วัตถุประสงค์การเรียนรู้ !. เข้าใจความหมาย บอกประเภท และความสําคัญของบุคลิกภาพของมนุษย์ D. เข้าใจ อธิบาย บุคลิกภาพตามแนวคิดทฤษฎีทางจิตวิทยากลุ่มต่าง ๆ ได้ N. เห็นความสําคัญของการพัฒนาบุคลิกภาพทีQมีต่อของมนุษย์ R. นําความรู้เกีQยวกับทฤษฎีบุคลิกภาพไปใช้ในการพัฒนาตนเองให้มีบุคลิกภาพทีQดี เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 2 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
โครงร่างเนื8อหา !. ความรู้เบืVองต้นเกีQยวกับบุคลิกภาพ !.! ความหมาย ประเภท และความสําคัญของบุคลิกภาพ !.D แนวคิดและทฤษฎีเกีQยวกับบุคลิกภาพ D. ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิกภาพ D.! ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิกภาพในชีวิตประจําวัน D.D ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิกภาพต่อการทํางาน N. การประยุกต์ความรู้เกีQยวกับการพัฒนาบุคลิกภาพ N.! ลักษณะของบุคลิกภาพทีQดี N.D แนวทางการพัฒนาบุคลิกภาพ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 3 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
;. ความรู้เบื8องต้นเกี@ยวกับบุคลิ กภาพ ความหมายและประเภทของบุคลิ กภาพ ลักษณะโดยรวมของบุคคลแต่ละคนซึQงมีความเป็นเอกลักษณ์ ทําให้บุคคลมีความแตกต่างกัน โดยประเภทของบุคลิกภาพ แบ่งเป็น !. บุคลิกภาพภายนอก ลักษณะภายนอกทีQปรากฏให้เห็นเด่นชัด แตกต่างกันในแต่ละคน เป็นส่วนทีQสร้างความประทับใจให้กับผู้อืQนตัVงแต่ แรกเห็น เช่น การแต่งกาย รูปร่างหน้าตา กิริยามารยาท เป็นต้น D. บุคลิกภาพภายใน ลักษณะภายในของบุคคลไม่ปรากฏอย่าง ชัดเจน อยู่ภายในมองไม่เห็น แต่อาจทราบได้จากการคาดเดา เช่น นิสัย สติปัญญา ความถนัด ค่านิยม อารมณ์ ความรู้สึก เป็นต้น 4 ภาพประกอบจาก https://today.line.me /th/v2/article/qYoa52 เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
โครงสร้างของจิต ประกอบด้วย N ส่วนคือ 1. อิด (Id) ความต้องการพืVนฐานทํางานตามความพึงพอใจ 2. อีโก้ (Ego) กฎเกณฑ์ทางสังคมควบคุมความต้องการ 3. ซุปเปอร์อีโก้ (Superego) มโนธรรม ศีลธรรม ขนบธรรมเนียม 7 องค์ประกอบของจิต N ส่วน ถ้าทํางานสัมพันธ์กันดี บุคลิกภาพก็เหมาะสมกับตน แต่ถ้าโครงสร้างทัVง N ระบบ ทําหน้าทีQขัดแย้งกัน บุคคลก็จะมีบุคลิกภาพทีQไม่เหมาะสม ภาพประกอบจาก www.simplypsychology.org/psyche.html เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
3) ทฤษฎีพฤติ กรรมน ิยม (Behaviorism Theory) สกินเนอร์ (B.F. Skinner) เชืQอว่า การเรียนรู้ของมนุษย์เกิดขึVนภายใต้เงืQอนไขและ สภาวะแวดล้อมทีQเหมาะสม พฤติกรรมของมนุษย์เป็นพฤติกรรมทีQมนุษย์ลงมือทําด้วย ตนเอง บุคลิกภาพสัQงสมจากพฤติกรรมทีQเกิดขึVนจากการเรียนรู้ • พฤติกรรมของมนุษย์จะคงอยู่ตลอดไป จําเป็นต้องมีการเสริมแรง • การเสริมแรงช่วยเพิQมความถีQของพฤติกรรม (การเสริมแรงทางบวก การเสริมแรง ทางลบ) • หลักการให้รางวัลเพืQอเสริมสร้างบุคลิกลักษณะทีQพึงประสงค์ • หลักการลงโทษเพืQอระงับพฤติกรรมไม่เหมาะสม ลดความถีQของพฤติกรรม เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 10 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
