เชค อิสมาอีลลุตฟี ที่ฉันจำได้

…ความทรงจําคร้ังเก่าก่อน
ถ่ายทอดผ่านตวั อกั ษร และภาษาทีเ่ รียบง่าย
หวงั เป็ นแรงบันดาลใจให้ผู้อ่านมุ่งม่ัน ยืนหยดั

ในสิ่งที่ดี ๆ ต่อไป....

“เชคอสิ มาอลี ลุตฟี ทฉ่ี ันจาํ ได้”

อบูฟิ กรี่
เขยี น

เขียนและเรียบเรียง อบูฟิ กร่ี
กองบรรณาธิการ อกั รอม
บรรณาธิการ อศั -ศอลีฮีน
พิสูจนอ์ กั ษร สุวรรณรัตน์
ศิลปกรรม อนั ศอร
คอมพิวเตอร์กราฟฟิ ก ฟิ รฮาน เน็ต
ประสานงานฝ่ ายผลิต บสั เราะฮ์
พิมพค์ ร้ังแรก
ISBN
ราคา

คาํ นิยม

‫�ﺴﻢ اﻟﻠﮫ اﻟﺮﺣﻤﻦ اﻟﺮﺣﻴﻢا�حﻤﺪ ﻟﻠﮫ رب اﻟﻌﺎﻟﻤ�ن واﻟﺼﻼﻩ‬
،،، ‫و�ﻌﺪ‬، ‫واﻟﺴﻼم ﻋ�� ﻧﺒيﻨﺎ ﻣﺤﻤﺪ وﻋ�� اﻟﮫ و�حﺒﮫ اﺟﻤﻌ�ن‬

ไม่บ่อยคร้ังนักท่ีผมจะอ่านหนังสื อเล่ม
หน่ึ งแล้วรู้สึ กว่าจะต้องอ่านให้จบ และอ่านจบ
ภายในระยะเวลาอันรวดเร็ ว หน่ึ งในหนังสื อ
เ ล่ ม น้ ัน คื อ ห นัง สื อ ที่ อ ยู่ใ น มื อ ข อ ง ท่ า น น้ี ซ่ึ ง มี ช่ื อ ว่า
"เชค อิสมาอีลลุตฟี ท่ีฉนั จาํ ได.้ .." เขียน โดย อบูฟิ กร่ี
หรื ออาจารย์อับดุลกอเคร์ หาโสะ เสน่ ห์ของ
หนังสื อเล่มน้ี อยู่ที่การถ่ายทอดความทรงจาํ ของ
ผู้เ ขี ย น ท่ี มี ต่ อ บุ ค ค ล ท่ี รั ก แ ล ะ เ ค า ร พ ด้ ว ย ภ า ษ า ที่
สละสลวยและสาํ นวนโวหารที่มีพลังลีลาการ
นาํ เสนอเป็ นลีลาเชิ งวรรณศิลป์ ท่ีชวนให้ติดตาม
และอ่านจนจบ โดยชื่อเรื่ องของหนังสืออาจ

ทาให้หลายคนเข้าใจว่า หนังสือเล่มน้ีเป็ นเพียง
หนงั สือบนั ทึกช่วยจา ที่เขียนถึงบุคคลสาคญั ท่ีโดย
ส่วนใหญ่มกั จะเป็นผทู้ ี่เสียชีวิตไปแลว้ เหมือนที่พบ
เห็นในร้านหนังสือทว่ั ๆไป แต่หนงั สือเล่มน้ีไดฉ้ ีก
แนวโดยเขียนถึงบุคคลท่ียงั มีชีวิตอยู่คือท่านเชคอิส
มาอีล ลุตฟี ) ‫ ( يحفظه الله‬และไดส้ อดแทรกปรัชญา
ขอ้ คิด และรูปแบบการดาเนินชีวิตของปราชญ์ )อุ
ละมาอ(์ ผา่ นการเล่าเรื่องไดอ้ ยา่ งลงตวั

นา น ๆคร้ ั งท่ี ผมจะ ได้อ่ าน ห นัง สื อใน แน วน้ ี
และผมเช่ือว่าอะบูฟิ กร่ี )ผูเ้ ขียน( เป็ นนักเขียนคน
หน่ึงท่ีไดร้ ับส่ิงท่ีเรียกว่า พรสวรรค์จากพระเจา้ จึง
อยากใหก้ าลงั ใจผเู้ ขียนไดผ้ ลิตงานเขียนดีๆ ออกมาสู่
บรรณภพเพื่อรับใช้การดะอ์วะฮ์อิสลามในสังคม
ประเทศของเราต่อไป

ขอ ดุ อ า อ์จา กอัล ล อ ฮ์ไ ด้ท ร ง ป ร ะ ท า น
ความสาเร็จ)เตาฟี ก(และทางนา)ฮิดายะฮ์(แก่ผูเ้ ขียน
และผอู้ ่านทุกคน อามีน..

ผศ.ดร.อบั ดุลลอฮ์ หนุ่มสุข

บทนา

ไม่บ่อยนกั ที่เราจะพบเห็นเร่ืองราวชีวิตของใคร
สักคน ที่สะท้อนภาพของความเป็ นอัจฉริ ยะใน
หลากหลายแง่มุมในทุกอิริยบทของชีวิต ที่ลว้ นแฝง
เร้นไปด้วยคุณธรรมจริยธรรมอนั เด่นล้า ให้ความ
ประทับใจแก่ทุกคนที่พบเห็น ในบรรดาบุคคล
เหล่าน้ัน หากจะนับเรียงกันไปแล้ว เชคอิสมาอีล
ลุตฟี จะปะกียา กน็ ่าจะปรากฏช่ืออยดู่ ว้ ย

จากเด็กชายตวั น้อยเมื่อวนั วาน วนั น้ีท่านคือ
อธิการบดีมหาวิทยาลยั ฟาฏอนี ที่แทบทุกคนจะรู้จกั
และมกั คุน้ กบั ท่านอย่างเป็ นกนั เอง นิสิตนักศึกษา
เรียกท่านว่า อะบี )คุณพ่อ( ปุถุชนธรรมดาอยา่ งเราๆ
เรียกฮะญีอิสมาอีล บุคคลในระดบั คณะทางานมกั เรียก
ท่านว่า อาจารยห์ รืออธิการฯ สาหรับฉนั ชอบที่จะเรียก
ท่านวา่ อุสตาซ อิสมาอีลลุตฟี แปลเป็นภาษาไทยๆ

ไดว้ ่า คุณครูอิสมาอีลลุตฟี ส่วนผูห้ ลกั ผูใ้ หญ่ระดบั
ต่างประเทศเรียกท่านวา่ เชคอิสมาอีลลุตฟี

