สารานุกรมลูกเสือไทยเล่ม 1

เคร่ืองหมายประจาตาแหน่ง

ความหมาย

เคร่ืองหมายตาแหนํง ทาด๎วยโลหะ รูปโลํ มีรูปตราคณะลูกเสือแหํงชาติสีทอง พื้นและขอบ
เครือ่ งหมายสีตามกฎกระทรวงวาํ ดว๎ ยเครอื่ งแบบ

ลักษณะ

๑. เคร่ืองหมายตาแหนํง ทาดว๎ ยโลหะ รปู โลํ มีรปู ตราคณะลูกเสือแหํงชาติสีทอง พื้นและขอบ
เคร่อื งหมายสีตามกฎกระทรวงวําด๎วยเครือ่ งแบบ

รูปที่ ๑๙๓ รปู ท่ี ๑๙๔ รูปที่ ๑๙๕ รปู ท่ี ๑๙๖

รูปที่ ๑๙๗ รูปที่ ๑๙๘ รปู ท่ี ๑๙๙ รปู ท่ี ๒๐๐

สารานุกรมลูกเสอื ๔๒
Scout Encyclopedia

รปู ที่ ๒๐๑ รปู ท่ี ๒๐๒ รูปที่ ๒๐๓ รปู ที่ ๒๐๔

รปู ที่ ๒๐๕ รูปที่ ๒๐๖ รูปที่ ๒๐๗ รปู ที่ ๒๐๘

รูปท่ี ๑๙๓ เครอ่ื งหมายตาแหนงํ พระประมขุ คณะลกู เสอื แหํงชาติ, องคอ์ ปุ ถมั ภ์คณะลกู เสือแหํงชาติ
รปู ท่ี ๑๙๔ เครื่องหมายตาแหนํงสภานายก อุปนายก กรรมการบริหารลูกเสือแหํงชาติ, กรรมการ

ผท๎ู รงคุณวุฒขิ องสภาลกู เสือไทย, เลขาธิการคณะลกู เสอื แหํงชาติ, ผูช๎ วํ ยเลขาธิการคณะลูกเสือ
แหํงชาต,ิ ผ๎ตู รวจการลูกเสอื , รองผต๎ู รวจการลกู เสือ, ผช๎ู วํ ยผ๎ูตรวจการลกู เสือประจาสานักงาน
ลูกเสอื แหงํ ชาติ
รูปที่ ๑๙๕ เครื่องหมายตาแหนํงเจา๎ หนา๎ ทลี่ กู เสือประจาสานกั งานลกู เสือแหํงชาติ
รูปท่ี ๑๙๖ เครื่องหมายตาแหนํงผู๎อานวยการลูกเสือจังหวัด, รองผู๎อานวยการลูกเสือจังหวัด, ผู๎ตรวจการ
ลกู เสอื จงั หวดั , รองผู๎ตรวจการลูกเสอื จังหวดั , ผู๎ชํวยผ๎ตู รวจการลกู เสอื จงั หวัด, กรรมการลูกเสือ
จงั หวดั , กรรมการลูกเสือพเิ ศษจงั หวัด
รปู ท่ี ๑๙๗ เครื่องหมายตาแหนงํ เจา๎ หนา๎ ทีล่ ูกเสอื จังหวัด
รูปที่ ๑๙๘ เคร่ืองหมายตาแหนํงผูอ๎ านวยการลกู เสอื โรงเรยี น, รองผู๎อานวยการลูกเสอื โรงเรียน
รปู ที่ ๑๙๙ เครื่องหมายตาแหนํงผ๎ูกากับกลุมํ ลกู เสือ
รปู ท่ี ๒๐๐ เครื่องหมายตาแหนํงรองผู๎กากบั กลํุมลกู เสือ
รูปที่ ๒๐๑ เครื่องหมายตาแหนงํ ผกู๎ ากบั ลูกเสอื วิสามัญ
รูปท่ี ๒๐๒เครื่องหมายตาแหนํงรองผ๎ูกากับลูกเสอื วสิ ามญั

๔ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลกู เสอื ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

รูปที่ ๒๐๓ เครอ่ื งหมายตาแหนงํ ผ๎ูกากับลกู เสือสามัญรนุํ ใหญํ
รปู ท่ี ๒๐๔ เครือ่ งหมายตาแหนงํ รองผูก๎ ากับลูกเสือสามญั รุํนใหญํ
รปู ที่ ๒๐๕ เครื่องหมายตาแหนํงผู๎กากับลูกเสอื สามัญ
รูปท่ี ๒๐๖ เคร่อื งหมายตาแหนงํ รองผ๎กู ากับลกู เสอื สามญั
รูปท่ี ๒๐๗ เครื่องหมายตาแหนํงผก๎ู ากบั ลูกเสอื สารอง
รูปท่ี ๒๐๘ เครอ่ื งหมายตาแหนงํ รองผ๎กู ากับลูกเสอื สารอง

อน่ึง เครื่องหมายประจาตาแหนํงผ๎ูอานวยการเขตพ้ืนที่การศึกษา และกรรมการเขตพื้นท่ีการศึกษา
กาลงั อยํใู นการพิจารณาของคณะกรรมการบริหารลกู เสือแหํงชาติ

๑.เครอ่ื งหมายรปู ตราคณะลกู เสือแหํงชาติ ทาดว๎ ยโลหะสีทอง ตดิ ทอ่ี ินทรธนูทัง้ สองข๎าง
ใช๎เฉพาะกรรมการสภาลูกเสือไทย กรรมการบริหารลูกเสือแหํงชาติ ผ๎ูตรวจการลูกเสือ
รองผ๎ูตรวจการลูกเสือ ผู๎ชํวยผ๎ูตรวจการลูกเสือประจาสานักงานลูกเสือแหํงชาติ และผ๎ูอานวยการ
ลูกเสอื จงั หวดั

สารานุกรมลูกเสอื ๔๔
Scout Encyclopedia

เคร่ืองหมายแสดงคุณวุฒิทางลกู เสอื

ความหมาย

เคร่ืองหมายแสดงคุณวุฒิทางลูกเสือ เป็น เคร่ืองหมายท่ีแสดงถึงความสามารถของ
ผบู๎ งั คับบัญชาลูกเสอื และบุคลาการทางการลกู เสอื ซ่ึงมรี ะดับขนั้ ตําง ๆ

ความเปน็ มา

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎าเจ๎าอยูํหัว ทรงดาริวํา บรรดาผ๎ูกากับและรองผ๎ูกากับ ซ่ึงทา
หน๎าที่บังคับบัญชาอบรมส่ังสอนลูกเสืออยํูน้ัน ยังมีความร๎ูในหน๎าท่ีวิชาการของลูกเสือบกพรํอง
อยูํมาก ไมํสามารถเข๎าอยํูในขั้นมาตรฐานได๎อันเป็นเหตุให๎กิจการของลูกเสือไมํเจริญก๎าวหน๎า
เทําท่ีควร จึงทรงมีพระราชดาริเห็นสมควรท่ีจะจัดต้ังโรงเรียนพิเศษข้ึน เพื่อทาการอบรม
ในวิชาการแขนงน้ีโดยเฉพาะ ขนานนามวํา “กองฝึกหัดผู๎กากับลูกเสือในพระบรมราชูปถัมภ์” โดย
เปิดโอกาสให๎ผก๎ู ากับลูกเสอื ได๎เข๎ามาศกึ ษาอบรมในโรงเรยี นพเิ ศษน้ี

สถานที่ท่ีใช๎เป็นที่ศึกษาวิชาการผ๎ูกากับคร้ังนี้ คือ บริเวณสโมสรเสือป่าสวนดุสิต
กาหนดเวลาเรียนรํุนละ ๒ เดือนเต็ม คือตั้งแตํวันที่ ๑ พฤศจิกายน ไปจนถึงวันที่ ๓๑ ธันวาคม
คําใช๎จํายของผู๎ท่ีเข๎าศึกษาอยูํประจาในโรงเรียนน้ีพระราชทานพระราชทรัพย์เลี้ยงดูโดย ตลอด
เม่ือเรียนจนสอบไลํได๎แล๎ว พระราชทานประกาศนียบัตรให๎ด๎วย ประกาศนียบัตรนี้แบํงออกเป็น
๒ ประเภทด๎วยกันคือ ประกาศนียบัตรสามัญ และประกาศนียบัตรพิเศษ สาหรับประกาศนียบัตร
พเิ ศษน้นั พระราชทานแกผํ ทู๎ ่สี อบไลไํ ด๎ตามหลกั สตู ร และได๎โดยเสด็จพระราชดาเนินในการประลอง
ยทุ ธดว๎ ย ผูท๎ สี่ อบไลไํ ด๎ประกาศพเิ ศษนนั้ จะไดพ๎ ระราชทานเขม็ ศลิ ปวิทยาเป็นเครื่องหมายวุฒิให๎ด๎วย
ทุกคน และพระราชทานพระบรมราชานุญาตให๎ใช๎หมวกหนีบอยํางกรมราบหลวงรักษาพระองค์ได๎
ทั้งเวลาลาลอง และในเวลาคุมแถวลูกเสอื

โรงเรยี นฝกึ หดั วิชาผู๎กากับลกู เสอื ตามประกาศน้ี ไดเ๎ ริ่มเปิดข้ึนเม่ือวนั ท่ี ๑ พฤศจิกายน พ.ศ.
๒๔๕๘ เปน็ คร้ังแรก พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล๎าเจา๎ อยํหู วั ไดเ๎ สด็จพระราชดาเนนิ ไปพระราชทาน
พระบรมราโชวาทเนื่องในโอกาสน้ันด๎วย โรงเรียนนี้เปิดดาเนินการอยูํได๎ ๔ ปีก็เลิกล๎มไป ตํอมา
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล๎าเจ๎าอยูํหัว ได๎ทรงโปรดเกล๎า ฯ มีการฝึกอบรมวิชาผู๎กากับ
ลกู เสอื อีกคร้ังหน่งึ ในปี พ.ศ. ๒๔๗๓ ณ พระรามราชนิเวศน์(พระราชวงั บ๎านปนื ) จังหวัดเพชรบรุ ี

๔๕ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานกั การลูกเสอื ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรยี น

รปู ท่ี ๒๐๙ เหรียญศลิ ปวทิ ยาพระราชทานแกผํ ู๎ทสี่ อบไลํได๎ตามหลกั สูตร
และไดโ๎ ดยเสดจ็ พระราชดาเนินในการประลองยุทธ

ตํอมาได๎มีการฝึกอบรมตามแบบสากล คณะลูกเสือแหํงชาติจึงได๎ให๎การฝึกอบรมผ๎ูกากับ
ลูกเสือตามแบบสากล มีลักษณะ ดังนีค้ อื

๑. เครื่องหมายวิชาผู๎กากบั ลูกเสือ ขนั้ ความรเู๎ บ้อื งต๎น ทาดว๎ ยหนงั กลมเป็นหํวงผา๎ ผูกคอ
กลิ เวลล์

รูปท่ี ๒๑๐ เคร่อื งหมายแสดงคณุ วฒุ ิ ขัน้ ความรเ๎ู บ้อื งตน๎

๒. เคร่ืองหมายวิชาผ๎ูกากับลูกเสือ ขั้นความร๎ูชั้นสูง ทาด๎วยไม๎สองทํอน ร๎อยด๎วยเชือกหนัง
สวมคอด๎านหลงั ให๎เชือกอยใํู ตผ๎ ๎าผูกคอด๎านหน๎า ให๎ไม๎วางทับผ๎าผูกคอ จะมอบให๎แกํผู๎ผํานการอบรม
มาไมํน๎อยกวํา ๔ เดือน และผํานการประเมินข้ันที่ ๕ อนุมัติให๎ได๎รับเคร่ืองหมาย ประกอบด๎วย
วดู แบดจ์ ( Wood Badge Beads ) และผา๎ ผกู คอกิลเวลล์ ( Gilwell Scarf )

๓. เครื่องหมายผู๎บังคับบัญชาลูกเสือ ข้ันผ๎ูชํวยผ๎ูให๎การฝึกอบรมวิชาผู๎กากับลูกเสือ ทา
ด๎วยไม๎สามทํอน ร๎อยด๎วยเชือกสายหนังสวมคอด๎านหลัง ให๎เชือกอยํูใต๎ผ๎าผูกคอ ด๎านหน๎าให๎ไม๎วาง
ทับผ๎าผูกคอ จะมอบใหแ๎ กํผบ๎ู ังคับบญั ชาลูกเสือและบคุ ลากรทางลกู เสือทผ่ี ํานการฝึกอบรมวิชาผ๎ูกากับ
ลูกเสือ ข้ันผ๎ูชวํ ยผู๎ให๎การฝึกอบรมวชิ าผูก๎ ากับลกู เสอื และ ฝกึ ปฏบิ ัติงานไมนํ อ๎ ยกวาํ ๖ คร้งั

