฐขพรีอาทย่คขรีอยกยปสุ่ายสา้ําาาาื้งสนเรา่ินขพีอทยมทานึ้นนศนามาทพลา้ึลรนานนมลนแราทึ้รนนนมลราง”า่ีรน่ี่ืบอ่ีะะนบใมแขสหผ้หนลาม้นสใาะามนมักภดจาพผเูมัยดกร

65

หงภเสาาปลกเศาิทมมืาอ็นพจธาตรงารใขิภใรกตใกเเเาหกหกตใกเเเถลนพอหานลนพหค็็่อลจศ้เ้อค็็่ยพี้อยจื่งรอ้เกี้อยื่วรอกึ้กเะัตปนาวึางกะดแปงิารงดดงสาหรรปะน็จ้สาาลป๑จะเน็จปิจเรธูสท ดอนมปนาาลราตพระะนาลา.พเะาาังารน้ัเ่ีรมร๓กเอ็ากมลหศ้นปอกนชมกอ่อาลรศะสแ่อดากกลพีย้ี้ันาดึยากกงรมกอาแี้โึยกเหบแรอืรงิุ่ากไจมดยมระษงุากจชมาษดงขถใถสมรบราถมาปชรสีตห-มาชาปนึ้้าพ่่ิงพร-าืเอแท ่พ๒ก-ตเทเ้นาิทแกทรลตลถัฒีาแลพกลตกซเันจก่)า)่ีเคานี้์ลิยธาแดิห่ง่ึนลกาไะงธ๔ยวรวเปดิผวงี้าลยย้ีาาดรรป์ปุชิธากิ่งป)รทรกงๆลุกง้คว้เีกะเคยขเ็่นวลาลเฤากปลำ�แลาใโดิปรย้ึหจไนนางยรน้ีแยดน็ี้ยาาตเจดกเ็กึชงลนงึงางรดหลูกงกะถ่ตหซป้จนี้ายใากาเอป้ียปุการ่อลนืหอลงลแ์ะึ่รงจางเราลปกะอลนาลล่ปงวเ้ีเยส้ะกกัดชปาลดดลทว้ชทาลิก้ีธยั้งนารคัุกเีิเาบพ้ีย็นาอดหอ่ีเัรงีกศเม่ีงมดสใหิลดดกบงาผใปนกีกุกาษุกาีก้ีายกุคนมอจกหู้รใราทเรใเงมใอเราืหอลกพารนลนเรปะรถะชาาะลาะ้เอืะยี้้ีกรเลย่ืพอจปปพีกงรชหพ๑แเ้ีงยสระาลง็นจทาถังใรัฒระดสดางชิ่มมน)้ียรคพชะเะดุกปร(จงิงนักงัลนปงคป่ังอรใชจเทกแลนรลขนเปน้้ีแายลารอุณงัปะังลออ่ีเานั้น็นกกมาไกะสงชบ็นหดะงหดค็รอภบ่พเ(าสงัาากปลคปกะุกสวาขุกัดนลราาทิมอ๕ชชรอืารนอล็่งินรธเใพใผจังพีาธาุยลรั)ในาทว์ุหปางะช่าชรใขดิภปใดไ้ียคลขกาศ่คีญ้แหแหในถดรีอาพือางนุกึหกนหลรวะ้เ้อยพ้่สอปมงษญะะลกอจอจราถ๑นาึปะีดาแง่ากำ�ลชคดือิมุ่ยดดร)หนแคกล้ดาลดเเาาังขิาปงิเนคป้าํรปาากแตขเดระวน้จวตออวุณด็ปนรรขล็ก้ึ้นปกนอุกาทบยัุกึงงะงกนึ้แภ็นมะาคงรดอาโกหบาธปงกดยระ้ราจ็พากรรบวันเลบาชสีะรลาพชชาสขไชือ)๒รสตมอารดน๒ทิรอตาิ่มนีทิพีใเเาพชดทอ้ใ่เาง)ดลป์ลธ่แาช)ม์ลธแชานีกไุกงุกยี้ไเรงุิผก้ีาลตย้แดเผิด้ี้ําลวย้ปแดงะดรปใิๆลดตง้ันหว้ว้ๆลสถง้หหวเ้็น้าเย้อ็กพแนน้าเิททลกแเ้ปนหจลปงปแนอื่หจี้เาตเ�ำธแ่างดกตพ็นึง)่็นางทรรห็ิภนงึ)า่นรีหหษจร่นากปหทเดอจา๒กทเลอลายต้าะลาลรพลเ้าะาุกะ)าเไลร่ตงาี้ยุะกสอกล่ดแตงชี้ยนสกกวเทโชี้ยงงาวาใ้ลปทคยี้อยงีาราพันกหคอมีมี่งพัมะน็นชเกอมิมี่งามดรก้นใปิปกีธดนาจแีรกนใป่ิมกีนธบัาีจกรรนาใ้ีรทห์เรจหรรเี้รหทกผเรกะกระถรนะลกกาันะระถเู้ะอส้จษมราละ่ือ่งพจปงษมรมิาทแะพจปทะงย้ีงตชแาหะาชัฒรธตชจสด่ีมงชาัฒรารทคาสด่วิผชะาาีรกคนัจงันตงรกะยำ�กลรนังักนตงกรนนแขรกก้รกาิกกาอนะขบ้สรอาิาาอ�ำในั้นเาไกาแบอรใหนั้รานจบเไกรหรบบาสรหามเหัดิ่มเคบตเส้าลเาลดนลร่ิลมาคอเปส้เา่หดร้ียลรศ่งิ้ียอร้ําี้เยปใผงหรา่งิลง็ันเถทวษงไหใัผนงาล่ปๆห็ัาชนทวปหัยนอไ้ียอปี่คญ่มาชนลลดไ้ีลยดึีีกพปจาี่คญงมนวดราีาผาพเหทงึง้่สอปมปวราดจรดะท่าจ้่สอปามาะีาจกระทน็ลนุกุกคะโรรงาะีากลกยคดโดาริาางกกยดดาชขดิาวงนก้จวาชขดวน้น้ึจวกนุกยาัรึงงนึ้กนุกยัรึ์งง์
๓๓))ใในนบสบะรรดเิ เิววกณณ๓ทท)ีใ่ ชนบ้เลรเิยี้วณงปทลใ่ี ชาเ้ ลในยี้ งกปรละาใชนงั กคระวชรงัปครวราปศรจาาศกจาศกัตศรตั ูธรธูรรรรมชชาาาตตติ ๔ิ ิ ๔)๔ฤ))ดฤกูฤดาดลูกูกทาาเี่ ลหลมททาีเ่ ะี่เหหสมมาแาะละสะสม๕ม)แขแลนละาะด๕ข๕อ)ง)ขกขรนะนาชาดงั ดขขอองง
กกรระะชชงั งัทททพ่ี ่ีพี่พอเออหเเมหหามะมา(กะว(า้ กงว๑า้ .๕ง เ๑ม.ต๕ร ยเมาวต๒ร เยมาตวร ล๒ึกเ๑ม.ต๓รเมลตกึ ร)๑.๓ เมตตรร))

ยงปลา เป็นการเลี้ยงไก่พันธ์ุแท้ ซ่ึงเป็นไก่ท่ีได้รับการคัดเลือก
กษณะประจาพันธุ์คงท่ี ชนิด และสายพันธุ์ ที่ใช้ในโปรแกรม
ปมน๑นขดแะไไีีธขน๙้าเผลข๒กลุ์ใสนลล๐ะ่ไ่พห)็กีแกาแติาไมันวตดข่จหสถบสไดคสใหกแไกไขจหสถบไสคสใหกแดันดข่นธัวงา้าะดงึีาน่ลนลง่งาอพเงๆาาะึีาลลง่งาองล้่เุ์้มสมอจกอรรผ้าเนะสมมมอจกอรรันผานะม็ปา์ีพกนเายนาไาลปปา์ีพนขขายนาื่หอาลธปดรขร่ือนรดจรรลจรตินารด้จ สมขทมารรลุ์จโอถลติทถ้้ารอเอถัวถบกัราัวมีกงาเีไานัันลวบกัปบาัปีมกางืผไอัปบนปยนายขขผอ๊ยดรัรปนกสรัทขขยรยรปใัลทรงปลพยย่ลอ้าราปาลไ่ไรีขษหาาไ่รสรุบัม๑่าิอกรตันส่ีรุวนวงบัยรม๑แ้ิกาตี่๑อววยณรอุง้ง๑าไอุมธงตาทีสไลไวุไ่๙งนผตทีตขล-ไุ่ไ๙งพนมนขดค๔-ใุ์ขะพดม ขค๔-พขีั์ดแวัปก่อ้ัหงพ่ันว่๐ัเกด้อ้ัางนใป๐ัไกอ่นไาน๐้ถรเัก่เตนไล๐ษมห้ถมเัีตรนรดดษมขหนันารรดจสกขา็วาธึงส่า้นัไะวธ-ถงึีลณัะ่ือวถ-ะ้้า้หีาถธลณๆดูร-ขม้า้ีหถธน์ุร-ีนุ์สใรดจใงผ๒กกั๑ใ์ุ่ห๒มเกเึกัง๑แุ์ีหหามเะีึส๑งหแเ้าหาระไำ๑ลล�้าิท์ลเลจษับจ๔จดจษับร๙ขาร็๔ปวตรร๙พีขารแติปไ้ต้๙ไ้ไี้ย้ีย๙ึงี้ยอ้าธะสณขคอืาอดขสณ้๐ขคอไืงัอารด๐น้๐งมงาร๐ใขงนย๐ิภงน๐ผภไ่ไ่ยลภผ่ะด่ไอห่ยลีลผธะงอะไไ่่าปะกไกมปวกฟวลาดาุ์ฟเคจักก่้-สางากไจก่-สนปา่พนปวปแนวาขเ่แีนมพลพา้เเ่ืษพิองาอต่มมงพาอม่มม๒พันัรน๒ข่กัรนดกขีปกลกไักตณพแตพแ่ืองะไงพธ่อื๓ขะพ่ือั๓กน้ัสร๔มนเ้้สาม๔ือ้ามษขตว่มุไ์ตอว่ะชจอันจัะนอ่อเีข๐ัรนง๐ัีธนเงีสแธกเด๐สแอีปดป๐่่ณไสอไ่เอา่หูเนาาธหปบาธสสขุ์ไุ์าน๐ธไดดนาร๐ธดลาทิลพพลปยปยุ์นคุ์รขไคยลข่ลเูะะูงมง์ุฟมไ์ุฟไงธ้่ืงอ้ื่อ้ขปอเ๑่อาือุบัุุนันจีีื่อกืป่อกบืฟบือมฟอภิ๔๑๑าางมแมอลแอ่เสงเ่อำง�ผกผ)ธธ่่าสงสคงรพ-รพืนรนออืพอ๔๔อเลไลมไมงง๕ีนสพิวิวไุ์คุ์คล่ะอถถจดาจดางงกันบบตตกรรใใะะม๐๐หีหีขขย้ีีข้าจืืออนเยยตตบบผผึึส้ด้ดงงธเาาดอ่่่อพ่่งออชนนีตนนาอขา์ุพคมพีม๓๓ข่ล่ลออะหปะหีือ-ี-มม่นปปวเเา้าพัาจนจงาังัางีปนิีตลปิลตลัลมลั)นม)น๑๑นนทีขลีดขงดแีวะแีะยธ๑ัานมไั้ีไไัียยี้กีไียกีธสี่ขธน๙ขน้๙า้เผาเลผลขุ๒กุ์ขเ๒)กเชลธีลปมาาง์ุษใง์ุสษลใสปนลช๔นลล๐ะล๐ะ่ไนไว่ม่ไพห่ี)์ุคพหปป็)กป็กรน็ีกแกกีาแแณ่ือกติาแณาิตาิดาไระไืมอันลม่พวักนลตวข-ตรดขฮ่ดดไกไงขข่ดไกไขะสะาถันดขะ่ันาแนันดข่ธาัวธอง๕ัว้งสน่งพเ้มงน่พรเๆแผๆิปลทธลป่สุ์้สล่์ุ้ิสทเรเสีลรเเ์ุสันะลขันีนธป็รลีกปเเ็ร์นธไีกเิตไูสปีีย้ขหีดขธ็งํ้หาก็ิะธภิภดะ็นไา็งขนาแรตุ์ขโาฮลทื์ุโจอล้ไยทาาจ้อรเแมจสสสวการ่กไ่าอวรากพปืพอพาืนอนดยะลภีแ๊ดาีขานวยล่พงร๊งดาาลใันใงพถ้ผใมดะงน์นพา่าไรร่ันหานไรรือหธงึลพงอแาขงลัอแ้เนองธักแ้จ๓เนกุ์ทอ้ไิตรลแ้มกไาำส�หล์แุมผสข�ำาไน)ธผ่ีใไขถววตนธ้ม้ีขยทงนชีข์แปรี้ย่ี์นแ่ปเหดุ์ผคไั่วอน่เไ์ุ่สคแ้ใ่ไร้เวงไกลรงรลซงสดลลนกปหนรีนงดนดห็ไวงพ่อน็ไว้อึ่งะีลิ่ไตโนจกลท้ะ้ําดูงมกท้เดนปันดูมม๓าสดักไใปตี่ยส่ดพใ่ีถ้ีขจียสรห่ธไพ่ี๐ีรผาีสห็นินท์เชจดึงแิ์ุบัก่ท์ดไเชจัรลนีแิว๐้ไไัรสอนีแกด้้กไธระนำ�า๑กดขหธะนดธดาข่าีไรรขดเิฟธภผท่ิ๙ช่ดมมดิจดภนผหงพ์์ุมิแ่าดดมงุ์อแี่ไ่ือละาีลา๐้มเถักงวกาลลดาทเปกงรผีงลแพกัทแึทปิง-ราตมีีลแร้พตถิ๒ตล้ษจลไครลักล้ังับัท้แ่อลไใไซักลขิต๔ปำ�ตเ่ณไอะซืหอขขษกขะปรเชือไษนึ่ข่งะเ๐รัวแนชอ็งไ้าขก่ึะ่งเีปส่ณไับข่เนก๒วแขปสร่ณค่ไไขป่เนปดแฟ่ไาลดปนครป้ดง)ไ้าะากลรขไ้งอย็ข้เเ๑นะัดมสรืไองะ้เ่ย็มปขเ๑้นมงือกงุง๑มีเลีเสปพ่มสจกไส)อ่ืลตพหพ่พ่รสื่กไอ่ืกั)ูกงป๙�ำอาีรนอือ่ืสัไอ่นกะันอลนัพอษีนมสัไานก่๐ทะกามปเีข้ืาจธอธกา่ธทกณนัมายพีข้แาจ่-พธีุ์ียตี่โ์ุไาองราสุ์ธ๒ุ่พรลีต่ีหะไราอดุาุ์ถวท๑าพัค์ุีเน๊ด๑าดะปา๔วทรแหาพัปน้าลรอื๔ไยี่ะป๔ใือธันรม้ลร๐ผลอรยัี่บใชธันม๐มะรผุ๐ุ์เ่ัมเืนัอบบธสีปชลุบัจุ์ีเช๔้ขส-กเใธีป-ฟขีงแ์ต์ุหคล๑ช๔้รก�ำน๑ใปม็นกื่อ์ุาคนลัวอรนูพม๙ะื็อกใื่อ๙าพร-าโฮรนเงาะบืองีนัสขสุง๐-ปโดฮร๐งันดคดอต๕มพสหี้ปาธแแิทเคเอ๕ธร์เ่มอักดรลุค์ลววแันนริดีทรขุ์ไรัธแดรปับนันัเ็์ดือ็กนกีรกธ้าเขูงปธดแ็งเิล์ภนีก์ุเู่ปขด็งแริลภืกอือาขรแรา่ารือือาพรนมกาว่ารงงพนมกวงง