เคยพูดกบั ตวั เองเสมอว่า ถา้ ฉันยงั พอท่ีจะมี
เร่ียวแรงขีดเขียน สายตายงั พอใชก้ ารไดบ้ า้ ง ถึงแมจ้ ะ
มองตวั หนังสือ ได้ไม่ค่อยชัดเจนนักก็ตาม หากมี
โอกาสฉันจะใช้เวลาท่ีหลงเหลืออยู่ จดบันทึก
ถ่ายทอดเกล็ดประวตั ิของท่าน เท่าท่ีพอจดจาและได้
ยินจากบุคคลต่างๆ รวบรวมไวเ้ ป็ นหนงั สือสักเล่ม
หน่ึง เพ่ือบอกโลกใหไ้ ดร้ ับรู้วา่ ท่านคือคนดีคนหน่ึง
ของสังคม.. คือ อญั มณีแห่งทอ้ งทุ่งและพงไพร...คือ
เพชรเม็ดงามเม็ดหน่ึงของลุ่มน้ าปัตตานี.....คือ
ตวั แทนของชาวไทยในคาบสมุทรอาหรับแผน่ ดินอนั
ไกลโพน้ ……

“ฉันคดิ ว่า บทบันทกึ ความงดงาม ของคนคน
หนึ่ง ไม่ เพียงบอกเล่าเร่ื องราวของตัวเขาเอง
บางคร้ังเปรียบดั่ง ดวงประทีป เจิดจ้า ส่ องทาง
และทอความหมายส่ งต่ อคนอื่นได้ ”

ด้วยจติ คารวะ
อบูฟิ กรี่



สารบัญ

ณ มสั ยดิ อาคารไมส้ องช้นั 1

น้าคา น้าหมึก น้าตา 7

พาสปอร์ตใบน้นั 19

คุณแม่ 31

บนเคร่ืองบิน 43

วนั ลาจาก และน้าซมั ซมั 51

ดุอาอฺมุสตะญาบ มุสตะญาบจริงๆ 69

เส้ือสีขาว 87

คณะอลั กรุ อานท่ีรอคอย 96

แขกธรรมดาที่ไม่ธรรมดา 104

มฟน. ท่ีรัก 113

มะดีนะตุสลาม 125

วาทศิลป์ 135

ฉนั พกั ผอ่ นมามากแลว้ 143

ฮจั ญ์ ปี ‘49 153

เชค อิสมาอีล ลุตฟี ในวทิ ยานิพนธ์ 163

คาสอนและขอ้ เตือนใจ 201

ประสบการณ์และการทางานของ เชคอิสมาอีลลุตฟี 226



๑ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

...ผู้ชายคนหน่ึงในชุดสี ขาว
น่ัง ใ น ท่ า ขัด ส ม า ธิ อ ย่ า ง ส ง บ เ ส งี่ ย ม

๑

ณ มัสยิดอาคารไม้สองช้ัน

๒ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ในปี พ.ศ. 2529 ขณะน้ันฉันกาํ ลงั เรียน

หนงั สือในโรงเรียนแห่งหน่ึง ท่ีจงั หวดั สตูลบา้ นเดิม
ของฉนั ฉนั เรียนอย่ชู ้นั มธั ยมศึกษาปี ท่ีสี่ และเรียน
ศาสนาควบคู่กนั ไปดว้ ย

กล่าวกนั ว่าท่ีจงั หวดั ปัตตานี ท่ีโรงเรียนแห่ง
หน่ึงมีบณั ฑิตหนุ่มชาวบา้ นแถวน้นั เรียกท่านว่า ญีแอ
(ฮัจญี อิ สมาอี ล ลุ ตฟี ) เพิ่ งเดิ นทางกลับจาก
ต่างประเทศ สอนหนงั สืออยทู่ ่ีนน่ั และท่านก็ยงั สอน
คมั ภีร์อลั กุรอานพร้อมการบรรยายความหมายให้กบั
ประชาชนในละแวกน้ันไดร้ ับฟังกนั ในวนั เสาร์ของ
ทุกสัปดาห์ ฉันจึงมีความต้งั ใจว่า สักวนั หน่ึงจะ
เดิ นทางไปที่น่ันเพ่ือไปเล่าเรี ยนศึกษาและฟั งการ

๓ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

บรรยายพระมหาคมั ภีร์อลั กุรอานจากท่าน ฉันจึง
เขียนจดหมายถึงผบู้ ริหารโรงเรียนของฉนั เพื่อไป
เรียนต่อท่ีจงั หวดั ปัตตานี ผูบ้ ริหารก็ยินดีในความ
ต้งั ใจของฉัน และท่านก็ยงั ไดแ้ นะนาํ พร้อมเขียน
จดหมายคลา้ ยๆใบอะไรสกั อยา่ งหน่ึงใหก้ บั ฉนั ส่งไป
ยงั บณั ฑิตหนุ่มท่านน้นั ซ่ึงฉนั ทราบภายหลงั ว่าท่าน
ท้ังสองเป็ นสหายสนิ ทกันในตอนที่ เรี ยนอยู่
ต่างประเทศ

ฉันดีใจเป็ นอย่างมากทนั ทีท่ีรู้ว่าน่ีคือใบส่งตวั
ของฉนั ใหฉ้ นั ไดเ้ รียนหนงั สือท่ีนน่ั ซ่ึงก่อนหนา้ น้นั
ฉนั เองกไ็ ม่ทราบว่าจะวางแผนอยา่ งไรกบั เร่ืองน้ี ฉนั
ไม่มีประสบการณ์แมแ้ ต่การเดินทางขา้ มจงั หวดั กย็ งั
ไม่เคยแมส้ กั คร้ังเดียว

ฉนั เ ดิน ท า ง โ ด ยร ถ บ สั จ า ก ส ตูล ไ ป ย งั
หาดใหญ่ แลว้ ต่อไปยังเมืองปัตตานีจากเมือง
ปัตตานีนง่ั รถต่อไปอีก โดยใชเ้ สน้ ทางปัตตานี ยะลา

๔ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ฉนั ลงรถหนา้ มสั ยิดหลงั เล็กๆแห่งหน่ึงท่ีอยู่ติดกบั ถนน
ใหญ่ ฉันได้เขา้ พกั ที่น่ันตรงขา้ มของมสั ยิดน้ันคือ
โรงเรียนที่ฉนั มนั่ หมายไวใ้ นใจ ฉนั พกั อยู่ท่ีนน่ั คืน
หน่ึง ฉนั ไดร้ ู้จกั กบั ชาวบา้ นละแวกน้นั สองสามท่าน
ดว้ ยกนั

