บทนํา
ื
ั
ึ
ภารกิจหลักของทหารเรือน้นคือการใชกําลังเพ่อปองกันประเทศ ซ่งงานประจํา
ึ
ี
ส่งหน่งท่ทหารจะตองปฏิบัติก็คือ การวางแผนการใชกําลัง เพ่อตอบสนองตอภัยคุกคาม
ื
ิ
ี
ึ
ื
ั
ั
ี
ในรูปแบบตาง ๆ ท่จะเกิดข้น ท้งน้เน่องจากการวางแผนน้นคือการคาดการณลวงหนา
ั
ี
ี
ตอส่งท่จะเกิดข้นและหาหนทางท่ดีท่สุดท่จะตอบโตตอส่งเหลาน้น ซ่งการวางแผน
ิ
ี
ิ
ึ
ึ
ี
ั
ั
ํ
ั
ื
ั
ั
้
ี
ี
ี
การใชกาลงนนในกองทพเรอของเรามการจดการเรยนการสอนในหลายระดบ หลายโรงเรยน
ื
ิ
่
ี
ี
ั
อยางตอเนอง ภายใตกรอบแนวคดของวชาทเรยกวา “การวางแผนทางทหาร” ยกตวอยางเชน
ิ
่
ั
กรมยุทธศึกษาทหารเรือมีการเรียนวิชาการวางแผนทหารต้งแตในโรงเรียนทหารเรือช้นตน
ั
หลักสูตรเสนาธิการทหารเรือ หลักสูตรนายทหารอาวุโส และหลักสูตรวิทยาลัยการทัพเรือ
การวาดภาพการรบ ทงนยงไมนบการจดหลกสตรเฉพาะของแตละหนวยทมการบรรจุวชานไวอยางแพรหลาย
ี
ี
ิ
้
ี
่
ั
ี
้
้
ั
ั
ั
ั
ู
ื
ิ
่
่
ี
่
ึ
ื
ซงหากมองความตอเนองและจรงจังแลวการวางแผนทางทหารในกองทัพเรอนาทจะเปนสง
่
ิ
ท่นายทหารทุกคน ทุกระดับสามารถวางแผนไดอยางมีประสิทธิภาพ และการวางแผนนาจะเปน
ี
ิ
สวนหน่งของสัญชาตญาณของทหารเลยก็วาได แตส่งท่พบกลับกลายเปนวาการวางแผน
ึ
ี
ี
ทางทหารเพ่อใชกําลังของเราเปนเหมือนศาสตรลึกลับท่ไมมีใครเขาใจหรือไมยอมรับเขาใจ
ื
ี
ึ
ู
ื
ู
ผเขียนไดพยายามเสาะหาคําตอบในเร่องน้อยนาน จนแนใจวาไดคนพบหน่งในตนเหตุสําคัญ
ของปญหาการวางแผนทางทหารของกองทัพเรือ
ี
ี
ท้งน้บทความของผเขียนตองการท่จะบอกกลาววา ปญหาท่สําคัญของการวางแผน
ู
ี
ั
ทางทหารในปจจุบันของกองทัพเรือ คือความกลัว จนทําใหขาดจินตนาการ อันเปนหัวใจ
ี
สําคัญของการวางแผนทางทหาร สงผลใหแผนทางทหารท่ผลิตออกมายังไมไดคุณภาพ
เทาทควรจะเปน โดยบทความนจะเรมตนจาก การอธิบายกระบวนการวางแผนทางทหาร
ิ
่
่
ี
ี
้
อยางยอ จากนั้นจะชี้ใหเห็นถึงประเด็นปญหาที่พบในการวางแผนทหารปจจุบัน และจะนํา
ู
ั
ผอานไปเขาใจความหมายของการวาดภาพการรบวาคืออะไร มีเทคนิคและข้นตอนอยางไร
มีความสําคัญตอการวางแผนอยางไร และสุดทายจะไดพูดถึงการนําการวาดภาพการรบ
ไปใชในการวางแผนทางทหารอยางไร
กระบวนการวางแผนทางทหารอยางยอ และกระบวนการวางแผนของกองทัพเรือ
ึ
การวางแผนทางทหาร หากจะพูดไปแลวก็คือกระบวนการแกปญหาแบบหน่งน้นเอง
ั
ี
โดยมีผลลัพธสําคัญท่ตองการคือการตอบคําถามวาเราจะทําภารกิจท่ไดรับมอบหมายใหลุลวง
ี
ั
ี
ู
ไดอยางไร ภายใตกําลังและขอกําหนดท่มีอยหรือในบางคร้งอาจจะตองตอบคําถามเพ่มเติม
ิ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
99
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
วาจากภารกิจท่ไดรับเราตองการกําลังนอยท่สุดเทาใดในการท่จะรับประกันความสําเร็จ
ี
ี
ี
ึ
ี
ภายใตกรอบสถานการณท่กําหนด ซ่งกระบวนการดังกลาวก็ไมไดมีตรรกะท่แตกตางออกไป
ี
ั
จากกระบวนการแกปญหาท่วไปเลย ความแตกตางของกระบวนการวางแผนทางทหาร
กับกระบวนการวางแผนอื่นนั้นคือ บริบท หรือกรอบสถานการณเทานั้นเอง ซึ่งแผนทางทหารนั้น
มีความสําคัญมากตอการปฏิบัติการ แผนท่ดีน้นจะทําใหฝายเราสามารถดํารงการเปน
ี
ั
ฝายริเร่มไดตลอดหวงเวลาของการปฏิบัติการ สงผลใหหนวยสามารถบรรลุภารกิจไดอยาง
ิ
ั
รวดเร็ว ลดการสูญเสียท้งกําลังพลและยุทโธปกรณ กระบวนการวางแผนทางทหารน้น
ั
ิ
สามารถดําเนินการไดอยางงาย ๆ วาจะเร่มตนจากการรับมอบภารกิจจากหนวยเหนือ
จากนั้นจะเปนการทบทวนสภาพแวดลอมที่เกี่ยวของกับภารกิจ การวิเคราะหขีดความสามารถ
และขอจํากัดของฝายเราควบคไปกับการวิเคราะหและประเมินคาหนทางปฎิบัติของฝาย
ู
ตรงขาม กอนท่จะนําไปสการสังเคราะหหนทางปฎิบัติของฝายเราท่เปนไปไดท่จะบรรล ุ
ี
ี
ู
ี
ภารกิจท่ไดรับมอบ จากนั้นจึงนําส Wargame เพ่อหาหนทางปฏิบัติท่ดีท่สุด แลวนําไปจัดทํา
ี
ี
ื
ี
ู
ั
ู
ึ
ั
เอกสารส่งการเปนข้นตอนสุดทาย ซ่งผเขียนไดเลือกแผนภาพมาอธิบายกระบวนการวางแผน
ั
ึ
ไวแลวทางดานลาง ซ่งกระบวนการวางแผนทางทหารน้น กองทัพของแตละประเทศ
ึ
ื
ก็ไดจัดทําเปนเอกสารอางอิงของตัวเองเพ่อใชในการวางแผน ซ่งจะมีลักษณะการอธิบาย
ั
ั
ความท่แตกตางกันออกไป ข้นอยกับคุณลักษณะและตรรกะการคิดของประเทศน้น แตโดยท่วไป
ี
ึ
ู
แลวจะไมพนตรรกะในการวางแผนที่ไดกลาวมาแลวแตอยางใด
ั
สําหรับกระบวนการวางแผนของกองทัพไทยปจจุบันน้นก็ไมไดมีตรรกะท่ผิดแผก
ี
ี
้
ี
แตกตางจากท่ผเขยนไดกลาวไวในเบองตนแตอยางใด ทงน้ กองทัพเรอไดอนุมติใชเอกสาร
ั
ื
ั
้
ู
ื
ี
อางอิงกองทัพเรือหมายเลข ๘๓๐๗ การวางแผนทางทหาร (อทร.๘๓๐๗) เปนเอกสารหลัก
ในการวางแผนของกองทัพเรือ โดยเอกสารดังกลาวมีลักษณะเปน Template ท่อธิบาย
ี
ั
ั
ั
ั
ข้นตอนและวิธีการปฏิบัติในการวางแผนทางทหาร ต้งแตข้นการรับภารกิจไปจนถึงข้นของ
การจัดทําเอกสารสั่งการ ทั้งนี้ผูเขียนจะไมขอลงรายละเอียดของเอกสารดังกลาว เนื่องจาก
อาจจะทําใหบทความนี้ยืดยาวมากจนไมนาอาน
สําหรับ อทร.๘๓๐๗ ที่ไดกลาวถึงไปแลวนั้นเปนเอกสารที่จัดทําขึ้นโดย กรมยุทธศึกษา
ทหารเรือ ไดมีการทดลองใชมาหลายป ผานการปรับปรุงมาหลายครั้ง จนกระทั่งไดรับการ
อนุมัติใชจากคณะกรรมการพิจารณา อทร. ในป พ.ศ.๒๕๕๙ และใหใชทั้งในการเรียนการสอน
และการฝกตาง ๆ ของกองทัพเรือ รวมไปถึงการปฏิบัติงานของหนวยในกองทัพเรืออีกดวย
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
100 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ภาพกระบวนการวางแผนทางทหาร
ที่มา : https://www.thelightningpress.com
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
101
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ปญหาในการวางแผนทางทหารที่พบในปจจุบัน : ขาดจินตนาการ
จากประสบการณท่ผเขียนไดมีโอกาสคลุกคลีกับกระบวนการวางแผนทางทหาร
ู
ี
ั
ั
ื
มานานกวา ๑๐ ป ท้งในฐานะของนกเรียนในสถาบนทางทหารหลายแหง หรอในฐานะ
ั
ของผูบรรยายวิชาการวางแผนทางทหารเอง รวมไปถึงในฐานะของผูควบคุมการฝก
การวางแผนท้งในระดับของโรงเรียนและการฝกในระดับกองทัพ พบวาการวางแผนทางทหาร
ั
ี
ี
ุ
ี
ั
ั
้
ในปจจบนนน ผลผลิตท่ไดรับมีลักษณะท่ไมมีชีวิต กลาวคือเปนแผนทางทหารท่ขาด
คําอธิบายท่ชัดเจน ไมมีกล่นอายของศิลปะการใชกําลังหรือหลักการสงคราม
ี
ิ
ั
ี
่
ี
ํ
และทสาคญกคอสวนใหญแลวแผนทางทหารท่ไดจะขาดจินตนาการเอาเสียมาก ๆ ทําให
ื
็
ี
เม่อถึงเวลาปฏิบัติจริง ๆ แลว ไมสามารถท่จะนําแผนไปสการปฏิบัติไดอยางเปนรูปธรรม
ู
ื
ี
ี
และไมสามารถท่จะปรับเปล่ยนไดอยางทันทวงที เม่อสถานการณเปล่ยนไป ดังจะเห็น
ื
ี
ไดจากการทเรามกจะพบแผนทางทหารทมรปแบบเพยงแครวมกาลง แยกกาลง
ู
ี
ี
่
ํ
ั
ี
ํ
ั
ี
ั
่
ึ
แตไมสามารถอธิบายไดอยางลึกซ้งวาทําเพ่ออะไร อะไรคือปจจัยสําคัญของความสําเร็จ
ื
้
อะไรคือความพยายามหลัก จังหวะเวลาในการเคล่อนยายกําลังควรจะเปนเชนไร พนท ่ ี
ื
ื
การรบแตกหักควรจะอยตรงไหน ผเขียนไดพยายามคนหาวาอะไรคือตนเหตุของปญหา
ู
ู
้
่
ี
ั
ั
ึ
ุ
ดงกลาว โดยไดพยายามตงสมมตฐานหลายประการ จนในทายทสดจงไดขอยต (สวนตว)
ั
ุ
ิ
ิ
วาปญหาของการวางแผนทางทหารตามกระบวนการวางแผนทางทหารของเราในปจจุบัน
็
ื
ี
ั
ู
้
ั
ั
ื
ี
่
นนคอ “ความกลว” ความกลวในความหมายของผเขยนกคอ ความกลวทจะวางแผนผด
ิ
ั
ิ
ี
ึ
ี
ั
กระบวนการ กลัวท่จะวางแผนผิดข้นตอน รวมถึงกลัวท่จะคิดประยุกตส่งใหมข้นมา ทําให
กระบวนการวางแผนสวนใหญน้นมักจะเปนการเปด Template ท่มีอยทางดานทาย
ั
ี
ู
ั
ี
ของ อทร.๘๓๐๗ แลวพยายามท่จะเติมคําในชองวางท้ง ๆ ท่ในหลาย ๆ ชองวาง
ี
ผทกาลงเตมคาไมเขาใจอยางถองแท หรือในหลาย ๆ ชองวางไมจําเปนตองเติมใหครบ
ู
ํ
ิ
ี
่
ั
ํ
ี
ี
่
่
ู
ี
ในสถานการณทเปนอย ผลทไดออกมาก็คือ แนวคิดการใชกําลังท่ไมปะติดปะตอ ขาดการ
เชื่อมโยง ตามที่ไดกลาวไปแลว
ท ่ไดกลาวมา ผเขียนมิไดมีเจตนาจะไปติเตียนเอกสารการวางแผนของ
ู
ี
ึ
ู
ื
ั
กองทพเรอแตประการใด เน่องจากในการจัดทําเอกสารดังกลาว ผเขียนก็เปนหน่ง
ื
ิ
ในคณะทํางานดวยเชนกัน แตส่งท่ตองการส่อก็คือวา เรานํา อทร. มาใชไมถูกวิธ ี
ี
ื
ื
ี
ั
เหมอนเอามดเหลกนาพมาผาฟนอยางไรอยางน้น อันท่จริงแลวข้นตอนในการวางแผน
ั
้
ํ
็
้
ี
ี
ั
ี
ทางทหารท่ปรากฏใน อทร.น้นเปนการอธิบายความและมีแนวทางการใชมาประกอบ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
102 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ิ
ใหเกดความเขาใจ การวางแผนทางทหารจริง ๆ แลวไมจําเปนตองเปด อทร. แลวทําตาม
ื
ทุกข้นตอน ชนิดกระดิกตัวไมได แตในทางตรงกันขาม เราใช อทร. เปนเคร่องชวยจํา
ั
ี
ี
ื
ี
ี
ู
และอธิบายประเด็นตาง ๆ ท่จําเปน สวนท่เหลือเราตองใชองคความรอ่น ๆ ท่เก่ยวของ
มาประยุกตใชอีกมากมาย เชน ความเขาใจในเรื่องของหลักนิยม ยุทธวิธี หลักการสงคราม
ความลึกซ้งในการศึกษาประวัติการรบตาง ๆ รวมไปถึงความรดานกฎหมาย ดานสังคม
ู
ึ
จิตวิทยา และที่ขาดไมไดเลยก็คือ ความรูในเรื่องของ “การวาดภาพการรบ” ซึ่งจะไดกลาว
ในรายละเอียดในลําดับตอไป
ความหมายของการวาดภาพการรบ
หากทานผอานเคยมีโอกาสศึกษาในสถาบันการศึกษาของกองทัพบกหรือเคย
ู
ุ
ั
ั
ํ
ไดอานเอกสารการวางแผนทางทหารของกองทพบกคงจะคนเคยกบคาวา “การวาดภาพ
การรบ” วาเปนขั้นตอนสําคัญของกลุมงานที่ ๓ การแสวงขอตกลงใจทางทหาร ดวยการทํา
Wargame ในกระบวนการวางแผนแบบ ๔ กลมงานท่กลาวถึงการเขียนภาพอธิบาย
ี
ุ
การเคล่อนกําลังในภูมิประเทศโดยใชเทคนิคตาง ๆ มาอธิบายภาพการรบ เพ่อประกอบ
ื
ื
ี
การทํา Wargame อันจะนําไปสกระบวนการตัดสินใจเลือกหนทางปฏิบัติท่ดีท่สุด
ู
ี
ี
ี
ของหนวยท่จะทําภารกิจท่ไดรับมอบหมาย “การวาดภาพการรบ” ในความหมายของ
ั
้
ี
้
ผเขยนนันจะไมไดจากดอยเพยงขนตอนการทํา Wargame เทาน้น แตจะหมาย
ั
ี
ู
ั
ํ
ู
ื
รวมถึงการเขียนภาพการใชกําลังในภาพรวมต้งแตตนจนจบ เพ่ออธิบายใหเห็น
ั
ื
ั
ความพยายามหลัก ความพยายามรอง เสนทางการเคล่อนที่ท้งของฝายเรา และฝาย
ี
ี
ื
ั
ตรงขามท่เปนไปได พ้นท่รบแตกหัก ต้งแตในข้นตอนของการสังเคราะหหนทางปฏิบัติของ
ั
ฝายเรา ทั้งนี้ผูเขียนจะอธิบายโดยใชกรณีการรบในอดีตเปนแนวทาง
จากภาพท่ ๒ ในหนาถัดไปเปนตัวอยางการวาดภาพการรบตามแนวความคิด
ี
ั
ของเยอรมันตามแผน Schlieffen Plan ในการเขาโจมตีฝร่งเศสในป ค.ศ.๑๙๑๔
โดยกําหนดความพยายามหลักในการเขาตีคือ กําลังทางปกขวาซ่งประกอบดวย First
ึ
Second และ Third Armies ในขณะท Fourth และ Fifth Armies จะทาหนาท ี ่
ี
่
ํ
ื
ึ
เปนตัวหลอกใหเช่อวาเยอรมันจะเขาตีตรงหนาบริเวณแนวมายิโนต ซ่งตามแนวคิด
ี
ื
ดังกลาวกําลังในสวนแรกของเยอรมันจะตองไมเคล่อนท่ และไมถูกตรวจพบจนกวา
ื
ํ
กําลังปองกันของฝร่งเศสจะเคล่อนมายังแนวมายิโนตจนหมด กาลังทางปกขวาจึงเขาต ี
ั
ี
ื
ี
และในการเขาตีจะตองเคล่อนท่อยางรวดเร็ว เพ่อยึดท่หมายสําคัญใหไดกอนท่กําลังของ
ี
ื
ฝรั่งเศสและพันธมิตรจะปรับกําลังมาตานทานได
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
103
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ภาพแผน Schlieffen Plan ในการเขาโจมตีฝรั่งเศสในป ๑๙๑๔
ที่มา : https://jorisinieper.fi les.wordpress.com/2014/06/3-von-schlieffen-xvii.jpg
ี
ู
ั
ั
ื
ั
ี
้
ี
ตวอยางถดไปท่ผเขยนจะขอยกมาในบทความนคอการรบในสงครามเกาทพ จากแผนท ่ ี
ท่ยกมาเปนการวาดภาพการรบตามแนวคิดของพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟาจุฬาโลกมหาราช
ี
กับพมาในชวงตนของกรุงรัตนโกสินทร พมายกทัพเขามาจํานวนมากถึง ๙ ทัพ มีกําลังมากกวา
ฝายเราเกินสองเทาตัว ซึ่งความพยามยามหลักในการใชกําลังของรัชกาลที่ ๑ ในครั้งนั้นก็คือ
จะชิงทําลายกองทัพพมาทีละสวนกอนท่กําลังท้งหมดจะเขามาสมทบกัน โดยจะไมยอมให
ั
ี
ี
ื
ั
พมาเขามาถึงราชธานีได จึงมีการจัดทัพเขาตีกําลังพมาท่เขามากอนใหแตกพายไปต้งแตพ้นท ี ่
หางไกล ในขณะที่จัดกําลังสวนหนึ่งรบหนวงเวลากําลังสวนที่เหลือของพมาไว เมื่อสามารถ
ั
ทําลายกองทัพพมาไดแลว จึงรวมกําลังเขาตีกําลังของพมาในสวนถัดไปตามลําดับ ดังน้น
ี
ี
การเขาตีทัพพมาใหแตกตองอาศัยความรุนแรง รวดเร็ว และสูญเสียใหนอยท่สุด เพ่อท่จะ
ื
ี
มีกําลังเหลือพอท่จะทําการตอไปขางหนา ในขณะเดียวกันกําลังท่รบหนวงเวลาก็จะตอง
ี
ี
สามารถปฏิบัติการไดนาน และมีประสิทธิภาพพอท่จะทําใหขาศึกไมสามารถขยับกําลัง
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ภาพแผนที่แสดงเสนทางการเดินทัพในสงครามเกาทัพ พ.ศ.๒๓๒๘
104 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
เสนทางเดินทัพของไทย
เสนทางเดินทัพของพมา
กําลังพลกองทัพไทย ๗๐,๐๐๐ คน
ทัพที่ ๑ กรมพระราชวังหลัง เปนแมทัพ
ทัพที่ ๑ กรมพระราชวังหลัง เปนแมทัพ
ตั้งที่เมืองอยุธยา
ตั้งที่เมืองอยุธยา
ทัพที่ ๒ กรมพระราชวังบวรฯ เปนแมทัพ
ทัพที่ ๒ กรมพระราชวังบวรฯ เปนแมทัพ
ตั้งที่เมืองกาญจนบุรี
ตั้งที่เมืองกาญจนบุรี
ทัพที่ ๓ เ จาพระยาธรรมา กับเ
ทัพที่ ๓ เจาพระยาธรรมา กับเจาพระยายมราช เปนแมทัพจาพระยายมราช เปนแมทัพ
ตั้งที่เมืองราชบุรี
ตั้งที่เมืองราชบุรี
ทัพที่ ๔ กองทัพหลวง
ทัพที่ ๔ กองทัพหลวง
ตั้งที่กรุงเทพฯ
ตั้งที่กรุงเทพฯ
กําลังพลกองทัพพมา ๑๔๔,๐๐๐ คน
ทัพที่ ๑ แมงยีแมงของกะยอ เปนแมทัพ
ทัพที่ ๒ อนอกแฝกคิดหวุน เปนแมทัพ
ทัพที่ ๓ หวุนคะยีสะ โดะศิริมหาอุจจะนา เปนแมทัพ
ทัพที่ ๔ เมืองหวุน แมงยีมหาทิมของ เปนแมทัพ
ทัพที่ ๕ เมียนเมหวุน เปนแมทัพ
ทัพที่ ๖ ตะแคงกามะ เปนแมทัพ
ทัพที่ ๗ ดะแดงจักกุ
ทัพที่ ๘ พระเจาปดุง
ทัพที่ ๙ จอของราทา
ภาพแผนที่แสดงเสนทางการเดินทัพในสงครามเกาทัพ พ.ศ.๒๓๒๘
ไปสมทบกับกําลังสวนอื่นได จากทั้งสองกรณีเราจะเห็นวา หากเราสามารถเขียนภาพการรบ
ออกมาไดชัดเจนมากเทาไร เราก็ย่งสามารถเขาใจการปฏิบัติการและสามารถช้จุดออนจุดแข็ง
ี
ิ
ไดมากขึ้น อันจะนําไปสูการวางแผนที่มีประสิทธิภาพที่มากขึ้น
เทคนิคการวาดภาพการรบ
ู
ี
ตามท่ผเขียนไดอธิบายไวขางตนถึงความหมายของการวาดภาพการรบ โดยใช
ั
ภาพการรบในอดีตมาอธิบายน้น จะเห็นไดวา ผลลัพธท่ตองการจากการวาดภาพการรบก็คือ
ี
ั
ั
การจัดทํา Schemetic หรือแผนภาพในการใชกําลังน่นเอง ดังน้นมีรายละเอียดตามแผนภาพ
ดานลาง
ภาพ Schematic Sketch of Preferred Troop Tactical Plan Phase I - ICEBERG
ที่มา : Our World war II Veterans
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
106 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ั
ู
สําหรับเทคนิคในการวาดภาพการรบน้น ผเขียนไดพยายามรวบรวมแนวคิดตามท ี ่
ี
ปรากฏในท่ตาง ๆ ไมวาจะเปนตําราของโรงเรียนเสนาธิการทหารบกหรือในตําราการวางแผน
ี
ของประเทศตาง ๆ ก็พบวาไมไดตรงกับแนวทางการวาดภาพการรบท่ผเขียนตองการเสียทีเดียว
ู
ี
ู
ึ
จึงตองนํามาประยุกตข้นในหลายสวน จนสามารถกําหนดเปนแนวทางตามแบบท่ผเขียน
ไดใชงานอยูเปนประจํา โดยจะอธิบายเปนขั้นตอนไดดังตอไปนี้
ี
ั
๑. ทําความเขาใจปจจัยท่เก่ยวของท้งมวลอยางถองแท ทุกมิติ ท้งปจจัยพ้นท่ เวลา
ื
ี
ั
ี
และกําลังรบ รวมถึงขอหาม ขอจํากัดที่เกี่ยวของ
ี
ี
ื
๒. กําหนดพ้นท่ตองการรบแตกหัก โดยพิจารณาจากปจจัยตาง ๆ ท่ศึกษามาแลว
จากขอ ๑
๓. กําหนดแนวทางการใชกําลังแบบกวาง ๆ ท่ตองการในพ้นท่การรบท่กําหนด
ี
ี
ื
ี
จากขอ ๒ เชน ตองการจะรบแบบประจัญบานเหมือนภาพยนตรเรื่อง Lord of the Ring
หรือตองการการรบในลักษณะของการเขาตีทางปก
ื
๔. ใชจินตนาการกําหนดเสนทางการเคล่อนกําลัง และตําบลท่สําคัญในภูมิประเทศ
ี
ที่ตองการยึดครอง หรือตองใชในการเคลื่อนที่ผาน โดยเขียนเปนแผนภาพขึ้นมาใหชัดเจน
ื
