The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by yoyea.lotus, 2022-03-26 04:06:31

คู่มือสอนขับรถ.indd

คู่มืออบรม








การสอบใบอนุญาตขับรถยนต์และรถจักรยานยนต์

สารบัญ


บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย 5

1.1 ประเภทของใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย .............................................6
1.2 คุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถ .....................................................7
1.3 การสอบขับรถ ........................................................................................12
1.4 แนวทางการทดสอบขับรถบนถนนตามสถานการณ์พร้อมผู้ควบคุม ............15



บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์ 19
2.1 ความพร้อมของร่างกาย และจิตใจ ...........................................................20
2.2 ความพร้อมของรถ ..................................................................................22

2.3 การตรวจสอบเครื่องมือประจ�ารถ .............................................................34
2.4 การประกันภัย ........................................................................................35
2.5 การศึกษาเส้นทางก่อนเดินทาง ................................................................36
2.6 สังคมน�้าเมา ...........................................................................................37

2.7 การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ...................................................................37
2.8 การใช้ยา ...............................................................................................38
2.9 โรคที่มีผลต่อการขับขี่ ..............................................................................40



บทที่ 3 สัญญาณและเครื่องหมายจราจร 43
3.1 สัญญาณจราจร .....................................................................................44
3.2 เครื่องหมายจราจร ..................................................................................49
3.3 โทษของการฝ่าฝืนสัญญาณจราจร และเครื่องหมายจราจร ........................78



บทที่ 4 การขับขี่ตามกฎหมายจราจร 79
4.1 การใช้รถ ................................................................................................80
4.2 การใช้ไฟหรือเสียงสัญญาณของรถ ..........................................................82

4.3 การบรรทุก .............................................................................................83
4.4 การใช้ทางเดินรถ ....................................................................................84
4.5 การใช้ทางเดินรถที่จัดเป็นช่องเดินรถประจ�าทาง ........................................98
4.6 ข้อก�าหนดเกี่ยวกับความเร็วของรถ ...........................................................99

4.7 การขับรถผ่านทางร่วมทางแยกหรือวงเวียน ..............................................99
4.8 รถฉุกเฉิน ...............................................................................................101
4.9 การลากรถหรือการจูงรถ .........................................................................102

4.10 อุบัติเหต ............................................................................................... 102

สารบัญ


4.11 รถจักรยาน ............................................................................................103

4.12 รถบรรทุกคนโดยสาร .............................................................................105
4.13 รถแท็กซี ...............................................................................................107

4.14 คนเดินเท้า ............................................................................................110
4.15 สัตว์และส่งของในทาง ...........................................................................112

4.16 รถม้า เกวียน และเลื่อน ..........................................................................113
4.17 เขตปลอดภัย ......................................................................................... 114
4.18 อ�านาจของเจ้าพนักงานจราจรและพนักงานเจ้าหน้าท ..............................118


4.19 กฎหมายท่เก่ยวข้องกับการขับรถ ............................................................124


4.20 ข้อห้ามและข้อควรปฏิบัติในการใช้ทางหลวง ...........................................132

บทที่ 5 เทคนิคและมารยาทในการขับรถยนต์ 133
5.1 ท่าทางในการขับรถ .................................................................................134

5.2 การใช้ความเร็วอย่างเหมาะสม ................................................................135
5.3 การใช้ช่องทางเดินรถ ..............................................................................140
5.4 การแซง .................................................................................................143
5.5 การขับรถทางโค้ง ...................................................................................146

5.6 การขับรถในเมืองและในชุมชน ................................................................148
5.7 การขับรถขึ้นเนินลงเนิน ...........................................................................148
5.8 การใช้ถนนร่วมกับรถประเภทอื่น (จักรยานยนต์ และจักรยาน) ...................149
5.9 การใช้ทางพิเศษ(ทางด่วน) และทางหลวงพิเศษ ........................................150

5.10 การบรรทุกคนโดยสาร ...........................................................................154
5.11 การบรรทุกส่งของ ..................................................................................154

5.12 การขับรถในเวลากลางคืน ......................................................................156
5.13 การขับรถขณะฝนตก .............................................................................157

5.14 เทคนิคการขับรถเข้าทางแยก ..................................................................158
5.15 การหยุดรถและจอดรถอย่างปลอดภัย .....................................................164
5.16 มารยาทในการขับรถ .............................................................................168
5.17 การขบขในสถานการณ์ทอาจมีความเส่ยง ...............................................172






บทที่ 6 การรับรู้ความเสี่ยง 179
6.1 การประเมินความเสี่ยง ...........................................................................180
6.2 การหลีกเลี่ยงสถานการณ์เสี่ยง ................................................................180

6.3 กรณีศึกษา การประเมินความเสี่ยงของคน รถ ถนน ...................................188
6.4 การรับมือเพื่อแก้ไขข้อผิดพลาดจากผู้ใช้ทางอื่น ........................................191

สารบัญ


บทที่ 7 ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน 197

7.1 เมื่อรถเกิดอุบัติเหตุ (รถตกน�้า) .................................................................198
7.2 การเผชิญสถานการณ์เมื่อรถเกิดเหตุขัดข้อง (รถเสีย) .................................199
7.3 เมื่อพบเห็นผู้อื่นบาดเจ็บ .........................................................................203
7.4 การให้ความร่วมมือรถฉุกเฉิน ..................................................................203

7.5 การปฏิบัติเมื่อเกิดอุบัติเหตุ ......................................................................204
7.6 การปฐมพยาบาลเบื้องต้นส�าหรับผู้บาดเจ็บในอุบัติเหตุจราจร ....................205
7.7 การเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บ ณ จุดเกิดอุบัติเหตุ ............................................206
7.8 การปฏิบัติเมื่อเกิดอุบัติเหตุกรณีเหตุพิเศษ ................................................212



บทที่ 8 กระบวนการควบคุมภายหลังได้รับใบอนุญาตขับรถ (Post Licensing)217
8.1 บทบัญญัติของกฎหมายที่เกี่ยวกับการพักหรือเพิกถอน
การใช้ใบอนุญาตขับรถ ...........................................................................219

8.2 กระบวนการบันทึกคะแนนในการกระท�าผิดกฎหมาย ................................221
8.3 เกณฑ์ส�าหรับการพักใช้ใบอนุญาตขับรถ ..................................................224
8.4 การเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ ..................................................................225
8.5 การอบรมฟื้นฟูความปลอดภัยด้านการจราจรเป็นการพิเศษ

(ส�าหรับผู้ที่ใบอนุญาตขับรถถูกพักใช้หรือได้รับการเพิกถอน) ......................227
8.6 การยึด พักใช้ หรือเพิกถอนใบอนุญาตขับรถยนต์
และใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ ตามกฎหมายว่าด้วยรถยนต์ .................228



เนื้อหาเพิ่มเติมส�าหรับผู้เข้ารับการอบรมรถจักรยานยนต์
บทที่ 9 การขอรับใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ในประเทศไทย 237
9.1 ประเภทของใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย ............................................ 238
9.2 คุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถ .................................................... 239

9.3 การสอบขับรถ ....................................................................................... 244
9.4 แนวทางการทดสอบขับรถบนถนน ตามสถานการณ์พร้อมผู้ควบคุม ........... 246



บทที่ 10 การเตรียมความพร้อมก่อนขับขี่รถจักรยานยนต์ 247
10.1 ความพร้อมของร่างกาย และจิตใจ ...................................................... 248
10.2 การแต่งกายให้เหมาะสมต่อการขับขี่รถจักรยานยนต์ ............................ 249
10.3 ความพร้อมของรถจักรยานยนต์ .......................................................... 251
10.4 วิธีการตรวจสอบสภาพรถจักรยานยนต์ เพื่อการขับขี่ที่ปลอดภัย ............ 251

สารบัญ


10.5 การขับขี่ต้องคานึงถึงสภาพถนน ดิน ฟ้า อากาศและสภาพแวดล้อม ...... 252

10.6 การประกันภัย ................................................................................... 253
10.7 การศึกษาเส้นทางก่อนเดินทาง ........................................................... 253
10.8 สังคมน�้าเมา ...................................................................................... 254
10.9 การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ............................................................... 254

10.10 การใช้ยา ........................................................................................... 255
10.11 โรคที่มีผลต่อการขับขี่ ......................................................................... 257



บทที่ 11 เทคนิคและมารยาทในการขับขี่รถจักรยานยนต์ 261
11.1 ส่วนประกอบของรถจักรยานยนต์ ........................................................ 262
11.2 การตรวจสอบความพร้อมของรถจักรยานยนต์ ......................................264
11.3 การแต่งกายส�าหรับขับขี่รถจักรยานยนต์ .............................................. 265
11.4 ท่าทางในการขับขี่พื้นฐาน ...................................................................265

11.5 การควบคุมพื้นฐาน ............................................................................ 269
11.6 การใช้ความเร็วอย่างเหมาะสม ........................................................... 273
11.7 การแซง ........................................................................................... 276
11.8 การใช้ช่องทางเดินรถ ......................................................................... 281

11.9 การขับขี่ทางโค้ง ................................................................................. 283
11.10 การขับรถในเมืองและในชุมชน ............................................................285
11.11 การขับรถขึ้นเนินลงเนิน ...................................................................... 286
11.12 การใช้ถนนร่วมกับรถประเภทอื่น (รถยนต์ และคนเดินเท้า) .................... 287

11.13 การโดยสารรถจักรยานยนต์ ................................................................ 288
11.14 การบรรทุกสิ่งของ .............................................................................. 289
11.15 เทคนิคการขับขี่ผ่านทางแยก .............................................................. 289
11.16 การหยุดรถ และจอดรถ ...................................................................... 292

หลักการและเหตุผลของเนื้อหาการฝึกอบรมรถยนต์




บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย หน้า 5
บทเรียนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ผ่านการฝึกอบรม รู้จักระเบียบและขั้นตอนส�าหรับ

การขอรับใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย และเพ่อให้เตรียมความพร้อมก่อนการทดสอบ
ทั้งทางด้านร่างกาย และทักษะในการขับขี่



บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์ หน้า 19
บทเรียนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ผู้ผ่านการอบรมได้มีความรู้ ความเข้าใจ และปฏิบัติ
ตามในเรื่องการเตรียมความพร้อมในการขับขี่อย่างถูกต้อง



บทที่ 3 สัญญาณและเครื่องหมายจราจร หน้า 43



บทเรียนน้มีวัตถุประสงค์เพ่อให้ผู้ผ่านการอบรมได้มีความรู้ ความเข้าใจ เก่ยวกับ


สัญญาณและเครื่องหมายจราจร เพ่อทาให้ผู้ขับข่ปฏิบัติตามได้อย่างถูกต้อง ซึ่งเป็นหลัก

ในการบังคับควบคุมการจราจรให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย และมีความเป็นระเบียบ
บทที่ 4 การขับขี่ตามกฎหมายจราจร หน้า 79
บทเรียนนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ ให้ผู้ผ่านการอบรมได้มีความรู้ความเข้าใจ ในเรื่องการ





ขับข่ตามกฎหมายจราจรท่จาเป็นและมีความสาคัญอย่างย่ง และเป็นกฎหมายหลัก
ในการบังคับควบคุมการจราจรให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย และมีความเป็นระเบียบ
บทที่ 5 เทคนิคและมารยาทในการขับรถยนต์ หน้า 133


บทเรียนน้มีวัตถุประสงค์เพ่อให้ผู้ผ่านการอบรมได้มีความรู้ ความเข้าใจ ในเร่อง

เทคนิคและมารยาทในการขับรถยนต์ ที่จ�าเป็นอย่างถูกต้อง

บทที่ 6 การรับรู้ความเสี่ยง หน้า 179


บทเรียนน้มีวัตถุประสงค์เพ่อให้ผู้ผ่านการอบรมได้เข้าใจคาดการณ์ ประเมิน
สถานการณ์ และแก้ไข ก่อนที่จะเกิดความเสี่ยง เพื่อป้องกันและลดอุบัติเหตุเมื่อขับขี่


บทที่ 7 ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน หน้า 197



บทเรียนนมีวตถประสงค์เพ่อให้ผู้ผ่านการอบรมมีความรู้และเข้าใจ ในการแก้ไข


ปัญหาสถานการณ์เมื่อเกิดเหตุฉุกเฉิน ได้อย่างถูกต้อง
บทที่ 8 กระบวนการควบคุมภายหลังได้รับใบอนุญาตขับรถ หน้า 217






บทเรยนนมีวตถประสงค์เพอให้ผ้ผ่านการอบรมได้ตระหนกถงข้อจ�ากดของการได้





รับใบอนุญาตและเงื่อนไขด้านความปลอดภัย และข้อบังคับใช้ ข้อปฏิบัติของผู้ที่ได้รับ
ใบอนุญาตขับรถ

1





บทที่






















การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย




































ในปัจจุบันผู้ขับข่ยังคงเป็นปัจจัย สาคัญอันดับแรกของการเกิดอุบัติเหตุทางถนน นาไปสู่การบาดเจ็บ



และเสียชีวิตจ�านวนมากในแต่ละปี โดยเฉพาะในกลุ่มผู้ขับข่หน้าใหม่ ท่ยังขาดวัยวุฒ และประสบการณ์การ











เรยนรู้ด้านกฎจราจร ระเบยบข้อบงคบทเกยวข้อง มีการยนยนจ�านวนการสูญเสยบนถนนระบว่า การถอครอง






ใบอนุญาตขับรถโดยขาดความรู้ ความสามารถ และทักษะการขับข่บางด้าน ยังไม่สามารถทาให้ผู้ขับข่ขับรถ


ได้อย่างปลอดภัยบนถนนจริง
7

1
บทที่ การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย

กรมการขนส่งทางบกจึงจ�าเป็นต้องเร่งสนับสนุนให้เกิดการพัฒนาระบบ



ใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย ถือเป็นระบบท่พัฒนาให้ผู้ท่ขอรับใบอนุญาต

ขับรถจ�าเป็นต้องมีความพร้อมด้านร่างกาย จิตใจ และทักษะในการขับข่ทุกด้าน และ




ผ่านการอบรมทกกระบวนการ จนถึงการทดสอบท้งทฤษฎีและปฏิบัต การกาหนด


หลกเกณฑ์ในการขอมีใบอนญาตขบรถประเภทต่างๆ รวมถงระบบการควบคม



ภายหลังการได้รับใบอนุญาตขับรถระบบใหม่น จะสามารถแยกและคัดกรองผู้ท ี ่



มีความพร้อมด้านวุฒิภาวะ และผ่านการสร้างประสบการณ์ จนสามารถท่จะขับ


รถบนถนนได้จริง เพ่อเสริมสร้างสมรรถนะท่เหมาะสมของผู้ขอมีใบอนุญาตขับรถ


ตามกฎหมาย และเม่อท่านผ่านทุกข้นตอนการขอรับใบอนุญาตขับรถแล้ว น่นหมาย



ถึง ท่านเป็นผู้หน่งท่พร้อมจะรับผิดชอบต่อตนเองและผู้ใช้รถใช้ถนนอ่นในสังคมด้วย

เช่นกัน
1.1 ประเภทของใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย
ใบอนุญาตขับรถ ตามพระราชบัญญัติรถยนต์ พ.ศ. 2522



1. ใบอนญาตขบรถยนต์ส่วนบคคลชัวคราว รถยนต์สามล้อส่วนบุคคลชัวคราว


หรือรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราว
2. ใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล
3. ใบอนุญาตขับรถยนต์สามล้อส่วนบุคคล
4. ใบอนุญาตขับรถยนต์สาธารณะ
5. ใบอนุญาตขับรถยนต์สามล้อสาธารณะ
6. ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล
7. ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์สาธารณะ
8. ใบอนุญาตขับรถบดถนน
9. ใบอนุญาตขับรถแทรกเตอร์

10. ใบอนุญาตขับรถชนิดอื่นนอกจาก 1 ถึง 8
11. ใบอนุญาตขับรถตามความตกลงระหว่างประเทศที่ประเทศไทยเป็นภาคี























8

1.2 คุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถ
1





















ตัวอย่างใบอนุญาตขับรถ การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย


ก่อนเข้ารับการอบรมเพ่อขอรับใบอนุญาตขับรถใหม่ ท่านต้องตรวจสอบคุณสมบัติต่างๆ ให้ครบถ้วน
สาหรับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราว หรือรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราว ต้องเป็นผู้มีอาย ุ