สารานุกรมลกู เสือ ๔๖
Scout Encyclopedia

๔. เคร่ืองหมายผู๎บังคับบัญชาลูกเสือ ข้ันหัวหน๎าผู๎ให๎การฝึกอบรมวิชาผ๎ูกากับลูกเสือ
ทาด๎วยไม๎ส่ีทํอน จะมอบให๎แกํผู๎บังคับบัญชาลูกเสือและบุคลากรทางลูกเสือท่ีผํานการฝึกอบรมวิชา
ผ๎ูกากับลูกเสือ ข้ันหัวหน๎าผ๎ูให๎การฝึกอบรมวิชาผ๎ูกากับลูกเสือ และฝึกปฏิบัติงานเป็นหัวหน๎าผู๎ให๎
การฝึกอบรม ขั้นความรู๎เบื้องต๎น ไมํน๎อยกวํา ๒ คร้ัง เป็นวิทยากรให๎การฝึกอบรม ข้ันความร๎ูชั้นสูง
ไมํน๎อยกวํา ๔ คร้ัง

รูปท่ี ๒๑๑ เคร่อื งหมายวูดแบดจ์ รปู ท่ี ๒๑๒ เคร่อื งหมายวูดแบดจ์ รปู ท่ี ๒๑๓ เครือ่ งหมายวูดแบดจ์

สองทํอน สามทํอน ส่ที ํอน

เครือ่ งหมายแสดงคุณวฒุ ิเหลา่ อากาศ

เครอื่ งหมายแสดงคณุ วุฒเิ หลาํ อากาศ เป็นรูปตราคณะลูกเสือแหํงชาติ ประกอบด๎วยรูปปีกนก
๒ ข๎าง ลักษณะเชํนเดียวกับปีกตราหน๎าหมวก ทาด๎วยโลหะสีเงิน จะมอบให๎แกํผู๎บังคับบัญชาลูกเสือ
ท่ีผาํ นการฝกึ อบรมวชิ าผก๎ู ากับลูกเสือ ข้นั ความรเู๎ บื้องต๎น ประเภทใด ประเภทหน่ึง มาแล๎ว และเข๎ารับ
การฝึกอบรมหลักสูตรผู๎บังคับบัญชาลกู เสอื เหลําอากาศแล๎ว (วิชาเฉพาะเหลํา) จึงจะได๎รับเครื่องหมาย
แสดงวฒุ เิ หลาํ อากาศ

การประดับ ประดับเหนอื กระเป๋าเสอ้ื ข๎างขวา

๔๗ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

ตาแหน่งทางการลูกเสอื

ความหมาย

ตาแหนํงลูกเสือ หมายถึง บทบาทหน๎าท่ขี องผบู๎ ังคับบัญชาลูกเสือท่ีต๎องปฏิบัติซ่ึงมีกาหนดไว๎

ในระเบยี บ ข๎อบงั คบั และพระราชบญั ญตั ิลูกเสอื (คณะกรรมการ)

ตามพระราชบัญญัติลูกเสือ พ.ศ. ๒๕๕๑ หมวด ๓ มาตรา ๔๕ ได๎กาหนดตาแหนํงลูกเสือ

ออกเป็น ๒ กรณี ดังนี้

กรณี ๑ ตาแหนํงผูบ๎ งั คับบัญชาลูกเสอื ซ่งึ มี ๑๖ ตาแหนํง คือ

๑. ผ๎ูอานวยการใหญํ รฐั มนตรีวาํ การกระทรวงศกึ ษาธิการ

๒. รองผูอ๎ านวยการใหญํ ปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ

เลขาธิการคณะกรรมการการศกึ ษาขั้นพ้ืนฐาน

และเลขาธกิ ารคณะกรรมการการอาชวี ศกึ ษา

๓. ผูช๎ ํวยผอ๎ู านวยการใหญํ รองปลดั กระทรวงศกึ ษาธิการ

๔. ผูอ๎ านวยการลกู เสอื จังหวดั ผูว๎ าํ ราชการจังหวดั

๕. รองผอู๎ านวยการลกู เสือจงั หวัด รองผว๎ู าํ ราชการจังหวัด

๖. ผช๎ู วํ ยผูอ๎ านวยการลกู เสอื จงั หวดั ปลัดจังหวดั

๗. ผูอ๎ านวยการลูกเสือเขตพ้นื ท่กี ารศกึ ษา ผอู๎ านวยการสานักงานเขตพน้ื ท่กี ารศกึ ษา

๘. รองผ๎อู านวยการลกู เสอื เขตพื้นทีก่ ารศกึ ษา รองผู๎อานวยการสานักงานเขตพ้ืนทกี่ ารศึกษา

๙. ผู๎อานวยการลูกเสอื โรงเรียน

๑๐. รองผอู๎ านวยการลกู เสอื โรงเรยี น

๑๑. ผ๎ูกากบั กลุมํ ลกู เสือ

๑๒. รองผ๎กู ากับกลมํุ ลกู เสือ

๑๓. ผกู๎ ากับกองลูกเสือ

๑๔. รองผ๎ูกากับกองลกู เสอื

๑๕. นายหมํูลกู เสอื

๑๖. รองนายหมูํลูกเสอื

ตาแหนํงลูกเสอื ลาดบั ท่ี ๑ ถงึ ลาดับที่ ๘ ให๎เป็นไปโดยตาแหนงํ

ตาแหนํงลูกเสือ ลาดับที่ ๙ ถึง ๑๖ ให๎เป็นไปตามข๎อบังคับคณะกรรมการบริหารลูกเสือ

แหํงชาติ

สารานุกรมลกู เสือ ๔๘
Scout Encyclopedia

กรณี ๒ ตาแหนงํ ผตู๎ รวจการลกู เสอื มี ๑๑ ตาแหนํง คือ

๑. ผ๎ตู รวจการใหญํพเิ ศษ นายกรัฐมนตรี

๒. ผต๎ู รวจการใหญํ รองนายกรัฐมนตรี

รัฐมนตรีวําการกระทรวงมหาดไทย

๓. รองผูต๎ รวจการใหญํ ปลดั กระทรวงมหาดไทย

ผต๎ู รวจราชการกระทรวงศึกษาธกิ าร

อธิบดีกรมการปกครอง

อธิบดีกรมสํงเสริมการปกครองสํวนท๎องถ่ิน

๔. ผู๎ตรวจการลูกเสือ ประจาสานักงานลูกเสอื แหงํ ชาติ

๕. รองผ๎ตู รวจการลกู เสือ ประจาสานกั งานลูกเสอื แหํงชาติ

๖. ผชู๎ ํวยผูต๎ รวจการลูกเสือ ประจาสานกั งานลูกเสอื แหงํ ชาติ

๗. ผูต๎ รวจการลกู เสือจงั หวดั

๘. รองผ๎ูตรวจการลกู เสือจังหวัด

๙. ผ๎ูชวํ ยผต๎ู รวจการลูกเสือจังหวดั

๑๐. ผูต๎ รวจการลูกเสือเขตพื้นทก่ี ารศกึ ษา

๑๑. รองผู๎ตรวจการลกู เสอื เขตพืน้ ท่กี ารศึกษา

ตาแหนงํ ลาดับที่ ๑ ถงึ ลาดบั ท่ี ๓ ใหเ๎ ป็นไปโดยตาแหนงํ
ตาแหนํงลาดบั ท่ี ๔ ถึงลาดับที่ ๑๑ ให๎เปน็ ไปตามขอ๎ บังคับคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสือ
แหงํ ชาติ

๔๙ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลกู เสอื ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรยี น

ธงลูกเสอื

ความหมาย

ธงลกู เสอื เปน็ ธงแสดงถึงสงั กดั และ/หรือหนวํ ยทต่ี ง้ั ของกองลูกเสือน้ัน ๆ

ความเป็นมา
เมื่อครั้งอดีตเมื่อครั้งแรกเริ่มของการมีกิจการเสือป่าและลูกเสือ ในรัชสมัยของ

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎าเจ๎าอยูํหัว รัชกาลท่ี ๖ ธงท่ีใช๎ในกิจการเสือป่าและลูกเสือนั้น ทรงได๎
จัดทาธงประจาตัวสมาชิกเสือป่า และมีธงไชยเฉลิมพลเสือป่า ตํอภายหลังได๎มีการสถาปนากิจการ
ลูกเสือ พระองค์ทํานได๎ทรงพระราชทานธงแกํกองลูกเสือกรุงเทพ ฯ ท่ี ๑ เป็นปฐมฤกษ์ และได๎มีการ
พระราชทานสืบเรื่อยมา

รูปท่ี ๒๑๔ ธงพระธรรมนูญแถลงสาร

ปัจจุบัน ธงลกู เสอื แบํงออกเป็น ๘ อยาํ ง ดงั น้ี
๑. ธงประจาคณะลูกเสอื แหงํ ชาติ
๒. ธงคณะลกู เสอื ไทย
๓. ธงลูกเสอื ประจาจังหวัด
๔. ธงประจากลุํมลกู เสอื หรือกองลกู เสือ
๕. ธงประจาหมูํลูกเสือ
๖. ธงประจารุํนลูกเสอื ชาวบ๎าน
๗. ธงประจาเหลาํ ลกู เสอื ๒๔
๘. ธงสมาคมสโมสรลูกเสอื และธงสโมสรลูกเสอื ๒๕
รูปแบบ สี ขนาด และเครื่องหมาย เป็นไปตามกฎหมายทเี่ กยี่ วข๎อง

๒๔ ปจั จบุ ันนี้มีการใช๎ แตยํ ังไมํมกี ฎหมายรองรับ อยูํระหวํางการพิจารณา
๒๕ปัจจบุ นั นี้มีการใช๎ แตยํ ังไมมํ กี ฎหมายรองรับ อยูรํ ะหวํางการพิจารณา

สารานุกรมลูกเสือ ๕๐
Scout Encyclopedia

ธงประจาคณะลูกเสือแหง่ ชาติ

ความหมาย

ธงประจาคณะลกู เสือแหํงชาติ เป็น ธงที่ไดร๎ บั พระราชทานจากพระบาทสมเด็จพระเจ๎าอยหํู ัว

ความเป็นมา

ธงประจาคณะลูกเสือแหํงสยาม หรือธงประจาคณะลูกเสือแหํงชาตินี้ เป็นธงสํวนรวมของ
ลูกเสือทั่วประเทศ พระบาทสมเด็จพระปกเกล๎าเจ๎าอยํูหัว รัชกาลที่ ๗ ได๎พระราชทานให๎แกํ
คณะลูกเสือเมื่อวันท่ี ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๗๓ เนื่องในโอกาสเสด็จพระราชดาเนินทรงเปิดคําย
งานชุมนุมลูกเสือแหํงชาติ คร้ังท่ี ๒ ณ พระราชอุทยานสราญรมย์ ลักษณะธงในขณะน้ันคือ พื้นธง
เป็นธงไตรรงค์หมายถึงชาติ มีเคร่ืองหมายรูปธรรมจักรประดิษฐานอยํูกลางผืนธง หมายถึง ศาสนา
มีรูปวชิราวุธอยํูที่ยอดคันธงเป็นสัญลักษณ์แทนองค์พระมหากษัตริย์ และมีแถบรัตนาภรณ์ผูกห๎อยอยํู
กับคนั ธง มีความหมายวําพวกลูกเสือทกุ คนตํางกข็ ึน้ ตํอพระบาทสมเดจ็ พระเจ๎าอยูํหวั

พ.ศ. ๒๔๗๙ ไดม๎ ีการเปลยี่ นแปลงพระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๔๗๙ ลักษณะธงประจา
คณะลูกเสือแหํงชาติไมํเปล่ียนแปลงมาตรา ๑๓ กาหนดลักษณะไว๎วํา พื้นธงชาติ(ธงไตรรงค์) ขนาด
กว๎าง ๕๐ เซนติเมตร ยาว ๕๒ เซนติเมตร กลางธงมีตราธรรมจักรสีเหลือง ขนาดเส๎นผําศูนย์กลาง
๓๒ เซนติเมตร คันธงยาว ๒ เมตร ๖๐ เซนติเมตร ท่ียอดคันธงทาด๎วยเงินเป็นรูปวชิระ (ฉวีงาม
มาเจรญิ : ๒๕๒๐)

