Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Giữa chốn trần gian không vướng bận
Bùn nhơ không làm bẩn tấm thân
Hoa sen vẫn nở màu tinh khiết
Lay động hồn ta bóng phù vân.
Ấn Bản Mới Sen Già Nở Muộn
Số thư viện Hoa kỳ LCCN: 2020910608
Tác giả: Louis Tuấn Lê
Trình bày và Layout: Lê Tuấn
Tác giả giữ bản quyền
USA 2022
1
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Phù vân không nhắc tên lê tuấn
Tạo hóa cũng quên mất tế luân
Văn thơ lưu lại đôi ba khúc
Góp tiếng cho đời thêm ý xuân.
2
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Lời Tựa
oa sen tượng trưng cho những giá trị thánh thiện,
là biểu tượng của trí tuệ, là sự khai mở tâm thức của tâm
hồn. Từ bùn lầy, hoa sen đã vươn lên trở thành một loài hoa
thanh cao với hương thơm thanh thoát và mang một vẻ đẹp
trang trọng, nhiệm mầu của Phật Pháp. Hoa sen đã đi vào
tâm thức của mọi người và trở thành hình tượng trong mọi
thể loại của nghệ thuật, văn chương và thi ca. Những vần
thơ và những bài viết trong “Sen Già Nở Muộn” là biểu
tượng cho những nét đẹp tâm hôn, của tình yêu trong sáng.
Như những đóa hoa sen mọc lên từ đáy bùn đen, nhưng vẫn
không vướng bẩn, như dòng suy tư vươn lên từ những khổ
đau của đời sống vô thường.
Sen Già Nở Muộn, là tuyển tập của thơ văn, bao gồm
những bài viết ngắn về những cảm nhận từ tình yêu, từ thiên
nhiên và từ tâm hồn trong sáng, chen lẫn những vần thơ,
thay cho lời tình tự trong thi ca. Như những cánh hoa sen
nở trái mùa trên mặt nước hồ thu, tuy muộn màng nhưng
vẫn mong ước được tỏa hương thơm ngát trong vườn hoa
văn học.
Viết thay cho lời tựa
Louis Tuấn Lê
3
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Hoa Sen
Hoa sen chớm nở thơm ngát hương
Gió lay động nhẹ cõi vô thường
Trần gian chìm đắm bao hoài niệm
Khai mở hồn ta nhìn bốn phương.
Giữa chốn trần gian không vướng bận
Bùn nhơ không làm bẩn tấm thân
Hoa sen vẫn nở màu tinh khiết
Lay động hồn ta, bóng phù vân.
Tế Luân
4
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mỗi khi tháng 6 trở về, mang theo không khí
nắng nóng, vào thời gian này loài hoa loa kèn kết thúc, hoa
bằng lăng bắt đầu nhạt màu, thì hoa sen trong các đầm lầy
ở khắp nơi bắt đầu bung nở rực rỡ. Những búp hoa sen
trắng, hồng chớm nở khoe sắc, chen lẫn những tấm lá sen
xanh thẫm, tạo một dáng đẹp mộc mạc nhưng thanh cao,
hương thơm tỏa ngát thật dịu dàng, làm say đắm lòng
người.
Vẻ đẹp thanh cao và hương thơm tỏa ngát, tạo nên
một sức quyến rũ lạ thường, những đầm sen đã thu hút, các
thiếu nữ thật đẹp đến ao sen để khoe dáng, ghi lại những
bức ảnh tuyệt vời, các cô đến đây mặc yếm đào, để lộ tấm
thân ngọc ngà, tấm lưng thắt đáy lưng ong bờ ngực nõn nà,
như màu sữa non. Các cô tạo dáng khoe sắc bên ao sen.
Tôi nhận thấy có hai sắc thái ngược chiều, trong ý
tưởng về loài hoa sen, một bên là nét đẹp thanh cao, và
hương thơm tinh khiết của loài hoa sen, tượng trưng cho
triết lý của thiền, làm cho lòng ta bỗng chùng xuống và cảm
nhận về một cõi hư vô.
Một bên xuất hiện những thiếu nữ, mặc yếm đào,
đứng bên cạnh những đóa hoa sen, làm cho lòng ta xao
xuyến. Thôi thì chấp nhận cả hai, dù sao ta đang hiện hữu
trong cõi trần gian, làm sao có thể thiếu vắng bóng dáng
của em, vì trong em ta vẫn thấy được nơi chốn bình an.
5
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Yếm Đào
Yếm đào em mặc dáng thanh tao
Tóc xõa lưng ong điểm sắc đào
Tuổi xuân vừa nở chưa vướng bụi
Ngực pha màu sữa tháp vươn cao.
Tình xuân mấy độ hoa tươi thắm
Hương nhụy bay xa vị ngọt ngào
Lá hoa cũng phải ghen nhan sắc
Em đến, lòng ta bỗng xôn xao.
LT
6
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thơ Và Thiền
Thơ và Thiền gặp nhau trong lẽ tự nhiên của đời sống, cả
hai cùng cảm nhận từ trí tuệ, và qua tri thức để thể hiện.
Thơ và Thiền là hai mối duyên gặp gỡ để hòa nhập, để cho
tâm hồn bình an, tĩnh lặng, khai mở tâm trí vô minh, để cảm
nhận được sự huyền diệu trong cuộc sống.
Thơ không cần phải có nghĩa, vì tự nó đã thật sự hiện
hữu, cái hồn của thơ đã thật sự hoà nhập với thiền tính mà
chính người thơ không hay biết. Thơ không lý tưởng hóa
mọi suy tư, mà thơ trở nên thi vị hóa, vì tính chất lãng mạn
của thơ, vì thế thơ chính là sứ giả đem thông điệp của chân
thiện mỹ, của lòng từ bi, bác ái, đến với đời sống một cách
nhẹ nhàng, êm dịu, để giải thoát con người ra khỏi vô minh,
lầm lạc.
Những triết lý của Thiền định, ngay cả những kinh
kệ của Phật Pháp, đều sử dụng thơ để thi vị hóa, làm cho
người đọc dễ cảm thụ hơn, dễ đi vào tâm hồn hơn.
7
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thiền là tĩnh lặng, trầm lắng, để lý trí vượt ra ngoài
sự vướng bận, suy tư, để đi về cõi không tánh, suy tư về
những điều không thể thấu hiểu được.
Thơ và Thiền có một điểm chung đó là tính chất siêu
nhiên, vì thơ cũng có những điều không thể lý giải và có
những điều thật dễ hiểu, cũng như Thiền có những điều
không thể hiểu được.
Thiền tạo cho tâm lắng đọng để từ đó, sẽ khai mở
tâm trí vô vi. Thơ cũng thế, đôi khi nó trở thành vô ngôn,
nhưng đến một lúc nào đó, thi nhân chợt nhận ra một từ ngữ
để viết thành một câu thơ, khi đó nó trở nên hiện hữu.