๕. ใชจินตนาการกําหนดกรอบเวลาและจังหวะเวลาในการเคล่อนท่ และการปฏิบัติการ
ี
ตาง ๆ ใหสอดคลองกัน ทั้งนี้เพื่อสามารถเคลื่อนกําลังเขาสูพื้นที่การรบแตกหักไดตามความ
ั
ตองการ ท้งน้ในข้นตอนน้ผเขียนแนะนําใหคิดภาพยอนหลังจากเหตุการณท่กําลังฝายเรา
ู
ี
ั
ี
ี
ี
เขาปะทะกับขาศึกในตําบลท่ท่กําหนดไวจนไดรับชัยชนะ ยอนกลับมาจนถึงกําลังฝายเรา
ี
ื
ิ
ี
ื
ั
ั
เร่มเคล่อนออกจากท่ต้ง โดยใชเสนทางการเคล่อนกําหนดตามขอ ๔ ประกอบ ท้งน้ในข้นตอนน ี ้
ี
ั
จะตองกําหนดเหตุการณสําคัญตาง ๆ อันจะนําไปสการรบแตกหักในตําบลท่ท่กาหนดไว
ํ
ู
ี
ี
ไดอยางครบถวน
ี
ึ
ั
๖. การวาดภาพการรบน้น หากจะเทียบเคียงใหชัดเจนมากข้นก็คือแนวทางท่ปรากฏ
ในเรื่องของ Operation Design ที่มีการจัดสรางเสนแนวการยุทธจากการเรียงรอยกันของ
จุดแตกหักการรบ และจัดทําเสนแนวการยุทธไดอยางมีประสิทธิภาพนั้น ภาพการรบท่เรา
ี
ตองการนั้นควรจะตองมีความชัดเจนในทุกขั้นตอนเสียกอน
๗. สําหรับเทคนิคสวนตัวของผเขียนน้น จะเร่มตนจากการนําแผนท่ปฏิบัติการ
ั
ู
ี
ิ
ื
ี
ึ
มากางออก หรือไมก็รางข้นมาเองในกระดาษเปลา จากน้นก็กําหนดพ้นท่การรบแตกหัก
ั
ี
ิ
ื
ํ
่
ี
ึ
ขนมาในแผนท่ แลวกาหนดพ้นทสาคญตาง ๆ พรอมกบภาพเหตการณท่ตองการใหเกด
ี
้
ั
ุ
ํ
ั
แลวสังเกตภาพความเชื่อมโยงลงไปในแผนกระดาษ จนกระทั่งภาพตาง ๆ ชัดเจน จึงแปลง
ที่มา : Our World war II Veterans
เขาสูกระบวนการวางแผนตอไป
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
107
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ภาพ Brig John Dalvi’s map of the Operations in Thagla rodge sector
ที่มา : http://claudearpi.blogspot.com/2014/03/how-nehrus-proteges-messed-it-up.html
ตามรูปภาพขางบนแสดงใหเห็นวาผลผลิตของการวาดภาพการรบ คือแผนภาพ
่
ํ
ื
ั
ู
ั
ึ
การเคลอนกาลงซ่งโดยสรุปแลว ในการวาดภาพการรบน้น ผวางแผนตองสามารถแสดง
ิ
ื
แนวความคดในการใชกําลังเพ่อใหบรรลุภารกิจออกมาในรูปของแผนภาพ Schematic
ี
ี
ู
ั
ั
พรอมกับกําหนดเหตุการณสําคัญท่ตองปฏิบัติใหครบถวนน่นเอง ท้งน้ผเขียนแนะนํา
ี
่
ใหยอนไปอาน ตวอยางของสงครามเกาทพ และ Shlieffen Plan ทไดเคยกลาวไวแลว
ั
ั
กอนหนานี้อีกครั้งหนึ่งเพื่อความเขาใจที่ชัดเจนขึ้น
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
108 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
การนําภาพการรบไปใชในกระบวนการวางแผนทางทหาร
การวาดภาพการรบน้นสามารถนํามาใชในกระบวนการวางแผนไดเปนอยางดี
ั
ทั้งในขั้นของการวางแผนและการนําแผนปฏิบัติ โดยจะไดแยกอธิบายในลําดับตอไปดังนี้
ขั้นตอนการจัดทําแผน
่
ี
ี
้
ั
ในขั้นตอนการวางแผนนน การวาดภาพการรบจะมความเกยวของอย ู
สองหวงเวลาดวยกัน หวงเวลาแรกน้นจะเปนหวงเวลาของการจัดทํา IPOE
ั
(Intellegence Preparation of the Operaion Environment : การเตรียมสภาพแวดลอม
ทางยุทธการดานการขาว) ของฝายขาว กับหวงเวลาท่สองคือข้นตอน การกําหนดหนทาง
ั
ี
ปฏิบัติของฝายเรา (COA Development) ซึ่งการนําเทคนิคการวาดภาพการรบมาใชนั้น
จะทําใหผลผลิตที่ตองการมีความครบถวนสมบูรณเพิ่มมากขึ้นดังนี้
ี
ื
๑. ในข้นตอน IPOE เราจะสามารถกําหนดพ้นท่สนใจหาขาว และหวงเวลาในการ
ั
หาขาว รวมถึงตารางสิ่งบอกเหตุตาง ๆ ของฝายตรงขามไดชัดเจนมากขึ้นเพราะภาพการรบ
ิ
ของฝายตรงขามท่เราจัดทําข้นจะแสดงส่งท่ไดกลาวมาแลวไวอยางชัดเจนวาขาศึกจะตอง
ึ
ี
ี
ปฏิบัติอะไร ในพื้นที่ใด ในหวงเวลาใด ดวยกําลังประมาณเทาใด
๒. ในขั้นตอน COA Development จะทําใหเราสามารถกําหนดหนทางการใชกําลัง
ที่แตกตางกันไดอยางชัดเจนขึ้น นอกจากนั้น ยังสามารถที่จะกําหนดจุดแตกหักทางการรบ
ี
ี
(Decisive Point : DP) ท่ชัดเจนและครอบคลุมโดยใชลําดับเหตุการณสําคัญท่กําหนดไว
ในขั้นการวาดภาพการรบนั้นมาแปลงเปนจุดแตกหักทางการรบไดอยางแมนยํา
ั
๓. ในข้นตอนของการเปรียบเทียบหนทางปฏิบัติน้น ดวยความชัดเจนของภาพ
ั
ั
การรบในแตละหนทางปฏิบัติท้งของฝายเราและฝายตรงขาม จะทําใหการทํา Wargame
ึ
ู
ู
มีความถูกตองแมนยํามากข้น สามารถนําผลไปเขาสกระบวนการตัดสินใจของผบังคับบัญชา
ไดอยางครบถวน
ขั้นการนําแผนไปปฏิบัต ิ
ภาพ Brig John Dalvi’s map of the Operations in Thagla rodge sector นอกเหนือจากประโยชนท่เราไดรับจากการวาดภาพการรบท่สามารถนําไปเพ่ม
ี
ิ
ี
ที่มา : http://claudearpi.blogspot.com/2014/03/how-nehrus-proteges-messed-it-up.html ประสิทธิภาพในการวางแผนทางทหารตามกระบวนการท่ไดกลาวมาแลว ภาพการรบท่วาดไว
ี
ี
อยางถูกตอง ชัดเจน ยังมีคุณคามหาศาลในหวงเวลาของการนําแผนไปสการปฏิบัติหรือ
ู
ที่เราเรียกวาในขั้นของการอํานวยการรบนั่นเอง
ภาพการรบของฝายตรงขามที่ฝายขาวจัดทําขึ้น ตามกระบวนการ IPB จะชวยให
ี
ฝายเราสามารถวิเคราะหการปฏิบัติของขาศึกไดลวงหนาวายังคงดําเนินการไปตามท่ฝายขาว
ึ
ิ
ไดคาดการณไวหรือมีแนวโนมท่จะเปล่ยนแปลงการปฏิบัติ ซ่งส่งเหลาน้ลวนแตมีประโยชน
ี
ี
ี
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
109
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
เปนอยางย่งตอการอํานวยการรบของฝายเรา ในการท่จะปรับแผนการปฏิบัติใหสอดคลอง
ี
ิ
กับการเปลี่ยนแปลงของฝายตรงขามไดอยางทันทวงที
็
ิ
ั
้
ั
ู
ิ
สําหรบภาพการรบของฝายเรานน กย่งมีประโยชนตอผบังคับบัญชา ในการตดตาม
ื
สถานการณเพ่ออํานวยการรบใหเปนไปตามแผนท่วางไว ย่งภาพการรบไดรับการจัดทําข้น
ี
ิ
ึ
ไวอยางชัดเจน ครบถวน สมบูรณ มากเทาใด ผูบังคับบัญชาก็ยิ่งมีภาพชัดเจนวาการปฏิบัติการ
ี
ในขณะน้นเปนไปตามแผนมากนอยเพียงใด มีความจําเปนท่จะตองปรับแผนมากนอยเพียงใด
ั
ี
และควรจะปรับในลักษณะใดจึงจะสามารถตอบสนองตอสถานการณไดดีท่สุด ยกตัวอยางเชน
เราออกแบบการรบโดยแบงกําลังฝายเราออกเปนสองกองเรือ นัดหมายเขาโจมตีกองเรือขาศึก
ั
พรอมกันสองทิศทาง โดยท้งสองกองเรือมีภารกิจบางอยางตองปฏิบัติในระหวางการเดินทาง
ื
ี
ี
เม่อเร่มปฏิบัติการ ขาศึกเดินทางเร็วกวาท่เราคาดการณเอาไวและมีแนวโนมท่จะเขาพ้นท ่ ี
ื
ิ
ึ
การรบท่เรากําหนดไว ในขณะท่กําลังฝายเรายังเดินทางมาไมถง ดวยภาพการรบท่กําหนดไว
ี
ี
ี
ี
อยางชัดเจนผบังคับบัญชาก็สามารถท่จะพิจารณาปรับแตงไดวา จะยังคงยึดแนวทางเดิม
ู
ี
ื
ื
ในการโจมตีขาศึก หรือจะมีการปรับแตงพ้นท่ ปรับกําลัง หรือปรับภารกิจอ่นของหนวยกําลัง
ของตนเอง ทั้งนี้ก็เพื่อคงความสําเร็จในภารกิจที่ไดรับมอบนั่นเอง
ภาพสงครามเกาทัพ
ที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/สงครามเกาทัพ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
110 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
บทสรุป
ู
ผเขียนไดนําเสนอขอมูลใหทุกทานไดเห็นแลววา อุปสรรคสําคัญ
ี
ี
ท่ทําใหการวางแผนทางทหารในปจจุบันไมสามารถผลิตแผนท่มีชีวิตชีวาได
ก็เน่องจากเรายึดติดกับการวางแผนทางทหารท่เปนศาสตรมากกวาท่จะมอง
ื
ี
ี
ี
ํ
ใหเปนศิลปะ ทาใหนักวางแผนขาดจนตนาการท่จะสรางแผนทางทหาร
ิ
ท่มีประสิทธิภาพข้นมา การวาดภาพการรบตามท่ผเขียนไดนําเสนอ
ู
ี
ี
ึ
การกระทําท่ตองใชจินตนาการคอนขางมากในการสรางภาพการรบท่ม ี
ี
ี
ื
ั
ี
ชัดเจน และนําเอาศิลปะการใชกําลังมาใชอยางครบถวน ท้งน้ก็เพ่อให
ี
ู
ิ
ี
สามารถใชกําลังท่มีอยไดอยางมีประสิทธิภาพสูงสุด ส่งสําคัญท่ตองเขาใจ
่
ื
็
ิ
ในกระบวนการวางแผนทางทหารกคือ มันเปนเรองของศาสตรและศลปะ
รวมกับจินตนาการท่ปนกันอย ความเปนศาสตรในเร่องของการวางแผน
ื
ี
ู
ื
ู
จะอยในเร่องขอเท็จจริงตาง ๆ เชน ระยะทาง เวลา กําลังรบ เปนสําคัญ
ั
ื
ื
สวนวิธีคิดเพ่อเอาชนะน้น เปนเร่องของศิลปะในการใชกําลังเปนสําคัญ
สําหรับการวาดภาพการรบน้นจะเนนในเร่องศิลปะในการใชกําลัง
ั
ื
และจินตนาการมากกวาการเติมคําในชองวางตาม Template การวางแผน
ี
ุ
เรามาเปล่ยนตัวเองจากหนยนตผลิตแผนทางทหารมาเปนนักวางแผน
ทางทหารกันนะครับ
เอกสารอางอิง
๑
ราง อทร.๘๓๐๗ การวางแผนทางทหาร แกไข ป พ.ศ.๒๕๖๒, หนา ๑
ภาพสงครามเกาทัพ
ที่มา : https://th.wikipedia.org/wiki/สงครามเกาทัพ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
111
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
Big Data Wargame
นาวาโท อนุรักษ เจริญศรี
นักศึกษาวิเคราะหสงครามทางเรือ กองศึกษาการสงครามทางเรือ
ศูนยศึกษายุทธศาสตรทหารเรือ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ
“
The difference between
real war and war on
paper is friction
”
Clausewitz
บทนํา
การจําลองยุทธ (Wargame) คือ การจําลองการทําสงครามหรือจําลองการรบ
ซ่งไมไดใชกําลังทหารจริง ๆ เขาไปมีสวนรวม การจัดลําดับเหตุการณท่เกิดข้นและ
ึ
ึ
ี
๑
ู
ผลกระทบตาง ๆ มาจากการตัดสินใจของผเลน การจําลองยุทธถูกนําไปใชในการแกปญหา
ู
ทงในระดบยทธศาสตร ยุทธการ และยุทธวิธี สําหรับนักการทหารจะรจักการจําลองยุทธ
ั
้
ุ
ั
เปนอยางดีเพราะเปนเคร่องมือหน่งในกระบวนการวางแผนทางทหาร เพ่อทดสอบ
ื
ึ
ื
ี
ั
ี
ํ
ี
ความสามารถท่กระทาได ความเสยงของหนทางปฏิบต นอกจากน้ยงมการใชอยางแพรหลาย
่
ั
ิ
ี
๒
ในองคทางธุรกิจ การบริการฉุกเฉิน สถาบันการศึกษา และมนุษยศาสตร รวมถึงองคกร
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
113
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ดานความม่นคง อยางไรก็ตาม นวัตกรรมทางเทคโนโลยีท่พัฒนาอยางรวดเร็วโดยเฉพาะ
ั
ี
ี
เทคโนโลยสารสนเทศและระบบคอมพิวเตอร ทําใหเกิดภัยคุกคามรูปแบบใหมซ่งกระทบ
ึ
ั
ตอความม่นคงของรัฐ การเปล่ยนแปลงดังกลาวไดทําใหกองทัพและหนวยงาน
ี
ั
่
ความมนคงตาง ๆ ตองปฏิบัติภารกิจทามกลางโลกของขอมูลขาวสารปริมาณมหาศาล
ั
ั
ึ
ซ่งต้งแตอดีตจนถึงปจจุบันกองทัพและหนวยงานความม่นคงตาง ๆ ไดใชการจําลองยุทธ
เปนเคร่องมือในการทดสอบ การแกปญหา และพัฒนากําลังพล อยางไรก็ตาม เม่อเขาส ู
ื
ื
ื
ี
ยุคโลกาภิวัตนเคร่องมือดังกลาวจําเปนตองเปล่ยนแปลงหรือไมอยางไร โดยบทความน ้ ี
จะกลาวถึงความเปนมาของการจําลองยุทธ ขอดีและขอจํากัด และการจําลองยุทธ
ี
ื
ู
ในกระบวนการวางแผนทางทหาร เพ่อใหผอานมีความเขาใจพ้นฐานเก่ยวกับการจําลองยุทธ
ื
ึ
ํ
ั
ั
้
หลงจากนนจะกลาวถง “Big Data” และการจาลองยทธในอนาคต สาหรบหวขอสดทาย
ุ
ุ
ั
ั
ํ
จะกลาวถึงการจําลองยุทธของกองทัพเรือและทิศทางในการกาวตอไป
การจําลองยุทธ (Wargame) คืออะไร
ั
ี
การจําลองยุทธยังไมมีคําจํากัดความท่เปนท่ยอมรับโดยท่วไป นาโตใหคํานิยาม
ี
“การจําลองยุทธ” วาเปนการจําลองการปฏิบัติการทางทหารไมวาโดยวิธีใดก็ตาม
ั
โดยใชกฎ ขอมูล วิธีการ และข้นตอนเฉพาะ ความสําคัญอยท่การตัดสินใจของผเลน
ู
ี
ู
Joint Publication 1 ใหคําจํากััดความ “การจําลองยุทธ” คือ การจําลองไมวาดวยวิธีใด
ั
ี
ี
ของการปฏิบัติการทางทหารท่เก่ยวของกับกองกําลังฝายตรงขามสองฝายหรือมากกวาน้น
ี
โดยใช กฎ ขอมูล และกระบวนการท่ออกแบบมาเพ่ออธิบายสถานการณสมมติ หรือ
ื
๓
ุ
ิ
สถานการณจรง จากคาจากัดความดังกลาว จะเห็นไดวาการจําลองยทธเปนเทคนิค
ํ
ํ
ี
การตัดสินใจท่ประกอบดวยโครงสราง (Structure) และการใชความเปนอิสระทางความคิด
ิ
เพ่อชวยในการมองหาวาอะไรทําไดบาง (ทําแลวชนะ/สําเร็จ) และส่งท่ทําไมได (ทําแลวแพ/
ื
ี
ลมเหลว) แตมีการจัดส่งแวดลอมเพ่อปองกันความผิดพลาด การจําลองยทธเปนกจกรรม
ิ
ุ
ิ
ื
ื
ู
แบบพลวัตท่ขับเคล่อนโดยการตัดสินใจของผเลน เชน ผเลนท่เปนขาศึก รวมถึงปจจัย
ี
ู
ี
“ตรงขาม” ท้งหมดท่เปนอุปสรรคแผนการ แกนกลางของการจําลองยุทธ คือ ผเลน
ี
ู
ั
ี
ี
ึ
การตัดสินใจของผเลน สถานการณท่สรางข้น การแบงปนประสบการณ และบทเรียนท่ไดรับ ๔
ู
ั
ี
ู
การจําลองยุทธไดนําพาผเลนเขาไปในสภาพแวดลอมท่มีระดบความสมจริง
ุ
ํ
ั
ั
ื
ิ
ื
เพอพฒนาทกษะการตดสนใจและ/หรอการตดสนใจทแทจรงของผรบการฝก การจาลองยทธ
ั
่
ิ
ั
ู
ิ
ั
ี
่
เชิงวิเคราะห (การคนพบ) สามารถใชในการวินิจฉัยประเด็นยุทธศาสตรชาติ ยุทธศาสตร
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
114
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ั
ั
ยุทธการ และยุทธวิธี ครอบคลุมท่วท้งกิจกรรมทางทหาร สําหรับการจําลองยุทธ
ู
ื
ึ
ี
เพ่อการฝกอบรม (การเรียนร) เปนโปรแกรมท่เหมาะสมสําหรับการคิด ซ่งทําใหสามารถ
๕
ฝกแนวคิดตามองคประกอบของการควบคมและการบังคับบัญชา การจําลองยุทธนําเสนอ
ุ
ื
ผลกระทบของสถานการณและเปนตัวแทนของสถานการณบางอยางท่มีความเคล่อนไหว
ี
เก่ยวของกับการตัดสินใจและความขัดแยงท่มีการใชกําลัง การจําลองยุทธเปนการเรียนร ู
ี
ี
แบบ Active Learning โดยผเลนตองเผชิญกับคําถามท่ไมคาดคิดและความทาทาย
ี
ู
อยางตอเน่องขณะเดียวกันตองคนหา ทดลอง และแขงขันภายในแบบจําลองภายในเกม ๖
ื
การจําลองยุทธไดถูกนําไปใชกันอยางแพรหลายในองคกรธุรกิจ การบริการฉุกเฉิน สถาบัน
ั
การศึกษาและมนุษยศาสตรรวมถึงองคกรดานความม่นคง อยางไรก็ตาม ไมควรสับสน
ระหวางการจําลองยุทธ (Wargame) แบบจําลอง (Models) และการจําลอง (Simulations)
ํ
ื
ี
ิ
็
่
ิ
่
ซงแบบจาลองเปนตัวแทนของส่งบางอยางทมีขนาดเลกเสมอนจรง มลักษณะทางกายภาพ
ี
ึ
เชน สรางจากดินเหนียวหรือพลาสติก เมื่อนําแบบจําลองมาทํางานรวมกับแบบจําลองอื่น ๆ
ี
หรือการแสดงพฤติกรรมของแบบจําลองในสภาพแวดลอมสังเคราะหท่เรียกวาการจําลอง
๗
ื
ื
เพ่อเปนเคร่องมือชวยในการจําลองยุทธ ทําใหการจําลองยุทธสามารถระบุปญหา
และโครงสราง ชวยในการกําหนดขอบเขตและปรับแตงการวิเคราะหโดยละเอียดยิ่งขึ้น
จากคําจํากัดความของการจําลองยุทธท่กลาวมา ทําใหเห็นวาการจําลองยุทธ
ี
เปนกระบวนการเรียนรแนวทางหนงท่ใชการจําลองสถานการณเพอหาหนทางการแกปญหา
ี
ู
่
่
ื
ึ
หรือการพัฒนาความคิด การตัดสินใจ ซึ่งการจําลองสถานการณเพื่อหาขอยุติหรือแนวทาง
ี
ั
ี
ี
ิ
การปฏิบัติน้น มิไดเปนส่งท่เพ่งปรากฏในยุคน้ แตวิธีการดังกลาวน้มีการนํามาใชต้งแต
ิ
ั
ในยุคอดีต
ความเปนมาของการจําลองยุทธ ๘
การจําลองยุทธโดยการสรางแบบจําลองและจําลองสถานการณถือกําเนิดข้น
ึ
ยอนหลังไปถึง ๒,๕๐๐ ปกอนคริสตศักราช ในอียิปตยุค Sumeria/Egypt ซึ่งเปนอาณาจักร
โบราณท่ย่งใหญ โดยการทําตัวหนนักรบ (Figurine Warriors) เพ่อจําลองการตอส ู
ื
ี
ิ
ุ
ซ่งเปนวิธีการท่งายและดีท่สุดในการแสดงขอมูลและการเคล่อนกําลังรบ สําหรับประเทศจีน
ี
ี
ึ
ื
ซุนวู (Sun Tzu) นักยุทธศาสตรและนักปรัชญาการทหารไดเขียนเกี่ยวกับเกม เมื่อประมาณ
ิ
ิ
ี
๕๐๐ ปกอนคริสตศักราช ตอมาในคริสตศักราชท่ ๗๐๐ อินเดียไดเพ่มช้นสวนตาง ๆ
ี
ู
ื
สําหรับการเคลื่อนท่และจุดแข็งใหกับเกมกระดานท่ช่อวา Shataranja และกลายเปนผบุกเบิก
ี
เกมหมากรุกที่เลนในปจจุบัน
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
115
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ความสําเร็จในสาขาการวิจัยปฏิบัติการ (Operations Research) ท่สนับสนุนปฏิบัติการ
ทางทหาร และในชวงสงครามเย็นการจําลองยุทธเสมือนเปนสูตรคํานวณและเนนความสนใจ
ไปท่สถานการณเล็ก ๆ ผลของการจําลองยุทธวิจัยไมคอยไดรับเปดเผยเน่องจากเหตุผล
ื
ี
ทางการเมืองหรือชั้นความลับ
ื
การจําลองยุทธในอดีตจะใหความสําคัญกับการปฏิบัติการทางทหาร การเคล่อนยาย
กําลังรบโดยใชเทคนิคงาย ๆ เชน ทําหุนนักรบและการจําลองพื้นที่ชัยภูมิการรบ อยางไรก็ตาม
ื
ื
ั
การจําลองยุทธต้งแตในอดีตจนถึงปจจุบัน ไมวาจะใชเคร่องมือแบบใดเพ่อการแกปญหา
อะไรก็ตามยอมมีองคประกอบคลายกัน ความเขาใจองคประกอบของการจําลองยุทธ
ึ
จะทําใหทราบขอดีและขอจํากัดของการจําลองยุทธซ่งเปนพ้นฐานของการนําการจําลองยุทธ
