คำนำ
พระราชบัญญัติการศึกษาสำหรับคนพิการ พ.ศ.๒๕๕๑ มาตรา ๘ กำหนดให้สถานศึกษาในทุก
สังกัดจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล โดยให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของผู้เรียน
และต้องมีการปรับปรุงแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ซึ่งในการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคล ต้องดำเนินการให้ถูกต้องตามองค์ประกอบที่กำหนดไว้ในประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เร่ือง
หลกั เกณฑ์และวธิ กี ารจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล ระดบั การศึกษาขน้ั พื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๒
สำนั กบ ริห ารงาน การศึ กษ าพิ เศษ สำนั กงาน คณ ะกรรมการการศึกษ าขั้น พื้ น ฐาน
กระทรวงศกึ ษาธิการ จึงได้จดั ทำคู่มือการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล เพ่ือใหส้ ถานศึกษาท่ีจัด
การศึกษาสำหรับคนพิการท้ัง ๓ กลุ่ม ได้แก่ ศูนย์การศึกษาพิเศษ โรงเรียนที่จดั การเรียนร่วม และโรงเรียน
เฉพาะความพิการ ได้ใช้เป็นแนวทางในการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลให้เป็นไปในรูปแบบ
เดยี วกัน
สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ ขอขอบพระคุณ ดร.เบญจา ชลธาร์นนท์ อดีตผู้ตรวจราชการ
กระทรวงศึกษาธิการ ผศ.ดร.วัชรีย์ ร่วมคิด มหาวิทยาลัยราชภัฏเลย ผศ.วาระดี ชาญวิรัตน์
มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา ผศ.ดร. จรรยา ช่ืนเกษม มหาวิทยาลัยราชภัฎสวนดุสิต ดร.นลินรัตน์
อภิชาต มหาวทิ ยาลัยราชภัฏมหาสารคาม และนางพนดิ า รตั นไพโรจน์ สถาบันราชานกุ ลู ท่ีกรุณาให้ความ
อนุเคราะห์เป็นผู้เชี่ยวชาญ ขอขอบคุณคณะกรรมการดำเนินงาน และผู้ท่ีมีส่วนเก่ียวข้องทุกท่าน ที่ทำให้
การจัดทำคู่มือการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลฉบับน้ีสำเรจ็ ไปได้ด้วยดี และหวังเป็นอยา่ งยิ่งว่า
คู่มือการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลฉบับนี้ จะเป็นเครื่องที่สำคัญในการพัฒนาศักยภาพและ
การเรียนรขู้ องผู้เรียน สำหรับสถานศึกษาที่จดั การศึกษาสำหรับคนพิการต่อไป
ดร.พะโยม ชิณวงศ์
ผ้อู ำนวยสำนกั บริหารงานการศกึ ษาพเิ ศษ
สารบัญ
เรือ่ ง
หน้า
บทท่ี ๑ บทนำ................................................................................................................................. ๑
ความเป็นมาของการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล................................................... ๔
หลักการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล..................................................................... ๗
วัตถุประสงค์ของการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล................................................. ๗
ความหมายแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลและแผนการสอนเฉพาะบคุ คล.......................... ๘
องคป์ ระกอบของแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล................................................................. ๘
กลุ่มเป้าหมายท่ีได้รบั ประโยชน์จากแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล.....................................
บทท่ี ๒ กระบวนการจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล......................................................... ๑๑
บทที่ ๓ วธิ ีการจดั ทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล................................................................. ๑๓
แบบฟอร์มแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล.......................................................................... ๑๔
การจัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคลสำหรับศนู ย์การศกึ ษาพเิ ศษ................................ ๑๙
การจัดทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคลสำหรับโรงเรียนเฉพาะความพิการ...................... ๖๖
การจดั ทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคลสำหรับโรงเรียนทจ่ี ัดการเรียนร่วม...................... ๑๑๒
บรรณานกุ รม
บทท่ี ๑
บทนำ
ความเปน็ มาของการจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลมีต้นกำเนิดท่ีสหรัฐอเมรกิ าโดยมีพัฒนาการตามลำดับ
ดังนี้ ใน ค.ศ. ๑๙๗๕ รัฐบาลกลางได้ออกกฎหมาย Education For All Handicapped Children Act of
๑๙๗๕ (Public Law ๙๔-๑๔๒ หรือ PL ๙๔-๑๔๒) ซ่ึงมีผลบังคับใช้ใน ค.ศ. ๑๙๗๗ สาระสำคัญของ
กฎหมายฉบับนี้ กำหนดให้รัฐจัดสรรงบประมาณสนับสนุนการจัดการศึกษาแก่เด็กพิการอายุระหว่าง ๓ –
๒๑ ปีเพิ่มมากขึ้น ต่อมาในเดือนตุลาคม ค.ศ.๑๙๙๐ รัฐบาลกลางได้ออกกฎหมาย Individuals with
Disabilities Education Act : IDEA (PL ๑๐๑-๔๗๖) ซงึ่ กฎหมายฉบบั นี้ได้กำหนดให้มีการจดั ทำแผนการ
จัดการศึกษาเฉพาะบุคคลแก่เด็กพิการทุกคน โดยให้ความสำคัญกับผู้ปกครองเป็นอย่างยิ่ง เพราะเช่ือว่า
ผู้ปกครองเป็นบุคคลสำคัญในการนำเด็กพิการเข้าถึงบริการทางการศึกษาตามท่ีกฎหมายให้สิทธิไว้ และมี
ส่วนสำคญั ใน การพัฒนาเดก็ พกิ ารรว่ มกบั นักการศึกษา
ปัจจุบัน สังคมโลกเกิดกระแสการยอมรับสิทธิ ความเท่าเทียมกันของมนุษยชน ข้อบ่งช้ีสำคัญของ
สิทธิความเท่าเทียมกัน คือ “สิทธิทางการศึกษา” ซึ่งเป็นข้อความท่ีประกาศไว้ในปฏิญญาสากลว่าด้วย
สิทธิมนุษยชน (Universal Declaration of Human Rights) และได้รับการยืนยันอีกคร้ังในปฏิญญา
สากลว่าด้วยการศึกษาเพื่อปวงชน (World Declaration on Education for All) ซ่ึงระบุว่า
ผูด้ ้อยโอกาสทุกคนมีสิทธทิ ่ีจะได้รบั การศึกษาตามท่ีพวกเขาต้องการ พ่อ แม่ผูป้ กครองมีสิทธิโดยชอบธรรม
ที่จะได้รับคำปรึกษา แนะนำเกี่ยวกับรูปแบบการศึกษาท่ีเหมาะสมท่ีสุดกับสภาพแวดล้อมและตามความ
ตอ้ ง การจำเป็นพเิ ศษของคนพกิ าร (สำนักงานคณะกรรมการการศกึ ษาแหง่ ชาติ, ๒๕๔๓)
รฐั ธรรมนูญแหง่ ราชอาญาจักรไทย พุทธศกั ราช ๒๕๕๐ ได้รับรองสิทธิ เสรีภาพ และคุ้มครองสิทธิ
ของคนพกิ ารไวอ้ ยา่ งครอบคลมุ โดยระบุในมาตราต่างๆ ดังนี้
มาตรา ๓๐ วรรคสอง การเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็นธรรมต่อบุคคลเพราะเหตุแห่งความแตกต่างใน
เรื่องถ่ินกำเนิด เช้ือชาติ ภาษา เพศ อายุ ความพิการ สภาพทางกายหรือสุขภาพ สถานะของบุคคล ฐานะ
ทางเศรษฐกิจหรือสังคม ความเชื่อทางศาสนา การศึกษาอบรม หรือความคิดเห็นทางการเมืองอันไม่ขัดต่อ
บทบัญญตั ิแหง่ รฐั ธรรมนูญ จะกระทำมิได้ วรรคสาม มาตรการท่ีรัฐกำหนดขน้ึ เพ่อื ขจัดอุปสรรคหรือส่งเสริม
ให้บุคคลสามารถใช้สิทธิและเสรีภาพได้เช่นเดียวกับบุคคลอ่ืน ย่อมไม่ถือเป็นการเลือกปฏิบัติโดยไม่เป็น
ธรรม ตามวรรคสาม
มาตรา ๔๙ บุคคลย่อมมีสิทธิเสมอกันในการรับการศึกษาไม่น้อยกว่าสิบสองปี ที่รัฐจะต้องจัดให้
อย่างท่ัวถึงและมีคุณภาพ โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย วรรคสอง ผู้ยากไร้ ผู้พิการหรือทุพพลภาพ หรือผู้อยู่ใน
สภาวะยากลำบาก ต้องได้รับสิทธิตามวรรคหน่ึง และการสนับสนุนจากรัฐเพ่ือให้ได้รับการศึกษาโดย
ทดั เทยี มกับ บุคคลอนื่
มาตรา ๘๐ รัฐต้องดำเนินการตามแนวนโยบายด้านสังคม การสาธารณสุข การศึกษา และ
วัฒนธรรม (๑) คุ้มครองและพัฒนาเด็กและเยาวชน สนับสนุนการอบรมเลี้ยงดูและให้การศึกษาปฐมวัย
สง่ เสริมความเสมอภาคของหญิงและชาย เสรมิ สรา้ งและพฒั นาความเป็นปึกแผน่ ของสถาบันครอบครัวและ
ชุมชน รวมท้ังต้องสงเคราะห์และจัดสวัสดิการให้แก่ผู้สูงอายุ ผู้ยากไร้ ผู้พิการหรือทุพพลภาพ และผู้อยู่ใน
สภาวะยากลำบาก ใหม้ ีคณุ ภาพชีวิตท่ีดขี ึน้ และพ่งึ พาตนเองได้
เพ่ือให้เป็นไปตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย จึงได้มีการตรากฎหมายที่
เกย่ี วข้องกับคนพิการให้ไดร้ บั สิทธิทางการศึกษา ซ่ึงประกอบด้วยกฎหมายสำคัญดังน้ี
๑. พระราชบญั ญัตกิ ารศกึ ษาแห่งชาติ พทุ ธศักราช ๒๕๔๒ และที่แก้ไขเพม่ิ เติมทุกฉบบั
มาตรา ๑๐ ระบุว่า การจัดการศึกษา ต้องจัดให้มีบุคคลมีสิทธิและโอกาสเสมอกันในการรับ
การศกึ ษาขัน้ พนื้ ฐานไมน่ อ้ ยกว่าสิบสองปีทร่ี ัฐต้องจัดให้อยา่ งท่ัวถงึ และมีคุณภาพโดยไมเ่ ก็บคา่ ใชจ้ ่าย
การจัดการศกึ ษาสำหรับบุคคลซง่ึ มคี วามบกพร่องทางร่างกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์ สังคม การ
ส่ือสารและการเรียนรู้ หรือมีร่างกายพิการ หรือทุพพลภาพหรือบุคคลซ่ึงไม่สามารถพึ่งตนเองได้หรือไม่มี
ผู้ดแู ลหรอื ดอ้ ยโอกาส ต้องจัดใหบ้ คุ คลดังกล่าวมสี ทิ ธิและโอกาสไดร้ บั การศกึ ษาขัน้ พื้นฐานเปน็ พิเศษ
การศึกษาสำหรับคนพกิ ารในวรรคสอง ใหจ้ ัดต้ังแต่แรกเกิดหรอื พบความพิการโดยไมเ่ สียค่าใชจ้ ่าย
และให้บุคคลดังกล่าวมีสิทธิได้รับส่ิงอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทาง
การศึกษาตามหลกั เกณฑแ์ ละวธิ กี ารทก่ี ำหนดในกฎกระทรวง
มาตรา ๒๒ การจัดการศึกษาต้องยึดหลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเอง
ได้และถือว่าผู้เรียนมีความสำคัญท่ีสุด กระบวนการจัดการศึกษาต้องส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนาตาม
ธรรมชาติและเต็มตามศักยภาพ
มาตรา ๒๔ การจัดกระบวนการเรยี นรู้ ให้สถานศึกษาและหน่วยงานทเ่ี กย่ี วข้องดำเนินการ (๑) จัด
เน้ือหาสาระและกิจกรรมให้สอดคล้องกับความสนใจและความถนัดของผู้เรียน โดยคำนึงถึงความแตกต่าง
ระหวา่ งบคุ คล
มาตรา ๒๘ หลักสูตรการศึกษาระดับต่างๆ รวมท้ังหลักสูตรการศึกษาสำหรับบุคคลตาม มาตรา
๑๐ วรรคสอง วรรคสาม และวรรคส่ี ต้องมีลักษณะหลากหลาย ท้ังนี้ ให้จัดตามความเหมาะสมของแต่ละ
ระดับ โดยม่งุ พฒั นาคณุ ภาพชีวิตของบคุ คลให้เหมาะสมแก่วยั และศกั ยภาพ
มาตรา ๖๐ ให้รัฐจัดสรรงบประมาณแผ่นดินให้กับการศึกษาในฐานะที่มีความสำคัญสูงสุดต่อการ
พัฒนาท่ีย่ังยืนของประเทศโดยการจัดสรรเป็นเงินงบประมาณเพ่ือการศึกษา (๓) จัดสรรงบประมาณและ
ทรัพยากรทางการศึกษาอ่ืนเป็นพิเศษให้เหมาะสม และสอดคล้องกับความจำเป็นในการจัดการศึกษา
สำหรับผู้เรียนที่มีความต้องการเป็นพิเศษแต่ละกลุ่มตามมาตรา ๑๐ วรรคสอง วรรคสาม และวรรคสี่ โดย
คำนึงถึงความเสมอภาคในโอกาสทางการศึกษาและความเป็นธรรม ท้ังน้ี ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และ
วธิ ีการท่กี ำหนดในกฎกระทรวง
๒. พระราชบัญญตั กิ ารศกึ ษาภาคบังคับ พ.ศ.๒๕๔๕
มาตรา ๑๒ ใหก้ ระทรวงศึกษาธกิ าร คณะกรรมการเขตพนื้ ทีก่ ารศึกษา องคก์ รปกครองส่วนท้องถ่ิน
และสถานศึกษา จัดการศกึ ษาเป็นพิเศษสำหรับเดก็ ทมี่ ีความบกพรอ่ งทางรา่ งกาย จิตใจ สติปัญญา อารมณ์
สังคม การสื่อสารและการเรียนรู้ หรือมีร่างกายพิการ หรือทุพพลภาพหรือเด็กซ่ึงไม่สามารถพึ่งตนเองได้
หรือไม่มีผู้ดูแล หรือด้อยโอกาส หรือเด็กที่มีความสามารถพิเศษให้ได้รับการศึกษาภาคบังคับด้วยรูปแบบ
และวิธีการท่ีเหมาะสม รวมท้ังการได้รับสิ่งอำนวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดตาม
ความจำเป็น เพอื่ ประกันโอกาสและความเสมอภาคในการได้รบั การศึกษาภาคบงั คบั
๓. พระราชบญั ญัติการจดั การศึกษาสำหรบั คนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๑
มาตรา ๕ คนพกิ ารมีสิทธทิ างการศกึ ษาดงั นี้
(๑) ได้รับการศึกษาโดยไม่เสียค่าใช้จ่ายตั้งแต่แรกเกิดหรือพบความพิการจนตลอดชีวิต พร้อมทั้ง
ได้รับเทคโนโลยี สงิ่ อำนวยความสะดวก ส่อื บรกิ ารและความช่วยเหลืออน่ื ใดทางการศกึ ษา
(๒) เลือกบริการทางการศึกษา สถานศึกษา ระบบและรูปแบบการศึกษา โดยคำนึงถึง
ความสามารถ ความสนใจ ความถนดั และความตอ้ งการจำเป็นพเิ ศษของบุคคลน้ัน
(๓) ได้รับการศึกษาท่ีมีมาตรฐานและประกันคุณภาพการศึกษา รวมทั้งการจัดหลักสูตร
กระบวนการเรียนรู้ การทดสอบทางการศึกษา ท่ีเหมาะสมสอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของคน
พิการแต่ละประเภทและบคุ คล
มาตรา ๘ ให้สถานศกึ ษาในทุกสงั กัดจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล โดยให้สอดคล้องกับ
ความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการ และต้องมีการปรับปรุงแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลอย่าง
นอ้ ยปลี ะหน่ึงครงั้ ตามหลักเกณฑ์และวธิ ีการที่กำหนดในประกาศกระทรวง
๔. กฎกระทรวง กำหนดหลกั เกณฑ์ และวิธีการให้คนพิการ มีสิทธิได้รับสงิ่ อำนวยความสะดวก สื่อ
บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๐ ออกตามความในมาตรา ๑๐ วรรคสาม แห่ง
พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๔๒ และที่แก้ไขเพ่ิมเติมทุกฉบับ ซ่ึงกำหนดให้คนพิการ มีสิทธิ
ได้รับสิ่งอำนวยความสะดวก สอื่ บรกิ าร และความชว่ ยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษาตามที่กำหนดไวใ้ นแผนการ
จดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
