227 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน แสดงการบวก และประโยคสัญลักษณ์ แสดงการลบได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
228
229
230 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่35 เรื่อง สถานการณ์การลบ เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ สถานการณ์การลบ
231 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูเขียนโจทย์การลบจำนวนบนกระดานให้นักเรียนคิดเลขเร็วจากโจทย์ที่ครูกำหนด ดังนี้ • 5 - 4 = • 4 - 4 = • 4 - 0 = • 8 - 2 = • 8 - 4 = • 7 - 3 = ขั้นสอน 2. ครูติดโจทย์ปัญหาสถานการณ์ต่าง ๆ บนกระดาน แล้วให้นักเรียนช่วยกันตอบคำถาม ดังนี้ ครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − สถานการณ์การลบคือสถานการณ์ใด (มีแอปเปิล 9 ผล ทานไปแล้ว 3 ผล เหลือแอปเปิล 6 ผล) มีดินสออยู่ 6 แท่ง เพื่อนให้อีก 2 แท่ง มีดินสอทั้งหมด 8 แท่ง มีแอปเปิล 9 ผล ทานไปแล้ว 3 ผล เหลือแอปเปิล 6 ผล
232 3. ครูยกตัวอย่างสถานการณ์การลบที่อยู่ในชีวิตจริง ตามหนังสือเรียนหน้า 145 โดยครูติด บัตรภาพบนกระดาน ดังนี้ ครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − จากบัตรภาพนักเรียนเห็นอะไรบ้าง (ต้นกล้ากำลังเล่นเกมตักปลา) − มีปลาทั้งหมดกี่ตัว (8 ตัว) − ต้นกล้าตักปลาไปกี่ตัว (3 ตัว) − เหลือปลากี่ตัว (5 ตัว) 4. ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า สถานการณ์ที่กล่าวว่า มีปลาทั้งหมด 8 ตัว ต้นกล้าตักปลาไป 3 ตัว เหลือปลา 5 ตัว เป็นสถานการณ์การลบ เพราะสามารถเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการลบได้ เป็น 8 – 3 = 5 ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกบอกสถานการณ์การลบจากสิ่งที่กำหนดให้ในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการ สอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 152 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของ นักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − สถานการณ์การลบแสดงให้เห็นถึงสิ่งใดบ้าง (แสดงการเอาออกเพื่อหาจำนวนที่ เหลือ หรือแสดงการเปรียบเทียบเพื่อหาว่ามากกว่าหรือน้อยกว่ากันอยู่เท่าไร หรือแสดงการหาจำนวน หนึ่งเมื่อรู้อีกจำนวนหนึ่งและจำนวนทั้งหมด)
233 ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.9 สถานการณ์การลบ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 91 – 92 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรภาพ 2. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 3. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. ใบงาน เรื่อง สถานการณ์การลบ การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายสถานการณ์ การลบจากสิ่งที่ กำหนดให้ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ บอกสถานการณ์การลบ จากสิ่งที่กำหนดให้ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.9 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน
234 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
235
236 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่36 เรื่อง โจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ โจทย์ปัญหาการลบ
237 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. นักเรียนทบทวน เรื่อง การลบ โดยนักเรียนร่วมเล่นเกม “เก็บองุ่นลุ้นคะแนน” โดยแบ่ง นักเรียนออกเป็น 4 กลุ่ม แจกปากกาให้กลุ่มละสี แต่ละกลุ่มส่งตัวแทนได้ครั้งละ 1 คน วิ่งออกมา เขียนผลลบจากบัตรประโยคสัญลักษณ์ที่เป็นรูปพวงองุ่น เมื่อเขียนเสร็จแล้วต้องวิ่งมาแปะมือกับ ตัวแทนคนต่อไปสลับกันไปมาโดยห้ามซ้ำคนเดิม เมื่อหมดเวลา นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบ ความถูกต้องและสรุปคะแนนข้อที่ทำถูกนับตามจำนวนสีปากกกาที่ต่างกัน เพื่อนนักเรียนร่วมกัน ปรบมือแสดงความยินดีกับผู้ชนะ 8 – 3 = 6 – 1 = 3 – 3 = 4 – 2 =
238 ขั้นสอน 2. การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น ดังนี้ 9 – 5 = 1 – 0 = 2 – 2 = 5 – 4 = 7 – 5 = 8 – 0 =