[) ทฤษฎีมนุษยนิยม (The Humanistic Model) มนุษย์ทุกคนมีความสามารถ มีศักยภาพทีQจะพัฒนาตนเองไปในทางทีQดีงาม มีความ รับผิดชอบและเข้าใจตนเองอย่างแท้จริง โดยมนุษย์จะควบคุมตนเองและตัดสินใจด้วยตนเอง มาสโลว์ (Abraham Maslow) อธิบายว่า พฤติกรรมเป็นผลมาจากแรงจูงใจของบุคคล ทีQต้องการตอบสนองความต้องการพืVนฐานตามลําดับขัVน เมืQอบุคคลไม่ได้รับการสนองตอบ ตามความต้องการพืVนฐานทีQเหมาะสม ย่อมก่อให้เกิดการเสียสมดุลของจิตใจขึVน แต่ถ้าปรับตัว ไม่ได้จะทําให้เกิดปัญหาบุคลิกภาพตามมา ทฤษฎีความต้องการของมาสโลว์ (Maslow’s hierarchy of needs) แบ่งลําดับความต้องการของมนุษย์เป็น ~ ขัVน ได้แก่ !. ความต้องการพืVนฐานทางด้านร่างกาย (Physiological Needs) D. ความต้องการความมัQนคงปลอดภัย (Safety Needs) N. ความต้องการความรักและสังคม (Belonging and Love Needs) R. ความต้องการการได้รับการยกย่องนับถือในตนเอง (Esteem Needs) ~. ความต้องการพัฒนาศักยภาพของตน (Self-actualization) เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 11 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
!. ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิ กภาพ ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิกภาพในชีวิตประจําวัน !) มีความมัQนใจในตนเอง สร้างความเชืQอถือและไว้วางใจให้แก่ผู้พบเห็น D) เข้าใจ คาดเดาพฤติกรรมของผู้อืQนได้ ปรับตัวได้ดีในสถานการณ์ต่างๆ N) ยอมรับความแตกต่างระหว่างบุคคล ปรับตัว สร้างสัมพันธภาพทีQดี ความสําคัญของการพัฒนาบุคลิ กภาพต ่อการทํางาน !) สร้างความรักใคร่ ชอบพอและเป็นทีQไว้วางใจของเพืQอนร่วมงานและองค์กร D) มีบรรยากาศการทํางานทีQดีเนืQองจากเพืQอนร่วมงานยอมรับเชืQอถือ N) บุคลิกภาพทีQเหมาะสมสอดคล้องกับงานทําให้ทํางานได้ดี R) มีความสุข ประสบความสําเร็จในการทํางาน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 13 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
9. การประยุกต์ความรู้เกีCยวกับการพัฒนาบุคลิ กภาพ ลักษณะของบุคลิกภาพทีAดี • งามร่างกาย มีรูปร่างทรวดทรงดี ร่างกายแข็งแรงสมบูรณ์ หน้าตาผิวพรรณ สะอาดสะอ้าน แต่งหน้าสวยงาม แต่งกายดูดีเหมาะสมกับกาลเทศะ • งามมารยาท มีกิริยาท่าทางสุภาพ ใช้นํVาเสียงและคําพูดทีQเหมาะสม เดิน อย่างงามสง่า ไม่เดินลงส้นหรือเดินลากเท้า ไม่ยืนคํVาศีรษะ การนัQงตัวตรง • งามจิตใจ มีจิตใจเมตตา มองโลกในแง่ดี เอืVอเฟืVอเผืQอแผ่ รู้จักคุณค่าในตนเอง รู้จักผิดชอบชัQวดี มีความรับผิดชอบในชีวิต มีชีวิตชีวา • งามสติปัญญา มีสติปัญญาคล่องแคล่ว สามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ได้อย่าง เหมาะสม ยืดหยุ่น ปรับตัวได้ดี เผชิญกับปัญหาและสถานการณ์ต่าง ๆ ได้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 14 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
9. การประยุกต์ความรู้เกีCยวกับการพัฒนาบุคลิกภาพ (ต ่ อ) แนวทางการพัฒนาบุคลิ กภาพภายนอก !) รูปร่างหน้าตา ฝึกให้เป็นคนอารมณ์ดี มีใบหน้ายิVมแย้มแจ่มใส ฯลฯ D) การแต่งกาย เลือกสวมใส่เสืVอผ้าเหมาะสมกับอายุหรือวัย กาลเทศะ เลือกเสืVอผ้าทีQ พรางจุดด้อยและเสริมจุดเด่น ใช้เครืQองประดับ กระเป๋ า รองเท้าทีQเหมาะสม ฯลฯ N) กริยาท่าทาง ฝึกฝนให้เป็นผู้มีกริยาท่าทางทีQสุภาพ ถูกต้องตามกาลเทศะ การพูด หรือใช้ภาษาให้ถูกต้อง นํVาเสียงนุ่มนวล จริงใจ การยืนการเดินอย่างงามสง่า ฯลฯ R) สุขภาพอนามัย รักษาสุขภาพร่างกายให้แข็งแรง รับประทานอาหาร ดืQมนํVา พักผ่อนให้เพียงพอกับวัย ออกกําลังกายเป็นประจํา ฯลฯ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 15 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
