ประมวลกฎหมายที่ดินฯ 120 ปี กรมที่ดิน (ปี 2564)

๒๔๒
242

นํา ม. ๖๑ ว.๙ ขอ ๒๗ ใหนํากฎกระทรวงท่ีออกตามความในมาตรา ๖๑ วรรคเกา แหง
มาใชโ ดยอนโุ ลม ประมวลกฎหมายท่ีดิน ซึ่งแกไขเพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติแกไขเพิ่มเติม
ประมวลกฎหมายที่ดิน (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ มาใชบังคับแกการสอบสวน
การแจงผูมีสวนไดเสียเพื่อใหโอกาสคัดคาน และการพิจารณาเพิกถอนหรือแกไข
ดวยโดยอนุโลม

ใหไว ณ วันท่ี ๘ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๖๓

พลเอก อนุพงษ เผา จินดา
รฐั มนตรวี า การกระทรวงมหาดไทย

(ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๓๗/ตอนที่ ๙๖ ก/หนา ๙/๑๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๒)∗

∗ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชกฎกระทรวงฉบับนี้ คือ โดยที่มาตรา ๖ มาตรา ๗ วรรคหน่ึง และ
มาตรา ๑๒ วรรคสาม แหงพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ บัญญัติใหการขอกอตั้งและ การยกเลิก
ทรัพยอิงสิทธิ การจดทะเบียนและการออกหนังสือรับรอง การออกใบแทนหนังสือรับรอง และการเพิกถอน

หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ รวมท้ังการกําหนดประเภทนิติกรรมและการจดทะเบียนนิติกรรม เก่ียวกับทรัพย

อิงสิทธิ เปน ไปตามหลกั เกณฑท ีก่ ําหนดในกฎกระทรวง จึงจาํ เปนตอ งออกกฎกระทรวงนี้

๒๔๓
243

๒๔๔
244

๒๔๕
245

๒๔๖
246

๒๔๗
247

กาํ หนดคา ธรรมเนยี มแกลฎะกครา ะใทชรจ วา งยเกย่ี วกบั ทรัพยอ ิงสิทธิ
พ.ศ. ๒๕๖๓

อาศยั อํานาจตามความในมาตรา ๑๖ วรรคหน่ึง และมาตรา ๑๗ วรรคหนึ่ง
แหง พระราชบญั ญัตทิ รัพยองิ สทิ ธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย
ออกกฎกระทรวงไว ดงั ตอ ไปนี้

ขอ ๑ ใหก าํ หนดคา ธรรมเนียม ดังตอ ไปนี้ คา ธรรมเนยี ม
(๑) คา จดทะเบยี นกอตงั้ ทรัพยองิ สทิ ธิ คร้ังละ ๒๐,๐๐๐ บาท คาจดทะเบยี นกอตง้ั
(๒) คา ออกหนงั สือรับรองทรัพยอิงสทิ ธิ คา ออกหนงั สอื
หรือใบแทนหนังสือรับรองทรัพยองิ สทิ ธิ ฉบับละ ๑๐,๐๐๐ บาท รับรอง
(๓) คาจดทะเบยี นโอนทรัพยอิงสิทธิ คา จดทะเบียนโอน
(ก) มีทนุ ทรพั ย รอ ยละ ๒ มีทนุ ทรัพย
ประเภท การโอนทรัพยอ งิ สิทธิ ของราคาทนุ ทรพั ย
กรณีมคี า ตอบแทน ท่ีผขู อจดทะเบยี น
กรณไี มม คี า ตอบแทน แสดงตามความเปนจรงิ
หรือการโอนมรดก เศษของรอยใหคิดเปน หนง่ึ รอ ย
(ข) ไมม ีทนุ ทรัพย ครงั้ ละ ๑,๐๐๐ บาท ไมมีทนุ ทรพั ย
(๔) คาจดทะเบียนการจาํ นอง รอ ยละ ๑ ของราคา จาํ นอง
ทนุ ทรัพยท ่จี าํ นอง
(๕) คา จดทะเบียนยกเลิกทรัพยอ ิงสทิ ธิ คร้ังละ ๒๐,๐๐๐ บาท ยกเลกิ ทรพั ยอ งิ สิทธิ
(๖) คา ธรรมเนยี มเบ็ดเตลด็
(ก) คาคาํ ขอ ฉบบั ละ ๒๐๐ บาท คา คําขอ
(ข) คาคัดหรือสาํ เนาเอกสารตา ง ๆ คา คัดถาย
รวมท้ังคา คัดหรือสาํ เนาเอกสาร
เปนพยานในคดแี พง
โดยเจา หนาท่ีเปนผูค ดั หรอื สาํ เนา หนาละ ๒๐๐ บาท
(ค) คารบั รองเอกสารทคี่ ัดหรือสําเนา ฉบบั ละ ๒๐๐ บาท คา รบั รอง
(ง) คา ตรวจหลกั ฐานทะเบียนทรัพยองิ สิทธิ ฉบับละ ๒๐๐ บาท ตรวจหลักฐาน
(จ) คา รับอายดั ทรพั ยองิ สทิ ธิ ฉบบั ละ ๒๐๐ บาท คารับอายดั

๒๔๘

248

มอบอาํ นาจ (ฉ) คา มอบอาํ นาจ เรอื่ งละ ๕๐๐ บาท
ตรวจสอบขอมลู (ช) คา ตรวจสอบขอมูลดา นทะเบยี นหรอื ขอ มูลอื่น ฉบบั ละ ๒๐๐ บาท
คัดสาํ เนาสอ่ื (ซ) คา สาํ เนาจากสอ่ื บันทกึ ขอ มูล
อิเล็กทรอนิกส ทางคอมพวิ เตอรหรอื สือ่ อิเลก็ ทรอนกิ สอ ื่น
ประกาศ หรือสาํ เนาขอ มลู อน่ื แผนละ ๕๐๐ บาท
คาใชจา ยอ่นื ๆ (ฌ) คาประกาศ เร่อื งละ ๒๐๐ บาท
ปดประกาศ
พยาน ขอ ๒ ใหก ําหนดคา ใชจาย ดังตอ ไปนี้ คนละ ๒๐๐ บาท
(๑) คา ปด ประกาศใหแ กผูป ดประกาศ คนละ ๒๐๐ บาท
(๒) คาพยานใหแ กพยาน

ใหไ ว ณ วันท่ี ๘ ตลุ าคม พ.ศ. ๒๕๖๓

พลเอก อนุพงษ เผา จนิ ดา
รัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทย

(ราชกิจจานเุ บกษา เลม ๑๓๗/ตอนที่ ๙๖ ก/หนา ๑๘/๑๘ พฤศจกิ ายน ๒๕๖๒)

∗ หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชกฎกระทรวงฉบับน้ี คือ โดยท่ีมาตรา ๑๖ วรรคหนึ่ง และมาตรา ๑๗
วรรคหน่ึง แหงพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ บัญญัติใหการออกหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ
การจดทะเบียนนิติกรรม หรือการดําเนินการอื่น ๆ เกี่ยวกับทรัพยอิงสิทธิ ใหเรียกเก็บคาธรรมเนียมและ

คาใชจายตามท่ีกําหนดในกฎกระทรวง และใหรัฐมนตรีวาการกระทรวงมหาดไทยมีอํานาจออกกฎกระทรวง

กาํ หนดคาธรรมเนยี มและคาใชจ ายไมเ กินอตั ราทายพระราชบญั ญัติ จงึ จาํ เปนตองออกกฎกระทรวงนี้

ระเบยี บกรมทีด่ นิ

วา ดวยการจดทะเบยี นขอกอต้งั และการยกเลิก
ทรัพยองิ สทิ ธิ และการจดทะเบียนนติ กิ รรม
ในหนังสือรับรองทรพั ยอ งิ สทิ ธิ ตามกฎหมาย

วา ดว ยทรัพยองิ สทิ ธิ
พ.ศ. ๒๕๖๓



๒๕๑
251

ระเบยี บกรมท่ีดิน
วา ดวยการจดทะเบียนขอกอตั้งและการยกเลิกทรัพยอ งิ สทิ ธิ
และการจดทะเบยี นนิตกิ รรมในหนังสือรับรองทรพั ยอิงสิทธิ ตามกฎหมาย

วา ดว ยทรัพยองิ สทิ ธิ
พ.ศ. ๒๕๖๓

โดยท่ีพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ซึ่งเปนบทบัญญัติ เหตุผล
กฎหมายท่ีกาํ หนดใหมีทรัพยอิงสิทธิเปนสิทธิการใชประโยชนในอสังหาริมทรัพย
ซ่ึงสามารถโอนและตราเปน ประกนั การชําระหนี้โดยการจํานองได และกาํ หนดให
พนกั งานเจาหนา ท่ตี ามประมวลกฎหมายทีด่ ินและกฎหมายวาดวยอาคารชุดเปน
พนักงานเจาหนาที่ในการดําเนินการใหเปนไปตามกฎหมายฉบับน้ี จึงสมควร
กําหนดหลักเกณฑและวิธีการกอตั้งทรัพยอิงสิทธิและการจดทะเบียนในหนังสือ
รับรองทรัพยอิงสิทธิ เพื่อใหก ารจดทะเบียนเปนไปโดยถกู ตองตามกฎหมายและ
เปน มาตรฐานเดียวกนั

อาศัยอํานาจตามความในขอ ๒ ขอ ๑๓ ขอ ๑๗ ขอ ๑๘ และขอ ๑๙ อาํ นาจทใ่ี ช
แหงกฎกระทรวงการขอกอต้ังและการยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ การทํานิติกรรม ออกระเบยี บ
เก่ียวกับทรัพยอิงสิทธิ การออกหนังสือรับรอง การออกใบแทนหนังสือรับรอง
และการเพกิ ถอนหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๓ และมาตรา ๓๒ แหง
พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซ่ึงแกไขเพ่ิมเติม
โดยพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕
ประกอบกับขอ ๒ (๑) (๔) และขอ ๒๐ (๑) แหงกฎกระทรวงแบงสวนราชการ
กรมที่ดิน กระทรวงมหาดไทย พ.ศ. ๒๕๕๗ ออกตามความในพระราชบัญญัติ
ระเบียบบริหารราชการแผนดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ อธิบดีกรมที่ดินจึงวางระเบียบไว
ดงั ตอไปนี้

ขอ ๑ ระเบียบน้ีเรียกวา “ระเบียบกรมที่ดิน วาดวยการ ช่อื ระเบียบ
จดทะเบยี นขอกอต้ังและการยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ และการจดทะเบียนนิติกรรม
ในหนังสือรับรองทรัพยอิงสทิ ธิตามกฎหมายวาดวยทรัพยอ งิ สิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๓”

๒๕๒

252

วันใชบ งั คบั ขอ ๒ ระเบยี บน้ีใหใชบังคบั ต้ังแตบ ัดน้ีเปน ตน ไป
ผูร กั ษาการตาม ขอ ๓ ใหผูอํานวยการสํานักมาตรฐานการทะเบียนที่ดิน รักษาการตาม
ระเบยี บ ระเบียบนี้

การจดทะเบยี น หมวด ๑
กอตงั้ การจดทะเบยี นกอตงั้ ทรพั ยอิงสิทธิในโฉนดที่ดินและหนงั สือกรรมสิทธิ์หอ งชุด
ยื่นคาํ ขอ
.
สอบสวน
บนั ทึกความ สว นท่ี ๑
บกพรอง การยืน่ คําขอ การสอบสวน และประเภทการจดทะเบยี นกอตงั้ ทรัพยองิ สทิ ธิ

.