ตํอมาได๎มีพระราชบัญญัติธง (ฉบับท่ี ๒) พุทธศักราช ๒๔๘๑ แก๎มาตรา ๓ ใน
พระราชบญั ญัตธิ ง พ.ศ. ๒๔๗๙ แตํขนาดและลักษณะธงประจาคณะลูกเสือแหํงชาติยังคงเดิม และได๎
ประกาศใหใ๎ ชธ๎ งคณะลกู เสือแหงํ ชาติ ตามพระราชบัญญัติธง มาจนถงึ ปัจจบุ ัน

รูปท่ี ๒๑๕ ธงประจาคณะลูกเสือแหงํ ชาติ

๕ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานกั การลกู เสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรยี น

ธงลกู เสอื ประจาจงั หวัด

ความหมาย

ธงลูกเสือประจาจังหวัด เป็นธงที่พระบาทสมเด็จพระเจ๎าอยูํพระราชทานให๎ประจาแตํละ
จังหวดั

ความเปน็ มา

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎าเจ๎าอยูํหัว รัชกาลที่ ๖ ทรงพระกรุณาโปรดเกล๎าฯ ให๎ตรา
ข๎อบังคับลักษณะการปกครองลูกเสือออกบังคับใช๎ เม่ือวันที่ ๑ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๔ และได๎
พระราชทานธงให๎แกํลูกเสือกองอ่ืนตามลาดับในโอกาสอันสมควร เชํน ในโอกาสสวนสนามถวาย
พระพรชัยมงคลในพระราชพิธีเฉลิมพระชนมพรรษาบ๎าง ในโอกาสเสด็จประพาสหัวเมืองบ๎าง
ทุกคราวท่ีพระราชทานธงก็พระราชทานพระบรมราโชวาทแกํลูกเสือ เพ่ือให๎ประจักษ์ในความสาคัญ
ของธง และหน๎าท่ขี องตนทุกครงั้

ความสาคัญของธงประจากองลูกเสือซึ่งทรงโปรดเกล๎าฯ พระราชทานน้ัน ปรากฏอยํูใน
ข๎อบงั คับลกั ษณะปกครองลูกเสอื พุทธศักราช ๒๔๖๑ ข๎อ ๔๔ และ ๔๖ พอสรุปความได๎วํา ธงประจา
กองลูกเสือนั้นเปรียบเสมือนเครื่องหมายแทนพระองค์พระบาทสมเด็จพระเจ๎าอยํูหัว พระราชทาน
สาหรับเป็นที่เคารพของบรรดาลูกเสือ ลูกเสือแตํละมณฑลที่ได๎รับพระราชทานธงจึงเสมือนกับได๎อยูํ
ใกล๎ชิดพระองค์ ฉะน้ันจึงเป็นหน๎าท่ีของลูกเสือทุกคนที่ต๎องรักษาธงไว๎แม๎ชีวิตของตน มิให๎ตกไปอยํู
ในมืออริราชศัตรไู ด๎ มณฑลตําง ๆ จะตอ๎ งจดหมายเหตุวันเดือนปีท่ีได๎รับพระราชทานธงเป็นหลักฐาน
และต๎องจัดพิมพ์พระบรมราโชวาทในวันน้ันแจกแกํลูกเสือทุกคนให๎เก็บรักษาไว๎ ตลอดจนติด
พระบรมราโชวาทนนั้ ไว๎ทกี่ รมกอง เพอ่ื ลูกเสอื จะไดร๎ ะลกึ ถึงหนา๎ ท่ีของตนอยูํเสมอ

ธงประจากองลูกเสือตําง ๆ ของไทยสมัยแรกรูปที่ปรากฏอยํูกลางผืนธงล๎วนมีความหมาย
ทงั้ สนิ้ สดุ แตํจะทรงพระกรณุ าโปรดเกล๎าฯ ให๎ออกแบบ ซึ่งในรัชสมยั พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎า
เจ๎าอยูหํ ัว รชั กาลที่ ๖ ได๎พระราชทานไว๎ ๖ มณฑล๒๖

อน่ึง ในการพระราชทานธงประจากองลูกเสือประจามณฑลตําง ๆ ที่ได๎ทรงพระ กรุณา
โปรดเกล๎า ฯ พระราชทานนั้น หาได๎มีรูปรํางลักษณะและสีสรรเหมือนกันเป็นแบบเดียวกันเชํน
ทุกวันน้ไี มํ หากแตกตํางดว๎ ยวําจะทรงคิดขน้ึ พระราชทานใหต๎ ามความเหมาะสมของแตลํ ะมณฑลไป

๒๖ มณฑล ในรชั สมัยพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล๎าเจ๎าอยูํหวั นนั้ จะมีกองลกู เสอื หลาย ๆ จังหวดั รวมกันเปน็
มณฑล เชนํ กองลูกเสอื มณฑลราชบุรี จะมกี องลกู เสอื ราชบุรี เพชรบรุ ี สมทุ รสงคราม กาญจนบรุ ี สพุ รรณบุรี

สารานุกรมลูกเสือ ๕๒
Scout Encyclopedia

รปู ที่ ๒๑๖ ธงประจากองลูกเสือ รปู ท่ี ๒๑๗ ธงประจากองลูกเสอื รปู ที่ ๒๑๘ ธงประจากองลูกเสือ
มณฑลกรงุ เทพพระมหานคร มณฑลปตั ตานี มณฑลนครศรธี รรมราช
พระราชทานเมอ่ื พ.ศ. ๒๔๕๗ พระราชทานเมื่อวันท่ี
พระราชทานเมอ่ื วันท่ี
๑๓ มถิ นุ ายน พ.ศ. ๒๔๕๘ ๑๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๘

รปู ท่ี ๒๑๙ ธงประจากองลกู เสือ รปู ที่ ๒๒๐ ธงประจากองลูกเสือ รปู ท่ี ๒๒๑ ธงประจากองลกู เสือ
มณฑลภเู กต็ มณฑลนครชยั ศรี(พระปฐมวทิ ยาลยั ) มณฑลราชบรุ ี

พระราชทานเมื่อวันที่ พระราชทานเม่อื วนั ท่ี พระราชทานเม่ือวันท่ี
๖ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๔๕๘ ๑๓ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๙ ๒๒ กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. ๒๔๖๗

ตํอมา ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล๎าเจ๎าอยูํหัว รัชกาลท่ี ๗ ได๎พระราชทานเพิ่มเติมจนครบ
ทุกมณฑลในงานชมุ นุมลกู เสอื แหงํ ชาติคร้งั แรก เมอ่ื พ.ศ. ๒๔๗๐

รปู ที่ ๒๒๒ ธงประจากองลกู เสอื รปู ท่ี ๒๒๓ ธงประจากองลกู เสือ รปู ที่ ๒๒๔ ธงประจากองลกู เสอื

มณฑลอยุธยา มณฑลพิษณโุ ลก มณฑลพายพั

๕ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานกั การลูกเสอื ยุวกาชาด และกจิ การนักเรียน

รปู ท่ี ๒๒๕ ธงประจากองลกู เสอื รูปที่ ๒๒๖ ธงประจากองลกู เสือ รปู ที่ ๒๒๗ ธงประจากองลูกเสอื
มณฑลจันทบรุ ี มณฑลนครราชสีมา มณฑลนครสวรรค์

รูปท่ี ๒๒๘ ธงประจากองลูกเสือ รปู ที่ ๒๒๙ ธงประจากองลูกเสอื

มณฑลปราจีนบรุ ี มณฑลอดุ ร

รปู ที่ ๒๒๕ - ๒๒๙ ธงประจากองลกู เสือมณฑลจันทบรุ ี มณฑลนครราชสีมา มณฑลนครสวรรค์

มณฑลปราจนี บรุ ี มณฑลอุดร พระราชทานเมื่อเสดจ็ พระราชดาเนนิ ไปทรงกระทา

พิธเี ปิดงานชมุ นุมลูกเสอื แหํงชาติ ครั้งท่ี ๑

เมอื่ วันที่ ๒๖ กมุ ภาพนั ธ์ พ. ศ. ๒๔๗๐

ลักษณะ

ในปัจจุบนั ธงลูกเสือประจาจังหวัด ใช๎ตามพระราชบัญญัติธง พุทธศักราช ๒๕๒๒ หมวด ๖

ธงคณะลกู เสือแหงํ ชาติ และธงลกู เสอื จงั หวัด มาตรา ๓๙ ธงลูกเสือจงั หวัด มลี กั ษณะดงั น้ี

ธงลูกเสือจังหวัด มีลักษณะและสีอยํางเดียวกับธงชาติ

แตํผืนธงกว๎าง ๔๐ เซนติเมตร ยาว ๖๐ เซนติเมตร

ตรงกลางของผืนธงมีดวงกลมสีเหลือง ขนาด

เส๎นผําศูนย์กลางยาว ๒๗ เซนติเมตร มีขอบรอบ

ดวงกลมเป็นสีดา ๒ ขอบซ๎อนกัน ขอบนอกกว๎าง

๒ มิลลิเมตร ขอบในกว๎าง ๑ มิลลิเมตร ระยะระหวําง

รปู ที่ ๒๓๐ ธงลกู เสอื ประจาจงั หวดั ขอบนอกกับขอบในหํางกัน ๒ มิลลิเมตร ตรงกลาง
ของดวงกลมมตี ราคณะลูกเสอื แหํงชาติเปน็ สเี หลือง

และใต๎ตราน้ันใหม๎ ีชื่อจงั หวัดเปน็ อักษรสดี า

สารานกุ รมลกู เสือ ๕๔
Scout Encyclopedia

ธงประจากลุ่มลูกเสอื หรือกองลูกเสือ

ธงประจากลมุ ลูกเสือ

ความหมาย

ธงประจากลํุมลูกเสือ คือ ธงท่ีใช๎ในการแสดงกลุํมลูกเสือของแตํละโรงเรียนตามเหลําและ
ประเภท

ลกั ษณะ

ธงประจากลุํมลูกเสือ มีรูปรําง สี ลักษณะแตกตํางกันตามเหลําและประเภทของลูกเสือ
ดังตอํ ไปน้ี

ธงประจากลุ่มลกู เสอื เหล่าเสนา

ธงประจากลุ่ม ลูกเสอื สารอง
ธงประจากลํุมลูกเสือสารอง ทาด๎วยผ๎า

สีเหลือง ขนาดกว๎าง ๖๐ เซนติเมตร ยาว ๙๐
เซนติเมตร มีครุยสีเขียวยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเขียว
ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนตเิ มตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร
ใต๎ตราบอกชื่อกลมุํ ลกู เสอื อักษรพมิ พ์ธรรมดาสี
เขียว

รปู ที่ ๒๓๑ ธงประจากลมํุ ลูกเสือสารอง

ธงประจากลุม่ ลูกเสือสามัญ ธงประจากลํุมลูกเสือสามัญ ทาด๎วยผ๎า
สีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐
รปู ที่ ๒๓๒ ธงประจากลมุํ ลกู เสอื สามญั เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเหลือง
ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนตเิ มตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร
ใต๎ตราบอกช่อื กลมํุ ลกู เสือ อักษรพิมพธ์ รรมดาสี
เหลือง

๕๕ ๐๐ ปี ลกู เสือไทย
สานกั การลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรียน

ธงประจากลุม่ ลูกเสือสามัญรุน่ ใหญ่ ธ ง ป ร ะ จ า ก ลํุ ม ลู ก เ สื อ ส า มั ญ รํุ น ใ ห ญํ
ทาด๎วยผ๎าสีเลือดหมู ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร
รูปที่ ๒๓๓ ธงประจากลุมํ ลูกเสอื สามัญรนุํ ใหญํ ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘
เซนตเิ มตร ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ
ธงประจากลมุ่ ลกู เสอื วิสามญั สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือกลุํมลูกเสือ อักษร
รูปที่ ๒๓๔ ธงประจากลํุม ลกู เสือวิสามญั พิมพธ์ รรมดาสีเหลอื ง

ธงประจากลุํมลูกเสือวิสามัญ ทาด๎วยผ๎า
สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐
เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเหลือง
ขนาด กวา๎ ง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร
ใตต๎ ราบอกชอ่ื กลุํมลกู เสือ อกั ษรพิมพ์ธรรมดาสี
เหลือง

สารานุกรมลกู เสอื ๕๖
Scout Encyclopedia

ธงประจากลุ่มลูกเสอื เหล่าสมุทร ธงประจากลํุมลูกเสือสามัญ เหลําสมุทร
ทาด๎วยผ๎า สีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร
ธงประจากล่มุ ลูกเสอื สามัญ เหลา่ สมุทร ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘
เซนตเิ มตร ตรงกลางมตี ราคณะลกู เสือแหํงชาติ
รูปท่ี ๒๓๕ ธงประจากลมุํ ลกู เสอื สามัญ ประกอบสมอเรือ สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕
เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือ
กลุมํ ลูกเสอื อักษรพมิ พธ์ รรมดาสีเหลอื ง

