modul T4 MPV MPED

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

UNIT MENGENDALI PENGUJI
2.2 KAPASITOR

OBJEKTIF KHUSUS

Pada akhir pembelajaran ini murid boleh:

1. Menyatakan fungsi penguji kapasitor.
2. Mengenal pasti empat bahagian utama penguji kapasitor dan fungsinya.
3. Menguji tiga kapasitor yang berlainan nilai dengan menggunakan penguji kapasitor.
4. Mengamalkan langkah-langkah keselamatan.

____________________________________________________________________________________

39

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

KANDUNGAN / FAKTA

PENGUJI KAPASITOR
Penguji kapasitor merupakan alat ukur untuk mengukur nilai kemuatan kapasitor.
Penguji kapasitor mempunyai ketepatan pengukuran yang jitu.

Langkah keselamatan penggunaan penguji kapasitor

1. Pastikan kapasitor dinyahcas untuk mengelakkan penguji kapasitor mengalami
kerosakan.

2. Pastikan nilai julat yang dipilih berkadaran hampir dengan nilai kemuatan yang dipilih.

Cara mengukur kapasitor

https://skemaku.com/cara-mengukur-kapasitor-dengan-multimeter-analog-dan-digital/

BAHAGIAN UTAMA DAN FUNGSI

Paparan LCD Kuar Merah

Untuk menunjukkan Sebagai penguji.
nilai kapasitor.
Kuar Hitam
Julat
Sebagai penguji.
Untuk menentukan
pemilihan julat. Terminal Positif

Suis Pemilih Untuk meletakkan
Julat kuar merah.

Untuk memilih julat
yang dikehendaki.

Terminal Negatif

Untuk meletakkan
kuar hitam.

Gambar foto : Penguji kapasitor

Rajah 2.7: Penguji kapasitor

___________________________________________________________________________________

40

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

LATIHAN

1. Nyatakan fungsi penguji kapasitor.
________________________________________________________________________

2. Labelkan bahagian utama penguji kapasitor pada Rajah 2.8.

Rajah 2.8: Penguji Kapasitor

____________________________________________________________________________________

41

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji kapasitor, tiga kapasitor yang berlainan nilai kemuatan.

TUGASAN
1. Menguji tiga kapasitor menggunakan penguji kapasitor.
2. Mencatat bacaan hasil pengujian.

LANGKAH KERJA
1. Pastikan penguji kapasitor dalam keadaan baik dan boleh digunakan.
2. Kenal pasti nilai kemuatan pada kapasitor yang diberi dan catatkan ke dalam Jadual 2.3.
3. Sambungkan kuar merah pada terminal positif penguji kapasitor.
4. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif penguji kapasitor.
5. Pilih julat yang dikehendaki.
6. Nyahcas kapasitor yang hendak diuji.
7. Uji kapasitor seperti rajah di bawah.
8. Catatkan hasil pemerhatian.
9. Ulang langkah 5, 6, 7 dan 8 untuk kapasitor seterusnya.

Bil Nilai kemuatan Julat Nilai pada paparan
Contoh kapasitor 200 µF penguji

100 µF 100 µF

1

2

3
Jadual 2.3: Menguji kapasitor menggunakan penguji kapasitor

___________________________________________________________________________________

42

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan langkah-langkah keselamatan yang diamalkan ketika pengujian kapasitor

dijalankan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

43

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PENILAIAN

NAMA MURID
NO. KAD PENGENALAN

NAMA SEKOLAH TAHUN
TINGKATAN

NO. MODUL / UNIT 2.2
TAJUK MENGENDALI PENGUJI KAPASITOR

BIL PERKARA YANG DINILAI KOMPETEN CATATAN
YA BELUM
1. Menyatakan fungsi penguji kapasitor.
2. Mengenal pasti empat bahagian penguji KOMPETEN BELUM
KOMPETEN
kapasitor.
3. Menggunakan penguji kapasitor dengan

betul.
4. Mengamalkan langkah-langkah

keselamatan dan nilai-nilai murni.

KEPUTUSAN

TARIKH

NAMA GURU Tandatangan & Tarikh
DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh

___________________________________________________________________________________

44

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

UNIT MENGENDALI
2.3 PENGUJI SOKET

OBJEKTIF KHUSUS

Pada akhir pembelajaran ini murid boleh:
1. Menyatakan fungsi penguji soket.
2. Mengenal pasti tiga bahagian utama penguji soket.
3. Menggunakan penguji soket untuk menguji soket alir keluar.

____________________________________________________________________________________

45

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

KANDUNGAN / FAKTA

PENGUJI SOKET

Penguji soket digunakan untuk menguji sambungan pendawaian litar soket dengan betul.
Rajah 2.9 di bawah menunjukkan salah satu penguji soket.