ขอ ๔ การจดทะเบียนกอตั้งทรัพยอิงสิทธิใหดําเนินการไดเฉพาะ
อสังหาริมทรัพย ดังนี้

(๑) ทด่ี ินทมี่ โี ฉนดที่ดนิ
(๒) ทีด่ ินทม่ี โี ฉนดที่ดินพรอมสิ่งปลูกสราง
(๓) หอ งชุดตามกฎหมายวาดวยอาคารชดุ
ขอ ๕ เม่ือเจาของอสังหาริมทรัพยตามขอ ๔ แสดงความประสงคขอ
จดทะเบียนกอต้ังทรัพยอิงสิทธิ ใหบุคคลนั้นย่ืนคําขอจดทะเบียนสิทธิและ
นิตกิ รรมและการสอบสวนสทิ ธิในที่ดิน ตามแบบ ท.ด. ๑ สําหรับโฉนดที่ดิน หรือ
เร่ืองราวขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมและการสอบสวนสิทธิในหองชุดตามแบบ
อ.ช. ๑๕ สาํ หรบั หนังสอื กรรมสทิ ธ์หิ อ งชดุ ตอพนักงานเจาหนาท่ีพรอมโฉนดท่ีดิน
หรือหนงั สอื กรรมสทิ ธ์ิหอ งชดุ และเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวของ ณ สํานักงานท่ีดิน
ทอ งทที่ ่โี ฉนดท่ดี นิ หรอื หนังสือกรรมสิทธห์ิ องชดุ น้นั ต้ังอยู
ใหพนักงานเจาหนาท่ีตรวจสอบหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินและหลักฐานอื่น
ที่เกี่ยวของอันเปนตนฉบับที่ผูขอนํามาแสดง ถาถูกตองครบถวนและไมพบ
รายการอายัดหรือการหามโอน ใหบันทึกบัญชีรับทําการและจายบัตรคิวใหผูขอ
กรณียังขาดเอกสารหรือหลักฐานใดใหแจงผูย่ืนคําขอทราบและบันทึกความ
บกพรอ งและรายการเอกสารท่ตี อ งยื่นเพม่ิ เติม พรอมทั้งกําหนดระยะเวลาท่ีผูขอ

๒๕๓

253

จะตองดําเนินการแกไขหรอื ยื่นเพ่มิ เติมโดยใหผูยื่นคําขอและพนักงานเจาหนาท่ี
ลงนามไวในบันทึกดวย หากผูยื่นคําขอไมสงเอกสารหรือหลักฐานเพิ่มเติมตาม
กําหนด ใหถือวาผูขอไมประสงคจะดําเนินการตอไป และใหพนักงานเจาหนาท่ี จาํ หนายเรอ่ื ง
จาํ หนายเรอื่ งออกจากสารบบความ

ขอ ๖ กรณีโฉนดท่ีดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุดที่ขอกอต้ัง โฉนดที่ดนิ /หองชดุ
ทรัพยอิงสิทธิมีการจํานองหรือใชเปนหลักประกันตามกฎหมายวาดวย มกี ารจาํ นอง
หลักประกันทางธรุ กิจ หรอื มสี ทิ ธใิ ด ๆ ที่จดทะเบียนอยูในโฉนดที่ดินหรือหนังสือ
กรรมสิทธ์หิ อ งชุดไวกอนแลว ถาเจา ของท่ีดินหรือหองชุดประสงคขอจดทะเบียน
กอต้ังทรัพยอิงสิทธิพนักงานเจาหนาที่จะรับจดทะเบียนไดตอเม่ือผูรับจํานอง
หรอื ผูรบั หลักประกนั หรอื ผูมีสิทธิใด ๆ แลวแตกรณี ใหคํายนิ ยอมกอต้ังทรพั ยอิงสิทธิ
โดยบันทึกถอยคํายินยอมไวเปนหลักฐาน หรือจะทําเปนหนังสือใหคํายินยอม
กอตั้งทรัพยอิงสิทธิมอบใหแกผูขอมาดําเนินการก็ใหทําได ตามตัวอยางทาย
ระเบียบนี้ (ตัวอยา งหมายเลข ๑)

ขอ ๗ ใหพ นักงานเจาหนา ท่สี อบสวนผขู อและตรวจหลักฐานทเี่ กีย่ วของ สอบสวน
เพื่อใหทราบถึงสิทธิและความสามารถของผูขอ ความสมบูรณแหงนิติกรรม ความสามารถ
กําหนดเวลาทรัพยอิงสิทธิ และขอกําหนดสิทธิการใชประโยชนในอสังหาริมทรัพย ของบคุ คล
ตามนัยกฎกระทรวงการขอกอตั้งและการยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ การทํานิติกรรม
เก่ียวกับทรัพยอิงสิทธิ การออกหนังสือรับรอง การออกใบแทนหนังสือรับรอง
และการเพกิ ถอนหนังสอื รบั รองทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๓

หามพนักงานเจาหนาที่รับคําขอจดทะเบียนกอตั้งทรัพยอิงสิทธิ หา มรบั คําขอ
กรณีผูขอขอกอตั้งทรัพยอิงสิทธิมีกําหนดระยะเวลาเกินกวาสามสิบป หรือขอ
กอตั้งทรัพยอิงสิทธิเฉพาะสวนหรือบางสวน พรอมท้ังใหชี้แจงผูขอทราบวา
ไมสามารถรับดําเนินการไดเ นอ่ื งจากขัดกบั กฎหมายวา ดวยทรพั ยอ ิงสทิ ธิ

กรณีที่ปรากฏตอพนักงานเจาหนาท่ีวาการขอกอตั้งทรัพยอิงสิทธิ โมฆะกรรม/
ท่ีเจาของที่ดินหรือหองชุด มาขอจดทะเบียนเปนโมฆะกรรมหรือโมฆียะกรรมให โมฆียะกรรม
พนักงานเจาหนาที่ไมร ับคําขอจดทะเบียน

๒๕๔

254

ระยะเวลา ขอ ๘ การเขียนช่ือประเภทการจดทะเบียนในคําขอจดทะเบียนสิทธิ
และนติ กิ รรมและการสอบสวนสิทธิในท่ีดิน (ท.ด. ๑) หรือเรอื่ งราวขอจดทะเบียน
การนบั ระยะเวลา สิทธิและนิติกรรมและการสอบสวนสิทธิในหองชุด (อ.ช. ๑๕) ใหเขียนช่ือ
ประเภทวา “กอต้ังทรัพยอิงสิทธิ มีกําหนด.....ป......เดือน.....วัน” กรณีกอตั้ง
การเขียนคาํ ขอ ทรัพยอิงสิทธิมกี าํ หนดเปน “ป” ใหระบเุ ฉพาะจาํ นวนปเทา นั้น
ประเภท
ชอื่ ผูถือกรรมสิทธ์ิ การนับระยะเวลากอต้ังทรัพยอิงสิทธิใหนับตั้งแตวันจดทะเบียนกอต้ัง
ทรพั ยองิ สิทธิเปน วันแรก
สาระสําคัญ
การจดทะเบียน สวนที่ ๒
แกทะเบยี น การเขยี นคาํ ขอจดทะเบยี นกอตงั้ ทรัพยอ งิ สทิ ธิ การจัดทําบันทกึ กอ ต้งั

ทรัพยอ งิ สทิ ธิ และการแกทะเบยี น

.

ขอ ๙ การเขียนคําขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมและการสอบสวน
สิทธิในที่ดิน (ท.ด. ๑) หรือเร่ืองราวขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมและการ
สอบสวนสทิ ธใิ นหอ งชดุ (อ.ช. ๑๕) แลว แตก รณี ใหป ฏบิ ัตดิ ังน้ี

(๑) ในชอ งประเภท ใหเขยี นชือ่ ประเภทการจดทะเบียนตามขอ ๘
(๒) การเขียนชื่อผูถ ือกรรมสิทธ์ิในขอ ๒ และการเขียนช่ือผูกอตั้งทรัพย
อิงสิทธิในขอ ๓ ของคําขอจดทะเบียนฯ (ท.ด. ๑, อ.ช. ๑๕) ใหเขียนช่ือผูถอื
กรรมสิทธิ์ที่ดินหรือหองชุด หากมีผูถือกรรมสิทธิ์หลายคนใหเขียนชื่อและ
หมายเลขลําดบั กาํ กับไวหนาช่อื ทุกชือ่ ดวย
(๓) สาระสําคัญที่ไดจากการสอบสวน ใหพนักงานเจาหนาท่ีจดลงไวใน
คาํ ขอจดทะเบยี นฯ (ท.ด. ๑, อ.ช. ๑๕)
ขอ ๑๐ การจดทะเบียนประเภทกอตั้งทรัพยอิงสิทธิใหจัดทําเปนบันทึก
กอต้ังทรัพยอิงสิทธิ และขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน ตามแบบ ท.ด. ๑๖
หรือ อ.ช. ๒๖ เกบ็ ไว ณ สาํ นักงานทด่ี ินหน่ึงฉบบั
ขอ ๑๑ กอนดําเนินการจดทะเบียนกอ ต้ังทรัพยองิ สิทธิ ใหพนักงาน
เจาหนาท่ีแกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียน โดยใหจดบันทึกสาระสําคัญลงใน
โฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุดฉบับสํานักงานท่ีดินและฉบับเจาของท่ีดิน
ใหต รงกนั

๒๕๕

255

ขอ ๑๒ การแกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียนโฉนดที่ดินหรือ
หนังสือกรรมสิทธห์ิ อ งชดุ ใหด ําเนนิ การ ดังนี้

(๑) ในชองประเภทการจดทะเบียนใหเขียนช่ือประเภทวา “กอต้ัง แกส ารบัญโฉนด
ทรัพยอิงสิทธิ มีกําหนด........ป.........เดือน......วัน” กรณีกอต้ังทรัพยอิงสิทธิมี
กาํ หนดเปน “ป” ใหระบเุ ฉพาะจํานวนปเทานัน้

(๒) ใหแกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียนในโฉนดท่ีดินหรือหนังสือ แกส ารบญั หองชดุ
กรรมสทิ ธหิ์ อ งชุด ตามแบบขอ ความแลว แตก รณี ดงั นี้

(ก) กรณีกอตั้งทรพั ยอิงสิทธิเฉพาะที่ดิน ใหระบุวา “ท่ีดินนี้ได แจงการออก
ออกหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิเลขท่ี...........เมื่อวันที่......เดือน............พ.ศ. .... ท.ส. ๑ (ทีด่ นิ )
ซ่ึงอยูภายใตพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ต้ังแตวันที่........
เดือน..............พ.ศ. .... ถึงวันท่ี.....เดือน....................พ.ศ. .... และตกอยูในบังคับ
หามแบงแยกที่ดินออกเปนหลายแปลงหรือรวมกับท่ีดินแปลงอื่นตามมาตรา ๘
วรรคสอง และหามกอตั้งทรัพยสิทธิใด ๆ อีก เวนแตไดรับความยินยอมเปน
หนังสือจากผูทรงทรัพยอิงสิทธิตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติ
ทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ตามบันทึกกอตั้งทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิ
การใชป ระโยชน ฉบบั ลงวันท่ี...........เดือน..............พ.ศ. ....”

