สังคมศึกษา ม.ปลาย สค31001

รายวชิ าสงั คมศึกษา (สค31001) <<ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย>> 243

เปน การเผชญิ หนาระหวาง “ตะวนั ออก” และ “ตะวันตก” อยางชดั เจน ประมาณป ค.ศ. 4บทท่ี
1946 – 1947 คาํ ประกาศของสตาลนิ ในป ค.ศ. 1946 เรยี กระดมพลังในชาตเิ พ่ือเตรียม
การเผชิญหนากับฝายตะวนั ตก (ความจริงจุดมุงหมายในทางปฏวิ ัติ นา จะเพอ่ื ฟน ฟูบูรณะ การเ ืมองการปกครอง
และพฒั นาประเทศอยา งเรงรัด) นบั เปน การ “ประกาศสงครามเยน็ ” โดยฝายคอมมิวนสิ ต
และการประกาศ “หลักการทรูแมน” ในปตอมาก็นับเปนการ “ประกาศสงครามเย็น”
ของฝายตะวันตก การลมสลายของระบอบปกครองคอมมิวนิสตในยุโรปตะวันออกและ
ความเปล่ียนแปลงในรัสเซียที่เปนแมแบบของระบบปกครองแบบน้ีท่ีส่ันคลอน ไมเพียงแต
การผกู ขาดอาํ นาจของพรรคคอมมวิ นสิ ตร สั เซยี แตร วมไปถงึ “จกั รวรรด”ิ รสั เซยี เลยทเี ดยี ว
ซึ่งสงผลกระทบสําคัญย่ิงตอความสัมพันธทางอํานาจในโลก ในชวงตอระหวางป ค.ศ.
1989 – 1990 นกั สงั เกตการณท างการเมืองบางคนระบุอยางไมล ังเลยวา “โลกไดเปลย่ี น
ไปแลว ในชว งเวลาเพียงหนึ่งป”

5. การเมืองโลกสูส งั คมไทย
จุดเปล่ียนแปลงที่สําคัญที่นําสูสังคมไทยในยุคปจจุบัน กลาวไดวาเหตุการณสําคัญ
กค็ อื การลม สลายของสหภาพโซเวยี ต ในป ค.ศ. 1997 อดีตสหภาพโซเวียตเปนประเทศที่
มดี นิ แดนกวา งใหญ มอี าณาเขตครอบคลมุ ทง้ั ในทวปี ยโุ รปและทวปี เอเชยี นอกจากนส้ี หภาพ
โซเวียตยังมีบทบาทในการเปนผูนําของโลกคอมมิวนิสตดวยการขยายตัวของลัทธิ
คอมมวิ นสิ ตแ ละปญ หาในสหภาพโซเวยี ต เรม่ิ จากการเปลย่ี นแปลงครงั้ แรกในการปฏวิ ตั ิ เมอ่ื
เดือนตุลาคม ค.ศ. 1917 โดยเลนินผซู ึ่งนาํ สหภาพโซเวียตเขา สคู วามเปน คอมมวิ นิสตแ ละ
ทาํ ใหโ ลกแบงออกเปน 2 ฝา ย คือ ฝา ยลทั ธคิ อมมวิ นิสตโ ดยมแี กนนํา คือ สหภาพโซเวยี ต
และฝายโลกเสรนี าํ โดยสหรฐั อเมรกิ า การกระทําดงั กลาวก็มอี าจจะลุลวงไปไดด วยดี ในชวง
เวลาดงั กลา วนน้ั โลกจงึ เตม็ ไปดว ยความวนุ วาย ตอ มาเมอ่ื ถงึ ชว งปลายศตวรรษท่ี 20 ประเทศ
มหาอํานาจทั้ง 2 ตองประสบกับปญหาทางดานเศรษฐกิจอันเน่ืองมาจากการสนับสนุน
ประเทศตา งๆ ในคา ยของตนทงั้ ทางดา นอาวธุ ยทุ โธปกรณ ทนุ เทคโนโลยตี า งๆ จนลมื ผลก
ระทบท่ีจะมีมาสูประเทศ นอกจากนี้ ประเทศตางๆ เหลานั้นเริ่มจะมีอิสระในการดําเนิน
นโยบายภายในประเทศและคาํ นงึ ผลประโยชนห ลกั ของตนมากขน้ึ ดงั นนั้ ประเทศมหาอาํ นาจ
ทงั้ สองจงึ ไดต กลงเจรจาจาํ กดั อาวธุ ยทุ ธศาสตรข นึ้ ทาํ ใหส ถานการณโ ลกเรม่ิ คลค่ี ลายลง การ
เปลี่ยนแปลงครั้งที่สองของสหภาพโซเวียตท่ีสงผลกระทบท่ัวโลกและทําใหสหภาพโซเวียต
ตอ งลม สลายนน้ั กค็ อื การปรบั เปลยี่ นนโยบายบรหิ ารประเทศแบบใหมข องนายมดิ าฮลิ กอร
บาซอฟ ประธานาธิบดีของสหภาพโซเวยี ต ซ่งึ ไดใชนโยบาย เปเรสทอยกา กลาสนอสต ซ่งึ
มสี าระสาํ คญั อยทู กี่ ารปฏริ ปู โครงสรา งทางการเมอื ง การขจดั ความเฉอ่ื ยชา การคอรปั ชน่ั ของ
เจาหนาท่ีพรรคและยังรวมถึงการเปดโอกาสใหมีประชาธิปไตยในการรับขาวสารขอมูลนั้น
ไดท าํ ใหเ กิดความวนุ วายในสหภาพโซเวียต ทาํ ใหผนู ําคอมมิวนิสตไมไ วว างใจผูน ํา และนํา
ไปสกู ารปฏวิ ตั ทิ ล่ี ม เหลว การหมดอาํ นาจของพรรคคอมมวิ นสิ ต ประเทศบรวิ ารของสหภาพ
โซเวยี ตในยโุ รปตะวนั ออกตา งแยกตวั เปน อสิ ระและทา ยทส่ี ดุ รฐั ตา งๆ ในสหภาพโซเวยี ตตา ง