ธงประจากลุ่ม ลูกเสอื สามัญรนุ่ ใหญ่ เหลา่ สมทุ ร
ธงประจากลุํมลูกเสือสามัญรุํนใหญํ

เหลําสมุทร ทาด๎วยผ๎าสีเลือดหมู ขนาดกว๎าง
๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุย
สีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร ตรงกลางมีตรา
คณะลูกเสือแหํงชาติ ประกอบสมอเรือสีเหลือง
ข น า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕ เ ซ น ติ เ ม ต ร ย า ว ๔ ๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกลุํมลูกเสือ อักษร
รปู ท่ี ๒๓๖ ธงประจากลุมํ ลกู เสือสามัญรุํนใหญํ พมิ พธ์ รรมดา สเี หลือง

ธงประจากลมุ่ ลูกเสือวิสามญั เหลา่ สมทุ ร ธงประจากลุํมลูกเสือวิสามัญ เหลํา
สมุทร ทาด๎วยผ๎า สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐
รูปที่ ๒๓๗ ธงประจากลํมุ ลกู เสอื วิสามญั เซนติเมตร ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุยสีเหลือง
ยาว ๘ เซนติเมตร ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือ
แหงํ ชาตปิ ระกอบสมอเรือ สีเหลอื ง ขนาด กว๎าง
๒๕ เซนตเิ มตร ยาว ๔๐ เซนตเิ มตร ใต๎ตราบอก
ช่อื กลํุมลกู เสอื อกั ษรพมิ พธ์ รรมดาสีเหลอื ง

๕๗ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานักการลกู เสอื ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรียน

ธงประจากลุม่ ลกู เสือ เหล่าอากาศ ธงประจากลํุมลูกเสือสามัญ เหลําอากาศ
ทาด๎วยผ๎า สีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร
ธงประจากลมุ่ ลูกเสอื สามัญ เหล่าอากาศ ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘
เซนติเมตร ตรงกลางมตี ราคณะลูกเสอื แหํงชาติ
รปู ที่ ๒๓๘ ธงประจากลุํมลูกเสอื สามญั เหลาํ อากาศ ประกอบปีก สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕
เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อ
กลมํุ ลกู เสือ อักษรพิมพ์ธรรมดาสีเหลอื ง

ธงประจากลมุ่ ลูกเสอื สามัญรนุ่ ใหญ่ เหลา่ อากาศ

ธ ง ป ร ะ จ า ก ลุํ ม ลู ก เ สื อ ส า มั ญ รํุ น ใ ห ญํ

เหลําอากาศ ทาด๎วยผ๎าสีเลือดหมู ขนาดกว๎าง

๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุย

สเี หลอื งยาว ๘ เซนตเิ มตร ตรงกลางมีตราคณะ

ลูกเสือแหํงชาติ ประกอบปีกสีเหลือง ขนาด

กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร

ใต๎ตราบอกช่ือกลํุมลูกเสือ อักษรพิมพ์ธรรมดา

รปู ที่ ๒๓๙ ธงประจากลมุํ ลูกเสือสามญั รนํุ ใหญํ สเี หลอื ง

เหลําอากาศ

ธงประจากลุ่ม ลูกเสือวสิ ามัญ เหล่าอากาศ

ธงประจากลุํมลูกเสือวิสามัญ เหลําอากาศ

ทาด๎วยผ๎า สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว

๑ ๒ ๐ เ ซ น ติ เ ม ต ร มี ค รุ ย สี เ ห ลื อ ง ย า ว ๘

เซนติเมตร ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ

ป ร ะ ก อ บ ปี ก สี เ ห ลื อ ง ข น า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕

เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือ

กลํมุ ลกู เสือ อกั ษรพมิ พ์ธรรมดาสเี หลือง

รูปท่ี ๒๔๐ ธงประจากลมํุ ลูกเสอื วิสามัญ เหลําอากาศ

สารานกุ รมลูกเสอื ๕๘
Scout Encyclopedia

ธงประจากองลูกเสือ

ความหมาย

ธงประจากองลูกเสือ คือ ธงที่ใช๎ประจากองลูกเสือ มีลักษณะแตกตํางกันตามเหลําและ
ประเภทของลกู เสือ

ความเป็นมา

ธงประจากองลูกเสอื ได๎มีการใช๎คร้ังแรก
ภายหลังเม่ือลูกเสือได๎ทาพิธีเข๎าประจากองกัน
บ๎างแล๎ว พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎า
เจ๎าอยูํ หัว จึง ทรงพ ระ กรุณ าโปรด เกล๎า ฯ
พระราชทานธงประจากอง เพื่อเป็นเคร่ืองหมาย
แทนพระองค์ กองลูกเสือท่ีได๎รับพระราชทานธง
ประจากองเปน็ อนั ดบั แรก คือลกู เสอื กองร๎อยท่ี ๑ รปู ที่ ๒๔๑ ธงลกู เสือกองรอ๎ ยที่ ๑ (ลกู เสอื หลวง)
(ลูกเสือหลวง) ได๎รับพระราชทานเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๗ มีลักษณะเป็นธงสี่เหลี่ยมจัตุรัส พ้ืนสีดา ตรง
กลางมรี ปู พระมนแู ถลงสาร

ลกั ษณะ

ธงประจากองลูกเสือ มีรูปรําง สี ลักษณะแตกตํางกันตามเหลําและประเภทของลูกเสือ
ดงั ตอํ ไปนี้

ธงประจากองลกู เสอื เหล่าเสนา

ธงประจากอง ลูกเสอื สารอง
ธงประจากองลูกเสือสารอง ทาด๎วยผ๎า

สีเหลือง ขนาดกว๎าง ๖๐ เซนติเมตร ยาว ๙๐
เซนติเมตร มีครุยสีเขียวยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเขียว
ขน า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕ เ ซ น ติ เ ม ต ร ย า ว ๔ ๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกองลูกเสือ อักษร
พิมพธ์ รรมดาสเี ขียว

รูปท่ี ๒๔๒ ธงประจากอง ลูกเสือสารอง

๕๙ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานักการลูกเสือ ยุวกาชาด และกจิ การนักเรยี น

ธงประจากอง ลกู เสอื สามญั ธงประจากองลูกเสือสามัญ ทาด๎วยผ๎า
สีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐
รูปที่ ๒๔๓ ธงประจากอง ลกู เสอื สามญั เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเหลือง
ธงประจากอง ลูกเสือสามัญรุน่ ใหญ่ ข น า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕ เ ซ น ติ เ ม ต ร ย า ว ๔ ๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกองลูกเสือ อักษร
รูปท่ี ๒๔๔ ธงประจากอง ลกู เสอื สามญั รุํนใหญํ พมิ พ์ธรรมดาสีเหลอื ง

ธงประจากอง ลูกเสอื วสิ ามัญ ธ ง ป ร ะ จ า ก อ ง ลู ก เ สื อ ส า มั ญ รํุ น ใ ห ญํ
ทาด๎วยผา๎ สเี ลอื ดหมู ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร
รปู ท่ี ๒๔๕ ธงประจากอง ลกู เสอื วิสามญั ยาว ๑๒๐เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘
เซนติเมตร ตรงกลางมีตราคณะลกู เสือแหํงชาติ
สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือกองลูกเสือ อักษร
พมิ พธ์ รรมดาสีเหลอื ง

ธงประจากองลูกเสือวิสามัญ ทาด๎วยผ๎า
สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐
เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติ สีเหลือง
ข น า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕ เ ซ น ติ เ ม ต ร ย า ว ๔ ๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกองลูกเสือ อักษร
พมิ พธ์ รรมดา สีเหลอื ง

สารานุกรมลกู เสอื ๖๐
Scout Encyclopedia

ธงประจากองลกู เสือ เหลา่ สมทุ ร ธงประจากองลูกเสือสามัญ เหลําสมุทร
ทาด๎วยผ๎า สีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร
ธงประจากอง ลูกเสอื สามญั เหลา่ สมุทร ยาว ๑๒๐เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘
เซนติเมตร ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือ
รปู ท่ี ๒๔๖ ธงประจากอง ลกู เสอื สามญั เหลําสมทุ ร แหงํ ชาตปิ ระกอบสมอเรือ สีเหลือง ขนาด กว๎าง
๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอก
ช่อื กองลูกเสอื อกั ษรพิมพ์ธรรมดาสเี หลอื ง

ธงประจากอง ลูกเสอื สามญั รนุ่ ใหญ่ เหลา่ สมทุ ร
ธ ง ป ร ะ จ า ก อ ง ลู ก เ สื อ ส า มั ญ รํุ น ใ ห ญํ

เหลําสมุทร ทาด๎วยผ๎า สีเลือดหมู ขนาดกว๎าง
๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐เซนติเมตร มีครุย
สีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร ตรงกลางมีตรา
คณะลูกเสือแหํงชาติ ประกอบสมอเรือสีเหลือง
ข น า ด ก ว๎ า ง ๒ ๕ เ ซ น ติ เ ม ต ร ย า ว ๔ ๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือกองลูกเสือ อักษร
รูปที่ ๒๔๗ ธงประจากอง ลกู เสอื สามญั รนุํ ใหญํ พิมพธ์ รรมดา สีเหลือง

เหลําสมทุ ร

ธงประจากอง ลกู เสือวสิ ามัญ เหล่าสมทุ ร ธงประจากองลูกเสือวิสามัญ ทาด๎วยผ๎า
สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว ๑๒๐
รูปท่ี ๒๔๘ ธงประจากอง ลูกเสอื วิสามัญ เหลําสมทุ ร เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติประกอบ
สมอเรือ สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร
ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกองลูกเสือ
อกั ษรพิมพ์ธรรมดาสเี หลอื ง

๖ ๐๐ ปี ลกู เสือไทย
สานกั การลกู เสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรียน

ธงประจากองลูกเสือ เหล่าอากาศ

ธงประจากอง ลูกเสือสามัญ เหล่าอากาศ (ยังไมํมีการออกระเบียบข๎อบังดับใด ๆ อยํูระหวําง
การเสนอพิจารณา )

ธงประจากองลูกเสือสามัญเหลําอากาศ ทา
ด๎วยผ๎าสีเขียว ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว
๑๒๐เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลกู เสือแหํงชาติประกอบปีก สี
เหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกช่ือกองลูกเสือ อักษรพิมพ์
ธรรมดาสีเหลอื ง

รูปที่ ๒๔๙ ธงประจากอง ลูกเสือสามญั เหลําอากาศ

ธงประจากอง ลกู เสือสามญั รนุ่ ใหญ่ เหลา่ อากาศ
ธงประ จากอง ลูกเสือส ามัญรํุนใหญํ

เหลําอากาศ ทาด๎วยผ๎าสีเลือดหมู ขนาดกว๎าง ๘๐
เซนติเมตร ยาว ๑๒๐ เซนติเมตร มีครุยสีเหลือง
ยาว ๘ เซนติเมตร ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือ
แหํงชาติ ประกอบปีกสีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕
เซนตเิ มตร ยาว ๔๐ เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกอง
ลกู เสอื อกั ษรพมิ พธ์ รรมดาสีเหลือง

รูปท่ี ๒๕๐ ธงประจากอง ลกู เสอื สามัญรุนํ ใหญํ
เหลาํ อากาศ

ธงประจากอง ลกู เสือวสิ ามัญ เหลา่ อากาศ
ธงประจากองลูกเสือวิสามัญ เหลําอากาศ

ทาด๎วยผ๎า สีขาบ ขนาดกว๎าง ๘๐ เซนติเมตร ยาว
๑๒๐เซนติเมตร มีครุยสีเหลืองยาว ๘ เซนติเมตร
ตรงกลางมีตราคณะลูกเสือแหํงชาติประกอบปีก
สีเหลือง ขนาด กว๎าง ๒๕ เซนติเมตร ยาว ๔๐
เซนติเมตร ใต๎ตราบอกชื่อกองลูกเสือ อักษรพิมพ์
ธรรมดาสีเหลอื ง

รปู ท่ี ๒๕๑ ธงประจากอง ลูกเสือวิสามัญ เหลําอากาศ

สารานุกรมลูกเสือ ๖๒
Scout Encyclopedia

ธงประจาหมู่ลูกเสอื

ความหมาย

ธงประจาหมูํ คือ ธงที่ใช๎ประจากองลูกเสือ มีลักษณะแตกตํางกันตามเหลําและประเภทของ
ลูกเสอื

