แผนการจัดการเรียนรู้วิชาระบบควบคุมไฟฟ้าในงานอุตสาหกรรม

310

















L1 L2 L3 N PE L1





F1 F2




F3
K1


S1


F3

S2 K1






M

3 ~ K1 H1
N





วิธีออกแบบโปรแกรม

์
1. แปลงวงจร จากวงจรควบคุมมอเตอร์ มาเป็นแลดเดอร์ไดอะแกรม โดยเปลี่ยนสัญลักษณจากงาน
ควบคุมมอเตอร์ มาเป็นสัญลักษณ์ที่ใช้ในงาน PLC โดยที่ตัวกำกับสัญลักษณ์ยังไม่เปลี่ยน

311


















2. แปลงวงจรใหม่ ให้มีความง่ายในการทำความเข้าใจการทำงานของโปรแกรม โดยการนำส่วนที่
หน้าสัมผัสขนานกัน มาวางไว้ด้านหน้า




















จะได้แลดเดอร์ไดอะแกรมใหม่ขึ้นมาดังนี้




















3. กำหนดอินพุต / เอาต์พุตใหม่ เพื่อให้ตรงกับเครื่อง PLC ที่ใช้งาน


ตำแหน่ง ความหมาย

I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)

I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)

312


I0.2 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)

I0.3 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (S2)
Q0.0 เอาต์พุตมอเตอร์ (K1)

Q0.1 หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ (H1)






จะได้แลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ ดังนี้

313


ตัวอย่างที่ 5.28 การออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์ วงจรกลับทางหมุนมอเตอร์ แบบ Reversing

After Stop






















































วงจรกำลัง วงจรคอนโทรล

314





วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต





ตำแหน่ง ความหมาย




I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)




I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)



I0.2 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)




I0.3 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S2)




I0.4 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S3)



Q0.0 เอาต์พุตมอเตอร์หมุนทางขวา (K1)




Q0.1 เอาต์พุตมอเตอร์หมุนทางซ้าย (K2)











2. เขียน Ladder Diagram

315

316


ตัวอย่างที่ 5.29 การออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์ วงจรการกลับทางหมุนมอเตอร์ แบบ Direct



Reversing






































วงจรกำลัง วงจรคอนโทรล

317







วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต

318




ตำแหน่ง ความหมาย




I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)




I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)



I0.2 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)




I0.3 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S2)




I0.4 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S3)



Q0.0 เอาต์พุตมอเตอร์หมุนทางขวา (K1)




Q0.1 เอาต์พุตมอเตอร์หมุนทางซ้าย (K2)











2. เขียน Ladder Diagram

319

320


ตัวอย่างที่ 5.30 การออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์ วงจรสตาร์ทมอเตอร์ แบบสตาร์ - เดลต้าอัตโนมัติ
































วงจรกำลัง วงจรคอนโทรล


วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต

321




ตำแหน่ง ความหมาย




I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)




I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)



I0.2 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)




I0.3 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S2)




Q0.0 เอาต์พุตเมนมอเตอร์ (K1)



Q0.1 เอาต์พุตมอเตอร์สตาร์ (K2)




Q0.2 เอาต์พุตมอเตอร์เดลต้า (K3)













2. เขียน Ladder Diagram

322

323


ตัวอย่างที่ 5.31 การออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



วงจร Auto Sequence Control


































วงจรกำลัง วงจรคอนโทรล


วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต

324




ตำแหน่ง ความหมาย




I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)




I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)



I0.2 โอเวอร์โหลด (F4)




I0.3 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)




I0.4 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S2)



Q0.0 เอาต์พุตมอเตอร์ตัวที่ 1 (K1)




Q0.1 เอาต์พุตมอเตอร์ตัวที่ 2 (K2)








2. เขียน Ladder Diagram

325

326


ตัวอย่างที่ 5.32 การออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากวงจรควบคุมมอเตอร์



วงจร แบบ Manual Sequence Control
































วงจรกำลัง วงจรคอนโทรล


วิธีออกแบบโปรแกรม

327


1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต




ตำแหน่ง ความหมาย



I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)




I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)




I0.2 โอเวอร์โหลด (F4)



I0.3 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)




I0.4 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S2)



Q0.0 เอาต์พุตมอเตอร์ตัวที่ 1 (K1)




Q0.1 เอาต์พุตมอเตอร์ตัวที่ 2 (K2)





