คู่มือครูแบบฝึกหัด ภาษาไทย ป.4

คูม่ คอื ่มูคือรแูคบรบูแฝบบกึ ฝหดักึ หัด

ภภาาษษาาไทไทยย๔๔ชนั้ ประถชม้ันศปึกรษะาถปมทีศี่กึ ษาป
Bใชr้วaิธiสี nอ-นbBใตชarา้วsaมิธeiหีสndลอ-ักนbLกตaeาsaรมerหndลiักnLกgeาaรrning
เเพพมิ่ ่มิ
ทแคสุกรดบแบถงบ้วตนฝวั ตชคแทึกว้ีสาุกรหมดับแัดหชบถงลัดบว้ตกันฝเวั จสตชึกนูต้ีวาหมัดรัดหชลดั กัเจสนูตร
คู่มือครแู บบฝึกหัด ภาษาไทย ป. ๔
เฉลยคำาตเอฉบลลยะคเอาำ ตยี อดบทลกุ ะขเ้อียดทกุ ข้อ

ใแชนสัดกดเาจงรนหวทลเิกุ คักชใแขนรสัดก้อกาดาเาจะรงหรนหข์ววทล้อเิิธกุ คกัสีคขรกอดิ้อาาบะรเหหข์วต้อิธผุ สีคลอดิ บเหตุผล
แสดงควาแมสเดชงอ่ื คมวโยางมกเชับือ่ มโยงกับ
หนังสอื เรหียนนงั ตสรืองเกรันยี ทนุกตหรนงกว่ ยันทุกหนว่ ย

ActiAvectLiveearLneianrgning

๒๒๑๑มาตรมฐาาตนรสฐากนลสศาตกลวรศรตษวทร่ีรษท
เขอียา่ เนนขอคคยี่าลลนนอ่่อคคงงลล่ออ่ งง

พว.

สถาบันพสฒัถานบาันคพุณฒั ภนาพาควณุ ิชาภกาาพรว(พิชาวก.า)ร (พว.)

แผนผงั สาร

หนงั สือแบบฝึกหัด รายวิชาพนื้ ฐาน

หลกั ภาษา แบบ
และการใช้ภาษาไทย ช้นั ประถม

การฟงั การดู และการพดู มาตราตวั สะกด
ท ๓.๑ ป. ๔/๒, ป. ๔/๓, ป. ๔/๔, ท ๔.๑ ป. ๔/๑
การผันอักษร
ป. ๔/๕, ป. ๔/๖ ท ๔.๑ ป. ๔/๑
การเขียน
คำ�พ้อง
ท ๒.๑ ป. ๔/๑, ป. ๔/๒, ป. ๔/๓, ท ๔.๑ ป. ๔/๑
ป. ๔/๔, ป. ๔/๕, ป. ๔/๖, ชนิดของค�ำ
ป. ๔/๗, ป. ๔/๘ ท ๔.๑ ป. ๔/๒
การอ่าน พจนานกุ รม
ท ๔.๑ ป. ๔/๓
ท ๑.๑ ป. ๔/๑, ป. ๔/๒, ป. ๔/๔, ป. ๔/๘
ท ๓.๑ ป. ๔/๑ ประโยค
ท ๔.๑ ป. ๔/๔
ภาษาถนิ่ บทร้อยกรองและคำ�ขวญั
ท ๔.๑ ป. ๔/๗ ท ๔.๑ ป. ๔/๕

ส�ำ นวน
ท ๔.๑ ป. ๔/๖

ระการเรยี นรู้

น ภาษาไทย ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๔

บฝึกหัด วรรณคดี
มศกึ ษาปที ่ี ๔ และวรรณกรรม

บทอาขยาน บทละคร เร่ือง เงาะปา่
ท ๕.๑ ป. ๔/๔ ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕,
เพลงพ้นื บ้าน
ท ๕.๑ ป. ๔/๓ ป. ๔/๖, ป. ๔/๗
บทละครพูดคำ�กลอน ท ๕.๑ ป. ๔/๒, ป. ๔/๔
เรอื่ ง พระรว่ ง
ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕, พระอภัยมณี
ป. ๔/๖, ป. ๔/๗ ตอน กำ�เนดิ สดุ สาคร
ท ๕.๑ ป. ๔/๑, ป. ๔/๒, ป. ๔/๔ ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕,
ค�ำ ประพนั ธ์สุภาษิต
ใหข้ อ้ คดิ สอนใจ ป. ๔/๖, ป. ๔/๗
ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕, ท ๕.๑ ป. ๔/๒, ป. ๔/๔
ป. ๔/๖, ป. ๔/๗
ท ๕.๑ ป. ๔/๒, ป. ๔/๔ นทิ านเทียบสภุ าษิต
เรือ่ ง น้ําผึ้งหยดเดียวกอ่ เหตุ
นริ าศเดือน ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕,
ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕,
ป. ๔/๖, ป. ๔/๗
ป. ๔/๖, ป. ๔/๗ ท ๕.๑ ป. ๔/๑, ป. ๔/๒
ท ๕.๑ ป. ๔/๒, ป. ๔/๔ บทเหก่ ลอ่ มพระบรรทม
เห่เรอื่ ง จับระบำ�
ท ๑.๑ ป. ๔/๓, ป. ๔/๕,
ป. ๔/๖, ป. ๔/๗
ท ๕.๑ ป. ๔/๑, ป. ๔/๒, ป. ๔/๔

คู่มอื ครแู บบฝกึ หัด

ภาษาไทย
๔ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่

กล่มุ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย
ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพืน้ ฐาน
พทุ ธศักราช ๒๕๕๑

สงวนลิขสทิ ธ์ิ
ส�ำ นักพิมพ์ บรษิ ัทพัฒนาคุณภาพวชิ าการ (พว.) จ�ำ กดั
พ.ศ. ๒๕๖๑
สถาบนั พัฒนาคุณภาพวิชาการ (พว.)
๗๐๑ ถนนนครไชยศรี แขวงถนนนครไชยศรี เขตดุสติ กรุงเทพฯ ๑๐๓๐๐
โทร. ๐-๒๒๔๓-๘๐๐๐ (อัตโนมตั ิ ๑๕ สาย), ๐-๒๒๔๑-๘๙๙๙
แฟกซ์ : ทุกหมายเลข, แฟกซ์อัตโนมัติ : ๐-๒๒๔๑-๔๑๓๑, ๐-๒๒๔๓-๗๖๖๖

website : www.iadth.com

ãēĪ úĪē

ĠýýĀŀâĎĔ÷ ĆĕąĊėëĕāĚĨüòĕü ăĕČĕģúą ëĔĨüþĆēùĄċęâČĕþĿúĘ ħ ij ğĈŇĄüĘĨ ğþŎüĎüĔèčĚĐúĘħčùĕýĔü
āĔõüĕåěöăĕāĊėëĕâĕĆ
āĊ éĔ÷úĬĕãęĨüĢĎňčĐ÷åĈňĐèâĔýĄĕøĆòĕüâĕĆğĆĘąüĆĜňĠĈēøĔĊëĘĨĊĔ÷
øĕĄĎĈĔâčĜøĆĠâüâĈĕèâĕĆċęâČĕãĔĨüāĚĨüòĕü āěúûċĔâĆĕë ıĴĴİ ğāĚħĐĢëňåĊýåĜŇâĔýĎüĔèčĚĐğĆĘąü
ĎĈĔâăĕČĕĠĈēâĕĆĢëňăĕČĕģúą ĠĈēĎüĔèčĚĐğĆĘąü ĊĆĆöå÷ĘĠĈēĊĆĆöâĆĆĄ ëĔĨüþĆēùĄċęâČĕ
þĿúĘħ ij ġ÷ąĄĘĐèåŋþĆēâĐýčĬĕåĔî ÷ĔèüĘĨ

İ ĠÿüÿĔèčĕĆēâĕĆğĆĘąüĆĜň
čĆěþğüĚĨĐĎĕčĕĆēåĆĐýåĈěĄúĔĨèĎüŇĊą
ĢëňčĆěþåĊĕĄĆĜňĎĈĔèâĕĆčĐü
ı øĔĊëĘĨĊĔ÷
ĊėğåĆĕēĎŋĢĎňğĎĦüùęèåĊĕĄčĐ÷åĈňĐèãĐèĄĕøĆòĕüâĕĆğĆĘąüĆĜňøĕĄĎĈĔâčĜøĆĠâüâĈĕè
âĕĆċęâČĕãĔĨüāĚĨüòĕü āěúûċĔâĆĕë ıĴĴİ âĔýĠýýĀŀâĎĔ÷
Ĥ âėéâĆĆĄâĕĆğĆĘąüĆĜň
ğüňüâĕĆåė÷ãĔĨüāĚĨüòĕüúĘħĄĘåĊĕĄąĕâèŇĕąğĎĄĕēčĄâĔýĠøŇĈēĆē÷ĔýëĔĨü
Ģëňăĕā ãŇĕĊ ĠĈēčùĕüâĕĆöŋĢĎňüĔâğĆĘąüĀŀâĊėğåĆĕēĎŋ ĠĈēĀŀâúĔâČēúĕèăĕČĕ
ĄĘĠýýĀŀâúĔâČēĢĎňüĔâğĆĘąüúĬĕğāĚħĐčĆňĕèåĊĕĄĆĜňåĊĕĄğãňĕĢéĢüğüĚĨĐĎĕýúğĆĘąü
ĄĘĠÿüăĕāåĊĕĄåė÷ĐąŇĕèèŇĕąğāĚħĐĀŀââĕĆåė÷ğëėèĆēýý
ĄĘâĕĆčĆěþåĊĕĄĆĜňĎĈĔèâĕĆğĆĘąüâĕĆčĐüøĕĄĠüĊúĕè $CEMYCTF &GUKIP
ij åěöûĆĆĄ éĆėąûĆĆĄ ĠĈēåěöĈĔâČöēĐĔüāęèþĆēčèåŋ
ĠýýĀŀâĎĔ÷ĄěŇèğüňüāĔõüĕåěöăĕāÿĜňğĆĘąüĢĎňĄĘåěöûĆĆĄ ĄĘāĚĨüòĕüéėøĢéúĘħ÷ĘèĕĄ
ĠĈēĄĘéėøčĕûĕĆöē
Ĵ âėéâĆĆĄýĜĆöĕâĕĆ
ğþŎüâėéâĆĆĄúĘħğëĚħĐĄġąèâĔýâĈěŇĄčĕĆēâĕĆğĆĘąüĆĜňĐĚħü
ĵ Ġýýú÷čĐýĊĔ÷ÿĈâĕĆğĆĘąüĆĜňøĕĄøĔĊëĘĨĊĔ÷
ğüňüåĬĕùĕĄĆē÷ĔýâĕĆåė÷ĊėğåĆĕēĎŋìęħèčĐ÷åĈňĐèâĔýøĔĊëĘĨĊĔ÷øĕĄĎĈĔâčĜøĆĒ ĢëňúýúĊüâŇĐüčĐý
Ķ ĠýýþĆēğĄėüÿĈčĔĄćúûėīâĕĆğĆĘąüãĐèüĔâğĆĘąüøĕĄĄĕøĆòĕüâĕĆğĆĘąüĆĜňĠĈēøĔĊëĘĨĊĔ÷
Ġč÷èåĊĕĄčĔĄāĔüûŋãĐèĠýýĀŀâĎĔ÷úĘħøĆèâĔýøĔĊëĘĨĊĔ÷ĢüĠøŇĈēĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆĜňĢĎňğĎĦüëĔ÷ğéü
Ġč÷èÿĈâĕĆğĆĘąüãĐèüĔâğĆĘąüøĕĄğâöôŋâĕĆþĆēğĄėüÿĈĢüĎĈĔâčĜøĆ

åöēÿĜňéĔ÷úĬĕĎĊĔèğþŎüĐąŇĕèąėħèĊŇĕ ĠýýĀŀâĎĔ÷ğĈŇĄüĘĨéēëŇĊąāĔõüĕüĔâğĆĘąüĢĎňğâė÷âĕĆğĆĘąüĆĜň
ĠĈēĄĘåĊĕĄĆĜňúĘħĀŌèĠüŇü ìęħèčĕĄĕĆùüĬĕģþĢëňĢüëĘĊėøþĆēéĬĕĊĔüģ÷ň

ǰÿëćïĆîóĆçîćÙčèõćóüĉßćÖćøǰ óü

ċēĄûìĒ Ďüĕň

ČĆàĒ āēĊēĞĆđàēĄĠéņāēĊēġøă IJ
ĂēöĄēöĒĈċđàõ ĵ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆĜňú ħĘ İ ĄĕøĆĕ â âĕ éĕĬ ģĊĎň üĕģĄŇĄĘøĔĊčēâ÷ İı
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆĜňúħ Ę ı ĄĕøĆĕøĔĊčēâ÷ ĄĘúèĨĔ ĎĄ÷ ķ ĄĕøĆĕ įIJ
àēĄýĒúĎĒàĊĄ ıij
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆĜúň ħĘ IJ ģøĆąĕèċ ŋ čĆňĕèåĕĬ ıĸ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆňúĜ ħĘ ij åĬĕğþüŎ åĕĬ øĕą ÷èĜ ŇĕąģĄŇąĕâ IJij
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆĜňúĘħ Ĵ ĊĆĆöąěâøŋ čèħė čĬĕåîĔ ÿüĔ ĐâĔ ČĆ ıį
ãēĪ ÿņĎæ ijIJ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆúňĜ ħĘ ĵ åĕĬ āĐň è øĐň èāéė ĕĆöĕ ıĶ
éúõĕ áĎæãēĪ Ĵį
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆĜňúħ Ę Ķ åĕĬ üĕĄ Ģëğň ĆĘąâøĕĄëĚħĐ ĴĴ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆňĜúħĘ ķ åĕĬ ĠúüëĐħĚ üĨåĘ ĚĐčĆĆāüĕĄ ĵį
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆňĜú ħĘ ĸ åĕĬ âĆąė ĕ čĚĐħ ĐĕâĕĆ ĵij
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆĜňú ħĘ İį åĕĬ ĊėğċČö ŋ ãąĕąåĕĬ éĬĕĢĎňĠĄüŇ ijĶ
ÿçúēúàę ĄĂ Ķį
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆĜúň ħĘ İİ ĐŇĕüğãąĘ üĐąŇĕèģĆ øňĐèĢëňāéüĕüâě ĆĄ ĴIJ
üĄđğăã Ķĵ
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆúĜň Ęħ İı ăĕČĕģúąüŇĕğĆąĘ ü Āâŀ ğãĘąü÷ňĊąþĆēġąå ĵĮ
ûøĄĎņ ăàĄĎæĞĆđãĪēáĈĒì ķı
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆúĜň Ęħ İIJ âĈĐüčħ Ę ĊĆĆåĈēčåĘħ ĬĕéĬĕģ÷ňèĕŇ ą ķķ
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆúňĜ ħĘ İij åĬĕãĊĔîğøĚĐüĢé ĢĎúň ĕĬ åĊĕĄ÷ Ę ĶIJ
ċĪēúĈú ĸij
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆúňĜ ħĘ İĴ åĬĕāèĔ ğāąĠĈēčěăĕČėø ĢĎãň ňĐåė÷čĐüĢé Įĭĭ
āēĊē÷úĕĥ İįİ
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆňúĜ Ęħ İĵ ăĕČĕģúąĄĕøĆòĕü ăĕČĕùħüė ýĐâåĊĕĄğþŎüģúą ĮĭĴ
àēĄĎēŅ ú İįķ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆňúĜ Ę ħ İĶ ĐŇĕüģ÷åň ĈĐŇ è øĐň èĆňĜĊėû Ę İįķ
ğĆĐħĚ èúħĘ İ â ĕĆĐĕŇ üĐĐâğčąĘ èýúĆĐň ąĠâĊň İİĵ
ğĆĐĚħ èú Ęħ ı âĕĆĐŇĕüĐĐâğčąĘ èýúĆňĐąâĆĐèğþüŎ úĕĬ üĐèğčüĕē İıİ
ğĆĚħĐèúĘħ IJ âĕĆĠąâãňĐğúéĦ éĆėèĠĈēãňĐåė÷ğĎüĦ İıij
ğĆĚĐħ èú Ęħ ij ĄĕĆąĕúĢüâĕĆĐŇĕü

