100www.netlerikatla.com 1. Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda K noktasından L ye doğru 20 m/s hızla atılan cisim N ye çarpıyor. Buna göre LN arası uzaklık h kaç metredir? (g = 10 m/s2, cos60°= 1/2) A) 15 B) 20 C) 25 D) 40 E) 60 N h ye r 20 m L m 20m / s 60° K P TEST - 2 4. BLr model uçak hava dLrencLnLn önemsLz olduğu ortamda h yükseklLğLnde yatay sabLt V hızıyla uçmakta Lken bLr paketL serbest bırakılıyor. Buna göre, I. Uçağın altında sadece düşey doğrultuda çekLm yapan bLr kameradan paketL yere düşünceye kadar LzleyebLlLrLz. II. Paket yere düştüğünde hız büyüklüğü V’den fazladır. III. PaketLn uçuş süresLnde yatayda aldığı yol, model uçağın aynı sürede aldığı yoldan azdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III D) II ve II E) I, II ve III h Y e r V 3. İstanbul-İzmir otoyolunda Gülsüm İzmir yönünde, Rana İstanbul yönünde ilerlemektedir. Rana ve Gülsüm’ün aynı zaman aralıklarında aldıkları yollar tabloda veriliyor. Buna göre; I. Hız vektörleri birbirine zıttır. II. Rana’nın ivme vektörü ile Gülsüm’ün ivme vektörü aynı yönlüdür. III. Gülsüm’ün hız vektörü ile ivme vektörü zıt yönlüdür. yargılarından hangileri doğrudur? A) I ve II B) Yalnız I C) II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III Süre Aldığı yol 0-t t-2t 2t-3t 3t-4t Rana 30 m 34 m 38 m 42 m Gülsüm 50 m 48 m 46 m 44 m 2. hstten görünümü verilen şekildeki X cismi v hızıyla ilerlerken K noktasına geldiği anda cisme F kuvveti uygulanmaya başlanıyor. Kuvvet uygulandıktan t süre sonra cisim L noktasından geçiyor. Buna göre, cisim L noktasından geçtikten t süre sonra hangi noktadan geçer? (Sürtünmeler önemsenmiyor, bölmeler eşit aralıklıdır.) A) M B) N C) P D) S E) R R S P N M L KX v v F
101www.netlerikatla.com 1-B 2-E 3-E 4-B 5-D 6-C 7-E 8-C 5. Pelin aracıyla otoyolda doğrusal olarak sabit 30 m/s hızıyla ilerlemektedir. Pelin yolu üzerindeki doğrusal olan tünele giriyor ve bu anda trafik kuralları gereği hızını düzgün olarak azaltmaya başlıyor ve tünelden çıktığı anda hızı 20 m/s oluyor. 3elin’in tüneli geçiş süresi 50 saniye olduğuna göre; I. Tünelin uzunluğu 1250 m’dir. II. Aracın ivmesinin büyüklüğü 1 m/s2 dir. III. Tünelde aracın yer değiştirme büyüklüğü aldığı yola eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 6. Sabit ivmeyle doğrusal yolda hareket eden araca ait konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Araç 15. saniye sonunda durduğuna göre grafikteki x değeri kaç metredir? A) 96 B) 100 C) 108 D) 112 E) 114 K o n u m ( m ) Z a m a n ( s) 0 3 15 3 00 x 7. K, L, M cisimleri eşit büyüklükteki hızlarla şekildeki gibi eğik olarak atılmaktadır. Buna göre, I. Yere en hızlı M cismi çarpar. II. Menzili en fazla olan L cismidir. III. K ve M cisimlerinin yatayda aldıkları yollar eşittir. verilenlerden hangileri doğrudur? (Sürtünmeler ihmal edilecektir.) A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III 3 0° K V Y e r 4 5 ° L V Y e r 60° M V Y e r 8. Doğrusal bir yolda bisikletle ilerleyen Erdoğan ve Oğuz 15 m/s sabit hızla aynı yönde ilerlemektedirler. t = 0 anında Erdoğan yola devam ederken Oğuz 1 m/s2 ivme ile yavaşlamaya başlıyor. Geride kaldığını fark edip hızı 10 m/s olduğu an 2 m/s2 ivme ile hızlanıyor. Oğuz’un hızı 20 m/s olduğu an Erdoğan ile aradaki mesafe hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Oğuz ile Erdoğan yanyanadır. B) Erdoğan 25 m ileridedir. C) Oğuz 12,5 m geridedir. D) Erdoğan 37,5 m geridedir. E) Oğuz 12,5 m ileridedir.
102www.netlerikatla.com TEST - 3 3. Sürtünmesiz yatay düzlemde K ve L noktalarında durmakta olan m ve 2m kütleli cisimlere 2F ve F yatay kuvvetleri şekildeki aynı anda uygulanıyor. Noktalar arası uzaklık birbirine eşit olduğuna göre, cisimler hangi noktada çarpışırlar? A) L B) M C) N D) P E) S 2F F m 2m K L M N P S 2. Eda, İzmir’deki dedesinin yanına uçak ile gidecektir. Uçuştaki heyecanını yenmek için havaalanı bekleme salonunda iken bineceği uçağın minimum havalanma süratinin 252 km/sa olduğunu öğreniyor. Buna göre Eda’nın bindiği uçak durgun halden başlayarak kaç saniye içinde 980 m yol alarak havalanabilir? A) 40 B) 32 C) 28 D) 21 E) 14 9 80 m 4. Eren ve Volkan trafiğe kapalı pistte motosikletleriyle yarışmak istiyorlar. Volkan Eren’in x metre geriden başlaması koşulu ile önceden başlamasını istiyor. Eren t = 0 anında A seviyesinden harekete başlıyor. t = 4 s anında B den geçtiğinde Volkan harekete başlıyor. Eren’in 2. saniye içinde aldığı yol 6 m dir. Volkan ve Eren hareket boyunca sırasıyla 2a ve a ivmeleriyle düzgün hızlanan hareket yaptıklarına göre Volkan Eren’e yetiştiği an hız büyüklükleri oranı VEren VVolkan kaçtır? A ) 1 2 B ) 3 4 C) 1 D) 4 3 E) 2 JE = 0 x A B JV = 0 1. Doğrusal bir yolda sabit ivmeyle hareket eden aracın konumzaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, aracın t = 0 anındaki hızı kaç m/s’dir? A) 0 B) 2 C) 3 D) 4 E) 6 x ( m ) t ( s) 80 20 0 2 5
103www.netlerikatla.com 1-E 2-C 3-D 4-B 5-E 6-C 7-A 8-C 5. Bir jonglör iki topu çeviriyor. Topları 1 s arayla elinden yukarı atıyor. Gösteri içinde 3. topu asistanı ona h yüksekliğinden yatay olarak atacaktır. -onglör gösteriye başladığı ilk topu yukarı attığı an asistanı üçüncü topu yatay Ó hızıyla atıyor. Hava direnci önemsiz ve asistan 20 m yukarıda olduğuna göre, Ó kaç m/s dir? (g = 10 m/s) A) 1,6 B) 2 C) 2,4 D) 3 E) 4 Ó h = 20 m 8 m 6. Bir uzaktan kumandalı off-road araba oyuncağının kullanım klavuzunda üretici hızlanması ile ilgili bilgiler grafiklerle açıklanmıştır. Üretici verdiği bilgilere eklediği grafiklerden hangisinde yanlışlık yapmış olabilir? A) Yalnız I B) I ve III C) Yalnız III D) II ve III E) Yalnız II X t t t M a J I I I I I I 7. Rayları doğrusal olan tramvay İstiklal İstasyonu’ndan durgun hâlden sabit a ivmesiyle hızlanan hareket yapıyor. Tramvay bir noktadan sonra ise sabit a ivmesiyle yavaşlayan hareket yapıyor ve 600 m ötedeki Gazi İstasyonu’nda duruyor. Tramvayın yolculuğu 40 s sürdüğüne göre, tramvayın bu yolculukta maksimum hızı kaç m/s olmuştur? A) 30 B) 40 C) 50 D) 60 E) 80 600 m İstiklal Gazi 8. Aynı yönde şekildeki hızlarla hareket eden K ve L araçlarının t = 0 anında aralarındaki uzaklık 80 m’dir. Verilen konumda araçların ivmesi aşağıdakilerden hangisi olursa, araçlar iki saniye sonra karşılaşırlar? K (m/s2) L (m/s2) A ) –2 +2 B ) –1 +1 C) +1 +1 D ) +2 +4 E) +2 –2 64 m / s K 24 m / s L 80 m
104www.netlerikatla.com 3. Yatay bir düzlemde karınca 0,3 m/s sabit hızla ilerlerken kurbağanın yanından K noktasında geçtiği an kurbağa yatayla à açısı yapacak şekilde eğik olarak sıçrıyor. Karınca 10 s de kurbağanın atladığı L noktasına ulaşabiliyor. Kurbağanın çıkabildiği maksimum yükseklik KL arası mesafenin 1 4 ü olduğuna göre kurbağanın sıçrama hızı kaç m/s dir? (Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s) A) 10ñ2 B) ò30 C) 20ñ2 D) 20ñ3 E) 30ñ3 a h = x 4 L K x ÓKarınca = 0, 3 m / s ÓKurbağa TEST - 4 1. Hava direncinin önemsenmediği ortamda şekildeki gibi 45 m yükseklikten serbest bırakılan X cisminden 1 saniye sonra Y cismi aynı yükseklikten 10 m/s hızla yere doğru fırlatılıyor. Buna göre X cismi yere çarptığı anda Y cisminin yerden yüksekliği kaç metredir? (g = 10 m/s2) A) 0 B) 5 C) 10 D) 15 E) 20 V0 = 0 X Y 4 5 m V0 = 10 m / s 4. Lunapark sahibi Volkan yeni bir eğlence, adrenalin oyunu tasarlamak istiyor. Bu oyun için lunaparkta kurulabilecek pist uzunluğu 60 m dir. Oyuncular kulenin üstündeki yayları sıkıştırarak cisimleri önüne koyup en fazla 15 m/s yatay hız ile atabileceklerdir. En uzağa atan kazanacaktır. Bu oyun için tasarlanan şekildeki düzenekte kulenin yüksekliği en fazla kaç m olmalıdır? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsiz) A) 60 B) 68 C) 80 D) 96 E) 104 Ó0 K h 60 m S ü n g e r 2. Metin ve Hakan yapacakları uçak yolculuğu öncesinde uçağın pistten harekete geçişi ile pistten kalkışı arasındaki zamanı ölçmek için kronometreyi, mesafeyi ölçmek için navigasyon cihazını hazırda tutmuştur. Metin kronometredeki değeri 20 saniye, Hakan ise navigasyon üzerinden 800 m değerini gözlemlemiştir. 8çak düzgün hızlanan hareket yaptığına göre, I. Uçağın kalkış hızı 80 m/s dir. II. Uçağın ivmesi 4 m/s2 dir. III. Uçağın ortalama sürati 144 km/h tir. uçak için yapılan hesaplamalardan hangileri doğru olur? (Sürtünmeler önemsiz, pist doğrusaldır.) A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III x = 800 m
105www.netlerikatla.com 1-B 2-E 3-B 4-C 5-C 6-A 7-B 8-E 8. Uzunluğu 12 m olan bir vagonun bir kenarından diğer kenarına vagona göre Ó hızıyla yatay à açısı yaparak atılıyor ve cisim diğer kenara ulaşıyor. Vagonu dışarıda oturarak cismi izleyen durgun gözlemci cismi yukarı doğru düşey atış yaptığını gözlemliyor. Gözlemci cismin uçuş süresini 2,4 saniye olarak gözlemlediğine göre vagonun yere göre hız büyüklüğü ve hareket yönü nedir? A) 13 m/s, Batı B) 12 m/s, Doğu C) 5 m/s, Batı D) 12 m/s, Batı E) 13 m/s, Doğu 12 m Ó a Batı Doğu 5. Boyu L, hızı v olan tren x boylu tünele t 1 = 0 anında giriş yaptığı anda düzgün yavaşlamaya başlıyor. Trenin ön ucu çıkışa t 2 = t anında ulaşıyor. t 3 = 2t anında tünelden çıkıyor ve çıktığı anda tren duruyor. Buna göre, L x oranı kaçtır? A) 1 B) 2 C) 1 3 D ) 1 2 E) 3 x v v = 0 L 7. m kütleli cisim şekildeki konumundan serbest bırakıldıktan t süre sonra V limit hızına ulaşıyor. Buna göre, cismin hızı V 4 olduğu anda sahip olduğu hareket ivmesi kaç g dir? (g: Yerçekim ivmesi) A) 1 B) 15 16 C) 7 8 D ) 13 16 E) 3 4 m V 4 V 6. Düz bir yolda birbirlerine yaklaşmakta olan X ve Y araçlarının hızları sırasıla 50 m/s ve 30 m/s dir. Aralarında 300 m mesafe kala X aracı 5 m/s2 ivmesi ile, Y aracı ise 6 m/s2 ivmesiyle fren yaparak yavaşlıyor. Araçlar fren yaptıktan sonraki hareketleri için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) Çarpışırlar. B) Aralarında 15 m mesafe kala dururlar. C) Aralarında 25 m mesafe kala dururlar. D) Aralarında 30 m mesafe kala dururlar. E) Aralarında 45 m mesafe kala dururlar. 5 0 m / s 3 0 m / s X Y 3 00 m
