โรงเรียนบ้านแพงพิทยาคม อ าเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมนครพนม ส านักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 1 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ เวลา 3 ชั่วโมง ผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบข่ายภาระงาน/ชิ้นงาน เวลา ยุคสมัย และวิธีการทาง ประวัติศาสตร์ ความรู้ 1. เวลาและยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ 2. การแบ่งยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ไทย 3. วิธีการทาง ประวัติศาสตร์ ทักษะ/กระบวนการ 1. การสื่อสาร 2. การคิด 3. การแก้ปัญหา 4. การใช้กระบวนการกลุ่ม 5. การใช้เทคโนโลยี คุณธรรม จริยธรรม และ ค่านิยม 1. มีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 3. รักความเป็นไทย 4. มุ่งมั่นในการท างาน ภาระงาน/ชิ้นงาน 1. ท าแบบทดสอบ 2. การส ารวจ 3. การอภิปราย 4. บันทึกผลการสืบค้นข้อมูล 5. การท าใบงาน
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 2 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ปลายทางที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับนักเรียน ตัวชี้วัดช่วงชั้น 1. ตระหนักถึงความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ที่แสดงถึงการเปลี่ยนแปลงของมนุษยชาติ (ส 4.1 ม. 4–6/1) 2. สร้างองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์ โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบ (ส 4.1 ม. 4–6/2) ความเข้าใจที่คงทนของนักเรียน นักเรียนจะเข้าใจ ว่า... 1. เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มี ความส าคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์เพราะ ท าให้รู้ว่าเหตุการณ์ใดเกิดก่อน และเหตุการณ์ ใดเกิดขึ้นทีหลัง ท าให้เข้าใจเรื่องราวทาง ประวัติศาสตร์ได้ดีขึ้น 2. การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทยแบ่ง ออกเป็น 2 ยุค คือ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคประวัติศาสตร์ 3. การศึกษาประวัติศาสตร์ใช้วิธีการทาง ประวัติศาสตร์ วิธีการนี้ต้องอาศัยหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์เพื่อค้นหาข้อมูลต่าง ๆ อันจะ น าไปสู่การสรุปข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ ค าถามส าคัญที่ท าให้เกิดความเข้าใจที่คงทน 1. เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มีประโยชน์ ต่อการศึกษาประวัติศาสตร์อย่างไร 2. เหตุใดจึงต้องมีการแบ่งยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ 3. วิธีการทางประวัติศาสตร์มีความส าคัญต่อ การศึกษาประวัติศาสตร์อย่างไร ความรู้ของนักเรียนที่น าไปสู่ความเข้าใจที่คงทน นักเรียนจะรู้ว่า... 1. ค าส าคัญ ได้แก่ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ สมัยประวัติศาสตร์ วิธีการทางประวัติศาสตร์ 2. เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มี ความส าคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ ท าให้รู้ว่าเหตุการณ์ใดเกิดก่อน และเหตุการณ์ ใดเกิดขึ้นทีหลัง ท าให้เข้าใจเรื่องราวทาง ประวัติศาสตร์ได้ดีขึ้น ที่ส าคัญได้แก่ การนับ ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่น าไปสู่ความเข้าใจที่ คงทน นักเรียนจะสามารถ... 1. อธิบายความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ 2. น ำวิธีกำรทำงประวัติศำสตร์มำใช้ศึกษำหลักฐำน ทำงประวัติศำสตร์ได้อย่ำงเหมำะสม
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 3 เวลาแบบไทย ศักราชและการเทียบศักราช ทศวรรษ ศตวรรษ สหัสวรรษ 3. การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย แบ่งเป็น 2 สมัย คือ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ได้แก่ ยุคหินกับยุคโลหะ ส่วนสมัย ประวัติศาสตร์ แบ่งย่อยได้หลายแบบ เช่น แบ่งตามราชธานี แบ่งตามราชวงศ์ แบ่งตาม พระนามพระมหากษัตริย์ แบ่งตาม พัฒนาการและความเปลี่ยนแปลงของ บ้านเมือง แบ่งตามลักษณะการปกครอง แบ่งตามสมัยของรัฐบาล และแบ่งตามแนว ประวัติศาสตร์สากล 4. วิธีการทางประวัติศาสตร์ เป็นวิธีการสืบค้น เรื่องราวในอดีตอย่างเป็นระบบ โดยให้ ความส าคัญในเรื่องการตรวจสอบหลักฐาน การประเมินความน่าเชื่อถือและคุณค่าของ หลักฐาน รวมทั้งการวิเคราะห์ตีความข้อมูล ทางประวัติศาสตร์ ทั้งนี้เพื่อให้ได้มาซึ่งองค์ ความรู้ใหม่บนพื้นฐานความเป็นเหตุเป็นผล ได้แก่ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ เช่น ประเภทของหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่ จ าแนกตามยุคสมัย จ าแนกตามลักษณะ จ าแนกตามความส าคัญ นอกจากนี้หลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย เช่น หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษรและ หลักฐานที่ไม่เป็นลายลักษณ์อักษร ส่วน วิธีการทางประวัติศาสตร์ที่ส าคัญมี 5 ขั้นตอน ได้แก่ การก าหนดปัญหา การ รวบรวมหลักฐาน การตรวจสอบและ ประเมินหลักฐาน การตีความหลักฐาน และ การเรียบเรียงและการน าเสนอ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 4 ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนมีผลการเรียนรู้ ตามที่ก าหนดไว้อย่างแท้จริง 1. ภาระงานที่นักเรียนต้องปฏิบัติ 1.1 อภิปรายเกี่ยวกับการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ 1.2 ส ารวจชุมชนเกี่ยวกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 1.3 ใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 2. วิธีการและเครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้ 2.1 วิธีการประเมินผลการเรียนรู้ 1) การทดสอบ 2) การประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม 3) การประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม 4) การประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 2.2 เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้ 1) แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 2) แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม 3) แบบประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม 4) แบบประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 3. สิ่งที่มุ่งประเมิน 3.1 ความเข้าใจ 6 ด้าน ได้แก่ การอธิบาย ชี้แจง การแปลความและตีความ การประยุกต์ ดัดแปลง และน าไปใช้ การมีมุมมองที่หลากหลาย การให้ความส าคัญและใส่ใจในความรู้สึกของผู้อื่น และการรู้จักตนเอง 3.2 ทักษะ/กระบวนการ เช่น การสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้เทคโนโลยี กระบวนการกลุ่ม 3.3 คุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม เช่น รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการท างาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ เวลา 2 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 หลักฐานและวิธีการทางประวัติศาสตร์ เวลา 1 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 5 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ 1. สาระส าคัญ เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มีความส าคัญต่อการศึกษาประวัติศาสตร์ ท าให้รู้ว่า เหตุการณ์ใดเกิดก่อน และเหตุการณ์ใดเกิดขึ้นทีหลัง ท าให้เข้าใจเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ได้ดีขึ้น ที่ ส าคัญได้แก่ การนับเวลาแบบไทย ศักราชและการเทียบศักราช ทศวรรษ ศตวรรษ สหัสวรรษ การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทยแบ่งเป็น 2 สมัย คือ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ได้แก่ ยุค หินกับยุคโลหะ ส่วนสมัยประวัติศาสตร์ แบ่งย่อยได้หลายแบบ เช่น แบ่งตามราชธานี แบ่งตาม ราชวงศ์ แบ่งตามพระนามพระมหากษัตริย์ แบ่งตามพัฒนาการและความเปลี่ยนแปลงของบ้านเมือง แบ่งตามลักษณะการปกครอง แบ่งตามสมัยของรัฐบาล และแบ่งตามแนวประวัติศาสตร์สากล 2. ตัวชี้วัดช่วงชั้น • ตระหนักถึงความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ที่แสดงถึงการเปลี่ยนแปลง ของมนุษยชาติ (ส 4.1 ม. 4–6/1) 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายถึงความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ได้(K) 2. เห็นคุณค่าและความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์(A) 3. วิเคราะห์ความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ (P) 4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ (K) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม (A) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) 1. ทดสอบก่อนเรียน 2. ซักถามความรู้เรื่อง เวลา ศักราช และยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ 3. ตรวจผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม • ประเมินพฤติกรรมในการท างาน เป็นรายบุคคลในด้านความมีวินัย ความใฝ่เรียนรู้ ฯลฯ • ประเมินพฤติกรรมในการท างาน เป็นรายบุคคลและเป็นกลุ่มในด้าน การสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ 5. สาระการเรียนรู้ 1. เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ 2. การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ เวลา 2 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 6 6. แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน เขียนเกี่ยวกับเวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ คณิตศาสตร์ ค านวณเทียบศักราช 7. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่1 น าเข้าสู่บทเรียน 1. ครูแจ้งตัวชี้วัดช่วงชั้นและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. ครูให้นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน 3. ครูให้นักเรียนดูปฏิทินที่มีการนับแบบไทย และภาพเครื่องมือหินกะเทาะยุคหินสมัยก่อน ประวัติศาสตร์ แล้วซักถามนักเรียนว่า มีความส าคัญอย่างไร ให้นักเรียนช่วยกันแสดงความคิดเห็น จากนั้นครูอธิบายสรุปเพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรียน ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้ เวลาและศักราช 4. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับเวลาและศักราช 5. ครูตั้งค าถามเกี่ยวกับเวลาและศักราช ตัวอย่างค าถาม 1) การนับเวลาแบบไทยมีวิธีการนับอย่างไร 2) การนับวัน เดือน ขึ้นแรม ใช้เครื่องหมายอังคั่นเดี่ยวท าอย่างไร 3) การนับพุทธศักราชแบบไทยและแบบลังกาแตกต่างกันหรือไม่ อย่างไร 6. นักเรียนช่วยกันตอบแล้วครูอธิบายเพิ่มเติม 7. ครูอธิบายเกี่ยวกับศักราชและการเทียบศักราช 8. ครูสุ่มนักเรียน 4–6 คน ออกมาคิดวิธีเทียบพุทธศักราชเป็นศักราชอื่น ๆ บนกระดาน จากนั้นถามเพื่อน ๆ ว่าคิดได้ถูกต้องหรือไม่ แล้วครูอธิบายเพิ่มเติม 9. ครูให้นักเรียนกลุ่มเดิมหาข่าวหรือบทความที่ระบุปีศักราช แล้วน ามาเทียบศักราชระบบ ต่าง ๆ ว่าได้ค าตอบเท่าไร 10. ครูให้กลุ่มส่งตัวแทนออกมาอ่านข่าวหรือบทความหน้าชั้นเรียนพร้อมทั้งเทียบศักราชให้ เพื่อนร่วมชั้นดู และเพื่อนร่วมชั้นช่วยกันตรวจสอบค าตอบ การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย 11. ครูอธิบายเกี่ยวกับการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย ขั้นสอน 12. ครูจัดการเรียนการสอนแบบอภิปรายโดยใช้เทคนิคระดมสมอง โดยปฏิบัติตามขั้นตอน ดังนี้ ขั้นด าเนินการอภิปราย 1) ครูแจ้งหัวข้อ วัตถุประสงค์ และรูปแบบการอภิปรายให้นักเรียนทราบ โดยเขียนลงบน
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 7 กระดานหรือแผ่นใสให้นักเรียนดู หัวข้ออภิปราย: การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ไทย วัตถุประสงค์ของการอภิปราย: เพื่อให้นักเรียนเห็นความส าคัญของการแบ่งยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ไทย 2) ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน โดยแต่ละกลุ่มเลือกประธาน 1 คน เลขานุการ กลุ่ม 1 คน เป็นผู้จดบันทึกความคิดเห็นของกลุ่ม 3) ให้แต่ละกลุ่มด าเนินการอภิปรายตามหัวข้อที่ก าหนด ในขณะที่กลุ่มด าเนินการอภิปราย ครูคอยสังเกตและกระตุ้นให้ทุกคนได้แสดงความคิดเห็นกันอย่างเต็มที่ ขั้นสรุปอภิปราย 1) ให้แต่ละกลุ่มสรุปบันทึกผลการอภิปราย 2) ตัวแทนกลุ่มน าเสนอผลการอภิปรายต่อที่ประชุมหรือหน้าชั้นเรียน 13. ครูให้นักเรียนท าใบงานที่ 1 เรื่อง การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ 14. ในขณะนักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ให้ครูสังเกตพฤติกรรมในการท างานและการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนตามแบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม ขั้นที่ 3 ฝึกฝนผู้เรียน 15. ครูให้นักเรียนท ากิจกรรมที่เกี่ยวกับเวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์และ ช่วยกันเฉลยค าตอบ ขั้นที่ 4 น าไปใช้ 16. ครูแนะน าให้นักเรียนท าแผ่นพับเพื่อเผยแพร่ความรู้เรื่องเวลา ศักราช และยุคสมัยทาง ประวัติศาสตร์ ขั้นที่ 5 สรุป 17. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง เวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ โดยให้นักเรียนสรุปเป็นแผนที่ความคิด 8. กิจกรรมเสนอแนะ ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน ศึกษาค้นคว้าเพิ่มเติมเรื่อง เวลา ศักราช และยุค สมัยทางประวัติศาสตร์ จากนั้นน ามาจัดท าเป็นรายงาน 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 1. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 2. ปฏิทินที่มีการนับแบบไทย และภาพเครื่องมือหินกะเทาะยุคหินสมัยก่อนประวัติศาสตร์ 3. ใบงานที่ 1 เรื่อง การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ 4. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ม. 4–6 เล่ม 1 บริษัท ส านักพิมพ์วัฒนาพานิชจ ากัด 5. แบบฝึกทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 8 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ ค าชี้แจง : เลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค าตอบเดียว 1. ศักราชและการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มีความส าคัญต่อการศึกษาเรื่องราวเหตุการณ์ ทางประวัติศาสตร์อย่างไร ก. ท าให้ทราบความเป็นมาของมนุษย์ ข. ท าให้สามารถเรียงล าดับเหตุการณ์ได้ถูกต้อง ค. ท าให้ทราบการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ตลอดเวลา ง. ท าให้ทราบความแตกต่างของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแต่ละสมัย 2. วัน 2 ฯ 7 หมายถึงวันอะไร ก. วันเสาร์ เดือน 2 ขึ้น 3 ค่ า ข. วันอังคาร เดือนยี่ ขึ้น 7 ค่ า ค. วันพุธ เดือน 7 แรม 2 ค่ า ง. วันจันทร์ เดือน 7 ขึ้น 3 ค่ า 3. การนับพุทธศักราชแบบไทยเริ่มนับเมื่อไร ก. เมื่อพระพุทธเจ้าประสูติ ข. เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน ค. เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานไปแล้ว 1 ปี ง. เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ.2484 4. พุทธศักราช 1792 ตรงกับ มหาศักราชใด ก. ม.ศ. 611 ข. ม.ศ. 1171 ค. ม.ศ. 1249 ง. ม.