2301-9005 วิชา การแกะสลักโฟม

130
ร่างภาพลายเส้นด้วยปากกาเคมี เพ่ือจัดวางองค์ประกอบของเรื่องเกี่ยวกับลวดลาย
ธรรมชาติ โดยภาพดา้ นลา่ ง เป็นภาพ ดอกบวั ใบบวั สายนา้่ และดวงอาทติ ย์ โดยใช้โฟมขนาด 1 นิ้ว
มีขนาดความกว้างของภาพ 60 เซนติเมตร ความยาว 120 เซนติเมตร โดยใช้วิธีการแกะสลักโฟม
แบบนนู ต่า ระบายสีด้วยสนี า้่ พลาสตกิ เหมือนจรงิ

ภาพท่ี 5.3 แสดงการใชส้ ีเมจิก หรอื ปากกาเคมีร่างภาพลงบนโฟม
ที่มา : กติ ติพล วิเชียรเชื้อ 2559

3.2 เทคนคิ วธิ กี ารแกะสลัก
1. ใชม้ ดี ตัดโฟม ตดั ฉลุ ตามลายเสน้ ทเี่ ป็นส่วนของพื้น ที่ไม่ต้องการให้หลุดออก โดย

ต้งั มีดใหต้ รง และตงั้ ฉากกับพนื้ เพ่อื ใหข้ อบลายมีความคมชดั ไมเ่ อียง หรอื เฉยี งไปมา
2. ใชป้ ลายมีดตดั โฟมแทงลายตามเส้นทรี่ ่างไว้ โดยตั้งมดี ให้ตรงต้งั ฉากกบั พน้ื
3. ใช้ปลายมดี ตัดโฟมปาดลายแนว 45 องศา ใหม้ คี วามกว้างความลึกเทา่ ๆ กนั
4. เกบ็ รายละเอียดของชน้ิ งานให้สมบูรณส์ วยงาม พร้อมทจ่ี ะนา่ ไปตกแต่งสตี อ่ ไป

ภาพที่ 5.4 แสดงการตัดฉลุ ตามลายเส้น ท่ีเป็นส่วนของพนื้ ที่ไมต่ ้องการให้หลุดออก
ทม่ี า : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชอื้ 2559

131

ภาพท่ี 5.5 แทงลายตามเสน้ ท่รี ่างไว้ โดยตั้งมดี ใหต้ รง
ต้งั ฉากกับพ้ืน
ที่มา : กติ ติพล วิเชยี รเช้อื 2559

ภาพที่ 5.6 แสดงการใช้ปลายมดี แทงลายเก็บรายละเอยี ด
ทมี่ า : กติ ตพิ ล วิเชยี รเชือ้ 2559

ภาพท่ี 5.7 เก็บรายละเอียดของช้ินงานพรอ้ มท่จี ะน่าไป
ตกแต่งสตี อ่ ไป
ทมี่ า : กิตตพิ ล วเิ ชียรเช้อื 2559

4. ขั้นตอนการตกแต่งสใี นงานโฟม

เป็นการตกแตง่ สีโฟม โดยยึดธรรมชาตเิ ปน็ ตน้ แบบ ใหเ้ หมอื นจรงิ ตามธรรมชาติโดยพยายาม
เลียนแบบธรรมชาติ ท้ังด้านรูปร่าง รูปทรง สีสัน และพ้ืนผิวให้เหมือนมากท่ีสุดเท่าท่ีจะท่าได้ การ
ตกแต่งในลักษณะน้ีมีจุดเด่นที่ท่าให้ดูเป็นธรรมชาติมากท่ีสุด การตกแต่งโฟมโดยวิธีนี้เป็นวิธีการ
ระบาย ซ่งึ ต้องอาศยั ความประณตี วจิ ิตรบรรจง ในการไล่นา้่ หนัก และแสงเงา ประเภทของสีที่ใช้ใน
การระบาย ควรใช้สีประเภททึบแสง ได้แก่ สีน้่าพลาสติก สีโปสเตอร์ สีฝุ่น หรือสีอะครีลิก ซึ่งสี
ประเภท สีเหล่านี้มีเนื้อสีท่ีผสมโดยกาวกับน้่าเป็นส่วนประกอบ ส่วนสีที่ผสมด้วยน่้ามัน ไม่นิยม
น่ามาใช้ในการระบายโฟม เพราะจะทา่ ให้โฟมยบุ ตวั

132

ขนั้ ตอนการทางาน
1. ทาสรี องพื้นด้วยสีน่้าพลาสตกิ เพอ่ื อดุ รอ่ งรอยพรุนของโฟม
2. เมือ่ ระบายสรี องพ้ืนเสรจ็ เรยี บรอ้ ยแลว้ รอจนสพี ้ืนทที่ าระบายไวแ้ หง้ สนิท
3. ระบายสีให้เหมือนจริงตามธรรมชาติ ควรใช้สีประเภททึบแสง ได้แก่ สีน่้าพลาสติก

สโี ปสเตอร์ สีฝุ่น หรือสอี ะครลี ิก
4. เม่ือสแี ห้งสนิทแล้ว ใช้แลคเกอร์สเปรย์ฉีดพ่นให้ท่ัวช้ินงานเพ่ือให้โฟมมีสีสันสดใส

และป้องกนั แมลงกดั แทะ การพ่นควรใหห้ า่ งจากโฟมประมาณ 1 ฟุต และพน่ บาง ๆ รอจนแห้งสนิท
และพน่ ซ้่าหลาย ๆ รอบ เพราะแลคเกอรส์ เปรย์มที นิ เนอรเ์ ปน็ สว่ นผสมอาจท่าให้โฟมยบุ ตวั ได้

ภาพท่ี 5.8 นา่ ชน้ิ งานท่ีแกะสลักโฟมเรียบรอ้ ยแล้ว ภาพท่ี 5.9 รอใหส้ ีรองพ้นื แห้งสนิท
ทาระบายด้วยสีรองพ้ืน ที่มา : กติ ตพิ ล วิเชียรเชื้อ 2559

ที่มา : กิตติพล วเิ ชยี รเชื้อ 2559

ภาพท่ี 5.10 แสดงการใช้พกู่ ันระบายสีน่้าพลาสติก ภาพท่ี 5.11 ใชพ้ ู่กันกลมระบายและตัดเส้น
ในรูปแบบของงานจิตรกรรม เน้นรายละเอียดภาพใหด้ ูเดน่ ชดั
ที่มา : กติ ตพิ ล วเิ ชียรเช้ือ 2559 ทีม่ า : กติ ติพล วิเชียรเชื้อ 2559

133

ภาพท่ี 5.12 การระบายสี ให้เกิดน้า่ หนัก ออ่ นแก่ ภาพที่ 5.13 แสดงการการตกแต่งสีบนงานโฟม
ให้ดูเหมอื นจริงตามธรรมชาติ ท่มี า : กิตตพิ ล วิเชยี รเชือ้ 2559
ที่มา : กิตติพล วเิ ชยี รเชือ้ 2559

ภาพท่ี 5.14 ภาพตัวอย่างการแกะสลักโฟมแบบนูนตา่ พร้อมตกแตง่ สีเลียนแบบธรรมชาติ
ท่มี า : กติ ตพิ ล วเิ ชยี รเชอื้ 2559

ภาพท่ี 5.15 แกะสลกั โฟมนูนต่า ดอกลลี าวดี ภาพที่ 5.16 แกะสลกั โฟมนนู ต่า บา้ นเรือนไทย
ทม่ี า : กติ ติพล วิเชยี รเชื้อ 2559 ทมี่ า : กติ ตพิ ล วิเชียรเชื้อ 2559

และนก

134

ภาพที่ 5.17 แสดงการใช้แลคเกอรส์ เปรย์ ภาพที่ 5.18 แกะสลกั โฟมนนู ต่า ภาพฝงู ม้า
ฉีดพน่ ใหท้ ัว่ ช้ินงาน เพอื่ ใหม้ สี ีสดใส และคงทน ระบายสีให้เหมอื นงานแกะสลักไม้
ท่ีมา : กิตตพิ ล วิเชยี รเชือ้ 2559
ทีม่ า : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชือ้ 2559

ภาพที่ 5.19 แกะสลกั โฟมนูนต่า ภาพที่ 5.20 แกะสลักโฟมนนู ต่า
ภาพนกกบั ตน้ ซากรุ ะ ระบายสเี หมือนธรรมชาติ ภาพดอกลีลาวดี ระบายสเี หมอื นธรรมชาติ

ท่ีมา : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559 ท่มี า : กติ ตพิ ล วิเชยี รเชื้อ 2559

สรปุ

การแกะสลักโฟมแบบนนู ต่า เป็นการสรา้ งงานประติมากรรม ทม่ี คี วามนนู ของรปู ทรงกินเนื้อ
ที่ระวางในอากาศ สงู ขึ้นมาจากฐานระนาบรองรบั ไมเ่ กนิ 1 ใน 5 ส่วน ของความหนาในแนวลึกของ
รูปทรง และขนาดท่ีแกะสลกั ในมมุ นั้น ๆ งานแกะสลกั โฟมประเภทนี้ สามารถช่นื ชมผลงานทส่ี มบรู ณ์
ไดด้ า้ นหน้าเพยี งดา้ นเดียว

135

ขัน้ ตอนการแกะสลกั โฟมแบบนูนต่า
1. ออกแบบภาพร่าง จัดองคป์ ระกอบเร่ืองราวของภาพ
2. การขยายแบบรา่ งลงบนโฟม
3. แกะสลักดว้ ยวิธีการตดั การปาด การแกะ และการโกลน ควรเลือกมดี แกะสลกั ใหเ้ หมาะ
กบั เทคนิคและวธิ ีการ
4. เมือ่ สีแห้งสนทิ แล้ว ใชแ้ ลคเกอรส์ เปรย์ฉีดพ่นให้ท่ัวชิ้นงานเพ่ือให้โฟมมีสีสันสดใส และ
ป้องกนั แมลงกัดแทะ การพ่นควรใหห้ า่ งจากโฟมประมาณ 1 ฟุต และพน่ บาง ๆ รอจนแห้งสนิท และ
พ่นซ่า้ หลาย ๆ รอบ เพราะแลคเกอร์สเปรยม์ ที ินเนอร์เป็นส่วนผสมอาจท่าใหโ้ ฟมยุบตัวได้

136

แบบฝกึ หดั หนว่ ยที่ 5
เรอ่ื ง การแกะสลกั โฟมแบบนนู ตา่

จงเตมิ คา่ ในช่องวา่ งใหส้ มบรู ณ์ (5 คะแนน)
1. จงอธบิ ายความหมายของการแกะสลักโฟมแบบนูนต่า

……………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงอธบิ ายรปู แบบของงานแกะสลกั โฟมแบบนนู ต่า
………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………..

3. จงบอกหลกั การในการเลอื กใช้เครอื่ งมอื ส่าหรับงานแกะสลักโฟมแบบนูนตา่
………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. จงอธบิ ายขนั้ ตอนในการแกะสลกั และตกแตง่ สีโฟมแบบนนู ต่า
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. จงบอกประโยชนข์ องการแกะสลักโฟมแบบนนู ตา่
………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………..
……………………………………………………………………………………………………………………………………..