๕. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เร่ืองหลักเกณฑ์และวิธีการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคลระดับการศึกษาข้ันพ้นื ฐาน พ.ศ.๒๕๕๒ ได้กำหนดองคป์ ระกอบ กระบวนการจัดทำ บุคคลท่เี กย่ี วข้อง
การนำแผนไปสู่การปฏิบตั ิ การทบทวน ปรบั ปรงุ และความสำคญั ของแผนการส่งต่อไวอ้ ย่างชัดเจน
๖. แผนพัฒนาการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการระยะ ๕ ปี (พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๙) เป็นแผน
ยทุ ธศาสตร์ทีจ่ ัดทำขน้ึ เพ่ือเป็นกรอบและแนวทางในการดำเนินงานพัฒนาการจัดการศกึ ษาสำหรับคนพิการ
โดยมีเป้าหมายสงู สุด คอื คนพิการทุกประเภทมสี ิทธไิ ดร้ ับการศึกษาและไดร้ ับความชว่ ยเหลือทางการศกึ ษา
ต้ังแต่แรกเกิดหรือแรกพบความพิการ มีสิทธิได้รับสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลือ
อนื่ ใดทางการศึกษา และการจัดบริการทางการศกึ ษาให้กับคนพกิ ารต้องจัดใหอ้ ย่างมคี ุณภาพ ประสิทธภิ าพ
ทั่วถงึ และเสมอภาค
ด้วยเหตุจากรัฐธรรมนูญแห่งราชอาญาจักรไทย พระราชบัญญัติ กฎกระทรวง ประกาศกระทรวง
แผนพัฒนาการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ ดังกล่าวข้างต้นหน่วยงานท่ีจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ จึง
ต้องจัดการศึกษาให้เป็นไปตามที่กฎหมายกำหนด เพ่ือพัฒนาศักยภาพของคนพิการให้สอดคล้องกับความ
ต้องการจำเปน็ พิเศษ โดยการจดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คลให้กบั คนพิการในวัยเรียนทุกคน
ความหมายแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
ผดุง อารยะวญิ ญู ( ๒๕๔๒ ) ได้ให้ความหมายว่า เป็นแผนการจัดการศึกษาสำหรบั นักเรียนที่มี
ความต้องการพเิ ศษท่ีทางโรงเรยี นจดั ทำขึ้น โดยได้ร่วมมือ และความยินยอมจากผู้ปกครองของนกั เรียนทมี่ ี
ความต้องการพิเศษ แผนน้ีบรรจุเน้ือหาสาระของแต่ละคน เป็นแผนในระยะ ๑ ปี และมีการทบทวน
แผนทุกภาคเรยี น
เบญจา ชลธาร์นนท์ ( ๒๕๔๓ ) ได้ให้ความหมายว่า เป็นแผนการจัดการศึกษาซึ่งกำหนด
แนวทางการศึกษาท่ีสอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของบุคคลพิการแตล่ ะบุคคล ตลอดจนกำหนด
ส่งิ อำนวยความสะดวก สือ่ บรกิ าร และความชว่ ยเหลอื อ่ืนใดทางการศึกษาให้เป็นเฉพาะบคุ คล
สำนักบริหารงานการศึกษาพเิ ศษ ( ๒๕๔๖ ) ได้ให้ความหมายว่า เป็นแผนซึ่งกำหนดแนวทางการ
จัดการศึกษาที่สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการ ตลอดจนกำหนดส่ิงอำนวยความ
สะดวก สือ่ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศกึ ษาเฉพาะบุคคล ซ่ึงแผนดังกล่าวเป็นเครื่องมือ
อย่างหน่ึงในการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ ที่จะทำให้การจัดการศึกษาท่ีมีประสิทธิภาพในการจัดการ
เรียนการสอนคนพิการทุกประเภท
สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน ( ๒๕๔๘ ) ให้ความหมายว่า เป็นแผนการใหบ้ ริการ
ทางการศึกษาพิเศษรายปี ที่จัดทำขึ้นเป็นลายลักษณ์อักษรให้กับนักเรียนพิการหรือที่มีความบกพร่องเป็น
รายบุคคล โดย พ่อ แม่ หรือผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการจัดทำ ซึ่งจะต้องมีรายละเอียดเก่ียวกับระดับ
ความสามารถในปัจจุบัน ตลอดจนกำหนดสิ่งอำนวยสะดวก ส่ือ บริการและความช่วยเหลืออ่ืนใดทาง
การศึกษาใหเ้ ป็นเฉพาะบุคคล รวมท้ังแนวทางการจัดการเรียนการสอนและการวัดผลประเมินผล
พระราชบัญญัติการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ พ.ศ. ๒๕๕๑ ให้นิยาม ไว้ว่า แผนการจัดการ
ศึกษาเฉพาะบุคคล หมายถึง แผนซึ่งกำหนดแนวทางการจัดการศึกษาท่ีสอดคล้องกับความต้องการจำเป็น
พิเศษของคนพิการ ตลอดจนกำหนดเทคโนโลยี สิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออื่น
ใดทางการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
มหาวิทยาลัยราชภัฎนครราชสีมา ( ๒๕๕๖ ) ได้ให้ความหมายว่า เป็นแผนซึ่งกำหนดแนวทางการ
จัดการศึกษาที่สอดคลอ้ งกับความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการ ตลอดจนกำหนดเทคโนโลยี ส่ิงอำนวย
ความสะดวก สื่อ บรกิ าร และความชว่ ยเหลืออนื่ ใดทางการศึกษาเฉพาะบุคคล
กล่าวโดยสรุป แผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล หมายความวา่ แผนการจดั การศกึ ษาทจ่ี ัดทำข้ึน
ให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการเป็นเฉพาะบุคคล โดยการมีส่วนร่วมของผู้บริหาร
สถานศึกษา ผู้ปกครอง ครูและคณะสหวิชาชีพที่เกี่ยวข้องร่วมกันจัดแผนการศึกษาให้คนพิการเป็นลาย
ลักษณ์อักษร ซง่ึ ในแผนจะต้องระบุระดับความสามารถในปจั จุบัน เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี จุดประสงค์เชิง
พฤติกรรม เกณฑ์และวิธีการวัดประเมินผล กำหนดสิ่งอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสิ่งอำนวยความ
สะดวก สื่อ บริการและความช่วยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษา ตลอดจนมีการทบทวนปรับปรุงแผนตามความ
เหมาะสม
หลักการจัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
กฎหมายการจัดการศึกษาสำหรับคนพิการ( Individuals with Disabilities Education Act :
IDEA ) ดังกล่าวเบ้ืองต้น ระบุให้จัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลเพื่อการพัฒนาเด็กพิการทุกคน
โดยแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลจะต้องได้รับการปรับให้ตอบสนองความต้องการ จำเป็นพิเศษของ
ผูเ้ รยี นเป็นเฉพาะบุคคลตามกระบวนการจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล ในกฎหมายฉบับดงั กล่าว
ยงั ระบถุ ึง หลกั การเบ้อื งต้นตามกฎหมายในการจดั การศกึ ษาสำหรบั คนพกิ าร ๖ ประการ ไดแ้ ก่
๑. เด็กทุกคนต้องได้รับการศกึ ษา (Zero reject) เปน็ การให้โอกาสทางการศึกษาแก่ทุกคน รวมถึง
คนพิการ ต้องได้รับการประเมินค้นหาอย่างเป็นระบบ การคัดกรอง และประเมินต้ังแต่แรกเกิด หลักการน้ี
เป็นการประกันความเท่าเทียมทางการศึกษา รวมไปถึงคนพิการด้วย ผู้เรียนทุกคนจะได้รับบริการที่
เหมาะสม และมปี ระสทิ ธิภาพตามความต้องการจำเปน็ พิเศษ
๒. การไม่เลือกปฏิบัติในการตรวจวัดเพ่ือบ่งช้ีและประเมิน (Nondiscriminatory identification
and evaluation) โดยผู้เรียนจะต้องได้รับการประเมินด้านต่างๆ ทุกด้าน โดยปราศจากอคติ และนักการ
ศึกษาจะต้องใช้กระบวนการและเครื่องมือท่ีหลากหลายในการประเมิน ซึ่งจะทำให้สามารถประเมินเด็กได้
สอดคล้องกับสภาพที่แท้จรงิ มากท่ีสดุ
๓ . การให้ บ ริการท างการศึกษ าแบ บ ให้ เป ล่าท่ี เห มาะสม (Free Appropriate Public
Education : FAPE) โดยเด็กพิการทุกคนจะต้องมีแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ท่ีสนองตอบต่อความ
ต้องการจำเป็นพิเศษ โดยไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย และมีเอกสารต่างๆ ที่ถูกต้องตามกฎหมาย ท่ีสามารถ
ตรวจสอบกระบวนการจดั การศึกษาของครูได้ด้วย
๔. การจัดการศึกษาในสภาพแวดล้อมที่มีขีดจำกัดน้อยท่ีสุด (The Least Restrictive
Environment : LRE) ผู้เรียนพิการควรได้รับการจัดการศึกษาในห้องเรียนรวมกับเด็กท่ัวไป โดย
สถานศึกษาจะต้องจัดวางและมีบริการ การช่วยเหลือท่ีเป็นทางเลือกให้กับผู้เรียน ซึ่งจะทำให้เด็กสามารถ
พัฒนาทักษะด้านต่างๆ รวมทั้งทักษะสังคมและเรียนรู้ในสถานการณ์จริงท่ีสอดคล้องกับวัยวุฒิ เป็นการให้
เด็กได้เรียนรู้ถึงการใช้ชีวิต ในสถานการณ์จริง อีกท้ังยังเป็นประโยชน์กับนักเรียนท่ัวไปท่ีจะได้เรียนรู้ซึ่งกัน
และกันอีกดว้ ย
๕. การพิทักษ์สิทธิในการรับบริการ (Procedural Due Process) เพื่อให้ผู้ปกครองได้รับทราบ
กระบวนการขั้นตอน การจัดวาง และสามารถที่จะตรวจสอบ รวมถึงพิทักษ์สิทธิของคนพิการ ระบบ
ดังกล่าว เป็นการรับผิดชอบรว่ มกันระหวา่ งสถานศึกษากบั ผ้ปู กครอง
๖. การมีส่วนรว่ มของผู้ปกครองและคนพิการ (Parental and Student Participation) เป็นการ
ให้ผูป้ กครองและผู้เรียนมีส่วนร่วมในการวางแผน การดำเนินการในการรบั บริการการศึกษาพิเศษ และการ
ตัดสินใจท่ีเกี่ยวข้องกับพวกเขา กฎหมายดังกล่าวให้ความสำคัญกับคนพิการ ตลอดจนการมีส่วนร่วมของ
ผ้ปู กครองและคนพกิ ารในการจดั การศึกษา และได้มกี ารกล่าวถงึ แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล ซ่งึ เป็น
เคร่ืองมือที่จะนำไปสู่การได้รับสิทธิต่าง ๆ โดยคำนึงถึงความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการแต่ละบุคคล
เปน็ หลัก
นอกจากนี้ยังมีนกั การศกึ ษาไดใ้ ห้หลักการของแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคลไว้ ดังตอ่ ไปนี้
Siegel (๒๐๐๒) กล่าวถึงหลักการในการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลว่ามีหลักการ
ดงั ต่อไปนี้
๑. ผูป้ กครองมีสว่ นร่วมในการจัดการเรียนการสอน
๒. เม่ือเด็กได้รับสิทธิให้มีแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ผู้ปกครองจะต้องเข้าร่วมประชุม
จัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล โดยเน้นที่การจัดการศึกษาพิเศษว่าเป็นอย่างไร และจะมีการ
ปรับเปลี่ยนอย่างไร
๓. ผู้ปกครองและสถานศึกษาจะต้องลงความเห็นและลงนามร่วมกันในการจัดทำแผนการจัด
การศึกษาเฉพาะบุคคล
๔. ถ้าผปู้ กครองต้องการเปลยี่ นแปลงรายละเอียดในการจดั การศึกษา ต้องมีการนัดประชุมหารือ
และลงความเห็น
๕. ผู้ปกครองสามารถรอ้ งขอใหม้ ีการนัดประชุมได้ตลอด หากพบปัญหาท่เี ก่ียวกับพัฒนาการของ
เด็ก ปญั หาในหอ้ งเรียนหรือบริการตา่ งๆ
๖. สถานศึกษาที่ให้บรกิ ารตอ้ งดำเนนิ การจัดหาบริการหรือสื่อเพ่อื สนบั สนนุ การจดั การศกึ ษา
ศรียา นิยมธรรม (๒๕๔๖) กล่าวถึง แนวคิดในการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล มีหลักการ
เบ้ืองต้น คือ
๑. ทุกคนมีโอกาสเท่าเทียมกันในการท่ีจะได้รบั บริการทางการศึกษาไม่ว่าจะเป็นคนพิการหรือคน
ท่วั ไป เม่ือรัฐจดั การศึกษาให้แก่นักเรยี นท่ัวไปแลว้ กค็ วรจัดการศึกษาให้แกน่ ักเรียนทม่ี คี วามต้องการจำเป็น
พิเศษด้วย หากนักเรียนท่ีมีความต้องการจำเป็นพิเศษไม่สามารถเรียนในโปรแกรมการศึกษาท่ีรัฐจัดให้
นักเรยี นทั่วไปได้ ก็เปน็ หนา้ ที่ของรัฐทจี่ ะจัดการศึกษาใหส้ นองต่อความต้องการของนักเรียนดงั กลา่ ว
๒. นักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษควรได้รับการศึกษาควบคู่ไปกับการบำบัด การฟ้ืนฟู
สมรรถภาพทุกด้านโดยเร็วท่ีสุด ในทันทีที่ทราบว่านักเรียนมีความต้องการพิเศษ ท้ังนี้เพ่ือเป็นการเตรียม
นักเรียนให้พรอ้ มทีจ่ ะเรียนต่อไป และมพี ฒั นาการทกุ ดา้ นถึงขีดสงู สุด
๓. การจัดการศึกษาพิเศษควรคำนึงถึงการอยู่ร่วมกันกับสังคมทั่วไปอย่างมีประสิทธิภาพ การ
เรยี นการสอนนักเรียนทม่ี คี วามต้องการจำเปน็ พิเศษจงึ ควรให้เรยี นร่วมกบั นักเรียนท่วั ไปให้มากที่สุด
๔. การจัดการศึกษาพิเศษ ต้องปรับให้เหมาะกับสภาพความเสียเปรียบของนักเรียนที่มีความ
ตอ้ งการจำเปน็ พเิ ศษแต่ละประเภท
๕. การศึกษาพิเศษและฟื้นฟูบำบัดทุกด้าน ควรจัดเป็นโปรแกรมให้เป็นรายบุคคลในการจัด
กิจกรรมการเรียนการสอนบางอย่างอาจจัดเป็นกลุ่มเล็กสำหรับนักเรียนที่มีความบกพร่อง หรือมีความ
ตอ้ งการคล้ายคลึงกัน และอยู่ในระดบั ความสามารถใกลเ้ คียงกนั
๖. การจัดโปรแกรมการสอนนักเรียนท่ีมีความต้องการจำเป็นพิเศษ ควรเน้นท่ีความสามารถ
ของนักเรียน และให้นักเรียนได้มีโอกาสประสบความสำเร็จมากกว่าที่จะคำนึงถึงความพิการหรือความ
บกพร่อง เพ่ือให้นักเรียนมีความม่ันใจว่า แม้ตนจะมีความบกพร่อง แต่ก็ยังมีความสามารถ ซึ่งจะช่วยให้
นกั เรยี นสามารถปรบั ตวั ไดด้ ีข้นึ
๗. การศึกษาพิเศษควรมุ่งให้นักเรียนมีความเข้าใจ ยอมรับตนเอง มีความเช่ือมั่น ช่วยตนเองได้
ตลอดจนมีความรบั ผิดชอบต่อตนเองและสังคม
สุทธิพร วิจิตรพันธ์ุ (๒๕๔๙) กล่าวว่า ลักษณะสำคัญของแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลท่ี
จดั ทำใหก้ ับเดก็ พกิ ารนน้ั มลี กั ษณะ ดังต่อไปน้ี
๑. เดก็ พิการแตล่ ะคนมีแผนการจดั การศึกษาท่ีไม่เหมือนกัน และอาจจะเปลย่ี นแปลงได้
๒. การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลนั้นจะมีเป้าหมายรายปี โดยกำหนดจุดประสงค์
ระยะยาวและจุดประสงค์ระยะสัน้
๓. ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลจะเช่ือมโยงการบริการที่เก่ียวข้องกับความต้องการ
จำเป็นพเิ ศษของเด็กพิการแต่ละคน เช่น การบรกิ ารทางดา้ นการฟน้ื ฟสู มรรถภาพ การบรกิ ารทางการศกึ ษา
๔. ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลจะต้องมีวิธีการประเมินผลประจำปี เพื่อพิจารณา
ความก้าวหน้า
๕. ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลจะต้องระบุระดับความสามารถทางการศึกษาและ
พฤติกรรมของเด็ก โดยการประเมนิ ผลทกุ ๆ ด้าน
๖. มีการแสดงกำหนดเวลาทเี่ ริ่มตน้ และส้ินสดุ การใหบ้ รกิ าร
๗. แสดงเกณฑ์ วัตถปุ ระสงค์ ขน้ั ตอนการประเมนิ ผลอยา่ งเหมาะสมตามแผน
๘. แผนการศึกษาเฉพาะบุคคลเป็นเอกสารท่ีพิสูจน์การยินยอมของโรงเรียนในการจัดการศึกษา
ใหก้ ับเดก็ พกิ าร
๙. เป็นเคร่ืองมือสื่อสารในการกำหนดการจัดการศึกษาพิเศษให้กับเด็ก โดยเป็นที่ยอมรับของ
ผ้ปู กครองและผูท้ ี่เกี่ยวขอ้ ง