ไม่ต�่ากว่า 18 ปีบริบูรณ์ แต่ถ้าเป็นผู้ขอใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ชั่วคราว ที่มีกระบอกสูบรวมกัน ไม่เกิน 110
ลูกบาศก์เซนติเมตร ต้องมีอายุไม่ต�่ากว่า 15 ปีบริบูรณ์ และมีเงื่อนไขดังต่อไปนี้


ตาราง 1 แสดงเอกสารสำาคัญเพื่อขอเข้ารับการอบรมและทดสอบเพื่อขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์
และรถจักรยานยนต์ใหม่

เอกสาร รายละเอียด

• บัตรประจ�าตัวประชาชนตัวจริง หรือบัตรอื่นที่ใช้แทนบัตรประจ�าตัวประชาชน ต้นฉบับ
• ใบรับรองแพทย์



1.2.1 คุณสมบัติ และข้อห้ามในการขอใบอนุญาตขับรถยนต์ และรถจักรยานยนต์ใหม่







(1) มีอายไม่ตากว่า 18 ปีบรบรณ์ แต่ถ้าเป็นผ้ขอใบอนญาตขบรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคลชวคราว สาหรับ








รถจักรยานยนต์ท่มีขนาดความจุของกระบอกสูบรวมกันไม่เกินท่กาหนดในกฎกระทรวง ต้องมีอายุไม่ตา

กว่า 15 ปีบริบูรณ์
(2) มีความรู้ความสามารถในการขับรถ
(3) มีความรู้ในข้อบังคับการเดินรถตามพระราชบัญญัตินี้ และตามกฎหมายว่าด้วยการจราจรทางบก
(4) ไม่เป็นผู้มีร่างกายพิการจนเป็นที่เห็นได้ว่าไม่สามารถขับรถได้
(5) ไม่มีโรคประจ�าตัวที่ผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมเห็นว่าอาจเป็นอันตรายขณะขับรถ
(6) ไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือจิตฟั่นเฟือน
(7) ไม่มีใบอนุญาตขับรถชนิดเดียวกันอยู่แล้ว
(8) ไม่เป็นผู้อยู่ในระหว่างถูกยึดหรือพักใช้ใบอนุญาตขับรถ
(9) ไม่เคยถูกเพิกถอนใบอนุญาตขับรถ ซึ่งมิใช่จากเหตุขาดคุณสมบัติเร่องอายุของผู้ขอใบอนุญาตขับรถ เว้นแต่








ได้พ้นกาหนด 3 ปีไปแล้ว นบแต่วนทถูกเพิกถอนใบอนญาตขบรถ โดยให้อธบดกาหนดเงอนไขในการ





พิจารณาการออกใบอนุญาตขับรถไว้ด้วย
9

บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย


1.2.2 ขั้นตอนการเตรียมตัวขอรับใบอนุญาตขับรถ

ยื่นคำาขอและแสดงหลักฐาน



ไปยังสถานท่ส�าหรับการติดต่อขอทาใบอนุญาตขับรถ และแสดงหลักฐานท ี ่
เตรียมไว้ให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ


การทดสอบสมรรถภาพของร่างกาย

การทดสอบปฏิกิริยา

เป็นการทดสอบความสามารถในการใช้เบรกเท้ารวม 3 คร้ง หากสามารถ
เหยียบเบรกได้ในระยะเวลาน้อยกว่า หรือเท่ากับ 0.75 วินาที 2 ใน 3 ครั้ง ให้ถือว่า
ผ่านการทดสอบ

การทดสอบสายตา
ทดสอบสายตาทางกว้าง

ถ้าสามารถมองเห็นท้งด้านซ้ายและด้านขวาเป็นมุมกว้าง ข้างละ 75 องศา
2 ใน 3 ครั้ง ให้ถือว่าผ่านการทดสอบ
ทดสอบสายตาทางลึก

ให้ทดสอบการมองเห็นระยะ 2.50 – 3.50 เมตร รวม 3 คร้ง หากผลการทดสอบ

ห่างจุดที่ก�าหนดไม่เกินกว่า 1 นิ้ว 2 ใน 3 ครั้ง ให้ถือว่าผ่านการทดสอบ
ทดสอบการมองเห็นสี





ให้ดสีเขยว สีแดง และสีเหลืองจากเคร่องทดสอบ หรอแผ่นภาพทดสอบท ่ ี
กรมการขนส่งทางบกกาหนดหรือเห็นชอบ โดยอยู่ห่างจากเครื่องทดสอบหรือ

แผ่นภาพทดสอบในระดับสายตาระยะไม่น้อยกว่า 3 เมตร อ่านสีตามท่เจ้าหน้าท ี ่

ก�าหนดสีละ 3 ครั้ง หากอ่านได้ถูกต้อง 2 ใน 3 ครั้ง ให้ถือว่าผ่านการทดสอบ












การทดสอบปฏิกิริยา ทดสอบสายตาทางกว้าง














ทดสอบสายตาทางลึก ทดสอบการมองเห็นสี


10

การอบรม
สามารถเข้ารับการอบรม โดยเลือกได้ 4 ช่องทาง 1

ช่องทางที่ 1
สามารถศึกษาด้วยตนเองได้โดยใช้คู่มือ ซึ่งสามารถดาวน์โหลดจากทาง สามารถ download ได้ที่
อินเทอร์เน็ต หรือขอรับจากกรมการขนส่งทางบกได้ กรมการขนส่งทางบก
ช่องทางที่ 2 http://www.dlt.go.th
สามารถเข้ารับการอบรมจากโรงเรียนสอนขับรถท่ได้รับการรับรองจาก

กรมการขนส่งทางบก
ช่องทางที่ 3
สามารถเข้ารับการอบรมจากกรมการขนส่งทางบกโดยตรง การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย

ช่องทางที่ 4

อาจพัฒนา Application ในโทรศัพท์ เพ่อให้ผู้เข้ารับการอบรมศึกษาได้ด้วย
ตนเอง


การทดสอบข้อเขียน



วธีการทดสอบด้วยระบบอิเลกทรอนคส์ (E-Exam)และต้องผ่านเกณฑ์การ
ทดสอบไม่น้อยกว่า ร้อยละ 90 ถ้าไม่ผ่านการทดสอบ ต้องเข้ารับการทดสอบใหม่
ตามหลักเกณฑ์ที่กรมการขนส่งทางบกก�าหนดไว้
การอบรม และทดสอบนี้ไม่ครอบคลุมรถจักรยานยนต์ขนาดใหญ่


การทดสอบขับรถ

การสอบภาคปฏิบัติของรถยนต์ในสนามสอบ ประกอบด้วย การทดสอบภาคปฏิบัติ
ท่าที่ 1 การขับรถเดินหน้าและหยุดรถเทียบทางเท้า รถจักรยานยนต์ ให้ดูใน
ท่าที่ 2 การขับรถเดินหน้าและถอยหลังในทางตรง คู่มือรถจักรยานยนต์
ท่าที่ 3 การขับรถถอยหลังเข้าจอดและออกจากช่องว่างด้านซ้าย
ท่าที่ 4 การหยุดรถและออกรถบนทางลาด

ท่าที่ 5 การกลับรถ
ท่าที่ 6 การขับรถเดินหน้าเข้าจอดในช่องที่เป็นมุมฉาก
ท่าที่ 7 การขับรถโดยปฏิบัติตามเครื่องหมายจราจร


การชำาระค่าธรรมเนียม และรอรับใบอนุญาตขับรถ

การช�าระค่าธรรมเนียม ตามท้ายประกาศ พ.ร.บ. รถยนต์ พ.ศ.2522















11

บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย



ตาราง 2 แสดงหลักฐานประกอบคำาขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล
หรือใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล (เปลี่ยนจากส่วนบุคคลชั่วคราว
เป็นส่วนบุคคล) และการต่ออายุใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล


เปลี่ยนจากส่วนบุคคลชั่วคราว การต่ออายุใบอนุญาตขับรถ
รายการ
เป็นส่วนบุคคล ส่วนบุคคล

หลักฐานประกอบค�าขอ 1) ใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล 1) ใบอนุญาตขับรถเดิม หรือใบแทน
ชั่วคราว หรือใบอนุญาตขับรถ


จักรยานยนต์ชั่วคราว ท่ได้รับมาแล้ว
ไม่น้อยกว่าหนึ่งปี
2) บัตรประจ�าตัวประชาชนฉบับจริง 2) บัตรประจ�าตัวประชาชนฉบับจริง

พร้อมส�าเนา พร้อมส�าเนา
3) ใบรบรองแพทย์แสดงว่าผู้ขอไม่มี


โรคประจาตัวอันอาจเป็นอันตรายขณะ




ขบรถ และไม่เป็นบุคคลวกลจรตหรอ
จิตฟนเฟือน ซึงมีอายุใช้ได้ตามทแพทย ์



ั่
ผู้รับรองกาหนด แต่ต้องออกก่อนวัน

ยื่นค�าขอไม่เกิน 1 เดือน
หมายเหตุ กรณีสิ้นอายุเกิน 1 ปี แต่ไม่เกิน 3 ปี กรณีใบอนุญาตสิ้นอายุเกิน 1 ปี


เพิ่มขั้นตอนการทดสอบข้อเขียน แต่ไม่เกิน 3 ปี เพ่มข้นตอนการ
ทดสอบข้อเขียน




กรณีส้นอายุเกิน 3 ปี เพ่มข้นตอนอบรม / กรณีใบอนุญาตส้นอายุเกิน


การทดสอบข้อเขียน/ การทดสอบขับรถ 3 ปี เพ่มข้นตอนการทดสอบ
ข้อเขียน และการทดสอบขับรถ
และใบรับรองแพทย์
























12

ตาราง 3 คุณสมบัติของการขอรับใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล (เปลี่ยนจากส่วนบุคคลชั่วคราว 1
เป็นส่วนบุคคล) และการต่ออายุใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล


การขอรับใบอนุญาตขับรถ รายละเอียด

การขอรับใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล (เปลี่ยน คุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถ
จากส่วนบุคคลชั่วคราว เป็นส่วนบุคคล) 1) ได้รับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคลชั่วคราว หรือ


การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล หรือ ใบอนญาตขบรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคลชัวคราว



ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล (เปล่ยนจาก แล้วแต่กรณ มาแล้วไม่น้อยกว่า 1 ปี (ย่นก่อน

ส่วนบุคคลชั่วคราว เป็นส่วนบุคคล) ใบอนุญาตขับรถสิ้นอายุได้ไม่เกิน 60 วัน)

2) มีคุณสมบัต และไม่มีลักษณะต้องห้ามตามมาตรา การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย
46 (1) - (9)

3) ไม่เคยต้องคาพิพากษาถึงท่สุดให้ลงโทษ หรือถูก

เจ้าพนักงานเปรียบเทียบปรับตั้งแต่สองครั้งขึ้นไป


สาหรับความผิดเก่ยวกับการขับรถอย่างใดอย่าง



หน่งดังต่อไปน เว้นแต่จะพ้นโทษคร้งสุดท้าย ไม่

น้อยกว่า 6 เดือนแล้ว
การต่ออายุใบอนุญาตขับรถส่วนบุคคล คุณสมบัติของผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถ
การต่ออายุใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล หรือ 1) เป็นผู้ท่ได้รับใบอนุญาตขับรถยนต์ส่วนบุคคล

ใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล (ย่นก่อน หรือใบอนุญาตขับรถจักรยานยนต์ส่วนบุคคล

ใบอนุญาตขับรถสิ้นอายุ ไม่เกิน 3 เดือน) 2) ผู้ขอยังคงมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม
ส�าหรับผู้ถือใบอนุญาตขับรถชนิดนั้นๆ






































13

บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย


1.3 การสอบขับรถ
การทดสอบขับรถยนต์





การทดสอบขบรถยนต์ให้ทดสอบ จ�านวน 3 ท่า คอ ท่าท 1 และท่าท 2 เป็น

ท่าบังคับ และเลือกทดสอบอีก 1 ท่าตามความเหมาะสมของสนามทดสอบ ยกเว้น
รถเกียร์อัตโนมัติไม่ใช้ท่าที่ 4
1.3.1 ท่าสำาหรับการทดสอบขับรถยนต์
ท่าที่ 1 การขับรถเดินหน้าและหยุดรถเทียบทางเท้า

• ผู้เข้ารับการทดสอบต้องขับรถเดินหน้า ต้งแต่เร่มขับรถอย่างต่อเน่อง


ไปจนถึงจุดทดสอบท่กาหนดให้หยุดรถ โดยให้หยุดรถได้เพียงครั้งเดียว


ณ จุดที่ก�าหนดให้หยุดเท่านั้น
• ด้านซ้ายของรถต้องขนานขอบทาง และห่างจากขอบทางไม่เกิน
25 เซนติเมตร






• กนชนหน้า หรอล้อหน้าสุด หรอขอบล้อสาหรบรถทไม่มีกนชนหน้า



ต้องไม่ล�าจุดหยุดรถข้างทาง และต้องอยู่ห่างจากจุดหยุดรถน้น


ไม่เกิน 1 เมตร
• ต้องไม่ขับรถปีนทางเท้า หรือขอบทาง
ท่าท่ 2 การขับรถเดินหน้า และถอยหลังในทางตรง ให้เลือกทดสอบ

แบบใดแบบหนึ่ง ดังนี้
แบบที่ 1

• ให้ขบรถเดนหน้า และถอยหลังออกโดยตลอดช่องเดนรถ ซึงประกอบ



ด้วยเส้นแนวเส้นที่ก�าหนดหรือ หลักที่ตั้งไว้ในแนวตรงขนานกัน 1 แถว
มีความยาวประมาณ 10 - 12 เมตร หลักแต่ละหลักในแถวเดียวกัน มี
ระยะห่าง 1.5 เมตร ส่วนความกว้างของช่องเดินรถเท่ากับความกว้าง
สุดของตัวรถ รวมกระจกมองข้างบวกเพิ่มอีก 0.5 เมตร
• ต้องไม่ขับรถชน หรือเบียดหลัก ล�้าเส้น หรือล�้าแนวเส้นที่ก�าหนด

• ให้ขับรถเดินหน้า หรือถอยหลังได้เพียงครั้งเดียว
• เครื่องยนต์ต้องไม่ดับ
แบบที่ 2
• ให้ขับรถเดนหน้า และถอยหลังออกโดยตลอดช่องเดินรถ

ซึ่งมีขนาดความกว้าง 2.50 เมตร ยาว 10 - 12 เมตร เป็นระยะคงท่ใช้กับ

รถทุกขนาด
• ล้อรถต้องไม่ทับแนวเส้นที่ก�าหนด หรือไม่ชน หรือเบียดหลัก
• ให้ขับรถเดินหน้า และถอยหลังได้เพียงครั้งเดียว

• เครื่องยนต์ต้องไม่ดับในระหว่างทดสอบ



14

ท่าที่ 3 การขับรถถอยหลังเข้าจอด และออกจากช่องว่างด้านซ้าย


• ให้ขับรถถอยหลังเข้าจอดในช่องว่างด้านซ้าย ซึ่งประกอบด้วยหลัก เส้น หรือแนวเส้นท่กาหนด หากเป็นหลัก 1
ต้องไม่น้อยกว่า 9 หลัก ไม่น้อยกว่า 9 หลัก เป็นช่องกว้างเท่ากับความกว้างของรถรวมกระจกมองข้างบวกเพิ่ม
ข้างละ 0.5 เมตร ความยาวของช่องจอดเท่ากับความยาวของตัวรถบวกเพิ่มอีก 2.5 เมตร
• ตั้งแต่เริ่มเข้าเกียร์ขับรถถอยหลังเข้าจอด จนกระทั่งขับออกจากช่องว่างด้านซ้ายต้องเข้าเกียร์ หรือเปลี่ยนเกียร์

ไม่เกิน 7 ครั้ง
• ต้องไม่ชนหรือเบียดหลัก ล�้าเส้น หรือล�้าแนวเส้นที่ก�าหนด

• ตัวรถต้องขนานกับขอบทางหรือหลัก เส้นหรือแนวเส้นท่กาหนดด้านซ้าย โดยไม่เบียดหลักขอบทาง หรือ

ทับเส้น หรือทับแนวเส้นที่ก�าหนด การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย































ท่าที่ 4 การหยุดรถ และออกรถบนทางลาด (ส�าหรับรถเกียร์ธรรมดา)
• ให้ขับรถข้น เนินหรือสะพานโค้ง แล้วหยุดรถบนเชิงลาดของเนิน หรือสะพานโค้งน้น โดยให้กันชนหน้าอยู่ท ่ ี