(ข) กรณีกอตั้งทรัพยอิงสิทธิท่ีดินพรอมสิ่งปลูกสราง ใหระบุวา แจง การออก
“ท่ีดินน้ีและส่ิงปลูกสรางประเภท..................เลขท่ี.........ไดออกหนังสือรับรอง ท.ส. ๑ (ที่ดนิ พรอ ม
ทรัพยอิงสิทธิเลขท่ี..........เม่ือวันท่ี......เดือน...........พ.ศ. .... ซ่ึงอยูภายใต สิ่งปลกู สรา ง)
พระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ตั้งแตวันที่........เดือน..................
พ.ศ. .... ถึงวันที่......เดือน....................พ.ศ. .... และตกอยูในบังคับหามแบงแยกท่ีดิน
ออกเปนหลายแปลงหรือรวมกับท่ีดินแปลงอ่ืนตามมาตรา ๘ วรรคสอง และหาม
กอต้ังทรัพยสิทธิใด ๆ อีก เวนแตไดรับความยินยอมเปนหนังสือจากผูทรงทรัพยอิงสิทธิ
ตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง แหงพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ตาม
บันทึกกอต้ังทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน ฉบับลงวันท่ี...........
เดือน..............พ.ศ. ....”

๒๕๖
256

แจง การออก (ค) กรณีกอต้ังทรัพยอิงสิทธใิ นหองชุด ใหระบุวา “หองชุดนี้ไดออก
ท.ส. ๒ (หอ งชดุ ) หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิเลขท่ี.........เมื่อวันที่......เดือน........... พ.ศ. .... ซึ่งอยู
ภายใตพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ต้ังแตวันท่ี......เดือน.........พ.ศ. ....
การเขียนคําขอ ถึงวันที่.....เดือน.........พ.ศ. ....และตกอยูในบังคับหามกอต้ังทรัพยสิทธิใด ๆ อีก
และบันทกึ เวนแตไ ดร ับความยินยอมเปนหนังสือจากผูทรงทรัพยอิงสิทธิตามมาตรา ๙ วรรคหนึ่ง
แหงพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ พ.ศ. ๒๕๖๒ ตามบันทึกกอตง้ั ทรัพยอิงสิทธิ
การลงลายมือชื่อ และขอกาํ หนดสทิ ธกิ ารใชประโยชน ฉบบั ลงวันที่.....เดือน........พ.ศ. ....”
ผูข อ
ขอ ๑๓ การเขียนคําขอจดทะเบียนฯ (ท.ด. ๑, อ.ช. ๑๕) บันทึกกอต้ัง
ออกหนงั สือรับรอง ทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน (ท.ด. ๑๖, อ.ช. ๒๖) และ
ในวันจดกอ ต้ัง สารบญั จดทะเบียน ใหถือปฏบิ ัติตามตวั อยา งทา ยระเบยี บนี้ (ตวั อยา งหมายเลข ๒)
การจดทะเบียน
(ระหวา งทรัพย สว นท่ี ๓
องิ สิทธิ) การลงลายมอื ชื่อ และการจดทะเบียนกอตงั้ ทรัพยอิงสิทธิ

.

ขอ ๑๔ การลงลายมือชื่อของผูขอในคําขอจดทะเบียนฯ (ท.ด. ๑, อ.ช. ๑๕)
บันทึกกอตั้งทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน (ท.ด. ๑๖, อ.ช. ๒๖)
และการจดทะเบียนกอต้ังทรัพยอิงสิทธิใหพนักงานเจาหนาท่ีถือปฏิบัติ
เชนเดียวกับการจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับอสังหาริมทรัพยตาม
ประมวลกฎหมายที่ดินโดยอนุโลม

ใหพนักงานเจาหนาทีอ่ อกหนังสือรบั รองทรพั ยอิงสทิ ธิภายในวันเดียวกับ
วันจดทะเบียนกอตัง้ ทรัพยอิงสทิ ธิ

ขอ ๑๕ กรณีเจาของท่ีดินหรือหองชุดประสงคจะทําการจดทะเบียน
โอนกรรมสทิ ธ์ิ หรอื จาํ นอง ทีด่ ินหรือหองชดุ หรอื มีผขู อจดทะเบียนไดม าโดยทางมรดก
ใหพนักงานเจา หนา ทแ่ี จงใหคกู รณอี ีกฝา ยหน่ึงหรือผูขอไดม าโดยทางมรดกทราบ
ถึงการกอต้ังทรัพยอิงสิทธิและใหรับจดทะเบียนไดโดยระบุวา “(ระหวางทรัพยอิงสิทธิ)”
ตอทายประเภทการจดทะเบียน เชน ขาย (ระหวางทรัพยอิงสิทธิ) โอนมรดก
(ระหวางทรัพยอ งิ สทิ ธิ) เปนตน ทั้งน้ี ไมต องแจง ใหผูทรงทรัพยองิ สิทธทิ ราบ

๒๕๗
257
ขอ ๑๖ หามพนักงานเจาหนาที่รับจดทะเบียน กรณีเจาของที่ดิน หา มแบงแยก/
มีความประสงคแบงแยกท่ีดินออกเปนหลายแปลงหรือรวมโฉนดที่ดินกับโฉนดท่ีดิน รวมโฉนด
แปลงอ่นื เขาเปนแปลงเดียวกัน
ขอ ๑๗ หามพนักงานเจาหนาที่รับจดทะเบียน กรณีเจาของที่ดิน จดทรพั ยสิทธิใด ๆ
หรือหองชุดมีความประสงคจดทะเบียนทรัพยสิทธิใด ๆ อีก เวนแตไดรับความ ตอไป
ยนิ ยอมเปน หนังสอื จากผทู รงทรพั ยองิ สทิ ธิ ตามตัวอยางทายระเบียบนี้ (ตัวอยาง
หมายเลข ๓)
หมวด ๒
การออกหนงั สือรบั รองทรพั ยองิ สิทธิ
.
ขอ ๑๘ เม่ือพนักงานเจาหนาท่ีไดจดทะเบียนกอต้ังทรัพยอิงสิทธิแลว แบบ ท.ส. ๑/
ใหออกหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิในวันเดียวกัน โดยใชแบบ ท.ส. ๑ หรือ แบบ ท.ส. ๒
แบบ ท.ส. ๒ ตามกฎกระทรวงแลวแตกรณี และใหทําเปน คูฉบับรวมสองฉบับ
มอบใหผูกอต้ังทรัพยอิงสิทธิฉบับหน่ึง อีกฉบับหนึ่งเก็บไว ณ สํานักงานที่ดิน
สําหรับคูฉบับที่เก็บไวท่ีสํานักงานท่ีดินน้ัน จะจําลองเปนรูปถายหรือจัดเก็บ
ในรูปของขอมูลอิเล็กทรอนิกส โดยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการส่ือสาร
ก็ได ในกรณีเชน น้ใี หข อ มูลดังกลาวถือเสมอื นเปน ตน ฉบับ
ขอ ๑๙ ใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัด เจาพนกั งานที่ดินจังหวัดสาขา ลงนาม ประทบั ตรา
หรือเจาพนักงานท่ีดินหัวหนาสวนแยก เปนผูลงลายมือชื่อและประทับตรา ประจําตาํ แหนง
ประจําตําแหนงในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิทั้งฉบับสํานักงานที่ดินและฉบับ
ผขู อกอตั้งทรพั ยองิ สทิ ธิ โดยใหประทับตราประจาํ ตอ หนงั สือรับรองทรัพยอ ิงสิทธิ
ท่รี อยตอฉบับละคร่ึงดวง ปฏิบัตเิ ชนเดยี วกับการประทับตราประจาํ ตอในโฉนดทดี่ ิน
กรณีมีขอกําหนดสิทธิการใชประโยชนในท่ีดินหรือหองชุดเกินกวา ใบตอ
แบบพิมพหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ใหลงรายละเอียดขอกําหนดสิทธิการใช
ประโยชนใ นใบตอหนังสอื รบั รองทรัพยองิ สทิ ธติ ามแบบ ที่อธิบดีกําหนด โดยกอน
เพม่ิ ใบตอใหเขียนคําวา “มีใบตอ แผนท่ี ...” มุมลางดานขวาบรรทัดสุดทายของ
ขอกาํ หนดสทิ ธิการใชประโยชน

๒๕๘

258

เพ่ิมใบตอ กรณีเพ่ิมใบตอมากกวา หนึ่งแผน ใหเ ขียนคําวา “มีใบตอ แผนท่ี ...” ลงที่
มากวา ๑ แผน มุมลางดานขวาของใบตอทุกแผน และใหเจาพนักงานทด่ี ินจังหวัด เจาพนักงาน
แบบ ท.ส. ๓ ท่ีดินจังหวัดสาขา หรือเจาพนักงานท่ีดินหัวหนาสวนแยก เปนผูลงลายมือช่ือ
กํากับรอยตอ “ขอกําหนดสิทธิการใชประโยชนในทรัพยอิงสิทธิ (ใบตอ)” และ
จัดเก็บขอ มลู ประทับตราประจําตอทกุ ฉบบั
สารสนเทศ
ขอ ๒๐ การกําหนดเลขที่หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ใหจัดทําบัญชี
แบบพิมพคําขอ เลขที่หนงั สือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ตามแบบ ท.ส. ๓ ทายระเบียบน้ี แยกเลมเปน
อําเภอ ๆ ไป โดยใหเลขท่ีหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิต้ังแตเลขที่ ๑ เปนตนไป
ในกรณีมีการจัดตั้งอําเภอใหมในภายหลังใหจัดทําบัญชีเลขที่หนังสือรับรอง
ทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๓) ใหมตามอําเภอใหมที่แยกไป โดยใหเจาหนาท่ีผูรับผิดชอบ
ในการกําหนดเลขท่หี นังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิส่ังพิมพบัญชีเลขท่ีหนังสือรับรอง
ทรัพยอ ิงสทิ ธิ (ท.ส. ๓) จากเครอ่ื งคอมพิวเตอรแ ลวเกบ็ รวบรวมเขาแฟม เพอื่ ไวใ ช
เปนหลักฐานในการตรวจสอบ โดยแยกเกบ็ เปน อาํ เภอ

กรณีสํานักงานท่ีดินที่มีการจัดเก็บขอมูลในฐานขอมูลสารสนเทศท่ีดิน
โดยระบบคอมพวิ เตอรใหใ ชบญั ชีการตอ เลขดวยระบบคอมพิวเตอร

หมวด ๓
การจดทะเบยี นนิติกรรมในหนังสอื รับรองทรัพยอิงสทิ ธิ

.