ความเปน็ มา

ธงประจาหมูํอาจกลําวได๎วําเป็นส่ิงท่ีบํงบอกถึงสังกัดลูกเสือในประเภทและเหลําตําง ๆ แตํ
ด้ังเดิมแรกเริ่ม ของการลูกเสือโลก ธงประจาหมูํลูกเสือท่ีใช๎ในครั้งแรกเป็นหมํูรูปสัตว์ ๔ หมํูแรกท่ี
เกิดขึ้น

รปู ที่ ๒๕๒ ธงหมลํู กู เสอื ท่ีใช๎ในครั้งแรกของโลก

ตํอมาภายหลังจากที่ลอร์ด เบเดน โพเอลล์ ได๎เขียนหนังสือเรื่อง Scouting for Boys หรือหนังสือ
“การลูกเสอื สาหรับเดก็ ชาย” ไดก๎ าหนดหมลํู กู เสอื เปน็ สัตวต์ าํ ง ๆ มากมาย

๖ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานักการลกู เสือ ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรยี น

รูปที่ ๒๕๓ หมลํู กู เสือในหนงั สอื การลกู เสือสาหรบั เด็กชาย “Scouting for Boys”

ลกั ษณะ

สาหรับประเทศไทย ธงประจาหมูํลูกเสือแยกตาม ประเภท และเหลําของลูกเสือ ซ่ึงมีรูปรําง
สี ลกั ษณะที่แตกตํางกนั สาหรบั ลกู เสือสารอง ไมํมีธงประจาหมูํ

ธงประจาหมูลํ ูกเสือ ในปจั จุบนั มีรูปแบบและลักษณะ ดังน้ี

ลกู เสอื เหล่าเสนา

ธงประจาหมลูํ ูกเสือสามญั
ธงประจาหมลํู ูกเสือสามัญ เหลําเสนา ทาด๎วยผ๎า ขนาดกว๎าง ๘ น้ิว ยาว ๑๒ น้ิว มีสัญลักษณ์
และชื่อหมดํู ังนี้

สารานุกรมลูกเสือ ๖๔
Scout Encyclopedia

หมูํ จระเข๎ หมคํู า๎ งคาว หมหํู มี
หมํนู กกระยาง หมเํู หย่ียวชวา หมํวู วั กระทิง

หมูวํ ัว หมแูํ มว หมงํู ูเหํา
หมไูํ กํ หมนํู กกาน้า หมนูํ กกาเหวาํ
หมํนู กพริ าบ หมํูนกอนิ ทรี
หมูํสุนขั จิง้ จอก หมํนู กกระต๎อยตวี ดิ หมชูํ า๎ ง
หมนํู กกระสา หมํูเหยี่ยว
หมมํู า๎ หมํหู มาใน

๖๕ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

หมนํู กกนิ ปลา หมสํู งิ โต หมํูพังพอน

หมูํนาก หมํูนกเคา๎ แมว หมูํเสอื เหลือง

หมนํู กยูง หมนูํ กกระทงุ หมูํไกฟํ ้า

หมแํู กะ หมํกู า หมูํแรด

หมนํู กนางนวล หมูนํ กปากซํอม หมกํู ระรอก
หมกูํ วาง หมหูํ งส์ หมํูเสอื

หมูหํ มปู า่ หมูํนกหวั ขวาน หมํนู กเขา
รปู ท่ี ๒๕๔ ธงประจาหมํูลูกเสอื สามัญ เหลาํ เสนา

สารานุกรมลูกเสอื ๖๖
Scout Encyclopedia

ธงประจาหมู่ลูกเสือสามัญร่นุ ใหญ่
ธงประจาหมํูลูกเสือสามัญรุํนใหญํ เหลําเสนา ทาด๎วยผ๎า ขนาดกว๎าง ๘ น้ิว ยาว ๑๒ น้ิว
มสี ญั ลกั ษณ์และชือ่ หมูํดังนี้

หมํศู รอี ินทราทติ ย์ หมูํรามคาแหง หมํอู ํทู อง

หมบํู รมไตรโลกนารถ หมูพํ ระมหาจกั รพรรดิ หมสํู รุ โิ ยทยั

หมํูนเรศวร หมํเู อกาทศรถ หมูํปราสาททอง

หมพํู ระนารายณ์ หมูํโกษาปาน หมูโํ กษาเหล็ก

หมํูพนั ท๎ายนรสิงห์ หมพูํ ระเจ๎าตาก หมูํพระพุทธยอดฟา้

หมํเู ทพกษัตรีย์ หมูศํ รสี ุนทร

รปู ที่ ๒๕๕ ธงประจาหมูํลกู เสอื สามญั รนุํ ใหญํ เหลาํ เสนา

๖๗ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานกั การลกู เสอื ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรียน

ธงประจาหมู่ลูกเสอื วสิ ามัญ
ธงประจาหมํูลกู เสือวิสามญั ทาดว๎ ยผ๎า ขนาดกวา๎ ง ๘ นิว้ ยาว ๑๒ นว้ิ มสี ัญลกั ษณ์และช่ือหมํู
ดงั นี้

หมูท่ ี่ ๑ หมูท่ ี่ ๒

หมู่ท่ี ๓ หมู่ท่ี ๔

หมทู่ ่ี ๕ หมู่ที่ ๖

รูปที่ ๒๕๖ ธงประจาหมํูลูกเสือวสิ ามญั เหลําเสนา

สารานกุ รมลูกเสอื ๖๘
Scout Encyclopedia

ธงประจาหมู่ลกู เสือ เหลา่ สมุทร

ธงประจาหมลู่ ูกเสือสามญั เหล่าสมทุ ร
ธงประจาหมํลู กู เสือสามัญ เหลําสมทุ ร ทาดว๎ ยผ๎า ขนาดกว๎าง ๘ นิว้ ยาว ๑๒ น้ิว มีแถบสีตาม
ช่อื หมดํู ังนี้

หมูํ ร.ล.ศรวรุณ หมํู ร.ล. ขจรชลธี หมํู ร.ล. ตะเวณวารี หมํู ร.ล.เทียวอทุ ก หมํู ร.ล.สรุ ิยะ

หมํู ร.ล.จันทร หมูํ ร.ล.ถลาง หมํู ร.ล.อาํ งทอง หมูํ ร.ล.บางประจนั หมูํ ร.ล. โพธ์ิสามต๎น

หมํู ร.ล. ดอนเจดยี ์ หมํู ร.ล.หนองสาหรําย หมํู ร.ล.ลาดหญา๎ หมํู ร.ล.ทาํ ดนิ แดง หมํู ร.ล.บางแก๎ว

หมูํ ร.ล.จนั ทบุรี หมูํ ร.ล.ระยอง หมูํ ร.ล.ชลบรุ ี หมูํ ร.ล.ชมุ พร หมูํ ร.ล.ภเู กต็

หมูํ ร.ล.สรุ าษฎร์ หมูํ ร.ล.สงขลา หมูํ ร.ล.ปัตตานี หมูํ ร.ล. สตั หบี หมํู ร.ล.คลองใหญํ

หมํู ร.ล.ตากใบ หมูํ ร.ล.กนั ตัง

รูปท่ี ๒๕๗ ธงประจาหมูํลกู เสือสามัญ เหลําสมทุ ร

๖๙ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานกั การลูกเสือ ยุวกาชาด และกจิ การนักเรยี น

ธงประจาหมู่ลกู เสือสามญั รุน่ ใหญ่ เหล่าสมทุ ร
ธงประจาหมํูลูกเสือสามัญรํุนใหญํ เหลําสมุทร ทาด๎วยผ๎า ขนาดกว๎าง ๘ นิ้ว ยาว ๑๒ นิ้ว มี

แถบสีตามชอื่ หมดํู งั นี้

หมูํ ร.ล.สโุ ขทยั หมูํ ร.ล.ศรอี ยุธยา หมํู ร.ล.ธนบุรี

หมํู ร.ล.รตั นโกสินทร์ หมํู ร.ล.พระรวํ ง หมํู ร.ล.นเรศวร

หมํู ร.ล.ตากสิน หมูํ ร.ล.ปิ่นเกล๎า หมํู ร.ล.มกุฎราชกมุ าร

หมํู ร.ล.เจ๎าพระยา หมูํ ร.ล.ประแสร์ หมูํ ร.ล.แมกํ ลอง
หมูํ ร.ล.ตาปี
หมํู ร.ล.บางประกง หมูํ ร.ล.ทาํ จีน หมํู ร.ล.วรุณ
หมูํ ร.ล.ครี ีรฐั หมํู ร.ล.มัจฉานุ

สารานุกรมลูกเสอื ๗๐
Scout Encyclopedia

หมํู ร.ล.สนิ สมทุ ร หมูํ ร.ล.พลายชุมพล หมูํ ร.ล.พาลี

หมํู ร.ล.สุครีพ หมูํ ร.ล.ทะยานชล หมูํ ร.ล.คารณสนิ ธ์ุ
หมูํ ร.ล.สารสนิ ธุ์ หมํู ร.ล.ตองปลวิ หมํู ร.ล.ลิงลม

หมํู ร.ล.ลอํ งลม หมูํ ร.ล.ปราบปรปักษ์ หมูํ ร.ล.หาญหกั ศัตรู

หมํู ร.ล. สู๎ไพรนิ ทร์ หมํู ร.ล.ราชฤทธ์ิ หมํู ร.ล.วิทยาคม

หมูํ ร.ล.อุดมเดช
รูปที่ ๒๕๘ ธงประจาหมํลู กู เสอื สามญั รํุนใหญํ เหลําสมุทร

๗ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานกั การลูกเสอื ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

ธงลกู เสือวสิ ามัญ เหล่าสมุทร

ธงประจาหมูํลูกเสือวิสามัญ เหลําสมุทร ทาด๎วยผ๎า ขนาดกว๎าง ๘ น้ิว ยาว ๑๒ นิ้ว มีแถบสี
ตามช่อื หมํูดังน้ี

หมูํ ร.ล.เจนทะเล หมูํ ร.ล.ทนทะเล หมํู ร.ล.ลว่ิ ทะเล หมํู ร.ล.กลา๎ ทะเล หมํู ร.ล.หาญทะเล

หมํู ร.ล.บริหานพาหน หมํู ร.ล.เกยี รตินาวี หมํู ร.ล.วนิ ัยนาวี หมํู ร.ล.ทองแก๎ว หมํู ร.ล. ทองหลาง

หมูํ ร.ล.ผเี สอ้ื น้า หมูํ ร.ล.พรายนา้ หมูํ ร.ล.พระยม หมูํ ร.ล.แสมสาร หมํู ร.ล.กลงึ บาดาล

หมํู ร.ล.มารวชิ ัย หมํู ร.ล.เสม็ด หมํู ร.ล.เกล็ดแก๎ว หมํู ร.ล.คราม หมํู ร.ล.ไผํ

หมํู ร.ล.กดู หมํู ร.ล.แรด หมูํ ร.ล.ช๎าง หมํู ร.ล.สชี งั หมูํ ร.ล.พงัน

หมํู ร.ล.สมุย หมํู ร.ล.ราวี หมํู ร.ล.อาดัง หมํู ร.ล.ลนั ดา หมํู ร.ล.มาตรา

หมํู ร.ล.นาคา หมํู ร.ล.เภตรา หมูํ ร.ล.จุฬา หมํู ร.ล.จวง หมํู ร.ล.จาน

สารานุกรมลกู เสือ ๗๒
Scout Encyclopedia

หมํู ร.ล.ปราบ หมํู ร.ล.เปรดิ หมํู ร.ล.ปรง หมูํ ร.ล.ตะลบิ ง หมูํ ร.ล.มัดโพน

หมูํ ร.ล.โกลา หมูํ ร.ล.รางเกวยี น หมํู ร.ล.ตรงั
รูปท่ี ๒๕๙ ธงประจาหมูํลกู เสอื วิสามัญ เหลําสมทุ ร

๗ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานักการลูกเสอื ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรยี น

ธงประจาหมู่ลกู เสือ เหลา่ อากาศ

ธงประจาหมูล่ ูกเสอื สามญั เหลา่ อากาศ
ทาดว๎ ยผ๎ารูปสามเหลย่ี ม ขนาดกว๎าง ๘ นวิ้ ยาว ๑๒ นิว้ มแี ถบสตี ามชอื่ หมูดํ ังน้ี