106www.netlerikatla.com TEST - 5 1. Savaş helikopteri yeterince yüksekte durmaktadır. Asker düşey aşağı doğru mermiyi ulaşabileceği limit hız değerinden daha yüksek hız değeriyle ateşliyor. Buna göre, I. Merminin yere çarpma hızı limit hıza eşittir. II. Mermi yere limit hız değerinden yüksek hızla çarpar. III. Merminin hareket ivmesinin büyüklüğü azalır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 2. Sürtünmelerin ihmal edildiği ortamda yatay 10 m/s hızla atılan K cismi şekildeki yörüngeyi izleyerek yatayda 30 m yol alıyor. Buna göre, cismin atıldığı h yüksekliği kaç metredir? (g = 10 m/s2) A) 20 B) 30 C) 40 D) 45 E) 50 h 3 0 m K 10 m / s 3. Geri dönüşümün önemini konuştukları rehberlik dersinden çıkan Eda elindeki kullanılmış kağıt tomarını geri dönüşümü kutusuna atacaktır. Bu olayı eğlenceye çevirmek için eğik atış yapmayı ister. Eda merdivenlerin üstünden yatayla 53° açı yapacak şekilde 5 m/s hızla eğik olarak fırlatarak kağıdı kutuya isabet ettiriyor. Kutu yatayda 3,6 m uzakta ise kağıt elinden çıktığı en düşeyde kutunun ağzından kaç m yüksektedir? (Hava direnci önemsiz, g = 10 m/s2, sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) A) 2,4 B) 2,8 C) 3,6 D) 4 E) 4,4 h = ? h = 3 , 6 m 5 3 ° 5 m / s 4. Bir motokurye pizza siparişi için verilen 30 dakika taahhüdünü sağlamaya çalışıyor. Pizzanın hazırlanıp fırından çıkma işi sipariş verildikten sonraki 20 dakika içinde bitiyor. Pizzayı alan motokurye teslim edeceği binanın önüne yaklaştığında düzgün yavaşlayarak 4 saniyede duruyor. Durmadan önceki son saniyede 1,5 m yol aldığına göre frene bastığı andaki sürati kaç m/s dir? A) 15 B) 12 C) 10 D) 9 E) 8
107www.netlerikatla.com 1-D 2-D 3-A 4-B 5-B 6-D 7-A 8-C 7. Köyüne giden Eda su kuyusunun kovasının kaybolduğunu görüyor. Yeni bir sistem için en az ne kadar ip kullanması gerektiğini anlamak için bir deney yapıyor. Yarıçapı 50 cm olan kuyunun ağzından yatay 6 m/s hızla çelik bir bilye atıyor. Bilye kuyunun duvarlarıyla esnek çarpışma yapıyor ve duvara 6. çarpışması sonunda suya çarptığını duyuyor. Kuyu en az kaç metre derinliktedir? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsiz) A) 45 B) 80 C) 125 D) 180 E) 245 Ó0 = 6 m / s r = 5 0 cm 6. Eren hareketli bir trenin içinde düşey yukarı atladığında yine aynı noktaya düşüp düşmeyeceğini denemek istiyor. 25 m/s sabit hızla giden trenin vagonunda aralarında 50 m mesafe bulunan elektrik direklerinin birinin yanından geçtiği an Ó hızıyla düşey yukarı sıçrıyor ve aynı noktaya düştüğünü gözlemliyor. Yere ulaştığı an bir sonraki elektrik direğinin yanından geçtiğini gördüğüne göre Ó hızı kaç m/s dir? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsiz) A) 25 B) 20 C) 15 D) 10 E) 5 25 m / s Ó = ? 5 0 m 5. İstiklal Caddesindeki İstanbul nostaljik tramvayı Taksim-Tünel arası çalışmaktadır. Son duraklardan biri olan Tünel durağına doğru ilerleyen tramvayın belli bir süre içerisindeki hız - zaman grafiği şekilde veriliyor. Buna göre hangi zaman aralıklarında ivme vektörü ile yer değiştirme vektörü aynı yönlüdür? A) I ve III B) I ve V C) II ve IV D) I, II ve III E) III ve IV –J 3J J J 0 I I I I I I I V V 17t 4 t 13 t12t8t t 8. Konum - zaman grafiğine çizilen teğetin eğimi cismin o andaki hızını verir. Mert arabasıyla hareket ederken 0-4t zaman aralığında konum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Grafiğe t1 ve t2 anlarında teğetler şekildeki gibi çizilmiştir. t 1 anında aracın hız göstergesi 64 km/h değerini gösterdiğine göre, t2 anında araç km/h değerini gösterir? (sin37° = cos53° = 0,6; cos37° = sin53° = 0,8) A) 18 B) 24 C) 36 D) 48 E) 80 K o n u m Z a m a n 0 3 7° 5 3 ° t 2 t 1
108www.netlerikatla.com TEST - 6 2. SürtünmelerLn önemsLz olduğu ortamda aynı yükseklLkten K serbest bırakıldığı an L, V hızıyla yatay olarak atılıyor. Buna göre, I. Uçuş sürelerL tK < tL dLr. II. K’ya göre L düzgün doğrusal hareket yapar. III. L’nLn yere çarpma hızının büyüklüğü K’nın yere çarpma hızının büyüklüğünden fazladır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III K L V ye r h 1. Sürtünmesiz ortamda à açısıyla V hızıyla şekildeki gibi eğik atılan cismin yatayda alabileceği maksimum yol 40 m olabilmektedir. Buna göre, V hızı kaç m/s dir? (g = 10 m/s2) A) 20 B) 25 C) 30 D) 40 E) 45 α V 3. Aynı yükseklikte bulunan K ve L cisimlerinin yere çarpana kadar oluşan hız değişimleri Şekil-1’deki hız - zaman grafiğinde verilmiştir. Buna göre, I. L cismi serbest bırakılmıştır. II. K cismi aşağı doğru düşey hızla atılmıştır. III. L cismi K dan önce limit hıza ulaşmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III Hız K L Z a m a n 4. Şekildeki havuzda yüzen bir sporcunun fotoğrafını çeken bir fotoğrafçı her saniyede bir görüntü almaktadır. Yüzücü A noktasında geçtikten 1 sn sonra fotoğrafçı 1. görüntüyü D de 2. görüntüyü F de 3. görüntüyü G de almaktadır. Yüzücünün hareketi için, I. Yavaşlayan hareket yapmıştır. II. Hızlanan hareket yapmıştır. III. Sabit ivmeli hareket yapmıştır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III A B C D E F G
109www.netlerikatla.com 1-A 2-E 3-B 4-A 5-E 6-D 7-E 8-D 6. Gülsüm ve Rana ortada süs havuzu bulunan karşılıklı binalarda oturmaktadır. Gülsüm plastik ördeğini yatay 8 m/s hızla attıktan sonra 1 s sonra Rana kendi plastik ördeğini 12 m/s hızla atıyor. Gülsüm 60 m yukarıda ve ördekler yerden 15 m yukarıda çarpıştıklarına göre Rana yerden kaç m yukarıdadır? (Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s) A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 45 8 m / s 12 m / s 60 m 15 m G ü l sü m R a n a h 5. Şekildeki eğik düzlemin K noktasından m kütleli bir cisim V = 40 m/s lik hız ile düzleme dik bir şekilde fırlatıldığında cisim şekildeki yolu izleyerek L noktasına düşmektedir. Sürtünmelerin önemsenmediğine göre cismin havada kalma süresi kaç saniyedir? (g = 10 m/s2) A) 10 B) 8 C) 10 3 D ) 20 3 E) 40 3 5 3 ° V K L 8. Doğrusal yolda bir araç durgun halden sabit ivmeyle hareket ettiğinde konum - zaman grafiği şekildeki gibi olmaktadır. Buna göre, bu aracın ivme - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi olur? a ( m / s2 ) t ( s)3 0 0 0 0 0 3 3 t ( s) t ( s) a ( m / s2 ) a ( m / s2 A ) B ) C ) ) 6 4 3 t ( s) 3 t ( s) a ( m / s2 ) a ( m / s2 D ) E ) ) 4 4 x ( m ) t ( s) 0 3 18 7. Şekildeki doğrusal yolda hareket eden otobüsün yol üzerindeki K ve L noktalarındaki hızları ve bu iki nokta arasında geçen süre bilinmektedir. Otobüs sabit ivmeli hareket yaptığına göre, aşağıdakilerden hangisi kesinlikle bilinemez? A) Otobüsün hızlanan ya da yavaşlayan hareket yaptığı B) K-L yolunun uzunluğu C) Otobüsün ivmesi D) Otobüsün ivmesinin yönü E) Otobüse etki eden net kuvvet K L
110www.netlerikatla.com TEST - 7 1. Şekildeki gibi merdivenden V0 hızı ile yatay fırlatılan cisim 3. basamağın ucuna düşüyor. Buna göre, cismin yere çarpma hızı kaç V0 dır? (Sürtünmeler önemsiz) A) 1 B) ñ2 C) ñ3 D) 2 E) ñ5 2h 2h 2h 2h h V0 h h 2. Amatör bir golfçü olan Eren x m uzaktaki deliğe golf topunu sokmak istiyor. Golf topunu yatayla 3° açıyla 25 m/s hızla attığnıda topu deliğe isabet ettirdiğine göre topa delikten kaç m uzakta iken vurmuştur? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsiz, sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) A) 100 B) 80 C) 60 D) 40 E) 25 3 7° 25 m / s x 4. Bilgi: Belirli bir yükseklikten ÂV ilk hızı ile yatay doğrultuda atılan bir cismin yaptığı harekete yatay atış hareketi denir. Yukarıda verilen bilgiye göre; I. Hareketsiz duran kişinin elinden düşen bir top, II. Sabit hızla akan nehirde karşı kıyıya dik olarak ivmelenen kayık, III. Doğrusal bir yolda durgun halden hızlanan bir araç verilen örneklerden hangileri yatay atış hareketiyle aynı tür bir harekettir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 3. Doğrusal bir yolda K noktasından 2v hızıyla harekete geçirilen cisim şekildeki eşit bölmeli yolun M noktasından v hızıyla geçerek P noktasında durmaktadır. Yolun yalnız L-M ve N-P noktaları arasında sürtünme vardır ve cisimle yüzey arasındaki kinetik sürtünme katsayısı sabittir. Buna göre; I. Cismin L-M ve N-P noktaları arasındaki ivmesinin büyüklüğü birbirine eşittir. II. Cismin L-M ve N-P noktaları arasındaki ortalama hızının büyüklüğü birbirine eşittir. III. Cismin M-N noktaları arasını alma süresi, K-L noktaları arasını alma süresinin iki katıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III 2v v v = 0 K L M N P
111www.netlerikatla.com 1-B 2-C 3-D 4-B 5-D 6-D 7-D 8-E 6. Tarihe meraklı olan Eda eski savaşlarda kullanılan mancınıkları inceliyor ve bir maketini yaparak denemeler yapıyor. Yaptığı bir denemede bir bilye mancınıktan 25 m/s hızla yatayla 37° lik açı yapacak şekilde K noktasını hedefleyerek ayrılıyor ve K noktasının x kadar aşağısındaki L noktasına çarpıyor. KM düzlemi mancınıktan 40 m uzakta olduğuna göre KL arası uzaklık x kaç metredir? (Sürtünmeler önemsiz, g = 10 m/s2, sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) A) 40 B) 30 C) 25 D) 20 E) 15 Ó = 25 m / s L h 4 0 m K O M 3 7 ° 5. Trafiğe kapalı özel bir pistte drag yarışı yapılıyor. Favori araçları olan K ve L araçlarının yarışını izleyen Eren yarış başladıktan sonraki 2. saniye içinde L nin K dan 1,8 m fazla yol aldığı gözlemliyor. Araçlar durgun halden harekete başladıklarına ve K nın hızlanma ivmesi 2 m/s2 olduğuna göre L nin hızlanma ivmesi kaç m/s2 dir? A) 2,4 B) 2,5 C) 2,8 D) 3,2 E) 3,6 V = 0 V = 0 K L 7. Bir kuş yatay doğrultuda 1 yönünde sabit v hızıyla uçuyor, yere paralel düşen ışıktan dolayı oluşan gölgesi de yerde v hızıyla ilerliyor. Kuş O merkezli yarım küresel tümseğin üzerinden geçerken gölgesi ise 2 yolunu izliyor. Buna göre, gölgenin 2 yolundaki süratinin zamana bağlı grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? S ü r a t Z a m a n Z a m a n Z a m a n Z a m a n Z a m a n t 2t 0 0 0 0 0 t t 2t 2t S ü r a t S ü r a t A ) B ) C ) v t t 2t 2t S ü r a t S ü r a t D ) E ) v v v v O v v v 1 2 Gölge Işık 8. 480 gram kütleli yarıçapı 10 cm olan küre yeterince yüksekten serbest bırakılıyor. 8 saniyede limit hıza ulaşan küre bırakıldıktan 15 s sonra yere çarpıyor. Hava sürtünme katsayısı her yerde sabit ve k = 1,6 kg/m3 olduğuna göre cisim kaç m boyunca sabit süratle hareket etmiştir? (g = 10 m/s2, ã = 3 alınız.) A) 600 B) 480 C) 280 D) 140 E) 70
ZZZnetlerikatlaFom 1-B 2-C 3-C 112 1. Hava direncinin ihmal edildiği bir ortamda noktasal K ve L cisimleri yerden sırasıyla 2h ve h yüksekliklerinden yatay doğrultuda vK ve vL ilk hızları ile atıldıklarında, şekildeki yolları izleyerek P noktasına düşüyor. Buna göre, K ve L cisimlerinin ilk hızlarının büyüklükleri oranı VK VL kaçtır? A ) 1 4 B ) 1 ñ2 C) 1 2 D) 1 E) ñ2 2019 AYT 2. Bir öğrenci hava direncinin ihmal edildiği ortamda, yerden belirli bir açıyla yukarıya doğru fırlatılan noktasal bir cismin fırlatma sonrası hareketi hakkında topladığı bilgilerden yararlanarak aşağıdaki tabloyu hazırlamıştır. gğrencinin hazırladığı tablodaki değişkenler ve bu değişkenlerle ilgili bilgileri içeren satırlardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) III ve IV E) I, II ve III 2020 AYT Değişkenler Cisim Yükselirken Cisim Alçalırken I cismin ivme vektörünün yönü yukarı aşağı I I cismin hızının yatay bileşeninin büyüklüğü değişmez değişmez I I I cismin hızının düşey bileşeninin büyüklüğü artar azalır IV cismin toplam mekanik enerjisi değişmez değişmez 3. Bir sporcu elindeki topu, yere göre 10 m/s’lik bir süratle ve yatayla 53° açı yapacak hızla şekildeki gibi atıyor. Bu sporcu, topu yere düşmeden ve attığı pozisyonda yakaladığına göre, sporcunun topu atma ve tutma anları arasındaki ortalama hızının büyüklüğü kaç m/s’dir? ( Hava sürtünmesi ihmal edilecektir. Yer çekimi ivmesini 10 m/s2 alınız. sin53° = 0,8 ; cos53° = 0,6) A) 2,4 B) 4,8 C) 6 D) 8 E) 10 2021 AYT