66

ยเป็นทางเลือกใหม่สาคัญของกา-ร๑เผ๑า-ถ่าน ในการใชเ้ ปน็ เชอื้ เพลิงสาหรบั หุงต้มอาหาร ชว่ ยปร
ส่วนผสมของสารเคมีทางอุตสาหกรรมบางชน
พชาเ้ สปร็นูงพเช-ัฒมอ้ืกิเาใพนรชใ ลเชผา่ไ้เงิปาดรส็นถูาเป้เช่าห-พื้อนแ เรพไียับมกลบาิงห้งแรสบเบุงถำ�ผตหาบผ่ารถม้ ถับ่านลอนหงั ไาุงเผมต๒หท้แ้มล๐าบอ่ราบา๐ิตหถนชงัาลแรว่๒้ันิตย๐ลชรป่ว๐ยะดรเลปปับติป้รวรน็ับปยรปเผปรรละข็นงุุงบผบผ้โอลำ�ลายรผรเุงิตลดดชุงิตทินดท่นนีมี่มินแีปีปล์ ระแระเละปโย็นะโชยสเนป่วชใ์นนน็นผก์สามรเลเตผดาาลถหง่าลทนุมาไใมเหต้แข้ าตาด่ดลินแะคคแลรลน้ังะใไเมนต้ทปาีใ่รอชิมิฐ้ในาเณกปาม็นราเตผก้นาดถ้แวา่ ยนตเ่จตราวากมเผสถ
นใรมมาใเนสไถผในมขเ่หงก่าตา้อแเแข้นสาาถงตาตรรดสก่ดล่าิมเิน่ลาแัมผะนเรทคะคาแมเหแแกใขแใลชนคครถลลาภตอล้เันรกนละะ่้ัตลงโงมเ่าะเเูามนสาะผใไตตตาีทรเนคเามานาผาโเิตภถรกรออผ์ลาาท้ปแา่้ัเงฐิถิวาแางคนยใหาาี่ใถ่าตรเนออดมปเชนลีก่าคติปมว้ีลทินฐ็กุแนต้ใะยาระบาตนาจาเิสมรตงตเรน้เบสณกปาเอปยวะาาถ่าผณแน็เุมาตบหงัผม็ตนชมตงารถมสาจ่๒น้กาึู่งจถเกถาาตนาีกผ๐ปกา่หกกร่าท้นาันน๐ัดญาิสดการนดาป้วถกภรหงลมรยร้แวดโารา่ตาิตระถเเพมบใยดตนตง้วรสชาปเบ้ชาาา่ทิเราย่จซญัเนมาตรน่ยีธผนง่ึง้เชางสภหินวสตาาชสช่ิงกาาบาถมนเาแนพพนนม้า่าภเผสถวเิสดนนา้ืนปิดิผดด้าราภงูึงาทคแถลาเปถลเ็ปี่นไบสพาชปใ้อเถอชา่บม่น่าญัป็พนม้มไงเ้ตแ่าดมศนยตเ้็นสหปต้ังนล้ษคจาว้น้นแเางดึงตกาดัาญปเดวมลบผิ่งดิม(ใ้นหมกงีกรานทลหัน้าบถลูา้าทเะอชนนาร่บรา้อใ้ัง�ำไดดส่นนไสนในพสับีมมนตหมแ้ั่งิงทอ้อเิง่นบข้เ้ืนเหุปต้ส้ีธาแิบดยดรถารดทิภถมวือหมัิิมมแีตงัเเ่ีดปภลเาคศผทน๒ุม์)ลลพษเ่าาค๐นชจิยวถ้อไเสโ๐งึไัส่ตา่นนมมมเมูดงนลาลโท้ ้พุดือลติไใ่ี ิมนชกืชยรแเบเซจ้้ีชพึงึ่งลา้ ่น่ิมมนสะีกคารเปตมลาารารยอาเะสงรไผยโด่งถายาเ้ถแใสงชช่ากร(นน้เมิ่มโศ์รแทลูเษทงบบี่ไเกคบดนร่ิงโ้ถีอจยนกังปุานโ้ากถล๒เนพัมกย๐ไภีีกยาม๐ร์)าง้ รหรเจลผเางึริตผาคเือราลถาเถือแ่ศาถ่ากลนษุงนะใลดวดชเตะัส้วเ้้วตาดยย๒อาุพเเเติวต๐ผืชาาาาเอเ
ายอามเงรผ้โยเถากชาถใงชง่น่า(กน้เมศภแาูลษบบงาเแเอกทพบนล่ืนค่าียเ่ิงะถอนๆงใปปกรั้นัตงปุรมา้า็นะคถาด๒้ในโเา้ชวยตมัปถ๐ยไช็นภุง้ไม้นขน๐ลวม้อ)์์ทตั้ะเหถ่ีไจดล้ยด๒ุด่นึงริต้จา๐บิ ขเาือรแงอลกบทเงกพือแาเศนาตทกลไราษามเชะใจผร้ขวชนึงเานาตกัสิดถเ้าลต่านาดดแนา้ีแใอายหุพดลลเิวเญ้วะปผืชยากะ่็นาเเเอาพตทบตถรา่ือ่ืนาสะป่ารงจ่งเรนัดเลิเเสๆะจปวือแรส�ำ กิมิณท็หนบมใอธนหตบยาิภ่าพม่า้เนยาถ่สงปพเ้ืจนำ�พังสทคร็น่มิ ูิงงทัญ๒ารจวาขมงัง่ี๐ัตยอิใโชไทรงถ๐ด่ไกำ�งดแุ้ดใาเก้เหรลรพิบ่โ้เเรียกีผยติ งแิดางนเรถถรกทีย่า่าานนนนรขไอมง้ขเตนาาชดนใิดหนญี้แ่ลเะพก่ือาจรสัด่งจเสารหิมนอ่ายย่างจริงจัง
ยาสะไชภโดนย้แาิชดกพนน่โแ์ร้ีทแวง่ีลไเพกแเชดดาตัรฒะ่นรก้ลีจยเนกผตนาานา้อ่าา้ํารถงกสูปเราม่ก้มพนกแันสคทใบียนาว่งบตแันี่รเงเาผตไปสรเมมลล่ ผสา้ะผรลถภภาลคิม่ามูาิี่ตยถนาพภิอแ่อาถนาแลยัดคนวะุงแจแ่ดาปละดทลรงปม่งะ้อ้ะวกจี มโถาลยยรข๒ร่าชเในอิงงชตน๐งกช้ไจ์ทพัมานปั่ีงไื้นมบดิปดัทนไใ้จมาทรี่ตดานส้ท์้วะกา�ำแยกหปสลใารจะหเิทรบััชจสึงเ่เ้นเผบปธกจกาู่จน็ิภภลถุิบาวดา่ากตัาาคนกถัถนพยใ่หาดุ ตานบเิลส้ใรปชใาูนเงก้พไป็นกมห็นาั้ยฒมทลตราเาิ้นใงผานยชพางชทถาา่ไเนาั้่งรลดรนนิดาูื้ีปอ้เพกแียใบหงบถมผ่า่สนลาคเผทัญล่าิตขนแอ้ันลงกะดาป้วรยรเะขผ้โาอยถเดช่า่นนน์
ปัญหา มาแลกะบขรเิึ้นวณพเืน้ ชท่ช่ีน่มุ นา้ํโจระใคชไ้ ม้โรกงากางแเปมน็ ลตท้นงีไ่ ดศ้จัตากรกูพาืรชเผาถ่านหลากหลายชนิด เช่น น้าส้มควันไม้
แนตมดอรเตรรระจกเ่หูพี เายทาามบ็นบืชดกร-ื่อใกโหรา้ พรงแกใจ หทำร�ลเื ช้พะรนะาบภืชวแียชพวนมัณนนั้ันนมล-ก ธางวฑบาุ์ทกศราากั์ตธเ้างงพแารกัญกรนตาูพาทะ่เ้อรืชมคญเำ�เหชน่ืกชอล็ดน้ันษโาเริชดวตอหโงาดรต้ือเงงเราย่ากกเียเยงริหดร้อน่ิมปนทาๆ็บดจัญเงช้าาาแทห้ือนกงี่บเา(เกคขหกมมาบล้า็ดารามอูลกเแแพงราขบบขยทาึ้นเบชขถเกะาำวก�ปนแเงเลอ่าุม่านหชขษ็นาอน็ด่น(วรงนลมยนใตพวเอนูุใลอปา้โลผนรัตร้ืนโบัจดอยคราโถเถนยงรทะแกถเรองจัุดมรใี่ทจดาเิุ่ือาปดชาราิบภน้วื่ถงนแอกกป้ไัใมยมนสม์สใ)ดนถเไแทแสตัลญภภเนดพ้วขโ้ภพลา่งา่ีเว์ก่)าาย้งกมช่ืวศ้วองาแพาห่าานกานพแาัตงละงน่ยแาพๆตรขลรซราบกเดกวรถอวูพ้หอเด่ลแปดวแมภวัมผแนยาน็ืชดังาลัาญรวดะบไงานงากามง้วองวท้กดหบทกถั้ันภนคใ้ กมอยัน้อเน่ีทอ้าลลาัทา่เใดปูมนชขโำเ�เนซงดตตรพนี่ชสทพเจเกแจก้อแลอืเโึ่งปเ็นิกตภึ้งชนช่ีร์ยื่อึะ่บงา้ใลนงาก่ีใบทแมเล้น้ือิแดงรอื้นยชตวเแผไรเาะบิป่ียดารตอืเเนททกเพกหกโลหเร้ชไเหลคน้น่ลนงแลัพญตุรันิ้กบไืชดีชมนย่็ดี่วเ็ดะขหแกอเาขจคช่ากปน่ึพงปาบตหยไ่ป้ปยนนยสราจนแดวงาเะะจานรัญัญาลก่าลึาวงชพะิดผ้ปนระบึังเบพเงบัมทงๆิงเหธตหงื้เโรอท่ีกเยหืชลไพห้ืนนขรู่จกำข�ะพี่ารปาแีกี่็ยรชดบ่อานงวด็ร้ํชางอมาทแ-าในักควหาาดาดาใะนยั้นใหนงาลใแ่ีกกหบเๆ้นกตนไราเชณหังรดปะิวขดนหข้ไตาจาว้ํัป้ับ่นถากราลาโัดจ้ใ้จั้วพกาตดร็ะิดธแ๑รางวดงลกจชร้นาา่ ยทลเมื่มีขแ่าแืกชลงา๒กมะกุบ่เาานพเเ้ชอกงๆง้ากาเองยิดลชะภ-ชันรวแสรแล๑้ชไงิดรทะน่ไปนนปเืๆะอัไขืณาบอกเภแเพห๖คมั้นปสเัญดกาสแ้ปิกบชอด้บอนวา่บโ่งาาวิจดตฑล้งลหลกื้ใอรางไงผแนะร็นไาพกิโ่านบเน้อนมาคะา์กเขธลรงดทมงเเมิเหยดนเปยคหตชเแวลลกััญวกนสป่าศ้าวังก็เด้ส้นื้เอรอใ่ชเ็ีดดยอณว้กน้อชดกๆยจัิแดัตญะนจลงื้เหอาลื้อดงนตาังรทบกหกกคเอพจร่าาโะรรหนาชท้ะเลนับ็นบนักดายรยวาราวชูุหบพ่น้ืั้นบนูรรงั้อทบั้งาื้อาวเวัับืนทมนชุมขนเโรเรหานรเพวื่ีอ้ี ทงสค็กดจดื่อกนียาแาึงนเแ้ อเหงรชบทพ้ากกเน้ือาบาพด้ไาายรเชแข่ืมาชะราจ
จยพาืะชชรนู ิดต่าง ๆ จนเกิดความเสียหายจานวนมาก แต่เม่ือโรงเรียแนลบ้วแ้าขนวคนลไวอ้ในงยโรางงเร(ือมนูลเบพานะอเหุป็ดถใหัม้ไภด์)้ระยะห่าง
พาาหอนางะื่อาวเเเกหๆิธหลกีัแนี่็ย็ดดดทกวใี่เ้กนไขขับโ้าแรกมลงาาเะรรทปเือพา้อนาลงะากดเยหัน้วใ็ดกยนรกเโชะาร่นบรงวเวโรานรืองคกกนาเ้อเรชพเน้ือพารเาชะาะ้ืเอแหเเหล็หด็ะด็ดแทบโมาดนลงยงโพเรศร้ืงนัต่ิมเรรรจูพีายาบนืชก แ ร ง อั ด แ ล ะ ช่ ว ย รั บ น้ า ห นั ก ข อ ง ก้ อ น เชื้ อ เ
ซึง่ ในหน่ึงแผงของชั้นวางแบบแขวนลอยสามา
ได้ประมาณ ๑๒ - ๑๖ ก้อน

