คู่มือสนับสนุนการปฏิบัติงานของเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดและเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดสาขา (ปี 2560)

132 ๑๓๒

ประเด็นภารกิจ สาระสําคัญในการพจิ ารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คําส่งั ทีเ่ ก่ียวของ

(5) คทช.จังหวัดรับรองสิทธิของผูบุกรุก
ที่ราชพัสดุตามสภาพการครอบครอง
ท่ีดิน และจัดทําบัญชีรายช่ือผูท่ีจะ
ไดรับการจัดที่ดินสงใหคณะอนุ
กรรมการจัดท่ีดินพิจารณา

(6) ผไู ดร บั การคัดเลือกตามบัญชีรายชื่อผู
ท่ีจะไดรับการจัดที่ดินดําเนินการจด
ทะเบียนจดั ต้ังสหกรณ

(7) ชุมชนในรูปสหกรณยื่นคําขอเชาที่
ราชพัสดุในลกั ษณะแปลงรวม

(8) สํานักงานธนารักษพ้ืนที่ดําเนินการ
จัดใหชุมชนในรูปสหกรณเชาตาม
กฎหมาย ที่ราชพัสดุ โดยสหกรณ
จัดสรรพ้ืนท่ีใหแกสมาชิกเพื่ออยู
อาศัยและประกอบการเกษตร ตาม
จํานวนเน้อื ที่ท่ีครอบครองและ คทช.
จังหวัด ไดพิจารณาความเหมาะสม
แลว ในอัตราคาเชาเพ่ืออยูอาศัย
ไมต่ํากวาตารางวาละ 0.25 บาท
ตอเดือน และเพื่อประกอบการ
เกษตร อัตราคาเชาไมต่ํากวา ไรละ
200 บาทตอป

9.5 กระบวนการจัดท่ีดิน 1. หลักเกณฑการจัดระเบียบท่ีดินสาธารณ
ทาํ กินและท่ีอยูอาศัย ประโยชนใหชุมชนทํากินหรือท่ีอยูอาศัยตาม
ใหชุมชนในที่ดิน นโยบายของรัฐบาล และคณะกรรมการ
สาธารณประโยชน นโยบายท่ีดินแหงชาติ (คทช.) โดยการนํา
ที่ดินสาธารณประโยชนที่ประชาชนเลิกใช
ประโยชนร วมกันแลว มาจัดระเบียบการถือ
ครองใหแกราษฎร ดังน้ี
1.๑ จัดท่ีดินทํากินหรืออยูอาศัยใหชุมชน

๑1๓3๓3

ประเด็นภารกิจ สาระสําคญั ในการพจิ ารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คําสง่ั ที่เก่ียวของ

ท่ี มี ฐ า น ะ เ ป น นิ ติ บุ ค ค ล ใ น รู ป แ บ บ
สหกรณ หรือรูปแบบอ่ืนท่ีเหมาะสม
ตามสภาพพืน้ ที่
1.๒ การใชประโยชนในท่ีดินใหเปนไปตาม
ขอกําหนดและเง่ือนไขของหนวยงาน
เจาของพ้ืนที่ ซึ่งไดผานความเห็นชอบ
ของคณะกรรมการนโยบายทด่ี ินแหงชาติ
(คทช.) แลว
1.๓ จัดที่ดินใหแกผ เู ขา ทาํ ประโยชนหรืออยู
อาศยั ในพื้นท่ีอยูแลวตามท่ีครอบครอง
อยูจ รงิ เปน ลําดับแรก หากมพี ืน้ ท่ีเหลือ
จ า ก ก า ร จ ัด ที ่ด ิน ใ ห ค ง ไ ว เ ป น พื ้น ท่ี
สวนกลาง เพื่อใชประโยชนรวมกัน
สําหรับพ้ืนที่ท่ีมีผูครอบครองแตไมอยู
ในหลกั เกณฑหรือคุณสมบัติหรือเงื่อนไข
ท่ีกําหนดไวใหพิจารณาจัดใหแกผูท่ีถูก
ผลกั ดันและอพยพออกจากพื้นท่ีปาตน
นํ้าและปาอนุรักษ หรือพื้นที่ที่ทาง
ราชการกาํ หนดใหเ ปนท่ีสงวนหวงหาม
ตลอดไป โดยพิจารณาจากบุคคลที่มี
ถิ ่น ที ่อ ยู ใ น ท อ ง ที ่ที ่จ ะ จ ัด ที ่ด ิน ห ร ือ
ใกลเคียงในหมูบาน ตําบล อําเภอ จังหวัด
ตามลําดับ ตามเกณฑการตรวจสอบ
ขอมูลการถือครองและแนวทางการจัด
ท่ีดินท่ีคณะกรรมการนโยบายที่ดิน
แหงชาติ (คทช.) เห็นชอบ ท้ังนี้ เพ่ือ
เปนการควบคุมและรวมกันดูแลที่
สาธารณประโยชน โดยจัดใหครัวเรือน
ละไมเ กิน ๑๕ ไร
1.๔ ใหชุมชนท่ีไดรับอนุญาตใหใชประโยชน
ในท่ีดิน นําท่ีดินดังกลาวไปดําเนินการ
จัดใหแกสมาชิกในชุมชนตามนโยบาย
รัฐบาล โดยรวมกับคณะอนุกรรมการ
นโยบายที่ดินจังหวัด (คทช.จังหวัด)
หนวยงานผูมีหนาที่ดูแลรักษาตาม
กฎหมายและระเบียบของหนว ยงานนั้น

134 ๑๓๔

ประเด็นภารกจิ สาระสาํ คญั ในการพจิ ารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คําสง่ั ทเ่ี ก่ียวของ

2. ประเภทของผูท่ีไดรบั การจดั ท่ีดิน
2.๑ ผูท่ีเขาครอบครองทําประโยชนหรืออยู
อาศัยในท่ีดินอยูแลว โดยเปนไปตามผล
การตรวจสอบขอมูลรายช่ือบุคคลผูเขา
ครอบครองและรูปแปลงที่ดนิ
2.๒ ผูท่ีถูกผลักดันและอพยพออกจากพื้นท่ี
ปา ตนนํ้า ปาอนุรักษหรือพื้นท่ีท่ีทางราชการ
กําหนดใหเปนท่ีสงวนหวงหามตลอดไป
โดยพิจารณาจากบุคคลที่มีถิ่นที่อยูใน
ท อ ง ที ่ที ่จ ะ จ ัด ที ่ด ิน ห ร ือ ใ ก ล เ ค ีย ง ใ น
หมูบาน ตําบล อําเภอ จังหวัด ตามลําดับ
ตามเกณฑการตรวจสอบขอมูลการถือ
ครองและแนวทางการจัดท่ีดินที่คณะ
กรรมการนโยบายท่ีดินแหงชาติ (คทช.)
เห็นชอบ

3. คุณสมบตั ิของผทู ่ไี ดรับการจัดท่ีดนิ
3.๑ บุคคลสญั ชาติไทย
3.๒ เปนผูยากไรไมมีท่ีทํากิน และ/หรือท่ี
อยูอาศัย หรือมีรายไดตอปไมเกิน
๓๐,๐๐๐ บาท/คน
3.๓ บรรลุนิติภาวะแลว หรือเปนหัวหนา
ครอบครวั
3.๔ มีถ่ินท่ีอยูในทองที่ที่จะจัดท่ีดินหรือ
ใกลเคยี ง
3.๕ มคี วามสามารถทาํ ประโยชนในทีด่ ินได
3.๖ ไมเปนคนวิกลจริต หรือจิตฟนเฟอน
ไมสมประกอบ
3.๗ ยินยอมปฏิบัติตามระเบียบ ขอบังคับ
ขอ กําหนด และเง่อื นไขที่กําหนด
3.๘ ปจจุบันไมไดรับการชวยเหลือในการ
จัดทีด่ ินจากทางราชการ

๑1๓3๕5

ประเดน็ ภารกิจ สาระสาํ คญั ในการพจิ ารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คาํ สั่งท่เี กี่ยวของ

3.๙ กรณีที่คณะอนุกรรมการนโยบายที่ดิน
จังหวัดพิจารณาถึงความจําเปน เพ่ือ
ประโยชนในทางเศรษฐกิจ สังคม และ
ความสงบเรียบรอย โดยคํานึงถึงลักษณะ
พื้นทส่ี ภาพการใชประโยชน ทําประโยชน
คณะอนุกรรมการนโยบายที่ดินจังหวัด
(คทช.จังหวัด) จะผอนผันการปฏิบัติตาม
หลกั เกณฑเปน การเฉพาะรายกไ็ ด

4. แนวทางดําเนนิ การ
4.๑ กรมท่ีดินจัดสงขอมูลแปลงท่ีดินและ
ร า ยชื่ อ ผู ค ร อบ ค ร อ ง ที่ ดิ น ให แ ก
คณะอนุกรรมการจดั หาท่ีดิน
4.2 คณะอนุกรรมการจัดหาท่ีดินสงมอบ
ขอมลู แปลงท่ีดนิ และรายช่ือผูครอบครอง
ทีด่ ินใหค ณะอนกุ รรมการจดั ทีด่ นิ
4.3 คณะอนุกรรมการจัดท่ีดินสงมอบขอมูล
แปลงท่ีดินและรายช่ือผูครอบครองให
คณะอนกุ รรมการนโยบายท่ีดิน (คทช.
จังหวดั ) ดาํ เนนิ การ
4.4 คณะอนุกรรมการนโยบายที่ดินจังหวัด
(คทช.จังหวัด) สงมอบขอมูลแปลงที่ดิน
และรายช่ือผูครอบครองใหคณะกรรมการ
พิจารณาเพื่ออนุญาตใหประชาชนใช
ประโยชนในที่ดินของรัฐ ตามระเบียบ
กระทรวงมหาดไทยวา ดว ยการอนุญาต
ใหประชาชนใชประโยชนในท่ีดินของ
รัฐ พ.ศ. ๒๕๔๗ ตรวจสอบคุณสมบัติ
ของบุคคลตามท่ีคณะกรรมการนโยบาย
ที่ดินแหง ชาติ (คทช.) กําหนด
4.5 คณะกรรมการพิจารณาเพ่ืออนุญาตให
ประชาชนใชประโยชนในที่ดินของรัฐ

136 ๑๓๖

ประเดน็ ภารกิจ สาระสําคญั ในการพิจารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คาํ สง่ั ที่เกี่ยวของ

สงผลขอมูลแปลงที่ดินและรายช่ือผู
ครอบครองท่ีไดรับการพิจารณาคัดเลือก
แลว ใหคณะอนุกรรมการนโยบายที่ดิน
จังหวัด (คทช.จงั หวดั )
4.6 ผูที่ผานการพิจารณาตามขอ (5) ขอ
จดั ต้งั เปนนิติบุคคลในรูปสหกรณ หรือ
รูปแบบอื่นท่ีเหมาะสม โดยมีวัตถุ
ประสงคเพื่อนําท่ีดินท่ีไดมาบริหาร
จัดการใหแกสมาชิกใชประโยชนตาม
กฎหมาย และระเบียบ
4.7 คณะอนุกรรมการนโยบายท่ีดินจังหวัด
(คทช.จังหวดั ) มอบขอมูลแปลงทด่ี นิ และ
รายช่ือผูครอบครองใหสํานักงานที่ดิน
จังหวัดเพื่อเสนอผูวาราชการจังหวัด
ออกหนังสืออนุญาตใหกับชุมชน และ
ใหชุมชนบริหารจัดการการใชประโยชน
ในทีด่ ินดังกลา วใหก บั สมาชกิ ในชมุ ชน
4.8 คณะอนุกรรมการนโยบายที่ดินจังหวัด
(คทช. จังหวัด) รายงานคณะอนุกรรมการ
จัดที่ดิน เพื่อรายงานคณะกรรมการ
นโยบายท่ีดินแหงชาติ (คทช.) ทราบ
และสงขอมูลใหหนวยงานเจาของพื้นที่
กํากับดูแลการใชประโยชนใหเปนไปตาม
เง่ือนไขท่ีกําหนดภายใตกรอบการบริหาร
จดั การของคณะกรรมการนโยบายที่ดิน
แหง ชาติ (คทช.)

9.6 พื้นท่ีดําเนินการ พื้นที่ปาสงวนแหง ชาติ ประกอบดวย
(1) ป 2559 (รวม จงั หวัดกาญจนบุรี กาฬสินธุ กระบ่ี กําแพงเพชร
44 จังหวัด 80
พื้นท)่ี ขอนแกน จนั ทบรุ ี ชลบุรี ชมุ พร ชยั ภมู ิ เชยี งราย

เชยี งใหม ตรัง ตราด ตาก นครราชสีมา นาน

๑1๓3๗7

ประเด็นภารกิจ สาระสาํ คัญในการพจิ ารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คาํ สงั่ ทเ่ี ก่ียวของ

(2) ป 2560 (รวม นครสวรรค นราธวิ าส บุรีรัมย บึงกาฬ พะเยา
13 จังหวดั 38 ประจวบคีรีขันธ พิษณุโลก เพชรบุรี พัทลุง พังงา
พนื้ ท)ี่ มหาสารคาม มุกดาหาร ยโสธร ระนอง ระยอง
ราชบุรี รอยเอ็ด เลย สตูล สุราษฎรธานี สุโขทัย
สุพรรณบุรี หนองบัวลําภู อุดรธานี อุตรดิตถ
อบุ ลราชธานี (รวม 42 จงั หวัด 58 พื้นท)่ี

พื้นที่ ส.ป.ก. ประกอบดว ย
จังหวัดกาญจนบุรี กระบ่ี ชลบุรี เชียงใหม
นครราชสีมา สุราษฎรธานี (รวม 6 จังหวัด
14 พน้ื ที)่

พ้ืนทร่ี าชพัสดุ ประกอบดวั ย
จังหวัดบุรีรัมย ปราจีนบุรี สุราษฎรธานี
(รวม 3 จังหวัด 4 พ้ืนที)่

พน้ื ทที่ สี่ าธารณประโยชน ประกอบดว ย
จังหวัดขอนแกน นครสวรรค มุกดาหาร
(รวม 3 จังหวัด 4 พน้ื ท)่ี

พื้นที่ปาสงวนแหงชาติ ประกอบดว ย
จังหวัดนครราชสีมา พิจิตร เพชรบุรี อุทัยธานี
แมฮองสอน (รวม 5 จงั หวัด 9 พนื้ ที)่

พน้ื ท่ี ส.ป.ก. ประกอบดวย
จังหวัดชลบุรี นครราชสีมา สระแกว
(รวม 3 จงั หวัด 13 พนื้ ที่)

พน้ื ที่ราชพสั ดุ ประกอบดวย
จังหวดั นครราชสีมา(รวม 1 จังหวดั 1 พนื้ ที่)

พ้ืนที่ปาชายเลน ประกอบดวย
จังหวดั สรุ าษฎรธ านี ตรัง (รวม 2 จงั หวดั 7 พื้นที่)

พน้ื ทีท่ ่สี าธารณประโยชน ประกอบดว ย
จังหวัดบุรรี มั ย ศรีสะเกษ สรุ ินทร (รวม 3
จงั หวดั 8 พ้ืนท่)ี

138 ๑๓๘

ประเดน็ ภารกิจ สาระสาํ คญั ในการพิจารณา กฎหมาย/ระเบียบ/คาํ สั่งท่เี กี่ยวของ

(3) ป 2561 (รวม พ้ืนที่ ปาสงวนแหง ชาติ ประกอบดว ย
23 จังหวัด จังหวัดกาญจนบุรี ขอนแกน จันทบุรี เชียงราย
114 พน้ื ท่ี) เชียงใหม ตาก นครศรีธรรมราช นาน บุรีรัมย
พะเยา พิษณุโลก เพชรบูรณ มหาสารคาม

แมฮองสอน ยะลา รอยเอ็ด ระนอง ลําปาง เลย
สงขลา สระบุรี อุดรธานี อํานาจเจริญ (23
จังหวดั 33 พนื้ ที)่

พน้ื ท่ี ส.ป.ก. ประกอบดวย
จังหวัดกาญจนบุรี เชียงใหม ชุมพร ฉะเชิงเทรา
สงขลา สระแกว สุราษฎรธานี (รวม 7 จังหวัด
17 พื้นท่)ี

พ้นื ทร่ี าชพัสดุ ประกอบดว ย
จังหวัดระยอง สมุทรปราการ (รวม 2 จังหวัด 2
พ้นื ท)ี่

พน้ื ท่ีปา ชายเลน ประกอบดวย
จังหวัดชลบุรี ชุมพร นครศรีธรรมราช เพชรบุรี
ระนอง ระยอง สตลู (รวม 7 จงั หวดั 22 พนื้ ท่ี)

พนื้ ทีท่ ส่ี าธารณประโยชน ประกอบดว ย
จงั หวัดชุมพร ตราด ยโสธร ลพบุรี
(รวม 4 จังหวัด 5 พ้ืนท)ี่

พืน้ ทน่ี คิ มสรา งตนเอง ประกอบดว ย
จังหวัดกาฬสินธุ ขอนแกน เชยี งใหม นครสวรรค
นราธิวาส บุรีรัมย ประจวบคีรีขันธ ปตตานี
พังงา พัทลุง พิษณุโลก มุกดาหาร ยะลา ระยอง
ลพบุรี ลําปาง นครราชสีมา สงขลา สุพรรณบุรี
สระแกว สรุ าษฎรธานี สตูล สกลนคร สระบุรี
สุรินทร หนองคาย หนองบัวลําภู อุดรธานี
อตุ รดิตถ อบุ ลราชธานี (รวม 30 จงั หวดั 35 พ้ืนท)่ี

๑1๓3๙9

สาํ นักกฎหมาย

1. การดําเนินการของเจาพนกั งานท่ดี ินเกย่ี วกับการดาํ เนินคดแี พงและอาญา

กรณี ขั้นตอนการดาํ เนนิ การ ระยะเวลา หมายเหตุ
1.กรณีถูกฟองคดี ๑.๑ การรบั หมายจากศาล
แพงเนือ่ งจากการ  ควรใหพนักงานเดินหมายสง หมายโดยวธิ ปี ดหมาย ๑๒ วัน
ปฏิบัติร าชการ ๑.๒ เสนอผูว าราชการจังหวดั โดยดวน ๑๒ วนั
ตามหนาท่ี ๑.๓ สงเรอ่ื งมอบหมายใหพ นักงานอัยการแกตางคดี ๗ วนั
๑.๔ ใหเจาหนาท่ีรวบรวมขอมูลและพยานหลักฐาน ๑๒ วนั
ใหครบถวนเพ่ือจัดสงใหพนักงานอัยการจัดทํา ๑๒ วัน
คาํ ใหก ารตอสคู ดตี อศาล ๑๒ วนั
๑.๕ รายงานใหกรมทด่ี ินทราบ ๗ วนั
๑.๖ ติดตามผลคดี ๗ วัน
2. กรณีถูกฟองคดี ๒.๑ เสนอผูวา ราชการจงั หวดั โดยดวน ๓ วนั
อาญา เนื่องจาก ๒.๒ กรณพี นักงานอัยการไมไดเ ปนโจทกฟอง ใหสง เรอื่ ง
การปฏบิ ตั ิราชการ เพื่อมอบหมายใหพนักงานอัยการแกตางคดี ๗ วัน
ตามหนาท่ี โดยหา มมใิ หมอบทนายความเขาสคู ดเี อง ๑๕ วัน
๒.๓ ประสานงานกับพนักงานอัยการโดยถือเปนเร่ือง ๗ วนั
สาํ คญั ท่ตี อ งเอาใจใสเ ปนพเิ ศษ
๒.๔ รายงานใหกรมท่ดี นิ ทราบ
3. กรณีฟอ งคดีแพง ๓.๑ เมอื่ พบความเสยี หายในสํานักงานทด่ี ิน ตรวจสอบ
ขอ เท็จจริงและมูลคาความเสยี หาย
๓.๒ รวบรวมเอกสารและพยานหลักฐานใหครบถว น
๓.๓ เสนอผูวาราชการจังหวัดเพ่ือสงเรื่องใหพนักงาน
อยั การฟองคดี
๓.๔ ประสานงานกับพนักงานอัยการอยางตอเนื่อง
๓.๕ รายงานกรมทีด่ ินและติดตามผลคดี
4. กรณีฟอ งคดีอาญา ๔.๑ เม่ือพบการกระทําผิดอาญาในสํานักงานท่ีดิน
ตรวจสอบขอเท็จจรงิ และมูลคาความเสียหาย
๔.๒ แจงความรองทุกขตอพนักงานสอบสวนเพ่ือนําตัว
ผกู ระทําความผิดมาลงโทษ
๔.๓ รายงานกรมท่ีดนิ และตดิ ตามผลคดี
5. กรณีกรมท่ีดิน ๕.๑ ใหเจาหนาที่รวบรวมพยานหลักฐานอันเปนเหตุ
มอบหมายใหเปน แหง คดี เพ่อื สงใหพ นักงานอัยการ
ผูป ระสานงานคดี ๕.๒ ประสานงานกบั พนักงานอัยการอยา งตอเน่ือง
๕.๓ รายงานกรมที่ดนิ และตดิ ตามผลคดี