เชา้ วนั รุ่งข้ึน ฉนั เห็นหนงั สือขนาดจ๋ิวเล่มหน่ึง
วางอย่ใู นมสั ยิด จึงหยิบมาอ่านดูฉนั ประมาณไดว้ ่า
น่าจะเป็นหนงั สือท่ีเขียนโดยบณั ฑิตหนุ่มท่านน้นั

ในตอนใกลค้ ่าํ ของวนั น้ันฉันตดั สินใจไปที่
อาคารไมส้ องช้นั ซ่ึงอยภู่ ายในโรงเรียนบาํ รุงอิสลาม
ฉนั เดินข้ึนบนั ใดอยา่ งเงียบๆเพียงลาํ พงั คนเดียวในใจ
รู้สึกตื่นเตน้ ทนั ทีที่ฉนั เดินข้ึนช้นั บนฉนั ก็เห็นผูช้ าย
คนหน่ึงในชุดสีขาว นั่งในท่าขดั สมาธิอย่างสงบ
เสงี่ยมบริเวณที่ประจาํ ของอิหม่ามฉนั จึงเดินเขา้ ไป
ทกั ทายกล่าวสลาม และสัมผสั มือกบั ท่านเป็ นคร้ัง
แรก

๕ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ท่านรับสลามสักครู่ จึงไถ่ถามว่ามีธุระ
อะไรบา้ ง? หลงั จากที่ท่านทราบถึงความต้งั ใจของ
ฉนั และท่านไดอ้ ่านจดหมายของฉนั ถึงสองฉบบั คือ
จดหมายท่ีฉนั เขียนเอง และจดหมายจากโรงเรียนเก่า
ของฉนั เสร็จเรียบร้อยแลว้ ท่านชวนฉนั ละหมาดมฆั ริบ
ที่นนั่ และบอกให้ฉนั นอนคา้ งคืนกบั ท่านบนอาคาร
ไมห้ ลงั น้นั

ฉันไดร้ ับประทานอาหารละศีลอดพร้อมกบั
เชคอิสมาอีล ลุตฟี และพ่ีน้องอีกหลายคนในค่าํ คืน
น้ันฉันได้พกั คา้ งคืนท่ีนั่น และไดพ้ ูดคุยกบั ท่าน
คลา้ ยๆกบั เป็นการแนะนาํ ตวั ซ่ึงกนั และกนั ...

๖ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

๗ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

...มีโต๊ะตวั เดียวกบั เกา้ อ้ีนง่ั อีกหน่ึงตวั
ก็เป็ นอนั ไดบ้ รรยายกนั แลว้ ...

๒

นา้ คา นา้ หมึก นา้ ตา
นำ้ ตำ

๘ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ปี พ.ศ.2533...การสอนพระมหาคมั ภีร์ อลั

กรุ อานและการบรรยายความหมาย ฉันคิดว่าเป็ น
สิ่งแรกเลยทีเดียวท่ีท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี มีความ
ต้งั ใจและมงุ่ มน่ั หลงั จากท่ีเรียนจบมาเม่ือทา่ นเดินทาง
มาถึงเมืองไทยท่านกเ็ ริ่มงานน้ีเลยดูท่านมีความสุข
กบั งานน้ีมาก...

ท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี เป็ นที่รู้จกั มกั คุน้ ในหมู่
ผคู้ นทวั่ ไปโดยเฉพาะแถบภาคใตต้ อนล่าง ปัตตานี
ยะลา นราธิวาส สตูล และอีกหลายจงั หวดั

๙ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ท่านโดดเด่นดว้ ยบุคลิกและคาํ พูดท่ีไพเราะ
จบั ใจผูท้ ่ีมาฟังการบรรยายของท่านในทุกสัปดาห์
ในวนั เสาร์ผคู้ นจะหลงั่ ไหลมาจากตาํ บลต่างๆ มารอ
ท่านกนั ต้งั แต่เชา้ ตรู่เลยทีเดียว...ฉนั เองก็มกั มีโอกาส
มากบั เขาดว้ ยบ่อยคร้ัง เราเหมารถกระบะจากสตูล
มาถึงปัตตานี โดยช่วยกนั ออกค่าน้าํ มนั รถโดยเฉลี่ย
คนละ 80 บาท...

********************

7.00 น. ......ที่บริเวณฟุตบาทหนา้ โรงเรียน
บาํ รุงอิลสามผคู้ นต่างเดินกนั ขวกั ไขวไ่ ปมา ร้านคา้
หลายร้านกเ็ ปิ ดขายของ และเส้ือผา้ ใหไ้ ดซ้ ้ือหากนั ...

๑๐ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ฉนั นงั่ รับประทานขา้ วยาํ ที่หนา้ ร้านเพ่ือนของ
ฉนั คนหน่ึงสมยั ก่อนเราเรียนดว้ ยกนั ร้านน้นั อยใู่ กล้
ทางเขา้ โรงเรียนบาํ รุงอิสลาม เพื่อรองทอ้ งก่อนจะ
เตรียมตวั ไปนงั่ ที่มสั ยิดอิบาดุลเราะห์มาน และรับ
ฟังการบรรยายคาํ ภีร์อลั กุรอาน ฉนั ปรารถนาไดท้ ่ี
นงั่ ใกลโ้ ตะ๊ บรรยายของท่านมากท่ีสุด

9.30 น. เป็ นเวลาที่ทุกคนจะไดร้ ับฟังสิ่งดีๆ
จากพระมหาคัมภีร์อัลกุรอาน ผ่านน้ําเสียงการ
อ่านอลั กุรอานของท่านเชค อิสมาอีลลุตฟี อนั กอ้ ง
กงั วานและไพเราะที่สุดผา่ นเสียงไมโครโฟน...

ก่อนท่ีท่านจะสอน ท่านจะอ่านโองการต่างๆ
เป็ นอันดับแรก ท่านอ่านช้าๆและใคร่ครวญเพ่ือ
เร่ิมตน้ และเรียกสมาธิของผฟู้ ังทุกคน ฉนั เขา้ ใจว่าคง
จะรวมถึงผบู้ รรยายซ่ึงกค็ ือตวั ท่านเองดว้ ย

๑๑ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

จากน้นั ท่านจึงเร่ิมบรรยาย “ขอความสุข สนั ติ
จงมีแด่พี่นอ้ งทุกท่าน.....”