ื
ไปประยุกตใชอยางมีประสิทธิภาพตอไป
องคประกอบของการจําลองยุทธ
ี
ื
ู
การจําลองยุทธเปนเร่องท่อยก่งกลางระหวางการทหาร การจําลอง และเกม
ึ
การนําการจําลองยุทธมาใชงานจําเปนตองมีความเขาใจธรรมชาติของเครื่องมือ ตัวเกมหรือ
ื
ภาพ Kriegsspiel เกมสงครามและกระบวนการใชเคร่องมือ กฎกติกา/กระบวนการจําลองยุทธ โดยแผนท่ ี
ภาพ Kriegsspiel
ที่มา : Wikipedia
ที่มา : Wikipedia กฎกติกา ชิ้นสวนตาง ๆ หรือคอมพิวเตอรเปนเพียงสื่อชวยในการตัดสินใจ การจําลองยุทธ
เปนเคร่องมือในการทําความเขาใจเชิงลึกเร่องพลวัตของสงคราม กระบวนการจําลองยุทธ
ื
ื
ี
การจําลองยุทธในรูปแบบท่ทันสมัยมีตนกําเนิดในปรัสเซียในป ค.ศ.๑๘๒๐
ื
ึ
ั
ํ
้
ั
่
ํ
โดยนายทหาร ๒ นาย (Von Reiswitz และลูกชาย) พัฒนาชุดคําแนะนําเพื่อแทนการดําเนิน เปนเครองชวยสาหรบการฝกและศกษาทางทหารในอนาคตทงการวางแผนและการอานวย
กลยุทธทางยุทธวิธีที่เรียกวา Kriegsspiel (การจําลองยุทธ) ในป ค.ศ.๑๘๒๔ Kriegsspiel การยุทธ เพราะการจําลองยุทธตองเกี่ยวของกับการแกปญหาและการตั้งปญหา มีการประยุกต
ไดถูกแสดงใหกับนายพล ฟอนมัฟลิง หัวหนาฝายเสนาธิการทหารปรัสเซีย ซึ่งเขาไดแนะนํา การใชเหตุผลอยางสรางสรรค (Creative Reasoning) และการคิดเชิงวิพากษ (Critical
๙
๑๐
ี
ี
ี
แนวคิดน้แกกองทัพบกปรัสเซีย ในขณะท่ชาวปรัสเซียเปนชาติแรกท่นําการจําลองยุทธ Thinking) ซึ่งการจําลองยุทธเพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคจะตองมีองคประกอบตาง ๆ ดังนี้
ี
ิ
มาใชงาน ประเทศอื่น ๆ ไดลอกเลียนแบบเทคนิคดังกลาวเชนกัน ในอีกสองศตวรรษตอมา ๑. เปาหมายและวัตถุประสงค ท่ไดรับการพิจารณาเปนอยางดีเปนส่งจําเปน
ื
กองทัพสวนใหญไดนําการจําลองยุทธในรูปแบบตาง ๆ มาใช เพ่อการฝกอบรม เพื่อใหมั่นใจวาปญหาที่จะทําการจําลองยุทธไดรับการกําหนดกรอบอยางเหมาะสม
ั
ั
ึ
ิ
ํ
ํ
่
และวางแผน จนถงกลางศตวรรษท ๒๐ เทคนคการจาลองยุทธไดมการนาไปใชอยางกวางขวาง ๒. การต้งคาและสถานการณ การต้งคาและสถานการณจําลองชวยใหสภาพแวดลอม
ี
ี
แมวาการจําลองยุทธจะไมสามารถรับประกันความสําเร็จได แตการจําลองยุทธท่ดําเนินการ ในเกมมีความเสมือนจริง
ี
ื
ู
ู
ั
อยางดีน้นสรางความไดเปรียบอยางมากในการชิงชัยทามกลางสถานการณความขัดแยง ๓. ผเลน (และการตัดสินใจ) การตัดสินใจของผเลนทําใหเกิดการขับเคล่อน
่
ี
ี
้
นอกจากนการจาลองยทธมแนวโนมทจะเปนวฏจกร จดสงสดของการจาลองยทธอยในชวง การจําลองยุทธทั้งหมด
ํ
ี
ุ
ู
ุ
ุ
ู
ั
ํ
ุ
ั
ั
ระหวางสงครามโลกคร้งท่สองโดยเฉพาะในเยอรมนี ญ่ปน และสหรัฐฯ อยางไรก็ตาม ๔. การจําลอง สามารถใชคอมพิวเตอรชวยโดยใชระบบคอมพิวเตอรท้งหมด
ุ
ี
ี
ั
่
ึ
ความสําคญของการจาลองยทธลดลงหลงสงครามโลกครงทสองสวนหนงเปนเพราะ หรือ Manual ซึ่งเปนการดําเนินการตามชวงเวลาของแบบจําลองที่อยูในการจําลองยุทธ
ุ
ํ
ั
้
ั
่
ี
ั
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
116 117
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ความสําเร็จในสาขาการวิจัยปฏิบัติการ (Operations Research) ท่สนับสนุนปฏิบัติการ
ทางทหาร และในชวงสงครามเย็นการจําลองยุทธเสมือนเปนสูตรคํานวณและเนนความสนใจ
ไปท่สถานการณเล็ก ๆ ผลของการจําลองยุทธวิจัยไมคอยไดรับเปดเผยเน่องจากเหตุผล
ี
ื
ทางการเมืองหรือชั้นความลับ
ื
การจําลองยุทธในอดีตจะใหความสําคัญกับการปฏิบัติการทางทหาร การเคล่อนยาย
กําลังรบโดยใชเทคนิคงาย ๆ เชน ทําหุนนักรบและการจําลองพื้นที่ชัยภูมิการรบ อยางไรก็ตาม
ั
ื
ื
การจําลองยุทธต้งแตในอดีตจนถึงปจจุบัน ไมวาจะใชเคร่องมือแบบใดเพ่อการแกปญหา
อะไรก็ตามยอมมีองคประกอบคลายกัน ความเขาใจองคประกอบของการจําลองยุทธ
ึ
จะทําใหทราบขอดีและขอจํากัดของการจําลองยุทธซ่งเปนพ้นฐานของการนําการจําลองยุทธ
ื
ไปประยุกตใชอยางมีประสิทธิภาพตอไป
องคประกอบของการจําลองยุทธ
การจําลองยุทธเปนเร่องท่อยก่งกลางระหวางการทหาร การจําลอง และเกม
ื
ึ
ู
ี
การนําการจําลองยุทธมาใชงานจําเปนตองมีความเขาใจธรรมชาติของเครื่องมือ ตัวเกมหรือ
ื
ภาพ Kriegsspiel เกมสงครามและกระบวนการใชเคร่องมือ กฎกติกา/กระบวนการจําลองยุทธ โดยแผนท่ ี
ที่มา : Wikipedia กฎกติกา ชิ้นสวนตาง ๆ หรือคอมพิวเตอรเปนเพียงสื่อชวยในการตัดสินใจ การจําลองยุทธ
เปนเคร่องมือในการทําความเขาใจเชิงลึกเร่องพลวัตของสงคราม กระบวนการจําลองยุทธ
ื
ื
ึ
ํ
ั
เปนเครองชวยสาหรบการฝกและศกษาทางทหารในอนาคตทงการวางแผนและการอานวย
ั
่
ื
้
ํ
การยุทธ เพราะการจําลองยุทธตองเกี่ยวของกับการแกปญหาและการตั้งปญหา มีการประยุกต
การใชเหตุผลอยางสรางสรรค (Creative Reasoning) และการคิดเชิงวิพากษ (Critical
๙
Thinking) ซึ่งการจําลองยุทธเพื่อใหบรรลุวัตถุประสงคจะตองมีองคประกอบตาง ๆ ดังนี้ ๑๐
ิ
ี
๑. เปาหมายและวัตถุประสงค ท่ไดรับการพิจารณาเปนอยางดีเปนส่งจําเปน
เพื่อใหมั่นใจวาปญหาที่จะทําการจําลองยุทธไดรับการกําหนดกรอบอยางเหมาะสม
ั
ั
๒. การต้งคาและสถานการณ การต้งคาและสถานการณจําลองชวยใหสภาพแวดลอม
ในเกมมีความเสมือนจริง
๓. ผเลน (และการตัดสินใจ) การตัดสินใจของผเลนทําใหเกิดการขับเคล่อน
ู
ื
ู
การจําลองยุทธทั้งหมด
ั
๔. การจําลอง สามารถใชคอมพิวเตอรชวยโดยใชระบบคอมพิวเตอรท้งหมด
หรือ Manual ซึ่งเปนการดําเนินการตามชวงเวลาของแบบจําลองที่อยูในการจําลองยุทธ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
117
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
๓. การจําลองยุทธดวยเกมคอมพิวเตอร (Computer Games) เปนการนําเกม
๕. กฎระเบียบ ข้นตอน และการตัดสิน การจําลองยุทธตองการกฎและข้นตอน การจําลองยุทธแบบด้งเดิมเขาสระบบคอมพิวเตอร มีความสมจริงซ่งเปนขอไดเปรียบหลัก
ั
ั
ึ
ู
ั
ี
ู
ี
ท่เครงครัด การตัดสินเปนกระบวนการพิจารณาผลลัพธท่เกิดจากการปฏิสัมพันธของผเลน ของการจําลองยุทธประเภทน้ แตตนทุนสูงท่สุดตลอดจนเทคโนโลยีมีการเปล่ยนแปลง
ี
ี
ี
ซึ่งเปนองคประกอบที่สําคัญที่สุดของการจําลองยุทธ ที่รวดเร็วทําใหอุปกรณตาง ๆ ลาสมัยไดงายหากไมมีการอัปเกรดอยูเสมอ
๖. ขอมูลและแหลงที่มา ตองมีขอมูลเพื่อนํามาตั้งคาและสรางสถานการณจําลอง
ี
ึ
ู
นอกจากน้สถานการณจําลองท้งหมดยังข้นอยกับความถูกตองของขอมูลและแหลงท่มา ขอดีและขอจํากัดของการจําลองยุทธ
ั
ี
ี
เพื่อใชสรางแบบจําลอง การจําลองยุทธทําใหเห็นภาพรวมและขอมูลเชิงลึกท่เสริมการวิเคราะหหรือ
ื
ํ
ี
๗. การสนับสนุนของบุคลากรและผเช่ยวชาญเฉพาะดาน โดยปกติแลวผเช่ยวชาญ การฝกอบรมในรูปแบบอ่น ๆ และสามารถตรวจสอบ ทําซ้า และพัฒนาความเขาใจ
ี
ู
ู
ื
ี
ี
ุ
ั
ู
ู
จะตองใหความชวยเหลือในการออกแบบและสงตอการจําลองยุทธ ในการตัดสินใจในบริบทท่ซับซอนเม่อตองเผชิญกับคตอสท่มงม่นและมีพลวัต การจําลองยุทธ
ี
๘. การวิเคราะห ข้นอยกับขอมูลท่รวบรวมในเกม โดยปกติจะตองใชการวิเคราะห เปนวิธีเดียวท่จะมองเห็นปญหาพยศ (มีความไมแนนอน มีลักษณะเฉพาะตัวและไมม ี
ึ
ู
ี
ึ
ู
ี
ื
ิ
เพ่อชวยใหเขาใจส่งท่เกิดข้นระหวางการเลนเกมและรวบรวมองคความร ขอมูลที่เปน ทางออกสุดทายที่แนชัด : Wicked Problems) และชวยใหผูใชสามารถบูรณาการ วิธีการ
ประโยชนจากการเลนเกม เครื่องมือ และเทคนิคที่แตกตางกัน (เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ) เขากับองคประกอบของ
่
ั
มนุษย ดังน้นจึงเปนการสรางความสามารถทใหผลลัพธมากกวาผลรวมของสวนประกอบ
ี
ประเภทของการจําลองยุทธ
ู
ิ
การนําการจําลองยุทธไปใชในวัตถุประสงคใด ๆ จําเปนอยางย่งท่ผใชควรตองทราบขอด ี
ี
ประเภทของการจําลองยุทธแบงออกเปนหลายประเภทตามแตจะนิยาม และขอจํากัดของการจําลองยุทธดวยเชนกัน เพ่อใหผลลัพธท่ไดตรงตามวัตถุประสงค
ี
ื
ี
ี
อยางไรก็ตาม ในบทความน้จะแบงตามแนวทางของ Philip Sabin ท่แบงการจําลองยุทธ ที่ตั้งไว
ออกเปน ๓ ประเภท คือ ๑. ขอดีของการจําลองยุทธ ๑๒
ุ
ํ
ํ
๑. การจาลองยทธดวยเกมกระดานหรอบอรดเกม (Board Games) การจาลองยทธ ๑.๑ โอกาสในการสํารวจหาทางปฏิบัติ และรับความเส่ยงโดยไมเส่ยงชีวิต
ื
ุ
ี
ี
ประเภทน้มีจํานวนและประเภทมากท่สุดเน่องจากสามารถสรางใหตรงตามความตองการ หรือความเสี่ยงที่ขัดขวางความตอเนื่องทางธุรกิจ
ี
ี
ื
ในการนําไปใชทดสอบตามวัตถุประสงคไดงาย สะดวกในการเลน อปกรณทใชไมตองใช ๑.๒ วิธีท่ประหยัดงบประมาณในการฝกควบคุมบังคับบัญชา และฝกตามข้นตอน
ี
่
ุ
ี
ั
ี
ํ
ี
่
่
ั
ี
เทคโนโลยทซบซอน ประกอบดวย แผนท่จาลอง และตวหมากทแทนหนวยทางทหาร การปฏิบัติและทักษะการบริหารจัดการของฝายเสนาธิการ
ี
ั
๑๑
กฎกติกา บอรดเกมยังแบงออกเปน ๓ ประเภทใหญ ๆ คือ ๑.๓ การเผยใหเห็นถึงแรงเสียดทานและความไมแนนอน ประกอบดวย
เกมครอบครัว (Family Games) การปรับตัว ความคิดของฝายตรงขาม คูแขง พันธมิตรและผูมีสวนไดเสีย
เกมวางแผน (Strategy Games) ๑.๔ กลไกในการสํารวจนวัตกรรมในศิลปะแหงสงครามและธุรกิจ
ปารตี้เกม (Party Games) ๑.๕ วิธีการคนพบปจจัยและคําถามใหม ๆ ที่ไมไดระบุไวกอนหนานี้
๒. การจําลองยุทธดวยเกมหุนจําลอง (Figure Games) ใชตัวหุนจําลอง (Figures) ๒. ขอจํากัดของการจําลองยุทธ ๑๓
ี
ื
ุ
พ้นท่ภูมิประเทศการรบจําลอง กฎกติกาการเลน การจําลองยุทธดวยเกมหนจําลองมักใช ๒.๑ การจําลองยทธไมสามารถทาซาได เพราะขบเคล่อนโดยการตดสินใจ
้
ํ
ื
ั
ั
ุ
ํ
จําลองสมรภูมิการรบตาง ๆ ในอดีต ท้งน้ Figure Games จะมีลักษณะคลาย Board Games ของผเลน ผเลนจะมีการตัดสินใจท่แตกตางกันแมวาจะนําเสนอในสถานการณเดียวกัน
ี
ั
ู
ู
ี
ึ
ื
เพียงแตสภาพภูมิประเทศจําลองจะดูมีมิติมากกวา ซ่งเปนขอเสียในเร่องของตนทุนและเวลา การเพ่มองคประกอบของโอกาสท่มีอยในเกม จะไมมีเกมใดเหมือนเดิมแมวาจะมีการจําลอง
ู
ิ
ี
ในการผลิต รวมถึงความสะดวกในการเลนที่จํากัด สถานการณเร่มตนก็ตาม ส่งท่คาดไมถึงมีมากและเม่อรวมกับความคิดสรางสรรคของผเลน
ิ
ิ
ู
ี
ื
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
118 119
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
๓. การจําลองยุทธดวยเกมคอมพิวเตอร (Computer Games) เปนการนําเกม
ึ
ั
ู
การจําลองยุทธแบบด้งเดิมเขาสระบบคอมพิวเตอร มีความสมจริงซ่งเปนขอไดเปรียบหลัก
ี
ี
ของการจําลองยุทธประเภทน้ แตตนทุนสูงท่สุดตลอดจนเทคโนโลยีมีการเปล่ยนแปลง
ี
ที่รวดเร็วทําใหอุปกรณตาง ๆ ลาสมัยไดงายหากไมมีการอัปเกรดอยูเสมอ
ขอดีและขอจํากัดของการจําลองยุทธ
การจําลองยุทธทําใหเห็นภาพรวมและขอมูลเชิงลึกท่เสริมการวิเคราะหหรือ
ี
ํ
ื
การฝกอบรมในรูปแบบอ่น ๆ และสามารถตรวจสอบ ทําซ้า และพัฒนาความเขาใจ
ื
ู
ี
ในการตัดสินใจในบริบทท่ซับซอนเม่อตองเผชิญกับคตอสท่มงม่นและมีพลวัต การจําลองยุทธ
ี
ุ
ั
ู
ี
เปนวิธีเดียวท่จะมองเห็นปญหาพยศ (มีความไมแนนอน มีลักษณะเฉพาะตัวและไมม ี
ทางออกสุดทายที่แนชัด : Wicked Problems) และชวยใหผูใชสามารถบูรณาการ วิธีการ
เครื่องมือ และเทคนิคที่แตกตางกัน (เชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ) เขากับองคประกอบของ
มนุษย ดังน้นจึงเปนการสรางความสามารถทใหผลลัพธมากกวาผลรวมของสวนประกอบ
ี
่
ั
การนําการจําลองยุทธไปใชในวัตถุประสงคใด ๆ จําเปนอยางย่งท่ผใชควรตองทราบขอด ี
ี
ิ
ู
ื
ี
และขอจํากัดของการจําลองยุทธดวยเชนกัน เพ่อใหผลลัพธท่ไดตรงตามวัตถุประสงค
ที่ตั้งไว
๑. ขอดีของการจําลองยุทธ ๑๒
ี
ี
๑.๑ โอกาสในการสํารวจหาทางปฏิบัติ และรับความเส่ยงโดยไมเส่ยงชีวิต
หรือความเสี่ยงที่ขัดขวางความตอเนื่องทางธุรกิจ
๑.๒ วิธีท่ประหยัดงบประมาณในการฝกควบคุมบังคับบัญชา และฝกตามข้นตอน
ั
ี
การปฏิบัติและทักษะการบริหารจัดการของฝายเสนาธิการ
๑.๓ การเผยใหเห็นถึงแรงเสียดทานและความไมแนนอน ประกอบดวย
การปรับตัว ความคิดของฝายตรงขาม คูแขง พันธมิตรและผูมีสวนไดเสีย
๑.๔ กลไกในการสํารวจนวัตกรรมในศิลปะแหงสงครามและธุรกิจ
๑.๕ วิธีการคนพบปจจัยและคําถามใหม ๆ ที่ไมไดระบุไวกอนหนานี้
๒. ขอจํากัดของการจําลองยุทธ ๑๓
ุ
ั
ั
ํ
๒.๑ การจําลองยทธไมสามารถทาซาได เพราะขบเคล่อนโดยการตดสินใจ
ื
ํ
้
ู
ู
ี
ของผเลน ผเลนจะมีการตัดสินใจท่แตกตางกันแมวาจะนําเสนอในสถานการณเดียวกัน
ิ
การเพ่มองคประกอบของโอกาสท่มีอยในเกม จะไมมีเกมใดเหมือนเดิมแมวาจะมีการจําลอง
ี
ู
ิ
สถานการณเร่มตนก็ตาม ส่งท่คาดไมถึงมีมากและเม่อรวมกับความคิดสรางสรรคของผเลน
ู
ื
ี
ิ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
119
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ทําใหการจําลองยุทธสรางความคิดใหม ๆ การเปล่ยนแปลงดังกลาวจะตองมีความสมดุล เพื่อใหผูเขารวมไดฝกปฏิบัติ ทดลองและสรางสรรคสิ่งใหม ๆ การจําลองยุทธเหมาะสมอยางยิ่ง
ู
ื
ี
ี
ู
ิ
ี
โดยความตอเน่องท่เปนมูลฐานและโอกาสท่จะคนหาระดับของเหตุวิสัย (Determinism) กับส่งน้เพราะผเลนไดสรางโอกาสการเรียนรจากประสบการณ ชวยพัฒนาสถานการณฝก
ที่มีอยูในแตละสถานการณ ที่เกี่ยวของกับสถานการณและภารกิจที่ผูเลนอาจเผชิญในโลกแหงความจริง
ี
๒.๒ การจําลองยุทธ คือ เชิงคุณภาพ หากผลลัพธท่ตองการจากเหตุการณ ๒. การจําลองยุทธเพ่อการวางแผน (Planning Wargames) เปนการจําลองยุทธ
ื
ี
ื
ี
ี
ื
ั
ิ
ื
ั
ั
เปนตัวเลข การจําลองยุทธน้นไมนาจะเปนเคร่องมอท่เหมาะสม ในขณะท่การจําลองยุทธ เชิงวเคราะหท่ใชในการพัฒนาและทดสอบแผนการเพ่อจดการกบเหตุการณหรือ
ั
ิ
สวนใหญมีระบบคณตศาสตรท่ใหผลลัพธเปนตัวเลข ผลลพธท่แมนยาจะแตกตางกันไป สถานการณเฉพาะ นําไปใชการปรับนโยบาย ยุทธศาสตร สถานการณในระดับยุทธการ
ํ
ี
ี
ี
การจําลองยุทธสามารถเติมเต็มแตไมไดทดแทนรูปแบบการวิเคราะหท่แมนยําหรือ และยุทธวิธี เปาหมายคือการตรวจสอบแผนอยางละเอียดเพ่อระบุความเส่ยง ปญหา
ื
ี
ี
มีรายละเอียดมากข้น การจําลองยุทธเหมาะสมท่สุดสําหรับการใหขอมูลสําหรับการตัดสินใจ และปจจัยที่ขาดการพิจารณากอนหนานี้
ึ
โดยการตั้งคําถามและขอมูลเชิงลึกที่ไมไดสงเสริมการไดคําตอบที่ชัดเจน ๓. การจําลองยุทธเพื่อการตัดสินใจของผูบริหาร (Executive Decision-Making
ี
ื
๒.๓ การจําลองยุทธไมสามารถคาดเดาไดแตจะแสดงใหเห็นถึงผลลัพธท่เปนไปได Wargames) เปนการวิเคราะหเพ่อใหขอมูลเก่ยวกับการตัดสินใจในโลกแหงความจริง
ี
ั
ี
ั
ดังน้นจึงมีความเส่ยงในการระบุบทเรียนที่ไดจากการจําลองยุทธคร้งเดียว การจําลองยุทธ ลักษณะของการจําลองยุทธท่เปนไดนามิกและคาดการณไมได ทําใหผเลนสามารถพิจารณา
ี
ู
ี
สามารถแสดงใหเห็นวามีบางส่งท่เปนไปได แตจะไมสามารถทํานายไดอยางแนนอนวาเปนไปได เหตุการณในอนาคตและสนับสนุนการตัดสินใจท่เก่ยวของ จุดประสงคคือการสรางขอมูลเชิงลึก
ิ
ี
ี
การใชหลายเกม คําแนะนําจากสถานการณที่แตกตางกัน เงื่อนไขเริ่มตนหรือผูเลน ชวยให และขอมูลที่จะเพิ่มความเขาใจ เชน สถานการณจะมีการพัฒนาไปอยางไร โครงสรางกําลัง
ไดขอสรุปที่แมนยํามากขึ้น และแนวคิดอาจปรับใหเขากับความทาทายใหมอยางไร และวิทยาศาสตรและเทคโนโลย ี
ี
๒.๔ การจําลองยุทธเปนผลดีตอผเขารวมเทาน้น ทีมงานจําลองยุทธท่ไมมีขอมูล อาจสรางความไดเปรียบในการแขงขันไดอยางไรเปนตน
ั
ู
ไมผานการทดสอบหรือมีความม่นใจมากเกินไป จะไมเพ่มคุณคาและอาจเปนอันตราย การจําลองยุทธในกระบวนการวางแผนทางทหารรวม (Joint Operation Planning
ิ
ั
ี
ี
ตอโครงการ (Project) นอกจากน้ผลผลิตของการจําลองยุทธท่ประสบความสําเร็จจะม ี Process : JOPP) ๑๕
ประโยชนก็ตอเมื่อไดรับการยอมรับหรือพิจารณาโดยผูสนับสนุน และสุดทายความหลากหลาย
ื
ี
ึ
ิ
ึ
ุ
ู
ึ
ท่มากข้นในกลมผเขารวมการจําลองยุทธมีแนวโนมท่จะสรางความเขาใจที่ลึกซ้งย่งข้น หัวขอท่กลาวมาไดกลาวถึงการประยุกตใชการจําลองยุทธในภาพรวม เพ่อใหเขาใจ
