แผนการจัดการเรียนรู้วิชาคณิตศาสตร์

1

ก คำนำ ตามที่กระทรวงศึกษาธิการ ได้ประกาศใช้มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 เพื่อให้สถานศึกษา นำไปใช้เป็นกรอบทิศทางในการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา วางแผนการจัดการเรียนการสอนและจัดกิจกรรมการ เรียนรู้เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีความรู้ความสามารถ และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามเป้าหมายของหลักสูตร ตลอดจน ให้เกิดผลสำเร็จตามเจตนารมณ์ของการปฏิรูปการศึกษา ดังนั้น ขั้นตอนการนำหลักสูตรสถานศึกษาไปปฏิบัติจริงใน ชั้นเรียนของครูผู้สอน จึงจัดเป็นหัวใจสำคัญในการพัฒนาผู้เรียน คณะผู้จัดทำ

ข สารบัญ เรื่อง หน้า คำนำ ก สารบัญ ข หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ 17 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ 26 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การลบเศษส่วนและจำนวนคละ 34 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 โจทย์ปัญหาการบวก การลบเศษส่วนและจำนวนคละ 42 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การคูณ การหาร และการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วน 50 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 การคูณเศษส่วนและจำนวนคละ 65 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การหารเศษส่วนและจำนวนคละ 73 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ 81 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 โจทย์ปัญหาการคูณ การหารเศษส่วนและจำนวนคละ 88 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 โจทย์ปัญหาการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ 96 หน่วยการเรียนรู้ที่ 3 ทศนิยม และการบวก การลบทศนิยม 105 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ความสัมพันธ์ระหว่างเศษส่วนและทศนิยม 118 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การหาค่าประมาณของทศนิยมไม่เกินสามตำแหน่ง 127 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การบวกและการลบทศนิยมไม่เกินสามตำแหน่ง 137 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 โจทย์ปัญหาการบวกและการลบทศนิยมไม่เกินสามตำแหน่ง 145 หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 การคูณและการหารทศนิยม 158 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 การคูณทศนิยมและการประมาณผลคูณ 171 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การหารทศนิยมและการประมาณผลหาร 180 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 โจทย์ปัญหาการคูณและการหารทศนิยม 189 หน่วยการเรียนรู้ที่ 5 การวัดความยาวและการวัดน้ำหนัก 198 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยความยาว 211 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยน้ำหนัก 222 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความยาวและน้ำหนัก 232

สรุปหลักสูตรฯ กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์* คณิตศาสตร์มีบทบาทสำคัญยิ่งต่อความสำเร็จในการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 เนื่องจากคณิตศาสตร์ช่วยให้ มนุษย์มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ คิดอย่างมีเหตุผล เป็นระบบ มีแบบแผน สามารถวิเคราะห์ปัญหาหรือสถานการณ์ ได้อย่างรอบคอบและถี่ถ้วน ช่วยให้คาดการณ์ วางแผน ตัดสินใจ แก้ปัญหา ได้อย่างถูกต้องเหมาะสม และสามารถ นำไปใช้ในชีวิตจริงได้อย่างมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ คณิตศาสตร์ยังเป็นเครื่องมือในการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และศาสตร์อื่น ๆ อันเป็นรากฐานในการพัฒนาทรัพยากรบุคคลของชาติให้มีคุณภาพและพัฒนาเศรษฐกิจ ของประเทศให้ทัดเทียมกับนานาชาติ การศึกษาคณิตศาสตร์จึงจำเป็นต้องมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง เพื่อให้ทันสมัย และสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจ สังคม และความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่เจริญก้าวหน้าอย่างรวดเร็วใน ยุคโลกาภิวัฒน์ มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วัด กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 จัดทำขึ้นโดยคำนึงถึงการส่งเสริมให้ผู้เรียนมีทักษะที่จำเป็นสำหรับ การเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 เป็นสำคัญ นั่นคือ การเตรียมผู้เรียนให้มีทักษะด้านการคิดวิเคราะห์ การคิดอย่างมี วิจารณญาณ การแก้ปัญหา การคิดสร้างสรรค์ การใช้เทคโนโลยี การสื่อสารและการร่วมมือ ซึ่งส่งผลให้ผู้เรียนรู้เท่า ทันการเปลี่ยนแปลงของระบบเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสภาพแวดล้อม สามารถแข่งขันและอยู่ร่วมกับ ประชาคมโลกได้ ทั้งนี้การจัดการเรียนรู้คณิตศาสตร์ที่ประสบความสำเร็จนั้น จะต้องเตรียมผู้เรียนให้มีความพร้อมที่ จะเรียนรู้สิ่งต่างๆ พร้อมที่จะประกอบอาชีพเมื่อจบการศึกษา หรือสามารถศึกษาต่อในระดับที่สูงขึ้น ดังนั้นสถานศึกษา ควรจัดการเรียนรู้ให้เหมาะสมตามศักยภาพของผู้เรียน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ได้จัดเป็น 3 สาระ ดังแผนภาพต่อไปนี้ * สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กระทรวงศึกษาธิการ, ตัวชี้วัดและสาระการเรียนรู้แกนกลาง กลุ่มสาระ การเรียนรู้คณิตศาสตร์ (ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2560) ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551. (กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย, 2560) สาระที่ 2 การวัดและ เรขาคณิต มาตรฐาน ค 2.1 - ค 2.2 สาระที่ 1 จ านวนและ พีชคณิต มาตรฐาน ค 1.1 - ค 1.3 สาระที่ 3 สถิติและความน่าจะเป็น มาตรฐาน ค 3.1 - ค 3.2 กลุ่มสาระการเรียนรู้ คณิตศาสตร์ คณิตศาสตรเ์พิ่มเติม - สาระจ านวนและพีชคณิต - สาระการวัดและเรขาคณิต - สาระสถิติและความน่าจะเป็น - สาระแคลคูลัส

คำอธิบายรายวิชา วิชาคณิตศาสตร์ รายวิชาพื้นฐาน กลุ่มสาระการเรียนรู้คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เวลา 160 ชั่วโมง/ปี ******************************************************************************************************** ศึกษาการเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ การบวก การลบ การคูณ การหาร การบวก ลบ คูณ หาร ระคน และการแก้โจทย์ปัญหาของเศษส่วนและจำนวนคละ ความสัมพันธ์ระหว่างเศษส่วนและทศนิยม ค่าประมาณ ของทศนิยมไม่เกิน 3 ตำแหน่งที่เป็นจำนวนเต็ม ทศนิยม 1 ตำแหน่งและ 2 ตำแหน่ง การใช้เครื่องหมาย ≈ การบวก การลบ การคูณ การหารทศนิยม การประมาณผลลัพธ์ การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับทศนิยม ความสัมพันธ์ระหว่าง หน่วยความยาว เซนติเมตรกับมิลลิเมตร เมตรกับเซนติเมตร กิโลเมตรกับเมตร โดยใช้ความรู้เรื่องทศนิยม ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยน้ำหนัก กิโลกรัมกับกรัมโดยใช้ความรู้เรื่องทศนิยม การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความยาว และน้ำหนักโดยใช้ความรู้เรื่องการเปลี่ยนหน่วยและทศนิยม การแก้โจทย์ปัญหาโดยใช้บัญญัติไตรยางศ์การอ่านและ การเขียนร้อยละหรือเปอร์เซ็นต์การแก้โจทย์ปัญหาร้อยละ การหาปริมาตรของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากและความจุของ ภาชนะทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก ความสัมพันธ์ระหว่างมิลลิลิตร ลิตร ลูกบาศก์เซนติเมตร และลูกบาศก์เมตร การแก้ โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับปริมาตรของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากและความจุของภาชนะทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก เส้นตั้งฉากและ สัญลักษณ์แสดงการตั้งฉาก เส้นขนานและสัญลักษณ์แสดงการขนาน การสร้างเส้นขนาน มุมแย้ง มุมภายในและมุม ภายนอกที่อยู่บนข้างเดียวกันของเส้นตัดขวาง (Transversal) ชนิดและสมบัติของรูปสี่เหลี่ยม การสร้างรูปสี่เหลี่ยม ความยาวรอบรูปของรูปสี่เหลี่ยม พื้นที่ของรูปสี่เหลี่ยมด้านขนานและรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน และการแก้โจทย์ ปัญหา ลักษณะและส่วนต่าง ๆ ของปริซึม การอ่านและการเขียนแผนภูมิแท่ง การอ่านกราฟเส้น โดยการจัดประสบการณ์หรือสร้างสถานการณ์ที่ใกล้ตัวผู้เรียนได้ศึกษา ค้นคว้า ฝึกทักษะ โดยการปฏิบัติจริง ทดลอง สรุป รายงาน เพื่อพัฒนาทักษะและกระบวนการในการคิดคำนวณ การแก้ปัญหา การให้เหตุผล การ เชื่อมโยง การสื่อความหมายทางคณิตศาสตร์ และนำประสบการณ์ด้านความรู้ ความคิด ทักษะและกระบวนการที่ได้ ไปใช้ในการเรียนรู้สิ่งต่าง ๆ และใช้ในชีวิตประจำวันอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้เห็นคุณค่าและมีเจตคติที่ดีต่อคณิตศาสตร์ สามารถทำงานได้อย่างเป็นระบบ มีระเบียบ รอบคอบ มี ความรับผิดชอบ มีวิจารณญาณ มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์และมีความเชื่อมั่นในตนเอง ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.5/1 เขียนเศษส่วนที่มีตัวส่วนเป็นตัวประกอบของ 10 หรือ 100 หรือ 1,000 ในรูปทศนิยม ค 1.1 ป.5/2 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาโดยใช้บัญญัติไตรยางศ์ ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ ค 1.1 ป.5/4 หาผลคูณ ผลหารของเศษส่วนและจำนวนคละ ค 1.1 ป.5/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน 2 ขั้นตอน ค 1.1 ป.5/6 หาผลคูณของทศนิยมที่ผลคูณเป็นทศนิยมไม่เกิน 3 ตำแหน่ง