ท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี น้นั ตลอดชีวิตของท่าน
ท่ีผ่านมาส่วนใหญ่ จะอยู่กับงานสอนผูค้ นใน
บรรยากาศที่แบบเดิมเดิม ไม่เนน้ การใชส้ ่ืออะไรมาก
นกั มีโต๊ะตวั เดียวกบั เกา้ อ้ีนัง่ อีกหน่ึงตวั ก็เป็ นอนั ได้
บรรยายกนั แลว้ ผิดกบั ยุคหลงั ๆน้ีมีการใช้ส่ือ
เทคโนโลยเี ช่น โนต้ บุ๊คมาช่วยเสริมแต่ละวธิ ีกอ็ าจจะ
เหมาะกบั แต่ละคนไป...ฉนั คิด...

คาํ พูดน้ําเสียงและเน้ือหา ดูจะเป็ นอุปกรณ์
สาํ คญั ที่สุด ของท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี ท่านใชส้ ่ิงน้ี
ในการแนะนาํ และสอนผูค้ นให้เขา้ ใจวิถีชีวิตท่ี
ถูกต้อง นําความผาสุขมาสู่สังคม...น้ันเป็ น
ช่วงแรกๆของชีวิตการบรรยายของท่าน

๑๒ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

หลงั จากท่ีฉนั พยายามคน้ หาอะไรอีกบางอยา่ ง
ในชีวิตการสอนของท่าน ฉนั กพ็ บว่าในช่วงต่อๆมา
ท่านจะแต่งหนงั สือข้ึนท่ีละเล่ม โดยเฉพาะคู่มือท่ีใช้
ในการเรียนการบรรยายคมั ภีร์อลั กุรอาน ในวนั เสาร์
ท่านจะเขียนเอง โดยอา้ งหลกั ฐานในตาํ รับตาํ ราต่างๆ
อยา่ งชดั เจน ท่านไดเ้ ขียนหนงั สือในหวั ขอ้ ต่างๆตาม
ความเหมาะสมกบั บรรยากาศ และบริบทของผคู้ น
ในช่วงน้ัน อย่างเช่นท่านเขียนหนังสืออธิบาย
ความหมาย“ซูเราะฮม์ ุซมั มิล” เป็นตน้

ฉนั มกั นึกถึงคาํ อยสู่ องสามคาํ ท่ีคิดว่า น่าจะ
เหมาะกบั ท่านมากอาจท้งั หมดเลยทีเดียว หรือเพียง
แค่สองคาํ แรกฉันก็ไม่อาจทราบได้ เพราะชีวิตของ
คนเราอาจมีอีกบางมุมบางอย่างที่ไม่เคยมีใครรับรู้
และรับทราบมาก่อน

๑๓ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

“น้าํ คาํ น้าํ หมึก น้าํ ตา”...สองคาํ แรกฉนั คิดว่า
มีอยใู่ นชีวิต และบริบทในการทาํ งานของท่านอยา่ ง
เด่นชดั แต่สาํ หรับคาํ สุดทา้ ยฉนั ยงั ไม่กลา้ ปฏิเสธว่า
ไม่มีในตวั ท่าน ฉนั จะพยายามคน้ หาต่อไป...

ดึกมากแลว้ ..กลางคืนมนั ชง่ั เงียบเหงาวงั เวงเสียน่ี
กระไร...ไดย้ นิ แต่เสียงจิ้งหรีดร้องขบั ขานกนั ดงั แวว่
มาในโสตประสาทของฉนั มนั ชงั่ ผดิ กบั ช่วงเวลาเม่ือ
เชา้ ท่ีผา่ นมา......

๑๔ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ฉนั ลม้ ตวั ลงนอนในมสั ยิดอิบาดุลเราะห์มาน
เพียงลาํ พงั คนเดียวอย่างเงียบๆ ในใจกาํ ลงั ครุ่นคิด
อะไรหลายอย่างโดยเฉพาะ น้าํ คาํ น้าํ หมึก น้าํ ตา... ฉนั
พยายามเปรียบเปรยอะไรบางอยา่ งในตวั ตนของฉนั

ชีวิตของท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี ต้งั แต่เชา้ จรด
เยน็ ท่านใชท้ ้งั คาํ พูดท้งั น้าํ เสียงเรียกร้องผคู้ นใหร้ ู้จกั
พระผูส้ ร้างท่านใชป้ ลายปากกาใช้น้าํ หมึกขีดเขียน
และแนะนําประชาชาชนในทุกสารทิศให้รักอัลกุ
รอานคมั ภีร์อนั ทรงคุณคา่ อนั ทรงเกียรติ

๑๕ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ฉันนอนไม่หลบั จึงหยิบอลั กุรอานมาอ่านดู
ขณะที่ฉนั กาํ ลงั อ่านซูเราะห์นุฮฺ ซ่ึงซูเราะห์น้ีพูดถึง
บุคคลตวั อยา่ งในอดีต(ท่านศาสนทูตท่ีมีนามวา่ นูฮฺ (อ.)) ที่
ทุ่มเทท้ังกลางวัน และกลางคืนเพื่อรับใช้พระ
ผู้เป็ นเจ้า...

ฉนั พยายามอ่านชา้ ๆ และใชน้ ้าํ เสียงท่ีฉนั คิด
วา่ ไพเราะที่สุด อ่านกลบั ไปกลบั มาอยหู่ ลายคร้ัง...ไม่
นานนกั ฉนั มีความรู้สึกตกอยใู่ นภวงั คบ์ างอยา่ งรู้สึก
จบั ใจกบั ลีลา และเน้ือหาของซูเราะห์น้ีมาก

ในใจเริ่มตื่นเตน้ ส่ันเครือ สายตาเร่ิมพร่ามวั
เลก็ นอ้ ยเริ่มรู้สึกวา่ น้าํ ตาหยดเลก็ ๆ ไหลออกมาจาก
ดวงตาท้งั สอง สกั ครู่หน่ึงมนั ก็พรั่งพรูออกมาอยา่ ง
ไม่อาจกล้นั ไวไ้ ด้

๑๖ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ฉันปราถนาเป็ นเช่นท่านนบีนูฮฺ(อ.) และ
ปราถนาเป็ นเหมือนใครๆ อีกหลายคนในสงั คมท่ี
กาํ ลงั ทาํ งานสอนมนุษยใ์ ห้รู้จกั พระผูเ้ ป็ นเจ้า รู้จกั
คมั ภีร์อลั กรุ อาน...

