หลักสูตรกลุ่มสาระการเรียนรู้ สังคมศึกษา โรงเรียนธัญบุรี

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 87

7. มคี วามรู ความเขา ใจเกีย่ วกบั ความละอายและความไมทนตอการทุจรติ
8. มีความรู ความเขาใจเกีย่ วกับ STRONG / จติ พอเพยี งตอ ตา นการทจุ รติ
9. มีความรู ความเขา ใจเกย่ี วกบั พลเมอื งและมคี วามรบั ผดิ ชอบตอ สงั คม
10. สามารถคดิ แยกแยะระหวางผลประโยชนสว นตน กับผลประโยชนสว นรวมได
11. ปฏิบัติตนเปน ผูละอายและไมทนตอการทุจรติ ทุกรูปแบบ
12. ปฏิบัตติ นเปน ผูท ่ี STRONG / จติ พอเพียงตอ ตา นการทจุ รติ
13.ปฏบิ ัตติ นตามหนา ท่ีพลเมอื งและมีความรบั ผิดชอบตอสังคม
14. ตระหนกั และเห็นความสาํ คัญของการตอ ตา นและปองกนั การทุจรติ

รวมทั้งหมด 14 ผลการเรยี นรู

ตวั ชี้วดั ชั้นป ระดบั ช้นั มัธยมศึกษาตอนปลาย

หลกั สูตรโรงเรยี นธญั บุรี พทุ ธศักราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 89

ตัวชวี้ ดั ชนั้ ป ระดบั ช้ันมัธยมศึกษาตอนปลาย

สาระที่ 1 ศาสนา ศลี ธรรม จรยิ ธรรม

มาตรฐาน ส 1.1 รู และเขา ใจประวัติ ความสําคญั ศาสดา หลักธรรมของพระพุทธศาสนาหรือศาสนาที่ตน

นบั ถอื และศาสนาอื่น มศี รทั ธาที่ถูกตอ ง ยดึ ม่นั และปฏิบัตติ ามหลักธรรม เพอ่ื อยูรว มกนั
อยา งสนั ติสขุ

ตัวชวี้ ดั ชว งชัน้

ม.4-6

1. วิเคราะหส ังคมชมพูทวปี และคตคิ วามเชื่อทางศาสนาสมยั กอนพระพทุ ธเจา หรอื สงั คมสมยั ของศาสดาท่ตี น
นับถอื
2. วเิ คราะหพ ระพทุ ธเจาในฐานะเปนมนษุ ยผฝู กตนไดอยา งสงู สดุ ในการตรัสรู การกอ ตัง้ วธิ ีการสอนและการ
เผยแผพ ระพทุ ธ ศาสนาหรอื วเิ คราะหป ระวตั ศิ าสดาทตี่ นนบั ถอื ตามท่ีกําหนด
3. วิเคราะหพ ทุ ธประวตั ดิ า นการบริหาร และการธํารงรักษาศาสนาหรือวเิ คราะหป ระวตั ศิ าสดาทต่ี นนบั ถือ
ตามทีก่ าํ หนด
4. วเิ คราะหข อ ปฏิบัตทิ างสายกลางในพระพุทธศาสนา หรือแนวคิดของศาสนาท่ตี นนับถอื ตามท่กี ําหนด
5. วิเคราะหก ารพฒั นาศรทั ธา และปญ ญาทถี่ ูกตอ งในพระพุทธศาสนา หรอื แนวคดิ ของศาสนาทีต่ นนบั ถือตามท่ี
กาํ หนด
6. วเิ คราะหล กั ษณะประชาธปิ ไตยในพระพทุ ธศาสนาหรอื แนวคิดของศาสนาทต่ี นนับถอื ตามทกี่ ําหนด
7. วิเคราะหห ลักการของพระพุทธศาสนากับหลักวิทยาศาสตรห รอื แนวคิดของศาสนาทต่ี นนับถอื ตามที่กาํ หนด
8. วเิ คราะหการฝกฝนและพฒั นาตนเอง การพ่งึ ตนเอง และการมุง อสิ รภาพในพระพุทธศาสนา หรอื แนวคิดของ
ศาสนาทตี่ นนับถอื ตามทีก่ าํ หนด
9. วเิ คราะหพ ระพุทธศาสนาวาเปนศาสตรแหง การศกึ ษา ซึง่ เนน ความสมั พันธของเหตุปจจยั กบั วธิ กี าร
แกป ญหาหรอื แนวคิดของศาสนาท่ตี นนับถอื ตามทีก่ ําหนด
10. วเิ คราะหพระพทุ ธศาสนาในการฝกตน ไมใหป ระมาท มงุ ประโยชนและสนั ติภาพบคุ คล สงั คมและโลกหรือ
แนวคดิ ของศาสนาท่ีตนนับถือตามท่กี าํ หนด
11. วเิ คราะหพระพุทธศาสนากบั ปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงและการพัฒนาประเทศแบบยงั่ ยนื หรือแนวคดิ
ของศาสนาทีต่ นนบั ถอื ตามทก่ี าํ หนด
12. วิเคราะหความสาํ คญั ของพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการศกึ ษาทส่ี มบรู ณ การเมือง และสันตภิ าพหรือแนวคิด
ของศาสนาทตี่ นนับถอื ตามที่กําหนด
13. วเิ คราะหห ลกั ธรรมในกรอบอรยิ สัจ 4 หรอื หลกั คําสอนของศาสนาทตี่ นนับถือ
14. วิเคราะหข อ คดิ และแบบอยางการดาํ เนินชวี ติ จากประวัตสิ าวก ชาดก เรื่องเลาและศาสนกิ ชนตวั อยา งตามที่
กําหนด
15. วเิ คราะหค ณุ คาและความสาํ คัญของการสงั คายนาพระไตรปฏ กหรือคมั ภีรข องศาสนาทตี่ นนับถอื และ
การเผยแผ
16. เชอื่ มั่นตอผลของการทาํ ความดี ความชั่ว สามารถวิเคราะหส ถานการณท ตี่ อ งเผชิญและตดั สนิ ใจเลือก
ดาํ เนนิ การหรือปฏิบตั ิตนไดอยา งมเี หตุผล ถกู ตอ งตามหลักธรรม จรยิ ธรรม และกําหนดเปาหมาย บทบาทการ
ดาํ เนินชวี ิตเพือ่ การอยูรวมกนั อยางสนั ตสิ ุข และอยรู วมกันเปน ชาตอิ ยา งสมานฉนั ท

หลกั สูตรโรงเรยี นธัญบุรี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 90

ตัวชว้ี ัดชว งช้นั
ม.4-6

17. อธบิ ายประวัตศิ าสดาของศาสนาอ่ืนๆ โดยสังเขป
18. ตระหนักในคุณคา และความ สาํ คัญของคา นยิ ม จริยธรรมที่เปน ตัวกาํ หนดความเชื่อและพฤตกิ รรมท่ี
แตกตางกนั ของศาสนิกชนศาสนาตา งๆ เพือ่ ขจัดความขัดแยง และอยูรว มกนั ในสงั คมอยางสันตสิ ุข
19. เห็นคณุ คา เช่ือมน่ั และมงุ ม่นั พัฒนาชวี ติ ดวยการพฒั นาจิตและพฒั นาการเรยี นรูด ว ยวธิ ีคิดแบบโยนิโส-
มนสิการ หรอื การพัฒนาจิตตามแนวทางของศาสนาทตี่ นนับถอื
20. สวดมนตแผเ มตตาและบริหารจิตและเจริญปญ ญาตามหลกั สติปฏฐาน หรอื ตามแนวทางของศาสนาที่ตน
นับถอื
21. วเิ คราะหห ลกั ธรรมสําคัญในการอยรู ว มกนั อยางสนั ติสุขของศาสนาอ่นื ๆ และชักชวน สง เสรมิ สนบั สนนุ
ใหบุคคลอืน่ เหน็ ความสําคญั ของการทาํ ความดีตอกัน
22. เสนอแนวทางการจัดกิจกรรม ความรว มมอื ของทกุ ศาสนาในการแกปญหแาละพัฒนาสงั คม

สาระที่ 1 ศาสนา ศลี ธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส 1.2 เขา ใจ ตระหนักและปฏิบัติตนเปน ศาสนกิ ชนท่ดี ี และธาํ รงรกั ษาพระพุทธศาสนาหรอื

ศาสนาทต่ี นนับถอื

ตวั ชีว้ ดั ชว งชั้น
ม.4-6

1. ปฏบิ ัติตนเปน ศาสนิกชนที่ดตี อสาวก สมาชกิ ในครอบครวั และคนรอบขา ง
2. ปฏิบัตติ นถกู ตอ งตามศาสนพธิ ี พธิ ีกรรมตามหลกั ศาสนาท่ีตนนบั ถือ
3. แสดงตนเปนพทุ ธมามกะ หรอื แสดงตนเปนศาสนกิ ชนของศาสนาทีต่ นนบั ถอื
4. วเิ คราะหหลกั ธรรม คติธรรม ที่เกย่ี วเนอ่ื งกบั วันสําคญั ทางศาสนาและเทศกาลทสี่ าํ คัญของศาสนาที่ตน
นับถือ และปฏบิ ตั ิตนไดถูกตอ ง
5. สมั มนาและเสนอแนะแนวทางในการธาํ รงรักษาศาสนาทตี่ นนับถืออันสงผลถึงการพัฒนาตน พัฒนาชาติ และ
โลก

หลักสตู รโรงเรยี นธญั บรุ ี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 91

สาระที่ 2 หนา ท่พี ลเมือง วัฒนธรรม และการดําเนนิ ชวี ิตในสังคม
มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏบิ ตั ิตนตามหนา ทขี่ องการเปน พลเมอื งดี มีคานิยมท่ดี ีงาม และ

ธํารงรักษาประเพณแี ละวัฒนธรรมไทย ดาํ รงชวี ติ อยูร ว มกันในสังคมไทย และ สังคมโลก
อยางสนั ติสขุ

ตวั ชีว้ ัดชวงชั้น
ม.4-6

1. วิเคราะหแ ละปฏบิ ตั ิตนตามกฎหมายท่ีเก่ยี วของกบั ตนเอง ครอบครวั ชุมชน ประเทศชาติ และสงั คมโลก
2. วิเคราะหความสาํ คญั ของโครงสทราางงสงั คม การขัดเกลาทางสังคม และการเปลี่ยนแปลงทางสงั คม
3. ปฏิบัตติ นและมีสว นสนบั สนุนใหผ ูอ ่ืนประพฤตปิ ฏบิ ัติเพ่ือเปน พลเมืองดขี องประเทศชาติและสังคมโลก
4. ประเมนิ สถานการณ สิทธิมนุษยชนในประเทศไทย และเสนอแนวทางพฒั นา
5. วเิ คราะหความจําเปนทีจ่ ะตองมีการปรบั ปรุงเปลี่ยนแปลงและอนรุ กั ษวฒั นธรรมไทย และเลือกรับวัฒนธรรม
สากล

สาระท่ี 2 หนา ทพ่ี ลเมอื ง วฒั นธรรม และการดําเนนิ ชวี ติ ในสงั คม
มาตรฐาน ส 2.2 เขาใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปจจุบัน ยดึ ม่ัน ศรทั ธา และธาํ รงรกั ษาไวซ ่งึ การ

ปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษตั รยิ ทรงเปนประมุข

ตัวชี้วดั ชว งชัน้
ม.4-6

1. วิเคราะหป ญ หาการเมอื งทสี่ าํ คัญในประเทจศากแหลง ขอ มลู ตา งๆ พรอมทั้งเสนอแนวทางแกไข
2. เสนอแนวทางทางการเมอื ง การปกครองทน่ี ําไปสูความเขาใจ และการประสานประโยชนร วมกนั ระหวา ง
ประเทศ
3. วิเคราะหค วามสาํ คญั และความจาํ เปน ทต่ี องธํารงรกั ษาไวซงึ่ การปกครอตงามระบอบประชาธปิ ไตอยันมี
พระมหากษตั รยิ ทรงเปนประมขุ
4. เสนอแนวทางและมสี ว นรว มในการตรวจสอบการใชอ ํานาจรฐั

หลกั สูตรโรงเรียนธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 92

สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐาน ส 3.1 เขาใจและสามารถบริหารจัดการทรัพยากรในการผลิตและการบริโภคการใชท รพั ยากรที่มี

อยูจ าํ กัดไดอยา งมีประสทิ ธิภาพและคุมคา รวมทั้งเขาใจหลักการของเศรษฐกิจพอเพียง
เพอ่ื การดาํ รงชวี ติ อยางมดี ลุ ยภาพ

ตัวช้วี ัดชว งชัน้
ม.4-6

1. อภิปรายการกําหนดราคาและคา จา งในระบบเศรษฐกจิ
2. ตระหนักถึงความสําคญั ของปรชั ญาของเศรษฐกิจพอเพียงทม่ี ีตอเศรษฐกิจสังคมของประเทศ
3. ตระหนักถึงความสําคญั ของระบบสหกรณใ นการพฒั นาเศรษฐกจิ ในระดับชุมชนและประเทศ
4. วิเคราะหปญหาทางเศรษฐกิจในชุมชนและเสนอแนวทางแกไ ข

สาระท่ี 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบ และสถาบันทางเศรษฐกิจตาง ๆ ความสมั พนั ธท างเศรษฐกิจ

และความจาํ เปน ของการรวมมอื กันทางเศรษฐกจิ ในสังคมโลก

ตวั ชีว้ ัดชว งชนั้
ม.4-6

1. อธิบายบทบาทของรัฐบาลเก่ยี วกบั นโยบายการเงนิ การคลังในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ
2. วิเคราะหผ ลกระทบของการเปดเสรีทางเศรษฐกิจในยุคโลกาภิวตั นท่ีมผี ลตอ สงั คมไทย
3. วิเคราะหผลดผี ลเสียของความรว มมอื ทางเศรษฐกิจระหวางประเทศในรูปแบบตา ง ๆ

สาระที่ 4 ประวัตศิ าสตร
มาตรฐาน ส 4.1 เขา ใจความหมาย ความสาํ คัญของเวลาและยุคสมัยทางประวตั ศิ าสตร สามารถใชวิธีกาทาง

ประวัติศาสตรมาวเิ คราะหเหตุการณตา งๆ อยา งเปน ระบบ

ตัวชี้วดั ชวงชั้น
ม.4-6

1. ตระหนักถงึ ความสาํ คัญของเวลาและยคุ สมัยทางประวตั ศิ าสตรทแี่ สดงถึงการเปล่ยี นแปลงของมนษุ ยชาติ
2. สรา งองคค วามรใู หทมา งประวัตศิ าสตรโดยใชว ธิ ีการทางประวตั ศิ าสตรอ ยางเปนระบบ

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 93

สาระท่ี 4 ประวัติศาสตร
มาตรฐาน ส 4 .2 เขา ใจพฒั นาการของมนุษยชาตจิ ากอดตี จนถึงปจจุบัน ในดานความสมั พันธแ ละการ

เปลย่ี นแปลงของเหตุการณอยางตอเน่อื ง ตระหนกั ถึงความสาํ คญั และสามารถ วิเคราะห
ผลกระทบทเ่ี กดิ ขึน้

ตัวช้ีวดั ชว งช้นั
ม.4-6

1. วิเคราะหอ ทิ ธพิ ลของอารยธรรมโบราณและการตดิ ตอ ระหวา งโลกตะวนั ออกกบั โลกตะวันตกทม่ี ผี ลตอ
พฒั นาการและการเปลยี่ นแปลงของโลก
2. วเิ คราะหเหตุการณส ําคญั ตา งๆ ท่ีสง ผลตอ การเปลีย่ นแปลงทางสงั คม เศรษฐกิจ และการเมือง เขาสโู ลกสมัย
ปจ จุบัน
3. วเิ คราะหผ ลกระทบของการขยายอทิ ธพิ ลของประเทศในยโุ รปไปยงั ทวีปอเมริกา แอฟรกิ า และเอเชยี
4. วเิ คราะหส ถานการณของโลกในคริสตศ ตวรรษท่ี 21

สาระท่ี 4 ประวัติศาสตร
มาตรฐาน ส 4.3 เขา ใจความเปน มาของชาตไิ ทย วฒั นธรรม ภมู ปิ ญ ญาไทย มีความรัก ความภูมิใจและธาํ รง

ความเปน ไทย

ตวั ช้วี ัดชว งชนั้
ม.4-6

1. วเิ คราะหป ระเดน็ สําคัญของประวตั ิศาสตรไทย
2. วิเคราะหค วามสาํ คญั ของสถาบันพระมหากษตั รยิ ต อชาติไทย
3. วเิ คราะหป จ จัยท่สี งเสริมการสรา งสรรภคมู  ิปญญาไทยและวัฒนธรรมไทย ซง่ึ มีผลตอสงั คมไทใยนยคุ ปจ จบุ ัน
4. วิเคราะหผ ลงานของบคุ คลสาํ คัญ ทัง้ ชาวไทยและตา งประเทศทม่ี ีสว นสรา งสรรคว ฒั นธรรมไทย และ
ประวัตศิ าสตรไ ทย
5. วางแผนกําหนดแนวทางและมีสว นรวมการอนุรักษภ มู ิปญ ญาไทยและวัฒนธรรมไทย

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบุรี พุทธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 94

สาระท่ี 5 ภมู ิศาสตร
มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลกั ษณะของโลกทางกายภาพ และความสมั พันธข องสรรพสงิ่ ซึง่ มีผล ตอกนั และกนั

ในระบบของธรรมชาติ ใชแผนทแ่ี ละเครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตร ในการคนหาวเิ คราะห สรุป
และใชขอ มลู ภูมสิ ารสนเทศอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ

ตวั ชี้วดั ชว งชน้ั
ม.4-6

1. ใชเ คร่อื งมือทางภูมศิ าสตรในการรวบรวม วเิ คราะหและนําเสนอขอมลู ภูมสิ ารสนเทศอยา งมปี ระสิทธภิ าพ
2. วเิ คราะหอ ิทธพิ ลของสภาพภมู ิศาสตรซ ่ึงทําใหเกิดปญหาทางกายภาพหรอื ภัยพิบตั ิทางธรรมชาตใิ นประเทศ
ไทยและภมู ภิ าคตางๆ ของโลก
3. วเิ คราะหก ารเปลี่ยนแปลงของพน้ื ทซ่ี ง่ึ ไดร ับอทิ ธิพลจากปจจัยทางภูมศิ าสตรใ นประเทศไทยและทวปี ตาง ๆ
4. ประเมนิ การเปล่ยี นแปลงธรรมชาตใิ นโลกวาเปน ผลมาจากการกระทําของมนษุ ยแ ละหรือธรรมชาติ

สาระท่ี 5 ภูมิศาสตร
มาตรฐาน ส 5.2 เขา ใจปฏิสมั พนั ธร ะหวางมนษุ ยก ับสภาพแวดลอ มทางกายภาพทีก่ อใหเ กดิ การสรา งสรรค

วฒั นธรรม มจี ิตสํานกึ และมสี วนรว มในการอนรุ กั ษ ทรัพยากรและส่งิ แวดลอ ม เพ่อื การ
พัฒนาท่ยี งั่ ยนื

ตวั ชีว้ ดั ชวงชน้ั
ม.4-6

1. วิเคราะหสถานการณแ ละวิกฤตการณดา นทรพั ยากรธรรมชาติ และสงิ่ แวดลอมของประเทศไทยและโลก
2. ระบุมาตรการปอ งกันและแกไขปญ หา บทบาทขององคการและการประสานความรว มมอื ท้ังในประเทศและ
นอกประเทศเกีย่ วกับกฎหมายส่ิงแวดลอม การจัดการทรัพยากร ธรรมชาตแิ ละส่ิงแวดลอม
3. ระบแุ นวทางการอนุรกั ษทรัพยากร ธรรมชาติและสงิ่ แวดลอ มในภูมภิ าคตางๆ ของโลก
4. อธบิ ายการใชประโยชนจากส่ิงแวดลอ มในการสรางสรรควัฒนธรรม อันเปนเอกลักษณข องทอ งถิ่นท้ังใน
ประเทศไทยและโลก
5. มสี วนรวมในการแกป ญ หาและการดาํ เนินชวี ิตตามแนวทางการอนรุ ักษทรพั ยากรและสงิ่ แวดลอ มเพอื่ การ
พัฒนาท่ยี ่งั ยืน

ตวั ช้วี ัดชัน้ ปแ ละสาระการเรยี นรแู กนกลาง
ระดับชั้นมัธยมศึกษาตอนปลาย

หลักสูตรโรงเรียนธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 96

ตัวชี้วดั และสาระการเรยี นรูแ กนกลาง

สาระท่ี 1 ศาสนา ศลี ธรรม จริยธรรม

มาตรฐาน ส 1.1 รู และเขา ใจประวัติ ความสาํ คญั ศาสดา หลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนาหรอื ศาสนาที่ตนนบั

ถือและศาสนาอ่ืน มศี รัทธาท่ถี กู ตอง ยึดม่ันและปฏบิ ตั ิตามหลกั ธรรม เพอื่ อยรู วมกันอยาง
สันตสิ ขุ

ชัน้ ตวั ชี้วัด สาระการเรียนรูแกนกลาง
ม.4-ม.6  ลักษณะของสังคมชมพูทวีป และคติความ
1. วิเคราะหส งั คมชมพูทวีป และคติความ
เชือ่ ทางศาสนาสมยั กอ นพระพุทธเจา เช่ือทางศาสนาสมัยกอ นพระพุทธเจา
หรอื สงั คมสมยั ของศาสดาท่ีตนนบั ถือ
2. วิเคราะห พระพุทธเจาในฐานะเปน  พระพุทธเจาในฐานะเปน มนษุ ย ผูฝ กตนได
มนษุ ยผูฝ กตนไดอ ยา งสูงสุดในการตรัสรู อยา งสูงสุด (การตรสั รู)
การกอตงั้ วิธกี ารสอนและการเผยแผ
พระพุทธศาสนา หรือวเิ คราะหประวัติ  การกอต้ังพระพทุ ธศาสนา วธิ กี ารสอน
ศาสดาทีต่ นนบั ถอื ตามทีก่ ําหนด และการเผยแผพระพทุ ธศาสนาตามแนว
3. วเิ คราะหพทุ ธประวตั ดิ านการบริหาร พทุ ธจรยิ า
และการธาํ รงรักษาศาสนา หรือ วเิ คราะห
ประวตั ิศาสดาท่ตี นนบั ถือตามทีก่ าํ หนด  พทุ ธประวตั ดิ า นการบริหารและการธํารง
4. วเิ คราะหข อ ปฏบิ ตั ทิ างสายกลางใน รกั ษาพระพุทธศาสนา
พระพุทธศาสนา หรือแนวคิดของศาสนาที่
ตนนบั ถอื ตามทีก่ ําหนด  พระพทุ ธศาสนามีทฤษฎแี ละวธิ ีการทเ่ี ปน
5. วเิ คราะหการพัฒนาศรทั ธา และปญญา สากลและมีขอ ปฏิบัตทิ ่ยี ดึ ทางสายกลาง
ทีถ่ ูกตอ งในพระพทุ ธศาสนา หรอื แนวคดิ
ของศาสนาทตี่ นนับถือ ตามทก่ี ําหนด  พระพุทธศาสนาเนนการพฒั นาศรทั ธาและ
6. วิเคราะหล กั ษณะประชาธปิ ไตยใน ปญ ญาทถ่ี กู ตอง
พระพทุ ธศาสนา หรือแนวคดิ ของศาสนาท่ี
ตนนับถอื ตามที่กาํ หนด  ลกั ษณะประชาธปิ ไตยในพระพุทธ- ศาสนา
7. วเิ คราะหหลักการของพระพุทธศาสนา
กบั หลักวิทยาศาสตร หรือแนวคิดของ  หลกั การของพระพุทธศาสนากบั หลกั
ศาสนาทตี่ นนบั ถอื ตามท่ีกําหนด วทิ ยาศาสตร

8. วเิ คราะหการฝก ฝนและพัฒนาตนเอง  การคิดตามนยั แหง พระพทุ ธศาสนาและ
การพงึ่ ตนเอง และการมุงอิสรภาพใน การคิดแบบวิทยาศาสตร
พระพทุ ธศาสนา หรอื แนวคิดของศาสนาที่
ตนนับถือตามท่กี าํ หนด  พระพุทธศาสนาเนนการฝก หัดอบรมตน
การพง่ึ ตนเอง และการมุงอิสรภาพ

หลกั สตู รโรงเรยี นธัญบรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 97

ช้นั ตวั ช้วี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 9. วเิ คราะหพ ระพุทธศาสนาวาเปนศาสตร  พระพทุ ธศาสนาเปนศาสตรแ หง การศกึ ษา

แหงการศกึ ษาซ่ึงเนนความสมั พนั ธของเหตุ  พระพทุ ธศาสนาเนน ความสัมพนั ธ

ปจ จัยกบั วิธกี ารแกปญ หา หรือแนวคดิ ของ ของเหตุปจจัยและวิธีการแกปญหา

ศาสนาที่ตนนบั ถือตามท่กี ําหนด

10. วิเคราะหพ ระพทุ ธศาสนาในการฝกตน  พระพุทธศาสนาฝกตนไมใหป ระมาท

ไมใหประมาท มุงประโยชนแ ละสนั ตภิ าพ ♦ พระพุทธศาสนามงุ ประโยชนส ขุ และ

บุคคล สังคมและโลก หรือแนวคิดของ สนั ตภิ าพแกบุคคล สงั คมและโลก
ศาสนาที่ตนนับถือตามทีก่ ําหนด

11. วเิ คราะหพ ระพทุ ธศาสนากับปรัชญา  พระพุทธศาสนากับปรชั ญาของเศรษฐกิจ

ของเศรษฐกิจพอเพียงและการพฒั นา พอเพยี งและการพัฒนาแบบยง่ั ยืน
ประเทศแบบยงั่ ยืน หรอื แนวคดิ ของ

ศาสนาท่ีตนนับถือตามทกี่ าํ หนด

12. วิเคราะหความสําคญั ของ  ความสาํ คญั ของพระพุทธศาสนากับ

พระพุทธศาสนาเกีย่ วกับการศึกษา การศึกษาท่สี มบูรณ

ท่ีสมบูรณ การเมืองและสนั ติภาพ  ความสาํ คัญของพระพุทธศาสนากบั

หรอื แนวคดิ ของศาสนาทตี่ นนบั ถอื การเมอื ง

ตามท่ีกําหนด  ความสําคัญของพระพทุ ธศาสนากบั

สันติภาพ

13. วิเคราะหห ลักธรรมในกรอบ อรยิ สัจ  พระรตั นตรัย

4 หรอื หลกั คําสอนของศาสนา ทต่ี นนบั  วเิ คราะหความหมายและคณุ คาของ
ถอื พทุ ธะ ธรรมะ สังฆะ
 อริยสัจ 4

 ทุกข (ธรรมทีค่ วรรู)
o ขนั ธ 5
- นามรูป

- โลกธรรม 8
- จติ , เจตสกิ
 สมทุ ยั (ธรรมท่คี วรละ)

o หลักกรรม

- นิยาม 5
- กรรมนยิ าม ( กรรม 12)

- ธรรมนิยาม (ปฏจิ จสมปุ บาท)
o วติ ก 3
o มิจฉาวณชิ ชา 5

o นิวรณ 5
o อปุ าทาน 4

หลกั สูตรโรงเรียนธัญบุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 98

ชัน้ ตัวชวี้ ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 13. วิเคราะหห ลกั ธรรมในกรอบ อรยิ สัจ  นโิ รธ (ธรรมทีค่ วรบรรลุ)
4 หรือหลักคําสอนของศาสนา ท่ตี นนบั o ภาวนา 4
ถอื o วิมตุ ติ 5
o นพิ พาน

 มรรค (ธรรมท่คี วรเจรญิ )
o พระสัทธรรม 3
o ปญ ญาวฒุ ธิ รรม 4
o พละ 5
o อุบาสกธรรม 5
o อปรหิ านยิ ธรรม 7
o ปาปณิกธรรม 3
o ทฏิ ฐธัมมิกัตถสงั วัตตนิกธรรม 4
o โภคอาทิยะ 5
o อรยิ วฑั ฒิ 5
o อธปิ ไตย 3
o สาราณยี ธรรม 6
o ทศพิธราชธรรม 10
o วิปสสนาญาณ 9
o มงคล 38
- สงเคราะหบ ตุ ร
- สงเคราะหภรรยา
- สันโดษ
- ถกู โลกธรรมจติ ไมห ว่ันไหว
- จติ ไมเศรา โศก
- จติ ไมม วั หมอง
- จิตเกษม
- ความเพยี รเผากิเลส
- ประพฤตพิ รหมจรรย
- เห็นอรยิ สัจ
- บรรลุนิพพาน

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบุรี พุทธศกั ราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 99

ชน้ั ตวั ชีว้ ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6  พทุ ธศาสนสภุ าษิต

 จิตฺตํ ทนตฺ ํ สุขาวหํ

จติ ทีฝ่ กดีแลวนําสุขมาให
 นอุจจฺ าวจํ ปณฑฺ ิตา ทสฺสยนฺติ

บัณฑติ ยอ มไมแสดงอาการขนึ้ ๆ ลง ๆ
 นตถฺ ิ โลเก อนนิ ทฺ ิโต

คนที่ไมถ ูกนนิ ทา ไมมีในโลก
 โกธํ ฆตฺวา สุขํ เสติ

ฆา ความโกรธไดย อมอยูเปนสขุ
 ปฏริ ูปการี ธุรวา อฎุ ฐาตา วินทฺ เต ธนํ

คนขยันเอาการเอางาน กระทาํ

เหมาะสมยอมหาทรัพยไ ด
 วายเมถว ปรุ ิโส ยาว อตฺถสสฺ นปิ ปฺ ทา

เกิดเปนคนควรจะพยายามจนกวา จะ

ประสบความสําเร็จ
 สนฺตฎฐ ี ปรมํ ธนํ

ความสันโดษเปน ทรพั ยอ ยา งย่ิง
 อิณาทานํ ทกุ ขฺ ํ โลเก

การเปนหน้ีเปน ทกุ ขใ นโลก
 ราชา มุขํ มนสุ สฺ านํ

พระราชาเปน ประมขุ ของประชาชน
 สติ โลกสมฺ ิ ชาคโร

สติเปน เครื่องตนื่ ในโลก
 นตถฺ ิ สนตฺ ิปรํ สขุ ํ

สุขอนื่ ยิง่ กวาความสงบไมมี
 นพิ พฺ านํ ปรมํ สุขํ

นิพพานเปนสุข อยางยงิ่
 พทุ ธสาวก พทุ ธสาวิก

 พระอัสสชิ
 พระกสี าโคตมเี ถรี
 พระนางมลั ลิกา
 หมอชีวก โกมารภัจ
 พระอนรุ ุทธะ
 พระองคุลิมาล
 พระธัมมทินนาเถรี
 จิตตคหบดี

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบุรี พุทธศกั ราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 100

ชน้ั ตัวช้วี ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 14. วิเคราะหข อ คิดและแบบอยา ง  จิตตคหบดี
การดาํ เนนิ ชวี ติ จากประวตั ิสาวก ชาดก  พระอานนท
เรื่องเลา และศาสนิกชนตัวอยาง ตามที่  พระปฏาจาราเถรี
กําหนด  จฬู สุภทั ทา
 สุมนมาลาการ
 ชาดก

 เวสสนั ดรชาดก
 มโหสธชาดก
 มหาชนกชาดก
 ชาวพทุ ธตวั อยาง

15. วเิ คราะหค ุณคา และความสาํ คญั ของ  พระนาคเสน - พระยามลิ ินท
การสงั คายนา พระไตรปฎ ก หรอื คมั ภีร  สมเดจ็ พระวนั รัต (เฮง เขมจารี)
ของศาสนาท่ีตนนบั ถือ และการเผยแผ  พระอาจารยมน่ั ภรู ิทตโฺ ต
 สุชพี ปญุ ญานภุ าพ
 สมเด็จพระนารายณม หาราช
 พระธรรมโกศาจารย (พุทธทาสภิกขุ
 พระพรหมมังคลาจารย (ปญญานนั ท

ภกิ ข)ุ
 ดร.เอ็มเบดการ
 พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกลา

เจาอยูหัว
 พระโพธิญาณเถร (ชา สภุ ทฺโท)
 พระพรหมคณุ าภรณ (ป.อ.ปยุตโต)
 อนาคารกิ ธรรมปาละ

 วิธกี ารศกึ ษาและคน ควา พระไตรปฏก และ

คัมภรี ของศาสนาอ่ืน ๆ การสงั คายนาและ

การเผยแผพ ระไตรปฏ ก
 ความสาํ คัญและคณุ คา ของพระไตรปฏ ก

16. เชอ่ื ม่ันตอ ผลของการทาํ ความดี ความ  ตัวอยางผลทเ่ี กิดจากการทาํ ความดี
ชั่ว สามารถวเิ คราะหสถานการณท่ีตอง
เผชิญ และตัดสินใจเลอื กดาํ เนนิ การหรือ ความชั่ว
 โยนโิ สมนสกิ ารดว ยวธิ คี ิดแบบอรยิ สัจ
ปฏบิ ตั ิตนไดอยา งมเี หตผุ ลถกู ตอ งตาม  หลักธรรมตามสาระการเรยี นรขู อ 13
หลกั ธรรม จรยิ ธรรม และกาํ หนด

เปาหมาย บทบาทการดาํ เนนิ ชวี ิตเพ่ือการ
อยรู ว มกนั อยางสันติสขุ และอยรู วมกัน
เปนชาตอิ ยางสมานฉันท

หลักสูตรโรงเรียนธญั บุรี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 101

ช้นั ตัวชีว้ ัด สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 17. อธบิ ายประวตั ศิ าสดาของศาสนาอื่นๆ  ประวตั ิพระพทุ ธเจา มฮุ ัมมัด พระเยซู

โดยสงั เขป

18. ตระหนกั ในคุณคา และความสาํ คัญของ  คุณคา และความสาํ คัญของคานิยมและ

คา นยิ ม จริยธรรมทีเ่ ปนตวั กําหนดความ จรยิ ธรรม

เชือ่ และพฤติกรรมทีแ่ ตกตางกนั ของศา  การขจัดความขดั แยงเพอ่ื อยูรวมกันอยาง

สนกิ ชนศาสนาตางๆ เพื่อขจัดความขดั แยง สันตสิ ขุ

และอยูรวมกันในสงั คมอยา งสันติสุข

19. เหน็ คณุ คา เชอ่ื มัน่ และมุงมนั่ พฒั นา  พฒั นาการเรียนรูดว ยวธิ คี ิดแบบโยนิโส

ชวี ติ ดว ยการพฒั นาจิตและพัฒนาการ มนสกิ าร 10 วธิ ี (เนน วธิ คี ิดแบบแยกแยะ

เรียนรูดว ยวิธีคดิ แบบโยนิโสมนสิการ สวนประกอบ แบบสามัญญลักษณะ

หรอื การพฒั นาจิตตามแนวทางของศาสนา แบบเปน อยูในขณะปจ จุบัน และแบบ

ท่ีตนนบั ถือ วภิ ัชชวาท )

1) วิธีคิดแบบสบื สาวเหตุปจ จยั

2) วิธีคิดแบบแยกแยะสวนประกอบ

3) วิธีคดิ แบบสามญั ลกั ษณะ

4) วธิ คี ดิ แบบอรยิ สัจ

5) วิธคี ิดแบบอรรถธรรมสมั พันธ

6) วธิ คี ิดแบบคุณคาแท- คุณคาเทยี ม

7) วธิ คี ดิ แบบคุณ-โทษ และทางออก

8) วิธีคิดแบบอบุ าย ปลุกเรา คุณธรรม

9) วิธีคดิ แบบเปนอยใู นขณะปจจุบนั

10) วิธีคดิ แบบวิภชั ชวาท

20. สวดมนต แผเ มตตา และบรหิ ารจิต  สวดมนตแ ปล และแผเมตตา

และเจริญปญ ญาตามหลกั สติปฏฐาน หรือ รูแ ละเขา ใจวิธีปฏิบตั แิ ละประโยชนของการ

ตามแนวทางของศาสนาท่ตี นนับถอื บรหิ ารจติ และเจรญิ ปญ ญา
 ฝกการบริหารจติ และเจรญิ ปญญาตาม