ี
ี
ี
ี
ในบางกรณีการมีนายทหารเปนผเขารวมเทาน้นหรือมีนายทหารท่มีประสบการณและมุมมอง ขอบเขตของการจําลองยุทธ สําหรับหัวขอน้จะใหความสําคัญกับการวางแผนทางทหาร
ั
ู
ี
ิ
ั
รวมกันอาจจํากัดกรอบและคุณภาพของการจําลองยุทธ อันเปนจุดเร่มตนของการจําลองยุทธท่มีมาต้งแตในอดีต ปจจุบันการจําลองยุทธไดถูกนํามาใช
ี
ในกระบวนการวางแผนทางทหารรวมดวยเชนกัน โดยบทความน้จะกลาวตามเอกสารอางอิง
การประยุกตใชการจําลองยุทธ ๑๔ กองทัพเรือ หมายเลข ๘๓๐๗ การวางแผนทางทหาร ซึ่งทําการจําลองยุทธแบบ Course
ิ
ื
ั
่
ิ
ั
ุ
ื
ํ
ในอดีตท่ผานมาการจาลองยทธไดพิสูจนใหเห็นแลววาเปนประโยชนตอการปองกน of Action Wargame เพอตรวจสอบวาแตละหนทางปฏบตสามารถกระทาไดหรอไม
ี
ํ
ึ
ี
ประเทศ และยังคงเก่ยวของกับปญหาตาง ๆ ในปจจุบัน ความเขาใจในขอดีและขอจํากัด และมีจุดแข็งและจุดออนอยางไร โดยใชกระบวนการ การปฏิบัติ (Action) ของฝายหน่ง
ึ
ี
ื
ของการจําลองยุทธในหัวขอท่ผานมา ทําใหสามารถประยุกตใชการจําลองยุทธเพ่อเปนเคร่องมือ การตอบสนองการปฏิบัติ (Reaction) ของอีกฝายหน่ง และการตอบโตการปฏิบัติ (Counter
ื
ี
ั
ิ
ในการแกปญหา การฝก และการพัฒนาไดอยางมีประสิทธิภาพ ซึ่งโดยทั่วไปการจําลองยุทธ Reaction) การทบทวนผลการปฏิบัต (Review) โดยผลลัพธจากข้นตอนน้ คือหนทางปฏิบัต ิ
ึ
ู
ี
ไดนําไปใชเพื่อตอบสนองตอวัตถุประสงคตาง ๆ ดังตอไปนี้ ท่ไดรับการพัฒนาและปรับปรุงแลว ประสิทธิภาพของผลลัพธท่ไดข้นอยกับประสบการณ
ี
ู
๑. การจําลองยุทธเพ่อการศึกษาและการฝกอบรม (Education and Training ทางทหาร (Military Experience) และหลักยุทธศิลป (Operational Art) ของผบังคับบัญชา
ื
ี
ี
ุ
Wargames) มงเนนไปท่การฝกอบรมบุคลากรโดยใชสภาพแวดลอมท่ปองกันความผิดพลาด และฝายเสนาธิการ ซึ่งจําเปนตอการตรวจสอบความสมเหตุสมผล และพิสูจนความเปนจริง
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
120 121
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
เพื่อใหผูเขารวมไดฝกปฏิบัติ ทดลองและสรางสรรคสิ่งใหม ๆ การจําลองยุทธเหมาะสมอยางยิ่ง
ี
ิ
ู
ู
กับส่งน้เพราะผเลนไดสรางโอกาสการเรียนรจากประสบการณ ชวยพัฒนาสถานการณฝก
ที่เกี่ยวของกับสถานการณและภารกิจที่ผูเลนอาจเผชิญในโลกแหงความจริง
ื
๒. การจําลองยุทธเพ่อการวางแผน (Planning Wargames) เปนการจําลองยุทธ
ี
ื
ั
ิ
ั
เชิงวเคราะหท่ใชในการพัฒนาและทดสอบแผนการเพ่อจดการกบเหตุการณหรือ
สถานการณเฉพาะ นําไปใชการปรับนโยบาย ยุทธศาสตร สถานการณในระดับยุทธการ
และยุทธวิธี เปาหมายคือการตรวจสอบแผนอยางละเอียดเพ่อระบุความเส่ยง ปญหา
ี
ื
และปจจัยที่ขาดการพิจารณากอนหนานี้
๓. การจําลองยุทธเพื่อการตัดสินใจของผูบริหาร (Executive Decision-Making
Wargames) เปนการวิเคราะหเพ่อใหขอมูลเก่ยวกับการตัดสินใจในโลกแหงความจริง
ื
ี
ี
ู
ลักษณะของการจําลองยุทธท่เปนไดนามิกและคาดการณไมได ทําใหผเลนสามารถพิจารณา
ี
ี
เหตุการณในอนาคตและสนับสนุนการตัดสินใจท่เก่ยวของ จุดประสงคคือการสรางขอมูลเชิงลึก
และขอมูลที่จะเพิ่มความเขาใจ เชน สถานการณจะมีการพัฒนาไปอยางไร โครงสรางกําลัง
และแนวคิดอาจปรับใหเขากับความทาทายใหมอยางไร และวิทยาศาสตรและเทคโนโลย ี
อาจสรางความไดเปรียบในการแขงขันไดอยางไรเปนตน
การจําลองยุทธในกระบวนการวางแผนทางทหารรวม (Joint Operation Planning
Process : JOPP) ๑๕
ื
ี
หัวขอท่กลาวมาไดกลาวถึงการประยุกตใชการจําลองยุทธในภาพรวม เพ่อใหเขาใจ
ขอบเขตของการจําลองยุทธ สําหรับหัวขอน้จะใหความสําคัญกับการวางแผนทางทหาร
ี
ี
ั
ิ
อันเปนจุดเร่มตนของการจําลองยุทธท่มีมาต้งแตในอดีต ปจจุบันการจําลองยุทธไดถูกนํามาใช
ในกระบวนการวางแผนทางทหารรวมดวยเชนกัน โดยบทความน้จะกลาวตามเอกสารอางอิง
ี
กองทัพเรือ หมายเลข ๘๓๐๗ การวางแผนทางทหาร ซึ่งทําการจําลองยุทธแบบ Course
ื
ิ
ั
ํ
ิ
of Action Wargame เพอตรวจสอบวาแตละหนทางปฏบตสามารถกระทาไดหรอไม
ื
่
ึ
และมีจุดแข็งและจุดออนอยางไร โดยใชกระบวนการ การปฏิบัติ (Action) ของฝายหน่ง
การตอบสนองการปฏิบัติ (Reaction) ของอีกฝายหน่ง และการตอบโตการปฏิบัติ (Counter
ึ
ี
ิ
Reaction) การทบทวนผลการปฏิบัต (Review) โดยผลลัพธจากข้นตอนน้ คือหนทางปฏิบัต ิ
ั
ู
ึ
ี
ท่ไดรับการพัฒนาและปรับปรุงแลว ประสิทธิภาพของผลลัพธท่ไดข้นอยกับประสบการณ
ี
ู
ทางทหาร (Military Experience) และหลักยุทธศิลป (Operational Art) ของผบังคับบัญชา
และฝายเสนาธิการ ซึ่งจําเปนตอการตรวจสอบความสมเหตุสมผล และพิสูจนความเปนจริง
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
121
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ของแตละหนทางปฏิบัติของหนวยตอหนทางปฏิบัติของฝายตรงขาม (Adversary COA) หนทางปฏิบัติของหนวยในเวลาตอมา ตลอดจนทําใหทราบดวยวาหนทางปฏิบัติของหนวย
ี
ี
ี
ทั้งท่เปนหนทางท่นาจะเปนท่สุด (Most Likely) และหนทางท่อันตรายท่สุด (Most Dangerous) หนทางใดไมสามารถปฏิบัติไดจริง (Unworkable COA) โดยในทายท่สุดการจําลองยุทธ ์
ี
ี
ี
จะเปนการทบทวนการปฏิบัติการของหนวยและฝายตรงขาม เพื่อใหแนใจวาหนทางปฏิบัติ
ทบทวนการตอบสนอง ทบทวนการปฏิบัติ ปรับปรุงการปฏิบัติ ของหนวยสามารถดํารงไวซึ่งความริเริ่ม พรอมทั้งบรรลุภารกิจและสภาวะสุดทายที่ตองการ
ี
ี
่
ี
์
ู
่
การปฏิบัติ (Review Action) (Review Action) (Modify Action) ทกําหนดไวได อย่างไรก็ตาม การจําลองยุทธอาจใชวิธการทงายในลักษณะเปนการพดคุย
ึ
ี
ี
- ทําความเขาใจการปฏิบัติของ - จุดแข็ง (Strength) - แสวงประโยชนจากโอกาส เก่ยวกับรูปแบบของผลตอบสนองท่จะเกิดข้นตอสถานการณสมมติตาง ๆ โดยการต้ง ั
ฝายตรงขามที่อาจเกิดขึ้น - จุดออน (Weakness) - ลดความเสี่ยง ชุดคําถาม “What if” หรืออาจเปนวิธีการที่ซับซอนโดยใชเครื่องจําลองยุทธในการทดสอบ
ในหวงเวลาเดียวกัน - โอกาส (Opportunity) - กําหนดกิจเพิ่มเติม ทฤษฎีใหม ทดสอบเทคโนโลยีหรือหลักนิยม ไมวาวิธีการจําลองยุทธ์จะงายหรือซับซอน
- ประเมินผลลัพธที่อาจเปนไปได - ความเสี่ยง (Risk) - ปรับปรุงการแบงมอบกําลัง การจําลองยุทธ์ที่ประสบความสําเร็จจะตองประกอบดวย ปจจัยพื้นฐาน ดังนี้
- ขอมูลขาวสารใหมที่ตองการ - เตรียมการดานการขาว ๑. สถานะเริ่มตนที่เกิดจากความเห็นชอบรวมกัน
- เครื่องมือชวยในการตัดสินใจ ๒. แผนภาพแสดงลําดับเหตุการณเพื่อนําไปสูสภาวะสุดทายที่ตองการ (Desired
- การปองกันกําลังฝายเรา
ื
- การลวง End State) เสนแนวการยุทธ (Line of Operation : LOO) ภาพการเคล่อนกําลัง (Scheme
- ความสามารถในการปฏิบัติการ of Maneuver : SOM) และตารางประสานสอดคลอง (Synchronization Matrix)
การปฏิบัติ (Action) ๓. หนทางปฏบตของหนวยทไดรบการพฒนาจากขนตอนการกาหนดหนทางปฏบต ิ
้
ํ
ั
่
ี
ั
ิ
ั
ิ
ิ
ั
ั
ที่ยาวนาน
- การควบคุมและสั่งการ ของหนวย (COA Development)
๔. หนทางปฏิบัติฝายตรงขามจากการเตรียมสภาพแวดลอมทางยุทธการ
การตอบสนองปฏิบัติ ดานขาวกรอง (Intelligence Preparation of the Operational Environment : IPOE)
(Reaction) ๕. เกณฑการประเมินผล
๖. วิธีการสรุปผลที่บันทึกและการปรับปรุงหนทางปฏิบัติ
ั
ี
ท้งน้กระบวนการ กฎเกณฑ และเกณฑการประเมินผลจะตองมีความคงท่ตลอด
ี
อาจใชการบันทึกการปรับปรุงหนทางปฏิบัติ ข้นตอนการวิเคราะหหนทางปฏิบัติ อีกท้งฝายเสนาธิการจะตองรบทบาทความรับผิดชอบ
ั
ั
ู
เพียงอยางเดียว หรือการทํา War Game ซํ้า ของตนในการจําลองยุทธ์ รวมทั้งวัตถุประสงคเปนอยางดี
ดวยหนทางปฏิบัติที่ถูกปรับปรุงแลวก็ได
Big Data และการจําลองยุทธ์ในอนาคต
ภาพกรอบแนวความคิดในการทํา Course of Action Wargame
ี
หัวข้อท่ผ่านมาได้นําเสนอความสําคัญของการจําลองยุทธ์กับกระบวนการวางแผน
ิ
ี
ทางทหาร ซ่งเป็นจุดเร่มต้นท่จะทําให้การปฏิบัติการทางทหารบรรลุภารกิจ หรือเข้าส่สภาวะ
ู
ึ
สุดท้ายท่ต้องการ อย่างไรก็ตาม ความเจริญร่งเรืองทางเศรษฐกิจ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลย ี
ุ
ี
ในระหวางทมการจําลองยุทธ ผบงคบบัญชาและฝายเสนาธการจะไดเหนถึง ท่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ รวมถึงสภาวะแวดล้อม
ั
่
ู
ี
ี
์
ั
็
ิ
ี
กระบวนการปฏิบัติ (Actions) และการตอบสนองตอกิจ (Tasks) ตาง ๆ ซึ่งจะทําใหสามารถ ดานความมนคงทแตกตางไปจากอดีต ทาให้ภารกจของกองทัพมไดจํากดแคเพยงการใช ้
้
ั
่
ี
ิ
ั
่
้
่
ํ
ิ
ี
่
ี
ระบุเหตุการณท่นาจะเกิดข้น รวมถึงความตองการท่จะถูกนําไปใชในการปรับปรุงพัฒนา
ี
ึ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
122 123
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
หนทางปฏิบัติของหนวยในเวลาตอมา ตลอดจนทําใหทราบดวยวาหนทางปฏิบัติของหนวย
ี
หนทางใดไมสามารถปฏิบัติไดจริง (Unworkable COA) โดยในทายท่สุดการจําลองยุทธ ์
จะเปนการทบทวนการปฏิบัติการของหนวยและฝายตรงขาม เพื่อใหแนใจวาหนทางปฏิบัติ
ของหนวยสามารถดํารงไวซึ่งความริเริ่ม พรอมทั้งบรรลุภารกิจและสภาวะสุดทายที่ตองการ
ี
ู
่
์
ี
ี
่
ทกําหนดไวได อย่างไรก็ตาม การจําลองยุทธอาจใชวิธการทงายในลักษณะเปนการพดคุย
ี
ี
ึ
เก่ยวกับรูปแบบของผลตอบสนองท่จะเกิดข้นตอสถานการณสมมติตาง ๆ โดยการต้ง ั
ชุดคําถาม “What if” หรืออาจเปนวิธีการที่ซับซอนโดยใชเครื่องจําลองยุทธในการทดสอบ
ทฤษฎีใหม ทดสอบเทคโนโลยีหรือหลักนิยม ไมวาวิธีการจําลองยุทธ์จะงายหรือซับซอน
การจําลองยุทธ์ที่ประสบความสําเร็จจะตองประกอบดวย ปจจัยพื้นฐาน ดังนี้
๑. สถานะเริ่มตนที่เกิดจากความเห็นชอบรวมกัน
๒. แผนภาพแสดงลําดับเหตุการณเพื่อนําไปสูสภาวะสุดทายที่ตองการ (Desired
End State) เสนแนวการยุทธ (Line of Operation : LOO) ภาพการเคล่อนกําลัง (Scheme
ื
of Maneuver : SOM) และตารางประสานสอดคลอง (Synchronization Matrix)
ั
ํ
ั
ั
ิ
ิ
้
ิ
๓. หนทางปฏบตของหนวยทไดรบการพฒนาจากขนตอนการกาหนดหนทางปฏบต ิ
ี
่
ั
ั
ของหนวย (COA Development)
๔. หนทางปฏิบัติฝายตรงขามจากการเตรียมสภาพแวดลอมทางยุทธการ
ดานขาวกรอง (Intelligence Preparation of the Operational Environment : IPOE)
๕. เกณฑการประเมินผล
๖. วิธีการสรุปผลที่บันทึกและการปรับปรุงหนทางปฏิบัติ
ท้งน้กระบวนการ กฎเกณฑ และเกณฑการประเมินผลจะตองมีความคงท่ตลอด
ั
ี
ี
ั
้
ั
ู
ข้นตอนการวิเคราะหหนทางปฏิบัติ อีกทงฝายเสนาธิการจะตองรบทบาทความรับผิดชอบ
ของตนในการจําลองยุทธ์ รวมทั้งวัตถุประสงคเปนอยางดี
Big Data และการจําลองยุทธ์ในอนาคต
ี
หัวข้อท่ผ่านมาได้นําเสนอความสําคัญของการจําลองยุทธ์กับกระบวนการวางแผน
ู
ิ
ึ
ทางทหาร ซ่งเป็นจุดเร่มต้นท่จะทําให้การปฏิบัติการทางทหารบรรลุภารกิจ หรือเข้าส่สภาวะ
ี
ุ
สุดท้ายท่ต้องการ อย่างไรก็ตาม ความเจริญร่งเรืองทางเศรษฐกิจ ความก้าวหน้าทางเทคโนโลย ี
ี
ี
ท่มีการพัฒนาอย่างรวดเร็ว โดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ รวมถึงสภาวะแวดล้อม
่
ดานความมนคงทแตกตางไปจากอดีต ทาให้ภารกจของกองทัพมไดจํากดแคเพยงการใช ้
ิ
ี
้
ั
ี
ั
่
่
ํ
่
้
ิ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
123
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
กําลังรบเพ่อทําลายล้างฝ่ายตรงข้าม กองทัพอาจได้รับภารกิจบางอย่าง เช่น การควบคุมพ้นท ี ่
ื
ื
ื
ื
ี
ไซเบอร์และแถบคล่นแม่เหล็กไฟฟ้า หรือการรักษาความปลอดภัยในพ้นท่เมืองขนาดใหญ ่
ุ
้
ื
ื
ี
ท่เส่อมโทรม หรือการตอบโต้กลับของกล่มติดอาวุธเพ่อพยายามครอบครองแหล่งนํา
ี
หรือการรักษาชายแดนของพันธมิตร ล้วนจําเป็นต้องใช้กําลังพลท่ได้รับการฝึกฝนมาอย่างด ี
และมีความเป็นทหาร ซ่งไม่มีอาวุธข้นสูงใด ๆ สามารถทดแทนได้ นวัตกรรมข้อมูล
ึ
ั
ู
และวิทยาศาสตร์พุทธิปัญญาจะพาการจําลองยุทธ์เข้าส่ยุคของข้อมูลขนาดใหญ่หรือ
ี
่
ี
่
ทเรยกวา “Big Data” และปฏิวัติวิธีสําหรับเตรียมตนเองให้พร้อมท่จะชนะสงครามในอนาคต
ี
(ไม่ว่าเราจะรู้หรือไม่ว่าเราจะสู้กับใคร เราจะสู้ที่ไหนและสงครามนั้นจะเป็นเช่นไร) ๑๖
๑. Big Data ๑๗
นวัตกรรม Big Data เปนปรากฏการณจากการแสวงหาประโยชนจากขอมูล
ื
ั
่
ื
้
่
ั
ุ
้
ี
ั
ํ
จานวนมากเพอสนบสนนการตดสินใจ ทงนเนองจากความกาวหนาทางเทคโนโลย ี
สารสนเทศ ทําใหการติดตอส่อสารมีความสะดวก โดยเฉพาะการใชงานผานโซเชียลมีเดีย
ื
ู
ิ
เชน Youtube Facebook Twitter Google Netfl ix Walmart Starbucks ปรมาณขอมล
ํ
ื
ุ
จานวนมหาศาลเหลาน ถกนามาใชวเคราะหเพ่อหาโอกาสทางธรกจ ใชประกอบการ
ิ
ิ
้
ํ
ี
ู
ตัดสินใจในเร่องสําคัญ ๆ ท้งการพัฒนาดานการขายและการตลาด การปรับปรุงสินคา
ื
ั
บริการใหตอบโจทยความตองการของผูบริโภคยุคใหมที่เปลี่ยนแปลงอยางรวดเร็ว Big Data
มีคุณลักษณะดังนี้
ี
ี
Volume ปริมาณขอมูลท่เรียกวา Big Data ยังไมมีการกําหนดท่ชัดเจน
ี
เปล่ยนแปลงตามสายงานและขยายออกตามหวงเวลา บริษัทอินเตอรเน็ตรวมสมัย
สรางขอมลใหม ๆ ทุก ๆ วัน เปนจํานวนเทอราไบต และมีฐานขอมูลใชงานเกินกวาเพตาไบต
ู
ู
ี
ุ
เชน เฟซบกเก็บรูปภาพ มากกวา ๒๕๐ พันลานรูป และมีขอมูลท่ผใชเขาถึงมากกวา
๓๐ เพตาไบต ในแตละวัน
Velocity ขอมูลท่ลนเหลือ ความเร็วในการสรางขอมูล รวดเร็วมาก
ี
และตองประมวลผลทันเวลา นอกจากนี้ความเร็วยังเกี่ยวของกับแนวความคิดและขึ้นอยูกับ
แอปพลิเคชันที่นํามาใชงาน สําหรับแอปพลิเคชันตาง ๆ ที่ใชงานในอินเตอรเน็ตในปจจุบัน
ตองทําการประมวลขอมูลอยางรวดเร็วภายในเวลาไมกีวินาที มิเชนน้นขอมูลจะสูญเสียมูลคา
ั
Variety Big Data เปนขอมูลท่หลากหลายประเภทและรูปแบบ ขอมูลเชิงโครงสราง
ี
ั
แบบด้งเดิมจะถูกเก็บในฐานขอมูล ซ่งมีรูปแบบปกติท่วไปคือ วันท่ เวลา ปริมาณ และตัวอักษร
ั
ี
ึ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
124
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ี
ี
ี
(String) ในขณะท่ขอมูลท่ไมมีโครงสรางเปนขอมูลท่ไมสามารถระบุโครงสรางท่ชัดเจนได
เชน ขอความ ภาพ เสียง หรือ วีดิโอ เปนรูปแบบหลักของ Big Data ขอมูลที่ไมมีโครงสราง
เปนไดทั้ง เว็บเพจ บล็อก รูปถาย แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับสินคา แบบสอบถาม บันทึก
การใชงาน ขอมูลเซ็นเซอร และอื่น ๆ ขอมูลเปนสิ่งที่คอมพิวเตอรไมเขาใจ สวนใหญจะเก็บ
ในระบบไฟล Variety ยังหมายถึง Big Data มีแหลงขอมูลที่หลากหลาย
Value Big Data สรางคุณคาเชิงลึกสําหรับเจาของ ขอมูลเชิงลึกชวยในการทํานาย
ั
ี
อนาคต สรางโอกาสใหมและลดความเส่ยงหรือตนทุน ดังน้น Big Data สามารถเปล่ยนแปลง
ี
ํ
ั
หรือปรับปรุงชีวิตของคน คุณคาของ Big Data น้นมีความหนาแนนต่าและจะตองถูกดึงออก
มาจากขอมูลปริมาณมหาศาล
ี
ู
ึ
ู
ี
้
ิ
ํ
ั
ื
ื
Veracity หมายถงขอมลท่ใชตองมีความเช่อถอได มเชนนนอาจจะทาใหผมอํานาจ
ตัดสินใจไดรับขอมูลท่ไมถูกตองและทําใหตัดสินใจผิดพลาด ขอมูลท่มีความเช่อถือไดตองม ี
ื
ี
ี
การตรวจสอบความถูกตองและหากพบวาเปนขอมูลที่ไมถูกตอง จะตองกําจัดออกกอนที่จะ
เขาสูการวิเคราะห
Big Data ไมไดมท่มาจากอนเตอรเน็ต โซเชียลมีเดียหรือภาคธุรกจเพยงอยางเดยว
ี
ี
ิ
ี
ี
ิ
Big Data ยังมีที่มาจากภาครัฐ การคา การวิจัยทางวิทยาศาสตร การปองกันประเทศ และ
ภาคสวนอื่น ๆ การเติบโตของ Big Data เปนแรงผลักดันใหเกิดเทคโนโลยีดานไอทีใหม ๆ
เชน โครงสรางการประมวลผลขอมูล เคร่องมือในการบริหารจัดการขอมูล และวิธีการ
ื
ู
วเคราะหขอมล แนวโนมลาสดในองคกรทมชดขอมลขนาดใหญในศนยกลางขอมล
ู
ุ
ี
ุ
่
ิ
ู
ี
ู
ึ