239 3. นักเรียนพิจารณาบัตรโจทย์ปัญหา พร้อมทั้งอ่านออกเสียงและร่วมกันวิเคราะห์โจทย์ ปัญหาบนกระดาน จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้ค าถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ − จากโจทย์เป็นเรื่องเกี่ยวกับอะไร (การแบ่งส้ม) − ป้อมมีส้มกี่ผล (6 ผล) − แบ่งให้น้องไปกี่ผล (4 ผล) − ครูอธิบายว่า ป้อมมีส้ม 6 ผล ให้น้องไป 4 ผล เรียกว่าส่วนที่โจทย์ก าหนดให้ − การแบ่งออกไปต้องใช้วิธีใดหาค าตอบ (การลบ) − เขียนประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (6 – 4 = ) − ป้อมเหลือเงินกี่บาท (นักเรียนช่วยกันหาค าตอบโดยนับต่อจากจ านวนที่หักออกไป ค าตอบคือ 2 ผล) − ป้อมเหลือเงินกี่บาท เรียกว่า อะไร (ส่วนที่โจทย์ถาม) − ค าตอบสมเหตุสมผลหรือไม่ (สมเหตุสมผล เพราะส้มที่เหลือมีจ านวนน้อยกว่าส้มที่มี อยู่ทั้งหมด) 4. นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายว่า การแก้โจทย์ปัญหาจะต้องมีลำดับขั้นตอนเพื่อที่จะได้ วิเคราะห์และหาคำตอบได้อย่างถูกต้อง คำตอบมีความสมเหตุสมผล จากนั้นติดตารางแสดงลำดับ ขั้นตอนการแก้โจทย์ปัญหา ดังนี้ ล าดับขั้นการแก้โจทย์ปัญหา 1. ท าความเข้าใจโจทย์ • โจทย์ก าหนดอะไร • โจทย์ถามอะไร 1) ป้อมมีส้ม 6 ผล 2) แบ่งให้น้อง 4 ผล ป้อมเหลือส้มกี่ผล ป้อมมีส้ม 6 ผล ให้น้องไป 4 ผล ป้อมเหลือส้มกี่ผล
240 ล าดับขั้นการแก้โจทย์ปัญหา 2. วางแผน เมื่อป้อมแบ่งส้มให้น้องแล้ว ส้มจะเหลือน้อยลง ต้องใช้วิธีลบ 6 – 4 = 3. ลงมือท า 6 – 4 = 2 ป้อมเหลือส้ม 2 ผล 4. ตรวจสอบ ค าตอบคือ 2 ซึ่งน้อยกว่า 6 จึงเป็นค าตอบที่สมเหตุสมผล ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบในกิจกรรมแก้โจทย์ปัญหา ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการ สอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 151 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของ นักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหากี่ขั้น อะไรบ้าง (4 ขั้น ได้แก่ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.10 โจทย์ปัญหาการลบ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 93 – 94 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรประโยคสัญลักษณ์ 2. แถบโจทย์ 3. ตารางแสดงลำดับขั้นตอนการแก้โจทย์ปัญหา
241 4. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการวิเคราะห์ และหาคำตอบของ โจทย์ปัญหาการลบ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ วิเคราะห์และหาคำตอบ ของโจทย์ปัญหาการลบ ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.10 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
242 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่37 เรื่อง โจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหา 4 ขั้น คือ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ โจทย์ปัญหาการลบ
243 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. นักเรียนทบทวนลำดับขั้นตอนการแก้โจทย์ปัญหาการลบ ตัวแทนนักเรียน 2 คนออกมา เขียนลำดับขั้นตอนการแก้โจทย์ปัญหาการลบบนกระดาน ดังนี้ 2. นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ขั้นสอน 3. ครูอธิบายว่า การวิเคราะห์โจทย์ปัญหาจะทำให้เราทราบว่าโจทย์กำหนดอะไรให้ โจทย์ต้องการทราบอะไร จึงสามารถวางแผน ลงมือทำ หาคำตอบ และตรวจสอบคำตอบได้ 4. นักเรียนพิจารณาแถบโจทย์ปัญหาบนกระดาน ดังนี้ จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้คำถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ − โจทย์กำหนดอะไรมาให้ (พ่อซื้อปลาทอง 8 ตัว แบ่งให้ลุง 3 ตัว) − การแบ่งออกไปแสดงว่าใช้วิธีใดหาคำตอบ (การลบ) พ่อซื้อปลาทอง 8 ตัว แบ่งให้ลุง 3 ตัว พ่อเหลือปลาทองกี่ตัว