ประคอง ผลพิชญานันท์ (๒๕๕๒) กล่าวว่า แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลเป็นการจัด
การศึกษาให้กับนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ โดยยึดหลักท่ีว่านักเรียนทุกคนมีความสามารถใน
การเรียนรแู้ ละพัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนมีความสำคัญท่ีสุด การจัดการศึกษาต้องมุ่งเน้นส่งเสริมให้
ผู้เรียนสามารถพัฒนาตนเองได้เต็มศักยภาพ การจัดการเรียนรู้จะต้องจัดเนื้อหา สาระ และกิจกรรม ให้
สอดคล้องกับความถนัด ความสนใจของผู้เรียน โดยคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลเป็นสำคัญ มี
หลกั การในการจดั ทำ ดังตอ่ ไปนี้
๑. ตอ้ งยดึ ผเู้ รยี นเป็นสำคญั
๒. ต้องกำหนดกระบวนการพัฒนาความสามารถของนักเรียนที่มีความต้องการจำเป็นพิเศษ
ใหส้ อดคล้องกบั ความต้องการจำเปน็ แต่ละคน
๓. มงุ่ พฒั นานกั เรยี นท่ีมีความต้องการจำเปน็ พิเศษอย่างเต็มศักยภาพทุกด้าน
๔. บคุ คลทกุ ฝา่ ยที่เกี่ยวข้องต้องมสี ว่ นรว่ มในการจัดทำแผน
๕. ต้องดำเนินการจดั ทำตามกระบวนการอยา่ งครบถ้วนตามลำดับ ตั้งแต่การสำรวจ ศึกษาข้อมูล
วิเคราะห์ข้อมูล ประเมินและคัดแยก ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง การวา งแผนและจัดทำแผน
การเตรยี มความพร้อม และการประเมนิ ผล
๖. ดำเนินการด้านการจัดกระบวนการเรยี นการสอน การจัดประสบการณ์เรยี นรู้ การจดั กจิ กรรม
และการประเมนิ ผลใหเ้ ปน็ ไปอย่างมรี ะเบยี บแบบแผน ตลอดจนมีการตรวจสอบได้
ดงั น้ันหลักการของการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลน้ัน จะต้องเป็นไปตามเจตนารมณ์
ของกฎหมายต่างๆ ที่คำนึงถึงสิทธิของคนพิการ ต้องมีการประเมิน และวางแผนการจัดการศึกษาที่
เหมาะสมกับความต้องการจำเป็นพิเศษของคนพิการแต่ละบุคคล ภายใต้ความร่วมมือของครู นักการศึกษา
คณะสหวิชาชีพ ผู้ปกครองและคนพิการเอง เพ่ือให้คนพิการได้รับการพัฒนาอย่างเป็นกระบวนการ
สามารถตรวจสอบ ปรับเปลย่ี น และประเมินผลโดยคำนงึ ถึงศักยภาพที่แทจ้ ริงของคนพิการเป็นหลัก
วตั ถุประสงคข์ องการจดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
๑. เพ่อื ใหค้ นพิการไดร้ ับการจัดการศึกษาให้สอดคล้องความต้องการจำเป็นพเิ ศษเปน็ เฉพาะบุคคล
๒. เพ่ือใช้เป็นแนวทางในการกำหนดกระบวนการจัดการเรียนรู้ การตรวจสอบความก้าวหน้า
ทางการเรียนรู้และพัฒนาการของผเู้ รยี น
๓. เพ่อื ให้ผู้บริหารสถานศกึ ษา ผ้ปู กครอง ครู คณะสหวิชาชพี และผ้มู สี ่วนเกี่ยวข้อง มีสว่ นร่วมใน
การวางแผนการจดั การศกึ ษาให้ผู้เรยี นแต่ละบุคคลได้รับการพัฒนาเตม็ ศักยภาพ
๔. เพ่ือให้สถานศึกษาสามารถวางแผนจัดบริการทางการศึกษา ตลอดจนจัดหา ส่ิงอำนวยความ
สะดวก เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก สื่อ บริการและความช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษาท่ีสอดคล้อง
กับความตอ้ งการจำเป็นพิเศษของผ้เู รียน
องค์ประกอบของแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล เป็นแผนให้บริการทางการศึกษาพิเศษ ท่ีจัดทำเป็นลายลักษณ์
อักษรให้กับผู้เรียนท่ีมีความบกพร่องเป็นเฉพาะบุคคล โดยความร่วมมือของบุคลากรที่เกี่ยวข้องและได้รับ
ความเห็นชอบจาก บิดา มารดา ผปู้ กครอง หรอื ผเู้ รียน และมีการทบทวนแผนทุกภาคเรียน
กระทรวงศึกษาธิการได้ออกประกาศกระทรวงเรื่องหลักเกณฑ์และวิธีการจัดทำแผนการจัด
การศึกษาเฉพาะบุคคลระดบั การศึกษาขน้ั พืน้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๒ โดยมอี งคป์ ระกอบดังตอ่ ไปน้ี
๑. ขอ้ มลู ทั่วไป
๒. ขอ้ มลู ดา้ นการแพทยห์ รอื ด้านสุขภาพ
๓. ขอ้ มลู ดา้ นการศกึ ษา
๔. ข้อมูลอื่นๆทจี่ ำเป็น
๕. การกำหนดแนวทางการศกึ ษาและการวางแผนการจัดการศกึ ษาพเิ ศษ
๖. ความต้องการด้านส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และ
ความช่วยเหลืออืน่ ใดทางการศึกษา
๗. คณะกรรมการจัดทำแผน
๘. ความเห็นของบิดา มารดา ผู้ปกครอง หรือผเู้ รยี น
ประโยชน์ของแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล เป็นแผนที่จัดทำข้ึนเพื่อให้ผู้เรียนได้รับการพัฒนาทางด้าน
การศึกษาตามศักยภาพและสอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของแต่ละบุคคล โดยมีกลุ่มเป้าหมายที่
ไดร้ ับประโยชน์ ดงั นี้
ประโยชนต์ ่อผู้เรยี น
๑. ผู้เรียนได้รับการช่วยเหลือ บำบัด ฟ้ืนฟูสมรรถภาพ บริการทางการศึกษา เต็มศักยภาพอย่าง
เป็นระบบและเหมาะสมกับความต้องการจำเปน็ พิเศษของแตล่ ะบุคคล
๒. ผู้เรียนได้รับสิ่งอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความ
ช่วยเหลืออน่ื ใดทางการศกึ ษาตามกฎกระทรวง
๓. ผู้เรียนมีส่วนร่วมในการวางแผนการจัดการศึกษา การพัฒนาศักยภาพ การวัดและประเมินผล
ตลอดจนการปรับปรงุ เปา้ หมายในการจดั การศกึ ษาของตน
๔. ผู้เรยี นได้รับการส่งตอ่ ทางการศึกษา และด้านอนื่ ๆ อย่างเหมาะสม
ประโยชนต์ ่อครูผูส้ อน
๑. ครผู ู้สอนมีขอ้ มูลในการวางแผนการจัดการศึกษาให้สอดคลอ้ งกับความต้องการจำเปน็ พิเศษของ
ผูเ้ รยี น
๒. ครูผู้สอนร้ขู อบเขตความรับผดิ ชอบการจดั การเรยี นการสอนของตนเอง
๓. ครูผู้สอนมขี ้อมลู ในการจัดกจิ กรรมการเรยี นการสอนใหส้ อดคล้องกับศักยภาพของผูเ้ รยี น
๔. ครูผสู้ อนวัดผลและประเมินผลการพฒั นาไดส้ อดคลอ้ งกับเป้าหมายที่กำหนดไว้
๕. ครูผู้สอนสามารถปรับแผนการจดั การศกึ ษาให้เหมาะสมสอดคล้องกับศักยภาพของผู้เรียน
๖. ครูผู้สอนสามารถจัดส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการและ
ความช่วยอ่ืนใดทางการศกึ ษาท่ีสอดคล้องกบั ความต้องการจำเป็นพเิ ศษของผ้เู รยี น
ประโยชนต์ อ่ ผู้ปกครอง
๑. ผปู้ กครองมสี ่วนรว่ มในการวางแผนการจดั การศึกษาและรับรู้เปา้ หมายในการพัฒนาบุตรหลาน
๒. ผู้ปกครองสามารถขอรับส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ
และความช่วยอ่นื ใดทางการศึกษา เพ่อื นำไปใช้ในการพฒั นาบุตรหลานท่ีบา้ นไดอ้ ย่างตอ่ เนื่อง
๓. ผู้ปกครองมีความรู้ ความเข้าใจและมีส่วนร่วมในการพัฒนาการศึกษาของบุตรหลานได้อย่าง
ถกู ต้อง
๔. ผู้ปกครองมีส่วนร่วมในการวัดและประเมินผล การปรับแผนการจัดการศึกษาให้สอดคล้อง
เหมาะสมกบั ศกั ยภาพของบุตรหลาน
๕. ผู้ปกครองรับทราบความก้าวหน้าและพัฒนาการของบุตรหลาน ซึ่งสามารถนำมาวางแผน
พัฒนาคุณภาพชวี ติ บุตรหลานไดอ้ ย่างมเี ปา้ หมาย
ประโยชนต์ ่อสถานศึกษา
๑. สถานศกึ ษามีข้อมลู ในการจัดผูเ้ รยี นเขา้ ศึกษาในรปู แบบ ระบบ และระดบั ที่เหมาะสม
๒. สถานศึกษามีข้อมูลในการวางแผนบริหาร จัดสรรงบประมาณ การพัฒนาหลักสูตร และ
แนวทางในการจัดการเรยี นการสอนแก่ผเู้ รียน
๓. สถานศึกษาสามารถวางแผนจัดบริการทางการศึกษา ตลอดจนจัดหาส่ิงอำนวยความสะดวก
เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการและความช่วยอื่นใดทางการศึกษาที่เก่ียวข้องสอดคล้องกับ
ความต้องการจำเปน็ พิเศษของผู้เรียน
๔. สถานศึกษามีข้อมูลในการกำหนดทิศทางการจัดการ การประสานความร่วมมือ และการส่งต่อ
ผู้เรียนให้กับหน่วยงานท่ีเก่ยี วขอ้ ง
๕. สถานศกึ ษามขี อ้ มูลเพ่ือใช้ในการปรบั ปรุง พฒั นา และสง่ เสรมิ การจดั การศกึ ษาของผูเ้ รียน
ประโยชน์ตอ่ ผู้บริหาร
๑. ผู้บริหารมีส่วนร่วมในการวางแผนการจัดการศึกษา การวัดผล ประเมินผล และการปรับปรุง
การจดั การศึกษาให้กบั ผ้เู รียนอยา่ งเหมาะสม
๒. ผู้บริหารมีข้อมูลในการวางแผนบริหารจัดการสถานศึกษาด้านบริหารงานท่ัวไป แผนงานและ
งบประมาณ วิชาการ และบคุ ลากร ทเ่ี อ้อื ต่อการจดั การเรียนรู้ และพฒั นาศักยภาพของผู้เรียน
ประโยชนต์ ่อคณะสหวชิ าชพี
คณะสหวิชาชีพได้ใช้ความรู้ความสามารถด้านวิชาชีพ ในการวิเคราะห์ วางแผน ประเมิน และร่วม
พฒั นาผเู้ รยี นใหเ้ ตม็ ศักยภาพ
บทท่ี ๒
กระบวนการจดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
แผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล (Individualized Education Program : IEP) เปน็ แผนการจัด
การศึกษาที่จัดทำขึ้นให้สอดคล้องกับความต้องการจำเป็นพิเศษของผู้เรียนเป็นเฉพาะบุคคล โดยการมีส่วน
ร่วมของสถานศึกษา ผู้บริหาร ผู้ปกครอง ครู และคณะสหวิชาชีพทีเ่ กี่ยวขอ้ งรว่ มกนั จัดทำแผนการศึกษาให้
ผู้เรียนเป็นลายลักษณ์อักษร กำหนดส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก สอื่ บริการ
และความช่วยเหลืออ่ืนใดทางการศึกษาให้เป็นการเฉพาะบุคคล ตลอดจนมีการทบทวนปรับปรุงแผนตาม
ความเหมาะสม ซงึ่ มกี ระบวนการดำเนนิ การ ๖ ข้นั ตอน ดังนี้
๑. ข้ันเตรยี มการ
เมื่อพบวา่ ผเู้ รียนมปี ญั หาทางดา้ นการศึกษา สถานศกึ ษาควรดำเนินการ ดงั น้ี
๑.๑ การรวบรวมขอ้ มูล
รวบรวมข้อมลู ของผู้เรียนจากบุคคลท่ีเก่ียวขอ้ ง ด้วยวิธกี ารต่างๆ เช่น การสัมภาษณ์ การ
สอบถาม การสังเกต และเอกสารหลักฐานท่ีเก่ียวข้อง ตลอดจนทำความเข้าใจกับผู้ปกครองเกี่ยวกับสภาพ
ปัญหาและร่วมกนั หาแนวทางช่วยเหลือผ้เู รยี น
๑.๒ การคัดกรองประเภทความพกิ ารทางการศกึ ษา
ขออนุญาตผู้ปกครองคัดกรองผู้เรียน โดยใช้แบบคัดกรองคนพิการทางการศึกษาของ
กระทรวงศึกษาธิการ และอาจใช้แบบคัดกรองของหน่วยงานอื่น ๆ เพิ่มเติมตามความเหมาะสมเพื่อให้ได้
ขอ้ มูลของผู้เรียนที่ละเอยี ดมากย่งิ ข้ึน
กรณีพบว่าผู้เรียนมีแนวโน้มว่ามีความบกพร่องควรแนะนำให้ผู้ปกครองนำส่งแพทย์ หรือ
นกั วิชาชีพวนิ จิ ฉยั เพิ่มเตมิ
๒. ข้ันการจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
การดำเนินการจดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล ใหส้ ถานศกึ ษาดำเนินการ ดังน้ี
๒.๑ แตง่ ตัง้ คณะกรรมการจดั ทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
สถานศึกษาแต่งตั้งคณะกรรมการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล สำหรับผู้เรียน
แต่ละคนโดยมีกรรมการไม่น้อยกว่า ๓ คน ซึ่งประกอบด้วย (๑) ผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้แทน (๒) บิดา
หรือมารดา หรือผู้ปกครอง หรอื ผู้ดูแลคนพิการ (๓) ครูประจำช้ัน หรือครูแนะแนว หรือครูการศึกษาพิเศษ
หรือครูท่ีรับผดิ ชอบงานด้านการศึกษาพิเศษ ทีผ่ ู้บริหารสถานศกึ ษามอบหมายเป็นกรรมการและเลขานุการ
และหรอื คณะสหวิชาชพี ตามความตอ้ งการจำเป็นพเิ ศษของผู้เรยี น
๒.๒ ตรวจสอบหรอื การประเมินความสามารถพืน้ ฐาน
คณะกรรมการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล หรือคณะกรรมการที่ได้รับการ
แต่งตั้ง ทำการตรวจสอบหรือการประเมินความสามารถพ้ืนฐานของผู้เรียน(Student) ตามหลักสูตร
สถานศกึ ษาในแต่ละกลุ่มสาระ การเรียนรู้/ทกั ษะการเรียนรู้ เพอ่ื ให้ทราบ
จดุ เด่น คือ ความสามารถหรอื ศกั ยภาพปัจจุบนั ทีผ่ ู้เรียนสามารถทำได้ในสาระการเรียนรู้/
ทกั ษะการเรยี นรู้
จดุ ด้อย คือ ส่งิ ทผี่ ู้เรียนไม่สามารถทำได้ในสาระการเรียนรู้/ทกั ษะการเรยี นรู้
ท้ังนี้ควรตรวจสอบหรือประเมินความสามารถพื้นฐานจากสภาพจริงในหลายสถานการณ์
ให้ครอบคลุมถึงบริบทด้านส่ิงแวดล้อม (Environments) ซึ่งประกอบด้วยส่ิงแวดล้อมด้านบุคคลและ
สิ่งแวดล้อมด้านกายภาพท่ีเอ้ือหรือเป็นอุปสรรคในการพัฒนาศักยภาพผู้เรียน ด้านกิจกรรม (Tasks) ท่ี
ผู้เรียนปฏิบัติได้หรือไม่ได้ในแต่ละวัน หรือไม่ได้รับการส่งเสริมในการทำกิจกรรม กิจกรรมน้ันเหมาะสมกับ
ผู้เรียนหรือไม่ และด้านเทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก สื่อ บริการและความช่วยเหลืออื่นใดทาง
การศึกษา (Tools) ท่ีผู้เรียนได้รับหรือยังไม่ได้รับก่อนการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลเพ่ือให้
ได้ข้อมูลที่ถูกต้อง และนำข้อมูลมาวิเคราะห์จัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลตามความต้องการ
จำเป็นพิเศษของแตล่ ะบคุ คล
กรณีสถานศึกษาตรวจสอบหรือประเมินความสามารถพื้นฐานแล้วพบว่า ผู้เรียนมีความ
พร้อมในทุกสาระการเรยี นรู้/ทักษะการเรียนรู้ ให้ดำเนินการสง่ ต่อตามความเหมาะสมต่อไป
๒.๓ จดั ทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
คณะกรรมการนำข้อมูลจากการตรวจสอบหรือประเมินความสามารถพ้ืนฐาน มาจัดทำ
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ตามองค์ประกอบท่ีกำหนดไว้ในประกาศกระทรวง เรื่อง หลักเกณฑ์
และวิธีการจัดทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล ระดบั การศกึ ษาขั้นพนื้ ฐาน พ.ศ.๒๕๕๒ ในการกำหนด
แนวทางการจัดการศกึ ษาและการวางแผนการจัดการศกึ ษาพเิ ศษ ตลอดจนกำหนดสิ่งอำนวยความสะดวก
ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษา ตามความต้องการพิเศษของผู้เรียนให้คำนึงถึงบริบท
ด้านผู้เรียน (Student) ด้านส่ิงแวดล้อม (Environments) ด้านกิจกรรม (Tasks) และด้านเทคโนโลยีสิ่ง
อำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศกึ ษา (Tools) ดว้ ย
๓. ขน้ั การนำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลไปใช้
การนำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคลไปใช้ ครผู สู้ อนต้องดำเนินการ ดังน้ี
๓.๑ การจดั ทำแผนการสอนเฉพาะบคุ คล (Individual Implementation Plan :IIP)
ครูผู้สอนนำจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม(เป้าหมายระยะส้ัน) ท่ีกำหนดในแผนการจัด
