report62

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชัย ปีงบประมาณ 2562 l146

 ขนาดพืน้ ท่ี
พ้นื ท่ีอนุรกั ษ์ป่าชายหาด (พื้นท่ีกรณีศกึ ษา) อพ.สธ. มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ิชยั

วทิ ยาเขตตรงั รวมบรเิ วณพ้ืนท่ตี อ้ งทาการสารวจ จานวน 50 ไร่

 จานวนครง้ั ท่ีสารวจ
ระยะเวลาในการสารวจข้อมูลพันธุ์พืช ตัวอย่างแห้ง และ ดองตัวอย่างเตยทะเลในพ้ืนที่

ป่าชายหาดของมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัยวิทยาเขตตรัง (ระยะเวลาในการดาเนินการสารวจ
วันท่ี 14 มกราคม – 15 กมุ ภาพนั ธ์ 2562)

การรวบรวมข้อมูลปัจจัยทางส่ิงแวดล้อม ศึกษาปัจจัยทางสิ่งแวดล้อม ในพื้นท่ีอนุรักษ์ป่า
ชายหาด (พ้ืนที่กรณีศึกษา) อพ.สธ.มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง โดยทาการศึกษา
(ระยะเวลาในการดาเนนิ การสารวจวนั ที่ 14 มกราคม – 15 กุมภาพันธ์ 2562)

จานวนสิ่งทต่ี รวจพบ
ตวั อย่างเตยทะเล ได้แก่
- การเกบ็ ตัวอย่างแหง้ คือส่วนของตน้ เตยทะเล ต้นเตยทะเลประกอบด้วยโครงสร้าง
ของรากในพ้ืนที่อนุรักษ์ป่าชายหาด (พ้ืนที่กรณีศึกษา) อพ.สธ. มหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีราชมงคลศรวี ิชัยวทิ ยาเขตตรัง
- การเก็บตัวอย่างดอง คือ ส่วนของ ดอกเตยทะเล ผลเตยทะเล และส่วนต้นเตย
ทะเล

 บรรลุเปา้ หมาย
14. การถ่ายทอดองค์ความรู้สู่ชมชน

 เป็นศนู ยก์ ารเรยี นรู้ให้ชุมชน (ระบุ) มกี ารนาตวั อยา่ งเตยทะเลท่ีทาการเก็บตวั อยา่ ง พรอ้ มระบขุ อ้ มลู
พืน้ ฐาน นาไปจัดไวใ้ นพพิ ธิ ภัณฑส์ ัตวน์ ้า มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรวี ชิ ยั วทิ ยาเขตตรังในสว่ นของโครงการ
อนรุ กั ษพ์ ันธกุ รรมพชื อนั เน่ืองมาจากพระราชดาริ สมเด็จพระเทพรตั นราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ฐานขอ้ มลู
ทรัพยากรกายภาพ ชีวภาพ เพื่อเป็นตัวอยา่ งในการศึกษาหรือเกบ็ ในพิพธิ ภัณฑ์

- มกี ารถา่ ยทอดองค์ความรู้ให้แก่นกั เรียนนักศึกษา ในการเก็บรกั ษาตัวอย่างพันธ์พืชในพ้ืนทป่ี า่ ชายหาด
5. ได้รับรางวลั หรือประกาศเกยี รตคิ ณุ

ไมม่ ี

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ยั ปงี บประมาณ 2562 l147

16. ภาคผนวก ภาพประกอบการดาเนนิ โครงการ
16.1 การเกบ็ ตัวอยา่ งเตยทะเล

ภาพภาคผนวกที่ 1 การเกบ็ ตวั อยา่ งเตยทะเล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ยั ปีงบประมาณ 2562 l148

16.2 การเก็บตวั อยา่ งเตยทะเลทาตัวอยา่ งแหง้

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l149

ภาพภาคผนวกท่ี 2 การเก็บตัวอยา่ งเตยทะเลทาตัวอยา่ งแหง้
16.3 การเก็บตวั อยา่ งเตยทะเลทาตวั อยา่ งดอง

ภาคผนวกที่ 3 การเก็บตวั อย่างเตยทะเลทาตวั อย่างดอง
16.4 การเกบ็ ข้อมลู ปจั จัยสงิ่ แวดล้อมในพ้ืนท่ศี กึ ษา

ภาคผนวกที่ 4 การเก็บข้อมูลปจั จัยส่ิงแวดลอ้ ม

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปงี บประมาณ 2562 l150

16.5 เล่มคมู่ ือ

ลงช่ือ ............................................(หัวหน้าโครงการ)

( นางสาวเตอื นใจ ปยิ งั )

วนั ที่ / /

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปงี บประมาณ 2562 l151

รายงานผลการดาเนนิ งาน
โครงการอนรุ ักษ์พันธุกรรมพืชอนั เนอื่ งมาจากพระราชดาริ

สมเดจ็ พระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรวี ิชัย

หน่วยงาน คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการประมง
ประจาปีงบประมาณ 2562

1. โครงการ โครงการเก็บรวบรวมและขยายพนั ธุพ์ ืชป่าชายหาด (เตยทะเล)

2. ผู้รบั ผิดชอบโครงการ
หัวหนา้ โครงการ นางสาวกัตตินาฏ สกุลสวสั ดิพันธ์
ผู้ร่วมโครงการ 1. นายเอนก สาวะอินทร์
2. นางสาวเตอื นใจ ปิยัง
3. นายนคิ ม อ่อนสี

3. ลักษณะโครงการ ตรงตามกิจกรรมของโครงการอนุรักษพ์ ันธุกรรมพืชอันเนอื่ งมาจากพระราชดารฯิ
กจิ กรรมที่ 2 กิจกรรมสารวจเก็บรวบรวมพนั ธุกรรมพชื
รหสั โครงการ F1A3

4. วตั ถปุ ระสงค์ของโครงการ
4.1 เพ่ือสนองพระราชดาริโครงการอนุรกั ษพ์ นั ธุกรรมพืชอนั เนื่องมาจากพระราชดาริฯ (อพ.สธ.)
4.2 เพื่อศึกษาวิธีการขยายพันธุ์เตยทะเลและขยายพันธ์ุเตยทะเล ในมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล

ศรีวชิ ัย วทิ ยาเขตตรงั

5. สถานทดี่ าเนินการ
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชัย วทิ ยาเขตตรงั

6. แผนงาน/กจิ กรรมและระยะเวลาดาเนนิ การโครงการ

ประจาปีงบประมาณ 2561

รายเอียดแผนปฏิบตั ิงาน ไตรมาส 1 ไตรมาส 2 ไตรมาส 3 ไตรมาส 4

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. การศึกษาการขยายพนั ธ์ุเตย

ทะเล

2. การรวบรวมวธิ กี ารขยายพันธ์ุ

เตยทะเล และการขยายพันธ์ุเตย

ทะเล

3. สรปุ โครงการ

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปงี บประมาณ 2562 l152

7. ขน้ั ตอนการดาเนินงาน
โครงการเกบ็ รวบรวมและขยายพันธ์ุพืชปา่ ชายหาด (เตยทะเล)ดาเนนิ การเกบ็ รวบรวมและขยายพันธุ์ต้น

กล้าเตยทะเลบรเิ วณปา่ ชายหาด ซ่ึงการดาเนนิ งานในคร้งั นีม้ ีขนั้ ตอนการดาเนนิ งานแบง่ ออกเป็น 5 ขน้ั ตอน
ข้นั ตอนท่ี 1
การเกบ็ รวบรวมและคัดเลอื กต้นกล้าเตยทะเลในพื้นทปี่ ่าชายหาด
ขั้นตอนที่ 2
การเตรยี มต้นกลา้ เตยทะเล โดยนาต้นกลา้ ท่ไี ดจ้ ากการคัดเลือกในข้อ 1 ปลูกในถงุ เพาะชา
ขั้นตอนที่ 3
การย้ายต้นกล้าเตยทะเลโดยการนาต้นกล้าเตยทะเลที่อนุบาลไว้ในข้อ 2 คัดเลือกต้นกล้าที่มี

ความแข็งแรงสมบรู ณ์จานวน 200 ต้น
ขน้ั ตอนที่ 4
การขยายพันธต์ุ น้ เตยทะเลในพื้นทีก่ รณศี ึกษาเพอ่ื การอนรุ ักษป์ า่ ชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัย

เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ิชัย วิทยาเขตตรัง
ขนั้ ตอนท่ี 5
การดูแล ตดิ ตามอัตราการรอด และอัตราการเจรญิ เตบิ โตของตน้ กล้าเตยทะเล
การดาเนินงานโครงการเก็บรวบรวมและขยายพันธุ์พืชป่าชายหาด (เตยทะเล) มีข้ันตอนการดาเนินงาน

แสดงดงั ภาพท่ี 1
การคดั เลือกตน้ กล้าเตยทะเล

การเตรยี มต้นกล้าเตยทะเล

การเคล่ือนย้ายต้นกล้าเตยทะเล

การขยายพันธ์ตุ น้ เตยทะเลในพน้ื ทกี่ รณีศึกษาเพอื่ การอนรุ กั ษ์
ปา่ ชายหาด (อพ.สธ.)

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชัย วทิ ยาเขตตรงั

การดแู ล ติดตามอัตราการรอด และอัตราการเจรญิ เตบิ โต
ของต้นกล้าเตยทะเลทะเล

d

ภาพที่ 1 ขั้นตอนการศกึ ษาการขยายพนั ธเ์ุ ตยทะเล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ยั ปงี บประมาณ 2562 l153

7.1 การเกบ็ รวบรวมและคัดเลอื กต้นกลา้ เตยทะเล
7.1.1 การเกบ็ รวบรวมและคัดเลือกตน้ กล้าเตยทะเล
การเก็บรวบรวมและคัดเลือกต้นกล้าเตยทะเลจากบริเวณแนวชายฝั่งหาดราชมงคลและ

หาดเจ้าไหมจานวน 300 ต้น (ต้นเตยทะเล 200 ต้นสาหรับการปลูกในแปลงปลูกและ 100 ต้น ปลูกเตรียมไว้
ในกรณตี น้ กล้า 200 ตน้ แรกเกดิ การเสยี หายหรือตายลง) เพื่อนามาใช้ในการขยายพันธุ์ต้นเตยทะเลด้วยวิธีการ
ปลูกโดยวิธีย้ายกล้าปลูก (Transplanting) ในพื้นที่กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.)
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ชิ ัย วิทยาเขตตรัง มรี ายละเอยี ดการคดั เลอื กตน้ กล้า ดังน้ี

1) คดั เลอื กต้นกลา้ ที่มีความสมบรู ณ์แข็งแรงไม่อ่อนหรือแก่จนเกนิ ไป
2) คดั เลอื กต้นกลา้ ท่ไี มถ่ ูกทารา้ ยด้วยโรคและแมลง
3) คัดเลือกต้นกล้าท่ีมีใบจริง 2 – 3 ใบ ข้ึนไป มีความสูงต้นกล้า 5 – 10 เซนติเมตร ข้ึน
ไป หรอื มอี ายปุ ระมาณ 21 – 45 วนั ดงั ภาพที่ 2

ภาพท่ี 2 ตวั อย่างต้นกลา้ เตยทะเลสาหรับการขยายพนั ธ์ุ

7.1.2 การยา้ ยตน้ กล้าจากพื้นที่แนวชายฝงั่
การยา้ ยตน้ กล้าเตยทะเลจากพ้ืนที่แนวชายฝง่ั เพื่อนาไปปลูก มขี น้ั ตอนในการปฏบิ ัตดิ ังนี้
1) เมอ่ื เลอื กหัวหรือต้นกล้าได้ตามต้องการแล้ว ใช้เสียมหรือช้อนปลูกขุดคุ้ยให้เห็น

สว่ นของหวั และเมลด็ ทแ่ี ยกออกมาจากตน้ เดิม
2) ใชเ้ สยี มหรอื ช้อนปลูกขดุ หัวหรอื เมลด็ ทม่ี ตี ้นกล้างอกข้ึนมา
3) ถ้าหวั หรอื ตน้ กล้ามีใบตดิ มาก ควรตดั ใบทิ้งบ้างเพ่ือป้องกนั การคายนา้
4) นาไปปลูกในถงุ เพาะชาที่เตรียมไว้

7.2 การเตรยี มตน้ กลา้ เตยทะเล
การเตรียมต้นกล้าเตยทะเล โดยนาต้นกล้าที่ได้จากการคัดเลือกใน ข้อ 1 ปลูกในถุงเพาะชารด