ZZZnetlerikatlaFom 113 1. Yerden h yüksekliğinden V0 hızıyla yatay atılan cisim yatay düzlemde 4h kadar yol alarak yere şekildeki gibi V hızıyla çarpıyor. Buna göre V hızı kaç V0 dır? (Sürtünmeler önemsiz) A ) 1 B ) 3 2 C) 2 D ) ñ2 2 E) ñ5 2 h 4 h V V0 2. Hava direncinin önemsiz olduğu bir ortamda h yüksekliğniden V hızıyla atılan cismin hız vektörü L ve M noktalarında şekilde verildiği gibidir. Cisim L’den M’ye 1 saniyede geldiğne göre V hızı kaç m/s’dir? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; sin45° = cos45° = ñ2 2 , g= 10 m/s2) A) 10 B) 15 C) 25 D) 30 E) 40 V K L 3 7° 4 5 ° M 4. Şekildeki gibi eğik atılan cisim K, L ve M noktalarından sırasıyla 10ñ5 m/s, 10 m/s ve 10ò10 m/s hızları ile geçmektedir. K ve L noktalarının yerden yükseklikleri sırasıyla h1 ve h2 olduğuna göre h1/h2 oranı kaçtır? (Cismin L deki hızı sürati sahip olabileceği maksimum sürattir.) A ) 2 3 B ) 1 4 C) 1 2 D ) 4 9 E) 5 9 10ñ5 m / s 10 m / s M K L 1010 m / s h 1 h 2 3. Bir minibüs 30 m/s hızla giderken 20x50 cm ebadındaki ince bir karton parçası aracın düşey ön camına yapışıyor. Yolculardan Selen internetten cam ile karton arasındaki sürtünme katsayısının 0,2 olduğu buluyor. Selen karton parçasının yaklaşık 450 gram olacağını hesaba katarak ortamdaki hava sürtünme katsayısını buluyor. Selen bulduğu sonuç kaç kg/m3 tür? (g = 10 m/s2) A) 0,25 B) 0,5 C) 2,5 D) 4,5 E) 5
ZZZnetlerikatlaFom 1-E 2-E 3-A 4-E 5-D 114 6-C 7-A 8-B 9-B 5. Hava direncinin önemsenmediği ortamda 50 m/s hızla eğik atılan cisim maksimum yüksekliği geçtikten sonra K yüzeyine şekildeki gibi dik olarak çarpıyor. Buna göre cismin K yüzeyine ulaşma süresi kaç saniyedir? (g = 10 m/s2, sin53º = 0,8) A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8 V1 = 5 0 m / s 5 3 ° 4 5 ° K V 7. Durgun halden harekete geçerek düzgün hızlanan bir araç harekete geçtikten t1 süre sonra 12 m, t2 süre sonra ise 108 m yol almaktadır. Buna göre, t1/t2 oranı kaçtır? A) 1/3 B) 1/2 C) 1 D) 2 E) 3 9. Hava sürtünmesinin önemsenmediği bir ortamda yerden L cismi Ó hızıyla düşey yukarı doğru fırlatılıyor. t süre sonra K cismi A seviyesinden serbest bırakılıyor. İki cisimde aynı hız büyüklüğü ile B seviyesindeki halkadan geçtiğine göre L cismi K dan kaç saniye önce fırlatılmıştır? (g = 10 m/s2) A) 0,25 B) 0,50 C) 1 D) 1,5 E) 1,75 Ó = 0 Ó B A 11, 25 m 5 0 m K Y e r 8. Bir kargo şirketi kargo süresinin kısalması için yöntemler araştırıyor. Depodan İHA (insansız hava aracı) paketi yüklenerek havalanacak ve havada iken yerde ilerleyen kamyonetin kasasına paketi atacaktır. İHA 125 m yukarıda 40 m/s sabit hızla ilerlerken aynı yönde yerde 30 m/s hızla giden kamyonete teslimat yapabilmesi için yatayda kaç m geride iken paketi kendine göre serbest bırakmalıdır? A) 25 B) 50 C) 80 D) 120 E) 200 x 125 m 4 0 m / s 3 0 m / s 6. Bir voleybolcu smaç vurmak için yerden 10 cm sıçrıyor. Voleybolcunun kolu yukarıda ayaktan eline kadar boyu 235 cm ve filenin dibinden sıçrıyor. Voleybol sahasının ebotları şekildeki gibi 9x9 m ise voleybolcu yatayda en az kaç m/s hız kazandırırsa topu auta atar? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsiz) A) 11 B) 12 C) 13 D) 14 E) 15 9 m 9 m
1ïTE Kuvvet ve Hareket EnerMi Ye Hareket KAZANIMLAR 11.1.6. E1E5-ï 9E H$5E.ET 11.1.6.1. YaSılan iş ile enerMi arasınGaki ilişkiyi analiz eGer 11.1.6.2. &isimlerin Kareketini mekanik enerMinin korunumunu kullanarak analiz eGer 11.1.6.3. S¼rt¼nmeli y¼zeylerGe enerMi korunumunu Ye G¶n¼ş¼mlerini analiz eGer
116 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 1 ENERJİ VE HAREKET - I 1. Sürtünmesiz yatay düzlemde 4 kg kütleli cisim K noktasından 10 m/s hızla geçtiği anda yola paralel 8 N’luk kuvvet uygulanmaya başlıyor. Cisim L noktasına 5 saniyede ulaşıyor ise F kuvvetinin KL arası yaptığı iş kaç Moule’dur? A) 400 B) 440 C) 600 D) 800 E) 1200 K L 10 m / s F = 8 N 4 k g 5. 5 kg kütleli cisim K’den L’ye sabit süratle iniyor. Isıya dönüşen enerMi kaç -’dur? (sin30° = 0,5; g = 10 m/s) A) 1200 B) 1000 C) 800 D) 500 E) 100 3 0° L h = 20 m V K 4. Sürtünme katsayısı k olan bir yatay yolda K noktasından V hızıyla geçen cisme KL arası F1, LM arası ise F2 kuvveti ayrı ayrı etki ediyor. Cisim L’den 2V, M’den V hızıyla geçtikten sonra M noktasında duruyor. Noktalar arası uzaklıklar eşit olduğuna göre F1 F2 büyüklükler oranı kaçtır? A ) 1 3 B) 1 2 C) 1 D) 3 2 E) 2 K L M V ÂF 1 ÂF 2 2V V N V = 0 2. Yatay doğrusal yolda durgun haldeki 3 kg kütleli cisme etki eden net kuvvetin yola bağlı değişim grafiği verilmiştir. Cismin 21. m sonundaki hızı kaç m/s’dir? A) 15 B) 18 C) 20 D) 25 E) 30 F ( N) x ( m ) – 80 13 15 21 60 3. Sürtünmelerin önemsiz olduğu eğik düzlemde K’da duran 2 kg kütleli cisme şekildeki gibi eğik düzleme paralel 20 N’luk F kuvveti L ye kadar uygulanıyor. K’den L’ye gelinceye kadar yerçekiminin yaptığı iş :G ile F kuvvetinin yaptığı iş :F oranı :G :F kaçtır? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; g = 10 m/s2) A ) 3 5 B) 4 5 C) 1 D) 5 4 E) 5 3 3 7° h = 6 m F = 20 N m = 2 k g L 6. Sürtünmeli bir yolda duran şekildeki cisim F kuvveti etkisiyle L noktasına getiriliyor. Buna göre, I. F’nin yaptığı iş, ısıya dönüşen enerjiden fazladır. II. Cismin kütlesi arttırılırsa yapılan net iş değişmez. III. Sürtünme katsayısı daha küçük olursa F’nin yaptığı iş artar. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) I, II ve III K L F y a t a y
117www.netlerikatla.com 1-C 2-C 3-A 4-E 5-B 6-A 7-A 8-D 9-B 10-E 11-C 8. Yatay sürtünmesiz yolda duran cisme etki eden yola paralel net kuvvetin yola bağlı değişim grafiği verilmiştir. Buna göre, I. I. bölgede düzgün hızlanan hareket yapar. II. II. bölgede yön değiştirmiştir. III. III. bölgede sürati azalıyordur. IV. 4x konumunda hareket yönü X konumundaki hareket yönü ile aynıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) II ve IV C) I, III ve IV D) I, II ve III E) I, II, III ve IV K u ve t Y o l F – 2F x I I I I I I 3 x 4 x 2F 9. Yolun sadece LM sürtünmeli olup sürtünme katsayısı k’dır. K noktasından 10 m/s hızla fırlatılan 2 kg kütleli cisim M’de duruyorsa k sürtünme katsayısı kaçtır? (g = 10 m/s2) A) 0,4 B) 0,5 C) 0,6 D) 0,7 E) 0,8 h = 10 m L M 3 0 m 10 m / s 7. Yatay doğrusal yoldaki bir cisim için hız - zaman grafiği verilmiştir. Buna göre, I. 0-t aralığında cisme pozitif iş yapılmıştır. II. t-2t ve 2t-3t aralığında cisim üzerinde yapılan işler eşit büyüklüktedir. III. 2t-3t aralığında negatif iş yapılmıştır. yargılarından hangileri yanlıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) I ve III E) Yalnız III V t – V t 2t 3 t V 0 11. Düz bir yoldaki aracın kinetik enerji - yol grafiği veriliyor. Buna göre 1, 2, 3 aralıklarında araca etki eden net kuvvetler F1 , F2, F3 arasındaki büyüklük sıralaması aşağıdakilerden hangisidir? A) F3 > F2 > F1 B) F3 > F1 > F2 C) F1 = F3 > F2 D) F1 = F2 = F3 E) F3 = F2 > F1 Kinetik enerji 0 Y o l x 2x 2 3 1 4 x 3 E E 10. Sürtünmeli yatay yolda durgun bir cisme yola paralel bir F kuvveti etki ederek cismin x kadar yol alması sağlanıyor. F > fsür olduğuna göre, I. Cisim için harcanan enerji yol boyunca artar. II. Sürtünmenin yaptığı iş F’nin yaptığı işten büyüktür. III. Cismin kazandığı enerji F’nin yaptığı işten küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I ve III k ¹ 0 F y a t a y x
118 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 2 ENERJİ VE HAREKET - II 1. Özdeş yaylarla kurulmuş sistemlerde eşit kütleli cisimler asılmıştır. Yay sıkışmalarındaki toplam uzama miktarları x1 , x2, x3 arasındaki büyüklük sıralaması nasıldır? A) x1 = x2 = x3 B) x3 > x1 > x2 C) x2 > x1 > x3 D) x1 = x2 < x3 E) x1 = x3 > x2 m m m x1 x2 x3 2. Şekil-1’deki yaya uygulanan kuvvetin yaydaki sıkışma miktarına bağlı değişim grafiği Şekil-2’deki gibdir. Buna göre 0-x arası F’nin yaptığı iş :, x-2x arasında yayda depolanan esneklik potansiyel enerMi E ise : E oranı kaçtır? A ) 9 B) 4 C) 1 2 D) 1 3 E) 1 4 F 2F F 2xx0 x Şekil - 1 Şekil - 2 F k 3. EsneklLk katsayısı 100 N/m olan yaya 5 kg kütlelL cLsLm asılarak şekLldekL gLbL dengelenLyor. Buna göre, yayda depolanan esneklik potansiyel enerMisi kaç - dur? (g = 10 m/s2) A) 12,5 B) 25 C) 125 D) 250 E) 1250 4. Özdeş K, L, M yaylarına m kütlelL cLsLmler şekLldekL gLbL asılıp dengeye gelmLştLr. Buna göre, ağırlığı önemsenmeyen yaylarda depolanan enerMiler EK, EL ve EM arasındaki ilişki nedir? A) EK > EL = EM B) EK < EL = EM C) EL > EK > EM D) EM > EL > EK E) EK = EL = EM m L M K m 5. Yatay düzlemde 2x kadar sıkıştırılan yayın ucuna m kütleli cisim konup yay serbest bırakılıyor. Cismin hareketi ile ilgili aşağıdaki grafiklerden hangileri doğru çizilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III x = 0 x x K E x 2xx 4 E E F x 2xx 2F F a x 2xx 2a a Cismin kinetik enerjisi - yol grafiği I Cisme etki eden kuvvet - yol grafiği I I Cismin ivmesi - yol grafiği I I I yay 5 kg
119www.netlerikatla.com 1-B 2-D 3-A 4-E 5-D 6-D 7-A 8-D 9-B 10-E 11-C 6. Ağırlıkları önemsiz yaylara 2m ve m kütleli cisimler şekildeki gibi asılıyor. A ve B yaylarında depolanan esneklik potansiyel enerMiler oranı EA EB kaçtır? A ) 4 B) 9 8 C) 9 4 D) 9 2 E) 2 7. Ağırlığı önemsiz yay sürtünmesiz eğik düzlemde tutulurken ucuna 5 kg kütleli cisim asıldığında depolanan esneklik potansiyel enerji 4- oluyor. Buna göre yayın esneklik katsayısı k kaç N/m’dir? (sin53° = 0,8; cos53° = 0,6; g = 10 m/s2) A) 200 B) 150 C) 120 D) 100 E) 80 5 3 ° 9. Yatay sürtünmesiz bir yolda m kütleli cisim serbest haldeki yaya, V hızıyla çarpıyor. Cismin M noktasındaki anlık ivmesi a1 , K noktasındaki anlık ivmesi a2 ise a1 a2 oranı kaçtır? (Noktalar arası eşit uzaklıkta) A ) 1 9 B) 1 3 C) 1 D) 3 E) 9 V K L M N 11. Kuvvet-uzama miktarı grafiği Şekil - I’deki gibi olan K ve L yayları Şekil - II’deki gibi bağlanıyor. m kütleli cisim bir miktar ok yönüne çekilirse K yayında depolanan esnekli potansiyel enerMi EK ile sistemde depolanan toplam esneklik potansiyel enerMi ET oranı EK ET kaçtır? (Sürtünmeler önemsiz) A ) 20 9 B) 24 5 C) 2 3 D) 4 17 E) 1 5 F F 4 xx0 x Şekil - I Şekil - II K L L K L 8. Yay sabitleri 2k ve 3k olan kütleleri önemsiz X, Y yayları ile kurulan düzenek m kütleli cisim asılarak şekildeki gibi dengelenmiştir. X ve Y yayında depolanan enerMiler EX ve EY olduğuna göre, EX/EY oranı kaçtır? A ) 2 3 B) 4 9 C) 1 D) 3 2 E) 9 4 m 2m A 2k B k m X Y 2k 3 k 10. Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmesiz yolunAnoktasından 20 m/s hızla geçen 2 kg kütleli K cismi, yay sabiti 200 N/m olan yaya çarptığında yayı en fazla x kadar sıkıştırıyor. Buna göre, x kaç m dir? (g = 10 m/s2) A) 0,2 B) 0,5 C) 2 D) 2,5 E) 4 y a t a y 60 m k = 200 N/ m A K 20 m / s