Thiền và Thơ gọi là Ngộ và Nhận, cả hai cùng dung
nạp một tâm thức, và trí tưởng tượng của ta, đủ khả năng
tạo ra một tư tưởng riêng biệt.
Thiền là suy tư, mượn trí tuệ để xóa đi tri thức, cho
đến khi đạt đến cảnh giới của tánh không, một sự trống
rỗng. Ngôn từ cũng như ngón tay đang chỉ lên mặt trăng,
thực tế mặt trăng đang hiện hữu, không cần ngón tay để chỉ
ra sự hiện hữu của mặt trăng. Thiền cũng vậy, vốn dĩ là tánh
không, do đó không cần ngôn từ để định nghĩa.
Thơ khác với Thiền, cũng là suy tư, nhưng mượn trí
tuệ để sáng tạo, không xóa bỏ mà xác nhận một thực tại, rồi
thi vị hóa tư tưởng, viết ra thành ngôn từ. Thơ chính là sự
hiện hữu, được diễn tả bằng vần điệu của thi ca. Trọng tâm
của Thơ là sáng tạo một cảm xúc. Trọng tâm của Thiền là
thức tỉnh để nhận thức. Thơ và Thiền là hai mối trợ duyên
bên nhau.
Thơ là một hình thức sáng tạo trong văn học, đầu
tiên của loài người. Thơ cũng mang một tính chất nghệ
8
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
thuật, dùng từ ngữ được chọn lựa, từ ngôn ngữ để làm chất
liệu, tổng hợp và sắp xếp thành câu văn, thi vị hóa qua vần
điệu, thẩm thấu qua tâm tư người đọc hay nghe.
Điểm qua lịch sử từ mấy ngàn năm trước.
Cách đây khoảng 1500 năm, trong cuốn (Văn Tâm Điêu
Long). Lưu Hiệp đã đề cập đến ba yếu tố cơ bản cấu thành
một bài thơ đó là:
1- Tình cảm, (ý nghĩa của bài thơ)
2- Ngôn ngữ (ngôn từ chọn lựa của bài thơ)
3- Âm thanh (giai điệu, trong thơ có tiếng nhạc).
Kế thừa quan niệm của Lưu Hiệp, đến đời Đường, Bạch Cư
Dị đã nêu lên các yếu tố then chốt tạo thành điều kiện tồn
tại của thơ:
"Cái cảm hoá được lòng người chẳng gì trọng yếu bằng
tình cảm, chẳng gì đi trước được ngôn ngữ, chẳng gì gần
gũi bằng âm thanh, chẳng gì sâu sắc bằng ý nghĩa”
Với thơ, nguồn gốc là 4 yếu tố:
A- Gốc, là tình cảm
B- Mầm lá, là ngôn ngữ
C- Hoa, là âm thanh
D- Quả, là ý nghĩa".
Quan niệm này không chỉ dừng lại ở việc nêu lên các
yếu tố cấu thành tác phẩm mà còn chỉ ra mối quan hệ gắn
bó giữa chúng, giống như gốc rễ, mầm lá, hoa, quả gắn liền
với nhau trong một thể thống nhất, hoàn chỉnh và sống
động.
Đây có thể coi là quan niệm về thơ toàn diện và sâu
sắc nhất trong nền lý luận văn học cổ điển.
9
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thế giới nội tâm của nhà thơ không chỉ biểu hiện
bằng ý nghĩa của từ ngữ mà còn bằng cả âm thanh, nhịp
điệu của từ ngữ ấy, đang biểu hiện trong toàn diện bài thơ.
Cội nguồn của thơ, chính là cá tính tự nhiên, của
người làm thơ, ngoài yếu tố bản tính tự nhiên, nó còn chịu
ảnh hưởng và chi phối bởi ngoại cảnh, địa lý, và quan trọng
hơn đó lá yếu tố văn hóa của từng giai đoạn lịch sử.
Tôi không có tham vọng, để viết về một đề tài quá
trừu tượng, quá rộng lớn của hai lãnh vực, Thiền và Thơ,
tôi chỉ mạo muội thu tóm lại ý tưởng chính yếu, sự đồng
dạng và khác biệt của Thiền và Thơ.
Tôi xin mượn hai bài thơ “bước chân thiền hành” và
“Bên kia trời trống vắng” để kết thúc bài viết ngắn. Mong
quý đọc giả bỏ qua những điều thiếu xót.
10
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Bước Chân Thiền Hành
Bước chân theo lối hành thiền
Tâm linh tĩnh lặng cõi phiền qua nhanh
Cuộc đời hữu hạn hư danh
Thế nhân sao lại tranh dành cùng nhau.
Tâm không day dứt sao đau
Người không tham vọng sao cầu thứ tha.
Sinh ra trong cõi người ta
Tài hoa hứng trận phong ba lẽ thường.
Mình ta ôm lấy đoạn trường
Đôi vai gánh cõi vô thường mà đi
Hoàng hôn khép bóng tà huy
Thời gian nhuộn nét xuân thì héo hon.
Một thời khi tuổi còn son
Suối đam mê chảy bào mòn tâm hư.
Tuổi già khởi niệm suy tư
Thiền Tông góp tiếng ngôn từ Hư Vô.
Rừng xưa thay lá vàng khô
Trăng soi bóng nước, mặt hồ lặng im
Thế nhân sao vẫn đi tìm
Bóng trăng huyền ảo, đắm chìm trong mơ.
11
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Bên Kia Trời Trống Vắng
Xin cúi xuống nhìn thân ta trỗng rỗng
Bên kia trời khoảng trống vắng mây bay
Dang tay rộng, ôm cho đầy dĩ vãng
Được những gì, ngoài trống vắng trên tay.
Tiếng đời rơi như nốt nhạc cung trầm
Cho dấu lặng, âm thầm tại khóa Sol
Cung tinh yêu, chia đôi trên dòng kẻ
Điệu nhạc buồn, thỏ thẻ khóc nỉ non.
Lê Tuấn
“Cảm nhận qua bức ảnh minh họa
và bài viết Thơ và Thiền”
12
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tùy Bút Mùa Xuân
Có một lúc nào đó, chúng ta lục lại chồng sách cũ
đã bỏ quên lâu ngày trên kệ sách. Ta vừa lấy ra một quyển
sách cũ bám đầy bụi bặm, thì thật bất ngờ, có một tấm hình
chợt rơi xuống nằm úp trên nền nhà, bìa sau của tấm hình
đã vàng úa tả tơi. Ta cúi xuống và nhặt lên, rồi nhận ra nét
chữ non nớt, mềm mại, nét chữ tuổi học trò, lứa tuổi thần
tiên của một thời, mà giời đây nó đã trở thành qúa khứ. Ta
lật tấm hình lên xem, và nhận ra bóng dáng một người con
gái, rất quen thuộc, rất gần gũi. Bởi vì chính hình bóng này,
đã từng là ngôn ngữ của thi ca, đã từng là những đêm dài
đầy mộng mị, cất dấu trong tâm hồn ta, nó chính là một thời
để nhớ.