น้าใหพ้ อเหมาะ โดยพจิ ารณาจากความชน้ื ของดนิ ในถงุ เพาะชา ถ้ารดน้ามากเกินไปจะทาให้เกิดโรคได้ง่าย วาง
ต้นกล้าเตยทะเลในที่ร่ม ได้รับแสงแดดอ่อน ๆ ไม่จ้าจนเกินไป สังเกตความแข็งแรงของต้นกล้าเตยทะเลท่ี
อนุบาลไว้ หากต้นกล้ามีความแข็งแรงทาการย้ายต้นกล้าไปยังพื้นที่กรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด
(อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง ก่อนย้ายปลูกต้องทาให้ต้นกล้าอยู่ในสภาพ

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ยั ปีงบประมาณ 2562 l154

พร้อมท่ีจะย้ายปลูก ซ่ึงเรียกว่าการทาให้ต้นกล้าแข็งแรง (Hardening) ควรทาในระยะ 7-10 วันก่อนการย้าย
ปลูก โดยรดน้าให้น้อยลงและให้ต้นกล้าได้รับแสงแดดเต็มท่ี โดยมีขั้นตอนสาหรับการเตรียมต้นกล้าเพ่ือนาไป
ปลูกดังภาพที่ 3

12 3

45
ภาพท่ี 3 ขั้นตอนการเตรียมต้นกล้าเตยทะเลเพื่อนาไปปลูกในพ้ืนที่กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด

(อพ.สธ.) มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรวี ิชัย วทิ ยาเขตตรัง
7.2.1 ใสด่ นิ ในถุงเพาะชาประมาณ 3 สว่ น 4 ของถงุ เพาะชา
7.2.2 ขุดหลุมหรือทาให้ดินในถุงเพาะชาเป็นหลุม นาหัวหรือต้นกล้าที่งอกจากเมล็ดวางกลาง
หลมุ
7.2.3 กลบดินให้มีส่วนยอดโผล่ออกมา ให้มีสภาพเหมือนก่อนแยกมาปลูก ระวังอย่าให้ดินกลบ
ยอด หรอื ปลูกตนื้ จนดินกลบรากไมม่ ิด
7.2.4 รดน้าตน้ กล้าใหช้ มุ่ แตอ่ ยา่ ใหแ้ ฉะขัง เพราะโคนตน้ อาจเน่าตายไดต้ อ่ ไปรดน้าทุกเชา้ เยน็
7.2.5 ทาร่มบังแดดหรือวางไว้ใต้ต้นไม้ใหญ่จนกว่าต้นกล้าจะแข็งแรง และย้ายไปปลูกในพ้ืนท่ี
กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง
ดงั ภาพท่ี 4

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ยั ปีงบประมาณ 2562 l155

ภาพที่ 4 ตน้ กลา้ สาหรบั ปลูกในพ้ืนท่กี รณีศกึ ษาเพื่อการอนุรกั ษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี
ราชมงคลศรวี ชิ ยั วทิ ยาเขตตรัง

7.3 การย้ายตน้ กล้าเตยทะเล
การยา้ ยตน้ กลา้ เตยทะเลโดยการนาต้นกล้าเตยทะเลทอ่ี นุบาลไว้ในข้อ 2 โดยการคัดเลือกต้นกล้า

ท่ีมีความแข็งแรงสมบูรณ์จานวน 200 ต้น ปลูกในพื้นท่ีกรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.)
มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง อาเภอสิเกา จังหวัดตรัง โดยลดการให้น้าต้นกล้าก่อน
การย้ายกล้า 7-10 วัน ก่อนย้ายต้นกล้าออกจากถุงเพาะชารดน้าให้วัสดุเพาะชุ่ม กดวัสดุปลูกให้กระชับ ย้าย
ต้นกลา้ จากถงุ เพาะชาวางต้นกล้าในท่ีรม่ ใกลพ้ ืน้ ที่ปลกู เมื่อตน้ กล้าฟน้ื ตัวแข็งแรงแล้วจงึ นาไปปลกู ในแปลง

7.4 การขยายพันธุ์ต้นเตยทะเลในพื้นท่ีกรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัย
เทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรงั

นาต้นกล้าเตยทะเลจากการฟ้ืนตัวจนแข็งแรงจากข้อ 3 ปลูกในพ้ืนท่ีกรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์
ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง อาเภอสิเกา จังหวัดตรัง ขนาด
พื้นที่ 70,588 ตารางเมตร ดงั ภาพที่ 5

พื้นทก่ี รณีศกึ ษาเพอื่ การอนุรกั ษป์ ่าชายหาด (อพ.สธ.)
มทร.ศรีวิชัย วิทยาเขตตรงั

เส้นขอบ 1,209 เมตร พ้ืนท่ี 70,588 ตารางเมตร

ภาพที่ 5 พื้นท่ีกรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย
วทิ ยาเขตตรัง

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปีงบประมาณ 2562 l156

ทาการปลูกแบบกระจายทั่วพ้ืนท่ีจานวน 5 แปลง เลือกพ้ืนท่ีที่มีวัชพืชขึ้นน้อยและดินมีความ
อดุ มสมบูรณ์พอสมควร ถากหญ้าและเกบ็ วัชพชื ตา่ ง ๆ ออกให้หมด ขุดแปลงเปน็ ส่ีเหล่ียมผืนผา้ ขนาดความยาว
ประมาณ 12 เมตร ความกว้างประมาณ 5 – 7 เมตร ขุดหลุมปลูกต้นกล้าให้มีความลึกประมาณ 20
เซนติเมตร และความกวา้ งประมาณ 15 เซนติเมตร ระยะหลุมห่างกันประมาณ 1 เมตร ดังภาพท่ี 6 พรวนดิน
ใส่ปุ๋ยคอกใหพ้ รอ้ มในแตล่ ะแปลง (หากดนิ ทม่ี ีความเป็นกรดมากเกินไปปรับดนิ โดยใสป่ นู ขาว) รดนา้ ให้ดินช้ืน

5 -7 เมตร

1 ม.
1 ม.

12
เมต
ร

ภาพที่ 6 แปลงปลกู ในพ้ืนท่ีป่าชายหาด
7.5 การดูแล ตดิ ตามอัตราการรอด และอตั ราการเจรญิ เติบโตของตน้ กลา้ เตยทะเล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปีงบประมาณ 2562 l157

การดูแล ติดตามอัตราการรอด และอัตราการเจริญเติบโตของต้นกล้าเตยทะเล หลังการปลูกใน
พ้ืนที่กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง
ในขอ้ ที่ 4

7.5.1 การดแู ลและติดตามอัตราการรอดของตน้ กลา้ เตยทะเล
การดูแลต้นกล้าเตยทะเลโดยการรดน้าต้นกล้าทุกวัน วันละ 1-2 คร้ัง ช่วงเวลาเช้าและ

เย็น (หากมฝี นตกจะไมร่ ดน้าตน้ กลา้ ในช่วงเวลาดงั กล่าว)
1) การติดตามตรวจวัชพืชและศัตรูพืช หากพบวัชพืชหรือศัตรูพืชบริเวณถุงเพาะชาและ

แปลงปลกู ตน้ กล้า จะทาการถอนวัชพชื และทาลายศตั รูพืช
2) การตดิ ตามอัตราการรอดของต้นกล้าเตยทะเลโดยวิธีการนับจานวนต้นกล้าทุกสัปดาห์

เป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์
3) หากมตี น้ กล้าตายหรอื เสียหาย ใหป้ ลูกต้นกล้าใหมท่ ดแทนต้นกลา้ เดมิ

7.5.2 การตดิ ตามอัตราการเจรญิ เตบิ โตของตน้ กลา้
การติดตามอัตราการเจริญเติบโตของต้นกล้าเตยทะเล โดยการวัดความสูงและพื้นท่ีใบ

รวมทัง้ ต้นด้วยไมบ้ รรทัดทุก ๆ 2 สปั ดาห์ และนบั จานวนการแตกใบทกุ สัปดาห์

7.5.3 การศกึ ษาปจั จัยทางส่ิงแวดลอ้ มต่อการเจรญิ เติบโตของต้นกลา้
การศึกษาปัจจัยทางสิ่งแวดล้อมท่ีส่งผลต่อการเจริญเติบโตของต้นกล้าโดยการตรวจ

พารามิเตอร์ต่าง ๆ ดังน้ี ลักษณะดิน ขนาดของดิน ความช้ืนในดิน ความเป็นกรด-ด่างของดิน และความเข้ม
แสง รายละเอียดการวเิ คราะหแ์ สดงดงั ตารางที่ 1

ตารางที่ 1 ปจั จยั ทีส่ ง่ ผลตอ่ การเจรญิ เติบโตของต้นกล้าเตยทะเล ระยะเวลาการศกึ ษา
พารามเิ ตอร์ หน่วย วธิ กี ารศกึ ษา
1 ครง้ั ตลอดระยะเวลาการศึกษา
ลักษณะดนิ - สัมผสั และสังเกต
1 ครั้งตลอดระยะเวลาการศึกษา
ขนาดดิน มิลลิเมตร ตะแกรงร่อนดนิ
สปั ดาหล์ ะ 2 ครงั้ ในวนั จนั ทร์และ
ความช้นื ในดิน รอ้ ยละ เครือ่ งวดั ความช้ืนดนิ วนั พฤหสั บดี เวลา 8.00-9.00

ความเปน็ กรด-ดา่ ง - เคร่อื งวัดกรด-ด่างดิน สัปดาห์ละ 2 คร้ัง
ลกั ซ์มเิ ตอร์ ในวันจนั ทร์และวันพฤหัสบดี เวลา
ความเข้มแสง ลกั ซ์ 8.00-9.00

สัปดาห์ละ 2 ครั้ง
ในวนั จันทร์และวนั พฤหสั บดี เวลา
8.00-9.00

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l158

8. ตัวชี้วดั ความสาเร็จของโครงการ
8.1 ตวั ชี้วัดเชิงปริมาณ
ได้จานวนต้นกล้าเตยทะเล 200 ต้น ในพ้ืนท่ีกรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด(อพ.สธ.)

มหาวทิ ยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรีวชิ ัย วทิ ยาเขตตรัง อาเภอสิเกา จงั หวัดตรงั

8.2 ตวั ชว้ี ดั เชิงคณุ ภาพ
8.2.1 ได้แนวทางในการขยายพนั ธ์ุต้นเตยทะเลเพื่อการเพมิ่ จานวนและการใช้ประโยชนใ์ น

อนาคต
8.2.2 ได้ขอ้ มูลสาหรบั เปน็ ฐานขอ้ มูลการขยายพนั ธต์ุ น้ เตยทะเล

9. สรุปผลการประเมินดาเนินงานในโครงการ เพอ่ื นาไปส่กู ารพฒั นาในปีถดั ไป
ดาเนินการเกบ็ รวบรวมตน้ กล้าพืชป่าชายหาด และเพาะขยายพนั ธ์พุ ชื เพื่อนาไปปลูกในพืน้ ที่กรณีศึกษา

เพอื่ การอนรุ ักษป์ ่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย วิทยาเขตตรัง

10. ปัญหาและอุปสรรคทพ่ี บในระหว่างการดาเนินงาน
ไมพ่ บปัญหาและอุปสรรคระหวา่ งการดาเนินงาน

11. รายงานงบประมาณสนับสนุนและงบประมาณทใี่ ช้ในการดาเนนิ งานจรงิ

รายการ จานวนเงนิ (บาท)
-
1. คา่ ตอบแทน
- 40,000

2. ค่าใช้สอย 40,000
2.1 คา่ จ้างเหมาเกบ็ รวบรวมและขยายพนั ธพ์ุ ืชปา่ ชายหาด (เตยทะเล)

3. คา่ วัสดุ
-

รวมงบประมาณ

12. แหล่งที่มาของงบประมาณ
 งบประมาณปกตปิ ระจาปีของหนว่ ยงาน (งบประมาณแผน่ ดนิ )

13. ผลการดาเนินงาน
13.1  โครงการต่อเน่ืองจาก (โครงการเกบ็ รวบรวมและขยายพนั ธพุ์ ืชปา่ ชายหาด (เสม็ดแดง))

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l159

13.2 ผลการดาเนินงาน
13.2.1 ผลการดูแลและตดิ ตามอัตราการรอดของต้นกล้าเตยทะเล
การดูแลต้นกล้าเตยทะเลโดยการรดน้าต้นกล้าทุกวัน วันละ 1-2 คร้ัง ช่วงเวลาเช้าและ