Rajah 2.9: Penguji soket 13A

BAHAGIAN UTAMA PENGUJI SOKET DAN FUNGSI

Lampu Penunjuk

Sebagai penunjuk
keadaan soket
yang diuji.

Butang Penguji

Sebagai butang
penguji ELCB pada
papan agihan utama.

Pin

Dipasang pada soket
alir keluar 13A untuk
tujuan pengujian.

Rajah 2.10: Penguji soket

___________________________________________________________________________________

46

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PENGGUNAAN PENGUJI SOKET

Penguji soket hendaklah digunakan dengan betul supaya ia dapat digunakan dalam tempoh
yang lama. Langkah-langkah menggunakan penguji soket :

Langkah . Langkah . Langkah Langkah Langkah
12 3 4 5

Masukkan Onkan Perhatikan Nyalaan kombinasi Selesai
penguji suis nyalaan tiga lampu penunjuk pengujian,
soket ke lampu akan memaparkan offkan suis pada
soket alir soket alir penunjuk sama ada litar soket soket alir keluar
keluar. keluar. disambung dengan dan cabut
pada penguji betul atau sebaliknya. penguji soket.
soket.

Contoh kombinasi penunjuk lampu penguji soket adalah seperti berikut.

Contoh 1:

Kombinasi Keterangan
Lampu
Tiga lampu menyala
Keterusan litar soket baik
Dua lampu menyala
Tiada keterusan pada tamatan bumi (E)
Satu lampu menyala dan dua lampu tidak menyala
Keterusan pengalir hidup dan neutral terbalik
Satu lampu tidak menyala dan dua lampu menyala
Tiada keterusan neutral
Dua lampu tidak menyala dan satu lampu menyala
Keterusan pengalir hidup dan bumi terbalik
Semua lampu tidak menyala
Tiada keterusan pengalir hidup

Contoh 2 :

Info
penting

Kombinasi
ini
mungkin
berbeza
bagi
penguji
soket jenis
yang lain.

Rajah 2.11: Penguji soket

____________________________________________________________________________________

47

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

LATIHAN

1. Nyatakan fungsi penguji soket.
________________________________________________________________________

2. Labelkan bahagian utama penguji soket.

___________________________________________________________________________________

48

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

TUGASAN 1

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji soket dan soket alir keluar.

TUGASAN
1. Menguji soket alir keluar menggunakan penguji soket.
2. Mengesan sambungan pendawaian pada soket alir keluar dengan memerhati nyalaan

kombinasi lampu penunjuk pada penguji kapasitor.

LANGKAH KERJA

1. Sediakan penguji soket dan kenal pasti soket alir keluar yang hendak diuji.
2. Pastikan suis soket alir keluar dalam keadaan Off.
3. Pasangkan penguji soket pada soket alir keluar dengan betul.
4. On suis soket alir keluar.
5. Lihat lampu penunjuk dan tentukan keadaan soket yang diuji berdasarkan

panduan yang terdapat pada penguji soket.
6. Buat pemerhatian dan catatkan dalam Jadual 2.4.

Soket alir keluar Keputusan

Soket alir keluar 1

Soket alir keluar 2

Soket alir keluar 3

Jadual 2.4: Keputusan menguji soket alir keluar menggunakan penguji soket

____________________________________________________________________________________

49

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menggunakan penguji soket

untuk menguji soket alir keluar.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

___________________________________________________________________________________

50

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PENILAIAN

NAMA MURID
NO. KAD PENGENALAN

NAMA SEKOLAH TAHUN
TINGKATAN

NO. MODUL / UNIT 2.3
TAJUK MENGENDALI PENGUJI SOKET

BIL PERKARA YANG DINILAI KOMPETEN CATATAN
YA BELUM
1. Menyatakan fungsi penguji soket.
2. Mengenal pasti tiga bahagian utama KOMPETEN BELUM
KOMPETEN
penguji soket.
3. Menguji soket alir keluar menggunakan

penguji soket dengan betul.
4. Mengamalkan langkah-langkah

keselamatan dan nilai-nilai murni.

KEPUTUSAN

TARIKH

NAMA GURU Tandatangan & Tarikh
DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh

____________________________________________________________________________________

51

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

UNIT MENGENDALI
2.4 PENGUJI TEBATAN

OBJEKTIF KHUSUS

Pada akhir pembelajaran ini murid boleh :

1. Menyatakan fungsi penguji tebatan.
2. Mengenal pasti enam bahagian utama penguji tebatan dan fungsinya.
3. Menguji keterusan komponen dan peralatan elektrik menggunakan penguji tebatan.
4. Menguji penebatan peralatan dan pendawaian elektrik menggunakan penguji tebatan.
5. Mengamalkan langkah-langkah keselamatan.

___________________________________________________________________________________

52

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

KANDUNGAN / FAKTA

PENGUJI TEBATAN

Penguji tebatan digunakan untuk menguji penebatan peralatan elektrik dan pendawaian elektrik.
Penebatan peralatan sangat penting untuk melindungi pengguna daripada terkena renjatan
elektrik. Penguji tebatan juga boleh digunakan untuk menguji keterusan komponen dan peralatan
elektrik.

BAHAGIAN DAN FUNGSI PENGUJI TEBATAN

Jarum Penunjuk Skala

Menunjukkan Menunjukkan nilai
bacaan nilai bacaan tebatan dan
penebatan dan keterusan.
keterusan.

Suis Tekan Tombol Kawalan

Suis pengujian Sebagai tombol
semasa melakukan pemilih julat yang
ujian penebatan. dikehendaki.

Terminal Bumi Terminal Hidup

Soket bagi Soket bagi
pemasangan kuar pemasangan lid
berklip. penguji

Rajah 2.12: Penguji tebatan

Info tambahan :

Petunjuk Keadaan bateri

Lampu penunjuk kuasa berkelip-kelip Baik

Lampu penunjuk tidak menyala Lemah

Jadual 2.5: Petunjuk keadaan bateri

____________________________________________________________________________________

53

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

MENGGUNAKAN PENGUJI TEBATAN

Menguji keterusan komponen. Menguji keterusan peralatan elektrik.

Menguji penebatan peralatan elektrik Menguji penebatan litar pendawaian elektrik.

Rajah 2.13: Penggunaan penguji tebatan

___________________________________________________________________________________

54

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

LATIHAN

1. Nyatakan empat fungsi penguji tebatan.
a) _____________________________________________________________
b) _____________________________________________________________
c) _____________________________________________________________
d) _____________________________________________________________

2. Berdasarkan rajah di bawah, labelkan bahagian utama penguji tebatan.

____________________________________________________________________________________

55

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 1

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji tebatan dan fius katrij.

TUGASAN
1. Menguji keterusan komponen menggunakan penguji tebatan.
2. Mencatat bacaan hasil pengujian.

LANGKAH KERJA
1. Pasangkan lid penguji (merah) pada terminal hidup (Line) dan kuar berklip pada terminal

bumi (Earth) penguji tebatan.
2. Pastikan jarum penunjuk di kedudukan infiniti (∞).
3. Setkan tombol kawalan pada kedudukan Ω.
4. Sambungkan kuar berklip pada tamatan komponen dan lid penguji pada tamatan satu lagi.
5. Tekan suis tekan untuk menguji.
6. Buat pemerhatian dan catatkan bacaan dalam Jadual 2.6.

Pengujian keterusan komponen

Nilai (Ω) Keadaan komponen Catatan
(Baik/Rosak)
0Ω - Baik
∞ - Rosak Terbuka

Jadual 2.6: Pengujian keterusan komponen

___________________________________________________________________________________

56

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji keterusan komponen

elektrik menggunakan penguji tebatan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ______________________________________________________________
b) ______________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

57

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 2

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji tebatan dan seterika elektrik/cerek elektrik/pengisar.

TUGASAN
1. Menguji keterusan peralatan elektrik menggunakan penguji tebatan.
2. Mencatat bacaan hasil pengujian.

LANGKAH KERJA

1. Pasangkan lid penguji (merah) pada terminal hidup (Line) dan kuar berklip pada terminal
bumi (Earth) penguji tebatan.

2. Pastikan jarum penunjuk di kedudukan infiniti (∞).
3. Setkan tombol kawalan pada kedudukan Ω.
4. Klipkan kuar berklip pada tamatan N dan sentuh lid penguji pada tamatan L pada palam 3

pin peralatan elektrik.
5. Tekan suis tekan untuk menguji.
6. Buat pemerhatian dan catatkan bacaan dalam Jadual 2.7.

Pengujian keterusan peralatan elektrik.

Nilai (Ω) Keadaan peralatan Catatan
(Baik / Rosak)

Nilai rintangan rendah - Baik
∞ - Rosak

Jadual 2.7: Pengujian keterusan peralatan elektrik

___________________________________________________________________________________

58

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji keterusan peralatan

elektrik menggunakan penguji tebatan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ______________________________________________________________
b) ______________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

59

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 3

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji tebatan dan seterika elektrik/cerek elektrik/pengisar.

TUGASAN
1. Menguji penebatan peralatan elektrik menggunakan penguji tebatan.
2. Mencatat bacaan hasil pengujian.