Để rồi xa xăm nỗi nhớ lại hiện về, như gợi lại biết
bao những kỷ niệm, của một mùa xuân xa xưa, khi ta mới
gặp em. Gặp em trong lúc giao mùa, giữa tiết trời lành lạnh
cuối đông, và nụ hoa mai vàng hé nở đón chào xuân. Gặp
13
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
em trong nét xuân thì vừa hé nụ, gặp em trong dáng con gái
đẹp phơi bày nhụy non. Em đã dẫn đưa ta vào thăm khu
vườn xuân, đầy hoa thơm cỏ lạ. Ta đã cùng em bước đi bằng
những bước chân trần trên vùng cỏ mền thiên thai. Trong
vòng tay em, ta đã uống từng miếng môi ngọt ngào, rồi ngủ
vùi trong gối mộng của một đêm xuân. Cho đến khi chợt
tỉnh, ta vẫn ngỡ mình đã lạc bước vào một cõi thiên thai nào
đó.
Cho đến hôm nay, cũng vẫn là mùa xuân. Một mùa
xuân của 20 năm sau. Ta vẫn tưởng mùa xuân đã gìa nua
cằn cỗi. Nhưng không, hình bóng em bỗng dưng lại hiện
về, và mang theo một giọt nước tinh khiết của mùa xuân.
Chính giọt nước tinh khiết này đã tắm ướt tâm hồn ta, để
cho suối nguồn của tình yêu lại tuôn chảy dạt dào, mà dòng
suối này ta vẫn tưởng như đã khô cạn, vì trái tim ta đã gìa
cỗi bởi thời gian, vì trái tim ta đã lịm chết theo nghịch cảnh
của một thời chinh chiến đã qua.
Ta phải cám ơn em, vì nhờ có em mà trái tim gìa nua
này đã phục sinh, vì nhờ có em mà tảng băng đông cứng đã
tan chảy, để trở thành dòng suối tinh khiết và ngọt ngào,
đầy ắp những hương vị của tình yêu và thi ca. Ta phải cám
ơn em vì nhờ có em, mà ta đã nhận ra mùa xuân mới vừa
trở lại. Mùa xuân là lúc bắt đầu cho một vòng quay của tạo
hóa, mùa xuân cũng là giai đọan mở đầu, cho một tâm hồn
đang mở rộng, để đón ngọn gío hoa xuân đầy tình tự và lãng
mạn.
Viết theo một cảm hứng bất chợt đến. Vào một buổi
sáng tiết trời lành lạnh của mùa xuân, khi ánh nắng ban mai
14
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
tỏa sáng trên những bông hoa, còn lung linh những hạt
sương mai.
Hai mươi năm chợt tình cờ
Chiều nay ta thật vô tình
Mở trang sách cũ tấm hình chợt rơi.
Bìa sau vàng uá tả tơi
Nhạt màu nét chữ xa xôi tìm về.
Bóng em thoáng hiện cơn mê
Tình ta lỗi hẹn lời thề năm xưa
Xa xăm nỗi nhớ cũng vừa
Gợi bao kỷ niệm xuân chưa phai mờ.
Em là ngôn ngữ trong thơ
La bao gối mộng ta chờ riêng em
Ngày xuân dạo bước vào xem
Vườn em là mỏng, cỏ mềm thiên thai.
Gót son đỏ thắm dấu hài
Xuân thì hé nụ, hoa cài tóc mây
Tim ta đã vội đong đầy
Dáng con gái đẹp, phơi bày nhụy non.
Vòng tay em miếng môi ngon
Giấc khuya chợt tỉnh, như còn trong mơ
Hai mươi năm chợt tình cờ
Tình trong gối mộng, phai mờ thời gian.
Louis Tuấn Lê
15
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mùa Thu Hoài Niệm
Trong Tình Ca Và Thơ Văn
Lê Tuấn
Dường như chúng ta đều có một ý tưởng đồng nhất
về mùa thu, bởi vì mùa thu là mùa đẹp nhất trong năm.
Mùa thu luôn luôn mang theo một nét đẹp quyến rũ thật trữ
tình và thật lãng mạn. Hình như mùa thu còn mang theo
một nét buồn và một chút huyền thoại của một chuyện tình
liêu trai.
Có lẽ sức quyến rũ của mùa thu là ở chỗ, đã pha trộn
một cách tài tình giữa vui và buồn, giữa tàn úa và xanh tươi.
Chính sự pha trộn này đã làm cho tâm hồn người nghệ sĩ
trở nên phóng khoáng hơn, không bị gò bó trong một khuôn
mẫu nào đó của nghệ thuật, sự phóng khoáng này đã làm
tăng thêm một sức mạnh tiềm ẩn bên trong tâm hồn, cho
người nghệ sĩ mạnh dạn bước ra khỏi khuôn mẫu, gò bó của
16
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
đời sống thực tại, để từ đó người nghệ sĩ sẽ cống hiến cho
cuộc đời nhiều tác phẩm tuyệt vời nhất.
Cái đẹp của mùa thu còn được khoác thêm cánh áo
mới của thời tiết, như một cơn gió lành lạnh thổi lướt qua
vừa đủ để cho ta khoác thêm chiếc áo choàng. Hay một làn
sương màu trắng đục mờ ảo đang là đà bay trên ngọn cỏ
ngọn cây. Hay cảnh đẹp của sự đổi màu thay lá, mùa thu
với sắc đỏ sắc vàng, chen lẫn những mảng màu nâu hay tím,
đó cũng là nét đẹp rất tự nhiên của mùa thu quyến rũ.
Trong văn hoá phương Tây, người ta thường nhân
cách hoá mùa thu như là một người đàn bà thật đẹp và khoẻ
mạnh, tràn đầy sức sống và rất đoan trang, thùy mị, được
trang điểm bằng các loại hoa qủa và ngũ cốc đã chín đỏ.
Phần lớn các nền văn hoá cổ đại đều ca tụng về các lễ hội
thu hoạch mùa màng vào mùa thu.
Do đó mùa thu trở thành nhiều đề tài trong văn học
và nghệ thuật. Mỗi khi mùa thu trở về, tôi lại viết nhiều bài
thơ để ca tụng nét đẹp của đất trời của thiên nhiên và cũng
để ca tụng nét đẹp tâm hồn cao thượng của những nghệ sĩ,
đã cống hiến cho đời sống những tác phẩm tuyệt vời.
17
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mùa thu
Thả lá rong chơi.
Thu về thả lá rong chơi
Thả mây trong nắng giữa trời cao xanh
Thả hồn vào trốn vô thanh
Lắng nghe tâm động chuyển cành hư vô.
Thu về nhánh lá vàng khô
Chất đầy một chuyến ngựa thồ tiễn đưa
Tiếng chuông lục lạc lưa thưa
Thong dong vó ngựa đường xưa lối về.
