แบบฝึกหัด วิวิธภาษา ม.1 เทอม 1

Learn Educationแบบฝึกหัด รายวชิ าภาษาไทย

ววิ ธิ ภาษา ม.๑

น้ องลองทาํ

คําชแ้ี จง ตอนุท�ี ๑ ใหน้ ุกั เรยี นุเลอื กคาำ ตอบัทถ�ี กู ทส�ี ดุ เพยี งขอ้ เดยี ว
๑๑.. “มธั ิยัสถแ์ ละอดออม” จัากประโยคในุข้างตน้ ุคาำ ใดทีอ� อกเสียงพยางค์เบัา

๑. มธั ิยัสถ์
๒. และ
๓. อด
๔. ออม

238 สรุปความรูว้ วิ ิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

จดให้จาํ นํ าไปใช้

Learn Education

แบบฝฝึึกหหััด รายววิชิ าภาษาไทย

ววิวิวิธิ ภาษา ม.๑

แตง่ ให้งามตามท่ีเหมาะ

การสรุุปใจความสำำ�คัญั ใจความสำำ�คััญ คืือ ข้อ้ ความที่่เ� ป็น็
ใจความหลัักของข้้อความแต่่ละย่อ่ หน้า้

Learn Education
หลักั การอ่่านสรุุปใจความสำำ�คััญ

๑. ๒.

อ่า่ นหนัังสืือทั้้�งเล่่มหรืือ ตั้�งจุดุ มุ่�งหมายในการอ่่าน
อ่า่ นที่่ก� ำำ�หนดให้้ทั้้ง� หมด ให้้ชััดเจน

๓. ๔.

ผู้้�อ่่านควรมีีประสบการณ์์ ทบทวนเนื้้อ� หาหรืือ
หรืือมีพี ื้้น� ฐาน ประเด็็นสำำ�คัญั
ในการอ่่านบ้้าง ของเรื่อ่� งนั้้น�

240 สรุปความรรูู้้ววิ ิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

คาำ ทส�ี ร้างขึ�นุใหมโ่ ดยการนุาำ คาำ มลู ต�ังแต่
สองคาำ ขึ�นุไปมารวมกนั ุ
แลว้ เกดิ เปน ุคำาใหม่
ความหมายใหม่

เกดิ จัาก

คําประสม
Learn Education
ลกั ษณ์ะของคำาประสม ขอ้ สงั เกต

คาำ ประสมท�ีเกดิ ความหมายใหม่ ถ้านุาำ คาำ มูลมารวมกนั ุแล้วไมเ่ กิด
แต่ยังมีเคา้ ความหมายเดมิ ความหมายใหม่ ไมจ่ ัดั เปนุคาำ ประสม
คำาประสมท�เี กดิ ความหมายใหม่
เปลี�ยนุแปลงไปจัากเดมิ คำาภาษาบัาลแี ละภาษาสันุสกฤตประสมกนั ุ
ไมถ่ อื ว่าเปน ุคำาประสม แตเ่ ปนุคำาสมาส
คำาประสมทีเ� กิดจัาก
การยอ่ คำาให้กะทดั รดั เมื�อนุำาคำามาประกอบัรวมกับัคำาอน�ื ุกลายเปน ุ
คำาประสมแล้ว คาำ ท�มี าประกอบัรวมกันุ
ก็จัะไม่มีฐานุะเปนุคาำ

241สรุปความรูว้ วิ ธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

แบบฝึกหัด รายวชิ าภาษาไทย Learn Education

ววิ ธิ ภาษา ม.๑

น้ องลองทาํ

คําชแี้ จง ตอนุท�ี ๑ ใหน้ ุกั เรยี นุเลอื กคาำ ตอบัทถ�ี กู ทส�ี ดุ เพยี งขอ้ เดยี ว
๑๑.. คำาในุขอ้ ใดไมใ่ ชุค่ าำ มูล

