77
78 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่1 เรื่อง จำนวนนับ 1 ถึง 10 และ 0 เวลา 11 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่11 เรื่อง การบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับ เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/1 บอกจำนวนของสิ่งต่าง ๆ แสดงสิ่งต่าง ๆ ตามจำนวนที่กำหนด อ่านและ เขียนตัวเลขฮินดูอารบิก ตัวเลขไทย แสดงจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อย – ส่วนรวมเป็นการเขียนแสดงจำนวนในรูปของ จำนวนสองจำนวนขึ้นไป จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถบอกจำนวนได้อย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องนับ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับ สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด
79 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูติดบัตรภาพยีราฟบนกระดาน แล้วใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − ในภาพมียี่ราฟกี่ตัว (10) − รู้ได้อย่างไรว่ามียีราฟ 10 ตัว (ได้จากการนับ) ขั้นสอน 2. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 – 5 คน จากนั้นครูแจกลูกเต๋าให้นักเรียนกลุ่มละ 1 ลูก และ แบบบันทึกกิจกรรม กลุ่มละ 1 ใบ ตามหนังสือเรียนหน้า 57 ให้นักเรียนทำกิจกรรม “สนุกกับลูกเต๋า” 3 กิจกรรม ดังนี้ กิจกรรมที่ 1 : ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันนับจำนวนจุดและสังเกตการวางจุดบนหน้า ลูกเต๋าแต่ละหน้า แล้วเขียนจุดที่มีการวางจุดแบบเดียวกับจุดที่อยู่บนหน้าลูกเต๋าแต่ละหน้า ลงใน แบบบันทึกกิจกรรม ให้ครบทั้ง 6 หน้า
80 จากนั้นครูควรเดินดูนักเรียนเพื่อตรวจสอบการเขียนจุดและเน้นย้ำให้นักเรียนสังเกต ลักษณะการวางจุดบนหน้าลูกเต๋าทุกหน้า เช่น หน้าลูกเต๋าหน้าที่มี 5 จุด มีการวางจุดดังนี้ กิจกรรมที่ 2 : ให้นักเรียนในกลุ่มผลัดกันโยนลูกเต๋า และให้สมาชิกในกลุ่มบอกจำนวนจุด บนหน้าลูกเต๋าให้ถูกต้องและรวดเร็ว กิจกรรมที่ 3 : ครูโยนลูกเต๋าที่มีขนาดใหญ่หน้าห้องเรียนแล้วให้นักเรียนบอกจำนวนจุดบน หน้าลูกเต๋าให้ถูกต้องและรวดเร็ว 3. นักเรียนและครูร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับการนับและบอกจำนวนของจุดบนหน้าลูกเต๋า แต่ละหน้า โดยให้สังเกตว่ามีใครที่สามารถบอกจำนวนจุดบนหน้าลูกเต๋าได้อย่างรวดเร็วบ้าง แล้วให้ คนนั้นอธิบายเกี่ยวกับการบอกจำนวนจุดบนหน้าลูกเต๋าได้ถูกต้องและรวดเร็วนั้นมีวิธีนับอย่างไร 4. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปว่า จุดบนหน้าลูกเต๋าแต่ละหน้าเป็นการวางจุดแบบเฉพาะ ทำให้สามารถจำได้และบอกจำนวนได้โดยไม่ต้องนับ ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับ ในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 60 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคน ในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้
81 ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − วิธีการใดช่วยบอกจำนวนได้อย่างรวดเร็วโดยไม่ต้องนับ (การสังเกตลักษณะการวาง สิ่งต่าง ๆ ) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 1.14 การบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับ ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 41 – 43 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรภาพยีราฟ 2. ลูกเต๋า 3. แบบบันทึกกิจกรรม 4. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 6. ใบงาน เรื่อง การบอกจำนวนโดยไม่ต้องนับ การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการบอกจำนวน โดยไม่ต้องนับได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่
82 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 2. นักเรียนสามารถ บอกจำนวนได้อย่าง รวดเร็วโดยไม่ต้องนับ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 1.14 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
83
หน ่ วยการเรย ี นร ู ท ้ ี ่ 2 การบวกจ านวนสองจ านวน ท ี ผ ่ ลบวกไม ่ เกน ิ 10
85 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่12 เรื่อง การรวมจำนวนสองจำนวน เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การบวกเป็นการนำจำนวนสองจำนวนมารวมกัน การหาผลบวกมีหลายวิธี และวิธีนับจำนวน รวมกันเป็นการหาผลบวกอีกวิธีหนึ่ง จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกของจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการนับได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกของจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการนับได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การรวมจำนวนสองจำนวน
