รายวิชา กัญชาและกัญชงศึกษา ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ทช 33098

8877

ตตาารราางงททีี่่ 22 เเปปรรียียบบเเททียยี บบคคววาามมแแตตกกตตาา่่ งงกกััญญชชาาแแลละะกกญญัั ชชงง

1856256772931493ห81ห14..............00....ญญ..ลใใปใลเเใเใปแใแอเอ้าา้ปมปมหบหบบบใใตตาาออลลแแบบือื่อ่ลล้้เเสใใสตตกกกก้้ออสสหหหหออออืืแแเีเีน้น้กกดดงง้นน้ขข้้งงญญออกกลลหหสสิงง่่ิออียยีใใกกไไะะกกูู่่งงรรยยกกววมมกกดดกกนน้าา้ือือยยเเถถเ่่เาามมออะะนนอ้อ้หหขขาางึงึรรหหกือก่อื่มมววยยออ้้เเนนเเขขออรรลลาากกไไีียยมมคคีียยียยีมมกกาานี่่ีนววววณุณุยียีววยยงง่่ยย่า่าาาตตจจาาปปุุาาบบลลมมภภกกงงัดัดัวัวววออรราาาาาาททญัญัขขะะสสงงกกพพชี่่ชีออชชมมชชบููบยยตตอ่่องงนนาาาาาามมาา่่ใใมมณณดิดิกกบบีกกี าาออลลจจกก33ออะะ่่ินนิ กกชชหหเเดดเเดิิดออปปือือกกมม็น็นนนนันั คคพพลล่มุุ่ม้า้าเเยยตต้ีีย้ย 99867844แ251335271611แ............0..0....ลล..ลลใใใปแเเใใเอแปใอเะะบบปมมปหบบหใใททตตาาออลลเเ่ืออื่บบลล้เเ้มมตตลลกกกกาาออ้้สสออืืออีสสีน้น้แแใใก็็กกกดดงงนน้้ หหออกกเีีเหหลลสส่ิ่งงิออแแขขใใกก้ผผ้เเกกูงงูะะรรยยกกคคหหยยีี ดดู้เู้เมมา้้าือือกกยยเเบบสสววนนมมออนนาาขขาาะะออพพีียยยยกก่ืออื่กกนนววอ้้อหหมมมมววาากกออ้ออ้ยยววเเมมคคลลีอีอววาาหหยยาาลลี่่ีุณุณยีียกกนนาายยา่า่ววออลลาากกาาุมุมาาภภกกออืื22รรกกงงาามมาาเเาางงททงงััญญรรรรกกเเาาา่่าพพียียปปมมีีชช่่ กกชชยยสสงงสสอ่่อตตววววตตููงงบบููงงดดไไรร่าา่วััวมมจจศศขขม่่ม44ะะรีีรออาาษษมมงงเเกกใใดดีีะะกกบบืืออคคลลนน่ิิ่่่ออนนนนหหขขออ้้าางงมมหหนน่า่า้้อองงยย

กกแมจมแกกจงึึงาายยััญญีีถถมมหหกกิิ่่นนชชคีคี นนจจกกงงววาาดดใใาาาากกหหใใเเมมหหกกนน้้มมแแ้้ัันนิิดดีีปปตตกกกกมมรรกกโโลลัญัญดดิิมมาาตต่่าาจจยยาชาช่่าาววณณงงตตาางงโโกกใใกกััดดดดหหัันนพพสสTTยย้้มมนนิินนืืHHชชสสีีปป้้ออจจเเCCรรรรดดยยุุาปปาิิมมิิไไมมกกมมกกาาพพชชปปณณาา่่เเนนืืรชชรกกรริิมมิิกกดดิินนแแTTาาััยยญญเเรรHHณณดดกก้้ออCชชCีียยโโสสยยาาดดววไาไาลลแแยยกกมมรระะลลสสัั่่เนเนกกTTะะััณณ00ินินHHกกลล..ฐฐ33รััรญญััCCกกาา้้ออษษใในนชชซซยยนนณณงงววึึ่่งงลลใใมมิิททขขบบะะะะีีชชยย้้ออภภแแืื่่11ออาากกลลาาทท..ววาา00ยยะะิิททาาหหนนชชไไใใยยนนดดนน่่ออออาาดด้้คคใใดดกกศศบบขข่่ออออาาออแแหหนนกกสสลงงลรรขขแแตตออะะืืออ้้าาหหรรงงชชงงสส์์คค้เเ้งง่ยย่ออดดััณณ์์กกาาดดสสีียยาากกฐฐออ่่ววววรราากกนนกกออปปนนแแัักนนกนนััจจววหหฎฎคคาาจจิิทท้้งงมมืืุุหบบหออยยััยยัันนมมาาCCโโพพาาขขลลaaยยืืชชออกกnnขขกกงงaa((ออพพััญญWWbbงงืืชชชชปปiiHHssททาารรOOแแั้ั้งงssะะลลสส))aaเเะะททออกกttiiกกงงาาศศvvััญญชชหหaaไไททนนนนชชLLิิดดยยดดงง..

ทกผเซ(ขเขซกเผเ(ทVVพพรรื้ื้ออาาลลอ้้อออaaืื่ออ่่อื่ือรรงงิิงงตตหหppกกงงสสพพตตภภooรรททาากกลลืืชชืืััณณออrrรรััดดาาี่่ีiiกกผผzz44ไไดดมมฑฑััญญเeeอ่อ่ดดราา์์rrโโนน้้ชชรรื่อใใ))แแปปดดกกััคคบบนนาาลลงไไยยััจจาาแแลลดดหหกก้้ทววผผจจรรหหาา้้ััววาาลลุุบบ่ีใใหหยยซซ้้งง4ขขรรติติชชัันนไไรรททึ่่ึงง้้สสดดออภภพพ้้ืืออใใจจี่ี่ไไั่่ันน้้งงนนณัณัมมใใกะะืชืชจจนนตตี้ี้จจ่่ผผมมาฑฑกก่่าาปป่่าาะะ่่าาีีชชรท์ท์งงยยััญญรรนนแแื่่ืใออปปัง้ัง้ะะโโชสสกกเเสสชชดดรรเเรร้พดดาาททออะะีีาายยยยรรงงงงเเศศชืแแกกแแแแททใใรรททกสสหหลลปปพพปูปูศศี่ี่ออาาญั้้เเะะรรแแผผททหหรรนนรรกกบบลลยยสสช็็ุุนนููญญปปญััญิิบบตต์์กกาถถาาเเภภนนหหััดดแชชพพึึงงตตััณณ้ีี้ เเรรชชลมมงงเเ่ืื่ออขขืืออพพื่ื่ฑฑออใใีใีใะ้้มมนนกกนนนน่ื่ืออทท์์จจกขขาาาาปปกกชชาาี่่ีใใญั้้นนรรไไาาชชกกรรีวีวปปจจนนรระะ้้ชกกเเิตติาาใใรรนน้ีี้เเแแััญญงททหหชชีียยปปัันนตตใ้้ศศชชนนสสกกกกททนรรททาาูู่่าาบบผผะะตตนนชแแยยีอ่อี่ลลจจ่่าาาาลลวีใในน((ิิตตงงกกาาSSนนะะติุญญุกกภภาาววmmกกรรัันนปรราาััููณณนันัปปััญญooตตออรขขผผขขฑฑkkชชใใออะออูู้้ททหหeeอองง์์กกกกจงง))มมใ้ใ้ี่ี่บบงงััญญไไ�ำสสชชหีีหมมปปรรคควเ้เ้าาชชรราาพพรรตตนนรรันลลาากกืืออื่ออ่ืาาสสใใแแุุนนมมขมมใใกกกนนกลลิิตตาาชชอลลาาััดดโโยยะะิิภภ้้รรกกัังกกลลเเสสแแขขาาััคบบษษมมกกพพววาา้้มมนีีณณกกเเะะรรททคคขขาาใสสจจะะยย้้นนรรรรนะะกกทท่ืื่์์จจออหหสสโซซััดดาาาางงลรราาง่ึง่ึงงกกหหสสืืออมมผผกกกััญญนนููผผบบ้ปูปู้าาาา่่าา่่รราาชช่วย่วยผผยยถถนนาายยภภ่่าาททซซกทกทสสนนาาั้้ังงื้้ืออรราา่ี่ีพพพพไไใใมมรรไไนนออบบขขปปมมาานนรรออใใรรใใววููปปนนชช้้าาถถงงิิธธ้้ีี

88 หนังสือเรียนสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชีวิต เพ่ือใช้เปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา

88

1. ผลติ ภัณฑพ์ ชื กัญชาและกญั ชงไมแ่ ปรรูป
บบางประเทศศทท่ีอ่ีอนนุญุญาาตตใหให้ใช้ใช้ก้กัญัญชาชทาาทงากงากราแรพแทพยท์ จยะ์ มจีผะลมิตีผภลัณิตฑภัณ์พืชฑก์พัญืชชกาัญไมช่แาปไมรร่แูปปรเชร่นูป
ดเชอน่ กดกอัญกชกาญั แชหา้งแห(Cง้ a(CnannanbaisbiDsrDierisesFFlolowweer)r)ซซ่ึงงึ่ ผผู้ปู้ ่วยจะสาามมาารรถถนน�ำใาบใบสง่ัสซ่ังอ้ืซจ้ือาจกาแกพแทพยทไ์ ปยซ์ไปอ้ื กซญัื้อกชาัญแชหาง้
แมหาเ้งพมอ่ื าใเชพส้ ่ือบู ใชห้สรูบอื ใหช้เรพือื่อใชก้าเพรรื่อักกษาารไรดัก้ ษในาปไดร้ะใเนทปศทระ่มี เกี ทาศรทอี่มนีกุญาารตอในหุญใ้ ชาเ้ พตือ่ใหก้ใาชร้เนพัน่ือทกนาารกนาันรทเชน่นากแาครนเาชด่นา
แผคเู้ สนพาจดะาสผาู้เมสาพรจถะหสาาซมอื้ ากรญั ถชหาแซห้ือง้กทญั จี่ ช�ำาหแนหา่ ้งยทแจี่ บาบหถนกู า่ ตยอ้ แงบตบาถมูกตฎ้อหงมตาายมใกนฎรา้หนมทาม่ียใกี นารา้ขนอทอี่มนกีญุ าารตจ�ำหนขา่ อย
อกญันุญชาา ตซจ่ึงกาหญั นช่ายทก่ีจัญ�ำหชนาา่ ซย่ึงจกะัญถูกชคาวทบี่จคามุหคนุณ่ายภจาะพถโูกดคยวมบีกคาุมรรคะุณบภุปารพิมาโณดสยามรีกสา�ำรครญั ะบTุปHรCิม,าCณBสDาเรทสอารค์ปัญีน
TหHรือCร,ะCบBสุ Dายเทพอันรธ์ป์ุ ตนี ดิ หบรือเิ วรณะบสุรารยจพภุ ันณธฑ์ุ ต์ ดิ บริเวณบรรจุภัณฑ์

ภาพท่ี 25 ดอกกัญชาแหง้
กล่าวโดยสรุป ผลิตภัณฑ์พืชกัญชาและกัญชงไม่แปรรูป เช่น ดอกกัญชาแห้งในประเทศที่
อนุญาตให้ใช้กัญชาทางการแพทย์ ผู้ป่วยจะสามารถนาใบส่ังซื้อจากแพทย์ไปซ้ือกัญชาแห้งมาเพื่อสูบหรือใช้
เพือ่ การรักษาได้
2. ผลติ ภัณฑ์พชื กัญชาและกญั ชงแปรรูป
การแปรรูปจากกัญชาและกัญชง เป็นสารสกัดเข้มข้น (Concentrates) ซ่ึงมีการนาไปใช้
ประโยชน์ท้ังทางการแพทย์และเพื่อการนันทนาการ การสกัดมีหลากหลายวิธีเพ่ือให้ได้สารแคนนาบินอยด์
ที่เข้มข้น และเนื่องจากกรรมวิธีที่แตกต่างกันจึงทาให้ลักษณะทางกายภาพของผลิตภัณฑ์แตกต่างกัน
ดังนั้นเพื่อให้ผู้บริโภคเข้าใจได้ง่ายขึ้นจึงมีการใช้ชื่อเรียกตามลักษณะทางก ายภาพของสารสกัด
น้ัน ๆ เช่น

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศึกษา เพ่ือใช้เปน็ ยา หนังสอื เรียนสาระทักษะการด�ำ เนินชีวิต 89
อย่างชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย

89
รูปแบบท่ี 1 ครสิ ตลั ไลน์ (Crystalline) เป็นลักษณะของแข็ง คอ่ นข้างใสเหมือนก้อยครสิ ตลั

ภาพท่ี 26 Crystalline
รปู แบบที่ 2 ดิสทิลเลท (Distillate) เปน็ สารสกัดกัญชาท่ไี ด้จากการกล่นั ลักษณะท่ีไดเ้ ป็นของเหลว

สเี หลืองใส

ภาพท่ี 27 (Distillate)
รูปแบบท่ี 3 ไลว์ เรซ่ิน (Live Resin) ส่วนใหญไ่ ด้จากการสกดั โดยใชบ้ ิวเทน (Butane) ลกั ษณะ

คลา้ ยเรซิ่น สีเหลอื ง

ภาพที่ 28 Live Resin (BHO)

90 หนงั สอื เรียนสาระทักษะการด�ำ เนินชวี ติ เพื่อใชเ้ ป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกัญชงศกึ ษา

90
รปู แบบที่ 4 เชทเทอร์ (shatter) ลักษณะแข็งเป็นแผ่นสีเหลอื งนา้ ตาล กรอบ แตกหักได้

ภาพที่ 29 Shatter
รปู แบบที่ 5 บดั เดอร์ (Budder) จะมีลกั ษณะเป็นกอ้ นสีเหลอื งคลา้ ยเนย

ภาพท่ี 30 Budder
รูปแบบที่ 6 สเน็ป (Snap) เปน็ สารสกดั เข้มข้นทีม่ ีความเหนยี วยดื แต่ไม่กรอบ แตกได้

ภาพที่ 31 Snap

รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศกึ ษา เพอ่ื ใช้เป็นยา หนังสอื เรียนสาระทกั ษะการดำ�เนินชีวติ 91
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย

91
รปู แบบที่ 7 ฮนั นโ่ี คม (Honey Comb) สารสกัดที่มลี ักษณะคล้ายกับรวงผึ้ง มรี ูพรุน ด้านในเป็นก้อนแข็ง

ภาพท่ี 32 Honeycomb
รปู แบบท่ี 8 ครมั เบิล (Crumble) ลกั ษณะเปน็ ชน้ิ เล็ก ๆ ปน่ ๆ คลา้ ยกับขนม

ภาพท่ี 33 Crumble
รูปแบบท่ี 9 เซฟ็ (Sap) มลี กั ษณะค่อยขา้ งเหลว สีเหลอื ง หรอื สนี า้ ตาล

ภาพที่ 34 Sap

92 หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชีวิต เพ่อื ใช้เป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศกึ ษา

92
รปู แบบที่ 10 โพเพน เอ็กซ์แทร็ก (Propane Extract, PHO) จะมีลักษณะคล้ายก้อนแว็กซ์แขง็ สีเหลือง

ภาพที่ 35 PHO
รูปแบบที่ 11 แฮช ออยล์ (Hash Oil) เปน็ การสกัดเข้มขน้ ของกญั ชา ทร่ี ะเหยตวั ทาละลายออกแล้วจะไดส้ ารแคน

นาบนิ อยด์เข้มขน้ ลักษณะเป็นยาง เหนยี ว ๆ สี

ภาพท่ี 36 Hash oil
รปู แบบท่ี 12 เซเรซ (Charas) มกั ใช้วิธกี ารราดดว้ ยน้าแข็งแห้ง หรอื ไนโตรเจนเหลว แลว้ เคาะไทรโครม

ออกมาจากดอกเพศเมีย ซึง่ มแี คนนาบินอยด์เรซ่ินอยมู่ าก

ภาพท่ี 37 Charas

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ยา หนงั สือเรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนินชีวติ 93
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

93

กล่าวโดยสรุป ผลิตภัณฑ์พืชกัญชาและกัญชงแปรรูป คือ ผลิตภัณฑ์จากพืชกัญชา
และกัญชงที่ แปรรูปเป็นสารสกัดเข้มข้น (Concentrates) ซ่ึงมีหลายรูปแบบ และมีชื่อเรียกแตกต่าง
กันไป ผลติ ภณั ฑ์สารสกัดกัญชาจะให้สารแคนนาบินอยด์ที่เข้มข้นกวา่ ในรูปพชื แห้ง แตท่ ัง้ สองรูปแบบ
สามารถนาไปใช้ประโยชน์ทั้งทางการแพทย์ และเพ่ือการนันทนาการได้ตามกฎหมายของแต่ละ
ประเทศท่มี กี ารอนญุ าตให้ใช้

3. การบรโิ ภคและอปุ โภค
กัญชาในอาหาร มีหลักฐานบันทึกไว้ว่า คร้ังหนึ่ง มีการใช้กัญชาเป็นสมุนไพร คู่ครัวไทย

เพ่ือปรุงรสอาหาร และนิยมใช้เพ่ือการเข้ายาตามตารบั ยาไทยโบราณ ในปัจจุบันประเทศที่อนุญาตให้
ใช้กัญชาและกัญชงในอาหารมีการนามาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑเ์ พ่ือการบริโภคและอุปโภคมากมาย เช่น

3.1 ผลติ ภณั ฑเ์ พ่อื การบริโภค
ในประเทศท่ีมีการอนุญาตให้ใช้กัญชาได้ มีการใช้กัญชาหรือกันชงเป็น

ส่วนประกอบในอุตสาหกรรมอาหารมากมาย เช่น เคร่ืองด่ืมชูกาลังหรือเครื่องดื่มไร้แอลกอฮอล์ เพ่ือ
ด่ืมแทนเบียร์ ในอาหารหรือขนมคุกกี้ ไอศกรีม เย็นล่ี หมากฝรั่ง ลูกอม เป็นต้น โดยจะมีการระบุ
ปริมาณสาร THC และCBD ไว้อย่างชัดเจนซ่ึงปกติจะไม่เกิน 10 บริกรรมต่อ 1 หน่วยบริโภคและมี
การกาหนดอายขุ องผู้ซอ้ื เพอ่ื จากัดการเข้าถงึ ของผู้บรโิ ภคทสี่ ุ่มเสี่ยงให้ไม่ปลอดภัยได้

ภาพท่ี 38 อาหารทีม่ ีส่วนผสมของกญั ชา

94 หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนนิ ชวี ิต เพอื่ ใชเ้ ปน็ ยา อย่างชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา

94

มีการใช้น้ามันจากเมล็ดกัญชง (Hemp Seed Oil) ในการประกอบอาหาร
โดยไม่ผ่านความร้อน เช่น ในการใช้ในการปรุงน้าสลัด เพ่ือได้รับคุณค่าทางด้านโภชนาการ เนื่องจาก
น้ามนั เมลด็ กันชงอุดมไปด้วย โอเมกา้ 3 โอเมกา้ 6 และ Gamma Linolenic Acid (GLA) ซ่ึงเปน็ กรด
ไขมันทม่ี ปี ระโยชน์ตอ่ ร่างกาย มผี ลติ ภณั ฑป์ ระเภทชงดื่มที่ผลติ จากเสน้ ใยกญั ชง (Hemp Fiber) ใช้ใน
การบรโิ ภคเพ่อื ชว่ ยเพมิ่ เสน้ ใยช่วยให้ระบบลาไส้และการขับถ่ายดีขน้ึ

ภาพที่ 39 Hemp Seed Oil

นอกจากน้ี การใชก้ ัญชาในการบรโิ ภคในประเทศไทย ก็มีใหเ้ ห็นมาอยา่ งช้านาน
ภญ.ดร.สุภาภรณ์ ปิติพร เลขาธิการมูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร โพสต์ข้อความ ผ่าน
โซเซียลเฟสบกุ๊ สใ์ นหัวข้อเรื่อง “กญั ชากอ่ นภูมิปัญญาจะหายไป” โดยมเี นอื้ หาดังนี้ “จากการ ลงพื้นที่
สารวจความรู้ของมูลนิธิโรงพยาบาลเจ้าพระยาอภัยภูเบศร ในพ้ืนท่ีภาคใต้พบว่า ชาวบ้าน มีการใช้
กัญชาปรุงอาหาร นาใบอ่อนมาใช้เป็นอาหาร ใส่แกงส้ม แกงกะทิ แกงมัสมั่น เมนูผัดหรือรับประทาน
สด เปน็ ผกั จมิ้ น้าพรกิ น้าบูดู แตจ่ ะใช้ปรมิ าณน้อย 1 - 2 ใบ (ใช้มากจะทาให้เมาได้) กญั ชาเพิม่ รสชาติ
อาหาร ทาให้กินข้าวได้มาก นอนหลับสบาย ในใบกัญชามีสารเมาน้อย และละลายน้าได้น้อย
การนามาใส่แกง ในปรมิ าณจากัด เชน่ 1 - 2 ใบ จึงไมท่ าใหเ้ มา สารเมาในกญั ชา ละลายในน้ามันได้ดี
นาไปชบุ แป้งทอด สารเมาจะถูกสกดั ใหอ้ อกไปกับน้ามนั ทใี่ ชท้ อด”

3.2 ผลิตภัณฑ์เพื่อความงาม และสุขภาพ
กัญชงนิยมนามาใช้ทาผลิตภัณฑ์ในอุตสาหกรรมความงามและสุขภาพ มักใช้

ส่วนของน้ามันที่ได้จากเมล็ด (Seed Oil) และ น้ามัน CBD (CBD Oil) จากชอ่ ดอกตัวเมยี ของกญั ชง
นา้ มนั เมล็ดกัญชงอุดมไปดว้ ยสารอาหารท่ีมีคุณค่าต่อผิวและเส้นผม มีการนามาใชท้ ้ังในผลิตภัณฑ์สาหรับ
ผิวกาย เพื่อช่วยเพ่ิมความชุ่มชื้นแก่ผิว ใช้ทาเป็นผลิตภัณฑ์ครีมบารุงผิวหน้าและกาย สบู ่ และ
ผลิตภัณฑ์เครื่องสาอางอีกหลากหลายชนิด ส่วนน้ามัน CBD มีการนามาใช้ในการเป็นสารสาคัญที่ช่วย

รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกัญชงศึกษา เพอื่ ใชเ้ ป็นยา หนงั สือเรียนสาระทกั ษะการดำ�เนินชีวติ 95
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย

95

ในเรื่องตา้ นอนุมลู อสิ ระแกผ่ ิว ผลติ ภัณฑ์รปู แบบ เชน่ ครีมเพ่อื ใช้ในการบารุงผวิ หนา้ เป็นผลติ ภณั ฑใ์ น
การชว่ ยให้ผอ่ นคลาย เปน็ บาลม์ ทาเพื่อบรรเทาอาการเมือ่ ยลา้ เป็นตน้

3.3 ผลติ ภัณฑ์เพ่อื การอปุ โภค
การใช้ประโยชน์จากเส้นใย ส่วนใหญ่เป็นการใช้ประโยชน์จากกัญชงชนิดท่ีให้

เส้นใยสูง (Hemp Fiber Type) ซ่ึงจะมีลักษณะเส้นใยที่เหนียว ทน ขาดยาก มีอายุการใช้งานนาน
นอกจากการนามาใช้ในอตุ สาหกรรมสิ่งทอเครื่องนงุ่ ห่ม หรือใชท้ าเชือกที่เรารจู้ ักกันดีแล้วน้ัน เส้นใยกัญชง
ยังสามารถนาไปใช้ในอุตสาหกรรมอื่น ๆ ได้อีกด้วย เช่น ทาเสื้อเกราะกันกระสุนช้ันดีที่มีน้าหนักเบา
ทาเยื่อกระดาษ (โดยเฉพาะกระดาษพิมพ์ธนบัตร) วัสดุหีบห่อ ฉนวนกันความร้อน ไบโอพลาสติก มีการ
นามาข้ึนรูปใช้เป็นจานอาหารแทนการใช้โฟมและพลาสติก ทาอิฐ (Hemp Crete) หรือคอนกรีต
สาหรบั งานกอ่ สร้าง ทาส่วนประกอบรถยนต์ เฟอร์นิเจอร์ เชน่ พรม เก้าอ้ี เป็นตน้

กล่าวโดยสรุป มีการใช้พืชกัญชาหรือกัญชงเป็นส่วนประกอบในอุตสาหกรรม
อาหาร บางประเทศมีการอนุญาตให้ใชก้ ัญชาในอาหารซึ่งจะต้องระบุปริมาณสาร THC และ CBD ให้
ชัดเจน โดยปกติต้องไม่เกิน 10 มิลลิกรัมต่อหน่วยบริโภค แต่ในอุตสาหกรรมอาหาร อุตสาหกรรม
ความงามและสุขภาพ รวมไปถึงอุตสาหกรรมส่ิงทอ มีการใช้ประโยชน์อย่างมากมายของกัญชง เช่น
การผลิตเคร่ืองสาอาง น้ามันจากเมล็ด ซึ่งมีคุณค่าทางโภชนาการสูง การทาเครื่องแต่งกาย เส้ือกัน
กระสนุ เปน็ ตน้

4. การนนั ทนาการ
นนั ทนาการ คือ กจิ กรรมทท่ี าในยามว่าง เพือ่ ใหเ้ กดิ ความเพลดิ เพลนิ ผอ่ นคลายความ

ตึงเครียดทั้งร่างกายและจิตใจ กิจกรรมนันทนาการ มักเกิดขึ้นในช่วงสุดสัปดาห์ และวันหยุด
ประกอบด้วย ดนตรี การเต้นรา กีฬา งานอดิเรก เกม และการท่องเท่ียว การดูโทรทัศน์ และฟังเพลง
เป็นรปู แบบสามัญของนันทนาการ แตใ่ นบุคคลบางกลุ่มมีการใชก้ ญั ชาเพ่อื นันทนาการ

กญั ชาเป็นพชื ท่ีมีสาร THC ซึ่งมฤี ทธิต์ อ่ จิตประสาท การใชก้ ัญชาในปรมิ าณนอ้ ย ๆ จะ
ทาให้ร่างกายรู้สึกผ่อนคลายและเป็นสุข อาจจะทาให้รู้สึกเคลิบเคลิ้ม อารมณ์ดี หัวเราะง่ายขึ้น
แต่หากใช้ในปริมาณที่มากจะก่อให้เกิดอาการเมา เกิดความเปลี่ยนแปลงสติสัมปชัญญะ มีความ
ผิดเพ้ียนในการรับรู้เร่ืองเวลา และสถานท่ี อาจทาให้เกิดภาพลวงตา หูแว่ว อาการประสาทหลอนเทียม
(Pseudo Hallucination) และการสูญเสียสมรรถนะในการควบคุมการเคล่ือนไหว เนื่องจากเสีย
ปฏิกิริยาสะท้อนทางระบบประสาท (Impairment of Polysynaptic Reflexes) ในบางรายอาจทา
ให้เกิดภาวะแยกตัว (Dissociative States) เช่น การลืมตัว (Depersonalization) และการสูญเสีย
การตระหนักรู้ (Derealization) และก่อให้เกิดการเสพติดได้

ในบางประเทศอนุญาตให้ใช้พืชกัญชาเพ่ือการผ่อนคลาย เช่น ประเทศอุรุกวัย เป็น
ประเทศแรกของโลกที่อนุญาตให้ใช้กัญชาเพื่อนันทนาการ แต่ทั้งนี้ อุรุกวัยมีระบบควบคุมการ

96 หนังสือเรยี นสาระทักษะการดำ�เนนิ ชวี ติ เพอื่ ใช้เป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา

96
96

ซื้อขายกัญชาอย่างเข้มงวด ผู้เสพจะต้องลงทะเบียนกับเจ้าหน้าท่ี โดยมีข้อแม้ว่าสามารถซ้ือได้ 10 กรัม
ตซ้ือ่ ขสาปั ยดกาัญหชเ์ ทา่าอนยั้น่างนเขอ้มกงจวาดกนผ้ีูเยสงัพจจาะกตัด้อในงลเรง่ือทงะรเะบดียับนคกวับามเจแ้ารหงขนอ้างทกี่ ัญโดชยามดีขว้ ้อยแเชมน่ ้วก่านัสาโมดายรปถรซิมื้อาไณดส้ า1ร0 TกHรัมC
ซต่ึงอมสีผปั ลดใานหทเ์ ทาง่าปนรน้ั ะสนาอทกจใาหก้คนวี้ ยามังจราู้สกึกัดผใ่อนนเรคื่อลงราะยดเับคคลวิบาเมคแลร้ิมงขนอ้ันงจกะัญตช้อางดส้วมยดเชุล่นกกับันปรโดิมยาปณรสิมารณสCาBรDTทHี่มCี
ฤซท่ึงมธีผท์ิ ลาในหท้ผ้ใูาชง้อปยร่ใูะนสอาาทกาใรหส้คงวบามรู้สึกผ่อนคลาย เคลิบเคล้ิมนั้นจะต้องสมดุลกับปริมาณสาร CBD ที่มี
ฤทธทิ์ าใหผ้ ู้ใชอ้ ยใใู่นนปอราะกเทารศสแงคบนาดา เปิดให้ใช้กัญชาเพ่ือนันทนาการ โดยอนุญาตให้ผู้ที่บรรลุนิติภาวะ
แล้วสามารถซ้อื นใน้ามปันระกเญั ทชศาแคเนมาลด็ าตเ้นปกิดญัใหช้ใาช้กแัญละชกาเัญพชื่อานตันาทกนแหาก้งาจรากโรด้ายนอคนา้ ุญแลาตะผใหู้ผ้ผลู้ิตทท่ีบ่ีไรดรร้ ลับุนอิตนิภุญาาวตะ
แเทล่า้วนสั้นามสาารหถซรัื้อบนก้ามรซัน้ือกกัญัญชชาาเจมาลกด็ ร้าตน้ คก้าัญทชี่ไาม่ไแดล้ระับกอัญนชุญาตาตากนแ้ันหถ้งือจเาปก็นรก้านารคก้ารแะลทะาผทผู้ ี่ลผิตดทกฎี่ไดห้รมับาอยนุญแลาะต
หเทา่ากนรั้นานสคา้ หขราัยบกญัารชซา้ือใหกเ้ัญยาชวาชจนาอการย้านตุ า่คก้าวทา่ ่ีไม1่ไ8ด้ปรับี (อในนบุญาางตรฐันกั้นาถหือนเดปท็นี่ก1า9รกปรี)ะจทะามทโี ท่ีผษิดจกาฎคหุกมถางึ ย14แลปะี
หากร้านค้าขายกหญั ลชาายใรหัฐเ้ ยใานวสชหนรอัฐาอยตุเมา่ กริวก่าาไ1ด8้อปนี ุญ(ในาบตาใงหร้ใฐั ชก้กาัหญนชดาทเพี่ 1่ือ9กปาี)รจนะันมทีโทนษาจกาาครกุ ไถดงึ้ แ1ต4่กป็มี ี
ข้อกาหนดท่ีคล้าหยลคาลยึงรกัฐับใทนาสงหแครัฐนอาดเมารคิกือาไรดะ้อบนุอุญายาุแตลใะหก้ใาชห้กนัญดชปาริเมพาื่อณกการนคัรนอทบนคารกอางรกไัญดช้ าแตแ่กล็ะมี
ขต้องกซาื้อหขนาดยทใน่ีครลา้ ้านยทคี่ไลดึงร้ กับับอทนาญุ งแาตคจนาากดทาาคงรือฐั บระาบลแุอลาย้วเุแทล่าะนกัน้ าหในสดหปรรฐั ิมอาเณมรกิกาารนค้ันรอเบนคื่องรจอางกขัญ้อชกาาหแนลดะ
ตท้อางซก้อืฎขหามยาในยรขา้ อนงทก่ีไัญดร้ชบั าอในนแุญตา่ลตะจราัฐกท่ีแางตรกฐั ตบ่าางลกแันล้วขเ้ทอ่าคนว้ันรรใะนวสังหขรอัฐงอกเามรพิกากนพ้ันากเนัญือ่ ชงาจทาก่ีซข้ือ้อกยา่าหงนถูกด
ทกฎางหกมฎายหขม้าามยผข่าอนงไกปัญยงั ชราัฐใทน่ไี แมตอ่ ่นลุญะราัฐตทให่ีแ้ใตชกก้ ตญั ่าชงากถันือวข่า้อเปคน็วรครวะามวังผขดิ องการพกพากัญชาที่ซ้ืออย่างถูก
กฎหมายข้ามผ่ากนลไป่ายวโังดรัฐยทส่ไีรมุปอ่ กนัญุ ชาาตเใปห็น้ใชพ้กืชญั ทช่ีมาีสถาือรวอ่าอเกปฤ็นทคธว์ิตาม่อผจิดตและประสาท ทาให้เกิดความผ่อน
คลาย และควากมลร่าู้สวึกโเดปย็นสสรุปข กในัญบชางเป็นรพะเืชททศ่ีมอีสนาุรญอาอตกใฤหท้ใธชิ์ต้พ่อืชจกิตัญแลชะาปเพร่ือะสกาทรนทันาทใหน้เากกิดาครวไาดม้ ผเช่อ่น
คปลระาเยทแศลอุะรุกควัยามปรรู้สะึกเเทปศ็นแสคุขนาใดนาบแาลงปะใรนะบเทางศรอัฐนขุญองาสตหใรหัฐ้ใอชเ้พมืชริกัาญเชนา่ือเพงจื่อากกาผรู้ในช้ักนัญทนชารกู้สาึกรเไกดิด้ กเชา่นร
ผป่อรนะเคทลศายอุรแุกลวะัยเปป็นรสะุขเทขณศแะคทน่ีใชาด้ แาตแ่เนลื่อะใงนจบากางกรัญัฐชขาอยงังสมหีสราัฐรอทเมี่ทราิกใหา้ตเินดไ่ือดง้จจาึงกไมผู้่ใคชว้กรัญใชช้กาัญรู้สชึกาตเก่อิดเนกื่อางร
แผล่อะนใคชลใ้ านยปรแิมลาะณเปส็นูงสุขขณะที่ใช้ แต่เนื่องจากกัญชายังมีสารที่ทาให้ติดได้ จึงไม่ควรใช้กัญชาต่อเนื่อง
และใชใ้ นปรมิ าณสูง

กกิจิจกกรรกรรมมิจททก1า้า้ร. ยยรกมบบิจทททก้ารรยมบทที่ 1

1. กคจิากชแ้ีรรจมงท:่ี โ1ปรดเลอื กตวั อักษรหนา้ ขอ้ ทผี่ ู้เรียนคิดว่าข้อน้ันเป็นคาตอบที่ถูกต้องที่สุด
เพียงข้อเดียว แคลา้วชเแ้ีขจยี งนค: าโปตอรดบเลลงือใกนตกัวรอะักดษาษรหคนาตา้ อขบอ้ ทขอีผ่ งู้เรผียู้เรนยี คนดิ วา่ ข้อนัน้ เป็นคาตอบที่ถูกต้องท่ีสุด
เพยี งข้อเดียว แขลอ้ ว้ เ1ข.ยี นขคอ้ าใดตคอือบลกังษในณกะรขะอดงาษกคญั าชตาอตบ้นขตอวั งเผมเู้ ียรยี น

ขอ้ 1. ขก้อ. ใดมคีดือลกกั ตษัวณเมะียขแอลงะตกวัญผชูอ้ ายตู่ใน้ ตวั้นเเมดียียวกนั
กข. มีดอกเตปวั ็นเมชยีอ่ แดลอะกตเลัวผ็กู้อๆยู่ใสนขี ตา้นวเตดรียงวซกอันกใบ
ขค. มีดอกเหปนน็ าชแอ่ นด่นอกนเ้าลห็กนๆักมสาขี กาตวดิ ตกรันงซเปอน็กชใบ่อ ๆ
งค. มดี อกหออนกาแเปน็น่นกนระา้ จหุกนแักนมน่ าเกปต็นดิ ชกน้ั ันเๆปน็มชีขอ่นสๆขี าว ๆ

ขอ้ 2. ขงอ้. ใดมกีดลอา่ กวอไมอกถ่ เกู ปต็นอ้ กงรเะกจยี่ กุ วแกนับน่ ปเประ็นโชยนั้ชนๆ์ขอมงขี พนชืสกีขัญาวชาๆและกญั ชง
ขอ้ 2. ขก้อ.ใดกกาลรใา่ ชวป้ไมร่ถะโูกยตชอ้ นง์จเากกีย่ เสวกน้ บัใยปรสะ่วโนยใชหนญ์ข่เอปง็นพกืชากรญัใชชป้ ารแะลโะยกชัญนจ์ชางกกญั ชาชนดิ ท่ี
ให้เสน้ ใยสงู (Hemp Fiกb.erกTาyรpใชe้ป) รเะหโนยยี ชวนจ์ทานกเขสาน้ ดใยยากส่วนใหญ่เปน็ การใชป้ ระโยชน์จากกัญชาชนดิ ที่
ใหเ้ สน้ ใยสงู (Hemp Fiber Type) เหนียว ทน ขาดยาก

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ยา หนงั สอื เรียนสาระทักษะการดำ�เนินชีวิต 97
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย

97

ข. น้ามนั เมลด็ กัญชงอุดมไปด้วย โอเมก้า 3 โอเมก้า 6 และ Gamma

Linolenic Acid (GLA) ซึง่ เป็นกรดไขมนั ทมี่ ีประโยชนต์ ่อร่างกาย กกกกก

ค. นา้ มันเมลด็ กญั ชงอดุ มไปดว้ ยสารอาหารทมี่ ีคุณคา่ ต่อผวิ และเสน้ ผม มีการ

นามาใช้ท้งั ในผลติ ภัณฑ์สาหรับผิวกาย เพอ่ื ช่วยในการเพ่ิมความช่มุ ชื้นแก่ผิว

ง. ภาคใต้พบวา่ ชาวบ้านมีการใช้กัญชาปรงุ อาหาร นาใบอ่อนมาใชเ้ ปน็ อาหาร

ใส่แกงสม้ แกงกะทิ แกงมัสม่ัน เมนูผัดหรือรับประทานสด เป็นผักจม้ิ น้าพริก น้าบดู ู

ขอ้ 3. สาร CBD และ THC ทนี่ ามาใชท้ างการแพทย์มฤี ทธิ์ต่างกนั อยา่ งไร

ก. THC เปน็ สารทีม่ ปี ระโยชน์ CBD เปน็ สารทม่ี ีโทษ

ข. CBD มผี ลต่อระบบประสาท THC ไม่มีผลตอ่ ระบบประสาท

ค. CBD ไม่มีผลต่อระบบประสาท THC มีผลตอ่ ระบบประสาท

ง. THC เปน็ สารทใ่ี ชใ้ นการรักษาโรคลมชักในเด็กมากกวา่ CBD

ข้อ 4. สารเทอร์ปนี และสารฟลาโวนอยด์ มคี วามสมั พนั ธ์อย่างไรกบั สาร THC และ สาร CBD

ก. เปน็ สารท่ีลดการออกฤทธิ์ทางยาของสาร THC และ สาร CBD

ข. เปน็ สารทช่ี ่วยเสรมิ การออกฤทธิ์ทางยาของสาร THC และ สาร CBD

ค. สารฟลาโวนอยด์เสริมการออกฤทธิ์ทางยา แตส่ ารเทอร์ปีนลดการฤทธ์ิทางยา

ง. สารเทอร์ปีนเสริมการออกฤทธิท์ างยา แตส่ ารฟลาโวนอยด์ลดการออกฤทธท์ิ างยา

ข้อ 5. เพราะเหตุใด ทางการแพทย์ จึงไม่ใช้สาร CBD ผ่านทางชอ่ งปากโดยตรง

ก. มีรสชาติขมเกินไป และไม่เหมาะทีจ่ ะผา่ นช่องปาก

ข. การซมึ เข้ากระแสเลือดช้า กลายสภาพเปน็ THC ได้

ค. การละลายทาปฏิกริ ยิ ากับนา้ ลาย กลายสภาพเปน็ THC ได้

ง. การทาปฏิกิริยากับกรดในกระเพาะกลายสภาพเป็น THC ได้

2. กิจกรรมท่ี 2

คาช้แี จง : โปรดจับคขู่ ้อมูลที่อยู่หลงั ตวั อักษรท่ีตรงกับตวั เลขของข้อน้ัน ๆ หรือมีความสัมพันธ์

ตรงกับหวั เร่อื งน้นั ๆ ให้ถูกต้อง แลว้ นาตัวอกั ษรของหน้าขอ้ มลู มาใสห่ น้าตวั เลขตรงกับข้อนัน้ ๆ

........... 1. กญั ชา 2,000 ปี ก่อนครสิ ตกาล ก. สาร CBGA เป็นสารตน้ กาเนดิ ของสาร

........... 2. ซับสปชี ีส์ (Subspecies) ท้ังหมดท่ีมีในตน้ พชื กัญชงและพืชกัญชา

กัญชาและกญั ชงของ WHO เมอื่ ตน้ พชื กัญชงและพชื กัญชาโตขนึ้

........... 3. สารสาคญั ทพ่ี บในพชื กัญชา ข. พบมากทใ่ี นยางไทรโครมของดอกเพศเมียที่

และพชื กญั ชง ยงั ไม่ไดร้ บั การผสมพนั ธ์ุ

98 หนงั สือเรียนสาระทักษะการดำ�เนินชีวิต เพ่ือใช้เปน็ ยา อย่างชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศึกษา

98

........... 4. “กะหรี่กัญชา” ค. เปน็ สารท่ีมฤี ทธิ์ทาใหม้ นึ เมา นอนหลบั

........... 5. สารในกลมุ่ แคนนาบนิ อยด์ ผอ่ นคลายหรอื สนุกสนานได้

(Cannabinoids) ง. ช่อดอกเพศเมีย มผี ลแบบผลแหง้

จ. พืชกญั ชาจะเก่ียวขอ้ งกับศาสนา

เปน็ ส่ิงชาระลา้ งจติ ใจ สอ่ื กลางในการเขา้

ถึงพระเจ้า

ฉ. พชื กัญชงสายพนั ธทุ์ ี่เน้นการใช้ประโยชนจ์ าก

เสน้ ใย (Hemp Fiber)

ช. เชอื่ วา่ กญั ชาเป็นพชื ให้โทษมากกวา่ คณุ

ซ. แบ่งยอ่ ยเปน็ Cannabis sativa L. subsp.

sativa กญั ชง และ Cannabis sativa L.

Subsp. indica กัญชา

3. กจิ กรรมที่ 3

คาชีแ้ จง : โปรดทาเคร่ืองหมายถกู () หรือทาเครอื่ งหมายผดิ () ลงหนา้ ข้อตัว

เลขทีผ่ ู้เรียนอา่ นข้อมูลแล้วคิดวา่ คาตอบน้ีถกู ให้ทาเคร่ืองหมายถกู () ถ้าคดิ วา่ ข้อมลู ที่อา่ นเปน็

คาตอบท่ีผิด ใหท้ าเครื่องหมายผิด ()

........... 1. กัญชาและกัญชงเป็นพชื ล้มลกุ ตระกลู เดยี วกนั ต่างกันท่ีพืชกัญชงมีปริมาณของสารเตตรา

ไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) นอ้ ยกวา่ พืชกัญชา

........... 2. กัญชง (hemp) มีชอื่ ทางวทิ ยาศาสตรว์ ่า Cannabis sativa L. Subsp. sativa

........... 3. กญั ชามลี กั ษณะใบลีบเล็กเรยี วมีจานวนแฉกมากกัญชง และลาตน้ เป็นพุ่ม ลาต้นปอ้ มเต้ีย

........... 4. การใชก้ ัญชาหรือกญั ชงเปน็ สว่ นประกอบในอุตสาหกรรมอาหาร จะไม่ระบุปรมิ าณ

..…………… สาร THC และสาร CBD ไว้

.......... 5. ประเทศอุรุกวัย เป็นประเทศแรกของโลกที่อนุญาตให้การใช้กัญชาเพื่อนันทนาการ

ซ่ึงบังคับใช้เมอ่ื ปี ค.ศ. 2013

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพ่อื ใช้เปน็ ยา หนังสอื เรียนสาระทักษะการด�ำ เนินชวี ติ 99
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย



99

3บทที่ รูจ้ กั โทษและปรบะทโทยี่ ช3 นข์ องกัญชา
แลระู้จักกโญัทษชแงละประโยชนข์ องกญั ชาและกัญชง

สาระสาคสญั าระส�ำ คญั

กกกกกกก1. โทษของกัญชาและกญั ชง
1.1 ผลกระทบต่อร่างกายและผลข้างเคียง ผู้เช่ียวชาญเกี่ยวกับสารเสพติดจากสาขาต่าง ๆ

และรายงานทางวิชาการ พบว่า กัญชามีผลกระทบต่อร่างกายเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด
ผลต่ออาการติดยา นอกจากกระทบต่อการใช้ชีวิตตามปกติแล้ว กัญชายังมีโทษต่อทุกส่วน
ของร่างกาย ผู้เสพกัญชา ร่างกายจะเส่ือมโทรม ทาลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย และทาลายสมอง
ก่อให้เกิดความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งปอด ทาร้ายทารกในครรภ์ มีผลกระทบต่อทางเดินหายใจ หัวใจ
และหลอดเลือด กัญชาจะเพ่ิมอตั ราการเต้นของหัวใจเร็ว เมือ่ ใชก้ ัญชาในปริมาณมาก และยาวนานต่อเนื่อง
ไม่สามารถควบคุมอาการติดยาได้

1.2 ผลกระทบต่อจติ ใจ ฤทธิข์ องกัญชาและกัญชงทาให้ผู้เสพมีความผิดปกติทางความรู้สึก
ความคิด อาการ หรือพฤติกรรมต่าง ๆ จิตฟ่ันเฟือน มีอาการประสาทหลอน ความคิดสับสนนาไปสู่
โรคจติ เวช หรอื ภาวะซึมเศร้าได้

1.3 ผลกระทบต่อครอบครัว ชุมชน และสังคม การเสพกัญชาและกัญชงทาให้มี
ผลกระทบต่อครอบครัวทาลายความสุขในบ้าน เป็นท่ีรังเกียจของชุมชน ทาลายช่ือเสียงวงศ์ตระกูล
อาจเพม่ิ ความรนุ แรงถึงข้นั เกดิ ปญั หาอาชญากรรมต่าง ๆ ในชุมชน และสังคมตามมาได้

1.4 ผลกระทบต่อประเทศชาติ เมื่อประชากรเสพติดกัญชามาก ส่งผลให้ทาลาย
เศรษฐกิจ สูญเสียงบประมาณในการดูแลรักษาผู้ท่ีเสพติดกัญชา ทาลายความม่ันคงของประเทศ
ต้องสูญเสียทรัพยากรมนุษย์ท่ีมีคุณภาพในการพัฒนาประเทศ การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศก็จะ
เป็นไปอย่างเช่ืองช้า เกิดข้อขัดแย้งทางการเมือง หรือความไม่สงบระหว่างประเทศ ทาให้เสื่อมเสีย
ชอ่ื เสียง และเกียรตภิ มู ใิ นสายตาของชาวตา่ งชาติได้
กกกกกกก2. ประโยชน์ของกัญชาและกัญชงทางการแพทย์ สารสกัดจากกัญชาที่นามาใช้ประโยชน์
ทางการแพทย์ มีสารกลุ่ม แคนนาบินอยด์ (Cannabinoid) ท่ีมีสารออกฤทธ์ิสาคัญ 2 ชนิด คือ
แคนนาบิไดออล (Cannabidiol, CBD) มีคุณสมบัติลดอาการเจ็บปวด อักเสบ ชักเกร็ง คลื่นไส้ และสาร
เตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) มีคุณสมบัติต่อจิตประสาททาให้
ผ่อนคลาย ลดอาการตึงเครียด สารสกัดจากกัญชาทางการแพทย์แบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม (1) สารสกัด
กัญชาท่ีมีข้อมูลทางวิชาการท่ีสนับสนุนชัดเจน (2) สารสกัดกัญชาช่วยในการควบคุมอาการ ควรมีข้อมูล

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา เพอ่ื ใช้เปน็ ยา หนงั สือเรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนินชวี ติ 101
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

111100000000

ททททคคเเคเคเเเเเกกกกสสสสปปปปพพพพูงููงงูงััััญญญญววววาาาา็็็็นนนนสสสสีีีียยยยงงงงาาาาชชชชววววดุุดดดุุสสสสมมมมงงงงาาาาิิิชชชิช่่่่พพพพววววปปปปตตตตาาาานนนนออออลลลล้้้้ออออกกกกปปปปออออาาาางงงงดดดดรรรรออออรรรรดดดดััััะะะะงงงงททททยยยยภภภภกกกกนนนนีสี่สส่ีส่ีูููู่่่่่ภภภภััััยยยยออออัั้ั้ั้้นนนนนนนนาาาาเเเเบบบบบับบััับยยยยปปปปกกกกใใใใสสสส็็็็นนนนททททตตตตาาาานนนนสสสส่่ีี่ีี่ไไไไ้้้้รรรรกกกกุุุนุนนนดดดดาาาานนนนาาาา้้้้เเเเมมมมคคคครรรรพพพพาาาาีีีีกกกกััััญญญญคคคคสสสสิ่่่ิิ่ิมมมมาาาาววววาาาาเเเเรรรรตตตตบบบบแแแแรรรรคคคคิิิิมมมมลลลลคคคคสสสสััััดดดดุุุุะะะะมมมมกกกกเเเเแแแแใใใใลลลลััััดดดดลลลลนนนนดดดดืืืืออออกกกกะะะะููููททททแแแแกกกกััััญญญญลลลล((((าาาา3333แแแแขขขขงงงงชชชช))))ลลลลกกกกออออาาาาสสสสะะะะาาาางงงงมมมมาาาารรรรรรรรแแแแาาาารรรรัััับบบบแแแแพพพพใใใใสสสสพพพพรรรรชชชชททททกกกกออออ้้้้ใใใใททททยยยยดััดดดัั งงงงนนนน์์์์ยยยยกกกกโโโโแแแแทททท์์์์ดดดดัญัััญญญแแแแลลลลาาาายยยยผผผผชชชชะะะะงงงงกกกกนนนนาาาาแแแแกกกกรรรรททททไไไไพพพพาาาาะะะะททททยี่ย่ี่ยีีย่ รรรรททททททททังััังงงยยยยแแแแขขขขรรรรยยยยพพพพววววาาาา์์์์แแแแมมมมดดดดงงงงผผผผททททีีีีกกกกสสสสขขขขนนนนยยยยาาาาาาาา้อ้อ้อ้อรรรรไไไไ์์์์จจจจธธธธมมมมททททออออาาาาาาาาลลูลูลููยยยยนนนนรรรรเเเเจจจจปปปปณณณณุุุุญญญญาาาาเเเเ็็็็นนนนพพพพสสสสกกกกาาาาตตตตุุุุขขขข่่ื่่ืืืกกกกออออตตตต้้้้ออออาาาาใใใใใใใใ1111หหหหหหหหรรรรงงงง6666วววว้้้้ผผผผคคคค้้้้ใใใใิิิิจจจจชชชชูููู้้้้ปปปปตตตตาาาาััััยยยย้้้้ตตตตนนนน่่่่ววววาาาาสสสสาาาารรรรยยยยึึึึงงงงนนนนรรรรัััับบบบไไไไถถถถบบัับับัััััดดดดบบบบึึึึงงงงกกกก้้้้สสสสรรรรยยยยปปปปััััาาาาบบบบนนนนาาาารรรรรรรรปปปปุุุุนนนนททททะะะะใใใใททททรรรร่่ีี่ีี่ชชชชมมมมสสสสะะะะ้้้้ยยยย่ช่ชชีช่ี่ีีีีีีกกกกิิิิททททโโโโััััาาาาดดดดััััญญญญยยยยธธธธจจจจเเเเิิิิผผผผชชชชจจจจชชชชาาาาลลลลนนนนนนนนกกกกาาาา์์์์