ปัญหาดังกล่าวได้ง่าย ดังน้ัน เพ่ือแก้ไขปัญหาและลดการ 67

จากน้ันผู้อำ�นวยการโรงเรียนบ้านคลองยาง (มูลบนอุปถัมภ์) และคณะ ได้ตอบประเด็นคำ�ถาม
ของคณะกรรมาธกิ ารและคณะท�ำ งาน สรุปได้ ดงั นี้

สภาพการดำ�เนินงาน

๑. จำ�นวนนกั เรียนทัง้ หมด หรือจำ�นวนนกั เรยี นทไี่ ด้รับประทานอาหารกลางวัน
- มีนกั เรยี นทัง้ หมด จ�ำ นวน ๑๑๒ คน
- มนี กั เรยี นท่ไี ด้รับประทานอาหารกลางวัน จำ�นวน ๙๒ คน

๒. งบประมาณอาหารกลางวนั ท่ไี ด้รับ (กห่ี วั ) กบี่ าท/วนั /คน
โรงเรยี นบา้ นคลองยาง (มลู บนอปุ ถมั ภ)์ ไดร้ บั งบประมาณสนบั สนนุ จากองคก์ ารบรหิ ารสว่ นต�ำ บลจระเขห้ นิ
ทงั้ หมดจ�ำ นวน ๙๒ หวั เฉลี่ย ๒๐ บาท/วัน/คน รวมเป็นเงนิ ทัง้ หมด ๑,๘๔๐ บาท

๓. ก่อนที่ท่านจะจัดโครงการอาหารกลางวัน ท่านได้ศึกษาข้อมูลจากเร่ืองใดบ้าง (การศึกษาข้อมูล
อย่างเป็นระบบ)
โรงเรียนบา้ นคลองยาง (มูลบนอปุ ถัมภ)์ ได้ศึกษาและสง่ บคุ ลากรเขา้ รบั การอบรม ดังนี้
๑) ศึกษาระเบยี บการจดั ซ้ือจัดจา้ งท่ีเกีย่ วข้องกบั โครงการอาหารกลางวนั
๒) อบรมโปรแกรม Thai School Lunch ซ่ึงเป็นระบบที่ช่วยให้โรงเรียนสามารถจัดอาหารกลางวัน
ท่ีมีคุณภาพ ทั้งยังสามารถประมาณการค่าใช้จ่ายและวัตถุดิบล่วงหน้า และได้คำ�นวณสารอาหารที่เพียงพอต่อร่างกาย
ของนกั เรียน
๓) โรงเรียนได้รับการคัดเลือกให้เข้าร่วมโครงการอาหารกลางวันหลวงพ่อคูณ ปริสุทฺโธ ซึ่งเก่ียวกับ
การปลูกพชื และเล้ยี งสัตว์

๔. กระบวนการดำ�เนินโครงการอาหารกลางวัน (ทำ�อยา่ งไร)
๑) ก�ำ หนดนโยบายทชี่ ดั เจนในการด�ำ เนนิ งานและประกาศเปน็ นโยบายคณุ ภาพใหผ้ เู้ กย่ี วขอ้ งไดร้ บั ทราบ
๒) มีคำ�สั่งแต่งต้ังคณะกรรมการดำ�เนินงานโครงการอาหารกลางวันระดับโรงเรียน โดยคณะกรรมการ
ประกอบด้วยบุคคลที่มีส่วนเก่ียวข้อง ซึ่งเป็นผู้ที่มีความรู้ความสามารถในการดำ�เนินงานของโครงการอาหารกลางวัน
ในโรงเรยี น เพอ่ื รว่ มกันดูแลการดำ�เนนิ งานของโครงการ
๓) มีคำ�ส่ังแต่งต้ังและมอบหมายให้มีครูผู้รับผิดชอบโครงการอาหารกลางวันที่เหมาะสม ทั้งจำ�นวน
และความรู้ความสามารถ และก�ำ หนดหนา้ ทขี่ อบเขตใหช้ ดั เจน
๔) จัดทำ�บันทึกข้อตกลงความร่วมมือในการดำ�เนินงานโครงการอาหารกลางวันระหว่างโรงเรียนกับ
ผรู้ บั ผิดชอบโครงการ
๕) จัดทำ�โครงการอาหารกลางวัน โดยคำ�นึงถึงหลักการดำ�เนินงานโครงการอาหารกลางวัน โดยมุ่งเน้น
คุณภาพของอาหารท่ีถูกหลักโภชนาการ
๖) นกั เรยี นมสี ว่ นรว่ มในกจิ กรรมโครงการอาหารกลางวนั ของโรงเรยี น เชน่ การเตรยี มวตั ถดุ บิ และมสี ว่ นรว่ ม
ในการกำ�หนดรายการอาหารในแตล่ ะวัน
๗) มีการวางแผนการจัดทำ�รายการอาหารตามหลักโภชนาการ โดยใช้โปรแกรม Thai School Lunch
จดั ทำ�เป็นรายสัปดาห์หรือรายเดอื น
๘) มกี ารจดั ท�ำ บญั ชี และหลกั ฐานการเงนิ ทค่ี รบถว้ นตามระเบยี บของทางราชการก�ำ หนด และเปน็ ปจั จบุ นั

68

๙) มกี ารสง่ เสรมิ การเกษตรและน�ำ ผลผลติ มาสนบั สนนุ โครงการอาหารกลางวนั ไดแ้ ก่ ผลผลติ จากโครงการ
ธารนาํ้ ใจอสี านเขียวสู่อาหารกลางวนั ในโรงเรียน
๑๐) มีรูปแบบการประกอบอาหารกลางวันท่ีหลากหลาย เช่น ให้ครูและนักเรียนร่วมกันประกอบอาหาร
และสามารถเลือกวิธีดำ�เนนิ การไดเ้ องตามความเหมาะสมกบั บรบิ ทของโรงเรยี น
๕. มกี ารจา้ งบคุ คลภายนอกมาชว่ ยประกอบอาหารกลางวนั หรอื ไม่ หรอื ประกอบอาหารเองโดยครู นกั เรยี น
หรือมีแมค่ รวั ของโรงเรียนด�ำ เนินการ
มกี ารจา้ งแม่ครัวมาช่วยประกอบอาหาร โดยโรงเรียนเปน็ ผู้ก�ำ หนดและจดั หาวัตถุดบิ
๖. ชุมชนมสี ว่ นในการท�ำ โครงการอาหารกลางวนั อย่างไร (แรงงาน วสั ดอุ าหารในชมุ ชน และเงิน)
- ชมุ ชนสนบั สนุนผลผลติ ทางการเกษตร เช่น ข้าวเปลือกและพืชผัก เพือ่ ประกอบอาหาร
- ชุมชนจดั พื้นทท่ี ำ�โครงการปันนำ�้ ใจอีสานเขยี วสูอ่ าหารกลางวนั ปลกู ข้าวใหก้ บั โรงเรยี น
๗. ก่อนที่โรงเรียนจะทำ�โครงการอาหารกลางวัน โรงเรียนของท่านได้เตรียมความพร้อมในเรื่องใดมาก่อน
(ระเบิดจากขา้ งใน)
- มีการจัดเตรียมสถานที่ กำ�หนดรายการอาหารและวัตถุดิบ รวมไปถึงแต่งต้ังผู้รับผิดชอบโครงการ
อาหารกลางวนั อย่างเปน็ ระบบ
๘. โครงการอาหารกลางวันที่ทางโรงเรียนดำ�เนินการอย่นู นั้ มีปญั หาเดน่ ชดั ในเร่อื งใดบ้าง (การแก้ปัญหา
ทจ่ี ดุ เลก็ )
- ไม่มี
๙. วิธีดำ�เนินการจัดโครงการอาหารกลางวัน ได้ดำ�เนินการตามขั้นตอนที่คิดว่าเหมาะสมแล้วอย่างไรบ้าง
(ปฏิบัตติ ามล�ำ ดับขน้ั )
กำ�หนดนโยบายการดำ�เนินโครงการอาหารกลางวันของโรงเรียนท่ีชัดเจน แล้วมอบหมายให้ผู้รับผิดชอบ
จดั สรรอาหารกับนกั เรียนท่ีเพียงพอและเหมาะสมตามบรบิ ทของโรงเรยี น
๑๐. ภูมิสังคมของโรงเรียนทางลักษณะภูมิประเทศ อุปนิสัยของคนในพ้ืนท่ีเป็นอย่างไร มีความแตกต่าง
ในเรื่องใดบา้ ง (ภูมสิ งั คม)
ชุมชนในเขตบริการของโรงเรียนบ้านคลองยาง (มูลบนอุปถัมภ์) ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพภาคเกษตรกรรม
เป็นหลัก เช่น พืชไร่ ดังน้ัน ความสัมพันธ์ของชุมชนและโรงเรียนจึงมีลักษณะช่วยเหลือเก้ือกูลกัน โดยชุมชนมักจะมี
ส่วนรว่ มในกิจกรรมของโรงเรียนอยู่เสมอ
๑๑. ปัญหาสำ�คญั ในการจัดอาหารกลางวนั ในโรงเรยี นคืออะไร
ในการจดั รายการอาหารในแตล่ ะวนั อาจไมไ่ ดว้ ตั ถดุ บิ บางชนดิ ในการประกอบอาหาร หรอื ราคาของวตั ถดุ บิ
ทผี่ นั ผวนไปตามสภาพเศรษฐกิจ
การจัดทำ�รายการอาหารกลางวันบางครั้งจะปรบั เปล่ยี นไปตามวัตถดุ บิ ในทอ้ งถิ่นทีม่ ีตามฤดูกาล

ความเหน็ (สัมภาษณเ์ ชิงลึกในกรณีท่ีโรงเรยี นทำ�เกษตรเพ่อื อาหารกลางวัน)

๑๒. การทำ�อาหารกลางวันของโรงเรียน นักเรียนมีส่วนในการให้ความร่วมมือช่วยโครงการอย่างไร เช่น
ทำ�การเกษตร สรา้ งผลผลติ ปลกู พืช เล้ยี งสัตว์ หรอื ประกอบอาหารในชั่วโมงเรียนหรือไม่ อยา่ งไร
นักเรียนมีส่วนในการช่วยดูแลผลผลิตในสวนพอเพียงของโรงเรียน ซ่ึงผลผลิตเหล่านี้จะนำ�ไปประกอบ
อาหารกลางวนั เชน่ การใหอ้ าหาร (ไก่ ปลา หมปู า่ ) เกบ็ ไขไ่ ก่ รดน�้ำ เกบ็ เหด็ นางฟา้ และการเกบ็ ดอกสลดิ ซง่ึ ถอื เปน็ การ
บรู ณาการช่ัวโมงเรียน “วชิ าการงานอาชีพ”