เย็น (หากมีฝนตกจะไม่รดน้าต้นกล้าในช่วงเวลาดังกล่าว) และติดตามอัตราการรอดโดยวิธีการนับจานวนต้น
กล้าทุกสัปดาห์ เป็นระยะเวลา 8 สัปดาห์ ปลูกต้นกล้าเตยทะเลเป็นจานวน 200 ต้น มีรายละเอียดอัตราการ
รอดของตน้ กลา้ ดงั ตารางที่ 2 และภาพท่ี 7
ตารางที่ 2 อัตราการรอดของต้นกลา้ เตยทะเล
จานวนตน้ กลา้ ปลกู (ตน้ ) จานวนต้นกล้าเมอ่ื ผ่านไป 2 สัปดาห์ (ต้น) อตั ราการรอด (ร้อยละ)

200 200 100

ภาพที่ 7 ลักษณะต้นกล้าที่ปลูกในพื้นที่กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัย
เทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ิชยั วทิ ยาเขตตรงั

13.2.2 ผลการตดิ ตามอัตราการเจรญิ เตบิ โตของตน้ กลา้ เตยทะเล
การติดตามอัตราการเจริญเติบโตของต้นกล้าเตยทะเล โดยการวัดความสูงและพ้ืนท่ีใบ

รวมท้งั ต้นดว้ ยไมบ้ รรทดั ทุก ๆ 2 สัปดาห์ และนับจานวนการแตกใบทกุ สัปดาห์ มอี ตั ราการเจริญเตบิ โตดังนี้
1) การศึกษาความสูงของต้นกล้า
การศึกษาความสูงของต้นกล้าโดยการวัดความสูงด้วยไม้บรรทัดทุก ๆ 2 สัปดาห์

พบว่าสัปดาห์ที่ 2 4 6 และ 8 มีความสูงเฉลี่ยของต้นกล้า 24.3 24.8 25.3 และ 26.3 เซนติเมตร ตามลาดับ
ความสูงเฉล่ียของต้นเตยทะเลตลอดระยะเวลา 8 สปั ดาห์ แสดงดงั ภาพที่ 8

ภาพท่ี 8 ความสูงของต้นเตยทะเลในแปลงปลูก

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปงี บประมาณ 2562 l160

2) การศึกษาพนื้ ท่ีใบรวม
การศึกษาพ้ืนที่ใบรวมของต้นเตยทะเล โดยวัดขนาดความกว้างใบและ ด้วยไม้
บรรทัดทุก ๆ 2 สัปดาห์ ตลอดระยะเวลา 8 สัปดาห์ พบว่าในสัปดาห์ที่ 2 4 6 และ 8 มีขนาดความกว้างใบ 4
5 6 และ 7 มิลลิเมตร และความยาวใบ 24.3 24.8 25.3 และ 26.3 เซนตเิ มตร ตามลาดบั แสดงดังตารางที่ 3

ตารางที่ 3 การเจรญิ เตบิ โตของต้นกล้าเตยทะเล

สปั ดาห์ ภาพการเจริญเติบโต ลกั ษณะการเจรญิ เตบิ โตของต้นกล้า

สัปดาห์ที่ - ความยาวของใบยาวเฉลี่ย 24.3
2 เซนตเิ มตร

ความยาวใบ ความกวา้ งใบ - คว าม กว้ างข อง ใบ กว้า งเ ฉลี่ ย 4
มลิ ลิเมตร
สปั ดาห์ที่
4 - ความยาวของใบยาวเฉลี่ย 24.8
เซนติเมตร

ความยาวใบ ความกวา้ งใบ - ความกว้างของใบกว้างเฉล่ีย 5
มิลลเิ มตร

สัปดาหท์ ่ี โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ยั ปีงบประมาณ 2562 l161
6
- ความยาวของใบยาวเฉล่ีย 25.3
เซนตเิ มตร

ความยาวใบ ความกวา้ งใบ - ค ว าม ก ว้า ง ขอ ง ใ บก ว้ าง เ ฉล่ี ย 6
มลิ ลิเมตร
สปั ดาห์ที่
8 - ความยาวของใบยาว เฉล่ีย 26. 3
เซนตเิ มตร

ความยาวใบ ความกวา้ งใบ - ค ว า ม ก ว้ า ง ข อ งใ บ ก ว้ า ง เ ฉ ลี่ ย 7
มิลลเิ มตร

3) การศึกษาจานวนการแตกยอด
การศึกษาการแตกยอดของต้นกล้าโดยการนับจานวนทุกสัปดาห์ตลอดระยะเวลา

การศกึ ษา พบว่าตน้ เตยทะเลไมม่ กี ารแตกยอดเพ่ิมขึ้น

13.2.3 ผลการศกึ ษาปัจจัยทางส่ิงแวดล้อมตอ่ การเจริญเติบโตของตน้ กล้า
การศึกษาปัจจัยทางส่ิงแวดล้อมที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของต้นกล้าเตยทะเล โดย

การศกึ ษาขนาดดนิ ลกั ษณะดนิ ความชื้นในดนิ ความเปน็ กรด-ดา่ ง และความเขม้ แสง จากการศึกษาปัจจัยทาง
ส่ิงแวดลอ้ ม มีผลการศกึ ษาแสดงตารางท่ี

ตารางท่ี 4 ผลการศึกษาปัจจัยทางสงิ่ แวดล้อมตอ่ การเจรญิ เตบิ โตของต้นกล้าเตยทะเล

พารามิเตอร์ ผลการศกึ ษา

ขนาดดนิ 0.3 มิลลิเมตร

ลักษณะดนิ ดนิ ทราย

ความชนื้ ในดนิ รอ้ ยละ 1

ความเป็นกรด – ดา่ ง ระดับ 6

ความเขม้ แสง 800 -1,200 ลกั ซ์

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l162

จากตารางท่ี 4 แสดงให้เห็นถึงปัจจัยทางส่ิงแวดล้อมด้านต่าง ๆ ในการขยายพันธุ์ต้นเตย
ทะเลในพื้นทีก่ รณศี กึ ษาเพื่อการอนุรกั ษป์ า่ ชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยา
เขตตรัง อาเภอสิเกา จังหวัดตรัง จากการศึกษาพบว่า ดินจากพื้นท่ีกรณีศึกษาเพ่ือ การอนุรักษ์ป่าชายหาด
(อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง อาเภอสิเกา จังหวัดตรัง มีขนาดดิน 0.3
มิลลิเมตร จัดเป็นดินประเภทดินทราย ข้อมูลขนาดดินและลักษณะดินอ้างอิงจาก Soil Surveystaff (1962)
ความชืน้ ในดินร้อยละ 1 มีความเป็นกรด – ดา่ ง 6 และมีปรมิ าณความเขม้ แสงที่ได้รับ 800 – 1,200 ลกั ซ์

 บรรลเุ ป้าหมาย
14. การถ่ายทอดองคค์ วามรู้สู่ชมชน

 มกี ารถา่ ยทอดองค์ความรใู้ หก้ บั ชมุ ชน โครงการอบรมเยาวชนนักอนุรักษ์ทรัพยากรทางธรรมชาติ
(ป่าชายหาด)
15. ไดร้ บั รางวัล หรอื ประกาศเกียรติคุณ

ไมม่ ี

16. ภาคผนวก ภาพประกอบการดาเนินโครงการ

ภาพท่ี 1 ต้นกล้าเตยทะเลสาหรับปลูกในพื้นที่ ภาพท่ี 2 แปลงปลูกเตยทะเลในพ้ืนที่กรณีศึกษาเพ่ือการ
กรณีศึกษาเพื่อการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) อนุรักษป์ ่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลยั เทคโนโลยี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง ราชมงคลศรวี ชิ ยั วทิ ยาเขตตรัง
จานวน 300 ต้น

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l163

ภาพท่ี 3 การปลกู เตยทะเลในพน้ื ทก่ี รณศี ึกษาเพอื่ การ ภาพที่ 4 การย้ายต้นกล้าเตยทะเลลงปลูกในพื้นท่ี
อนุรักษป์ ่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี กรณีศึกษาเพ่ือการอนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.)
ราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชยั วิทยาเขตตรัง

ภาพที่ 5 เตยทะเลที่ปลูกในพ้ืนท่ีกรณีศึกษาเพ่ือการ ภาพท่ี 6 เล่มรายงานโครงการเก็บรวบรวมและ
อนุรักษ์ป่าชายหาด (อพ.สธ.) มหาวิทยาลัยเทคโนโลยี ขยายพันธุพ์ ชื ป่าชายหาด (เตยทะเล)
ราชมงคลศรีวชิ ัย วทิ ยาเขตตรัง

ลงชื่อ ..................................................... (หวั หน้าโครงการ)
(นางสาวกตั ตินาฏ สกลุ สวัสดิพันธ์)
วนั ที่ 31 /มกราคม/2562

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชัย ปงี บประมาณ 2562 l164

รายงานผลการดาเนินงาน
โครงการอนุรกั ษพ์ นั ธุกรรมพืชอนั เนอื่ งมาจากพระราชดาริ

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย

หนว่ ยงาน คณะวิทยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการประมง
ประจาปีงบประมาณ 2562

1. โครงการ ศึกษาฤทธิ์ต้านแบคทีเรียก่อโรคผิวหนังของสารสกัดจากส่วนใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและ
เสมด็ แดง

2. ผูร้ บั ผิดชอบโครงการ
หัวหนา้ โครงการ ผู้ชว่ ยศาสตราจารยส์ นุ นั ทา ข้องสาย
ผรู้ ว่ มโครงการ ผชู้ ว่ ยศาสตราจารย์ชาครยิ า ฉลาด
ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ลกั ษมี วิทยา

3. ลกั ษณะโครงการ ตรงตามกจิ กรรมของโครงการอนรุ ักษ์พันธกุ รรมพืชอันเนื่องมาจากพระราชดาริฯ
กจิ กรรมท่ี 2 กิจกรรมสารวจเกบ็ รวบรวมพันธกุ รรมพชื
รหสั โครงการ F2A5

4. วัตถุประสงค์ของโครงการ
4.1 เพ่ือสนองพระราชดาริโครงการอนรุ ักษ์พนั ธกุ รรมพชื อันเน่ืองมาจากพระราชดาริฯ (อพ.สธ.)
4.2 เพื่อศกึ ษาความเป็นไปได้ในการนาพืชท้องถน่ิ มาใช้ประโยชนด์ ้านการสง่ เสรมิ สขุ ภาพ

5. สถานที่ดาเนนิ การ
ห้องปฏิบัติการเคมี สาขาวิทยาศาสตร์กายภาพ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรวี ิชัย วทิ ยาเขตตรงั
ห้องปฏิบัติการจุลชีววิทยา สาขาวิทยาศาสตร์ชีวภาพ คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง

มหาวทิ ยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ยั วิทยาเขตตรัง

6. แผนงาน/กิจกรรมและระยะเวลาดาเนนิ การโครงการ
ระยะเวลาดาเนินการ

แผนงาน / กจิ กรรม ไตรมาสท่ี 1 ไตรมาสท่ี 2 ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสท่ี 4

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. เสนอโครงการ

2. ปฏิบัตงิ านตามโครงการ

3. สรปุ ผลโครงการ

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปงี บประมาณ 2562 l165

7. ขนั้ ตอนการดาเนินงานหรอื ผลดาเนินงาน
7.1 เตรียมอุปกรณ์ เครื่องมือ วางแผนการใชส้ ารเคมี อาหารเล้ียงเช้ือ และเช้อื ทดสอบ
7.2 เก็บตัวอยา่ งใบ ดอก และผลของเสมด็ ขาวและเสมด็ แดง
7.2.1 เก็บตัวอย่างใบเสมด็ ขาวและใบเสมด็ แดง บรเิ วณอาคารเรียนรวมและปฏิบัติการ อย่างละ

10 กิโลกรัม โดยวิธีการเด็ด และเก็บเฉพาะในเวลา 06.00 - 09.00 น. เท่าน้ัน (เนื่องจากเป็นช่วงเวลาท่ี
เหมาะสมในการเก็บพืชสมนุ ไพรเอามาเป็นยา) เลอื กเดด็ เฉพาะสว่ นใบท่ไี มอ่ ่อนหรอื ไมแ่ กเ่ กินไป (ใบเพสลาด)

