Download ระเบียบ อห.6

19

ร หมายเหตุ
นำ่ ย ท่ผี ลิต
ต่อ เพื่อ
หรือ ส่งออก
รจุ
รงุ

1น)า่ 1ย

ตา่ งกบั ชอ่ื ทางการคา้ กไ็ ด้ แต่ต้องสามารถอ่านไดช้ ัดเจน เช่น บบู ู (นา้ํ บรโิ ภค)

กรณชี ่อื อาหารอาจทาํ ให้ผบู้ รโิ ภคเข้าใจผิดเกี่ยวกับลักษณะเฉพาะของอาหารนั้นๆ

รวมท้งั แหล่งกาํ เนดิ ตอ้ งระบุขอ้ ความหนึ่งข้อความใดประกอบช่ืออาหารด้วย ซ่ึงอาจเป็น

สารทีใ่ ชบ้ รรจุ หรอื กรรมวิธกี ารผลติ หรือรูปลักษณะของอาหาร หรือส่วนของพืชหรือสัตว์

หรือแหล่งกําเนิดของอาหาร เช่น ปลาทูน่าในนํ้าเกลือ, กล้วยตาก, กล้วยอบ,

ชอ็ กโกแลตรูปกลว้ ย (สําหรบั ช็อกโกแลตรปู ทรงกลว้ ยแต่ไมม่ ีกล้วยเป็นส่วนประกอบ),

ไข่ตนุ๋ แบบญี่ปนุ่ หรือ ซโี่ ครงหมูย่างหมกั สตู รเกาหลี เปน็ ตน้

ข้อ 14 การแสดงช่ืออาหาร ต้องมีความสูงของตัวอักษรไม่น้อยกว่า 2 มิลลิเมตร

และต้องอ่านได้ชัดเจน ได้สัดส่วนสัมพันธ์กับขนาดพื้นท่ีฉลาก และต้องอยู่ส่วนที่สําคัญ

ของฉลากเมื่อวางจําหน่าย และมีข้อความต่อเน่ืองกันในแนวนอน สําหรับฉลากท่ีมี

(2)2 เนอื้ ที่น้อยกว่า 35 ตารางเซนตเิ มตร ขนาดตัวอกั ษรใหม้ คี วามสงู ไม่นอ้ ยกว่า 1 มิลลิเมตรได้
 การแสดงเลขสารบบอาหารใหเ้ ป็นไปตามข้อกาํ หนดในระเบียบสํานักงานคณะกรรมการ

อาหารและยาว่าด้วยการดาํ เนนิ การเก่ียวกับการขอรับเลขสารบบอาหาร พ.ศ. 2557

และตามข้อ 7 ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗

เร่ือง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ให้แสดงเลขสารบบอาหารใน

เคร่ืองหมาย ด้วยตัวเลขที่มีสีตัดกับสีพ้ืนของกรอบ และมีขนาดไม่เล็กกว่า

๒ มลิ ลิเมตร สขี องกรอบตดั กบั สพี ้นื ของฉลาก

อช่อื และทต่ี ง้ั ของสถานทผี่ ลติ อยา่ งหนงึ่ อยา่ งใดกไ็ ด้

รายละเอยี ดทต่ี ้องแสดง ทจ่ี ำหน่ำย - 13 -32
ตอ่ ผู้บริโภค
(3) ชื่อและที่ตั้งของผู้ผลิตหรือผู้แบ่งบรรจุหรือผู้นําเข้า หรือสํานักงานใหญ่ หรอื ผปู้ รุง ฉลากอาหาร
แลว้ แตก่ รณี ดังต่อไปน้ี หรอื ผูแ้ บ่ง ทมี่ ิใชจ่ ำหน
บรรจุ หรอื โดยตรงต
(3.1) อาหารที่ผลิตในประเทศ ให้แสดงชื่อและที่ตั้งของผู้ผลิตหรือ ผจู้ ำหน่ำย ผบู้ รโิ ภคห
ผู้แบ่งบรรจุ หรือแสดงชื่อและที่ตั้งของสํานักงานใหญ่ของผู้ผลิตหรือ อำหำร ผแู้ บง่ บรร
ผู้แบ่งบรรจุก็ได้ โดยตอ้ งมีข้อความดังต่อไปนี้ กํากบั ไว้ด้วย
 หรอื ผปู้ ร
(3.1.1) ขอ้ ความว่า “ผู้ผลติ ” หรือ “ผลิตโดย” สาํ หรับกรณีเป็นผูผ้ ลิต
(3.1.2) ข้อความว่า “ผู้แบ่งบรรจุ” หรือ “แบ่งบรรจุโดย” สําหรับ  หรือผจู้ า(ห1น
กรณีเปน็ ผู้แบ่งบรรจุ
(3.1.3) ข้อความว่า “สํานักงานใหญ่” สําหรับกรณีเป็นผู้ผลิต อาหาร
หรือผแู้ บง่ บรรจุที่ประสงค์จะแสดงชื่อและท่ีตั้งของสํานักงานใหญ่ 
(3.2) อาหารนําเข้าจากต่างประเทศ ให้แสดงช่ือและท่ีตั้งของผู้นําเข้าโดยมี
ข้อความว่า “ผู้นําเข้า” หรือ “นําเข้าโดย” กํากับ และแสดงชื่อและประเทศ 
ของผู้ผลติ ด้วย
(4) ปรมิ าณของอาหารเป็นระบบเมตรกิ
(4.1) อาหารทม่ี ลี ักษณะเป็นของแข็ง ให้แสดงน้ําหนกั สุทธิ
(4.2) อาหารทีม่ ลี ักษณะเปน็ ของเหลว ใหแ้ สดงปริมาตรสทุ ธิ
(4.3) อาหารท่ีมีลักษณะครึ่งแข็งครึ่งเหลว หรือลักษณะอ่ืน อาจแสดง
เป็นนา้ํ หนกั สุทธหิ รอื ปรมิ าตรสทุ ธกิ ็ได้
กรณีอาหารท่ีมีการกําหนดนํ้าหนักเนื้ออาหารตามประกาศกระทรวง
สาธารณสขุ ให้แสดงปรมิ าณนํ้าหนักเน้อื อาหาร ด้วย

3(3) ฉลากอาหารทผี่ ลิตเพอื่ การส่งออก ตอ้ งแสดงชือ่ ประเทศผผู้ ลิต และอาจเลอื กแสดงชอื่ และท่ีต้งั

20 หมายเหตุ

ร
นำ่ ย ที่ผลิต
ตอ่ เพ่อื
หรอื ส่งออก
รจุ
รุง

1น)่า1ย
(3)3

 กําหนดขนาดความสูงของตัวอักษรสําหรับปริมาณของอาหารเป็นระบบเมตริก
ตามข้อ 14 (3) ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ เช่นเดียวกับการแสดงช่ือและ
ท่ตี ั้งของผู้ผลิตหรือผู้แบ่งบรรจุหรือผู้นําเข้า หรอื สาํ นักงานใหญ่

งของผผู้ ลิตแทนเลขสารบบอาหารหรอื เลขสถานทีผ่ ลิตอาหาร

รายละเอยี ดท่ตี อ้ งแสดง ท่ีจำหนำ่ ย - 14 -32
ตอ่ ผูบ้ ริโภค
(5) ส่วนประกอบที่สําคัญเป็นร้อยละของนํ้าหนักโดยประมาณเรียง หรือผ้ปู รงุ ฉลากอาหาร
ตามลําดับปริมาณจากมากไปน้อย เว้นแต่ หรอื ผูแ้ บง่ ทม่ี ิใช่จำหน
บรรจุ หรือ โดยตรงต
(5.1) อาหารท่ฉี ลากมีพน้ื ทีท่ ง้ั แผ่นน้อยกว่า 35 ตารางเซนติเมตร แต่ท้ังนี้ ผจู้ ำหนำ่ ย ผบู้ รโิ ภคห
จะต้องมีขอ้ ความแสดงส่วนประกอบท่ีสาํ คัญไว้บนหบี ห่อของอาหารนั้น หรือ อำหำร ผแู้ บง่ บรร

(5.2) อาหารทม่ี ีส่วนประกอบเพียงอย่างเดียวโดยไม่นับรวมถึงวัตถุเจือปน  หรือผปู้ ร
อาหารหรอื วตั ถแุ ต่งกลิ่นรสทเ่ี ป็นสว่ นผสม หรอื
 หรอื ผู้จา(ห1น
(5.3) อาหารชนิดแห้ง หรือชนิดผง หรือชนิดเข้มข้น ท่ีต้องเจือจางหรือ
ทําละลายก่อนบริโภคอาจเลือกแสดงส่วนประกอบที่สําคัญของอาหารเป็น อาหาร
รอ้ ยละของนาํ้ หนกั โดยประมาณ หรือเมื่อเจือจางหรือทําละลายตามวิธีปรุงเพื่อ -
รับประทานตามทแี่ จ้งไว้บนฉลาก อย่างใดอยา่ งหน่ึง หรือแสดงท้ังสองอยา่ งก็ได้
(6) ข้อความว่า “ข้อมูลสําหรับผู้แพ้อาหาร : มี ……..….” กรณีมีการใช้เป็น
ส่วนประกอบของอาหาร หรือ “ข้อมูลสําหรับผู้แพ้อาหาร : อาจมี
………….…” กรณีมีการปนเป้ือนในกระบวนการผลิต แล้วแต่กรณี (ความที่
เว้นไว้ให้ระบุประเภทหรือชนิดของอาหารที่มีสารก่อภูมิแพ้หรือสารที่ก่อ
ภาวะภูมิไวเกิน) หรือ กรณีท่ีไม่แสดงข้อความ “ข้อมูลสําหรับผู้แพ้อาหาร”
อาจแสดงข้อความว่า “มี..............” หรือ “อาจมี.................” ไว้ในกรอบ
โดยสีของตัวอักษรต้องตัดกับสีพื้นของกรอบและสีของกรอบตัดกับสีพ้ืนของ
ฉลาก

ท้ังนี้ขนาดตัวอักษรที่ต้องแสดงข้อความตามวรรคหนึ่ง นอกจากต้องปฏิบัติ
ตามข้อ ๑๔(๓) แล้ว ต้องไม่เล็กกว่าตัวอักษรท่ีแสดงส่วนประกอบ และต้อง
แสดงไว้ทดี่ ้านล่างของการแสดงสว่ นประกอบดว้ ย

21

ร หมายเหตุ
น่ำย ทีผ่ ลิต
ตอ่ เพ่ือ
หรือ สง่ ออก
รจุ
รุง

1น)า่ 1ย

 กําหนดขนาดความสูงของตัวอักษรสําหรับส่วนประกอบที่สําคัญเป็นร้อยละของ
นํ้าหนัก ตามข้อ 14 (3) ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗
เรื่อง การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุเช่นเดียวกับการแสดงช่ือและ
ท่ตี ง้ั ของผู้ผลิตหรือผู้แบ่งบรรจุหรือผู้นําเข้า หรือสํานักงานใหญ่

 ฉลากอาหารทม่ี ใิ ชจ่ าํ หน่ายโดยตรงต่อผ้บู รโิ ภคหรือผแู้ บ่งบรรจหุ รอื ผปู้ รงุ หรือผจู้ าํ หน่าย
อาหาร ต้องแสดงข้อความว่า “เป็นวัตถุดิบสําหรับแปรรูปอาหารเท่าน้ัน” หรือ

ขอ้ ความอืน่ ท่มี ีความหมายในทํานองเดียวกนั ทฉ่ี ลาก

 กําหนดขนาดความสูงของตัวอักษรสําหรับข้อมูลสําหรับผู้แพ้อาหารตามข้อ 14 (3)
ของประกาศกระทรวงสาธารณสขุ (ฉบับท่ี ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ เร่ือง การแสดงฉลาก
ของอาหารในภาชนะบรรจุ เช่นเดียวกับการแสดงช่ือและท่ีตั้งของผู้ผลิตหรือผู้แบ่งบรรจุ
หรือผู้นําเข้า หรือสํานักงานใหญ่ และสีของตัวอักษรตัดกับสีพื้นของฉลาก
ขนาดตัวอักษรตอ้ งไม่เล็กกว่าขนาดตัวอักษรที่แสดงส่วนประกอบและแสดงไว้ที่
ดา้ นล่างของการแสดงส่วนประกอบ

รายละเอียดที่ตอ้ งแสดง ท่จี ำหนำ่ ย - 15 -32
ตอ่ ผบู้ ริโภค
ประเภทหรือชนดิ ของอาหารซ่ึงมีสารก่อภูมิแพ้ หรือสารท่ีก่อภาวะภูมิไว หรือผปู้ รงุ ฉลากอาหาร
เกินตามวรรคหน่ึง ไดแ้ ก่ หรือผูแ้ บ่ง ทมี่ ิใชจ่ ำหน
บรรจุ หรอื โดยตรงต
(6.1) ธัญพืชที่มีกลูเตน ได้แก่ ข้าวสาลี ข้าวไรย์ ข้าวบาร์เลย์ ข้าวโอ๊ต ผจู้ ำหนำ่ ย ผบู้ รโิ ภคห
สเปลท์ หรอื สายพันธ์ลุ ูกผสมของธัญพืชดังกล่าว และผลิตภัณฑ์จากธัญพืชที่ อำหำร ผแู้ บ่งบรร
มีกลูเตนดงั กลา่ ว ยกเวน้
หรอื ผปู้ ร
(ก) กลโู คสไซรปั หรือเดกซ์โทรสทไี่ ด้จากข้าวสาลี
(ข) มอลโทเดกซต์ รนิ จากข้าวสาลี หรอื ผจู้ า(ห1น
(ค) กลโู คสไซรปั จากข้าวบาร์เลย์
(ง) แอลกฮอล์ทไ่ี ดจ้ ากการกลนั่ เมล็ดธญั พชื อาหาร
(6.2) สัตว์น้ําที่มีเปลือกแข็ง เช่น ปู กุ้ง ก้ัง ลอบเสตอร์ เป็นต้น และ
ผลิตภัณฑ์จากสัตว์นาํ้ ทีม่ เี ปลือกแข็ง
(6.3) ไข่ และผลิตภณั ฑจ์ ากไข่
(6.4) ปลา และผลิตภัณฑ์จากปลา ยกเว้น เจลาตินจากปลาที่ใช้เป็น
สารชว่ ยพาวติ ามินและแคโรทนี อยด์
(6.5) ถ่วั ลสิ ง และผลิตภณั ฑจ์ ากถว่ั ลิสง
(6.๖) ถวั่ เหลอื ง และผลิตภณั ฑ์จากถ่วั เหลอื ง ยกเวน้
(ก) นํ้ามันหรอื ไขมนั จากถวั่ เหลอื งท่ีผา่ นกระบวนการทาํ ให้บริสทุ ธ์ิ
(ข) โทโคเฟอรอลผสม, ด-ี แอลฟา-โทโคเฟอรอล, หรือ ดีแอล-แอลฟา-โท
โคเฟอรอล หรือ ดี-แอลฟา-โทโคเฟอริลแอซีเทต, หรือ ดีแอล-แอลฟา-โท
โคเฟอริลแอซีเทต หรือ ดี-แอลฟา-โทโคเฟอริลแอซิดซักซิเนต ที่ได้จากถั่ว

22 หมายเหตุ

ร
น่ำย ทผ่ี ลิต
ตอ่ เพ่ือ
หรือ ส่งออก
รจุ
รงุ

1น)า่ 1ย

รายละเอยี ดที่ต้องแสดง ที่จำหนำ่ ย - 16 -32
ต่อผู้บริโภค
เหลือง หรอื ผู้ปรงุ ฉลากอาหาร
(ค) ไฟโตสเตอรอล และไฟโตสเตอรอลเอสเตอร์ท่ีได้จากนํ้ามนั ถั่วเหลอื ง หรอื ผ้แู บ่ง ทมี่ ิใชจ่ ำหน
(ง) สตานอลเอสเตอร์จากพืชท่ีผลิตจากสเตอรอลของน้ํามันพืชที่ได้จาก บรรจุ หรอื โดยตรงต
ผ้จู ำหน่ำย ผบู้ รโิ ภคห
ถั่วเหลอื ง อำหำร ผแู้ บ่งบรร
(6.๗) นม และผลติ ภณั ฑ์จากนม รวมถงึ แลคโตส ยกเวน้ แลคติทอล
(6.๘) ถ่ัวท่ีมีเปลือกแข็ง และผลิตภัณฑ์จากถั่วท่ีมีเปลือกแข็ง เช่น อัล  หรอื ผปู้ ร

มอนต์ วอลนทั พแี คน เป็นต้น หรอื ผจู้ า(ห1น
(6.๙) ซัลไฟต์ ทมี่ ปี ริมาณมากกวา่ หรอื เทา่ กบั 10 มลิ ลกิ รัมตอ่ กโิ ลกรัม
ทง้ั นค้ี วามใน (6) ไม่ใชบ้ ังคับกับอาหารทีม่ ีสารก่อภูมิแพ้หรือสารที่ก่อภาวะ อาหาร

ภูมิไวเกิน เป็นส่วนประกอบที่สําคัญ และมีการแสดงชื่ออาหารท่ีระบุช่ือสารก่อ
ภูมิแพ้หรอื สารที่ก่อภาวะภูมิไวเกินไว้ชัดเจนแล้ว เช่น นํ้านมโคสด ถ่ัวลิสงอบ
กรอบ เป็นต้น

(7) แสดงช่ือกลุ่มหน้าท่ีของวัตถุเจือปนอาหารร่วมกับชื่อเฉพาะ หรือ
แสดงชื่อกลมุ่ หนา้ ท่ีของวตั ถเุ จือปนอาหารร่วมกับตัวเลขตาม International
Numbering System: INS for Food Additives ถ้ามีการใช้วัตถุเจือปน
อาหารหรือมีวัตถุเจือปนอาหารติดมากับวัตถุดิบท่ีใช้ในการผลิตอาหารหรือ
เป็นส่วนประกอบของอาหารในปริมาณที่เกิดผลตามวัตถุประสงค์ของการใช้
วัตถุเจือปนอาหาร และกรณีท่ีเป็นสี หรือวัตถุปรุงแต่งรสอาหาร หรือวัตถุให้
ความหวานแทนนํา้ ตาลให้แสดงขอ้ ความดังต่อไปน้ดี ้วย แล้วแตก่ รณี

(7.1) “สีธรรมชาติ” หรือ “สีสังเคราะห์” ตามด้วยช่ือเฉพาะ หรือตัวเลขตาม
International Numbering System: INS for Food Additives แลว้ แตก่ รณี

23 หมายเหตุ

ร
น่ำย ทผ่ี ลิต
ตอ่ เพ่ือ
หรือ ส่งออก
รจุ
รงุ

1น)า่ 1ย

รายละเอยี ดทต่ี อ้ งแสดง ทจ่ี ำหน่ำย - 17 -32
ต่อผบู้ ริโภค
(7.2) ช่ือกลุ่มหน้าที่ตามด้วยช่ือเฉพาะ สําหรับกรณีวัตถุปรุงแต่งรส หรอื ผู้ปรงุ ฉลากอาหาร
อาหาร และ วัตถทุ ่ใี หค้ วามหวานแทนนาํ้ ตาล หรือผูแ้ บ่ง ทมี่ ิใช่จำหน
บรรจุ หรือ โดยตรงต
สําหรับวัตถุเจือปนอาหารท่ีมิใช่เป็นวัตถุกันเสีย วัตถุปรุงแต่งรสอาหาร ผจู้ ำหนำ่ ย ผบู้ ริโภคห
วัตถุให้ความหวานแทนน้ําตาล และสี อาจแสดงข้อความว่า “วัตถุเจือปน อำหำร ผแู้ บ่งบรร
อาหาร” แทนชื่อกลุ่มหน้าท่ีของวัตถุเจือปนอาหารได้ร่วมกับช่ือเฉพาะ หรือ
ร่วมกับตัวเลขตาม International Numbering System: INS for Food  หรือผปู้ ร
Additives
(8) ข้อความวา่ “แตง่ กลิน่ ธรรมชาติ” “แตง่ กลิน่ เลียนธรรมชาติ”  หรอื ผจู้ า(ห1น
“แต่งกล่ินสังเคราะห์” “แต่งรสธรรมชาติ” หรือ “แต่งรสเลียนธรรมชาติ”
ถา้ มีการใชแ้ ล้วแต่กรณี อาหาร
(9) แสดง วัน เดอื นและปี สําหรับอาหารท่ีมอี ายุการเก็บไมเ่ กนิ 90 วัน หรือ
แสดงวัน เดือนและปี หรือเดือนและปี สาํ หรับอาหารท่ีมอี ายกุ ารเก็บเกิน 90 วัน 
โดยมีขอ้ ความว่า “ควรบริโภคกอ่ น” กาํ กบั ไว้ดว้ ย

นอกจากการแสดงข้อความตามวรรคหนึ่ง อาจกําหนดให้แสดงข้อความ
“ผลิต” หรือ “หมดอายุ” ให้เป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วย
เร่อื งอาหารนัน้

การแสดงวัน เดอื นและปี หรือเดือนและปี ให้แสดงเป็น วัน เดือนและปี
หรือ เดือนและปีเรียงตามลําดับ ท้ังนี้อาจแสดง“เดือน”เป็นตัวเลขหรือ
ตัวอักษรกไ็ ด้

กรณีท่ีมีการแสดงไม่เป็นไปตามวรรคสาม ต้องมีข้อความหรือตัวอักษรท่ี
ส่อื ใหผ้ บู้ ริโภคเข้าใจอย่างชดั เจนถงึ วธิ ีการแสดงขอ้ ความดังกล่าวกาํ กบั ไว้ดว้ ย

24 หมายเหตุ

ร
น่ำย ทผ่ี ลิต
ตอ่ เพื่อ
หรือ ส่งออก
รจุ
รุง

1น)่า1ย

 กาํ หนดขนาดความสูงของตวั อักษรสาํ หรับข้อความแสดง วัน เดอื นและปี ตามข้อ 14 (3)
ของประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ เร่ือง การแสดงฉลาก
ของอาหารในภาชนะบรรจุ เช่นเดียวกับการแสดงช่ือและท่ีต้ังของผู้ผลิตหรือ
ผแู้ บง่ บรรจุหรือผู้นําเข้า หรอื สํานักงานใหญ่

 กรณกี ารแสดงขอ้ ความไวท้ ่ีดา้ นลา่ งหรือสว่ นอ่ืน ตอ้ งมีข้อความทีฉ่ ลากทส่ี อ่ื ไดช้ ัดเจน
วา่ จะดวู นั เดือนและปี หรือเดอื นและปที ่ีควรบริโภคก่อน หรอื หมดอายุได้ทีใ่ ด

และอาจแสดงขอ้ ความ “ควรบริโภคกอ่ น” หรือ “หมดอายุ”กากับ วัน เดอื น
และปี หรอื เดือน และปที ผ่ี ลติ หรอื หมดอายุ หรือควรบริโภคก่อนไว้ด้วยอีก
หรอื ไม่กไ็ ด้
 กรณีท่ีมีประกาศกระทรวงสาธารณสขุ วา่ ดว้ ยเร่ืองอาหารไดก้ าํ หนดให้แสดง
ข้อความ เช่น “ผลติ ” “หมดอายุ” “ผลติ และหมดอาย”ุ ไวเ้ ปน็ การเฉพาะแลว้
ใหป้ ฏบิ ตั ิตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขวา่ ด้วยเรื่องอาหารนนั้ ๆ

รายละเอียดท่ตี อ้ งแสดง ทจ่ี ำหน่ำย - 18 -32
(10) คาํ เตอื น (ถ้าม)ี ต่อผูบ้ ริโภค
หรอื ผู้ปรุง ฉลากอาหาร
หรอื ผู้แบง่ ทมี่ ิใชจ่ ำหน
บรรจุ หรือ โดยตรงต
ผจู้ ำหน่ำย ผบู้ รโิ ภคห
อำหำร ผแู้ บ่งบรร

 หรอื ผปู้ ร

หรอื ผจู้ า(ห1น

อาหาร

(11) ข้อแนะนําในการเกบ็ รกั ษา (ถา้ มี) 

(12) วธิ ีปรุงเพ่ือรับประทาน (ถ้ามี) 

(13) วธิ ีการใช้และข้อความท่ีจําเป็นสําหรับอาหารที่มุ่งหมายจะใช้กับทารก 
หรอื เดก็ ออ่ น หรอื บคุ คลกล่มุ ใดโดยเฉพาะ

(14) ข้อความท่กี ําหนดเพ่ิมเตมิ ตามบญั ชแี นบท้ายประกาศ
1. เคร่ืองดื่มที่ผสมกาเฟอีน แสดงข้อความว่า “ห้ามดื่มเกินวันละ 2 ขวด
เพราะหัวใจจะสัน่ นอนไม่หลับ เด็กและสตรีมีครรภ์ไม่ควรดื่ม ผู้ป่วยปรึกษา
แพทยก์ อ่ น”

2.ไอศกรีม ท่ีมีการใช้วัตถุเจือปนอาหารเพ่ือช่วยให้โครงสร้างผลึกน้ําแข็ง
มีความคงตัว แสดงข้อความว่า“ใช้ โปรตีนจับโครงสร้างนํ้าแข็งชนิด เอช พี แอล ซี 12”
หรือ “ใช้ Ice Structuring Protein type III HPLC 12” และต้องแสดง
ข้อความที่ส่ือให้ผู้บริโภคทราบด้วยว่า หากต้องการทราบรายละเอียด
เพ่ิมเติมเกี่ยวกับวัตถุเจือปนอาหารดังกล่าวให้ระบุ หมายเลขโทรศัพท์ หรือ
เวป็ ไซต์ ติดตอ่ ด้วย

25

ร หมายเหตุ
น่ำย ทผี่ ลิต
ตอ่ เพอ่ื
หรอื สง่ ออก
รจุ
รุง

1น)า่ 1ย

ข้อกาํ หนดเกี่ยวกบั การแสดงคําเตอื นมกี ําหนดไว้ในประกาศกระทรวงสาธารณสุขท่ี
กาํ หนดไว้เปน็ การเฉพาะ เชน่ อาหารท่ีมีสว่ นผสมของวา่ นหางจระเข้ หรือใบแปะ๊ ก๊วย
หรือสารสกัดจากใบแป๊ะกว๊ ย หรอื เป็นผลิตภณั ฑเ์ สริมอาหารทมี่ สี ่วนประกอบท่ี
กําหนดใหต้ ้องระบคุ ําเตอื น เปน็ ตน้

ใช้ตัวอักษร เส้นทึบสแี ดง ขนาดความสงู ไมน่ อ้ ยกวา่ 2 มิลลเิ มตร ในกรอบสเ่ี หล่ยี มพ้ืน
ขาวสขี องกรอบตดั กบั สีของพ้ืนฉลาก

การแสดงสีของพื้นฉลากและสีของข้อความในฉลากต้องใช้สีที่ตัดกัน ซึ่งทําให้
ข้อความทร่ี ะบอุ ่านได้ชัดเจน

รายละเอยี ดท่ตี ้องแสดง ที่จำหน่ำย - 19 -32
ต่อผบู้ ริโภค
(15) ข้อความท่ีต้องมีสําหรับอาหารท่ีมีประกาศกระทรวงสาธารณสุข หรอื ผปู้ รุง ฉลากอาหาร
กาํ หนด หรือผแู้ บ่ง ทม่ี ใิ ชจ่ ำหน
บรรจุ หรอื โดยตรงต
ผูจ้ ำหนำ่ ย ผบู้ ริโภคห
อำหำร ผแู้ บง่ บรร

 หรอื ผปู้ ร

หรอื ผู้จา(ห1น

อาหาร

26

ร หมายเหตุ
น่ำย ทผี่ ลิต
ตอ่ เพอ่ื
หรอื สง่ ออก
รจุ
รุง

1น)า่ 1ย

เช่น นมดดั แปลงสาหรับทารก ต้องมีขอ้ ความ ดงั ต่อไปนี้
(ก) ขอ้ ความวา่ “ส่งิ สาคญั ทค่ี วรทราบ
- นมแมเ่ ปน็ อาหารท่ดี ที ส่ี ุดสาหรับทารก เพราะมคี ณุ ค่าทางโภชนาการครบถว้ น
- นมดดั แปลงสาหรับทารก ควรใช้ตามคาแนะนาของแพทยพ์ ยาบาล หรือ

นกั โภชนาการ
- การเตรียมหรือใช้ส่วนผสมไมถ่ ูกต้องจะเปน็ อันตรายต่อทารก”

ทงั้ นกี้ ารแสดงข้อความท้งั ๓ ข้อความใหเ้ รียงกันลงมา โดยอยูใ่ นกรอบเดยี วกัน สีของ
ตวั อกั ษรตัดกับสีพน้ื ของกรอบ เฉพาะข้อความแรกใหแ้ สดงด้วยตัวอกั ษรหนาทบึ เห็นได้
ชดั เจน

(ข) ขอ้ ความแสดงวิธีใช้หรือตารางแนะนาการเลยี้ งประจาวัน
(ค) ข้อความวา่ “ไมค่ วรเตมิ นา้ ตาล น้าผ้ึง หรอื วตั ถุใหค้ วามหวานใด ๆ อกี เพราะอาจ
ทาให้ทารกและเด็กเล็กฟันผแุ ละเป็นโรคอ้วนได”้ ด้วยตัวอักษรขนาดไมเ่ ลก็ กว่า ๒
มิลลเิ มตร ที่อ่านไดช้ ดั เจนในบรเิ วณเดยี วกับข้อความคาเตอื นอน่ื ๆ

- 23207 -

บัญชหี มายเลข 2
แนบท้ายประกาศสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา เรือ่ ง คาชีแ้ จงประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรือ่ ง

การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

-------------------------------------------------

คาอธิบายเก่ียวกับการแสดงปรมิ าณของอาหารเป็นระบบเมตรกิ

ระบบเมตริก คือ หน่วยวัดความยาวเป็น มิลลิเมตร เมตร กิโลเมตร หน่วยวัดนาํ้ หนักเป็นกรัม กิโลกรัม
หน่วยวัดอุณหภูมิเป็น องศาเซลเซยี ส ตัวอยา่ งหน่วยตวงความจแุ ละหน่วยวัดนาํ้ หนกั

หนว่ ยตวงความจรุ ะบบเมตรกิ หน่วยวัดนํา้ หนกั ระบบเมตริก
10 มิลลลิ ติ ร = 1 เซนตลิ ิตร 10 มิลลกิ รมั = 1 เซนติกรัม
10 เซนตลิ ติ ร = 1 เดซิลติ ร 10 เซนติกรมั = 1 เดซกิ รมั
10 เดซิลิตร = 1 ลติ ร 10 เดซิกรมั = 1 กรมั
10 ลิตร = 1 เดคาลิตร 10 เดคากรมั = 1 เฮกโตกรัม
10 เดคาลิตร = 1 เฮกโตลติ ร 10 เฮกโตกรัม = 1 กโิ ลกรัม
10 เฮกโตลิตร = 1 กิโลลติ ร 1,000 กิโลกรมั = 1 เมตรกิ ตนั หรือตัน

การแสดงปริมาณของอาหารเป็นระบบเมตริก เช่น แสดงเป็น กรัม (ก.) หรือ กิโลกรัม (กก.) หรือ มิลลิลิตร
(มล.) หรือ ลิตร (ล.) หรือ เดซิลิตร (ดล.) อาจแสดงเป็นภาษาอังกฤษร่วมด้วยก็ได้ เช่น gram (g.) หรือ Kilogram (kg) หรือ
milliliter (ml) หรอื Liter (l) หรอื Deciliter (dl) เปน็ ตน้

ตัวอย่างการแสดงปริมาตรสุทธิ และน้าหนักสทุ ธิ
กรณีจาหนา่ ยต่อผบู้ รโิ ภค (ต่อหน่วยภาชนะบรรจ)ุ
- ปริมาตรสทุ ธิ 100 มิลลลิ ิตร (Net volume 100 ml)
- ปริมาตรสทุ ธิ 1 ลิตร (Net content 1 Liter)
- น้าหนักสทุ ธิ 300 กรมั (Net weight 300 g.)
- น้าหนกั สุทธิ 500 กรมั (60 แคปซูล)
กรณีจำหน่ำยตอ่ ผูบ้ ริโภค (ภำชนะบรรจุย่อยในภำชนะบรรจุใหญ่)
- นา้ หนักสทุ ธิ 115 กรัม (46 เม็ด)
- นา้ หนกั สทุ ธิ 300 กรมั (50 ซอง)
- น้าหนกั สทุ ธิ 300 กรมั (6 กรมั X 50 ซอง) (Net weight 300 g. (6 g.X 50 sticks))
- นา้ หนกั สุทธิ 6 กรัม X 50 ซอง (Net weight 6 g.X 50 sticks)
- ปริมาตรสทุ ธิ 250 มลิ ลลิ ิตร X 12 กลอ่ ง (Net content 250 ml X 12 boxes)

- 23278 -

บญั ชีหมายเลข 4
แนบท้ายประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เร่อื ง คาชแ้ี จงประกาศกระทรวงสาธารณสุขวา่ ด้วยเรือ่ ง

การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

-------------------------------------------------

คาอธบิ ายการแสดงวัน เดอื น และปีท่คี วรบรโิ ภคก่อน
การแสดงอายุการเกบ็ รกั ษา ใหแ้ สดงข้อความ “ควรบรโิ ภคก่อน” หรอื “หมดอายุ” ดังน้ี
1. อาหารท่ีมีอายุการเกบ็ รักษาไมเ่ กิน 90 วัน ให้แสดง “วัน เดอื น และปี”
2. อาหารทม่ี อี ายุการเก็บรักษาเกนิ 90 วัน ใหแ้ สดง “วนั เดอื น และปี” หรือ “เดือน และปี”
นอกจากการแสดงข้อความตามวรรคหนึ่ง อาจกาํ หนดใหแ้ สดงข้อความ “ผลติ ” หรอื “หมดอายุ” ให้เป็นไป
ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขวา่ ดว้ ยอาหารนนั้
การแสดงวัน เดือนและปี หรือเดือนและปี ให้แสดงเป็น วัน เดือนและปี หรือ เดือนและปี เรียงตามลําดับ
ท้ังนี้อาจแสดง“เดอื น”เปน็ ตวั เลขหรือตวั อกั ษรก็ได้
กรณีที่มีการแสดงไมเ่ ป็นไปตามวรรคสาม ต้องมีข้อความหรือตัวอักษรท่ีสื่อให้ผู้บริโภคเข้าใจอย่างชัดเจนถึง
วธิ กี ารแสดงขอ้ ความดงั กลา่ วกาํ กบั ไวด้ ้วย
ตัวอยา่ งการแสดงวนั เดอื นและปที คี่ วรบริโภคกอ่ น หรอื หมดอายุ
กรณีอาหารที่มอี ายุการเกบ็ รกั ษาเกิน 90 วัน หรืออายุการเกบ็ รักษาไมเ่ กนิ 90 วนั

 ควรบริโภคกอ่ น 31 ม.ี ค. 2557
 หมดอายุ 31 ม.ี ค. 2557
 ควรบริโภคก่อน ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๗
 หมดอายุ ๓๑ มีนาคม ๒๕๕๗
 ควรบริโภคก่อน (วัน เดือน ป)ี 31-03-2557 หรือ (วนั เดือน ป)ี 31/03/2557 หรอื

(วัน เดอื น ปี) 31.03.2557
 หมดอายุ (วนั เดือน ป)ี 31-03-2557 หรอื (วนั เดอื น ปี) 31/03/2557 หรอื

(วัน เดอื น ปี) 31.03.2557
 ควรบริโภคกอ่ น 31-03-57 หรอื 31/03/57 หรอื 31.03.57
 หมดอายุ 31-03-57 หรือ 31/03/57 หรือ 31.03.57
 ควรบรโิ ภคก่อน 31-03-14 (วัน เดอื น ปี) หรอื 31/03/14 (วนั เดือน ป)ี หรือ

31.03.2514 (วัน เดอื น ปี)
 หมดอายุ 31-03-14 (วัน เดอื น ป)ี หรอื 31/03/14 (วัน เดือน ปี) หรอื

31.03.2514 (วัน เดือน ปี)
 ควรบริโภคก่อน (วัน เดือน ปี) โปรดดูบริเวณข้างใต้ภาชนะ โดยต้องแสดงวันเดือนปีบริเวณท่ี

ระบุไว้ เชน่ 31-03-14 หรือ 31/03/14 หรือ 31.03.2514
 หมดอายุ (วัน เดือน ปี) โปรดดูบริเวณข้างใต้ภาชนะ โดยต้องแสดงวันเดือนปีบริเวณท่ีระบุไว้

เช่น 31-03-14 หรอื 31/03/14 หรือ 31.03.2514
 ควรบรโิ ภคก่อน (ปี เดอื น วัน) 2014-03-31 หรือ (ปี เดอื น วนั ) 2014/03/31 หรอื

(ปี เดือน วัน) 2014.03. 31
 หมดอายุ (ปี เดอื น วนั ) 2014-03-31 หรือ (ปี เดอื น วัน) 2014/03/31 หรือ

(ปี เดือน วนั ) 2014.03. 31
กรณีอาหารทม่ี ีอายุการเก็บรกั ษาเกนิ 90 วัน

 ควรบรโิ ภคก่อน ม.ี ค. 58
 หมดอายุ มี.ค. 58

- 23289 -
 ควรบรโิ ภคก่อน มนี าคม 2558
 หมดอายุ มนี าคม 2558
 ควรบริโภคก่อน (เดือน ปี) 03-58 หรือ 03/58 หรือ 03.58
 หมดอายุ (เดอื น ปี) 03-58 หรอื 03/58 หรอื 03.58
 ควรบริโภคกอ่ น (เดือน ปี) 03-2558 หรอื 03/2558 หรือ 03.2558
 หมดอายุ(เดอื น ปี) 03-2558 หรอื 03/2558 หรอื 03.2558
 ควรบริโภคก่อน 03-14 (เดือน ป)ี หรอื 03/14 (เดือน ปี) หรือ 03.2514 (เดอื น ปี)
 หมดอายุ 03-14 (เดือน ปี) หรอื 03/14 (เดอื น ปี) หรือ 03.2514 (เดือน ปี)
 ควรบริโภคก่อน (เดือน ปี) โปรดดูบริเวณข้างใต้ภาชนะ เช่น 03-14 หรือ 03/14 หรือ

03.2514
 หมดอายุ (เดอื น ป)ี โปรดดบู รเิ วณข้างใตภ้ าชนะ เชน่ 03-14 หรือ 03/14 หรอื 03.2514
 ควรบรโิ ภคก่อน (ปี เดอื น) 2014-03 หรือ 2014/03 หรือ 2014.03
 หมดอายุ (ปี เดอื น) 2014-03 หรือ 2014/03 หรือ 2014.03
หมายเหตุ
ท้งั นส้ี ามารถแสดงภาษาอ่นื รว่ มด้วยกไ็ ด้ เช่น Best before หรือ Expire date เปน็ ตน้
- ตวั เลขทใ่ี ชอ้ าจแสดงเป็นเลขอารบิกหรอื เลขไทย
- การแสดงเดือน อาจแสดง ตัวเลข 2 หลัก หรือตวั อักษรเตม็ หรือ ตวั อักษรย่อ เชน่ 06 หรอื มิถนุ ายน หรอื มิ.ย.
- การแสดงปี อาจแสดง เปน็ คริสตศักราช หรือพทุ ธศกั ราช โดยแสดงเป็นตัวเลข 4 หลัก หรอื 2 หลกั
เชน่ พ.ศ. 2557 หรอื 57 ค.ศ. 2014 หรือ 14

- 23390 -

บญั ชีหมายเลข 5

แนบทา้ ยประกาศสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา เร่อื ง คาชแ้ี จงประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าดว้ ยเรื่อง
การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

---------------------------------------
คาอธบิ ายขอ้ จากัดในการแสดงข้อความกลา่ วอา้ งเกยี่ วกับสารหรือส่วนประกอบอน่ื ใดในอาหาร
(1) ไม่ใช้กับอาหารท่ีมีประกาศกระทรวงสาธารณสุขกําหนดห้ามใช้ หรืออาหารที่โดยธรรมชาติของอาหารน้ัน
ไม่มีสารน้ัน หรอื อาหารท่ีในกระบวนการผลิตไมม่ ีสารนั้นเกิดขึ้น

- อาหารท่ีมปี ระกาศกระทรวงสาธารณสขุ กําหนดห้ามใช้ เชน่ หา้ มใชข้ ้อความวา่ “ไม่มีวัตถุกันเสีย” กับ
นมดัดแปลงสาํ หรับทารก เนอ่ื งจากประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับท่ี 156 (พ.ศ.2537) เร่ือง นมดัดแปลงสําหรับทารก
และนมดัดแปลงสตู รตอ่ เน่อื งสําหรบั ทารกและเด็กเลก็ หา้ มใช้วัตถกุ นั เสยี เป็นต้น

- อาหารท่ีโดยธรรมชาติของอาหารน้ันไม่มีสารนั้น เช่น ห้ามใช้ข้อความว่า “นํ้าปราศจากโคเลสเตอรอล”
เน่ืองจากน้าํ ปราศจากโคเลสเตอรอล เปน็ ตน้

- อาหารที่ในกระบวนการผลิตไม่มีสารนั้นเกิดขึ้น เช่น ห้ามใช้ข้อความว่า “น้ําหวานปราศจากไขมันทรานส์”
เนอ่ื งจากกระบวนการผลติ นาํ้ หวานไม่ทําใหเ้ กิดไขมันทรานส์ เป็นต้น

(2) ไมเ่ ป็นวตั ถทุ ี่หา้ มใชใ้ นอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข เช่น ห้ามใช้ข้อความว่า “ลูกชิ้นปลอด
สารบอแรกซ์” เนื่องจากกําหนดเป็นวัตถุห้ามใช้ในอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับท่ี 151 (พ.ศ.2536)
เรอ่ื ง กาํ หนดวตั ถุท่ีห้ามใชใ้ นอาหาร

(3) ไม่กอ่ ใหเ้ กิดความเข้าใจผิดในผลติ ภัณฑ์ เชน่ หา้ มใช้ชื่อ “ปลาดอร์ร่ี” กบั “ปลาสวายเวยี ดนาม” ท่มี ี
ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pangasius Hypophthalmus เน่ืองจากทาํ ให้ผบู้ รโิ ภคเข้าใจผิดว่าเป็นปลาดอร์ร่ี หรอื "จอห์น ดอร์รี่"
(John Dory) ทมี่ ชี ือ่ วิทยาศาสตร์ว่า Zenopsis conchifera ทเี่ ป็นปลาในทะเลลกึ มหาสมทุ รแอตแลนติกและทะเลเมดิเตอร์
เรเนียน เป็นตน้

ทั้งน้ียกเว้นการกล่าวอ้างสารหรือส่วนประกอบใดๆท่ีมีประกาศกระทรวงสาธารณสุขกําหนดไว้เป็นการ
เฉพาะ ไดแ้ ก่ ประกาศกระทรวงสาธารณสขุ ว่าด้วยเรอื่ งการแสดงฉลากอาหารไม่มกี ลูเตน เป็นต้น
อนึ่ง การแสดงข้อความ “ไม่มีกลูเตน” ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 384) พ.ศ. 2560

เร่ือง การแสดงฉลากอาหารไม่มีกลูเตน สําหรับผลิตภัณฑ์อาหารท่ีมีเมล็ดธัญพืชที่มีกลูเตน ได้แก่ ข้าวสาลี (สายพันธุ์ Triticum

species เช่น ข้าวสาลีดูรัม สเปลท์ และ คามุท ข้าวไรย์ ข้าวบาร์เลย์ ข้าวโอ๊ต หรือสายพันธ์ุลูกผสมของธัญพืชดังกล่าวเป็น

ส่วนประกอบตัง้ แต่ 1 ชนิดข้นึ ไป ซ่งึ 2

ต่ออาหาร ๑ กิโลกรัม การแสดงฉลากของอาหารดังกล่าว ยังต้องปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี 367)

พ.ศ. 2557 เรอ่ื งการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ตามข้อ 4 (6) เกีย่ วกับการแสดงขอ้ มูลสําหรบั ผู้แพอ้ าหาร

-1-

331

(สาเนา)

ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา
เรื่อง คาช้แี จงประกาศกระทรวงสาธารณสุข
วา่ ดว้ ยเรอ่ื งการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ (เพม่ิ เติม)

ด้วยประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี ๓๖๗) พ.ศ. ๒๕๕๗ เรื่อง การแสดงฉลากของอาหาร
ในภาชนะบรรจุ และประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับที่ 383) พ.ศ. 2560 เร่ือง การแสดงฉลากของอาหารใน
ภาชนะบรรจุ (ฉบับที่ 2) กาหนดการแสดงข้อมูลวัตถุเจือปนอาหาร ดังนั้นสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา
จงึ เห็นควรปรบั ปรงุ ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คาช้ีแจงประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่า
ด้วยเรื่องการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ให้เหมาะสมยงิ่ ขน้ึ ดงั นี้

ใหย้ กเลิกบญั ชีหมายเลข ๓ แนบทา้ ยประกาศสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คา
ชี้แจงประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเรื่องการแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ ลงวันท่ี ๑๗
กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๖๐ และให้ใช้บญั ชีแนบทา้ ยประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยาฉบบั นี้แทน

สานักงานคณะกรรมการอาหารและยาจึงขอประกาศให้ทราบโดยทั่วกัน และขอให้ผู้ท่ีเกี่ยวข้อง
ปฏิบัติตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขดังกล่าวโดยเคร่งครัด หากมีข้อสงสัยประการใด ติดต่อสอบถามได้ท่ี
สานักอาหาร สานักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข โทรศัพท์ ๐๒-๕๙๐-๗๑๗๓
และ ๐๒-๕๙๐-๗๑๗๙ ในเวลาราชการ

ประกาศ ณ วันที่ ๒๕ มนี าคม พ.ศ. 25๖๒

ธเรศ กรษั นัยรวิวงค์
เลขาธกิ ารคณะกรรมการอาหารและยา

นายวนั ชยั สัตยาวุฒิพงศ์
เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา

รบั รองสาเนาถูกต้อง
จิรารัตน์ เทศะศลิ ป์
นกั วิชาการและอาหารชานาญการพิเศษ

-1-

332

บญั ชหี มายเลข 3
แนบทา้ ยประกาศสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง คาช้ีแจงประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าดว้ ยเร่ือง

การแสดงฉลากของอาหารในภาชนะบรรจุ

-------------------------------------------------

คาอธิบายการแสดงวัตถเุ จอื ปนอาหาร
(1) การแสดงขอ้ มูลวตั ถุเจอื ปนอาหาร
ตามข้อ ๔ (๗) กาหนดให้ต้อง แสดงชอ่ื กลุ่มหนา้ ท่ีของวัตถุเจือปนอาหารร่วมกับช่ือเฉพาะ หรือแสดงช่ือกลุ่มหน้าท่ี
ของวัตถุเจือปนอาหารร่วมกับตัวเลขตาม International Numbering System: INS for Food Additives ถ้ามีการใช้
หรือมีวัตถุเจือปนอาหารติดมากับวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตอาหาร เป็นส่วนประกอบของอาหารในปริมาณที่เกิดผลตาม
วตั ถุประสงคข์ องการใช้วัตถุเจือปนอาหาร และกาหนดให้ต้องแสดงข้อความว่า “สีธรรมชาติ” หรือ “สีสังเคราะห์” ตามด้วย
ช่ือเฉพาะ หรือตัวเลขตาม International Numbering System: INS for Food Additives แล้วแต่กรณี และแสดงช่ือกลุ่มหน้าท่ี
ตามด้วยช่ือเฉพาะ สาหรับกรณีวัตถุปรุงแตง่ รสอาหาร และวัตถทุ ่ใี ห้ความหวานแทนน้าตาล
(๒) แนวทางการแสดงข้อความกลุ่มหนา้ ท่ขี องวตั ถุเจือปนอาหาร สามารถอ้างอิงจากแนวทางตาม General
Standard for Food Additive ของโคเด็กซ์ ซึ่งกาหนดไว้ในคู่มือข้อกาหนดการใช้วัตถุเจือปนอาหารตามมาตรฐานท่ัวไป
สาหรบั วัตถุเจือปนอาหารของโคเดก็ ซ์ (GSFA) และประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี 281) พ.ศ. 2547 เร่ือง วัตถุเจือ
ปนอาหาร และประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี 381) พ.ศ. 2559 เร่ือง วัตถุเจือปนอาหาร (ฉบับที่ 4) และ
ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยาเร่ืองข้อกาหนดการใช้วัตถุเจือปนอาหาร และประกาศ สานักงาน
คณะกรรมการอาหารและยาทเี่ ก่ยี วข้องกับวัตถเุ จอื ปนอาหารได้
ทง้ั นี้ผูป้ ระกอบการที่ผลิตหรอื นาเข้าวตั ถุเจอื ปนอาหารจะต้องแสดงฉลากตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข
(ฉบับที่ 363) พ.ศ. 2556 เร่อื ง วัตถุเจอื ปนอาหาร (ฉบบั 2) ซ่งึ จะต้องปฏบิ ตั ิแสดงชือ่ กลุ่มหน้าท่ีร่วมกับช่ือเฉพาะหรือ INS
Number ดังนนั้ ผู้ผลิตอาหารทใ่ี ชว้ ัตถเุ จอื ปนอาหารน้ันเปน็ สว่ นประกอบสามารถทราบได้วา่ วัตถุเจือปนอาหารดังกล่าวมีกลุ่ม
หนา้ ที่ และชอ่ื เฉพาะหรอื INS Number ใด
(๓) การแสดงข้อมูลการใช้วัตถุเจือปนอาหารครบถ้วนตามข้อ 4(7) ของประกาศฯแล้ว ไม่ต้องแสดงข้อมูล
การใช้วัตถุเจือปนอาหาร ได้แก่ ข้อความว่า “ใช้..........เป็นวัตถุที่ให้ความหวานแทนน้าตาล” หรือ “เจือสีธรรมชาติ” หรือ
“เจือสีสงั เคราะห์” หรือ “ใช้วัตถุกันเสีย” หรือ “ใช้...เป็นวัตถุปรุงแต่งรสอาหาร” ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขเฉพาะ
อีก เนอ่ื งจากเปน็ การแสดงขอ้ มลู วตั ถุเจอื ปนอาหารท่ีครอบคลุมถึงขอ้ ความที่กาหนดใหแ้ สดงไว้ตามประกาศเฉพาะไว้แล้ว
(๔) สารช่วยในการผลิต (Processing aid) ที่ไม่ต้องแสดงข้อมูลการใช้วัตถุเจือปนอาหารบนฉลากอาหาร
ตอ้ งเป็นไปตามหลักเกณฑ์และเงือ่ นไขดังนี้

(4.1) ตอ้ งพจิ ารณาว่าเขา้ นิยามของสารท่ชี ว่ ยในกระบวนการผลิตหรอื ไม่
“สารช่วยในการผลิต” หมายความว่า สารหรือวัตถุใดซ่ึงมิได้ใช้บริโภคในลักษณะเป็นส่วนประกอบของ
อาหาร แต่ใช้ในกระบวนการผลิตวัตถุดิบหรือส่วนประกอบของอาหาร เพ่ือให้เป็นไปตามเทคโนโลยีระหว่างการปรับคุณภาพ
หรือการแปรรูป ทั้งนี้ต้องผ่านข้ันตอนหรือวิธีการกาจัดหรือลดปริมาณสารแต่อาจมีสารหรืออนุพันธุ์ของสารน้ันเหลือตกค้างใน
ผลิตภณั ฑ์ไดโ้ ดยไม่ตง้ั ใจและไม่อาจหลีกเล่ียงได้ ทั้งน้ไี มร่ วมถึงเครอื่ งมือเครอ่ื งใชใ้ นการผลติ
(4.2) พจิ ารณาเง่ือนไขหากเข้าขา่ ยกรณนี ี้ไม่ต้องแสดงฉลากวัตถุเจือปนอาหาร ดังนี้

(4.2.1) มีหน้าท่ีเป็น processing aid และถูกนามาใช้ในระหว่างการผลิตวัตถุดิบ
ส่วนประกอบ หรืออาหาร โดยสามารถตรวจสอบจาก the Inventory of Substances Used as Processing Aids (IPA)
และ

(4.2.2) มีข้ันตอนหรือวิธีการกาจัดหรือลดปริมาณสารหรือวัตถุหรืออนุพันธ์ของสารที่ตกค้าง
ในผลิตภัณฑ์สดุ ทา้ ยหรอื ปรมิ าณของสารไม่ส่งผลต่อลักษณะหรือคุณภาพของผลิตภัณฑ์สุดท้ายนั้น โดยปริมาณตกค้างนั้นต้อง
ไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพ

-3233-

(๕) การพิจารณาว่ามีวัตถุเจือปนอาหารติดมากับวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตอาหาร เป็นส่วนประกอบของ
อาหารในปริมาณทเ่ี กดิ ผลตามวัตถุประสงคข์ องการใช้วัตถุเจือปนอาหารหรือไม่ และกรณีท่ีไม่ต้องแสดงข้อมูลการใช้วัตถุเจือ
ปนอาหารตามข้อ 4 (7) ของประกาศฯ อาจพจิ ารณาไดด้ ังนี้

(5.1) เข้านิยามของวัตถุเจือปนอาหารท่ีตกค้างหรือติดมากับอาหาร (Carry Over of Food
Additives into Foods) หรือไม่ โดยมเี งื่อนไข ดังน้ี

(5.1.1) เป็นวัตถุเจือปนอาหารท่ีอนุญาตให้ใช้ในวัตถุดิบหรือส่วนประกอบอ่ืนของอาหาร ตาม
ประกาศกระทรวงสาธารณสุขวา่ เรื่องวตั ถุเจือปนอาหาร

(5.1.2) เม่ือนาวัตถุดิบหรือส่วนประกอบตามข้อ (5.1.1) มาใช้ในผลิตภัณฑ์อาหารปริมาณของ
วัตถุเจอื ปนอาหารท่ีใช้ในวตั ถุดบิ หรือสว่ นประกอบของอาหาร ตอ้ งไม่เกินค่าปริมาณการใช้สูงสุดของวัตถุเจือปนอาหารท่ีอนุญาต
ให้ใชต้ ามประกาศกระทรวงสาธารณสขุ วา่ เร่อื งวัตถเุ จือปนอาหาร ตามข้อ (5.2)

(5.1.3) เมือ่ นาวัตถดุ ิบหรือส่วนประกอบตามขอ้ (5.1.1) มาใช้ในผลิตภัณฑ์อาหารปริมาณวัตถุ
เจือปนอาหารทต่ี กคา้ งมาจากวัตถดุ บิ หรอื สว่ นประกอบของอาหาร จะต้องไม่เกนิ ปรมิ าณการใช้สูงสุดของวัตถุเจือปนอาหารท่ี
อนุญาตให้ใช้ในวัตถุดิบหรือส่วนประกอบน้ันๆ และเป็นไปตามหลักการของความเหมาะสมทางด้านเทคโนโลยีการผลิตและ
หลักเกณฑแ์ ละวธิ กี ารท่ีดใี นการผลิต รวมทัง้ ตอ้ งสอดคล้องตามประกาศกระทรวงสาธารณาสุขว่าเร่อื งวตั ถเุ จือปนอาหาร

(5.2) กาหนดวิธีการคานวณปริมาณวัตถุเจือปนอาหารที่ตกค้างมาจากวัตถุดิบหรือส่วนประกอบของ
อาหาร จะคานวณตามสัดส่วนที่มีการใช้จริง และตรวจสอบปริมาณที่คานวณได้เป็นไปตามเกณฑ์ในข้อ (5.1.2) และต้อง
พิสูจน์ว่าปริมาณวัตถุเจือปนอาหารที่คานวณจากสัดส่วนวัตถุดิบที่ใช้ไม่มีผลทางเทคโนโลยี หรือมีผลต่อคุณลักษณะของ
ผลิตภณั ฑส์ ดุ ท้าย โดยอาจพิจารณาดังน้ี

(5.2.1) ปริมาณวัตถุเจือปนอาหารท่ีคานวณต่ากว่าปริมาณสูงสุดที่กฎหมายอนุญาตให้ใช้สาร
นั้น (ตัวเลขท่ีได้ต้องไม่เกินปริมาณต่าสุดของวัตถุเจือปนอาหารที่อนุญาตให้ใช้ในอาหาร เช่น Benzoate อนุญาตให้ใช้ใน
อาหารหลายชนดิ โดยกาหนดช่วงระหวา่ งไมเ่ กนิ 200 ppm ถึง ไม่เกิน 5000 ppm อาจสรุปได้ว่าปริมาณที่คานวณได้ต่า
กว่า 200 ppm แสดงว่าไมม่ ีผลทางด้านเทคโนโลยี) และ

(5.2.2) มีข้อมูลทางวิชาการที่บ่งช้ีว่าปริมาณท่ีคานวณได้ต่ากว่าระดับที่ให้ใช้ผลทางเทคโนโลยีใน
อาหารน้ัน โดยอ้างอิงข้อมูลวิชาการเกี่ยวกับวัตถุเจือปนอาหาร เช่น รายงานการวิจัย Text book วารสาร บทความทางวิชาการที่
ศึกษาผลทางเทคโนโลยีของวัตถุเจือปนอาหารชนิดนั้นๆ หรือผลทดสอบทางประสาทสัมผัส (sensory evaluation) กรณีวัตถุเจือ
ปนอาหารที่มผี ลต่อลักษณะทางกายภาพของอาหาร เชน่ สี รสชาติ เป็นต้น

(๖) แนวทางการแสดงข้อความสีธรรมชาติ
“สีธรรมชาติ” หมายถึง สีท่ีได้มาจากธรรมชาติ โดยความหมายของสีธรรมชาติหมายถึงสีที่ได้จากพืช
สัตว์ แร่ธาตุ หรือจุลินทรีย์ ผ่านกระบวนการแบบดั้งเดิมหรือกรรมวิธีทางกายภาพหรือกระบวนการทางเคมี ซ่ึงกระบวนการ
หรือกรรมวิธีดงั กล่าวไมเ่ ปล่ยี นแปลงคณุ สมบตั ทิ างเคมขี องสที ีม่ ตี ามธรรมชาติ 1 ทั้งนี้ให้รวมถึงสีชนิดเดียวกันบางรายการท่ีได้
จากการสงั เคราะห์ซงึ่ สานกั งานคณะคณะกรรมการอาหารและยาเคยพจิ ารณาเปน็ สีธรรมชาติ5
ตวั อย่างสีธรรมชาติตามนยิ ามข้างตน้
INS 100 (i) Curcurmin
INS 101 (iii) Riboflavin from Bacillus subtilis
INS 101 (ii) Riboflavin 5'-phosphate sodium
INS 120 Carmines
INS 140 Chlorophylls
INS 141 (i) Chlorophylls, copper complexes
INS 141 (ii) Chlorophyllin copper complexes, potassium and sodium salts
INS 150a Caramel I-plain caramel

1ทีม่ า: The Natural Food Colours Association: NATCOL (Category N1 และ N2]
5ท่มี า: ประกาศกระทรวงสาธารณสขุ ฉบบั ที่ 21 (พ.ศ. 2522) เร่ือง กาหนดสีผสมอาหารเปน็ อาหารควบคุมเฉพาะ และ
กาหนดคุณภาพหรือมาตรฐาน การใช้ การผสม และฉลาก

-3334-

INS 150b Caramel II-sulfite caramel
INS 150c Caramel III-Ammonia caramel
INS 150d Caramel IV-Sulfite ammonia caramel
INS 160a (i) beta-Carotenes, synthetic
INS 160a (ii) beta-Carotenes, vegetable
INS 160a (iii) beta-Carotene, Blakeslea trispora
INS 160e Carotenal, beta-apo-8'-
INS 160f Carotenoic acid, ethyl ester, beta-apo-8'-
INS 160b (i) Annatto extracts, bixin based
INS 160b (ii) Annatto extracts, norbixin based
INS 160c Paprika oleoresin
INS 160d (ii) Lycopene, Tomatoes
INS 160d (iii) Lycopene, Blakeslea trispora
INS 161b(i) Lutein from Tagetes erecta
INS 161b(iii) Lutein esters from Tagetes erecta
INS 162 Beet Red
INS 163 (iii) Grape skin extract

ตวั อยา่ งการแสดงวัตถุเจอื ปนอาหารบนฉลากอาหาร
แบบที่ 1 แสดงช่อื กลุ่มหนา้ ท่ีของวัตถุเจือปนอาหารร่วมกับช่ือเฉพาะ

- สารปอ้ งกนั การเกิดออกซเิ ดชนั่ (บิวทิล ไฮดรอกซี โทลูอนี ) สีธรรมชาติ (INS 160 a (ii))
- วัตถเุ จือปนอาหาร (บิวทลิ ไฮดรอกซี โทลูอนี ) สีธรรมชาติ (INS 160 a (ii))
- วัตถุที่ใหค้ วามหวานแทนนา้ ตาล (แอสปาแตม), สธี รรมชาติ (สารสกดั จากเปลือกองนุ่ )
- วตั ถุปรงุ แต่งรสอาหาร (โมโนโซเดียมกลูตาเมต, ไดโซเดยี ม 5 ไรโบนิวคลีโอไทด์)

แบบท่ี 2 แสดงชื่อกลมุ่ หนา้ ท่ีของวตั ถุเจือปนอาหารร่วมกบั ตวั เลขตาม International Numbering System: INS for
Food Additives
- สารปอ้ งกันการเกิดออกซิเดชัน่ (INS 321) สธี รรมชาติ (INS 160 a (ii))
- วตั ถเุ จอื ปนอาหาร (INS 321) สีธรรมชาติ (INS 160 a (ii))
- วัตถทุ ่ใี หค้ วามหวานแทนน้าตาล (แอสปาแตม), สธี รรมชาติ (INS 163 (ii))
การแสดงวัตถุเจือปนอาหารในอาหารท่ีมสี ่วนประกอบหลายชนิด อาจแสดงวตั ถุเจือปนอาหารต่อท้ายจาก

สว่ นประกอบแต่ละชนดิ หรอื อาจแสดงรวมไว้ทา้ ยสดุ ของสว่ นประกอบทัง้ หมด เช่น

- นา้ ตาล 50 % ครมี เทยี ม 40 % (อิมัลซิไฟเออร์ (INS 322 (i) INS 340(ii) INS 451(i) INS452 (i) INS471)
สารป้องกันการจับตัวเปน็ กอ้ น (INS 551), ผงโกโก้ 10 % (อิมัลซิไฟเออร์ (INS 322 (i)) สารป้องกันการจบั ตวั เป็นก้อน (INS 552)
สารกันเสยี (INS 280)

- น้าตาล 50 % ครมี เทยี ม 40 % ผงโกโก้ 10 % (อมิ ัลซิไฟเออร์ (INS 322 (i), INS 340(ii), INS 451(i),
INS452 (i), INS471), สารป้องกนั การจบั ตัวเป็นกอ้ น (INS 551, INS 552), สารกันเสีย (INS 280))

- นา้ ตาล 50 % ครีมเทียม 40 % (วตั ถเุ จือปนอาหาร (INS 322 (i) INS 340(ii) INS 451(i) INS452 (i) INS471
INS 551), ผงโกโก้ 10 % (วัตถุเจือปนอาหาร (INS 322 (i)) สารป้องกนั การจับตัวเป็นก้อน (INS 552) สารกันเสีย (INS 280)

- นา้ ตาล 50 % ครีมเทียม 40 % ผงโกโก้ 10 % (วัตถเุ จือปนอาหาร (INS 322 (i), INS 340(ii), INS
451(i), INS452 (i), INS471, INS 551, INS 552), สารกนั เสีย (INS 280))

-3435-

การแบง่ กล่มุ วตั ถุเจือปนอาหารตามหน้าทด่ี า้ นเทคโนโลยี (Function of Food Additives)

กลมุ่ ตามหน้าท่ี นิยามความหมาย หน้าทดี่ า้ นเทคโนโลยี
1. สารควบคุมความเปน็ กรด เปลี่ยนหรอื ควบคมุ ความเปน็ กรด acidity regulator, acid, acidifier, alkali,
(Acidity regulator) หรอื ดา่ งของอาหาร base, buffer, buffering agent, pH
adjusting agent

2. สารป้องกันการจบั เปน็ ก้อน ลดการจับตวั เปน็ กอ้ นของสว่ นผสม anticaking agent, anti-stick agent,
(Anticaking agent) ของอาหาร drying agent, dusting agent

3. สารป้องกนั การเกดิ ฟอง ป้องกนั หรือลดการเกดิ ฟอง antifoaming agent, defoaming agent
(Antifoaming agent) ยดื อายุของอาหาร โดยปอ้ งกนั การ antioxidant, antioxidant synergist,
4. สารปอ้ งกนั การเกิดออกซเิ ดช่ัน เสื่อมเสียจากการออกซเิ ดชัน่ เช่น antibrowning agent
(Antioxidant) การหนื ของไขมันและการเปลย่ี นสี
ของอาหาร

5. สารฟอกสี วตั ถุเจอื ปนอาหารท่ใี ชส้ าหรบั ฟอกสี bleaching agent

(Bleaching agent) อาหารชนิดอน่ื ๆยกเวน้ แปง้

6. สารเพมิ่ ปรมิ าณ สารซ่ึงนอกเหนือจากอากาศหรือนา้ bulking agent, filler

(Bulking agent) ซ่งึ ช่วยเพม่ิ ปริมาณของอาหาร
โดยไมม่ ผี ลตอ่ คา่ พลงั งานของอาหาร
อยา่ งมีนัยสาคญั

7. สารให้ก๊าซคารบ์ อนไดออกไซด์ วัตถเุ จือปนอาหารที่เตมิ ลงไปเพอ่ื ให้ carbonating agent

(Carbonating agent) กา๊ ซคารบ์ อนไดออกไซด์

8. สารชว่ ยทาละลาย หรือช่วยพา วัตถุเจือปนอาหารทใี่ ช้สาหรบั ช่วยใน carrier, carrier solvent, nutrient

(Carrier) การทาละลาย เจือจาง หรือทาให้เกิด carrier, diluent for other food

การกระจายตัว มีผลต่อการปรบั สภาพ additives, encapsulating agent
ทางกายภาพของวัตถุเจอื ปนอาหาร
หรือสารอาหารอืน่ โดยไมก่ ่อให้เกิดผล

ทางเทคโนโลยีแต่ใช้เพ่ือช่วยในการ
เกบ็ รักษาหรอื เสรมิ การใช้วตั ถุเจือปน
อาหารหรือสารอาหารอ่ืนๆ

9. สี เพม่ิ หรือรกั ษาสีของอาหาร colour, decorative pigment, surface

(Colour) colourant

10. สารคงสภาพของสี คงสภาพหรือรักษาหรือเพิ่มสีของ colour retention agent, colour
(Colour retention agent) อาหาร fixative, colour stabilizer, colour

adjunct

11. อิมลั ซิไฟเออร์ รกั ษาส่วนผสมของสารท่ีรวมตวั กนั emulsifier, plasticizer, dispersing

(Emulsifier) เชน่ นา้ และน้ามนั ในอาหาร ใหม้ ี agent, surface active agent,
ความสม่าเสมอ crystallization inhibitor, density
adjustment agent (flavouring oils in

beverages), suspension agent,
clouding agent

12. เกลืออมิ ลั ซิไฟอ้ิงค์ เพอื่ ป้องกันการแยกตวั ของไขมันโดย emulsifying salt, emulsifying salt
(Emulsifying salt) จัดโปรตีนในเนยแข็งในการผลิตเนย synergist, melding salt
แข็งเสียใหม่

-3536-

กลมุ่ ตามหน้าที่ นิยามความหมาย หนา้ ทดี่ า้ นเทคโนโลยี
13. สารทาให้แนน่
(Firming agent) รกั ษาหรือทาให้เนื้อเย่ือของผลไม้หรอื firming agent

14. สารเพ่มิ รสชาติ หรือวตั ถุปรงุ ผักแนน่ และกรอบ หรอื ทาปฏิกริ ยิ า
แต่งรสอาหาร
(Flavour enhancer) กับสารใหเ้ จล เพื่อทาให้เกิดเจลหรอื
15. สารปรบั ปรุงคณุ ภาพแป้ง
(Flour treatment agent) ใหเ้ จลแข็ง

16. สารทาใหเ้ กิดฟอง เพ่ิมรสชาติหรอื กลิ่นของอาหาร flavour enhancer, flavour synergist
(Foaming agent)
สารท่ีเติมไปในแป้งเพือ่ เพมิ่ คุณสมบตั ิ flour treatment agent, flour
17. สารทาให้เกดิ เจล
(Gelling agent) ในการอบและการเกดิ สี bleaching agent, flour improver,
18. สารเคลือบผวิ
(Glazing agent) dough conditioner, dough

19. สารทาให้เกดิ ความชุ่มชนื้ strengthening agent
(Humectant)
20. กา๊ ซที่ช่วยในการเก็บรกั ษา ทาให้เกิดฟองหรอื คงการกระจายตัว foaming agent, whipping agent,
อาหาร (Packaging gas) ของอากาศในอาหารท่ีเป็นของเหลว aerating agent
หรือของแข็ง
21. สารกันเสยี หรอื วัตถุกันเสยี
(Preservative) ใหเ้ น้อื สมั ผสั ของอาหารโดยการสรา้ ง gelling agent
เจล
22. ก๊าซทีใ่ ชข้ บั ดนั
(Propellant) สารซึง่ เมื่อใช้กบั ผิวภายนอกของอาหาร glazing agent, sealing agent, coating
23. สารชว่ ยใหฟ้ ู
(Raising agent) แลว้ จะมีลักษณะปรากฏท่ีเปน็ ผิวมัน agent, surface-finishing agent,

24. สารชว่ ยจบั อนมุ ลู โลหะ หรือชว่ ยเคลอื บผิวเพ่ือปอ้ งกนั polishing agent, film-forming agent
(Sequestrant)
ป้องกันการแห้งของอาหาร เนอ่ื งจาก humectant, moisture-retention

บรรยากาศทม่ี คี วามชน้ื ตา่ agent, wetting agent

วัตถเุ จือปนอาหารทเ่ี ปน็ กา๊ ซใชเ้ ตมิ ลง packaging gas

ไปในภาชนะบรรจทุ ง้ั ก่อน ระหว่าง

การบรรจุ และหลังการบรรจุเพอื่ ยืด

อายกุ ารเกบ็ รักษาอาหาร โดยลดการ

เกิดปฏกิ ิรยิ าออกซิเดชั่น

ยืดอายุของอาหารโดยการป้องกัน preservative, antimicrobial

การเส่ือมเสียจากจลุ ินทรยี ์ preservative, antimycotic agent,

bacteriophage control agent,

fungistatic agent, antimould and

antirope agent, antimicrobial

synergist

กา๊ ซทน่ี อกเหนอื จากอากาศ ซ่ึงช่วย propellant

ขบั ดันอาหารออกจากภาชนะบรรจุ

สารหรือของผสมของอาหารที่ทาให้ raising agent
อากาศแยกตวั เป็นอิสระและเพ่มิ
ปริมาณของแปง้ ทาขนมปงั

วัตถเุ จือปนอาหารทีใ่ ช้จบั กบั สารทม่ี ี sequestrant
ประจบุ วก เชน่ โลหะหนัก เพ่ือปอ้ งกัน

-3637-

กลุม่ ตามหนา้ ท่ี นิยามความหมาย หนา้ ท่ดี า้ นเทคโนโลยี
การเกิดปฏิกิริยาของโลหะหนกั
25. สารทาให้คงตวั stabilizer, foam stabilizer, colloidal
(Stabilizer) ทาใหก้ ารแขวนลอยของสารตั้งแต่ stabilizer, emulsion stabilizer,
2 ชนิด ทไี่ ม่รวมกันในอาหารมีความ stabilizer synergist, binder
26. สารใหค้ วามหวาน หรือวตั ถทุ ี่ สม่าเสมอ sweetener, intense sweetener, bulk
ให้ความหวานแทนน้าตาล sweetener
(Sweetener) สารท่ีใหร้ สหวานอืน่ ๆ ท่ีไมใ่ ชน่ า้ ตาล
โมเลกุลเด่ียว (monosaccharide thickener, bodying agent, binder,
27. สารให้ความข้นเหนยี ว sugar) หรอื นา้ ตาลโมเลกลุ คู่ texturizing agent, thickener synergist
(Thickener) (disaccharide sugar)

ให้ความหนดื แก่อาหาร

ท้งั นส้ี ามารถดาวน์โหลดขอ้ มลู เกยี่ วกับวัตถเุ จอื ปนอาหารเพ่ือประกอบการจัดทาฉลากอาหารในส่วนของ
การแสดงชื่อกลุ่มหน้าท่ีและช่ือเฉพาะได้ตามประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยาว่าด้วยเร่ืองข้อกาหนดการใช้
วัตถเุ จือปนอาหาร ได้ที่ URL ดงั นี้

-ขอ้ มลู กฎหมายทเ่ี กย่ี วข้องกับวตั ถเุ จือปนอาหาร http://food.fda.moph.go.th/FoodAdditives.php

338

ประกาศสาํ นักงานคณะกรรมการอาหารและยา
เรื่อง

หลักเกณฑการแสดงขอความบนฉลากอาหารเก่ียวกับการไดรบั การตรวจประเมนิ สถานที่ผลิต
-------------------------------------------------

เพ่ือเป*นการส+งเสริมแก+ผูผลิตอาหารท่ีพัฒนาสถานท่ีผลิตใหไดตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข
เก่ียวกับหลักเกณฑวิธีการท่ีดีในการผลิต หรือตามระบบประกันคุณภาพสุขลักษณะท่ัวไป หรือระบบการ
วเิ คราะหอนั ตรายและควบคุมจดุ วิกฤต หรือระบบอื่นๆ ของอาหารตามมาตรฐานสากล และเป*นการสนับสนุน
ใหมีการพัฒนาสถานที่ผลิตต+อไป สํานักงานคณะกรรมการอาหารและยาจึงออกประกาศกําหนดหลักเกณฑ
สาํ หรบั ผูทีป่ ระสงคจะแสดงขอความการรบั รองระบบประกันคณุ ภาพบนฉลากอาหาร ดังน้ี

ขอ 1 ใหยกเลิกประกาศสํานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง หลักเกณฑการแสดงขอความ
บนฉลากอาหารเกยี่ วกบั การไดรับการประเมนิ สถานท่ีผลติ ลงวนั ท่ี 2 กันยายน พ.ศ. 2547

ขอ 2 การแสดงวา+ สถานทผี่ ลิตผ+านเกณฑการตรวจประเมนิ ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขุ เก่ียวกบั
หลกั เกณฑวธิ ีการทดี่ ใี นการผลิตอาหาร (Good Manufacturing Practice, GMP) ใหแสดงขอความดงั น้ี

- “ผ+านการตรวจประเมินสถานท่ผี ลิตตามหลักเกณฑวิธกี ารทดี่ ใี นการผลติ อาหาร
(GMP)”หรือ

- “ผา+ นการตรวจประเมนิ สถานทผ่ี ลติ ตาม GMP กฎหมาย” หรือ
- “ผ+านการตรวจ GMP กฎหมาย”
ขอ 3 การแสดงว+าสถานท่ีผลิตผ+านการตรวจประเมิน และไดรับการรับรองระบบประกันคุณภาพดาน
อาหารนอกเหนือจากขอ 2 จากหน+วยงานของรัฐ หรือหน+วยงานท่ีไดรับการรับรองจากหน+วยงานของรัฐ หรือ
จากหน+วยงานรบั รองสากลและใบรับรองดงั กลา+ วตองยงั ไมส+ ้นิ สุดการรบั รอง โดยมรี ายละเอียดดังนี้
3.1 ผูที่ไดรับการรับรองระบบประกันคุณภาพตามหลักเกณฑทั่วไปดานสุขลักษณะอาหาร
(General Principles of Food Hygiene) ที่กําหนดโดยโครงการมาตรฐานอาหารระหว+างประเทศ เอฟ เอ
โอ/ดับบลิว เอช โอ (โคเด็กซ) หรือตามมาตรฐานของประเทศค+ูคาที่เทียบเท+าสากล ใหแสดงขอความดังน้ี
“ไดรบั การรับรองระบบประกนั คณุ ภาพสขุ ลักษณะทัว่ ไปจาก.........(หน+วยงานท่ีใหการรับรอง)..”
3.2 ผูท่ีไดรับการรับรองระบบประกันคุณภาพตามระบบ GMP เฉพาะผลิตภัณฑผลิตภัณฑ
บางประเภทตามหลักสากล เช+น โคเด็กซ หรือตามมาตรฐานของประเทศค+ูคาท่ีเทียบเท+าสากล ใหแสดง
ขอความดงั น้ี

- “ไดรับการรับรองระบบประกันคุณภาพ GMP สากล สําหรับการผลิต
……..(ประเภทอาหาร)…...... จาก…….(ช่อื หน+วยงานท่ีใหการรับรอง)…” หรือ

- “ไดรับการรับรองระบบ GMP สากล สําหรับการผลิต .........(ประเภทอาหาร)……
จาก ………(หน+วยงานทใี่ หการรบั รอง)………”

3.3 ผูที่ไดรบั การรับรองระบบประกนั คณุ ภาพตามระบบการวเิ คราะหอนั ตรายและควบคุมจุด
วิกฤต (Hazard Analysis and Critical Control Point System, HACCP) ตามหลักสากล เช+น โคเด็กซหรือ
ตามมาตรฐานของประเทศค+ูคาท่ีเทียบเทา+ สากล ใหแสดงขอความดังน้ี

339

- “ไดรับการรับรองระบบประกันคุณภาพ HACCP สําหรับการผลิต..........….
….(ประเภทอาหาร)…จาก...(ชอ่ื หนว+ ยงานทีใ่ หการรับรอง)…..…” หรอื

- “ไดรับการรับรองระบบ HACCP สําหรับการผลิต….(ประเภทอาหาร)..จาก
...(หนว+ ยงานท่ใี หการรับรอง)...”

3.4 ระบบอน่ื ใหแสดงขอความตามท่ีสํานักงานคณะกรรมการอาหารและยาใหความ
เห็นชอบ

ขอ 4 หากภายหลังปรากฏว+าผูที่แสดงขอความตามขอ 2 และขอ 3 ไม+ผา+ นเกณฑการ ตรวจประเมิน
หรือไดถูกยกเลิกการรบั รอง หรอื ขาดต+ออายุการรบั รอง ตองยกเลิกการใชฉลากท่ีแสดง ขอความ รบั รองนั้น
ทันที

ขอ 5 กรณผี ูนําเขาประสงคจะแสดงขอความบนฉลากใหปฏบิ ตั ิตามหลักเกณฑในขอ 2 และ ขอ 3

ประกาศ ณ วนั ที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2550

ลงชือ่ นพิ นธ โพธิ์พัฒนชัย
(นายนิพนธ โพธ์ิพัฒนชัย)

รองเลขาธิการ ปฏิบตั ริ าชการแทน
เลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา

ทงั้ นี้ ไมอนุญาตใหใชเคร่ืองหมาย 0ugG0ug หรืออนื่ ๆ

เนอ่ื งจากไมมีกฎหมายรับรองใหใชได และ ไมถกู ตอง ตามประกาศสํานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา

ลงวันที่ 30 เมษายน พ.ศ. 2550 เร่ือง หลกั เกณฑการแสดงขอความบนฉลากอาหารเกยี่ วกับการไดรบั การ

ตรวจประเมินสถานทผี่ ลิต

ไมอ+ นุญาตใหใชเคร่ืองหมาย ในกรณีใดๆ ทง้ั สิน้ เน่อื งเปน* เครื่องหมายจดทะเบยี นลขิ สิทธไ์ิ ว
การนาํ ไปใชตองไดรบั อนุญาตจากสํานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขุ

340

หน้า ๑๑ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๓๒๒ ง ราชกจิ จานุเบกษา

ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา

เรอ่ื ง หลกั เกณฑก์ ารโฆษณาอาหาร พ.ศ. 2561

เพ่ือให้การโฆษณาอาหารมีความทันสมัยสอดคล้องกับสถานการณ์ปัจจุบัน มีความชัดเจน
และเป็นไปตามเจตนารมณ์ของกฎหมาย แห่งพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 ซึ่งมาตรา 40
ห้ามมิให้ผู้ใดโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพ หรือสรรพคุณของอาหาร อันเป็นเท็จหรือเป็นการหลอกลวง
ให้เกิดความหลงเช่ือโดยไม่สมควร และมาตรา 41 ผู้ใดประสงค์จะโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพ
หรือสรรพคุณของอาหารทางวิทยุกระจายเสยี ง วิทยุโทรทศั น์ ทางฉายภาพ ภาพยนตร์ หรือทางหนงั สอื พมิ พ์
หรือสิ่งพิมพ์อื่น หรือด้วยวิธีการอื่นใดเพื่อประโยชน์ในทางการค้า ต้องนาเสียง ภาพ ภาพยนตร์
หรือข้อความที่จะโฆษณาดงั กลา่ วน้นั ให้ผูอ้ นุญาตตรวจพจิ ารณาก่อน เม่อื ได้รับอนุญาตแลว้ จงึ โฆษณาได้

อาศัยอานาจตามความในมาตรา ๔ มาตรา 40 มาตรา 41 และมาตรา 42
แห่งพระราชบัญญตั อิ าหาร พ.ศ. ๒๕๒๒ จงึ ไดอ้ อกประกาศไว้ ดังนี้

ขอ้ 1 ให้ยกเลิก
(1) ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร

พ.ศ. 2551 ลงวันท่ี 12 กันยายน พ.ศ. 2551
(2) ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง หลักเกณฑ์การโฆษณาเครื่องดื่ม

ทีผ่ สมกาเฟอีน ลงวันท่ี 8 มีนาคม พ.ศ. 2555
(3) ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร

(ฉบบั ที่ 2) ลงวนั ท่ี 20 กรกฎาคม พ.ศ. 2555
(4) ประกาศสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา เร่ือง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร

(ฉบบั ท่ี 3) ลงวนั ท่ี 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2559
ข้อ 2 ในประกาศฉบบั นี้
“การโฆษณาอาหาร” หมายความถึง การกระทาด้วยวธิ ีการใด ๆ ให้ประชาชนเหน็ หรอื ทราบ

ข้อความเกีย่ วกับอาหาร สว่ นประกอบของอาหาร เพ่ือประโยชนใ์ นทางการค้า
“ข้อความ” หมายความรวมถึง ข้อความ ข้อความเสยี ง เสียง ภาพ รูปภาพ รอยประดิษฐ์

เครื่องหมายสญั ลกั ษณ์ หรือการกระทาอืน่ ใดทีเ่ ขา้ ใจไดใ้ นความหมาย

ขอ้ 3 การโฆษณาอาหารต้องไม่ใช้ข้อความในลักษณะท่ีไม่เป็นธรรมต่อผู้บริโภค หรือข้อความ
ทีอ่ าจก่อใหเ้ กดิ ผลเสยี ต่อสงั คมเป็นส่วนรวม ดังตอ่ ไปนี้

(1) ข้อความท่ีทาให้เขา้ ใจว่ามีวัตถใุ ดในอาหารหรอื เป็นส่วนประกอบของอาหาร ซึ่งความจริงไม่มี
หรือมแี ตไ่ มเ่ ท่าที่ทาใหเ้ ขา้ ใจตามท่ีโฆษณา

(2) ข้อความทีก่ ่อใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจผดิ หรอื ไม่เข้าใจลักษณะหรอื วิธีการบริโภคอาหาร
(3) ขอ้ ความทอ่ี าจกอ่ ให้เกิดความแตกแยกหรือเส่ือมเสียความสามัคคใี นหมู่ประชาชน

341

หน้า ๑๒ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๓๒๒ ง ราชกจิ จานุเบกษา

(4) ขอ้ ความทเี่ ปน็ การสนับสนนุ โดยตรงหรือโดยออ้ มให้มีการกระทาผดิ กฎหมายหรือศีลธรรม
หรอื นาไปสูค่ วามเสอ่ื มเสยี ในประเพณีและวัฒนธรรมอันดีของชาติ

(5) ข้อความทอ่ี าจก่อให้เกิดพฤตกิ รรมลอกเลยี นแบบท่ีจะนามาซึง่ อันตรายหรือความรนุ แรง
(6) ข้อความท่ีเป็นการแนะนา รับรองหรือยกย่องคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณ
ของอาหารโดยบุคลากรทางการแพทย์และสาธารณสุขหรือผู้ท่ีอ้างตนหรือแสดงตนหรือทาให้เข้าใจว่า
เป็นบคุ ลากรทางการแพทยแ์ ละสาธารณสุข
(7) ขอ้ ความท่ีเปน็ การเปรียบเทียบหรือทับถมผลิตภัณฑ์ของผูอ้ ่ืน
ขอ้ 4 การโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณของอาหารต้องไม่มีลักษณะท่ีเป็นเท็จ

หรอื หลอกลวงใหเ้ กดิ ความหลงเชื่อโดยไม่สมควร ซึ่งอาจเขา้ ข่ายตามมาตรา 40 ดงั นี้
(1) ขอ้ ความที่เป็นเทจ็ หรือเกินความจริง
(2) ข้อความที่ส่ือหรือแสดงให้เข้าใจว่าสามารถบาบัด บรรเทา รักษา หรือป้องกันโรค

ความเจ็บปว่ ย หรอื อาการของโรค
(3) ข้อความที่ส่ือหรอื แสดงใหเ้ ข้าใจว่ามผี ลตอ่ การเปลีย่ นแปลงโครงสร้างของร่างกาย หน้าที่

การทางานของอวยั วะ หรอื ระบบการทางานของร่างกาย
(4) ขอ้ ความท่สี อ่ื หรือแสดงใหเ้ ขา้ ใจวา่ บารงุ กาม บารงุ เพศ หรือเก่ียวกับการมีเพศสมั พันธ์
(5) ข้อความทส่ี ือ่ หรอื แสดงให้เข้าใจว่าเพือ่ บารุงผิวพรรณหรือเพือ่ ความสวยงาม
(6) ข้อความท่ีสื่อหรือแสดงให้เข้าใจว่ามีผลต่อการลดน้าหนักหรือลดความอ้วน เว้นแต่กรณี

อาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับท่ี 121 (พ.ศ. 2532) เร่ือง อาหารสาหรับ
ผู้ทต่ี อ้ งการควบคุมน้าหนกั ที่ไดร้ บั อนญุ าตจากสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา

(7) ข้อความท่สี อื่ หรือแสดงใหเ้ ข้าใจว่ามีผลตอ่ การกระชับสดั ส่วน ดักจับไขมัน หรอื ข้อความอน่ื ใด

ในทานองเดยี วกัน
(8) การโฆษณาท่ีมีการใช้หรืออ้างอิงรายงานทางวิชาการ สถิติ ท่ียังไม่ผ่านการประเมิน

การกลา่ วอา้ งทางสุขภาพจากสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา
ทง้ั นี้ ตวั อย่างการโฆษณาในลักษณะข้างตน้ แสดงไวต้ ามบัญชีหมายเลข 1 แนบท้ายประกาศนี้
ขอ้ 5 การโฆษณาในลกั ษณะดงั ต่อไปน้ี ให้กระทาไดโ้ ดยไม่ต้องนามาใหพ้ ิจารณาอนุญาตกอ่ น
(1) การใหข้ อ้ มลู ทางวิชาการท่ีไม่มวี ตั ถปุ ระสงคเ์ พ่อื ประโยชนใ์ นทางการค้า และไม่มคี วามเชือ่ มโยง

ทาให้เขา้ ใจว่าเปน็ การโฆษณาคุณประโยชน์ คณุ ภาพหรือสรรพคณุ ของอาหารใด ๆ แตท่ ั้งนี้การใหข้ ้อมลู
ทางวชิ าการดังกลา่ วต้องมกี ารใหข้ อ้ มูลทคี่ รบถ้วน ถูกต้องตามหลกั วชิ าการ มีหลักฐานอ้างอิงท่เี ชอ่ื ถอื ได้
เชน่ แสดงทง้ั ขอ้ ดี - ข้อเสีย ขอ้ ควรระวงั เปน็ ตน้

(2) การโฆษณา เฉพาะท่ีเป็นลักษณะการโฆษณาท่ีเป็นการให้ข้อเท็จจริงเก่ียวกับอาหาร
อาจใช้ข้อความตามที่ระบไุ วใ้ นบญั ชแี นบทา้ ยหมายเลข 2 แนบท้ายประกาศน้ี ข้อความใดข้อความหนงึ่
หรือหลายข้อความไดต้ ามหลักเกณฑ์และเง่อื นไขทร่ี ะบเุ ทา่ น้ัน

342

หน้า ๑๓ ๑๗ ธนั วาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๓๒๒ ง ราชกิจจานุเบกษา

ทั้งน้ี การโฆษณาตามวรรคหน่ึง หากมีข้อความอ่ืนท่ีเป็นการโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพ
หรือสรรพคุณของอาหารร่วมอยู่ด้วย ต้องยื่นคาขออนุญาตโฆษณาอาหารพร้อมเอกสารประกอบการพิจารณา
การกลา่ วอา้ งขอ้ ความโฆษณาท้งั หมด เม่ือไดร้ ับอนญุ าตแลว้ จึงจะโฆษณาได้

ข้อ 6 การโฆษณาคุณประโยชน์ คณุ ภาพหรือสรรพคณุ ของอาหารดงั ตอ่ ไปนี้ ต้องย่ืนคาขออนญุ าต
โฆษณาอาหารเพ่อื ให้พจิ ารณาก่อน เม่ือได้รับอนุญาตแล้วจงึ จะโฆษณาได้

(1) การโฆษณาคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณของอาหารที่ปรากฏบนฉลากที่ได้รับอนุมัติ
จากสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา

หากต้องการกล่าวอ้างคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณอื่นใดนอกเหนือจากที่ได้รับอนุมัติ

ต้องไดร้ ับการประเมนิ และตอ้ งได้รับอนุมตั ฉิ ลากกอ่ น
(2) การโฆษณากล่าวอ้างทางโภชนาการ หรือใช้คุณค่าของสารอาหารในการส่งเสริมการขาย

ต้องเปน็ ไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับท่ี 182) พ.ศ. 2541 เรอ่ื ง ฉลากโภชนาการ
(3) การกลา่ วอ้างทางสุขภาพ (Health Claim) ท่ีนอกเหนอื จาก (2) ท่ีได้รบั ความเหน็ ชอบ

จากสานกั งานคณะกรรมการอาหารและยาแลว้
(4) การโฆษณาตามข้อ 5 ท่ีมีการแสดงคุณประโยชน์ คุณภาพหรือสรรพคุณของอาหาร

ถือว่าเปน็ การโฆษณาท่ีต้องนามาขออนุญาต
(5) การโฆษณานอกเหนือจากข้อ 5
ทั้งน้ี การโฆษณาตามวรรคหนึ่ง อาจใช้ข้อความโฆษณาในบัญชีแนบท้ายหมายเลข ๓

แนบท้ายประกาศน้ี ตามหลักเกณฑแ์ ละเง่อื นไขท่ีระบไุ ว้
ข้อ 7 หลักเกณฑ์และเง่ือนไขการยื่นคาขออนุญาตโฆษณาอาหาร (ดูรายละเอียดในคู่มือ

สาหรับประชาชน : การขออนุญาตโฆษณาอาหาร)

(1) ลักษณะของส่อื โฆษณาจาแนกออกเปน็ ๓ แบบตามลักษณะการโฆษณา ไดแ้ ก่
(๑.1) สือ่ ส่งิ พมิ พ์หรือสอื่ อื่นใดทีม่ ีเฉพาะภาพไม่มเี สยี ง
(1.๒) สอ่ื วิทยกุ ระจายเสยี งหรอื สือ่ อื่นใดทม่ี ีเฉพาะเสียง
(1.๓) ส่อื วทิ ยุโทรทศั น์ ภาพยนตร์ วดิ ิทัศน์ หรือสอื่ อนื่ ใดที่มีท้งั ภาพและเสยี ง

(2) การยน่ื คาขออนุญาตโฆษณาอาหาร ประกอบดว้ ย
(2.๑) คาขออนญุ าตโฆษณาอาหาร (แบบ ฆอ.1)
(ก) ใน ๑ คาขอ จะต้องมีลักษณะของสื่อโฆษณาแบบใดแบบหน่ึงเท่านั้น

และต้องสอดคลอ้ งกับสือ่ ใด ๆ ที่ระบไุ ว้ในคาขออนุญาตดว้ ย
(ข) กรอกเลขสารบบอาหารและช่ืออาหารภาษาไทย รวมท้ังเคร่ืองหมายการค้า

หรือชื่อตรา (ถ้ามี) ให้ถูกต้องตรงตามที่ได้รับอนุญาตไว้ อาจกรอกช่ืออาหารภาษาอังกฤษท่ีได้รับอนุญาตไว้
กรณอี าหารทไ่ี ม่มเี ลขสารบบอาหาร ไม่ต้องกรอกเลขสารบบอาหาร

(ค) ตรวจสอบรายละเอียดตา่ ง ๆ ทีร่ ะบุในคาขอใหถ้ กู ต้องกอ่ นสง่ คาขอ

343

หน้า ๑๔ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๓๒๒ ง ราชกิจจานุเบกษา

(2.๒) เอกสารแนบท้ายคาขออนุญาตโฆษณา (แบบ ฆอ.3) ให้จัดทาเนื้อหาโฆษณา
ใหม้ คี วามสอดคลอ้ งตามลกั ษณะสือ่ โฆษณา ดงั น้ี

(ก) ส่อื สิ่งพิมพ์หรือสอ่ื อ่นื ใดท่มี ีเฉพาะภาพไมม่ ีเสียง :
- ให้ส่งเป็นภาพถ่ายจริงท่ีมีตัวอักษรประกอบการโฆษณาที่มีสี รูปแบบ

และขนาดท่อี ่านได้งา่ ย ชดั เจน หรือ
- ส่งเป็นภาพร่างที่คมชัดตามรูปแบบท่ีจะโฆษณา พร้อมท้ังแสดงข้อความ

บรรยายลักษณะของภาพให้ชัดเจน การใช้ตัวอักษรประกอบการโฆษณาให้ใช้ตัวอักษรท่ีมีสี รูปแบบ
และขนาดทอ่ี ่านไดง้ ่าย ชดั เจน

(ข) ส่อื วิทยุกระจายเสยี งหรือสอ่ื อ่นื ใดทีม่ ีเฉพาะเสยี ง แสดงในลกั ษณะ
- ข้อความบรรยายเสียงที่จะใช้พูดในโฆษณา พร้อมบรรยายเสียงประกอบ

หรือบรรยากาศในการโฆษณา หรอื
- ข้อความบทสนทนา (Dialog) โดยแสดงให้ชดั ว่าใคร พูดอะไร พร้อมบรรยาย

เสียงประกอบหรือบรรยากาศในการโฆษณา
(ค) สอื่ วทิ ยโุ ทรทัศน์ ภาพยนตร์ วิดิทัศน์ หรอื สอื่ อ่ืนใดทม่ี ที งั้ ภาพและเสียง
- ส่งเป็นภาพร่างหรือสตอรี่บอร์ด (Story board) แสดงรายละเอียด

เนื้อหาการโฆษณาที่ชัดเจนพร้อมท้ังแสดงภาพ, ข้อความบรรยายลักษณะของภาพ, กราฟฟิค, เอฟเฟ็กซ์,
เสียง, เพลงประกอบ และอ่ืน ๆ ให้ชัดเจน (เช่น ผู้แสดง 1 ผู้แสดง 2 อิริยาบถผู้แสดง สถานท่ี
เวลา บรรยากาศ เป็นต้น) การใช้ตัวอักษรประกอบการโฆษณาใหใ้ ช้ตัวอักษรที่มสี ี รูปแบบและขนาด
ที่อา่ นได้ง่าย ชดั เจน

- จานวนซีนในสตอรี่บอร์ด ให้มีความละเอียด เหมาะสมกับเนื้อหาท่ีโฆษณา

สามารถทาใหเ้ ขา้ ใจในเน้ือหาและการดาเนินเร่อื งทจ่ี ะโฆษณาได้
(2.3) เอกสารประกอบการขออนญุ าตโฆษณาทถ่ี ูกต้อง ครบถว้ น มีความสอดคลอ้ งกับ

เนือ้ หาการกล่าวอา้ งโฆษณา
(3) การโฆษณาทีไ่ ด้รบั อนุญาต ต้องปฏบิ ัตติ ามเงื่อนไขทผ่ี ู้อนุญาตกาหนด ไดแ้ ก่
(ก) ให้จัดทาสื่อโฆษณาตรงตามที่ได้รับอนุญาตตามท่ีปรากฏในเอกสารแนบท้าย

คาขออนุญาตโฆษณา โดยให้ตัดข้อความทีม่ กี ารขีดฆา่ หรอื เพมิ่ เติมขอ้ ความตามกาหนด
(ข) ข้อความท่โี ฆษณาต้องมขี อ้ ความครบถ้วนตรงตามที่ได้รับอนญุ าต ถ้าโฆษณาแตกตา่ ง

หรอื ไม่ครบถว้ นหรอื มบี างส่วนขาดหายไปจากทอี่ นญุ าต ถือว่าขอ้ ความโฆษณาทั้งหมดไม่ได้รับอนญุ าต
(ค) ให้แสดงข้อความเลขที่ใบอนุญาตโฆษณาในส่ือที่ได้รับอนุญาต ยกเว้นทางสื่อ

วิทยุกระจายเสียง ไม่ต้องแสดงเลขทใ่ี บอนุญาตโฆษณา
(ง) ระยะเวลาการอนุญาตโฆษณาให้ใชไ้ ด้ไม่เกิน 5 ปี นบั จากวันทอี่ นุญาต
(จ) เง่ือนไขอน่ื ๆ ตามทก่ี าหนดไว้ในเอกสารแนบท้ายคาขออนญุ าตโฆษณา (ถ้าม)ี

344

หน้า ๑๕ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๓๒๒ ง ราชกิจจานเุ บกษา

ข้อ 8 หลักเกณฑแ์ ละเงือ่ นไขทัว่ ไปในการโฆษณาอาหาร

(1) อาหารทีจ่ ะโฆษณาตอ้ งมรี ายละเอียดถูกต้องตามกฎหมาย ดงั น้ี

(ก) คณุ ภาพมาตรฐานผลติ ภัณฑ์ตอ้ งเป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสขุ เฉพาะเรื่อง

และประกาศที่เกยี่ วขอ้ งกบั ผลิตภณั ฑ์ที่ย่นื ขออนญุ าต

(ข) รายละเอียดสูตรส่วนประกอบต้องเป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขเฉพาะเรื่อง

และประกาศท่ีเกย่ี วข้องกับผลติ ภัณฑท์ ีย่ นื่ ขออนุญาต

(ค) การใช้วัตถุเจือปนอาหารต้องเป็นไปตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขว่าด้วยเร่ือง

วัตถเุ จือปนอาหาร

(ง) ไมม่ ีการใช้วัตถทุ ี่หา้ มใช้ในอาหาร และ/หรืออาหารท่หี ้ามผลติ นาเขา้ หรอื จาหน่าย

ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขุ ทเี่ กี่ยวข้อง

(จ) ฉลากอาหารแสดงรายละเอยี ดถูกต้องตามกฎหมาย
(2) ข้อปฏบิ ัติในการโฆษณาอาหาร

(2.1) การแสดงชื่ออาหารในสื่อโฆษณา
(ก) อนุโลมไม่ตอ้ งแสดงชื่อเต็มของอาหาร หากเนื้อหาโฆษณาไดก้ ล่าวหรือแสดง

ใหเ้ ข้าใจแล้วว่าอาหารท่โี ฆษณานั้น เปน็ อาหารชนดิ หรือประเภทใดอยา่ งชดั เจนแล้ว
(ข) การแสดงช่ืออาหารเพียงบางส่วน หรือนาชื่ออาหารบางส่วนมาโฆษณา

จะตอ้ งไมท่ าให้เข้าใจผดิ ในคณุ ประโยชน์ คุณภาพ สรรพคุณหรือสาระสาคัญของอาหาร
(2.2) การแสดงข้อความ/ คาเตอื นในสอ่ื โฆษณา
ให้แสดงข้อความ/ คาเตือนตามบญั ชีหมายเลข 4 แนบทา้ ยประกาศน้ี และให้ปฏบิ ัติ

ดงั น้ี
(ก) สื่อส่ิงพมิ พห์ รือสอ่ื อืน่ ใดที่มเี ฉพาะภาพไม่มเี สยี ง แสดงคาเตือนด้วยตัวอักษรท่มี สี ี

รูปแบบและขนาดที่อ่านได้ง่ายชัดเจน โดยกาหนดขนาดความสูงของตัวอักษรไม่น้อยกว่า ๑ ส่วน
ใน ๒๕ ส่วนของขนาดความสงู ของพน้ื ที่โฆษณา

(ข) ส่ือวิทยุกระจายเสียงหรือสื่ออื่นใดที่มีเฉพาะเสียง แสดงคาเตือนในส่วนเสยี ง
โฆษณาที่ฟังไดช้ ัดเจนทกุ พยางค์

(ค) สื่อวิทยุโทรทัศน์ ภาพยนตร์ วีดิทัศน์ หรือส่ืออ่ืนใดที่มีท้ังภาพและเสียง
อาจแสดงคาเตือนในส่วนเสียงโฆษณาที่ฟังได้ชัดเจนทุกพยางค์ หรือแสดงเป็นอักษรลอย ( SUPER)
เป็นเวลาไม่น้อยกว่า 5 วินาที (หรือตามความเหมาะสมกับเวลาโฆษณา) ด้วยตัวอักษรท่ีมีสี รูปแบบ
และขนาดท่ีอ่านไดง้ ่ายชดั เจน โดยกาหนดขนาดความสูงของตัวอักษรไม่น้อยกว่า ๑ สว่ นใน ๒๕ ส่วน
ของขนาดความสงู ของพืน้ ทโ่ี ฆษณา

345

หน้า ๑๖ ๑๗ ธนั วาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๓๒๒ ง ราชกจิ จานุเบกษา

ข้อ 9 หลักเกณฑ์เฉพาะในการโฆษณาอาหาร
ในการโฆษณาอาหารน้ัน นอกจากต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์ทั่วไปในการโฆษณาแล้ว
ยงั ตอ้ งปฏิบตั ิตามหลักเกณฑ์เฉพาะสาหรบั อาหารแต่ละประเภทดว้ ย แลว้ แตก่ รณี
(1) อาหารสาหรับทารก อาหารทารกสูตรต่อเนื่องที่ระบุอายุ 6 - 12 เดือน และอาหารเสริม
สาหรบั ทารก

(1.1) หา้ มโฆษณา
(1.2) การให้ข้อมูลใด ๆ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขตามพระราชบัญญัติควบคุม
การส่งเสริมการตลาดอาหารสาหรับทารกและเด็กเล็ก พ.ศ. 2560 โดยไม่ต้องยื่นต่อสานักงาน
คณะกรรมการอาหารและยาให้พจิ ารณา

(2) อาหารสาหรับเดก็ เลก็
(2.1) ห้ามผู้ใดโฆษณาอาหารสาหรับเด็กเล็กโดยใช้ข้อความเกี่ยวกับทารกหรือเด็กเล็ก

ในส่ือโฆษณาท่ีมีลักษณะเชื่อมโยงหรือทาให้เข้าใจได้ว่าเป็นอาหารสาหรับทารกหรือเหมาะสมสาหรับ
ใช้เลีย้ งทารก

(2.2) การให้ข้อมูลใด ๆ ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์เงื่อนไขตามพระราชบัญญัติควบคุม
การส่งเสริมการตลาดอาหารสาหรับทารกและเด็กเล็ก พ.ศ. 2560 โดยไม่ต้องยื่นต่อสานักงาน
คณะกรรมการอาหารและยาใหพ้ ิจารณา

(3) อาหารเสริมสาหรับเดก็ เลก็
หมายถงึ อาหารเสริมสาหรบั เด็กอายุ 12 เดือนขน้ึ ไปจนถึง ๓ ปี
(๓.๑) ต้องไม่ส่อื ใหเ้ ขา้ ใจวา่ ทารก (แรกเกิด ถึง ๑๒ เดือน) สามารถรบั ประทานได้
(๓.๒) ต้องไม่ทาใหเ้ ข้าใจวา่ มคี ณุ คา่ ครบถว้ นเพียงพอตอ่ ความตอ้ งการของเดก็ เล็ก
(๓.๓) ผแู้ สดงแบบมีอายุ 12 เดอื นข้นึ ไปจนถึง 3 ปี ที่มีรูปร่างลกั ษณะและพฒั นาการท่ีสมวัย

(4) นมโค นมปรงุ แต่ง ผลิตภัณฑ์ของนม นมเปรยี้ ว เครอ่ื งดืม่ นม และน้านมถ่ัวเหลอื ง
(4.1) ตอ้ งไมส่ ือ่ ใหเ้ ข้าใจว่าเปน็ ผลิตภณั ฑ์เฉพาะกลมุ่
(4.2) ให้ใช้ข้อความ “ควรกินอาหารหลากหลายครบ 5 หมู่ ในสัดส่วนที่เหมาะสม

เปน็ ประจา” หรอื ข้อความในทานองเดียวกัน
(4.3) ผู้แสดงแบบตอ้ งมีอายุเกนิ 3 ปี และการพดู ต้องใหอ้ อกเสยี งอยา่ งชัดเจน

(5) วุ้นสาเรจ็ รูปและขนมเยลลี่
(5.1) ให้แสดงข้อความ “เด็กควรบริโภคแตน่ อ้ ย” ในกรณที เ่ี ป็นวุ้นสาเรจ็ รปู
(5.2) ผแู้ สดงแบบโฆษณาต้องมอี ายเุ กิน 3 ปี

(6) วุ้นสาเรจ็ รูปและขนมเยลลที่ มี่ ีสว่ นผสมของกลูโคแมนแนน หรือแป้งจากหัวบกุ
(6.1) มขี อ้ ความท่ีแสดงวา่ “เดก็ ไมค่ วรกิน ระวังการสาลัก”
(6.2) ผแู้ สดงแบบโฆษณาต้องมีอายเุ กนิ 12 ปี

346

หน้า ๑๗ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพเิ ศษ ๓๒๒ ง ราชกจิ จานุเบกษา

(7) อาหารทางการแพทย์ (Medical Food)
(7.๑) โฆษณาสรรพคุณของอาหารและกลุ่มผู้บริโภค เฉพาะที่ปรากฏบนฉลากที่ได้รับอนุมัติ

จากสานักงานคณะกรรมการอาหารและยา แต่หากต้องการกล่าวอ้างสรรพคุณอ่ืนใดนอกจากที่ได้รับอนุมัติ
อาจตอ้ งไดร้ บั การประเมินและตอ้ งไดร้ บั อนุมตั ิฉลากก่อน

(7.๒) ต้องแสดงข้อความ “อาหารทางการแพทย”์ และ “ใชต้ ามคาแนะนาของแพทย์”
(8) อาหารกงึ่ สาเรจ็ รปู

การแสดงภาพอาหารกึ่งสาเร็จรูปบางชนิด เช่น ก๋วยเตี๋ยว ก๋วยจั๊บ บะหมี่ เส้นหม่ี
และวุ้นเส้นทีป่ รงุ แตง่ รวมทง้ั ข้าวต้มและโจ๊กทป่ี รงุ แตง่ อาจแสดงได้ ดังน้ี

(8.1) ภาพผลติ ภณั ฑจ์ ะตอ้ งเป็นลักษณะท่แี ทจ้ ริงของผลติ ภณั ฑน์ ั้น ๆ
(8.2) ในกรณีท่ีภาพผลิตภัณฑ์ท่ีปรุงพร้อมรบั ประทานและมกี ารเตมิ เน้ือสัตว์ผักไข่หรอื อื่น ๆ
เพื่อเพิ่มคุณค่าทางอาหารต้องแสดงข้อความ “เพื่อคุณค่าทางโภชนาการควรเติม....” ความที่เว้นไว้ให้
ระบุชนิดของอาหารท่เี ตมิ ซ่งึ ต้องตรงตามภาพและเหน็ ไดช้ ดั เจน
(9) เคร่ืองด่ืมเกลือแร่ให้แสดงคุณประโยชน์เฉพาะท่ีเก่ียวข้องกับการสูญเสียเหงื่อจาก
การออกกาลงั กายเทา่ นนั้
(10) ผลติ ภัณฑเ์ สรมิ อาหาร
(10.1) ตอ้ งแสดงขอ้ ความหรือเสียงทางสือ่ โฆษณาว่า

- “ไมม่ ผี ลในการปอ้ งกนั หรอื รักษาโรค”
- “อ่านคาเตือนในฉลากก่อนบริโภค” (กรณีมีส่วนประกอบท่ีต้องแสดง
คาเตอื นอ่นื ๆ)
- “เด็กและสตรีมีครรภไ์ ม่ควรรบั ประทาน”

- “ควรกินอาหารหลากหลายครบ 5 หมู่ ในสัดส่วนท่ีเหมาะสมเป็นประจา”
หรือขอ้ ความในทานองเดยี วกัน

(10.2) ผแู้ สดงแบบตอ้ งมอี ายุ 15 ปีขึน้ ไปและไม่ใช่สตรีมีครรภ์
(11) อาหารท่ีต้องแสดงฉลากโภชนาการและค่าพลังงานน้าตาลไขมันและโซเดียมแบบจีดีเอ
(Guideline Daily Amounts; GDA) ตามประกาศกระทรวงสาธารณสขุ (ฉบับท่ี ๓๗๔) พ.ศ. ๒๕๕๙ ไดแ้ ก่

(ก) อาหารขบเค้ียว : มันฝรั่งทอดหรืออบกรอบ ข้าวโพดค่ัวทอดหรืออบกรอบ
ข้าวเกรียบทอดหรืออบกรอบ หรืออาหารขบเคี้ยวชนิดอบพอง ถ่ัวหรือนัตทอดหรืออบกรอบหรืออบเกลือ
หรือเคลือบปรงุ รส สาหรา่ ยทอดหรอื อบกรอบหรือเคลือบปรงุ รส และปลาเส้นทอดหรืออบกรอบหรือปรุงรส

(ข) ช็อกโกแลตและผลติ ภัณฑใ์ นทานองเดียวกันน้ี
(ค) ผลติ ภณั ฑข์ นมอบ : ขนมปังกรอบ หรือแครกเกอร์ หรือบิสกิต เวเฟอร์สอดไส้ คกุ กี้
เค้กและพายเพสตร้ีท้งั ชนดิ ท่มี ีและไม่มีไส้
ให้แสดงขอ้ ความ “บรโิ ภคแตน่ อ้ ยและออกกาลังกายเพื่อสุขภาพ” ในการโฆษณา

347

หน้า ๑๘ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๖๑
เล่ม ๑๓๕ ตอนพิเศษ ๓๒๒ ง ราชกิจจานุเบกษา

(๑2) เครือ่ งดื่มทีผ่ สมกาเฟอีน
(12.๑) ไม่โฆษณาในลักษณะเข้าข่ายเชิญชวนให้บริโภคหรืออวดอ้างสรรพคุณ

ของเครือ่ งด่ืมทผี่ สมกาเฟอีน โดยทางตรงหรือทางออ้ ม ดังนี้
(ก) การโฆษณาที่ทาให้เกดิ ทศั นคตวิ า่ การดมื่ เครอ่ื งดม่ื ทีผ่ สมกาเฟอนี จะทาให้

เพิ่มกาลังงาน มีพลัง ทางานได้มากขึ้นโดยไม่รู้จักเหน่ือย ตื่นทันที ไม่ง่วงนอน ต่ืนอยู่ตลอดเวลา
หรอื ทาใหป้ ระสบความสาเรจ็ ทางสังคมและทางเพศ

(ข) การโฆษณาที่ใช้นักกีฬา ผู้ใช้แรงงาน เป็นผู้แสดงแบบโฆษณานักกีฬา
หมายถึง ผู้ที่เป็นนักกีฬาในปัจจุบัน ผู้ที่เป็นนักกีฬาในอดีตแต่ยังคงอยู่ในวงการเก่ียวกับกีฬา นักกีฬา

ท่ีเคยมีชื่อเสียงและยังเป็นที่รู้จัก บุคคลท่ีเคยแข่งขันกีฬาและนารางวัลมาใช้ในการโฆษณา ผู้ที่แต่งกาย
เป็นนักกีฬา ผู้ใช้แรงงาน หมายถึง ผู้ที่ทาอาชีพที่ต้องใช้แรง และกาลังมากในการประกอบอาชีพ
เช่น กรรมกรกอ่ สร้าง เปน็ ต้น

(ค) โฆษณาที่ใช้ดารานักร้องนักแสดงท่ีมีอายุต่ากว่า ๑๘ ปีเป็นผู้แสดงแบบ
โดยถือสถานภาพการเป็นดารานกั ร้องนกั แสดง ณ วนั ทอี่ อกอากาศเปน็ ครงั้ แรก

(ง) โฆษณาที่ชักจูงหรือโน้มน้าวให้ซื้อหรือบริโภคเพื่อนารายได้ไปบริจาค
เป็นสาธารณกศุ ล

(12.2) การโฆษณาเคร่ืองด่ืมที่ผสมกาเฟอีนทางสื่อต่าง ๆ ต้องแสดงคาเตือนว่า
“หา้ มดืม่ เกนิ วนั ละ ๒ ขวด เด็กและสตรีมคี รรภ์ไม่ควรดืม่ ”

(๑3) อาหารอ่นื ใดทไ่ี ด้รบั อนุญาตโดยมีข้อจากดั ตา่ ง ๆ เปน็ การเฉพาะ ให้ผูอ้ นุญาตกาหนดให้
แสดงข้อความตามท่ีเหน็ สมควรในการโฆษณาได้

ข้อ 10 ผู้อนุญาตสงวนสิทธิ์ในการยกเลิกใบอนุญาตโฆษณาอาหารหากมีเหตุผลอันควร

หรือมีความจาเป็น เช่น กรณีที่ใบอนุญาตผลิต ใบอนุญาตนาเข้า ใบข้ึนทะเบียนตารับอาหาร ใบจดทะเบียน/
แจ้งรายละเอียดอาหารถูกยกเลิก โดยให้อายุใบอนุญาตโฆษณาส้ินสุดลงนับจากวันที่เอกสารดังกล่าว
ถกู ยกเลกิ เป็นต้น

ในกรณที ีม่ กี ารฝ่าฝนื ขอ้ กาหนดเก่ยี วกับการโฆษณาอาหารตามพระราชบญั ญัติอาหาร
พ.ศ. ๒๕22 ใหผ้ อู้ นญุ าตมอี านาจออกคาสงั่ ระงับการโฆษณาอาหารนัน้

ท้ังน้ี ตงั้ แตบ่ ัดนเี้ ป็นต้นไป

ประกาศ ณ วนั ที่ 12 พฤศจกิ ายน พ.ศ. ๒๕๖๑
ธเรศ กรษั นยั รววิ งค์

เลขาธกิ ารคณะกรรมการอาหารและยา

348

- 1 - (รา่ ง 9) ป.อย.การโฆษณาอาหาร/

แกไ้ ข 22 ส.ค.61

บญั ชหี มายเลข 1
แนบทา้ ยประกาศสํานกั งานคณะกรรมการอาหารและยา เรื่อง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร พ.ศ.2561
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. คําทไ่ี ม่อนญุ าตในการโฆษณาคณุ ภาพ คุณประโยชน์ หรือสรรพคุณของอาหาร เช่น

- ศกั ด์ิสิทธิ์ มหศั จรรย์ ปาฏหิ าริย์ วิเศษ
- เลิศท่ีสุด ดีเลศิ ชนะเลิศ ชัน้ เลิศ เลศิ เลอ ลาํ้ เลศิ เลิศลํา้
- ยอด ยอดเยยี่ ม ยอดไปเลย เยย่ี มยอด เย่ียมไปเลย สดุ ยอด
- ทีห่ นึง่ หน่งึ เดียว ทหี่ น่งึ เลย
- ทส่ี ุด ดีทสี่ ุด ดเี ดด็ สงู สุด
- เด็ดขาด หายห่วง หายขาด หมดกังวล
- สุดเหวี่ยง
- ไมม่ ผี ลข้างเคียง ไรผ้ ลข้างเคยี ง

2. ขอ้ ความทีไ่ มอ่ นญุ าตในการโฆษณาอาหาร รวมถึงการใชภ้ าพที่สือ่ ใหเ้ ข้าใจไดใ้ นความหมายเดียวกัน

2.1 ข้อความที่ส่ือแสดงสรรพคุณอันทําให้เข้าใจว่าสามารถบําบัด บรรเทา รักษา ป้องกันโรค หรืออาการ
ของโรค เช่น

- ลดโคเลสเตอรอล ลดความดันโลหิต ลดไขมนั ในเสน้ เลือด ลดระดบั นํา้ ตาลในเลือด
- ป้องกนั โรคหวั ใจ โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน หลอดเลือดแขง็ ตวั ภูมิแพ้ หอบหืด
- บรรเทาอาการปวดหวั ไมเกรน อาการชา บวมและเส้นเลอื ดขอด
- แก้ปญั หาปวดประจาํ เดอื น ประจาํ เดอื นมาไมป่ กติ
- ยบั ยงั้ การเจรญิ เตบิ โตของแบคทีเรยี
- ชว่ ยดบั กลิ่นตัว กลนิ่ ปาก
- เพิม่ ความจาํ แกอ้ าการหลงลืม

2.2 ข้อความท่ีสือ่ แสดงให้เขา้ ใจว่ามีผลต่อการเปล่ียนแปลงโครงสรา้ งของร่างกาย หน้าที่อวัยวะ หรือระบบ
การทํางานของรา่ งกาย เชน่

- ปรบั สมดุลใหร้ า่ งกาย ฟนื้ ฟรู ่างกายหรอื อวัยวะ
- เพมิ่ นํ้านม กระตุน้ น้ํานม
- เพิม่ การไหลเวียนของเลอื ด
- บาํ รงุ สมอง บํารงุ ประสาทหรอื บาํ รงุ อวัยวะของร่างกาย
- เสริมสรา้ งหรอื กระตนุ้ ระบบภูมคิ ุม้ กันร่างกาย เพม่ิ ภูมคิ ุ้มกนั เพิม่ ภมู ิตา้ นทาน
- Detox/ ล้างสารพษิ

2.3 ข้อความทีส่ ่ือแสดงให้เขา้ ใจว่ามีสรรพคุณบาํ รงุ กาม บํารงุ เพศ หรอื เกีย่ วกับการมีเพศสมั พันธ์ เช่น
- ช่วยบาํ รุงและเสรมิ สรา้ งสมรรถภาพทางเพศ
- เพิ่มสมรรถภาพท่านชาย/ หญิง
- อาหารเสรมิ สําหรับชาย/ หญงิ
- เพม่ิ ขนาดอวัยวะเพศ
- เพ่ิมขนาดหนา้ อก อัพไซส์
- กระชับชอ่ งคลอด

349

-2-

2.4 ข้อความทสี่ ่อื แสดงให้เข้าใจวา่ มีสรรพคณุ เพ่อื บาํ รงุ ผวิ พรรณและความสวยงาม เชน่
- ลดริ้วรอยเห่ยี วย่น ลดสิว ฝ้า กระ จุดด่างดํา
- ขาวใสเดง้ เปลง่ ปลง่ั
- กระชบั รูขุมขน/ ฟ้ืนฟูผวิ
- ลดรว้ิ รอย/ ลดความมนั บนใบหน้า
- ชะลอความแก่
- ผวิ กระจ่างใส
- แกผ้ มร่วง
- กันแดด ท้าแดด

2.5 ข้อความท่ีสื่อแสดงให้เข้าใจว่ามีสรรพคุณในการลดนํ้าหนัก ลดความอ้วนหรือข้อความอื่นใดในทํานอง
เดียวกนั เช่น

- ลดความอ้วน
- ช่วยให้ระบายทอ้ ง
- สลายไขมนั ทสี่ ะสมในร่างกาย ดักจับไขมัน
- ลดน้ําหนัก
- Block/ Burn/ Build /Break
- การใชภ้ าพสายวดั / เครื่องชั่งนํา้ หนัก/ กางเกง Over Size
- ภาพ Before/ After
- Weight Loss
- เพรียว สลิม Slim Slen
- ไม่โยโย่
- กระชบั สัดส่วน
- หุ่นดี
- ผอม
- ลดยาก/ ดอ้ื ยา/ ลดความอยากอาหาร

บญั ชหี มา
แนบทา้ ยประกาศสาํ นักงานคณะกรรมการอาหารและ
---------------------------------------------------------------

ลักษณะการโฆษณาทไี่ มต่ อ้

ลําดบั ขอ้ ความ/ลกั ษณะการโฆษณา หลกั ฐาน
-
1 การจัดรายการส่งเสริมการขาย : เส่ียงโชค
ชิงรางวลั ลด แลก แจก แถม โปรโมช่ันต่างๆ -
เชน่ ผลติ ภัณฑ์...ปกติ 1 กลอ่ ง ราคา xx บาท เอกสารรับรองการลดราค
ซ้อื 2 กลอ่ งในราคา xxx บาท เป็นตน้ ราคากับปรมิ าณ ความคมุ้

2 ราคาสินค้า, ปรมิ าณสนิ คา้ -

3 การเปรยี บเทยี บราคากบั ปรมิ าณสนิ ค้า เช่น หนังสือรับรองว่าผลิตภัณฑ
คุ้มคา่ , ประหยดั กว่า,สดุ คุม้ , เพ่มิ ปริมาณแตไ่ ม่ การรับรองจริง และยงั ไม่ห
เพิม่ ราคา, ฟร.ี ..กรัม, ลดราคาจาก...เหลอื ... หนังสือ/เอกสารยืนยนั การ
บาท เปน็ ต้น

4 สถานท่วี างจาํ หนา่ ย,ระยะเวลาจําหน่าย เช่น
จําหน่ายที่ หา้ งสรรพสินค้า...ตงั้ แต่วนั ที่...,
จําหนา่ ยท่.ี ..เทา่ นน้ั เป็นต้น

5 ข้อความ/โลโก/้ เคร่ืองหมายรบั รอง ผลติ ภัณฑ์
อาหารจาก หนว่ ยงานทเ่ี กี่ยวขอ้ ง เช่น ฮาลาล
(Halal), โคเชอร์ (Kosher), มอก. เปน็ ต้น

6 ไดร้ างวัล เช่น ไดร้ บั รางวัลแบรนด์ท่นี ่าเชื่อถอื
จากนิตยสาร... เป็นต้น

ายเลข 2
ะยา เร่อื ง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร พ.ศ. 2561
---------------------------------------------------------------
องนํามาใหพ้ ิจารณาอนญุ าต

นประกอบ เง่ือนไข

แสดงขอ้ มลู รายละเอยี ดใหต้ รงตามขอ้ เท็จจรงิ และเปน็ ไป
ตามพระราชบัญญตั คิ ุ้มครองผบู้ รโิ ภค
พ.ศ. 2522

- 350

คา หรือการเปรียบเทียบ ไม่ให้เปรียบเทยี บกบั สินคา้ ของผ้อู นื่ หรอื ค่แู ขง่ หรือ - 3-
มค่า ความประหยดั เปรยี บเทียบในลกั ษณะทับถมผอู้ ่นื

-

ฑอ์ าหารทีโ่ ฆษณาได้รับ ๑. ให้แสดงเครื่องหมาย/โลโก้ ตามรปู แบบที่หนว่ ยงาน
หมดอายุ กาํ หนด

รได้รับรางวัล ๒. อาจใช้ข้อความควบคูก่ บั โลโกห้ รอื เครอื่ งหมาย

1. รางวลั ที่ไดร้ บั กบั เน้ือหาโฆษณาต้องสอดคลอ้ งได้
ความหมายเดยี วกนั เชน่ ได้รบั รางวลั การออกแบบ
ผลติ ภัณฑ์ดเี ดน่ ตอ้ งไมโ่ ฆษณาว่าเป็นรางวัลของ
คุณภาพผลิตภณั ฑด์ ีเดน่

2. ระบุปที ่ีได้รบั รางวลั

ลาํ ดบั ขอ้ ความ/ลกั ษณะการโฆษณา หลกั ฐาน

7 สถานท่ผี ลติ ผา่ นการตรวจ GMP กฎหมาย หรือ 1. หนังสอื รบั รอง GMP ก
สถานทผ่ี ลติ ไดร้ บั การรับรองระบบประกัน 2. หนงั สอื รับรอง GMP ส
คณุ ภาพ........ สาํ หรบั การผลติ ......... จาก.......... 3. หนงั สอื รบั รอง HACCP
4. อื่นๆ ท่ีเทยี บเทา่
ทยี่ งั ไมห่ มดอายุ

8 ชอื่ อาหารและส่วนประกอบของผลิตภณั ฑ์ ตาม สตู รส่วนประกอบที่ไดร้ ับก
สตู รทผ่ี ลติ /นําเขา้ จรงิ หรือ ตามท่ไี ดร้ บั อนมุ ัติ สูตรส่วนประกอบ 100%

นประกอบ เงอ่ื นไข 351
กฎหมาย หรอื
สากล หรอื 1. ตอ้ งแสดงขอ้ ความให้ตรงตามกําหนดในประกาศ - 4-
P หรอื สาํ นักงานคณะกรรมการอาหารและยา เรอ่ื ง
หลกั เกณฑก์ ารแสดง ข้อความบนฉลากอาหาร
การอนุญาต/ เก่ยี วกบั การได้รับการตรวจประเมนิ สถานท่ีผลติ
% ลงวันท่ี 30 เมษายน พ.ศ.2550

2. การใชส้ ญั ลักษณ์หรือโลโก้ของหนว่ ยงานอื่นใหเ้ ป็นไป
ตาม เงอ่ื นไขของหนว่ ยงานนั้น

3. ไมใ่ หใ้ ช้สญั ลกั ษณ์ อย.

1. การแสดงสารอาหารหรอื สารสําคัญในชอ่ื อาหารและ
ส่วนประกอบของผลิตภณั ฑ์ ไมไ่ ด้รับการยกเวน้ ตาม
บญั ชนี ี้

2. สว่ นประกอบต้องไมใ่ ช่วัตถุทหี่ ้ามใช้ในอาหาร
3. สว่ นประกอบไมข่ ดั ต่อประกาศกระทรวงสาธารณสุข

กฎ ระเบยี บ หลักเกณฑต์ า่ งๆ ท่เี กีย่ วข้อง
4. การแสดงภาพเปน็ ไปตามคาํ สงั่ สํานักงาน

คณะกรรมการอาหารและยา ท่ี 343/2548
เรอ่ื ง หลักเกณฑก์ ารแสดงรูปภาพสว่ นประกอบของ
ผลติ ภณั ฑ์บนฉลากอาหาร ลงวนั ที่ 9 มถิ ุนายน พ.ศ.
2548 หากใชว้ ัตถแุ ตง่ กล่ินรส ใหแ้ สดงข้อความว่า
“ภาพ... สอ่ื ถงึ กล่ินรสเทา่ นัน้ ”

ลาํ ดบั ขอ้ ความ/ลกั ษณะการโฆษณา หลกั ฐาน

9 ไมใ่ ช/้ ไมใ่ ส่/ไมเ่ ติม………….(ความทเ่ี วน้ ไวใ้ ห้ระบุ สูตรส่วนประกอบทีไ่ ดร้ บั ก

หนา้ ที่หรอื ชอื่ ของวัตถุเจือปนอาหาร) ใช…้ ........ สูตรสว่ นประกอบ 100%

(ความทเี่ ว้นไวใ้ หร้ ะบวุ ตั ถุทใี่ สแ่ ทนถ้ามีการใช)้

เช่น

- วัตถกุ นั เสยี

- วตั ถุปรุงแตง่ รสอาหาร

- สีสงั เคราะห์

10 ไม่ใช้/ไม่ใส่/ไมเ่ ตมิ วัตถแุ ตง่ กลิน่ รส สูตรส่วนประกอบท่ีไดร้ บั ก

ไมใ่ ช/้ ไมใ่ ส่/ไมเ่ ตมิ วัตถุแตง่ กลนิ่ รสสงั เคราะห์ สตู รส่วนประกอบ 100%

ใช.้ ............. (ความทเ่ี ว้นไว้ใหร้ ะบุวัตถุทใ่ี สแ่ ทน

ถา้ มีการใช)้ เช่น ไมใ่ สว่ ตั ถแุ ตง่ กลิ่นรสสังเคราะห์

ใช้วัตถแุ ตง่ กลิน่ รสธรรมชาติ

11 ใหม่ หลักฐานการอนญุ าตไมเ่ ก

หนังสือรับรองการเรมิ่ วาง

12 สูตรใหม่ หลักฐานการเปลย่ี นแปลง

หนังสอื รับรองการเริม่ วาง

13 โฉมใหม/่ แพค็ ใหม/่ ขนาดใหม่ หลักฐานการเปล่ยี นแปลงฉ

หรือ หนงั สือรบั รองการเร

14 ยอดขายอนั ดับ 1/ แบรนดย์ อดขายอันดับ 1/ หลักฐานการสาํ รวจยอดข
ยอดนยิ ม
แบรนด์ยอดขายอนั ดบั 1

องคก์ รทเี่ ป็นทย่ี อมรับ

นประกอบ เงอื่ นไข

การอนญุ าต/ เป็นอาหารที่มีกฎหมายอนุญาตให้ใชว้ ัตถุเจอื ปนอาหาร
% แตไ่ ม่มีการใช้วตั ถุเจอื ปนอาหารในสตู รส่วนประกอบของ
อาหารและในวัตถุดิบ

การอนุญาต/ -
%

กิน 1 ปี หรือ สาํ หรับสนิ ค้าใหมแ่ ละวางจําหนา่ ยเป็นเวลาไมเ่ กนิ 1 ปี 352
งจําหน่าย
สําหรับสินค้าสตู รใหม่และวางจําหน่ายเป็นเวลาไม่เกนิ - 5-
งสตู รไมเ่ กนิ 1 ปี หรือ 1 ปี
งจําหนา่ ย สําหรับสินคา้ ทมี่ กี ารเปล่ียนรปู แบบ/ แพค็ / ขนาดใหม่
และวางจําหนา่ ยไมเ่ กนิ 1 ปี
ฉลาก/ ขนาดไม่เกิน 1 ปี 1. ใหร้ ะบุวา่ เป็นยอดขายของผลิตภัณฑ์หรอื กล่มุ
รมิ่ วางจําหนา่ ย
ผลิตภัณฑ/์ แบรนดใ์ หช้ ดั เจน
ขายอันดบั 1/ 2. ใหร้ ะบุปที ี่ไดร้ บั การรับรองยอดขาย
จากหนว่ ยงานหรือ 3. ใหก้ ล่าวอ้างเฉพาะสิง่ ทปี่ รากฏในหลักฐานการสาํ รวจ

และไม่ขัดกบั กฎหมายอาหาร
4. การใช้ยอดขายอนั ดบั 1 ทั่วโลกต้องมหี ลกั ฐานแสดงว่า

มียอดขายเป็นอนั ดบั 1 ทกุ ๆ ประเทศ

ลําดบั ขอ้ ความ/ลกั ษณะการโฆษณา หลกั ฐาน

15 เปน็ ที่ยอมรบั ทวั่ โลก/ เป็นที่นิยมท่ัวโลก/ หลกั ฐานแสดงวา่ อาหารน
มีจําหนา่ ยทั่วโลก
กวา่ 15 ประเทศ ใน 3 ท

16 (ผลิตภณั ฑ์)........ อรอ่ ย/ กลมกล่อม/ อรอ่ ยตอ้ ง -
ลอง/ อรอ่ ย เหมอื นเดมิ / อรอ่ ยเขม้ / เข้ม/
เขม้ ขน้ / เปรีย้ ว/ หวาน/ เค็ม/ มนั / ขม/ หอม/
เผด็ / หลากรส/ เปรย้ี วหวาน/ เปรยี้ วจี๊ด/ จด๊ี /
จดี๊ จา๊ ด/ แซบ่ / แซบ่ นวั / รสจดั จา้ น/ แซบ่ เวอร์/
จด๊ี เวอร/์ รอ้ นแรง/ แสบเข้าเส้น/กรอบ/ กรอบ
เวอร์/ กรบุ กรอบ/ นมุ่ / ละมนุ / รสชาตอิ อ่ นโยน/
เด้ง/ เหนยี ว/ เหนียวหนึบ/ แนน่ / เนอื้ แนน่ /
เต็มรส/ เตม็ รสชาติ/............ตัวจริง
17 ชอบ/ รกั / โดนใจ/ ถกู ใจ/ ถกู ปาก/ ฟนิ / -
สุดฟนิ / ฝุดๆ/ รสชาติถงึ ใจ/ รสชาติท่ใี ช/่
เตม็ คาํ / เป็นทยี่ อมรบั / เปน็ ทนี่ ิยม
18 ซา่ / เยน็ ซ่า/ ซาบซ่า -

19 ลงตัวทกุ เมนู/ ทา้ ใหล้ อง/ เคย้ี วนมุ่ / เคี้ยวมนั ส/์ -
เค้ยี วสนุก/ เติมสีสัน/ เติมความสนุก/ มืออาชพี
เลอื กใช/้ สาํ หรับมอื อาชพี / เชฟมืออาชีพ
เลือกใช/้ Recommend/ ขอแนะนํา
20 ข้อความที่เปรยี บเทยี บรสชาตผิ ลติ ภัณฑ์ภายใน -
บริษัทตัวเอง เชน่ อร่อยกว่า เขม้ กวา่ เขม้ ขน้ึ
21 วตั ถุดบิ / ผลติ ภณั ฑ์ นําเข้าจาก.................... เอกสารการนาํ เขา้ หรอื หล
(ระบุประเทศ) ของอาหาร

นประกอบ เง่ือนไข

น้นั ๆ มจี าํ หน่ายไมน่ อ้ ย ใชเ้ ฉพาะกล่าวอ้างเกี่ยวกบั การมีผลิตภณั ฑจ์ าํ หนา่ ย
ทวปี ทั่วโลก

ใช้กบั รสชาติ/ เนอ้ื สัมผสั / ลกั ษณะของอาหารแตล่ ะชนิด
เชน่ ลูกช้ินเดง้

ใชเ้ พือ่ แสดงความรู้สกึ ต่อผลิตภัณฑ์ 353
ใช้กบั ผลิตภัณฑ์เครอื่ งด่ืมนาํ้ อดั ลม เครื่องดมื่ อัดกา๊ ซ หรือ
ลูกอมทผ่ี สมเมนทอล - 6-
-

ให้เปรยี บเทียบกับผลติ ภณั ฑภ์ ายในบริษทั ของตวั เอง
ลกั ฐานแสดงประเทศที่มา ใหร้ ะบชุ ่ือวตั ถุดบิ แต่ละชนดิ ตามหลกั ฐาน

ลําดบั ข้อความ/ลกั ษณะการโฆษณา หลกั ฐาน

22 แบบ/ สไตล.์ ........(ระบุประเทศ) เชน่ สไตลเ์ กาหลี -
แบบ/ สไตล์ตน้ ตํารบั
คลาสสิค/ ด้ังเดิม/ ออริจินอล/ ออรจิ ินัล/
original
23 เจ สตู รสว่ นประกอบที่ได้รับก
สูตรสว่ นประกอบ 100%
24 เบอรโ์ ทร/ Line/ QR Code -

25 แจม่ / แจ่มเลย -

26 ใส -

27 ซกิ เนเจอร์ (Signature) -

28 Special edition/ Limited edition/ -

Exclusive

29 เคร่อื งหมายทางเลือกสุขภาพ หนงั สือรับรองการใช้เครื่อ

นประกอบ เงอ่ื นไข

-

การอนุญาต/ ตอ้ งไมม่ ีสว่ นประกอบหรือวตั ถุดิบทีข่ ัดกบั หลักการของ 354
% อาหารเจ
องหมายทางเลอื กสขุ ภาพ ข้อมลู ทแ่ี สดงตอ้ งไม่แสดงสรรพคณุ ของอาหาร -7-
ให้ใช้กับรปู ลกั ษณข์ องผลิตภัณฑ์

ใชก้ ับอาหารท่ีมลี กั ษณะใส

ใชก้ ับลกั ษณะหรือรสชาตทิ ่เี ปน็ เอกลกั ษณข์ องผผู้ ลิตนน้ั ๆ

ผลิตเพ่อื ขายเฉพาะชว่ งเวลาหน่งึ หรอื ในโอกาสพเิ ศษ เชน่
ครบรอบ xx ปี ผลติ ในจํานวนจํากดั วางจาํ หนา่ ยเฉพาะท่ี
เปน็ ตน้

๑. เป็นไปตามประกาศทเ่ี กีย่ วข้อง
๒. ใหแ้ สดงเฉพาะบนฉลากอาหารที่ปรากฏในหน้าโฆษณา

และมีรปู แบบตรงกบั ฉลากทใ่ี ช้จําหน่ายจรงิ

บญั ชหี มา
แนบทา้ ยประกาศสํานกั งานคณะกรรมการอาหารและ
---------------------------------------------------------------
ลกั ษณะการโฆษณาทเี่ ขา้ ลกั ษณะเปน็ คณุ ประโยชน์ คณุ ภาพ ห

ลาํ ดบั ขอ้ ความ หลกั ฐาน
1 สด เอกสารการเกบ็ รกั ษาอาหา

2 ธรรมชาติ/ Natural 1. หนังสอื รับรองกรรมวธิ
สูตรส่วนประกอบ 10

2. หนงั สอื รับรองคณุ ภาพ
แสดงถงึ สว่ นของวัตถดุ

ายเลข 3
ะยา เร่อื ง หลักเกณฑ์การโฆษณาอาหาร พ.ศ. 2561
---------------------------------------------------------------
หรอื สรรพคณุ ของอาหารทต่ี อ้ งยน่ื คาํ ขออนญุ าตโฆษณาอาหาร

นประกอบ เง่อื นไข 355
หาร (แล้วแตก่ รณ)ี
1. อาหารทเ่ี ปน็ ผลติ ผลตามธรรมชาตทิ ่ยี ังไมไ่ ด้แปรรูป - 8-
ธกี ารผลิต/ เช่น พชื ผกั เน้อื สัตว์ และผลไม้ เป็นต้น
00%
พมาตรฐานของวัตถุดิบที่ 2. อาหารทีเ่ ป็นผลติ ผลตามธรรมชาติที่ตัดแต่ง แชเ่ ย็น
ดิบทนี่ ํามาใช้ หรือแชแ่ ข็ง เชน่ พืช ผกั เนอื้ สัตว์ และผลไม้ เปน็ ต้น

3. อาหารท่ีกาํ หนดระยะเวลาจาํ หน่ายไม่เกิน 3 วนั
นับจากวันท่ีผลติ เชน่ ขนมปงั

4. อาหารท่เี ปน็ ไปตามเงื่อนไขในประกาศเฉพาะ เชน่
นมสด

5. อาหารที่มีลกั ษณะเฉพาะทีแ่ ตกต่างจากลักษณะปกติ
ของอาหารน้นั ๆ เช่น ว้นุ เส้นสด

1. ใหใ้ ชไ้ ดส้ ําหรบั ผลิตภณั ฑอ์ าหารที่มอี ยู่ตามธรรมชาติ
พชื ผกั เนื้อสตั ว์ และผลไม้ เปน็ ต้น เปน็ ผลิตภณั ฑ์
อาหารทผ่ี ่านกรรมวิธี แปรรปู หรอื กรรมวธิ กี ารผลติ
เบ้ืองต้น ทไี่ มม่ กี ารเตมิ วัตถเุ จอื ปนอาหาร, สี, กล่ิน,
วติ ามิน และเกลือแร่

2. การกลา่ วอา้ งถงึ ส่วนประกอบที่มีการใชห้ รอื ไดม้ าจาก
วตั ถดุ บิ จากธรรมชาติ เช่น ลทู นี สกดั จากดอกดาวเรอื ง
ธรรมชาติ

3. อาหารทีเ่ ป็นไปตามเง่ือนไขในประกาศเฉพาะ เช่น
นํา้ แร่ธรรมชาติ