àēĄĝáăĖ ú ĮįĶ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆĜňúĘħ İķ ğãĘąüëĕĬ üĕî èĕüčĆĕň èčĆĆåŋ İIJį
ğĆħĐĚ èúħĘ İ âĕĆå÷Ĕ ĈĕąĄĚĐ İIJį
ğĆħĚĐèúĘħ ı â ĕĆğãĘąüčĚħĐčĕĆ İIJİ
ğĆĐħĚ èúĘħ IJ â ĕĆüĬĕĠÿüăĕāġåĆèğĆħĐĚ èĠĈēĠÿüăĕāåĊĕĄåė÷ İIJİ
ģþāõĔ üĕèĕüğãĘąü İIJIJ
ğĆħĚĐèúĘ ħ ij âĕĆğãąĘ üąĐŇ åĊĕĄ İIJĴ
ğĆĚħĐèú ħĘ Ĵ â ĕĆğãĘąüé÷ĎĄĕąùęèğāĐħĚ üĠĈēýė÷ĕĄĕĆ÷ĕ İIJĸ
ğĆĚħĐèúĘħ ĵ â ĕĆğãĘąüýüĔ úâę éĕââĕĆċâę Čĕåüň åĊĕň İijİ
ğĆĚĐħ èúĘħ Ķ âĕĆğãąĘ üĆĕąèĕü İijİ
ğĆĐħĚ èúĘħ ķ âĕĆğãąĘ üğĆħĐĚ èøĕĄéüė øüĕâĕĆ İijı
ğĆĐħĚ èúĘ ħ ĸ ĄĕĆąĕúĢüâĕĆğãąĘ ü ĮıĴ
àēĄĀæŊ àēĄõĚ ĞĆđàēĄÿĚõ İijķ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆňúĜ Ęħ İĸ ĂèŌ ÷Ĝ ĆňĜčüúüĕ ăĕČĕčħĐĚ čĕĆ İijķ
ğĆĚħĐèú ħĘ İ âĕĆā÷Ĝ čĆþě åĊĕĄéĕââĕĆĂèŌ ĠĈē÷Ĝ İijķ
ğĆĚħĐèúĘħ ı â ĕĆāĜ÷Ġč÷èåĊĕĄĆň Ĝ åĊĕĄåė÷ğĎüĦ ĠĈēåĊĕĄĆčĜň ęâğâħĘąĊâýĔ İijĸ
ğĆħĐĚ èúħĂĘ ŌèĠĈē÷Ĝ İĴį
ğĆĚħĐèúĘħ IJ â ĕĆøĨĔèåĕĬ ùĕĄĠĈēøĐýåĬĕùĕĄğëèė ğĎøÿě ĈéĕâğĆħĚĐèúħĂĘ ŌèĠĈē÷ Ĝ İĴį
ğĆħĚĐèú Ęħ ij âĕĆāĜ÷Ćĕąèĕü
ğĆĚħĐèú ħĘ Ĵ Ą ĕĆąĕúĢüâĕĆĂèŌ âĕĆ÷Ĝ ĠĈēâĕĆā÷Ĝ İĴĴ
İĵĵ
ĈĄĄôãõĖĞĆđĈĄĄôàĄĄĂ İĶIJ
İķį
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆĜňú ħĘ İ ýúĈēåĆ ğĆħĐĚ è ğèĕēþĕł İķĵ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆúňĜ Ęħ ı āĆēĐăąĔ ĄöĘ øĐü âĬĕğüė÷č÷ě čĕåĆ İĸIJ
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆĜúň Ęħ IJ üėúĕüğúąĘ ýčăě ĕČøė ğĆĚħĐè üĕĬĨ ÿèĨę Ďą÷ğ÷ĘąĊâĐŇ ğĎø ě ıįı
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆňĜúĘħ ij ýúğĎŇâĈĐŇ ĄāĆēýĆĆúĄ ğĎŇğĆħĐĚ è éýĔ ĆēýĬĕ ıİį
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆĜňú ħĘ Ĵ üĆė ĕċğ÷ĚĐü ıİĴ
ĎüŇĊąâĕĆğĆąĘ üĆĜňúħ Ę ĵ åĬĕþĆēāüĔ ûŋčăě ĕČøė ĢĎãň ňĐå÷ė čĐüĢé ııIJ
ĎüŇĊąâĕĆğĆĘąüĆĜňú ħĘ Ķ ýúĈēåĆā÷Ĝ åĕĬ âĈĐü ğĆĐħĚ è āĆēĆĊŇ è
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆąĘ üĆúňĜ Ęħ ķ ğāĈèāüĚĨ ýňĕü
ĎüĊŇ ąâĕĆğĆĘąüĆňĜúħ Ę ĸ ýúĐĕãąĕü

āēãýúĈà
ğĆĚħĐè čþĔ ÷ĕĎĎŋ üĔèčĐĚ ĠĎèŇ ëĕø ė ĄĈĕąĊėâćøėğ÷âĦ ģúąĐĕŇ üüňĐą

ห ่นว หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย

ยการเรียนรู้

เรื่อง มาตราตัวสะกด

ตัวชีว้ ัด เด็ก ๆ รหู้ รือไม่
สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของค�ำ คำ�ทีไ่ มม่ ตี ัวสะกดทุกค�ำ เป็นคำ�ในม�ตร� ก ก�
ในบรบิ ทต่�ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) เสียงตัวสะกดในม�ตร� กง กม เกย เกอว
มีพยญั ชนะทเี่ ปน็ ตวั สะกดเพียงตัวเดียว
เสียงตัวสะกดในม�ตร� กก กด กน กบ
มีพยัญชนะทเ่ี ปน็ ตัวสะกดหล�ยตัว

แผนผงั สาระการเรียนรู้

ไม่มีตัวสะกด

มาตรา ก กา

การสะกดคำาและบอก
ความหมายของคำา
ที่อยู่ในมาตราตัวสะกด

ต่างๆ

มีตัวสะกดหลายตัว มีตัวสะกดตัวเดียว

มาตรา กก มาตรา กน มาตรา กง มาตรา เกย
มาตรา กด มาตรา กบ มาตรา กม มาตรา เกอว

5 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ตวั ชี้วัด ห ่นวย ๑การเรยี นรู้ที่
มาตรา ก กา...จาำ ไวห้ นาไมม่ ตี ัวสะกด
ท ๔.๑ ป. ๔/๑ ะเมนิ ผลตัวช

Brain-based Learning สะกดคำาและบอกความหมายของคำาในบริบทต่าง ๆ
ปร วิธี
๑. ใหน้ ักเรียนทายค�ำ จาก ว้ี ดั
ปริศนาค�ำ ทาย ดังน้ี ท ๔.๑ ป. ๔/๑ ฟน้ื ฟูความรู้ ลองทาำ ดสู ักนดิ
• บออะไร ชอ่ื ดอกไม้
ใช้บูชาพระ (บวั ) ใหน้ กั เรียนเลือกคำ�แล้วนำ�ไปเขียนให้ตรงกับภ�พ จ�กนั้นแยก
• บออะไร ผลยาวกินได้ ส่วนประกอบของคำ� (๓๐ คะแนน)
ใชผ้ ดั กบั ไข่ (บวบ) กอบัว แกะดำา เจดีย์ เต่าตนุ คิดแบบโครงสร ้าง
เมื่อนกั เรียนทายถกู ครูเขยี น
คำ�ตอบบนกระดาน ผลิใบ คีรี สะเดาะเคราะห์
๒. ให้นกั เรียนชว่ ยกนั จำ�แนก
ส่วนประกอบของค�ำ ลงใน คำ�ม�ตร� ก ก� สระเสียงสั้น คำ� เต่าตนุ
แผนภาพความคดิ บนกระดาน
ตัวอย่างแผนภาพความคดิ ตัวอย่าง

บัว พยัญชนะต้น สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
ต, ตน เ-า, -ุ -่, - -
พยัญชนะตน้ สระ ตวั สะกด
บ -ัว - คำ� แกะดำา

พยัญชนะต้น สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
ก, ด แ-ะ, -ำา - -

คำ� ผลิใบ

พยัญชนะต้น สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
ผล, บ -,ิ ใ- - -

6 ภาษาไทย ชนั้ ประถมศกึ ษาปีที่ ๔

บวบ ๓. ให้นักเรียนสังเกตส่วนประกอบของคำ� แล้วช่วยกันตอบคำ�ถามว่า
ค�ำ ทงั้ สองตา่ งกนั อยา่ งไร (ตา่ งกนั ทตี่ วั สะกด คอื ค�ำ แรกไมม่ ตี วั สะกด
พยญั ชนะต้น สระ ตวั สะกด คำ�ทส่ี องมีตัวสะกด)
บ -ัว บ

สุดยอดคู่มือครู 6

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

คำ� สะเดาะเคราะห์

พยัญชนะต้น สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
ส, ด, คร -ะ, เ-าะ, เ-าะ - ห

คำ�ม�ตร� ก ก� สระเสียงย�ว

พยัญชนะต้น คำ� เจดีย์
จ, ด สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
เ-, -ีิ - ย

คำ� กอบัว

พยัญชนะต้น สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
ก, บ -อ, -ัว - -

พยัญชนะต้น คำ� คีรี อ่านคลอ่ ง เขยี นคลอ่ ง
ค, ร สระ รูปวรรณยุกต์ ตัวการันต์
-,ี -ี ครี ี หมายถึง ภูเขา
--

มาตรา ก กา...จาำ ไวห้ นาไม่มีตวั สะกด 7

7 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

อ่านหนังสือเรยี น ความรแู้ มน่ ยำา หมน่ั ทาำ แบบฝกึ หดั
ให้นักเรยี นศึกษาความรู้ เรื่อง มาตรา ก กา
จากหนงั สอื เรยี น ๑. ให้นักเรียนเติมคำ�ในม�ตร� ก ก� ให้มีคว�มหม�ย อ่านคล่อง
หลกั ภาษาและการใช้ภาษาไทย แล้วอ่�นคำ�เหล่�นั้น (๑๐ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
หนา้ ๖-๘
๑) ไก่ แจ้/ฟ้า/ป่า ๖) ชาว นา/ป่า/ไร่
Brain-based Learning ๗) แม่ นำ้า/พระ/ซื้อ
๒) ปลา ทู/หมอ/ร้า ๘) ไฟ ฟ้า/ไหม้/ป่า
๑. ให้นกั เรียนแบง่ กลมุ่ ๔-๕ กลุ่ม ๙) เรือ ดำานำ้า/ใบ/เมล์
ครแู จกกระดาษให้กล่มุ ละ ๑ แผ่น ๓) ป่าไม้/ละเมาะ/ช้า ๑๐) มะ ละกอ/ลิ/แม
ใหน้ ักเรียนสังเกตส่ิงแวดล้อม ๔) กระ เพาะ/ทา/ทะ
นอกห้องเรยี นทเ่ี ป็นมาตรา ก กา ๕) นำ้า ใจ/ปลา/ตา
แลว้ เขียนลงในกระดาษให้มากที่สุด
ภายในเวลา ๕ นาที ๒. ให้นักเรียนเติมคำ�ในม�ตร� ก ก� ให้เป็นสำ�นวนไทยที่ถูกต้อง
๒. แต่ละกล่มุ นบั จำ�นวนคำ�ท่ีถูกต้อง
กลุ่มท่ไี ดค้ �ำ มากทสี่ ดุ ส่งตัวแทน (๑๐ คะแนน)
ออกมาเขียนค�ำ บนกระดาน
และใหน้ กั เรยี นกลมุ่ อนื่ ออกมาเขยี นคำ� ๑) ใกล้ เกลือ กินด่าง
เพมิ่ เตมิ จากนนั้ ให้นักเรยี นทุกคน ๒) ชี้ โพรง ให้ กระรอก
อ่านออกเสียงพร้อมกนั ๓) ตำา นำ้าพริกละลาย แม่นำ้า
๔) รัก วัว ให้ผูก รักลูกให้ ตี
๕) ปลาหมอ ตาย เพราะ ปาก
๖) หมา เห่า ใบ ตองแห้ง
๗) ไม้ อ่อนดัดง่าย ไม้แก่ ดัดยาก
๘) นำ้า ขึ้น ให้ รีบตัก
๙) คับ ที่ อยู่ได้ คับ ใจ อยู่ยาก
๑๐) ไก่ เห็นตีน งู งู เห็นนม ไก่

8 ภาษาไทย ชั้นประถมศึกษาปีท่ี ๔

อา่ นคลอ่ ง เขยี นคล่อง
ใกลเ้ กลือกินดา่ ง หมายถึง มองข้ามหรอื ไม่รู้ค่าของดที ่อี ย่ใู กลต้ ัวซง่ึ จะเปน็ ประโยชนแ์ กต่ นกลับไปแสวงหาสง่ิ อนื่ ทด่ี อ้ ยกวา่
ช้ีโพรงให้กระรอก หมายถึง แนะหรอื บอกให้รู้ ท�ำ ให้ผูอ้ ื่นเห็นชอ่ งทางท�ำ ผิดหรอื เอาประโยชนไ์ ดง้ า่ ย
ตำ�นาํ้ พรกิ ละลายแมน่ ํา้ หมายถงึ ใชจ้ า่ ยทรัพยม์ ากมายโดยไร้ประโยชน์
รักววั ใหผ้ ูก รกั ลูกใหต้ ี หมายถงึ จะเลีย้ งดูลูกให้ดตี ้องดแู ลใกลช้ ิด ไม่ปลอ่ ยปละละเลย
ปลาหมอตายเพราะปาก หมายถงึ คนท่พี ดู จาไม่ดีจนได้รับอันตราย

สุดยอดคู่มือครู 8

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๓. ให้นักเรียนเขียนคำ�ที่อยู่ในม�ตร� ก ก� ต�มที่กำ�หนด Brain-based Learning

(๑๐ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ) ๑. ให้นักเรียนคิดคำ�ที่อยู่ในมาตรา ก กา
ทเี่ ป็นชอื่ ผัก ผลไม้ ดอกไม้
เขียนคล่อง
กิจ กรรมบูรณาก หรอื สัตว์ทนี่ ักเรียนชอบไว้ในใจ
กิจ าร โดยเลือกอย่างใดอย่างหนึง่
ผัก ผลไม้ ารดอกไม้๒. ใหน้ ักเรยี นแบง่ กลุ่มตามประเภท
๑) คะน้า ๘) ชบา จากนัน้ รวบรวมคำ�ของสมาชกิ
๒) มะระ ๔) เงาะ ๙) มะลิ ในกลมุ่ มาเขียนลงในแผนภาพ
๓) กะเพรา ๕) สาลี่ ๑๐) บัว ความคดิ บนกระดาน และร่วมกนั
๖) ลำาไย ตรวจสอบความถูกต้อง
๗) สละ
ตัวอยา่ งแผนภาพความคิด
๔. ให้นักเรียนคิดคำ�ในม�ตร� ก ก� ๓ คำ�
บอกคว�มหม�ยของคำ� พร้อมว�ดภ�พประกอบ กรรมบูรณาก ใบงาน กะหล่าํ ปลี

(๓๐ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)

มะระ ถ่ัวพู
ผัก
คะน้า กะเพรา
(ภาพท้องฟ้า)
มะเขอื

๓. ครูตดิ แถบประโยคบนกระดาน
ดังนี้

๑) นภา หมายถึง ท้องฟ้า ดวงดาราจะสอ่ งแสงกล่อมลกู
ใหห้ ลบั ฝนั ดที กุ ค่าํ คนื
มาตรา ก กา...จาำ ไว้หนาไม่มีตวั สะกด 9