จุดหยุดรถแล้วออกรถข้ามเนิน หรือสะพานโค้งนั้นไปโดยปลอดภัย
• ต้องไม่ขับรถในลักษณะที่อาจเกิดอันตราย หรือเป็นเหตุให้ตัวรถเคลื่อนถอยจากจุดที่หยุดเกินกว่า 1 เมตร

• เครื่องดับไม่เกิน 2 ครั้ง
























15

บทที่ 1 ใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย


ท่าที่ 5 การกลับรถ
• ให้กลับรถในช่องเดินรถ ซึ่งประกอบด้วยหลัก เส้นหรือแนวเส้นท ่ ี
ก�าหนด ที่ตั้งไว้ขนานกัน 2 แถว มีความยาวประมาณ 10 - 12 เมตร
• หลัก เส้นหรือแนวเส้นที่ก�าหนด ในแต่ละแถวห่างกัน 1.5 เมตร ส่วน


ความกว้างของช่องเดินรถเท่ากับความยาวของรถบวกเพ่มอีก 2 เมตร
• ต้องไม่ขับรถชน หรือเบียดขอบทาง หลัก เส้น หรือแนวเส้นที่ก�าหนด





• ต้งแต่เร่มขับรถเพ่อกลับรถ จนกระท่งกลับรถแล้วเสร็จ ต้องเปล่ยน
เกียร์ไม่เกินกว่า 7 ครั้ง
ท่าที่ 6 การขับรถเดินหน้าเข้าจอดในช่องที่เป็นมุมฉาก
• ให้ผู้เข้ารับการทดสอบขับรถ จากจุดเริ่มต้นให้ขับเดินหน้าเข้าไปใน


ช่องจอดท่เป็นมุมฉาก ซึ่งประกอบด้วยขอบทางหลักเส้น หรือแนวเส้นท ่ ี

กาหนดแนวทดสอบ 2 แถว ขนานกันเป็นช่องเดินรถกว้าง 8 เมตร ยาว
ประมาณ 10 - 20 เมตร และ ขอบทางหลักเส้น หรือแนวเส้นที่ก�าหนด อีก



2 แถวท่ต้งเป็นแนวช่องจอดท่เป็นมุมฉากกับช่องเดินรถท่มีความกว้าง

เท่ากับความกว้างของตัวรถ รวมกับกระจกมองข้างบวกเพ่มอีกข้างละ 1

เมตร ความยาวเท่ากับความยาวของตัวรถบวกเพิ่มอีก 1 เมตร
• ต้องไม่ขับรถชน หรือเบียดขอบทาง หลัก เส้น หรือแนวเส้นที่ก�าหนด
• ให้ขับรถเดินหน้าเข้าช่องจอดได้เพียงครั้งเดียว

• ตัวรถต้องขนานกับขอบทาง หลัก เส้น หรือแนวเส้นที่ก�าหนดทั้งสองด้าน
ท่าที่ 7 การขับรถโดยปฏิบัติตามเครื่องหมายจราจร










• ให้ขบรถโดยปฏบตตามเครองหมายจราจร ไม่น้อยกว่า 8 เครองหมาย คอ ป้ายหยด ห้ามเลยวซ้าย


หรือห้ามเลี้ยวขวา ให้เลี้ยวซ้ายหรือให้เลี้ยวขวา ห้ามหยุดรถ ห้ามเข้า และเครื่องหมายอื่นๆ อีก 3 เครื่องหมาย
• ต้องให้สัญญาณไฟตามจุดต่างๆ ได้ถกต้องทุกแห่ง คอ ให้สัญญาณไฟเมื่อจะเลียวขวา ให้สัญญาณไฟ



เมื่อจะเลี้ยวซ้าย ให้สัญญาณไฟเมื่อจะหยุดรถ




















16

1.4 แนวทางการทดสอบขับรถบนถนน
1
ตามสถานการณ์พร้อมผู้ควบคุม


สัดส่วน
รายการ
คะแนน

1. การออกรถ / การหยุด 5 คะแนน

2. น�าผู้เข้ารับการทดสอบเข้าสู่สัญญาณไฟจราจร 10 คะแนน

3. นาผู้เข้ารับการทดสอบ เข้าทางร่วมทางแยกด้วยความเร็ว 50 คะแนน ใบอนุญาตขับรถในประเทศไทย


50 กม./ชม.
4. เมื่อเห็นสัญญาณไฟเหลืองในระยะมากกว่า 30 เมตร และ 10 คะแนน

ให้หยุดรถบริเวณเส้นหยุด
5. การผ่านทางโค้ง 10 คะแนน

• ไม่ชะลอความเร็ว ก่อนเข้าโค้ง
• ใช้ความเร็ว
6. หยุดข้างทาง 5 คะแนน

7. การกลับรถ 50 คะแนน

• กระจกซ้าย ขวา หน้า หลัง กลับรถไปแล้ว ชิดขวาก่อน
(กรณีถนน 2 ช่องทางเดินรถ)
• กระจกหลัง
• เปิดสัญญาณ

• ชิดซ้าย
• หยุดรถดูความปลอดภัยก่อนตัดสินใจเลี้ยว
• ขับรถขวา กรณีถนนกลางก่อนจะกลับเข้าสู่ช่องทางซ้ายปกต ิ

8. สถานการณ์แซง 60 คะแนน
• มองกระจก
• เปิดไฟเลี้ยวให้สัญญาณก่อนเร่งความเร็ว
• การเร่งแซงในระยะกระชั้นชิดที่รถคันหลังขับเข้ามา ในระยะ

ที่รถคันหลังขับเข้ามาด้วยความเร็ว
• เปิดสัญญาณไฟเลี้ยวซ้าย ก่อนขับเข้าช่องทางซ้าย
• ทิ้งระยะห่างเพียงพอก่อนกลับเข้าช่องทางปกติ

รวม 200 คะแนน













17

บทที่ 1 การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย


แบบรายการประเมินการทดสอบบนถนนสําหรับใบอนุญาตขับรถยนต 

ผูขอรับการทดสอบ
ผูประเมิน วันที่ทดสอบ เวลาที่ทดสอบ

คําแนะนํา เมื่อเริ่มตนทําการทดสอบมีคะแนนเต็ม 200 คะแนน คะแนนจะถูกหักทุกครั้งที่มีการกระทําผิด ตามที่ระบุขางทาย ใหทํา
เครื่องหมาย √ เมื่อเกิดการกระผิดซ้ําในขอนั้นๆ เมื่อสิ้นสุดจะตองมีคะแนนเหลือมากกวา 150 คะแนน จึงจะถือวาผาน
สถานที ่
รายการ คะแนน
ทดสอบ
1. การออกรถ/การเตรียมตัว
1.1 มีการปรับที่นั่งหลังจากรถเคลื่อนที่ (-1)
1.2 ไมคาดเข็มขดนิรภัย (-1)

1.3 ไมตรวจสอบหนาปดมาตรวัดแสดงผลตาง ๆ (-1)

1.4 ไมปลดเบรกมือขณะออกรถ (-1)
1.5 เครื่องยนตดับขณะออกตว (-1)

1.6 ไมใชมือทั้งสองขางในการควบคุมยานพาหนะ (-1)
1.7 ไมใหสัญญาณที่เหมาะสม (-1)
1.8 ไมใชกระจกมองขางและกระจกมองหลังเพื่อตรวจสอบการจราจรขณะออกรถ (-1)
1.9 เลือกใชเกียรไมเหมาะสม (-1)
2. การขับขี่บนถนนและการเขาสูทางแยก
2.1 ไมอยูในชองจราจรที่เหมาะสม (-1)
2.2 ขับรถชิดคันหนา ไมเวนระยะใหปลอดภัย (-1)

2.3 ไมปฏิบัติตามอุปกรณและเครื่องหมายควบคุมการจราจร ปาย สัญญาณ (ครั้งที่ 1 ) (-1)
2.4 ไมปฏิบัติตามอุปกรณและเครื่องหมายควบคุมการจราจร ปาย สัญญาณ (-2)
(ตั้งแตครั้งที่ 2 ขึ้นไป)
2.5 ไมใหสัญญาณที่เหมาะสม (แตร ไฟเลี้ยว) (-1 )
2.6 ไมสามารถหยุดรถไดในตําแหนงที่เหมาะสม (-1)
2.7 แซงในระยะกระชั้นชิดโดยไมใหสัญญาณ (-1)
2.8 ฝาฝนทําการแซงในที่หามแซง (-25)

2.9 ไมหยุดเมื่อเขาสูทางแยกหรือทางรถไฟตัดขาม (-25)
2.10 ไมใหทางแกรถฉุกเฉน (-25)

2.11 ไมใหทางแกคนขามถนน (-25)
2.12 ตกใจประหมาจนไมสามารถควบคุมรถได  (-25)
3. การใชความเร็วในขณะขับขี่
3.1 ใชความเร็วมากกวาความเร็วจํากัด (-1)
3.2 ไมเลือกใชความเร็วใหเหมาะสมกับสภาพทาง (-1)
3.3 ไมใชมือทั้งสองขางในการควบคุมยานพาหนะ (-1 )
3.4 ไมหยุดหรือใหทางเมื่อมีคนขามถนน (-25)

3.5 ไมตรวจสอบหนาปดความเร็วอยูเสมอ (-1)
3.6 ไมมองกระจกดานตางๆอยูเสมอ (-1)
3.7 ไมใชมือทั้งสองขางในการควบคุมยานพาหนะ (-1)


18

แบบรายการประเมินการทดสอบบนถนนสําหรับใบอนุญาตขับรถยนต 
1
ผูขอรับการทดสอบ
ผูประเมิน วันที่ทดสอบ เวลาที่ทดสอบ

คําแนะนํา เมื่อเริ่มตนทําการทดสอบมีคะแนนเต็ม 200 คะแนน คะแนนจะถูกหักทุกครั้งที่มีการกระทําผิด ตามที่ระบุขางทาย ใหทํา
เครื่องหมาย √ เมื่อเกิดการกระผิดซ้ําในขอนั้นๆ เมื่อสิ้นสุดจะตองมีคะแนนเหลือมากกวา 150 คะแนน จึงจะถือวาผาน
สถานที ่
รายการ คะแนน
ทดสอบ
4. การเปลี่ยนชองทาง
4.1 เปลี่ยนชองทางโดยไมมองกระจกหลังและขาง (-1)
4.2 ไมใหสัญญาณไฟ (-1)
4.3 ใหสัญญาณไฟนอยกวา 30 เมตร (-1) การขอรับใบอนุญาตขับรถยนต์ในประเทศไทย

4.4 เปลี่ยนชองทางกะทันหัน (-25)
5. ขณะเลี้ยว
5.1 มองดานขาง (กระจก) (-1)
5.2 ลดความเร็ว (-1)
5.3 ใหสัญญาณ (-1)
5.4 ดรถทางขวา (-1)

5.5 ดูคนขามถนน (-1)
6. ชะลอเร็วและหยุด
6.1 ไมชะลอความเร็ว เมื่อเขาใกลเขตชุมชน (-1)

6.2 ไมชะลอความเร็ว เมื่อเขาใกลทางแยก (-1)
6.3 ไมชะลอความเร็ว เมื่อเขาใกลทางโคง (-1)
6.4 ลดความเร็วกะทันหัน (หัวทิ่ม) (-25)
7. การจอดและหยุดขางทาง
7.1 ดูรถคันหลัง (-1)
7.2 เปดสัญญาณไฟ (-1)
7.3 ดึงเบรกมือ (-1)

7.4 จอดในพื้นที่หามจอด (-1)
8. เมื่อติดสัญญาณไฟ
8.1 ใสเกียรขับเคลื่อนทิ้งไวขณะ (-1)
8.2 พาหนะติดสัญญาณไฟ (-1)
ผูขอรับการทดสอบ รวม
ผูประเมิน














19

บันทึก




















































































20

2





บทที่























การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์










































การขับรถให้ปลอดภัย ถือเป็นเป้าหมายท่สาคัญท่สุด สาหรับการขับรถในแต่ละคร้ง ความพร้อมทางด้าน



ร่างกาย จิตใจ สมาธิของผู้ขับรถ และความพร้อมของพาหนะในการขับข จึงเป็นส่งท่มีความส�าคัญอย่างมาก


ถ้าหากผู้ขับรถยนต์มีการเตรียมตัวท่ดีก่อนการเดินทาง จะช่วยลดการเกิดอุบัติเหตุได้ถึง ร้อยละ 40 และหากมี
การตรวจสอบความพร้อมในการใช้งานของรถยนต์ก่อนออกเดินทาง จะช่วยลดการเกิดอุบัติเหตุได้ถึง ร้อยละ 30
ในส่วนประเด็นที่เหลือจะเป็นเทคนิคเพิ่มเติมที่จะช่วยให้เราขับขี่ได้ปลอดภัยขึ้น
21

2
บทที่ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.1 ความพร้อมของร่างกาย และจิตใจ

ความปลอดภัยเริ่มต้นตั้งแต่ก่อนนั่งหลังพวงมาลัย อุบัติเหตุไม่น้อยมีสาเหตุจาก
ส่งเล็กๆ น้อยๆ ภายในรถ หรือบุคคลภายในรถ ประกอบกับส่งต่างๆ ท่อาจเกิดข้น







ได้ภายนอกรถ เช่น ถนน คน ส่งแวดล้อม ดังน้น การท่ผู้ขับข่เตรียมความพร้อม



ของร่างกาย และจิตใจท่เหมาะสม จะเพ่มความสามารถในการป้องกันอุบัติเหตุได้
ในระดับหนึ่ง ดังนี้
• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
นอนให้ได้ 7 – 8 ชั่วโมง หรือนอนให้มีคุณภาพ เพราะการขับรถต้องใช้แรงกาย
สมอง และประสาทในการสั่งการตลอดเวลา


• ไม่ด่มเครื่องด่มแอลกอฮอล์ ไม่ใช้ยา และสารเสพติดท่ส่งผลกระทบต่อ

สมรรถนะในการขับขี่
1. เคร่องด่มแอลกอฮอล์ แม้คิดว่าด่มไม่มาก แต่ก็อาจทาให้ผู้ขับข่มีอาการ





คึกคะนอง เบลอ หรือซึม ลดประสิทธิภาพในการขับรถ การวิเคราะห์สถานการณ์
การตอบสนองต่อการเบรก การกะระยะการตัดสินใจในการขับรถผิดพลาด
จนท�าให้เกิดอุบัติเหตุ
2. ไม่ใช้ “ยา” ยาหลายชนิดมีผลข้างเคียงต่อร่างกาย ทาให้เกิดอาการง่วงซึม



เวียนศีรษะ ฯลฯ ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพในการขับข่ลดลง นาไปสู่การเกิด
อุบัติเหต เทียบเท่ากับการด่มแอลกอฮอล์ ดังน้น ผู้ขับข่จึงควรปรึกษาแพทย์




เภสัชกร และควรศึกษาฉลากถึงผลข้างเคียงก่อนการใช้ยา

3. สารเสพติดท่ส่งผลกระทบต่อสมรรถนะในการขับรถ ได้แก่ กัญชา ยาบ้า ยาไอซ์
โคเคน ยาอี เฮโรอิน แอลเอสดี ยาเค มีผลต่อสมรรถนะของผู้ขับขี่มาก
• มีสภาพอารมณ์ที่พร้อม
สภาพอารมณ์ที่ไม่พร้อม เช่น เครียด วิตกกังวล โกรธ ขุ่นเคือง เศร้า มีผลรบกวน
และลดสมาธิในการขับรถ
• หลีกเลี่ยงสิ่งที่ท�าลายสมาธิ

สิ่งที่รบกวนสมาธิ จะส่งผลต่อความพร้อมในการขับรถ ที่ผู้ขับขี่ต้องมีการป้องกัน

และระวังก่อนการขับข เช่น ผู้โดยสารท่เป็นเด็กเล็ก ยุงหรือแมลงในรถ เสียงโทรศัพท์


เครื่องประดับ สิ่งตกแต่งภายในรถ เป็นต้น
















22

• การแต่งกายที่เหมาะสมในการขับขี่
การแต่งกายให้เหมาะสมต่อการขับรถยนต์ เสื้อผ้า 2

ท่สวมใส่ต้องกระชับ ใส่แล้วรู้สึกสบาย ไม่อึดอัด หรือ



คับแน่นจนเกินไป อย่าสวมกางเกงท่รัดจนเคล่อนไหว
ถ้าผมยาว
ควรรวบผม ท่อนขา และเข่าไม่สะดวก รองเท้าควรเป็นแบบหุ้มส้น
ให้เรียบร้อย สุภาพสตรีไม่ควรสวมรองเท้าส้นสูง หรือรองเท้าแตะ
เสื้อผ้ากระชับ เพราะจะทาให้เป็นอุปสรรคต่อการขับข พ้นรองเท้า