กขขขกกขกกแกกแกผผแผแกกผกกลลลลออออกกกกกกกกกกกกลลลละะะะงงงงกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกาาาาัญญัญัญััญัััญญญกกกกกกกกกกกกรรรรกกกกกกกกกกกกชชชชชชชชเเเเกกกกกกกกกกกกาาาารรรรงงงงผแแแแ22221111ทททท3333ียยยีีียล....ลลลล........าาาานนนนะะะะกงงงงเเเเรรรรเเเเเเเเกกกกกกกกพพพพพพพพาพพพพท้ทู้ทู้้ทูู าาาาญญัญัญััรืื่่่ื่ออออืื่่่่อืออือืืออือ่ื่อื่่ รรรรค่ี่คี่ีีค่คเใใใใชชชชใใใใใใใใแแแแรหหหหหหหหหหหหาาาางงงงพพพพีย้มมม้ม้้ดดดดม้ม้้ม้ม้้้้ตตตตททททนทททีทีีีคคีีคีคีรรรรหหหหยยยยะะะะรักักกัักวววววววว์์์์หหหหาาาาู้ทษษษษงัังงัังมมมมนนนนะะะะคี่ รรรรกัักกัักกกกกาูููู้้้้ าาาาถถถถคคคคดรรรรึึงงงึงึววววหแแแแโโโโาาาาททททสสสสวมมมมษษษษววววเเเเังงงงงขขขขแแแแหหหหา้้าา้า้ลลลลใใใใาาาาะะะะจจจจคคคคปปปปววววเเเเรรรรกกกกาาาาะะะะมมมมยย่ีี่ยี่่ียโโโโรรรรววววยยยยูููู้้้้กกกกชชชชแแแแบัับบบัันนนนลลลลโโโโข์ข์ข์์ขะะะะททททออออททททษษษษงงงงกกักกััั ขขขขกกกกษษษษออออญััญญััญะะะะงงงงชชชชกกกกกกกกาาาาาาาาัญญัญัญั แแแแรรรรชชชชคคคคลลลลาาาาิิิิดดดดะะะะแแแแววววกกกกลลลลเิิิเิเเัญัญััญญคคคคะะะะชชชชรรรรกกกกาาาางงงงััญัญญญั ะะะะหหหหชชชชงงงง์์์์เเเเกกกกแแแแยี่ยย่่ีี่ยี ลลลลววววะะะะกกกกปปปปับับับับรรรรโโโโททททะะะะโโโโษษษษยยยยแแแแชชชชลลลลนนนนะะะะ์์ขขขข์์ ปปปปออออรรรรงงงงะะะะกกกกโโโโญััญญัญัยยยยชชชชชชชชนนนนาาาา์์์์
ขขขขกกกกกกกกออออกกกกบบบบกกกกขขขขกกกก่า่่า่าากกกกยยยยกกกกขบบบบเเเเนนนนอทททท้ืื้อ้ื้อืออบททททหหหหขี่ี่่ี่ี 3333าาาา่ ยเเเเเเเเรรรรรรรรรรรรจู้จููู้้้จจเอ่อ่ออ่ืออ่อืืื่ือ่ืื่่ื นักัักักกงงงงงงงงโโโโือ้ททททททททททททห่่ี่่ีี่่ีีีีี่่ ษษษษ11112222าแแแแปโปโโปปโลลลลททททรรรระะะะษษษษะะะะปปปปขขขขโโโโรรรรยยยยออออะะะะชชชชงงงงโโโโนนนนกกกกยยยย์์ขข์ขข์ญัญัญััญชชชชออออนนนนชชชชงงงงขข์ขข์์์าาาากกกกแแแแออออญัญััญญั ลลลลงงงงกกกกชชชชะะะะญญััญญััาาาากกกกแแแแญญััญัญัชชชชลลลลาาาาชชชชะะะะแแแแงงงงกกกกลลลลญัญัญััญะะะะกกกกชชชชัญัญญัญังงงงททททชชชชาาาางงงงงงงงกกกกมมมมาาาาขขีีขีีขรรรรออออแแแแบบบบพพพพขขขขทททท่าา่า่า่ ยยยยยยยย์์์์เเเเนนนนอือ้ื้้ื้ออื หหหหาาาา ดดดดงังังังั นนนนีีี้้ี้้
ชชชชกกกสกสกสกสสสสกสกกกกกssssiiiiบืบืบืืบอื่อ่่ืืือ่อกกกกกกกกกกกกttttออื่่ืื่ออ่ื eeeeโโโโกกกกกกกกกกกกคคคคปปปปรรรร////กกกกกกกกกกกกน้นน้น้้ ttttงงงงรรรรกกกกกกกกกกกกhhhhจจจจพพพพะะะะาาาากกกกกกกกกกกกeeeeมิิิิมมมกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกppppพพพพสออออ333322121112eeeehhhh์์์์อื่บบบบ............nnnnttttบบบบttttปaaaaกกกกรรรรppppชชชชชชชชชชชชllllิษิษิษิษราาาา::::ttttื่ืื่ื่่่ือ่ื่ออือื่ออออื่อื่ื่ออื่อ////yyyyะททััััททรรรรห//ห/ห/หบบบบบบบบffffกwwwwเเเเooooนนนนททททททททรรรรเเเเอออออwwwwrrrrงังงงัััคคคคีียยียียคคคคddddสสสสบกกกกววววwwwwววววนนนนrrrrืืืืออออพพพพาาาาuuuuกาาาา....มมมมppppมิมมมิิิมมมมggggากกกกโโโโnnnnhhhhพพพพกกกกรััััญญญญททททaaaaaaaaััััญญญญเไ์ไไไ์์์ ชชชชษษษษร////ททททrrrrmmmmาาาาttttชชชชียขขขขhhhhสสสสจจจจาาาาออออนaaaaooooุุุดดุดดกกกกาาาางงงงccccssssยยยยกกกกัััับบบบกกกกyyyy----ออออดััดัดัดัััญัญญญkkkkกกกก....ดดดดmmmmhhhhาาาาชชชชไไไไยยยยxxxxรรรรมมมมaaaaาาาาาาาาnnnnรรรรร่่รร่่รhhhhววววััััggggกกกกไไไไะะะะเเเเิิิิiiiiมมมมdddd----ศศศศษษษษบบบบkkkkร่ร่่่รรษษษษooooaaaaุุปุปปุปาาาาะะะะllllโโโโyyyyีีีีทททท....ศศศศบบบบรรรรaaaaาาาาี่่พี่ีพพพ่ีผผุุุผุผคคคคccccสสสส....แูู้แู้้้แแูมมิิมิมิ ttttตตตตชชชชตตตตhhhhพพพพรรรรืื่ื่ื่่ออออง่ง่ง่ง่////แ์์แ์แแ์์์์์ ผผผผttttหหหหสสสสhhhhูููู้้้้เเเเ่ง่่งง่งขขขขืืบืืบบบ////กกกกkkkkีีีียยยยคคคคาาาาnnnnนนนน้น้น้นน้รรรรooooรรรรจจจจwwwwดดดดักกกัักั าาาารรรรษษษษllllกกกกeeee....าาาาภภภภddddhhhhโโโโญญญญรรรรggggttttคคคคeeeetttt....ppppยยยยผผผผ////aaaassssคุคุคุคุกกกก::::rrrrใใใใ////าาาาttttหหหห////ททททiiiiccccssssมมมมิิิิพพพพiiiillll่่่่tttteeeeไไไไeeeeยยยยมมมม////ssss์์์์4444ร่รร่ร่่....gggg5555ะะะะรรรรoooo3333บบบบ่ืื่่ื่ืนนนนoooo////ผุผุผผุุรรรรกกกกggggะะะะแแ้แููู้แู้้ ััญญัญัญllllเเเเตตตตeeeeรรรร่่งงง่ง่ชชชช....ิิิิงงงงccccาาาาศศศศooooัััักกกกmmmmดดดด////ิิิิ์์์์

102 หนังสอื เรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชวี ิต เพอ่ื ใช้เปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา

101

เร่ืองที่ 1เรโือ่ ทงษทข่ี 1องโกทัญษขชอาแงกลัญะกชัญาแชลงะกญั ชง

กกกกกกกผู้เช่ียวชาญเก่ียวกับสารเสพติด จากสาขาต่าง ๆ ได้แก่ จิตเวชศาสตร์ เคมี เภสัชวิทยา

นิติวิทยาศาสตร์ ระบาดวิทยา ตารวจ และนักกฎหมาย ร่วมกันวิเคราะห์ โดยการใช้เทคนิคเดลไฟล์

ในการจัดลาดับ ไดข้ อ้ มูลว่า กญั ชาอยู่ในลาดับท่ี 15 ใน 20 ชนิด ของสาร “โอสถลวงจิต” (Psychotropic

Drugs) ท่ีสง่ ผลต่อร่างกาย จติ ใจ พฤติกรรม สังคม และสัมพนั ธ์กบั โรคตบั ปอด หัวใจ และหลอดเลือด

ไม่ควรเสพกัญชาท้ังก่อน และระหว่างการตั้งครรภ์ เพราะอาจมีผลเสียต่อมารดา และทารกในครรภ์

นอกจากนี้ควันของกัญชามีสารประกอบทางเคมี ทั้งอินทรีย์และอนินทรีย์จานวนมาก น้ามันดิบ (Tar)

ควนั จากกัญชา มีคุณสมบตั ิใกลเ้ คียงกบั ควันบหุ ร่ี ที่เป็นสารกอ่ มะเร็ง และมกี ารศึกษาทบทวนรายงาน

ทางวิชาการในปี พ.ศ. 2558 พบว่ามีความสัมพันธ์ระหว่างการเสพกัญชากับการเกิดเน้ืองอกในลูกอัณฑะ

ของเพศชาย โดยกัญชามผี ลกระทบตอ่ รา่ งกาย จิตใจ สงั คม และประเทศชาติ ดังนี้

กกกกกกก1. ผลกระทบต่อรา่ งกายและผลข้างเคียง

1.1. ทาลายสมรรถภาพร่างกาย ผู้เสพกัญชาในปริมาณมาก เป็นระยะเวลานาน ๆ จะทาให้
ร่างกายเส่ือมโทรม จนไมส่ ามารถปฏบิ ตั ิงานใด ๆ ได้ โดยเฉพาะการทางานที่ต้องใชแ้ รง ความคิด และ
การตัดสินใจ รวมท้ังขาดแรงจูงใจ (Amotivation Syndrome) คือ การขาดแรงจูงใจของชีวิต ไม่คิด
ทาอะไรอยากอยู่เฉย ๆ ไปวัน ๆ ซึ่งมีผลกระทบต่อการดาเนินชีวิตและการทางานเป็นอย่างมาก
ผลกระทบเฉียบพลัน ทาให้เกิดอาการกระวนกระวาย ต่ืนกลัว เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ การเสพติด
กัญชามีผลร้ายคล้ายกับการติดยาเสพติดชนิดอื่น ๆ การใช้กัญชาระยะส้ันเพ่ิมความเสี่ยงต่อผล
ไม่พึงประสงค์ท้ังแบบไม่รุนแรงและรุนแรง (Minor And Major Adverse Effects) ผลข้างเคียง
(Side Effects) ทพ่ี บบอ่ ย ได้แก่ อาการมึนงง (Dizziness) เหน่ือยลา้ (Tired) เสย่ี งตอ่ การเสพตดิ และ
อันตรายจากการบรโิ ภคเกนิ ขนาด อาจทาให้เกิดโรคจติ เภทในเยาวชน

1.2 ทาลายสมอง การเสพกัญชาแม้เพียงในระยะสั้นทาให้ผู้เสพบางราย สูญเสียสมาธิ
ความทรงจา เพราะฤทธิ์ของกัญชาจะทาให้สมอง และความจาเส่ือม เกิดความสับสน วิตกกังวล
หากผู้เสพเป็นผู้มีอาการของโรคจิตเภท หรือป่วยเป็นโรคซึมเศร้า มีความเส่ียงทาให้เกิดอาการรุนแรง
มากกว่าคนปกติท่ัวไป มีผลต่อระบบประสาท เลือดไปเล้ียงสมองเพ่ิมมากขึ้น ทาให้ควบคุมการ
เคลอ่ื นไหวของร่างกายลดลง เกิดอาการตกสูง ตกตา่ กะระยะผิด มือไมม่ แี รง อาจทาให้งว่ งซึม ไม่มีสมาธิ
พูดไม่ชัด การตอบสนองส่ิงต่าง ๆ ช้าลง การใช้กัญชาติดต่อกันเป็นเวลานานอาจจะส่งผลกระทบ
ต่อความจาท้ังชนิดที่ผ่านมาไม่นาน (Recent Memory) และที่ผ่านมานาน (Remote Memory)
เนื่องจากการเสพติดกัญชาจะทาให้ขนาดของสมองส่วนฮิปโปแคมคัส (Hippocampus) ลดลง และ
บางครั้งพบความผิดปกติของสมองส่วนอะมิกดาลา (Amygdala) ซึ่งสมองทั้งสองส่วนนี้ทาหน้าที่
เกยี่ วกับความจา

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกัญชงศึกษา เพ่อื ใช้เปน็ ยา หนงั สือเรียนสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชีวิต 103
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

102

1.3 เพิ่มความเสี่ยงทาให้เกิดมะเร็งปอด เน่ืองจากผู้เสพจะสูบควันกัญชาเข้าไปในปอด
ลกึ นานหลายวนิ าที การสบู บหุ ร่ีทนี่ ากัญชามาทาเป็นไส้ จานวน 4 มวน จะมผี ลเทา่ กบั สบู บุหร่ี 1 ซอง
หรือ 20 มวน สามารถทาลายการทางานของระบบทางเดินหายใจ ทาให้มีความเส่ียงต่อการเกิด
โรคมะเรง็ ได้มากกว่าคนสูบบหุ รธ่ี รรมดาถึง 5 เทา่ และในกญั ชายังมีสารเคมที ่ีเป็นอันตรายสามารถเกิด
โรคมะเร็งได้

1.4 ทาร้ายทารกในครรภ์ ฉะน้ันหญิงที่เสพกัญชาในระยะต้ังครรภ์ ทารกท่ีคลอด
มีความเส่ียงต่อการผิดปกติทางร่างกาย และสติปัญญามากกว่าปกติ ควรหยุดเสพกัญชาท้ังก่อน และ
ระหว่างตั้งครรภ์ เพราะอาจมีผลกระทบต่อมารดา และทารกในครรภ์ รวมไปถึงหญิงที่กาลังให้นมบุตร
เน่ืองจากมีรายงานการศึกษาพบว่า มีทารกคลอดก่อนกาหนด ทารกน้าหนักตัวน้อย และพบสาร
แคนนาบินอยด์ (Cannabinoid) ในน้านมมารดาท่เี สพกัญชา

1.5 ผลกระทบต่อทางเดินหายใจ (Respiratory Tract System) ทาให้หลอดลมขยาย
เฉียบพลัน การสูบต่อเน่ืองจะเกิดปัญหาต่อระบบทางเดินหายใจ เช่น ไอเร้ือรัง เสมหะมาก
และเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดหลอดลมอักแสบ เป็นต้น การสูบกัญชาอาจมีผลทาให้เป็นมะเร็งจาก
สารก่อมะเร็ง และการสูบบุหรผ่ี สมกญั ชาจะเพิ่มความเสี่ยงการเปน็ มะเรง็ ได้

1.6 ผลกระทบต่อระบบหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular System) คนท่ีไม่เคย
เสพกัญชามาก่อนจะมีชีพจรเต้นเร็วมากขึ้นได้ 20 เปอร์เซ็นต์ ในช่วง 2 - 3 ช่ัวโมงแรก นอกจากน้ี
ทาให้หลอดเลือดส่วนปลายคลายตัว ความดันโลหิตต่าลงขณะเปล่ียนท่านั่งหรือนอนมาเป็นยืนได้
(Postural Hypotension) กล้ามเน้ือหัวใจบีบตัวทางานมากข้ึน มีความต้องการออกซิเจนมากข้ึน
แต่ร่างกายจะปรับตัวใหม้ ีความทนต่อภาวะนี้ ในเวลา 2 - 3 วนั คนทไี่ ม่เคยเสพบางราย หรอื คนท่ีไม่มี
โรคเกี่ยวกับหลอดเลือด อาจทาให้มีอาการเจบ็ แน่นหน้าอกจากกล้ามเน้อื หวั ใจขาดเลอื ด กัญชาจะเพิ่ม
อัตราการเต้นของหัวใจ อีกทั้งมีผลกระทบต่อโรคต่าง ๆ มีสารระคายเคืองต่อหลอดลม สารก่อมะเร็ง
ทาใหไ้ อ หรืออาจถงึ ขน้ั ป่วยเปน็ โรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) และภาวะกล้ามเนื้อหัวใจตายฉับพลัน
(Heart Attack)

1.7 ภาวะติดยา (Dependence Syndrome) การใช้กัญชาเป็นระยะเวลานาน ๆ
จะทาให้เกิดอาการติดยาประมาณ 1 ใน 10 ของผู้เสพกัญชา ท้ังน้ี อัตราส่วนจะเพิ่มข้ึนเป็น 1 ใน 6
ของจานวนผู้เสพ หากเริ่มเสพตั้งแต่วัยรุ่น ซ่ึงผู้เสพกัญชาจะมีความต้องการอย่างมากท่ีจะเสพ
ไม่สามารถท่ีจะลดการเสพได้ เกิดภาวะการหยุดยา และเกิดพฤติกรรมท่ีไม่เหมาะสม (Withdrawal
Symptoms and Behavioral Systems) มีการรายงานวา่ กัญชาเปน็ ยาเสพติดตวั เริ่มตน้ ทน่ี าไปสู่การ
เสพยาเสพตดิ ชนิดท่ีรา้ ยแรงขึน้ อีกด้วย
กกกกกกก นอกจากผลร้ายท่ีมีต่อร่างกายของผู้เสพแล้ว การขับรถขณะเมากัญชายังก่อให้เกิด
อันตรายได้มาก เพราะฤทธ์ิของกัญชาจะทาให้เสียสมาธิ ทาให้การตัดสินใจผิดพลาด การตอบสนองช้าลง

104 หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนนิ ชวี ิต เพือ่ ใชเ้ ปน็ ยา อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศกึ ษา

103

การรับรู้ทางสายตาบิดเบือน ความสามารถในการมองเห็นส่ิงเคลื่อนที่ลดลงจึงเป็นอันตรายอย่างยิ่ง
ต่อผู้ขบั รถยนต์ หรือแมแ้ ต่เดินบนท้องถนนกต็ าม

ถาม สบู กญั ชาทาให้หัวใจเตน้ เรว็ จริงหรอื ไม่

ตอบ จริง เนื่องจากสารในกญั ชาทาใหห้ ลอดเลือดขยายตวั

จงึ ทาใหห้ ัวใจ ต้องเร่งการสูบฉีดเลือด หวั ใจจึงเต้นเร็วขึ้น

กกกกกกกนอกจากนี้ ผลข้างเคียงของการใชก้ ัญชาและกัญชง ทั้งในระยะส้ัน ระยะกลาง ถึงระยะยาว
มีดังน้ี
กกกกกกกผลข้างเคยี งระยะสัน้
กกกกกกกข้อ 1 ผลข้างเคยี งท่พี บบอ่ ย คอื ปากแห้ง ตาแหง้ ตาแดง มนึ งง ตอบสนองต่อสิ่งรอบตัวช้า
มีอาการวติ กจริต
กกกกกกกข้อ 2 ผลข้างเคยี งทพี่ บไม่บ่อยนกั คือ ตาพรา่ มัว ปวดหวั เคลิ้ม
กกกกกกกข้อ 3 ผลข้างเคียงที่พบได้ยาก ควบคุมการทรงตัวร่างกายได้ไม่ดี จานวนสเปิร์มลดลง
ภาวะความดนั ตา่ หัวใจเต้นเรว็ ภาวะซมึ เศร้า ทอ้ งเสีย ตบั อกั เสบ

กัญชาอาจจะทาให้มีภาวะง่วงซึม ดังน้ัน ควรหลีกเล่ยี งการขับขี่ยานพาหนะหลังจาก
การใช้กัญชา กัญชาอาจจะทาให้รู้สึกคอแห้ง เนื่องจากสารสาคัญในกัญชาจะไปปิดกั้นต่อมน้าลาย
ให้ต่อมน้าลายไม่สามารถหล่ังได้ตามปกติ ผู้ใช้กัญชาอาจจะมีภาวะตาแดง หัวใจเต้นเร็ว ความดันต่า
เน่ืองจากสารสาคัญในกัญชามีฤทธิ์ในการขยายหลอดเลือด ผู้ป่วยท่ีมีภาวะโรคหัวใจและความดัน
ควรระวงั ในการใช้กญั ชา และควรอยภู่ ายใตก้ ารดูแลของแพทย์
กกกกกกกผลขา้ งเคียงระยะกลางถงึ ระยะยาว
กกกกกกกภาวะเสพติดกัญชาจะทาให้ผู้ใช้ยาเกิดการเสพติดได้ยากกว่าบุหรี่ แต่การใช้อย่างต่อเน่ือง
ทุกวัน พบว่าประมาณร้อยละ 10 มีโอกาสเสพติดได้ และเม่ือหยุดใช้ยาจะมีอาการถอนยาได้ เช่น
หงุดหงดิ อยากกลบั ไปใช้ยา แตไ่ ม่กอ่ ใหเ้ กดิ อนั ตรายอน่ื ๆ ดงั นนั้ ในการใช้ยารกั ษาโรค เพ่อื ลดการเกิด
ภาวะถอนยา ควรลดขนาดยาลงอย่างช้า ๆ จะช่วยให้ลดการเกิดภาวะถอนยา และการใช้อย่าง
ต่อเนื่อง มีผลต่อการทางานของสมอง หลังใช้กัญชาพบว่าผู้ป่วยอาจมีปัญหาเรื่องความจาในระยะส้นั
เชน่ หลงลืมได้ง่าย หรือมีอาการปวดศีรษะ แต่เม่ือหยดุ การใช้ประมาณ 20 วันจะกลบั ส่ภู าวะปกติ

รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา เพอื่ ใช้เป็นยา หนังสือเรยี นสาระทักษะการดำ�เนินชวี ิต 105
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

104

กกกก การทางานของปอดและหัวใจ พบว่าไม่เพ่ิมความเส่ียงต่อการเป็นโรคถุงลมโป่งพอง หรือ
มะเร็งปอด ทั้งนี้เฉพาะในกลุ่มคนที่สูบกัญชาชนิดเดียว การสูบกัญชา และบุหรี่ร่วมกัน จะทาให้
ความเสีย่ งเพมิ่ ข้นึ ได้
กกกกกกก ในช่วง 2 เดือนแรกหลังการเริ่มใช้ยากัญชา เม่ือตรวจการทางานของตับ (ALT) จะพบการ
เกิดตับอักเสบ ในกรณีหากอาการตับอักเสบไม่รุนแรง สามารถใช้ยาต่อได้ แต่ถ้ามีอาการตับอักเสบ
รนุ แรง แนะนาใหห้ ยดุ ยา หรือลดขนาดยา เพอื่ ปอ้ งกันการเกิดตบั อกั เสบในระยะยาว
กกกกกกกจะเห็นได้ว่า ผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับสารเสพติดจากสาขาต่าง ๆ และรายงานทางวิชาการ พบว่า
กัญชามีผลกระทบต่อร่างกายเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด ผลต่ออาการติดยา นอกจาก
กระทบต่อการใช้ชีวิตตามปกติแล้ว กัญชายังมีโทษต่อทุกส่วนของร่างกาย ผู้เสพกัญชา ร่างกาย
จะเสื่อมโทรม ทาลายระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย และทาลายสมอง ก่อให้เกิดความเส่ียงต่อโรคมะเรง็
ปอด ทาร้ายทารกในครรภ์ มีผลกระทบต่อทางเดินหายใจ หัวใจ และหลอดเลือด กัญชาจะเพ่ิมอัตรา
การเต้นของหัวใจเร็ว เมื่อใช้กัญชาในปริมาณมาก และยาวนานต่อเน่ืองไม่สามารถควบคุมอาการ
ติดยาได้

ถาม สบู กัญชาแล้วทาใหป้ ากแหง้ จริงหรอื ไม่

ตอบ จริง เนื่องจากสารในกญั ชาสามารถไปบลอ็ กตอ่ มน้าลาย

ทาให้การสร้างนา้ ลายลดลง เราจงึ รู้สกึ คอแห้ง

ถาม สบู กญั ชาแลว้ ทาใหต้ าแดง คนสูบกัญชาจงึ ชอบใส่แวน่ ดา

จรงิ หรอื ไม่

ตอบ จรงิ เนื่องจากสารในกญั ชาทาใหห้ ลอดเลอื ดขยายตวั

เลือดไปเล้ยี งได้มากขน้ึ จึงทาให้ตาแดง

106 หนงั สอื เรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนินชีวติ เพ่ือใชเ้ ป็นยา อย่างชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกัญชงศกึ ษา

105

กกกกกกก2. ผลกระทบตอ่ จิตใจ
2.1 ผลต่อเชาว์ปัญญา ทาให้มีความบกพร่องเกี่ยวกับความทรงจา ทั้งผู้เสพระยะสั้น หรือ

ระยะยาว ทาให้สติปัญญาลดลง หรือสูญเสียสมาธิ มีการเรียนรู้ที่ลดลง ความจาช่วงสั้น หลงลืมง่าย
และมีอาการปวดศีรษะ

2.2 ผลต่อความผิดปกติของจิตใจ การใช้กัญชามีความสัมพันธ์กับโรคทางจิตที่มี
ความผิดปกตขิ องความรสู้ ึก ความคดิ อาการหรือพฤติกรรมโรคทางจิต ซง่ึ อาจทาให้มีอาการมากขน้ึ

2.3 ทาลายสุขภาพจิต ฤทธ์ิของกัญชาจะทาให้ผู้เสพมีอาการเลื่อนลอย ฝันเฟื่อง
ความคิดสับสน และมีอาการประสาทหลอนจนควบคุมตัวเองไม่ได้ ซ่ึงถ้าเสพเป็นระยะเวลานานจะทาให้มี
อาการจิตเสื่อม ผลระยะส้ันของกัญชาอาจเปลี่ยนแปลงเมื่อมีการใช้ยากลุ่มโอปิออยด์ร่วมด้วย เช่น
เฮโรอีน หรือเฟนตานิล เป็นต้น การใช้ยาอ่ืนเพ่ิมเข้าไปเพื่อเพิ่มผลทางจิตประสาท หรือ เพ่ิม “ฤทธ์ิลวงจิ”
(Psychotropic Action) ขณะเดียวกันเพ่ิม อนั ตรายจากการใช้ยาเกินขนาด

2.4 มผี ลตอ่ ระบบจิตประสาท ถ้าไดร้ ับกัญชาในขนาดท่สี ูงในระยะส้นั ๆ ทาใหม้ ีอาการ
กระวนกระวาย อาการหลอน มีความหลงผดิ ความจาเสอื่ ม วิตกกงั วล ในระยะยาวทาใหเ้ กิดกลุ่มอาการ
ที่เรียกว่า (Apathetic Syndrome) ประกอบด้วยอาการเฉยเมย รู้สึกไม่ประสบความสาเร็จ ท้อแท้ นาไป
สู่ภาวะซึมเศรา้ เกดิ โรคจิตเวชในผู้ปว่ ยทเ่ี สพกัญชาได้

จะเห็นได้ว่า ฤทธ์ิของกัญชาและกัญชงทาให้ผู้เสพมีความผิดปกติทางความรู้สึก
ความคิด อาการ หรือพฤติกรรมต่าง ๆ จิตฟั่นเฟือน มีอาการประสาทหลอน ความคิดสับสนนาไปสู่
โรคจติ เวช หรือภาวะซมึ เศรา้ ได้
กกกกกกก3. ผลกระทบต่อครอบครวั ชมุ ชน และสงั คม

3.1 ผลกระทบต่อครอบครัว
3..1.1 ทาลายความสุขภายในบ้าน ส่งผลกระทบต่อสภาพจิตใจของสมาชิก

ในครอบครวั เป็นเหตุให้เกิดปัญหาตา่ ง ๆ ตามมา อาจทวคี วามรนุ แรงทาใหค้ รอบครวั แตกแยก
3..1.2 สูญเสียรายได้ของครอบครัว เนื่องจากมีรายจ่ายเพิ่มข้ึน จากการซ้ือยาเสพติด

หรอื บาบดั รักษาผทู้ ต่ี ดิ ยาเสพติด
3..1.3 พ่อ แม่ ผ้ปู กครอง ขาดท่พี ึง่ ในยามเจบ็ ปว่ ย หรือชราภาพ
3..1.4 ทาลายช่ือเสยี งวงศต์ ระกูล และเป็นที่รงั เกียจของสงั คม
3..1.5 ทาให้ครอบครัวเดือดร้อน เพราะคนในครอบครัวที่มีปัญหายาเสพติด

มักจะก่ออาชญากรรม
3..1.6 ครอบครัวที่มีผู้เสพกัญชา มักได้รับความเดือดร้อนในทุกด้าน เช่น การ

ขาดความรับผิดชอบต่อหน้าทีน่ าไปสคู่ วามขัดแย้ง ทะเลาะวิวาท กอ่ ให้เกิดความเครียด และตอ้ งแก้ไข
ปัญหาบ่อย ๆ

รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา เพ่อื ใช้เปน็ ยา หนงั สอื เรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชวี ิต 107
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

106

3..1.7 ทาให้สูญเสียสมรรถภาพการทางาน การเสพกัญชามีโอกาสถูกปลดออก

จากงานมากกว่าปกติ ทาใหเ้ กิดผลกระทบตอ่ ครอบครัว ทั้งทางเศรษฐกิจ และสังคม เสยี ทรัพยส์ นิ รายได้

ของครอบครวั เนอ่ื งจากต้องซื้อกญั ชามาเสพ และรักษาโรคทเ่ี กิดจากกญั ชา

3.2 ผลกระทบต่อชุมชน และสงั คม

3.2.1 กอ่ ใหเ้ กิดปัญหาอาชญากรรมต่าง ๆ ในชมุ ชน

3.2.2 เปน็ บอ่ เกดิ ให้ชุมชนเส่ือมโทรม สังคมถูกทาลาย

3.2.3 ทาลายเยาวชน อนั เป็นกาลังสาคัญในการพัฒนาชุมชน และสังคม

3.2.4 สญู เสียรายได้ ทาให้การพัฒนาชุมชน และสงั คมในด้านต่าง ๆ เปน็ ไปอย่าง

เช่อื งช้า

3.2.5 ทรัพย์สินของคนในชุมชน และสังคมเสียหาย เนื่องจากพฤติกรรมทางจิต

ประสาท

3.2.6 กอ่ ใหเ้ กิดปญั หาอบุ ัติเหตเุ นื่องจากฤทธ์ิของกัญชา

3.2.7 ปัญหาการเสพกัญชา ก่อให้เกิดความหวาดระแวงจากประชาชน และสังคม

เป็นวงกว้าง เน่ืองจากเกรงว่าบุตรหลานจะเข้าไปเกี่ยวข้องกับกัญชา หรือถูกประทุษร้ายจากผู้เมากัญชา