140 ๑๔๐

2. การดาํ เนนิ การของเจาพนักงานทีด่ นิ เก่ียวกบั การดาํ เนินคดปี กครอง

กรณี ผถู กู ฟอง ศาล คา เสยี หาย ขั้นตอนดาํ เนนิ การ ระยะเวลา
คดี
๑. กรมที่ดนิ ศาล ม/ี ไมมี เจาพนักงานทด่ี ิน/สาขา/สว นแยก ชแี้ จงขอ เทจ็ จริง ๑๐ วัน
อธด. ปกครอง ใหก รมท่ดี ินเพ่ือดาํ เนนิ การตามกระบวนพิจารณาคดี
กลาง
๒. กรมที่ดนิ ศาล มี ๑. เจาพนกั งานที่ดนิ /สาขา/สวนแยก ช้ีแจงขอเท็จจริง ๑๐ วนั
อธด. ปกครอง และมอบอํานาจใหพนกั งานอัยการแกต างคดี
จพด./ กลาง ๒. ใหเ จาพนักงานท่ีดนิ /สาขา/สว นแยก ชแ้ี จงขอ เทจ็ จริง
สาขา/ ใหก รมที่ดินเพื่อจัดทําคําชีแ้ จงสงพนักงานอัยการ
สวนแยก ๓. ใหแจง รายชอื่ ผปู ระสานงานคดี
๓. กรมท่ีดิน ศาล ไมมี ๑. เจาพนักงานทดี่ นิ /สาขา /สว นแยก ชแี้ จงขอเทจ็ จริงให ๑๐ วัน
อธด. ปกครอง กรมทีด่ ินเพื่อดาํ เนนิ การตามกระบวนพจิ ารณาคดี ภายใน
จพด./ กลาง ๒. เจาพนักงานท่ดี ิน/สาขา/สวนแยก ทําคําใหการแก ระยะ
สาขา/ คาํ ฟองและดําเนินกระบวนพิจารณาในศาลปกครองเอง เวลา
สว นแยก ๓. ติดตามผลคดี
๔. กรมท่ดี นิ ศาล มี กรมที่ดินจะไดมอบหมายใหเจาพนักงานที่ดิน ภายใน
อธด. ปกครอง จังหวัด/สาขา/สวนแยก ช้ีแจงขอเท็จจริง และเปน ระยะ
ภมู ิภาค ผตู ิดตอ ประสานงานกับพนักงานอัยการในการดําเนินคดี เวลา
ปกครองแทน
๕. กรมทด่ี นิ ศาล มี ๑. เจาพนักงานท่ีดิน/สาขา/สวนแยก ชี้แจงขอเท็จจริง ภายใน
อธด. ปกครอง และมอบอํานาจใหพ นักงานอัยการแกตา งคดี ระยะ
จพด./ ภูมิภาค ๒. กรมที่ดินจะไดมอบหมายใหเจาพนักงานที่ดิน เวลา
สาขา/ จังหวัด/สาขา/สวนแยก ช้ีแจงขอเท็จจริง และ
สว นแยก เปนผูติดตอประสานงานกับพนักงานอัยการในการ
ดําเนนิ คดปี กครองแทน
๖. กรมที่ดิน ศาล ไมม ี เจาพนักงานที่ดิน/สาขา ชี้แจงขอเท็จจริงให ๑๐ วัน
อธด. ปกครอง กรมทด่ี ินเพ่ือดําเนินการตามกระบวนพิจารณาคดี
ภูมภิ าค
๗. กรมที่ดนิ ศาล ไมมี ๑. เจาพนกั งานทด่ี นิ /สาขา/สว นแยก ช้แี จงขอเทจ็ จริงให ๑๐ วัน
อธด. ปกครอง กรมทด่ี ินเพอ่ื ดาํ เนินการตามกระบวนพิจารณาคดี ภายใน
จพด/สาขา/ ภูมิภาค ๒. เจา พนักงานท่ีดนิ /สาขา/สวนแยก ทําคําใหก าร ระยะ
สว นแยก แกคําฟอ งและดาํ เนนิ กระบวนพจิ ารณาในศาลปกครองเอง เวลา
๘. จพด./ ศาล ไมมี ๑. เจาพนักงานท่ีดิน/สาขา/สวนแยก ทําคําใหการแก ภายใน
สาขา/ ปกครอง คาํ ฟอ งและดําเนินกระบวนพิจารณาในศาลปกครองเอง ระยะ
สวนแยก กลาง/ ๒. รายงานใหก รมท่ีดินทราบ เวลา
ภมู ภิ าค ๑๐ วนั

๑๔1๑41

3. คูมือการดาํ เนนิ การของเจาพนกั งานท่ดี ิน/สาขา กรณีถกู ฟอ งคดีปกครอง

๑. กรณีผูฟองคดีขอใหชดใชคาสินไหมทดแทนใหมอบอํานาจใหพนักงานอัยการเปนผูดําเนินคดี
ปกครองแทน

๒. กรณผี ฟู อ งคดีไมไดขอใหชดใชคา สินไหมทดแทนใหเจาหนาที่ผูรับผิดชอบคดีจัดทําคําใหการแก
คาํ ฟองและดําเนินกระบวนพิจารณาในศาลปกครองเอง

๓. กรณีท่ีผฟู องคดีไดยน่ื ฟอ งคดีตอศาลปกครองกลาง
(๑) ผูฟองคดีไดฟองกรมที่ดินและ/หรืออธิบดีกรมที่ดิน เจาพนักงานที่ดินจังหวัด/สาขา/

สวนแยก เปนผูถูกฟองคดี ใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัด/สาขา/สวนแยก จัดทําคําช้ีแจงขอเท็จจริงและขอ
กฎหมายพรอ มท้ังจดั สง เอกสารหลกั ฐานทเ่ี กย่ี วขอ งใหก รมที่ดนิ

(๒) ผูฟองคดีไดฟองกรมท่ีดินและ/หรืออธิบดีกรมที่ดิน เปนผูถูกฟองคดี แตมิไดฟอง
เจา พนกั งานท่ีดินจังหวัด/สาขา/สว นแยก ดวย ใหสํานักงานที่ดินจังหวัด/สาขา/สวนแยก ช้ีแจงขอเท็จจริงและขอ
กฎหมายพรอ มท้งั จดั สงเอกสารหลักฐานทีเ่ กี่ยวขอ งใหกรมทีด่ ิน

(๓) ใหแตง ต้งั เจาหนาท่ีผูรูเร่ืองดี สามารถอธิบายเรื่องราวของมูลเหตุแหงขอพิพาท ขอกฎหมาย
และระเบียบทเี่ กี่ยวของเปน ผปู ระสานงานคดรี ว มกบั นติ ิกร กรมที่ดนิ รวมทัง้ ประสานงานกบั พนกั งานอยั การ

๔. กรณที ่ีผูฟองคดีไดย น่ื ฟอ งคดตี อ ศาลปกครองภูมิภาค
กรมท่ีดินจะไดมอบหมายใหเจาพนักงานที่ดินจังหวัด/สาขา/สวนแยก หรือผูแทน ชี้แจง

ขอเท็จจริงและขอกฎหมายพรอมทั้งจัดสงเอกสารหลักฐานที่เกี่ยวของ และเปนผูติดตอประสานงานกับ
พนักงานอัยการในการดําเนินคดปี กครองแทนกรมที่ดินและ/หรืออธบิ ดีกรมทด่ี นิ

๕. ในการจดั ทาํ คาํ ช้ีแจงขอเทจ็ จรงิ หรือจัดทําคําใหการแกคําฟองและดําเนินกระบวนพิจารณาใน
ศาลปกครอง ใหด ําเนินการ ดังน้ี

(๑) ตรวจคําฟอ งและพิจารณาทาํ ความเขาใจเกี่ยวกับประเด็นขอพิพาทวาพนักงานเจาหนาที่
ไดป ฏิบตั หิ นา ที่ไปโดยชอบดวยกฎหมายและระเบียบทเ่ี กี่ยวขอ งหรือไม อยางไร

(๒) ตรวจสอบดว ยวา
 ผูฟ องคดีเปนผูไ ดร ับความเดือดรอ นหรือเสยี หายอนั เน่ืองจากการกระทําหรืองดเวนการ

กระทาํ ของเจาหนา ท่ี
 ผูฟองคดีไดดําเนินการตามขั้นตอนและวิธีการเพ่ือแกไขความเดือดรอนหรือเสียหายไว

ตามทกี่ ฎหมายกาํ หนดไว กอนนาํ คดีมาฟองตอ ศาลหรอื ไม อยางไร
 ผูฟองคดีเปนผูมีสิทธิฟองคดีตอศาลปกครองหรือไม อยางไร ทั้งน้ี ตามมาตรา ๔๒ แหง

พระราชบญั ญัตจิ ัดต้ังศาลปกครองและวธิ ีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. ๒๕๔๒
 ผูฟองคดีไดฟองคดีภายในระยะเวลาที่กฎหมายกําหนดหรือไม อยางไร ทั้งน้ี ตาม

มาตรา ๔๙ มาตรา ๕๐ มาตรา ๕๑ แหงพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ.
๒๕๔๒

142 ๑๔๒

 มลู เหตุแหงการฟองคดีเปน กรณที ่ศี าลปกครองมีอํานาจพิจารณาพิพากษาหรือไม หาก
เปนคดีที่อยูในอํานาจพิจารณาพิพากษาของศาลยุติธรรม ใหจัดทําคํารองยื่นตอศาลเพื่อขอวินิจฉัยชี้ขาด
อํานาจหนาที่ระหวางศาล ท้ังน้ี ตามมาตรา ๑๐ แหงพระราชบัญญัติวาดวยการวินิจฉัยช้ีขาดอํานาจหนาท่ี
ระหวา งศาล พ.ศ. ๒๕๔๒

 กรณีท่ีมูลเหตุแหงการฟองคดีสืบเน่ืองจากการออกหนังสือแสดงสิทธิในท่ีดินหรือ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับที่ดินไปโดยคลาดเคล่ือนหรือไมชอบดวยกฎหมาย ตามมาตรา ๖๑ แหง
ประมวลกฎหมายท่ีดิน ใหตรวจสอบดวยวา ผูฟองคดีมีสวนรวมในการออกหนังสือแสดงสิทธิในที่ดินหรือ
จดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเก่ียวกับที่ดินโดยคลาดเคลื่อนหรือไมชอบดวยกฎหมายหรือไม อยางไร หรือได
ทราบในขณะที่ขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมวาที่ดินพิพาทอยูระหวางการพิจารณาเพิกถอนหรือแกไข
หรอื ไม อยา งไร

 ตรวจสอบทุนทรัพยขณะท่ีผูฟองคดีขอจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเปรียบเทียบกับ
ราคาประเมินท่ีดินหรือทุนทรัพยท่ีขอใหชดใชและราคาประเมินที่ดิน ท้ังน้ี เพ่ือเปน แนวทางในการตอสคู ดี

๖. หากมกี รณีท่ไี มสามารถดําเนินกระบวนพิจารณาภายในระยะเวลาท่ีศาลกําหนดไดใหย่ืนคําขอ
ตอศาลเพือ่ ขอขยายระยะเวลากอนครบกําหนดเวลาตามคําสั่งศาล

๗. การย่ืนคําใหการ คําชี้แจงขอเท็จจริง หรือพยานหลักฐานตาง ๆ ตอศาลจะยื่นดวยตนเองหรือ
มอบฉนั ทะใหผ อู นื่ ไปย่นื ตอ ศาลหรือตอพนักงานเจาหนาท่ีของศาลหรือจะทําโดยวิธีสงทางไปรษณียลงทะเบียน
ก็ได

๘. กรณีศาลปกครองในสวนภูมิภาคนัดไตสวนขอเท็จจริง กรมที่ดินจะไดมอบหมายเจาพนักงานท่ีดิน
จังหวัด/สาขา เปน ผแู ทนรว มรับฟง การไตสวนโดยใหจ ัดทําคําชแ้ี จงย่ืนตอ ศาลกอ นกําหนดนัดดว ย

๙. ใหถือเปนหนาที่ท่ีสําคัญในการจัดทําคําช้ีแจงขอเท็จจริงและขอกฎหมายเพ่ือประกอบการ
ดาํ เนนิ คดปี กครอง ทง้ั นี้ เพอื่ ประโยชนของทางราชการและมใิ หเ กิดความเสียหายตอทางราชการ

๑๐. กรณีท่ีเจาพนักงานท่ีดินจังหวัด/สาขา ถูกฟองคดี โดยกรมท่ีดิน/อธิบดีกรมท่ีดินไมไดถูกฟองคดี
ดวย ใหรายงานใหกรมที่ดินทราบ

ท้ังนี้ โดยถือปฏิบตั ติ ามหนงั สือกรมทีด่ นิ ที่ มท ๐๕๐๕.๒/ว ๑๒๑๑๓ ลงวันท่ี ๓ กรกฎาคม
๒๕๕๗ เรื่อง แนวทางปฏบิ ัตเิ กีย่ วกับการดําเนินคดีปกครอง

๑๑. กรณีอทุ ธรณใหถ อื ปฏบิ ัติตามหนังสือกระทรวงการคลงั ที่ ก.ค. ๐๔๐๖.๒/ว ๔๔ ลงวันท่ี ๒๓
มถิ นุ ายน ๒๕๔๙ เรอ่ื ง หลกั เกณฑแ ละวิธปี ฏบิ ตั ใิ นการอุทธรณ ฎกี าคดแี พงและอทุ ธรณคดปี กครอง

๑๒. เมื่อศาลปกครองสูงสุดมีคําพิพากษาถึงที่สุดใหดําเนินการอยางใดอยางหน่ึงใหดําเนินการ
ตามคําพิพากษาภายในกําหนด การไมปฏิบัติตามคําบังคับหรือปฏิบัติลาชาเกินสมควร อาจตองรับผิดตาม
มาตรา ๗๕/๔ แหง พระราชบญั ญตั ิจัดต้ังศาลปกครองและวธิ ีพิจารณาคดีปกครอง (ฉบับท่ี ๘) พ.ศ. ๒๕๕๙

๑๔1๓43

4. การดาํ เนินงานความรบั ผดิ ทางแพง ในสวนการปฏบิ ตั งิ านของเจา พนักงานที่ดนิ จังหวดั และ
เจา พนกั งานทดี่ นิ จงั หวัดสาขา

ขั้นตอนการดาํ เนนิ การเกี่ยวกับความรับผดิ ทางแพงของกรมท่ดี นิ แบงออกเปน ๒ กรณี ดังน้ี

กรณีที่หนึ่ง การดําเนินการเก่ียวกับความรับผิดทางละเมิดตามพระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิด
ของเจาหนาท่ี พ.ศ. ๒๕๓๙ โดยปฏิบัติตามระเบียบสํานักนายกรัฐมนตรี วาดวยหลักเกณฑการปฏิบัติเก่ียวกับ
ความรับผดิ ทางละเมิดของเจาหนาที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ ซึง่ ในกรณที ่ีเหตแุ หง ความเสียหายอยูในเขตกรุงเทพมหานคร
อธบิ ดีกรมทีด่ นิ จะเปนผูแตงตง้ั คณะกรรมการสอบขอเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดและวินิจฉัยส่ังการ สําหรับ
กรณที ่เี หตแุ หงความเสียหายอยูนอกเขตกรุงเทพมหานคร อธิบดีกรมท่ีดินไดมอบอํานาจใหผูวาราชการจังหวัด
ที่เกิดเหตุเปนผูแตงตั้งคณะกรรมการสอบขอเท็จจริงความรับผิดทางละเมิดและวินิจฉัยสั่งการแทน ทั้งน้ี ตาม
คาํ สัง่ กรมที่ดนิ ท่ี ๗/๒๕๔๒ ลงวันท่ี ๔ มกราคม ๒๕๔๒ เร่ือง มอบอํานาจใหผูวาราชการจังหวัดปฏิบัติราชการแทน
ในการแตงต้ังคณะกรรมการสอบขอเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด ประกอบกับคําสั่งกรมที่ดิน ท่ี ๒๑๘๕/
๒๕๔๖ ลงวนั ท่ี ๒๔ ตุลาคม ๒๕๔๖ เรอื่ ง มอบอาํ นาจของอธิบดีกรมที่ดินใหผูวาราชการจังหวัดแบบบูรณาการ
ปฏิบัติราชการแทน และแบงการดําเนินการออกเปน ๒ สวนคือ สวนที่หน่ึง เจาหนาที่กระทําละเมิดตอ
หนว ยงานของรัฐ และสว นท่ีสอง เจาหนา ที่กระทําละเมิดตอบุคคลภายนอก

กรณีท่ีสอง การดําเนินการเก่ียวกับความรับผิดทางแพงตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย เชน มาตรา
๔๐๖ มาตรา ๔๒๐ และตามนิตกิ รรมสญั ญาฯลฯ

ทั้งน้ี การดําเนินการในแตละขั้นตอนจะมีทั้งในสวนท่ีเจาพนักงานท่ีดินจังหวัดหรือเจาพนักงานท่ีดิน
จังหวัดสาขาจะตองตรวจสอบ ควบคุม หรือกํากับการปฏิบัติงานของเจาหนาที่ผูปฏิบัติซ่ึงรับผิดชอบในเร่ือง
นั้นๆ และสวนท่ีกรมท่ีดิน (สํานักกฎหมาย) เปนผูดําเนินการ ตลอดจนสวนท่ีทั้งเจาพนักงานท่ีดินจังหวัดหรือ
เจาพนักงานท่ีดินจังหวัดสาขาและกรมท่ีดินจะตองประสานงานกันหรือดําเนินการรวมกัน เพ่ือใหเปนไปโดย
ชอบดวยกฎหมาย ระเบียบ และวิธีปฏิบัติของทางราชการ โดยไดสรุปขั้นตอนและแสดงผลในรูปแบบของ
ตาราง ดังนี้

4.1 กรณที ี่หน่งึ การดาํ เนนิ การเกี่ยวกบั ความรับผิดทางละเมดิ ตามพระราชบญั ญัตคิ วามรับผดิ ทางละเมิด
ของเจา หนาท่ี พ.ศ. ๒๕๓๙