๔. ใหน้ ักเรยี นแข่งขนั กันยกมอื เพ่อื ตอบคำ�ถามวา่ คำ�ท่ขี ีดเสน้ ใต้ ดาราที่ทำ�ประโยชน์
มคี วามหมายแตกตา่ งกนั อยา่ งไร (ประโยคแรก หมายถงึ ดาวบนทอ้ งฟา้ เพ่ือสงั คมมีมากมาย
ประโยคท่ีสอง หมายถงึ บคุ คลที่มคี วามสามารถในการแสดง)
๕. นักเรียนและครูร่วมกันสรปุ ว่า คำ�บางค�ำ มหี ลายความหมาย 9 สุดยอดคู่มือครู
ต้องพิจารณาข้อความในประโยคจึงเขา้ ใจความหมายของค�ำ
๖. ใหน้ กั เรียนทำ�ใบงานดว้ ยตนเองเปน็ รายบุคคล เพ่ือประเมนิ ผล
ตามตวั ชี้วดั

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

(ภาพนาดำา)

๒) นาดำา หมายถึง นาชนิดที่ใช้ถอนต้นกล้ามาปลูก

(ภาพกำาไลแบบต่าง ๆ)

๓) กำาไล หมายถึง ชื่อเครื่องประดับสำาหรับสวมข้อมือหรือข้อเท้า

Brain-based Learning เรยี นรจู้ ากการทาำ นาำ ส่หู ลักเกณฑ์

๗. ใหน้ กั เรยี นน�ำ ความเข้าใจท่ีเกิด ก�รฝกึ สะกดค�ำ และบอกคว�มหม�ยของค�ำ ในม�ตร� ก ก� ท�ำ ใหน้ กั เรยี น
จากการปฏบิ ตั มิ าสรา้ งองคค์ วามรู้ สรุปลักษณะของคำ�ในม�ตร� ก ก� ได้ดังนี้
หรือสรุปเปน็ หลกั การ
๑. คำาที่มี พยัญชนะต้น ประสมกับสระเสียง สั้น

หรือสระเสียง ยาว โดยไม่มี ตัวสะกด

๒. คำาในมาตรา ก กา สระเสียงสั้น เช่น (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)

๑) ชนะ ๒) ไพเราะ ๓) ตำาหนิ

๓. คำาในมาตรา ก กา สระเสียงยาว เช่น (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)

๑) ราตร ี ๒) สู่ขอ ๓) เสียหน้า

ผลการประเมนิ การสรปุ ความร ู้ ผ่าน ไม่ผา่ น

10 ภาษาไทย ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ ๔

สุดยอดคู่มือครู 10

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลการเร
ยี นรู้ ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ
แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด ด้วยตนเองเม่ือจบการเรียนรู้
ตามตัวชี้วัด เพื่อทบทวนความรู้และทักษะ
ตามตวั ช้ีวัด
ตวั ชวี้ ดั สะกดคาำ และบอกความหมายของคำาในบริบทตา่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) ได้ คะแนน
คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน วเิ คราะห์คำ� ตอบ

ให้นักเรียนใช้ดินสอระบ�ยลงใน หน้�คำ�ตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง ๑. ๑ กระเช้า
๒ กระแต
ขอ้ ๑-๓ คำ�ในม�ตร� ก ก� คำ�ใดเขยี นสะกดค�ำ ได้ถกู ต้อง ๓ กระทะ
๒. ๑ ดาวเคราะห์
๑. ๑ กะเชา้ ๒ กะแต ๓ กะทะ ๔ กะทิ ๓ สงเคราะห์
๔ สงั เคราะห์
๒. ๑ ดาวเคราะท ์ ๒ วิเคราะห ์ ๓ สงเคราะต ์ ๔ สงั เคราะว์ ๓. ๒ นาสา
๓ ศีรษะ
๓. ๑ เกศา ๒ นาศา ๓ ศรีษะ ๔ อุละ ๔ อุระ
๔. ๓ ชบา
ขอ้ ๔-๕ ค�ำ ในม�ตร� ก ก� คำ�ใดเขียนสะกดค�ำ ผิด ๕. ๔ ตระหนี่

๔. ๑ ชะเงอ้ ๒ ชะตา ๓ ชะบา ๔ ชะลอ
๕. ๑ ตะกรอ้ ๒ ตะไคร้ ๓ ตะปู ๔ ตะหน่ี

ขอ้ ๖-๘ เลือกค�ำ ในม�ตร� ก ก� เตมิ ในช่องว�่ งของประโยคให้ถกู ต้อง

๖. นกั กีฬาตอ้ งเคารพ ของการแขง่ ขัน

๑ กฎเกณฑ ์ ๒ กติกา ๓ ขอ้ กำาหนด ๔ ระเบยี บ

๗. คณุ แม่ซื้อผลไม้นานาชนิดจนเตม็ เพ่อื นาำ ไปฝากคุณยาย

๑ เข่ง ๒ ชะลอม ๓ ตะกรา้ ๔ ถาด

๘. พนักงานต้อนรับ รายการอาหารใหล้ ูกค้าฟังเพ่อื เลอื กสัง่

มารับประทาน

๑ บอก ๒ อ่าน ๓ จาระไน ๔ อธบิ าย

ข้อ ๙-๑๐ บอกคว�มหม�ยของคำ�ท่ีขดี เส้นใต้ในประโยค

๙. ม้าสหี มอกเปน็ อาชาค่ใู จของขนุ แผน
๑ มา้ ๒ เพอื่ น ๓ พาหนะ ๔ สัตว์เลี้ยง
๔ หวาดกลวั
๑๐. เขาร้สู กึ อา้ งว้างเม่อื ถูกสง่ ไปอย่โู รงเรยี นประจาำ
๑ เงียบเหงา ๒ ว้าเหว่ ๓ เสยี ขวัญ

มาตรา ก กา...จำาไว้หนาไมม่ ตี วั สะกด 11

อ่านคล่อง เขียนคลอ่ ง

กะทิ หมายถึง นา้ํ ที่คนั้ ออกจากมะพร้าวขดู โดยเจือนาํ้ บา้ งเล็กนอ้ ย
วเิ คราะห์ หมายถงึ ใครค่ รวญ แยกออกเปน็ สว่ น ๆ เพ่อื ศกึ ษาใหถ้ อ่ งแท้
เกศา หมายถึง หวั ผม
ชะเงอ้ หมายถงึ ชูคอขึน้ ดู
ตะกร้อ หมายถงึ ลกู กลมสานดว้ ยหวายเป็นตน้ เป็นตา ๆ ส�ำ หรบั เตะ

11 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ห ่นวย ๒การเรยี นรู้ท่ี มาตราตวั สะกด...มีทงั้ หมด ๘ มาตรา

ตัวชีว้ ัด ะเมนิ ผลตัวชปรว้ี ดั

ท ๔.๑ ป. ๔/๑ สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ในบริบทต่�ง ๆ

Brain-based Learning ท ๔.๑ ป. ๔/๑

๑. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มแล้วอ่านเรื่อง ฟ้นื ฟคู วามรู้ ลองทำาดูสกั นิด
อสี ป
๑. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มอ่านเรื่องต่อไปนี้ จากนั้นช่วยกันเลือกคำาที่มี
๒. ให้นกั เรยี นชว่ ยกนั เลือกค�ำ ทม่ี ี เสียงตัวสะกดต่าง ๆ อย่างน้อย ๒๐ คำา แล้วเขียนบันทึกไว้ (๑๐ คะแนน)
ตัวสะกดตา่ ง ๆ อยา่ งนอ้ ย ๒๐ ค�ำ
๓. ใหน้ ักเรียนเขียนบนั ทึกค�ำ อีสป อ่านคล่อง
ทง้ั ๒๐ ค�ำ ไว้
อีสปเป็นอัจฉริยบุรุษในก�รแต่งนิท�น จนได้รับสมัญญ�ว่� ร�ช�แห่งนิท�น
นิท�นของอีสปเป็นอมตนิท�น และรู้จักกันแพร่หล�ยไปทั่วโลก

อีสปเป็นช�วกรีก เกิดในครอบครัวของตระกูลท�ส มีหน้�ต�อัปลักษณ์ รูปร่�งผิดส่วน
จมูกแบน ป�กยื่น หลังค่อม ข�โก่ง ศีรษะเบี้ยว และพูดไม่ชัด เสียงพูดของเข�อู้อี้ ลิ้นคับป�ก
แต่ก็กล่�วกันว่�เสียงพูดของเข�เลียนเสียงสัตว์ได้ดี ฟังแล้วเหมือนกับสัตว์เป็นผู้พูดจริง ๆ

ครั้งแรกที่อีสปได้แสดงปัญญ�ให้ประจักษ์แก่คนทั้งหล�ยก็คือ เมื่อครั้งที่เข�ถูกนำ�ตัว
ไปข�ยเปน็ ครัง้ ทีส่ �ม ตอ้ งเดนิ ท�งไกล พวกท�สถกู สัง่ ใหแ้ บกของคนละอย่�ง เข�เลอื กตะกร้�
ใส่อ�ห�รซึ่งหนักม�ก บรรด�ท�สทั้งหล�ยต่�งหัวเร�ะเย�ะว่�เข�โง่ แต่หลังจ�กเดินท�งม�ได้
ถึงเที่ยงวัน ทุกคนจึงได้รู้ว่�เข�ฉล�ด เพร�ะพวกท�สต้องกินอ�ห�รในตะกร้�ซึ่งอีสปแบก
พอตกเย็นท�สได้กินอ�ห�รครั้งที่สอง ของในตะกร้�ก็หมด อีสปจึงได้แบกตะกร้�เปล่�
ปัญญ�อันช�ญฉล�ดของอีสป ช่วยปลดปล่อยเข�เป็นอิสระ และได้เดินท�งไป
ร�ชสำ�นักของพระเจ้�โซลอน ได้เล่�เรื่องและสอนวิช�แต่งโคลงโต้ตอบถว�ยพระเจ้�โซลอน
จนเป็นที่โปรดปร�นของพระองค์อย่�งยิ่ง ต่อม�เข�ได้เดินท�งไปยังเมืองต่�ง ๆ อีกหล�ยเมือง
เล่�เรื่องเปรียบเทียบสอนใจให้คนทั้งหล�ยฟัง โดยเล่�นิท�นเกี่ยวกับสัตว์ต่�ง ๆ ให้ฟัง
และมีคติสอนใจ นิท�นของอีสปจะมีคำ�ลงท้�ยว่� นิทานเรื่องนี้สอนให้รู้ว่า...
นิท�นที่อีสปเล่� มีก�รเล่�ต่อกันม�น�นหล�ยพันปี และจะคงเล่�สืบต่อกันไปอีกน�น
เท่�น�น

นฤภร รุจิเรข

12 ภาษาไทย ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 12

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

คำ�ศัพท์น่�รู้ คำ�อ่�น คว�มหม�ย Brain-based Learning
คำ�ศัพท์ ปฺระ - จัก ปร�กฏชัด
สะ - มัน - ย� ชื่อที่มีผู้ยกย่องหรือตั้งให้ ๔. ใหน้ ักเรยี นอ่านออกเสยี งค�ำ ที่
ประจักษ์ อะ - มะ - ตะ - นิ - ท�น นิท�นซึ่งเป็นที่นิยมยั่งยืน บันทกึ ไว้ และสงั เกตตัวสะกด
สมัญญ� อัด - ฉะ - ริ - ยะ - บุ - หฺรุด ช�ยผู้มีปัญญ�คว�มส�ม�รถ ของแตล่ ะค�ำ
อมตนิท�น เยี่ยมยอดม�แต่กำ�เนิด ๕. ให้นกั เรยี นน�ำ ค�ำ ที่บันทกึ
อัจฉริยบุรุษ ชั่ว (มักใช้แก่รูปร่�งหน้�ต�) มาจดั กลุ่มตามเสยี งตัวสะกด
มีลักษณะที่ถือว่�ไม่เป็นมงคล โดยนำ�ค�ำ ทม่ี ีเสยี งตวั สะกด
อัปลักษณ์ อับ - ปะ - ลัก เหมือนกันมาจดั ไวใ้ น
กล่มุ เดียวกัน
(ตัวอย่างคำาตอบ) นิท�น สมัญญ� แพร่หล�ย ๖. ใหน้ ักเรียนช่วยกันคดิ คำ�ที่มี
ท�ส ค่อม ประจักษ์ เสียงตัวสะกดเหมือนกันเพิ่มเติม
อีสป บุรุษ พระองค์ เปรียบเทียบ เบี้ยว
กรีก ตระกูล ปัญญ� อิสระ ถว�ย ในแตล่ ะกลุ่ม
ฉล�ด แต่งโคลง
เลียน อ�ห�ร

๒. ให้นักเรียนช่วยกันนำาคำาที่บันทึกในข้อ ๑ มาจัดกลุ่มตามเสียงตัวสะกด
และคิดคำาที่มีเสียงตัวสะกดเหมือนกันเพิ่มเติมในแต่ละกลุ่ม
(๒๐ คะแนน) (ตัวอย่างคำาตอบ)
ธีคิดแบบจำาแนวิ ก
กลุ่ม ๑ อีสป เปรียบเทียบ ร�บค�บ ประทีป

กลุ่ม ๒ บุรุษ ท�ส ฉล�ด อิสระ มิตร พรวดพร�ด

กลุ่ม ๓ นิท�น สมัญญ� ตระกูล เลียน อ�ห�ร ปัญญ� วิญญ�ณ ลิ้นจี่

กลุ่ม ๔ แพร่หล�ย ถว�ย ส�หร่�ย สมัย

กลุ่ม ๕ กรีก ประจักษ์ ปักหลัก ระลึก

กลุ่ม ๖ ค่อม ปล�กริม สะสม

กลุ่ม ๗ แต่งโคลง พระองค์ บั้งไฟ เรืองรอง

กลุ่ม ๘ เบี้ยว เจี๊ยวจ๊�ว เพรียว

* คำ�ที่ขีดเส้นใต้คือคำ�ที่คิดเพิ่มเติมของแต่ละกลุ่ม

มาตราตัวสะกด...มที ้งั หมด ๘ มาตรา 13

13 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๓. ใหน้ กั เรียนสังเกตคาำ เรยี กชอ่ื ภาพทางซา้ ยมือวา่ มตี ัวสะกดใดก์

๗. ใหน้ ักเรยี นดภู าพ กุ้ง ส้ม กล้วย แล้วเลือกคำาที่มีเสียงตัวสะกดเหมือนกันจากคำาที่กำาหนด นำามาเขียน ารคิดวิเคราะห
และดาว จากน้ันบอกชื่อภาพ ให้ตรงกับภาพ จากนั้นตอบคาำ ถาม (๒๐ คะแนน)
และสังเกตตวั สะกดของคำ�
เกี่ยวข้�ว ชมรม ส�ยสร้อย ตรอมตรม โปรยปร�ย แมงป่อง
๘. ครตู ดิ บตั รภาพบนกระดาน แมวเหมียว ยุ้งฉ�ง ปุยฝ้�ย รวงผึ้ง แววว�ว ดอมดม
แล้วใหน้ กั เรียนแต่ละกลมุ่
ส่งตัวแทนออกมาเลอื กบัตรคำ� ยุ้งฉ�ง รวงผึ้ง แมงป่อง
ไปติดใตภ้ าพบนกระดาน
๙. ใหน้ กั เรียนสังเกตเสียงตัวสะกด ชมรม ตรอมตรม ดอมดม

แลว้ จดั กลุ่มคำ�ท่ีมเี สยี งตวั สะกด
เหมือนกนั ใหอ้ ยใู่ นกลุ่มเดยี วกัน

โปรยปร�ย ปุยฝ้�ย ส�ยสร้อย

เกี่ยวข้�ว แววว�ว แมวเหมียว

14 ภาษาไทย ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๔

อา่ นคล่อง เขยี นคล่อง

ยงุ้ ฉาง หมายถึง ทสี่ ำ�หรบั เก็บขา้ วเปลือก

สุดยอดคู่มือครู 14

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๑) คำ�แต่ละกลุ่มมีสิ่งใดที่เหมือนกัน ตัวสะกด Brain-based Learning
๒) คำ�ที่นักเรียนจัดกลุ่มไว้ในข้อ ๒ มีคำ�ใดบ้�งที่อยู่ในกลุ่มเหล่�นี้
๑๐. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�คำ�จาก
(ตัวอย่างคำาตอบ) เรอื่ ง อสี ป ที่ได้จดั กลุม่ ไว้มาจัด
ให้ตรงกับภาพ กุ้ง ส้ม กล้วย
แต่งโคลง พระองค์ ค่อม ปล�กริม และดาว
บั้งไฟ เรืองรอง สะสม
๑๑. เมอ่ื นกั เรยี นท�ำ กจิ กรรมการเรยี นรู้
แล้ว ใหส้ รุปความคดิ รวบยอด
ลงในแผนภาพความคิด