137

แบบทดสอบหลงั เรียน หนว่ ยที่ 5
การแกะสลกั โฟมแบบนนู ต่า

 คา่ ชี้แจง จงทา่ เครอื่ งหมายกากบาท (x) เลอื กค่าตอบทเ่ี หน็ ว่าถูกตอ้ งทส่ี ดุ เพยี งข้อเดียว
1. ประติมากรรมนูนตา่ คือข้อใด

ก. Cave art
ข. Bas Relief
ค. High Relief
ง. Round Relief
2. การเฉอื นโฟมออกบาง ๆ คือเทคนคิ การแกะสลักในข้อใด
ก. การฉลุ
ข. การแกะ
ค. การปาด
ง. การโกลน
3. ขนาดโฟมทเ่ี หมาะในการน่ามาแกะสลักแบบนูนต่าคือขอ้ ใด
ก. 1 น้ิว
ข. 3 นวิ้
ค. 5 น้ิว
ง. 8 นวิ้
4. ขอ้ ใดคือลักษณะของงานแกะสลักโฟมแบบนนู ต่า
ก. มองไดเ้ พียงดา้ นเดียว
ข. มองไดร้ อบดา้ น
ค. มองได้ 2 ดา้ น
ง. มองได้ 3 ด้าน
5. ขอ้ ใดคือความหมายของการแกะสลักโฟมแบบนูนตา่
ก. สูงข้ึนมาจากฐานระนาบรองรบั ไม่เกนิ 1 ใน 5 ส่วน
ข. สงู ขึ้นมาจากฐานระนาบรองรบั ไม่เกิน 2 ใน 5 ส่วน
ค. สงู ข้นึ มาจากฐานระนาบรองรับไม่เกิน 3 ใน 5 ส่วน
ง. สูงข้นึ มาจากฐานระนาบรองรบั ไมเ่ กิน 4 ใน 5 สว่ น
6. มดี แกะสลกั ทเ่ี หมาะกบั การแกะสลักโฟมแบบนนู ตา่ คอื ขอ้ ใด
ก. มีดทป่ี ระดษิ ฐจ์ ากใบเลอ่ื ย
ข. มดี ขนาดกลาง
ค. มดี คัตเตอร์
ง. มีดท่าครวั

138

7. ข้อใดคอื วธิ ีการฉีดพน่ แลคเกอรส์ เปรยท์ ถี่ ูกตอ้ ง
ก. ใกล้โฟมมากทส่ี ุด
ข. หา่ งจากโฟม 1 ฟตุ
ค. ห่างจากโฟม 2 ฟตุ
ง. ห่างจากโฟม 3 ฟตุ

8. สชี นิดใดท่ีนิยมใชส้ า่ หรบั ทารองพ้ืนโฟม
ก. สฝี ่นุ
ข. สีน้า่
ค. สโี ปสเตอร์
ง. สนี ่า้ อะครลี ิก

9. การตกแตง่ โฟมที่เนน้ ให้ดเู หมือนจรงิ ตามธรรมชาติคือวิธีในขอ้ ใด
ก. การฉดี พ่น
ข. การปดั ทอง
ค. การทาระบาย
ง. การเคลอื บเงา

10. สีสา่ หรบั ทารองพน้ื เพอ่ื อุดรอยพรนุ ของโฟมคอื ข้อใด
ก. สีนา้่ พลาสตกิ
ข. สโี ปสเตอร์
ค. สีน้่ามนั
ง. สีน้า่

139

ใบงาน หนว่ ยที่ 5
การแกะสลกั โฟมแบบนนู ตา่

ใบงานที่ 1 ออกแบบลวดลาย และแกะสลกั โฟมลวดลายนนู ต่า โดยน่าแนวคดิ จากธรรมชาติ
พรอ้ มตกแตง่ สีให้เหมือนจรงิ ตามธรรมชาติ

คาส่งั ย่อย
ให้ผู้เรยี น แบ่งกลุ่ม กลมุ่ ละ 4 คน ออกแบบลวดลาย และแกะสลักโฟมลวดลายแบบนูนต่า

โดยน่าแนวความคิดจากธรรมชาติ พร้อมตกแต่งสีให้เหมือนธรรมชาติ โดยใช้โฟมแผ่นเกรด A
หนา 1 นวิ้ ขนาดช้นิ งาน กว้าง 60 เซนตเิ มตรยาว 120 เซนตเิ มตร
เครอ่ื งมอื /อปุ กรณ์

1. โฟม เกรด A หนา 1 นิว้ ขนาดกวา้ ง 60 ยาว 120 เซนติเมตร
2. มีดแกะสลักโฟม
3. กระดาษทราย
4. สีน่า้ พสาสติก
5. จานสี และพู่กนั
6. กาวลาแทก็ ซ์
7. แลคเกอรส์ เปรย์
ลาดับขนั้ ตอนการปฏบิ ัติงาน
1. ขยายแบบ และรา่ งแบบลงบนโฟม
2. ตดั โฟมตามรปู แบบ
3. ทาสรี องพ้นื สขี าว
4. รอจนสรี องพืน้ แห้งสนทิ ระบายสีนา้่ พลาสติก
5. ประกอบโฟมดว้ ยกาวลาแทก็ ซ์
6. พน่ เคลือบช้ินงาน ด้วยแลคเกอร์สเปรย์
7. เกบ็ ท่าความสะอาดเคร่อื งมือและอปุ กรณ์
เวลา........8...........ชวั่ โมง.....................นาที

140

ใบประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ าน หน่วยที่ 5
เร่ือง การแกะสลกั โฟมแบบนนู ต่า

ชอื่ งาน ออกแบบและแกะสลักโฟมลวดลายนนู ต่า พร้อมตกแต่งสีใหเ้ หมือนธรรมชาติ
ช่อื ผรู้ ับการประเมิน……………………………..…ชั้น………….ห้อง…………………เลขท…ี่ ……………..
ผ้ปู ระเมิน แ ครูผูส้ อน เพ่ือนนกั เรยี น ประเมินตนเอง

ขอ้ ที่ รายการประเมนิ ระดับคะแนน หมาย
เหตุ
1 ปฏบิ ตั งิ านตามขั้นตอนได้ถกู ตอ้ ง ดี พอใช้ ปรบั ปรงุ
2 ใช้เครอื่ งมอื อุปกรณ์ในการปฏิบตั ิงานถกู ตอ้ ง (3) (2) (1)
3 ช้ินงานปฏิบตั ิถูกต้องสมบูรณ์
4 ความประณีตสวยงามมีความคิดสรา้ งสรรค์
5 ชน้ิ งานเสร็จตามเวลาทก่ี า่ หนด

รวม
รวมคะแนนทงั้ สนิ้

คณุ ภาพของการปฏบิ ตั งิ าน
อยู่ในระดบั ดี พอใช้ ต้องปรบั ปรุง

ลงชอื่ ……………………………………………

(……………………………………………….)

ผปู้ ระเมนิ

แนวทางการใหค้ ะแนน

เกณฑค์ ุณภาพ
11-15 = ดี 6-10 = พอใช้ 0-5 = ต้องปรบั ปรงุ

1. ปฏิบัตงิ านตามขัน้ ตอนไดถ้ กู ต้อง
3 คะแนน หมายถึง วางแผนการปฏบิ ัตงิ านไดถ้ กู ตอ้ งครบถ้วนตามขัน้ ตอน
2 คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ัตงิ านได้แตไ่ มถ่ ูกต้องครบถว้ นตามขน้ั ตอน
1 คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั งิ านไมถ่ ูกต้องและไมค่ รบถว้ นตามขนั้ ตอน

2. ใชเ้ ครื่องมืออปุ กรณ์ในการปฏบิ ัตงิ านถูกต้อง
3 คะแนน หมายถึง จดั เตรยี มและใช้เครอื่ งมอื อุปกรณ์ถกู ตอ้ งและจัดเก็บเรยี บรอ้ ย
2 คะแนน หมายถึง ใชเ้ ครื่องมอื อปุ กรณใ์ นการปฏบิ ัตงิ านไดแ้ ตไ่ มถ่ กู ต้อง
1 คะแนน หมายถงึ ใช้เครอื่ งมืออปุ กรณ์ในการปฏบิ ัตงิ านไม่ถกู ต้อง

141

3. ช้นิ งานปฏิบัติถกู ตอ้ งสมบรู ณ์
3 คะแนน หมายถึง ชน้ิ งานปฏิบัติถูกต้องสมบรู ณ์
2 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏิบัติถกู ตอ้ งแต่ขาดความสมบรู ณ์
1 คะแนน หมายถงึ ชนิ้ งานปฏบิ ัติไม่ถูกต้องและไมส่ มบูรณ์

4. ความประณตี สวยงามมคี วามคดิ สร้างสรรค์
3 คะแนน หมายถึง ชน้ิ งานมคี วามประณีตสวยงามมคี วามคดิ สร้างสรรค์
2 คะแนน หมายถงึ ช้นิ งานมีความประณตี สวยงามมคี วามคดิ สร้างสรรค์บางสว่ น
1 คะแนน หมายถงึ ชิน้ งานขาดความประณีตและขาดความคดิ สรา้ งสรรค์

5. ชิน้ งานเสรจ็ ตามเวลาที่กา่ หนด
3 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั ิงานได้สา่ เรจ็ ตามเปา้ หมาย และตามเวลาท่กี ่าหนด
2 คะแนน หมายถึง ปฏิบัติงานได้สา่ เรจ็ ตามเป้าหมาย แต่ช้ากวา่ เวลาที่ก่าหนด
1 คะแนน หมายถึง ปฏิบตั งิ านไม่สา่ เร็จตามเปา้ หมาย

142

แบบประเมนิ ตนเอง

คาชีแ้ จง : ให้ผูเ้ รยี นปฏบิ ัตงิ านตามใบงานที่กา่ หนดแลว้ ใหค้ ะแนนผลงานที่ปฏบิ ัติตามความเปน็ จรงิ

ใบงาน ดี ระดับคะแนน ตอ้ งปรบั ปรงุ
(11-15) (0-5)
ใบงานที่ 1 พอใช้
(15 คะแนน) (6-10)
คะแนนรวมทง้ั สน้ิ
(เต็ม 15 คะแนน)

สรปุ ผลทง้ั 3 กจิ กรรม = ……………………………………………………………………………………………………

ดี ( 11-15 คะแนน )

พอใช้ ( 6-10 คะแนน )

ต้องปรบั ปรุง ( 0-5 คะแนน )

143

แบบประเมนิ คุณธรรมจริยธรรม
เร่ือง การแกะสลกั โฟมแบบนนู ต่า

คาช้ีแจง 1. ใช้ประเมนิ ผลการปฏิบัตงิ านของผเู้ รียน

2. ระดบั คะแนน 5 = มากทสี่ ุด 4 = มาก

3 = ปานกลาง 2 = น้อย

1 = น้อยทีส่ ุด

3. เกณฑก์ ารประเมิน 15 – 20 = มาก

8 – 14 = ปานกลาง

1 – 7 = นอ้ ย

กจิ กรรม/ ความ หัวข้อประเมิน / ระดับคะแนน ความพอเพียง คะแนน
ใบงานท่ี รับผดิ ชอบ พอประมาณ รวม
ความเชือ่ มัน่ ความคดิ ความซอ่ื สัตย์
1 2 ในตนเอง สรา้ งสรรค์ สจุ ริต 2 10