Thu về thương lấy chiều quê
Em về ôm lấy hư mê một đời
Gió đưa lá vẫy tay mời
Mùa thu quyến rũ đất trời như thơ.
Trời thu bàng bạc sương mờ
Thiên thu trải rộng, đôi bờ cõi riêng.
Dấu xưa hồn đá nằm nghiêng
Lá hư không rụng cội tiền kiếp xưa.
Tôi buông thả lòng mình trong khoảnh khắc tĩnh lặng, để
hồn nhẹ bay theo những chiếc lá vàng úa mùa thu, một làn
gió nhẹ lướt qua, những chiếc lá cuốn bay theo tà áo trắng
của một thiếu nữ, đang bước đi trong công viên đầy lá thu
rơi. Âm thanh xào xạc của lá rơi nhẹ vang lên theo bước
chân người.
18
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tình cờ một tiếng chim hót rồi vỗ cánh bay đi, làm vang
vọng một chuỗi âm thanh không có ngôn từ để diễn tả.
Trong giây phút đó một ý tưởng chợt đến trong tôi và tôi đã
viết bài thơ
Chiếc lá mùa thu
Chiều thu lá hát vô ngôn
Mà sao chạm đến cội nguồn ý thơ
Tiếng chim lạc lối bơ vơ
Giữa rừng thu lạnh sương mờ chân mây.
Phù vân loạn thế vơi đầy
Ta về rừng đón đất say điệu mừng
Càn khôn rộng đến vô chừng
Ta đem gom lại đủ lòng bàn tay.
Chiều thu một chiếc lá bay
Phiêu bồng theo gió mê say người về
Tìm trong lá úa cơn mê
Tiếng thu mời gọi vỗ về tình riêng.
19
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tôi đã đem vào trong thơ, một tư tưởng của Thiền Định,
một triết lý của Hư Không.
Nhưng hình như đó chính là sự thật, là một chân lý, một
quy luật của đời sống.
Được ví như một tấm gương soi, khi ta soi mình trên mặt
nước, hình bóng của chính ta sẽ thoáng hiện trên mặt nước
hồ thu, vô tình một làn sóng nổi lên, mặt nước hồ dao động,
hình bóng này chợt tan biến đi, trở về với hư vô. Đó cũng
là lý lẽ sự biến hoá vô thường của trời đất.
Đây cũng là một thoáng suy tư của riêng tôi, để từ đó tôi
liên tưởng đến thời thế, đến vận nước nổi trôi, thắng thua
trong một cuộc chiến mà người chiến sĩ không có quyền
quyết định, chỉ biết buông rơi như một người (lỡ tay thua
một bàn cờ). Bàn cờ ở đây chính là thời cuộc, nó như một
định mệnh đã được an bài sẵn, mà người chơi cờ chỉ còn
biết chấp nhận.
Tôi gom hết ý tưởng này vào trong một bài thơ lục bát với
chủ đề
.
20
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thu về lá cũng rụng rơi
Lỡ tay thua một bàn cờ
Nhân gian bầy cuộc mập mờ nơi đây
Đời bao nhiêu vận rủi may
Lượng Trời ban xuống khi đầy khi vơi.
Chở bao nhiêu chuyến xe đời
Thu về lá cũng rụng rơi cuối đường
Tiếc chi trong cõi vô thường
Hư không thoáng hiện, đoạn trường đã qua.
Tiếng thinh không chợt vỡ òa
Lắng nghe tâm thức hiền hòa bao dung.
Trái tim hòa nhịp nhớ nhung
Đất Trời cũng hỏi han cùng cao xanh.
Lá còn yên nghỉ trên cành
Bước chân khởi niệm. Thiền hành tâm vô
Lung linh bóng hiện mặt hồ
Hồ Thu xanh biếc, sóng xô bóng mờ.
Thế rồi tôi lại chợt nghĩ. Chúng ta đâu chỉ biết ngồi đó mà
than thân trách phận. Thượng đế có bỏ quên ai đâu mà lo.
Từ một kẻ lỡ tay thua một bàn cờ, trải qua sự biến chuyển
của thời cuộc, lại trở thành một người phong lưu, tự tại,
sống an nhàn trên vùng đất tự do, mà ngay cả người thắng
cuộc vẫn còn đang mơ ước.
21
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Vậy thì tại sao chúng ta không tận hưởng giây phút này, để
cho hương vị của đời sống thêm phần tươi mát và nên thơ.
Có đôi lúc chúng ta cũng nên hào phóng một chút, cho
những giấc mơ thêm phần sống động, như một hiện thực,
bởi vì đời sống cũng chỉ là vô thường.
Như thuyết Vô Vi của Lão Tử, như thuyết Hữu Vi của
Khổng Tử, như Sắc Sắc. Không Không của Phật Học.
Biết đâu là cõi thật, hay chỉ là cõi mơ.
Chỉ là giấc mơ
Em từ trong mơ bước ra
Cuộn trong tấm áo, lụa là đơn sơ
Hai bên mảnh vải khép hờ
Em làm ta phải thẫn thờ nhìn theo.
Khơi thêm ngọn lửa mừng reo
Bước vào cõi mộng, ta đèo bồng thêm
Bên em tình muốn gợi thèm
Gối chăn quấn quít, môi em dậy thì.
Cõi mơ, cõi thật đôi khi
Chỉ là một thoáng. Vô Vi đời người
Ta cùng em cả một đời
Khi mơ, khi tỉnh, chơi vơi tình dài.
22
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tôi suy tư là tôi đang hiện hữu, điều này có nghĩa
rằng đây là cõi thật không phải cõi mơ, nhưng sao tôi cảm
thấy nó mong manh dễ vỡ, dễ tan biến đi, như những chiếc
lá trên cành mới ngày nào thật gần đây thôi, cành lá vẫn còn
xanh tươi, mà bây giờ đã úa vàng, chỉ cần một cơn gió
thoáng qua, những chiếc lá vàng sẽ rời bỏ cành để bay về
cội rễ, trong một buổi chiều thu êm đềm.
Thân phận con người cũng như thế, sẽ tàn úa theo
thời gian để rồi sẽ tan biến đi theo định luật “Sinh Lão Bệnh
Tử”, một định luật rất khắc nghiệt, không có một phép màu
nào có thể vượt qua.
Vậy thì tại sao chúng ta không quên cái quy luật này
đi, để cứ mãi yêu đời và yêu người. Chúng ta hãy tìm đến
chân lý mạnh mẽ nhất của sự sống, đó chính là tình yêu.