หมูอํ าทิตย์ หมูํดวงจนั ทร์ หมูํดาวองั คาร

หมดูํ าวพุธ หมูํดาวพฤหสั หมํดู าวศกุ ร์

หมูํดาวเสาร์ หมูโํ ลก หมํูดาวยูเรนสั
หมํดู าวเนปจูน หมดํู าวพลโู ต หมดํู าวเหนอื

หมํดู าวหาง หมํูกาแลกซี่ หมํทู างชา๎ งเผอื ก

สารานุกรมลกู เสอื ๗๔
Scout Encyclopedia

หมูํสายฟา้ หมํูเมฆ หมพํู ายุ

หมํไู ต๎ฝนุ่ หมํูฝน หมสํู ายร๎งุ

หมดูํ าวตก หมํูดาวเคราะห์น๎อย หมรํู งั สีคอสมิก

รปู ที่ ๒๖๐ ธงประจาหมํลู ูกเสอื สามัญ เหลําอากาศ

๗๕ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

ธงประจาหมลู่ ูกเสือสามัญรุ่นใหญ่ เหล่าอากาศ
ทาดว๎ ยผา๎ รปู สามเหล่ียม ขนาดกว๎าง ๘ น้ิว ยาว ๑๒ นว้ิ มีแถบสีตามช่ือหมดํู งั น้ี

หมํูเบรเกต์ บ.ท.1 หมนํู เิ ออรป์ อร์ต บ.ข.1 หมูํสปัด บ.ข.3

หมูํแฟนทอม หมูํฟรีดอมไฟเตอร์ หมทูํ อรน์ าโด

หมทํู อมแคท หมูํอเี กิล้ หมูไํ ฟต้ิงฟอลคอน

หมูํฮอรเ์ นต หมูไํ ทเกอรช์ ารค์ หมเํู ดลตา๎ คารท์

หมํเู สตลทไ์ ฟเตอร์ หมธูํ ันเดอร์โบลท์ หมูํดรากอนฟลาย
หมูํแฮรเิ ออร์ หมูํบรองโก หมดํู ราเคน

สารานุกรมลกู เสอื ๗๖
Scout Encyclopedia

หมํูวิกเจน หมูฟํ ติ เบด หมํูฟลอกเกอร์
หมํูสเตลทบ์ อมเบอร์ หมูํแบลค็ เบริ ์ด หมูเํ อ็กซ์ ๒๙

หมูํมิราจ หมูํอัลฟาเจต หมํลู าวี

หมํสู ตารไ์ ฟเตอร์ หมูํคอแซร์ หมฟํู รอกฟูต

รปู ท่ี ๒๖๑ ธงประจาหมํูลกู เสอื สามัญรํนุ ใหญํ เหลาํ อากาศ

๗๗ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานกั การลูกเสอื ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรยี น

ธงประจาหมู่ลกู เสอื วิสามัญ เหล่าอากาศ
ทาดว๎ ยผา๎ รปู สามเหลย่ี ม ขนาดกวา๎ ง ๘ น้วิ ยาว ๑๒ น้ิว มีแถบสีตามชอ่ื หมูํดังนี้

หมํชู ิปมงั ต์ หมํมู าเกตต้ี หมูํแอร์เทรนเนอร์ หมํแู ฟนเทรนเนอร์

หมเํู ซสนา หมูํไดโมนา หมํูพชี เมคเคอร์ หมนํู อแมด

หมดํู าโกตา หมแํู อฟโร หมเูํ ฮอรค์ ิวลิส หมเูํ มอรล์ นิ

หมํูโบอิ้ง ๗๔๗ หมํดู ี.ซี ๑๐ หมํูแอร์บัส หมูชํ อรท์ ๓๖๐

หมูํซิคอรส์ ก้ี หมูํฮวิ อ้ี หมชูํ นิ คุ หมํูเบลล์

รปู ที่ ๒๖๒ ธงประจาหมูํลกู เสอื วสิ ามัญ เหลําอากาศ

เอกสารอ้างอิง

สารานกุ รมเสร.ี (๒๕๕๓). ธง แหลํงทมี่ า http://th.wikipedia.org (สบื ค๎นวนั ที่ ๒๙ กนั ยายน พ.ศ.
๒๕๕๓).

ฉวีงาม มาเจริญ. (๒๕๒๐). ธงไทย. กรงุ เทพมหานคร : กองวรรณคดแี ละประวัตศิ าสตร์ กรมศิลปากร.
ราชกจิ จานุเบกษา. (๒๕๒๒). พระราชบัญญตั ธิ ง พ.ศ. ๒๕๒๒. ประกาศในราชกจิ จานเุ บกษา ฉบับ

พเิ ศษ หนา๎ ๑ เลมํ ๙๖ ตอนที่ ๖๗ วนั ที่ ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๕๒๒.

สารานุกรมลูกเสอื ๗๘
Scout Encyclopedia

ธรรมเนียมของลกู เสอื

ความหมาย

ธรรมเนียมลูกเสือ หมายถึง ประเพณี แบบแผนหรือแบบอยํางที่ลูกเสือ บุคลากรทางลูกเสือ
ยึดถอื ปฏบิ ัตสิ บื ตํอ ๆ กนั มา

การสมั ผสั มอื ๒๗

ความเปน็ มา
ธรรมเนียมของลูกเสือ จะสัมผัสมือกันด๎วยมือซ๎าย แสดงความร๎ูสึกท่ีดีตํอกัน เกิดข้ึน

ในระหวํางปี พ.ศ. ๒๔๓๓ -๒๔๓๖ (ค.ศ. ๑๘๙๐ -๑๘๙๓) บี - พี ได๎รับเลื่อนยศเป็นพันตรีและได๎รับ
การแตํงต้ังให๎เป็นผ๎ูชํวยทูตทหาร ทาหน๎าท่ีเปน็ นายทหารคนสนิทของผ๎ูวําราชการเกาะมอลต๎า ซ่ึงเป็น
เมืองขึ้นของอังกฤษ หลังจากนั้น ๒ ปี ก็กลับไปรับราชการทหารในไอร์แลนด์ ในปี พ.ศ. ๒๔๓๘
(ค.ศ.๑๘๙๕) รัฐบาลอังกฤษได๎แตํงต้ังให๎ บี - พี รํวมกับนายทหารอื่นยกกองทหารไปปราบปรามชน
เผําซูลู พวกอาชันติ ท่ีเมืองอาชันติ ซึ่งอยํูในบริเวณชายฝ่ังทะเลแอฟริกาตะวันตก ปัจจุบันเป็นสํวน
หนึ่งของประเทศกานา ชนเผําอาชันติเป็นชนเผําซูลูท่ีกล๎าหาญ มีกษัตริย์ชื่อ “เปรมเปห์” (Prempeh)
ได๎ทาสนธิสัญญากับผ๎ูแทนอังกฤษวําจะเลิกค๎าทาสและรบกวนพํอค๎าชาวอังกฤษ ตํอมาเปรมเปห์ได๎
ละเมิดสนธิสัญญาเป็นกบฏ รัฐบาลอังกฤษจึงให๎ บี - พี เป็นหัวหน๎าทาการฝึกซ๎อมทหารอังกฤษและ
ชาวพ้ืนเมือง ประมาณ ๕๐๐ คน ให๎รู๎จักวิธีการรบและใช๎อาวุธ ทาถนนยาวประมาณ ๗๔ ไมล์ จาก
ชายฝั่งทะเล ผํานป่า หนองบึง ไปจนถึง คูมาสี (Kumasi) ซึ่งเป็นเมืองหลวงของชนเผําอาชันติ เมื่อ
สรา๎ งถนนเสร็จก็ยกทพั ไปลอ๎ มเมืองอาชนั ตไิ ว๎

บี - พี ได๎แสดงใหเ๎ ปรมเปห์เห็นวํา กองทัพอังกฤษที่มาครั้งนี้มาอยํางมิตร ต๎องการความสงบ
และสันติ โดย บี- พี แสดงความบริสุทธ์ิใจให๎เปรมเปห์เห็น คือ เดินไปหาเปรมเปห์ โดยปราศจาก
อาวุธ เปรมเปห์เห็นความเป็นลกู ผชู๎ ายของ บี - พี เลยยอมแพ๎ สงครามจึงไมํเกดิ

ในการนากองทหารของ บี - พี คร้ังนี้ บี- พี ได๎รับประสบการณ์หลายอยํางที่นามาใช๎ใน
กิจการลูกเสือ คือ ตอนท่ีเปรมเปห์ยอมแพ๎ บี - พี ยื่นมือขวาให๎เปรมเปห์จับ เปรมเปห์ไมํยอม ขอจับ
ด๎วยมือซ๎าย โดยอ๎างวํามือขวาเป็นมือที่โหดร๎าย สกปรกฆําคนมามาก สํวนมือซ๎ายเป็นมือท่ีสะอาด
บรสิ ุทธ์ิ ไมเํ คยจับอาวุธฆาํ คนเลย และอยใูํ กลห๎ ัวใจ ขอจับด๎วยมือซ๎าย บี- พี เห็นด๎วย และขณะท่ี
อยูใํ นเมือง อาชันตไิ ด๎สังเกตเห็นชาวพื้นเมืองแสดงความเป็นมติ รกนั ดว๎ ยการจบั มอื ซา๎ ย บี - พี จึง
นามาใชใ๎ นกิจการลูกเสอื จนเปน็ ประเพณีถงึ ปจั จบุ ัน

๒๗ ข๎อบงั คับคณะลูกเสอื แหงํ ชาติฯ พ.ศ. ๒๕๐๙ ขอ๎ ๒๘๑

๗๙ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลกู เสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรียน

รูปท่ี ๒๖๓– ๒๖๔ การจบั มอื ซ๎ายของลูกเสอื

สาหรับประเทศไทย การจับมอื ซา๎ ย ได๎มีการนามาใช๎ในสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล๎า
เจ๎าอยูํหัว ภายหลังนายฮูเบอร์ด เอส. มาติน ผ๎ูอานวยการสมาคมลูกเสือนานาชาติ ได๎มีจดหมายถึง
นายกองเอก พระยาไพศาลศิลปศาสตร์ เรื่องการจับมือซ๎าย ซึ่งกรรมการสมาคมลูกเสือนานาชาติดาริ
จะขอให๎ลกู เสือใช๎มือซ๎ายจับคานับกัน ให๎เป็นแบบเดียวกันทั่ว ๆ ไป จากน้ันพระยาราชสาส์นโสภณ
นายกองใหญํ จึงได๎นาความกราบบังคมทูลขอพระราชทานเรียนพระราชปฏิบัติ พระบาทสมเด็จ
พระเจ๎าอยูหํ ัว จงึ มพี ระราชประสงค์วาํ

“เห็นวําสาหรบั เมืองเราการจับมือคานับกันก็ไมํใครํมี, ฉะน้ันการซึ่งจะใช๎มือ
ใดจับดูก็ไมํส๎ูสาคัญนัก, ถ๎าหากจะรับรองกับเขาวําจะใช๎บ๎างในคณะลูกเสือ
กเ็ ห็นวาํ พอได๎

ราม. ร

จึงทาใหม๎ ีการนาการจบั มือซ๎ายเขา๎ มาใช๎ในคณะลกู เสือสยาม ต้งั แตบํ ดั นนั้ เป็นต๎นมา

สารานุกรมลูกเสือ ๘๐
Scout Encyclopedia

รปู ท่ี ๒๖๕ เอกสารขอพระราชทานเรยี นพระราชปฏบิ ตั ิการจบั มอื ซา๎ ย
ทีม่ า : นายเจษฎาภรณ์ วริ ิยะสกลุ ธรณ์ คัดลอกจากเอกสารหอจดหมายเหตุ

๘ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานกั การลกู เสอื ยุวกาชาด และกจิ การนักเรยี น

การแสดงความชืน่ ชมยกยอ่ ง
ลักษณะ

การแสดงความชื่นชมยกยํอง เป็นธรรมเนียมของลูกเสือในการแสดงออกถึงการขอบคุณ
ยกยํอง ชมเชย ผ๎ูอ่ืนที่ได๎กระทาส่ิงท่ีนําชื่นชอบ โดยเปลํงเสียงท่ีมีความหมายในทางพึงพอใจ พร๎อม
แสดงทาํ ทางทเ่ี หมาะสมประกอบ