120 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 3 ENERJİ VE HAREKET - III 1. 3m kütleli Kaan ve 2m kütleli Lütfü ellerindeki özdeş kolileri aynı seviyeden M noktasına kadar taşıyorlar. Koliler için yerçekimine karşı yapılan işler sırasıyla :K ve :L olur. Buna göre, :K :L oranı kaçtır? A ) 1 3 B) 1 2 C) 2 3 D) 1 E) 4 3 ya t a y K a a n L ü t f ü 3 m K L 2m M 2. ŞekLldekL düzenekte K, L, M cLsLmlerLnLn yere göre potansLyel enerjLlerL eşLttLr. Buna göre, cisimlerin kütleleri mK, mL, mM arasındaki ilişki nasıldır? A ) mK > mL > m M B) mK > m M > mL C) mL > m M > mK D) mM > mL > mK E) mL > mK > m M yer K L M ip ip ip 4. Ali Mısırda bir piratimin içindeki K, L, M, N yolunu izleyerek X cismini piramitin tepe noktası T ye çıkarıyor. Buna göre, X cismi üzerinde yerçekimine karşı yapılan işler için verilen, I. L – M arasında yapılan iş, N – T arasındakine eşittir. II. M – N arasında yapılan iş, K – L arasında yapılanınkinin iki katıdır. III. K – L arasında yapılan iş, L – M arasında yapılanınkinin iki katıdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III h h h h h h h h T K L M N yer Ali 5. ŞekLldekL düzenek dengededLr. X cisminin yere göre potansiyel enerMisi E olduğuna göre, Y ve Z nin potansiyel enerMisi kaç E dir? (makara ağırlıkları önemsLzdLr.) Y nin potansiyel enerMisi Z nin potansiyel enerMisi A ) 2 3 B) 1,5 2 C) 3 2 D) 4 2 E) 4 3 X Y Z yer h h h 3. Kalınlığı önemsenmeyen 4h boyundaki homoMen çubuğun I durumundan II durumuna getirmek için yer çekimine karşı yapılan iş : dir. Buna göre çubuğu I durumdan III durumuna getirmek için yapılan iş kaç : dir? A) 4 B) 3 C) 4/3 D) 1 E) 1/4 yer 3 h 4 h I I I I I I
121www.netlerikatla.com 1-D 2-D 3-C 4-E 5-E 6-C 7-C 8-C 9-C 10-A 9. K noktasında bulunan noktasal X cLsmL K noktasından sırasıyla L, M ve N noktalarına kesLklL çLzgLlerle belLrtLlen yoldan götürülüyor. Düşey düzlem özdeş birim karelere ayrıldığına göre cisme K – L arasında kazandırılan potansiyel enerMi E ise, L – M arasında ve M – N arasında kazandırılan kaç E olur? L - M arasında M - N arasında A ) 1 2 B) 1,5 2 C) 2 1 D) 2 3 E) 1 1,5 yer K X L M N 7. Şekildeki türdeş tuğlanın I durumunda yere göre potansiyel enerMisi 50 Moule dur. Tuğlayı I durumundan, II durumuna getirmek için yapılması gereken en az iş kaç Moule dür? A) 50 B) 75 C) 100 D) 125 E) 150 yer I I I 3 h h 10. Şekilde metal çubuk ısıca yalıtkan esnemez iplerle dengelenmiştir. Metal çubuk ısıtıldığında veya soğutulduğunda potansiyel enerMisi nasıl değişir? Isıtıldığında Soğutulduğunda A ) Artar Artar B) Azalır Azalır C) Artar Azalır D) Azalır Artar E) Değişmez Artar ip ip yer metal çubuk 6. Şekildeki düzenekte vida kolu çevrilerek pistonun K noktasından L noktasına sıkışması esnasında yerçekimine karşı yapılan iş : dir. Buna göre, L noktasında M noktasına sıkışması esnasındaki yapılan iş kaç : dir? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 su vida ko l u h Piston K L M 8. Şekildeki düzenekte su içinde bir kap üstünde üç demir bilye ile dengededir. Bu durumda sistemin potansiyel enerjisi E, kabın tabanındaki su basıncı P dir. Bilyelerden biri kaptan alınıp su içine atıldığında E ve 3 değerleri nasıl değişir? E 3 A ) Artar Azalır B) Artar Artar C) Azalır Azalır D) Azalır Artar E) Azalır Değişmez su
122 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 4 ENERJİ VE HAREKET - IV 1. Sürtünmesiz yolun B noktasından 10 m/s hızla geçen cisim yolun ancak A noktasına kadar çıkabiliyor. Buna göre, A noktasının yerden yüksekliği h kaç m dir? (g = 10 m/s2) A) 5 B) 10 C) 12 D) 15 E) 20 h y a t a y 10 m / s A B K 2. Hava direncinin önemsiz olduğu şekildeki sistemde aynı yükseklikteki X, Y, Z cisimleri V büyüklüğündeki hızlarla atıldığında yere çarpma hızlarının büyüklükleri sırasıyla VX, VY, VZ oluyor. Buna göre, VX, VY, VZ arasındaki ilişki nasıldır? A ) VX > VY > VZ B) VX > VZ > VY C) VZ > VX > VY D) VX = VY = VZ E) VX > VY = VZ yer ya t a y X Y Z v v v 4. Düşey kesiti şekildeki gibi olan sürtünmesiz yolun K noktasından 30 m/s hızla geçen cismin, L ve M noktalarındaki hızları VL ve VM dir. Buna göre, VL/VM oranı kaçtır? A ) 2 3 B) 5 9 C) 1 2 D) 1 3 E) 2 5 y a t a y 4 0 m 25 m K L M 3 0 m / s VL VM 6. Sürtünmesiz eğik düzlemde K noktasından V hızıyla atılan X cismi L noktasından 2V, M noktasından 3V hızıyla geçiyor. Buna göre, yükseklikler arasındaki oran h1 h2 kaçtır? A ) 2 3 B) 1 5 C) 2 5 D) 3 5 E) 4 5 x v K L M h 1 h 2 5. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yol sürtünmesizdir. K noktasında durmakta olan cisme 4 N luk F kuvveti şekildeki gibi L noktasına kadar uygulanıyor. Buna göre, cisim M noktasından kaç m/s büyüklüğündeki hızla geçer? (g = 10 m/s) A) 4 B) 3 C) 5 2 D) 2 E) 3 2 0, 6 m F = 4 N m = 2 k g L 4 m K M 3. m kütleli X cismi yalnız L – M arası sürtünmeli yolun K noktasından serbest bırakılıyor. L den 2V, N den 3V hızıyla geçiyor. Buna göre, L – M arasında sürtünme kuvvetinin yaptığı iş kaç mgh dır? A ) 1 3 B) 3 4 C) 2 D) 5 2 E) 1 h h h K L M N x m
123www.netlerikatla.com 1-A 2-D 3-B 4-C 5-D 6-D 7-D 8-B 9-D 10-E 11-C 12-E 7. K hizasından V hızıyla atılan X cismi L hizasından 2V hızıyla geçiyor. Buna göre, M hizasında yere çarpma hızı kaç V olur? (Hava direnci önemsiz) A ) ñ5 B) ñ7 C) ò10 D) 2ñ2 E) 4 11. Sürtünmelerin önemsenmediği şekildeki düzenekte m ve 2m kütleli X ve Y cisimleri serbest bırakılıyor. Buna göre Y cismi yere çarptıktan sonra X cismi yerden en fazla kaç m yükseğe çıkar? (g = 10 m/s2) A) 1,2 B) 1,3 C) 1,4 D) 1,5 E) 1,6 12. Şekildeki sürtünmesiz düzenekte özdeş X ve Y cisimleri sabit tutulmaktadır. Sistem serbest bırakıldıktan t süre sonra cisimlerin kinetik enerMileri EX EY oranı kaçtır? A ) 1 4 B) 1 3 C) 1 2 D) 2 E) 1 yer X Y 3 0° 60° 8. Bir cisim K noktasından EK kinetik enerjisiyle fırlatıldığında çıkabildiği yükseklik h, M noktasındaki yere göre potansiyel enerjisi EP dir. EK değişmeden yalnız cismin kütlesi artırılırsa h ve E3 nasıl değişir? (Sürtünmeler önemsizdir.) h E3 A ) Azalır Azalır B) Azalır Değişmez C) Artar Artar D) Artar Azalır E) Değişmez Değişmez h E K K L M 9. Ağırlığı önemsenmeyen l uzunluğundaki ipin ucuna asılan X cismi şekildeki konumdan 1 m/s hızla atılıyor. Hava direnci önemsiz ve cisim düşey konumdan 2 m/s hızla geçtiğine göre ipin uzunluğu kaç cm dir? (sin37º = 0,6; g = 10 m/s2) A) 120 B) 100 C) 90 D) 75 E) 60 X 3 7° ip 2 m / s 1 m / s ya t a y 3 h 4 h v K hizası L hizası M hizası m 2m X Y yer h=0,6 metre 10. Sürtünmesiz O merkezi etrafında dönebilen kasnak, F kuvvetiyle sabit hızla döndürülerek m kütleli X cismi h kadar yükseltiliyor. Buna göre, F kuvvetinin yaptığı iş kaç mgh dir? (g: yerçekimi ivmesi) A ) 1 4 B) 1 2 C) 1 D) 2 E) 3 m X O r r F yer
124 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 5 ENERJİ VE HAREKET - V 1. Yerden V hızıyla yukarı doğru atılan cismin izlediği yörünge şekilde veriliyor. Buna göre, I. K-N arası kaybettiği kinetik enerji N noktasındaki potansiyel enerjiye eşittir. II. P-R arası kazandığı kinetik enerji K-L arası kazandığı potansiyel enerjiye eşittir. III. K noktasındaki kinetik enerjisi E ise P noktasındaki potansiyel enerjisi E dir. yargılarından hangileri doğrudur? (Sürtünmeler önemsiz) A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III D) Yalnız III E) I, II ve III 4. Sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda h yüksekliğinden V hızıyla yatay olarak atılan cisim B den geçip yere şekildeki gibi C noktasında Vı hızıyla çarpıyor. Buna göre, I. A noktasındaki mekanik enerjisi B noktasındakinden küçüktür. II. A-C arası yerçekiminin yaptığı iş C noktasındaki mekanik enerjisinin yarısına eşittir. III. A noktasındaki kinetik enerjisi E1, B noktasındaki kinetik enerjisi E2 oranı E1 E2 = 2 3 tür. yargılarından hangileri yanlıştır? (sin45° = cos45° = ñ2 2 ) A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) Yalnız III V Vı A B C h h / 2 4 5 ° 3. Sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda tutulan m ve 3m kütleli K ve L cisimleri serbest bırakılıyor. L yere kaç mgh kinetik enerMi ile çarpar? (g = yerçekim ivmesi) A) 3 B) 2 C) 3 2 D) 1 2 E) 1 3 K L h m 3 m Y e r 5. Serbest boyu 1 m esneklik katsayısı 200 N/m olan yay şekildeki gibi sıkıştırılıp üzerine 1 kg kütleli cisim konmuştur. Yay serbest bırakıldığında 1 kg kütleli cisim yerden en fazla kaç cm yukarı çıkar? (g = 10 m/s2) A) 80 B) 120 C) 160 D) 260 E) 280 60 c m k = 200 N/ m x = 0 y e r 1 k g V K h h h N M L P R 2. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun yalnız LM arası sürtünmelidir. Yolun K noktasından 30 m/s hızla geçen cisim ancak N ye kadar çıkabiliyor. Cisim K noktasından ikinci kez geçerken hızı ne olur? A) 20 B) 15 C) 10 D) 7,5 E) 5 2k g 3 0 m / s K L M N 25 m
125www.netlerikatla.com 1-B 2-C 3-C 4-A 5-D 6-D 7-A 8-C 9-A 10-C 11-C 7. Hava direncinin olmadığı ortamda yatayla 37° lik açıyla eğik atılan cismin kinetik enerjisinin maksimum değeri KE, potansiyel enerjisinin maksimum değeri PE’dir. Buna göre 3E KE oranı kaçtır? (sin37° = 0,6; cos37° = 0,8; g = 10 m/s2) A ) 9 25 B) 16 25 C) 3 5 D) 4 5 E) 1 3 7° 11. Sürtünmelerin önemsenmediği düzenekte, m kütleli L cismi serbest bırakıldığında, 2m kütleli K nin kinetik enerjisinin maksimum değeri E oluyor. Buna göre, E kaç mgh dır? (g = Yerçekim ivmesi, K nın alacağı yol yeterince uzundur.) A ) 1 3 B) 1 2 C) 2 3 D) 4 3 E) 2 8. Şekil – I ve Şekil – II deki sürtünmesiz sistemlerde eşit kütleli X ve Y cisimlerinden Y cismi serbest bırakılıp X cismine F kuvveti uygulandığında cisimler yere sırasıyla 2V ve V hızlarıyla varmaktadır. Buna göre, F kuvvetinin X cismine kazandırdığı kinetik enerMi kaç mgh dir? A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 Şekil I Şekil II yer yer m m X Y F h K L ip 2m m h yer 9. Şekilde yalnız K – T arası sürtünmeli ve sürtünme katsayısı her yerde sabit yatay düzlemde A noktasında 3V hızıyla geçen X cismi L den 2V hızıyla geçiyor. Buna göre X cismi nerede durur? (Noktalararası uzaklıklar eşittir.) A) L – M arasında B) M noktasında C) M – N arasında D) N noktasında E) N – T arasında A L M N T K 3 v X 6. K noktasında durmakta olan cisim 40 N büyüklüğündeki F kuvvetiyle M noktasına kadar çekiliyor. Cisim M noktasından 110 M kinetik enerMiyle geçtiğine göre L – M arasında kaybolan enerMi kaç Moule dur? (Sadece LM arası sürtünmelidir.) A) 60 B) 70 C) 80 D) 90 E) 100 F = 4 0 N K M L 2m 3 m 10. Şekildeki düzenekte, KL arası sürtünmeli yolun sürtünme katsayısı 0,1 dir. 1 kg kütleli cisimler serbest bırakıldığında X cismi L den geçerken kinetik enerMisi kaç Moule olur? A) 3 B) 6 C) 9 D) 12 E) 15 X 1 kg 1 kg K L x= 2 m