Bởi vì tình yêu chính là sự nhiệm màu, là nơi che
chở và cất giấu tâm hồn. Em đã cất giữ hồn tôi vào trong
tóc rối, trong bờ môi gợi tình, em đã che giấu hồn tôi vào
trong một đêm trăng, chợt thức giấc để nhận ra rằng, chính
tại nơi ấy, em đã cho ta phút mơ màng, để rồi mai sau ta
vẫn cất giữ mãi, một đêm vàng nhớ mong. Cảm nghĩ này
đã làm cho tâm hồn tôi rung động và tôi đã viết bài thơ với
chủ đề:
23
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Em về ta viết bài thơ
Em vừa cất giữ hồn tôi
Giấu vào tóc rối bờ môi gợi tình
Phấn son trộn lẫn hương trinh
Đêm trăng thức giấc, tận tình cho nhau.
Gió khuya lay rụng hoa cau
Sen vừa hé nụ rịn màu nhụy non
Cỏ vàng che dấu lối mòn
Suối reo nước chảy qua cồn cát xưa.
Cuộc tình bày trận mây mưa
Còn nghe thổn thức chưa vừa ý đêm
Niềm vui sao vẫn còn thèm
Như trong huyền thoại, ngậm mềm môi thơm.
Con chim tha cọng vàng rơm
Bay về tổ ấm mà đơm lưới tình
Thiên thu khép mở phù sinh
Nguồn cơn rơi rụng, đời mình hoang sơ.
Em về ta viết bài thơ
Thêm vào nẻo ý, cõi mơ nhẹ nhàng
Em cho ta phút mơ màng
Mai sau giữ lại, đêm vàng nhớ mong.
24
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tạ ơn em đã cho ta một đêm vàng nhớ mong, đã cất giữ hồn
ta trong một nơi chốn thật bình yên.
Đã cho ta một cảm giác lâng lâng mơ màng, như một huyền
thoại về cuộc tình liêu trai, mà khi tỉnh thức, vẫn còn cảm
nhận được vị ngọt ngào, đang ngậm mềm môi thơm, và
phảng phất đâu đây mùi son phấn chen lẫn vị hương trinh.
Tôi muốn tự mình đi tìm ở một nơi chốn nào đó, em đã cất
giấu hồn tôi, để cho đến bây giờ tôi vẫn nghe hồn mình thổn
thức.
Em giấu hồn tôi
Em giấu hồn tôi ở chốn nào
Mà sao tôi thấy cứ xôn xao
Êm êm bờ ngực mềm hơi ấm
Son phấn còn thơm nụ hôn trao.
Em giấu hồn tôi ở nơi đâu
Còn nghe nhịp đập lúc giao cầu
Môi đêm thổn thức lời e thẹn
Ta bước cùng em vào vực sâu.
Ta bước vào nhau kể từ đâu
Nghe hồn thổn thức buổi ban đầu
Con tim vẫn có nhiều ngăn chứa
Xin giữ cho nhau phút nhiệm mầu.
25
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Một buổi chiều mùa thu, khi ngọn gió lành lạnh thổi
lướt qua, những chiếc lá vàng nhẹ rơi, tôi ngồi một mình
trong công viên buồn, ngắm nhìn lá rơi với một tấm trí
thật trống rỗng, từ bên kia bãi cỏ, tôi chợt nhận ra bóng
dáng của một thiếu nữ trong tà áo dài thướt tha, cô gái
lặng lẽ bước đi, mỗi bước chân cuốn theo vạt áo màu vàng
nhạt và những chiếc lá nhè nhẹ bay theo.
Khiến tôi liên tưởng đến hình bóng của em, để từ đó
một nỗi buồn xa xăm chợt hiện về như một huyền thoại
trong câu chuyện cổ tích.
Và tôi đã viết bài thơ.
26
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Một thoáng buồn
Chiều thu
Cỏ buồn lá cũng héo hon
Thu về bầy cuộc vuông tròn hoá thân
Em về mỏi bước tần ngần
Phấn son che dấu, bụi trần bơ vơ.
Ta về lạc bước trong thơ
Xa xăm nỗi nhớ còn chờ đợi nhau
Dấu chân lá cuốn theo sau
Chiều thu man mác niềm đau bóng tà.
Sớm mai em mở cổng ra
Thấy trong cổ tích như là chiêm bao
Ngoài sân hoa cỏ xôn xao
Lá thu lay động, vẫy chào nắng mai.
Ta về quên bóng hình hài
Cơn mê vỡ vụn đêm dài ngẩn ngơ
Phòng trong cửa vẫn khép hờ
Đèn khuya như đợi như chờ riêng ai.
Tôi mơ màng như đang bước vào khu vườn, ở một
nơi chốn thần tiên nào đó trong câu chuyện cổ tích. Bỗng
dưng cảm thấy lòng mình phân vân khi tình cờ gặp em, làm
cho tâm hồn ta rối loạn trở nên ngọng nghịu.
Bởi vì lẽ vô thường của trời đất, đã làm cho tuổi xuân
tàn phai theo thời gian.
27
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thôi thì ta xin được mời em hãy cùng ta, ngồi trong
bàn tiệc và cùng nhau uống cạn chén vô thường mà say.
Gặp em chiều muộn
Ngượng lòng ngôn ngữ đổ nghiêng
Gặp em chiều muộn cõi phiền lên cao
Đêm qua tỉnh giấc chiêm bao
Em từ sơ ngộ ra chào cố nhân.
Bỗng dưng lòng chợt phân vân
Đem ta vào cõi phong trần cho nhau
Tuổi xuân đi mãi về đâu
Cuộc tình cũng đủ nhuộm màu tơ vương.
Cùng ta cạn chén vô thường
Ngồi trong bàn tiệc dặm trường mà say.
Sắc màu của mùa thu hòa trộn trong một không gian thật
tuyệt vời của trời đất, trong một đêm trăng huyền ảo, ta lại
28
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
được gần bên em, để cho ánh trăng thu soi bóng bên nhau,
ta nhận ra em không son phấn, với đường nét hư hao, nhưng
bờ môi em vẫn chín đỏ một niềm khát khao, và vòng tay
em vẫn tỏa hương thơm để truyền hơi ấm thật nhẹ nhàng.
Em đã đem cho ta nhiều hưng phấn để những vần thơ thật
lãng mạn được trải bày, cho ta viết lên tình khúc.
29
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Sương mờ đêm thu
Đêm Thu lỡ độ cung đường
Áo vương cát bụi, dặm trường bước đi
Tai nghe phiên khúc biệt ly
Lòng vương vấn mối tình si thủa nào.
Trăng Thu soi bóng lối vào
Em không son phấn hư hao dáng gầy
Thu về lá ngủ trên tay
Rót bao nhiêu rượu cho đầy hư mê.
Ánh trăng đọng vũng đường quê
Bước chân cỏ rối, nẻo về bên em
Bóng em thoáng hiện sau rèm
Hương thơm gợi nhớ, cho thèm môi hôn.
Môi em chín đỏ hương son
Da thơm ngực ấm, thả hồn đi hoang
Vòng tay em thoáng dịu dàng
Miếng môi chan chứa, nhẹ nhàng như mơ.