ใส่แล้วสบาย
ไม่อึดอัด ควรเป็นชนิดนุ่ม เพื่อให้รู้สึกถึงน�้าหนักในการกดคันเร่ง
และหากไว้ผมยาวควรรวบผมให้เรียบร้อย เพื่อป้องกัน
ไม่ให้ปลิวมาปิดหน้าปิดตาขณะขับรถ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


ควรสวมรองเท้าแบบหุ้มส้น ไม่ควรสวมรองเท้าส้นสูง
หรือรองเท้าแตะ






บันทึก


















































23

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.2 ความพร้อมของรถ

การตรวจสอบความพร้อมของรถก่อนใช้งานอย่างสม�าเสมอ เป็นส่วนหน่งของ

การป้องกันอุบัติเหตุบนถนน การตรวจสอบและการดูแลรักษารถบางอย่าง สามารถ



ศึกษาได้จากคู่มือประจารถ ในขณะท่การตรวจสอบบางชนิดจ�าเป็นต้องพ่งพา

ช่างผู้ช�านาญ สาหรับการตรวจสอบสภาพรถก่อนนารถออกใช้งานในแต่ละคร้ง





มีหลายสิ่งท่สามารถทาได้ด้วยตัวเองควรทาให้เป็นนิสัย และเป็นส่งท่จ�าเป็น


โดยเฉพาะอย่างยิ่งก่อนออกเดินทางไกล โดยมีข้อแนะน�าดังนี้
2.2.1 แบตเตอรี่ (Battery)


แบตเตอร เป็นอุปกรณ์ท่เก็บรักษาไฟฟ้าและจ่ายกระแสไฟ แบตเตอร่รถยนต์


มีขนาดแรงดันไฟฟ้า 12 โวลต์ แบตเตอรี่ควรมีฉนวนหุ้มที่ขั้วบวก สาเหตุไฟไม่ชาร์จ
เข้าแบตเตอรี่อาจเกิดจากไดชาร์จช�ารุด หรือสายพานไดชาร์จหย่อนหรือขาด เพราะ
ไดชาร์จทาหน้าท่ผลิตไฟฟ้าในรถยนต์ หรืออาจเป็นสาเหตุท่เกิดจากแบตเตอร ่ ี








ไม่มีไฟ ไดสตาร์ทมีหน้าท่ทาให้เคร่องยนต์ติด การดูแลรักษาแบตเตอรี ถ้ากระทา


อย่างถูกต้อง และสม�าเสมอจะทาให้อายุการใช้งานแบตเตอร่ยาวนานข้น อย่างน้อยๆ


ควรใช้งานได้ 2 ปีครึ่งถึง 3 ปี
• การตรวจเช็กแบตเตอร่แบบง่ายๆ ว่ามีไฟปกติหรือไม่

ควรบีบแตร และฟังเสียงว่าปกติหรือเบาลง

• ถ้าข้วแบตเตอรี่มีคราบข้เกลือ วิธีการแก้ไข คือ






ใช้นาอุ่นล้าง และทาจาระบีท่ข้วแบตเตอรี เพราะคราบ





ข้เกลือท่ข้วแบตเตอร่เกิดจากสาเหตุนากรด

ท�าปฏิกิริยากับอากาศ


• ในการถอดขวแบตเตอร ควรถอดขวลบก่อน เพอ






ป้องกันประจุไฟฟ้าไหลเข้าสู่ร่างกาย

• ตรวจสอบระดับนากล่นในแบตเตอร ว่าอยู่ในระดับท ี ่









ขั้วแบตเตอรี่ขึ้นคราบเกลือ ถูกต้องหรือไม่ การเติมนาในแบตเตอรี่ควรใช้นากล่น


ควรเติมให้นากล่นอยู่ในขีดท่กาหนดของแบตเตอร ่ ี




สาหรับแบตเตอร่บางประเภทไม่ต้องเติมนากลั่น



ผู้ขับขี่จะต้องศึกษาจากคู่มือประจ�ารถ
ขั้วบวก=สีแดง, ขั้วลบ=สีด�า
24


2.2.2 นามันเชื้อเพลิง (Fuel)



การตรวจเช็กนามันเช้อเพลิงในห้องเคร่องยนต์ ควรตรวจสอบสภาพของท่อนามัน 2






และรอยรั่วซึมเป็นหลัก หากพบมีการร่วซึม ควรเปล่ยนท่อใหม่ มีข้อแนะนาดังต่อไปน ้ ี

• การตรวจวัดระดับน�้ามันเชื้อเพลิง โดยดูจากเกจ์วัด


• หากรถเกิดท่อนามันร่ว ควรดับเคร่องยนต์ ไม่ควรขับรถต่อไป เพราะอาจเกิด


ไฟไหม้ได้
• ไม่เติมน�้ามันหล่อลื่นลงไปผสมในน�้ามันเชื้อเพลิง
• ควรเติมน�้ามันก่อนที่เกจ์จะรายงานว่าน�้ามันจะหมด เพราะน�้ามันที่เหลือติดก้น
ถังมักมีตะกอนตกค้าง
• ควรเติมน�้ามันทุกครั้งที่พบว่ามีน�้ามันเหลือในถังประมาณ 1/4 ของถัง การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์



• ควรเลือกใช้นามันให้ถูกต้องกับประเภทของเคร่องยนต์ โดยศึกษาได้จากคู่มือ
ประจ�ารถ








วิธีสังเกตรอยรั่วน�้ามันตามจุดต่างๆ ของเครื่องยนต์




2.2.3 นามันหล่อลื่น


การตรวจระดับนามันหล่อล่นเป็นสิ่งสาคัญ และจ�าเป็นท่จะต้องทาการตรวจให้ได้








ระดับท่ถูกต้อง เพราะถ้าระดับของนามันหล่อล่นพร่องขาดไป จะมีผลต่อการสึกหรอ






และความเสียหายของเคร่องยนต์ ท้งน้เน่องจากนามันหล่อล่นในเครื่องยนต์น้นมี




หน้าที่ส�าคัญถึง 5 ประการ คือ
1. ลดความฝืด
2. ลดเสียงดัง
3. ท�าความสะอาดชิ้นส่วนที่เสียดสี
4. ระบายความร้อน
5. ป้องกันก๊าซจากห้องเผาไหม้รั่วไหล



ดังน้น ผู้ใช้รถต้องตรวจวัดระดับของนามันหล่อลื่นก่อนสตาร์ทเคร่องยนต์ครั้งแรก

ทุกวัน เพราะในช่วงนี้น�้ามันหล่อลื่นจะไหลลงสู่ก้นอ่างน�้ามันหล่อลื่นมากที่สุด ซึ่งจะ
ท�าให้วัดระดับน�้ามันได้อย่างถูกต้อง



25

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์




• โดยท่วไประดับนามันหล่อล่นควรจะอยู่ระหว่าง





MIN กบ MAX ทดได้จากก้านวด ระดบนามัน






หล่อลืนท่สูงเกินระดับ MAX มากๆ จะทาให้มีแรงดันสูง


ผลท่ตามมา คือ ทาให้ซีลและปะเก็นต่างๆ แตกปร ิ

ร่วซึม หรือถ้ามีแรงดันเข้าไปถึงห้องเผาไหม้ ก็จะออก

การอ่านก้านวัดน�้าหล่อลื่น
เป็นควันขาว เครื่องยนต์ก�าลังลดลง

• การตรวจเช็ก และเติมระดับนามันหล่อลื่นท่ถูกต้อง


ควรจอดรถบนพื้นราบ ไม่เอียงลาด ไม่ติดเครื่องยนต์
หรือดับเครื่องยนต์อย่างน้อย 10-15 นาที
• เมื่อดึงก้านวัดออกมา และก่อนจุ่มเข้าไปใหม่ ควรใช้

การอ่านค่า สีของน�้ามันหล่อลื่น ผ้าแห้งเช็ดก้านวัดให้สะอาด เพ่อป้องกันฝุ่น ดิน ทราย
หิน ติดลงไปท�าลายเครื่องยนต์




• เมื่อสัญญาณความดันนามันหล่อล่นปรากฏข้นท ี ่
แผงหน้าปัด ควรจอดรถ และตรวจสอบระดับ




นามันหล่อลื่นทันท อย่าฝืนขับรถต่อไปท้งๆ



สัญญาณความดันนามันเคร่องปรากฏ เพราะจะ
ไฟเตือนเปลี่ยนน�้ามันหล่อลื่น ท�าให้เครื่องยนต์เสียหาย
• ระยะเวลาในการเปลี่ยนถ่ายนามันหล่อล่น ข้นอยู่




กับชนิดและย่ห้อนามันหล่อล่น สภาพการใช้งาน








โดยท่วไปมีเกณฑ์กาหนดการเปลี่ยนถ่ายนามัน
หล่อลื่น 2 ประการ คือ จ�านวนระยะทาง (กิโลเมตร)


ท่ใช้งาน หรือตามระยะเวลาหรือตามการส้นสภาพ
F=สูงสุด, L=ต�่าสุด
ของน�้ามันหล่อลื่น ดูจากคู่มือประจ�ารถ




กรณีรถท่ว่งประจาในเขตชุมชนท่มีการจราจรติดขัด ว่งวันละไม่ก่กิโลเมตร แต่


เครื่องยนต์ท�างานหนักติดต่อกันหลายชั่วโมง มีฝุ่นละอองเยอะ ควรยึดเกณฑ์ระยะ
เวลา หรือตามสภาพของน�้ามันหล่อลื่น ในการเปลี่ยนถ่าย
กรณีรถท่ว่งจ�านวนกิโลเมตรน้อย การจราจรติดขัดมาก ควรเปลี่ยนถ่ายนามัน








หล่อล่นให้ถ่หรือเร็วกว่าปกต โดยไม่ยึดติดกับระยะทาง และควรเปล่ยนท่กรองนามัน



หล่อลื่นทุกครั้ง


• วิธีสังเกตรอยร่วซึมของนามันหล่อลื่น ทาได้โดยสังเกตท่พ้นท่รถจอด และตามรอย





ตอ หรือข้อต่อเครื่องยนต์





• ส่งท่ควรทราบ นามันหล่อล่นจะมีส่วนผสมของสารเคมีบางตัวท่อาจเป็นพิษ และ


ระคายเคืองต่อผิวหนัง ท�าให้เป็นผื่นหรือบวมได้ จึงควรล้างมือให้สะอาดทันที
หลังสัมผัส และควรเก็บน�้ามันหล่อลื่นที่ยังใช้ไม่หมดให้พ้นจากเด็กเล็ก
26




2.2.4 หม้อนาและนาหล่อเย็น

• หม้อน�้ามีหน้าที่ระบายความร้อนของเครื่องยนต์ 2




• อุณหภูมิเครืองยนต์ท่ทางานปกต ควรอยู่ระหว่าง
80 - 95 องศาเซลเซียส


• ไม่ควรเติมนาในถังพักให้เต็มถัง เพราะต้องสารอง

เนื้อที่ในการขยายตัวของน�้าเมื่อเกิดความร้อน ข้อควรระวัง
ต�าแหน่งของหม้อน�้า


• การตรวจเช็กระดับของนาหล่อเย็นในถังพัก ให้ด ู ห้ามเปิดฝาหม้อนา



ระดับนายาในถังพักอยู่ท่ขีด MAX หรือระหว่างขีด เติมนาระบายความร้อน






MAX และขีด MIN ถ้าระดับนาเกิดพร่อง ควรใช้นายา ขณะท่เคร่องยนต์ยังร้อน




หล่อเย็นเติมให้อยู่ในระดับท่กาหนด แต่ถ้าภายใน เพราะอาจถูกนาร้อน การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์










3 – 7 วน ระดบนาในถังพกเกิดแห้ง ให้นารถเข้า หรือไอนาร้อนท่มีแรงดัน



ต�าแหน่งของถังพัก ตรวจเช็กที่ศูนย์บริการทันที พวยพุ่งออกมาลวก




• ระยะเวลาในการเปล่ยนนายาหล่อเย็น คร้งแรกอยู่ ร่างกายให้บาดเจ็บได้
ที่ 200,000 กิโลเมตร หรือ 10 ปี อย่างใดอย่างหนึ่ง
ถึงก่อน
ข้อควรระวัง
ห้ามเปิดฝาหม้อนาระบายความร้อนขณะท ่ ี


การตรวจระดับน�้าหม้อน�้า



เครื่องยนต์ยังร้อน เพราะอาจถูกนาร้อนหรือไอนาร้อน

ที่มีแรงดันพวยพุ่งออกมาลวกร่างกายให้บาดเจ็บได้







1) ให้เปิดฝาหม้อนา ดูระดับนาท่คอหม้อนาว่าระดับ



นาลดตาหรือไม่ ถ้าลดตาให้เติมนาสะอาดจนเต็ม







2) ในรถบางรุ่นจะมีถังพักนา ให้เปิดฝาถังพักนา




เพ่อตรวจระดับนาด้วย จะต้องตรวจเติมให้อยู่ใน

ฝาหม้อน�้า

ระดับท่กาหนดคือ “MAX” กับ “MIN” ถ้าระดับให้

เติมน�้าสะอาดจนถึงต�าแหน่ง MAX และถ้าไม่มี
นาในถังส�ารอง ต้องตรวจเติมในหม้อนาให้เต็ม






เสียก่อน แล้วจึงเติมนาในถังพักจนถึงระดับ MAX
27

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์



2.2.5 นามันเบรก




ข้อควรระวัง การตรวจสอบระดับนามันเบรกในถังสารอง ต้องอยู่ระหว่างขีดบนและขีดล่าง



เน่องจากนามันเบรกเป็น (ระดับ MAX และ MIN) ถ้าระดับน�้ามันเบรกต�่ากว่าขีด MIN ลงไป แสดงว่า ผ้าเบรก
อันตรายกับสีรถ ฉะนั้นเวลา มีการสึกหรอจากการใช้งาน หรือระบบเบรกมีการรั่วซึม สัญญาณไฟเตือนรูปเบรกมือ
เตมนามันเบรก จะต้องไม่ให ้



น�้ามันเบรกไหลถูกสีรถ จะแสดงขึ้นมา ควรน�ารถเข้าตรวจสอบระบบเบรกที่ศูนย์บริการทันที


• เมื่อเติมนามันเบรก ควรใช้ผ้าคลุมเพ่อป้องกันสีรถ

เสียหาย และถ้าท�าน�้ามันเบรกหก หรือหยดราดสีรถ

ห้ามใช้ผ้าเช็ดถูออก ให้ใช้นาล้าง ในปริมาณมากๆ

เพื่อท�าให้น�้ามันเบรกเจือจางจนหมด






การคลุมเพื่อป้องกันสีรถ • นามันเบรกท่ใช้เติมควรเป็นนามันเบรกท่ใหม่ และ





มีคณภาพ ถ้าใช้นามันเก่าและคุณภาพตา จะเป็น
อันตรายกับระบบเบรก ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิด
อุบัติเหตุบนท้องถนน
• สีของน�้ามันเบรกที่มีคุณภาพ คือ สีเหลืองใส
• สีของน�้ามันเบรกที่เสื่อมสภาพ คือ สีด�า




เส้นระดับสูงสุดและต�่าสุด • ถ้าตรวจพบว่าระบบนามันเบรกพร่องตาเร็วผิดปกต ิ
แสดงว่าระบบเบรกมีปัญหาให้รีบน�ารถเข้าตรวจ



• เมอเหยยบเบรกแล้วเกดเสยงดง เป็นเพราะผ้าเบรก



หมด หรือหมดอายุ ผ้าเบรกจะท�างานเสียดสีกับจาน
ผ้าเบรก
• ในการหยุดรถ และเบรก ควรท�าอย่างนุ่มนวล เป็นวิธี
สีของน�้ามันเบรก การยืดอายุการใช้งานของผ้าเบรก
1-น�้ามันเบรกที่ปกติ
2-มีความชื้น หรือน�้าผสม
3-น�้ามันเสื่อมสภาพ ควรเปลี่ยน
2.2.6 การตรวจสอบเบรกมือ และการใช้งาน
การตรวจสอบเบรกมือ ทาได้โดยวิธ ี