๑. ฟกทอง
๒. นุากิ า
๓. บัรรเลง
๔. มะละกอ

242 สรุปความรู้วิวธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

จดให้จาํ นํ าไปใช้

Learn Education

แบบฝฝึึกหหััด รายววิชิ าภาษาไทย

ววิวิวิธิ ภาษา ม.๑

เข้าเมอื งตาหล่วิ ตอ้ งหล่วิ ตาตาม

เรียี นรู้้�เรื่่�องสำ�ำ นวน สุภุ าษิิต คำำ�พังั เพย

คำำ�กล่า่ วเชิิงเปรีียบเทียี บ
สำ�ำ นวน เพื่่อ� นำำ�ไปอธิิบายสิ่ง� ต่า่ ง ๆ

โดยไม่ก่ ล่า่ วถึึงสิ่�งนั้้น� โดยตรง
Learn Education
สุุภาษิิต คำำ�พังั เพย

มีีจุดุ มุ่�งหมายเพื่่อ� สอน เน้้นให้้เป็น็ ข้้อคิิด
มัักมีีคำ�ำ ว่่า อย่่า ให้้ ไม่่ได้้มุ่ �งสอน
อยู่ใ�่ นถ้อ้ ยคำำ�นั้้น�

244 สรุปความรู้วิวิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

คณุ คา ทางภาษาของสํานวนไทย

๑๒
Learn Education
สะท้อนุหรือถ่ายทอดถงึ ความเปนุมาของ ใชุ้ภาษาที�ไพเราะ มคี วามกะทัดรดั
ชุาติ วัฒนุธิรรม ประเพณ์ี ศึาสนุา และ และใชุ้คำาทีใ� ห้ความหมายที�ลึกซ�ึง
การดำาเนุนิ ุชุีวติ ของคนุในุสังคม

245สรุปความรู้วิวธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

Learn Educationแบบฝึกหัด รายวิชาภาษาไทย

วิวธิ ภาษา ม.๑

น้ องลองทาํ

คาํ ชี้แจง ตอนุท�ี ๑ ใหน้ ุกั เรยี นุเลอื กคาำ ตอบัทถ�ี กู ทส�ี ดุ เพยี งขอ้ เดยี ว
๑๑.. “เจัย์และทวิ ทะเลาะกันุเรือ� งการจััดตารางเวรทำาความสะอาดหอ้ งเรยี นุ

แต่สดุ ท้ายเจัย์กเ็ ปนุฝา ยยอมแพ้ให้กับัทิวเพราะไม่ตอ้ งการใหเ้ ร�ืองใหญโ่ ต
และสรา้ งปญหาให้แก่เพ�อื นุคนุอืน� ุในุห้อง”
จัากเหตุการณ์ข์ ้างต้นุตรงกบั ัสำานุวนุใด
๑. นุายวา่ ขี�ขา้ พลอย
๒. ปากหวานุก้นุเปรีย� ว
๓. ไกเ่ หน็ ุตีนุงู งูเหน็ ุนุมไก่
๔. แพเ้ ปนุพระ ชุนุะเปนุมาร

246 สรุปความรูว้ ิวิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

จดให้จาํ นํ าไปใช้

Learn Education

Learn Educationแบบฝึกหัด รายวชิ าภาษาไทย

วิวิธภาษา ม.๑

ตะลยุ โจทย์

คําชแี้ จง ใหน้ ุกั เรยี นุเลอื กคาำ ตอบัทถ�ี กู ทส�ี ดุ เพยี งขอ้ เดยี ว

๑. ขอ้ ใดเปนุการใชุพ้ ลงั ของภาษาในุทางที�สร้างสรรค์
๑. เจันุบัอกกบั ัทอยว่ามคี นุนุินุทาเรื�องทท�ี อยสอบัได้ท�โี หล่
๒. ทิวพดู ขอร้องใหเ้ จัย์ทำาการบั้านุใหห้ นุอ่ ยเพราะเธิอย่งุ มาก
๓. เจัา้ จัาล้อเลยี นุท�โี นุ่ชุอบัพูดตดิ อ่างเวลาทจ�ี ัะตอ้ งออกไปพูดหนุ้าห้อง
๔. แจัมออกไปพูดรณ์รงคใ์ ห้ทุกคนุลดการใชุถ้ งุ พลาสติกเพ�อื รักษาส�งิ แวดลอ้ ม