หรือมคี วามผดิ ปกตทิ างจติ จากการใช้สารเสพติดกัญชา

กกกกกกก จะเห็นได้ว่า การเสพกัญชาและกัญชงทาให้มีผลกระทบต่อครอบครัว

ทาลายความสุขในบ้าน เป็นท่ีรังเกียจของชุมชน ทาลายชื่อเสียงวงศ์ตระกูล อาจเพ่ิมความรุนแรงถึงขั้น

เกดิ ปญั หาอาชญากรรมตา่ ง ๆ ในชมุ ชน และสังคมตามมาได้

กกกกกกก4. ผลกระทบต่อประเทศชาติ

4.1 ด้านเศรษฐกิจ

4.1.1 ทาลายเศรษฐกจิ และความมัน่ คงของประเทศชาติ

4.1.2 เพิ่มภาระการเสียภาษีของประชาชน เพราะรัฐบาลต้องนาภาษีของ

ประชาชนไปใช้จ่ายในการแก้ไขปญั หายาเสพติด

4.1.3 การพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศเป็นไปอย่างเช่ืองช้า ส่งผลต่อการพัฒนา

ประเทศในภาพรวม

4.1.4 สญู เสียแรงงานในการปฏบิ ตั งิ านทาใหป้ ระเทศขาดรายได้

4.2 ด้านสังคม ประเทศชาติต้องเส่ือมเสียช่ือเสียง และเกียรติภูมิในสายตาของชาว

ต่างประเทศ

4.3 ด้านความม่นั คง

4.3.1 รัฐบาลต้องสูญเสียกาลังเจ้าหน้าที่ และค่าใช้จ่ายในการป้องกันปราบปราม

และรกั ษา ผู้ตดิ ยาเสพติดจานวนมาก

108 หนังสือเรียนสาระทักษะการดำ�เนินชวี ิต เพ่ือใช้เปน็ ยา อย่างชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา

110077

มเงกงกมเใกใกขขขขตตรรหหหหททใใคคททกกนนนนบบะะออออกก่่ววออนนกกรราาาารริิดดสสยยกกงงาาปปใใงงืืลลออืืกกออททกกุุษษหหปปขขรราามมะะาาาาพพรรกกออกกาายย่่ยยาา้้ออรร้้สสสสไไรรยยะะกกงงฤฤาากกงง์์ททมมะะตตขขูู้ัั้ญญพพนนเเมมเเจจกกกกตตเเศศกก่สส่ดดี่ี่าามมััดดททััฒฒาาเเาาเเกกิิกกขขรรรรงงกกสสิินนีีคคแแพพณณศศยยบบะะรรษษนนออีียยยยุุหหณณชช่่ิิมมรรยยใใรรงงแแฐฐททาา้้งงาานนาามมคคชชะะภภะะกกปปลลททตตั้ั้งง44ยยกกตตกกววหหาาาาสสิิะะจจ..ิิาารรใใ44ววาาาา่่ลลาาพพววททมมจจงงะะรรตตงงมมสสาา่าา่กกรรใใาาเเดดดด่าา่งงหหููงงญญ44กกนนรรทท44รราาลลๆๆจจงงููปปแแา้้าุุ..นนถถัั..รรววลลกกาาศศถถเเ33ะะชช33นนลลรรสสเเภภใใยยมมแแ่่าาาาึึ..งงเเ..าามมจจะะกก33รร22ีียยสสาาหหกกววีีรรรรออรรตตืืออัักกเเาาพพงงมมพพะะสสงงาาาาทท็็นนแแิไไิรรงงษษบบผผถถดดยยสสใใกกรรออรรััฒฒเเศศลลไไนนมมทูู้้ทาาปปึึพพงงุุญญูู้้ะะงงหหาาปปดดะะนนผผกกือือขขไี่ไี่รรททยยรรััฒฒรร้้โโววหหกกเเมมูู้้งงททาาปป้ัั้นนาาะะสสดดาาืืออาา่่าา่่ออลลรรปป่่นนปปมมีี่่เเววรรยียีใใใใออยยคคททใใสสออหหรรหหะะาาเเรราาททาาหหรรววฤฤมมพพะะาาดด้เเ้เเสสณณจจะะ้้คคววาารร้้เเสสศศงงสสททืื่่ออตตกกเเททเเาามมพััพมมรราาใใือ่่อืลลททรรงงธธททปปิิดดิิดดาานนนนออไไยยคคมมืืออษษ์์ิิศศขขใใมมกกกกคคหหรรบบกกาาหหด์์ดเเดดฐฐออแแ่่สสััววััญญญญะะสสกกลลาาคคอีีอเ้เ้กกกกลลงงาางงกกชชยยีีรรรรออนนชชชชาารราากกมมิิบบะะจจดดมมิิดดชชาานนจจััออววาารราารรััเเญญรรขขููขขแแกกนนื่ือ่อสสใใแแพพกกมมาาะะททชชนนออ้้ออลลเเชชรรุษุษ่ี่ียยยยตตจจีีััโโฒฒสสหห้้กกขขาางงรรเเาาาางงไไททยยกกาายียีสสดดลลัญัญววปปัักกไไััตตดดนนทททท์์กกษษแแปปงงพพ่่าา้้าาขขษษแแ่่ออรราาชชาานน่ีมี่มยยงงตตยยสสออยยะะตตโโเเแแาาใใาาปปีี้้ีคคีกกศศรรูู่่่่ออโโหหคคงง้้งงผผเเแแิิลลดดผผรรคคุณุณรรททททคครรไไททววูู้้้้ททผผลละะลลกกคคดดะะมมษษรราาาาศศภภเเูู้้ะะุุเเกกีี่่เเขขััญญจจเเ้้อองงะะกกสสมมสสฐฐเเกกททเเาาสส้้าากกิิตตเเบบปปียียมมพพพพกกมมชชพพััรรญญศศงง่่าาววเเรรคค็็่ื่ืนนออิิจจ่ัั่นน็็งงาามมตตเเววรรสสนนชชตตคครรปปขขมมททปปเเชชไไคคิิีีดดคคาามมงงขขััภภิิววีียยปปออออาาาาหหงงรรววเเืืออออูมมูหหปปสสงงดดขขใใออกกงงะะปปาารรงงขขหหงงููิิใใญญปป็็นนรรออมมชชยยบบััััญญนนททรรออสส้้ืืเเออหหงงเเรร่่าาผผาาเเกกสส่่าาคคสสหหาางง่่สสปปภภงงะะรรงงกกิิดดาา่ื่ือองงรรกกรราาผผาาีียยออืืเเเเรราารรรรกกปป้้าามมยย่ืื่ออชชททออาาคคลลททะะววพพเเยยาาตตรรงงกกเเืื่่าาออสสศศะะววเเททรรสสททัฒฒัมมยยชชใใททาาตตาางงพพซซกกััพพชชีียยาาืืาาออญญขขมมชชศศิิททนนึึมม็็จจททตต้้กกลลยยรรชชบบออไไ้้าาาาาาาาเเะะกกมมิิดดาาััาาญญื่่ืออาาตตงงศศ่่ออกกปปงงเเกกใใลล่่สสยยชชกกเเเเ้้ออปปนนรรคครรชชนนรรสสกกรรงงาาาาเเััญญงงรร้้าาววาาะะทท็็นนคคบบีีศศยยิิมมดดววยยสสมมไไแแาาเเชชรราางงไไรรตตรรดดนนขขททรรููญญตตมมลลปปลลรระะาาษษ่าา่้้้้ะะออุุษษศศ่่าาภภแแรรเเะะาาหหกกมมอองงบบฐฐงงสสขขยยูู้้ยยสสลลกก์์ชชววาายยาากกีียยมมััดดบบ์์ททคคึึกกะะๆๆรรััญญ่่าาาากก่่าาิิททจจีีผผแแงงววเเตตเเภภ่ี่ีมมงงสสชชกกคคปปใใลลาารรสสยยิไไิเเีีคคููมมนนพพสสีีงงยยชชมมดดววััพพรรกก่่้้งงงงุุณณิิคคชชููะะกกรราาญญืื่่้้มมออผผรรยยททุุ้้มมเเตตมมุุมมหหภภััะะญญ่ั่ันนงงลลททาา้ั้ัเเงงิิภภกกททคคชชชชสสรราากกใใคคใใชชศศััพพนนืืนนหหิินนออูู้้ดดบบมมีีาายยรรงงาา้้ิิ

ใเกกเใเเรรมใมใSSมมพพนนรรนนัฐฐัyyกกีีีีกกกก่อ่ือื่ืออ่ืmmกกใใาากกาา22นนใใงงาารรรร44กกชชppปปรรนนททนนใ้้ใกกttรรรรปปนนาาooี่ี่าากกัักกะะสส22รรmmททกกกกษษเเาาะะเาาััญญททรssรรใใปปาาเเงง))นนศศททสสอื่โโชชกกรรกกรรกกสสปปศศงาาาาะะคคาาหหััรรดดมมทััจจโโรรเเปปแแจจรราาชชจจยย่ีรรพพลลาาัฐัฐสส2ุุน่่นบบัักกชชกกออออททกกัันนษษกกนนกกเเออปยยััดดมมกกาาััญญปปออ์์์ขข์รรรออเเััญญเเสสรรชชชชะออิิกกพพาาะะเเาานน่่ชชโาากกตตงงื่่ืออสสยาามมกกาารรแแผผเเาาชรรปปาาเเคคญัญัททเเลลลลใใไไปปน็น็นนนชชิิตตแแมมียยี ชช็็นนตตาาข์้้ใใขขตต่่ออดดนนออาา้น้นพพ็็งงอาายยาากกแแออืืชชรราาง((าาสสออััลลบบททMMกกกรรเเสิิสะะสสออี่่ีบบยยตตญัuuรรกก่่ววาาออรราาllาาttหหนนชยียีบบญญััมมเเiippออาาผผััาดดรรเเllลลชชรรััeeสสบบนนรรแใใัักกงงมมเเเเกกลนนSSนนธธททษษขขัันนccะผผออเเาาธธออาาllววกูู้้ปปรรeeอออองงงง่่าาแ์์แัญrr่่ววาารรสสกกooมมลลกกยยแแ์์ ssาาชีีาาปปนนาามมลลiiรรssรรรรงรรดดนนะะ))กกจจแแะะท์์เเดดซซลลิิตตสสรรโโพพ์์า่่ึึุุ่่งงมมยย็็งงเเหหสสววตตงททแแชชหหรรชชกบบาาคคนนาายยรรรราาาแแชชาานน์์ทท์์ัับบงงรชชลลออนนาาปปนนแออะะาางงาารรรราา้ีี้ณณเเพกกบบปปะะณณะะาาาาทเเิิบบนน็็นนาาททรรจจบบออททจจยแแัักกศศปปััยยกกีี่่ยย์พพรรจจรรดดรรออึึงงททสสะะ์์มมยยสส((ยยสสเเCCรรววปปออาา์์ ัับบิิสสaaมมนนใใททเเnnนนใใใใซซหห((หหเเnnสสออNNปป้้ใใaa้้มมหหรรชชeeนน็็ bbีี์์แแกกรรuu้้ททตตiiลลาาาาnnrrาานน้้ooนนชชรรooงงppปปดดออกกiiนนddssลล์์าาาาออyyแแ))ณณููรรกกccกกลลเเแแhhกกาาพพจจะะพพiiััญญจจaาaา่ืื่ออบบททกกttัักกชชใใาาrrนนยยiiชชรรccาางง์์้้ี้ี้

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพื่อใช้เปน็ ยา หนังสอื เรยี นสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชีวติ 109
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย

108

กกกกกกกการใช้กัญชาทางการแพทย์เพ่ือรักษาโรค และบรรเทาอาการมีมายาวนาน ปรากฏในตารา
ต่าง ๆ จานวนมาก กญั ชาถอื เป็นยาเสพตดิ ทาให้เป็นอุปสรรคในการผลติ และการศกึ ษาวจิ ัยทางการแพทย์
อย่างมาก มีงานวิจัยท่ีระบุว่า กัญชาสามารถลดอาการคล่ืนไส้อาเจยี นในผู้ที่รับยาเคมีบาบดั หรือเพิ่ม
ความอยากอาหารในผู้ติดเช้ือ และผู้ป่วยเอดส์ รวมทั้งรักษาอาการปวดเร้ือรัง และการหดเกร็ง
ของกล้ามเนื้อ การใช้ทางการแพทย์อื่น ๆ ยังไม่มีข้อมูลเพียงพอเร่ืองความปลอดภัย และประสิทธิผล
ของกัญชา
กกกกกกกกัญชาทางการแพทย์ถือเป็นยาประเภทใหม่ เน่ืองจากกัญชาไม่ใช่ยาครอบจักรวาล หรือยา
รักษาโรค ปัจจุบันทั่วโลกไม่ได้เลือกให้ใช้กัญชาเป็นการรักษาลาดับแรก ในทางกลับกันผู้ป่วยท่ีมีสิทธ์ิ
ได้รบั กัญชา คือผู้ทไ่ี มต่ อบสนองต่อยาอื่น ๆ หรือได้รบั ผลข้างเคยี งจากการใช้ยา ในขณะท่ีมผี ลิตภัณฑ์
กัญชาทางการแพทย์เพียงบางส่วนเท่านั้น ท่ีได้รับการขึ้นทะเบียนอย่างเป็นทางการ และเป็นไปตาม
คุณภาพมาตรฐาน ด้วยเหตุนี้ผู้ควบคุมเกี่ยวกับการใช้กัญชาทางการแพทย์ของผู้ป่วย แพทย์ต้องมี
ขอ้ กาหนดดา้ นความปลอดภัย คณุ ภาพ และประสิทธิภาพของผลติ ภัณฑ์
กกกกกกกสรรพคุณกัญชาทางการแพทย์ จากการศึกษาพบว่า ในกัญชามีสารออกฤทธ์ิ ที่สาคัญ 2 ชนิด
ซ่ึงสามารถนามาใช้บาบัดหรือรักษาโรค ได้แก่ สารแคนนาบิไดออล (Cannabidiol, CBD) มีคุณสมบัติ
ลดอาการเจ็บปวด ลดการอักเสบของแผล ลดอาการชักเกร็ง และลดอาการคลื่นไส้ และสาร
เตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) มีคุณสมบัติต่อจิตประสาท ทาให้เกิด
ความผ่อนคลาย และเคลบิ เคลิ้ม หากไดร้ ับปริมาณทเี่ หมาะสม จะชว่ ยลดอาการตึงเครยี ดได้
กกกกกกกรวมถึงกัญชาจาเป็นต้องมีการศึกษาถึงฤทธิ์ของกัญชาเพ่ิมเติม เพื่อความปลอดภัยในการใช้
กัญชาทางการแพทย์ และเลี่ยงผลข้างเคียงของกัญชาท่ีอาจเกิดขึ้นได้ สาหรับผู้ป่วยท่ีไม่ตอบสนอง
ตอ่ ยา สารสกัดกญั ชาเปน็ ทางเลอื กท่ีมีประโยชนต์ อ่ ผู้ป่วยช่วยใหแ้ พทย์หาวิธกี ารรักษาทเ่ี หมาะสมที่สุด
ซง่ึ การใชส้ ารสกัดกัญชาทางการแพทย์แผนปัจจุบันแนะนาการใชร้ ักษา ควบคุมอาการ โดยกรมการแพทย์
กระทรวงสาธารณสุข ประกาศเมื่อ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561 เก่ียวกับประโยชน์ของสารสกัด
จากกญั ชาทางการแพทย์ สามารถแบง่ ได้เป็น 3 กล่มุ ดังนี้
กกกกกกก1. กลุ่มโรคหรอื ภาวะทีไ่ ดป้ ระโยชน์ มผี ลการศึกษาวิจัยสนับสนุนชดั เจน

1.1 โรคลมชักท่ีรกั ษายาก และโรคลมชักทีด่ ื้อตอ่ ยารักษา
1.2 ภาวะคล่นื ไส้ และอาเจียนจากยาเคมีบาบัดที่รักษาดว้ ยวิธมี าตรฐานไม่ได้ผล
1.3 ภาวะกล้ามเน้ือหดเกร็ง (Spasticity) ในผู้ป่วยโรคปลอกประสาทเส่ือมแข็ง
(Multiple Sclerosis)
1.4 ภาวะปวดประสาทที่รักษาดว้ ยวิธีอ่ืน ๆ แลว้ ไมไ่ ดผ้ ล (Intractable Neuropathic Pain)
กกกกกกก2. กลมุ่ โรคหรอื ภาวะทีน่ ่าจะได้ประโยชน์ ในการควบคมุ อาการ ตอ้ งการขอ้ มูลวิชาการและ
ศกึ ษาวิจัยสนับสนนุ เพม่ิ เติม

110 หนงั สือเรยี นสาระทักษะการดำ�เนินชีวิต เพ่ือใชเ้ ปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกัญชงศึกษา

109

2.1 โรคพาร์กินสัน
2.2 โรคอัลไซเมอร์
2.3 โรคปลอกประสาทอกั เสบ (Demyelinating Disease)
2.4 โรควิตกกังวล (Generalized Anxiety Disorder)
2.5 ผ้ปู ว่ ยทตี่ ้องดูแลแบบประคับประคอง
2.6 ผู้ป่วยมะเร็งระยะสุดท้าย
3. กลุ่มโรคหรือภาวะท่ีอาจจะได้ประโยชน์ในอนาคต ซ่ึงต้องการการศึกษาวิจัยในหลอดทดลอง
และสัตว์ทดลองก่อนนามาศึกษาวิจัยในมนุษย์ เช่น การรักษามะเร็งชนิดต่าง ๆ สารสกัดกัญชาอาจมี
ประโยชน์ในการรักษา แต่ยังขาดข้อมูลจากการวิจัยสนับสนุนที่ชัดเจนเพียงพอในด้านความปลอดภัย
และประสิทธิผล ในทางการแพทย์แผนไทยมีการอนุญาตให้ใช้ตารับยาท่ีมีกัญชาเป็นส่วนประกอบ
ทไ่ี ดม้ ีการคัดเลอื ก และรบั รองโดยกระทรวงสาธารณสุข 16 ตารับ ดังน้ี ยาอัคคินวี คณะ ยาศขุ ไสยาศน์
ยาแก้ลมเนาวนารีวาโย ยาน้ามันสนั่นไตรภพ ยาแก้ลมข้ึนเบื้องสูง ยาไฟอาวุธ ยาแก้นอนไม่หลับ/ยาแก้ไข้
ผอมเหลือง ยาแก้สัณฑฆาตกล่อนแห้ง ยาอัมฤตย์โอสถ ยาอไภยสาลี ยาแก้ลมแก้เส้น ยาแก้โรคจิต
ยาไพสาลี ยาทารดิ สีดวงทวารหนักและโรคผวิ หนงั ยาทาลายพระสเุ มรุ และยาทัพยาธิคุณ
กล่าวโดยสรุป สารสกัดจากกัญชาที่นามาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ มีสารกลุ่ม
แคนนาบินอยด์ (Cannabinoid) ที่มีสารออกฤทธ์ิสาคัญ 2 ชนิด คือ แคนนาบิไดออล (Cannabidiol,
CBD) มีคุณสมบัติลดอาการเจ็บปวด อักเสบ ชักเกร็ง คล่ืนไส้ และสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล
(Tetrahydrocannabinol, THC) มีคุณสมบัติต่อจิตประสาททาให้ผ่อนคลาย ลดอาการตึงเครียด
สารสกัดจากกัญชาทางการแพทย์แบ่งได้เป็น 3 กลุ่ม (1) สารสกัดกัญชาท่ีมีข้อมูลทางวิชาการ
ท่ีสนับสนุนชัดเจน (2) สารสกัดกัญชาช่วยในการควบคุมอาการ ควรมีข้อมูลทางวิชาการท่ีสนับสนุน
เพ่มิ เตมิ และ (3) สารสกัดกญั ชาทีย่ ังขาดข้อมูลจากการวจิ ัยสนบั สนุนท่ีชัดเจนเพียงพอ ดังนน้ั การนา
สารสกัดกัญชามาใช้ในทางการแพทย์จาเป็นต้องคานึงถึงประสิทธิผล และความปลอดภัยเป็นสาคัญ
และในทางการแพทย์แผนไทย มีการอนุญาตให้ใช้ตารับยาที่มีกัญชาเป็นส่วนประกอบ ท่ีได้มีการ
คัดเลือก และรับรองโดยกระทรวงสาธารณสุข 16 ตารับ การใช้ยาจากกัญชาต้องอยู่ภายใต้การ
ควบคมุ ดูแลของแพทย์ และแพทย์แผนไทย เพอ่ื ใหผ้ ปู้ ว่ ยได้รับประโยชนส์ งู สุด

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพ่ือใชเ้ ปน็ ยา หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนินชวี ติ 111
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

110

กจิ กกรริจมกทรา้รยมบททา้ ยบท

1. กิจกรรมที่ 1
คาช้ีแจง : โปรดเลือกตัวอักษรหน้าข้อที่ผู้เรียนคิดว่าข้อน้ันเป็นคาตอบที่ถูกต้องที่สุด

เพียงขอ้ เดยี ว แลว้ เขียนคาตอบลงในกระดาษของผู้เรียน
ข้อ 1 หญิงสูงวัย ป่วยเป็นโรคมะเร็งตับมานาน และรักษาอาการมาอย่างต่อเนื่อง โดยใช้

น้ามันกัญชาควบคู่ไปกับยารักษาโรคมะเร็งแบบออกฤทธ์ิจาเพาะของแพทย์แผนปัจจุบันท่ีต้องได้รับ
ทุกเดือน ภายใต้ความดูแลของแพทย์ เม่ือตรวจเลือดปรากฏว่าค่าการอักเสบของตับลดลง กรณีดังกล่าว
นา้ มันกญั ชามปี ระโยชน์ทางการแพทยด์ ้านใด

ก. หยดุ อาการของโรค
ข. ควบคมุ ไมใ่ หเ้ กดิ โรค
ค. รกั ษาสาเหตุของโรค
ง .ควบคมุ อาการของโรค
ข้อ 2 นายทอง ซื้อผลิตภัณฑ์น้ามันกัญชาจากการหาข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตมาให้แม่
ที่ปว่ ยเปน็ โรคลมชัก และมกี ารใช้นา้ มันกญั ชาอย่างตอ่ เน่อื ง จะทาให้เกดิ ผลขา้ งเคยี งตอ่ ผู้ปว่ ยตามอาการใด
ก. เสีย่ งตอ่ การเกิดโรคหัวใจ
ข. เส่ยี งตอ่ การเกิดโรคชนิดอนื่
ค. เสยี่ งต่อการตดิ นา้ มันกัญชา
ง. เสยี่ งต่อการแพน้ ้ามันกัญชา
ข้อ 3 ขอ้ ใดกล่าวถกู ตอ้ งทสี่ ุด เกีย่ วกับการใช้ประโยชน์จากสารสกัดจากกัญชา
ก. การใชป้ ระโยชน์ของสารสกดั กญั ชาทางการแพทย์ใชร้ ักษากลุ่มโรค

ท่ีมีผลการศกึ ษาวจิ ัยสนบั สนุนวา่ สามารถใชไ้ ด้
ข. การใชป้ ระโยชนข์ องสารสกัดกัญชาทางการแพทย์ใชร้ ักษากลุม่ โรค

ท่มี ีผลการศึกษาวิจยั สนบั สนุนว่าไม่เป็นอนั ตรายต่อตบั
ค. การใช้ประโยชน์ของสารสกัดกัญชาทางการแพทย์ใชร้ กั ษากลุ่มโรค

ทมี่ ผี ลการศกึ ษาวจิ ัยสนับสนุนว่าไม่เปน็ อนั ตรายต่อหวั ใจ
ง. การใช้ประโยชนข์ องสารสกดั กัญชาทางการแพทย์ใช้ควบคมุ อาการ

กลุ่มโรคทม่ี ผี ลการศกึ ษาวิจยั วา่ สามารถใชไ้ ดเ้ ฉพาะผู้ปว่ ยที่ไมแ่ พเ้ ท่านนั้

112 หนังสอื เรยี นสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชีวิต เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ยา อย่างชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกัญชงศกึ ษา

111

ขอ้ 4 สารท่ีมีฤทธกิ์ ระตุ้นประสาทในกัญชาจะก่อให้เกดิ อาการต่อผู้เสพในข้อใด

ก. มีความคดิ สรา้ งสรรค์

ข. มีสมาธิ และตดั สนิ ใจไดด้ ี

ค. ความคดิ สบั สน ควบคมุ ตนเองได้

ง. ความคิดสบั สน ควบคมุ ตนเองไม่ได้

ข้อ 5 ข้อใดไมใ่ ชฤ่ ทธข์ิ องกญั ชาทีก่ ่อให้เกดิ ผลข้างเคยี งในขณะขับรถ

ก. ทาให้ตัดสินใจชา้ ลง

ข. ทาให้กะระยะได้แม่นยา

ค. ทาใหเ้ ห็นภาพตา่ ง ๆ ใหญข่ ้ึน

ง. ทาใหเ้ สียสมาธิ ตัดสนิ ใจผดิ พลาด

2. กจิ กรรมที่ 2

คาชี้แจง : โปรดจับคู่ข้อมูลท่ีอยู่หลังตัวอักษรท่ีตรงกับตัวเลขของข้อน้ัน ๆ หรือมี

ความสัมพันธ์ตรงกับหัวข้อเลขนั้น ๆ ให้ถูกต้อง แล้วนาตัวอักษรของหน้าข้อมูล มาใส่หน้าตัวเลข

ตรงกับข้อน้นั ๆ

.......... 1. โทษของกญั ชาและกัญชงที่มีผลต่อรา่ งกาย ก. เป็นท่ีรังเกียจ

.......... 2. โทษของกญั ชาและกัญชงทีม่ ีผลต่อจติ ใจ ข. ชมุ ชนเส่อื มโทรม

.......... 3. โทษของกญั ชาและกญั ชงท่มี ีผลต่อสังคม ค. เกดิ อาการตกสงู ตกตา่ กะระยะผิด

.......... 4. โทษของกัญชาและกัญชงท่ีมผี ลประเทศชาติ ง. ทาให้ประสาทหลอน จิตเส่อื ม

.......... 5. ประโยชน์สารสกดั กญั ชาและกญั ชงทางการแพทย์ ควบคุมตนเองไม่ได้

จ. กอ่ ใหเ้ กิดอาชญากรรม

ฉ. ทาลายเศรษฐกิจ

ช. สารสกดั กญั ชาและกญั ชง

ท่ีมีผลการวิจัยรับรองวา่

ใชไ้ ด้

ซ. ชว่ ยลดอาการตึงเครียด

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพ่อื ใชเ้ ป็นยา หนังสือเรียนสาระทักษะการด�ำ เนินชวี ิต 113
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย

112

3. กจิ กรรมท่ี 3
คาชี้แจง : โปรดทาเครื่องหมายถูก () หรือเครื่องหมายผิด () ลงหน้าข้อตัวเลขท่ี

ผู้เรียนอ่านข้อมูลแล้วคิดว่าคาตอบนี้ถูกให้ทาเครื่องหมายถูก () ถ้าคิดว่าข้อมูลท่ีอ่านเป็นคาตอบท่ี
ผิดให้ทาเคร่ืองหมายผดิ ()
.........1. สาร Cannabidiol : CBD มีคุณสมบัติต่อจิตประสาท ลดอาการเจ็บปวด ลดอาการเกร็ง

และอาการคลนื่ ไส้
.......... 2. สารสกัดกญั ชาและกัญชงเพื่อใชท้ างการแพทย์รกั ษาไดท้ กุ โรค
.......... 3. ฤทธข์ิ องกญั ชาและกัญชงทาใหผ้ ู้เสพมคี วามผดิ ปกตทิ างความรู้สกึ ความคิด