Ta đem hưng phấn vào thơ
Viết lên tình khúc, sương mờ đêm Thu.
Sương mờ đêm thu là một kỷ niệm khó phai mờ của
một thời chinh chiến đã qua, trên bước đường hành quân
vào một chiều thu, cả đơn vị dừng chân nơi một làng quê
thật thanh bình. Trong một đêm trăng huyền ảo, ánh trăng
thu vừa đủ soi sáng, trên con đường làng mà hai bên là
30
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
những chiều bóng đổ của hàng cây và lũy tre, khoảng tối
sáng này cũng đủ che dấu một bóng hình, chính tại nơi đây
tôi đã tình cờ gặp em, gặp em giữa hương đồng gió nội, gặp
em vào mùa lúa chín vàng, mà hương thơm ngọt ngào của
lúa chin, đang lan tỏa trong không gian, cùng hòa trộn mùi
hương thơm tóc rối, và bờ môi gợi tình, mới vừa chín đỏ
cho trái sầu rụng rơi.
Cảm giác này đã gợi lên một ý tưởng và tôi đã viết bài thơ.
31
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mùa thu trước
Nghe tiếng thu về lá nhẹ rơi
Xào xạc chân ai gió gọi mời
Đường xưa trong nắng mùa Thu trước
Em đến thăm tôi với nụ cười.
Tôi nhớ chiều Thu nhớ tiếng cười
Nhớ môi em đỏ cả hồn tôi
Phấn son gợi nhớ thèm hơi ấm
Thương qúa đi thôi hồn chơi vơi.
Em đến bên tôi giữa cuộc đời
Đã làm rung động trái tim côi
Thu ơi! xin nhắn người năm trước
Hãy đến thăm tôi, mùa lá rơi.
Mỗi khi mùa lá rơi tôi lại muốn viết thật nhiều, viết
cho mùa thu, viết cho những chiếc lá vàng úa, mới xa lìa
cành để bay về cội rễ, viết cho thân phận con người, rồi
cũng tàn úa theo thời gian.
Duy nhất có một điều mà tôi muốn viết để cất giữ
mãi đó là tình yêu, chỉ có tình yêu mới đem cho ta một cảm
giác tự nhiên, để ngôn từ tuôn chảy đến tận cùng của thơ
văn. Bởi vì em chính là áng văn thơ mà không cần nghĩ suy,
là dòng chảy của ngôn từ, là dòng suối êm đềm vẫn tưới
mát trong tâm hồn ta.
Tôi chợt nhớ đến em, vào một mùa thu đã xa lắm rồi,
khi ấy em còn ngây thơ trong sáng như một thiên thần, trong
tà áo trắng thướt tha của tuổi học trò, của một thời để nhớ
32
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
để thương, đã trở thành những dấu ấn khó phai mờ, để lại
trong tâm trí tôi một kỷ niệm, rồi một lúc nào đó hình ảnh
này bỗng dưng hiện về, tôi lại nghĩ về em, nghĩ về một mùa
thu xa xưa khi tôi gặp em trong lứa tuổi thần tiên và tôi đã
viết.
Bài thơ không nghĩ suy
Chợt nhớ mùa thu tôi gặp em
Áo trắng em bay suối tóc mềm
Đôi môi hồng đỏ hương trinh nữ
Xao xuyến hồn tôi dáng dịu hiền.
Gió Thu đùa nhẹ tóc em bay
Tiên nữ nơi đâu đến chốn này
Nắng xuyên áo mỏng bờ da trắng
Nửa như che dấu nửa phơi bày.
Đường cong con gái tuổi dậy thì
Đã làm điêu đứng mối tình si
Em là hoa mộng chiều Thu tím
Là áng văn thơ, không nghĩ suy.
33
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Vô tình một chiếc lá vàng nhẹ rơi dưới chân, tôi cúi xuống
nhặt chiếc lá lên và đặt trong lòng bàn tay, như sợ chiếc lá
vàng khô sẽ vỡ vụn ra, tan biến đi, xóa mất dấu vết của mùa
thu. Chiếc lá nằm trên tay tôi, như một lá thư tình mà mùa
thu vừa gửi đến, tôi chợt nhận ra mùa thu còn lại nơi đây,
chính là một hành trình của riêng ta.
Ở đâu đây trong không gian bàng bạc chiều thu, một giọng
hát thật quen thuộc trong bài tình ca mùa thu đang vọng lại
“Thu đi cho lá vàng rơi
Lá rơi cho đám cưới về….”
Và tôi đã nhận ra (Mùa thu còn lại) chỉ mình ta. Từ
cảm xúc này tôi đã viết bài thơ với tựa đề
34
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mùa thu còn lại
Nhặt lên chiếc lá thu rơi
Hỏi thăm em đã về nơi xa gần
Từ khi pháo nổ đầy sân
Là khi em bước theo chân đường tình.
Buồn vui cũng một hành trình
Nâng ly rượu uống một mình cũng say
Mùa thu còn lại nơi đây
Uống vơi bầu rượu ta say nhớ người.
Nhớ môi em, nhớ tiếng cười
Nhớ hương tóc rối, nhớ đời đi hoang
Với tình ôm phận hồng nhan
Lá thu rơi rụng cội vàng xót thương.
Một làn gió chiều thu lành lạnh thổi lướt qua, làm
lay động những chiếc lá trên cành, trông giống như những
bàn tay nhỏ bé của mùa thu, đang vẫy gọi chào đón người
về.
Tôi đã trở về, bởi vì giữa tôi và mùa thu vẫn còn
vương vấn nỗi niềm riêng, cũng bởi vì nơi đó còn có em,
chan hòa những kỷ niệm của mùa thu trước, nơi ta và em
cùng hò hẹn. Nơi gốc cây già cỗi tôi vẫn còn chạm đến dấu
vết tên em, trong công viên buồn chiều thu, tôi ngồi đó và
lặng nhìn những chiếc lá lay động trên cành, một cảm giác
chợt đến cho tôi viết bài thơ Chiều Thu.
35
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Mắt buồn mùa thu
Ánh mắt em buồn ngắm lá rơi
Chiều thu gió lạnh nhớ thương người
Xa xăm gợi nhớ buồn tê tái
Để nhớ thương hoài hồn chơi vơi.
Một nửa thu sầu đã đổi thay
Từ khi trăng khuyết lá thu bay
Sương mù phủ trắng mây chia lối
Lặng lẽ tình thu buồn chia tay.
Bỗng dưng tôi lại chạm đến nỗi buồn, như vô tình
chạm vào cành lá của loài hoa mắc cỡ, để cho lá khép lại
nhánh hoa vô thường, bởi vì vật chất là những thứ luôn luôn
biến đổi, tất cả sẽ tan biến đi theo thời gian, và để lại một
khoảng trống vắng lạnh lùng, trong cõi hư vô.