86 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. นักเรียนร้องเพลงนกบวกนกพร้อม ๆ กัน โดยครูร้องนำให้นักเรียนร้องตาม ครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายถึงความหมายของคำว่า การบวก ขั้นสอน 2. ครูสาธิตการบวกโดยใช้ภาพและตัวเลขร่วม โดยครูหยิบภาพที่มีจำนวนหนึ่งคู่กับตัวเลข 1 ติดบนกระดาน และหยิบภาพที่มีจำนวนสองคู่กับตัวเลข 2 ติดบนกระดาน เช่น รวมกับ 1 2 เพลง นกบวกนก นกบวกนก เป็นนกบวกนก นกบวกนก เป็นนกอะไร ไม่ใช่นก บวกนกได้ไหม นกบวกไก่ เป็นอะไรลองทายดู
87 3. นักเรียนนับภาพรวมกัน และใส่ตัวเลขตามจำนวนที่นับได้ รวมกับ 1 2 4. ครูอธิบายว่า สิ่งของ 2 กลุ่ม เมื่อนำมารวมกัน จะมีจำนวนมากกว่าก่อนรวมกันเป็นกอง เดียว เราเรียกวิธีการนำสิ่งของมารวมกันว่า “การบวก” 5. ครูนำบัตรภาพใบบัวและออมสินถือขวดที่จะนำมาทิ้งลงในถังขยะตามหนังสือเรียน หน้า 65 ติดบนกระดาน ให้นักเรียนนับสิ่งของสองสิ่งรวมกันและบอกจำนวนของสิ่งของทั้งหมด จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − ใบบัวมีขวดน้ำกี่ขวด (3 ขวด) − ออมสินมีขวดน้ำกี่ขวด (1 ขวด) − นับขวดน้ำทั้งหมดรวมกันได้กี่ขวด (4 ขวด) − ดังนั้น 3 รวมกับ 1 เป็นเท่าไร (4) 6. ครูนำบัตรภาพกระป๋องสีอยู่ในถังขยะแล้ว 3 นำมาทิ้งเพิ่มอีก 4 ตามหนังสือเรียนหน้า 66 รวมมีกระป๋องสีทั้งหมดเป็นเท่าไร
88 จากนั้นครูให้นักเรียนนับจำนวนกระป๋องสีรวมกันโดยใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของ นักเรียน ดังนี้ − เดิมมีกระป๋องสีอยู่ในถังขยะกี่กระป๋อง (3 กระป๋อง) − นำกระป๋องสีมาทิ้งเพิ่มอีกกี่กระป๋อง (4 กระป๋อง) − นับกระป๋องสีต่อจากที่มีอยู่เป็นทั้งหมดกี่กระป๋อง (นับต่อจาก 3 เป็น 4 5 6 7 รวม เป็นกระป๋องสีทั้งหมด 7 กระป๋อง) ขั้นฝึกทักษะ 7. นักเรียนฝึกรวมจำนวนสองจำนวนในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 68 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคน ในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 8. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − จำนวนสองจำนวนรวมกันหาจำนวนทั้งหมดได้โดยวิธีการใด (การนับ ) ขั้นนำไปใช้ 9. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.1 การรวมจำนวนสองจำนวน ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 45 – 47 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรภาพใบบัวและออมสินถือขวดที่จะนำมาทิ้งลงในถังขยะ 2. บัตรภาพกระป๋องสีอยู่ในถังขยะแล้ว 3 นำมาทิ้งเพิ่มอีก 4 3. แผนภูมิเพลง 4. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 6. ใบงาน เรื่อง การรวมจำนวนสองจำนวน
89 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก ของจำนวนสองจำนวน ที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการนับได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกของจำนวน สองจำนวนที่มีผลบวก ไม่เกิน 10 โดยการนับ ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.1 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
90
91 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่13 เรื่อง การบวกและประโยคสัญลักษณ์ เวลา 1 ชั่วโมง แสดงการบวก สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การบวกสามารถนำมาเขียนแสดงเป็นประโยคสัญลักษณ์ได้ คือ + จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการเขียนแสดงการบวกจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 เป็นประโยคสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถเขียนแสดงการบวกจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 เป็นประโยค สัญลักษณ์ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การบวกและประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก
92 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูให้นักเรียนพิจารณาการบวกจำนวนโดยใช้บัตรภาพ เช่น รวมกับ เท่ากับ ครูอธิบายว่า จากบัตรภาพ เราเขียนแทนด้วยตัวเลขได้ ดังนี้ 1 รวมกับ 2 เท่ากับ 3 ครูจัดกิจกรรมทำนองเดียวกันนี้โดยใช้อุปกรณ์ที่เป็นตัวนับอื่น ๆ อีก 2 – 3 ตัวอย่าง ขั้นสอน 2. ครูนำบัตรภาพปลาจำนวน 2 ภาพ และ 4 ภาพ ติดบนกระดานดำให้นักเรียนสังเกตและ บอกจำนวนปลาทั้งหมดที่รวมกัน และดำเนินกิจกรรมทำนองเดียวกันนี้อีก 2 – 3 ตัวอย่าง 3. ครูยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาหรือสถานการณ์เกี่ยวกับการบวกให้นักเรียนช่วยกันหาคำตอบ เช่น − ปลา 2 ตัว ซื้อมาเพิ่มอีก 2 ตัว รวมเป็นปลากี่ตัว (4 ตัว) − ปอมีเงิน 5 บาท แม่ให้อีก 3 บาท ปอมีเงินรวมกันกี่บาท (8 บาท) − 4 รวมกับ 4 เท่ากับเท่าไร (8)
93 4. ครูอธิบายว่า สิ่งของ 2 กลุ่ม เมื่อนำมารวมกัน จะมีจำนวนมากกว่าก่อนรวมกันเป็นกอง เดียว เราเรียกวิธีการนำสิ่งของมารวมกันว่า “การบวก” 5. ครูแนะนำ เครื่องหมาย + ให้นักเรียนรู้จักว่าเรียกว่า เครื่องหมายบวก เป็นเครื่องหมายที่ ใช้แสดงการนำสิ่งของมารวมกัน และเครื่องหมาย = เรียกว่า เครื่องหมายเท่ากับ เป็นเครื่องหมายที่ แสดงความเท่ากันระหว่างจำนวน 2 จำนวน และครูอ่านประโยค “1 บวก 3 เท่ากับ 4” ให้นักเรียน ฟังและให้นักเรียนอ่านตาม พร้อมทั้งอธิบายให้นักเรียนเข้าใจว่า ประโยคทั้งสามประโยคในแผนภาพนี้ มีความหมายเหมือนกัน 6. ครูสาธิตวิธีเขียนเครื่องหมาย + และเครื่องหมาย = ที่ถูกวิธี ให้นักเรียนสังเกตและเขียน ตามในอากาศ จากนั้นให้ออกมาเขียนบนกระดานเป็นรายบุคคล 7. ครูติดบัตรภาพนักเรียนเข้าแถวรับอาหารบนกระดานตามหนังสือเรียน หน้า 69 ครูและนักเรียนสนทนาร่วมกันโดยใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − จากภาพนักเรียนเห็นอะไรบ้าง (นักเรียนชาย นักเรียนหญิง ห้องอาหารหรือโรง อาหาร) − มีนักเรียนชายกี่คน (4 คน) − มีนักเรียนหญิงกี่คน (1 คน) − นับจำนวนนักเรียนรวมกันเป็นกี่คน (5 คน) ขั้นฝึกทักษะ 8. นักเรียนฝึกบวกและเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกในกิจกรรมตรวจสอบ ความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 72 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวม หนังสือเรียนของนักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้
94 ขั้นสรุป 9. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − จำนวนสองจำนวนรวมกันแล้วได้ผลรวมของสองจำนวนนั้น เขียนเป็นอะไรได้ (ประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก) ขั้นนำไปใช้ 10. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.2 การบวกและประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก ในแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 48 – 49 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรภาพหมีแพนด้า 2. บัตรภาพปลา 3. บัตรภาพนักเรียนเข้าแถวรับอาหาร 4. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 6. ใบงาน เรื่อง การบวกและประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการเขียนแสดง การบวกจำนวนสอง จำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 เป็นประโยค สัญลักษณ์ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่
95 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 2. นักเรียนสามารถ เขียนแสดงการบวก จำนวนสองจำนวนที่มี ผลบวกไม่เกิน 10 เป็นประโยคสัญลักษณ์ ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.2 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
96
97 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่14 เรื่อง การหาผลบวกโดยการวาดรูป เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การวาดรูปเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยในการหาผลบวก จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกของจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการวาดรูปได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกของจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการวาดรูปได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การหาผลบวกโดยการวาดรูป