ค 1.1 ป.5/7 หาผลหารที่ตัวตั้งเป็นจำนวนนับหรือทศนิยมไม่เกิน 3 ตำแหน่ง และตัวหารเป็นจำนวนนับ ผลหาร เป็นทศนิยม ไม่เกิน 3 ตำแหน่ง ค 1.1 ป.5/8 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารทศนิยม 2 ขั้นตอน ค 1.1 ป.5/9 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาร้อยละไม่เกิน 2 ขั้นตอน ค 2.1 ป.5/1 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความยาวที่มีการเปลี่ยนหน่วยและเขียนในรูปทศนิยม ค 2.1 ป.5/2 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับน้ำหนักที่มีการเปลี่ยนหน่วยและเขียนในรูปทศนิยม ค 2.1 ป.5/3 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับปริมาตรของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากและความจุของภาชนะ ทรงสี่เหลี่ยมมุมฉาก ค 2.1 ป.5/4 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความยาวรอบรูปของรูปสี่เหลี่ยมและพื้นที่ของรูป สี่เหลี่ยมด้านขนานและรูปสี่เหลี่ยมขนมเปียกปูน ค 2.2 ป.5/1 สร้างเส้นตรงหรือส่วนของเส้นตรงให้ขนานกับเส้นตรงหรือส่วนของเส้นตรงที่กำหนดให้ ค 2.2 ป.5/2 จำแนกรูปสี่เหลี่ยมโดยพิจารณาจากสมบัติของรูป ค 2.2 ป.5/3 สร้างรูปสี่เหลี่ยมชนิดต่าง ๆ เมื่อกำหนดความยาวของด้านและขนาดของมุมหรือเมื่อกำหนดความ ยาว ของเส้นทแยงมุม ค 2.2 ป.5/4 บอกลักษณะของปริซึม ค 3.1 ป.5/1 ใช้ข้อมูลจากกราฟเส้นในการหาคำตอบของโจทย์ปัญหา ค 3.1 ป.5/2 เขียนแผนภูมิแท่งจากข้อมูลที่เป็นจำนวนนับ รวม 19 ตัวชี้วัด

โครงสร้างรายวิชา ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด 1 เศษส่วน และการบวก การ ลบเศษส่วน ค 1.1 ป.5/3 ป.5/5 การเปรียบเทียตัวเศษของเศษเศษส่วนนั้นจะการบวกและกจำนวนเดียวกันจำนวนเต็มมาบแท้ โดยการทำคำตอบของโจทโจทย์ปัญหา วขั้นตอน แล้วจึง2 การคูณ การหาร และการบวก ลบ คูณ หาร ระคนของเศษส่วน ค 1.1 ป.5/4 ป.5/5 การคูณจำนวนเศษส่วนกับเศษคละ ให้เขียนจเศษส่วนอย่างตโดยคูณเศษส่วนหาผลหารโดยจำนวนคละต้อ

คณิตศาสตร์ ชั้น ป.5 สาระสำคัญ เวลา (ชม.) บเศษส่วนให้ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน จากนั้นใช้วิธีนำตัวเศษมาเปรียบเทียบกัน ษส่วนใดมากกว่า เศษส่วนนั้นจะมีค่ามากกว่าหรือตัวเศษของเศษส่วนใดน้อยกว่า ะมีค่าน้อยกว่า และอีกหนึ่งวิธีคือการคูณไขว้ระหว่างตัวเศษกับตัวส่วน สำหรับ การลบเศษส่วน ต้องทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน โดยคูณตัวเศษและตัวส่วนด้วย น แล้วจึงนำตัวเศษมาบวกและลบกัน ส่วนการบวกและการลบจำนวนคละ ให้นำ บวกและลบกันก่อน ส่วนเศษส่วนให้ใช้วิธีเดียวกับการบวกและการลบเศษส่วน ตัวส่วนให้เท่ากัน จากนั้นจึงนำตัวเศษมาบวกและลบกัน การแสดงวิธีทำและหา ทย์ปัญหาการบวก การลบเศษส่วนและ จำนวนคละ ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์ างแผนแก้โจทย์ปัญหา โดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ แสดงวิธีทำเป็นลำดับ งหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ 14 นนับกับเศษส่วน ให้นำจำนวนนับคูณกับตัวเศษ โดยตัวส่วนคงเดิม การคูณ ษส่วน ให้นำตัวเศษคูณกับตัวเศษและ ตัวส่วนคูณกับตัวส่วน การคูณจำนวน จำนวนคละเป็นเศษเกินก่อน แล้วจึงหา ผลคูณ ผลคูณที่ได้ควรทำให้เป็น ต่ำ จำนวนคละ หรือจำนวนนับ ส่วนการหารเศษส่วนด้วยจำนวนนับ หาผลหาร นที่เป็นตัวตั้งกับส่วนกลับของจำนวนนับนั้น และการหารเศษส่วนด้วยเศษส่วน คูณเศษส่วนที่เป็นตัวตั้งกับส่วนกลับของเศษส่วนที่เป็นตัวหาร ส่วนการหาร องทำจำนวนคละให้เป็นเศษเกินก่อนแล้วจึงทำเหมือนการหารเศษส่วนด้วย 16

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด เศษส่วน การหวงเล็บให้หาผลและหาร ให้หาขวา การแก้โจทโจทย์ปัญหา กแสดงวิธีทำเป็นคำตอบ การแหลักการเช่นเดี3 ทศนิยม และการบวก การ ลบทศนิยม ค 1.1 ป.5/1 ป.5/8 เศษส่วนและทสามารถเขียนใทศนิยม 1 ตำแการบวกและกเหมือนจำนวนนการบวกและกแสดงวิธีทำ พร้4 การคูณและการหาร ทศนิยม ค 1.1 ป.5/6 ป.5/7 ป.5/8 การคูณทศนิยมตำแหน่งเท่ากับค่าประมาณในนับ ใช้หลักการเท่ากับหรือมา

สาระสำคัญ เวลา (ชม.) หาผลลัพธ์ของการบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ ถ้ามี ลลัพธ์ในวงเล็บก่อน แต่ถ้าไม่มีวงเล็บและมีการดำเนินการทั้งการบวก ลบ คูณ าผลคูณหรือผลหารจากซ้ายไปขวาก่อน แล้วจึงหาผลบวกหรือผลลบจากซ้ายไป ทย์ปัญหาการคูณ การหารเศษส่วนและจำนวนคละ ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์ ารวางแผนแก้โจทย์ปัญหา การแก้ปัญหาโดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ นลำดับขั้นตอน แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของ ก้โจทย์ปัญหา การบวก ลบ คูณ หารระคนของเศษส่วนและจำนวนคละ มี ยวกันกับการแก้โจทย์ปัญหาการคูณ การหารเศษส่วนและจำนวนคละ ศนิยมมีความสัมพันธ์กัน ซึ่งทศนิยมสามารถเขียนในรูปเศษส่วนและเศษส่วน ในรูปทศนิยมได้ ทศนิยมไม่เกิน 3 ตำแหน่งสามารถประมาณเป็นจำนวนเต็ม แหน่งหรือทศนิยม 2 ตำแหน่งได้ การบวกและการลบทศนิยมมีวิธีการเหมือนกับ ารลบจำนวนนับ โดยตั้งหลักเลขและจุดทศนิยมให้ตรงกันแล้วบวกหรือลบกัน นับและสามารถตรวจสอบคำตอบโดยใช้การประมาณได้ส่วนการแก้โจทย์ปัญหา ารลบทศนิยมต้องเริ่มจากการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา เขียนประโยคสัญลักษณ์ ร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ 15 มใช้หลักการเดียวกับการคูณจำนวนนับ แต่ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นทศนิยมที่มีจำนวน บจำนวนตำแหน่งของตัวตั้งและตัวคูณรวมกัน ซึ่งการประมาณผลคูณ สามารถใช้ การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ ส่วนการหารทศนิยมด้วยจำนวน รเดียวกับการหารจำนวนนับด้วยจำนวนนับ ผลหารที่ได้อาจมีจำนวนตำแหน่ง กกว่าจำนวนตำแหน่งทศนิยมของตัวตั้ง ส่วนการประมาณผลหาร สามารถใช้ 15

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ค่าประมาณในกโจทย์ปัญหากาวางแผนแก้โจทลำดับขั้นตอน แ5 การวัดความยาวและ การ วัดน้ำหนัก ค 2.1 ป.5/1 ป.5/2 การวัดความยาความยาวและคเมตรกับเซนติเมยาวและน้ำหนักทำเพื่อหาคำตอ6 เส้นขนาน ค 2.2 ป.5/1 เส้นตรงสองเส้เดียวกัน มีระยะห่างเท่าเส้นขนานมาช่มุมภายในและม7 รูปเรขาคณิตสองมิติและ รูปเรขาคณิต สามมิติ ค 2.2 ป.5/2 ป.5/3 ป.5/4 รูปสี่เหลี่ยมชนิมุม และเส้นทแรูปสี่เหลี่ยมตาที่เท่ากันทุกประ8 ความยาวรอบรูปและพื้นที่ ของรูปสี่เหลี่ยม ค 2.1 ป.5/4 การหาความยาพื้นที่ของรูปสี่เ

สาระสำคัญ เวลา (ชม.) การตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ การแสดงวิธีทำและหาคำตอบของ ารคูณและการหารทศนิยม ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์ โจทย์ปัญหา การ ทย์ปัญหา การแก้โจทย์ปัญหาโดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ แสดงวิธีทำเป็น แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้งตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ าวและการวัดน้ำหนักใช้ความรู้เรื่องทศนิยม และความสัมพันธ์ระหว่างหน่วย ความสัมพันธ์ระหว่างหน่วยน้ำหนักเพื่อเปลี่ยนหน่วย เซนติเมตรกับมิลลิเมตร มตร กิโลเมตรกับเมตร กิโลกรัมกับกรัม รวมถึงการแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับความ กที่ใช้ความรู้เรื่องการเปลี่ยนหน่วยและทศนิยม ต้องวิเคราะห์โจทย์ และแสดงวิธี อบ 12 ส้นบรรจบกันที่มุมฉากทำให้เกิด เส้นตั้งฉาก เส้นตรงสองเส้นอยู่บนระนาบ กันเสมอ เส้นตรงสองเส้นนั้น ขนานกัน การสร้างเส้นขนานต้องอาศัยสมบัติของ ช่วยในการสร้าง เส้นตรงเส้นหนึ่งตัดกับเส้นขนานคู่หนึ่ง จะทำให้เกิดมุมแย้ง มุมภายนอกที่อยู่บนข้างเดียวกันของเส้นตัดขวาง 14 ดต่าง ๆ มีสมบัติที่แตกต่างกันพิจารณาจากลักษณะและความสัมพันธ์ของด้าน แยงมุม การสร้างรูปสี่เหลี่ยมอาจใช้ตาราง ไม้ฉากหรือโพรแทรกเตอร์ในการสร้าง มที่ต้องการ ปริซึมเป็นทรงที่มี หน้าตัดหรือฐานทั้งสองเป็นรูปหลายเหลี่ยม ะการและอยู่ในระนาบที่ขนานกัน มีหน้าข้างเป็นรูปสี่เหลี่ยมมุมฉาก 14 าวรอบรูปของรูปสี่เหลี่ยมให้นำความยาวของด้านทั้งสี่ด้านมาบวกกัน การหา หลี่ยมขนมเปียกปูนและ รูปสี่เหลี่ยมด้านขนานหาได้จากสูตรความยาว 14