มีอาการประสาทหลอน
.......... 4. การเสพกัญชามโี อกาสถูกปลดออกจากงานมากกว่าปกติ
.......... 5. กัญชาสามารถลดอาการคลื่นไส้อาเจียนในผู้ที่รบั ยาเคมีบาบัด

114 หนงั สอื เรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชีวติ เพ่ือใช้เปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา

113

4บทที่ กฎหมายท่ีเกี่ยวขบ้อทงทก่ี 4บั กัญชา
และกกญั ฎหชมงายท่เี กี่ยวข้องกับกัญชาและกญั ชง

สาระสาสคาัญระส�ำ คัญ

กกกกกกก1. พระราชบญั ญัติยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ พ.ศ. 2522
พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ให้ความหมายคาว่า “ยาเสพติดให้โทษ”

หมายถงึ สารเคมหี รือวัตถุชนิดใด ๆ ซงึ่ เมื่อเสพเข้าสู่รา่ งกายไม่ว่าจะโดยรับประทาน ดม สบู ฉีด หรือ
ดว้ ยประการใด ๆ แล้วทาใหเ้ กิดผลต่อร่างกายและจิตใจในลักษณะสาคัญ เช่น ตอ้ งเพ่ิมขนาดการเสพ
ข้ึนเป็นลาดับ มีอาการถอนยาเม่ือขาดยา มีความต้องการเสพ ท้ังร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรง
ตลอดเวลา และสุขภาพโดยทั่วไปจะทรดุ โทรมลง กับให้รวมตลอดถึงพืชหรอื ส่วนของพืชท่ีเป็นหรือให้
ผลผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษหรืออาจใช้ผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษและสารเคมีท่ี ใช้ในการผลิต
ยาเสพติดให้โทษด้วย นอกจากน้ียังแบ่งยาเสพติดให้โทษออกเป็น 5 ประเภท โดยกัญชาถูกบัญญัติไว้
ในกฎหมายว่าเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตามมาตรา 7 โดยกาหนดไว้ว่าห้ามปลูก ห้ามเสพ
ห้ามจาหนา่ ยและมีไว้ครอบครอง
กกกกกกก2. พระราชบญั ญัติวตั ถุออกฤทธต์ิ ่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559
กกก พระราชบัญญัติวัตถุเพื่อออกฤทธ์ิต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559 มีเหตุผลในการ
ประกาศใช้เพ่ือให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน ซ่ึงมีสภาพปัญหาเกี่ยวกับวัตถุออกฤทธิ์ท่ีทวีความ
รนุ แรงยิง่ ข้ึน สมควรปรับปรุงบทบญั ญัติเกย่ี วกบั องค์ประกอบของคณะกรรมการวตั ถุท่ีออกฤทธิ์ต่อจิต
และประสาท การขออนุญาตและการออกใบอนุญาตเกี่ยวกับวัตถุออกฤทธิ์ หน้าท่ีของผู้รับอนุญาต
หน้าท่ีของเภสัชกร การโฆษณาและอานาจหน้าท่ีของพนักงานเจ้าหน้าท่ี รวมท้ังเพ่ิมเติมบทบัญญัติ
เกี่ยวกับด้านตรวจสอบวัตถุออกฤทธิ์ และการให้โอกาสแก่ผู้เสพ หรือเสพและมีไว้ในครอบครอง หรือ
เสพและมีไว้ในครอบครองเพื่อขาย หรือเสพและขายซึ่งวัตถุออกฤทธ์ิ ได้สมัครใจเข้ารับการ
บาบัดรักษาในสถานพยาบาล ตลอดจนปรับปรุงบทกาหนดโทษ และอัตราค่าธรรมเนียมให้เหมาะสม
ยิ่งข้ึน ท้ังน้ีกัญชามีสารวัตถุออกฤทธ์ิช่ือว่า “เตตราไฮโดรแคนนาบินอล” (Tetrahydrocannabinol,
THC) และถูกบญั ญตั ไิ ว้ในประกาศกระทรวงสาธารณสขุ เรอ่ื งระบุชื่อวัตถอุ อกฤทธิใ์ นประเภท 1
กกกกกกก3. พระราชบญั ญัติยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562

พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 เป็นฉบับท่ีแก้ไขเพ่ิมเติมจาก
พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 เปิดโอกาสให้สามารถนากัญชาและพืชกระท่อมไป

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพือ่ ใช้เปน็ ยา หนังสือเรียนสาระทักษะการดำ�เนินชีวติ 115
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

114

ทาการศึกษาวิจัย เพ่ือประโยชน์ทางการแพทย์และสามารถนาไปใช้ในการรักษาภายใต้การดูแลและ
ควบคุมของแพทย์ผู้ได้รับอนุญาตได้ เพื่อให้ถูกต้องตามหลักวิชาการให้ทาได้โดยชอบด้วยกฎหมาย
เพ่ือสร้างความมั่นคงทางด้านยาของประเทศ และป้องกันไม่ให้เกิดการผูกขาดทางด้านยา นอกจากน้ี
ส่งผลให้อนาคตผู้ป่วยในประเทศ ลดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพได้อย่างมาก และส่งผลทางด้าน
เศรษฐกิจของประเทศ เปิดทางให้ใช้ในอุตสาหกรรมยา สมุนไพร อาหารและเคร่ืองสาอาง
เพ่ือประโยชนข์ องประเทศชาติ พร้อมสนับสนุนผปู้ ระกอบการภายในประเทศ ใช้ประโยชน์จากกัญชง
นอกเหนือจากเสน้ ใย หวงั เพ่มิ มูลค่าทางเศรษฐกิจ นารายได้เข้าประเทศ
กกกกกกก พระราชบัญญัติฉบับนี้ กัญชา ยังคงเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ห้ามมิให้
ผู้ใดเสพ เว้นแต่เสพเพ่ือรักษาโรคตามคาส่ังของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม หรือเป็นการเสพ
เพื่อศึกษาวิจัย และยังสามารถใช้ประโยชน์ได้ ตามวัตถุประสงค์ในกรณีจาเป็น คือ ประโยชน์ของทาง
ราชการ ประโยชน์ทางการแพทย์ ประโยชน์ในการรักษาผปู้ ่วย ประโยชนใ์ นการศึกษาวิจยั และพัฒนา
และประโยชน์ในการเกษตรกรรม พาณิชยกรรม วิทยาศาสตร์ หรืออุตสาหกรรม อีกท้ังในมาตรา
26/5 ยังกาหนดผู้มีสิทธิ์ที่จะขอออกใบอนุญาตให้ผลิต นาเข้า ส่งออก จาหน่าย หรือมีไว้ครอบครอง
ผู้ขออนุญาตต้องเป็นหน่วยงานของรัฐ ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม สถาบันอุดมศึกษาตาม
กฎหมายว่าด้วยสถาบันอุดมศึกษาเอกชน ผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรมท่ีรวมกลมุ่ เป็นวิสาหกิจ
ชุมชน ผู้ประกอบการขนส่งสาธารณะระหว่างประเทศ ผู้ป่วยเดินทางระหว่างประเทศ และผู้ขอ
อนุญาตอ่ืนตามที่รัฐมนตรี โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการกาหนดในกฎกระทรวง ซึ่งในวาระ
เร่ิมแรกภายในระยะเวลา 5 ปี การขอรับใบอนุญาตสาหรับวัตถุประสงค์ผลิต นาเข้า ส่งออก
เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์หรือการรักษาผู้ป่วย ให้อนุญาตได้ คือ ให้อนุญาตได้เฉพาะกรณีท่ีผู้ขอ
อนุญาตเป็นหน่วยงานของรัฐ หรือเป็นผู้ขออนุญาตตามมาตรา 26/5 ซ่ึงดาเนินการร่วมกับ
ผ้ขู ออนญุ าตทีเ่ ปน็ หนว่ ยงานของรฐั
กกกกกกก4. ประกาศกระทรวงสาธารณสขุ ท่เี กย่ี วขอ้ งกับกัญชาและกัญชง

ประกาศ และระเบียบของกระทรวงสาธารณสุขท่ีเกี่ยวข้องกับกัญชาและกัญชงทาให้
เกิดความชัดเจนตามกฎหมายสาหรับผู้ประกอบวิชาชีพ การแพทย์แผนไทยทุกด้าน ทั้งน้ีเพื่อใช้
ประโยชน์จากสารสาคญั ในกัญชา และกญั ชง มีจานวน 5 ฉบบั ดังนี้ (1) ประกาศกระทรวงสาธารณสุข
เรื่อง กาหนดตารับยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ท่ีมีกัญชาปรุงผสมอยู่ ท่ีให้เสพเพื่อรักษาโรคหรือ
การศึกษาวิจัยได้ (2) ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง กาหนดผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผน
ไทยและหมอ พื้นบ้านตามกฎหมายว่าด้ว ยวิช าชีพการแพทย์แผนไทย ท่ีจะสามารถ
ปรุง หรือส่ังจ่ายตารับยาท่ีมีกัญชาปรุงผสมอยู่ได้ (3) ประกาศกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์
ทางเลือก เรื่อง กาหนดแบบตามระเบียบกระทรวงสาธารณสุข ว่าด้วยการรับรองหมอพ้ืนบ้าน
พ.ศ. 2562 (4) ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรอื่ ง ระบุช่ือยาเสพตดิ ให้โทษในประเภท 5 พ.ศ. 2561

116 หนังสอื เรียนสาระทักษะการดำ�เนนิ ชีวติ เพอ่ื ใชเ้ ป็นยา อย่างชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกัญชงศึกษา

115

มีสาระสาคัญโดยกาหนดให้ กัญชา (Cannabis) เป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ลาดับท่ี 1 ซึ่งมี
ช่ือพฤกษศาสตร์ว่า Cannabis sativa L. และ Cannabis indica Lam. ทั้งนี้ให้หมายความรวมถึง
ทุกส่วนของพืชกัญชา เช่น ใบ ดอก ยอด ผล ลาต้น และ วัตถุหรือสารต่าง ๆ ท่ีมีอยู่ในพืชกัญชา เช่น
ยาง น้ามัน ยกเว้นเปลือกแห้ง แกนลาต้นแห้ง เส้นใยแห้ง และผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากเปลือกแห้ง แกน
ลาต้นแห้ง เส้นใยแห้ง และ (5) ประกาศกระทรวงสาธารณสขุ เรื่อง ระบุช่ือยาเสพติดให้โทษประเภท
5 (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2562 มีสาระสาคัญคือ กาหนดยกเลิกและแก้ไขเพิ่มเติม ลาดับ 1 กัญชา
(Cannabis) ซ่ึงเป็นพืชในสกุล Cannabis ทั้งนี้ให้หมายความรวมถึง ทุกส่วนของพืชกัญชา เช่น ใบ
ดอก ยอด ผล ลาต้น และวัตถุหรือสารต่าง ๆ ที่มีอยู่ในพืชกัญชา เช่น ยาง น้ามัน และ ลาดับที่ 5 คือ
กัญชง (hemp) ซึ่งมีช่ือทางวิทยาศาสตร์ว่า Cannabis sativa L. Subsp. sativa อันเป็นชนิดย่อย
ของพืชกัญชา (Cannabis sativa L.) ท้ังน้ีให้หมายความรวมถึง ทุกส่วนของพืชกัญชง เช่น ใบ ดอก
ยอด ผล ลาต้น ท่ีมีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) และ
ลกั ษณะเป็นไปตามท่ีคณะกรรมการประกาศกาหนด
กกกกกกก5. ประกาศคณะกรรมการควบคมุ ยาเสพติดให้โทษ
กกกกกก ประกาศคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดให้โทษที่เกี่ยวข้องกับกัญชาและกัญชง
ที่สาคัญมีจานวน 6 ฉบับ ได้แก่ (1) ประกาศคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดให้โทษ เรื่อง การแสดง
ความจานงและการตรวจสอบผู้แสดงความจานงเป็นผู้รับอนุญาตต้ังแต่วันท่ีผู้รับอนุญาตตาย
(2) เร่ือง กาหนดแบบการจัดทาบัญชีรับจ่ายและรายงานเก่ียวกับการผลิต การนาเข้า
การส่งออก การจาหน่าย การมีไว้ในครอบครอง ซึ่งยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชา
(3) เร่ือง กาหนดฉลากและเอกสารกากับยาเสพติดใหโ้ ทษในประเภท 5 หรือคาเตอื นหรือข้อควรระวัง
การใช้ท่ีภาชนะบรรจุหรือหีบห่อบรรจุยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ที่ผลิต นาเข้า หรือส่งออก
สาหรับยาแผนปัจจุบันซึ่งมีกัญชาปรุงผสมอยู่ (4) เร่ือง กาหนดเมล็ดพันธุ์เฮมพ์เป็นเมล็ดพันธ์ุรับรอง
ตามกฎกระทรวง การขออนุญาตและการอนุญาตผลิต จาหน่าย หรือมีไว้ในครอบครองซ่ึงยาเสพติด
ให้โทษประเภท 5 เฉพาะเฮมพ์ พ.ศ. 2559 (5) เรื่อง กาหนดลักษณะกัญชง (Hemp) ประกาศเม่ือวันท่ี
27 สิงหาคม พ.ศ. 2562 โดยกาหนดลักษณะกัญชง เพื่อเป็นประโยชน์ในการควบคุมการผลิต นาเข้า
ส่งออก จาหน่าย หรือมีไว้ครอบครองซ่ึงยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชง ที่มีปริมาณสาร
เตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) ในใบและช่อดอกไม่เกินร้อยละ 0.5 ต่อ
น้าหนักแห้ง และเมลด็ พันธุร์ ับรองมีลักษณะเป็นเมลด็ พันธกุ์ ัญชงท่ีมปี รมิ าณสารเตตราไฮโดรแคนนาบนิ อล
(Tetrahydrocannabinol, THC) ในใบและช่อดอกไม่เกินร้อยละ 0.3 ต่อน้าหนักแห้ง และ (6) เร่ือง
กาหนดลักษณะกัญชง (Hemp) ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เม่ือวันที่ 24 ตุลาคม พ.ศ. 2562 โดย
กาหนดให้มีการยกเลิกประกาศฉบับเดมิ ซึ่งสาระสาคัญของประกาศฉบับน้ี คอื กาหนดลกั ษณะกัญชง
(Hemp) มีลักษณะเป็นพืชซ่ึงมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ ว่า Cannabis sativa L. Subsp. sativa อันเป็น

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา เพอ่ื ใชเ้ ปน็ ยา หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนินชวี ิต 117
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

116

ชนิดย่อยของพืชกัญชา (Cannabis sativa L.) ที่มีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล
(Tetrahydrocannabinol, THC) ในใบและช่อดอก ไม่เกินร้อยละ 1.0 ต่อน้าหนักแห้งโดยตรวจ
วเิ คราะห์ ตามหลักเกณฑ์และวธิ กี ารท่คี ณะกรรมการประกาศกาหนด และ เมล็ดพนั ธุร์ บั รองมลี กั ษณะ

เป็นเมล็ดพันธ์ุกัญชง (Hemp) ที่มีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol,

THC) ในใบ และช่อดอก ไม่เกินร้อยละ 1.0 ต่อน้าหนักแห้ง ทั้งน้ี ตามที่คณะกรรมการประกาศกาหนด
โดยการตรวจวิเคราะห์ตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีคณะกรรมการประกาศกาหนด และเป็นพันธุ์พืช

ข้ึนทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยพันธ์ุพืช โดยประกาศฉบับน้ีจะไม่มีผลบังคับใช้กับกรณีกัญชงที่ปลูก

อยู่ก่อนประกาศดังกล่าวมีผลบังคับใช้ รวมถึงเมล็ดพันธ์ุท่ีรับรองแล้วก่อนประกาศมีผลบังคับใช้ เพื่อส่งเสริม
การพัฒนาสายพนั ธกุ์ ญั ชง โดยเฉพาะพนั ธ์ุพน้ื เมอื ง เปดิ กว้างให้เกิดการใช้ประโยชนก์ ัญชงอย่างค้มุ คา่
กกกกกกก6. พระราชบัญญตั สิ ิทธบิ ัตรกับกัญชาและกัญชง

ตามพระราชบัญญัติสิทธิบัตร พ.ศ. 2522 ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2535
และ (ฉบับท่ี 3) พ.ศ. 2542 ให้ความหมาย “สิทธิบัตร” หมายถึง หนังสือสาคัญที่รัฐออกให้เพื่อ

คุ้มครองการประดิษฐ์ หรือการออกแบบผลิตภัณฑ์ที่มีลักษณะตามที่กฎหมายกาหนด ท้ังน้ี
ขั้นตอนการยื่นคาขอจดสิทธิบัตรท่ีเกี่ยวข้องกับกัญชาและกัญชง มี 3 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนท่ี 1
กรมทรัพย์สินทางปัญญาจะพิจารณาว่าขัดต่อพระราชบัญญัติสิทธิบัตรในมาตรา 9 (1) ซึ่งกาหนดว่า

สัตว์ พืช หรือสารสกัดจากสัตว์หรือพืชไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติหรือ หากขัดกับ
มาตราดังกล่าวจะไม่สามารถยื่นจดสิทธิบัตรได้ เช่น สารสกัดจากกัญชาไม่สามารถจดได้.ขั้นตอนที่ 2
หากการยื่นคาขอไม่ขัดกับมาตรา 9 (1) เช่น ตารับยาจากกัญชาสาหรับใช้รักษาโรคต่าง ๆ กรม

ทรัพย์สินทางปัญญาจะเป็นผู้ตรวจสอบว่าสามารถจดได้หรือไม่ โดยพิจารณาตามหลักการ คือ ต้อง

เป็นสิ่งประดิษฐ์ใหม่ มีข้ันตอนการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น และสามารถนาไปใช้ประโยชน์ในการผลิต
อุตสาหกรรม หัตถกรรม เกษตรกรรม และพาณิชยกรรมได้ และข้ันตอนที่ 3 เม่ือผ่านการพิจารณา
ในขั้นตอนท่ี 2 จะประกาศโฆษณาให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียสามารถคัดค้านหรือให้ข้อเสนอแนะได้

เม่ือประกาศโฆษณาแล้วผู้ขอต้องยื่นขอให้ตรวจสอบการประดิษฐ์ เจ้าหน้าที่จะนาข้อคัดค้านหรือ
ข้อเสนอแนะมาประกอบการพิจารณาร่วมกับการตรวจสอบการประดิษฐ์อีกครั้ง ก่อนจะพิจารณาว่า

สามารถจดสิทธิบัตรได้หรือไม่ ปัจจุบันนี้มีผู้ขอจดสิทธิบัตรท่ีเก่ียวข้องกับกัญชากับกรมทรัพย์สินทาง

ปัญญา มีจานวน 3 บริษัท โดยมีจานวน 10 คาขอ ซ่ึงอยู่ในข้ันตอนการดาเนินการ และการขอจด
สทิ ธิบัตร
กกกกกกก7. ข้อปฏบิ ัติที่ต้องทาตามกฎหมายทีเ่ ก่ียวข้องกับกัญชาและกญั ชง
กกกกกกกกก ขอ้ ปฏบิ ตั ิที่สาคญั ตามกฎหมายกญั ชาและกญั ชง มขี อ้ ท่คี วรปฏิบตั ิดงั นี้
กกกกกกกก ข้อ 1 โพสต์ภาพ หรือข้อความ เพ่ือโฆษณายาเสพติด มีโทษจาคุกไม่เกิน 2 ปี

ปรบั ไมเ่ กิน 200,000 บาท

118 หนังสอื เรียนสาระทักษะการดำ�เนินชวี ติ เพ่อื ใช้เป็นยา อย่างชาญฉลาด | ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา

117

กกกกกกกก ข้อ 2 ใช้อุบายหลอกลวง ขูเ่ ขญ็ ใชก้ าลงั ประทุษรา้ ย ข่มขืนใจให้ผู้อ่นื เสพ มโี ทษดังนี้
กกกกกกกกกกก 2.1 จาคกุ 1 - 10 ปี และปรับตง้ั แต่ 100,000 - 1,000,000 บาท
กกกกกกกกกกก 2.2 ถ้าทาโดยมีอาวุธหรือร่วมกัน 2 คนขึ้นไป จาคุก 2 - 15 ปี และปรับตั้งแต่
200,000 - 1,500,000 บาท
กกกกกกกกกกก 2.3 ถา้ กระทาต่อหญงิ หรอื ผ้ยู งั ไม่บรรลุนิตภิ าวะ หรอื เพื่อจงู ใจใหผ้ ู้อ่ืนทาผิดอาญา
หรือเพ่ือประโยชน์แก่ตนเองหรือผู้อ่ืนในการทาผิดอาญา จาคกุ 3 ปี ถึงตลอดชีวิต และปรบั 300,000
- 5,000,000 บาท
กกกกกกกก ข้อ 3 ยุยงส่งเสริมให้ผู้อื่นเสพ มีโทษจาคุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับไม่เกิน 20,000 บาท
หรอื ท้ังจาทง้ั ปรบั
กกกกกกกก ข้อ 4 ใช้อุบายหลอกลวง ขู่เข็ญ ใช้กาลังประทุษร้าย ข่มขืนใจให้ผู้อื่นผลิต นาเข้า
ส่งออก จาหน่าย ครอบครองเพื่อจาหน่าย มีโทษเป็นสองเท่าของโทษที่กฎหมายบัญญัติไว้สาหรับ
ความผดิ นัน้ ๆ
กกกกกกกก ปัจจุบันประเทศไทยมีผู้เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติดเป็นจานวนมาก ซ่ึงกระทรวง
ยุติธรรม ได้กาหนดแนวทางการช่วยเหลือผู้เสพยาเสพติดแนวใหม่ ภายใต้กรอบความคิด “ผู้เสพ คือ
ผู้ป่วย” ที่จะต้องได้รับการบาบัดรักษาอย่างถูกต้อง โดยแพทย์และพยาบาลในสถานพยาบาลของรัฐ
ทุกแห่งท่ัวประเทศ และหลังจากที่ผู้เสพได้รับการบาบัดรักษาแล้ว ก็สามารถกลับไปใช้ชีวิตในสังคม
อย่างปกติสขุ โดยรัฐบาลจะให้การติดตามชว่ ยเหลือส่งเสริมการประกอบอาชพี เพ่ือใหผ้ ู้เสพได้เริ่มต้น
ชวี ติ ใหม่ “เปล่ียนเพือ่ ครอบครัว เพ่อื อนาคตทด่ี ีกวา่ ”
กกกกกกก8. โทษของการฝ่าฝนื กฎหมายทีเ่ กี่ยวขอ้ งกบั กัญชาและกัญชง

บทลงโทษของการฝา่ ฝนื กฎหมายทเี่ กยี่ วข้องกญั ชาและกัญชง มี 5 กล่มุ ดงั น้ี
8.1 กลุ่มผู้เสพ (นอกเหนือเพ่ือรักษาตามคาสั่งแพทย์) มีบทลงโทษ จาคุกไม่เกิน 1 ปี
หรอื ปรบั ไม่เกิน 20,000 บาท หรือทงั้ จาทัง้ ปรบั
8.2 กลุ่มครอบครอง หรือจาหน่ายโดยไม่ได้รับอนุญาต (ไม่ถึง 10 กิโลกรัม)
มีบทลงโทษ จาคกุ ไมเ่ กิน 5 ปี หรอื ปรับไมเ่ กนิ 100,000 บาท หรือท้งั จาทงั้ ปรับ
8.3 กลุ่มจาหน่ายโดยไม่ได้รบั อนุญาต (ปริมาณ 10 กิโลกรัมข้ึนไป) มีบทลงโทษ จาคุก
ต้งั แต่ 1 – 15 ปี และปรบั 100,000 – 1,500,000 บาท
8.4 กลุ่มผู้ฝ่าฝืนผลิต นาเข้า หรือส่งออก มีบทลงโทษ จาคุกไม่เกิน 5 ปี และปรับ
ไมเ่ กิน 500,000 บาท
8.5 กลุ่มกรณีเพื่อจาหน่าย มีบทลงโทษ จาคุกไม่เกิน 1 - 15 ปี และปรับ 100,000 –
1,500,000 บาท

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา เพอ่ื ใช้เป็นยา หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนนิ ชวี ติ 119
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

118

ในส่วนผู้ขออนุญาตตามมาตรา 26/5 มีสิทธิที่จะขอใบอนุญาตให้ผลิต นาเข้า ส่งออก
จาหน่ายหรอื มไี ว้ในครอบครองซึง่ ผ้ขู ออนุญาตตามขอ้ 2,3,4 และ 7 มีบคุ คลอยู่ 2 กล่มุ ดังน้ี

กลมุ่ ท่ี 1 กรณีบุคคลธรรมดา สญั ชาติไทย มีถิ่นทอี่ ยู่ในไทย
กลุ่มท่ี 2 กรณีนิติบุคคล จดทะเบียนตามกฎหมายไทย 2 ใน 3 กรรมการ หุ้นส่วน
ผ้ถู ือหุน้ มสี ญั ชาติไทย มสี านักงานในไทย
นอกจากนี้การนากัญชามาโฆษณาชวนเชือ่ บิดเบอื นฉลากอาหาร – ฉลากยา มคี วามผดิ
ต้องระวางโทษ ปรับไม่เกิน 30,000 บาท หากเข้าข่ายเป็นอาหารท่ีมีการแสดงฉลากเพ่ือลวง หรือ
พยายามลวงให้เข้าใจผิดเร่ืองคุณภาพ ปริมาณ ประโยชน์ สถานที่ผลิต จัดเป็นอาหารปลอม
ตอ้ งระวางโทษจาคกุ ต้ังแต่ 6 เดอื น – 10 ปี และปรับต้ังแต่ 5,000 – 100,000 บาท
ต่อมาไดม้ ีการนิรโทษกรรม โดยประกาศกระทรวงสาธารณสุข 3 ฉบับ ซ่ึงประกาศใช้ใน
ราชกิจจานเุ บกษา ลงวันท่ี 26 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2562 ดงั นี้ ฉบับท่ี 1 เรอื่ ง การกาหนดให้ยาเสพติดให้
โทษในประเภท 5 เฉพาะกญั ชาตกเปน็ ของกระทรวงสาธารณสุข หรือใหท้ าลายกญั ชาท่ีได้รับมอบจาก
บคุ คล ซงึ่ ไม่ต้องรับโทษ ตามมาตรา 22 แหง่ พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับท่ี 7) พ.ศ. 2562
โดยรายละเอียดผู้ที่ได้รบั การนิรโทษกรรม หรือการครอบครองก่อนหน้าน้ีไม่ผิด และให้มาแจ้งภายใน
90 วัน ฉบับที่ 2 เร่ืองการครอบครองยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชา สาหรับผู้ป่วยที่มี
ความจาเป็นต้องใช้เพ่ือรักษาโรคเฉพาะตัว ก่อนพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ (ฉบับท่ี 7)
พ.ศ. 2562 ใช้บังคับให้ไม่ต้องรับโทษ ซึ่งในกรณีน้ีผู้ป่วยที่มีความจาเป็นต้องใช้กัญชารักษาตัว และมี
ครอบครองก่อนกฎหมายใช้บงั คบั และฉบบั ท่ี 3 เร่ือง การแจง้ การมไี ว้ในครอบครองกัญชา สาหรบั ผมู้ ี
คุณสมบัติตามมาตรา 26/5 และบุคคลอื่นท่ีมิใช่ผู้ป่วยตามมาตรา 22 (2) ก่อนพระราชบัญญัติยาเสพ
ติดให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 ใช้บังคับให้ไม่ต้องรับโทษ กล่าวคือ บุคคลท่ีไม่ใช่กลุ่มที่ 1 และ
กลุ่มท่ี 2 โดยในฉบับน้ี ให้หน่วยงานหรือบุคคลผู้ครอบครองกัญชาก่อนกฎหมายมีผลใช้บังคับเพ่ือ
ประโยชน์ทางการแพทยก์ ารรักษาผู้ป่วย การใช้รักษาโรคเฉพาะตวั หรือการศกึ ษาวิจัย
กกกกกกก9. กฎหมายระหว่างประเทศเกี่ยวกับกัญชาและกญั ชง
กกกกกกกกก บทลงโทษของการฝา่ ฝืนกฎหมายที่เกยี่ วข้องกัญชาและกญั ชง มี 5 กลมุ่ ดังน้ี
กกกกกกกกก กลุ่มท่ี 1 กล่มุ ผเู้ สพ (นอกเหนอื เพอ่ื รักษาตามคาส่ังแพทย)์ มีบทลงโทษ จาคกุ ไม่เกิน
1 ปี หรอื ปรบั ไม่เกนิ 20,000 บาท หรือท้งั จาทัง้ ปรับ
กกกกกกกกกกลุ่มท่ี 2 กลุ่มครอบครอง หรือจาหน่ายโดยไม่ได้รับอนุญาต (ไม่ถึง 10 กิโลกรัม)
มีบทลงโทษ จาคุกไมเ่ กิน 5 ปี หรือปรบั ไมเ่ กนิ 100,000 บาท หรือท้งั จาทงั้ ปรบั
กกกกกกกกก กลุ่มท่ี 3 กลุ่มจาหน่ายโดยไม่ได้รับอนุญาต (ปริมาณ 10 กิโลกรัมข้ึนไป) มีบทลงโทษ
จาคกุ ต้ังแต่ 1 - 15 ปี และปรบั 100,000 - 1,500,000 บาท