2. เขียน Ladder Diagram

328






























5.4 ตัวอย่างการประยุกต์ใช้งาน กับระบบจำลองการทำงาน



ในการออกแบบโปรแกรม จากระบบจำลองการทำงาน เป็นการนำตัวอย่างของงานในลักษณะของ

การควบคุมแบบกึ่งอัตโนมัติและอัตโนมัติที่มีใช้ตามโรงงานอุตสาหกรรม มาจำลองการทำงาน เพื่อให้นักศึกษา
ได้ฝึกออกแบบโปรแกรมแบบต่าง ๆ ตามแบบจำลองการทำงานที่กำหนด





5.4.1 ขั้นตอนในการออกแบบโปรแกรม

1. ให้ศึกษา ทำความเข้าใจขั้นตอนการทำงานของระบบจำลองการทำงาน

2. การกำหนดอินพุต / เอาต์พุต

3. ออกแบบ Ladder Diagram ตามขั้นตอนการทำงาน

329







ตัวอย่างที่ 5.33 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน




คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน

การควบคุมมอเตอร์สายพานลำเลียงแบบที่ 1 (Conveyer Belt Motor Control 1)































ภาพที่ 5.6 แสดง ระบบจำลองสายพานลำเลียงแบบที่ 1


ขั้นตอนการทำงาน

1. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.0 จะทำให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง1) มีสภาวะ ON
2. เมื่อเอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 1) มีสภาวะ ON ทำงานจะทำให้วัตถุหรือสิ่งของ

เคลื่อนที่ไปตามสายพาน จนถึงอินพุต I0.2 (Sensor 1 ตรวจเช็คตำแหน่ง) เมื่ออินพุต I0.2 มีสภาวะ ON

(ตรวจเช็คพบวัตถุหรือสิ่งของ) จะสั่งงานให้เอาต์พุต Q0.0 ( มอเตอร์สายพานลำเลียง 1) มีสภาวะ OFF
3. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 จะทำให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 1) จะมีสภาวะ

OFF


วิธีออกแบบโปรแกรม

330


1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)
I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)

I0.2 Sensor1 ตรวจเช็คตำแหน่งวัตถุหรือสิ่งของ

Q0.0 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 1



2. เขียน Ladder Diagram



















ตัวอย่างที่ 5.34 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน

คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงานการควบคุมมอเตอร์สายพานลำเลียงแบบที่ 2

(Conveyer Belt Motor Control 2)

331































ขั้นตอนการทำงาน

1. เมื่อ ON สวิตช์ I0.0 ให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง1) มีสภาวะ ON

2. เมื่อเอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง1) มีสภาวะ ON จะทำให้วัตถุหรือสิ่งของ เคลื่อนที่
ไปตามสายพาน หากวัตถุหรือสิ่งของ ที่เคลื่อนที่ไปตามสายพาน เคลื่อนที่ไม่ถึงตำแหน่งของ อินพุต I0.2

(Sensor 1 ตรวจเช็คตำแหน่ง ) มีสภาวะ OFF เป็นระยะเวลาเกิน 5 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์

สายพานลำเลียง1) มีสภาวะ OFF
3. เมื่อเอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง1 ) มีสภาวะ ON จะทำให้วัตถุหรือสิ่งของ เคลื่อนที่

ไปตามสายพาน จนถึงตำแหน่งของอินพุต I0.2 (Sensor 1 ตรวจเช็คตำแหน่ง ) เมื่ออินพต I0.2 มีสภาวะ ON
ุ
(ตรวจเช็คพบวัตถุหรือสิ่งของ) จะสั่งงานให้เอาต์พต Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ ON
ุ
4. เมื่อเอาต์พุต Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ ON จะทำให้วัตถุหรือสิ่งของ

เคลื่อนที่ไปตามสายพานที่ 2 จนถึงอินพุต I0.3 (Sensor 2 ตรวจเช็คตำแหน่ง) เมื่ออินพต I0.3 มีสภาวะ
ุ
ON (ตรวจเช็คพบ วัตถุหรือสิ่งของ) จะสั่งงานให้เอาต์พุต Q0.0และ Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 1 และ

มอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ OFF
5. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 ให้หยุดการทำงานทั้งหมด



วิธีออกแบบโปรแกรม

332


1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)
I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)