126 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 6 ENERJİ VE HAREKET - VI 1. Bir asansörle 200 kg kütleli bir cismi sabit hızla 20 metre yukarıya 40 saniyede çıkarmak için yerçekimine karşı harcanan güç kaç kilowattır? (Asansör kabinin kütlesi önemsiz) A ) 1 2 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 2. Şekilde düşey kesiti verilen sistemde bir cismin sabit hızla K den L ye t sürede götürülmesiyle yerçekimine karşı harcanan güç P1, L den M ye 2t sürede götürülmesiyle yerçekimine karşı harcanan güç P2 dir. Buna göre, 31 / 32 oranı kaçtır? A ) 1 4 B) 1 3 C) 1 2 D) 1 E) 3 ya t a y ya t a y ya t a y K L M 4 h 2h 2h h 4. Sabit F kuvveti, kütlesi 2 kg olan durgun bir cisme düşey doğrultuda 3 s’de yol aldırarak 6 m/s hız kazandırıyor. Bu sürede, F kuvvetinin ortalama gücü kaç watt’tır? (g = 10 m/s2, sürtünmeler önemsizdir.) A) 48 B) 32 C) 28 D) 24 E) 12 5. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun K noktasından serbest bırakılan cisim P de duruyor. Buna göre yolun hangi bölümünde cismin kinetik enerMisi kesinlikle azalmıştır? A) Sadece NP arası B) NP ile NM arası C) Sadece MN arası D) LM ve MN arası E) KL ve MN arası m y a t a y K L M N P y a t a y 3. Şekildeki eğik düzlemlerde X ve Y cisimleri eşit yükseklikteki K ve L noktalarına sırasıyla t1 ve t2 sürede çıkarılıyor Yerçekimine karşı harcanan güçler eşit olduğuna göre, t I t I I oranı kaçtır? A ) 1 4 B) 1 3 C) 1 2 D) 2 3 E) 1 ya t a y ya t a y X Y m 2m K L h 6. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun yalnız KL kısmı sürtünmelidir. M noktasından 10 m/s hızla geçen cisim L noktasında durduğuna göre, KL yolunun sürtünme katsayısı kaçtır? (g = 10 m/s2) A) 0,1 B) 0,2 C) 0,3 D) 0,4 E) 0,5 M 2 k g 10 m / s K L 5 m 3 m
127www.netlerikatla.com 1-B 2-D 3-C 4-E 5-B 6-D 7-D 8-B 9-D 10-B 11-E 12-E 9. Hava direncinin önemsenmediği ortamda eğik atılan 4 kg kütleli cisim için kinetik ve potansiyel enerjilerinin zamanla değişim grafiği verilmiştir. Buna göre cismin menzili kaç metre olur? (g = 10 m/s2) A) 45 B) 48 C) 54 D) 60 E) 75 Enerji (-) 0 t (s) 125 0 t 3 K E P E 11. Aynı maddeden yapılmış içleri dolu ve yarıçapları eşit K ve L silindirleri şekildeki gibi üst üste konulmuştur. Silindirlerin sıcaklıkları eşit miktarda artırıldığında K ve L nin yere göre potansiyel enerjileri sırasıyla ¨EK ve ¨EL kadar artıyor. Buna göre, DEK DEL oranı kaçtır? A ) 9 16 B) 5 8 C) 4 5 D) 6 17 E) 16 9 12. Durgun haldeki bir cismin üzerine etkiyen net kuvvet - konum grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, I. (x – 2x) aralığında kinetik enerjisi artmıştır. II. 4x konumunda durmuştur. III. x ve 3x konumunda kinetik enerjileri eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) I ve III E) II ve III Kuvvet K o n u m F 0 – F x 2x 3 x 4 x 10. Şekilde verilen düzenekte m1 ve KL yolu arasında sürtünme vardır. m 1 ve m2 kütleli cisimler serbest bırakıldığında m2 E kinetik enerjisiyle yere çarpıyor. Buna göre, I. m2 nin kaybettiği potansiyel enerji E’den büyüktür. II. m1 kütlesi arttırılırsa E değişmez. III. KL arası sürtünmenin yaptığı iş m2 nin kaybettiği potansiyel enerjiden küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız II B) I ve III C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III K L 2h 3 h m1 h h K L 8. Düşey kesiti şekildeki gibi olan yolun K noktasından 20 m/s hızla geçen 2 kg kütleli cisim L noktasından 10 m/s hızla geçiyor. Buna göre KL arasında ısıya dönüşen enerMi kaç - dur? (g = 10 m/s2) A) 100 B) 180 C) 240 D) 300 E) 480 2 k g K 20 m / s 10 m / s 4 m 10 m L 7. Sadece KL arası sürtünmeli şekildeki yatay yolda A noktasından 6 m/s hızla geçen 2 kg kütleli cismin B noktasında hızı 4 m/s oluyor. Buna göre, ısıya dönüşen enerMi kaç M dur? A) 2 B) 10 C) 20 3 D) 20 E) 36 y a t a y A 2k g K L 6 m / s 4 m / s B
128www.netlerikatla.com TEST - 1 1. Lunaparkta yeni yapılan şekildeki araçta Ali X salıncağına, Cengiz Y salıncağına oturduğunda dengede kalıyorlar. Dışarıdan görevli Ali ve Cengiz’in düşeyde aynı seviyeye getirdiğinde potansiyel enerMi değişimleri DEX ve DEY olduğuna göre DEX DEY kaçtır? (Makaralar ağırlıksızdır.) A ) 1 4 B) 1 2 C) 1 D) 2 E) 4 h Ali Cengiz 3. Eda, Gülsüm ve Rana enerji değişiminin büyüklüğünün yapılan işin büyüklüğüne eşit olduğunu öğreniyorlar. Buna göre; Eda : Yatay doğrultuda V hızına sahip aracın hızını 2V olması için yapılan iş, aynı aracın hızını 2V den 3V ye çıkartmak için yapılan işe eşittir. Gülsüm : Bir cismi h kadar yukarı çıkartırken yerçekimine karşı yapılan iş cismin kazandığı potansiyel enerjiye eşittir. Rana : Bir cisme sürtünmeli yatay yolda etki eden sürtünme kuvvetinin yaptığı iş ısı enerjisine dönüşen enerjiye eşittir. yorumlarından hangileri doğrudur? A) Yalnız Eda B) Eda ve Gülsüm C) Gülsüm ve Rana D) Yalnız Gülsüm E) Yalnız Rana 4. Eren yolda giderken aracı bozuluyor ve çekici yardımıyla aracını tamirhaneye götürmek istiyor. Gelen çekici Şekil-I deki gibi vinç ile kasasına çekiyor. Çekicinin kasası Şekil-II deki gibi yere paralel hale gelerek yükleme işini bitiriyor. Buna göre, I. Şekil-I de sadece yerçekimine karşı iş yapılır. II. Vincin yaptığı iş sürtünmeye karşı yapılan işten fazladır. III. Aracın çekiciye yüklenmesinde yapılan net iş cismin kazandığı potansiyel enerjiye eşittir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) Yalnız III Şekil-I Şekil-II 2. Volkan kullanmadığı malzemeleri geri dönüşüm istasyonlarına bırakmak için O noktasından yola çıkıyor. Geri dönüşüme göndereceği kağıt, metal ve cam eşit kütleli olup istasyonlar arası mesafeler eşit büyüklüktedir. Volkan malzemeleri taşıdığı römorku yol boyunca eşit büyüklükte kuvvetle çekecek şekilde pedallara bastığına göre bisikletin römorku için; I. O dan K ya kadar sürtünmenin yaptığı iş en büyüktür. II. M deki son istasyondan sonra ivmesi en büyük şiddettedir. III. Sürtünme kuvvetinin KM arası yaptığı iş, OL arası yaptığı işin yarısından azdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II D) II ve III E) I, II ve III O K Kağıt Metal C a m x 3 x x L M
129www.netlerikatla.com 1-C 2-E 3-C 4-B 5-A 6-E 7-C 8-D 7. Bir jonglör kütleleri birbirinden farklı dört topu tepesini aynı yüksekliğe çıkartacak şekilde elinde çeviriyor. Bu gösteriyi izleyen Eda, Rana ve Gülsüm topların hareketleri için aşağıdaki çıkarımları yapıyorlar. Eda : Her top için yerçekiminin yaptığı iş farklı büyüklüktedir. Rana : Aynı yüksekliğe çıktıkları için topların potansiyel enerjileri aynıdır. Gülsüm : Her top için jonglörün elinden çıktığı an aktarılan enerjiler farklı büyüklüktedir. Buna göre hangileri yanlış bir çıkarımda bulunmuştur? (Hava direnci önemsiz) A) Eda ve Gülsüm B) Yalnız Eda C) Yalnız Rana D) Eda ve Rana E) Yalnız Gülsüm 6. Uzay çalışmaları arasında bir proje olarak uzay asansörünün olduğunu öğrenen Oğuz bu asansörün sabit süratle şekildeki gibi A noktasından F noktasına ulaşacağını hayal ediyor. Bu hareketle ilgili “Hareket-Enerji” konusundan faydalanarak yaptığı aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır? (Noktalar eşit aralıklıdır.) A) Asansör motorunun AB aralığında yerçekimine karşı yaptığı iş, DE aralığındakinden fazladır. B) Hava sürtünmesinin yaptığı EF arasında sıfırdır. C) Asansörün kinetik enerjisi sabittir. D) Asansörün yaptığı iş EF arasında en küçük değerdedir. E) Hava sürtünmesine karşı yapılan iş CD arasında en büyük değerdedir. Atmosferin sınırı A B C D E F Dünya 5. Evini değiştiren Selami büyük bir kutuyu yerden h yükseklikteki balkona Şekil-I deki sürtünmesiz bir düzenek kurarak götürmek istiyor. Kutunun A noktasından C noktasına ulaşıncaya kadar hız - zaman grafiği veriliyor. Selami hareket boyunca yola paralel F kuvveti uyguladığına göre AC arası F nin yaptığı iş :F , ile BC arası yerçekiminin yaptığı iş :G ise :G :F oranı kaçtır? A) 1 B) 4 3 C) 3 2 D) 2 E) 5 3 Ó t 4 tt V F V = 0 C h A B h Şekil-I Şekil-II 8. Yatay sürtünmesiz yolda m kütleli cisim esneklik katsayıları k ve 2k olan iki yaya şekildeki gibi bağlanıyor. Cisim sağa doğru bir miktar çekildiğinde sistemde depolanan toplam esneklik potansiyel enerMi 60- oluyor ise sadece k yay sabitli yayda depolanan enerMi kaç - olur? A) 50 B) 40 C) 30 D) 20 E) 15 m k 2k
130www.netlerikatla.com TEST - 2 1. Eren okulundaki bekçi köpeğinin ayağı bahçedeki taşa çarpınca onu veterinere götürmek için küçük bir araba tasarlıyor. Aynı uzunluktaki, aynı maddeden yapılmış yaylardan arka tekerlere bağlı olan iki tanesinin kesit alanı 2A, ön tekerlere bağlı olanların A dır. Eren bekçi köpeğini arabaya yerleştirdiğinde ön tekere bağlı bir yayda depolanan esneklik potansiyel enerMi 50- oluyorsa arabadaki toplam esneklik potansiyel enerMi kaç -ouledur? (Arabanın yataylığı değişmiyor.) A) 300 B) 200 C) 150 D) 100 E) 75 2. Okçuluğu merak salan Rana ve Gülsüm oku kim daha yukarı çıkartacak diye bir yarışma yapıyorlar. Hava direncinin önemsiz olduğu ortamda ikisi de özdeş okları kendi yayları ile düşey yukarı doğru aynı anda fırlatıyorlar. Rana’nın oku Gülsüm’ün oku yere çarptıktan 2 saniye sonra yere çarpıyor. Gülsüm’ün oku bulundukları yerden 45 m yükseldiğine göre ve oklar 50 gram kütleli olduğuna göre Rana’nın yayı oka kaç -oule enerMi aktarmıştır? (Oklar aynı seviyeden harekete başlıyor, g = 10 m/s2) A) 400 B) 225 C) 40 D) 22,5 E) 17,5 3. Körling (Curling) sporunda amaç top olarak kullanılan granit topu hedef dairenin merkezinde durdurmaktır. Bu sporla ilgilenen Gülsüm 20 kg kütleli topu sürtünme katsayısının k = 1/4 olduğu 5 m lik platformda elinden kaç m/s hızla çıkartırsa kapı olarak tabir ettikleri dairenin merkezinde durmasını sağlayabilir? (g = 10 m/s2) A) 2,5 B) 3 C) 4 D) 5 E) 8 4. Yerden daha yukarıdaki K noktasından v hızıyla yatay olarak atılan cismin yere göre yer çekimi potansiyel enerMisinin cismin aldığı yatay yola bağlı grafiği aşağıdakilerden hangisi gibi olabilir? (Hava direnci önemsenmiyor.) E A ) p o t Ep o t B ) E C ) p o t Ep o t D ) Ep o t E ) Y a t a y y o l Y a t a y y o l Y a t a y y o l Y a t a y y o l Y a t a y y o l + x 0 K v + y Y e r