ลำดับ ที่ ชื่อหน่วยการเรียนรู้ มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ฐาน คูณความสของ รูปสี่เหลี่ยเลือกวิธีแก้ปัญห9 ปริมาตรและความจุ ค 2.1 ป.5/3 การหาปริมาตรความกว้าง คูณเลือกวิธีที่เหมา10 ร้อยละและเปอร์เซ็นต์ ค 1.1 ป.5/2 ป.5/9 ร้อยละสามารถแก้โจทย์ปัญหาและดำเนินการ11 การนำเสนอข้อมูล ค 3.1 ป.5/1 ป.5/2 การเขียนแผนข้อมูล ที่มีค่ามากหรือการอ่านข้อมูลส

สาระสำคัญ เวลา (ชม.) สูง การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับ ความยาวรอบรูปของรูปสี่เหลี่ยมและพื้นที่ ยมขนมเปียกปูนและรูปสี่เหลี่ยม ด้านขนาน สามารถทำได้หลายวิธี แต่ควร หาที่เหมาะสม รของทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากและ ความจุของภาชนะทรงสี่เหลี่ยมมุมฉากหาได้จาก ณ ความยาว คูณ ความสูง การแก้โจทย์ปัญหาสามารถทำได้หลายวิธี แต่ควร ะสมและดำเนินตามขั้นตอนที่วางไว้ 15 ถเขียนแสดงในรูปเศษส่วนที่มี ตัวส่วนเป็น 100 หรือทศนิยมสองตำแหน่ง การ าเกี่ยวกับร้อยละ สามารถทำได้หลายวิธีแต่ควรเลือกวิธีแก้ปัญหาที่เหมาะสม รตามขั้นตอนของการแก้ปัญหา 20 ภูมิแท่งและกราฟเส้นที่มีการย่นระยะของเส้นแสดงจำนวนเป็นการนำเสนอ อข้อมูลที่มีค่าใกล้เคียงกัน ส่วนการอ่านข้อมูลจากแผนภูมิแท่งเปรียบเทียบ เป็น สองชนิดที่เขียนไว้ชิดกัน เพื่อเปรียบเทียบข้อมูล 11

1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน เวลา 14 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ค 1.1 เข้าใจความหลากหลายของการแสดงจำนวน ระบบจำนวน การดำเนินการของจำนวน ผลที่เกิดขึ้น จากการดำเนินการ สมบัติของการดำเนินการ และนำไปใช้ ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ ป.5/5 แสดงวิธีหาคำตอบของโจทย์ปัญหาการบวก การลบ การคูณ การหารเศษส่วน 2 ขั้นตอน 2. สาระการเรียนรู้ 2.1 สาระการเรียนรู้แกนกลาง 1) การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ 2) การบวก การลบของเศษส่วนและจำนวนคละ 3) การแก้โจทย์ปัญหาเศษส่วนและจำนวนคละ 2.2 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น (พิจารณาตามหลักสูตรสถานศึกษา) 3. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด การเปรียบเทียบเศษส่วนให้ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน จากนั้นใช้วิธีนำตัวเศษมาเปรียบเทียบกัน ตัวเศษของ เศษส่วนใดมากกว่าเศษส่วนนั้นจะมีค่ามากกว่า หรือตัวเศษของเศษส่วนใดน้อยกว่าเศษส่วนนั้นจะมีค่าน้อยกว่า และอีกหนึ่งวิธีคือการคูณไขว้ระหว่างตัวเศษกับตัวส่วน สำหรับการบวกและการลบเศษส่วน ต้องทำตัวส่วนให้ เท่ากันก่อน โดยคูณตัวเศษและตัวส่วนด้วยจำนวนเดียวกัน แล้วจึงนำตัวเศษมาบวกและลบกัน ส่วนการบวกและ การลบจำนวนคละ ให้นำจำนวนเต็มมาบวกและลบกันก่อน ส่วนเศษส่วนให้ใช้วิธีเดียวกับการบวกและการลบ เศษส่วนแท้ โดยการทำตัวส่วนให้เท่ากัน จากนั้นจึงนำตัวเศษมาบวกและลบกัน การแสดงวิธีทำและหาคำตอบ ของโจทย์ปัญหาการบวก การลบเศษส่วนและจำนวนคละ ต้องเริ่มจากการวิเคราะห์โจทย์ปัญหา วางแผน แก้โจทย์ปัญหา โดยเขียนเป็นประโยคสัญลักษณ์ แสดงวิธีทำเป็นลำดับขั้นตอน แล้วจึงหาคำตอบ พร้อมทั้ง ตรวจสอบความสมเหตุสมผลของคำตอบ

2 4. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการแปลความ 2) ทักษะการเชื่อมโยง 3) ทักษะการนำความรู้ไปใช้ 4) ทักษะกระบวนการคิดแก้ปัญหา 3. ความสามารถในการแก้ปัญหา 4. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 5. ชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) - ชิ้นงาน กิจกรรมแทนแกรมเศษส่วน 6. การวัดและการประเมินผล รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 6.1 การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - ตรวจชิ้นงาน กิจกรรม แทนแกรมเศษส่วน - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6.2 การประเมิน ก่อนเรียน - แบบทดสอบ ก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน - ประเมินตามสภาพจริง 6.3 ประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม การเรียนรู้ 1) การเปรียบเทียบ เศษส่วน และจำนวนคละ - ตรวจใบงานที่ 1.1 - ตรวจกิจกรรมฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - ใบงานที่ 1.1 - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) การบวกเศษส่วน - ตรวจใบงานที่ 1.2 - ใบงานที่ 1.2 - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์

3 รายการวัด วิธีวัด เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน และจำนวนคละ - ตรวจกิจกรรมฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 3) การลบเศษส่วน และจำนวนคละ - ตรวจใบงานที่ 1.3 - ตรวจกิจกรรมฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - ใบงานที่ 1.3 - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 4) โจทย์ปัญหา การบวก การลบ เศษส่วนและ จำนวนคละ - ตรวจใบงานที่ 1.4 - ตรวจกิจกรรมฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - ใบงานที่ 1.4 - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 5) การนำเสนอ ผลงาน/ผลการ ทำกิจกรรม - ประเมินการนำเสนอ ผลงาน/ผลการ ทำกิจกรรม - แบบประเมินการ นำเสนอผลงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6) พฤติกรรม การทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 7) พฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 6.4 การประเมิน หลังเรียน - แบบทดสอบ หลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ ที่1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน - ตรวจแบบทดสอบ หลังเรียน - แบบทดสอบหลังเรียน - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 7. กิจกรรมการเรียนรู้ • เรื่องที่ 1 : การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 3 ชั่วโมง แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : โมเดลซิปปา (CIPPA Model) • เรื่องที่ 2 : การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 4 ชั่วโมง

4 แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) • เรื่องที่ 3 : การลบเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 4 ชั่วโมง แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) • เรื่องที่ 4 : โจทย์ปัญหาการบวก การลบเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 3 ชั่วโมง แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : กระบวนการกลุ่มสัมพันธ์ (รวมเวลา 14 ชั่วโมง) 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 2) แบบฝึกหัด คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 3) ใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ 4) ใบงานที่1.2 เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ 5) ใบงานที่1.3 เรื่อง การลบเศษส่วนและจำนวนคละ 6) ใบงานที่ 1.4 เรื่อง โจทย์ปัญหาการบวก การลบเศษส่วนและจำนวนคละ 7) ใบกิจกรรม “แทนแกรมเศษส่วน” 8) กระดาษฟลิปชาร์ท 9) กระดาษแทนแกรม 10) ปากกาเมจิก 11) บัตรเศษส่วนและจำนวนคละ 12) ฉลากโจทย์ปัญหาจากใบงานที่ 1.4 13) ภาพเค้ก 14) กระดาษรูปวงกลม 15) วงล้อจำนวนคละ 16) ตาราง 9 ช่อง เกม “บิงโกเศษส่วน” 17) แผนภาพจิ๊กซอว์เศษส่วน 18) บัตรคำเศษส่วน 19) แผนภาพพิซซา 20) วงล้อจำนวนคละ 21) แผนภาพเศษส่วน 22) บัตรตัวเลข

5 8.2 แหล่งการเรียนรู้ 1) ห้องเรียน 2) สนามเด็กเล่น

6 แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดไม่ถูกต้อง ก. 13 5 < 49 7 ข. 3 11 2 > 4 36 ค. 17 11 >1 48 12 ง. 19 4 > 24 6 2. จากข้อมูลข้างต้น ข้อใดถูกต้อง ก. ข้อ (1) และข้อ (2) ข. ข้อ (1) และข้อ (3) ค. ข้อ (2) และข้อ (3) ง. ข้อ (1), (2) และข้อ (3) 3. 5 3 1 + + 8 5 4 และ 2 8+ 4 มีผลบวกตรงกับข้อใด ก. 19 1 40 และ 1 8 2 ข. 9 1 30 และ 1 4 2 ค. 19 40 และ 17 2 ง. 59 40 และ 17 2 4. 1 3 2 + + 5 6 10 มีค่าเท่าใด ก. 19 10 ข. 9 2 10 ค. 9 1 10 ง. 9 10 5. 2 5 2 - 1 9 10 มีค่าตรงกับข้อใด ก. 65 90 ข. 13 18 ค. 23 30 ง. 13 45 6. ข้อใดต่อไปนี้มีค่าน้อยที่สุด ก. 7 5 + 9 10 ข. 5 1 + 6 7 ค. 3 3 + 6 5 ง. 4 3 + 5 8 7. ข้อใดต่อไปนี้มีค่ามากที่สุด ก. 2 1 2 - 1 5 4 ข. 2 1 7 - 5 5 6 ค. 1 5- 14 ง. 12 10 - 5 11 8. แม่ค้าชั่งองุ่น มังคุด และเงาะ รวมกันหนัก 2 233 กิโลกรัม ถ้าองุ่นหนัก 1 1210 กิโลกรัม มังคุดหนัก 3 7 5 กิโลกรัม เงาะหนักกี่กิโลกรัม ตรงกับประโยคสัญลักษณ์ ในข้อใด ก. 2 1 3 23 - 12 - 7 = 3 10 5 ข. 2 1 3 23 - 12 - 7 = 3 10 5 ค. 2 1 3 23 - 12 +7 = 3 10 5 ง. 2 1 3 23 + 12 - 7 = 3 10 5 9. ท่อนซุงท่อนที่หนึ่งยาว 3 8 2 เมตร ท่อนที่สองยาว 4 3 5 เมตร นำมาวางต่อกันจะได้ท่อนซุงยาวกี่เมตร ก. 13 3 10 เมตร ข. 10 133 เมตร ค. 13 103 เมตร ง. 3 1310 เมตร 5 12 (1) >6 24 4 15 (2) >7 24 19 40 (3) < 32 64