69

๑๓. นกั เรยี นไดร้ บั ประทานอาหารกลางวนั ทม่ี คี ณุ ภาพดเี พยี งใด และเปน็ ทพ่ี อใจของนกั เรยี นและผปู้ กครอง
มากนอ้ ยเพียงใด
นกั เรียนและผู้ปกครองมคี วามพึงพอใจมาก เน่ืองจากโรงเรียนจัดอาหารกลางวนั ที่เพยี งพอและอดุ มไปดว้ ย
สารอาหารที่เหมาะสมกับวัย นอกจากอาหารกลางวันร้อยละ ๑๐๐ โรงเรียนยังจัดทำ�ข้าวต้มในมื้อเช้าให้กับนักเรียน
ท่ไี มไ่ ด้รบั ประทานอาหารมาจากบา้ นอกี ดว้ ย
๑๔. โรงเรียนและชุมชนจำ�เป็นต้องร่วมมือกันในเร่ืองอาหารกลางวันอย่างไรบ้าง นักเรียนจึงจะได้รับ
อาหารกลางวันอย่างมีคณุ ภาพ
ชุมชนมีส่วนร่วมในการสนับสนุนข้าวเปลือกให้กับโรงเรียน ผ่านพื้นที่โครงการธารน้ําใจอีสานเขียว
สอู่ าหารกลางวนั นักเรียน ถือเปน็ โครงการปลูกขา้ วใหแ้ ก่นักเรียนในโรงเรียน โดยอาศัยพ้นื ทีข่ องชมุ ชน
๑๕. ถา้ ให้นกั เรยี นท�ำ เกษตรเพอื่ นำ�ผลผลิตมาประกอบอาหารจะเปน็ ไปไดห้ รอื ไม่ (ปลกู พชื + เล้ยี งสตั ว์)
นกั เรยี นมสี ว่ นรว่ มกบั การชว่ ยดแู ลในฐานะผผู้ ลติ ของโรงเรยี น ซง่ึ ผลผลติ เหลา่ นจ้ี ะน�ำ ไปขายใหก้ บั โครงการ
อปารหสิ ทุารโฺ กธตลอ่างไวปัน รายได้จากการขายผลผลิตจะนำ�ไปฝากเข้าบัญชีธนาคารออมสิน โครงการอาหารกลางวันหลวงพ่อคูณ
๑๖. ถา้ ให้ชมุ ชนร่วมทำ�เกษตรในครอบครัวและชุมชน หรอื ในโรงเรียนเพอื่ สนับสนุนอาหารกลางวันจะเปน็
ไปได้หรือไม่ เกิดปญั หาอะไร
เปน็ ไปได้ โดยผู้ปกครองสามารถน�ำ ผลผลิตทป่ี ลูกตามฤดูกาลน�ำ มาจำ�หนา่ ยให้แก่โรงเรยี น
๑๗. เงินและงบประมาณที่ทางราชการจัดให้ จะนำ�มาสร้างผลผลิตการเกษตรก่อนได้หรือไม่ หรือต้องหา
งบประมาณสว่ นอ่นื มาใช้ และมีปญั หาติดขดั อะไรบ้าง
เงินและงบประมาณที่ทางราชการจัดให้ไม่สามารถนำ�มาใช้ได้ ซึ่งเงินที่ใช้ในการสร้างผลผลิตการเกษตร
(ทมาหงาโรชงนเร))ยี นแลจะะโนค�ำ รไงปกสานรบัอสาหนานุ รแกลละาตงอ่วยันอหดลกวบังพโคอ่ รคงูณกาปรซรพีิสุทเี อฺโฟธ อม่ิ สขุ ปลกู อนาคต (บรษิ ทั เจรญิ โภคภณั ฑอ์ าหาร จ�ำ กดั
เพอื่ ผู้เรียนตอ่ ไป
๑๘. ถา้ จะฝกึ นกั เรยี นท�ำ อาหารกลางวนั รว่ มกบั งานเกษตรโดยไมต่ อ้ งใชพ้ ชื ผกั และเนอื้ จากตลาด หรอื พง่ึ พา
ชุมชน คดิ ว่าจะเป็นไปไดห้ รอื ไม่ มปี ัญหาอุปสรรคอยา่ งไร มีแนวทางแกไ้ ขอย่างไร
เป็นไปไม่ได้ เพราะข้อจำ�กัดในหลายเรื่อง เช่น พื้นที่มีอยู่อย่างจำ�กัด ไม่สามารถปลูกและเล้ียงสัตว์
แบบครบวงจรท้งั หมดได้
๑๙. โครงการอาหารกลางวันที่ทางโรงเรียนดำ�เนินการอยู่นั้นมีปัญหาเด่นชัดในเร่ืองใดบ้าง (การแก้ปัญหา
ท่ีจุดเล็ก)
ที่ผา่ นมาการโอนงบประมาณให้โรงเรียนล่าชา้ ไมท่ นั วนั เปิดเรียน
๒๐. วิธีดำ�เนินการจัดโครงการอาหารกลางวัน ได้ดำ�เนินการตามขั้นตอนท่ีคิดว่าเหมาะสมแล้วอย่างไรบ้าง
(ทำ�ตามล�ำ ดบั ขัน้ )
การด�ำ เนนิ โครงการอาหารกลางวนั ของโรงเรยี นสามารถด�ำ เนนิ การไดอ้ ยา่ งเหมาะสมตามบรบิ ทของโรงเรยี นแลว้
๒๑. ภูมิสังคมของโรงเรียนทางลักษณะภูมิประเทศ อุปนิสัยของคนในพื้นท่ีเป็นอย่างไร มีความแตกต่าง
ในเรอื่ งใดบ้าง (ภมู สิ งั คม)
ชมุ ชนในเขตบรกิ ารของโรงเรยี นบา้ นคลองยาง (มลู บนอปุ ถมั ภ)์ มคี วามสมั พนั ธแ์ บบครอบครวั คอยชว่ ยเหลอื
เกอื้ กลู กันอยู่เสมอ

70

ทรงพระรแาบชบทคารนอบใหค้ปรวั ระคชอยาช่วนยทเห้ังปลือรเะกเ้อืทกศลู ก“ันเขอ้ายใเู่ สจมเอข้าถึง พัฒนา” ไปบรรจุไว้ในหลักสูตรและกระบวนการ
ศาหอหบออยรรนลลบเเนษสลพง่ใ่งกผฐบู หี้ยเเียกาสรนรง้ทงแกบแรแพเทเสยีจิมียรศป้าแกบแแเพเสทาอสหนัหบ่่ีทอพอนแกบแแเเสียรศบรนผรราศลหอหบ่น่ีทออลยอลบีรยาเสเนแกบแษแพเหเสทอหร่ส่ีทอรอราียแกลบแแเพสเทรศสรพร๒นาลรง่งลบใรเ่นเนษงารศห่าอหนกผสฐ่ลม่ีทบู แพโพแผ แข อดลบู้เอรเเนีษยเลาหหพี้พอรสหบยู้เ่เี่ทรอ,งราเง่อใยีี่ลยตงพพรกบ๓หกผหเู้นงาฐองสบูรลง่รใรรลบน่รรเงรเนาษงยัหกผร้ีพฐสยนงูบเ้ทลรลบเนแรเียเนลษพงห้ีรพพย้อบะเลกสียลิจงาสไสางรเ่งมยีใีียยนล่ืงรลปอา้ยีพกกผ.าฐะสรบูงงท้น่งรใอสร่นัเงรมรหง งี้่พง่รยผขกีผงหเฐพีย้ทนบูนจิรเเบ,ียมียเงรนรศผหด้ีปพก้ายยีราจิเสงเะรลาเมีเนนยียมโรออทผสปสยา้า้ันกพะรสงาร๒๒ส้ทรใพรนนอสรอนับรงาราร้ชลอนรผสแยีพงจินร๒ร๒ท้วาวลมหี้บยมยีนียนปง้ังผอร้าา่ยระียิจาลมสเกีดู้เ๓๒มีโษชยอสอันเทยปรอง้าื่อาู้สเะพพน,สามนผ่ร๒ย๒บ้เนตรอองสาหพนันแาพา๓ผงนดรสรา่๒นล๒ถาากมัยบเทด..อูเ้าฐนนชยาผเ่าสรนแสมลู้พฒัรดเู้เ ,เใชหารรออรพไเาาายตทลู้สพส๓๒เืงร,อ๒๒ยีาง่นา..ยกตรลอานารรยัพ่าา๓๒กทู้งาาา่ชสกู้รมร๒หดเู้าานแชยัมคโโลเทพเ,นยีเนรา่ไู้ดเานแ,มางพลิดลนู้เใืจนชอตียมโรนคโาเไ้ัผ.จงรพ.เ๓า๒ภนงีะาพยู้ล่เืง,อาราียาง่.ร.ยักี้พวทตหห้ลปอรพ๓๒แงาเาน,รนแรรวเง้รพรหดพารงัยทพเไง,าเานงัเวรใเีกมโลนโคดแืผโนแอเยีรัดพาชงพ..งคนา่อืนแร้มโไนคโเปเผาน็ม่ายงเลพงเร้หืลอพรอหยีแหด..ัฒรบเรวรง้ลถอ,้ลอเหรรรเาแพลดารรรยีวง้ารวหใเีกนยัโฒเมโนคโเผใ,เสรครงพเราา่ือพวดใเทีกลโียรมง่จยงายี้งงนยห่ือพ้มโเนลคโีหป้ีลผอพรายรร้ียา่ลผูดแรมน่พยงชรัถงวห้พฒหรา้เะดายีน้ถลพอราใวแใรเนกีเน/รโาเใลดวเภง้นัรพงู้ั้อื่งจทภนงะงีะ่้สูยเยีใ่มเน่งาวยงรพใรเนีกรงยหชโพ้ทลปน้พหพัฒารรน่นดงรื่อชนปถยด้ลปรพมเาี่รรโา่นยงเการกยงสพหนชพยีหังดกอู้เถเใดัาเลชรยีะารแพรนาเแนาแ้ัทบงจาภนีะยลีย่งรยรีั้้จงลลปเาัฒภใพนคีเ้พาบรรั่ารฒรงพบรภงจชทานรำ�ยีานนาชยยัม้ียฒลพปชพาผรรา่พสรังาชส้ลลเราดัชะานาหั้นางจภแนีะีคยียสยงีย่ศรงาแนรลนพ้้ลัฒู้ัฒใบนสดัรง้ังจงีนรภนีใะนยาาีย่/งดภนนนโรพู้้พยััะฒฒเู้งัชเงพสหนานเถัดชบาะสลนแานานนรรนาแานพรลดีอลังยโทกชสเรัฒเัดชบะรกุ้านทานแลาอาแคแในสนสาานู้/ยม้ัาภฒนชัฒศแู้บรบรสงาาละคลย้ีวจรูียนผขารนนนั้างนนนีงยใัาฒยชียง่ถสผพาโลสก้าลลนตรสานหาวทีคิดใคีชงนายนาา/าธาแภนลงปาแูู้้้าภสะัดยร้ีศรดนยใาเคนนาาาู้้/สนทนาจภดนาิเูู้้รงนรดอะทนหาุณโศกสรแชำ�ถสนผพเกรนาลนสสอนรราาแรหเดแาคโทกงชลาอสศลรดา์พนาปคู้รลสัดงวาลาจแรอึแั้ลงรงมกวนรูีาะผขทศถาร้เูผงพงาคสีย่งยแสิตยีตจสแรงหมนรอคาาิงลสอดถาผยปพลปอาร้เะรสู้สทัดศปูลยใเรษอหี้ด,ยคน้อเนง็นู้้มสทาลใาลาเู้งนั้ลู้งทสัดทวกรสูีแชยรผขเนะรงชมรลยีง่ทสอาหาดู้เต(งรเนราา่ทสแึลากิอกดปาลางบะวรนลปลอสอมแมศรเย้ัาลงร์พี้ใทแดศลยวงูีเัองผขิตยีู้้สแานงง,์แียง่ะนทต้ัลงรปอจรอเวูีาิผขแดใษเ้รัตตาหาง,ปอ้นีย่งน็ตราศด,ายึ้ีกดปลยแาลเิยงวหหลูแู้้นโสหอาาปเแรหนกัท(ศด์พยยรนู้ห้ีชเดติยยีกิดิเ(ู้้ร“ลสงาะดทมดแมนทาราปอใแใะึรกหเป้ลลมแใงวษ,์รมอแ,ะอ้นลบ็นดูใ่รทรา์พหึาเ้ลก้าลหเติปง่ลียยลงวนงนอเ,าะวยรห(แ้านป์พหอลูศหงข่หลแิตกกยีใษูรลง,้อูน้ลนน็ะนทมมแมางีโ่ำปอคใแะ�หนยใษในถเิ์,,เะ้อบล้นรมง่น็ห่แ(รงส้ลบคาง่ล้เรกหหยาบดเลนล่งลเบทมเนรแมค,าหาเ(าแใแา้หูลศวหรชกีแ“เก์,ลใเะรุูทณมูน้ยแมังอรีรปเาีคใแป่งละโห้เง่นหรชใ,์ใลือ่งะุณย,าจ่งย้ีรครมแนแหลูศหลบบ่้เควีหแรกอหเเเรานณดชลู้นถิ่งล,ายีวนเแ็โหูลศนหเาุแณรปุกอใ้ขเร“่นปาล้งูนม่งบแน็ียลบตโิือรมชอีสคธระหหาดนีลใชรย่งล้จน่ร้นมลอ่งย่เแยีดงถิลบค้าเแชีาหบา“ดลมง่ลรปุ้เาเเขน่งรใถไีุอู้ค็นวา้ะีหยปียนรูชชรนสเ“ัดุีลรณ่งยมีวอยค่ขนเงคปาลกง่ดีบครมนนะกู้หบหชีนชือใรเเิร้ลาเ่งยน่งถว่คยารีวอยีกู้ณนเบุิถณกอมวีถมัคเขนเเเปาลจ่งรบรมนติปุว้าาผมา้รอื่โงถบิีเนรุย็นนณลียอขรูเชรีว่สปาลร่า่งอใีบยารัมิถนือรเัดาู้เติมติรร,มีชรุปบ้่ีานใยรลอ่ภงจเึงิถน็รียู้ถ่งราูชตเรารสชงียรณนีมยปุ้างิตมวี,คเ่นรงดัจตเดภ็นู้ีรยนกชีหรรูชู้รสใดแิภีเมยรนถขแเาสนวีดลัใยีตดู้าณนเใู้จกกชัมนใมีวคเดเจ)์จ้ติแรนรถรพาใบรีนูจ้ียยณินยิลนรลมวี์)คีคีว์นิีดเจารชบรู)ใายรี้นัม้นาังิต,เินิีติดนาหรีรภายยีบักวีีผรนังยู้ไใดัียหมัธัะนฒมักไขัารชิตนกวัรตดู้มงบกีกนิตยถน,เู้ดนไรภรดจ้แู้โรานู้นาไรรชใดไานู้จ้โารผิตน,เข)์นรัไาตดภู้กลรกกรู้ลป้ดามน้จงีรามแ้ํนิีดดงรหาขึรงใานถัจู้ตดู้รงักเกเนกนใัดห)์กดัมรกัี้จ้้จ้ีจ้ไแกยยใ้ามูจ้บถนิีดาราลา)์า่งรหลรางั้่างงมู้า่แนไรจงัดหดแ้้พ่า้โาผกัูลไ้หนิีดาผรสามคพงักรถาดัาลดัคหรัดักัาเู้ช”าไนนมไนรรเีงรหึดง้โมา้ีเสั้ยนถเเดดนห้ีรนกรัย้ีจ้รู้วนขุไัรรลลกหยรนดแ้โามดสรงีรหุึงณลาลารน่งัญกเรฒเงนแลสอุ้ณ้ี้จทัผลมางงีรยหงสึสงียคธลพเีลดันแารยาลไาปท่งาป้ี้จงรงเแนยเรยี้ลผี้ลียนดยนหาลา่งคหปพปรงัดไ์ุราแาอแธรัลกรน้าละนผนเลลยีนรเสร่งุณนี้คยพดัหัเขฒารแธนั่เครปทนาันรเลกี้รนงขรี้ง่รียยรนสบนลุสีหณดรยพะปลมัเฒรปรัลกในรน่ันาบ่ทัชสุงรณแียลเแัลรเหาฒี่นพรยอปรแพธลรปมทารนแหวน้อยีรงใ่งยีนรล”ีะูรยปรป้นืรหนปั่นรู้เญแกแกธอหนานน้าียรมลรยรง่งรแนื้หหพหน้ายลมรแธยีใรนัน่านานส้ะียูัชรง่ป้ืนผนรบทู้รเงแงกร่เนพจาาลาั่พรมลหมล,ใหไนะาา่ลาัชรรา้”รทะพนูศเปลแนียืน้มกอนู้ใส้ญนรกกาัจกผอั่ปหชุไรมลรท่ร,งเ่ีสรแลง่แล”ะานา้าูเ่งอปน้ืรียู้,หญะกก้สว่ีบรผัวสรมล”รทะดูศปนื้นเ่รเเา้าไาู้าญเอสกกงหยี่,งบัไะัจหส้แกม่วลาผรล้ใรย,ทรน้าษลัตส่ีรแ่่อียาาาหู้อว้สัจเก,ไปิะงผยรคราร,ทน่ีสแ่นนาาเราออีรยีดยอหย้ี,รไหะลวรัเจกกาป่ใูาร้ีหฐนร,รนยดสี่ศหแลแ่วรอเษเอธสยัจีหกลยปบหลรหแ่วร,นงโีสนรแนู้นรยนดเาลศอรริ่งยเญกคสู้หลกบัิยงหโแน่วคครนรรดศปรยหเนลหฐลวอสลจอ้หรหรบเรู้หใู่ลวหแ่แน้ีริยู่ใยคสคิรี้ยจลยอปปนธรษอรู่้งธลรรหรหลิลวยลมค้นู้ารกัโูใ่นกโน้ีรู้นุไงยหสนาอาง่หง่ษญญหลธวรพงัลลลู่ใเปมู้งงี้เียรงคยรยคโนรรลแวนษาาธสฐง่ํ้าสญกจอ้ลหิ้อจเงลเนรโนงรญสคนรงคนกาชสัอป่งญฐรร่ปนอจ้องลรเครง่าร่้่ใอคนงาื่อา้ฝรกาูสตดแ็ุ้าฐไองปพับกจีอ้ยรร่เงรแงนาญงันสม้าปมกงเยี้ยอปาเุไงังอืลรแาวงรร่กปมดงรงเีย,รกกนหิ้าังจกลแปมงรเียราพุยไงคกกนหลแวอลแทกังนริอปมจหชงไคกู้เียแก่า้่ายาใราฝาลคแวกุาแขลก,นพรกบัียิจน่แารีฝา่้่าใยานครมฝกาเฝลรขะติวีรับีพลบันยีงงรายดย,แล่าแ้่ากใาาง่ขฝาพนมมแบัรใหพับีนยหสงรอดรงลแดฟิต,ากก,ยนู้อมกรกอหะสไ้กูเักรนร่างรนัดหุอั,แกขบก,ลนหกรหลกอหเไกู้อรียอรนหเ์เลู้กลางุ้ลกะแขรก,าอคุยหปางรไกู้แขก,ลแยีลพรเแุสกบลัแขก,ัะใเหรบนเแาลยงลละรรรู้เพ่รกงลแสมแะกับาัยรใา้รหศคลหนน่าายลัรกแ้ยีบพัหู้ใแรกหูตกบรสัเใักหใหีศะยน่าง่เลเหักูู้้รกงหรกเสรสคปาักงักรีคลเลรีหือ่ยันนช่าา่ลเลัสกงกระหบเหรคลัปาลบงเรางีลเยษลนเล่งมสกกู้เลา้รง่ื่รคปอากงรลน้ทงวรคปารลีลญ้ียย่สงกชูมตแสกรล้ารว่กงี้ลง่ยเงงตก่เรศาฐย้ี่ลงงเมงยีูตกรวคีา้รลรือ่บนาัชงนงเ่มตรเงค้ารรนะเย้ีลอเตนงชลเูตักรรลับีรงงรรื่ะักง่้ียเนรเงรลาับายีรรงัตนเรมนรกัคีบน่งือ่วัสเตชาแีญนยรเงกกรชงนแะรเ,วะยคีีีรญลัยจบี้ิอื่ไยรีชัขแสชยศนนลงรี้แียะยวมศเรบกกามลรนส์วตยีาพศวีญายกนนบนาชแแลักวพตงู้เี้รยนนยตกี้รลงศันอาาวงัีตลนียญยวมกู้หัยงรมชาบาาารหแตขุัตนมาร้ีบรย,นัต่ละัจหพู้ารแงงไอรขสีย,รวงะรงาาเบไัรตนะขสมมตกาเรู้รสหลสาะบแนรปมักกัเะ็แก,งรกสดะรธู้เบู้กกเเไรงขกส์ตาลพแัอกนพัู้ตนเรกมพม้กูหตมีกยอรรศสารหตแขุกับอลรืล้กูบกรหแ,่กหพรรหขุู้าเนไรรบตขอ่ร่งปหพงรือ่ารนยูก้ธหามยนรรีลงัรรหกสปุขรากสรบบะร็า่ดหรพธลรกวแรเเ์ลพะัู้็รชเงนะดาธใะาร์ุลเใอไงกมษ์มาลพเัรศลน์พรกัปป่ื้กูอหรรชบระ็มนดธรหศขุมพนักเนนบ์ลพับรขอาง่นร่หพปบงรานธกูมชศี่งยปรรกัสชังปฐ้พลรบรกธราวบรทรลราสกปนปฟายสเร่ป่งะบา็วรดธ์ุลวธไมษาเพเัรรสญปกะูลชนารักะ่ือะัฒนรุ์ลไมษนรชวสาาอ่่ี่มนรั่าเทื่อศรื่ของะรกัานต้นา์ุลรไมษูกชนชีขงรรยญัชื่รฐนพอริงจืชนรอรกู่กดปรชงาีานยนกัชฟฐขธรงร่กบก,รรสปิ,�กูกำไชฟกาาีาพยัชฐญ่กนบืู้นกชนิเาชพารางกาา้ํฟาญกาาน/่บ์ุลไมตษ้ชชาาาาพาารนญก่ือนรต้ิจืชารชรารนาาาขงิจืชต้รรรา,รราาิา,ูกนชียัชิจฐชื,ู้รริ,รกาาฟู้,ิ่,บาพู้ญกนาต้านิจืชรรา,ิ,ู้