I0.2 Sensor1 ตรวจเช็คตำแหน่งวัตถุหรือสิ่งของ

I0.3 Sensor2 ตรวจเช็คตำแหน่งวัตถุหรือสิ่งของ
Q0.0 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 1

Q0.1 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 2








2. เขียน Ladder Diagram

333



































































ตัวอย่างที่ 5.35 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน


คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน การควบคุมมอเตอร์สายพานลำเลียงแบบที่ 3
(Conveyer Belt Motor Control 3)

334

































ขั้นตอนการทำงาน

1. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.0 ให้เอาต์พุต Q0.2 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 3 ) มีสภาวะ ON กล่อง
ใส่ขวดจะเคลื่อนที่โดยสายพานลำเลียง 3 และสายพานลำเลียง 3 จะหยุด เมื่อกล่องใส่ขวดเคลื่อนที่มาถึง

ตำแหน่งของอินพุต I0.5 (Sensor4 ตรวจเช็คกล่องใส่ขวด)
2. เมื่อเอาต์พุต Q0.2 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 3 ) มีสภาวะ OFF ให้หน่วงเวลา 2 วินาที

เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพานลำเลียง1) จะมีสภาวะ ON ทำให้ขวด เคลื่อนที่ไปตามสายพาน หากขวด ที่
เคลื่อนที่ไปตามสายพาน เคลื่อนที่ไม่ถึงตำแหน่งของ อินพุต I0.2 (Sensor 1 ตรวจเช็คตำแหน่ง) มีสภาวะ

OFF (ตรวจเช็คไม่พบวัตถุหรือสิ่งของ) เป็นระยะเวลาเกิน 5 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์สายพาน

ลำเลียง 1) มีสภาวะ OFF
3. แต่หากอินพุต I0.2 (Sensor 1ตรวจเช็คตำแหน่ง ) มีสภาวะ ON (ตรวจเช็คพบวัตถุหรือสิ่งของ)

จะสั่งงานให้เอาต์พุต (มอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ ON

4. เมื่อเอาต์พุต Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ ON ทำให้ขวด เคลื่อนที่ไปตาม
ึ
สายพาน หากขวด ที่เคลื่อนที่ไปตามสายพาน เคลื่อนที่ไม่ถงอินพุต I0.3 (Sensor 2 ตรวจเช็คตำแหน่ง) มี
สภาวะ OFF (ตรวจเช็คไม่พบวัตถุหรือสิ่งของ) เป็นระยะเวลาเกิน 7 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.0 และ Q0.1

(มอเตอร์สายพานลำเลียง 1 และมอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ OFF
5. แต่หากอินพุต I0.3 (Sensor 2 ตรวจเช็คตำแหน่ง) มีสภาวะ ON (ตรวจเช็คพบขวด) มอเตอร์

สายพานลำเลียง 2 จะยังทำงานต่อไป ทำให้ขวดเคลื่อนที่ผ่านอินพุต I0.4 (เซนเซอร์ ตรวจนับจำนวนขวด) จะ

335


ุ
นับจำนวนขวด จนครบ 6 ขวด จะทำให้เอาต์พต Q0.0 และ Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 1 และมอเตอร์
สายพานลำเลียง 2 ) มีสภาวะ OFF
6. เมื่อเอาต์พุต Q0.0 และ Q0.1 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 1 และมอเตอร์สายพานลำเลียง 2 ) มี

สภาวะ OFF ให้เอาต์พุต Q0.2 (มอเตอร์สายพานลำเลียง 3 ) มีสภาวะ ON กล่องใส่ขวดจะเคลื่อนที่ต่อไป

และกล่องใส่ขวดใบใหม่ก็จะเคลื่อนที่เข้ามา เริ่มต้นการทำงานต่อไปอีกครั้ง
7. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 ให้หยุดการทำงานทั้งหมด


วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)

I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)
I0.2 Sensor1 ตรวจเช็คตำแหน่งขวด

I0.3 Sensor2 ตรวจเช็คตำแหน่งขวด

I0.4 Sensor3 ตรวจนับจำนวนขวด
I0.5 Sensor4 ตรวจเช็คกล่องใส่ขวด

Q0.0 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 1

Q0.1 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 2
Q0.2 เอาต์พุต มอเตอร์สายพานลำเลียง 3








2. เขียน Ladder Diagram

336

337

338


ตัวอย่างที่ 5.36 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน

คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงานการควบคุมระดับน้ำในถังเก็บน้ำแบบอัตโนมัติ