การศึกษาเฉพาะบุคคล มาดำเนินการจัดทำแผนการสอนเฉพาะบุคคล โดยการวิเคราะห์งานหรือกิจกรรม
การเรียนรู้ ด้วยการเรียงลำดับกิจกรรมท่ีง่ายไปสู่กิจกรรมท่ียากขึ้น หรือกิจกรรมท่ีเป็นรูปธรรมไปสู่
กจิ กรรมท่ีเปน็ นามธรรม ใหเ้ หมาะสมกับความตอ้ งการจำเปน็ พิเศษของผู้เรยี นแตล่ ะบคุ คล
๓.๒ การนำแผนการสอนเฉพาะบคุ คลไปใช้
ครูผู้สอนนำแผนการสอนเฉพาะบุคคลไปจัดกิจกรรมการเรียนการสอน พร้อมท้ังบันทึก
หลงั สอนและประเมินผลการจดั กจิ กรรมการเรยี นการสอนในแตล่ ะครัง้
๔. ขัน้ การประเมินผลการเรียนรู้ตามทักษะที่ระบุในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
คณะกรรมการจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คลประชมุ เพอ่ื ประเมิน ทบทวน และปรับแผน
พร้อมจัดทำรายงานผลการเรียนรู้ตามทักษะท่ีระบุในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลอย่างน้อยปี
การศึกษาละ ๒ ครง้ั โดยประเมินตามขั้นตอนดังนี้
๔.๑ การประเมินผลการเรยี นรู้ตามตามทักษะที่ระบใุ นแผนการสอนเฉพาะบคุ คล
การประเมินผลการเรียนรู้ตามทักษะที่ระบุในแผนการสอนเฉพาะบุคคล เป็นการ
ประเมินผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ให้ทราบว่าผู้เรียนมีพัฒนาการตามท่ีระบุไว้ในแผนการสอนเฉพาะ
บุคคลฉบับน้ันหรือไม่ โดยประเมินตามวิธีการ เครื่องมือ และเกณฑ์ระดับคุณภาพที่ระบุไว้ในแผนการสอน
เฉพาะบคุ คล
๔.๒ การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ตามจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม(เปา้ หมายระยะส้ัน)
การประเมินผลการเรียนรู้ตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม ทำได้โดยประมวลผลการผ่าน
ของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคล และนำมาเทียบกับเกณฑ์และวิธีประเมินผลการผ่านจุดประสงค์เชิง
พฤตกิ รรม(เป้าหมายระยะสัน้ )ท่กี ำหนดไว้ในแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
๔.๓ การประเมินผลการเรียนร้ตู ามเปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี
การประเมินผลการเรียนรู้ตามเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี โดยประมวลผลการผ่าน/ไม่ผ่าน
(จำนวน)จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม(เป้าหมายระยะสั้น)ของผู้เรียน และนำมาเทียบเกณฑ์การผ่านตามท่ี
สถานศกึ ษากำหนด
๔.๔ การประเมินผลการเรียนรู้และระดับคุณภาพตามทักษะท่ีระบุในแผนการจัด
การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
การประเมินผลการเรียนรู้ตามทักษะที่ระบุในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล ทำได้
โดยประมวลผลการผ่าน/ไม่ผา่ นจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม(เป้าหมายระยะสน้ั )ของทุกเป้าหมายระยะยาว ๑
ปี มาคำนวณหาค่าร้อยละ และนำมาเทียบเกณฑ์การผ่านตามเกณฑ์ระดับคุณภาพของหลักสูตรการ
ให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเริ่มสำหรับเด็กพิการ ศูนย์การศึกษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ /หลักสูตรน
ศกึ ษา
ในกรณีท่ีผู้เรียนมีพัฒนาการ หรือผลการเรียนรู้ต่ำกว่าหรือสูงกว่าเป้าหมายที่กำหนดไว้
คณะกรรมการฯสามารถทบทวน ปรับแผนการสอนเฉพาะบุคคล จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม เป้าหมายระยะ
ยาว ๑ ปี เพือ่ ใหผ้ เู้ รียนไดร้ ับการพฒั นาเต็มศกั ยภาพ
๕. ข้นั การสรปุ และรายงานผล
การสรุปและรายงานผล สถานศึกษาต้องสรุปผลการเรียนรู้ตามทักษะท่ีระบุในแผนการจัด
การศึกษาเฉพาะบุคคล และรายงานผลการเรียนรู้ ของผู้เรียนตามสมุดรายงานผลการพัฒนาผู้เรียน
เพอื่ ใหผ้ ปู้ กครอง ผู้ที่เกีย่ วข้องรบั ทราบอยา่ งนอ้ ยปีการศึกษาละ ๒ คร้ัง
๖. ขน้ั การสง่ ตอ่
การส่งต่อผู้เรียนท่ีจบการศึกษาแต่ละระดับช้ัน หรือย้ายสถานศึกษา ให้นำส่งแผนการจัด
การศึกษาเฉพาะบคุ คล รายงานผลการพัฒนาผเู้ รียน เพือ่ เป็นข้อมูลในการจัดการศึกษาต่อไป
หากผู้เรียนต้องการรับบริการด้านอ่ืน เช่น ด้านอาชีพ ด้านการแพทย์ ด้านสังคม เป็นต้น ให้
สถานศึกษานำส่งแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล รายงานผลการพัฒนาผู้เรียน เพ่ือเป็นข้อมูลพื้นฐาน
ให้กับหน่วยงานท่ีเก่ียวข้อง และให้สถานศึกษาพิจารณาดำเนินการจัดทำแผนการให้บริการช่วงเชื่อมต่อ
ตามความต้องการจำเปน็ พเิ ศษของผเู้ รียนเป็นเฉพาะบุคคล
จากขั้นตอนในการดำเนินการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคลดังกล่าวข้างต้น สามารถ
สรปุ เปน็ แผนภาพการดำเนนิ การได้ดงั น้ี
แผนภาพแสดงกระบวนการจดั ทำแผนการจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
อย่างไรก็ตามวิธกีกราระจบัดวทนำกแาผรนจกดั าทรจำัดแกผานรกศึากรษจาดัเฉกพาาระศบึกุคษคาลเฉสพำหาระับบสุคถคาลนศึกษาอาจมีความ
แตกต่างกัน เนื่องจากความแตกต่างในส่วนของเนื้อหาตา๑ม.๑โคกรางรสรรว้าบงรขวอมงขหอ้ ลมักูลสูตรที่สถานศึกษาใช้ ดังน้ัน
วิธีการจัดทำแผนก๑าร.ขจัน้ดั เกตารรยี ศมึกกษาารเฉพาะบุคคล แผนการสอนเฉพาะบคุ คล รวมไปถึงการวัดและประเมินผล
ตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คลในสถานศึกษาประเภท๑ต.๒า่ งกๆารจคะัดมกีครอวงามแตกต่างกันไป ซง่ึ จะนำเสนอ
ในบทต่อไป ประเภทความพิการทางการศึกษา
T : สือ่
๒.ขนั้ การจดั ทำแผน ๒.๑ แตง่ ตัง้ คณะกรรมการจัดทำ E : สิง่ แวดล้อม
การจดั การศกึ ษา แผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล(IEP) S : ผู้เรยี น
เฉพาะบุคคล ๒.๒ ตรวจสอบหรอื การประเมนิ ความสามารถพ้ืนฐาน
๒.๓ จดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล(IEP) A : กิจกรรม
ทบทวน/ ปรับปรุงแผน ๓.ขน้ั การนำแผนการ ๓.๑ การจัดทำแผนการสอนเฉพาะบคุ คล(IIP)
จดั การศกึ ษาเฉพาะ ๓.๒ การนำแผนการสอนเฉพาะบคุ คลไปใช้
บุคคลไปใช้
๔.ขั้นการประเมินผล ๔.๑ ประเมนิ ผลการเรียนรูต้ ามแผนการสอนเฉพาะ
การเรยี นรู้ บคุ คล
ตามแผนการจดั ๔.๒ ประเมินผลการเรียนรู้ตามจุดประสงค์เชิง
การศึกษาเฉพาะ พฤตกิ รรม
บุคคล ๔.๓ ประเมนิ ผลการเรียนรู้ตามเป้าหมายระยะยาว ๑
ปี
๕.ขนั้ การสรปุ และ
รายงานผล ๔.๔ ประเมนิ ผลการเรียนรู้ตามแผนการจดั การศกึ ษา
เฉพาะบุคคล
๖.ขนั้ การส่งต่อ
๔.๕ การตัดสนิ ระดับผลการเรียนรู้
บทท่ี ๓
การจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คลในสถานศึกษา
การจัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล ให้สถานศกึ ษาดำเนินการจดั ทำแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล ตามประกาศกระทรวงเร่ืองหลักเกณฑ์และวิธีการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
ระดบั การศึกษาขัน้ พื้นฐาน พ.ศ.๒๕๕๒ โดยมอี งคป์ ระกอบดังต่อไปน้ี
๑. ข้อมูลท่ัวไป เป็นข้อมูลพ้ืนฐานของผู้เรียนและผู้เกี่ยวข้อง ประกอบด้วยชื่อ-ช่ือสกุล เลข
ประจำตัวประชาชน การจดทะเบยี นคนพิการ วันเดือนปเี กิด ประเภทความพิการ ช่ือ-ชอื่ สกลุ บิดา ชื่อ-ช่ือ
สกุลมารดา ชอื่ -ชอื่ สกุลผปู้ กครอง และท่ีอย่ผู ูป้ กครองท่ตี ิดตอ่ ได้
๒. ข้อมลู ดา้ นการแพทย์หรือดา้ นสุขภาพ เป็นข้อมลู ของผู้เรยี นซ่ึงเกีย่ วข้องกบั การเจ็บป่วยและการ
รักษา ประกอบด้วย โรคประจำตัว ประวัติการแพ้ยาโรคภูมิแพ้ ข้อจำกัดอ่ืน ๆ และผลการตรวจทาง
การแพทย์
๓. ข้อมูลด้านการศึกษา เป็นข้อมูลท่ีผู้เรียนไม่เคยได้รับหรือเคยได้รับการศึกษา/บริการทาง
การศึกษา จากศูนย์การศึกษาพเิ ศษ โรงเรียนเฉพาะความพิการ โรงเรยี นเรียนร่วม การศึกษาดา้ นอาชีพ
การศกึ ษานอกระบบ การศึกษาตามอัธยาศยั และอ่ืน ๆ
๔. ข้อมูลอื่นๆที่จำเป็น เป็นข้อมูลท่ีเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนรู้ ท้ังที่เป็นข้อจำกัดหรือ
อุปสรรค และส่วนทจ่ี ะสนับสนุนสง่ เสริมศักยภาพของผู้เรียนดา้ นต่างๆ
๕. การกำหนดแนวทางการศึกษาและการวางแผนการจัดการศึกษาพิเศษ เป็นการวางแผนการจัด
การศึกษาให้ผู้เรียนเป็นเฉพาะบุคคล ซึ่งประกอบด้วย ระดับความสามารถในปัจจุบัน เป้าหมาย
ระยะเวลา ๑ ปี จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม (เป้าหมายระยะส้ัน) เกณฑ์และวิธีประเมินผล และ
ผรู้ ับผดิ ชอบ
๖. ความต้องการด้านส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และ
ความช่วยเหลอื อื่นใดทางการศึกษา เป็นการระบุ รายการ รหัส สงิ่ ที่มีอยู่แล้ว สิง่ ทต่ี ้องการ ผู้จัดหา วิธีการ
จำนวนเงินท่ีขออุดหนุน เหตุผลและความจำเป็น ผู้ประเมิน รวมรายการและจำนวนเงินท่ีขอรับการ
อุดหนุน
๗. คณะกรรมการจัดทำแผน สถานศึกษาแต่งตั้งคณะกรรมการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคล สำหรับผู้เรียนแต่ละคนโดยมีกรรมการไม่น้อยกว่า ๓ คน ซ่ึงประกอบด้วย (๑) ผู้บริหารสถานศึกษา
หรือผู้แทน (๒) บิดา หรือมารดา หรือผู้ปกครอง หรือผู้ดูแลคนพิการ (๓) ครูประจำชั้น หรือครูแนะแนว
หรือครกู ารศึกษาพิเศษ หรือครูที่รับผิดชอบงานด้านการศึกษาพิเศษ ท่ีผู้บริหารสถานศึกษามอบหมายเป็น
กรรมการและเลขานกุ าร และหรือคณะสหวิชาชีพ ตามความตอ้ งการจำเปน็ พเิ ศษของผ้เู รียน
๘. ความเหน็ ของบิดา มารดา ผู้ปกครอง หรือผู้เรียน เป็นการลงความเห็นวา่ เหน็ ด้วย หรือไมเ่ ห็น
ดว้ ยกับแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล พร้อมลงลายมือชื่อ
ในคมู่ อื ฉบบั นไ้ี ดน้ ำเสนอการจดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คลแยกเปน็ ๓ กลมุ่ คอื
๑. การจัดทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคลสำหรับศนู ย์การศกึ ษาพเิ ศษ
๒. การจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคลสำหรบั สถานศกึ ษาทจ่ี ดั การเรียนรว่ ม
๓. การจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคลสำหรบั สถานศึกษาเฉพาะความพิการ
การจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP)
สำหรับศูนย์การศกึ ษาพิเศษ
- แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
- แผนการสอนเฉพาะบคุ คล
- การวดั และประเมินผลแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
- ตวั อย่างแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล แผนการสอนเฉพาะบคุ คล
และการวดั และประเมนิ ผลแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
การจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล (IEP)
สำหรบั ศนู ยก์ ารศึกษาพเิ ศษ
ชอ่ื สถานศกึ ษา .............................................ระดบั ......................................สังกดั .........................................
เรม่ิ ใช้แผนวันที่ ..............................................................สนิ้ สุดแผนวนั ที.่ ........................................................
คำอธิบาย
►ชื่อสถานศกึ ษา ระบุศูนย์การศึกษาพเิ ศษ ท่ีจัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
►ระดับ ระบุ ระดบั เตรยี มความพร้อม (เนือ่ งจากบทบาทหน้าท่ขี องการใหบ้ ริการของศูนย์
การศึกษาพิเศษมรี ะดับเตรียมความพร้อมเพียงระดบั เดยี ว)
►สงั กัด สำนักบรหิ ารงานการศกึ ษาพิเศษ
►เริ่มใช้แผนวันท่ี ให้ระบุ วัน เดือน ปี ที่ผู้ปกครองลงลายมือช่ือเห็นด้วยในแผนการจัด
การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
►สิ้นสดุ แผนวันท่ี ให้ระบุวัน เดือน ปี ท่ีสิ้นสดุ ปีการศึกษา
๑. ข้อมูลท่วั ไป
ชอ่ื -ช่ือสกุล ...................................................................................เพศ ชาย หญงิ
เลขประจำตวั ประชาชน - - --
การจดทะเบียนคนพิการ ไม่จด ยังไมจ่ ด จดแลว้
เกิดวนั ที่ ........ เดือน .......................... พ.ศ. .................... อายุ ........... ปี ......... เดอื น ศาสนา .............
ประเภทความพิการ ......................................................... ลกั ษณะความพกิ าร ........................................
ชอ่ื -ชอ่ื สกลุ บดิ า ........................................................................................................................................
ชือ่ -ช่ือสกุลมารดา ......................................................................................................................................
ชื่อ-ชื่อสกุลผปู้ กครอง .............................................................. เกย่ี วข้องเปน็ ...........................................
ทีอ่ ยู่ผปู้ กครองท่ตี ิดต่อได้บา้ นเลขที่ ........ ตรอก/ซอย ........... หมทู่ ่ี ........ ชื่อหมู่บ้าน/ถนน ....................
ตำบล/แขวง ........................................อำเภอ/เขต ................................... จงั หวดั ....................................
รหัสไปรษณยี ์ .............................. โทรศัพท์ ........................................โทรศพั ทเ์ คลื่อนท.่ี .......................
โทรสาร ......................................................E-mail address ..................................................................