ง่ายๆ โดยดึงเบรกมือข้น แล้วนับเสียง

คลิก เบรกมือท่ดีควรมีระยะในการดึง
6 – 8 คลิกและรถไม่เคลื่อนที่ ถ้ามีระยะ

ในการดึงมากกว่า 8 คลิก ข้นไปควรนารถ

ไปปรับตั้งเบรกมือที่ศูนย์










28

2.2.7 การตรวจวัดระดับนามันเกียร์อัตโนมัติ




จอดรถบนพ้นท่ไม่ลาดเอียง โดยดึงก้านวัดนามัน 2



เกียร์ออกมา แล้วใช้ผ้าเช็ดนามันท่ปลายก้านวัด






ให้สะอาด จากน้นทาการวัดระดับนามันอีกครั้ง
โดยระดบนามันเกยร์ทถกต้อง ควรอย่ทขดบน หรอ












การอ่านก้านวัดน�้ามันเกียร์
อยู่ระหว่างขีดบน กับขีดล่าง โดยไม่สูงกว่าหรือต�่ากว่า
ขีดท่กาหนด หากระดับนามันเกียร์พร่องไป ควรเติม




น�้ามันเกียร์ให้อยู่ในระดับที่ก�าหนด การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์
ต�าแหน่งดึงก้านวัดน�้ามันเกียร์
ตรวจขณะร้อน
หลังจากขับรถเป็นระยะทางเกิน 16 กม./ชม. นามันเกียร์มีอุณหภูม 70 - 80



องศาเซลเซียส
ตรวจขณะเย็น
ให้วัดหลังจากเครื่องยนต์ดับทิ้งไว้นานกว่า 5 ชั่วโมง วิธีการตรวจ คือ จอดรถอยู่
บนพ้นราบ ดึงเบรกมือ สตาร์ทเครื่องยนต์ให้เดินเบา จนกระท่งอุณหภูมิความร้อน



ปกติคงท ขณะเคร่องยนต์เดินเบาให้เหยียบเบรก และเลื่อนคันเกียร์จาก P ไปท L และ




เลื่อนกลับจาก L ไป P ตรวจระดับน�้ามันเกียร์โดยดึงก้านวัด และดูสภาพน�้ามันเกียร์
น�้ามันเกียร์




ควรเลือกใช้นามันเกียร์ตามมาตรฐานท่ผู้ผลิตรถยนต์กาหนด สาหรับรถยนต์





ในรุ่นน้นๆ หมั่นตรวจสอบระดับนามันเกียร์ก่อนการใช้งานเป็นประจา เพ่อป้องกัน


ความเสียหายของชุดเกียร์ โดยสังเกตว่านามันเกียร์มีกลิ่นเหม็นไหม้ มีสีหรือกล่น



รวมท้งความหนืดเปล่ยนแปลงไปจากเดิมหรือไม่ การตรวจสอบทาได้โดยการดึงก้าน


เหล็กวัดระดับน�้ามันเกียร์ในห้องเครื่องยนต์มาตรวจสอบ
• หากมีการยกรถยนต์ขึ้น ควรตรวจดูร่องรอยการรั่วซึมบริเวณชุดเกียร์ ทั้งด้าน
ใต้และด้านบนที่ติดกับเครื่องยนต์

• สาหรับรถยนต์ท่ใช้เกียร์อัตโนมัต ก่อนการใช้งานในแต่ละวัน ผู้ขับข่ควรสตาร์ท



เครื่องยนต์ไว้ครู่หนึ่ง จนระดับความร้อนถึงอุณหภูมิที่ก�าหนด จะเป็นการอุ่น



เครื่องการทางานของเกียร์อัตโนมัติไปพร้อมกัน ทาให้นามันเกียร์มีอุณหภูมิ

ที่เหมาะสม เพื่อให้การท�างานของชุดเกียร์อัตโนมัติเป็นไปอย่างสมบูรณ์
29

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์



2.2.8 การดูแลตรวจสอบระดับนามันพวงมาลัยเพาเวอร์

สามารถตรวจระดับน�้ามันได้ 2 แบบ คือ แบบร้อน และแบบเย็น
แบบร้อน ให้วัดทันทีเมื่อรถได้ผ่านการวิ่งที่ความเร็ว 80 กม./ชม.
ประมาณ 20 นาที
แบบเย็น ให้วัดหลังจากเครื่องยนต์ดับทิ้งไว้นานกว่า 5 ชั่วโมง
จอดรถยนต์บนพ้นราบแล้วสตาร์ทเครื่องยนต์ท้งไว้ จนม ี







อุณหภมิการทางานเคร่องยนต์ปกต หมุนพวงมาลยไปทางซ้าย




และขวาจนสุด เพ่อเพ่มอุณหภูมินามันพวงมาลัยเพาเวอร์ แต่มี
ข้อควรระวัง อย่าหมุนค้างไว้สุดนานมากจนเกิน 10 นาท เพราะอาจ

ต�าแหน่งของกระปุกน�้ามันพวงมาลัยเพาเวอร์ จะท�าให้กลไกการท�างานของระบบพวงมาลัยเพาเวอร์เสียหายได้



สาหรับกระปุกนามันพวงมาลัยเพาเวอร์แบบทึบ ให้หมุนฝาปิด

และดึงแท่งวัดระดับนามันพวงมาลัยเพาเวอร์ท่ติดอยู่บนฝากระปุก


น�้ามันพวงมาลัยเพาเวอร์มาตรวจสอบว่าอยู่ในขีด HOT หรือไม่



สาหรับกระปุกนามันพวงมาลัยเพาเวอร์เป็นแบบใส
อาจจะตรวจสอบได้จากขีดบอกระดับสูงสุด และต�่าสุดของน�้ามัน
พวงมาลัยเพาเวอร์ด้านข้าง



หากนามันพวงมาลัยเพาเวอร์มีสีดาคลา หรือลดตาลงอย่าง




ผิดปกติ ควรจะตรวจสอบหาร่องรอยการรั่วซึมในชุดอุปกรณ์
กระปุกน�้ามันพวงมาลัยเพาเวอร์
2.2.9 ระบบไฟแสงสว่าง


ระบบไฟแสงสว่างมีความสาคญต่อการขับรถ ไฟทุกดวงต้องตดครบและมองเหน


แสงสว่างชัดเจน เพราะการให้สัญญาณต่างๆ มีความส�าคัญต่อการขับรถ และก่อให ้
เกิดความปลอดภัย โดยระบบไฟแสงสว่างที่ต้องตรวจสอบ ได้แก่
























30

2.2.10 การตรวจสอบสภาพยางรถยนต์
ยางรถยนต์เหมือนเกราะกันกระแทกระหว่างรถยนต์ 2
และพื้นถนน เพื่อให้รถยนต์สามารถขับเคลื่อนได้

• ควรตรวจสอบสภาพยางก่อนการขับข่ทุกคร้ง โดยการ


สังเกตถึงร่องรอยความเสียหายของหน้ายาง ดอกยาง
และแก้มยาง
• ต้องรักษาระดับความดันลมยางให้ใกล้เคียงกับ


ท่โรงงานผู้ผลิตกาหนดอยู่เสมอ เพ่อยืดอาย ุ เครื่องวัดลมยางแบบพกพา

การใช้งานของยางรถ


• ควรเช็กลมยางในขณะทยางเย็น และขับมาไม่เกิน การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์



1 กิโลเมตร จะทาให้การตรวจลมยางแน่นอนย่งข้น ลมยางอ่อน เป็นหน่งใน

สาเหตุหลักของการเกิดยาง
และควรใช้มาตรวัดลมยางทุกคร้ง การใช้ตาเปล่า ระเบิดขณะขับขี่







สงเกตดมีโอกาสผดพลาดมาก เพราะทนททล้อ



เร่มหมุน ยางจะเกิดการเปล่ยนรูป ทาให้อากาศ


ภายในเกิดการเคลื่อนไหวเสียดสีกัน จนทาให้เกิด
ความร้อนข้น อากาศภายในยางขยายตัว ทาให้


ความดันลมเพิ่มสูงขึ้น
• ถ้าจ�าเป็นต้องเติมลมหลังใช้งานแล้ว ควรเติม

เพ่มข้นอีก 2-3 ปอนด์ต่อตารางน้ว เพ่อชดเชย








ความดนอากาศทขยายตว หลงจากจอดทงไว้


จนยางเย็นค่อยมาเช็กลมยางอีกครั้ง


• การตรวจลมยาง รวมท้งยางอะไหล่ควรกระทา






อย่างน้อยทสดเดอนละครง ลมยางทผิดไปจากค่า ปริมาณการเติมลม



ท่กาหนดจะทาให้อายุของยางสั้นลง และไม่ปลอดภัย


เท่าที่ควรในการขับขี่
กรณีรถยนต์ที่ขับด้วยความเร็วสูง ให้เติมลมยางให้มากกว่าปกติ 3-5 ปอนด์ต่อ
ตารางนิ้ว จะช่วยลดความร้อนของยางได้เป็นอย่างดี
การเติมลมยางที่ไม่เท่ากัน จะส่งผลให้รถยนต์เสียการทรงตัวเมื่อเบรกหยุด หรือ
เร่งความเร็ว หรือรถถูกดึงไปด้านใดด้านหน่งขณะขับ และทาให้ยางสึกไม่เท่ากันด้วย


31

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์

การเติมลมยางมากเกินไป

จะทาให้อายุการใช้ยางลดลง บริเวณไหล่ยางจะสึกหรอเร็วกว่าส่วนอ่นๆ



เกิดความร้อนสูงท่บริเวณไหล่ยาง ทาให้ผ้าใบหรือเน้อยางไหม้แยกออกจากกัน



โครงยางบริเวณแก้มยางฉีกขาด หรือหักได้ ส้นเปลืองนามันเชื้อเพลิง เน้อยางบริเวณ


หน้ายางจะฉีกขาดได้ง่าย หากวิ่งด้วยความเร็วสูง
การเติมลมยางน้อยไป

จะทาให้เกิดการล่นไถลได้ง่าย เน่องจากพ้นท่การยึดเกาะถนนลดลง โครงยาง




ระเบิดได้ง่าย เมื่อได้รับแรงกระแทก หรือถูกของมีคม เนื่องจากโครงยางเบ่งตัวเต็ม
ที่เกิดการยืดหยุ่นตัวได้น้อย ดอกยางจึงสึก บริเวณตอนกลางมากกว่าส่วนอื่นๆ อายุ
ยางลดลง ความนุ่มนวลในการขับขี่ลดลง
กรณียางใหม่
ควรเพิ่มความถี่ในการตรวจเช็กลมยางให้มากกว่าปกติ (ในช่วง 3,000 กิโลเมตร



แรก) เน่องจากโครงยางในช่วงน้จะมีการขยายตัว ทาให้ความดันลมยางลดลง


ท่ส�าคัญห้ามปล่อยลมยางออก เมื่อความดันลมยางสูงข้น ในขณะกาลังใช้งาน




ตามความเชื่อเดมๆ เพราะความร้อนทเกิดขนขณะทใช้งาน เป็นสาเหตุทาให้






ความดันลมภายในยางสูงข้นไม่ใช่ปริมาณลมท่ทาให้เกิดแรงดัน นอกจากน ี ้


เพ่อป้องกันลมร่วซึมท่วาล์ว (จุ๊บ) ควรเปล่ยนวาล์ว และแกนวาล์วทุกครั้งท่เปลี่ยน





ยางใหม่ และมีฝาปิดวาล์วตลอดเวลา เพื่อป้องกันเศษผง ฝุ่น หรือความชื้นซึมผ่าน
เข้าภายในยาง ซึ่งจะก่อให้เกิดความเสียหายต่อยางรถยนต์ได้
2.2.11 ข้อควรสังเกตเพิ่มเติมเรื่องยางรถยนต์
ให้ตรวจอลมยางให้ถูกต้องทุกครั้งอยู่เสมอ
• ลมยางท่ใช้ในปัจจุบันมี 2 ชนิด 1) ชนิดธรรมดา 2) ชนิดก๊าซไนโตรเจน แรงดัน


ลมยางคงท และไม่เกิดความร้อนสะสมในยางการยืดหยุ่นตัวของแก้มยางจึงทาได้


ดีกว่า ส่งผลให้การยึดเกาะถนนได้ดีกว่า
• ควรหมั่นตรวจดูการสึกหรอของหน้ายางว่าเป็นไปตามปกติหรือไม่ เพราะหากพบ
การสึกหรอของยางผิดปกต อาจจะเป็นเพราะการเติมลมยาง ความผิดปกตของ


ระบบช่วงล่างกันสะเทือน ระบบเบรก ระบบส่งกาลัง ลูกปืนล้อ หรือศูนย์ล้อ เป็นต้น

เพื่อจะได้ท�าการซ่อมแซม
• ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่บนถนนที่ขรุขระ เป็นหลุมบ่อ มีกรวดหินที่มีคม เพราะอาจ
จะท�าให้ยางรถยนต์ฉีกขาด แตก หรือช�ารุด หลีกเลี่ยงการขับออกตัว หรือเข้าโค้ง

อย่างรุนแรง หรือการขับรถยนต์บนถนนไม่ดีเป็นเวลานานติดต่อกัน เน่องจาก
จะส่งผลให้ยางสึกหรอเร็วกว่าปกติ


• เมื่อรถยนต์เสียต้องจอดท้งไว้ซ่อมแซม หรือมีการลากจูงให้เพ่มแรงดันลมยาง




ข้นมากกว่าปกต หรือเพ่มเฉพาะล้อท่ไม่ถูกยกลอยจากพ้นอีก 3 ถึง 4 ปอนด์




ต่อตารางน้ว ในขณะลากจูงแบบยกลอยด้านหน้าหรือด้านหลัง ท้งน เพราะนาหนัก



รถยนต์จะถูกกดลงบนล้อที่ไม่ถูกยกลอยมากกว่าปกติ
32

• การตรวจสภาพยางรถยนต์ ต้องดูสัปดาห์ที่ผลิต และ

สภาพของดอกยาง สัปดาห์ท่ผลิตยางดูท่แก้มยาง จะ 2



มีตัวเลขท่แก้มยาง เช่น 29/15 หมายความว่า ผลิตใน


สัปดาห์ท 29 ปี 2015 อายุการใช้งานของยาง 2 ปี หรือ
50,000 กิโลเมตร หรืออย่างใดอย่างหนึ่งมาถึงก่อน

• การเปล่ยนขนาดยางใหญ่เกินไป จะทาให้ส้นเปลือง จุดบอกต�าแหน่งสะพานยาง


น�้ามันเชื้อเพลิง
• วิธีการตรวจสภาพของดอกยาง ยางรถยนต์ สามารถ
ใช้งานได้ถึงดอกยางสึกเหลือตาสุด 1.6 มิลลิเมตร





สงเกตได้จากบรเวณหน้ายางจะมีสนนนบริเวณ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์

ร่องยางเรียกว่าสะพานยาง ความสูงของสะพานยาง
เท่ากับ 1.6 มิลลิเมตร ต�าแหน่งสะพานยาง

รหัสตัวอักษรแสดงขีดจำากัดความปลอดภัยของยางรถยนต์



ความเร็ว นอกจากน ผู้ผลิตจะต้องประทับสัปดาห์ และปีท่ผลิต
รหัส


(ก.ม./ช.ม.) ยางรถยนต์เส้นน้นเอาไว้ท่แก้มยางด้านข้างด้วย โดย


L 120 จะใช้ตัวเลขท่แสดงถึงสัปดาห์และปีท่ผลิตประทับไว้

เช่น 24/15 ท่หมายความว่า ยางเส้นน้นผลิตเมื่อสัปดาห์

M 130

ท 24 ของ ค.ศ. 2015 หรือ 52/13 ท่หมายความว่า


N 140 ยางเส้นนั้นผลิตเมื่อสัปดาห์ที่ 52 ของ ค.ศ. 2013 ซึ่งใน
P 150 แต่ละปีจะมีทั้งสิ้น 52 สัปดาห์ ดังนั้น หากยางที่ประทับ
ตัวเลขจ�านวนสัปดาห์มาก ใกล้เลข 52 ย่อมหมายความว่า
Q 160
ยางนั้นผลิตขึ้นใหม่มากที่สุดภายในปีนั้นๆ นั่นเอง โดย
R 170 ท่วไปแล้วยางรถยนต์จะมีอายุการใช้งานนานประมาณ


