แผนการจัดการเรียนรู้ วิชา ท 33102 ภาษาไทย 6 นางสาวสิริภา แสงสมัคร ต าแหน่งครู วิทยฐานะช านาญการ กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนคณะราษฎรบ ารุง จังหวัดยะลา ส านักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษายะลา หน่วยที่ 1 กาพย์เห่เรือ
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๑ เรื่อง การอ่านออกเสียงร้อยกรอง กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วิชาภาษาไทย ๖ รหัส ท ๓๓๑๐๒ ชื่อหน่วย กาพย์เห่เรือ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ เรื่อง การอ่านออกเสียงร้อยกรอง เวลา ๑ คาบ สอนวันที่ 31 ตุลาคม -5 พฤศจิกายน 2565 ผู้สอน นางสาวสิริภา แสงสมัคร ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิด เพื่อนำไปใช้ตัดสินใจแก้ปัญหา ในการดำเนินชีวิตและมีนิสัยรักการอ่าน ๒. ตัวชี้วัด ตัวชี้วัด ม.๔-๖/๑ อ่านออกเสียงบทร้อยแก้วและบทร้อยกรองได้อย่างถูกต้องไพเราะและเหมาะสม กับเรื่องที่อ่าน ตัวชี้วัด ม.๔-๖/๙ มีมารยาทในการอ่าน ๓. สาระสำคัญ การอ่านออกเสียงเป็นการอ่านที่ต้องเปล่งเสียงออกมาเพื่อให้ผู้อื่นฟัง ผู้ที่อ่านออกเสียงต้องคำนึงถึง หลักการอ่านที่ถูกต้อง อาทิ การออกเสียงชัดเจน การอ่านเว้นวรรคตอน ศิลปะการใช้เสียงหรือการแสดง อารมณ์ไปตามเนื้อเรื่องที่อ่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งการอ่านร้อยกรองซึ่งเป็นการอ่านคำประพันธ์ที่มี ฉันทลักษณ์หรือแบบแผนเฉพาะ 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 4.1. นักเรียนบอกหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง (K1) 4.2 นักเรียนอ่านบทร้อยกรองกาพย์เห่เรือได้(P) 4.3 นักเรียนเห็นคุณค่าของการอ่านบทร้อยกรอง (A) 5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน 5.๑ ความสามารถในการสื่อสาร 5.๒ ความสามารถในการคิด 5.3 ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต 6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 6.๑ ซื่อสัตย์สุจริต 6.๒ มีวินัย 6.๓ ใฝ่เรียนรู้ 6.4 มุ่งมั่นในการทำงาน 7. สาระการเรียนรู้ 7.๑ หลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง 7.2 การอ่านบทร้อยกรอง
8. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ 8.1 นักเรียนดูภาพกระบวนเรือทางชลมารค จากนั้นครูเปิดบทเห่เรือให้นักเรียนฟัง 8.2 นักเรียนและครูร่วมกันแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับบทร้อยกรองที่ใช้ประกอบในการเห่เรือ ที่นักเรียนได้ฟัง จากนั้นครูบอกกับนักเรียนว่าลักษณะการอ่านบทร้อยกรองที่นักเรียนได้ยินนั้นเรียกว่า “การเห่เรือ” ซึ่งในคาบต่อไปนี้เราจะมาเรียนรู้เรื่องการอ่านออกเสียงเรื่องกาพย์เห่เรือ ขั้นสอน 8.3 นักเรียนศึกษาใบความรู้เรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง จากนั้นอธิบายใบความรู้ร่วมกัน 8.4 นักเรียนทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง จากนั้นเฉลยร่วมกัน 8.5 นักเรียนฟังเสียงการอ่านทำนองเสนาะจากวิดีโอ ครูอธิบายประกอบเพื่อให้นักเรียนมีความเข้าใจ มากยิ่งขึ้น และปฏิบัติได้อย่างถูกต้อง จากนั้นครูอ่านให้นักเรียนฟังประกอบ 8.6 นักเรียนแต่ละคนฝึกอ่านเรื่องกาพย์เห่เรือ ตามแบบที่ได้ฟังจากวิดีโอและการอ่านของครูจากนั้น ให้นักเรียนจับคู่โดยให้เพื่อนช่วยกันตรวจสอบความถูกต้องและให้ข้อเสนอแนะ 8.7 ตัวแทนนักเรียนออกมาหน้าชั้นเรียนเพื่ออ่านบทร้อยกรองให้เพื่อนๆ ฟัง จากนั้นครูและเพื่อน ๆ ช่วยกันแสดงความคิดเห็นและเสนอแนะเพิ่มเติม 8.8 ครูมอบหมายให้นักเรียนเลือกบทร้อยกรองจำนวน ๒ บทจากเรื่องกาพย์เห่เรือแล้วสอบอ่าน กับครูเป็นรายบุคคลนอกเวลาเรียน ขั้นสรุป 8.9 นักเรียนและครูสรุปเนื้อหาเรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองร่วมกัน 9. สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 9.1 หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐานภาษาไทยวรรณคดีวิจักษ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ 9.2 ใบความรู้เรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง 93 แบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงร้อยกรอง 9.4 วิดีโอการอ่านบทร้อยกรองเรื่องกาพย์เห่เรือ 10. ภาระงาน/ชิ้นงาน การอ่านออกเสียงบทร้อยกรองเป็นรายบุคคล
11. การวัดและประเมินผล วิธีการวัด เครื่องมือ เกณฑ์การวัด - การทำทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียง - แบบทดสอบเรื่องการอ่าน ออกเสียง - นักเรียนได้คะแนนร้อยละ 70 แสดงว่าผ่าน - ประเมินการอ่านออกเสียง บทร้อยกรอง - แบบประเมินการอ่านออกเสียง บทร้อยกรอง - นักเรียนได้คะแนนการอ่าน บทร้อยกรอง ร้อยละ 7๐ แสดงว่าผ่าน - การบันทึกผลคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - แบบบันทึกผลคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ - นักเรียนผ่านเกณฑ์ การประเมินคุณลักษณะ อันพึงประสงค์ระดับ “ดี” แสดงว่าผ่าน - การบันทึกผลสมรรถนะสำคัญ ของผู้เรียน - แบบบันทึกผลสมรรถนะสำคัญ ของผู้เรียน - นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะ สำคัญของผู้เรียนระดับ “ดี” แสดงว่าผ่าน 12. ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................. ................................ .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ลงชื่อ..................................................ผู้ตรวจ (นายไพโรจน์ ขวัญคง) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
13. บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/1) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 28 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 23 คน คิดเป็น ร้อยละ 79.31 ระดับดี จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 20.69 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมากทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ มีนักเรียนไม่ได้ทำกิจกรรมในเวลาคือนายจิรายุทธ จึงมอบหมายให้มาทำ กิจกรรมนอกเวลาเรียนซึ่งการอ่านออกเสียงร้อยกรองยังไม่ดีเท่าที่ควร เนื่องจากมีเวลาฝึกการอ่านน้อย 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ฝึกฝนการอ่านออกเสียงโดยใช้สื่อประกอบที่หลากหลาย และให้นักเรียน มาฝึกฝนอย่างสม่ำเสมอก็สามารถอ่านได้ถูกต้องและไพเราะไ 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
13. บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/๒) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 27 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 20 คน คิดเป็น ร้อยละ 74.07 ระดับดี จำนวน 7 คน คิดเป็นร้อยละ 25.93 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมากทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ - 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ในการทดสอบการอ่านออกเสียง นักเรียนไม่สามารถทดสอบในเวลา เรียนได้ครบ จึงต้องให้เวลาในการมาติดตามเพื่อทดสอบการอ่านนอกเหนือเวลาที่สอนจึงต้องกำชับเรื่องของ ความรับผิดชอบ 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/3) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 35 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 27 คน คิดเป็น ร้อยละ 77.14 ระดับดี จำนวน 8 คน คิดเป็นร้อยละ 22.86 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมากทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ - 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ในการทดสอบการอ่านออกเสียง นักเรียนไม่สามารถทดสอบในเวลา เรียนได้ครบ จึงต้องให้เวลาในการมาติดตามเพื่อทดสอบการอ่านนอกเหนือเวลาที่สอนจึงต้องกำชับเรื่องของ ความรับผิดชอบ 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/8) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 36 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 23 คน คิดเป็นร้อยละ 75 ระดับดี จำนวน 9 คน คิดเป็นร้อยละ 25 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 20 คน คิดเป็น ร้อยละ 55.56 ระดับดี จำนวน 16 คน คิดเป็นร้อยละ 44.44 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 30 คน คิดเป็นร้อยละ 83.33 ระดับดี ร้อยละ 16.67 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมากทุกคน จำนวน 30 คน คิดเป็น ร้อยละ 83.33 ระดับดี ร้อยละ 16.67 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ นักเรียนกลุ่มอ่อนฝึกปฏิบัติการอ่านได้ค่อนข้างช้า ต้องใช้เวลาในการฝึก อ่านนอกเหนือเวลาเรียนเพิ่มเติม 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ นักเรียนกลุ่มอ่อนเข้าเรียนช้า ส่งผลต่อการทำกิจกรรมที่ไม่ทัน เพื่อนๆ 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ในการทดสอบการอ่านออกเสียง นักเรียนไม่สามารถทดสอบในเวลา เรียนได้ครบ จึงต้องให้เวลาในการมาติดตามเพื่อทดสอบการอ่านนอกเหนือเวลาที่สอนจึงต้องกำชับเรื่องของ ความรับผิดชอบ 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ สร้างความตระหนักในการเรียน การรักษาเวลา และความรับผิดชอบต่อหน้าที่ ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/10) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 41 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 30 คน คิดเป็นร้อยละ 73.17 ระดับดี จำนวน 10 คน คิดเป็นร้อยละ 24.39 ไม่ผ่าน จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 2.44 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 29 คน คิดเป็น ร้อยละ 70.73 ระดับดี จำนวน 11 คน คิดเป็นร้อยละ 26.82 ไม่ผ่าน จำนวน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 2.44 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 40 คน คิดเป็นร้อยละ 97.56 ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 2.44 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมาก จำนวน 40 คน คิดเป็นร้อยละ 97.56 ไม่ผ่านเกณฑ์การประเมิน 1 คน คิดเป็นร้อยละ 2.44 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ - 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ - 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/12) ผลการจัดการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน 1. ตามจุดประสงค์การเรียนรู้ 1.1 นักเรียนบอกรายละเอียดของหลักการอ่านออกเสียงบทร้อยกรองได้ถูกต้อง จากจำนวน นักเรียน 19 คน สามารถทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็น ร้อยละ 100 1.2 นักเรียนอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ผ่านเกณฑ์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 15 คน คิดเป็น ร้อยละ 78.94 ระดับดี จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 21.05 1.3 นักเรียนผ่านเกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์อยู่ในระดับดีมาก จำนวน 17 คน คิดเป็นร้อยละ 99.47 ระดับดี จำนวน 2 คน คิดเป็นร้อยละ 10.56 1.4 นักเรียนผ่านเกณฑ์สมรรถนะสำคัญของผู้เรียนระดับดีมากทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ - 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ การอ่านออกเสียงเป็นทักษะที่ต้องมีการฝึกฝน ต้องใช้เวลาจึงจะสามารถ อ่านได้อย่างถูกต้องและไพเราะ 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ..................................................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. (นายไพโรจน์ ขวัญคง) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ความเห็นของรองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารวิชาการ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. (นางสาวเพริศพิศ คูหามุข) รองผู้อำนวยการโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา ความเห็นของผู้อำนวยการสถานศึกษา ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. (นายนพปฎล มุณีรัตน์) ผู้อำนวยการโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
ภาคผนวก