7 10. โอ่งใบหนึ่งจุน้ำ 5 1556 ลิตร วันแรกตักน้ำในโอ่งไปใช้ 2 673 ลิตร วันที่สองใช้อีก 3 594 ลิตร เหลือน้ำในโอ่ง กี่ลิตร ก. 5 2612 ลิตร ข. 12 265 ลิตร ค. 5 2812 ลิตร ง. 12 285 ลิตร เฉลย 1. ค 2. ข 3. ก 4. ง 5. ข 6. ข 7. ค 8. ก 9. ง 10. ค

8 แบบทดสอบหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่1 คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดถูกต้อง ก. 5 13 < 7 49 ข. 3 11 2 > 4 36 ค. 17 11 >1 48 12 ง. 4 19 > 6 24 2. จากข้อมูลข้างต้น ข้อใดไม่ถูกต้อง ก. ข้อ (1) และข้อ (2) ข. ข้อ (1) และข้อ (3) ค. ข้อ (2) และข้อ (3) ง. ข้อ (1), (2) และข้อ (3) 3. 1 2 3 + + 3 5 7 และ 2 9+ 5 มีผลบวกตรงกับข้อใด ก. 5 47 และ 105 122 ข. 105 122 และ 5 47 ค. 47 5 และ 122 105 ง. 122 105 และ 47 5 4. 3 5 7 + + 4 6 8 มีค่าเท่าใด ก. 58 24 ข. 61 24 ค. 11 2 24 ง. 12 2 24 5. 4 1 5 - 2 3 8 มีค่าตรงกับข้อใด ก. 5 3 24 ข. 5 4 24 ค. 5 5 24 ง. 5 6 24 10. โอ่งใบหนึ่งมีน้ำเต็มโอ่ง วันแรกตักน้ำในโอ่งมาใช้ 6. ข้อใดต่อไปนี้มีค่าน้อยที่สุด ก. 2 1 + 5 3 ข. 4 2 + 3 7 ค. 5 1 + 7 4 ง. 7 2 + 9 3 7. ข้อใดต่อไปนี้มีค่ามากที่สุด ก. 1 9 18 - 2 4 ข. 2 3 5 - 1 3 4 ค. 2 7 6 - 2 4 2 ง. 2 7 3 - 2 5 2 8. พ่อค้าชั่งข้าวสาร น้ำตาล และแป้งสาลีรวมกันหนัก 2 155 กิโลกรัม ถ้าข้าวสารหนัก 3 8 4 กิโลกรัม น้ำตาล หนัก 1 2 3 กิโลกรัม แป้งสาลีหนักกี่กิโลกรัม ตรงกับ ประโยคสัญลักษณ์ในข้อใด ก. 2 3 1 15 - 8 - 2 = 5 4 3 ข. 2 3 1 15 - 8 - 2 = 5 4 3 ค. 2 3 1 15 + 8 - 2 = 5 4 3 ง. 2 3 1 15 - 8 +2 = 5 4 3 9. สายยางเส้นแรกยาว 3 1 4 เมตร เส้นที่สองยาว 5 3 8 เมตร สายยางเส้นที่สองยาวกว่าเส้นแรกกี่เมตร ก. 8 1 7 เมตร ข. 1 7 8 เมตร ค. 7 1 8 เมตร ง. 1 8 7 เมตร 7 1 (1) >6 3 4 23 (2) >3 7 19 17 (3) < 32 32

9 2 263 ลิตร วันที่สองใช้อีก 4 655 ลิตร เหลือน้ำในโอ่ง อีก 1 365 ลิตร โอ่งใบนี้จุน้ำได้ทั้งหมดกี่ลิตร ก. 1 1263 ลิตร ข. 2 1263 ลิตร ค. 1 1283 ลิตร ง. 2 1283 ลิตร เฉลย 1. ข 2. ค 3. ง 4. ค 5. ข 6. ก 7. ก 8. ข 9. ค 10. ง

10 การประเมินชิ้นงาน/ภาระงาน (รวบยอด) (แผนฯ ที่ 2) แบบประเมินชิ้นงาน กิจกรรมแทนแกรมเศษส่วน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ 3 (ดี) 2 (พอใช้) 1 (ปรับปรุง) 1 รูปเล่ม/การสร้างผลงาน 2 ความคิดสร้างสรรค์ 3 ความถูกต้องของเนื้อหา 4 กำหนดเวลาส่งงาน รวม ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน .............../.................../..............

11 เกณฑ์การประเมินชิ้นงาน กิจกรรมแทนแกรมเศษส่วน (แผนฯ ที่ 2) รายการประเมิน คำอธิบายระดับคุณภาพ/ระดับคะแนน ดี (3) พอใช้ (2) ปรับปรุง (1) 1. รูปเล่ม/การสร้าง ผลงาน ตกแต่งผลงานได้สวยงาม มีความคิดสร้างสรรค์ดีมาก ทำงานสะอาดและ เรียบร้อยดีมาก ตกแต่งผลงานได้สวยงาม มีความคิดสร้างสรรค์ดี ทำงานสะอาดและ เรียบร้อยดี ตกแต่งผลงานได้ค่อนข้าง สวยงามและมีความคิด สร้างสรรค์ แต่ทำงาน ไม่ค่อยสะอาด 2. ความคิดสร้างสรรค์ ผลงานแสดงออกถึง ความคิดสร้างสรรค์ แปลกใหม่ และเป็นระบบ ผลงานมีแนวคิด แปลกใหม่ แต่ยัง ไม่เป็นระบบ ผลงานมีความน่าสนใจ แต่ยังไม่มีแนวคิด แปลกใหม่ 3. ความถูกต้องของ เนื้อหา เนื้อหาสาระของผลงาน ถูกต้อง ครบถ้วน เนื้อหาสาระของผลงาน ถูกต้องเป็นส่วนใหญ่ เนื้อหาสาระของผลงาน ถูกต้องบางประเด็น 4. กำหนดเวลาส่งงาน ส่งชิ้นงานภายในเวลาที่ กำหนด ส่งชิ้นงานช้ากว่ากำหนด 1-2 วัน ส่งชิ้นงานช้ากว่ากำหนด เกิน 3 วันขึ้นไป เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 11-12 ดีมาก 9-10 ดี 6-8 พอใช้ ต่ำกว่า 6 ปรับปรุง

12 แบบประเมินการนำเสนอผลงาน คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องทีตรงกับ ระดับคะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 เนื้อหาละเอียดชัดเจน 2 ความถูกต้องของเนื้อหา 3 ภาษาที่ใช้เข้าใจง่าย 4 ประโยชน์ที่ได้จากการนำเสนอ 5 วิธีการนำเสนอผลงาน รวม ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../................./................ เกณฑ์การให้คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินสมบูรณ์ชัดเจน ให้ 3 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินเป็นส่วนใหญ่ ให้ 2 คะแนน ผลงานหรือพฤติกรรมสอดคล้องกับรายการประเมินบางส่วน ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล

13 คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ตรงกับ ระดับคะแนน ลำดับที่ รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1 การแสดงความคิดเห็น 2 การยอมรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น 3 การทำงานตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย 4 ความมีน้ำใจ 5 การตรงต่อเวลา รวม ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../............... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง

14 แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานกลุ่ม คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ตรงกับ ระดับคะแนน ลำดับที่ ชื่อ – สกุล ของนักเรียน การแสดง ความ คิดเห็น การยอมรับ ฟังคนอื่น การทำงาน ตามที่ได้รับ มอบหมาย ความมี น้ำใจ การมีส่วน ร่วมในการ ปรับปรุง ผลงานกลุ่ม รวม 15 คะแนน 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 3 2 1 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............../.................../............... เกณฑ์การให้คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมอย่างสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน ปฏิบัติหรือแสดงพฤติกรรมบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตัดสินคุณภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 12 - 15 ดี 8 - 11 พอใช้ ต่ำกว่า 8 ปรับปรุง

15 แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนและนอกเวลาเรียน แล้วขีด ✓ลงในช่องที่ตรงกับ ระดับคะแนน คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ด้าน รายการประเมิน ระดับคะแนน 3 2 1 1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ 1.1 ยืนตรงเคารพธงชาติ และร้องเพลงชาติได้ 1.2 เข้าร่วมกิจกรรมที่สร้างความสามัคคี ปรองดอง และเป็น ประโยชน์ต่อโรงเรียน 1.3 เข้าร่วมกิจกรรมทางศาสนาที่ตนนับถือ ปฏิบัติตามหลัก ศาสนา 1.4 เข้าร่วมกิจกรรมที่เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ตามที่ โรงเรียนจัดขึ้น 2. ซื่อสัตย์ สุจริต 2.1 ให้ข้อมูลที่ถูกต้องและเป็นจริง 2.2 ปฏิบัติในสิ่งที่ถูกต้อง 3. มีวินัย รับผิดชอบ 3.1 ปฏิบัติตามข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบ ข้อบังคับของ ครอบครัว มีความตรงต่อเวลาในการปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ ใน ชีวิตประจำวัน 4. ใฝ่เรียนรู้ 4.1 รู้จักใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ และนำไปปฏิบัติได้ 4.2 รู้จักจัดสรรเวลาให้เหมาะสม 4.3 เชื่อฟังคำสั่งสอนของบิดา-มารดา โดยไม่โต้แย้ง 4.4 ตั้งใจเรียน 5. อยู่อย่างพอเพียง 5.1 ใช้ทรัพย์สินและสิ่งของของโรงเรียนอย่างประหยัด 5.2 ใช้อุปกรณ์การเรียนอย่างประหยัดและรู้คุณค่า 5.3 ใช้จ่ายอย่างประหยัดและมีการเก็บออมเงิน 6 . มุ่ ง มั่ น ใน ก า ร ทำงาน 6.1 มีความตั้งใจและพยายามในการทำงานที่ได้รับมอบหมาย 6.2 มีความอดทนและไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรคเพื่อให้งานสำเร็จ 7. รักความเป็นไทย 7.1 มีจิตสำนึกในการอนุรักษ์วัฒนธรรมและภูมิปัญญาไทย 7.2 เห็นคุณค่าและปฏิบัติตนตามวัฒนธรรมไทย 8. มีจิตสาธารณะ 8.1 รู้จักช่วยพ่อแม่ ผู้ปกครอง และครูทำงาน 8.2 รู้จักการดูแลรักษาทรัพย์สมบัติและสิ่งแวดล้อมของห้องเรียน และโรงเรียน