ศ. 2413 5. ข้อใด หมายถึง “ทศวรรษ” ก. รอบ 10 ปี ข. รอบ 12 ปี ค. รอบ 100 ปี ง. รอบ 1,000 ปี 6. นักประวัติศาสตร์ใช้เกณฑ์อะไรแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ออกเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคประวัติศาสตร์ ก. การตั้งถิ่นฐาน ข. เครื่องมือเครื่องใช้ ค. ต านานหรือค าบอกเล่า ง. หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร 7. ในสมัยใดที่มนุษย์ยัง ไม่มีการตั้งถิ่นฐานเป็นหลักแหล่ง ก. สมัยเหล็ก ข สมัยส าริด ค. สมัยหินใหม่ ง. สมัยหินกลาง 8. หลักฐานที่ชัดเจนที่สุดของการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์มีขึ้นในสมัยใด ก. สมัยหินเก่า ข. สมัยหินกลาง ค. สมัยหินใหม่ ง. ถูกทุกข้อ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 9 9. ข้อใดจัดเป็นหลักฐานสมัยประวัติศาสตร์ ก. จารึก จดหมายเหตุ ข. ต านาน ซากกระดูกสัตว์ ค. คูเมือง โครงกระดูกมนุษย์ ง. เมล็ดพืช โครงกระดูกมนุษย์ 10. การท าความเข้าใจถึงความหมาย หรือ ข้อเท็จจริงของหลักฐาน จัดเป็นขั้นตอนใดของวิธีการ ทางประวัติศาสตร์ ก. การก าหนดปัญหา ข. การตีความหลักฐาน ค. การรวบรวมหลักฐาน ง. การเรียบเรียงและน าเสนอ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 10 ใบงานที่ 1 เรื่อง การแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง เวลา ศักราช และยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ ตัวชี้วัดช่วงชั้น : ตระหนักถึงความส าคัญของเวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ที่แสดงถึงการ เปลี่ยนแปลงของมนุษยชาติ (ส 4.1 ม. 4–6/1) ค าชี้แจง : อธิบายค าหรือข้อความที่ก าหนดให้ 1. ยุคก่อนประวัติศาสตร์ คือ ช่วงเวลำที่มนุษย์ยังไม่มีกำรใช้ตัวอักษรบันทึกบอกเล่ำเรื่องรำว 2. ยุคประวัติศาสตร์ เป็นช่วงเวลำที่มนุษย์ในสังคมมีกำรใช้ตัวอักษรบันทึกบอกเล่ำเรื่องรำว 3. พัฒนาการของมนุษย์ในสมัยหินใหม่ มนุษย์ในยุคนี้รู้จักใช้เครื่องมือหินขัด รู้จักกำรเพำะปลูก เลี้ยงสัตว์ ท ำเครื่องปั้นดินเผำ ทอผ้ำ ท ำเครื่องจักสำน มีกำรค้ำขำยแลกเปลี่ยนกับชุมชนอื่น 4. ยุคสมัยประวัติศาสตร์ของไทย กำรแบ่งยุคสมัยประวัติศำสตร์ของไทย คือ กำรก ำหนดช่วงเวลำเพื่อให้เข้ำใจเรื่องรำว หรือเหตุกำรณ์ทำงประวัติศำสตร์ในดินแดนไทย ยุคสมัยประวัติศำสตร์ของไทยแบ่งออกได้ดังนี้ 1) ยุคก่อนประวัติศำสตร์ แบ่งย่อยเป็นสมัยหินเก่ำ สมัยหินกลำง สมัยหินใหม่ สมัยส ำริด และสมัยเหล็ก 2) ยุคประวัติศำสตร์ ถ้ำแบ่งตำมรำชธำนีแบ่งเป็นสมัยก่อนสุโขทัย สมัยสุโขทัย สมัย อยุธยำ สมัยธนบุรี และสมัยรัตนโกสินทร์
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 11 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงา น/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความ เหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 12 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. กลุ่มที่ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน /กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 13 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ สนใจในการท างาน ไม่เอาเปรียบเพื่อนในการท างาน เสนอความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ให้ความช่วยเหลือผู้อื่น มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ ประเมินและปรับปรุงงานด้วยความเต็มใจ เคารพข้อตกลงของกลุ่ม ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย พอใจกับความส าเร็จของงาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 14 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ แบ่งงานกันรับผิดชอบ มีกระบวนการท างานเป็นขั้นตอน ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ร่วมกันแสดงความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของสมาชิกกลุ่ม น ามติ/ข้อตกลงของกลุ่มไปปฏิบัติ ร่วมกันปรับปรุงผลงานด้วยความเต็มใจ มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ พอใจกับความส าเร็จของงาน บรรยากาศในการท างาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน (ตัวอย่าง) 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 15 มิติคุณภาพของการบันทึกผลงาน ก าหนดเกณฑ์การประเมินผลการบันทึกผลงานโดยใช้มาตราส่วนประเมินค่า 4 ระดับ ดังนี้ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกได้ชัดเจน แนวคิดหลัก ถูกต้อง มีประเด็นส าคัญครบถ้วน – ใช้ภาษาได้อย่างเหมาะสม ค าศัพท์ถูกต้อง 4 – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกที่มีบางส่วนยังไม่ชัดเจน แนวคิดหลักถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 3 – บันทึกผลงานยึดตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน แนวคิดหลักบางส่วน ไม่ถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 2 – บันทึกผลงานไม่สอดคล้องกับจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน และแนวคิด หลักส่วนใหญ่ไม่ถูกต้อง – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้อง 1
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 16 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 หลักฐานและวิธีการทางประวัติศาสตร์ 1. สาระส าคัญ หลักฐานทางประวัติศาสตร์เป็นร่องรอยการกระท าของมนุษย์หรือร่องรอยของอดีต ใน การศึกษาประวัติศาสตร์จ าเป็นต้องอาศัยหลักฐานหรือร่องรอยต่าง ๆ เกี่ยวกับเรื่องนั้น ๆ มาศึกษา วิเคราะห์ ตีความข้อมูลที่ได้ และตรวจสอบความถูกต้องของเรื่องราวหรือเหตุการณ์นั้น ๆ การศึกษาประวัติศาสตร์โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ วิธีการนี้ต้องอาศัยหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์เพื่อค้นหาข้อมูลต่าง ๆ อันจะน าไปสู่การสรุปข้อเท็จจริงทางประวัติศาสตร์ มี 5 ขั้นตอน คือ การก าหนดปัญหาหรือเรื่องที่จะศึกษา การรวบรวมหลักฐาน การตรวจสอบและประเมินหลักฐาน การตีความหลักฐาน การเรียบเรียงและน าเสนอ 2. ตัวชี้วัดช่วงชั้น • สร้างองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์ โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบ (ส 4.1 ม. 4–6/2) 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายหลักฐานทางประวัติศาสตร์และวิธีการทางประวัติศาสตร์ได้ (K) 2. มีความสนใจศึกษาเกี่ยวกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ด้วยวิธีการทางประวัติศาสตร์(A) 3. น าวิธีการทางประวัติศาสตร์มาใช้ศึกษาหลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้อย่างเหมาะสม (P) 4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ (K) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม (A) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) 1. แบบทดสอบหลังเรียน 2. ซักถามความรู้เรื่องหลักฐาน และวิธีการทางประวัติศาสตร์ 3. ตรวจผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลในด้าน ความมีวินัย ความใฝ่เรียนรู้ ฯลฯ • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลและเป็น กลุ่มในด้านการสื่อสารการคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ เวลา 1 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 17 5. สาระการเรียนรู้ • วิธีการทางประวัติศาสตร์ 1. หลักฐานทางประวัติศาสตร์ 2. วิธีการทางประวัติศาสตร์ 6. แนวทางบูรณาการ ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน เขียนเกี่ยวกับหลักฐานและวิธีการทางประวัติศาสตร์ การงานอาชีพฯ สืบค้นความรู้เกี่ยวกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย 7. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 น าเข้าสู่บทเรียน 1. ครูแจ้งตัวชี้วัดช่วงชั้นและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. ครูให้นักเรียนดูภาพเบ้าดินเผา ที่บ้านนาดี จังหวัดอุดรธานี ภาพหม้อสามขา ที่บ้านเก่า จังหวัดกาญจนบุรี แล้วซักถามนักเรียนว่า ใครเคยเห็นของจริงบ้าง นักเรียนช่วยกันตอบ ครูอธิบาย เพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรียน ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้ หลักฐานทางประวัติศาสตร์ 3. ครูสนทนากับนักเรียนศึกษาเกี่ยวกับหลักฐานทางประวัติศาสตร์ 4. ครูถามนักเรียนว่ารู้จักหลักฐานทางประวัติศาสตร์อะไรบ้าง 5. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน ส ารวจว่าชุมชนของตนเองมีหลักฐานทาง ประวัติศาสตร์อะไรบ้าง แล้วบันทึกลงในแบบส ารวจ วิธีการทางประวัติศาสตร์ 6. ครูอธิบายวิธีการทางประวัติศาสตร์ว่ามีขั้นตอนอะไรบ้าง โดยใช้แผนภูมิขั้นตอนของวิธีการ ทางประวัติศาสตร์ประกอบ แล้วเปิดโอกาสให้นักเรียนซักถาม 7. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับการใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์ในการศึกษาประวัติศาสตร์ โดยใช้ข้อมูลจากสื่อการเรียนรู้ต่าง ๆ 8. ครูให้นักเรียนท าใบงานที่ 2 เรื่อง หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย จากนั้นครูให้ นักเรียนบันทึกความรู้ที่ได้ลงในแบบบันทึก 9. ในขณะนักเรียนปฏิบัติกิจกรรม ให้ครูสังเกตพฤติกรรมในการท างานและการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนตามแบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม ขั้นที่ 3 ฝึกฝนผู้เรียน 10. ครูให้นักเรียนท ากิจกรรมที่เกี่ยวกับเวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ และ แบบทดสอบการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ประจ าหน่วยการเรียนรู้ แล้วช่วยกันเฉลยค าตอบ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 18 ขั้นที่ 4 น าไปใช้ 11. ครูให้นักเรียนน าประโยชน์จากการเรียนเรื่อง เวลา ยุคสมัย และวิธีการทาง ประวัติศาสตร์ ไปเผยแพร่ความรู้ให้กับผู้อื่นได้ ขั้นที่ 5 สรุป 12. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ โดย ให้นักเรียนสรุปเป็นแผนที่ความคิด 13. ครูให้นักเรียนท าแบบทดสอบหลังเรียนและช่วยกันเฉลยค าตอบ 8. กิจกรรมเสนอแนะ ครูให้นักเรียนศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับเวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ แล้วน าผล การศึกษามาจัดท าเป็นรายงาน 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 1. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 2. ภาพเบ้าดินเผา ที่บ้านนาดีจังหวัดอุดรธานี ภาพหม้อสามขา ที่บ้านเก่า จังหวัดกาญจนบุรี 3. ใบงานที่ 2 เรื่อง หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย 4. แบบบันทึกการส ารวจ 5. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ม. 4–6 เล่ม 1 บริษัท ส านักพิมพ์วัฒนา พานิช จ ากัด 6. แบบฝึกทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 19 ใบงานที่ 2 หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง หลักฐานทางประวัติศาสตร์ในประเทศไทย ตัวชี้วัดช่วงชั้น : สร้างองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์ โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบ (ส 4.1 ม. 4–6/2) ค าชี้แจง : อ่านข้อความแล้วตอบค าถาม 1. ชื่อสถานที่ 2. นักเรียนรู้เรื่องราวอะไรบ้างจากเรื่อง แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย อยู่ที่ต าบลนครไทย อ าเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก ประวัติความเป็นมา สมเด็จฯ กรมพระยาด ารงราชานุภาพ ทรงสันนิษฐานว่า เมืองนครไทย คือเมืองบางยาง จากการ ส ารวจพบว่าเป็นเมืองสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ทวารวดี ลพบุรี สุโขทัย และอยุธยา และผลการวิจัยเรื่อง เครื่องถ้วยจากการขุดค้นทางโบราณคดีที่เมืองนครไทย สรุปได้ว่าเมืองนครไทยมีอายุร่วมสมัยกับเมือง เชลียง อ าเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย หรือมีอายุร่วมสมัยกับเมืองบางยาง คือ มีอายุประมาณ พ.ศ. 1700 เป็นต้นมา หลักฐานที่พบ ได้ส ารวจพบหลักฐานทางโบราณคดีเป็นจ านวนมาก ได้แก่ 1. ภาพสลักหินยุคหินใหม่ 2 แห่งที่ผนังถ้ าเขาช้างล้วงและที่ผาขีด เขาภูขัด อ าเภอนครไทย 2. วัดโบราณ ได้แก่ วัดกลางศรีพุทธาราม วัดเหนือ และวัดหัวร้อง 3. เครื่องมือเครื่องใช้ของมนุษย์ยุคก่อนประวัติศาสตร์ เช่น ขวานหิน ขวานโลหะ เครื่องประดับ เป็นต้น 4. ใบเสมาศิลาทราย แกะสลักเป็นพระสถูป ศิลปะแบบทวารวดีตอนปลาย 5. พระพุทธรูปเก่าแก่ เช่น พระพุทธรูปศิลานาคปรก 3 องค์ และพระพุทธรูปศิลปะสุโขทัย 2 องค์ 6. เครื่องถ้วยมีรูปแบบสมัยก่อนประวัติศาสตร์ สมัยสุโขทัย อยุธยา และเครื่องถ้วยจีน และยังพบ โบราณวัตถุอื่น ๆ เช่น เบี้ย เงินพดด้วง ขันลงหิน 7. โบราณวัตถุอื่น ๆ ได้แก่ กระจกและเครื่องประดับที่ท าจากหิน เงินพดด้วง เบี้ย ขันลงหิน ที่มา: แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทย, www.kanchanapisek.or.th/p8/culturelllPsl/Phis113. html.–6k
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 20 3. หลักฐานที่ปรากฏที่เมืองนครไทยมีอะไรบ้าง 4. แหล่งเรียนรู้ที่ช่วยในการค้นคว้าข้อมูลของเรื่อง แหล่งโบราณคดีเมืองนครไทยมีอะไรบ้าง 5. หลักฐานแต่ละชิ้นที่พบมีความน่าเชื่อถือมากน้อยเพียงใด ให้นักเรียนวิเคราะห์พอสังเขป 6. หลักฐานแต่ละชิ้นที่พบบอกข้อมูลอะไรบ้าง 7. ให้นักเรียนเรียบเรียงข้อมูลที่ได้จากการศึกษาหลักฐานและข้อมูลต่าง ๆ โดยการเขียนบรรยาย พอสังเขป
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 21 แบบบันทึกการส ารวจ เรื่อง ส ารวจหลักฐานทางประวัติศาสตร์ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ส ารวจหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ตัวชี้วัดช่วงชั้น : สร้างองค์ความรู้ทางประวัติศาสตร์ โดยใช้วิธีการทางประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบ (ส 4.1 ม. 4-6/2) ค าชี้แจง : แบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน ส ารวจชุมชนของตนเองมีหลักฐานทางประวัติศาสตร์ได้ อะไรบ้าง แล้วบันทึกลงในแบบส ารวจ แหล่งสืบค้น ชื่อสมาชิกกลุ่ม 1. 5. 2. 6. 3. 7. 4. 8. ห้อง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 22 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เวลา ยุคสมัย และวิธีการทางประวัติศาสตร์ ค าชี้แจง : เลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค าตอบเดียว 1. ศักราชและการแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์มีความส าคัญต่อการศึกษาเรื่องราวเหตุการณ์ ทางประวัติศาสตร์อย่างไร ก. ท าให้ทราบความเป็นมาของมนุษย์ ข. ท าให้สามารถเรียงล าดับเหตุการณ์ได้ถูกต้อง ค. ท าให้ทราบการเปลี่ยนแปลงของเหตุการณ์ตลอดเวลา ง. ท าให้ทราบความแตกต่างของเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นแต่ละสมัย 2. วัน 2 ฯ 7 หมายถึงวันอะไร ก. วันเสาร์ เดือน 2 ขึ้น 3 ค่ า ข. วันอังคาร เดือนยี่ ขึ้น 7 ค่ า ค. วันพุธ เดือน 7 แรม 2 ค่ า ง. วันจันทร์ เดือน 7 ขึ้น 3 ค่ า 3. การนับพุทธศักราชแบบไทยเริ่มนับเมื่อไร ก. เมื่อพระพุทธเจ้าประสูติ ข. เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพาน ค. เมื่อพระพุทธเจ้าเสด็จปรินิพพานไปแล้ว 1 ปี ง. เมื่อมีการเปลี่ยนแปลงวันขึ้นปีใหม่ พ.ศ.2484 4. พุทธศักราช 1792 ตรงกับ มหาศักราชใด ก. ม.ศ. 611 ข. ม.ศ. 1171 ค. ม.ศ. 1249 ง. ม.ศ. 2413 5. ข้อใด หมายถึง “ทศวรรษ” ก. รอบ 10 ปี ข. รอบ 12 ปี ค. รอบ 100 ปี ง. รอบ 1,000 ปี 6. นักประวัติศาสตร์ใช้เกณฑ์อะไรแบ่งยุคสมัยทางประวัติศาสตร์ออกเป็นยุคก่อนประวัติศาสตร์ และยุคประวัติศาสตร์ ก. การตั้งถิ่นฐาน ข. เครื่องมือเครื่องใช้ ค. ต านานหรือค าบอกเล่า ง. หลักฐานที่เป็นลายลักษณ์อักษร 7. ในสมัยใดที่มนุษย์ยัง ไม่มีการตั้งถิ่นฐานเป็นหลักแหล่ง ก. สมัยเหล็ก ข สมัยส าริด ค. สมัยหินใหม่ ง. สมัยหินกลาง 8. หลักฐานที่ชัดเจนที่สุดของการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์มีขึ้นในสมัยใด ก. สมัยหินเก่า ข. สมัยหินกลาง ค. สมัยหินใหม่ ง. ถูกทุกข้อ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 23 9. ข้อใดจัดเป็นหลักฐานสมัยประวัติศาสตร์ ก. จารึก จดหมายเหตุ ข. ต านาน ซากกระดูกสัตว์ ค. คูเมือง โครงกระดูกมนุษย์ ง. เมล็ดพืช โครงกระดูกมนุษย์ 10. การท าความเข้าใจถึงความหมาย หรือ ข้อเท็จจริงของหลักฐาน จัดเป็นขั้นตอนใดของวิธีการ ทางประวัติศาสตร์ ก. การก าหนดปัญหา ข. การตีความหลักฐาน ค. การรวบรวมหลักฐาน ง. การเรียบเรียงและน าเสนอ