คำอธบิ าย
►ช่ือ-ช่ือสกุล ใหร้ ะบุคำนำหน้าช่อื (ด.ช. ด.ญ. นาย นางสาว) พร้อมท้ังช่อื และชอ่ื สกลุ ของผ้เู รยี น
►เพศ ใหใ้ ส่เครอื่ งหมาย ✓ ลงในชอ่ ง ทตี่ รงกบั เพศของผูเ้ รียน
►เลขประจำตัวประชาชน ให้ระบุเลขประจำตัวประชาชน ๑๓ หลักของผู้เรียน ตามทะเบียนบ้านหรือ
บัตรประจำตัวประชาชน
►การจดทะเบยี นคนพกิ าร ให้ใส่เคร่ืองหมาย ✓ ในช่อง หนา้ ข้อความท่ตี รงกบั ความเป็นจริง
ไม่จด หมายถึง ผู้ปกครองหรอื ผู้เรยี นไมป่ ระสงค์จะจดทะเบียนคนพิการ
ยังไมจ่ ด หมายถึง ยงั ไม่พรอ้ มทีจ่ ะจดทะเบยี นคนพิการหรือกำลังดำเนนิ การ
จดแลว้ หมายถงึ ผเู้ รียนจดทะเบยี นคนพิการเรยี บร้อยและมีสมดุ ทะเบยี นคนพิการ
หรอื บัตรประจำตวั คนพิการ
►เกดิ วันท่ี เดือน พ.ศ. ให้ระบุ วัน เดอื น ปีเกดิ ของผเู้ รยี นโดยเขียนชือ่ เตม็ ของเดือน และ พ.ศ. เชน่
๒๔ กรกฎาคม ๒๕๔๕
►อายุ... ปี... เดือน ให้ระบุอายุเต็มปีและเต็มเดือน เช่น อายุ ๔ ปี ๘ เดือน (นับถึงวันท่ีคณะกรรมการ
จัดทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คลลงนาม)
►ศาสนา ใหร้ ะบศุ าสนาทผี่ ู้เรยี นนบั ถอื ตามหลักฐานทางทะเบยี นราษฎร์ เช่น พุทธ ครสิ ต์ อิสลาม เปน็
ตน้
►ประเภทความพิการ ให้ระบุประเภทของความพิการตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง กำหนด
ประเภทและหลักเกณฑ์ของคนพิการทางการศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๒ ได้แก่ บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการ
เห็น บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการได้ยิน บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา บุคคลท่ีมีความ
บกพร่องทางร่างกายหรือการเคล่ือนไหวหรือสุขภาพ บุคคลที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้ บุคคลที่มี
ความบกพร่องทางการพูดและภาษา บุคคลท่ีมีความบกพรอ่ งทางพฤติกรรมหรืออารมณ์ บุคคลออทิสติก
และบุคคลพิการซอ้ น
►ลักษณะความพกิ าร ระบุรายละเอยี ดลกั ษณะของความพิการทป่ี รากฏชัดเจน เชน่
๑. บคุ คลท่มี ีความบกพรอ่ งทางการเห็น ลกั ษณะความพิการ ตาบอด หรอื การเหน็ เลือนราง
๒. บคุ คลท่มี คี วามบกพร่องทางการไดย้ ิน ลกั ษณะความพิการ หตู งึ หรือหหู นวก
๓. บุคคลทม่ี คี วามบกพรอ่ งทางสตปิ ญั ญา ลักษณะความพิการ ดาวน์ซินโดรม
๔. บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางร่างกายหรอื การเคลื่อนไหวหรือสุขภาพ ลักษณะความพิการ แขน
ลีบขาลีบ
๕. บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการเรียนรู้ ลักษณะความพิการ บกพร่องด้านการอ่าน ด้านการ
เขยี น ดา้ นการคดิ คำนวณ หรอื หลายด้านรว่ มกนั
๖. บุคคลที่มีความบกพร่องทางการพูดและภาษา ลกั ษณะความพิการ พูดรัว พดู เร็วไม่เป็นคำ พูด
ตดิ อา่ ง ปากแหวง่ เพดานโหว่
๗. บคุ คลท่มี คี วามบกพรอ่ งทางพฤตกิ รรมหรืออารมณ์ ลกั ษณะความพิการ ก้าวร้าว ก่อกวน
๘. บคุ คลออทสิ ตกิ ลกั ษณะความพกิ าร มีพฤติกรรมซำ้ ๆ กระตุ้นตนเอง
๙. บุคคลพกิ ารซอ้ น ลักษณะความพิการ ตาบอดรว่ มกับหูหนวก
►ชือ่ -ชอ่ื สกลุ บดิ า ให้ระบชุ อ่ื และช่อื สกลุ ของบดิ าทีป่ รากฏตามหลกั ฐาน
►ช่อื -ชื่อสกุลมารดา ใหร้ ะบชุ ื่อและช่ือสกลุ ของมารดาท่ีปรากฏตามหลกั ฐาน
►ชือ่ -ชื่อสกลุ ผู้ปกครอง ให้ระบชุ ่ือและชอ่ื สกุลของผู้ดูแลผเู้ รียนในปจั จบุ นั
►เกยี่ วข้องเปน็ ใหร้ ะบคุ วามสัมพนั ธ์ระหวา่ งผู้ปกครองกับผเู้ รียน เชน่ บิดา มารดา ปู่ ยา่ ตา ยาย พี่ ป้า
น้า อา หรือ ผู้อปุ การะ เป็นต้น
►ทอี่ ยู่ผู้ปกครองทต่ี ดิ ต่อได้ ให้ระบทุ ี่อยู่ปัจจุบนั ของผู้ปกครองซ่ึงสามารถติดตอ่ ได้ รวมถงึ หมายเลข
โทรศพั ท์ โทรศัพทเ์ คลื่อนท่ี โทรสาร และจดหมายอเิ ลก็ ทรอนกิ ส์ (E-mail)
๒. ข้อมูลด้านการแพทย์ หรือดา้ นสขุ ภาพ
โรคประจำตัว (ระบ)ุ .....................................................................
ประวตั ิการแพ้ยา (ระบุ) ..................................................................
โรคภูมแิ พ้ (ระบุ) ........................................................................
ข้อจำกัดอ่ืนๆ (ระบุ) ....................................................................
ผลการตรวจทางการแพทย์ (ระบ)ุ ...................................................
คำอธิบาย
ให้ทำเคร่ืองหมาย ✓ ในช่อง และระบุรายละเอียดด้านการแพทย์ หรือดา้ นสุขภาพของ
ผเู้ รยี น
๓. ขอ้ มูลด้านการศกึ ษา
ไม่เคยได้รับการศกึ ษา / บรกิ ารทางการศึกษา
เคยได้รับการศกึ ษา / บรกิ ารทางการศึกษา
ศนู ย์การศึกษาพเิ ศษ ................................. ระดบั .................... พ.ศ. .............
โรงเรียนเฉพาะความพกิ าร ...................... ระดับ .................... พ.ศ. .............
โรงเรยี นเรยี นรว่ ม ................................... ระดับ .................... พ.ศ. ............
การศึกษาด้านอาชีพ .............................. ระดับ ..................... พ.ศ. ............
การศกึ ษานอกระบบ ............................... ระดับ .................... พ.ศ. ............
การศึกษาตามอัธยาศยั ............................ ระดบั ................... พ.ศ. ............
อื่นๆ.......................................................... ระดบั ....................พ.ศ. ............
คำอธิบาย
ให้ใสเ่ คร่อื งหมาย ลงใน หน้าขอ้ ความ และระบุข้อมูลท่ตี รงกบั ความเป็นจรงิ
ไม่เคยได้รับการศึกษา / บริการทางการศึกษา หมายความว่า ไม่เคยได้รับการศึกษาใน
สถานศกึ ษาและไมเ่ คยได้รบั บริการทางการศึกษาใด ๆ
เคยได้รับการศึกษา / บริการทางการศึกษา หมายความว่า เคยได้รับการศึกษาในสถานศึกษา
หรือบริการทางการศึกษาอย่างใดอย่างหนึ่งหรือทั้งสองอย่าง ทั้งน้ีให้ระบุรายละเอียดโดยใส่เครื่องหมาย
ลงใน ข้อความ ท่ีตรงตามความเป็นจริงและกรอกข้อมูลในช่องว่าง โดยให้ระบุช่ือสถานศึกษา
ระดับชนั้ และ พ.ศ. ให้ระบปุ กี ารศึกษาสุดท้ายทไี่ ด้รบั การศึกษา
๔. ข้อมูลอื่นๆที่จำเป็น ให้ระบุข้อมูลท่ีเป็นประโยชน์ต่อการจัดการเรียนรู้ ทั้งท่ีเป็นข้อจำกัดหรือ
อปุ สรรค เช่น กลัวเสยี งดัง ขอ้ จำกัดทางภาษา การใชภ้ าษาถ่ิน ติดเกม ครอบครัวมฐี านะยากจน พ่อแม่หย่า
ร้าง ฯลฯ และส่วนท่ีจะสนับสนุนส่งเสริมศักยภาพของผู้เรียนด้านต่างๆ เช่น มีความสามารถทางศิลปะ
ดนตรี คอมพิวเตอร์ ภาษา กีฬา ฯลฯ
ในกรณีที่ผู้เรยี นมแี นวโน้มวา่ มีพัฒนาการเปน็ ไปตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลอื ระยะแรกเริ่ม
สำหรบั เด็กพิการ ศนู ย์การศึกษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๕ และมีความพร้อมในทักษะต่างๆ ควรได้รบั การ
ส่งต่อจากศูนย์การศึกษาพิเศษไปยังสถานศึกษาอื่น ให้ระบุว่า ผู้เรียนควรได้รับบริการการจัดทำแผนการ
ใหบ้ ริการช่วงเชื่อมตอ่ (Individual Transition Plan)
๕. การกำหนดแนวทางการศึกษาและการวางแผนการจัดการศกึ ษาพเิ ศษ
ระดับ เปา้ หมาย จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม เกณฑแ์ ละ ผรู้ ับผดิ ชอบ
ความสามารถใน ระยะยาว ๑ ปี (เปา้ หมายระยะส้ัน) วธิ ีประเมนิ ผล
ปจั จุบัน
การกำหนดแนวทางการศึกษาและการวางแผนการจัดการศึกษาพิเศษ หมายถึง การนำผลการ
ตรวจสอบและการประเมินตามแบบประเมินความสามารถพ้ืนฐาน ตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือ
ระยะแรกเร่ิมสำหรับเดก็ พิการ ศูนย์การศกึ ษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๕ มากำหนดแนวทางการศกึ ษาและ
การวางแผนการจัดการศึกษาพิเศษ โดยระบุระดับความสามารถในปัจจุบัน เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี
จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม (เป้าหมายระยะสั้น) เกณฑ์และวิธปี ระเมินผล และผู้รับผดิ ชอบการจดั ทำแผนการ
จัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คลของผเู้ รียนเพื่อให้การจัดการศึกษาบรรลุเปา้ หมายทกี่ ำหนดไว้
คำอธิบาย
►ระดับความสามารถในปัจจุบัน ให้ระบุความสามารถของผู้เรียน ท่ีได้จากผลการตรวจสอบ
และประเมินตามแบบประเมินความสามารถพ้ืนฐาน ในหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเร่ิม
สำหรับ เด็กพิการ ศนู ยก์ ารศกึ ษาพิเศษ พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๖ โดยระบตุ ามหวั ขอ้ ต่อไปนี้
ทักษะ ให้ระบุทักษะท่ีจะพัฒนา เช่น ทักษะกล้ามเน้ือมัดใหญ่ ทักษะกล้ามเนื้อมัดเล็ก ฯลฯ ตาม
หลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเร่ิมสำหรับเด็กพิการ ศูนย์การศึกษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๕
ทักษะย่อย ให้ระบุทักษะย่อยให้สอดคล้องกับทักษะตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะ
แรกเริ่มสำหรบั เด็กพกิ าร ศนู ย์การศึกษาพิเศษ พทุ ธศักราช ๒๕๕๖
เน้ือหา ให้ระบุเนอื้ หาท่ีสอดคล้องกับทักษะย่อยตามหลกั สตู รการให้บริการช่วยเหลอื ระยะแรกเร่ิม
สำหรบั เด็กพกิ าร ศนู ยก์ ารศกึ ษาพิเศษ พทุ ธศักราช ๒๕๕๖
จุดเด่น ให้ระบุชื่อผู้เรียนและพัฒนาการสูงสุดที่ผู้เรียนสามารถทำได้ระดับ ๔ ข้ึนไป ของแบบ
ประเมินความสามารถพ้ืนฐานตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเริ่มสำหรับเด็กพิการ ศูนย์
การศึกษาพเิ ศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖
จุดด้อย ให้ระบุช่ือผู้เรียน และพัฒนาการสูงสุดท่ีผู้เรียนทำได้ต่ำกว่าระดับ ๔ ของแบบประเมิน
ความสามารถพ้ืนฐานตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเร่ิมสำหรับเด็กพิการ ศูนย์การศึกษา
พิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖
กรณีผู้เรียนมีพัฒนาการตามท่ีกำหนดไว้ในหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเริ่มสำหรับ
เด็กพิการ ศูนย์การศึกษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ ให้ระบุว่า “มีพัฒนาการสมวัย” ถ้าผู้เรียนมีความ
บกพร่องระดับรุนแรงในบางทักษะจนไม่สามารถพัฒนาได้ เช่น ผู้เรียนท่ีมีความบกพร่องทางร่างกาย หรือ
การเคล่ือนไหว หรือสุขภาพ มีลักษณะความพิการ ไม่สามารถเคล่ือนไหวในท่านอนหงาย ไม่สามารถ
ควบคุมศีรษะและลูกตาตามเป้าหมายได้ (นอนน่ิง สามารถกระพริบตาได้เท่านั้น) ในทักษะกล้ามเนื้อมัด
ใหญ่ ใหร้ ะบุวา่
“มขี ้อจำกดั ดา้ นความพิการ ไม่สามารถพฒั นาทักษะนีไ้ ด้”
►เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี ให้นำพัฒนาการที่ผู้เรียนทำได้ต้ังแต่ระดับ ๓ ลงมา ท่ีเขียนเป็นจุด
ดอ้ ย มากำหนดเป็นเปา้ หมายที่จะพัฒนาภายในระยะเวลา ๑ ปี โดยคำนึงถึงองคป์ ระกอบ ดงั นี้
๑. ระยะเวลา (ระบุปกี ารศึกษา)
๒. ผู้เรียน (ระบชุ ่ือผ้เู รียน)
๓. พัฒนาการท่ีคาดหวัง จากหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเร่ิมสำหรับเด็กพิการ ศูนย์
การศึกษาพเิ ศษ พทุ ธศกั ราช ๒๕๕๖
ในการกำหนดเป้าหมายไม่ควรกำหนดไวส้ งู เกนิ ไป เนอื่ งจากผูเ้ รยี นไมส่ ามารถปฏบิ ัตใิ ห้บรรลุ
เป้าหมาย หรือไมค่ วรกำหนดตำ่ เกินไป ซึ่งส่งผลใหผ้ ู้เรยี นไม่สนใจการเรยี นรู้ เนื่องจากผูเ้ รียนสามารถบรรลุ
เปา้ หมายได้ในเวลารวดเร็ว เปา้ หมายระยะยาวนจี้ ะต้องมีการทบทวนและปรับแผนพร้อมจดั ทำรายงานผล
อย่างน้อยปีละ ๒ ครัง้
► จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม นำพัฒนาการท่ีคาดหวงั ทร่ี ะบไุ ว้ในเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี มา
วเิ คราะห์งานใหเ้ ป็นจุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม ซึง่ เปา้ หมายระยะยาว ๑ ขอ้ จะประกอบไปด้วยจดุ ประสงค์
เชงิ พฤติกรรมอย่างน้อย ๑ ข้อ ข้ึนอยู่กับการวเิ คราะห์งาน และศักยภาพของผูเ้ รยี น ซงึ่ แตล่ ะจดุ ประสงคเ์ ชิง
พฤติกรรมจะมีองคป์ ระกอบที่สำคญั ๓ สว่ น ดงั น้ี
๑. ระยะเวลา (ระบเุ ดือน ปที ี่คาดว่าผเู้ รยี นจะผา่ นเกณฑ์ท่ีกำหนด)
๒. สถานการณ์ หรือเงื่อนไข
๓. พฤตกิ รรมทส่ี ามารถวดั ได้
►เกณฑ์และวิธีประเมินผล ครูผู้สอนประเมินผลตามตามทักษะท่ีระบุในแผนการสอนเฉพาะ
บุคคล โดยให้ผู้เรียนมีผลพัฒนาการผ่านเกณฑ์ระดับคุณภาพตามแผนการสอนเฉพาะบุคคลไม่ต่ำกว่าร้อย
ละ ๗๐ ของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คลท้ังหมด ในจดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมขอ้ นั้นๆ
►ผรู้ ับผดิ ชอบ ระบชุ ื่อ – ชอ่ื สกุล และตำแหน่งผ้รู ับผดิ ชอบในการจดั กจิ กรรมการเรียนรู้ให้
บรรลุตามจุดประสงค์เชงิ พฤติกรรมและเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี
๖. ความตอ้ งการด้านสิง่ อำนวยความสะดวก เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก ส่ือ
ส่งิ ที่มีอย่แู ล้ว
ท่ี รายการ รหัส ผูจ้ ดั หา วธิ ีการ
(๑) (๒) (๓) (๑) (๒) (๓) (
รวมรายการท่ีขอรับการ
อุดหนุน
รวมจำนวนเงนิ ทขี่ อรับการ
อุดหนุน
ความต้องการด้านส่ิงอำนวยความสะดวก เทคโนโลยสี ิ่งอำนวยความสะดวก ส
ความสะดวก เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก สื่อ บริการ และความช่วยเหลืออื่นใด
ทางการศึกษา ของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิกา
พฤติกรรม ทก่ี ำหนดไว้ในแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
คำอธบิ าย
► ที่ ระบตุ วั เลขแสดงลำดับท่ี
► รายการ ระบุชอ่ื สง่ิ อำนวยความสะดวก เทคโนโลยีสงิ่ อำนวยความสะดว
การอุดหนุน ตามคู่มือรายการส่ิงอำนวยความสะดวก ส่ือ บรกิ าร และความช่วยเหลืออ
กระทรวงศึกษาธิการ
อ บรกิ าร และความช่วยเหลืออื่นใดทางการศึกษา
สงิ่ ท่ีต้องการ จำนวนเงิน เหตุผลและ
ความจำเป็น
ผูจ้ ัดหา วธิ กี าร ท่ขี อ ผปู้ ระเมิน
(๑) (๒) (๓) (๑) (๒) (๓) อดุ หนุน
ส่ือ บริการ และความช่วยเหลอื อ่ืนใดทางการศกึ ษา หมายถึง การระบุรายการของส่ิงอำนวย
ดทางการศึกษา ในคู่มือรายการสิ่งอำนวยความสะดวก ส่ือ บริการ และความช่วยเหลืออ่ืนใด
าร ตามความต้องการจำเป็นพิเศษของผู้เรียนเฉพาะบุคคล โดยพิจารณาจากจุดประสงค์เชิง
วก สอื่ บริการ และความช่วยเหลอื อื่นใดทางการศึกษา สง่ิ ทม่ี ีอยู่แล้ว และสิ่งที่ต้องการขอรับ
อ่ืนใดทางการศึกษา ของสำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน
► รหสั ระบุรหสั ตามคมู่ ือรายการส่ิงอำนวยความสะดวก สอื่ บรกิ าร และค
กระทรวงศึกษาธิการ
► สิ่งท่ีมีอยู่แล้ว / ผูจ้ ัดหา วิธีการ ระบุสิง่ อำนวยความสะดวก เทคโนโลย