ใบความรู้ เรื่อง การอ่านออกเสียงร้อยกรอง การอ่านออกเสียงร้อยกรอง การอ่านออกเสียงร้อยกรอง คือการอ่านคำประพันธ์ประเภทโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย ที่มี ฉันทลักษณ์หรือแบบแผนเฉพาะ เป็นการอ่านที่มุ่งให้เกิดความไพเราะ เพลิดเพลิน ซาบซึ้งในรสของคำ ประพันธ์ ซึ่งการอ่านนั้นต้องมีจังหวะ ลีลาและท่วงทำนองตามฉันทลักษณ์ของคำประพันธ์นั้น ๆ การอ่าน ออกเสียงบทร้อยกรอง มี ๒ แบบ ดังนี้ ๑. อ่านออกเสียงปกติ คือการอ่านเหมือนเสียงพูดธรรมดา ยึดหลักการอ่านเหมือนการอ่าน บทร้อยแก้ว แต่มีสิ่งที่แตกต่างจากการอ่านบทร้อยแก้วในเรื่องของจังหวะ วรรคตอน และการเน้นสัมผัสให้ตรง กับฉันทลักษณ์ของคำประพันธ์แต่ละชนิด ๒. อ่านทำนองเสนาะ คือวิธีการออกเสียงอย่างไพเราะตามลีลาของบทร้อยกรองประเภท โคลง ฉันท์กาพย์ กลอน ซึ่งเป็นการอ่านที่มีสำเนียงสูง ต่ำ หนัก เบา มีการเอื้อนเสียงเน้นสัมผัส ตามจังหวะ และท่วงทำนองของคำประพันธ์แต่ละชนิด เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้ฟังเข้าถึงรสและเห็นความงามของบทร้อยกรอง หลักในการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง ๑. ต้องมีความรู้เรื่องฉันทลักษณ์ของบทร้อยกรองที่จะอ่าน เช่น ถ้าทราบว่าเป็นฉันท์ก็ต้องอ่าน ให้ถูกต้องตามครุ ลหุ ของฉันท์ชนิดนั้น ๆ ๒. จำทำนองเสนาะของร้อยกรองแต่ละชนิดให้อย่างแม่นยำ ไม่หลงทำนอง ๓. มีสมาธิในการอ่าน ไม่อ่านตกหล่น อ่านผิดหรืออ่านข้าม ๔. รักการอ่านทำนองเสนาะ หมั่นฝึกฝนและมีความเชื่อมั่นในตนเอง ๕. ระมัดระวังการออกเสียงอักขระให้ชัดเจน ไม่อ่านออกเสียงเลียนเสียงภาษาต่างประเทศ ออกเสียงตัว ร ล และคำควบกล้ำให้ชัดเจน ๖. ศิลปะการใช้เสียง ผู้อ่านจะต้องรู้จักการเอื้อนเสียง หลบเสียง ครั่นเสียง กระแทกเสียง การทอดเสียง การรวบคำ ดังนี้ ๖.๑ การเอื้อนเสียง คือการลากเสียงช้า ๆ และไว้หางเสียงเพื่อให้เข้าจังหวะและไพเราะ ๖.๒ การหลบเสียง คือการเปลี่ยนเสียงหรือหักเสียง หลบจากเสียงสูงหรือต่ำเกินไป เป็นการหลบ จากเสียงที่เกินความสามารถของผู้อ่าน ๖.๓ การครั่นเสียง คือการทำเสียงให้สะดุดเมื่ออ่านถึงตอนที่เศร้า สะเทือนอารมณ์ ๖.๔ การกระแทกเสียง คือการลงเสียงให้หนักเป็นพิเศษ เมื่อต้องแสดงอารมณ์โกรธหรือแสดง ความเข้มเข็ง ๖.๕ การทอดเสียง คือการยืดคำให้ยาวออกไปเมื่ออ่านใกล้จะจบต้องอ่านทอดเสียงผ่อนจังหวะ ให้ช้าลง ๖.๖ การรวบคำ คือการรวบคำที่มีหลายพยางค์ให้สั้นเพื่อให้ลงตรงจังหวะ ๗. การอ่านเอื้อนสัมผัสในเพื่อเพิ่มความไพเราะ เช่น คิดถึงบาทบพิตรอดิศร อ่านว่า อะ-ดิด-สอน เพื่อให้สัมผัสกับ บพิตร อันรักษาศีลสัตย์กตเวที อ่านว่า กัด-ตะ-เว-ที เพื่อให้สัมผัสกับ สัตย์
วิธีการอ่าน การอ่านทำนองเสนาะมีเครื่องหมายแบ่งวรรคตอน ดังนี้ เครื่องหมาย / หมายถึง การหยุดเว้นช่วงจังหวะสั้นๆ เครื่องหมาย // หมายถึง การหยุดเว้นช่วงจังหวะที่ยาวกว่าเครื่องหมาย //
แบบทดสอบ เรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง คำชี้แจง ให้นักเรียนทำเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูก และทำเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ผิด ................. 1. การอ่านออกเสียงบทร้อยกรองต้องมีจังหวะ ลีลาและท่วงทำนองตามฉันทลักษณ์ของคำ ประพันธ์นั้น ๆ ................. 2. การอ่านออกเสียงร้อยกรอง คือการอ่านคำประพันธ์ประเภทโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย ที่มีฉันทลักษณ์หรือแบบแผนเฉพาะ ................. 3. การทอดเสียง คือการยืดคำให้ยาวออกไปเมื่ออ่านเริ่มต้นอ่าน ................. 4. นายรามิลอ่านบทร้อยกรองถึงตอนที่เศร้า สะเทือนอารมณ์จึงใช้ “การครั่นเสียง” ประกอบการอ่าน ................. ๕. “สุวรรณหงส์ทรงภู่ห้อย งามชมช้อยลอยหลังสินธุ์” คำที่ขีดเส้นใต้ ควรอ่านออกเสียงด้วยวิธี “การรวบคำ” ................. 6. พระเสด็จ/โดยแดนชล ทรงเรือต้น/งามเฉิดฉาย// เครื่องหมาย / จากคำประพันธ์นี้หมายถึงการหยุดเว้นช่วงจังหวะยาว ................. 7. การมีสมาธิในการอ่านส่งผลต่อความถูกต้องของการอ่านออกเสียงร้อยกรอง ................. 8. เมื่อนางสาวการะเกดอ่านบทร้อยกรองถึงตอนที่ต้องใช้เสียงสูงมากแต่เธอไม่สามารถ ทำเสียงสูงนั้นได้จึงใช้หลักในการอ่านออกเสียงที่เรียกว่า “การหักเสียง” ................. 9. การอ่านออกเสียงร้อยกรองเป็นการอ่านที่มุ่งให้เกิดความไพเราะ เพลิดเพลิน ซาบซึ้ง ในรสของคำประพันธ์ ................. 10. การอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง มี 3 แบบ
เฉลยแบบทดสอบ เรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง คำชี้แจง ให้นักเรียนทำเครื่องหมาย ✓ หน้าข้อความที่ถูก และทำเครื่องหมาย หน้าข้อความที่ผิด ......... ✓........ 1. การอ่านออกเสียงบทร้อยกรองต้องมีจังหวะ ลีลาและท่วงทำนองตามฉันทลักษณ์ของคำ ประพันธ์นั้น ๆ ......... ✓........ 2. การอ่านออกเสียงร้อยกรอง คือการอ่านคำประพันธ์ประเภทโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน ร่าย ที่มีฉันทลักษณ์หรือแบบแผนเฉพาะ .......... ....... 3. การทอดเสียง คือการยืดคำให้ยาวออกไปเมื่อเริ่มต้นอ่าน ......... ✓........ 4. อแมนด้าอ่านบทร้อยกรองถึงตอนที่เศร้า สะเทือนอารมณ์จึงใช้“การครั่นเสียง”ประกอบ การอ่าน .......... ....... ๕. “สุวรรณหงส์ทรงภู่ห้อย งามชมช้อยลอยหลังสินธุ์” คำที่ขีดเส้นใต้ ควรอ่านออกเสียง ด้วยวิธี“การรวบคำ” ......... ........ 6. พระเสด็จ/โดยแดนชล ทรงเรือต้น/งามเฉิดฉาย// เครื่องหมาย / จากคำประพันธ์นี้หมายถึงการหยุดเว้นช่วงจังหวะยาว ......... ✓........ 7. การมีสมาธิในการอ่านส่งผลต่อความถูกต้องของการอ่านออกเสียงร้อยกรอง .......... ....... 8. เมื่อนางสาวการะเกดอ่านบทร้อยกรองถึงตอนที่ต้องใช้เสียงสูงมากแต่เธอไม่สามารถ ทำเสียงสูงนั้นได้จึงใช้หลักในการอ่านออกเสียงที่เรียกว่า “การหักเสียง” ......... ✓........ 9. การอ่านออกเสียงร้อยกรองเป็นการอ่านที่มุ่งให้เกิดความไพเราะ เพลิดเพลิน ซาบซึ้งในรส ของคำประพันธ์ ......... ........ 10. การอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง มี 3 แบบ
เกณฑ์การให้คะแนนแบบทดสอบ เรื่องการอ่านออกเสียง เกณฑ์การให้คะแนน ระดับคะแนน เลือกคำตอบถูกต้อง ได้ข้อละ ๑ คะแนน (๑๐ ข้อ) ๑๐ เลือกคำตอบไม่ถูกต้องหรือไม่ตอบทุกข้อ ๐ ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน 9 - 10 หมายถึง ดีมาก คะแนน 7 - 8 หมายถึง ดี คะแนน 5 - 6 หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - 4 หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน
ผลการประเมินการทำแบบทดสอบ เรื่องการอ่านออกเสียงบทร้อยกรอง คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับ พฤติกรรมตามรายการที่สังเกต ที่ ชื่อ – สกุล คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ระดับ ผลการประเมิน คะแนนที่ได้ ผ่าน ไม่ผ่าน เกณฑ์การประเมิน ๗ – ๙ คะแนน หมายถึง ดี ๔ – ๖ คะแนน หมายถึง พอใช้ ๑ – ๓ คะแนน หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับ พฤติกรรมตามรายการที่สังเกต ที่ ชื่อ-สกุล รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน มีวินัย ใฝ่เรียนรู้ มุ่งมั่น ในการทำงาน ผ่าน ไม่ผ่าน ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๙ เกณฑ์การประเมิน ๗ – ๙ คะแนน หมายถึง ดี ๔ – ๖ คะแนน หมายถึง พอใช้ ๑ – ๓ คะแนน หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
เกณฑ์การประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ รายการประเมิน ๓ ๒ ๑ มีวินัย ขณะเรียนปฏิบัติตาม ข้อตกลง กฎเกณฑ์ ระเบียบของห้องเรียน ไม่รบกวนบุคคลอื่น มีสมาธิในการปฏิบัติงาน ขณะเรียนปฏิบัติตาม ข้อตกลง กฎเกณฑ์ กติกาที่ได้ตกลงกัน ไม่รบกวนบุคคลอื่น ขณะเรียนปฏิบัติตาม ข้อตกลง กฎเกณฑ์ กติกาที่ได้ตกลงกันบ้าง ใฝ่เรียนรู้ ตั้งใจเรียน เอาใจใส่และมี ความเพียรพยายามใน การเรียนรู้ และเข้าร่วม กิจกรรมการเรียนรู้ ต่าง ๆ อย่างสม่ำเสมอ ตั้งใจเรียน เอาใจใส่และมี ความเพียรพยายามใน การเรียนรู้ และเข้าร่วม กิจกรรมการเรียนรู้ ต่าง ๆ บ่อยครั้ง ตั้งใจเรียน เอาใจใส่และมี ความเพียรพยายามใน การเรียนรู้ และเข้าร่วม กิจกรรมการเรียนรู้ ต่าง ๆ บางครั้ง มุ่งมั่นในการทำงาน มีความตั้งใจ อดทน พยายามในการทำงาน ที่ได้รับมอบหมาย และไม่ท้อแท้ต่ออุปสรรค เพื่อให้งานสำเร็จ มีความตั้งใจ อดทน พยายามในการทำงาน ที่ได้รับมอบหมาย เพื่อให้งานสำเร็จ มีความตั้งใจ พยายาม ในการทำงานที่ได้รับ มอบหมาย เกณฑ์การประเมิน ๗ – ๙ คะแนน หมายถึง ดี ๔ – ๖ คะแนน หมายถึง พอใช้ ๑ – ๓ คะแนน หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ถือว่าผ่าน
เกณฑ์การให้คะแนนการอ่านบทร้อยกรอง ประเด็นการประเมิน พฤติกรรม/ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ การออกเสียง เสียงดังฟังชัดมี อักขรวิธีที่ถูกต้อง เสียงดังฟังชัดมี อักขรวิธีที่ถูกต้อง บ้าง เสียงดังฟังชัดมี อักขรวิธีไม่ถูกต้อง เสียงไม่ค่อยดัง ชัดเจนมีอักขรวิธี ไม่ถูกต้อง การเว้นวรรค อ่านเว้นวรรคได้ ถูกต้อง อ่านเว้นวรรคผิด บ้างเป็นบางครั้ง อ่านเว้นวรรคผิด ขาดการอ่าน เว้นวรรค อ่านผิด ทั้งหมด ความไพเราะ ใช้น้ำเสียงชัดเจน ไพเราะเหมาะสม กับคำประพันธ์ น้ำเสียงเหมาะสม บ้างเป็นบางครั้ง มีน้ำเสียงไม่ เหมาะสมกับเรื่อง ที่อ่าน อ่านเพี้ยน ไม่ถูกต้องตามคำ ประพันธ์ การสอดแทรกอารมณ์ ความรู้สึก สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสมในการ อ่านอย่างชัดเจน ยิ่งขึ้น สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสมในการ อ่านอย่าง เหมาะสม สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสมในการ อ่านเป็นบางครั้ง ขาดอารมณ์ ในการอ่าน ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน
แบบประเมินการอ่านบทร้อยกรอง คำชี้แจง : ให้ผู้สอนประเมินการอ่านบทร้อยกรองแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับรายการประเมิน ที่ ชื่อ รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน การออกเสียง การเว้นวรรค ความไพเราะ การสอดแทรก อารมณ์ ผ่าน ไม่ผ่าน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 16 ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดีมาก จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
เกณฑ์การให้คะแนนพฤติกรรมการทำงานเป็นรายบุคคล ประเด็นการประเมิน พฤติกรรม/ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ ความรับผิดชอบ ทำงานตามที่ได้รับ มอบหมายได้ สำเร็จตาม วัตถุประสงค์ ตรงเวลา และมี ผลงานที่ถูกต้อง มีประสิทธิภาพ ทำงานตามที่ได้รับ มอบหมายได้ สำเร็จตาม วัตถุประสงค์ ตรงเวลา แต่ผลงานยังไม่ดี เท่าที่ควร ทำงานตามที่ได้รับ มอบหมายได้แต่ไม่ ตรงต่อเวลาและ ผลงานยังไม่ดีนัก ทำงานที่ได้รับ มอบหมายได้แต่ ต้องอาศัยคำสั่ง และผลงานไม่ดี การรับฟังความคิดเห็น เคารพ การตัดสินใจ ให้เกียรติในความ คิดเห็นและรับฟัง ความคิดเห็น ของผู้อื่นทุกครั้ง เคารพ การตัดสินใจ ในความคิดเห็น และรับฟังความ คิดเห็นของผู้อื่น เคารพ การตัดสินใจ ในความคิดเห็น และรับฟังความ คิดเห็นของผู้อื่น บ้าง ไม่ค่อยรับฟัง ความคิดเห็น ของผู้อื่น การแสดงความคิดเห็น แสดงความคิดเห็น ต่อที่เป็นประโยชน์ สำหรับการเรียน และมีความ สร้างสรรค์ทุกครั้ง แสดงความ คิดเห็นต่อที่เป็น ประโยชน์สำหรับ การเรียนและมี ความสร้างสรรค์ อย่างสม่ำเสมอ แสดงความคิดเห็น ต่อที่เป็นประโยชน์ สำหรับการเรียน และมีความ สร้างสรรค์บ้าง แสดงความคิดเห็น ต่อที่เป็นประโยชน์ สำหรับการเรียน บ้าง ความมีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ เสียสละ มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ และเสียสละต่อ ผู้อื่นและปฏิบัติ อย่างสม่ำเสมอ สามารถเป็น แบบอย่างที่ดีแก่ ผู้อื่น มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ และเสียสละต่อ ผู้อื่นและปฏิบัติ อย่างสม่ำเสมอ มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ และเสียสละต่อ ผู้อื่นแต่ยังปฏิบัติ ไม่สม่ำเสมอ มีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ และเสียสละ ต่อผู้อื่นบ้าง ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน
แบบประเมินพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของผู้เรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับรายการประเมิน ที่ ชื่อ รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน ความ รับผิดชอบ การรับฟัง ความคิดเห็น การแสดง ความคิดเห็น ความมีน้ำใจ เอื้อเฟื้อ เสียสละ ผ่าน ไม่ผ่าน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 16 ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดีมาก จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
แบบประเมินสมรรถนะของผู้เรียน คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของผู้เรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับรายการประเมิน ที่ ชื่อ-สกุล รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน ความสามารถ ในการสื่อสาร ความสามารถ ในการคิด ความสามารถ ในการใช้ ทักษะชีวิต ผ่าน ไม่ผ่าน ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๓ ๒ ๑ ๙ เกณฑ์การประเมิน ๗ – ๙ คะแนน หมายถึงดี ๔ – ๖ คะแนน หมายถึงพอใช้ ๑ – ๓ คะแนน หมายถึงปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
เกณฑ์การประเมินสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน รายการประเมิน ๓ ๒ ๑ ความสามารถ ในการสื่อสาร พูดถ่ายทอดความรู้ความ เข้าใจจากสารที่อ่าน ฟัง ดู ด้วยภาษาของตนเอง ได้อย่างคล่องแคล่ว ชัดเจน พูดถ่ายทอดความรู้ความ เข้าใจจากสารที่อ่าน ฟัง หรือ ดู ด้วยภาษาของ ตนเองได้อย่างชัดเจน แต่ขาดความคล่องแคล่ว พูดถ่ายทอดความรู้ความ เข้าใจจากสารที่อ่าน ฟัง หรือ ดู ด้วยภาษา ของตนเองได้บ้าง ความสามารถ ในการคิด ระบุหลักการสำคัญ แนวคิดหรือความรู้ที่ ปรากฏในข้อมูลต่าง ๆ ที่พบเห็นได้อย่างถูกต้อง และครบถ้วน ระบุหลักการสำคัญ แนวคิดหรือความรู้ที่ ปรากฏในข้อมูลต่าง ๆ ที่พบเห็นได้อย่างถูกต้อง แต่ไม่ครบถ้วน ระบุหลักการสำคัญ แนวคิดหรือความรู้ที่ ปรากฏในข้อมูลต่าง ๆ ที่พบเห็นได้อย่างถูกต้อง เป็นบางส่วนและ ไม่ครบถ้วน ความสามารถ ในการใช้ทักษะชีวิต นำความรู้/ทักษะและ เทคนิควิธีต่าง ๆ มาใช้ สร้างสรรค์งานอย่างเป็น ระบบและ มีประสิทธิภาพ นำความรู้/ทักษะและ เทคนิควิธีต่าง ๆ มาใช้ สร้างสรรค์งานอย่างเป็น ระบบแต่ขาด ประสิทธิภาพ นำความรู้/ทักษะและ เทคนิควิธีต่าง ๆ มาใช้ สร้างสรรค์งานได้ แต่ไม่มีประสิทธิภาพ และไม่สำเร็จในเวลา ที่กำหนด
แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง การท่องจำบทอาขยาน กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย วิชาภาษาไทย ๖ รหัส ท ๓๓๑๐๒ ชื่อหน่วย กาพย์เห่เรือ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ เรื่อง การท่องจำบทอาขยาน เวลา ๑ คาบ สอนวันที่ 31 ตุลาคม -4 พฤศจิกายน 2565 ผู้สอน นางสาวสิริภา แสงสมัคร ๑. มาตรฐานการเรียนรู้ มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย อย่างเห็นคุณค่าและนำมาประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง ๒. ตัวชี้วัด ตัวชี้วัด ม. ๔-๖/๖ ท่องจำและบอกคุณค่าบทอาขยานตามที่กำหนด ตัวชี้วัด ม.๔-๖/๙ มีมารยาทในการอ่าน 3. สาระสำคัญ การท่องจำบทอาขยานเป็นการอ่านที่มุ่งให้เกิดความไพเราะ เพลิดเพลิน เน้นให้ผู้ฟังเข้าถึงรสและเห็น ความงามของบทร้อยกรองทั้งในด้านวรรณศิลป์ เนื้อหา วิธีการประพันธ์ และเป็นการฝึกอ่านออกเสียง โดยการท่องจำข้อความหรือคำประพันธ์ที่ชอบ บทร้องกรองที่ไพเราะ โดยอาจตัดตอนมาจากหนังสือ วรรณคดีเพื่อให้ผู้ท่องจำได้ และเห็นความงามของบทร้อยกรอง สามารถนำไปใช้เป็นแบบอย่างในการแต่ง บทร้อยกรอง หรือนำไปใช้เป็นข้อมูล ในการอ้างอิงในการพูดและการเขียนได้เป็นอย่างดีนับเป็นการอนุรักษ์ วัฒนธรรมทางภาษาวิธีหนึ่ง 4. จุดประสงค์การเรียนรู้ 4.1 อธิบายความหมายและประเภทของบทอาขยานได้(K1) 4.2 อธิบายหลักการท่องบทอาขยาน (K๑) 4.3 ท่องจำบทอาขยานได้(P) 4.4 นักเรียนเห็นความสำคัญของการอ่านของการท่องจำบทอาขยานและมีมารยาทในการอ่าน (A) 5. สาระการเรียนรู้ 5.1 ความหมายและประเภทของบทอาขยาน 5.2 หลักการท่องอาขยาน 6. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน ๖.๑ ความสามารถในการสื่อสาร ๖.๒ ความสามารถในการคิด ๖.๓ ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
7. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ขั้นนำ ๑. นักเรียนและครูร่วมกันครูทบทวนเนื้อหาเรื่องการอ่านออกเสียงร้อยกรอง จากนั้นฟังบทอาขยาน จากเรื่องกาพย์เห่เรือ และร่วมพูดคุยเกี่ยวกับการอ่านบทอาขยานว่าเป็นการอ่านออกเสียงร้อยกรองอีกวิธีหนึ่ง ที่มีความไพเราะ มุ่งให้ผู้อ่านเกิดสุนทรียภาพในความงามทางภาษา ขั้นสอน ๒. นักเรียนศึกษาใบความรู้เรื่องการอ่านบทอาขยาน จากนั้นอธิบายใบความรู้ร่วมกัน ๓. ครูให้นักเรียนเปิดหนังสือเรียนภาษาไทย ชุดวรรณคดีวิจักษ์ หน้า ๘๗ ซึ่งเป็นบทที่ใช้ในการท่อง จำบทอาขยาน จากนั้นครูอ่านให้นักเรียนฟังแล้วให้นักเรียนอ่านตาม ๔. นักเรียนแต่ละคนฝึกอ่านเรื่องกาพย์เห่เรือ จากนั้นให้นักเรียนจับคู่โดยให้เพื่อนช่วยกันตรวจสอบ ความถูกต้องและให้ข้อเสนอแนะ ๕. ครูขอตัวแทนนักเรียนอ่านบทอาขยานให้เพื่อนๆ ฟัง จากนั้นครูและเพื่อนๆ ช่วยกันแสดง ความคิดเห็นและเสนอแนะเพิ่มเติม ขั้นสรุป ๖. นักเรียนและครูสรุปเนื้อหาร่วมกันอีกครั้งและมอบหมายให้นักเรียนฝึกท่องจำบทอาขยาน และเตรียมท่องนอกเวลาเรียน 8. สื่อ/แหล่งเรียนรู้ 8.๑ หนังสือเรียนรายวิชาพื้นฐาน ภาษาไทยวรรณคดีวิจักษ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ 8.2ใบความรู้เรื่องการท่องบทอาขยาน 8.๓. วิดีโอการท่องบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือ 9. หลักฐานการเรียนรู้(ภาระงาน) ท่องจำบทอาขยานเป็นรายบุคคล 10. การวัดและประเมินผล เครื่องมือ วิธีการวัด เกณฑ์การประเมิน ๑. แบบทดสอบเรื่องบทอาขยาน 2.แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคล 3. แบบประเมินการท่องจำบทอาขยาน 4. แบบประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 5. แบบประเมินสมรรถนะของผู้เรียน 1. ตรวจแบบทดสอบ 2. สังเกตพฤติกรรมการเรียนรายบุคคล 3. ประเมินการท่องจำบทอาขยาน 4. ประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 5. แบบประเมินสมรรถนะของผู้เรียน 1. ได้ระดับ “ดี”ขึ้นไป 2. ได้ระดับ “ดี”ขึ้นไป 3. ได้ระดับ “ดี”ขึ้นไป 4. ได้ระดับ “ดี”ขึ้นไป 5. ได้ระดับ “ดี”ขึ้นไป
11. ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ............................................................................................................................. ............................................. ............................................................................................................................. ............................................ ......................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................. ............................................ ............................................................................................................................... .......................................... ลงชื่อ...................... ............................ผู้ตรวจ (นายไพโรจน์ ขวัญคง) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย โรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/1) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.1 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมากทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้า ธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยภาพรวม นักเรียนสามารถอ่านคำได้ถูกต้อง แบ่งวรรคตอนได้ถูก แต่จะเอื้อนเสียง ทอดเสียงไม่ถูกต้อง…. 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝนทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียก ถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดี… 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมีการ สอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ....................... ...........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/2) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.1 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 27 คน คิดเป็นร้อยละ 100 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้า ธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยภาพรวม นักเรียนสามารถอ่านคำได้ถูกต้อง แบ่งวรรคตอนได้ถูก แต่จะเอื้อนเสียง ทอดเสียงไม่ถูกต้อง…. 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝนทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียก ถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดี… 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมีการ สอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ........................ ..........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/3) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.2 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 35 คน คิดเป็นร้อยละ 100 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้า ธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยภาพรวม นักเรียนสามารถอ่านคำได้ถูกต้อง แบ่งวรรคตอนได้ถูก แต่จะเอื้อนเสียง ทอดเสียงไม่ถูกต้อง…. 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝนทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียก ถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดี… 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมีการ สอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ........................ ..........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/8) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.3 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง นักเรียนทั้งหมดมี 36 คน ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 30 คน คิดเป็นร้อยละ 83.33 ระดับดี จำนวน 6 คน คิดเป็นร้อยละ 16.67 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของเจ้าฟ้า ธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยภาพรวม นักเรียนสามารถอ่านคำได้ถูกต้อง แบ่งวรรคตอนได้ถูก แต่จะเอื้อนเสียง ทอดเสียงไม่ถูกต้อง…. 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนกลุ่มเก่ง กลุ่มปานกลางมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝน ทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียกถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดีส่วนนักเรียนกลุ่มอ่อนเข้า ห้องสาย ปฏิบัติกิจรรมได้ช้า… 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ .....นักเรียนกลุ่มอ่อนเข้าห้องเรียนสาย ส่งผลต่อการเวลาใน การฝึกฝนที่น้อยลง 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมี การสอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....สร้างความตระหนักในการเรียนให้แก่นักเรียนในเรื่องของ การตรงต่อเวลา ลงชื่อ......................... .........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/10) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.1 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง นักเรียนทั้งหมดมี 41 คน ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 34 คน 82.93 ระดับดี จำนวน 7 คน คิดเป็นร้อยละ 17.07 และไม่ผ่านเกณฑ์ จำนวน 1 คน เนื่องจาก ไม่เข้าเรียน 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยครูท่องให้ฟัง ให้นักเรียนฟังคลิปและฝึกปฏิบัติและพบว่านักเรียนส่วนใหญ่ยังอ่านไม่ถูกทำนอง 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝนทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียก ถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดี 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมี การสอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ....................... ...........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
บันทึกผลหลังการจัดการเรียนรู้ (ม.๖/1๒) 1. ผลการจัดการเรียนการสอน 1.1 ความรู้ความสามารถ ....นักเรียนบอกความหมาย ประเภทและหลักการท่องบทอาขยานได้ ถูกต้อง นักเรียนทั้งหมดมี 19 คน ทำแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียงได้ผ่านเกณฑ์ในระดับดีมาก จำนวน 15 คน 78.95 ระดับดี จำนวน 4 คน คิดเป็นร้อยละ 21.05 1.2 ทักษะกระบวนการ ....นักเรียนฝึกทักษะการอ่านบทอาขยานเรื่องกาพย์เห่เรือของ เจ้าฟ้าธรรมธิเบศรไชยเชษฐ์สุริยวงศ์ (เจ้าฟ้ากุ้ง) ในหนังสือเรียนหน้า 87 ซึ่งเป็นบทเห่ชมกระบวนเรือ โดยครูท่องให้ฟัง ให้นักเรียนฟังคลิปและฝึกปฏิบัติและพบว่านักเรียนส่วนใหญ่ยังอ่านไม่ถูกทำนอง 1.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ ....นักเรียนมีความมุ่งมั่นในการฝึกฝนทักษะการอ่าน เมื่อสุ่มเรียก ถามสามารถอ่าน และตั้งใจในการปฏิบัติกิจกรรมดี 2. ปัญหาและอุปสรรค 2.1 ความรู้ความสามารถ - 2.2 ทักษะกระบวนการ .....ในการจัดการเรียนการสอนเรื่องการอ่านบทอาขยาน จำเป็นต้องใช้ เวลาเพื่อให้นักเรียนได้ฝึกอ่านซึ่งเวลาในคาบเรียนจะไม่เพียงพอ ครูจึงให้เวลาในการท่องจำและมาสอบ ภายหลัง 2.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - 3. ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข 3.1 ความรู้ความสามารถ - 3.2 ทักษะกระบวนการ ....ควรมีสื่อที่หลากหลายเพื่อฝึกฝนในการท่องจำบทอาขยานและมี การสอนซ่อมเสริมเพื่อให้เกิดทักษะในการอ่านที่ถูกต้อง…. 3.3 คุณลักษณะอันพึงประสงค์ - ลงชื่อ......................... .........................ผู้สอน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร) ครูโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
ความเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. (นายไพโรจน์ ขวัญคง) หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ความเห็นของรองผู้อำนวยการฝ่ายบริหารวิชาการ ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. .............................................................................................................................................................................. (นางสาวเพริศพิศ คูหามุข) รองผู้อำนวยการโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
ความเห็นของผู้อำนวยการสถานศึกษา ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................................................................. . ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. ............................................................................................................................. ................................................. (นายนพปฎล มุณีรัตน์) ผู้อำนวยการโรงเรียนคณะราษฎรบำรุง จังหวัดยะลา
ภาคผนวก
ใบความรู้ เรื่อง การท่องจำบทอาขยาน บทอาขยาน พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช ๒๕54 ให้นิยามคำว่า “อาขยาน” ไว้ว่า บทท่องจำ การเล่า การบอก การสวด เรื่อง นิทาน “อาขยาน” อ่านออกเสียงได้ ๒ อย่าง คือ อา - ขะ - หยาน หรือ อา - ขะ -ยาน วัตถุประสงค์ของการท่องอาขยาน ดังนี้ ๑. เพื่อให้นักเรียนตระหนักในคุณค่าของภาษาไทย และให้ซาบซึ้งในความไพเราะของบทร้อยกรอง ๒. เพื่อเป็นพื้นฐานในการแต่งคำประพันธ์ ๓. เพื่อเป็นการสื่อในการถ่ายทอดคุณธรรม คติธรรม และข้อคิดที่เป็นประโยชน์แก่เยาวชน ๔. เพื่อส่งเสริมให้มีจิตสำนึกทางวัฒนธรรมของคนในชาติในฐานะ “รากร่วมทางวัฒนธรรม” บทอาขยานที่กำหนดให้ท่องจำ บทอาขยานที่ให้นักเรียนท่องจำนั้น แบ่งเป็น ๓ ประเภท คือ บทอาขยานที่เป็นบทหลัก บทรอง และบทเลือกอิสระ บทหลัก หมายถึง บทอาขยานที่กระทรวงศึกษาธิการเป็นผู้กำหนดให้นักเรียนนำไปท่องจำ เพื่อความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันทั่วประเทศ บทรอง หมายถึง บทอาขยานที่ครูผู้สอนหรือสถานศึกษาเป็นผู้กำหนดให้นักเรียนท่องจำเสริมจาก บทอาขยานที่กระทรงศึกษาธิการกำหนด (บทหลัก) เป็นบทร้อยกรองที่มีลักษณะตรงตามหลักเกณฑ์ การคัดเลือกบทอาขยาน อาจเป็นบทร้อยกรองที่แสดงภูมิปัญญาท้องถิ่น เช่น เพลงพื้นบ้าน เพลงกล่อมเด็ก ค่าวชอ ผญา เพลงชาน้อง เพลงเรือ บทกวีร่วมสมัยที่มีคุณค่า ฯลฯ โดยกำหนดให้ท่องจำภาคเรียนละ ๑ บท เป็นอย่างน้อย บทเลือกอิสระ หมายถึง บทอาขยานที่นักเรียนแต่ละคนเลือกสรรมาท่องเองด้วยความสมัครใจ หรือด้วย ความชื่นชอบอาจเป็นบทร้อยกรองที่มีผู้แต่งไว้ หรือเป็นบทร้อยกรองที่นักเรียนแต่งขึ้นเอง หรือผู้ปกครองเป็น ผู้แต่งขึ้นก็ได้ แต่ต้องบอกได้ว่ามีเหตุผลอย่างไรจึงเลือกบทร้อยกรองนั้น ๆ มาท่องจำเป็นบทอาขยาน ของตนเองโดยความเห็นชอบของครูผู้สอนหรือสถานศึกษา การอ่านบทอาขยานตามหลักการทั่วไป การอ่านบทอาขยานส่วนใหญ่เป็นการอ่านออกเสียง คือ ผู้อ่านเปล่งเสียงออกมาดังๆ ในขณะที่ใช้สายตา กวาดไปตามตัวอักษร ยึดหลักการอ่านออกเสียงเหมือนหลักการอ่านทั่วไป เพื่อให้การอ่านออกเสียง มีประสิทธิภาพควรฝึกฝน ดังนี้ ๑. กวาดสายตาจากคำต้นวรรคไปยังท้ายวรรค และเคลื่อนสายตาไปยังวรรคถัดไปอย่างรวดเร็ว โดยไม่ต้องส่ายหน้าตามไป เพื่อเป็นการอ่านล่วงหน้า ทำให้การอ่านออกเสียงต่อเนื่องกันไปโดนไม่สะดุด ชะงัก ๒. ฝึกเปล่งเสียงให้ดังพอประมาณโดยพิจารณาถึงกลุ่มผู้ฟังและสถานที่ แต่ไม่ตะโกนควรบังคับเสียง เน้นเสียง ปรับระดับเสียงสูง - ต่ำ ให้สอดคล้องกับจังหวะลีลา ท่วงทำนอง และความหมายของเนื้อหาที่อ่าน ๓. อ่านด้วยเสียงที่ชัดเจน แจ่มใส ไพเราะ มีกระแสเสียงเดียว ไม่แตกพร่า เปล่งเสียงจากลำคอโดยตรง ด้วยความมั่นใจ ๔. ควรทรงตัวและรักษาอากัปกิริยาให้ถูกวิธี จะช่วยให้ระบบกล้ามเนื้อต่าง ๆ ทำงานประสานกัน ทำให้ เปล่งเสียงได้ดี มีท่วงท่าน่าเชื่อถือ ลักษณะการทรงตัวที่ถูกวิธีคือ ไม่ว่าจะยืนหรือนั่งอ่าน ลำตัวต้องตั้งตรง
และอยู่ในอาการสมดุล ควรถือบทหรือหนังสือห่างจากสายตาประมาณหนึ่งฟุต ขณะอ่านพยายามให้ลำคอ ตั้งตรง เงยหน้าเล็กน้อย สบตากับคนฟังเป็นระยะ ๆ ๕. อ่านออกเสียงให้ถูกอักขรวิธีหรือความนิยม และต้องเข้าใจเนื้อหาของบทอาขยานนี้ก่อน ๖. อ่านออกเสียง ร ล คำควบกล้ำ ให้ถูกต้องชัดเจน ๗. อ่านให้ถูกจังหวะและวรรคตอน ๘. พยายามอ่านให้ได้อารมณ์และความรู้สึกตามเนื้อหา การอ่านบทอาขยานเป็นทำนองเสนาะ การอ่านบทอาขยานเป็นทำนองเสนาะช่วยให้บทอาขยานนั้นมีความไพเราะ นักเรียนเกิดความสนใจจดจำ บทอาขยานได้ดี และสนุกสนานยิ่งขึ้น การฝึกอ่านทำนองเสนาะมีขั้นตอนดังนี้ ๑. อ่านเป็นร้อยแก้วธรรมดาให้ถูกต้องชัดเจน ตามอักขรวิธีก่อน ทั้ง ร , ล ตัวควบกล้ำ อ่านออกเสียง ให้ตรงตามเสียงวรรณยุกต์ ๒. อ่านให้ถูกจังหวะวรรคตอน การอ่านผิดวรรคตอนทำให้เสียความ ๓. อ่านให้สัมผัสคล้องจองกันเพื่อความไพเราะ ๔. อ่านให้ถูกทำนองและลีลาของคำประพันธ์แต่ละชนิด คำประพันธ์แต่ละชนิดจะมีบังคับจำนวนคำสัมผัส หรือคำเอก คำโท แตกต่างกัน การอ่านทำนองเสนาะจึงต้องอ่านให้ถูกท่วงทำนองและลีลาของคำประพันธ์ แต่ละชนิด ๕. อ่านโดยใช้น้ำเสียงให้เหมาะสมกับเนื้อหาและอ่านพยางค์สุดท้ายของวรรคด้วยการทอดเสียง แล้วปล่อยให้หางเสียงผวนขึ้นจมูก บทอาขยานสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ การท่องจำบทอาขยานสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๖ ในภาคเรียนที่ ๒ เป็นบทอาขยาน บทหลักเรื่องกาพย์เห่เรือซึ่งเป็นบทเห่ชมเรือโดยมีคำประพันธ์ ๒ ชนิดคือโคลงสี่สุภาพและกาพย์ยานี ๑๑ โดยมีวิธีการอ่าน ดังนี้ การอ่านโคลงสี่สุภาพ มีวิธีการอ่าน ดังนี้ 1. อ่านทอดเสียงให้ตรงตามจังหวะของแต่ละวรรค วรรคหน้าแต่ละบาทมี 2 จังหวะ จังหวะละ 2 คำ และ 3 คำวรรคหลังบาทที่ 1 และบาทที่ 3 มี 1 จังหวะ เป็นจังหวะ 2 คำ ถ้ามีคำสร้อยก็เพิ่มอีก 1 จังหวะ เป็นจังหวะ 2 คำ วรรคหลังบาทที่ 2 มี 1 จังหวะ เป็นจังหวะ 2 คำ วรรคหลังบาทที่ 4 มี 2 จังหวะ จังหวะละ 2 คำ 2. คำท้ายวรรคที่ใช้คำเสียงจัตวา ต้องเอื้อนเสียงให้สูงเป็นพิเศษ ตามปกติโคลงสี่สุภาพที่แต่งถูกต้อง และไพเราะ ใช้คำเสียงจัตวาตรงคำท้ายของบาทที่ 1 หรือคำท้ายบท 3. เอื้อนวรรคหลังบาทที่ 2 ให้เสียงต่ำกว่าปกติ 4. ในกรณีที่มีคำมากพยางค์เกินแผนบังคับต้องรวบเสียงคำนั้น ๆ ให้สั้นเข้า ตัวอย่างการแบ่งวรรคการอ่านโคลงสี่สุภาพ ปางเสด็จ/ประเวศด้าว/ ชลาลัย/ ทรงรัตน/พิมานชัย/ กิ่งแก้ว/ พรั่งพร้อม/พวกพลไกร/ แหนแห่/ เรือกระบวน/ต้นแพร้ว/ เพริศพริ้ง/พายทอง/
การอ่านกาพย์ยานี 11 มีวิธีการอ่าน ดังนี้ การอ่านกาพย์ยานี 11 มีจังหวะการอ่านวรรคละ 2 จังหวะ คือ วรรคหน้า 5 คำ อ่าน 2 / 3 / วรรคหลัง 6 คำ อ่าน 3 / 3 // ตัวอย่างการแบ่งวรรคการอ่านกาพย์ยานี 11 พระเสด็จ/โดยแดนชล// ทรงเรือต้น/งามเฉิดฉาย// กิ่งแก้ว/แพร้วพรรณราย// พายอ่อนหยับ/จับงามงอน// ...............................................................................
แบบทดสอบ เรื่องการท่องบทอาขยาน คำชี้แจง จงเลือกเลือกคำตอบที่ถูกต้องที่สุดเพียงข้อเดียว 1. ข้อใดไม่ใช่คำนิยามของคำว่า “อาขยาน” ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พุทธศักราช ๒๕54 ก. การเล่า ข. การบอก ค. บทท่องจำ ง. การเล่านิทาน 2. การท่องจำบทอาขยานของบุคคลในข้อใดนับว่าบรรลุตามวัตถุประสงค์ของการท่องบทอาขยาน ก. นารีเกิดความซาบซึ้งในความไพเราะของบทร้อยกรอง ข. อนงค์คิดว่าอาขยานเป็นการเรียนที่ไม่จำเป็นสำหรับยุคสมัยนี้ ค. กัลยาจดจำบทอาขยานได้รวดเร็วกว่าคนอื่นแต่แต่งกลอนผิดฉันทลักษณ์ ง. นงรามพิจารณาว่าการท่องจำบทอาขยานไม่เกี่ยวกับจิตสำนึกทางวัฒนธรรมของคนในชาติ 3. ข้อใดไม่ใช่วัตถุประสงค์ของการท่องอาขยาน ก. เพื่อส่งเสริมให้มีทักษะความจำ ข. เพื่อเป็นพื้นฐานในการแต่งคำประพันธ์ ค. เพื่อให้ตระหนักในคุณค่าของภาษาไทย ง. เพื่อเป็นการสื่อในการถ่ายทอดคุณธรรม คติธรรม และข้อคิด 4. ข้อใดกล่าวถูกต้อง ก. บทอาขยานแบ่งออกเป็นสี่ประเภท ข. ผู้ปกครองสามารถเป็นผู้กำหนดเกี่ยวกับอาขยานบทหลัก ค. บทอาขยานที่ครูผู้สอนหรือสถานศึกษาเป็นผู้กำหนดให้นักเรียนท่องจำเสริมเรียกว่าบทรอง ง. บทอาขยานบทเลือกเป็นบทที่นักเรียนแต่ละคนเลือกมาท่องเองด้วยความสมัครใจ โดยไม่จำเป็นต้องขอความเห็นชอบของครูผู้สอนหรือสถานศึกษา 5. ข้อใดกล่าวถึงการใช้เสียงในการท่องบทอาขยานไม่ถูกต้อง ก. เปล่งเสียงจากลำคอโดยตรงด้วยความมั่นใจ ข. เน้นเสียง ปรับระดับเสียงสูง – ต่ำให้เหมาะสม ค. การใช้ระดับเสียงเบาเป็นการเพิ่มความไพเราะ ง. อ่านด้วยเสียงที่ชัดเจน แจ่มใส ไม่แตกพร่า 6. เมื่อนักเรียนมาท่องจำบทอาขยานกับครูเป็นรายบุคคล บุคคลใดต่อไปนี้มีบุคลิกภาพที่แหมาะสม ก. สะเภายืนโยกลำตัวประกอบจังหวะการท่อง ข. นาเวศยืนท่องตัวตรงมีอาการเกร็งเล็กน้อย ค. ขณะท่องนาวาจ้องหน้าครูตลอดเวลา ง. เภตรานั่งท่องลำตัวตั้งตรง
ใช้คำประพันธ์ต่อไปนี้ตอบคำถามข้อ ๗-8 ปางเสด็จประเวศด้าว ชลาลัย ทรงรัตนพิมานชัย กิ่งแก้ว พรั่งพร้อมพวกพลไกร แหนแห่ เรือกระบวนต้นแพร้ว เพริศพริ้งพายทอง 7. วิธีการอ่านโคลงสี่สุภาพในข้อใดไม่ปรากฏในบทประพันธ์ข้างต้น ก. การรวบคำ ข. การเอื้อนเสียงท้ายคำเสียงจัตวา ค. การเอื้อนเสียงต่ำในวรรคหลังบาทที่ ๒ ง. อ่านทอดเสียงตามจังหวะของแต่ละวรรค 8. ข้อใดแบ่งวรรคการอ่านโคลงสี่สุภาพได้ถูกต้อง ก. ปางเสด็จ/ประเวศด้าว ชลาลัย// ข. ทรงรัตน/พิมานชัย/ กิ่งแก้ว ค. พรั่งพร้อม/พวกพลไกร/ แหนแห่/ ง. เรือกระบวน//ต้นแพร้ว/ เพริศพริ้ง/พายทอง/ ใช้คำประพันธ์ต่อไปนี้ตอบคำถามข้อ 9 พระเสด็จโดยแดนชล ทรงเรือต้นงามเฉิดฉาย กิ่งแก้วแพร้วพรรณราย พายอ่อนหยับจับงามงอน 9. จากคำประพันธ์ข้างต้นข้อใดกล่าวผิด ก. อ่านทอดเสียงในพยางค์แรกของวรรค ข. ระวังเรื่องการออกเสียงควบกล้า ค. เอื้อนเสียงสูงในคำว่าเฉิดฉาย ง. เอื้อนเสียงในคำว่าด้าว 10. ข้อใดแบ่งวรรคการอ่านกาพย์ยานี 11 ไม่ถูกต้อง ก. เรือครุฑ/ยุดนาคหิ้ว// ข. ลิ่วลอยมา/พาผันผยอง// ค. พลพาย/กรายพายทอง// ง. ร้องโห่เห่//โอ้เห่มา//
เฉลยแบบทดสอบ เรื่องการท่องบทอาขยาน 1. ง 2. ก 3. ก 4. ก 5. ค 6. ง 7. ข 8. ค 9. ก 10.ง
เกณฑ์การให้คะแนนแบบทดสอบเรื่องการอ่านออกเสียง เกณฑ์การให้คะแนน ระดับคะแนน เลือกคำตอบถูกต้อง ได้ข้อละ ๑ คะแนน (๑๐ ข้อ) ๑๐ เลือกคำตอบไม่ถูกต้องหรือไม่ตอบทุกข้อ ๐ ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน 9 - 10 หมายถึง ดีมาก คะแนน 7 - 8 หมายถึง ดี คะแนน 5 - 6 หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - 4 หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน
ผลการประเมินการทำแบบทดสอบ เรื่องการท่องจำบทอาขยาน คำชี้แจง : ให้ผู้สอนสังเกตพฤติกรรมของนักเรียนในระหว่างเรียนแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับ พฤติกรรมตามรายการที่สังเกต ที่ ชื่อ - สกุล คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ระดับ ผลการประเมิน คะแนนที่ได้ ผ่าน ไม่ผ่าน
ที่ ชื่อ - สกุล คะแนนเต็ม ๑๐ คะแนน ระดับ ผลการประเมิน คะแนนที่ได้ ผ่าน ไม่ผ่าน เกณฑ์การประเมิน ๗ – ๙ คะแนน หมายถึง ดี ๔ – ๖ คะแนน หมายถึง พอใช้ ๑ – ๓ คะแนน หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
แบบประเมินการท่องจำบทอาขยาน คำชี้แจง : ให้ผู้สอนประเมินการอ่านบทร้อยกรองแล้วขีด ✓ ลงในช่องคะแนนที่ตรงกับรายการประเมิน ที่ ชื่อ รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน การออกเสียง เนื้อหาถูกต้อง ความไพเราะ การสอดแทรก อารมณ์ ผ่าน ไม่ผ่าน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 16
ที่ ชื่อ รายการประเมิน รวม ผลการ ประเมิน การออกเสียง เนื้อหาถูกต้อง ความไพเราะ การสอดแทรก อารมณ์ ผ่าน ไม่ผ่าน 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 4 3 2 1 16 ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง ผลการประเมิน ระดับดีมาก จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับดี จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับพอใช้ จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ระดับปรับปรุง จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน สรุปผลการประเมิน ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ไม่ผ่าน จำนวน ………….คน คิดเป็นร้อยละ …………. ลงชื่อ ..................................................... ผู้ประเมิน (นางสาวสิริภา แสงสมัคร)
เกณฑ์การให้คะแนนการท่องจำบทอาขยาน ประเด็นการประเมิน พฤติกรรม/ระดับคะแนน ๔ ๓ ๒ ๑ การออกเสียง เสียงดังฟังชัดมี อักขรวิธีที่ถูกต้อง เสียงดังฟังชัดมี อักขรวิธี ที่ถูกต้องบ้าง เสียงดังฟังชัด มีอักขรวิธี ไม่ถูกต้อง เสียงไม่ค่อยดัง ชัดเจน มีอักขรวิธี ไม่ถูกต้อง เนื้อหาถูกต้อง จดจำเนื้อหาได้ อย่างแม่นยำ ถูกต้อง ไม่ติดขัด จดจำเนื้อหาได้ ถูกต้อง ไม่ติดขัด จดจำเนื้อหาได้ ติดขัดเล็กน้อย จดจำเนื้อหาได้ น้อย ติดขัด ระหว่างการท่อง ความไพเราะ ใช้น้ำเสียงชัดเจน ไพเราะเหมาะสม กับคำประพันธ์ น้ำเสียงเหมาะสม บ้างเป็นบางครั้ง มีน้ำเสียง ไม่เหมาะสม กับเรื่องที่อ่าน อ่านเพี้ยน ไม่ถูกต้อง ตามคำประพันธ์ การสอดแทรกอารมณ์ ความรู้สึก สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสม ในการอ่าน อย่างชัดเจนยิ่งขึ้น สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสม ในการอ่าน อย่างเหมาะสม สอดแทรกอารมณ์ เหมาะสมในการ อ่านเป็นบางครั้ง ขาดอารมณ์ ในการอ่าน ระดับคุณภาพ เป็นดังนี้ คะแนน ๑๓ - ๑๖ หมายถึง ดีมาก คะแนน ๙ - ๑๒ หมายถึง ดี คะแนน ๕ - ๘ หมายถึง พอใช้ คะแนน ๐ - ๔ หมายถึง ปรับปรุง เกณฑ์การประเมิน ระดับ “ดี” ขึ้นไป คือ ผ่าน