16 ลงชื่อ...................................................ผู้ประเมิน ............./.............../................ เกณฑ์การให้คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและสม่ำเสมอ ให้ 3 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติชัดเจนและบ่อยครั้ง ให้ 2 คะแนน พฤติกรรมที่ปฏิบัติบางครั้ง ให้ 1 คะแนน เกณฑ์การตดัสินคณุภาพ ช่วงคะแนน ระดับคุณภาพ 51-60 ดีมาก 41-50 ดี 30-40 พอใช้ ต ่ากว่า 30 ปรับปรุง

17 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 3 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) เข้าใจหลักการเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ (K) 2) เขียนขั้นตอนแสดงการเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละที่กำหนดให้ได้ (P) 3) รับผิดชอบต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 4. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด การเปรียบเทียบเศษส่วนให้ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน จากนั้นใช้วิธีนำตัวเศษมาเปรียบเทียบกัน ตัวเศษของ เศษส่วนใดมากกว่า เศษส่วนนั้นจะมีค่ามากกว่าหรือตัวเศษของเศษส่วนใดน้อยกว่า เศษส่วนนั้นจะมีค่าน้อยกว่า และอีกหนึ่งวิธีคือการคูณไขว้ระหว่างตัวเศษกับตัวส่วน 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการแปลความ 2) ทักษะการเชื่อมโยง 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน 6. กิจกรรมการเรียนรู้

18 แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : โมเดลซิปปา (CIPPA Model) นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน ขั้นนำ ขั้นที่ 1 การทบทวนความรู้เดิม 1. ครูกล่าวทักทายนักเรียน จากนั้นแบ่งนักเรียนออกเป็น 5 กลุ่ม กลุ่มละเท่า ๆ กัน ให้แต่ละกลุ่มส่งตัวแทน ออกมาจับฉลากหมายเลข 1-5 2. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันทำเตรียมพร้อมก่อนเรียน ในหนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน หน้า 3 เพื่อทบทวนบทเรียนตามข้อที่กลุ่มตนเองได้รับฉลากไป โดยระหว่างที่แต่ละกลุ่มทำครูดูแลอย่างใกล้ชิด เพื่อตรวจสอบความถูกต้องและให้คำแนะนำนักเรียนกลุ่มที่ทำผิด 3. ครูสุ่มตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมาอธิบายวิธีคิดจากโจทย์ที่ได้รับมอบหมายให้เพื่อนฟังที่หน้าชั้นเรียน เพื่อนที่เหลือร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องและร่วมกันแก้ไขจุดบกพร่อง ขั้นสอน ขั้นที่ 2 การแสวงหาความรู้ใหม่ 1. ครูติดแผนภาพบนกระดาน ดังนี้ และให้นักเรียนช่วยกันบอกเศษส่วนแสดงจำนวนที่แรเงา (แนวตอบ 4 5 และ 6 10 ) 2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิด ดังนี้ • จากแผนภาพเศษส่วนใดมีส่วนที่แรเงามากกว่ากัน (แนวตอบ 4 5 ) • เศษส่วนทั้งสองมีตัวส่วนเท่ากันหรือไม่ (แนวตอบ ไม่เท่ากัน) • นักเรียนสามารถเปรียบเทียบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากันได้ทันทีหรือไม่ (แนวตอบ ไม่ได้) • นักเรียนสามารถทำตัวส่วนให้เท่ากันได้หรือไม่ อย่างไร (แนวตอบ ได้ โดยการนำ 2 2 คูณ 4 5 จะได้ 8 10 ) 3. ครูขออาสาสมัครออกมาแสดงวิธีทำ 4 5 และ 6 10 ให้มีตัวส่วนเท่ากัน และเปรียบเทียบเศษส่วนบนกระดาน จากนั้นให้เพื่อนในชั้นเรียนตรวจสอบความถูกต้องของคำตอบ หากนักเรียนตอบผิดครูช่วยแนะนำเพิ่มเติม ชั ่วโมงที่ 1

19 4. ครูเขียนเศษส่วน 1 3 และ 2 5 บนกระดาน แล้วถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้ • ให้นักเรียนวาดรูปเศษส่วนที่เท่ากับจำนวนบนกระดาน จากนั้นให้นักเรียนสังเกตแล้วร่วมกันอภิปราย ข้อแตกต่างระหว่างรูปที่นักเรียนวาดและแผนภาพที่ครูติดไว้บนกระดาน (แนวตอบ ตัวส่วนไม่เป็นพหุคูณของกันและกัน) • หากต้องการทำตัวส่วนให้เท่ากันเพื่อให้สามารถเปรียบเทียบเศษส่วนดังกล่าวได้ นักเรียนจะแบ่งส่วน ของรูปที่วาดให้เท่ากับเท่าใด (แนวตอบ 15) 5. ครูขออาสาสมัครออกมาแสดงวิธีทำ 1 3 และ 2 5 ให้มีตัวส่วนเท่ากัน และเปรียบเทียบเศษส่วนบนกระดาน จากนั้นให้เพื่อนในชั้นเรียนตรวจสอบความถูกต้องของคำตอบ หากนักเรียนตอบผิดครูช่วยแนะนำเพิ่มเติม 6. ครูยกตัวอย่างการเปรียบเทียบเศษส่วนโดยการทำตัวส่วนให้เท่ากันเพิ่มเติม 2-3 ตัวอย่าง 7. ครูให้นักเรียนจับคู่ทำกิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อน ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 8 จากนั้นครู และนักเรียนร่วมกันเฉลยคำตอบ 8. ครูเขียนเศษส่วนสองจำนวนบนกระดาน เช่น 4 10 และ 6 9 จากนั้นครูขออาสาสมัคร 2 คน ออกมาเปรียบเทียบเศษส่วนโดยใช้วิธีใดก็ได้ให้ได้คำตอบเร็วที่สุด 9. ครูแนะนำวิธีการเปรียบเทียบเศษส่วนโดยไม่ต้องคำนวณ โดยอาศัย “ครึ่งหนึ่ง” จากโจทย์ 6 9 มีค่ามากกว่า ครึ่งหนึ่ง และ 4 10 มีค่าน้อยกว่าครึ่งหนึ่ง ดังนั้น 4 10 น้อยกว่า 6 9 10. ครูเขียนโจทย์เพิ่มเติมบนกระดาน จากนั้นให้นักเรียนเปรียบเทียบและร่วมกันอธิบาย หมายเหตุ : ลักษณะของโจทย์ควรเป็นโจทย์ที่เปรียบเทียบระหว่างเศษส่วนที่มีค่ามากกว่าครึ่งหนึ่ง และน้อยกว่าครึ่งหนึ่ง 11. ครูกล่าวกับนักเรียนว่า “การเปรียบเทียบเศษส่วนสามารถใช้วิธีการคูณไขว้ระหว่างตัวเศษและตัวส่วน แล้วเปรียบเทียบผลคูณที่ได้ซึ่งเป็นวิธีที่หาคำตอบได้รวดเร็วมากยิ่งขึ้น” 12. ครูให้นักเรียนจับคู่ศึกษาวิธีการเปรียบเทียบเศษส่วนแบบคูณไขว้ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 5 แล้วร่วมกันอภิปรายหลักการเปรียบเทียบเศษส่วนแบบคูณไขว้บนกระดาน 13. ครูแจกกระดาษขนาดครึ่ง A4 ให้นักเรียนคนละ 1 แผ่น โดยให้นักเรียนเขียนเศษส่วนลงบนกระดาษที่ได้รับ จากนั้นครูอธิบายวิธีการเล่นเกม “จับคู่คูณไขว้ ใครใหญ่ชนะ” โดยเมื่อได้ยินเสียงสัญญาณนกหวีด ให้นักเรียนจับคู่กับเพื่อนคนใดก็ได้แล้วทำการเปรียบเทียบเศษส่วนของตนเองกับเพื่อนด้วยวิธีการคูณไขว้ ชั ่วโมงที่ 2

20 ใครที่มีเศษส่วนที่มากกว่าได้รับคะแนนสะสมข้อละ 1 คะแนน หมายเหตุ : ครูให้นักเรียนทำกิจกรรม 4-5 รอบ เพื่อให้นักเรียนเกิดความชำนาญในการเปรียบเทียบเศษส่วน 14. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 1 ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 9 เป็นการบ้าน ขั้นที่ 3 การศึกษาทำความเข้าใจข้อมูล/ความรู้ใหม่ และเชื่อมโยงความรู้ใหม่กับความรู้เดิม 1. ครูติดแผนภาพเศษส่วนที่มีส่วนที่แรเงาคิดเป็น 3 2 5 บนกระดาน และสุ่มนักเรียนออกมาเขียนจำนวนคละ บนกระดาน จากนั้นติดแผนภาพเศษส่วนที่มีส่วนที่แรเงาคิดเป็น 3 1 8 ตัวอย่างดังภาพ และสุ่มให้นักเรียนออกมาเขียนจำนวนคละบนกระดานอีกเช่นกัน พร้อมทั้งให้นักเรียนในชั้นเรียนช่วยกัน ตรวจสอบความถูกต้อง หากตอบผิด ครูให้คำแนะนำเพิ่มเติม 2. ครูให้นักเรียนเปรียบเทียบจำนวนคละทั้ง 2 จำนวน โดยครูให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายเหตุผลและสรุปคำตอบ ว่า “ 3 2 5 มากกว่า 3 1 8 เพราะจำนวนเต็ม 2 มากกว่า 1” 3. ครูนำแผนภาพที่มีส่วนที่แรเงาคิดเป็น 3 1 8 ออก จากนั้นติดแผนภาพที่มีส่วนที่แรเงาคิดเป็น 7 2 10 แทน ตัวอย่างดังภาพ จากนั้นให้นักเรียนช่วยกันบอกว่าส่วนที่แรเงาในแผนภาพคิดเป็นเศษส่วนเท่าใด 4. ครูถามนักเรียนว่า 3 3 9 และ 7 3 10 เศษส่วนใดมีค่ามากกว่ากัน เพราะเหตุใด หมายเหตุ : ครูอาจใช้คำถามนำ ดังนี้ • จำนวนเต็มของจำนวนคละทั้งสองมีค่ากันหรือไม่ • จำนวนคละทั้งสองมีตัวส่วนเท่ากันหรือไม่ ชั ่วโมงที่ 3