ผปู้ กครอง สถานศกึ ษา สถานพยาบาลอน่ื ๆ โดยให้ใสเ่ ครื่องหมาย ลงในชอ่ งใ
หมายเหตุใต้ตาราง
► สงิ่ ท่ตี ้องการ /ผจู้ ดั หา วิธีการ ระบุสง่ิ อำนวยความสะดวก เทคโนโลยีส
การจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล พจิ ารณาแลว้ เหน็ วา่ มคี วามตอ้ งการจำเป
เครอื่ งหมาย ลงในชอ่ งใดช่องหน่งึ ของผู้จดั หาและวิธกี ารท่ไี ดม้ า ใหต้ รงตามหมา
► จำนวนเงินทีข่ อรบั การอุดหนนุ ระบจุ ำนวนเงินที่ขอรับการอุดหนุนตาม
สะดวก เทคโนโลยสี งิ่ อำนวยความสะดวก (บญั ชี ก) ไม่ต้องระบุจำนวนเงิน
► เหตผุ ลและความจำเป็น กรณที ่ีขอรบั เงนิ อุดหนนุ ให้ระบุเหตุผลและคว
ความชว่ ยเหลอื อนื่ ใดทางการศึกษา ตามรายการข้างต้น เช่น รายการไมเ้ ทา้ ขาว เหตุผ
เป็นตน้
กรณที ่ีไมข่ อรับเงินอดุ หนุน ใหร้ ะบวุ า่ ไม่ขอรับเงินอดุ หนุน
► ผูป้ ระเมนิ ระบุชอ่ื -ชอ่ื สกลุ และตำแหน่งของผู้ประเมิน ตวั อยา่ ง นางสา
► รวมรายการท่ีขอรบั การอดุ หนุน ระบจุ ำนวนรายการส่ิงอำนวยความสะด
ตามความต้องการจำเปน็ พิเศษของผเู้ รยี นที่ขอรับการอดุ หนนุ ท้งั หมด
► รวมจำนวนเงินทข่ี อรับการอุดหนุน ระบุจำนวนเงนิ รวมในชอ่ งรายการจ
(ปกี ารศึกษาละไมเ่ กนิ ๒,๐๐๐ บาทตอ่ คน)
ความชว่ ยเหลอื อน่ื ใดทางการศึกษา ของสำนกั งานคณะกรรมการการศึกษาข้ันพน้ื ฐาน
ยีส่งิ อำนวยความสะดวก สอ่ื บริการ และความชว่ ยเหลืออื่นใดทางการศึกษา ได้รับจาก
ใดชอ่ งหนงึ่ ของผ้จู ดั หาและวธิ ีการทีไ่ ดม้ า ให้ตรงตามหมายเลขและรายละเอียดที่ระบุไวใ้ น
สงิ่ อำนวยความสะดวก สอ่ื บริการ และความชว่ ยเหลอื อื่นใดทางการศึกษา ที่คณะกรรมการ
ป็นต่อการพฒั นาศักยภาพผ้เู รียนตามจดุ ประสงค์เชงิ พฤติกรรมที่ระบุไว้ โดยใหใ้ ส่
ายเลขและรายละเอยี ดทีร่ ะบุไว้ในหมายเหตุใตต้ าราง
มรายการส่ือ (บญั ชี ข) บรกิ าร (บัญชี ค) ที่ระบุไว้ในชอ่ งรายการ ยกเว้นสงิ่ อำนวยความ
วามจำเปน็ ท่ีขอรบั สง่ิ อำนวยความสะดวก เทคโนโลยสี งิ่ อำนวยความสะดวก ส่ือ บรกิ าร และ
ผลและความจำเปน็ เพ่ือใชเ้ ป็นอุปกรณ์นำทางให้คนตาบอดสามารถเดินทางไดด้ ้วยตนเอง
าวมุตตา มีแกว้ : ครูประจำชัน้ , นางสาวมุนิน มีตัวตน: นักกจิ กรรมบำบัด เป็นตน้
ดวก เทคโนโลยสี ิง่ อำนวยความสะดวก สือ่ บรกิ าร และความชว่ ยเหลืออื่นใดทางการศึกษา
จำนวนเงินท่ีขอรับการอุดหนุนทัง้ หมด (บัญชี ข และ ค) เปน็ จำนวนตัวเลขและตวั อักษร
๗. คณะกรรมการจัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
๗. คณะกรรมการจดั ทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
ช่ือ ตำแหน่ง ลายมือช่อื
๗.๑ .....................................................
๗.๒ ..................................................... ผ้บู ริหารสถานศึกษา/ผู้แทน .................................
๗.๓ ..................................................... บดิ า/มารดาหรือผปู้ กครอง .................................
๗.๔ ..................................................... หรือผู้ดูแลคนพิการ
๗.๕ .....................................................
ครูประจำช้นั หรือครแู นะแนว .................................
หรอื อาจารย์ทปี่ รกึ ษาหรือครูการศึกษาพเิ ศษ
หรือครูทีร่ บั ผิดชอบงานด้านการศึกษาพิเศษ
ท่ผี บู้ รหิ ารสถานศึกษามอบหมาย
............................................... ................................
............................................... .................................
ประชมุ วันที่ .......................... เดอื น ..................................... พ.ศ. .....................
คณะกรรมการจดั ทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล หมายถงึ กลุม่ บุคคลท่สี ถานศึกษาแต่งตั้งให้
เปน็ คณะกรรมการในการจัดทำแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล โดยมีจำนวนไมน่ ้อยกว่า ๓ คน ซ่ึงจะขาด
บคุ คลในข้อใดขอ้ หนึ่งตอ่ ไปน้ไี มไ่ ด้ คือ
๑. ผบู้ รหิ ารสถานศกึ ษาหรอื ผูแ้ ทน
๒. บิดา หรือมารดา หรือผปู้ กครอง หรอื ผู้ดแู ลคนพกิ าร
๓. ครูประจำชัน้ หรือครูแนะแนว หรอื อาจารย์ทป่ี รึกษา หรอื ครูการศึกษาพเิ ศษ หรือครูท่ี
รบั ผดิ ชอบงานดา้ นการศึกษาพเิ ศษท่ผี บู้ ริหารสถานศึกษามอบหมาย
ส่วนบุคคลอื่น ๆท่ีเก่ียวข้อง อาทิเช่น ครูผู้สอนแต่ละทักษะการเรียนรู้ หรือคณะสหวิชาชีพ
รวมถึงผ้เู รยี นอาจรว่ มเป็นกรรมการเพม่ิ เติมได้
คำอธิบาย
► ช่อื ให้ระบุช่อื - ชือ่ สกุลของคณะกรรมการจดั ทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
► ตำแหน่ง ให้ระบตุ ำแหน่งของคณะกรรมการจดั ทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล เชน่
ผ้บู รหิ ารสถานศกึ ษาหรอื ผู้แทน บิดา หรอื มารดา หรือผูป้ กครอง หรอื ผดู้ ูแลคนพิการ ครูประจำชน้ั หรือครูแนะ
แนว หรอื อาจารย์ที่ปรึกษา หรือครกู ารศกึ ษาพิเศษ หรือครูท่รี บั ผิดชอบงานด้านการศึกษาพิเศษทผ่ี บู้ รหิ าร
สถานศึกษามอบหมาย หรือคณะสหวิชาชีพ รวมถงึ ผู้เรียน และผู้เกีย่ วข้อง เป็นต้น
► ลายมือช่ือ คณะกรรมการจัดทำแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คลลงลายมอื ชื่อ หลังจากท่ีไดร้ ว่ ม
ประชมุ และเห็นชอบในการจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคลเรียบร้อยแล้ว
► ประชมุ วันท่ี ใหร้ ะบวุ ัน เดือน ปี ท่ปี ระชมุ จัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
๘. ความเหน็ ของบิดา มารดา ผู้ปกครองหรือผูเ้ รยี น
๘. ความเหน็ ของบิดา มารดา ผูป้ กครองหรือผูเ้ รียน
การจัดทำแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล ฉบบั น้ี
ข้าพเจ้า เหน็ ดว้ ย ไมเ่ ห็นดว้ ย
ลงชอื่ ........................................................
(.........................................................)
บิดา มารดา/ผูป้ กครอง/ผูเ้ รยี น
วันท่ี ......... เดือน ....................พ.ศ. ............
คำอธิบาย
► ให้บดิ า มารดา หรือผปู้ กครอง พจิ ารณาแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คลและใสเ่ คร่อื งหมาย
ลงในชอ่ งเห็นด้วยหรอื ไมเ่ หน็ ด้วย พรอ้ มท้ังลงลายมือชื่อ และระบวุ ันท่ี เดอื น ปที ล่ี งลายมือช่อื
การจัดทำแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP)
สำหรบั ศนู ย์การศกึ ษาพเิ ศษ
สว่ นท่ี ๑
ชื่อ-ช่ือสกลุ .................................................................. ประเภทความพิการ ..............................................
ปีการศกึ ษา................................
ทักษะทส่ี อน..................................................................เน้อื หา ............................................................................
เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี ..................................................................................................................................
จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรมขอ้ ที่ ...................
เกณฑแ์ ละวธิ ปี ระเมินผลจุดประสงค์เชิงพฤตกิ รรม...........................................................................
► ชื่อ-ช่ือสกุล ระบุคำนำหน้าชอ่ื (ด.ช. ด.ญ. นาย นางสาว) พร้อมทั้งชื่อ – ช่ือสกุล ของผู้เรยี น
► ประเภทความพกิ าร ระบปุ ระเภทของความพิการ ตามประกาศกระทรวงศึกษาธิการกำหนดไว้ ๙
ประเภท ไดแ้ ก่ บุคคลท่ีมีความบกพรอ่ งทางการเหน็ บุคคลท่ีมีความบกพรอ่ งทางการไดย้ นิ บุคคลท่ีมีความ
บกพร่องทางสติปัญญา บคุ คลท่ีมคี วามบกพร่องทางร่างกายหรอื การเคล่ือนไหวหรือสุขภาพ บุคคลท่ีมคี วาม
บกพร่องทางการเรียนรู้ บคุ คลที่มีความบกพร่องทางการพูดและภาษา บคุ คลทีม่ ีความบกพร่องทางพฤติกรรม
หรืออารมณ์ บคุ คลออทิสตกิ และบคุ คลพิการซ้อน
► ปีการศึกษา ระบปุ กี ารศึกษาตามที่ระบุไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
► ทักษะทสี่ อน ใหร้ ะบุชื่อทักษะทส่ี อนตามทร่ี ะบไุ วใ้ นแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
► เน้ือหา ใหร้ ะบเุ นื้อหาตามหลักสตู รการให้บริการช่วยเหลอื ระยะแรกเร่ิมสำหรับเดก็ พิการ ศูนย์การศึกษา
พเิ ศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ ทส่ี อดคลอ้ งกบั จุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรมในแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
► เปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี นำมาจากแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
► จุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม นำมาจากแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
► เกณฑ์และวิธปี ระเมนิ ผลของจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม นำมาจากแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
สว่ นท่ี ๒
แผนท่ี.........เริ่มใชแ้ ผนวนั ที่ .............................ส้ินสดุ แผนวันท่ี............................ใชเ้ วลา............. นาที
► แผนท่ี ลำดบั ท่ีของแผนการสอนเฉพาะบคุ คล ของแตล่ ะจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรม
► เร่ิมใช้แผนวันท่ี ระบุวนั เดอื น ปีท่ีเร่ิมจัดกจิ กรรมการเรยี นรตู้ ามแผนการสอนเฉพาะบุคคลน้ัน
► สิ้นสดุ แผนวนั ที่ ระบวุ ัน เดอื น ปที ี่ส้ินสดุ การจัดกิจกรรมการเรยี นร้ตู ามแผนการสอนเฉพาะบคุ คลน้นั
► ใชเ้ วลา ระบเุ วลาทีใ่ ชใ้ นการจัดกจิ กรรมการเรยี นรแู้ ต่ละครง้ั ตามแผนการสอนเฉพาะบุคคลนนั้
ส่วนที่ ๓
สาระสำคญั
............................................................................................................................. ....................................................
.......................................................................................................................................... .......................................
► สาระสำคญั ระบคุ วามคิดรวบยอดของเนื้อหาที่จะจดั กจิ กรรมการเรยี นรู้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคล
สว่ นที่ ๔
จดุ ประสงค์
.................................................................................................................................................................................
........................................................... ................................................................................................. .....................
► จุดประสงค์ ระบพุ ฤตกิ รรมทีค่ าดหวงั ใหเ้ กิดขึน้ กบั ผู้เรียนจากการใช้แผนการสอนเฉพาะบุคคล
สว่ นที่ ๕
กระบวนการจดั การเรียนรู้
ขนั้ นำ................................................................................................................................ .........................
ขน้ั สอน.......................................................................................................................................................
ขน้ั สรุป.......................................................................................................................................................
กระบวนการจดั การเรยี นรู้ เปน็ การนำสาระสำคัญท่ีระบไุ วข้ ้างต้นมาออกแบบกิจกรรมการเรยี นรู้ โดย
ใช้เทคนิค วิธกี าร สอื่ และนวัตกรรมท่หี ลากหลาย สอดคล้อง เหมาะสมกับรูปแบบการเรียนรู้ และศกั ยภาพของ
ผ้เู รียนแต่ละบุคคล ประกอบดว้ ย ขัน้ นำ ขน้ั สอน และขั้นสรปุ เพ่ือให้บรรลุตามจุดประสงค์ของแผนการสอน
เฉพาะบคุ คล
►ขนั้ นำ เปน็ กจิ กรรมการเตรียมความพร้อม หรือกระตุ้นความสนใจผ้เู รียน เพือ่ นำเข้าสขู่ ้ันสอนต่อไป
►ข้ันสอน เปน็ การออกแบบกจิ กรรมการเรยี นรู้ โดยใช้เทคนคิ วิธีการ ส่อื และนวัตกรรมที่หลากหลาย
► ขนั้ สรปุ การทบทวน สรุปความคดิ รวบยอดจากกิจกรรมการเรยี นร้ตู ามจดุ ประสงค์ของแผนการสอนเฉพาะ
บุคคล
สว่ นท่ี ๖
สือ่ /อปุ กรณ์ /สงิ่ อำนวยความสะดวก/ เทคโนโลยสี ิ่งอำนวยความสะดวก/บรกิ าร
................................................................................................................................................. ..................
► สื่อ /อุปกรณ์ /ส่งิ อำนวยความสะดวก/ เทคโนโลยสี ิ่งอำนวยความสะดวก/บรกิ าร
ระบุ ส่ือ /อปุ กรณ์ /ส่ิงอำนวยความสะดวก/ เทคโนโลยีส่ิงอำนวยความสะดวก/บริการที่ผู้สอนใชใ้ นการ
จดั กิจกรรมการเรยี นรู้ตามแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP)
ส่วนท่ี ๗
เกณฑ์การวัดและประเมนิ ผล
วธิ กี าร...................................................................................................................... ..................................
เคร่อื งมือ...................................................................................................................................................
เกณฑ์การผา่ น...........................................................................................................................................
เกณฑ์การวัดและประเมินผล ใหร้ ะบรุ ายละเอียด วิธกี าร เครื่องมอื และเกณฑ์การผ่านให้สอดคล้องกับ
จุดประสงคข์ องแผนการสอนเฉพาะบคุ คล โดยมีองคป์ ระกอบ ดงั น้ี
► วธิ ีการ ใหร้ ะบุวธิ ีการท่ีผู้สอนนำมาใชใ้ นการวัดและประเมินผล เช่น การสงั เกต การทดสอบ ฯลฯ
► เครอ่ื งมือ ให้ระบเุ คร่ืองมือท่ผี ู้รับผิดชอบ/ผสู้ อนสร้างข้นึ มาเพ่ือการวัดและประเมนิ ผลการเรียนรู้ โดยให้
สอดคลอ้ งกับวธิ ีการวัดและประเมนิ ผล เชน่
การสังเกต – ใชเ้ ครื่องมือ คอื แบบสังเกต
การฝึกปฏบิ ตั ิ – ใชเ้ คร่อื งมือ คือ แบบบันทึกพฤติกรรมการปฏิบตั ิ
การทดสอบ – ใช้เคร่ืองมอื คือ แบบทดสอบ
ฯลฯ
► เกณฑก์ ารผา่ น ให้ระบุเกณฑ์ระดับคุณภาพการผา่ นท่ีผู้รบั ผดิ ชอบคาดหวงั ตามจุดประสงคข์ องแผนการสอน
เฉพาะบคุ คล
ส่วนท่ี ๘
ลงชือ่ ....................................................