98 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนการนำจำนวนของสิ่งต่าง ๆ รวมกันสองจำนวนพร้อมกับเขียนประโยค สัญลักษณ์แสดงการบวก โดยครูนำดินสอที่อยู่ตะกร้า 4 แท่ง ให้นักเรียนช่วยกันนับว่ามีกี่แท่ง (4 แท่ง) พร้อมเขียน “4” บนกระดาน ครูนำดินสอมาใส่ในตะกร้าเพิ่มอีก 3 แท่ง ครูเขียน “เพิ่มอีก 3” ต่อจาก 4 บนกระดาน จากนั้นถามนักเรียนว่ามีดินสอรวมเป็นกี่แท่ง ให้นักเรียนช่วยกันนับพร้อมกันได้ 7 แท่ง ครูเขียน “รวมเป็น 7” ต่อจากข้อความเดิมบนกระดานได้เป็น 4 เพิ่มอีก 3 รวมเป็น 7 ครูและนักเรียน สนทนาร่วมกันโดยใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − จำนวนของสิ่งต่าง ๆ รวมกันสองจำนวนเป็นการนำจำนวนสองจำนวนนั้นมาบวกกัน ใช่หรือไม่ (ใช่) − เมื่อนำมาบวกกันแล้วได้จำนวนของทั้งหมดเรียกว่าอะไร (ผลบวก) − 4 เพิ่มอีก 3 รวมเป็น 7 เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกอย่างไร (4 + 3 = 7) ขั้นสอน 2. ครูยกตัวอย่างการหาผลบวกโดยใช้การวาดรูป ครูติดบัตรข้อความตามหนังสือเรียน หน้า 74 ดังนี้ มีปู 5 ตัว เดินมาอีก 1 ตัว มีปูทั้งหมดกี่ตัว ครูให้นักเรียนอ่านพร้อมกัน ครูและนักเรียน สนทนาร่วมกันว่า มีปู 5 ตัว เดินมาอีก 1 ตัว เป็นการรวมกันของจำนวนสิ่งต่าง ๆ สองจำนวนซึ่งแสดง ได้ด้วยการบวก นั่นคือ 5 รวมกับ 1 เป็นเท่าไร เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ 5 + 1 =
99 ครูและนักเรียนช่วยกันหาผลบวก ครูแนะนำการหาผลบวกโดยใช้การวาดรูป สิ่งของ 5 สิ่ง รวมกับ 1 สิ่ง โดยนักเรียนอาจวาดเป็นรูปอะไรก็ได้ เช่น วงกลม รูปสามเหลี่ยม รูปสี่เหลี่ยม ที่มี จำนวน 5 รูป กับ 1 รูปแล้วหาผลบวกโดยการนับจำนวนรูปทั้งหมดรวมกัน เช่น จากนั้นครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − 5 รวมกับ 1 ผลบวกเท่ากับเท่าไร (ผลบวกเท่ากับ 6) − เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (5 + 1= 6) − หาผลบวกได้ด้วยวิธีการใด (ใช้การวาดรูปแสดงจำนวน) 3. ครูยกตัวอย่างโจทย์ปัญหาการบวกจำนวนสองจำนวนที่มีผลบวกไม่เกิน 10 ให้นักเรียน ช่วยกันวาดรูป เช่น • แอปเปิล 3 ผล กับแตงโม 2 ผล รวมเป็นผลไม้กี่ผล จากนั้นครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − 3 รวมกับ 2 ผลบวกเท่ากับเท่าไร (ผลบวกเท่ากับ 5) − เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (3 + 2= 5) − หาผลบวกได้ด้วยวิธีการใด (ใช้การวาดรูปแสดงจำนวน)
100 • มีกุ้ง 5 ตัว ปู 2 ตัว รวมมีกุ้งและปูกี่ตัว จากนั้นครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − 5 รวมกับ 2 ผลบวกเท่ากับเท่าไร (ผลบวกเท่ากับ 7) − เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (5 + 2= 7) − หาผลบวกได้ด้วยวิธีการใด (ใช้การวาดรูปแสดงจำนวน) ขั้นฝึกทักษะ 4. นักเรียนฝึกหาผลบวกโดยการวาดรูปในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 76 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคนในชั้น เรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 5. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − นอกจากการหาผลบวกด้วยวิธีการนับแล้ว เรายังสามารถหาผลบวกได้ด้วยวิธีการใด (การวาดรูป) ขั้นนำไปใช้ 6. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.3 การบวกและประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก ในแบบฝึกหัด รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 50 – 51 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. ดินสอ 2. บัตรภาพปู 3. ตัวอย่างโจทย์ปัญหาการบวกจำนวนสองจำนวน
101 4. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 6. ใบงาน เรื่อง การหาผลบวกโดยการวาดรูป การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก ของจำนวนสองจำนวน ที่มีผลบวกไม่เกิน 10 โดยการวาดรูป ได้ถูกต้อง(K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกของจำนวน สองจำนวนที่มีผลบวก ไม่เกิน 10 โดยการวาดรูปได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.3 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
102
103 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่15 เรื่อง ศูนย์กับการบวก เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ จำนวนใดบวกกับ 0 หรือ 0 บวกกับจำนวนใด แล้วผลบวกจะเท่ากับจำนวนนั้น จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกของจำนวนนับกับศูนย์ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกของจำนวนนับกับศูนย์ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ ศูนย์กับการบวก
104 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. นักเรียนทบทวน เรื่อง การเขียนประโยคสัญลักษณ์และการหาผลบวกจากบัตรข้อความ แล้วให้ตัวแทนนักเรียน 2 คน ออกมาร่วมกันเขียนแสดงบนกระดาน ดังนี้ นักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง และดำเนินกิจกรรมนี้อีกครั้ง ขั้นสอน 2. นักเรียนพิจารณาบัตรภาพแสดงความหมายของศูนย์กับการบวกที่ติดบนกระดาน น้องมีเสื้อ 3 ตัว พี่มีเสื้อ 1 ตัว สองคนมีเสื้อทั้งหมดกี่ตัว 3 + 1 = 3 + 1 = 4 น้อยมีส้ม 5 ผล นิดมีส้ม 2 ผล สองคนมีส้มทั้งหมดกี่ผล 5 + 2 = 5 + 2 = 7