ขั้นตอนการทำงาน

1. เมื่อ ON สวิตช์ I0.0 จะทำให้เอาต์พุต Q0.0 (วาล์ว SV 1) มีสภาวะ ON (เปิดวาล์วทำให้น้ำ
ไหลลงในถัง) เมื่อน้ำในถังมีระดับสูงขึ้นผ่านอินพุต I0.3 (Sensor2) จนถึงอินพุตI0.2 (Sensor1) แล้วจะสั่ง

ให้เอาต์พุต Q0.0 (วาล์ว SV 1) มีสภาวะ OFF (วาล์ว SV1 ปิด) หลังจากนั้น หน่วงเวลา 5 วินาที ให้
ั
เอาต์พุต Q0.1 (วาล์ว SV2) มีสภาวะ ON (เปิดวาล์วออก น้ำจะไหลออกจากถง จนกระทั่ง ระดับน้ำลดลง
มาถึงตำแหน่งของอินพุต I0.3 (Sensor2) จะทำให้เอาต์พต Q0.1 (วาล์ว SV2) มีสภาวะ OFF (วาล์ว SV2
ุ
ปิด) และหน่วงเวลา 3 วินาที ก็จะสั่งให้เอาต์พุต Q0.0 (วาล์ว SV 1) มีสภาวะ ON (เปิดวาล์ว SV1) เริ่มต้น
การทำงานอีกครั้ง

2. เมื่อทำการกดปุ่มสวิตช์อินพุต I0.5 CleanTank ให้หยุดการทำงานชั่วคราว และทำการ

ตรวจเช็คระดับน้ำในถัง ระดับน้ำต้องสูงกว่าอินพุต I0.3 (Sensor2) ถ้าระดับน้ำมีต่ำกว่า อินพุต I0.3
(Sensor 2) มอเตอร์กวนน้ำจะไม่ทำงาน

3. หากเช็คระดับน้ำเรียบร้อยแล้ว น้ำสูงกว่า อินพุต I0.3 (Sensor2) จะสั่งให้เอาต์พุต Q0.2
(มอเตอร์กวนน้ำ) มีสภาวะ ON โดยหน่วงเวลา 15 วินาที เมื่อครบจะสั่งให้เอาต์พุต Q0.1 (วาล์ว SV2) มี

สภาวะ ON (วาล์ว SV2 เปิดออก) จะทำให้น้ำไหลออก ให้น้ำไหลออกจากถังจนหมด โดยเช็คน้ำที่ไหลออก

จากท่อจากอินพุต I0.4 (Sensor3) เมื่อไม่มีน้ำไหลออกจากทอ ให้สั่งให้ เอาต์พุต Q0.1 (วาล์ว SV2) มี
่

339


สภาวะ OFF (วาล์ว SV2 ปิด) หลังจากนั้น หน่วงเวลา 3 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.0 (วาล์ว SV 1) มีสภาวะ

ี
ON (เปิดวาล์วทำให้น้ำไหลลงในถัง) เริ่มต้นการทำงานตามกระบวนการอกครั้ง
4. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 จะสั่งให้หยุดการทำงานทั้งหมด



วิธีออกแบบโปรแกรม


1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง หน้าที่การทำงาน

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)

I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)
I0.2 Sensor1 ตรวจเช็คระดับน้ำสูง

I0.3 Sensor2 ตรวจเช็คระดับน้ำต่ำ

I0.4 Sensor3 ตรวจเช็คระดับน้ำในท่อออก
I0.5 สวิตช์ Clean tank

Q0.0 วาล์วจ่ายน้ำเข้า (SV1)

Q0.1 วาล์วระบายน้ำออก (SV2)
Q0.2 มอเตอร์กวนน้ำ (Motor1)







2. เขียน Ladder Diagram

340

341

342

343


ตัวอย่างที่ 5.37 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน



คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน

การควบคุมสัญญาณไฟจราจร สามแยกบ้านตาล


















































ขั้นตอนการทำงาน
1. ให้นักศึกษา คิดขั้นตอนการทำงานเพื่อควบคุมระบบสัญญาณไฟจราจร สามแยกบ้านตาลเอง โดยให้

ออกแบบโปรแกรม ตามรายละเอียดของการกำหนดตำแหน่ง

2. เมื่อ ON สวิตช์ I0.0 จะสั่งให้เริ่มต้นการทำงาน
3. เมื่อ ON สวิตช์ I0.1 จะสั่งให้หยุดการทำงานทั้งหมด