131www.netlerikatla.com 5. “Mersin Tarsus ilçesinde 50 yaşındaki Ali Polat 1 dakikada 252 kez ip atlayarak Guiness Rekorlar kitabına girmeyi başarmıştır.” İnternette dolaşırken yukarıdaki haberi okuyan Eda sürtünmelerin önemsiz olduğu bir ortam hayal ederek ip atlama oyunu ile ilgili; I. Kütlesi ile tek atlamada harcadığı enerjiyi doğru orantılıdır. II. Aynı sürede 202 kez ip atlayan kişinin harcadığı güç daha azdır. III. Sıçrama hızı artarsa harcadığı enerji de artar. yaptığı çıkarımlardan hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 7. Standart voleybol sahasında filenin yüksekliği 224 cm dir. Eda topu parmak pas ile karşı sahaya fileye değmeden ancak yollayabiliyor. Voleybol topunun ağırlığı 300 gram olup Eda’nın elinden çıktıktan sonra sahip olduğu minimum kinetik enerjisi mekanik enerjisinin yarısı oluyor. Voleybol topu parmaklardan ayrıldığı an yerden 19 cm yukarıda olduğuna göre Eda’nın fileye yatay uzaklığı kaç cm dir? (Hava direnci önemsiz, g = 10 m/s2) A) 45 B) 80 C) 90 D) 100 E) 125 Ó 224 cm 179 cm x cm 8. Karayollarında fren ile ilgili sorunu olan araçların trafikte sorun yaratmadan durmalarını sağlamak amacıyla “Acil Kaçış Rampası” yapılmıştır. Amacına uygun kaçış rampasının özelliği; I. Yatay, mıcır veya kumdan yol II. Yukarı eğimli asfalt yol III. Sonuna doğru su dolu esnek varillerin bulunduğu yatay asfalt yol verilenlerden hangisi olabilir? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III D) II ve III E) I, II ve III 6. Kış olimpiyatların en heyecanlı branşlardan biri olan kayakla atlamada kayakçılar 120 m yüksekteki K dan harekete başlayıp platformun 45 m yüksekteki L den yatay hızla terk ediyorlar. Oğuz’unda bulunduğu grupta en iyi derece 120 m ilerdeki M noktasıdır. Hava direnci ve sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda Oğuz kaç m/s süratle K dan çıkarsa en iyi dereceyi egale eder? (g = 10 m/s2) A) 40 B) 30 C) 25 D) 20 E) 10 K 120 m 4 5 m 120 m M L
132www.netlerikatla.com 1-A 2-C 3-D 4-A 5-E 6-E 7-C 8-E 9-A 10-E 11-D 12-D 9. Ersin ve Oktay alışveriş esnasında Şekil-1 deki gibi yerde yanyana dizili olan 5 kg kütleli özdeş h yüksekliğindeki yağ tenekelerini market arabasına istedikleri gibi dizmek istemektedirler. Ersin 2 tanesini yanyana 1 tanesini onların üstüne dizmekte, Oktay ise 2 tanesini yanyana Şekil-2 deki gibi dizmektedir. gzdeş arabaların yerden yükseklikleri 3h 2 olduğuna göre, Ersin’in yerçekimine karşı yaptığı işin, Oktay’ın yaptığı işe oranı kaçtır? (Yağ tenekeleri homojen ve dikdörtgendir.) A ) 11 6 B) 5 3 C) 4 3 D) 3 5 E) 2 Şekil-1 Şekil-2 h 3 h 2 Ersin Oktay 10. 20 kg kütleli Nehir, oyun parkında bulunan tramboline 10 m yükseklikten atlıyor. Sürtünmelerin önemsenmediği ortamda trambolin 40 cm esnemektedir. Buna göre trambolinin esneklik sabiti kaç N/m dir? (g = 10 m/s2) A) 2500 B) 7500 C) 12500 D) 22500 E) 25000 Y e r h 11. Tarık esneklik katsayısı k ve 2k olan P ve S yaylarını yere sabitleyerek eşit yükseklikten şekildeki gibi özdeş A ve B cisimlerini serbest bırakıyor. Buna göre; I. İki cismin yayı en çok sıkıştırdığı anda yere göre yer çekimi potansiyel enerjileri birbirine eşittir. II. İki cismin yayı en çok sıkıştırdığı anda P yayında depo edilen esneklik potansiyel enerjisi S ninkinden daha büyüktür. III. A cisminin yere en yakın olduğu uzaklık, B cismininkinden daha küçüktür. yargılarından hangileri doğrudur? (Sürtünmeler önemsenmiyor.) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III kP A 2kS B Y a t a y Y a t a y Y e r ( Y a t a y) 12. Eren futbol çok seviyor ve daha iyi oynamak için bol bol alıştırma yapıyor. Faruk çalışmasında ayağının futbol topuna aktardığı enerjiyi tespit etmek için şekildeki gibi esneklik katsayısı k = 1000 N/m olan özdeş iki yayla bir düzenek kuruyor. Sürtünmelerin önemsiz olduğu ortamda Eren’in ayağından 20 m/s hızla çıkan futbol topu yay sistemini kaç cm sıkıştırır? A) 8 B) 20 C) 25 D) 30 E) 40 k = 1000 N/ m m = 4 5 0 g 20 m / s
ZZZnetlerikatlaFom 1-D 2-E 133 1. İrem çocuk parkında oynarken ray üzerinde duran yeterince küçük bir oyuncak arabayı iterek hedefteki balonu patlatmaya çalışıyor. Oyunda ucunda iğne bulunan arabanın, İrem’in verdiği ilk hızla, önce 1 metre çaplı çembersel rayda bir tam tur atması ve sonra 2,4 metre yükseklikteki balona ulaşması gerekmektedir. Balonun patlaması için arabanın en az 1 m/s hızla balona çarpması gerektiğine göre, İrem’in oyuncak arabaya kazandırması gereken ilk hızın büyüklüğü en az kaç m/s olmalıdır? (Yer çekimi ivmesi 10 m/s2 dir, sürtünmeler ihmaledilmektedir.) A) 4 B) 5 C) 4ñ2 D) 7 E) 3ñ6 2020 AYT 2. Hava direncinin ihmal edildiği ortamda bir golf oyuncusu, basamağın kenarına yerleştirdiği topa şekilde gösterildiği gibi K, L ve M doğrultularında ilk hız kazandıracak biçimde vurmaktadır. Oyuncunun, topa verdiği ilk hızın üç durumda da aynı büyüklükte olduğu bilindiğine göre K, L ve M doğrultularında fırlatılan topun yere çarpma anındaki süratleri vK, vL ve vM arasındaki ilişki aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) vK > vL > vM B) vM > vL > vK C) vL > vK > vM D) vK > vM > vL E) vK = vL = vM 2021 AYT
ZZZnetlerikatlaFom 1-C 2-C 3-E 4-C 134 1. Sürtünme kuvvetinin sabit ve F 2 büyüklüğünde olduğu yatay yolda durgun cisme etki eden yola paralel kuvvetin aldığı yola bağlı değişim grafiği veriliyor. Cismin x yolunu aldığında hızının büyüklüğü V ise 3x yol aldığında kaç V olur? A) 1 B) ñ2 C) ñ3 D) ñ5 E) 3 F x – F x 3 x 4 F O 2. Şekildeki çubuğu I konumundan II konumuna getirirken yer çekimine karşı yapılması gereken iş :1, I konumundan III konumuna getirmek için yerçekimine karşı yapılması gereken iş :2 dir. dubuğun kütle merkezi K noktası olduğuna göre, :1 :2 oranı kaçtır? A ) 1 6 B) 1 4 C) 1 3 D) 1 2 E) 2 3 K K K yer I I I I I I 3. Şekilde düşey kesiti verilen kaptaki suyun yere göre potansiyel enerjisi 40 joule dür. Suyun üzerine özkütlesi suyunkinin yarısı kadar olan türdeş sıvı taşma seviyesine kadar dolduruluyor. Sıvı, su ile karışmadığına göre, son durumda sıvıların toplam potansiyel enerMisi kaç Moule dür? A) 50 B) 60 C) 70 D) 85 E) 100 s u yer h h 4. Yatay yoldaki araç içinde bir eğik düzlem yay sabiti k = 300 N/m olan serbset halde bir yay ve eğik düzlemin en alt noktasında 4 kg kütleli bir cisim bulunmaktadır. Eğik düzlem ve cismin arası sürtünmeler ihmal edildiğine göre cisim 10 m/s2 ivme ile şekilde verilen yönde düzgün hızlanan hareket yaptığında yayda depolanacak esnekli potansiyel enerMi kaç - olur? (g = 10 m/s2, sin37° = 0,6; cos37° = 0,8) A) 3 B) 4,8 C) 6 D) 9 E) 9,6 3 7° 80 c m k = 3 00 N/ m m = 4 kg Áa = 10 m / s2
1ïTE Kuvvet ve Hareket ïtme Ye ÇizJisel 0omentum .$=$1,0L$5 11.1.7. ïT0E 9E Çï=*ïSEL 020E1T80 11.1.7.1. ïtme Ye §izJisel momentum kaYramlarını a§ıklar 11.1.7.2. ïtme Ye §izJisel momentum Geßişimi arasınGa ilişki kurar 11.1.7.3. ÇizJisel momentumun korunumunu analiz eGer 11.1.7.4. ÇizJisel momentumun korunumu ile ilJili KesaSlamalar yaSar
136 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 1 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - I 1. Bir cisme etki eden kuvvet - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre cisme 6 s sonunda etki eden toplam itme kaç N.s dir? A ) 20 B ) 15 C ) 10 D ) 5 E ) 2 0 10 – 10 6 Z a m a n ( s) 42 K u ve t ( N) 2. Kütlesi 2 kg olan cisme ait ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre cisme 5 s sonunda etki eden itme kaç N.s dir? A ) 0 B ) 10 C ) 15 D ) 20 E ) 25 İvme (m/s2 ) Zaman(s) 5 1 2 5 10 – 5 5. Sürtünmesiz yatay zeminde durmakta olan K cismine 20 N büyüklüğündeki yatay kuvvet 4 s boyunca etki ediyor. Buna göre cisme etki eden itme kaç N.s büyüklüğündedir? A ) 5 B ) 20 C ) 60 D ) 80 E ) 160 F = 20N 2 kg K 4. Şekildeki gibi yatay 20 m/s hızla fırlatılan cisim yatayda 60 m yol alarak yere çarpıyor. Buna göre cisme etki eden itme kaç N.s dir? (g = 10 m/s2, hava direnci önemsizdir.) A) 40 B) 50 C) 80 D) 120 E) 260 4 k g 20 m / s h x = 60 m 3. Sürtünmesiz yatay yolda hareket eden cismin hız - zaman grafiği şekildeki gibidir. Cismin kütlesi 4 kg olduğuna göre cisme 2 saniye boyunca etki eden itmenin büyüklüğü kaç N.s dir? A) 100 B) 80 C) 60 D) 40 E) 20 0 2 3 0 10 Hız(m/s) Zaman (s) 6. 6 kg kütleli K cismi sürtünmeli yolda 50 N büyüklüğündeki kuvvet etkisiyle 10s hareket etmektedir. Sürtünme katsayısı 0,5 olduğuna göre cisme etki eden net itme kaç N.s dir? (g = 10 m/s2, sin 37° = 0,6, cos 37° = 0,8) A) 100 B) 150 C) 250 D) 400 E) 500 5 0 N 3 7° K 6 kg
137www.netlerikatla.com 1-A 2-A 3-B 4-D 5-D 6-C 7-E 8-A 9-E 10-C 11-B 12-D 7. Yatay sürtünmesiz yoldaki bir cismin hız - zaman grafiği veriliyor. Buna göre, I. 0-8 saniye arası cisme etki eden net itme –80 N.s’dir. II. 2-6 s arası etki eden itme ile 6-8 arası itmenin büyüklükleri eşittir. III. 0-2 saniye arası etki eden itme sıfırdır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II D) II ve III E) Yalnız III 10. Sürtünmesiz yatay düzlem üzerinde t = 0 anında 10 m/s hızla hareket eden 2 kg kütleli bir cismin kuvvet zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre cismin 15. saniyedeki hızı kaç m/s dir? A) 10 B) 20 C) 30 D) 40 E) 50 k u v v e t ( N) Z a m a n ( s ) 12 – 4 5 10 15 11. Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan K ve L cisimlerine etki eden kuvvetlerin zamana bağlı grafiği şekildeki gibidir. t süre sonunda K nin momentumu 3K, L nin momentumu 3L olduğuna göre 3K / 3L kaçtır? A) 1 B) 5/3 C) 2 D) 3 E) 10/3 K u ve t Z a m a n F K L t 2F 3 F 12. Yatay yolda hareket eden K cismine ait momentum zaman grafiği şekildeki gibidir. K cismine 0-t arasında etki eden kuvvet ÂF ise t-2t arasında etki eden kuvet kaç F dir? A) 3ÁF B ) 2ÁF C) –ÁF D) –2ÁF E) –3ÁF m o m e n t u m O t 2t t P 2P 8. Sürtünmesiz eğik düzlemde m kütleli cisim K’den serbest bırakılıyor. Cisme L noktasına gelinceye kadar etki eden itmenin yönü aşağıdakilerden hangisidir? à à A ) I B ) à I C ) I D ) I E ) I à L K 9. I. Yukarı düşey atılan bir cisim II. Yaydan yatay olarak atılan ok III. Serbest atış yapan basketbolucunun potaya attığı top IV. Binanın tepesinden serbest bırakılan cisim Yukarıdaki cisimlerden hangilerine etki eden itme aynı yönlüdür? (Sürtünmeler önemsiz) A) I ve IV B) II ve III C) I, II ve III D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV 2 6 8 20 10 J ( m / s) t ( s)