105 จานใบแรกมีขนม 3 ชิ้น จานใบที่สองไม่มีขนมอยู่เลย รวมสองจานมีขนมทั้งหมดกี่ชิ้น จากนั้นนักเรียนร่วมกันสังเกตบัตรภาพ พิจารณาข้อความ แล้วตอบคำถามกระตุ้น ความคิด ดังนี้ − จานใบแรกมีขนมจำนวนกี่ชิ้น (3 ชิ้น) − จานใบที่สองมีขนมหรือไม่ (ไม่มี) ความไม่มีแสดงด้วยจำนวนใด (ศูนย์) − ถ้าอย่างนั้นจานใบที่สองมีขนมทั้งหมดกี่ชิ้น (0 ชิ้น) − เขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร ตัวแทนนักเรียน 2 คน ออกมาเขียนแสดงบนกระดาน ดังนี้ 3 + 0 = 0 + 3 = − รวมสองจานมีขนมทั้งหมดกี่ชิ้น (3 ชิ้น) จากนั้นตัวแทนนักเรียนอีก 2 คน ออกมาเขียนแสดงคำตอบ ดังนี้ 3 + 0 = 3 0 + 3 = 3 − สามบวกกับศูนย์ (3 + 0) ได้ผลบวกเท่าใด (3) − ศูนย์บวกกับสาม (0 + 3) ได้ผลบวกเท่าใด (3) − ได้ผลบวกเท่ากันหรือไม่ (เท่ากัน) 3. ครูติดบัตรภาพแก้วตาและต้นกล้าบนกระดาน ตามหนังสือเรียนหน้า 77
106 ให้นักเรียนพิจารณาร่วมกันและใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − แก้วตาไม่มีดินสอ ซึ่งตรงกับข้อความว่าอะไร (มีดินสอ 0 แท่ง) จากนั้นครูอธิบายว่า มี 0 แท่งแสดงว่าไม่มีสิ่งของอยู่เลยจึงไม่ต้องวาดรูป − ต้นกล้ามีดินสอกี่แท่ง (1 แท่ง) ซึ่งตรงกับข้อความว่าอะไร (เพื่อนให้ 1 แท่ง) − จากบัตรภาพ รวมมีดินสอทั้งหมดกี่แท่ง (1 แท่ง) จะได้ว่า มีดินสอ 0 แท่ง เพื่อนให้อีก 1 แท่ง รวมเป็นดินสอ 1 แท่ง จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกบนกระดาน 0 + 1 = 1 นักเรียนแลละครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 4. ครูยกตัวอย่างการหาผลบวกของศูนย์ตามหนังสือเรียนหน้า 78 โดยติดบัตรข้อความ บนกระดานดังนี้ จากนั้นครูใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − ถ้าจะหาผลบวกโดยใช้การวาดรูป ตู้หนังสือชั้นบนมีหนังสือนิทาน 6 เล่ม จะต้องวาด รูปแทนหนังสือนิทานกี่รูป (6 รูป) − ตู้ชั้นล่างมีหนังสือนิทาน 0 เล่ม จะต้องวาดรูปแทนหนังสือนิทานหรือไม่ (ไม่) จากนั้นครูติดบัตรภาพตามหนังสือเรียน − ในบัตรภาพนักเรียนเห็นอะไรบ้าง (ตู้วางหนังสือหนังสือ นักเรียน) − ตู้วางหนังสือมีกี่ชั้น (2 ชั้น) − แต่ละชั้นมีหนังสือกี่เล่ม (ชั้นบน 6 เล่ม ชั้นล่างไม่มีหนังสือ) − จากบัตรภาพรวมมีหนังสือนิทานกี่เล่ม (6 เล่ม) ตู้หนังสือชั้นบนมีหนังสือนิทาน 6 เล่ม ชั้นล่างมีหนังสือนิทาน 0 เล่ม รวมมีหนังสือนิทานกี่เล่ม
107 จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกบนกระดาน 6 + 0 = 6 นักเรียนแลละครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกหาผลบวกของศูนย์กับการบวกในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือ เรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอน วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 80 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุก คนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − จำนวนใดบวกกับ 0 หรือ 0 บวกกับจำนวนใด แล้วผลบวกจะเท่ากับเท่าใด (ผลบวก จะเท่ากับจำนวนนั้น) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.4 ศูนย์กับการบวก ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 52 – 53 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรข้อความ 2. บัตรภาพ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. ใบงาน เรื่อง ศูนย์กับการบวก
108 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก ของจำนวนนับกับศูนย์ ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกของจำนวน นับกับศูนย์ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.4 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
109
110 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่16 เรื่อง การบวกจำนวนเดียวกัน เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ จำนวนเดียวกันที่บวกกันและมีผลบวกไม่เกิน 10 ได้แก่ 1 + 1 = 2 2 + 2 = 4 3 + 3 = 6 4 + 4 = 8 5 + 5 = 10 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกของจำนวนเดียวกันสองจำนวนโดยผลบวก ไม่เกิน 10 ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกของจำนวนเดียวกันสองจำนวนโดยผลบวกไม่เกิน 10 ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A)