LANGKAH KERJA

1. Pasangkan lid penguji pada terminal hidup (Line) dan kuar berklip pada terminal bumi (Earth)
penguji tebatan.

2. Pastikan jarum penunjuk di kedudukan infiniti (∞).
3. Setkan suis kawalan pada kedudukan 500V.
4. Klipkan kuar berklip pada terminal bumi/bahagian berlogam peralatan elektrik.
5. Sentuh lid penguji pada tamatan L/N.
6. Tekan suis tekan untuk menguji.
7. Buat pemerhatian dan catatkan bacaan dalam Jadual 2.8.

Pengujian penebatan peralatan elektrik.

Peralatan Terminal Nilai Keadaan peralatan Catatan
Elektrik Talian (MΩ) (Baik / Rosak)
Bekalan

E-L Lebih 0.5 MΩ - Baik
E-N Kurang 0.5 MΩ - Rosak

Jadual 2.8: Pengujian penebatan pendawaian peralatan elektrik

___________________________________________________________________________________

60

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji penebatan peralatan

elektrik menggunakan penguji tebatan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ______________________________________________________________
b) ______________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

61

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 4

BAHAN DAN PERALATAN
Penguji tebatan dan pendawaian satu suis sehala mengawal satu lampu
atau pendawaian satu suis sehala mengawal dua lampu.

TUGASAN
1. Menguji penebatan pendawaian elektrik menggunakan penguji tebatan.
2. Mencatat bacaan pengujian.

LANGKAH KERJA

1. Pasangkan lid penguji pada terminal hidup (Line) dan kuar berklip pada terminal bumi (Earth)
penguji tebatan.

2. Pastikan jarum penunjuk di kedudukan infiniti (∞).
3. Setkan suis kawalan pada kedudukan 500V.
4. Klipkan kuar berklip pada wayar bumi (E).
5. Sentuh lid penguji pada wayar hidup (L)/neutral (N).
6. Pastikan tiada beban dipasang pada litar pengujian.
7. Tekan suis tekan untuk menguji.
8. Buat pemerhatian dan catatkan bacaan dalam Jadual 2.9.

Pengujian penebatan peralatan elektrik.

Terminal Nilai (MΩ) Keadaan litar Catatan
Talian Bekalan pendawaian
Lebih 1MΩ - Baik
L–E Kurang 1MΩ - Rosak

N–E

L-N

Jadual 2.9: Pengujian penebatan peralatan elektrik

___________________________________________________________________________________

62

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji penebatan litar

pendawaian menggunakan penguji tebatan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ______________________________________________________________
b) ______________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

63

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PENILAIAN

NAMA MURID
NO. KAD PENGENALAN

NAMA SEKOLAH TAHUN
TINGKATAN

NO. MODUL / UNIT 2.4
TAJUK MENGENDALI PENGUJI TEBATAN

BIL PERKARA YANG DINILAI KOMPETEN CATATAN
YA BELUM
1. Menyatakan fungsi penguji tebatan.
2. Mengenal pasti enam bahagian utama KOMPETEN BELUM
KOMPETEN
penguji tebatan.
3. Menggunakan penguji tebatan dengan

betul.
4. Menguji keterusan komponen elektrik.
5. Menguji keterusan peralatan elektrik.
6. Menguji penebatan peralatan elektrik.
7. Menguji penebatan litar pendawaian

elektrik.
8. Mengamalkan langkah-langkah

keselamatan dan nilai-nilai murni.

KEPUTUSAN

TARIKH

NAMA GURU Tandatangan & Tarikh
DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh

___________________________________________________________________________________

64

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

UNIT MENGENDALI
2.5 METER PELBAGAI

OBJEKTIF KHUSUS

Pada akhir pembelajaran ini murid boleh:

1. Menyatakan dua fungsi meter pelbagai.
2. Mengenal pasti tujuh bahagian utama meter pelbagai dan fungsinya.
3. Menguji keterusan komponen elektrik dan peralatan elektrik menggunakan meter pelbagai.
4. Mengukur nilai rintangan, voltan arus terus, voltan arus ulang-alik dan arus terus

menggunakan meter pelbagai.
5. Mengamalkan langkah-langkah keselamatan.

____________________________________________________________________________________

65

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

KANDUNGAN / FAKTA

METER PELBAGAI

Fungsi meter pelbagai adalah untuk:
i. mengukur nilai rintangan, nilai voltan dan nilai arus.
ii. menguji keterusan komponen dan peralatan.

BAHAGIAN UTAMA METER PELBAGAI DAN FUNGSINYA

Jarum Penunjuk Skala

Menunjukkan nilai Menunjukkan nilai bagi
sesuatu bacaan. ohm, volt (AC dan DC)
dan ampere.