๑๗ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

๑๘ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

๑๙ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

“อย่าหมดหวังในความเมตตา ของพระผู้เป็ นเจ้า นะ”

๓

พาสปอร์ตใบน้ัน

๒๐ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ในปี พ.ศ. 2545 ฉนั มีความปรารถนาเป็ น

ที่สุด หวงั ว่าสกั วนั หน่ึงจะมีโอกาสไดไ้ ปประกอบ
พิธีฮจั ญณ์ นครมกั กะฮฺ ประเทศซาอุดิอาระเบีย อนั
เป็นถิ่นกาํ เนิดของท่านนบีมูฮมั มดั ศาสนทูตผเู้ ป็นสุด
ท่ีรักของเราทุกคน

ฉนั เดินทางไปทาํ พาสปอร์ตใบหน่ึง ท่ีจงั หวดั
สงขลา เพื่อเป็ นการเตรียมตวั กบั โอกาสที่อาจมาถึง
แบบไม่ทนั ต้งั ตวั ฉนั คิดว่ามนั เหมาะท่ีสุดแลว้ หาก
ฉนั ไดไ้ ปทาํ ฮจั ญใ์ นช่วงเวลาน้นั ฉนั กาํ ลงั หนุ่มแน่น
ขณะน้นั ฉนั มีอายไุ ด้ 35 ปี บริบูรณ์

๒๑ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ฉนั มกั จะเดินทางมาเรียน และฟังการบรรยาย
คมั ภีร์อลั กุรอาน บางคร้ังก็มาเยีย่ มเยยี นถามทุกขส์ ุข
ตามประสาคนรู้จกั กนั กบั พี่นอ้ ง รวมท้งั ครูบาอาจารยท์ ่ี
อยใู่ นโรงเรียนบาํ รุงอิสลาม รวมท้งั ถือโอกาสเขา้ พบ
และสลามกบั เชคอิสมาอีลลุตฟี เพียงแค่ไดเ้ ห็นหน้า
ท่าน ฉนั ก็สบายใจแลว้ ... ฉนั มกั จะมาถึงโรงเรียน
ในเวลาก่อนที่จะมืดค่าํ ของวนั ศุกร์ ท้งั น้ีในวนั รุ่งข้ึน
ฉนั ก็จะไดร้ ับฟังการบรรยายคมั ภีร์อลั กุรอานในวนั
เสาร์ ท่ีมสั ยดิ อีบาดุรเราะฮม์ าน...

ฉันจะมีของติดไมต้ ิดมือมาฝากท่านด้วยใน
บางคร้ัง... ฉนั มกั จะผา่ นไปเยี่ยมวิทยาลยั อิสลาม ที่
ตาํ บลปารามีแต อยเู่ ป็นประจาํ เหมือนกนั หวงั จะได้
นงั่ ฟังการบรรยายอีกรอบหน่ึงในวนั อาทิตย์ ซ่ึงมี
ผูค้ นรับฟังกนั มากอย่พู อสมควร ส่วนใหญ่จะเป็ น
ชาวจงั หวดั ยะลา...

นานๆสกั คร้ังจะมีโอกาสติดรถไปกบั ท่านดว้ ย
ซ่ึงฉนั ไม่ไดต้ ้งั ใจมาก่อนมนั เป็นการประจวบเหมาะ

๒๒ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

มากกว่า วนั น้นั ฉนั ไปรอรถประจาํ ทางท่ีปากทาง
แลว้ จู่ๆรถท่านก็ผ่านมาพอดีเลยได้น่ังรถไปยะลา
แบบฟรีๆไม่ตอ้ งเสียเงินแมแ้ ต่สลึงเดียว เหตุการณ์
เหล่าน้นั ฉนั ยงั จาํ ไดม้ าตลอด แมจ้ ะนานมาแลว้ กต็ าม

คร้ังหน่ึ งฉันได้ฟังการบรรยายของท่าน
เก่ียวกบั เร่ืองฮจั ญ์ โดยในขณะน้นั เป็นช่วงก่อนจะเขา้
เทศกาลฮจั ญน์ ิดหน่อย ประมาณเดือนพฤษภาคม
หรือมิถุนายน ถา้ ฉนั จาํ ไม่ผิดการไปประกอบพิธี
ฮจั ญใ์ นขณะน้ัน เสียค่าใชจ้ ่ายเดินทางไม่มากนกั
น่าจะประมาณเกือบๆแสนบาท สาํ หรับฉนั ตอนน้นั
ถึงแมจ้ ะไม่มีเงินทองเหมือนคนอ่ืนเขา แต่ทุกคร้ังที่
ไดย้ ินเรื่องการทาํ ฮจั ญ์แลว้ ใจเตน้ รู้สึกในร่างกาย
เร่าร้อนเลือดสูบฉีดข้ึนมาก ฉนั สังเกตจะเป็นอยา่ ง
น้ีทุกคร้ังไป... ฉันจึงต้งั ปณิธานไวว้ ่า สักวนั ฉัน
จะตอ้ งไปใหถ้ ึงจงได้

๒๓ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

...เวลาผา่ นเนิ่นนานไปหลายปี แลว้ ฉนั ก็ไม่มี
โอกาสไปกบั เขาสักที พาสปอร์ตที่ฉนั ทาํ ไวใ้ ชเ้ ม่ือ
สองสามปี ก่อนกก็ าํ ลงั หมดอายลุ งไปเรื่อยๆ

การทาํ พาสปอร์ตแต่ละคร้ังจะเสียเงินไม่มาก
นกั ราวๆ 600 บาท ซ่ึงฉนั กพ็ อจะหาไดแ้ ต่ก็ยงั รู้สึกว่า
มากอยู่

หลงั จากน้นั ต่อมา...มนั เหมือนฝันฉนั ดีใจมาก
เมื่อมีคนมาบอกภรรยาท่ีบา้ นว่า ให้ฉนั ส่งพาสปอร์ต
ไปที่โรงเรียนบาํ รุงอิสลาม ปัตตานี ฉนั เกือบจะไม่
เชื่อ ในขณะน้นั ฉนั ทาํ อะไรไม่ถูกเลยเดินไปเดินมา
และปรึกษาภรรยาสักครู่หน่ึง จึงตดั สินใจไปทาํ
พาสปอร์ตใหม่อีกเล่มหน่ึง และอีก 5 วนั ต่อมาฉนั ก็ได้
พาสปอร์ตเล่มน้ัน ภรรยารีบจัดกระเป๋ าให้ฉัน
เดินทางไปทนั ที....