Có một lần khi tôi đến thăm một nơi rất nổi tiếng về
vẻ đẹp của mùa thu đó là quần thể Yosemite thuộc tiểu bang
California. Tôi đã ngỡ ngàng trước vẻ đẹp lộng lẫy của rừng
36
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
thu với sắc đỏ sắc vàng như một bức tranh thủy mạc, mà
thiên nhiên đã sáng tạo một cách tài tình vẻ đẹp thần tiên
của mùa thu.
Và tôi đã viết bài thơ với chủ đề Mùa Thu Yosemite.
Mùa Thu Yosemite
Trời thu mang mác nỗi buồn
Tiếng thu chạm đến cội nguồn hư vô
Gió thu lay nhẹ thân khô
Vàng rơi lá rụng tâm vô phiêu bồng.
Đường chiều về bến hư không
Sớm hôm Nhật Nguyệt xoay vòng thời gian
Cho ta một thoáng an nhàn
Mùa thu lá hát trên ngàn, mây bay.
Tôi lững thững bước đi theo con đường mòn ven bờ
suối, và thật tình cờ tôi bắt gặp một thiếu nữ trong tà áo dài
màu xanh, đang ngồi một mình trên phiến đá bên bờ suối,
37
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
hình bóng của người thiếu nữ, ẩn hiện dưới mặt nước tạo
nên một nét đẹp lung linh huyền ảo, thật lãng mạn, trữ tình.
Tôi thầm cảm ơn sự xuất hiện của thiếu nữ đã tạo
dáng cho rừng thu thêm lộng lẫy, mà vẫn phảng phất nét
đẹp hoang sơ. Chính hình bóng này đã đem lại cho tôi
nguồn cảm hứng và tôi đã viết bài thơ (Phiến Đá Rừng Thu)
38
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Phiến đá rừng thu
Em ngồi phiến đá hoang sơ
Bóng in lòng suối như chờ riêng ai
Áo em xanh tím vạt dài
Tóc vương sợi nắng gió cài lá thu.
Tiếng thu êm ái điệu ru
Rừng thu hoang vắng thả mù sương bay
Em ngồi phiến đá nào hay
Tình thu đã có ai say đợi chờ.
Tôi vẫn thầm lặng quan sát thiếu nữ bên bờ suối, một
làn gió thổi lướt qua vừa đủ sức làm cho tà áo dài nhẹ bay
và những chiếc lá vàng cuốn gió bay theo, tạo nên một
đường nét thướt tha, khiến cho rừng thu phải ngỡ ngàng.
Tôi vội ghi lại hình ảnh này qua bài thơ lục bát với
8 câu ngắn nhưng cũng vừa đủ gửi vào ý thơ một lời chào.
Tôi viết bài thơ với tựa đề:
39
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Rừng Thu Yosemite
Gió thu vừa độ áo bay
Dáng em tha thướt, rừng đầy lá rơi
Suối thu róc rách gọi mời
Cho người lữ khách dạo chơi thu vàng.
Dáng thu đẹp qúa ngỡ ngàng
Trời thu lộng lẫy bàng hoàng khát khao
Cho ta gửi một lời chào
Rừng thu đã có em vào dạo chơi.
Tôi xin gửi đến em một lời chào như thầm cảm ơn,
vì đã có em dạo bước rong chơi trong rừng thu, nhờ có hình
bóng của em, mà rừng thu đã mang thêm một nét đẹp thật
lãng mạn nên thơ, đã tạo cho sắc màu của mùa thu thêm
phần lộng lẫy.
Tôi lặng lẽ bước đi bên bờ suối, ngắm nhìn những
phiến đá ngây ngô và những bụi cỏ hoang dại, thật bất ngờ
tôi nhận ra giữa bụi cỏ vàng úa chợt tỏa sáng, một cụm hoa
dại tím, mà những cánh hoa đang đong đưa trước ngọn gió
chiều thu, hương thơm của loài hoa dại tím lan tỏa trong
rừng chiều vàng nhạt. Chính khoảng khắc này đã gợi nhớ
trong tôi, kỷ niệm của một thời chinh chiến đã qua, tại một
tiền đồn heo hút, em đã đến thăm tôi trong tà áo dài màu
tím thướt tha, như loài hoa lạc giữa rừng gươm, em chính
là một đóa hoa nở trên đầu mũi súng, sự xuất hiện của em
đã làm cho cả đám lính ngẩn ngơ nhìn theo.
40
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Hôm nay trong rừng thu lại tình cờ xuất hiện một loài hoa
dại tím, chính điều này đã làm cho tôi chợt nhớ về em, từ
hình ảnh này đã cho tôi một cảm xúc và tôi đã viết bài thơ:
Cụm hoa dại tím
Giữa chiều thu
1
Trời đã thay màu áo mùa thu
Chiếc lá vàng bay gió chuyển mùa
Cụm hoa dại tím thơm hương lạ
Nhuộm tím chiều nay, thu hỡi thu.
2
Tôi nhớ thu xưa bỗng chạnh lòng
Tiền đồn xa ngút bóng chiều phong
Áo em lụa tím, thăm đơn vị
Cả đám lính buồn, ngẩn ngơ trông.
41
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
3
Hôm ấy em là đóa hoa xinh
Về giữa rừng hoang đứng một mình
Em là hoa nở trên đầu súng
Là dáng thiên thần, thời chiến chinh.
4
Đã qua mất rồi tuổi thanh xuân
Phù vân bóng xế, đời quân nhân
Hôm nay chợt thấy hoa dại tím
Nở giữa chiều thu, lòng bâng khuâng.
Dòng tâm thức trong tôi như đang chạy lùi về qúa khứ, trở
về tuổi thanh xuân của một thời để nhớ để thương, tôi muốn
tìm lại cố nhân mặc dù thời gian đã xa lắm rồi, rừng thu đã
phai nhạt màu thương nhớ, để cho mê khúc vô thường vang
vọng về nơi đây, cho nỗi buồn chạm đến màu sương trắng
của tuổi già, tôi đã chuyển hóa nỗi buồn này trong bài thơ.
42
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Vọng cố nhân về
Lá sớm chuyển màu khoác áo thu
Một giải giang sơn bóng sương mù
Rừng phong phai sắc màu thương nhớ
Nhuộm tím chiều hoang mây viễn du.
Ngọn gió vô tình lá thu bay
Vô thường mê khúc vọng nơi đây
Buồn như vừa chạm mầu sương trắng
Cho nhớ thương về cuối chân mây.
Mái đầu sương điểm tóc nhạt phai
Một khối tình riêng nhớ thương hoài
Hồ thu liễu rủ bên đồi vắng
Vọng cố nhân về, chốn thiên thai.
43
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Tôi như Lưu Nguyễn lạc vào chốn đào nguyên,
"thiên thai chốn đây hoa xuân chưa gặp bướm trần gian", sẽ
dẫn đưa tôi gặp lại nguồn lương duyên, của một thời thanh
xuân trong lứa tuổi học trò, mà màu áo trắng trinh nguyên
vẫn còn chưa vướng bụi phong trần.