Skru Pelaras Sifar Pelaras Sifar
Jarum Penunjuk Rintangan

Melaras penunjuk Untuk melaras bacaan
pada kedudukan sifar. rintangan pada sifar di
skala meter ohm.
Julat
Tombol Pemilih Julat
Menentukan pemilihan
rintangan, voltan dan Memilih julat yang
arus yang dikehendaki iaitu
dikehendaki. rintangan (ohm), voltan
AC (volt), voltan DC
Kuar Merah (volt) dan arus (ampere).

Sebagai penguji yang Kuar Hitam
disambung pada
terminal positif. Sebagai penguji yang
disambung pada
terminal negatif.

Skala Skala
DCV/ACV Ohm

Skala
ACV

Rajah 2.14: Skala meter pelbagai

___________________________________________________________________________________

66

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

Julat DCV Julat ACV

Mengukur nilai Mengukur nilai
voltan arus voltan arus
terus. ulang-alik.

Julat DCA Julat Ω

Mengukur nilai Mengukur
arus terus. rintangan dan
menguji
Rajah 2.15: Julat meter pelbagai keterusan.

LANGKAH KERJA MENGGUNAKAN METER PELBAGAI

1. Sambungkan kuar merah pada terminal 2. Pastikan jarum penunjuk berada pada
positif dan kuar hitam pada terminal negatif. kedudukan infiniti (∞).

3. Laraskan tombol pemilih julat pada julat 4. Pintaskan kuar merah dan kuar hitam
ohm (Ω). bagi melakukan pelarasan sifar rintangan.

Rajah 2.16: Langkah menggunakan meter pelbagai

____________________________________________________________________________________

67

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

MENGGUNAKAN METER PELBAGAI

1. Mengukur nilai rintangan.

Ω

Julat x 1 x 10 x 100 x 1k x 10k
Pendarab x 10000
x1 x 10 x 100 x 1000

Rajah 2.17: Mengukur nilai rintangan

2. Mengukur nilai voltan arus terus.

Julat 0.25 0.5 2.5 DCV 50 250 1000
250 50 250 10 50 250 10
Skala x 0.001 x 0.01 x 0.01 10 x1 x1
Pendarab x1 x 100

Rajah 2.18: Mengukur nilai voltan arus terus

___________________________________________________________________________________

68

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

3. Mengukur nilai voltan arus ulang-alik.

Julat ACV 1000
10 50 250 10
Skala 10 50 250
Pendarab x1 x1 x1 x 100

Rajah 2.19: Mengukur nilai voltan arus ulang alik

4. Mengukur nilai arus terus.

DCmA

Julat 0.25A 25mA 2.5mA 100µA
250 250 250 10
Skala x1 x 0.1
Pendarab x 0.01 x 0.001

Rajah 2.20: Mengukur nilai arus terus

____________________________________________________________________________________

69

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

5. Menguji keterusan komponen.

Keputusan pengujian

Jarum penunjuk terpesong. Jarum penunjuk tidak terpesong.
Fius baik. Fius rosak.

Rajah 2.21: Menguji keterusan komponen

6. Menguji keterusan peralatan elektrik.

Keputusan pengujian

Jarum penunjuk terpesong. Jarum penunjuk tidak terpesong.
Peralatan elektrik baik. Peralatan elektrik rosak.

Rajah 2.22: Menguji keterusan peralatan elektrik

___________________________________________________________________________________

70

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

LATIHAN

1. Nyatakan tiga fungsi meter pelbagai.
a) _____________________________________________________________
b) _____________________________________________________________
c) _____________________________________________________________

2. Berdasarkan rajah di bawah, labelkan bahagian utama dan fungsi meter pelbagai.

____________________________________________________________________________________

71

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 1

BAHAN DAN PERALATAN
Meter pelbagai dan fius katrij.

TUGASAN

1. Menguji keterusan komponen menggunakan meter pelbagai.
2. Mencatat pemerhatian pengujian.

LANGKAH KERJA

1. Sambungkan kuar merah pada terminal positif.
2. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif.
3. Setkan suis pemilih julat pada julat ohm (x1).
4. Pintaskan kuar merah dan kuar hitam untuk melakukan pelarasan sifar rintangan.
5. Lakukan pengujian seperti Jadual 2.10.
6. Setelah melakukan pengujian, murid dikehendaki melukis jarum meter pada skala meter

pelbagai yang disediakan.
7. Buat kesimpulan dalam Jadual 2.10.

PEMERHATIAN Kedudukan Jarum Meter Pelbagai Kesimpulan
Fius

Fius 1

Fius 2

Jadual 2.10: Keputusan pengujian keterusan

___________________________________________________________________________________

72

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji keterusan komponen

elektrik menggunakan meter pelbagai.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

73

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 2

BAHAN DAN PERALATAN
Meter pelbagai dan seterika elektrik/cerek elektrik/pengisar.