(.................................................................)
ผรู้ ับผิดชอบ
► ใหล้ งลายมอื ชอื่ ผู้ที่รับผดิ ชอบแผนการสอนเฉพาะบุคคล
สว่ นที่ ๑๐
ความเหน็ ผบู้ ริหาร/ผ้ทู ่ีได้รับมอบหมาย
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงช่อื .................................................................
(.................................................................)
ผู้บรหิ ารสถานศกึ ษา/ผูท้ ี่ได้รับมอบหมาย
► ความเหน็ ผบู้ รหิ าร/ผู้ท่ีไดร้ บั มอบหมาย ผ้บู รหิ ารหรอื ผทู้ ไ่ี ด้รับมอบหมาย พิจารณาให้ความเห็น พร้อมลง
ลายมอื ชอ่ื ก่อนนำแผนการสอนเฉพาะบุคคลไปใช้จัดกิจกรรมการเรยี นรู้
การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ตามทักษะทร่ี ะบุใน
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
ศนู ย์การศึกษาพิเศษ
การประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนตามทักษะท่ีระบุในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล เป็นการ
ประเมินพัฒนาการของผู้เรียน เพื่อนำไปปรับหรือทบทวนแผนให้เหมาะสมกับศักยภาพของผู้เรียน พร้อมท้ังนำ
ผลการเรียนรู้ไปเทียบเคียงพัฒนาการของผู้เรียนกับระดับคุณภาพตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะ
แรกเร่ิมสำหรบั เด็กพิการ ศนู ยก์ ารศกึ ษาพเิ ศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ และมาตรฐานด้านผ้เู รียนของศูนยก์ ารศึกษา
พิเศษ โดยดำเนินการ ดงั น้ี
๑. การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ตามทักษะทรี่ ะบใุ นแผนการสอนเฉพาะบคุ คล
การประเมนิ ผลการเรยี นรู้ตามทักษะท่รี ะบใุ นแผนการสอนเฉพาะบคุ คล เป็นการประเมินผล
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แต่ละครั้งท่ีนำแผนการสอนเฉพาะบุคคลไปจัดกิจกรรม เพ่ือให้ทราบว่าผู้เรียนมีผล
การเรียนรู้หรือมีพัฒนาการ ผ่านหรือไม่ผ่านเกณฑ์ระดับคุณภาพตามที่ระบุไว้ในแผนการสอนเฉพาะบุคคล
หรอื ไมอ่ ยา่ งไร โดยประเมนิ ตามวิธกี าร เคร่ืองมือ และเกณฑ์ระดบั คุณภาพทร่ี ะบุไว้ในแผนการสอนเฉพาะบุคคล
๒. การประเมินผลการเรยี นรู้ตามจุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม (เป้าหมายระยะส้ัน)
การประเมินผลการเรยี นรตู้ ามจุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม เป็นการนำผลการประเมินการเรียนรู้ท้ัง
ทผ่ี ่านหรอื ไม่ผา่ นเกณฑร์ ะดับคุณภาพ ตามแผนการสอนเฉพาะบุคคลมาหาค่ารอ้ ยละ โดยกำหนดการผ่านเกณฑ์
ที่รอ้ ยละ ๗๐ ของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคลทั้งหมดตามจุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมขอ้ นนั้
๓. การประเมนิ ผลการเรยี นรูต้ ามเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี
การประเมินผลการเรียนรู้ตามเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี เป็นการนำผลการประเมินผลการเรียนรู้
ของผู้เรียนตามจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่ผ่านหรือไม่ผ่านเกณฑ์มาหาค่าร้อยละ โดยกำหนดการผ่านเกณฑ์ที่
รอ้ ยละ ๗๐ ของจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมท้ังหมดตามเปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี ข้อนนั้ ๆ
๔. การสรปุ ผลการเรยี นรู้ และระดบั คณุ ภาพของผู้เรยี นตามแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
การสรุปผลการเรียนรู้ และระดับคุณภาพของผู้เรียนตามทักษะท่ีระบุในแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล ทำได้ด้วยการนำจำนวนข้อของจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรมท้ังหมด ที่ระบุไว้ในแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล ทั้งท่ีผ่านหรือไม่ผ่านเกณฑ์มาคำนวณหาค่าร้อยละ แล้วนำค่าร้อยละของจุดประสงค์ที่ผ่านไป
เทียบเคียงกบั ระดับคุณภาพ ตามหลักสตู รการให้บริการช่วยเหลอื ระยะแรกเร่ิมสำหรบั เด็กพิการ ศูนยก์ ารศึกษา
พิเศษ พุทธศกั ราช ๒๕๕๖ และมาตรฐานศูนย์การศึกษาพเิ ศษ ด้านผ้เู รยี น มาตรฐานที่ ๑ ผ้เู รียนมพี ฒั นาการเต็ม
ศักยภาพของแต่ละบุคคล ตัวบ่งช้ีที่ ๑.๑ ผู้เรียนมีพัฒนาการตามที่กำหนดไว้ในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ
บุคคล
แผนภาพแสดงแนวทางการประเมนิ ผลตามแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี จำนวนจดุ ประสงค์ สรุปผลการเรียนรู้ และ
เชิงพฤตกิ รรมตาม ระดบั คุณภาพของผเู้ รียน
เปา้ หมายระยะยาวท่ี ๑ ตามแผนการจดั การศึกษา
จำนวนจุดประสงค์ เฉพาะบุคคล
เชงิ พฤตกิ รรมตาม
เป้าหมายระยะยาวที่ ๒
จำนวนจุดประสงค์
เชงิ พฤตกิ รรมตาม
เปา้ หมายระยะยาวท.ี่ ...
ผลการประเมินจุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
(ร้อยละของจุดประสงคท์ ่ผี า่ น)
ทบทวน / ปรับปรุง ในกรณีที่ผู้เรียนมีพฒั นากาปรระหเมรนิ ือไมผ่ผลา่ กนจาดุรปเรระียสนงครเ์ ตู้ชิงำ่ พกฤวต่าิกหรรรมือสงู กว่าเปา้ หมายที่กำหจนดุ ดปไรวะ้ คสงณคะ์ที๑่
กรรมการฯสามารถทบทวน ปรับแผนการสอนเฉพาะบคุ คล จุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี
เพื่อให้ผเู้ รียนไดร้ ับการพัฒนาเต็มศกั ยภาพ
จดุ ประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม จุดประสงคท์ ๒่ี
๕. ข้นั การสรปุ และรายงานผล
รายงานผกลารคสวราุปมแกล้าวะหรานย้างขาอนงผผลู้เกราียรนจตัดากมาแรบเรบียรนารยู้ตงาามนแผผลนกกาารรพจัฒัดกนาารผศู้เึกรียษนาเฉเพพา่ือะใบหุค้ผคู้ปจลกดุนคปั้นรรอะสงสถงาคผน์ทู้ทศ่ี.่ีเ.ึกก. ษ่ียวาตข้้อองง
รบั ทราบอย่างนอ้ ยปกี ารศึกษาละ ๒ คร้ัง ผลการประเมิน IIP
๖. ขน้ั การสง่ ตอ่
การส่งต่อผู้เรียนท่ีจบการศึกษาแต่ละระดับช้ัน หรือย้ายสถานศึกษา ให้นำส่งแผนการจัดการศึกษา
เฉพาะบุคคล รายงานผลการพฒั นาผูเ้ รียน เพื่อเป็นข้อมูลในการจัดการศึกษาต่อไป แผน (IIP) ท่ี ๑
นำส่งแผนหกาการผจู้เรัดยี กนาตรศ้อึกงกษาารตเฉราับพมบาปแะรรผบิกะนาุคเกมรคาดินลร้ารสนระอาดอยนื่ับนงเคฉาเชุณนพน่ผภาละาดกบพ้าาุคนรคอพลาัฒชพีนาดผ้าู้เรนียกนารแเพพท่ือยเป์ ดน็ ้าขน้อสมงั ลูคพมื้นเแฐปผา็นนนตใ(้นหII้กPใ)ับหทห้สี่ถน๒า่วนยศงากึ นษทา่ี
เกี่ยวข้อง และให้สถานศึกษาพิจารณาดำเนินการจัดทำแผนการให้บริการชว่ งเช่ือมต่อตามความต้องการจำเป็น
แผน (IIP) ท่ี....
พเิ ศษของผูเ้ รยี นเป็นเฉพาะบคุ คล
ทบทวน / ประเมนิ ไมผ่ า่ นแผนการสอน
ปรบั ปรุง
แบบบนั ทึกผลการเรียนรู้หลังการสอนตามแผนการสอนเฉพาะบุคคล(IIP)
ผู้เรียน……………………………………………………………………………………………………………………………………………….……
เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี..........................................................................................................................................
จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม (เป้าหมายระยะสน้ั ) ข้อท่ี............................................................................................
แผนที่...........................จดุ ประสงค์……………………………………….……………………………………………………………………
คร้ังท/ี่ ผลการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ผลการเรียนรู้
ว.ด.ป. (ระดบั คุณภาพ)
๕ ๔๓๒๑
๑ พฤติกรรม/ปัญหา/แนวทางแก้ไข
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
พฤติกรรม/ปัญหา/แนวทางแก้ไข
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
พฤติกรรม/ปญั หา/แนวทางแก้ไข
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
สรุปผลการเรยี นร้ขู องผเู้ รยี นตามแผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP)
ผ่าน คือ ผเู้ รยี นสามารถปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตามแผนนน้ั ไดใ้ นระดบั คุณภาพ ๔ ขน้ึ ไป
(ครูผู้สอนควรนำกิจกรรมตามแผนมาทบทวนให้ผู้เรยี นอยา่ งสม่ำเสมอ เพื่อให้เกิดความคงที่ของ
พฤติกรรม)
ไมผ่ ่าน คอื ผู้เรียนปฏบิ ตั ิกิจกรรมตามแผนน้นั ได้ในระดับคุณภาพ ตำ่ กว่าระดบั ๔
ระดบั คณุ ภาพ ของผเู้ รียน ตวั อย่าง
๕ หมายถึง .................................................................
๔หมายถึง .................................................................... ระดบั คณุ ภาพ ของผเู้ รียน
๓ หมายถึง ................................................................... ๕ หมายถึง ทาไดด้ ว้ ยตนเอง
๒หมายถึง ..................................................................... ๔ หมายถึง ทาไดโ้ ดยใชก้ ารกระตนุ้ เตือนทางวาจา
๑หมายถึง ................................................................... ๓ หมายถึง ทาไดโ้ ดยใชก้ ารกระตนุ้ เตือนทางทา่ ทางและวาจา
(ผรู้ ับผิดชอบเป็นผกู้ าหนดระดบั คณุ ภาพใหส้ อดคลอ้ งกบั ๒ หมายถึง ทาไดโ้ ดยใชก้ ารกระตนุ้ เตือนร่วมกนั ท้งั ทางกาย
ศกั ยภาพผเู้ รียน การวดั และประเมินผล ตามที่ระบไุ วใ้ น
แผนการสอนเฉพาะบคุ คล) ท่าทาง และทางวาจา
๑ หมายถึง ทาไม่ได้ หรือไมย่ อมทา
คำอธบิ าย แบบบนั ทึกผลการเรียนรู้หลงั การสอนตามแผนการสอนเฉพาะบุคคล(IIP)
ผูเ้ รยี น ระบุคำนำหน้าชอื่ (ด.ช. ด.ญ. นาย นางสาว) พร้อมท้ังช่อื และชื่อสกุลของผู้เรียน
เปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี ระบุเปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี ทกี่ ำหนดไว้ในแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะ
บคุ คล(IEP)
จุดประสงค์เชิงพฤติกรรม (เป้าหมายระยะสัน้ ) ขอ้ ท่ี ให้ระบลุ ำดับขอ้ จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมของ
เปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี ที่กำหนดไวใ้ นแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล(IEP)
แบบบันทึกผลหลังการสอนตามทักษะที่ระบุในแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) ให้บันทึกผลการจัด
กิจกรรมการเรยี นรู้และผลการเรียนรูเ้ ป็นระดบั คุณภาพหลังการสอนแตล่ ะคร้ัง
- ผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ ให้ผู้รับผิดชอบ หรือผู้สอนบันทึกผลหลังการสอนทุกครั้ง โดยบันทึก
พฤติกรรม ปัญหาของผู้เรียนที่เกิดข้ึนขณะปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ตามแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) นั้น ๆ
พรอ้ มแนวทางแก้ไขท่จี ะนำไปใช้ปรับปรุงการจัดกิจกรรมการเรยี นรู้ในคร้ังตอ่ ไป
กรณีใช้แผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) แผนเดียวกันหลายครั้ง หรือช่องบันทึกหลังการสอนไม่เพียงพอ
สามารถจดั ทำแบบบนั ทกึ หลงั การสอนเพม่ิ เติมได้
- ผลการเรียนรู้ ให้ใส่เคร่ืองหมาย √ ลงในช่องระดับคุณภาพ ให้ตรงกับผลการประเมินพฤติกรรมของ
ผู้เรียนโดยระดับคุณภาพผลการเรียนรู้ ผู้รับผิดชอบสามารถกำหนดได้หลากหลายตามศักยภาพผู้เรียนและ
สอดคล้องกับกิจกรรมการเรียนรู้ของแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) แต่ละฉบบั
สรุปผลการเรียนรู้ของผู้เรียนตามทักษะที่ระบุในแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) ให้ใส่เครื่องหมาย √
ลงในชอ่ ง
ผา่ น คอื ผู้เรยี นสามารถปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตามแผนน้นั ไดใ้ นระดับคณุ ภาพ ๔ ขึ้นไป
(ครูผู้สอนควรนำกิจกรรมตามแผนมาทบทวนใหผ้ เู้ รยี นอยา่ งสมำ่ เสมอ เพ่อื ให้เกิดความคงท่ขี องพฤติกรรม)
ไม่ผา่ น คือ ผู้เรียนปฏบิ ัตกิ จิ กรรมตามแผนน้ันได้ในระดับคณุ ภาพต่ำกวา่ ๔
แบบสรุปผลการเรียนรู้ตามจุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม (เป้าหมายระยะสัน้ )
ชอ่ื -ช่ือสกุล……………………...................…...........ระดบั เตรยี มความพรอ้ ม ปีการศึกษา…………….......…………..
ทกั ษะ.........................................................................................................................................................
เปา้ หมายระยะยาว ๑ปี……………………………………………………………........................................………………………….
ผลการเรยี นรู้ รวม รวม รวม ผลการเรยี นรูต้ าม
จำนวน จำนวน จำนวน จุดประสงค์เชิง
ตามแผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP) แผน แผนที่ แผนท่ี
ท้งั หมด ผ่าน/คดิ เป็น ไม่ผา่ น/ พฤติกรรม
ข้อ จุดประสงค์ แผนที่ ๑ แผนที่ ๒ แผนที่ ๓ แผนที่ ๔ แผนท.ี่ .. รอ้ ยละ คดิ เป็น
ที่ เชิงพฤติกรรม รอ้ ยละ (เปา้ หมายระยะสนั้ )
(เป้าหมายระยะส้นั ) ผ่าน ไม่ ผ่าน ไม่ ผา่ น ไม่ ผ่าน ไม่ ผ่าน ไม่ ผา่ น ไมผ่ า่ น
ผา่ น ผา่ น ผา่ น ผา่ น ผา่ น
หมายเหตุ ผลการเรยี นรู้ตามจดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม (เป้าหมายระยะสัน้ )
ผา่ น คือ ผู้เรยี นมีผลการเรยี นรู้ ผา่ น รอ้ ยละ ๗๐ ขึ้นไปของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คลทั้งหมด
ไม่ผา่ น คือ ผ้เู รียนมผี ลการเรียนรู้ ผ่าน ต่ำกวา่ ร้อยละ ๗๐ ของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคลท้ังหมด
สรปุ ผลการเรยี นรู้ตามเป้าหมายระยะยาว ๑ ปี
จำนวนจดุ ประสงค์เชงิ พฤติกรรม ท้ังหมด ………..ขอ้
ผา่ น…….........….ขอ้ คดิ เป็นรอ้ ยละ……...........……
ไม่ผา่ น……….….ข้อ
( ) ผ่าน คือ ผู้เรียนมีผลการเรียนรู้ ผ่าน ร้อยละ ๗๐ ข้ึนไปของจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
ทง้ั หมด
( ) ไม่ผ่าน คือ ผู้เรียนมีผลการเรียนรู้ ผ่าน ต่ำกว่าร้อยละ ๗๐ ของจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม
ทง้ั หมด
ลงชอ่ื .................................................. ลงชือ่ ..................................................
(..................................................) (.................................... ..............)
ผรู้ บั ผดิ ชอบ ผูป้ กครอง
ลงชื่อ.................................................. ลงช่อื ..................................................
(..................................................) (..................................................)
วิชาการ/ผู้ทไ่ี ด้รบั มอบหมาย ผบู้ ริหาร
คำอธิบาย แบบสรุปผลการเรยี นรู้ตามจดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม (เปา้ หมายระยะสัน้ )
ชือ่ -ช่ือสกุล………………………………...................…....... ระดบั เตรียมความพร้อม ปกี ารศึกษา……………...........
ทกั ษะ....................................................................................................................................................................