Tôi đã gặp em trong giây phút nhiệm mầu, vào một
buổi chiều phố vắng giữa trời mưa thu lất phất bay, tôi cùng
em bước vào trong một quán vắng nơi vỉa hè trên con đường
quen thuộc, mùi hương thơm của mái tóc huyền như hòa
chộn cùng hương thơm của vị cafe, đã làm cho tâm hồn tôi
ngây ngất.
44
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Ngày thu
Sương giăng mờ khắp lối thu sang
Gió lạnh chiều nay thổi lá vàng
Áo mỏng tung bay tà lụa trắng
Tình thu còn mãi tiếng âm vang
Cành trơ trụi lá ướt hơi sương
Lá rụng đêm qua ngập cung đường
Hương thơm còn ấm mùi chăn gối
Nhớ tà lụa trắng, thoáng yêu thương.
Như phần mở đầu tôi đã viết về mùa thu. Có lẽ sức
quyến rũ của mùa thu là ở chỗ, đã pha trộn một cách tài tình
giữa vui và buồn, giữa tàn úa và xanh tươi. Mùa thu đã thi
vị hóa tâm hồn người nghệ sĩ, dễ cảm nhận sự lãng mạn,
phóng khoáng trong tâm trí, để từ đó sáng tạo những tuyệt
tác văn thơ thật trữ tình, dễ đi vào lòng người. Mùa thu cũng
mang lại một cảm giác buồn vương, khi người nghệ sĩ ngắm
nhìn những chiếc lá vàng úa, nhẹ rơi khi cơn gió thoáng
qua.
Một cảm giác vương vấn, thương tiếc cho sự tàn úa,
đi về cội rễ hư vô. Như thân phận con người, không thể
vượt ra khỏi quy luật của sự sống, cát bụi cũng trở về cát
bụi.
Từ suy nghĩ này, tôi sẽ kết thúc bài viết (Hoài niệm
mùa thu) qua bài thơ. Có chiếc lá đòi bay về trời.
45
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Có chiếc lá đòi bay về trời
Có chiếc lá nhẹ rơi mùa thu
Cuối con đường đổ dốc sương mù
Bước chân đi lá bay theo gió
Một góc trời bịn rịn bóng mây.
Có chiếc lá đòi bay về trời
Để buồn vương lạc lối chơi vơi
Con đường vắng một mình đứng đợi
Còn chờ ai? Nỗi nhớ lên ngôi.
Em là mùa thu nhỏ lệ hồng
Muôn chùng tơ liễu giữa hư không
Che giấu hồn ta trong lá úa
Để mỗi thu về, vẫn nhớ mong.
Lê Tuấn
46
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Thu nhớ
Thu vàng, gió nhẹ lá bay
Cho người vương vấn, tràn đầy nhớ thương
Mây trời mờ ảo khói sương
Thu vừa chạm ngõ, cung đường lãng du.
Nỗi buồn đâu phải mùa thu
Giăng sầu nỗi nhớ, tương tư bên nàng
Thương cho thân phận nhân gian
Nhớ nhau xin gửi mây ngàn bay xa.
Nhắn người, hãy nhớ tình ta
Em về giữ lấy lụa là phấn son
Thế nhân bầy cuộc vuông tròn
Để cho thu nhớ, lối mòn tình xưa.
Mùa thu đã mang lại một cảm giác, buồn vương, và thi vị
hóa nỗi buồn, cho thêm phần lãng mạn. Khi người nghệ sĩ
ngắm nhìn sự tàn úa của mùa thu, thì chợt nhớ đến những
47
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
kỷ niệm của một thời “để thương, để nhớ”, từ đó ẩn hiện
một cuộc tình đã qua, một hoài niệm về quá khứ, về mối
tình mong manh, như sương khói, bàng bạc như mây chiều
trôi.
Mỗi khi mùa thu trở về lại gợi nhớ những kỷ niệm.
Cho người nghệ sĩ tìm về nỗi vương vấn.
Hoài niệm về mùa thu.
Louis Tuấn Lê
48
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
Ngày xuân tản mạn về loại rượu
Rượu Hồ Trường và bài thơ
Hồ Trường
Lê Tuấn
Hồ Trường đã trở thành một tên gọi, để ám chỉ một
loại bình đựng rượu. Hồ Trường cũng là tên của một bài thơ
rất nổi tiếng của Tuần Phủ Nguyễn Bá Trác.
Hồ trường là nậm rượu, hay bầu rượu mà hình dáng như
trái bầu người xưa hay dùng để đựng rượu.
Trong văn chương thi phú, người ta thường viết
nhiều về bình rượu túi thơ, và trong các bức tranh thủy mặc
thường vẽ những Tiên Ông cầm trên tay một cây thiền
trượng có treo một bầu rượu thắt một dải lụa màu, trông rất
phong lưu và lãng mạn. Trong nghệ thuật tạo hình, trải dài
qua thời gian hàng ngàn năm, con người đã sáng tạo ra biết
49
Sen Già Nở Muộn Louis Tuấn Lê
bao loại bình đựng rượu, những vật dụng được chế biến từ
đất nung, như: sành sứ, thủy tinh và kim loại vân vân.
Bầu rượu mang một phong cách riêng biệt vẫn là
những bình rượu làm ra từ thiên nhiên, như ống Tre, sừng
Trâu, sừng Bò, vỏ ốc, mà điển hình nhất vẫn là qủa bầu (hồ
lô) phần thắt lưng eo được buộc thêm một dải lụa màu rất
đẹp.
Trong dân gian có một loại rượu lấy tên là rượu Hồ
Trường. Hồ Trường là một loại rượu dược thảo, được ngâm
và chế biến từ 32 loại thảo mộc khác nhau. Sau khi chế biến
và chưng cất, loại rượu này sẽ được cho vào các thùng gỗ
lớn, rồi đem vào các hầm ủ rượu từ 3 đến 5 năm mới đem
ra đóng chai. Như vậy Hồ Trường chắc chắn phải là một
loại rượu ngon.
Hồ Trường là một bài ca của dân gian Trung Hoa.
Sau này nó đã trở nên một bài thơ rất nổi tiếng. Khi đọc hay
ngâm bài thơ này ta nghe một âm điệu rất bi thương mà
hùng tráng, rất khẳng khái và kiên cường, như được đốt
cháy bởi ngọn lửa bi hùng của tráng sĩ. Trong văn chương
Việt Nam, bài thơ Hồ Trường được gắn liền với tên tuổi của
thi hào
Nguyễn Bá Trác.
Tuần Phủ Nguyễn Bá Trác,
biệt hiệu Tiêu Đẩu.
Ông sinh năm 1881 (năm Tân Tỵ).
Tại làng Bảo An, Huyện Điện Bàn
Tỉnh Quảng Nam. Ông thi đỗ Cử
Nhân năm Bính Ngọ 1906. Sau đó
50