21 • กรณีที่ตัวส่วนไม่เท่ากันสามารถเปรียบเทียบกันได้ทันทีหรือไม่ • วิธีการทำเศษส่วนให้มีตัวส่วนเท่ากันทำได้อย่างไร โดยในการตอบครูจะสุ่มเรียกนักเรียนตอบครั้งละ 1 คน จากนั้นตั้งคำถามจากคำตอบของนักเรียน จนได้ข้อสรุปว่า “วิธีการเปรียบเทียบ 3 3 9 และ 7 3 10 สามารถเปรียบเทียบได้ 2 วิธี คือ 1) เนื่องจากโจทย์มีจำนวนเต็มที่เท่ากัน สามารถเปรียบเทียบเศษส่วนได้โดยการทำตัวส่วนให้เท่ากัน คือ 90 2) เนื่องจากโจทย์มีจำนวนเต็มที่เท่ากัน สามารถเปรียบเทียบเศษส่วนได้โดยการคูณไขว้” 5. ครูขออาสาสมัครออกมาแสดงวิธีคิดให้เพื่อนดูบนกระดานทั้งสองวิธี จากนั้นให้นักเรียนในชั้นเรียนร่วมกัน อภิปรายจนได้ข้อสรุปว่า “การเปรียบเทียบจำนวนคละทั้งสองวิธีได้คำตอบเท่ากัน ดังนั้น 3 3 9 < 7 3 10 ” 6. ครูให้นักเรียนเล่นเกม “บิงโกเศษส่วน” โดยให้นักเรียนเขียนตารางที่มีขนาด 5×5 ช่อง ลงในสมุด แล้วเขียน เศษส่วนแท้ เศษเกิน หรือจำนวนคละลงใน 25 ช่อง โดยไม่ซ้ำกัน และครูอธิบายวิธีการเล่นเกม โดยให้นักเรียนฟังคำสั่งจากครู จากนั้นวางหมากที่กระดานบิงโก เช่น เศษส่วนที่มากกว่า 3 9 เป็นต้น นักเรียนคนใดวางหมากเรียงต่อกันในแนวตั้ง แนวนอน หรือแนวทแยงครบ 5 ตัวก่อนเป็นผู้ชนะ 7. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5 คน ร่วมกันอภิปรายและสรุปความรู้เรื่องการเปรียบเทียบเศษส่วน และจำนวนคละ และทำใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ ขั้นที่ 4 การแลกเปลี่ยนความรู้ความเข้าใจกับกลุ่ม 1. ครูให้นักเรียนภายในกลุ่มช่วยกันตรวจสอบว่าเพื่อนแต่ละคนทำใบงานถูกต้องหรือไม่ หากพบว่าเพื่อนทำผิด ให้ช่วยกันอธิบายวิธีคิดและคำตอบที่ถูกต้องซึ่งกันและกัน 2. ครูและนักเรียนช่วยกันเฉลยคำตอบที่ถูกต้องบนกระดาน หากครูพบว่านักเรียนมีข้อสงสัยหรือเข้าใจผิด ครูอธิบายเพิ่มเติม ขั้นที่ 5 การสรุปและจัดระเบียบความรู้ 1. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้ • นักเรียนสามารถเปรียบเทียบเศษส่วนซึ่งไม่ต้องคำนวณ โดยอาศัยสิ่งใด (แนวตอบ สามารถเปรียบเทียบเศษส่วนซึ่งไม่ต้องคำนวณ โดยอาศัย “ครึ่งหนึ่ง”) • นักเรียนมีวิธีการทำตัวส่วนของเศษส่วนทั้งสองจำนวนให้เท่ากันได้อย่างไร (แนวตอบ นักเรียนสามารถตอบได้หลากหลาย ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของครูผู้สอน เช่น หาผลคูณร่วมตัวแรก ของตัวส่วนทั้งสองจำนวน) 2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปว่า “นอกจากการเปรียบเทียบเศษส่วนโดยพิจารณาจากรูปแล้ว ยังมีวิธีการ เปรียบเทียบโดยการทำตัวส่วนให้เท่ากัน แล้วเปรียบเทียบตัวเศษ และวิธีคูณไขว้ระหว่างตัวเศษกับตัวส่วน” ขั้นที่ 6 การปฏิบัติและ/หรือการแสดงผลงาน ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 2 ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 9 ลงในสมุด จากนั้นครูสุ่มนักเรียนออกมานำเสนอคำตอบหน้าชั้นเรียน โดยครูตรวจสอบความถูกต้อง

22 ขั้นสรุป ขั้นที่ 7 การประยุกต์ใช้ความรู้ ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด ข้อ 1-3 ในแบบฝึกหัด คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 1-3 เป็นการบ้าน 7. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน - ตรวจแบบทดสอบ ก่อนเรียน - แบบทดสอบก่อนเรียน - ประเมินตามสภาพจริง 7.2 ประเมินระหว่าง การจัดกิจกรรม การเรียนรู้ 1) การเปรียบเทียบ เศษส่วน และจำนวนคละ - ตรวจใบงานที่ 1.1 - ตรวจกิจกรรม ฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - ใบงานที่ 1.1 - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) พฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการทำงาน กลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 2) แบบฝึกหัด คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 3) ใบงานที่ 1.1 เรื่อง การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ

23 4) แผนภาพเศษส่วน 8.2 แหล่งการเรียนรู้ - ห้องเรียน ใบงานที่1.1 เรื่อง การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ คำชี้แจง : เปรียบเทียบเศษส่วนตามที่กำหนดให้ 1. เขียนเครื่องหมาย > หรือ < ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง

24 เฉลย 1) 13 49 5 7 5) 9 11 9 55 2) 45 80 32 40 6) 7 21 2 7 3) 17 48 11 1 12 7) 4 5 21 25 4) 19 24 4 6 8) 3 2 4 11 36 2. เปรียบเทียบเศษส่วนที่กำหนดให้ โดยการคูณไขว้ 1) 3 5 กับ 2 9 2) 5 6 กับ 12 24 3) 4 7 กับ 15 24 4) 19 32 กับ 40 64 ใบงานที่1.1 เรื่อง การเปรียบเทียบเศษส่วนและจำนวนคละ คำชี้แจง : เปรียบเทียบเศษส่วนตามที่กำหนดให้ 1. เขียนเครื่องหมาย > หรือ < ลงในช่องว่างให้ถูกต้อง

25 1) 13 49 5 7 5) 9 11 9 55 2) 45 80 32 40 6) 7 21 2 7 3) 17 48 11 1 12 7) 4 5 21 25 4) 19 24 4 6 8) 3 2 4 11 36 2. เปรียบเทียบเศษส่วนที่กำหนดให้ โดยการคูณไขว้ 1) 3 5 กับ 2 9 2) 5 6 กับ 12 24 3) 4 7 กับ 15 24 4) 19 32 กับ 40 64 วิธีท ำ 3 5 กับ 2 9 3 × 9 > 2 × 5 จะได้ 27 > 10 3 5 > 2 9 ดังนั้น วิธีท ำ 5 6 = 5×4 6×4 = 20 24 20 24 > 12 24 จะได้ ดังนั้น 5 6 > 12 24 วิธีท ำ 4 7 กับ 15 24 4 × 24 < 15 × 7 จะได้ 96 < 105 ดังนั้น 4 7 < 15 24 วิธีท ำ 19 32 = 19×2 32×2 = 38 64 จะได้ 38 64 < 40 64 ดังนั้น 19 32 < 20 32

26 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) เข้าใจวิธีการบวกเศษส่วนและจำนวนคละ (K) 2) เขียนขั้นตอนแสดงการบวกเศษส่วนและจำนวนคละที่กำหนดให้ได้(P) 3) รับผิดชอบต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น การบวก การลบของเศษส่วนและจำนวนคละ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 4. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด การบวกเศษส่วน ต้องทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน โดยคูณตัวเศษและตัวส่วนด้วยจำนวนเดียวกัน แล้วนำตัวเศษ มาบวกกัน ส่วนการบวกจำนวนคละ ให้นำจำนวนเต็มมาบวกกันก่อน ส่วนเศษส่วนให้ใช้วิธีเดียวกับการบวก เศษส่วนแท้ โดยการทำตัวส่วนให้เท่ากัน จากนั้นนำตัวเศษมาบวกกัน 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการแปลความ 2) ทักษะการเชื่อมโยง 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน

27 6. กิจกรรมการเรียนรู้ แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) ขั้นนำ ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูกล่าวทักทายนักเรียนและทบทวนความรู้เรื่อง การบวกเศษส่วน ให้กับนักเรียนโดยติดแผนภาพจิ๊กซอว์ เศษส่วนต่อไปนี้บนกระดาน จากนั้นครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้ • จากภาพมีจิ๊กซอว์ทั้งหมดกี่ตัว (แนวตอบ 12x18 = 216 ตัว) • จำนวนชิ้นส่วนสีดำรวมกับชิ้นส่วนสีแดง คิดเป็นเศษส่วนเท่าใด (แนวตอบ 18 34 52 + = 216 216 216 ) • คำตอบจากข้อที่แล้วทำให้เป็นเศษส่วนอย่างต่ำได้เท่าใด (แนวตอบ 13 54 ) • จำนวนชิ้นส่วนสีน้ำตาลรวมกับชิ้นส่วนสีขาวและสีชมพู คิดเป็นเศษส่วนเท่าใด (แนวตอบ 60 6 6 72 + + = 216 216 216 216 ) • คำตอบจากข้อที่แล้วทำให้เป็นเศษส่วนอย่างต่ำได้เท่าใด (แนวตอบ 1 3 ) 2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปวิธีการหาคำตอบการบวกเศษส่วนว่า “เศษส่วนที่มีตัวส่วนที่เท่ากัน สามารถนำ ตัวเศษมาบวกกันได้เลย และจะมีตัวส่วนเท่าเดิม คำตอบของเศษส่วนควรทำให้อยู่ในรูปเศษส่วนอย่างต่ำ หรือจำนวนคละ” 3. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า “หากต้องการบวกเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากัน นักเรียนจะหา คำตอบอย่างไร” ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นตามความเข้าใจของตนเอง ชั ่วโมงที่ 1