สว นที่ ๑
แบบพิมพ การยื่นคาํ ขอ และการสอบสวน

.

ขอ ๒๑ ในการขอจดทะเบียนนิตกิ รรมเก่ียวกับทรัพยอิงสิทธิใหใ ชแบบ
พมิ พคาํ ขอจดทะเบยี นตา ง ๆ ตามแบบทายระเบยี บน้ี

(๑) เร่ืองราวขอจดทะเบียนนิติกรรมและการสอบสวนสิทธิในหนังสือ
รบั รองทรพั ยอ งิ สทิ ธิ ใหใชแ บบ ท.ส. ๔

(๒) หนงั สอื สัญญาโอนทรัพยอ งิ สิทธิ ใหใชแ บบ ท.ส. ๕
(๓) หนังสือสญั ญาจาํ นองทรพั ยอ ิงสิทธิ ใหใชแ บบ ท.ส. ๖
(๔) แบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนผูจัดการมรดกและโอนมรดก
ใหใชแบบ ท.ส. ๗

๒๕๙
259
(๕) คําขอตา ง ๆ ใหใ ชแ บบ ท.ส. ๘
(๖) บันทกึ ขอตกลง/บนั ทึกถอ ยคาํ ใหใชแบบ ท.ส. ๙
(๗) คําขอจดทะเบยี นตา งสาํ นักงาน ท.ส. ๑๐
(๘) หนงั สอื มอบอาํ นาจ ท.ส. ๑๑
ขอ ๒๒ เมื่อบุคคลใดแสดงความประสงคขอจดทะเบยี นนิติกรรม จดทะเบยี นเกย่ี วกับ
เก่ียวกับทรัพยอิงสิทธิ ตามประเภททก่ี ําหนดในกฎกระทรวง ใหบุคคลน้ันย่ืนคําขอ นติ ิกรรมทรัพยองิ สิทธิ
ตามแบบ ท.ส. ๔ พรอมหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิและหลักฐานท่ีเกี่ยวของตอ
พนักงานเจาหนาท่ี ณ สํานักงานที่ดินทองท่ีท่ีโฉนดท่ีดินหรือหนังสือกรรมสิทธ์ิ
หองชดุ ทีก่ อ ตั้งทรัพยองิ สทิ ธิตัง้ อยเู พ่อื ดําเนินการจดทะเบยี น
กรณีบุคคลใดแสดงความประสงคจะขอใหพนักงานเจาหนาที่ ณ จดทะเบยี นเกยี่ วกับ
สํานักงานท่ีดินแหงใดแหงหน่ึงซ่ึงต้ังอยูนอกเขตสํานักงานที่ดินทองที่ดําเนินการ นติ กิ รรมทรพั ยอิง
รับคําขอจดทะเบียนนิติกรรมเก่ียวกับหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิเพื่อให สทิ ธิ ณ สนง. ทดี่ นิ
พนักงานเจาหนาท่ี ณ สํานักงานที่ดินทองที่ที่โฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์ แหงใดแหงหนึ่ง
หองชุดที่กอต้ังทรัพยอิงสิทธิตั้งอยูดําเนินการจดทะเบียน ใหผูขอย่ืนคําขอตาม
แบบ ท.ส. ๑๐ ทายระเบียบนี้ โดยใหพนักงานเจาหนาที่ปฏิบัติเชนเดียวกับ
ระเบียบกรมที่ดินวาดวยการรับคําขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับ
อสังหาริมทรัพย ณ สํานักงานท่ีดินแหงใดแหงหนึ่งโดยอนุโลม (ตัวอยาง
หมายเลข ๔-๖)
ขอ ๒๓ การรบั คาํ ขอจดทะเบียนนิติกรรมเกี่ยวกับทรัพยอิงสิทธิของ ลงบญั ชีรับทําการ
สํานักงานท่ีดินที่รับคําขอ เมื่อพนักงานเจาหนาท่ีสอบสวนและตรวจสอบ (บ.ท.ด. ๒)
หลกั ฐานแลว ใหล งบญั ชีรบั ทําการ (บ.ท.ด. ๒) ในระบบคอมพิวเตอร
ขอ ๒๔ ใหพนักงานเจาหนาท่ีสอบสวนผูขอ คูกรณี เพ่ือใหทราบถึง สอบสวนคกู รณี
สทิ ธิและความสามารถของคูกรณที งั้ สองฝา ย ความสมบูรณแหงนิติกรรม รวมทั้ง
ใหผูขอแจงทุนทรัพยในการจดทะเบียนเพื่อเสียคาธรรมเนียม ตามหลักเกณฑที่
กาํ หนดในกฎกระทรวง
กรณีท่ีปรากฏตอพนักงานเจาหนาท่ีวา นิติกรรมที่คูกรณีนํามาขอ โมฆะกรรม/
จดทะเบียนน้นั เปน โมฆะกรรม พนกั งานเจา หนาที่ไมตองจดทะเบียนให หากเปน โมฆยี ะกรรม
โมฆียะกรรมใหพนักงานเจาหนาที่รับจดทะเบียนเมื่อคูกรณีฝายท่ีอาจเสียหาย
ยืนยันใหจ ดทะเบียน

๒๖๐

260

บนั ทึกความรับผดิ กรณีเจาของอสังหาริมทรัพยท่ีกอตั้งทรัพยอิงสิทธินําอสังหาริมทรัพย

ดังกลาวไปกอตั้งทรัพยสิทธิภายหลังจากจดทะเบียนกอต้ังทรัพยอิงสิทธิแลว
เมื่อผูทรงทรัพยอิงสิทธิและคูกรณีมาย่ืนคําขอจดทะเบียนนิติกรรมในหนังสือ
รับรองทรัพยอิงสิทธิ ใหพนักงานเจาหนาท่ีแจงใหคูกรณีทราบดวย โดยบันทึก
ถอ ยคาํ คูส ญั ญาไวห ลงั หนังสอื สญั ญาหรอื บันทกึ ขอ ตกลงฉบับสาํ นักงานทด่ี ินวา
“ขา พเจาท้ังสองฝายรับทราบแลววา โฉนดท่ีดิน/หองชุด ทต่ี ั้งทรัพยอิงสิทธิ
ขอความในบันทึก

ไดจดทะเบียนทรัพยสิทธิประเภท.......................... เมื่อวันท่ี.......เดือน...........
พ.ศ..... และขอยืนยันใหจดทะเบียน...............หากเกิดการผิดพลาดกระทบกับ
สิทธิการใชประโยชนตามหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ขาพเจาท้ังสองฝาย
ขอรบั ผิดชอบเองทั้งสนิ้ ไมเ ก่ียวแกพนักงานเจาหนาท่แี ตอยางใด
พนักงานเจาหนาท่ีไดอานขอความขางบนนี้ใหขาพเจาทั้งสองฝายฟง
โดยตลอดแลว ขาพเจาทราบและเขาใจขอความดังกลาวดีแลว จึงลงลายมือช่ือ
หรอื พิมพล ายนิ้วมือไวเ ปนหลกั ฐานตอ หนา พยานและพนกั งานเจา หนา ที่
ลงชือ่ ..........................................................ผทู รงทรัพยอ ิงสิทธิ
ลงช่ือ..........................................................ผรู ับโอน/ผรู บั จํานอง
ลงชื่อ..........................................................พยาน
ลงช่ือ..........................................................พยาน
ลงช่ือ..........................................................พนกั งานเจาหนาที่”
ขอ ๒๕ การขอจดทะเบยี นโอนทรัพยองิ สิทธิ (มคี า ตอบแทน) โอนทรัพย
โอนทรพั ยอ งิ สิทธิ

อิงสิทธิ (ไมมีคาตอบแทน) และจดทะเบียนจํานองทรัพยอิงสิทธิ ใหพนักงาน
เจาหนาทดี่ ําเนนิ การและถอื ปฏิบตั ิตามระเบียบกรมทีด่ นิ วาดวยการจดทะเบียนขาย
จดทะเบียนให และจดทะเบียนจํานองท่ีดินและอสังหาริมทรัพยอยางอ่ืน
โดยอนุโลม
ขอ ๒๖ กรณีผูทรงทรัพยอิงสิทธิถึงแกความตายใหผูจัดการมรดกตาม
ลงชือ่ ผูจัดการมรดก

คําสั่งศาลเปนผูดําเนินการ ในการจดทะเบียนเปล่ียนแปลงทางทะเบียนใน
หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ โดยใหยื่นคําขอจดทะเบียนผูจัดการมรดกและ
จดทะเบียนโอนมรดกใหแกท ายาท ตามแบบเรื่องราวขอจดทะเบยี นนติ กิ รรมและ
การสอบสวนสิทธิในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๔) และแบบบันทึก

๒๖๑

261

การสอบสวนขอจดทะเบยี นผูจดั การมรดกและโอนมรดก (ท.ส. ๗) พรอมหนังสือ
รบั รองทรพั ยองิ สิทธิ หลกั ฐานการเปนผูจัดการมรดกตามคําส่ังศาล และเอกสาร
หลักฐานท่ีเก่ียวของตอพนักงานเจา หนาที่ ณ สํานักงานท่ีดินทองที่ที่โฉนดที่ดิน
หรือหนังสือกรรมสิทธ์ิหองชุดท่ีกอตั้งทรัพยอิงสิทธิต้ังอยู หรือสํานักงานท่ีดิน
แหงใดแหงหนึ่งซึ่งต้ังอยูนอกเขตสํานักงานท่ีดินทองที่ เพ่ือใหพนักงานเจาหนาท่ี
ณ สาํ นกั งานที่ดนิ ทอ งท่ีท่ีโฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสทิ ธิ์หองชุดท่ีกอต้ังทรัพยอิงสิทธิ
ตงั้ อยูดําเนินการจดทะเบยี น

กรณีผูทรงทรัพยอิงสิทธิเปนบุคคลตางดาวถึงแกความตาย หาก ผทู รงเปนคน
ทายาทมีความประสงคขอรับโอนมรดกทรัพยอิงสิทธิ จะตองดําเนินการจัดต้ัง ตา งดา ว
ผจู ัดการมรดกตามคาํ ส่ังศาลไทยเทาน้นั

ใหพ นกั งานเจาหนาท่ดี ําเนินการและถอื ปฏิบัตติ ามระเบยี บกรมที่ดิน ถือปฏบิ ตั ิตาม
วาดวยการจดทะเบียนสิทธิเกี่ยวกับอสังหาริมทรัพยไดมาโดยทางมรดก ระเบยี บมรดกฯ
เฉพาะเรื่องการจดทะเบียนลงชื่อผูจัดการมรดกตามคําสั่งศาลและจดทะเบียน เฉพาะเร่อื งลงชื่อ
โอนมรดกแกท ายาท ตามมาตรา ๘๒ แหง ประมวลกฎหมายท่ีดินโดยอนุโลม ผูจดั การมรดก

สว นท่ี ๒
ประเภทการจดทะเบียน

.