วิธีออกแบบโปรแกรม

344


1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)
I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)

Q0.1 สัญญาณไฟสีเขียว G1

Q0.2 สัญญาณไฟสีเหลือง Y1
Q0.3 สัญญาณไฟสีแดง R1

Q0.4 สัญญาณไฟสีเขียว G2

Q0.5 สัญญาณไฟสีเหลือง Y2
Q0.6 สัญญาณไฟสีแดง R2

Q0.7 สัญญาณไฟสีเขียว G3

Q1.0 สัญญาณไฟสีเหลือง Y3
Q1.1 สัญญาณไฟสีแดง R3





2. เขียน Ladder Diagram

345

346

347

348


ตัวอย่างที่ 5.38 การออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงาน

ั
คำสั่ง จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงานการควบคุมประตูห้องเก็บของอัตโนมติ

















































ขั้นตอนการทำงาน
1. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.0 จะทำให้อินพุต I0.2 (Ultrasonic Switch) ทำการตรวสอบว่ามี

รถบรรทุกอยู่หรือไม่ หาก อนพุต I0.2 (Ultrasonic Switch) แสดงว่ามี รถบรรทุกอยู่ก็จะสั่งให้ เอาต์พุต
ิ
Q0.0 (มอเตอร์ควบคุมการเปิดประตู) มีสภาวะ ON (เปิดประตู) โดยประตูจะเปิดขึ้นจนถึงตำแหน่งของ

อินพุต I0.4 (Upper Limit) เมื่อถึงตำแหน่ง อินพุต I0.4 (Upper Limit) ก็จะสั่งให้เอาต์พุต Q0.0 (มอเตอร์

ควบคุมการเปิดประตู) มีสภาวะ OFF (มอเตอร์ควบคุมการเปิดประตูหยุดการทำงาน)
2. จากนั้น เป็นการทำงานของอนพุต I0.3 (Photoelectric Switch) ตรวจจับว่ารถบรรทุกเคลื่อนที่
ิ
ผ่านเข้าไปหรือยัง หากเคลื่อนที่ผ่านเข้าไปเรียบร้อยแล้ว จะสั่งให้เอาต์พุต Q0.1 (มอเตอร์ควบคุมการปิด

349


ประตู) มีสภาวะ ON (ปิดประตู) โดยประตูจะปิดลงถึงตำแหน่งอินพุต I0.5 (Lower limit) เมื่อถึงตำแหน่ง

อินพุต I0.5 (Lower Limit) ก็จะสั่งให้เอาต์พุต Q0.1 (มอเตอร์ควบคุมการปิดประตู) มีสภาวะ OFF
(มอเตอร์ควบคุมการปิดประตูหยุดการทำงาน)

3. มอเตอร์ควบคุมประตูหยุดการทำงาน

4. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 จะสั่งให้หยุดการทำงานทั้งหมด


วิธีออกแบบโปรแกรม



1. กำหนดอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย
I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)

I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)

I0.2 Ultrasonic Switch
I0.3 Photoelectric Switch

I0.4 Upper Limit

I0.5 Lower limit
Q0.0 มอเตอร์ควบคุมการเปิดประตู

Q0.1 มอเตอร์ควบคุมการปิดประตู







2. เขียน Ladder Diagram

350

351


















แบบฝึกหัด

หน่วยที่ 5 เรื่องการประยุกต์ใช้งาน โปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์


คำสั่ง จงตอบคำถามต่อไปนี้

1. Timing Diagram คืออะไร
ุ
2. จาก Timing Diagram แสดงตำแหน่งการทำงานของอินพต (สวิตช์) จงบอกสภาวะการทำงานของ
ตำแหน่งที่กำหนดให้









ตำแหน่งที่ 1

ตำแหน่งที่ 2

ตำแหน่งที่ 3
ตำแหน่งที่ 4



3. จาก Timing Diagram แสดงตำแหน่งการทำงานของเอาต์พุต (หลอดไฟสัญญาณ) จงบอกสภาวะการ
ทำงานของตำแหน่งที่กำหนดให้