TUGASAN
1. Menguji keterusan peralatan elektrik menggunakan meter pelbagai.
2. Mencatat bacaan pengujian.

LANGKAH KERJA

1. Sambungkan kuar merah pada terminal positif.
2. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif.
3. Setkan suis pemilih julat pada julat ohm (x1).
4. Pintaskan kuar merah dan kuar hitam untuk melakukan pelarasan sifar rintangan.
5. Lakukan pengujian seperti rajah di bawah.
6. Setelah melakukan pengujian, murid dikehendaki melukis jarum meter pada skala meter

pelbagai yang disediakan.
7. Buat kesimpulan dalam Jadual 2.11.

PEMERHATIAN Kedudukan Jarum Meter Pelbagai Kesimpulan
Peralatan

Peralatan 1
(_____________)

Peralatan 2
(_____________)

Jadual 2.11: Keputusan pengujian keterusan peralatan

___________________________________________________________________________________

74

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji keterusan peralatan

elektrik menggunakan meter pelbagai.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

____________________________________________________________________________________

75

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

TUGASAN 3

BAHAN DAN PERALATAN
Meter pelbagai, 3 biji bateri 1.5V dan 1 biji bateri 9V.
TUGASAN
1. Menguji nilai voltan arus terus menggunakan meter pelbagai.
2. Mencatat pemerhatian pengujian.

LANGKAH KERJA
1. Sambungkan kuar merah pada terminal positif.
2. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif.
3. Setkan suis pemilih julat kepada julat VDC.
4. Sambungkan bateri seperti rajah di bawah.
5. Sentuhkan kuar merah pada positif sambungan bateri.
6. Sentuhkan kuar hitam pada negatif sambungan bateri.
7. Tukar julat yang lebih rendah sekiranya jarum penunjuk meter tidak menunjukkan bacaan.
8. Lihat bacaan dan catatkan pada jadual keputusan.
9. Buat kesimpulan dalam Jadual 2.12.
10. Ulang langkah 5,6,7,8,9 dan 10 untuk sambungan selari.
A. Pengujian voltan arus terus sambungan bateri secara siri:

Sambungan 3 biji bateri secara siri

Sambungan 2 biji bateri secara siri

Rajah 2.23: Penyambungan bateri secara siri

___________________________________________________________________________________

76

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PEMERHATIAN

Bilangan Sambungan 250V Julat meter pelbagai 2.5V
bateri 50V 10V
-
1 biji Siri
2 biji Siri
3 biji

Kesimpulan :

Jadual 2.12: Jadual keputusan
B. Pengujian voltan arus terus sambungan bateri secara selari:

Sambungan 2 biji bateri
secara selari

Sambungan 3 biji bateri
secara selari

Rajah 2.24 : Penyambungan bateri secara selari

PEMERHATIAN

Bilangan Sambungan 250V Julat meter pelbagai 2.5V
bateri 50V 10V
-
1 biji Selari
2 biji Selari
3 biji

Kesimpulan :

Jadual 2.13: Jadual keputusan

____________________________________________________________________________________

77

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji nilai voltan arus terus

menggunakan meter pelbagai.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

___________________________________________________________________________________

78

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

TUGASAN 4

BAHAN DAN PERALATAN
Meter pelbagai dan soket alir keluar.

TUGASAN
1. Menguji nilai voltan arus ulang-alik (AU) menggunakan meter pelbagai.
2. Mencatat pemerhatian pengujian.

LANGKAH KERJA
1. Sambungkan kuar merah pada terminal positif.
2. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif.
3. Setkan suis pemilih julat pada julat voltan arus ulang-alik (AU) yang tinggi.
4. Sambungkan meter voltan arus ulang-alik (AU) kepada soket alir keluar seperti Rajah 2.25.
5. Merujuk rajah tersebut, ukur nilai voltan arus ulang-alik (AU) soket alir keluar.
6. Baca nilai yang ditunjukkan oleh jarum penunjuk meter dan rekodkan nilai bacaannya

dalam Jadual 2.14.

Rajah 2.25: Pengujian voltan arus ulang-alik (AU)

PEMERHATIAN Julat meter pelbagai

Julat 1000V 250V 50V 10V
Nilai bacaan

(V)

Jadual 2.14: Jadual keputusan

____________________________________________________________________________________

79

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika menguji nilai voltan arus ulang-

alik menggunakan meter pelbagai.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

___________________________________________________________________________________

80

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

TUGASAN 5

BAHAN DAN PERALATAN
Meter pelbagai, perintang boleh laras dan bateri.