ขณะท่ีฉนั นง่ั รถบสั จากสตูลคร้ังน้นั ฉนั ไม่มี
ความรู้สึกว่ากาํ ลงั นั่งรถบสั เลย ในใจฉนั ตอนน้ัน
รู้สึกราวกบั กาํ ลงั นง่ั เคร่ืองบิน การบินไทยลอยลาํ ไป

๒๔ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ยงั ดินแดนที่ใฝ่ ฝันมาเนิ่นนาน ภาพของผูค้ นกาํ ลงั
วนเวียนตอวาฟรอบๆบยั ตุลเลาะฮ์ปรากฎในมโน
ภาพอย่างเป็ นระยะๆ มสั ยิดมาดีนะฮฺสถานที่ฝั่งศพ
ท่านศาสนทูตมุฮมั มดั (ซล.) ฉนั กาํ ลงั จะไดไ้ ปเยย่ี ม
ท่ีนน่ั แลว้ อลั ฮมั ดูลิลลาฮฺ....

ฉันไปถึงปัตตานีและถึงมสั ยิดอิบาดุลเราะห์
มานฉนั ไดเ้ ขา้ พบเชคอิสมาอีลลุตฟี หลงั จากเสร็จสิ้น
ละหมาดอสั รีวนั น้ัน...“น่ีครับท่านพาสปอร์ตของฉนั
พ่ึงไปทาํ มา”(ฉนั อยากพดู กบั ท่านวา่ มนั ยงั ร้อนๆอยเู่ ลย
ครับแต่ฉันก็ได้แต่นึกคาํ น้ันในใจ) ท่านหันมามอง
หนา้ ฉนั และกม้ หนา้ นิดหน่อยพลางพูดว่า...“มนั คงจะ
สายไปแลว้ โอท้ ่าน” แลว้ ท่านก็รับพาสปอร์ตใบน้นั
ของฉนั ไป... ฉนั เกือบจะหมดสติลงกองกบั พ้ืนตรงน้นั
หากไม่คิดว่ามนั เป็ นส่ิงท่ีถูกกาํ หนดไวแ้ ลว้ ในสมุด
บนั ทึกของพระผเู้ ป็นเจา้ ฉนั รู้สึกว่าน้าํ ตาเริ่มไหลอาบ
แกม้ ฉนั อดส่งเสียงสะอ้ืนต่อหนา้ ท่านไม่ได้

๒๕ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

รุ่งเชา้ ฉนั ก็เดินทางกลบั สตูลบา้ นเกิดแบบคน
ผิดหวงั พยายามจะปลอบใจตวั เองตลอดเวลา
เหมือนกนั ...“อยา่ หมดหวงั ในความเมตตาของ
อลั ลอฮฺนะ” โอกาสดีๆ อยา่ งน้ีอาจจะมาใหม่กเ็ ป็นได้
ใครจะไปรู้.......

ปี พ.ศ. 2549 บรรยากาศของการทาํ ฮจั ญใ์ น
ปี น้ันดูคึกคกั เป็ นพิเศษ สาํ หรับประชาชนชาวไทย
โดยเฉพาะผทู้ ่ีอยใู่ นแวดวงของการศึกษา....

วนั น้ีเป็ นเช้าวนั ใหม่ที่แสนจะสดใส ดวง
อาทิตยส์ าดแสงทอประกายวาวโรจน์ หมู่นกโผกผิน
บินไปมาในทอ้ งนภา อากาศเชา้ น้ีแสนสดช่ืนนกั ฉนั
บอกกบั ตวั เอง หลงั จากเดินออกมาจากมสั ยิดท่ี
หมู่บา้ น ฉนั ดีใจเป็ นที่สุดทนั ทีที่รู้ว่าเชคอิสมาอีล
ลุตฟี ไดร้ ับการคดั เลือกให้เป็ นอามีรุลฮจั ญ์ในปี น้ี
ฉนั ตื่นเตน้ รีบกลบั บา้ นมาบอกภรรยาสุดท่ีรัก และ
ลูกชายท้งั สองคนท่ีพอจะรู้เรื่องแลว้ ท้งั สามกาํ ลงั
ทบทวนอลั กรุ อานอยใู่ นบา้ น…

๒๖ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

เราท้งั สี่คนร่วมกนั ยกมือขอพรพร้อมๆกนั “โอ้
พระผูเ้ ป็นเจา้ ...หวงั ว่าพระผูเ้ ป็นเจา้ จะเลือกใครก็ได้
ในจาํ นวนเราท้งั ส่ี ไปเย่ียมดินแดนแห่งบา้ นอนั ทรง
เกียรติ มักกะ ฮฺอัลมุกัรรอมะฮฺ ที่ครอบครัวเรา
ปรารถนามาเป็นเวลาเกือบสิบปี แลว้ ”…

และแลว้ ความใฝ่ ฝันก็เป็ นจริงอยา่ งที่ต้งั ใจไว้
ฉนั ไดไ้ ปพบกบั ผใู้ หญ่ท่านหน่ึงที่กรุงเทพฯ ท่านเป็น
สุภาพบุรุษรูปพรรณสัญฐาน ท่านหล่อเหลาไม่แพ้
เชคอิสมาอีลลุตฟี แต่อย่างใดเลย บุคลิกน้าํ เสียงท่ี
อ่อนนุ่ม และลุ่มลึกเป็ นที่น่าเลื่อมศรัทธายิ่งนัก
หลงั ละหมาดวนั ศุกร์วันน้ัน ฉันพบท่านพูดคุย
กับท่านคาํ สองคาํ

ท่า น ถ า ม ว่า มีอ ะ ไ ร ใ ห้ช่ว ย บ้า ง มั้ย ?
ดวงใจฉันลุกวาวทันที... “ฉันปรารถนาไปฮจั ญ์
...” ฉนั ตอบแบบไม่รอชา้ แลว้ ท่านกพ็ าฉนั เขา้ ไปใน
ห้องทาํ งานของท่าน ท่านเดินเร่ืองเก่ียวกบั การทาํ
ฮจั ญ์ ต้งั แต่การทาํ วีซ่าการจองตว๋ั เคร่ืองบินให้ฉัน

๒๗ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

กระท้งั ค่าใช้จ่ายส่วนตวั ก็ยงั มอบให้อีกสองหมื่น
บาท... ฉันทราบภายหลังว่าท่าน คือ พณฯอับดุล
ลอฮ. บิน ฮามาร์ด ทูตกาตาร์ ประจาํ ประเทศไทย

ในบางบริบทของชีวิตเรา มนุษยไ์ ม่อาจคาด
เดาต่อเหตุการณ์ต่างๆไดล้ ่วงหนา้ เลยแมแ้ ต่นิดเดียว..
ฉนั เขา้ ใจเช่นน้ี…

วนั ที่ทุกคนรอคอยก็มาถึง...ฉันเดินทางออก
จากบา้ นสู่สนามบินนานาชาติหาดใหญ่ ฉันมากบั
นอ้ งเขยของผบู้ ริหารโรงเรียนเก่าของฉนั ท่ีสตูล เขา
อาสามาส่งฉนั ดว้ ยรถเก๋งส่วนตวั คนั กลางเก่ากลาง
ใหม่