ภาพ : โดย ๑) ฝภา่ายพเปลรขะากนอกุ บารกคาณรเระยีกนร-รก-ม-า-ภ--รา--าธสภ-----ิก-อพ--า---ภา-ภน-พ--ร--ภ--า:าภ-ก--(-พาพP:---โ-าา--พ--ดoโรพ----ด::wศ---ย-:-ย-โโ-ึก-:e--ดด-โ-ษ--๑-โrด๑ยย---P-ดา---ย-))oย----๑๑ว--ฝ-iฝ-๑n๒ุฒ---๒))๑-า่---tา่)-)ฝ-ฝ-ิส-ย))-๒ย๒---ฝภภาข่าเ่-ฝ-๒--ภลเ)๒)า่----ยยอาาลา่-)---ขยภาภงเพ)เ--ย--ลขลภโาเ--พาขาภ-ปเรล--ขนขาาลพพง-อ-าขปราพ-านเขกุขขพปงรปะ-านนขราปาโยีออุกนขกรปรรนกุะรอกุนรงะงอะอางกุรคางกโะากุบโเกงกรบะารโรรรณรกา้าอโรอรงคกองคกยีครรนองเะคเบบอบงรนณาณครณเคบกรณเรบกยีกกยีบรณละกียระเะนากยีนาะอราา้รกนาะกรกรบนากนงยีบรมรรกเบรยเรรรบนคเา้เาา้รราเรรา้รรนยีธมลนกรยีา้มรงนยีมยีมนคิกนยีอาามนคาน(คานรธาลนมงกคาธาลกธลกยรสกิอลูธธลากกิกอาิกอากาอบรางกิอาิกรางารงางายรสนรายรสงรยารสรกา(อยรสกอาอกมารสอศง(ากางนอปุาPงนากลูนอกึรงา(รนถoร(ม(บศา(ษมรนศม((มัศP(wมPลูศรนึกP(ลูาภกึลูPoึกบoลูศeกึษoอ(บ์)บษoษวwPบrwนษwุปากึนนPฒุาwาoนeอาถeษอeoอวreวสิwอวปุมัrrPiฒุุปวปุาnPฒrุPฒภุปุถภPฒoุeถถtooิสาถมัวิสo)ิส์)iมัrัมniสิiภมัnnภPฒุภiภภภntภาภtto))์าาt)))์์)าิส))์inภtา)
๒)

ของโรงเรยี นบา้ นคลองยาง (มลู บนอปุ ถมั ภ์)

71

องคณะเทขกาอยี่ งขงขขวขคอาอออกงณงงนงคคบัคคณะณจณณเทะกะัด“ะเทเทาะกย่ีกเทกหเาเทกงาย่ีย่ีกวมงางายว่ีาาวลย่ีกางากนวอื่งกรนวนาบัักบัากบัจวขกนจปจนบัสอัด“ดับ“ดั“จนั จงฏกตหกหกดัหูต“คพดั“าาลลกิรหาณเาลใรกรหรักกัมฤารลปูปนปมะักาแลสสรทปักหฏ่อืฏรต-ตสูตตูณกัปกคำศลก-�สปิรฏเริาใเาตใงใรสัรตูนสวมฏ-มตปูนปูามนาณมตูาแฏแะิรตเ-าคาใูตือ่รนื่อบสริสเาันกคศกใคมศจรลร-ลสปูิรนณมเมากใวจวปูแรนรมรา-ณาามแณาะะะดปูอื่นศมงัดัพื่อันปุกแันปุกค-สศรตะรสสกลคศรกกล่อืสปกหะกะ-วกหคศศีทศวพพผลผรตาตณกึารารณาะะะ-รกรวรกฤลรกึากึณันานัุปลละะะรฤรรรฤรสสว-ฏี่รกกักรรันปุษบร์พษษะสบบพ์ะ์พก-ศะกห๓หศพหมผพต-รรสรตรณะณัดรณศ-พกผริตกาาาาววรบกึรารม-มสััสลตูาะกึวรฤก-ะร๐มรฤสัึกแรแรรธรนะลนะ-ะรฤษบาบาบร-์พกปูจจหรษแบเเพ์-ิกรลลวรรนะ-ษหณบพ์าธกกธ-กแ-ดรดบหาดด-ณ-าราังงัวณจราาาม-สัล-ะะ--าิกิกมว-าาลรรกชาามินนิวัสหนหีีททรรแมรสักธชช-นะ---ะ-กกบาดรราาแแังรจนะ--กกนะทเท-กาว-ว-ี่ี่บลาราาบาบะาาเเกธรริก-าจจด--า๓๓ดเสการ-ลงัลรรรร-หัดดัสาสีาทา-ธกกธรร--ะกกชดรกิดดารก-ะังนิงัยี-ยีหุร-๐ราีท๐-รงารง-าชจะจรกู่รกู่ะิกกบาากิาศ--าารนิา-าหีทว--หนไนี่ไีทชาทาาีชวก-ัดปุดัาี่าารเ-ารวกรราึกาเ-ปศปรรา-มม๓-ท๓คชรชว-รี่รรรรราศนศหัดว-หสัดาา่ีเสษรรา-ผกร-า-เ๓กศรศกตู้กตู้ปร-บปบ๓ยีดั-สา๐กึกกรงึ-มลกึกจารลยี่กูดั-สเ๐าร-ก-ึกกลึรจารยีรู่ก-า๐ฏงุรฏานไษุรจรารษกู่า-ยี-กั-กั๐ัดาา-ราจษามู่กษมวปรนีนไ-ากษี-มาาิบ--บิชัดดัาารสาารสรร๒ศคนหค-ุฒปเายี-ศ-ศาัดมาาร-รชศมารก-ตู้ตัปัตศตูชบหูต--รมมกมึรดชาศวลดาว-หียรา-ศรก๕-ตสิู้หร-กปึบิทราิทรนกร-ึฏุรลสษก-ุฒสงู-ตนู้ฒูงก-ตกัู้ปบปภบกึแ-๒ราแา๒เกษมึแ-ีย่ฏลี่ยลรุาี-ษ-าต๖ดติบกัราาส-ราาิสคษมรลริส-า๕ลลฏ่งั๕นุีศ-ัง่ษนาฏูต้บิรุรักษราส-ินัตักคาตูภมย๓ะภมย-ะศเาี๖าดพ์วม๖าา์พิบม้ตูัตาีสูตะกิทคืนกมบิารทนืมาดศวาาสสฒุ๓งู๓ื่อรครทิ๒ัตรกแรศตูร”ศี่ยม”สาาฒุงูาะตวสวะาตัะ๒ตูะแสิลยี่ามทิ๕ง่ัรงรนาันตรวารสบาุฒมบสิสลภา๕ยะ่กู๒ั่งานไิทแพร๖พ์่ยีรวปตสตวุฒชรภชยกะืนาฤิส๖์พล๒ศ๕แ๓นง่ัรรนายี่ศารกรืนหาต”จ์พภ๓ยะะกรสณกส๖สิ์พะลสัรรึก๕าัง่”รราะกกู่รนืาาดักู่บบะษ๓ะภารรยสะรปราราร๖ดบพ์”วเชะาเารหารรกีทะนืราจวตนฏปชชดราป๓ีย่ีรียบานรลกสังฏา๓า”นงูฏนสบิระว๐ากสบิกชะู่าหรบิกู่รกั รรนพ์ู้านากัตู่ตัู้าาบตมวเรรราสทิากเสริทกรปกเทิปัดวร่ียยีชรารีย่กู่ฏตูยี่ปฏางั่ะนียนงั่รรย่ีิบาาคยวยฏบิรนเรรัตรามืนกรสนืก่ังู้ิบัตทิรปชาแยีบัาียู่้๒กู่ยิทตั ฏบชลนัง่๕ริทีย่ายืน๖ิบรรุา่งัะเย่ีืน๓รู้รยตัี่งั ปืนยียทิ นืฏีย่นั่งบิรยู้ตัืนทิ ี่ยง่ั ย
------------------------------------------
คณะกรรมาธิการการศึกษา วุฒิสภา นาโดย นายตวง อันทะไชย ประธานคณะกรรมาธิการ