TUGASAN
1. Menguji nilai arus terus menggunakan meter pelbagai.
2. Mencatat pemerhatian pengujian.

LANGKAH KERJA
1. Sambungkan kuar merah pada terminal positif.
2. Sambungkan kuar hitam pada terminal negatif.
3. Setkan suis pemilih julat kepada julat mA DC.
4. Sambungkan perintang boleh ubah dengan bateri.
5. Sambungkan kuar merah dan kuar hitam pada perintang boleh ubah dan bateri dengan betul.
6. Tukar julat yang lebih rendah sekiranya jarum penunjuk meter tidak menunjukkan bacaan.
7. Baca nilai yang ditunjukkan oleh jarum penunjuk meter dan rekodkan nilai bacaan dalam

Jadual 2.15.

Rajah 2.26 : Pengujian arus bagi perintang boleh laras
PEMERHATIAN

Kedudukan pelaras 250 mA Julat meter pelbagai 2.5 mA
perintang boleh laras 25 mA

Minima
Tengah
Maksima

Jadual 2.15: Jadual keputusan

____________________________________________________________________________________

81

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

PERBINCANGAN
1. Nyatakan dua langkah keselamatan yang diamalkan ketika nilai arus terus menggunakan

meter pelbagai.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
2. Nyatakan dua nilai murni yang diamalkan.
a) ____________________________________________________________________
b) ____________________________________________________________________
3. Sertakan eviden bergambar atau pautan (link) di dalam ruangan yang disediakan.

___________________________________________________________________________________

82

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

PENILAIAN

NAMA MURID
NO. KAD PENGENALAN

NAMA SEKOLAH TAHUN
TINGKATAN
2.5
NO. MODUL / UNIT MENGENDALI METER PELBAGAI
TAJUK

BIL PERKARA YANG DINILAI KOMPETEN CATATAN
YA BELUM
1. Menyatakan fungsi meter pelbagai.
2. Mengenal pasti bahagian utama meter KOMPETEN BELUM
KOMPETEN
pelbagai.
3. Menggunakan meter pelbagai dengan

betul.
4. Menguji keterusan komponen elektrik.
5. Menguji keterusan peralatan elektrik.
6. Mengukur nilai perintang.
7. Mengukur nilai voltan arus terus.
8. Mengukur nilai voltan arus ulang-alik.
9. Mengukur nilai arus terus.
10. Mengamalkan langkah-langkah

keselamatan dan nilai-nilai murni.

KEPUTUSAN

TARIKH

NAMA GURU Tandatangan & Tarikh
DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh

____________________________________________________________________________________

83

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

KEPUTUSAN STANDARD PRESTASI

STANDARD PRESTASI KOMPETEN
YA BELUM
TAHAP TAFSIRAN

Menyatakan fungsi peralatan ujian menservis peralatan
1 elektrik domestik pena ujian, penguji kapasitor, penguji soket,

penguji tebatan dan meter pelbagai.

2 Menerangkan bahagian utama dan fungsi pena ujian, penguji
kapasitor, penguji soket, penguji tebatan dan meter pelbagai.

3 Menunjuk cara memegang pena ujian dengan betul.

• Mengenal pasti punca hidup pada soket alir keluar, wayar
terbuka dan kebocoran arus menggunakan pena ujian
dengan mengikut prosedur.

• Mengenal pasti pengujian kapasitor menggunakan penguji
kapasitor dan pengujian soket alir keluar menggunakan
penguji soket dengan mengikut prosedur.

• Mengenal pasti penebatan pada peralatan dan
4 pendawaian elektrik menggunakan penguji tebatan

dengan mengikut prosedur .

• Menentukur keterusan komponen dan peralatan elektrik
menggunakan meter pelbagai dan penguji tebatan dengan
mengikut prosedur.

• Mengukur nilai rintangan, voltan arus terus, voltan arus
ulang-alik, arus terus dan menggunakan meter pelbagai
dengan mengikut prosedur.

• Menilai hasil dari pengujian kapasitor menggunakan
penguji kapasitor secara sistematik dan bersikap positif.

• Menilai hasil dari pengujian soket alir keluar
menggunakan penguji soket alir keluar secara sistematik
dan bersikap positif.

5 • Menilai hasil dari pengujian keterusan dan penebatan
menggunakan penguji tebatan secara sistematik dan
bersikap positif .

• Menilai hasil dari pengujian keterusan komponen dan
peralatan elektrik menggunakan meter pelbagai secara
sistematik dan bersikap positif.