244 − โจทย์ถามอะไร (พ่อเหลือปลาทองกี่ตัว) − เขียนประโยคสัญลักษณ์และหาคำตอบได้อย่างไร 8 – 3 = 8 – 3 = 5 ตอบ พ่อเหลือปลาทอง ๕ ตัว − คำตอบสมเหตุสมผลหรือไม่ (สมเหตุสมผล เพราะผลลบน้อยกว่าตัวตั้ง) 5. ครูยกตัวอย่างอีกครั้งหนึ่ง โดยให้นักเรียนพิจารณาแถบโจทย์ปัญหาบนกระดาน ดังนี้ จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น โดยใช้คำถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ − โจทย์กำหนดอะไรมาให้ (สุชาติมีสีไม้และสีเทียนรวม 8 แท่ง เป็นสีไม้ 2 แท่ง) − การแบ่งออกไปแสดงว่าใช้วิธีใดหาคำตอบ (การลบ) − โจทย์ถามอะไร (เป็นสีเทียนกี่แท่ง) − เขียนประโยคสัญลักษณ์และหาคำตอบได้อย่างไร 8 – 2 = 8 – 2 = 6 ตอบ จะเป็นสีเทียน ๖ แท่ง − คำตอบสมเหตุสมผลหรือไม่ (สมเหตุสมผล เพราะผลลบน้อยกว่าตัวตั้ง) ขั้นฝึกทักษะ 6. นักเรียนฝึกวิเคราะห์และหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการลบในกิจกรรมตรวจสอบ ความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 152 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือ เรียนของนักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 7. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การแก้โจทย์ปัญหาการลบ อาจใช้กระบวนการแก้โจทย์ปัญหากี่ขั้น อะไรบ้าง (4 ขั้น ได้แก่ ทำความเข้าใจโจทย์ วางแผน ลงมือทำ และตรวจสอบ) สุชาติมีสีไม้และสีเทียนรวม 8 แท่ง เป็นสีไม้ 2 แท่ง จะเป็นสีเทียนกี่แท่ง
245 ขั้นนำไปใช้ 8. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.10 โจทย์ปัญหาการลบ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 94 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. แถบโจทย์ 2. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 3. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. ใบงาน เรื่อง โจทย์ปัญหาการลบ การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการวิเคราะห์ และหาคำตอบของ โจทย์ปัญหาการลบ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ วิเคราะห์และหาคำตอบ ของโจทย์ปัญหาการลบ ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.10 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน
246 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
247
248 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่38 เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง จากภาพ สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีทั้งสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพที่กำหนดให้ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ
249 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนสถานการณ์ที่เป็นสถานการณ์การลบที่แสดงการเอาออกเพื่อหาจำนวนที่เหลือ ดังนี้ ซึ่งเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการลบได้ 8 – 3 = 5 2. ครูอธิบายว่า จากสถานการณ์ข้างต้นถ้าเราปรับสถานการณ์ให้เป็นโจทย์ปัญหา เราต้อง ปรับเป็นส่วนที่โจทย์ถามและส่วนที่โจทย์บอก ดังนี้ สถานการณ์มีปลาในอ่าง 8 ตัว ตักปลาไป 3 ตัว เหลือปลาในอ่าง 5 ตัว ประโยคสัญลักษณ์8 – 3 = 5 โจทย์ปัญหา มีปลาในอ่าง 8 ตัว ตักปลาไป 3 ตัว เหลือปลาในอ่างกี่ตัว ประโยคสัญลักษณ์8 – 3 = ขั้นสอน 3. ครูติดบัตรภาพบนกระดาน แล้วให้นักเรียนช่วยกันเขียนประโยคสัญลักษณ์การลบ ดังนี้ มีปลาในอ่าง 8 ตัว ตักปลาไป 3 ตัว เหลือปลาในอ่าง 5 ตัว
250 4. ครูเขียนสิ่งที่โจทย์บอกบนกระดาน มีผีเสื้ออยู่ 9 ตัว บินออกไป 4 ตัว จากนั้นให้นักเรียนช่วยกันเขียนสิ่งที่โจทย์ถามเพื่อสร้างโจทย์ปัญหาการลบ (เหลือผีเสื้อ กี่ตัว) 5. ทุกคนร่วมกันตรวจสอบว่าเป็นสิ่งที่โจทย์ถาม และสิ่งที่โจทย์บอกหรือไม่ พร้อมหาคำตอบ (เหลือผีเสื้อกี่ตัวเป็นสิ่งที่โจทย์ถาม มีผีเสื้ออยู่ 9 ตัว บินออกไป 4 ตัวเป็นสิ่งที่โจทย์บอก และคำตอบ ของโจทย์ปัญหาคือ เหลือผีเสื้อ 5 ตัว) ขั้นฝึกทักษะ 6. นักเรียนฝึกสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพในกิจกรรมเรียงข้อความให้เป็นโจทย์ปัญหา การลบ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 155 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของ นักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 7. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีอะไรบ้าง (ต้องมีสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม) ขั้นนำไปใช้ 8. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.11 การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ ในแบบฝึกหัดรายวิชา พื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 96 – 97 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. แถบโจทย์ 2. บัตรภาพ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)
251 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการสร้างโจทย์ ปัญหาการลบจากภาพ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ สร้างโจทย์ปัญหาการลบ จากภาพที่กำหนดให้ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.11 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
252 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่39 เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง จากภาพ สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีทั้งสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพที่กำหนดให้ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ
253 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนสถานการณ์ที่เป็นสถานการณ์การลบที่ที่แสดงการเปรียบเทียบเพื่อหาว่า มากกว่าหรือน้อยกว่ากันอยู่เท่าไร ดังนี้ ซึ่งเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการลบได้ 4 – 2 = 2 2. ครูอธิบายว่า จากสถานการณ์ข้างต้นถ้าเราปรับสถานการณ์ให้เป็นโจทย์ปัญหา เราต้อง ปรับเป็นส่วนที่โจทย์ถามและส่วนที่โจทย์บอก ดังนี้ สถานการณ์แก้วตามีสมุดสีฟ้า 4 เล่ม สมุดสีเหลือง 2 เล่ม แก้วตามีสมุดสีฟ้ามากกว่า สมุดสีเหลือง 2 เล่ม ประโยคสัญลักษณ์4 – 2 = 2 โจทย์ปัญหา แก้วตามีสมุดสีฟ้า 4 เล่ม สมุดสีเหลือง 2 เล่ม แก้วตามีสมุดสีฟ้ามากกว่า สมุดสีเหลืองกี่เล่ม ประโยคสัญลักษณ์4 – 2 = แก้วตามีสมุดสีฟ้า 4 เล่ม สมุดสีเหลือง 2 เล่ม แก้วตามีสมุดสีฟ้ามากกว่าสมุดสีเหลือง 2 เล่ม
254 ขั้นสอน 3. ครูยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาและการแก้โจทย์ปัญหา ตามหนังสือเรียนหน้า 149 โดยครูติด บัตรภาพพร้อมโจทย์ปัญหาบนกระดาน ดังนี้ ครูให้นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาตามครูโดยพร้อมเพรียงกัน แล้วใช้คำถามกระตุ่นความ สนใจของนักเรียน ดังนี้ − จากโจทย์ โจทย์ถามอะไร (เหลือบัตรรำวงกี่ใบ) − โจทย์บอกอะไร (มีบัตรรำวง 10 ใบ ขายไป 6 ใบ) − หาคำตอบได้อย่างไร (หาคำตอบได้โดยการลบ) − เขียนประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (10 – 6 = ) − ได้ผลลบเป็นเท่าไร (4) − คำตอบของโจทย์ปัญหาคืออะไร (เหลือบัตรรำวง 4 ใบ) ครูอธิบายเพิ่มเติมว่า 4 เป็นคำตอบที่สมเหตุสมผลเพราะ 4 น้อยกว่า 10 เนื่องจากมีบัตร รำวง 10 ใบ ขายไป 6 ใบ ดังนั้นคำตอบที่ได้ต้องน้อยกว่า 10 4. ครูให้นักเรียนสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ โดยครูกำหนดภาพและบัตรข้อความมาให้ ตามหนังสือเรียนหน้า 153 ดังนี้
255 ครูติดบัตรภาพและบัตรข้อความบนกระดาน ครูให้นักเรียนอ่านบัตรข้อความและจาก บัตรภาพให้ช่วยกันเรียงบัตรข้อความให้เป็นโจทย์ปัญหาการลบจะได้ดังนี้ ครูให้นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาที่สร้างพร้อมกัน ครูติดบัตรข้อความส่วนที่โจทย์บอก และ ส่วนที่โจทย์ถามบนกระดานแล้วให้นักเรียนนำบัตรโจทย์ไปติดให้ตรงกับบัตรข้อความที่ครูติดไว้ ดังนี้ 5. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปว่า การสร้างโจทย์ปัญหาการลบนี้เป็นโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับ ความหมายของการลบโดยการเอาออก และโจทย์ปัญหาที่สร้างประกอบด้วยส่วนที่โจทย์บอกและ ส่วนที่โจทย์ถาม ขั้นฝึกทักษะ 6. นักเรียนฝึกสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการ สอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 156 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของ นักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 7. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีอะไรบ้าง (ต้องมีสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม) ขั้นนำไปใช้ 8. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.11 การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ ในแบบฝึกหัดรายวิชา พื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 98