138 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 2 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - II 1. ko n u m K Z a m a n t – x 3 x ko n u m Z a m a n t L 2x 4 x Konum - zaman grafikleri şekildeki gibi olan K ve L cisimlerinin kütleleri sırasıyla 3m ve 2m, momentumlarının büyüklükleri ise PK ve PL dir. Buna göre 3K/3L oranı kaçtır? A) 6 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1 2. Bir cismin hızının momentumuna bağlı grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, cismin kütlesi kaç kg dır? A) 1 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 0 20 5 Hız (m/s) P ( k g m / s ) 5. Durgun halden harekete geçen 2 kg lık cisme ait kuvvet - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, 4 s sonunda cismin hızı kaç m/s dir? A) 20 B) 40 C) 60 D) 80 E) 90 K u ve t Z a m a n 20 – 20 0 2 4 4. Durgun halden harekete geçen 2 kg lık cisme ait ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre, cismin 3. saniyede momentumu kaç kg m s dir? A) 6 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12 İvme (m/s2 ) Z a m a n 4 – 2 0 2 3 3. Kütlesi 4 kg olan cisme ait momentum - zaman grafiği şekildeki gibidir. Buna göre bu cismin yer değiştirmesi kaç metredir? A) 5/2 B) 5 C) 10 D) 15 E) 20 0 20 – 20 6 Z a m a n ( s) 42 m o m e n t u m ( kg m / s) 6. Yatay bir yoldaki cisim için momentum - zaman grafiği veriliyor. Buna göre, I. 0-2t arası etki eden kuvvet vektörü hız vektörüne zıt yöndedir. II. 2t-3t arası etki eden itme ile 0-2t arası etki eden itme eşittir. III. Cisme etki eden net itmenin büyüklüğü 3P’dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) II ve III P ( kg m / s) t ( s) 2P – P 0 3 t 2t 4 t
139www.netlerikatla.com 1-C 2-C 3-C 4-E 5-A 6-D 7-D 8-D 9-B 10-D 11-E 12-C 7. 4 kg lık cisim sürtünmesiz yüzeye 10 m/s lik hızla çarpıp aynı hızla sekmektedir. Buna göre, yüzeyin cisme uyguladığı itme kaç N. s dir? (sin30° = 0,5) A ) 10 B ) 10ñ3 C) 20ñ3 D) 40 E) 40ñ3 10 m / s 3 0° 3 0° 10 m / s 4 kg 10. Sürtünmesiz yatay düzlemde 10 m/s hızla hareket eden 2 kg lık cisme etki eden itme büyüklüğü 80 N ā s dir. Buna göre, cismin son hızının büyüklüğü kaç m/s olabilir? A) 10 B) 15 C) 20 D) 30 E) 40 9. m kütleli cisim şekildeki gibi duvar sistemine esnek olarak çarpıyor. I. duvarın uyguladığı itme I1, II. duvarınki I2 ise I 1 I 2 büyüklükleri oranı kaçtır? A ) ñ3 2 B ) 1 2 C ) 1 D ) ñ3 E) ñ2 V 60° 3 0° I I I m 12. Düz bir yolda hareket eden bir araç için momentum - zaman grafiği veriliyor. Bu hareketlinin ivme - zaman grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A ) a t 2t 3 tt 2a – a 0 B ) a t 2t 3 t t 2a – a 0 C ) a t t 2t 3 t 2a a 0 D ) a t 2t 3 t t a – 2a 0 E ) a t 2t 3 t t 2a – a 0 P t 2P – P 0 3 t2tt 8. Bir cisim şekil – I deki gibi 20 m/s hızla fırlatılıyor, duvarla 0,2 saniye etkileşen cismin şekil – II deki gibi 10 m/s hızla geri dönüyor. Buna göre duvarın cisme uyguladığı ortalama tepki kuvvetinin büyüklüğü kaç N dir? A) 50 B) 140 C) 200 D) 300 E) 700 20 m / s Şekil – I 2 kg 10 m / s Şekil – II 2 kg 11. Sürtünmesiz yatay düzlemde 2 kg kütleli cismin ilk hızı 10 m/s dir. Bu cisme 40 metre boyunca büyüklüğü 20N olan bir kuvvet etki ediyor. Buna göre, cismin 40 m sonundaki hızı V kaç m/s dir? A) 50 B) 45 C) 40 D) 35 E) 30 2kg 4 0 m 20N 10 m / s V
140 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 3 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - III 1. Belirli bir yükseklikten yere doğru fırlatılan bir top harekete başladığı noktaya aynı hız büyüklüğü ile geri dönmüştür. Buna göre, I. Aynı noktaya geri döndüğünde momentumun büyüklüğü değişmemiş fakat yönü değiştiği için momentum korunmamıştır. II. Olaya uzaydan bakıldığında çarpışan iki cisim gibi düşünülürse momentum korunmuştur. III. Dünya dışından bakıldığında dünyanın kütlesi cisimden çok büyük olduğundan dünyada bir ivme oluşturmaz. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) I, II ve III 2. I. Serbest düşme hareketi II. Esnek çarpışma III. Düzgün hızlanan doğrusal hareket Yukarıda verilen fiziksel olayların hangilerinde momentum korunur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III 3. Eda Şekil - I de arabayı içten itiyor, Şekil - II de arkaya doğru ilerliyor. Şekil - III te ise yukarı doğru zıplıyor. Yatay yollar sürtünmesiz ise hangisinde araç momentum kazanır? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II E) II ve III Şekil - I Şekil - II Şekil - III 5. m kütleli T, A, M cisimleri 2Ó büyüklüğündeki hızlarla şekillerdeki gibi 2m kütleli Ó büyüklüğündeki hızlarla hareket eden F ve Z cisimleri ile duran K cisimlerine şekildeki gibi esnek çarpmaktadır. Buna göre, F, Z ve K cisimlerinin çarpışma sonrası hareket yönleri için aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? F Z K A ) ® ® ® B ) ® ® ¬ C ) ® ¬ ¬ D ) ¬ ¬ ¬ E ) ® ¬ ® m 2- - 2m T F m m - 2- 2m A Z m - = 0 2- M K 4. m kütleli X cismi V hızı ile atılarak durmakta olan m kütleli Y cismine merkezi olmayan esnek çarpışma yaparak şekil – II deki gibi saçılıyor. Cisimlerin hızları VX ve VY ise VX/VY oranı kaçtır? A) 3/4 B) 4/3 C) 1 D) 9/8 E) 2/3 5 3 ° 3 7° X Y Şekil – I Şekil – II VX VY X Y m V m V = 0
141www.netlerikatla.com 1-E 2-B 3-B 4-A 5-A 6-A 7-C 8-C 9-A 9. Sürtünmelerin önemsiz olduğu sistemde m1 ve m2 kütleli cisimler V1 ve V2 hızlarıyla birbirine merkezi olarak çarpıyorlar. darpışma sonrası kinetik enerMileri değişmediğine göre, I. Esnek çarpışma olmuştur. II. m1 ve m2 eşittir. III. Çarpışma sonrası hızları eşit büyüklüktedir. yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III D) Yalnız III E) II ve III m1 m2 V1 V2 8. X ve Y cisimleri sürtünmesiz düzlemde Şekil – I deki verilen hızlarla merkezi esnek çarpışma yaptıktan sonra şekil – II deki verilen hızlarla hareket ediyor. Cisimler şekil – III deki gibi hareket ederken merkezi esnek çarpışma yaparlarsa çarpışma sonrası hızları kaç m/s olur? X Y A ) 0 0 B ) 10 5 C ) 5 10 D ) 10 10 E ) 10 15 X Y Şekil – I Şekil – II Şekil – III V1 V2 X Y 10 m / s 5 m / s X Y V2 V1 6. Yatay düzlemde 3V ve 2V hızlarıyla birbirlerine doğru fırlatılan K ve L cisimleri esnek çarpışma yapıyorlar. Cisimlerin kütleleri birbirine eşit olduğuna göre son hızlarının büyüklükleri kaç V dir? K L A ) 2V 3V B ) 2V 2V C ) V 2V D ) 2V V E ) V V K L m m 3 V 2V 7. 2 kg kütleli cisim durmakta olan 1 kg kütleli cisme V1 hızıyla çarparak merkezi olmayan esnek çarpışma yapıyor. darpışma sonrası m1 kütleli cisim 4 m/s büyüklüğündeki hız ile hareket ettiğine göre m2 kütleli cismin hızı kaç m/s olur? A) 4 B) 8 C) 10 D) 15 E) 20 5 3 ° m1 V1 = 4 m / s m1 = 2 kg m2 = 1 kg Şekil – I Şekil – II V ' 2 = ? m2 x y V1 V2 = 0
142 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 4 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - IV 1. Sürtünmesiz yatay zeminde şekil – I deki gibi hareket eden cisimler çarpışıp şekil – II deki gibi yapışıyor. Buna göre, cisimlerin ortak hızı kaç V dir? A) V B) 3V C) 4V D) 5V E) 12V 5 V V o r t 2m K L 2V Şekil – I Şekil – II m 2. 3 kg kütleli K ve L cisimleri şekildeki gibi 4 m/s ve 7 m/s hızlarla birbirlerine doğru gelerek esnek olmayan çarpışma yapıp kenetleniyorlar. Buna göre, çarpışma sonrası cisimlerin ortak hızları kaç m/s olur? A) 1 B) 1,5 C) 2 D) 2,5 E) 3 K L m1 = 3 kg m2 = 3 kg V1 = 4 m / s V2 = 7 m / s 5. Sürtünmesiz yatay yolda 4m kütleli araç 6V hızı ile ilerlerken m kütleli cisim şekildeki gibi fırlatılıyor. m kütleli cisim araca 5V hızı ile yapıştığına göre, ortak kütlenin hızı kaç V olur? (cos37º = 0,8) A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 4 m 6V 5 V m 3 7° 4. Şekildeki m1 ve m2 kütleli cisimler K ve L noktalarından aynı anda geçerek O noktasında çarpışıp yapışıyorlar. Cisimler Vort hızı ile hareket ettiğine göre, m1/m2 oranı kaçtır? A) 1/4 B) 1/2 C) 1 D) 2 E) 4 m1 K L m2 Vo r t O 3. M L N P h h h h X Y m m K Sürtünmesiz ortamda 4h yüksekliğinden bırakılan X cismi K noktasında durmakta olan Y cismine çarparak yapışıyor. Buna göre ortak kütle hangi noktaya kadar çıkabilir? A) K – L arası B) L C) M D) M – N arası E) P 6. m kütleli bir bilye durmakta olan bir araca 10ñ3 m/s hızla çarparak 10 m/s hızla şekildeki gibi yansıyor. darpışmadan sonra 2m kütleli aracın yatay düzlemdeki hızı kaç m/s dir? (sin 37 = 0,6, sin 60 = ñ3 2 ) A) 1,5 B) 3 C) 4,5 D) 6 E) 7,5 2m 10ñ3 m / s K 10 m / s 60° 3 7°
143www.netlerikatla.com 1-C 2-B 3-B 4-A 5-C 6-C 7-D 8-C 9-A 10-B 11-D 7. Durmakta olan 3m kütleli kaykay üzerindeki 5m kütleli çocuk yere göre yatay 3V hızıyla kaykaydan atlıyor. Buna göre kaykayın yere göre hızının büyüklüğü kaç V olur? A) 15 B) 10 C) 9 D) 5 E) 2 3 V 3 m 5 m 10. ÂPK ve ÂPL momentumu ile Şekil-I deki gibi çarpışan K ve L cisimlerinden K cismi çarpışma sonrası Şekil-II deki gibi ÂPK ı momentumu ile hareket ediyor. Buna göre L cisminin çarpışma sonrası momentumu Â3L ı aşağıdakilerden hangisidir? ÂPL A ) ÂPL B ) ÂPL C ) ÂPL D ) ÂPL E ) ÂP K ÂPL ŞekLl-I ŞekLl-II ÂP K ı 11. K, L, M cisimleri sırasıyla koordinatları (–2, 3), (0, –3) ve (–2, 2) olan noktalardan aynı anda sabit hızla geçip O noktasında çarpışıp yapışıyorlar. darpışma sonrası ortak kütle +x yönünde hareket ettiğine göre cisimlerin kütleleri mK, mL ve mM arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) mM > mK > mL B) mM > mK > mL C) mK = mL > mM D) mL > mK > mM E) mK > mL > mM + y – y – x + x 3 M 2 L K – 2 0 – 3 8. m1 ve m2 kütleli iki cisim eşit karelere bölünmüş şekildeki sürtünmesiz düşey düzlemde K ve L noktalarından yatay fırlatıldığında M noktasında çarpışıp yapışıyorlar ve düşey doğrultuda hareket ediyorlar. Buna göre, cisimlerin kütleleri oranı m1 m2 kaçtır? A ) 1 3 B ) 1 6 C ) 1 4 D ) 1 2 E ) 1 m2 m1 L K M 9. m kütleli mermi V hızıyla ipe asılı tahta bir takoza çarpıp saplanarak beraberce Şekil - I deki gibi h kadar yükseliyor. Ortak kütlenin Şekil - II deki gibi 2h kadar yükselebilmesi için mermi kaç V hızıyla takoza saplanmalıdır? A ) ñ2 B ) ñ3 C) 2 D) ñ5 E ) ñ6 V m m t a h t a ŞekLl - I h Vı m m t a h t a ŞekLl - II 2h