9. การประยุกต์ความรู้เกีCยวกับการพัฒนาบุคลิกภาพ (ต ่ อ) แนวทางการพัฒนาบุคลิกภาพภายใน !) จิตใจ ฝึกให้มีความเชืQอมัQนในตนเอง เป็นตัวของตัวเอง เข้าใจและยอมรับจุดเด่น จุดด้อยแก้ไขจุดด้อย พัฒนาจุดเด่น เป็นผู้มีเมตตา รู้จักให้อภัย ฯลฯ D) สติปัญญา ฝึกฝนตนให้มีความรอบรู้เป็นผู้เรียนรู้ตลอดชีวิต เรียนรู้สิQงใหม่ ค้นหา ความสามารถด้านอืQน ๆ หมัQนแสวงหาประสบการณ์ใหม่ ฯลฯ N) อารมณ์ รู้จักมารยาทและกาลเทศะ ปฏิบัติต่อผู้อืQนด้วยความสุภาพ ควบคุม อารมณ์ไม่ให้หงุดหงิดหรือโกรธง่าย ฝึกให้เป็นคนยิVมแย้ม แจ่มใส มีอารมณ์ขัน ฯลฯ R) สังคม เมตตากรุณา มีนํVาใจต่อเพืQอนมนุษย์ มีจิตสาธารณะ เคารพความคิดเห็น ของผู้อืQน ทัศนคติและมุมมองทีQกว้าง สามารถเข้ากับผู้อืQนได้ ฯลฯ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 16 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
สรุป 1. บุคลิกภาพเป็นลักษณะโดยรวมของแต่ละคนทีQมีความแตกต่างกัน ผู้ทีQมีบุคลิกภาพ ต่างกันจะมีแนวทางในการปรับตัวในการดําเนินชีวิตไม่ว่าจะเป็นชีวิตส่วนตน การเรียน การทํางาน ทีQแตกต่างกันไป 2. บุคลิกภาพภายนอก เป็นลักษณะของบุคคลทีQปรากฏให้เห็นชัดเจนสังเกตได้ง่ายจาก ภายนอกเช่น รูปร่าง หน้าตา การแต่งกาย ท่าทาง การพูด กิริยามารยาท เป็นต้น 3. บุคลิกภาพภายใน เป็นลักษณะของบุคคลทีQไม่ปรากฏให้เห็นอย่างเด่นชัด เป็นส่วนทีQอยู่ ภายในตน มองเห็นได้ยาก เช่น ความสนใจ สติปัญญา ความถนัด ค่านิยม เป็นต้น 4. บุคลิกภาพมีความสําคัญต่อการดําเนินชีวิตของมนุษย์ ผู้มีบุคลิกภาพดีนําไปสู่การประสบ กับความสําเร็จในด้านต่าง ๆ ทัVงการเรียน การทํางาน การเข้าสังคม เป็นต้น เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 17 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
สรุป (ต่ อ) 5. การพัฒนาบุคลิกภาพทีQเหมาะสมควรพัฒนาทัVงบุคลิกภาพภายนอกและภายในควบคู่กัน 6. การพัฒนาบุคลิกภาพภายนอกสามารถปรับเปลีQยนและฝึกฝนได้ เช่น ฝึกให้เป็นคนยิVม แย้มแจ่มใส รู้จักมารยาทและกาลเทศะ รักษาสุขอนามัย แต่งกายสวยงามเสริมบุคลิกภาพ มีกิริยาท่าทางสุภาพ เป็นมิตร เป็นต้น 7. การพัฒนาบุคลิกภาพด้านจิตใจ ทําได้ด้วยการเข้าใจและยอมรับลักษณะเฉพาะทัVง ภายนอกและภายในของตนตามความเป็นจริง แก้ไขจุดด้อยและพัฒนาจุดเด่นให้ดียิQงขึVน 8. การพัฒนาบุคลิกภาพด้านสติปัญญา เปิดโอกาสให้ตนเองในการเรียนรู้สิQงใหม่ ค้นพบ ความสามารถด้านอืQน ๆ ศึกษาหาความรู้จากหลากหลายช่องทาง จะช่วยให้มีทัศนคติ และมุมมองกว้างขึVน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 18 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