28 ขั้นสอน ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูให้นักเรียนร้องเพลงการบวกเศษส่วนพร้อมกัน เพลง การบวกเศษส่วน (ทำนอง เพลงแมงมุม /ผู้แต่ง ปฎาชมัย ทองชุมนุม) การบวกเศษส่วนนี้ ถ้าหากมีตัวส่วนเท่ากัน นำตัวเศษเหล่านั้น มารวมกัน ตัวส่วนเท่าเดิม ลาลันลาลันล้า ลาลั้นลาลันลาลันลา คิดต่ออีกนิดหนา คำตอบมารูปอย่างง่ายเอย การบวกเศษส่วนนี้ ถ้าหากมีส่วนไม่เท่ากัน รีบทำส่วนเท่ากัน รวดเร็วพลันจับคูณไขว้เอย ลาลันลาลันล้า ลาลั้นลาลันลาลันลา อีกวิธีหนึ่งหนา จับส่วนมาหา ค.ร.น. 2. ครูให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เนื้อเพลงจนได้ข้อสรุปว่า “การบวกเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากันสามารถทำได้ โดยการทำส่วนให้เท่ากันก่อน ซึ่งมี 2 วิธีคือ วิธีการคูณไขว้และการหา ค.ร.น. ครูบอกนักเรียนว่าในระดับ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จะใช้วิธีการหาคำตอบโดยวิธีการคูณไขว้” 3. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน ร่วมกันศึกษาตัวอย่างการบวกเศษส่วนโดยวิธีการคูณไขว้ ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 10 ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้(Explain) 1. ครูสุ่มนักเรียน 2 คน ออกมาช่วยกันอธิบายวิธีการหาคำตอบของโจทย์การบวกเศษส่วนจากที่ได้ศึกษามา ให้เพื่อนฟังที่หน้าชั้นเรียน โดยครูคอยช่วยแนะนำเพิ่มเติม 2. ครูแจกใบงานที่ 1.2 เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มร่วมกันทำ ตอนที่ 1 แล้วนำส่งครูเพื่อตรวจสอบความถูกต้อง 3. ครูตรวจใบงานและนำข้อผิดพลาดที่พบมาอธิบายให้นักเรียนฟังเพิ่มเติม 4. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปวิธีการบวกเศษส่วน 5. ครูและนักเรียนร่วมกันร้องเพลง การบวกเศษส่วน 6. ครูเขียนโจทย์การบวกเศษส่วนบนกระดาน จากนั้นให้นักเรียนร่วมกันอภิปรายวิธีการหาคำตอบตามที่ตนเอง เข้าใจ หมายเหตุ : ตัวอย่างโจทย์ 1 2 3 + + 3 6 8 7. ครูแสดงวิธีการคิดที่ถูกต้องให้นักเรียนดูบนกระดาน พร้อมทั้งเน้นย้ำว่านักเรียนควรเขียนคำตอบให้อยู่ใน รูปเศษส่วนอย่างต่ำหรือจำนวนคละทุกครั้ง ชั ่วโมงที่ 2

29 8. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน จากนั้นให้นักเรียนแต่ละคนออกมาหยิบบัตรตัวเลขแสดงเศษส่วน คนละ 1 ใบ แล้วนำเศษส่วนที่ได้ทั้ง 3 จำนวนบวกกัน โดยแต่ละกลุ่มร่วมกันแสดงวิธีการคิดลงในกระดาษ A4 ที่ครูแจกให้ โดยครูเดินตรวจสอบและคอยแนะนำอย่างใกล้ชิด 9. ครูให้นักเรียนสลับกันตรวจสอบคำตอบของเพื่อนต่างกลุ่ม นักเรียนกลุ่มที่ทำได้ถูกต้องรับคะแนนสะสม 5 คะแนน 10. ครูให้นักเรียนแต่ละคนนำบัตรตัวเลขแสดงเศษส่วนมาคืน แล้วหยิบบัตรตัวเลขใหม่ หมายเหตุ : ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมดังกล่าว 3-4 รอบ แล้วสรุปคะแนนของแต่ละกลุ่ม กลุ่มที่ได้คะแนน สะสมสูงสุดเป็นกลุ่มที่ชนะ 11. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปกิจกรรมและสรุปวิธีการบวกเศษส่วนสามจำนวน 12. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 1 ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 16 เป็นการบ้าน ขั้นที่ 4 ขยายความเข้าใจ (Elaborate) 1. ครูติดแผนภาพพิซซาบนกระดาน จากนั้นขออาสาสมัครออกมาเขียนจำนวนคละบนกระดาน 1 1 4 3 1 5 2. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้ • จากภาพหากนักเรียนนำพิซซามารวมกัน จะได้พิซซาทั้งหมดกี่ถาด (แนวตอบ 17 2 20 ถาด) • เมื่อนำจำนวนคละบวกกันสามารถนำสิ่งใดมารวมกันได้ก่อนทันที (แนวตอบ จำนวนเต็ม) • เศษส่วนที่เหลือนำมารวมกันได้อย่างไร (แนวตอบ ทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน จากนั้นจึงหาผลบวก) 3. ครูให้นักเรียนศึกษาการบวกจำนวนคละจากตัวอย่างในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 13 แล้วช่วยกันแสดงวิธีทำพร้อมกันบนกระดาน 4. ครูยกตัวอย่างเพิ่มเติม 2-3 ตัวอย่าง จากนั้นขออาสาสมัครออกมาเขียนแสดงวิธีทำบนกระดาน ชั ่วโมงที่ 3

30 โดยให้นักเรียนในชั้นเรียนร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง หากพบข้อผิดพลาดครูแนะนำเพิ่มเติม 5. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 5 คน แล้วให้นักเรียนเล่นเกมวงล้อจำนวนคละ โดยครูอธิบายกติกา ให้นักเรียนฟัง จากนั้นสุ่มตัวแทนออกมาหมุนวงล้อ 2 วง แล้วให้แต่ละกลุ่มแข่งขันกันบวกจำนวนคละที่ได้ ของแต่ละวง กลุ่มที่บวกได้ถูกต้องตามเวลาที่กำหนดได้รับคะแนนสะสมข้อละ 5 คะแนน หมายเหตุ : ครูให้นักเรียนทำกิจกรรม 3-4 รอบ กลุ่มที่ได้รับคะแนนสูงสุดเป็นกลุ่มที่ชนะ 6. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปกิจกรรมและสรุปวิธีการบวกจำนวนคละ 7. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 2 ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร ป.5 เล่ม 1 หน้า 16 เป็นการบ้าน 8. ครูและนักเรียนร่วมกันทบทวนการบวกเศษส่วนและจำนวนคละ 9. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน แล้วให้นักเรียนช่วยกันทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 3 ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 17 และร่วมกันอภิปรายวิธีการคิดภายในกลุ่ม 10. ครูสุ่มนักเรียน 4 คน ออกมาเฉลยคำตอบหน้าชั้นเรียน พร้อมทั้งแสดงวิธีการหาผลบวกของเศษส่วน และจำนวนคละจากคำตอบที่คิดได้บนกระดาน 11. ครูให้นักเรียนในชั้นเรียนร่วมกันตรวจสอบคำตอบ จากนั้นครูแนะนำเพิ่มเติมในจุดที่ยังบกพร่อง 12. ครูให้นักเรียนทำใบงานที่ 1.2 เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ ตอนที่ 2 แล้วนำส่งครูเพื่อตรวจสอบ ความถูกต้อง เมื่อครูเห็นข้อผิดพลาดที่พบบ่อยจากการทำใบงาน ครูนำมาอธิบายและยกตัวอย่างวิธีที่ถูกต้อง ให้นักเรียนทราบอีกครั้งบนกระดาน ขั้นสรุป ขั้นที่ 5 ตรวจสอบผล (Evaluate) 1. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปว่า “การบวกเศษส่วน ต้องทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน โดยคูณตัวเศษและตัวส่วน ด้วยจำนวนเดียวกัน แล้วจึงนำมาบวกกัน ส่วนการบวกจำนวนคละ ให้นำจำนวนเต็มมาบวกกันก่อน และเศษส่วนให้ใช้วิธีเดียวกับการบวกเศษส่วน โดยการทำตัวส่วนให้เท่ากัน จากนั้นจึงนำตัวเศษมาบวกกัน” 2. ครูมอบหมายชิ้นงาน กิจกรรมแทนแกรมเศษส่วน โดยครูอธิบายขั้นตอนให้นักเรียนฟัง ดังนี้ - ให้นักเรียนนำกระดาษแทนแกรมที่ครูมอบให้ตัดเป็นชิ้นส่วนแล้วประกอบเป็นรูปภาพ 1 รูป โดยใช้ชิ้นส่วน แทนแกรมกี่ชิ้นก็ได้ติดลงในใบกิจกรรม “แทนแกรมเศษส่วน” แล้วนำเศษส่วนที่อยู่บนชิ้นส่วนที่ประกอบ ไว้มาแสดงวิธีบวกในกรอบที่กำหนดให้โดยครูให้นักเรียนส่งชิ้นงานในสัปดาห์ถัดไป 3. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึกหัด ข้อ 1-4 ในแบบฝึกหัด คณิตศาสตร์ ป.5 เล่ม 1 หน้า 4-9 เป็นการบ้าน 7. การวัดและประเมินผล รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.1 การประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน (รวบยอด) - ตรวจชิ้นงาน กิจกรรมแทนแกรม เศษส่วน - แบบประเมินชิ้นงาน/ ภาระงาน - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ ชั ่วโมงที่ 4