111 สาระการเรียนรู้ การบวกจำนวนเดียวกัน สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูติดบัตรข้อความบนกระดานดังนี้ ครูและนักเรียนสนทนาร่วมกันว่า มีเสื้ออยู่ 3 ตัว ซื้อมาเพิ่มอีก 2 ตัว เป็นการรวมกัน ของจำนวนสิ่งต่าง ๆ สองจำนวนซึ่งแสดงได้ด้วยการบวกนั่นคือ 3 เพิ่มอีก 2 รวมเป็นเท่าไร เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก 3 + 2 = ขั้นสอน 2. ครูติดบัตรภาพบนกระดานตามหนังสือเรียนหน้า 81 มีเสื้ออยู่ 3 ตัว ซื้อมาเพิ่มอีก 2 ตัว รวมเป็นเสื้อทั้งหมดกี่ตัว
112 จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − นักเรียนเห็นอะไรในบัตรภาพบ้าง (รถจักรยาน 2 คัน แมงมุม 1 ตัวเชิงเทียน 2 อัน ถุงมือ 2 ข้าง) − สิ่งของแต่ละชนิดในบัตรภาพสังเกตเห็นอะไรบ้าง (รถจักรยาน 2 คันแต่ละคัน มี 2 ล้อ แมงมุม 1 ตัว มีขาข้างละ 4 ขา เชิงเทียน 2 อัน แต่ละอันมีเทียน 3 เล่ม ถุงมือ 2 ข้างแต่ละ ข้างมี5 นิ้ว) 3. ครูติดบัตรภาพบนกระดานทีละภาพตามหนังสือเรียนหน้า 82 จากนั้นใช้คำถามกระตุ้น ความสนใจของนักเรียน ดังนี้ • ครูบัตรภาพรถจักรยาน − รถจักรยาน 2 คัน แต่ละคันมี2 ล้อ มีล้อทั้งหมดกี่ล้อ (มีล้อทั้งหมด 4 ล้อ) − หาผลบวกของสองจำนวนใด (2 ล้อ กับ 2 ล้อ) − เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (2 + 2 = 4) • ครูติดบัตรภาพเชิงเทียน − จากบัตรภาพถ้าต้องการหาจำนวนเทียนทั้งหมด นักเรียนหาผลบวก ของสองจำนวนใด (3 เล่ม กับ 3 เล่ม) − เขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (3 + 3 = 6)
113 • ครูติดบัตรภาพถุงมือ − จากบัตรภาพถ้าต้องหาจำนวนนิ้วทั้งหมด นักเรียนหาผลบวกของสอง จำนวนใด (5 นิ้ว กับ 5 นิ้ว) จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก 5 + 5 = 10 • ครูติดบัตรภาพแมงมุม − จากบัตรภาพถ้าต้องการหาจำนวนขาทั้งหมดของแมงมุม นักเรียนหา ผลบวกของสองจำนวนใด (4 ขา กับ 4 ขา) จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมาเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก 4 + 4 = 8 4. ครูให้นักเรียนสังเกตประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกที่ได้ดังนี้ 2 + 2 = 4 3 + 3 = 6 4 + 4 = 8 5 + 5 = 10 จากนั้นให้นักเรียนสังเกตว่าเป็นการบวกกันของจำนวนสองจำนวนที่เป็นจำนวนเดียวกัน และมีผลบวกไม่เกิน 10
114 ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกหาผลบวกจำนวนเดียวกันในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 84 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคนในชั้น เรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − 1 + 1 = 2 , 2 + 2 = 4 , 3 + 3 = 6 , 4 + 4 = 8 และ 5 + 5 = 10 เป็นการบวก กันของจำนวนสองจำนวนที่เป็นอย่างไร (เป็นจำนวนเดียวกันและมีผลบวกไม่เกิน 10) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.5 การบวกจำนวนเดียวกัน ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 54 – 55 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรข้อความ 2. บัตรภาพ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. ใบงาน เรื่อง การบวกจำนวนเดียวกัน การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก ของจำนวนเดียวกัน การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์
115 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน สองจำนวนโดยผลบวก ไม่เกิน 10 ได้ถูกต้อง (K) ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกของจำนวน เดียวกันสองจำนวน โดยผลบวกไม่เกิน 10 ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.5 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
116
117 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่17 เรื่อง การบวกที่ผลบวกเป็น 10 เวลา 1 ชั่วโมง สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การบวกที่มีผลบวกเท่ากับ 10 ก็คือ การนำจำนวนหนึ่งมาบวกกับอีกจำนวนหนึ่ง ซึ่งผลลัพธ์ที่ ได้จากสองจำนวนที่นำมาบวกกันนั้น ต้องเท่ากับ 10 จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกที่มีผลบวกเท่ากับ 10 ได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกที่มีผลบวกเท่ากับ 10 ได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A) สาระการเรียนรู้ การบวกที่มีผลบวกเป็น 10