ใบเสม็ดขาว ใบเสมด็ แดง

7.2.2 เก็บตัวอย่างดอกเสม็ดขาวและดอกเสม็ดแดง บริเวณอาคารเรียนรวมและปฏิบัติการ
อยา่ งละ 10 กิโลกรัม โดยวิธกี ารเดด็ และเกบ็ เฉพาะในเวลา 06.00 - 09.00 น. เทา่ นนั้ (เน่อื งจากเป็นช่วงเวลา
ที่เหมาะสมในการเก็บพชื สมนุ ไพรเอามาเปน็ ยา) เลอื กเด็ดเฉพาะดอกที่เพงิ่ เร่ิมบาน

ดอกเสมด็ ขาว ดอกเสม็ดแดง

7.2.3 เก็บตวั อยา่ งผลเสมด็ ขาวและผลเสม็ดแดง บริเวณอาคารเรียนรวมและปฏบิ ตั กิ าร อย่างละ
10 กิโลกรัม โดยวิธีการเด็ด และเก็บเฉพาะในเวลา 06.00 - 09.00 น. เท่านั้น (เน่ืองจากเป็นช่วงเวลาที่
เหมาะสมในการเก็บพืชสมนุ ไพรเอามาเป็นยา) เลอื กเดด็ เฉพาะผลแกจ่ ดั

ผลเสม็ดขาว ผลเสม็ดแดง

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l166

7.3 เตรียมตัวอยา่ ง และสกัดโดยใชก้ ระบวนการทางเคมี
7.3.1 นาตัวอย่างใบเสม็ดขาว - ใบเสม็ดแดง และผลเสม็ดขาว - ผลเสม็ดแดง ท่ีเก็บได้ มาล้าง

ดว้ ยนา้ เปล่าใหส้ ะอาด นามาผงึ่ ลมใหแ้ ห้ง ในช่วงเวลา 8.00 - 16.00 น. (หากมีฝนตกหรืออากาศชื้นให้เก็บเข้า
ท่รี ่มทันที) จนกว่าตัวอยา่ งพชื จะแห้งสนทิ (ใช้เวลา 5 วัน โดยประมาณ) ชั่งนา้ หนกั

7.3.2 นาตัวอย่างดอกเสม็ดขาว - ดอกเสม็ดแดง นามาผ่ึงลมให้แห้ง ในช่วงเวลา 8.00 - 16.00
น. (หากมีฝนตกหรืออากาศช้ืนให้เก็บเข้าท่ีร่มทันที) จนกว่าตัวอย่างพืชจะแห้งสนิท (ใช้เวลา 5 วัน
โดยประมาณ) ชง่ั น้าหนกั

7.3.3 นาตัวอย่างใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงที่แห้งแล้วรวมทั้งสิ้น 6 ตัวอย่าง
มาบดหยาบ

7.3.4 นาตัวอย่างใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงท่ีบดหยาบแล้วมาแบ่งใส่ถุงๆ ละ
1 กโิ ลกรัม มัดให้แน่น แล้วเก็บในตู้เยน็

7.3.5 เตรียมอปุ กรณส์ าหรับการสกัด
7.3.6 สกัดตัวอย่าง 6 ชนิด ได้แก่ ใบ ดอก และผล ของเสม็ดขาวและเสม็ดแดง โดยวิธีการแช่
หมักในตัวทาละลายโดยใช้ตัวทาละลาย 5 ชนิดๆ ละ 3 วัน โดยแช่ตามลาดับความมีข้ัว ได้แก่ เฮกเซน เอ
ทธิลอะซิเตท เอทานอล และเมทานอล ตามลาดบั
7.3.7 กรองสารสกัดด้วยกระดาษกรอง แล้วนาไประเหยด้วยเครื่องระเหยสูญญากาศ จะได้สาร
สกัดหยาบ 24 ชนิด ได้แก่ (1) สารสกัดหยาบใบเสม็ดขาวในตัวทาละลายเฮกเซน (2) สารสกัดหยาบใบเสม็ด
ขาวในตัวทาละลายเอทิลอะซเิ ตท (3) สารสกัดหยาบใบเสม็ดขาวในตัวทาละลายเอทานอล (4) สารสกัดหยาบ
ใบเสม็ดขาวในตัวทาละลายเมทานอล (5) สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเฮกเซน (6) สารสกัด
หยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทิลอะซิเตท (7) สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทานอล (8)
สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเมทานอล (9) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตัวทาละลายเฮกเซน
(10) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตัวทาละลายเอทิลอะซิเตท (11) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตัวทา
ละลายเอทานอล (12) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตัวทาละลายเมทานอล (13) สารสกัดหยาบดอกเสม็ด
แดงในตัวทาละลายเฮกเซน (14) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทิลอะซิเตท (15) สารสกัด
หยาบดอกเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทานอล (16) สารสกัดหยาบดอกเสม็ดแดงในตัวทาละลายเมทานอล
(17) สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตัวทาละลายเฮกเซน (18) สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตัวทาละลาย
เอทิลอะซิเตท (19) สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตัวทาละลายเอทานอล (20) สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวใน
ตัวทาละลายเมทานอล (21) สารสกัดหยาบผลเสม็ดแดงในตัวทาละลายเฮกเซน (22) สารสกัดหยาบผลเสม็ด
แดงในตัวทาละลายเอทิลอะซิเตท (23) สารสกัดหยาบผลเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทานอล (24) สารสกัด
หยาบผลเสมด็ แดงในตัวทาละลายเมทานอล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชัย ปงี บประมาณ 2562 l167

7.4 ทดสอบฤทธิต์ ้านแบคทีเรียกอ่ โรคผิวหนงั บางชนดิ
7.4.1 ทดสอบฤทธิ์ต้านแบคทีเรีย Staphylococcus aureus TISTR 746
7.4.2 ทดสอบฤทธิ์ต้านแบคทีเรยี Staphylococcus epidermidis TISTR 518

7.5 สรุปผลโครงการ
นาสารสกัดหยาบทั้ง 24 ตัวอย่าง เตรียมให้มีความเข้มข้น 100 มิลลิกรัมต่อมิลลิลิตร ในตัวทา

ละลาย DMSO แล้วทดสอบความสามารถในการยับยั้งการเจริญของแบคทีเรีย 2 ชนิด ได้แก่
Staphylococcus aureus TISTR 746 และ Staphylococcus epidermidis TISTR 518 ด้วยวิธี disc
diffusion โดยใช้สารตัวอย่างปริมาณ 10 ไมโครลิตร ใช้ DMSO เป็นสารควบคุม และใช้ยา
Chloramphenical เป็น positive control ให้ผลการทดสอบดังน้ี

7.5.1 ประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงต่อการยับย้ัง
เช้อื แบคทีเรยี Staphylococcus aureus TISTR 746

ภาพที่ 1 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบเสม็ดขาวต่อการยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
MLH คือ สารสกัดหยาบใบเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเฮกเซน
MLEA คอื สารสกดั หยาบใบเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเอทลิ อะซิเตท
MLE คือ สารสกัดหยาบใบเสมด็ ขาวในตวั ทาละลายเอทานอล
MLM คอื สารสกดั หยาบใบเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปงี บประมาณ 2562 l168

ภาพที่ 2 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากดอกเสม็ดขาวต่อการยับย้ังเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
MFH คือ สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตัวทาละลายเฮกเซน
MFEA คอื สารสกดั หยาบดอกเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเอทลิ อะซิเตท
MFE คือ สารสกัดหยาบดอกเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเอทานอล
MFM คือ สารสกดั หยาบดอกเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คือ ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 3 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากผลเสม็ดขาวต่อการยับย้ังเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
MSH คอื สารสกดั หยาบผลเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเฮกเซน
MSEA คือ สารสกดั หยาบผลเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเอทิลอะซเิ ตท
MSE คือ สารสกดั หยาบผลเสม็ดขาวในตัวทาละลายเอทานอล
MSM คือ สารสกดั หยาบผลเสมด็ ขาวในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตวั ทาละลาย DMSO (negative control)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชัย ปีงบประมาณ 2562 l169

Ch คือ ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพที่ 4 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบเสม็ดแดงต่อการยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
SLH คือ สารสกัดหยาบใบเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเฮกเซน
SLEA คือ สารสกดั หยาบใบเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเอทลิ อะซิเตท
SLE คือ สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทานอล
SLM คอื สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คือ ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 5 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากดอกเสม็ดแดงต่อการยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
SFH คอื สารสกดั หยาบดอกเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเฮกเซน
SFEA คอื สารสกัดหยาบดอกสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทลิ อะซเิ ตท
SFE คือ สารสกดั หยาบดอกเสมด็ แดงในตัวทาละลายเอทานอล
SFM คอื สารสกดั หยาบดอกเสม็ดแดงในตัวทาละลายเมทานอล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l170

DMSO คอื ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 6 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากผลเสม็ดแดงต่อการยับย้ังเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
aureus TISTR 746
SSH คือ สารสกดั หยาบผลเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเฮกเซน
SSEA คือ สารสกัดหยาบผลสมด็ แดงในตัวทาละลายเอทลิ อะซเิ ตท
SSE คือ สารสกดั หยาบผลเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเอทานอล
SSM คอื สารสกดั หยาบผลเสม็ดแดงในตัวทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตวั ทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชัย ปงี บประมาณ 2562 l171

7.5.2 ประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงต่อการยับย้ัง
เชอื้ แบคทเี รยี Staphylococcus epidermidis TISTR 518

ภาพที่ 7 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบเสม็ดขาวต่อการยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
MLH คือ สารสกดั หยาบใบเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเฮกเซน
MLEA คอื สารสกัดหยาบใบเสม็ดขาวในตัวทาละลายเอทลิ อะซเิ ตท
MLE คอื สารสกัดหยาบใบเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเอทานอล
MLM คือ สารสกดั หยาบใบเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตวั ทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ยั ปงี บประมาณ 2562 l172

ภาพที่ 8 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากดอกเสม็ดขาวต่อการยับยั้งเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
MFH คือ สารสกดั หยาบดอกเสมด็ ขาวในตวั ทาละลายเฮกเซน
MFEA คือ สารสกดั หยาบดอกเสมด็ ขาวในตวั ทาละลายเอทิลอะซิเตท
MFE คอื สารสกดั หยาบดอกเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเอทานอล
MFM คือ สารสกดั หยาบดอกเสมด็ ขาวในตัวทาละลายเมทานอล
DMSO คือ ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพที่ 9 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากผลเสม็ดขาวต่อการยับย้ังเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
MFH คือ สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตัวทาละลายเฮกเซน
MFEA คอื สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเอทิลอะซเิ ตท
MFE คอื สารสกดั หยาบผลเสมด็ ขาวในตวั ทาละลายเอทานอล
MFM คอื สารสกัดหยาบผลเสม็ดขาวในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตวั ทาละลาย DMSO (negative control)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปีงบประมาณ 2562 l173

Ch คือ ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 10 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากใบเสม็ดแดงต่อการยับย้ังเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
SLH คือ สารสกดั หยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเฮกเซน
SLEA คอื สารสกดั หยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทิลอะซเิ ตท
SLE คอื สารสกัดหยาบใบเสม็ดแดงในตัวทาละลายเอทานอล
SLM คอื สารสกดั หยาบใบเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คือ ตวั ทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คอื ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 11 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากดอกเสม็ดแดงต่อการยับยั้งเชื้อแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
SFH คือ สารสกัดหยาบดอกเสมด็ แดงในตัวทาละลายเฮกเซน
SFEA คือ สารสกดั หยาบดอกเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเอทิลอะซิเตท
SFE คอื สารสกัดหยาบดอกเสมด็ แดงในตัวทาละลายเอทานอล

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชัย ปงี บประมาณ 2562 l174

SFM คือ สารสกดั หยาบดอกเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คือ ยา Chloramphinecal (positive control)

ภาพท่ี 12 แสดงประสิทธิภาพของสารสกัดจากผลเสม็ดแดงต่อการยับย้ังเช้ือแบคทีเรีย Staphylococcus
epidermidis TISTR 518
SFH คือ สารสกดั หยาบผลเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเฮกเซน
SFEA คอื สารสกัดหยาบผลเสมด็ แดงในตวั ทาละลายเอทิลอะซเิ ตท
SFE คอื สารสกัดหยาบผลเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเอทานอล
SFM คอื สารสกดั หยาบผลเสม็ดแดงในตวั ทาละลายเมทานอล
DMSO คอื ตัวทาละลาย DMSO (negative control)
Ch คือ ยา Chloramphinecal (positive control)

โดยมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางวงใสของการยับยั้งแบคทีเรียทั้ง 2 ชนิด ในหน่วยมิลลิเมตร ให้ผลดัง
แสดงในตารางท่ี 1

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปีงบประมาณ 2562 l175

ตารางที่ 1 ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางวงใสของการยับยั้งแบคทีเรีย Staphylococcus aureus TISTR 746
และ Staphylococcus epidermidis TISTR 518 ของสารสกัดจากใบ ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ด
แดง

สารสกดั ขนาดเสน้ ผ่านศนู ย์กลางวงใสของการยับย้งั (มิลลเิ มตร)
เสม็ดขาว ใบ
S.aureus S.epidermidis
ดอก 9.60 ± 0.22i,j 8.29 ± 0.39l
เฮกเซน 10.88 ± 0.35f,g 9.43 ± 0.22j,k
ผล เอทลิ อะซิเตต 13.52 ± 0.59d 14.04 ± 0.77f
เอทานอล 11.08 ± 0.34f 12.74 ± 0.77g
เสมด็ แดง ใบ เมทานอล 9.77 ± 0.60h,i 10.12 ± 0.30i,j
15.77 ± 0.19c 19.96 ± 0.73c,d
ดอก เฮกเซน 10.15 ± 0.08g,h,i 10.26 ± 0.74i,j
เอทลิ อะซิเตต 12.91 ± 0.05d,e 16.96 ± 0.86e
ผล เอทานอล 13.08 ± 0.13d,e 9.69 ± 0.68i,j
เมทานอล 17.40 ± 0.44b 19.27 ± 0.53d
DMSO 15.24 ± 0.22c 20.28 ± 0.32c
Chloramphinecal เฮกเซน 13.53 ± 0.76d 17.52 ± 0.40e
เอทลิ อะซิเตต 8.45 ± 0.19k,l 8.61 ± 0.69k,l
เอทานอล 7.96 ± 0.60l 7.20 ± 0.38m
เมทานอล 9.55 ± 0.28i,j 10.72 ± 0.86i
10.44 ± 0.38f,g,h 12.91 ± 0.44g
เฮกเซน 10.89 ± 0.68f,g 11.72 ± 0.46h
เอทิลอะซิเตต 12.45 ± 0.94e 16.74 ± 0.50e
เอทานอล 6.51 ± 0.23m 0.00 ± 0.00n
เมทานอล 9.72 ± 0.29h,i 9.96 ± 0.76i,j
12.97 ± 0.59d,e 22.38 ± 0.04b
เฮกเซน 8.88 ± 0.49j,k 13.29 ± 0.85f,g
เอทลิ อะซิเตต 0.00 ± 0.00n 0.00 ± 0.00n
เอทานอล 0.00 ± 0.00n 9.30 ± 0.61j,k
เมทานอล 0.00 ± 0.00n 0.00 ± 0.00n

เฮกเซน
เอทลิ อะซิเตต
เอทานอล
เมทานอล

22.09 ± 0.44a 26.37 ± 0.53a

หมายเหตุ : ตวั เลขที่มีอกั ษรกากับที่แตกต่างกันในแนวตั้งแสดงถึงความแตกต่างกันอย่างมีนัยสาคัญทางสถิติ
(p ≤ 0.05)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปีงบประมาณ 2562 l176

8. ตวั ชี้วดั ความสาเรจ็ ของโครงการ
8.1 ตัวชว้ี ัดเชิงปริมาณ
-
8.2 ตัวชวี้ ดั เชิงคณุ ภาพ
8.2.1 ทราบประสิทธิภาพการออกฤทธ์ิของสารสกัดจากเสม็ดขาวและเสม็ดแดง
8.2.2 ไดส้ ารออกฤทธท์ิ างชีวภาพทีส่ ามารถนาไปพัฒนาเป็นผลติ ภณั ฑส์ ขุ ภาพได้

9. สรุปผลการประเมินดาเนินงานในโครงการ เพ่ือนาไปสู่การพัฒนาในปีถัดไป (โปรดระบุรายละเอียด
อยา่ งชัดเจน เช่น พืน้ ที่/กลุ่มเปา้ หมาย และ/หรอื เป้าหมายในการดาเนนิ งาน)

จากตัวอย่างสารสกัดหยาบทั้ง 24 ชนิด ที่นามาทดสอบประสิทธิภาพการยับยั้งเช้ือแบคทีเรียก่อโรค
ผิวหนัง 2 ชนิด ได้แก่ Staphylococcus aureus TISTR 746 และ Staphylococcus epidermidis TISTR
518 พบว่า สารสกัดหยาบจากใบ ดอก และผล ของเสม็ดแดงและเสม็ดขาวส่วนใหญ่มีประสิทธิภาพในการ
ยับย้ังการเจริญของเช้ือแบคทีเรียดังกล่าว โดยสารสกัดหยาบจากส่วนผลของเสม็ดขาวท่ีสกัดในตัวทาละลาย
เอทิลอะซิเตต มีประสิทธิภาพการยับยั้ง S. aureus ได้ดีที่สุด และสารสกัดหยาบจากส่วนผลของเสม็ดแดงท่ี
สกัดในตัวทาละลายเฮกเซน มีประสิทธิภาพการยับย้ัง S. epidermidis ได้ดีท่ีสุด ดังน้ันส่วนต่างๆ ของเสม็ด
แดงและเสม็ดขาว ได้แก่ ใบ ดอก และผล ที่เก็บในบริเวณมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขต
ตรัง สามารถนาไปพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์สาหรับผิวหนังได้ เช่น เจลล้างมือ ครีมอาบน้า หรือครีมแต้มสิว เป็น
ตน้

10. ปัญหาและอปุ สรรคทพี่ บในระหว่างการดาเนนิ งาน ราคา/ จานวนเงนิ
ไมมี หนว่ ย
3,000 3,000
11. รายงานงบประมาณสนบั สนุนและงบประมาณที่ใชใ้ นการดาเนินงานจริง
ลาดับ รายการ จานวน หน่วย 5,000 5,000

ที่ นับ 5,000 5,000
5,000 5,000
1 ค่าจา้ งเหมาเกบ็ ตวั อยา่ งใบ ดอก และผล ของ 1 งาน 1,120 1,120
ใบเสมด็ ขาวและเสมด็ แดง 1,120 1,120

2 คา่ จ้างเหมาเตรยี มตัวอยา่ งใบ ดอก และผล 1 งาน
ของใบเสมด็ ขาวและเสม็ดแดง

3 ค่าจ้างเหมาเตรยี มสารสกดั 1 งาน

4 ค่าจ้างเหมาเตรยี มสารเคมีและอาหารเลี้ยงเช้ือ 1 งาน

5 เชื้อทดสอบ S.aureus 1 ชดุ

6 เชือ้ ทดสอบ S.epidermidis 1 ชุด

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปีงบประมาณ 2562 l177

ลาดบั รายการ จานวน หนว่ ย ราคา/ จานวนเงนิ
ที่ นับ หน่วย
1,690 1,690
7 อาหารเลยี้ งเชอ้ื Tryptic Soy Agar (TSA) 1 ขวด 880 880
1,750 1,750
8 อาหารเลี้ยงเช้อื Tryptic Soy Broth (TSB) 1 ขวด
1,620 1,620
9 อาหารเลย้ี งเชอ้ื Muller-Hinton Agar (MHA) 1 ขวด
250 250
10 อาหารเลี้ยงเชอื้ Muller-Hinton Broth 1 ขวด 620 1,240
(MHB) 380 1,520
270 810
11 Sodium chloride (NaCl) 1 ขวด 270 810
270 810
12 Tip ขนาดไมเ่ กนิ 200 ไมโครลติ ร 2 แพค็ 1,100 1,100
1,400 2,800
13 Rack for Tips 4 ชุด 500 1,000
730 730
14 Disk ยา Chloramphenical 3 ชดุ 480 480
400 1,200
15 Disk ยา Gentamycin 3 ชดุ 2,300 2,300
160 320
16 Disk ยา Tetracycline 3 ชดุ 80 400

17 DMSO ขนาด 1 ลติ ร 1 ขวด

18 Ethanol ขนาด 4 ลิตร 2 ขวด

19 Methanol ขนาด 4 ลิตร 2 ขวด

20 Microtube 2 ml 1 แพ็ค

21 Centrifuge tube 15 ml 1 แพค็

22 Centrifuge Tube 50 ml 3 แพค็

23 Petridish 15 x 100 mm 1 กลอ่ ง

24 Forcep ปลายแหลมตรง ขนาด 5 น้วิ 2 อัน

25 Cotton Swab ไซด์ M แบบหวั แหลม 5 แพค็

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปงี บประมาณ 2562 l178

26 ผา้ ปิดจมูก 2 กลอ่ ง 250 500
27 ถงุ มือแพทย์ 2 กลอ่ ง 180 360
28 กระดาษทชิ ชู 2 แพค็ 275 550
29 น้ายาลา้ งจาน 2 แกลลอน 200 400
30 ถงุ ดา 3 แพค็ 55 165
31 ช้ันวาง 2 ชุด 850 1,700
32 รางปลก๊ั ไฟ 2 ชุด 499 998
33 ตะกร้าเหล่ยี มทรงสงู 1 ใบ 479 479
34 กลอ่ งเกบ็ ตัวอย่าง 2 ใบ 295 590
35 กล่องแบ่ง 4 ชอ่ ง 2 ใบ 29 58
36 กรรไกร 2 อนั 120 240
37 ปากกา ชนิด Permanent 1 แพค็ 185 185
38 กระดาษ Label 1 แพค็ 65 65
48,240
รวมทั้งส้ิน

12. แหล่งท่ีมาของงบประมาณ
 งบประมาณปกติประจาปีของหนว่ ยงาน (งบประมาณแผ่นดิน)

13. ผลการดาเนินงาน
 โครงการต่อเนื่อง จาก (โครงการองคประกอบทางเคมีและฤทธ์ิทางชีวภาพ ของเสม็ดขาวและ

เสมด็ แดง)

13.2 ผลการดาเนินงาน (โครงการน้ีทาอะไร อย่างไร ได้อะไรบ้าง และสอดคล้องกับเป้าหมาย/

วตั ถปุ ระสงคห์ รือไม่ โดยให้ครอบคลุมหวั ข้อดงั ต่อไปนี้
โครงการน้ีมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาฤทธ์ิต้านแบคทีเรียก่อโรคผิวหนังของสารสกัดจากส่วนใบ

ดอก และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงซึ่งเป็นพืชยืนต้นที่อยู่ในวงศ์ Myrtaceae โดยเก็บตัวอย่างใบ ดอก

และผลของเสม็ดขาวและเสม็ดแดงบริเวณมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง ทาความ
สะอาด ผ่ึงลมให้แห้ง บดหยาบ และเตรียมสารสกัดโดยการสกัดในตัวทาละลายตามลาดับความเป็นขั้ว ได้แก่

เฮกเซน เอทธิลอะซเิ ตต เอทานอล และเมทานอล ตามลาดับ ระเหยตัวทาละลายด้วยเคร่ืองระเหยสุญญากาศ

ได้ตัวอย่างสารสกัดหยาบ 24 ชนิด นามาทดสอบประสิทธิภาพการยับย้ังเชื้อแบคทีเรียก่อโรคผิวหนัง 2 ชนิด

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปีงบประมาณ 2562 l179

ได้แก่ Staphylococcus aureus TISTR 746 และ Staphylococcus epidermidis TISTR 518 พบว่า สาร
สกัดหยาบจากใบ ดอก และผล ของเสม็ดแดงและเสม็ดขาวส่วนใหญ่มีประสิทธิภาพในการยับยั้งการเจริญของ
เช้ือแบคทีเรียดังกล่าว โดยสารสกัดหยาบจากส่วนผลของเสม็ดขาวท่ีสกัดในตัวทาละลายเอทิลอะซิเตต มี
ประสิทธิภาพการยับยั้ง S. aureus ได้ดีที่สุด มีเส้นผ่านศูนย์กลางวงใสของการยับยั้งเท่ากับ 12.45 ± 0.94
มลิ ลเิ มตร และสารสกดั หยาบจากสว่ นผลของเสมด็ แดงทีส่ กดั ในตัวทาละลายเฮกเซน มีประสิทธิภาพการยับย้ัง
S. epidermidis ได้ดที ี่สดุ เส้นผ่านศูนย์กลางวงใสของการยับยั้งเท่ากับ 22.38 ± 0.04 มิลลิเมตร โดยมีตัวทา
ละลาย DMSO และ ยามาตรฐาน Chloramphinecal เป็นสารควบคุม ดังน้ันส่วนต่างๆ ของเสม็ดขาวและ
เสม็ดแสดง ได้แก่ ใบ ดอก และผล ท่ีเก็บในบริเวณมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตตรัง
สามารถนาไปพฒั นาเป็นผลติ ภณั ฑส์ าหรบั ผวิ หนังได้ เชน่ เจลล้างมอื ครีมอาบน้า หรือครีมแตม้ สิว เปน็ ตน้