ขอ ๒๗ การเขียนชื่อประเภทการจดทะเบียนใหพิจารณาตาม ประเภท

ขอเทจ็ จรงิ ดังน้ี การจดทะเบยี น

(๑) กรณีผูทรงทรัพยอิงสิทธิขอจดทะเบียนโอนทรัพยอิงสิทธิ “โอนทรพั ยอ งิ สทิ ธิ

ใหบุคคลอื่น ไมวาจะมีผูทรงทรัพยอิงสิทธิคนเดียวหรือหลายคน ใหเขียนช่ือ (มีคา ตอบแทน/

ประเภทวา “โอนทรัพยอ ิงสิทธิ (มีคาตอบแทน/ไมมีคา ตอบแทน)” ไมมคี าตอบแทน)”

(๒) กรณีผูทรงทรัพยอิงสิทธิขอจดทะเบียนโอนทรัพยอิงสิทธิซ่ึงมี “โอนทรพั ยอ งิ สทิ ธิ

การจดทะเบียนจํานองผูกพันอยูใหเขียนช่ือประเภทวา “โอนทรัพยอิงสิทธิ (มคี าตอบแทน/

(มีคาตอบแทน/ไมม คี า ตอบแทน) (ระหวางจํานอง)” ไมม คี าตอบแทน)

(ระหวางจาํ นอง)”

๒๖๒

262

“โอนทรพั ยอ ิงสิทธิ (๓) กรณีศาลมีคําส่ังหรือคําพิพากษาอันถึงที่สุดใหโอนทรัพยอิงสิทธิ

ตามคาํ สั่งศาล” เม่ือมผี นู ําคาํ สั่งหรือคาํ พิพากษาของศาลอันถึงที่สดุ มาขอจดทะเบยี นโอนทรัพยอิงสทิ ธิ

ไปตามผลของคําส่ังหรือคําพิพากษา ใหเขียนช่ือประเภทวา “โอนทรัพยอิงสิทธิ

ตามคําสั่งศาล (ตามคําสั่งศาลหรือคําพิพากษาศาล......................คดีหมายเลข

แดงท่ี.............ลงวันที่.....เดือน.............. พ.ศ. ....)”

จํานอง (๔) กรณีผูทรงทรัพยอ ิงสิทธิขอจดทะเบยี นจาํ นองทรพั ยองิ สิทธิ ใหเขียน
ทรัพยอ งิ สทิ ธิ ชื่อประเภทตามขอเท็จจริง เชน จํานองเพิ่มหลักทรัพย ขึ้นเงินจากจํานอง เปนตน

โดยใหพนกั งานเจาหนา ท่ดี าํ เนินการ และถอื ปฏบิ ัตติ ามระเบียบกรมท่ีดิน วาดวย

การจดทะเบียนจาํ นองทดี่ นิ และอสังหารมิ ทรัพยอ ยา งอ่นื โดยอนุโลม

ลงช่อื ผูจ ดั การมรดก (๕) กรณีผูจัดการมรดกตามคําส่ังศาลขอจดทะเบียนลงชื่อผูจัดการมรดก

และโอนมรดก และโอนมรดกทรัพยอิงสิทธิ ใหเขียนชื่อประเภทตามขอเท็จจริง เชน เปลี่ยน

ผูจัดการมรดก โอนมรดก เปนตน โดยใหพนักงานเจาหนาที่ดําเนินการ

และถือปฏิบัติตามระเบียบกรมที่ดินวาดวยการจดทะเบียนสิทธิเก่ียวกับ

อสังหารมิ ทรพั ยซึง่ ไดมาโดยทางมรดกโดยอนโุ ลม

หามรบั จดทะเบียน ขอ ๒๘ หามพนักงานเจาหนาที่รับจดทะเบียนตามคําขอของ
ตามคําขอของผทู รง ผูทรงทรพั ยอิงสิทธใิ นกรณดี งั ตอไปน้ี

แบงแยก (๑) แบงแยกทรพั ยอิงสทิ ธิ

โอนเกินกําหนด (๒) โอนทรัพยอิงสิทธิโดยกําหนดระยะเวลาตางไปจากที่ระบุไวใน

หนังสือรบั รองทรัพยองิ สิทธิ

โอนเฉพาะบางสว น (๓) โอนทรัพยอิงสทิ ธเิ ฉพาะบางสว น

จํานองบางสวน (๔) จาํ นองเฉพาะบางสว น

ขัดตอกฎหมาย (๕) การจดทะเบยี นประเภทอืน่ ที่ขดั กับกฎหมายวา ดวยทรัพยอ ิงสิทธิ

เทียบเคียงการ ขอ ๒๙ การเขียนช่ือประเภทการจดทะเบียนนิติกรรมในหนังสือรับรอง
จดทะเบยี น ทรัพยอิงสิทธิในกรณีอ่ืนนอกจากท่ีกําหนดไวในระเบียบนี้ ใหเขียนชื่อประเภท

โดยการเทียบเคียงและปรับไปตามประเภทการจดทะเบียนท่ีกําหนดไวแลว

ในระเบยี บน้โี ดยอนุโลม

๒๖๓

263

สวนท่ี ๓

การเขยี นคาํ ขอจดทะเบยี นนิติกรรม การจัดทาํ หนงั สอื สัญญา

และการแกท ะเบียน

.

ขอ ๓๐ การเขยี นเร่ืองราวขอจดทะเบียนนิติกรรมและการสอบสวน เขียนเร่อื งราวการ
จดทะเบียน
สทิ ธใิ นหนังสือรบั รองทรัพยอ ิงสทิ ธิ (ท.ส. ๔) ใหป ฏบิ ัติดงั น้ี

(๑) ในชอ งประเภท ใหเ ขยี นชอื่ ประเภทการจดทะเบียนตามขอ ๒๗ ชอ่ื ประเภท

(๒) การเขียนช่ือผูขอในขอ ๒ ของเรื่องราวขอจดทะเบียนสิทธิและ เขยี นช่ือผูทรง

นิติกรรมและการสอบสวนสทิ ธิตามแบบ ท.ส. ๔ ใหเขียนช่ือผูทรงทรัพยอิงสิทธิ

หากมีผูทรงทรัพยอิงสิทธิหลายคนใหเขียนชื่อและหมายเลขลําดับกํากับไวหนา

ชอื่ ทุกชื่อดวย

(๓) การเขยี นช่อื คูสัญญาในขอ ๓ ของเรื่องราวจดทะเบียนสิทธิและ เขยี นชือ่ คสู ัญญา

นิติกรรมตามแบบ ท.ส. ๔ ใหเ ขียนช่ือคูสัญญา หากมีหลายคนใหเขียนชื่อและ

หมายเลขลําดับกาํ กับไวหนาช่อื ทกุ ชื่อดวย

(๔) สาระสาํ คัญทีไ่ ดจากการสอบสวน ใหพนักงานเจาหนาท่ีจดลงไว สาระสาํ คัญในการ
ในเร่ืองราวขอจดทะเบียนนติ กิ รรมและการสอบสวนสทิ ธิ ตามแบบ ท.ส. ๔ ดว ย สอบสวน

ขอ ๓๑ การจัดทําหนังสือสัญญาหรือบันทึกขอตกลงใหดําเนินการ ทาํ หนงั สอื สญั ญา
ดังน้ี

(๑) การจดทะเบียนประเภทโอนทรัพยอิงสิทธิใหทําในรูปหนังสือ คกู รณีลงนามใน
สัญญา เก็บไว ณ สํานักงานท่ีดิน ๑ ฉบับ และมอบใหผูรับโอน ๑ ฉบับ โดยให สญั ญา

คูก รณีลงนามในหนังสือสญั ญาตามแบบของทางราชการ

(๒) การจดทะเบียนประเภทโอนทรัพยอิงสิทธิตามคําสั่งศาลหรือ โอนตามคาํ สั่งศาล

คําพิพากษาศาลถึงที่สุด ใหผูขอย่ืนคําขอตามแบบคําขอโอนทรัพยอิงสิทธิตาม

คําส่ังศาล (ท.ส. ๘) เก็บไว ณ สํานักงานที่ดิน ๑ ฉบับ โดยบรรยายขอความ

ในคําขอตามนัยคําส่ังศาลหรือคําพิพากษาศาลแลวแตกรณี โดยไมตองทําเปน

หนงั สือสญั ญาเวนแตศาลสงั่

๒๖๔

264

สญั ญาจาํ นอง (๓) การจดทะเบียนประเภทจํานองทรัพยอิงสิทธิ กรณีทําเปนหนังสือ
สัญญาใหทํา ๓ ฉบับ เก็บไว ณ สํานักงานที่ดิน ๑ ฉบับ มอบใหแกผูจํานองและ
แกส ารบญั ผูรับจํานองฝายละ ๑ ฉบับ กรณีทําเปนบันทึกขอตกลงใหทํา ๑ ฉบับ เก็บไว ณ
จดทะเบียน สํานักงานท่ีดิน โดยใหคูกรณีลงนามในหนังสือสัญญาหรือบันทึกขอตกลง
คสู ญั ญาหลายคน ตามแบบของทางราชการ

การจดั ทาํ เรอ่ื งราว ขอ ๓๒ กอนดําเนินการจดทะเบียนนิติกรรมเก่ียวกับหนังสือรับรอง
การจดทะเบยี น ทรัพยอิงสิทธิ ใหพนักงานเจาหนาที่แกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียน โดยให
จดบันทึกสาระสําคัญลงในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิฉบับสํานักงานท่ีดิน และ
กอนลงนาม ฉบบั ผทู รงทรัพยอิงสทิ ธิใหตรงกันดว ย
จดทะเบยี น
ตรวจสอบ ขอ ๓๓ การแกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียน ในชองผูใหสัญญา
สาระสําคัญ ใหเขียนชื่อผูทรงทรัพยอิงสิทธิตามหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ หากมีหลายช่ือ
ใหเ ขียนครบทุกชอ่ื พรอ มหมายเลขลาํ ดบั กํากับไว สวนในชองผูรับสัญญาใหเขียน
ช่อื ผูรบั สญั ญา หากมหี ลายชอ่ื ใหเขียนครบทกุ ช่อื พรอ มหมายเลขลาํ ดับกาํ กบั ไว

ขอ ๓๔ การจัดทําเร่ืองราวขอจดทะเบียนนิติกรรมและการสอบสวน
สิทธิ (ท.ส. ๔) หนังสือสัญญาโอนทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๕) หนังสือสัญญาจํานอง
ทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๖) แบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนผูจัดการมรดก
และโอนมรดก (ท.ส. ๗) คําขอตาง ๆ (ท.ส. ๘) บันทึกขอตกลง/บันทึกถอยคํา
(ท.ส. ๙) และการจดบันทึกในสารบัญจดทะเบียน ใหถือปฏิบัติตามตัวอยาง
ทายระเบียบน้ี (ตัวอยา งหมายเลข ๗ – ๑๕)

สวนท่ี ๔
การจดทะเบียนนิตกิ รรม

.