แพร่หล�ย ถว�ย เบี้ยว เจี๊ยวจ๊�ว
ส�หร่�ย สมัย เพรียว

คำ�ในแต่ละกลุ่มมีพยัญชนะใดเป็นตัวสะกด และเรียกกลุ่มที่มีตัวสะกด
ดังกล่�วว่�อะไร ให้นักเรียนค้นห�คำ�ตอบแล้วนำ�ม�เขียนแผนภ�พ
คิดแบบใยแมงวิธีมุม

คำ�ที่มี ง เป็นตัวสะกด (ตัวอย่างคำาตอบ) คำ�ที่มี ม เป็นตัวสะกด

เรียกว่� ม�ตร� กง เรียกว่� ม�ตร� กม
กลุ่ม
ที่มีตัวสะกด
ตัวเดียว
คำ�ที่มี ย เป็นตัวสะกด คำ�ที่มี ว เป็นตัวสะกด
เรียกว่� ม�ตร� เกย เรียกว่� ม�ตร� เกอว

มาตราตัวสะกด...มที ั้งหมด ๘ มาตรา 15

15 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๔. ให้นักเรียนสังเกตคำ�เรียกชื่อภ�พท�งซ้�ยมือว่�มีเสียงตัวสะกดม�ตร�ใด
แล้วเลือกคำ�ที่มีเสียงตัวสะกดเหมือนกันจ�กคำ�ที่กำ�หนด นำ�ม�เขียน
๑๒. ให้นกั เรียนดภู าพ นก มด หนอน ให้ตรงกับภ�พ จ�กนั้นตอบคำ�ถ�ม (๒๐ คะแนน)
และกบ จากนั้นบอกชอ่ื ภาพ ก ารคิดวิเคราะห์

และสงั เกตตวั สะกดของค�ำ อัฐ เลข ลาภ เมฆ บาตร กราบ กราฟ นาค
๑๓. ครูติดบัตรภาพบนกระดาน
แลว้ ให้นกั เรยี นแต่ละกลุม่ ปรอท บานชื่น กุญชร หมากรุก ชลธาร รูปภาพ ตลาดสด สัญญาณ
ส่งตัวแทนออกมาเลอื กบตั รคำ�
ไปตดิ ใต้ภาพบนกระดาน

๑๒๓๔

16 ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปที ่ี ๔

อา่ นคลอ่ ง เขยี นคล่อง

นาค หมายถึง คนทกี่ �ำ ลังจะบวชเป็นพระ

สุดยอดคู่มือครู 16

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning

๑๔. ให้นักเรียนสังเกตเสียงตัวสะกด

แลว้ จดั กลมุ่ ค�ำ ทม่ี เี สยี งตวั สะกด

ชลธ�ร สัญญ�ณ เหมือนกันใหอ้ ยูใ่ นกลมุ่ เดยี วกัน

บ�นชื่น กุญชร

กร�บ จ�ำ นวนน้ำ�ด่ืมที่ข�ยได้ (ขวด)

๔๐
๓๕
๓๐
๒๕
๒๐
๑๕
๑๐
๕
๐ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ วันที่

กร�ฟ

ยินดดี ้วยนะครับ...
คณุ คอื ผู้โชคดี
ไดร้ บั รางวลั ที่ ๑

รูปภ�พ ล�ภ

อา่ นคล่อง เขียนคลอ่ ง มาตราตวั สะกด...มที ง้ั หมด ๘ มาตรา 17

ชลธาร หมายถงึ แมน่ ้าํ

17 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๑) คำ�แต่ละกลุ่มมีสิ่งใดที่เหมือนกัน เสียงตัวสะกด
๒) คำ�ที่นักเรียนจัดกลุ่มไว้ในข้อ ๒ มีคำ�ใดบ้�งที่อยู่ในกลุ่มเหล่�นี้
๑๕. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�คำ�จาก
เรื่อง อีสป ท่ีได้จัดกลุ่มไว้มาจัด (ตัวอย่างคำาตอบ)
ให้ตรงกับภาพ นก มด หนอน
และกบ กรีก ประจักษ์ บุรุษ ท�ส
ปักหลัก ระลึก ฉล�ด อิสระ
๑๖. เมอ่ื นกั เรยี นท�ำ กจิ กรรมการเรยี นรู้ มิตร พรวดพร�ด
แล้ว ให้สรุปความคดิ รวบยอด

ลงในแผนภาพความคิด

นิท�น สมัญญ� อีสป เปรียบเทียบ
ตระกูล เลียน ร�บค�บ ประทีป
อ�ห�ร ปัญญ�
วิญญ�ณ ลิ้นจี่

คำ�ในแต่ละกลุ่มมีพยัญชนะใดเป็นตัวสะกด และเรียกกลุ่ม วิธี คิดแบบใยแมงมุม
ที่มีตัวสะกดดังกล่�วว่�อะไร ให้นักเรียนค้นห�คำ�ตอบ
แล้วนำ�ม�เขียนแผนภ�พ (ตัวอย่างคำาตอบ)

คำ�ที่มี ก ข ค ฆ กลุ่ม คำ�ที่มี ด ฐต ท ษ ส
เป็นตัวสะกด ที่มีตัวสะกด เป็นตัวสะกด
เรียกว่� ม�ตร� กก หล�ยตัว เรียกว่� ม�ตร� กด
คำ�ที่มี น ญ ร ล ณ คำ�ที่มี บ ป พ ฟ ภ
เป็นตัวสะกด เป็นตัวสะกด
เรียกว่� ม�ตร� กน เรียกว่� ม�ตร� กบ

18 ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 18

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ความรูแ้ มน่ ยำา หมน่ั ทำาแบบฝกึ หัด อา่ นหนังสือเรียน

๑. ให้นักเรียนเขียนคำา ๒ พยางค์ตามมาตราตัวสะกดที่กำาหนด ให้นักเรยี นศึกษาความรู้ เรื่อง
มาตราละ ๒ คำา (๑๐ คะแนน) มาตราตัวสะกด จากหนงั สือเรียน
เขียนคล่อง หลกั ภาษาและการใช้ภาษาไทย
หน้า ๙-๑๔
ตัวอย่�ง ปรากฏ แม่มด

ม�ตร� ก ก� ม�ตร� กด มะปร�ง ไข่แดง
วงกลม ส่งเสริม
(ตัวอย่างคำาตอบ) ชมเชย คมค�ย
ก๋วยเตี๋ยว เจื้อยแจ้ว
๑) ม�ตร� ก ก� ม�ตร� กง ปลิวว่อน เชี่ยวช�ญ
๒) ม�ตร� กง ม�ตร� กม
๓) ม�ตร� กม ม�ตร� เกย
๔) ม�ตร� เกย ม�ตร� เกอว
๕) ม�ตร� เกอว ม�ตร� กน

๒. ให้นักเรียนเขียนตามคำาบอก ซึ่งเป็นคำาที่อยู่ในมาตราตัวสะกด Brain-based Learning
ต่าง ๆ แล้วอธิบายความหมายของคำา
๑. ให้นกั เรียนแข่งขนั กันเขยี น
(๑๐ คะแนน) (ตัวอย่างคำาตอบ) ใบงาน ตามค�ำ บอก
๒. ใหน้ กั เรยี นทกุ คนรว่ มกนั พจิ ารณา
๑) บริก�ร หม�ยถึง ปฏิบัติรับใช้ ให้คว�มสะดวกต่�ง ๆ ความถูกต้องของคำ�ท่ีเพื่อนเขียน
๒) ประม�ท หม�ยถึง ข�ดคว�มรอบคอบ ข�ดคว�มระมัดระวัง
๓) อัจฉริยะ หม�ยถึง มีคว�มรู้คว�มส�ม�รถเกินกว่�ระดับปกติม�ก จากนั้นช่วยกันค้นหาความหมาย
๔) กระฉับกระเฉง หม�ยถึง คล่องแคล่ว กระปรี้กระเปร่� ของค�ำ บนกระดานจาก
๕) ทะนุถนอม หม�ยถึง คอยระวังรักษ� คอยประคับประคอง พจนานุกรม
๓. ให้นกั เรยี นท�ำ ใบงานดว้ ยตนเอง
มาตราตัวสะกด...มที ้ังหมด ๘ มาตรา 1๙ เป็นรายบคุ คล เพือ่ ประเมินผล
ตามตวั ชี้วัด

19 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning เรยี นรจู้ ากการทาำ นำาสู่หลกั เกณฑ์

๔. ให้นกั เรยี นน�ำ ความเข้าใจทเ่ี กิด ก�รฝึกสะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ในม�ตร�ตัวสะกดต่�ง ๆ
จากการปฏิบตั ิมาสรา้ งองค์ความรู้ ทำ�ให้นักเรียนสรุปคว�มรู้เรื่อง ม�ตร�ตัวสะกด ได้ดังนี้
หรือสรปุ เป็นหลกั การ
(ตัวอย่างคำาตอบ)

๑. นักเรียนใช้วิธีใดตรวจสอบจึงทร�บว่�คำ�แต่ละคำ�อยู่ในม�ตร�ใด
ออกเสียงคำ�เพื่อสังเกตเสียงตัวสะกด

๒. นำ�แผนภ�พจ�กข้อ ๓ (หน้� ๑๕) และข้อ ๔ (หน้� ๑๘) ม�เขียนเป็น
แผนภ�พใหญ่ แล้วเขียนสรุปเป็นข้อคว�มต�มคว�มเข้�ใจของนักเรียน

ม�ตร� กม ม�ตร� เกย คิดแบบใยแมงวิธีมุม

ม�ตร� กง ม�ตร�ตัวสะกด ม�ตร� เกอว
ม�ตร� กบ ม�ตร� กก

ม�ตร� กน ม�ตร� กด

คำ�ที่มีตัวสะกดแบ่งได้ ๘ กลุ่ม ต�มเสียงตัวสะกด เรียกว่� ม�ตร�
ตัวสะกด ม�ตร�ตัวสะกดมีทั้งม�ตร�ที่มีตัวสะกดตัวเดียว ได้แก่ ม�ตร� กง
กม เกย เกอว และม�ตร�ที่มีตัวสะกดหล�ยตัว ได้แก่ ม�ตร� กก กด กน กบ

ผลก�รประเมินก�รสรปุ คว�มรู้ ผ�่ น ไม่ผ่�น

20 ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 20

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลการเร
ยี นรู้ ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ
แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด ด้วยตนเองเมื่อจบการเรียนรู้
ตามตัวชี้วัด เพื่อทบทวนความรู้และทักษะ
ได้ คะแนน ตามตวั ชีว้ ัด
ตัวชวี้ ัด สะกดค�ำ และบอกคว�มหม�ยของค�ำ ในบริบทต�่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน
วิเคราะห์คำ� ตอบ
ให้นักเรียนใช้ดินสอระบายลงใน หน้าคำาตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง
ข้อ ๑-๕ ข้อใดเขียนสะกดคำ�ไม่ถูกตอ้ ง ๑. ๔ สัญญาณ
๒. ๑ ยีราฟ
๑. ๑ กันด�ร ๒ คนพ�ล ๓ บนั ด�ล ๔ สญั ญ�น ๓. ๒ รสชาติ
๔. ๒ พรรคพวก
๒. ๑ ยรี �พ ๒ รูปภ�พ ๓ หมอบกร�บ ๔ อพยพ ๕. ๓ สายสร้อย
๖. ๑ วับแวม หมายถงึ
๓. ๑ คณติ ศ�สตร์ ๒ รสช�ด ๓ ฤทธิ์เดช ๔ เบ็ดเสร็จ มีแสงดบั บา้ ง สว่างบ้าง
๒ วอมแวม หมายถงึ
๔. ๑ นักพ�กย์ ๒ พรรกพวก ๓ เมฆหมอก ๔ เลขหก แสงทม่ี องเห็นในระยะไกล ๆ
๓ วูบวาบ หมายถงึ
๕. ๑ กยุ ช�่ ย ๒ โปรยปร�ย ๓ ส�ยสอ้ ย ๔ เหน่ือยหน�่ ย แสงทปี่ รากฏแลว้ หายไปทนั ที
๔ แวววาว หมายถงึ
๖. ควรเติมค�ำ ในม�ตร� เกอว คำ�ใดในช่องว่�งจงึ จะไดค้ ว�มหม�ยถกู ต้อง มีแสงกลอกกลงิ้ อยูข่ ้างใน

“ดวงแกว้ มณีของน�งเมขล�มีแสง ม�ก”

๑ วบั แวม ๒ วอมแวม ๓ วูบว�บ ๔ แววว�ว

๗. “คุณแมใ่ ชเ้ ข็ม หน�มท่ีฝังอยู่ในน้ิวของฉันออก” ควรใชค้ �ำ ใด

จึงจะถูกตอ้ ง

๑ ถ�่ ง ๒ แทง ๓ บ่ง ๔ แยง

ขอ้ ๘-๑๐ บอกคว�มหม�ยของคำ�ที่ขีดเส้นใตใ้ นประโยค

๘. คนดีถงึ จะตกน้�ำ ก็ไมไ่ หล ตกในกองกณู ฑไ์ มส่ ญู ชื่อ

๑ หิน ๒ ดิน ๓ ทร�ย ๔ ไฟ

๙. พธิ ีไหวค้ รเู ปน็ ธรรมเนียมไทยอันดงี �มซึง่ ควรยึดถือปฏบิ ัติสืบไป

๑ ตวั อย�่ ง ๒ แบบแผน ๓ คว�มเชือ่ ๔ ข้อกำ�หนด

๑๐. ม�ลี ดอกดงั สีบานเยน็ เหน็ ฤๅไม่

๑ ช่ือผหู้ ญิง ๒ ดอกไมช้ นิดหนึ่ง

๓ สีแดงอมม่วง ๔ บ�นในเวล�เยน็

มาตราตวั สะกด...มที ั้งหมด ๘ มาตรา 21

อ่านคล่อง เขยี นคล่อง

กันดาร หมายถึง อตั คดั ฝดื เคือง
อพยพ หมายถงึ ยา้ ยครอบครวั จากถน่ิ หนึง่ ไปอยู่อกี ถ่ินหนึ่ง ยกพวกยา้ ยจากถ่ินเดมิ ไป
ฤทธเ์ิ ดช หมายถงึ อำ�นาจศกั ด์สิ ิทธิ์ แรงอ�ำ นาจ
แวววาว หมายถึง มีแสงกลอกกลิ้งอย่ขู ้างใน
บ่ง หมายถงึ ใช้ของแหลม ๆ แทงทเี่ น้อื เพือ่ สะกิดหนองหรือหนามเป็นต้นทฝี่ งั อยใู่ นเนอ้ื ออก

21 สุดยอดคู่มือครู

แบบประเมินผลสัมฤทธิ์การเรียนของนักเรียนตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด
หน่วยการเรียนรู้เรื่อง มาตราตัวสะกด

ตัวชี้วัด ม�ตรอฐ่า�นนหกน�ังรสเือรเียรนียนรู้ อ่านคล่อง เขียนคแลบ่อบงฝึกหัดวิเคราะห์ค�ำตอบผคละสแัมBนฤraนทinเธต-ิ์กb็ม�aรseเรdียLนeคขaะอrแnงนinนนgักทเรี่ไียดน้
และตัวชี้วัด

สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของค�ำ หน่วยการเรียนร้ทู ี่ ๑ ๓๐
ในบริบทต�่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑)
ฟนื้ ฟคู ว�มรู้ ลองท�ำ ดูสกั นดิ ๑๐
คว�มร้แู ม่นย�ำ หมนั่ ท�ำ แบบฝึกหดั ๑๐
๑๐
ขอ้ ๑ ๓๐
ข้อ ๒
ขอ้ ๓ ๑๐
ขอ้ ๔
แบบทดสอบวดั ผลก�รเรยี นรู้
ต�มตัวชวี้ ัด

รวม ๑๐๐

หนว่ ยการเรียนร้ทู ่ี ๒ ๑๐
๒๐
ฟน้ื ฟคู ว�มรู้ ลองทำ�ดสู กั นิด ๒๐
ข้อ ๑ ๒๐
ขอ้ ๒
ข้อ ๓ ๑๐
ข้อ ๔ ๑๐

คว�มรูแ้ มน่ ยำ� หมนั่ ท�ำ แบบฝึกหดั ๑๐
ข้อ ๑ ๑๐๐
ข้อ ๒

แบบทดสอบวัดผลก�รเรยี นรู้
ต�มตัวชว้ี ัด

รวม

เกณฑ์ก�รประเมินผล ผลก�รประเมินนักเรียน
ระดับคะแนน ระดับผลก�รเรียน คุณภ�พ หน่วยก�รเรียนรู้ที่ ๑ หน่วยก�รเรียนรู้ที่ ๒
๘๐ - ๑๐๐ ๔ ดีเยี่ยม
๗๕ - ๗๙ ๓.๕ ดีม�ก
๗๐ - ๗๔
๖๕ - ๖๙ ๓ ดี

๖๐ - ๖๔ ๒.๕ ค่อนข้�งดี
๒ ป�นกล�ง
๕๕ - ๕๙ ๑.๕ พอใช้
๕๐ - ๕๔ ๑ ผ่�นเกณฑ์ขั้นตำ่�
๐ - ๔๙
๐ ตำ่�กว่�เกณฑ์

22 ภาษาไทย ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี ๔ ลงชื่อ ผู้ประเมิน
วันที่ เดือน พ.ศ.