๒. ข้อใดสามารถจัับัคู่คาำ ทีอ� า่ นุออกเสียงสอดคลอ้ งกบั ัคาำ วา่ “ฉลอง” และอธิิบัาย
การออกเสยี งของท�ังสองคาำ ได้ถูกต้อง
๑. คาำ วา่ มะเหงก พยัญชุนุะตัวแรกออกเสยี งสระ อะ แบับัอกั ษรนุำาพยางค์ตามลาำ ดับั
๒. คาำ ว่า อรอ่ ย พยญั ชุนุะตวั แรกออกเสียงประสมกบั ัสระ อะ และออกเสยี งแบับัอักษรนุำา
นุำาพยางคท์ �ีตามมาดว้ ย
๓. คาำ วา่ อรอร พยัญชุนุะทีไ� ม่มีรปู สระกำากับัและมีตวั ร ตาม ออกเสยี งประสมกับัสระ ออ
ส่วนุตวั ร ที�ตามมาออกเสยี งประสมกบั ัสระ อะ
๔. คาำ ว่า กมลวรรณ์ พยัญชุนุะที�ไมม่ ีรูปสระกำากบั ัและมีตวั ร ตาม ออกเสยี งประสมกับั
สระ ออ และออกเสียงตวั ร ทีต� ามมาเปนุตัวสะกดในุแม่ กนุ

๓. ขอ้ ใดไมใ่ ชุอ่ งคป์ ระกอบัของการเขียนุจัดหมาย
๑. คาำ ข�นึ ุตน้ ุจัดหมาย
๒. ท�ีอยผู่ รู้ ับั
๓. คำาลงท้ายจัดหมาย
๔. ที�อย่ผู สู้ ง่

248 สรุปความรู้วิวธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

Learn Education๔. “เนุื�องจัากรายงานุเรือ� งวรรณ์กรรมเยาวชุนุของหนุยู ังไม่เสร็จัเรยี บัรอ้ ย
หนุจู ัึงขออนุุญาตเลือ� นุสง่ รายงานุจัากวนั ุที� ๒๐ ก.พ. ๖๔ เปนุวนั ุท�ี
๒๑ ก.พ. ๖๔ นุะคะ” เนุ�ือหาของจัดหมายข้างตน้ ุ ควรใชุ้คาำ ขนึ� ุตน้ ุของจัดหมาย
ว่าอยา่ งไร
๑. ถงึ เพื�อนุรัก
๒. ถงึ คุณ์ครูทีเ� คารพ
๓. เรยี นุ คุณ์ครูท�เี คารพ
๔. กราบัเท้า คณุ ์แม่ที�รัก

๕. ขอ้ ใดไมใ่ ชุ่ประโยชุนุข์ องการใชุ้เครือขา่ ยอินุเทอรเ์ นุ็ต
๑. ดาวสอนุนุกั เรียนุผา่ นุระบับัออนุไลนุ์ในุชุว่ งโรคโควิด 19 ระบัาด
๒. กานุต์ดาวนุ์โหลดวิทยานุิพนุธิ์ออนุไลนุ์เพอ�ื ใชุอ้ ้างอิงในุการทำารายงานุ
๓. แตว้ สบื ัหาทีอ� ยขู่ องดาราที�ชุอบัผา่ นุแผนุที�ดาวเทยี มและสือ� สงั คมออนุไลนุ์
๔. หยกเปด ร้านุขายของออนุไลนุเ์ พือ� หารายไดเ้ สรมิ นุอกเหนุอื จัากงานุประจัำา