ขอ ๓๕ กอนลงนามจดทะเบียนและประทับตราประจําตําแหนง
ในหนังสือสัญญา และบันทึกขอตกลง รวมท้ังสารบัญจดทะเบียนใหพนักงาน
เจาหนาทีด่ ําเนนิ การ ดังน้ี

(๑) ตรวจสอบสาระสาํ คญั ท่ีพนกั งานเจา หนาท่ีไดสอบสวนจดลงไว หรอื
ผูขอจดทะเบียนกรอกขอความลงไวในคําขอจดทะเบียนนิติกรรม และเอกสารที่
ผขู อจดทะเบียนนํามายน่ื พรอ มคําขอใหเปนการถูกตอง

๒๖๕

265

(๒) ตรวจสอบสารบบ ประวตั ิความเปน มาของหนังสอื รับรองทรัพยอิงสทิ ธิ ตรวจสอบสารบบ
ทีผ่ ขู อประสงคจ ะจดทะเบยี น ชอื่ เจาของที่ดินหรือหองชุด หรือช่ือผูทรงทรัพยอิงสิทธิ
อายุ ช่ือบิดามารดา และลายมือช่ือหรือลายพิมพน้ิวมือของผูขอจดทะเบียน
ในคาํ ขอเรื่องราวขอจดทะเบียนนิติกรรมและการสอบสวนสิทธิในหนังสือรับรอง
ทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๔) หรือในหนังสอื มอบอํานาจแลวแตกรณี โดยตรวจสอบ
ใหตรงกับหลักฐานเดิมในสารบบ กรณีลายมือชื่อของผูขอจดทะเบียนผิดเพ้ียน
จากลายมือช่ือเจาของหรือผูทรงทรัพยอิงสิทธิในสารบบเดิมมาก ควรใหผูขอ
จดทะเบียนพยายามลงลายมือช่ือใหตรงกับลายมือชื่อในสารบบเดิม หากผูขอ
จดทะเบียนยงั ลงลายมอื ชอ่ื ผดิ เพีย้ นจากเดิม แตผ ูข อจดทะเบียนเปนผูที่พนักงาน
เจา หนาท่รี จู กั ก็ใหพนักงานเจาหนาท่ีดาํ เนินการตอไปได หากพนกั งานเจา หนาที่
ไมรูจักตัวผูขอจดทะเบียน ควรขอหลักฐานที่เชื่อถือไดจากผูน้ันมาตรวจสอบ
เพม่ิ เติมจนเปน ทเี่ ชอ่ื ถือไดวา ผูขอจดทะเบียนเปนเจาของหรือผูทรงทรัพยอิงสิทธิ
ท่ีแทจริง หรือใหผูท่ีเช่ือถือไดรับรองวา ผูขอจดทะเบียนเปนเจาของหรือผูทรง
ทรัพยอิงสิทธิท่ีแทจริงเสียกอน สําหรับกรณีไมมีลายมือช่ือหรือลายพิมพน้ิวมือ
ของเจาของหรือผูทรงทรัพยอิงสิทธิในสารบบ ใหพนักงานเจาหนาที่สอบสวน
เชนเดียวกบั ทไี่ ดก ลาวมาขา งตน

(๓) ตรวจสอบบัญชีอายัดวามีการอายัดหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ตรวจอายดั
ทผ่ี ขู อประสงคจะขอจดทะเบียนไวหรือไมประการใด

ขอ ๓๖ เม่ือมีการจดทะเบียนแลวใหพนักงานเจาหนาที่แจงให แจงเจา ของ
เจาของอสังหาริมทรัพยที่กอต้ังทรัพยอิงสิทธิทราบภายในวันจดทะเบียน อสงั หาริมทรัพยท่ี
หรืออยางชาภายในวันทําการรุงข้ึน โดยใหใชวิธีการทางอิเล็กทรอนิกสตามที่ได กอ ตงั้ ทรพั ยองิ สทิ ธิ
แจงไวตอพนักงานเจาหนาท่ี ในกรณีท่ีไมสามารถแจงดวยวิธีการทาง
อิเล็กทรอนิกสได ใหจัดทําเปนหนังสือแจงสงทางไปรษณียลงทะเบียนตอบรับ
ตามขอมลู ทะเบียนราษฎรจ ากฐานขอ มลู ทะเบยี นกลางของกรมการปกครองหรือ
ตามทีอ่ ยทู ี่เจาของอสังหาริมทรพั ยแจงไว เพ่อื ทราบและถือวาเจาของอสังหาริมทรัพย
ไดท ราบแลว (ตามตัวอยา งหมายเลข ๑๖)

๒๖๖
266

หมวด ๔
การจดทะเบยี นยกเลิกทรพั ยอิงสทิ ธิในโฉนดทด่ี นิ

และหนังสือกรรมสทิ ธิห์ องชุด

.

เจาของท่ีดนิ /หอ ง ขอ ๓๗ กรณีเจาของที่ดินหรือหองชุดและผูทรงทรัพยอิงสิทธิตกเปน
ชุด และผูทรงตก คนเดียวกัน เม่ือเจาของที่ดินหรือหองชุดประสงคจะจดทะเบียนยกเลิกทรัพย
เปน คนเดียวกนั อิงสิทธิในโฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุดกอนครบกําหนดระยะเวลา
สนิ้ สุดทรัพยอิงสิทธิ ใหย่ืนคําขอยกเลิกทรัพยอ ิงสิทธิ ตามแบบ ท.ด. ๙ หรือ อ.ช. ๑๗
แลว แตกรณี พรอมโฉนดที่ดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุด หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ
และเอกสารหลักฐานท่ีเกี่ยวของโดยใหใช ท.ด. ๑ หรือ อ.ช. ๑๕ แลวแตกรณี
เปนแบบรายงานการเปลี่ยนแปลงทางทะเบียน ณ สํานักงานท่ีดินทองที่ท่ีโฉนดที่ดิน
หรือหนงั สอื กรรมสิทธ์ิหองชุดนนั้ ต้งั อยู
หากเจาของที่ดินหรือหองชุดไมสามารถสงมอบหนังสือรับรองทรัพยอิงสทิ ธิ
ไมส ามารถสง มอบ
หนงั สอื รับรองได ไดดวยเหตุสูญหาย หรือชํารุด ใหเจาของที่ดนิ หรือหอ งชุดย่ืนคําขอออกใบแทน
หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ และใหพนักงานเจาหนาที่ดําเนินการออกใบแทน
ออกใบแทน หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ พรอมทั้งใหบันทกึ ผูขอเพ่ือรับรองวา การขอยกเลิก

ไมกระทบถึงสิทธิของบุคคลภายนอกผูทําการโดยเสียคาตอบแทนและโดยสุจริต
และไดจดทะเบยี นโดยสุจรติ แลว จงึ จดทะเบียนยกเลิกทรัพยอ งิ สิทธิ
ในกรณที ี่พนักงานเจาหนาท่ีพิจารณาเห็นวาการขอยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ
ยกเลิกทรพั ยอ งิ สิทธิ จะกระทบถงึ สิทธิของบุคคลภายนอกผูทําการโดยเสียคาตอบแทนและโดยสุจริต

และไดจดทะเบียนโดยสุจริตใหพนักงานเจาหนาที่สั่งไมรับคําขอยกเลิก
ทรัพยอ งิ สทิ ธนิ ัน้ เสยี
ขอ ๓๘ กรณีทรัพยอิงสิทธิสิ้นสุดลงดวยประการอน่ื เชน ศาลมีคําสั่ง
ศาลสง่ั ยกเลกิ ทรพั ย
อิงสทิ ธิ หรือคําพิพากษาอันถึงที่สุดใหยกเลิกทรัพยอิงสิทธิกอนครบกําหนดระยะเวลา
เปนตน ใหพนักงานเจาหนาท่ีรับจดทะเบียนยกเลิกทรัพยอิงสิทธิหากผูขอ
ไมสามารถสงมอบหนังสือรับรองทรัพยองิ สิทธิได ใหบันทึกถอยคําผูขอใหทราบ
ถึงสาเหตุที่ไมสามารถสงมอบหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิได โดยไมตองออกใบแทน
หนังสอื รบั รองทรัพยองิ สิทธิ

๒๖๗

267

ขอ ๓๙ การเขยี นชื่อประเภทการจดทะเบียนใหเขียนช่ือประเภทวา ประเภทยกเลิก
“ยกเลิกทรพั ยองิ สิทธิ” หรอื “ยกเลกิ ทรัพยอ งิ สทิ ธิตามคําส่งั ศาล (ตามคําส่ังศาล ทรพั ยอ งิ สิทธิ
หรือคําพิพากษาศาล...................คดีหมายเลขแดง ที่..............ลงวันที่......เดือน.............
พ.ศ. ....)”