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 33 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความ เหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 34 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. กลุ่มที่ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน /กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 35 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ สนใจในการท างาน ไม่เอาเปรียบเพื่อนในการท างาน เสนอความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ให้ความช่วยเหลือผู้อื่น มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ ประเมินและปรับปรุงงานด้วยความเต็มใจ เคารพข้อตกลงของกลุ่ม ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย พอใจกับความส าเร็จของงาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 36 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ แบ่งงานกันรับผิดชอบ มีกระบวนการท างานเป็นขั้นตอน ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ร่วมกันแสดงความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของสมาชิกกลุ่ม น ามติ/ข้อตกลงของกลุ่มไปปฏิบัติ ร่วมกันปรับปรุงผลงานด้วยความเต็มใจ มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ พอใจกับความส าเร็จของงาน บรรยากาศในการท างาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน (ตัวอย่าง) 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 37 มิติคุณภาพของการบันทึกผลงาน ก าหนดเกณฑ์การประเมินผลการบันทึกผลงานโดยใช้มาตราส่วนประเมินค่า 4 ระดับ ดังนี้ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกได้ชัดเจน แนวคิดหลัก ถูกต้อง มีประเด็นส าคัญครบถ้วน – ใช้ภาษาได้อย่างเหมาะสม ค าศัพท์ถูกต้อง 4 – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกที่มีบางส่วนยังไม่ชัดเจน แนวคิดหลักถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 3 – บันทึกผลงานยึดตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน แนวคิดหลักบางส่วน ไม่ถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 2 – บันทึกผลงานไม่สอดคล้องกับจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน และแนวคิด หลักส่วนใหญ่ไม่ถูกต้อง – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้อง 1
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 38 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย เวลา 3 ชั่วโมง ผังมโนทัศน์เป้าหมายการเรียนรู้และขอบข่ายภาระงาน/ชิ้นงาน การตั้งถิ่นฐานในดินแดน ไทย ความรู้ 1. ถิ่นเดิมของชนชาติไทย 2. การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 3. รัฐโบราณในดินแดนไทย ทักษะ/กระบวนการ 1. การสื่อสาร 2. การคิด 3. การใช้เทคโนโลยี 4. การใช้กระบวนการกลุ่ม คุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม 1. ความมีวินัย 2. ใฝ่เรียนรู้ 2. รับผิดชอบ 3. มุ่งมั่นในการท างาน ภาระงาน/ชิ้นงาน 1. การท าแบบทดสอบ 2. การน าเสนอผลงาน 3. การอภิปราย
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 39 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย ขั้นที่ 1 ผลลัพธ์ปลายทางที่ต้องการให้เกิดขึ้นกับนักเรียน ตัวชี้วัดชั้นปี • วิเคราะห์ประเด็นส าคัญของประวัติศาสตร์ไทย (ส 4.3 ม. 4–6/1) ความเข้าใจที่คงทนของนักเรียน นักเรียนจะเข้าใจว่า... ปัจจุบันการศึกษาประวัติศาสตร์บางประเด็นยังไม่ มีข้อสรุปที่แน่นอน ซึ่งผลสรุปของการศึกษา ประวัติศาสตร์นั้นอาจเปลี่ยนแปลงหรือแก้ไขได้หากมี การค้นพบหลักฐานใหม่ ๆ ที่น่าเชื่อถือ ค าถามส าคัญที่ท าให้เกิดความเข้าใจที่คงทน เพราะเหตุใดประเด็นในการศึกษาประวัติศาสตร์ จึงหาข้อสรุปที่แน่ชัดไม่ได้ แล้วเราจะศึกษา ประวัติศาสตร์ได้อย่างไร ความรู้ของนักเรียนที่น าไปสู่ความเข้าใจที่คงทน นักเรียนจะรู้ว่า... 1. ค าส าคัญ ได้แก่ การตั้งถิ่นฐาน แอ่งโคราช แอ่งสกลนคร รัฐโบราณ 2. การศึกษาประวัติศาสตร์เกี่ยวกับแนวความคิดเรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทย มีแนวความคิดเกี่ยวกับเรื่องนี้ อยู่ 5 แนวคิด ซึ่งผู้ที่เสนอแนวความนิดต่าง ๆ สันนิษฐาน โดยตีความและอ้างอิงข้อมูลและหลักฐาน ที่แตกต่างกัน 3. การศึกษาเรื่องการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทยเป็นการ วิเคราะห์ข้อมูลจากหลักฐานทางด้านโบราณคดีที่ ค้นพบและข้อมูลจากเอกสารชาวต่างชาติ ท าให้ทราบ ว่าดินแดนในประเทศไทยมีมนุษย์เข้ามาตั้งถิ่นฐานเมื่อ หลายพันปีก่อน ปัจจัยส าคัญที่มีผลต่อลักษณะการตั้ง ถิ่นฐานของมนุษย์ คือ ปัจจัยทางกายภาพและปัจจัย ทางสังคม 4. รัฐโบราณที่ตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทยมีรัฐที่ส าคัญ ได้แก่ แคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราช อาณาจักรทวารวดี อาณาจักรศรีวิชัย แคว้นละโว้หรือ ลพบุรี และแคว้นหริภุญชัย ทักษะ/ความสามารถของนักเรียนที่น าไปสู่ ความเข้าใจที่คงทน นักเรียนจะสามารถ... 1. อธิบายแนวคิดที่เกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทย 2. วิเคราะห์ประเด็นการศึกษาเกี่ยวกับถิ่นเดิมของ ชนชาติไทย 3. บอกปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อลักษณะการตั้งถิ่นฐานใน ดินแดนไทย 4. วิเคราะห์ประเด็นการศึกษาเกี่ยวกับการตั้งถิ่นฐาน ในดินแดนไทย 5. อธิบายลักษณะของรัฐโบราณในดินแดนของ ประเทศไทย
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 40 ขั้นที่ 2 ภาระงานและการประเมินผลการเรียนรู้ซึ่งเป็นหลักฐานที่แสดงว่านักเรียนมีผลการเรียนรู้ ตามที่ก าหนดไว้อย่างแท้จริง 1. ภาระงานที่นักเรียนต้องปฏิบัติ 1.1 สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 1.2 วิเคราะห์แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 1.3 อภิปรายแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับรัฐโบราณในดินแดนไทย 1.4 ศึกษาค้นคว้าข้อมูลเกี่ยวกับรัฐโบราณในดินแดนไทย 2. วิธีการและเครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้ 2.1 วิธีการประเมินผลการเรียนรู้ 1) การทดสอบ 2) การประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคลหรือ เป็นกลุ่ม 3) การประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยม 4) การประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 2.2 เครื่องมือประเมินผลการเรียนรู้ 1) แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 2) แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคลหรือ เป็นกลุ่ม 3) แบบประเมินด้านคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยม 4) แบบประเมินด้านทักษะ/กระบวนการ 3. สิ่งที่มุ่งประเมิน 3.1 ความเข้าใจ 6 ด้าน ได้แก่ การอธิบาย ชี้แจง การแปลความและตีความ การประยุกต์ ดัดแปลง และน าไปใช้ การมีมุมมองที่หลากหลาย การให้ความส าคัญและใส่ใจในความรู้สึกของผู้อื่น และการรู้จักตนเอง 3.2 ทักษะ/กระบวนการ เช่น การสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา การใช้เทคโนโลยี กระบวนการกลุ่ม 3.3 คุณธรรม จริยธรรม และค่านิยม เช่น รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ ซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ อยู่อย่างพอเพียง มุ่งมั่นในการท างาน รักความเป็นไทย มีจิตสาธารณะ ขั้นที่ 3 แผนการจัดการเรียนรู้ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 แคว้นตามพรลิงค์และอาณาจักรทวารวดี เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 อาณาจักรศรีวิชัย แคว้นละโว้หรือลพบุรีและแคว้นหริภุญชัย เวลา 1 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 41 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 1. สาระส าคัญ การศึกษาเรื่องถิ่นเดิมของชนชาติไทย ยังมีหลักฐานไม่พียงพอที่จะสรุปเป็นข้อยุติได้แน่นอน ว่าถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ที่ไหน มีแนวคิดต่าง ๆ ที่ยังจะต้องศึกษาค้นคว้าต่อไป 2. ตัวชี้วัดชั้นปี • วิเคราะห์ประเด็นส าคัญของประวัติศาสตร์ไทย (ส 4.3 ม. 4–6/1) 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. อธิบายถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทยได้ (K) 2. มีความสนใจใฝ่รู้ที่จะศึกษาเรื่องถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย (A) 3. สืบค้นข้อมูลและวิเคราะห์ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย (P) 4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้ (K) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และ ค่านิยม (A) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) 1. ทดสอบก่อนเรียน 2. ซักถามความรู้เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและ การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 3. ตรวจผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลในด้าน ความมีวินัย ใฝ่เรียนรู้ ฯลฯ • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลและ เป็นกลุ่มในด้านการสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ 5. สาระการเรียนรู้ 1. ถิ่นเดินของชนชาติไทย 2. การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 6. แนวทางการบูรณาการ ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน เขียน เรื่องถิ่นเดิมของของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐาน ในดินแดนไทย การงานอาชีพฯ สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทย สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่6 หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย เวลา 1 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 42 7. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 น าเข้าสู่บทเรียน 1. ครูแจ้งตัวชี้วัดชั้นปีและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. ครูให้นักเรียนท าแบบทดสอบก่อนเรียน 3. ครูให้นักเรียนดูแผนที่ทวีปเอเชีย แล้วถามว่า คนไทยมาจากไหน ถิ่นเดิมของชนชาติไทย อยู่ ที่ไหน พร้อมทั้งให้นักเรียนออกมาชี้แผนที่ประกอบ จากนั้นครูสรุปเพื่อเชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะ เรียน ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้ ถิ่นเดิมของชนชาติไทย 4. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทย 5. ครูให้นักเรียนแบ่งออกเป็น 5 กลุ่ม แต่ละกลุ่มสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับเรื่องต่อไปนี้ กลุ่มที่ 1 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่บริเวณตอนกลางของจีน กลุ่มที่ 2 ชนชาติไทยเป็นเชื้อสายมองโกลมีถิ่นเดิมอยู่แถบเทือกเขาอัลไต กลุ่มที่ 3 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่บริเวณตอนใต้ของจีน กลุ่มที่ 4 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในคาบสมุทรมลายูและหมู่เกาะอินโดนีเซีย กลุ่มที่ 5 ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในประเทศไทยปัจจุบัน 6. ครูให้แต่ละกลุ่มวิเคราะห์สรุป แล้วบันทึกผลการสืบค้น จากนั้นน ามารายงานให้เพื่อนฟัง แล้วเพื่อน ๆ แสดงความคิดเห็น จากนั้นให้นักเรียนท าใบงาน เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยในความคิด ของนักวิชาการ การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 7. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย 8. ครูให้นักเรียนศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย ครูถามค าถามนักเรียน ตัวอย่างค าถาม 1) ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในดินแดนไทยมีอะไรบ้าง 2) เหตุใดจึงเรียกชื่อวัฒนธรรมยุคโลหะในแอ่งสกลนครว่าวัฒนธรรมบ้านเชียง 3) การตั้งถิ่นฐานของชุมชนสมัยก่อนประวัติศาสตร์ในภาคกลางพบมากในบริเวณใด 4) ลักษณะภูมิประเทศภาคใต้ของไทยเป็นอย่างไรจากนั้นนักเรียนตอบค าถามแล้วครู อธิบายเพิ่มเติม 9. ในขณะปฏิบัติกิจกรรมของนักเรียน ให้ครูสังเกตพฤติกรรมในการท างานและการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนตามแบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 43 ขั้นที่ 3 ฝึกฝนผู้เรียน 10. ครูให้นักเรียนท ากิจกรรมที่เกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดน ไทย และช่วยกันเฉลยค าตอบ ขั้นที่ 4 น าไปใช้ 11. ครูให้นักเรียนท าแผ่นพับเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย เพื่อเผยแพร่ความรู้ ขั้นที่ 5 สรุป 12. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานใน ดินแดนไทยลงในสมุด 8. กิจกรรมเสนอแนะ ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน ร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยและ การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย และน าข้อมูลมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันในชั้นเรียน 9. สื่อ/แหล่งการเรียนรู้ 1. แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน 2. แผนที่ทวีปเอเชีย 3. แบบบันทึกผลการสืบค้นข้อมูลเรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทย 4. ใบงาน เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยในความคิดของนักวิชาการ 5. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ม. 4–6 เล่ม 1 บริษัทส านักพิมพ์วัฒนาพานิช จ ากัด 6. แบบฝึกทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 44 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 2 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย ค าชี้แจง : เลือกค าตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงค าตอบเดียว 1. ใครเป็นผู้ริเริ่มเสนอแนวคิดที่ว่า ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในบริเวณตอนกลางของจีน ก. รูธ เบเนดิกต์ ข. อาร์ชิบอลด์ รอสส์ คอลคูน ค. ดร.วิลเลียม คลิฟตัน ดอดด์ ง. ศาสตราจารย์แตเรียง เดอ ลาคูเปอรี 2. แนวคิดเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยในข้อ ใดที่นักวิชาการในปัจจุบันยอมรับมากที่สุด ก. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่แถบเทือกเขาอัลไต ข. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่บริเวณตอนใต้ของจีน ค. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในประเทศไทยปัจจุบัน ง. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในคาบสมุทรมลายูและหมู่เกาะอินโดนีเชีย 3. เพราะเหตุใดนักวิชาการปัจจุบันจึงคัดค้านและปฏิเสธแนวคิดที่ว่า “ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ แถบเทือกเขาอัลไต” ก. ความคล้ายคลึงทางด้านภาษามีเหตุผลน้อยเกินไป ข. สภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศบริเวณนี้ไม่เหมาะแก่การด ารงชีพของคนไทย ค. เทือกเขาอัลไตเป็นทะเลทรายกว้างใหญ่และทุรกันดารไม่น่าจะมีผู้คนอาศัยอยู่ ง. หลักฐานทางโบราณคดีที่ค้นพบ เช่น สิ่งของเครื่องใช้ เสื้อผ้า แตกต่างจากชนชาติไทย 4. นักวิชาการไทยที่สนับสนุนว่า “ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในประเทศไทยปัจจุบัน” คือใคร ก. หลวงวิจิตรวาทการ ข.นายแพทย์สมศักดิ์ พันธุ์สมบุญ ค. ศาสตราจารย์ ดร.ประเสริฐ ณ นคร ง. ศาสตราจารย์นายแพทย์สุด แสงวิเชียร 5. หลักฐานส าคัญในข้อใดที่นักวิชาการใช้ยืนยันแนวคิดที่ว่าถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในประเทศ ไทยปัจจุบัน ก. ประติมากรรมส าริด ข. ข้อมูลทางด้านมานุษยวิทยา ค. หลักฐานทางด้านภาษาศาสตร์ ง. โครงกระดูกมนุษย์ยุคหินใหม่ 6. อะไรเป็นปัจจัยส าคัญที่มีอิทธิพลต่อการตัดสินใจเลือกตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ในดินแดนไทย ก. ภูมิอากาศ ข. ลักษณะภูมิประเทศ ค. ความปลอดภัยในชีวิต ง. ถูกทุกข้อ 7. เมืองโบราณสมัยทวารวดีเมืองใดที่อยู่ทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย ก. คูบัว ข. พระรถ ค. ศรีเทพ ง. ฟ้าแดดสงยาง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 45 8. พระอวโลกิเตศวรเป็นประติมากรรม ในสมัยใด ก. ศรีวิชัย ข.ทวารวดี ค.หริภุญชัย ง. ตามพรลิงค์ 9. อาณาจักรหริภุญชัยตั้งอยู่ในลุ่มน้ าอะไร ก. ลุ่มน้ าปิง ข. ลุ่มน้ ามูล ค. ลุ่มน้ าตาปี ง. ลุ่มน้ าเจ้าพระยา 10. ข้อใดกล่าวถึงแคว้นละโว้ได้ถูกต้อง ก. ปกครองด้วยพระสงฆ์ ข. แผ่อ านาจไปทั่วภาคใต้ของไทย ค. มีลพบุรีเป็นศูนย์กลางการปกครอง ง. เป็นแคว้นที่เขมรสร้างขึ้นเมื่อครั้งปกครองดินแดนในลุ่มน้ าเจ้าพระยา
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 46 ชื่อ นามสกุล เลขที่ ชั้น ใบงาน เรื่อง “ถิ่นเดิมของชนชาติไทยตามแนวคิดของนักวิชาการ” แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยตามแนวคิดของนักวิชาการ ตัวชี้วัดช่วงชั้น : วิเคราะห์ประเด็นส าคัญของประวัติศาสตร์ไทย (ส 4.3 ม. 4–6/1) ค าชี้แจง : 1. ศึกษาแนวคิดของนักวิชาการเรื่องถิ่นเดิมของชนชาติไทยในช่องทางขวามือ 2. ค้นหารายชื่อนักวิชาการจากหนังสือมาเติมในช่องทางซ้ายมือให้มีความสัมพันธ์กัน นักประวัติศาสตร์ แนวคิดของนักประวัติศาสตร์ 1. ดร.วิลเลียม คลิฟตัน ดอดด์ 2. ขุนวิจิตรมำตรำ 1. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่แถบเทือกเขาอัลไต 1. ศำสตรำจำรย์แตเรียง เดอ ลำคูเปอรี 2. สมเด็จฯ กรมพระยำด ำรงรำชำนุภำพ 3. หลวงวิจิตรวำทกำร 2. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่บริเวณตอนกลาง ของจีน 1. อำร์ชิบอลด์ รอสส์ คอลคูน 2. ศำสตรำจำรย์วิลเลียม เจ. เกดนีย์ 3. ศำสตรำจำรย์ขจร สุขพำนิช 4. พันตรี เอช.อำร์. เดวีส์ 3. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่บริเวณตอนใต้ของ จีน 1. ศำสตรำจำรย์นำยแพทย์สุด แสงวิเชียร 2. ดร.ควอริตช์ เวลส์ 4. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในประเทศไทย ปัจจุบัน 1. รูธ เบเนดิกต์ 2. นำยแพทย์สมศักดิ์ พันธุ์สมบูรณ์ 5. ถิ่นเดิมของชนชาติไทยอยู่ในคาบสมุทรมลายู และหมู่เกาะอินโดนีเซีย
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 72 แบบบันทึกการสืบค้นข้อมูล เรื่อง “ถิ่นเดิมของชนชาติไทย” แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทยและการตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย ตัวชี้วัดช่วงชั้น : วิเคราะห์ประเด็นส าคัญของประวัติศาสตร์ไทย (ส 4.3 ม. 4–6/1) ค าชี้แจง : แบ่งกลุ่มออกเป็น 4 กลุ่ม แต่ละกลุ่มสืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับเรื่อง ถิ่นเดิมของชนชาติไทย จากหนังสือพิมพ์หรืออินเทอร์เน็ต บันทึกผลการน าเสนอผลงานในรูปแบบต่าง ๆ ที่ช่วยกันคิดขึ้น 1. เหตุใดจึงต้องศึกษาเรื่องถิ่นเดิมของชนชาติไทย เพื่อต้องกำรทรำบว่ำภถิ่นเดิมของชนชำติไทยอยู่ที่ไหน มีควำมเป็นมำอย่ำงไร 2. แนวคิดเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยที่ไม่เป็นที่ยอมรับในปัจจุบันคือแนวคิดใด เพราะอะไร แนวคิดถิ่นเดิมของชนชำติไทยอยุ่ในคำบสมุทรมลำยูและหมู่เกำะอินโดนีเซีย เพรำะไม่มี หลักฐำนทำงภำษำศำสตร์และประวัติศำสตร์สนับสนุน 3. แนวคิดเกี่ยวกับถิ่นเดิมของชนชาติไทยที่มีการยอมรับในปัจจุบันคือแนวคิดใด เพราะอะไร แนวคิดถิ่นเดิมของชนชำติไทยอยู่ในบริเวณตอนใต้ของจขีน เพรำะมีหลัฐำนทำงด้ำน โบรำณคดี ประวัติศำสตร์ นิรุกติศำสตร์ สนับสนุน กลุ่มที่ ห้อง สมาชิกกลุ่ม 1. 4. 2. 5. 3. 6. 7. 8.
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 73 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความ เหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 74 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. กลุ่มที่ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน /กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 75 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ สนใจในการท างาน ไม่เอาเปรียบเพื่อนในการท างาน เสนอความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ให้ความช่วยเหลือผู้อื่น มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ ประเมินและปรับปรุงงานด้วยความเต็มใจ เคารพข้อตกลงของกลุ่ม ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย พอใจกับความส าเร็จของงาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 76 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ แบ่งงานกันรับผิดชอบ มีกระบวนการท างานเป็นขั้นตอน ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย ร่วมกันแสดงความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของสมาชิกกลุ่ม น ามติ/ข้อตกลงของกลุ่มไปปฏิบัติ ร่วมกันปรับปรุงผลงานด้วยความเต็มใจ มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ พอใจกับความส าเร็จของงาน บรรยากาศในการท างาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน (ตัวอย่าง) 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 77 มิติคุณภาพของการบันทึกผลงาน ก าหนดเกณฑ์การประเมินผลการบันทึกผลงานโดยใช้มาตราส่วนประเมินค่า 4 ระดับ ดังนี้ รายการประเมิน ระดับคุณภาพ – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกได้ชัดเจน แนวคิดหลัก ถูกต้อง มีประเด็นส าคัญครบถ้วน – ใช้ภาษาได้อย่างเหมาะสม ค าศัพท์ถูกต้อง 4 – บันทึกผลงานได้ถูกต้องตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกที่มีบางส่วนยังไม่ชัดเจน แนวคิดหลักถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 3 – บันทึกผลงานยึดตามจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน แนวคิดหลักบางส่วน ไม่ถูกต้อง ส่วนที่เป็นประเด็นส าคัญมีไม่ครบถ้วน – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้องในบางส่วน 2 – บันทึกผลงานไม่สอดคล้องกับจุดประสงค์ เขียนบันทึกไม่ชัดเจน และแนวคิด หลักส่วนใหญ่ไม่ถูกต้อง – ใช้ภาษา ค าศัพท์ไม่ถูกต้อง 1