๖. ข้อใดถือวา่ มีมารยาทในุการใชุ้อินุเทอร์เนุต็ มากท�สี ุด
๑. จัา้ วจัอมนุำารปู ภาพท�ีเจัอในุเวบ็ ัไซต์แห่งหนุึ�งไปผลิตเปนุสนิ ุค้า
เพ�ือหารายได้พิเศึษ
๒. จัา้ วจัันุทร์คัดลอกบัทความจัากอินุเทอร์เนุต็ เพื�อทำารายงานุไปส่งครู
โดยไม่ได้ใส่แหลง่ อา้ งอิง
๓. จัา้ วจัามแสดงความคดิ เหน็ ุในุเวบ็ ัไซต์สาธิารณ์ะแหง่ หนุ�ึงว่า
“ปากไมแ่ ดงสงสยั ไม่มแี รงเดินุเนุอะ”
๔. จัา้ วพิภพใสแ่ หล่งอา้ งอิงให้กบั ัขอ้ มูลทีต� นุนุาำ มาใชุ้ในุการทำารายงานุท�ีจัะส่งเข้าประกวด
ในุงานุสปั ดาห์วิทยาศึาสตร์

249สรุปความรูว้ ิวธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

Learn Educationแบบฝึกหัด รายวิชาภาษาไทย

วิวิธภาษา ม.๑

๗. คาำ ในุขอ้ ใดไมใ่ ชุ่อาการนุาม
๑. การบั้านุ
๒. การเรียนุ
๓. การกระโดด
๔. การออกเดินุทาง

๘. “วั�งจัเี ดินุทางไปยงั อว๋ินุเมิ�งเพื�อไปตามหาเว่ยอิง” จัากประโยคดังกล่าวมีจัาำ นุวนุ
คำาวสิ ามานุยนุามสอดคล้องกับัประโยคในุขอ้ ใด
๑. พราวฟา เดินุทางเข้าปาเพอื� ตามหาสมุนุไพร
๒. พลอยใสขอครูแจังไปเขา้ ค่ายที�จังั หวดั เชุยี งราย
๓. พริ�มใจับัอกคณุ ์แม่ว่าเกรดของเธิอเทอมนุอี� อกมาไม่ค่อยดี
๔. พลับัพลึงไมย่ อมแบั่งของเล่นุใหก้ ับัแจัค็ เพราะวา่ เขาไม่ยอมเลน่ ุกับัเธิอ

๙. ประโยคในุขอ้ ใดปรากฏคาำ อุทานุ
๑. วันุนุีเ� ธิอตืน� ุเชุ้า สงสัยฝนุจัะตกแนุ่ ๆ
๒. ฉันุยังคดิ ไมอ่ อกเลยวา่ เชุ้านุ�จี ัะกินุอะไร
๓. เมื�อไรเธิอจัะทำางานุเสร็จั ใกล้ถึงเวลาส่งงานุแล้ว
๔. เธิออยา่ ขี�เกยี จันุักได้ไหม หัดทำางงทำางานุเสียบัา้ ง

๑๐. ความเปรียบัในุข้อใดมีท�มี าแตกตา่ งจัากข้ออ�นื ุ
๑. ลกู ของเขานุ่ารักมาก แมจ้ ัะซนุเปน ุลงิ ก็ตาม
๒. กนิ ุนุ้อย ๆ ลงหนุ่อย เดี๋ยวก็อ้วนุเปนุหมหู รอก
๓. นุิสยั ของเขาเปล�ียนุไปรวดเร็วปานุกามนุติ หนุุม่ จัริง ๆ
๔. ใกลถ้ งึ เวลาสง่ งานุแล้ว ถ้ายังชุา้ เปน ุเตา่ แบับันุีง� านุไมเ่ สร็จัแนุ่ ๆ

250 สรุปความรู้ววิ ธิ ภาษา ม. ๑ เทอม ๑

๑๑. ข้อใดเปนุการแสดงความคิดเห็นุท�มี ีความนุา่ เชุอ�ื ถือ
๑. ฉันุวา่ เชุียงใหมไ่ ม่เหน็ ุหนุาวเลย
๒. ฉนั ุว่าบัา้ นุเธิอควรตกแตง่ ด้วยตน้ ุไม้
๓. ฉนั ุว่าชุุดตวั นุั�นุไม่สวยเพราะฉันุไม่ชุอบัสีนุ�ี
๔. ฉนั ุวา่ มอื ถือยห�ี อ้ นุีเ� สียงไมค่ อ่ ยชุัดเพราะฉันุเคยลองฟง จัากเครอ�ื งของเพอื� นุ