4.1.1 สว นทห่ี นึง่ : กรณเี จา หนา ทกี่ ระทาํ ละเมดิ ตอ หนวยงานของรฐั
ไดแก การเงินเสียหาย เชน ทุจริตในการจัดเก็บคาธรรมเนียมภาษีอากร ยักยอกเงินของ

ทางราชการ ฯลฯ ทรัพยสินเสียหาย เชน รถยนตของทางราชการประสบอุบัติเหตุ กลองสํารวจแบบประมวล
ผลรวมตกหลนเสียหาย คอมพิวเตอรสูญหายฯลฯ แบบพิมพสูญหาย เปนตน ซึ่งมีขั้นตอนในการดําเนินงาน
ดงั ตอ ไปน้ี

144 ๑๔๔

กรณีเจาหนาทีก่ ระทําละเมิดตอหนวยงานของรัฐ

ขัน้ ตอน การดาํ เนินงาน ระยะเวลา ขอ ควรปฏบิ ัติ การกาํ กบั /ดแู ล

๑) ต ร ว จ ส อ บ เมื่อเกิดเหตุที่ทําใหกรมที่ดิน ๕ – ๒๐   เจาพนักงานที่ดิน
ขอเท็จจริง/ ไดรับความเสียหายข้ึนในจังหวัด วันทําการ จ ัง ห ว ัด / ส า ข า
รายงานเหตุ ใดใหสํานักงานท่ีดินอําเภอหรือ ตรวจสอบความ
สํานักงานท่ีดินจังหวัด/สาขา ที่พบ สมบรูณของเอกสาร
เหตุหรือไดรับแจงเหตุรายงาน ประกอบการ
ขอเท็จจริงพรอมเอกสาร และ รายงาน
หลักฐานไปใหสํานักงานท่ีดินจังหวัด
ทราบโดยเร็วและใหสํานักงานท่ีดิน
จังหวัดตรวจสอบขอเท็จจริงดังกลาว
เชน สาเหตุทที่ ําใหเกิดความเสียหาย
ผูกระทําหรือผูมีสวนรวมใหเกิด
ความเสียหาย จํานวนคาเสียหาย
ท่ีกรมท่ีดินไดรับการเรียกใหชดใช
คาเสียหายในเบ้ืองตนและรายงาน
เหตุแหงความเสียหายดังกลาวให
อธิบดีกรมท่ีดินทราบ (ตามขอ ๗
แหงระเบียบสํานกั นายกฯ)

๒) แตงตั้งคณะ กรณีท่ีปรากฏวาไมมีการชําระ ๕ – ๑๐ ใหกําหนดเวลา  เจาพนักงานที่ดิน
กรรมการสอบ คาเสียหายดังกลาว และมีเหตุอัน วันทาํ การ แลวเสร็จใน จงั หวัด/สาขา ตรวจ
ขอเท็จจรงิ ความ ควรเชื่อวาเกิดจากการกระทําใน การเนินการของ สอบวากรณดี งั กลาว
รบั ผิดทางละเมิด การปฏิบัติหนาท่ีของเจาหนาท่ีให คณะกรรมการฯ จะตองแตงตงั้ คณะ
รายงานเหตุแหงความเสียหาย ไวใ นคาํ สั่ง กรรมการฯ รวมกับ
ตามขอ ๑ โดยรวบรวมเอกสาร หนวยงานอืน่ หรือไม
พยานหลกั ฐานที่เก่ียวของ กฎหมาย
ระเบียบและวิธีปฏิบัติแลวสรุป  คณะกรรมการฯ เจาพนักงานที่ดิน
เร่ืองเสนอใหผูวาราชการจังหวัด มีไดไมเกิน๕คน จังหวัด /สาขาตรวจ
ลงนามในคําสั่งแตงต้ังคณะกรรมการ (ควรเปน ๓ หรือ สอบความสมบรูณ
สอบขอเท็จจริงความรับผิดทาง ๕ คน) ในการแตงตั้งคณะ
ละเมิด กรรมการฯ เชน

๑๔1๕45

กรณเี จาหนาทกี่ ระทําละเมดิ ตอหนวยงานของรฐั

ขั้นตอน การดําเนินงาน ระยะเวลา ขอ ควรปฏิบัติ การกาํ กบั /ดูแล

(ตามขอ ๘, ขอ ๑๑ แหงระเบียบ  จังหวัดแตงตั้ง เปนผมู ีสวนไดเสีย
คณะกรรมการฯ หรือมีความเปน
สาํ นกั นายกฯ) ตามคําสั่งมอบ กลางหรือไม (ตาม

อํานาจของกรม พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติ
ท่ีดินได
ราชการทางปกครอง

พ.ศ.๒๕๓๙ )

๓) คณะกรรมการฯ  คณะกรรมการฯ ดําเนนิ การสอบ ภายในระยะ  คณะกรรมการฯ  เจาพนักงานที่ดิน

ดําเนินการสอบ ขอ เทจ็ จริง รายงานผลการสอบ เวลาที่กําหนด ตองใหโอกาส จังหวัด/สาขา ควบ

ขอ เท็จจริง/เสนอ สวนพรอมความเห็นเกยี่ วกบั ตวั ตา ม คํา สั่ง เจาหนาท่ีที่เก่ียว คุมติดตามและ

ความเหน็ ผูต อ งรับผิดและจํานวนคาสนิ ไหม แตงต้ังคณะ ของหรือผูเสียหาย กํ า ช ับ ใ ห ค ณ ะ

ทดแทนทผี่ นู น้ั ตองชดใช กรรมการฯ ไดชี้แจงขอเทจ็ จรงิ กรรมการฯ ดําเนิน

ไดโตแยงแสดง การใหแลวเสร็จ

หลักฐานของตน ภายในระยะเวลา

อยางเพียงพอ ที่กาํ หนดตลอดจน

และเปนธรรม ใหรีบแจงและสง

รายช่ือพรอมที่อยู

หากไมส ามารถ  หากมีกรณีท่ี ของทายาท กรณี
พิจาณาไดทัน เจาหนาที่ซึ่งอาจ เจาหนาท่ีซึ่งอาจ
ภายในระยะ ตองรับผิดตาย ตองรับผิดตายให
เวลาดังกลาว ใหรีบตรวจสอบ กระทรวงการคลัง
สามารถขอ รายช่ือและท่ีอยู และกรมทีด่ นิ ทราบ
ขยายไดเทา ของทายาทและ
ที่ จํ า เ ป น แจงใหกระทรวง
๕ –๒ ๐ วั น การคลัง และ
กรมทีด่ นิ ทราบ
 สรุปเรื่องเสนอใหผูวาราชการ ทาํ การ

จงั หวัดวนิ ิจฉัยสงั่ การ

(ตามขอ ๑๔ , ๑๕ และ ๑๖ แหง
ระเบียบสาํ นกั นายกฯ)

146 ๑๔๖

กรณเี จา หนา ท่ีกระทาํ ละเมิดตอหนวยงานของรัฐ

ขัน้ ตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา ขอ ควรปฏิบัติ การกํากบั /ดูแล

๔) ผูแตงต้ังวินิจฉัย ความเห็นของคณะกรรมการฯ  ภายใน ๗ วัน  เวนแตเปนเร่ือง  เจาพนักงานที่ดิน

ส่ังการ หรือสง ไมผูกมัดผูวาราชการจังหวัดในฐานะ น ับ แ ต ว ัน ท่ีกระทรวงการ จงั หวัด/สาขาตรวจ

สาํ นวนใหกระทรวง ผูแตงตั้งคณะกรรมการฯ ที่จะมี วินจิ ฉยั ส่งั การ คลังป ร ะกา ศ สอบหลกั ฐานการ

การคลงั ตรวจสอบ ความเห็นเปนอยางอื่นเม่ือไดรับผล กําหนดวาไมตอง วินิจฉยั ส่ังการของ

การพิจารณาของคณะกรรมการฯ รายงานใหกระทรวง ผูวาราชการจังหวัด

แลวใหวินิจฉัยสัง่ การวามผี ูตองรับ การคลงั ตรวจสอบ แ ล ะ กํ า ช ับ ใ ห

ผิดชดใชคา สินไหมทดแทนหรือไม เจาหนาที่จัดสง

และเปนจํานวนเทาใด แตยังไมตอง สํานวนใหกระทรวง

แจง การสั่งการใหผทู เี่ ก่ยี วของทราบ การคลัง และกรม

โดยสงสํานวนการสอบสวนให ท่ีดินภายในระยะ

กระทรวงการคลังตรวจสอบ และ เวลาดงั กลา ว

รายงานผลการดําเนินการพรอม

จัดสงสาํ เนาสํานวนการสอบสวนให

กรมที่ดินทราบดวย

ทั้งนี้ ควรมีระยะเวลาให
กระทรวงการคลังพิจารณาไมนอย
กวาสามเดือนกอนอายุความสองป
สิ้นสุด (ตามขอ ๑๗ วรรคสอง
แหงระเบียบสํานักนายกฯ และหนังสือ
เวียนกระทรวงการคลัง ดวนที่สุด
ที่ กค.๐๔๑๐.๖/ว ๓๒ ลงวันที่ ๒
กมุ ภาพนั ธ ๒๕๕๘)

๑๔1๗47

กรณีเจา หนาทีก่ ระทาํ ละเมดิ ตอหนวยงานของรัฐ

ขัน้ ตอน การดําเนินงาน ระยะเวลา ขอควรปฏบิ ตั ิ การกาํ กบั /ดูแล

๕) การเตรียมความ กอนอายุความสองปสิ้นสุด อายุความตาม ในกรณีทคี่ ําวินิจ กําชับใหเจาหนาที่

พรอมในการ ไมนอยกวาหกเดือน ใหจังหวัดมี กฎหมาย ๒ ป ฉยั ส่ังการมีผูตอง ติดตามผลการ

ออกคําส่ัง หรือ หนงั สือทวงถามผลการพิจารณาจาก นับจากวันท่ี รับผิดซึ่งเสียชีวิต พิจารณาของ

ฟอ งคดี กระทรวงการคลัง (กรมบัญชีกลาง) ผูวา ราชการ แลวตองรีบแจง กระทรวงการ

และรายงานผลการติดตามงาน จงั หวัดในฐานะ ใหกรมที่ดินทราบ คลังและแจงให

ดังกลาวใหกรมที่ดินทราบ (ตามขอ ผแู ตง ตั้งคณะ โดยดวน กรมท่ีดินทราบ

๑๗ วรรคสี่ และขอ ๒๔ แหงระเบียบ กรรมการฯ กอนอายุความ

สํานักนายกฯ) วินิจฉัยส่ังการ ตามกฎหมาย

สนิ้ สุด

๖) กรมที่ดินออก ในกรณีที่คําวินิจฉัยสั่งการมีผู ๕ – ๑๐  สํานักกฎหมาย

คําส่ังใหชดใช ตองรับผิด และกระทรวงการคลัง วนั ทําการ ดําเนนิ การ

ค า ส ิน ไ ห ม ไมแจงผลการพิจารณามาภายใน

ทดแทน หรือ เวลากอนอายุความสองปสิ้นสุด

ฟองคดี ไมนอยกวาหกเดือน กรมที่ดินจะ

ดําเนินการออกคําสั่งเรียกใหผูตอง

รับผิด หรือทายาทตามกฎหมาย

กรณีผูตองรับผิดเสียชีวิตแลวแต

กรณี มาชําระคาสินไหมทดแทน

กอนเพื่อปองกันไมใหคดีขาดอายุ

ความตาม ป.พ.พ. (ตามขอ ๑๗

วรรคหาและขอ ๒๔ แหงระเบียบ

สํานกั นายกฯ)

148 ๑๔๘

กรณเี จาหนา ท่ีกระทําละเมิดตอหนวยงานของรฐั

ข้ันตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา ขอ ควรปฏบิ ตั ิ การกํากบั /ดแู ล

๗)กระทรวงการ สงสําเนาผลการพิจารณาให ๑๒  ในกรณีทีไ่ ดรบั กาํ ชบั ใหเ จา หนา ที่
วนั ทาํ การ การแจง ผลการ ดําเนินการตาม
คลังแจง ผลการ กรมที่ดินทราบเพื่อดําเนินการตาม พิจารณาใกล ระยะเวลาทก่ี าํ หนด
๕ – ๑๕ เวลาอายคุ วาม
พจิ ารณา ความเห็นของกระทรวงการคลัง วนั ทําการ ส้ินสุดลงตาม
กฎหมายใหสง
(ตามขอ ๑๘ วรรคหนึง่ แหงระเบียบ ๕ – ๓๐ ผลการพิจารณา
วนั ทาํ การ ทางโทรสาร หรอื
สาํ นักนายกฯ) ไปรษณียอิเลก็ 
ทรอนกิ สโ ดย
๘) ดําเนินการตาม กรมท่ีดินจะตองดําเนินการตาม ดวน
ความเห็นของ ความเห็นของกระทรวงการคลัง
กระทรวงการคลัง กรณีเจาหนาท่ีไมตองรับผิด :  สํานักกฎหมาย
เสนออธิบดเี พื่อยุติเร่ือง ดาํ เนนิ การ
กรณีเจา หนาทต่ี องรบั ผิด : ออก
คําสั่ง/แกไ ขคาํ สง่ั (กรณีท่ีกรมท่ดี นิ  สาํ นกั กฎหมาย
ไดออกคาํ สั่งใหเจาหนาท่ีชดใชเงนิ ดําเนินการ
ตามความเห็นของผแู ตงต้ังเน่ืองจาก
ยงั ไมไดร ับแจงผลการพิจารณาจาก
กรมบญั ชกี ลางและคดีจะขาดอายุ
ความ) (ตามขอ ๑๘ วรรคสองแหง
ระเบยี บสํานักนายกฯ)

๙) การชําระคา การดาํ เนินการของกรมที่ดิน
สนิ ไหมทดแทน เพื่อใหผตู องรบั ผิดชดใชค าสนิ ไหม
ทดแทน
กรณที ี่ผูตอ งรับผดิ ชดใชคาสินไหม
ทดแทน : ยุติเรือ่ งรายงาน
กระทรวง การคลัง

๑๔1๙49

กรณเี จา หนา ที่กระทาํ ละเมิดตอหนวยงานของรัฐ

ข้นั ตอน การดาํ เนนิ งาน ระยะเวลา ขอ ควรปฏบิ ตั ิ การกํากบั /ดแู ล

กรณีท่ผี ตู องรับผดิ ไมชดใชคาสินไหม
ทดแทน : สงฟองศาลยุติธรรม /
ศาลปกครองและแจงกระทรวงการคลงั
(ตามขอ ๑๘ วรรคสอง แหงระเบียบ
สํานกั นายกฯ)

4.1.2 สว นท่สี อง : กรณีเจาหนาท่ีกระทําละเมิดตอ บุคคลภายนอก

แบง ออกเปน ๒ สว น ไดแก บคุ คลภายนอกฟอ งกรมทีด่ ินใหช ดใชค า สนิ ไหมทดแทน และบคุ คล
ภายนอกยืน่ คําขอใหก รมทด่ี นิ ชดใชคาสนิ ไหมทดแทนซง่ึ มีขัน้ ตอนในการดาํ เนนิ งานดงั ตอไปน้ี

กรณี บคุ คลภายนอกฟองกรมที่ดนิ ใหช ดใชคาสินไหมทดแทน

กรณีเจาหนาที่กระทําละเมิดตอบคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกฟอ งกรมทดี่ ินใหชดใชคา สนิ ไหมทดแทน)
ข้นั ตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกํากับ/ดแู ล

๑)เตรยี มดาํ เนินการ  เม่ือบุคคลภายนอกฟองกรมที่ดิน ๕ –๓๐ หากมีการประสาน สํานักกฎหมาย
เปนจําเลยหรือผูถูกฟองคดีตอศาล วนั ทาํ การ งานจากหนว ยงาน
ยุติธรรมหรือศาลปกครองโดยตอมา อน่ื เพ่อื ขอขอมลู
มีคําพิพากษาถึงที่สุดใหกรมที่ดิน เพ่ิมเติมระยะ
แพคดี เนื่องจากเจาหนาท่ีในสังกัด เวลาในการเนนิ
ไดปฏิบัติหนา ท่ีโดยประมาทเลินเลอ การอาจขยายได
และกรมที่ดินไดชําระเงินตามคํา เทา ทจ่ี าํ เปน
พิพากษาแลวกรมที่ดินจะดําเนิน
การตรวจสอบคําพิพากษาศาลและ
ขอมูลในสวนที่เก่ียวของ สรุปเร่ือง
เสนอใหอธิบดีลงนามในคําส่ังแตงต้ัง
คณะกรรมการสอบขอเท็จจริงความ
รับผิดทางละเมิดในกรณีที่เหตุแหง
ความเสียหายอยูในเขตกรุงเทพมหานคร
และเสนอใหอธิบดีมอบอํานาจให

150 ๑๕๐

กรณีเจาหนา ที่กระทําละเมดิ ตอบคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกฟองกรมทีด่ ินใหชดใชคา สินไหมทดแทน)
ข้ันตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกํากับ/ดูแล

ผูวาราชการจังหวัดเปนผูแตงตั้ง ๕ – ๒๐ หากเปนกรณี  ตรวจสอบวากรณี
คณะกรรมการสอบขอเท็จจริงความ วนั ทาํ การ ที่ตองประสาน ดังกลาวจะตอง
รับผิดทางละเมิดในกรณีที่เหตุแหง งานเพื่อแตงต้ัง แ ต ง ตั ้ง ค ณ ะ
ความเสียหายอยูใ นจังหวดั นนั้ กรรมการฯ รวม กรรมการฯรวมกับ
(ตามขอ ๓๕ประกอบขอ ๓๑ แหง กบั หนว ยงานอื่น หนวยงานอื่น
ระเบยี บสาํ นักนายกฯ) ระยะเวลาใน หรือไม
การดําเนินการ
๒) การแตง ตง้ั คณะ เมื่อจังหวัดไดรับเรื่องจาก อาจขยายได
กรรมการสอบ กรมที่ดินใหแตงตั้งคณะกรรมการ เทาทจี่ าํ เปน
ขอเท็จจริงความ สอบขอเท็จจริงความรับผิดทาง  ใหกําหนดเวลา  ตรวจสอบวา
รบั ผิดทางละเมดิ ละเมดิ ตามขอ ๑
(ตามขอ ๓๕ประกอบขอ ๓๑ แหง แลวเสร็จใน ความสมบรูณ
ระเบยี บสาํ นักนายกฯ) การดําเนิน ในการแตงตั้ง
การของคณะ คณะกรรมการฯ
กรรมการฯ เชน เปนผูมี
ไวใ นคําสงั่ สว นไดเสีย หรือ
 คณะกรรมการฯ มคี วามเปน กลาง
มีไดไมเกิน ๕ หรือไม (ตาม
คน (ควรเปน ๓ พ.ร.บ.วิธีปฏิบัติ
หรอื ๕ คน) ราชการทาง

ปกครอง พ.ศ.
๒๕๓๙ )

๑๕1๑51

กรณีเจาหนา ที่กระทําละเมิดตอบคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกฟอ งกรมที่ดนิ ใหชดใชค า สินไหมทดแทน)
ขัน้ ตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กับ/ดแู ล

3)คณะกรรมการฯ  คณะกรรมการฯตองดําเนินการสอบ ภายในเวลาที่  คณะกรรมการฯ กําชับใหคณะ

ดําเนินการสอบ ขอเท็จจริงรายงานผลการสอบสวน กําหนดตาม ตองใหโอกาส กรรมการฯดําเนิน

ขอเท็จจริง/เสนอ พรอมความเห็นเก่ียวกับตัวผูตอง คําสั่งแตงตั้ง เจา ห นา ที่ท่ี การใหแ ลว เสร็จ

ความเห็น รบั ผิดและจํานวนคาสินไหมทดแทน คณะกรรมการฯ เก่ียวของหรือ ภายในระยะเวลา

ทีผ่ นู น้ั ตอ งชดใช ผูเสียหายได ที่กําหนดตลอด

ชีแ้ จงขอ เท็จจริง จนใหรีบแจงและ

โตแยงแสดง สงรายช่ือพรอม

หลักฐานของตน ท่ีอยูของทายาท

อยางเพียงพอ กรณีเจาหนาท่ีซึ่ง

และเปน ธรรม อาจตองรับผิด

ตายใหกระทรวง

หากไมสามารถ ก า ร ค ล ัง แ ล ะ
พจิ ารณาไดทัน กรมทีด่ ินทราบ

ภายในระยะเวลา

ดงั กลา วสามารถ

ขอขยายไดเทา

ทีจ่ ําเปน โดยตอ ง

คาํ นึงถึงอายุ

ความการใช

สทิ ธิเรยี กรอง

ตามมาตรา ๙

แหง พ.ร.บ.