352


ตำแหน่งที่ 1

ตำแหน่งที่ 2
ตำแหน่งที่ 3

ตำแหน่งที่ 4


4. จงบอกขั้นตอนในการแปลงวงจรควบคุมมอเตอร์

ั
5. จงออกแบบโปรแกรมจากการจำลองการทำงานการคดเลือกสีของลูกบอล

353


ขั้นตอนการทำงาน

1. เมื่อ ON สวิตช์ อินพุต I0.0 จะทำให้อินพุต I0.2 (Sensor1) ตรวจเช็คว่ามีลูกบอลสีอยู่ใน
ภาชนะหรือไม่ หากมี อินพุต I0.2 (Sensor1) มีสภาวะ ON ก็จะส่งงานให้เอาต์พุต Q0.0 (กระบอกสูบ

Cylinder1) มีสภาวะ ON ปล่อยลูกบอลลงมายังกระบอกสูบ Cylinder2 (Q0.1) และอินพุต I0.3

(Sensor2) ตรวจเช็คสีของลูกบอลว่าเป็นลูกบอลสีอะไร ถ้าเป็นสีแดง ให้เอาต์พุต Q0.2 (กระบอกสูบ
Cylinder3) มีสภาวะ ON เลื่อนออกมา ทำให้ลูกบอลสีแดงไปอยู่ในกล่องลูกบอลสีแดง แต่หากอินพุต I0.3

(Sensor2) ตรวจเช็คสีของลูกบอลว่าเป็นลูกบอลสีขาว ก็จะให้ตกลงมายังกล่องลูกบอลสีขาวเลย โดยที่
เอาต์พุต Q0.2 (กระบอกสูบ Cylinder3) มีสภาวะ OFF (กระบอกสูบ Cylinder3 จะไม่ทำงาน)

2. เมื่อ ON สวิตช์อินพุต I0.1 จะสั่งให้หยุดการทำงานทั้งหมด



โดยให้ กำหนดอินพุต / เอาต์พุต ดังนี้



ตำแหน่ง หน้าที่การทำงาน

I0.0 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (START)
I0.1 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (STOP)

I0.2 Sensor1 ตรวจเช็คลูกบอล

I0.3 Sensor2 ตรวจเช็คสีของลูกบอล
Q0.0 กระบอกสูบ Cylinder1

Q0.1 กระบอกสูบ Cylinder2

Q0.2 กระบอกสูบ Cylinder3


6. จงออกแบบโปรแกรมจากเงื่อนไขดังต่อไปนี้


1 Sec 1 Sec 1 Sec 1 Sec 1 Sec

หลอด LED

354


เอาต์พุตหมายเลข Q0.0 Q0.1 Q0.2 Q0.0 Q0.1 Q0.2







การกำหนดสัญลักษณ์



ุ
 หลอดเอาต์พตทำงาน (หลอดติด)



 หลอดเอาต์พตไม่ทำงาน (หลอดดับ)
ุ


1) เมื่อ ON สวิตช์หมายเลข I0.0 (START) ให้เอาต์พุตหมายเลข Q0.0 ทำงาน

2) เมื่อเอาต์พุต Q0.0 ทำงาน รออีก 1 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.1 ทำงาน (โดยที่เอาต์พุต Q0.0 ยังคง
ทำงานอยู่)

ี
3) เมื่อเอาต์พุต Q0.1 ทำงาน รออก 1 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.2 ทำงาน (โดยที่เอาต์พุต Q0.1
ยังคงทำงานอยู่)

4) เมื่อเอาต์พุต Q0.2 ทำงาน รออีก 1 วินาที ให้เอาต์พุต Q0.0 หยุดทำงาน
5) เมื่อเอาต์พุต Q0.0 หยุดทำงาน รออก 1 วินาที ให้เอาต์พต Q0.1 หยุดทำงาน
ุ
ี
ุ
6) เมื่อเอาต์พุต Q0.1 หยุดทำงาน อีก 1 วินาที ให้เอาต์พต Q0.2 หยุดทำงาน
7) เมื่อ ON สวิตช์หมายเลข I0.1 (STOP) ให้สิ้นสุดการทำงาน

8) การ ON สวิตช์ START ถ้า ON ไปแล้ววงจรกำลังทำงานตามเงื่อนไข ถ้า ON START ซ้ำ
จะต้องไม่มีผลกับวงจร