สุดยอดคู่มือครู 22

ห ่นว ยการเรียนรู้

เรอื่ ง การผันอกั ษร

ตวั ชว้ี ดั เด็ก ๆ รู้หรือไม่
สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของค�ำ พยัญชนะต้นแบ่งได้ ๓ หมู่ คือ อักษรสูง
ในบรบิ ทต่�ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) อักษรกล�ง และอกั ษรตำ่� เรยี กว�่ ไตรย�งศ์
คำ�เปน็ ค�ำ ต�ย พิจ�รณ�จ�กเสยี งสระ
และตวั สะกดของคำ�
วรรณยุกต์ทำ�ให้เสียงและคว�มหม�ยของ
คำ�เปลี่ยนไป ก�รผันอักษรต้องพิจ�รณ�จ�ก
ส่วนประกอบของคำ� ท้ังพยัญชนะต้น สระ
และตวั สะกด

แผนผงั สาระการเรียนรู้

การสะกดคำาและบอกความหมายของคำา
ที่มีพยัญชนะต้นเป็นอักษร ๓ หมู่

การผันอักษร

การสะกดคำาและบอกความหมาย การสะกดคำาและบอกความหมาย
ของคำาตามเสียงวรรณยุกต์ ของคำาที่เป็นคำาเป็น คำาตาย

23 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ห ่นวย ๓การเรยี นรู้ท่ี ไตรยางศ์...สรา้ งคำา

ตัวชี้วัด ะเมนิ ผลตัวช
ปร ว้ี ดั
ท ๔.๑ ป. ๔/๑
สะกดคำาและบอกความหมายของคำาในบริบทต่าง ๆ
Brain-based Learning
ท๔.๑ป.๔/๑ ฟ้ืนฟคู วามรู้ ลองทำาดูสักนิด
๑. ครูตดิ บัตรภาพสตั วต์ ่าง ๆ
ไวบ้ นกระดาน ใหน้ กั เรยี นออกมา ให้นักเรยี นเลือกคำ�ไปเขียนให้ตรงกับภ�พ สังเกตพยัญชนะต้น
เขยี นช่อื สัตวใ์ ตภ้ าพ แล้วอ่�นคำ�เหล่�นั้น (๑๒ คะแนน) อ่านคล่อง
๒. ให้นักเรียนพิจารณาพยัญชนะต้น
ผีเสื้อ ค้างคาว หิ่งห้อย ไก่แจ้ จิ้งจก หอยสังข์
ของชอื่ สัตว์ แลว้ ชว่ ยกนั เต่าตนุ อึ่งอ่าง ฉลามเสือ ม้าลาย นกฮูก ยีราฟ
แยกประเภทตามอักษร ๓ หมู่
จากน้ันรว่ มกนั ตรวจสอบ คำ�ที่มีอักษรสูงเป็นพยัญชนะต้น
ความถูกต้อง
ผีเสื้อ หิ่งห้อย ฉลามเสือ หอยสังข์
คำ�ที่มีอักษรกล�งเป็นพยัญชนะต้น

เต่าตนุ จิ้งจก ไก่แจ้ อึ่งอ่าง
คำ�ที่มีอักษรตำ่�เป็นพยัญชนะต้น

ค้างคาว นกฮูก ยีราฟ ม้าลาย

24 ภาษาไทย ชนั้ ประถมศึกษาปีที่ ๔

สุดยอดคู่มือครู 24

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

อา่ นหนงั สือเรียน

ความรแู้ มน่ ยาำ หม่นั ทาำ แบบฝึกหดั ให้นักเรยี นศึกษาความรู้ เร่ือง ไตรยางศ์

๑. ให้นักเรียนเขียนพยัญชนะไทย ๔๔ ตัว โดยเรียงลำ�ดับ ก-ฮ เขียนคล่อง จากหนังสือเรยี น
(๑๐ คะแนน) หลกั ภาษาและการใชภ้ าษาไทย
หนา้ ๑๖-๒๐
กข ฃ ค ฅ ฆ ง จ ฉ ช

ซ ฌญฎ ฏ ฐ ฑฒณ
ดตถทธนบปผ
ฝพฟภมยร ลว
ศ ษส ห ฬอ ฮ Brain-based Learning

๒. ให้นักเรียนจำ�แนกพยัญชนะไทย ๔๔ ตัว ออกเป็นอักษร ๓ หมู่ ๑. ใหน้ กั เรยี นนำ�บตั รพยญั ชนะไทย ก-ฮ
ทีค่ รูแจกใหค้ นละ ๑ ใบ ไปตดิ
(๙ คะแนน) บนกระดานทลี ะคน โดยเรียง

อักษรสูง อักษรกลาง ตามล�ำ ดับตัวอกั ษร

กจฎฏ จากนั้นออกเสียงพร้อมกนั

ดตบปอ ๒. ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั สงั เกตวา่ พยญั ชนะ

ขฃฉฐถผ ตวั ใดออกเสยี งคลา้ ยกันบา้ ง
ฝศษสห
แล้วออกมาหยิบบตั รพยญั ชนะไทย
คฅฆง ช ซฌ บนกระดานไปตดิ ไวเ้ ปน็ กลมุ่ เดยี วกนั
ญฑฒณท ธ น พ ดังนี้
ข ฃ ค ฅ ฆ
ฟภมย ร ล ว ญ ย
ฬฮ

อักษรตำ่า ฏ ต
ณ น

ไตรยางศ.์ ..สร้างคาำ 25 ฝ ฟ
ซ ศ ษ ส

๓. ให้นักเรียนออกเสยี งพยัญชนะที่จดั กลมุ่ ใหม่แลว้ เพื่อเปรียบเทยี บเสียง เช่น ฉ ช ฌ
ข ฃ เสียงสูง ฎ ด
ค ฅ ฆ เสยี งต่าํ ฐ ฑ ฒ ถ ท ธ
๔. ใหน้ ักเรียนช่วยกนั จัดกลุม่ พยญั ชนะใหมต่ ามเสยี งอักษรสงู อักษรกลาง ผ พ ภ
และอกั ษรตํ่า ครูคอยแนะนำ�และตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ร ล ฬ
ห ฮ

25 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๓. ให้นักเรียนเลือกชื่อไม้ดอกที่มีพยัญชนะต้นเป็นอักษรต�มหมู่
ที่กำ�หนดไปเติมในช่องว่�ง (๑๒ คะแนน) กิจ กรรมบูรณาการ
๑. ใหน้ ักเรียนแบ่งกลุ่มเปน็ ๓ กลุ่ม
โดยแบง่ เป็นกลมุ่ อกั ษรสูง สายหยุด ชบา ดอกแก้ว รักเร่ สาบเสือ แพงพวย
กล่มุ อกั ษรกลาง ดอกบัว เสลา สนฉัตร ก้ามปู มะลิ จำาปี
และกลมุ่ อักษรต่าํ
๒. ให้นกั เรยี นแต่ละกลุ่มชว่ ยกนั สายหยุด ดอกแก้ว ชบา
เขียนชอ่ื ไมด้ อกที่มพี ยัญชนะตน้ อักษร
ตรงกบั หม่อู ักษรท่ีกล่มุ ของตนเอง สาบเสือ อักษร เสลา ดอกบัว กลาง จำาปี รักเร่ อักษร มะลิ
ไดร้ บั มอบหมายใหม้ ากทส่ี ุด สูง ตำ่า
ภายในเวลาที่ครกู ำ�หนด ก้ามปู
๓. ใหต้ ัวแทนกลมุ่ ออกมาเขียนชอื่ สนฉัตร แพงพวย
ไม้ดอกบนกระดาน และให้เพื่อน
รว่ มกนั ตรวจสอบความถกู ตอ้ ง ๔. ให้นักเรียนขีดเส้นโยงอักษรตำ่�ที่มีเสียงคู่กับอักษรสูง (๗ คะแนน)
และเสนอค�ำ เพิ่มเติม
๔. ครแู จกบตั รค�ำ ทม่ี อี กั ษรตํา่ ชฌ ขฃ
และอักษรสูงใหน้ กั เรยี นแต่ละกลุ่ม ฮ ศษส
๕. ให้นกั เรยี นช่วยกนั หาค่เู สยี ง คฅฆ ฉ
ของตนเองให้เจอภายในเวลา ซ ห
ทีค่ รูกำ�หนด ฟ ฝ
ฑฒทธ ผ
พภ ฐถ

26 ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปที ี่ ๔

อ่านคล่อง เขยี นคลอ่ ง
เสลา อา่ นวา่ สะ - เหลฺ า

สุดยอดคู่มือครู 26

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๕. ให้นักเรียนคิดคำ�โดยใช้อักษรคู่ที่กำ�หนดแล้วนำ�ไป Brain-based Learning
แต่งประโยค (๓๐ คะแนน)
การคิดสังเคราะห์ใบงาน ๑. ครูแจกอกั ษรคูใ่ หก้ ลุ่มละ ๑ คู่
ใหน้ กั เรียนช่วยกนั คดิ ค�ำ
ตัวอย่าง โดยใช้อกั ษรคูท่ กี่ ำ�หนดให้
๒. ให้นักเรียนแตล่ ะกล่มุ นำ�คำ�ไป
ค - ข ค้างคาว ขนุน : ฉันเห็นค้างคาวเกาะอยู่บนต้นขนุน แตง่ ประโยคหรือข้อความตา่ ง ๆ
๓. ใหต้ ัวแทนกลมุ่ ออกมา
(ตัวอย่�งคำ�ตอบ) อา่ นประโยคหนา้ ชนั้ เรียน
แลว้ รว่ มกนั พจิ ารณาความถกู ตอ้ ง
ช - ฉ ชื่นชม ฉลาด : คนดีและฉลาดมักได้รับการชื่นชม ๔. ให้นักเรียนทำ�ใบงานด้วยตนเอง
ท - ถ ท้อแท้ ถอย : แม้เขาจะท้อแท้แต่ก็ยังสู้ไม่ถอย
พ - ผ พากเพียร ผู้ : ผู้ที่มีความพากเพียรย่อมประสบความสำาเร็จ เป็นรายบุคคล เพ่อื ประเมนิ ผล
ตามตวั ช้วี ดั
เรียนรจู้ ากการทำา นำาส่หู ลกั เกณฑ์ ๕. ให้นักเรียนนำ�ความเข้าใจทีเ่ กดิ
จากการปฏบิ ตั มิ าสรา้ งองคค์ วามรู้
ก�รฝึกสะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ที่มีพยัญชนะต้น หรือสรปุ เป็นหลกั การ
อยู่ในหมู่อักษรต่�ง ๆ ทำ�ให้นักเรียนสรุปคว�มรู้เรื่อง ไตรย�งศ์ ได้ดังนี้

(ตัวอย่�งคำ�ตอบ)

ไตรยางศ์ คือ การจำาแนกพยัญชนะไทย ๔๔ ตัว ออกเป็น ๓ หมู่ ตามพื้นเสียง
อักษร ๓ หมู่ ได้แก่
อักษรสูงมี ๑๑ ตัว ได้แก่ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห
คำาที่มีอักษรสูงเป็นพยัญชนะต้น เช่น ๑. สดใส ๒. ห้าวหาญ
อักษรกลางมี ๙ ตัว ได้แก่ ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ
คำาที่มีอักษรกลางเป็นพยัญชนะต้น เช่น ๑. ดักแด้ ๒. อดออม
อักษรตำ่ามี ๒๔ ตัว จำาแนกเป็น ๒ พวก คือ อักษรคู่ และ อักษรเดี่ยว
อักษรคู่ คือ อักษรตำ่าที่มีเสียงคู่กับอักษรสูง มี ๑๔ ตัว
ได้แก่ ค ฅ ฆ ช ฌ ซ ฑ ฒ ท ธ พ ภ ฟ ฮ
อักษรเดี่ยว คือ อักษรตำ่าที่ไม่มีเสียงคู่กับอักษรสูง มี ๑๐ ตัว
ได้แก่ ง ญ ณ น ม ย ร ล ว ฬ
คำาที่มีอักษรตำ่าเป็นพยัญชนะต้น เช่น ๑. ทบทวน ๒. ราชินี

ผลการประเมินการสรปุ ความรู้ ผ่าน ไม่ผ่าน

ไตรยางศ.์ ..สร้างคำา 27

27 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลการเร
ยี นรู้
ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด
ด้วยตนเองเมื่อจบการเรียนรู้ ตามตัวชี้วัด
เพ่ือทบทวนความรู้และทักษะ ได้ คะแนน
ตามตัวชี้วัด ตัวชี้วดั สะกดคาำ และบอกความหมายของคาำ ในบริบทตา่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน

วิเคราะห์คำ� ตอบ ให้นักเรียนใช้ดินสอระบ�ยลงใน หน้�คำ�ตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง
ข้อ ๑-๓ ข้อใดเขยี นสะกดค�ำ จ�กค�ำ อ่�นทีก่ �ำ หนดไดถ้ ูกตอ้ ง
๔. ๒ กาลเทศะ
๓ กจิ จะลักษณะ ๑. ปรฺ ก - กะ - ติ เขยี นอย่างไร
๔ กริ ยิ ามารยาท ๑ ปกติ ๒ ปกะติ ๓ ปกกติ ๔ ปรกติ
๕. ๑ ขมีขมัน
๒ ขะมักเขม้น ๒. ฉะ - เหฺลมิ - พฺระ - ชน - มะ - พนั - สา เขียนอย่างไร
๓ ขะมุกขะมอม ๑ เฉลมิ พระชนพรรษา ๒ เฉลมิ พระชนมพรรษา
๖. ๑ คัมภรี ์ ๓ เฉลมิ พระชนม์พรรษา ๔ เฉลิมพระชนมะพรรษา
๓ โครงการ
๔ เครอ่ื งยนต์ ๓. พนั - นะ - นา เขียนอย่างไร
๑ พรรณนา ๒ พรรณณา ๓ พรรณา ๔ พรรนนา
อา่ นคล่อง เขยี นคลอ่ ง
ขอ้ ๔-๖ ข้อใดเขยี นสะกดค�ำ ได้ถกู ตอ้ ง