31 รายการวัด วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์การประเมิน 7.2 ประเมินระหว่างการจัด กิจกรรมการเรียนรู้ 1) การบวกเศษส่วน และจำนวนคละ - ตรวจใบงานที่ 1.2 - ตรวจกิจกรรม ฝึกทักษะ - ตรวจแบบฝึกหัด - ใบงานที่ 1.2 - กิจกรรมฝึกทักษะ - แบบฝึกหัด - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ - ร้อยละ 60 ผ่านเกณฑ์ 2) พฤติกรรมการทำงาน รายบุคคล - สังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานรายบุคคล - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 3) พฤติกรรมการทำงาน กลุ่ม - สังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - แบบสังเกตพฤติกรรม การทำงานกลุ่ม - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 4) คุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - สังเกตความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ และมุ่งมั่น ในการทำงาน - แบบประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - ระดับคุณภาพ 2 ผ่านเกณฑ์ 8. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 8.1 สื่อการเรียนรู้ 1) หนังสือเรียน คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 2) แบบฝึกหัด คณิตศาสตร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 เล่ม 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เศษส่วน และการบวก การลบเศษส่วน 3) ใบงานที่1.2 เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ 4) ใบกิจกรรม “แทนแกรมเศษส่วน” 5) แผนภาพจิ๊กซอว์เศษส่วน 6) บัตรตัวเลขแสดงเศษส่วน 7) แผนภาพพิซซา 8) วงล้อจำนวนคละ 9) กระดาษแทนแกรม 8.2 แหล่งการเรียนรู้ - ห้องเรียน

32 ใบงานที่1.2 เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ ตอนที่ 1 คำชี้แจง : แสดงวิธีการบวกเศษส่วนให้ถูกต้อง 1. 4 3 + 5 8 = 2. 3 3 + 6 5 = 3. 5 1 + 6 7 = ตอนที่ 2 คำชี้แจง : จับคู่คำตอบให้ถูกต้อง 4. 7 5 + 9 10 = 1 8 2 9 10 19 1 40 2 3 5 11 2 28 1 3 2 + + 5 6 10 5 3 1 + + 8 5 4 1 2 1 +2 5 10 1 2 1 +1 7 8 2 8+ 4

33 ใบงานที่1.2 เฉลย เรื่อง การบวกเศษส่วนและจำนวนคละ ตอนที่ 1 คำชี้แจง : แสดงวิธีการบวกเศษส่วนให้ถูกต้อง 1. 4 3 + 5 8 = วิธีทำ = = = = 2. 3 3 + 6 5 = 3. 5 1 + 6 7 = ตอนที่ 2 คำชี้แจง : จับคู่คำตอบให้ถูกต้อง 4. 7 5 + 9 10 = 5 3 1 + + 8 5 4 1 2 1 +2 5 10 1 2 1 +1 7 8 2 8+ 4 วิธีท ำ = = = = วิธีท ำ = วิธีท ำ = = = = = = 1 3 2 + + 5 6 10 5 3 1 + + 8 5 4 1 2 1 +2 5 10 1 2 1 +1 7 8 2 8+ 4 19 1 40 9 10 1 8 2 11 2 28 2 3 5 4 3 + 5 8 ( ) ( ) 4×8 3×5 + 5×8 8×5 32 15 + 40 40 47 40 71 40 3 3 + 6 5 ( ) ( ) 3×5 3×6 + 6×5 5×6 15 18 + 30 30 33 30 11 10 5 1 + 6 7 ( ) ( ) 5×7 1×6 + 6×7 7×6 35 6 + 42 42 41 42 7 5 + 9 10 ( ) ( ) 7×10 5×9 + 9×10 10×9 70 45 + 90 90 115 90 51 18

34 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 การลบเศษส่วนและจำนวนคละ เวลา 4 ชั่วโมง 1. มาตรฐานการเรียนรู้/ตัวชี้วัด ค 1.1 ป.5/3 หาผลบวก ผลลบของเศษส่วนและจำนวนคละ 2. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1) เข้าใจวิธีการลบเศษส่วนและจำนวนคละ (K) 2) เขียนขั้นตอนแสดงการลบเศษส่วนและจำนวนคละที่กำหนดให้ได้(P) 3) รับผิดชอบต่อหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย (A) 3. สาระการเรียนรู้ สาระการเรียนรู้แกนกลาง สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น การบวก การลบของเศษส่วนและจำนวนคละ พิจารณาตามหลักสูตรของสถานศึกษา 4. สาระสำคัญ/ความคิดรวบยอด การลบเศษส่วน ต้องทำตัวส่วนให้เท่ากันก่อน โดยคูณตัวเศษและตัวส่วนด้วยจำนวนเดียวกัน แล้วจึงนำตัวเศษ มาลบกัน ส่วนการลบจำนวนคละ ให้ทำจำนวนคละให้อยู่ในรูปเศษเกิน แล้วทำตัวส่วนให้มีค่าเท่ากัน จากนั้นจึง หาผลลบ 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 1. ความสามารถในการสื่อสาร 2. ความสามารถในการคิด 1) ทักษะการแปลความ 2) ทักษะการเชื่อมโยง 3. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. มุ่งมั่นในการทำงาน

35 6. กิจกรรมการเรียนรู้ แนวคิด/รูปแบบการสอน/วิธีการสอน/เทคนิค : สืบเสาะหาความรู้ (5Es Instructional Model) ขั้นนำ ขั้นที่ 1 กระตุ้นความสนใจ (Engage) 1. ครูกล่าวทักทายนักเรียนและทบทวนความรู้เรื่อง การลบเศษส่วน ให้กับนักเรียน จากนั้นครูติดภาพต่อไปนี้ บนกระดานแล้วถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียน ดังนี้ • จากภาพเค้กคิดเป็นเศษส่วนเท่าใด (แนวตอบ 3 4 ) • จากภาพเค้กที่หายไปคิดเป็นเศษส่วนเท่าใด (แนวตอบ 1 4 ) • เค้กทั้งหมดเขียนเป็นเศษส่วนได้อย่างไร (แนวตอบ 4 4 ) • จากภาพเขียนให้อยู่ในรูปประโยคสัญลักษณ์การลบเศษส่วน (แนวตอบ 4 1 - 4 4 = ) 2. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปวิธีการหาคำตอบการลบเศษส่วนว่า “เศษส่วนที่มีตัวส่วนเท่ากัน สามารถนำตัวเศษ มาลบกันได้เลย และจะมีตัวส่วนเท่าเดิม คำตอบของเศษส่วนควรทำให้อยู่ในรูปเศษส่วนอย่างต่ำหรือจำนวนคละ” 3. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า หากต้องการลบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากัน นักเรียนจะหา คำตอบได้อย่างไร ครูเปิดโอกาสให้นักเรียนแสดงความคิดเห็นตามความเข้าใจของตนเอง ขั้นสอน ขั้นที่ 2 สำรวจค้นหา (Explore) 1. ครูทบทวนความรู้เดิมนักเรียน 2. ครูให้นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เนื้อเพลงจนได้ข้อสรุปว่า “การลบเศษส่วนที่มีตัวส่วนไม่เท่ากันสามารถทำได้ โดยการทำส่วนให้เท่ากันก่อน ซึ่งมี 2 วิธีคือ วิธีการคูณไขว้และการหา ค.ร.น. ครูบอกนักเรียนว่าในระดับ ชั ่วโมงที่ 1

36 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 5 จะใช้วิธีการหาคำตอบโดยวิธีการคูณไขว้” 3. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน ร่วมกันศึกษาตัวอย่างการลบเศษส่วนโดยวิธีการคูณไขว้ ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 18 ขั้นที่ 3 อธิบายความรู้(Explain) 1. ครูสุ่มนักเรียน 2 คน ออกมาช่วยกันอธิบายวิธีการหาคำตอบโจทย์การลบเศษส่วนจากที่ได้ศึกษามาให้เพื่อนฟัง ที่หน้าชั้นเรียน โดยครูคอยช่วยแนะนำเพิ่มเติม 2. ครูยกตัวอย่างเพิ่มเติม 2-3 ข้อ พร้อมกับเขียนแสดงวิธีทำอย่างละเอียดบนกระดานให้นักเรียนดู 3. ครูให้นักเรียนจับคู่ทำกิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อน ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 22 ลงในสมุด เมื่อทำเสร็จแล้วนำส่งครู 4. ครูตรวจกิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อนและนำข้อผิดพลาดที่พบมาอธิบายให้นักเรียนฟังเพิ่มเติม 5. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปวิธีการลบเศษส่วน 6. ครูและนักเรียนร่วมกันร้องเพลง การลบเศษส่วน 7. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน จากนั้นครูแจกกระดาษรูปวงกลมให้นักเรียนกลุ่มละ 3 แผ่น โดยให้นักเรียนปฏิบัติตามที่ครูสั่ง ดังนี้ - ระบายสีรูปวงกลมให้เป็นพิซซาหน้าต่าง ๆ ภายในเวลา 2 นาที - สมมติสถานการณ์ว่าขณะนี้นักเรียนมีพิซซากลุ่มละ 3 ถาด แล้วนักเรียนจะต้องแบ่งพิซซาที่มีให้ครู ตามจำนวนที่ครูกำหนดให้แต่ละกลุ่ม โดยใช้กรรไกรตัดออกมาตามจำนวนดังกล่าว แล้วร่วมกันบอก จำนวนพิซซาที่เหลือเป็นเศษส่วน หมายเหตุ : ครูกำหนดให้แต่ละกลุ่มแบ่งพิซซาไม่เท่ากัน เช่น 1 1 1 3 , ,1 และ 1 3 2 4 4 8. ครูสุ่มตัวแทนนักเรียน 4-5 กลุ่ม ออกมาอภิปรายโจทย์ที่ตนเองได้รับ พร้อมเขียนคำตอบบนกระดาน เช่น 1 2 3- =2 3 3 9. ครูให้แต่ละกลุ่มออกมาเขียนโจทย์และคำตอบบนกระดาน จากนั้นครูให้นักเรียนสังเกตและอภิปรายวิธีการลบ จำนวนเต็มกับเศษส่วน หรือจำนวนเต็มกับจำนวนคละร่วมกัน 10. ครูให้นักเรียนทำกิจกรรมฝึกทักษะ ข้อ 1 (ข้อ 1.-3.) ในหนังสือเรียน คณิตศาสตร์ป.5 เล่ม 1 หน้า 23 ลงในสมุด เมื่อทำเสร็จแล้วนำส่งครู 11. ครูตรวจกิจกรรมฝึกทักษะและนำข้อผิดพลาดที่พบมาอธิบายให้นักเรียนฟังเพิ่มเติม 12. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปวิธีการลบจำนวนนับกับเศษส่วน และการลบจำนวนนับกับจำนวนคละ ชั ่วโมงที่ 2