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 78 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 แคว้นตามพรลิงค์และอาณาจักรทวารวดี 1. สาระส าคัญ แคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราช (ประมาณพุทธศตวรรษที่ 7–19) จีนเรียกว่า ตันมาลิง แคว้นตามพรลิงค์ตั้งขึ้นเมื่อประมาณพุทธศตวรรษที่ 7 เมื่อถึงพุทธศตวรรษที่ 18 ได้เปลี่ยน ชื่อเป็นแคว้นนครศรีธรรมราช ศูนย์กลางอ านาจและการค้าอยู่ที่เมืองนครศรีธรรมราช และเป็นแหล่ง วัฒนธรรมภายนอกคืออินเดียและลังกา ศาสนาที่นับถือมีทั้งศาสนาพราหมณ์-ฮินดู และ พระพุทธศาสนานิกายมหายานและเถรวาท จนปลายพุทธศตวรรษที่ 18 นครศรีธรรมราชมี ความสัมพันธ์กับลังกา จึงรับพระพุทธศาสนานิกายเถรวาทแบบลังกาวงศ์เข้ามาสู่ดินแดนประเทศไทย และกลายเป็นศูนย์กลางเผยแผ่พระพุทธศาสนา และน ามาเผยแผ่ที่สุโขทัย แคว้นนครศรีธรรมราชตก อยู่ภายใต้อิทธิพลของอาณาจักรสุโขทัยในสมัยพ่อขุนรามค าแหงมหาราช ต่อมาเมื่อตั้งอาณาจักร อยุธยาขึ้นใน พ.ศ. 1893 แคว้นนครศรีธรรมราชก็ถูกรวมเข้ากับอาณาจักรอาณาจักรอยุธยา อาณาจักรทวารวดี (ประมาณพุทธศตวรรษที่ 12–16) เป็นอาณาจักรในภาคกลางของ ดินแดนประเทศไทย ศูนย์กลางอ านาจอยู่ที่เมืองนครปฐมโบราณ (นครชัยศรี หรือเมืองออู่ทอง หรือ เมืองลพบุรีรี) ชาวทวารวดีอาจเป็นชาวมอญโดยสันนิษฐานจากการค้นพบจารึกภาษามอญโบราณ หลายหลัก ทวารวดีรับอารยธรรมจากอินเดีย นับถือพระพุทธศาสนานิกายเถรวาท ซึ่งจ้ะเห็นได้จาก ศิลปกรรมทางพระพุทธศาสนา เช่น พระพุทธรูป พระพิมพ์ ธรรมจักรและกวางหมอบ จารึกคาถา เย ธมฺมา และสถูปเจดีย์ขนาดใหญ่ อาณาจักรทวารวดีสิ้นสุดลงในราวพุทธศตวรรษที่ 16 เนื่องจาก เขมรแผ่อ านาจเขามายังภาคกลางของดินแดนประเทศไทย 2. ตัวชี้วัดชั้นปี • วิเคราะห์ประเด็นส าคัญของประวัติศาสตร์ไทย (ส 4.3 ม. 4–6/1) 3. จุดประสงค์การเรียนรู้ 1. บอกความเป็นมาของแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและอาณาจักรทวารวดี (K) 2. ตระหนักและเห็นความส าคัญของแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและ อาณาจักรทวารวดี (A) 3. สืบค้นข้อมูลเกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและอาณาจักรทวารวดี (P) สาระที่ 4 ประวัติศาสตร์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน่วยการเรียนรู้ที่2 การตั้งถิ่นฐานในดินแดนไทย เวลา 1 ชั่วโมง
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 79 4. การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ด้านความรู้(K) ด้านคุณธรรม จริยธรรม และ ค่านิยม (A) ด้านทักษะ/กระบวนการ (P) 1. ซักถามความรู้เรื่อง แคว้น ตามพรลิงค์และอาณาจักร ทวารวดี 2. ตรวจผลงาน/กิจกรรมเป็น รายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลในด้าน ความมีวินัย ความใฝ่เรียนรู้ ฯลฯ • ประเมินพฤติกรรมในการ ท างานเป็นรายบุคคลและ เป็นกลุ่มในด้านการสื่อสาร การคิด การแก้ปัญหา ฯลฯ 5. สาระการเรียนรู้ 1. แคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราช 2. อาณาจักรทวารวดี 6. แนวทางการบูรณาการ ภาษาไทย ฟัง พูด อ่าน เขียนเกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราช และอาณาจักรทวารวดี ศิลปะ จัดป้ายนิเทศเกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและ อาณาจักรทวารวดี 7. กระบวนการจัดการเรียนรู้ ขั้นที่ 1 น าเข้าสู่บทเรียน 1. ครูแจ้งตัวชี้วัดช่วงชั้นและจุดประสงค์การเรียนรู้ให้นักเรียนทราบ 2. ครูให้นักเรียนดูภาพพระบรมธาตุเจดีย์วัดมหาธาตุมหาวรวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช และภาพเหรียญเงินสมัยทวารวดี แล้วถามว่านักเรียนเคยเห็นหรือไม่ นักเรียนช่วยกันตอบ ครูสรุปเพื่อ เชื่อมโยงเข้าสู่เนื้อหาที่จะเรียน ขั้นที่ 2 กิจกรรมการเรียนรู้ 3. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและอาณาจักร ทวารวดี 4. ให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4–6 คน ร่วมกันอภิปรายแสดงความคิดเห็นในประเด็น ต่อไปนี้ 1) แคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชมีศูนย์กลางการค้าอยู่ที่ใด 2) เหตุใดจึงกล่าวว่าแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชเป็นศูนย์กลางการเผย แผ่พระพุทธศาสนา 3) อาณาจักรทวารวดีอยู่ในภาคใดของดินแดนประเทศไทย 4) อาณาจักรทวารวดีรับอารยธรรมมาจากที่ใด
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 80 5. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนค าถามลงในกระดาษแล้วส่งตัวแทนออกมาน าเสนอผลงาน ด้วยรูปแบบที่น่าสนใจ และน าผลงานมาติดที่ป้ายนิเทศ จากนั้นครูอธิบายเพิ่มเติม 6. ในขณะปฏิบัติกิจกรรมของนักเรียน ให้ครูสังเกตพฤติกรรมในการท างานและการน าเสนอ ผลงานของนักเรียนตามแบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคลหรือเป็นกลุ่ม ขั้นที่ 3 ฝึกฝนผู้เรียน 7. ครูให้นักเรียนท ากิจกรรมที่เกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและ อาณาจักรทวารวดีแล้วช่วยกันเฉลยค าตอบ ขั้นที่ 4 น าไปใช้ 8. ครูให้นักเรียนค้นคว้าเกี่ยวกับแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและอาณาจักร ทวารวดี แล้วน าผลงานของทุกคนมาจัดป้ายนิเทศ ขั้นที่ 5 สรุป 9. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปความรู้เรื่อง แคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและ อาณาจักรทวารวดี โดยให้นักเรียนสรุปเป็นแผนที่ความคิด 8. กิจกรรมเสนอแนะ ครูให้นักเรียนร่วมกันศึกษาแคว้นตามพรลิงค์หรือแคว้นนครศรีธรรมราชและอาณาจักรทวาร วดีเพื่อน าเสนอผลงานในชั้นเรียน 9. สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 1. ดูภาพพระบรมธาตุเจดีย์วัดมหาธาตุมหาวรวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช และภาพ เหรียญเงินสมัยทวารวดี 2. หนังสือเรียน รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์ ม. 4–6 เล่ม 1 บริษัท ส านักพิมพ์วัฒนา พานิช จ ากัด 3. แบบฝึกทักษะ รายวิชาพื้นฐาน ประวัติศาสตร์
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 81 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน/กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความ เหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 82 แบบประเมินผลงาน/กิจกรรมเป็นกลุ่ม ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. กลุ่มที่ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน (20 คะแนน) ระดับคุณภาพ ความถูกต้องการของผลงาน/กิจกรรม (6 คะแนน) จุดเด่นของผลงาน /กิจกรรม (4 คะแนน) ความคิดสร้างสรรค์ (4 คะแนน) รูปแบบการน าเสนอผลงาน (3 คะแนน) การน าไปใช้ประโยชน์ (3 คะแนน) 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ก าหนดเกณฑ์ได้ตามความเหมาะสม หรืออาจใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)
แผนการจัดการเรียนรู้วิชาประวัติศาสตร์ ส30161 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 6 หน้า 83 แบบประเมินพฤติกรรมในการท างานเป็นรายบุคคล ผลงาน/กิจกรรมที่ เรื่อง แผนการจัดการเรียนรู้ที่ หน่วยการเรียนรู้ที่ ชั้น วัน เดือน พ.ศ. ค าชี้แจง สังเกตพฤติกรรมในการท างานของนักเรียน โดยเขียนเครื่องหมาย ลงในช่องรายการ พฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ ที่ ชื่อ–สกุล รายการประเมิน รวมคะแนน ระดับคุณภาพ สนใจในการท างาน ไม่เอาเปรียบเพื่อนในการท างาน เสนอความคิดเห็น รับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น ให้ความช่วยเหลือผู้อื่ น มุ่งมั่นท างานให้ส าเร็จ ประเมินและปรับปรุงงานด้วยความเต็มใจ เคารพข้อตกลงของกลุ่ม ท าตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมาย พอใจกับความส าเร็จของงาน 4 3 2 1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 เกณฑ์การประเมิน 1. การให้คะแนน ให้ 1 คะแนน 2. การสรุปผลการประเมินให้เป็นระดับคุณภาพ 4, 3, 2, 1 ใช้เกณฑ์ดังนี้ 9–10 คะแนน = 4 (ดีมาก) 7–8 คะแนน = 3 (ดี) 5–6 คะแนน = 2 (พอใช้) 0–4 คะแนน = 1 (ควรปรับปรุง)