ความรับผิด

ทางละเมิดฯ

(๑ ป นบั แตว นั

ที่กรมท่ีดินได

ใชค า สนิ ไหม

ทดแทนนัน้

แกผูเสียหาย)

152 ๑๕๒

กรณีเจาหนา ที่กระทําละเมดิ ตอบคุ คลภายนอก
(บุคคลภายนอกฟอ งกรมที่ดินใหชดใชคา สินไหมทดแทน)
ขน้ั ตอน การดาํ เนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กับ/ดูแล

 สรุปเรื่องเสนอใหผูวาราชการ ๕ – ๓๐

จังหวัดวินจิ ฉัยส่ังการ วันทาํ การ

(ตามขอ ๑๔ , ๑๕ และ ๑๖ แหง

ระเบยี บสาํ นกั นายกฯ)

4) ผูแตงต้ังวินิจฉัย ความเห็นของคณะกรรมการฯ  ภายใน ๗ วัน เวนแตเปนเร่ือง การตรวจสอบ

สั่งการ/สงสํานวน ไมผ ูกมัดผูวาราชการจังหวดั ในฐานะ นับแตวันที่ได ที่กระทรวง หลักฐ าน การ

ใหกระทรวงการ ผแู ตงต้ังคณะกรรมการฯ ท่ีจะมีความ วนิ จิ ฉัยส่ังการ การคลังประกาศ วินิจฉัยส่ังการ

คลังตรวจสอบ เห็นเปนอยางอ่ืนเมื่อไดรับผลการ โดยตองคํานึง กําหนดวาไม ของผูวาราชการ

พจิ ารณาของคณะกรรมการฯ แลว ถึงอายุความ ตองรายงาน จังหวัดและกําชับ

ใหวินิจฉัยสั่งการวามีผูตองรับผิด การใชสิทธิเรียก ใหกระทรวง ใหเจาหนาท่ีจัด

ชดใชคาสนิ ไหมทดแทนหรือไม และ รองตามมาตรา การคลังตรวจ ส ง สํ า น ว น ใ ห

เปน จํานวนเทา ใด แตยงั ไมต องแจง ๙ แหง พ.ร.บ. สอบ กระทรวงการคลัง

การส่ังการใหผทู ่เี ก่ยี วของทราบและ ความรับผิดทาง แ ล ะ ก ร ม ที่ ดิ น

สงสํานวนการสอบสวนใหก ระทรวง ละเมดิ ฯ (๑ ป ภายในระยะเวลา

การคลังตรวจสอบกบั สง สําเนาสาํ นวน นับตั้งแตวันที่ ดงั กลา ว

การสอบสวนใหกรมทีด่ นิ ทราบดว ย กรมที่ดินได

ทั้งนี้ ควรมีระยะเวลาให ชดใชคา สินไหม
กระทรวงการคลังพิจารณาไมนอย ทดแทนนั้นแก
กวาสามเดือนกอนอายุความหนึ่งป ผเู สียหาย)

ส้ินสุด (ตามขอ ๑๗วรรคสอง แหง

ระเบียบสํานักนายกฯ และหนังสือ

เวียนกระทรวงการคลัง ดวนท่ีสุด ที่

กค. ๐๔๑๐.๖/ว ๓๒ ลงวันท่ี ๒

กมุ ภาพันธ ๒๕๕๘

๕) การเตรียมความ กอ นอายคุ วามการใชสิทธิเรียกรอง อายุความการ  ในกรณีที่คํา กาํ ชบั ใหเ จาหนาที่

พรอมในการ ของหนวยงานสิ้นสุดหนึ่งปนับแต ใชส ทิ ธเิ รยี กรอง วินิจฉัยสั่งการ ติดตามผลการ

ออกคําสั่งหรือ วันที่หนว ยงานไดใชคาสินไหมทดแทน ๑ ป นับแตวัน มีผูตองรับผิด พิจารณาของ

ฟองคดี นั้นแกผูเสียหาย กรมที่ดินจะตอง ที่กรมท่ีดินได ซ่ึงเสียชีวิตแลว กระทรวงการคลัง

ดําเนนิ การใชสิทธิเรียกใหเจาหนาที่ ใชคาสินไหม ตองรีบแจงให และจะตองแจง

๑๕1๓53

กรณีเจาหนา ที่กระทําละเมดิ ตอบุคคลภายนอก
(บุคคลภายนอกฟองกรมที่ดินใหชดใชคา สินไหมทดแทน)
ขน้ั ตอน การดําเนินงาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกํากับ/ดูแล

ผูตองรบั ผดิ ชดใชคาสินไหมทดแทน ทดแทนน้ันแก กรมที่ดนิ ทราบ ใหกรมท่ีดินทราบ

ใหแ กทางราชการตามมาตรา ๙ แหง ผูเสยี หาย โดยดวน กอนอายุความ

พ.ร.บ. ความรับผิดทางละเมิดฯ ซ่ึง (ชําระเงินตาม ตามกฎหมาย

หากกระทรวงการคลังไมแจงผลการ คําพพิ ากษา) ส้นิ สุด

พจิ ารณามาใหทราบ จังหวัดจะตอง

มีหนังสือทวงถามผลการพิจารณา

จากกระทรวงการคลัง (กรมบัญชีกลาง)

และรายงานผลการติดตามงานดังกลาว

ใหกรมทด่ี นิ ทราบเพ่ือพิจารณาดําเนิน

การในสวนทีเ่ กีย่ วขอ ง
(ตามขอ ๑๗ วรรคสี่ และขอ ๒๔ ๕ – ๑๐
วนั ทาํ การ
แหง ระเบยี บสํานักนายกฯ

๖) กรมที่ดินออก ในกรณีที่คําวินิจฉัยสั่งการมีผู  สํานกั กฎหมาย

คําสั่งใหชดใชคา ตองรับผิดและกระทรวงการคลังไม

สินไหมทดแทน แจงผลการพิจารณามาภายในเวลา

หรือฟอ งคดี กอนอายุความการใชสิทธิเรียกรอง

ของหนวยงานส้ินสุดหน่ึงปนับแตวัน

ท่ีหนวยงานไดใชคาสินไหมทดแทน

นั้นแกผูเสียหาย (ชําระเงินตามคํา

พิพากษา) กรมที่ดินจะตองดําเนิน

การใชสิทธิเรียก (ออกคําสั่ง) ให

เจาหนาท่ีผูตองรับผิดชดใชคาสินไหม

ทดแทนใหแกทางราชการตามมาตรา

๙ แหง พ.ร.บ.ความรับผิดทางละเมิดฯ

และดําเนินการตามมาตรา ๓ แหง

พ.ร.บ. ความรับผิดทางละเมิดฯ

ประกอบมาตรา ๕๑ แหง พ.ร.บ.

จดั ตั้งศาลปกครองฯหรือเรียกทายาท

ตามกฎหมายกรณีผูตองรับผิดเสียชีวิต

154 ๑๕๔

กรณีเจาหนาที่กระทําละเมดิ ตอบคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกฟองกรมทดี่ ินใหชดใชคาสินไหมทดแทน)
ขั้นตอน การดาํ เนินงาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกํากับ/ดูแล

แลวแตกรณี มาชําระคาสินไหมทดแทน

กอนเพื่อปองกันไมใหคดีขาดอายุ

ความตามประมวลกฎหมายแพง

และพาณชิ ย

(ตามขอ ๑๗ วรรคหา และขอ ๒๔

แหงระเบียบสาํ นักนายกฯ)

๗) กระทรวงการ สงสําเนาผลการพิจารณาให ๑๒ ในกรณีท่ีไดรับ กําชบั ใหเจาหนาที่
วันทาํ การ แ จง ผ ล ก า ร ดําเนินการตาม
คลังแจงผลการ กรมท่ีดินทราบเพ่ือดาํ เนินการตาม พิจารณาใกล ระยะเวลาที่กาํ หนด
๕ – ๑๕ เวลาอายุความ
พิจารณา ความเหน็ ของกระทรวงการคลงั วนั ทาํ การ สิ้นสุดลงตาม
กฎหมายใหสง
(ตามขอ ๑๘ วรรคหน่ึง แหง ผลการพิจารณา
ทางโทรสารหรือ
ระเบียบสาํ นกั นายกฯ) ไปรษณียอิเล็ก 
ทรอนิกสโดยดว น
๘) ดําเนินการตาม กรมที่ดินจะตองดําเนินการตาม
ความเห็นของ ความเห็นของกระทรวงการคลัง  สาํ นักกฎหมาย
กระทรวงการคลงั กรณเี จา หนาที่ไมตองรับผิด: เสนอ ดาํ เนินการ
อธบิ ดเี พอ่ื ยุติเรื่อง
กรณีเจาหนาที่ตองรับผิด : ออก
คําส่ัง/แกไขคําส่ัง (กรณีท่ีกรมที่ดิน
ไดออกคําสั่งใหเจาหนาท่ีชดใชเงิน
ตามความเห็นของผูแตงต้ัง เน่ืองจาก
ยังไมไดรับแจงผลการพิจารณาจาก
กรมบัญชีกลาง และคดีจะขาดอายุ
ความ) (ตามขอ ๑๘ วรรคสอง แหง
ระเบียบสํานักนายกฯ)

๑๕1๕55

กรณเี จาหนา ที่กระทําละเมิดตอบุคคลภายนอก
(บุคคลภายนอกฟองกรมที่ดินใหชดใชคา สนิ ไหมทดแทน)
ขั้นตอน การดําเนินงาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดแู ล

๙) การชําระคา การดําเนินการของกรมท่ีดิน ๕ – ๓๐  สาํ นกั กฎหมาย
สินไหมทดแทน เพ่ือใหผูตองรับผิดชดใชคาสินไหม วนั ทาํ การ ดําเนนิ การ
ทดแทน
กรณผี ูตอ งรบั ผดิ ชดใชค า สินไหม
ทดแทน: ยุติเรื่อง รายงาน
กระทรวงการคลัง
กรณีท่ีผูตองรับผิดไมชดใชคา
สินไหมทดแทน: สง ฟอ งศาลยตุ ธิ รรม/
ศาลปกครอง และแจงกระทรวงการคลัง
(ตามขอ ๑๘ วรรคสอง แหงระเบียบ
สํานกั นายกฯ)

156 ๑๕๖

กรณี บุคคลภายนอกรอ งขอใหกรมท่ดี ินชดใชคาสินไหมทดแทน

กรณเี จาหนา ทกี่ ระทาํ ละเมิดตอ บุคคลภายนอก
(บุคคลภายนอกรองขอใหก รมทดี่ ินชดใชค า สนิ ไหมทดแทน)
ขัน้ ตอน การดาํ เนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดูแล

๑) รบั คําขอ เม่ือบุคคลภายนอกรองขอให ๕ – ๓๐ หากมีการประสาน สํานักกฎหมาย
กรมท่ดี ินชดใชค าสินไหมทดแทนจาก วนั ทําการ งานจากหนวย ดําเนนิ การ

การละเมิดในการปฏิบัติหนาที่ของ งานอ่ืนเพื่อขอ เจาพนักงาน

เจาหนาที่ในสังกัด หากเปนกรณีท่ี ขอมูลเพิ่มเติม ที่ดินจังหวัด/

บุคคลภายนอกย่ืนคําขอท่ีจังหวัดใด ระยะเวลาใน สาขาจะตอง

ใหรีบดําเนนิ การสงคําขอดังกลาวมาให การดําเนินการ กําชับเจาหนาที่

อธิบดีกรมท่ีดิน เมื่อกรมท่ีดินพิจารณา อาจขยายได ใหรีบสงคําขอ

แลวเห็นวาคําขอดังกลาวเปนไปตาม เทาท่จี ําเปน ตามมาตรา ๑๑

มาตรา ๑๑ แหง พ.ร.บ.ความรับผิด ใ ห ก ร ม ที ่ด ิน

ทางละเมดิ ฯ กรมที่ดินจะดําเนินการ พจิ ารณา

ตรวจสอบขอ เท็จจริงในเบื้องตน รวบรวม
พยานหลกั ฐานและขอกฎหมาย สรุป
เรอ่ื งเสนอใหอธิบดีออกใบรับคําขอและ
ลงนามในคําสั่งแตงต้ังคณะกรรมการ
สอบขอเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด
ในกรณที ่ีเหตุแหงความเสียหายอยูใน
เขตกรุงเทพมหานคร และเสนอให

อธิบดีมอบอํานาจใหผูวาราชการจังหวัด

เปนผูแตงตั้งคณะกรรมการสอบขอ

เท็จจริงความรับผิดทางละเมิดในกรณี

ท่ีเหตุแหง ความเสียหายอยูใ นจังหวัดน้นั

(ตามขอ ๓๓ ประกอบขอ ๓๒ และขอ

๓๑ แหง ระเบยี บสาํ นักนายกฯ)

๒) แตงต้ังคณะ เมอ่ื จังหวดั ไดรับเร่ืองจากกรมท่ีดิน ๕ – ๒๐  หากเปนกรณี  ตรวจสอบวา
กรรมการสอบ แลวใหแตงต้ังคณะกรรมการสอบ วันทําการ ตองประสาน กรณีดังกลาว
ขอ เ ท็จ จ ริง ขอเท็จจริงความรับผิดทางละเมิด งานเพ่ือแตงต้ัง ตอ งแตงตั้งคณะ
คว ามรับผิด ตามขอ ๑ กรรมการฯ รวม กรรมการฯ รวม
ทางละเมิด (ตามขอ ๓๓ ประกอบขอ ๓๒ และขอ กับหนวยงาน กับหนวยงาน
๓๑ แหงระเบยี บสํานักนายกฯ) อ่ืน ระยะเวลา อนื่ หรือไม

๑๕1๗57

กรณีเจาหนา ท่ีกระทําละเมิดตอ บคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกรองขอใหก รมทดี่ นิ ชดใชคาสินไหมทดแทน)
ขนั้ ตอน การดําเนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดูแล

ในการดํ าเนิ น

การอาจขยายได

เทา ทีจ่ ําเปน  ตรวจสอบวา

 ใหกําหนดเวลา ความสมบรูณ

แลวเสร็จในการ ในการแตง ตั้ง

ดําเนินการของ คณะกรรมการฯ

คณะกรรมการฯ เชน เปนผูมี

ไวใ นคําสัง่ สว นไดเสยี หรือ

คณะกรรมการฯ มคี วามเปนกลาง

มีไดไมเกิน ๕ หรือไม

คน (ควรเปน (ตาม พ.ร.บ.วิธี

๓ หรือ ๕ คน) ปฏิบัติราชการ

ทางปกครอง

พ.ศ. ๒๕๓๙ )

๓)คณะกรรมการฯ คณะกรรมการฯ ตองดําเนินการ ภายในเวลาที่  คณะกรรมการฯ กํ า ช ับ ค ณ ะ

ดําเนินการสอบ สอบขอเท็จจริง รายงานผลการ กําหนดตามคําส่ัง ตองใหโอกาส ก ร ร ม ก า ร ฯ

ข อเท็ จจริ ง/ สอบสวนพรอมความเห็นเก่ียวกับ แตง ต้ังคณะกรรม เ จ า ห น า ที่ ท่ี ดําเนินการให

เสนอความเหน็ การชดใชคาสินไหมทดแทนใหแกผู การฯ เก่ียวของหรือ แลวเสร็จภายใน

ข อ ด ว ย ว า ก ร ม ท่ี ดิ น ต อ ง ช ด ใ ช ค า หากไมสามารถ ผู เ สี ย ห า ย ไ ด ร ะ ย ะ เ ว ล า ที่
สินไหมทดแทนใหตามคําขอหรือไม พิจารณาไดทัน ชีแ้ จงขอ เท็จจริง กําหนดตลอด
และชดใชในจํานวนเงินเทาใด ในกรณี ภายในระยะเวลา โ ต แ ย ง แ ส ด ง จ น ใ ห รี บ แจ ง
ท่ีตองชดใชคาสินไหมทดแทนจะตอง ดังกลาว สามารถ หลกั ฐานของตน และสงรายช่ือ
พิจารณาดวยวาเจาหนาท่ีท่ีมีสวน ขอขยายไดเทาที่ อยางเพียงพอ พรอมที่อยูของ
เก่ียวของจะตองรับผิดชดใชคาสินไหม จําเปนโดยคํานึง และเปน ธรรม ทายาท กรณี
ทดแทนคืนใหแกกรมที่ดินหรือไม ถ ึง ขั ้น ต อ น ท่ี เจ าห น าท่ี ซ่ึ ง
หากตองชดใชคืนใหแกกรมท่ีดิน ให กรมท่ีดินจะตอง อาจตองรับผิด
พิจารณากําหนดผูตองรับผิดและ แ จง ผ ล ก า ร ตายใหกระทรวง
จํานวนคาสินไหมทดแทนท่ีผูน้ันตอง พิจาร ณาใหผู การคลังและ
ชดใช และสรุปเรื่องเสนอใหผูวา ขอทราบภายใน กรมท่ีดินทราบ
ราชการจงั หวดั วินิจฉัยสง่ั การ

158 ๑๕๘

กรณเี จาหนา ที่กระทาํ ละเมดิ ตอบคุ คลภายนอก
(บคุ คลภายนอกรองขอใหกรมท่ดี ินชดใชค า สนิ ไหมทดแทน)
ขนั้ ตอน การดาํ เนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดูแล

(ตามขอ ๑๔ , ๑๕ และ ๑๖ แหง กาํ หนด ๑๘๐ วัน

ระเบียบสํานกั นายกฯ) นับแตว ันรับคําขอ

๔) การขอขยาย ระหวางคณะกรรมการฯ ดําเนิน กอ นสนิ้ สดุ ระยะ  กาํ ชับเจา หนา ท่ี

เวลาการพิจาณา การสอบขอเท็จจริง ตามขอ ๓ หากเห็นวา เวลา ๑๘๐ วัน ใหรีบดําเนิน

คําขอตามมาตรา ไมสามารถดําเนินการใหแลวเสร็จได นับแตรับคําขอ การแจงกรมท่ีดิน

๑๑ แหง พ.ร.บ. ภายในกําหนด ๑๘๐ วัน นับแตวัน เปนเวลาไมนอย ภายในระยะ

คว ามรับผิด รับคําขอ ตามมาตรา ๑๑ แหง พ.ร.บ. กวา ๔๕ วัน เวลาทีก่ าํ หนด

ทางละเมดิ ฯ ความรับผดิ ทางละเมิดฯใหรีบแจงกรมท่ีดิน

เพ่ือขอขยายระยะเวลาการพิจารณา

คําขอตอรัฐมนตรีวาการกระทรวง

มหาดไทย พรอมรายงานปญหาและ

อุปสรรคในการดําเนินงานใหท ราบ

๕)ผูแตงต้ังวินิจฉัย ความเห็นของคณะกรรมการฯ สงสํานวนการ  กาํ ชับเจา หนา ท่ี

ส่งั การ/สงสํานวน ไมผูกมัดผูวาราชการจังหวัดในฐานะ ส อ บ ส ว น ใ ห ใหรีบดําเนิน

ใหกรมท่ดี นิ ผแู ตงตั้งคณะกรรมการฯ ท่ีจะมีความ กรมที่ดินทราบ การแจงกรมที่ดิน

เห็นเปนอยางอื่นเมื่อไดรับผลการ ภายใน ๗ วันนับ ภายในระยะ

พิจารณาของคณะกรรมการฯ แลว แตวันวินิจฉัย เวลาทกี่ ําหนด

ใหวินิจฉัยสั่งการวา กรมที่ดินตองรับ สั่งการ

ผิดชดใชคาสินไหมทดแทนตามคําขอ

ของผูขอหรือไม เปนเงินจํานวนเทาใด

และเจา หนา ทตี่ องรบั ผิดชดใชคาสินไหม

ทดแทนคืนใหแกกรมท่ีดินหรือไม อยางไร

โดยสงสํานวนการสอบขอเท็จจริงและ

คําวินิจฉัยส่ังการไปใหกรมที่ดินเพ่ือ

แจงผลการพิจารณาใหผ ูขอทราบ

(เทียบเคียงขอ ๑๗ แหงระเบียบ

สํานักนายกฯ)

๑๕1๙59

กรณีเจา หนา ท่ีกระทาํ ละเมิดตอ บคุ คลภายนอก
(บุคคลภายนอกรอ งขอใหกรมทีด่ ินชดใชค า สนิ ไหมทดแทน)
ข้ันตอน การดําเนินงาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดูแล
สํานกั กฎหมาย
๖. แจงผลการ กรมทีด่ นิ เสนอผลการวินจิ ฉัยของ ๕ – ๒๐  ดาํ เนนิ การ

พจิ ารณา ผวู าราชการจังหวัดเพ่ือใหอธิบดีกรมท่ีดิน วนั ทาํ การ สํานกั กฎหมาย
ดาํ เนินการ
ลงนาม ในหนงั สือแจง ผลการพิจารณา (ภายในกําหนด

ใหผ ูข อทราบ ๑๘๐ วนั นับแต

วันรับคําขอ หรือ

๓๖๐ วันในกรณี

ที่มีการขอขยาย

ระยะเวลาการ
พจิ ารณาคําขอ)

๗ . ก า ร ชํ า ร ะ การดําเนินการของกรมที่ดิน ๕ – ๓๐ 

ค า สิ น ไ ห ม เพ่ือใหผูตองรับผิดชดใชคาสินไหม วนั ทําการ

ทดแทน ทดแทนคนื ใหแกท างราชการ

กรณีท่ีผูตองรับผิดชดใชคาสินไหม

ทดแทน: ยุตเิ ร่ือง

กรณีที่ผูตองรับผิดไมชดใชคาสินไหม
ทดแทน: สงฟองศาลยุติธรรม / ศาล
ปกครอง และแจง กระทรวงการคลงั
(ตามขอ ๑๘ วรรคสอง แหงระเบียบ
สาํ นักนายกฯ)

160 ๑๖๐

4.2 กรณีทสี่ อง
การดําเนินการเก่ียวกับความรับผิดทางแพงตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย มาตรา ๔๒๐
และตามนิตกิ รรมสัญญา

เชน ละเมดิ ตาม มาตรา ๔๐๖ , ๔๒๐ , ๑๓๓๖ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย ผิดสัญญา ซ่ึงมี

ขัน้ ตอนในการดําเนนิ งานดงั ตอ ไปนี้

ขนั้ ตอนการดาํ เนนิ การเกี่ยวกับความรับผิดทางแพง ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณิชย
มาตรา ๔๒๐ และตามนติ ิกรรมสญั ญา
การดําเนนิ งาน ระยะเวลา หมายเหตุ การกาํ กบั /ดูแล

๑) ตรวจสอบ เมอื่ เกิดเหตุทท่ี าํ ใหกรมทด่ี ินไดรับความ ๕ – ๒๐   ตรวจสอบความ
ขอเท็จจริง/ เสียหายขึ้นในจังหวัดใดใหตรวจสอบ วันทําการ สมบรูณของ
รายงานเหตุ ขอ เท็จจริงโดยไมชักชา เชน สาเหตุที่ทําให เอกสารประกอบ
เกิดความเสียหาย ผูกระทําหรือผูมีสวนรวม ๕ – ๓๐ การรายงาน
ใหเกิดความเสียหาย จํานวนคาเสียหายท่ี วนั ทําการ
กรมท่ดี นิ ไดรบั การเรยี กใหช ดใชค าเสียหาย หากมกี ารประสาน สํานกั กฎหมาย
ในเบื้องตนและรายงานเหตุแหงความ ๕ – ๓๐ งานจากหนวยงาน ดําเนินการ
เสยี หายดังกลา วใหอธิบดีกรมท่ีดินทราบ วันทาํ การ อ่นื เพือ่ ขอขอมูล
เพิ่มเติมระยะ
๒) เรียกใหผู กรมท่ีดินจะดําเนนิ การสรุปขอเท็จจริง เวลาในการดําเนิน
ตองรับผิด รวบรวมพยานหลักฐาน ขอกฎหมาย การอาจขยายได
ช ด ใ ช คา ระเบียบ และวิธีปฏิบัติเสนออธิบดีเพ่ือ เทาที่จําเปน
เสยี หาย วินิจฉัยสั่งการและแจงใหบุคคลภายนอก
(ผูทําใหเ กิดความเสียหาย) ชดใชค าเสียหาย  สาํ นักกฎหมาย
(ตาม ป.พ.พ.) ดําเนนิ การ

๓) การชําระ การดําเนินการของกรมที่ดินเพื่อให
คา เสียหาย บุคคลภายนอก (ผูทําใหเกิดความเสียหาย)
ชดใชคาเสยี หายแกทางราชการ
กรณที ีผ่ ูต อ งรบั ผิดชดใชค า เสยี หาย:
ยุติเร่อื ง
กรณีท่ีผูตองรับผิดไมชดใชคาเสียหาย:
สงฟองศาลยุติธรรม/ ศาลปกครอง และ
แจงกระทรวงการคลงั
(ตาม ป.พ.พ. และ ป.วิ.พ.)

๑๖1๑61

กองการเจาหนาที่

อาํ นาจหนาทีต่ าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสําคัญ การปฏิบตั ิตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คําส่ังทเี่ กย่ี วของ การพิจารณา อํานาจหนา ที่
คาํ สั่งกรมทดี่ นิ
1. ยายขา ราชการ  มาตรา 57, 63 แหง  เพ่ือประโยชนของทางราชการและให อํานาจในการแตงตั้ง

พระราชบัญญัติระเบียบ การบริหารทรัพยากรบุคคลของขาราชการ เปน ของผูวาราชการ

ขาราชการพลเรือน ในสังกัดกรมที่ดินมีประสิทธิภาพ โดย จังหวัด ผูบังคับ

พ.ศ. 2551 เจาพนักงานท่ีดินจังหวัดพิจารณาเสนอ บัญชา ซ่ึงมีอํานาจ

ยายขาราชการในสังกัดภายในจังหวัด สั่งบรรจุ ตามมาตรา

ตั้งแตระดับชํานาญการ/ชํานาญงาน 57 (11 ) แหง

ลงมาเพ่ือใหผูวาราชการจังหวัดพิจารณา พระราชบัญญัติ

แตง ตงั้ ระเบียบขาราชการ

พลเรือนพ.ศ. 2551

2. รกั ษาราชการแทน  มาตรา 47 แหงพระราช  กรณีไมมีผูดํารงตําแหนงเจาพนักงาน อํานาจในการแตงตั้ง
บัญญัตริ ะเบียบบรหิ าร ที่ดินจังหวัดหรือมีแตไมอาจปฏิบัติ เปนของผวู า ราชการ
ราชการแผน ดนิ พ.ศ. หนาท่ีราชการได โดยเจาพนักงานที่ดิน จังหวัด ผูบังคับ
2534 จังหวัดเสนอขาราชการผูมีอาวุโสที่ บัญชาซึ่งมีอํานาจ
เหมาะสม เพื่อใหผูวาราชการจังหวัด ส่ังบรรจุตามมาตรา
พิจารณาแตงตั้งเปนผูรักษาราชการ 57 (1 1) แหง
พ ร ะ ร า ช บั ญ ญั ติ
แทนตน ระเบียบขาราชการ

พลเรือนพ.ศ. 2551

3.รกั ษาการในตําแหนง  มาตรา 68 แหงพระราช  กรณีที่ตําแหนงเจาพนักงานที่ดินจังหวัด/ อํานาจในการแตงต้ัง
บัญญัติระเบยี บขา ราชการ สาขา/หัวหนาฝาย/กลุม/งานวางลง เปนของผูว าราชการ
พลเรือน พ.ศ.2551 หรือผูดํารงตําแหนงไมสามารถปฏิบัติ จังหวัด ผูบังคับ
หนาที่ราชการได โดยเจาพนักงานที่ดิน บัญชาซึ่งมีอํานาจ
เสนอขาราชการผูหน่ึงผูใดท่ีเห็นสมควร ส่ังบรรจุตามมาตรา
เพื่อใหผูวาราชการจังหวัดพิจารณา 57 (11) แ ห ง
แตง ต้งั ใหรกั ษาการในตําแหนง นน้ั ๆ พระราชบัญญัติ

ระเบียบขาราชการ
พลเรือนพ.ศ. 2551

4. ปฏิบัติราชการแทน  มาตรา 38 แหงพระราช  มอบอํานาจใหปฏิบัติราชการแทนโดย อํานาจในการแตงต้ัง
บัญญัติระเบียบบริหาร

162 ๑๖๒

อํานาจหนา ท่ตี าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสาํ คัญ การปฏิบัติตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ ส่ังที่เกี่ยวของ การพิจารณา อํานาจหนาที่
คาํ สั่งกรมทด่ี นิ
ราชการแผน ดนิ พ.ศ.2534 เจาพนักงานที่ดินเสนอหัวหนาฝาย/ เปนของผูวาราชการ
กลุมงานท่ีเหมาะสม เพ่ือใหผูวาราชการ จังหวัด ผูบังคับ
จงั หวัดพจิ ารณาแตง ตงั้ ใหปฏิบตั ิราชการ บัญชาซ่ึงมีอํานาจ
แทนตนเฉพาะเรื่องที่สามารถมอบ สั่งบรรจุตามมาตรา
อาํ นาจได 57 (11) แ ห ง
พระราชบัญญั ติ
ระเบียบขาราชการ
พลเรอื นพ.ศ. 2551

5. การทดลองปฏบิ ตั ิ  มาตรา59 แหงพระราช  เจาพนักงานท่ีดินจังหวัด/เจาพนักงาน เจาพนักงานท่ีดิน
ราชการ บญั ญตั ิระเบยี บขาราช ที่ดินจังหวัด(สาขา)/เจาพนักงานท่ีดิน จังหวัด/เจาพนักงาน

การพลเรอื นพ.ศ.2551 หัวหนาสวนแยกเปนผูประเมินผลงาน ทีด่ ินจงั หวัด(สาขา)/
การปฏิบัติราชการของขาราชการบรรจุ เจาพนักงานท่ีดิน
 กฎ ก.พ.วาดวยการ ใหมและเสนอความเห็นใหผวู าราชการ หัวหนาสวนแยก
ทดลองปฏิบัติหนาท่ี จังหวัด ซึง่ เปนผูบังคบั บัญชาผูมีอาํ นาจส่ัง เปนผูประเมินผล
ราชการและการพัฒนา บรรจสุ ัง่ ใหผูน ้นั รบั ราชการตอ ไป หรือส่ัง
ขาราชการทอี่ ยรู ะหวาง ใหอ อกจากราชการ กรณีผลการประเมิน การปฏิบัติราชการ
ทดลองปฏิบัติหนาท่ี ตํ่ากวาเกณฑม าตรฐานท่ี ก.พ. กาํ หนด ขา ราชการบรรจใุ หม
ราชการ พ.ศ. 553

6. ชวยราชการ/   เพ่ือความเหมาะสมและประโยชนของ อํานาจในการแตงต้ัง
ทางราชการ โดยเจาพนักงานที่ดินจังหวัด เปน ของผูวาราชการ
ปฏิบตั หิ นา ท่ี พิจารณาเสนอใหข าราชการในสํานักงาน จังหวัด ผูบังคับ

ท่ีดินแหงหนึ่งไปชวยราชการเปนการ บัญชาซ่ึงมีอํานาจ
ชั่วคราว/ประจําในสํานักงานที่ดินอีก สั่งบรรจุและแตงต้ัง
แหง หนง่ึ ภายในจังหวัด ตามมาตรา 57 (11)
* การปฏิบัติหนาท่ีใชในกรณีหนวยงาน แหงพระราชบัญญตั ิ
ท่ยี งั ไมมกี ารจัดตั้งกรอบอัตรากําลังอยาง ระเบยี บขา ราชการ
เปน ทางการ พลเรอื นพ.ศ.2551

7. ก า ร คัด เ ลือ ก  หนงั สอื กรมที่ดนิ ดว น  พิจารณาคณุ สมบัตแิ ละผลการปฏบิ ัติงาน เปนผูตรวจสอบ/
ขาราชการเพื่อ ท่ีสุด ท่ี มท0502.6/ ที่ขอรับการประเมินของผูเขารับการ รบั รองและประเมิน
แตงตั้ง(เลื่อน) ว 16237 ลงวันที่ คัดเลือกเพื่อแตงตั้ง (เลื่อน) ใหดํารง คุณลักษณะของ
ใหด าํ รงตําแหนง 11 มถิ นุ ายน 2552 ตําแหนงประเภททั่วไป ระดับชํานาญงาน บุคคลและผลการ
ประเภททั่วไป  หนังสือกรมทดี่ ิน ดวน ตามหลักเกณฑที่ ก.พ. และ อ.ก.พ. ปฏบิ ัติงาน

๑๖1๓63

อาํ นาจหนาทต่ี าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสําคญั การปฏบิ ตั ติ าม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ สั่งท่เี กยี่ วขอ ง การพิจารณา อํานาจหนา ท่ี
คําสง่ั กรมท่ดี นิ
ระดับชํานาญงาน ท่ีสุด ที่ มท 0502.6/ กรมที่ดินกําหนด และเปนผูรับรอง/
ว 31867 ลงวันท่ี 8 ประเมินผลงาน และประเมนิ คุณลกั ษณะ
ตลุ าคม 2553 ของบคุ คลเพ่ือสง ใหก รมทดี่ นิ พจิ ารณา

8. การประเมินบุคคล  หนงั สือกรมท่ดี ิน ดวน  พิจารณาคณุ สมบัติและผลการปฏิบัติงาน เปนผูตรวจสอบ/
เพือ่ แตง ต้งั (เลือ่ น) ที่สดุ ที่ มท0502.6/ว ท่ีขอรับการประเมินของผูเขาขอรับการ รับรองและประเมิน
ใหดํารงตําแหนง 16238 ลงวันที่ 11
ประเภทวิชาการ มิถุนายน 2552 ประเมินเพ่ือแตงตั้ง (เล่ือน) ใหดํารง คุณลักษณะของ
ระดับชํานาญการ  หนงั สอื กรมท่ดี นิ ดว น ตําแหนงประเภทวิชาการ ระดับชํานาญ บุคคลและผลการ
และระดับชํานาญ ท่ีสุด ที่ มท 0502.6/ว การและระดับชํานาญการพิเศษ ตาม ปฏบิ ตั งิ าน
31867 ลงวันท่ี 8 หลักเกณฑที่ ก.พ. และ อ.ก.พ.กรมที่ดิน
การพเิ ศษ ตุลาคม 2553 กาํ หนดและเปนผูรับรอง/ประเมินผลงาน
และประเมินคุณลักษณะของบุคคล
 หนงั สอื กรมทีด่ ิน ดว น เพอื่ สงใหก รมท่ีดนิ พิจารณา
ที่สุด ที่ มท0502.6/ว
9442 ลงวันท่ี 27
มนี าคม 2555

9. การสอบคัดเลือก  ประกาศกรมที่ดิน/คณะ  พิจารณาคุณสมบัติ/รับรอง และ เปนผูตรวจสอบ/

ขาราชการเพื่อ กรรมการคัดเลือกฯ ประเมินคุณลักษณะของบุคคลเพื่อสง รับรองและประเมิน

แตงตั้ง (เล่ือน/ ในแตล ะครง้ั ใหกรมทด่ี นิ พจิ ารณา คุณลักษณะของ

ยาย) ใหดํารง บุคคลตามประกาศ

ตําแหนงตางๆ กรมท่ีดิน /คณะ

กรรมการคัดเลือกฯ

กาํ หนดในแตละครงั้

10.การเสนอขอเครอ่ื ง  ระเบียบสํานักนายก พจิ ารณาคุณสมบัตขิ องผทู ี่เสนอขอฯตาม จะเสนอขอฯใหแก
ราชอสิ รยิ าภรณ รัฐมนตรีวาดวยการ ระเบียบ/กฎหมายไดแกการถูกดําเนินการ ผูที่ขาดคุณสมบัติ
และเหรียญ เสนอขอเครื่องราช หรือลงโทษทางวินัย/ถูกฟองคดีอาญาหรือ ไมได และสําหรับ
จักรพรรดมิ าลา อิสริยาภรณ พ.ศ. พิพากษาลงโทษจําคุกระยะเวลาการดํารง เหรียญจักรพรรดิ
2536 มาลาจะเสนอขอ
ประจําป  พระราชบัญญตั ิเหรียญ ตําแหนง และอตั ราเงินเดอื น ใหแกผูที่ไมไดรับ

จักรมาลาและจักรพรรดิ การเลื่อนเงินเดือน
มาลา พ.ศ. 2484 ไมไ ด

164 ๑๖๔

อํานาจหนาท่ตี าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลกั การและสาระสําคญั การปฏบิ ตั ติ าม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คําส่ังท่ีเกยี่ วขอ ง การพิจารณา อาํ นาจหนาท่ี
คําสง่ั กรมท่ดี นิ
11. การลาประเภท  ระเบียบสํานักนายก  เจาพนกั งานท่ีดินจังหวัดมีอํานาจใน เจาพนักงานที่ดิน
ตางๆ รฐั มนตรีวาดวยการลา การอนุญาตการลาตามบัญชีทาย อาจมอบอํานาจ
ระเบยี บ ยกเวน การลาตอไปนี้
พ.ศ. 2555 ใ ห ผู อ่ื น ป ฏิ บั ติ
 คําสั่งกระทรวงมหาดไทย 1. ลาปวยเกิน 60 วนั
ที่ 299/2555 ลง 2. ลาอุปสมบท/ประกอบพิธีฮัจย ราชการแทนใน

การอนุญาตการ
วันที่ 27 เม.ย. 2555 3. ลาไปชวยเหลอื ภรรยาท่ีคลอดบุตร ลาภายในอํานาจ
 พระราชกฤษฎีกาวา 4. ลากิจตอเน่อื งเกิน 30 วนั
5. ลาเขาตรวจรับการเลือกหรือเขารับ ของตนเอง
การเตรียมพล
ดวยการจายเงินเดือน
เงินป บาํ เหน็จ บาํ นาญ 6. ลาไปศึกษาฝกอบรมปฏบิ ัตกิ ารวิจัย
และเงินอื่นในลักษณะ หรือดงู าน
เดยี วกัน พ.ศ. 2535
7. ลาไปปฏิบตั ิงานองคก ารระหวางประเทศ
8. ลาติดตามคสู มรส
 การนบั วนั ลาปวยลากิจและลาพักผอน
ใหนบั เฉพาะวันทําการ