เอกสารอ้างอิ ง Bandura, A. (1977). Social learning theory. Prentice-Hall. Baron, R. A., & Paulus, P. B. (1991). Understanding human relations: a practical guide to people at work. Boston: Allyn and Bacon. Guilford, J. P. (1975). Factors and factors of personality. Psychological Bulletin, 82(5), 802. Holland, J. L. (1958). A personality inventory employing occupational titles. Journal of applied psychology, 42(5), 336. John, O. P., Robins, R. W., & Pervin, L. A. (2008). Handbook of personality: Theory and research. The Guilford Press. McCrae, R. R., & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of personality and social psychology, 52(1), 81. Yurtsever, G. (2020) Measuring Social Personas. Open Journal of Social Sciences, 8, 111-124. รังสรรค์ ประเสริฐศรี. (efgh). พฤติกรรมองค์การ. กรุงเทพฯ: ซีเอ็ดบุ๊คเซ็นเตอร์. ศรีเรือน แก้วกังวาน. (eff{). ทฤษฎีจิตวิทยาบุคลิกภาพ : รู้เขา รู้เรา (พิมพ์ครั}งที~ {f). กรุงเทพฯ : หมอชาวบ้าน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 19 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 20 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายประโยชน์หรือความสําคัญของการประเมินและวิเคราะห์บุคลิกภาพได้ 2. อธิบายการหลักพืVนฐานทีQจําเป็นสําหรับการวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพ 3. อธิบายแนวทางการประเมินบุคลิกภาพ 4. อธิบายแนวทางการนําการวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพตนตนเองได้ 5. เรียนรู้การทดสอบและประเมินตนเองผ่านการทดสอบทางบุคลิกภาพด้วยแบบทดสอบ มาตรฐาน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 22 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
โครงร่างเนืJอหา 1. ความเข้าใจพืVนฐานเกีQยวกับวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพ 1.1 ความสําคัญของการวิเคราะห์และประเมิน 1.2 หลักการพืVนฐานการวิเคราะห์และประเมิน 2. แนวทางการประเมินบุคลิกภาพ 2.1 การสังเกต 2.2 การสัมภาษณ์ 2.3 การใช้แบบสอบถาม 2.4 การใช้แบบทดสอบทางจิตวิทยา 3. การประยุกต์ใช้ความรู้เกีQยวกับการประเมินบุคลิกภาพ 3.1 การวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพตนเอง 3.3 การประเมินบุคลิกภาพโดยใช้แบบทดสอบทางจิตวิทยา เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 23 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ความสําคัญของการวิเคราะห์และการประเมิ นบุคล ิ กภาพ - การวิเคราะห์และการประเมินบุคลิกภาพ เป็นแนวทางการทําความเข้าใจ รูปแบบพฤติกรรมและลักษณะเฉพาะตัวของบุคคลทัVงภายนอกและภายในทีQ เกีQยวข้องกับการปรับตัวต่อสิQงแวดล้อม มีประโยชน์ให้บุคคลสามารถเข้าใจ ตนเอง และนําไปสู่การพัฒนาบุคลิกภาพตนเองให้เหมาะสมกับการปรับตัว - การวิเคราะห์ประเมินบุคลิกภาพนํามาประยุกต์ใช้ประโยชน์ในบริบททีQ หลากหลาย อาทิ การคัดเลือกบุคคลในองค์กรและการศึกษา ประกอบการ วินิจฉัยหรือบําบัดรักษาทางคลินิก เป็นข้อมูลประกอบการพิจารณาคดีตาม กฎหมาย และทําความเข้าใจตนเองรวมถึงผู้อืQนเพืQอปรับตัวในการดําเนินชีวิต เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 24 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
