The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search

กรรมทีปนี

กรรมทีปนี

  (แฉล้ม เขมปญฺโญ) 

(วลิ าศ ญาณวโร ป.ธ.๙)
อดตี เจา้ อาวาสวดั ยานนาวา และกรรมการเถรสมาคม

   ⌫ ⌫

กรรมทปี นี

พระพรหมโมลี (วลิ าศ ญาณวโร ป.ธ.๙)
ธรรมบชู า เพอ่ื สบื อายพุ ระพทุ ธศาสนา

มทุ ติ ายมุ งคล ๘๐ ปี

ดร.พระราชวรธรรมโกศล (แฉลม้ เขมปญโฺ ญ)
เจา้ คณะจงั หวดั สงขลา เจา้ อาวาสวดั ชยั มงคล
วนั ท่ี ๑๖ กนั ยายน ๒๕๕๒

ผจู้ ดั พมิ พ์ สำนกั ปฏบิ ตั ธิ รรมประจำจงั หวดั สงขลา แหง่ ท่ี ๒
ปที พ่ี มิ พ์ วดั ชยั มงคล พระอารามหลวง จงั หวดั สงขลา
จำนวนพมิ พ์ กนั ยายน ๒๕๕๒
ทป่ี รกึ ษา ๒,๐๐๐ เลม่

บรรณาธกิ าร พระพรหมจรยิ าจารย์
กองบรรณาธกิ าร พระเทพวรี าภรณ์
ดร.พระราชวรธรรมโกศล
ศลิ ปกรรมรปู เลม่ พระราชพพิ ฒั นาภรณ์
ถา่ ยภาพ พระครธู รี สตุ คณุ
ดร.รตั น์ ประธานราษฎรน์ กิ ร
ผศ.ดร.ไพโรจน์ ดว้ งวเิ ศษ
รศ.กติ ติ ตนั ไทย
ผศ.นติ ยา ธญั ญพานชิ ย์
ผศ.ประสทิ ธ์ิ ฤทธาภริ มย์

รศ.ดร.นงนชุ กลุ บญุ

อาจารยจ์ นั ทนา วรรณกลู อาจารยร์ งุ่ ลาวลั ย์ ชสู วสั ด์ิ
ผศ.สวุ มิ ล หอ้ งเสงย่ี ม อาจารยม์ ทุ ติ า พลู สวสั ด์ิ
น.ส.สมหมาย สขุ แจม่ อาจารยค์ ำนวณ นวลสนอง
นายชรนิ ทร์ อมุ่ ลำยอง นายณฏั ฐพชั ร์ นติ ยวมิ ล
นายสมวงศ์ สธุ รี ะวฒั นกลุ อาจารยจ์ ริ ภา คงเขยี ว

นายอทิ ธิ รตั นากรี ณวร ภาพพระพทุ ธเจา้ นายมาโนชญ์ เพง็ ทอง

นายสเุ ชษฐ์ ขวญั ศรี นายธนสทิ ธ์ิ ทนิ วงศเ์ พชร

   ⌫

คำนำ

พระเดชพระคณุ ทา่ น พระพรหมโมลี (วลิ าศ ญาณวโร ป.ธ. ๙) อดตี เจา้ อาวาสวดั ยานนาวา และ
กรรมการเถรสมาคม เปน็ พระเถระทค่ี งแกเ่ รยี น และมอี ตุ สาหวริ ยิ ะมากรปู หนง่ึ พระคณุ ทา่ นไดร้ จนาหนงั สอื
ธรรมะหลายเรอ่ื ง แตล่ ะเรอ่ื งลว้ นมสี าระนา่ สนใจ โดยเฉพาะ กรรมทปี นี ไดร้ บั การยกยอ่ งวา่ เปน็ เพชรนำ้ เอก
ในวงการวรรณกรรมสาขาพทุ ธศาสนาเลม่ หนง่ึ ไดร้ บั รางวลั ชนะเลศิ วรรณกรรมไทยสาขาศาสนา ประจำปี ๒๕๑๗
ของธนาคารกรุงเทพ จำกัด (มหาชน) และพระเดชพระคุณท่านยังได้รับการประกาศเกียรติคุณ ว่าเป็น
ผทู้ ำคณุ ประโยชนต์ อ่ พระพทุ ธศาสนา สาขาการแตง่ หนงั สอื ทางพทุ ธศาสนา ในวนั วสิ าขบชู า พ.ศ. ๒๕๓๑

กรรมทปี นี น้ี ไดม้ ผี จู้ ดั พมิ พเ์ ผยแพรห่ ลายครง้ั หลายคราวแลว้ แตก่ ย็ งั ไมเ่ พยี งพอแกค่ วามตอ้ งการของ
เหลา่ สาธชุ น นกั ศกึ ษาธรรมะหลายทา่ นปรารภวา่ เปน็ หนงั สอื ทค่ี วรแกก่ ารศกึ ษา อา่ นเขา้ ใจงา่ ย ไดท้ ง้ั ความรู้
และความเพลดิ เพลนิ ในธรรม ชกั นำใหเ้ กดิ ความศรทั ธาในพระพทุ ธศาสนายง่ิ ขน้ึ ในโอกาสทพ่ี ระเดชพระคณุ
ดร.พระราชวรธรรมโกศล (แฉลม้ เขมปญโฺ ญ) เจรญิ อายวุ ฒั นมงคล ๘๐ ปี สำนกั ปฏบิ ตั ธิ รรมประจำ จงั หวดั สงขลา
แหง่ ท่ี ๒ วดั ชยั มงคล พระอารามหลวง จงั หวดั สงขลา เลง็ เหน็ ถงึ สาระประโยชนอ์ นั จะทำให้ พทุ ธศาสนกิ ชน
เกิดความเชื่อมั่นในพระรัตนตรัยและมีความระมัดมั่นในการรักษาศีลยิ่งขึ้น อันจะนำพาให้เกิด ศรัทธาที่จะ
ฝึกปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานมากขึ้น จึงได้ขออนุญาตไปยังพระเดชพระคุณพระพรหมวชิรญาณ เจ้าอาวาส
วดั ยานนาวา กรงุ เทพมหานคร จดั พมิ พเ์ ผยแพรเ่ ปน็ ธรรมบชู า เพอ่ื สบื อายพุ ระพทุ ธศาสนาให้ วฒั นาถาวรสบื ไป

สพพฺ ทานํ ธมทฺ านํ ชนิ าติ การใหธ้ รรมะเปน็ ทานยอ่ มชนะการใหท้ ง้ั ปวง ขอรว่ มปตั ตานโุ มทนามยั
ในมหากศุ ลของทกุ ทา่ นทม่ี สี ว่ นในการดำเนนิ การ และมสี ว่ นบรจิ าคปจั จยั ในการจดั พมิ พว์ รรณกรรมไทยเรอ่ื ง
กรรมทปี นี เพอ่ื เปน็ ธรรมทานทบ่ี รสิ ทุ ธร์ิ ว่ มกนั

คณะผดู้ ำเนนิ การจดั พมิ พ์

  (แฉล้ม เขมปญฺโญ) 

  (แฉล้ม เขมปญฺโญ) 

ปณามพจน์ วรรณกรรมไทย
อารมั ภกถา เรอ่ื ง กรรมทปี นี

อกริ ยิ ะทฏิ ฐิ ๔๐ - ๒๐๑
อเหตกุ ะทฏิ ฐิ
นตั ถกิ ะทฏิ ฐิ ๔๗
ความเหน็ ผดิ ๔๘
๕๐
ประเภทแหง่ กรรม ๕๓
กรรมประเภทท่ี ๑ ๕๕
๕๖
ชนกกรรม
คำของ ๔ สตั วน์ รก ภาคท่ี ๑ ตอน ๑
อบุ าสกผมู้ ศี ลี ธรรม
อปุ ตั ถมั ภกกรรม กรรมประเภทท่ี ๑
คนกาลกณิ ี
บรุ ษุ ผโู้ ชคดี ๖๒
อปุ ปฬี กิ กรรม ๖๒
สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวี ๖๔
ภกิ ษผุ มู้ กี รรม ๖๘
ตน้ คดปลายตรง ๗๐
อปุ ฆาตกกรรม ๗๒
กรรมของพระราชาธบิ ดี ๗๕
องคลุ มิ าลอรหนั ต์ ๘๑
๘๓
๘๖
๙๑
๙๗
๙๙
๑๑๐

  (แฉล้ม เขมปญฺโญ) 

ภาคท่ี ๑ ตอน ๑

กรรมประเภทท่ี ๒

กรรมประเภทท่ี ๒ ๑๒๓
กรรมทว่ี า่ โดยลำดบั การใหผ้ ล ๑๒๓
๑๒๕
ครกุ รรม ๑๒๘
มาตฆุ าต – ปติ ฆุ าต ๑๓๐
อรหนั ตฆาต ๑๓๔
โลหติ บุ าท ๑๔๑
สงั ฆเภท ๑๕๐
ราชาผไู้ ดฌ้ าน ๑๕๓
อาสนั นกรรม ๑๕๙
นาคราชอาภพั ๑๖๑
มหาวาจกอบุ าสก ๑๖๔
โทวารกิ ทมฬิ เทวา ๑๖๙
อทุ ยราชา ๑๗๑
อาจณิ ณกรรม ๑๗๘
ทฏิ ฐคิ ามนิ อี ภยั ราชา ๑๘๑
สตั วน์ รกอเวจี ๑๘๗
เทพนารชี น้ั ดาวดงึ ส์ ๑๘๘
กฏตั ตากรรม ๑๙๕
กรรมของเปรต
เดยี รฉานกลายเปน็ เทวดา

 ⌫⌫ Dhammaintrend รว่ มเผยแพรแ่ ละแบง่ ปันเป็ นธรรมทาน

กรรมทปี นี

พระพรโดหย มโมลี

ปณามพจน์

นมตถฺ ุ รตนตตฺ ยสสฺ

ข้าพเจ้า ขอถวายนมัสการ แด่องค์สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ พระองค์ผู้ทรงมีพระมหา
กรณุ าแผไ่ ป ในไตรภพและพระนพโลกตุ รธรรมอนั ลำ้ เลศิ กบั ทง้ั พระอรยิ สงฆผ์ ทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ
ด้วยเศียรเกล้าแล้ว จักอภิวาทนบไหว้ ซึ่งท่านบูรพาจารย์ทั้งหลาย ผู้ทรงไว้ซึ่งญาณและ
พระคุณอันบริสุทธิ์ ด้วยคารวะเป็นอย่างยิ่ง แล้วจักรจนาเรียบเรียงกถาซึ่งตั้งชื่อว่า “กรรมทีปนี”
เพอ่ื จกั ชแ้ี จงถงึ เรอ่ื งกรรม ประเภทแหง่ กรรม ผลแหง่ กรรม และการทำลายลา้ งกรรมอนั เปน็ เรอ่ื งท่ี
นา่ รนู้ า่ ศกึ ษา ตามหลกั ฐานทป่ี รากฏมใี นคมั ภรี ท์ างพระพทุ ธศาสนา ฉะนน้ั ขอมวลชนผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลาย
จงตง้ั ใจสดบั ถอ้ ยคำของขา้ พเจา้ ซง่ึ จกั กลา่ วในโอกาสตอ่ ไปนด้ี ว้ ยดเี ทอญ

 ⌫ ⌫ 

อารมั ภกถา

สมยั ทอ่ี งคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ของเรา ยงั ทรงพระชนมช์ พี และทรงประกาศพระศาสนาอยนู่ น้ั
ปรากฏวา่ มศี าสดาจารยเ์ จา้ ลทั ธผิ หู้ นง่ึ เปน็ ผมู้ ชี อ่ื เสยี งโดง่ ดงั ลอื ชา มหาชนบางหมยู่ กยอ่ งวา่ เปน็ พระอรหนั ต์
เพราะทา่ นมชี วี ติ ความเปน็ อยอู่ ยา่ งงา่ ยๆ ผดิ แปลกจากมนษุ ยธ์ รรมดาสามญั และลทั ธคิ ำสอนของทา่ นกเ็ ปน็
อัศจรรย์ คือ เมื่อผู้ใดใครผู้หนึ่งจักประพฤติปฏิบัติตามลัทธิคำสอนของท่านแล้ว ก็ย่อมจะปฏิบัติได้โดยง่าย
ดายแสนจะสะดวกนกั หนา ทา่ นศาสดาจารยผ์ นู้ ม้ี นี ามวา่ ปรู ณะกสั สป

ทา่ นปรู ณะกสั สปศาสดาจารยน์ ้ี มชี วี ประวตั วิ า่ เดมิ ทเี ปน็ ขข้ี า้ แหง่ เศรษฐรี วยทรพั ยต์ ระกลู หนง่ึ กอ่ นท่ี
เขาจะลมื ตามาดโู ลกนน้ั ทา่ นเศรษฐมี ขี า้ ทาสสำหรบั ใชส้ อยอยใู่ นบา้ นถงึ ๙๙ คนแลว้ และในสมยั นน้ั ถอื กนั วา่
ทาสคนใดเกดิ มาครบเปน็ คนท่ี ๑๐๐ ในตระกลู ทาสคนนน้ั ชอ่ื วา่ เปน็ “มงคลทาส” แหง่ ตระกลู ฉะนน้ั เมอ่ื ทา่ น
ศาสดาจารยใ์ นอนาคตเกดิ มาครบเปน็ คนท่ี ๑๐๐ ในตระกลู นน้ั ทา่ นเศรษฐเี จา้ เงนิ จงึ ตง้ั ชอ่ื ใหอ้ ยา่ งไพเราะวา่
“ปูรณะ” ซง่ึ แปลว่า นายเต็ม แลว้ ออกประกาศแก่บุตรภรรยาและขา้ ทาสทุกคนในบา้ นว่า “ออเตม็ นี้ มนั เป็น
มงคลทาสของเรา การงานสง่ิ ไรในบา้ นของเรา มนั จะชอบใจทำกต็ าม ไมช่ อบใจทำกต็ าม พวกเราอยา่ วา่ กลา่ ว
มันเลย ดีชั่วหนักนิดเบาหน่อยอย่างไร ให้พวกเราจงอย่าได้ถือสามันเลย ปล่อยให้มันอยู่สบายตามอัธยาศัย
ของมนั เถดิ ”

ฝ่ายกทาชายนายเต็มผู้มีฤกษ์กำเนิดดีเกิดมาสบโชค ครั้นเจริญวัยวัฒนาการก็เป็นหนุ่มเจ้าสำราญ
ประจำบา้ น มคี วามเปน็ อยอู่ ยา่ งสขุ สบายเสมอื นดงั วา่ ตนมใิ ชท่ าส ใครจ่ กั กระทำสง่ิ ใดกไ็ ดต้ ามอธั ยาศยั ใคร่
จกั กนิ กก็ นิ ใครจ่ กั นอนกน็ อน ใครจ่ กั เทย่ี วกเ็ ทย่ี ว ใครจ่ กั เลน่ กเ็ ลน่ ไมม่ ใี ครบงั คบั บญั ชา ไมม่ ใี ครวา่ กลา่ ว เขา
ประพฤตติ นประหนง่ึ ดงั วา่ เปน็ พณหวั เจา้ ทา่ นอกี คนหนง่ึ ในบา้ นนน้ั มาอยา่ งนเ้ี ปน็ เวลาชา้ นาน กาลวนั หนง่ึ จะ
เปน็ เพราะวา่ เขาหมดบญุ ไมส่ ามารถทจ่ี ะเสวยสขุ อยใู่ นบา้ นนน้ั อกี หรอื จะเปน็ เพราะเวรกรรมอยา่ งใดกส็ ดุ ทจ่ี กั เดา
จงึ ทำใหเ้ ขาเกดิ ความคดิ ขน้ึ วา่

“อาตมะอยทู่ น่ี ่ี ไมเ่ หน็ จะมปี ระโยชนอ์ ะไร อยไู่ ปวนั หนง่ึ ๆ กเ็ ทา่ นน้ั เอง การงานสง่ิ ไรไมไ่ ดท้ ำเหมอื น เขาอน่ื
ยิ่งอยู่ก็ยิ่งกลุ้มใจหนักขึ้นทุกวัน อย่ากระนั้นเลย ควรที่อาตมาจักหนีออกจากบ้านนี้ไปยังสถานที่อื่น
ลองทอ่ งเทย่ี วไปในโลกกวา้ งเสยี สกั พกั หากวา่ ไมเ่ ขา้ ทา่ จงึ กลบั มามชี วี ติ อยใู่ นบา้ นนอ้ี กี ตามเดมิ ”

ดำรดิ งั นแ้ี ลว้ ออเตม็ เพอ่ื นกม็ ริ อชา้ พอยามราตรจี งึ ลอบหนอี อกจากบา้ นทา่ นเศรษฐี โดยมขี องจำเปน็
ตดิ ตวั ไปเพยี งเลก็ นอ้ ย เดนิ ทางเผชญิ โชคเรอ่ื ยไปตามความพอใจ วนั หนง่ึ บงั เอญิ เคราะหร์ า้ ยถกู ปลน้ พวกโจร
พากนั รบิ เอาทรพั ย์สินที่เขามตี ิดตัวอยเู่ สียจนหมดสนิ้ เมื่อเห็นวา่ ได้ทรพั ยน์ อ้ ยนกั หนา โจรผู้หวั หนา้ จึงกลา่ ว
แกเ่ ขาวา่ “ทดุ ! คนจญั ไรเหตไุ ฉนออเจา้ จงึ เปน็ คนอนาถาหาสมบตั มิ ไิ ดถ้ งึ เพยี งน้ี ทำใหพ้ วกเราเสยี ทที ป่ี ลน้ เจา้
ฉะนน้ั เราจะทำใหเ้ จา้ เปน็ คนอนาถาหนกั เขา้ ไปอกี ” วา่ ดงั นแ้ี ลว้ กพ็ ากนั เปลอ้ื งเอาผา้ นงุ่ ผา้ หม่ ออกจากรา่ งกาย

 ⌫⌫

ของเขาจนหมดสน้ิ แลว้ รบี หนไี ป ปลอ่ ยใหก้ ทาชาย นายเตม็ ยนื งงอยใู่ นปา่ นน่ั ผเู้ ดยี วโดยไมม่ ผี า้ ผอ่ นพนั กายเลย
แมแ้ ตน่ ดิ หนง่ึ

หลงั จากยนื งงในเหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ แกต่ นอยคู่ รหู่ นง่ึ แลว้ เขากร็ บี เดนิ เขา้ ไปในปา่ ลกึ ดว้ ยเกรงวา่ ใคร
มาพบเหน็ เขา้ จกั ไดร้ บั ความละอาย กอ็ อเตม็ นน้ั วสิ ยั เพอ่ื นเปน็ คนโฉดเขลาไรป้ ญั ญา เพราะตง้ั แตเ่ กดิ มาไมเ่ คย
ทำอะไรเลย ฉะนน้ั เมอ่ื ถงึ คราวเคราะหห์ ามยามรา้ ย จนถงึ ไมม่ ผี า้ จะพนั กายเชน่ น้ี กห็ ามคี วามคดิ ทจ่ี ะเอาใบหญา้
มาปกปดิ กายตนตา่ งผา้ เปน็ การชว่ั คราวไปกอ่ นไม่ ไดแ้ ตเ่ ดนิ มะงมุ มะงาหราระทมทกุ ขซ์ กุ ซอ่ นตนอยใู่ นปา่ นน้ั
ครน้ั เกดิ ความหวิ โหยขน้ึ มา แสบทอ้ งหนกั เขา้ ทนมไิ ดก้ ส็ น้ิ ความละอาย เดนิ โซซดั โซเซเขา้ ไปในหมบู่ า้ นเพอ่ื จะ
ขออาหารเขาบรโิ ภคประทงั หวิ ฝา่ ยชาวบา้ นแถบนน้ั ซง่ึ เปน็ คนปราศจากปญั ญาเหมอื นกนั ครน้ั เหน็ กทาชาย
นายเตม็ เดนิ มาดว้ ยกริ ยิ าอนั พกิ ลเชน่ นน้ั ตา่ งกบ็ อกแกก่ นั และกนั วา่

“ทา่ นผนู้ ้ี เปน็ นกั บวชปฏบิ ตั มิ กั นอ้ ยสนั โดษ แมแ้ ตผ่ า้ ทา่ นกห็ านงุ่ หม่ ไม่ ถา้ กระไร ทา่ นผนู้ เ้ี หน็ ทจี ะเปน็
พระอรหนั ตอ์ ยา่ งแมน่ มน่ั มาเถดิ เหวยพวกเรา เราจงมากระทำบญุ ดว้ ยทา่ นเถดิ จกั ไดป้ ระสบบญุ กศุ ลมาก จะ
หาสมณะอน่ื ใดทท่ี รงคณุ วเิ ศษมกั นอ้ ยสนั โดษ เสมอดว้ ยสมณะองคน์ เ้ี ปน็ ไมม่ อี กี แลว้ ”

ชาวบา้ นปา่ ผโู้ งเ่ ขลาปราศจากปญั ญา วา่ แกก่ นั ดว้ ยความตน่ื ในผวู้ เิ ศษดงั นแ้ี ลว้ ตา่ งกช็ วนกนั ถอื เอา
ขนมและอาหารอันประณีตเท่าที่ตนจักสามารถหาได้ มามอบถวายให้แก่ออเต็มผู้หิวโหยเป็นอันมาก ครั้นได้
บริโภคอาหารเป็นที่อิ่มหนำสำราญหายหน้ามืดเพราะความหิวแล้ว และได้ยินเขาสรรเสริญตนอยู่นักหนาว่า
เปน็ พระอรหนั ตๆ์ ออเตม็ ผมู้ ปี ญั ญาสน้ั กเ็ ลยสำคญั เอาเองวา่ ตนเปน็ “พระอรหนั ต”์ จรงิ ๆ ตง้ั แตน่ น้ั มากเ็ กดิ
อโยนโิ สมนสกิ าร ถอื มน่ั เหน็ เปน็ อกริ ยิ ทฐิ วิ า่

“ทำบญุ กไ็ มเ่ ปน็ อนั ทำ จะทำบญุ สกั เทา่ ใด กเ็ ปน็ อนั ทำเหนอ่ื ยเปลา่ หาไดบ้ ญุ ไม่ ทำบาปกไ็ มเ่ ปน็ อนั ทำ
ถึงจะทำบาปสักเท่าใดๆ ก็หาได้บาปไม่ ดูตัวอย่างเช่นอาตมะนี้อาตมะได้กระทำบุญเสียสักทีเมื่อไร อยู่เฉย
เปลา่ แทๆ้ ไมไ่ ดท้ ำอะไรเลย ถงึ ทจี ะไดเ้ ปน็ พระอรหนั ต์ กไ็ ดเ้ ปน็ เอาเฉยๆ อยา่ งนน้ั แหละ การทอ่ี าตมะไดเ้ ปน็
พระอรหนั ตใ์ นครง้ั น้ี มใิ ชว่ า่ ดว้ ยอานภุ าพแหง่ บญุ และบาป แตเ่ ปน็ พระอรหนั ตข์ น้ึ มาไดเ้ พราะกริ ยิ าทอ่ี าตมะไม่
นงุ่ หม่ ผา้ ฉะนน้ั ภาวะทไ่ี มน่ งุ่ หม่ ผา้ น้ี จงึ เปน็ บรรพชาเพศอยา่ งดี มคี นไหวน้ บั ถอื มากมาย ลาภสกั การะบงั เกดิ
ขน้ึ เปน็ หนกั หนา อยา่ กระนน้ั เลยแตน่ ต้ี อ่ ไป อาตมะจะไมน่ งุ่ ผา้ หม่ ผา้ เลยเปน็ อนั ขาด”

ออเตม็ อรหนั ตป์ ลอมถอื มน่ั ในความคดิ เหน็ แหง่ ตนดงั นแ้ี ลว้ ตง้ั แตน่ น้ั มาถงึ แมจ้ ะมใี ครนำเอาผา้ นงุ่ หม่
มาให้ เพอ่ื นกไ็ มน่ งุ่ หม่ เลย ถอื เพศเปลอื ยกายแกผ้ า้ นน่ั แหละเปน็ บรรพชาแหง่ ตน คนโฉดเขลาไรป้ ญั ญา กพ็ า
กนั เคารพนบั ถอื มากยง่ิ ขน้ึ เรอ่ื ยๆ ปรากฏวา่ ในภายหลงั ไดม้ คี นเลอ่ื มใส พากนั สมคั รเปน็ สาวกอยใู่ นสำนกั ของ
นายเตม็ นน้ั ประมาณ ๕๐๐ คน เคารพนบั ถอื นายเตม็ นน้ั เปน็ ครเู ปน็ อาจารยข์ นาน นามออเตม็ ผเู้ ปน็ ศาสดา จารย์
เจ้าลัทธิแห่งตนว่า ท่านปูรณะกัสสปศาสดาจารย์ ก็แนวคำสอนที่ท่านปูรณะกัสสปศาสดาจารย์ สั่งสอน
เหลา่ สาวกแหง่ ตนอยเู่ นอื งๆ นน้ั มขี อ้ ความดงั ตอ่ ไปน้ี

 ⌫ 

อกริ ยิ ะทฏิ ฐิ

o เมอ่ื กระทำบาปเอง ผทู้ ำจะชอ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมอ่ื ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื กระทำบาป ผใู้ ชจ้ ะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมอ่ื ตดั อวยั วะมมี อื เปน็ ตน้ ของผอู้ น่ื ผตู้ ดั จะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมอ่ื ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื ตดั อวยั วะมมี อื เปน็ ตน้ ของคนอน่ื ผใู้ ชใ้ หต้ ดั จะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมอ่ื เบยี ดเบยี นผอู้ น่ื โดยการทบุ ตดี ว้ ยทอ่ นไมห้ รอื โดยการขตู่ ะคอก ผเู้ บยี ดเบยี นนน้ั จะไดช้ อ่ื
ว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมื่อใช้ให้ผู้อื่นเบียดเบียน โดยการทุบตีด้วยท่อนไม้ หรือโดยการขู่ตะคอกผู้ใช้ให้เบียดเบียน
นั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื ทำใหผ้ อู้ น่ื เศรา้ โศก โดยการลกั เอาทรพั ยส์ มบตั ขิ องเขามาเปน็ ตน้ ผทู้ ำจะไดช้ อ่ื วา่ กระทำ
บาปก็หาไม่
เมอ่ื ใชผ้ อู้ น่ื ใหท้ ำใหเ้ ขาเศรา้ โศก โดยการลกั เอาทรพั ยส์ มบตั ขิ องเขามา เปน็ ตน้ ผใู้ ชใ้ หท้ ำนน้ั
จะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื ทำใหผ้ อู้ น่ื ประสบกบั ความยากลำบากโดยการทรมานใหอ้ ดอาหาร หรอื โดยการจบั ขงั ไว้
เป็นต้น ผู้ทำจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื ใชใ้ หค้ นอน่ื กระทำใหเ้ ขาประสบกบั ความยากลำบากโดยการทรมานใหอ้ ดอาหาร หรอื โดย
การจับขังไว้เป็นต้น ผู้ใช้ให้ทำนั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื พยายามดน้ิ รนขวนขวาย ในกรณที จ่ี ะจบั มดั ผอู้ น่ื ซง่ึ ขดั ขนื ดน้ิ รนเอามากกั ขงั ไว้ ผทู้ ำจะได้
ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมื่อใช้ให้คนอื่นพยายามดิ้นรนขวนขวาย ในกรณีที่จะจับมัดผู้ซึ่งขัดขืนดิ้นรนเอามากักขังไว้
ผู้ใช้ให้ทำนั้น จะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมื่อกระทำปาณาติบาตกรรมคือฆ่าสัตว์เอง ผู้ทำจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมื่อใช้ให้ผู้อื่นกระทำปาณาติบาตกรรม ผู้ใช้ให้ทำนั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื กระทำอทนิ นาทานกรรม คอื ลกั ทรพั ยข์ องผอู้ น่ื ดว้ ยตนเอง ผทู้ ำจะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมื่อใช้ให้ผู้อื่นกระทำอทินนาทานกรรม ผู้ใช้ให้ทำนั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมื่อกระทำการตัดที่ต่อแห่งเรือน คือการตัดช่องย่องเบาด้วยตนเอง ผู้ทำจะได้ชื่อว่ากระทำ
บาปก็หาไม่
เมื่อใช้ให้ผู้อื่นกระทำการตัดที่ต่อแห่งเรือน คือการตัดช่องย่องเบา ผู้ใช้ให้ทำนั้นจะได้ชื่อว่า
กระทำบาปก็หาไม่
เมื่อทำการปล้นเป็นการใหญ่หลายบ้านเรือนด้วยตนเอง ผู้ทำจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เม่ือใชใ้ หผ้ อู้ น่ื ปลน้ เปน็ การใหญห่ ลายบา้ นเรอื น กวาดทรพั ยส์ นิ ของเขาไปจนหมดสน้ิ ผใู้ ชใ้ ห้
ทำนั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่

 ⌫⌫

เมอ่ื กระทำโจรกรรมในเรอื นหลงั เดยี วดว้ ยตนเอง ผทู้ ำนน้ั จะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมอ่ื ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื กระทำโจรกรรมในเรอื นหลงั เดยี ว ผใู้ ชใ้ หท้ ำนน้ั จะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมื่อซมุ่ อยทู่ ท่ี างเปลย่ี ว เพอ่ื ดกั จเ้ี อาทรพั ยข์ องฝงู ชนทเ่ี ดนิ ผา่ นไปผา่ นมาดว้ ยตนเอง ผทู้ ำจะ
ได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื ใช้ให้ผู้อื่นซุ่มอยู่ที่ทางเปลี่ยว เพื่อดักจี้เอาทรัพย์ของฝูงชนที่เดินผ่านไปผ่านมาทั้งหลาย
ผู้ใช้ให้ทำนั้น จะได้ชื่อว่ากระทำบาปก็หาไม่
เมอ่ื กระทำกามมจิ ฉาจาร คอื ประพฤตผิ ดิ ในทางกาม ผทู้ ำจะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม่
เมื่อประพฤติผิดทางวาจา คือพูดมุสาเป็นคำเท็จหลอกลวง ผู้พูดนั้นจะได้ชื่อว่ากระทำบาป
ก็หาไม่
แม้หากผู้ใดจะใช้จักรซึ่งมีคมโดยรอบเหมือนมีดโกนเที่ยวสังหารเหล่าสัตว์ในพื้นปฐพีนี้ ให้
เปน็ ลานเป็นกองมงั สะอันเดยี วกัน บาปทม่ี กี ารกระทำเช่นน้ันเป็นเหตุ ก็ยอ่ มไม่มแี ก่เขา ไม่มี
บาปมาถึงเขาผู้นั้น
แม้หากบุคคลจะไปยังฝั่งขวาแห่งแม่น้ำคงคา แล้วทำการฆ่าเขาเองก็ดี ใช้ให้ผู้อื่นฆ่าเขาก็ดี
ตดั ตนี ตดั มอื ของเขาดว้ ยตนเองกด็ ี ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื ตดั ตนี ตดั มอื ของเขากด็ ี บาปทม่ี กี ารกระทำเชน่
นั้นเป็นเหตุ ก็ย่อมไม่มีแก่เขาผู้นั้น ไม่มีบาปมาถึงเขาผู้นั้น
แมห้ ากบคุ คลจะไปยงั ฝง่ั ซา้ ยแหง่ แมน่ ำ้ คงคา แลว้ ทำการใหท้ านดว้ ยตนเองกด็ ี ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื ให้
ทานก็ดี ทำการบูชาด้วยตนเองก็ดี ใช้ให้ผู้อื่นทำการบูชาก็ดี บุญที่มีการทำเช่นนั้นเป็นเหตุ
ก็ย่อมไม่มีแก่เขาผู้นั้น ไม่มีบุญมาถึงเขาผู้นั้น
โดยการใหท้ านกด็ ี โดยการทรมานอนิ ทรยี ก์ ด็ ี โดยการสำรวมศลี กด็ ี โดยการกลา่ วคำสตั ยก์ ด็ ี
บุญที่มีการกระทำเช่นนี้เป็นเหตุ ย่อมไม่มีแก่ผู้กระทำ ไม่มีบุญมาถึงเขาผู้กระทำเลย

ออเตม็ ปรู ณะกสั สปศาสดาจารย์ ผู้มีความเห็นเป็นอกิริยะทิฏฐิ ได้บัญญัติหลักคำสอนเป็นศาสนา
แหง่ ตนไว้ โดยนยั ดงั พรรณนามาน้ี ปรากฏวา่ เปน็ ทถ่ี กู อกถกู ใจของเหลา่ สาวกผโู้ ฉดเขลาเปน็ ยง่ิ นกั ถงึ กบั จดขอ้
ความนำเอาหลักการเหล่านี้ไปพร่ำสาธยายเพื่อให้จำขึ้นใจ และนำไปประพฤติปฏิบัติมากมายเป็นนักหนา
ดว้ ยประการฉะน้ี

กาลครั้งนั้น ยังมีขี้ข้าเขาอีกคนหนึ่ง ซึ่งภายหลังต่อมาก็ได้รับการยกย่องให้ได้เป็นศาสดาจารย์เจ้า
ลทั ธใิ หญเ่ ชน่ เดยี วกบั ปรู ณะกสั สปเหมอื นกนั ชวี ประวตั ขิ องทา่ นศาสดาจารยผ์ นู้ ม้ี วี า่ เดมิ ทเี มอ่ื เขาคลอดจาก
ครรภ์มารดาซึ่งเป็นทาสีอยู่ในตระกูลหนึ่งนั้น เขาคลอดที่โรงโค อันเรียกตามศัพท์ว่าโคสาล คนทั้งหลายจึง
ขนานนามเขาวา่ “โคสาล” ตามสถานท่ๆี เขาเกดิ นายโคสาลนั้น ครั้นเติบใหญ่ขึน้ มากต็ อ้ งรบั หน้าทท่ี ำงาน
หนกั ใหแ้ กน่ ายเงนิ งานแบกหามหนกั เบาอยา่ งไร กต็ อ้ งจำใจอดทนทำไปตามคำสง่ั ของทา่ นผเู้ ปน็ มลู นาย จกั
ขดั ขนื คำสง่ั หาไดไ้ ม่ ตอ้ งทำงานตา่ งๆ ไปสดุ แตน่ ายเงนิ จกั จกิ หวั ใช้ ทง้ั นก้ี เ็ พราะวา่ ตนเกดิ มามกี รรม เปน็ คน
ไร้ทรัพย์อับปัญญา ตกอยู่ในภาวะเป็นทาสเขา มีชีวิตอยู่อย่างแสนจะลำเค็ญโดยเป็นขี้ข้าเขาอย่างนี้เรื่อยมา
เมอ่ื ถงึ วาระทเ่ี พอ่ื นจะชะตาเฟอ่ื ง กบ็ งั เอญิ ใหม้ เี หตบุ นั ดาลเปน็ คอื

 ⌫ 

วนั หนง่ึ มลู นายใชเ้ ขาแบกไหนำ้ มนั เดนิ ไปในเบอ้ื งหนา้ สว่ นตวั มลู นายเจา้ เงนิ นน้ั เดนิ คอยกำกบั การอยู่
ทางเบอ้ื งหลงั ในขณะทพ่ี ากนั เดนิ ทางมาถงึ ทแ่ี หง่ หนง่ึ ซง่ึ เปน็ หนทางทเ่ี ฉอะแฉะและเตม็ ไปดว้ ยเปอื กตมมลู นาย
เกรงวา่ เขาจะลน่ื หกลม้ จงึ กำชบั วา่

“มา ขลิ . . มา ขลิ = ระวงั ! อยา่ ลน่ื ลม้ . . ระวงั ! อยา่ ลน่ื ลม้ ”

มลู นายกลา่ วกำชบั วา่ ดงั นย้ี งั มขิ าดคำ นายโคสาลเจา้ กรรมกใ็ หม้ อี นั เปน็ ลม้ คะมำลงไป ไหนำ้ มนั ตกจาก
บา่ แตกกระจาย เขารบี ผลดุ ลกุ ขน้ึ มาทนั ใดดว้ ยความตกใจสดุ ขดี ครน้ั เหลยี วหลงั มองไปทางมลู นาย กเ็ หน็ เงอ้ื
ไมท้ ำทา่ วา่ จะตดี ว้ ยความโกรธ ในกาลอนั คบั ขนั นน้ั กพ็ ลนั ตดั สนิ ใจเผน่ ผลงุ วง่ิ หนไี ปซง่ึ หนา้ เพอ่ื ใหร้ อดพน้ จาก
อาญาอนั จะมาตอ้ งกายตน มลู นายนน้ั กใ็ ชช่ ว่ั เมอ่ื เหน็ เจา้ ทาสของตวั มนั มาวง่ิ หนไี ปซง่ึ หนา้ เชน่ นน้ั กว็ ง่ิ แลน่
กวดตามไปตดิ ๆ พอหวดิ จะถงึ ตวั กเ็ ออ้ื มมอื ไปฉวยชายผา้ นงุ่ ไดแ้ ลว้ ฉดุ เอาไว้ นายโคสาลทาสผมู้ ผี ดิ ซง่ึ หมด
สตไิ มม่ คี วามยง้ั คดิ อะไรอกี แลว้ ในบดั น้ี กแ็ กผ้ า้ ออกดว้ ยฉบั ไว วง่ิ แลน่ ไปแตต่ วั เปลา่ โดยหาผา้ นงุ่ หม่ มไิ ด้

ครน้ั วง่ิ หนมี ลู นายตนไปสปู่ ระเทศทไ่ี กลพอประมาณ หมายใจวา่ มลู นายตามมามทิ นั แลว้ กห็ ยดุ ลงนง่ั
อยภู่ ายใตร้ ม่ ไมแ้ หง่ หนง่ึ ดว้ ยความเหนอ่ื ยหอบ กค็ วามเปน็ ทาส ปญั ญาของนายโคสาลนน้ั ยอ่ มมปี ระมาณไม่
ผดิ กนั เลยกบั ออเตม็ ปรู ณะกสั สป ดว้ ยเหตนุ ้ี เขาจงึ ไมม่ ปี ญั ญาทจ่ี ะหาวตั ถเุ ครอ่ื งปกปดิ กายมใี บไมเ้ ปน็ ตน้ มา
พันกายตน คงปล่อยให้ร่างกายเปลอื ยเปล่าอยูอ่ ย่างน้นั ครน้ั บงั เกดิ ความละอายแกรงว่าใครจะเห็นตน กด็ ั้น
ด้นเข้าไปแอบซ่อนอยู่ในป่า ต่อมาไม่ช้าความหิวโหยก็เข้าครอบงำ เมื่อเกิดมีอาการหน้ามืดทำท่าจะเป็นลม
เพราะความหวิ แสบทอ้ ง กต็ อ้ งพาสงั ขารของตนออกมาจากปา่ สน้ิ ความละอายเปลอื ยกายเขา้ ไปในบา้ นแหง่
หนง่ึ เพอ่ื จะขอทาน

“อโห ! พระอรหนั ต์ . . .”

บรุ ษุ ชาวบา้ นปา่ คนหนง่ึ ซง่ึ เหน็ เขาเปน็ คนแรกอทุ านออกมาดว้ ยความสำคญั ผดิ แลว้ กร็ บี บอกกลา่ ว
ให้ชาวบ้านทั้งหลายได้ทราบ เหล่าชาวบ้านผู้โฉดเขลาก็เข้าใจว่านายโคสาลนั้นเป็นพระอรหันต์จริง เพราะดู
กริ ยิ าทา่ ทางและสารรปู ผดิ คนธรรมดาสามญั แมผ้ า้ พนั กายกไ็ มม่ ดี มู กั นอ้ ยสนั โดษนกั หนา กพ็ ากนั นำเอาขา้ ว
ปลาอาหารแต่ล้วนประณีตมาถวายแก่นายโคสาลนั้นเป็นอันมาก เมื่อได้บริโภคอาหารสมอยากหายหิวแล้ว
และแลเหน็ ฝงู ชนชาวบา้ นพากนั กราบกรานตนดว้ ยความเลอ่ื มใสปากกพ็ รำ่ พรรณนา ยกยอ่ งวา่ เปน็ พระอรหนั ต์
อยนู่ กั หนาเชน่ นน้ั นายโคสาลกเ็ คลบ้ิ คลม้ิ สำคญั วา่ ตนเปน็ พระอรหนั ตจ์ รงิ จงึ เกดิ อโยนโิ สมนสกิ ารถอื มน่ั เหน็ เปน็
อเหตกุ ะทฏิ ฐวิ า่

“อหา ! งา่ ยแทๆ้ คอื วา่ การไดบ้ รรลคุ ณุ วเิ ศษ สำเรจ็ เปน็ พระอรหนั ต์ ชา่ งเปน็ การงา่ ย เปน็ การบงั เอญิ
โดยแท้ หาเหตหุ าปจั จยั อะไรมไิ ด้ ดแู ตอ่ าตมะนเ่ี ปน็ ไร ความบากบน่ั ความเพยี ร อนั เปน็ เหตเุ ปน็ ปจั จยั อาตมะ
นไ้ี ดเ้ คยกระทำเสยี สกั ทเี มอ่ื ไร เปน็ ทาสวง่ิ หนอี าญาแหง่ นายมาแทๆ้ แตเ่ มอ่ื ถงึ คราวจะไดเ้ ปน็ พระอรหนั ตก์ ็

 ⌫⌫

เปน็ ขน้ึ มาเอง การทอ่ี าตมะไดเ้ ปน็ พระอรหนั ตข์ น้ึ มาในครง้ั น้ี มใิ ชว่ า่ ดว้ ยอานภุ าพแหง่ เหตแุ หง่ ปจั จยั ทเ่ี คยมี
มา เมอ่ื จะวา่ กนั โดยทถ่ี กู ทค่ี วรแลว้ เปน็ เพราะกริ ยิ าทอ่ี าตมะไมน่ งุ่ ผา้ ฉะนน้ั ภาวะทไ่ี มน่ งุ่ ผา้ นจ้ี งึ เปน็ บรรพชา
เพศทป่ี ระเสรฐิ กอ่ ใหเ้ กดิ ความเคารพนบั ถอื มากมาย ตอ่ จากนไ้ี ป อาตมะจะอธษิ ฐานบรรพชา จกั ไมน่ งุ่ ผา้ หม่
ผา้ เลยเปน็ อนั ขาด”

นายโคสาลผเู้ ปน็ พระอรหนั ตโ์ ดยบงั เอญิ ดำรจิ ติ คดิ ฉะนแ้ี ลว้ กส็ ำแดงกริ ยิ าขรมึ สอ่ เจตนาวา่ ตนเปน็ ผู้
สนั โดษมกั นอ้ ยนกั หนา แมว้ า่ จะมผี นู้ ำเอาผา้ นงุ่ หม่ มาใหเ้ พอ่ื นกป็ ฏเิ สธเสยี ประพฤตติ นเปน็ คนไมน่ งุ่ หม่ เลย
ถอื เพศเปน็ อเจลกไมม่ ผี า้ พนั กายอยอู่ ยา่ งนน้ั เปน็ เวลานาน ภายหลงั ตอ่ มาปรากฏวา่ ไดม้ คี นโฉดเขลาไรป้ ญั ญา
พากนั มาเคารพนบั ถอื มากยง่ิ ขน้ึ ๆ เขาจงึ ตง้ั ตนเปน็ อาจารยข์ นานนามตนเองเสยี อยา่ งไพเราะวา่ มกั ขลโิ คสาล
ศาสดาจารย์ โดยถอื เอาคำทม่ี ลู นายเดมิ เขากำชบั ในขณะทต่ี นจะหกลม้ ทำไหนำ้ มนั แตกวา่ “มา ขล”ิ ผสมเขา้
กับชื่อเดิม ซึ่งเป็นกิริยาที่ตนคลอดจากครรภ์มารดาในโรงโคว่า “โคสาล” สำเร็จเป็นนามว่ามักขลิโคสาล
ศาสดาจารย์ กแ็ นวคำสอนทท่ี า่ นมกั ขลโิ คสาลศาสดาจารย์ สง่ั สอนเหลา่ สาวกแหง่ ตนอยเู่ นอื งๆ นน้ั มขี อ้ ความ

ดงั ตอ่ ไปนี้

อเหตกุ ะทฏิ ฐิ

o ไมม่ เี หตุ ไมม่ ปี จั จยั เพอ่ื ความเศรา้ หมองแหง่ สตั วท์ ง้ั หลาย
สตั วท์ ง้ั หลายหาเหตมุ ไิ ด้ หาปจั จยั มไิ ด้ เมอ่ื จะเศรา้ หมองกย็ อ่ มเศรา้ หมองเอง

o ไมม่ เี หตุ ไมม่ ปี จั จยั เพอ่ื ความบรสิ ทุ ธแ์ิ หง่ สตั วท์ ง้ั หลาย
สตั วท์ ง้ั หลายหาเหตมุ ไิ ด้ หาปจั จยั มไิ ด้ เมอ่ื จะบรสิ ทุ ธก์ิ ย็ อ่ มบรสิ ทุ ธเ์ิ อง

o ไมม่ กี ารกระทำของตนเอง
ไมม่ กี ารกระทำของผอู้ น่ื
ไมม่ กี ารกระทำของบรุ ษุ
ไมม่ กี ำลงั แหง่ ความเพยี ร
ไมม่ เี รย่ี วแรงของบรุ ษุ
ไมม่ คี วามบากบน่ั ของบรุ ษุ

สตั วท์ ง้ั ปวง ปาณะทง้ั ปวง ภตู ะทง้ั ปวง ชวี ะทง้ั ปวง ลว้ นไมม่ อี ำนาจ ไมม่ กี ำลงั ไมม่ คี วามเพยี ร แปรไป
ตามเคราะหด์ เี คราะหร์ า้ ย แปรไปตามความประจวบเหมาะ แปรไปตามความเปน็ เอง ยอ่ มเสวยสขุ เสวยทกุ ข์
ในชาตติ า่ ง ๆ

o สภาวะมีกำเนิดเปน็ อาทิ ทชี่ นพาลและบณั ฑติ เรร่ อ่ นท่องเทย่ี วไป ดว้ ยความหวงั วา่ “เราจัก
อบรมกรรมทย่ี งั ไมอ่ ำนวยผลใหอ้ ำนวยผล หรอื เราจกั สมั ผสั ถกู ตอ้ งกรรมทอ่ี ำนวยผลแลว้ จกั
ทำกองทกุ ขใ์ หส้ น้ิ สดุ ไปดว้ ยศลี ดว้ ยพรต ดว้ ยตบะหรอื ดว้ ยพรหมจรรย”์ ดงั น้ี ความสมหวงั
จกั ไมม่ ใี นสภาวะมกี ำเนดิ เปน็ อาทนิ น้ั เลยเปน็ อนั ขาด

 ⌫ 

o สขุ ทกุ ข์ ทส่ี ตั วท์ ง้ั หลายสามารถทำใหส้ น้ิ สดุ ลงได้ เหมอื นตวงของใหห้ มดดว้ ยทะนาน ยอ่ มไม่
มใี นสงั สารนเ้ี ลย

o ไมม่ คี วามเสอ่ื มความเจรญิ
ไมม่ กี ารเลอ่ื นขน้ึ เลอ่ื นลง

คนพาลและบณั ฑติ ทง้ั หลายเรร่ อ่ นทอ่ งเทย่ี วไป จกั ทำกองทกุ ขใ์ หส้ น้ิ สดุ ไดเ้ อง เปรยี บเหมอื นกลมุ่ ดา้ ย
ทบ่ี คุ คลขวา้ งไป ยอ่ มคลห่ี มดไปเองฉะนน้ั

มกั ขลโิ คสาลศาสดาจารยผ์ มู้ คี วามเหน็ เปน็ อเหตกุ ะทฏิ ฐิ ไดบ้ ญั ญตั หิ ลกั คำสอนเปน็ ศาสนาแหง่ ตนไว้
โดยนยั ดงั พรรณนามาน้ี ปรากฏวา่ เปน็ ทถ่ี กู อกถกู ใจของเหลา่ สาวกผโู้ ฉดเขลาเปน็ ยง่ิ นกั เพราะถงึ แมว้ า่ พวก
ตนจะฟงั คำสอนอนั กระทอ่ นกระแทน่ เลอะเลอื น มคิ อ่ ยจะเขา้ ใจความหมายไดท้ กุ วรรคทกุ ตอนกด็ ี ถงึ กระนน้ั ก็
มคี วามเขา้ ใจเปน็ เคา้ ๆ วา่ ทา่ นศาสดาจารยผ์ เู้ ปน็ อรหนั ตแ์ หง่ ตนนน้ั มหี ลกั การสอนเปน็ อศั จรรย์ คอื สอนใหไ้ ม่
ตอ้ งทำอะไรทง้ั นน้ั เมอ่ื จะบรสิ ทุ ธท์ิ รงคณุ วเิ ศษเปน็ พระอรหนั ต์ ปราศจากกองทกุ ข์ พอถงึ คราวแลว้ กอ็ าจจะเปน็
ไดข้ น้ึ มาเองโดยไมต่ อ้ งมเี หตมุ ปี จั จยั อะไรทง้ั สน้ิ เหลา่ ชนผถู้ วลิ หวงั ใครจ่ ะไดส้ ำเรจ็ เปน็ อรหนั ตโ์ ดยสะดวกดาย
ตามสนั ดานมกั งา่ ยแหง่ ตนเหลา่ นน้ั จงึ มคี วามเลอ่ื มใสและเกดิ ความภาคภมู ใิ จในปญั ญาขององคศ์ าสดาแหง่ ตน
เปน็ ยง่ิ นกั ตา่ งกพ็ ากนั นำเอาหลกั การอนั ผดิ ไมเ่ ขา้ ทา่ เหลา่ นไ้ี ปพรำ่ สาธยาย เพอ่ื จำใหข้ น้ึ ใจโดยหมายวา่ เปน็
คำสอนอนั ประเสรฐิ สำหรบั ตน ดว้ ยประการฉะน้ี

ขณะทส่ี องศาสดาจารย์ คอื ปรู ณะกสั สปและมกั ขลโิ คสาลกำลงั ประกาศลทั ธโิ งๆ่ ใหแ้ กค่ นโงท่ ง้ั หลาย
ผคู้ ลง่ั ไคลใ้ นปรชั ญาแปลกหอู ยอู่ ยา่ งเพลดิ เพลนิ นน้ั อกี มมุ หนง่ึ ของประเทศ กม็ ศี าสดาจารยผ์ เู้ ปรอ่ื งปราชญเ์ กนิ
คนธรรมดาสามัญปรากฏขึ้นมาอีกท่านหนึ่ง ซึ่งประชาชนทั้งหลายได้รู้จักท่านในนามว่า “อชิตเกสกัมพล
ศาสดาจารย”์ ทา่ นอชติ เกสกมั พลศาสดาจารยผ์ นู้ ้ี เดมิ ทกี เ็ ปน็ แตเ่ พยี งบคุ คลชาวบา้ นธรรมดา มชี อ่ื วา่ นาย อชติ ะ
ภายหลังเกิดมีความเบื่อหน่ายในฆราวาสวิสัย จึงออกไปบวชเป็นเดียรถีย์ พยายามประพฤติวัตรตาม
ความสามารถแหง่ ตน ปรารถนาจะใหค้ นทง้ั ปวงเลอ่ื มใสศรทั ธาวา่ เปน็ ผมู้ กั นอ้ ย สนั โดษ เพอ่ื นจงึ สอู้ ตุ สา่ หน์ งุ่
หม่ ผา้ ทก่ี ระทำดว้ ยผมมนษุ ย์ แมจ้ ะมผี นู้ ำเอาผา้ นงุ่ ผา้ หม่ เนอ้ื ดสี สี วยราคาแพงสกั เทา่ ใดมาให้ นายอชติ ะเดยี รถยี ์
กม็ ไิ ดม้ จี ติ ยนิ ดี กลบั ปฏเิ สธเสยี สน้ิ แลว้ กส็ ง่ั สอนคนทง้ั หลายไปตามอำนาจแหง่ ความถอื มน่ั เหน็ เปน็ นตั ถกิ ะ ทฏิ ฐวิ า่

“ผลทานไมม่ !ี ผลแหง่ การบชู าใหญน่ อ้ ยกไ็ มม่ !ี สวรรคไ์ มม่ !ี นรกไมม่ !ี อธิ โลกปรโลกกไ็ มม่ !ี ผลทป่ี ฏบิ ตั ิ
มารดาบดิ าไมม่ !ี สตั วบ์ คุ คลเกดิ มาทกุ วนั น้ี เกดิ มาชาตเิ ดยี ว แตพ่ อตายแลว้ กส็ น้ิ สญู กนั เทา่ นน้ั เอง ทต่ี ายแลว้
และจะไปเกดิ ในชาตหิ นา้ นน้ั หามไิ ด้ จะกระทำดสี กั เทา่ ใดๆ จะกระทำชว่ั สกั เทา่ ใดๆ กม็ กี ำหนดกนั เพยี งแตต่ าย
สดุ เกณฑก์ นั เพยี งตายเทา่ นน้ั ”

บรรดาประชาชนผโู้ งเ่ ขลาทง้ั หลายไดส้ ดบั โอวาทดงั น้ี ตา่ งกม็ คี วามเชอ่ื ถอื เพราะเหน็ เขาประพฤตติ นผดิ
คนธรรมดา ผา้ ผอ่ นทน่ี งุ่ หม่ นน้ั เลา่ เขากน็ งุ่ หม่ แตผ่ า้ อนั กระทำดว้ ยผมของมนษุ ยซ์ ง่ึ มสี มั ผสั อนั หยาบยากทผ่ี อู้ น่ื
จักกระทำได้เช่นนั้น จึงพากันเข้าใจไปว่านายอชิตะเป็นพระอรหันต์ แล้วชวนกันมานมัสการกราบไหว้ด้วย
ความเลอ่ื มใส ในทส่ี ดุ กส็ มคั รเปน็ สาวกมากมาย ยกยอ่ งแตง่ ตง้ั เขาเปน็ อาจารยข์ นานนามวา่ ทา่ นอชติ เกสกมั พล

 ⌫⌫

ศาสดาจารย์ ซง่ึ แปลวา่ ทา่ นศาสดาจารยอ์ ชติ ะผนู้ งุ่ ผา้ หม่ ผา้ อนั กระทำดว้ ยผมของมนษุ ย์ กแ็ นวคำสอนทท่ี า่ น
อชติ เกสกมั พลศาสดาจารย์ สง่ั สอนเหลา่ สาวกแหง่ ตนอยเู่ นอื งๆ นน้ั มขี อ้ ความดงั ตอ่ ไปน้ี

นตั ถกิ ะทฏิ ฐิ

o ทานไมม่ ผี ล
การบชู าไมม่ ผี ล
การเซน่ สรวงไมม่ ผี ล
ผลวบิ ากแหง่ กรรมทท่ี ำดที ำชว่ั ไมม่ ี
โลกนไ้ี มม่ ี
โลกหนา้ ไมม่ ี
มารดาบดิ าไมม่ ี
สตั วผ์ เู้ กดิ ผดุ ขน้ึ ไมม่ ี

สมณพราหมณผ์ ดู้ ำเนนิ ชอบ ปฏบิ ตั ชิ อบ ซง่ึ กระทำโลกนแ้ี ละโลกหนา้ ใหแ้ จง้ ดว้ ยปญั ญาอนั ยง่ิ ดว้ ยตน
เองแลว้ สอนผอู้ น่ื ใหร้ แู้ จง้ ในโลกนไ้ี มม่ ี

o คนเราน้ี เปน็ แตเ่ พยี งมหาภตู รปู ทง้ั สป่ี ระชมุ กนั เมอ่ื ทำกาลกริ ยิ าตายไปแลว้
ธาตดุ นิ กไ็ ปตามธาตดุ นิ
ธาตนุ ำ้ กไ็ ปตามธาตนุ ำ้
ธาตไุ ฟกไ็ ปตามธาตไุ ฟ
ธาตลุ มกไ็ ปตามธาตลุ ม
อนิ ทรยี ท์ ง้ั หลาย ยอ่ มเลอ่ื นลอยไปในอากาศ

o คนทง้ั หลาย มเี ตยี งเปน็ ท่ี ๕ จะหามเขาไป รา่ งกายปรากฏอยแู่ คป่ า่ ชา้ กลายเปน็ กระดกู มสี ี
ดจุ สนี กพริ าบ

o ทานนน้ั เปน็ สง่ิ ทพ่ี วกคนเขลาบญั ญตั ไิ ว้ คำของคนบางพวกทพ่ี ดู วา่
“ทานมผี ล .. ทานมผี ล”

คำพดู เหลา่ น้ี ลว้ นแตเ่ ปน็ คำเปลา่ เปน็ คำเทจ็ เปน็ คำเพอ้ เพราะวา่ เมอ่ื รา่ งกายสลาย คนเราทง้ั พาล
ทง้ั บณั ฑติ ยอ่ มขาดสญู พนิ าศสน้ิ จะไดก้ ลบั มาเกดิ อกี กห็ ามไิ ด้

 ⌫ 

อชิตเกสกัมพลศาสดาจารย์ ผู้มีความเห็นเป็นนัตถิกะทิฏฐิ ได้บัญญัติหลักคำสอนเป็นศาสนาแห่งตน
ไวโ้ ดยนยั ดงั พรรณนามาน้ี ปรากฏวา่ เปน็ ทถ่ี กู อกถกู ใจของเหลา่ สาวกผโู้ ฉดเขลาเปน็ ยง่ิ นกั เพราะเปน็ คำสอนที่
ฟังง่ายและปฏิบัติตามได้ง่าย ไม่ขัดกับอัธยาศัยอันหยาบหนาแห่งตน บางคนถึงกับจดเอาข้อความ
เหลา่ นไ้ี ปพรำ่ สาธยายเพอ่ื จำใหข้ น้ึ ใจ และใชเ้ ปน็ คตปิ ระจำชวี ติ ของตนสบื ไปในวนั หนา้ ดว้ ยประการฉะน้ี

ความเหน็ ผดิ

เปน็ ทน่ี า่ เศรา้ สลดและนา่ สงั เวชใจ ในหลกั คำสอนแหง่ ทา่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ เปน็ ยง่ิ นกั เพราะวา่ หลกั
คำสอนเหลา่ นน้ั เมอ่ื วา่ กนั ตามความเปน็ จรงิ แลว้ เปน็ คำสอนทผ่ี ดิ พลาดอยา่ งมหนั ต์ ซง่ึ ออกมาจากดวงใจอนั
ประกอบไปดว้ ยมจิ ฉาทฐิ ิ คอื ความเหน็ ผดิ !

เพราะเหตไุ ร? เพราะวา่ ในบรรดาทา่ นศาสดาจารยผ์ เู้ ปน็ พระอรหนั ตเ์ ถอ่ื นทง้ั ๓ คนนน้ั ทา่ นปรู ณะ
กสั สปศาสดาจารย์ ซง่ึ ประกาศศาสนาแหง่ ตนออกมาโดยนยั เปน็ ตน้ วา่

“เมอ่ื กระทำบาปเอง ผทู้ ำจะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปเองกห็ าไม่
เมอ่ื ใชใ้ หผ้ อู้ น่ื กระทำบาป ผใู้ ชจ้ ะไดช้ อ่ื วา่ กระทำบาปกห็ าไม”่

ศาสนาชนดิ นเ้ี ปน็ อกริ ยิ วาที คอื ปฏเิ สธกรรม ไมว่ า่ จะกระทำอะไรทง้ั สน้ิ กไ็ มเ่ ปน็ กรรมทง้ั นน้ั ซง่ึ นบั
วา่ เปน็ คำสอนทผ่ี ดิ จากความเปน็ จรงิ อยา่ งมหนั ตป์ ระการหนง่ึ

ทา่ นอชติ เกสกมั พลศาสดาจารย์ ผซู้ ง่ึ ประกาศศาสนาแหง่ ตนออกมาโดยนยั เปน็ ตน้ วา่
“ทานไมม่ ผี ล
การบชู าไมม่ ผี ล
สตั วต์ ายแลว้ กข็ าดสญู ไมม่ โี ลกน้ี ไมม่ โี ลกหนา้ ”

ศาสนาชนดิ นเ้ี ปน็ นตั ถกิ วาท คอื ปฏเิ สธผลวบิ ากแหง่ กรรม เพราะปฏเิ สธผลแหง่ การกระทำทง้ั สน้ิ วา่ ไมม่ ี
คนกระทำความดคี วามชว่ั อยา่ งใดกไ็ มม่ ผี ลทง้ั นน้ั ซง่ึ นบั วา่ เปน็ คำสอนทผ่ี ดิ พลาดอยา่ งมหนั ตป์ ระการหนง่ึ

ทา่ นมกั ขลโิ คสาลศาสดาจารย์ ซง่ึ ประกาศศาสนาแหง่ ตนออกมา โดยนยั เปน็ ตน้ วา่
“ไมม่ เี หตุ ไมม่ ปี จั จยั เพอ่ื ความเศรา้ หมองแหง่ สตั วท์ ง้ั หลาย
สตั วท์ ง้ั หลายหาเหตมุ ไิ ด้ หาปจั จยั มไิ ด้ เมอ่ื จะเศรา้ หมองกย็ อ่ มเศรา้ หมองเอง”

ศาสนาชนดิ นเ้ี ปน็ อเหตกุ วาที คอื ปฏเิ สธกรรมและผลวบิ ากแหง่ กรรม หมายความวา่ การทส่ี ตั วบ์ คุ คล
ทง้ั หลายจะเปน็ อยา่ งไร จะดหี รอื ชว่ั อยา่ งไรนน้ั กเ็ ปน็ ขน้ึ มาเอง ไมใ่ ชเ่ พราะกรรมคอื การกระทำหรอื เพราะผล

 ⌫⌫

วิบากแห่งกรรมแต่อย่างใดอย่างหนึ่งเลย คำสอนเช่นนั้นเป็นคำสอนที่ผิดจากความเป็นจริงอย่างมหันต์
ประการหนง่ึ

จงึ เปน็ อนั วา่ ทา่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ ไดพ้ ากนั บญั ญตั ศิ าสนาท่ี ปฏเิ สธกรรมและผลแหง่ กรรม โดย
ประการทง้ั ปวง ซง่ึ เปน็ ศาสนา ทม่ี หี ลกั การผดิ จากความเปน็ จรงิ อยา่ งรา้ ยกาจ ดว้ ยอำนาจแหง่ มจิ ฉาทฐิ คิ วาม
เหน็ ผดิ อนั สถติ แนน่ อยใู่ นจติ ของตนดงั กลา่ วมา เพราะฉะนน้ั เมอ่ื ถงึ คราวดบั ขนั ธส์ น้ิ ชวี ติ แลว้ มจิ ฉาทฏิ ฐอิ กศุ ล
กรรมจงึ ชกั นำทา่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ นน้ั ไปสนู่ ริ ยิ ภมู ิ บงั เกดิ เปน็ สตั วน์ รก ไดร้ บั ทกุ ขโ์ ทษอยา่ งแสนสาหสั ใน
โลกนั ตนรก จนกระทง่ั บดั นก้ี ย็ งั หาพน้ จากนรกไม่

ฝา่ ยสาวกของศาสดาจารยเ์ จา้ ลทั ธทิ ง้ั ๓ ซง่ึ ปรากฏวา่ มอี ยเู่ ปน็ จำนวนมากนน้ั บางพวกกม็ คี วามเลอ่ื ม
ใสในลัทธิคำสอนนั้นเป็นอย่างมาก บางพวกก็มีความเลื่อมใสแต่พอประมาณ บางพวกก็มีความเลื่อมใสน้อย
คอื มคิ อ่ ยจะเชอ่ื ถอื เทา่ ใด ในบรรดาสาวกเหลา่ น้ี สาวกพวกทม่ี คี วามเชอ่ื ถอื เลอ่ื มใสในลทั ธอิ นั โงเ่ ขลานน้ั อยา่ ง
ฝงั จติ ฝงั ใจ พวกนถ้ี งึ กบั จดเอาเนอ้ื ความคำสอนไปยงั บา้ นเรอื นของตน แลว้ กอ็ ตุ สา่ หน์ ง่ั ทอ่ งนง่ั สวดทกุ คนื วนั
จนเจนใจ เมอ่ื พจิ ารณาไปดว้ ยปญั ญาอนั เฉาโฉดแหง่ ตน กย็ ง่ิ เหน็ จรงิ ไปตามคำสอนนน้ั หนกั ยง่ิ ขน้ึ ครน้ั พวก
เขาพากนั ครำ่ เครง่ ภาวนาอยอู่ ยา่ งขน้ึ ใจ โดยนยั เปน็ ตน้ วา่

o เมอ่ื บคุ คลทำบาปเอง ผทู้ ำจะไดช้ อ่ื วา่ ทำบาปกห็ าไม.่ ..
o ไมม่ เี หตุ ไมม่ ปี จั จยั เพอ่ื ความเศรา้ หมองแหง่ สตั วท์ ง้ั หลาย...
o ผลทานไมม่ ี ผลการบชู าไมม่ ี สตั วท์ ง้ั หลายตายแลว้ กส็ ญู ไป...

ภาวนาอยอู่ ยา่ งนห้ี นกั ๆ เขา้ กย็ อ่ มเกดิ มจิ ฉาสติ คอื การตง้ั สตไิ วผ้ ดิ ๆ จติ ยดึ หนว่ งเอาความคดิ เหน็ ผดิ ๆ
นน้ั เปน็ อารมณแ์ นว่ แน่ ในทส่ี ดุ พวกเขาผโู้ งเ่ ขลาทง้ั หลายกเ็ ขา้ ถงึ ภาวะเปน็ นยิ ตมจิ ฉาทฏิ ฐบิ คุ คล คอื บคุ คลผมู้ ี
ความเหน็ ผดิ อนั ดง่ิ ลงไป

เมื่อพวกเขากลายเป็นนิยตมิจฉาทิฏฐิบุคคลไปอย่างนี้แล้ว ก็ย่อมเป็นที่แน่นอนว่าจักต้องประสบกับ
ความวบิ ตั อิ ยา่ งใหญห่ ลวง นน่ั คอื เมอ่ื เขาสน้ิ ชวี ติ ตายจากมนษุ ยโลกนไ้ี ปแลว้ ยอ่ มเปน็ ผแู้ คลว้ คลาดจากสคุ ตภิ มู ิ
คอื วา่ มอิ าจจะไปเกดิ เปน็ เทพยดา ณ สรวงสวรรค์ หรอื วา่ มอิ าจจะกลบั มาเกดิ เปน็ มนษุ ย์ ณ มนษุ ยโลกเรานใ้ี น
ชาตติ อ่ ไปไดเ้ ลยสถานทๆ่ี เขาจกั ตอ้ งไปเกดิ กค็ อื อบายภมู ิ ๔ มนี ริ ยภมู เิ ปน็ ตน้ ตอ้ งทนทกุ ขเ์ วยี นตายเวยี นเกดิ
ไดร้ บั ความทรมานอยา่ งแสนสาหสั ในจตรุ าบายภมู ิ ไมม่ กี ำหนดเวลาทจ่ี ะพน้ ทกุ ขไ์ ด้ ไมม่ โี อกาสทจ่ี ะไดบ้ รรลถุ งึ
พระนพิ พานอนั เปน็ แดนพน้ ทกุ ขไ์ ดเ้ ลยเปน็ อนั ขาด เพราะแมแ้ ตเ่ พยี งสคุ ตภิ มู ิ นยิ ตมจิ ฉาทฏิ ฐบิ คุ คลกย็ งั แคลว้
คลาดมอิ าจจะไปไดแ้ ลว้ จะปว่ ยกลา่ วไปใย ถงึ การทเ่ี ขาจะไดม้ รรค ผล นพิ พาน อนั เปน็ ภมู สิ ถานทพ่ี น้ จากทกุ ข์
ทง้ั มวลไดเ้ ลา่ ดว้ ยเหตทุ พ่ี วกเขาเปน็ ผปู้ ดิ ประตสู คุ ตภิ มู ิ และเปน็ ผเู้ ปดิ ประตอู บายภมู ใิ หก้ บั ตนเองดว้ ยอำนาจ
แห่งมิจฉาทิฏฐิอันดิ่งลงไปดังกล่าวมา เพราะฉะนั้นเมื่อถึงคราวดับขันธ์ทำกาลกิริยาจากมนุษยโลกนี้ไปแล้ว

 ⌫ 

พวกเขาเหล่านิยตมิจฉาทิฏฐิบุคคลเหล่านั้น ก็พากันไปเกิดเป็นสัตว์นรกเสวยทุกขทรมานอย่างแสนสาหัส
รว่ มกนั กบั ทา่ นศาสดาจารยอ์ รหนั ตเ์ ถอ่ื นทง้ั ๓ ของพวกเขาในขมุ นรกโลกนั ตน์ น่ั แล

ในกรณนี ้ี หากจะมปี ญั หาวา่

“เพราะเหตไุ ร ทา่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ พรอ้ มกบั เหลา่ สาวกของตน จงึ กลายเปน็ นยิ ตมจิ ฉาทฏิ ฐบิ คุ คล
แลว้ ถกู มจิ ฉาทฏิ ฐอิ กศุ ลธรรมชกั นำใหไ้ ปเกดิ เปน็ สตั วน์ รก ไดร้ บั ทกุ ขเวทนาอยา่ งแสนสาหสั เชน่ นน้ั เลา่ ?”

“กรรม ! เพราะทา่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ นน้ั ตะแกเปน็ พาลชนคนโงเ่ ขลา ไมเ่ ขา้ ใจในเรอ่ื งกรรม ไมร่ ู้
เรอ่ื งของกรรม จงึ เปน็ เหตใุ หต้ ะแกพากนั คดิ ดหู มน่ิ กรรม เพราะความเขา้ ใจผดิ ในเรอ่ื งกรรม จงึ ทำใหเ้ กดิ
ความเห็นผิด เมอื่ ความเห็นผิดมมี ากๆ เข้าจนกลายเป็นนยิ ตมิจฉาทิฏฐิแล้ว ก็มีใจแกลว้ กลา้ โอหงั
ปฏิเสธเรื่องกรรมและผลแห่งกรรมเสียโดยสิ้นเชิง ฉะนั้นจึงถูกกรรมที่ตนคิดดูหมิ่นว่าไม่มีนั่นแหละ
ฉุดกระชากลากพาให้ได้ รบั ทกุ ขโทษอยใู่ นมหานรก ฝ่ายสาวกทั้งหลาย ผู้มีความเข้าใจผิดในเรื่องกรรม
เพราะความโง่เขลาไม่รู้เรื่อง ของกรรม คิดดูหมิ่นดูเบาในกรรมตามคำสอนของอาจารย์ จนกลายเป็น
นยิ ตมจิ ฉาทฏิ ฐบิ คุ คล กย็ อ่ มจะถกู กรรมชกั นำใหไ้ ปเกดิ ในมหานรกเชน่ เดยี วกบั ศาสดาจารยข์ องตน”

เท่าที่กล่าวเป็นอารัมภกถามาอย่างยืดยาวนี้ ต้องการที่จะชี้ให้ท่านผู้มีปัญญาได้ทราบว่า เรื่อง
กรรมนเ้ี ปน็ เรอ่ื งใหญส่ ำคญั เปน็ เรอ่ื งครอบโลกครอบจกั รวาล ปญั หาเรอ่ื งกรรมเปน็ ปญั หาทไ่ี มม่ ใี ครสามารถขบ
คดิ ใหร้ แู้ จง้ แทงตลอดได้ หากวา่ จะใชแ้ ตเ่ พยี งปญั ญาของปถุ ชุ นคนธรรมดา พงึ ทราบไวโ้ ดยตระหนกั วา่ ในโลกน้ี
ผทู้ ส่ี ามารถจกั ทราบเรอ่ื งกรรมไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งและแจม่ แจง้ ทส่ี ดุ กม็ อี ยแู่ ตเ่ พยี งสมเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้
พระองคเ์ ดยี วเทา่ นน้ั สมเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ พระองคผ์ ทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ ทรงเปน็ พระสพั พญั ญู
ตรสั รทู้ กุ สง่ิ ทกุ ประการในไตรโลก พระองคย์ อ่ มทรงมพี ระญาณวเิ ศษหยง่ั รเู้ รอ่ื งกรรมนไ้ี ดอ้ ยา่ งแจม่ แจง้ แลว้ จงึ
ทรงนำเอามาแสดงแก่ชาวโลกได้ ฉะนั้นความร้แู จ้งเห็นจริงในปัญหาเรื่องกรรมนี้ จึงเป็นวิสัยแห่งองค์สมเด็จ
พระชนิ สหี เ์ จา้ โดยเฉพาะ หาใชเ่ ปน็ วสิ ยั แหง่ ปถุ ชุ นคนธรรมดาไม่

หากวา่ ปถุ ชุ นคนสามญั ผใู้ ด มใี จบงั อาจดหู มน่ิ กรรมเกดิ ความดเู บาในเรอ่ื งของกรรม โดยคดิ เหน็ วา่
เรอ่ื งกรรมเปน็ เรอ่ื งเลก็ ไมม่ คี วามสำคญั อยา่ งใด แลว้ กใ็ ชป้ ญั ญาพพิ ากษาเรอ่ื งกรรมไปตามอำนาจความคดิ เหน็
ของตน เขาผนู้ น้ั ยอ่ มไมม่ โี อกาสทจ่ี กั สามารถรเู้ หน็ เรอ่ื งกรรมอยา่ งแจง้ ชดั ได้ นอกจากจะไมส่ ามารถทราบชดั
ในเรอ่ื งของกรรมแลว้ อาจจะเกดิ ความเขา้ ใจผดิ เปน็ นยิ ตมจิ ฉาทฏิ ฐบิ คุ คล ซง่ึ เปน็ เหตนุ ำตนไปสอู่ บายภมู กิ ไ็ ด้
ดแู ตท่ า่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ พรอ้ มกบั สาวกนน่ั ยงั ไง การทพ่ี วกเขาตอ้ งพากนั ไปสอู่ บายตกนรก กเ็ พราะเขาเปน็
คนโชคร้ายเกิดมาเป็นคนภายนอกพระพุทธศาสนา และยังเป็นปุถุชนคนธรรมดาอยู่ ไม่สามารถที่จะรู้ชัดใน
เรื่องกรรมได้ จึงวินิจฉัยเรื่องกรรมไปตามความคิดเห็นอันโง่ๆ แห่งตน จนกลายเป็นความเข้าใจผิดในเรื่อง
กรรมและผลแหง่ กรรมไปในทส่ี ดุ

 ⌫⌫

อยา่ วา่ แตท่ า่ นศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ พรอ้ มกบั สาวกของเขา ซง่ึ เปน็ คนภายนอกพระพทุ ธศาสนาเปน็ เดยี รถยี ์
จะมีความเข้าใจผิดในเรื่องของกรรมอันเป็นเรื่องใหญ่ดังกล่าวมาแล้วนั่นเลย แม้แต่พุทธศาสนิกชนคน
นับถือพระพุทธศาสนา ปฏิญญาตนเป็นสาวกแห่งองค์สมเด็จพระทศพลสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ทรงรู้แจ้งเห็นจริง
โดยวเิ ศษในเรอ่ื งกรรมนแ่ี หละ บางคนกย็ งั ไมเ่ ขา้ ใจในเรอ่ื งกรรม! ในกรณนี พ้ี งึ เหน็ ตวั อยา่ งเชน่ คราวใดทเ่ี กดิ มี
ปญั หาเรอ่ื งกรรมขน้ึ มาแลว้ คราวนน้ั ยอ่ มจะเกดิ ความรสู้ กึ วา่ เรอ่ื งกรรม ทท่ี า่ นกลา่ วเอาไวใ้ นพระพทุ ธศาสนาน้ี
มันช่างเป็นเรื่องเวรกรรมชนิดหนึ่งซึ่งยุ่งยากสลับซับซ้อน ยากแก่การที่จะทำความเข้าใจให้เกิดขึ้นได้ แม้จัก
พยายามขบคดิ จนหวั สมองแทบจะแตกตาย กไ็ มส่ ามารถทจ่ี ะรเู้ หน็ อยา่ งแจม่ แจง้ ได้ ครน้ั นำเอาเรอ่ื งกรรมทต่ี น
สงสยั นไ้ี ปไตถ่ ามทา่ นผรู้ ู้ กด็ เู หมอื นวา่ จะยง่ิ เปน็ เวรกรรมหนกั เขา้ ไปอกี เพราะเหน็ ทา่ นผรู้ นู้ น้ั ทา่ นอธบิ ายฟงุ้ ซา่ น
ออกคารมโวหารไปตา่ งๆ นานา ในทส่ี ดุ กไ็ ดป้ ญั ญาเทา่ เดมิ คอื ไมไ่ ดค้ วามรคู้ วามเขา้ ใจอะไรในเรอ่ื งกรรม เพม่ิ
เตมิ ขน้ึ เลย นเ่ี ปน็ เหตกุ ารณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ เพราะความไมเ่ ขา้ ใจในเรอ่ื งกรรมอยา่ งธรรมดา แตท่ น่ี า่ สงั เวชใจใน เรอ่ื ง
นี้หนักยิ่งขึ้นไปกว่านั้นก็คือว่า บางคนนอกจากจะไมเ่ ขา้ ใจเรอ่ื งกรรมแลว้ ยงั มคี วามเขา้ ใจผดิ ใน เรอ่ื ง
กรรมทท่ี างพระพทุ ธศาสนาสอนไวไ้ ปตา่ งๆ นานาอกี ดว้ ย ยกตวั อยา่ งเชน่

“กรรมดกี รรมชว่ั มจี รงิ หรอื เปลา่ กไ็ มร่ ู้ ? เหน็ ปยู่ า่ ตายายทา่ นวา่ กเ็ ลยวา่ ตามไปอยา่ งนน้ั เอง” พทุ ธ
ศาสนกิ ชนคนหนง่ึ ซง่ึ เชอ่ื ครง่ึ ไมเ่ ชอ่ื ครง่ึ ในเรอ่ื งกรรมพดู

“กรรมดกี รรมชว่ั ไมม่ หี รอกเวย้ ! ดแู ตต่ วั ขา้ นย้ี งั ไง อตุ สา่ หป์ ระกอบกรรมดมี าเกอื บเปน็ เกอื บตายก็
ไมเ่ หน็ จะไดด้ อี ะไรขน้ึ มาเลย สคู้ นทำกรรมชว่ั ไมไ่ ด้ คนทำชว่ั ไดด้ มี อี ยมู่ ากมาย ทำไมทางพระพทุ ธศาสนาจงึ สอนวา่
ทำดไี ดด้ ี ทำชว่ั ไดช้ ว่ั กไ็ มร่ ”ู้ อกี คนหนง่ึ ซง่ึ ประสบกบั ความคบั แคน้ ในชวี ติ เพราะไมไ่ ดด้ ี พดู ขน้ึ อยา่ งนอ้ ยใจ

“พระพุทธเจ้าสอนผิด ! ไหนเห็นสอนว่า ถ้าอุตส่าห์ประกอบกรรมดี เช่นให้ทานรักษาศีลแล้วจะได้
โภคสมบตั ิ เรากท็ ำบญุ ตกั บาตรมาตง้ั แตเ่ ดก็ จนแก่ แทนทจ่ี ะรำ่ รวยอดุ มสมบรู ณไ์ ปดว้ ยโภคสมบตั ิ แตก่ ลบั จน
ยากลงทกุ วนั ทา่ นสอนของทา่ นอยา่ งไรกนั นะ หรอื วา่ จะใหไ้ ปเอาสวรรคว์ มิ านในชาตหิ นา้ ” อกี คนหนง่ึ ตอ่ วา่
พระพทุ ธศาสนาทต่ี นเคารพบชู าเอาอยา่ งซง่ึ ๆ หนา้ ดว้ ยความเจบ็ ใจ

“นรกสวรรคไ์ มม่ ี ! นรก-สวรรค-์ บญุ -บาปมที ไ่ี หนกนั โลกนโ้ี ลกหนา้ หรอื ชาตนิ ช้ี าตหิ นา้ กไ็ มม่ ี ทา่ นสอน
เรอ่ื งเหลา่ นเ้ี อาไว้ กเ็ พอ่ื เปน็ นโยบายใหค้ นทง้ั หลายเกดิ ความเกรงกลวั จะไมไ่ ดท้ ำความชว่ั สงั คมมนษุ ยจ์ ะได้
อยกู่ นั อยา่ งสงบสขุ โดยไมเ่ บยี ดเบยี นซง่ึ กนั และกนั เทา่ นน้ั เอง ความจรงิ คนเราเมอ่ื ตายแลว้ กส็ ญู ไป ไมใ่ ชว่ า่ จะ
ต้องไปเกิดในนรกสวรรค์อะไรที่ไหน ดังที่คนโบราณเพ้อฝันกันดอก” อีกคนหนึ่งวิจารณ์คำสอนเรื่องกรรมใน
พระพทุ ธศาสนาออกมา สดุ แตว่ า่ ปญั ญาความคดิ จะพาไป

วาทะเหล่านี้ ฟัง ๆ ดูก็แทบจะไม่รู้ว่าเป็นวาทะของใครกันแน่ จะว่าเป็นวาทะของสาวกแห่งองค์
สมเดจ็ พระทศพลสมั มาสมั พทุ ธเจา้ พระองคผ์ ทู้ รงรแู้ จง้ เหน็ จรงิ โดยพเิ ศษในเรอ่ื งกรรม หรอื วา่ จะเปน็ วาทะของ
สาวกทา่ นเดยี รถยี ์ ศาสดาจารยท์ ง้ั ๓ ผปู้ ฏเิ สธเรอ่ื งกรรมและผลแหง่ กรรมโดยสน้ิ เชงิ กใ็ หส้ งสยั อยู่ ทง้ั ๆ ทว่ี าทะ

 ⌫ 

เหลา่ นพ้ี รง่ั พรอู อกมาจากปากของบคุ คลผไู้ ดช้ อ่ื วา่ เปน็ พทุ ธศาสนกิ ชนโดยกำเนดิ ทเ่ี ปน็ เชน่ นเ้ี พราะเหตใุ ด ?
เพราะความไมเ่ ขา้ ใจในเรอ่ื งกรรม และความเขา้ ใจผดิ ในเรอ่ื งกรรมนน่ั เอง ทบ่ี นั ดาลใหเ้ หตกุ ารณอ์ นั นา่ สลดใจ
เชน่ นเ้ี กดิ ขน้ึ ถา้ มคี วามเขา้ ใจในเรอ่ื งกรรมทท่ี างพระพทุ ธศาสนาสอนไวเ้ ปน็ อยา่ งดแี ลว้ เหตกุ ารณด์ งั กลา่ วมาน้ี
กย็ อ่ มจะไมม่ โี อกาสเกดิ ขน้ึ เลยเปน็ อนั ขาด

บดั น้ี เราทง้ั หลายนบั วา่ เปน็ ผโู้ ชคดี เพราะเกดิ มาเปน็ มนษุ ยพ์ บพระพทุ ธศาสนา ซง่ึ เปน็ ศาสนาทส่ี อน
เรอ่ื งกรรมไวอ้ ยา่ งละเอยี ดและถกู ตอ้ งทส่ี ดุ เมอ่ื มารสู้ กึ ตนวา่ ตวั เรานย้ี งั มคี วามไมเ่ ขา้ ใจในเรอ่ื งกรรมดพี อ หรอื
จะรสู้ กึ วา่ เขา้ ใจดี แตก่ ท็ ำเปน็ เขา้ ใจไปอยา่ งนน้ั เอง ทง้ั ๆ ทย่ี งั งงและสงสยั ในเรอ่ื งกรรมนอ้ี ยู่ กค็ วรจะรบั รเู้ รอ่ื ง
กรรมทท่ี างพระพทุ ธศาสนาสอนไวบ้ า้ งกจ็ ะเปน็ การดี จะไดไ้ มเ่ สยี ทที เ่ี กดิ มาเปน็ มนษุ ยพ์ บพระพทุ ธศาสนาเอา ละ
สมมตวิ า่ ขณะนเ้ี รามคี วามคดิ เหน็ วา่ เปน็ กรรมของตวั ทไ่ี ดเ้ กดิ มาเปน็ มนษุ ย์ พบพระพทุ ธศาสนา ซง่ึ มหี นา้ ท่ี
ที่จะต้องรับรู้เรื่องกรรมอย่างท่านว่า และเราก็มีจิตปรารถนาใคร่จักรู้เรื่องกรรมด้วยความยินดี ฉะนั้น เราจึง
เริ่มต้นศึกษาเรื่องกรรมที่ทางพระพุทธศาสนาสอนไว้ ตั้งแต่บัดนี้ต่อไปเลยทีเดียวโดยไม่ยอมให้เสียเวลา ใน
ขณะเรม่ิ ตน้ น้ี ยอ่ มจะมปี ญั หาขน้ึ มากอ่ นวา่

ทว่ี า่ กรรม ๆ นน้ั เปน็ ดงั ฤา ?
วสิ ชั นาวา่

กรยิ ตตี ิ กมมฺ ํ

สภาวะใด อนั สตั วท์ ง้ั หลายกระทำ สภาวะนน้ั แลชอ่ื วา่ กรรม

ขยายความวา่ สตั วท์ ง้ั หลายทกุ ประเภท ยอ่ มมกี ารกระทำ จะอยนู่ ง่ิ ๆ เหมอื นสง่ิ ปราศจากชวี ติ เชน่ กอ้ น
กรวดกอ้ นหนิ นน้ั หามไิ ด้ กส็ ง่ิ ทส่ี ตั วบ์ คุ คลทง้ั หลายกระทำตา่ งๆ นน่ั แหละ เรยี กวา่ “กรรม” กส็ ง่ิ ทก่ี ระทำนน้ั

- ถา้ เปน็ กศุ ล กเ็ รยี กวา่ กศุ ลกรรม
- ถา้ เปน็ อกศุ ล กเ็ รยี กวา่ อกศุ ลกรรม
- ถา้ กระทำดว้ ยกาย กเ็ รยี กวา่ กายกรรม
- ถา้ กระทำดว้ ยวาจา กเ็ รยี กวา่ วจกี รรม
- ถา้ กระทำดว้ ยใจ กเ็ รยี กวา่ มโนกรรม

พงึ จำไวง้ า่ ย ๆ วา่ การกระทำทเ่ี กย่ี วเนอ่ื งดว้ ยกาย วาจา ใจ ไมว่ า่ จะเปน็ การกระทำดหี รอื กระทำชว่ั
เรยี กชอ่ื วา่ “กรรม” กรรมนเ้ี มอ่ื จะวา่ โดยฝา่ ยใหญๆ่ กแ็ บง่ ออกเปน็ ๒ ฝา่ ยเทา่ นน้ั คอื

๑. ฝา่ ยกศุ ลกรรม
๒. ฝา่ ยอกศุ ลกรรม

 ⌫⌫

แต่จะเป็นเพราะความไม่เข้าใจความหมายของกรรมศัพท์ หรือจะเป็นเพราะความเคยชินกันมาแต่
โบราณอยา่ งไรกส็ ดุ จกั เดาได้ เมอ่ื เอย่ ถงึ คำวา่ กรรมเขา้ แลว้ สามญั ชนในโลกสนั นวิ าสมกั จะเพง่ เลง็ ไปยงั ฝา่ ย
อกุศลกรรมเป็นเป้าหมาย ในกรณีนี้จะพึงเห็นได้เช่น เมื่อบุคคลได้ประสบพบเห็นผู้ใดผู้หนึ่งต้องภัยได้ทุกข์
เกดิ ความสงั เวชสลดใจขน้ึ มา กม็ กั จะพมึ พำวา่ “โธเ่ อย๋ ...กรรมของเขาแท้ ๆ” ดงั น้ี

หรือแม้แต่ในขณะที่ตนเองได้ประสบกับชะตากรรมเคราะห์ร้าย ได้รับความทุกข์และภัยขนาดหนัก
กม็ กั จะกลา่ ววาจาบน่ ออกมาวา่ “กรรม ๆ...กรรมของกแู ท้ ๆ” ดงั น้ี แตเ่ มอ่ื คราวทต่ี นประสบโชคดี ยอ่ มไมม่ ี
ใครเลยทจ่ี ะกลา่ ววา่ เปน็ กรรม ! ทง้ั ๆ ทก่ี รรมศพั ทน์ ้ี หมายถงึ ทง้ั กรรมดแี ละกรรมไมด่ ี ฉะนน้ั ในทน่ี จ่ี งึ ควร
ทำความเข้าใจว่า คำว่า “กรรม” นี้ ใช่ว่าจะหมายความเอาเฉพาะแต่ฝ่ายอกุศลกรรม ซึ่งเป็นฝ่ายไม่ดีตาม
โวหารโลกนยิ มกห็ ามไิ ด้ โดยทแ่ี ทย้ อ่ มหมายความถงึ กศุ ลกรรมซง่ึ เปน็ ฝา่ ยดอี กี ดว้ ย

นแ่ี หละทา่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลาย คอื ความหมายของคำวา่ กรรม สว่ นอรรถาธบิ ายในเรอ่ื งกรรมนจ้ี ะ
มเี ปน็ ประการใดบา้ งนน้ั จักไดน้ ำเอามาชแ้ี จงไปตามสมควรแกร่ ปู เรอ่ื งหนงั สอื ทต่ี ง้ั ชอ่ื วา่ กรรมทปี นี ซง่ึ จกั
กลา่ วในโอกาสตอ่ จากนไ้ี ป ฉะนน้ั จงึ ขอเชญิ ทา่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลาย ผใู้ ครจ่ ะทราบเรอ่ื งกรรมทท่ี าง
พระพทุ ธศาสนาสอนไว้ จงตง้ั ใจอตุ สาหะตดิ ตามอา่ นตอ่ ไปตามสมควรแกอ่ ธั ยาศยั แหง่ ตนเถดิ .

 ⌫ 

ภาคท่ี ๑

ประเภทแหง่ กรรม

——————————

ความเบอ้ื งตน้

บดั น้ี จกั พรรณนาถงึ ประเภทแหง่ กรรม ตามเคา้ โครงเรอ่ื งกรรมอนั ปรากฏมใี นคมั ภรี ต์ า่ งๆ ทางพระ

พุทธศาสนา มีพระคัมภีร์มโนรถปูรณีเป็นต้น เพื่อที่จักชี้แจงให้ท่านสาธุชนผู้มีปัญญาทั้งหลายได้ทราบใน
ปญั หาทน่ี า่ รู้ เชน่ ปญั หาทว่ี า่ กรรมมอี ยกู่ ป่ี ระเภท และกรรมแตล่ ะประเภทนน้ั มลี กั ษณะการแตกตา่ งกนั อยา่ งไร
บา้ งดงั นเ้ี ปน็ อาทิ ซง่ึ เปน็ เรอ่ื งทพ่ี วกเราผเู้ ปน็ พทุ ธศาสนกิ ชนคนนบั ถอื พระบวรพทุ ธศาสนาควรจกั สนใจและ ศกึ ษา
ให้รู้ไว้เป็นอย่างยิ่ง ในการศึกษาเรื่องประเภทแห่งกรรมนี้ เพื่อความเข้าใจง่ายๆ เราควรจะได้พูดกันถึง
กรรมประเภทท่ี ๑ เสยี กอ่ น ดงั ตอ่ ไปน้ี

กรรมประเภทท่ี ๑

กรรมทว่ี า่ โดยหนา้ ท่ี

กก็ จิ จจตกุ กะหรอื กรรมประเภททว่ี า่ โดยหนา้ ทน่ี ้ี มอี ยู่ ๔ กรรมดว้ ยกนั คอื ชนกกรรม ๑ อปุ ตั ถมั ภก
กรรม ๑ อปุ ปฬี กิ กรรม ๑ อปุ ฆาตกรรม ๑ ซง่ึ มอี รรถาธบิ ายตามลำดบั กอ่ นหลงั ดงั น้ี

ชนกกรรม

ชเนตตี ิ ชนกํ

กรรมใด ยอ่ มทำวปิ ากนามขนั ธ์ และกมั มชรปู ใหเ้ กดิ ขน้ึ กรรมนน้ั ชอ่ื วา่ ชนกกรรม

ชนกกรรมนี้ ย่อมเป็นกรรมที่ทำให้วิบาก และกัมมชรูปเกิดขึ้น ทั้งในปฏิสนธิกาลและปวัตติกาล!
หมายความวา่ ครน้ั สตั วท์ ง้ั หลายตายลงแลว้ เมอ่ื จะไปเกดิ ในภมู ิตา่ งๆ อนั มอี ยใู่ นวฏั สงสารนเ้ี ชน่ ไปเกดิ เปน็
สตั วเ์ ดยี รฉานในตริ จั ฉานภมู กิ ด็ ี ไปเกดิ เปน็ เทวดาในเทวภมู กิ ด็ ี หรอื มาเกดิ เปน็ มนษุ ยใ์ นมนสุ สภมู กิ ด็ ี เหลา่ น้ี
ยอ่ มเปน็ ไปดว้ ยอำนาจแหง่ ชนกกรรม ซง่ึ ทำหนา้ ทใ่ี หว้ บิ ากและกมั มชรปู เกดิ ขน้ึ ในปฏสิ นธกิ าลทง้ั สน้ิ และเมอ่ื

 ⌫⌫

สตั วท์ ง้ั หลายเกดิ ขน้ึ มาแลว้ กต็ อ้ งมอี วยั วะนอ้ ยใหญเ่ กดิ ขน้ึ ตามสมควรแกส่ ตั วน์ น้ั ๆ พรอ้ มทง้ั มกี ารเหน็ การได้
ยนิ การไดก้ ลน่ิ การรรู้ ส การถกู ตอ้ ง และการรกั ษาภพ (ภวงั ค)์ เกดิ ขน้ึ ตามสมควร เหลา่ นย้ี อ่ มเปน็ ไปดว้ ย
อำนาจแหง่ ชนกกรรม ซง่ึ ทำหนา้ ทใ่ี หว้ บิ ากและกมั มชรปู เกดิ ขน้ึ ในปวตั ตกิ าล

นี่แหละท่านผู้มีปัญญาทั้งหลาย คือความหมายแห่งชนกกรรม เป็นอย่างไรบ้างเล่า รู้สึกว่าจะเข้าใจ
ยากไปหรอื เปลา่ เทา่ ทก่ี ลา่ วมาน่ี ถา้ รสู้ กึ วา่ จะเขา้ ใจยากไปสกั หนอ่ ยกไ็ มเ่ ปน็ ไรอยา่ เพง่ิ ทอ้ ใจ ขอใหจ้ ำไวง้ า่ ยๆ
แตเ่ พยี งวา่ ชนกกรรมนท้ี ำหนา้ ทย่ี งั ปฏสิ นธใิ หบ้ งั เกดิ ขน้ึ คอื เปน็ พนกั งานตกแตง่ ปฏสิ นธใิ หเ้ กดิ ขน้ึ เทา่ นน้ั มไิ ด้
ทำหนา้ ทอ่ี ยา่ งอน่ื

ถา้ จะเปรยี บ ชนกกรรมนย้ี อ่ มเปรยี บเสมอื นมารดาเปน็ ทเ่ี กดิ แหง่ บตุ ร ธรรมดาวา่ มารดา ยอ่ มมี
หนา้ ทย่ี งั บตุ รใหเ้ กดิ ขน้ึ คอื เปน็ ผใู้ หก้ ำเนดิ แกบ่ ตุ รโดยเฉพาะอยา่ งเดยี วเทา่ นน้ั บตุ รเกดิ ขน้ึ มาแลว้ ยอ่ มเปน็
หน้าที่ของนางนมนำเอาไปเลี้ยง นางนมก็ใส่ใจบำรุงรักษาปฏิบัติ พูดง่ายๆว่ากิจที่จะต้องเลี้ยงดูและคอย
พทิ กั ษร์ กั ษาในเมอ่ื ทารกคลอดออกมาแลว้ นน้ั เปน็ พนกั งานของนางนมมใิ ชเ่ ปน็ พนกั งานของมารดา อปุ มาน้ี ฉนั ใด
ชนกกรรมซง่ึ เปรยี บเสมอื นมารดา กม็ หี นา้ ทเ่ี ปน็ พนกั งานเพยี งนำปฏสิ นธิ คอื ยงั สตั วท์ ง้ั หลายใหเ้ กดิ ขน้ึ เทา่ นน้ั
ไม่ทำหน้าที่อย่างอื่น พอทำหน้าที่ยังสัตว์ให้เกิดแล้วก็หมดหน้าที่ของชนกกรรม เหมือนมารดาพอยัง
ทารกใหเ้ กดิ แลว้ กห็ มดหนา้ ทข่ี องตน สว่ นการทจ่ี ะคอยอปุ ถมั ภค์ ำ้ ชหู รอื คอยเบยี ดเบยี นสตั วท์ ง้ั หลายผเู้ กดิ มา
แลว้ นน้ั เปน็ พนกั งานของกรรมอน่ื เหมอื นการเลย้ี งดแู ละคอยพทิ กั ษร์ กั ษาในเมอ่ื ทารกนน้ั เกดิ มาแลว้ เปน็ หนา้
ทข่ี องนางนมซง่ึ เปน็ คนอน่ื หาใชเ่ ปน็ หนา้ ทข่ี องมารดาผยู้ งั ทารกใหเ้ กดิ ไม่ ฉะนน้ั

เปน็ อนั วา่ บดั นเ้ี ราทง้ั หลายกไ็ ดท้ ราบกนั แลว้ วา่ การทส่ี ตั วท์ ง้ั หลายจะเกดิ มาในวฏั ภมู ิ ไมว่ า่ จะเกดิ เปน็
สตั วเ์ ดยี รฉาน เปน็ มนษุ ย์ เปน็ เทวดา หรอื เปน็ อะไรกต็ าม ไมใ่ ชว่ า่ อยๆู่ แลว้ เอะอะกเ็ กดิ ขน้ึ มาเอง โดยไมม่ เี หตุ
ไมม่ ปี จั จยั อะไรทง้ั สน้ิ หรอื วา่ นกึ จะเกดิ เปน็ อะไร กว็ ง่ิ พรวดไปเกดิ เอาตามใจชอบอยา่ งนน้ั เองโดยไมม่ เี หตผุ ล
อะไรทง้ั สน้ิ ไมใ่ ชอ่ ยา่ งนน้ั อนั ทจ่ี รงิ การทส่ี ตั วท์ ง้ั หลายจกั เกดิ เปน็ อะไรนน้ั ยอ่ มเกดิ ขน้ึ ดว้ ยอำนาจแหง่ ชนกกรรม
ชนกกรรมนแ่ี หละเปน็ พนกั งานตกแตง่ ใหเ้ กดิ ชนกกรรมนแ่ี หละเขาเปน็ ใหญใ่ นการนำปฏสิ นธแิ ละในขณะทเ่ี ขา
ทำหน้าที่นำปฏิสนธิคือยังสัตว์ให้เกิดนั้น เขาเป็นใหญ่จริงๆ กรรมอื่นจะมาแทรกแซงแย่งทำหน้าที่ไม่ได้เลย
เปน็ อนั ขาด เขาทำหนา้ ทต่ี ามลำพงั ตนในขณะนน้ั เทา่ นน้ั เปรยี บเหมอื นมารดากำลงั ประสตู ทิ ารกอนั เปน็ บตุ ร
ของตน ยอ่ มทำหนา้ ทป่ี ระสตู แิ ตเ่ พยี งผเู้ ดยี ว คนอน่ื จะมาแยง่ หนา้ ทเ่ี ปน็ ผปู้ ระสตู ริ ว่ มดว้ ยในขณะนน้ั จะไดท้ ่ี ไหนเลา่
ชนกกรรมก็เหมือนกัน ย่อมเป็นใหญ่ในขณะนำปฏิสนธิ คือยังสัตว์ทั้งหลายให้เกิด เป็นตัวบันดาลให้
สตั วท์ ง้ั หลายเกดิ ขน้ึ .

ชนกกรรมน้ี มอี ยู่ ๒ ฝา่ ย คอื ชนกกรรมฝา่ ยทเ่ี ปน็ อกศุ ลกม็ ี ชนกกรรมทเ่ี ปน็ ฝา่ ยกศุ ลกม็ ี ชนกกรรรม
ทเ่ี ปน็ ฝา่ ยอกศุ ลเมอ่ื ทำหนา้ ทน่ี ำปฏสิ นธยิ งั สตั วใ์ หเ้ กดิ นน้ั ยอ่ มผลกั ดนั สตั วใ์ หไ้ ปเกดิ ในทคุ ตภิ มู อิ นั เปน็ ภมู ทิ ช่ี ว่ั ชา้
ซง่ึ ไดแ้ กอ่ บายภมู ทิ ง้ั ๔ คอื นริ ยภมู ิ ๑ เปตตวิ สิ ยั ภมู ิ ๑ อสรุ กายภมู ิ ๑ ตริ จั ฉานภมู ิ ๑ ชกั นำสตั วท์ ง้ั
หลายให้ไปเกิดในอบายภูมิเหล่านี้ภูมิใดภูมิหนึ่ง ตามสมควรแก่กรรมที่สัตว์เหล่านั้นได้กระทำไว้ ในกรณีที่

 ⌫ 

ชนกกรรม ฝา่ ยอกศุ ลทำหนา้ ทช่ี กั นำสตั วท์ ง้ั หลายใหไ้ ปเกดิ ในอบายภมู นิ น้ั พงึ เหน็ ตวั อยา่ งเชน่ เรอ่ื งทเ่ี ลา่ ให้
ฟงั ตอ่ ไปน้ี

คำของ ๔ สตั วน์ รก

ไดส้ ดบั มาวา่ สมยั ทอ่ี งคส์ มเดจ็ พระมง่ิ มงกฎุ กสั สปะสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ยงั ทรงประกาศสจั ธรรมเผยแพร่
พระบวรพทุ ธศาสนาอยใู่ นโลกนน้ั คราวหนง่ึ พระองคพ์ รอ้ มดว้ ยพระสงฆส์ าวกอรหนั ตข์ ณี าสพ ประมาณ ๒๐,๐๐๐
รูป ได้เสด็จมาถึงพระนครแห่งหนึ่ง ซึ่งปรากฏชื่อว่าพระนครพาราณสีในปัจจุบันนี้ ชาวเมืองทั้งหลาย
ครน้ั ไดเ้ หน็ สมเดจ็ พระพทุ ธองคพ์ รอ้ มดว้ ยพระสงฆส์ าวก ผทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ มากมายเชน่ นน้ั ตา่ งกพ็ า
กนั ตน่ื เตน้ ดใี จดว้ ยความเลอ่ื มใสเปน็ อนั มาก ชกั ชวนกนั บรจิ าคทรพั ยถ์ วายอาคนั ตกุ ทานเปน็ การใหญป่ ระชาชน
ทั้งหลาย ๒ คนบ้าง ๓ คนบ้าง หลายคนบ้าง ได้ร่วมกันสามัคคีร่วมใจกันเป็นเจ้าภาพจัดอาหารบิณฑบาต
ถวายพระภกิ ษสุ งฆ์ ซง่ึ มอี งคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เปน็ ประธาน นบั เปน็ เวลานานหลายวนั

คราวครง้ั นน้ั ยงั มลี กู ชายเศรษฐี ๔ คน ซง่ึ พอ่ แมข่ องตนตา่ งกม็ ที รพั ยม์ ากมายถงึ คนละ ๔๐ โกฏิ ลกู ชาย
ของเศรษฐที ง้ั ๔ นน้ั กำลงั รนุ่ ดรณุ วยั เปน็ สหายรกั กนั มาก เมอ่ื เหน็ คนทง้ั หลายพากนั บรจิ าคทานถวายอาหาร
เลย้ี งพระสงฆเ์ ปน็ การใหญเ่ ชน่ นน้ั แทนทจ่ี ะเกดิ ความเลอ่ื มใสรว่ มใจกนั ทำบญุ ทำทานกบั เขา กลบั มใี จดหู มน่ิ ดเู บา
โดยคดิ เหน็ ไปวา่ คนทง้ั หลายเปน็ คนโงเ่ ขลาเพราะบา้ ศรทั ธา

“จะทำไปทำไมกนั เวย้ ...บญุ ทาน ! ทำแลว้ กไ็ มเ่ หน็ ไดป้ ระโยชนอ์ ะไร มแี ตส่ น้ิ เปลอื งทรพั ยส์ มบตั ไิ ป เปลา่ ๆ
การบชู าพระพทุ ธเจา้ และการรกั ษาศลี กเ็ หมอื นกนั จะทำไปทำไม คดิ ไปเทา่ ไรๆ กม็ องไมเ่ หน็ วา่ จะมี ประโยชน์
เสยี เวลาเปลา่ ๆ” นค่ี อื มตริ ว่ มกนั เปน็ เอกฉนั ทข์ องเขาทง้ั ๔ ในขณะทเ่ี ขารว่ มประชมุ กนั ในวนั หนง่ึ

“แลว้ เราจกั ทำอยา่ งไรดเี ลา่ พอ่ แมข่ องเราทา่ นไดส้ รา้ งทรพั ยส์ มบตั ไิ วใ้ หเ้ รามากมาย ลำพงั จะกนิ จะใช้
อกี กส่ี บิ ชาตกิ ค็ งจะไมห่ มดไปงา่ ยๆ พวกเราจะจดั การกบั ทรพั ยส์ มบตั เิ หลา่ นน้ั อยา่ งไรดี ?” คนหนง่ึ ถามขน้ึ

“เอาอย่างนี้ก็แล้วกัน” คนหนึ่งเสนอขึ้นตามความคิดเห็นของตน “คือว่า พวกเราพากันไปหาซื้อสุรา
อยา่ งดที ส่ี ดุ เอามาดม่ื โดยมเี นอ้ื ทม่ี รี สชาดดที ส่ี ดุ เปน็ กบั แกลม้ เปน็ ประจำ อยา่ งนเ้ี ขา้ ใจวา่ ชวี ติ เราคงจกั มรี ส
เพอ่ื นเหน็ ดว้ ยกบั เราหรอื ไม่ ?”

“ดเี หมอื นกนั เพอ่ื น ! แตเ่ ราขอเสนอเพม่ิ เตมิ อกี อยา่ งหนง่ึ คอื วา่ นอกจากพวกเราจะดม่ื สรุ าทม่ี รี สดที ส่ี ดุ
เท่าที่จักหาได้ในเมืองนี้แล้ว เราควรจะให้คนใช้หาข้าวปลาอาหารชนิดที่มีรสเลิศต่างๆ มาบริโภคเป็นประจำ
ตลอดไป เหน็ จะเปน็ การด”ี คนหนง่ึ เสนอตอ่ ไป

 ⌫⌫

“เพอ่ื นเราลมื นกึ สง่ิ สำคญั ไปอยา่ งหนง่ึ ” ลกู ชายเศรษฐคี นสดุ ทา้ ยกลา่ วขน้ึ บา้ ง สง่ิ สำคญั ทว่ี า่ นก้ี ค็ อื นารี
กนิ เหลา้ เมายาบรโิ ภคอาหารดๆี ถา้ หากวา่ ขาดนารสี วยๆ มนั จะไปเปน็ ทา่ อะไร ฉะนน้ั เราจกั ใชท้ รพั ยอ์ นั มาก
มายมหาศาลเปน็ เครอ่ื งลอ่ กอ็ สิ ตรที ง้ั หลายทจ่ี ะไดช้ อ่ื วา่ ไมป่ รารถนาทรพั ยเ์ ปน็ อนั ไมม่ ี เราประเลา้ ประโลมดว้ ย
ทรพั ยแ์ ลว้ คงจกั ไดต้ วั หลอ่ นมาเปน็ สมบตั ขิ องเราสมความปรารถนาไมว่ า่ หลอ่ นจกั เปน็ ใครกต็ าม” เขาพลา่ มไป
ตามธรรมดาของคนทม่ี สี นั ดานเสยี

ตง้ั แตว่ นั นน้ั เปน็ ตน้ มา ลกู ชายเศรษฐที ง้ั หลายผไู้ รศ้ ลี ธรรมตา่ งกต็ ง้ั หนา้ ประกอบอกศุ ลกรรมทำความชว่ั
เสพสรุ ายาเมาเป็นอาจณิ ผดิ ศีลข้อท่ี ๕ นอกจากน้นั ยังกล้าประพฤตปิ รทาริกกรรม คอื เมอื่ เห็นสตรสี าวทงั้
หลายไมว่ า่ จะเปน็ ลกู เขาเมยี ใคร เมอ่ื ตนพอใจแลว้ เปน็ ตอ้ งหาอบุ ายเอาตวั มาเปน็ เครอ่ื งบำเรอความสขุ แหง่ ตน
โดยใชท้ รพั ยม์ หาศาลเปน็ เครอ่ื งลอ่ อนั เปน็ การประพฤตผิ ดิ ศลี ขอ้ กาเมสมุ จิ ฉาจาร พวกเขาพากนั เฝา้ ลา้ งผลาญ
ทรพั ยส์ มบตั ทิ ม่ี ารดาบดิ าสง่ั สมไวใ้ หไ้ ปในทางทช่ี ว่ั ชา้ ลามกอยอู่ ยา่ งนเ้ี ปน็ เนอื งนติ ย์ เมอ่ื เขาพากนั สน้ิ ชวี ติ ไปแลว้
กรรมชว่ั ทง้ั หลายทเ่ี ขาไดพ้ ากนั กระทำไวน้ น้ั กพ็ ลนั กลบั กลายเปน็ ชนกกรรม แลว้ ฉดุ กระชากชกั นำพวกเขาทง้ั
๔ ตรงดง่ิ ไปปฏสิ นธิ ณ อเวจมี หานรกแดนนริ ยภมู ิ

เกดิ กายเปน็ สตั วน์ รกตวั ใหญ่ ๔ ตน ทนทกุ ขเวทนาเปน็ สาหสั สดุ ประมาณ ตอ้ งถกู ไฟในอเวจมี หานรก
อนั แรงรา้ ย เผาไหมก้ ายตนอยตู่ ลอดเวลาไมว่ า่ งเวน้ เลยแมแ้ ตว่ นิ าทเี ดยี ว สตั วน์ รกเหลา่ นน้ั ครน้ั เสวยทกุ ขโทษ
ถกู ไฟนรกในอเวจมี หานรกไหมก้ าย ไดร้ บั ความแสบปวดแสบรอ้ นอยนู่ านสน้ิ เวลา ๑ พทุ ธนั ดรแลว้ กส็ น้ิ กรรม
จงึ พากนั ตายจากอเวจมี หานรกนน้ั แตว่ า่ เศษกรรมชว่ั ทต่ี วั ทำไวย้ งั ไมส่ น้ิ ฉะนน้ั เขาจงึ พากนั มาเกดิ เปน็ สตั วน์ รก
ณ โลหกมุ ภนี รก ซง่ึ มคี วามกวา้ งใหญป่ ระมาณ ๖๐ โยชน์ ตอ้ งเวยี นวา่ ยใหไ้ ฟไหมเ้ ผากายตนอยใู่ นโลหกมุ ภนี รก
อนั กวา้ งใหญน่ น้ั ครน้ั มะงมุ มะงาหราเวยี นวา่ ยอยู่ ณ พน้ื ภายใตห้ มอ้ นรกเหลก็ แดงโลหกมุ ภี สน้ิ เวลานานนกั หนา
แลว้ กพ็ ยายามกระเสอื กกระสนจะวา่ ยขน้ึ มาเบอ้ื งบนใหไ้ ด้ พวกเขาตอ้ งใชค้ วามมานะพยายามเปน็ อยา่ งมาก
โดยหวงั ทจ่ี ะวา่ ยขน้ึ มาใหถ้ งึ ปากหมอ้ นรกโลหกมุ ภใี หจ้ งได้ แตค่ วามหวงั ของพวกเขาตอ้ งลม้ ละลายไปหลายครง้ั
บางครง้ั พอจวนๆ จะถงึ ปากหมอ้ สมปรารถนากต็ อ้ งกลบั จมลงไปอกี ทง้ั นก้ี เ็ พราะสภาพของสตั วน์ รกทต่ี กลงไป
ในหมอ้ นรกเหลก็ แดงใหญอ่ นั มชี อ่ื วา่ โลหกมุ ภนี น้ี น้ั ยอ่ มมสี ภาพเหมอื นกบั ขา้ วสารทเ่ี ขาเอาใสแ่ ลว้ เคย่ี วตม้ ใน
หมอ้ ซง่ึ กำลงั เดอื ดพลา่ น มอี าการดำผดุ ดำวา่ ยโผลข่ น้ึ มาแลว้ กจ็ มลงไป และโผลข่ น้ึ มาอกี แลว้ กจ็ มลงไปเปน็ อยู่
อยา่ งนเ้ี รอ่ื ยเปน็ นจิ อดตี ลกู ชายเศรษฐเี จา้ สำราญทง้ั ๔ ทเ่ี รากำลงั พดู ถงึ นก่ี เ็ หมอื นกนั ขณะนเ้ี ขามสี ภาพเหมอื น
กบั เมลด็ ขา้ วสารทก่ี ำลงั ถกู เคย่ี วอยใู่ นหมอ้ อนั เดอื ดพลา่ น การทเ่ี ขาหวงั จะโผลศ่ รี ษะขน้ึ มาบนปากหมอ้ จงึ เปน็
ความหวงั ทเ่ี ลอื นรางเตม็ ที แตเ่ ขากห็ าหมดความพยายามไม่ อตุ สาหะวา่ ยตะเกยี กตะกายเรอ่ื ยไป ในทส่ี ดุ หลงั
จากทไ่ี ดใ้ ชค้ วามพยายามอยเู่ ปน็ เวลาถงึ ๓๐,๐๐๐ ปดี ว้ ยการนบั ปใี นมนษุ ยโลกเรานแ้ี ลว้ คราวหนง่ึ เขาทง้ั ๔
ผซู้ ง่ึ เปน็ ชาวโลหกมุ ภนี รก ไดผ้ งกศรี ษะขน้ึ มาเจอหนา้ กนั อยา่ งพรง่ั พรอ้ มทป่ี ากหมอ้ พอดี

ณ สถานทน่ี น้ั ดว้ ยความอดั อน้ั ตนั ใจทต่ี นไดเ้ สวยทกุ ขโทษอยา่ งสาหสั มาเปน็ เวลานานนกั หนา ตง้ั แต่
คราทอ่ี ยใู่ นอเวจมี หานรก แมจ้ นกระทง่ั บดั น้ี มาเกดิ อยทู่ โ่ี ลหกมุ ภนี รกกย็ งั ไมเ่ คยไดร้ บั ความสขุ สบายเลยแมแ้ ต่

 ⌫ 

เพยี งนดิ เดยี ว สตั วน์ รกตนหนง่ึ ซง่ึ มหี นา้ เศรา้ ครน้ั มาประสบพบหนา้ เพอ่ื นรกั อยา่ งพรอ้ มหนา้ กนั ดงั นน้ั กพ็ ลนั ดใี จ
ใครจ่ ะระบายความทกุ ขอ์ นั สมุ อกมานานเหลอื เกนิ จงึ มคี วามประสงคท์ จ่ี ะกลา่ ววา่

“ทกุ ขฺ ชวี ติ มชวี มิ หฺ า...นา่ อนาถเปน็ หนกั หนา ! เพราะวา่ พวกเราไมไ่ ดท้ ำบญุ ใหท้ านจงึ ตอ้ งมาพานพบ
ชวี ติ อนั แสนรา้ ย ไดร้ บั ทกุ ขทรมานเหน็ ปานน้ี เมอ่ื ทรพั ยส์ มบตั มิ อี ยใู่ นอดตี กาลโนน้ พวกเรากไ็ ดห้ าคดิ ทจ่ี ะทำท่ี
พง่ึ ใหแ้ กต่ นไม”่

แตเ่ ปน็ ทน่ี า่ เศรา้ เสยี ใจไปกบั สตั วน์ รกตนนน้ั เปน็ ยง่ิ นกั เพราะวา่ เขาไมอ่ าจทจ่ี กั กลา่ วประโยคคำพดู ดงั
ทต่ี นประสงคไ์ ดห้ มดประโยค เพราะไมม่ เี วลา พอเอย่ ปากกลา่ วไดแ้ ตเ่ พยี งครง่ึ คำออกมาวา่ “ท”ุ กลา่ วไดเ้ พยี ง
เทา่ นแ้ี ทๆ้ กพ็ ลนั หายวบั จมลงในหมอ้ เหลก็ ใหญอ่ นั เดอื ดพลา่ นตอ่ ไปอกี ตามเดมิ

ในขณะทบ่ี งั เอญิ โผลข่ น้ึ าพบหนา้ เพอ่ื นรกั กนั นน้ั สตั วน์ รกอดตี บตุ รเศรษฐผี มู้ กี รรมตนท่ี ๒ กม็ คี วาม
ประสงคจ์ ะระบายความอดั อน้ั ตนั ใจแกเ่ พอ่ื นทง้ั หลายอยเู่ หมอื นกนั โดยมคี วามประสงคจ์ ะกลา่ วเปน็ เชงิ ปรกึ ษา
หารอื วา่

“สฏฐฺ วี สสฺ สหสสฺ าน.ิ ..เพอ่ื นเอย๋ ! ตง้ั แตเ่ รามาดำผดุ ดำวา่ ยอยใู่ นหมอ้ นรกอนั รา้ ยแรงนถ้ี า้ จะประมาณก็
เปน็ เวลานานถงึ ๖๐,๐๐๐ ปแี ลว้ เมอ่ื ไรเลา่ เราจงึ จกั พน้ จากนรกนเ่ี สยี ท”ี

แตเ่ ขาไมอ่ าจทจ่ี ะกลา่ วประโยคคำพดู ดงั ทต่ี นประสงคไ์ ดห้ มด พอเอย่ ปากกลา่ วไดเ้ พยี งครง่ึ คำออกมา วา่
“ส” กลา่ วไดเ้ พยี งนเ้ี ทา่ นน้ั แทๆ้ กพ็ ลนั หายวบั จมลงไปในหมอ้ เหลก็ ตอ่ ไปอกี ตามเดมิ

ด้วยอาการอันกลุ้มอกกลุ้มใจและเหนื่อยหน่ายเป็นอย่างหนัก ตามแบบฉบับของสัตว์นรกผู้ต้องทน
ทกุ ขเวทนามาเปน็ เวลานาน สตั วน์ รกตนท่ี ๓ พอเหน็ หนา้ เพอ่ื นกนั ในครง่ึ เสย้ี วแหง่ วนิ าทนี น้ั กม็ คี วามประสงค์
ใครจ่ ะระบายความในใจออกมาวา่

“นตถฺ ิ อนโฺ ต กโุ ต อนโฺ ต...ไมม่ วี นั พน้ ! วนั พน้ โทษอนั รา้ ยกาจนจ่ี ะมแี ตท่ ไ่ี หน วนั พน้ โทษอนั รา้ ยแรงน้ี
ไมม่ วี แ่ี วววา่ จกั ปรากฏขน้ึ เลย สหายทง้ั หลายเอย๋ ! บาปกรรมความชว่ั ทต่ี วั เราและทา่ นไดเ้ คยกระทำไวใ้ นกาล
กอ่ น ไดย้ อ้ นมาใหผ้ ลอยา่ งสาสมแลว้ ”

แต่เขาไม่อาจจักกล่าวประโยคคำพูดดังที่ตนประสงค์นี่ได้ทั้งหมด พอเอ่ยปากกล่าวได้เพียงครึ่งคำ
อกั ษรแรกออกมาวา่ “น” กลา่ วไดแ้ ตเ่ พยี งอกั ษรเดยี วนแ่ี ทๆ้ เทา่ นน้ั กพ็ ลนั หายวบั จมลงไปในหมอ้ เหลก็ ตอ่ ไป
อกี ตามเดมิ

 ⌫⌫

ดว้ ยใบหนา้ อนั เศรา้ หมองบอกความไมผ่ อ่ งใส ตามลกั ษณาการแหง่ สตั วน์ รกผเู้ พง่ิ รสู้ กึ เสยี ใจในกรณที ่ี
ตนไมเ่ คยทำความดเี อาไว้ สตั วน์ รกตนท่ี ๔ พอบงั เอญิ โผลม่ าเจอหนา้ เพอ่ื นในขณะนน้ั กม็ คี วามประสงคท์ จ่ี ะ
รำพนั ออกมาวา่

“โสหํ นนู อโิ ต คนตฺ วา...เราพน้ จากทกุ ขเวทนาในแดนนรกนไ่ี ป เมอ่ื ไดโ้ อกาสไปเกดิ เปน็ มนษุ ยอ์ กี แลว้
เราจะไมท่ ำกจิ อยา่ งอน่ื เลย นอกจากจะตง้ั หนา้ บรจิ าคทานและรกั ษาศลี เปน็ การใหญ่ เรานจ้ี กั ตง้ั ใจประกอบกอง
การกศุ ลใหม้ ากทส่ี ดุ เทา่ ทจ่ี ะมากได”้

แตเ่ ขาไมอ่ าจทจ่ี กั กลา่ วประโยคคำพดู ดงั ทต่ี นประสงคน์ ไ่ี ดท้ ง้ั หมด พอเอย่ ปากกลา่ วไดเ้ พยี งอกั ษรแรก
ครง่ึ คำออกมาวา่ “โส” กลา่ วไดเ้ พยี งอกั ษรเดยี วเทา่ นน้ั กพ็ ลนั หายวบั จมลงไปในหมอ้ เหลก็ โลหกมุ ภนี รกตอ่ ไป
เชน่ เดยี วกบั เพอ่ื นรกั ทง้ั หลาย ตอ้ งทนทกุ ขเวทนาอยใู่ นหมอ้ เหลก็ นรกใหญน่ น่ั จนปา่ นนก้ี ย็ งั ไมพ่ น้ โทษ

คำโอดครวญของสตั วน์ รก ๔ ตน ทก่ี ลา่ วครง้ั นน้ั คอื คำวา่ ท.ุ ส. น. โส. น้ี เปน็ ทเ่ี ลอ่ื งลอื มานาน
และเปน็ ทท่ี ราบกนั อยา่ งกวา้ งขวางทว่ั ไปในหมมู่ นษุ ยช์ าวพทุ ธบรษิ ทั ถงึ กบั เกจอิ าจารยบ์ างทา่ นพากนั บญั ญตั ิ
ใหร้ กู้ นั วา่ คำ ๔ คำนเ้ี ปน็ หวั ใจเปรต! เหตไุ ฉนจงึ กลา่ ว ไถลไปวา่ เปน็ หวั ใจเปรต กส็ ดุ จกั เดาไดเ้ พราะความจรงิ
นั้นไซร้ ควรจะบัญญัติว่าเป็นหัวใจสัตว์นรก จะเหมาะกว่าเป็นไหนๆ ทั้งนี้ก็เพราะคำ ๔ คำนี้ เป็นคำที่ชาว
โลหกมุ ภนี รกทง้ั หลายกลา่ วเอาไว้ แตไ่ มว่ า่ จะเปน็ หวั ใจเปรตหรอื หวั ใจสตั วน์ รกกต็ ามที ปญั หาทเ่ี ราควรคำนงึ
จากการทไ่ี ดต้ ดิ ตามเรอ่ื งนม้ี ากค็ อื วา่ ลกู ชายเศรษฐที ง้ั ๔ แตเ่ ดมิ ทนี น้ั เปน็ ผมู้ ที รพั ยส์ มบตั มิ ากแตม่ คี วามประมาท
และโงเ่ ขลา ทง้ั ๆ ทม่ี อี งคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เสดจ็ มาอบุ ตั ติ รสั ในโลก และเสดจ็ มาโปรดประชาชนยงั
บ้านเมืองของตน แทนที่เขาจะมีใจเลื่อมใสรีบขวนขวายประกอบกองการกุศลเช่นคนทั้งหลายอื่นกลับมีน้ำใจ
โหดหน่ื คดิ ดหู มน่ิ ในบญุ ประกอบแตอ่ กศุ ลกรรมความชว่ั ชา้ ลามก ครน้ั ตายไปจงึ ตอ้ งตกนรกอเวจแี ละโลหกมุ ภี
นรก ด้วยอำนาจแห่งกรรมชั่วนั้นมันกลายเป็นชนกกรรม นำให้เขาไปบังเกิด ครั้นไปเกิดเป็นสัตว์นรกได้รับ
ความทกุ ขท์ รมานหนกั ๆ เขา้ จงึ ไดร้ สู้ กึ สำนกึ ตน แตก่ ารทพ่ี วกเขาพง่ึ มารสู้ กึ สำนกึ ตนและไดแ้ ตพ่ รำ่ บน่ รำพนั อยู่
ในนรกนั้น มันเป็นการสายเสียแล้ว! แต่ว่าพวกเราเวลานี้น่ะยังไม่สาย คือว่าพวกเราที่ยังเป็นมนุษย์พบ
พระพุทธศาสนาอยู่ในขณะนี้ ขอจงมีใจเลื่อมใสในพระโอวาทานุสาสนี แล้วรีบเร่งประกอบคุณงาม
ความดอี นั เปน็ บญุ เปน็ กศุ ลเขา้ ใหจ้ งมากเถดิ เพราะกศุ ลกรรมความดที เ่ี ราทำไวใ้ นขณะนจ้ี กั เปน็ เครอ่ื งปดิ
กน้ั ชนกกรรมฝา่ ยอกศุ ลเมอ่ื เวลาตาย แตถ่ า้ มใี จชว่ั เกดิ ความมวั เมาประมาทพลาดพลง้ั กระทำ แตอ่ กศุ ลกรรม
อยเู่ นอื งๆ โดยไมน่ กึ ถงึ วนั ตาย อกศุ ลกรรมทท่ี ำไวเ้ สมอนน้ั กจ็ ะพลนั กลายเปน็ ชนกกรรมชกั นำไปปฏสิ นธใิ น
อบายภมู ิ และบางทอี าจจะถงึ กบั ตอ้ งรำพนั โอดครวญออกมา เชน่ ชาวโลหกมุ ภนี รก ๔ ตนนน่ั กเ็ ปน็ ไดด้ ว้ ย
ประการฉะน้ี

 ⌫ 

ส่วนชนกกรรมที่เป็นฝ่ายกุศลนั้น เมื่อทำหน้าที่ชักนำปฏิสนธิยังสัตว์ทั้งหลายให้เกิด ย่อมผลักดัน
สตั วใ์ หไ้ ปเกดิ ในสคุ ตภิ มู ิ อนั เปน็ ภมู ทิ ด่ี มี คี วามสขุ กลา่ วคอื สรวงสวรรคต์ ามสมควรแกก่ รรมทส่ี ตั วท์ ง้ั หลายได้
กระทำไว้ ในกรณที ช่ี นกกรรมฝา่ ยกศุ ล ทำหนา้ ทช่ี กั นำเหลา่ สตั วไ์ ปปฏสิ นธใิ นสคุ ตภิ มู นิ น้ั พงึ เหน็ ตวั อยา่ งตาม
เรอ่ื งทจ่ี ะเลา่ ใหฟ้ งั ดงั ตอ่ ไปน้ี

อบุ าสกผมู้ ศี ลี ธรรม

ไดส้ ดบั มาวา่ สมยั ทอ่ี งคส์ มเดจ็ พระมง่ิ มงกฎุ ศรศี ากยมนุ โี คดมสมั มาสมั พทุ ธเจา้ พระองคผ์ ทู้ รงเปน็
พระบรมครเู จา้ แหง่ พวกเราทง้ั หลาย ประทบั อยู่ ณ พระเวฬวุ นารามปา่ ไผใ่ หญใ่ กลก้ รงุ ราชคฤหม์ หานคร กาล
ครง้ั นน้ั ยงั มอี บุ าสกชาวเมอื งราชคฤหผ์ หู้ นง่ึ ซง่ึ เปน็ ผมู้ ศี รทั ธาเลอ่ื มใสในพระรตั นตรยั เปน็ ยง่ิ นกั เขามคี วามรกั
ในพระพทุ ธศาสนา อตุ สาหะ ประกอบคณุ งามความดี เคารพในพระโอวาทานสุ าสนแี หง่ องคส์ มเดจ็ พระชนิ สหี เ์ จา้
เฝา้ รกั ษาศลี ๕ ใหบ้ รสิ ทุ ธเ์ิ ปน็ นจิ กาล เมอ่ื ถงึ วนั อโุ บสถกต็ ง้ั ใจสมาทานเอาองคอ์ โุ บสถ ๘ ประการ กจิ วตั ร
ประจำวนั ของเขาในวนั อโุ บสถกค็ อื ถวายอาหารบณิ ฑบาตแกพ่ ระภกิ ษทุ ง้ั หลายโดยสมควรแกค่ ณุ านรุ ปู แลว้ ก็
บรโิ ภคโภชนาหาร เสรจ็ แลว้ จงึ จดั แจงแตง่ ตวั ดว้ ยผา้ ขาวบรสิ ทุ ธ์ิ หม่ ผา้ เฉวยี งบา่ ขา้ งหนง่ึ แลว้ จงึ เดนิ ออกจากบา้ น
โดยมคี นในบา้ นชว่ ยถอื เอานำ้ อฏั ฐบาน มงุ่ หนา้ ไปสพู่ ระเวฬวุ นั มหาวหิ าร จดั การถวายนำ้ อฏั ฐบานแกพ่ ระภกิ ษุ
สามเณรทง้ั หลายแลว้ เขาจงึ เขา้ ไปสสู่ ำนกั สมเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เพอ่ื ทจ่ี กั ไดส้ ดบั ตรบั ฟงั พระสทั ธรรมเทศนา

อบุ าสกผมู้ ศี รทั ธา ตง้ั หนา้ ประกอบกองการกศุ ลอนั เปน็ เสบยี งของตนในปรโลกเชน่ นเ้ี รอ่ื ยมา จนปรากฏ
ชอ่ื ลอื ชาเปน็ ทร่ี จู้ กั กนั ทว่ั ไปวา่ อบุ าสกผมู้ ศี ลี ธรรมอนั ดเี ยย่ี มคนหนง่ึ ในสมยั นน้ั เมอ่ื เขาอตุ สาหะสะสมบญุ กศุ ลอนั
เปน็ สลี มยั และทานมยั ดว้ ยความสจุ รติ ใจเปน็ อนั มากดงั นแ้ี ลว้ เมอ่ื ถงึ คราวทเ่ี ขาแตกกายทำลายขนั ธ์ กศุ ลตา่ งๆ
ทเ่ี ขาพยามสง่ั สมไว้ กก็ ลายเปน็ ชนกกรรมชกั นำใหเ้ ขาไปอบุ ตั เิ กดิ เปน็ เทพบตุ ร ณ ดาวดงึ สส์ วรรค์

หัตถีกุญชรขาวเผือกหามลทินมิได้ เป็นช้างทิพย์กุญชรโตใหญ่ ประกอบไปด้วยเครื่องประดับสรรพ
อลงั การ วจิ ติ รงดงามสดุ พรรณนา ปรากฏขน้ึ มาดว้ ยอานภุ าพแหง่ บญุ ของเทพบตุ รอดตี อบุ าสกผมู้ ศี ลี ธรรมนน้ั
เมอ่ื เทพบตุ รผมู้ บี ญุ ญาธกิ ารมคี วามประสงคจ์ ะไปในทแ่ี หง่ ไหน เชน่ จะไปบชู าพระมหาจฬุ ามณเี จดยี เ์ จา้ อนั มี
อยใู่ นสรวงสวรรคช์ น้ั ดาวดงึ สน์ ก้ี ด็ ี จะไปเทย่ี วเลน่ ทส่ี วนขวญั อทุ ยานทพิ ยก์ ด็ ี เทพบตุ รนน้ั ยอ่ มขน้ึ ขห่ี ลงั กญุ ชร
ทพิ ยอ์ อกจากบรเิ วณทพิ ยวมิ านแหง่ ตน แวดลอ้ มไปดว้ ยเทพบรวิ ารเปน็ อนั มาก ไปสสู่ ถานทๆ่ี ตนประสงค์ แต่
โดยมากเทพบตุ รนน้ั มกั พอใจพาเทพบรวิ ารของตนไปเทย่ี วประพาสเลน่ สนกุ ณ นนั ทวนั อทุ ยาน อนั มอี ยเู่ บอ้ื ง
สวรรคช์ น้ั ดาวดงึ สน์ น้ั เสมอเปน็ ประจำ

เพลามัชฌิมยามเที่ยงคืนราตรีหนึ่ง เทพบุตรสุดโสภาผู้เคยเป็นอุบาสก มีใจระลึกถึงองค์สมเด็จ
พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ จงึ ประดบั องคท์ รงเครอ่ื งดว้ ยทพิ พาภรณอ์ นั รงุ่ เรอื ง งามไปดว้ ยสรอ้ ยสงั วาลย์ ตระการ

 ⌫⌫

ไปดว้ ยวลยั อนั งดงามสดใส สวมใสม่ งกฎุ สำเรจ็ แลว้ กข็ น้ึ สหู่ ลงั กญุ ชรทพิ ยอ์ นั เปน็ พาหนะ ออกจากทพิ ยวมิ าน
แวดลอ้ มดว้ ยเทพบรวิ าร เหาะเลอ่ื นลอยลงมาจากดาวดงึ สเ์ ทวโลก ดว้ ยความประสงคว์ า่ “อาตมะจะไปนมสั การ
เบอ้ื งฝา่ พระบาท แหง่ สมเดจ็ พระไตรโลกนาถพทุ ธสพั พญั ญเู จา้ ใหส้ มกบั ดวงใจทเ่ี ฝา้ ระลกึ ถงึ พระองค”์ ครน้ั เหาะ
เล่อื นลอยลงมาถึงเวฬุวนารามในมนษุ ยโลกเรานแี้ ลว้ กล็ งจากคชสารเผือกทิพยพาหนะ เขา้ ไปถวายนมสั การ
ใต้เบื้องฝ่าพระบาทแห่งองค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า พระองค์ผู้ทรงเป็นบรมโลกนายกทรงพระคุณอัน
ประเสรฐิ แลว้ กน็ ง่ั ณ ทส่ี มควรสว่ นขา้ งหนง่ึ

ในขณะนน้ั องคอ์ รหนั ตพ์ ระวงั คสี ะเถรเจา้ ซง่ึ กำลงั นง่ั อยใู่ นสำนกั แหง่ องคส์ มเดจ็ พระสพั พญั ญเู จา้ ดว้ ย
ครน้ั แลเหน็ เทพบตุ รซง่ึ รงุ่ เรอื งไปดว้ ยอานภุ าพมากมายเหน็ ปานนน้ั พระผเู้ ปน็ เจา้ มคี วามประสงคใ์ ครจ่ ะสนทนา
กบั เทพบตุ ร จงึ กราบทลู พระกรณุ าขอพระพทุ ธวโรกาสขน้ึ วา่

“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ เู้ จรญิ ! ขา้ พระองคม์ คี วามประสงคใ์ ครจ่ ะขอถามซง่ึ บรุ พกรรมแหง่ เทพบตุ รผนู้ ้ี พระเจา้ ขา้ ”
สมเดจ็ พระมหากรณุ าสมั มาสมั พทุ ธเจา้ จงึ มพี ระบรมพทุ ธานญุ าตวา่
“ดกู ร วงั คสี ะ! เมอ่ื เธอประสงคจ์ ะไตถ่ ามสง่ิ ไร กจ็ งไตถ่ ามตามอธั ยาศยั เถดิ ”
พระผเู้ ปน็ เจา้ วงั คสี ะเถระ จงึ มเี ถรวาทไี ตถ่ ามเทพบตุ รนน้ั วา่

“ดูกร ท่านเทพบุตร! ท่านขึ้นขี่เหนือคอไอยราชาติกุญชรโตใหญ่มหึมา มีกายประดับประดาไปด้วย
เครื่องทอง มีกะพองประดับไปด้วยข่ายแก้ว เป็นกุญชรชาติเผือกขาวบริสุทธิ์หาราคีมิได้ แวดล้อมไปด้วย
เทพบรวิ าร มาจากเทวโลกดว้ ยอานภุ าพเปน็ อนั มาก ยงั ทศิ นอ้ ยใหญใ่ หโ้ อกาสรงุ่ เรอื ง สวา่ งไปดว้ ยรศั มอี นั งด
งามดจุ รศั มแี หง่ ดาวประกายพรกึ ทพิ ยสมบตั แิ หง่ ทา่ นนน้ี า่ ชมนา่ ชอบใจเปน็ อนั มาก อาตมะอยากจะรวู้ า่ ทพิ ยสมบตั ิ
เหล่านี้เกิดขึ้นแก่ท่านได้อย่างไร ในชาติก่อนเมื่อยังเป็นมนุษย์นั้น ท่านได้ประกอบกองการกุศล
เปน็ ประการใดจงึ ไดร้ งุ่ เรอื งไปดว้ ยอานภุ าพอนั มากมายเหน็ ปานน?้ี ”

เทพบตุ รอดตี อบุ าสก จงึ ประณมหนั ตม์ นสั การพระวงั คสี ะเถรเจา้ แลว้ มเี ทววาทถี วายวสิ ชั นาวา่

“ขา้ แตพ่ ระคณุ เจา้ ผเู้ จรญิ ! เมอ่ื โยมเปน็ มนษุ ยน์ น้ั โยมเปน็ อบุ าสกสาวกแหง่ องคส์ มเดจ็ พระพทุ ธเจา้ มี
เคหสถานอยู่ ณ เมอื งราชคฤหน์ เ่ี อง นบั ตง้ั แตโ่ ยมไดส้ ดบั ตรบั ฟงั พระสทั ธรรมเทศนาปฏญิ ญาตนเปน็ อบุ าสก แลว้
โยมกง็ ดเวน้ จาก

- การฆา่ สตั ว์
- การลกั ทรพั ย์
- กามมจิ ฉาจาร คอื ประพฤตผิ ดิ ในกาม
- เจรจามสุ าวาท
- เสพสรุ าเมรยั

 ⌫ 

นอกจากน้ี โยมยงั มจี ติ เลอ่ื มใส ไดถ้ วายขา้ วและนำ้ ใหเ้ ปน็ ทานโดยคารวะ เมอ่ื ถงึ วาระอโุ บสถ โยมก็
อุตส่าห์สมาทานองค์อุโบสถ ๘ ประการทุกวารวัน เมื่อโยมแตกกายทำลายขันธ์จากมนุษยโลกนี้แล้ว จึงได้
ไปเกดิ เปน็ เทพบตุ ร ณ ดาวดงึ สส์ วรรค์ มที พิ ยสมบตั ติ ามทพ่ี ระผเู้ ปน็ เจา้ เหน็ อยนู่ แ่ี ลเจา้ ขา้ ”

เทพบุตรสุดโสภา วิสัชนาซึ่งบุรพกรรมแห่งตนให้พระวังคีสะเถรเจ้าฟังดังนี้แล้ว ก็ถวายมนัสการลา
สมเดจ็ พระมหากรณุ าสมั มาสมั พทุ ธเจา้ และกราบนมสั การอำลาพระวงั คสี ะมหาเถรเจา้ พาเทพบรวิ ารกลบั ไป
ยงั เทวสถานพมิ านแหง่ ตน ณ ดาวดงึ สเ์ ทวโลก ดว้ ยประการฉะน้ี

เมอ่ื ทา่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลายไดท้ ราบวา่ ชนกกรรม กค็ อื กรรมทท่ี ำหนา้ ทช่ี กั นำปฏสิ นธิ คอื เปน็ พนกั งาน
ตกแตง่ ใหส้ ตั วท์ ง้ั หลายไปเกดิ ในภมู ติ า่ งๆ ถา้ เปน็ ชนกกรรมฝา่ ยอกศุ ล กท็ ำหนา้ ทช่ี กั นำใหส้ ตั วบ์ คุ คลไปปฏสิ นธิ
ในทคุ ตภิ มู ิ ถา้ เปน็ ชนกกรรมฝา่ ยกศุ ล กท็ ำหนา้ ทช่ี กั นำใหส้ ตั วท์ ง้ั หลายไปถอื ปฏสิ นธใิ นสคุ ตภิ มู ิ ดงั กลา่ วมา แลว้
ต่อจากนี้ไป ก็ควรจะได้ศึกษาให้ได้ทราบถึงกรรมอีกประเภทหนึ่ง ซึ่งทำหน้าที่แตกต่างกับชนกกรรม
กรรมทว่ี า่ นม้ี ชี อ่ื วา่

อปุ ถมั ภกกรรม

อปุ ตถฺ มเฺ ภตตี ิ อปุ ตถฺ มภฺ กํ

กรรมใด ยอ่ มทำหนา้ ทช่ี ว่ ยอปุ ถมั ภร์ ปู นามทเ่ี ปน็ วบิ ากของชนกกรรมใหเ้ จรญิ
กรรมนน้ั ชอ่ื วา่ อปุ ถมั ภกกรรม

อปุ ถมั ภกกรรมน้ี มหี นา้ ทช่ี ว่ ยอปุ ถมั ภค์ ำ้ ชสู ตั วท์ ง้ั หลายทไ่ี ปเกดิ ในภมู ติ า่ งๆ ใหไ้ ดร้ บั ความทกุ ขแ์ ละ
ความสขุ ตามสมควรแกก่ รรมของตน พดู อยา่ งนร้ี สู้ กึ วา่ จะเขา้ ใจยากไปสกั หนอ่ ย คอื อยา่ งน้ี อปุ ถมั กกรรมนม้ี อี ยู่
๒ ฝา่ ย คอื อปุ ถมั กกรรมฝา่ ยทเ่ี ปน็ อกศุ ลกม็ ี อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยทเ่ี ปน็ กศุ ลกม็ ี ทน่ี ้ี อปุ ถมั ภกกรรมทเ่ี ปน็ ฝา่ ย
อกศุ ล กย็ อ่ มทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชกู รรมทเ่ี ปน็ อกศุ ลใหเ้ จรญิ ยง่ิ ๆ ขน้ึ ไป ยกตวั อยา่ งเชน่ บคุ คลบางจำพวกกระ
ทำอกศุ ลกรรมอนั เปน็ บาปหยาบชา้ ในโลกนแ้ี ลว้ เมอ่ื ถงึ คราวดบั ขนั ธต์ ายไป ชนกกรรมฝา่ ยอกศุ ลกท็ ำหนา้ ทช่ี กั
นำใหไ้ ปปฏสิ นธเิ ปน็ สตั วเ์ ดยี รฉาน เชน่ เปน็ เสอื ซง่ึ มนี สิ ยั ดรุ า้ ยอนั เปน็ ฝา่ ยทคุ ติ เสรจ็ แลว้ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ย
อกศุ ลกเ็ ขา้ ทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลใหเ้ สอื รา้ ยนน้ั ประกอบอกศุ ลกรรมทำปาณาตบิ าตอยเู่ นอื งๆ อปุ ถมั ภค์ ำ้ ชบู าปเกา่
ใหเ้ จรญิ คอื ใหบ้ าปแกก่ ลา้ มากมายยง่ิ ขน้ึ จะไดท้ นทกุ ขเวทนาอยใุ่ นทคุ ตภิ มู นิ น้ั นานๆ

สว่ นอปุ ถมั ภกกรรมทเ่ี ปน็ ฝา่ ยกศุ ล กย็ อ่ มทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชกู รรมอนั เปน็ กศุ ลใหเ้ จรญิ ยง่ิ ๆ ขน้ึ ไป
ยกตัวอย่างเช่น บุคคลบางจำพวกกระทำกุศลกรรมความดีงามในโลกนี้แล้ว เมื่อถึงคราวดับขันธ์ตายไป
ชนกกรรมฝ่ายกุศลก็ทำหน้าที่ชักนำให้บุคคลนั้นไปปฏิสนธิเป็นเทพยดา ณ สรวงสวรรค์อันเป็นฝ่ายสุคติ
เสร็จแล้วอุปถัมภกกรรมฝ่ายกุศลก็เข้าทำหน้าที่ดลบันดาลให้เทพยดานั้น เกิดความอุตสาหะกระทำกองการ

 ⌫⌫

กศุ ลสบื ไปเบอ้ื งหนา้ มกี ารสดบั ตรบั ฟงั พระธรรมเทศนาและบชู าพระจฬุ ามณเี จดยี เ์ จา้ ณ สวรรคเ์ ทวโลกนน้ั อยู่
เนอื งๆ อปุ ถมั ภค์ ำ้ ชบู ญุ กศุ ลเกา่ ใหเ้ จรญิ คอื ใหบ้ ญุ กศุ ลนน้ั มกี ำลงั แกก่ ลา้ มากมาย อนั จะเปน็ เหตใุ หไ้ ดเ้ สวยทพิ ย
สมบตั เิ ปน็ สขุ สถติ อยู่ ณ เทวโลกนน้ั นานๆ

เทา่ ทก่ี ลา่ วมาแลว้ นน้ั เปน็ การพรรณนาถงึ อปุ ถมั ภกกรรม ซง่ึ ทำหนา้ ทช่ี ว่ ยอปุ ถมั ภร์ ปู นามทเ่ี ปน็ วบิ าก
ของชนกกรรม คอื เหลา่ สตั วท์ ง้ั หลายทไ่ี ปเกดิ ยงั โลกอน่ื ภมู อิ น่ื เชน่ ตริ จั ฉานภมู ิ คอื โลกเดยี รฉาน และเทวภมู ิ
คอื โลก สวรรคเ์ ปน็ ตน้ ซง่ึ เปน็ เรอ่ื งทพ่ี วกเราผเู้ ปน็ มนษุ ยร์ สู้ กึ วา่ จะทำความเขา้ ใจไดไ้ มแ่ จม่ แจง้ นกั ฉะนน้ั เราจกั
ยอ้ นกลบั มาดอู ปุ ถมั ภกกรรม ซง่ึ ทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชเู หลา่ สตั วผ์ เู้ กดิ เปน็ มนษุ ยใ์ นมนษุ ยโลกเราน้ี ตามหนา้ ท่ี
ของมนั ตอ่ ไป โดยมอี รรถาธบิ ายดงั น้ี

บคุ คลบางจำพวก มคี วามประมาทในชวี ติ ไมค่ ดิ ทำบญุ ทำทาน กระทำบาปอนั เปน็ อกศุ ลพอประมาณ
เมื่อถึงคราวดับขันธ์ตายไป ชนกกรรมเข้าทำหน้าที่ชักนำให้มาปฏิสนธิในครรภ์มารดาผู้เป็นมนุษย์ในมนุษย
โลกเราน้ี เสรจ็ แลว้ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ลกเ็ ขา้ ทำหนา้ ทต่ี ง้ั แตเ่ รม่ิ แรกทท่ี ารกนน้ั ลงสคู่ รรภม์ ารดาทเี ดยี ว คอื
วา่ จำเดมิ แตท่ ารกผมู้ กี รรมนน้ั มาบงั เกดิ ในคพั โภทร มารดาบดิ าเคยมที รพั ยม์ าก ทรพั ยน์ น้ั กค็ อ่ ยสน้ิ ไปสญู ไปบาง
ทเี กดิ เพลงิ ไหมห้ รอื ตอ้ งราชภยั จะไปคา้ ขายทางนำ้ เรอื กล็ ม่ จะไปคา้ ขายทางบกกถ็ กู โจรปลน้ ขา้ วกลา้ ทห่ี วา่ น
ไวใ้ นนาซง่ึ ปกี อ่ นๆ นก้ี ไ็ ดผ้ ลดี แตม่ าปนี ก้ี ลบั วบิ ตั ิ ขา้ ทาสหญงิ ชายแตก่ อ่ นเปน็ คนวา่ งา่ ย แตบ่ ดั นก้ี ลบั กลายเปน็
คนวา่ ยากทรยศหกั หลงั ตง้ั แตท่ ารกนน้ั เกดิ ในครรภก์ ม็ แี ตค่ นเกลยี ดชงั บำรงุ รกั ษาครรภไ์ ดอ้ ยา่ งยากแสนยาก
กมุ ารแพทยท์ ง้ั หลายกม็ ไิ ดม้ ใี จยนิ ดที จ่ี ะรกั ษา ถา้ เกดิ ในตระกลู เศรษฐมี ที รพั ย์ ตระกลู นน้ั กจ็ ะอนั ตรธานลงเปน็
คนเขญ็ ใจ ถา้ เกดิ ในตระกลู อำมาตยเ์ สนาบดี กม็ อี นั เปน็ ใหเ้ สอ่ื มยศเสอ่ื มศกั ด์ิ รวมความวา่ ตง้ั แตท่ ารกผมู้ กี รรม
นน้ั มาเกดิ บดิ ามารดาของเขามแี ตจ่ ะถงึ ความเสอ่ื มเสยี สดุ ประมาณ ทโ่ี วหารโลกบญั ญตั วิ า่ เปน็ “ลกู ลา้ งลกู ผลาญ”
นน่ั ทเี ดยี ว! ทเ่ี ปน็ เชน่ นเ้ี พราะเหตใุ ด? เพราะอปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ลของทารกนน้ั เขา้ มาทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาล
ให้เป็นไปนั่นเอง แท้จริงในกรณีที่อุปถัมภกกรรมฝ่ายอกุศลเข้าทำหน้าที่ดลบันดาลให้ถึงความวิบัติต่างๆ นี้
ขอใหท้ า่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลายพงึ ทราบโดยนยั ทท่ี า่ นพรรณนาไวว้ า่

อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ล ซึ่งมีความเคร่งครัดต่อหน้าที่เป็นยิ่งนัก เมื่อมันติดตามมาทันบุคคลผู้มี
กรรมเขา้ แลว้ มนั ยอ่ มแสดงอาการประหนง่ึ จะกลา่ วเปน็ ภาษามนษุ ยอ์ อกมาวา่

“แนเ่ ฮย้ เจา้ ผมู้ กี รรม! ถา้ แตแ่ รกเรารวู้ า่ เจา้ จะมาปฏสิ นธนิ น้ั เราจะมใิ หเ้ จา้ มาบงั เกดิ ในครรภม์ ารดา ณ
มนษุ ยโลกนด่ี อก เรานจ้ี ะพาเจา้ ไปบงั เกดิ ในทคุ ตภิ มู ิ คอื ไปเกดิ เปน็ สตั วน์ รก เปรต อสรุ กาย เดยี รฉาน นน่ั เสยี
เลยทเี ดยี ว จะไมใ่ หเ้ จา้ ลอยนวลมาเกดิ เปน็ มนษุ ยอ์ ยา่ งแนๆ่ แตน่ เ่ี ราตามไมท่ นั เจา้ จงึ หลบมาเกดิ ในทน่ี อ่ี ยา่ ง
สะดวก ตามเจา้ ไมท่ นั แตต่ น้ แตเ่ ดมิ แลว้ กแ็ ลว้ ไปเถดิ แตว่ า่ เจา้ อยา่ เพง่ิ ดใี จ อนั ตวั เรานไ้ี ซรม้ ชี อ่ื วา่ อปุ ถมั ภก
กรรมฝา่ ยอกศุ ล มาตามเจา้ ทนั เขา้ ทน่ี แ่ี ลว้ กจ็ ะเปน็ ผลู้ า้ งผลาญเจา้ ใหไ้ ดร้ บั ความทกุ ข์ จนกวา่ จะหมดหนา้ ท่ี
ของเรา”

 ⌫ 

มีอาการประหนึ่งจะกล่าวว่าดังนี้แล้ว อุปภกกรรมฝ่ายอกุศลนั้น ก็พลันเข้าทำงานตามหน้าที่ทันที
ดลบนั ดาลใหท้ ารกผมู้ กี รรมใหม้ อี นั เปน็ ไปตา่ งๆ นานา เมอ่ื ถงึ คราเขาเตบิ ใหญเ่ จรญิ วยั กเ็ ปน็ ตวั อปุ ถมั ภภ์ กทกุ ข์
อปุ ถมั ภกภยั แมเ้ มอ่ื มเี หตกุ ารณอ์ นั นา่ จะพน้ ทกุ ขพ์ น้ ภยั แลว้ อปุ ถมั ภกกรรมอนั ชว่ั รา้ ยนน้ั กเ็ ขา้ ทำหนา้ ทอ่ี นั
รา้ ยกาจประหนง่ึ คอยกลน่ั แกลง้ รกั ษาไวม้ ใิ หบ้ คุ คลผมู้ กี รรมนน้ั พน้ ทกุ ขพ์ น้ ภยั ไดเ้ ลย กระทำใหไ้ ดเ้ สวยทกุ ข์
แสนยากแสนลำบากไปจนกว่าจะหมดกรรม! ก็ในกรณีที่อุปถัมภกกรรมฝ่ายอกุศล ทำหน้าที่ดลบันดาลให้
มนษุ ยป์ ระสบความทกุ ขย์ ากในมนษุ ยโลกเรานน้ั พงึ เหน็ ตวั อยา่ งตามเรอ่ื งทจ่ี ะเลา่ ใหฟ้ งั ดงั ตอ่ ไปน้ี

คนกาลกณิ ี

ไดส้ ดบั มาวา่ ในสมยั พทุ ธกาล มเี ศรษฐผี หู้ นง่ึ ปรากฏนามวา่ อานนั ทเศรษฐี เขามจี ติ ตระหนค่ี รอบงำ
ในสนั ดาน ทานกม็ ไิ ดใ้ ห้ ศลี กม็ ไิ ดร้ กั ษา เหตทุ เ่ี ขาเกดิ มาเปน็ เศรษฐที รพั ยม์ าก กเ็ พราะเขาไดเ้ คยถวายอาหาร
บณิ ฑบาตแกพ่ ระภกิ ษสุ งฆ์ กศุ ลกรรมจงึ สง่ ผลใหเ้ ขาไดเ้ ปน็ เศรษฐใี นชาตนิ ้ี แมเ้ ขาจะเปน็ คนมง่ั มรี ำ่ รวยนกั หนา
แต่เป็นคนมากไปด้วยโลภเจตนา หาทรัพย์มาได้เท่าใด ก็พยายามเก็บรักษาเอาไว้ ไม่ยอมใช้จ่ายอะไรเกิน
ความจำเปน็ เลย จติ ยง่ิ คนุ้ เคยกบั ความโลภมากเทา่ ใด กย็ ง่ิ โลภจดั มากขน้ึ เทา่ นน้ั ทกุ ๆ ๑๕ วนั ตะแกยอ่ มเรยี ก
ลกู หลานญาตพิ น่ี อ้ งมาประชมุ กนั แลว้ ใหโ้ อวาทวา่

“ดกู ร เจา้ ผอู้ ยใู่ นความปกครองของขา้ ทง้ั หลายเอย๋ ! สมบตั ขิ องขา้ ทม่ี อี ยปู่ ระมาณ ๔๐ โกฏนิ น่ี ะ่ พวกเจา้
ทง้ั หลายอยา่ ไดค้ ดิ เหน็ วา่ มนั เปน็ ของมากมายเลยเปน็ อนั ขาด ทรพั ยท์ เ่ี รามอี ยแู่ ลว้ ไมค่ วรจะใหแ้ กค่ นทง้ั หลาย
อนั มยี าจกพวกขอทานและสมณะหวั โลน้ เปน็ อาทิ เพราะใหแ้ กค่ นพวกนแ้ี ลว้ ไมม่ ปี ระโยชน์ มแี ตโ่ ทษ คอื ความ
สน้ิ เปลอื งทรพั ยข์ องเราไปถา่ ยเดยี ว ไมม่ ผี ลตอบแทน เราตอ้ งพยายามหาทรพั ยม์ าเพม่ิ เตมิ ใหม้ ากขน้ึ เรอ่ื ยๆ
ทกุ ครง้ั ทเ่ี ราจา่ ยทรพั ยไ์ ปแมจ้ ะเปน็ ครง้ั ละเลก็ ละนอ้ ย นน่ั คอื ภาวะทจ่ี ะไปสคู่ วามเปน็ ขข้ี า้ เขา เพราะทรพั ยจ์ ะ
ตอ้ งมอี นั หมดลงไปในวนั หนง่ึ อนั การทพ่ี วกเจา้ จะครองเรอื นไดเ้ ปน็ อยา่ งดนี น้ั จงจำภาษติ นไ้ี วใ้ หม้ น่ั วา่ อญชฺ นานํ
ขยํ ทสิ วฺ า... นำ้ มนั หยอดตา เมอ่ื ใชห้ ยอดลงทลี ะหยด มนั กม็ วี นั หมดไปได้ ทรพั ยส์ มบตั นิ น้ั ไซรก้ ็ เหมอื นกนั
ใชม้ นั ไปทลี ะสตางค์ ดงั ฤามนั จะคงอยู่ อนง่ึ พวกเจา้ จงดจู อมปลวก กวา่ มนั จะใหญโ่ ตเทา่ ภเู ขาเลากา ขน้ึ มาได้
ก็เพราะอาศัยความพยายามสะสมของปลวกตัวเล็กๆ ซึ่งมีน้ำอดน้ำทน มธุรสน้ำหวานในรวงผึ้ง กว่าจะ
ถงึ ซง่ึ ความมากมายเปน็ ตมุ่ เปน็ ไห มเิ พราะอาศยั ความพยายามสะสมทลี ะเลก็ ละนอ้ ยแหง่ หมผู่ ง้ึ ตวั เลก็ ๆ ดอกหรอื
เจา้ ทง้ั หลายจงถอื เอาสตั วท์ ง้ั สองนเ้ี ปน็ ครู พยายามสะสมทรพั ยเ์ อาไว้ อยา่ ไดใ้ ชจ้ า่ ยทรพั ยเ์ ปน็ อนั ขาด”

ตอ่ มาไมน่ าน เศรษฐเี ฒา่ น้ันกท็ ำกาลกริ ยิ าตาย แตก่ อ่ นทจ่ี ะตาย จติ ของตะแกเตม็ ไปดว้ ยความหวง
และความหว่ งในทรพั ยส์ มบตั ิ หมน่ หมองไปดว้ ยมลทนิ คอื ความตระหน่ี เพราะฉะนน้ั ชนกกรรมฝา่ ยอกศุ ลจงึ
ชกั นำใหต้ ะแกไปถอื ปฏสิ นธใิ นครรภแ์ หง่ หญงิ จณั ฑาลคนหนง่ึ ซง่ึ มคี วามเปน็ อยอู่ ยา่ งยากไร้ เสรจ็ แลว้ อปุ ถมั
ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ลของตะแกกเ็ รม่ิ สำแดงเดชทนั ที นน่ั คอื ดลบนั ดาลใหค้ นจณั ฑาลในหมบู่ า้ นนน้ั ซง่ึ ตามปรกติ

 ⌫⌫

ธรรมดากเ็ ปน็ คนอดอยากอยแู่ ลว้ ใหอ้ ดอยากยากจนหนกั เขา้ ไปอกี จะทำอะไรใหม้ อี นั เปน็ ขดั ขอ้ งไปหมด ในท่ี
สดุ คนจณั ฑาลทง้ั หลาย จงึ ประชมุ ปรกึ ษาหารอื กนั วา่

“ในกาลปางกอ่ นนน้ั เราทง้ั หลายจะไดเ้ ปน็ เชน่ นก้ี ห็ าไม่ ถงึ มาตรวา่ พวกเราจกั เปน็ ผขู้ ดั สน ปราศจาก
ลาภผลในกาลบางคราว กเ็ ปน็ แตค่ นๆ หนง่ึ ซง่ึ วา่ จะเปน็ ไปหมดทกุ คนนน้ั หามไิ ด้ มาบดั นเ้ี ราทง้ั หลายเปน็ คน
ขดั สนปราศจากลาภผลทว่ั กนั ไป ไมม่ ผี ใู้ ดจะประกอบดว้ ยลาภบรบิ รู ณ์ มแี ตส่ ญู สลายฉบิ หายไปๆ อนง่ึ บดั นพ้ี วก
เรามแี ตจ่ กั ขดั ใจกนั การทจ่ี ะรกั ใครส่ ามคั คกี ลมเกลยี วกนั เหมอื นแตก่ อ่ นมไิ ดม้ ี ชะรอยจะมคี นกาลกณิ บี งั เกดิ ขน้ึ
ในหมเู่ ราเสยี เปน็ แนแ่ ทแ้ ลว้ ฉะนน้ั เราทง้ั หลายมาลองแบง่ ออกเปน็ ๒ พวกเถดิ คนกาลกณิ อี ยใู่ นพวกไหน
พวกนน้ั คงจกั ถงึ ความวบิ ตั ฉิ บิ หายอยา่ งแนน่ อน ลาภกจ็ ะขดั สนหาไมไ่ ด้ ถา้ หากวา่ คนกาลกณิ มี ไิ ดม้ ใี นพวกไหน
พวกนน้ั สคิ งจกั ไดร้ บั ความสขุ ความเจรญิ ลาภผลกจ็ กั ไดโ้ ดยงา่ ยเหมอื นแตก่ อ่ นมา”

จณั ฑาลบคุ คลทง้ั ปวงปรกึ ษากนั ดงั นแ้ี ลว้ กแ็ ยกกนั อยเู่ ปน็ ๒ พวก ในไมช่ า้ กป็ รากฏ พวกทม่ี ารดาบดิ า
ของทารกผมู้ กี รรมนน้ั ไมไ่ ดอ้ ยดู่ ว้ ย กลบั หาทรพั ยห์ าลาภผลไดง้ า่ ยเหมอื นเดมิ แตพ่ วกทม่ี ารดาบดิ าของทารก
นน้ั อยดู่ ว้ ย ยอ่ มพากนั ถงึ ความยากไรแ้ มแ้ ตอ่ าหารทจ่ี ะบรโิ ภคเขา้ ไปกม็ ไิ ดม้ ี เมอ่ื เปน็ เชน่ นเ้ี ขาทง้ั หลายจงึ ได้
ทดลองแยกกันอยเู่ รอ่ื ยๆ ไป โดยทำนองนัน้ เพื่อจะควานหาตัวกาลกณิ ใี ห้ได้ ทดลองแยกกันไปจนถงึ มารดา
บดิ าแหง่ ทารกนน้ั เปน็ ทส่ี ดุ เมอ่ื บดิ าแหง่ ทารกแยกจากไปแลว้ กไ็ ดล้ าภผลเลย้ี งตนเปน็ สขุ สบาย ฝา่ ยภรรยาซง่ึ
เปน็ มารดาแหง่ ทารกนน้ั ตอ้ งประสบกบั ความอดอยากยากกาย หาลาภผลมไิ ดเ้ ลยนา่ อนาถนกั หนา จณั ฑาล
บคุ คลทง้ั หลาย จงึ พากนั ลงมตวิ า่

“การทบ่ี า้ นเราเกดิ จลาจลขดั สนขน้ึ เชน่ น้ี กเ็ พราะหญงิ มคี รรภก์ ลายเปน็ คนกาลกณิ ไี ป จงึ ทำใหเ้ ดอื น
รอ้ นวนุ่ วาย ตอ้ งขบั ไลน่ างไปเสยี การทำมาหากนิ ของพวกเราจงึ จะสะดวกขน้ึ เหมอื นเดมิ ”

เมอ่ื สภาจณั ฑาลลงมตดิ งั น้ี จณั ฑาลนิ ี หญงิ ผนู้ า่ สงสารกต็ อ้ งจำออกจากหมบู่ า้ นอนั เคยอยอู่ ยา่ งแสนสขุ
นน้ั เทย่ี วซดั เซพเนจรเรอ่ื ยไป ไดป้ ระสบกบั ความยากลำบากเปน็ หนกั หนา พอไดเ้ วลาทลทิ โทฤกษ์ กค็ ลอดบตุ ร
สดุ แสนจะนา่ เกลยี ดนา่ ชงั ทว่ั ทง้ั สรรี ะรา่ งหนา้ ตาหวั หดู ยู งั กะผเี ปรต แสนทเุ รศไมเ่ หมอื นคน นางจนใจเลย้ี งลกู
มาด้วยความลำบาก จนเจ้าลูกผู้มีกรรมนั้นรู้เดียงสา จึงเอากะลาเก่าๆ มาใบหนึ่งมอบให้เป็นสมบัติ แล้วให้
เทย่ี วลดั เลาะไปตามรว้ั บา้ นเพอ่ื ขอทานเขาเลย้ี งชวี ติ ทารกผมู้ กี รรมตดิ ตวั มาแตช่ าตปิ างกอ่ นกด็ ใี จนกั อำลาแม่
ทร่ี กั แลว้ จากไปตามชะตากรรม

เทย่ี วขอทานเขาเลย้ี งชพี เรอ่ื ยมาชา้ นาน วนั หนง่ึ เดนิ ทางมาถงึ ปราสาทอนั มโหฬารของตนในชาตกิ อ่ น
จำไดค้ ลบั คลา้ ยคลบั คลาจงึ มงุ่ หนา้ เดนิ ดมุ่ เขา้ ไป คนทง้ั หลายเหน็ เขา้ กค็ วา้ ไมข้ บั ไลท่ บุ ตี เพราะนกึ วา่ เปน็ ผมี า
เที่ยวเมืองมนุษย์ จนบุรุษร่างร้ายนั้นถึงแก่วิสัญญีภาพสลบซบนิ่งด้วยความบอบช้ำ ในขณะนั้น องค์สมเด็จ
พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เสดจ็ ผา่ นมาทางนน้ั พอดี จงึ ทรงชแ้ี จงใหค้ นทง้ั หลายไดท้ ราบวา่ บรุ ษุ รา่ งรา้ ยเหมอื นกบั
ปีศาจนั้นเป็นท่านเศรษฐีใหญ่กลับชาติมาเกิด ตอนแรกท่านมูลสิริเศรษฐีผู้เป็นลูกของเขายังไม่เชื่อในกระแส

 ⌫ 

พระพทุ ธฏกี า องคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ จงึ ตรสั ใหบ้ รุ ษุ ขอทานนน้ั เลา่ ประวตั ขิ องตนในชาตกิ อ่ น พรอ้ ม
ทง้ั ใหน้ ำไปขดุ ขมุ ทรพั ยอ์ กี ๔ แหง่ ซง่ึ เขาแอบเอาไปฝงั ไวค้ นเดยี วในชาตทิ ต่ี นเปน็ อานนั ทเศรษฐโี ดยไมม่ ใี ครรู้
มาให้ พอพิสูจน์ได้ดังนี้ มูลสิริเศรษฐีผู้ลูกจึงได้ศรัทธาและเลื่อมใสในพระพุทธวาจา เกิดความเชื่อถือในเรื่อง
กรรมตง้ั แตว่ นั นน้ั เปน็ ตน้ มา ดว้ ยประการฉะน้ี

นแ่ี หละทา่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลาย อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ล เรม่ิ ตน้ เขา้ ทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชผู มู้ อี กศุ ล
กรรมตง้ั แตอ่ ยใู่ นครรภม์ ารดา ดลบนั ดาลใหป้ ระสบกบั ความทกุ ขย์ ากนานาประการ เชน่ เรอ่ื งของทา่ นอานนั ท
เศรษฐผี มู้ นี ำ้ ใจมากไปดว้ ยความตระหน่ี ผมู้ าเกดิ เปน็ คนกาลกณิ ที เ่ี ลา่ มาน้ี และบางทอี ปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ลน้ี
กท็ ำหนา้ ทข่ี องมนั เรอ่ื ยไป ทำใหผ้ มู้ กี รรมตอ้ งประสบอปุ สรรคความขดั ขอ้ งในการครองชพี ไปจนตลอดชวี ติ กม็ ี
ฉะนั้น ปัญหาที่ว่าเหตุไฉนบุคคลบางคนในโลกนี้จึงมีแต่เคราะห์กรรมเสมอไป ประสบโชคร้ายอยู่เนืองนิตย์
ตลอดชวี ติ มแี ตค่ วามผดิ หวงั ไมไ่ ดค้ วามสขุ ความเจรญิ ทง้ั ๆ ทอ่ี ตุ สา่ หท์ ำมาหากนิ โดยสจุ รติ กรรมจนสายตวั แทบ
ขาด? ปญั หานน้ี า่ จะสลดั ปดั ทง้ิ ออกไปได้ เมอ่ื เราไดท้ ราบถงึ หนา้ ทแ่ี หง่ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยอกศุ ลตามทก่ี ลา่ วมา
นด้ี ว้ ยดี

ทนี ้ี เราควรจะพดู กนั ถงึ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลบา้ ง คอื บคุ คลบางจำพวกในโลกนป้ี ระกอบกศุ ลกรรม
ทำความดีไว้ เมื่อถึงคราวดับขันธ์ตายไป ชนกกรรมเข้ามาทำหน้าที่ชักนำให้มาปฏิสนธิในครรภ์มารดา ณ
มนษุ ยโลกเราน้ี เสรจ็ แลว้ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลกเ็ ขา้ ทำหนา้ ทต่ี ง้ั แตเ่ รม่ิ แรกทท่ี ารกนน้ั ลงสคู่ รรภม์ ารดาทเี ดยี ว
คือ จำเดิมแต่ทารกผู้มีกรรมดีนั้นมาบังเกิดในครรภ์มารดาแล้ว มารดาก็เป็นสุข บิดาก็เป็นสุข บรรดาคน
ทอ่ี ยใู่ นเรอื นนน้ั กค็ อ่ ยอยเู่ ปน็ ปรกตสิ ขุ โดยทว่ั กนั ดว้ ยอานภุ าพแหง่ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลของทารกนน้ั คมุ้
ครองรกั ษา อปุ ทั วนั ตรายตา่ งๆ กไ็ มม่ มี าพอ้ งพาน โชคลาภกบ็ นั ดาลเกดิ ขน้ึ มาอยา่ งนา่ แปลกใจ ทรพั ยส์ มบตั สิ ง่ิ
ของทม่ี คิ วรจะไดก้ ม็ ผี เู้ อามาใหต้ ง้ั ไวต้ รงหนา้ ขา้ วกลา้ ทห่ี วา่ นลงในนากง็ อกงามผดิ กวา่ ปกี อ่ นๆ ผลไมท้ ป่ี ลกู ไว้
กม็ ผี ลมากบรบิ รู ณไ์ มบ่ กพรอ่ ง ของทซ่ี อ้ื ขายกไ็ ดก้ ำไรมาก ของทใ่ี หก้ ใู้ หย้ มื ไป กม็ ผี เู้ อามาใหเ้ อง ไมต่ อ้ งทวง
ไมต่ อ้ งถามใหเ้ กดิ ความรำคาญใจไปเปลา่ ๆ ขา้ ทาสบรวิ ารทง้ั หลายเลา่ แตก่ อ่ นนม้ี นั มนี สิ ยั ตดิ จะดอ้ื ๆ กด็ เู หมอื น
วา่ จะเรม่ิ มสี นั ดานดขี น้ึ วา่ นอนสอนงา่ ย การงานทง้ั ปวงกไ็ มเ่ สยี ไมห่ าย ฝา่ ยเจา้ ตวั ทารกผมู้ กี รรมดซี ง่ึ อยใู่ น ครรภน์ น้ั
ก็บริบูรณ์ไปด้วยบุคคลผู้มีอัธยาศัยเอาใจใส่จัดแจงเฝ้าอภิบาลรักษา กุมารแพทย์ทั้งหลายก็มีน้ำใจ
ประชมุ แตง่ ยารกั ษาครรภ์ ใหท้ ารกนน้ั เปน็ สขุ สวสั ดป์ิ ราศจากความพบิ ตั จิ ากสรรพสง่ิ ทง้ั ปวง ถา้ ทารกผมู้ กี รรมดี
นน้ั เกดิ ในตระกลู คหบดี กไ็ ดเ้ ปน็ เศรษฐี ถา้ เกดิ ในตระกลู อำมาตยก์ ไ็ ดเ้ ปน็ เสนาบด!ี ทเ่ี ปน็ เชน่ น้ี เพราะเหตใุ ด?
เพราะอปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลของทารกนน้ั เขา้ ทำหนา้ ทบ่ี นั ดาลใหเ้ ปน็ ไปนน่ั เอง แทจ้ รงิ ในกรณที อ่ี ปุ ถมั ภกกรรม
ฝา่ ยกศุ ลเขา้ ทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลใหเ้ หตกุ ารณท์ ง้ั หลายบา่ ยโฉมหนา้ ไปขา้ งดนี ้ี ขอใหท้ า่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลายพงึ
ทราบโดยนยั ทท่ี า่ นพรรณนาไวว้ า่

อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล ซง่ึ มคี วามเครง่ ครดั ในหนา้ ทแ่ี หง่ ตนเปน็ ยง่ิ นกั เมอ่ื ตดิ ตามมาทนั บคุ คลผมู้ ี
กรรมดี ซง่ึ เปน็ เจา้ กรรมแหง่ ตนเขา้ แลว้ อปุ ถมั ภกกรรมนน้ั ยอ่ มแสดงอาการประหนง่ึ จะกลา่ วออกมาเปน็ ภาษา
มนษุ ยว์ า่

 ⌫⌫

“ขา้ แตท่ า่ นผเู้ ปน็ นาย! ถา้ แตแ่ รกขา้ พเจา้ ทราบวา่ ทา่ นจะมาปฏสิ นธนิ น้ั ขา้ พเจา้ จะมใิ หท้ า่ นมาปฏสิ นธิ
ในครรภม์ ารดา ณ มนษุ ยโลกอันมคี วามสุขเล็กนอ้ ยนเี่ ลย ข้าพเจา้ นี้จะพยายามพาท่านไปบงั เกิดในสคุ ตภิ พ
เปน็ เทวดาในสรวงสวรรค์ ใหไ้ ดเ้ สวยทพิ ยสมบตั เิ ปน็ สขุ อยทู่ น่ี น่ั เสยี ทเี ดยี ว จะหา้ มมใิ หท้ า่ นมาเกดิ อยทู่ น่ี แ่ี นๆ่
แตน่ ข่ี า้ พเจา้ ตามทา่ นไมท่ นั เอาเถดิ ถงึ แมว้ า่ จะตามทา่ นไมท่ นั แตต่ น้ แตเ่ ดมิ แลว้ กแ็ ลว้ กนั ไปเถดิ ขอทา่ นอยา่
เพง่ิ นอ้ ยนำ้ ใจเลย อนั ตวั ขา้ พเจา้ นม้ี ชี อ่ื วา่ “อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล” มาพบทา่ นผเู้ ปน็ นายเขา้ ทน่ี แ่ี ลว้ กจ็ ะ
เปน็ ผบู้ ำรงุ ทา่ นใหไ้ ดถ้ งึ ซง่ึ ความสขุ ตามความสามารถของขา้ พเจา้ ทจ่ี กั กระทำได”้

มอี าการประดจุ วา่ จะกลา่ วปลอบโยนผมู้ กี รรมดที ท่ี ำไวด้ งั นแ้ี ลว้ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลนน้ั กพ็ ลนั เขา้
ทำงานตามหนา้ ทข่ี องตน ดลบนั ดาลใหผ้ มู้ กี รรมดนี น้ั ประสบแตค่ วามสขุ ความเจรญิ แมเ้ มอ่ื มเี หตกุ ารณอ์ นั นา่
จะถงึ จะถงึ ความวบิ ตั ฉิ บิ หายนา่ หวน่ั เกรงวา่ จะเปน็ อนั ตราย อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลนน้ั กเ็ ขา้ ทำหนา้ ทร่ี กั ษาไว้
มใิ ห้ต้องประสบกับความวบิ ัติหรอื อนั ตรายเหลา่ นั้นไดป้ ้องกนั ผู้มีกรรมดนี ั้นให้พ้นทุกขพ์ ้นภัย บันดาลใหช้ ีวติ
เตม็ ไปดว้ ยความสกุ ใสไปจนกวา่ จะหมดกรรม กใ็ นกรณที อ่ี ปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล ทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลใหม้ นษุ ย์
ผปู้ ระสบกบั ความทกุ ขย์ าก ไดร้ บั ความสขุ ความเจรญิ ในชวี ติ น้ี พงึ เหน็ ตวั อยา่ งตามเรอ่ื งทจ่ี ะเลา่ ใหฟ้ งั ดงั ตอ่ ไปน้ี

บรุ ษุ ผโู้ ชคดี

ไดส้ ดบั มาวา่ ยงั มบี รุ ษุ ผหู้ นง่ึ ซง่ึ มเี คหสถานอยรู่ มิ ประตพู ระนครพาราณสขี า้ งทศิ อดุ ร เขาเปน็ บรุ ษุ
หนมุ่ มกี ำลงั กาย เลย้ี งชพี ดว้ ยการรบั จา้ งตกั นำ้ ขายใหแ้ กค่ นทง้ั หลาย คราวหนง่ึ ไดท้ รพั ยม์ ากง่ึ มาสกไมร่ จู้ ะเกบ็
ไว้ที่ไหน จึงแอบเอาไปฝังไว้ที่ตีนกำแพงเมือง ในไม่ช้าเขาก็ย้ายบ้านไปทำการรับจ้างในที่อื่นๆ ต่อไปจนถึง
ประตเู มอื งดา้ นทศิ ทกั ษณิ เลยไปไดภ้ รรยาทน่ี น่ั คนหนง่ึ ซง่ึ กเ็ ปน็ หญงิ เขญ็ ใจทำงานรบั จา้ งเขาเลย้ี งชวี ติ เหมอื น กนั
ครน้ั ถงึ วนั นกั ขตั ฤกษป์ ระจำของชาวเมอื ง ภรรยาสาวจงึ ถามเขาขน้ึ วา่

“ขา้ แตท่ า่ นผเู้ ปน็ สาม!ี ชาวบา้ นชาวเมอื งเขาจะเลน่ การมหรสพเปน็ ทส่ี นกุ สนานตามกาลตามสมยั เรามี
ทรพั ยบ์ า้ งหรอื ไม่ จะไดเ้ ลน่ กบั เขาบา้ ง ?”

เจา้ บรุ ษุ ผสู้ ามี นง่ิ คดิ อยคู่ รหู่ นง่ึ แลว้ จงึ บอกแกภ่ รรยาทร่ี กั
“ดูกร เจ้าผู้มีพักตร์อันเจริญ! ทรัพย์ของเรามีอยู่กึ่งมาสก แต่เราไม่ได้นำเอาติดตัวมา เราฝังไว้ที่ตีน
กำแพงขา้ งประตเู มอื งทศิ อดุ ร ซง่ึ มรี ะยะทางไกลถงึ ๑๒ โยชน์ นา่ เสยี ดายจรงิ ๆ”

“ถงึ ไกลกจ็ ะเปน็ ไรไปเลา่ ” ภรรยาสาวผรู้ กั การสนกุ ของเขากลา่ ว “ไปเถอะ ขอทา่ นจงรบี เดนิ ทางไปนำ
เอามนั มาเถดิ ทรพั ยท์ ม่ี ตี ดิ ตวั ขา้ เวลานก้ี ม็ อี ยกู่ ง่ึ มาสกเหมอื นกนั ขา้ จะเอาทรพั ยก์ ง่ึ มาสกน้ี ไปซอ้ื ดอกไมส้ ว่ นหนง่ึ
ซอ้ื ของหอมสว่ นหนง่ึ ทา่ นจงไปเอาทรพั ยข์ องทา่ นมาเรว็ ๆ เถดิ จะไดซ้ อ้ื สง่ิ อน่ื ตอ่ ไป แลว้ เราทง้ั สองจะไดเ้ ลน่
การมหรสพกนั ใหเ้ ปน็ ทส่ี นกุ เพราะนานทปี คี รง้ั จงึ จะมสี กั หนหนง่ึ ”

 ⌫ 

ถงึ คราวทอ่ี ปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล จกั ดลบนั ดาลใหบ้ รุ ษุ ผมู้ ฐี านะตำ่ ตอ้ ยนน้ั ไดร้ บั ความสขุ ความเจรญิ
ดว้ ยอำนาจแหง่ กศุ ลกรรมทเ่ี ขาไดส้ รา้ งไวแ้ ตป่ างบรรพ์ ฉะนน้ั เขาจงึ มจี ติ ยนิ ดรี บี เดนิ ทางไปตามคำแนะนำของ
ภรรยา เดนิ ไปพลางรอ้ งเพลงไปพลางดว้ ยความครม้ึ อกครม้ึ ใจ เดนิ ลว่ งหนทางไปได้ ๖ โยชน์ ในขณะนน้ั เปน็
เวลาเที่ยงวัน กำลังร้อนจัด เขาเดินไปบนทรายอันร้อนผ่านหน้าพระลานหลวง ในขณะนั้นสมเด็จพระเจ้า
อทุ ยราชาธบิ ดี ซง่ึ ทรงเปน็ พระราชาพระนครพาราณสสี มยั นน้ั ไดท้ อดพระเนตรเหน็ เขาผเู้ ปน็ คนรบั จา้ งเดนิ พลาง
รอ้ งเพลงไปพลางอยา่ งคนมคี วามสขุ กท็ รงนกึ เอน็ ดแู ละทรงดำรวิ า่

“ไฉนหนอ บุรุษผู้นี้จึงไม่กลัวแดดร้อนเดินร้องเพลงไปอย่างอารมณ์เย็นเช่นนี้ ควรที่เราจะถามดูให้รู้
สาเหตสุ กั หนอ่ ยเถดิ ”

ทรงพระดำรดิ งั นแ้ี ลว้ จงึ รบั สง่ั ใหร้ าชบรุ ษุ ไปเรยี กบรุ ษุ รบั จา้ งนน้ั เขา้ มา เมอ่ื เขามาสทู่ เ่ี ฝา้ แลว้ พระองค์
จงึ มพี ระราชดำรสั ถามดว้ ยพระทยั กรณุ าวา่

“ดกู ร บรุ ษุ ผเู้ จรญิ ! เหตอุ นั ใดทา่ นจงึ เดนิ รอ้ งเพลงมาในเพลาแดดรอ้ นจดั เชน่ น้ี จะไปขา้ งไหนดว้ ยธรุ ะ อะไร
ไหนลองเลา่ ใหเ้ ราฟงั สกั หนอ่ ยเถดิ ”

บรุ ษุ นน้ั จงึ กราบบงั คมทลู วา่
“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ ทู้ รงคณุ อนั ประเสรฐิ ! ขา้ พระองคม์ คี วามยนิ ดี ทจ่ี ะไปนำเอาทรพั ยท์ ข่ี า้ พระองคฝ์ งั ไว้
ทก่ี ำแพงเมอื งดา้ นทศิ เหนอื มาเลน่ การมหรสพกบั ดว้ ยภรรยาในวนั นพ้ี ระเจา้ ขา้ ”

สมเดจ็ พระราชาธบิ ดจี งึ ตรสั ถามอกี วา่
“ทา่ นเดนิ ไปไมร่ อ้ นแยห่ รอื ทรพั ยข์ องทา่ นมปี ระมาณเทา่ ใด สกั พนั หนง่ึ หรอื วา่ สองพนั ?”

“นอ้ ยกวา่ นน้ั พระเจา้ ขา้ ” เขากราบบงั คมทลู

“เทา่ ไหรเ่ ลา่ ทรพั ยท์ ท่ี า่ นอตุ สา่ หเ์ ดนิ ทางไกลไปเอานน่ี ะ่ มเี ทา่ ไหร่ ?” ทรงถาม

“ทรพั ยข์ องขา้ พระองคม์ เี พยี งเลก็ นอ้ ยประมาณกง่ึ มาสกเทา่ นน้ั พระเจา้ ขา้ ” เขากราบทลู ตามความเปน็ จรงิ

เพยี งทรพั ยก์ ง่ึ มาสก ทา่ นกย็ งั สอู้ ตุ สา่ หท์ นความรอ้ นแรงแหง่ แสงอาทติ ย์ เดนิ ทางไกลถงึ อยา่ งนเ้ี ทยี ว หรอื ”
ทรงพระกรณุ าถามขน้ึ อกี

“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ ทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ ! ความรอ้ นแหง่ แสงอาทติ ยน์ ้ี จะไดร้ อ้ นยง่ิ ไปกวา่ ความรอ้ น
แหง่ ราคะกห็ ามไิ ดด้ อก พระเจา้ ขา้ ความรอ้ นแหง่ ราคะรกั ใครภ่ รรยาอนั สมุ อยใู่ นใจแหง่ ขา้ พระบาทนม้ี มี ากมาย
กวา่ ความรอ้ นแหง่ พระอาทติ ยเ์ ปน็ ไหนๆ ขา้ พระบาทดใี จทจ่ี ะไดน้ ำทรพั ยน์ น้ั มามอบใหแ้ กภ่ รรยา เพอ่ื ใหเ้ ขาได้
เลน่ การมหรสพในครง้ั นพ้ี ระเจา้ ขา้ ” เขากราบทลู

 ⌫⌫

สมเด็จพระเจ้าอุทยราชาธิบดีได้ทรงสดับถ้อยคำอันคมคายดังนั้น ก็ทรงพระสรวลแล้วจึงทรงมี
พระมหากรณุ าตรสั วา่

“ดกู ร บรุ ษุ ผเู้ จรญิ ! ถา้ กระนน้ั ทา่ นอยา่ เดนิ ตากแดดไปใหร้ อ้ นเลย เราจะใหท้ รพั ยก์ ง่ึ มาสกแกท่ า่ นเอง
แลว้ จงรบี กลบั ไปหาภรรยาของทา่ นเลน่ การมหรสพกนั ใหเ้ ปน็ ทส่ี นกุ สนานเถดิ ”

บรุ ษุ นน้ั กราบบงั คมทลู วา่
“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ ทู้ รงคณุ อนั ประเสรฐิ ! พระองคท์ รงพระกรณุ าใหท้ านทรพั ยก์ ง่ึ มาสกแกข่ า้ พระบาท ขา้
พระบาทกจ็ ะขอรบั พระราชทานไป แตข่ า้ พระบาทจะตอ้ งไปเอาของเกา่ ทฝ่ี งั ไวไ้ มใ่ หท้ รพั ยน์ น้ั ฉบิ หายเสยี เปลา่
ปราศจากประโยชน์ พระเจา้ ขา้ ”

สมเดจ็ พระราชาธบิ ดี จงึ ทรงออกพระโอษฐใ์ หท้ รพั ยเ์ พม่ิ ขน้ึ เปน็ หนง่ึ มาสก เพอ่ื ใหเ้ ขารบี กลบั ไปบา้ น
เพอ่ื เลน่ การมหรสพกบั ภรรยา แตเ่ ขาผมู้ ใี จมน่ั คงกห็ ากลบั ไม่ ยงั คงกราบทลู วา่ จะไปนำเอาทรพั ยท์ ต่ี นฝงั ไว้ ซง่ึ
จะต้องเดินทางไกลไปอีก ๖ โยชน์ตามความตั้งใจเดิมให้จงได้ พระองค์ทรงเห็นเขามีมั่นคงดังนั้นก็ทรงมี
พระกรณุ าอยใู่ นพระทยั จงึ ทรงใหท้ รพั ยท์ วขี น้ึ ไปจนถงึ หมน่ื ถงึ แสนลา้ นถงึ โกฏิ เพอ่ื จะใหบ้ รุ ษุ นน้ั กลบั โดยไมต่ อ้ ง
ไปเอาทรพั ยเ์ พยี งกง่ึ มาสกทเ่ี ขาฝงั ไว้ แตเ่ ขากย็ งั ยนื คำเดมิ

“ดรู า ราชบรุ ษุ ทง้ั หลาย! ทา่ นจงนำสหายของเรานไ้ี ปชำระรา่ งกายใหส้ ะอาด ขดั สฉี ววี รรณใหผ้ ดุ ผอ่ ง
แลว้ ใหส้ หายของเราทรงเครอ่ื งประดบั สำหรบั พระราชา แลว้ พามาหาเรา” สมเดจ็ พระราชาธบิ ดมี พี ระบรมราช
โองการตรสั สง่ั แกร่ าชบรุ ษุ ทง้ั หลาย พรอ้ มกบั ชพ้ี ระหตั ถม์ ายงั บรุ ษุ เขญ็ ใจในเมอ่ื ทรงกลา่ วคำวา่ สหาย

ราชบรุ ษุ ทง้ั หลาย จงึ นำเอาตวั บรุ ษุ เขญ็ ใจนน้ั ไปทำความสะอาด และใหท้ รงเครอ่ื งประดบั สำหรบั พระราชา
แล้วนำตัวกลับมาเฝ้าตามพระราชดำรัส สมเด็จพระเจ้าอุทยราชาธิบดี จึงรับสั่งให้ประชุมหมู่มุขมนตรี
แลว้ มพี ระบรมราชโองการตรสั วา่

“บรุ ษุ ผนู้ ้ี เปน็ คนมปี ญั ญาและมวี าจาสตั ย์ มใี จมน่ั คงไมก่ ลบั กลอกหวน่ั ไหว คนเชน่ นส้ี มควรแกฐ่ านะใหญ่
เพราะฉะนน้ั เราจกั แตง่ ตง้ั ใหเ้ ขาเปน็ พระราชาปกครองราชสมบตั ใิ นกรงุ พาราณสนี ก้ี ง่ึ หนง่ึ และใหเ้ ขาเปน็ สหาย
ของเราตง้ั แตบ่ ดั นเ้ี ปน็ ตน้ ไป”

แลว้ ทรงมพี ระราชดำรสั สง่ั ใหอ้ ำมาตยท์ ง้ั หลาย เตรยี มการพระราชพธิ รี าชาภเิ ษกใหบ้ รุ ษุ เขญ็ ใจไดเ้ ปน็
พระราชาในวนั นน้ั ทรงพระราชทานนามวา่ “สมเดจ็ พระเจา้ อฑั ฒมาสกราช” แลว้ กท็ รงแบง่ เขตการปกครอง
และทรงสั่งสอนรัฐภิปาลโนบายให้แก่พระราชาองค์ใหม่ด้วยพระองค์เอง ต่อมาไม่ช้าก็ปรากฏว่า
พระเจา้ อฑั ฒมาสกราชนน้ั ทรงมคี วามชำนชิ ำนาญในการปกครอง ไพรฟ่ า้ ประชาชนตา่ งถวายความจงรกั ภกั ดี
โดยทว่ั กนั ซง่ึ นำความเบาพระทยั และความปลม้ื ปติ มิ าใหส้ มเดจ็ พระเจา้ อทุ ยราชาเปน็ อยา่ งมาก

 ⌫ 

อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล ดลบนั ดาลใหบ้ รุ ษุ เขญ็ ใจไดร้ บั ความสขุ สบายในชาตนิ ้ี โดยใหไ้ ดเ้ ปน็ สมเดจ็
พระราชาไดอ้ ยา่ งไมน่ า่ เชอ่ื อยา่ งนแ้ี ลว้ ยงั ไมพ่ อ ยงั ทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชใู หไ้ ดร้ บั ความสขุ ในชาตหิ นา้ ยง่ิ ขน้ึ ไปอกี
ตามเรอ่ื งปรากฏมตี อ่ ไปวา่

กาลวนั หนง่ึ สมเดจ็ พระเจา้ อทุ ยราชาทรงวา่ งพระราชกจิ จงึ ทรงชกั ชวนพระเจา้ อฑั ฒมาสกราชซง่ึ บดั น้ี
เป็นพระสหายสนิทของพระองค์แล้ว ไปเที่ยวพักผ่อนพระอิริยาบทในพระราชอุทยานเป็นการส่วนพระองค์
หลงั จากทรงชมบรเิ วณพระราชอทุ ยานจนเมอ่ื ยลา้ แลว้ กท็ รงเอนองคเ์ อาพระเศยี รหนนุ ตกั ของอดตี บรุ ษุ เขญ็ ใจ
ทพ่ี ระองคท์ รงอปุ ถมั ภใ์ หไ้ ดร้ บั ความสขุ นน้ั แลว้ กพ็ ลนั ทรงยา่ งเขา้ สนู่ ทิ รารมณอ์ ยา่ งสำราญ อฑั ฒมาสกราชราชา
อดตี บรุ ษุ เขญ็ ใจไดเ้ กดิ ความคดิ อนั จญั ไรขน้ึ มาชว่ั ขณะหนง่ึ วา่

“การทเ่ี ราไดเ้ ปน็ พระราชา ครองราชยส์ มบตั ใิ นเมอื งพาราณสแี ตเ่ พยี งกง่ึ หนง่ึ น้ี ยงั ไมเ่ ปน็ การดแี ท้ เรา
ควรฉวยโอกาสอนั เลศิ น้ี ปลงพระชนมช์ พี พระเจา้ อทุ ยราชาธบิ ดเี สยี แลว้ เปน็ พระราชาแตเ่ พยี งผเู้ ดยี วจกั ดกี วา่ ”

ฉบั พลนั ทอ่ี กศุ ลจติ เกดิ ขน้ึ กเ็ ออ้ื มหตั ถห์ ยบิ พระขรรคข์ น้ึ ทนั ใด หมายพระทยั จกั แทงกระหนำ่ ลงไปท่ี
เบอ้ื งพระอรุ ะองคส์ มเดจ็ พระเจา้ อทุ ยราชาธบิ ดผี กู้ ำลงั บรรทมหลบั สนทิ อยา่ งสขุ ารมณ์ ในวนิ าทมี หาอบุ าทวน์ น้ั
อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลกเ็ ขา้ ดลบนั ดาลใหพ้ ระเจา้ อฑั ฒมาสกราช ผกู้ ำลงั จะทรงกระทำบาปอยา่ งมหนั ตน์ น้ั ได้
พระสติ

“อหา! ตวั กไู ฉนจงึ คดิ ทำบาปหยาบชา้ ฉะนเ้ี ลา่ อนั ตวั เรานแ้ี ตเ่ ดมิ ทกี เ็ ปน็ คนกำพรา้ ยากไร้ มฐี านะตำ่
ตอ้ ยแทบวา่ จะสน้ิ ราคาคน แตก่ ศุ ลหนนุ หลงั ไดด้ ลบนั ดาลใหส้ มเดจ็ พระราชาธบิ ดผี มู้ นี ำ้ พระทยั ประเสรฐิ พระองคน์ ้ี
ทรงมเี มตตาชว่ ยยกฐานะจากคนยากไร้ แตง่ ตง้ั ใหเ้ ปน็ ใหญไ่ ดก้ นิ เมอื งกง่ึ หนง่ึ มหิ นำซำ้ ยงั ทรงรกั ใครเ่ ปน็ สหายรกั
ไวว้ างใจในตวั เรานเ้ี ปน็ หนกั หนา ดงั ฤามาคดิ บา้ เนรคณุ คนเหน็ ปานน”้ี

พระขรรคท์ ถ่ี กู เงอ้ื ขน้ึ หมายประหารกพ็ ลนั รว่ ง หลน่ จากหตั ถ์ แตใ่ นบดั เดย๋ี วใจอกศุ ลจติ จญั ไรซง่ึ ยว่ั ยใุ ห้
ประหารสมเดจ็ พระราชาธบิ ดผี มู้ พี ระคณุ กก็ ลบั บงั เกดิ ขน้ึ อกี บอ่ ยๆ ในทส่ี ดุ อดตี บรุ ษุ ผยู้ ากไรก้ ท็ รงบงั เกดิ ความ
สงั เวชในพระทยั วา่

“กาลบดั น้ี จติ ของเราไมม่ ดี ี เกดิ ความคดิ ขน้ึ ทไี ร กม็ กั จะพาใหเ้ ราคดิ ทำบาปใหญ่ ยว่ั ยใุ หเ้ รากลายเปน็
ฆาตกรสงั หารพระราชาผมู้ พี ระคณุ ขน้ึ มาเสมอ อยา่ งนย้ี อ่ มเปน็ สภาวะทไ่ี มน่ า่ ไวว้ างใจ อาจจะเผลอสตลิ อบปลง
พระชนมส์ มเดจ็ พระราชาขน้ึ มาเมอ่ื ใดกไ็ ด”้

ครน้ั ทรงคดิ ไมไ่ วว้ างใจในดวงจติ ของตนดงั นแ้ี ลว้ พระเจา้ อฑั ฒมาสกราชนน้ั กท็ รงปลกุ สมเดจ็ พระเจา้
อทุ ยราชาธบิ ดใี หท้ รงตน่ื บรรทม แลว้ กห็ มอบทเ่ี บอ้ื งพระยคุ ลบาทกราบทลู วา่

 ⌫⌫

“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ ทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ ! ขอพระองคจ์ งทรงอดโทษแกข่ า้ พระบาทดว้ ยเถดิ พระเจา้ ขา้ ”

“อะไรกนั สหายรกั ! มอี ะไรเกดิ ขน้ึ หรอื ?” สมเดจ็ พระราชาธบิ ดี ทรงถามขน้ึ อยา่ งงงๆ

พระเจา้ อฑั ฒมาสกราช กท็ รงเลา่ เรอ่ื งราวทพ่ี ระองคท์ รงคดิ รา้ ยหมายประหาร ตง้ั แตต่ น้ อยา่ งไมป่ ดิ บงั
อำพรางใหท้ รงทราบ เมอ่ื ไดท้ รงสดบั จบลงแลว้ แทนทส่ี มเดจ็ พระราชาธบิ ดผี มู้ นี ำ้ พระทยั อนั ประเสรฐิ จกั ทรง
พโิ รธขนาดหนกั พระองคก์ ลบั ตรสั วา่

“เอาเถิด สหายรัก! ถ้าท่านปรารถนาจักเป็นพระราชาครองราชย์สมบัติในเมืองพาราณสีนี้แต่ผู้เดียว
เราก็จักยกให้ จักเตรียมพิธีการอภิเษกท่านเป็นการใหญ่ในวันพรุ่งนี้ ส่วนตัวเราจักขอลดตำแหน่งลงมาเป็น
อปุ ราชคอยรบั ใชท้ า่ น อยา่ วติ กไปเลยสหายรกั กลบั เขา้ ไปในวงั กนั เถดิ จกั ไดร้ บี เตรยี มงามใหเ้ รยี บรอ้ ย”

เมอ่ื ไดเ้ หน็ นำ้ พระทยั อนั แสนประเสรฐิ แหง่ องคส์ มเดจ็ พระราชาธบิ ดี ซง่ึ แสดงแกต่ นอยา่ งน้ี เขากเ็ กดิ มี
ความละลายและสงั เวชใจในตวั เองยง่ิ นกั จงึ กอดทพ่ี ระบาททง้ั สองไวแ้ นน่ ดว้ ยความตน้ื ตนั ใจ นำ้ ตาไหลลงพรากๆ
ดว้ ยความเสยี ใจแลว้ กราบบงั คมทลู วา่

“ขา้ แตพ่ ระองคผ์ ทู้ รงพระคณุ อนั ประเสรฐิ ! บดั นข้ี า้ พระบาทหามคี วามตอ้ งการราชสมบตั ไิ ม่ การทข่ี า้
พระบาทคดิ รา้ ยตอ่ พระองคเ์ มอ่ื ตะกน้ี ้ี กเ็ พราะตณั หาเปน็ เหตุ หากวา่ ขา้ พระบาทไมค่ ดิ แกไ้ ข ตอ่ ไปภายหนา้ ก็
คงจกั ถกู เจา้ ตณั หานม้ี นั ยว่ั ยใุ หก้ อ่ กรรมทำเขญ็ แลว้ กเ็ สอื กไสใหเ้ กดิ ในอบายสกั วนั หนง่ึ อยา่ งแนๆ่ เพราะฉะนน้ั
ขอพระองคจ์ งทรงรบั เอาสริ ริ าชสมบตั ขิ องพระองคก์ ลบั คนื ไปเถดิ ขา้ พระบาทหามคี วามตอ้ งการไม่ ขา้ พระบาท
จกั เขา้ ปา่ ไปบวชเปน็ ฤาษี ดว้ ยวา่ บดั น้ี ขา้ พระบาทไดเ้ หน็ รากเหงา้ แหง่ กามตณั หาแลว้ เจา้ ตณั หาอนั มฤี ทธร์ิ า้ ย
น้ี เมอ่ื บคุ คลคดิ ถงึ มนั อยเู่ สมอแลว้ มนั กจ็ กั เจรญิ งอกงามขน้ึ ภายในใจอยเู่ รอ่ื ยๆ ฉะนน้ั ตง้ั แตน่ ต้ี อ่ ไป ขา้ พระบาท
คดิ วา่ จกั ไมค่ ดิ ถงึ กามตณั หานน่ั ตอ่ ไปอกี เลย พระเจา้ ขา้ ”

อัฑฒมาสกราชา กราบบังคมทูลดังนี้แล้ว ก็เชิญเสด็จสมเด็จพระเจ้าอุทยราชาธิบดีเข้าไปสู่พระนคร
พาราณสแี ตเ่ พลานน้ั ครน้ั เขา้ ไปถงึ พระนครแลว้ กต็ รสั สง่ั ใหอ้ ำมาตยท์ ง้ั หลายไปเทย่ี วปา่ วรอ้ งใหป้ ระชาชนชาว
เมอื งมาประชมุ กนั แลว้ ทำพธิ กี ารถวายราชสมบตั คิ นื แดอ่ งคส์ มเดจ็ พระเจา้ อทุ ยราชา และกลา่ วคำอำลาชาวเมอื ง
รบี ออกเดนิ ทางมงุ่ หนา้ ไปสหู่ มิ วนั ตประเทศแตผ่ เู้ ดยี ว บวชเปน็ ฤาษอี ยใู่ นปา่ หมิ วนั ตน์ น้ั ประพฤตพิ รตบำเพญ็
พรหมจรรย์ จนกระทั่งได้สำเร็จฌานอภิญญา เมื่อดับขันธ์ทำกาลกิริยาแล้ว ก็ได้ไปอุบัติเกิดเป็นพระพรหม
สถติ เสวยพรหมสมบตั เิ ปน็ สขุ อยู่ ณ พรหมโลก ดว้ ยประการฉะน้ี

เรอ่ื งทเ่ี ลา่ มาน้ี ทา่ นผมู้ ปี ญั ญากค็ งจกั เหน็ แลว้ วา่ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล ยอ่ มทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลให้
ผมู้ กี รรมดปี ระสบความสขุ ความเจรญิ ในชวี ติ ตามความสามารถเทา่ ทจ่ี กั มโี อกาสอปุ ถมั ภค์ ำ้ ชไู ด้ ดแู ตพ่ ระเจา้
อฑั ฒมาสกราชานน่ั ยงั ไง แตเ่ ดมิ กเ็ ปน็ คนยากไรไ้ มม่ ตี ระกลู แตด่ ว้ ยอานภุ าพแหง่ กศุ ลกรรมอนั มากมลู ทไ่ี ดส้ รา้ ง

 ⌫ 

ไวแ้ ตป่ างกอ่ น ยอ้ นกลบั มาสำเรจ็ รปู เปน็ อปุ ถมั ภกกรรม คอยทำหนา้ ทอ่ี ปุ ถมั ภค์ ำ้ ชสู นนั สนนุ ใหป้ ระสบความ
เจรญิ รงุ่ เรอื งในชวี ติ ใหไ้ ดป้ ระสบความสขุ ในชาตนิ แ้ี ลว้ ยงั ไมพ่ อ ยงั พนอใหเ้ กดิ กศุ ลจติ คดิ เหน็ โทษแหง่ กามตณั หา
แลว้ เขา้ ปา่ ไปบวชเปน็ ฤาษี ไดส้ ำเรจ็ ฌานอภญิ ญาอนั เปน็ เหตใุ หไ้ ดป้ ระสบความสขุ ในชาตหิ นา้ อกี ดว้ ย นแ่ี หละ
คอื หนา้ ทข่ี องอปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ล ทค่ี อยดลบนั ดาลชกั ใยอยเู่ บอ้ื งหลงั แหง่ ชวี ติ สตั วบ์ คุ คลทง้ั หลาย เมอ่ื เรา
ไดท้ ราบความหมายแหง่ อปุ ถมั ภกกกรมฝา่ ยกศุ ลนเ้ี ปน็ อยา่ งดแี ลว้ ตอ่ ไปน้ี ปญั หาคา้ งใจตา่ งๆ เชน่ ปญั หาทว่ี า่
เหตไุ ฉน บคุ คลบางคนในโลกนจ้ี งึ ดเู หมอื นวา่ เปน็ คนโชคดอี ยเู่ สมอ ทง้ั ๆ ทใ่ี นชว่ั ชวี ติ นเ้ี ขากไ็ มไ่ ดป้ ระกอบคณุ
งามความดเี กนิ กวา่ คนอน่ื เลย กเ็ หมอื นๆ กนั นน่ั แหละ แตท่ ำไมเขาจงึ ประสบความเจรญิ รงุ่ เรอื งในชวี ติ เกนิ กวา่
คนธรรมดามากมาย? ปญั หานค้ี วรจะสลดั ปดั ทง้ิ ออกไปจากจติ ใจไดแ้ ลว้ ทง้ั นก้ี เ็ พราะเราไดร้ บั คำตอบวา่ ทเ่ี ปน็
เชน่ นน้ั กเ็ พราะอปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลนน่ั เอง อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยกศุ ลของเขาเขา้ ทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลใหเ้ ขา
เปน็ คนโชคดอี ยเู่ สมอ ทง้ั ๆ ทเ่ี จา้ ตวั กอ็ าจจะไมร่ เู้ สยี ดว้ ยซำ้ ไป

บดั น้ี เรากไ็ ดท้ ราบหนา้ ทข่ี องอปุ ถมั ภกกรรมแลว้ วา่ อปุ ถมั ภกกรรมน้ี หากวา่ เปน็ ฝา่ ยไมด่ คี อื ฝา่ ยอกศุ ล
ยอ่ มจะทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลใหเ้ จา้ ของกรรมประสบกบั ความวบิ ตั ิ พบกบั อปุ สรรคความขดั ขอ้ งในชวี ติ อยเู่ สมอ
มคี วามอาภพั อบั โชคตลอดชวี ติ หากวา่ เปน็ อปุ ถมั ภกกรรมฝา่ ยดคี อื ฝา่ ยกศุ ล กย็ อ่ มจะทำหนา้ ทด่ี ลบนั ดาลให้
เจา้ ของกรรมดนี น้ั ประสบกบั ความสขุ ความเจรญิ ในชวี ติ บางทกี ใ็ หป้ ระสบความโชคดโี ดยทเ่ี จา้ ตวั เองกไ็ มเ่ คย
คดิ เคยฝนั ไว้ ซง่ึ เปน็ เรอ่ื งทน่ี า่ แปลกประหลาดใจเปน็ อยา่ งมาก เมอ่ื เราไดท้ ราบเรอ่ื งของอปุ ถมั ภกกรรมเสรจ็
ลงแลว้ ตอ่ จากนไ้ี ป เรากค็ วรจะไดศ้ กึ ษาใหท้ ราบเรอ่ื งของกรรมอกี ประเภทหนง่ึ กรรมทเ่ี ราจะไดศ้ กึ ษาในลำดบั
ตอ่ ไปนม้ี ชี อ่ื วา่

 ⌫⌫

อปุ ปฬี กิ กรรม

อปุ ปเี ฬตตี ิ อปุ ปฬี กิ ํ

กรรมใด ยอ่ มทำหนา้ ทเ่ี บยี ดเบยี นกรรมอน่ื ๆ ทม่ี สี ภาพตรงขา้ มกบั ตน
กรรมนน้ั ชอ่ื วา่ อปุ ปฬี กิ กรรม

อปุ ปฬี กิ กรรม น้ี ยอ่ มทำหนา้ ทเ่ี บยี ดเบยี นซง่ึ สขุ และทกุ ขอ์ นั กรรมอน่ื ใหบ้ งั เกดิ อนั กรรมอน่ื ใหอ้ บุ ตั ิ
แลว้ ตดั ซง่ึ สขุ และทกุ ขอ์ นั กรรมอน่ื ใหบ้ งั เกดิ มไิ ดใ้ หเ้ พอ่ื จะใหผ้ ลแกก่ รรมอน่ื ตดั เสยี ซง่ึ ผลแหง่ กรรมอน่ื แลว้ ให้
ผลดว้ ยตน !

“มนั เปน็ ผลกรรมอะไรของขา้ พเจา้ หรอื เปลา่ เลา่ น่ี ทอ่ี ตุ สา่ หอ์ า่ นประโยคภาษาไทยทท่ี า่ นวา่ ไวข้ า้ งบน ตง้ั
๒ - ๓ หนยงั งงงนั อยู่ ไมร่ วู้ า่ ทา่ นหมายความวา่ อยา่ งไร ทง้ั ๆ ทข่ี า้ พเจา้ นก้ี เ็ ปน็ คนไทยและเขา้ ใจภาษาไทย
ดอี ยแู่ ทๆ้ ” สมมตวิ า่ จะมที า่ นผอู้ า่ นเกดิ ความกลดั กลมุ้ แลว้ รอ้ งบน่ พมึ พำอยใู่ นใจวา่ ดงั น้ี

กย็ อ่ มจะมคี ำปลอบโดยใหเ้ กดิ ความอบอนุ่ ใจวา่ “ชา้ กอ่ นทา่ น ! อยา่ ไดไ้ ปโทษกรรมโทษเวรอะไรของ
ทา่ นใหเ้ สยี เวลาเลย ทอ่ี า่ นไมเ่ ขา้ ใจเมอ่ื ตะกน้ี ้ี ยอ่ มเปน็ กรณธี รรมดา เพราะวา่ เปน็ ภาษาทแี ปลมาจากพระคมั ภรี ์
เดมิ และจะอธบิ ายเพม่ิ เตมิ ใหฟ้ งั ขอจงตง้ั ใจฟงั ใหด้ ”ี ปลอบโยนวา่ ดงั นแ้ี ลว้ กเ็ รม่ิ มอี รรถาธบิ ายวา่

อปุ ปฬี กิ กรรม น้ี ยอ่ มทำหนา้ ทเ่ี บยี ดเบยี น ! เบยี ดเบยี นอะไร? เบยี ดเบยี นกรรมอน่ื ทม่ี สี ภาพตรงขา้ ม
กบั ตน ! เพอ่ื ความเขา้ ใจดี กอ่ นอน่ื ตอ้ งทราบวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมน้ี แบง่ ออกเปน็ ๒ ฝา่ ย คอื อปุ ปฬี กิ กรรมทเ่ี ปน็
ฝา่ ยอกศุ ล ๑ อปุ ปฬี กิ กรรมทเ่ี ปน็ ฝา่ ยกศุ ล ๑ ทนี ้ี อปุ ปฬี กิ กรรมทเ่ี ปน็ ฝา่ ยอกศุ ล ยอ่ มมหี นา้ ทเ่ี ขา้ ไปเบยี ดเบยี น
ทำรา้ ยกศุ ลกรรม ซง่ึ มสี ภาพตรงกนั ขา้ มกบั ตน คอื ในขณะทก่ี ศุ ลกรรมความดี กำลงั ใหผ้ ลเปน็ ความสขุ ความ
เจรญิ แกส่ ตั วบ์ คุ คลอยนู่ น้ั หากวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลน้ี มนั มโี อกาสแลว้ มนั ยอ่ มจะตรงดง่ิ เขา้ ไปเบยี ดเบยี น
ทำรา้ ยผลแหง่ กศุ ลกรรมนน้ั ทนั ที ! อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยกศุ ล ยอ่ มมหี นา้ ทเ่ี ขา้ ไปเบยี ดเบยี นทำรา้ ยอกศุ ลกรรมซง่ึ
มสี ภาพตรงกนั ขา้ มกบั ตน คอื ในขณะทอ่ี กศุ ลกรรมความชว่ั กำลงั ใหผ้ ลเปน็ ความทกุ ข์ เปน็ ความชว่ั รา้ ยแกส่ ตั ว์
บคุ คลทง้ั หลายอยนู่ น้ั หากวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยกศุ ลนเ้ี ขามโี อกาสแลว้ เขากจ็ ะตรงดง่ิ เขา้ ไปเบยี ดเบยี น ทำรา้ ย
ผลแห่งอกุศกรรมนนั้ ทันทีเช่นเดยี วกัน เขา้ ทำหนา้ ทเ่ี บียดเบยี นทำร้ายกรรมที่มีสภาพตรงกันข้ามกบั ตนนี้ มี
อปุ มาทท่ี า่ นกลา่ วไวว้ า่

พฤกษาชาตแิ ละลดาวลั ลท์ิ ง้ั ปวง บรรดาทม่ี อี ยใู่ นอรญั ประเทศคามเขตทว่ั ไปนน้ั แมว้ า่ จะวฒั นาการ
จำเรญิ งดงามประกอบไปดว้ ยลำตน้ กง่ิ ใบและดอกผลมากมายเพยี งไรกด็ ี ถา้ มผี มู้ าตดั มาฟนั หน่ั รอนถอนทง้ิ เสยี
แลว้ พฤกษาชาตแิ ละลดาวลั ลท์ิ ง้ั ปวงนน้ั กม็ อิ าจจะวฒั นาการจำเรญิ อยไู่ ดต้ ามปรกตยิ อ่ มจะถงึ ซง่ึ ความพนิ าศ
ฉบิ หายตายไปดว้ ยอาการตา่ งๆ เปน็ แนแ่ ท้ อปุ มานฉ้ี นั ใด

 ⌫ 

ในขณะที่กุศลกรรมอันสัตว์บุคคลทั้งหลายได้กระทำไว้แต่ปางก่อน กำลังส่งผลให้เจ้าของกรรมดีได้
ประสบความสุขความเจริญ อุดมสมบูรณ์ไปด้วยทรัพย์สมบัติลาภยศบริวาร ที่เคยยากจนก็กำลังทำท่าว่าจะ
เปน็ คนมง่ั มี ทม่ี ง่ั มอี ยแู่ ลว้ กก็ ำลงั จะรวยใหญก่ ลายเปน็ เศรษฐี หากวา่ เปน็ ชเี ปน็ สงฆผ์ บู้ วชมงุ่ ตรงตอ่ มรรคผล
นพิ พาน กก็ ำลงั มอี าการทำทา่ วา่ จะไดบ้ รรลมุ รรคผลนพิ พานในเวลาไมน่ าน รวมความแลว้ กว็ า่ ชวี ติ กำลงั เจรญิ
งอกงามกา้ วหนา้ ไปในทางทด่ี นี น้ั หากวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลตามมาทนั มนั จะทำหนา้ ทเ่ี บยี ดเบยี นบน่ั ทอน
ชีวิตที่กำลังก้าวหน้านั้น ให้อับเฉาหยุดความก้าวหน้าลงทันที มิให้กุศลกรรมผลิตผลเป็นสุขสวัสดิมงคลได้
เปรยี บเหมอื นพฤกษาลดาวลั ล์ิ ทก่ี ำลงั เจรญิ งอกงามทรงดอกออกผลอนั โอชารสนา่ ชน่ื ชมยนิ ดเี ปน็ นกั หนา แตม่ ี
คนบา้ ใจรา้ ยมาสบั ฟนั บน่ั รอนถอนทง้ิ ใหถ้ งึ ความวบิ ตั ิ สน้ิ ดอกและผลทกุ สง่ิ ทกุ อนั ฉะนน้ั ตามทก่ี ลา่ วมานค้ี อื
อาการทอ่ี ปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลเขา้ เบยี ดเบยี นทำรา้ ยกศุ ลกรรมทม่ี สี ภาพตรงกนั ขา้ มกบั ตน, อนง่ึ

ในขณะทอ่ี กศุ ลกรรมความชว่ั หยาบชา้ ทส่ี ตั วบ์ คุ คลทง้ั หลายไดก้ ระทำไวแ้ ตป่ างกอ่ น กำลงั สง่ ผลใหเ้ จา้
ของกรรมชว่ั หยาบชา้ นน้ั ตอ้ งประสบกบั ความทกุ ขย์ าก ตอ้ งโทษตอ้ งภยั สน้ิ สมบตั ไิ ดร้ บั ความเดอื ดรอ้ น ทเ่ี คย
มง่ั มี กก็ ลายเปน็ มมี ง่ั ไมม่ มี ง่ั กำลงั จะยา่ งกา้ วไปสคู่ วามยากจน ทย่ี ากจนอยแู่ ลว้ กก็ ำลงั จะยากจนหนกั ลงไปอกี
ถา้ เปน็ พระเจา้ พระสงฆผ์ บู้ วชมงุ่ ตรงตอ่ มรรคผลนพิ พาน กก็ ำลงั มอี าการทำทา่ วา่ จะบา่ ยหนา้ ไปสปู่ ระตอู บายภมู ิ
แทนทจ่ี ะกา้ วเขา้ ไปสปู่ ระตสู วรรคน์ พิ พาน ทง้ั นก้ี เ็ พราะเปน็ พาลประพฤตผิ ดิ ลว่ งสกิ ขาบทใหญ่ ใกลๆ้ จะตอ้ ง
อาบตั ปิ าราชกิ สงั ฆาทเิ สสหนกั เขา้ ไปทกุ ที รวมความแลว้ กว็ า่ ชวี ติ กำลงั ประสบมรสมุ จะเอาตวั ไมร่ อดอยแู่ ลว้ นน้ั
หากวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยกศุ ลตามมาทนั มนั กจ็ ะเขา้ ทำหนา้ ทเ่ี บยี ดเบยี นบน่ั ทอนอกศุ ลกรรมทค่ี รอบงำชวี ติ อยู่
นน้ั ใหพ้ ลนั เสอ่ื มสลายไปทนั ที ชะตาชวี ติ ทร่ี บิ หรแ่ี ทบจะไมม่ แี สงสวา่ ง กจ็ ะพลนั เปน็ ชวี ติ ทร่ี งุ่ โรจนส์ วา่ งสดใส
พน้ โทษพน้ ภยั ไดโ้ ดยประการทง้ั ปวง เปรยี บเหมอื นพฤกษาลดาวลั ลท์ิ ถ่ี กู บคุ คลผใู้ จรา้ ย พยายามเอายาพษิ ไป
โรยใสใ่ หถ้ งึ ความอบั เฉาใกลจ้ ะตายอยแู่ ลว้ แตม่ บี รุ ษุ ผใู้ จดี มาเตะตเี จา้ คนใจรา้ ยทใ่ี สย่ าพษิ นน้ั ใหพ้ ลนั ตาย แลว้
กเ็ อาใจใสท่ ะนบุ ำรงุ เปน็ อยา่ งดี กย็ อ่ มมผี ลมดี อกเจรญิ งอกงามอกี ตอ่ ไปฉะนน้ั ตามทก่ี ลา่ วมานแ่ี หละ คอื อาการ
ทอ่ี ปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยกศุ ล เขา้ เบยี ดเบยี นทำรา้ ยอกศุ ลกรรมซง่ึ มสี ภาพตรงกนั ขา้ มกบั ตน

ในกรณี ทอ่ี ปุ ปฬี กิ กรรมทำหนา้ ทข่ี องมนั ขอใหท้ า่ นผมู้ ปี ญั ญาทง้ั หลายพงึ ทราบวา่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ย
อกศุ ล เมอ่ื ตดิ ตามมาทนั บคุ คลผกู้ ำลงั ประสบโชคดี ดว้ ยอำนาจแหง่ กศุ ลกรรมความดกี ำลงั ใหผ้ ล เรม่ิ ตน้ มนั ยอ่ ม
เข้าไปเบียดเบียนทำร้ายกุศลกรรมความดีที่กำลังให้ผลอยู่นั้นให้พลันพินาศหมดสิ้นไปแล้วมันย่อมจะแสดง
อาการประดจุ จะกลา่ วออกมาเปน็ ภาษามนษุ ยว์ า่

“ดกู ร คนชว่ั คนรา้ ย ! เราไมร่ เู้ ลยวา่ ทา่ นมาบงั เกดิ อยู่ ณ ทน่ี ่ี และกำลงั จะไดด้ มี คี วามสขุ ถา้ รแู้ ลว้ กจ็ ะมิ
ใหท้ า่ นมาบงั เกดิ ไดเ้ ปน็ อนั ขาด เรานจ้ี กั พาทา่ นไปสอู่ บาย คอื จกั ใหท้ า่ นไปบงั เกดิ ในนรก หรอื มฉิ ะนน้ั กจ็ กั ให้
ทา่ นไปบงั เกดิ ในเปรตวสิ ยั มฉิ ะนน้ั กจ็ กั ใหท้ า่ นไปบงั เกดิ ในอสรุ กายเปน็ กาฬกญั ชกิ าสรู มฉิ ะนน้ั กจ็ กั ใหท้ า่ นไป
บงั เกดิ เปน็ สตั วเ์ ดยี รฉานทช่ี ว่ั ชา้ ลามก ใหส้ มกบั ทท่ี า่ นเปน็ คนไมด่ มี ากอ่ น ถงึ แมท้ า่ นจะมาบงั เกดิ เปน็ มนษุ ยแ์ ลว้
และไดป้ ระสบความสขุ ความเจรญิ มานานแลว้ อยา่ งนก้ี ต็ าม กอ็ ยา่ ไดท้ นงวา่ จะรอดตวั อยา่ สงสยั วา่ จะไดค้ วาม
สขุ ความเจรญิ ตอ่ ไปเลย ทา่ นจะดจี ะเจรญิ อยา่ งไรและจกั เกดิ ในทใ่ี ดทห่ี นง่ึ กต็ ามทเี ถดิ การทท่ี า่ นจะหนไี ปใหพ้ น้

 ⌫⌫

อำนาจแห่งเรานี้หนีไปไม่พ้นเป็นอันขาด เรานี้รู้ไหมเล่าว่าจะเป็นอะไร เมื่อไม่รู้ก็จะบอกให้ เรานี้ชื่อว่า
อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ล ทท่ี า่ นสรา้ งไดต้ ดิ ตามทา่ นมานานแลว้ เพง่ิ มาพบทา่ นกำลงั ไดด้ มี คี วามสขุ เพราะถกู
เจา้ กศุ ลกรรมความดี ซง่ึ เปน็ ปรปกั ษก์ บั เรามนั สนบั สนนุ ทา่ นอยู่ บดั นเ้ี รากไ็ ดข้ บั ไลเ่ จา้ กศุ ลกรรมนน้ั ใหม้ นั ไป
พน้ ตวั ทา่ นแลว้ เหลอื แตต่ วั ทา่ นผเู้ ดยี วแทๆ้ ไมม่ ใี ครชว่ ยเหลอื เรากจ็ กั บบี คน้ั ทา่ นใหถ้ นดั มอื จกั ทำใหท้ า่ นได้
ทุกข์ได้ยาก จักทำให้ท่านได้ความลำบาก จักทำให้ไม่มีโอกาสได้ลืมตาอ้าปากขึ้นเลย จักทำให้ท่านผิดหวัง
สิ่งไรที่ท่านหวังไว้ จักทำให้พังพินาศจนหมดสิ้น ทำดังนี้เพื่อให้สาสมกับน้ำใจไม่ดีของท่าน เพราะท่านเป็น
คนพาลเปน็ คนหยาบชา้ เคยกอ่ กรรมทำเขญ็ มากอ่ น”

มีอาการประหนึ่งว่าจะกล่าวคำขู่ตะคอก และพร่ำด่าว่าด้วยความอาฆาตพยาบาทมานานดังนี้แล้ว
อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลนน้ั ทำหนา้ ทข่ี องมนั โดยเขา้ เบยี ดเบยี นกระทำใหป้ ระสบกบั ความวบิ ตั นิ านาประการ
ชีวิตที่กำลังทำท่าว่าจะรุ่งเรืองสุกใส ก็กลายเป็นชีวิตที่อับเฉาเศร้าหมอง โดยไม่มีใครคาดฝัน ในกรณีที่
อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลเขา้ ทำหนา้ ทข่ี องมนั น้ี พงึ เหน็ ตวั อยา่ งตามเรอ่ื งทจ่ี ะเลา่ ใหฟ้ งั ดงั ตอ่ ไปน้ี

สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวี

ไดส้ ดบั มาวา่ อดตี กาลนานมาแลว้ ยงั มบี รุ ษุ ผหู้ นง่ึ ซง่ึ มเี คหะสถานอยใู่ กลพ้ ระวหิ ารอนั เปน็ ทอ่ี ยขู่ อง
ภกิ ษสุ ามเณรทง้ั หลาย ใกลค้ ำ่ วนั หนง่ึ ขณะทบ่ี รุ ษุ ผนู้ น้ั กำลงั อาบนำ้ อยทู่ ท่ี า่ หนา้ บา้ นของตน สามเณรนอ้ ยนา่
รกั องคห์ นง่ึ ขน่ี าวาเลน่ ผา่ นมา เขามจี ติ คะนองคดิ จะแกลง้ สามเณรเลน่ จงึ เอามอื วกั นำ้ สาดไปทเ่ี รอื สามเณรก็
หลบกายดว้ ยหมายจะมใิ หถ้ กู กระแสธารา นาวานน้ั กล็ ม่ ลงในนที สามเณรนอ้ ยกลวั แตม่ รณภยั กร็ บี วา่ ยนำ้ ใจ
คอหาย สว่ นปากกต็ ะโกนกลา่ ววาจาเปน็ คำหยาบใสห่ นา้ บรุ ษุ นน้ั มนษุ ยผ์ หู้ วงั จะแกลง้ สามเณรนา่ รกั เลน่ ในตอน
แรก กบ็ งั เกดิ ความโกรธ จงึ ประหารกกหู คอื ตบทห่ี สู ามเณรปากดนี น้ั เสยี ๒ - ๓ ที แลว้ กช็ ว่ ยยกสามเณรนน้ั
จากวารขี น้ึ สรู่ มิ ฝง่ั แลว้ กก็ ลบั บา้ นดว้ ยอารมณข์ นุ่ มวั

มนษุ ยผ์ มู้ บี า้ นเกดิ ใกลว้ หิ ารคนนน้ั ครน้ั ดบั ขนั ธต์ ายไปแลว้ กท็ อ่ งเทย่ี วเวยี นวา่ ยตายเกดิ อยใู่ นวฏั สงสาร
เปน็ เวลาชา้ นาน ครน้ั มาถงึ พทุ ธปุ บาทกาลน้ี ไดม้ าเกดิ เปน็ มนษุ ยใ์ นหมลู่ จิ ฉวกี มุ าร มนี ามวา่ สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวี
เมอ่ื เจรญิ วยั เตบิ ใหญแ่ ลว้ ไดส้ ดบั ตรบั ฟงั พระสทั ธรรมเทศนาแหง่ องคส์ มเดจ็ พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ ผทู้ รงพระคณุ
อนั ประเสรฐิ เกดิ ความเลอ่ื มใสในพระบวรพทุ ธศาสนา จงึ ขอบรรพชาบวชเปน็ พระภกิ ษสุ งฆใ์ นสำนกั แหง่ องค์
สมเด็จพระบรมศาสดาจารย์ แล้วทูลขอพระกรรมฐานในส่วนสมถภาวนา เพื่อจักบำเพ็ญให้ได้บรรลุฌาน
อภิญญาก่อน แล้วจึงจักบำเพ็ญพระกรรมฐานในส่วนวิปัสสนาภาวนา เพื่อตัดอาสวะกิเลสได้สำเร็จเป็นอริย
บุคคลต่อภายหลัง สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็ตรัสบอกพระกรรมฐานในส่วนสมถภาวนา ในไม่ช้าสุนัก
ขตั ตลจิ ฉวนี น้ั กไ็ ดส้ ำเรจ็ ฌานไดบ้ รรลุ “ทพิ พจกั ขอุ ภญิ ญา” โดยรวดเรว็ เพยี งไมก่ ว่ี นั ทง้ั นก้ี เ็ พราะองคส์ มเดจ็
พระบรมศาสดาจารยท์ รงประทานอบุ ายวธิ อี นั ถกู ตอ้ งให้

 ⌫ 

เมื่อได้สำเร็จทิพพจักขุอภิญญา มีดวงตาประดุจทิพย์สามารถที่จะแลเห็นสิ่งต่างๆ เช่นเทวโลก และ
พรหมโลก เปน็ ตน้ อนั นอกเหนอื วสิ ยั ของคนธรรมดาสามญั แลว้ สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวภี กิ ษใุ หมน่ น้ั กด็ ใี จนกั มคี วาม
เคารพเลื่อมใสในพระผู้มีพระภาคเจ้าเป็นอันมาก หวังใจไว้ว่าจักปฏิบัติตามศาสนธรรมคำสอนอันวิเศษเป็น
มหัศจรรย์นี้ให้ถึงที่สุด ตราบเท่าบรรลุถึงโลกุตรภูมิ แต่ในขณะนี้ตนใคร่จักได้บรรลุอภิญญาอันดับต่อไป คือ
“ทิพพโสตอภิญญา” เสียก่อน จึงเข้าไปเฝ้าสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า กราบทูลขอซึ่งบริกรรมภาวนาใน
ทพิ พโสตอภญิ ญาสบื ตอ่ ไป สมเดจ็ พระพทุ ธองคก์ ท็ รงประทานบรกิ รรมภาวนาใหต้ ามทท่ี ลู ขอ แตไ่ มท่ รงประทาน
อบุ ายวธิ ใี หแ้ ตอ่ ยา่ งใด เหตใุ ด พระองคจ์ งึ ไมท่ รงประทานอบุ ายวธิ ี เพอ่ื ใหเ้ กดิ ทพิ พโสตอภญิ ญาแกส่ นุ กั ขตั ตลจิ
ฉวภี กิ ษ?ุ เพราะสมเดจ็ พระพทุ ธองคท์ รงทราบวา่ จกั มอี ปุ ปฬี กิ กรรมมาเบยี ดเบยี น ! ดว้ ยวา่ สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวนี ้ี
ในชาตปิ างกอ่ น ไดเ้ คยตบกกหสู ามเณรดว้ ยโทสจรติ กรรมนน้ั จกั ผลติ ผล เปน็ อปุ ปฬี กิ กรรมมาเบยี ดเบยี นมใิ ห้
ทิพพโสตอภิญญาเกิดขึ้นได้ เพราะฉะนั้น พระองค์จึงประทานแต่บริกรรมภาวนาเท่านั้น หาได้ทรงประทาน
อบุ ายวธิ แี ตป่ ระการใดไม่

ฝา่ ยสนุ กั ขตั ตลจิ ฉวผี มู้ กี ำลงั ใจดี ครน้ั ไดบ้ รกิ รรมภาวนาในสว่ นทพิ พโสตอภญิ ญาไปแลว้ กต็ ง้ั อตุ สาหะ
บรกิ รรมเพอ่ื ใหเ้ กดิ ทพิ พโสตอภญิ ญา มหี ปู ระดจุ ดงั วา่ ทพิ ยด์ งั ใจหมาย ในขณะนน้ั อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลก็
เขา้ มากางกน้ั ทำหนา้ ทป่ี ดิ บงั มใิ หบ้ งั เกดิ ทพิ พโสตอภญิ ญา สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวนี น้ั กระทำบรกิ รรมภาวนาอยชู่ า้ นาน
ประมาณ ๓ ปี ทพิ พโสตอภญิ ญาจะไดบ้ งั เกดิ ขน้ึ กห็ าไม่ ในทส่ี ดุ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลนน้ั กพ็ ลนั เขา้ ดล
จติ พาใหเ้ ขาคดิ วปิ รติ ขน้ึ มาวา่

“อา...นเ่ี ปน็ เพราะเหตผุ ลกลใดกนั ตวั เราเมอ่ื คราวทจ่ี ะไดท้ พิ พจกั ขอุ ภญิ ญา บำเพญ็ ภาวนาอยเู่ พยี ง ๒-
๓ วนั เทา่ นน้ั กส็ ำเรจ็ สมความปรารถนาไดโ้ ดยงา่ ย แตน่ เ้ี หตไุ ฉน เมอ่ื เราปรารถนาจกั ไดส้ ำเรจ็ ทพิ พโสตอภญิ ญา
สู้อุตสาห์บำเพ็ญอยู่เป็นเวลาช้านาน นับได้ ๓ ปีเข้านี่แล้ว ก็ไม่มีวี่แววว่าจักบังเกิดขึ้นเลย สมเด็จพระ
ผมู้ พี ระภาคเจา้ น้ี ชะรอยจะมคี วามรอู้ ยเู่ พยี งแคท่ พิ พจกั ขอุ ภญิ ญาเทา่ นน้ั คงจะไมม่ คี วามรถู้ งึ ทพิ พโสตอภญิ ญา ดอก
เพราะเมื่อทรงบอกบริกรรมภาวนาในส่วนทิพพจักขุอภิญญานั้น พระองค์ทรงบอกให้เราได้สำเร็จโดยรวด
เรว็ นกั หนา แตพ่ อมาถงึ ทพิ พโสตอภญิ ญาเขา้ แมจ้ ะทรงทราบวา่ เราตดิ อยเู่ ปน็ เวลาชา้ นาน พระองคก์ ย็ งั ทรงเฉย
อยู่ มไิ ดท้ รงแนะนำอบุ ายวธิ เี พม่ิ เตมิ แตป่ ระการใด นพ่ี ระองคค์ งไดอ้ ภญิ ญาแตเ่ พยี งทพิ พจกั ขอุ ยา่ งแนๆ่ ”

เรม่ิ ตน้ กเ็ ปน็ เพยี งสงสยั และดำรอิ ยใู่ นใจดงั น้ี แลว้ กพ็ ยายามบำเพญ็ บรกิ รรมภาวนาในสว่ นทพิ พโสต
อภิญญานั้นต่อไป เพื่อแก้ความสงสัย แต่ทิพพโสตอภิญญาจักได้บังเกิดขึ้นก็หามิได้ ในที่สุดเขาจึงเกิดความ
เบอ่ื หนา่ ยใจขน้ึ อยา่ งหนกั ...และแลว้ เมอ่ื ไดโ้ อกาสเหมาะดงั น้ี อปุ ปฬี กิ กรรมกพ็ าใหเ้ ขาเกดิ ความคดิ ระยำหนกั ขน้ึ ไป
อกี วา่

“แน่นอน สมเด็จพระพุทธเจ้ามีความรู้เพียงแค่ทิพพจักขุอภิญญาเท่านี้แน่นอน อภิญญาอื่นๆ ก็ดี
ตลอดจนถงึ โลกตุ รธรรม มรรค ผล นพิ พานกด็ ี ทพ่ี ระองคท์ รงเทศนาสง่ั สอนคนทง้ั หลายนน้ั เปน็ โมฆะ ! คอื
เปลา่ ทง้ั สน้ิ พระองคท์ รงวา่ ไปอยา่ งนน้ั แทท้ จ่ี รงิ แลว้ พระองคห์ าไดท้ รงมคี วามรไู้ ปถงึ เรอ่ื งเหลา่ นไ้ี ม่ แมพ้ ระสงฆ์

 ⌫⌫

สาวกทง้ั หลาย ทเ่ี ขา้ ใจกนั วา่ ไดส้ ำเรจ็ โลกตุ รธรรมเปน็ พระอรหนั ตต์ ามพระองค์ กค็ งเปลา่ คอื ไมเ่ ปน็ จรงิ ทง้ั สน้ิ
จะไดอ้ ยา่ งมากกเ็ พยี งแคท่ พิ พจกั ขอุ ภญิ ญาเทา่ ทเ่ี ราไดน้ เ้ี ทา่ นน้ั เปน็ อนั วา่ พระพทุ ธศาสนาทเ่ี ราหลงเคารพบชู า
เกอื บเปน็ เกอื บตาย กม็ คี วามดอี ยา่ งสงู สดุ เพยี งแคน่ เ้ี อง เราจะอยไู่ ปใยเลา่ อยไู่ ปในศาสนานก้ี ไ็ มม่ ปี ระโยชนอ์ ะไร
จำเราจะไปแสวงหาคณุ วเิ ศษในศาสนาอน่ื ดกี วา่ ”

สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวภี กิ ษใุ หมผ่ มู้ กี รรม กำหนดแนใ่ นจติ ฉะนแ้ี ลว้ กบ็ อกคนื สกิ ขาและบอกคนื กลา่ วคำอำลา
พระรตั นตรยั วา่

“ขา้ พเจา้ ขอละเสยี ซง่ึ พระพทุ ธ-พระธรรม-พระสงฆ์ และขอลาสกิ ขา ขอจงรไู้ วเ้ ถดิ วา่ ขา้ พเจา้ นม้ี ไิ ด้
ปฏบิ ตั ใิ นพระพทุ ธศาสนาอกี สบื ไปแลว้ จะขอเปน็ คฤหสั ถไ์ ปปฏบิ ตั ธิ รรมภายนอกพระพทุ ธศาสนา”

สุนักขัตตลิจฉวีนั่น ครั้นลาสิกขาแล้ว ก็เที่ยวสืบเสาะแสวงหาศาสดาอื่น ในที่สุดได้ไปสู่สำนักแห่ง
นคิ รนถน์ าฏบตุ รอนั เปน็ เดยี รถยี ภ์ ายนอกพระพทุ ธศาสนา เกดิ มจิ ฉาทฏิ ฐขิ น้ึ ในดวงจติ ครน้ั สน้ิ ชวี ติ แลว้ กไ็ ป
บงั เกดิ ในนรก มไิ ดม้ กี ำหนดวา่ จะพน้ จากทกุ ขใ์ นนรกนน้ั เมอ่ื ใด ทง้ั นก้ี ด็ ว้ ยอำนาจแหง่ อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ล
เขา้ เบยี ดเบยี นทำลาย จงึ ทำใหเ้ ขากลายเปน็ คนอบั โชค ทง้ั ๆ ทเ่ี ขามหี วงั จกั ไดบ้ รรลคุ ณุ วเิ ศษอนั มอี ยใู่ นพระ
บวรพทุ ธศาสนาอกี มากมาย แตก่ ต็ อ้ งมากลายเปน็ เคราะหร์ า้ ยไปอยา่ งนา่ สงสาร

เท่าที่เล่ามานี้ ท่านผู้มีปัญญาทั้งหลายก็คง จักเห็นแล้วว่า
อปุ ปฬี กิ กรรมฝา่ ยอกศุ ลน้ี เมอ่ื ทำหนา้ ท่ี เบยี ดเบยี น ยอ่ มเบยี ดเบยี น
ทำลาย ไม่เลือกว่าเป็นผู้ใด ทรงคุณวิเศษสูงส่งเพียงไรก็ตาม ดูแต่
สนุ กั ขตั ตลจิ ฉวี นน่ั เถดิ ทง้ั ๆ ทไ่ี ดบ้ ำเพญ็ สมถภาวนาทรงคณุ วเิ ศษ ได้
สำเรจ็ ฌานและทพิ พจกั ขอุ ภญิ ญา กย็ งั ถกู อปุ ปฬี กิ กรรม ซง่ึ ตามมาทนั
เขา้ ปดิ กน้ั ใหห้ นั เหไปสอู่ บาย หากวา่ เขาไมม่ กี รรมเกา่ อนั เผลด็ ผลเปน็
อุปปีฬิกกรรมฝ่ายอกุศลเข้า มากางกั้น เขาก็อาจจะได้บรรลุมรรคผล
นิพพาน อันเป็นธรรมวิเศษสูงสุดในพระพุทธศาสนา ตามความตั้งใจ
เดิมของเขาก็เป็นได้ ในกรณีที่อุปปีฬิกกรรมฝ่ายอกุศล เข้าทำหน้าที่
เบยี ดเบยี นกศุ ล แลว้ กางกน้ั ไมใ่ หบ้ คุ คลได้ บรรลมุ รรคผลนพิ พานนน้ั
พงึ ดตู วั อยา่ งจากเรอ่ื งทจ่ี ะเลา่ ใหฟ้ งั ดงั ตอ่ ไปน้ี

 ⌫ 

ภกิ ษผุ มู้ กี รรม

ไดส้ ดบั มาวา่ ยงั มมี าณพหนมุ่ ผหู้ นง่ึ ซง่ึ มดี วงใจเลอ่ื มใสในพระบวรพทุ ธศาสนา จงึ เขา้ ไปขอบรรพชา
อปุ สมบทในสำนกั พระภกิ ษสุ งฆแ์ หง่ หนง่ึ ครน้ั อปุ สมบทแลว้ พระภกิ ษหุ นมุ่ รปู นน้ั กเ็ รยี นถามพระอปุ ชั ฌายถ์ งึ
ธรุ ะในพระพทุ ธศาสนา เมอ่ื ไดท้ ราบวา่ ธรุ ะในพระพทุ ธศาสนามี ๒ อยา่ ง คอื คนั ถธรุ ะ ไดแ้ กศ่ กึ ษาเลา่ เรยี น
พระบาลพี ทุ ธวจนะ ๑ วปิ สั สนาธรุ ะ ไดแ้ กก่ ารบำเพญ็ วปิ สั สนาเพอ่ื ประโยชนอ์ นั สงู สดุ คอื มรรคผลนพิ พาน ๑
ภิกษุนั้นตั้งใจว่าจักบำเพ็ญคันถธุระ คือเรียนพุทธวจนะบาลีก่อน แล้วจึงจักบำเพ็ญวิปัสสนาธุระ เพื่อบรรลุ
มรรคผลนพิ พานอนั เปน็ ธรรมวเิ ศษตอ่ ภายหลงั ครน้ั ตง้ั ใจดงั นแ้ี ลว้ กก็ ราบลาพระอปุ ชั ฌาย์ เดนิ ทางมงุ่ หนา้ ไป
สทู่ ฆี วาปวี หิ าร ซง่ึ มพี ระอาจารยผ์ เู้ ชย่ี วชาญในคนั ถธรุ ะและวปิ สั สนาธรุ ะอยปู่ ระจำ ณ ทน่ี น่ั ครน้ั ถงึ แลว้ จงึ เขา้
ไปกราบเรยี นบอกความประสงคแ์ หง่ ตน

“เรารบั ทา่ นใหเ้ รยี นพระบาลแี ละปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐานอยทู่ น่ี ม่ี ไิ ดด้ อก” ทา่ นอาจารยใ์ หญ่ ซง่ึ มญี าณ
วเิ ศษเหน็ เหตรุ า้ ยในอนาคตอยา่ งหนง่ึ อนั จะพงึ บงั เกดิ ขน้ึ แกพ่ ระภกิ ษนุ น้ั กลา่ วปฏเิ สธ

“ขอพระเดชพระคุณได้โปรดกรุณารับเกล้ากระผมเข้าอยู่สำนักด้วยเถิด แม้จักมีกฎกติกาว่าอย่างไร
เกลา้ กระผมกย็ นิ ดที จ่ี ะปฏบิ ตั ติ ามทง้ั สน้ิ เพราะการทเ่ี กลา้ ฯ อตุ สาหะเดนิ ทางจากบา้ นเกดิ มาไกล กต็ ง้ั ใจทจ่ี ะ
บำเพญ็ ธรุ ะในพระศาสนาทง้ั ๒ ตามพระโอวาทานสุ าสนแี หง่ องคส์ มเดจ็ พระบรมศาสดา และกไ็ ดท้ ราบวา่ พระ
เดชพระคณุ เปน็ ผชู้ ำนาญในธรุ ะทง้ั ๒ นน้ั เปน็ ยง่ิ นกั จงึ ใครจ่ กั ฝากตวั เปน็ ศษิ ย์ ขออยา่ ใหเ้ กลา้ ฯ ผดิ หวงั ในครง้ั นเ้ี ลย”
ภกิ ษหุ นมุ่ กลา่ ววงิ วอนดงั นเ้ี ปน็ หลายครง้ั หลายหน

“ทา่ นจกั ใหส้ ญั ญาแกเ่ ราอยา่ งหนง่ึ ไดไ้ หมเลา่ ?” ทา่ นอาจารยเ์ ฒา่ ผทู้ รงพทิ ยาคณุ กลา่ วขน้ึ หลงั จากนง่ิ
อง้ึ อยนู่ าน

“ไดซ้ ิ ขอรบั กระผม จะเปน็ สญั ญากตกิ าสกั กข่ี อ้ เกลา้ ฯ กย็ นิ ดที จ่ี ะใหแ้ กพ่ ระเดชพระคณุ ทง้ั สน้ิ ขอจง
บอกมาเถดิ ”

“ไมต่ อ้ งมากหรอก ขอ้ เดยี วเทา่ นน้ั ! คอื ตง้ั แตว่ นั นเ้ี ปน็ ตน้ ไป ทา่ นอยา่ ไดเ้ ขา้ ไปในหมบู่ า้ นเปน็ อนั ขาด
แม้บิณฑบาตรก็ไม่ต้องไป อยู่ในบริเวณวิหารนี่จนกว่าจะเรียนพระบาลีและปฏิบัติวิปัสสนาเสร็จสิ้นแล้ว นี่
แหละคอื ขอ้ หา้ มของเรา เขา้ ใจไหมเลา่ ?”

“เกลา้ กระผมใหส้ ญั ญา ตลอดจนเวลาทอ่ี ยู่ ณ ทน่ี ่ี เกลา้ ฯ จกั ไมไ่ ปไหนเลย จกั พากเพยี รเรยี นพระบาลี
และปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนาภาวนาตามความตง้ั ใจใหส้ ำเรจ็ ใหจ้ งได้ ขอพระเดชพระคณุ จงวางใจเถดิ ”

 ⌫⌫

ครน้ั เหน็ พระภกิ ษหุ นมุ่ รบั ปากมน่ั คงแขง็ แรง ดงั นน้ั ทา่ นอาจารยผ์ เู้ ชย่ี วชาญกเ็ รม่ิ บอกอทุ เทสบาลอี นั
เป็นฝ่ายคันถธุระ พระผู้หนุ่มนั้นก็ตั้งใจศึกษาทั้งเช้าค่ำด้วยความอุตสาหะเป็นอันดีในไม่ช้าก็สำเร็จการศึกษา
ซง่ึ นำความพอใจมาใหท้ า่ นอาจารยเ์ ปน็ ยง่ิ นกั

“บดั น้ี คนั ธรุ ะคอื การศกึ ษาพระบาลพี ทุ ธพจน์ เธอกไ็ ดส้ ำเรจ็ ตามความปรารถนาแลว้ จงหยดุ พกั ผอ่ น
เสยี สกั ชว่ั ระยะเวลาหนง่ึ กอ่ น เพราะตรากตรำในการเรยี นมานาน พอพกั ผอ่ นใหเ้ ปน็ ทส่ี บายดแี ลว้ จงึ จกั ไดเ้ รม่ิ
เขา้ ปฏบิ ตั พิ ระวปิ สั สนากรรมฐาน อนั เปน็ การบำเพญ็ วปิ สั สนาธรุ ะ ซง่ึ เปน็ ธรุ ะสำคญั ในพระพทุ ธศาสนาตอ่ ไป”
ทา่ นอาจารยบ์ อกแกพ่ ระภกิ ษนุ น้ั ในคำ่ วนั หนง่ึ ดว้ ยใบหนา้ ยม้ิ แยม้ เตม็ เปย่ี มไปดว้ ยความกรณุ า

ภกิ ษหุ นมุ่ ผเู้ พง่ิ สำเรจ็ การศกึ ษา กก็ ราบลาพระอาจารยผ์ มู้ ากไปดว้ ยความกรณุ ามาสกู่ ฎุ นี อ้ ยอนั เปน็ ท่ี
อยแู่ หง่ ตน เมอ่ื นกึ ถงึ ผลสำเรจ็ ในดา้ นคนั ถธรุ ะกด็ ใี จเปน็ หนกั หนา และยง่ิ ดใี จหนกั ยง่ิ ขน้ึ ไปกวา่ นน้ั เมอ่ื นกึ วาด
โครงการในอนาคตวา่ อกี ไมช่ า้ แลว้ ตนกจ็ กั ไดเ้ ขา้ ปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐาน อนั เปน็ การดำเนนิ ตามรอยพระยคุ ล
บาทแหง่ องคส์ มเดจ็ พระบรมศาสดา หากวา่ มวี าสนาบารมี กค็ งจกั ไดล้ ม้ิ รสอมตธรรม บรรลมุ รรค ผล นพิ พาน
อยา่ งแนๆ่ แตแ่ ลว้ เหตกุ ารณร์ า้ ยทไ่ี มม่ ใี ครคาดคดิ กเ็ กดิ ขน้ึ ! คอื ในขณะทเ่ี ธอไดร้ บั อนญุ าตใหพ้ กั ผอ่ น เพอ่ื รอ
การเข้าปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานอยู่นั้น วันหนึ่งอุปปีฬิกกรรมฝ่ายอกุศลก็ตามมาทัน แล้วก็เริ่มทำหน้าที่
เ่ี บยี ดเบยี นกศุ ลกรรม โดยชกั นำใหพ้ ระภกิ ษนุ น้ั เกดิ ความคดิ ขน้ึ ชว่ั ขณะจติ หนง่ึ วา่

“เออ ตง้ั แตอ่ าตมะมาอยทู่ น่ี ก่ี เ็ ปน็ เวลานาน ไดอ้ าศยั ทา่ นอาจารยแ์ บง่ ปนั อาหาร ใหบ้ รโิ ภคดว้ ยความ
เมตตา ทง้ั นก้ี เ็ พราะอาตมะตอ้ งใชเ้ วลาใหห้ มดสน้ิ ไปดว้ ยการเรยี นพระพทุ ธพจนบ์ าลอี ยา่ งครำ่ เครง่ เออกบ็ ดั น้ี
อาตมะเปน็ ผวู้ า่ งอยู่ การทจ่ี ะอาศยั ครบู าอาจารยบ์ รโิ ภคอาหารของทา่ นไปเปลา่ ๆ นน้ั หาเปน็ การสมควรไม่ ถา้
กระไร อรณุ สมยั พรงุ่ น้ี อาตมะจกั เขา้ ไปในบา้ นเพอ่ื บณิ ฑบาต หากไดอ้ าหารดรี สประหลาดกจ็ ะนำไปถวายทา่ น
อาจารย์ เปน็ การทดแทนคณุ ทา่ นบา้ ง อยา่ งนก้ี ค็ งจกั เปน็ การด”ี

คิดดังนี้แล้ว ภิกษุหนุ่มก็มีจิตผ่องแผ้ว จัดแจงทำความสะอาดบาตรซึ่งตนมิได้ใช้มานานให้เรียบร้อย
โดยลมื สญั ญาเดมิ ทต่ี นใหไ้ วแ้ กอ่ าจารยเ์ สยี สน้ิ พออรณุ สมยั ไดเ้ วลากน็ งุ่ หม่ ผา้ ใหเ้ ปน็ ปรมิ ณฑล แลว้ เดนิ เขา้ ไปใน
บา้ นเพอ่ื บณิ ฑบาต คราวนน้ั ยงั มบี ตุ รแี หง่ ตระกลู หนง่ึ ซง่ึ นงุ่ หม่ ผา้ สเี หลอื งราวกบั วา่ ทองออกมายนื อยทู่ ป่ี ระตู
เรอื นเพอ่ื จะใสบ่ าตรแกพ่ ระภกิ ษสุ งฆด์ ว้ ยใจศรทั ธา นางกลุ ธดิ านน้ั ครน้ั เหน็ พระภกิ ษหุ นมุ่ หน้าใหมก่ ม็ จี ติ รกั
ใครผ่ กู พนั ธ์ มรี าคะบงั เกดิ รดั รงึ หทยั เพราะความเสนห่ าในพระภกิ ษหุ นมุ่ เปน็ กำลงั เจา้ จงึ คอ่ ยนอ้ มเอาขา้ วยาคู
มาใสล่ งในบาตรพระภกิ ษนุ น้ั แลว้ กร็ บี กลบั เขา้ ไปในหอ้ ง ขน้ึ นอนบนเตยี งระลกึ ถงึ ภกิ ษหุ นมุ่ ทเ่ี จา้ รกั ใครอ่ ยดู่ ว้ ย
ความกระวนกระวาย...ทนี น้ั มารดาและบดิ าจงึ เขา้ ไปไตถ่ ามวา่

“ดกู ร ลกู รกั ! เจา้ เปน็ อะไร เจบ็ ไขอ้ ยา่ งไรหรอื จงึ ไดม้ อี าการผดิ แปลกไปดงั น้ี ?”

บตุ รสี าวกบ็ อกความโดยไมป่ ดิ บงั พลางรอ้ งไหส้ ะอกึ สะอน้ื วา่

 ⌫ 

“ขา้ แตพ่ อ่ และแมท่ ง้ั สอง ! ถา้ ลกู นไ้ี มไ่ ดพ้ ระภกิ ษหุ นมุ่ ทเ่ี ธอมาบณิ ฑบาตนน้ั เปน็ สามดี งั ใจปอง เหน็ วา่
ชวี ติ ของลกู นต้ี อ้ งตายไมร่ อดเปน็ คน จะขอลามารดาบดิ าตายเสยี ในครง้ั น”้ี

มารดาบดิ าไดฟ้ งั ลกู วา่ ดงั นน้ั กแ็ ลดหู นา้ กนั ดว้ ยความงงงวย แมจ้ ะชว่ ยกนั ปลอบโยนใหเ้ ลกิ ลม้ ความคดิ
นน้ั เสยี นางกห็ ายนิ ยอมไม่ ไดแ้ ตน่ อนนง่ิ เฉยอยู่ ในทส่ี ดุ ทา่ นผเู้ ฒา่ ทง้ั สองจงึ ปรกึ ษากนั ซบุ ซบิ ครน้ั เหน็ พรอ้ ม
ยอมใจกนั แลว้ กร็ บี ลงจากเรอื นขมขี มนั วง่ิ ตามพระภกิ ษนุ น้ั ไปทง้ั สองคน ครน้ั ไปพบพระภกิ ษหุ นมุ่ ซง่ึ กำลงั จะ
เดนิ ทางกลบั วหิ ารเขา้ ทก่ี ลางทาง จงึ วง่ิ ถลนั เขา้ ดกั หนา้ นอ้ มกายถวายมนสั การแลว้ กลา่ ววา่

“ขอนมิ นตพ์ ระผเู้ ปน็ เจา้ ไปฉนั อาหารทเ่ี รอื นของขา้ พเจา้ ทง้ั สองดว้ ยเถดิ ”

“รปู รบั นมิ นตไ์ มไ่ ดห้ รอกประสกสกี า ! เพราะวา่ วนั นร้ี ปู ไดอ้ าหารพอแกค่ วามตอ้ งการแลว้ ”

“ขอไดโ้ ปรดกรณุ าเถดิ พระคณุ เจา้ ! ลกู สาวของขา้ พเจา้ เปน็ ผใู้ ชใ้ หม้ านมิ นต”์

“ใครจะมานมิ นตอ์ ยา่ งไร รปู นก้ี ร็ บั ไมไ่ ด้ เพราะไดอ้ าหารพอแลว้ และจะรบี กลบั วดั ”

“เดย๋ี วกอ่ น พระผเู้ ปน็ เจา้ ! คอื วา่ ลกู ของขา้ พเจา้ คนทน่ี งุ่ เหลอื งหม่ เหลอื งถวายขา้ วยาคแู กท่ า่ นเมอ่ื ครนู่ ้ี
บดั นเ้ี จา้ มคี วามรกั ใครใ่ นตวั ทา่ นเปน็ ยง่ิ นกั อยากไดท้ า่ นเปน็ สามี ขอพอ่ อยา่ ใหเ้ สยี ไมตรเี ลย โยมนก้ี ม็ ใิ ชค่ นยาก
จน ผคู้ นขา้ ทาสภาชนะใชส้ อยเงนิ ทองของเรากม็ มี าก ลกู เตา้ ของโยมเลา่ กไ็ มม่ ี มแี ตล่ กู สาวคนเดยี วเปน็ ทร่ี กั ดงั
ดวงใจ โยมนจ้ี ะตง้ั พอ่ ไวเ้ ปน็ บตุ รผใู้ หญ่ พอ่ จะมชี วี ติ ในฆราวาสวสิ ยั อยอู่ ยา่ งสบาย ไมต่ อ้ งขวนขวายใหล้ ำบาก
กายเลย”

ภกิ ษหุ นมุ่ ไดฟ้ งั ดงั นน้ั แลว้ กห็ ามคี วามสนใจไม่ จงึ กลา่ วตอบไปวา่

“ดกู อ่ นประสกสกี า ! รปู นไ้ี มม่ คี วามปรารถนา ไมต่ อ้ งประสงคใ์ นฆราวาสวสิ ยั ใหเ้ ปน็ ปลโิ พธกงั วลไป
เปลา่ ๆ รปู จะเขา้ กรรมฐาน”

ว่าเท่านี้แล้ว ก็สาวท้าวก้าวเดินไปจากสถานที่นั้น แม้จะถูกท่านผู้เฒ่าเฝ้าวิงวอนว่า “อนิจจา !
อะไรนี่พ่อจะมาตัดไมตรีเสียเลยทีเดียวหรือ ขอพ่อจงคิดจงตรองดูก่อนให้จงดี” ก็หาได้เอื้อเฟื้ออาลัยใยดีไม่
เพราะตนมใี จผกู พนั มงุ่ มน่ั ในการทจ่ี ะปฏบิ ตั วิ ปิ สั สนากรรมฐาน ฝา่ ยมารดาบดิ าของหญงิ สาว เมอ่ื ไมส่ มความคดิ
กเ็ ดนิ คอตกกลบั มาเรอื น เลา่ ใหล้ กู สาวฟงั ถว้ นถแ่ี ลว้ กลา่ ววา่

 ⌫⌫

“สดุ ทม่ี ารดาบดิ าจะออ้ นวอนเจา้ กไู ดแ้ ลว้ ดว้ ยวา่ เธอเครง่ ครดั ตดั ขาดไมอ่ าลยั วา่ เทา่ ไรวอนเทา่ ไรเจา้ กกู ็
ไมย่ นิ ดี จะเสยี ใจไปใยนะเจา้ ลกู จงลกุ ขน้ึ กนิ ขา้ วกนิ นำ้ เสยี เถดิ จะหาใหเ้ จา้ ใหมเ่ ลอื กเอาแตท่ ด่ี ๆี มรี ปู งามตาม
ใจเจา้ ทกุ สง่ิ สรรพ”์

ธดิ าสาวผมู้ นี ำ้ ใจใฝร่ กั ในพระภกิ ษหุ นมุ่ เปน็ ยง่ิ นกั เมอ่ื รวู้ า่ ตนพลาดรกั ดงั นน้ั กห็ นั หลงั ใหบ้ ดิ ามารดา
แล้วปริเทวนาการร่ำไห้สะอึกสะอื้นด้วยความน้อยใจในวาสนาตัว มีความประสงค์ที่จะตาย จึงไม่รับประทาน
อาหารเปน็ เวลานานถงึ ๗ วนั ไฟราคะกเ็ ขา้ เผาผลาญสงั หารจติ สน้ิ ชวี ติ ลงอยา่ งนา่ สงสาร ! มารดาบดิ ามคี วาม
เสยี ใจอยา่ งสดุ ซง้ึ แทบวา่ จะขาดใจไปตามบตุ รสาว ในทส่ี ดุ เมอ่ื กระทำสรรี กจิ ปลงศพบตุ รสาวสดุ รกั แลว้ จงึ นำ
เอาผา้ สเี หลอื งซง่ึ บตุ รสาวเคยหม่ นน้ั ไปถวายแกภ่ กิ ษสุ งฆ์ ณ วหิ ารใกลบ้ า้ น พระภกิ ษสุ งฆท์ ง้ั ปวงกต็ ดั ผา้ นน้ั
ออกเปน็ ทอ่ นๆ แลว้ แจกกนั เปน็ การแบง่ ปนั ลาภซง่ึ ไดม้ าโดยชอบธรรมตามธรรมเนยี มสงฆ์ พระภกิ ษแุ กอ่ งค์
หนง่ึ เปน็ หลวงตา ไดร้ บั แจกผา้ ทอ่ นหนง่ึ เปน็ สว่ นของตน แลว้ กอ็ อกจากวหิ ารนน้ั เดนิ ไปยงั ทฆี วาปวี หิ าร

“เอะ๊ ...หลวงตา ! ไปไดผ้ า้ ทไ่ี หนมา? สวยดนี ่ี ผา้ เหลอื งผนื น”้ี พระภกิ ษหุ นมุ่ ถามเลน่ ๆ ดว้ ยความคนุ้
เคย เพราะวา่ หลวงตาภกิ ษแุ กผ่ นู้ เ้ี คยมาเทย่ี วทฆี วาปวี หิ ารอยเู่ สมอมา

“เอะ๊ ! ผา้ ผนื นส้ี ำคญั ” ภกิ ษแุ กผ่ มู้ อี ารมณส์ นกุ ขบขนั กลา่ วดว้ ยอาการยม้ิ พราย

“สำคญั อยา่ งไร ไหนลองวา่ ไปซ”ิ ภกิ ษหุ นมุ่ ซกั ขน้ึ ดว้ ยอารมณส์ นกุ เชน่ กนั พลางลบู คลำผา้ เหลอื งผนื
นอ้ ยนน้ั ไปมา

“มนั มปี ระวตั นิ ะซ”ิ หลวงตาแกพ่ ดู ขน้ึ และการพดู มากนก่ี เ็ ปน็ ธรรมดาของหลวงตาเฒา่ ผนู้ อ้ี ยแู่ ลว้ เพราะ
ฉะนน้ั ตะแกจงึ พดู เรอ่ื ยเปอ่ี ยไปตามทไ่ี ดย้ นิ ไดฟ้ งั มา บางทกี เ็ พม่ิ เตมิ เอาบา้ งกม็ ี “ผา้ ผนื นท้ี เ่ี หน็ วา่ สวยกเ็ ปน็ ของ
ธรรมดา แตว่ า่ เจา้ ของผา้ นน่ั สิ กลบั สวยกวา่ เปน็ ไหนๆ ดว้ ยวา่ เจา้ ของผา้ ผนื นเ้ี ปน็ สาวแตว่ า่ นา่ สงสารทต่ี อ้ งมาตาย
ดว้ ยเหตอุ นั ไมส่ มควร เหตทุ เ่ี จา้ จะตายนน้ั เขาเลา่ กนั วา่ เมอ่ื ประมาณสกั ๗ - ๘ วนั มาน้ี มพี ระภกิ ษโุ งร่ ปู หนง่ึ
เขา้ ไปบณิ ฑบาตในบา้ นเจา้ จะเปน็ เพราะปพุ เพสนั นวิ าสหรอื อยา่ งไรกไ็ มท่ ราบ เจา้ เกดิ รกั ภกิ ษนุ น้ั อยา่ งจบั จติ
จบั ใจในขณะทไ่ี ดเ้ หน็ หนา้ กนั เทา่ นน้ั ถงึ กบั ไมย่ อมกนิ ขา้ วกนิ ปลา พอ่ แมเ่ หน็ ทา่ จะไมไ่ ดก้ าร จงึ เขา้ ไปหาพระรปู
นน้ั เลา่ เรอ่ื งใหฟ้ งั และนมิ นตใ์ หไ้ ปบา้ น พระงง่ั นน่ั กใ็ จไมไ้ สร้ ะกำสน้ิ ดี แทนทจ่ี ะตอบรบั หรอื พดู กบั แกดๆี กลบั
บอกปดั อยา่ งสน้ิ อาลยั ใยดวี า่ จะเขา้ กรรมฐาน นางผนู้ า่ สงสารทนพษิ รกั ทรมานอยู่ ๗ วนั กต็ รอมใจตาย กอ่ นท่ี
จะตายกพ็ รำ่ เพอ้ รำพนั ถงึ พระรปู นน้ั จนสน้ิ ใจ วนั นเ้ี ขาเอาศพไปเผาทป่ี า่ ชา้ แลว้ เอาผา้ ผนื นท้ี เ่ี จา้ เคยรกั ถวายแก่
พระภกิ ษสุ งฆใ์ หแ้ บง่ กนั เราคดิ ๆ ไปกใ็ หส้ งสารนางผไู้ รเ้ ดยี งสาสดุ กำลงั และเกลยี ดชงั พระงง่ั ซง่ึ เปน็ ตน้ เหตใุ ห้
นางตายเหลอื เกนิ ไมร่ วู้ า่ เปน็ พระอยวู่ หิ ารไหน หรอื วา่ จะเปน็ ทา่ นเสยี กไ็ มร่ ู้ ไหน...ไดข้ า่ ววา่ จะเขา้ กรรมฐานดว้ ย
เหมอื นกนั มใิ ชร่ ึ ?” ถามขน้ึ ในตอนทา้ ยดว้ ยหวงั จะลอ้ เลน่

 ⌫ 


Click to View FlipBook Version