118 สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูทบทวนการบวกจำนวนเดียวกัน โดยใช้คำถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ − 1 + 1 = 2 , 2 + 2 = 4 , 3 + 3 = 6 , 4 + 4 = 8 และ 5 + 5 = 10 เป็นการบวก กันของจำนวนสองจำนวนที่เป็นอย่างไร (เป็นจำนวนเดียวกันและมีผลบวกไม่เกิน 10) − จำนวนสองจำนวนใดบวกกันแล้วได้ผลบวกเป็น 10 (5 + 5 = 10) − นอกจาก 5 บวก 5 เท่ากับ 10 แล้วยังมีจำนวนสองจำนวนใดอีกบ้างที่บวกกันแล้ว ได้ผลบวกเป็น 10 (นักเรียนบางคนอาจจะตอบได้บางคนอาจจะตอบไม่ได้) ขั้นสอน 2. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรม คู่สิบ ตามหนังสือเรียนหน้า 85 ครูให้นักเรียนจับคู่กัน 3. ครูแจกตัวนับคู่ละ 10 อัน ให้นักเรียนแต่ละคู่ช่วยกันหาว่า จำนวนสองจำนวนใดบ้างที่บวก กันได้ 10 โดยคนแรกวางตัวนับจำนวนใดก็ได้ลงบนโต๊ะ คนที่สองวางตัวนับทั้งหมดที่เหลือบนโต๊ะ แล้วบันทึกจำนวนตัวนับของแต่ละคนลงในแบบบันทึกกิจกรรม เช่น คนแรกวางตัวนับ 1 อัน คนที่สอง ต้องวางตัวนับทั้งหมดที่เหลือคือ 9 อัน แล้วบันทึกจำนวนตัวนับของทั้งสองคนลงในแบบบันทึก กิจกรรมว่า 1 + 9 = 10 ทำเช่นนี้ไปจนครบทุกจำนวน จะได้ว่า 1 + 9 = 10 2 + 8 = 10 3 + 7 = 10 4 + 6 = 10 5 + 5 = 10
119 จากนั้นนักเรียนและครูร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง 4. ครูให้นักเรียนคนแรกหรือคนที่สองวางตัวนับลงบนโต๊ะทั้งหมด 10 อัน แล้วถามว่าอีกคน ต้องวางตัวนับหรือไม่ (อีกคนไม่ต้องวางตัวนับเพราะไม่เหลือตัวนับให้วาง) จึงได้ว่า 0 + 10 = 10 หรือ 10 + 0 = 10 ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกหาผลบวกที่เป็น 10 ในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชา พื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และ เทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 88 จากนั้นให้นักเรียนรวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่ง ครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้ ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − จำนวนสองจำนวนที่บวกกันได้ 10 มีอะไรบ้าง (1 กับ 9 , 9 กับ 1 , 2 กับ 8 , 8 กับ 2 , 3 กับ 7 , 7 กับ 3 , 4 กับ 6 , 6 กับ 4 , 10 กับ 0 , 0 กับ 10 , 5 กับ 5) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.6 การบวกที่ผลบวกเป็น 10 ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) หน้า 56 – 58
120 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. ตัวนับ 2. ใบกิจกรรม 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. ใบงาน เรื่อง การบวกที่ผลบวกเป็น 10 การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก ที่มีผลบวกเท่ากับ 10 ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกที่มีผลบวก เท่ากับ 10 ได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.6 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน
121
122 แผนการจัดการเรียนรู้ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่1 หน่วยการเรียนรู้ที่2 เรื่อง การบวกจำนวนสองจำนวน เวลา 15 ชั่วโมง ที่ผลบวกไม่เกิน 10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่18 เรื่อง ความสัมพันธ์ของจำนวน เวลา 1 ชั่วโมง แบบส่วนย่อย - ส่วนรวมกับการบวก สาระที่1 จำนวนและพีชคณิต มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการ ของจำนวน ผลที่เกิดขึ้นจากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.1/4 หาค่าของตัวไม่ทราบค่าในประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกและประโยค สัญลักษณ์แสดงการลบของจำนวนนับไม่เกิน 100 และ 0 สาระสำคัญ การบวกจำนวนโดยใช้ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อยและส่วนรวม เป็นการนำ ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อยและส่วนรวมมาหาผลบวก โดยผลบวก ตัวตั้ง และตัวบวก มีความสัมพันธ์กัน ถ้าเรารู้จำนวนสองจำนวนเราจะสามารถหาจำนวนที่สามได้ จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. นักเรียนสามารถอธิบายการหาผลบวกโดยใช้ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อย และส่วนรวมได้ถูกต้อง (K) 2. นักเรียนสามารถหาผลบวกโดยใช้ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อย และส่วนรวมได้ (P) 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้ เอาใจใส่ต่องานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด (A)