หลักการพืJนฐานในการวิเคราะห์และประเมิ นบุคล ิ กภาพ 1) มีความรู้ความเข้าใจเกีQยวกับแนวคิดทฤษฎีทางบุคลิกภาพ เนืQองจากกาประเมิน บุคลิกภาพอาศัยแนวคิดทางจิตวิทยาเป็นพืVนฐานในการทําความเข้าใจพฤติกรรมมี หลักการทีQน่าเชืQอถือ ลดอคติ หรือความคิดความรู้สึกส่วนตัวในการตัดสินตนเองและผู้อืQน 2) กําหนดเป้าหมายของพฤติกรรมทีQจะประเมิน ให้ชัดเจนว่าพฤติกรรมใดบ้างทีQเกีQยวข้อง รวมถึงลําดับการประเมินเพืQอนําไปสู่การทําความเข้าใจทางบุคลิกภาพ 3) เลือกใช้วิธีการหรือเครืQองมือในการประเมินทีQมีความเหมาะสม ได้แก่ วิธีการประเมิน ทางบุคลิกภาพทีQเหมาะสมกับตัวบุคคล และบริบททีQเกีQยวข้องกับการประเมิน รวมทัVง ตระหนักว่าไม่มีวิธีการใดทีQดีทีQสุด โดยทัQวไป แต่ควรใช้วิธีการหลากหลายอย่างเหมาะสม รวมถึงคุณภาพของเครืQองมือหรือวิธีการด้วยเพืQอช่วยยืนยันถึงผลการประมินทีQถูกต้อง เชืQอถือได้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 25 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
หลักการพืJนฐานในการวิเคราะห์และประเมิ นบุคล ิ กภาพ 4) คํานึงถึงปัจจัยทีQเกีQยวข้องกับการวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพ ทัVงปัจจัยส่วน บุคคล ปัจจัยทางสังคม รวมถึงปัจจัยทีQเกีQยวข้องกับบริบทของการประเมินผล ทีQอาจ ส่งผลให้การประเมินคลาดเคลืQอนไปจากความเป็นจริงได้ 5) คํานึงถึงจริยธรรมในการประเมิน หรือนําความรู้ทีQเกีQยวข้องทางบุคลิกภาพไปใช้ ประโยชน์ ซึQงถือเป็นหลักการทีQสําคัญทีQสุดของการวิเคราะห์และประเมินบุคลิกภาพ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 26 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
แนวทางการประเมิ นบุคล ิ กภาพ 1. การสังเกต เป็นวิธีการพืVนฐานทางจิตวิทยา เป็นเฝ้าดูปรากฏการณ์ทีQเกิดขึVน อย่างมีเป้าหมาย โดยอาศัยรูปแบบและวิธีการสังเกตทีQมีระบบระเบียบ การศึกษา บุคลิกภาพให้ความสําคัญกับการสังเกตพฤติกรรมของบุคคล และนําข้อมูลมา วิเคราะห์เชืQอมโยงกับแนวคิดทฤษฎีทีQเกีQยวข้องเพืQออธิบายลักษณะของบุคลิกภาพ การสังเกตแบ่งได้ 2 ลักษณะ คือ การสังเกตทางตรง (Direct Observation) หมายถึง การทีQผู้สังเกตเฝ้าดูหรือศึกษาพฤติกรรมด้วยตนเอง และการสังเกตทางอ้อม (Indirect Observation) หมายถึง การสังเกตทีQผู้สังเกต ไม่ได้เฝ้าดูพฤติกรรมโดยตรงแต่อาศัยถ่ายทอดข้อมูลอีกทางหนึQงจากผู้อืQนหรือ อุปกรณ์ต่างๆ เช่น ภาพถ่าย บันทึกเสียงหรือวิดีโอ เป็นต้น เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 27 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
แนวทางการประเมิ นบุคล ิกภาพ (ต ่ อ) 2. การสัมภาษณ์ หมายถึง การสนทนาอย่างมีเป้าหมาย เพืQอให้เกิดความกระจ่าง ในข้อมูลหรือลักษณะสําคัญเฉพาะตัว สามารถจําแนกทัQวไปได้ 3 ลักษณะ ได้แก่ 1) การสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้าง หมายถึง การสัมภาษณ์ทีQมีรูปแบบ ขัVนตอน วิธีการหรือข้อคําถามทีQชัดเจนตายตัว การเก็บและบันทึกข้อมูลมีความเป็นระบบ รวมถึงมีการประเมินผลทีQมีความเป็นมาตรฐาน 2) การสัมภาษณ์แบบไม่มีโครงสร้าง หมายถึง การสัมภาษณ์ทีQมีรูปแบบ ขัVนตอน วิธีการหรือข้อคําถามทีQไม่ตายตัวในการสัมภาษณ์ มีความยืนหยุ่นในรูปแบบของ การสัมภาษณ์ 3) การสัมภาษณ์แบบกึQงโครงสร้าง เป็นการสัมภาษณ์ทีQอยู่ระหว่างแบบทีQ 1 และ แบบทีQ 2 คือมีรูปแบบ และแนวทางการสัมภาษณ์ทีQชัดเจน แต่มียืดหยุ่น และ สามารถปรับเปลีQยนให้มีความเหมาะสมกับผู้รับการสัมภาษณ์หรือบริบทต่างๆ ได้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 28 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