256 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรข้อความ 2. บัตรภาพ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. ใบงาน เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพ การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการสร้างโจทย์ ปัญหาการลบจากภาพ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ สร้างโจทย์ปัญหาการลบ จากภาพที่กำหนดให้ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.11 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
257
258 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่40 เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง จากประโยคสัญลักษณ์ สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีทั้งสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ที่กำหนดให้ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์
259 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนการแก้โจทย์ปัญหา โดยยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาการลบที่แสดงการลบโดยการ เอาออก ครูให้นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาตามครูโดยพร้อมเพรียงกัน แล้วใช้คำถามกระตุ้น ความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − จากโจทย์ โจทย์ถามอะไร (เหลือบัตรรำวงกี่ใบ) − โจทย์บอกอะไร (มีบัตรรำวง 10 ใบ ขายไป 6 ใบ) − หาคำตอบได้อย่างไร (หาคำตอบได้โดยการลบ) − เขียนประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (10 – 6 = ) ขั้นสอน 2. ครูให้นักเรียนสังเกตว่า โจทย์ปัญหาประกอบด้วยสองส่วนคือส่วนที่โจทย์บอกและส่วนที่ โจทย์ถาม ถ้าเราต้องการสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เราต้องสร้างโจทย์ปัญหาที่มีความหมายของการลบ ที่แสดงโดยการเอาออกโดยการเปรียบเทียบหรือโดยความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ที่ประกอบด้วยสองส่วนคือส่วนที่โจทย์บอกและส่วนที่โจทย์ถาม มีบัตรรำวง 10 ใบ ขายไป 6 ใบ เหลือบัตรรำวงกี่ใบ
260 3. ครูให้นักเรียนสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากภาพและประโยคสัญลักษณ์ โดยครูกำหนดภาพ และบัตรประโยคสัญลักษณ์มาให้ ตามหนังสือเรียนหน้า 157 ซึ่งครูติดบัตรภาพและบัตรประโยค สัญลักษณ์บนกระดาน ดังนี้ ครูให้นักเรียนอ่านบัตรประโยคสัญลักษณ์แล้วสร้างโจทย์ปัญหาการลบ ดังนี้ • โจทย์ปัญหาการลบที่เป็นโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับความหมายของการลบโดยการ เอาออก ฉันมีโดนัท 7 ชิ้น กินไป 5 ชิ้น ฉันเหลือโดนัทกี่ชิ้น ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (ฉันมีโดนัท 7 ชิ้น กินไป 5 ชิ้น) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (ฉันเหลือโดนัทกี่ชิ้น) • โจทย์ปัญหาการลบที่เป็นโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับความหมายของการลบโดยการ เปรียบเทียบ ฉันมีโดนัทรสส้ม 7 ชิ้น โดนัทรสช็อกโกแลต 5 ชิ้น ฉันมีโดนัทรสช็อกโกแลตน้อยกว่ารสส้มกี่ชิ้น ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (ฉันมีโดนัทรสส้ม 7 ชิ้น โดนัทรสช็อกโกแลต 5 ชิ้น) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (ฉันมีโดนัทรสช็อกโกแลตน้อยกว่ารสส้มกี่ชิ้น) • โจทย์ปัญหาการลบที่เป็นโจทย์ปัญหาที่เกี่ยวกับความหมายของการลบโดย ความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ฉันมีโดนัทรสส้มและรสช็อกโกแลต 7 ชิ้น เป็นรสส้ม 5 ชิ้น เป็นรสช็อกโกแลตกี่ชิ้น ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (ฉันมีโดนัทรสส้มและรสช็อกโกแลต 7 ชิ้น เป็นรสส้ม 5 ชิ้น) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (เป็นรสช็อกโกแลตกี่ชิ้น) 4. นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องและร่วมกันสรุปว่า การสร้างโจทย์ปัญหา การลบต้องสร้างโจทย์ปัญหาที่เป็นโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความหมายของการลบที่แสดงโดยการเอาออก