ไดเปนสวนสําคัญของสถาปตยกรรมขอมูลขาวสารซ่งมีกรอบการประมวลผลขอมูลท่ม ี
ี
ขีดสมรรถนะสูง ในขณะเดียวกันเหมืองขอมูลใหม ๆ (New Data Mining) และอัลกอริธึม
การเรียนรูของเครื่อง (Machine Learning Algorithms) และแอปพลิเคชันใหม ๆ ไดนําไปสู
การคนพบความรูที่ดีขึ้นกวาเดิม
๒. การจําลองยุทธในอนาคต
นวัตกรรม Big Data ไดทําใหเกิดการเติบโตทางเศรษฐกิจ การใหบริการสาธารณะ
ี
ู
ื
ู
หรือการทําสงคราม ผท่สามารถใชงาน Big Data ไดอยางมีประสิทธิภาพจะไดเปรียบผอ่น
ื
ในสวนของกองทัพจําเปนตองนําเทคโนโลยี Big Data มาใชเพ่อใหเกิดความไดเปรียบ
ั
ี
ฝายตรงขาม เพราะการปฏิบัติภารกิจดานความม่นคงของกองทัพไดเขาไปเก่ยวของกับ
ี
ชุดขอมูลขนาดใหญ โดยท่วไปแลวแอปพลิเคชันทางทหารมกําลังการผลิตขอมูลจานวน
ั
ํ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
125
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
มหาศาล จากเซ็นเซอร ขาวกรอง การเฝาระวังและการลาดตระเวน (ISR) มากมาย นอกจากนี้
ยังมีการรวบรวมขอมูลเก่ยวกับการตอสทุกประเภทท่มีลักษณะเฉพาะและเหตุการณ
ู
ี
ี
้
ึ
ู
ื
ิ
ในสนามรบและขอมลยังสามารถสรางขนโดยการจําลองสถานการณแบบเสมอนจรง
และแบบสรางสรรค ดังน้นการจําลองยุทธในอนาคตจึงเปนการจําลองสถานการณท่ใหญซับซอน
ั
ี
ดวยปริมาณขอมูลมหาศาลและระบบคอมพิวเตอรสมรรถนะสูง เปนที่มาของ “การจําลองยุทธ
แบบ Big Data (Big Data Wargame)” อยางไรก็ตาม เทคโนโลยี Big Data เมื่อนํามาใช
กบการจาลองยทธทาใหเกดสงทาทายในการจัดการและการประมวลผลขอมล ประการแรก
ิ
ํ
ั
ํ
่
ิ
ู
ุ
ี
ุ
ี
ความพยายามสวนใหญมงไปท่การจําลองสถานการณท่มีประสิทธิภาพสูง มีสวนนอย
ี
ท่ใหความสําคัญกับการประมวลผลขอมูล แมวา Big Data ในทางทหารจะมีความแตกตาง
กับขอมูลทางธุรกิจเชนการคํานวณมักจะใชการวิเคราะหขอมูลพรอมกับการปฏิบัติการ
จําลองสถานการณ (Simulation Execution) นํามาซึ่งการจัดทรัพยากรที่ซับซอนมากกวา
ประการที่สอง ความตองการของ Big Data ในการจําลองยุทธจะมาพรอมกับการใชขอมูล
ี
จํานวนมากรวมกับแบบจําลองท่มีความนาเช่อถือสูงและทันเวลา วิธีการวิเคราะหขอมูล
ื
ี
ื
แบบด้งเดิมถูกจํากัดดวยเทคโนโลยีดานฐานขอมูลแบบเกาท่มีขอจํากัดเร่องประสิทธิภาพ
ั
ู
ุ
และความยืดหยน การใช Big Data ทําใหนักวิเคราะหทางทหารและผมีอํานาจตัดสินใจ
เกิดการพัฒนาเชิงลึกหรือเขาใจภูมิทัศนในสถานการณทางทหารท่มีความซับซอนแทนท ี ่
ี
ี
ท่จะถูกจํากัดดวยการทดสอบผลการทดลอง เชน การสนับสนุนการวางแผนตามเวลาจริง
ในการสูรบจริง (The Real-Time Planning of Real Combat) โดยการจําลองสถานการณ
ํ
ึ
ี
ิ
ทุกส่งท่มีความเปนไปได ซ่งตองมีการจําลองสถานการณซ้า ๆ และวิเคราะหผลลัพธ
ในเวลาสั้น ๆ ๑๘
การประยุกตใชการจําลองยุทธแบบ Big Data ในทางทหาร ๑๙
การจําลองยุทธแบบ Big Data เปนปรากฏการณการผลิตขอมูลจํานวนมาก
ในการจําลองสถานการณทางทหาร ซ่งสหรัฐฯ ไดเร่มตนมาต้งแตทศวรรษท่ ๑๙๙๐
ึ
ั
ี
ิ
ี
ื
โดยใชเคร่องจําลองการโตตอบสําหรับการฝกทางทหารท่เรียกวา STWO97 (Synthetic
ั
ื
Theater of War) โดยรวมเคร่องคอมพิวเตอรนับรอยทําการประมวลผล ๑๔๔ ช่วโมง
และสรางขอมูล ๑.๕ เทลาไบต เพราะวาความกาวหนาดานเทคโนโลยี ทําใหแอปพลิเคชัน
ั
ทางทหารผลิตขอมูลไดหลายเทลาไบตหรือมากกวาในระยะเวลาอันส้น การนําไปใชประยุกต
ิ
ี
ี
่
ั
ใชงานเพอตอบสนองตอวตถประสงคหลกทางทหารยงคงเปนเชนเดมแตจะมความละเอยด
ื
ั
ุ
ั
และซับซอนมากยิ่งขึ้น
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
126
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ิ
๑. Joint Forces Experiments กห.สหรัฐฯ ไดตระหนักถึงส่งทาทายในการ
ปฏิบัติการทางทหารในเขตเมือง US Joint Forces Command ไดดําเนินการจัดทําชุดจําลอง
ื
ู
การตอสขนาดใหญเพ่อพัฒนายุทธวิธีสําหรับสนามรบในอนาคตและประเมินคายุทโธปกรณใหม
สําหรับใชในสภาวะแวดลอมในชุมชนเมือง โดยใชซอฟแวรประเภทการสรางกําลังรบ
ดวยระบบคอมพิวเตอร (Computer Generated Forces) สรางและควบคุมการปฏิสัมพันธ
ื
ิ
ื
ี
ี
ของหนวยงานเสมอน และมีขอมูลท่เก่ยวของคอสภาวะแวดลอมแบบไดนามก หนวยงาน
ปฏิบัติการ และผลลัพธที่ไดจากอุปกรณตรวจจับ
๒. Data Farming Projects คือ ขบวนการใชการจําลองสถานการณจํานวนมาก
ื
ดวยระบบการคํานวณท่มีสมรรถนะสูงเพ่อสรางภูมิทัศนอันเปนผลสัมฤทธ์ท่เปนไปได
ิ
ี
ี
ู
่
ื
ี
ิ
ู
ิ
ึ
ื
้
และขอมลเชงลกจากแนวโนมหรอสงทผดปกต แนวคดพนฐานคอการสรางขอมลในการ
่
ิ
ิ
ื
ิ
จําลองสถานการณผานทางชองทางตาง ๆ (Various Inputs) หลังจากนั้นนําขอมูลซึ่งเปน
ผลลัพธของการจําลองสถานการณไปใชงาน Data Farming นําไปใชคร้งแรกใน Albert
ั
ี
Project (๑๙๙๘ - ๒๐๐๖) ของนาวิกโยธินสหรัฐฯ โครงการน้ใชสนับสนุนการตัดสินใจ
และใหความสําคัญไปท่คําถาม เชน “จะเกิดอะไรข้นถา” และ “อะไรคือปจจัยท่สําคัญท่สุด”
ึ
ี
ี
ี
ั
ี
ี
คําถามประเภทน้ตองการการวิเคราะหสวนรวมท่ครอบคลุมสถานการณท้งหมดท่เปนไปได
ี
ภายหลัง Albert Project หลายประเทศไดยกระดับแนวความคิดน้ไปสการศึกษาปญหา
ู
ี
ทางทหารในทุกประเภท
๓. Course of Action Analysis เพ่อใหกระบวนการวางแผนมีความสมบูรณ
ื
ื
และมีประสิทธิภาพ ส่งจําเปนคือความเขาใจตัวแปรสําคัญในพ้นท่การรบดวยการจําลอง
ิ
ี
สถานการณ ผบัญชาการทหารตองประเมินแผนท่เปนไปไดและจุดตัดสินใจตาง ๆ ซ่งตอง
ี
ึ
ู
ี
มการทดสอบหลาย ๆ สถานการณ ดวยคาพารามิเตอรจํานวนมาก สถานการณจําลอง
ั
มกจะเรวกวาเวลาจริง ๆ เสมอ และสามารถนําขอมูลที่เปน Real - Time จากระบบควบคุม
็
บังคับบัญชา และอุปกรณตรวจจับจากระบบขาวกรอง เฝาตรวจและการลาดตระเวน
ทําการปอนเขาสูการจําลองสถานการณ
๔. Acquisition of New Military Systems การใชตัวแบบและการจําลอง
สถานการณจะมีบทบาทสําคัญทําใหไดมาซ่งวงรอบการใชงานยุทโธปกรณ เชน อาวุธ
ึ
ี
ปลอยนําวิถี เรดาร และเรดารช้เปา รวมถึงการกําหนดความตองการ การออกแบบ
ี
และการพัฒนาระบบ การทดสอบและประเมินคา ซอฟแวรท่ใชในการจําลองสถานการณ
ํ
ี
ในระดบยุทธวิธประกอบดวยแบบจาลองทมความละเอียดสูง สามารถใชทงการจําลอง
ั
้
ี
ั
่
ี
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
127
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
สถานการณแบบ Constructive (คอมพิวเตอรจําลองท้งสภาวะแวดลอมและผฝก) ความสําคัญของการจําลองยุทธ เพ่อพัฒนากําลังพลของกองทัพเรือมาต้งแตอดีต
ั
ั
ื
ู
และ Virtual (คอมพิวเตอรจําลองสภาวะแวดลอม) ฉากเหตุการณในการจําลอง และมีวิวัฒนาการตามลําดับจนถึงปจจุบัน
ถูกกําหนดจากคุณลักษณะของภัยคุกคาม ระดับภัยคุกคาม และสถานะของสภาวะแวดลอม การจําลองยุทธของกองทัพเรือ ๒๐
ึ
ี
ความตองการท่ซับซอนมากข้นเพ่อการวิเคราะหขอมูลจํานวนมาก เชน การยืนยันสมมติฐาน
ื
ึ
ื
ั
ิ
ั
การคนหารูปแบบ การพิสูจนทราบตัวแปรสําคัญและการอธิบายส่งผิดปกติ ท้งหมดจะถูก การจําลองยุทธทางเรือไดเกิดมีข้นคร้งแรกในประเทศไทย เม่อรอยปเศษมาแลว
ื
ี
ี
ู
ั
หยิบยกโดยผเช่ยวชาญเฉพาะดาน งานท้งหมดน้ใชเพ่อสรางมาตรวัดประสิทธิภาพ (Measure ในงานประจําป วัดเบญจมบพิตร พ.ศ.๒๔๕๘ โดยกระทรวงทหารเรือในขณะนั้น ไดจัดการ
ุ
ื
่
ั
ํ
of Effectiveness : MOE) เพื่อกําหนดขีดความสามารถของระบบอาวุธและยุทโธปกรณใหม ๆ แสดงการจาลองยทธทางเรอ ณ สระอโนดาต ใหประชาชนทวไปชมระหวาง ๖ - ๑๐ มกราคม
ื
ื
๕. Space Surveillance Network Analysis (SSN) เปนการใชการจําลอง พ.ศ.๒๔๕๘ เพ่อหารายไดสมทบทุนในการจัดซ้อ “เรือหลวงพระรวง” โดยเปนการจําลอง
ื
สถานการณเพ่อศึกษาการดําเนินการและคุณลักษณะของโครงขายการเฝาตรวจในอวกาศ ฉากยุทธนาวีระหวางกองเรืออังกฤษกับกองเรือเยอรมัน หลังการจัดแสดงการจําลองยุทธ
ั
ั
โดยมีวัตถุประสงคเพื่อการวิเคราะหและวางโครงสรางของ SSN ตัวเลือกสําหรับกําหนดคา ทางเรือในคร้งน้นแลว กองทัพเรือจึงนําการจําลองยุทธทางเรือมาใชในโอกาสตาง ๆ
ื
ึ
ั
ั
ตาง ๆ เชน ระยะเวลาในการทํางาน ขีดความสามารถในการติดตาม (Track) และสภาวะ อีกหลายคร้ง โดยเรียกวา “การเลนยุทธกีฬา” ตอมาเม่อมีการต้งโรงเรียนนายทหารเรือข้น
ี
ั
ึ
อากาศ ใชไดกับตัวแบบจําลองอุปกรณตรวจจับทุกตัวใน SSN แลวก็กําหนดวิชายุทธกีฬา เปนสวนหน่งของหลักสูตรโรงเรียนนายทหารเรือช้นตนปท่สอง
ั
ั
้
ี
ุ
ั
ั
้
ี
ื
ํ
ี
ื
ื
่
๖. Test and Evaluation of the Terminal High Altitude Area Defense ทงนในการเลนยทธกฬาในสมยแรกยงไมมเคร่องไมเครองมออานวยความสะดวกมากนก
ํ
ั
ึ
ี
ํ
ุ
ุ
System (THAAD) ระบบยิงสกัดขีปนาวุธในบริเวณพิกัดตําแหนงสูง มีภารกิจปองกันประเทศ การเลนยทธกฬา จงเปนการเลนโดยคนฝกเลนบนกระดาษเปนสาคญ การจาลองยทธ
ื
และกําลังรบของสหรัฐฯ จากขีปนาวุธพิสัยใกลและพิสัยกลาง การทดสอบและการประเมินผล ของกองทัพเรือในชวงตอมาไดมีการนําเทคโนโลยีสมัยใหมเขามาใชงานรวมกับเคร่องฝก
ี
ของระบบ THAAD ถูกทาทายดวยการวิเคราะหขอมูลท่รวบรวมจากการทดสอบการบิน จําลองยุทธ เพื่อทําการฝกในระดับตาง ๆ ทั้งการฝกฝายอํานวยการของกองทัพเรือ การฝก
เพ่อปองกันขีปนาวุธซ่งเพ่มมากข้นอยางทวีคูณ ระบบประกอบไปดวยสวนประกอบตาง ๆ ศึกษาตามหลักสูตรแนวทางการรับราชการ และการฝกกําลังพลในหนวยเรือ โดยมีหนวย
ึ
ื
ิ
ึ
ื
ี
ี
ี
มากมาย เชน เรดาร แทนยิง และ ตัวสกัดกั้น Interceptor รวมถึงซอฟแวรที่สลับซับซอน ท่เก่ยวของกับการฝกท่มีการใชเคร่องฝกจําลองยุทธคือ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ
ี
การวางระบบและการโจมตีจะประเมินจากการทดลอง ระบบ THAAD จะเก่ยวของกับ และกองเรือยุทธการ
ื
ํ
การจาลองสถานการณเพ่อการทดสอบและประเมินคาการบูรณาการของระบบในลักษณะ
Real - Time ในกรณน้ระบบจําลองสถานการณจะถูกใชเพ่อสรางฉากสถานการณภัยคุกคาม
ี
ี
ื
ี
ท่รวมถึงเปาหมาย อาวุธปลอยนําวิถี และผลกระทบจากสภาวะแวดลอม นอกจากน้ยังใช
ี
ในการฝกตามปกติ
ความกาวหนาของเทคโนโลยีสารสนเทศและประสิทธิภาพของคอมพิวเตอร
ไดทําใหกองทัพเขาสยุคของขอมูลปริมาณมหาศาล ภารกิจของกองทัพไมไดจํากัดเฉพาะ
ู
การใชอาวุธเขาทําการรบแตกหัก เพ่อทําลายขีดความสามารถในการทําสงครามเทาน้น
ั
ื
ื
ขอบเขตภารกิจของกองทัพไดขยายขอบเขตเพ่อจัดการกับภัยคุกคามรูปใหมและการรักษา
ั
ั
ความม่นคงของรัฐ ดังน้นการพัฒนาการจําลองยุทธแบบ Big Data จึงเปนส่งจําเปนอยางย่ง ิ
ิ
ี
ท่ทําใหกองทัพมีความพรอมตลอดเวลาในยุคขอมูลขาวสาร สําหรับกองทัพเรือไดเห็น ภาพการจําลองยุทธทางเรือ ณ สระอโนดาต ในงานประจําป วัดเบญจมบพิตร พ.ศ.๒๔๕๘
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
128 129
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
สถานการณแบบ Constructive (คอมพิวเตอรจําลองท้งสภาวะแวดลอมและผฝก) ความสําคัญของการจําลองยุทธ เพ่อพัฒนากําลังพลของกองทัพเรือมาต้งแตอดีต
ั
ั
ื
ู
และ Virtual (คอมพิวเตอรจําลองสภาวะแวดลอม) ฉากเหตุการณในการจําลอง และมีวิวัฒนาการตามลําดับจนถึงปจจุบัน
ถูกกําหนดจากคุณลักษณะของภัยคุกคาม ระดับภัยคุกคาม และสถานะของสภาวะแวดลอม การจําลองยุทธของกองทัพเรือ ๒๐
ึ
ี
ความตองการท่ซับซอนมากข้นเพ่อการวิเคราะหขอมูลจํานวนมาก เชน การยืนยันสมมติฐาน
ื
ึ
ื
ั
ิ
ั
การคนหารูปแบบ การพิสูจนทราบตัวแปรสําคัญและการอธิบายส่งผิดปกติ ท้งหมดจะถูก การจําลองยุทธทางเรือไดเกิดมีข้นคร้งแรกในประเทศไทย เม่อรอยปเศษมาแลว
ื
ี
ี
ู
ั
หยิบยกโดยผเช่ยวชาญเฉพาะดาน งานท้งหมดน้ใชเพ่อสรางมาตรวัดประสิทธิภาพ (Measure ในงานประจําป วัดเบญจมบพิตร พ.ศ.๒๔๕๘ โดยกระทรวงทหารเรือในขณะนั้น ไดจัดการ
ุ
ื
่
ั
ํ
of Effectiveness : MOE) เพื่อกําหนดขีดความสามารถของระบบอาวุธและยุทโธปกรณใหม ๆ แสดงการจาลองยทธทางเรอ ณ สระอโนดาต ใหประชาชนทวไปชมระหวาง ๖ - ๑๐ มกราคม
ื
ื
๕. Space Surveillance Network Analysis (SSN) เปนการใชการจําลอง พ.ศ.๒๔๕๘ เพ่อหารายไดสมทบทุนในการจัดซ้อ “เรือหลวงพระรวง” โดยเปนการจําลอง
ื
สถานการณเพ่อศึกษาการดําเนินการและคุณลักษณะของโครงขายการเฝาตรวจในอวกาศ ฉากยุทธนาวีระหวางกองเรืออังกฤษกับกองเรือเยอรมัน หลังการจัดแสดงการจําลองยุทธ
ั
ั
โดยมีวัตถุประสงคเพื่อการวิเคราะหและวางโครงสรางของ SSN ตัวเลือกสําหรับกําหนดคา ทางเรือในคร้งน้นแลว กองทัพเรือจึงนําการจําลองยุทธทางเรือมาใชในโอกาสตาง ๆ
ื
ึ
ั
ั
ตาง ๆ เชน ระยะเวลาในการทํางาน ขีดความสามารถในการติดตาม (Track) และสภาวะ อีกหลายคร้ง โดยเรียกวา “การเลนยุทธกีฬา” ตอมาเม่อมีการต้งโรงเรียนนายทหารเรือข้น
ี
ั
ึ
อากาศ ใชไดกับตัวแบบจําลองอุปกรณตรวจจับทุกตัวใน SSN แลวก็กําหนดวิชายุทธกีฬา เปนสวนหน่งของหลักสูตรโรงเรียนนายทหารเรือช้นตนปท่สอง
ั
ั
้
ี
ุ
ั
ั
้
ี
ื
ํ
ี
ื
ื
่
๖. Test and Evaluation of the Terminal High Altitude Area Defense ทงนในการเลนยทธกฬาในสมยแรกยงไมมเคร่องไมเครองมออานวยความสะดวกมากนก
ํ
ั
ึ
ี
ํ
ุ
ุ
System (THAAD) ระบบยิงสกัดขีปนาวุธในบริเวณพิกัดตําแหนงสูง มีภารกิจปองกันประเทศ การเลนยทธกฬา จงเปนการเลนโดยคนฝกเลนบนกระดาษเปนสาคญ การจาลองยทธ
ื
และกําลังรบของสหรัฐฯ จากขีปนาวุธพิสัยใกลและพิสัยกลาง การทดสอบและการประเมินผล ของกองทัพเรือในชวงตอมาไดมีการนําเทคโนโลยีสมัยใหมเขามาใชงานรวมกับเคร่องฝก
ี
ของระบบ THAAD ถูกทาทายดวยการวิเคราะหขอมูลท่รวบรวมจากการทดสอบการบิน จําลองยุทธ เพื่อทําการฝกในระดับตาง ๆ ทั้งการฝกฝายอํานวยการของกองทัพเรือ การฝก
เพ่อปองกันขีปนาวุธซ่งเพ่มมากข้นอยางทวีคูณ ระบบประกอบไปดวยสวนประกอบตาง ๆ ศึกษาตามหลักสูตรแนวทางการรับราชการ และการฝกกําลังพลในหนวยเรือ โดยมีหนวย
ึ
ื
ิ
ึ
ื
ี
ี
ี
มากมาย เชน เรดาร แทนยิง และ ตัวสกัดกั้น Interceptor รวมถึงซอฟแวรที่สลับซับซอน ท่เก่ยวของกับการฝกท่มีการใชเคร่องฝกจําลองยุทธคือ กรมยุทธศึกษาทหารเรือ
ี
การวางระบบและการโจมตีจะประเมินจากการทดลอง ระบบ THAAD จะเก่ยวของกับ และกองเรือยุทธการ
ื
ํ
การจาลองสถานการณเพ่อการทดสอบและประเมินคาการบูรณาการของระบบในลักษณะ
Real - Time ในกรณน้ระบบจําลองสถานการณจะถูกใชเพ่อสรางฉากสถานการณภัยคุกคาม
ี
ี
ื
ี
ท่รวมถึงเปาหมาย อาวุธปลอยนําวิถี และผลกระทบจากสภาวะแวดลอม นอกจากน้ยังใช
ี
ในการฝกตามปกติ
ความกาวหนาของเทคโนโลยีสารสนเทศและประสิทธิภาพของคอมพิวเตอร
ไดทําใหกองทัพเขาสยุคของขอมูลปริมาณมหาศาล ภารกิจของกองทัพไมไดจํากัดเฉพาะ
ู
การใชอาวุธเขาทําการรบแตกหัก เพ่อทําลายขีดความสามารถในการทําสงครามเทาน้น
ั
ื
ื
ขอบเขตภารกิจของกองทัพไดขยายขอบเขตเพ่อจัดการกับภัยคุกคามรูปใหมและการรักษา
ั
ั
ความม่นคงของรัฐ ดังน้นการพัฒนาการจําลองยุทธแบบ Big Data จึงเปนส่งจําเปนอยางย่ง ิ
ิ
ี
ท่ทําใหกองทัพมีความพรอมตลอดเวลาในยุคขอมูลขาวสาร สําหรับกองทัพเรือไดเห็น ภาพการจําลองยุทธทางเรือ ณ สระอโนดาต ในงานประจําป วัดเบญจมบพิตร พ.ศ.๒๔๕๘
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
128 129
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ํ
ุ
่
ื
ั
ั
ื
่
๑. เครองฝกจาลองยทธเพอสนับสนุนการพัฒนากําลงพลกองทพเรือของ
กรมยุทธศึกษาทหารเรือ
๑.๑ เครื่องฝก RADIFON (ตั้งแตป พ.ศ.๒๕๑๙ - ๒๕๔๘)
เคร่องฝก RADIFON เปนเคร่องฝกยุทธกีฬาเคร่องแรกท่ทํางานดวยระบบ
ื
ี
ื
ื
อิเล็กทรอนิกส ควบคุมดวยคอมพิวเตอร Main Frame แบบ R2000A โดยออกแบบสําหรับ
การฝกการแกไขปญหาทางยุทธวิธี และทางยุทธการในระดับอํานวยการรบ และการตัดสินใจ
(Decisin Making) รับมอบเมื่อป ๒๕๑๘ จากบริษัท REDIFU-SION SIMULATION LTD.