แนวทางการประเมิ นบุคล ิกภาพ (ต ่ อ) 3. การใช้แบบสอบถาม เป็นวิธีการทีQมักนํามาใช้ในการศึกษาพฤติกรรม เพืQอ ประเมินบุคลิกภาพทีQอย่างแพร่หลายวิธีหนึQง ซึQงลักษณะเด่นของแบบสอบถามมัก ให้ผู้รับการประเมินตอบแบบคําถามในลักษณะของการรายงานตัวเองทีQเกีQยวข้อง กับความคิด ทัศนคติ หรือความรู้สึกต่างๆ ซึQงอาจสะท้อนถึงลักษณะทางบุลิกภาพ บางประการได้ 4. การใช้แบบทดสอบทางจิ ตว ิ ทยาวิธีการทีQได้รับความนิยมโดยเฉพาะบทบาท วิชาชีพทีQเกีQยวข้องกับการประเมินทางจิตวิทยา เช่น นักจิตวิทยาหรือนักจิตวิทยา คลินิก เนืQองจากคุณสมบัติและลักษณะของแบบทดสอบทีQมีมีความเป็นมาตรฐาน กระบวนการทดสอบและแปลผลทีQชัดเจน และมีการศึกษาถึงคุณภาพของเครืQองมือ ทีQน่าเชืQอถือจึงได้รับการยอมรับเป็นวงกว้าง โดยปัจจุบันมีแบบทดสอบมากมาย เช่น Sixteen Personality Questionnaires, Minesota Multiphasic Personality Inventory, Rorschach Inkblot Test เป็นต้น เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 29 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ประยุกต์ใช้ความรู้เกีCยวกับการประเมิ นบุคล ิ กภาพ การว ิเคราะห์และประเมิ นบุคล ิ กภาพตนเอง - โดยทัQวไปบุคคลคาดหวังว่าจะนําความรู้ไปใช้ในการวิเคราะห์ ประเมินเพืQอทําความ เข้าใจผู้อืQน แต่อันทีQจริงแล้วการประยุกต์ใช้องค์ความรู้ทางจิตวิทยาได้อย่างมี ประสิทธิภาพนัVนบุคคลควรทําความเข้าใจตนเองอย่างดีก่อน ซึQงการวิเคราะห์และ ประเมินตนเองโดยทัQวไปสามารถดําเนินการได้ ดังนีV 1) เปิดให้ตนเองมองเห็นถึงผลกระทบต่างๆทีAมีต่อคนรอบข้าง ช่วยให้เรียนรู้ ข้อบกพร่องของตนเองอย่างตรงไปตรงมา ลดการปิดกัVน และเปิดโอกาสพัฒนาตนเอง 2) รู้จักวิเคราะห์ตนเอง เพืQอสร้างการตระหนักรู้และลดความสับสนทางด้านอารมณ์ทีQเกิด ขึVนกับตนเอง ช่วยให้สามารถอธิบายการกระทําต่างๆ ของตัวเองได้ชัดเจน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 30 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ว ิธีการง่ายๆ ในการวิเคราะห์และประเมิ นตนเอง การเขียนเรืAองราวลงในสมุดบันทึกหรือไดอารีA ดําเนินการได้ดังนีV 1. ก่อนเข้านอนหาโอกาสคิดทบทวนถึงเหตุการณ์ในช่วงวัน เพ่งความสนใจไปทีQ ความคิด นํามาพิจารณาว่ามีเหตุการณ์ทําให้เกิดความรู้สึกบวกและลบ โดยหลีกเลีQยงการ คล้อยตามอารมณ์ความรู้สึก 2. จากนัVนจึงบันทึกไว้ลงในสมุดบันทึกหรือไดอารีQ พิจารณารับรู้บุคคลอืQน และ ตอบสนองต่อการกระทําของบุคคลอืQนและสถานการณ์รอบตัวอย่างไรบ้าง มองลงไปให้ลึกขึVน และพยายามค้นหาสาเหตุว่าทําไมจึงคิดเช่นนัVน เช่น จากการอบรมสัQงสอน ต้องการเรียกร้อง หรือขาดความรู้สึกภาคภูมิใจ 3. ค้นพบต้นตอของอารมณ์ทีQเกิดขึVนภายใน ทัVงอารมณ์ด้านลบและด้านบวกแต่ หลีกเลีQยงการวิจารณ์ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 31 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ว ิธีการง่ายๆ ในการวิเคราะห์และประเมิ นตนเอง การเขียนเรืAองราวลงในสมุดบันทึกหรือไดอารีA (ต่ อ) 4. พิจารณาการเปลีQยนแปลงทางสรีระร่างกายทีQเกิดขึVนและยอมรับกับเปลีQยนแปลงนัVน