261 โดยการเปรียบเทียบ หรือโดยความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ซึ่งต้องประกอบด้วยส่วนที่โจทย์ ถามและส่วนที่โจทย์บอก ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ในกิจกรรมสร้างโจทย์ปัญหา การลบ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 159 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของ นักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีอะไรบ้าง (ต้องมีสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.12 การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 99 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรประโยคสัญลักษณ์ 2. บัตรภาพ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)
262 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการสร้างโจทย์ ปัญหาการลบ จากประโยคสัญลักษณ์ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ สร้างโจทย์ปัญหาการลบ จากประโยคสัญลักษณ์ ที่กำหนดให้ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.12 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
263 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่3 เรื่อง การลบจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ตัวตั้งไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่41 เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เวลา 1 ชั่วโมง จากประโยคสัญลักษณ์ สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวกและโจทย์ปัญหาการลบของ จำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีทั้งสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ที่กำหนดให้ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์
264 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนการแก้โจทย์ปัญหา โดยยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาการลบที่แสดงการลบโดยการ เปรียบเทียบ ครูให้นักเรียนอ่านโจทย์ปัญหาตามครูโดยพร้อมเพรียงกัน แล้วใช้คำถามกระตุ้น ความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − จากโจทย์ โจทย์ถามอะไร (มีผู้หญิงมากกว่าผู้ชายกี่คน) − โจทย์บอกอะไร (บนเวทีรำวงมีผู้ชาย 3 คน ผู้หญิง 4 คน) − หาคำตอบได้อย่างไร (หาคำตอบได้โดยการลบ) − เขียนประโยคสัญลักษณ์ได้อย่างไร (4 – 3 = ) ขั้นสอน 2. ครูให้นักเรียนสังเกตว่า โจทย์ปัญหาประกอบด้วยสองส่วนคือส่วนที่โจทย์บอกและส่วนที่ โจทย์ถาม ถ้าเราต้องการสร้างโจทย์ปัญหาการลบ เราต้องสร้างโจทย์ปัญหาที่มีความหมายของการลบ ที่แสดงโดยการเอาออกโดยการเปรียบเทียบหรือโดยความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ที่ประกอบด้วยสองส่วนคือส่วนที่โจทย์บอกและส่วนที่โจทย์ถาม บนเวทีรำวงมีผู้ชาย 3 คน ผู้หญิง 4 คน มีผู้หญิงมากกว่าผู้ชายกี่คน
265 3. ครูยกตัวอย่างประโยคสัญลักษณ์โดยนำบัตรประโยคสัญลักษณ์ไปติดบนกระดาน แล้วให้นักเรียนระบุส่วนที่โจทย์บอกและส่วนที่โจทย์ถามตามหนังสือเรียนหน้า 158 ดังนี้ ครูให้นักเรียนอ่านบัตรประโยคสัญลักษณ์แล้วสร้างโจทย์ปัญหาการลบ ดังนี้ • บนรถมีนักเรียน 3 คน ลงจากรถ 2 คน เหลือนักเรียนบนรถกี่คน ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (บนรถมีนักเรียน 3 คน ลงจากรถ 2 คน) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (เหลือนักเรียนบนรถกี่คน) • ในตะกร้ามีส้ม 3 ผล มะม่วงสุก 2 ผล มีส้มมากกว่ามะม่วงสุกกี่ผล ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (ในตะกร้ามีส้ม 