Learn Education
๑๒. “เขาดไู มน่ ุ่าจัะขยันุทาำ งานุเท่าไหร่นุะ” ขอ้ ใดเปน ุการแสดงความคิดเหน็ ุ
เชุ่นุเดยี วกับัประโยคในุข้างตน้ ุ
๑. ข้าวผัดวนั ุนุไี� ม่ค่อยอรอ่ ยเลย
๒. ลมแรงมาก ๆ เลยเดี๋ยวฝนุคงจัะตกแนุ่ ๆ
๓. ยอดขายเดอื นุนุี�ไม่ค่อยดีเลยสงสัยจัะอดโบันุสั แนุ่ ๆ
๔. ขนุมยี�หอ้ นุี�ลดราคาบัอ่ ยมากเลยสงสัยวา่ จัะขายไม่ค่อยดนี ุะ

๑๓. ขอ้ ใดไมไ่ ด้ออกเสยี งเหมอื นุกันุทุกคาำ

๑. บัาท บัาตร บัาต

๒. กัญ กัณ์ฑ์ กรรฐ์

๓. สรร สันุต์ สรรค์

๔. กานุท กานุต์ กาญจันุ์

๑๔. “อยา่ หวงแหนุจัอกแหนุใหแ้ กเ่ รา พอลมเพลาก็เพลาลงสายัณ์ห์”
จัากคำาประพนั ุธิใ์ นุขา้ งตน้ ุคาำ ทข�ี ดี เส้นุใตห้ มายถึงอะไร
๑. เวลา
๒. เบัาลง
๓. พืชุชุนุิดหนุ�งึ
๔. แกนุสอดลอ้

251สรุปความรู้วิวิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

Learn Educationแบบฝึกหัด รายวิชาภาษาไทย

วิวิธภาษา ม.๑

๑๕. ขอ้ ใดอ่านุออกเสยี งเชุ่นุเดยี วกับัคำาว่า สรรพคุณ์
๑. จัรรยา
๒. สรรหา
๓. สรรคส์ ร้าง
๔. มรรคนุายก

๑๖. “นุกั เรยี นุที�ใส่เส�ือกันุหนุาวคนุนุั�นุเปนุนุักเรยี นุทุนุ” กบั ั “นุ้อยและนุำ�าคา้ งเปน ุ
นุกั เรียนุทนุ ุ” สองประโยคในุขา้ งต้นุแตกตา่ งกนั ุอยา่ งไร
๑. ประโยคท�ี ๑ และ ประโยคท�ี ๒ ไมแ่ ตกตา่ งกันุ
๒. ประโยคท�ี ๑ มคี าำ เชุ�ือมประโยคกับัประโยคท�ีไม่เสมอภาคกันุ
สว่ นุประโยคที� ๒ เปน ุคาำ เชุือ� มประโยคกับัประโยคที�เสมอภาคกันุ
๓. ประโยคท�ี ๑ มีคำาเชุอื� มประโยคกบั ัประโยคท�มี คี วามเสมอภาคกนั ุ
ส่วนุประโยคที� ๒ เปน ุคาำ เชุือ� มประโยคกับัประโยคท�ไี มเ่ สมอภาคกันุ
๔. ถกู ทุกขอ้

๑๗. คำาในุขอ้ ใดไมใ่ ชุ่คาำ ประสม
๑. ซ�อื ตรง
๒. นุกั เรยี นุ
๓. นุำ�าอัดลม
๔. หบี ัเพลง