ฉนั ต่ืนเตน้ ท่ีสุด เมื่อไดพ้ บกบั คณาจารยท์ ี่จะ
เดินทางไปด้วยกนั จาํ ไดว้ ่ามี ผศ.โสรัตน์ อบั ดุล
สตา คณบดีคณศิลปะศาสตร์และสังคมศาสตร์
อาจารยม์ นั ศูร อบั ดุลลอฮ์ และอีกหลายท่าน ท้งั หมด
เป็ นผูไ้ ด้รับการคดั สรรจากพระผูเ้ ป็ นเจา้ เพ่ือเป็ น

๒๘ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

แขกรับเชิญของพระองค์ ในเทศกาลฮจั ญป์ ี น้นั พร้อม
กบั ผคู้ นนบั ลา้ นจากทวั่ ทุกมุมโลก

...ฉนั เขา้ ไปทกั ทายสลามกบั ทุกคน เนื่องจาก
ทุกคนมาถึงก่อน และรอฉนั เพียงคนเดียวสกั ครู่ต่อมา
บุคคลสาํ คญั แห่งฮจั ญป์ ี น้ีกม็ าถึง ท่านมาเพื่อส่งและ
อําลาคณาจารย์เหล่าน้ัน ท่านเองจะเดินทางใน
เท่ียวบินอื่นถดั จากน้นั อีกสามวนั ...ฉนั รู้สึกต้ืนตนั ใจ
และต่ืนเตน้ ระคนกนั ไป เมื่อสลามและทกั ทายกบั คน
อื่นๆ แลว้ ท่านกม็ าทกั ทายและสลามกบั ฉนั ซ่ึงฉนั ก็
ยืนรอท่านมาก่อนแลว้ ท่านแต่งตวั สง่างามกบั โต๊บสี
ขาว ในแบบฉบบั ของอามีรุลฮจั ญ์ประเทศไทยประจาํ ปี
2549 ท่านเชคอิสมาอีลลุตฟี จะปะกียา

หลงั จากท่ีสลามเรียบร้อย ท่านมองหน้าฉนั พูด
เชิงหยอกลอ้ เบาๆ“ มาดว้ ยหรือท่าน? เจอกนั กลางทาง
เลยนะ” เพียงประโยคส้นั ๆ แต่คมคายมากฉนั ยงั จาํ ได้
แม่นยาํ จนขณะน้ีไม่มีวนั ลืมเลือน ฉนั ไม่กลา้ มองหนา้

๒๙ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

ท่านเต็มๆ ฉันกม้ ลงกบั พ้ืนและผงกศีรษะเล็กน้อย...
“ครับท่าน”

“ใช่แลว้ โอพ้ ระผเู้ ป็ นเจา้ ทุกอย่างพระองคท์ รง
จดั ไวน้ ้ันดีแลว้ บดั น้ีฉันรู้แลว้ ลิขิตของพระองคท์ รง
ยตุ ิธรรม สิ่งท่ีทรงกาํ หนดมาน้นั ดีเสมอสาํ หรับมนุษย์
ฉนั พูดกบั ตวั เองในใจเบาๆ หลงั จากท่านไดเ้ ดินลบั
ไปจากสายตา ณ ที่สนามบินนานาชาติหาดใหญ่

ฉนั รู้แลว้ ว่าพาสปอร์ตใบน้นั ทาํ ไมถึงล่าช้า
ทาํ ไมฉันไม่ไดไ้ ปฮจั ญเ์ มื่อห้าปี ที่แลว้ เพราะพระผู้
เป็ นเจ้าเลือกสรรส่ิงท่ีดีกว่าให้บ่าวของพระองค์
นับเป็ นความภูมิใจที่สุดของชีวิตที่ฉันจะไดไ้ ปทาํ
ฮจั ญ์ ดว้ ยการนาํ ทีมโดยอามีรุลฮัจญ์ผูซ้ ่ือสัตยน์ าม
ว่าเชคอิสมาอีลลุตฟี ... ฉันจะไดใ้ ชช้ ่วงเวลาดีๆ
ใกลช้ ิดกบั บุคคลดีๆอยา่ งท่าน... ขอบคุณพระผูเ้ ป็ น
เจา้ ...

๓๐ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

๓๑ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

...เธออ่านอัลกุรอานได้ไพเราะมาก
น้าํ เสียงที่นุ่มนวลอ่อนหวาน ราวเสียงน้าํ ไหล

๔

คุณแม่

๓๒ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ที่ ฉั น จา ได้

มือ“ ที่ไกวเปลสร้างวีรบุรุษมามากแลว้ ใน

อดีตกาลท่ีผา่ นมา”
ภรรยาของฉนั เป็ นคนจงั หวดั เพชรบุรี อยู่

ตาํ บลท่าแร้ง ซ่ึงเป็ นตาํ บลที่มีมุสลิมอยู่บา้ ง เธอมี
ค ว า ม ตั้ง ใ จ อ ย า ก เ รีย น ห น ัง สือ ตั้ง แ ต่เ ด ็ก ๆ
โดยเฉพาะพระมหาคมั ภีร์อลั กุรอาน...

ในปี พ.ศ. 2530 เธอได้มีโอกาสใช้ชีวิตทาง
ภาคใตต้ อนล่าง มีผูใ้ หญ่ท่านหน่ึงพาเธอมาส่งให้
เรียนหนงั สือที่ปัตตานี เธอไดม้ าอยทู่ ี่โรงเรียนบาํ รุง
อิสลาม เธอเรียน กศน. และอยทู่ ี่หอพกั กบั นกั ศึกษา
ขณะน้นั เธอยงั อ่านคมั ภีร์อลั กุรอานไม่คล่องนกั เธอ

๓๓ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

จึงใช้ความพยายาม ทุ่มเทเวลาส่วนใหญ่กบั การ
อ่านอลั กรุ อาน

บนอาคารไมส้ องช้นั ซ่ึงใชเ้ ป็นสถานที่ละหมาด
ที่สอนหนังสือ และการบรรยายต่างๆ เธอมกั จะนั่ง
อ่านอลั กรุ อานอยคู่ นเดียว นยั วา่ เป็นคนพูดนอ้ ยเลยไม่
ค่อยมีเพื่อนมากนกั ในช่วงแรกๆ

“วนั หน่ึงขณะที่ฉนั กาํ ลงั อ่านอลั กุรอาน ซ่ึง
ฉนั ก็อ่านทีละคาํ ทีละประโยคตามที่ฉนั พอจะอ่าน
ได้ ฉนั รู้วา่ มนั กไ็ ม่ถูกตอ้ งนกั ”..... เธอนง่ั เล่าเรื่องคร้ัง
เก่าก่อนให้ฉันฟังระหว่างทาํ กบั ขา้ วในครัววนั หน่ึง
.......