สิน ทองภักดี กรรมาธิการ และนายชาญวิทย์ ผลชีวิน กรรมาธิการ พร้อมด้วย

พ๕ลตสกรษ๖ะะตตาก๓ริรสมากรพ์ ชหตทมพศณสะิตาารกี่ัลปกบลิมสนคะตรักรจดหตทมพหตมทศพเวาหมตทพกู่รณอิึาสมากกก่ีา่ีังลค์ิาลปกแเเ ปกนลปี่าลลาปมมกมลรสมรกูลัษกตรหัมรรกรชศศเระยัี่กาศือ่เทกรารตศะเรอึาสกอาึปวคสรกาวอาวึคาสมคกกัาะครส๒าสกกกูษตมสันกกูอแษตฏณสมาสกูดัตษต์พบัมรจรตร๕าพสธตดิลรร๒าสตะบิครู่กงากรแรรเิ๒ส“กรฤพ์รา๒ิ๖สกแท๕ะนคณรสะก์ิแตพ์ิลกตปาาาห์พ๕ภัตรสมค�ำิล๕ตกส๖๓รีราิณยละะนคริะตตัสงรมชริ๖ทิระานคกระกติ๖๓ัรณาารณะินคบะกตมนปปแชศาะกร๓บนรณทณริะกะ๓ี่ยมธรณดชศิระลฏณทามาะจกรรัฏาดะกบมรทีารุชศกอะัะง่ัิณทกริจสกบัดะชศะอณทู้รสตาะจี่กาดปูนรยกีัวบิหีจดกบกู่าวงธ๓กัอกู่รงากสบารกอาารังิ์สกลงัิิ์ืนนรปจนดปาาภกภ๐วรมมู่กตังจรดายรวคหาหักรมกู่งรังิ์รกรรนัปการารภรักามชังปิ์สกนกปวมปราไภทิหมะศวธารกณมศะกหธารูตฏัดาดารดักกิปกรจกึารฏัดาวารัดกปะญรธิาร่ียกจิบวีราารรเษเ้าะธฏาาดดัแรรบิีิรศะากจรดเฏกามดัดตัารธวาสค่งัิรากจลีริบยีครกเึชกาาศการัตริทิบแีทินครกเรณยิะากกีนามษาตยาตัรรบคาชรลกกาีย่รีกทิยยตัรึคกณชทากรรืนีระิทยนมาะุรรธณ๒ชง่ัร์บกรนริทู้ศต่ยีวณบากกรยีาะนษ่ียผรรา์ร๕พบิาะรฒุมึรรุากี่ยรกาะ่ังืนบรมงไุรธั่งลรู้รศ๖ตะมมรมู้กศรุตยษีสราิง่ัดกวไยิีาแรกาู้ชศตไจา๓กยีึมภปากศนึกนืาดราืนราธะธีดัวาเ้ึลากืนารกมาามรวธษ้เษรรดศณิิิวหรนดธรกมกษธไสรไานิะมศมศกุุาฒดฒไาลดินึกริินามกศิตา�ำแาาดกจาากคเแกัเ้าาาทโ้เิสรษารวรชดาาลดรว้เทงัธสดรสิรวธาสสยีาดร์ภุณพฒธสหยลนิิรุาะฒตงูกตานนิุฒแิาินกตริาไวมกภแแรตทดนแนิสารปรสทะลงะทะัดิสแาาิลรสานาารตู้รล์ภลศพาูงารไธรลแู่ะายงกรระท์์ภาภพพนาายึกปาิาากะะไงงแะรตมคนโปษาานชลชไาชไแรกดนาแระวานศลนศณปนาปาศบาราระรยงรละาเานละงะดนศาะกสาา ศุรรยึกายะสกึาปญร ะานพงูอคบาโะียกึู่คากตษทโาช่ยีึกชาดาษคโนัานวชรฏณษดวคราโนชาดาษาวยชย้ณทาชอนณด์พริดาาเทางณสจยิยบตากกะามาญกปารดยานาูงดสะไยู่วย่ีกญดทัาะดดนะาสับนชฏัูงญตะาญู่วกง์รทรวน้านูงนวางูยาจิบายู่กเกหาททวาินยริาทราเทผางั“ายชดปับตาัอกตวยีารินปทวเาทนลงาายลตร่ีกหกายยัวนย่ีนิยทปริปา“นเสฏทะงิัยตชวกย่ีวเงล์รทกทงี่าปก่ัยนู่งธฏราตกจิบตกู้วง์ัียวากย่ีะึวาั่างารยสนผจิฏับกาดนบัไอัยรตว่ยียสิวษง์รนผมชปนัูปดืคับนลัอจปิหตตบัูืกนนิทตาวง์ศ“ยณฏลหผััฏฏนชกิลดทกจทรับ”รัอา่ี”ก“ตกยบิะปิตชริแลสทีัรลกะ่ีกหิรยวแผาัังันกิตัทดเปูับรอต“ตลรีัไมกะรยสวเาิั่รปูงิทชนะลลทชิกมรมะี่กมยลรไปหื่อรยสัูืินนธ่ียตพ์นชามีัยศกก“าะกวาั่ปวงา่ังูืฏ่ืนอตกรรรา”ัชกรยธลทไยนรัยสานกิกปธฏะศิรนแกะริช”รดวกนืคกปิรัีพเรูืูปปกึนรกะติรบแลรว์ารปมยาาณันะไษเศูปฤฏรกมวละรชไกะรรร”ดรมสรื่ิอธะนะหานะชปพาากกมพะริกึแเ้าบร่ืวอปากดแพธูสจัรสตกเาปูกรลธราลนยษรรัินวนฤาำมกลู่�ศวรบาระเิฏะรรธกกกนอคครมทะาัะน้พรึกื่อศหอานมบดะอิธมรดกกาณกาปณเคากิรกแเาพษมากึรปีฤรแทวบามงาวีรทรัาสกสารณาธะีรธไูปะธยฏรดษีนหาี่นฤลยรัดรนวลส่ีปรริกศก๓บิากะิกนบิ้จ๓แพะกนะว้หันจาินคสกศวากรมะพะากึรร๐ตบดััรกลย๐แพ ัดรดรกึรายบัธาณสรก รู้กทิทาษกเู้รฤมะษา้ลวรรอมรบีดาารทย่ีอรกะาาราเหานะ้รธรมาอีงีั่งทมนดยธดาก่ีรกแพศเยภธัีสิกะกยิงูดมาี่รท๓รกนรนืคาจิกักาล๓าธนรีบึก้าจยดบว่ีนรดร”า๐ิาัดกะรณ้ร๓๐ัดรอน้ยมีจดรษวากวูู้้เร๐ดัรมายีรทระาานู้ธียด่ีรกแพิก๓กน้จวราล๐ดัรรายรรู้ะ้รอมกเมา
ตรและกระบวนการเรียนรู้ตามศาสตร์พระราชาสู่การปฏิบัติที่ย่ังยืน” เม่ือวันพฤหัสบดี
คม ๒๕๖๓ ณ จังหวัดราชบรุ ี