หลกั สตปิ ฎ ฐาน

 นําวิธีการบรหิ ารจิตและเจรญิ ปญ ญาไป

ใชในการพฒั นาการเรียนรู คุณภาพ

ชีวิตและสงั คม

หลกั สูตรโรงเรียนธญั บรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุม สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 102

ช้นั ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง
ม.4-6 21. วเิ คราะหหลักธรรมสําคัญในการอยู
 หลกั ธรรมสําคัญในการอยรู วมกันอยา ง
รวมกนั อยางสนั ตสิ ขุ ของศาสนาอ่ืนๆ และ สันตสิ ขุ
ชกั ชวน สง เสริม สนับสนุนใหบ ุคคลอ่ืนเห็น o หลักธรรมในพระพุทธศาสนา เชน
ความสาํ คัญของการทําความดี ตอ กัน สาราณยี ธรรม 6 อธิปไตย 3
มจิ ฉาวณิชชา 5 อริยวัฑฆิ 5
22. เสนอแนวทางการจดั กจิ กรรม ความ โภคอาทยิ ะ 5
รวมมอื ของทกุ ศาสนาในการแกปญ หาและ
พัฒนาสังคม  ครสิ ตศาสนา ไดแ ก บัญญตั ิ 10
ประการ (เฉพาะท่เี กยี่ วของ)

 ศาสนาอสิ ลาม ไดแ ก หลกั จรยิ ธรรม
(เฉพาะท่เี กี่ยวของ)

 สภาพปญ หาในชุมชน และสงั คม

สาระท่ี 1 ศาสนา ศลี ธรรม จริยธรรม
มาตรฐาน ส 1.2 เขาใจ ตระหนักและปฏบิ ตั ติ นเปน ศาสนิกชนท่ีดี และธํารงรักษาพระพุทธศาสนา หรอื

ศาสนาทต่ี นนับถือ

ช้นั ตวั ชีว้ ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 1. ปฏิบตั ติ นเปนศาสนิกชนท่ดี ีตอสาวก  ปฏิบัติตนเปนชาวพุทธท่ดี ตี อ พระภิกษุ
สมาชิกในครอบครวั และคนรอบขาง  การเขา ใจในกจิ ของพระภิกษุ เชน
การศึกษา การปฏบิ ัตธิ รรม และ
การเปน นกั บวชทด่ี ี
 คณุ สมบตั ทิ ายกและปฏคิ าหก
 หนาทีแ่ ละบทบาทของพระภกิ ษุ
ในฐานะพระนกั เทศก พระธรรม
ทูต พระธรรมจาริก พระวิทยากร
พระวปิ ส สนาจารย และพระ
นักพัฒนา
 การปฏิบัติตนตอ พระภิกษุทางกาย
วาจา และใจ ท่ปี ระกอบดวย
เมตตา
 การปฏสิ นั ถารทเ่ี หมาะสมตอ
พระภิกษุ ในโอกาสตา ง ๆ

หลกั สตู รโรงเรยี นธญั บุรี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 103

ชน้ั ตวั ชีว้ ดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.4-ม.6
2. ปฏบิ ตั ิตนถูกตอ งตามศาสนพธิ ีพธิ กี รร  ปฏิบัติตนเปน สมาชกิ ที่ดขี องครอบครัว
ตามหลักศาสนาท่ีตนนบั ถือ และสงั คม
 การรกั ษาศีล 8
 การเขารว มกิจกรรมและเปนสมาชิกของ
องคกรชาวพุทธ
 การเปน ชาวพุทธที่ดี ตามหลักทิศ
เบอื้ งบน ในทศิ 6
 การปฏบิ ัติตนทเี่ หมาะสมในฐานะ
ผปู กครองและ ผูอยูในปกครอง ตาม
หลักทิศเบ้ืองลา ง ในทศิ 6
 การปฏสิ นั ถารตามหลัก ปฏิสนั ถาร
2
 หนา ท่แี ละบทบาทของอบุ าสก
อุบาสกิ าทมี่ ีตอสงั คมไทยในปจ จุบัน
 การปฏิบตั ติ นเปน สมาชกิ ท่ีดขี อง
ครอบครัว ตามหลกั ทศิ เบ้อื งหลงั
ในทิศ 6
 การบาํ เพ็ญตนใหเ ปนประโยชนตอ
ครอบครัว ชมุ ชน ประเทศชาติ
และโลก

 ประเภทของศาสนพิธใี นพระพทุ ธศาสนา
 ศาสนพิธเี นื่องดว ยพุทธบัญญตั ิ เชน
พธิ แี สดงตนเปน พุทธมามกะ พิธเี วยี น
เทียน ถวายสงั ฆทาน ถวายผาอาบ
น้ําฝน พธิ ที อดกฐิน พิธปี วารณา
 ศาสนพิธที ่นี ําพระพุทธศาสนา เขา
ไปเกยี่ วเนือ่ ง เชน การทาํ บญุ เลย้ี ง
พระในโอกาสตา งๆ

 ความหมาย ความสําคัญ คติธรรม
ในพธิ กี รรม บทสวดมนตข องนกั เรียน งาน
พิธี คุณคา และประโยชน

 พธิ ีบรรพชาอุปสมบท คณุ สมบตั ขิ อง
ผูขอบรรพชาอุปสมบท เคร่ือง

 อัฏฐบริขาร ประโยชนของการ บรรพชา
อปุ สมบท

 บญุ พิธี ทานพธิ ี กุศลพธิ ี
คุณคาและประโยชนข องศาสนพธิ ี

หลกั สตู รโรงเรียนธญั บรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 104

ชน้ั ตัวชว้ี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 3. แสดงตนเปนพุทธมามกะหรอื  การแสดงตนเปนพทุ ธมามกะ
 ขัน้ เตรียมการ
แสดงตนเปนศาสนิกชนของศาสนา  ขัน้ พิธกี าร
ทต่ี นนบั ถอื

4. วิเคราะหห ลักธรรม คตธิ รรมที่  หลกั ธรรม/คติธรรมทเ่ี กีย่ วเนือ่ งกบั
เกย่ี วเนื่องกับวนั สาํ คัญทางศาสนา และ
เทศกาลท่สี าํ คญั ของศาสนาท่ีตนนบั ถอื วันสําคญั และเทศกาลทีส่ าํ คัญใน
และปฏิบตั ติ นไดถ ูกตอ ง พระพุทธศาสนาหรือศาสนาอื่น
 การปฏิบัตติ นทถ่ี กู ตอ งในวนั สาํ คญั
5. สมั มนาและเสนอแนะแนวทางในการ
ธาํ รงรักษาศาสนาท่ตี นนบั ถือ อันสงผลถงึ และเทศกาลทีส่ ําคญั ในพระพุทธศาสนา
การพัฒนาตน พฒั นาชาตแิ ละโลก หรอื ศาสนาอ่นื
 การปกปอ ง คุมครอง ธํารงรกั ษา

พระพทุ ธศาสนาของพทุ ธบริษทั
ในสงั คมไทย
 การปลกู จิตสํานกึ และการมีสว นรวม

ในสงั คมพุทธ

สาระที่ 2 หนาที่พลเมือง วฒั นธรรม และการดําเนินชวี ติ ในสังคม
มาตรฐาน ส 2.1 เขาใจและปฏิบตั ติ นตามหนาท่ีของการเปนพลเมืองดี มีคานยิ มทด่ี ีงามและธาํ รงรักษา

ประเพณีและวัฒนธรรมไทย ดาํ รงชีวติ อยรู วมกันในสงั คมไทยและสงั คมโลกอยา งสนั ตสิ ุข

ชัน้ ตัวชว้ี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 1. วเิ คราะหและปฏบิ ัติตนตามกฎหมายท่ี  กฎหมายเพงเก่ยี วกบั นิตกิ รรมสัญญา เชน

เกีย่ วขอ งกบั ตนเอง ครอบครัว ชมุ ชน ซ้ือขาย ขายฝาก เชาทรัพย เชา ซอ้ื กยู มื

ประเทศชาติ และสงั คมโลก เงิน จํานํา จํานอง

 กฎหมายอาญา เชน ความผิดเก่ียวกบั

ทรัพยความผิดเกี่ยวกบั ชวี ิตและรางกาย
 กฎหมายอื่นทสี่ าํ คญั เชน รัฐธรรมนญู

แหงราชอาณาจกั รไทยฉบับปจ จุบนั

กฎหมายการรบั ราชการทหาร กฎหมาย

ภาษอี ากร กฎหมายคุมครองผูบ รโิ ภค
 ขอ ตกลงระหวา งประเทศ เชน ปฏญิ ญา

สากลวาดวยสิทธิมนุษยชน กฎหมาย
มนษุ ยธรรมระหวา งประเทศ

หลักสูตรโรงเรียนธญั บุรี พทุ ธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 105

ชัน้ ตวั ช้ีวัด สาระการเรียนรูแกนกลาง

ม.4-6 2. วเิ คราะหความสาํ คญั ของโครงสรางทาง  โครงสรา งทางสังคม

สงั คม การขัดเกลาทางสงั คม และ การ - การจัดระเบียบทางสังคม

เปลยี่ นแปลงทางสังคม - สถาบนั ทางสังคม

 การขัดเกลาทางสังคม

 การเปลย่ี นแปลงทางสงั คม

 การแกปญ หาและแนวทางการพัฒนา

ทางสังคม

3. ปฏบิ ัติตนและมีสว นสนบั สนนุ ใหผอู ืน่  คุณลักษณะพลเมอื งดีของประเทศชาติ

ประพฤติปฏิบัตเิ พ่ือเปน พลเมืองดีของ และสงั คมโลก เชน

ประเทศชาติ และสงั คมโลก - เคารพกฎหมาย และกติกาสังคม

- เคารพสทิ ธิ เสรภี าพของตนเองและ

บคุ คลอน่ื

- มเี หตผุ ล รบั ฟงความคดิ เหน็ ของผูอ ื่น

- มีความรบั ผดิ ชอบตอตนเอง สังคม

ชุมชน ประเทศชาติและสงั คม

- เขารว มกิจกรรมทางการเมือง

การปกครอง

- มสี วนรว มในการปอ งกัน แกไ ข

ปญหาเศรษฐกจิ สังคม

การเมอื งการปกครอง สิง่ แวดลอ ม

- มคี ณุ ธรรมจริยธรรม ใชเ ปน

ตวั กําหนดความคดิ

4. ประเมินสถานการณสทิ ธมิ นษุ ยชนใน  ความหมาย ความสําคัญ แนวคดิ และ

ประเทศไทย และเสนอแนวทางพฒั นา หลักการของสิทธิมนษุ ยชน

 บทบาทขององคก รระหวางประเทศ

ในเวทีโลกทมี่ ผี ลตอ ประทศไทย
 สาระสาํ คญั ของปฏิญญาสากลวาดว ยสทิ ธิ

มนุษยชน

 บทบัญญตั ขิ องรฐั ธรรมนูญ

แหง ราชอาณาจักรไทย ฉบบั ปจจุบนั

เกี่ยวกบั สิทธมิ นุษยชน
 ปญ หาสิทธิมนษุ ยชนในประเทศ

และแนวทางแกป ญหาและพฒั นา

หลกั สูตรโรงเรียนธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 106

ช้ัน ตัวชี้วดั สาระการเรียนรแู กนกลาง

ม.4-6 5. วเิ คราะหความจําเปนที่ตอ งมีการ  ความหมายและความสําคัญของวฒั นธรรม
ปรับปรงุ เปล่ียนแปลงและอนรุ ักษ  ลกั ษณะและ ความสําคญั ของวฒั นธรรมไทย
วฒั นธรรมไทยและเลอื กรบั วฒั นธรรม
สากล ท่สี าํ คัญ
 การปรับปรงุ เปล่ียนแปลงและอนุรกั ษ

วัฒนธรรมไทย
 ความแตกตางระหวา งวฒั นธรรมไทยกบั

วฒั นธรรมสากล
 แนวทางการอนรุ ักษว ัฒนธรรมไทย

ท่ีดีงาม
 วธิ กี ารเลือกรับวฒั นธรรมสากล

สาระท่ี 2 หนา ทพี่ ลเมอื ง วฒั นธรรม และการดาํ เนนิ ชีวิตในสงั คม
มาตรฐาน ส 2.2 เขา ใจระบบการเมืองการปกครองในสังคมปจจุบนั ยดึ ม่ัน ศรทั ธาและธํารงรกั ษา ไวซง่ึ การ

ปกครองระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษตั ริยท รงเปนประมุข

ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 1. วิเคราะหป ญ หาการเมอื งท่สี ําคัญใน  ปญหาการเมอื งสาํ คญั ทเี่ กิดขึน้

ประเทศ จากแหลงขอมูลตา งๆ พรอ มทัง้ ภายในประเทศ

เสนอแนวทางแกไ ข  สถานการณก ารเมืองการปกครอง

ของสงั คมไทย และสงั คมโลก และ

การประสานประโยชนรวมกนั
 อิทธพิ ลของระบบการเมอื งการปกครอง

ท่มี ีผลตอการดําเนินชีวติ และความสัมพันธ

ระหวางประเทศ

2. เสนอแนวทาง ทางการเมอื งการ  การประสานประโยชนร ว มกันระหวาง

ปกครองทนี่ ําไปสคู วามเขา ใจ และ ประเทศ เชน การสรา งความสัมพันธ

การประสานประโยชนรวมกันระหวา ง ระหวา งไทยกบั ประเทศตา ง ๆ

ประเทศ  การแลกเปล่ียนเพ่ือชว ยเหลือ และสงเสริม

ดานวฒั นธรรม การศึกษา เศรษฐกจิ สงั คม

3. วิเคราะหค วามสําคญั และ ความจาํ เปน ♦ การปกครองตามระบอบประชาธปิ ไตยอนั มี

ทตี่ องธาํ รงรกั ษาไวซ ึ่งการปกครองตาม พระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมขุ

ระบอบประชาธปิ ไตย อนั มี - รปู แบบของรัฐ

พระมหากษัตริยท รงเปนประมขุ - ฐานะและพระราชอํานาจของ

พระมหากษัตรยิ 

หลักสูตรโรงเรียนธญั บรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 107

ช้ัน ตวั ช้วี ัด สาระการเรียนรแู กนกลาง

ม.4-6 4. เสนอแนวทางและมสี วนรวมในการ การตรวจสอบการใชอํานาจรฐั ตามรฐั ธรรมนญู
ตรวจสอบการใชอ ํานาจรฐั แหงราชอาณาจักรไทยฉบบั ปจจุบันท่ีมผี ลตอ
การเปลยี่ นแปลงทางสงั คม เชน การตรวจสอบ
โดยองคก รอสิ ระ การตรวจสอบโดยประชาชน

สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร

มาตรฐาน ส 3.1 เขา ใจและสามารถบริหารจัดการทรพั ยากรในการผลติ และการบรโิ ภค การใช ทรัพยากร

ทีม่ อี ยจู าํ กดั ไดอยา งมปี ระสิทธิภาพและคมุ คา รวมท้งั เขาใจหลักการของเศรษฐกจิ พอเพยี ง
เพื่อการดาํ รงชวี ติ อยางมีดุลยภาพ

ชัน้ ตวั ชวี้ ดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง

ม.4-6 1. อภิปรายการกาํ หนดราคาและคาจา งใน  ระบบเศรษฐกิจของโลกในปจ จบุ ัน ผลดีและ

ระบบเศรษฐกิจ ผลเสยี ของระบบเศรษฐกจิ แบบตา งๆ

 ตลาดและประเภทของตลาด ขอดแี ละ

ขอ เสียของตลาดประเภทตา ง ๆ

 การกาํ หนดราคาตามอปุ สงค และอุปทาน

การกําหนดราคาในเชงิ กลยุทธท มี่ ีในสงั คมไทย
 การกาํ หนดคา จาง กฎหมายท่เี ก่ียวขอ งและ

อตั ราคาจางแรงงานในสงั คมไทย
 บทบาทของรฐั ในการแทรกแซงราคา และการ

ควบคมุ ราคาเพ่อื การแจกจา ย และจดั สรรในทา

เศรษฐกิจ

2. ตระหนักถงึ ความสาํ คญั ของปรัชญา  การประยุกตใชเศรษฐกิจพอเพยี ง

ของเศรษฐกิจพอเพยี งที่มีตอเศรษฐกจิ ในการดาํ เนนิ ชวี ติ ของตนเอง และครอบครัว

สังคมของประเทศ  การประยกุ ตใชเศรษฐกิจพอเพียงใน

ภาคเกษตร อุตสาหกรรม การคา และบริการ
 ปญหาการพฒั นาประเทศท่ผี า นมา โดย

การศกึ ษาวิเคราะหแผนพัฒนาเศรษฐกจิ และ

สังคมฉบับทผ่ี านมา
 การพฒั นาประเทศทีน่ าํ ปรชั ญาของเศรษฐกิจ

พอเพยี งมาใช ในการวางแผนพฒั นา

เศรษฐกิจ และสงั คมฉบับปจจบุ ัน

หลักสูตรโรงเรยี นธัญบุรี พุทธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 108

ช้นั ตัวชีว้ ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง
ม.4-6 3. ตระหนักถึงความสาํ คญั ของระบบ
 ววิ ัฒนาการของสหกรณใ นประเทศไทย
สหกรณในการพัฒนาเศรษฐกิจในระดับ  ความหมายความสาํ คญั และหลกั การของระบบ
ชุมชนและประเทศ
สหกรณ
4. วเิ คราะหปญ หาทางเศรษฐกิจ  ตัวอยางและประเภทของสหกรณใ นประเทศไท
ในชมุ ชนและเสนอแนวทางแกไ ข  ความสาํ คญั ของระบบสหกรณในการพฒั นา