เปา้ หมายระยาว ๑……………………………………………………………………........................................………………………
คำอธิบาย
ชื่อ-สกลุ ระบคุ ำนำหน้าชอ่ื (ด.ช. ด.ญ. นาย นางสาว) พรอ้ มทง้ั ช่ือ และชอ่ื สกุลของผเู้ รียน
ปกี ารศกึ ษา ระบปุ กี ารศกึ ษาที่จดั ทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล (IEP)
ทกั ษะ ระบทุ ักษะตามหลกั สตู รการใหบ้ ริการช่วยเหลือระยะแรกเรม่ิ สำหรบั เด็กพิการ
ศูนย์การศึกษาพเิ ศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ ที่กำหนดไว้ในแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล(IEP)
เป้าหมายระยาว ๑ ปี ระบเุ ปา้ หมายระยะยาว ๑ ปีในแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล (IEP) ท่ี
นำมาจดั ทำแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP)
ผลการเรียนรู้ รวม
ตามแผนการสอนเฉพาะบคุ คล (IIP) รวม รวม จำนวน ผลการเรยี นรู้ตาม
ข้อ จุดประสงค์ แผนที่ ๑ แผนท่ี ๒ แผนท่ี ๓ แผนที่ ๔ แผนที่... จำนวน จำนวน แผนที่ จุดประสงค์เชงิ
ท่ี เชงิ พฤตกิ รรม แผน แผนที่ ไมผ่ ่าน/ พฤติกรรม
(เป้าหมายระยะสน้ั ) ผ่าน ไม่ผ่าน ผ่าน ไม่ผา่ น ผ่าน ไมผ่ า่ น ผ่าน ไม่ผา่ น ผา่ น ไม่ผา่ น ทง้ั หมด ผ่าน/คิดเป็น คดิ เป็น (เปา้ หมายระยะสั้น)
ร้อยละ ร้อยละ ผา่ น ไม่ผ่าน
หมายเหตุ ผลการเรียนรู้ตามจุดประสงคเ์ ชงิ พฤตกิ รรม (เป้าหมายระยะสนั้ )
ผ่าน คอื ผู้เรียนมผี ลการเรียนรู้ ผ่าน รอ้ ยละ ๗๐ ขึ้นไปของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คลท้ังหมด
ไม่ผ่าน คือ ผูเ้ รียนมีผลการเรียนรู้ ผ่าน ต่ำกวา่ รอ้ ยละ ๗๐ ของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคลทั้งหมด
คำอธิบาย
จุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม (เปา้ หมายระยะสน้ั ) ระบจุ ุดประสงค์เชงิ พฤติกรรม(เป้าหมายระยะส้นั )
ขอ้ ทนี่ ำมาจดั ทำแผนการสอนเฉพาะบุคคล
ผลการเรียนรู้ตามทักษะท่รี ะบใุ นแผนการสอนเฉพาะบุคคล ระบผุ ลการเรยี นรู้ตามทักษะทรี่ ะบุใน
แผนการสอนเฉพาะบุคคล แต่ละแผนการสอนโดยทำเครื่องหมาย √ ลงในช่อง ผ่านหรอื ไมผ่ ่าน
รวมจำนวนแผนท่ผี ่าน นบั จำนวนรวมของแผนการสอนเฉพาะบคุ คล ทีม่ ีผลการประเมนิ ผ่าน
จำนวนแผนทีผ่ ่านคดิ เปน็ ร้อยละ นำผลรวมของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คล ที่ผา่ น มาหาคา่
ร้อยละ โดยใชส้ ูตรในการคำนวณ ดังน้ี
รวมจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คล ที่ผา่ น x ๑๐๐
จำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คลทงั้ หมดของแตล่ ะจดุ ประสงค์
จำนวนแผนท่ีไม่ผา่ นคดิ เป็นร้อยละ นำผลรวมของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบคุ คล ท่ีไมผ่ า่ น มาหาค่า
ร้อยละ โดยใชส้ ูตรในการคำนวณ ดังนี้
รวมจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคล ท่ีไมผ่ ่าน x ๑๐๐
จำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคลทั้งหมดของแต่ละจดุ ประสงค์
ผลการประเมินจุดประสงค์เชิงพฤติกรรม ใส่เคร่ืองหมาย √ ลงในช่อง ผ่านหรือไม่ผ่าน โดยนำค่า
ร้อยละของจำนวนแผนการสอนเฉพาะบุคคล (IIP) ท่ีผ่านไปเทียบกับเกณฑ์การผ่านจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่
กำหนดไวใ้ ตต้ าราง
แบบสรปุ ผลการเรยี นรู้และระดบั คณุ ภาพตามทักษะทีร่ ะบใุ นแผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
ช่ือ – ช่ือสกลุ ………………………..ประเภทความพิการ...................................................ปีการศกึ ษา……………
สรุปผลการเรียนรู้
ทกั ษะ เป้าหมายระยะยาว ๑ ปี จำนวน จำนวน จำนวน ระดับ
ตามแผนการจดั การศกึ ษา จุดประสง จดุ ประสงค์ จุดประสงค์ คุณภาพราย
เชงิ พฤติกรรม
เฉพาะบุคคล (IEP) คเ์ ชิง เชงิ ทักษะ
พฤติกรรม พฤตกิ รรม ที่
ทั้งหมด ไมผ่ า่ น (ขอ้ )/
ท่ผี ่าน
(ขอ้ )/คิด
(ข้อ) เปน็ ร้อยละ คดิ เป็นรอ้ ยละ
ทกั ษะ… (เปา้ หมายที่ ๑)
(เป้าหมายท่ี ๒)
ทักษะ..... (เปา้ หมายที่ ๑)
(เปา้ หมายที่ …)
รวมจำนวนจดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรมท้ังหมดและทผ่ี า่ น/ไมผ่ า่ น
ระดบั คุณภาพการเรียนรู้ของผเู้ รียน
ระดับคุณภาพ ตามหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเริ่มสำหรับเด็กพิการ ศูนย์การศึกษาพิเศษ
พุทธศกั ราช ๒๕๕๖
ระบบตัวเลข ระบบรอ้ ยละ การแปลความหมาย
๕ ๙๐-๑๐๐ ดีเยยี่ ม
๔ ๘๐-๘๙ ดีมาก
๓ ๗๐-๗๙ ดี
๒ ๖๙-๖๙ พอใช้
๑ ต่ำกว่า ๖๐ ปรบั ปรุง
และมาตรฐานด้านผู้เรยี น มาตรฐานที่ ๑ ผเู้ รยี นมพี ัฒนาการเต็มศักยภาพของแต่ละบคุ คล
ตวั บง่ ชท้ี ี่ ๑.๑ ผเู้ รยี นมีพฒั นาการตามที่กำหนดไว้ในแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
ระดบั คุณภาพ ระดับคุณภาพ คำอธบิ ายระดบั คณุ ภาพ
ตามเกณฑก์ าร
๕ ผู้เรยี นมีการพัฒนาการเปน็ ไปตามเป้าหมาย ท่รี ะบุไวใ้ น แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
พัฒนา (ผ่านจุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรมรอ้ ยละ ๙๐ ข้นึ ไป)
ระดับดีเย่ียม
๔ ผเู้ รียนมพี ัฒนาการเปน็ ไปตามเปา้ หมาย ท่รี ะบไุ ว้ใน แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบุคคล
ระดบั ดมี าก (ผ่านจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมรอ้ ยละ ๘๐-๘๙)
ระดบั ดี ๓ ผเู้ รียนมพี ัฒนาการเปน็ ไปตามเป้าหมาย ท่รี ะบไุ วใ้ น แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบุคคล
(ผ่านจุดประสงคเ์ ชิงพฤติกรรมรอ้ ยละ ๗๐-๗๙)
ระดับพอใช้
๒ ผู้เรียนมพี ัฒนาการเปน็ ไปตามเป้าหมาย ท่รี ะบไุ ว้ใน แผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
ระดบั ปรับปรุง (ผ่านจุดประสงค์เชงิ พฤติกรรมร้อยละ ๖๐-๖๙)
๑ ผเู้ รียนมพี ัฒนาการเปน็ ไปตามเปา้ หมาย ท่รี ะบุไวใ้ น แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
(ผ่านจุดประสงค์เชงิ พฤตกิ รรม ตำ่ กว่าร้อยละ ๖๐)
คำอธบิ ายรายละเอียด
แบบสรุปผลการเรียนรู้และระดบั คุณภาพตามทักษะทีร่ ะบุในแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
ชอ่ื -ชอ่ื สกุล…………………………..ประเภทความพิการ.......................................ปกี ารศกึ ษา…………..
คำอธิบาย
►ช่อื -ชอื่ สกุล ระบคุ ำนำหนา้ ช่อื (ด.ช. ด.ญ. นาย นางสาว) พรอ้ มท้ังช่อื และช่ือสกลุ ของผ้เู รยี น
►ประเภทความพิการ ระบุประเภทของความพิการ จำแนกความพิการทางศึกษาตามประกาศ
กระทรวงศึกษาธิการกำหนดไว้ ๙ ประเภท ได้แก่ บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการเห็น บุคคลท่ีมีความ
บกพร่องทางการได้ยิน บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางสติปัญญา บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางร่างกายหรือการ
เคลื่อนไหวหรือสุขภาพ บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการเรียนรู้ บุคคลท่ีมีความบกพร่องทางการพูดและภาษา
บุคคลที่มีความบกพร่องทางพฤติกรรมหรืออารมณ์ บุคคลออทิสติก และบุคคลพิการซ้อน (ตามที่ระบุไว้ใน
แผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล)
►ปีการศกึ ษา ระบปุ กี ารศึกษาที่จัดทำแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
สรปุ ผลการเรยี นรู้
ทักษะ เปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี จำนวน จำนวน จำนวน ระดับคณุ ภาพ
ตามแผนการจัดการศึกษา จุดประสงค์ จุดประสงค์ จดุ ประสงค์ รายทกั ษะ
เฉพาะบคุ คล (IEP) เชงิ เชงิ เชงิ
พฤตกิ รรม พฤตกิ รรมที่ พฤตกิ รรมที่
ทัง้ หมด
ผา่ น ไม่ผา่ น
(ข้อ) (ข้อ)/คดิ (ขอ้ )/คิด
เป็นรอ้ ยละ เปน็ รอ้ ยละ
ทักษะ… (เป้าหมายที่ ๑)
(เปา้ หมายที่ ๒)
ทกั ษะ..... (เป้าหมายที่ ๑)
(เป้าหมายที่ …)
รวมจำนวนจดุ ประสงค์เชงิ พฤตกิ รรมทั้งหมดและทผ่ี ่าน/ไม่ผ่าน
ระดบั คุณภาพการเรยี นรขู้ องผเู้ รยี น
คำอธิบาย
► ทักษะ ระบทุ ักษะตามแผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
►เป้าหมายระยาว ๑ ปี ระบุเปา้ หมายระยะยาวทกี่ ำหนดไวใ้ นแผนการจดั การศกึ ษาเฉพาะบุคคล
►สรุปผลการเรียนรู้
จำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมทั้งหมด ระบุจำนวนจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรมท้ังหมดของแต่ละ
เปา้ หมายระยะยาว ๑ ปี ทก่ี ำหนดไว้ในแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คล
จำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่ผ่าน ระบุจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่ผู้เรียนผ่านตามผล
การเรยี นรู้
จำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมที่ไม่ผ่าน ระบุจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมท่ีผู้เรียนไม่ผ่าน
ตามผลการเรยี นรู้
ระดับคุณภาพรายทักษะ ระบรุ ะดบั คุณภาพของจำนวนจุดประสงค์เชิงพฤติกรรมทผ่ี ่านแต่ละทักษะ
โดยใชส้ ตู รในการคำนวณ ดังน้ี
จำนวนจุดประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรมท่ีผ่าน x ๑๐๐
จำนวนจดุ ประสงค์เชิงพฤติกรรมท้ังหมด
แล้วนำค่าร้อยละที่ได้ ไปเทียบเคียงกับตารางระดับคุณภาพของหลักสูตรการให้บริการช่วยเหลือระยะแรกเร่ิม
สำหรับเดก็ พกิ าร ศนู ยก์ ารศกึ ษาพิเศษ พุทธศักราช ๒๕๕๖ และระดับคณุ ภาพมาตรฐานด้านผู้เรียน มาตรฐานที่
๑ ผู้เรียนมีพัฒนาการเต็มศักยภาพของแต่ละบุคคล ตัวบ่งช้ีที่ ๑.๑ ผู้เรียนมีพัฒนาการตามท่ีกำหนดไว้ใน
แผนการจดั การศึกษาเฉพาะบคุ คล
ตัวอยา่ ง
แผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบคุ คลแผนการสอนเฉพาะบุคคล
และการวดั และประเมินผลแผนการจัดการศกึ ษาเฉพาะบุคคล
แผนการจัดการศึกษาเฉพาะบคุ คล
(Individualized Education Program : IEP )
ชื่อสถานศึกษา ศูนย์การศึกษาพเิ ศษประจำจังหวดั มหาสารคาม ระดบั เตรยี มความพร้อม
สังกดั สำนักบรหิ ารงานการศึกษาพิเศษ
เรม่ิ ใช้แผนวนั ที่ ๑๖ พฤษภาคม ๒๕๕๕ ส้ินสดุ แผนวันที่ ๑๕ พฤษภาคม ๒๕๕๖
๑. ขอ้ มูลทั่วไป
ชอื่ -ชื่อสกลุ เดก็ ชายสดุ หลอ่ ขั้นเทพ
เลขประจำตวั ประชาชน ๔ -๗ ๑ ๐ ๕ -๐ ๐ ๗ ๐ ๑ -๐ ๐ -๙
การจดทะเบียนคนพกิ าร ไมจ่ ด ยังไม่จด จดแล้ว
วัน/เดอื น/ปเี กิด ๑๐ พฤศจกิ ายน ๒๕๕๑ อายุ ๓ ปี ๖ เดอื น ศาสนา พุทธ
ประเภทความพกิ าร บคุ คลออทสิ ตกิ
ลกั ษณะความพกิ าร ไม่พดู กระตนุ้ ตนเอง เลน่ กับผ้อู ืน่ ไมเ่ ป็น มีพฤติกรรมซ้ำๆ
ชื่อ-ช่อื สกุลบดิ า นายร่ำรวย ขน้ั เทพ
ชื่อ-ชื่อสกุลมารดา นางสุดสวย ขัน้ เทพ
ชอ่ื -ช่ือสกุลผปู้ กครอง นายร่ำรวย ข้นั เทพ เกี่ยวขอ้ งเปน็ บิดา
ท่อี ยผู่ ปู้ กครองท่ีตดิ ต่อได้บา้ นเลขท่ี ๑๖๖ ตรอก/ซอย ๑๒ หมทู่ ่ี - ช่อื หมู่บ้าน/ถนน นครสวรรค์
ตำบล/แขวง ตลาด อำเภอ/เขต เมอื ง จงั หวัด มหาสารคาม
รหัสไปรษณยี ์ ๔๔๐๐๐ โทรศพั ท์ ๐๔๓-๗๑๑๑๑๑ โทรศพั ทเ์ คลอื่ นที่ ๐๘๘ -๕๕๕๙๕๕๙
โทรสาร ๐๔๓-๗๑๑๑๑๑ e-mail address -
๒. ข้อมูลด้านการแพทย์ หรือ ด้านสขุ ภาพ
โรคประจำตวั (ระบุ) .....................หอบหดื ........................................
ประวัตกิ ารแพย้ า (ระบ)ุ .....................................................................
โรคภูมิแพ้ (ระบ)ุ ..................................................................................
ขอ้ จำกัดอน่ื ๆ (ระบุ) ................ทานยาตามแพทยส์ ่งั .........................
ผลการตรวจทางการแพทย์ (ระบ)ุ พฒั นาการช้า มภี าวะออทิซึม
๓. ข้อมูลด้านการศึกษา
ไม่เคยไดร้ บั การศึกษา / บริการทางการศึกษา
เคยไดร้ ับการศกึ ษา / บรกิ ารทางการศึกษา
ศนู ยก์ ารศึกษาพิเศษ เขตฯ ๕ จังหวดั สพุ รรณบุรี ระดบั เตรียมความพร้อม พ.ศ. ๒๕๕๓
โรงเรยี นเฉพาะความพิการ ....................ระดับ .................... พ.ศ. .............
โรงเรียนเรียนรว่ ม ............................. ระดบั .................... พ.ศ. ..............
การศึกษาดา้ นอาชีพ ............................... ระดับ ..................... พ.ศ. ............
การศึกษานอกระบบ ............................... ระดบั .................... พ.ศ. ............
การศึกษาตามอัธยาศยั ............................. ระดับ ...................... พ.ศ. ...........
อ่ืนๆ............................................................... ระดบั ...................... พ.ศ. ...........
๔. ข้อมูลอ่นื ๆ ท่ีจำเปน็
- ฐานะทางเศรษฐกจิ ยากจน บดิ า มารดา มีอาชพี รบั จา้ งท่ัวไป
- กลัวเสยี งดังท่ีเปน็ เสียงแหลม เช่น เสียงสวา่ น เสยี งเลือ่ ยไฟฟา้ เสียงกบไสไม้ เสียงกริง่ เป็นตน้
- กลัวสตั ว์ และส่งิ ของทีม่ ลี ักษณะเป็นขนปยุ เช่น สุนขั ขนปยุ แมว ไม้กวาดขนไก่ เปน็ ต้น
- ชอบรถของเล่น (รถฮอตวิลล)์ มาก ตอ้ งเอามาเรยี นดว้ ยทุกวัน
- มีความสามารถในการต่อเลโก้เปน็ รูปต่างๆ และประกอบหุน่ ยนตข์ องเล่น
- มีปญั หาเรอ่ื งการรบั ประทานอาหาร คือ ไม่รับประทานอาหารทเ่ี ป็นลกั ษณะราดแกง ต้องแยกเป็น
ขา้ วและกบั