มีขีดความสามารถจําลองการประลองยุทธทางเรือและทางอากาศไดในเวลาเดียวกัน
โดยสนับสนุนการฝกยุทธกีฬาใหแก นายทหารท่กําลังศึกษาอยในโรงเรียนเสนาธิการทหารเรือ
ู
ี
ั
และโรงเรียนนายทหารช้นตนพรรคนาวิน รวมท้งสนับสนุนการฝกใหการฝกทางยุทธวิธ ี
ั
ใหแกกําลังพลของกองเรือตาง ๆ
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ CPX (Command Post Exercise)
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ RADIFON
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
130
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
๑.๒ เครื่องฝกจําลองยุทธ CPX (Command Post Exercise) (ตั้งแต พ.ศ.๒๕๓๖
- ๒๕๔๘)
ึ
ื
ั
กองทัพเรือไดจัดต้งคณะทํางานข้นมาเพ่อพัฒนาเคร่องฝกจําลองยุทธ
ื
ขึ้นเอง เมื่อ ๑ มิถุนายน ๒๕๓๖ โดยมีจุดมุงหมายเพื่อใชในการสนับสนุนการฝกยุทธกีฬา
่
ั
ู
ิ
ั
ํ
ื
ื
ั
่
ื
ของนายทหารนกเรยนหลกสตรเสนาธการทหารเรอเปนหลก และไดกาหนดชอวา เครองฝก
ี
ี
ั
จําลองยุทธแบบ “Command Post Exercise” หรือท่เรียกกันโดยท่วไปวา “เคร่องฝก
ื
ื
จําลองยุทธ CPX” แลวเสร็จในเดือนสิงหาคม ๒๕๓๗ การพัฒนาเคร่องฝกจําลองยุทธ
ดังกลาวเพ่อทดแทนเคร่องฝก RADIFON ซ่งเร่มชํารุด พรอมกับประสบปญหาการซอมบํารุง
ึ
ื
ื
ิ
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ CPX (Command Post Exercise)
๑.๓ เครื่องฝกจําลองยุทธ NWS 980 (ตั้งแตป พ.ศ.๒๕๕๐ จนถึงปจจุบัน)
เคร่องฝกจําลองยุทธ NWS 980 พัฒนาจากโปรแกรม Global Confl ict
ื
Blue (GCB) เปนฟรีซอพแวรประเภท Open Source โดยทีมวิจัยของกองการจําลองยุทธ
ื
ื
ื
ศูนยศึกษายุทธศาสตรทหารเรือ เพ่อแกปญหาเคร่องฝก RADIFON และเคร่องฝกจําลองยุทธ
ิ
ี
CPX ท่เร่มชํารุดและเส่อมสภาพ และเปนโครงการวิจัยเฉลิมพระเกียรติ ฯ เน่องในโอกาส
ื
ื
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
131
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ื
มหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา ๘๐ พรรษา ธันวาคม ๒๕๕๐ เคร่องฝกจําลองยุทธ
ั
NWS 980 สามารถรองรับการฝกท้งระดับยุทธวิธี และระดับยุทธการโดยเปนโปรแกรม
จําลองยุทธแบบ Real Time สามารถใชฝกในลักษณะ Online โดยผรับการฝกไมจําเปน
ู
ู
ี
ตองมาอยรวมกันท่เดียวกัน จําลองสถานการณการรบทางเรือในสาขาปฏิบัติการตาง ๆ
ไดทั้ง ๓ มิติ คือ การรบผิวนํ้า การปราบเรือดํานํ้า และการปฏิบัติการทางอากาศ กรมยุทธศึกษา
ทหารเรือไดใชสนับสนุนการฝกยุทธกีฬาใหแก หลักสูตรพรรคนาวิน โรงเรียนนายทหารเรือ
ั
ื
ช้นตน หลักสูตรเสนาธิการทหารเรอ โรงเรียนเสนาธิการทหารเรือ การฝกรวมวิทยาลัย
เสนาธิการทหาร วิทยาลัยปองกันราชอาณาจักร สถาบันจิตวิทยาความมั่งคง และโรงเรียน
ํ
ี
ั
้
ิ
ื
ํ
่
ั
ุ
ั
ั
ิ
เสนาธการเหลาทพ นอกจากนยงไดทาการวจยและพฒนาเครองฝกจาลองยทธ NWS 980
ื
ิ
เฉลิมพระเกียรติฯ ตอเน่องจนสามารถรองรับการฝกขนาดใหญ โดยเร่มใชสนับสนุน
ั
ี
การฝกปญหาท่บังคับการ (CPX) ในการฝกกองทัพเรือประจํา ต้งแตป ๒๕๕๒ เปนตนมา
ึ
ปจจุบันไดพัฒนาตอยอดจากโปรแกรม Global Confl ict Blue2 (GCB 2) ซ่งมีพ้นฐาน
ื
ู
จากเคร่องฝกจําลองยุทธ NWS 980 เฉลิมพระเกียรติ ฯ เดิม ใหใชงานควบคกับฮารดแวรใหม
ื
่
ิ
ี
ึ
ู
้
ี
ี
ทาใหโปรแกรมมความเสถยรมากย่งข้น เพมความสมจรงและความถกตองใหมยงขน
ํ
ิ
่
ิ
ิ
ึ
ในการฝกระดับยุทธวิธี รวมท้งทําใหการใชงานและการปรับเปล่ยนแกไขสามารถทําไดงาย
ี
ั
มากยิ่งขึ้น
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ ASTT (Action Speed Tactical Trainer)
ื
ื
๒. เคร่องฝกจําลองยุทธเพ่อสนับสนุนการพัฒนากําลังพลกองทัพเรือของ
กองเรือยุทธการ
๒๑
๒.๑ เคร่องฝกจาลองยุทธ ASTT (Action Speed Tactical Trainer)
ื
ํ
(กุมภาพันธ ๒๕๔๗ - ๒๕๖๑) กองทัพเรือจัดหาเครื่องฝกจําลองยุทธ ASTT พรอมกับ
การปรับปรุงอาคารกองฝกศูนยยุทธการ จากบริษัท THALES ประเทศสหพันธรัฐเยอรมนี
เมื่อ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๔๕ เพื่อทดแทนเครื่องฝกจําลองยุทธของกองการฝก กองเรือยุทธการ
ั
ํ
่
ื
ื
่
ึ
ซงในอดตเครองฝกจะแยกเปนเครองฝกจาลองในระดบตาง ๆ เชน เครองฝกเรดาร
่
ี
่
ื
เครื่องฝก ESM เครื่องฝกปราบเรือดํานํ้า และเครื่องฝกศูนยยุทธการ (CICTTS) โดยเครื่องฝกดง ั
ื
่
ํ
ุ
กลาวไดใชราชการมายาวนาน และทาการจาหนายแลว เครองฝกจาลองยทธ ASTT สามารถ
ํ
ุ
ํ
รองรับการฝกในทุกระดับของกองเรือยุทธการ คือ ระดับพนักงาน ระดับยุทธวิธี
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ NWS 980 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ 133
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ ASTT (Action Speed Tactical Trainer)
ื
ื
๒. เคร่องฝกจําลองยุทธเพ่อสนับสนุนการพัฒนากําลังพลกองทัพเรือของ
กองเรือยุทธการ
๒๑
ํ
๒.๑ เคร่องฝกจาลองยุทธ ASTT (Action Speed Tactical Trainer)
ื
(กุมภาพันธ ๒๕๔๗ - ๒๕๖๑) กองทัพเรือจัดหาเครื่องฝกจําลองยุทธ ASTT พรอมกับ
การปรับปรุงอาคารกองฝกศูนยยุทธการ จากบริษัท THALES ประเทศสหพันธรัฐเยอรมนี
เมื่อ ๑๔ สิงหาคม ๒๕๔๕ เพื่อทดแทนเครื่องฝกจําลองยุทธของกองการฝก กองเรือยุทธการ
ํ
ั
ื
่
่
ึ
ื
ซงในอดตเครองฝกจะแยกเปนเครองฝกจาลองในระดบตาง ๆ เชน เครองฝกเรดาร
่
ี
่
ื
เครื่องฝก ESM เครื่องฝกปราบเรือดํานํ้า และเครื่องฝกศูนยยุทธการ (CICTTS) โดยเครื่องฝกดง ั
่
ุ
ํ
ื
กลาวไดใชราชการมายาวนาน และทาการจาหนายแลว เครองฝกจาลองยทธ ASTT สามารถ
ํ
ุ
ํ
รองรับการฝกในทุกระดับของกองเรือยุทธการ คือ ระดับพนักงาน ระดับยุทธวิธี
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
133
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ื
๒.๒ เคร่องฝกจําลองยุทธ Naval Warfare Training Simulator (NWTS) การพัฒนาการจําลองยุทธของกองทัพเรือต้งแตอดีตจนถึงปจจุบันใหความสําคัญ
ั
พ.ศ.๒๕๖๒ - ปจจุบัน กับการฝกกําลังพลในระดับยุทธวิธี และการฝกฝายอํานวยการในระดับยุทธการ โดยใช
กองทัพเรือไดขยายขีดความสามารถการฝกทางเรือเปนเครือขาย เคร่องฝกจําลองยุทธท่กองทัพเรือจัดหาและพัฒนาโดยทีมวิจัยของกองจําลองยุทธ
ี
ื
ื
ึ
่
ํ
ั
ิ
ุ
ั
ู
ิ
ั
ํ
ดวยการจดหาเครองฝกจาลองยทธ พรอมกบการกอสรางศนยฝกใหมและสงอานวย ศูนยศกษายุทธศาสตรทหารเรือ ซ่งทําใหเกดความม่นใจในการใชกําลงของกองทัพเรอ
ึ
ื
่
ั
ั
ความสะดวกตาง ๆ จากบริษัท Rheinmetall Electtronics ประเทศสหพันธรัฐเยอรมนี เพ่อจัดการกับภัยคุกคามแบบด้งเดิม แตสําหรับในยุคท่เทคโนโลยีตาง ๆ มีการพัฒนา
ี
ื
ึ
ี
ื
ื
ระบบเคร่องฝกจําลองยุทธ NWTS มีพ้นฐานจากระบบฝกทางยุทธวิธี (ASTT) ของบริษัท อยางรวดเร็วโดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ ซ่งมีความเก่ยวของกับวิถีชีวิตประจําวัน
ึ
Rheinmetall ซ่งถูกไปใชในการฝกกําลังพลของกองทัพเรือในการจําลองสถานการณ ของทุกคน ทําใหเกิดภัยคุกคามรูปแบบใหมท่กระทบตอมิติกําลังอํานาจดานเศรษฐกิจ
ี
ิ
ั
ํ
ั
การปฏิบัติการทางเรือ เชน การปฏิบัติการผิวน้า เปาหมายทางอากาศและใตน้า และปฏิบัติการ ความมนคงทางสงคม ความมนคงมนุษย และความมันคงทางส่งแวดลอม การพัฒนา
ั
่
่
ํ
่
ี
ตอตานทนระเบิด นอกจากน้ระบบฝกจําลอง NWTS ใหมน้ยังสามารถเช่อมโยงกับระบบ การจําลองยุทธเพ่อสรางความม่นใจในการใชกําลังตามแบบของกองทัพเรือเพียงอยางเดียว
ี
ื
ั
ุ
ื
ิ
ิ
ึ
ํ
ี
เครื่องฝกศูนยยุทธการเรือดํานํ้า SCTT (Submarine Command Team Trainer) ที่จัดหา คงไมเพยงพอตอการปกปองอธปไตยของชาตทางทะเล การศกษาและทาความเขาใจ
ํ
ั
ั
ั
ุ
่
ื
่
ในป พ.ศ.๒๕๕๗ และระบบเครื่องฝกจําลองสงครามปราบเรือดํานํ้า ASWS (Anti-Submarine สภาพแวดลอมความมนคงและแนวโนมภยในระดบยทธศาสตร จาเปนตองมีเครองมือเฉพาะ
ี
ี
Warfare Simulator) ท่จัดหาในป พ.ศ.๒๕๕๔ ผานเครือขายรวมกันผานสาย Fiber Optic ท่มีศักยภาพ ไดแก การพัฒนาการจําลองยุทธของกองทัพเรือใหสามารถเช่อมโยงไปส ู
ื
ี
ึ
โดยขีดความสามารถในการเช่อมโยงการฝกเปนเครือขายน้ไดมอบศักยภาพสูงย่ง ิ “Big Data” ซ่งสามารถตอบสนองตอความตองการตาง ๆ ของกองทัพเรือในทุกระดับ
ื
ั
่
ื
ในการสรางสถานการณการฝกจาลองยทธใหมทมความสลบซบซอนและสมจรง เชน การสรางสภาวะแวดลอมความม่นคงทางทะเลในอนาคต เพ่อกําหนดดยุทธศาสตร
ุ
ํ
ั
ั
ิ
ี
ี
ทั้งสามระบบการฝกการจําลองยุทธของกองทัพเรือในอนาคต กองทัพเรือ การสรางภาพจําลองภัยคุกคามรูปแบบใหมเพ่อทดสอบความพรอมของ
ื
กองทพเรือ พัฒนาองคความรู และการสรางแบบจาลองเพอกําหนดขดความสามารถ
ํ
่
ื
ี
ั
ของยุทโธปกรณที่ตองการจัดหาเปนตน
ิ
จุดเร่มตนสําหรับกองทัพเรือในการกาวไปสการจําลองยุทธแบบ Big Data คือ
ู
ี
การรวบรวมขอมูล การกรองขอมูล และจัดเก็บขอมูลท่ถูกตอง หลังจากน้นตองมีการใช
ั
เครื่องมือ และนักวิเคราะหเพื่อเปลี่ยนเปนองคความรูที่จะนําไปใชงานตอไป
บทสรุป
ู
การจําลองยุทธเปนองคประกอบในการตัดสินใจของผบัญชาการรบ
ั
มีมาต้งแตอดีตยอนหลังไปในยุคอียิปตโบราณจนถึงปจจุบัน การจําลองยุทธ
ี
มีวิวัฒนาการอยางตอเน่อง แตไมวาจะมีพัฒนาการหรือมีการเปล่ยนแปลง
ื
เชนไร การจําลองยุทธยังคงใชเพื่อการศึกษาและการฝกอบรม การวางแผน
ู
ู
และการตัดสินใจของผบริหาร การจําลองยุทธถกนํามาใชในกระบวนการ
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ Naval Warfare Training Simulator (NWTS) ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
135
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
๒.๒ เคร่องฝกจําลองยุทธ Naval Warfare Training Simulator (NWTS) การพัฒนาการจําลองยุทธของกองทัพเรือต้งแตอดีตจนถึงปจจุบันใหความสําคัญ
ื
ั
พ.ศ.๒๕๖๒ - ปจจุบัน กับการฝกกําลังพลในระดับยุทธวิธี และการฝกฝายอํานวยการในระดับยุทธการ โดยใช
ี
กองทัพเรือไดขยายขีดความสามารถการฝกทางเรือเปนเครือขาย เคร่องฝกจําลองยุทธท่กองทัพเรือจัดหาและพัฒนาโดยทีมวิจัยของกองจําลองยุทธ
ื
ั
ิ
ั
ํ
ุ
ิ
่
ึ
ํ
ึ
ู
ั
ดวยการจดหาเครองฝกจาลองยทธ พรอมกบการกอสรางศนยฝกใหมและสงอานวย ศูนยศกษายุทธศาสตรทหารเรือ ซ่งทําใหเกดความม่นใจในการใชกําลงของกองทพเรือ
ั
ั
ื
่
ี
ความสะดวกตาง ๆ จากบริษัท Rheinmetall Electtronics ประเทศสหพันธรัฐเยอรมนี เพ่อจัดการกับภัยคุกคามแบบด้งเดิม แตสําหรับในยุคท่เทคโนโลยีตาง ๆ มีการพัฒนา
ั
ื
ื
ระบบเคร่องฝกจําลองยุทธ NWTS มีพ้นฐานจากระบบฝกทางยุทธวิธี (ASTT) ของบริษัท อยางรวดเร็วโดยเฉพาะเทคโนโลยีสารสนเทศ ซ่งมีความเก่ยวของกับวิถีชีวิตประจําวัน
ึ
ื
ี
Rheinmetall ซ่งถูกไปใชในการฝกกําลังพลของกองทัพเรือในการจําลองสถานการณ ของทุกคน ทําใหเกิดภัยคุกคามรูปแบบใหมท่กระทบตอมิติกําลังอํานาจดานเศรษฐกิจ
ี
ึ
ั
การปฏิบัติการทางเรือ เชน การปฏิบัติการผิวน้า เปาหมายทางอากาศและใตน้า และปฏิบัติการ ความมนคงทางสงคม ความมนคงมนุษย และความมนคงทางส่งแวดลอม การพัฒนา
่
่
ํ
ั
ั
ิ
่
ํ
ั
ื
ี
ื
ี
ั
ุ
ตอตานทนระเบิด นอกจากน้ระบบฝกจําลอง NWTS ใหมน้ยังสามารถเช่อมโยงกับระบบ การจําลองยุทธเพ่อสรางความม่นใจในการใชกําลังตามแบบของกองทัพเรือเพียงอยางเดียว
ี
ิ
ิ
ึ
ํ
เครื่องฝกศูนยยุทธการเรือดํานํ้า SCTT (Submarine Command Team Trainer) ที่จัดหา คงไมเพยงพอตอการปกปองอธปไตยของชาตทางทะเล การศกษาและทาความเขาใจ
ั
ุ
่
ํ
ั
ั
ในป พ.ศ.๒๕๕๗ และระบบเครื่องฝกจําลองสงครามปราบเรือดํานํ้า ASWS (Anti-Submarine สภาพแวดลอมความมนคงและแนวโนมภยในระดบยทธศาสตร จาเปนตองมีเครองมือเฉพาะ
ื
่
ี
ี
ื
Warfare Simulator) ท่จัดหาในป พ.ศ.๒๕๕๔ ผานเครือขายรวมกันผานสาย Fiber Optic ท่มีศักยภาพ ไดแก การพัฒนาการจําลองยุทธของกองทัพเรือใหสามารถเช่อมโยงไปส ู
โดยขีดความสามารถในการเช่อมโยงการฝกเปนเครือขายน้ไดมอบศักยภาพสูงย่ง ิ “Big Data” ซ่งสามารถตอบสนองตอความตองการตาง ๆ ของกองทัพเรือในทุกระดับ
ี
ื
ึ
ี
่
ื
ในการสรางสถานการณการฝกจาลองยทธใหมทมความสลบซบซอนและสมจรง เชน การสรางสภาวะแวดลอมความม่นคงทางทะเลในอนาคต เพ่อกําหนดดยุทธศาสตร
ุ
ํ
ั
ั
ิ
ี
ั
ื
ทั้งสามระบบการฝกการจําลองยุทธของกองทัพเรือในอนาคต กองทัพเรือ การสรางภาพจําลองภัยคุกคามรูปแบบใหมเพ่อทดสอบความพรอมของ
ื
กองทพเรือ พัฒนาองคความรู และการสรางแบบจาลองเพ่อกําหนดขดความสามารถ
ํ
ี
ั
ของยุทโธปกรณที่ตองการจัดหาเปนตน
ิ
ู
จุดเร่มตนสําหรับกองทัพเรือในการกาวไปสการจําลองยุทธแบบ Big Data คือ
ี
ั
การรวบรวมขอมูล การกรองขอมูล และจัดเก็บขอมูลท่ถูกตอง หลังจากน้นตองมีการใช
เครื่องมือ และนักวิเคราะหเพื่อเปลี่ยนเปนองคความรูที่จะนําไปใชงานตอไป
บทสรุป
ู
การจําลองยุทธเปนองคประกอบในการตัดสินใจของผบัญชาการรบ
ั
มีมาต้งแตอดีตยอนหลังไปในยุคอียิปตโบราณจนถึงปจจุบัน การจําลองยุทธ
ี
มีวิวัฒนาการอยางตอเน่อง แตไมวาจะมีพัฒนาการหรือมีการเปล่ยนแปลง
ื
เชนไร การจําลองยุทธยังคงใชเพื่อการศึกษาและการฝกอบรม การวางแผน
ู
ู
และการตัดสินใจของผบริหาร การจําลองยุทธถกนํามาใชในกระบวนการ
ภาพเครื่องฝกจําลองยุทธ Naval Warfare Training Simulator (NWTS) ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
135
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
วางแผนทางทหาร เพื่อตรวจสอบจุดแข็ง จุดออน และความเสี่ยงของแตละ
ื
หนทางปฏิบัติ อยางไรก็ตาม เม่อความกาวหนาทางเทคโนโลยีนําโลกเขาส ู
ยุคโลกาภิวัตน ปญหาภัยคุกคามรูปแบบใหมไดผลักดันใหเคร่องมือหน่ง ึ
ื
ั
ของกองทัพและหนวยงานความม่นคงคือการจําลองยุทธตองมีการพัฒนา
ื
ู
ไปสการจําลองยุทธแบบ Big Data เพ่อสรางความพรอมใหกับกองทัพ
ั
และหนวยงานความม่นคงในการจัดการกับปญหาภัยคุกคามรูปแบบใหม
ุ
ิ
ุ
ี
ี
ั
่
ี
ี
ปญหาระดับยทธศาสตร ยุทธการ และยทธวธ ทมความละเอยดซบซอน
ดวยชุดขอมูลจํานวนมหาศาล
ู
สําหรับกองทัพเรือไดรจักการจําลองยุทธทางเรือมาเปนระยะเวลา
กวารอยปเศษ โดยในยุคแรกเปนการฝกเลนบนกระดาษและตอมาไดม ี
การจัดหาเคร่องฝกจําลองยุทธเขามาประจําการในกองทัพเรือและมีบางสวน
ื
ึ
ท่กองทัพเรือไดพัฒนาข้นเอง โดยกองทัพเรือนําเคร่องฝกจําลองยุทธไปใช
ี
ื
ทําการฝกในระดับตาง ๆ ทั้งการฝกฝายอํานวยการของกองทัพเรือ การฝก
ศึกษาตามหลักสูตรแนวทางการรับราชการ และการฝกกําลังพลในหนวยเรือ
ื
ึ
ซ่งเปนการจําลองยุทธเพ่อพัฒนากําลังพลใหมีความพรอมกับภัยคุกคาม
แบบด้งเดิม แตภัยคุกคามรูปแบบใหมเปนภัยคุกคามท่ซับซอน กระทบตอมิต ิ
ี
ั
กาลังอานาจดานเศรษฐกจ ความม่นคงทางสังคม ความมนคงมนษย
ั
ํ
ั
ิ
ํ
ุ
่
และความมั่นคงทางสิ่งแวดลอม การนํา Big Data มาใชในการจําลองยุทธ
ิ
ี
ู
จึงเปนจุดเร่มตนของการพัฒนากองทัพเรือไปสกองทัพท่มีความพรอม
ในการรับมือกับสงครามในอนาคต
เอกสารอางอิง
๑ Philip Sabin, Simulating War Studying Confl ict Through Simulation Games
(Bloomsbury Academic , 2015), p. 1
๒ The Development, Concepts and Doctrine Centre, Wargaming Handbook, 2017,
p. 6 (www.gov.uk/mod/dcdc)