222

ลงชอ่ื ………………………………………

(………………………………………)
ผปู้ ระเมนิ

144

สาระสาคัญ

ศึกษารูปแบบของงานแกะสลักโฟมแบบนูนสูง หลักการออกแบบลวดลาย การเตรียมวัสดุ
อุปกรณ์ และเครื่องมือในการแกะสลกั โฟมแบบนูนสงู ปฏบิ ัตงิ านแกะสลักโฟมแบบนูนสูงในรูปแบบ
ต่าง ๆ และการตกแต่งสีโฟม ตามข้ันตอน และวิธีการ รู้จักการบารุงรักษาเครื่องมือ และอุปกรณ์
อยา่ งถกู ตอ้ ง

สาระการเรยี นรู้

1. ลักษณะรูปแบบของการแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง
2. วสั ดอุ ุปกรณ์ และเครอื่ งมอื การแกะสลักโฟมแบบนนู สงู
3. ขน้ั ตอนการแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง
4. ขัน้ ตอนการตกแต่งสโี ฟม

สมรรถนะประจาหนว่ ย

แสดงความร้เู กยี่ วกบั หลกั การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู การเตรยี มวสั ดอุ ปุ กรณ์ และเครอ่ื งมอื
เลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ และเคร่ืองมือในการแกะสลักโฟมแบบนูนสูง ได้อย่างเหมาะสม ปฏิบัติงาน
ออกแบบและแกะสลกั โฟมแบบนูนสูง รูปแบบต่าง ๆ และรจู้ ักการบารงุ รักษาเครอ่ื งมอื และอปุ กรณ์
ไดอ้ ย่างถูกต้อง

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. อธบิ ายลักษณะรปู แบบของการแกะสลักโฟมแบบนูนสงู ได้
2. บอกขัน้ ตอน และวิธีการแกะสลกั โฟมแบบนนู สูงได้
3. บอกวสั ดอุ ปุ กรณ์ และเคร่ืองมอื ทใ่ี ชใ้ นการแกะสลักโฟมแบบนนู สงู ได้
4. เตรียมวัสดอุ ุปกรณ์ และเคร่ืองมือในการแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู ได้
5. สามารถแกะสลักโฟมแบบนนู สงู ได้
6. ตกแตง่ สโี ฟมแบบนูนสงู ได้
7. มีความรอบคอบ และคานงึ ถงึ ความปลอดภัยในการปฏบิ ตั ิงาน

145

ผังมโนทัศน์
หนว่ ยท่ี 6 การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

การแกะสลักโฟมแบบนูนสงู 1. การแกะสลักโฟมแบบนนู สงู
2. วสั ดอุ ุปกรณแ์ กะสลกั โฟมแบบนนู สงู
3. ขน้ั ตอนการแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู
4. ข้ันตอนการตกแต่งสีโฟม

146

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น หน่วยท่ี 6
การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

 คาชแ้ี จง จงทาเคร่ืองหมายกากบาท (x) เลอื กคาตอบท่เี หน็ วา่ ถกู ตอ้ งท่ีสดุ เพยี งขอ้ เดียว
1. ขอ้ ใดคือความหมายของประติมากรรมนูนสูง

ก. สงู ข้นึ มาจากฐานระนาบรองรบั ไม่เกิน 1 ใน 5 ส่วน
ข. สูงขึ้นมาจากฐานระนาบรองรับไม่เกิน 2 ใน 5 สว่ น
ค. สูงข้ึนมาจากฐานระนาบรองรบั ไมเ่ กนิ 3 ใน 5 ส่วน
ง. สูงข้นึ มาจากฐานระนาบรองรบั ไมเ่ กนิ 4 ใน 5 สว่ น
2. ประตมิ ากรรมนนู สูง คือขอ้ ใด
ก. Cave art
ข. Bas Relief
ค. High Relief
ง. Round Relief
3. สญั ลักษณ์ท่ใี ชใ้ นงานมงคลสมรสของชาวจนี คอื ข้อใด
ก. แพะ
ข. กามเทพ
ค. ดอกเหมย
ง. หงส์คมู่ ังกร
4. โฟมทเี่ หมาะสาหรบั แกะสลกั แบบนนู สูงคอื ข้อใด
ก. 1/2 นวิ้
ข. 1 น้วิ
ค. 2 นว้ิ
ง. โฟมอดั ก้อน
5. ลวดลายทม่ี ีความละเอียดควรใช้วัสดใุ นขอ้ ใดร่างภาพ
ก. ดนิ สอสี
ข. ดินสอดา
ค. ปากกาเคมี
ง. ปากกาลูกล่นื
6. การเกลาโฟมใหเ้ ป็นรูปร่างครา่ ว ๆ ควรใช้มีดแกะสลกั ชนิดใด
ก. มดี คัตเตอร์ปลายเฉยี ง
ข. มดี ทป่ี ระดษิ ฐจ์ ากใบเลอื่ ยตัดเหล็ก
ค. มีดขนาดกลางทีป่ ระดษิ ฐ์จากมดี ทาครัว
ง. มดี ขนาดเล็กทปี่ ระดิษฐจ์ ากมีดปอกผลไม้

147

7. วัสดชุ นดิ ใดใชส้ าหรบั เคลอื บเงา และปอ้ งกันแมลงกัดแทะโฟม
ก. สสี เปรยท์ ี่มีน้ามันเป็นตัวทาละลาย
ข. สสี เปรยท์ ม่ี นี ้าเป็นตัวทาละลาย
ค. แลคเกอรส์ เปรย์
ง. กาวลาแท็กซ์

8. ข้อใดคือวิธกี ารใชก้ ระดาษทรายขดั ตกแตง่ ผวิ โฟมท่มี หี นา้ เรียบแบน
ก. พนั บนไมห้ นา้ 3 ยาว 1 คบื
ข. พันดว้ ยไม้กลม ๆ แล้วขัด
ค. วางบนฝ่ามือแลว้ ขัด
ง. จุม่ นา้ ใหช้ มุ่ แล้วขัด

9. วัสดสุ าหรบั การใชใ้ นการประสานระหวา่ งโฟมกับผงทองคอื ขอ้ ใด
ก. กาวลาแทก็ ซ์
ข. สอี ะครลี กิ
ค. สีนา้ มนั
ง. แว็กซ์

10. สีท่ีใชส้ าหรบั ตกแตง่ โฟมให้ดเู หมือนทองคาคอื ขอ้ ใด
ก. สโี ปสเตอรส์ ีทอง
ข. สีทองเชอื้ นา้ มนั
ค. สีอะครลี กิ ทอง
ง. สนี ้าพลาสตกิ

148

1. การแกะสลกั โฟมแบบนูนสงู (High Relief)

ชยั ชาญ จนั ทศรี (2552 : 49) ไดอ้ ธบิ ายความหมาย ของประติมากรรมลักษณะนูนสูง ไว้ว่า
หมายถึง เป็นงานประตมิ ากรรมทม่ี คี วามนนู ของรูปทรง กินเน้อื ทร่ี ะวางอากาศ สูงขึ้นมาจากฐานของ
ระนาบต้ังแต่ 2 ถึง 4 ใน 5 ส่วน ของความหนาในแนวลึกของรูปทรง และขนาดของชิ้นงานในมุม
นน้ั ๆ งานประเภทน้ีสามารถดูช่ืนชมผลงานได้เพียง 3 มุม คือ ด้านตรง และด้านมุมเฉียงด้านข้าง
ทัง้ สองดา้ นเท่านนั้ ในเวลาปฏิบัตผิ ู้สร้างสรรค์ผลงานจะต้องมีภาระรับผิดชอบควบคุมความสูงของ
รปู ทรง ให้ดูแลว้ เหมอื นประตมิ ากรรมลักษณะลอยตัว จะเหน็ ไดจ้ ากรูปปั้นลกั ษณะนูนสูงประดบั ฐาน
อนุสาวรยี ท์ ่ัวไป เช่น อนสุ าวรีย์ประชาธิปไตย อนสุ าวรยี พ์ ระเจ้าตากสินมหาราช เปน็ ต้น

โดยในบทเรียนนี้ จะเป็นการแกะสลักโฟมแบบนูนสูงภาพบุคคลสาคัญ เพื่อใช้ในงานพิธี
วนั สาคญั ของชาติ ศาสนา และพระมหากษัตริย์ งานแกะสลักโฟม หงส์คู่มงั กร สาหรับพธิ ีมงคลสมรส
งานแกะสลักโฟม ประตมิ ากรรมนูนสงู รปู สงิ ห์ และแกะสลักโฟมประติมากรรมนูนสูงรูปช้าง

ภาพที่ 6.1 ตวั อยา่ งผลงานแกะสลักโฟมแบบนนู สงู เพ่ือนาไปใช้ในงานต่าง ๆ
ท่มี า : กิตติพล วิเชียรเชื้อ 2559

2. วัสดอุ ุปกรณ์ และเคร่อื งมือแกะสลักโฟมแบบนนู สูง

การเตรียมวัสดอุ ปุ กรณ์ และเคร่ืองมอื เหมือนกับการแกะสลกั นนู ต่า ในสว่ นของโฟมควรใช้
โฟมหนามากกว่า 2 นวิ้ เพอื่ ให้งานแกะสลักโฟมดมู มี ติ เิ หมอื นแกะสลักโฟมแบบลอยตัว มีดแกะสลัก
จาเป็นตอ้ งมีหลายชนิด หลายขนาด เพือ่ ให้เหมาะกับเทคนิค และวิธีการการแกะสลัก สีทีใช้ในการ
ตกแตง่ สโี ฟม ก็มีหลากหลายชนดิ และวิธีการ เช่น การทา การระบาย การวาด รวมไปถึงการปัดทอง

149

เพือ่ ความเข้าใจเรอื่ งเคร่อื งมือ และวัสดอุ ุปกรณ์ ให้ผู้เรียนไปดูรายละเอียดการเตรียม วัสดุอุปกรณ์
และเคร่ืองมอื ตา่ ง ๆ ในหน่วยการเรียนท่ี 2

วสั ดอุ ปุ กรณ์ และเครือ่ งมอื มดี ังนี้
1. โฟมแผ่นหนา 2 น้วิ
2. มีดคัตเตอร์ หรือมดี ขนาดเลก็ ท่ีประดิษฐจ์ ากใบเล่ือย และมีดขนาดกลาง
3. กระดาษทรายนา้
4. ดินสอรา่ งภาพ
5. สนี า้ พลาสตกิ
6. กาวลาแทก็ ซ์
7. จานสี และพูก่ นั
8. สอี ะครีลิกทอง

3. ข้นั ตอนการแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

3.1 การแกะสลักโฟมลกั ษณะแบบนนู สงู ภาพบคุ คล ปัจจุบัน โฟม นิยมนามาเป็นวัสดุใน
การแกะสลักภาพบคุ คลสาคญั หรือเจา้ นายชั้นสงู เพ่ือใชป้ ระกอบงานพิธใี นวันสาคัญของชาติ ศาสนา
และพระมหากษัตรยิ ์ เนือ่ งจากโฟมมีคุณสมบตั เิ ป็นวัสดุทีม่ นี า้ หนกั เบา ราคาถูก หาซอื้ ไดง้ ่าย ขัน้ ตอน
การแกะสลักการตกแต่งสี และการติดตั้งก็สามารถทาได้ง่าย รวดเร็ว ประหยัดเวลา และให้คุณค่า
และความสวยงามในด้านศิลปะ การแกะสลกั โฟมแบบนนู สูงภาพบุคคลมีขน้ั ตอน ดังน้ี

1. การออกแบบภาพร่าง วาดภาพบุคคลสาคัญด้านข้างลงบนกระดาษ เพื่อกาหนด
ขนาด สัดส่วนของช้ินที่ต้องการแกะสลัก จากภาพด้านล่าง เป็นการร่างภาพลายเส้น พระบรมรูป
เขยี น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว เป็นภาพบคุ คลคร่งึ ตัวดา้ นขา้ ง เพื่อกาหนดสัดส่วน
และรายละเอยี ดให้ถกู ตอ้ งกอ่ นรา่ งภาพบนโฟม

ภาพที่ 6.2 พระบรมรปู เขยี น พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
ที่มา : กิตติพล วิเชยี รเชอ้ื 2559

150

2. การขยายแบบร่างลงบนโฟม ร่างภาพลายเสน้ ลงบนโฟม โดยใช้ดนิ สอดา ถ้าผูเ้ รียน
ยังไมม่ ที กั ษะการวาดภาพคน อาจใชว้ ธิ กี ารคัดลอกลายจากภาพถ่าย ด้วยการใช้กระดาษไขคัดลอก
ลายจากต้นแบบ เม่ือรา่ งภาพเสรจ็ แล้ว ใช้ดินสอดาฝนด้านหลังภาพ ทาบแบบลงบนโฟม ใช้เข็มหมุด
ปักให้แบบแนบติดกับโฟมเพื่อมิให้แบบเคล่ือน แล้วใช้ปากกาลูกล่ืนคัดลอกลาย ดังภาพตัวอย่าง
ด้านล่าง ควรเลอื กใช้โฟมทีม่ คี วามหนาประมาณ 2 - 3 นิ้ว เพราะสามารถสร้างมิติให้ดูเหมือนภาพ
ลอยตวั โฟมท่ใี ช้ในการแกะสลักขนาดเสน้ ผา่ ศนู ย์กลางของวงกลม 30 เซนตเิ มตร

ภาพที่ 6.3 แสดงการใชด้ นิ สอดา ภาพที่ 6.4 แสดงการคัดลอกลายลงบนโฟม
ระบายหลังภาพเพอ่ื คดั ลอกลาย ดว้ ยปากกาลูกล่ืน
ท่ีมา : กิตติพล วิเชยี รเชือ้ 2559
ทมี่ า : กติ ติพล วิเชียรเชอ้ื 2559

3. การแกะสลักโฟมแบบนนู สงู

ข้ันตอนการแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู มดี งั นี้
1. เตรียมเคร่ืองมอื และอุปกรณ์ทใ่ี ช้ในการแกะสลกั
2. รา่ งภาพลงบนโฟมโดยใช้โฟมแผ่นหนา 2 นว้ิ สาหรบั แกะสลักภาพบคุ คล

3. ใช้มดี ตดั โฟมขนาดเลก็ ทมี่ คี วามคมทง้ั สองด้าน ฉลุตามเส้นรอบนอกของภาพ
ใหข้ าดหลดุ ออกจากพืน้ โฟม โดยต้งั มดี ใหต้ รง เพอื่ ใหข้ อบโฟมมีความคมชดั
ไมเ่ อียง หรอื เฉียงไปมา

4. ใช้มีดแกะสลักเกลาโฟมใหม้ ีรูปร่างคร่าว ๆ ให้ดูมีระยะ และมติ ิมองแลว้ เหมอื น
ภาพประตมิ ากรรมแบบลอยตัว

5. ใชม้ ดี คัตเตอร์ท่มี ีความคม เก็บรายละเอยี ดในส่วนของลวดลาย

6. แกะสลกั โฟม ลวดลายกรอบ โดยใช้โฟม หนา 1 น้วิ
7. แกะสลกั โฟม ลวดลายทเี่ ปน็ พ้นื หลงั โดยใชโ้ ฟม หนา 2 นวิ้
8. ประกอบช้นิ งานเพื่อตรวจสอบความถูกตอ้ ง

9. ขดั ตกแตง่ ผิวโฟมให้เรยี บด้วยกระดาษทราย ก่อนนาไปตกแต่งสตี ่อไป

151

ภาพท่ี 6.5 ฉลุโฟมตามเส้นรอบนอกของภาพให้ขาด ภาพท่ี 6.6 โฟมทฉี่ ลเุ ส้นรอบนอกขาดออกจากพื้น
ทีม่ า : กิตตพิ ล วเิ ชียรเชอ้ื 2559 ทีม่ า : กิตติพล วิเชียรเชอ้ื 2559

ภาพที่ 6.7 แสดงการเกลาโฟมให้มรี ูปร่างคร่าว ๆ ภาพที่ 6.8 ใชม้ ดี คัตเตอรท์ ม่ี คี วามคมเก็บรายละเอียด

ท่ีมา : กิตตพิ ล วเิ ชียรเช้ือ 2559 ทมี่ า : กติ ตพิ ล วิเชยี รเชือ้ 2559

ภาพท่ี 6.9 ขดั ผวิ โฟมด้วยกระดาษทรายน้าเบอรล์ ะเอียด ภาพท่ี 6.10 ผลงานแกะสลักนูนสงู พร้อมนาไปตกแต่งสี

ท่มี า : กติ ติพล วิเชยี รเชือ้ 2559 ทมี่ า : กติ ติพล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559

152

ภาพท่ี 6.11 แกะสลกั โฟมลวดลายกรอบ ภาพท่ี 6.12 แกะสลกั โฟมลวดลายส่วนที่เป็นพืน้ รองรบั
ทม่ี า : กติ ติพล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559 ทม่ี า : กติ ตพิ ล วเิ ชยี รเช้ือ 2559

ภาพที่ 6.13 ประกอบในส่วนของกรอบ ภาพที่ 6.14 จัดวางองคป์ ระกอบชิ้นงาน
และพนื้ รองรับเพอ่ื ตรวจสอบความถูกต้อง ทั้งหมดเพอ่ื ตรวจสอบความถูกตอ้ ง

ที่มา : กติ ติพล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559 ที่มา : กิตติพล วิเชียรเชอ้ื 2559

153

4. ขัน้ ตอนการตกแต่งสใี นงานโฟม การตกแตง่ สีโฟม ในบทเรยี นน้ี เป็นการตกแต่งให้
ดเู หมอื นทองคา และทองแดง เพื่อนาไปใช้ในงานพิธีวันสาคัญของชาติ ศาสนา และระมหากษัตริย์
สีท่ใี ช้ในการระบาย ควรใช้สีประเภททึบแสง ได้แก่ สีน้าพลาสติก หรือสีอะครีลิก โดยทาสีรองพ้ืน
ด้วยสีน้าอะครลี ิกสขี าว เพื่ออดุ รอยพรนุ ของเนือ้ โฟม รอจนสีรองพืน้ แหง้ สนทิ แลว้ นามาตกแต่งสีโฟม
ใหด้ เู หมอื นทอง และทองแดง อาจใชผ้ งทอง หรือสีอะครลี กิ ทองตกแตง่ ข้ึนอยู่กับความเหมาะสมใน
การนาไปใช้ ตกแตง่ เคลอื บผวิ ให้มคี วามเงางาม ด้วยแลคเกอร์สเปรย์ และเพ่อื ป้องกนั แมลงกัดแทะ

ขน้ั ตอนการตกแตง่ สีโฟม มีดังน้ี
1. เตรยี มวสั ดอุ ุปกรณใ์ นการตกแต่งสีโฟม
2. ทาสรี องพนื้ โดยใชส้ ีน้าพลาสติกสขี าว เพื่ออดุ ร้วิ รอยและความพรุนของเม็ดโฟม
3. รอให้สีรองพื้นแหง้ สนทิ แลว้ จงึ นามาระบายสีน้าพลาสติก หรือสีอะครลี กิ ตามสี

ของชิ้นงานท่ีต้องการตกแต่ง เช่น สที องใชส้ ีเหลืองรองพน้ื ทองแดงใชส้ ีนา้ ตาลแดงรองพื้น
4. รอให้สที ีร่ ะบายแหง้ สนทิ ใชส้ ีอะครลี กิ ทองทาระบายในส่วนของรูปบุคคล ส่วน

ของลวดลายกรอบ ใช้สีอะครลี ิกทอง ทาระบายบาง ๆ ไล่นา้ หนกั แสงเงาให้เหมือนทองแดง
5. เมือ่ ตกแตง่ สีโฟมครบทกุ ชนิ้ งานแลว้ รอใหส้ ีแหง้ สนิท นาชน้ิ งานมาประกอบเข้า

ด้วยกนั ด้วยกาวลาแท็กซ์ ใช้แลคเกอร์สเปรย์ฉดี พน่ เพ่อื ใหม้ สี ีสดใส และป้องกันแมลงกดั แทะ
6. นาผลงานไปตกแต่งบนฐานรองรับประกอบตัวอกั ษร และจัดตกแต่งด้วยดอกไม้

กส็ ามารถนาไปใชง้ านประกอบงานพธิ ีสาคญั ต่าง ๆ

ภาพที่ 6.15 ทาสรี องพ้ืน โดยใช้สีนา้ พลาสติกสขี าว ภาพที่ 6.16 รอให้สรี องพื้นแหง้ สนิท
เพื่ออุดรอยพรุนของผิวโฟม พร้อมที่จะตกแต่งสโี ฟม

ท่ีมา : กติ ติพล วเิ ชยี รเช้อื 2559 ทม่ี า : กิตติพล วเิ ชยี รเช้ือ 2559

154

ภาพที่ 6.17 ระบายสีกรอบดว้ ยสีนา้ ตาลแดง ภาพที่ 6.18 ระบายสีพน้ื หลงั ด้วยสีน้าตาลแดง
ทม่ี า : กติ ติพล วเิ ชยี รเชื้อ 2559 ท่มี า : กติ ติพล วิเชยี รเชอ้ื 2559

ภาพท่ี 6.19 ระบายสรี ปู บุคคลด้วยสีเหลอื ง ภาพท่ี 6.20 สีอะครีลิกทองใช้สาหรบั ตกแตง่ โฟม
ท่ีมา : กติ ติพล วิเชียรเชือ้ 2559 ทีม่ า : กิตติพล วเิ ชียรเชอื้ 2559

ภาพท่ี 6.21 แสดงการระบายสีอะครลี กิ ทอง ภาพที่ 6.22 รอให้สีแหง้ สนิทระบายซา้ อกี หนงึ่ รอบ
ท่ีมา : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชื้อ 2559 ที่มา : กิตตพิ ล วิเชียรเช้ือ 2559

155

ภาพท่ี 6.17 แสดงการปดั ผงทองบนโฟม
ทม่ี า : กิตตพิ ล วิเชียรเชอ้ื 2559

ภาพที่ 6.23 แสดงการใชพ้ ู่กนั แบนปดั สีทองบาง ๆ ภาพที่ 6.24 ปัดสีทองบาง ๆ ในส่วนของพื้นรองรบั
ทมี่ า : กิตติพล วิเชยี รเชือ้ 2559 ที่มา : กิตตพิ ล วิเชยี รเชือ้ 2559

ภาพที่ 6.25 ตกแต่งสกี รอบใหด้ ูเหมือนทองแดง ภาพท่ี 6.26 ตกแต่งสีพนื้ หลงั ให้ดเู หมือนทองแดง
ท่ีมา : กติ ตพิ ล วเิ ชียรเชือ้ 2559 ท่ีมา : กติ ตพิ ล วเิ ชียรเช้ือ 2559

ภาพที่ 6.27 แสดงการประกอบโฟมในส่วนของกรอบ ภาพท่ี 6.28 แสดงการประกอบโฟมในทุกส่วนเขา้ ด้วยกัน

และพนื้ หลัง ด้วยกาวลาแทก็ ซ์ ดว้ ยกาวลาแท็กซ์

ทม่ี า : กิตตพิ ล วเิ ชียรเช้อื 2559 ท่ีมา : กติ ติพล วิเชียรเชื้อ 2559

156

ภาพท่ี 6.29 งานแกะสลักโฟมแบบนูนสูง ภาพที่ 6.30 งานแกะสลกั โฟมแบบนูนสงู
พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยูห่ วั ตกแต่งพวงมาลาประดับดอกไม้สวยงาม

ทีม่ า : กิตติพล วิเชียรเชือ้ 2559 ท่มี า : กิตตพิ ล วเิ ชียรเชือ้ 2559

3.2 การแกะสลักนูนสงู ตราสัญลักษณ์หงส์คู่มงั กร

มงั กรกับหงส์ เปน็ สัตวม์ งคลท่ีชาวจนี นบั ถอื ในสมยั โบราณ มงั กร เป็นสญั ลักษณ์แหง่ อานาจ
ขององค์จกั รพรรดิจนี และในปัจจบุ นั ในประเทศไทย คนไทยเชือ้ สายจนี ยงั คงสักการะและบูชา

มงั กร ในภาษาจีน เรียกวา่ หลง (Long) พระตาหนกั ของจกั รพรรดิ และฉลองพระองค์จะมี
คาวา่ หลง นาหน้า เพ่ือแสดงว่าเป็นของสูงเช่น หลงเผา (Long Pao) ฉลองพระองค์ปักลายมังกร
หลงอ่ี (Long Yi) พระท่ีน่ังแกะสลักลายมังกร เสาในพระตาหนักทุกต้นต้องมีลายมังกรพันรอบธง
ประจาราชวงศ์ชิงก็เป็นธงมังกร นักโบราณคดีเช่ือว่า มังกร เป็นส่วนหน่ึงของวัฒนธรรม หย่างเสา
(Yang Shao) เม่อื ประมาณ 6,000 ปี ในสมัยนนั้ มังกร เป็นสัตว์ศักด์ิสิทธ์ิในจินตนาการของชนเผ่า
ตา่ ง ๆ เปน็ เจ้าแห่งทะเล สามารถดาน้า เหินฟ้า ปรากฏตัว หรือหายตัว ย่อ และขยายตัว เรียกลม
และเรยี กฝนได้ ปัจจบุ นั มังกร ยังคงเป็นสัตว์มงคลในความรู้สึกของชาวจีนท่ัวไป มังกร กลายเป็น
สัญลกั ษณแ์ หง่ ประเทศจนี เปน็ สญั ลกั ษณ์แห่งประชาชาติจีน และเป็นสัญลักษณ์แห่งวัฒนธรรมจีน
คนจีนถือว่าตัวเอง คือ ลูกหลานของมังกร และมังกร คือ สัญลักษณ์ของจีนเม่ือไปอยู่ต่างแดนใน
เทศกาลตรษุ จีน จะเหน็ ตัวมังกรปรากฏตวั เช่น จะมกี ารเชดิ โคมไฟมงั กร และเทศกาลบ๊ะจ่าง มีการ
แข่งเรอื มังกร เปน็ ต้น

157
หงส์ ในภาษาจีนเรียกว่า เฟิ่ง (Feng) หรือเฟ่ิงหวาง (Feng Huang) เป็นสัญลักษณ์แห่ง
ความสริ มิ งคล ตานานเล่ากนั มาวา่ หงส์ เป็นราชาแหง่ นกนานาพันธ์ุ เป็นสัตว์ในจินตนาการ และใน
เทพนิยาย คนโบราณเชือ่ กนั วา่ ชนเผ่าโบราณสรา้ งหงส์กบั มงั กรเปน็ ส่ิงเคารพศกั ด์ิสิทธ์ิคู่กันมาตั้งแต่
ประมาณ 6,000 ปีก่อน หงส์เป็นตัวแทนฝ่ายหยิน (Yin) ขณะท่ีมังกรเป็นตัวแทนฝ่ายหยาง (Yang)
วฒั นธรรมจนี บางครง้ั จงึ เรียกวา่ วัฒนธรรมหลงเฟง่ิ (Long Feng)
ในงานมงคลสมรส หงส์กับมังกร ถูกนาไปใช้เป็นเคร่ืองหมายของชีวิตคู่ที่สมบูรณ์พูนสุข
หงสจ์ ะเปน็ สัญลักษณ์ของฝ่ายหญิง และมังกรจะเป็นสัญลักษณ์ของฝ่ายชาย หงส์กับมังกรอยู่คู่กัน
ก็จะเปน็ สัญลักษณ์แห่งความสมดุลระหวา่ งฝา่ ยหญิงกบั ฝ่ายชาย
(หงสก์ บั มังกร. http://www.mscs.nu.ac.th/mscsv2/)

ภาพท่ี 6.31 หงสค์ ู่มงั กร เป็นสัญลักษณ์ของชีวิตคู่ทส่ี มบูรณ์พูนสุข
ทม่ี า : กติ ติพล วิเชียรเช้ือ 2559

1. ออกแบบภาพร่าง ออกแบบลวดลายภาพตราสัญลักษณ์ หงส์คู่มังกร ประกอบ
ตวั อักษรชือ่ ยอ่ ของฝา่ ยหญิงและชาย มพี น้ื รองรับเป็นลวดลายฉลุ ตามลกั ษณะรปู แบบของศิลปะจีน
ปัจจุบนั คอมพิวเตอร์กราฟกิ เข้ามามบี ทบาทในการออกแบบ ชว่ ยให้การออกแบบสะดวกรวดเรว็ ข้นึ

ภาพที่ 6.32 ออกแบบตราสัญลักษณ์หงส์คู่มงั กร ใชใ้ นงานพิธมี งคลสมรส
ทีม่ า : กิตติพล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559

158

2. ขัน้ ตอนการแกะสลกั โฟม
1. ใช้มีดตัดโฟมฉลุตามแบบที่ร่างไว้ให้เหลือเฉพาะส่วนท่ีคงไว้ โดยตั้งมีดให้ตรง

และต้งั ฉากกบั พื้น เพอื่ ให้ขอบลายมีความคมชดั ไม่เอียง หรือเฉยี งไปมา
2. ใชป้ ลายมีดตัดโฟมแกะสลักลวดลายเดนิ เส้นไปตามลายเส้นท่ีร่างไว้ โดยให้มีด

อยูใ่ นลกั ษณะแนวต้งั ฉากกบั โฟมตลอดทง้ั ชิ้นงาน
3. ใช้มีดตดั โฟมปาดตลอดแนว เฉยี ง 45 องศา ใหม้ คี วามลึกความกว้างเท่า ๆ กัน

ทกุ ช้ินสว่ นจนครบรูปภาพหงส์ และมงั กร
4. ใช้วิธีการแกะ การปาด การโกลน และการฉลุ ในบางส่วนของลายหงส์ และ

มงั กรท่ตี ้องการความออ่ นช้อย และมมี ติ ิสวยงาม
5. ลาดับชิน้ งาน และกาหนดมิตขิ องช้ินงานให้ถูกต้อง ตามรูปแบบของสัญลักษณ์

หงส์และมงั กร และแยกเป็นส่วน ๆ เพอื่ สะดวกในการทางาน
6. เก็บรายละเอยี ดขัดตกแต่งผวิ โฟมดว้ ยกระดาษทรายน้าให้ครบทุกช้ินส่วน ให้มี

ความสมบรู ณ์ตามตน้ แบบพร้อมทจี่ ะนาไปตกแต่งสตี ่อไป

ภาพที่ 6.33 ใช้มดี ตัดโฟมฉลุลายตามแบบท่ีรา่ งไว้ ภาพที่ 6.34 แสดงการแกะสลักลวดลายตามแบบ
ทมี่ า : กติ ติพล วิเชยี รเชื้อ 2559 ที่มา : กติ ติพล วิเชียรเชอ้ื 2559

ภาพท่ี 6.35 แสดงการแกะสลักโฟมนูนสงู รูปมังกร ภาพท่ี 6.36 ประกอบชน้ิ งานด้วยกาวลาแท็กซ์
ท่ีมา : กิตติพล วเิ ชียรเชอ้ื 2559 ท่ีมา : กิตตพิ ล วิเชียรเชื้อ 2559

159

ภาพท่ี 6.37 เกบ็ รายละเอยี ดขดั ตกแตง่ ผิวโฟม พร้อมที่จะนาไปตกแต่งสีต่อไป
ท่มี า : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชอ้ื 2559

3. การตกแตง่ สบี นโฟม
ขั้นตอนการตกแต่งสโี ฟม มดี ังน้ี

1. นาชนิ้ งานแกะสลักโฟมที่เสรจ็ แลว้ ทาสีรองพ้ืน เพือ่ อดุ รอยพรนุ ของโฟม
2. รอจนสรี องพนื้ ทีท่ าไวแ้ หง้ สนิท แล้วจึงนามาระบาย และลงน้าหนกั สี
3. ระบายสีอะครลี ิกทองในส่วนของหงส์ และมงั กร รอจนสีอะครีลกิ ทองแห้งสนิท
ระบายทับอกี คร้ัง เพอื่ ใหส้ ที องทร่ี ะบายดสู ดใสงดงาม
4. นาช้ินงานแต่ละชิ้นมาประกอบเข้าดว้ ยกัน ดว้ ยกาวลาแท็กซ์
5. เมอื่ กาวลาแท็กซ์แห้งสนิทแล้ว ใช้แลคเกอร์สเปรย์พ่นเคลือบบาง ๆ ให้ทั่วทั้ง
ชนิ้ งานรอจนแหง้ และพ่นซ้าอกี รอบเพ่ือให้ชน้ิ งานดสู ดใส และเพมิ่ ความคงทนยืดอายกุ ารใชง้ าน

ภาพท่ี 6.38 แสดงการใช้พู่กันแบนทาสรี องพื้น ภาพท่ี 6.39 แสดงการใชส้ ีนา้ พลาสติก สเี หลืองทารองพ้ืน
ที่มา : กติ ติพล วิเชียรเชอื้ 2559 ท่ีมา : กติ ติพล วเิ ชียรเชอื้ 2559

160

ภาพท่ี 6.40 ทาสีรองพ้ืนสแี ดงลวดลายฉลุ ภาพที่ 6.41 ทาสีรองพนื้ สเี หลอื งหงส์ และมังกร
ที่มา : กิตตพิ ล วเิ ชยี รเชอื้ 2559 ท่มี า : กติ ตพิ ล วิเชยี รเชอ้ื 2559

ภาพที่ 6.42 แสดงการระบายสีอะครีลิกทอง ภาพที่ 6.43 เมอื่ สีแห้งสนทิ ระบายทบั อีกครงั้
ทมี่ า : กติ ติพล วิเชียรเช้อื 2559 ท่มี า : กติ ตพิ ล วเิ ชียรเชอ้ื 2559

นาชิ้นงานแต่ละช้ินมาประกอบเข้าด้วยกันด้วยกาวลาแท็กซ์ยึดติดให้แน่น ใช้แลคเกอร์
สเปรยพ์ น่ บาง ๆ ใหท้ ัว่ ท้ังชิน้ งานเพื่อใหช้ น้ิ งานดูสดใสเพิ่มความคงทน และป้องกันแมลงกัดแทะ

ภาพท่ี 6.44 ฉดี พ่นดว้ ยแลคเกอร์สเปรย์ ให้เงางาม และป้องกันแมลงกัดแทะ
ทมี่ า : กติ ตพิ ล วิเชียรเช้อื 2559

161

ภาพที่ 6.45 หงสค์ ู่มังกร เป็นเครื่องหมายของชีวิตคู่ทีส่ มบรู ณพ์ ูนสขุ
ท่มี า : กติ ตพิ ล วิเชยี รเชื้อ 2559

3.3 การแกะสลกั โฟมนูนสงู รปู สิงห์

ภาพที่ 6.46 แสดงการแกะสลักโฟมนูนสูง รปู สิงห์ ภาพที่ 6.47 นาชนิ้ งานแตล่ ะชิน้ มาประกอบเขา้ ด้วยกนั
ท่มี า : กติ ติพล วิเชยี รเชื้อ 2559 ทม่ี า : กติ ตพิ ล วิเชียรเชื้อ 2559

ภาพที่ 6.48 แสดงการทาสีรองพื้น เพอ่ื อดุ รอยพรุนของโฟม ภาพที่ 6.49 แสดงการใช้สีน้าอะครีลิกทารองพ้ืน

ทม่ี า : กติ ติพล วเิ ชยี รเชอื้ 2559 ที่มา : กติ ติพล วิเชียรเช้ือ 2559

162

ภาพที่ 6.50 ภาพแกะสลักโฟมนูนสูงรปู สิงห์ สาหรับตกแต่งสถานที่
ทมี่ า : กิตติพล วิเชียรเชือ้ 2559

3.4 การแกะสลักโฟมนูนสงู รปู ช้าง

ภาพท่ี 6.51 แสดงการปาดโฟมใหม้ รี ูปรา่ งครา่ ว ๆ ภาพที่ 6.52 ใช้มดี ขนาดเลก็ หรอื มดี คตั เตอรแ์ กะรายละเอยี ด

ท่ีมา : ครูกติ ตพิ ล วเิ ชยี รเช้ือ 2559 ท่มี า : ครูกติ ติพล วิเชียรเชื้อ 2559

ภาพที่ 6.53 แสดงการประกอบโฟม ด้วยกาวลาแท็กซ์ ภาพท่ี 6.54 แสดงการทาสีรองพน้ื ด้วยสีอะครลี ิก
ที่มา : กิตติพล วิเชยี รเชือ้ 2559 ทม่ี า : กติ ติพล วเิ ชียรเชอื้ 2559

163

ภาพที่ 6.55 แสดงการตกแตง่ สโี ฟม ปดั เงนิ และปัดทอง ภาพท่ี 6.56 ผลงานนักเรียนแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

ที่มา : กิตตพิ ล วิเชียรเช้อื 2559 ที่มา : กิตตพิ ล วิเชยี รเชอ้ื 2559

ภาพท่ี 6.57 แกะสลกั โฟมแบบนูนสงู รูปช้างพรอ้ มกรอบ สาหรบั ตกแต่งประดบั อาคาร

ทม่ี า : กติ ติพล วิเชยี รเชอ้ื 2559

สรุป

การแกะสลักโฟมแบบนูนสูง (High Relief) เป็นการสร้างสรรค์ผลงานประติมากรรม
แกะสลกั โฟมแบบนนู สงู ที่มคี วามนนู ของรูปทรงกินเน้ือท่ีระวางในอากาศ สูงข้ึนมาจากฐานระนาบ
รองรับตั้งแต่ 2 ถึง 4 ใน 5 ส่วนของความหนาในแนวลึกของรูปทรง และขนาดท่ีจะแกะสลัก งาน
ประเภทนี้สามารถดชู มผลงานได้เพียง 3 ด้าน คือ ดา้ นตรง ด้านมมุ เฉียงดา้ นขา้ งท้งั สองดา้ น

วัสดอุ ปุ กรณ์ มีดแกะสลักควรมีหลายขนาด เพ่ือใชใ้ หเ้ หมาะกับเทคนิควิธีการแกะสลัก เช่น
วิธีการตดั การปาด การโกลน รวมถึงวิธีการฉลุโฟม การตกแต่งสี ควรเลือกสีให้เหมาะกับลักษณะ
งาน เชน่ การระบายสีเหมือนจรงิ ตามธรรมชาติ การปดั ทอง การทาสีอะครลี ิกทอง เป็นตน้

164

การตกแตง่ สีโฟม
1. นาชิ้นงานแกะสลักโฟมทเ่ี สร็จเรียบร้อยแลว้ ทาสรี องพื้น เพ่อื อดุ รอยพรุนของโฟม
2. รอจนสรี องพ้นื แหง้ สนทิ แลว้ นามาระบายสลี งนา้ หนักแสงเงา ให้เหมือนต้นแบบ
3. ระบายสีอะครีลิกทองในส่วนของ หงส์ และมังกร รอจนสีอะครีลิกทองแห้งสนิท

ระบายทับอกี ครง้ั เพ่อื ให้สีทองทรี่ ะบายดูสดใสงดงาม
4. นาชิ้นงานมาประกอบเขา้ ด้วยกนั ด้วยกาวลาแทก็ ซ์
5. เมื่อกาวลาแทก็ ซ์แหง้ สนิท ใชแ้ ลคเกอร์สเปรยพ์ ่นบาง ๆ ให้ท่วั ทง้ั ชน้ิ งาน รอจนแห้ง

สนทิ พ่นซ้าอกี ครั้งเพ่ือใหช้ ิ้นงานดูสดใส และเพิม่ ความคงทนยืดอายกุ ารใช้งาน

165

แบบฝึกหดั หน่วยที่ 6
เรื่อง การแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

จงเตมิ คาในชอ่ งวา่ งใหส้ มบูรณ์ (5 คะแนน)
1. จงอธิบายความหมายของการแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………

2. จงอธิบายการเตรยี มวสั ดอุ ุปกรณ์ในการแกะสลักโฟมแบบนนู สูง

………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………

3. การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู สามารถนาไปใช้ประโยชน์ในงานลักษณะใดบ้าง

………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………

4. จงอธิบายขนั้ ตอนการแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………
5. จงอธิบายข้ันตอนในการตกแต่งโฟมด้วยวธิ ีการปดั ทอง
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………

166

แบบทดสอบหลงั เรยี น หนว่ ยท่ี 6
การแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

 คาช้แี จง จงทาเครอื่ งหมายกากบาท (x) เลอื กคาตอบทีเ่ ห็นวา่ ถกู ตอ้ งท่สี ุดเพยี งขอ้ เดียว
1. ข้อใดคือความหมายของประตมิ ากรรมนนู สงู

ก. สูงขน้ึ มาจากฐานระนาบรองรบั ไม่เกิน 1 ใน 5 สว่ น
ข. สงู ขึ้นมาจากฐานระนาบรองรับไม่เกิน 2 ใน 5 สว่ น
ค. สูงข้นึ มาจากฐานระนาบรองรบั ไม่เกิน 3 ใน 5 สว่ น
ง. สงู ขนึ้ มาจากฐานระนาบรองรับไมเ่ กนิ 4 ใน 5 สว่ น
2. ประตมิ ากรรมนนู สงู คือข้อใด
ก. Cave art
ข. Bas Relief
ค. High Relief
ง. Round Relief
3. รูปแบบในข้อใดทน่ี ยิ มใชเ้ ป็นสญั ลกั ษณ์ในงานมงคลสมรสของชาวจีน
ก. ราชสีห์
ข. ม้ามงั กร
ค. กามเทพ
ง. หงส์คมู่ งั กร
4. โฟมทเ่ี หมาะสาหรบั แกะสลกั แบบนูนสงู คือข้อใด
ก. ½ นวิ้
ข. 1 น้ิว
ค. 2-3 น้วิ
ง. โฟมอดั ก้อน
5. ลวดลายทมี่ คี วามละเอียดควรใช้อุปกรณใ์ ดในการร่างภาพ
ก. ดินสอสี
ข. ดินสอดา
ค. ปากกาเคมี
ง. ปากกาลกู ลืน่
6. หากต้องการเกลาโฟมให้มรี ปู ร่างคร่าว ๆ ควรใชม้ ีดแกะสลกั ชนิดใด
ก. มีดคตั เตอร์ปลายเฉยี ง
ข. มีดที่ประดษิ ฐ์จากใบเล่ือยตัดเหล็ก
ค. มีดขนาดกลางทปี่ ระดษิ ฐ์จากมีดทาครวั
ง. มีดขนาดเล็กทปี่ ระดษิ ฐจ์ ากมดี ปอกผลไม้

167

7. ขอ้ ใดคอื วิธกี ารใชก้ ระดาษทรายขัดตกแต่งผวิ โฟมท่ีมหี นา้ เรยี บแบน
ก. พันบนไมห้ น้า 3 ยาว 1 คบื
ข. พันด้วยไมก้ ลม ๆ แลว้ ขัด
ค. วางบนฝ่ามอื แล้วขัด
ง. จุ่มนา้ ใหช้ ุ่มแล้วขัด

8. วสั ดุสาหรบั การใช้ในการประสาน ระหวา่ งโฟมกบั ผงทองคอื ข้อใด
ก. กาวลาแทก็ ซ์
ข. สอี ะครลี ิก
ค. สนี ้ามนั
ง. แว็กซ์

9. สที ่ีใชส้ าหรบั ตกแต่งโฟมให้ดเู หมือนทองคือขอ้ ใด
ก. สีโปสเตอรส์ ที อง
ข. สที องเชื้อน้ามนั
ค. สอี ะครลี กิ ทอง
ง. สนี ้าพลาสตกิ

10. วัสดชุ นดิ ใดใช้สาหรับเคลือบเงา และปอ้ งกันแมลงกัดแทะโฟม
ก. สสี เปรยท์ ี่มีนา้ มันเป็นตัวทาละลาย
ข. สสี เปรยท์ ม่ี นี ้าเป็นตัวทาละลาย
ค. แลคเกอรส์ เปรย์
ง. กาวลาแท็กซ์

168

ใบงาน หน่วยท่ี 6
การแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

ใบงานที่ 1 แกะสลกั โฟม พระราชสาทิสฉายาลกั ษณ์ พระบาทสมเดจ็ พระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หวั

คาสัง่ ยอ่ ย
ให้ผู้เรียนแกะสลกั พระราชสาทิสฉายาลักษณ์ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว

ลักษณะแบบนูนสงู พรอ้ มตกแตง่ สีโดยใชโ้ ฟมแผน่ เกรด A หนา 2 นิ้ว พรอ้ มแกะสลักลวดลายกรอบ
ในรูปวงกลม ขนาดเสน้ ผ่าศนู ย์กลาง 30 เซนติเมตร
เครื่องมอื /อปุ กรณ์

1. โฟม เกรด A หนา 2 นว้ิ ขนาดเสน้ ผ่าศนู ย์กลาง 30 เซนติเมตร
2. มดี แกะสลักโฟม
3. กระดาษทราย
4. สนี า้ พลาสติก
5. จานสี และพกู่ ัน
6. กาวลาแท็กซ์
7. สีอะครีลกิ ทอง
ลาดับขัน้ ตอนการปฏบิ ตั ิงาน
1. เตรียมวัสดอุ ุปกรณ์ และเครือ่ งมือ
2. รา่ งแบบลงบนโฟม
3. ตัดโฟมตามแบบทก่ี าหนดไว้ ตกแต่งผวิ โฟมให้ดูเรียบเนียน
4. ทาสรี องพน้ื ด้วยสีน้าพลาสตกิ สขี าว
5. ทาสเี หลอื งในสว่ นของภาพบคุ คล และทาสนี า้ ตาลแดงในสว่ นของกรอบและพน้ื หลงั
6. ระบายสีอะครลี กิ ทอง ใหด้ ูเหมอื นทอง และทองแดง ประกอบช้นิ งานดว้ ยกาวลาแทก็ ซ์
7. เกบ็ ทาความสะอาดเคร่ืองมือ และอุปกรณ์
เวลา........4...........ชัว่ โมง.....................นาที

169

ใบงาน หนว่ ยที่ 6
การแกะสลกั โฟมแบบนนู สูง

ใบงานที่ 2 ให้ผู้เรียนแกะสลักโฟมลวดลายนูนสูง รูปหงส์คู่มังกร เพื่อใช้เป็นสัญลักษณ์ในงานพิธี
มงคลสมรส พร้อมตกแต่งสีตามรูปแบบที่กาหนดให้

คาส่ังย่อย
ให้ผู้เรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน แกะสลักโฟมลวดลายนูนสูงรูปหงส์และมังกร เพ่ือใช้

เปน็ สญั ลกั ษณ์ในงานพิธีมงคลสมรส พร้อมตกแตง่ สีให้สวยงาม โดยใชโ้ ฟม เกรด A หนา 1 น้ิว 2 นิ้ว
และ 3 นิ้ว ขนาด กวา้ ง 60 เซนตเิ มตร ยาว 60 เซนตเิ มตร
เครอ่ื งมือ/อปุ กรณ์

1. โฟม เกรด A หนา 1-3 นิว้ ขนาดกวา้ ง 60 เซนติเมตร ยาว 60 เซนตเิ มตร
2. มีดแกะสลักโฟม
3. กระดาษทราย
4. สีน้าพลาสตกิ
5. จานสี และพู่กัน
6. กาวลาแทก็ ซ์
7. สอี ะครลี กิ ทอง
8. แลคเกอรส์ เปรย์
ลาดบั ขั้นตอนการปฏบิ ตั ิงาน
1. เตรยี มวสั ดุอปุ กรณ์ และเครอ่ื งมอื
2. รา่ งภาพลงบนโฟม
3. ตัดโฟมตามแบบทกี่ าหนดไว้
4. ประกอบช้ินงานโฟม ดว้ ยกาวลาแท็กซ์
5. ตกแตง่ สโี ฟมตามแบบทก่ี าหนดให้
6. เก็บทาความสะอาดเครอ่ื งมือและอปุ กรณ์
เวลา........8...........ชั่วโมง.....................นาที

170

ใบงาน หน่วยท่ี 6
การแกะสลักโฟมแบบนนู สงู

ใบงานที่ 3 ให้ผเู้ รยี นออกแบบ และแกะสลกั โฟมลวดลายนนู สูง แนวความคิดจากส่ิงมีชวี ิต

คาสง่ั ยอ่ ย
ให้ผู้เรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 4 คน ออกแบบลวดลาย และแกะสลักโฟมลวดลายนูนสูง

แนวความคดิ จากส่ิงมชี ีวิต เช่น ชา้ ง มา้ เสือ หรือ นก เปน็ ต้น อยใู่ นกรอบขนาด กวา้ ง 60 เซนตเิ มตร
ยาว 120 เซนตเิ มตร พร้อมตกแต่งสีให้สวยงาม โดยใชโ้ ฟมแผน่ เกรด A หนา 1-3 นว้ิ
เคร่อื งมือ/อุปกรณ์

1. โฟมเกรด A หนา 1-3 นิว้ ขนาดกว้าง 60 เซนตเิ มตร ยาว 120 เซนตเิ มตร
2. มดี แกะสลกั โฟม
3. กระดาษทราย
4. สนี า้ พลาสติก
5. จานสี และพู่กนั
6. กาวลาแท็กซ์
7. สอี ะครลี กิ ทอง
8. แลคเกอรส์ เปรย์
ลาดบั ขั้นตอนการปฏบิ ตั ิงาน
1. เตรยี มวสั ดุอุปกรณแ์ ละเครอ่ื งมอื
2. รา่ งภาพลงบนโฟม
3. ตัดโฟมตามแบบทกี่ าหนดไว้
4. ประกอบชน้ิ งานโฟม ด้วยกาวลาแท็กซ์
5. ตกแต่งสโี ฟมตามแบบทก่ี าหนดให้
6. เกบ็ ทาความสะอาดเครอื่ งมอื และอปุ กรณ์
เวลา........8...........ชวั่ โมง.....................นาที

171

ใบประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ าน หน่วยท่ี 6
เรื่อง การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

ชือ่ งาน แกะสลกั โฟมลวดลายนูนสงู ภาพบุคคลสาคัญ
ชื่อผรู้ ับการประเมิน……………………………..…ชน้ั ………….ห้อง…………………เลขท…ี่ ……………..
ผ้ปู ระเมิน แ ครูผ้สู อน เพื่อนนกั เรียน ประเมินตนเอง

ข้อท่ี รายการประเมนิ ระดับคะแนน หมาย
เหตุ
1 ปฏิบัติงานตามขนั้ ตอนได้ถกู ตอ้ ง ดี พอใช้ ปรบั ปรงุ
2 ใชเ้ ครอ่ื งมอื อปุ กรณ์ในการปฏบิ ัตงิ านถกู ตอ้ ง (3) (2) (1)
3 ชิน้ งานปฏิบัติถกู ต้องสมบรู ณ์
4 ความประณตี สวยงามมคี วามคิดสรา้ งสรรค์
5 ชนิ้ งานเสรจ็ ตามเวลาทกี่ าหนด

รวม
รวมคะแนนทัง้ สนิ้

คุณภาพของการปฏบิ ัตงิ าน
อยูใ่ นระดับ ดี พอใช้ ต้องปรบั ปรุง

ลงช่อื ……………………………………………

(……………………………………………….)

ผปู้ ระเมิน

แนวทางการให้คะแนน

เกณฑ์คุณภาพ
11-15 = ดี 6-10 = พอใช้ 0-5 = ต้องปรบั ปรงุ

1. ปฏบิ ัตงิ านตามขน้ั ตอนได้ถูกตอ้ ง
3 คะแนน หมายถงึ วางแผนการปฏิบตั งิ านไดถ้ กู ต้องครบถ้วนตามขน้ั ตอน
2 คะแนน หมายถึง ปฏิบัตงิ านได้แตไ่ ม่ถูกตอ้ งครบถว้ นตามขั้นตอน
1 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั งิ านไม่ถูกต้องและไมค่ รบถว้ นตามข้นั ตอน

2. ใชเ้ ครอ่ื งมอื อุปกรณใ์ นการปฏิบตั งิ านถกู ต้อง
3 คะแนน หมายถึง จัดเตรยี มและใชเ้ ครอ่ื งมอื อปุ กรณ์ถกู ต้องและจัดเกบ็ เรยี บรอ้ ย
2 คะแนน หมายถึง ใช้เครอ่ื งมืออปุ กรณ์ในการปฏบิ ัติงานได้แตไ่ ม่ถูกต้อง
1 คะแนน หมายถงึ ใช้เคร่ืองมอื อปุ กรณ์ในการปฏบิ ตั งิ านไม่ถูกต้อง

172

3. ชิ้นงานปฏิบัติถูกต้องสมบูรณ์
3 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิถกู ต้องสมบรู ณ์
2 คะแนน หมายถงึ ชิ้นงานปฏิบตั ถิ ูกต้องแตข่ าดความสมบรู ณ์
1 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิไม่ถกู ตอ้ งและไมส่ มบรู ณ์

4. ความประณีตสวยงามมคี วามคิดสรา้ งสรรค์
3 คะแนน หมายถงึ ชน้ิ งานมีความประณีตสวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์
2 คะแนน หมายถงึ ชิน้ งานมีความประณตี สวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์บางส่วน
1 คะแนน หมายถงึ ช้ินงานขาดความประณตี และขาดความคดิ สรา้ งสรรค์

5. ช้นิ งานเสร็จตามเวลาท่กี าหนด
3 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั งิ านไดส้ าเร็จตามเปา้ หมาย และตามเวลาทกี่ าหนด
2 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไดส้ าเรจ็ ตามเป้าหมาย แต่ชา้ กวา่ เวลาท่ีกาหนด
1 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไม่สาเร็จตามเป้าหมาย

173

ใบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ าน หน่วยที่ 6
เร่ือง การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

ชื่องาน แกะสลกั โฟมลวดลายนูนสงู รปู หงส์คู่มงั กร เพอ่ื ใช้เปน็ สัญลกั ษณใ์ นงานพิธีมงคลสมรส

ชอื่ ผ้รู บั การประเมิน……………………………..…ชน้ั ………….หอ้ ง…………………เลขท…่ี ……………..

ผปู้ ระเมิน ครผู ู้สอน เพ่ือนนกั เรียน ประเมนิ ตนเอง

ข้อที่ รายการประเมิน ระดบั คะแนน
ดี พอใช้ ปรับปรงุ หมาย
1 ปฏบิ ัติงานตามขนั้ ตอนได้ถูกต้อง (3) (2) (1) เหตุ
2 ใช้เครือ่ งมอื อุปกรณ์ในการปฏบิ ัติงานถกู ตอ้ ง
3 ชิน้ งานปฏิบตั ิถกู ตอ้ งสมบรู ณ์
4 ความประณีตสวยงามมคี วามคดิ สร้างสรรค์
5 ชิ้นงานเสรจ็ ตามเวลาทก่ี าหนด

รวม
รวมคะแนนทง้ั สิน้

คณุ ภาพของการปฏิบตั งิ าน
อยู่ในระดบั ดี พอใช้ ต้องปรับปรุง

ลงช่อื ……………………………………………

(……………………………………………….)