แต่พยายามทําความเข้าใจตัวกระตุ้นทีQทําให้เกิดการเปลีQยนแปลงร่างกาย และพยายามหาทาง ออกของการตอบสนองนัVน แม้เหตุการณ์นัVนจะผ่านมาแล้วก็ตาม เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 32 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ว ิธีการง่ายๆ ในการวิเคราะห์และประเมิ นตนเอง • การใช้คํา 5 คําเพืAออธิบายตัวเอง วิธีการหาคําทางด้านบวก 5 คําทีQคิดว่าเหมาะสมกับ ตัวเอง ซึQงจะช่วยให้บุคคลสามารถเข้าใจตัวเองได้ดีขึVนผ่านคําดังกล่าว • การเขียนเล่าเรืAองราว เขียนเกีQยวกับตัวเอง จึงมีส่วนใหญ่ในการทําความเข้าใจตัวบุคคล มากขึVนว่าคือใคร โดยเรืQองราวจะประกอบด้วยประสบการณ์ส่วนบุคคลต่างๆ ทีQสามารถ เขียนได้อย่างอิสระตามความต้องการ 3) ฝึ กฝนทักษะการวิเคราะห์เพืAอนําไปใช้ประโยชน์ในทุกช่วงเวลาของชีวิตได้ อาจทําได้ ยากในช่วงแรก และไม่เป็นธรรมชาตินัก แต่เมืQอฝึกฝนได้ดีขึVนการวิเคราะห์ตนเองจะช่วยให้ สามารถมองเห็นตนเองและเชืQอมโยงตนเองกับผู้อืQนได้มากยิQงขึVนได้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 33 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
การประเมินด้วยแบบทดสอบบุคลิ กภาพ - การประเมินด้วยแบบทดสอบทางบุคลิกภาพโดยทัQวไปดําเนินการโดยนักจิตวิทยา คลินิก หรือผู้เชีQยวชาญเฉพาะทีQได้รับอนุญาตให้สามารถใช้เครืQองมือตามความ เชีQยวชาญเพืQอประเมินบุคลิกภาพ - วัตถุประสงค์หลักของการประเมินบุคลิกภาพ คือ เพืQอประกอบการตรวจวินิจฉัยทาง คลินิกทีQเกีQยวข้องกับการบําบัดรักษาผู้ทีQมีความผิดปกติต่างๆ โดยเฉพาะทางด้านจิตใจ การบริการตรวจประเมินทางบุคลิกภาพโดยส่วนใหญ่จึงดําเนินการได้ในสถานพยาบาล หรือคลินิกทางจิตวิทยาทีQได้รับอนุญาต - ดังนัVนการประเมินโดยใช้แบบทดสอบทางจิตวิทยาจึงไม่ใช่เครืQองมือสําหรับบุคคล ทัQวไป แต่เป็นเครืQองมือสําหรับวิชาชีพทีQมีความรู้ทีQเกีQยวข้องกับการใช้และแปลผล แบบทดสอบ เพืQอนําไปใช้ประโยชน์ในบริบททีQกล่าวไว้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 34 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
การประเมินด้วยแบบทดสอบบุคลิ กภาพ - แบบทดสอบทางบุคลิกภาพฉบับมาตรฐานในปัจจุบันมีหลากหลายแบบทดสอบ ซึQง ส่วนใหญ่เป็นแบบทดสอบควบคุม เช่น Sixteen Personality Factor Questionnaires (16PF), Minnesota Multiphasic Personality Inventory (MMPI), NEO Personality Inventory, Rorschach Inkblot Test, Sentence Completion Tests เป็นต้น - อย่างไรก็ตามมีแบบทดสอบทีQมีการเผยแพร่ให้ผู้สนใจประเมินบุคลิกภาพตนเองได้ อาทิ MBTI Enneagram (หรือแบบทดสอบนพลักษณ์) ซึQงนักศึกษาสามารถค้นหาผ่าน ทางเว็ปไซต์เผยแพร่ต่างๆ เพืQอศึกษารายละเอียดและทดสอบได้ * ส ิAงสําคัญ การนําข้อมูลต่างๆ ไปประยุกต์ใช้นักศึกษาควรพิจารณาถึงความเหมาะสม และหลักการพืVนฐานในการประเมินบุคลิกภาพ ไม่ตีตราและยึดถือผลของการทดสอบทีQ มากเกินไป เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 35 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