S 180 2 ปี หรือไม่เกิน 50,000 กิโลเมตร ส่วนยางรถยนต์ท่ผลิต



แล้วแม้จะยงไม่ได้ใช้งานกมีอายการเกบรกษาไม่เกิน


T 190
5 ปีนับจากวันที่ผลิต
U 200
H 210
VR เกินกว่า 210
V 240
ZR เกินกว่า 240

ตัวเลขต่างๆ บนยาง









33

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์



2.2.12 นาฉีดกระจก

• ควรตรวจสอบระดับน�้าฉีดกระจก หากระดับน�้าพร่อง


ลงสามารถเติมนาสะอาดแทนส่วนท่พร่องได้เลย นาท ี ่



เติมลงไปสามารถเติมเต็มได้ ไม่มีขีดระดับ การเติมนา


ฉีดกระจกให้เติมในถังสีขาวให้เต็มหรือบางท่านอาจ
ต�าแหน่งถังน�้าฉีดกระจก จะผสมน�้ายา เพื่อให้กระจกใสมากขึ้น
• นอกจากการตรวจระดับน�้าแล้ว ควรที่จะตรวจสภาพ



ของถังนาเองว่ารั่วหรือไม่ โดยการเติมนาลงไปท้ง




เวลาสักพัก และค่อยกลับมาตรวจระดับนาอีกคร้ง

ว่าพร่อง หรือลดลงมากเพียงใด เมื่อตรวจไม่พบรอย
รั่ว แล้วค่อยลองฉีดน�้าล้างกระจกอีกครั้ง
เครื่องหมายบนฝา


• สายยางนาฉีดกระจกหลุด หรือรอยฉีกขาด วิธีตรวจเช็ก คือ มองไล่ต้งแต่การ




ลาเลียงนาจากถังนาผ่านมอเตอร์ปั๊มนาท่ติดอยู่กับถังนา มองไล่ต้งแต่สายยางท ่ ี








ออกจากถังนาไปจนถึงหัวฉีด หากพบว่ามีส่วนใดขาด หรือหลุดควรทาการซ่อมแซม



• หัวฉีดน�้าอุดตัน อาจจะเกิดจากการที่มีฝุ่นละอองไปอุดตันหัวฉีดน�้า วิธีที่ง่ายที่สุด






คือ การนาเข็ม หรือเหล็กแหลมท่สามารถแทงผ่านรูฉีดนาได้มาแทงผ่านรูฉีดนา เพ่อ


ดันสิ่งท่อุดตันอยู่ให้หลุดออก พร้อมกับการต้งระดับให้หัวฉีดสามารถฉีดนาพอดีกับ



กระจกไม่ต�่า หรือสูงเกินไป
2.2.13 ยางปัดนาฝน





ควรมีการตรวจสอบเวลาท่ยางปัดนาฝนทางานว่าปัดสะอาดดีหรือไม่ หากไม่







สะอาดควรทาความสะอาดยางปัดนาฝน โดยใช้ผ้าผสมนายาทาความสะอาดเช็ด
ตรงสันของยาง ประมาณ 2 - 3 ครั้ง ถ้ายังไม่ดีขึ้นควรเปลี่ยนยางปัดน�้าฝนทั้ง 2 ข้าง




ยางปัดนาฝน ควรมีการทาความสะอาดเดือนละคร้งเป็นอย่างน้อย ควรหมัน



ตรวจสอบสภาพความเสียหายของยางใบปัดนาฝน หากฉีกขาดหรือแห้งแข็ง ปัดแล้ว




สะดุดมีเสียง ควรเปลี่ยนยางใบปัดนาฝนทันท เพ่อป้องกันไม่ให้กระจกหน้ารถเป็นรอย
และควรหลีกเล่ยงการใช้สารเคมีท่รุนแรง หรือผงซักฟอกเพ่อทาความสะอาด








ยางใบปัดนาฝน ตามปกติแล้วยางใบปัดนาฝนจะมีอายุการใช้งานประมาณ 6 เดือน
ถึง 1 ปี ตามการใช้งาน และวัสดุที่ผลิต
34

2.2.14 การตรวจสภาพรถภายนอก

ก่อนนารถออกใช้งานในคร้งแรกน้น เพ่อป้องกันการเกิดอุบัติภัย และการเสียเวลา 2




จากปัญหารถเสียระหว่างทาง ฉะน้น ควรจะต้องตรวจสภาพรถภายนอกรอบๆ คัน
ดังต่อไปนี้
1. เช็ดหรือล้างกระจกรถทุกบานให้สะอาด
2. เช็ดกระจกส่องข้าง และโคมไฟใหญ่
3. ตรวจแรงดันลมยาง











4. การตรวจรอยร่วหยดของนามันหล่อล่น นามันเชื้อเพลิง นามันเกียร์ นามัน
เฟืองท้าย น�้ามันเบรก
5. การตรวจระบบไฟส่องสว่าง และฝาครอบดวงไฟของรถ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์
6. ตรวจสิ่งกีดขวางที่อยู่บริเวณรอบๆ รถ
2.2.15 การดูแลภายในห้องโดยสาร
1. ปรับท่น่งให้พอเหมาะ




2. การปรับระยะพวงมาลัยสูงตา
3. คาดเข็มขัดนิรภัย
4. ปรับกระจกส่องหลัง และส่องซ้ายขวา
5. ตรวจเช็กระบบไฟแผงหน้าปัด
6. ทดสอบเบรกเท้า











































35

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.3 การตรวจสอบเครื่องมือประจำารถ
ได้แก่
• ฟิวส์ต่างๆ ของรถ • เกจ์วัดระดับ

• ป้ายสามเหลี่ยมสะท้อนแสง • หลอดไฟหน้า - หลัง
• แกลลอนน�้ามันเครื่อง • น�้ามันเชื้อเพลิง
• ไฟฉาย • เครื่องดับเพลิงส�าหรับรถ
• แกลลอน หรือถังน�้าส�าหรับเติมน�้า • น�้ายาปะอุดยางพร้อมเติมลมได้ด้วย
ในหม้อน�้า • ชุดปฐมพยาบาล

• เชือกไนล่อนขนาดนิ้วก้อย ยาวประมาณ • สายพ่วงแบตเตอรี่
10 เมตร ส�าหรับลากรถเมื่อรถเสีย • ไม้รองล้อทั้ง 4 ล้อ




สรุปหลักการเตรียมความพร้อมของรถก่อนใช้งาน โดยใช้หลัก BEWAGON





















ตรวจสอบระบบเบรก ระดับ สภาพ และรอยรั่วซึมของน�้ามันเบรก ควรให้เกาะขีดสูงเอาไว้ สภาพ
ต้องไม่ขุ่นขาว หรือด�า ดูรอยรั่วซึม ให้ก้มลงดูที่บริเวณใกล้ๆ ล้อ


ตรวจระบบไฟฟ้า ได้แก่ แบตเตอรี่ ไฟหน้า ไฟเลี้ยว ไฟท้าย ไฟถอยหลัง แตร และที่ปัดน้าฝน





















ตรวจระดบนาในหมอนา ในถงพกนา นาฉดกระจก ถาผสมนายาหลอเยน ใหดดวยวาหมดอายการ




ใช้งานเมื่อใด (จดจ�าไว้ว่าเติมไว้ตั้งแต่เมื่อใด)
ตรวจแรงดันลมในยางทุกเส้น ยางอะไหล่ พร้อมตรวจดู ดอกยาง และสภาพยาง
ตรวจระดับน�้ามันเชื้อเพลิงในถัง และรอยรั่วซึม
ตรวจนามันหล่อลื่นทุกชนิด ได้แก่ นามันหล่อล่น นามันเบรก นามันพวงมาลัยเพาเวอร์ นามันเกียร์











น�้ามันคลัตช์
ตรวจเสียงที่ดังมาจากเครื่องยนต์ หรือตัวถังว่ามีเสียงผิดปกติ หรือไม่
36

2.4 การประกันภัย



การประกนภยรถยนต์ คอ การประกนความเสียหาย อนเกดจากการใช้รถยนต์ 2



จ�าแนกออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้
1. การประกันภัยรถยนต์ภาคบังคับ (Compulsory Third Party Insurance)


หมายถึง การประกันภัยรถยนต์ท่ถูกบังคับโดยกฎหมาย เพ่อความคุ้มครอง
ต่อความสูญเสียของชีวิต ร่างกายบุคคล ผู้ประสบภัยจากรถยนต์ ในปัจจุบัน
ประเทศไทยมีกฎหมายท่เรียกว่า “พระราชบัญญัติคุ้มครองผู้ประสบภัยจากรถ


พ.ศ. 2535” (พ.ร.บ.) เพ่อให้ประชาชนผู้ประสบภัยได้รับความคุ้มครอง และการชดใช้
คาเสียหายที่แน่นอน รวดเร็ว และเป็นธรรม

2. การประกันภัยรถยนต์ภาคสมัครใจ (Voluntary Motor Insurance) การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


หมายถึง การประกันภัยท่เกิดข้น โดยความสมัครใจของเจ้าของรถยนต์
ผู้ครอบครองรถยนต์ หรือผู้ขับขี่รถยนต์โดยไม่ได้เกิดจากการถูกบังคับโดยกฎหมาย

แต่อย่างใด การประกันภัยรถยนต์ท่ใช้กันอย่างแพร่หลายในตลาดประกันภัย
ในปัจจุบันนี้เป็นการประกันภัยในภาคสมัครใจ แบ่งออกเป็น 2 แบบ
2.1. กรมธรรม์แบบไม่ระบุชื่อผู้ขับขี่ (Un-Named Driver) เป็นกรมธรรม์





แบบเดิมท่คุ้มครอง ผู้ขับข่คนใดก็ได้ท่ผู้เอาประกันภัย ยินยอมให้ขับข่เสมือนหน่ง
เป็นผู้เอาประกันภัย
2.2. กรมธรรม์แบบระบุชื่อผู้ขับขี่ (Named Driver) เป็นกรมธรรม์แบบใหม่
ท่นาเอาอายุผู้ขับข่มาเป็นองค์ประกอบในการกาหนดอัตราเบี้ยประกันภัย และ





คุ้มครอง แต่ผู้เอาประกันภัยต้องร่วมรับผิดต่อค่าเสียหายท่เกิดข้นของอุบัติเหต ุ

แต่ละครั้งด้วย กรมธรรม์แบบน ผู้เอาประกันภัยต้องเป็นบุคคลธรรมดาท่ใช้รถ



ส่วนบุคคล และสามารถระบุชื่อผู้ขับขี่ได้ ไม่เกิน 2 คน

ในปัจจุบันน้นประเภทของประกันภัยรถยนต์ ได้มีการเพ่มข้นอีกหลายรูปแบบด้วยกัน


โดยหลักแล้วมาจากประเภทของประกันภัยทั้ง 5 ประเภท ประเภทของประกันภัยที่เกิดขึ้น มีประกันภัย
รถยนต์ 2+ และประกันภัยรถยนต์ 3+

























37

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.5 การศึกษาเส้นทางก่อนเดินทาง
ถนนแต่ละสายแตกต่างกน โดยสภาพ

ภูมิประเทศ และสภาพแวดล้อม ถ้าเป็น

เส้นทางท่ไม่คุ้นชิน ควรศึกษาจากแผนท ่ ี


ค่มือการท่องเทยว ถามผู้รู้ หรือเจ้าหน้าท ี ่



ผู้เก่ยวข้อง เช่น กรมทางหลวง ตารวจ
ท้องที่ ฯลฯ ที่ส�าคัญที่สุด ท่านจะต้องสังเกต
และปฏิบัติตามข้อแนะนาของถนน และ

เครื่องหมายจราจรอย่างเคร่งครัด

























บันทึก






































38

2.6 สังคมนาเมา




สถิติคนไทยด่มเคร่องด่มแอลกอฮอล์ติดอันดับโลกน้น แสดงว่าผู้ขับข่ใน 2



ประเทศไทยก็เสี่ยงต่อการดื่มสุราเช่นกัน โดยเฉพาะในเวลากลางคืน อัตราการเกิด

อุบัติเหตของผู้ใช้เคร่องด่มแอลกอฮอล์ นอกจากจะสูงมากแล้วยังก่อความเสยหาย





ต่อชีวิต และทรัพย์สินท้งของตนเองและผู้อ่น หลายคร้งพบว่าคู่กรณีของคนท่ด่ม



สุรามักเป็นผู้ท่มีประโยชน์ต่อสังคมท่ไม่น่าสูญเสีย ผลกระทบเหล่าน้วัดประเมินค่า




เป็นจานวนเงินไม่ได้ แต่น่นหมายถึงคุณภาพชีวิตของผู้คนในสังคมท่มีค่ามากกว่า


ค�านวณเป็นต้นทุน
2.7 การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์
“แอลกอฮอล์” มีฤทธิ์กดการท�างานของประสาทส่วนกลาง ท�าให้การท�างานของร่างกายช้าลง ประสาทตาจะ
หย่อนสมรรถภาพ การรับรู้ภาพและเสียงช้าลง ขอบเขตการมองเห็นแคบลง การเห็นภาพและคาดคะเนระยะทาง

ผิดไปส่งผลให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย เมื่อระดับแอลกอฮอล์ในเลือดสูงกว่า 50 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ จะทาให้ความ
สามารถในการขับขี่ลดลงร้อยละ 8 และมีความเสี่ยงที่จะเกิดอุบัติเหตุเป็น 2 เท่าเมื่อเทียบกับคนปกติ หากระดับ
แอลกอฮอล์ในเลือดสูงกว่า 50 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ความเสี่ยงจะเพิ่มสูงขึ้นเป็น 3 เท่า
พ.ร.บ.จราจรทางบก ฉบับที่ 10 พ.ศ. 2557 ก�าหนดระดับแอลกอฮอล์ในเลือดส�าหรับผู้ขับขี่ไม่เกิน 50
มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ หากเจ้าพนักงานตรวจพบหรือผู้ขับขี่ปฏิเสธไม่รับการตรวจ จะต้องระวางโทษจา

คุกไม่เกิน 1 ปี หรือปรับตั้งแต่ 5,000-20,000 บาท หรือทั้งจ�าทั้งปรับ และพักใช้ใบอนุญาต 6 เดือนหรือ
เพิกถอนใบอนุญาตขับรถ


ในกรณีท่ตรวจแล้วพบว่ามีปริมาณแอลกอฮอล์ในลมหายใจเกิน 50 มิลลิกรัมเปอร์เซ็นต์ หรือเกินกว่าท่กฎหมาย
ก�าหนดไม่มากนัก และผู้ที่ถูกตรวจไม่แน่ใจในผลการตรวจวัดฯ หรือคิดว่าตัวเองไม่เมาเหล้าถึงขนาดนั้น ผู้ที่ถูก


ตรวจมีสิทธ์ตามกฎหมาย ท่จะร้องขอการตรวจพิสูจน์ได้โดยวิธีการตรวจจากปัสสาวะ และตรวจวัดจากเลือด



โดยแจ้งกับเจ้าหน้าท่ท่ทาการตรวจวัด ซึ่งการตรวจวัดน้จะกระทาภายใต้การกากับดูแลของผู้ประกอบวิชาชีพ



เวชกรรมตามกฎหมาย




















การตรวจวัดระดับแอลกอฮอล์ ของผู้ขับขี่ยานพาหนะ





39

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.8 การใช้ยา
“ยา”หลายชนิดมีผลข้างเคียงต่อร่างกายทาให้เกิดอาการง่วงซึม เวียนศีรษะ ฯลฯ ซึ่งส่งผลให้ประสิทธิภาพ

ในการขับขี่ลดลง น�าไปสู่การเกิดอุบัติเหตุ เทียบเท่ากับการดื่มแอลกอฮอล์ แบ่งประเภทได้ดังต่อไปนี้


1. ยาท่หาซ้อได้ท่วไปท่มีผลทาให้สมรรถนะในการขับขี่ลดลงอย่างรุนแรง ผู้ใช้ยาน้ควรงดการขับข่โดย






สิ้นเชิง เช่น ยาแก้แพ้ ยาแก้เวียนศีรษะเมารถกลุ่ม (Dimenhydrinate) ผลข้างเคียงท�าให้ง่วงซึม เวียนศีรษะ
มึนงง มองไม่ชัด และผลนี้ อาจยาวนานได้ถึง 24 ชั่วโมง ที่รู้จักกันโดยทั่วไป คือ ยาแก้แพ้ Chlopheniramine
(CPM) ยาแก้แพ้ชนิดที่ระบุว่า “ไม่มีอาการง่วง” แต่ยังพบผลข้างเคียง เช่น เวียนศีรษะ มึนงง มองเห็นไม่ชัด
เช่น Cetirizineหรือ Loratadine ผู้ใช้ยานี้ควรงดเว้นการขับขี่
2. ยาทแพทย์สั่ง ทมผลทาให้สมรรถนะในการขับขีลดลงอย่างรุนแรง ผู้ใช้ยาน้ควรงดการขับข่โดยส้นเชิง