144 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 5 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - V 2. Şekil – I deki 3m kütleli K cismi hareket ederken iç patlama sonucu m ve 2m kütleli iki parçaya ayrılıyorlar. Parçalar sırasıyla –ÁV ve 2ÁV hızları ile hareket ediyor. Buna göre K cisminin patlama öncesi hızı kaç ÂV dir? A ) ÂV B ) 2ÂV C) 3ÂV D) 4ÂV E) –ÂV K V = ? Şekil – I Şekil – II 3 m m –ÁV 2ÁV 2m 1. Durmakta olan 5m kütleli cisim iç patlama sonucu m ve 4m kütleli parçalara ayrılıyor. Bu parçaların hızlarının oranı kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 5. 7m kütleli durgun bir cisim iç patlama sonucu m, 2m, 4m kütleli parçalara ayrılmış olup 2m kütleli cisim 40 m/s, 4m kütleli cisim 15 m/s lik hızla şekildeki gibi hareket etmektedir. Buna göre, m kütleli cisim kaç m/s lik hızla hareket eder? A ) 25 B ) 5 5 C ) 80 D ) 85 E ) 100 15 m / s 4 0 m / s y x m 2m 4 m 4. 3m kütleli cisim iç patlama sonucu K ve L olmak üzere ikiye ayrılıyor. Patlama sonucu K cismi X noktasına, L cismi Y noktasına ancak çıkabiliyor. Cisimlerin kütleleri sırasıyla mK ve mL ise mK/mL oranı kaçtır? A) 4 B) 2 C) 1 D) 1/2 E) 1/4 h X 4 h Y K L 6. Şekil – I deki 2m kütleli cisim 3V hızıyla hareket ederken iç patlama sonucu şekil – II deki gibi eşit kütleli K ve L cisimlerine ayrılıyor. Buna göre, L cisminin hızı 10ÁV ise K nin hızı kaç ÁV dir? A) –2ÁV B) –4ÁV C ) ÁV D ) 2ÁV E) 3ÁV Şekil – I Şekil – II 2m 3 V 10V K L 3. 4m kütleli cisim sürtünmesiz yüzeyde Şekildeki gibi V hızıyla giderken iç patlama sonucu m, m, 2m kütleli parçalara ayrılıyor. m ve 2m kütleleri şekildeki yön ve hızlarla hareket ettiklerine göre, m kütleli cisim hangi yönde kaç V ile hareket eder? (sin 37° = 0,6, cos 37° = 0,8) A ) 5 3 ° B ) C ) 0, 8V 0, 8V D ) 1, 2V 1, 2V 5 3 ° E ) 1, 2V 4 m 3 7° 3 7° 2V V V – + m 2m m
145www.netlerikatla.com 1-D 2-A 3-B 4-B 5-E 6-B 7-A 8-C 9-E 10-E 11-B 12-D 7. Düşey yukarı atılan bir cisim çıkabileceği maksimum yükseklikte üç eşit parçaya ayrılacak şekilde iç patlama yapıyor. 3atlama anı şekildeki gibi olduğuna göre V hızının büyüklüğü kaç m/s dir? A ) 12 B ) 12ñ2 C ) 12ñ3 D) 6ñ2 E ) 6ñ3 12 m / s 12 m / s V 10. Hava direncinin önemsiz olduğu ortamda 3m kütleli cisim eğik atış hareketi yapıyor ve maksimum yükseklikte üç eşit parçaya ayrılıyor. Parçalardan biri serbest düşerken diğer parça atılan noktaya düşüyor. Buna göre üçüncü parçanın düştüğü noktanın cismin atıldığı ilk noktaya uzaklığı kaç metredir? (g = 10 m/s2, sin53° = 0,8; cos53° = 0,6) A) 20 B) 40 C) 60 D) 120 E) 150 3 m 25 m / s 5 3 ° h m a x 11. 3m kütleli cisim düşey yukarı atılıyor ve maksimum yükseklikte 3 eşit parçaya ayrılıyor. Parçalardan biri doğuya 3V diğeri kuzeye 4V hızıyla saçılıyor. Buna göre, son parçacık kaç V hızı ile saçılır? A) 5/3 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 12. Duran bir cisim iç patlama sonucu m1 ve m2 kütleli iki parçaya ayrılıyor. Parçalar yatay atış hareketi yaparak sırasıyla 4h ve 9h yüksekliklerinden yatayda 2x ve 6x uzaklıktaki K ve L noktalarına şekildeki gibi düşüyor. Buna göre, cisimlerin kütleleri oranı m1 / m2 kaçtır? A ) 1 2 B ) 2 3 C ) 1 D ) 2 E ) 3 2 K 2x 4h 9h L 6 x m1 m2 8. Serbest bırakılan K cismi 2 saniye sonra iç patlama geçirerek m ve 2m kütleli parçalara ayrılıyor. Patlama sonucu m kütleli parça aşağı yönde 10 m/s hızla hareket ediyor. Buna göre 2m kütleli parçacığın hızı patlamadan hemen sonra kaç m/s dir? (Hava direnci önemsiz, g = 10 m/s2) A) 10 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35 9. Yukarı düşey olarak 50 m/s hızla atılan bir cisim 2 s sonra iç patlama yaparak iki eşit parçaya ayrılıyor. Parçalardan biri yatayda 80 m/s hızla hareket ediyor. Buna göre, diğer parçanın hızı patlamadan hemen sonra kaç m/s dir? (Hava direnci önemsiz, g = 10 m/s2) A) 30 B) 60 C) 60ñ2 D ) 80 E ) 100 5 0 m / s 3 m K u ze y Doğu
146 Tekrar Et www.netlerikatla.com TEST - 6 İTME ve ÇİZGİSEL MOMENTUM - VI 1. 2m ve 3m kütleli K ve L cisimleri yay sıkıştırıldıktan sonra iple birbirlerine bağlanmıştır. Yatay zeminde durmakta olan sistemde ip kesilirse K ve L cisimlerinin hızları VK ve VL olmaktadır. Buna göre, VK/VL oranı kaçtır? A) 1 B) 2/3 C) 3/2 D) 5/3 E) 5/2 K L 2m 3 m ip 2. Yatay düzlemde sıkışmış yayın uçlarında bulunan sırasıyla mK ve mL kütleli K ve L cisimleri ip kesildiğinde VK ve VL hızı ile hareket ediyor. K ve L cisimleri yatay atış hareketi yaparak yatayda X1 ve X2 yollarını alıyor. X1 = X2 olduğuna göre cisimlerin kütleleri mK / mL oranı kaçtır? (Hava direnci önemsiz) A) 1/4 B) 1/2 C) 1 D) 2 E) 4 K VK VL h 4 h x1 x2 L ya y ip 4. Sürtünmesiz yatay düzlemde m1 ve m2 kütleli cisimler Şekil-I de verilen konumlarından aynı anda sabit hızlarla geçip O noktasında çarpışıp kenetlenerek +x yönünde harekete ediyorlar. Cisimler birlikte hareket ederken iç patlama geçirerek Şekil - II deki gibi m3 ve m4 kütlelerine ayrılarak gösterilen doğrultularda hareket ediyorlar. Buna göre, m3 ve m4 kütlelerinin oranı m3 m4 kaçtır? A ) 2 B ) 3 2 C ) 1 D ) 2 3 E ) 1 2 m1 m2 ùHNLO, m4 m3 ùHNLO,, O 5. Yüzeyi sürtünmesiz ağırlığı önemsiz çubuk üzerindeki X cismi şekil – I deki gibi duruyorken iç patlama gerçekleştirerek saçılan parçalar şekil – II deki gibi I ve II noktalarına ulaşıyorlar. Buna göre, destek tepkileri NK ve NL nasıl değişir? NK NL A ) Artar Azalır B ) Artar Değişmez C ) Azalır Artar D ) Değişmez Değişmez E ) Değişmez Artar X Şekil – I Şekil – II K L K I II L 3. M kütleli bir roketten m kütleli yakıt 4000 m/s büyüklüğünde hızla atıldığında roketin kazandığı hız 800 m/s büyüklüğünde olmaktadır. Buna göre, M/m oranı kaçtır? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
147www.netlerikatla.com 1-C 2-B 3-E 4-E 5-D 6-D 7-E 8-A 9-D 9. K topu şekildeki gibi eğik atıldığında duvarın üzerindeki duran eşit kütleli L topuna sahip olabileceği minimum kinetik enerjiyle gelip merkezi esnek çarpışmaktadır. K nın duvara uzaklığı X, L nin yere düştüğü noktanın duvara uzaklığı Xı ise X / Xı oranı kaçtır? (Sürtünmeler ve toplam şekilsel büyüklükleri önemsenmiyor.) A ) 1 5 B ) 1 4 C ) 1 3 D ) 1 2 E ) 1 X h 4h XÕ K L 8. 50 gram kütleli bir yumurta 20 cm yükseklikten halıya düşüyor. Halıya çarptıktan sonra yumurta 0,2 saniye içinde duruyor. Bu esnada yumurta kırılmadan ancak dayanabilmektedir. Buna göre, yumurtanın kırılmadan dayanabileceği ortalama kuvvet en fazla kaç N dir? (Âg = 10 m/s2) A) 0,5 B) 0,4 C) 0,3 D) 0,2 E) 0,1 6. Bir cisim yerden düşey olarak fırlatılıyor. Cismin hızı yarıya düştüğü an cisim eşit iki kütleye ayrılarak patlıyor ve parçalardan biri serbest düşme yapıyor. Cisim bu şekilde art arda baştan itibaren üç kez patlıyor. İlk patlama oluncaya kadar cisim h kadar yükseliyorsa üçüncü patlama sonunda hareketli kalan parça yerden en fazla kaç h yükselir? (Hava direnci önemsiz) A ) 16 B ) 12 C ) 7 2 D ) 13 3 E) 4 7. 9,5 kg kütleli araç V hızıyla giderken aracın 45 m üstünden 500 g kütleli cisim yatay 40 m/s hızla atılıyor. Cisim A noktasına çarpıp yapışıyor. Sürtünmeler önemsiz olduğuna göre, I. Aracın çarpışma sonunda hızı değişmez. II. Kaybolan enerji 225 - dur. III. Bu süreçte aracın yerdeğişimi 120 m’dir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III D) Yalnız III E) I, II ve III 4 5 m 4 0 m / s 5 00 g A V Aı V mA = 9 , 5 kg
148www.netlerikatla.com TEST - 1 1. hstten görünümü verilen şekildeki X duvarına Şekil-I deki v hızıyla atılan tenis topu tam esnek olarak çarpıyor ve v süratiyle yansıyor. Buna göre, duvarın topa uyguladığı itmenin yönü Şekil-II deki 1, 2, 3, 4, 5 ile gösterilenlerden hangisidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 v X Şekil-I 2 3 4 5 1 X Şekil-II 2. İlkokula giderken öğrendiği itme-çekme kuvveti örnekleri ile Newton’un hareket yasaları konularını hatırlayan Eren bir deney yapıyor. Şekil-I deki gibi m kütleli K cismini iterek ve 2m kütleli, L cismini Şekil-II deki gibi eşit büyüklükte kuvvette çekerek her ikisini de durgun hâlden harekete başlatıyor. İki durumda da kuvveti uygulama süresi eşit olduğuna göre; I. Eren’in her iki cisme uyguladığı itmeler eşit büyüklüktedir. II. Kuvvetlerin uygulama süresi sonunda K’nın sürati daha büyüktür. III. Eren kuvveti daha uzun süre uygulasaydı K ve L nin hız büyüklükleri aynı miktarda artardı. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) I ve III C) I ve III D) I, II ve III E) I ve II K L m Şekil-I Şekil-II 2 m 3. Animasyon filmlerinden hoşlanan Eda bir futbol takımını konu eden animasyon filminde sonucu gol olan bir kısmı izliyor Futbolcu topu kaleye doğru vuruyor. Durgun hâldeki kaleci topu göğsünde yakalıyor. Ancak topla beraber topun geliş doğrultusunda kale çizgisini geçtiği için gol oluyor. Bu pozisyonu fizik açısında inceleyen Eda’nın yaptığı; I. Topun kaleciye çarpmadan önceki momentumu, kalecinin topu tuttuğu andaki toplam momentumundan büyüktür. II. Kalecinin elleri topun enerjisinin bir kısmını sönümlemiştir. III. Kaleci top yaklaşırken topa doğru koşuyor olsaydı topu yakaladığında geriye doğru savrulmayabilirdi. çıkarımlarından hangileri doğrudur? (Hava direnci ve kaleci ile yer arası sürtünme önemsiz.) A) Yalnız II B) II ve III C) Yalnız III D) Yalnız II E) I ve II 4. Sürtünmesiz yatay düzlemde K ve L cisimlerinin çizgisel momentumları sırasıyla 3P, P ve kinetik enerjileri 3E, 2E dir. K ve L cisimlerinin kütleleri sırasıyla mK, mL olduğuna göre, mK mL oranı kaçtır? A) 3 B) 6 C) 1 3 D) 2 3 E) 3 2 K3 E 3ÂP L2 E ÂP
149www.netlerikatla.com 1-C 2-E 3-B 4-B 5-E 6-A 7-C 8-B 5. M kütleli bir top makinası yatay ile à açısı yaparak m kütleli topları Ó hızı ile şekildeki gibi fırlattığında geriye teperek x mesafesi kadar geriye gitmektedir. Buna göre, I. M kütlesini artırmak II. m kütlesini artırmak III. à açısını azaltmak IV. V hızını artırmak ifadelerinden hangileri tek başına yapılırsa x mesafesi artar? A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III E) II, III ve IV a m M J x 6. Yerleşim alanları içindeki yollarda hız kesici olarak kasis yerleştirilir. Bir araç bu kasis üzerinden geçerken bir tekerleğinin süspansiyon yayının uyguladığı kuvvetin zamana bağlı değişim grafiği Şekil-II de veriliyor. Yayın uyguladığı itme kaç N.s dir? A) 600 B) 900 C) 1200 D) 1800 E) 6000 F ( N) t ( s) 0, 3 0, 6 2000 7. Eşit bölmelendirilmiş bilardo masasında ıstaka ile B topuna uygun bir şekilde vurulduğunda toplar tam esnek olarak çarpıştıktan sonra B topu S noktasına çarpıyor, K topu ise ceplerden birine giriyor. Buna göre, K topu hangi cebe girmiştir? (Sürtünmeler önemsenmiyor, toplar özdeştir.) A) P B) N C) M D) L E) R B K S P N M L R 8. Bir halı saha maçında Oğuz karşı takım oyuncusu Volkan’ı geçmek için duvar pasını kullanıyor. Topu K noktasında iken L ye doğru çarptırıyor. Seken topu M noktasında tekrar kontrol ediyor. Topun K den L ye, L den M ye ulaşma süreleri birbirine eşit ve x1 > x2 olduğuna göre L noktasındaki çarpışma ile ilgili; I. Topun momentumu korunmuştur. II. Topun enerjisi korunmuştur. III. Topun sıcaklığı artmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) I, II ve III B) Yalnız III C) II ve III D) I ve II E) Yalnız I x1 x2 V o l ka n Oğuz M K L