การนาแสดงความช่นื ชม (Yell) มหี ลกั ดังน้ี
๑. ถ๎ามีการแสดงแล๎ว ทุกคนเงียบหมด เพราะไมํพอใจ หรือไมํเห็นชอบกับการแสดง เป็น
หนา๎ ทีข่ องหวั หน๎าแคมป์ไฟจะต๎องพูดอะไรสักเล็กน๎อย เชํน "ขอบคุณหมํูสีเทา" และแล๎วในวันรํุงขึ้น
หัวหน๎าแคมป์ไฟจะต๎องเรยี กหมํูทีเ่ กีย่ วข๎องไปวํากลาํ วตักเตอื น
๒. สมควรจัดให๎มีผู๎นาเชียร์ (Cheer leader) ซ่ึงไมํใชํหัวหน๎าแคมป์ไฟ และอาจเป็นผ๎ูกากับ
กอง หรือ ผู๎ชํวยผ๎ูกากับ เพราะมิฉะน้ัน อาจมีผู๎เสนอตนเองเป็นผ๎ูนาแสดงความชื่นชม และอาจทาให๎
เกิดมีการนาแสดงความช่ืนชม (Yell) พร๎อมกันขึ้น ๓-๔ คร้ัง ซึ่งจะทาให๎เกิดการสับสนไมํเป็น
ระเบียบ
๓. ในการนาแสดงความช่ืนชม (Yell) นั้น ห๎ามใช๎คาหยาบ หรือ เยาะเย๎ย และควรพยายาม
จัดหาคาที่ใกลเ๎ คยี งกับสภาพความเปน็ จริงวาํ การแสดงน้ัน ๆ ดแี คไํ หน เพยี งไรดว๎ ย

การบาเพญ็ ประโยชนต์ อ่ ผูอ้ นื่ (The Good Turn)
ความหมาย

การบาเพ็ญประโยชน์ตํอผ๎ูอื่น เป็นการทาความดีประจาวัน เป็นธรรมเนียมอีกประการหน่ึง
ของลกู เสือ ด๎วยการผูกปมไว๎ทปี่ ลายผ๎าผูกคอข๎างใดข๎างหนึ่งอยาํ งน๎อย ๑ ปม เพ่ือเป็นการเตือนตนเอง
ให๎กระทาความดีในแตลํ ะวนั เม่อื ได๎กระทาความดแี ลว๎ กค็ ลายปมออก

ทุก ๆ วันลูกเสือสารองจะแสดงความมีใจดีตํอใครคนใดคนหน่ึง ผ๎ูน้ันจะเป็นใครไมํสาคัญ
(แตํจะต๎องไมํใชํตนเอง) อาจจะเป็นเพ่ือน หรือคนที่ไมํร๎ูจักมากํอน ผ๎ูชาย ผู๎หญิงหรือเด็ก อยํางไรก็ดี
ลูกเสือสารองก็เหมือนกบั อศั วินในสมยั โบราณ เขาชอบแสดงความมีใจดีตอํ ผู๎หญิงหรือเด็ก และความ
มีใจดี หรอื “การบาเพ็ญประโยชน์” เชํนวาํ นี้ ไมจํ าเปน็ ตอ๎ งเป็นเรอื่ งใหญํโต

ความเปน็ มา

บี-พี ได๎กลําวถึงการบาเพ็ญประโยชน์ตํอผู๎อื่น(The Good Turn) ไว๎ใน คํูมือลูกเสือสารอง
(Wolf Cub’s Hand Book) วํา วันหน่ึง สุภาพบุรุษผู๎มีอายุคนหน่ึงซึ่งเป็นเพื่อนของข๎าพเจ๎า๒๘ ได๎ถูกก๏ุย

๒๘ ข๎าพเจ๎าในทีน่ ้ีหมายถึง ลอรด์ เบเดน โพเอลล์ (บี-พี)

สารานุกรมลูกเสือ ๘๒
Scout Encyclopedia

คนหนงึ่ ทารา๎ ยและคว๎าเอานาฬกิ าทองของเขาว่ิงหนีไป บงั เอญิ มีลกู เสือคนหนึ่งอยํูใกล๎เหตุการณ์จึงวิ่ง
ไลํตามไป เขาไมํสามารถจับขโมยได๎แตํได๎นาฬิกากลับมาคืนเจ๎าของ และเรียกรถแท็กซี่ จัดให๎
สุภาพบรุ ษุ น้นั ขนึ้ รถ แล๎วจากไปโดยไมํบอกวาํ เขาคือใครหรอื สงั กดั กองไหน

สุภาพบรุ ุษไดข๎ อใหข๎ ๎าพเจ๎าตามหาเด็กคนน้ัน แตกํ ็ไมํสามารถตามได๎ ลูกเสือได๎ทาหน๎าท่ีของ
เขา ไมํอวดโก๎กบั เรอื่ งนี้หรือบอกกบั ผูอ๎ ืน่ เขาทาเชํนนี้เพราะเป็นหน๎าที่ของเขา และมิใชํเพราะเขาหวัง
จะได๎คายกยํองหรอื รางวลั

นั่นคือ วิธีของลูกเสือสามัญ และก็เป็นวิธีของลูกเสือสารองด๎วย ทํานเคยสังเกตหรือไมํวํา
ลูกเสือสามัญหรือลูกเสือสารองบางคนผูกปมไว๎ที่ชายผ๎าพันคอ ปมนี้เป็นเคร่ืองเตือนใจอยํางดีให๎
ลกู เสอื บาเพ็ญประโยชน์ประจาวัน

รูปท่ี ๒๖๖ บี - พี ผกู ปมไวท๎ ผี่ ๎าพนั คอ

เอกสารอ้างอิง

อภัย จันทวิมล.(๒๕๐๘). คู่มือลูกเสือสารอง.(Wolf Cub’s Hand Book BY LORD BADEN-
POWELL.) กรุงเทพ ฯ : โรงพิมพ์ ส.การพิมพ์.

๘ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลกู เสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

แบบพมิ พล์ ูกเสือ

ความหมาย

แบบพิมพ์ลูกเสือ หมายถึง แบบฟอร์มสาหรับใช๎เป็นคาร๎องหรือหลักฐานในการดาเนินการ
ทางลกู เสอื

ความเป็นมา

ปจั จบุ นั แบบพิมพล์ ูกเสือแบงํ เปน็ ๑๙ แบบพิมพ์ ดงั นี้
ลส.๑ คาร๎องขอจัดตง้ั กลํมุ ลกู เสือหรือกองลกู เสอื
ลส.๒ ใบสมัครเป็นผู๎บังคับบัญชาลูกเสือ ผ๎ูตรวจการลูกเสือ กรรมการลูกเสือและเจ๎าหน๎าท่ี

ลูกเสือ
ลส.๓ ใบสมัครเข๎าเปน็ ลูกเสอื
ลส.๔ ใบโอนกองลูกเสอื
ลส.๕ รายงานการลูกเสือประจาปี
ลส.๖ ทะเบยี นกองลกู เสอื สารอง
ลส.๗ ทะเบยี นกองลูกเสือสามญั
ลส.๘ ทะเบยี นกองลกู เสือสามัญรุนํ ใหญํ
ลส.๙ ทะเบียนกองลกู เสอื วิสามัญ
ลส.๑๐ รายงานการเงนิ ลูกเสอื
ลส.๑๑ ใบต้งั กลํมุ ลูกเสือ
ลส.๑๒ ใบต้ังกองลูกเสือ
ลส.๑๓ ใบตง้ั ผ๎ูบงั คับบัญชาลกู เสือ ผต๎ู รวจการลูกเสอื กรรมการลกู เสอื
ลส.๑๔ ใบสาคัญคกํู ับเขม็ ลูกเสอื สมนาคุณ
ลส.๑๕ บัตรประจาตัวลูกเสอื สารอง
ลส.๑๖ บัตรประจาตัวลกู เสือสามัญ
ลส.๑๗ บัตรประจาตวั ลกู เสือสามญั รุนํ ใหญํ
ลส.๑๘ บัตรประจาตัวลูกเสือวิสามญั
ลส.๑๙ ใบเสร็จรบั เงนิ คําบารงุ ลกู เสือ

สารานุกรมลูกเสือ ๘๔
Scout Encyclopedia

(ล.ส. ๑) สาหรบั เจา๎ หน๎าท่กี รอก

ได๎ออก

ใบตง้ั กลมํุ ลกู เสือ...............................

ท่ี.............................................

ใบต้ังกองลูกเสือ...............................

ที่.............................................

วันท่ี..................................................

(ลงนาม)............................................

คาร้อง ขอจัดต้ังกลมุ่ ลกู เสือ หรอื กองลูกเสอื

เขียนที่.................................................

วันที่.......... เดือน............................. พ.ศ...........

ขา๎ พเจา๎ .......................................อาย.ุ ............ปี สัญชาต.ิ ................. ศาสนา............... อยูํบ๎านเลขท่ี.............

ถนน................................. ตาบล................................... อาเภอ...................................... จงั หวดั ..................................

อาชพี ............................................ขอย่ืนคาร๎องตอํ เลขาธกิ ารคณะลกู เสือแหํงชาติ หรอื ผอ๎ู านวยการลกู เสือจังหวดั

ขอ๎ ๑. ขา๎ พเจ๎ามีความประสงคข์ อจัดตั้งกลํุมลูกเสือ หรือกองลกู เสอื มีรายละเอยี ดดังตอํ ไปนี้

กองลูกเสือ(ประเภท)................................ กองที่......... กลมํุ ท่ี.......... หรือกลุํมลูกเสอื กลมํุ ท่ี...............ข้นึ ท่ี.................

ถนน........................... ตาบล....................... อาเภอ............................จงั หวัด..........................โทรศัพท์.......................

โดยมีความจานงท่ีจะฝึกอบรมเยาวชนตามหลกั การวัตถุประสงค์ของคณะลกู เสือแหํงชาติ มีผส๎ู มคั รเขา๎ เปน็ ลูกเสือ

ถงึ วันทีย่ น่ื คาร๎องนี้ จานวน.................คน

ขอ๎ ๒. ขา๎ พเจ๎าขอเสนอตง้ั ชือ่ กลมุํ ลกู เสอื หรอื กองลกู เสือวํา............................................ กลํมุ ท่ี....................

กอง(บอกประเภทและบอกเลขกอง)............................................................. เหลาํ ........................................................

ข๎อ ๓. ในการจัดตง้ั กลํุมหรอื กองลูกเสือขึน้ ครง้ั น้ี มีผมู๎ ีนามตอํ ไปนีเ้ ปน็ ผบ๎ู งั คบั บัญชาลกู เสอื คือ

............................................................................................ มีวุฒทิ างลูกเสอื .................................................................

............................................................................................ มีวุฒทิ างลูกเสือ.................................................................

............................................................................................ มีวฒุ ทิ างลูกเสอื .................................................................

จงึ เรยี นมาเพอ่ื โปรดพิจาณา

(ลงนาม)....................................................................ผ๎ยู นื่ คาร๎อง

ผย๎ู น่ื คารอ๎ งตอ๎ งเป็นอาจารยใ์ หญํ หรือเจา๎ ของโรงเรียน

ความคิดเหน็ เจา๎ หน๎าท่ีลกู เสือตามลาคบั

…………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………

หมายเหตุ : กองลกู เสืออาเภอ หรือ เขต ทา ๓ ฉบบั กองลูกเสือทส่ี ังกดั จงั หวดั หรือสานักงานลูกเสอื แหํงชาติ ทา ๒ ฉบับ

รูปที่ ๒๖๗ ลส. ๑ คารอ๎ งขอตง้ั กลมุํ ลูกเสอื หรือกองลกู เสอื

๘๕ ๐๐ ปี ลูกเสือไทย
สานักการลกู เสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

(ล.ส. ๒) สาหรับเจา๎ หน๎าทก่ี รอก
ได๎ออก

ใบตง้ั ตาแหนํง...................................
เลขท่ี................................................
(ลงนาม)............................................

คาร้อง

ใบสมคั รเป็นผบู้ ังคบั บญั ชาลกู เสอื ผู้ตรวจการลูกเสือ

กรรมการลกู เสือ และเจ้าหน้าทีล่ กู เสอื
เขยี นที่.................................................