12. ทะเบยี นประวัติ หนังสือสํานักงาน ก.พ. เจา พนักงานท่ีดินจังหวัดมีหนาที่กํากับ จะตอ งบันทกึ และ
ขา ราชการ ท่ี นร 05052/8417 ดแู ลใหเจาหนาท่ีบันทึกขอมูลท่ีสําคัญและ เกบ็ รักษา ก.พ.7
ลงวันที่ 8 เม.ย. 2554 จําเปนลงในทะเบียนประวัติขาราชการ อยางดีหากเกิดการ
(ก.พ.7) ใหถกู ตองเปนปจจุบัน เพื่อใชใน สญู หาย อาจถกู
การอางอิงอยูเสมอ และจะตองเก็บรักษา ดําเนินการทางวินัย
ฐานไมรักษาเอกสาร
อยางดีมใิ หเกดิ การสูญหายได ของทางราชการ

13. มีการกลาวหา  มาตรา 90 แหงพระราช เมอื่ มกี ารกลาวหาหรือกรณสี งสัยวาผูใต เปน ห นา ที่ข อ ง
หรอื มกี รณีเปนท่ี บัญญัติระเบียบขาราช บงั คบั บญั ชากระทําผิดวินัยใหเจาพนักงาน เจาพนักงานท่ีดิน
สงสัยวา ขา ราชการ การพลเรือน พ.ศ. ท่ีดินจังหวัด/สาขามีหนาที่ตองรายงาน จงั หวดั /เจาพนักงาน
กระทาํ ผิดวนิ ัย 2551 ตามลําดับช้ันใหผูบังคับบัญชาซึ่งมีอํานาจ ที่ดนิ จงั หวดั สาขา/
 ขอ 2 ของกฎ ก.พ.วา สั่งบรรจุ ตามมาตรา 57 (ผูวาราชการ เจาพนักงานท่ีดิน
ดวยการดําเนินการ จังหวัดในภูมิภาค/อธิบดีในสวนกลาง) หัวหนา สว นแยก
ทางวินัยพ.ศ.2556 ทราบโดยเรว็

14. แนวทางการ  หนงั สอื กรมที่ดินท่ี มท เพ่ือใหการดําเนินการทางวินัยกับ เปน ห นา ที่ข อ ง
ปฏิบัติก ร ณีท่ี 0502.5/ว3515 การสั่งมิใหจายเงินเดือนแกขาราชการ เจาพนักงานท่ีดิน

๑๖1๕65

อํานาจหนา ทต่ี าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลกั การและสาระสาํ คัญ การปฏิบัติตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ สั่งทเ่ี กย่ี วขอ ง การพิจารณา อํานาจหนา ที่
คําส่งั กรมท่ีดนิ
ขาราชการของ ลงวันท่ี 1 กุมภาพันธ กรมทีด่ นิ ผลู ะทิ้งหนา ทีร่ าชการ ปฏิบัติไป จงั หวดั /เจาพนักงาน
กรมที่ดินละท้ิง 2553 ในแนวทางเดียวกัน ถูกตองตามข้ันตอน ที่ดินจังหวัดสาขา/
หนา ท่รี าชการ ของกฎหมาย รวดเร็ว และเปน ธรรม เจาพนักงานท่ีดิน
หวั หนา สวนแยก

15. แนวทางการ  หนังสือกรมที่ดนิ ท่ี มท เพ่ือใหการพิจารณาลงโทษทางวินัย เจา พนักงานท่ดี นิ
ลงโทษทางวินัย 0502.5/ว33391 แกขาราชการ กรณีทําแบบพิมพฯ สูญหาย จงั หวัดมหี นา ท่ีเสนอ
กรณีแบบพิมพ ลงวนั ที่ 30 ธนั วาคม เปนไปตามมาตรฐานท่ี ก.พ. กําหนด คือ ขอเท็จจริงและความ
ตดั เงนิ เดือนรอยละ 4 เปน เวลา 2 เดือน เห็นในการลงโทษ
โฉนดที่ดนิ หนังสอื 2559 โดยใหเจาพนักงานท่ีดินยึดแนวทางการ
ลงโทษดังกลาวประกอบการพิจารณาเสนอ
รับรองการทํา ผูวาราชการจังหวัด ผูบังคับบัญชาซึ่งมี
ประโยชนหรือ อํานาจสั่งบรรจุ ตามมาตรา 57 พิจารณา
หนังสือกรรมสิทธิ์ มีคําสง่ั ลงโทษ
หอ งชุดสูญหาย

16.แนวทางการ หนังสือกรมท่ดี ิน ที่ มท เพ่ือใหมีการสืบสวนสอบสวน เจาพนักงานท่ีดิน
สอบสวนและ 0719.4/ว 05239 เจาหนาที่ท่ีเกี่ยวของในการออกหนังสือ จังห วัดมีห นาที่
พิจารณาโทษ ลงวันที่ 14 กุมภาพันธ แสดงสิทธิในท่ีดินหรือจดทะเบียนสิทธิ เสนอขอเท็จจริง
เจาหนาที่เก่ียว 2543 โดยมิชอบตามมาตรา 61 แหงประมวล และความเห็นใน
ของและรับผิด  หนงั สอื กรมที่ดิน ท่ี มท กฎหมายที่ดิน ควบคูกับการสอบสวน การลงโทษ
ชอบในการออก 0516.2/ว 18316 ของคณะกรรมการสอบสวนตามความใน
หนังสือแสดงสิทธิ ลงวันที่ 25 กรกฎาคม มาตรา 61 ทําใหเกิดความรวดเร็วใน
ในที่ดินหรือจด 2559 การพิจารณา
ทะเบยี นสทิ ธิและ
นิติกรรมเก่ียวกับ
ทีด่ นิ โดยมิชอบ

17. แนวทางการ  หนงั สอื กรมทีด่ นิ ที่ มท เพื่อใหการพิจารณาโทษทางวินัยแก เจาพนักงานที่ดิน
ลงโทษขาราชการ 0703.5/ว03563 ขาราชการ กรณีการออกหนังสือแสดง จังห วัดมีห นาที่
ท่ีกระทําผิดวินัย ลงวันท่ี 3 กุมภาพันธ สทิ ธใิ นที่ดนิ การสอบเขต การตรวจสอบ เสนอขอเท็จจริง
กรณีการออก 2542 เน้ือที่ การแบงแยกหรือการรวมหนังสือ และความเห็นใน
หนังสือแสดง แสดงสิทธิในทด่ี ินไปโดยมิชอบดวยกฎหมาย การลงโทษ
สิทธิในที่ดินการ อันเปนความผิดวินัยอยางรายแรงฐาน
สอบเขตการตรวจ ทุจริตตอหนาท่ีราชการและฐานประพฤติ

166 ๑๖๖

อํานาจหนาทตี่ าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลกั การและสาระสําคัญ การปฏิบัติตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ ส่ังทเี่ กี่ยวขอ ง การพจิ ารณา อาํ นาจหนาที่
คาํ ส่ังกรมท่ีดิน
สอบเน้ือที่การ ช่ัวอยางรายแรง มีระดับโทษไลออกจาก
แ บ ง แ ย ก ห รื อ ราชการตามมตคิ ณะรัฐมนตรี
การรวมหนังสือ ตัวอยา ง เจา พนักงานท่ดี ินจังหวัดไดท ํา
แ ส ด ง สิ ท ธิ ใ น การออก น.ส.3ก.จํานวนเน้ือท่ีเกิน
ทีด่ นิ ไปโดยมชิ อบ กวา หลักฐาน ส.ค. 1 เดิม ทั้ง ๆ ที่ชาง
ผทู าํ การรังวัดไดเสนอผลการรังวัดวา
ผูขอรังวัดไดนาํ ที่ดินนอกหลักฐานมา
ร ว ม ในการนําช้ีรังวัดดวย อีกทั้ง
คณะกรรมการ ตรวจสอบสภาพที่ดินก็
ไ ด มี บั น ทึ ก ว า ผู ข อ ไ ด นํ า รั ง วั ด เ กิ น
หลักฐานเดิมการออก น.ส. 3 ก.
ดังกลาวจึงมิชอบดวยระเบียบ และ
กฎหมายประกอบกับผูใหญบานไดลง
ชื่อรบั รองโดยไมไดลงพื้นที่ไปรวมรังวัด
แปลงที่ดนิ ดังกลา วแตอ ยา งใด
 ออกโฉนดที่ดินหรือหนังสือรับรองการ
ทําประโยชน (น.ส.3ก., น.ส. 3) ในเขต
ปาสงวนแหงชาติ/ทับท่ีสาธารณประโยชน/
ออกในที่ของบุคคลอ่ืน/ทับท่ีบุคคลอ่ืน
บางสวนหรือออกไมตรงกับที่ตั้งของ
ที่ดนิ ตามหลักฐานเดิม เปน ตน

18. แนวทางการ หนังสือกรมที่ดินท่ี มท เพอื่ ใหเ จาหนาทีข่ องกรมทีด่ นิ ไมเรียก เจาพนักงานท่ีดิน
ดําเนินการทาง 0502.5/ว14627 รองผลประโยชน และคํานึงถึงคุณภาพ จังหวัด/สาขา/
วินัยกรณีการ ลงวันท่ี 25 พฤษภาคม และความพึงพอใจสูงสุดของประชาชน เจาพนักงานท่ีดิน
ผูรบั บริการและหากเกิดกรณีดังกลาวข้ึน หัวหนาสวนแยก
เ รี ย ก ร อ ง ผ ล 2547 ตอ งดาํ เนนิ การทางวินัยตอผูใตบังคับบัญชา ตอ งปฏบิ ัติตนเปน
ประโยชนตอบ ท่ีทาํ ผิดวินัยทนั ที
แทนโดยมิชอบ  เปนผูรับฝากเงินจากราษฎรที่มาขอทํา แบบอยา งท่ดี ี

ธุระเก่ียวกับท่ีดินโดยไมออกใบเสร็จ
รบั เงนิ ให
 รับเงินจากผูขอทําธุระเก่ียวกับท่ีดิน

๑๖1๗67

อาํ นาจหนา ท่ีตาม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสําคญั การปฏบิ ตั ติ าม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คําส่ังทีเ่ ก่ยี วของ การพิจารณา อาํ นาจหนาท่ี
คําสัง่ กรมทด่ี ิน
โดยออกใบเสร็จใหบ ุคคลน้นั ในภายหลัง
 รวมมือกับผูมาขอจดทะเบียนสิทธิฯ
กําหนดราคาประเมินนอยกวาความ
เปนจริงโดยไดร บั เงินหรือผลประโยชน
ทม่ี คิ วรได

19. แนวทางปฏิบัติ  หนังสือสํานักเลขาธิการ กําหนดหลักเกณฑและแนวทาง ใหเจาพนักงาน
และหลักเกณฑ คณะรัฐมนตรี ท่ี นร ปฏิบัติในการสืบสวนสอบสวนเร่ืองราว ที ่ด ิน จ ัง ห ว ัด /
เกยี่ วกับการรอง 0206/ว 218 ลง รองเรียนกลา วโทษขาราชการ
เรียนกลาวโทษ วันที่ 25 ธันวาคม เจาพนักงานที่ดิน
ขาราชการและ 2541
การสอบสวนเร่ือง จังหวัดสาขา ยึดถือ
ปฏบิ ัตอิ ยางเครง ครัด

ราวรองเรียนกลาว
โทษขาราชการ
วา กระทําผิดวนิ ยั

20. แนวทางเกี่ยวกับ  หนงั สอื สาํ นกั งาน ก.พ. เพ่ือใหมีการกําหนด ปองกัน กํากับ เจาพนักงานที่ดิน
หลักเกณฑและ ท่ี นร 1011/ว 43 ดูแล สงเสริม สนับสนุน เกี่ยวกับการ จังหวดั /เจาพนักงาน
วิธีการเสริมสราง ลงวันท่ี 30 กันยายน เสริมสรางและพัฒนาใหผูอยูใตบังคับ ที่ดินจังหวัดสาขา
และพัฒนาใหผู 2553 บัญชามีวินัย และปองกันมิใหกระทําผิด เจาพนักงานที่ดิน
อยใู ตบ ังคับบัญชา  หนงั สอื สํานกั งาน ก.พ. วินยั หัวหนาสวนแยก
มีวินัยและปองกัน ที่ นร 1011/ว 12 เสริมสรางและ
มิใหผูอ ยใู ตบังคับ ลงวนั ที่ 21 สงิ หาคม พัฒนาใหผูอยูใต
บัญชากระทําผิด 2556 บังคับบัญชามีวินัย
วนิ ยั และปองกันมิให
กระทําผิดวินัยดวย
วิธีการที่เหมาะสม
รวมท้ังประพฤติตน
เปน ผูน ําตน แบบท่ีดี

21. การหา มหักเงิน หนังสือกรมที่ดินที่ มท เพื่อมิใหมีการหักเงินเปนเปอรเซ็นต เปน ห นา ที่ข อ ง

มัดจําคารังวัด 0702/ว 15314 ลง จากเงินท่ีชางรังวัดเบิกคามัดจํารังวัดท่ีดิน เจาพนักงานที่ดิน

ที่ดนิ วั น ท่ี 1 0 ก ร ก ฎ า ค ม เพอื่ ไวเปนคาใชจ า ยสว นรวม จังหวัด/เจาพนักงาน

2532 ท่ีดินจังหวัดสาขา

168 ๑๖๘

อาํ นาจหนาที่ตาม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสาํ คัญ การปฏบิ ัติตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ สั่งท่ีเกย่ี วขอ ง การพิจารณา อํานาจหนา ท่ี
คาํ สั่งกรมทด่ี ิน เจาพนักงานท่ีดิน

หัวหนาสวนแยก

ในการกําชับดูแล

กํากับมิใหปฏิบัติ

ตามนัยดงั กลา ว

22. แนวทางการ หนงั สอื กรมทด่ี นิ ที่ มท เพ่ือทราบวามีการตรวจสอบพบวามี เจาพนักงานท่ีดิน
ปฏิบัติกรณีมี 0702/ว 26752 ลง การทุจริตเก่ียวกับเร่ืองการเงินและบัญชี จัง ห วัด / ส า ข า
การทุจริตเก่ียว วนั ที่ 14ธันวาคม2531 ของสํานักงานท่ีดิน โดยเจาหนาที่การเงิน เจาพนักงานท่ีดิน
และบัญชีเบียดบังเงินคาธรรมเนียมใน หัวหนาสวนแยกมี
กับการเงินและ
บัญชี การจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมเปน หนาท่ีสอดสองดูแล
ของตนเอง การปฏิบัติงานของ
เจาหนา ท่ี

23. แนวทางในการ หนังสือกรมที่ดินท่ีมท เพอ่ื ใหก ารบรกิ ารประชาชนเปน ไปดวย เจาพนักงานท่ีดิน
บริการ ประชาชน 0603/ ว 05470 ล ง ความเรยี บรอ ย จงึ กาํ ชบั ใหเจา หนาที่ปฏิบัติ จงั หวดั /เจาพนักงาน
และการเรงรัด วันที่ 25 กุมภาพันธ ตามระเบียบอยางเครงครัด รวดเร็ว เรงรัด ท่ีดินจังหวัดสาขา
และควบคุมการสอบสวนเรื่องรองเรียน ให มหี นาทป่ี ฏบิ ตั ิตาม
การสอบสวน 2535 เสรจ็ โดยเร็ว และหากมกี รณีรองเรียนอัน และกําชับใหผูใต

(เร่อื งรองเรียน) เกดิ จากการปฏิบัติราชการของเจาหนาท่ีก็ดี บังคับบัญชาถือ

การปฏิบัติหนาท่ีลาชาก็ดี ใหถือเปนความ ปฏบิ ัติอยางเครงครัด
รับผิดชอบเจาพนักงานท่ีดินจังหวัดหรือ
เจา พนกั งานทดี่ นิ จงั หวัดสาขาแลว แตกรณี

24. การแบงแยก หนังสือกระทรวงมหาดไทย เพ่ือกําหนดนโยบายเก่ียวกับการ เจาพนักงานที่ดิน
ที่ดินเปนแปลง ที่ มท 0517.2/ว จดั สรรท่ดี ินเพอื่ ปอ งกนั มิใหมีการหลีกเล่ียง จงั หวดั /เจาพนักงาน
ยอยเพอื่ หลกี เล่ียง 18811 ลงวันท่ี 17 การขออนุญาตจัดสรรที่ดิน และกําหนด ท่ีดินจังหวัดสาขา/
การขออนุญาต มถิ ุนายน 2548 หนาท่ขี องผรู บั ผิดชอบในการพจิ ารณาวา เจาพนักงานท่ีดิน
ทําการจัดสรร  หนังสือกรมท่ีดิน ท่ี การแบงแยกที่ดินจะเขาขายจัดสรรหรือไม หัวหนาสวนแยก
ที่ดิน ม ท 0 5 1 7 . 2 / ว โดยเมื่อไดรับรายงานการรังวัด (ร.ว.3 ก.) มีหนา ท่ีตองยึดถือ

32895 ลงวันที่ 21 หรอื พบหลักฐานอืน่ จะตองตรวจสอบให ปฏิบัตอิ ยางเครง ครัด
พฤศจกิ ายน 2551 แนชัดวาเขาขา ยเปน การจัดสรรท่ีดินหรือไม
 หนงั สอื กรมที่ดนิ ท่ี มท หากเห็นวาไมเขาขาย ใหแสดงเหตุผลไว
0517.2/ว 4414 ในรายงานการรังวัด (ร.ว.3 ก.) กอนสั่ง

๑๖1๙69

อาํ นาจหนาที่ตาม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสาํ คญั การปฏิบัติตาม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ สั่งท่เี กย่ี วขอ ง การพจิ ารณา อาํ นาจหนาที่
คาํ ส่งั กรมทดี่ ิน
ลงวันท่ี 17 กุมภาพนั ธ ถอนจายเงินมัดจําและสงเรื่องไปดําเนินการ
2552 ตอไป แตหากเห็นวาเขาขายใหสงเร่ือง
 หนังสือกรมที่ดิน ดวน คนื ฝา ยทะเบียนเพ่ือแจงใหผูขอขออนุญาต
ทีส่ ดุ ท่ี มท 0517.2/ ทาํ การจดั สรรที่ดินตามระเบียบ และแจง
ว 13169 ลงวันที่ 18 ใหผูขอทราบดวยวา หากไมเห็นดวยก็
พฤษภาคม 2552 สามารถใชสิทธิอุทธรณตอคณะกรรมการ

จัดสรรที่ดินจังหวัด ภายใน 30 วัน นับ
แตว ันทีไ่ ดร ับแจง

25. การฉอโกงโดย หนังสือกรมท่ีดินที่ มท เพื่อปองกัน มิใหกลุมมิจฉาชีพ เจาพนักงานท่ีดิน
ใช โฉนดท่ี ดิ น 0603/ว10447 ลง หาประโยชนจ ากการปลอมโฉนดท่ดี ิน จังหวัด/เจาพนักงาน
ปลอม วั นท่ี 4 พฤษภาคม ที่ดินจังหวัดสาขา
2538 มีหนาที่ในการคอย
ระวัง ตรวจตรา
สอดสองดูแลมิให
บุคคลภายนอกเขา
ไปกระทําการใน
ลกั ษณะดงั กลาว