6 Merumuskan hasil dari nilai pengujian menggunakan meter
pelbagai dengan rasional dan boleh diteladani.

KEPUTUSAN TAHAP
NAMA GURU Tandatangan & Tarikh
DISAHKAN OLEH Tandatangan & Tarikh

___________________________________________________________________________________

84

MODUL

3

KOMPONEN
ASAS

ELEKTRIK

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

3MODUL KOMPONEN
ASAS ELEKTRIK

PENDAHULUAN

Modul ini memberikan pengetahuan tentang fungsi, penggunaan, jenis-jenis, melakar simbol dan
mengenal tamatan komponen asas elektrik. Modul ini juga memberikan kemahiran tentang
mengukur nilai rintangan, kemuatan, voltan dan menguji komponen untuk menentukan
kerosakan.

OBJEKTIF UMUM

Modul ini membolehkan murid :
1. Menyatakan fungsi dan penggunaan komponen asas elektrik.
2. Menerangkan jenis-jenis komponen asas elektrik.
3. Melakar simbol komponen asas elektrik.
4. Mengenal tamatan komponen asas elektrik.
5. Menguji komponen asas elektrik.
6. Mengukur komponen asas elektrik.
7. Menentukan kerosakan komponen.

____________________________________________________________________________________

85

Modul Pembelajaran
Menservis Peralatan Elektrik Domestik

___________________________________________________________________________________________________________________________________________

SKOP KANDUNGAN DAN PEMBELAJARAN

Skop Modul Pembelajaran bagi modul ini terdiri daripada:

STANDARD STANDARD PEMBELAJARAN UNIT
KANDUNGAN PEMBELAJARAN
3.1 Perintang 3.1.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan 3.1 Mengenal
perintang.
3.2 Kapasitor 3.1.2 Mengenal pasti jenis perintang. dan menguji
3.1.3 Melakarkan simbol perintang. perintang.
3.3 Pengubah 3.1.4 Membezakan rupa bentuk fizikal dan
binaan perintang tetap. 3.2 Mengenal
3.1.5 Menaksir nilai perintang. dan menguji
3.1.6 Menguji dan menentukan jenis kerosakan kapasitor.
perintang.
3.3 Mengenal
3.2.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan dan menguji
kapasitor. pengubah.
3.2.2 Mengenal pasti jenis kapasitor.
3.2.3 Mengenal pasti jenis kapasitor tetap.
3.2.4 Mengenal pasti spesifikasi kapasitor.
3.2.5 Melakarkan simbol kapasitor.
3.2.6 Menaksir nilai kapasitor.
3.2.7 Menguji dan menentukan jenis kerosakan
kapasitor.

3.3.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan
pengubah.
3.3.2 Mengenal pasti jenis pengubah.
3.3.3 Mengenal pasti spesifikasi pengubah.
3.3.4 Melakarkan simbol dan binaan pengubah.
3.3.5 Menaksir nilai pengubah.
3.3.6 Menguji dan menentukan jenis kerosakan
pengubah

3.4 Fius 3.4.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan fius. 3.4 Mengenal
3.4.2 Menyatakan nilai kadaran arus fius. dan menguji
3.4.3 Mengenal pasti jenis fius. fius.
3.4.4 Melakar simbol fius.
3.4.5 Menguji dan menentukan kerosakan fius.

___________________________________________________________________________________

86

Modul Pembelajaran

Menservis Peralatan Elektrik Domestik

_______________________________________________________________________________________ ____________________________________________________

3.5 Diod 3.5.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan diod 3.5 Mengenal
Separuh 3.5.2 separuh pengalir. dan menguji
Pengalir 3.5.3 Mengenal pasti jenis diod separuh pengalir. diod separuh
3.5.4 Melakar simbol dan binaan diod separuh pengalir.
3.6 Transistor pengalir.
3.5.5 Membezakan konsep pincang hadapan dan
3.7 Geganti pincang balikan untuk menentukan elektrod
diod separuh pengalir menggunakan meter
pelbagai.
Menguji dan menentukan kerosakan diod
separuh pengalir

3.6.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan 3.6 Mengenal
transistor. dan menguji
3.6.2 Mengenal pasti jenis transistor: transistor.
3.6.3 Melakar simbol dan binaan jenis transistor:
3.6.4 Menguji elektrod transistor menggunakan
meter pelbagai.
3.6.5 Menentukan elektrod transistor.
3.6.6 Menguji dan menentukan kerosakan
transistor.

3.7.1 Menyatakan fungsi dan penggunaan 3.7 Mengenal
geganti. dan menguji
3.7.2 Melakarkan simbol geganti. geganti.
3.7.3 Menganalisis tamatan dan sesentuh
geganti.
3.7.4 Menguji tamatan geganti menggunakan
meter pelbagai.
3.7.5 Menguji dan menentukan kerosakan
geganti.

____________________________________________________________________________________

87