สรุป 1. การวิเคราะห์และการประเมินบุคลิกภาพ มีประโยชน์ให้บุคคลสามารถเข้าใจตนเอง และ นําไปสู่การพัฒนาบุคลิกภาพตนเองให้เหมาะสมกับการปรับตัว 2. หลักพืVนฐานในการประเมินบุคลิกภาพ ประกอบด้วย 1) มีความรู้ความเข้าใจเกีQยวกับ แนวคิดทฤษฎี 2)กําหนดเป้าหมายพฤติกรรม 3) เลือกใช้เครืQองมือหรือวิธีการทีQเหมาะสม 4) คํานึงถึงปัจจัยทีQเกีQยวข้อง 5) และให้ความสําคัญทางด้านจริยธรรม 3. แนวทางการประเมินบุคลิกภาพ ประกอบด้วย การสังเกต การสัมภาษณ์ การใช้ แบบสอบถาม และแบบทดสอบทางจิตวิทยา ควรพิจารณาเลือกใช้วิธีการทีQเหมาะสม และ คํานึงถึงมาตรฐานและคุณภาพของการทดสอบเสมอ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 36 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
สรุป 4. แนวทางการประเมินบุคลิกภาพตนเองทีQสามารถทําได้ โดย 1) เปิดให้ตนเองมองเห็นถึง ผลกระทบต่างๆทีQมีต่อคนรอบข้าง 2) รู้จักวิเคราะห์ตนเอง เพืQอสร้างการตระหนักรู้เข้าใจ ตนเองและ 3) ฝึกฝนทักษะการวิเคราะห์เพืQอนําไปใช้ประโยชน์ในทุกช่วงเวลาของชีวิตได้ 5. การนําผลทดสอบทางบุคลิกภาพไปปรับใช้กับตนเองและผู้อืQนควรพิจารณาจากการประเมิน ด้วยแบบทดสอบมาตรฐาน ไม่ตีตราและยึดถือผลการทดสอบมากเกินไป เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 37 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
เอกสารอ้างอิ ง - นพมาศ อุ้งพระ (2551). ทฤษฎีบุคลิกภาพและการปรับตัว (พิมพ์ครั8งที; 4). กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. - Ajzen, I. (2005). Attitude, Personality and Behavior. NY: Open University Press. - Kumar, U. (2016). The Wiley Handbook of Personality Assessment. UK: John Willey & Sons Ltd. - Weiner, I. B., & Greene, R. L. (2017). Handbook of Personality Assessment (2nd). New Jersey: John Willey & Sons, Inc เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 38 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
วัตถุประสงค์การเรียนรู้ 1. เพืQอให้นักศึกษามีความรู้ความเข้าใจ และตระหนักถึงความสําคัญในการดูแล สุขภาพจิตของตนเอง 2. เพืQอให้นักศึกษามีแนวทางและสามารถนําความรู้เกีQยวกับการเสริมสร้าง สุขภาพจิตทีQดี ไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวันได้ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 40 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
โครงร่างเนืJอหา 1. ความหมายและความสําคัญของสุขภาพจิต 2. ปัญหาสุขภาพจิตทีQพบบ่อย 3. การประยุกต์ใช้ในชีวิตประจําวัน เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 41 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย
ความหมายและความสําคัญของสุขภาพจิ ต “สุขภาพจิต” คือ สภาวะของความอยู่ดีมีสุขทีQบุคคลตระหนักถึง ความสามารถของตนเอง สามารถรับมือและจัดการกับความเครียดทีQเกิดขึVน ตามปกติในชีวิตประจําวันได้อย่างมีประสิทธิภาพ ใช้ศักยภาพทีQมีในการทํางาน และช่วยเหลือชุมชนของตนเองได้อย่างเต็มความสามารถ เอกสารประกอบการสอน RAM1141 ศาสตร์แห่งบุคลิกภาพ 42 หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย หนังสือนี้เป็นเอกสารทางราชการของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ลิขสิทธิ์เป็นของมหาวิทยาลัยรามคำแหง ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย ห้ามพิมพ์จำหน่ายหรือเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตจากทางมหาวิทยาลัย