Tamil Parisar Abhyas 1 4rth

PÀÂzxøÓ AÝ©v Gs

öuõ.P.C/2013&14/6900/AÝ©v/D-&505 |õÒ 02&05&2014

‹Ì{ø»U PÀÂ

£Sv JßÖ

ÁS¨¦ |õßS

©Põµõèiµ ©õ{»¨ £õh¡»õUP® ©ØÖ® £õhzvmh B#ÄU PÇP®, ¦@Ú & 411004
E[PÒ vÓß÷£]°¾ÒÍ vñõ (DIKSHA) ö\¯¼ø¯¨ £vÂÓUP® ö\´x {ÖÂU
öPõÒP. AuøÚ¨ £¯ß£kzv E[PÒ £õh¡¼¾ÒÍ ÂøµÄU SÔ±møh
(Q.R.Code)ì÷Pßö\´Áuß ‰»®£õh¡À•ÊÁøu²®E[PÍõÀPõn•i²®.
÷ÁÖ ]» £UP[Pξ® ÂøµÄU SÔ±kPÒ uµ¨£mkÒÍÚ AÁØøÓ ì÷Pß
ö\´Áuß ‰»® A¨£SvPÒ öuõhº¦øh¯ PØÓÀ E£Pµn[PøÍ J¼&JÎ
(Audio-Visual) PØÓÀ&PؤzuÀ ÁiÂÀ Põn»õ®.



C¢v¯ AµŒø©¨¦a Œmh®

•P¨¦øµ

C¢v¯ ©UPÍõQ¯ |õ[PÒ C¢v¯õøÁ
Jº CøÓ¯õsø© ªUP, Œ©Äøhø©a Œ©¯a
Œõº£ØÓ, ©UPÍõm]U Si¯µŒõP Aø©UPÄ®:

}v, S•P®, ö£õ¸Íõuõµ®, Aµ]¯À;
P¸zx›ø©, öÁαmk›ø©, Œ©¯ |®¤UøP
©ØÖ® ÁÈ£õmk›ø©;

AøÚzx ©UPÎøh@¯ uøP{ø»ø¯²®

Áõ#¨ø£²® @©®£kzuUTi¯ Œ©Û¯®;

uÛ¯Á›ß Pso¯®, @uŒ JØÖø© ©ØÖ®

J¸ø©¨£õmøh EÖv¨£kzuUTi¯

EhߤӨ¤¯® BQ¯ CÆÁøÚzx®

Si©UPÐUSU QøhUS® ÁøP°¾®;

|©x AµŒø©¨¦a Œmh¨@£µøÁ 1949 B®
Bsk |Á®£ºzv[PÒ C¸£zuõÓõ® |õÍõÚ
CßÖ Œmh©õP C¯ØÔ, HØÖUöPõsk
CÆÁµŒø©¨ø£ |©US |õ@© AÎUQ@Óõ®.

@u]¯ Ru®

áÚ Pn ©Ú Av|õ¯P ᯠ@í
£õµu £õU¯ Âuõuõ

£gŒõ£ ]¢x Sáµõu ©µõmhõ
vµõÂh EzP» £[Põ

¢v¯ î©õŒ» ¯•Úõ P[Põ
EaŒ» á»v uµ[Põ

uÁ ”£ |õ@© áõ@P uÁ ”£ B]é
©õ@P

Põ@í uÁ ᯠPõuõ

áÚ Pn ©[PÍ uõ¯P ᯠ@í
£õµu £õU¯ Âuõuõ

ᯠ@í ᯠ@í ᯠ@í
ᯠᯠᯠᯠ@í

EÖvö©õÈ

C¢v¯õ GÚx |õk. C¢v¯º AøÚÁ¸®
GÚx EhߤӨ¦PÒ.

GÚx |õmøh |õß ö£›x® @|]UQ@Óß
C¢|õmiß £Ç® ö£¸ø©UPõPÄ® £ß•P ©µ¦a
]Ó¨¤ØPõPÄ® |õß ö£¸ªu® AøhQ@Óß.
C¢|õmiß ö£¸ø©USz uS¢x ÂÍ[Qh GßÖ®
£õk£k@Áß.

GßÝøh¯ ö£Ø@Óõº, B]›¯ºPÒ, GÚUS
Á¯vÀ ‰z@uõº AøÚÁøµ²® ©v¨@£ß.
GÀ@»õ›h•® Aߦ® ©›¯õøu²® Põmk@Áß.

Gß |õmiØS® Gß ©UPÐUS®
EøÇzvh •øÚ¢x {Ø@£ß, AÁºPÒ |»•®
ÁÍ•® ö£ÖÁv@»uõß GßÖ® ©QÌa] Põs@£ß.

•PÄøµ

@u]¯U Pø»zvmh® 2005 ©ØÖ® C»ÁŒU Pmhõ¯U PÀ E›ø©a Œmh® 2009
BQ¯ÁØÔß Ai¨£øh°À öuõhUPU PÀÂU Pø»zvmh® 2012 ©Põµõèiµõ ©õ{»zvÀ
E¸ÁõUP¨£mkÒÍx. 2013&2014 B® PÀ Bsi¼¸¢x ©Põµõèiµõ AµŒõÀ J¨¦uÀ
öŒ#¯¨£mh £õhzvmhzvß Ai¨£øh°À £õh¡ÀPÎß ¦v¯ Á›øŒ°øÚ £õh¡À PÇP®
AÔ•P¨£kzv²ÒÍx. CÆÁ›øŒ°À |õßPõ® ÁS¨¤ØPõÚ ‹Ì{ø»U PÀ £õh¡ø»
E[PÒ Pµ[PÎÀ u¸ÁvÀ ©QÌa]¯øhQ@Óõ®.
PØÓÀ&PؤzuÀ öŒ¯Ø£õ[SPÒ ¯õÄ® ©õnÁøµ ø©¯©õPU öPõsk |øhö£Ó @
Ásk®. öŒ¯ÀÁÈ PØÓ¾® AÔÅmk® uºUP[PЮ Á¼²Özu¨£h @Ásk®. öuõhUPU PÀÂ
{øÓ@ÁÖ® @ÁøÍ°À ©õnÁºPÒ u[PÐUSz @uøÁ¯õÚ PØÓÀ vÓßPøͨ ö£ØÔ¸UP
@Ásk® Gߣ@uõk PÀ塧 öŒ¯Ø£õ[SPÒ BºÁ•® ©QÌa]²® FmkÁuõP C¸UP
@Ásk®. C¨£õh¡¼À RÌUPsh £zx •UQ¯ Ai¨£øh P¸zxPÒ (Ten Core Elements)
”miU Põmh¨£mkÒÍÚ.
C¨£õh¡¼À £» Ásn©¯©õÚ ÂÍUP¨ £h[PÒ EÒÍÚ. C¢u ÂÍUP¨£h[PÒ,
¦›uÀ, PØÓÀ ©ØÖ® GÊxuÀ vÓßPøÍ ÁͺUQßÓÚ. öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ®, öŒ#x
£õº¨@£õ©õ? ‰øÍUS @Áø» GßÓ uø»¨¦PÎÀ öŒ¯ÀPÒ C¨£õh¡¼À @ŒºUP¨£mkÒÍx.
CøÁ £õhzvÀ EÒÍ P¸zxPøͨ ¦›¢x öŒ¯À£kzu EuÄQÓx. C¨£õh¡À SÇ¢øuPøÍ
AÁºPÐøh¯ ”ØÖ¨¦Ózøu Bµõ¯ FUSÂUQÓx. CUPõ» ‹Ì{ø»U@PØ£ @uøÁ¯õÚ
|ßöÚÔPøÍ ©õnÁºPÐUS AÎUP •¯Ø] @©ØöPõÒͨ£mkÒÍx. £õhzv¾ÒÍ
£À@ÁÖ £°Ø]PÒ £izuÁØøÓ bõ£PzvÀ øÁzuÀ, uõ@© £izuÀ BQ¯ÁØøÓ FUSÂUP
EuÄQÓx.
C¨£õh¡¼À EÒÍ £°Ø]PÒ ©õnÁºPÐUS BºÁ® FmhÄ® B]›¯ºPÐUS
öuõhºa]¯õÚ £µ¢u ©v¨¤ku¾US® EuÄQÓx.
C¢¡À ©õnÁºPøÍ C¯ØøP, Œ‰P ©ØÖ® £s£õmka ‹Çø» AÔ•P® öŒ#QÓx.
@©¾® ©õnÁºPÎh®, ¤µaŒøÚPÐUS wºÄPõq® vÓß, £izuÁØøÓ öŒ¯À£kzx®
vÓøÚ ÁͺUPÄ® ”ØÖa ‹Çø»¨ £ØÔ J¸ ÂȨ¦nºøÁ HØ£kzuÄ® •¯Ø]
@©ØöPõÒͨ£mkÒÍx.
C¢¡À Gί |øh°À GÊu¨£mkÒÍx. £õh[PÒ AÔ¯À, ¦Â°¯À, Siø©°¯À
GÚz uÛ¯õP CÀ»õ©À AøÚzx® JßÖUöPõßÖ öuõhº¦ÒÍøÁ¯õP GÊu¨£mkÒÍÚ.
Cuß ‰»® J¸ P¸zøu £À@|õUS Ps@nõmhzxhß AqP ÁÈ öŒ#QÓx. C¢¡À
©PõµõèiµõÂß AøÚzx¨ £SvPξ® EÒÍ ©õnÁºPÎß @ÁÖ£mh AÝ£Á[PøÍ
©ÚvÀ öPõsk GÊu¨£mkÒÍx.
C¨£õh¡À uµ•®, SøÓÂÀ»õ©¾® C¸¨£uØPõP ©õ{»zvß £» £SvPÎÀ EÒÍ
ÁÀ¾|ºPÒ, B]›¯ºPÒ, PÀ¯õͺPÒ BQ@¯õµõÀ ©ÖB#Ä öŒ#¯¨£mkÒÍx. AÁºPÎh®
C¸¢x GÊ¢u SÔ¨¦PЮ ÂÍUP[PЮ P¸zvÀ öPõÒͨ£mk •Êø© ö£ØÖÒÍx.
£õh¡À PÇPzvß AÔ¯À, ¦Â°¯À, Siø©°¯À, £õhUSÊ EÖ¨¤ÚºPÒ ©ØÖ®
B#ÁõͺPÒ, K¯ºPÒ BQ@¯õº C¨£õh¡ø» E¸ÁõUP A¯µõx EøÇzuÚº.
AøÚÁ¸US® £õh¡À PÇP® |ßÔ öu›ÂzxU öPõÒQÓx. ©õnÁºPÒ, B]›¯ºPÒ
©ØÖ® ö£Ø@ÓõºPÒ BQ@¯õ›hª¸¢x C¨£õh¡À |À» Áµ@ÁØø£¨ ö£Ö® GÚ
|®¦Q@Óõ®.

¦@Ú C.R. @£õºUPº
|õÒ : @© 2, 2014 C¯US|º
AUå¯ v¸zv¯õ.
©Põµõèiµõ £õh¡»õUP® ©ØÖ®
£õhzvmh B#ÄU PÇP®

ÁS¨¦ |õßS: `Ì{ø»U PÀ £Sv 1

PØÓ¼À £›¢xøµUP¨£mkÒÍ PØÓÀ ÂøÍÄPÒ
PØÓÀ&PؤzuÀ ö\¯À•øÓPÒ

AøÚzx ©õnÁºPЮ SÊÁõP÷Áõ / Cøn¯õP÷Áõ / PØ÷£õº &
uÛ¯õP÷Áõ ö\¯ÀPøÍa ö\´ÁuØS Áõ´¨¦PÒ ÁÇ[Q
RÌPõshÁØÔÀ Áͺa] Aøh¯a ö\´uÀ. 04-95A.01 _ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ §UPÒ, ÷ÁºPÒ, £Ç[PÎß
(ÁiÁ®, {Ó®, ©n®, G[÷P Á͸® ©ØÖ® G[÷P
a _ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ A®\[PøÍ EØÖ ÷|õUSuÀ ©ØÖ® ÷uõßÖ®) ö£õxÁõÚ £s¦PøÍU PshÔuÀ.
PshÔuÀ. AÆÁõ÷Ó & Ãk, £ÒÎ, öÁΨ¦ÓzvÀ PsPÍõÀ £ÓøÁPÒ ©ØÖ® »[SPÎß £À÷ÁÖ £s¦PøÍ
PõnUTi¯ ö£õ¸ÒPÒ / §UPÒ/ uõÁµ[PÒ/ »[SPÒ / Aøh¯õÍ® PõquÀ. AuõÁx A»S / £ØPÒ,
£ÓøÁPÒ BQ¯ÁØÔß öÁΨ¦Ó £s¦PÍõÚ ÷uõØÓ®, CÓSPÒ, PõxPÒ, E÷µõ©®, TkPÒ / u[Sªh®
Aø\Ä, ÁõÈh®, EnĨ £ÇUP®, ÷uøÁPÒ, |hzøu, ÷£õßÓøÁ.
TkPmk® Âu® BQ¯ÁØøÓ EØÖ÷|õUQ PshÔuÀ.
04-95A.02 ö£›¯ Sk®£zv¾ÒÍ EÖ¨¤ÚºPÒ
a Sk®£zvß ö£›¯ÁºPÒ / EÖ¨¤ÚºPÐhß
P»¢xøµ¯õkuÀ ©ØÖ® ÂÚõUPÒ ÂÚÄuÀ. GÆÁõöÓÛÀ, J¸Á¸UöPõ¸Á¸hÚõÚ EÓÄ •øÓPøÍ
Sk®£zvÀ ]»º JßÔøn¢x ÁõÌQßÓÚº. GÛÀ ]»º
öuõø»ÂÀ ÁõÌQßÓÚº Gߣøu Eøµ¯õhÀ ‰»® ¦›¢x Aøh¯õÍ® PõquÀ.
öPõÒÐuÀ. öuõø»ÂÀ Á]US® EÓÂÚº, |s£ºPÐhß
P»¢xøµ¯õkuÀ ‰»® AÁºPÎß ÃkPÒ, ÷£õUSÁµzx 04-95A.03 »[SPÎß •Ê ©ØÖ® SÊUPÐUQøh÷¯¯õÚ
Á\vPÒ ©ØÖ® AÆÂhzx ©UPÎß ÁõÌUøP•øÓ £ØÔ |hzøu (G.Põ. GÖ®¦PÒ, ÷uÜUPÒ, ¯õøÚPÒ,
AÔuÀ. £ÓøÁPÎß |hzøu) £ØÔ ÂÍUSuÀ.
Sk®£zv¾ÒÍ ©õØÓ[PÒ (G.Põ. ¤Ó¨¦,
a £À÷ÁÖ Ch[PøÍ Pͨ£õºøÁ°kuÀ. GkzxUPõmhõP PÀ¯õn®, Ch©õØÓ® •u¼¯ÁØÓõÀ HØ£k®
\ºUPøµ Bø», Ãmk \ø©¯»øÓ, \¢øu, ö£õ¸mPõm] ©õØÓ[PÒ) £ØÔ ÂÁ›zx TÖuÀ
\õø», ÁÚ»[S \µnõ»¯®, Á¯ÀPÒ, C¯ØøP
}º‰»[PÒ, £õ»[PÒ Pmhh ÷Áø» |øhö£Ö® Ch[PÒ, 04-95A.04 AßÓõh ÁõÌÂÀ vÓø© Ai¨£øh°»õÚ
EÒѺ öuõÈÀPÒ, yµzx EÓÂÚº, |s£ºPÒ, K¯[PÒ, ÷Áø»PÒ (Á¯ÀPÒ, Pmhh ÷Áø», Pø»,
uøµ ›¨¦PÒ, øPÂøÚ¨ ö£õ¸ÒPÒ •u¼¯ÁØøÓ øPÂøÚ) £ØÔ²® ö£Ø÷Óõº, ö£›¯ÁºPÎhª¸¢x
EØ£zv ö\´²® ¤µ£»©õÚ Ch[PÒ. QøhUS® ©µ¦›ø© ©ØÖ® £°Ø] {ÖÁÚ[PÎß
£[S SÔzx® ÂÍUP® u¸uÀ.
a Põ´PÔ ÂØ£Áº, § ÂØ£Áº, ÷uÜ Áͺ¨£Áº, ÷uõmh÷Áø»
ö\´£Áº, ÂÁ\õ°, Kmk|º, _Põuõµ AvPõ›, £õxõ¨¦ 04-95A.05 ÁõÌUøPUSz ÷uøÁ¯õÚ ö£õ¸ÒPÎß EØ£zv
AvPõ› BQ¯ÁºPÐhß P»¢xøµ¯õi AÁºPÎß ÷Áø», ©ØÖ® Ax ‰»zv¼¸¢x Ãk Áøµ Á¢uøh²®
vÓø©PÒ, AÁºPÎß P¸ÂPÒ £ØÔ öu›¢x öPõÒÐuÀ. ö\¯À•øÓPøÍ ÂÍUSuÀ. (G.Põ. EnÄ, }º,
Eøh)
a Põ»[Põ»©õP Sk®£zvÀ HØ£k® ©õØÓ[PÒ, Sk®£
EÖ¨¤ÚºPÎß C¯À¦, J÷µ©õv›/£õS£õk, ÃmiÀ/ 04-95A.06 Ph¢uPõ» ©ØÖ® uØPõ» ö£õ¸ÒPÒ ©ØÖ®
£ÒΰÀ, öÁΨ¦ÓzvÀ »[SPÒ, £ÓøÁPÒ, ö\¯ÀPÐUS Cøh°»õÚ ÷ÁÖ£õmøh ÂÍU-
uõÁµ[PÐUS HØ£k® wø©PÒ £ØÔ¯ ö£›¯ÁºPÎß SuÀ. (G.Põ. ÷£õUSÁµzx, AßÛ¯ ö\»Áõo,
AÝ£Á® ©ØÖ® Ps÷nõmhzøu AÔ¢xöPõÒÐuÀ. ÃkPÒ, C»UQ¯®, P¸ÂPÒ, vÓø©PÒ •u¼¯Ú)

a £¯® ©ØÖ® u¯UP® CßÔ, AÝ£Á[PÒ £ØÔ¯ ÂÚõUPøÍ 04-95A.07 »[SPÒ, £ÓøÁPÒ, uõÁµ[PÒ, ö£õ¸ÒPÒ,
E¸ÁõUSuÀ ©ØÖ® ¤µv£¼zuÀ. {µõP›UP¨£mh ö£õ¸mPÒ, P¸ÂPÒ BQ¯ÁØÔß
SÊUPøÍ E¸ÁõUSuÀ. (G.Põ. öÁÎz ÷uõØÓ®,
a £h[PÒ / SÔ±kPÒ / Áøµ£h[PÒ, £õÁøÚPÒ, ]Ó¨¤¯À¦PÒ, £¯ßPÒ ÷£õßÓøÁ)
÷£a_ÁÇUS ©ØÖ® Gί ö©õÈ°À ÁõUQ¯[PÒ ©ØÖ®
£zvPøÍ GÊv ö\õ¢u AÝ£Á[PÎß EØÖ÷|õUSuø»¨
£Qº¢x öPõÒÐuÀ.

a |õ® Põq® £s¦PÎß JØÖø© ©ØÖ® ÷ÁØÖø© 04-95A.08 vmh ©ØÖ® EÒѺ A»SPÎÀ (Q÷»õ, Pá®,
Ai¨£øh°À ]Ó¨¤¯À¦PøÍ / ö£õ¸ÒPøÍ J¨¥k Põ»i) £s¦PøÍ ÷uõµõ¯©õP ©v¨¤kuÀ,
ö\´uÀ. ÷©¾® AÁØøÓ ÁøP¨£kzxuÀ. Ai¨£øh AÍÄPøÍ (}Í®, {øÓ, Põ»®, Põ»
CøhöÁÎ •u¼¯øÁ) ³QzuÀ, ÷©¾® Gί
a ö£Ø÷Óõº / ö£õÖ¨£õͺ/£õmi&uõzuõ, Asøh P¸ÂPøͨ £¯ß£kzv xÀ¼¯©õP \›£õºzuÀ.
Ãmk ö£›¯ÁºPÐhß P»¢xøµ¯õi AÁºPÒ u[PÒ
ÁõÌ|õÎÀ, Ph¢u Põ»zvÀ ©ØÖ® uØPõ»zvÀ AßÓõh® 04-95A.09 £À÷ÁÖ ÁøP¯õÚ EØÖ÷|õUPÀPÒ,
£¯ß£õmi¾ÒÍ ö£õ¸ÒPÒ G.Põ. EøhPÒ, £õzvµ[PÒ,
÷Áø»PÎß C¯À¦, ÂøͯõmkPÒ, ]Ó¨¦z ÷uøÁ²ÒÍ A¾£Á[PÒ, uPÁÀPøͨ £vÄ ö\´uÀ, ÷©¾®
SÇ¢øuPøÍ J¨¥k ö\´uÀ.
_ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ £À÷ÁÖ {PÌÄPÎß ÁiÁzøu
a _ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ uõÁµ[PÎß Evº¢u §UPÒ, ÷ÁºPÒ,
£møhPÒ, ÂøuPÒ, uõÛ¯[PÒ, CÓSPÒ, ö\´vzuõÒPÒ, ³Q¨£uØPõÚ Põµn[PÒ ©ØÖ® ÂøÍÄPÐUS
©õu CuÌPÎß Pmkøµ, ÂÍ®£µ®, £h[PÒ, |õn¯[PÒ,
u£õÀuø»PÒ ÷£õßÓÁØøÓ ÷\P›zx AÁØøÓ¨ Cøh÷¯¯õÚ öuõhºø£ E¸ÁõUSuÀ. (G.Põ.
¦xø©¯õÚ •øÓ°À AkUSuÀ.
B¯õuÀ, _¸[SuÀ, EÔg_uÀ, PøµuÀ)
a u[PÒ vÓø©U÷PØ£ öÁÆ÷ÁÖ ¦»ß EnºÄPøͨ
£¯ß£kzv EØÖ÷|õUSuÀ / ©n® ~PºuÀ / _øÁzuÀ 04-95A.10 {»¨£hzøu¨ £¯ß£kzv ö£õ¸ÒPÒ / Ch[PÎß
/öuõkuø» EnºuÀ / ÷PmhÀ BQ¯ÁØÔØPõP \õuõµn SÔ±kPÒ / C¸¨¤h[PøÍ Aøh¯õÍ® PõnÀ.
©ØÖ® Gί ö\¯ÀPÒ ©ØÖ® ÷\õuøÚPÒ ö\´uÀ, ÷©¾®, SÔ±kPÎß ‰»® £ÒÎ / öÁΨ¦Ózvß
GkzxUPõmhõP, }›À ¤Ó ö£õ¸ÒPÎß PøµvÓøÚ vø\PÐUS ÁÈ PõmkuÀ.
÷\õvzu›uÀ, E¨¦ ©ØÖ® \ºUPøµø¯ }›¼¸¢x
¤›zöukzuÀ, Dµ©õÚ xo E»µ GÆÁÍÄ ÷|µ® BQÓx? 04-95A.11 vø\PõmiPÒ, _ÁöµõmiPÒ, Âø»¨£mi¯À, µ°À
(`›¯ JΰÀ, AøÓ°À _¸miøÁzx, ›zx øÁzx, iUöPmkPÒ, Põ» AmhÁøn «xÒÍ uPÁÀPøͨ
Â]Ôø¯¨ £¯ß£kzv÷¯õ / £¯ß£kzuõ©÷»õ, `hõÚ £¯ß£kzxuÀ, £nzuõÒ, £ÒÎ / _ØÖ¨¦Ó®,
PõØÖ Ãa_ £¯ß£kzv, Sκ¢u PõØÖÃa_ £¯ß£kzv) }÷µõøhPÒ ÷£õßÓÁØÔß |PÀPÒ, ÁsnU
÷Põ»[PÒ, _Á÷µõ¯[PÒ, £hzöuõS¨¦, Gί
a AßÓõh ÁõÌÂß {PÌÄPÒ / \®£Á[PÒ, _ØÖ¨¦ÓzvÀ {»¨£h[PÒ (£ÒÎ _ØÖ¨¦Ó®) BQ¯ÁØøÓ
§UPÒ, ÷ÁºPÒ GÆÁõÖ ÁͺQßÓÚ, Gøh yUSuÀ E¸ÁõUSuÀ. AuØPõP AÆÂhzvÀ QøhUS®
(P¨¤ø¯¨ £¯ß£kzv÷¯õ/£¯ß£kzuõ©÷»õ)BQ¯ÁØøÓ {µõP›UP¨£mh ö£õ¸ÒPøͨ £¯ß£kzxuÀ.
EØÖ÷|õUQ AÝ£Á[Pøͨ £Qº¢x öPõÒÐuÀ. Gί
÷\õuøÚPÒ /ö\¯ÀPÒ ‰»©õPÄ® öÁÆ÷ÁÖ ÁÈPξ® 04-95A.12 Sk®£® / £ÒÎ / öÁΨ¦Ó® BQ¯ Ch[PøÍ
EØÖ÷|õUPÀPÒ / B´ÄPøÍ \›£õºzuÀ / AÁØøÓ¨ EØÖ÷|õUQ¯ / AÝ£Âzu ¤µa]øÚPÒ SÔzx
£›÷\õvzuÀ. u[PÒ ö\õ¢u P¸zxPøÍU TÖuÀ. (G.Põ. J÷µ
©õv› / £õS£õk / SÇ¢øu E›ø©).
a ÷£¸¢x / öuõhºÁsi £¯na^mkPÒ, öÁÎ|õmk¨
£n[PÒ, {»¨£hzv¾ÒÍ Ch[PøÍU Põmk® SÔ¨¦PÒ, 04-95A.13 EhÀ|» £õxPõ¨¦, S¨ø£PøÍU SøÓzuÀ,
vøø\UPõmi¨ £»øP BQ¯ÁØøÓ Áõ]zuÀ. £À÷ÁÖ AÁØøÓ ©Ö_ÇØ] ö\´x «sk® £¯ß£õmiØS
£¸¨ö£õ¸ÒPøͨ £¯ß£kzv ÁiÁø©¨¦, £h[PÒ, öPõskÁ¸® ÁÈPøͨ £›¢xøµzuÀ. ÷©¾®,
¤µvPÒ, Jmk® £h[PÒ, ]Ó¨¦ ©i¨¦PÒ, £õhÀPÒ, £À÷ÁÖ ÁõÌUøP ÁÍ[PøÍ (EnÄ, }º ©ØÖ®
PøuPÒ, •ÇUP ÁõUQ¯[PÒ BQ¯ÁØøÓ EÒѺ ©ØÖ® ö£õxa ö\õzx) BºÁ•hß PÁÚ©õP¨ ÷£quÀ.
JxUP¨£mh ö£õ¸ÒPøͨ £¯ß£kzv E¸ÁõUSuÀ
©ØÖ® ÷©®£kzxuÀ. 04-95A.14 SÊÂÀ JßÓõP ÷Áø» ö\´²®÷£õx

a £¸¨ö£õ¸ÒPøͨ £¯ß£kzv ö£õ¸ÒPøÍ E¸ÁõUSuÀ. J¸Á¸UöPõ¸Áº AUPøÓ, \P EnºÄ,
G.Põ. PΩsøn¨ £¯ß£kzv \mi / £õøÚ E¸ÁUSuÀ,
öÁØÖz w¨ö£miPÒ, AmøhPÒ, JxUP¨£mh uø»ø©¨£s¦ BQ¯ÁØÔÀ ußÞUP® ©ØÖ®
£¸¨ö£õ¸ÒPøͨ £¯ß£kzv £¯ÝÒÍ ö£õ¸ÒPøÍ
E¸ÁõUSuÀ. _Ö_Ö¨¦hß £[÷PØÓÀ. G.Põ. EÒ͵[P /

a ÃmiÀ, £ÒΰÀ, \‰PzvÀ HØ£õk ö\´¯¨£mkÒÍ öÁίµ[P / EÒѺ / \©Põ» ö\¯À£õkPÒ
£À÷ÁÖ P»õa\õµ / ÷u]¯ / _ØÖa`ÇÀ v¸ÂÇõUPÒ /
£À÷ÁÖ {PÌÄPÎÀ £[÷PØÓÀ. G.Põ. Põø» ÷|µ AÀ»x ©ØÖ® ÂøͯõmkPÒ. ÷©¾®, uõÁµ[Pøͨ
]Ó¨¦U Tmh® / PsPõm] / w£õÁÎ / Kn® / ¦Â|õÒ
/ Dz ÷£õßÓ ÂÇõUPÎÀ |hÚ®, |õhP®, |i¨¦, £µõ©›zuÀ, »[SPÒ, £ÓøÁPÐUS
£øh¨£õØÓ¾ÒÍ GÊzx AÀ»x ö\¯ÀPøÍa ö\´uÀ.
(G.Põ. ÂÍUSPÒ / ÁsnU ÷Põ»[PÒ / £mh® ö\´uÀ, EnÁÎzuÀ, _ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ ö£õ¸ÒPÒ
Pmhh ©õv›, BØÔß «xÒÍ £õ»[PÎß ©õv›ø¯
E¸ÁõUSuÀ •u¼¯Ú.) PøuPÒ, £õhÀPÒ, ÂÍ®£µ / ö£›¯ÁºPÒ / ©õØÖz vÓÚõÎPÐUPõP
•ÇUP[PÒ, {PÌa] AÔUøP, £øh¨£õØÓ¾ÒÍ GÊzx
AÀ»x ö\¯ø» ÁÇ[SuÀ. ö\¯Àvmh[PÒ ö\´uÀ/ u® £[øP AÎzuÀ.

a £õh¡¾hß ¤Ó ÁÍ[PøͲ® Áõ]zuÀ/PshÔuÀ, 04-95A.15 {»¨£hzvÀ ©õÁmh[PÒ ©ØÖ® ©õ{»[PÒ
AuõÁx ö\´vzuõÒ Pzu›¨¦PÒ, ÷PmhÀ E£Pµn[PÒ / Ai¨£øh°À •UQ¯©õÚ EnĨ £°ºPÒ ©ØÖ®
PøuPÒ / £õhÀPÒ / £h[PÒ / £hz öuõhºPÒ / öuõkuÀ ¦PÌö£ØÓ EnĨ ö£õ¸ÒPøÍU PõmkuÀ.
‰»® EnµUTi¯ C»UQ¯[PÒ, Cøn¯® / ¡»P®
CÁØÔØS Cøn¯õÚ ÷ÁÖ ÁÍ[PÒ. 04-95A.16 {»¨£hzv¾ÒÍ SÔ±kPÒ, Aøh¯õÍ[PÒ ©ØÖ®
£mi¯ø»¨ £¯ß£kzv {»¨£hzøu Áõ]zuÀ.
a PÈÄPøÍU SøÓzuÀ ©ØÖ® ö£õxa ö\õzxPøÍ •øÓ¯õP¨
£¯ß£kzxuÀ ©ØÖ® ÷£oU PõzuÀ. ÷©¾® £À÷ÁÖ 04-95A.17 u[PÍx ©õÁmh® ©ØÖ® ©õ{»zvÀ C¯ØøP
»[SPÒ, }º ©õ_£õk, PÈÄ EØ£zv, _Põuõµz y´ø© ©ØÖ® ö\¯ØøPU PõµoPÒ £ØÔ¯ Bµõ´a]PøÍ
SÔzx ö£Ø÷Óõº / B]›¯º / |s£º ©ØÖ® Ãmi¾ÒÍ J¨¥k ö\´uÀ.
/ _ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ ö£›¯ÁºPÎh® C¸¢x uPÁÀPøͨ
ö£ÖuÀ, P»¢xøµ¯õkuÀ, ]¢vzx ÂÚÄuÀ. ÷©¾®, 04-95A.18 ¦Â°¯À ©ØÖ® P»õa\õµ Põµn[PÍõÀ Eøh°À
AuøÚ ÃmiÀ / £ÒΰÀ / öÁÎ÷¯ EÒÍÁºPÐhß, Põn¨£k® £» ÁøPPøÍU TÖuÀ.
SÇ¢øuPÐhß ö£õ¸zu©õÚ `Ì{ø»°À GkzxøµzuÀ.

a |©x |õmi¾ÒÍ ©õ{»[PÒ ©ØÖ® ©õ{»[PÎß EnĨ
ö£õ¸ÒPÎÀ £» ÁøPPÒ Põn¨£kÁuß Põµn[PøÍU
PshÔuÀ.

a £õµ®£›¯ ©ØÖ® |ÃÚ EøhUS Cøh÷¯¯õÚ
Âzv¯õ\zøu¨ ¦›¢x öPõÒÐuÀ.

a {»¨£hzv¾ÒÍ £À÷ÁÖ SÔ±kPÒ, Aøh¯õÍ[PÒ
©ØÖ® AmhÁønø¯¨ £¯ß£kzxuÀ.

a ©õ{»zv¾ÒÍ ö©õÈPÒ, ÷£a_ ÁÇUSPÒ, v¸ÂÇõUPÒ
©ØÖ® öPõshõmh[PÒ £ØÔ¯ uPÁÀPøÍa ÷\P›zuÀ.

ö£õ¸ÍhUP®

Á.Gs £õhzuø»¨¦ £UP®
1
1. »[SPÎß ÁõÌUøPa ”ÇØ] 7
2. E°›Ú[PÐUS Cøh°»õÚ öuõhº¦ 16
3. }º @Œª¨¦ 20
4. £õxPõ¨£õÚ Si}º 28
5. ÃmiØS Ãk }º ÁŒv 36
6. EnÂß ÁøPPÒ 42
7. EnÄ® Fmh•®. 50
8. EnÂß •UQ¯zxÁ® 57
61
9. PõØÖ 67
76
10. Bøh 81
11 EhÀ EÒÐÖ¨¦PÒ J¸ Ps@nõmh® 86
12. Œõuõµn @|õ#PÐUPõÚ Ãmk øÁzv¯® 92
13. vøŒPЮ {»¨£h[PЮ 101
14. {»¨£h•® SÔ±kPЮ. 105
15. GÚx ©õÁmh® ©ØÖ® GÚx ©õ{»® 110
16. CµÄ® £P¾® 115
17. GÚx Áͺ¨¦ •øÓ 120
18. Sk®£® ©ØÖ® ”ØÓzvÀ HØ£k® ©õØÓ[PÒ 127
19. GÚx CÛ¯ £ÒÎ 132
20. GÚx ö£õÖ¨¦®, ¦›²® ußø©²®. 139
21. Œ‰P ÁõÌUøP°ß @©»õsø© 146
22. @£õUSÁµzx® öuõø» öuõhº¦®
23. C¯ØøP¨ @£µÈÄPÒ
24. |õ® ”Ø֋ǾUS Aa”Özuø» HØ£kzxQ@Óõ©õ?

The following foot notes are applicable :-
1. © Government of India, Copyright 2014.
2. The responsibility for the correctness of internal details rests with the publisher.
3. The territorial waters of India extend into sea to a distance of twelve nautical miles measured from the appropriate
base line.
4. The administrative headquarters of Chandigarh, Haryana and Punjab are at Chandigarh.
5. The interstate boundaries amongst Arunachal Pradesh, Assam and Meghalaya shown on this map are as interpreted
from the "North-Eastern Areas (Reorganisation) Act.1971," but have yet to be verified.
6. The external boundaries and coastlines of India agree wih the Record/Master Copy certified by Survey of India.
7. The state boundaries between Uttarakhand & Uttar Pradesh, Bihar & Jharkhand and Chattisgarh
& Madhya Pradesh have not been verified by the Governments concerned.
8. The spellings of names in this map, have been taken from various sources.

1. »[SPÎß ÁõÌUøPa ”ÇØ]

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

·· |õ#U SmiPøͲ® AÁØÔß uõø¯²® £õº. AÁØÔUQøh@¯ JØÖø©
Põn¨£kQÓuõ ?

·· Ásnzx¨ §a]ø¯²® Auß •møh°¼¸¢x öÁÎ Á¢u ¦ÊøÁ²® (»õºÁõ) £õº.
AÁØÔØSÒ JØÖø© Põn¨£kQÓuõ ?

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

·· @PõÈ •møh CkQÓx. •møh°¼¸¢x Sg” öÁÎÁ¸QÓx.
·· §øÚU Smi •møh°¼¸¢x öÁÎ Á¸QÓuõ ?

»[SPÎß Áͺa]

BmkUS® Auß SmiUS® AvP
@ÁÖ£õkPÒ CÀø». A@u@£õ» §øÚUS® Auß
SmiUS® E¸ÁzvÀ AvP @ÁÖ£õk CÀø».
uõ°ß Á°ØÔÀ Smi E¸ÁõQ¨ ¤ÓUQÓx. C¢u
»[SPÒ •møh CkÁvÀø».

BÚõÀ J¸ ]» »[SPÒ •møh°kQßÓÚ.

(1)

•møh°¼¸¢x @PõÈU Sg]ß ¤Ó¨¦.

GÖ®¦, Ásnzx¨ §a], «ß, uÁøÍ, £õ®¦ BQ¯øÁ •møh°kQßÓÚ. C¢u
»[SPÎß •møhPøÍ |õ® GÎvÀ Põn C¯»õx. ªPa ]Ô¯ »[SPÎß
•møhPÒ ªPªPa ]Ô¯uõP C¸US®. CÁØÔß •møhPøͲ® |õ® GÎvÀ Põn
C¯»õx. GÚ@Á C¢u »[SPÒ •møh CkQßÓÚÁõ GßÖ |©USz öu›¯õx.

BÚõÀ @PõÈ •møh°k® Gߣx |©US |ßS öu›²®. @PõÈ •møhPÒ |õ®
£õºUS® AÍÂØS ö£›uõP EÒÍÚ.

·· ¦v¯ öŒõÀ

AøhPõzuÀ & @PõÈ
•møhPøÍ ‹@hØÖÁuØPõP
AÁØÔß«x A©º¢v¸¨£x
AøhPõzuÀ GÚ¨£kQÓx.
@PõÈ •møh CkQÓx. •møhUSÒ Sg”
ÁͺÁuØS öÁ¨£® @uøÁ. •møh°mh ¤ß @PõÈ
Auß@©À A©º¢x AøhPõUQÓx.

•Ê Áͺa] Aøh¢ux® Sg” •møh°ß Kmøh
EøhzxU öPõsk öÁÎÁ¸QÓx. @PõÈU Sg”PÒ
ŒØÖ¨ ö£›uõS® Áøµ @PõÈ AÁØøÓ¨ £õxPõUQÓx.

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

AøhPõUS®@£õx •møhPøͨ £õxPõUP @PõÈ ¯õøµ²® A¸QÀ ö|¸[P
ÂkÁvÀø».

‰øÍUS @Áø»

·· @PõÈUS® Auß Sg”US® GßöÚßÚ JØÖø©PÒ EÒÍÚ?

(2)

E¸©õØÓ®

Bk® Auß Smi²® £õº¨£uØS E¸ÁzvÀ J@µ ©õv›¯õP EÒÍÚ. @PõȲ® Auß
Sg”® £õº¨£uØS E¸ÁzvÀ J@µ ©õv›¯õP EÒÍÚ. BÚõÀ Ásnzx¨ §a]US®
Auß •møh°¼¸¢x öÁÎÁ¸® ¦ÊÄUS® E¸ÁzvÀ AvP @ÁÖ£õkPÒ EÒÍÚ.

]» »[SPÒ AÁØÔß uõø¯¨ @£õ» •Ê Áͺa] AøhÁuØS •ß £» E¸Á
@ÁÖ£õmøhU Ph¢x Á¸QßÓÚ. C¢u ©õØÓzvØS E¸©õØÓ® GßÖ ö£¯º.

Ásnzx¨ §a]°ß E¸©õØÓ®

AÇPõÚ ÁiÁ[PÎÀ ÂuÂu©õÚ {Ó[PÒ
EÒÍ Ásnzx¨ §a]PÒ |©x ”ØÖ¨¦ÓzvÀ
Põn¨£kQßÓÚ. Ásnzx¨ §a]PÎß
ÁõÌUøP uõÁµ[PøÍa ”ØÔ@¯ C¸US®.

Ásnzx¨ §a]°ß Áͺa]°À •møh, ¦Ê
(»õºÁõ), Tmk¨ ¦Ê (¤³¨£õ), Ásnzx¨ §a]
(•Êø©¯õÚ §a]) GÚ |õßS £¸Á[PÒ EÒÍÚ.
CÁØÔÀ Ásnzx¨ §a] •ÊÁͺa] Aøh¢u
£¸Á® GßQ@Óõ®.

Œõuõµn ÁøP Ásnzx¨ §a] |®ø©a ”ØÔ AvP® Põn¨£kQÓx, C¢u
Ásnzx¨§a]°ß Áͺa] GÆÁõÖ |øhö£ÖQÓx GߣøuU Põs@£õ®. ö£s

Ásnzx¨§a] G¸UP Cø»°À •møhPÒ
Ck®. •møh°¼¸¢x BÖ •uÀ Gmk
|õmPÎÀ öÁÎÁ¸® ¦ÊøÁ »õºÁõ GßQ@Óõ®.

Ásnzx¨ §a]°ß ¦Ê (»õºÁõ) •møh°¼¸¢x
öÁÎÁ¢ux® Eh÷Ú Esnz öuõh[SQÓx. G¢u
Cø»°À Ax EÒÍ@uõ A@u Cø»ø¯U Pizx @ÁP©õP
Esn Bµ®¤US®. AuÚõÀ Auß EhÀ ÂøµÂÀ
Áͺ¢x £¸©ÚõQÓx.

·· ¦v¯ öŒõÀ

@uõ¾›uÀ & ¦v¯ Áͺa]US ÁÈÂh £øǯ @uõÀ
}[SuÀ @uõÀ E›uÀ GÚ¨£k®.

¦ÊÂß (»õºÁõÂß) EhÀ, •uÀ Cµsk AÀ»x ‰ßÖ |õmPÎÀ @ÁP©õP
ÁͺÁuõÀ £øǯ @uõÀ Auß Eh¾US¨ ö£õ¸¢xÁvÀø». GÚ@Á £øǯ @uõ¾US
Ai°À uͺÁõÚ ¦v¯ @uõÀ E¸ÁõQÓx. ¤ßÚº £øǯ @uõø» APØÖQÓx. CuØS
@uõ¾›uÀ GßÖ ö£¯º.

(3)

©Ö£i²® C¨¦Ê Cø»ø¯ @ÁP@ÁP©õP Esn Bµ®¤UQÓx öuõhº¢x AÁØÔß
Áͺa] @ÁP©õPU Põn¨£kQßÓx. 2&3 |õmPÎÀ CµshõÁx •øÓ¯õP @uõ¾›uÀ
|øhö£ÖQÓx.

CÆÁõÖ |õßS •øÓ @uõ¾›uÀ |øhö£ÖQÓx. £zx •uÀ £ßÛµsk |õmPÒ
Áøµ »õºÁõ £¸ÁzvÀ C¸US®.

CÖv¯õP ÷uõÀ E›¨£uØS •ß Cø»U Põ®¦ AÀ»x Cø»°À C¨¦Ê
Auß Áõ°¼¸¢x ”µUS® £øŒ@£õßÓ vµÁzuõÀ ußøÚa ”ØÔ J¸ Tk

Aø©zx AvÀ öuõ[QUöPõsi¸US®. CÆ÷ÁøÍ
÷uõ¾›zuÀ |h¢x Tmk¨¦Ê £¸Ázøu AøhQÓx.
Cx Tmk¨¦Ê £¸Á® GÚ¨£k®.

C¨¦Ê TmkUSÒ 11 •uÀ 12 |õmPÒ Áøµ C¸US®
C¨¦Ê C¨£¸ÁzvÀ GxÄ® Es£vÀø». BÚõÀ ¦ÊÂß
Áͺa]°À ©õØÓ[PÒ HØ£kQßÓÚ.

Tmk¨¦Ê

PõÀPÒ }Í©õP ÁͺQßÓÚ. Ásn
CÓUøPPÒ E¸ÁõQßÓÚ. TmkUSÒ
¦ÊÂß •Ê Áͺa] HØ£kQÓx.
¤ßÚº Ásnzx¨§a] Tmi¼¸¢x
öÁÎ@¯ÖQÓx. Cx@£õßÓ Áͺa]@¯
GÀ»õ Âu©õÚ Ásnzx¨§a] Pξ®
Põn¨£kQÓx.

Tmi¼¸¢x Ásnzx¨§a] öÁÎ@¯ Á¸uÀ

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ ! •vº¢u Ásnzx¨§a]

ö£s Ásnzx¨§a] •møh°kÁuØS uS¢u uõÁµzøuz @uº¢öukUQÓx.
JÆöÁõ¸ Ásnzx¨§a]US® •Ê Áͺa] Aøh¯z @uøÁ¨£k® Põ» AÍÄ
@ÁÖ£kQÓx Ásnzx¨§a]PÎß »õºÁõ J@µ ©õv›¯õP C¸¨£vÀø». AøÁ £»
{Ó[PÎÀ Põn¨£kQßÓÚ. ]» }Í©õPÄ® ]» E@µõ©[PÐhÝ® Põn¨£kQßÓÚ.

(4)

ÂuÂu©õÚ Ásnzx¨§a]PÒ
öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

”zu¨£kzu¨£mh uõÛ¯[PøÍ |õ® h¨£õUPÎÀ Aøhzx øÁUQ@Óõ®. C¸¨¤Ý® £»
|õmPÐUS¨ ¤ß h¨£õøÁz vÓUS© @£õx ]» §a]PÒ AvÀ C¸¨£øuU Põn•iQÓx.
@Œª¨¦U Qh[S, PøhPÒ ©ØÖ® ÃkPÒ Cx÷£õßÓ H÷uÝ® Ch[PÎÀ
C¨§a]PÒ Põn¨£kQßÓÚ. C¨§a]PÎÀ ö£s §a]PÒ uõÛ¯[PÎÀ •møh°mhõÀ
|® PsPÐUSz öu›ÁvÀø». HöÚÛÀ AøÁ AÍÂÀ ªPa]Ô¯øÁ. h¨£õ¾ÒÍ
PõØÖ ©ØÖ® öÁ¨£® AøÁ •Ê Áͺa] AøhÁuØS¨ @£õx©õÚuõP EÒÍx. AuÚõÀ
h¨£õÂÝÒ AuÝøh¯ Áͺa] öuõhºQÓx.
C¨§a]PÐUS® Ásnzx¨ §a]ø¯¨ @£õ» ÁõÌUøPa ”ÇØ]°À (E¸©õØÓzvÀ) •møh,
»õºÁõ, Tmk¨ ¦Ê, •Ê Áͺa] Aøh¢u §a] BQ¯ |õßS £¸Á[PÒ EÒÍÚ. |õ® h¨£õøÁ
vÓUS®÷£õx uõÛ¯[PÎÀ £À÷ÁÖ Áͺa]¨ £¸Á[PÎÀ EÒÍ §a]PÒ Põn¨£kQßÓÚ.

|õ® PØÓøÁ

·· @PõÈ Auß •møhPÎß @©À A©º¢x AøhPõUQÓx Áͺa] ö£ØÓ
@PõÈUSg” •møh°ß Kmøh Eøhzx öÁÎÁ¸QÓx.

·· Ásnzx¨ §a]°ß ÁõÌUøPa ”ÇØ]°À •møh, ¦Ê (»õºÁõ), Tmk¨ ¦Ê
(¤³¨£õ) Ásnzx¨ §a] GÚ |õßS £¸Á {ø»PÒ EÒÍÚ.

·· Œõuõµn ÁøP Ásnzx¨§a] G¸UP Cø»°À •møh°kQÓx.
•møh°¼¸¢x ¦Ê öÁÎÁ¸QÓx. Cx »õºÁõ GÚ AøÇUP¨£kQÓx.

·· »õºÁõ Áͺa] •Êø© Aøh²®@£õx Tmk¨¦Ê £¸ÁzvØS ©õÖQÓx.
C¨£¸ÁzvÀ Ax TmiØSÒ ÁõÌQÓx.

·· CU Tmi¼¸¢x öÁÎ@¯Ö® •Ê Áͺa] Aøh¢u Ásnzx¨§a]US BÖ
PõÀPЮ, Ásn CøÓUøPPЮ EÒÍÚ.

{øÚÂÀ öPõÒP

Ásnzx¨§a] |©x ”ØÖ¨¦Ózvß J¸ A[P©õS®. @ÁiUøP¯õP
Aøu¨ ¤izx P°ØÔÀ Pmi ÂøͯõkÁx uÁÖ.

(5)

£°Ø]PÒ

(A) ]¢vzxU TÖP.

(1) @PõÈ •møh°¼¸¢x Sg” öÁÎÁµ 20 •uÀ 22 |õmPÒ
BS®. ©ØÓ £ÓøÁPÎß •møhPμ¸¢x Sg” öÁÎÁµ C@u
|õmPÒuõß BS©õ ?

(2) ¦ØPÎÀ ”ØÔz v›²® umhõß & •møh, ¦Ê (»õºÁõ), Tmk¨ ¦Ê,
•Êø©¯õÚ §a] BQ¯ÁØÖÒ G¢u¨ £¸ÁzvÀ EÒÍx?

(3) Røµ Pmøh ¤›US®÷£õx £À÷ÁÖ xÁõµ[PÒ Cø»PÎÀ
Põn¨£kQßÓÚ. ]» Cø»PÎß Âή¦PÒ öPõ›UP¨£mi¸UQßÓÚ.
CuØPõÚ Põµn® GßÚöÁßÖ } {øÚUQÓõ´?

(4) £¯Ö AÀ»x £mhõo°ß TkPøÍ ¤›US®÷£õx ]» ÷|µ[PÎÀ AÁØÔÀ
£aø\ {Ó E°›PÒ Põn¨£kQßÓÚ. §a]PÎß |õßS Áͺa] £¸Á[Pλ
AøÁ G¢u Áͺa] £¸ÁzvÀ EÒÍÚ?

(B) ”¸UP©õÚ Âøh GÊxP

(1) @PõÈ Aøh Põ¨£x Hß ?
(2) @PõÈ AøhPõUS® Põ»zvÀ Gøu²® ußøÚ ö|¸[P ÂkÁvÀø» Hß ?
(3) Ásnzx¨ §a]°ß Áͺa]°À Põn¨£k® |õßS £¸Á[PÒ ¯õøÁ ?
(4) Tmk¨¦Ê £¸ÁzvÀ Ásnzx¨ §a]°À HØ£k® ©õØÓ[PÒ ¯õøÁ?

(C) Œ›¯õ/uÁÓõ?

(1) BmkUSmi •møh°¼¸¢x öÁÎÁ¸QÓx.
(2) ]ØöÓÖ®¤ß •møh PsqUSz öu›¯õx .
(3) ¦Ê (»õºÁõ) £¸ÁzvÀ EÒÍ Ásnzx¨ §a]US £]UPõx.

(D) @Põimh Chzøu {µ¨¦.

(1) ö£s Ásnzx¨ §a] G¸UP Cø»PÎÀ -&&&&&&&&&&&& Ck®.
(2) Ásnzu¨ §a]°ß Cµshõ® £¸Á® &&&&&&&&&&& BS®.

öŒ#x £õº

(1) Ásnzx¨ §a]°ß £h® Áøµ¢x Ásn® wmkP.
(2) ÂuÂu©õÚ Ásnzx¨ §a]PÎß £h[PøÍa @ŒP›zx KmkP.

(6)

2. E°›Ú[PÐUS Cøh°»õÚ
öuõhº¦.

ÂkPøu

öÁ°¾US |À»
{Ç»õ@Áß

Põ»[Põ»©õ#
ÁõÌ¢vk@Áß
ÂÊxPÒ Âmk
uõ[Qk@Áß |õß ¯õº?
C¢u ÂkPøu°ß Âøh GÎx.
£vÀ Qøhzuuõ ?
C¢u ©ÛuºPÐUS {ÇÀ u¸® ©µ®
Gx ?

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

|©x ”ØÖ¨¦Ózv¾ÒÍ ©µ[PÒ £» ÁøPPÎÀ |©US¨ £¯ß£kQßÓÚ. R@Ç ]»
uõÁµ[PÎß ö£¯ºPÒ öPõkUP¨£mkÒÍÚ. AÁØÔß Cø»PøÍ |õ® GuØPõP¨
£¯ß£kzxQ@Óõ® ?

1. öÁØÔø»U öPõi 2. Põmkzw ©µ® 3. öÁ¢u¯U Røµ 4. Bköuõhõ 5. PÔ@Á¨¤ø»

E°›Ú[PÎß Ai¨£øhz @uøÁPÒ ”ØÖ¨¦Ózv¼¸¢x QøhUQßÓÚ.
|©US EnÄ, Eøh , C¸¨¤h®, }º,
PõØÖ BQ¯øÁ CßÔ¯ø©¯õuøÁ BS®.
CøÁ AøÚzx® |©x ”ØÖa‹Ç¼¸¢x
QøhUQÓx.

ö£õxÁõP EnÄ, }º, PõØÖ BQ¯øÁ AøÚzx E°›Ú[PÐUS® @uøÁ. CøÁ
”ØÖa‹Ç¼ÚõÀ ©mk@© §ºzv öŒ#¯¨£kQßÓÚ. JÆöÁõ¸ E°›Ú[PÎß
@uøÁPξ® @ÁÖ£õk EÒÍx. Euõµn©õP ”söh¼ J¸ |õÒ •ÊÁx® A¸¢x® }
µõÚx ¯õøÚ°ß J¸ @ÁøÍ uõPzøu Th §ºzv öŒ#¯ •i¯õx.

(7)

Cøu¨£ØÔ ]¢v¨@£õ®

Ásnzx¨ §a]PÐUS §UPξÒÍ @uß EnÁõS®. uÁøÍUS Cx
EnÁõS©õ? Bk Cø»ø¯z vßÝ®. ¦¼ Cø»ø¯z vßÝ©õ? «ß }›À
”Áõ]US®. BÚõÀ ¦ÓõÂÚõÀ Cx •i²©õ? |õnÀ öŒi }¸USÒ Á͸®. BÚõÀ
G¾ªaøŒ ©µ•® Pzu›a öŒi²® }¸USÒ Á͵ •i²©õ?

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

«ß }øµ Âmk öÁÎ@¯ Á¢x {»zvÀ ÁõÇ BøŒ¨£mhõÀ GßÚ {PÊ®?

öŒ#x £õº.

·· J@µ AÍ»õÚ Cµsk h¨£õUPøÍ GkzxU

öPõÒ. Auß @©À 1,2 GßÖ SÔzxUöPõÒ.

C¸ h¨£õUPξ® •UPõÀ £õP® ©snõÀ

{µ¨¦. ÂøuPøÍ FßÖÁuØS HØÓõØ @£õÀ

©søn Dµ©õUS. •øÍ Á¢u £°øµ J¸

h¨£õÂØS 2 Ãu® FßÖ. 1&B® h¨£õÂÀ

vÚ•® Cµsk Pµsi }º FØÖ 2&B®

h¨£õÂÀ vÚ•® |õßS Pµsi, }º 4 @ÁøÍ (1)

FØÖ. CÆÁõÖ 6 |õÒPÒ öŒ#.

} GßÚ PõsQÓõ#?

·· 1&B® h¨£õÂÀ EÒÍ öŒi ^µõP ÁͺÁøu²®

2&B® h¨£õÂÀ EÒÍ öŒi ^µõP Á͵õ©À

AÊP Bµ®¤¨£øu²® Põn»õ®.

·· Cv¼¸¢x GßÚ öu›QÓx?

}ºzuõÁµ[PøÍz uµ @ÁÖ uõÁµ[PÒ

Œx¨¦ {»¨£Sv°À Á͵õx. @uøÁUS

AvP©õP }º C¸¢uõÀ AøÁ AÊQÂk®.

(2)

G[@P J¸ E°›Úzvß @uøÁPÒ AøÚzx® §ºzv¯õQÓ@uõ A[@P AÆÄ°›Ú®
Põn¨£k®.

(8)

¦¼ø¯¨ £õº. Auß Eh¼À Á›PÒ EÒÍÚ. CøµUPõP ¦¼ ¦uºPÎÀ £x[Q C¸US®.
Eh®¤À EÒÍ Á›PÍõÀ »[SUS ¦¼ öu›ÁvÀø». ©õß, ¦ÒΩõß, Põmöh¸ø©
BQ¯øÁ ¦À öÁÎPÎÀ Põn¨£kQßÓÚ. ¦¼ £]@¯õk C¸US®ö£õÊx CÁØøÓ
@Ámøh¯õi Esk £]¯õØÖQÓx. @PõøhUPõ»[PÎÀ Th ÁØÔ¨@£õPõu }@µõøh
A¸QÀ C¸UP @Ásk®. C¨¤µ÷u\[PÎÀ Ahº¢u uõÁµ[PÒ, E¯µ©õÚ ¦ØPÒ,
©ø»PÎÀ EÒÍ SøPPÒ C¸UP ÷Ásk®. A¨÷£õxuõß ¦¼ uÚx C¸¨¤hzøu
Aø©UP •i²®. G[@P CøÁ AøÚzx® J¸[@P Aø©¢xÒÍ@uõ A[@P ¦¼¯õÚx
ÁõÊ®.

¦¼ G[@P ÁõÊ®?

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® ! ·· ©µ[PÒSµ[SPÐUSGÆÁõÖ£¯ß£kQßÓÚ?
·· ©µzvÀPøµ¯õߤizuõÀHØ£k®ÂøÍÄ
·· ©ÛuÝUS £mk G[Q¸¢x QøhUQÓx?
·· ©µ[PÒ£ÓøÁPÐUSGÆÁõÖ£¯ß£kQßÓÚ? GßÚ?

|õ® |©x @uøÁPøͨ §ºzv öŒ#¯ »[SPøÍ ÁͺUQ@Óõ®. A¢u »[SPÒ «x
Aߦ öŒ¾zxQ@Óõ®. £õxPõUQ@Óõ®. EnÄ öPõkUQ@Óõ®. @|õ²ØÓõÀ uS¢u ]QaøŒ
AÎUQ@Óõ®. C¢u »[SPЮ Th u[PÐøh¯ Aßø£ |®«x öŒ¾zxQßÓÚ.

(9)

»[SPμ¸¢x ©ÛuÝUS £» ö£õ¸ÒPÒ QøhUQßÓÚ. AÁØÔ¼¸¢x
£õÀ, •møh, CøÓa] BQ¯øÁ QøhUQßÓÚ. »[SPÒ ö£õv ”©UPÄ®, Ási
CÊUPÄ®, EÊÁuØS® £¯ß£kQßÓÚ. |õ# ÃmøhU PõUQÓx. öŒ®©Ô Bmi¼¸¢x
P®£Î QøhUQÓx. Ãmk »[SPÒ |® «x Aߦ öŒ¾zxQßÓÚ.

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

·· Ãmk »[SPÎß PÈÄPÒ Th ©ÛuÝUS £¯ß£kQßÓÚ.
·· £_, G¸ø©PÎß \õnzv¼¸¢x ÁµmiPÒ E¸ÁõUP¨£kQßÓÚ. CøÁ

G›ö£õ¸ÍõS®. Qµõ©¦µ[PÎÀ £» Ch[PÎÀ ÁÓmiPÒ G›ö£õ¸ÍõP¨
£¯ß£kQßÓÚ. CøÁ G›²®÷£õx ¦øPø¯ öÁΰkQßÓÚ.
·· £_, G¸ø© \õnzv¼¸¢x ‘÷Põ£º Áõ²’ GßÓ ö£¯¸øh¯ \õn G›Áõ²
u¯õ›UP¨£kQÓx. CøÁ G›²®÷£õx ¦øP EshõÁvÀø». CxÄ®
G›ö£õ¸ÍõP¨ £¯ß£kQÓx.
·· ©s ÃkPÎÀ ©õmka \õn® _ÁØøÓ §\ (Plaster) £¯ß£kQÓx.
·· £_, G¸ø©PÎß \õn®, öÁÒÍõk, ö\®©Ô BkPÎß ¦ÊUøPPЮ ]Ó¢u
Eµ©õS®. ÂÁ\õ°PÒ CÁØøÓ Á¯ÀPÎÀ £¯ß£kzxQßÓÚº.

»[SPÒ |©x |s£ºPÒ
(10)

|©US »[SPÒ GÆÁõÖ £¯ß u¸QßÓÚ@Áõ A@u@£õ» uõÁµ[PЮ
£¯ßu¸QßÓÚ. uõÁµ[Pμ¸¢x EnÄ, Põ#PÔPÒ, £Ç[PÒ, §UPÒ BQ¯øÁ
QøhUQßÓÚ. |® AøÚÁ¸US@© §UPøÍ ªPÄ® ¤iUS®. §UPÒ |©US £»
ÁøPPξ® £¯ß£kQßÓÚ. £¸zvaöŒi°¼¸¢x QøhUS® £g]¼¸¢x BøhPÒ
ö|#¯¨£kQßÓÚ.

|©US £¯ß u¸® uõÁµ[PøÍ |õ® •øÓ¨£i £°›kQß@Óõ®. ÂøuPÒ
ÂøuUQ@Óõ®. }º £õ#a”Q@Óõ®. @uøÁU@PØ£ EµªkQ@Óõ®. £°ºPøͨ §a]PÒ
uõUPõ©¼¸UP ©¸¢x öuÎUQ@Óõ®.

uõÁµ[PÒ C¯ØøP |©US AÎzu |ßöPõøh BS®. |©x AøÚzx @uøÁPøͲ®
uõÁµ[PÒ §ºzv öŒ#QßÓÚ.

”ØÖa‹Ç¼¼¸¢x ¤Ó E°›Ú[PÐUS® EnÄ QøhUQÓx. Knõß ¦ÊUPøÍz
vßQÓx. G¼ ©ØÖ® uÁøÍø¯¨ £õ®¦ EsQÓx. ¦¼ ©õøÚz vßQÓx. BkPÒ Cø»
uøÇPøÍ EsQßÓÚ. £”, G¸ø© BQÁØÔØS ¦À EnÁõQßÓÚ. AuõÁx GÀ»õ
E°›Ú[PÐUS® @uøÁ¯õÚ EnÄ ”ØÖ¨¦Ózv¼¸¢x QøhUQÓx.

·· ¦v¯ öŒõÀ PØÓÀ

©µÁõÌ Â»[SPÒ : ©µzøu C¸¨¤h©õPU öPõsk ÁõÊ® »[SPÒ ©µÁõÌ
»[SPÒ GßÖ AøÇUP¨£kQßÓÚ.

Sµ[S ©ØÖ® AoÀ @£õßÓ Â»[SPÒ ©µzvÀ Á]¨£øÁ. CøÁ ©µzvÀ
Á]¨£uõÀ Gv›PÎhª¸¢x u®ø© GÎuõP¨ £õxPõzxU öPõÒÍ C¯¾®. ©µzvÀ
QøhUS® £Ç[PøÍ Esq®. CuÚõÀ CÁØøÓ ©µzvÀ Á]¨£øÁ GßQ@Óõ®.

©µzvÀ Á]US® »[SPÍõÀ A¢u ©µzvØS® £¯ß QøhUQÓx. ©µ ÁõÌ Â»[SPÒ
C[S® A[S® öŒÀ¾®@£õx AÁØÔß GaŒ[PÒ ‰»® ÂøuPÒ £µÄQßÓÚ. AuÚõÀ

öÆ@ÁÖ Ch[PÎÀ ¦v¯ ©µ[PÒ ÁͺUQßÓÚ.
@©¾® £ÓøÁPÒ Tk Pmi ÁõÇÄ® ©µ[PÒ
£¯ß£kQßÓÚ.

©µÁõÌ Â»[SPÒ
(11)

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

·· G¸ø©°ß @©À öPõUS EmPõ¸QÓx.

G¸ø© @©²® @£õx öPõUS Auß •xQÀ EmPõ¸QÓx.
öPõUQß •UQ¯ EnÄ §a]PÒ BS®. ¦ÀöÁΰÀ
AvP©õP §a]PÒ Põn¨£k®. ¦À Ahºzv¯õP EÒÍuõÀ
§a]PøÍU öPõUS £õºUP •i¯õx. GÚ@Á §a]Pøͨ
¤iUP •iÁvÀø».

G¸ø© @©#¢x öŒÀ¾® @£õx §a]PÒ £¯zvÀ £ÓUS®.
A¨@£õx G¸ø©°ß •xQÀ A©º¢v¸US® öPõUS
A¨§a]Pøͨ ¤izx ÂÊ[Q ÂkQÓx.
Cx AÔħºÁ©õÚ öŒ¯Àuõ@Ú ?

£¸ÁPõ»zvØ@PØ£ E°›Ú[PÎÀ HØ£k® ©õØÓ[PÒ.

uPÁÀ @ŒP›

(1) ©õ©µ® §zxU S¾[SÁøu ©µõzv ö©õÈ°À G¨£i AøǨ£º? Á¸hzvß
G¢u ©õuzvÀ ©õ©µ® §US®?

(2) AµŒ©µzvÀ Bsk •ÊÁx® Cø»PÒ C¸US©õ?
(3) ©øÇUPõ»[PÎÀ uÁøÍPøÍ G[S® Põn»õ®. @PõøhU Põ»zvÀ AøÁPÒ

G[S ©øÓ¢x ÂkQßÓÚ?
(4) |õÁÀ£Ç® G¢u¨ £¸ÁPõ»zvÀ QøhUS®?

@PõøhUPõ»®, ©øÇUPõ»®, SκPõ»® GÚ ‰ßÖ ÁøP¨
£¸ÁPõ»[PÒ EÒÍÚ. @PõøhU Põ»® ªP öÁ¨£©õP C¸US®.
A¨@£õx £¸zv Bøh AoQ@Óõ®. }º AvP® SiUQ@Óõ®.

©øÇUPõ»zvÀ |øÚ¯õ©À
C¸UP Søh, ©øÇU@Põmk
BQ¯ÁØøÓ¨ £¯ß£kzxQ@Óõ®.

SκPõ»zvÀ SΛÀ C¸¢x

|®ø©¨ £õxPõUP P®£Î

BøhPøͨ £¯ß£kzxQ@Óõ®.

(12)

‰ßÖ ÁøP¨ £¸Á Põ»[PЮ |©US GÆÁõÖ £õv¨ø£
HØ£kzxQßÓÚ@Áõ AÆÁõ@Ó ¤Ó E°›Ú[PÐUS®
£õv¨ø£ HØ£kzxQßÓÚ.

Sκ Põ»zvÀ ©µ[PÎÀ EÒÍ Cø»PÒ Evº¢x
ÂkÁøuU Põn»õ®. GÚ@Á CUPõ»zøu
Cø»²vº Põ»® GÚÄ® TÓ»õ®.

CUPõ»zvÀ Eh®¤À E@µõ©®
EÒÍ Â»[SPÎÀ E@µõ©® ªPÄ®
Ahºzv¯õQÓx. C¢u ©õØÓ® C¨¤µõoPÒ
SΛÀ C¸¢x u®ø©z uõ@© £õxPõzxU
öPõÒÍ Eu¯õP C¸UQÓx. BkPÒ ©ØÖ® •¯ÀPÎÀ
Ahºzv¯õÚ E@µõ© Áͺa] HØ£kÁøu |õ® Põn»õ®.
Sκ Põ»zvÀ ©õ©µ[PÒ §zxU S¾[S®. Cx §US®
Põ»® GÚ AøÇUP¨£kQÓx. ©µõzv°À Cx B®¨¯õaŒõ
@©õíº GÚ AøÇUP¨£kQÓx.

·· ¦v¯ öŒõÀ PØÓÀ
©õ¢uκ :& ©õ©µzvÀ @uõßÖ®

¦v¯ Cø»PÒ. C¢u Cø»PÒ ŒØÖ
]Á¢u {Ó©õP C¸US®. ¤ßÚº AøÁ
£aøŒ¯õP ©õÖ®.

©õ©µzvß §[öPõzx
¤¨µÁ› ©õu •iÂÀ SÎ›ß uõUP® SøÓ²®. ©õºa ©õuz öuõhUPzvÀ @PõøhUPõ»®
Bµ®¤US®. A¨@£õx ©µ[PÎÀ ¦v¯ Cø»PÒ xκUS®. PõkPξÒÍ ©µ[PÎÀ
G[S £õºzuõ¾® ¦v¯ ]Á¢u CÍ® Cø»PøÍU Põn»õ®. AøÁ •vºa] Aøh¢u
¤ÓS £aøŒ¯õP ©õÖQßÓÚ. CÆÂh[PÎÀ S°¼ß CÛø©¯õÚ Sµø»U @PmP»õ®.

@PõøhUPõ»zvÀ Œ¢øuPÎÀ ©õ®£Ç[PЮ uº§Œo¨
£Ç[PЮ HµõÍ® QøhUS®. ©PõµõèiµõÂß GÀ»õ
Ch[Pξ® ©õ©µ[PÒ C¸¨¤Ý® öPõ[Pn¨ £Sv¯õÚx
©õ®£Ç[PÐUS ö£¯º ö£ØÓx.

@PõøhUPõ»® •¢v›¨£Ç[PÐUS® HØÓ Põ»® BS®.
]Á¨¦, ©ØÖ® ©gŒÒ {Ó •¢v›¨£Ç[PÒ öPõ[Pn £Sv°À
EÒÍ ©ø»a Œ›ÄPÎÀ Põn¨£k® •¢v› ©µ[Pμ¸¢x
QøhUQßÓÚ.

(13)

áüß ©õuzvÀ ÁõÚzvÀ Põº@©P®

Põn¨£k® Cx ©øÇUPõ»U Bµ®¤UP¨

@£õÁøu EnºzxQÓx. CÆ@ÁøÍ°À

Œ¢øuPÎÀ £»õ¨£Ç®, C»¢øu,

©ØÖ® |õÁÀ£Ç[PÒ BQ¯ÁØÔß ÁµÄ

Bµ®£©õQÓx.

¦À ©ØÖ® ]» uõÁµ[PÎß ÂøuPÒ uøµ
•ÊÁx® £µÂUQhUQßÓÚ.

©øÇUPõ»zvÀ ¦À ©øÇ ö£#¯
Bµ®¤zuÄhß ©ØÖ® Cuµ uõÁµ[PÎÀ ÂøuPÒ
•øÍÂmk öŒÈzx ÁͺQßÓÚ. G[S®
£”ø©¯õP C¸US®. ]» Œ©¯[PÎÀ ÁõÚÂÀ
@uõßÖ®.

GÀ»õ Ch[Pξ® }µõS®÷£õx uÁøÍPÒ
Põn¨£kQßÓÚ. AÆÁ¨÷£õx AÁØÔß J¼ |®
PõvÀ ÷PmQÓx. ©øÇUPõ»® •i¢x v¸®£Ä® SκPõ»® Á¸QÓx. SÎ›ß wµ®
AvP›UQÓx. CuÚõÀ uÁøÍUS ¤µa]øÚ HØ£kQÓx. Ax {»zvØS Ai°À
BÇ©õP ö\ßÖ EÓ[SQÓx. Cuß EµUP® HÊ Gmk ©õu[PÒ Áøµ }iUQÓx.

|õ® EnÂØPõP ÷ÁÍõsø©ø¯ \õº¢xÒ÷Íõ®. ©øÇUPõ»®, SκPõ»®,
÷PõøhPõ»® ÷£õßÓ £¸Á[PÎÀ Á¯ÀPÎÀ SÔ¨¤mh ÷Áø»PÒ ö\´¯¨£kQßÓÚ.

|õ® PØÓøÁ

·· E°›Ú[PÎß Ai¨£øhz @uøÁPÒ ”ØÖa‹Ç¼ß ÁȯõP {øÓÄ öŒ#¯¨
£kQßÓÚ JÆöÁõ¸ E°›Ú[PÎß @uøÁPЮ @ÁÖ£kQßÓÚ.

·· Sµ[S, AoÀ BQ¯øÁ ©µÁõÌ Â»[SPÒ ©µ[PÒ CÆ»[SPÐUS
¦P¼h•® EnÄ® öPõkUQßÓÚ. CÆ»[SPÎß GaŒ[PÒ ©µzvß
ÂøuPøͨ £µÁa öŒ#QßÓÚ. CuÚõÀ ¦v¯ uõÁµ[PÒ E¸ÁõQßÓÚ.
£ÓøÁPÒ ©µ[PÎÀ Tk Pmi ÁõÌQßÓÚ.

·· JÆöÁõ¸ E°›Ú•® uß @uøÁPÒ §ºzv¯õS® ChzvÀ Á]US®. Œõuõµn©õP
¦¼ ¦uºPÒ AvP©õP EÒÍ Põmk¨£Sv°À Á]US®. }ºzuõÁµ[PÒ }›À ÁõÊ®.

·· Põ»©õØÓ® E°›Ú[PÎÀ ©õØÓzøu HØ£kzx®. SκPõ»zvÀ uõÁµ[PÎß
Cø»PÒ EvºQßÓÚ. Eh¼À E@µõ©® EÒÍ Â»[SPÎß E@µõ©®
Ahºzv¯õQÓx.@PõøhUPõ»Bµ®£zvÀ©µ[PÒxκUQßÓÚ.©øÇUPõ»zvÀ
G[S® £”ø©¯õP C¸US®. uÁøÍPÒ Põn¨£kQßÓÚ. ÂÁŒõ° PiÚ©õP
EøÇzx uõÛ¯[PøÍ ÂøÍÂUQÓõß.

(14)

{øÚÂÀ öPõÒ

C¯ØøP°À HØ£k® ©õØÓzvØS HØÓõØ@£õÀ AuÝhß CøŒ¢ux ÁõÇ E°›Ú[PÒ
u[PÒ uPÁø©¨ø£z uõ@© ©õØÔ Aø©zxU öPõÒQßÓÚ.

£°Ø]PÒ

(A) GßÚ AÔÄøµ öPõk¨£õ#?

|õßPõ® ÁS¨¦ ©õn «ÚõÄUS @PõøhUPõ» Âk•øÓ ¤Ø£P¼À ö£õÊx÷£õUS
ÁS¨¤ØS ö\À» ÷Ásk®. öÁ°¼ß uõUPzøu Œ©õÎUP AÁÐUS Œ›¯õÚ AÔÄøµ
ÁÇ[P ÷Ásk®.

(B) ]¢vzx¨ £õº

1. AÖÁøhUSz u¯õµõP EÒÍ Á¯ÀPÎÀ öuõhº ©øǯõÀ }º @u[Q £°ºPÒ
AÊQÂkQßÓÚ. Cuß Põµn® GßÚ?

2. ©øÇ SøÓÁõP¨ ö£#²®@£õx ÂøÍaŒÀ SøÓQÓx Hß?
3. Á¯ÀPÐUS A¸QÀ £õ®¦ Á]¨£x Hß ?
4. £Û¨ ¤µ@uŒ[PÎÀ EÒÍ Â»[SPÎß Eh¼À E@µõ©zvß Ahºzv AvP©õP

C¸US©õ? SøÓÁõP C¸US©õ? Põµn® TÖP.

(C) uPÁÀ @ŒP›

1. ©PõµõèiµõÂÀ RÌUPõq® Ch[PÒ G¢u £Ç[PÐUS¨ ö£¯º ö£ØÓøÁ.
(B) |õU§º (B) @PõÀÁm (C)ŒõìÁm (D) @uÁPm (E) áÀPõÆ
2. C¢u £Ç©µ[PÒ A¢u SÔ¨¤mh £SvPÎÀ ©mk® Á͵U Põµn® GßÚ?

CuØPõÚ uPÁø» @ŒP›zx GÊx. C¢u Ch[PøÍ ©Põµõèiµõ Áøµ£hzvÀ
PõmkP. ÁS¨¤¾ÒÍ ¤Ó ©õnÁºPÎh•® CzuPÁø»¨ £Qº¢x öPõÒP.

D) R@Ç öPõkUP¨£mh @PÒÂPÐUS Âøh¯Î

1. uõÁµ[PÒ |©US GÆÁõöÓÀ»õ® £¯ß£kQßÓÚ?
2. ©µÁõÌ Â»[SPÒ GßÓõÀ GßÚ ?
3. ©õºa ©õu öuõhUPzvÀ ©µ[PÎÀ HØ£k® ©õØÓ[PÒ GßÚ?

(E.) @Põimh Chzøu {µ¨¦

1. &&&&&&&&&&& •i¢ux® SκPõ»® Bµ®£©õQÓx.
2. |©x &&&&&&&&&&&&&§ºzv öŒ#¯ »[SPøÍ ÁͺUQ@Óõ®.
3. £°ºPøͨ §a]PÒ uõUPõ©¼¸UP &&&&&&&&&&&&&&&&& öuÎUQ@Óõ®.
4. SκPõ»zøu &&&&&&&&&&&& Põ»® GßÖ® TÓ»õ®.

öŒ#x £õº.
£¸ÁPõ» ©õØÓzuõÀ E°›Ú[PÎÀ GßöÚßÚ ©õØÓ[PÒ Põn¨£kQßÓÚ
Gߣøu Bµõ#¢x SÔ¨¦ GÊxP.

(15)

3. }º @Œª¨¦

öŒ#x £õº¨@£õ©õ !

1. •ØÓzvÀ PÀ ©ØÖ® ©snõÀ (2). C¨ö£õÊx SßÔß @©À

J¸ ]Ô¯ SßÖ u¯õº öŒ#. }º FØÖÁøu {Özx.

Cuß «x §ÁõÎ ‰»® R@Ç öPõkUP¨£mkÒÍ

}º FØÖ. C¢u SßÔß SÔ¨¦PøÍU öPõsk

«x }º GÆÁõÖ £õ#QÓx B#Ä öŒ#.

GߣøuU RÌUPõq® ·· }º FØÖÁøu öPõsk

•UQ¯U SÔ¨¦PÒ ‰»® B#Ä öŒ#.

AÔ¢x öPõÒ. ·· }º FÓÖÁøu {Özv¯

·· }º G[Q¸¢x G[@P £õ#QÓx ? Ehß SßÖ Hß E»º¢x

·· öŒ[SzuõÚ Œ›ÄPÎÀ }º ÂkQÓx?

GÆÁõÖ £õ²®? ·· SßÖ E»µ GÆÁÍÄ @|µ®

·· @»ŒõÚ Œ›ÄPÎÀ }º GÆÁõÖ BQÓx?

£õ²®? ·· SßÔß G¢u¨ £õP® ^UQµ®

E»º¢x ÂkQÓx?

·· PØPÍõÀ uøh HØ£k®@£õx ·· G¢u¨ £õP® E»µ AvP @|µ®

GßÚ BS®? BQÓx?

·· GÆÂh[PÎÀ }º @u[SQÓx ? ·· Ax E»ºÁuØS AvP @|µ®

·· }›ß £õ²® vøŒ G¨@£õx ©õÖQÓx ? GkzxU öPõÒQÓx ?

©øÇ°¼¸¢x }º QøhUQÓx. ©øÇ ö£#²® @£õx ö£¸©ÍÄ }º ÁÈ¢x KkQÓx.
]ÔuÍÄ ©øÇ }º §ªUSÒ P]QÓx. |©US QøhUS® GÀ»õ }¸® ©øÇ°À C¸¢x
uõß QøhUQßÓÚ ‰ßÖ •uÀ |õßS ©õu[PÒ Áøµ ©øÇ ö£#QÓx. |©US® ©ØÓ
E°›Ú[PÐUS® Bsk •ÊÁx® C¢}º £¯ß£kQÓx.

|õ® }øµ @Œªzx øÁUPÂÀø»ö¯ßÓõÀ |©USz @uøÁ¨£k® @|µzvÀ
@£õx©õÚ }øµ |õ® ö£Ó •i¯õx. GÚ@Á }øµa @Œªzx øÁ¨£x AÁ]¯®. }øµa
]UPÚ©õPa öŒ»Âh @Ásk®. }øµa @Œª¨£uØPõÚ öÁÆ@ÁÖ •øÓPøͨ
£õº¨@£õ®.

£øǯ •øÓPÒ (£õµ®£›¯ •øÓPÒ)

£Ç[Põ»zvÀ |©x |õmiÀ }º @ŒªUP £» •øÓPÒ C¸¢uÚ. uØ@£õx C¢u •øÓPÒ
AvP £¯ß£õmiÀ CÀ»õ©À A›uõÚ £¯ß£õmk {ø»°À EÒÍÚ. AÁØÔÀ J¸ ]»
ªPÄ® ]Ó¨£õÚøÁ. ]» }ºz@uUP[PÎÀ }º J¸
@£õx® ÁØÓõ©À C¸UQÓx.

(1). QnÖPÒ

©øÇ }º §ªUSÒ P]¢x öŒÀQÓx. C¢u {»zui
}øµ¨ ö£Ó QnÖPÒ @uõsh¨£kQßÓÚ.

(16)

(2). @PõmøhPξÒÍ }ºz@uUP[PÒ ©ØÖ® SÍ[PÒ.

£Ç[Põ»zvÀ ©UPÒ ©ø»U@PõmøhPÎÀ
Á]zuÚº. AÁºPÐUS® }º @uøÁ¨£mhx.
AuØPõP @Põmøh°À }º @uøÁ¨£mhx. AuØPõP
@Põmøh°À }ºz@uUP[PÒ ©ØÖ® SÍ[PÒ
öÁmh¨£mhÚ.

]Á@Ú› @Põmøh°À EÒÍ SÍ®.

(3). £i°À»õu QnÖPÒ

£Ç[Põ»zvÀ Si}¸UPõP £i°À»õu QnÖPÒ

@uõsh¨£mhÚ. CÁØÔß ”ØÓÍÄ SøÓÁõP

C¸US®. P°ØÔÀ Pmh¨£mh J¸ £õøÚ°ß ‰»®

}º CøÓUP¨£mhx.

Œõ[Q¼ ©õÁmhzvÀ Bm£õi Qµõ©zvÀ

JÆöÁõ¸ Si°¸¨¤¾® £Ç[Põ»zvÀ

CÆÁøP¯õÚ QnÖPÒ Esk. CUQnÖPÎÀ £i°À»õu QnÖ

Bsk•ÊÁx®}ºC¸US®.uØ@£õxCUQµõ©zvÀ

SÇõ#‰»® }º ÁÇ[P¨£kÁuõÀ C¢u¨£i°À»õU QnÖPÒ £¯ß£õmiÀ CÀø».

AøÁ ‰h¨£mkÂmhÚ. C¨@£õx CUQµõ©zvÀ J¸ ]» £i°À»õu QnÖP@Í

EÒÍÚ. £» Qµõ©[PÎÀ C¢{ø» Põn¨£kQÓx.

(4). BÖPЮ uk¨¦a ”ÁºPЮ.

BØÖ}øµz @uUQ øÁUP BØÔß SÖU@P
PÀ ©ØÖ® ©snõÀ Aøn (uk¨¦a ”Áº)
Pmh¨£kQÓx.

BØÔß uk¨¦a ”Áº

(5). £øǯ }ºz@uUP[PÒ : ©øÇ SøÓÁõP¨

ö£#²® Ch[Pξ® BÖ CÀ»õu Ch[Pξ®

}ºz@uUP[PÒ Pmh¨£mhÚ. CÁØøÓU

PmkÁuØS PÀ¾® ”snõ®¦UP»øÁ²® £¯ß

£kzu¨£mhÚ. |õ]U ©õÁmhzvÀ Œõ¢zÁõi°¾ÒÍ }ºz@uUP®

(6). £Çø©¯õÚ öu¨£USÍ[PÒ:

£Ç[Põ»zvÀ }º öu¨£USÍ[PÎÀ
@ŒªUP¨£mhx. Cx •UQ¯©õP¨ ö£¸ |Pµ[PÎÀ
C¸¢ux. C¨@£õx® ]» £¯ß£õmiÀ EÒÍx.

EÚx ”ØÖ¨¦ÓzvÀ Cx @£õßÓ £øǯ
öu¨£USÍ[PÒ EÒÍÚÁõ GÚU Psk¤i.

J͵[P£õz |P›À EÒÍ J¸ öu¨£USÍ®
(17)

wºÄ GßÚ?

{»õ ©ØÖ® Pv›ß ÃmiÀ SÇõ# }º ÁŒv C¸UQÓx. CuÚõÀ }sh |õmPÍõP
£¯ß£kzvU QnØÔ¼¸¢x AÁºPÒ }º Gkzx GuØS® £¯ß£kzxÁvÀø».
CuÚõÀ AÁºPÎß £õmiUS ªPÄ® Á¸zu®. {»õ ©ØÖ® Pvº QnØÖ }øµ Si¨£uØS
£¯ß£kzxÁøuz uµ @ÁÖ GuØS GÀ»õ® £¯ß£kzu»õ® GÚ B@»õŒøÚ TÖ.

¦v¯ •øÓPÒ
(1) AønUPmkPÒ

uØ@£õøu¯ }ºz@uUP[PÎÀ ªPÄ® •UQ¯zxÁ® Áõ#¢ux AønUPmkPÒ BS®.
AvPAÍÄ }øµ @Œªzx øÁUS® AÍÂØS AønUPmkPÒ Aø©UP¨£kQßÓÚ.
Cuß Põµn©õP AvP©õÚ {»¨£µ¨¦ ÂÁŒõ¯zxUS Em£kzu¨£mhx. |Pµ[PÒ
Áͺa] Aøh¯ Bµ®¤zuÚ. öuõÈØŒõø»PÒ Aø©UPÄ® ªßEØ£zv öŒ#¯Ä®
Áõ#¨¦PÒ EshõQÚ. ©PõµõèiµõÂÀ áõ#UÁõi, öPõ#Úõ, EäÛ, HÀuÎ @£õßÓ
ªP¨ ö£›¯ AønPÒ EÒÍÚ.

C¢u AønPÒ EÒÍ Ch[PøÍ ©PõµõèiµõÂß C¯ØøP Aø©¨¦ {»¨£hzvÀ
Psk¤i.

(2) BÌSÇõ#U QnÖPÒ.

{»zvØSU R@Ç EÒÍ }øµ¨ ö£Ó QnÖPÒ öÁmh¨£mhÚ. BÚõÀ Cuß ‰»®
AvP BÇzv¾ÒÍ }øµ öÁÎUöPõnµ Áõ#¨¦ CÀø». C¨ö£õÊx ªßŒõµ £®¦PÒ
‰»® }º CøÓ¨£uØS Áõ#¨¦ EÒÍuõÀ BÌSÇõ#U QnÖPÒ @uõsh¨£kQßÓÚ.
ªP BÇzvÀ EÒÍ {»zui }øµ²® SÇõ# ‰»® @©@» öPõsk Áµ •i²®. CÆÁøPU
QnÖPÒ BÌUSÇõ#U QnÖPÒ GÚ¨£k®. Cuß BÇ® AvP©õPÄ®. ”ØÓÍÄ ªPU
SøÓÁõPÄ® C¸US®.

‰øÍUS @Áø»

(1) } Á]US® ChzvÀ }øµ @ŒªUS® £øǯ •øÓPÒ £ØÔ¯ uPÁÀPøÍa @ŒP›. C¢u
}øµ GÆÁõÖ £¯ß£kzu»õ® Gߣøu¨ £ØÔ ]¢vUPÄ®.

(2) BÖPÒ, QnÖPÒ, AønUPmkPÒ, H›PÒ @£õßÓ }ºz@uUP[PÐUS G[Q¸¢x
}º QøhUQßÓx?
(18)

}º£¢uÀ

ÁȨ@£õUPÐUS®, ö|k¢yµ® £¯n®
öŒ#£ÁºPÐUS® uõPzøu uoUP B[Põ[@P
ö£›¯ ©s £õøÚPÎÀ }º øÁUP¨£kQÓx C¢u
}º C»ÁŒ©õP ÁÇ[P¨£kQÓx. C¢u }º C»ÁŒ©õP
ÁÇ[P¨£kQÓx. Cx@Á }º£¢uÀ GÚ¨£k®. Cx
@£õßÓ HØ£kzxQÓõºPÒ uõ©õP@Áõ AÀ»x
]» Œ[P[PÎß @»©õP@Áõ HØ£kzxQÓõºPÒ
CÆÁŒv ©UPÐUS @PõøhUPõ»[PÎÀ ªPÄ®
£¯ÝÒÍuõP C¸UQÓx.

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

©ø»U@PõmøhPÒ PmkÁuØS Œzµ£v ]Áõâ ©Põµõáõ Cmh PmhøÍPÒ
¤ß Á¸©õÖ.

J¸ @Põmøhø¯U PmkÁuØS•ß A[S uspº EÒÍuõ GÚU PshÔ¯
@Ásk®. AÆÁõÖ CÀø»ö¯ÛÀ Psi¨£õP A¢u ChzvÀ uõß @Põmøhø¯U
Pmh @Ásk® GßÓ £mŒzvÀ ©ø»PøÍ Eøhzx }ºz@uUP[PøÍ Aø©UP
@Ásk®.

@Põmøh°À }¹ØÖPÒ‰»® QøhUS® }º @£õx©õÚuõP C¸US® GÚ Aøu
©mk@© |®¤ C¸zuÀ Thõx. }øµz @uUQ øÁUP Cµsk AÀ»x |õßS }ºz
@uUP[PÒ Pmh¨£h @Ásk®. AÁØÔÀ EÒÍ }øµ ÃnõUPõ©À |ßS £õxPõzx
øÁUP @Ásk®.

|õ® PØÓøÁ {øÚÂÀ öPõÒP

™™ }øµa @ŒªUS® £õµ®£›¯ •øÓPÒ }º J¸ C¯ØøP ÁÍ® BS®. Cøu GÀ»õ
™™ }øµa @ŒªUS® ¦v¯ •øÓPÒ
™™ }øµa ]UPÚ©õP öŒ»Ä öŒ#uÀ E°›Ú[PЮ £¯ß£kzxQßÓÚ.

Cøu {øÚÂÀ öPõsk }øµ •øÓ¯õP

£¯ß£kzu @Ásk®.

£°Ø]PÒ

(A). ”¸UP©õÚ Âøh¯Î

(1) }øµ |õ® Hß @ŒªUP @Ásk®?
(2) |® ÃkPÎÀ }øµa @ŒªUP¨ £¯ß£kzv¯ £õµ®£›¯ •øÓPÒ ¯õøÁ?
(3) Aøn GuØPõP Pmh¨kQÓx?
(4) }øµ¨ £¯ß£kzx®@£õx GøuU PÁÚzvÀ öPõÒÍ @Ásk® ?
(5) }º ©õ”£kuÀ GßÓõÀ GßÚ ?

(B) uspº¨ £ØÓõUSøÓ EÒÍ Ch[PÎÀ }º GÆÁõÖ
@ŒP›UP¨£kQÓx Gߣx £ØÔa ]¢vzx AuØPõÚ wºÄPøÍU TÖ.

(C). }øµa ]UPÚ©õP¨ £¯ß£kzu GßöÚßÚ |À» £ÇUP[PøÍ

ÁͺzxU öPõÒÍ @Ásk® ?
***

(19)

4. £õxPõ¨£õÚ Si}º

öŒ#x £õº¨@£õ©õ !

·· J¸ Psnõi h®Í›À £õv¯ÍÄ }øµ {µ¨¦. AvÀ J¸ Pµsi ŒºUPøµ
@Œºzx |ßÓõPU P»US.

HØ£k® ©õØÓzøuU PÁÛ.
·· RÌUPsh ö£õ¸ÒPøÍU öPõsk «sk®

Ca@ŒõuøÚø¯a öŒ#x £õº.
·· E¨¦, @uß, Œ»øÁ @Œõhõ, £iPõµzyÒ,

©s, @Põxø© ©õÄ, ©µzyÒ, ©gŒÒyÒ,
Gsön#.
·· JÆöÁõ¸ @ŒõuøÚUS® ¤ÓS h®Íøµ
|ßÓõP ”zu® öŒ#.
·· } GßÚ PõsQÓõ#?

ŒºUPøµ, E¨¦, Œ»øÁ@Œõhõ, £iPõµzyÒ BQ¯ ö£õ¸ÒPøÍ }›À ÷£õmk

P»UQ¯ ¤ß AøÁ öu›ÁvÀø». HöÚÛÀ AøÁ }›À •ÊÁx©õP Pøµ¢x
ÂkQÓx. BÚõÀ ©s, @Põxø© ©õÄ, ©µzyÒ, ©gŒÒ yÒ, Gsön# BQ¯
ö£õ¸ÒPÒ AÆÁõÖ P»UQ¯ ¤ßÚ¸® }›À PøµÁvÀø». HöÚßÓõÀ AøÁ
Pøµ¯õ¨ ö£õ¸ÒPÒ BS®.

Cv¼¸¢x } AÔÁx GßÚ?

]» ö£õ¸mPÒ }›À Pøµ²®. ]» }›À Pøµ¯õx.

}›À Pøµ²® ö£õ¸mPÒ }›À •ÊÁx©õP £µÂ ÂkQÓx. E¨¦ }›À
Pøµ¢ux® }›ß ”øÁ EÁº¨£õP C¸US®. ŒºUPøµ Pøµ¢ux® }º CÛ¨£õP
C¸US®.

¦v¯ öŒõÀ

PøµŒÀ : J¸ ö£õ¸Ò }›À •ØÔ¾® Pøµ¢x QøhUS® P»øÁ PøµŒÀ GÚ¨£k®.

Áõ¢v²® Á°ØÖ¨@£õUS® EÒÍ
J¸Á¸US E¨¦ ©ØÖ® ŒºUPøµø¯
}›À Pøµzx SiUP öPõkUP¨£kQÓx.
Cøu Áõ# }ºUPøµŒÀ ORS (Oral
Rehydration Solution) GßQ@Óõ®. Cx
Eh¼ß }øµ Œ©{ø»£kzx® vµÁ®
BS®.

]» Œ©¯[PÎÀ ©¸zxÁ©øÚPÎÀ
@|õ¯õÎUS }›À E¨¦ P»¢u PøµŒÀ (Saline)
öŒ¾zu¨£kQÓx. ]» Œ©¯[PÎÀ C¢u
E¨¦U PøµŒ¾hß ©¸¢xPЮ P»¢x
öŒ¾zu¨£kQÓx.

C¢u E¨¦ P»¢u PøµŒÀ £¯ÝÒÍ
PøµŒÀPÐUS GkzxUPõmk BS®.

(20)

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

·· PhÀ }›À C¯ØøP¯õP@Á £» E¨¦UPÒ Pøµ¢xÒÍÚ. GÚ@Á Ax EÁº¨£õP
EÒÍx. PhÀ }øµ |®©õÀ Si¨£uØS¨ £¯ß£kzu •i¯õx.

·· JÆöÁõ¸ QnØÔ¾® EÒÍ }›ß ”øÁ öÁÆ@ÁÓõP C¸US®. Ax Hß?
{»zv¾ÒÍ ]» ö£õ¸mPÒ C¢u }›À Pøµ¢xÒÍÚ. CøÁ }¸US ”øÁø¯z
u¸QßÓÚ. }›À G¢u E¨¦PЮ Pøµ¯õÂiÀ AuØS ”øÁ C¸UPõx .

·· @Œõhõ }º¦miø¯z vÓUS®@£õx Áõ² ~øµ²hß öÁÎ@¯ÖQÓx. @Œõhõ
}º u¯õ›¨¤ß@£õx Põº£ß øh BUøŒk GßÓ Áõ² }›À AvP AÊzuzxhß
PøµUP¨£kQÓx. ‰iø¯z vÓUS®@£õx AÊzu® SøÓ¢x Áõ², ~øµ²hß
öÁÎ@¯ÖQÓx.

öŒ#x £õº

·· J¸ ö£›¯ Psnõiz öuõmi°À }º {µ¨¦.
·· R@Ç öPõkUP¨£mkÒÍ ö£õ¸ÒPøÍa @ŒP›.

EÚx ö£ß]À h¨£õ¼¸¢x :

¤ÍõìiU AÍÄ@PõÀ, AȨ£õß, ö£ß]À
^Â, ö£ß]À xsk, Cµ¨£º @£sm, PÁµõ¯®.

EÚx ÃmiÀ C¸¢x : x¸¨¤iUPõu

Pµsi, ¤ÍõìiU Pµsi, {»UPhø» Kk,
Bo v¸S, |õn¯®.

EÚx @uõmhzv¼¸¢x : ]Ô¯ PØPÒ,

]Ô¯ QøÍPÒ, Cø»PÒ, ©s.
C¢u¨ ö£õ¸ÒPøÍ }›ÝÒ @£õk. JÆöÁõßÖ®

ªuUQÓuõ? AÀ»x ‰ÌSQÓuõ? GßÖ PÁÛ

} GßÚ PõsQÓõ# ?

AȨ£õß, ö£ß]À ^ (åõº¨£Úº), PÁµõ¯®, x¸¨¤iUPõu C¸®¦ Pµsi, Bo,
v¸Põo, PÀ, |õn¯®, PÁµõ¯®, ©s @£õßÓøÁ }›À ‰ÌSÁøu²® ©ØÓøÁ }›À
ªu¨£øu²® Põn»õ®.

Cv¼¸¢x } AÔÁx GßÚ?

]» ö£õ¸mPÒ }›À ªuUS®. ]» }›À ‰ÌS®.

ªuUS® ö£õ¸ÒPÒ }øµ Âh C@»ŒõÚøÁ. ‰ÌS® ö£õ¸PÒ }øµ Âh PÚ©õÚøÁ.

(21)

öŒ#x £õº

· J¸ •PøÁ°À ]ÔuÍÄ ©s, Põ#¢u Cø» uøÇPÒ EÒÍ 1
P»[Q¯ }øµ GkzxU öPõÒ.
· C¢}øµ 4 •uÀ 5 ©o @|µ® Áøµ AøŒ¯õ©À øÁzv¸.

} GßÚ PõsQÓõ#?

· ©soß xPÒPÒ }›À ‰ÌQ Ai°À ÃÌ£iÁõP¨ £iQÓx.
Põ#¢u Cø», uøÇPÒ @©Ø£Sv°À ªuUQßÓÚ. CøÁ ÃÌ£iÁõP
©õÓ AvP @|µ® BS®.

Cv¼¸¢x GßÚ öu›QÓx?

· ©soß xPÒPÒ }øµ Âh PÚ©õÚøÁ. CzxPÒPÒ ªPa
]Ô¯uõP C¸¨£uõÀ ÃÌ£iÁõP Ai°À u[P AvP @|µ©õQÓx.
Põ#¢u Cø» uøÇPÒ }øµÂh C@»ŒõÚøÁ .

· C¨@£õx }µõÚx •ß¦ C¸¢uøu Âh ”zu©õPÄ® öuÎÁõPÄ®
Põn¨£kQÓx.

AøŒ¯õu }›À PÚ©õÚ xPÒPøÍ Ai°À £i¯øÁUS® •øÓUS
£i¯ øÁzuÀ GßÖ ö£¯º.
Ai°À £i¢v¸US® ÃÌ£iÄ P»[PõuÁõÖ Auß @©¾ÒÍ
}øµ C¸ ]Ô¯ •PøÁPÎÀ FØÖ. C¢}º •ßø£ Âh öuÎÁõPz @
uõßÔÚõ¾®Th ]Ô¯ xPÒPÒ ©ØÖ® TÍ[PÒ ªu¢x Põn¨£k®.

C¢u C¸ •PøÁPøͲ® 1,2 GÚU SÔzx AÁØÔÀ
EÒÍ }øµU öPõsk R@Ç öPõkUP¨£mkÒÍ
@ŒõuøÚPøÍa öŒ#x £õº.

öŒ#x £õº

· J¸ £iPõµz xsøh •uÀ •PøÁ°À EÒÍ }›ÝÒ ”ÇØÔ Gk.
· C¢u •PøÁø¯ 2 •uÀ 3 ©o@|µ® Áøµ AøŒ¯õ©À øÁ.

} GßÚ PõsQÓõ#?

· }›À ªu¢xÒÍ ]Ô¯ xPÒPÒ Ai°À £iQßÓÚ. @©¾ÒÍ }º öuÎÁõQÓx.
TÍ[PÒ CßÝ® ªu¢x öPõskuõß C¸UQßÓÚ.

(22)

Cv¼¸¢x } GßÚ AÔÁx GßÚ?

·· £iPõµ® }›¾ÒÍ ©s xPÒPøÍ Ai°À £i¯
øÁUQÓx.

·· CßöÚõ¸ •PøÁø¯ Gkzx Auß @©À J¸
@u°ø» ÁiPmiø¯ øÁ.

·· J¸ £¸zvz xoø¯ |õßS AkUPõP ©izx Aøu
Dµ©õUQ ÁiPmi°ß «x ›. •PøÁ 2. CÀ EÒÍ }øµ
FØÖ.

} GßÚ PõsQÓõ#?

·· TÍ[PЮ, ©sxPÒPЮ ÁiPmi°À EÒÍ xo°À u[Q ÂkQßÓÚ.
·· öu΢u }º •PøÁ°ÝÒ @Œ›UP¨£kQÓx. Cx JÎ Fk¸ÁUTi¯uõP EÒÍx.

Cv¼¸¢x GßÚ } AÔÁx GßÚ?

P»[Q¯ }›¾ÒÍ PÈøÁ ”zu©õUS®
•øÓUS ÁiPmkuÀ GßÖ ö£¯º.

Ca@ŒõuøÚø¯a öŒ#u ¤ßÚº øPøÍ
@Œõ¨¤ÚõÀ PÊ ”zu® öŒ#x öPõÒ.

¦v¯ öŒõÀ PØÓÀ !
£õxPõ¨£õÚ Si}º : |©x Eh¾US GÆÂuzv¾® w[S ÂøÍÂUPõu Si}º

£õxPõ¨£õÚ Si}º BS®.
P»[Q¯ }øµz y¯ }µõUSÁuØPõÚ £» •øÓPøͨ £izxÒ@Íõ®. C¸¨¤Ý® C¢u

}º £õxPõ¨£õÚ Si}º BPõx.

EÚUSz öu›²©õ?

·· ©øÇUPõ»zvÀ BÖ, Køh CÁØÔ¾ÒÍ }º P»[Q Põn¨£k®. C¢}øµ |õ® Hß
SiUPU Thõx?

·· } Cߣa ”ØÖ»õ öŒÀ¾® Ch[PξÒÍ FØÖ }º, QnØÖ }º BQ¯ÁØÔÀ J¸
Âu xº|õØÓ® Põn¨£mhõÀ, Aøu } Si¨£õ¯õ?

(23)

£õxPõ¨£õÚ Si}º

Si}µõÚx |©x EhÀ |»zvØS £õxPõ¨£õÚuõP C¸UP @Ásk®. ”zu©õÚ
}¸US {Ó®, ©n®, ”øÁ Qøh¯õx. }º A”zu©õP@Áõ xº|õØÓ® EÒÍuõP@Áõ
C¸¢uõÀ |õ® A¢}øµU SiUPU Thõx. Cx EhÀ |»zvØSU @Pk ÂøÍÂUS®.

©øÇUPõ»[PÎÀ P»[Q Á¸® Si}øµ ÁiPmi öuί øÁUP @Ásk®.
@uøÁ¨£mhõÀ, £iPõµzøu¨ £¯ß£kzv AÀ»x ÁiPmi ”zu©õUP»õ®. C®
•øÓ°À QøhUS® }º ”zu©õPÄ® öuÎÁõPÄ® C¸US®. CøuU Si¨£uØS¨
£õxPõ¨£õÚ }º GÚU TÓ •i²©õ?

Cøu¨£ØÔ CßÝ® AvP©õP PØ@£õ®.

¦v¯ öŒõÀ PØÓÀ
~so¯ : ªPªPa ]Ô¯x.
E°›PÒ : E°¸ÒÍøÁ

~sq°›PÒ : öÁÖ® PsPÍõÀ AÀ»x E¸¨ö£¸UQU Psnõi ‰»® £õºUP

•i¯õu AÍÄUSa ]Ô¯ E°›PÒ

~s@nõUQ : |©x PsPÍõÀ Põn •i¯õu ªPa]Ô¯ ö£õ¸øÍ |® PsPÍõÀ

£õºUS® AÍÂØS ö£›uõUQ Põmk® P¸Â.

EÚUSz öu›²©õ ?

J¸ ]Ô¯ Psnõiz uPmiÀ
]ÔuÍÄ u°º AÀ»x J¸ xÎ @©õº
Gkzx Aøu ~s@nõUQ¯õÀ
£õºUS® @£õx AvÀ ªPa
]Ô¯ E°›Ú[PÒ C¸¨£øuU
Põn»õ®.


CÁØøÓ
~sq°›PÒ GßQ@Óõ®. CøÁ
£õø»z u°µõP ©õØÓ EuÄ®. CøÁ
|©US |ßø© uµU Ti¯øÁ.
BÚõÀGÀ»õ~sq°›PЮ
|ßø© u¸ÁÚ AÀ». ]»
~sq°›PÒ |® Eh¼À ¦S¢x
w[S ÂøÍÂUQßÓÚ. CøÁ wø©
u¸® ~sq°›PÍõS®.

(24)

|®ø©a ”ØÔ¾® GsnØÓ ~sq°›PÒ EÒÍÚ. }º, PõØÖ, £õøÓPÒ, ©s GÚ
GÀ»õÁØÔ¾® GÀ»õ Ch[Pξ® ~sq°›PÒ EÒÍÚ.

}›À wø© u¸® ~sq°›PÒ C¸¢uõ¾® AÁØøÓ |®©õÀ £õºUP •i¯õx. C¢u
~sn°›PÒ EÒÍ }º öu΢x Põn¨£mhÀ AøuU Si¨£x £õxPõ¨£õÚuõ?

©øÇUPõ»zvÀ Á°ØÖ¨@£õUS @|õ#PÒ vjöµÚ @uõßÔ @ÁP©õP¨ £µÄÁøuU
Põn»õ®. CUPõ»[PÎÀ }øµU Põ#a] ÁiPmi SiUP @Ásk®. A¨@£õx uõß Ax
Si¨£uØS HØÓ £õxPõ¨£õÚ Si}º BS®.

}øµU öPõvUP øÁzuÀ Gߣx }›¾ÒÍ ~sq°›PøÍ AÈzx @|õ#PÒ Áµõ©À
uk¨£x BS®.

‰øÍUS @Áø» wºÄ GßÚ?

]» ö£õ¸mPÒ }›À Pøµ¯õx. A®©õ Pøh°¼¸¢x ^µP®
CuÚõÀ GßÚ £¯ß?
Áõ[Q Á¢uõº. AvÀ ©s xPÒPÒ

P»¢xÒÍÚ. A®©õÄUS ”zu©õÚ ^µP®

@uøÁ¨£kQÓx

|õ® PØÓøÁ

·· ]» ö£õ¸mPÒ }›À PøµQßÓÚ. ]» PøµÁvÀø».
·· ]» ö£õ¸mPÒ }›À ªuUQßÓÚ. ]» }›À ‰ÌQ Ai°À £iQßÓÚ.
·· öu΢u }øµ¨ ö£Ó P»[Q¯ }øµz öuί øÁUP @Ásk®. öu΢u }º £iPõµa

”ÇØ] AÀ»x ÁiPmkuÀ ‰»® @©¾® ”zu® öŒ#¯ £kQÓx.
·· CÆÁõÖ ”zu¨£kzv¯ }›¾® ~sq°›PÒ EÒÍÚ. C¢}º Si¨£uØS

£õxPõ¨£õÚx AÀ». GÚ@Á }øµU öPõvUP øÁzx ~sq°›PøÍ AÈzx
£õxPõ¨£õÚ Si}µõP ©õØÓ»õ®.

{øÚÂÀ öPõÒ

PsPÍõÀ £õºUP •i¯õu C¢u ~sq°›PÒ Th |©x
ÁõÌUøP°À ªP •UQ¯©õÚøÁ.

(25)

£°Ø]PÒ

(A). ‰øÍUS @Áø»

µøÁ²®, ŒÆÁ›]²® P»¢u P»øÁ°¼¸¢x Cµsøh²® uÛzuÛ¯õP ¤›¨£uØS
G¢u ÁøP ŒÀ»øhø¯ |õ® £¯ß£kzxQÓõ® -& µøÁø¯ Phzx® \À»øh¯õ AÀ»x
\ÆÁ›]ø¯ Phzx® \À»øh¯õ?

(B). RÌUPõq® @PÒÂPÐUS Âøh¯Î

(1). G¾ªaøŒ Œº£zvÀ P»¢xÒÍ ö£õ¸mPÎß ö£¯ºPøÍ GÊxP.
(2). }º öu΢x ”zu©õPU Põn¨£mhõ¾® Aøu £õxPõ¨£õÚ Si}º GßÖ Hß öŒõÀ»

•i¯õx?
(3). Œº£z u¯õ›US®@£õx ŒºUPøµ ÂøµÁõP PøµÁuØS GßÚ öŒ#¯ @Ásk®?
(4). Gsön# }›À ‰ÌS©õ? ªuUS©õ?

(C). AmhÁønø¯¨ §ºzv öŒ#

(1). RÌUPõq® AmhÁøn°À C¨£õhzvÀ öPõkUP¨£mkÒÍ }›À ªuUS® ‰ÌS®
@ŒõuøÚ°¼¸¢x ö£Ó¨£mh ÂÁµ[PøÍ GÊx. £õhzvÀ Ch® ö£Óõu @©¾® ]»
GkzxUPõmkPøͲ® AmhÁøn°À Œ›¯õÚ ChzvÀ GÊxP.

ö£õ¸ÒPÒ }›À ‰ÌS£øÁ }›À ªu¨£øÁ

£õhzvÀ EÒÍøÁ

£õhzvÀ CÀ»õuøÁ

(2). £õhzvÀ EÒÍ ÷\õuøÚø¯ }›À Pøµ²® ÷ÁÖ ]» ö£õ¸ÒPøÍ £¯ß£kzv
v¸®£Ä® ö\´¯Ä®.

@©¾ÒÍøu¨ @£õßÖ J¸ AmhÁønø¯ E¸ÁõUQ } Põs£ÁØøÓ
AmhÁøn¨£kzx.

(D). @Põimh Chzøu {µ¨¦

(1). E¨¦, ŒºUPøµ @£õßÓ ö£õ¸mPøÍ }¸hß @ŒºUS® ö£õÊx ]Ôx @|µzvØS
¤ÓS AøÁ }›À &&&&&&&&&&&&&

(2). J¸ ö£õ¸øÍ }›À Pøµzx QøhUP Ti¯x &&&&&&&&& BS®.
(3). ORS Áõ#}ºUPøµŒÀ Gߣx J¸ &&&&&&&&&&&&-&&&&&&&PøµŒÀ BS®.
(4). GÀ»õ ~sq°›PЮ |ßø© u¸ÁÚ AÀ». ]» |® Eh¼À ~øÇ¢x &&&-

&&&&&&&&&&& HØ£kzx®.
(5). }›À ªuUS® ö£¸ÒPÒ }øµ Âh &&&&&&&&&&&&&&&&&& @©¾® ‰ÌS® ö£õ¸ÒPÒ

}øµ Âh &&&&&&&&&&&&&&
(6). P»[Q¯ }øµzöuί øÁUP &&&&&&&&&&&&&&&&&&& }›ÝÒ ”ØÔ GkUQ@Óõ®.

(26)

E. Œ›¯õ/ uÁÓõ?

(1). £iPõµ® }›À Pøµ¯õx.
(2). ~sq°› }›À ÁõÇ •i¯õx.
(3). P»[Q¯ }øµ AøŒ¯õ©À øÁzuõÀ Ai°À ÃÌ£iÄ EshõQÓx.
(4). AȨ£õß }›À ªuUS®.
(5). @u}º ÁiPmkuÀ ‰»® ¤›UP¨£kQÓx.

(F). }º öuÎÁõ# C¸UQÓx GßÖ GÆÁõÖ |õ® TÓ •i²®?

öŒ¯ÀPÒ
·· } £ÒÎUS Á¢ux® ö£›¯ £õzvµzvÀ ]ÔuÍÄ P»[Q¯ }øµ GkzxU öPõÒ.
·· C¢u }øµ öuί øÁzx @©¾ÒÍ öu΢u }øµ PÁÚ©õP 1,2 GÚ SÔzu Cµsk

•PøÁ°À GkzxU öPõÒ.
·· •PøÁ 1&À £iPõµzøu ”ØÔ Gk.
·· Cµsk •PøÁPøͲ® AøŒ¯õ©À øÁzx JÆöÁõ¸ 30 {ªh[PÒ PÈzx EØÖ

@|õUS.
·· G¢u •PøÁ°À EÒÍ }º •u¼À öuÎQÓx? GÆÁÍÄ @|µ® BQÓx?
·· 2&Áx •PøÁ°À EÒÍ }º 1&Áx •PøÁ°À EÒÍ }øµ¨ @£õ» öuÎÁøh¯

GÆÁÍÄ @|µ® BQÓx?

(27)

5. ÃmiØS Ãk }º ÁŒv

]¢vzx¨ £õº¨@£õ©õ !
·· }º |©US GßöÚßÚ @Áø»PÐUSz @uøÁ¨£kQÓx?

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

}øµ |® ÃmiÀ @Œªzx øÁUP £¯ß£k® ]» P»ßPÎß £h[PÒ R@Ç

öPõkUP¨£mkÒÍÚ.
·· uØ@£õx E£@¯õPzvÀ EÒÍ P»ßPÒ GøÁ?
·· CUP»ßPÒ G¢öu¢u¨ ö£õ¸mPÍõÀ öŒ#¯¨£mkÒÍÚ?
·· @Œª¨¦U P»ÛÀ ‰i²® Ai°À vÓ¨£õÝ® C¸¨£uõÀ GßÚ |ßø©?

}º |©US G¨@£õx® @uøÁ¨£kÁuõÀ }øµ @Œªzx øÁUQ@Óõ®. •¢øu¯
Põ»zvÀ }µõÚx ¤zuøÍ, öŒ®¦ ©ØÖ® ©s £õøÚPÎÀ @Œªzx øÁUP¨£mhx.
ö£Ø@ÓõºPÎh•® uõzuõ £õmi°h•® C¢u P»ßPÎß ö£¯ºPøÍU @Pmk öu›¢x
öPõÒP. }ºz@uUPz öuõmiPÒ ÃkPÎÀ Pmh¨£mhÚ. C¢|õmPÎÀ ¤ÍõìiU AÀ»x
x¸ ¤iUPõu C¸®¦¤¾® Th }º @ŒªUS® P»ßPÒ öŒ#¯¨ £kQßÓÚ.

(28)

Si}øµ¨ £õxPõzuÀ
EhÀ |»zøuU PõUP £õxPõ¨£õÚ Si}º AÁ]¯®. A”zu©õÚ

}øµU SizuõÀ @|õ# EshõS®. GÚ@Á uõß @Œªzx øÁUP¨£mh
Si}øµ¨ £õxPõUP uÛU PÁÚ® öŒ¾zu
@Ásk®.
Si}º C¸US® P»ßPøÍ ‰i øÁUQ@Óõ®. Cx S¨ø£U,
TÍ[PÒ, y]PÒ }›ÝÒ ÂÇõ©À ukUQÓx. Si}øµ GkUP
Si}›À |õ® øPø¯ ÂmhõÀ øP°À EÒÍ AÊUS }øµ
A”zu©õUS®. GÚ@Á }Í©õÚ ¤i²ÒÍ Pµsiø¯¨

£¯ß£kzv }øµ GkUP @Ásk®. }øµ GkzuÄhß ‰i øÁUP @Ásk®.
P»ßPÎß Ai°À vÓ¨£õß C¸¨£x ªPa ]Ó¢u •øÓ. C®•øÓ }øµ GÎuõP

GkUPÄ® }º A”zu©õPõ©À C¸UPÄ® öŒ#QÓx.
}º Põ¼¯õÚÄhß P»ßPøÍ |ßÓõPU PÊ ”zu® öŒ#u ¤ß }øµ {µ¨£ @Ásk®.

CÆÁõÖ PÁÚ® öŒ¾zvÚõÀ Si}º _zu©õP C¸US®.

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

}º J¸ @£õx® £øǯx BÁvÀø»

]»º •¢øu¯ |õÎÀ P»ßPÎÀ ¤izx øÁzxÒÍ }øµ¨ £øǯx GÚU P¸v
AøuU öPõmi Âmk vÚ•® ¦v¯ }øµ {µ¨¦QÓõºPÒ. Cx J¸ uÁÓõÚ Gsn® BS®.
Cx }øµ ÃnõUS ÁuØSŒ©®. HuõÁx PõµnzuõÀ Si }º A”zu©õÚõÀ Aøu @ÁÖ
@Áø»PÐUS¨ £¯ß£kzu @Ásk®.

‰øÍUS @Áø»

}øµa @ŒªUP Hß ¤ÍõìiU ©ØÖ® x¸ ¤iUPõu C¸®¦U P»ßPøͨ
£¯ß£kzxQÓõºPÒ ?

öŒ#x £õº¨@£õ©õ !

ö£›@¯õºPÎß Eu²hß öŒ#P.
·· J¸ ¤ÍõìiU ¦mi°ß @©À£õPzøu öÁmi Gk.

Ai°À |õßS £UP[Pξ® |õßS xÁõµ[PÒ Ck.
·· J¸ Põ¼¯õÚ @£Úõ ŸL¤ø» Gkzx Aøu |õßS ]Ô¯

xskPÍõUS. CzxskPøÍ |õßS xÁõµ[Pξ®
CÖP ö£õ¸zx.

(29)

¦miø¯ }µõÀ {µ¨¦.

} GßÚ PõsQÓõ#?

·· |õßS SÇõ#PÒ ÁȯõPÄ® }º öÁÎ@¯ÖQÓx.

·· Cv¼¸¢x } AÔÁx GßÚ ?

·· SÇõ#Pøͨ £¯ß£kzv J¸ @|µzvÀ J@µ Chzv¼¸¢x £» Ch[PÐUS }øµ
Aݨ£ •i²®.

ö£›¯ Pmhh[PÎß @©ØTøµ°À ¤ÍõìiU AÀ»x ]ö©sm öuõmiPÒ
Aø©UP¨£kQßÓÚ. C¢u öuõmi°À EÒÍ }øµ AUPmhhzvÀ EÒÍ Œø©¯À
AøÓ, SίÀ AøÓ, PÈÁøÓ BQ¯ÁØÔØSU SÇõ# ‰»® CønUP»õ®. SÇõ#PÎÀ
Aøh¨£õß ö£õ¸zu¨£mkÒÍuõÀ }º @uøÁ¨£k®@£õx E£@¯õP¨£kzu GÎuõQÓx.
CÆÁõÖ J¸ öuõmi°À EÒÍ }øµ J@µ @|µzvÀ PmhhzvÀ EÒÍ £» Ch[PÐUS
Aݨ£ •iQÓx.

E¯÷µ Aø©¢u öuõmi

Ãmk Si}º SÇõ´ Aø©¨¦ @©ÀuÍzvÀ }º öuõmi

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ®

·· ÃmiÀ EÒÍ JÆöÁõ¸Á¸® ·· JÆöÁõ¸ Sk®£•® u[PÒ @uøÁU
u[PÐUPõÚ EnøÁz uõ@© PõÚ }øµ vÚ•® BØÔ¼¸¢x Gkzx
Œø©UP @Ásk® GßÓ Œmh® Áµ @Ási¯ v¸¢uõÀ.
C¸¢uõÀ (1) |ßø©PÒ GßÚ ?
(1) |ßø©PÒ GßÚ? (2) wø©PÒ GßÚ?
(2) wø©PÒ GßÚ?

(30)

Si°¸¨¦PÐUS }º ÁÇ[PÒ

H›PÒ, BÖPÒ, }ºz@uUP[PÒ BQ¯øÁ
|©x }º {ø»PÒ BS®. C¢u }º {ø»PÒ
Ãmi¼¸¢x AvP öuõø»ÂÀ EÒÍÚ.
C[Q¸¢x }øµ Gkzx Á¸Áx PiÚ®.
Cøuz uµ }µõÚx Si¨£uØS EP¢uuõ?
CÀø»¯õ? Gߣøu EÖv¯õPU TÓ C¯»õx.

GÚ@Á Si°¸¨¦PÐUS A¸QÀ J¸ ö£›¯
}ºz@uUPz öuõmi Aø©UP¨£kQÓx. }º
ö£›¯ SÇõ#PÒ ‰»® J¸ ö£õx ChzvØSU
öPõsk Áµ¨£kQÓx. C[S }º ”zu¨£kzu¨£kQÓx. ”zu¨£kzu¨£mh }º Qµõ©®
AÀ»x |Pµzvß £» Ch[PÐUS® Aݨ£¨£kQÓx. Cx@Á }º ÁÇ[PÀ GÚ¨£k®.

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ®

Áõΰ¼¸¢x }øµ¨ ¥aŒõ[SÇ»õÀ EÔg”®@£õx }º G[S
@|õUQ¨ £õ#QÓx?

@©À{ø» }ºz@uUPz öuõmi

}º G¨@£õx® RÌ@|õUQ £õ²® Gߣx |©USz
öu›²®. BÚõÀ }øµ @©@» HØÓ @Áskö©ßÓõÀ
SÔ¨¤mh AÍÄ ÂøŒø¯¨ £¯ß£kzu @Ásk®.
AuØPõP |õ® J¸ C¯¢vµzøu¨ £¯ß£kzxQ@
Óõ®. C¢u C¯¢vµzøu¨ £®¦ GÚ AøÇUQ@
Óõ®. C¢u C¯¢vµ® jŒÀ AÀ»x ªßŒõµzuõÀ
C¯UP¨£kQÓx.

ªßŒõµ® Psk¤i¨£uØS •ßÚº ªP
E¯µ©õÚ ChzvØS }øµU öPõsk öŒÀÁx
Œõzv¯©À». C¨@£õx ªß £®¦PÒ |©US Aøua
öŒ#ÁuØS Eu öŒ#QßÓÚ. GÚ@Á @©À{ø»
}ºz@uUPz öuõmiPÎÀ }øµ {µ¨¤ Qµõ©[PÐUS®
|Pµ[PÐUS® }º ÁÇ[P¨£mk Á¸QÓx.

@©À{ø» }ºz@uUPz öuõmi

(31)

}µõÚx @©À{ø» }ºz@uUPz öuõmiPÎÀ {µ¨¦ÁuØS •ßÚº ”zuP›¨¦
{ø»¯zvÀ ”zu›UP¨£kQÓx. }ºz@uUPz öuõmiPμ¸¢x }øµ Gkzxa öŒÀ¾®
SÇõ#PÒ ©ØÖ® ]Ö SÇõ#PÒ ‰»©õP JÆöÁõ¸ ÃmkUS® }º ÂÇ[P £kQÓx.

]» Ch[PÎÀ ö£õxÁõÚ Si}º SÇõ#PÒ ö£õ¸zu¨£kQßÓÚ. A¢u¨ £Svø¯a
@Œº¢u ©UPÒ AuøÚ¨ £¯ß£kzxQßÓÚº.

@©À {ø» Si°¸¨¦PÐUPõÚ
}ºz@uUPz öuõmi }º Buõµ®

}º ”zvP›¨¦
{ø»¯®

}º Buõµz¼¸¢x ÃkÁøµ }›ß £¯n®

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

©Ûuß }º CÀ»õ©À ÁõÇ C¯»õx. GÚ@Á |õ® Á]US® Si°¸¨¦PÐUS A¸QÀ
}º {ø» C¸¨£x ªP AÁ]¯®.

GÚ@Á uõß £Ç[Põ»zvÀ |vUPøµPÎÀ |Pµ[PÒ E¸ÁõQÚ. CÆÁõÖ £»
|Pµ[PÒ |® |õmiÀ EÒÍÚ. |©x |õmiß uø»|Pº iÀ¼. C¢|Pº Áh C¢v¯õ¾ÒÍ
¯•Úõ |vUPøµ°À Aø©¢xÒÍx. ¥Põ›¾ÒÍ £õmÚõ, P[øP |vUPøµ°¾®
©PõµõèiµõÂÀ EÒÍ |õ]U, @PõuõÁ› |vUPøµ°¾® Aø©¢xÒÍÚ. CøÁ £Ç[Põ»
|Pµ[PÐUS ]» GkzxUPõmkPÒ BS®.

(32)

CßÖ® ]» Ch[PÎÀ QnÖPÒ ©ØÖ® SÇõ#UQnÖPμ¸¢x }º
GkUP¨£kQÓx. BÚõÀ }øµ |õ® G[Q¸¢x Gkzuõ¾® Ax Si¨£uØS¨
£õxPõ¨£õÚuõ Gߣøu EÖv öŒ#¯ @Ásk®. AøuU öPõvUP øÁzx SiUP
@Ásk®. |©x ”PõuõµzvØSU @Pk Áµõ©¼¸UP ]» Ch[PÎÀ »õ›PÒ ‰»® }º
ÁÇ[P£kQÓx.

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ®.

·· vÚ•® Eß ÃmiØS GÆÁÍÄ }º @uøÁ¨£kQÓx?
·· Eß ÃmiÀ uspº {µ¨¦Áx ¯õº?

öŒ#x £õº¨@£õ©õ !

J¸ Põ¼¯õÚ ÁõÎø¯ Gk. HµzuõÇ Auß Gøh GßÚ
GߣøuU TÖ.

ÁõΰÀ £õv¯ÍÄ }º {µ¨¤ Aøu yUQ¨ £õº.
C¨ö£õÊx Auß Gøhø¯U PÁÛ Cøu Kº Chzv¼¸¢x
©Ø@Óõº ChzvØS Gkzxa öŒÀ. Cx PiÚ©õÚ öŒ¯À
Gߣøu Enµ •i²®.

Eß ÃmiØS GzuøÚ ÁõÎ }º J¸ |õøÍUS @uøÁ
Gߣx EÚUSz öu›²®.

Cv¼¸¢xEßÃmiØSz@uøÁ¯õÚ}øµ{µ¨¦ÁxGÆÁÍÄPiÚ®GÚzöu›QÓxAÀ»Áõ?

öu›¢x öPõÒ@Áõ©õ !

C¢u C¯¢vµ[PøÍ C¯UPz @uøÁ¨£k® G›ö£õ¸Ò ¯õx?
·· BÌSÇõ# QnØÔ¼¸¢x øP¨£®¦ ‰»® }º Gk¨£x.
·· @©À{ø» }ºz@uUPz öuõmiPÎÀ, }º HØÖ® £®¦,
·· SÔ¨¤mh £SvUS }º GkzxÁ¸® uspº »õ›PÒ.

(33)

}º ”zvP›zuÀ, @ŒP›zuÀ, ÁÇ[SuÀ BQ¯ÁØøÓa öŒ#¯ £»¸® Dk£mkÒÍÚº.
CuØPõÚ C¯¢vµ[PøÍ C¯UP ªßŒõµ•® jŒ¾® @uøÁ. CuØS AvP öŒ»Ä BS®.
GÚ@Á }øµ²® J¸ Âø» ©v¨£õÚ ö£õ¸ÍõP ©vUP @Ásk®.

@ŒP›zu }øµ ÃnõUP@Áõ A”zu©õUP@Áõ Thõx.

}º ÃnõPõ©À C¸UP |õ® öŒ#¯ @Ási¯x GßÚ?

·· J¸ SÁøÍ }›À •P® Pʯ ¤ß «vø¯ ÃnõUSÁõ¯õ ? AÀ»x
£¯ß£kzxÁõ¯õ ?

·· £À x»US®@£õx SÇõø¯zvÓ¢x øÁzv¸¨£õ¯õ? AÀ»x ‰i øÁzv¸¨£õ¯õ?
·· Põ#PÔPÒ, £Ç[PÒ Pʯ }øµ ÃnõUSÁõ¯õ? AÀ»x öŒiPÐUS FØÖÁõ¯õ?
·· ö£õ¸ÒPøÍU PÊÄ® @£õx SÇõø¯¨ @£õx©õÚ AÍÄ vÓ¢x øÁ¨£õ¯õ? AÀ»x

•ÊÁx® vÓ¢x øÁ¨£õ¯õ?

]¢vzx¨ £õº¨@£õ©õ

@uõmhzvØS }º £õ#aŒ @Ásk®. SÇõ# }¸® QnØÖ }¸® EÒÍx. AÁØÖÒ
} Gøu £¯ß£kzxÁõ#?

|õ® PØÓøÁ

·· AßÓõhz @uøÁUS }øµ @Œªzx øÁUQ@Óõ®.
·· }ºUP»ßPÎÀ ‰i²® Ai°À vÓÄSÇõ²® C¸¢uõÀ }º ”zu©õPÄ® Gk¨£uØS

GÎuõPÄ® C¸US®.
·· £õxPõ¨£ØÓ Si}º @|õø¯ EshõUS®. BøP¯õÀ Si}øµ¨ £õxPõUP

uÛUPÁÚ® öŒ¾zu @Ásk®.
·· ©õ|Pµ® ©ØÖ® |Pµ[PÎÀ }º ”zvP›¨¦ {ø»¯•® ÁÇ[PÀ ÁŒv²® EÒÍÚ.
·· @ÁÖ }º {ø»PξÒÍ }øµ¨ £¯ß£kzx® @£õx Ax £õxPõ¨£õÚuõ? CÀø»¯õ

GÚ EÖv öŒ#¯ @Ásk®.
·· £õxPõ¨£õÚ Si}¸US EøǨ¦® öŒ»Ä® AvP®.
·· Si}øµ |À» •øÓ°À @Œªzx PÁÚ©õP. £¯ß£kzu @Ásk®.

{øÚÂÀ öPõÒ :

}º J¸ Âø» ©v¨£õÚ ö£õ¸ÍõS®. Aøu |ßÓõP £õxPõUP @Ásk®.

(34)

£°Ø]

(A) wºÄ GßÚ?

EÚx Ãmiß A¸QÀ EÒÍ ö£õxUSÇõ°À }º JÊQU öPõs@h C¸UQÓx.

(B) ‰øÍUS @Áø»

EÚx Ãmi°À }º @ŒP›US® @Áø»ø¯ GÎuõUP } GßÚ öŒ#Áõ#?

(C) Œ›¯õ? uÁÓõ.

(1) @Á»ß }º A¸¢v¯ ¤ß £õøÚø¯ ‰hÂÀø».
(2) A¸nõ £õzvµ® Pʯ }øµa öŒiUS FØÔÚõÒ.
(3) ÁÒÎ vÚ•® SÇõ°À uspº Á¸®@£õx £õøÚ°À EÒÍ }øµU R@Ç FØÔ Âmk

{µ¨¦QÓõÒ.
(4) ”©v ”ØÖ»õ öŒÀ¾®@£õx Si}º Gkzxa öŒÀQÓõÒ.

(1) Psk¤i öŒ¯À

·· G¢u¨ ö£õx }º{ø»°¼¸¢x } Á]

US® ©õ|P¸US }º QøhUQÓx? Ax

G[S EÒÍx?

·· }º ”zvP›¨¦ {ø»¯® G[SÒÍx ? @©À{ø» }º@uUPz öuõmi

·· } ÁõÊ® £SvUS }º ÁÇ[S®
@©À{ø» }º@uUPz öuõmi G[S
EÒÍx?

·· C¢u @©À{ø» }º@uUPz öuõmi SÇõ# }º ”zvP›¨¦
Eß Ãmi¼¸¢x GÆÁÍÄ yµzvÀ {ø»¯®
EÒÍx ?

·· C¢u yµzøu A¸QÀ EÒÍ £hzvÀ SÇõ# ö£õx
SÔ. }º{ø»°¼¸¢x Eß Ãk SÇõ# }º {ø»
Áøµ uspº £¯oUS® ö©õzu
yµzøu²® Psk ¤i.

ö©õzu £¯ozu yµ® = &&&&&&&& Q.« +

&&&&&&&&&& Q.« + &&&&&&&&&& Q.«

= &&&&&&&& Q.«.
(2) }º ÁÇ[S® {ø»¯zvÀ EÒÍ AvPõ›°h® öŒßÖ RÌUPõq® @Áø»ø¯ AÁº

GÆÁõÖ öŒ#QÓõº GߣøuU @Pmkz öu›¢x öPõÒP.
· G¢u¨ £SvPÐUS }º ÁÇ[S® ö£õÖ¨¦ AÁ›h® EÒÍx ?
·· A¨£Sv ©UPÐUS¨ @£õx©õÚ AÍÄ }º QøhUQÓx Gߣøu G¨£i

EÖv¨£kzxúPÒ?
·· GÀ»õ Ch[PÐUS® @£õx©õÚ }º |õÒ@uõÖ® ÁÇ[P¨£kQÓuõ?

(35)

6. EnÂÀ ÁøPPÒ

öŒ#x £õº.

|õ® Œ¢øu°¼¸¢x Áõ[Q Á¢u Põ#PÔPÒ ©ØÖ® uõÛ¯[PøÍU öPõsk £»Âu EnÄPøÍz

u¯õ›UQ@Óõ®. C¨ö£õÊx RÌUPõq® öŒ¯ÀPøÍa öŒ#x £õº¨@£õ®.

Psk¤i

·· Pøh°À AÀ»x Œ¢øu°¼¸¢x Eß ÃmiØS Áõ[S® Põ#PÔPÒ ©ØÖ®
uõÛ¯[PÒ GøÁ Gߣøu {øÚÂÀ øÁ.

·· C¢uz uõÛ¯[PÒ ©ØÖ® Põ#PÔPμ¸¢x u¯õ›UP¨£k® EnÄ ÁøPPøÍ RÌ
EÒÍÁõÖ AmhÁøn¨£kzx.

AmhÁøn¨£kzx.

Á›øŒ uõÛ¯® AÀ»x Põ#PÔ u¯õ›zu EnÄ ö©õzu
Gs A›] GsoUøP
1.
3
@ŒõÖ
öµõmi Cm¼

2.

·· } u¯õ›zu £mi¯ø»¨ £õº. J@µ uõÛ¯® AÀ»x Põ#PÔø¯¨ £¯ß£kzv JßÖUS
@©Ø£mh EnÄ ÁøPPøÍz u¯õ›UP •i²©õÚõÀ AÆÁõÖ u¯õ›UP¨£k® EnÄ
ÁøPPÒ ö©õzu® GzuøÚ Gߣøu Akzu PmhzvÀ GÊxP.

·· Cøu Eß |s£ß u¯õ›zu AmhÁøn²hß J¨¤mk¨ £õº.
·· Eß |s£Ûß AmhÁøn°¼¸¢x } GÊuõu EnÄ ÁøPø¯ Gkzx GÊx.

GkzxUPõmhõP.

Á›øŒ |suõ£Ûo¯®ßAAÀm»hxÁPøõ#nPÔ°PÀÒCE¸ß¢x £» Âu EnÄ ÁøPPÒ
Gs
A›]
1.

öPõÊUPmøh

@uõøŒ

2.

··Cv¼¸¢x J@µ uõÛ¯zøuU öPõsk
öÁÆ@ÁÖ EnÄ ÁøPPøÍz u¯õ›UP»õ® Gߣøu AÔ¢x öPõÒÍ •i²®.
··EnÄ £»ÁøP¯õP C¸¢uõ¾® AøÁ u¯õ›UP £¯ß£k® ö£õ¸Ò JßÖuõß. @©@» EÒÍ
EuõµnzvÀ C¸¢x A›]°À C¸¢x öÁÆ@ÁÖ EnĨ £uõºzu[PÒ u¯õ›UP¨£kQÓx Gߣøu
PõsQ@Óõ®.
··|©x |õmiÀ JÆöÁõ¸ ©õ{»[Pzv¾® EÒÍ EnÄ ÁøPPЮ @ÁÖ£mk C¸¨£øu } Põn»õ®.

‰øÍUS @Áø»

·· JÆöÁõ¸ ChzvØS® J¸ •ußø©¯õÚ EnÄ Esk. Auß Põµn® GßÚ?
·· •ußø© EnÄ ©õ{»zvØS ©õ{»® ©õÖ£kÁx Hß?

(36)

· öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ®

· @©@» öPõkUP¨£mh {»¨£hzøu B#Ä öŒ#
· |® |õmiÀ öÁÆ@ÁÖ £°ºPÒ B[Põ[@P £°›h¨£mkÒÍx Gߣøu |ßS PÁÛ.
· öÁÆ@ÁÖ Ch[PÎÀ öÁÆ@ÁÖ £°ºPÒ £°›¨£kQßÓÚ Gߣøu ¦›¢x öPõÒ.
1. PhØPøµ £SvPÎÀ AvP AÍÂÀ £°›h¨£k® EnĨ £°º Gx?
2. Áh ©õ{»[PÎÀ £°›h¨£k® EnĨ £°ºPÒ GøÁ ?
3. ©zv¯ C¢v¯õÂß •UQ¯ EnĨ £°º Gx?
4. öuß ©õ{»[PÎÀ AvP©õP ö|À ÂøÍÁx Hß?

(37)

|® |õmiß •UQ¯ öuõÈÀ @ŒõÍ®, P®¦, PØ£°Ö BQ¯øÁ SøÓÁõP
@ÁÍõsø© BS®. CzöuõÈÀ
©øÇø¯a Œõº¢ux. GÀ»õ Ch[PЮ ©øÇ ö£#²® Ch[PÎÀ £°›h¨
J@µ AÍÁõÚ ©øÇø¯¨ö£ÖÁvÀø».
AvP ©øÇ ö£#²® Ch[PÎÀ ö|À, £kQßÓÚ.
@u[Põ#, @PÌÁµS, ÁµS BQ¯øÁ
£°›h¨ £kQßÓÚ. @Põxø©, xÁøµ, £°ºPÒ öŒÈzx Á͵ uµ©õÚ
@Œõ¯õ¤ß BQ¯øÁ ªu©õÚ ©øÇ
ö£#²® Ch[PÎÀ £°›h¨£kQßÓÚ. ÂøuPÒ,ÁÍ©õÚ ©s, @uøÁ¯õÚ

‹›¯JÎ, }º BQ¯øÁ @uøÁ.

£¸ÁPõ»zvØS HØÓÁõÖ uõÛ¯[PÒ,

£Ç[PÒ ©ØÖ® Põ#PÔPÒ £°›h¨

£kQßÓÚ.

öŒ#x £õº¨@£õ©õ ! A¸Q¾ÒÍ £Ç¯õ£õ›ø¯a Œ¢vzx AÁº
ÂØS® £Ç[PÎß ö£¯ºPøÍU @Pmkz öu›¢x
öPõÒ. R@Ç öPõkUP¨£mkÒÍ ÂÁµ[PøÍU
P»¢xøµ¯õk.
(1) Bsk •ÊÁx® ÂØ£øÚ¯õS® £Ç[PÒ

¯õøÁ?
(2) ©øÇU Põ»zvÀ QøhUPõu £Ç[PÒ ¯õøÁ ?
(3) @PõøhUPõ»zvÀ ÂØ£øÚ¯õS® £Ç[PÒ

¯õøÁ ?
(4) AvP©õP £Ç[PÒ QøhUS® Põ»® Gx?
(5) SøÓÁõP £Ç[PÒ QøhUS® Põ»® Gx?

£¸ÁPõ»zvØS HØÓÁõÖ £Ç[PÒ
AvP©õP@Áõ SøÓÁõP@Áõ QøhUS®.
öÁÆ@ÁÖ £¸ÁPõ»[PÎÀ öÁÆ@ÁÖ
£Ç[PÒ QøhUQßÓÚ.

‰øÍUS @Áø»

A¸Q¾ÒÍ £hzøu £õº.
·· JÆöÁõ¸ Põ»zv¾®

QøhUS® £Ç[PøÍ
RÌUPshÁõÖ
AmhÁøn¨£kzx.
·· £hzvÀ Põn¨£hõu
EÚUSz öu›¢u £Ç[PÎß

ö£¯ºPøͲ® AmhÁøn°À
@μ.

@PõøhUPõ»® ©øÇUPõ»® SκPõ»®

(38)

wºÄ GßÚ ?

·· E¸øÍU QÇ[Qß Âø» ©¼ÁõP C¸¢uuõÀ A¸q® P»õÄ® Aøu Áõ[QÚõºPÒ.
BÚõÀ E¸øÍUQÇ[S Tmk Œõ¨¤mk, Œõ¨¤mk Œ¼zx¨ @£õ°Úº. AÁºPÐUS
E¸øÍUQÇ[Q¼¸¢x u¯õ›UP¨£k® öÁÆ@ÁÖ EnÄ ÁøPPøͨ £ØÔa öŒõÀ.

öŒõÀ¾[PÒ £õºUP»õ® !

R@Ç EÒÍ {»¨£hzvÀ ©Põµõèiµõ ©ØÖ® Auß £UPzx ©õ{»[PÎÀ
Esq® EnÄ ÁøPPÒ öPõkUP¨£mkÒÍÚ. Aøu¨ £izx RÌUPõq® £°Ø]ø¯a
öŒ#.

·· R@Ç öPõkUP¨£mkÒÍÁõÖ AmhÁøn u¯õº öŒ#.
·· ©õÁmh[PÒ/©õ{»[PøͲ® AÁØÔß •UQ¯ EnÄ ÁøPPøͲ® £mi¯¼kP.
·· C¢u EnÄ ÁøPPÒ G¢u uõÛ¯[PÒ/£Ç[PÒ/ Põ#PÔ¼¸¢x u¯õ›UP¨

£kQßÓÚ Gߣøu ‰ßÓõÁx PmhzvÀ GÊx

©õÁmh® / ©õ{»® Esq® EnÄ •UQ¯ ‰»¨ ö£õ¸ÒPÒ

(39)