วนั ที่.......... เดือน............................. พ.ศ...........
ข๎าพเจา๎ .......................................อาย.ุ ............ปี สัญชาต.ิ ................. ศาสนา............... อยบํู ๎านเลขที่.............
ถนน................................. ตาบล................................... อาเภอ...................................... จังหวัด..................................
อาชพี และตาแหนงํ การงาน............................................................................................................................................
ขอยนื่ คารอ๎ งตํอเลขาธกิ ารคณะกรรมการบรหิ ารลกู เสอื แหํงชาติ หรือผูอ๎ านวยการลกู เสอื จงั หวัด
ขอ๎ ๑. ข๎าพเจ๎ามีความประสงค์สมคั รเป็น
ผ๎กู ากบั ลูกเสือ (ประเภท)................................ กองที่........... กลํมุ ท่ี............ เหลํา...................... สงั กัด.......................
รองผู๎กากับลกู เสอื (ประเภท).......................... กองท่ี........... กลํมุ ท่ี............ เหลํา...................... สงั กัด.......................
หรอื ตาแหนงํ อน่ื ๆ........................................................................................................................................................
ขอ๎ ๒. ปัจจบุ ันขา๎ พเจา๎ ยงั ไมมํ ีตาแหนงํ ทางลูกเสือหรือเนตรนารแี ตอํ ยาํ งใด
ข๎อ ๓. ขา๎ พเจา๎ มคี ุณวฒุ ทิ างลกู เสือดังนี้ คอื
ขา๎ พเจ๎าผํานการอบรมวชิ าผูก๎ ากบั ลูกเสอื (ประเภท)..................................... ขัน้ ................................ รนํุ ท่ี...................
ณ...................................................................... ระหวาํ งวันที่......................................................................................
ข๎อ ๔. ขา๎ พเจา๎ เปน็ ผมู๎ คี ุณสมบตั ติ ามขอ๎ บังคบั คณะลูกเสอื แหงํ ชาติ และข๎าพเจา๎ ยอมประพฤตติ นตามวินยั

จึงเรยี นมาเพื่อโปรดพจิ าณา
(ลงนาม)....................................................................ผูย๎ ื่นใบสมัคร

ขา๎ พเจา๎ ............................................................................. ตงั้ บ๎านเรอื นอยูํท่ี..................................................
..................................................................................... .................................................................................................
ขอรับรองวําผู๎สมัครเป็นผู๎มีความประพฤติดี เป็นผู๎มีศาสนา และมีอาชีพเป็นหลักฐาน เป็นผ๎ูเสียสละและอุทิศตน
เพื่ออบรมเด็ก และยังไมํมีตาแหนํงทางลูกเสือหรือเนตรนารีแตํอยํางใด ข๎อความตามท่ีผ๎ูสมัครกลําวข๎างต๎นน้ัน
ถกู ตอ๎ งทุกประการ

(ลงนาม)....................................................................ผ๎ูรับรอง

(ผรู๎ บั รองตอ๎ งเป็นผบู๎ งั คับบญั ชาลูกเสอื ตั้งแตํผ๎ูกากับกลํุมข้นึ ไป)

รูปท่ี ๒๖๘ ลส. ๒ ใบสมคั รเป็นผ๎ูบงั คบั บัญชาลกู เสอื ผ๎ูตรวจการลกู เสอื กรรมการลูกเสอื และเจ๎าหนา๎ ท่ีลกู เสือ

สารานุกรมลูกเสือ ๘๖
Scout Encyclopedia

(ล.ส. ๓)

ใบสมคั รเขา้ เป็นลกู เสอื

ข๎าพเจ๎า......................................................................................บตุ ร...............................................................
เกิดวนั ที่...............เดอื น................................................พ.ศ...................สญั ชาต.ิ ................เชื้อชาต.ิ ..............................
ศาสนา........................................อยูบํ ๎านเลขท่ี.........................................ถนน..................................หมทูํ ี่.....................
ตาบล.........................................อาเภอ......................................................จังหวดั ..........................................................
ถา๎ เป็นนักเรียนกาลังศึกษาอยํูในโรงเรียน.......................................................................................................................
ขอทาใบสมคั รยน่ื ตํอผูก๎ ากับลกู เสอื (ประเภท) .......................กองที่..............................เหลํา........................................
ข๎าพเจา๎ มคี วามยนิ ดีขอสมัครเขา๎ เปน็ ลูกเสือในบงั คับบัญชาของทาํ น และยอมประพฤตติ นตามวนิ ยั และขอ๎ บังคบั
ของลูกเสือทกุ ประการ

(ลงนาม)....................................................ผ๎สู มคั ร

ข๎าพเจา๎ ....................................................................ต้งั บ๎านเรือนอยทูํ ี่.............................................................
เป็นผูป๎ กครองของ.................................................................โดยเปน็ ............................................................................
มีความยนิ ดยี อมให๎..........................................................................................................สมัครเปน็ ลกู เสือตามใจสมัคร
ขา๎ พเจ๎ารบั รองวํา...........................................................เปน็ ผ๎ูมีความประพฤติดี ข๎าพเจา๎ รบั จะชํวยดแู ลความประพฤติ
และใหค๎ วามอุดหนนุ ตามกาลัง

(ลงนาม)....................................................ผป๎ู กครอง

ใหร๎ บั ..........................................................เป็นลูกเสอื ...................................ในกลํมุ ลกู เสอื .........................................
กลุํมที่....................กอง (ประเภท)........................................ที่...................เลขประจาตวั ............................ไดแ๎ ตํบัดน้ี

(ลงนาม)................................................................
ผู๎กากับลูกเสือ, ผูก๎ ากับกลุํมลูกเสือ, ผ๎ูอานวยการลกู เสือโรงเรยี น

(ตาแหนงํ ใดทไี่ มใํ ช๎ให๎ขดี ออก)
วนั ท่ี...........เดอื น................................พ.ศ................

หมายเหตุ ใบสมคั รเขา๎ เปน็ ลกู เสอื น้ีใชส๎ าหรับลูกเสอื ทกุ ประเภท

รปู ท่ี ๒๖๙ ลส. ๓ ใบสมคั รเข๎าเปน็ ลูกเสอื

๘๗ ๐๐ ปี ลกู เสอื ไทย
สานักการลกู เสอื ยุวกาชาด และกจิ การนกั เรยี น

(ล.ส. ๔)

ใบโอนกองลูกเสือ

เขยี นที่.................................................
วันที่.......... เดอื น............................. พ.ศ...........
ชือ่ ............................................................................ เกดิ วันท่ี.........เดือน.....................................พ.ศ............
อยบํู า๎ นเลขที่..............ถนน.....................................................หมูทํ ี่............ตาบล.........................................................
อาเภอ.........................................................จงั หวัด..........................................
ได๎สงั กดั กลํุมลกู เสอื ...............................กลุํมท่ี..........................กอง (ประเภท)........................................... ท่ี..............
เมอื่ วนั ท่ี............ เดือน............................ พ.ศ............. จาหนํายเม่อื วันท่ี............ เดือน............................ พ.ศ. .............
เหตทุ ีจ่ าหนาํ ย
........................................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................................
ไดแ๎ นบบัตรประจาตวั ลูกเสอื ของ............................................................................มาด๎วยแล๎ว

(ลงนาม)................................................................
ผ๎ูกากบั ลูกเสอื , ผูก๎ ากับกลุมํ ลูกเสือ, ผอ๎ู านวยการลกู เสอื โรงเรยี น

(ตาแหนงํ ใดทไ่ี มํใชใ๎ หข๎ ดี ออก)
วนั ท่ี...........เดือน................................พ.ศ................

สารานุกรมลูกเสอื รูปที่ ๒๗๐ ลส. ๔ ใบโอนกองลกู เสือ
Scout Encyclopedia
๘๘

(ล.ส. ๕)

รายงานการลกู เสอื ประจาปี พ.ศ..................
ของ..........................................................................................

ลงนาม...............................................

ตาแหนํง....................................................

หมายเหตุ ๑. รายงานประจาปีนใ้ี ช๎ไดท๎ ัง้ กลมํุ หรือกองลกู เสือ อาเภอและจังหวดั

การสงํ รายงานกาหนดดังนี้

ก. กลํุมหรือกองลูกเสือสํงถึงอาเภอและอาเภอสรุป ท้ังอาเภอสํงจังหวัดภายในวัน เดือนใดแล๎วแตํ

จังหวัดกาหนด

ข. จังหวัดรวบรวมสรุป ทัง้ จงั หวดั สํงสานักงานลูกเสอื แหํงชาติภายในเดอื น สงิ หาคม

ค. สาหรบั กองลกู เสอื ที่สงั กัดสวํ นกลางให๎สงํ ถึงสานักงานลูกเสือแหงํ ชาตภิ ายในเดือนสิงหาคม

ข๎อ ๑. จานวนกลํุมลูกเสือ

รายการ เดมิ ใหม่ จาหน่าย คงเหลอื หมายเหตุ

กลํุมลกู เสอื

โดยแยกเป็นกองลูกเสอื สามัญ

กองลกู เสอื สามญั

เหลาํ ลกู เสือสมุทร

เหลําลูกเสอื อากาศ

กองลกู เสอื สามัญรํุนใหญํ

เหลาํ ลูกเสือสมุทร

เหลําลูกเสืออากาศ

กองลูกเสอื วสิ ามัญ

เหลําลกู เสอื สมทุ ร

เหลาํ ลูกเสอื อากาศ

รวม (เฉพาะกองลูกเสือ)

๘๙ ๐๐ ปี ลกู เสือไทย
สานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนักเรยี น

ขอ๎ ๒. จานวนลกู เสือ

ประเภทลูกเสือ เดิม ใหม่ จาหน่าย คงเหลอื หมายเหตุ
หมายเหตุ
ลกู เสือสารอง

ลกู เสอื สามญั

เหลําลูกเสือสมทุ ร

เหลาํ ลกู เสอื อากาศ

ลกู เสือสามญั รุํนใหญํ

เหลาํ ลกู เสอื สมทุ ร

เหลําลูกเสืออากาศ

ลูกเสอื วิสามัญ

เหลาํ ลูกเสือสมทุ ร

เหลําลูกเสอื อากาศ

รวม

ข๎อ ๓. จานวนผบ๎ู งั คับบัญชาลูกเสือ ผตู๎ รวจการลูกเสอื กรรมการลูกเสือ เจา๎ หน๎าทลี่ ูกเสือ

ตาแหน่ง เดมิ ใหม่ จาหนา่ ย คงเหลือ

ผบ๎ู งั คบั บัญชาลกู เสอื

เหลําลกู เสือสมุทร

เหลาํ ลูกเสืออากาศ

ผ๎ูตรวจการลกู เสือ

กรรมการลูกเสือ

เจ๎าหน๎าท่ีลูกเสอื

รวม

ขอ๎ ๔. จานวนผู๎บงั คบั บัญชาลกู เสือท่มี วี ุฒขิ น้ั ตําง ๆ

ประเภท ข้ันความรู้ ่ัทวไป หมายเหตุ
ข้ันความรู้เ ้ืบองต้น
ข้ันความ ้รูขั้นสูง
ขั้นผู้ให้การ ึฝกอบรม

ระ ัดบชาติ
ข้ันผู้ใ ้หการ ึฝกอบรม

ระ ัดบนานาชาติ
ขั้น ้ผูบ ิรหารลูกเ ืสอ

อา ีชพ

ลกู เสอื สารอง
ลกู เสอื สามัญ
ลกู เสอื สามญั รํุนใหญํ
ลูกเสือวสิ ามัญ

รวม

สารานุกรมลูกเสือ ๙๐
Scout Encyclopedia

ขอ๎ ๕. การเงินและทรัพยส์ นิ จานวนเงิน รายการ จานวนเงนิ
รายการ บาท ส.ต. บาท ส.ต.
๓. เงินจาํ ยในศกนี้
๑. เงินเหลอื ยกมา ๔. เงินเหลอื ยกไป
๒. เงนิ ทไี่ ด๎รับในศกน้ี

ทรัพยส์ นิ ท่ีไดม๎ าในระหวํางปี ต้ังแตํ 5,000 บาท ขน้ึ ไป
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๖. การฝกึ อบรมนายหมูํลูกเสอื (ให๎ชแ้ี จงรายละเอยี ดการฝึกอบรมนายหมูลํ กู เสือทุกประเภท)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๗. การฝึกวิชาช้ันตาํ ง ๆ และวชิ าพิเศษลูกเสือ (ใหช๎ แ้ี จงรายละเอียดการฝึกอบรมและผลการสอบไลํของลูกเสือ
ทกุ ประเภท)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๘. การฝกึ อบรมผบ๎ู ังคับบัญชาลกู เสอื (ใหช๎ ี้แจง๎ รายละเอียดและผลการอบรม)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๙. กจิ กรรมลูกเสือทีส่ าคัญในรอบปี (ถา๎ มีรปู ถาํ ยใหเ๎ สนอมาดว๎ ย)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๑๐. คํายลกู เสอื (ให๎ชีแ้ จงจานวนคาํ ยลกู เสอื ของจงั หวัด ของอาเภอ และอ่นื ๆ ถ๎ามรี ูปถาํ ยใหเ๎ สนอมาดว๎ ย)
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
ข๎อ ๑๑. ความเห็นคณะกรรมการลกู เสือจังหวดั ในการแกไ๎ ขหรอื จัดทาตอํ ไป
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................

รปู ท่ี ๒๗๑ ลส. ๕ รายงานการลูกเสอื ประจาปี

๙ ๐๐ ปี ลูกเสอื ไทย
สานักการลูกเสือ ยวุ กาชาด และกจิ การนกั เรยี น