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
136
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
๓ U.S. NAVAL WAR COLLEGE <https://usnwc.edu/Research-and-Wargaming/
Wargaming/About-Wargaming>,๑ มิ.ย.๖๓
๔ The Development, Concepts and Doctrine Centre, op.cit., p. 5
๕ Ibid.
๖ Philip Sabin, ‘Wargaming in Higher Education’, Arts and Humanities in Higher
Education, October 2015
๗ U.S. NAVAL WAR COLLEGE, loc.cit.
๘ Little D.(2006)History and Basics of M&S.Integradtion of Modelling and
Simulation, p. 1-1 – 1-4
๙ นาวาเอก ชยากร พันธหลา, การใชการจําลองยุทธแบบเมทริกซ (Matrix War Gaming)
ในการวางแผนยุทธศาสตร (Strategic Planning) The Applications of Matrix War
Gaming in Strategic Planning : เอกสารประจําภาค วิทยาลัยการทัพเรือ นักศึกษา วทร.
รุนที่ ๕๐ ๒๕๖๐ หนา ๑๗ – ๑๙
๑๐ The Development, Concepts and Doctrine Centre, op.cit., p. 7 - 8
๑๑ สฤณี อาชวานันทกุล, Board Game Universe: จักรวาลกระดานเดียว, Salmonbooks: ๒๕๕๙.
๑๒ The Development, Concepts and Doctrine Centre, op.cit., p. 11 - 12
๑๓ Ibid., p. 12 - 13
๑๔ Ibid., p. 8 - 9
ั
๑๕ คณะทํางานพิจารณาและจัดทํา อทร. ดานการศึกษาช้นสูง กรมยุทธศึกษาทหารเรือ, เอกสาร
อางอิงกองทัพเรือ ๘๓๐๗ (ราง) พ.ศ. ๒๕๕๙,กองทัพเรือ,หนา ๖
๑๖ Maj. Mark Van Horn, “Big Data War Games Necessary for Winning Future Wars”,
MILITARY REVIEW EXCLUSIVE ONLINE, September 2016
๑๗ XiaoSong, YulinWu, YaofeiMa, YongCui, andGuanghongGong, ReviewArticle
“Military Simulation Big Data: Background, State of the Art, and Challenges”,
Hindawi Publishing Corporation Mathematical Problems in Engineering Volume
2015, p. 2
๑๘ Ibid.
๑๙ Ibid., p. 3 - 4
๒๐ สถาบันวิชาการทหารช้นสูง (๒๕๕๒), สถาบันวิชาการทหารช้นสูง ๘๔ ป แหงเสนทาง
ั
ั
ื
ิ
่
ี
้
ั
ั
ึ
ั
การพฒนาการศกษาขนสงของกองทพเรอ(พมพครงท ๑) (น. ๔๐ – ๔๘ และ
ู
ั
้
๑๐๖ - ๑๒๕). กรุงเทพฯ : หจก.นายวิทย พริ้นติ้งแอนดมัลติมีเดีย (มิถุนายน ๒๕๕๒)
๒๑ กองฝกศูนยยุทธการ กองการฝก กองเรือยุทธการ,เอกสารการจัดทําองคความร ู
เรื่อง เครื่องฝกจําลองยุทธ (ASTT) หนา ๒, พ.ศ.๒๕๕๕
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
137
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
การอํานวยการยุทธ
ภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูง
นาวาโท นาวี ฤทัยวทัญู
หัวหนานโยบายระหวางประเทศทวิภาคี
กองนโยบายและแผน สํานักนโบายและแผน กรมยุทธการทหารเรือ
บทนํา
ี
ิ
หลังสงครามเย็นส้นสุดลง การวางแผนปฏิบัติการทางทหารสมัยใหมท่เรียกวา
อีบีโอ (Effects - Based Operation) ก็เขามาแทนที่การวางแผนแบบเดิมที่เนนการโจมตี
ภัยคุกคามและเปาหมายทางทหารผานการวิเคราะหจุดศูนยดุล อีบีโอจําเปนตองอาศัย
ั
การมองภาพการรบอยางเปนระบบต้งแตระดับยุทธศาสตรไปถึงระดับยุทธวิธี ตัวแสดง
ื
ั
่
ื
ี
่
ี
ั
ั
ั
ั
ทเกยวของเช่อมโยงกนเปนลกษณะของเครอขายทขนตอกนและกนอยางซบซอน
้
่
ี
ึ
ั
ื
ี
ึ
และเทคโนโลยีรวมท้งเคร่องมือท่จะนํามาใชในปฏิบัติการซ่งตองรวมกําลังอํานาจของประเทศ
ี
ั
ั
และพันธมิตรท้งหมดมาใชใหเกิดประโยชนสูงสุด ท้งหมดน้เปนรูปแบบของการทําสงคราม
ั
ิ
ิ
ุ
ั
ุ
ํ
ึ
ในโลกยคปจจบนซงในทางปฏบตแลวจะใชการอานวยการยุทธเปนกระบวนการนําแผน
่
การอํานวยการยุทธ มาปฏิบัติจริงเพ่อไปสจุดมงหมายของการปฏิบัติการน้นซ่งสหรัฐอเมริกาและพันธมิตร
ึ
ู
ื
ั
ุ
แสดงใหเห็นอยางชัดเจนในสงครามอาวเปอรเซียครั้งแรกไดสําเร็จ
ิ
อยางไรก็ตาม ในปรชญาสงครามของเคลาเซวทซ สงครามในโลกความเปนจรง
ั
ิ
(Real War) นั้นตางจากสงครามในกระดาษ (War On Paper) เพราะมีปจจัยสองประการ
ภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูง ที่เกิดขึ้นเสมอในสนามรบคือ หมอกแหงสงคราม (Fog of War) และความฝดในสงคราม
ู
(Friction In War) ปจจุบันก็ยังคงมีส่งเหลาน้อย และย่งทวีความซับซอนมากข้นไปอีก
ิ
ี
ิ
ึ
ึ
เพราะโลกาภิวัตนท่เช่อมโยงโลกท้งใบเขาหากันและกอใหเกิดสภาวะการณข้นตอกัน
ั
ี
ื
ิ
ื
ั
อยางซับซอน (Complex Interdependence) น้นย่งทําใหปญหาเร่องขอมูลขาวสาร
ท่มีมากมายมหาศาลจนลนและยากจะประมวลผลไดถาโถมเขามายังศูนยปฏิบัติการ
ี
ทางทหาร รวมทั้งสิ่งที่คาดไมถึงและอยูเหนือการควบคุมของคูสงคราม เชน สภาวะอากาศ
ที่เปลี่ยนแปลงอยางฉับพลัน โรคระบาดที่สงผลในระดับมหภาค หรือกระทั่งความชวยเหลือ
จากพันธมิตรที่สามารถเปลี่ยนแปลงไดเสมอ เปนตน
ี
จากการท่การวางแผนทางทหารเปล่ยนแปลงไปเปนการวางแผนแบบอีบีโอ
ี
ี
ี
เพราะสภาวะแวดลอมของโลกท่เปล่ยนไปหลังสงครามเย็น แตธรรมชาติของสงคราม
ี
ยังไมเปล่ยนแปลงตามคือยังคงมีหมอกแหงสงครามและความฝดในสงครามอยน้น ทําให
ั
ู
ี
ี
เกิดชองวางระหวางแผนปฏิบัติการท่วางเอาไวดีท่สุดเทาท่จะเปนไปไดกับการอํานวยการ
ี
่
ี
ั
ี
ิ
ยุทธท่ตองนําแผนน้นมาปฏิบัติจริงใหเกิดผลสัมฤทธ์คือ ชัยชนะ กลาวงาย ๆ คือเกิดความเสยง
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
139
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ท่จะไมบรรลุวัตถุประสงคในการทําสงครามเน่องจากสงครามในโลกความเปนจริงตาง
ื
ี
ี
จากสงครามท่วางแผนกันบนกระดาษ บทความน้ มีวัตถุประสงคในการช้ใหเห็นวาเพราะเหตุใด
ี
ึ
่
ุ
ํ
ื
ํ
การอานวยการยทธจึงจําเปนตอการไดมาซงชัยชนะในสงคราม และคาตอบก็คอการอํานวย
การยุทธมีบทบาทในการลดชองวางระหวางสงครามตามความเปนจริงกับสงครามบนกระดาษ
ั
โดยใชกระบวนการในการตัดสินใจส่งการ (OODA Loop) เพ่อนํามาปรับแผนการรบใหตรงกับ
ื
ภาพความเปนจริงมากที่สุดและดําเนินการยุทธตอไปจนบรรลุวัตถุประสงค
สงครามในโลกความเปนจริงกับสงครามในกระดาษ
ื
ิ
ั
ู
ึ
ั
ู
ุ
ั
ผศกษาวิชายทธศาสตรมักจะรจกความคดนกยุทธศาสตรคนสําคญคอ คารล ฟอน
เคลาเซวิทซ (Carl von Clausewitz) นักคิดชาวปรัสเซีย นอกจากจะตองเขาใจแนวความคิด
ื
เร่องสงครามในอุดมคติหรือสงครามสัมบูรณ สงครามในความเปนจริง และสามเหล่ยม
ี
ู
ื
สงครามแลว ยังมีแนวคิดเร่องธรรมชาติของสงครามตามความเปนจริงอยสองแนวคิด
ึ
คือ หมอกแหงสงคราม กับ ความฝดในสงคราม ซ่งทําใหสงครามในกระดาษหรือแผน
ปฏิบัติการไมเกิดขึ้นในโลกความเปนจริง
หมอกแหงสงคราม คือ ความไมแนนอนในสงคราม เคลาเซวิทซ ระบุวา “หากกลาว
ั
ึ
ํ
โดยเปรียบเทียบแลว ปฏิบัติการท้งหมดเกิดข้นชวงพลบค่าเหมือนกับหมอกหรือแสงจันทร
๑
ึ
ซ่งบอยคร้งทําใหสรรพส่งตาง ๆ ดูแปลกประหลาดและดูใหญข้นไปกวาท่เปนจริง ๆ”
ิ
ั
ี
ึ
ี
ิ
แสดงใหเห็นวาส่งท่เกิดข้นในสงครามมักจะบิดเบือนจากความเปนจริงและนาสับสน
ึ
นอกจากน้เคลาเซวิทซยังเช่อมโยงหมอกแหงสงครามโดยตรงกับความไมแนนอนโดยช้วา
ื
ี
ี
ั
ู
ี
่
ี
“โลกของสงครามมความไมแนนอนเปนสารตถะ สามในสของปจจยอยภายในหมอก
ั
๒
แหงความไมแนนอน” การใชคําวา “สารัตถะ” ชี้ใหเห็นวาความไมแนนอนเปนเรื่อง
ี
ู
ี
ี
ึ
ท่เกิดข้นเสมอในสงคราม และความไมแนนอนน้เองจะนําไปสความเส่ยงอันเกิดจากการ
ื
ี
มองภาพความเปนจริงของสงครามคลาดเคล่อน ตัวอยางเชน ในยุทธนาวีท่อาวเลยเต
ุ
ี
ึ
ี
ฝายญ่ปนลวงกองเรือของฮาลซียใหข้นไปทางเหนือไดสําเร็จแลว แตแทนท่กองเรือญ่ปน
ี
ุ
ี
ื
ิ
จะใชโอกาสในการท้งพ้นท่ของฮาลซียไปแลวใหเปนประโยชน กลับไมไดประโยชนอันใด
ื
เพราะขาดการติดตอส่อสารกันระหวางกองเรือของญ่ปนกันเอง เทากับวาญ่ปนไมสามารถ
ี
ุ
ุ
ี
เอาชนะหมอกของสงครามได เปนตน
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
140 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ึ
ู
ิ
ึ
ี
สวนความฝดในสงคราม คือ ส่งท่ไมไดคาดวาจะเกิดข้นในสงครามจริง ซ่งผท ่ ี
ี
วางแผนไมไดวางแผนเอาไวลวงหนา ไมวาจะเปนการใชปจจัยทางภูมิประเทศหรือผลท่เกิดจาก
ี
ึ
การดําเนินกลยุทธน้นเปนอุปสรรคซ่ง “มารวมตัวกันและกอใหเกิดความฝดท่ไมมีใคร
ั
๓
จะสามารถจินตนาการไดอยางชัดเจน” เคลาเซวิทซอธิบายวาในสงครามมีองคประกอบ
ี
มากมายท่เราไมสามารถคาดคิดไดและไมสามารถทํานายไดดวยทฤษฎีหรือหลักการในทาง
ี
ั
วิชาการใด ๆ ท้งส้น ตัวอยางเชน สงครามนโปเลียนและสงครามโลกคร้งท่สอง ท้งนโปเลียน
ิ
ั
ั
ื
และฮิตเลอรตัดสินใจบุกรัสเซียบนพ้นฐานของการมองโลกวาจะตองไดชัยชนะในไมชา
ื
ั
ดวยการยึดกรุงมอสโคได แตเม่อเผชิญกับสภาวะอากาศในฤดูหนาวแลว ท้งฝร่งเศส
ั
ิ
ั
และเยอรมนีตางพายแพดวยกันท้งส้นเพราะทนความหนาวไมได ทหารบาดเจ็บลมตาย
ยุทโธปกรณใชการไมได เปนตน ดังน้นอาจกลาวไดวาหมอกแหงสงครามเปนเร่องในทาง
ั
ื
ู
ื
ั
่
้
ึ
ี
ิ
ทฤษฎีทเกดขนในสมองของผทําการรบ สวนความฝดในสงครามเปนเรองในทางปฏิบต ิ
่
ที่เกิดขึ้นจริงในสนามรบ แตทั้งสองปจจัยสงผลทําใหการอํานวยการยุทธตองเกิดขึ้น
ื
ดวยปจจัยเร่องหมอกแหงสงครามกับความฝดในสงคราม ทําใหเกิดชองวาง
ี
ึ
ิ
ระหวางแผนปฏิบัติการกับส่งท่เกิดข้นจริงในสนามรบ กลาวอีกอยางคือความตองการ
ของฝายเราหรือส่งท่ควรจะเปน (What Ought to Be) กับสถานการณจริงหรือส่งท่เปน
ิ
ี
ี
ิ
ิ
ี
(What is Happening) ดังน้น เพ่อใหฝายเราเขาใกลส่งท่ควรจะเปนหรือชัยชนะ
ื
ั
ึ
ึ
ี
ี
ไดมากท่สุดเทาท่จะเปนไปได จึงจําเปนตองมีการอํานวยการยุทธข้น ซ่งในสวนตอไป
จะพิจารณารายละเอียดของการอํานวยการยุทธในเรื่องความหมาย พลวัตของการปฏิบัติการทาง
ทหาร กระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ วงรอบการอํานวยการยุทธ การประเมินผลการรบ
และศูนยปฏิบัติการตอไป
ความหมายของการอํานวยการยุทธ
การอํานวยการยุทธ คือ การบูรณาการทรัพยากรท่มีอย ไมวาจะเปนทรัพยากร
ู
ี
มนุษย วัสดุ อุปกรณตาง ๆ หรือแมแตเวลา ซึ่งเปนสิ่งที่หลาย ๆ คนมักมองขาม เพื่อเปลี่ยน
ึ
ี
่
ั
สภาวการณในปจจุบนใหเปนสภาวการณท่ตองการ (Desired End State) ซงสภาวการณท ี ่
ตองการน้คือภารกิจท่ไดรับมอบหมายจากหนวยเหนือน่นเอง การอํานวยการยุทธกระทําโดย
ั
ี
ี
ึ
อาศัยกระบวนการในการตัดสินใจส่งการ (OODA Loop) ซ่งประกอบไปดวย การสังเกต
ั
(Observe) การตีความ (Orient) การตัดสินใจ (Decide) และการปฏิบัติ (Act)
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
141
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
้
ั
การอํานวยการยุทธมักเปนส่งท่กระทําหลังจากท่มีการวางแผนการทางทหารแลวนน
ิ
ี
ี
หมายถึงวา การอํานวยการยุทธจะสามารถนําเอาส่งตาง ๆ ท่ไดในระหวางการวางแผน
ิ
เชน ตารางประสานสอดคลอง (Synchronization Matrix) และเสนแนวการยุทธ
ื
ี
ู
(Line of Operation) มาใชงานเพ่อเปนเสนทางนําไปสสภาวการณท่ตองการ
ั
โดยระหวางการอํานวยการยุทธน้นตองพึงระลึกไวเสมอวาส่งตาง ๆ ท่ไดมาจากการวางแผน
ี
ิ
ั
ี
ื
กอนการอํานวยการยุทธ น้น จําเปนตองมีการถูกปรับแตงเม่อสถานการณเปล่ยนแปลง
ึ
ื
ไปจากเดิม โดยเฉพาะอยางย่งเม่อมีขอมูลขาวสารมากข้น หรือการปฏิบัติของฝายตาง ๆ
ิ
ไมเปนไปตามที่คาดการณไว
เคร่องมือสําคัญ ๓ อยาง ท่ผบังคับบัญชาใชในการอํานวยการยุทธ คือ
ื
ู
ี
วงรอบการอํานวยการรบ (Battle Rhythm) การประเมินคาการรบ (Assessment)
และศูนยปฏิบัติการ (Operations Center) เครื่องมือทั้ง ๓ อยาง ถูกใชงานตามกระบวนการ
ึ
ั
ในการตัดสินใจส่งการ ซ่งประกอบไปดวย การสังเกต (Observe) การตีความ (Orient)
การตัดสินใจ (Decide) และการปฏิบัติ (Act)
พลวัตของการปฏิบัติการทางทหาร
เราไดยินคําวา “พลวัต” บอยครั้งในหลาย ๆ บริบท เชน “พลวัตวัฒนธรรม” หรือ
“พลวัตทางการเมือง” “พลวัตทางสังคม” เปนตน อางอิงตามสํานักงานราชบัณฑิตยสภา
ิ
คําวา “พลวัต” ตรงกับภาษาอังกฤษ คือ Dynamic ซ่งหมายถึง มีพลังเคล่อนไหว ไมหยุดน่ง
ื
ึ
่
ึ
ั
ั
ิ
่
เปลยนแปลงตลอดเวลา ตรงขามกบ Static ซงหมายความวา หยดนงกบท โดยในภาษาไทย
ี
ี
ุ
่
่
ื
ิ
ี
มักใชขยายคําท่หมายถึงส่งท่ไมหยุดน่งอยกับท่ และมีความสามารถเคล่อนท่ไปขางหนา
ี
ิ
ี
ู
ี
ี
ดวยพลังในตัวเอง ดังน้น “พลวัตวัฒนธรรม” จึงหมายถึง วัฒนธรรมท่มีความเปล่ยนแปลง
ี
ั
ตลอดเวลา เชนเดี่ยวกับ “พลวัตทางการเมือง” และ “พลวัตทางสังคม” ที่หมายถึง การเมือง
และสังคมท่มีการเปล่ยนแปลงอยางตอเน่อง คําวาพลวัตก็สามารถถูกนํามาใชกับปฏิบัติการ
ื
ี
ี
ทางทหารเชนเดียวกัน โดยพลวัตของปฏิบัติการทางทหาร นั้นหมายถึง การปฏิบัติการ
ทางทหารที่มีการเปลี่ยนแปลงอยางตอเนื่องตลอดเวลา
จากประวัติศาสตรท่ผานมาเห็นไดอยางชัดเจนวา การปฏิบัติการทางทหารมีพลวัต
ี
อยางตอเน่อง ในยุคกลาง (คริสตศตวรรษท่ ๕ - ๑๕) การปฏิบัติการทางทหารเก่ยวของ
ี
ี
ื
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
142 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
กับการใช ดาบ ธนู ดินปน ปนไฟ การสรางกําแพง และปอมคาย ตอมาในคริสตศตวรรษ
ี
ท่ ๑๗ มีการพัฒนาสถาบันทหารสมัยใหม การจัดหนวย การปฏิรูปยุทธวิธี หลังจาก
ี
การปฏิวัติอุตสาหกรรมในคริสตศตวรรษท่ ๑๘ เกิดอาวุธหลายชนิด เชน ปนคาบศิลา