 บรรลเุ ปา้ หมาย
14. การถ่ายทอดองค์ความรู้สูช่ มชน

เป็นศนู ย์การเรียนรใู้ หช้ มุ ชน เผยแพรข่ อ้ มูลพืน้ ฐานทางวทิ ยาศาสตร์เพื่อนาไปใชป้ ระโยชน์ในสว่ น
ทเี่ ก่ยี วข้อง ผา่ นศนู ย์ อพ.สธ
15. ไดร้ บั รางวัล หรือประกาศเกียรติคุณ

ไมม่ ี

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ยั ปีงบประมาณ 2562 l180

16. ภาคผนวก ภาพประกอบการดาเนนิ โครงการ

ต้นเสมด็ ขาว ต้นเสมด็ แดง

การระเหยสูญญากาศเพ่ือให้ได้สารสกดั หยาบ

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l181

สารสกัดหยาบจากใบเสม็ดขาวที่มีความเข้มขน้ 1 mg/ml ในตวั ทาละลาย DMSO
สารสกัดหยาบจากดอกเสม็ดขาวที่มีความเข้มข้น 1 mg/ml ในตัวทาละลาย DMSO
สารสกดั หยาบจากผลเสม็ดขาวที่มคี วามเข้มข้น 1 mg/ml ในตัวทาละลาย DMSO

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปงี บประมาณ 2562 l182

สารสกัดหยาบจากใบเสม็ดแดงที่มีความเข้มขน้ 1 mg/ml ในตวั ทาละลาย DMSO
สารสกัดหยาบจากดอกเสม็ดแดงที่มีความเข้มข้น 1 mg/ml ในตัวทาละลาย DMSO
สารสกดั หยาบจากผลเสม็ดแดงที่มคี วามเข้มขน้ 1 mg/ml ในตวั ทาละลาย DMSO

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l183

โครงการอนุรักษพ์ ันธุกรรมพืชอันเนือ่ งมาจากพระราชดาริ
สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกมุ ารี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย

หนว่ ยงาน คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยกี ารประมง
ประจาปีงบประมาณ 2562

1. โครงการ การพัฒนาผลิตภัณฑ์เครอื่ งเวชสาอางจากพชื ในป่าหาด : เสมด็ แดง ทู้ และโครงเครง

2. ผูร้ ับผิดชอบโครงการ ผู้ชว่ ยศาสตราจารย์ชตุ ินชุ สจุ ริต
หัวหน้าโครงการ 1. อาจารย์นัฏฐา คเชนทรภ์ กั ดี
ผ้รู ว่ มโครงการ 2. ผู้ชว่ ยศาสตราจารยส์ ุนันทา ข้องสาย
3. ผชู้ ่วยศาสตราจารยล์ ักษมี วิทยา

3. ลกั ษณะโครงการ ตรงตามกิจกรรมของโครงการอนรุ ักษ์พันธุกรรมพชื อนั เนื่องมาจากพระราชดารฯิ
กจิ กรรมที่ 4 กิจกรรมอนรุ ักษแ์ ละใช้ประโยชน์พนั ธุกรรมพชื
รหสั โครงการ F2A4

4. วัตถปุ ระสงค์ของโครงการ
4.1 เพื่อสนองพระราชดารโิ ครงการอนรุ กั ษ์พนั ธุกรรมพชื อนั เน่ืองมาจากพระราชดารฯิ (อพ.สธ.)
4.2 ผลิตเครื่องเวชสาอางจากพืชในป่าชายหาด ได้จานวน 3 ชนิด เช่น ผลิตสบู่ก้อนแบบกลีเซอรีน
สบู่กอ้ นแบบนา้ มนั และสบูเ่ หลว

5. สถานทด่ี าเนนิ การ
สาขาอุตสาหกรรมอาหารและผลิตภัณฑ์ประมง คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง

มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวชิ ัย วิทยาเขตตรงั

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l184

6. แผนงาน/กิจกรรมและระยะเวลาดาเนนิ การโครงการ

ประจาปงี บประมาณ 2562

รายละเอียดแผนปฏบิ ัติงาน ไตรมาสท่ี 1 ไตรมาสท่ี 2 ไตรมาสท่ี 3 ไตรมาสท่ี 4

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. ม.ี ค. เม.ย. พ.ค. มิ.ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. เตรียมวัตถดุ ิบในการผลิตเคร่ืองเวช
สาอาง

2. ศกึ ษาลักษณะการผลิตเครื่องเวชสาอาง
โดยใช้ใบเสมด็ แดง ใบทู้ และ ใบโครง
เครง

3. ทาการผลติ เครื่องเวชสาอาง 3 ชนิดไดแ้ ก่
ผลของเสม็ดแดง ผลของทู้ และผลของ
โครงเครง

4. ทาการทดสอบการใชง้ าน แบบสอบถาม
เครอ่ื งเวชสาอาง ท่ผี ลิตไดจ้ ากพชื ทั้งสาม
ชนิดดงั กลา่ ว

5. สรุปผลการทดลองในการผลิตเครอ่ื งเวช
สาอางจากต้นใบสามชนดิ ได้แก่ ใบเสมด็
ใบทู้ และใบโครงเครง

6. ทารายงานฉบบั สมบูรณ์

7. ขน้ั ตอนการดาเนินงานหรอื ผลดาเนนิ งาน
7.1 เตรียมใบเสมด็ แดง ใบทู่ และใบโครงเครงในการสกัด
7.2 ทาการสกดั สารทอ่ี ยู่ในใบพืชทงั้ 3 ชนดิ
7.3 ศึกษาการยบั ยงั้ จากพืชท่สี กดั แล้วทงั้ 3 ชนิด
7.4 ศกึ ษาคณุ สมบัติในการเปน็ สบู่

8. ตัวชี้วัดความสาเร็จของโครงการ
8.1 ตัวช้วี ัดเชิงปริมาณ
8.1.1 ได้สบู่ที่ผลิตจากพชื 3 ชนดิ ได้แก่ เสม็ดแดง ทู้ และโครงเครง
8.2 ตวั ชวี้ ดั เชิงคณุ ภาพ
8.2.1 ทราบว่าพืชทงั้ 3 ชนิด ไดแ้ ก่ เสม็ดแดง ทู้ และโครงเครง สามารถนามาผลิตเป็นสบู่ได้โดย
พิจารณาจากการยบั ยัง้ จลุ ินทรยี ์

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชัย ปีงบประมาณ 2562 l185

9. สรุปผลการประเมนิ ดาเนนิ งานในโครงการ เพ่ือนาไปสู่การพฒั นาในปถี ัดไป
การนาสารสกัดจากพืชท้ังสามชนิด ได้แก่ เสม็ดแดง ทู้ และโครงเครง โดยนาพืชที่ขึ้นใน

บริเวณวิทยาเขตตรัง โดยทาการเก็บใบจากต้นไม้ 3 ชนิดนี้ในตอนเช้าก่อนพระอาทิตย์ขึ้น เพ่ือนามาสกัด
สารโดยนาไปแช่ในแอลกอฮอล์ 95 % เพื่อสกัดสารต่างๆ ออกจากใบ นาสารสกัดดังกล่าวไปทดสอบการ
ยับยั้งเชื้อจุลินทรีย์ โดยการดูการเกิดวงใส พบว่า สารสกัดจากใบเสม็ดแดงสามารถยับย้ังเช้ือจุลินทรีย์ได้
เมื่อนาสารสกัดท้ังสามชนิดมาทดสอบในการยับย้ังเช้ือจุลินทรีย์ท่ีก่อโรคในผิวหนัง พบว่า สารสกัดจากใบ
เสม็ดแดงสามารถยับย้ังเชื้อดังกล่าวได้ วัดขนาดความกว้างของวงใสในการยับย้ังได้ 1.0 เซนติเมตร ท่ี
ระดับความเข้มข้นของสารสกัด ต่อ CFU/g ซ่ึงเห็นผลได้ชัดเจนกว่าสารสกัดจากใบลูกทู้และใบโครงเครง
เป็นต้น จึงสามารถนาสารสกัดจากใบเสม็ดแดงมาทาสบู่ได้ ผลการทดสอบคุณสมบัติของสบู่ เมื่อนามา
ทดสอบคุณสมบัติเกยี่ วกับการทาสบกู่ ลีเซอรอลจากใบเสม็ด พบวา่ ลกั ษณะปรากฏ มีสีมันวาวใส มีน้าตาล
ปนเล็กน้อย การเกิดฟองมีฟองปานกลาง ความสะอาดทาให้ผิวเกลี้ยงไม่มัน ค่าความเป็นกรดเป็นด่าง
เท่ากับ 6.5 ค่าความกร่อน 0.75 ได้นาสารสกัดจากใบเสม็ดแดงมาทาสบู่เหลวด้วย ลักษณะปรากฏมีสีมัน
วาวใส มีน้าตาลปนเลก็ น้อย การเกดิ ฟองมีฟองปานกลาง ความสะอาดทาใหผ้ วิ เกล้ียงไม่มัน มีค่าความเป็น
กรดดา่ งเทา่ กับ 7.5

10. ปญั หาและอปุ สรรคท่พี บในระหวา่ งการดาเนินงาน
10.1 ควรมีการชีแ้ จงในการเบกิ จ่ายการทาโครงการ
10.2 ควรมีการให้ระยะเวลาในการทางานมากกว่านี้และควรมีการอานวยความสะดวกแก่ผู้ทา
โครงการมากกวา่ นี้

11. รายงานงบประมาณสนบั สนุนและงบประมาณที่ใช้ในการดาเนินงานจรงิ 3,000 บาท
1. หมวดคา่ ตอบแทน 6,000 บาท
2. หมวดคา่ ใช้สอย
ค่าจา้ งเหมาเกบ็ ตัวอยา่ งพชื 3 ชนดิ (ชนิดละ 1,000 บาท) 6,000 บาท
คา่ จา้ งเหมาผลติ เครอื่ งเวชสาอางพชื ในป่าชายหาด 3 ชนดิ 2,000 บาท
การสกดั สารและบรรจภุ ัณฑ์ (10 วนั วนั ละ 300 บาท X 2 คน) 4,000 บาท
3. หมวดค่าวสั ดุ 10,000 บาท
คา่ อุปกรณใ์ นการผลิตสบ่กู ้อนกลเี ซอรนี สบนู่ ้ามัน และสบู่เหลว 4,000 บาท
คา่ สต๊กิ เกอร์ 5,000 บาท
ค่าสารเคมีในการสกัด 40,000 บาท
คา่ อาหารเลีย้ งเชอื้ ในการวิเคราะห์
คา่ บรรจุภณั ฑ์ในการใสส่ บู่ก้อนและสบูเ่ หลว
คา่ อปุ กรณ์ส้นิ เปลือง ผา้ กระดาษเชด็ ชู ผ้ากนั้ เปื้อน ถุงมอื อ่ืนๆ
รวมท้ังสิน้
หมายเหตุ ถวั เฉล่ียทกุ รายการ

12. แหล่งทม่ี าของงบประมาณ
 งบประมาณปกตปิ ระจาปีของหน่วยงาน (งบประมาณแผ่นดิน)

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l186

ผลการดาเนนิ งาน

12.1  โครงการใหม่
12.2 ผลการดาเนนิ งาน

12.2.1 งานศนู ยข์ ้อมลู /ฐานข้อมลู → สามารถระบจุ านวนขอ้ มูลท่ีมใี นฐานขอ้ มลู น้นั ๆ
ผลท่ีได้รับ สามารถท่ีจะนาผลไม้ในป่าหาดซึ่งมีพืชต่างๆ ดังนี้ พืชในป่าหาด : เสม็ด

แดง ทู้ และโครงเครง

 บรรลุเป้าหมาย

13. การถ่ายทอดองคค์ วามร้สู ูช่ มชน
ไม่มี

14. ได้รบั รางวลั หรอื ประกาศเกยี รตคิ ณุ
ไมม่ ี

15. ภาคผนวก ภาพประกอบการดาเนนิ โครงการ

สารสกดั ใบเสม็ดแดง สบูก่ ลเี ซอรีนจากใบเสม็ดแดง

สารสกดั ใบทู้ สบู่กลีเซอรนี จากใบทู้

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ยั ปงี บประมาณ 2562 l187

สารสกัดจากใบโครงเครง สบ่กู ลีเซอรนี จากใบโครงเครง

สบ่เู หลวเสม็ดแดง สบูเ่ หลวทู้ สบ่เู หลวโครงเครง

ลงชือ่ .................................................... (หัวหนา้ โครงการ)
(ผชู้ ว่ ยศาสตราจารยช์ ตุ นิ ชุ สจุ รติ )
วนั ที่ ....18..../…..9..../…..2562....