120 หนงั สอื เรยี นสาระทักษะการดำ�เนนิ ชวี ิต เพื่อใชเ้ ป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกัญชงศกึ ษา

111199

กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกลลมุุ่่มทท่ีี่ 44 กกลล่มุุ่มผผฝูู้ฝ้ ่าา่ ฝฝืืนนผผลลิติต นนาาเเขข้้าา หหรรอือื สส่งง่ ออออกก มมบีีบททลลงงโโททษษ จจาาคคุกกุ ไไมม่เ่เกกิินน 55 ปปีี แแลละะปปรรัับบ
ไไมมเ่่เกกนิิน 550000,,000000 บบาาทท
กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกลลุุ่่มมทท่่ีี 55 กกลลุุ่่มมกกรรณณีีเเพพืื่่ออจจาาหหนน่่าายย มมีีบบททลลงงโโททษษ จจาาคคุุกกไไมม่่เเกกิินน 11 -- 1155 ปปีี แแลละะปปรรัับบ
110000,,000000 -- 11,,550000,,000000 บบาาทท
กกกกกกกกกกกกกกกกกก ใในนสส่่ววนนผผูู้้ขขออออนนุุญญาาตตตตาามมมมาาตตรราา 2266//55 มมีีสสิิททธธิิทที่่ีจจะะขขออใใบบออนนุุญญาาตตใใหห้้ผผลลิิตต นนาาเเขข้้าา สส่่งงออออกก
จจาาหหนน่่าายยหหรรือือมมไีไี ววใ้ใ้ นนคครรออบบคครรอองงซซึ่งึง่ ผผ้้ขููขออออนนุุญญาาตตตตาามมขขอ้อ้ 22,,33,,44 แแลละะ 77 มมีีออยยูู่่ 22 กกลล่มุ่มุ ดดงัังนนีี้้
กกกกกกกกกกกกกกกกกก กกลล่มุุ่มทท่ีี่ 11 กกรรณณบีบี คคุุ คคลลธธรรรรมมดดาา สสัญญั ชชาาตติิไไททยย มมถีถี ินิ่่นททีอ่อี่ ยยใููใ่่ นนไไททยย
กกกกกกกกกกกกกกกก กกลลุุ่่มมททีี่่ 22 กกรรณณีีนนิิตติิบบุุคคคคลล จจดดททะะเเบบีียยนนตตาามมกกฎฎหหมมาายยไไททยย 22 ใในน 33 กกรรรรมมกกาารร หหุุ้้นนสส่่ววนน
ผผูู้ถถ้ ืืออหหนุนุ้้ มมีสสี ญญัั ชชาาตติไิไททยย มมสีีสาานนักกั งงาานนใในนไไททยย
กกกกกกกกกกกกกกกกกก นนออกกจจาากกนนก้ีก้ี าารรนนาากกััญญชชาามมาาโโฆฆษษณณาาชชววนนเเชช่ื่ืออ บบิดิดเเบบืืออนนฉฉลลาากกออาาหหาารร -- ฉฉลลาากกยยาา มมคคีี ววาามมผผิิดด
ตต้้อองงรระะววาางงโโททษษ ปปรรัับบไไมม่่เเกกิินน 3300,,000000 บบาาทท หหาากกเเขข้้าาขข่่าายยเเปป็็นนออาาหหาารรทท่ีี่มมีีกกาารรแแสสดดงงฉฉลลาากกเเพพื่่ืออลลววงง หหรรืืออ
พพยยาายยาามมลลววงงใใหห้้เเขข้้าาใใจจผผิิดดเเรร่ืื่อองงคคุุณณภภาาพพ ปปรริิมมาาณณ ปปรระะโโยยชชนน์์ สสถถาานนททีี่่ผผลลิิตต จจััดดเเปป็็นนออาาหหาารรปปลลออมม
ตตอ้อ้ งงรระะววาางงโโททษษจจาาคคกุุกตต้้งังั แแตต่่ 66 เเดดืออื นน -- 1100 ปปีี แแลละะปปรรับบั ตตงัั้ง้ แแตต่่ 55,,000000 -- 110000,,000000 บบาาทท
กกกกกกกกกกกกกกกกกก ตตออ่่ มมาาไไดดมม้้ ีีกกาารรนนิริรโโททษษกกรรรรมม โโดดยยปปรระะกกาาศศกกรระะททรรววงงสสาาธธาารรณณสสุุขข 33 ฉฉบบบบัั ซซ่่ึงึงปปรระะกกาาศศใใชช้้ใในน
รราาชชกกิจิจจจาานนเุเุ บบกกษษาา ลลงงววันนั ทท่ี่ี 2266 กกุมมุ ภภาาพพนัันธธ์์ พพ..ศศ.. 22556622 ดดังังนนี้้ี ฉฉบบบัับทท่ี่ี 11 เเรรือ่ื่องง กกาารรกกาาหหนนดดใใหห้ยย้ าาเเสสพพตติิดดใใหห้้
โโททษษใในนปปรระะเเภภทท 55 เเฉฉพพาาะะกกัญญั ชชาาตตกกเเปปน็น็ ขขอองงกกรระะททรรววงงสสาาธธาารรณณสสุุขข หหรรือือใใหหท้้ทาาลลาายยกกญัญั ชชาาททไี่ไี่ ดด้รร้ ับับมมออบบจจาากก
บบุคคุ คคลล ซซ่งึ่ึงไไมมต่่ต้อ้องงรรัับบโโททษษ ตตาามมมมาาตตรราา 2222 แแหห่งง่ พพรระะรราาชชบบััญญญญตัตั ิิยยาาเเสสพพตติดดิ ใใหหโ้้โททษษ ((ฉฉบบับับทที่่ี 77)) พพ..ศศ.. 22556622
โโดดยยรราายยลละะเเออีียยดดผผูู้้ทท่ี่ีไไดด้้รรับับกกาารรนนิิรรโโททษษกกรรรรมม หหรรืืออกกาารรคครรออบบคครรอองงกก่่ออนนหหนน้้าานนี้ไไ้ี มม่่ผผิิดด แแลละะใใหห้้มมาาแแจจ้้งงภภาายยใในน
9900 ววัันน ฉฉบบัับบทท่ี่ี 22 เเรร่ืื่อองงกกาารรคครรออบบคครรอองงยยาาเเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษใในนปปรระะเเภภทท 55 เเฉฉพพาาะะกกััญญชชาา สสาาหหรรัับบผผูู้้ปป่่ววยยทท่ีี่มมีี
คคววาามมจจาาเเปป็็นนตต้้อองงใใชช้้เเพพื่ื่ออรรัักกษษาาโโรรคคเเฉฉพพาาะะตตััวว กก่่ออนนพพรระะรราาชชบบััญญญญััตติิยยาาเเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษ ((ฉฉบบัับบทท่ีี่ 77))
พพ..ศศ.. 22556622 ใใชช้้บบัังงคคัับบใใหห้้ไไมม่่ตต้้อองงรรัับบโโททษษ ซซ่ึ่ึงงใในนกกรรณณีีนน้ี้ีผผูู้้ปป่่ววยยทท่ีี่มมีีคคววาามมจจาาเเปป็็นนตต้้อองงใใชช้้กกััญญชชาารรัักกษษาาตตััวว แแลละะ
มมีีคครรออบบคครรอองงกก่่ออนนกกฎฎหหมมาายยใใชช้้บบัังงคคัับบ แแลละะฉฉบบัับบทท่ีี่ 33 เเรร่ืื่อองง กกาารรแแจจ้้งงกกาารรมมีีไไวว้้ใในนคครรออบบคครรอองงกกััญญชชาา สสาาหหรรัับบ
ผผูู้้มมีีคคุุณณสสมมบบััตติิตตาามมมมาาตตรราา 2266//55 แแลละะบบุุคคคคลลออ่ื่ืนนทท่ี่ีมมิิใใชช่่ผผูู้้ปป่่ววยยตตาามมมมาาตตรราา 2222 ((22)) กก่่ออนนพพรระะรราาชชบบััญญญญััตติิ
ยยาาเเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษ ((ฉฉบบัับบทท่ี่ี 77)) พพ..ศศ.. 22556622 ใใชช้้บบัังงคคัับบใใหห้้ไไมม่่ตต้้อองงรรัับบโโททษษ กกลล่่าาววคคืืออ บบุุคคคคลลทท่ี่ีไไมม่่ใใชช่่กกลลุุ่่มมทที่่ี 11
แแลละะกกลล่มุมุ่ ทท่ี่ี 22 โโดดยยใในนฉฉบบับบั นนี้้ี ใใหหห้้หนนว่่วยยงงาานนหหรรอืือบบุคคุ คคลลผผูู้้คครรออบบคครรอองงกกััญญชชาากก่่ออนนกกฎฎหหมมาายยมมผีผี ลลใใชช้้บบงัังคคัับบเเพพ่ืื่ออ
ปปรระะโโยยชชนน์ท์ทาางงกกาารรแแพพททยยก์ก์ าารรรรกัักษษาาผผปูู้้ป่ว่วยย กกาารรใใชชร้้รกัักษษาาโโรรคคเเฉฉพพาาะะตตัวัวหหรรอืือกกาารรศศึกึกษษาาววิจิจัยัย

ผผลลกกาารรเเรรผียียลนนกรราททูู้้ ร่ี่คีคเราายี ดดนหหรววทู้ งัังี่คาดหวงั

กกกกกกกกกกกกกก11.. เเพพ่่ืืออใใหหผ้้ผูเู้้เรรยยีี นนมมีคีคววาามมรรูู้้ คคววาามมเเขข้า้าใใจจเเกกยีย่ี่ ววกกบับั พพรระะรราาชชบบญญัั ญญตัตั ิยิยาาเเสสพพตติิดดใใหห้โโ้ ททษษ พพ..ศศ.. 22552222
พพรระะรราาชชบบััญญญญััตติิววััตตถถุุออออกกฤฤททธธิิ์์ตต่่ออจจิิตตแแลละะปปรระะสสาาทท พพ..ศศ.. 22555599 พพรระะรราาชชบบััญญญญััตติิยยาาเเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษ
((ฉฉบบัับบทท่ี่ี 77)) พพ..ศศ.. 22556622 ปปรระะกกาาศศกกรระะททรรววงงสสาาธธาารรณณสสุุขขทท่ี่ีเเกก่่ีียยววขข้้อองงกกัับบกกััญญชชาาแแลละะกกััญญชชงง ขข้้ออปปฏฏิิบบััตติิททีี่่ตต้้อองง

รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศกึ ษา เพื่อใช้เป็นยา หนงั สือเรียนสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชีวิต 121
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

120 120

ทาตามกฎทหาตมาามยกทฎี่เกหี่ยมวาขย้อทง่ีเกกับ่ียกวัญข้อชงากแับลกะัญกัญชาชแงลโะทกษัญขชองงกโทารษฝข่าอฝงืนกกาฎรฝห่ามฝาืนยกทฎ่ีเกหี่ยมวาขย้อทงี่เกกับ่ียกวัญข้อชงากแับลกะัญชาและ
กัญชง แลกะัญกชฎงหแมลาะยกระฎหหวมา่ างยปรระะหเทว่าศงเปกีย่ระวเกทบั ศกเญัก่ยี ชวากแับลกะญักญั ชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกก2ก. กกเพกื่อกใ2ห.้ผู้เเรพีย่ือนใหมี้ทผู้ัเกรษียะนกมาีทรักแษสะวงกหาราแคสวาวมงหรู้าแคลวะาทมักรู้ษแะลกะาทรักคษิดะวิกเคารราคะิดหว์ใิเนคกราฎะหหม์ใานยกฎหมาย
ทีเ่ กี่ยวข้อทงเี่กกับยี่ กวญัข้อชงากแบัลกะัญกัญชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกก3.กกเกพกื่อกให3้ต. รเะพหอ่ื นใหกั ้ตถึงรโะทหษนขกั อถงึงกโทารษฝขา่ อฝงืนกกาฎรฝหา่มฝานืยกทฎเ่ี กหย่ี มวาขย้อทงีเ่กกบั ี่ยกวญัข้อชงากแบั ลกะญักญั ชาชแงลกะกกกญักกชกงกกกกกกกก

ขอบขา่ ยขขเอนอบ้อืบขหข่าา่ายยเเนนอ้ื อ้ื หหาา

กกกกกกกกกบกทกทก่ี 4กกกบฎทหทม่ี 4ายกทฎีเ่ กห่ยี มวาขย้อทง่เีกกับี่ยกวัญข้อชงากแับลกะัญกญั ชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรกื่อกงกทกี่ 1กเรพ่ือรงะทร่ี า1ชบพญั ระญรตั าิยชาบเญัสพญตตั ิดิยใาหเ้โสทพษตดิพใ.หศโ้.ท2ษ52พ2.ศ. 2522
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรกื่อกงกทกี่ 2กเรพ่ือรงะทรี่ า2ชบพัญระญรัตาิวชัตบถญั อุ ญอกัตฤวิ ัตทถธิ์อุตอ่อกจติฤทแลธะิ์ตป่อจระติ สแาลทะปพร.ะศส. า2ท55พ9.ศ. 2559
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรกื่อกงกทกี่ 3กเรพ่ือรงะทร่ี า3ชบพญั ระญรัตาิยชาบเัญสพญตัตดิ ิยใาหเโ้สทพษติด(ฉใหบ้โับททษ่ี 7()ฉพบ.บั ศท. ่ี275)6พ2.ศ. 2562
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรก่ือกงกทกี่ 4กเรปื่อรงะทกี่ า4ศกปรระะทกราวศงกสราะธทารรณวงสสุขาทธาี่เกรณย่ี วสขขุ ้อทง่ีเกกบั ย่ี กวัญข้อชงากแับลกะญักญัชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรก่ือกงกทก่ี 5กเรปื่อรงะทกี่ า5ศคปณระะกการศรคมณกาะรกครวรบมคกุมายรคาเวสบพคตุมดิ ยใาหเโ้สทพษตดิ ใหโ้ ทษ
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรกื่อกงกทก่ี 6กเรพ่ือรงะทร่ี า6ชบพญั ระญรัตาสิชิทบธัญบิ ญัตัตรกสิ ับิทกธิบัญัตชรากแับลกะัญกญั ชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรก่ือกงกทก่ี 7กเรขื่ออ้ งปทฏ่ี 7บิ ัตขิทอ้ ีต่ ป้อฏงบิทัตาติทาต่ี ม้อกงฎทหาตมาามยกทฎีเ่ กหี่ยมวาขย้อทง่เีกกับ่ียกวัญข้อชงากแับลกะัญกัญชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรกื่อกงกทก่ี 8กเรโื่อทงษทข่ี อ8งกโทารษฝข่าอฝงนื กกาฎรฝหา่มฝาืนยกทฎ่ีเกห่ยี มวาขย้อทงเ่ีกกับย่ี กวัญขอ้ชงากแบั ลกะัญกัญชาชแงละกัญชง
กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกเรก่ือกงกทก่ี 9กเรกื่อฎงหทมี่ 9ายกระฎหหวม่าางยปรระะหเทวา่ศงเปก่ียระวเกทับศกเญัก่ยี ชวากแบัลกะัญกัญชาชแงละกัญชง

สอ่ื ประกสสอ่อื อื่บปปกรราะะรกกเอรอยีบบนกกาารรเเรรียียนน

กกกกกกกกก1.กกชกอื่ กหกน1ัง.สอืชก่ือญัหนชงัาสสือดุ กยญัอดชยาาสวดุ ิเยศอษดผยู้แาวตเิ ่งศษบรผษิ ู้แัทตง่ไซบเบรษิอรัทบ์ ไคุ ซสเบ์ แออรน์บดุค์ สป์ รแนิ้ อทน์ดจ์ าปกรัด้นิ ท์ จากัด
สานกั พมิ สพา์ นบกัรษิพัทมิ เพอ์ กบพริมิษพัท์ไเอทกจพาิมกพัด์ไทไมจร่ ะากบัดปุ ีทไม่ีพ่รมิ ะพบ์ ปุ ีที่พมิ พ์
กกกกกกกกก2.กกชกือ่ กหกน2ัง.สือชก่ือัญหนชงัาสยือาวกเิัญศชษาผยู้แาวตเิง่ ศษสมผยู้แศตศ่งุภสกมจิ ยไศพบศลูุภยก์ิจสไาพนบักลู พยมิ ์ สพาป์ นญั ักญพมิาชพน์ปัญญาชน
ปี พ.ศ. 2ป5ี6พ2.ศ. 2562
กกกกกกกกก3.กกชกอ่ื กบกท3ค. วชามือ่ บสทิทคธวบิ าัตมรกสับิทกธบิัญตั ชรากผับ้เู กขญัยี นชาดผร.ูเ้ รขจุยี ริ นะดบรนุ .รนุจาริ คะลบงุนพนิมาพคใ์ นลเงดพลิมนิ พิวใ์สน์ เดลินิวส์
เมอื่ 10 ธเันมว่ือา1ค0ม ธ2นั 5ว6า1คสมืบ2ค5้น6จ1ากสบื mค้นarจtาbกunmnaargt.bcuonmn/aagr.tcidoem/6/a0r7t/ide/607/
กกกกกกกกก4.กกชกื่อกบกท4ค. วชามื่อบกทฎคหวมาามยกเกฎย่ี หวมกาบั ยกเัญกี่ยชวากผับเู้ กขัญยี นชาสผานเู้ ขักียงนานสคาณนกัะงการนรคมณกาะรกปร้อรงมกกันาแรลปะ้องกนั และ
ปราบปราปมรยาาบเปสรพาตมิดยาสเบื สคพ้นตจิดาสกืบhคtน้tpจsา:ก//mhtetpdsia:/.o/mncebd.igao.o.tnhc/bin.dgoe.xt.hp/hinpd/ethx/.p2h3-p2/0th1/82-032-2-2001-80-70-2-20-07-
04-07/200148-0-072/2-2001-80-70-20-52-00-10/76-40-5c-o0n1/te64n-tc5o-2n1te-5n-t651--211-5-61-1

122 หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชีวติ เพอ่ื ใชเ้ ป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา

121

กกกกกกก5. ช่ือบทความ กฎหมายสาคญั /กฎหมายออกใหม่ ผูเ้ ขยี น กองควบคุมวัตถุเสพตดิ
สานักงานคณะกรรมการอาหารและยา สืบค้นจาก http://www.fda.moph.go.th/sites/Narcotics
/SitePages/AllNewlaw.aspx#
กกกกกกก6. ชอื่ บทความ กฎหมายทรัพย์สนิ ทางปญั ญาไทย ผู้เขียน กรมทรัพยท์ างปญั ญา
สบื ค้นจาก https://www.ipthailand.go.th/th/dip-law-2/category/acts.html
กกกกกกก7. สานักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขุ ที่อยู่ 88/24
ถนนติวานนท์ ตาบลตลาดขวัญ จังหวดั นนทบุรี 11100 โทรศัพท์ 0-2590 7000
กกกกกกก8. กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ท่ี 88/23 หมู่ 4
กรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลอื ก กระทรวงสาธารณสุข ตาบลตลาดขวัญ
จงั หวัดนนทบรุ ี 11100 โทรศัพท์ 0-2591 7007
กกกกกกก9. สานกั งานป้องกันและปราบปรามยาเสพติด (ป.ป.ส.) กระทรวงยตุ ธิ รรม ที่อยู่ 213
ซอยวภิ าวดี 25 แขวงทงุ่ สองหอ้ ง เขตหลกั สี่ กรุงเทพมหานคร 10210 โทรศัพท์ 0-98985 2262
กกกกกกก10. แหลง่ เรยี นรู้ใกล้บา้ นผู้เรยี น

เรอื่ งท่ี 1เรือ่ พงรทะี่ ร1าชพบรัญะรญาัตชยิบาัญเสญพัตตยิ ดิ าใเหส้โพทตษิดใพห.โ้ศท. ษ25พ2.2ศ. 2522
กกกกกกกกฎหมายฉบับนี้ได้ให้ความหมายคาว่า “ยาเสพติดให้โทษ” หมายถึง สารเคมีหรือวัตถุ

ชนิดใด ๆ ซ่ึงเมื่อเสพเข้าสู่ร่างกายไม่ว่าจะโดยรับประทาน ดม สูบ ฉีด หรือด้วยประการใด ๆ แล้วทา
ให้เกิดผลต่อร่างกายและจิตใจในลักษณะสาคัญ เช่น ต้องเพิ่มขนาดการเสพข้ึนเป็นลาดับ มีอาการ
ถอนยาเมื่อขาดยา มีความต้องการเสพ ทั้งร่างกายและจิตใจอย่างรุนแรงตลอดเวลา และสุขภาพ
โดยทว่ั ไปจะทรุดโทรมลง กบั ใหร้ วมตลอดถึงพืชหรือส่วนของพืชที่เป็นหรือใหผ้ ลผลิตเป็นยาเสพติดให้
โทษหรืออาจใชผ้ ลิตเป็นยาเสพตดิ ให้โทษและสารเคมีทีใ่ ชใ้ นการผลิตยาเสพติดใหโ้ ทษด้วย

ภาพท่ี 40 ความหมายของยาเสพติด

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพื่อใชเ้ ป็นยา หนังสือเรียนสาระทกั ษะการดำ�เนินชีวิต 123
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

122

กกกกกกกกก นอกจากนี้ยังได้แบ่งยาเสพติดให้โทษออกเป็น 5 ประเภท เพ่ือประโยชน์ในการกาหนด
วิธีการควบคุมท่ีแตกต่างกันออกไปตามความเหมาะสม เน่ืองจากแต่ละประเภทมีอันตราย และความ
จาเปน็ ในทางการแพทย์ไม่เหมอื นกนั ประเภทยาเสพติดให้โทษและรายชอื่ ยาเสพติดที่สาคัญ มดี ังน้ี
กกกกกกกกก ประเภท 1 ยาเสพตดิ ให้โทษชนดิ ร้ายแรง เชน่ เฮโรอีน ยาบ้า ยาอี ยาเลฟิ
กกกกกกกก ประเภท 2 ยาเสพตดิ ให้โทษทั่วไป เชน่ ใบโคคา โคคาอีน ยาสกัดเขม้ ข้นของต้นฝนิ่ แหง้
เมทาโดน มอร์ฟนี ฝนิ่ ยา (ฝ่ินที่ผา่ นกรรมวธิ ีปรงุ แตง่ เพ่อื ใช้ในทางยา) ฝิ่น (ฝิน่ ดิบ ฝิ่นสกุ มลู ฝ่ิน)
กกกกกกกกก ประเภท 3 ยาเสพติดให้โทษที่มีลักษณะเปน็ ต้นตารับยาและมยี าเสพตดิ ให้โทษประเภท 2
ผสมอยู่ เชน่ ยาแก้ไอ ยาแกท้ ้องเสยี
กกกกกกกกก ประเภท 4 สารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษประเภท 1 หรือ 2 เช่น อาเซติค
แอนไฮโดรด์ อาเซตลิ คลอไรด์
กกกกกกกกก ประเภท 5 ยาเสพตดิ ให้โทษที่ไม่เขา้ อยใู่ นประเภท 1 ถงึ 4 เช่น กัญชา (ทุกส่วนของพืช
กัญชา) พืชกระท่อม (ทกุ ส่วนของพชื กระทอ่ ม) และพชื เห็ดข้คี วาย
กกกกกกกกก กัญชาถูกบัญญัติไว้ในกฎหมายว่าเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตามมาตรา 7 แห่ง
พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 โดยกาหนดไว้ว่าห้ามปลูก ห้ามเสพ ห้ามจาหน่ายและมี
ไว้ครอบครอง
กกกกกกกกก กล่าวโดยสรุป พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 ให้ความหมายคาว่า
“ยาเสพติดให้โทษ” หมายถึง สารเคมีหรือวัตถุชนิดใด ๆ ซึ่งเม่ือเสพเข้าสู่ร่างกายไม่ว่าจะโดย
รบั ประทาน ดม สบู ฉดี หรอื ด้วยประการใด ๆ แลว้ ทาให้เกดิ ผลตอ่ รา่ งกายและจิตใจในลกั ษณะสาคัญ
เช่น ต้องเพิ่มขนาดการเสพข้ึนเป็นลาดับ มีอาการถอนยาเม่ือขาดยา มีความต้องการเสพ ท้ังร่างกาย
และจิตใจอย่างรุนแรงตลอดเวลา และสุขภาพโดยท่ัวไปจะทรุดโทรมลง กับให้รวมตลอดถึงพืชหรือ
ส่วนของพืชที่เป็นหรือให้ผลผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษหรืออาจใช้ผลิตเป็นยาเสพติดให้โทษและ
สารเคมีที่ใช้ในการผลิตยาเสพติดให้โทษด้วย นอกจากนี้ยังแบ่งยาเสพติดให้โทษออกเป็น 5 ประเภท
โดยกัญชาถูกบัญญัติไว้ในกฎหมายว่าเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตามมาตรา 7 โดยกาหนดไว้ว่า
หา้ มปลูก หา้ มเสพ หา้ มจาหน่ายและมีไวค้ รอบครอง

เรอ่ื งท่ี 2เรพอ่ื งรทะรี่ 2าชบพญัระญราตั ชวิ บัตญัถุอญอตั กวิ ฤัตทถธุอ์ติ ออ่ กจฤติ ทแธล์ิตะ่อปจริตะแสลาทะปพร.ะศส.า2ท55พ9.ศ. 2559
กกกกกกจากสภาวการณ์ ซ่ึงมีการเปลี่ยนแปลงท้ังทางด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมือง

การปกครอง วัฒนธรรม ตลอดจนความก้าวหน้าของเทคโนโลยีท่ีมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้
บทบัญญัติบางประการในพระราชบัญญัติวัตถุที่ออกฤทธ์ิต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2518 ซ่ึงได้ใช้
บังคับมาเป็นเวลานานแล้วไม่เหมาะสมกับสภาพปัญหาการระบาดและการนาวัตถุที่ออกฤทธ์ิต่อจิต
และประสาทไปใชใ้ นทางทีผ่ ดิ

124 หนังสอื เรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนินชีวิต เพื่อใช้เป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา

123

กกกกกกกสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา ซึ่งเป็นหน่วยงานท่ีรับผิดชอบพระราชบัญญัติวัตถุ

ออกฤทธ์ิต่อจิตและประสาท จึงได้มีการปรับปรุงแก้ไขพระราชบัญญัติดังกล่าวอยู่เป็นระยะ ๆ ต่อมา
ในปี พ.ศ. 2554 ไดม้ ีการแก้ไขเพิ่มเติมบทบญั ญัตใิ นหลายมาตรา ซ่งึ หากประกาศเปน็ พระราชบัญญัติ
ฉบับแก้ไขเพิ่มเติมเช่นท่ีผ่านมา อาจทาให้ผู้ใช้กฎหมายเกิดความสับสนหรือมีโอกาสที่จะใช้กฎหมาย
ผิดได้ ดังน้ัน จึงได้ดาเนินการปรับปรุงใหม่ท้ังฉบับและมีการประกาศ “พระราชบัญญัติวัตถุออกฤทธิ์
ต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559” ในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2559
มีผลให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกาหนด 180 วันนับแต่วันประกาศ คือวันท่ี 18 มิถุนายน พ.ศ. 2560
เป็นตน้ ไป โดยให้ยกเลกิ พระราชบญั ญัตวิ ัตถทุ ่ีออกฤทธติ์ ่อจติ และประสาท ทัง้ 4 ฉบบั คือ พ.ศ. 2518
พ.ศ. 2528 พ.ศ. 2535 และ พ.ศ. 2543 และปรับปรุงบทบัญญัติเก่ียวกับองค์ประกอบของ
คณะกรรมการวัตถุท่ีออกฤทธ์ิต่อจิตและประสาท การขออนุญาตและการออกใบอนุญาตเกี่ยวกับวัตถุ
ออกฤทธิ์ หน้าที่ของผู้รับอนุญาต หน้าท่ีของเภสัชกร การโฆษณาและอานาจหน้าที่ของพนักงาน
เจ้าหน้าท่ี รวมทั้งเพิ่มเติมบทบัญญัติเก่ียวกับด้านตรวจสอบวัตถุออกฤทธ์ิ และการให้โอกาสแก่ผู้เสพ
หรือเสพและมีไว้ในครอบครอง หรือเสพและมีไว้ในครอบครองเพื่อขาย หรือเสพและขายซึ่งวัตถุ
ออกฤทธ์ิ ได้สมัครใจเข้ารับการบาบัดรักษาในสถานพยาบาล ตลอดจนปรับปรุงบทกาหนดโทษ
และอตั ราค่าธรรมเนยี มใหเ้ หมาะสมย่งิ ขน้ึ

ภาพท่ี 41 พระราชบญั ญัตวิ ตั ถอุ อกฤทธ์ิต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพ่อื ใชเ้ ปน็ ยา หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนินชีวิต 125
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

124

กกกกกกกโดยมาตรา 7 ให้รัฐมนตรีโดยคาแนะนาของคณะกรรมการมีอานาจประกาศกาหนด

ระบุช่ือและจัดแบ่งประเภทวัตถุออกฤทธ์ิว่าวัตถุออกฤทธิ์อยู่ในประเภทใดประเภทหน่ึง โดยแบ่ง
ประเภทวัตถอุ อกฤทธ์ิทไี่ ม่ใช้ในทางการแพทย์

ก

ภาพที่ 42 ประเภทของวตั ถุออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท

กกกกกกกทั้งนี้ กัญชาถูกบัญญัติไว้ในประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่องระบุชื่อวัตถุออกฤทธ์ิ

ในประเภท 1 พ.ศ. 2561 ในราชกิจจานุเบกษา เม่ือวันที่ 24 สิงหาคม พ.ศ. 2561 ในลาดับที่ 22
ชือ่ วตั ถุออกฤทธว์ิ า่ เตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC)

กกกกกกกกล่าวโดยสรุป พระราชบัญญัติวัตถุเพ่ือออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท พ.ศ. 2559

มีเหตุผลในการประกาศใช้เพื่อให้เหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน ซึ่งมีสภาพปัญหาเกี่ยวกับ
วัตถุออกฤทธิ์ท่ีทวีความรุนแรงย่ิงข้ึน สมควรปรับปรุงบทบัญญัติเกี่ยวกับองค์ประกอบของ
คณะกรรมการวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท การขออนุญาตและการออกใบอนุญาตเกีย่ วกับวัตถุ
ออกฤทธ์ิ หน้าท่ีของผู้รับอนุญาต หน้าท่ีของเภสัชกร การโฆษณาและอานาจหน้าท่ีของพนักงาน
เจ้าหน้าท่ี รวมท้ังเพิ่มเติมบทบัญญัติเก่ียวกับด้านตรวจสอบวัตถุออกฤทธ์ิ และการให้โอกาสแก่ผู้เสพ

126 หนงั สอื เรียนสาระทักษะการดำ�เนนิ ชวี ติ เพือ่ ใช้เป็นยา อย่างชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา

112255

หหรรืืออเเสสพพแแลละะมมีีไไวว้้ใในนคครรออบบคครรอองง หหรรืืออเเสสพพแแลละะมมีีไไวว้้ใในนคครรออบบคครรอองงเเพพ่่ืืออขขาายย หหรรืืออเเสสพพแแลละะขขาายยซซ่ึ่ึงงววััตตถถุุ
ออออกกฤฤททธธ์ิ์ิ ไไดด้้สสมมััคครรใใจจเเขข้้าารรัับบกกาารรบบาาบบััดดรรัักกษษาาใในนสสถถาานนพพยยาาบบาาลล ตตลลออดดจจนนปปรรัับบปปรรุุงงบบททกกาาหหนนดดโโททษษ แแลละะ
ออััตตรราาคค่่าาธธรรรรมมเเนนีียยมมใใหห้้เเหหมมาาะะสสมมยยิิ่่งงขข้้ึึนน ทท้ั้ังงนน้้ีีกกััญญชชาามมีีสสาารรววััตตถถุุออออกกฤฤททธธ์ิิ์ชช่ืื่ออวว่่าา ““เเตตตตรราาไไฮฮโโดดรรแแคคนนนนาาบบิิ
นนออลล”” ((TTeettrraahhyyddrrooccaannnnaabbiinnooll,, TTHHCC)) แแลละะถถููกกบบััญญญญััตติิไไวว้้ใในนปปรระะกกาาศศกกรระะททรรววงงสสาาธธาารรณณสสุุขข เเรรื่ื่อองงรระะบบุุ
ชชืออื่่ ววตัตั ถถุุออออกกฤฤททธธใใ์์ิิ นนปปรระะเเภภทท 11

เเรร่ืือ่องงททีี่่ 33เรือ่ พพงรรทะะ่ี รร3าาชชพบบรัญญั ะรญญาัตตัชิยยิบาาัญเเสสญพพัตตติยดิิดาใใเหหสโ้โ้พททตษษดิ ใ((ฉฉหบบโ้ ทบัับษทที่ี่(77ฉ))บพพับ..ทศศ่ี..722)55พ66.22ศ. 2562

กกกกกกกกกกกกกกกกกกญััญชชาาถถููกกใใชช้้มมาาออยย่่าางงยยาาววนนาานนตตัั้้งงแแตตใใ่่ นนออดดีีตตมมาาโโดดยยตตลลออดด ททงั้ง้ั ผผู้้ททู ใ่ใ่ีี ชช้ใ้ในนลลกกัั ษษณณะะขขอองงกกาารรแแพพททยย์์
แแลละะผผูู้้ทท่่ีีใใชช้้ใในนลลัักกษษณณะะขขอองงยยาารรัักกษษาาโโรรคคกกัันนออยย่่าางงลลัับบ ๆๆ ถถึึงงแแมม้้วว่่าาจจะะเเปป็็นนสส่ิ่ิงงผผิิดดกกฎฎหหมมาายยกก็็ตตาามม แแตต่่ใในน
ปปััจจจจุุบบัันนนน้้ีีภภาาคครรััฐฐไไดด้้เเลลง็็งเเหห็็นนถถึึงงคคุุณณปปรระะโโยยชชนน์์ขขอองงกกาารรววจิจิ ััยยสสาารรสสกกััดดทท่่ีีไไดด้้จจาากกกกััญญชชาาเเพพื่่ืออมมาาใใชช้้เเปป็นน็ ยยาารรกักั ษษาา
โโรรคคออีีกกทท้ัั้งงยยัังงพพบบวว่่าาใในนหหลลาายยปปรระะเเททศศไไดด้้มมีีกกาารรแแกก้้ไไขขกกฎฎหหมมาายยแแลละะนนาากกััญญชชาาเเพพ่ื่ืออมมาาใใชช้้ปปรระะโโยยชชนน์์ททาางง
กกาารรแแพพททยย์์เเชช่่นนเเดดีียยววกกัันน ดดัังงนนั้ั้นน ปปรระะเเททศศไไททยยจจึึงงจจาาเเปป็็นนจจะะตต้้อองงพพััฒฒนนาากกฎฎหหมมาายยขขอองงปปรระะเเททศศเเพพ่่ืืออใใหห้้
ททนัันสสมมยัยั แแลละะสสออดดคคลล้อ้องงกกับบั สสภภาาววกกาารรณณ์ใ์ในนปปัจัจจจุบบุ ันนั ททม่ี่มี ีีคคววาามมตต้้อองงกกาารรนนาาคคุณณุ ปปรระะโโยยชชนนจ์จ์ าากกกกญัญั ชชาามมาาชช่่ววยยใในน
กกาารรรรัักกษษาาโโรรคคตต่่าางง ๆๆ ทท่ี่ีนนัับบววัันนจจะะททววีีคคววาามมรรุุนนแแรรงง ซซึ่่ึงงยยาารรัักกษษาาโโรรคคตต่่าางง ๆๆ นน้ั้ันนลล้้ววนนมมีีรราาคคาาแแพพงงหหลลาายยชชนนิิดด
ตต้้อองงนนาาเเขข้้าายยาาจจาากกตต่่าางงปปรระะเเททศศ ททาาใใหห้้ปปรระะเเททศศชชาาตติิตต้้อองงสสููญญเเสสีียยงงบบปปรระะมมาาณณใในนกกาารรนนาาเเขข้้าายยาาดดัังงกกลล่่าาวว
ออีีกกททั้ั้งงยยัังงสส่่งงผผลลกกรระะททบบททาางงดด้้าานนสสัังงคคมมแแลละะเเศศรรษษฐฐกกิิจจใในนววงงกกวว้้าางงออีีกกดด้้ววยย จจึึงงนนัับบไไดด้้วว่่าานนี่่ีเเปป็็นนโโออกกาาสสแแลละะ
จจุุดดเเรริ่ิ่มมตต้้นนขขอองงกกาารรพพััฒฒนนาากกาารรรรัักกษษาาโโรรคค เเพพื่ื่ออใใหห้้คคนนใในนปปรระะเเททศศมมีีสสุุขขภภาาพพทที่่ีแแขข็็งงแแรรงง มมีีททาางงรรออดดชชีีววิิตตจจาากก
โโรรคครร้้าายยตต่่าางง ๆๆ มมาากกขขึ้ึ้นน ดดัังงนน้ัั้นนเเพพื่่ืออกกาาหหนนดดมมาาตตรรกกาารรใในนกกาารรคคววบบคคุุมมยยาาเเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษใในนปปรระะเเภภทท 55
ใใหห้้เเหหมมาาะะสสมมกกัับบสสถถาานนกกาารรณณ์์ปปััจจจจุุบบัันน แแลละะสสออดดคคลล้้อองงตตาามมหหลลัักกสสาากกลล จจึึงงไไดด้้มมีีปปรระะกกาาศศพพรระะรราาชชบบััญญญญััตติิยยาา
เเสสพพตติิดดใใหห้้โโททษษ ((ฉฉบบัับบทท่ี่ี 77)) พพ..ศศ.. 22556622 ใในนววัันนทที่่ี 1188 กกุุมมภภาาพพัันนธธ์์ พพ..ศศ.. 22556622 โโดดยยมมีีรราายยลละะเเออีียยดดทท่ีี่สสาาคคััญญ
ดดงังั นน้ี้ี

ภภาาพพทท่ี่ี 4433 กกญัญั ชชาายยงังั คคงงเเปปน็น็ ยยาาเเสสพพตติิดด

รายวิชา ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา เพ่อื ใช้เป็นยา หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการด�ำ เนินชวี ติ 127
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

126

กกกกกก  กัญชา ยังคงเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ตาม พระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ

พ.ศ. 2562
กกกกกก  ห้ามมิให้ผู้ใดเสพ ยาเสพติดให้โทษประเภท 5 เว้นแต่เสพเพ่ือรักษาโรคตามคาส่ัง
ของผปู้ ระกอบวิชาชพี เวชกรรม หรอื เปน็ การเสพเพอื่ ศกึ ษาวจิ ัยกกกกกก
  สามารถนากัญชามาใช้ประโยชน์ได้ ตามวัตถุประสงค์ท่ีกาหนดในมาตรา 26/2 ได้
ระบุไว้ว่า ห้ามมิให้ผู้ใดผลิต นาเข้า ส่งออก จาหน่ายหรือมีไว้ในครอบครองเสพติดให้โทษประเภท 5

เวน้ แต่ ไดร้ ับใบอนญุ าตในกรณจี าเปน็ เพอื่ ประโยชนด์ ังต่อไปน้ี
กกกกกกก ขอ้ 1 ประโยชนข์ องทางราชการ
กกกกกกก ข้อ 2 ประโยชน์ทางการแพทย์

ข้อ 3 ประโยชนก์ ารรักษาผู้ป่วย

ขอ้ 4 ประโยชน์ในการศกึ ษาวจิ ัยและพัฒนา
ขอ้ 5 ประโยชนใ์ นการเกษตรกรรม พาณชิ ยกรรม วิทยาศาสตร์ หรอื อตุ สาหกรรม

เพือ่ ประโยชน์ทางการแพทย์ ซง่ึ จะต้องได้รบั อนุญาตจากผ้อู นุญาตโดยความเห็นชอบ

ของคณะกรรมการการยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ
 มาตรา 26/5 กาหนดผมู้ ีสิทธ์ทิ ่จี ะขอออกใบอนญุ าตใหผ้ ลิต นาเข้า ส่งออก จาหน่าย

หรอื มีไวค้ รอบครองซ่ึงยาเสพติดใหโ้ ทษประเภท 5 ได้ กต็ ่อเม่อื ผู้ขออนญุ าตตอ้ งเป็น
กกกกกกก ข้อ 1 หน่วยงานของรัฐ ท่ีมีหน้าท่ีศึกษาวิจัย หรือจัดการเรียนการสอนทาง
การแพทย์ เภสัชศาสตร์ วิทยาศาสตร์ หรือเกษตรศาสตร์ หรือมีหน้าท่ีให้บริการทางการแพทย์

เภสัชกร หรือวิทยาศาสตร์ หรือมีหน้าที่ให้บริการทางเกษตรกรรมเพ่ือประโยชน์ทางการแพทย์หรือ

เภสัชกรรม หรอื หน่วยงานของรัฐท่มี ีหนา้ ที่ในการปอ้ งกนั ปราบปราม และแก้ไขปญั หายาเสพติด หรือ
สภากาชาดไทย

ข้อ 2 ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพ
ทันตกรรม ผู้ประกอบวิชาชีพการสัตวแพทย์ชั้นหน่ึง ผู้ประกอบวิชาชีพแพทย์แผนไทย ผู้ประกอบ
วิชาชพี แพทย์แผนไทยประยุกต์ หรือหมอพ้ืนบา้ นตามกฎหมายว่าดว้ ยวชิ าชีพการแพทย์แผนไทย ทง้ั น้ี

ผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยและหมอพื้นบ้าน ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่ือนไข

ทีร่ ัฐมนตรปี ระกาศกาหนดโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ
ข้อ 3 สถาบันอุดมศึกษาตามกฎหมายวา่ ด้วยสถาบนั อุดมศึกษาเอกชน ท่ีมีหน้าท่ี

ศึกษาวจิ ัยและจัดการเรยี นการสอนเกีย่ วกบั ทางการแพทยห์ รือเภสัชศาสตร์
ข้อ 4 ผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรมท่ีรวมกลุ่มเป็นวิสาหกิจชุมชน ซ่ึงจดทะเบียน

ตามกฎหมายว่าด้วยการส่งเสริมวิสาหกิจชุมชน วิสาหกิจเพื่อสังคมตามกฎหมายว่าด้วยการน้ัน หรือ

สหกรณ์การเกษตรซึ่งจดทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์ ซึ่งดาเนินการภายใต้ความร่วมมือและ

128 หนงั สือเรยี นสาระทักษะการดำ�เนนิ ชวี ติ เพ่ือใช้เป็นยา อย่างชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศกึ ษา

127

กากับดูแลของผู้ขออนุญาต ตาม ข้อ 1 หรือ ข้อ 3 ท้ังนี้ ผู้ประกอบอาชีพเกษตรกรรม ดังกล่าว
สามารถร่วมผลิตและพัฒนาหลักสูตรตารับยาแผนโบราณหรือยาสมุนไพรได้เพ่ือประโยชน์ทาง
การแพทย์ ภายใตค้ วามรว่ มมือและกากบั ดแู ลของผู้ขออนุญาตตาม ขอ้ 1 หรือ ข้อ 3 ด้วย

ข้อ 5 ผปู้ ระกอบการขนส่งสาธารณะระหว่างประเทศ
ข้อ 6 ผู้ป่วยเดินทางระหว่างประเทศ ที่มีความจาเป็นต้องพกนายาเสพติดให้โทษ
ประเภท 5 ตดิ ตัวเข้ามาในหรือออกไปนอกราชอาณาจกั รเพื่อใชร้ ักษาโรคเฉพาะตวั
ข้อ 7 ผู้ขออนุญาตอื่น ตามท่ีรัฐมนตรี โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการ
กาหนดในกฎกระทรวง

ภาพท่ี 44 ใครปลูกกญั ชาได้บา้ ง

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา เพื่อใชเ้ ปน็ ยา หนังสอื เรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนินชวี ติ 129
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

128

ในวาระเร่ิมแรกภายในระยะเวลา 5 ปี การขอรับใบอนุญาตสาหรับวัตถุประสงค์ผลิต
นาเข้า ส่งออก ยาเสพติดให้โทษประเภท 5 เฉพาะกัญชา เพื่อประโยชน์ทางการแพทย์หรือการรักษา
ผูป้ ่วย ใหอ้ นุญาต ดังนี้

ขอ้ 1 ใหอ้ นญุ าตไดเ้ ฉพาะกรณที ผ่ี ขู้ ออนญุ าตเป็นหน่วยงานของรัฐ
ข้อ 2 หรือเป็นผู้ขออนุญาตตามมาตรา 26/5 ซึ่งดาเนินการร่วมกับผู้ขออนุญาตที่เป็น
หน่วยงานของรัฐ

ถาม
คนไทยสามารถปลกู กัญชาได้บา้ นละ 6 ต้น จริงหรอื ไม่

ตอบ
ไม่จริง ยงั ไม่สามารถทาได้ ณ ขณะนี้ (พฤศจกิ ายน 2562)
กฎหมายไทยยังไมอ่ นุญาตให้ประชาชนปลกู กัญชาอยา่ งเสรีได้

กกกกกกกกกกลา่ วโดยสรปุ พระราชบัญญตั ิยาเสพตดิ ให้โทษ (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2562 เปน็ ฉบบั ทแ่ี ก้ไข
เพิ่มเติมจากพระราชบัญญัติยาเสพติดให้โทษ พ.ศ. 2522 เปิดโอกาสให้สามารถนากัญชาและ
พชื กระทอ่ มไปทาการศึกษาวิจัย เพอ่ื ประโยชน์ทางการแพทยแ์ ละสามารถนาไปใช้ในการรักษาภายใต้
การดูแลและควบคุมของแพทย์ผู้ไดร้ ับอนญุ าตได้ เพื่อใหถ้ ูกต้องตามหลักวิชาการให้ทาได้โดยชอบด้วย
กฎหมาย เพื่อสร้างความม่ันคงทางด้านยาของประเทศ และป้องกันไม่ให้เกิดการผูกขาดทางด้านยา
นอกจากน้ีส่งผลให้อนาคตผู้ป่วยในประเทศ ลดภาระค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพได้อย่างมาก และส่งผล
ทางด้านเศรษฐกิจของประเทศ เปิดทางให้ใช้ในอุตสาหกรรมยา สมุนไพร อาหารและเครื่องสาอาง
เพื่อประโยชน์ของประเทศชาติ พร้อมสนับสนุนผปู้ ระกอบการภายในประเทศ ใช้ประโยชน์จากกัญชง
นอกเหนือจากเสน้ ใย หวงั เพมิ่ มูลค่าทางเศรษฐกจิ นารายไดเ้ ขา้ ประเทศ
กกกกกกกพระราชบัญญัติฉบับนี้ กัญชา ยังคงเป็นยาเสพติดให้โทษประเภท 5 ห้ามมิให้
ผู้ใดเสพ เว้นแต่เสพเพื่อรักษาโรคตามคาสั่งของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม หรือเป็นการเสพ
เพ่ือศึกษาวิจัย และยังสามารถใชป้ ระโยชน์ได้ ตามวัตถุประสงค์ในกรณีจาเป็น คือ ประโยชน์ของทาง
ราชการ ประโยชนท์ างการแพทย์ ประโยชน์ในการรักษาผปู้ ่วย ประโยชนใ์ นการศึกษาวิจยั และพัฒนา

130 หนังสือเรียนสาระทักษะการด�ำ เนนิ ชวี ิต เพ่อื ใชเ้ ป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา

112299

22แอแชกผกผผชอออเเเเผพพรร66ขูููุุู้้้้ขลขขลนนมมนนฎฎิ่ิ่มมืื่่ออ//ออออะะุุญญชชุุญญหห55แแปปออปปออนนาามมรราารรนนนนยยรรตตกกตตะะาาผผะะุญุญััุุงงญญออโโภภกกยยเเโโูู้้ปปาายย่ืื่นนาาปปยยาาววาาตตรรตตชชตตชช็็หหนน่่ยยาาะะททตตนนาานนนนหหดดใใกกีเ่่เี้้ออมม์์ทท์์ใใปปนนดด้้ออววนนงงนนททาา็น็นผผรรเเยยบบ่่ววงงกกี่ี่รรปปูู้้ะะมมหหกกสสกกยยััฐฐาา็็ยยีีสสนนนนาามมาาถถรรงงิิททะะว่ว่รรรรเเหหาานนาากกยยแแเเธธขขนนบบตตนนววิิ์์ษษททงงพพนนขขลลรรัั่่าาววนนี่่ีจจตตททสสีีนนออาายยะะโโออรรยย่่งงขขดดงงขขงงกกุุดด์์55สสหหออรรยยาาออรราามมรรัังงฐฐปปคคนนรรออธธืืรรออศศมมววีีออขขาาฐัฐัหหกกกกึึาากกรรกกออาารรมมพพาาณณษษใใรรืืงงออรรเเบบาารรหหาารระะขขเเณณออัักกััเเปป็็ฐฐนนรรออนนออษษิิชชะะ็็ชชนนรรุุญญผผกกยยาาหหออัับบผผผผูู้้กกปปชชาาววบบูู้้ขขใใูู้้ปปรรตต่่าานนรรบบขขออรร่่ววใใงงะะออออหหมมยยออปปผผกกงงนน้้ผผูู้้ปปนนรรคคววออใใลลุุญะญะุุรรหหญญิิณณททบบิิตตเเะะ้้ออาายยททาาะะกกววตตนนาานนตตศศกกิิออชชศศสสุุญญาารรตตบบาาผผาาเเาารราาาาขขออชชสสูู้้ปปหหมมตตมม้้าาาาีีตตพพ่่กกววรรไไชชมมรรดดสสััยยาาเเบบีีพพ์์าาวว่่รร้้งงเเววหหเเคคตตดดออกกชชกกััตตรรืืออิิออนนรราากกษษืืออถถหหกกาาททรรตตใใุุออปปนนหหรราารรจจุุ22ตตรรดดงง้้ออกกมมาา66สสะะรรใในนรรหห//าานนสสะะรรสส55ุุญญนนหหหหงงกกมมถถ่่าากกาาคคซซฎฎททววยยาาตตรร์์่่ผผึึ่่าางงกก่่ีีรรบบรรไไงงดดววหหลลรรดดมมััปปนนมมิิะะาาตตรร้้เเรรฉฉกกททออืืออเเนนะะนนพพลลุุออมมรรดดเเิิมุุ่ม่นนีีววกกีีไไาาาามมททววงงะะเเเเททกกศศปปศศ้้คคขขกกัั้้งงาาซซึึ้้รร็็นนกกาารรใใแแรรึ่่ึงงออนนววณณษษรรใใลลสสบบิิสสมมนน่่าาววีีทท่่ะะงงาาคคาาววตตมมออผผ่่ีีผผหหรรตตาาาาูู้้กกขขออูู้้ขขกกออรรรรมมััออบบกกออิจิจงงะะาา

เกเกเเททกกรรกกไไกกคเเคปปรรพพททบับักกัักกญญืืาาออ้ั้งงั ่ออื่ื็นน็ืื่่ยยออนนรรรรกกกกกกชชงงชชแแออททเ้ี้ีเกกกกาาาาพพผผทท่่ออพพงงรรกกกกาาปปูู้้จจปปออื่่ืแแี่ี่ททกกกกใใดดรราา44ใใรรกกหหกกกกยยุุงงชชออกกเะะ้้ไไ้้รผผเเ์์แแปป้้กกกกขขกกกกอ่ืสสปปผผปปรร11รรขขิิออดดใใมมงมมนนะะ..รรรร้้ออบบบบคคทออะะโโกกะะไไคคยยปปววววททกกยยเเาา่ีกกววพพชชิิชชาา4รรรราาูู่่ยยาาาานน่อื่อืททมมแแาาะะศศปปมมศศชชกก์จจ์นนพพกกีี่่ใใชชรรจจปกกหหีีาาพพาารราาััททดดุุงงาากกศศระะ้้เเไไรขขกกยยกกเเสสปปสสททะกกะจจึ้ึ้นนาาแ์แ์ปปพพใใาากรรททรรนนรรผผจจชชรรรรเเะะววาแแรรพพนนาาตตใใ้้ะะสสงงททนนศพพกกววกกไไาา่ื่ืออสสาารรททททออกททงงคคมมาาาารรววยยาาศศงงสสธธััญญััรกกยยกกงงงงคคแแาาฉฉะษษสสาา์์แแฎฎใใททรร์์คคลลบบทนนธธาาผผาาหหณณีผ่ี่ผะะววธธัับบโโกกาานนรดิิดมมกกาารราาสสัญัญรรแแวไไมมไไคครราาาาขขุุณณททรรดดงชชรรณณรรหหยยกก้้ยยสแแาาูู้้แแแแสสรรสสมมสสปปพพาลลลลืืออททแแาาาาขุุขุุขขธรรททะะะะกกเเหหลลี่่ียยททปปะะภภรรายยเเาาะะัังงรรรระะ็นน็ยยี่ีเ่เรท์์ทููรรมมรรกกัับบ่่ืืออกกเเุุกกณศศะะิิปปาาััญญบบ““งงผผีียย่่ตตบบึึงงกกััญญยยีีขขชชสูู้้ปปเเววกก์์ษษุุขขลลบบ้ออ้งงญญแแขุขาารร้้ออาาอือืขขหหลละะมมท55ววาาคคอ้้อกกออะะนนกกกกิิจจีีจจววี่เงง””งงตตหหกััาายยาาดดาาออกกกกาานนรรมมมมไไตต่ยีบบรรรรบับัดดแแววเเออะะาาวับับววรร้้กกพพนนรรททพพิิขยยืื่่ชชออ((ัับบัญญัททฉฉรรืื้้าานนงง55าา้อยยบบววยยททววชชบบชชงงงาาฉฉัั์์บบััแแตตผ่ีผี่ีีพพ้้สสกาาาาเเบบผผถถททูปปู้้สสนนาาแแับบบััุุนนดด่ี่ีพพรรธธกกตตลล22กิิบบะะไไาาตตาาดดาาทท))ะะกกรรัญกกรริิดดมมังงั ณณพพกกยยออััญญแแนนใใกกชททบบ..หหัญญัสสพพี้ี้ศศชชฎฎา่ีี่ววชช้้โโขุขุ..าาททชชหหททแชิชิััดดททตต22ยยงงาาษษมมลเเ่่ีีเเ้้ออ55จจชช์์แแกกาาใใะ66งงนนนนีีพพ่ี่ียยผผยยกไไ22ปปววกกมมววนนแแัญขข่่าาาาเเ่่รรสสไไลลนนรร้้ออดดะะททาาชะะแแื้ื้อองงเเ้้มมววยยงภภไไกกพพหหยยาาดดททททับบัททาารรวว้้รรุุกกสสถถกกิิชชยยัับบ55ดดาาััแแญญ์์แแาากกคค้้ยยชชาาททผผชชาาััญญนนีีพพกกนนีี่่มมรราาีี