๔. ๑ กระแสน้ำา ๒ กาละเทศะ ๓ กิจลักษณะ ๔ กรยิ ามารยาท

๕. ๑ ขมีขะหมนั ๒ ขมักเขมน้ ๓ ขะมุกขมอม ๔ ขะเย้อแขย่ง

๖. ๑ คำาภรี ์ ๒ ครองราชย์ ๓ โครงการณ์ ๔ เครื่องยนตร์

ข้อ ๗-๑๐ บอกคว�มหม�ยของค�ำ ทีข่ ดี เสน้ ใต้ในประโยค

๗. หอยสวย ๆ ต่างสสี ันเรียงรายอยูต่ ามชายหาด
๑ มากมาย ๒ กระจาย
๓ เรยี งกนั ไปไม่ขาดระยะ ๔ เรียงกันอยา่ งเป็นระเบยี บ

๘. แมน่ ำ้าเจ้าพระยาเกิดจากแมน่ ำ้า ๔ สายไหลมาบรรจบกนั
๑ พบ ๒ ครบ ๓ ประกอบ ๔ รวม

๙. ถงึ แมน้ มีสงิ ขรมาขวางกั้น จะบากบนั่ ปนี ขา้ มไมค่ ร้ามถอย
๑ กอ้ นหิน ๒ กำาแพง ๓ ตน้ ไม้ ๔ ภูเขา

๑๐. หากสยามพนิ าศลง ไทยอยู่ ได้ฤๅ

๑ ทาำ ลาย ๒ พา่ ยแพ้ ๓ ย่อยยบั ๔ ล้มเหลว
28 ภาษาไทย ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๔

ปรกติ หมายถึง ธรรมดา
เฉลิมพระชนมพรรษา หมายถึง ชอ่ื เรียกวันบ�ำ เพ็ญพระราชกุศลเนอื่ งในวนั คลา้ ยวนั พระบรมราชสมภพ
ของพระบาทสมเดจ็ พระเจ้าอยูห่ ัว วนั คล้ายวนั พระราชสมภพของ
สมเด็จพระบรมราชินีนาถ
ขะเย้อแขยง่ หมายถงึ กระเยอ้ กระแหย่ง
ครองราชย์ หมายถงึ ดำ�รงอย่ใู นราชสมบัติ

สุดยอดคู่มือครู 28

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ห ่นวย ๔การเรยี นรู้ที่ ค�ำ เปน็ ค�ำ ต�ย...ดงู ่�ยไมย่ �ก

ประเมนิ ผลตัวชว้ี ดั ตวั ช้ีวัด

สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ในบริบทต่�ง ๆ ท ๔.๑ ป. ๔/๑

ท๔.๑ป.๔/๑ ฟ้นื ฟคู วามรู้ ลองทาำ ดสู กั นดิ Brain-based Learning
ให้นักเรียนเลือกคำ�ม�เขียนให้ตรงกับภ�พ แล้วสังเกตสระและตัวสะกด
(๓๐ คะแนน) ๑. ครูตดิ บตั รภาพบนกระดาน
น�รี ไข่เต่� แพะ ปู่ย่� แลว้ ให้นักเรียนออกมาเลอื ก
เก�ะ บตั รค�ำ ไปติดใต้ภาพบนกระดาน
๒. ใหน้ ักเรียนสังเกตสระและ
ใบไม้ ลูกนก ผีเสื้อ ผักก�ด ร้องเพลง ตวั สะกดของคำ� แล้วช่วยกัน
แยกประเภทเป็นคำ�เป็น คำ�ตาย
หมอบกร�บ ด�วเดือน นำ้�เต้� มะระ พล�ยง�ม จากนน้ั ร่วมกนั ตรวจสอบ
ความถกู ตอ้ ง
คำ�เป็น
๑.

ผีเสื้อ น�รี ปู่ย่�

๒.

ไข่เต่� ใบไม้ นำ้�เต้�

๓.

ร้องเพลง พล�ยง�ม ด�วเดือน

อา่ นคลอ่ ง เขยี นคลอ่ ง คำ�เป็น ค�ำ ต�ย...ดงู ่�ยไมย่ �ก ๒๙

นารี หมายถึง ผู้หญิง

29 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

อา่ นคล่อง เขยี นคล่อง

แพะ มขี นหยาบสขี าว ด�ำ หรอื นา้ํ ตาล คำ�ต�ย
มเี ขา ๑ คู่ ตวั ผมู้ เี ครา หางสั้น ๑.

สามารถปนี ปา่ ยทสี่ งู โดยเฉพาะโขดหนิ

หรือภเู ขาได้ดี มะระ แพะ เก�ะ

เกาะ หมายถึง สว่ นของแผ่นดิน ๒.
ท่ีมีนาํ้ ล้อมรอบ

ผักก�ด ลูกนก หมอบกร�บ

อา่ นหนงั สอื เรียน ความรู้แมน่ ยาำ หม่ันทำาแบบฝึกหดั

ใหน้ กั เรยี นศึกษาความรู้ ๑. ให้นักเรียนจำ�แนกคำ�เป็นและคำ�ต�ยจ�กคำ�ที่กำ�หนดให้ถูกต้อง
เร่ือง ค�ำ เปน็ คำ�ตาย (๑๐ คะแนน)
จากหนังสือเรยี น วิ ธีคิดแบบจำำแนก
หลักภาษาและการใชภ้ าษาไทย
หน้า ๒๑-๒๔ ใบเตย จล�จล กุหล�บ ตักบ�ตร ท่องเที่ยว

สร้�งสรรค์ พรรคพวก บ�งลำ�พู เหม�ะเจ�ะ เพชฌฆ�ต

คำ�เป็น ใบเตย จล�จล ท่องเที่ยว สร้�งสรรค์ บ�งลำ�พู

คำ�ต�ย กุหล�บ ตักบ�ตร พรรคพวก เหม�ะเจ�ะ เพชฌฆ�ต

30 ภ�ษ�ไทย ชัน้ ประถมศกึ ษ�ปีท่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 30

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๒. ให้นักเรียนเขียนคำ�เป็นและคำ�ต�ยต�มหัวข้อที่กำ�หนด เขียนคล่อง Brain-based Learning
ข้อละ ๔ คำ� (๒๐ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
๑. ให้นักเรียนออกมาคิดและเขียน
ชื่อผลไม้ที่ใช้คำ�เป็น ชื่อสัตว์ที่ใช้คำ�ต�ย คำ�เป็น คำ�ตายตามประเภทที่ครู
กำ�หนด เช่น ประเภทอวัยวะของ
ส้มโอ กระรอก ร่างกาย ประเภทผักและผลไม้
ลองกอง สุนัข แลว้ ร่วมกนั ตรวจสอบ
แตงโม นกพิร�บ
กล้วยหอม เป็ด ความถกู ตอ้ ง
๒. ครูเลือกคำ�ท่ีนักเรียนเขียน และ
?
ชวนใหน้ กั เรยี นแยกสว่ นประกอบ
ของค�ำ ลงในตาราง

๓. ให้นักเรียนแยกส่วนประกอบของคำ�ที่กำ�หนดในต�ร�ง
ให้ถูกต้อง (๑๐ คะแนน)
ธีคิดแบบจำำแนวิก

คำ� สระ เสียงสระ ตัวสะกด ตมัว�สตะรก�ด คำ�เป็น คำ�ต�ย

ตัวอย่�ง

ตักบาตร -ั, -า สั้น ยาว ก, ตร กก, กด 33

วิหค -,ิ โ-ะ สั้น สั้น -, ค ก ก�, กก 33

คล่องแคล่ว -อ, แ- ย�ว ย�ว ง, ว กง, เกอว 3 3

ประดิษฐ์ -ะ, -ิ สั้น สั้น -, ษ ก ก�, กด 33

บ่�วไพร่ -�, ไ- ย�ว สั้น ว, - เกอว, ก ก� 3 3

ค�ำ เป็น ค�ำ ต�ย...ดงู ่�ยไมย่ �ก 31

31 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๔. ให้นักเรียนอ่�นข้อคว�มที่กำ�หนด แล้วบอกคว�มหม�ย อ่ำนคล่อง
ของคำ�ที่ขีดเส้นใต้ (๑๐ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
๑. ครเู ขยี นคำ�ทยี่ ังไม่สมบูรณ์
บนกระดาน พรอ้ มท้ัง ๑) ทั้งนี้เพร�ะกรรมม�ต�มทัน จึงสุดสิ้นชีวันบรรลัย ใบงำน
ใหค้ วามหมาย เชน่ บรรลัย มีคว�มหม�ยว่� ต�ย ย่อยยับ
• ประเ ริ (ประเสริฐ)
หมายถึง วิเศษ ดีเลิศ ๒) แม้นใครรักรักมั่งชังชังตอบ
• สัง า (สังหาร)
หมายถงึ ฆา่ ผลาญชีวิต ให้รอบคอบคิดอ่�นนะหล�นหน�
๒. ใหน้ กั เรยี นชว่ ยกนั เปดิ พจนานกุ รม รอบคอบ มีคว�มหม�ยว่� ถ้วนถี่ ละเอียดถี่ถ้วน ไม่เผอเรอ

แล้วออกมาเขยี นคำ�ใหส้ มบูรณ์ ๓) พญ�ร�ชสีห์จับสัตว์ม�เลี้ยงดูบริวารของตน
และถกู ต้อง บริว�ร มีคว�มหม�ยว่� ผู้แวดล้อมหรือผู้ติดต�ม
๓. ให้นักเรยี นท�ำ ใบงานดว้ ยตนเอง
เป็นรายบคุ คล เพื่อประเมินผล เรียนรู้จากการทำา นาำ ส่หู ลักเกณฑ์
ตามตวั ชว้ี ัด
๔. ให้นักเรียนนำ�ความเขา้ ใจที่เกิด ก�รฝกึ สะกดค�ำ และบอกคว�มหม�ยของค�ำ เป็น คำ�ต�ย ทำ�ใหน้ กั เรยี นสรปุ
จากการปฏบิ ตั มิ าสร้างองคค์ วามรู้ คว�มรเู้ รอ่ื ง ค�ำ เปน็ คำ�ต�ย ไดด้ งั น้ี
หรอื สรปุ เป็นหลักการ
ค�ำ เป็น มลี ักษณะดังน้ี
๑. คำ�ที่ประสมด้วยสระ เสียงย�ว ในม�ตร� ก ก�
๒. คำ�ที่มีตัวสะกดในม�ตร� กง กน กม เกย เกอว
๓. คำ�ที่ประสมด้วยสระ อำ� ใอ ไอ เอ� ซึ่งเป็นสระเสียงสั้น

ตัวอย่�งคำ�เป็น เช่น มอญซ่อนผ้� รีรีข้�วส�ร ม้�ก้�นกล้วย
ค�ำ ต�ย มลี กั ษณะดงั นี้

๑. คำ�ที่ประสมด้วยสระ เสียงสั้น ในม�ตร� ก ก�
๒. ค�ำ ทมี่ ตี วั สะกดในม�ตร� กก กด กบ

ตัวอย่�งคำ�ต�ย เช่น หม�กเก็บ สะกดจิต มิตรภ�พ

ผลก�รประเมนิ ก�รสรุปคว�มรู้ ผ�่ น ไม่ผ�่ น

3๒ ภ�ษ�ไทย ช้ันประถมศกึ ษ�ปที ี่ ๔

สุดยอดคู่มือครู 32

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลกำรเรยี นรู้ ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ
ด้วยตนเองเมื่อจบการเรียนรู้
แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด เพ่ือทบทวนความรู้และทักษะ
ตามตัวชว้ี ัด
ตำมตัวชี้วัด

ตัวช้ีวดั สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของค�ำ ในบริบทต่�ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) ได้ คะแนน
คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน

ให้นักเรียนใช้ดินสอระบ�ยลงใน หน้�คำ�ตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง

ขอ้ ๑-๓ ข้อใดเขยี นสะกดค�ำ จ�กค�ำ อ่�นทก่ี ำ�หนดไดถ้ กู ตอ้ ง

๑. เพด็ - ชะ - คาด ๑ เพชรฆ�ต ๒ เพฒชฆ�ต

๓ เพชฒฆ�ต ๔ เพชฌฆ�ต
๒. บาด - ทะ - ยัก ๑ บ�ทยกั
๒ บ�ดทยกั

๓ บ�ดทะยกั ๔ บ�ททะยกั
๓. อะ - ดดี - ตะ - ชาด ๑ อดตี ช�ต
๒ อดีตช�ติ

๓ อดดี ตช�ติ ๔ อดตี ตะช�ติ

ขอ้ ๔-๖ ข้อใดเขียนสะกดค�ำ ได้ถูกตอ้ ง

๔. ๑ กระตือรอื ร้น ๒ กระตือรือลน้ ๓ กระตอื ลอื ล้น ๔ กะตอื รอื รน้

๕. ๑ คณโฑ ๒ คณโท ๓ คนโฑ ๔ คนโท

๖. ๑ ป�ศรัย ๒ ป�สรัย ๓ ปร�ศัย ๔ ปร�ศรยั

ข้อ ๗-๑๐ บอกคว�มหม�ยของค�ำ ท่ขี ีดเสน้ ใต้

๗. ครูอธิบ�ยเร่อื งคำ�เป็นค�ำ ต�ยจนนักเรยี นห�ยเคลือบแคลง ๔ ระแวง
๑ เข�้ ใจ ๒ แปลกใจ ๓ สงสยั

๘. ไทยกับจนี ต�่ งมมี ิตรภาพต่อกนั ม�ช�้ น�น
๑ คว�มเป็นเพอ่ื น ๒ คว�มสัมพันธ์

๓ คว�มช่วยเหลอื ๔ คว�มรสู้ ึกท่ดี ี

๙. เลขเป็นโทโบร�ณท�่ นส่งั สอน เร่งสงั วรเว่ยี ไวใ้ ช่ว่�เลน่
๑ คิด ๒ จำ� ๓ ระมัดระวัง ๔ ปฏบิ ตั ิต�ม

๑๐. จงคดิ ต�มไปเอ�ไมเ้ ท�้ เถิด จะประเสรฐิ สมรักเป็นศกั ดศ์ิ รี
๑ เจรญิ ๒ ดเี ลศิ ๓ พบโชค ๔ ส�ำ เรจ็ ผล

ค�ำ เปน็ คำ�ต�ย...ดูง�่ ยไม่ย�ก 33

อ่านคลอ่ ง เขยี นคลอ่ ง

เพชฌฆาต หมายถึง เจ้าหนา้ ที่ประหารชวี ติ นักโทษท่ตี อ้ งค�ำ พพิ ากษาถงึ ที่สุดให้ประหารชวี ิต
บาดทะยัก หมายถงึ โรคท่ีเกิดจากตัวเชื้อโรคบาดทะยักเข้าสู่แผล ทำ�ให้มีอาการกระตุก
และชักแขง็ หลงั แอ่น โดยมากถึงตาย
อดีตชาติ หมายถงึ ชาตกิ อ่ น ภพกอ่ น

33 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ห ่นวย ๕การเรยี นรู้ที่ วรรณยกุ ต.์ ..ส่ิงส�ำ คญั ผนั อกั ษร

ตวั ช้วี ดั ประเมนิ ผลตัวชว้ี ดั

ท ๔.๑ ป. ๔/๑ สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ในบริบทต่�ง ๆ

Brain-based Learning ท๔.๑ป.๔/๑ ฟื้นฟูความรู้ ลองทาำ ดูสกั นิด

๑. ครตู ดิ บตั รภาพบนกระดาน ใหน้ ักเรียนเลือกคำ�ม�เขียนให้ตรงกับภ�พ สังเกตรูปและเสียง
แล้วใหน้ ักเรียนออกมาเลอื ก วรรณยุกต์แล้วอ่�นคำ�เหล่�นั้น (๑๒ คะแนน)
บัตรคำ�ไปติดใตภ้ าพบนกระดาน อ่านคล่อง
๒. ให้นักเรียนสังเกตรูปวรรณยุกต์
สี่เหลี่ยม ส้มเช้ง ตุ๊ต๊ะ เก๋งจีน ญี่ปุ่น แก้วนำ้�
แล้วแยกค�ำ ใหต้ รงตาม กระป๋อง ก๊อก โอ๊ก บินปรื๋อ ยิ้มแย้ม เล่นว่�ว
รูปวรรณยุกต์ จากนั้นรว่ มกัน
ตรวจสอบความถูกต้อง คำ�ที่มีรูปวรรณยุกต์เอก