เช่น ยานอนหลับ ยารักษาโรคทางจิตเวช และยารักษาโรคทางระบบประสาททุกชนิด ผลข้างเคียงกระทบ

การทางานของ ระบบประสาทอย่างมาก เช่น เวยนศีรษะ ง่วงซึม ตาลาย มองเห็นภาพซ้อน อ่อนเพลีย




โดยเฉพาะยากันชัก ผู้ใช้ยาน้ควรงดเว้นการขับข ยารักษาโรคเบาหวาน โดยเฉพาะชนิดฉีด (อินซูลิน)




เพ่มความเส่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุถึง 2 เท่าจากปกต ผลข้างเคียงท่รุนแรง หากผู้ป่วยฉีดยาเกินขนาดโดย
ไม่ได้ต้งใจ หรือไม่ได้รับประทานอาหารทาให้เกิดภาวะนาตาลในเลือดตา ซึ่งก่อให้เกิดผลข้างเคียงท่รุนแรง เช่น








เวียนศีรษะกระวนกระวาย ใจสั่น ง่วงซึม ชัก หรือ หมดสต และเสียชีวิตได้หากไม่ได้รับการรักษา ในทางตรงกันข้าม





หากผู้ป่วยฉีดยาตากว่าขนาดท่แพทย์กาหนดหรือรับประทานอาหารหวานมากเกินไป อาจทาให้เกิดภาวะ
น�้าตาลในเลือดสูง ก่อให้เกิดผลข้างเคียง เช่น เวียนศีรษะ ง่วงซึม อ่อนเพลีย ซึ่งมีผลต่อการขับขี่ ผู้ป่วยที่เป็น
เบาหวานชนิดฉีดอินซูลิน ควรงดการขับขี่โดยสิ้นเชิง
3. ยาที่หาซื้อได้ทั่วไป ที่มีผลลดสมรรถนะในการขับขี่ ผู้ใช้ยานี้ควรหลีกเลี่ยงการขับขี่ ได้แก่

3.1 ยาลดกรด รกษาโรคกระเพาะบางชนด เช่น Ranitidine ผลข้างเคยงคอ เวยนศรษะ มึนงง ยาแก้ปวด







คลายกล้ามเน้อ รู้จักในชื่อยาแก้อักเสบหรือยาแก้ปวดคลายเส้น โดยท่วไปจะไม่มีผลข้างเคียงต่อการขับข ี ่
แต่จากการศึกษาพบว่ายาแก้ปวดบางชนิดมีผลข้างเคียง เช่น เวียนศีรษะ มึนงง อยู่ด้วย หรือยาแก้ปวด
บางชนิดมียาแก้แพ้เป็นส่วนประกอบ
3.2 ยาแก้ไอที่มีส่วนผสมของสารโคเดอีน หรือที่เรารู้จักกันในรูปของยาแก้ไอน�้าด�า เกิดผลข้างเคียงคล้ายกับ
ยาแก้แพ้ เช่น เวียนศีรษะ ง่วงซึม มึนงง มองไม่ชัด ซึ่งอาการเหล่านี้จะรุนแรงมากขึ้นหากรับประทานกับ
ยาที่ให้ผลข้างเคียงคล้ายกัน เช่น ยาแก้แพ้ หรือยานอนหลับ
3.3 ยาแก้ปวดท้อง ยาลดกรด คลื่นไส้อาเจียน บางชนิดท�าให้เกิดอาการง่วงซึม มึนงง เวียนศีรษะ แตกต่างกัน
ตามตัวยา โดยเฉพาะยาแก้ปวดท้อง (Hyoscine) ซึ่งพบผลข้างเคียงเหล่านี้ได้มากกว่ายาชนิดอื่น
4. ยาที่แพทย์สั่งบางชนิด มีผลรบกวนสมรรถนะในการขับขี่ ผู้ใช้ยานี้ควรหลีกเลี่ยง การขับขี่ เช่น ยารักษา
โรคความดันโลหิตสูง โรคไต และโรคหัวใจ ซึ่งประกอบด้วยยาหลายกลุ่ม เช่น ยาขับปัสสาวะ ยากลุ่มขยาย
หลอดเลือด ยาควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ ผลข้างเคียง ได้แก่ เวียนศีรษะ อ่อนเพลีย กระวนกระวาย
ยารักษาโรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง และโรคหอบหืด มักเป็นยาพ่น ผลข้างเคียง เช่น หัวใจเต้นเร็ว ใจสั่น เวียนศีรษะ
กระวนกระวาย ปวดเมื่อย และอ่อนเพลีย ทั้งระยะสั้นและระยะยาว แม้ว่าจะไม่มีข้อห้ามในการขับขี่หลังจาก


ใช้ยาน้โดยตรง แต่ผู้ขับข่ควรใช้ความระมัดระวัง พิจารณาสภาพร่างกายและผลข้างเคียงท่เกิดข้นของยาอย่าง


รอบคอบก่อนการขับขี่
40

กล่าวโดยสรุป ผลข้างเคียงของยาหลายชนิดมีผลต่อการขับขี่ยานพาหนะ
• ยาที่แพทย์สั่ง เช่น ยานอนหลับ ยารักษาโรคทางจิตเวช ยารักษาโรคทางระบบประสาททุกชนิด และยารักษา 2

เบาหวานชนิดฉีด (อินซูลิน) มักมีผลข้างเคียงทางด้านระบบประสาทอย่างมาก เช่น เวียนศีรษะ ง่วงซึม ตาลาย
มองเห็นภาพซ้อน อ่อนเพลีย โดยเฉพาะยากันชัก
• ผู้ที่ซื้อยารับประทานเอง เช่น ยาแก้แพ้ทั่วไป ควรงดการขับขี่ยานพาหนะ โดยเด็ดขาดและระลึกไว้เสมอว่า

ผลข้างเคียงของยาอาจอยู่นาน ถึง 24 ชั่วโมง
• ผู้ขับขี่ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานยา แก้ไอ แก้ปวดท้อง แก้ปวดกล้ามเนื้อคลายเส้น




• ผู้ขับข่ท่รับประทานยาเป็นประจ�าตามคาสั่งแพทย์ ท่ตัวยามีผลข้างเคียงทาให้เวียนศีรษะ มึนงง ควรหลีกเลี่ยง

การขับขี่ในขณะรับประทานยาเหล่านี้ การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์







NOTE






















































41

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


2.9 โรคที่มีผลต่อการขับขี่
เน่องจากต้องรับมือกับสภาวะความเครียด และใช้สมาธิอย่างต่อเน่องเป็นเวลานานๆ ในการขับรถ ผู้ขับข่จ�าเป็น



ต้องมีสภาวะร่างกายท่แข็งแรงสมบูรณ์ หากมีโรคประจ�าตัว ควรมีข้อควรระวัง จ�าแนกตามชนิดของโรคต่างๆ ดังน ้ ี

1. โรคเบาหวาน

ความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุมักเกิดจากภาวะน�้าตาลในเลือดต�่า ความเสี่ยงนี้แตกต่างกันตามความรุนแรง
ของโรค โดยอาจมีอาการใจสั่น กระสับกระส่าย คลื่นไส้ เหงื่อออก หรือรู้สึกหิว ซึ่งควรรับประทานน�้าผลไม้ หรือ
นมทันที หากภาวะน�้าตาลในเลือดต�่ารุนแรงมากขึ้น อาจส่งผลให้เกิดอาการ มึนงง ตัวเย็น หลงลืม ชัก หมดสติ
และเสียชีวิตได้

1) ผู้ท่รักษาโดยการควบคุมอาหารอย่างเดียว หากไม่มีผลข้างเคียงจากโรค เช่น ภาวะตาพร่ามัวจากเบาหวาน
สามารถขับขี่รถได้ตามปกติ



ู้






2) ผู้ท่รักษาโดยยากิน ซึ่งไม่มีผลความเส่ยงต่อภาวะนาตาลในเลือดตา สามารถขับขรถได้ตามปกต ผท่รักษา


โดยยากินซึ่งอยู่ในกลุ่มยาท่มีความเส่ยงต่อภาวะนาตาลในเลือดตาและไม่มีอาการแสดงของภาวะนาตาล







ในกระแสเลือดต�่าในระดับ ซึ่งต้องได้รับความช่วยเหลือจากผู้อื่นใน 3-12 เดือนที่ผ่านมา สามารถขับขี่ได้
โดยต้องระมัดระวังและตระหนักถึงภาวะนาตาลในเลือดตาและมีการตรวจดูระดับนาตาลในเลือด อย่าง






น้อย 2 ครั้งต่อวัน


3) ผู้ป่วยท่เป็นโรคเบาหวาน ท่รับการรักษาโดยการฉีดอินซูลิน ต้องไม่มีอาการของภาวะระดับนาตาลใน


เลือดต�่าในระดับซึ่งต้องได้รับความช่วยเหลือจากผู้อื่นใน 3-12 เดือนที่ผ่านมา สามารถขับขี่รถได้โดยต้อง
ระมัดระวังและตระหนักถึงอาการแสดงของภาวะนาตาลในเลือดตา และมีการตรวจระดับนาตาลในเลือด






อย่างน้อย 2 ครั้งต่อวัน และต้องผ่านการตรวจสายตา อย่างไรก็ตาม ผู้ขับขี่ซึ่งมีภาวะน�้าตาลในเลือดต�่า
ซึ่งไม่ปรากฏอาการ ควรงดการขับขี่จนกว่าจะสามารถควบคุมอาการได้ โดยสรุปแล้วผู้ป่วยโรคเบาหวาน

ควรตระหนักถึงอาการของภาวะนาตาลในเลือดตาชนิดเบาและรุนแรง โดยควรหยุดพักการขับข่เป็นระยะๆ




และรับประทานอาหารว่าง รวมท้งเตรียมของหวานไว้ใกล้ตัว สาหรับเมื่อเผชิญสัญญาณเตือนของภาวะ



นาตาลในเลือดตา ปฏิบัติตามคาแนะนาของแพทย์ และใส่ป้ายสายคล้อยข้อมือ เป็นสัญลักษณ์ว่าเป็น





โรคเบาหวาน เพื่อความรวดเร็วในการช่วยเหลือ หากมีภาวะน�้าตาลในเลือดต�่าชนิดรุนแรง
42

2. โรคลมชัก

ผู้ขอรับใบอนุญาตขับรถท่มีประวัติการชัก ควรได้รับการพิจาณาโดยแพทย์อย่างระมัดระวังทุกกรณ ผู้ซ่งมี 2



อาการชักจากการดมแอลกอฮอล์ หรอยาจาเป็นต้องได้รบการรกษาจนไม่มอาการ อย่างน้อย 6 เดอน ผ้ขบข ่ ี












ท่มีอาการชัก 2คร้งข้น ภายในระยะเวลา 5 ปี และไม่มีการชักโดยปราศจากปัจจัยกระตุ้นเกิดข้นในระยะเวลา

1 ปี อย่างไรก็ตาม การชักบางชนิดจะได้รับการงดเว้น เช่น การชักจากการปรับยาและเกิดขึ้นมากกว่า 6 เดือน
ก่อนขอรับใบอนุญาตขับรถ การชักท่เกิดข้นขณะนอนหลับท่เกิดข้นนานกว่า 1 ปีก่อนขอรับใบอนุญาตขับรถ









โดยไม่เคยพบการชักขณะต่น หรือการชักท่เกิดข้นขณะนอนหลับท่เกิดข้นนานกว่า 3 ปีก่อนขอรับใบอนุญาตขับรถ
โดยพบการชักโดยปราศจากปัจจัยกระตุ้น (Unprovoked Seizure) ขณะตื่นนานกว่า 3 ปีก่อนขอรับใบอนุญาต
ร่วมด้วย การชักชนิดแยกส่วนซึ่งเกิด (Isolate Seizure) นานกว่า 6 เดือนก่อนขอรับใบอนุญาตขับรถ หรือนาน
กว่า 1 ปี หากมีโรคซึ่งเป็นสาเหตุการชักนั้นและอาจเพิ่มความเสี่ยงในอนาคต และทั้งสองกรณีต้องไม่พบการชัก การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์
โดยปราศจากปัจจัยกระตุ้น

สาหรับผู้ขับข่รถสาธารณะ เช่น รถประจ�าทาง ซึ่งมีอาการชัก 2 คร้งข้นไป หรือจ�าเป็นต้องใช้ยากันชักเพ่อ




ควบคุมอาการใน 10 ปี ท่ผ่านมานับจากการชักครั้งสุดท้ายและไม่ได้ใช้ยากันชักใดๆ การชักชนิดแยกส่วน


ซึ่งไม่มีการชักโดยปราศจากปัจจัยกระตุ้น และไม่ได้ใช้ยากันชักเพ่อควบคุมอาการ นานกว่า 5 ปี สามารถขับข่รถได้

3. โรคระบบหัวใจและหลอดเลือด


ผู้ขับข่รถยนต์ท่เคยผ่านการผ่าตัดหัวใจ หรือเจ็บหน้าอกจากโรคหัวใจสามารถขับข่ได้ตามปกต โดยพึงระวัง


ถึงความปลอดภัยของตนเอง อย่างไรก็ตาม ควรหยุดขับขี่อย่างน้อย 1 เดือน หลังจากได้รับการผ่าตัดหัวใจ หรือ
มีอาการเจ็บหน้าอก หากมีอาการเจ็บหน้าอกขณะพัก หรือเมื่อเกิดความเครียด ควรหยุดขับขี่จนกว่าจะสามารถ


ควบคุมอาการได้ ในกรณีท่ผู้ขับข่ได้รับการใส่เคร่องกระตุ้นหัวใจ ควรหยุดขับข่ทุกกรณ จนกว่าจะได้รับการรับรอง





จากผู้เชี่ยวชาญโรคหัวใจ ผู้ขับข่รถสาธารณะควรหยุดการขับข่ทุกกรณ จนกว่าจะได้รับการรับรองจากผู้เชี่ยวชาญ

ด้านโรคหัวใจ
4. ภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ
สามารถท�าการขับขี่รถต่อไปได้ หากไม่มีอาการที่ส่งผลต่อการควบคุมยานพาหนะ
5. โรคไต เช่น ภาวะไตวายเรื้อรัง หรืออยู่ระหว่างการฟอกเลือด





สามารถขบขรถได ยกเวนวาพบปญหาในดานเกลือแรอยางรุนแรง จนทาใหเสยงตอการหมดสต หรือไมสามารถ












ควบคุมรถได้ ไม่ควรขับขี่รถสาธารณะ
6. โรคหอบหืดและถุงลมโป่งพอง
สามารถขับขี่ได้ตามปกติ หากไม่มีอาการระดับที่เสี่ยงต่อการหมดสติ หรือไม่สามารถควบคุมรถได้
7. ผู้ที่เป็นโรคมะเร็ง หรืออยู่ระหว่างรับการรักษาโดยเคมีบำาบัดหรือรังสีรักษา

สามารถขับข่รถได้ หากไม่มีการกระจายตัวไปยังสมอง หรืออ่อนเพลียมากจากอาการแสดงของมะเร็ง
(Cachexia)หรือ แพร่กระจายไปยังแขนขา ท�าให้ไม่สามารถควบคุมยานพาหนะได้
43

บทที่ 2 การเตรียมความพร้อมก่อนขับรถยนต์


8. ผู้เป็นใบ้
สามารถขับขี่รถได้ตามปกติ


9. ผู้ติดเชื้อ HIV
สามารถขับขี่รถได้ตามปกติ


10. โรคความดันโลหิตสูง


ผู้ขับข่รถยนต์ส่วนตัวสามารถขับข่ได้ถามปกต นอกจากจะพบผลข้างเคียงจากยาดังท่ได้กล่าวถึงไปแล้ว ผู้ขับข ่ ี


รถยนต์สาธารณะไม่ควรขับขี่เมื่อความดันโลหิตขณะพักผ่อนสูงกว่า 180/100 ค่าใดค่าหนึ่ง
11. สายตา และการมองเห็น
ผู้ที่สูญเสียดวงตาข้างใดข้างหนึ่ง สามารถขับขี่ได้ หากสายตาเป็นไปตามที่ก�าหนด ผู้ขับขี่ต้องได้รับการตรวจ


สายตา โดยไมพบภาวะลานสายตาแคบ หรอภาวะเหนภาพซ้อน/เบลอ ทไม่สามารถควบคมได สาหรับลานสายตา







มีข้อก�าหนดดังนี้

1) ลานสายตา (Visual Field) สาหรับผู้ขับข่รถยนต์ส่วนตัว ต้องมีความกว้างของลานสายตามากกว่าหรือ