เศรษฐกจิ ในชุมชนและประเทศ

 ปญ หาทางเศรษฐกจิ ในชุมชน
 แนวทางการพฒั นาเศรษฐกิจของชุมชน
 ตวั อยา งของการรวมกลุมท่ีประสบ

ความสําเร็จในการแกป ญหาทางเศรษฐกจิ
ของชุมชน

สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร
มาตรฐาน ส 3.2 เขาใจระบบและสถาบนั ทางเศรษฐกจิ ตาง ๆ ความสัมพนั ธทางเศรษฐกิจและความจาํ เปน

ของการรว มมือกนั ทางเศรษฐกิจในสงั คมโลก

ชั้น ตวั ช้ีวัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 1. อธบิ ายบทบาทของรัฐบาลดานนโยบาย  บทบาทของนโยบายการเงนิ และการคลัง

การเงิน การคลังในการพัฒนาเศรษฐกจิ ของรฐั บาลในดาน

ของประเทศ - การรักษาเสถียรภาพทางเศรษฐกจิ

- การสรางการเจริญเตบิ โตทางเศรษฐกจิ

- การรักษาดลุ การคาระหวางประเทศ

- การแทรกแซงราคาและการควบคมุ

ราคา

 รายรับและรายจายของรัฐทม่ี ผี ลตอ

งบประมาณ หน้ีสาธารณะ การพฒั นา
ทางเศรษฐกิจและคุณภาพชีวติ ของ
ประชาชน

- นโยบายการเก็บภาษีประเภทตาง ๆ
และการใชจ ายของรฐั

- แนวทางการแกป ญหาการวา งงาน

หลักสูตรโรงเรยี นธญั บรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 109

ชนั้ ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง

 ความหมาย สาเหตุ และผลกระทบทเ่ี กดิ
จากภาวะทางเศรษฐกจิ เชน เงนิ เฟอ

เงนิ ฝด
 ตัวชีว้ ัดความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ

เชน GDP , GNP รายไดเ ฉลย่ี ตอบุคคล
 แนวทางการแกปญ หาของนโยบายการเงนิ

การคลงั

ม.4-6 2. วเิ คราะหผ ลกระทบของการเปดเสรี  ววิ ฒั นาการของการเปด เสรีทางเศรษฐกิจ

ทางเศรษฐกิจในยคุ โลกาภวิ ัตนทีม่ ผี ลตอ ในยุคโลกาภิวัตนข องไทย

สงั คมไทย  ปจจยั ทางเศรษฐกจิ ทมี่ ีผลตอการเปดเสรี

ทางเศรษฐกิจของประเทศ

 ผลกระทบของการเปด เสรีทางเศรษฐกจิ

ของประเทศท่ีมตี อ ภาคการเกษตร

ภาคอุตสาหกรรม ภาคการคาและบรกิ าร
 การคาและการลงทุนระหวางประเทศ

 บทบาทขององคก รระหวา งประเทศใน

เวทีการเงินโลกท่มี ผี ลกบั ประเทศไทย

3. วเิ คราะหผ ลดี ผลเสยี ของความรว มมือ  แนวคิดพน้ื ฐานท่ีเกี่ยวของกับการคา ระหวา

ทางเศรษฐกิจระหวา งประเทศในรปู แบบ ประเทศ

ตาง ๆ  บทบาทขององคการความรว มมือทาง

เศรษฐกจิ ท่ีสาํ คัญในภมู ิภาคตา ง ๆ ของ

โลก เชน WTO , NAFTA , EU , IMF ,
ADB , OPEC , FTA , APECในระดับตา ง ๆ

เขตสเี่ หลี่ยมเศรษฐกจิ
 ปจ จัยตาง ๆ ที่นําไปสกู ารพึง่ พา การ

แขง ขนั การขัดแยง และการประสาน
ประโยชนท างเศรษฐกิจ
 ตวั อยางเหตุการณท ีน่ าํ ไปสูการพงึ พาทาง

เศรษฐกจิ
 ผลกระทบจากการดาํ เนนิ กิจกรรมทาง

เศรษฐกิจระหวางประเทศ
 ปจ จัยตา ง ๆ ที่นาํ ไปสูการพึ่งพาการ

แขงขัน การขัดแยง และการประ
สารประโยชนท างเศรษฐกจิ วธิ ีการกีดกนั
ทางการคา ในการคาระหวางประเทศ

หลักสตู รโรงเรียนธญั บุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 110

สาระที่ 4 ประวตั ิศาสตร
มาตรฐาน ส 4.1 เขาใจความหมาย ความสําคัญของเวลา และยุคสมยั ทางประวตั ิศาสตร สามารถใชวิธีการ

ทางประวตั ิศาสตรมาวเิ คราะหเหตกุ ารณตา ง ๆ อยางเปน ระบบ

ชน้ั ตัวชว้ี ดั สาระการเรยี นรูแกนกลาง

ม.4-6 1. ตระหนกั ถงึ ความสาํ คัญของเวลาและ  เวลาและยุคสมัยทางประวัติศาสตรท่ปี รากฏ

ยคุ สมัยทางประวตั ิศาสตรท แี่ สดงถงึ การ ในหลกั ฐานทางประวัติศาสตรไ ทยและ

เปลี่ยนแปลงของมนุษยชาติ ประวตั ศิ าสตรสากล

 ตัวอยา งเวลาและยุคสมยั ทางประวัตศิ าสตร

ของสงั คมมนษุ ยที่มปี รากฏในหลกั ฐานทาง

ประวตั ิศาสตร (เชื่อมโยงกับ มฐ. ส 4.3)

 ความสําคญั ของเวลาและยุคสมัยทาง

ประวตั ศิ าสตร

2. สรา งองคความรูใ หมท างประวตั ศิ าสตร  ขน้ั ตอนของวิธีการทางประวตั ศิ าสตร โดย

โดยใชวิธีการทางประวัติศาสตรอ ยา งเปน นาํ เสนอตวั อยางทีละข้ันตอนอยา งชดั เจน

ระบบ  คุณคาและประโยชนของวิธกี ารทาง

ประวัติศาสตรที่มตี อ การศึกษาทาง

ประวตั ิศาสตร
 ผลการศกึ ษาหรือโครงงานทาง

ประวัติศาสตร

สาระท่ี 4 ประวตั ิศาสตร

มาตรฐาน ส 4.2 เขาใจพัฒนาการของมนษุ ยชาติจากอดตี จนถึงปจ จุบนั ในดานความสัมพันธและ

การเปลี่ยนแปลงของเหตกุ ารณอ ยางตอเน่อื ง ตระหนกั ถึงความสาํ คัญและสามารถวิเคราะห
ผลกระทบที่เกิดขึ้น

ช้นั ตวั ชีว้ ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 1.วิเคราะหอทิ ธพิ ลของอารยธรรรม  อารยธรรมของโลกยคุ โบราณ ไดแก

โบราณ และการติดตอ ระหวางโลก อารยธรรมลมุ แมน าํ้ ไทกรีส-ยูเฟรตีส ไนล

ตะวันออกกบั โลกตะวนั ตกทีม่ ผี ลตอ ฮวงโห สินธุ และอารยธรรมกรกี -โรมัน

พฒั นาการและการเปล่ยี นแปลงของโลก  การตดิ ตอระหวางโลกตะวนั ออกกับโลก

ตะวนั ตก และอทิ ธพิ ลทางวฒั นธรรมที่มี

ตอ กันและกัน

2.วิเคราะหเหตุการณสําคญั ตาง ๆทีส่ ง ผล  เหตุการณส าํ คญั ตางๆที่สง ผลตอ การ

ตอ การเปล่ยี นแปลงทางสังคมเศรษฐกิจ เปล่ียนแปลงของโลกในปจจุบัน เชน

และการเมอื งเขา สโู ลกสมัยปจ จุบัน ระบอบฟว ดสั การฟนฟู ศิลปวทิ ยาการ

สงครามครเู สด การสาํ รวจทางทะเล

การปฏิรูปศาสนา การปฏิวัติทาง

หลักสตู รโรงเรยี นธญั บุรี พุทธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 111

ชั้น ตัวชวี้ ดั สาระการเรยี นรูแ กนกลาง

ม.4-6 3. วิเคราะหผ ลกระทบของการขยาย  วทิ ยาศาสตร การปฏิวัตอิ ตุ สาหกรรม
อิทธพิ ลของประเทศในยุโรปไปยังทวปี จกั รวรรดินยิ ม ลัทธิชาตนิ ิยม เปน ตน
อเมรกิ า แอฟรกิ าและเอเชีย
4. วิเคราะหสถานการณของโลกใน  ความรวมมอื และความขัดแยง ของ
คริสตศ ตวรรษท่ี 21 มนษุ ยชาติในโลก

 สถานการณส าํ คญั ของโลกใน
ครสิ ตศ ตวรรษท่ี 21 เชน
- เหตุการณ 11 กันยายน 2001 (Nine
Eleven )
- การขาดแคลนทรัพยากร
- การกอการรา ย
- ความขดั แยงทางศาสนา ฯลฯ

สาระที่ 4 ประวตั ิศาสตร
มาตรฐาน ส 4.3 เขาใจความเปน มาของชาตไิ ทย วัฒนธรรม ภมู ปิ ญญาไทย มคี วามรกั ความภูมิใจและธาํ รง

ความเปนไทย

ชั้น ตวั ชี้วดั สาระการเรียนรูแ กนกลาง

ม.4-6 1.วิเคราะหป ระเดน็ สาํ คญั ของ  ประเด็นสําคัญของประวตั ิศาสตรไ ทย

ประวตั ศิ าสตรไทย เชน แนวคดิ เกยี่ วกับความเปนมาของชาติ

2. วิเคราะหค วามสําคญั ของสถาบัน ไทย อาณาจักรโบราณในดินแดนไทย

พระมหากษัตรยิ ตอชาติไทย และอิทธิพลที่มีตอสงั คมไทย ปจ จัยท่มี ี

3. วเิ คราะหปจจัยทีส่ งเสริมความ ผลตอ การสถาปนาอาณาจักรไทยใน

สรางสรรคภ ูมิปญ ญาไทย และ ชวงเวลาตางๆ สาเหตแุ ละ

วัฒนธรรมไทย ซึง่ มผี ลตอ สงั คมไทยใน ผลของการปฏิรูป ฯลฯ

ยุคปจ จบุ ัน

4. วเิ คราะหผ ลงานของบุคคลสาํ คัญทงั้  บทบาทของสถาบันพระมหากษัตรยิ ใ น

ชาวไทยและตา งประเทศ ท่ีมสี ว น การพัฒนาชาตไิ ทยในดา นตา งๆ เชน การ

สรางสรรควัฒนธรรมไทย และ ปองกันและรักษาเอกราชของชาติ การ

ประวตั ศิ าสตรไ ทย สรางสรรควฒั นธรรมไทย

 อิทธพิ ลของวฒั นธรรมตะวันตก และ

ตะวนั ออกท่ีมีตอสงั คมไทย

 ผลงานของบคุ คลสาํ คัญทั้งชาวไทยและ

ตา งประเทศ ท่ีมสี วนสรางสรรค

วฒั นธรรมไทย และประวัติศาสตรไทย

 ปจจัยทส่ี ง เสรมิ ความสรา งสรรค

ภมู ิปญญาไทย และวฒั นธรรมไทย

ซงึ่ มีผลตอ สังคมไทยในยคุ ปจ จุบนั

หลกั สูตรโรงเรยี นธัญบรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 112

ช้นั ตัวช้ีวดั สาระการเรียนรแู กนกลาง

ม.4-6

5. วางแผนกาํ หนดแนวทางและการมี  สภาพแวดลอ มทีม่ ผี ลตอ การสรางสรรค
สว นรวมการอนุรกั ษภ ูมปิ ญญาไทยและ
วฒั นธรรมไทย ภูมิปญ ญาและวฒั นธรรมไทย
 วถิ ชี ีวิตของคนไทยในสมัยตางๆ
 การสืบทอดและเปลีย่ นแปลงของ

วฒั นธรรมไทย
 แนวทางการอนุรกั ษภูมิปญ ญาและ

วฒั นธรรมไทยและการมสี ว นรวมในการ
อนรุ กั ษ
 วธิ กี ารมสี ว นรว มอนุรักษภ มู ปิ ญญาและ

วัฒนธรรมไทย

สาระท่ี 5 ภูมศิ าสตร

มาตรฐาน ส 5.1 เขาใจลักษณะของโลกทางกายภาพและความสัมพนั ธของสรรพสง่ิ ซ่ึงมผี ลตอกันและกันใน

ระบบของธรรมชาติ ใชแ ผนท่ีและเครอ่ื งมอื ทางภูมิศาสตรใ นการคน หา วเิ คราะห สรปุ
และใชขอ มลู ภมู สิ ารสนเทศอยา งมีประสิทธภิ าพ

ชัน้ ตัวชี้วัด สาระการเรียนรแู กนกลาง

ม.4 – ม.6 1. ใชเ คร่อื งมอื ทางภมู ิศาสตรใ นการ  เครอ่ื งมอื ทางภมู ศิ าสตร ใหข อมูลและ

รวบรวม วิเคราะห และนําเสนอขอมลู ขาวสารภมู ิลักษณ ภูมอิ ากาศและภูมิ

ภมู สิ ารสนเทศอยางมีประสิทธิภาพ สงั คมของไทยและภูมภิ าคตางๆทั่วโลก

2. วิเคราะหอ ทิ ธพิ ลของสภาพ  ปญ หาทางกายภาพหรอื ภัยพิบัติทาง

ภมู ิศาสตร ซ่ึงทําใหเ กดิ ปญหาทาง ธรรมชาติในประเทศไทยและภูมภิ าค

กายภาพหรือภยั พิบตั ิทางธรรมชาตใิ น ตา งๆ ของโลก

ประเทศไทยและภมู ภิ าคตา ง ๆ ของโลก  การเปลี่ยนแปลงลกั ษณะทางกายภาพ

ในสวนตางๆ ของ โลก

 การเกิดภูมสิ งั คมใหมข องโลก

3. วเิ คราะหการเปลีย่ นแปลงของพื้นท่ี  การเปล่ยี นแปลงของพื้นที่ซึ่งไดรบั อิทธิพล

ซงึ่ ไดรับอทิ ธพิ ลจากปจ จยั ทางภูมศิ าสตร จากปจจัยทางภูมิศาสตรใ นประเทศไทย

ในประเทศไทยและทวปี ตา งๆ และทวปี ตา งๆ เชน การเคล่อื นตัวของ

แผนเปลอื กโลก

4. ประเมินการเปลย่ี นแปลงธรรมชาติใน  การเปลยี่ นแปลงธรรมชาตใิ นโลก เชน

โลกวาเปน ผลมาจากการกระทําของ ภาวะโลกรอน ความแหง แลง สภาพ

มนุษยและหรอื ธรรมชาติ อากาศแปรปรวน

หลกั สตู รโรงเรยี นธัญบรุ ี พุทธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 113

สาระที่ 5 ภูมศิ าสตร

มาตรฐาน ส 5.2 เขา ใจปฏิสัมพันธร ะหวางมนุษยกับสภาพแวดลอมทางกายภาพทก่ี อ ใหเ กิด

การสรางสรรคว ัฒนธรรม มจี ิตสํานึกและมีสว นรวมในการอนุรักษทรัพยากร
และส่งิ แวดลอม เพื่อการพัฒนาที่ย่ังยืน

ชั้น ตวั ช้วี ัด สาระการเรยี นรแู กนกลาง

ม.4-6 1.วิเคราะหส ถานการณและวิกฤตการณ  การเปลี่ยนแปลงลกั ษณะทางกายภาพ

ดานทรพั ยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอ ม ในสว นตา ง ๆ ของ โลก

ของประเทศไทยและโลก  การเกิดภูมสิ งั คมใหม ๆ ในโลก

 วกิ ฤตการณดานทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ

สงิ่ แวดลอ มของประเทศไทยและโลก

2. ระบุมาตรการปอ งกนั และแกไข  มาตรการปอ งกนั และแกไ ขปญหา

ปญหา บทบาทขององคก ารและการ บทบาทขององคก ารและการประสาน

ประสานความรวมมอื ทง้ั ในประเทศและ ความรวมมอื ทัง้ ในประเทศและนอก

นอกประเทศเกี่ยวกับกฎหมาย ประเทศ กฎหมายสงิ่ แวดลอม การ

สิ่งแวดลอ ม การจัดการทรัพยากร จดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ

ธรรมชาติและสิ่งแวดลอ ม สิง่ แวดลอม

3. ระบแุ นวทางการอนุรักษท รพั ยากร  การอนรุ กั ษทรัพยากรธรรมชาตแิ ละ

ธรรมชาติและสิง่ แวดลอ มในภมู ภิ าคตาง สิ่งแวดลอมในภมู ิภาคตา ง ๆ ของโลก

ๆ ของโลก

4. อธบิ ายการใชประโยชนจ าก  การใชป ระโยชนจ ากสง่ิ แวดลอ มในการ

ส่ิงแวดลอมในการสรางสรรควฒั นธรรม สรา งสรรคว ฒั นธรรม อนั เปนเอกลักษณ

อันเปน เอกลักษณข องทอ งถ่นิ ทัง้ ใน ของทอ งถนิ่ ท้งั ในประเทศไทยและโลก

ประเทศไทยและโลก

5. มสี วนรวมในการแกปญ หาและ การ  การแกป ญ หาและการดาํ เนินชีวติ ตาม

ดําเนนิ ชีวิตตามแนวทางการอนุรกั ษ แนวทางการอนุรักษทรัพยากรและ

ทรัพยากรและสิง่ แวดลอม เพ่ือการ ส่ิงแวดลอม เพือ่ การพัฒนาทีย่ ง่ั ยนื

พัฒนาท่ีย่ังยนื

หลกั สตู รโรงเรียนธัญบุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 114

โครงสรางหลักสูตรกลุม สาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษาศาสนาและวฒั นธรรม

ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

รายวิชาพื้นฐาน จาํ นวน 40 ชัว่ โมง 1.0 หนวยกิต
จาํ นวน 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกิต
ส31101 สงั คมศึกษา 1 จาํ นวน 20 ช่วั โมง 0.5 หนวยกิต
ส31102 สังคมศกึ ษา 2 จํานวน 20 ชั่วโมง 0.5 หนว ยกิต
ส31103 ประวัตศิ าสตรไ ทย 1 จํานวน 40 ช่ัวโมง 1.0 หนว ยกิต
ส31104 ประวตั ศิ าสตรไ ทย 2 จาํ นวน 40 ชัว่ โมง 1.0 หนว ยกิต
ส32101 สังคมศกึ ษา 3 จํานวน 40 ช่ัวโมง 1.0 หนวยกิต
ส32102 สงั คมศกึ ษา 4 จาํ นวน 40 ช่วั โมง 1.0 หนวยกติ
ส33101 สังคมศึกษา 5 จํานวน 20 ช่ัวโมง 0.5 หนวยกติ
ส33102 สังคมศกึ ษา 6 จาํ นวน 20 ชัว่ โมง 0.5 หนวยกิต
ส33103 ประวัตศิ าสตรไ ทย 3
ส33104 ประวตั ศิ าสตรไทย 4 0.5 หนวยกติ
0.5 หนวยกิต
รายวิชาเพ่มิ เติม จาํ นวน 20 ชว่ั โมง 0.5 หนวยกิต
จํานวน 20 ชัว่ โมง 0.5 หนวยกิต
ส30201 อาเซยี นศึกษา 1 จาํ นวน 20 ชว่ั โมง 1.0 หนว ยกิต
ส30202 อาเซยี นศกึ ษา 2 จํานวน 20 ชัว่ โมง 1.0 หนวยกิต
ส30231 หนาทีพ่ ลเมอื ง 1 จาํ นวน 40 ชว่ั โมง 0.5 หนว ยกิต
ส30232 หนาทพ่ี ลเมอื ง 2 จาํ นวน 40 ช่วั โมง 0.5 หนว ยกติ
ส30203 ประชากรกบั ส่ิงแวดลอ ม จาํ นวน 20 ช่วั โมง 1.0 หนว ยกิต
ส30202 เศรษฐกจิ พอเพียง จํานวน 20 ชว่ั โมง 1.0 หนว ยกิต
ส30205 พระพุทธศาสนา 1 จาํ นวน 40 ชวั่ โมง 0.5 หนวยกติ
ส30206 พระพุทธศาสนา 2 จํานวน 40 ชว่ั โมง 0.5 หนวยกติ
ส30204 การปกครองของไทย จํานวน 20 ชวั่ โมง 1.0 หนวยกิต
ส30208 ศาสนาสากล จาํ นวน 20 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกติ
ส30233 หนาที่พลเมอื ง 3 จํานวน 40 ชว่ั โมง
ส30234 หนา ทีพ่ ลเมือง 4 จาํ นวน 40 ชัว่ โมง
ส30209 กฎหมายทีป่ ระชาชนควรรู
ส30218 เหตกุ ารณปจ จบุ ัน

หลักสตู รโรงเรียนธัญบุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 115

โครงสรางรายวิชา

หนาท่ีพลเมอื ง หลักสตู รตา นทุจรติ ศึกษา

เนือ้ หาวิชา คะแนน เนอ้ื หารายวชิ า คะแนน

1. เปนแบบอยา งและสงเสรมิ 10 1. การคิดแยกแยะระหวา ง 10
สนบั สนุนใหผ ูอน่ื เปน พลเมืองดี ผลประโยชนสว นตนและ
ผลประโยชนสวนรวม 10
ประยุกตใ ชก ระบวนการ 10
ประชาธิปไตย 10
20
2. มีสว นรวมในกิจกรรมโรงเรยี น 10 2.ความละอายและไมทนตอการ
ทุจริต

3. ยอมรบั ในอตั ลักษณแ ละเคารพ 10 3.STRONG จติ พอเพยี งตา นทจุ ริต
ความหลากหลายในสงั คม

4.มีสวนรวมในการแกปญหาและ 10 4. พลเมืองและความรบั ผดิ ชอบตอ
สงั คม
สรางเครอื ขายการปอ งกันความ
ขัดแยง

คะแนนปลายภาค

รวมหนาทีพ่ ลเมืองและตา นทุจริตศึกษา 100

คาํ อธบิ ายรายวชิ าสาระพนื้ ฐาน
ระดบั มัธยมศกึ ษาตอนปลาย

หลกั สูตรโรงเรียนธญั บุรี พุทธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 117

คําอธิบายรายวชิ าพ้นื ฐาน

รหัสวชิ า ส31101 วิชาสงั คมศกึ ษา 1 กลุมสาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ฯ

ช้นั มัธยมศึกษาปท ี่ 4 เวลา 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกิต

ศกึ ษา วเิ คราะห ลกั ษณะของสังคมชมพูทวปี และคตคิ วามเชือ่ ทางศาสนาสมัยกอ นพระพทุ ธเจา

พระพุทธศาสนามที ฤษฎีและวิธกี ารท่ีเปนสากลและมีขอปฏบิ ัตทิ ี่ยึดสายกลาง การพัฒนาศรทั ธาและปญ ญาที่
ถูกตอ งในพระพทุ ธศาสนา พระพุทธเจาในฐานะเปนมนษุ ยผูฝกตนไดอ ยางสูงสุดในการตรัสรู การกอต้งั วิธกี าร
สอนและการเผยแผพระพุทธศาสนา พทุ ธประวัตดิ านการบริหารและการธํารงรักษาศาสนา ขอ ปฏิบัตทิ างสาย

กลางในพระพทุ ธศาสนาหรอื แนวคดิ ของศาสนาที่ตนนับถือ การพัฒนาศรทั ธาและปญญาทถี่ กู ตองลกั ษณะ
ประชาธปิ ไตยในพระพุทธศาสนา หลกั การของพระพทุ ธศาสนากบั หลักวิทยาศาสตร การคิดตามนยั และการคดิ

แบบวทิ ยาศาสตร การฝก ฝนและพัฒนาตนเอง การพึ่งตนเอง และการมุง อิสรภาพ พระพทุ ธศาสนาเปน ศาสตร
แหงการศึกษาซ่งึ เนนความสัมพนั ธข องเหตุปจจัยกับวิธกี ารแกปญ หา การฝกตนไมใ หป ระมาท มงุ ประโยชนสุข
และสันตภิ าพแกบุคคล สังคมและโลก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งและการพฒั นาประเทศแบบย่ังยนื

การศกึ ษาที่สมบรู ณ การเมือง และสันตภิ าพ ขอ คดิ และแบบอยางการดาํ เนินชีวติ จากประวัติพทุ ธสาวก พทุ ธ
สาวิกา (พระอสั สชิ พระกีสาโคตมีเถรี พระนางมลั ลกิ า หมอชีวกโกมารภจั จ พระอนุรุทธะ พระองคลุ มิ าล

พระธัมมทินนาเถรี จิตตคหบดี พระอานนท พระปฏาจาราเถรี จฬู สภุ ทั ทา สุมน-มาลาการ) พุทธศาสนิกชน
ตวั อยาง (พระนาคเสน-พระยามิลินท สมเดจ็ พระวันรัต (เฮง เขมจารี)พระอาจารยม ่นั ภรู ิทตั โต สุชีพ ปุญญานุ
ภาพ

วเิ คราะหและปฏิบตั ติ นตามหลักธรรมของพระพทุ ธศาสนา พระรตั นตรยั หลกั ธรรมในกรอบอรยิ สจั 4
ประกอบดว ย ทกุ ข (ขันธ 5) สมทุ ัย (หลกั กรรม ในเรอื่ ง นิยาม 5 และวติ ก 3) นโิ รธ (ภาวนา 4) มรรค (พระ

สัทธรรม 3 ปญญาวฒุ ิธรรม 4 พละ 5 อบุ าสกธรรม 5) มงคล (สงเคราะหบ ตุ ร สงเคราะหภ รรยาหรอื สามี
สันโดษ) พุทธศาสนสุภาษิตในเรอ่ื ง จิตที่ฝกดีแลว นําสุขมาให บณั ฑิตยอมไมแสดงอาการข้นึ ๆ ลงๆ คนที่ไมถกู
นนิ ทาไมม ีในโลก ฆาความโกรธไดยอมอยูเปนสขุ การปฏิบตั ิตนเปน ชาวพทุ ธท่ีดตี อ พระภกิ ษุ การปฏิบตั ติ นเปน

สมาชิกท่ดี ขี องครอบครวั และสงั คม ศาสนพธิ เี กยี่ วกับพิธีแสดงตนเปน พุทธมามกะ พิธีเวียนเทยี น พธิ ถี วาย
สังฆทาน พิธีถวายผา อาบน้าํ ฝน พิธที อดกฐนิ พธิ ีปวารณา การทําบญุ เล้ยี งพระในโอกาสตา งๆ หลักธรรม คติ

ธรรมท่เี กี่ยวเน่อื งกับวันสําคัญและเทศกาลสําคญั ในพระพุทธศาสนา การเปนชาวพทุ ธที่ดีตอ พระภกิ ษุ เปน
สมาชิกทดี่ ขี องครอบครัวและสงั คม การสวดมนตแ ปล แผเมตตา และบรหิ ารจิตและเจรญิ ปญ ญาตามหลกั สติ
ปฏ ฐาน การพัฒนาการเรยี นรูดวยวธิ คี ิดแบบโยนโิ สมนสกิ าร (คิดแบบรเู ทา ทนั ธรรมดา คดิ แบบเปน อยูในขณะ

ปจ จบุ นั ) การสัมมนาและเสนอแนวทางในการธํารงรักษาพระพุทธศาสนาอนั สง ผลถงึ การพัฒนาคน พฒั นาชาติ
และโลก ประวัติของศาสดาของศาสนาอื่นและหลกั คาํ สอนพืน้ ฐาน

โดยใชกระบวนการคดิ กระบวนการสบื คน ขอมูล กระบวนการทางสงั คม กระบวนการปฏบิ ตั ิ
กระบวนการเผชญิ สถานการณแ ละแกป ญ หา กระบวนการกลุม
เพ่ือใหเกดิ ความรูความเขาใจ สามารถนําไปปฏบิ ตั ใิ นการดําเนินชีวติ นาํ ไปแกปญ หาของตนเองและ

ครอบครัว มคี ุณลักษณะอนั พึงประสงคใ นดา นรักชาติ ศาสน กษตั ริย ซือ่ สตั ย สุจริต มวี ินยั ใฝเ รียนรู อยู
อยา งพอเพียง มุงมน่ั ในการทํางาน รกั ความเปนไทย มจี ิตสาธารณะ พอเพียง สามารถอยูรวมกนั ไดอ ยาง

สันตสิ ขุ ตามหลกั การของพระพทุ ธศาสนา

หลกั สูตรโรงเรยี นธัญบรุ ี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 118

โครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี นเปนโครงการอนุรกั ษพ ันธุกรรมของตน ไมใ นทอ งถ่ิน โดยใหน กั เรยี น
ไดมโี อกาสไดศึกษาตน ไมป ระจาํ ถิ่นโดยใชว ธิ ีการศึกษาอยา งมีแบบแผน

ตวั ชวี้ ัด
ส 1.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5, ม.4-6/6, ม.4-6/7
ม.4-6/8, ม.4-6/9, ม.4-6/10, ม.4-6/11, ม.4-6/12, ม.4-6/13
ม.4-6/14, ม.4-6/15, ม.4-6/16, ม.4-6/17, ม.4-6/18, ม.4-6/19
ม.4-6/20, ม.4-6/21, ม.4-6/22
ส 1.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5

รวมทง้ั หมด 27 ตัวชว้ี ัด

หลักสตู รโรงเรียนธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 119

คาํ อธบิ ายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วิชา ส31102 วชิ าสังคมศึกษา 2 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ฯ

ช้ันมัธยมศึกษาปท ่ี 4 เวลา 40 ช่วั โมง 1.0 หนว ยกิต

ศึกษาคุณลักษณะพลเมืองดขี องประเทศ และสังคมโลกมีสว นรว มในการปอ งกันแกไ ขปญหาที่เกิดข้ึน
อยา งเหมาะสม ความสาํ คัญของโครงสรางทางสังคม การขัดเกลาทางสังคมและการเปลี่ยนแปลงทางสังคม

การแกปญ หาและแนวทางการพัฒนาทางสังคม การปฏิบตั ิตนและสนับสนุนใหผอู ืน่ ประพฤตปิ ฏิบตั ิตนเปน
พลเมืองดีของประเทศชาตแิ ละสงั คมโลก วัฒนธรรมไทยทีส่ ําคัญ การปรบั ปรุงเปลี่ยนแปลงและอนรุ ักษ
วฒั นธรรมไทย มวี จิ ารณญาณเลอื กรบั วฒั นธรรมสากลอยา งเหมาะสม นําหลกั ธรรมทางศาสนาท่ีคนในสงั คม

นบั ถอื นาํ มาปรบั ใชใ นการอยรู วมกนั อยางสนั ติ ศกึ ษา และวเิ คราะห สถานการณสทิ ธมิ นษุ ยชนในประเทศไทย
และแนวทางการพัฒนา บทบญั ญัตขิ องรฐั ธรรมนญู แหงราชอาณาจกั รไทยฉบบั ปจ จบุ นั เกีย่ วกับสทิ ธิมนษุ ยชน

ปญ หาการเมอื งท่ีสําคัญในประเทศไทย การเมือง การปกครอง การประสานประโยชนรวมกนั ระหวา งประเทศ
การแลกเปล่ยี นเพอ่ื ชวยเหลือและสง เสรมิ ดานวัฒนธรรม การศกึ ษา เศรษฐกจิ สงั คม ความสาํ คัญและความ
จาํ เปนทีต่ อ งธาํ รงรักษาไวซ งึ่ การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอนั มีพระมหากษัตรยิ ทรงเปนประมขุ การมี

สว นรวมในการตรวจสอบ การใชอ าํ นาจรฐั กฎหมายแพง เกย่ี วกับตนเองและครอบครวั กฎหมายแพง เก่ียวกับ
นติ กิ รรมสญั ญา กฎหมายอาญาในเรอ่ื งความผิดเกย่ี วกับทรัพย ความผดิ เก่ียวกบั ชีวิตและรางกาย กฎหมายอนื่

ทส่ี ําคัญ ขอ ตกลงระหวางประเทศ
โครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี นเปนโครงการอนุรกั ษพันธุกรรมของตนไมใ นทอ งถนิ่ โดยใหนกั เรยี น

ไดม ีโอกาสไดศ ึกษาตน ไมป ระจาํ ถ่นิ โดยใชวิธีการศกึ ษาอยางมแี บบแผน

โดยใชกระบวนการสืบคนขอมูล กระบวนการกลมุ การอภปิ ราย การวิเคราะห การสงั เคราะห
อยางมเี หตุผล

เพือ่ ใหเ กิดความรูค วามเขา ใจ สรางความตระหนัก และปฏบิ ตั ติ นตามหนา ทีข่ องการเปนพลเมืองดี
มสี ว นรวมในการแกไ ขปญหาทางสงั คม รกั ษาและอนรุ ักษวัฒนธรรมไทย สามารถดําเนนิ ชวี ติ อยางสันติสุขใน
สังคมไทยและสงั คมโลกตามหลกั การของพระพุทธศาสนา

ตวั ช้วี ดั
ส 2.1 ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4, ม.4/5
ส 2.1 ม.4/1
ส 2.2 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4

รวมทัง้ หมด 9 ตัวชว้ี ัด

หลกั สตู รโรงเรยี นธญั บุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 120

คาํ อธิบายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหัสวชิ า ส32101 วิชาสงั คมศึกษา 3(ภูมิศาสตร) กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ฯ

ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 5 เวลา 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกิต

ศึกษา ใชแผนทีแ่ ละเครื่องมือทางภมู ศิ าสตรใ นการคน หา วิเคราะห และสรุปขอมลู ตามกระบวนการ
ทางภูมศิ าสตร อนรุ กั ษพ นั ธไมของตนไมใ นทอ งถ่นิ ตามโครงการในพระราชดําริ และนําภมู ิศาสตรสาระสนเทศ
มาใชป ระโยชนในชวี ิตประจําวัน และการเปล่ียนแปลงทางกายภาพของพน้ื ทีซ่ งึ่ ไดรับอทิ ธิพลจากปจจยั ทาง

ภูมิศาสตร ลกั ษณะทางกายภาพซง่ึ ทาํ ใหเ กดิ ปญหาหรือภัยพิบตั ทิ างธรรมชาติ และปฏิสัมพันธระหวา ง
ส่ิงแวดลอ มทางภายภาพกบั กิจกรรมของมนุษยใ นการสรางสรรควิธกี ารดําเนนิ ชีวิตของทองถ่ินท้งั ในประเทศ

ไทยและภูมภิ าคตาง ๆ ของโลก ความสาํ คัญของสงิ่ แวดลอมทม่ี ผี ลตอการดําเนนิ ชีวติ ของประเทศไทยและ
ภูมิภาคตา ง ๆ ของโลก ระบุมาตรการปองกันและแกไขปญ หากฎหมายและนโยบายดา นทรัพยากรธรรมชาติ
และสง่ิ แวดลอ ม บทบาทขององคการทเี่ ก่ยี วของ การประสานความรวมมือทัง้ ในประเทศและระหวางประเทศ

วิเคราะหแนวทางและมสี วนรวมในการจัดการทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสง่ิ แวดลอ มเพอื่ การพฒั นาท่ียง่ั ยนื พรอม
ทั้งเนนคุณธรรมจริยธรรม ตามแนววธิ ีพทุ ธเพื่อการพฒั นาท่ีย่งั ยนื

โดยใชท ักษะทางภมู ิศาสตรด า นการสงั เกต การแปลความขอมูลทางภูมศิ าสตร การใชเ ทคนิคและ
เครื่องมอื ทางภูมศิ าสตรก ารคดิ เชงิ พ้นื การคดิ แบบองครวม การเทคโนโลยสี ารสนเทศ การใชสถติ พิ น้ื ฐาน ใช
แผนทแ่ี ละเคร่ืองมอื ทางภูมิศาสตรในการสืบคน วเิ คราะหแ ละสรปุ ขอมูลตามกระบวนการทางภมู ศิ าสตร

กระบวนการสบื เสาะหาความรู รวมถงึ ทักษะดานการสื่อสารและการรเู ทา ทนั สื่อ
เพอื่ ใหเกิดความรู ความเขา ใจ มีความสามารถทางภูมิศาสตร กระบวนการทางภูมิศาสตร ทกั ษะ

ภมู ศิ าสตร และมีทกั ษะในศตวรรษท่ี 21 มคี ณุ ลักษณะดานจติ สาธณะ มีวินัย ใฝเ รยี นรู มุงมนั ในการทํางาน

ตวั ชว้ี ดั

ส 5.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3
ส 5.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3 ม.4-6/4

รวมทัง้ หมด 7 ตัวช้ีวดั

หลักสูตรโรงเรียนธญั บรุ ี พุทธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 121

คําอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน

รหสั วิชา ส32102 วิชาสังคมศึกษา4 (เศรษฐศาสตร) กลุมสาระการเรียนรสู ังคมศึกษาฯ

ชนั้ มัธยมศกึ ษาปท่ี 5 เวลา 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกติ

ศกึ ษา และอภปิ รายการกําหนดราคาและคาจา งในระบบเศรษฐกิจแบบ ตาง ๆ และบทบาทของรัฐ
ในการแทรกแซงราคาและการควบคมุ ราคา เพื่อการแจกจา ยและจดั สรรในทางเศรษฐกจิ ความสาํ คัญของ
ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งท่ีมตี อ เศรษฐกิจ สงั คมของประเทศ และประยุกตใชเศรษฐกิจพอเพยี งในการ
ดาํ เนินชีวติ ของตนเองและครอบครัว และเหน็ ความสําคญั ในการนาํ ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใชในการ
วางแผนพฒั นาเศรษฐกจิ และสังคมฉบับปจจุบัน ศึกษาความหมาย ววิ ฒั นาการของสหกรณในประเทศไทย
ตระหนกั ถึงความสําคัญของระบบสหกรณใ นการพัฒนาเศรษฐกจิ ในระดับชุมชนและประเทศ วเิ คราะหปญ หา
ทางเศรษฐกิจในชุมชนและเสนอแนวทางแกไ ขโดยการอนรุ กั ษพ ันธุพชื และตนไมท องถิ่น บทบาทของรฐั บาล
ดา นนโยบายการเงนิ การคลงั ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ วเิ คราะหสาเหตุ และผลกระทบที่เกิด
จากภาวะทางเศรษฐกจิ และบอกแนวทางในการแกปญ หาโดยใชน โยบายการเงิน การคลัง ศึกษาวเิ คราะห
วิวัฒนาการของการเปด เสรีทางเศรษฐกจิ และใชก ระบวนการอภปิ รายเพ่ือวเิ คราะหผ ลกระทบของการเปดเสรี
ทางเศรษฐกิจในยุคโลกาภิวตั นท่ีมผี ลตอ สังคมไทย วเิ คราะหผ ลดี ผลเสยี ของความรวมมือทางเศรษฐกจิ ระหวา ง
ประเทศในรปู แบบตา ง ๆ ท่ีนาํ ไปสูก ารพงึ่ พา การแขง ขัน การขัดแยง และการประสานประโยชนท างเศรษฐกจิ
การคา ระหวา งประเทศ

โดยใชกระบวนการคิด กระบวนการแกปญ หา กระบวนการสืบคนขอ มลู กระบวนการปฏิบัติ
กระบวนการทางสังคม เพื่อใหมคี วามรคู วามเขาใจหลกั เศรษฐศาสตร ปญหาท่ีเกดิ ขึน้ แนวทางการแกไ ข
รจู ักใชท รัพยากร ธรรมชาตใิ หเกิดประโยชนส ูงสดุ เปนแนวทางในการแกไ ขปญหา ตา ง ๆ ใหมปี ระสทิ ธิภาพ
เพือ่ ใหประชาชนมีชวี ิตความเปน อยูท ่ีดี ตามแนววิถพี ุทธเพือ่ สง ผลใหประเทศเจริญกา วหนา

ตวั ชีว้ ดั

ส 3.1 ม.5/, ม.5/2, ม.5/3, ม.5/4
ส 3.2 ม.5/1, ม.5/2, ม.5/3

รวมทั้งหมด 7 ตวั ช้วี ัด

หลกั สตู รโรงเรยี นธัญบุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 122

คําอธิบายรายวชิ าพื้นฐาน

รหัสวชิ า ส33101 วชิ าสงั คมศึกษา 5 กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ฯ

ชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 6 เวลา 40 ชว่ั โมง 1.0 หนว ยกิต

ศึกษา วเิ คราะห สรา งองคค วามรูใหมเ กี่ยวกบั ความสําคัญของเวลา และยุคสมัยทางประวัติศาสตรท ี่

แสดงถึงการเปล่ียนแปลงของมนุษยชาติ สรา งองคความรูใหมท างประวตั ิศาสตรโดยใชว ิธีการทางประวัตศิ าสตร
อยา งเปน ระบบ เหน็ ความสาํ คัญของประวัติศาสตรไทย สถาบนั พระมหากษัตริยตอ ชาติไทย ศึกษาอารยธรรม

โลกยุคโบราณ อารยธรรมลุมแมน าํ้ ไทกรสิ – ยเู ฟรทสี ไนล ฮวงโห สนิ ธุ และอารยธรรมกรีก โรมนั
โดยใชว ธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตร ในการสบื หาความรู คน ขอมลู อภิปราย วเิ คราะหแ ละสรปุ

กระบวนการคดิ กระบวนการสบื คนขอ มูล กระบวนการปฏิบตั ิ กระบวนการทางสงั คม กระบวนการเผชิญ

สถานการณ กระบวนการแกปญ หา กระบวนการกลมุ เพอื่ ใหเ กดิ ความรู ความเขาใจ ตระหนักในความสําคญั
ของการศึกษาประวตั ิศาสตร มคี วามรกั และหวงแหนและภมู ิใจในความเปน ชาติ มีคุณลักษณะทีพ่ ึงประสงคใน

ดานใฝเรยี นรู มงุ มน่ั ในการทํางาน ซอื่ สัตยสุจรติ มวี นิ ัย มคี วามรบั ผิดชอบ นําวิธกี ารทางประวตั ิศาสตรมา
ประยกุ ตใชในการดําเนนิ บนทางกลาง

เพอื่ ใหต ระหนกั ถงึ ความรู ความเขา ใจ ตระหนักในความสําคญั ของการศึกษาประวตั ิศาสตร ไทย และ

บุคคลสําคัญ มคี ุณลักษณะทีพ่ ึงประสงคใ นดา นใฝเ รียนรู มงุ ม่นั ในการทาํ งาน ซอื่ สตั ยส จุ ริต มวี ินัย มคี วาม
รับผดิ ชอบ และการอนรุ ักษค วามเปนไทยพันธขุ องทอ งถ่นิ

ตวั ช้วี ัด

ส 4.1 ม.6/1, ม.6/2
ส 4.2 ม.6/1
ส 4.3 ม.6/1, ม.6/2, ม.6/3, ม.6/4, ม.6/5

รวมท้ังหมด 8 ตวั ช้ีวดั

หลกั สตู รโรงเรยี นธญั บรุ ี พุทธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 123

คาํ อธบิ ายรายวิชาพ้ืนฐาน

รหสั วิชา ส33102 วชิ าสงั คมศึกษา 6 กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ฯ

ชน้ั มัธยมศกึ ษาปท ี่ 6 เวลา 40 ชัว่ โมง 1.0 หนวยกติ

ศกึ ษา วิเคราะห ความสาํ คญั ของ อารยธรรมอนิ เดยี และอารยธรรมจีน เวลาและยุคสมัยทาง

ประวตั ศิ าสตรท ่ีแสดงถึงการเปลยี่ นแปลงของมนุษยชาติ ขน้ั ตอนของวิธีการทางประวตั ิศาสตร สากล คุณคา
และประโยชนของวิธกี ารทางประวัตศิ าสตรท ีม่ ีตอการศึกษา การติดตอระหวางโลกตะวันออกกบั โลกตะวนั ตกท่ี

มผี ลตอ พฒั นาการและการเปลย่ี นแปลงของโลก เหตกุ ารณส ําคญั ตา งๆ ทส่ี ง ผลตอ การเปล่ียนแปลงของโลกใน
ปจจุบัน การขยาย การลาอาณานิคมของประเทศในยโุ รปไปยังทวีปอเมรกิ า แอฟริกาและเอเชีย และผลกระทบ
ความรว มมือและความขดั แยงของมนษุ ยชาติในโลก สถานการณส าํ คัญของโลกในคริสตศ ตวรรษที่ 21

โดยใชว ธิ ีการทางประวตั ิศาสตร กระบวนการคิด กระบวนการสบื คน ขอ มลู กระบวนการปฏบิ ัติ
กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชิญสถานการณ กระบวนการแกป ญหา กระบวนการกลมุ นําปรัชญา

เศรษฐกิจพอเพยี งมาประยกุ ตใ ชในการอยูรว มกันอยางสันติสุข
เพอื่ ใหตระหนักถงึ ความรู ความเขาใจ ตระหนักในความสาํ คญั ของการศึกษาประวตั ิศาสตรสากล มี

คณุ ลกั ษณะทีพ่ ึงประสงคในดา นใฝเรยี นรู มงุ มน่ั ในการทํางาน ซอ่ื สัตยสจุ รติ มวี ินัย มคี วามรบั ผดิ ชอบ และ

ตระหนักถงึ ความสาํ คัญของพนั ธุไมแ ละตนไมสงผลใหส่ิงแวดลอมดขี ้ึน

ตัวช้ีวัด

ส 4.1 ม.6/1, ม.6/2
ส 4.2 ม.6/1, ม.6/2, ม.6/3, ม.6/4

รวมท้งั หมด 6 ตัวช้ีวัด

หลกั สตู รโรงเรยี นธญั บรุ ี พุทธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 124

คําอธิบายรายวิชาพืน้ ฐาน

รหัสวชิ า ส33101 วชิ าประวตั ิศาสตรไทย 1 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ฯ

ช้นั มธั ยมศกึ ษาปที่ 4 เวลา 20 ชั่วโมง 0.5 หนวยกติ

ศึกษา วิเคราะห ความสาํ คัญของเวลาและยคุ สมัยทางประวัตศิ าสตรท ่แี สดงถงึ กา รเปลย่ี นแปลงของ
มนุษยชาติ ขน้ั ตอนของวิธีการทางประวตั ศิ าสตร คณุ คาและประโยชนของวธิ กี ารทางประวตั ศิ าสตรทมี่ ตี อ
การศึกษาทางประวตั ศิ าสตร ประเด็นสําคญั ทางประวัตศิ าสตรตั้งแตค วามเปนมาของชาตไิ ทยสมัยกอน
อาณาจักรสุโขทยั จนถึงการเปล่ยี นแปลงการปกครอง ความเปนมาของตน ไมป ระจาํ ถิ่น

โดยใชวิธีการทางประวตั ิศาสตร กระบวนการคดิ กระบวนการสืบคน ขอมูล กระบวนการปฏบิ ัติ
กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชญิ สถานการณ กระบวนการแกป ญหา กระบวนการกลมุ

เพ่อื ใหเ กิดความรคู วามเขาใจตระหนกั ในความสําคัญของการศกึ ษาประวตั ิศาสตรช าติไทย เกดิ ความ
รักความภาคภมู ิใจและธํารงความเปน ไทย มคี ุณลกั ษณะที่พงึ ประสงคในดา นรกั ชาติ ศาสน กษัตริย ซอ่ื สตั ย
สจุ ริต มีวินยั ใฝเ รยี นรู รกั ความเปน ไทย มงุ ม่ันในการทาํ งาน พอเพยี ง สามารถอยูใ นสังคมอยา งมีความสขุ ตาม
หลกั พระพทุ ธศาสนา

ตวั ชีว้ ัด

ส 4.1 ม.4/1, ม.4/2
ส 4.3 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4, ม.4/5

รวมทง้ั หมด 7 ตัวชว้ี ัด

หลักสตู รโรงเรียนธัญบุรี พุทธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 125

คาํ อธิบายรายวิชาพื้นฐาน

รหสั วิชา ส33102 วิชาประวตั ิศาสตรไ ทย 2 กลุม สาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ฯ

ชน้ั มัธยมศึกษาปท ี่ 4 เวลา 20 ช่ัวโมง 0.5 หนว ยกิต

ศกึ ษา วิเคราะหประเดน็ สําคญั ทางประวตั ศิ าสตรต ้ังแตความเปน มาของชาตไิ ทยสมยั กอนอาณาจักร
สุโขทยั จนถึงการเปล่ียนแปลงการปกครอง บทบาทของสตรี บทบาทของสถาบนั พระมหากษตั ริยใ นการพฒั นา
ชาติไทย ความสําคญั ของสถาบนั พระมหากษตั ริยตอชาตไิ ทย อิทธิพลของวฒั นธรรมตะวนั ออกและตะวันตกที่
มีตอสงั คมไทย

โดยใชวิธกี ารทางประวัติศาสตร กระบวนการคิด กระบวนการสบื คนขอมูล กระบวนการปฏบิ ตั ิ
กระบวนการทางสงั คม กระบวนการเผชญิ สถานการณ กระบวนการแกป ญ หา กระบวนการกลุม

เพ่อื ใหเกดิ ความรูความเขาใจตระหนักในความสาํ คญั ของการศกึ ษาประวตั ศิ าสตรช าติไทย เกดิ ความ
รกั ความภาคภมู ใิ จและธาํ รงความเปนไทย มคี ณุ ลกั ษณะท่พี งึ ประสงคใ นดานรักชาติ ศาสน กษัตริย ซื่อสัตย
สุจริต มีวนิ ัย ใฝเ รยี นรู รกั ความเปนไทย มุงมน่ั ในการทํางาน พอเพียงจนสามารถอยใู นสงั คมโลกไดอ ยา งมี
ความสขุ ตามหลกั ของพระพทุ ธศาสนา

ตัวชว้ี ัด
ส 4.1 ม.4/1, ม.4/2
ส 4.3 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4, ม.4/5

รวมทงั้ หมด 7 ตัวชี้วดั

หลักสตู รโรงเรยี นธัญบุรี พุทธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 126

คําอธิบายรายวชิ าพน้ื ฐาน

รหสั วิชา ส33103 วิชาประวตั ศิ าสตรไทย 5 กลมุ สาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ฯ

ชนั้ มธั ยมศกึ ษาปท่ี 6 เวลา 20 ชัว่ โมง 0.5 หนว ยกติ

ศึกษา วเิ คราะห ความสาํ คญั ของวธิ กี ารทางประวัติศาสตร เวลา ยุคสมยั ทางประวตั ิศาสตรแ ละการ
ตั้งถน่ิ ฐานในดินแดนประเทศไทย ประเด็นสาํ คัญในประวัติศาสตรไ ทยสมัยกอ นสโุ ขทยั และการสถาปนา
อาณาจกั รไทย ประเด็นสาํ คัญในประวตั ิศาสตรไ ทยสมัยสุโขทยั อยุธยา ธนบุรี และรตั นโกสนิ ทร

โดยใชว ิธกี ารทางประวตั ศิ าสตร กระบวนการคดิ กระบวนการสบื คนขอมูล กระบวนการปฏบิ ัติ
กระบวนการทางสังคม กระบวนการเผชญิ สถานการณ กระบวนการแกป ญหา กระบวนการกลมุ ดําเนนิ ชวี ิต
บนทางสายกลางและการอยูร ว มกันอยา งสันติสขุ

เพ่ือใหเกดิ ความรูค วามเขาใจตระหนักในความสําคัญของการศกึ ษาประวัตศิ าสตรช าติไทย เกิดความ
รกั ความภาคภมู ิใจและธาํ รงความเปนไทย มคี ณุ ลกั ษณะทพ่ี ึงประสงคใ นดา นรกั ชาติ ศาสน กษัตริย ซื่อสัตย
สจุ รติ มีวินัย ใฝเรียนรู รกั ความเปน ไทย มุงม่นั ในการทาํ งาน รวมทั้งหวงแหนมรดกและทรพั ยากรธรรมของ
ประเทศชาติใหคงอยตู ลอดไป

ตวั ชว้ี ดั

ส 4.1 ม.4/1, ม. 4/2
ส 4.3 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/4,

รวมทง้ั หมด 5 ตวั ชี้วดั

หลกั สตู รโรงเรยี นธัญบรุ ี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 127

คําอธบิ ายรายวชิ าพ้ืนฐาน

รหสั วชิ า ส33104 วิชาประวัตศิ าสตรไ ทย 6 กลุมสาระการเรยี นรูสงั คมศึกษา ฯ

ชน้ั มัธยมศึกษาปท่ี 6 เวลา 20 ชั่วโมง 0.5 หนว ยกิต

ศกึ ษา วเิ คราะหป จ จยั และบุคคลบทบาทของสถาบันพระมหากษัตรยิ แ ละพระบรมวงศานวุ งศที่มี
บทบาทในการพฒั นาชาตไิ ทยในดา นตางๆ และการสรา งสรรคช าตไิ ทย ผลงานของบคุ คลสาํ คญั ทง้ั ชาวไทยและ
ตางประเทศท่ีมสี ว นสรา งสรรควัฒนธรรมไทยและประวตั ิศาสตรไ ทย ทสี่ งเสริมสรา งสรรคภ ูมิปญญาไทย และ
วัฒนธรรมไทยท่ีมีผลตอสังคมไทยในปจจุบัน สภาพแวดลอ มท่มี ีผลตอการสรางสรรคภมู ปิ ญ ญาและวัฒนธรรม
ไทย การกาํ หนดแนวทางและการมีสว นรวมอนรุ ักษภมู ิปญญาไทยและวัฒนธรรมไทย