252 สรุปความรู้วิวิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

Learn Education๑๘. ขอ้ ใดเปน ุใจัความสำาคญั ของข้อความต่อไปนุ�ี
“ผีตาโขนุเปนุคาำ เรยี กการละเลน่ ุชุนุิดหนุึง� ทผี� เู้ ล่นุต้องสวมหนุ้ากากทวี� าดหรอื
แต้มใหน้ ุา่ กลัวแต่งกายด้วยชุดุ ท�ีทำาจัากเศึษผ้ามาเยบ็ ัตดิ กนั ุ โดยจัะเข้ารว่ ม
ขบัวนุแห่และแสดงทา่ ทางตา่ ง ๆ เพอ�ื สร้างความตืน� ุเตน้ ุ สนุกุ สนุานุ รืน� ุเรงิ ในุ
ระหว่างที�มงี านุประเพณ์ีบัุญหลวง เปนุการละเล่นุทีม� เี ฉพาะในุทอ้ งทีอ� าำ เภอ
ดา่ นุซา้ ย จัังหวัดเลย”
(แนุวปฏบิ ัตั ิทางสังคม พิธิกี รรมและงานุเทศึกาล ของ สัมฤทธิ์ิ สภุ ามา)
๑. การละเล่นุผีตาโขนุเปน ุประเพณ์ที สี� าำ คัญของจัังหวัดเลย
๒. ผูเ้ ลน่ ุผีตาโขนุจัะตอ้ งสวมชุดุ ท�ีทาำ จัากเศึษผ้ามาเย็บัตดิ กนั ุ
๓. ผีตาโขนุเปนุการละเลน่ ุในุขบัวนุแห่ในุงานุประเพณ์ีบัญุ หลวง
๔. ผีตาโขนุเปน ุการละเลน่ ุทมี� ีเฉพาะในุอำาเภอด่านุซ้าย จังั หวัดเลย

๑๙. สาำ นุวนุในุขอ้ ใดมลี ักษณ์ะสอดคลอ้ งกบั ัสำานุวนุ “บัญุ มาวาสนุาส่ง”
๑. ขม�ินุกบั ัปูนุ
๒. ผกั ชุีโรยหนุ้า
๓. เคราะห์ซำ�ากรรมซดั
๔. ตำาข้าวสารกรอกหม้อ

๒๐. สาำ นุวนุในุข้อใดมีความหมายแตกตา่ งจัากข้ออ�ืนุ
๑. นุกสองหัว
๒. ล�ินุสองแฉก
๓. หมาสองราง
๔. นุกมหี ู หนุูมีปก

253สรุปความรูว้ ิวิธภาษา ม. ๑ เทอม ๑

บรรณานุกรม

กระทรวงศึึกษาธิิการ. (๒๕๕๒). หลักั สูตู รแกนกลางการศึึกษาขั้้น� พื้�้นฐาน พุุทธศักั ราช ๒๕๕๑.
กรุงุ เทพฯ: โรงพิมิ พ์ช์ ุุมนุมุ สหกรณ์ก์ ารเกษตรแห่่งประเทศไทย.
กานต์์ธิิดา แก้ว้ กาม. (๒๕๖๓). Lecture สรุุปเข้้มภาษาไทย ม.ต้น้ . กรุงุ เทพฯ: คาร์์เปเดียี มเมอร์.์
ฟองจัันทร์์ สุขุ ยิ่ง� และคณะ. (๒๕๖๒). หนังั สืือเรีียน รายวิิชาพื้�้นฐาน ภาษาไทย หลักั ภาษาไทย

และการใช้ภ้ าษา ชั้้�นมััธยมศึึกษาปีีที่่� ๑. กรุุงเทพฯ: อัักษรเจริิญทััศน์.์
สถาบันั ทดสอบทางการศึึกษาแห่่งชาติ.ิ (๒๕๖๐). ข้้อสอบทางการศึึกษาระดับั ชาติิขั้้�นพื้�้นฐาน
(O-NET) ปีกี ารศึึกษา ๒๕๕๙ ชั้้น� มััธยมศึึกษาปีีที่่� ๓. สืืบค้้นเมื่อ� ๒๔ ธันั วาคม ๒๕๖๓, จาก
เว็็บไซต์์ https://www.niets.or.th/th/content/view/๔๓๖๙
สำ�ำ นัักงานคณะกรรมการการศึึกษาขั้�นพื้้น� ฐาน กระทรวงศึึกษาธิกิ าร. (๒๕๖๒). หนังั สืือเรียี น
รายวิิชาพื้้น� ฐาน ภาษาไทย วิวิ ิธิ ภาษา ชั้้น� มัธั ยมศึึกษาปีีที่่� ๑. (พิมิ พ์ค์ รั้ง� ที่่� ๑๑).
กรุงุ เทพฯ: องค์์การค้า้ สกสค.
Learn Education