3 ผล มะม่วงสุก 2 ผล) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (มีส้มมากกว่ามะม่วงสุกกี่ผล) • ในตะกร้ามีส้ม 3 ผล มะม่วงสุก 2 ผล มีมะม่วงสุกน้อยกว่าส้มกี่ผล ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (ในตะกร้ามีส้ม 3 ผล มะม่วงสุก 2 ผล) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (มีมะม่วงสุกน้อยกว่าส้มกี่ผล) • พ่อของแก้วตาเลี้ยงไก่และเป็ด 3 ตัว เป็นเป็ด 2 ตัว เป็นไก่กี่ตัว ส่วนที่โจทย์บอกคืออะไร (พ่อของแก้วตาเลี้ยงไก่และเป็ด 3 ตัว เป็นเป็ด 2 ตัว) ส่วนที่โจทย์ถามคืออะไร (เป็นไก่กี่ตัว)
266 4. นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องและร่วมกันสรุปว่า การสร้างโจทย์ปัญหา การลบต้องสร้างโจทย์ปัญหาที่เป็นโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความหมายของการลบที่แสดงโดยการเอาออก โดยการเปรียบเทียบ หรือโดยความสัมพันธ์ของการบวกและการลบ ซึ่งต้องประกอบด้วยส่วนที่โจทย์ ถามและส่วนที่โจทย์บอก ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ในกิจกรรมตรวจสอบ ความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 160 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือ เรียนของนักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − การสร้างโจทย์ปัญหา ต้องมีอะไรบ้าง (ต้องมีสิ่งที่โจทย์บอกและสิ่งที่โจทย์ถาม) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 3.12 การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 100 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรประโยคสัญลักษณ์ 2. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 3. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. ใบงาน เรื่อง การสร้างโจทย์ปัญหาการลบจากประโยคสัญลักษณ์
267 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการสร้างโจทย์ ปัญหาการลบ จากประโยคสัญลักษณ์ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ สร้างโจทย์ปัญหาการลบ จากประโยคสัญลักษณ์ ที่กำหนดให้ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 3.12 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
268
ภาคผนวก
270 แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์รายวิชาคณิตศาสตร์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1/………………. เลขที่ ชื่อ - สกุล รายการประเมิน รวม ระดับ คุณภาพ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่น ในการท างาน 3 2 1 0 3 2 1 0 3 2 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
271 เลขที่ ชื่อ - สกุล รายการประเมิน รวม ระดับ คุณภาพ มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่น ในการท างาน 3 2 1 0 3 2 1 0 3 2 1 0 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ระดับคุณภาพ ดีเยี่ยม (3) ดี (2) ผ่าน (1) ไม่ผ่าน (1) คะแนนรวม 8 − 9 คะแนน 5 − 7 คะแนน 3 − 4 คะแนน 1 − 2 คะแนน
272 เกณฑ์การวัดและประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์รายวิชาวิชาคณิตศาสตร์ของนักเรียน ประเด็นการประเมิน เกณฑ์การให้คะแนน 3 2 1 0 1. มีวินัย ส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (ในชั่วโมงสอน) ส่งงานล่าช้า จากเวลาที่กำหนด แต่ไม่เกินวันที่ได้รับ มอบหมาย ส่งงานหลังจากวันที่ ได้รับมอบหมาย ไม่ส่งงาน ที่ได้รับมอบหมาย 2. ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน สนใจ เข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ ค่อนข้างเข้าร่วม กิจกรรมการเรียนรู้ ไม่ค่อยเข้าร่วม กิจกรรมการเรียนรู้ ไม่เข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ 3. มุ่งมั่น ในการทำงาน ทำงานเรียบร้อย และทำงานครบตามที่ ได้รับมอบหมาย ทำงานค่อนข้าง เรียบร้อย และ ทำงานครบตามที่ ได้รับมอบหมาย ทำงานไม่เรียบร้อย และทำงานไม่ครบ ตามที่ได้รับ มอบหมาย ไม่ทำงานตามที่ ได้รับมอบหมาย
โรงเรย ี นบ ้ านคลองหลวง ส านกังานเขตพน ื ้ ท ี ก ่ ารศกึษาประถมศกึษาสมุทรปราการ เขต 1