โดยใชกระบวนการคิด วเิ คราะห การคนควา ประวัตคิ วามเปน มาของประวตั ิศาสตรไ ทย วัฒนธรรม
ไทย ภูมปิ ญญาไทย เพ่ือใหเกดิ ความรักชาติ ศาสน กษตั รยิ  รูคณุ คาของคนไทยในอดีต เสรมิ สรางการดํารงชวี ติ
และการอยูร วมกันในสงั คมไทยอยางมคี วามสุข รจู กั วางแผนในการอนรุ กั ษภ มู ิปญ ญาไทยและวัฒนธรรมไทย
และการดาํ เนินชีวติ ตามหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพยี ง

เพือ่ ใหเ กิดความรูค วามเขา ใจตระหนกั ในความสําคัญของการศึกษาประวัตศิ าสตรช าตไิ ทย เกิดความ
รักความภาคภูมใิ จและธาํ รงความเปนไทย รว มทั้งพืชพรรณธรรมชาติที่เปน สมบัตขิ องชาติในแตในอดตี มี
คณุ ลกั ษณะทีพ่ งึ ประสงคใ นดา นรกั ชาติ ศาสน กษัตริย ซ่ือสตั ยส จุ ริต มวี นิ ยั ใฝเ รียนรู รกั ความเปน ไทย มุงม่นั
ในการทาํ งาน

ตัวชว้ี ดั

ส 4.1 ม.4/1
ส 4.3 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4, ม.4/5

รวมท้งั หมด 6 ตัวชว้ี ดั

หลกั สูตรโรงเรียนธัญบุรี พุทธศกั ราช 2565 กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 128

คําอธิบายรายวชิ าพนื้ ฐาน

รหสั วิชา ส31101 วิชาสงั คมศกึ ษา 1 กลมุ สาระการเรียนรูส ังคมศกึ ษา ฯ

ชัน้ มัธยมศกึ ษาปท ่ี 4 (Mou) เวลา 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกิต

ศกึ ษา วเิ คราะห ลักษณะของสงั คมชมพทู วีปและคตคิ วามเชื่อทางศาสนาสมัยกอ นพระพทุ ธเจา

พระพทุ ธศาสนามที ฤษฎแี ละวิธกี ารทีเ่ ปน สากลและมีขอ ปฏิบัติทยี่ ดึ สายกลาง การพัฒนาศรทั ธาและปญ ญาที่
ถกู ตอ งในพระพุทธศาสนา พระพทุ ธเจา ในฐานะเปนมนษุ ยผูฝกตนไดอ ยางสูงสดุ ในการตรสั รู การกอตง้ั วิธีการ

สอนและการเผยแผพ ระพุทธศาสนา พุทธประวัติดา นการบรหิ ารและการธํารงรักษาศาสนา ขอปฏบิ ตั ิทางสาย
กลางในพระพุทธศาสนาหรือแนวคิดของศาสนาทต่ี นนบั ถือ การพฒั นาศรทั ธาและปญ ญาท่ถี ูกตองลกั ษณะ
ประชาธปิ ไตยในพระพทุ ธศาสนา หลักการของพระพทุ ธศาสนากบั หลักวิทยาศาสตร การคดิ ตามนัยและการคิด

แบบวิทยาศาสตร การฝก ฝนและพัฒนาตนเอง การพ่ึงตนเอง และการมุง อิสรภาพ พระพุทธศาสนาเปนศาสตร
แหง การศกึ ษาซึง่ เนนความสัมพันธข องเหตุปจจัยกับวธิ กี ารแกป ญหา การฝก ตนไมใ หป ระมาท มุง ประโยชนส ขุ

และสันติภาพแกบคุ คล สงั คมและโลก ปรัชญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งและการพัฒนาประเทศแบบย่งั ยนื
การศกึ ษาทสี่ มบรู ณ การเมือง และสันตภิ าพ ขอคดิ และแบบอยา งการดาํ เนินชีวติ จากประวัตพิ ทุ ธสาวก พุทธ
สาวิกา (พระอสั สชิ พระกสี าโคตมีเถรี พระนางมลั ลิกา หมอชวี กโกมารภจั จ พระอนรุ ทุ ธะ พระองคลุ ิมาล

พระธมั มทินนาเถรี จิตตคหบดี พระอานนท พระปฏาจาราเถรี จูฬสุภทั ทา สมุ น-มาลาการ) พุทธศาสนิกชน
ตวั อยา ง (พระนาคเสน-พระยามิลนิ ท สมเด็จพระวันรตั (เฮง เขมจารี)พระอาจารยม ั่น ภูริทัตโต สุชพี ปญุ ญานุ

ภาพ สมเด็จพระนารายณม หาราช พระธรรมโกศาจารย(พทุ ธทาสภกิ ข)ุ พระหรหมมงั คลาจารย(ปญญานันท
ภกิ ขุ) ดร.เอม็ เบดการ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหวั พระโพธิญาณเถร(ชา สุภทฺโท) พระพรหม
คุณาภรณ(ป.อ.ปยตุ โฺ ต) อนาคารกิ ธรรมปาละ) ชาดก (เวสสนั ดรชาดก มโหสถชาดก มหาชนกชาดก)

วเิ คราะหและปฏบิ ตั ิตนตามหลกั ธรรมของพระพทุ ธศาสนา พระรตั นตรยั หลกั ธรรมในกรอบอรยิ สัจ 4
ประกอบดว ย ทุกข (ขันธ 5) สมุทัย (หลักกรรม ในเรื่อง นยิ าม 5 และวติ ก 3) นโิ รธ (ภาวนา 4) มรรค (พระ

สัทธรรม 3 ปญ ญาวุฒิธรรม 4 พละ 5 อบุ าสกธรรม 5) มงคล (สงเคราะหบ ตุ ร สงเคราะหภรรยาหรือสามี
สนั โดษ) พทุ ธศาสนสุภาษติ ในเรอ่ื ง จติ ทฝ่ี กดีแลว นําสขุ มาให บณั ฑิตยอ มไมแสดงอาการข้นึ ๆ ลงๆ คนทไ่ี มถ กู
นินทาไมมีในโลก ฆาความโกรธไดยอ มอยเู ปน สขุ คนขยนั เอาการเอางาน กระทาํ เหมาะสม ยอ มหาทรัพยได

เกดิ เปนคนควรจะพยายามจนกวา จะประสบความสําเร็จ ความสันโดษเปน ทรพั ยอยา งยง่ิ การเปน หน้ีเปนทุกข
ในโลก พระราชาเปนประมุขของประชาชน สติเปนเครอ่ื งต่นื ในโลก สขุ อ่นื ยง่ิ กวา ความสงบไมม ี นพิ พานเปน สุข

อยา งย่ิง การสังคายนาพระไตรปฎ ก การปฏิบัติตนเปนชาวพทุ ธทด่ี ตี อพระภกิ ษุ การปฏิบตั ิตนเปน สมาชิกทีด่ ี
ของครอบครวั และสงั คม ศาสนพิธเี กย่ี วกับพิธีแสดงตนเปนพุทธมามกะ พธิ ีเวียนเทียน พธิ ถี วายสังฆทาน พธิ ี
ถวายผาอาบนํ้าฝน พิธีทอดกฐนิ พิธีปวารณา การทาํ บุญเลย้ี งพระในโอกาสตา งๆ หลักธรรม คตธิ รรมท่ี

เกี่ยวเนื่องกบั วนั สาํ คัญและเทศกาลสาํ คญั ในพระพุทธศาสนา การเปนชาวพทุ ธท่ดี ีตอพระภกิ ษุ เปน สมาชกิ ทด่ี ี
ของครอบครัวและสังคม การสวดมนตแ ปล แผเมตตา และบริหารจติ และเจริญปญญาตามหลกั สตปิ ฏฐาน การ

พฒั นาการเรยี นรูด ว ยวธิ คี ดิ แบบโยนโิ สมนสกิ าร (คิดแบบรูเทาทันธรรมดา คดิ แบบเปนอยูในขณะปจจุบนั ) การ
สัมมนาและเสนอแนวทางในการธาํ รงรกั ษาพระพทุ ธศาสนาอันสง ผลถงึ การพฒั นาคน พัฒนาชาตแิ ละโลก
ประวตั ขิ องศาสดาของศาสนาอืน่ และหลกั คาํ สอนพ้ืนฐาน

โดยใชก ระบวนการคิด กระบวนการสบื คนขอ มลู กระบวนการทางสงั คม กระบวนการปฏิบัติ
กระบวนการเผชิญสถานการณและแกปญหา กระบวนการกลุม

หลักสูตรโรงเรียนธญั บุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 129

เพ่ือใหเกดิ ความรคู วามเขา ใจ สามารถนาํ ไปปฏบิ ัตใิ นการดําเนินชวี ติ นําไปแกปญหาของตนเองและ
ครอบครัว มคี ณุ ลักษณะอนั พงึ ประสงคใ นดา นรักชาติ ศาสน กษัตริย ซือ่ สัตย สุจริต มวี ินยั ใฝเ รยี นรู
อยูอยางพอเพยี ง มุง ม่ันในการทํางาน รักความเปน ไทย มีจติ สาธารณะ สามารถอยูรว มกันไดอ ยางสนั ติสุข
ตามหลกั ของพระพุทธศาสนา โครงการสวนพฤกษศาสตรโ รงเรยี นเปนโครงการอนุรักษพ นั ธกุ รรมของตน ไมใน
ทองถิ่น โดยใหน ักเรยี นไดม โี อกาสไดศึกษาตนไมประจาํ ถิน่ โดยใชวิธกี ารศกึ ษาอยา งมีแบบแผน

ตวั ช้วี ัด
ส 1.1 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5, ม.4-6/6, ม.4-6/7
ม.4-6/8, ม.4-6/9, ม.4-6/10, ม.4-6/11, ม.4-6/12, ม.4-6/13
ม.4-6/14, ม.4-6/15, ม.4-6/16, ม.4-6/17, ม.4-6/18, ม.4-6/19
ม.4-6/20, ม.4-6/21, ม.4-6/22
ส 1.2 ม.4-6/1, ม.4-6/2, ม.4-6/3, ม.4-6/4, ม.4-6/5

รวมทั้งหมด 27 ตัวชว้ี ัด

หลกั สูตรโรงเรยี นธัญบรุ ี พุทธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 130

คําอธบิ ายรายวิชาพน้ื ฐาน

รหัสวชิ า ส31102 วิชาสงั คมศึกษา 2 กลุมสาระการเรียนรูสังคมศกึ ษา ฯ

ช้นั มธั ยมศึกษาปท่ี 4 (Mou) เวลา 40 ชว่ั โมง 1.0 หนวยกิต

ศกึ ษาคณุ ลกั ษณะพลเมืองดีของประเทศ และสงั คมโลกมีสว นรวมในการปองกนั แกไ ขปญ หาที่เกิดขน้ึ
อยา งเหมาะสม ความสาํ คัญของโครงสรา งทางสังคม การขัดเกลาทางสงั คมและการเปลีย่ นแปลงทางสังคม
การแกป ญ หาและแนวทางการพฒั นาทางสังคม การปฏิบัติตนและสนบั สนุนใหผอู น่ื ประพฤติปฏบิ ตั ติ นเปน
พลเมืองดีของประเทศชาติและสงั คมโลก วัฒนธรรมไทยทสี่ าํ คัญ การปรบั ปรุงเปลี่ยนแปลงและอนรุ ักษ
วฒั นธรรมไทย มวี ิจารณญาณเลอื กรับวัฒนธรรมสากลอยางเหมาะสม นาํ หลกั ธรรมทางศาสนาท่ีคนในสงั คม
นบั ถอื นํามาปรับใชใ นการอยูรว มกันอยา งสนั ติ ศึกษา และวิเคราะห สถานการณสิทธมิ นุษยชนในประเทศไทย
และแนวทางการพัฒนา บทบญั ญัตขิ องรฐั ธรรมนญู แหง ราชอาณาจกั รไทยฉบบั ปจจบุ นั เก่ยี วกับสิทธมิ นษุ ยชน
ปญ หาการเมืองทสี่ ําคัญในประเทศไทย การเมือง การปกครอง การประสานประโยชนรวมกันระหวา งประเทศ
การแลกเปลย่ี นเพือ่ ชวยเหลอื และสง เสรมิ ดา นวฒั นธรรม การศึกษา เศรษฐกิจ สงั คม ความสาํ คญั และความ
จําเปนท่ตี อ งธาํ รงรกั ษาไวซ ึง่ การปกครองตามระบอบประชาธิปไตยอันมพี ระมหากษัตรยิ ท รงเปนประมุข การมี
สว นรวมในการตรวจสอบ การใชอ ํานาจรฐั กฎหมายแพง เกี่ยวกับตนเองและครอบครัว กฎหมายแพงเกี่ยวกับ
นิตกิ รรมสญั ญา กฎหมายอาญาในเรอ่ื งความผิดเกย่ี วกบั ทรัพย ความผดิ เก่ยี วกบั ชีวติ และรางกาย กฎหมายอ่นื
ท่ีสาํ คญั ขอ ตกลงระหวางประเทศ

โดยใชก ระบวนการคดิ กระบวนการสืบคน ขอมลู กระบวนการปฏิบัติ กระบวนการทางสงั คม
กระบวนการเผชิญสถานการณ กระบวนการแกปญหา การอภปิ ราย การวเิ คราะห การสงั เคราะห อยา งมี
เหตผุ ล เพือ่ ใหเกดิ ความรคู วามเขา ใจ สรางความตระหนกั และปฏบิ ัตติ นตามหนา ท่ขี องการเปน พลเมอื งดี มี
สวนรวมในการแกไ ขปญหาทางสังคม รักษาและอนรุ กั ษว ฒั นธรรมไทย สามารถดาํ เนินชวี ติ อยางสนั ติสุขใน
สงั คมไทยและสังคมโลก

เพอ่ื ใหเกดิ ความรคู วามเขา ใจ สามารถนาํ ไปประยุกตป ฏบิ ัตใิ นการดําเนนิ ชวี ิต มีคณุ ธรรมจรยิ ธรรม
มคี ุณลักษณะอนั พงึ ประสงคในดา นรักชาติ ศาสน กษัตริย มวี นิ ัย ใฝเรยี นรู รกั ความเปน ไทย มจี ิตสาธารณะ
สามารถดาํ เนินชวี ิตอยางสนั ติสขุ ในสงั คมไทยและสงั คมโลกตามหลักของพระพุทธศาสนา โครงการสวน
พฤกษศาสตรโ รงเรียนเปน โครงการอนรุ กั ษพ ันธุกรรมของตนไมในทองถิน่ โดยใหนักเรยี นไดม ีโอกาสไดศึกษา
ตนไมป ระจําถิ่นโดยใชวิธกี ารศกึ ษาอยางมแี บบแผน

ตัวชว้ี ัด

ส 2.1 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/4, ม.4/5
ส 2.2 ม.4/1, ม.4/2, ม.4/3, ม.4/ 4

รวมทัง้ หมด 9 ตวั ชี้วดั

หลกั สตู รโรงเรยี นธัญบุรี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 131

คาํ อธิบายรายวชิ าสาระเพ่ิมเตมิ
ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย

หลักสูตรโรงเรียนธญั บรุ ี พทุ ธศกั ราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู ังคมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 132

คาํ อธิบายรายวชิ าเพิ่มเตมิ

รหสั วิชา ส30201-ส30202 วิชาอาเซียนศกึ ษา 1-2 กลมุ สาระการเรยี นรูสงั คมศกึ ษา ฯ

ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปท ่ี 4 เวลา 40 ช่วั โมง 1.0 หนวยกติ

ศกึ ษา วเิ คราะห กาํ เนิดสมาชกิ อาสา พัฒนาการของอาเซียนตัง้ แตอ ดตี จนถงึ ปจจบุ ัน ขอ มูลของ

ประเทศสมาชกิ อาเซยี น โครงสรางองคก รและกลไกการดําเนนิ งานของอาเซียน3 เสาหลักของประชาคม

อาเซยี นการเตรยี มความพรอมของอาเซยี นในการเขาสูประชาคมอาเซยี น อุปสรรคในการเขาสปู ระชาคม

อาเซียน บทเรยี นจากการรวมกลุมเศรษฐกจิ ของประเทศอ่นื บทบาททางการเมอื ง เศรษฐกจิ ของอาเซยี นใน

สงั คมโลก ปญ หาของอาเซยี นและความพยายามแกปญหาตา งๆ โดยใชก ระบวนการคดิ กระบวนการสบื คน

ขอมลู กระบวนการปฏบิ ัติ กระบวนการทางสงั คม กระบวนการเผชญิ สถานการณแ ละแกป ญหา

เพอื่ ใหเกดิ ความรคู วามเขาใจ ตระหนักในความสาํ คัญของการรวมกลมุ ประเทศสมาชิกอาเซียน มสี วน

รวมในการเตรยี มความพรอ มของสังคมและประเทศชาติในการเขาสูป ระชาคมอาเซียน และปฏิบัตติ นเปน

สมาชกิ ทดี่ ีของประชาคมอาเซยี นและอยูรว มกนั ในสังคมอาเซยี นอยา งปกตสิ ุข ตามหลกั การของของ

พระพทุ ธศาสนา

เรียนรโู ครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยี นเปนโครงการอนุรักษพันธกุ รรมของตนไมในทอ งถิ่น โดยให