ภภาาพพทท่ี่ี 4455 กกาาหหนนดดตตาารรับับกกญัญั ชชาาทท่ใี่ใี หหเ้้เสสพพเเพพ่ื่อือรรัักกษษาาโโรรคคไไดด้้

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา เพ่อื ใชเ้ ป็นยา หนงั สือเรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนนิ ชีวติ 131
อยา่ งชาญฉลาด | ระดับมัธยมศกึ ษาตอนปลาย

130

กกกกกกก 2. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรอ่ื ง กาหนดผูป้ ระกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทย และ
หมอพื้นบ้านตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพการแพทย์แผนไทย ที่จะสามารถปรุง หรือสั่งจ่าย
ตารับยาท่ีมีกัญชาปรุงผสมอยู่ได้ (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2562 เนื้อหาสาคัญคือ การแก้ไขข้อความจาก
ประกาศฉบับแรก ที่ห้ามแยก ช่อดอก ใบ ของกัญชาเช่นกัน มาเป็น “ข้อ 4 แนวทางการปรุงยา
สาหรับผู้ป่วยของตนของผู้ประกอบวิชาชีพการแพทย์แผนไทยและหมอพื้นบ้าน ต้องมีการระบุองค์
ความรู้และภูมิปัญญาการแพทย์แผนไทยท่ีชัดเจนและได้รับการรับรองจากกรมการแพทย์แผนไทย
และการแพทย์ทางเลอื ก”

ภาพท่ี 46 ผู้ประกอบวิชาชีพแผนไทยท่สี ามารถปรุงหรือสงั่ จา่ ยตารับยาท่มี ีกญั ชาผสมอยไู่ ด้

132 หนงั สอื เรยี นสาระทักษะการดำ�เนนิ ชีวติ เพื่อใช้เปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศึกษา

131

กกกกกกก 3. ประกาศกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เร่ือง กาหนดแบบตาม
ระเบียบกระทรวงสาธารณสุข ว่าด้วยการรับรองหมอพ้นื บ้าน พ.ศ. 2562

โดยประกาศจานวน 3 ฉบับข้างต้น เผยแพร่ประกาศและระเบียบของกระทรวง
สาธารณสุข ในราชกจิ จานุเบกษา เมอ่ื วันท่ี 8 สิงหาคม พ.ศ. 2562
กกกกกกก 4. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เร่ือง ระบุช่ือยาเสพติดให้โทษประเภท 5 พ.ศ. 2561
ประกาศ เมื่อวันท่ี 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 มีสาระสาคัญโดยกาหนดให้ กัญชา (Cannabis)
เป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ลาดับที่ 1 ซ่ึงมีช่ือพฤกษศาสตร์ว่า Cannabis sativa L. และ
Cannabis indica Lam. ท้ังนี้ให้หมายความรวมถึง ทุกส่วนของพืชกัญชา เช่น ใบ ดอก ยอด ผล
ลาต้น และ วัตถุหรือสารต่างๆ ที่มีอยู่ในพืชกัญชา เช่น ยาง น้ามัน ยกเว้นเปลือกแห้ง แกนลาต้นแหง้
เส้นใยแหง้ และผลติ ภณั ฑท์ ผ่ี ลิตจากเปลอื กแหง้ แกนลาต้นแห้ง เส้นใยแหง้ เป็นตน้
กกกกกกก 5. ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เร่ือง ระบุชื่อยาเสพติดให้โทษประเภท 5 (ฉบับที่ 2)
พ.ศ. 2562 ได้มีการประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2562 เพ่ือปลดล็อก
ใช้ประโยชน์จากสารสาคัญในกัญชา และกญั ชง โดยมกี ารยกเลกิ แก้ไขเพ่มิ เตมิ ดงั น้ี

5.1 ยกเลิกชื่อ ลาดับท่ี 1 ของประกาศ เมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2561 และ
กาหนดให้ กัญชา (Cannabis) ซ่ึงเป็นพืชในสกุล Cannabis ท้ังนี้ให้หมายความรวมถึง ทุกส่วนของ
พืชกัญชา เช่น ใบ ดอก ยอด ผล ลาต้น และวัตถุหรือสารต่าง ๆ ท่ีมีอยู่ในพืชกัญชา เช่น ยาง น้ามัน
ยกเวน้
กกกกกกกกกกกกกกก 5.1.1 กญั ชง (Hemp) ทีไ่ ด้ประกาศเป็นยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ตาม
กฎหมาย
กกกกกกกกกกกกกกก 5.1.2 แคนนาบิไดออล (Cannabidiol, CBD) ท่ีสกดั จากกญั ชาซึง่ มคี วามบรสิ ุทธิ์
มากกวา่ หรือเท่ากับร้อยละ 99 โดยมีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC)
ไม่เกนิ ร้อยละ 0.01 โดยน้าหนกั
กกกกกกกกกกกกกกก 5.1.3 สารสกัดหรือผลติ ภัณฑ์จากสารสกัดที่มีสารแคนนาบไิ ดออล (Cannabidiol,
CBD) เป็นส่วนประกอบหลักและมีสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) ไม่เกิน
ร้อยละ 0.2 โดยน้าหนัก ซ่ึงเป็นยาหรือผลิตภัณฑ์สมุนไพรตามกฎหมายว่าด้วยยาหรือผลิตภัณฑ์
สมนุ ไพร และตอ้ งใชต้ ามวตั ถปุ ระสงค์ทางยาหรือผลิตภณั ฑส์ มุนไพร เทา่ นน้ั
กกกกกกกกกกกกกกกทั้งนี้ ภายในระยะเวลา 5 ปีแรก นับต้ังแต่วันที่ประกาศน้ีมีผลใช้บังคับ
(วันท่ี 27 สิงหาคม 2562) การยกเว้นให้ใช้บังคับเฉพาะการผลิตในประเทศของผู้รับอนุญาตตาม
กฎหมายนั้น ๆ

5.1.4 เปลือกแห้ง แกนลาต้นแห้ง เส้นแห้ง และผลิตภัณฑ์ท่ีผลิตจาก
เปลือกแหง้ แกนลาต้นแห้ง เส้นใยแห้ง

รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกัญชงศกึ ษา เพื่อใช้เปน็ ยา หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนินชีวิต 133
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย

132

5.2 เพ่ิมช่ือยาเสพติดให้โทษ คือ ลาดับท่ี 5 กัญชง (Hemp) ซึ่งมีช่ือทาง
วิทยาศาสตร์ว่า Cannabis sativa L. subsp. sativa อันเป็นชนิดย่อยของพืชกัญชา (Cannabis
sativa L.) ท้ังนี้ให้หมายความรวมถึง ทุกส่วนของพืชกัญชง เช่น ใบ ดอก ยอด ผล ลาต้น ท่ีมีปริมาณ
สารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC) และลักษณะเป็นไปตามที่คณะกรรมการ
ประกาศกาหนด ยกเวน้

5.2.1 แคนนาบิไดออล (Cannabidiol, CBD) ซึ่งสกัดจากกัญชง ซ่ึงมี
คว ามบริสุทธ์ิมากกว่าหรือเท่ากับร้อยละ 99 โดยมีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล
(Tetrahydrocannabinol, THC) ไมเ่ กนิ ร้อยละ 0.01 โดยน้าหนกั

5.2.2 สารสกัดหรือผลิตภัณฑ์จากสารสกัดท่ีมีสารแคนนาบิไดออล
(Cannabidiol, CBD) เป็นสว่ นประกอบหลักและมสี ารเตตราไฮโดรแคนนาบนิ อล (Tetrahydrocannabinol,
THC) ไม่เกินร้อยละ 0.2 โดยน้าหนัก ซ่ึงเป็นยาหรือผลิตภัณฑ์สมุนไพรตามกฎหมายว่าด้วยยาหรือ
ผลิตภัณฑ์สมนุ ไพร และต้องใช้ตามวัตถุประสงคท์ างยาหรือผลติ ภณั ฑส์ มนุ ไพรเท่านั้น

5.2.3 เมล็ดกัญชง (Hemp Seed) หรือน้ามันจากเมล็ดกัญชง (Hemp
Seed Oil) ซ่ึงเปน็ อาหารตามกฎหมายวา่ ดว้ ยอาหารและต้องใช้ตามวัตถปุ ระสงค์ทางอาหารเท่านน้ั

5.2.4 น้ามันจากเมล็ดกัญชง (Hemp Seed Oil) หรือสารสกัดจากเมลด็
กัญชง ซึ่งเป็นเครื่องสาอางตามกฎหมายว่าด้วยเครื่องสาอางและต้องใช้ตามวัตถุประสงค์ทาง
เครอื่ งสาอางเทา่ นนั้

ท้ังนี้เมล็ดกัญชงที่นาไปเป็นอาหาร หรือเครื่องสาอางต้องเป็นเมล็ดท่ีไม่สามารถ
นาไปเพาะพันธ์ุได้ (Non - Viable Seed) หรือถูกทาให้ไม่มีชีวิต ซ่ึงเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ
และเง่ือนไขตามท่ีคณะกรรมการประกาศกาหนด

ภาพที่ 47 เงอ่ื นไขการยกเลิกกัญชาและกัญชง ออกจากกยาเสพตดิ ให้โทษ ประเภท 5

134 หนงั สือเรียนสาระทกั ษะการด�ำ เนินชวี ิต เพือ่ ใช้เปน็ ยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย
รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา

113333

ช((ชมพพมดดกกกกลลยยททขขปปแแยยกเเกสเสเททกกปปCCพพพพ่่ืืักักออัััักกญญออออญญออกกีีาาาาสสาาุุกกรรรร..าาaaศศ่ือื่อื่่ืออรรงงุุะะษษงงงงธธกกกกพพดดนนงงาาสสชชชชnn..รรพพใใแแเเเเรราากกณณ่่ววลลฤฤหหงงนนnงnงชชภภัักกลลยย22ผผะะพพรรืืชชนนกกททกกาา้้aaปปรร้้ษษืืะะ55าาททออออสสณณลล((กกททกกตตขขษษาาืืออbbHHเเมม66รรดดาากกาาััปปญญกกใใออ้้นนยย55สสสสiiศศ22โโะะeeััลลนนคคssหห็นน็รรกกงง์์ผผแแุุชช่่ัังงเเแแขขโโmm))าาาาััญญ((้้เเคคพพรร((กกยยจจไไลลผผฉฉาาสสหยยหกกตต44ซซปป่ืื่ออหหppืื่่โโชชเเาากกชชบบนนตต))ิิดดกก้้้้นนึ่่ึงงงงรรดดลล((ตตยยงงรร))กกลลนนCCเเัับบรรไไปปคคเเ่่ืืออยยาาืืออาาตตปปเเัั่่ญญซซววาาททกก์์์์จจววททaaววสสททรรตตมมงงกกกกาาวว้้็็นนนน่่ึึงง่่าาาาาายยาาะะnnี่่ีชชมม้้นน้้ี่่ีนนททรราาโโาามมกกหหพพมมเเ22กกกกแแnnาาดดีีปปัับบหหใใรรCCปปคี่ีค่ีีชชสส))ชชาาืืนนลลแแาาชชยยaaยยศศรรยยaaนนเเณณ่ื่ืลลออศศาาพพััหหดดลลใใะะแแชชbbสสดดิิึึกกมมาาnnดดืืททนนรรออกกะะเเะะหห่่..นนหหนนiiรรททษษแแาาnnจจศศssสสใใรรกกกกสสาาววุปปุ ้้มมณณงงหหดดบบ่ี่ีมมาานนaa..ะะาางงใใััรรssตตแแกกววออบบีีกก้้ตตววบบคคbbทท22aaตตแแปปรรสสถถุุลลหหกกจิิจพพิิััททญญ55มมััาาiiญญาาttลลรรตตรราาุุหหssัั้้ััยยญญดดงงii66มมรรืื้้ววนนกกยยvvะะรระะCCชชาาใใรรไไออssัั22งงบบชชaaกกาากกาาเเนนแแดดมมบบaaาาืืออaaกกสสตต((รรศศาาฎฎาายยปปnn้้กก55กกรร้้สสาามมttLLาาปปตต((ศศาาหหniinาายยะะนนรร))นนััญญาา22ีีสสธธ((..vvรรรรสส))CCเเุุงงaaรรออเเมม))าาตตaaปปาาลลแแะะสสชชาาตตบบผผaaททตตbbรรดดรราาปปาาลลาารรกกไไาาพพสสnnรรณณีีLLยย่่าาiiะะ้ัั้ยยงงมมฮฮตตะะssรระะาา์์ววผผมมnn..งงนนตตสสบบสสแแะะโโสสกกศศ้้รรกกนน่่าาททลลแแaaออี้ี้ดดิิใใาาดดาาๆๆกกะะลลกกุุขขกกฎฎาาแแหหbb้ั้ัคคงลลงยยหหรราเเาใใCCะะศศลลรราาหหนนหหบบ้้หหททiiััูู่่ญญะะไไหหแแเเศศรรssหหกกะะaaาากกรรดดมม้ีี้้้ใใีียยงง่ีี่มมััมม))บบคคกก้้โโตตคคััญญนนททnnือื่่อรรหหCC้้ าาททบบีีาาออรรผผนนเเ้้นนืืออ((ะะnnงงเเดดรรaa้้หหชชปปยยยย33ะะยยขขสสูู้้ษษปปนนททaaววnnรรงงวว))มมคค็็ททนนกกูู่่ใใออ้้แแนนรรใใbbาางงรระะnnนน่่าาววาาปปาารรยยงงนนลละะใใสสบบมมววiiบบดดaaยยาาพพหหววกกssยยาากกรระะปปงงาาีีจจิินน้้มมุชุชววbbงงคครรเเะะืืนนชชแแออssสสธธาารรสสสสยยววอ่ื่อืรรออะะiiววกกaaกกดดบบssหหาาาานนะะััาาตตพพววววยยททาาลลาาttััญญธธยยรร้้ววธธงงiiมมเเววิิถถชชiiาามมตตศศnnรรvvาาภภิิชชณณกกาาชชนนเเถถุุหห((าาววรริิกกดดแแddaaรรสสรราาTTเเททาาชชึึงงงงววสสรรลลรรณณใใลลiiณณพพชชee55ccสสีีLLพพหหืืออมมุุมมิิขขกกเเะะททีีพพaattตต55สสสสาาชช..สส้้ถถโโกกกกrrแแฉฉผผุุกกิิดดธธุุขขททุุaaขข่่นนSSาาววึึงงททาาLLาาลลบบกกลลาาสสใใhhuuรรษษ่่รราารรaaะะี่ี่หหรราามมัับบเเเเิิตตยย่่ววททyyตตbbแแดดรรแแmmรรใใแแรรณณ้โ้โีีนนกกาาddภภุุ่่าานนกกืออ่่ืื่่ืพพssออ้้ททววพพแแกกดดงงัั..ญญงงขขppสสrrััสสณณงงปปงงยยพพททษษ้้ไไooััททงงททออขขุุ..นน่่ขขววๆๆชชกกรรนนยยกกททccใใฑฑรรยยงงททss้ั้ังงนนเเ้้าานนะะaaาาาา์์ีี้้แแาาะะยยพพ์์aaพพแแ์์นนททททมม่่ีีเเ((เเขขnnปปรรหหปปผผบบกก์์แแ11ttภภผผิ่่ิมมืืชชี้้ีใใ่ีี่่่ีีมมัันนผผออรรnniiรรนนนนรร่ีี่ยยหหผผ))ุุvvชชนนกกเเททััีีออลลบบงงะะaaุุตตงงดดววไไaaนน่ืื่้้แแหหออปปััญญไไพพยยิิเเbbตตททผผรริิขขมมผผททภภ55ลลไไยยมมรรูู่่ใใืืออชชชชiiออจจยยททสส้้ออูปปู้้nnนนะะยยททะะาาาาลลััลลนนงงกกาาแแงงงงยยมมooรรเเกกยยพพาาหหลลกกกกาาััสสญญลลเเททะะทท55ออllเเาาคคปปดดืืชชดด,,ััชชบบาาเเพพะะกกมมี่่ีจจุุกกศศชชยยววปปัับบกก็็นนดดพพัับบTT่่นนกกกกออตตะะออดดูู่่กกาาาาััญญลลัับบHHชช..ททาาััญญบบททสสิิดด้้มมาาศศพพรร11ใใืืรรออนนททเเCCชชี่่ีนนวว่่ีีบบาาะะใใใใ..ชชรรชช้้ืืนนแแ11กกกกิิดดีี่่หหหห))ิิาาชชมมววทท22าา่่นน55พพบบััญญดดแแยยาาแแทท้้้้โโมมาาเเซซ55แแรรเเททสสททชช้้ออชช่่าาหหออรรคคลล66ั้้ั่ึึ่งงลลงงใใถถชชววีีพพบบพพนนษษถถกกนน่่นนยยมมืืยยออ้้11ะะะะงงึึงงาางง์์ีีี้้ี

ตใใเเตอเอตตเเเกกพพรรนนิิรรดดนนยีย่่ี่อ่ือืิิกกปปววใใุุญญววงงถถหหจจรรขขททออสส้้ะะโโาาอ้อ้ททนนออเเ่ี่ีตตงงภภ55ษษใใบบกกใใเบบททรผผหหบบัั โโออ่อืปปูู้้แแดด้้กกผผพพ1144นนงสสยยญัญัรร..ลลรรุุญญทแแดดมมะะะะิิชชตตปปลลาาี่งงีีหหกกรราา5คคตตะะรราาแแนนาาจจะะววใใชชลลศศ้้าาววนนาากกาาบบปะะททคคาามมปปาาหหกกััญญงงี่ี่ตตรณณศศจจรรรรญญัันนะ่่าาญญคคาาะะะะ่่งงะะกาาชชนนณณเเเเััตตกกภภบบยยงงาๆๆงงิิยยะะรรศเเีีททยยมมาากกปปออรรนนบบคจีจีเเรร็็นนาามม55สสปปาาาาณรรททผผพพกกนนเเมมฏฏเเิิเเูู้้รรขขปปะตตาาววกกชชิิบบัับบ้้กาานน็็นนิิรรดด่่าานนััตตออคครรรใใตติิรร66สสหหนนคคใใรวว้้นนาาหหุุ่่้้ววโโมงงญญชชฉฉบบทท้้คคบบออททบบกกกาาคคษษววคคออาา้ัั้ตตับบังงาาาุมุมุุมมรรนนตตกกรพพมมดดยยยย้้ีีคั้ั้งงกกเเ..ปปงัังาาแแาาศศหหหหวัับบนนเเรรเเตต..็็นนสสบรรกกสสี้้ีะะ่่วว22ืืพพชชออรรคกกพพัันน55ออะะตตมมาาุม22ททตตททบบิิดดศศีีไไ22ย่ีี่ผผิดดิรรใใตตววคคหหาูู้้รรววกกใใ่่้้ออใใณณัับบเงง้้หหโโาานนผผสททะะออหห้โโูู้้้ออททคคพษษกกททนนนนนนบบรรรรตุุญญษษดดุุญญววเเออรรรรดิใใงงาามมาาื่่ืออบบหหกกตตใตตกกงง้้มมหรรคคตตใใาามมีีคคนนกกโ้าารรรรออทณณยยาากกออคคื่่ืนนรรษาาะะงงววพพแแรรกกบบใใสสสส..ซซหหรรศศคคดดั่่ังงึ่ึ่รร้้คคงง..ุุมมพพงงมมยยวว22คคยยัักกกกาา55าาววาาใใมมาา66าาเเชชเเรรเเสสสสมม22้้ใใหหคคบบพพจจพพ็็นนววปปออาาตตตตบบชชรรนนนนิิดดิิออดดคคะะงงุุญญใใบบกกุุแแมมใใหหาาหหาาลลใใยย้้โโตตนนศศะะ้้าาททโโหหกกเเเเกกททษษมมสสรราาาาษษืื่่พพออททืืออรรรร่ีี่

รายวชิ า ทช33098 กญั ชาและกัญชงศึกษา เพื่อใชเ้ ปน็ ยา หนังสอื เรียนสาระทักษะการด�ำ เนินชีวติ 135
อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

134

วันท่ี 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2562
โดยกาหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเง่ือนไขในการแสดงความจานงและการตรวจสอบผู้แสดงความ
จานงเป็นผู้รับอนุญาตเพื่อประกอบกิจการของผู้รับอนุญาตที่ตายเพ่ือให้การควบคุมยาเสพติดให้ โทษ
ในประเภท 5 เฉพาะกญั ชา เป็นไปอยา่ งมีประสทิ ธิภาพ

2. ประกาศคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดใหโ้ ทษ เร่ือง กาหนดแบบการจดั ทาบัญชีรับ
จ่ายและรายงานเกี่ยวกับการผลิต การนาเข้า การส่งออก การจาหน่าย การมีไว้ในครอบครอง ซึ่งยา
เสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะกัญชา ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในวันท่ี 4 กรกฎาคม
พ.ศ. 2562 โดยประกาศฉบับน้ีเป็นการสมควรกาหนดแบบการจัดทาบัญชีรบั จา่ ยและรายงานเก่ียวกับ
การผลิต การนาเข้า การส่งออก การจาหน่าย การมีไว้ครอบครอง ซ่ึงยาเสพติดให้โทษประเภท 5
เฉพาะกญั ชา เพือ่ ใหก้ ารควบคมุ เปน็ ไปอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ ป้องกันการรัว่ ไหลไปนอกระบบ

3. ประกาศคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดให้โทษ เรื่อง กาหนดฉลากและเอกสาร
กากับยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 หรือคาเตือนหรือข้อควรระวังการใช้ท่ีภาชนะบรรจุหรือหีบห่อ
บรรจุยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 ที่ผลิต นาเข้า หรือส่งออก สาหรับยาแผนปัจจุบันซ่ึงมีกัญชา
ปรุงผสมอยู่ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในวันท่ี 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 โดยประกาศฉบับนี้
กาหนดให้มีฉลากและเอกสารกากับยาเสพติดให้โทษ ในประเภท 5 โดยอยู่ในตาแหน่งท่ีเห็นได้ง่าย
และชดั เจน

4. ประกาศคณะกรรมการควบคุมยาเสพติดให้โทษ เรื่อง กาหนดเมล็ดพันธุ์เฮมพ์เป็น
เมล็ดพันธุ์รับรองตามกฎกระทรวงการขออนุญาตและการอนุญาตผลิต จาหน่าย หรือมีไว้ใน
ครอบครองซ่ึงยาเสพติดให้โทษประเภท 5 เฉพาะเฮมพ์ พ.ศ. 2562 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา
ในวันที่ 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2562 โดยเป็นการกาหนดเมล็ดพันธ์ุเฮมพ์เป็นเมล็ดพันธ์ุรับรองตาม
กฎกระทรวงการขออนุญาต และการอนญุ าตผลติ จาหนา่ ย หรือมีไวค้ รอบครองซงึ่ ยาเสพติดใหโ้ ทษใน
ประเภท 5 เฉพาะเฮมพ์ พ.ศ. 2558 เพื่อเป็นประโยชน์ในการควบคุมการผลิต จาหน่าย หรือมีไว้
ครอบครองซ่ึงยาเสพติดให้โทษในประเภท 5 เฉพาะเฮมพ์ ให้เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและรัดกุม
มากยิ่งข้นึ

5. ประกาศคณะกรรมการควบคมุ ยาเสพติดให้โทษ เร่ือง กาหนดลักษณะกญั ชง (Hemp)
ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ในวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2562 โดยกาหนดลักษณะกัญชง เพื่อเป็น
ประโยชน์ในการควบคุมการผลิต นาเข้า ส่งออก จาหน่าย หรือมีไว้ครอบครองซ่ึงยาเสพติดให้โทษใน
ประเภท 5 เฉพาะกญั ชง ที่มปี รมิ าณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol, THC)
ในใบและช่อดอกไม่เกินร้อยละ 0.5 ตอ่ นา้ หนักแหง้ และเมลด็ พนั ธ์รุ ับรองมีลักษณะเป็นเมล็ดพันธุ์กัญ
ชงที่มีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล ( Tetrahydrocannabinol, THC) ในใบและ
ชอ่ ดอกไม่เกนิ ร้อยละ 0.3 ตอ่ น้าหนกั แหง้

136 หนงั สือเรยี นสาระทักษะการดำ�เนนิ ชีวติ เพอ่ื ใช้เป็นยา อยา่ งชาญฉลาด | ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย
รายวชิ า ทช33098 กัญชาและกญั ชงศกึ ษา

135

กก
กกก

ภาพท่ี 48 ลักษณะกัญชง

6. ประกาศคณะกรรมการควบคมุ ยาเสพติดใหโ้ ทษ เรอื่ ง กาหนดลกั ษณะกัญชง (Hemp)
ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันท่ี 24 ตุลาคม พ.ศ. 2562 มีผลบังคับใช้ ในวันท่ี 25 ตุลาคม
2562 โดยกาหนดให้มีการยกเลิกประกาศฉบับเดิม ซึ่งสาระสาคัญของประกาศฉบับน้ี
คือ กาหนดลักษณะกัญชง (Hemp) มีลักษณะเป็นพืชซ่ึงมีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Cannabis sativa
L. Subsp. sativa อันเปน็ ชนิดย่อยของพืชกญั ชา (Cannabis sativa L.) ทม่ี ปี ริมาณสารเตตราไฮโดร
แคนนาบินอล (tetrahydrocannabinol, THC) ในใบและช่อดอก ไม่เกินร้อยละ 1.0 ต่อน้าหนักแห้ง
โดยตรวจวิเคราะห์ ตามหลักเกณฑ์และวิธีการท่ีคณะกรรมการประกาศกาหนด และเมล็ดพันธุ์รับรอง
มีลักษณะเป็นเมล็ดพันธ์ุกัญชง(Hemp)ที่มีปริมาณสารเตตราไฮโดรแคนนาบินอล (Tetrahydrocannabinol,
THC) ในใบและช่อดอก ไมเ่ กนิ รอ้ ยละ 1.0 ต่อน้าหนกั แห้ง ทง้ั นี้ ตามท่ีคณะกรรมการประกาศกาหนด
โดยการตรวจวิเคราะห์ตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่คณะกรรมการประกาศกาหนด และเป็นพันธุ์พืช
ข้ึนทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยพันธุ์พืช โดยประกาศฉบับนี้จะไม่มีผลบังคับใช้กับกรณีกัญชงท่ีปลูก

รายวิชา ทช33098 กญั ชาและกญั ชงศึกษา เพื่อใชเ้ ปน็ ยา หนังสือเรยี นสาระทกั ษะการดำ�เนนิ ชีวติ 137
อย่างชาญฉลาด | ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย