Module & More Sejarah Tg 5

PELANGI BESTSELLER EDISI GURU

MoMduOlRe E&

Pembelajaran BERPANDU dan SISTEMATIK

SEJARAH

Nizan Said

45TINGKATAN DSKP &
FORMAT BAHARU
KSSM
SPM 2021
Pakej PdPR

Pengajaran dan Pembelajaran di Rumah
Rekod Pencapaian Nota Video Praktis SPM
Online Quick Quiz Kertas Model SPM

MoMduOlRe E&

Pembelajaran BERPANDU dan SISTEMATIK

SEJARAH 5TINGKATAN

Nizan Said KSSM

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2021
Hak cipta terpelihara. Tiada bahagian daripada terbitan ini
boleh diterbitkan semula, disimpan untuk pengeluaran, atau
ditukarkan dalam apa-apa bentuk atau dengan alat apa jua
pun, sama ada dengan cara elektronik, sawat, gambar,
rakaman, atau sebagainya, tanpa kebenaran daripada
Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. terlebih dahulu.

ISBN: 978-967-2930-10-5
Cetakan Pertama 2021

Lot 8, Jalan P10/10, Kawasan Perusahaan Bangi,
Bandar Baru Bangi, 43650 Bangi, Selangor Darul Ehsan, Malaysia.
Tel: 03-8922 3993 Faks: 03-8926 1223 / 8920 2366 E-mel: pelangi@pelangibooks.com
Pertanyaan: customerservice@pelangibooks.com

Dicetak di Malaysia oleh Percetakan Jiwabaru Sdn. Bhd.
No. 2, Jalan P/8, Kawasan Miel Fasa 2, Bandar Baru Bangi, 43650 Bangi, Selangor Darul Ehsan.
Sila layari www.ePelangi.com/errata untuk mendapatkan pengemaskinian bagi buku ini (sekiranya ada).

KANDUNGAN

BAB 3.5 Keunikan Amalan Demokrasi Berparlimen 40
di Negara Kita
1 Kedaulatan Negara 1
Praktis SPM 3 42

Peta Konsep 1 Sudut KBAT 46
1.1 Konsep Kedaulatan 2
1.2 Ciri Negara Berdaulat 5 Online Quick Quiz Kod QR 46
1.3 Kepentingan Mewujudkan Negara Berdaulat 6
1.4 Langkah Mempertahankan Kedaulatan 7 BAB Sistem Persekutuan 47

Praktis SPM 1 9 4

Sudut KBAT 13 Peta Konsep 47
4.1 Latar Belakang Sistem Persekutuan di 48
Online Quick Quiz Kod QR 13
Negara Kita

BAB Perlembagaan Persekutuan 14 4.2 Kuasa Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan
Negeri 50
2
4.3 Kerjasama Kerajaan Persekutuan dan 52
Kerajaan Negeri

Peta Konsep 14 4.4 Faktor yang Mengukuhkan Sistem
2.1 Latar Belakang Sejarah Perlembagaan Persekutuan 54
Persekutuan 15
Praktis SPM 4 55
2.2 Sejarah Penggubalan Perlembagaan
Persekutuan 17 Sudut KBAT 58

2.3 Ciri Utama Perlembagaan Persekutuan 18 Online Quick Quiz Kod QR 58

2.4 Pindaan Perlembagaan Persekutuan 1963 20 BAB
dan 1965
5
Praktis SPM 2 22 Pembentukan Malaysia 59
Sudut KBAT 26

Online Quick Quiz Kod QR 26 Peta Konsep 59
5.1 Konsep Gagasan Malaysia 60

BAB Raja Berperlembagaan dan 27 5.2 Perkembangan Idea dan Usaha Pembentukan
Demokrasi Berparlimen Malaysia 60
3
5.3 Reaksi Tempatan dan Negara Jiran terhadap
Pembentukan Malaysia 63
Peta Konsep 27
3.1 Latar Belakang Pemerintahan Beraja dan 28 5.4 Langkah Pembentukan Malaysia 66

Demokrasi Berparlimen 5.5 Perjanjian Julai 1963 dan Peristiwa 69
Pengisytiharan Malaysia
3.2 Sejarah dan Kedudukan Institusi Majlis
Raja-raja 30 5.6 Konfrontasi dan Usaha Menangani 72

3.3 Yang di-Pertuan Agong dan Raja dalam Praktis SPM 5 74
Perlembagaan Persekutuan
33 Sudut KBAT 77

3.4 Amalan Demokrasi dan Pengasingan Kuasa 36 Online Quick Quiz Kod QR 77

ii

BAB Cabaran Selepas Pembentukan 78 BAB Dasar Luar Malaysia 126
Malaysia
6 9

Peta Konsep 78 Peta Konsep 126
6.1 Cabaran Dalaman Malaysia 79
9.1 Latar Belakang Dasar Luar 127
6.2 Pemisahan Singapura 81
9.2 Asas Penggubalan Dasar Luar 128
6.3 Menangani Ancaman Komunis 82
9.3 Malaysia dalam Pertubuhan Bangsa-bangsa
6.4 Isu Pembangunan dan Ekonomi 84 Bersatu (PBB) 130

6.5 Tragedi Hubungan antara Kaum 85 9.4 Malaysia dalam Komanwel 133

Praktis SPM 6 87 9.5 Cabaran Mengukuhkan Dasar Luar 134

Sudut KBAT 92 9.6 Malaysia dalam Persatuan
Negara-negara Asia Tenggara (ASEAN)
Online Quick Quiz Kod QR 92 135

BAB Membina Kesejahteraan Negara 93 9.7 Malaysia dalam Pergerakan 137
Negara-negara Tanpa Pihak (NAM)
7
9.8 Malaysia dalam Pertubuhan Kerajaan Islam
(OIC) 138

Peta Konsep 93 Praktis SPM 9 140
7.1 Perpaduan dan Integrasi Nasional 94
Sudut KBAT 143
7.2 Dasar Pendidikan Kebangsaan 96
Online Quick Quiz Kod QR 143
7.3 Bahasa Melayu sebagai Bahasa Ilmu dan
Bahasa Perpaduan 98 BAB Kecemerlangan Malaysia di
Persada Dunia
7.4 Dasar Kebudayaan Kebangsaan 99 10 144

7.5 Sukan sebagai Alat Perpaduan 101

7.6 Rukun Negara sebagai Tonggak 103 Peta Konsep 144
Kesejahteraan Negara
10.1 Malaysia dalam Isu Global Kontemporari 145
Praktis SPM 7 105
Sudut KBAT 109 10.2 Peranan Malaysia dalam Hubungan 148
Ekonomi Antarabangsa
Online Quick Quiz Kod QR 109
10.3 Penglibatan Rakyat dalam Isu Kemanusiaan
dan Keamanan 149
BAB
Membina Kemakmuran Negara 110 10.4 Usaha Mengekalkan Kelestarian Global 152
8
10.5 Wawasan Malaysia Menuju Masa Hadapan 154

Peta Konsep 110 Praktis SPM 10 157

8.1 Pembentukan Dasar Ekonomi Baru (DEB) 111 Sudut KBAT 160

8.2 Pelaksanaan Dasar Ekonomi Baru (DEB) 112 Online Quick Quiz Kod QR 160

8.3 Pembentukan Dasar Pembangunan Nasional
(DPN) 115
Kertas Model SPM 161 – 170
8.4 Pelaksanaan Dasar Pembangunan Nasional
(DPN) 116 Jawapan J1 – J22

8.5 Pencapaian Dasar Ekonomi Baru (DEB) dan
Dasar Pembangunan Nasional (DPN) 117

Praktis SPM 8 121 Jawapan
Sudut KBAT 125
http://www.epelangi.com/Module&More2021/
Online Quick Quiz Kod QR 125 Sejarah/T5/Jawapan.pdf

iii

Rekod Pencapaian Pentaksiran Murid

Sejarah Tingkatan 5

Nama Murid: ......................................................................................................               Kelas: ......................................
Penguasaan: (✓) Menguasai, (✗) Belum Menguasai

BAB TAHAP DESKRIPTOR PENGUASAAN
PENGUASAAN (✓) (7)

1 Menyatakan pengetahuan yang berkaitan dengan kedaulatan
negara.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan kedaulatan negara
berserta contoh.

1 3 Membuat kronologi maklumat berkaitan kedaulatan negara.

KEDAULATAN 4 Mencerakinkan maklumat yang berkaitan dengan kedaulatan
NEGARA negara.

2 5 Menjustifikasikan kedaulatan negara dalam mempertahankan
hak dan maruah bangsa.
PERLEMBAGAAN
PERSEKUTUAN 6 Menjana idea tentang cara mempertahankan kedaulatan negara
dalam menghadapi cabaran globalisasi

1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan Perlembagaan
Persekutuan.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan Perlembagaan
Persekutuan berserta contoh.

3 Membuat kronologi maklumat berkaitan dengan Perlembagaan
Persekutuan.

4 Mencerakinkan maklumat yang berkaitan dengan Perlembagaan
Persekutuan.

5 Menjustifikasikan kepentingan Perlembagaan Persekutuan
sebagai simbol kedaulatan negara.

6 Menjana idea untuk menghayati semangat Perlembagaan
Persekutuan.

iv

BAB TAHAP DESKRIPTOR PENGUASAAN
PENGUASAAN (✓) (7)

1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan sistem Raja
Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan sistem Raja
Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen berserta contoh.

3 3 Membuat kronologi maklumat berkaitan sistem Raja
Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen.

RAJA Mencerakinkan maklumat yang berkaitan dengan sistem Raja
Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen.
BERPERLEMBAGAAN 4
DAN DEMOKRASI

BERPARLIMEN Menilai kepentingan sistem Raja Berperlembagaan dan Demokrasi
Berparlimen sebagai unsur penting sistem pemerintahan negara.
5

6 Menjana idea tentang konsep kesetiaan kepada raja dan
menghormati sistem demokrasi.

1 Memerihalkan pengetahuan berkaitan dengan Sistem Persekutuan.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan Sistem Persekutuan
berserta contoh.

4 3 Mengkategorikan maklumat yang berkaitan dengan Sistem
Persekutuan.
SISTEM
PERSEKUTUAN 4 Menganalisis maklumat yang berkaitan dengan Sistem
Persekutuan.

5 Menilai kepentingan Sistem Persekutuan dalam memantapkan
sistem pentadbiran negara.

6 Menjana idea tentang Sistem Persekutuan dalam pembinaan
bangsa dan negara.

1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan gagasan
Pembentukan Malaysia.

2 Menjelaskan gagasan Pembentukan Malaysia berserta contoh.

5 3 Membuat kronologi peristiwa yang berkaitan dengan gagasan
Pembentukan Malaysia.
PEMBENTUKAN
MALAYSIA 4 Mencerakinkan maklumat tentang gagasan Pembentukan
Malaysia.

5 Menilai kepentingan Pembentukan Malaysia dalam membina jati
diri.

6 Menjana idea tentang Pembentukan Malaysia dalam konsep
pembinaan negara dan bangsa.

v

BAB TAHAP DESKRIPTOR PENGUASAAN
PENGUASAAN (✓) (7)

1 Berkaitan dengan cabaran selepas Pembentukan Malaysia.

2 Menjelaskan cabaran selepas Pembentukan Malaysia berserta
contoh.

6 3 Membuat kronologi peristiwa yang berkaitan cabaran selepas
Pembentukan Malaysia.
CABARAN SELEPAS
PEMBENTUKAN 4 Menganalisis maklumat tentang cabaran selepas Pembentukan
MALAYSIA Malaysia.

7 5 Menilai kepentingan cabaran selepas Pembentukan Malaysia
dalam membina ketahanan diri.
MEMBINA
KESEJAHTERAAN 6 Menjana idea tentang cabaran selepas Pembentukan Malaysia
dalam mengekalkan kedaulatan negara.
NEGARA
1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan strategi
8 membina kesejahteraan negara.

MEMBINA 2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan strategi membina
KEMAKMURAN kesejahteraan negara berserta contoh.

NEGARA 3 Membuat kronologi peristiwa yang berkaitan strategi membina
kesejahteraan negara.

4 Menganalisis maklumat tentang usaha membina kesejahteraan
negara dalam mewujudkan perpaduan.

5 Menilai kepentingan usaha membina kesejahteraan negara dalam
membina negara yang maju pada masa depan.

6 Menjana idea tentang usaha membina kesejahteraan negara
dalam mengekalkan kedaulatan negara.

1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan strategi
membina kemakmuran negara.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan strategi membina
kemakmuran negara berserta contoh.

3 Membuat kronologi maklumat yang berkaitan dengan strategi
membina kemakmuran negara.

4 Menganalisis maklumat tentang strategi membina kemakmuran
negara.

5 Menilai kepentingan strategi membina kemakmuran negara
untuk kesejahteraan rakyat.

6 Menjana idea tentang strategi membina kemakmuran negara
dalam menjamin keamanan dan keutuhan bangsa.

vi

BAB TAHAP DESKRIPTOR PENGUASAAN
PENGUASAAN (✓) (7)
9
1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan asas
DASAR LUAR pembinaan dasar luar Malaysia.
MALAYSIA
2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan asas pembinaan dasar
10 luar Malaysia dengan contoh.

KECEMERLANGAN 3 Membuat kronologi maklumat yang berkaitan dengan asas
MALAYSIA DI pembinaan dasar luar negara.

PERSADA DUNIA 4 Menganalisis maklumat tentang asas pembinaan dasar luar
Malaysia.

5 Menilai kepentingan dasar luar Malaysia dalam membina
hubungan baik antara negara.

6 Menjana idea tentang dasar luar Malaysia
dalam menjaga kedaulatan negara.

1 Memerihalkan pengetahuan yang berkaitan dengan
kecemerlangan Malaysia di persada dunia.

2 Menjelaskan pemahaman berkaitan dengan kecemerlangan
Malaysia di persada dunia berserta contoh.

3 Menyusun maklumat berkaitan dengan kecemerlangan Malaysia
di persada dunia.

4 Menganalisis maklumat berkaitan dengan kecemerlangan
Malaysia di persada dunia.

5 Menilai kepentingan kecemerlangan Malaysia persada dunia
dalam membina kemakmuran negara.

6 Menjana idea tentang kecemerlangan Malaysia di persada dunia
demi keamanan dunia.

vii

Peristiwa Sejarah Malaysia

Tahun 1961 Cadangan penubuhan
Malaysia

Tahun 1962 Penubuhan Suruhanjaya
Cobbold

Tahun 1963 Pengisytiharan Malaysia

Tahun 1966 Berakhirnya Dasar
Konfrontasi

Tahun 1967 Malaysia menganggotai
ASEAN

Tahun 1969 Persidangan Negara-negara
Islam (OIC) ditubuhkan

Tahun 1970 Penubuhan UKM sebagai
pusat ilmu bahasa Melayu

Tahun 1986 Temasya Sukan Malaysia
(SUKMA) pertama

viii

BAB Kedaulatan Negara

1

PETA Konsep Jenis • Kedaulatan tradisional
kedaulatan - Pemerintahan mutlak. Berpaksi pada kedaulatan
Konsep
Kedaulatan Raja-raja Melayu.

Ciri-ciri Negara Berdaulat • Kedaulatan moden
– Idea negara bangsa moden. Hak rakyat dan kerajaan
Pemerintahan Rakyat berperlembagaan. Persamaan rumpun bangsa dan
Perundangan Sempadan
bahasa.

• Kedaulatan undang-undang
– Kerajaan dan rakyat terikat pada undang-undang.

Menjamin keadilan dalam kehidupan bermasyarakat.

• Kedaulatan antarabangsa
– Pengiktirafan PBB terhadap sesebuah negara.

Tidak boleh dicabuli oleh negara lain.

Kedaulatan Kepentingan Mewujudkan Negara Berdaulat • Kesejahteraan sosial
Negara – Melaksanakan dasar sosial untuk
• Keberkesanan pentadbiran
NOTA 1 - Menjalankan pentadbiran tanpa campur kesejahteraan rakyat seperti bahasa
kebangsaan, Rukun Negara, sukan dan
tangan pihak luar. Kerjasama kerajaan kebudayaan. Melahirkan generasi berilmu,
Persekutuan dan Kerajaan Negeri melalui berkemahiran dan bersatu padu.
pengagihan kuasa. Pengenalan Sistem • Kecemerlangan hubungan luar negara
Jemaah Menteri. – Menjalin hubungan dengan negara luar
• Kemakmuran ekonomi melalui penggubalan dasar luar negara.
– Melaksanakan dasar pembangunan Menganggotai pertubuhan serantau dan
ekonomi untuk meningkatkan taraf hidup antarabangsa.
rakyat. Meliputi pertanian, perindustrian
dan perdagangan.

Langkah Mempertahankan Kedaulatan

• Mewujudkan kestabilan politik dan kemakmuran ekonomi
- Pemerintah mewujudkan pentadbiran yang cekap, mengelak rasuah dan

mengagihkan kekayaan dengan adil. Rakyat setia pada raja dan negara,
bekerjasama dan mematuhi undang-undang.
• Mengekalkan perpaduan kaum
– Pemerintah melaksanakan dasar perpaduan seperti bahasa, pendidikan dan
kebudayaan. Rakyat menggunakan bahasa kebangsaan, mengamalkan Rukun
Negara, bertoleransi dan menghormati agama serta budaya kaum lain.
• Memupuk patriotisme
– Pemerintah menganjurkan Hari Kemerdekaan, mewajibkan subjek Sejarah
dan kempen kesedaran. Rakyat menghormati lambang negara seperti Jalur
Gemilang, lagu Negaraku dan menghargai tokoh negara.
• Mengukuhkan pertahanan negara
– Pemerintah menggubal dasar dan undang-undang untuk melindungi
keselamatan negara dengan mengadakan perjanjian pertahanan dengan
negara serantau dan antarabangsa. Rakyat mengganggotai pasukan
keselamatan dan sanggup berkorban demi negara.

1 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara

1.1 Konsep Kedaulatan

BAB 1 1. Lengkapkan ayat di bawah. TP 1 BUKU TEKS

Melaka negara bebas m.s. 4
negara bangsa kedaulatan tertinggi
Malaysia
pentadbiran

(a) Kekuasaan tertinggi dalam sesebuah negara .

(b) Kerajaan yang bebas dan mempunyai hak untuk melaksanakan

pentadbiran negara.

Konsep (c) Konsep kedaulatan di negara kita telah bermula sejak zaman
kedaulatan Kesultanan Melayu Melaka .

(d) Kemerdekaan Tanah Melayu yang dicapai pada tahun 1957 dan
pembentukan Malaysia pada tahun 1963 telah memantapkan
negara bangsa yang bebas dan berdaulat.

2. Jelaskan takrif kedaulatan berdasarkan bahasa berikut. TP 2 BUKU TEKS
Takrif kedaulatan
m.s. 4

Bahasa Arab Bahasa Yunani Bahasa Inggeris

(a) Perkataan daulah yang (b) Perkataan supernuus (c) Sovereignty bermaksud
bermaksud kuasa atau superanus yang negara berkuasa penuh
pemerintahan sesebuah bermaksud agung atau terhadap pemerintahan.
kerajaan. tertinggi. Negara yang
bebas dan merdeka.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 2

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

3. Namakan tokoh dan nyatakan pandangan mereka tentang kedaulatan. TP 2 BUKU TEKS

m.s. 5

negara kekal kekuasaan tertinggi beragama BAB 1
kesejahteraan antarabangsa hak dalam negeri keadilan undang-undang

(a) Aristotle Kuasa tertinggi dalam pemerintahan

sesebuah negara. Kerajaan terikat dengan

undang-undang .

Kuasa tertinggi dalam sesebuah negara .

(b) Jean Bodin Bersifat kekal dan tidak terbatas

untuk membuat undang-undang, mentafsir

dan melaksanakannya.

(c) Ibn Khaldun Kekuatan dan kekuasaan sesebuah
negara berasaskan semangat kekitaan
bangsanya. Diiringi kekuatan semangat

beragama yang menyebabkan sesuatu
bangsa rela berkorban demi mencapai cita-cita
yang sama.

Kedaulatan dibina berdasarkan prinsip

(d) Tunku Abdul Rahman kebebasan dan keadilan . Sentiasa
Putra al-Haj
memperjuangkan kebajikan dan

kesejahteraan rakyat.

(e) Tun Dr. Mohamed Kedaulatan menjadi asas negara yang
Salleh Abas merdeka, memiliki kebebasan pada peringkat

antarabangsa . Mempunyai hak dan kuasa
untuk mengatur urusan dalam negeri
tanpa telunjuk asing.

3 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara BUKU TEKS

4. Padankan maklumat berikut dengan jenis kedaulatan yang betul. TP 4 m.s. 6 – 7

A Kedaulatan undang-undang C Kedaulatan tradisional

BAB 1      

B Kedaulatan moden D Kedaulatan antarabangsa
     

Maklumat Ciri
D
(a) Pengiktirafan Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu (PBB) terhadap sesebuah C
negara yang tidak boleh dicabuli oleh negara lain. A
B
(b) Pemerintah berkuasa mutlak dan menguasai sepenuhnya urusan pentadbiran
negara.

(c) Pemerintah dan rakyat terikat dengan undang-undang yang menjamin
keadilan dalam kehidupan bermasyarakat.

(d) Dikaitkan dengan nasionalisme yang menggunakan unsur persamaan
rumpun bangsa dan bahasa untuk membentuk negara bangsa.

5. Jawab soalan berikut dengan tepat dan ringkas. TP 4 BUKU TEKS

(a) m.s. 6 – 7
Nyatakan jenis kedaulatan yang telah wujud
sejak tamadun awal manusia. Kedaulatan tradisional

(b) Revolusi Keagungan di England dan Revolusi
Perancis.
Apakah peristiwa di Eropah yang boleh
dikaitkan dengan idea negara bangsa?

(c) Badan kehakiman
Apakah badan yang diwujudkan untuk
memelihara kedaulatan undang-undang di Persekutuan Tanah Melayu diterima sebagai
negara kita? anggota ke-82 pada 17 September 1957.

(d)
Jelaskan bukti PBB mengiktiraf kedaulatan
negara kita. KBAT Menilai

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 4

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

1.2 Ciri Negara Berdaulat

6. Lengkapkan ayat di bawah. TP 3 BUKU TEKS

(a) Pemerintahan negara berdaulat dijalankan secara teratur demi m.s. 8 – 9 BAB 1

menjamin kestabilan politik, keamanan, pertahanan dan Mempunyai
pemerintahan
ekonomi. Malaysia merupakan negara persekutuan yang mengamalkan
• kestabilan
Sistem Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen . Ketua • Perdana Menteri
• Yang di-Pertuan Agong
Utama Negara ialah Yang di-Pertuan Agong dan ketua kerajaan ialah • Demokrasi Berparlimen

Perdana Menteri yang dibantu oleh Jemaah Menteri.

Mempunyai (b) Sistem perundangan menjadi asas kepada peraturan negara.
perundangan
Penting untuk memelihara kesejahteraan , menjamin keadilan
• Parlimen
• melindungi dan melindungi rakyat. Asas sistem perundangan negara
• Persekutuan
• kesejahteraan kita berpandukan kepada Perlembagaan Persekutuan .

Parlimen bertanggungjawab menggubal dan menentukan

sistem perundangan negara.

(c) Rakyat merupakan penduduk di sesebuah negara yang

terdiri daripada pelbagai kaum, agama dan adat resam. Rakyat Mempunyai rakyat

disatukan melalui satu bahasa dan kebudayaan serta • bahasa
• nasional
identiti nasional yang sama. Rakyat terikat dengan • penduduk
• undang-undang
undang-undang dan peraturan yang dikuatkuasakan

oleh pemerintah di sesebuah negara.

Mempunyai sempadan (d) Merupakan garis pemisah antara negeri atau negara.
Malaysia berkongsi sempadan dengan negara jiran
• berkongsi seperti Singapura, Thailand, Indonesia dan Brunei. Sempadan
• pertahanan Malaysia diperakui oleh masyarakat antarabangsa , khasnya
• antarabangsa PBB. Penetapan sempadan memudahkan urusan pemerintahan,
• garis pemisah pentadbiran, pertahanan dan pembangunan.

TUGASAN

Pilih sebuah negara di Asia Tenggara. Dapatkan maklumat tentang pemerintahan, perundangan, rakyat dan sempadan
negara tersebut. Maklumat tersebut dipersembahkan dalam bentuk buku skrap atau Microsoft Powerpoint dengan
grafik yang menarik.

5 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara

1.3 Kepentingan Mewujudkan Negara Berdaulat

BAB 1 7. Padankan kepentingan mewujudkan negara berdaulat dengan huraian yang betul. TP 2 BUKU TEKS

m.s. 10 – 11

Kepentingan mewujudkan Huraian
negara berdaulat

Kesejahteraan sosial Melaksanakan dasar pembangunan ekonomi untuk
meningkatkan taraf hidup rakyat.

Kemakmuran ekonomi Memberi kebebasan kepada negara menjalankan
urusan pentadbiran tanpa campur tangan pihak
Keberkesanan pentadbiran luar.

Kecemerlangan hubungan luar Menjalinkan hubungan diplomatik dan persahabatan
negara dengan negara lain dengan menganggotai pertubuhan
serantau dan antarabangsa.

Melahirkan generasi berilmu dan berkemahiran
yang dapat memberikan sumbangan kepada
pembangunan negara.

8. Jawab soalan di bawah dengan tepat dan ringkas. TP 5 BUKU TEKS
(a) Bagaimanakah kerjasama antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri?
m.s. 10 – 11

Kerjasama antara Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri melalui pengagihan kuasa.


(b) Apakah matlamat dasar pembangunan ekonomi negara?

Memajukan negara dan meningkatkan taraf hidup rakyat berbilang kaum.


(c) Nyatakan dua dasar sosial yang dilaksanakan di negara kita.

(i) Bahasa kebangsaan (ii) Rukun Negara


(d) Jelaskan kesan jika rakyat tidak berusaha mempertahankan kedaulatan negara. KBAT Menilai

Kemerdekaan negara tergugat. Negara akan dikuasai oleh kuasa luar dan mudah dijajah.


© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 6

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

1.4 Langkah Mempertahankan Kedaulatan

9. Nyatakan langkah mempertahankan kedaulatan negara. TP 2 BUKU TEKS

m.s. 12 – 15 BAB 1

Sambutan (a) Mengukuhkan pertahanan negara
Hari
Kebangsaan

VIDEO 1

(d) Mengekalkan Langkah (b) Memupuk
perpaduan mempertahankan patriotisme

kedaulatan
negara

Sambutan (c) Mewujudkan kestabilan politik dan ekonomi
Hari Malaysia

VIDEO 2

10. Berdasarkan peranan berikut, tandakan (3) pada pihak yang betul. TP 4 BUKU TEKS

Peranan Pemerintah m.s. 12 – 15

(a) Memberikan taat setia kepada raja dan negara. Rakyat
3
(b) Menggubal dasar berkaitan perpaduan kaum dan integrasi nasional. 3
3
(c) Memastikan agihan kekayaan negara secara adil untuk semua kaum. 3 3

(d) Mengamalkan semangat toleransi dan hormat-menghormati antara 3
kaum. 3

(e) Menganggotai pasukan keselamatan dan sukarelawan untuk
mempertahankan negara.

(f) Memastikan pasukan keselamatan sentiasa bersiap siaga menghadapi 3
ancaman musuh.

(g) Melibatkan diri dalam program kemasyarakatan bagi memupuk
kerjasama kaum.

(h) Menyokong segala usaha dan dasar kerajaan bagi mewujudkan
kestabilan politik.

(i) Menganjurkan sambutan Hari Kemerdekaan dan Hari Pahlawan 3
untuk menimbulkan rasa cinta akan negara.

(j) Memperuntukkan perbelanjaan yang mencukupi untuk 3
melaksanakan program pembangunan.

7 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara BUKU TEKS

11. Jawab soalan berikut berdasarkan gambar di bawah. TP 6 m.s. 15

BAB 1    
(a) Apakah langkah mempertahankan kedaulatan negara yang boleh dikaitkan dengan gambar di atas?

Mengukuhkan pertahanan negara.

(b) Terangkan dua peranan pihak berikut dalam langkah tersebut. KBAT Menganalisis

Peranan pemerintah Peranan rakyat

(i) Mengadakan perjanjian pertahanan dan Menganggotai pasukan keselamatan
latihan ketenteraan bersama dengan negara dan pasukan sukarelawan untuk
serantau dan antarabangsa. mempertahankan negara.

(ii) Memodenkan aset ketenteraan untuk Mengelakkan kolaborasi dengan pihak luar
mengukuhkan pasukan pertahanan. yang mengancam kedaulatan negara.

(c) Apakah ancaman yang dihadapi oleh negara kita pada masa kini? KBAT Menganalisis

Ancaman pengganas, lanun di Selat Melaka, pencerobohan sempadan negara, pengintipan kuasa
luar, kebanjiran pendatang asing tanpa izin, jenayah siber dan tuntutan puak pelampau.

(d) Jelaskan kesan jika sistem pertahanan negara lemah dan aset ketenteraan mundur. KBAT Menilai

Mudah dikalahkan oleh musuh. Mengancam kestabilan politik negara. Gagal mempertahankan
kedaulatan negara. Dipandang rendah oleh negara jiran dan antarabangsa. Menjadi sasaran kuasa-
kuasa besar.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

(e) Cadangkan cara meningkatkan kekuatan sistem pertahanan negara. KBAT Mencipta

Menggubal dasar pertahanan negara. Mengadakan latihan ketenteraan dengan negara maju.
Memodenkan aset ketenteraan. Menambah jumlah anggota tentera. Memperketat kawalan di
sempadan negara.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

NOTA IMBASAN

Objektif utama Dasar Pertahanan Negara adalah untuk melindungi dan mempertahankan kepentingan negara yang menjadi teras kepada
kedaulatan, keutuhan wilayah dan kesejahteraan ekonomi. Untuk mencapai tujuan tersebut, keperluan satu strategi komprehensif telah
dibentuk sebagai prinsip-prinsip asas pertahanan.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 8

PRAKTIS Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

SPM 1

Kertas 1 Apakah kesan jalinan hubungan tersebut? BAB 1
I Melahirkan generasi berilmu
1. Apakah perkataan bahasa Arab yang merujuk II Mengukuhkan perpaduan rakyat
III Mempertahankan kedaulatan negara
BUKU kepada konsep kedaulatan? IV Menjalin kerjasama dalam pelbagai bidang
TEKS A I dan II
m.s. 4 A Aulad C Derhaka B I dan IV
C II dan III
B Daulah D Supernuus D III dan IV

2. Apakah tafsiran tokoh berikut berkaitan kedaulatan?

BUKU
TEKS
m.s. 5

7. Apakah kepentingan pelaksanaan dasar berikut?

BUKU • Rukun Negara
TEKS
m.s. 11

•  Bahasa Kebangsaan
A Kuasa tertinggi
B Semangat beragama A Menyatukan rakyat
C Kerajaan perlembagaan B Memupuk daya saing
D Kebebasan dan keadilan C Menjamin kemakmuran
D Memelihara hak asasi rakyat
3. Senarai berikut menunjukkan jenis kedaulatan.

BUKU • Kedaulatan X 8. Apakah peranan pemerintah untuk mencapai
TEKS
m.s. 6 matlamat berikut?

•  Kedaulatan moden BUKU
TEKS

•  Kedaulatan antarabangsa m.s. 12

•  Kedaulatan undang-undang • Mewujudkan kestabilan politik

Apakah X? •  Menjamin kemakmuran ekonomi
A Asasi
B Bersyarat C Tradisional A Memberikan kesetiaan
D Ketenteraan B Mengukuhkan parti politik
C Mengelakkan amalan rasuah
4. Apakah maksud kedaulatan antarabangsa? D Menghormati lambang negara

BUKU A Kuasa mutlak pemerintah
TEKS
m.s. 7 B Semangat nasionalisme rakyat
9. Bagaimanakah pemerintah dapat mengukuhkan
C Persamaan rumpun bangsa dan bahasa
BUKU pertahanan negara?
D Pengiktirafan PBB terhadap sesebuah negara TEKS

m.s. 15 I Memodenkan aset ketenteraan

5. Apakah ciri-ciri negara berdaulat? II Mengadakan perjanjian pertahanan

BUKU A Memiliki sumber bahan mentah III Mengamalkan ideologi Rukun Negara
TEKS
m.s. 8 B Mengamalkan sistem demokrasi IV Menganjurkan sambutan Hari Kemerdekaan

C Mempunyai rakyat dan sempadan A I dan II

D Menjalin hubungan dengan kuasa luar B I dan IV

6. Gambar berikut menunjukkan hubungan C II dan III

Malaysia dengan negara lain. D III dan IV

BUKU 10. Antara berikut, yang manakah merupakan
TEKS

m.s. 11

BUKU peranan rakyat untuk mempertahankan
TEKS

m.s. 15 kedaulatan negara?

A Menganggotai pasukan keselamatan

B Mewujudkan pentadbiran yang cekap

C Menjalin kerjasama dengan negara luar

D Menggubal dasar pembangunan ekonomi

9 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara

Kertas 2

Bahagian A

BAB 1 1. (a) Jelaskan latar belakang kedaulatan negara. BUKU TEKS

m.s. 145 – 146

Kedaulatan negara bermula sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka. Diikuti dengan kemerdekaan Tanah

Melayu pada tahun 1957. Pembentukan Malaysia pada tahun 1963 telah memantapkan negara bangsa

yang bebas dan berdaulat. [2 markah]


(b) Terangkan takrif kedaulatan berdasarkan bahasa berikut: [2 markah]
(i) Bahasa Arab [2 markah]

Perkataan daulah yang bermaksud kuasa pemerintahan sesebuah kerajaan.


(ii) Bahasa Melayu

Perkataan daulat bermaksud kekuasaan tertinggi terhadap pemerintahan negara.

(c) Pada pendapat anda, apakah rumusan yang boleh dibuat tentang konsep kedaulatan?
Kedaulatan merujuk kuasa tertinggi dalam sesebuah negara. Merujuk kepada sesebuah kerajaan yang

bebas daripada kongkongan kuasa asing. Pemerintahnya mempunyai hak untuk melaksanakan

pentadbiran negara. Sesebuah kerajaan yang menjalankan pemerintahan terhadap sebuah negara yang

bebas dan merdeka.

[4 markah]

2. Rajah berikut menunjukkan jenis kedaulatan. BUKU TEKS

m.s. 157 – 159

X

Jenis Y
kedaulatan Kedaulatan tradisional

Kedaulatan antarabangsa

(a) Nyatakan jenis kedaulatan:
X : Kedaulatan moden

Y : Kedaulatan undang-undang [2 markah]


(b) Jelaskan maksud kedaulatan tradisional.
Sistem pemerintahan berkuasa mutlak. Pemerintah menguasai sepenuhnya segala urusan negara.

Kedaulatan negara kita berpaksi pada kedaulatan Raja-raja Melayu. Raja menjadi ketua pemerintah,

kuasa tertinggi dan diperkukuh dengan taat setia rakyat.

[2 markah]

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 10

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

(c) Berikut merupakan prinsip keempat Rukun Negara.

Kedaulatan undang-undang

Jelaskan maksud prinsip kedaulatan tersebut. BAB 1
Kerajaan dan rakyat terikat oleh undang-undang yang perlu dipatuhi. Menjamin keadilan dalam

kehidupan bermasyarakat. Menjadikan negara aman, stabil dan makmur.

[2 markah]

(d) Cabaran yang dihadapi oleh Malaysia bagi menjamin kedaulatan negara ialah ancaman anasir luar yang
cemburu dengan keharmonian dan kemakmuran negara.

Berikan ulasan anda.

Ancaman anasir luar terhadap negara kita adalah seperti pencerobohan sempadan, pengintipan,

pencerobohan perairan, kebanjiran pendatang tanpa izin, serangan pengganas, politik radikal, rusuhan,

pemberontakan dan ideologi komunis. Kesemua anasir itu boleh menjejaskan kestabilan politik, ekonomi

dan sosial negara. Oleh itu, kerajaan dan rakyat haruslah bekerjasama mengekalkan keamanan dan

kemakmuran negara agar ancaman anasir luar dapat diatasi.

(Mana-mana jawapan yang munasabah)

[4 markah]

Bahagian B
1. Gambar berikut menunjukkan ciri negara yang berdaulat, iaitu mempunyai pemerintahan.

BUKU TEKS

m.s. 8, 10 – 11

(a) Jelaskan ciri pemerintahan tersebut. [4 markah]

(b) Senarai berikut berkaitan dengan kepentingan mewujudkan negara berdaulat.

• Kemakmuran ekonomi
•  Kesejahteraan sosial

Terangkan kepentingan tersebut. [8 markah]

(c) Malaysia berkongsi sempadan dengan negara jiran seperti Thailand dan Indonesia. Cadangkan langkah

mengatasi aktiviti jenayah merentasi sempadan seperti pencerobohan perairan, penyeludupan dadah dan

pemerdagangan manusia. [8 markah]

11 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara

BUKU TEKS

m.s. 12 – 14

2. (a) Jelaskan peranan pemerintah dan rakyat dalam mewujudkan kestabilan politik dan kemakmuran

ekonomi. [8 markah]

BAB 1 (b) Gambar berikut menunjukkan rakyat Malaysia.

Sebagai rakyat yang patriotik, apakah tanggungjawab anda untuk mengekalkan perpaduan antara kaum?
[6 markah]

(c) Petikan berikut merupakan perutusan khas Perdana Menteri pada Hari Kebangsaan ke-63.

KUALA LUMPUR, 30 Ogos — Mengekalkan kemerdekaan, kedaulatan serta keamanan negara
sejak 63 tahun lepas merupakan amanah besar yang perlu dipikul oleh seluruh rakyat Malaysia.
Kita mesti pelihara keamanan negara kita. Kita mesti tegakkan keadilan dan pelihara kebebasan
rakyat. Kita mesti pastikan seluruh warga tanah air tercinta ini sentosa selama-lamanya.

Sumber: https://www.pmo.gov.my/ms/2020/08/rakyat-malaysia-pikul-amanah-besar-kekal-kedaulatan-
kemerdekaan-negara/

Berdasarkan petikan tersebut, berikan penjelasan anda tentang peranan rakyat dalam mengukuhkan
patriotisme. [6 markah]

Pendidikan Sivik

Nilai Teras: Kasih sayang
Tajuk: Mempertahankan Keutuhan Negara
Aktiviti PAK-21: Persembahan
1. Setiap kumpulan akan menghasilkan sebuah puisi, sajak, lagu atau drama.
2. Persembahan hendaklah bertemakan tajuk berikut:

Malaysia Prihatin – Kedaulatan Negara Tanggungjawab Bersama

3. Setiap kumpulan akan membuat persembahan di hadapan kelas.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 12

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 1 Kedaulatan Negara 

Sudut KBAT

Keratan akhbar berikut menunjukkan Sistem Raja Berperlembagaan yang diamalkan di negara kita. BAB 1


Sumber: Berita Harian, 11 April, 2017 Sumber: Berita Harian, 14 Disember, 2016
(a) Terangkan maksud Sistem Raja Berperlembagaan.

Sistem Raja Berperlembagaan bermaksud sistem pemerintahan beraja mengikut peruntukan dalam Perlembagaan
Malaysia. Yang di-Pertuan Agong bertindak berdasarkan Perlembagaan Malaysia dan nasihat Perdana Menteri. Bidang
kuasa Yang di-Pertuan Agong mengikut Perlembagaan Malaysia ialah sebagai Ketua Utama Negara. Yang di-Pertuan
Agong mengetuai tiga badan kerajaan, iaitu Badan Perundangan, Badan Eksekutif dan Badan Kehakiman.

(b) Sistem Raja Berperlembagaan masih relevan kepada Malaysia pada masa kini. Berikan penjelasan anda.
Raja melindungi rakyat pelbagai kaum. Mewujudkan keadaan aman dan harmoni. Raja menjadi simbol perpaduan.
Melindungi hak orang Melayu agar hak keistimewaan orang Melayu terpelihara. Melindungi agama Islam. Baginda
menjadi ketua agama Islam bagi negeri sendiri dan negeri lain seperti Wilayah Persekutuan, Sabah dan Sarawak.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

(c) Bagaimanakah anda menunjukkan taat setia kepada raja dan negara?
Menjaga dan mengukuhkan perpaduan antara kaum. Menghormati raja dan pemimpin. Mematuhi undang-undang.
Menjunjung perlembagaan negara. Mengamalkan Rukun Negara. Berusaha mengharumkan nama negara. Tidak
menyertai perhimpunan haram dan rusuhan kaum.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

(d) Pada pendapat anda, mengapakah sebagai rakyat Malaysia, kita harus memahami pelaksanaan pemerintahan Sistem
Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen?
Rakyat dapat mengetahui had kebebasan mereka mengikut perlembagaan. Rakyat tidak akan mempersoalkan
kedudukan Raja-raja dan hak orang Melayu. Mengetahui hak dan tanggungjawab untuk memilih kerajaan melalui
pilihan raya. Tidak akan mempersoalkan isu-isu sensitif. Mengekalkan keamanan dan keharmonian kaum.
Menghormati agama dan budaya kaum lain. Sanggup berkorban untuk negara. Memupuk semangat cinta akan
negara dan taat dan setia kepada raja dan negara. Rakyat akan sentiasa berusaha memelihara kedaulatan negara.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

Kuiz 1

13 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

BAB Perlembagaan Persekutuan

2

PETA Konsep Undang-undang negeri Melayu
Undang-undang Inggeris
Latar Belakang Sejarah
Perlembagaan Persekutuan

Sejarah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan

Tahun 1877 Tahun 1946 Tahun 1948 Tahun 1957

Ciri utama Perlembagaan Persekutuan

Perlembagaan Ciri Tradisional Ciri Moden
Persekutuan • Kesultanan atau pemerintahan beraja • Kerajaan Persekutuan
- Sultan memiliki kuasa penuh. Setelah – Mewujudkan satu sistem Kerajaan Persekutuan.
NOTA 2 – Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri diberi
merdeka, Yang di-Pertuan Agong sebagai
pemerintah tertinggi negara. Raja kuasa dalam bidang tertentu.
merupakan ketua negeri. Mempunyai – Sabah dan Sarawak diberi kuasa autonomi
Kuasa Eksekutif melalui Majlis Mesyuarat
Negeri. tertentu.
• Agama Islam • Sistem Demokrasi Berparlimen
– Di bawah kuasa raja. Negeri yang tiada – Diadakan pilihan raya. Hak rakyat untuk memilih
raja, di bawah Yang di-Pertuan Agong.
• Bahasa Melayu pemimpin dan kerajaan.
– Peringkat awal merupakan bahasa lingua – Memberikan kebebasan kepada rakyat untuk
franca. Kini menjadi bahasa rasmi negara.
• Kedudukan orang Melayu dan bumiputera memilih wakil pemimpin dan menubuhkan kerajaan.
– Sebelum merdeka di bawah kuasa raja. • Kewarganegaraan
Kini, di bawah Yang di-Pertuan Agong. – Kewarganegaraan Persekutuan 1948 diperkenalkan

terdiri rakyat raja dan kerakyatan British. Setelah
merdeka, taraf kerakyatan yang sama kepada
rakyat.

Pindaan Perlembagaan Persekutuan 1963 dan 1965

Tahun 1963 Tahun 1965

• Struktur Mahkamah Atasan • Pindaan Singapura di Parlimen
• Pembentukan Mahkamah setelah keluar daripada
Malaysia.
Tinggi Borneo
• Jawatan yang di-Pertua • Memansuhkan perkara
berkaitan Singapura.
Negeri
• Mengikut nasihat Majlis • Contohnya, dari segi kewangan,
imigresen, pertahanan dan
Tertinggi bagi Sarawak dan hubungan luar negara.
Kabinet Negeri bagi Sabah
14
©©PPeenneerrbbitiatannPPeelalannggi iSSddnn..BBhhdd..

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 

2.1 Latar Belakang Sejarah Perlembagaan Persekutuan

1. Lengkapkan petikan berikut. TP 1 BUKU TEKS

beraja Barat perubahan m.s. 22 – 23 BAB 2
berdaulat kemerdekaan tertinggi
Kesultanan membincangkan 99 Perak Raja
bertulis
adat Melayu

Perlembagaan merupakan undang-undang (a) tertinggi yang menjadi teras pemerintahan

negara. Sebelum kedatangan British, negara mengamalkan pemerintahan (b) beraja . Raja

memerintah mengikut undang-undang dan peraturan. Pada zaman pemerintahan British, raja diterima

sebagai pemerintah (c) berdaulat . Setelah mencapai (d) kemerdekaan , negara kita mempunyai

perlembagaan yang menjadi unsur penting dalam sesebuah negara.

Asas pembentukan Perlembagaan Persekutuan ialah nilai tradisi (e) Kesultanan Melayu dan
prinsip undang-undang Inggeris. Berdasarkan undang-undang negeri Melayu, (f) Raja sebagai
pemerintah dan rakyat memberikan taat setia. Undang-undang dan sistem pemerintahan ditentukan
oleh raja. Undang-undang pada zaman Kesultanan Melayu Melaka mempengaruhi kandungan undang-
undang (g) bertulis di negeri-negeri Melayu yang lain seperti Hukum Kanun Pahang, Undang-
undang Kedah, Undang-undang Johor dan Undang-undang (h) 99 Perak .

Undang-undang dan (i) adat Melayu turut digunakan sebagai asas perlembagaan negara

dan menjadi panduan serta kawalan kepada raja dan (j) pembesar dalam proses pemerintahan

negara. Undang-undang di negeri-negeri Melayu mengalami (k) perubahan selaras dengan

perkembangan masyarakat, sehingga undang-undang (l) Barat diperkenalkan sekitar awal

abad ke-19.

2. Jelaskan kandungan undang-undang Inggeris berikut. TP 2 BUKU TEKS
Charter of Justice I (1807)
m.s. 24
(a) Mewujudkan mahkamah di Pulau Pinang.

Charter of Charter of Justice II (1826)
Justice di (b) Menyatukan mahkamah di Singapura, Melaka dan Pulau Pinang.
Negeri-negeri
Charter of Justice III (1856)
Selat (c) Mewujudkan mahkamah di Singapura, Melaka dan Pulau Pinang.

15 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan

3. Lengkapkan ayat di bawah. TP 3 BUKU TEKS

(a) Pada bulan Ogos 1956, Perlembagaan Sarawak memberikan m.s. 24

kuasa kepada Council Negri membuat undang-undang. Perlembagaan Sarawak

Mengandungi 45 orang ahli. Dipengerusikan • 45
• Gabenor
oleh Ketua Setiausaha . Majlis Tertinggi dipengerusikan oleh • Council Negri
• Peguam Negara
BAB 2 Gabenor  . Dianggotai oleh Ketua Setiausaha, Setiausaha •  Majlis Tertinggi
Kewangan dan Peguam Negara . Perlembagaan Sarawak •  Ketua Setiausaha
pada tahun 1959 memberikan kuasa pentadbiran negeri kepada

Majlis Tertinggi dan Council Negri.

Perlembagaan Sabah (b) Ditubuhkan oleh Majlis Undangan dan Majlis Kerja pada

• 1950 tahun 1950 . Majlis Undangan memberikan
• Gabenor
• undang-undang kuasa kepada Gabenor untuk menggubal
•  Majlis Undangan
undang-undang dalam pemerintahannya.

4. Jawab soalan di bawah dengan tepat dan ringkas. TP 5 BUKU TEKS
(a) Namakan undang-undang yang diperkenalkan oleh British di Negeri-negeri Selat.
m.s. 23 – 24

Charter of Justice


(b) Apakah matlamat pengenalan undang-undang British di Negeri-negeri Selat?

Melindungi penduduk asal daripada penindasan dan ketidakadilan.


(c) Namakan undang-undang Inggeris yang diperkenalkan di negeri berikut.

(i) Undang-undang Inggeris di Sabah Sabah Application of Laws Ordinance 1951

(ii) Undang-undang Inggeris di Sarawak The Sarawak Application of Laws Ordinance 1949

(d) Pada pendapat anda, apakah kepentingan perlembagaan kepada negara? KBAT Menilai

(i) Merupakan undang-undang tertinggi yang menjadi asas kepada pembentukan sesebuah
kerajaan.



(ii) Menjamin kecekapan, keadilan, ketelusan dan kelancaran pentadbiran sesebuah kerajaan.



© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 16

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 

2.2 Sejarah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan

5. Lengkapkan rajah berikut. i-THiNK Peta alir TP 3 BUKU TEKS

m.s. 25 – 27

Tahun 1877 Tahun 1946

• Mesyuarat pertama Majlis Negeri Perak . • Undang-undang di Negeri-negeri Selat BAB 2
• Dipengerusikan oleh Raja Muda Yusuf . digubal oleh Majlis Undangan Negeri  .

• Menjadi titik tolak kepada pembentukan • Undang-undang di Negeri-negeri
undang-undang negara. Melayu Bersekutu (NNMB) digubal oleh
Majlis Persekutuan .
• Berperanan menggubal undang-undang
• Undang-undang di Negeri-negeri Melayu
bagi negeri Perak . Tidak Bersekutu (NNMTB) digubal oleh
Majlis Negeri .
• Peranan yang sama dimainkan oleh
semua Majlis Negeri di negeri

Melayu yang lain.

Tahun 1948 Tahun 1957

• Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu • Penubuhan suruhanjaya perlembagaan
1948 melahirkan perlembagaan yang dikenali sebagai Suruhanjaya
baharu bagi pembentukan sebuah Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
Persekutuan yang terdiri atau Suruhanjaya Reid  .
daripada negeri-negeri Melayu, Melaka
dan Pulau Pinang . • Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu 1957 disesuaikan dengan model
• Antara kandungan perlembagaan Westminster .
termasuklah pentadbiran, kuasa
raja Melayu, perundangan dan • Perlembagaan ini berkuat kuasa sejurus
kewarganegaraan . selepas kemerdekaan pada 31
Ogos 1957.

Suruhanjaya
Reid
VIDEO 3



TUGASAN
Sediakan garis masa (kronologi) sejarah penggubalan Perlembagaan Persekutuan dalam bentuk carta dengan gambar
yang menarik.

17 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan

6. Nyatakan perkara yang menjadi terma rujukan utama dalam Perjanjian Persekutuan 1957. TP 4 BUKU TEKS

m.s. 27

(a) Kewarganegaraan yang sama.

(b) Kerajaan Persekutuan yang kukuh.

BAB 2 (c) Menjamin kedudukan Raja-raja Melayu.

(d) Parlimen hendaklah mengandungi dua Dewan. Perjanjian
Persekutuan
VIDEO 4 1957

(e) Menjamin kedudukan istimewa orang Melayu
dan kepentingan sah kaum-kaum lain.

2.3 Ciri Utama Perlembagaan Persekutuan

7. Huraikan ciri tradisional dalam Perlembagaan Persekutuan. TP 4 BUKU TEKS

m.s. 28 – 29

Ciri Perlembagaan Huraian
Persekutuan

(a) Agama Islam Agama Islam terletak di bawah kuasa raja di negeri masing-masing
dan bagi negeri tidak beraja, terletak di bawah kuasa yang di-Pertuan
Agong.

(b) Bahasa Melayu Menjadi lingua franca, digunakan dalam sistem pemerintahan,
berperanan sebagai bahasa ilmu dan kini sebagai bahasa rasmi negara.

(c) Kesultanan atau Institusi pemerintahan beraja disesuaikan dengan konsep Demokrasi
pemerintahan beraja Berparlimen. Raja menjadi ketua negeri dan tonggak kehormatan.

(d) Kedudukan orang Melayu Yang di-Pertuan Agong bertanggungjawab memelihara kedudukan

dan kaum bumiputera istimewa orang Melayu dan bumiputera Sarawak dan Sabah.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 18

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 

8. Lengkapkan ayat di bawah tentang ciri moden dalam Perlembagaan Persekutuan. TP 4 BUKU TEKS

m.s. 28 – 29

(a) Malaysia mewujudkan satu sistem kerajaan Persekutuan . Kerajaan
Persekutuan
Laporan Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
• kuasa
menyarankan Kerajaan Persekutuan dan Kerajaan Negeri diberikan • Sarawak
• Persekutuan
kuasa dalam bidang tertentu. Apabila Malaysia

ditubuhkan, Sarawak dan Sabah diberikan beberapa BAB 2

autonomi.

(b) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan sistem demokrasi

Sistem Demokrasi di Malaysia. Asas kepada demokrasi ialah pilihan raya umum
Berparlimen
yang pertama (1955). Tujuan utama pilihan raya adalah untuk
• adil
• wakil memberikan kebebasan kepada rakyat memilih wakil
• negeri
• demokrasi pemimpin dan menubuhkan kerajaan. Suruhanjaya Pilihan Raya
•  kebebasan
•  pilihan raya ditubuhkan bagi menjalankan pilihan raya dengan adil .

Pilihan raya Persekutuan memilih wakil bagi membentuk

Kerajaan Persekutuan. Pilihan raya negeri memilih wakil

untuk membentuk Kerajaan Negeri.

(c) Kewarganegaraan Persekutuan diperkenalkan pada tahun

1948 melalui Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu. Sebelum Kewarganegaraan

itu, tidak terdapat satu kewarganegaraan yang sama bagi seluruh • British
• rakyat raja
negara. Rakyat dikategorikan sebagai rakyat raja dan • Pulau Pinang
• Persekutuan
penduduk mendapat kerakyatan British jika dilahirkan • kewarganegaraan

di Melaka atau Pulau Pinang  . Kemerdekaan Tanah Melayu dan

pembentukan Malaysia memberi taraf kewarganegaraan yang sama

kepada rakyatnya.

9. Jawab soalan berikut dengan tepat dan ringkas. TP 4 BUKU TEKS

(a) Nyatakan keistimewaan Perlembagaan m.s. 29
Malaysia.
Mengandungi ciri tradisional dan ciri moden.

(b) Apakah tujuan pembentukan Suruhanjaya Memastikan pilihan raya dijalankan dengan adil
Pilihan Raya? dan lancar.

(c) Pada pendapat anda, apakah kesan amalan Menjamin kestabilan politik dan kemakmuran
Sistem Demokrasi dan Raja Berperlembagaan ekonomi.
yang diamalkan di negara kita? KBAT Menilai

19 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan

2.4 Pindaan Perlembagaan Persekutuan 1963 dan 1965

10. Lengkapkan ayat berikut berkaitan pindaan Perlembagaan 1963. TP 2 BUKU TEKS

m.s. 30 – 31

Struktur Mahkamah Atasan

BAB 2 (a) Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957 menetapkan struktur Mahkamah Atasan mengikut
model Mahkamah Tertinggi England, iaitu membahagikannya kepada Mahkamah Atasan dan

Mahkamah Rayuan .

(b) Apabila Malaysia dibentuk, Mahkamah Atasan diwujudkan, iaitu Mahkamah Persekutuan .

(c) Mahkamah Atasan diwujudkan di Persekutuan Tanah Melayu, Singapura , Sarawak dan
Sabah.

(d) Mahkamah Persekutuan boleh mendengar mana-mana isu perlembagaan dan pertelingkahan antara
Kerajaan Persekutuan dengan Kerajaan Negeri .

  Mahkamah Tinggi Singapura   Mahkamah Rayuan

Mahkamah Tinggi Kuala Lumpur

Pembentukan Mahkamah Tinggi Borneo

(a) Perlembagaan Malaysia mengekalkan kedudukan Mahkamah Tinggi Malaya .

(b) Pada masa yang sama diwujudkan Mahkamah Tinggi Borneo yang menguruskan soal
kehakiman di Sarawak dan Sabah.

(c) Jawatan Ketua Hakim Borneo diwujudkan pada tahun 1963 berpusat di
Kuching, Sarawak .

(d) Pada tahun 1994, nama jawatan tersebut diubah kepada Ketua Hakim Mahkamah Kuching
Sarawak dan Sabah.

Jawatan Yang di-Pertua Negeri

(a) Apabila Malaysia dibentuk, Sarawak dan Sabah diketuai oleh Yang di-Pertua Negeri

yang dilantik oleh Yang di-Pertuan Agong.

(b) Berdasarkan perlembagaan, Yang di-Pertua Negeri menjalankan tugas mengikut nasihat Majlis

Tertinggi bagi Sarawak dan Kabinet Negeri bagi Sabah.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 20

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 

11. Gambar berikut berkaitan dengan pindaan Perlembagaan 1965. Jawab soalan berikut. TP 5 TP 6 BUKU TEKS

m.s. 31

    BAB 2
(a) Siapakah yang mengusulkan pindaan Perlembagaan 1965?

Tunku Abdul Rahman Putra al-Haj

(b) Bilakah pindaan Perlembagaan 1965 dibuat?
7 Ogos 1965

(c) Apakah usul yang terkandung dalam pindaan perlembagaan tersebut?
(i) Singapura keluar daripada Malaysia

(ii) Perkara berkaitan Singapura dimansuhkan dalam Perlembagaan Malaysia

(d) Senaraikan perkara yang dimansuhkan berkaitan dengan Singapura.
Imigresen, kewangan, pertahanan dan hubungan luar negara.

(e) Nyatakan kesan pindaan Perlembagaan 1965.
Pemisahan Singapura daripada Malaysia.

(f) Pada pendapat anda, mengapakah perlembagaan dipinda? KBAT Menilai
Melindungi kepentingan rakyat, menjaga keselamatan negara, melancarkan pentadbiran negara
dan sesuai dengan keperluan semasa.

NOTA IMBASAN

Terdapat empat kaedah pindaan perlembagaan, iaitu:
(a) Persetujuan majoriti lebih suara 2/3 Dewan Parlimen dan persetujuan Majlis Raja-raja.
(b) Persetujuan majoriti lebih suara 2/3 Dewan Parlimen dan persetujuan Yang di-Pertua Negeri Sarawak dan Sabah.
(c) Persetujuan lebih suara 2/3 Dewan Parlimen.
(d) Persetujuan lebih suara Dewan Parlimen.

21 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan SPM 2

PRAKTIS

Kertas 1 6. Apakah perkara yang menjadi terma rujukan

1. Sebelum kedatangan British, negara diperintah BUKU dalam penggubalan Perjanjian Persekutuan 1957?
TEKS
m.s. 27 A Kedudukan pegawai British
BUKU berdasarkan pemerintahan
TEKS B Pengenalan undang-undang Barat
m.s. 22 A beraja C bangsawan
BAB 2 C Gabungan Kerajaan Persekutuan dan Negeri
B diktator D ketua bebas
D Hak istimewa orang Melayu dan kepentingan

2. Apakah asas pembentukan perlembagaan negara? sah kaum lain

BUKU I Undang-undang lisan 7. Senarai berikut menunjukkan ciri tradisional
TEKS

m.s. 22 II Undang-Undang Islam BUKU dalam Perlembagaan persekutuan.
TEKS
III Undang-undang Inggeris
m.s. 29

IV Undang-undang Negeri Melayu •X

A I dan II C II dan III •  Agama Islam

B I dan IV D III dan IV •  Bahasa Melayu

3. Apakah tujuan pengenalan undang-undang British Apakah X?
A Kewarganegaraan
BUKU di Negeri-negeri Selat? B Konsep Persekutuan
TEKS C Pemerintahan beraja
m.s. 24 A Melindungi hak penduduk asal D Demokrasi Berparlimen

B Memakmurkan ekonomi negeri

C Menghapuskan kuasa bangsawan

D Menjadi panduan pegawai British 8. Apabila negara kita mencapai kemerdekaan,

4. Apakah persamaan fungsi badan pentadbiran BUKU tanggungjawab memelihara kedudukan istimewa
TEKS
BUKU berikut?
TEKS m.s. 29 orang Melayu dan bumiputera Sarawak dan

m.s. 25 Sabah diserahkan kepada

• Majlis Negeri A Gabenor

• Majlis Undangan Negeri B Menteri Besar

A Melindungi kuasa raja C Perdana Menteri
B Menggubal undang-undang
C Menetapkan sempadan negeri D Yang di-Pertuan Agong
D Menjaga kebajikan penduduk asal
9. Rajah berikut berkaitan pindaan Perlembagaan

5. Gambar berikut menunjukkan Perjanjian 1963.BUKU Struktur Mahkamah Atasan

TEKS
m.s. 31

BUKU Persekutuan Tanah Melayu 1948. Pindaan
TEKS Perlembagaan

m.s. 26 1963 Pembentukan Mahkamah
Tinggi Borneo

X

Apakah X?

A Kerakyatan
B Hubungan luar
C Penubuhan Kabinet Menteri
D Jawatan Yang di-Pertua Negeri

Apakah kandungan perlembagaan tersebut? 10. Mengapakah pindaan Perlembagaan 1965 dibuat?

I Hubungan luar III Kewarganegaraan BUKU A Berakhirnya Zaman Darurat
TEKS
II Sempadan negeri IV Kuasa Raja Melayu m.s. 31 B Negara mencapai kemerdekaan

A I dan II C II dan III C Pembentukan gagasan Malaysia

B I dan IV D III dan IV D Pemisahan Singapura dari Malaysia

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 22

Kertas 2 Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 
Bahagian A
1. Petikan berikut merujuk maksud perlembagaan. BUKU TEKS

m.s. 22

Perlembagaan sesebuah organisasi atau negara menjelaskan bentuk, struktur, kegiatan, sifat dan BAB 2
peraturannya yang utama. Ia digubal dalam bentuk undang-undang penting, yang biasanya dikeluarkan
oleh seorang penguasa seperti raja, maharaja atau sultan lalu digunakan secara meluas dalam penggubalan
undang-undang berkanun.

Sumber: https://ms.wikipedia.org/wiki/Perlembagaan

(a) Jelaskan latar belakang sejarah Perlembagaan Persekutuan.
Merupakan undang-undang tertinggi sebagai teras pemerintahan negara. Sebelum kedatangan British,

negara diperintah berdasarkan pemerintahan beraja. Raja memerintah berdasarkan undang-undang

dan peraturan yang digubal. Pada zaman British, raja diterima sebagai pemeritah berdaulat. Setelah

merdeka, kita mempunyai perlembagaan yang menjadi unsur penting dalam sesebuah negara.

Perlembagaan Persekutuan berasaskan nilai tradisi Kesultanan Melayu dan kemudiannya beberapa

prinsip undang-undang Inggeris disesuaikan dengan nilai tempatan. [3 markah]


(b) Terangkan tentang undang-undang negeri Melayu.

Raja sebagai pemerintah dan rakyat memberikan taat setia. Undang-undang dan sistem pemerintahan

ditentukan oleh raja. Undang-undang pada zaman Kesultanan Melayu Melaka seperti Hukum Kanun

Melaka dan Undang-undang Laut Melaka mempengaruhi kandungan undang-undang bertulis di negeri-

negeri Melayu yang lain. Contohnya, Undang-undang Pahang, Undang-undang Kedah, Undang-undang

Johor dan Undang-undang 99 Perak.

[3 markah]
(c) Pada pendapat anda, apakah kesan jika sesebuah negara tidak mempunyai perlembagaan yang sistematik?

Pentadbiran kerajaan kucar-kacir. Menjejaskan kestabilan politik. Suasana dalam negara huru-hara.
Dasar-dasar kerajaan tidak dapat dilaksanakan dengan berkesan. Ekonomi negara turut terjejas kerana
kekurangan pelabur. Kedaulatan negara terancam. Negara mudah dicerobohi oleh pihak luar.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

[4 markah]
23 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan

2. Rajah berikut menunjukkan ciri utama Perlembagaan Persekutuan. BUKU TEKS

m.s. 28 – 29

Ciri utama Ciri moden
Perlembagaan Ciri tradisional
Persekutuan



BAB 2 (a) Nyatakan ciri moden dalam Perlembagaan Persekutuan. [3 markah]
(i) Kewarganegaraan

(ii) Kerajaan Persekutuan

(iii) Sistem Demokrasi Berparlimen


(b) Jelaskan kedudukan orang Melayu dan bumiputera dalam Perlembagaan Persekutuan.
Sebelum merdeka, kedudukan orang Melayu dan bumiputera di bawah kuasa raja dan ketua peribumi.

Apabila negara mencapai kemerdekaan, Yang di-Pertuan Agong diberikan tanggungjawab memelihara

kedudukan istimewa orang Melayu dan bumiputera Sarawak dan Sabah serta kepentingan sah kaum-

kaum lain.

[2 markah]

(c) Peruntukan perlembagaaan berkaitan dengan agama Islam merupakan salah satu ciri tradisional.
Berikan ulasan anda.

Pada zaman penjajahan British, raja di negeri Melayu tidak perlu menerima nasihat daripada

Penasihat British berkaitan dengan hak dan kedaulatan raja, adat istiadat orang Melayu dan agama Islam.

Selepas merdeka, agama Islam bagi negeri Melayu terletak di bawah kuasa raja di negeri masing-masing.

Bagi Wilayah Persekutuan dan negeri tidak beraja, agama Islam diletak di bawah bidang kuasa Yang

di-Pertuan Agong.

[2 markah]

(d) Sejak zaman Kesultanan Melayu Melaka, bahasa Melayu digunakan dalam sistem pemerintahan. Kini,
bahasa Melayu menjadi bahasa rasmi negara kita.

Sebagai pelajar, bagaimanakah anda mengamalkan slogan “Cintailah Bahasa Kebangsaan Kita”?

Menjadikan bahasa kebangsaan sebagai bahasa pertuturan harian. Mempelajari bahasa kebangsaan

dengan bersungguh-sunnguh. Menggunakan bahasa kebangsaan dengan betul. Tidak menggunakan

bahasa rojak. Tidak mengagung-agungkan bahasa asing. Membaca banyak buku dalam bahasa kebangsaan.

Menyokong kempen cintai bahasa kebangsaan.

(Mana-mana jawapan yang munasabah)

[3 markah]

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 24

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan 

Bahagian B

1. Jadual berikut menunjukkan undang-undang Inggeris yang diperkenalkan di Sabah, Sarawak BUKU TEKS
dan Negeri-negeri Selat.
m.s. 24 – 27

Sabah Sabah Application of Laws Ordinance 1951
Sarawak The Sarawak Application of Laws Ordinance 1949
Pulau Pinang, Melaka, Singapura Charted of Justice 1807

(a) Berdasarkan jadual di atas, jelaskan undang-undang tersebut. [6 markah] BAB 2

(b) Sejarah penggubalan Perlembagaan Persekutuan bermula pada tahun 1877 hingga tahun 1957.

Berikan penjelasan anda. [8 markah]

(c) Perlembagaan Persekutuan menjadi kunci utama kejayaan negara mengekalkan kestabilan politik dan

kemakmuran ekonomi.

Buktikan pernyataan tersebut. [6 markah]

BUKU TEKS

m.s. 27, 30

2. (a) Jelaskan perkara yang menjadi terma rujukan dalam penggubalan Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu

1957. [4 markah]

(b) Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957 dipinda apabila Malaysia dibentuk pada tahun 1963.

Huraikan perkara utama dalam pindaan Perlembagaan Persekutuan 1963. [8 markah]

(c) Pada pendapat anda, apakah tujuan pindaan dibuat pada Perlembagaan Persekutuan? [8 markah]
Jelaskan kesan sekiranya pindaan tersebut tidak dibuat.

Pendidikan Sivik © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

Nilai Teras: Bertanggungjawab
Tajuk: Kebebasan dengan Batasan
Aktiviti PAK-21: Meja bulat
1. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.
2. Setiap kumpulan akan membuat perbincangan secara meja bulat tentang:

(a) Hak dan batasan yang terdapat Perlembagaan Malaysia.
(b) Kepentingan Perlembagaan Malaysia.
(c) Cara menghormati Perlembagaan Malaysia.
(d) Kesan tidak menghormati Perlembagaan Malaysia.
3. Setiap kumpulan akan membentangkan hasil perbincangan di hadapan kelas.

25

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 2 Perlembagaan Persekutuan

Sudut KBAT

Gambar berikut menunjukkan Perlembagaan Persekutuan 1957 yang ditulis dalam dua versi, iaitu tulisan rumi dan tulisan
jawi.

BAB 2


(a) Mengapakah Perlembagaan Persekutuan 1957 turut ditulis dalam tulisan jawi?

Memartabatkan tulisan jawi. Membuktikan agama Islam sebagai agama rasmi negara. Dalam Perlembagaan
Persekutuan (Perkara 152) menyebut bahasa Melayu adalah bahasa kebangsaan dan bahasa rasmi. Manakala
tulisan dalam bahasa Melayu ialah tulisan jawi dan rumi.
(b) Buktikan penggubalan Perlembagaan Persekutuan menekankan kepentingan semua kaum.
Memberi keadilan kepada semua kaum. Melindungi hak asasi rakyat. Semua pihak berpuas hati dan tidak mencetuskan
sebarang masalah. Memelihara keamanan negara dan menjamin kepentingan ekonomi. Memelihara kestabilan politik
dan mengukuhkan kerjasama politik. Memantapkan sistem pentadbiran dan pemerintahan negara.
(c) Jelaskan kepentingan Perlembagaan Persekutuan kepada pembinaan negara dan bangsa.
Merupakan satu langkah pembinaan negara dan bangsa yang kukuh. Ciri tradisional dan moden digabungkan untuk
membentuk identiti negara dan bangsa Persekutuan Tanah Melayu. Pembentukan kerajaan Demokrasi Berparlimen
dengan konsep Raja Berperlembagaan. Memperlihatkan persetujuan semua kaum menerusi pakatan murni. Pakatan
murni dalam kalangan pemimpin mewujudkan perpaduan kaum. Keharmonian kaum dicapai tanpa pertumpahan
darah. Memberikan hak mutlak kepada penduduk tempatan mentadbir negara mengikut acuan sendiri. Setiap kaum
berusaha melahirkan identiti masyarakat yang merdeka. Perbezaan warna kulit, agama, bahasa dan bangsa diketepikan.
(Mana-mana jawapan yang munasabah)

Kuiz 2

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 26

BAB Raja Berperlembagaan dan Demokrasi
Berparlimen
3

PETA Konsep • Pemerintahan Beraja Kesultanan Melayu Melaka BAB 3
• Pemerintahan Beraja Sebelum Perang Dunia
Latar Belakang Pemerintahan Beraja
dan Demokrasi Berparlimen Kedua
• Raja-raja Melayu Semasa Pendudukan Jepun
Sejarah dan Kedudukan Institusi • Pemerintahan Beraja Selepas Perang Dunia
Majlis Raja-raja
Kedua
• Raja Berperlembagaan dan Demokrasi

Berparlimen

Pembentukan Majlis Majlis Raja-raja
Durbar NNMB Sultan-sultan (1948)

(1897) (1946)

Raja Majlis Raja- Kedudukan Majlis Raja-
Berperlembagaan raja selepas raja dalam Perlembagaan

dan Demokrasi merdeka Persekutuan
Berparlimen
Yang di-Pertuan Agong dan Raja dalam Perlembagaan Persekutuan
NOTA 3
Institusi Yang di-Pertuan Agong

Kedudukan Yang di-Pertuan Agong

Kuasa Yang di-Pertuan Agong

Amalan Demokrasi dan Pengasingan Kuasa

• Amalan pilihan raya
• Kebebasan asasi
• Pengasingan kuasa dalam pemerintahan
- Badan Perundangan
– Badan Eksekutif
– Badan Kehakiman

Keunikan Amalan Demokrasi Berparlimen di Negara Kita

• Gabungan unsur tradisional dan moden dalam pentadbiran
• Mekanisme semak dan imbang dalam pentadbiran
• Kuasa budi bicara Raja
• Kerjasama politik

27 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen

3.1 Latar Belakang Pemerintahan Beraja dan Demokrasi Berparlimen

1. Lengkapkan ayat di bawah. TP 1 BUKU TEKS

adat Perak Kedah m.s. 38
diwarisi perundangan konsep
Johor Riau berperlembagaan Hukum Kanun Melaka mutlak
agama Islam
ketua kerajaan

(a) Pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka berdasarkan Hukum Kanun Melaka dan Undang-Undang

Laut Melaka membuktikan ciri sistem berperlembagaan dan kehidupan bernegara. Pemerintah

BAB 3 Melayu Melaka berkuasa mutlak dan menguasai hal pentadbiran, perundangan
dan kehakiman.

(b) Pemerintah Kesultanan Melayu Melaka diperkukuh dengan konsep Islam yang menjadikan

raja sebagai ketua agama Islam . Secara tradisinya, raja dianggap sebagai sumber undang-undang,

kerajaan dan ketua agama. Raja bertanggungjawab mempertahankan adat

dan struktur masyarakat dalam kerajaan Melayu.

(c) Pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka mempengaruhi tradisi dan adat istiadat yang

diwarisi oleh Kesultanan Melayu yang muncul kemudiannya seperti Kesultanan

Johor Riau , Pahang dan Perak . Kesultanan Kedah merupakan

kerajaan terawal yang diasaskan di negara kita yang mengakui pertuanan Kesultanan Melayu Melaka.

2. Lengkapkan ayat di bawah. TP 1 BUKU TEKS

British pembesar beraja naungan Terengganu kukuh m.s. 39

Sistem Penasihat

Raja Berperlembagaan perjanjian berdiplomasi Sistem Residen Residen


(a) Pemerintahan beraja menyukarkan British mencari alasan untuk menjajah negeri-negeri Melayu. British

hanya berjaya memperkenalkan Sistem Residen di Negeri-negeri Melayu Bersekutu (NNMB) dan

Sistem Penasihat di Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu (NNMTB).

(b) Raja-raja Melayu memerintah dengan campur tangan British melalui perjanjian atau surat

perisytiharan. Kebijaksanaan berdiplomasi Raja-raja Melayu membolehkan pemerintahan

beraja dipertahankan.

(c) Di NNMB, British hanya mengambil alih pentadbiran pada peringkat pembesar negeri. Raja-

raja Melayu masih kekal sebagai pemerintah berdaulat meskipun dipaksa menerima nasihat daripada

Residen . Di NNMTB, kedudukan raja lebih kukuh . Pentadbiran negeri tetap

dijalankan oleh pembesar yang dilantik oleh raja walaupun British menempatkan Penasihat British.

(d) Ciri pemerintahan Raja Berperlembagaan dalam Kesultanan Johor dan Terengganu

terbukti melalui penggubalan Undang-undang Tubuh Kerajaan Johor 1895 dan Undang-undang Bagi Diri
Kerajaan Terengganu 1991.

(e) Perjanjian-perjanjian yang ditandatangani antara Raja-raja Melayu dengan British

sebelum Perang Dunia Kedua tidak memindahkan kedaulatan negeri Melayu kepada British. Negeri

Melayu hanya menjadi negeri naungan British.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 28

3. Lengkapkan ayat di bawah. Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

BUKU TEKS

m.s. 40

(a) Raja-raja Melayu diiktiraf sebagai ketua dalam hal ehwal
agama Islam dan adat Melayu oleh pemerintah tentera Jepun.

Pemerintahan (b) Raja-raja Melayu memperoleh pendapatan seperti sebelum Perang BAB 3
beraja semasa Dunia Kedua .
pendudukan
(c) Persidangan Raja-raja Tanah Melayu dengan pemerintah tentera
Jepun Jepun diadakan di Singapura pada bulan Januari 1943.

(d) Kedudukan Raja-raja di negeri Melayu diletakkan di bawah
pengawasan Gabenor Jepun di Tanah Melayu.

4. Gariskan jawapan yang betul. BUKU TEKS
Pemerintahan beraja selepas Perang Dunia Kedua
m.s. 40

(a) Pemerintahan beraja selepas Perang Dunia Kedua menerima cabaran pada tahun 1946 apabila
(gagasan Malaysia : Malayan Union) diperkenalkan.

(b) Raja-raja Melayu kehilangan kuasa dan kedaulatan sebagai pemerintah negeri kerana terpaksa
menyerahkan kuasa pemerintahan kepada (Raja England : Gabenor).

(c) British memerintah Malayan Union secara langsung melalui (Residen : Gabenor) yang dilantik
oleh Raja England.

(d) (Persetujuan : Penentangan) Raja-raja Melayu terhadap Malayan Union menyebabkan British
menggantikan Malayan Union dengan Persekutuan Tanah Melayu 1948.

(e) Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1948 mengembalikan semula kedaulatan Raja-raja
Melayu yang diwarisi daripada Kesultanan (Johor Riau : Melayu Melaka) seperti sebelum
Perang Dunia kedua.

(f) Raja-raja Melayu menggubal Undang-undang Tubuh bagi negeri masing-masing yang
mengangkat Raja-raja Melayu sebagai Raja (Berperlembagaan : berkuasa mutlak) sehingga
hari ini.

29 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen

5. Bulatkan jawapan yang betul. BUKU TEKS
(a) Kemerdekaan Tanah Melayu pada tahun 1957 diperoleh melalui perundingan dan
m.s. 41

A persetujuan Raja-raja Melayu B perjanjian dengan British

(b) Perlembagaan Persekutuan 1957 meneruskan pemerintahan beraja yang disesuaikan dengan

A birokrasi Barat B konsep demokrasi

(c) Jawatan Yang di-Pertuan Agong diwujudkan sebagai B Ketua Utama Negara
A Ketua Kerajaan

BAB 3 (d) Pengiktirafan raja sebagai pemerintah tertinggi negara membuktikan ciri Raja Berperlembagaan dan
Demokrasi Berparlimen dalam

A Perlembagaan Persekutuan B Undang-undang Tanah Melayu

(e) Rakyat diberi hak memilih wakil mereka untuk membentuk kerajaan melalui

A perundingan B pilihan raya

3.2 Sejarah dan Kedudukan Institusi Majlis Raja-raja BUKU TEKS

6. Gambar berikut menunjukkan Durbar pertama 1897. TP 4 m.s. 42

Soalan Jawapan
(a) Apakah tujuan pembentukan
Berperanan sebagai majlis persidangan bagi Raja-raja Melayu
Durbar? NNMB untuk berbincang dengan pihak British berkaitan dengan
hal pentadbiran Persekutuan. Memulihkan hubungan Raja-raja
(b) Siapakah yang Melayu dengan pegawai British.
mempengerusikan Durbar?
Pesuruhjaya Tinggi British
(c) Nyatakan ahli yang
menganggotai Durbar. Raja-raja Melayu (Perak, Selangor, Negeri Sembilan dan Pahang),
Residen British NNMB dan Setiausaha NNMB.
(d) Jelaskan kepentingan Durbar
dalam sejarah negara. Mewujudkan kerjasama dan perpaduan di antara keempat-empat
negeri Melayu. Membolehkan Raja-raja Melayu menasihati
kerajaan British walaupun tidak mempunyai kuasa menggubal
undang-undang.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 30

7. Lengkapkan rajah berikut. Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

BUKU TEKS

m.s. 43

Majlis Sultan-sultan
semasa Malayan Union

Keanggotaan Fungsi BAB 3

Gabenor Malayan Union (Pengerusi), Membincangkan undang-undang
Sembilan orang Raja Melayu, Ketua berkaitan dengan agama Islam dan
Setiausaha Malayan Union, Penasihat menasihati Gabenor tentang perkara
Undang-undang dan Setiausaha yang dibangkitkan oleh Raja-raja
Kewangan. Melayu.

BUKU TEKS
8. Lengkapkan rajah berikut. TP 4
m.s. 43

Majlis Raja-Raja Tarikh pembentukan
semasa Persekutuan
Tanah Melayu 1948 Dibentuk pada tahun 1948 apabila Persekutuan Tanah Melayu (PTM)
diperkenalkan menggantikan Malayan Union.

Fungsi
Mempunyai hak dan kuasa mendapatkan penerangan daripada
Pesuruhjaya Tinggi British tentang penggubalan undang-undang dan
dasar-dasar Kerajaan Persekutuan.

Anggota

Sembilan Raja-raja Melayu dan Penyimpan Mohor Besar Raja-raja.

31 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen

9. Berdasarkan kata kunci berikut, jelaskan tentang Majlis Raja-raja selepas merdeka. TP 4 BUKU TEKS

m.s. 44

Majlis Raja-raja dikekalkan selepas Persekutuan Tanah Melayu • dikekalkan
mencapai kemerdekaan pada 31 Ogos 1957. Keanggotaannya mengalami • perubahan
perubahan selepas merdeka. Dianggotai oleh Yang di-Pertua Negeri • Yang di-Pertua Negeri
Melaka dan Pulau Pinang. Apabila Persekutuan Malaysia dibentuk • Sarawak dan Sabah
• mesyuarat khas
pada tahun 1963, Majlis Raja-raja turut dianggotai oleh Yang di-Pertua • Timbalan Yang
Negeri Sarawak dan Sabah. Yang di-Pertua Negeri tidak turut serta
dalam mesyuarat khas melibatkan institusi beraja seperti pemilihan di-Pertuan Agong
Yang di-Pertuan Agong dan Timbalan Yang di-Pertuan Agong.

BAB 3 10. Lengkapkan ayat dalam rajah berikut. TP 4 BUKU TEKS
  
m.s. 44 – 45
   

(a) Memilih Yang di-Pertuan Agong dan (b) Bersetuju atau tidak bersetuju sebarang
undang-undang yang memerlukan
Timbalan Yang di-Pertuan persetujuan Majlis Raja-raja.

Agong.

(g) Memperkenankan (c) Memberikan nasihat

pindaan perlembagaan berkaitan dengan pelantikan

bagi perkara tertentu. jawatan tertentu.

Fungsi Majlis
Raja-raja

(f) Memperkenankan perubahan (d) Menjadi Lembaga
persempadanan negeri Pengampunan bagi kes-

setelah mendapat perkenan kes tertentu.
raja negeri berkenaan.

(e) Menjadi rujukan dalam perubahan dasar berhubung

kedudukan istimewa orang Melayu, bumiputera

di Sarawak dan Sabah serta kepentingan sah kaum lain.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 32

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

3.3 Yang di-Pertuan Agong dan Raja dalam Perlembagaan Persekutuan

11. (a) Nyatakan latar belakang institusi beraja di negara kita. BUKU TEKS

m.s. 46 – 47

Institusi beraja di negara kita terdiri daripada institusi Majlis Raja-raja, institusi beraja di negeri- BAB 3
negeri dan institusi Yang di-Pertuan Agong pada peringkat Persekutuan.



(b) Bagaimanakah pemilihan Yang di-Pertuan Agong?

Yang di-Pertuan Agong dipilih dalam kalangan raja yang memerintah di sembilan buah negeri
dalam Persekutuan, iaitu Perlis, Kedah, Perak, Selangor, Negeri Sembilan, Johor, Pahang,
Terengganu dan Kelantan. Pemilihan Yang di-Pertuan Agong dilaksanakan oleh Majlis Raja-raja
menurut kaedah yang ditetapkan dalam Perlembagaan Persekutuan dan Peraturan-peraturan Majlis
Raja-raja.


(c) Jelaskan tentang Perkara 32 yang termaktub Perlembagaan Persekutuan.

Kedudukan Yang di-Pertuan Agong sebagai Ketua Utama Negara.


(d) Apakah keistimewaan pertabalan Tuanku Abdul Halim Mu’adzam Shah ibni Almarhum Sultan Badlishah?

Ditabalkan dua kali sebagai Yang di-Pertuan Agong V (1970 – 1975) dan Yang
di-Pertuan Agong XIV (2011 – 2016).


(e) Mengapakah kita perlu taat setia kepada Yang di-Pertuan Agong? KBAT Menilai

Yang di-Pertuan Agong merupakan lambang perpaduan, ketaatan, kebesaran dan
kemuliaan serta menjadikan negara aman, makmur, dan harmoni.



TUGASAN
Cari maklumat Sultan / Raja negeri-negeri di Malaysia daripada pelbagai sumber. Tulis sebuah karangan berbentuk
biografi. Hasil karangan hendaklah mengandungi maklumat berikut:
(a) Tarikh dan tempat lahir
(b) Latar belakang keluarga
(c) Pencapaian dalam bidang pendidikan
(d) Jasa, bakti, dan sumbangan kepada rakyat dan negara

33 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen BUKU TEKS

12. Berdasarkan gambar berikut, namakan Yang di-Pertuan Agong tersebut. m.s. 46

(a) Almarhum (b) Almarhum Sultan (c) Almarhum (d) Almarhum Sultan
Tuanku Abdul Hisamuddin Alam Tuanku Syed Ismail Nasiruddin
Rahman Shah Putra Alhaj Shah

BAB 3

(e) Almarhum Sultan (f) Almarhum Sultan (g) Almarhum Sultan (h) Almarhum Sultan
Halim Mu’adzam Yahya Petra Haji Ahmad Shah Iskandar
Shah Al-Musta’in Billah

(i) Almarhum (j) Almarhum (k) Almarhum Sultan (l) Tuanku Syed
Sultan Azlan Tuanku Ja’afar Salahuddin Abdul Sirajuddin
Muhibbudin Shah Aziz Shah Alhaj

(m) Al-Wathiqu Billah (n) Almarhum Sultan (o) Sultan (p) Al-Sultan Abdullah
Sultan Mizan Abdul Halim Muhammad V Ri’ayatuddin Al-
Zainal Abidin Mu’adzam Shah Mustafa Billah Shah

Pertabalan Yang
di-Pertuan Agong
ke-16

VIDEO 5

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 34

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

13. Susun semula 1 – 7 keutamaan kedudukan dalam Persekutuan. TP 1 BUKU TEKS

m.s. 47

(a) Perdana Menteri 6 BAB 3
(b) Raja Permaisuri Agong 2
(c) Yang di-Pertuan Agong 1
(d) Timbalan Perdana Menteri 7
(e) Raja-raja dan Pemangku Raja 3
(f) Yang di-Pertua bagi Negeri-negeri 4
(g) Bekas Raja Permaisuri Agong yang menerima saraan Diraja 5

14. Tandakan (✓) pada kuasa Yang di-Pertuan Agong yang betul. TP 2 BUKU TEKS

m.s. 48 – 49

Huraian Kuasa Kuasa Kuasa
(a) Melantik diplomat Malaysia ke luar negara. Eksekutif
Perundangan Kehakiman
✓

(b) Menjadi pemerintah tertinggi seluruh Angkatan ✓ ✓
Tentera Malaysia. ✓
✓ ✓
(c) Berkuasa mengisytiharkan darurat jika keadaan
mengancam keselamatan awam. ✓ ✓
✓ ✓
(d) Mempunyai kuasa memanggil Parlimen
bersidang dan membubarkan Parlimen.

(e) Melindungi kedudukan istimewa orang Melayu
dan bumiputera di Sabah dan Sarawak.

(f) Melantik Peguam Negara, Panglima Angkatan
Tentera dan Ketua Audit Negara.

(g) Berkuasa mengampunkan, menangguhkan dan
meringankan hukuman yang dijatuhkan oleh
Mahkamah Tentera.

(h) Merupakan Ketua Agama Islam bagi negeri
baginda sendiri, Wilayah Persekutuan, Melaka,
Pulau Pinang, Sabah dan Sarawak.

(i) Melantik Ahli Suruhanjaya Pilihan Raya, Ahli
Suruhanjaya Polis dan sejumlah ahli dalam
Majlis Angkatan Tentera.

(j) Melantik seorang Ahli Dewan Rakyat yang pada
budi bicara baginda mendapat kepercayaan
sebilangan besar ahli Dewan Rakyat sebagai
Perdana Menteri.

35 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen BUKU TEKS

3.4 Amalan Demokrasi dan Pengasingan Kuasa m.s. 50

15. (a) Senaraikan elemen penting dalam amalan demokrasi di negara kita.

Pilihan raya, kebebasan asasi dan pembahagian kuasa dalam pemerintahan.

BAB 3 (b) Apakah tujuan diadakan kempen pilihan raya? Kempen mengundi
pilihan raya
Membolehkan rakyat mengenali calon dan memahami manifesto VIDEO 6
parti yang bertanding.

(c) Nyatakan kepentingan pilihan raya kepada rakyat. KBAT Menilai

Membuka peluang yang adil kepada rakyat untuk terlibat dalam politik negara.

(d) Cadangkan dua cara menarik minat generasi muda mendaftar sebagai pengundi. KBAT Mencipta

(i) Mengadakan kempen kesedaran di peringkat sekolah menengah dan institusi pengajian tinggi.
(ii) Mewajibkan mereka yang berumur 21 tahun agar mendaftar sebagai pengundi.

16. Huraikan kebebasan asasi berdasarkan Perlembagaan Persekutuan berikut. BUKU TEKS

m.s. 51

Kebebasan asasi berdasarkan Huraian
Perlembagaan Persekutuan
Tiada seorang pun boleh diambil nyawanya atau
(a) Kebebasan diri dilucutkan kebebasan dirinya kecuali mengikut
undang-undang.

(b) Kebebasan beragama Islam ialah agama Persekutuan. Penganut agama
lain boleh mengamalkan agama masing-masing.

(c) Hak berkenaan dengan pendidikan Tidak boleh ada diskriminasi terhadap warganegara
atas alasan agama, ras, keturunan atau tempat lahir.

(d) Kebebasan bersuara, berhimpun dan Setiap warganegara berhak kepada kebebasan
berpersatuan bersuara, berhimpun secara aman dan membentuk
persatuan.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 36

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

17. Gariskan jawapan yang betul. BUKU TEKS

m.s. 52

(a) Malaysia merupakan sebuah negara demokrasi (mutlak / berparlimen) yang mengamalkan konsep
pengasingan kuasa.

(b) Maksud pengasingan kuasa ialah kuasa pemerintahan dibahagikan kepada tiga komponen, iaitu
Badan (Perundangan / Pentadbiran) (Legislatif), Badan Pelaksana (Eksekutif), dan Badan Kehakiman
(Judisiari).

(c) Ketiga-tiga badan ini dipegang oleh pihak yang (sama / berasingan) untuk mengelakkan monopoli
kuasa.

18. Lengkapkan rajah berikut yang menunjukkan struktur pentadbiran Persekutuan. BUKU TEKS BAB 3

m.s. 52

Parlimen Ketua Hakim Kementerian Majlis
Negara Raja-raja

Dewan Mahkamah Badan Jemaah
Negara Bawahan Eksekutif Menteri

Yang di-Pertuan Agong

(a)  Majlis Raja-raja

Badan Perundangan (b)  Badan Eksekutif Badan Perundangan
(c)  Parlimen
Perdana Menteri (d) Ketua Hakim
Negara

(e) Jemaah Menteri Mahkamah Atasan

(f)  Dewan Negara Dewan Rakyat (g)  Kementerian (h) Mahkamah
Bawahan

37 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen

19. Nyatakan fungsi badan pentadbiran berikut. BUKU TEKS

m.s. 53

Badan Perundangan Fungsi

(a) Parlimen Menggubal undang-undang, membuat pindaan undang-undang
Persekutuan sedia ada, menyemak dasar kerajaan, meluluskan
perbelanjaan kerajaan dan sistem cukai yang baharu.

(b) Dewan Negara Membahaskan rang undang-undang yang diluluskan oleh Dewan Rakyat
dengan lebih teliti.

BAB 3 (c) Dewan Rakyat Menggubal dan meluluskan undang-undang pada peringkat Dewan
Rakyat.

(d) Dewan Undangan Menggubal undang-undang bagi negeri masing-masing.
Negeri (DUN)

20. Lengkapkan ayat di bawah tentang Badan Eksekutif. BUKU TEKS

m.s. 54

(i) Terdiri daripada Perdana Menteri dan Menteri seperti Menteri

(a) Jemaah Menteri Kesihatan dan Menteri Pendidikan .

• mengetuai (ii) Tugas utama ialah menggubal dasar negara dan melaksanakan
• menggubal
• Pendidikan pembangunan.
• kementerian
• Persekutuan (iii) Perdana Menteri mengetuai Jemaah Menteri, memimpin
• Perdana Menteri
kerajaan dan menjalankan pentadbiran pada peringkat Kerajaan

Persekutuan .

(iv) Menteri mengetuai kementerian bagi melaksanakan dasar

kerajaan yang diputuskan oleh Jemaah Menteri.

(b) Majlis Mesyuarat (i) Pada peringkat negeri, kuasa eksekutif terletak pada
Kerajaan Negeri Sultan atau Raja atau Yang di-Pertua Negeri.

• EXCO (ii) Di Semenanjung Malaysia, kuasa eksekutif dilaksanakan oleh Majlis
• Sultan
• Sarawak Mesyuarat Kerajaan Negeri atau EXCO yang diketuai
• Ketua Menteri
• Menteri Besar oleh Menteri Besar .
• Kabinet Negeri
(iii) Di Sarawak dan Sabah, badan eksekutif negeri dikenali

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. sebagai Kabinet Negeri dan diketuai oleh Ketua Menteri .

38

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

21. Tandakan (✓) pada pernyataan yang betul dan (X) pada pernyataan yang salah. Kemudian, betulkan pernyataan

yang salah. BUKU TEKS

m.s. 55

Pernyataan Betul Salah (✗) /
(✓) Pembetulan

(a) Badan Kehakiman diketui oleh Ketua Mahkamah Persekutuan. Ketua Hakim
Negara

(b) Badan Kehakiman mengadili pertikaian antara pemerintah dengan ✓
rakyat atau sesama rakyat.

(c) Mahkamah terdiri daripada Mahkamah Atasan, Mahkamah Tengah Bawahan
dan Mahkamah Khas.
BAB 3
(d) Badan Kehakiman menyelesaikan konflik antara Kerajaan Negeri ✓
dengan Kerajaan Persekutuan.

(e) Terdapat mahkamah pada peringkat negeri, iaitu Mahkamah Syariah Anak Negeri
dan Mahkamah Tentera di Sarawak dan Sabah.

(f) Hakim mestilah bebas daripada pengaruh politik bagi menjamin ✓
integriti badan kehakiman sebagai badan yang bertanggungjawab
menegakkan keadilan sosial demi kesejahteraan rakyat.

22. Lengkapkan hierarki badan kehakiman Malaysia. BUKU TEKS

m.s. 175

Mahkamah (d) Mahkamah
Persekutuan Atasan

(a) Mahkamah (e) Mahkamah
Rayuan Bawahan

(b) Mahkamah Mahkamah Tinggi
Tinggi Malaya Sarawak dan Sabah

Mahkamah Sesyen

(c) Mahkamah Majistret

39 © Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.

  Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen

3.5 Keunikan Amalan Demokrasi Berparlimen di Negara Kita

23. Lengkapkan ayat di bawah. TP 2 BUKU TEKS

(a) Pemerintahan beraja merupakan unsur tradisional, iaitu warisan m.s. 56 – 57

sosiopolitik masyarakat Melayu. Gabungan unsur
tradisional dan moden
(b) Unsur moden ialah Demokrasi Berparlimen berdasarkan
dalam pentadbiran
model Westminster England.
• Berperlimen
(c) Gabungan Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen • sosiopolitik
• mengimbangi
BAB 3 merupakan kaedah terbaik dalam mengimbangi amalan • Westminster
demokrasi dalam persekitaran sosiopolitik yang mempunyai
pelbagai bangsa, agama dan budaya di negara kita.

(a) Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen mewujudkan
mekanisme semak dan imbang antara satu sama lain.

(b) Pemerintahan beraja berkecuali dalam hal politik, ekonomi

Mekanisme semak dan dasar negara bagi mengimbangi amalan demokrasi.
dan imbang
(c) Kuasa pengimbang yang ada pada Raja mampu meredakan konflik
dalam pentadbiran dalam demokrasi seperti pertikaian parti politik yang pelbagai ideologi

• Eksekutif dan perselisihan dalam masyarakat.
• berkecuali
• Kehakiman (d) Konsep pengasingan kuasa antara Badan Perundangan, Badan
• perselisihan Eksekutif dan Badan Kehakiman mewujudkan mekanisme semak dan
• semak dan imbang imbang dalam pentadbiran.
• pengasingan kuasa
(e) Badan Perundangan berperanan menggubal undang-undang yang

dilaksanakan oleh Badan Eksekutif .

(f) Badan Kehakiman pula akan membuat penyelesaian jika

timbul kekeliruan atau konflik.

(a) Kuasa yang boleh dilaksanakan oleh baginda tanpa mendengar atau

menurut nasihat ketua kerajaan dalam perkara tertentu.

(b) Perlembagaan Persekutuan memperuntukkan kuasa budi bicara Kuasa budi
kepada Yang di-Pertuan Agong dalam soal pelantikan ketua Kerajaan bicara Raja

Persekutuan, iaitu Perdana Menteri . • nasihat
• Parlimen
(c) Yang di-Pertuan Agong mempunyai kuasa budi bicara untuk tidak • budi bicara
• pembubaran
memperkenankan permintaan pembubaran Parlimen . • Perdana Menteri

(d) Raja dan Yang di-Pertua Negeri mempunyai kuasa budi bicara
melantik ketua Kerajaan Negeri, iaitu Menteri Besar atau Ketua
Menteri.

(e) Raja dan Yang di-Pertua Negeri juga mempunyai kuasa budi bicara

tidak memperkenankan pembubaran DUN.

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd. 40

Sejarah  Tingkatan 5  Bab 3 Raja Berperlembagaan dan Demokrasi Berparlimen 

(a) Melibatkan perkongsian kuasa antara kaum berdasarkan prinsip

toleransi, perundingan dan pengorbanan bagi mewakili suara

setiap kaum.

(b) Permuafakatan parti politik pelbagai kaum dan ideologi dalam
satu gabungan membolehkan parti-parti politik membentuk

kerajaan dan berkongsi kuasa dalam pemerintahan di
negara kita.
Kerjasama politik
(c) Sejak Pilihan Raya Umum Pertama pada tahun 1955, gabungan parti
• kerajaan
• perundingan politik berasaskan kaum dibentuk atas nama Parti Perikatan .
• permuafakatan
• Parti Perikatan (d) Gabungan tersebut kemudiannya dikenali sebagai Barisan Nasional BAB 3
• Barisan Nasional memenangi 13 kali Pilihan Raya Umum untuk membentuk Kerajaan
• Perikatan Nasional Persekutuan.

(e) Pilihan Raya Umum ke-14 pada tahun 2018, negara mencatat

sejarah dalam permuafakatan politik apabila Pakatan Harapan
memperoleh mandat daripada rakyat untuk membentuk Kerajaan
Persekutuan.

(f) Pada Februari tahun 2020, kerjasama politik telah mewujudkan

Perikatan Nasional untuk menggantikan Pakatan Harapan dalam
pemerintahan negara kita.

24. Lengkapkan kerjasama politik di negara kita. TP 3 BUKU TEKS

m.s. 57

1954 (a) Parti Perikatan

1962 (b) Parti Perikatan Sarawak dan Parti Perikatan Sabah

1974 (c) Parti Perikatan menukar nama kepada Barisan Nasional (BN)

1990 (d) Angkatan Perpaduan Ummah (APU)

1999 (e) Barisan Alternatif (BA)
2008 (f) Pakatan Rakyat (PR)

2015 (g) Pakatan Harapan (PH)

2018 (h) Gabungan Parti Sarawak (GPS) dan Gabungan Bersatu Sabah (GBS)

2020 (i) Perikatan Nasional
41

© Penerbitan Pelangi Sdn. Bhd.