72

ะดารยทามชี่ยีนาั่งสายู่กยทแปืนทแปายล่ีเ รลปรีเ่ระปะระ็นปะเกช็นกพรปชรฏปารยะรา่ือะรพะบิบเพะงบโมันฒวยโัคัฒ่ือวตยนชนวชนา์นิเกทนันนมเกขา์าตมพาเี่์าต่ืยอวร้่อ่ือจอวรฤ่อเิวท่ักงรเหิวทกมรรันายียยัสันาียรยิญูนพ์รบลืนพนพ์อพรดฤอทัฒรศฤู้าตัฒีทแหู้าตนเหี่า่ีรไนเภาัส๓ลมาภดัสีมาอแ๐บศอแะผบศ้นบรานบดาวมเดู้อ้สัาบวี้สทากยีนตทกานตรี่ม่ียราค่ีนรา๓รคร์๓พสาคาม์พสาว๐มร่ง๐ปคร่งยชเะคสเะมณ๒สรรกมณมรราก๕ระะิามกาชะิมพ๖รชกแรรกากแา๓ารลาื้สสนรลคอสรคะู่กรเะามู่มกทวพบมมาพนาลาัฒราี่ด๒ัฒรธาก๒ปักธปินก๕าินกฏา๐๕งฏาา๖าเา๙ิาบรกร๖ิบนกร.๓นกาัจต๐๓กาัตริานริเ๐ทาัจดิเทรขจเรว-่ีงัดยศว๑ี่ัดยศหตลโ่ัางึลก๒โั่งึคกายพคลานยษ.รษ๐ืนรื๐นงื้านั๐กงข๐าก๙ไกวท๙ไดาสอวดาน.ุฒร๐้.ุปฒร่ีกู๐้าปงตออิรฬ๐สิาาร๐สโาะรภิกหระรภหช–าแชาาง–ศาาุมรุ๑เมรณลแ๑รึกแแกแ๒ลล๒ลีะลยษลลโะ.าะะร.๐านะกค๐างแคงแ๐วเณปป๐ลวรณรลนั ันียกะะรกนรตะนนเตทะเปาทาบะปปาามาฬถลมาฬรลชวงศี่ะงยิมศกี่ยาิกชาาานนานานศนสาาสพคจคกพตณจึกตณวัดวรััฒัฒดราาษา์พหม์พหนโมรโรราลนคารรลคงเะรวังะกิดักรเิารดิทเรารสเรสาีเยวหายียชูหตียูตช์็ินทนนาบ็รนนารยุรรู้์ี
ชญสนยั ่วรดนับงั ธตนนรา้ี บวิกสเอออเแตมลกขสเอออเตแพงลารขาาอบนพแขพแรพตทงลารบาาคลุื่ทเุปามะอตนั้ลลำ�า้าัรฒภคื่ทเปุมะอช์กยเนภ๑หะะิพะศสั้ง้ากภ์กอนน๑หบิศสฉพกการคอนื้นนลาามนอบาาุราการาตลาัาราัฒสรบฐาักกราีวบชรบสะรรย้าีาลคักคาเะรตนบนิทย้ปาลขชา้าบนพะนตฉร่ายปสนพาณสาราตยนฉรย่ัารสวคหิวัรตัฒกยแารู่์ก์พคิห กวคัันชตัฒาตา์ ๑พาโาคลัอธชรานตะาาารกญสครรรอน้อนะรำ�ชรญัญโรนะ้อากจวผสชญัปกาเโดกนิคะาาสยังรภรัดดัฒลนาา่วาัยกฏขยณรยู้เบรทดา่วคา่โอรขยรนรลทุนดาิบมอคับชวนจะีังยโบี่มอยธับชรต์ก์ ังัรตต่ีีนนดังกายนธสนต ้าีนนั่งางนงิิ้อรทหาเเสาหรน่ันาราง้ีหกราเศสวยยบวนิกราี้ี่ยลูู่้ศกตยยคบวากิรลากู่มกรมืร่ัยงลกักนัาฒรารมาืายลอกนับายษบราสทมอบยรลุษธธงทบืรนรลุตูโแาศปฐเคั้นงรร้าิกรรดปฐเพร้ัหง้ราานกรมกว์นพรฏาลไนยกศหิมยนสฏา์ม่ืมาดรอิจยาีคคิื่บมารอิจตารงีคะคกทิ้ปบยานพงสณผกาเีบนยครันพตาณาั้งรหนกตคัอู้ลตร์รพอราามกน์ะะิทอาร�ำหาอิน์ศะิยขทรสีคเลักชอผพ์นางขเเี่าพยึกงผะยาณ้เุมี่วอพจยงยรู้รวบ่ว้าควอษรจ่ัรงยู้ีบยันสคแะย่ัะมรงโียายรรก์นธามริโชตวรส่งลกยรผ์กิญชูยิหสงลืนนาิญาใาูะิารหบู้วลืนวาตาาใงชนวรมทาตรแศสุฒนรัรฒรทคาาศแกโบร�ศำัฒาสลหิีู่่แกรรไบรเ์ สิบมี่แลราไพนกดรงาาถ าบแีลนภดรลสถีเลรอเื่ริหะผเ์้รารรลปิหะบผจาต์้แาปลรกะผียเู้อนาัเบะาทรร้ลเลู้อนยาัาฏเบหนนแรยนบา์ิพู้ญอหนศ่ียะรรม่ีายิบศปลสลนัี่กมมคี่ยพนรนสึกลนักศาาา้ะัมตรึก่วาาะววากัฒัมคว่ีาษปววะปรคิทนนรนธยชษิชนปววีนธยชชินชณาาี่ยรรกิชาตาามรผาวรารกคชาตาม่ังรขะยามะากพู้อารทขะะพาากยยกมาปทรพก้ัคนาาำบ�มแฒัรยี่ั้กนืนาาบ้ืสสนรำกิ�ดนรอลพ้ืสนงั่ลรผรนอะพงาลเทผยทวนะบทบาแาเทื้าหนบทู้าอนบมนื้ืยนหบู้อนี่มลี่ม่ีวดร็นกฐี่มาาา้ก่ีดนักิกลกฐาิทะา้ีปจเัีกปทนาโานาพีปา ังกยนาาเนัดายาร งรนเร่ีพยเรวารคอ่ืปนเะรห์นปวารครปสะ่ีนยงนยสจลนสราะนยล็จนแินาำ�มสรณเกอัแชิั�ำบนดสักกรเขัปนรุปลดชนขบยขญางลกนบสางหตักระสมอ้ขะีรยา์หตรากาาะูตราะากพงามโพาลนกรเพขยโ่นาวลรนกโารรยวาณลูมร้ืื้นนัยอากแรปขนะง้ืนัามกรทปขงปรชงทรร์ณลทเสเสอนิรรณทเอรไ่ีเขสอ่วนรจะ่ี�ำแดรศด่ีกรจะูงงียต์มรต่ีกคะูก์ตงีัยตำด�์รรรน้เาัดลโะ่นวแพัญรเาเร่อโษบมั่นวรหารรนมรลมหะรพปแื้ชนกกงยมมฐศปินแงินลกศบดินแเกาลกทรลาแเารึกเรลเงังลักวรึรกอปละิจปี่ักกปีะลยานะษพนพีะยงสพษพรชกลานอสพนช้ีกกคกาะัฒนกลรูตาอี่ยาเัฒขลูตาก์ปเปการลปยศพปเนปรนปรอพ่ีายอพอระรึกอรลคะรรศาัฒขงเนรลบศยะัีฒยรบนษบะโยะแว่ียบะา่ีียยรถกงขนาาาาราถนชขนวนสใงชคนาวนมมหสิปานาวมววเานราาคตรารคนศาวคตรกววสจศพวทิู้วตียรวพกริดะทิึกาวถดกัรทิาสึกานรัา์ฒเพถรรายัาา์ษหฒยพหรมว่าษยมมปสมอนอรมรนลอ์ศน็ารนร์์่งารคนศเศงเะกตัคครเเางเงปเะระราปนึกึกิดสอรป�สาำสารนิดาชรนีิ็นยวดบษษชีารตู็าตนยวเาชาเาา็หนิทิทมลนตบรายาหริชทาเนต-บยชิ์็นห้นกยุราตร็นย้นกยุรารู้์ี ู้์ี็น้นก
ยาศงงเยเสเึกรโรือษสียียแวานนลฒั ปเะปนสจไโรหนดสไจโดรึางดแเเ บ ด่ือยึะางปน้ใเมข์ลย้าะ้ใชเรขช็น่ือชงาชะรชนู่บิ่มา้เาชเงขห่ิมจา้ปเหวา“ขหจแปว้าอมบแา้็โวนโาาอพรบร็นรู่บนงลนโยรกา้พสกงกรงโ้า้สานาเกโฒัเโใงารถนสใเนรรยโัรถเกหฒรใงชราีืยงอธหโรใงชโนโาเนียี้วยสเกนล้ชนโนโ”รรเร้วรนร้งชยนารนวรรลนื่ปศอีงียยงยาา้เ่ืเเยศอัฒรงีปยง้แเคเสรเนเึยกวปนรคาวเรสเโลรึรกวนมะนร่ือาทโรีษยียสบรียีะยีะอื่ยวชาษทิสบ์ ียแี่ียงไช วาะทน้างแ“นนิปรเวาทนล้าผชา“นยหนพัฒารลป่วโเศนพฒัะปปางโทลเนะปัมรฒบอู้ย่ว์ึรหกนันฒรรบพรารหนงกจ่ือะึรงมานษ่ีไม์าง์ธื่อะะึนงัเัฒนมช์ชงะปาเราังเรูบ่กชนงตาชเสกรจูบ่วรรเาตชเหียวจหนา้าด่อหารศีมยาันิาทพา้วิท่อ่ิานมาลน้พิารมพากมนลนยวึยพกกมสผัฒงใใยาอบว์ฒัโ”ัาใกกาหฒ์อบูอ้โดัาัธกรฒรยษทิเเนก้ธาลราเำ�รเมน่้รงาซลู่อหปน้าคมรรนงยนิ่าม้เนเาารึ่งนือคาเ้่็าเงราราาวื่วกอคตป์หมราวเงรปีรยหสีมยอยว่อิทจชปียัจดียไว้ชว้ัิทงงาโีกนิพต้ทกวผจังงายีนิพร่ัทวบขผยิรมาย้ัเงรลุบทหยทค้อูย่วค์ารทุเทมอู้ย่วเ์งแจันมรุมอ่ีเไขร์าโธวสจาม่ีไ์าธรสลปเื่ังเอาเื่กอนศอีดัปืงัปเอรงกรยนศระวหืวอรศงันัเหกวิิ่ดรมศชัน”ักรนัวกวโ่ิู่หยีมว”ึกสมรยรทียวาึกาสทกยรั่ัวดันงรกษุางนนำ�แกร่ชัดารษี่า่แกอเ้าหครกช่เปอร๑าาล้าบรชงทงดปาาลาตาีลยงเรรราตะอุริไชเนรร๒ดัะงอน้ัะพงช่ีโ๒ดาร้ัาสทงกโคีบทชิรมาทเบ๕ฤบคิ๑รมวอเ๕ะมาคางาาุร้ลอษามางา๒นรุดอพเงงื่า๒ชอีนรยเภงื่รมอีต้แวยรรย๖รัฒชบรวพ๖ู่าหียยั้งาชาวาู่หียุงลึค่ััาวงแนนหนก่ั่ัาวชนไพนหฤ่คาชมไตาดลคะญงทปตกดงทรว่รปกไำล�ร้เฒัษ่อ้ี่าไ๒กาะรา้เิทกป่ีบารากปค๑มวดะังร๕ย๑วละราภลานลาาับชลใค์๒มชกแใี่ยเแรหมแพช่ียาหมา๔พเาาใงุลาลนุงั้พ้เลเพนน่ืหอฤ้เดพคะปวะหฤดชอ่ือปะบฤลชคฒัษกล็ฒัษนน้วื่ใอิทกมดนินี็นณ่ืงัอหาภังุบน๒ูยคฝาพภนค้ยรบะทาาร๕นาาื้นหาไาเา๒ลุตดเค์ดวด๒ทดาควดปรแญเ้ใ้วทิมิน่ี๖๕ร้วทิหหงมีิทนย๕ล่ิมยยท้ขล่ียา้ยทห๒ไ๒หแ๑์ะอ้๒าาค์ไดแญาารรแนมญ-๕คง้เ๕งลร๔ก่ากลูปลยไ้าะย้า๒โณะดใว๒คะลดาคชดลคาเ้่าใ๔คา่ีกยย้พัช๔บชากบณะาณนชล้ื่เเอชลเไปพื่อาบบะชพนา้ันวบะดาว็นไ่ือ่อื่บาใไปนือ่ดบบานดพสใ้สหใราใ้พ้ใาหหา“กถพถ้ใหะหกนห้ืบ้กนื้โาบ้านถ้ืบ้ข้ในข้ใหรนข้นใมุนตุนตทงุนต้อ้ทวทอ้ศศ้อศรเฤยมร่ีรฤึรกึมกฤี่ึกหม่ี เ๕หดีลูย๕หษดสษษลู ล๕ดลูลูฝวนือาูฝวาาาลไา่านไูฝว่านนรนราไ่่านนร่
มนรนดาอยดียัรบวนแจ“นค่าชบลาโรปน้ัะร้นา“ู งวรรนจโอเนะะแล“ผเโมจสสรบารแ“ลผเโมจสสนนดา้ปู้ดวถีเนนอนอพลกแศหปทชดงนาี้้ปูวถยึีเนงป่ือน๖อนยนวลา้ัึตกาีที่ฒุลักักตปื่นบอัวนยบเนาากนรักะนลมษงรนววนักส่ี้ัวงคเรน๑สลมงนทวตตส๖สชารคเจพนาอปชี่ียทา่งขศตารรอจีจยนนงุม่่ีีปียย่้ังขปศงาราผยว่รอ้ียอนผึนั้มกา้าั้งนาลัาชผนฒคีท้ท๑แอนิัึชกาู่งกในลงลนนีรแงร๑แษนงกพมลน่ียทญรใงษตตปพ๗นปโตมล๕ักาทปใ๑จตะจ๗า์โตมนบพา้ืนรนอ่ั้งาาะ่เา่ชอีรนฐ้ืำร�รนงึ้ั-งรเร่ีห่ชอ้ืีรคฐงขคชนทคก๖เมปทนะเาะียหค้แกงาคากปทวเณอุาะะคคกมมทกแีนนวนาเ็รี่นดวาป่ีมาานบนนงาจว็รนี่อนดว่ีปนดภปาทถมรีะยาื่เอนัรด๑บำ่�พารีบะวยแาศัิจาร่เทบั้งา่่พ“มงายหนแนคจปมค๒ใพ“มพยอหปรชลนสคาใอาโเวัฒชลหดัิน็ารฒษปามยาโนชเ้ป้ัแงวะรหัศนนกรฒป-นีคชพปั้อูระอน้กฐวดม“วีงวรรู็น์้จจมนพีนยอยึงลวรนกรกต็นเินจจจ๔นเนีะะกอครุปทเแู่นอทาเนีะริะจคำ�ขานหนอา๔ดเษระปเชุลลณาานนเนีาะยยพดอน๖ชุณธก่สาุนียยบะปัยบ่ีแ๖งากวุงวู่แคอนบื่อับ็แาวงคนา๑ดคคดานศู่แนนนลวพืช๑อาคาเไงล็นนลนพณป้าุปชิทาพร่พาลรกักจนะปัั้นลััโกรน่บฒาคะ๖ะ้ันล”ัเเภนรีฒ้ืตายคระลชูโอีรรทเกยรปตรนคป๕๑ชกดระางทปยรีนคปน่๕อุะชมาะียนงุ่พณมอโุัรียมปต์ชนท่ีีป่ี”ายรุณแรรคแีกาชชทดมั้ะาคชนแเเนก๑าชราง่า่ีะคนภนชบแกวเรนาวีาีขี่รถลภเบใะนวับป๑นากพรลถษซิตินหาท่๑้งารกพปปแามกิีาทียย่็งนระะปมขตราอพัม–้ฒชเ๒บย่ึงาออพแนเรัศฒเาจแ-รอรยรนอแครีศรนชท-ร่ง์ะชรบอป้ันปึลนกงชีนย๕์น้ณะุสอก้รึลนากเี๖ยีปวกนะกสกรรกเีษววะปทใานอากเอะัจอิตษคลาะปะกันาหงัเอปะบ๒อทิตกวคถ็าอรปนงรกูชาด่เวขนค้่ีนน็าตจนบรรผดเจ็นาคขนปิทตู้ผารบป”็รน๖ักัยปโิีอทบจมู้รู้งป”แรัอพโออุรบุ่บบักูั้อีารทงเแ็นยนอรใูางูอีรรทยะกกชัาฒลงาโนงัศรจะตย์ชนีอี่น”าลโัาทงนดัดาดชต์ไี่คชน”้ัะเน๑ำ�นกะดดนนชั้รเรนัง๑กั�ำรึะลดดัรบกนยีพวยรักรมาซนกเคาเับยไพีปาีซยเรคอบัปรวาร–นปีววปกชียเท้นนเั้่ึรงูุ่ใย–ีณนจษชทส่ึ่นรงงราชนิพุทรณจปั้นปีย้รอนนานน้มับ้ันิโาปีี๖ทย้ดะั้นอะาย้ัรฒาร๖ทนะภองัราจ๕มบีทปงฐล๔นอภอง์ัจงมถง”ู้ดพท่ีใ่ีนนถตจวเาเาจดะนนป่ีนตจรปาจ๑ี่ดนย๒จมคห้าน๔นโราุุบดบ้ัจพามงย้ีา้ืาาุนดุบบ้ั็นพางนนังดกกีาาศะนทนอนนัางัาาน้หยเศนอกนโชาัานนหากล–ยนปึชลรทปนกนวยกเครแคเึลลชี่รกวยั้นีปปงวาเาลารปวปเ้ัอนี้นลู่วาใเษรปวปเันกู่ี่ก็ะน็ทีใ๖รนษ๓รนนิื่รอตัปมนนกะยีริีรทดิตนนชีิีโทยดเจีตยาี่ปนคน๔โเาปขกร๑พท๔่ีา่นน้นขนการปพที่ร�ำร๑ร๒-ปง๔ษ-๑ร๒อ้ืาู้งูน๔ษ๓อัีชื้าสเนทัีชเกทตรง–กตทรคญงค–ี่ทคจญีงยคารนี่ียารนี่๖๓นนำ�ปรี่น๖า๓นนวปัรกนานปักขป่าปข่นวาเปลเอสลรนรอสรรูกีงหงูยกะีงงยะ๑ผเวชผนเวศช่น๗าักศนกัานารงรพหแคพทษหแทษไนัฒ่ลาัาฒ่ลฐาากฐงไะแนกงไะนกรไรลเลไิจาเ่สกินจา่สกะนวพับวลรพ้ันบลิ้ทนปะิทอป7อปใดยปใยเป3หะรเับหะพ์จรพ์จร้รนชระ้ึงนียะดึงียะ้นัดมักมังกกกปงกีแเมเีแเมอเปรรออปนราะนาบี็ยนบี็ยนถวเบวเปนกตมคปนกตค็ั้นนบกมิด็ั้นนบมิดี ัีบ