ปนลํากลองเกลียว การขนสงกําลังพลผานทางรถไฟ คริสตศตวรรษท่ ๑๙ อาวุธ
ี
ิ
ิ
ิ
ู
ั
ิ
่
ี
และการปฏบตการทางทหารเกดการเปลยนแปลงอยางมาก โดยเกด ปนกล ปนลกโม
ปนเล็กยาว การใชโทรเลขสั่งการรบ และเรือไอนํ้า
๔
ภาพ The American 1814 warship Demologos (he world’s fi rst steam powered warship)
ิ
ี
พลวตในครสตศตวรรษท ๒๐ รวดเรวและกวางขวางมากข้น เรมจากสงครามโลก
่
็
่
ิ
ั
ึ
ั
ึ
ี
คร้งท่ ๑ เกิดปฏิบัติการทางทหารท่มีขนาดใหญซ่งครอบคลุมทวีปยุโรป แตสงผลกระทบ
ี
ั
ิ
ิ
ั
ั
ี
ั
่
ไปกวางขวางกวา โดยสงผลไปยงประเทศตาง ๆ ทวโลก ในการปฏบตการดงกลาวมการใช
ี
ํ
ั
ั
รถถง อากาศยาน เรือดําน้า เปนคร้งแรก ถัดมาเพียง ๒ ทศวรรษ สงครามท่มีขนาดใหญกวา
ี
ั
ี
ึ
ไดเกิดข้น ซ่งก็คือสงครามโลกคร้งท่ ๒ สงครามคร้งน้ครอบคลุมพ้นท่ในหลายทวีป
ึ
ื
ี
ั
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
143
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
ี
ั
่
ิ
เรมมการใชปฏิบัติการทางทหารรวมท้งสามมิติอยางเต็มรูปแบบ เรือบรรทุกเคร่องบินเขามา
ื
ึ
ิ
ี
ื
เปนเคร่องมือช้ขาดในหลายสมรภูมิ บทบาทของอากาศยานเพ่มมากข้น รวมไปถึงการกําเนิด
ของอาวุธนิวเคลียร
ภาพการกอการราย 9/11 Attack ๗
ึ
ี
พลวัตเกิดข้นดวยความเร็วท่มากข้นในการเขาสคริสตศตวรรษท่ ๒๑ บทบาทของ
ู
ึ
ี
ิ
ยานรบไรคนขับเพ่มข้นในทุกมิติ ทั้งทางอากาศ ทะเล และทางบก การขยายปฏิบัติการ
ึ
ื
ี
ั
ทางทหารไดครอบคลุมไปถึงพ้นท่ในอวกาศและไซเบอร อีกท้งการปฏิบัติการทางทหาร
ิ
ึ
ยังเขาไปเก่ยวของกับประเด็นตาง ๆ ในสังคมมากย่งข้น อาทิ การมีสวนรวมในการแกไข
ี
ื
สถานการณการระบาดของเช้อโคโรนาไวรัส ๒๐๑๙ หรือ COVID - 19 การชุมนุมประทวง
ื
่
ี
ุ
ื
ิ
ั
ื
้
ทางการเมอง และการชมนุมตอตานการเหยียดเช้อชาต ท้งน เมอมองประวัติศาสตร
ภาพ World War II: Carrier War ๕ ท่ผานมาแลว จะเห็นไดชัดเจนวา การปฏิบัติการทางทหารมีพลวัตอยางตอเน่อง ดวยความเร็ว
ื
ี
ิ
ึ
ี
ท่มากข้น อีกท้งความซับซอนก็ยังเพ่มมากข้นอีกดวย ดังน้นการอํานวยการยุทธในปจจุบัน
ั
ึ
ั
ตอมาโดยอุดมการณทางการเมืองทแตกตางกันของสหรัฐอเมริกาและสหภาพโซเวียต จึงเปนการอํานวยการยุทธภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูงอยางหลีกเลี่ยงไมได
ี
่
ผลักดันใหโลกเคล่อนตัวเขาสยุคสงครามเย็น เกิดสงครามตัวแทนข้นตามท่ตาง ๆ ของโลก
ื
ู
ี
ึ
เกิดการกอการราย การใชกําลังทหารเขารวมปฏิบัติการในดานตาง ๆ เชน การรักษาสันติภาพ
การบรรเทาสาธารณภัย และการสนับสนุนภาครัฐและประชาชนในหลาย ๆ ดาน โดยชวง
ี
ปลายคริสตศตวรรษท่ ๒๐ การปฏิบัติการทางทหารเขาไปเก่ยวของกับการลาดตระเวน
ี
และการโจมตีท่แมนยํา อากาศยานลองหน การใชระบบดาวเทียม คอมพิวเตอรและระบบเครือ
ี
๖
ขายเขาชวยในการควบคุมสั่งการปฏิบัติการทางทหาร
๘
ภาพปฏิบัติการของ Drone และสงครามอวกาศ ๙
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
144 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ 145
ภาพการกอการราย 9/11 Attack ๗
ี
ึ
ึ
ี
พลวัตเกิดข้นดวยความเร็วท่มากข้นในการเขาสคริสตศตวรรษท่ ๒๑ บทบาทของ
ู
ิ
ั
ึ
ยานรบไรคนขับเพ่มข้นในทุกมิติ ท้งทางอากาศ ทะเล และทางบก การขยายปฏิบัติการ
ื
ี
ั
ทางทหารไดครอบคลุมไปถึงพ้นท่ในอวกาศและไซเบอร อีกท้งการปฏิบัติการทางทหาร
ยังเขาไปเก่ยวของกับประเด็นตาง ๆ ในสังคมมากย่งข้น อาทิ การมีสวนรวมในการแกไข
ึ
ิ
ี
ื
สถานการณการระบาดของเช้อโคโรนาไวรัส ๒๐๑๙ หรือ COVID - 19 การชุมนุมประทวง
ิ
ื
ื
่
ื
้
ั
ี
ทางการเมอง และการชมนุมตอตานการเหยียดเช้อชาต ท้งน เมอมองประวัติศาสตร
ุ
ื
ี
ท่ผานมาแลว จะเห็นไดชัดเจนวา การปฏิบัติการทางทหารมีพลวัตอยางตอเน่อง ดวยความเร็ว
ท่มากข้น อีกท้งความซับซอนก็ยังเพ่มมากข้นอีกดวย ดังน้นการอํานวยการยุทธในปจจุบัน
ึ
ึ
ี
ั
ั
ิ
จึงเปนการอํานวยการยุทธภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูงอยางหลีกเลี่ยงไมได
๘
ภาพปฏิบัติการของ Drone และสงครามอวกาศ ๙
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
145
¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
กระบวนการในการตัดสินใจสั่งการภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูง
ึ
ั
กระบวนการในการตัดสินใจส่งการ (OODA loop) ถูกคิดคนข้นโดย นาวาอากาศเอก
ั
ี
John Boyd แหงกองทัพสหรัฐฯ กระบวนการน้เปนการแบงข้นตอนความคิดจนนําไปส ู
การปฏิบัติของมนุษย โดยเปนการนําเสนอขั้นตอนเหลานี้ในรูปของวัฏจักร ซึ่งประกอบไปดวย
ิ
ั
ี
ั
การสงเกต (Observe) การตความ (Orient) การตัดสนใจ (Decide) และการปฏบต (Act)
ิ
ิ
ี
ี
กระบวนการน้ถือเปนหลักการท่สําคัญของการอํานวยการยุทธในระดับตาง ๆ รายละเอียดของ
ขั้นตอนทั้ง ๔ มีดังตอไปนี้
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop) ภายใตสภาวการณพลวัต ๑๑
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop) ๑๐
ี
ี
่
่
ั
ั
การสังเกต O-Observe การรวบรวมขอมูลทเกยวของกบการปฏิบติการ
ึ
ไมวาจะเปนปจจัยพ้นท่ กําลัง เวลา รวมท้งขอมูลสําคัญอ่น ๆ ซ่งเกี่ยวของกับทุกฝาย
ื
ั
ี
ื
ในปฏิบัติการครั้งนี้
การตีความ (Orient) O-Orient การนําเอาขอมูลจากข้นตอนท่ผานมาเขาสการ
ู
ี
ั
วิเคราะหและการสังเคราะห เพื่อใหเกิดความเขาใจในสถานการณที่เกิดขึ้น
ิ
ี
ั
ี
การตดสนใจ D-Decide การไดมาซ่งขอตกลงใจท่จะกระทําตอส่งท่ถูกตีความ
ึ
ิ
จากขั้นตอนที่ผานมา
การปฏิบัติ A- Act การดําเนินการตอบสนองตอขอตัดสินใจจากขั้นตอนที่ผานมา
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
146 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ
กระบวนการในการตัดสินใจสั่งการภายใตสภาวการณที่มีพลวัตสูง กระบวนการในการตัดสินใจส่งการภายใตสภาวการณท่มีพลวัตสูงน้น ยอมม ี
ั
ี
ั
ั
ั
กระบวนการในการตัดสินใจส่งการ (OODA loop) ถูกคิดคนข้นโดย นาวาอากาศเอก ความซบซอนมากกวากระบวนการในสภาวการณปกติ กระบวนการในการตัดสินใจส่งการ
ึ
ั
ั
ึ
ี
ั
ี
John Boyd แหงกองทัพสหรัฐฯ กระบวนการน้เปนการแบงข้นตอนความคิดจนนําไปส ู จงมความซบซอนตามไปดวย ดังจะเห็นไดจากรูปดานลาง
การปฏิบัติของมนุษย โดยเปนการนําเสนอขั้นตอนเหลานี้ในรูปของวัฏจักร ซึ่งประกอบไปดวย
การสงเกต (Observe) การตความ (Orient) การตัดสนใจ (Decide) และการปฏบต (Act)
ั
ิ
ี
ิ
ั
ิ
ี
ี
กระบวนการน้ถือเปนหลักการท่สําคัญของการอํานวยการยุทธในระดับตาง ๆ รายละเอียดของ
ขั้นตอนทั้ง ๔ มีดังตอไปนี้
๑๑
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop) ภายใตสภาวการณพลวัต
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop) ภายใตสภาวการณพลวัต ๑๑
ั
ี
ในข้นตอนการสังเกต (Observe) ภายใตสภาวะท่มีพลวัตสูง ขอมูลท่ถูกรวบรวม
ี
ี
ี
ี
๑๐
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop)
ภาพกระบวนการในการตัดสินใจสั่งการ (OODA Loop) ๑๐ เปนขอมูลหลายชนิด อาทิ ขอมูลภายนอก ขอมูลเก่ยวกับสถานการณท่เปล่ยนแปลง
แนวทางและการควบคุมในการอํานวยการ ขอมูลยอนกลับจากข้นการตัดสินใจ (Decide)
ั
ั
ี
่
ี
่
การสังเกต O-Observe การรวบรวมขอมูลทเกยวของกบการปฏิบติการ และข้นการปฏิบัติ (Act) โดยฝายอํานวยการตองแนใจวาการรวบรวมขอมูลเปนการรวบรวม
ั
ั
ุ
ี
ึ
ื
ื
ั
ไมวาจะเปนปจจัยพ้นท่ กําลัง เวลา รวมท้งขอมูลสําคัญอ่น ๆ ซ่งเกี่ยวของกับทุกฝาย ท่เปดกวาง ไมไดคํานึงถึงแคขอมูลที่ตนเองคนเคย มีความเขาใจ หรือมีประสบการณ
ี
ั
ี
ึ
ื
ี
ี
ในปฏิบัติการครั้งนี้ เก่ยวของมากอน ปญหาท่มักจะเกิดข้นกับข้นตอนน้เม่อตองเผชิญกับสภาวการณพลวัต
ี
ี
ี
การตีความ (Orient) O-Orient การนําเอาขอมูลจากข้นตอนท่ผานมาเขาสการ คือ มีขอมูลท่ไมสมบรูณ และภาระในการรวบรวมขอมูลท่มีจํานวนมากอันเกิดจาก
ู
ั
ั
ี
วิเคราะหและการสังเคราะห เพื่อใหเกิดความเขาใจในสถานการณที่เกิดขึ้น การผสมกันระหวางขอมูลสําคัญและไมสําคัญ การเอาชนะปญหาท้งสองสวนน้กระทํา
ึ
ั
ึ
ี
ิ
การตดสนใจ D-Decide การไดมาซ่งขอตกลงใจท่จะกระทําตอส่งท่ถูกตีความ ไดโดยการตีความ (Orient) อยางมีประสิทธิภาพ ซ่งเปนการปฏิบัติในข้นตอนตอไป
ั
ี
ิ
ี
จากขั้นตอนที่ผานมา การอํานวยการยุทธจะไมมีประสิทธิภาพถึงแมวาจะมีขอมูลท่สมบูรณ แตถาขาด
ี
การปฏิบัติ A- Act การดําเนินการตอบสนองตอขอตัดสินใจจากขั้นตอนที่ผานมา การตีความ (Orient) ท่ดีหรืออาจกลาวไดวา ถึงแมจะมีขอมูลจํานวนมากและสมบรูณ
ก็อาจไมใชผูชนะในปฏิบัติการทางทหาร ถาขาดซึ่งการตีความ (Orient) ที่มีประสิทธิภาพ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
146 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ 147
ี
ี
ในสถานการณท่มีพลวัตสูง เกิดการเปล่ยนแปลงอยางรวดเร็ว กวางขวาง และซับซอน
ี
ั
จากรายละเอียดในข้นตอนท่ผานมา
ั
ึ
ู
จะเห็นไดถึงความสําคัญของข้นตอนการตีความ ตัวอยางของการยึดเอารูปแบบเดิม ๆ ในการตัดสินใจและการปฏิบัติซ่งนําไปสความลมเหลวน้น
ั
(Orient) ซ่ง John Boyd ไดกลาวไวอยางชัดเจน สามารถเห็นไดจากบริษัทเอกชนหลาย ๆ แหง เชน บริษัท Kodak บริษัท Blockbuster
ึ
ั
ี
วา การตีความ (Orient) เปนข้นตอนท่ใชเวลานาน และ บริษัท XEROX เพราะฉะนั้น รูปแบบที่เหมาะสมในวันนี้อาจไมใชสิ่งที่มีประสิทธิภาพใน
๑๒
ั
ื
ั
มากกวาข้นอ่น ๆ พรอมท้งมีความสําคัญสูงท่สุด การอํานวยการยุทธที่มีพลวัตสูงในวันพรุงนี้
ี
ิ
ี
โดยเฉพาะอยางย่งในสภาวการณท่มีพลวัตสูง หรือ วงรอบการอํานวยการยุทธ (Battle Rhythm)
อาจกลาวไดวาการตีความ (Orient) คือจุดศูนยดุล
ออกเอกสาร FRAGOs หรือ
ั
(COG) ของกระบวนการในการตัดสินใจส่งการ Air Tasking Order (ถามี)
ี
ภายใตสภาวการณท่มีพลวัตสูง จากรูปจะเห็นไดวา “ การประชุมเพื่อใหผูบังคับบัญชา การประชุม VTC เพื่อแจง ประชุมกลุมยอย (Small Group) เพื่อทบทวน
แผนการปฏิบัติสําหรับหวง24-72 ชม.
ขอตกลงใจตอหนวยรอง
ในมุมมองของฝายเสนาธิการดานตางๆ
ี
้
้
ในขนตอนการตความ (Orient) เปนขนตอนท ี ่ ตกลงใจไดผลผลิต : ขอตกลงใจ
ั
ั
รับขอมูลจากข้นการสังเกต (Observe) มาดําเนินการ การประชุมเพื่อพิจารณาแผนการ
ั
ปฏิบัติสําหรับหวง 24-72 ชม.
ิ
ี
โดยใชประสบการณ ส่งท่ไดรับการถายทอดมา การตีความ (Orient) ที่ดี ฝายเสนาธิการดานตางๆ สังเคราะห ประชุมคณะทํางานจัดทํา/ปรับ ROE
แนวทางปฏิบัติหรือทางเลือกสําหรับ
ั
การวิเคราะหและสังเคราะห ขอมูลใหม รวมท้ง จะตองไมยึดติดกับกระบวนการ การประชุมสรุปสถานการณ VTC ผูบังคับบัญชาตกลงใจ
ิ
ธรรมเนยมการปฏิบติ นําส่งเหลาน้มาใชตความ เดิม ๆ ไมก่กระบวนการ ควรม ี ประจําวันรวมกับหนวยเหนือ ฝายเสนาธิการดานตางๆ วิเคราะห ประชุมสรุปสถานการณ VTC
ั
ี
ี
ี
ี
ี
ื
ขอมูลท่มี เพ่อทําความเขาใจกับสถานการณ กระบวนการท่หลากหลาย และ และประเมินคาขอมูล ฝายเสนาธิการดานตางๆ วิเคราะห ประจําวันรวมกับหนวยรอง
ี
และประเมินคาขอมูล
ี
การตีความ (Orient) ท่ดีจะตองไมยึดติดกับ กระบวนการเหลาน้นควรมาจาก ประชุมสรุปสถานการณ VTC
ั
ประจําวันรวมกับหนวยรอง
กระบวนการเดิม ๆ ไมก่กระบวนการ ควรม ี ผท่มีมุมมอง และประสบการณ ฝายเสนาธิการดานตางๆ สังเคราะห การประชุมสรุปสถานการณ VTC
ี
ี
ู
แนวทางปฏิบัติหรือทางเลือกสําหรับ
ี
ั
กระบวนการท่หลากหลาย และกระบวนการเหลาน้น ท่หลากหลายครอบคลุมในทุกมิต ิ ประชุมคณะทํางานจัดทํา/ปรับ ROE ผูบังคับบัญชาตกลงใจ ประจําวันรวมกับหนวยเหนือ
ี
ควรมาจากผท่มีมุมมอง และประสบการณท่หลากหลาย อีกดวย การประชุมเพื่อพิจารณาแผนการ
ู
ี
ี
ปฏิบัติสําหรับหวง 24-72 ชม.
ครอบคลุมในทุกมิติอีกดวย
ประชุมกลุมยอย (Small Group) เพื่อทบทวน การประชุมเพื่อใหผูบังคับบัญชา
John Boyd ช้ใหเห็นวาการตัดสินใจ แผนการปฏิบัติสําหรับหวง24-72 ชม. ตกลงใจ ไดผลผลิต : ขอตกลงใจ
ี
ในมุมมองของฝายเสนาธิการดานตางๆ
(Decide) คือ การกระทําท่เดินหนาดวยสมมุติฐาน ” ออกเอกสาร FRAGOs หรือ การประชุม VTC เพื่อแจง
ี
ขอตกลงใจตอหนวยรอง
Air Tasking Order (ถามี)
่
ทเราไดตงไวจากการตความ (Orient) ในขนตอน ๑๓
ั
้
ั
ี
้
ี
ที่ผานมา หรืออาจกลาวไดวาเดินหนาดวยการคาดเดา ภาพการออกแบบวงรอบอํานวยการยุทธ (Battle Rhythm)
ี
ท่ดีท่สุด การตัดสินใจอาจนําไปสการปฏิบัติใหม ๆ วงรอบการอํานวยการยุทธ เปนการบริหารจัดการท้งเร่องกิจกรรมและชวงเวลา
ู
ี
ั
ื
ึ
ึ
ซ่งไมเคยเกิดข้นมากอน โดยตองมีความเขาใจวา เพ่อใหกระบวนการในการตัดสินใจส่งการท้ง ๔ ข้นตอน เกิดข้นอยางมีประสิทธิภาพ
ื
ึ
ั
ั
ั
การยึดติดกับรูปแบบการตัดสินใจและการปฏิบัต ิ ส่งทตองคํานึงถึง คือ การมีกิจกรรมทเพียงพอใหสวนตาง ๆ ไดแลกเปลยนขอมูล
ิ
่
ี
ี
ี
่
่
ึ
เดิม ๆ ซ่งเคยประสบความสําเร็จในอดีต อาจไมใช เกดความเขาใจในสถานการณ ผบังคับบัญชาสามารถตัดสินใจไดอยางถูกตอง การปฏิบัต ิ
ิ
ู
ี
ั
รูปแบบท่เหมาะสมในทุกคร้ง โดยเฉพาะอยางย่ง ิ
¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒà ¹ÒÇÔ¡Ò¸Ô»˜µÂÊÒÃ
148 ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ ¤Åѧ»˜ÞÞÒ ¾Ñ²¹Ò¼ÙŒ¹íÒ 149