26. แนวทางในการ  หนงั สอื สํานกั เลขาธิการ เพ่ือใหมีมาตรฐานในการลงโทษทาง เจาพนักงานที่ดิน
ลงโทษขา ราชการ วินัยอยางรายแรง กรณีความผิดฐานทุจริต จังหวัดมีหนาท่ีให
ผูกระทําผิดทาง คณะรัฐมนตรี ท่ี นร ตอหนาที่ราชการหรือละท้ิงหนาที่ราชการ ขาราชการ ลูกจาง
วนิ ัยอยางรายแรง 125/2503 ลงวันที่ ติดตอ ในคราวเดียวกันเกินกวา 15 วนั ในสังกัดทราบและ
5 ตุลาคม 2503
 หนังสือสาํ นกั เลขาธิการ โดยไมม ีเหตผุ ลอนั สมควร และไมกลับมา ใ หถือ เ ปน ห ลัก
คณะรัฐมนตรี ท่ี นร ปฏิบัติราชการอีกเลย เปนความผิดวินัย ปฏบิ ตั ิ
0205/ว234 ลงวันที่ อยางรายแรง ซ่ึงควรไลออกจากราชการ
24 ธนั วาคม 2536 การนําเงินที่ทุจริตไปแลวมาคืนหรือมีเหตุ
อันควรปราณีอ่ืนใดไมเปนเหตุลดหยอน
โทษลงเปนปลดออกจากราชการ

27. การรายงานการ  มาตรา 103 แหง เพื่อใหรูปแบบการรายงานฯ อ.ก.พ. เจาพนักงานท่ีดิน
ดาํ เนนิ การทาง พระราชบัญญัติระเบียบ กระทรวงมหาดไทย มีความชัดเจนและ จังหวัดเปนผูจัดทํา
วินยั ขา ราชการตอ ขาราชการพลเรือน เปนไปในแนวทางเดียวกัน หนวยงานใน รายงานฯ เสนอให

170 ๑๗๐

อาํ นาจหนา ทีต่ าม กฎหมาย/ระเบียบ/ หลักการและสาระสําคญั การปฏบิ ัตติ าม
กฎหมาย/ระเบียบ/ คาํ ส่ังท่เี กย่ี วขอ ง การพิจารณา อํานาจหนา ท่ี
คําสง่ั กรมทีด่ นิ
อ.ก.พ.กระทรวง พ.ศ. 2551 สังกดั กระทรวงมหาดไทย) ผูวาราชการจงั หวดั
มหาดไทย เ ป น ผู พ ิจ า ร ณ า
 หนงั สือกระทรวงมหาดไทย ลงนามตามแบบที่
ที่ มท0202.2/ว59 กระทรวงมหาดไทย
ลงวันที่ 24 ธันวาคม กาํ หนด
2552

28. การรายงานการ  ขอ 5 ของระเบียบ ก.พ. เพื่อประโยชนในการกํากับดูแล เจาพนักงานที่ดิน
ดําเนินการทาง วาดวยการรายงาน ตรวจสอบ และประเมินผลรวมท้ังรักษา จังหวัดเปนผูจัดทํา
วินยั ตอ ก.พ. การดําเนินการทาง ความเปนธรรม และมาตรฐานดานการ แบบบันทึกสรุป
วินัยและการส่ังให บริหารทรัพยากรบุคคลในเร่ืองท่ีเก่ียวกับ ป ร ะ วั ติ แ ล ะ ข อ
ออกจากราชการ พ.ศ. วนิ ัยของสํานกั งาน ก.พ. เท็จจริงตามแบบ
2556 ท่ี ก.พ.กําหนด เพ่ือ
ใ ห ผู ว า ร า ช ก า ร
จังหวัด ผูบังคับ
บัญชาซึ่งมีอํานาจ
ส่ั ง บ ร ร จุ ส ง แ บ บ
ดั ง ก ล า ว พ ร อ ม
สําเนาคําสั่งลงโทษ
ให ก.พ. ทราบ

29. การวเิ คราะห เกณฑมาตรฐาน 1. กรมที่ดินไดดําเนินการวิเคราะห กลุมงานวางแผน
ตรากําลังในกลุมงานวิชาการที่ดิน อัตรากําลังและ
การใชอตั รา สํานกั งาน ก.พ.
กาํ ลัง ฝายทะเบียน ฝายรังวัดและสํานักงาน พฒั นาระบบงาน
ที่ดินอําเภอ ท่ัวประเทศทุกป โดยใช
ขอมูลสถิติและปริมาณงานตามที่
สาํ นกั งานทดี่ ินและหนว ยงานที่เกี่ยวของ
ไ ด จั ด ส ง ใ ห ก ร ม ที่ ดิ น เ ที ย บ เ ก ณ ฑ
มาตรฐานการทาํ งานท่ีกาํ หนด
2. กรณีที่สํานักงานที่ดินขอสนับสนุน
อัตรากําลังเพ่ือชวยปฏิบัติงานใหแจง
ขอมูลรายละเอยี ดตามแบบแนบทาย
ในแตละลักษณะงานตามความจําเปน
ของหนว ยงาน

๑1๗7๑ 1

สาํ นักงานเลขานกุ ารกรม

เรอ่ื ง ประเภทของขาว วธิ ีดําเนนิ การ

1. การชแ้ี จงขา ว/สถานการณ 1.1 กรณีขาวเผยแพรโ ดยส่อื สํานกั งานทด่ี ินพ้นื ท่ีที่ตกเปน ขา วตรวจสอบ

ท่เี ก่ยี วขอ งและสงผลกระทบ ในพนื้ ท่ี ขอ เทจ็ จริง เมือ่ ไดขอเทจ็ จรงิ แลว รายงานผลให

ตอภาพลกั ษณกรมท่ดี นิ กรมทีด่ นิ ทราบ พรอมท้ังชแ้ี จงขอ เท็จจริงใหส ือ่

ในพนื้ ที่ทราบผา นชอ งทางตา ง ๆ ดงั น้ี

ประชาสัมพันธจ งั หวดั /ทวี /ี วทิ ย/ุ หนังสอื พมิ พ

ฯลฯ

1.2 กรณขี าวท่ไี ดรบั การ สํานกั งานทดี่ นิ พนื้ ที่ทตี่ กเปนขาวตรวจสอบ
ประสานจากกรมท่ดี นิ ขอ เทจ็ จรงิ เมื่อไดขอเทจ็ จรงิ แลวรายงานผลให
กรมทด่ี ินทราบเพื่อดําเนินการในสวนท่ีเกี่ยวของ
ตอไป

2. ชอ งทางการประชาสมั พันธ สาํ นักงานทีด่ ินท่มี ีความประสงคจะประชาสัมพนั ธจดั สง ขา ว / บทความ
แผนงาน /โครงการผา น / ขอมูลท่ีตองการจะประชาสัมพันธใ หสํานกั งานเลขานุการกรมผา นชองทาง
สํานกั งานเลขานุการกรม ตา ง ๆ ดงั น้ี
1. EMail ([email protected])
2. โทรสาร 0 2143 9004
3. ไปรษณีย
4. Facebook:ประชาสัมพันธกรมท่ีดิน
5. Twitter : pr_teedin



172 ๑๗๒

3. แนวทางการดาํ เนินการแกไ ขปญ หาเรอื่ งรองเรยี นรองทุกขของสาํ นกั งานทดี่ ิน (เจาพนกั งานทด่ี นิ )

3.1 กรณเี ร่อื งรอ งเรยี นรอ งทกุ ขท ่ัวไป

เรือ่ งรอ งเรยี นรองทุกขท่ัวไป แนวทางการดําเนนิ การแกไ ขปญ หาเรอื่ งรอ งเรียนรองทุกข
ของสํานกั งานที่ดิน (เจา พนกั งานทดี่ ิน)

เรื่องที่ประชาชนผูไดรับความเดือดรอน ๑. เม่ือสํานักงานที่ดินไดรับเร่ืองรองเรียนรองทุกขใหเจาหนาท่ี

หรือเสียหายหรืออาจเดือดรอนหรือเสียหาย ผูรับผิดชอบดําเนินการลงทะเบียนรับเร่ืองรองเรียนรองทุกข

จากการปฏิบัติงานของเจาหนาท่ีหรือสวน ในสารบบการพิจารณาเรื่องรองเรียนรองทุกขของสํานักงาน

ราชการ หรือจําเปนตองใหสวนราชการ ที่ดิน ตรวจสอบรายละเอียดคํารอง ประเด็นการรองเรียน

ชวยเหลือเยียวยาหรือปลดเปล้ืองทุกข ซ่ึง ช่ือ–สกุล ผรู อ ง ผูกระทาํ การแทน

กรมที่ดินสงใหสํานักงานที่ดินตรวจสอบ ๒. แสวงหาพยานหลักฐานทุกอยางที่เกี่ยวของรับฟงพยาน

ขอเท็จจริง และพิจารณาดําเนินการตาม หลักฐาน พยานเอกสาร พยานบุคคล คําชี้แจงหรือความเห็น

อาํ นาจหนา ที่ ของผูรองหรือผูมีสวนไดเสีย และความเห็นของผูเช่ียวชาญ

(ถามี) ออกตรวจสอบขอเท็จจริงในพ้ืนท่ีประสานงานหนวยงาน

ท่ีเก่ียวของเพื่อขอทราบขอมูล แตงตั้งกรรมการตรวจสอบ

ขอ เทจ็ จริงตามควรแกกรณี โดยใหสํานักงานที่ดินถือปฏิบัติ

ตามหนงั สอื สัง่ การ ระเบยี บ กฎหมาย ทเี่ กย่ี วของ

๓. เมื่อดาํ เนินการตามขอ ๒. แลวเสรจ็ ใหส รุปเรื่องพรอ มความเห็น

และสง เอกสารหลักฐานทเี่ กี่ยวขอ งไปใหกรมทดี่ นิ พิจารณา

ดาํ เนินการภายในกําหนด ๓๐ วัน นับแตวันที่ไดร ับเรื่อง

3.๒ กรณีเรอื่ งทลู เกลาฯ ถวายฎีกาขอพระราชทานพระมหากรุณา

เรอ่ื งทูลเกลาฯ ถวายฎีกา แนวทางการดาํ เนนิ การแกไขปญ หาเรอื่ งรองเรยี นรอ งทุกข
ขอพระราชทานพระมหากรุณา ของสาํ นักงานท่ีดนิ (เจาพนักงานท่ีดิน)

เร่ืองที่สํานักราชเลขาธิการแจงให ๑. เมื่อสํานักงานที่ดินไดรับเรื่องทูลเกลาฯ ถวายฎีกาใหเจาหนาที่

พิจารณาดําเนินการตามที่มีผูทูลเกลาฯ ผรู บั ผิดชอบดําเนินการลงทะเบียนรับเรื่องทูลเกลาฯ ถวาย

ถวายฎีกาขอพระราชทานความเปนธรรม ฎีกาในสารบบการพิจารณาเรื่องรองเรียนรองทุกขของ

ขอพระราชทานพระบรมราชานุเคราะห สํานักงานที่ดิน ตรวจสอบรายละเอียดเกี่ยวกับประเด็น

ตลอดจนการขอพระราชทานพระมหากรุณา การทูลเกลาฯ ถวายฎีกา ชื่อ–สกุล ผูทูลเกลาฯ ถวายฎีกา

ผูกระทําการแทน

๒. แสวงหาพยานหลักฐานทุกอยางที่เกี่ยวของ รับฟงพยาน

หลักฐาน พยานเอกสาร พยานบุคคล คําช้ีแจงหรือความเห็น

ของผทู ลู เกลา ฯ ถวายฎกี าหรือผูมีสว นไดเ สียและความเหน็

๑๗1๓73

เรื่องทลู เกลา ฯ ถวายฎีกา แนวทางการดาํ เนินการแกไ ขปญ หาเรอ่ื งรอ งเรียนรองทุกข
ขอพระราชทานพระมหากรุณา ของสาํ นักงานทีด่ ิน (เจาพนกั งานท่ดี ิน)

ของผูเช่ียวชาญ (ถามี) ออกตรวจสอบขอเท็จจริงในพื้นที่
ประสานงานหนวยงานท่ีเกี่ยวของเพ่ือขอทราบขอมูลแตงตั้ง
กรรมการตรวจสอบขอเท็จจริงตามควรแกกรณี โดยให
สํานักงานที่ดินถือปฏิบัติตามหนังสือส่ังการ ระเบียบ กฎหมาย

ทเี่ กย่ี วขอ ง
๓. ใหสํานักงานที่ดินถือปฏิบัติเกี่ยวกับการพิจารณาการขอ

พระราชทานความเปนธรรม และการขอพระราชทาน
พระบรมราชานุเคราะห ซ่ึงสํานักราชเลขาธิการใหพิจารณา

ในประเด็นวาผูทูลเกลาฯ ถวายฎีกา เปนผูสมควรจะไดรับ
ความชวยเหลือหรือไม เชน เปนผูไดรับความเดือดรอนจริง
ไมมีผลประโยชนแอบแฝง เปนตน ทั้งน้ี ใหถือเปนหลักการวา

การขอพระราชทานความเปนธรรม และการขอพระราชทาน
พระบรมราชานุเคราะหเปนเรื่องสําคัญท่ีจะตองพิจารณา
ดําเนนิ การหรือหาขอยุติโดยเร็ว และใหผูวาราชการจังหวัด
เปนผูลงนามตอบฎีกาเกี่ยวกับการขอพระราชทาน
พระมหากรณุ าทุกครง้ั
๔. เมือ่ ดาํ เนนิ การตามขอ ๓. แลว เสรจ็ ใหส รุปเร่ืองพรอมความเห็น
และสงเอกสารหลักฐานที่เก่ียวของไปใหกรมท่ีดินพิจารณา
ดําเนินการภายในกําหนด ๓๐ วัน นับแตวันท่ีไดรับเร่ือง

เพื่อกรมท่ีดินจะไดแจง ใหสาํ นักราชเลขาธิการทราบตอไป

๓.3 กรณเี รื่องสถานการณข า วสารซ่งึ เผยแพรทางส่ือมวลชน และ Social Network

เร่ืองสถานการณข า วสารซึง่ เผยแพรท าง แนวทางการดาํ เนินการแกไขปญ หาเรอ่ื งรอ งเรยี นรองทุกข
สื่อมวลชน และ Social Network ของสาํ นักงานทีด่ ิน (เจาพนักงานท่ดี ิน)

เร่ืองที่เกี่ยวของกับภารกิจ อาํ นาจ ๑. กรณีมีเรื่องที่เก่ียวของกับภารกิจ อํานาจ หนาที่ของกรมที่ดิน

หนาท่ีของกรมที่ดิน และมีการเผยแพร และมีการเผยแพรทางส่ือมวลชน และ Social Network

ทางสื่อมวลชน และ Social Network เชน เชน ทางโทรทัศน หนังสือพิมพ วิทยุ Line Facebook เปนตน

ทางโทรทัศน หนังสือพิมพ วิทยุ Line ใหสํานักงานที่ดินเฝาระวังและติดตามเหตุการณในพื้นที่

Facebook เปนตน รับผิดชอบที่ปรากฏเปนขาวทางส่ือสารมวลชนทุกประเภท

โดยทําหนาทรี่ วบรวมขอมูลขาวสาร เหตุการณและประเด็น

174 ๑๗๔

เรื่องสถานการณขาวสารซ่งึ เผยแพรท าง แนวทางการดาํ เนินการแกไ ขปญ หาเรอ่ื งรอ งเรียนรองทุกข
ส่อื มวลชน และ Social Network ของสํานกั งานทด่ี นิ (เจาพนักงานท่ีดิน)

สาํ คัญทเ่ี กย่ี วกบั กรมที่ดินท่ปี รากฏตอสาธารณชนในทุกรูปแบบ

๒. รายงานขอเทจ็ จริงเบื้องตนใหศูนยด าํ รงธรรมกรมท่ีดินทราบ

ภายใน ๒ ชั่วโมง นับแตมีการเสนอขาว

๓. รายงานขอเท็จจริงโดยละเอียดพรอมหลักฐานที่เก่ียวของ

สง ใหศ ูนยด าํ รงธรรมกรมที่ดินอยางชาภายในเวลา ๑๐.๐๐ น.

ของวันถัดไป

๑๗1๕75

กองคลงั

เร่ือง วธิ ีการ หมายเหตุ
(ทีเ่ ปนอํานาจหนา ท่ี (แตละเร่อื งทาํ /ตรวจอะไร/ทใ่ี ด/ทําอยางไร) แหลงอา งองิ /หนงั สอื
ของ จพด.) สั่งการ
1. การรบั เงนิ –นาํ สง/ 1. การรบั เงนิ
นําฝากคลงั 1.1 รบั เงนิ คาธรรมเนียม ภาษีอากร จากใบเสร็จรับเงิน ๑.ระเบียบการเบิกจายเงิน
คา ธรรมเนียมภาษีอากร โดยรวมยอดเงินตามใบเสร็จ จากคลังการเก็บรักษาเงิน
รับเงนิ ตรงกับจํานวนเงินตามงบหลังใบเสร็จรับเงิน และการนําเงินสง คลัง พ.ศ.
ที่เจาหนาที่การเงินจัดทํา สอบทานกับรายงานงบ ๒๕๕๑
หลังใบเสร็จรบั เงนิ จากระบบคอมพิวเตอร และการ ๒. ระเบียบการเก็บรักษาเงิน
บันทึกรับในทะเบียนคุมการรับและนําสงหรือนํา และการนําเงินสงคลังใน
ฝาก และสอบทานกับการบันทึกใบจัดเก็บรายได หนาท่ีของอําเภอและก่ิง
(นส.๐๑ และนส.๐๓) จากระบบ GFMIS แยกตาม อาํ เภอ พ.ศ. ๒๕๒๐
ประเภทเงนิ ถูกตอ ง ครบถวน
1.2 รับเงินมัดจํารังวัด จากใบเสร็จรับเงินมัดจํารังวัด
โดยรวมยอดเงินรับตรงกับจํานวนเงินตามงบหลัง
ใบเสร็จรับเงินและรายงานงบหลังใบเสร็จรับเงิน
จากระบบคอมพิวเตอร และบันทึกรับในทะเบียน
คุมเงนิ นอกงบประมาณประเภทเงนิ มัดจาํ รงั วัด
2. การนําสง /นําฝากคลัง
2.1 ตรวจสอบจาํ นวนเงินท่ีนําสงคลังตองเปนเงินรายได
ที่จัดเก็บในวันที่นําสงเงินครั้งกอนถึงวันกอนวัน
นําสงคลงั ครั้งน้ี โดยดจู ากทะเบียนคมุ การรับและ
นําสงหรือนําฝาก ชองรวมยอดคงเหลือทุกประเภท
ของวันกอนวันนําสงคลัง ดังน้ัน เงินรายไดคาง
นําสงจะเหลือเฉพาะเงินที่จัดเก็บไดในวันนําสง
เทานน้ั
2.2 ตรวจสอบใบนําเงินสงคลัง (นส.๐๒) จากระบบ
GFMIS โดยรวมยอดเงินจากใบนําสงเงินทุก
ประเภทตองเทากับยอดเงินในใบรับเงินของ
ธนาคารทุกฉบับรวมกัน และตรวจสอบยอดเงิน
ในใบนําสงคลัง (นส.๐๒) กับการบันทึกนําสงใน
ทะเบียนคุมการรับและนําสงหรือนําฝาก และ