ขอ ๔๐ ใหพนักงานเจาหนาท่ีหมายเหตุดวยวิธีขีดเสนคูขนานจาก บรรยายการยกเลกิ
มุมลางซา ยไปมุมบนขวาในบันทึกกอต้ังทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิการใช
ประโยชน (ท.ด. ๑๖ หรือ อ.ช. ๒๖) แลวบรรยายดวยตัวอักษรแดงวา “เอกสารน้ี
ไดจดทะเบียนยกเลิกแลว แตวันที่......เดือน................พ.ศ. ....” แลวลงช่ือ
พนกั งานเจาหนาทพ่ี รอมวัน เดอื น ป กาํ กับไว

ขอ ๔๑ กอนดําเนินการจดทะเบียนยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ กอ นการจดทะเบียน
ใหพนักงานเจาหนาที่แกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียน โดยใหจดบันทึก ยกเลิก
สาระสําคัญลงในโฉนดท่ีดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุดฉบับสํานักงานที่ดินและ
ฉบบั เจาของท่ดี นิ ใหตรงกัน

ขอ ๔๒ การแกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียนประเภท “ยกเลิก แกส ารบญั
ทรพั ยอ ิงสิทธิ” ในชอ งผูใหสญั ญาใหเ ขยี นชื่อผทู รงทรัพยองิ สิทธิในหนงั สือรับรอง การจดทะเบยี น
ทรัพยอิงสิทธิ หากมีหลายช่ือใหเขียนครบทุกชื่อพรอมหมายเลขลําดับกํากับไว ยกเลิก
แลวใหเขียนคําวา “ผูทรงทรัพยอิงสิทธิ” กํากับไว ในชองผูรับสญั ญาใหเขียนชื่อ
เจา ของตามโฉนดที่ดินหรอื หนงั สือกรรมสทิ ธห์ิ อ งชุด

ขอ ๔๓ ใหพนกั งานเจาหนาท่ีหมายเหตุในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ หมายเหตุหนงั สอื
ฉบับผูทรงทรพั ยอิงสิทธิและฉบับสาํ นกั งานท่ีดนิ ดว ยวิธขี ีดเสนคขู นานจากมุมลางซาย รบั รองทรพั ยองิ สิทธิ
ไปมุมบนขวา แลวบรรยายดวยตัวอักษรแดงวา “หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ
ไดจดทะเบียนยกเลิกแลว แตวันท่ี......เดือน..........พ.ศ. ....” แลวลงช่ือพนักงาน
เจา หนาทีพ่ รอมวัน เดอื น ป กํากับไว

ขอ ๔๔ กรณีทรัพยอ งิ สิทธิสิ้นสดุ ลงดวยครบกําหนดระยะเวลา หาก ครบกําหนดเวลา
เจาของท่ีดินหรือหองชุดนําโฉนดท่ีดินหรือหนังสือกรรมสิทธิ์หองชุด หนังสือ

๒๖๘
268

รับรองทรัพยอิงสิทธิ และหลักฐานที่เก่ียวของ มาเพื่อขอใหหมายเหตุทรัพยอิงสิทธิ
ส้นิ สุดดวยครบกาํ หนดระยะเวลาใหป รากฏทางทะเบยี นในโฉนดท่ดี ินหรือหนังสือ
กรรมสิทธิ์หองชุด ใหผูขอยื่นคําขอตอพนักงานเจาหนาที่ตามแบบ ท.ด. ๑ หรอื
อ.ช. ๑๕ แลวแตกรณี โดยไมตองจัดทําคําขอ ท.ด. ๙ หรือ อ.ช. ๑๗ อีกแตอยางใด
หรอื กรณเี จา ของที่ดินหรอื หอ งชดุ ประสงคจะจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมตอไป
ใหพนักงานเจาหนาที่ดําเนินการหมายเหตุทรัพยอิงสิทธิส้ินสุดดวยครบกําหนด
ระยะเวลาโดยไมต อ งยนื่ คําขอ และท้ังสองกรณีดําเนนิ การ ดงั นี้
(๑) ตรวจสอบระยะเวลาในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ หากพบวาครบ
บนั ทกึ การสน้ิ สดุ

ทรพั ยองิ สทิ ธิ กําหนดระยะเวลาแลวใหพนักงานเจาหนาที่บันทึกทรัพยอิงสิทธิส้ินสุดไว
ในบันทกึ กอ ตงั้ ทรัพยอิงสิทธิและขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน (ท.ด. ๑๖, อ.ช. ๒๖)
ดวยวธิ ขี ีดเสนคูขนานจากมุมลางซายไปมุมบนขวา แลวบรรยายดวยตัวอักษรแดงวา
“ทรัพยอิงสิทธิมีผลเปนอันสิ้นไป เน่ืองจากครบกําหนดระยะเวลาแลว แตวันท่ี........
เดือน.....................พ.ศ. ....” แลวลงชื่อพนักงานเจาหนาที่พรอมวัน เดือน ป
กํากับไว
(๒) หมายเหตใุ นโฉนดทดี่ ินหรอื หนังสอื กรรมสทิ ธหิ์ องชดุ ตอจากรายการ
หมายเหตุในโฉนด/

หอ งชดุ จดทะเบียนสุดทายวา “ที่ดิน/หองชุดน้ี ไดจดทะเบียนกอต้ังทรัพยอิงสิทธิ
มีกําหนด.........ป..........เดือน.......วัน ตามบันทึกกอตั้งทรัพยอิงสิทธิและ
ขอกําหนดสิทธิการใชประโยชน ฉบับลงวันท่ี.......เดือน.................พ.ศ. .... มีผล
เปนอันสิ้นไปเน่ืองจากครบกําหนดระยะเวลาแลว แตวันท่ี......เดือน..........
พ.ศ. ....” แลวลงชอ่ื พนกั งานเจา หนาทีพ่ รอ มวันเดอื น ป กํากบั ไว
(๓) หมายเหตุในหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิฉบับผูทรงทรัพยอิงสิทธิ
หมายเหตุหนงั สือ

รบั รองทรัพยอ ิงสิทธิ และฉบับสํานักงานท่ีดินดวยวิธีขีดเสนคูขนานจากมุมลางซายไปมุมบนขวา แลว
สนิ้ สดุ บรรยายดวยตัวอักษรแดงวา “หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิมีผลเปนอันส้ินไป
เนอื่ งจากครบกาํ หนดระยะเวลาแลว แตวันที่......เดือน..........พ.ศ. ....” แลวลงช่ือ
พนกั งานเจาหนาท่ีพรอ มวัน เดือน ป กํากับไว
หากเจาของท่ีดินหรือหองชุดไมสามารถสงมอบหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ
ไมสามารถสงมอบ

หนังสือรับรองได ฉบับผูทรงทรัพยอิงสิทธิได ดวยเหตุสูญหายหรือชํารุด ใหพนักงานเจาหนาท่ี

๒๖๙

269

บันทึกถอยคําผูขอใหทราบถึงสาเหตุที่ไมสามารถสงมอบหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิได หมายเหตุ
แลวใหพนักงานเจาหนาท่ีรับหมายเหตุยกเลิกทรัพยอิงสิทธิฉบับสํานักงานท่ีดิน การยกเลิกโดยไม
และเอกสารท่เี กี่ยวขอ งได โดยไมต อ งออกใบแทนหนงั สือรบั รองทรัพยอิงสทิ ธิ ตองออกใบแทน

ขอ ๔๕ เม่อื พนักงานเจา หนาทจี่ ดทะเบยี นยกเลิกทรพั ยอ ิงสิทธิ หรือ พนกั งานเจาหนาท่ี
หมายเหตุทรัพยอิงสิทธิส้ินสุดดวยครบกําหนดระยะเวลาแลว ใหเก็บหนังสือ จดทะเบยี นยกเลกิ
รับรองทรัพยอิงสิทธิฉบับสํานักงานท่ีดินไวในแฟมหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ ทรัพยอิงสทิ ธิ
และฉบับผูทรงทรัพยอิงสิทธิเก็บไวในสารบบหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิแปลงน้ัน
ท้งั น้ี ใหดําเนินการขีดฆารายการในบัญชีเลขที่หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๓)
ดวยหมึกสีแดง และบันทึกทรัพยอิงสิทธิส้ินสุดไวในชองหมายเหตุ แลวลงช่ือ
พนักงานเจา หนา ทพ่ี รอ มวนั เดือน ป กํากบั ไว ดงั นี้

(๑) กรณีจดทะเบียนยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ ใหหมายเหตุวา “ยกเลิก ยกเลิกโดยการขอ
ทรพั ยอิงสิทธิ ตามคาํ ขอฉบับลงวนั ที่......เดอื น...........พ.ศ. ....”

(๒) กรณีทรพั ยองิ สิทธิสิน้ สดุ ลงดวยครบกําหนดระยะเวลา ใหหมายเหตุ ส้ินสดุ โดยครบ
วา “ทรัพยอิงสิทธิ มีผลเปนอันส้ินไป เน่ืองจากครบกําหนดระยะเวลาแลว กาํ หนดเวลา
แตวันที่.....เดอื น............พ.ศ. ....”

ขอ ๔๖ การเขียนคําขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมและการ การแกท ะเบียนและ
สอบสวนสิทธิในท่ีดิน (ท.ด. ๑) หรือเรื่องราวขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม หมายเหตกุ าร
และการสอบสวนสิทธิในหอ งชุด (อ.ช. ๑๕) คําขอ (ท.ด. ๙) หรือ (อ.ช. ๑๗) การ ยกเลิก
แกทะเบียนในสารบัญจดทะเบียน และการหมายเหตุยกเลิกในบัญชีเลขท่ีหนังสือ
รับรองทรัพยอิงสิทธิ (ท.ส. ๓) ใหถือปฏิบัติตามตัวอยางทายระเบียบน้ี (ตาม
ตัวอยางหมายเลข ๑๗ - ๑๙)

หมวด ๕
การอายัดหนงั สือรบั รองทรัพยอิงสิทธิ

.

ขอ ๔๗ ผูใดมีสวนไดเสยี ในสิทธิตามหนังสือรบั รองทรัพยอิงสิทธิอัน อายัด
อาจจะฟองบังคับใหมีการจดทะเบียนหรือใหมีการเปล่ียนแปลงทางทะเบียนได
มีความประสงคจะขออายัดหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิใหย่ืนคําขอตามแบบ
ท.ส. ๘ พรอ มเอกสารหลักฐานตอพนักงานเจาหนาที่ ณ สํานักงานที่ดนิ ทองที่
ที่โฉนดทดี่ ินหรือหนังสอื กรรมสิทธ์ิหอ งชดุ ทก่ี อตั้งทรพั ยองิ สทิ ธินัน้ ต้ังอยู

๒๗๐

270

ส่งั รับอายัด เม่ือพนักงานเจาหนาท่ีสอบสวนเอกสารหลักฐานท่ีผูขอไดนํามาแสดงแลว
ถาเห็นสมควรเชื่อถือก็ใหรับอายัดไวมีกําหนดสามสิบวันนับแตวันที่ส่ังรับอายัด
ผูมสี ว นไดเ สยี เม่ือพนกําหนดระยะเวลาดังกลาวใหถือวาการอายัดส้ินสุดลงและผูน้ันจะขอ
คัดคาน อายดั ซํา้ ในกรณีเดียวกันอกี ไมไ ด
นํา ป. ทดี่ ิน มาใช
บงั คบั โดยอนุโลม ถ า ผู มี ส ว น ไ ด เ สี ย คั ด ค า น ว า ก า ร อ า ยั ด นั้ น ไ ม ช อ บ ด ว ย ก ฎ ห ม า ย
ใหพนักงานเจาหนาท่ีมีอํานาจสอบสวนพยานหลักฐานเทาที่จําเปน เม่ือเปนท่ี
คาธรรมเนยี ม เช่ือไดวาไดรับอายัดไวโดยไมชอบดวยกฎหมาย ใหพนักงานเจาหนาที่มีอํานาจ
สง่ั ยกเลกิ การอายัดนั้น และแจง ใหผ ูข ออายัดทราบ
เกบ็ ขอ มลู
สารสนเทศ ใหพนกั งานเจาหนาท่ีถือปฏิบัติเชนเดียวกับการอายัดที่ดินตามประมวล
นําเขาขอมลู กฎหมายทดี่ ินโดยอนุโลม
ภาพลักษณ
หมวด ๖
คา ธรรมเนียม

.