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชยั ปีงบประมาณ 2562 l188

รายงานผลการดาเนนิ งาน
โครงการอนุรกั ษพ์ นั ธกุ รรมพืชอนั เนือ่ งมาจากพระราชดาริ

สมเด็จพระเทพรตั นราชสดุ าฯ สยามบรมราชกุมารี
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยรี าชมงคลศรีวิชัย

หน่วยงาน.คณะวทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยีการประมง

ประจาปงี บประมาณ 2562

1. โครงการ การคดั เลือกสายพันธเ์ุ หด็ เสมด็ เพื่อนาไปใช้ในดา้ นผลิตภัณฑอ์ าหารและผลิตภัณฑ์เภสชั
2. ผู้รบั ผิดชอบโครงการ

หัวหนา้ โครงการ ...ผศ.ดร.อมรรัตน์ อังอจั ฉะริยะ
ผรู้ ่วมโครงการ ...ผศ.ชมพูนชุ โสมาลยี .์ ................
3. ลกั ษณะโครงการ ตรงตามกจิ กรรมของโครงการอนุรักษ์พนั ธุกรรมพชื อันเน่อื งมาจากพระราชดารฯิ
กจิ กรรมที่ ...4........ กิจกรรมอนรุ กั ษ์และใช้ประโยชน์พนั ธกุ รรมพชื
รหัสโครงการ ................F2A4.............................
4. วัตถปุ ระสงค์ของโครงการ
4.1 เพอื่ สนองพระราชดาริโครงการอนรุ กั ษ์พนั ธกุ รรมพืชอนั เนื่องมาจากพระราชดาริ (อพ สธ.)
4.2 ศกึ ษาสูตรท่เี หมาะสมในการสรา้ งผลติ ภัณฑน์ า้ พริกแห้งเห็ดเสมด็
43 ศึกษาการยอมรับของผู้บริโภคต่อน้าพรกิ แห้งเหด็ เสม็ด
5. สถานทดี่ าเนนิ การ
...............คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยีการประมง มทร.ศรวี ชิ ัย วิทยาเขตตรัง
6. แผนงาน/กิจกรรมและระยะเวลาดาเนินการโครงการ

ระยะเวลาดาเนินการ

แผนงาน / กจิ กรรม ไตรมาสที่ 1 ไตรมาสที่ 2 ไตรมาสที่ 3 ไตรมาสที่ 4

ต.ค. พ.ย. ธ.ค. ม.ค. ก.พ. มี.ค. เม.ย. พ.ค. ม.ิ ย. ก.ค. ส.ค. ก.ย.

1. เสนอโครงการ

2. ปฏบิ ัตงิ านตามโครงการ

3. สรุปผลโครงการ

7. ขน้ั ตอนการดาเนินงานหรือผลดาเนนิ งาน
7.1 จดั เตรียมเครื่องปรุงน้าพริกแหง้ ค่ัวเห็ดเสม็ด

ส่วนผสม

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ิชัย ปงี บประมาณ 2562 l189

เห็ดเสม็ดทอด 100g พริกบน่ 2 ช้อนโต๊ะ

กุ้งแห้งอบหรอื ไก่* 100 g หอมเจยี ว 50 g

กระเทยี มเจียว 50 g น้าตาลปีบ๊ 1.5ชอ้ นโต๊ะ

เกลือ 0.5 ช้อนชา นา้ มันพชื 1 ช้อนโตะ๊

เน้ืออกไกฉ่ ีกฝอยทอด 100 g

*(ถ้าเป็นสตู รไกจ่ ะใช้เนื้อไก่ที่หมักพริกไทยดาซีอว้ิ และน้ามันหอย 1 คืน ในท่ี 8 องศาเซลเซยี ส แล้วทาการตม้

ให้สุก จากนนั้ ฉีกไก่ฝอย แลว้ คลกุ แป้งทอดกรอบและเกลือเลก็ น้อยก่อนนาไปทอดในน้ามัน แลว้ นาไก่ฝอยบด

ดว้ ยเครอ่ื งบดอกี คร้ัง)

7.2 เตรยี มพริกยอดสน นาไปลา้ งนา้ ให้สะอาด อบให้แห้งด้วยเครื่องอบอาหารแห้ง แลว้ บดด้วยเครอื่ ง

บด

7.3 ปลอกเปลอื กหัวหอมและกระเทยี มซอยหัวหอมเปน็ ชิ้นบางๆ สว่ นกระเทียมสับให้

เป็นชิน้ เล็กพอประมาณ แล้วนาไปกวนในน้ามันเย็นก่อนจึงต้งั ไฟทอดโดยใชไ้ ฟกลางๆ

7.4 นาเห็ดเสมด็ ท่ผี ่านการขจัดรสขมแล้วดว้ ยการต้มดว้ ยเกลือ 1-2 คร้ังแลว้ สามารถแช่เห็ดเสมด็ ดอง

เกลือได้ 1-2 เดือน นาเห็ดเสมด็ ดองเกลอื มาหั่นเป็นชิน้ ขนาดลุกเต๋า จากนน้ั อบใหแ้ หง้ ด้วยเคร่อื งอบ

อาหารแห้ง ที่ระดบั 2 เป็นเวลา 1 ชัว่ โมง แล้วทาการคลุกแปง้ ทอดกรอบ ควรคลกุ แป้งกับเหด็ ก่อนทอด มิ

เชน่ นนั้ เหด็ เสม็ดลกู เต๋าจะตดิ กนั เป็นก้อน จากนั้นใหโ้ รยพริกไทยกอ่ นทอดในน้ามันไฟกลาง

7.5 นากุง้ แห้งล้างแลว้ วางในกระด้งใหส้ ะเด็ดน้า จากน้ันทาการอบแหง้ ดว้ ยเครื่องอบอาหารแห้งท่ี

ระดบั 3 ประมาณ 1 ชม. จากนั้น ทาการบดหยาบดว้ ยเครื่องบด

5. เตรยี มกระทะใสน่ า้ มนั น้อย นาน้าตาลปีบ๊ มาเคีย่ ว ใสพ่ ริกป่น ผดั ให้เครื่องปรุงให้เขา้ กันก่อน นาหัว

หอมเจยี ว,กระเทียมเจยี วและ เห็ดเสม็ดทอด และกุ้งแหง้ อบมาคลกุ เคล้าใหส้ ่วนผสมเขา้ กัน

6. จากนัน้ ปรุงรสดว้ ยเกลอื และใส่โซเดียมเบนโซเอต 0.1%

7. ผัดน้าพริกควั่ จนแห้ง เสร็จแลว้ บรรจุลงขวดปิดฝาใหส้ นทิ

กรณีท่เี ปน็ ส่ิงประดิษฐ์
7.1 ขนั้ ตอนการประดิษฐ์
7.2 การทดสอบประสทิ ธภิ าพ
7.3 ค่มู อื การใช้
8. ตวั ช้ีวัดความสาเรจ็ ของโครงการ
8.1 ตวั ช้ีวดั เชิงปริมาณ

8.1.1 ..ได้ผลิตภัณฑน์ า้ พรกิ แหง้ คั่วเห็ดเสมด็ สูตรไกแ่ ละกงุ้ อยา่ งละ 80 กระปุก
8.2 ตวั ชว้ี ดั เชิงคณุ ภาพ

8.2.1 ......มกี ารทดสอบชมิ น้าพรกิ แห้งคว่ั จาก นกั ศึกษาและบคุ คลท่ัวไปจานวน 30 คน

9. สรปุ ผลการประเมินดาเนนิ งานในโครงการ เพอ่ื นาไปสู่การพัฒนาในปถี ัดไป

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชัย ปีงบประมาณ 2562 l190

ตารางที่ 1 ผลการทดสอบคณุ ค่าทางโภชนาการของนา้ พริกควั่ แหง้ เห็ดเสม็ดสตู รก้งุ

กล่มุ สาร ปริมาณ g/100g วธิ ที ใี่ ช้ในการวเิ คราะห์

เถา้ 2.82 AOAC(200016) 938.08

คารโบไฮเดรต 57.25 Journal of AOAC
INTERNATION, 1993 P.106

เสน้ ใย 4.42 In house method TE-CH-
122 base on AOAC
(2016)978.10

ไขมนั 0.75 AOAC (2016)978.15

ความชื้น 13.30 In house method TE-CH-
357 base on AOAC
(2016)925.45

โปรตนี 25.88 AOAC (2016)978.10

ตารางท่ี 2 ผลการทดสอบกลุม่ สารในน้าพรกิ ค่ัวแห้งเหด็ เสม็ดสตู รไก่

กลมุ่ สาร ปรมิ าณ g/100g วิธีท่ีใชใ้ นการวิเคราะห์

เถา้ 4.53 AOAC(200016) 938.08

คารโบไฮเดรต 32.47 Journal of AOAC
INTERNATION, 1993 P.106

เส้นใย 2.46 In house method TE-CH-
122 base on AOAC
(2016)978.10

ไขมัน 29.43 AOAC (2016)978.15

ความชืน้ 15.06 In house method TE-CH-
357 base on AOAC
(2016)925.45

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรวี ชิ ยั ปงี บประมาณ 2562 l191

โปรตีน 18.51 AOAC (2016)978.10

สาหรับการตรวจสอบคณุ ภาพจุลนิ ทรียใ์ นผลิตภณั ฑ์นา้ พริกคว่ั แห้งสตู รกงุ้ และสูตรไก่ ใชว้ ธิ ีการ
วเิ คราะห์จลุ ินทรยี ์ทงั้ หมดและการตรวจนับเชอื้ ราและยีสตด์ ้วยวธิ ี FDA BAM(2001), Pour plate
method ขณะท่ีการตรวจ Escherichia coli ใชว้ ธิ ี AOAC(2106) 9914, Petrifilm method

ตารางที่ 3 การตรวจนับจุลินทรีย์ในผลติ ภณั ฑอ์ าหารนา้ พรกิ ค่ัวแหง้ เห็ดเสมด็ สตู รกุง้ และสตู รไก่

ผลิตภณั ฑ์ จานวนจลุ ินทรีย์ทั้งหมด จานวนยสี ตแ์ ละรา จานวน E.coli

(CFU/g) (CFU/g) (CFU/g)

นา้ พรกิ คัว่ แห้งเหด็ เสม็ด 9X105 1.0X10 <10
สูตรก้งุ

นา้ พริกควั่ แหง้ เห็ดเสมด็ 4.0X103 3 <10
สตู รไก่

<10 คอื ไม่พบ E.coli บนจานอาหารเลย้ี งเชื้อ
ในการตรวจนับจลุ ินทรยี ์ทงั้ หมดของผลติ ภณั ฑ์น้าพรกิ คว่ั แหง้ เห็ดเสมด็ สตู รกุง้ น้นั

มีปรมิ าณจลุ นิ ทรีย์ทั้งหมดสูงเกินค่ามาตรฐานผลิตภณั ฑน์ ้าพรกิ ปน่ แหง้ (มผช-130/2556)
ซ่ึงค่ามาตรฐานจุลนิ ทรียท์ ัง้ หมดของผลิตภณั ฑน์ ้าพริกป่นแหง้ มคี า่ เทา่ กับ 1X104 โคโลนี
ตอ่ ตวั อยา่ ง 1 กรัม สาหรบั การตรวจนบั จานวนเช้ือราและยสี ตใ์ นผลิตภณั ฑน์ ้าพริกค่ัวแห้ง
เห็ดเสม็ดสูตรไกแ่ ละสูตรก้งุ นั้นอยใู่ นคา่ มาตรฐานและไมพ่ บเชือ้ E.coli ในผลติ ภัณฑ์ท้ังสอง

ตารางที่ 4 คะแนนความชอบน้าพริกคั่วแห้งเหด็ เสม็ดสูตรกุ้งและสูตรไก่

ชดุ การทดลอง นา้ พริกค่ัวแห้งเหด็ เสม็ดสตู รก้งุ น้าพรกิ ค่วั แหง้ เหด็ เสมด็ สตู รไก่