นักเรียนไดม ีโอกาสไดศกึ ษาตน ไมป ระจําถิน่ โดยใชว ิธกี ารศึกษาอยา งมแี บบแผน

ผลการเรียนรู

1. อธิบายกําเนิดสมาคมอาสาและพฒั นาการของอาเซยี นตัง้ แตอ ดตี จนถงึ ปจจุบัน
2. อธิบายเกีย่ วกบั ประเทศสมาชกิ อาเซียนในดานตางๆ โครงสรา งองคกรและกลไกการดําเนินงาน
ของอาเซยี นภายใตกฎบัตรอาเซียน และประชาคมอาเซียน 3 เสา
3. อธิบายการเตรยี มความพรอมของอาเซยี นในการเขา สูประชาคมอาเซยี น
4. วเิ คราะหอปุ สรรคในการเขาสูประชาคมอาเซยี นและแนวทางแกไ ข
5. วิเคราะหบทเรยี นจากการรวมกลมุ เศรษฐกจิ ของประเทศอืน่ เพ่อื เปน แนวทางในการพัฒนา
ประชาคมอาเซยี น
6. วิเคราะหบ ทบาทของอาเซียนในสงั คมโลกในดา นตา ง ๆ ปญหาของอาเซียนและแนวทางแกไ ข

รวมทงั้ หมด 6 ผลการเรียนรู

หลักสตู รโรงเรยี นธัญบรุ ี พุทธศักราช 2565 กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม 133

คาํ อธิบายรายวชิ าเพมิ่ เติม

รหสั วชิ า ส30203 วิชาประชากรกับสิง่ แวดลอ ม กลุมสาระการเรียนรสู งั คมศึกษา ฯ

ชนั้ มธั ยมศึกษาปที่ 4 เวลา 40 ชั่วโมง 1.0 หนว ยกิต

ศกึ ษาเก่ยี วกับทต่ี ั้ง ลกั ษณะทางกายภาพ การเปลย่ี นแปลงของสภาพแวดลอ มทางกายภาพ และ

ปญ หาสิง่ แวดลอ มในทองถ่ิน ศกึ ษาประวตั ิความเปน มา การต้ังถน่ิ ฐาน การพฒั นาทางประวัตศิ าสตร เหตุการณ

สําคญั ๆ หลกั ฐานทางประวัตศิ าสตร โบราณวัตถุ โบราณสถาน และปญหาดา นการทําลายโบราณวัตถแุ ละ

โบราณสถานในทอ งถิน่ ศึกษาประชากร การเปลยี่ นแปลงของประชากร ความสัมพันธระหวา งประชากรกบั

สง่ิ แวดลอ ม การประกอบอาชพี และปญ หาเกีย่ วกบั ประชากรในทอ งถน่ิ ศกึ ษาดา นศิลปะ ประเพณีและ

วัฒนธรรม ศลิ ปหตั ถกรรมและงานชาง ภาษาและ วรรณกรรม การละเลน พนื้ บา น นาฏศลิ ปะ ดนตรี ความเชอ่ื

พธิ ีกรรม ขนบธรรมเนยี ม ประเพณีใน ทองถ่นิ ศึกษาภมู ิปญ ญาชาวบา นและเทคโนโลยดี า นการทาํ มาหากนิ

การรกั ษาโรค การกินอยู ศิลปกรรม ภาษาและวรรณกรรม ศาสนาและขนบธรรมเนยี มประเพณี การจดั การ

ทรัพยากรธรรมชาติ และส่ิงแวดลอม ศึกษาเอกลักษณทางธรรมชาติและวฒั นธรรมทสี่ าํ คญั ในทองถน่ิ ศึกษา

บคุ คลสาํ คญั ทางดา นศาสนา ประวัติศาสตร ศลิ ปน แหงชาติและผูทส่ี รางชื่อเสียง ใหก ับทอ งถิ่น ศกึ ษาพระราช

กรณยี กิจของพระมหากษตั ริยที่ทรงพระราชทานใหกบั ทองถ่ิน

โดยใชก ระบวนการคิด กระบวนการวิเคราะห กระบวนการอธิบาย กระบวนการอภิปราย กระบวนการ

สบื คน ขอ มูล กระบวนการแสวงหาความรู กระบวนการกลมุ

เพอ่ื ใหมีความรูค วามเขา ใจ เกย่ี วกับลักษณะทางภูมิศาสตร ประวตั คิ วามเปน มา สภาพ สังคม

เศรษฐกิจ การดํารงชีวิตการประกอบอาชพี มีสวนรว มในการอนรุ ักษ ดานศิลปะ ประเพณี วฒั นธรรม ภูมิ

ปญญาชาวบาน ตามแนวโครงการวิถีพทุ ธ และโรงเรียนคณุ ธรรม และเหน็ คณุ คาและภาคภูมิใจในบคุ คลสําคัญ

พรอมทัง้ ตระหนกั ในพระ ราชกรณียก ิจทม่ี ตี อ การพัฒนาทองถิน่ เรยี นรโู ครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรียนเปน

โครงการอนุรกั ษพ นั ธุกรรมของตนไมในทอ งถ่นิ โดยใหน ักเรียนไดมโี อกาสไดศ ึกษาตน ไมประจาํ ถิน่ โดยใชว ิธี

การศกึ ษาอยา งมีแบบแผน

ผลการเรยี นรู

1. ใชแ ผนท่อี ธิบายความสัมพนั ธข องส่ิงตางๆ ทีม่ ีอยูในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและใน จงั หวดั
อบุ ลราชธานี

2. บอกตาํ แหนง ระยะทาง ทศิ ทางของภูมิภาคของตน
3. อธบิ ายความสัมพนั ธของลกั ษณะกายภาพกบั ทางสงั คม
4. ระบภุ ูมิลกั ษณะทส่ี ําคญั ในภูมภิ าคของตนเอง
5. อธบิ ายสภาพแวดลอ มทางกายภาพของชมุ ชนทส่ี ง ผลตอ การดําเนินชวี ิตของคนใน ทองถน่ิ ของ
ตนเอง
6. อธบิ ายการเปลย่ี นแปลงสภาพแวดลอ มในทองถ่นิ และผลที่เกิดจากการเปล่ยี นแปลง
7. มีสวนรวมในการอนรุ กั ษส ิง่ แวดลอมในทอ งถ่นิ ของตนเอง
8. สืบคนความเปนมาของทองถิน่ โดยใชห ลกั ฐานท่ีหลากหลาย
9. อธบิ ายเหตุการณท สี่ าํ คัญๆ ของทอ งถิ่น
10. บอกปญหาทีเ่ กดิ ขึน้ เกยี่ วกับโบราณสถาน โบราณวตั ถุ และแหลง ทอ งเท่ยี วที่สาํ คญั เพ่ือหาแนว

หลักสูตรโรงเรียนธญั บรุ ี พทุ ธศักราช 2565 กลมุ สาระการเรยี นรสู งั คมศึกษา ศาสนาและวฒั นธรรม 134

ทางแกไ ขและอนรุ กั ษ
11. อธบิ ายความหมายและการเปลยี่ นแปลงประชากรในทองถ่ิน
12. อธบิ ายความสมั พนั ธระหวา งสภาพแวดลอ มทางกายภาพกบั ประชากรในทองถน่ิ
13. ประยุกตใชแนวคิดของปรชั ญาเศรษฐกจิ พอเพยี งในการตัง้ ถน่ิ ฐานกจิ กรรมตา งๆ ใน ทองถิ่น
14. มีสว นรวมในการแกไ ขปญ หาและพัฒนาทอ งถน่ิ ตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง
15. อธิบายถึงขนบธรรมเนียม ประเพณีที่เปนเอกลักษณของทองถนิ่
16. สรุปลักษณะท่ีสําคญั ของขนบธรรมเนียม ประเพณแี ละวัฒนธรรมของชุมชน

รวมท้ังหมด 16 ผลการเรียนรู

หลักสูตรโรงเรียนธญั บุรี พทุ ธศักราช 2565 กลุม สาระการเรยี นรสู งั คมศกึ ษา ศาสนาและวัฒนธรรม 135

คาํ อธิบายรายวชิ าเพ่มิ เติม

รหัสวชิ า ส30217 วิชา เศรษฐกจิ พอเพยี ง กลมุ สาระการเรยี นรูส ังคมศึกษา ฯ

ชัน้ มัธยมศึกษาปท ่ี 4 เวลา 40 ชว่ั โมง 1.0 หนว ยกติ

ศึกษาหลักการ แนวคิดของเศรษฐกิจพอเพยี ง สภาพความเปนอยขู องชุมชน ดานสังคม เศรษฐกจิ
ทรพั ยากร พรอ มกับการอนุรักษพนั ธุกรรมของตน ไมใ นทองถิ่น สงิ่ แวดลอม วัฒนธรรม ปญ หาของชุมชนดาน
สงั คม เศรษฐกจิ ทรพั ยากร สิง่ แวดลอม วัฒนธรรม และแนวทางแกไขปญ หาตามแนวทางของปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพยี ง แนวคิดปรชั ญาของเศรษฐกจิ พอเพยี งไปใชใ นการจัดการทรพั ยากรท่ีมอี ยขู อง ตนเอง ครอบครวั และ
ชมุ ชน เพื่อการดาํ รงชวี ิตดว ยความพอประมาณ มีเหตผุ ล ดว ยภมู คิ มุ กนั ทด่ี ี มี ความรู มคี ณุ ธรรม ตามแนววถิ ี
พุทธ พง่ึ ตนเอง ลดการใชจ า ยฟุมเฟอย พรอ มรบั การเปลีย่ นแปลงท้ังจากภายในและ ภายนอก กาวทนั ตอโลก
ยคุ โลกาภวิ ตั น สรา งชมุ ชนใหเขม แข็ง เพอ่ื การพฒั นาที่สมดุล ม่ันคงและยง่ั ยนื

โดยใชก ระบวนการคิด กระบวนการวเิ คราะห กระบวนการอธิบาย กระบวนการอภปิ ราย กระบวนการ
สืบคน ขอ มลู กระบวนการแสวงหาความรู กระบวนการกลมุ

เห็นคณุ คาของการใชหลักพอเพียงการจดั การชมุ ชนและสามารถประยุกตใ ชห ลักปรัชญาเศรษฐกิจ
พอเพยี งมาเปน รากฐานในการดาํ เนนิ ชวี ิตไดอยางเหมาะสมย่ังยนื มีคุณธรรมจรยิ ธรรมตามโครงการโรงเรียนวิถี
พุทธ และโรงเรยี นคณุ ธรรม เรยี นรโู ครงการสวนพฤกษศาสตรโ รงเรียนเปนโครงการอนรุ ักษพนั ธุกรรมของตน ไม
ในทองถน่ิ โดยใหน กั เรียนไดม ีโอกาสไดศ ึกษาตนไมป ระจาํ ถิ่นโดยใชว ิธีการศึกษาอยางมแี บบแผน

ผลการเรียนรู

1. อธบิ ายหลักการ และแนวคิดหลักปรัชญาเศรษฐกจิ พอเพียงได
2. รูและเขา ใจหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง สามารถนําไปประยกุ ตใ ชใหเกิดประโยชน ตอตนเอง
ครอบครัว ชุมชนและประเทศชาตไิ ด
3. นาํ แนวคิดตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี ง ไปใชใ นการบรหิ ารจดั การทรัพยากร และ
ส่งิ แวดลอ มของครอบครัวและชุมชน
4. รอบรเู กยี่ งกบั ความสําคญั ของทรพั ยากรและสงิ่ แวดลอ มและรอบคอบในการใช ทรัพยากร
ตา ง ๆ อยางมปี ระสทิ ธภิ าพ
5. ยกตวั อยางชมุ ชนทนี่ าํ หลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งไปใชใ นการแกป ญ หาและพฒั นา ตนเอง
6. มีสวนรว มในการแกป ญ หาหรือพัฒนาชุมชนโดยใชหลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพยี ง
7. เขา ใจสภาพปญหาของชมุ ชน เห็นแนวทางในการแกไ ขหรอื พัฒนาชุมชนทส่ี ามารถนํา
หลกั ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปใชใ หเปนประโยชนในชีวิตประจําวันได
8. เสนอแนวทางแกไขปญ หาของชุมชนดานสงั คม และเศรษฐกจิ ตามหลักเศรษฐกิจ พอเพยี ง
9. ตระหนักถงึ ความสาํ คญั และมสี ว นรว มในการแกไ ขและพฒั นาชุมชนใหยั่งยนื โดยใช หลกั ปรัชญา
เศรษฐกจิ พอเพียง

รวมทั้งหมด 9 ผลการเรยี นรู

หลกั สตู รโรงเรียนธญั บรุ ี พทุ ธศกั ราช 2565 กลมุ สาระการเรียนรสู ังคมศกึ ษา ศาสนาและวฒั นธรรม 136

คําอธบิ ายรายวชิ าเพ่มิ เติม

รหสั วิชา ส32201 วชิ าพระพุทธศาสนา 1 กลมุ สาระการเรียนรูส งั คมศึกษา ฯ

ช้ันมัธยมศึกษาปท ่ี 5 เวลา 20 ชัว่ โมง 0.5 หนวยกิต

ศึกษา วเิ คราะห ลกั ษณะประชาธปิ ไตยในพระพุทธศาสนา หลักการของพระพทุ ธศาสนากับหลกั
วิทยาศาสตร การคดิ ตามนัยและการคดิ แบบวทิ ยาศาสตร การฝก ฝนและพัฒนาตนเอง การพง่ึ ตนเอง และการ
มุงอสิ รภาพ พระพุทธศาสนากับการเมอื งและสันตภิ าพ พทุ ธศาสนาเปนศาสตรแหง การศกึ ษา ซึ่งเนน
ความสําคัญเหตปุ จ จัยกับวธิ กี ารแกปญ หา การฝกตนไมใ หประมาท มุงประโยชนสุขและสันติภาพแกบุคคล
สงั คมและโลก ปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพยี งและการพัฒนาประเทศอยา งยง่ั ยืน การศกึ ษาทสี่ มบูรณก ารเมอื ง
ขอ คิดและแบบอยา งการดาํ เนนิ ชีวิตจากชาดก วิเคราะหแ ละปฏิบตั ติ นตามหลักธรรมของพระพุทธศาสนา พระ
รตั นตรัย หลักธรรมในกรอบอริยสจั 4 ประกอบดว ย ทุกข (ขันธ 5,โลกธรรม 8) สมุทัย (หลกั กรรม12,มิจฉา
วณิชชา 5) นโิ รธ(วิมุตต)ิ มรรค(อปรหิ านยิ ธรรม7 ,ปาปณกิ ธรรม 3, ทฏิ ฐธมั มกิ ตั ถสงั วตั ตนกิ ธรรม 4,โภคอาริ

ยะ 5,อรยิ วัฑฒ5ิ ) ปฏิจจสมปุ บาท นิวรณ 5 วิมตุ ติ 5 ทศพธิ ราชธรรม 10 สาราณียธรรม 6 วิปสสนาญาณ 9
มงคล 38 (จิตไมเ ศราโศก,จิตไมมงั หมอง,จิตเกษม) การสงเคราะหภ รรยา-สามี การสงเคราะหบ ุตร การ
สังคายนาพระไตรปฎก พุทธศาสนสุภาษติ คนขยนั เอาการเอางาน กระทําเหมาะสม ยอ มหาทรพั ยไ ด เกดิ เปน
คนควรจะพยายามจนกวาจะประสบความสําเร็จ ความสันโดษเปน ทรัพยอ ยางยงิ่ การเปน หนีเ้ ปนทุกขในโลก
พระราชาเปนประมุขของประชาชน สตเิ ปน เครอื่ งเตอื นในโลก สุขอ่ืนย่งิ กวาความสงบไมม ี นพิ พานเปน สขุ อยาง
หนาท่แี ละบทบาทของอุบาสก อุบาสกิ าท่มี ตี อ สงั คมไทยในปจ จุบัน การปฏสิ ันถารทีเ่ หมาะสมตอ พระภกิ ษุ
การปฏิสนั ถารตามหลกั ปฏิสันถาร 2 ศาสนพิธี พิธีกรรมเก่ียวกบั พธิ ีแสดงตนเปนพุทธมามกะ พิธบี รรพชา
อุปสมบท ศาสนพธิ ี หลกั ธรรม คตธิ รรมที่เก่ียวเนอ่ื งกับวนั สาํ คญั และเทศกาลสําคญั ในพระพทุ ธศาสนา

โดยใชก ระบวนการคิด กระบวนการสบื คนขอ มลู กระบวนการทางสงั คม กระบวนการปฏิบัติ
กระบวนการเผชญิ สถานการณแ ละแกป ญ หา กระบวนการกลมุ และศกึ ษาตนไมท่เี กี่ยวขอ งกับพทุ ธประวตั ิ
เพอ่ื ใหเ กิดความรคู วามเขาใจ สามารถนําไปปฏิบตั ใิ นการดําเนนิ ชีวติ นําไปแกปญหาของตนเองและ
ครอบครัว มคี ณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงคใ นดา นรักชาติ ศาสน กษัตรยิ  ซ่ือสตั ย สุจรติ มวี ินัย ใฝเ รียนรู อยู
อยา งพอเพยี ง มุงมน่ั ในการทาํ งาน รักความเปน ไทย มีจติ สาธารณะ สามารถอยรู วมกันไดอยางสนั ติสขุ

ผลการเรียนรู

1. วเิ คราะหลกั ษณะประชาธิปไตยในพระพุทธศาสนา
2. วเิ คราะหค วามสอดคลอ งและความแตกตางของหลกั การพระพทุ ธศาสนากับหลกั การวทิ ยาศาสตร
3. เปรียบเทยี บวิธีคิดแบบวทิ ยาศาสตรกบั วิธีคิดของพระพุทธศาสนา
4. วิเคราะหการฝก ฝนและพฒั นาตนเอง การพ่ึงตนเอง และการมุงอสิ รภาพ

5. วิเคราะหว ธิ สี อนและการเผยแผพ ระพุทธศาสนาตามแนวพุทธจรยิ า
6. วเิ คราะหข อ คิดและแบบอยา งการดาํ เนินชีวติ จากมโหสถชาดก และมหาชนกชาดก มาใชใ นการ
ดาํ เนนิ ชวี ิต
7. วเิ คราะหห ลกั ธรรม คตธิ รรม ทเ่ี ก่ยี วเน่อื งกบั วนั สําคัญทางพระพทุ ธศาสนา
8. วิเคราะหผ ลของการปฏิบตั ติ นอยา งถูกตอ งตามหลกั ธรรม คติธรรมและพธิ กี รรมใน
วนั สําคญั ทางพระพทุ ธศาสนา