176 ๑๗๖

เร่ือง วธิ กี าร หมายเหตุ
(ทีเ่ ปน อาํ นาจหนา ท่ี (แตล ะเรื่องทํา/ตรวจอะไร/ทใี่ ด/ทาํ อยางไร) แหลงอางอิง/หนังสือ
กระทบยอดเงินคางนําสงตองตรงกับยอดเงิน
ของ จพด.) ในชอ งรวมยอดคงเหลือทุกประเภท สงั่ การ
2.3 การฝากเงินมัดจํารังวัดกับสวนราชการผูเบิก
โดยตรวจสอบกับใบนําฝากสงคลัง (นส.02)
ในระบบ GFMIS ใบฝากเงินมัดจํารังวัดและสมุด
คฝู ากตองมียอดตรงกัน และทะเบียนคุมเงินนอก
งบประมาณประเภทเงินมัดจํารังวัด ชองคงเหลือ
เงินฝากสวนราชการผูเบิกเพิ่มขึ้นจากยอดเดิม
เทากบั จํานวนเงนิ ท่นี ําฝาก

๒. วงเงินเกบ็ รกั ษา 1. ใหตรวจสอบยอดเงินรายไดแผนดินในรายงานเงิน ๑.หนังสือกระทรวงการคลัง
คงเหลือประจําวันประเภทเงินรายได ชองเงินสด และ ท่ี กค ๐๕๑๔/๓๙๔๘๑
ชองเงินฝากธนาคาร (ถามี) รวมกันแลวไมเกินวงเงิน ลงวันที่ ๑๙ กรกฎาคม
เก็บรักษาหรือดูจากทะเบียนคุมการรับและนําสงหรือ ๒๕๓๓
นําฝาก ชองยอดคงเหลือทุกประเภท รวมกันแลวไม ๒. หนังสือกระทรวงการคลัง
เกินวงเงินเก็บรักษา หากเกิน ๔๐,๐๐๐.บาท ตอง ดวนที่สุด ที่ กค ๐๔๐๖.๓/
นําสงคลังอยา งชาไมเกิน ๓ วันทําการ ๑ ๐ ๖ ๙ ๗ ล ง วั น ที่ ๙
2. ใหตรวจสอบยอดเงินมัดจํารังวัดคงเหลือในรายงาน มถิ นุ ายน ๒๕๕๙
เงินคงเหลือประจําวันประเภทเงินมัดจํารังวัด ชอง
เงินสด และชองเงินฝากธนาคาร (ถามี) รวมกันแลว
ไมเกินวงเงนิ เก็บรักษาหรือดูจากทะเบียนคุมเงินนอก
งบประมาณ ประเภทเงินมัดจํารังวัดชองคงเหลือ
เงินสด และเงินฝากธนาคาร รวมกันแลวไมเกินวงเงิน
เกบ็ รกั ษา หากเกนิ ตอ งนําฝากคลังภายใน ๗ วนั ทําการ
วงเงินเกบ็ รักษา
1. สํานักงานที่ดินอําเภอ ๑๒,๐๐๐.บาท อยางนอย
เดือนละหนึ่งครง้ั
2. สํานักงานท่ีดินจังหวัด สาขาและสํานักงานที่ดิน
สวนแยก ๕๐,๐๐๐.บาท อยางชาไมเ กิน ๗ วนั ทําการ
3. สํานักงานที่ดินจังหวัด ๘๐,๐๐๐.บาท อยางชา
ไมเ กิน ๗ วันทาํ การ

๑๗1๗77

เรอ่ื ง วิธีการ หมายเหตุ
(ทีเ่ ปน อาํ นาจหนาที่ (แตละเรอื่ งทาํ /ตรวจอะไร/ทใ่ี ด/ทําอยางไร) แหลงอางองิ /หนงั สือ

ของ จพด.) ส่ังการ
4. สํานักงานท่ีดินกรุงเทพมหานคร และสํานักงานที่ดิน
กรุงเทพมหานครสาขา ๘๐,๐๐๐.บาท อยางชาไม
เกนิ ๗ วันทําการ

3. การจา ยเงนิ 1. ใหตรวจดูวามีใบสําคัญจายครบทุกรายการ และผูมี
อํานาจอนุมัติลงนามอนุมตั ถิ อนจาย กรณีจายคืนผูขอ
ตองมีหลักฐานที่ระบุตัวตนของผูรับเงิน หรือสําเนา
หลกั ฐานการยกเลิกเรื่องรังวัดเปนหลักฐานประกอบ
การจายเงิน และมีการบันทึกจายแตละรายการตาม
ใบสําคัญจายในทะเบียนคุมเงินนอกงบประมาณประเภท
เงนิ มัดจาํ รังวดั

2. การจายเงินงบประมาณจะจายไดตองมีกฎหมายระเบียบ
ขอบงั คบั หรือมติคณะรัฐมนตรีอนุญาตใหจายไดหรือ
ตามท่ีไดรับความตกลงกับกระทรวงการคลังแลว และ
ผมู อี ํานาจไดอ นุมัติใหจ า ยได จึงจะดําเนินการจายเงิน
ใหแกเ จาหนหี้ รอื ผูม ีสิทธริ บั เงิน ซง่ึ การอนุมตั ิผูมีอํานาจ
ตองลงลายมือชื่ออนุมัติในหลักฐานการจาย หรือ
ใบสําคัญคูจายหรือหลักฐานการขอรับชําระหน้ี
ทุกฉบับหรือจะลงลายมือชื่ออนุมัติในงบหนาหลักฐาน
การจาย หรอื ใบสําคัญจา ยกไ็ ด

3. การจายเงินตองเปนไปตามวัตถุประสงคท่ีขอเบิกมา
จาย และตองมีหนี้ผูกพันหรือมีความจําเปนท่ีตอง
จาย และถึงกําหนดท่ีจะตองจายเงนิ

4. การจายเงินตอ งมหี ลักฐานการจายไว เพ่อื ประโยชนใน
การตรวจสอบ

5. การจา ยเงินใหแ กข าราชการ ลูกจาง หรอื ผรู บั บาํ นาญ
หรือเบ้ียหวัด ในกรณีที่บุคคลดังกลาวไมสามารถรับ
เงินดวยตนเองได จะมอบฉันทะใหผูอ่ืนเปนผูรับเงิน
แทนได เม่อื ไดรับอนญุ าตจากผูเ บกิ เงินแลว

6. การจายเงินใหบุคคลอ่ืน ถาบุคคลนั้นไมสามารถมา
รับเงินดวยตนเองได จะทําหนังสือมอบอํานาจให

178 ๑๗๘

เร่อื ง วธิ กี าร หมายเหตุ
(ที่เปน อํานาจหนา ที่ (แตละเรอื่ งทาํ /ตรวจอะไร/ท่ีใด/ทําอยา งไร) แหลงอา งองิ /หนงั สือ

ของ จพด.) สัง่ การ
บคุ คลอื่นมารับเงนิ แทนได

7. เม่ือส้ินเวลาจายเงิน ใหผูเบิกหรือผูไดรับมอบหมาย
เปนลายลักษณอักษรทําการตรวจสอบรายการ
จายเงินท่ีบันทึกไวในบัญชีเงินสด หรือบัญชีเงินฝาก
ธนาคารกับหลักฐานการจายเงินในวันนั้น หาก
ปรากฏวาถูกตอ งใหล งลายมือชื่อกํากับยอดเงินเหลือ
ในบัญชี

4. การตรวจสอบ ตรวจสอบความถูกตองของรายการที่แสดงไวใน
ยอดเงนิ คงเหลอื รายงานเงินคงเหลอื ประจําวัน ดังน้ี
ประจาํ วัน ๑. เงนิ รายไดแ ผนดิน
1.1 ชองเงินสด ประกอบดวยเงินสดและหรือเช็คเทากับ

จํานวนเงินคางนําสงทั้งหมด ซ่ึงเทากับชองรวม
หรือเงินที่ยังไมไดนําฝากธนาคารเทากับชองรวม
ลบดวยอดเงินชองเงินฝากธนาคารและเทากับ
เงินสดทต่ี รวจนับได
1.2 ชอ งเงินฝากธนาคารยอดเงินที่แสดงไวตองเทากับ
ยอดคงเหลือในทะเบยี นคมุ เงนิ ฝากธนาคาร
1.3 ชองรวม เทากับชองเงินสดรวมกับชองเงินฝาก
ธนาคารและตองเทากับยอดคงเหลือในทะเบียน
คุมการรับและนําสงหรือนําฝากชองรวมยอด
คงเหลือทกุ ประเภท
๒. เงินมัดจํารงั วดั
2.1 ชอ งเงินสด เทากับยอดคงเหลอื ในทะเบียนคมุ เงิน
นอกงบประมาณประเภทเงินมัดจํารังวัด ชอง
คงเหลอื เงนิ สดและเทา กับตัวเงินสดที่ตรวจนบั ได
2.2 ชอ งเงินฝากธนาคาร เทากับยอดคงเหลือในทะเบียน
คุมเงินนอกงบประมาณประเภทเงินมัดจาํ รังวัด
ชองคงเหลอื เงนิ ฝากธนาคาร
2.3 ชองเงินฝากสวนราชการผูเบิกเทากับยอดคงเหลือ
ในทะเบียนคุมเงินนอกงบประมาณประเภทเงิน

๑๗1๙79

เร่ือง วธิ ีการ หมายเหตุ
(ทีเ่ ปนอํานาจหนาที่ (แตละเร่อื งทํา/ตรวจอะไร/ท่ใี ด/ทาํ อยา งไร) แหลงอางอิง/หนังสือ
มัดจํารังวัด ชองคงเหลือเงินฝากสวนราชการ
ของ จพด.) ผูเบิกและเทากบั ยอดคงเหลือตามสมุดคฝู าก สั่งการ
2.4 ชองรวมเทากับชองเงินสดรวมกับชองเงินฝาก
ธนาคารและชองเงินฝากสวนราชการผูเบิก ซึ่ง
ตองเทากับยอดคงเหลือในทะเบียนคุมเงินนอก
งบประมาณประเภทเงนิ มดั จาํ รังวัดชองคงเหลือรวม

ขอ ควรระวัง
1. ใหตรวจสอบวาเจาหนาที่มีการบันทึกรายการรับ

จา ยเงนิ ในระบบ GFMIS เปนประจําทกุ วันหรือไม
2. ใหก รรมการรบั สง เงินตามคําส่ังท่ีไดรับแตงต้ังปฏิบัติ

หนา ท่ตี ามคําส่ังอยางเครงครัดไมใหฝากกุญแจตูนิรภัย
ไวกับเจาหนา ทก่ี ารเงนิ เกบ็ ไวเพยี งผูเดียว

5. การเบกิ จา ยเงิน ข้ันตอนการเบกิ เงิน
5.1 เบิกจายคาใชจา ย 1. บันทึกขออนมุ ัตเิ ดนิ ทางไปราชการ 1. พระราชกฤษฎีกาคาใชจาย
ในการเดินทาง 2. บันทึกขอใชรถยนตไปราชการตางจังหวัด (สําหรับการ ในการเดินทางไปราชการ
ไปราชการ เดินทางดวยรถยนต) แตสําหรับการเดินทางโดย พ.ศ. 2526 และฉบับ
เคร่ืองบินใหแนบใบเสรจ็ รับเงินและกากบัตรโดยสาร แกไ ขเพิม่ เตมิ
เคร่ืองบินและสําหรบั ซ้ือบตั รโดยสารเคร่ืองบินระบบ 2. ระเบียบการเบิกจายเงิน
อเิ ล็กทรอนกิ ส (Eticket) ใชใ บรบั เงินท่ีแสดงรายละเอียด จากคลัง การเก็บรักษา
การเดนิ ทาง ระบุช่ือสายการเบิก วันท่ีออก ช่ือ/สกุล เงินและการนําเงินสง
ของผูเดนิ ทาง ตนทาง ปลายทาง เลขท่ีเท่ียวบิน วัน คลัง พ.ศ. 2551
เวลาท่ีเดินทาง จํานวนเงินคาโดยสาร คาธรรมเนียม 3. หนงั สอื ดว นทีส่ ดุ ท่ี กค
อืน่ และจํานวนเงนิ รวม เปนหลกั ฐานการเบิกจา ย 0409.6/ว 101 ลง
3. ใบเบิกคาใชจายในการเดินทางไปราชการ สวนที่ 1 วนั ท่ี 9 กนั ยายน 2547
แบบ 8708 เรื่องการเบิกจายคา
4. หลักฐานการจายเงินคาใชจายในการเดินทางไป โดยสารเครื่องบนิ ภายใน
ราชการ สวนที่ 2 แบบ 8708 ประเทศ
5. ใบแนบคําขอเบิกคาเบ้ียเลี้ยงเดินทางและคาเชาที่พัก
ในการเดินทางไปราชการ สวนท่ี 3 แบบ 8703

180 ๑๘๐

เร่อื ง วิธีการ หมายเหตุ
(ท่เี ปน อํานาจหนาที่ (แตละเรอื่ งทาํ /ตรวจอะไร/ท่ีใด/ทาํ อยา งไร) แหลงอางองิ /หนังสือ
ของ จพด.) ส่งั การ
6. หนา งบใบสําคญั คาใชจา ยในการเดนิ ทาง
7. ใบรับรองแทนใบเสร็จรับเงิน (แบบบก.111) กรณี
ใบเสร็จไมส มบูรณ หรือใบเสรจ็ สญู หาย
ผมู อี าํ นาจอนุมตั ิ
หัวหนาสวนราชการระดับกรมหรือสวนราชการที่ 4. พระราชกฤษฎีกาคาใชจาย
เรียกช่ืออยางอ่ืนและมีฐานะเปนกรมข้ึนไปมีอํานาจหนาที่ ในการเดินทางไปราชการ
ในการบริหารงบประมาณรายจายเพ่ือเปนคาใชจายใน พ.ศ. 2541 (ฉบับท่ี
การเดินทางไปราชการ ตามความจําเปนและประหยัด 6) มาตรา 6
ภายใตห ลักเกณฑแ ละอัตราการจา ยตามพระราชกฤษฎกี า

ขอควรระวัง
1. การนับเวลาเดินทางไปราชการเพื่อคํานวณเบี้ยเล้ียง 5. พระราชกฤษฎกี าคาใชจา ย

เดินทาง ใหนับต้ังแตเวลาออกจากสถานท่ีอยูหรือ ในการเดินทางไปราชการ
สถานทีป่ ฏิบตั ิราชการตามปกติจนกลับถึงสถานท่ีอยู พ.ศ. 2526 มาตรา 16
หรือสถานท่ีปฏบิ ัติราชการตามปกติ แลวแตกรณี
2. เวลาเดินทางไปราชการในกรณีที่มีการพักแรมใหนับ
ยี่สิบสี่ชั่วโมงเปนหน่ึงวัน ถาไมถึงยี่สิบส่ีชั่วโมงหรือ
เกินยี่สิบสี่ชั่วโมงและสวนท่ีไมถึงหรือเกินยี่สิบสี่
ช่วั โมงน้ันนบั ไมเ กนิ สบิ สองช่ัวโมงใหถือเปน หนึ่งวัน
3. เวลาเดินทางไปราชการในกรณีที่มิไดมีการพักแรม
หากนับไดไมถึงย่ีสิบส่ีชั่วโมงและสวนท่ีไมถึงน้ันนับ
ไดเ กินสิบสองชั่วโมง ใหถือเปนหน่ึงวัน หากนับไดไม
เกินสิบสองช่ัวโมง แตเกินหกชั่วโมงข้ึนไปใหถือเปน
คร่งึ วนั

ขน้ั ตอนการเบกิ เงนิ
5.2 การเบิกเงินคาเชา ๑. ขาราชการผูมีสิทธิไดรับคาเชาบานย่ืนคําขอรับตาม ๑.พระราชกฤษฎีกาคาเชา
บานขาราชการ แบบขอรับคาเชา บา น (แบบ ๖๐๐๕) ณ สํานักงานที่ บานขาราชการ พ.ศ.
ขา ราชการผนู นั้ ปฏบิ ัติราชการ ๒๕๔๗ และท่ีแกไ ขเพมิ่ เติม
๒. ยนื่ แบบ ๖๐๐๕ พรอมดวยรายงานขอมูลของขาราชการ ๒.ระเบียบกระทรวงการคลัง
สัญญาเชา บา น สัญญาเชาซ้ือหรือสัญญาเงินกูเพื่อชําระ วาดวยหลักเกณฑและ

๑๘1๑81

เร่อื ง วิธกี าร หมายเหตุ
(ท่เี ปน อาํ นาจหนาที่ (แตล ะเรื่องทาํ /ตรวจอะไร/ทใี่ ด/ทาํ อยา งไร) แหลงอา งองิ /หนังสือ
ของ จพด.) ส่ังการ
ราคาบานและหลักฐานอื่นที่เกี่ยวของตอผูรับรอง วิธีการเกี่ยวกับการเบิกจาย
การมสี ิทธิตามระเบียบขอ ๘ (๒) คือ เจาพนักงานที่ดิน เงินคาเชาบานขาราชการ
จังหวัดเปนผูรับรอง (รวมทั้งขาราชการที่มาชวย พ.ศ. ๒๕๔๙(ฉบับที่ ๒)
ราชการเปนการประจําซึ่งตองสงเรื่องไปใหสวน พ.ศ. ๒๕๕๒
ราชการตนสังกัดเปนผูมีอนุมัติ) ตามระเบียบขอ ๘ ๓.หลักเกณฑและวิธีปฏิบัติ
วรรคสาม ขาราชการประเภททั่วไประดับอาวุโสข้ึนไป ในการจัดขาราชการเขา
ประเภทวิชาการ ระดับชํานาญการพิเศษขึ้นไป พักอาศัยในที่พักของ
ประเภทอํานวยการ ประเภทบริหารเปนผูรับรอง ทางราชการ พ.ศ. ๒๕๕๑
การมีสทิ ธขิ องตนเอง
๓. เม่อื มกี ารรบั รองสิทธิขอรับคาเชาบานแลวใหผูมีอํานาจ
อนมุ ตั ิการเบิกตามขอ ๑๐ แตงตั้งขาราชการจํานวน
ไมนอยกวาสามคนเปนคณะกรรมการตรวจสอบ
ขอ เทจ็ จริง
๔. การอนมุ ตั ิการเบกิ คา เชา บานในแบบ ๖๐๐๕ สําหรับ
สว นราชการในราชการบรหิ ารสวนภมู ิภาคใหหวั หนา
สวนราชการซึ่งเปนผูเบิกเงินจากคลังเปนผูอนุมัติ
เวนแตเปนการเบิกคาเชาบานของหัวหนาสวนราชการ
นั้นใหผวู า ราชการจงั หวัดเปนผอู นมุ ตั ิ
๕. ขา ราชการซ่ึงไดรบั อนุมตั ิใหเบิกคาเชาบานตามสิทธใิ ห
ยน่ื ขอเบิกตามแบบ ๖๐๐๖ พรอ มหลักฐานการชําระ
เงิน ณ สํานักงานท่ีขาราชการผูน้ันปฏิบัติราชการ
และใหผูมอี ํานาจอนุมัติตามขอ ๑๐ เปนผูอนุมัติการ
เบกิ จายเงนิ
ขอควรระวัง
๑. กรณีใดเปนการไดรับคําส่ังใหไปปฏิบัติราชการประจํา
หรือลักษณะประจําในสํานักงานแหงใหมพิจารณา
จากคําสั่งใหขาราชการยายไปปฏิบัติราชการอีก
หนวยงานหนึ่ง ไดแก การเดินทางไปประจําสํานักงาน
ไปรักษาการในตําแหนงหรือรักษาราชการแทน
นอกจากน้นั หากมีคําสั่งใหไปประจําตางสํานักงานใน
ลักษณะประจํา ไมไดโอนอัตราเงินเดือน และ