X +SD X + SD

ลักษณะปรากฏ 7.50 +1.22 7.50 +1.22

สี 7.50 +1.22 7.33 +1.32

กลน่ิ 7.76 + 1.13 7.50 + 1.10

รสชาติ 7.43 + 1.00 7.46 + 1.00

ความชอบโดยรวม 7.76 + 0.93 7.70 + 1.23

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l192

จากการคานวณชว่ งวา่ งระหว่างชนั้ = คะแนนสูงสดุ – คะแนนตา่ สุด
5

= 9-1
8

= 1.6
คา่ ความชอบอยูใ่ นชว่ ง 1-2.6 มคี วามชอบต่อน้าพรกิ คั่วแห้งในระดบั ตา่ มาก
ค่าความชอบอยูใ่ นชว่ ง 2.61-4.2 มีความชอบต่อน้าพรกิ ค่ัวแหง้ ในระดบั ตา่
คา่ ความชอบอยู่ในชว่ ง 4.21-5.8 มคี วามชอบต่อนา้ พริกค่ัวแห้งในระดบั ปานกลาง
คา่ ความชอบอย่ใู นชว่ ง 5.81- 7.4 มีความชอบต่อน้าพริกค่ัวแห้งในระดับสงู
ค่าความชอบอยู่ในชว่ ง 7.41-9 มีความชอบต่อน้าพริกค่วั แหง้ ในระดับสูงมาก

จากการทดสอบชมิ จากผู้บริโภคจานวน 30 คนพบว่ากลุ่มตวั อยา่ งเพศหญงิ และเพศชาย นกั ศึกษาและ
บคุ คลทว่ั ไป มีความชอบต่อลักษณะปรากฏ สี กลิน่ รสชาติ และความชอบโดยรวมของน้าพริกแห้งค่ัวเหด็ เสม็ด
สตู รกงุ้ และไก่ไมม่ ีความแตกต่างกันอย่างมนี ยั สาคัญทางสถิตทิ ่รี ะดบั 0.05 โดยมีรายละเอยี ดของค่าเฉลย่ี การ
ทดสอบชมิ ดังนี้ กลมุ่ ตัวอยา่ งมคี วามชอบลกั ษณะปรากฏของนา้ พรกิ คั่วแห้งเห็ดเสมด็ สตู รกงุ้ อยูใ่ นระดับทสี่ ูง
มาก (7.5) กลุ่มตวั อย่างมีความชอบสีของนา้ พริกคัว่ แห้งเหด็ เสมด็ สตู รกงุ้ อยู่ในระดับที่สูงมาก (7.5) กล่มุ
ตวั อย่างมีความชอบกลิน่ ของน้าพรกิ ค่ัวแหง้ เห็ดเสมด็ สูตรกุ้งอยู่ในระดับท่สี งู มาก (7.76) ขณะท่ีกลุ่มตวั อย่างมี
ความชอบรสชาติของนา้ พรกิ คั่วแห้งเหด็ เสม็ดสูตรกุ้งอยใู่ นระดับที่สูงมาก (7.43) และกล่มุ ตัวอยา่ งมีความชอบ
โดยรวมของนา้ พรกิ ค่ัวแห้งเห็ดเสมด็ สูตรกุ้งอยูใ่ นระดับทส่ี ูงมาก (7.76) สาหรบั ค่าการทดสอบชิมของน้าพรกิ
ค่ัวแห้งเห็ดเสม็ดสูตรไก่นน้ั กลุ่มตวั อยา่ งมีความชอบลักษณะปรากฏของน้าพริกค่วั แหง้ เหด็ เสมด็ สูตรไก่อย่ใู น
ระดบั ที่สงู มาก (7.50) กลุม่ ตวั อย่างมีความชอบสีของนา้ พรกิ ค่ัวแห้งเห็ดเสมด็ สตู รไก่อยู่ในระดบั ที่สูงมาก
(7.33) กลุ่มตัวอยา่ งมคี วามชอบกลน่ิ ของนา้ พริกคัว่ แหง้ เห็ดเสม็ดสตู รไก่อยใู่ นระดบั ทสี่ งู มาก (7.50) ขณะที่
กลุ่มตัวอย่างมคี วามชอบรสชาติของน้าพริกควั่ แห้งเห็ดเสม็ดสตู รไก่อยใู่ นระดับท่ีสูงมาก (7.46) และกลมุ่
ตวั อยา่ งมีความชอบโดยรวมของน้าพรกิ ค่ัวแห้งเห็ดเสมด็ สตู รไก่อยใู่ นระดับทีส่ ูงมาก (7.70)

10. ปญั หาและอปุ สรรคทพี่ บในระหว่างการดาเนนิ งาน (โปรดระบอุ ยา่ งละเอียด)

........การอบเหด็ เสมด็ ดว้ ยเครื่องอบอาหารแห้ง 12-18 ชม.น้ันทาใหเ้ ห็ดเสมด็ ดองเกลือมีลกั ษณะแข็งมาก ไม่

สามารถนามาเป็นส่วนผสมในนา้ พริกแห้งค่วั เหด็ เสม็ดได้ การเขียนของบประมาณในการดาเนินโครงการไม่ใช่

ช่วงทีม่ เี ห็ดเสม็ดงอก นอกจากน้ีน้าพริกคว่ั แห้งเหด็ เสม็ดเมื่ออย่ใู นกระปกุ มีความช้ืนเกิดข้ึนทาให้ไม่สามารถคง

ความกรอบของส่วนผสมเคร่ืองน้าพรกิ คว่ั ได้นาน ยงั มคี วามจาเปน็ ตอ้ งปรบั ปรุงสูตรนา้ พริกแหง้ คั่วเหด็ เสม็ด

เพราะความกรอบของส่วนผสมเครื่องปรุงนา้ พริกยงั กรอบได้ไมน่ านพอ จาเป็นต้องพฒั นาความกรอบของ

สว่ นผสมของเคร่ืองปรงุ นา้ พริกคว่ั ใหค้ งความกรอบได้นานข้ึน

11. รายงานงบประมาณสนบั สนุนและงบประมาณทีใ่ ชใ้ นการดาเนนิ งานจรงิ (ระบุอยา่ งละเอียด)

งบประมาณท่ีสนับสนุน 40,000 บาท .

คา่ จ้างเหมาในการผลิตนา้ พริกแห้งเหด็ เสม็ด 10,000 บาท

ค่าวเิ คราะห์ตัวอย่างน้าพริกแห้งเห็ดเสมด็ 7,704 บาท

ค่าส่วนผสมเครื่องปรงุ และอปุ กรณใ์ นการประยุกต์ 21,993 บาท

รวม 39,679 บาท

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวิชยั ปีงบประมาณ 2562 l193

ลำดบั รำยกำร จำนวน หน่วยนบั รำคำ/ จำนวนเงิน
ท่ี
1 คา่ จ้างเหมาในการผลิตน้าพริกแหง้ เหด็ เสมด็ หน่วย
2 คา่ วเิ คราะห์ตวั อยา่ งน้าพริกแห้งเหด็ เสมด็
1 งาน 10,000 10,000
3 คา่ เคร่ืองปรุงและอปุ กรณใ์ นการประยกุ ต์
ผลติ นา้ พรกิ แหง้ เหด็ เสม็ด 2 ชดุ 3,852 7,704
ตะหลวิ กรองดา้ มดา้
ชดุ มีดเขยี งใหญ่ 3 ชิน 22,000 22,000
ตะหลวิ กลางดา้ มไม้
เคยี งไม้กลม 1 อนั 99 99
ทีพ่ กั ของทอดดา้ มดา้ 13 cm 1 ชดุ 359 359
ที่พกั ของทอดกน้ ตนื 1 อนั 159 159
กระชอนดา้ มพบั 15 cm 1 อนั 299 299
ถงุ ดา้ กลาง 1 อนั 179 179
หม้อแขกขนาด 26 cm 1 อนั 179 179
กระชอนกรองของทอดดา้ มแดง 1 อนั 165 165
กระทะไฟฟา้ 2 แพค 100 200
เครื่องบดสบั 1 .ใบ 835 835
กระบวยมีรู สแตนเลดแบบหนา 1 อนั 125 125
1 ใบ 899 899
ถว้ ยน้าจิม 100 ml พร้อมฝา 1 ชดุ 1490 1,490
1 อนั 125 125
น้า 6 ลติ ร
1 แถว 145 145
ชดุ ควา่้ จาน
5 แพค 72 360
1 ชดุ 199 199

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปีงบประมาณ 2562 l194

ลำดบั รำยกำร จำนวน หน่วยนบั รำคำ/ จำนวนเงิน
ท่ี
กระทะดา้ ม 14 “ หน่วย
กะละมงั สแตนเลด
1 ใบ 170 170
ตะกรา้ จิ๋ว
ถว้ ยอะลมู ิเนียม 2 ใบ 95 95
ถาดเสรพิ 28ซม
มีดหน่ั ดา้ มไม 3 ใบ 8 16
มีด
มีดปอกผลไม้ 4 ใบ 20 80
ตะหลวิ มีรู
ทพั พี 2 ใบ 120 240
กะละมังสแตนเลด 28 55
กะละมังสแตนเลด 26 1 อนั 55
กะละมังสแตนเลดเลก็ หนาNo 20cm
กลอ่ งใหญม่ ีลอ้ พรอ้ มฝา 1 อนั 35 35
ครกหนิ 6 นิว
1 อนั 25 25
แกส๊ ปิกนิก
1 อนั 20 20
ขาตงั เตาแกส๊ ปกิ นกิ
กระบงั ลม 1 อนั 20 20
เตาเรง่
สายแกส๊ อยา่ งดี 1 .ใบ 75 75
ปนื จดุ แกส๊
หอมแดง 1 .ใบ 65 65
กระเทยี ม
พริกขีนกบา้ นแหง้ 2 .ใบ 60 120
พรกิ แหง้ ยอดสน
เกลอื ทพิ ย์ 2 .ใบ 220 440
มะขามเปยี ก
น้าตาลทรายไม่ขดั ขาว 1 ใบ 320 320
หนังไก่
1 ถงั 1600 1,600

1 ขา 250 250

1 อนั 150 150

1 เตา 650 650

2 เมตร 250 500

2 อนั 150 300

5 กโิ ลกรัม 70 350

5 กโิ ลกรัม 60 360

1 กโิ ลกรัม 300 300

1 กโิ ลกรัม 250 250

5 กโิ ลกรัม 10 50

3 กโิ ลกรมั 40 120

5 กโิ ลกรมั 30 150

10 กโิ ลกรมั 60 600

โครงการ อพ.สธ. – มทร.ศรีวชิ ัย ปงี บประมาณ 2562 l195

ลำดบั รำยกำร จำนวน หน่วยนบั รำคำ/ จำนวนเงิน
ท่ี
ผกั ชี หนว่ ย
น้ามนั พชื
2 กโิ ลกรัม 150 150
เหด็ เสม็ดดองเกลอื
พลาสตกิ แรบของ 24 ขวด 50 1,200
นา้ ยาลา้ งจาน
สกอ๊ ตไบท์ 10 กโิ ลกรมั 250 2,500
ฝอยขดั หม้อ
ใบมะกรดู 2 กล่อง 90 180
กงุ้ แหง้
รสดี (รสไก)่ 3 ถุง 28 84
ผงแปง้ ทอดกรอบ
สตกิ เกอร์ 2 อนั 25 50
ไม้กวาด
ท่ีโกยขยะ 2 อนั 35 70

ช้อนตรามา้ ลาย 10 มดั 10 100

กะละมังใหญ่ 2 กโิ ลกรมั 950 1,900
ฝาชี
ทชิ ชู 2 ซอง 15 30
ฟองนา้ ตาขา่ ย
ฝอยขดั หม้อ 6 ซอง 20 120
ปลั๊กสามตา
กระปกุ เซฟตพี ร้อมฝา 25 ใบ ตอ่ ชดุ 160 ml 1 ชดุ 750 750
กระปกุ เซฟตพี รอ้ มฝา 25 ใบ ตอ่ ชดุ 210 ml
โซเดยี มโปรพโิ อเนต 1 อนั 60 60

1 อนั 100 100

1 โหล 80 80

1 ใบ 120 120

1 ใบ 70 70

4 แพค 80 320

2 อนั 15 30

2 อนั 15 30

1 อนั 300 300

4 แพค 64 216

4 แพค 48 192

1 แพค 118 118

รวม 39,679 บาท

12. แหล่งท่ีมาของงบประมาณ
 งบประมาณปกติประจาปีของหน่วยงาน (งบประมาณแผน่ ดิน)