355

































แบบทดสอบหลังเรียน
หน่วยที่ 5 เรื่องการประยุกต์ใช้งาน โปรแกรมเมเบิลคอนโทรลเลอร์

ระดับชั้น ปวส. รายวิชา 3104-2006 ระบบควบคุมในงานอุตสาหกรรม

จำนวน 20 ข้อ คะแนนเต็ม 20 คะแนน

คำสั่ง ให้นักศึกษาทำเครื่องหมายกากบาท (×) ลงในกระดาษคำตอบบนคำตอบที่ถูกต้องที่สุด


1. ผังแสดงการทำงานของสัญญาณต่าง ๆ เทียบกับคาบเวลา คือ
ก. Timing Diagram

ข. Control Circuit

ค. Sequence Flow Chart
ง. Mnemonic Code

356


จาก Timing Diagram แสดงตำแหน่งการทำงานของอินพุต (สวิตช์) จงตอบคำถามข้อที่ 2 – 5










2. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 1

ก. ยังไม่มการกดสวิตช์ใด ๆ
ี
ข. กดสวิตช์

ค. ปล่อยสวิตช์

ง. การกลับสู่สภาวะเดิม


3. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 2
ก. ยังไม่มการกดสวิตช์ใด ๆ
ี
ข. การกลับสู่สภาวะเดิม

ค. ปล่อยสวิตช์
ง. กดสวิตช์


4. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 3

ก. ปล่อยสวิตช์

ข. กดสวิตช์
ี
ค. ยังไม่มการกดสวิตช์ใด ๆ
ง. การกลับสู่สภาวะเดิม


5. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 4
ก. การกลับสู่สภาวะเดิม

ข. ปล่อยสวิตช์

ค. กดสวิตช์
ง. ยังไม่มีการกดสวิตช์ใด ๆ


จาก Timing Diagram แสดงตำแหน่งการทำงานของเอาต์พุต (หลอดไฟ) จงตอบคำถามข้อที่ 6 – 9

357












6. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 1
ก. การกลับสู่สภาวะเดิม

ข. หลอดติด
ค. หลอดดับ

ง. สภาวะไม่ทำงาน


7. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 2

ก. สภาวะไม่ทำงาน
ข. หลอดดับ

ค. การกลับสู่สภาวะเดิม

ง. หลอดติด



8. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 3

ก. หลอดดับ

ข. สภาวะไม่ทำงาน
ค. หลอดติด

ง. การกลับสู่สภาวะเดิม


9. จงบอกสภาวะการทำงานของตำแหน่งที่ 4
ก. หลอดดับ

ข. การกลับสู่สภาวะเดิม

ค. หลอดติด
ง. สภาวะไม่ทำงาน


จาก Ladder Diagram จงตอบคำถามข้อที่ 10 – 17

358





















การกำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุต



ตำแหน่ง ความหมาย
I0.0 ฟิวส์คอนโทรล (F2)

I0.1 โอเวอร์โหลด (F3)

I0.2 สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน (S1)

I0.3 สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน (S2)
Q0.0 เอาต์พุต (K1)

Q0.1 หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ (H1)


จะได้แลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ ดังนี้
















10. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม หมายเลข 1 แทนตำแหน่งอะไร
่
ก. ฟิวส์คอนโทรล

ข. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน
ค. หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ

ง. สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน

359


11. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 2 แทนตำแหน่งอะไร

ก. ฟิวส์คอนโทรล
ข. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน

ค. โอเวอร์โหลด

ง. สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน


12. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 3 แทนตำแหน่งอะไร
ก. ฟิวส์คอนโทรล

ข. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน

ค. หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ
ง. โอเวอร์โหลด


ี่
13. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ทกำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 4 แทนตำแหน่งอะไร
ก. ฟิวส์คอนโทรล

ข. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน
ค. หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ

ง. สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน


14. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 5 แทนตำแหน่งอะไร
ก. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน

ข. หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ

ค. สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน
ง. เอาต์พุต K1


15. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 6 แทนตำแหน่งอะไร

ก. ฟิวส์คอนโทรล

ข. คอนแทคช่วยเอาต์พุต K1
ค. หลอดไฟแสดงสภาวะผิดปกติ

ง. สวิตช์อินพุตเริ่มต้นการทำงาน


16. จากแลดเดอร์ไดอะแกรม ที่กำหนดตำแหน่งอินพุต / เอาต์พุตใหม่ หมายเลข 7 แทนตำแหน่งอะไร

ก. ฟิวส์คอนโทรล
ข. สวิตช์อินพุตหยุดการทำงาน