เธอเล่าต่อไปว่า... “สักครู่หน่ึงมีผูห้ ญิงคน
หน่ึง ท่าทางอาวุโสมากเดินเขา้ มาทกั ทายฉนั ขณะท่ี
ฉนั กําลงั อ่านอลั กุรอาน“อยากอ่านอัลกุรอานเก่งๆ
ไหม?”ฉนั ตอบทนั ทีวา่ “ค่ะ” ฉนั อยากอ่านอลั กรุ อาน
เก่งๆ...”

๓๔ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

“เรียกฉนั วา่ มามาน่ะ ฉนั จะสอนอลั กุรอานให้
เธอเพ่ือเธอจะไดไ้ ปใชส้ อนลูกสอนหลานต่อไป ใน
ภายภาคหน้ายงั ไงหล่ะ”ผูห้ ญิงอวุโสคนน้ันพูดกบั
ภรรยาของฉนั ราวรู้จกั กนั มานาน...

จากวนั น้นั ภรรยาของฉนั ก็ไดค้ ุณครูอลั กุรอาน
คนใหม่ คุณครูอลั กรุ อานในดวงใจซ่ึงเธอใฝ่ ฝันมานาน

นางคือคุณแม่ของเชคอิสมาอีลลุตฟี ภรรยา
ของฮจั ญีอบั ดุลเราะฮม์ านจะปะกียา เจา้ ของโรงเรียน
บาํ รุงอิสลามนน่ั เอง นกั เรียนทุกคนเรียกนางว่า“มามา”
(คุณแม่) บา้ นของมามาอยตู่ ิดกบั อาคารไมน้ ้นั ...

ภรรยาของฉันได้ใช้เวลาทุ่มเทกับการอ่าน
คมั ภีร์อลั กรุ อาน จึงเป็นความโชคดีของเธอท่ีสุดที่ได้
นงั่ เรียนกบั มามา....

๓๕ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

กาลเวลาผ่านไป ท้งั สองดูสนิทสนมกนั มาก
ผกู พนั ราวกบั แม่ลูกเลยทีเดียว บางวนั มามาก็จะนาํ
ขนมของกินมาให้ภรรยาของฉันนาํ ไปรับประทาน
ละศีลอดตอนมฆั ริบดว้ ย

คมั ภีร์อลั กรุ อานเป็นสายใยสาํ คญั ท่ีประสาน
หวั ใจสองดวงเขา้ ดว้ ยกนั ภรรยาของฉนั และมามาได้
รู้จกั และผูกพนั กนั เพราะท้งั สองใชค้ มั ภีร์อลั กรุ อาน
เป็ นส่ือกลางนั่นเอง มนั ช่างเป็ นความผูกพนั ท่ีแสน
จะประทบั ใจที่สุด

คุณแม่ของเชคอิสมาอีลลุตฟี เป็ นบุคคล
ตวั อย่างของมารดาทุกคน เธอเป็ นคนเรียบร้อย
อ่อนโยน เธออ่านอลั กรุ อานไดไ้ พเราะมาก น้าํ เสียงที่
นุ่มนวล อ่อนหวานราวเสียงน้าํ ไหล เสียงนกร้องใน
สวนพฤกษชาติ อนั อุดมไปดว้ ยดอกไมน้ านาพนั ธุ์

๓๖ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

คุณลกั ษณะเด่นเหล่าน้ี ถูกหล่อหลอมในตวั
เธอ และเธอกไ็ ดใ้ ชถ้ ่ายทอดความงดงามน้ี สู่บุตรชาย
สุดที่รักของเธอ...

วนั น้ีฉันไม่สงสัยแลว้ ว่า ทาํ ไมเชคอิสมาอีล
ลุตฟี จึงอ่านอลั กรุ อานไดไ้ พเราะน่าจบั ใจ ดว้ ยเสียงท่ี
นุ่มนวลลุ่มลึก.....เพราะท่านมีคุณแม่ที่เพียบพร้อม
ดว้ ยคุณลกั ษณะของมารดาโดยแท้

ภรรยาฉนั เล่าอีกว่า “มามาไดส้ อนการสะกด
คาํ ที่ถูกตอ้ ง การออกเสียง ตลอดจนการหยุดให้
ถูกตอ้ งตามกฎของการอ่านคมั ภีร์อลั กุรอานให้ฉัน
จนฉนั เขา้ ใจ”

“มามาอธิบายแบบง่ายๆ และอ่านทวนใหฉ้ นั
ฟังท่ีละประโยค ฉนั ชอบนง่ั เรียนกบั มามามาก......
นกั เรียนหญิงบางคนกจ็ ะมานง่ั ฟังอยขู่ า้ งๆอยา่ งต้งั ใจ
......”

๓๗ เ ช ค อิ ส ม า อี ล ลุ ต ฟี ท่ี ฉั น จา ได้

ไม่ก่ีสปั ดาห์ต่อมา วงสนทนาแห่งอลั กุรอาน
ของท้งั สองก็กลายเป็นวงใหญ่ข้ึน นกั เรียนจะมานง่ั
เรียนร่วมกนั ไม่ต่าํ กว่าสิบถึงสิบห้าคนเลยทีเดียวใน
แต่ละคร้ัง

มามาได้หว่านเมล็ดพันธุ์พืชที่อุดมไปด้วย
ความดีงามมากมาย ในหวั ใจของนกั เรียนทุกคน
ทุกคนได้ฝึ กฝนการออกเสียง การอ่านท่ีแสนจะ
ไพเราะและไดท้ ่องจาํ ดว้ ย

ในวยั เด็กๆ จึงเป็ นวยั ท่ีเชคอิสมาอีลลุตฟี ได้
ใกลช้ ิดผเู้ ป็นมารดาที่สุด ท่านเป็นบุตรชายคนที่สาม
ของครอบครัวจะปะกียา รองจากพ่ีชายท่ีชื่อเน๊ียะมตั
และพี่ชายอีกคนท่ีเสียชีวิตเมื่อยงั เด็ก จึงเป็นช่วงท่ีมา
มามีเวลามากที่สุดในการอยกู่ บั ลูกกบั สามีของเธอมา
มาจะสอนอลั กุรอานให้แก่เชคอิสมาอีลลุตฟี และ
พ่ีชายทุกวนั ตอนเชา้ ๆก่อนไปโรงเรียน และในช่วง