ความพอเพียง รู้จักประมาณตน และมีเหตุผล ภายใต้เง่ือนไข “สร้างเด็กให้มีความรู้ คุณธรรม และรักธรรมชาติ”
การพัฒนาสถานศึกษาจึงมีความสมดุลที่ครอบคลุมทั้ง ๔ ด้าน คือ ด้านเศรษฐกิจ สังคม ส่ิงแวดล้อม และวัฒนธรรม
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักเรียน ชุมชน และผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องตระหนักถึงความสำ�คัญ และเห็นคุณค่าของการ
น้อมนำ�หลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพียงมาใชใ้ นการดำ�รงชีวติ “ปลูกทุกอย่างท่กี ิน กินทกุ อย่างทปี่ ลกู ” จนเกิดเปน็
ความรัก ความสามัคคี ความภาคภูมิใจในสถานศึกษา ชุมชน และเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ที่ได้พระราชทาน
แนวทางการดำ�เนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงให้กับปวงชนชาวไทยมาโดยตลอด ประกอบกับ
สถานศึกษาได้ศึกษาสภาพปัญหาปัจจุบันจากการวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทั้งภายนอกและภายใน แล้วพบว่าปัจจุบัน
การจัดการศึกษามุ่งส่งเสริมแต่งานด้านวิชาการ โดยมิได้สอนให้คน “คิดเป็น ทำ�เป็น” ทำ�ให้ผู้เรียนเกิดกระบวนการ
เรียนรู้ที่มุ่งผลิตความรู้ แต่ไม่มีคุณธรรมจริยธรรม จึงส่งผลให้บัณฑิตส่วนใหญ่ทำ�งานเพื่อสนองผลประโยชน์ของบริษัท
ธุรกิจหรือนายทุนเพียงเท่านั้น โดยขาดความเข้าใจถึงสภาพแวดล้อม ชุมชนหรือปัญหาสังคมท่ีตนเองประสบอยู่
หรือไม่สามารถนำ�ความรู้ท่ีได้รับจากการเรียนมาประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์แก่ตนเองและชุมชนได้จริง นอกจากนี้
สถานศึกษายังได้ตระหนักถึงปัญหาการขาดสำ�นึกรับผิดชอบร่วมกันของสังคม เช่น การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ
และสงิ่ แวดล้อม เป็นตน้ เพราะหากสมาชกิ ในชุมชนไมร่ ู้จักคุณคา่ ของทรัพยากร หรอื ไม่มีส่วนร่วมในการบรหิ ารจดั การ
ทรัพยากรที่มีอยู่ในชุมชน จะส่งผลให้เกิดปัญหาความเสื่อมโทรมของทรัพยากรธรรมชาติมากขึ้น เนื่องจากเกษตรกร
ผ้เู ป็นเจ้าของที่ดนิ ไมร่ ูว้ ิธรี กั ษา ไม่รู้วิธกี ารหรอื จดั การใช้ท่ีดนิ ให้มปี ระสทิ ธภิ าพ หรือทำ�ใหเ้ กดิ ประโยชนส์ ูงสุดได้
ดังน้ัน โรงเรียนประชาพัฒนาวิทย์จึงพิจารณาปรับการบริหารจัดการสถานศึกษาใหม่ท้ังระบบ โดยน้อมนำ�
หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาขับเคล่ือนในสถานศึกษา โดยสอดแทรกเพิ่มเติมไว้ในสาระการเรียนรู้ท้ัง ๘ กลุ่ม
สาระ พร้อมทั้งเน้นจัดกิจกรรมท่ีหลากหลายและเหมาะสมแก่ผู้เรียนในแต่ละช่วงชั้น เพ่ือมุ่งสร้างองค์กรให้เป็นสังคม
แห่งการเรียนรู้ และพัฒนาการเรียนรู้ไปพร้อมกับการสร้างวัฒนธรรมแห่งการเรียนรู้ท่ีมีความหลากหลายและต่อเน่ือง
ตลอดชีวติ และเนน้ การบริหารจดั การแบบมีส่วนรว่ มจากทกุ ฝ่ายทมี่ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ ง โดยสรปุ ได้ ดังน้ี
๑. กำ�หนดนโยบาย แผนกลยุทธ์ แผนปฏิบัติงานประจำ�ปีท่ีน้อมนำ�หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมา
ขับเคลื่อนในสถานศึกษา
๒. จดั ท�ำ โครงการและกจิ กรรมทหี่ ลากหลายใหส้ นองความต้องการ และความสนใจของผเู้ รียน
๓. ดำ�เนินงานตามแผนปฏบิ ตั ิงานครบทกุ กจิ กรรมท่เี หมาะสมกับสถานการณ์และสภาพความเปน็ จรงิ
๔. ติดตามผลการดำ�เนินการตามนโยบายและแผนปฏิบัติการประจำ�ปี ท่ีน้อมนำ�หลักปรัชญาของเศรษฐกิจ
พอเพียงมาขบั เคลื่อนในสถานศึกษา
๕. นำ�ผลการติดตามมาปรบั พัฒนานโยบาย แผนงาน โครงการและกจิ กรรมขับเคล่ือนในสถานศกึ ษา
๖. สรุปรายงานแจ้งให้ผู้เกี่ยวข้องรับทราบ และนำ�ผลการประเมินไปใช้ในการตัดสินใจและปรับปรุงพัฒนา
การเรียนรู้ตามหลกั ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งอย่างตอ่ เน่ือง

74

-๔-
ตวั อยา่ งแตผวั นอกยา่ารงแเรผยี นนกรารบู้ เูรรยีณนารกู้บาูรรณหาลกกั าปรปรรัชชั ญญาาขขอองงเเศศรรษษฐฐกกิจจิ พพออเพเพยี ยี งง

กชใต หาา่น้คงรกเรๆราปแปพแู ยีธลรใรรลิเนหัชะะบโะะกรเ้ญชบสขบศงาา้าุครรเรารกรพ้าลสขมียมบังาอัอฒชนเหกบนงปนนปรราเ็นศทโบิภโกราดรราทแูะวมายงงษิชทขิหพธเดกรฐอาิเยลล�ำาบียพกงเ์รอ่งพนนศจิดัฒศเดินนื้รปพ้กึวรุลนียทกยษรอยามนาอี่ะกาเเวรพดหยรชราิทว่ชาู่้ตียดารายมงมพงังส่ภาจ์จนนมหง่ัฒงรูมึงอ้้ีาเางิไิพๆสนมใจรดชรานางัล้นใ้ิใชมว�ำอภห้อนิทหแาดม้เบกลยยลขุลนารกัใ์จะ้ารมนยำ�ปึงกสพหนบเไรับนดดัฒลารชั ัชบบเถิ้นักญวนบมสปร้อณาาิพบหนมรขตรัชิตอทนุอนานญรงบราขใเเาอหหโศาอ(รชรงข้รลคงงัชษอเักพรแรบกฐงูปแยีลื้นารเกนลระศลทมิจชัปะหรที่พอนญรษบล่ีอยะา๙ฐาุักคเ่ชาถเพก)สลศงาบิจยีตูพจามรพพงกรษรฒัามอกิิตงปรฐนาจเาทรรกใพารัชงับิาจวียเ้ใ(พงทิพรภรนงกียยัฒัชอขกาาน์ กายอเดนรพรกวง้าใาศพนียพายลแึกรัฒงกบรทลสษขาะะนรี่ รออบา๙สิเาสนวงรตรา)ง่พณ่ว้าทนเมโสงมรเสดรเรอาะนปมอยมิงปบ้็อเนดบแดแรามแลาัโลบ็จทเะหรนะนพพสสงลหาินรมนเัฒ่งหลระกบเัเีกัรยลดนบาสียสนัก็จรรานนตูมนุ รร-ู้
ดังน๑ี้ . เปิดโอกาสให้ครูและบุคลากรทางการศึกษาเข้าร่วมการประชุม การอบรมสัมมนา และการศึกษาดูงาน
อยู่เสมอ เพือ่ ส่งเสร๑มิ .ใหเปค้ ิดรูแโลอะกบาคุสลใาหก้ครรทูแางลกะาบรศุคกึ ลษาากใรนทสถาางนกศาึกรษศาึกมษีคาวเาขม้ารรู้ ่วคมวากมาเขรา้ปใรจะถึงชหุมลกั ปารัชอญบารขมอสงเัมศมรษนฐากิจ
พอเพแยี ลงะอกยา่ งรแศทึกจ้ ษรงิาดูงานอยู่เสมอ เพ่ือส่งเสริมให้ครูและบุคลากรทางการศึกษาในสถานศึกษามีความรู้
รค เใศนะวรสมาษามัดปแตรคฐรรรอลวะากฏูค้ะบากมะจิ๒๓บิววมาภพคาหัง..ัต รเมใมูออลขหิเนมปสรเิปบั้ากนพกียีาคฏใัญปมายีน้าวจริบรทางญารระถัตใรมู้คั่อีชม๓๒มงึชาิถตสรหยญ้ีกัวดอ..นบาิ่าชลาปยรมามตทงราักะ่าฏขีคาเาบงั้คงวปตริบมอวูรวกัง๘็มถรหณตัางาใวัชใคนเมมิลตสา้นาศญวรกงัสากนกกราู้คขราาาปาตามษะวขวรรมรารรกบคาฐอใพมัชาูค้ชางวคกงัฒรหญรว้วาเู่ไิจสถเศลมาปนิชารพอใรัมกขรยีาากนดษูท้อปหสอคนับกแั้งฐเางลรวรคพเาทเมกู้ชัาักนุณศรียมิจญารส้อืรพธรกงพรูตหาษรถัฒู้ใครอขารมฐนววอเมนกีหกสพบชิงิจาานาียาเจคพศหรร่วงรู่ไวะรบอยลอิปยธิ ษกกเัูกยรธกีกพาฐารณ่าสาับรีกยรรงรูตเเคามงจิแรรแรกุณพทียียหดแานอนหจ้ธ้วลลรเรรรรนยง่พะคู้ิงู้ครเก่วมรแียวมราียยีคลงาบจรนกวะมดรเทารแาปริยวู้้มั้งผรู้แ็ทนยธมเน๘ลแร้ักรงุ่งกะรีเยบามนสาภมรนบ่ันรา้ืเูมอปจรอตรแิปหู้ัดั้ะยง็นลแญั ใาก่กาแะจลวญงาาบใมิทะชรรนาบีคเแเี่าดอรกรอวผีียยาียวยามนนา่รนิธม่าีงคปรกีกรงกมู้ตวฏทาู้าวุ่งาาิบรา้ี่ดรมมมจังตีั่นหรขแมัดิหอลตวหคีกนบาัก้ังวล้าางใรปาทร่จงู้สรมเเี่อใรัชอรรนรอยีญดียยอก่บาแนนบางาคทขเรรรรตอรอููู้้้ ็มบกง
๔. จัดกิจก๔ร.รจมัดกการิจเกรียรนรมรู้ทกี่เานร้นเรผียู้เรนียรนู้ทเปี่เน็ ้นสำ�ผคู้เัญรียนมุ่งเปให็น้ผสู้เราียคนัญคิดมวุ่งิเคใหรา้ผะู้เหรีย์แนละคแิดสววิเงคหราาคะวหา์แมลรู้ไะดแ้ดส้ววยงตหนาเอง
มีกระคบววานมกรา้ไู รดแ้ดลว้ ะยวตธิ นกี าเอรทง่หี มลกี ารกะหบลวานยกคา�ำ รนแึงลถะึงวพธิฒั ีกนาารกทาีห่ รลดา้ นกรห่าลงากยายคสาตนิปึงถญั ึงญพาัฒนคาวกามาสรนดใ้าจนรแ่าลงะกคาวยามสสตาปิมาัญรญถขาอง
ผเู้ รียคนวเปาน็มรสานยใบจุคแคละความสามารถของผู้เรียนเปน็ รายบคุ คล
สมาน แอัตลัตตะ๕ถตช.จา มุ )รส๕ชิยมร.น๑าา้าเง ปสแน็๕ลมสแะ.าถนพส๕นาวฒันรั.ตท๑า้ศนตางึกางแสาษคใลถ)นวาะามกาไนพดมาาศร้ฒัสสเปสึก่งัมนรเษ็นพส้าาานัแรงคไคิมธนวดว์รใา้วสหาะมท่งมห้คสเสาวสรัมัม่างูทรพงใพิมุกเนนัพันใคหกธธ่ือนร์้าคก์นไะรดบัรหูทส้นเนพวำร�ุกัก่อืา่ห้าคเนงรงลนเียคักพคไนดวพอื่รา้นูุทผนนมปู้าธคกั หสธกรเรัรลมคู รียนัรกพมนอกัพันงเุทผสรธแู้ปังยีธ์กลคธกนับะหรคชรเผวรพุมมัู้ปตอ่ืชองถกสนุนคแัง๔คคลรดอะหังร(นชงทูวนมุี้ัาตแชันกถลนเุะรป๔ชียิยมุ(นวทชาานจผนาู้ปดปกองั ิยนัตควถี้ราจอจรงาิยา
๕.๒ จดั ๕กจิ.๒กรจรมัดชกมุ ิจชกนรสรมั มพชนั ุมธช์ สนง่ เสสัมรมิพใันหธค้ ์ณสะ่งคเสรไูรดิมท้ ใ�ำหก้คจิ ณกระรคมรรวู่ไมดก้ทนั ากกบั ิจนกกั รเรรยีมนร่วผมปู้ กกันคกรอับงนแักลเะรชียมุ นชน
เนอ่ื งผในู้ปวกันคสรำ�อคญัง ขแอลงะชชมุ ุมชชนนเชเน่ น่ือวันงใเขน้าวพันรสรษาคาัญวนั ขออองกชพุมรชรษนาเชงา่นนทวอันดเขก้ฐานิพรทรอษดาผา้วปันา่ ออกพรรษา งานทอดกฐิน
ทอดผา้ ป่า เปน็ ต้น
75