ขอ ๔๘ การจดทะเบียนกอตั้งทรัพยอิงสิทธิ โอนทรัพยอิงสิทธิ จํานอง
ทรัพยอิงสิทธิ โอนมรดกทรัพยอิงสิทธิ การยกเลิกทรัพยอิงสิทธิ การจดทะเบียน
ประเภทไมมีทุนทรัพย การอายัดทรัพยอิงสิทธแิ ละการขอคัด ขอถาย ขอตรวจ
เอกสารเก่ียวกับทรพั ยอิงสิทธิ ใหพนักงานเจาหนาที่เรียกเก็บคาธรรมเนียมและ
คาใชจาย ตามกฎกระทรวงซ่ึงออกตามความในพระราชบัญญัติทรัพยอิงสิทธิ
พ.ศ. ๒๕๖๒

หมวด ๗
การจัดเก็บหนังสอื รับรองทรพั ยอ งิ สทิ ธแิ ละสารบบ และการทําลายเอกสาร

เกย่ี วกับทรพั ยอิงสิทธิ

.

ขอ ๔๙ การจัดเก็บขอมูลภาพลักษณในระบบสารสนเทศที่ดินของ
กรมทดี่ ิน

ใหพนักงานเจาหนาที่ผูรับคําขอและสอบสวนการจดทะเบียนสิทธิและ
นิติกรรมในเร่อื งนั้น ๆ เปนผมู ีหนา ทีน่ ําเขา ขอ มูลภาพลักษณ ดังนี้

(๑) หนงั สือรับรองทรัพยอิงสทิ ธิ (ท.ส. ๑, ท.ส. ๒)

๒๗๑
271

(๒) เร่ืองราวขอจดทะเบยี นนิติกรรมและการสอบสวนสิทธฯิ (ท.ส. ๔)
(๓) หนังสอื สญั ญาโอนทรพั ยองิ สทิ ธิ (ท.ส. ๕)
(๔) หนังสือสญั ญาจํานองทรัพยองิ สิทธิ (ท.ส. ๖)
(๕) แบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนผูจัดการมรดกและ
โอนมรดก (ท.ส. ๗)
(๖) คาํ ขอตาง ๆ (ท.ส. ๘)
(๗) บนั ทกึ ขอตกลง บันทกึ ถอยคํา (ท.ส. ๙)
โดยการสแกนเอกสารตนฉบับใหเปนเอกสารดิจิทัล จัดเก็บ การสแกนเอกสาร
ลงฐานขอมูลภาพลักษณในระบบสารสนเทศท่ีดินของกรมที่ดิน กอนจัดเก็บเขา ตนฉบับ
กลองหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ และสารบบใหแลวเสร็จภายในวันท่ีมีการ
จดทะเบียนหรือดาํ เนนิ การตามคําขอน้ัน
ขอ ๕๐ การจัดเก็บหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิฉบับสํานักงานที่ดิน การจัดเก็บหนังสอื
ใหเก็บใสตู และเก็บใสกลอง กลองละ ๑๐๐ ฉบับ หรือตามความเหมาะสม รบั รอง
แยกเกบ็ เปน อาํ เภอ เรยี งลําดับเลขทีจ่ ากนอยไปหามาก และใหระบุเลขที่หนังสือ
รับรองทรัพยอิงสิทธิที่สันกลอง เพ่ือใหทราบวาในแตล ะกลองเก็บหนังสือรับรอง
ทรพั ยอิงสทิ ธติ ง้ั แตเ ลขท่ใี ดถงึ เลขทีใ่ ด และอําเภอใด
ขอ ๕๑ การจดั เกบ็ เอกสารในสารบบ การจดั เกบ็ เอกสาร
(๑) ใหเก็บสําเนาคําขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมและการ ในสารบบ
สอบสวนสิทธิในท่ีดิน (ท.ด. ๑) หรือเร่ืองราวขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม
และการสอบสวนสิทธใิ นหองชดุ (อ.ช. ๑๕) ประเภทกอต้ังทรัพยอ ิงสทิ ธิ
(๒) เม่ือมีการจดทะเบียนใหเก็บหนังสือสัญญา (ท.ส. ๕, ท.ส. ๖)
แบบบันทึกการสอบสวนขอจดทะเบียนผูจัดการมรดกและโอนมรดก (ท.ส. ๗)
คําขอตาง ๆ (ท.ส. ๘) บนั ทกึ ขอตกลง/บนั ทึกถอยคํา (ท.ส. ๙) และเอกสารอ่ืน ๆ
ทเ่ี กย่ี วขอ ง (ถา มี)
ขอ ๕๒ เม่ือมีการจดทะเบียนนิติกรรมเก่ียวกับหนังสือรับรอง นาํ แบบพิมพเ ก็บใน
ทรัพยอิงสิทธิใหพนกั งานเจาหนาที่ผูรับคําขอและสอบสวนการจดทะเบียนนิติกรรม สารบบ
ในเรื่องน้ัน ๆ เปนผูมีหนาที่นําเอกสาร และแบบพิมพท่ีเกี่ยวของจัดลงในแฟม
สารบบ ก.ท.ด. ๑๒ โดยดา นหนา ก.ท.ด. ๑๒ ใหเ ขียนขอความใหป รากฏ ดงั นี้
หนงั สือรบั รองทรพั ยอ ิงสิทธิเลขที่………..…………….
ตําบล.....................................................................
อาํ เภอ....................................................................
จงั หวัด....................................................................

๒๗๒

เรยี งลาํ ดับเอกสาร การเรียงลําดับเอกสารเขาซองสารบบใหใชหมุดทองเหลืองหรือวัสดุอื่น
เขา ซองสารบบ ที่เหมาะสมรอยเอกสารโดยเรียงลําดับเอกสารท่ีมีมากอนไวขางลาง เอกสารใด
ท่ีมีภายหลังหรือมีการจดทะเบียนขึ้นใหมใหเรียงเก็บไวขางบนหรือขางหนา
ตามลําดับ วัน เดือน ป และใหบันทึกรายการเอกสารทุกฉบับไวในกระดาษ
ยอเร่ือง (ท.ด. ๒๙) และใหเขียนเลขที่หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิของสารบบ
แตล ะแปลงไวต รงมุมบนซา ยของปกแฟม สารบบ
ลาํ ดับเลขทส่ี ารบบ ขอ ๕๓ สารบบหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิใหเก็บเปนรายฉบับ
เรียงลําดับเลขที่หนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิ (จากนอยไปหามาก) ในกลอง
สารบบไดตามความเหมาะสม แตไมเกินกลองละ ๕๐ ฉบับ กลองสารบบ
(สนั กลอง) ใหระบุรายละเอียดของสารบบที่จัดเก็บ โดยระบุเลขที่หนังสือรับรอง
ทรพั ยอิงสทิ ธิ...............ถงึ เลขทหี่ นังสอื รบั รองทรัพยอ งิ สทิ ธิ…………….ใหค รบถวน
ควบคมุ ดูแลหนังสอื ขอ ๕๔ ใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัด เจาพนักงานที่ดินจังหวัดสาขา
รบั รอง เจาพนักงานท่ีดินหัวหนาสวนแยก จัดทําคําส่ังมอบหมายเจาหนาที่ผูรับผิดชอบ
ควบคุม ดูแลรักษาหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิและสารบบเปนผูมีหนาท่ี
นําหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิและสารบบออกจากท่ีเก็บและเก็บเขาท่ีภายหลัง
ไดใชงานแลว โดยมิใหเจาหนาท่ีอื่นซึ่งไมเกี่ยวของเปนผูน ําออกและเก็บ ใหหมั่น
ตรวจตรา สอดสอง ควบคมุ ดูแลรกั ษา และกําชบั เจาหนา ทีใ่ หมีความระมัดระวัง
ในการเก็บรักษาหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิและสารบบ มิใหสูญหายหรือเกิด
การทุจริต การปอ งกัน ควบคมุ ดแู ลรกั ษา ใหร วมถึงการระมัดระวังอันตรายจาก
สตั วป ระเภทตา ง ๆ หรือภยั อืน่ ๆ ดวย
ควบคมุ ดแู ลสารบบ การควบคุม ดูแลรักษาหนังสือรับรองทรัพยอิงสิทธิและสารบบ
ใหพนักงานเจาหนาที่ดําเนินการและถือปฏิบัติเชนเดียวกับการควบคุม ดูแล
รักษาหนงั สือแสดงสิทธิในที่ดนิ และสารบบท่ดี นิ โดยอนโุ ลม
ทําลายเอกสาร ขอ ๕๕ การทําลายเอกสารเก่ียวกับทรัพยองิ สิทธิใหพนักงานเจาหนาท่ี
ดําเนินการและถือปฏิบัติเชนเดียวกับระเบียบกรมท่ีดิน วาดวยการทําลาย
เอกสารท่ดี ินโดยอนุโลม

ประกาศ ณ วนั ที่ ๗ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๓

(นายนสิ ติ จนั ทรสมวงศ)
อธิบดกี รมที่ดิน

โครงการจัดทําประมวลกฎหมายทด่ี นิ พระราชบญั ญตั ิคมุ ครองประชาชนในการทําสัญญาขายฝากท่ีดนิ

เพ่ือเกษตรกรรมหรอื ที่อยูอาศยั พ.ศ. ๒๕๖๒ และพระราชบญั ญตั ทิ รพั ยองิ สทิ ธิ พ.ศ. ๒๕๖๒
.

๑. ผอู นุมตั โิ ครงการ อธิบดีกรมทีด่ นิ
นายนิสติ จันทรสมวงศ

๒. ผูเห็นชอบโครงการ รองอธบิ ดกี รมทด่ี นิ
นายชยั ยศ เหลอื งภทั รเชวง

๓. ผูเสนอโครงการ ผอู าํ นวยการสาํ นกั กฎหมาย
นายบญุ ธรรม หอไพบลู ยส กลุ หัวหนากลมุ งานใหค าํ ปรึกษาและรา งกฎหมาย

นายณฐั พัชร กลํา่ ทอง

๔. คณะผูจัดทาํ หวั หนางานรางกฎหมาย
นายสมพงษ แวน แกว นิติกรชาํ นาญการ
นางสาวสรุ ินทร ดานเรอื ง นิติกรชํานาญการ
นายทรงพล ศรีเจรญิ นติ กิ รชาํ นาญการ
นิติกรชํานาญการ
นางสาวพรรธิภา ดาํ ขําโชตสิ กุล นิตกิ รชํานาญการ
นางสาวเยาวธิดา พณิ สายแกว นิติกรปฏบิ ตั ิการ
นิติกรปฏบิ ตั กิ าร
นายคมสันต เสนาะลํา้
นางสาวชฎาภรณ ไมตรี
นายวฒุ ชิ ัย จนั ทรจตุ ิ