123 สาระการเรียนรู้ ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อย - ส่วนรวมกับการบวก สมรรถนะ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. มีวินัย (ส่งงานตรงตามเวลาที่กำหนด) 2. ใฝ่เรียนรู้ (ตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรมการเรียนรู้) 3. มุ่งมั่นในการทำงาน (เอาใจใส่ต่องานได้รับมอบหมาย) กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นนำ 1. ครูนำแถบโจทย์การบวกจำนวนที่มีหนึ่งหลักสองจำนวนมาเสียบกระเป๋าผนัง จากนั้นครูให้นักเรียนช่วยกันหาคำตอบโดยใช้การวาดรูป หรือใช้ตัวนับโดยนับต่อจาก 2 ไปอีก 5 ดังนี้ สาม สี่ ห้า หก เจ็ด แปด จะได้คำตอบ คือ 7 2. ครูยกตัวอย่างให้นักเรียนหาคำตอบอีกครั้ง โดยการนับต่อ ซึ่งครูเน้นให้นักเรียนนับต่อจาก จำนวนที่มากกว่า เพราะจะหาคำตอบได้รวดเร็วกว่า จากนั้นครูให้นักเรียนช่วยกันหาคำตอบโดยใช้การวาดรูป หรือใช้ตัวนับโดยนับต่อจาก 4 ไปอีก 2 ดังนี้ ห้า หก ได้คำตอบ คือ 6 ขั้นสอน 3. ครูติดบัตรภาพประกอบการสอนและประโยคสัญลักษณ์บนกระดาน จากนั้นถามนักเรียน ว่ามีสัตว์ทั้งหมดกี่ตัว 2 + 5 = 4 + 2 =
124 หาผลบวกของ 5 + 2 = 4. ครูยกตัวอย่างความสัมพันธ์แบบส่วนย่อย-ส่วนรวมของจำนวนกับการบวก โดยกำหนด ความสัมพันธ์แบบส่วนย่อย-ส่วนรวมมาให้ แล้วให้นักเรียนเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวก ดังนี้ ครูติดบัตรภาพตัวอย่าง ตามหนังสือเรียนหน้า 90 ดังรูป จากนั้นใช้คำถามกระตุ้นความสนใจของนักเรียน ดังนี้ − 5 และ 0 กับ 5 มีความสัมพันธ์กันอย่างไร (ความสัมพันธ์แบบส่วนย่อย-ส่วนรวม) − จากความสัมพันธ์แบบส่วนย่อย-ส่วนรวมข้างต้น จำนวนใดเป็นส่วนรวม (5) − ส่วนย่อยของ 5 คือจำนวนใด (5 กับ 0) − สามารถเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (นำจำนวนที่เป็นส่วนย่อย มาบวกกัน ผลบวกจะเป็นจำนวนที่เป็นส่วนรวม) ขั้นฝึกทักษะ 5. นักเรียนฝึกหาผลบวกโดยใช้ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อยและส่วนรวม ในกิจกรรมตรวจสอบความเข้าใจ ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 92 จากนั้นให้นักเรียน รวบรวมหนังสือเรียนของนักเรียนทุกคนในชั้นเรียนส่งครูภายในท้ายชั่วโมงเรียนครั้งนี้
125 ขั้นสรุป 6. นักเรียนและครูร่วมกันสรุปบทเรียนด้วยการถามตอบ เพื่อให้ได้ข้อสรุปตามสาระสำคัญ โดยมีคำถามดังนี้ − จำนวนที่เป็นส่วนย่อย จำนวนที่เป็นส่วนรวมในความสัมพันธ์แบบส่วนย่อย-ส่วนรวม สามารถนำมาเขียนประโยคสัญลักษณ์แสดงการบวกได้อย่างไร (นำจำนวนที่เป็นส่วนย่อยบวกกัน ผลบวกจะเป็นจำนวนที่เป็นส่วนรวม) ขั้นนำไปใช้ 7. นักเรียนทำแบบฝึกหัด 2.7 ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อยและส่วนรวม กับการบวก ในแบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี(สสวท.) หน้า 59 – 60 สื่อและแหล่งเรียนรู้ 1. บัตรภาพ 2. แถบโจทย์ 3. หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบัน ส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 4. แบบฝึกหัดรายวิชาพื้นฐานคณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 เล่ม 1 ของสถาบันส่งเสริม การสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) 5. ใบงาน เรื่อง ความสัมพันธ์ของจำนวนแบบส่วนย่อยและส่วนรวมกับการบวก การวัดผลประเมินผล จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 1. นักเรียนสามารถ อธิบายการหาผลบวก โดยใช้ความสัมพันธ์ ของจำนวนแบบ ส่วนย่อยและส่วนรวม ได้ถูกต้อง (K) การตอบคำถาม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับ 4 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง ครบถ้วน สมบูรณ์ และชัดเจน ระดับ 3 หมายถึง ตอบคำถามได้ถูกต้อง แต่ยังไม่สมบูรณ์ ระดับ 2 หมายถึง ตอบคำถามถูกต้อง บางส่วน ต้องให้ครูแนะนำ
126 จุดประสงค์การเรียนรู้ วิธีการวัด และประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน ระดับ 1 หมายถึง ต้องให้ครูแนะนำ คำตอบให้เป็นส่วนใหญ่ 2. นักเรียนสามารถ หาผลบวกโดยใช้ ความสัมพันธ์ของ จำนวนแบบส่วนย่อย และส่วนรวมได้ (P) การตรวจ แบบฝึกหัด แบบฝึกหัด 2.7 เกณฑ์การให้คะแนนและการประเมินผล แบบฝึกหัด 3. นักเรียนตั้งใจเรียน สนใจเข้าร่วมกิจกรรม การเรียนรู้ เอาใจใส่ต่อ งานที่ได้รับมอบหมาย และส่งงานตรงตามเวลา ที่กำหนด (A) การสังเกต พฤติกรรม แบบสังเกต พฤติกรรม ระดับคุณภาพของพฤติกรรม ระดับดี - ดีมาก ถือว่า ผ่าน ระดับพอใช้ - ปรับปรุง ถือว่า ไม่ผ่าน