เท่ากับ120 องศา โดยแบ่งเป็น 50 องศา ด้านซ้ายและขวา 20 องศา ด้านบนและล่าง โดยไม่พบความ
ผิดปกติในช่วง20 องศาตรงกลางลานสายตา
2) ลานสายตา (Visual Field) ส�าหรับผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะ จ�าเป็นต้องมีข้อก�าหนดที่สูงกว่าผู้ขับขี่รถยนต์
ส่วนตัว โดยต้องมีความกว้างของลานสายตามากกว่าหรือเท่ากับ 160 องศา โดยแบ่งเป็น 70 องศา ด้าน
ซ้ายและขวา 30 องศา ด้านบนและล่าง โดยไม่พบความผิดปกติในช่วง 30 องศาตรงกลางลานสายตา
3) ภาวะบกพร่องทางสายตาที่ส�าคัญ (Visual Disability) ผู้ที่ตาบอดสีไม่สามารถขอรับใบอนุญาตขับรถได้





ผู้ท่เห็นภาพซ้อน ควรหยุดขับข่จนกว่าจะได้การรักษาโดยจักษุแพทย์ ผู้ป่วยท่พ่งสูญเสียดวงตาไปข้างหน่ง

จ�าเป็นต้องใช้เวลาในการปรับตัวต่อการมองเห็นด้วยตาข้างเดียว ซึ่งข้นกับสภาพร่างกายของและบุคคล
ผู้ขับขี่จึงควรใช้ความระมัดระวังในช่วงนั้น
4) ความสามารถในการมองเห็น (Visual Acuity) ผู้ขับขี่รถยนต์ส่วนตัวและสาธารณะ ต้องมีค่าสายตาที่สูง
กว่า 20/60, 6/12, 0.5 หรือไม่สามารถมองเห็นเลขทะเบียนของรถคันหน้าที่อยู่ห่าง 20 เมตร ขณะใส่แว่น
สายตาไม่ควรขับขี่ ผู้ขับขี่รถยนต์สาธารณะซึ่งสายตาข้างใดข้างหนึ่งแย่กว่า จ�าเป็นต้องมีค่าสายตาข้างที่
ปกติมากกว่าหรือเท่ากับ 0.8 (6/7.5) และ 0.1(6/60) ในข้างที่แย่กว่า


12. Driver Drowsiness Detecting

ปัจจุบันในรถบางรุ่นจะมีระบบตรวจจับภาวการณ์เหนื่อยล้าและง่วงนอนของผู้ขับขี่ โดย
1) การตรวจจับลักษณะการเคล่อนท่ของยานพาหนะ เช่น การขับออกนอกเลน การเหยียบคันเร่ง การหมุน


พวงมาลัย
2) การตรวจจับพฤติกรรมของผู้ขับขี่ เช่น การหาว การกะพริบตา และการเคลื่อนไหวของศีรษะ

3) การตรวจจับลักษณะทางร่างกาย เช่น คลื่นไฟฟ้าสมอง คลื่นไฟฟ้าหัวใจ เมื่อตรวจพบจะทาการกระตุ้น
ส่งเสียง หรือ สัญญาณเตือนผู้ขับขี่ต่อไป








44

3





บทที่























สัญญาณและเครื่องหมายจราจร


































ค�าอธิบายเรียงมาตรา พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522
















45

3
บทที่ สัญญาณและเครื่องหมายจราจร






ผู้ขับข่มีหน้าท่ควบคุมรถ ซึ่งเป็นเครื่องยนต์กลไกท่มีกาลังสูง สร้างความเร็วในการเดินทาง และอาจก่อ
อันตรายให้กับตนเองหรือผู้อ่นได้ ผู้ขับข่จึงจาเป็นต้องมีความรับผิดชอบในการใช้รถใช้ถนนให้เป็นไปตาม






กฎหมาย ซึ่งเป็นกรอบท่วางไว้เพ่อให้เกิดความเรียบร้อยและปลอดภัยในการใช้ทางร่วมกัน ดังน้น ผู้ขับข่ควร






รู้ข้อกฎหมาย และระเบียบท่เก่ยวข้องก่อนท่จะขับข่รถในทางสาธารณะร่วมกับผู้อื่น ซึ่งมีวัตถุประสงค์เพ่อให้




ผู้เรียนมีความรู้ความเข้าใจเก่ยวกับกฎหมายจราจรท่เก่ยวกับสัญญาณและเคร่องหมายจราจร และเพ่อให้


ผู้เรียนสามารถนาความรไปใช้ในการขบข่ได้อย่างปลอดภัย โดยกฎหมายจราจรได้กาหนดประเภทของสัญญาณ
ู้





และเครื่องหมายจราจรไว้ ดังน โดยแต่ละหัวข้อจะมีเหตุผลความจาเป็นของกฎหมายท่ได้กาหนดกฎเกณฑ์





ในการขับข่ไว้แตกต่างกัน เพ่อให้เกิดความเป็นระเบียบเรียบร้อยและปลอดภัยในการใช้รถใช้ถนน โดยผู้ฝ่าฝืน
จะต้องระวางโทษตามที่ได้ก�าหนดไว้ในพระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522 และอาจน�ามาซึ่งการบาดเจ็บ
หรือเสียชีวิตจากอุบัติเหตุได้
3.1 สัญญาณจราจร










ในการขับขรถบนถนนนน มีความจ�าเป็นอยางยงทจะตองมีความรูความเขาใจป้ายและเครืองหมายจราจรตางๆ




เพ่อให้สามารถควบคุมรถได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย ดังน้น จึงจ�าเป็นต้องมีความรู้และเข้าใจในการปฏิบัต ิ


เมื่อพบป้ายสัญญาณจราจรประเภทต่างๆ
3.1.1 สัญญาณไฟจราจร
สัญญาณไฟจราจร หมายถึง โคมสัญญาณไฟที่ใช้ควบคุมการจราจร มีขนาดและติดตั้ง หรือท�าให้ปรากฏไว้
ในทาง ในลักษณะที่ท�าให้ผู้ขับขี่หรือผู้ที่ต้องปฏิบัติตามสัญญาณมองเห็นได้โดยชัดเจน
สัญญาณไฟจราจรถูกใช้ส�าหรับควบคุม และจัดระเบียบการใช้พื้นที่บริเวณทางแยกซึ่งมีรถจากหลายทิศทาง
ต้องการท่จะเดินผ่านโดยวิธีให้รถจากแต่ละทิศทางได้สลับกับผ่านไปด้วยการให้สัญญาณท่แตกต่างกันออกไป





เพ่อให้รถสามารถผ่านทางแยกได้อย่างสะดวก และปลอดภัย ท้งน้สัญญาณไฟจราจรแต่ละสีมีความหมาย
ดังต่อไปนี้


สัญญาณจราจรไฟสีแดง หรือเครื่องหมายจราจรสีแดงท่มีคาว่า “หยุด” ให้ผู้ขับข ี ่
หยุดรถหลังเส้นให้รถหยุด

สัญญาณจราจรไฟสีเหลืองอาพน ให้ผู้ขับข่เตรียมหยุดรถหลังเส้นให้รถหยุด เพ่อ



เตรียมปฏิบัติตามสัญญาณท่จะปรากฏต่อไป เว้นแต่ผู้ขับข่ท่ได้เลยเส้นให้รถหยุดไปแล้ว



ให้เลยไปได้
สัญญาณจราจรไฟสีเขียว หรือเคร่องหมายจราจรสีเขียวท่มีคาว่า “ไป” ให้ผู้ขับข ่ ี



ขับรถต่อไปได้ เว้นแต่จะมีเครื่องหมายจราจรก�าหนดไว้เป็นอย่างอื่น
46

พระราชบัญญัติจราจรทางบก พ.ศ. 2522
3
ได้บัญญัติการปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับสัญญาณไฟจราจรไว้ ดังนี้

มาตรา 22 ผู้ขับขี่ต้องปฏิบัติตามสัญญาณจราจรหรือเครื่องหมายจราจรที่ปรากฏข้างหน้าในกรณีต่อไปนี้

1) สัญญาณจราจร ไฟสีเหลืองอ�าพัน ให้ผู้ขับข่เตรียม
หยุดรถหลังเส้นให้รถหยุด เพ่อเตรียมปฏิบัติตาม

สัญญาณท่จะปรากฏต่อไปดังกล่าวใน (2) เว้นแต่

ผู้ขับขี่ที่ได้เลยเส้นให้รถหยุดไปแล้วให้เลยไปได้


2) สญญาณจราจรไฟสีแดง หรอเครองหมายจราจร สัญญาณและเครื่องหมายจราจร





สีแดงท่มีคาว่า “หยุด” ให้ผู้ขับข่หยุดรถหลังเส้น
ให้รถหยุด




3) สัญญาณจราจรไฟสีเขียว หรือเคร่องหมายจราจร

สีเขียวที่มีค�าว่า “ไป” ให้ผู้ขับขี่ขับรถต่อไปได้ เว้นแต่
จะมีเครื่องหมายจราจรก�าหนดไว้เป็นอย่างอื่น


4) สัญญาณจราจรไฟลูกศรสีเขียวชี้ให้เล้ยว หรือชี้ให้
ตรงไป หรือสัญญาณจราจรไฟสีแดงแสดงพร้อมกับ





สญญาณจราจรไฟลูกศรสีเขยวชีให้เล้ยว หรอ
ชี้ให้ตรงไป ให้ผู้ขับข่เลี้ยวรถ หรือขับรถตรงไปได้ตาม





ทศทางทลูกศรชี และตองขบรถดวยความระมัดระวง




และต้องให้สิทธิแก่คนเดินเท้าในทางข้าม หรือ
รถที่มาทางขวาก่อน


5) สัญญาณจราจรไฟกะพริบสีแดง ถ้าติดต้งอยู่ท่ทาง

ร่วมทางแยกใด เปิดทางด้านใด ให้ผู้ขับข่ท่มา

ทางด้านน้นหยุดรถหลังเส้นให้รถหยุด เม่อเห็นว่า


ปลอดภัย และไม่เป็นการกีดขวางการจราจรแล้ว
จึงให้ขับรถต่อไปได้ด้วยความระมัดระวัง

6) สัญญาณจราจรไฟกะพริบสีเหลืองอาพัน ถ้าติดต้ง

อยู่ ณ ที่ใด ให้ผู้ขับขี่ลดความเร็วของรถลง และผ่าน
ทางเดินรถนั้นไปด้วยความระมัดระวัง








47

บทที่ 3 สัญญาณและเครื่องหมายจราจร





















ผู้ขับขี่ซึ่งจะขับรถตรงไป ต้องเข้าอยู่ในช่องเดินรถที่มีเครื่องหมายจราจรแสดงให้
ตรงไป ส่วนผู้ขับข่ซึ่งจะเลี้ยวรถต้องเข้าอยู่ในช่องเดินรถท่มีเคร่องหมายจราจรแสดง



ให้เล้ยว การเข้าอยู่ในช่องเดินรถดังกล่าวจะต้องเข้าต้งแต่เร่มมีเครื่องหมายจราจร



แสดงให้ปฏิบัติเช่นนั้น
3.1.2 สัญญาณมือ



สัญญาณมือ หรือสัญญาณด้วยมือและแขนของพนักงานเจ้าหน้าท หมายถึง สัญญาณจราจรท่พนักงาน
เจ้าหน้าที่แสดงให้ปรากฏข้างหน้า


พ.ร.บ. จราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 24 บัญญัติให้ผู้ขับข่ต้องปฏิบัติตามสัญญาณจราจรท่พนักงาน
เจ้าหน้าที่แสดงให้ปรากฏข้างหน้าในกรณีต่อไปนี้






1) เมือพนักงานเจ้าหน้าทยืน และเหยียดแขนซ้าย


ออกไปเสมอระดับไหล่ ผู้ขับข่ซึ่งขับรถมาทาง





ด้านหลังของพนกงานเจ้าหน้าทต้องหยดรถ แต่ถ้า




พนกงานเจ้าหน้าทลดแขนข้างทเหยยดออกไปนน




ลง และโบกมือไปข้างหน้า ให้ผู้ขับข่ซึ่งหยุดรถอยู่

ทางด้านหลังขับรถผ่านไปได้
2) เมื่อพนักงานเจ้าหน้าท่ยืน และเหยียดแขนข้างใด



ข้างหน่งออกไปเสมอระดับไหล่ และต้งฝ่ามือข้น


ผู้ขับข่ซึ่งขับรถมาทางด้านท่เหยียดแขนข้างน้น



ของพนักงานเจ้าหน้าท่ต้องหยุดรถ แต่ถ้าพนักงาน









เจ้าหน้าทพลิกฝ่ามือทตงอย่นน แล้วโบกผ่านศรษะ


ไปทางด้านหลัง ให้ผู้ขับขซึงหยุดรถอย่นนขบรถ






ผ่านไปได้
48

3










3) เมือพนกงานเจ้าหน้าทยน และเหยยดแขนทงสอง
ข้างออกไปเสมอระดับไหล่ และต้งฝ่ามือข้น ผู้ขับข ี ่


สัญญาณและเครื่องหมายจราจร


ซึ่งขับรถมาทางด้านท่เหยียดแขนท้งสองข้างของ
พนักงานเจ้าหน้าที่ต้องหยุดรถ

4) เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ยืน และยกแขนขวาท่อนล่าง










ตงฉากกบแขนท่อนบน และตงฝ่ามือข้น ผ้ขบขซึง

ขับรถมาทางด้านหน้าของพนักงานเจ้าหน้าท ่ ี
ต้องหยุดรถ แต่ถ้าพนักงานเจ้าหน้าท่พลิกฝ่ามือ





ท่ต้งอยู่นนโบกไปด้านหลัง ให้ผู้ขับข่ซึงหยุดรถอย่ ู


ทางด้านหน้าของพนักงานเจ้าหน้าท่ขับรถผ่านไปได้

5) เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ยืน และยกแขนขวาท่อนล่าง

ต้งฉากกับแขนท่อนบนและต้งฝ่ามือข้น ส่วนแขน



ซ้ายเหยยดออกไปเสมอระดบไหล่ ผู้ขับข่ซึงขับรถ



มาทางด้านหน้า และด้านหลังของพนักงานเจ้าหน้าท ่ ี
ต้องหยุดรถ





บันทึก
















49

บทที่ 3 สัญญาณและเครื่องหมายจราจร



ระยะหยุดรถ การหยุดรถตามมาตราน ให้หยุดหลังเส้นให้รถหยุด ในกรณีท ี ่
ทางเดินรถใดไม่มีเส้นให้รถหยุด ให้ผู้ขับข่หยุดรถห่างจากพนักงานเจ้าหน้าท่ในระยะ


ไม่น้อยกว่าสามเมตร

กรณีสัญญาณมือต่างจากสัญญาณไฟจราจร ในทางเดินรถท่มีสัญญาณไฟจราจร
หรือเคร่องหมายจราจร ถ้าพนักงานเจ้าหน้าท่ผู้ควบคุมการจราจรในทางเดินรถน้น




เห็นสมควร เพ่อความปลอดภัย หรือความสะดวกในการจราจร จะให้สัญญาณจราจร
เป็นอย่างอื่นก็ได้ ในกรณีเช่นนี้ ให้ผู้ขับขี่ปฏิบัติการเดินรถตามสัญญาณที่พนักงาน
เจ้าหน้าที่ก�าหนดให้
















3.1.3 สัญญาณนกหวีด


สภาพแวดล้อมในท้องถนนท่มีเสียงเคร่องยนต์จากรถต่างๆ เป็นอุปสรรคต่อการเรียกหรือให้สัญญาณ
ด้วยค�าพูด เจ้าพนักงานจึงใช้เสียงนกหวีดเป็นเครื่องมือในการให้สัญญาณจราจร
พ.ร.บ. จราจรทางบก พ.ศ. 2522 มาตรา 25 ได้บัญญัติขั้นตอนการปฏิบัติให้ผู้ขับขี่ต้องปฏิบัติตามสัญญาณ

จราจรที่พนักงานเจ้าหน้าที่ได้แสดงด้วยเสียงสัญญาณนกหวีดในกรณีต่อไปนี้
1. เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ใช้เสียงสัญญาณนกหวีดยาวหนึ่งครั้ง ให้ผู้ขับขี่หยุดรถทันที
2. เมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่ใช้เสียงสัญญาณนกหวีดสั้นสองครั้งติดต่อกัน ให้ผู้ขับขี่ขับรถผ่านไปได้














บันทึก






















50


Click to View FlipBook Version