เล่นว่�ว ญี่ปุ่น สี่เหลี่ยม
คำ�ที่มีรูปวรรณยุกต์โท ส้มเช้ง

แก้วนำ้� ยิ้มแย้ม
คำ�ที่มีรูปวรรณยุกต์ตรี

ก๊อก ตุ๊ต๊ะ โอ๊ก

34 ภาษาไทย ช้ันประถมศึกษาปีท่ี ๔

อา่ นคลอ่ ง เขียนคลอ่ ง

เก๋งจนี หมายถงึ ตกึ ทม่ี ีรปู หลังคาแบบศาลเจา้ จนี

สุดยอดคู่มือครู 34

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning
คำ�ที่มีรูปวรรณยุกต์จัตว�

เก๋งจีน กระป๋อง บินปรื๋อ

ความรแู้ มน่ ยาำ หม่นั ทาำ แบบฝึกหดั อ่านหนงั สอื เรยี น

๑. ให้นักเรียนเติมรูปวรรณยุกต์ให้คำ�มีคว�มหม�ยตรงกับภ�พ ใหน้ กั เรยี นศกึ ษาความรู้ เรือ่ ง
(๑๒ คะแนน) การผันอกั ษร จากหนังสอื เรียน
เขียนคล่อง หลกั ภาษาและการใช้ภาษาไทย
หน้า ๒๕-๓๒
อักษรสูง

ห่ ิงห้อย ผีเสื้อ ผ้ ูส่ ือข่ �ว ถำ�้ หิน

อักษรกล�ง Brain-based Learning

ไก่แจ้ ตุ๊กต� ก๋ วยเต๋ียว ตัก๊ แตน ๑. ใหน้ กั เรยี นอา่ นออกเสยี งคำ�
จากบัตรค�ำ ทีค่ รตู ิดบนกระดาน
วรรณยุกต์...ส่ิงสำาคญั ผันอักษร 35 ดังน้ี

ห้า เจ็ด

ย่สี ิบ ร้อย

๒. ใหน้ ักเรยี นวเิ คราะห์รปู และเสียงวรรณยุกตข์ องค�ำ เหล่านน้ั เชน่
ห้า รูปวรรณยกุ ต์ -้
เสยี งวรรณยุกต ์ โท
เจด็ ไมม่ รี ูปวรรณยุกต์
เสยี งวรรณยกุ ต ์ เอก
โดยแขง่ ขนั กันยกมือเพอ่ื ตอบค�ำ ถามใหถ้ ูกต้อง

35 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

อา่ นคล่อง เขียนคล่อง อักษรตำ่�

มา้ นาํ้ ชอื่ ปลาทะเล หวั พบั เขา้ หาลำ�ตวั ม้าน้ำา แม่คา้ พริกช้ีฟ้ า พุ่มไม้
ปากเปน็ ทอ่ ยาว ทำ�ใหส้ ่วนหวั
ดูคล้ายม้า ส่วนหางเรยี วยาวมว้ นได้
ทรงตวั ในแนวต้งั ตัวผทู้ ำ�หน้าท่ีฟักไข่
ซ่ึงเกบ็ ไว้ในถุงหนา้ ทอ้ ง

๒. ให้นักเรียนแยกส่วนประกอบของคำ�ต�มที่กำ�หนด (๑๖ คะแนน) ธีคิดแบบจำาแนวิก

คำ� พยัญชนะต้น หมู่อักษร รูปวรรณยุกต์ เสียงวรรณยุกต์

ตัวอย่�ง

ส�ยสร้อย ส, สร สูง, สูง -, - จัตวา, โท
หอยโข่ง ห, ข สูง, สูง -, -่ จัตว�, เอก

ตุ๊กแก ต, ก กล�ง, กล�ง -๊, - ตรี, ส�มัญ

ปุ้งกี๋ ป, ก กล�ง, กล�ง -้, -๋ โท, จัตว�

แม่นำ้� ม, น ตำ่�, ตำ่� -่, -้ โท, ตรี

36 ภาษาไทย ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ ๔

สุดยอดคู่มือครู 36

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๓. ให้นักเรียนเขียนรูปวรรณยุกต์ ๔ รูป บอกชื่อและยกตัวอย่างคำา Brain-based Learning
รูปวรรณยุกต์ละ ๒ คำา และยกตัวอย่างคำาที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์ ๓ คำา
๑. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มแล้วช่วยกัน
(๑๕ คะแนน) (ตัวอย่างคำาตอบ) คดิ ค�ำ ที่มพี ยญั ชนะตน้ เป็น
๑) -่ เรียกว่า ไม้เอก เ ช ่น แช่อิ่ม ซุ่มซ่าม
๒) -้ เรียกว่า ไม้โท เช ่น พื้นบ้าน ฟ้องร้อง อกั ษรเดี่ยวกลมุ่ ละ ๓ คำ�
๓) -๊ เรียกว่า ไม้ตรี เช ่น แก๊ส ปั๊ม แล้วผันค�ำ ให้ถกู ต้อง
๔) -๋ เรียกว่า ไม้จัตวา เ ช ่น แจ๋ว ตั๋ว ตามหลกั เกณฑ์
๒. ใหน้ กั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ น�ำ ค�ำ ทผี่ นั แลว้
๕) คำาที่ไม่มีรูปวรรณยุกต์ เช่น หนังสือ พัดลม อาหาร ไปแตง่ ประโยคเป็นเร่ืองราวสน้ั ๆ
๓. ให้ตวั แทนกล่มุ ออกมาอา่ น
๔. ให้นักเรียนผันคำาต่อไปนี้ให้ครบ ๕ เสียง (๑๕ คะแนน) เรอื่ งที่แตง่ ข้นึ ให้เพอ่ื นฟงั
หนา้ ช้ันเรยี น
วรรณเยสุกียตง์ ส�มัญ เอก โท ตรี จัตว� ๔. ใหน้ ักเรยี นทำ�ใบงานดว้ ยตนเอง
เป็นรายบุคคล เพื่อประเมนิ ผล
คำ� ตามตวั ช้ีวดั

ตัวอย่าง

เสา เซา เส่า เส้า เซ้า เสา

ขา คา ข่า ข้า ค้า ขา

แว่น แวน แหว่น แว่น แว้น แหวน

บิน บิน บิ่น บิ้น บิ๊น บิ๋น

๕. ให้นักเรียนแต่งประโยคโดยใช้คำาต่อไปนี้ (๑๐ คะแนน)

ตัวอ ย ่าง เสือ เสื่อ เสื้อ ารคิดสังเคราะหก์ใบงาน
(ต ัวอ ย่า งค ำาต อบ ) คุณแม่วางเสื้อลายเสือไว้บนเสื่อ
๑) กลอง กล่อง กล้อง
พ ่อห ยิบก ล้องอ อกจากกล่องเพื่อถ่ายรูปน้องตีกลอง

๒) ทา ท่า ท้า

ชายสองคนท้าแข่งกันทาสีท่านำ้าหน้าวัด

วรรณยกุ ต.์ ..ส่งิ ส�ำ คญั ผนั อกั ษร 37

37 สุดยอดคู่มือครู

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning เรยี นรู้จากการทำา นำาสู่หลักเกณฑ์

๕. ให้นกั เรยี นน�ำ ความเขา้ ใจทีเ่ กิด ก�รฝึกสะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ต�มเสียงวรรณยุกต์
จากการปฏบิ ัติมาสร้างองค์ความรู้ ทำ�ให้นักเรียนสรุปคว�มรู้เรื่อง วรรณยุกต์และก�รผันคำ� ได้ดังนี้
หรอื สรปุ เปน็ หลกั การ
รูปวรรณยุกต์มี ๔ รูป ได้แก่ -่ -้ -๊ -๋
เสียงวรรณยุกต์มี ๕ เสียง ได้แก่ ส�มัญ เอก โท ตรี จัตว�
ประโยชน์ของวรรณยุกต์ คือ ทำ�ให้คำ�เปลี่ยนเสียงได้

และมีคำ�ใช้เพิ่มม�กขึ้น

สรุปหลักก�รผันคำ�ลงในต�ร�งให้ถูกต้อง

หมู่อักษร รูปวรรณยุกต์ เสียงวรรณยุกต์ คแลว�ะมเสสียัมงพวรันรธณ์ขยอุกงตรูป์
ตรงกัน ไม่ตรงกัน

อักษรสูง ไม่มีรูปวรรณยุกต์ จัตว� 3

-่ เอก 3
-้ โท 3

อักษรกล�ง ไม่มีรูปวรรณยุกต์ ส�มัญ 3
-่ เอก 3
-้ โท 3
-๊ ตรี 3
-๋ จัตว� 3

อักษรตำ่� ไม่มีรูปวรรณยุกต์ คำ�เป็น ส�มัญ 3

คำ�ต�ย ตรี 3

-่ โท 3

-้ ตรี 3

ผลก�รประเมินก�รสรปุ คว�มรู้ ผ�่ น ไม่ผ�่ น

38 ภาษาไทย ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 38

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลการเร
ยี นรู้
แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ
ตามตัวชี้วัด ด้วยตนเองเมื่อจบการเรียนรู้
ได้ คะแนน เพ่ือทบทวนความรู้และทักษะ
ตวั ชีว้ ัด สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�ในบรบิ ทต่�ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ตามตัวช้วี ดั

ให้นักเรียนใช้ดินสอระบ�ยลงใน หน้�คำ�ตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง วเิ คราะห์ค�ำตอบ

ข้อ ๑-๕ ข้อใดเขยี นสะกดคำ�ได้ถูกตอ้ ง ๑. ๒ กอ๊ กน้ํา
๓ เกก๊ ฮวย
๑. ๑ ก๋วยเต๋ยี ว ๒ ก็อกน้ำ� ๓ เกก้ ฮวย ๔ เก๊ยี มอี๋ ๔ เก้ียมอ๋ี
๒. ๑ ขี้ไต้
๒. ๑ ขใี้ ต้ ๒ ขเ้ี ท�่ ๓ ข้เี หร่ ๔ ขี้ปะต้ิว ๒ ข้ีเถา้
๔ ข้ปี ะต๋วิ
๓. ๑ ข้นึ ฉ�่ ย ๒ ข้นึ ช�่ ย ๓ คึน่ ฉ่�ย ๔ คึน่ ช�่ ย ๔. ๑ แกงกะหร่ี
๒ จับฉ่าย
๔. ๑ แกงกะหรี ๒ จ๊บั ฉ�่ ย ๓ ตม้ โคลง ๔ ย�ำ ถัว่ พู ๓ ต้มโคลง้
๕. ๑ เฉาก๊วย
๕. ๑ เฉ�ก้วย ๒ ซ�่ หรม่ิ ๓ เต๊�ฮวย ๔ ลอดช้อง ๓ เตา้ ฮวย
ข้อ ๖-๑๐ บอกคว�มหม�ยของค�ำ ทข่ี ีดเสน้ ใตใ้ นประโยค ๔ ลอดชอ่ ง

๖. เจ�้ หน�้ ทีต่ �ำ รวจมักจะไกล่เกล่ยี คกู่ รณใี ห้ยอมคว�มกนั
๑ ขอร้อง ๒ ตัดสิน

๓ พูดใหร้ บั ส�รภ�พ ๔ พดู ให้ปรองดองกัน

๗. คุณแม่บอกฉันว�่ ของเก๊มักจะใชไ้ ดไ้ มน่ �น
๑ ร�ค�ถกู ๒ ไมใ่ ชข่ องจรงิ ๓ ไมม่ คี ณุ ภ�พ ๔ ใช้แล้ว

๘. คณุ ย�ยนำ�กลว้ ยน�ำ้ ว้�ทยี่ ังหา่ มอย่มู �ทำ�กล้วยบวชชี
๑ แขง็ ๒ สด ๓ สกุ ๔ จวนสกุ

๙. จะแนว่ แนแ่ ก้ไขในสงิ่ ผดิ จะรักช�ตจิ นชีวติ เปน็ ผุยผง

๑ แน่นอน ๒ ตัง้ ใจมั่น ๓ พย�ย�ม ๔ ทำ�ใหด้ ีทีส่ ดุ

๑๐. สะอ้ืนไหใ้ จคอใหท้ อ้ แท้ คดิ ถึงแมถ่ งึ ต�ย่งิ อ�ลัย

๑ อ่อนแอ ๒ อ่อนเพลยี ๓ หมดแรง ๔ หมดกำ�ลงั ใจ

วรรณยุกต.์ ..สิ่งสาำ คญั ผนั อกั ษร 3๙

อา่ นคล่อง เขยี นคลอ่ ง

ขน้ึ ฉ่าย หมายถงึ ชือ่ ไมล้ ม้ ลกุ ชนิดหน่งึ ใบคล้ายผักชีแตโ่ ตกวา่ กลิ่นฉนุ
เปน็ พรรณไม้ท่ีนำ�เขา้ มาปลูกเพอ่ื เปน็ อาหาร
ถัว่ พู หมายถึง ชื่อถว่ั ชนดิ หนึง่ ฝกั มีครีบตามยาว ๔ ครีบ ฝกั อ่อนกินได้

39 สุดยอดคู่มือครู

แบบประเมินผลสัมฤทธิ์การเรียนของนักเรียนตามมาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด
ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อห่านนค่วลย่อกงาเรขเียรนียคนล่อรงู้เรื่อง กวิเาครรผาะันห์คอ�ำักตษอบร Brain-based Learning

ม�ตรฐ�นก�รเรียนรู้ แบบฝึกหัด ผลสัมฤทธิ์ก�รเรียนของนักเรียน
และตัวชี้วัด คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

สะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ� หน่วยการเรยี นรทู้ ี่ ๓ ๑๒
ในบริบทต�่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) ฟืน้ ฟคู ว�มรู้ ลองทำ�ดสู กั นดิ
คว�มร้แู ม่นยำ� หม่ันทำ�แบบฝกึ หดั ๑๐
ขอ้ ๑ ๙
ข้อ ๒ ๑๒
ข้อ ๓ ๗
ขอ้ ๔ ๓๐
ขอ้ ๕
แบบทดสอบวดั ผลก�รเรียนรู้ ๑๐
ต�มตวั ชี้วัด

รวม ๙๐

หน่วยการเรียนรูท้ ี่ ๔ ๓๐

ฟน้ื ฟูคว�มรู้ ลองทำ�ดสู ักนิด ๑๐
คว�มรู้แม่นยำ� หม่นั ทำ�แบบฝกึ หดั ๒๐
๑๐
ขอ้ ๑ ๑๐
ขอ้ ๒
ขอ้ ๓ ๑๐
ข้อ ๔
แบบทดสอบวัดผลก�รเรียนรู้
ต�มตวั ชี้วดั

รวม ๙๐

40 ภาษาไทย ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี ๔

สุดยอดคู่มือครู 40

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ม�ตรฐ�นก�รเรียนรู้ แบบฝึกหัด ผลสัมฤทธิ์ก�รเรียนของนักเรียน
และตัวชี้วัด คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้

หน่วยการเรยี นรูท้ ่ี ๕ ๑๒

ฟ้ืนฟูคว�มรู้ ลองทำ�ดสู ักนดิ ๑๒
คว�มรู้แม่นย�ำ หมัน่ ทำ�แบบฝึกหดั ๑๖
๑๕
ขอ้ ๑ ๑๕
ขอ้ ๒ ๑๐
ข้อ ๓
ข้อ ๔ ๑๐
ขอ้ ๕
แบบทดสอบวดั ผลก�รเรยี นรู้
ต�มตัวช้ีวัด

รวม ๙๐

เกณฑ์ก�รประเมินผล ผลก�รประเมินนักเรียน
ระดับคะแนน ระดับผลก�รเรียน คุณภ�พ หน่วยก�รเรียนรู้ที่ ๓ หน่วยก�รเรียนรู้ที่ ๔ หน่วยก�รเรียนรู้ที่ ๕
๗๒ - ๙๐
๖๗ - ๗๑ ๔ ดีเยี่ยม

๖๓ - ๖๖ ๓.๕ ดีม�ก

๕๘ - ๖๒ ๓ ดี
๕๔ - ๕๗
๔๙ - ๕๓ ๒.๕ ค่อนข้�งดี
๔๕ - ๔๘ ๒ ป�นกล�ง
๑.๕ พอใช้
๑ ผ่�นเกณฑ์ขั้นตำ่�
๐ - ๔๔
๐ ตำ่�กว่�เกณฑ์

ลงชื่อ ผู้ประเมิน
วันที่ เดือน พ.ศ.