ผู้ประเมิน

แนวทางการใหค้ ะแนน

เกณฑค์ ณุ ภาพ
11-15 = ดี 6-10 = พอใช้ 0-5 = ต้องปรับปรงุ

1. ปฏบิ ัติงานตามขัน้ ตอนได้ถกู ต้อง
3 คะแนน หมายถงึ วางแผนการปฏิบตั งิ านได้ถูกตอ้ งครบถ้วนตามขนั้ ตอน
2 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไดแ้ ตไ่ ม่ถกู ต้องครบถว้ นตามข้นั ตอน
1 คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ัตงิ านไม่ถกู ต้องและไมค่ รบถว้ นตามข้นั ตอน

2. ใช้เครอ่ื งมอื อปุ กรณ์ในการปฏบิ ัตงิ านถูกต้อง
3 คะแนน หมายถึง จัดเตรยี มและใชเ้ ครอ่ื งมอื อปุ กรณ์ถกู ต้องและจัดเก็บเรยี บรอ้ ย
2 คะแนน หมายถึง ใช้เคร่ืองมอื อปุ กรณ์ในการปฏบิ ัติงานได้แตไ่ มถ่ ูกตอ้ ง
1 คะแนน หมายถงึ ใชเ้ ครอ่ื งมืออปุ กรณ์ในการปฏบิ ัตงิ านไมถ่ กู ต้อง

174

3. ช้นิ งานปฏิบัติถูกต้องสมบูรณ์
3 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิถกู ต้องสมบรู ณ์
2 คะแนน หมายถงึ ชิ้นงานปฏิบตั ถิ ูกต้องแตข่ าดความสมบรู ณ์
1 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิไม่ถกู ตอ้ งและไมส่ มบรู ณ์

4. ความประณีตสวยงามมคี วามคิดสรา้ งสรรค์
3 คะแนน หมายถงึ ชน้ิ งานมีความประณีตสวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์
2 คะแนน หมายถงึ ชิน้ งานมีความประณตี สวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์บางส่วน
1 คะแนน หมายถงึ ช้ินงานขาดความประณตี และขาดความคดิ สรา้ งสรรค์

5. ชน้ิ งานเสร็จตามเวลาท่กี าหนด
3 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั งิ านไดส้ าเร็จตามเปา้ หมาย และตามเวลาทกี่ าหนด
2 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไดส้ าเรจ็ ตามเป้าหมาย แต่ชา้ กวา่ เวลาท่ีกาหนด
1 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไม่สาเร็จตามเป้าหมาย

175

ใบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ าน หนว่ ยที่ 6
เร่อื ง การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

ช่อื งาน แกะสลกั โฟมลวดลายนูนสงู แนวความคิดจากสง่ิ มชี ีวิต พร้อมตกแตง่ สีใหส้ วยงาม
ชือ่ ผู้รบั การประเมิน……………………………..…ชั้น………….หอ้ ง…………………เลขท…่ี ……………..
ผปู้ ระเมิน แ ครผู สู้ อน เพอ่ื นนักเรยี น ประเมนิ ตนเอง

ขอ้ ท่ี รายการประเมิน ระดับคะแนน หมาย
เหตุ
1 ปฏิบตั ิงานตามขั้นตอนไดถ้ กู ต้อง ดี พอใช้ ปรบั ปรงุ
2 ใชเ้ ครื่องมอื อปุ กรณใ์ นการปฏบิ ัติงานถกู ตอ้ ง (3) (2) (1)
3 ชน้ิ งานปฏิบตั ถิ กู ตอ้ งสมบรู ณ์
4 ความประณตี สวยงามมีความคิดสร้างสรรค์
5 ชน้ิ งานเสร็จตามเวลาทกี่ าหนด

รวม
รวมคะแนนทั้งสิน้

คุณภาพของการปฏบิ ตั งิ าน
อยใู่ นระดบั ดี พอใช้ ตอ้ งปรับปรุง

ลงช่ือ……………………………………………

(……………………………………………….)

ผปู้ ระเมิน

แนวทางการใหค้ ะแนน

เกณฑ์คณุ ภาพ
11-15 = ดี 6-10 = พอใช้ 0-5 = ตอ้ งปรับปรงุ
1. ปฏิบตั งิ านตามข้นั ตอนได้ถกู ตอ้ ง
3 คะแนน หมายถงึ วางแผนการปฏบิ ัตงิ านไดถ้ ูกตอ้ งครบถ้วนตามขัน้ ตอน
2 คะแนน หมายถงึ ปฏิบตั งิ านได้แต่ไมถ่ กู ต้องครบถว้ นตามข้นั ตอน
1 คะแนน หมายถงึ ปฏบิ ตั งิ านไม่ถูกต้องและไมค่ รบถ้วนตามขัน้ ตอน
2. ใชเ้ ครื่องมืออปุ กรณ์ในการปฏิบัตงิ านถูกตอ้ ง
3 คะแนน หมายถึง จดั เตรยี มและใช้เครอ่ื งมอื อุปกรณ์ถกู ต้องและจัดเก็บเรียบร้อย
2 คะแนน หมายถึง ใช้เคร่ืองมืออปุ กรณ์ในการปฏบิ ตั ิงานไดแ้ ต่ไมถ่ กู ต้อง
1 คะแนน หมายถึง ใชเ้ ครือ่ งมืออปุ กรณใ์ นการปฏบิ ตั งิ านไม่ถกู ตอ้ ง

176

3. ชิ้นงานปฏบิ ตั ถิ กู ต้องสมบูรณ์
3 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิถกู ต้องสมบรู ณ์
2 คะแนน หมายถงึ ชิ้นงานปฏิบตั ถิ ูกต้องแตข่ าดความสมบรู ณ์
1 คะแนน หมายถึง ชิ้นงานปฏบิ ตั ิไม่ถกู ตอ้ งและไมส่ มบรู ณ์

4. ความประณตี สวยงามมคี วามคิดสรา้ งสรรค์
3 คะแนน หมายถงึ ชน้ิ งานมีความประณีตสวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์
2 คะแนน หมายถงึ ชิน้ งานมีความประณตี สวยงามมคี วามคดิ สรา้ งสรรค์บางส่วน
1 คะแนน หมายถงึ ช้ินงานขาดความประณตี และขาดความคดิ สรา้ งสรรค์

5. ช้นิ งานเสรจ็ ตามเวลาท่กี าหนด
3 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ตั งิ านไดส้ าเร็จตามเปา้ หมาย และตามเวลาทกี่ าหนด
2 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไดส้ าเรจ็ ตามเป้าหมาย แต่ชา้ กวา่ เวลาท่ีกาหนด
1 คะแนน หมายถึง ปฏบิ ัตงิ านไม่สาเร็จตามเป้าหมาย

177

แบบประเมนิ ตนเอง

คาชี้แจง : ใหผ้ เู้ รียนปฏบิ ตั ิงานตามใบงานทก่ี าหนดแล้วใหค้ ะแนนผลงานทปี่ ฏบิ ตั ิตามความเป็นจรงิ
โดยนาคะแนนมารวมกัน ทัง้ 3 ใบงาน หารดว้ ย 3 จะไดผ้ ลสรปุ ทงั้ หมด

ใบงาน ดี ระดบั คะแนน ต้องปรบั ปรุง
(11-15) (0-5)
ใบงานท่ี 1 พอใช้
(15 คะแนน) (6-10)
ใบงานที่ 2
(15 คะแนน)
ใบงานที่ 3
(15 คะแนน)
รวมคะแนน
คะแนนรวมท้งั สนิ้
(เตม็ 45 คะแนน)

สรปุ ผลทง้ั 3 กจิ กรรม = ……………………………………………………………………………………………………

ดี ( 11-15 คะแนน )

พอใช้ ( 6-10 คะแนน )

ต้องปรับปรงุ ( 0-5 คะแนน )

178

แบบประเมินคุณธรรมจริยธรรม
เรอื่ ง การแกะสลกั โฟมแบบนนู สงู

คาชีแ้ จง 1. ใช้ประเมินผลการปฏิบตั งิ านของผเู้ รียน

2. ระดบั คะแนน 5 = มากทสี่ ุด 4 = มาก

3 = ปานกลาง 2 = นอ้ ย

1 = น้อยทสี่ ุด

3. เกณฑ์การประเมิน 15 – 20 = มาก

8 – 14 = ปานกลาง

1 – 7 = นอ้ ย

กจิ กรรม/ ความ หวั ข้อประเมนิ / ระดบั คะแนน ความพอเพยี ง คะแนน
ใบงาน รบั ผิดชอบ ความเช่ือมัน่ ความคิด ความซอ่ื สัตย์ พอประมาณ รวม
ในตนเอง สรา้ งสรรค์ สจุ ริต
1 2 2 10
2 222
3

ลงชือ่ ………………………………………

(………………………………………)
ผปู้ ระเมนิ

179

สาระสาคญั

เปน็ การศึกษารปู แบบของงานแกะสลกั โฟมแบบลอยตัว แนวคิดในการออกแบบ หลักการ
ออกแบบ การเตรียมวัสดุอุปกรณ์ และเครื่องมือ ปฏิบัติงานแกะสลักโฟมแบบลอยตัว เพื่อใช้เป็น
ตน้ แบบในการสร้างงานประติมากรรมแบบลอยตัว โดยมวี ัตถปุ ระสงค์ในการฝึกทักษะผูเ้ รยี นเข้าร่วม
การแขง่ ขันแกะสลักหมิ ะนานาชาติ และรจู้ กั การบารุงรกั ษาเคร่ืองมอื และอุปกรณ์อย่างถกู ตอ้ ง

สาระการเรยี นรู้
1. ลักษณะรูปแบบของการแกะสลกั โฟมแบบลอยตัว
2. แนวความคิดในการออกแบบ
3. วัสดอุ ปุ กรณ์ และเครอื่ งมือ การแกะสลกั โฟมแบบลอยตวั
4. ข้นั ตอนการแกะสลกั โฟมแบบลอยตัว

สมรรถนะประจาหนว่ ย
แสดงความรู้เกี่ยวกับหลักการแกะสลักโฟมแบบลอยตัว แนวความคิดการออกแบบ

การเตรียมเคร่ืองมือ และอุปกรณ์ ขั้นตอนในการแกะสลักโฟมแบบลอยตัว และปฏิบัติงาน
การแกะสลักโฟมแบบลอยตัวรูปแบบตา่ ง ๆ และบารุงรกั ษาเครือ่ งมอื และอุปกรณอ์ ย่างถกู ตอ้ ง

จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

1. อธบิ ายลกั ษณะรปู แบบของการแกะสลักโฟมแบบลอยตวั ได้
2. บอกขนั้ ตอน และวธิ ีการแกะสลกั โฟมแบบลอยตัวได้
3. บอกวสั ดอุ ุปกรณ์ และเคร่ืองมอื ท่ีใช้ในการแกะสลกั โฟมแบบลอยตวั ได้
4. เตรยี มวสั ดอุ ุปกรณ์ และเคร่อื งมือในการแกะสลกั โฟมแบบลอยตวั ได้
5. แกะสลักโฟมแบบลอยตวั ไดอ้ ย่างถูกต้อง
6. เก็บรกั ษาเครื่องมอื และอปุ กรณ์ ได้อย่างถูกต้อง
7. มีความซ่ือสตั ย์สจุ ริตในการปฏิบตั งิ าน