วรรณยุกต.์ ..สิ่งสำาคญั ผันอกั ษร 41

41 สุดยอดคู่มือครู

ห ่นว ยการเรียนรู้ ค�ำ พ้อง

เรือ่ ง

ตัวช้วี ดั เด็ก ๆ รู้หรอื ไม่
สะกดค�ำ และบอกคว�มหม�ยของคำ� คำ�พ้อง คือ ค�ำ ทม่ี บี �งสง่ิ เหมอื นกนั
ในบรบิ ทต่�ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) คำ�พอ้ งเสียง คอื คำ�ทีม่ เี สียงอ่�นเหมือนกนั
สว่ นค�ำ พ้องรปู คอื ค�ำ ที่มรี ูปเขยี นเหมอื นกัน

แผนผังสาระการเรยี นรู้

การสะกดคำาและบอก
ความหมายของคำาพ้อง

คำาพ้องรูป คำาพ้องเสียง

เขียนเหมอื นกัน อ่านต่างกัน อา่ นเหมอื นกัน เขยี นตา่ งกนั
ความหมาย ความหมาย

ตา่ งกัน ตา่ งกนั

สุดยอดคู่มือครู 42

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

ห ่นวย ๖การเรยี นรู้ที่ ค�ำ พ้อง...ตอ้ งพจิ �รณ�

ปร ะเมนิ ผลตัวชว้ี ดั ตวั ช้ีวัด

สะกดคำาและบอกความหมายของคำาในบริบทต่าง ๆ ท ๔.๑ ป. ๔/๑

ท ๔.๑ ป. ๔/๑ ฟ้นื ฟคู วามรู้ ลองทาำ ดสู ักนดิ Brain-based Learning

ใหน้ ักเรียนเลือกคำ�ม�เขียนให้ตรงกับภ�พแล้วเขียนคำ�อ่�น (๑๒ คะแนน) ๑. ครตู ิดบตั รภาพบนกระดาน
ใบเสมา ซ่อมแซม ต้นเสมา บาดแผล แลว้ ให้นักเรียนออกมาเลือก
บาตรพระ รูปสระ ช้อนส้อม สระผม บัตรคำ�ไปตดิ ใตภ้ าพบนกระดาน
๒. ให้นกั เรยี นออกมาเขยี นคำ�อ่าน
คำ�พ้องรูป ใต้บัตรคำ�ใหถ้ ูกต้อง
๓. ใหน้ ักเรยี นช่วยกนั น�ำ คำ�เหล่านน้ั
ตัวอย่าง คำา รูปสระ ไปจัดกลุม่ ค�ำ พอ้ งรปู
อ่านว่า รูบ - สะ - หฺระ และคำ�พอ้ งเสยี งใหถ้ ูกตอ้ ง
คำา สระผม
อ่านว่า สะ - ผม

คำา ใบเสมา คำา ต้นเสมา
อ่านว่า ไบ - เส - มา อ่านว่า ต้น - สะ - เหฺมา
คำ�พ้องเสียง คำา บาดแผล
อ่านว่า บาด - แผฺล
ตัวอย่าง
ค�ำ พอ้ ง...ต้องพจิ �รณ� 43
คำา บาตรพระ
อ่านว่า บาด - พฺระ

43 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

คำา ซ่อมแซม คำา ช้อนส้อม
อ่านว่า ซ่อม - แซม อ่านว่า ช้อน - ส้อม

อ่านหนังสอื เรยี น ความรู้แมน่ ยำา หม่ันทำาแบบฝึกหัด

ใหน้ กั เรียนศกึ ษาความรู้ เรอื่ ง คำ�พ้อง ๑. ให้นักเรียนเขียนคำ�พ้องเสียงกับคำ�ที่กำ�หนดข้อละ ๓ คำ� เขียนคล่อง
จากหนังสือเรยี น
หลักภาษาและการใช้ภาษาไทย (๑๕ คะแนน) (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
หน้า ๓๔-๔๐ ตัวอย่าง
บาด เหรียญบาท ตักบาตร บิณฑบาต
Brain-based Learning
๑) สรร สุขสันต์ สีสัน สร้างสรรค์
๑. ใหน้ กั เรยี นทายคำ�จาก
ปริศนาคำ�ทาย ดังนี้ ๒) พัน สัมพันธ์ ผลิตภัณฑ์ พันธุ์พืช
• เส...อะไร เป็นเครอ่ื งหมาย
บอกเขตโบสถ์ (เสมา) ๓) จันทร์ ดอกไม้จันทน์ ดอกจัน นำ้าจัณฑ์
• เส...อะไร หมายถงึ ภเู ขา
(เสลา) ๔) ศาล จักสาน ข้าวสาร อาสาฬหบูชา
• เข...อะไร หมายถงึ
ความสบายใจ (เขมา) ๕) การณ์ กาญจนบุรี ฤดูกาล การบ้าน
๒. ให้นักเรียนหาคำ�พ้องรูปพร้อมทั้ง
๒. ให้นักเรียนอ่�นกลอนต่อไปนี้ จ�กนั้นเขียนคำ�อ่�นของคำ�
ศกึ ษาความหมายจากพจนานกุ รม ที่ขีดเส้นใต้ แล้วศึกษ�คว�มหม�ยจ�กพจน�นุกรม (๘ คะแนน)อ่านคล่อง
๓. ให้นักเรียนฝึกอา่ นคำ�พอ้ งรูป
จากแถบขอ้ ความท่คี รตู ิดไว้ กระบวนหนึ่งตัวเขียนไม่เปลี่ยนแปลก แต่อ่านแยกสองความตามวิถี
บนกระดานใหถ้ กู ตอ้ งคลอ่ งแคลว่ วัดเข๑มาโกฐเข๒มาเพ๓ลาก็มี แต่ที่นี้ไปถึงท่าเพ๔ลาเย็น
ที่ริมเชิงเส๕ลาภูผาใหญ่ ล้วนกอไผ่ลำาสล้างเส๖ลาเห็น
หัดบวกปูนใบเส๗มากว่าจะเป็น หน้าโฮเต็ลปลูกเส๘มาดูเพราตา

พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร)

44 ภ�ษ�ไทย ชัน้ ประถมศึกษ�ปที ี่ ๔

สุดยอดคู่มือครู 44

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

๑) เขมา อ่านว่า เข - มา ๒) เขมา อ่านว่า ขะ - เหฺมา อ่านคล่อง เขยี นคล่อง
๓) เพลา อ่านว่า เพฺลา ๔) เพลา อ่านว่า เพ - ลา
๕) เสลา อ่านว่า เส - ลา ๖) เสลา อ่านว่า สะ - เหฺลา ๑) เขมา หมายถงึ ความสบายใจ
๗) เสมา อ่านว่า เส - มา ๘) เสมา อ่านว่า สะ - เหฺมา ความพ้นภัย
๒) เขมา หมายถงึ ชอื่ เรียกลำ�ตน้
๓. ให้นักเรียนเลือกคำ�พ้องเสียงในวงเล็บเติมในช่องว่�งให้ถูกต้อง ทีอ่ ย่ใู ต้ดินของพชื หรอื รากแห้ง
ของไม้บางชนดิ
(๕ คะแนน) ๓) เพลา หมายถงึ แกนส�ำ หรบั
ใหล้ ้อหมุน
๑) พระภิกษุออกบิณฑ บาต แต่เช้าตรู่ ๔) เพลา หมายถึง เวลา
(บาด บาต บาตร) ๕) เสลา หมายถึง ภเู ขา, หิน
๖) เสลา หมายถงึ สวย, งาม,
๒) คุณแม่ซื้อไม้ จันทน์ มาจากประเทศอินเดีย เกลี้ยงเกลา
(จัน จันทร์ จันทน์) ๗) เสมา หมายถงึ เครอ่ื งหมาย
บอกเขตโบสถ์
๓) ผู้ที่มีสุขภาพดีย่อมมีผิว พรรณ ผ่องใส ๘) เสมา หมายถึง หญ้า
(พัน พันธุ์ พรรณ)

๔) เขาเป็นคนเดียวซึ่งเห็นเหตุ การณ์ ที่เกิดขึ้น
(การ กาล การณ์)

๕) บ้านจัด สรร ส่วนใหญ่มักอยู่บริเวณชานเมือง
(สัน สรร สรรค์)

คำ�พ้อง...ต้องพจิ �รณ� 45

45 สุดยอดคู่มือครู

ตัวช้ีวัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

Brain-based Learning ๔. ให้นักเรียนแต่งประโยคโดยใช้คำ�ที่กำ�หนด ารคิดสังเคราะห
วิธีค ใบงาน
๑. ครกู ำ�หนดคำ�พอ้ งรูป (๓๐ คะแนน) ก ์
และค�ำ พ้องเสยี งบนกระดาน ยบ
ใหต้ วั แทนนกั เรียนออกมา ตัวอย่าง
ใชค้ �ำ พ้องรูปและค�ำ พ้องเสยี ง
แต่งประโยคบนกระดาน หวงแหน จอกแหน
โดยครูและเพอ่ื นร่วมกนั
ตรวจสอบความถูกตอ้ ง ถ้าเราหวงแหนแหล่งนำ้าควรช่วยกันกำาจัดจอกแหน
๒. ใหน้ ักเรียนท�ำ ใบงานดว้ ยตนเอง
เปน็ รายบคุ คล เพอ่ื ประเมินผล ไม่ให้มีมากเกินไป
ตามตัวชี้วัด (ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
๓. ใหน้ ักเรียนน�ำ ความเขา้ ใจทเ่ี กิด
จากการปฏิบัติมาสร้างองค์ความรู้ ๑) ช้อนส้อม ซ่อมแซม
เมื่อพ่อซ่อมแซมรั้วเสร็จ ก็ไปหยิบช้อนส้อมมารับประทานอาหาร
หรอื สรปุ เปน็ หลกั การ ๒) เสเพล (เวลา) เพล
เขาเลิกเสเพลและไปช่วยทำาความสะอาดวัดหลังจากพระฉันเพลแล้ว

๓) นำ้าไหล หลงใหล
เขาหลงใหลในความงามของนำ้าตกที่มีนำ้าไหลตลอดปี

เรียนร้จู ากการทาำ นำาสหู่ ลักเกณฑ์

ก�รฝึกสะกดคำ�และบอกคว�มหม�ยของคำ�พ้อง ทำ�ให้นักเรียน
อธิบ�ยคว�มแตกต่�งของคำ�พ้องรูปและคำ�พ้องเสียง ได้ดังนี้ ดิ แบบเปรียบเที

(ตัวอย่�งคำ�ตอบ)
คำาพ้องรูป คำาที่เขียนเหมือนกัน แต่อ่านออกเสียงต่างกัน
และมีความหมายต่างกัน
คำาพ้องเสียง คำาที่อ่านออกเสียงเหมือนกัน แต่เขียนต่างกัน

และมีความหมายต่างกัน

ผลการประเมนิ การสรุปความรู ้ ผ่าน ไม่ผ่าน

46 ภ�ษ�ไทย ชัน้ ประถมศึกษ�ปีที่ ๔

อ่านคลอ่ ง เขยี นคลอ่ ง

เสเพล หมายถึง คนทป่ี ระพฤตติ วั เหลวไหล ไมเ่ อางานเอาการ
(เวลา) เพล หมายถึง เวลาระหวา่ ง ๑๑ นาฬกิ าถงึ เทยี่ ง

สุดยอดคู่มือครู 46

ตัวชี้วัด อ่านหนังสือเรียน อ่านคล่อง เขียนคล่อง วิเคราะห์ค�ำตอบ Brain-based Learning

แบบทดสอบวดั ผลการเร
ยี นรู้ ให้นักเรียนทำ�แบบทดสอบ
แบบทดสอบวัดผลการเรียนรู้ตามตัวชี้วัด ด้วยตนเองเมื่อจบการเรียนรู้
ตามตัวชี้วัด เพื่อทบทวนความรู้และทักษะ
ได้ คะแนน ตามตัวชี้วัด
ตวั ช้วี ัด สะกดคำาและบอกความหมายของคาำ ในบริบทตา่ ง ๆ (ท ๔.๑ ป. ๔/๑) คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน
วเิ คราะหค์ �ำตอบ
ให้นักเรียนใช้ดินสอระบ�ยลงใน หน้�คำ�ตอบที่ถูกต้องให้เต็มวง
ขอ้ ๑-๕ ขอ้ ใดเขยี นสะกดค�ำ ไดถ้ ูกต้อง ๑. ๒ เวทมนตร์
๓ สวดมนต์
๑. ๑ กลมมน ๒ เวทมนต ์ ๓ สวดมนตร ์ ๔ นาำ้ มล ๔ น้าํ มนต์
นํ้ามนตร์
๒. ๑ บาดหลวง ๒ บาทวถิ ี ๓ บ่วงบาศก ์ ๔ บณิ ฑบาตร ๒. ๑ บาทหลวง
๓ บว่ งบาศ
๓. ๑ รชั การ ๒ แผนการณ ์ ๓ กลอนกานท์ ๔ ป้อมพระกาล ๔ บิณฑบาต
๓. ๑ รัชกาล
๔. ๑ คดั สัน ๒ สรา้ งสรร ๓ สุขสนั ต์ ๔ เลอื กสรรค ์ ๒ แผนการ
๔ ป้อมพระกาฬ
๕. ๑ สตั สว่ น ๒ สัจจะ ๓ สัตย์เล้ียง ๔ ซือ่ สตั ว์ ๔. ๑ คดั สรร
๒ สร้างสรรค์
ขอ้ ๖-๑๐ บอกคว�มหม�ยของคำ�ที่ขีดเสน้ ใตใ้ นประโยค ๔ เลือกสรร
๖. คนสมัยกอ่ นนิยมใช้ครตุ ักนำ้าจากบ่อมาใช้ ๕. ๑ สัดส่วน
๑ ครู ๒ คนรับใช ้ ๓ สัตวเ์ ลย้ี ง
๔ ซอื่ สตั ย์
๓ ขนั ๔ ภาชนะสานรูปกลม ๆ ยาชัน ๖. คร ุ อา่ นวา่ ครฺ ุ
๗. แขม อ่านว่า แขมฺ
๗. พงหญา้ กอแขมข้นึ รกทร่ี ิมหนองน้ำา ๘. สระ อ่านวา่ สะ
๑ คนเขมร ๒ ดอกไม้ ๓ ต้นไผ่ ๔ ไมล้ ม้ ลกุ ชนดิ หนงึ่ ๙. กรี อา่ นวา่ กฺรี
๑๐. ปรกั อ่านวา่ ปะ - หฺรัก
๘. โรงแรมนีม้ สี ระขนาดใหญไ่ วบ้ ริการลกู ค้า
๑ บึง ๒ บ่อน้ำา 47 สุดยอดคู่มือครู

๓ แอ่งนา้ำ ขนาดใหญ่ ๔ ห้องอบไอนำา้

๙. น้องรอ้ งไห้เพราะถกู กรกี งุ้ แทงนวิ้ มอื
๑ ชา้ ง ๒ หัว

๓ โครงแข็งแหลมที่หวั ก้งุ ๔ เปลอื กกุ้งส่วนหวั

๑๐. เขาพบเหรียญเกา่ แก่อยใู่ นกองซากปรกั หักพัง ๔ สง่ิ กอ่ สร้าง
๑ หกั ๒ เงิน ๓ อฐิ
คำ�พ้อง...ต้องพจิ �รณ� 47

อา่ นคล่อง เขยี นคล่อง

บาทวิถี หมายถึง ทางเท้า
กลอนกานท์ หมายถงึ บทกลอน
สจั จะ หมายถงึ ความจรงิ , ความจริงใจ