การเมอื งการปกครอง 244 หนงั สอื เรียนสาระการพฒั นาสังคม

แยกตัวเปนประเทศอิสระปกครองตนเอง สงผลใหสหภาพโซเวียตถึงการลมสลายและ
ดุลอาํ นาจ

6. เกิดขบวนการนักศึกษาเปนปรากฏการณระดับโลก ในชวงสงครามโลก
ทัง้ 2 คร้ัง

ขบวนการนักศกึ ษานีไ้ ดเกิดขึน้ จากแนวความคิด “การปฏิบตั วิ ฒั นธรรม” ในเชงิ
การปลดปลอ ยตนเองเปน รปู แบบของการตอ ตา นสถาบนั เดมิ หรอื การปลดปลอ ยตนเองจาก
วฒั นธรรมเกาสรางวฒั นธรรมใหม ดังจะเหน็ ไดจ ากความนยิ ม “เพลงรอ็ ค” “กางเกงยนี ”
“บุปผาชน” “ซายใหม” โดยความคิดท่ีเกิดกับนักศึกษาน้ีไมเพียงเกิดกับนักศึกษาของ
สหรัฐ ยุโรปตะวันตก ญ่ีปุนเทานั้น แตยังเขามาสูนักศึกษาไทยดวย โดยเฉพาะอยางยิ่งใน
ชว งสงครามเวียดนามนักศกึ ษาไทยมสี วนรวมในขบวนการตอตา นสงครามเปน อยา งมาก

4บทท่ี ขบวนการนักศึกษาโลกกลายเปนพลังทางสังคมและการเมืองสําคัญโดยเฉพาะใน
การประทวงใหญของนักศึกษาฝรงั่ เศส (ค.ศ. 1968) ทีท่ าํ ใหเ มืองปารสี และอีกหลายเมอื ง
ของฝร่งั เศสกลายเปน อมั พาต และในปเ ดยี วกัน การประทว งของนักศกึ ษาอเมริกันกท็ าํ ให
นายลนิ คอน จอหน สนั ไมก ลา ลงสมัครรบั เลือกตง้ั เปน ประธานาธิบดขี องสหรฐั สมัยที่ 2
สําหรับประเทศไทยน้ัน กระแสความคิดท่ีปลดปลอยและขบวนการนักศึกษาได
เกดิ ขน้ึ อนั เปน ผลมาจากระยะชว งเวลาอนั ยาวนานของการเมอื งโลก โดยในชว ง 14 ตลุ าคม
2516 เกดิ ขบวนการนกั ศกึ ษาประทว งตอ ตา นระบอบถนอม – ประภาส – ณรงค จนนกั ศกึ ษา
ตอ งถกู รฐั ทาํ ลายชวี ติ ไปกวา 70 คน แตใ นทส่ี ดุ กส็ ามารถไล ถนอม – ประภาส และณรงคไ ด
สรุปไดว า ขบวนการนักศึกษาไทย ชว ง พ.ศ. 2516 – 2519 นับเปน สวนหนึ่งของ
“ชวงระยะเวลายาว” ของการเมืองไทยกวา 100 ป ในขณะเดียวกันก็เปนสวนหนึ่งของ
“ชว งเวลาระยะยาว” ของการเมืองโลกกวา 2 ศตวรรษ โดยมาพรอมและทันกบั ระยะเวลา
ของการปลดปลอ ย และเปลย่ี นแปลงของโลกครง่ึ หลงั ของศตวรรษที่ 20 ซงึ่ หลงั จากนน้ั เพยี ง
ไมก ี่ป เมื่อถงึ ศตวรรษ 1980 ทุกอยางก็เปลีย่ นแปลงไปโดยสน้ิ เชิง โดยสหภาพโซเวียตและ
ระบบสงั คมนยิ มไดลม สลาย เศรษฐกิจตลาดและโลกาภิวัตนก็เตบิ โตมาแทนท่ี ซึ่งเชือ่ กนั วา
จะมคี วามกา วหนา ไปพรอ มกบั “ความพนิ าศของอดตี ” และ “การสน้ิ สดุ ของประวตั ศิ าสตร
ทางการเมือง”


รายวิชาสังคมศกึ ษา (สค31001) <<ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย>> 245

กิจกรรมที่ 1 4บทท่ี
ใหผ เู รยี นเขยี นเครอื่ งหมาย หนา ขอ ความทถ่ี กู ตอ งและเขยี นเครอื่ งหมาย  หนา
ขอ ความท่ีเห็นวาผิด การเ ืมองการปกครอง
................... 1. เมืองฮิโรชิมาและเมืองนาวาซากิ เปนเมืองของประเทศญี่ปุนที่ถูกระเบิด

ปรมาณใู นชว งสงครามโลกคร้งั ที่ 2
................... 2. ผลกระทบจากการเกิดสงครามโลกคร้ังที่ 2 ท่ีมีตอสหภาพโซเวียต คือ

ไดร ับความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจ
................... 3. สงครามเย็น คือ การตอสูระหวา งคา ยประชาธปิ ไตยและคา ยคอมมวิ นิสต
................... 4. ลัทธนิ าซีเปนลทั ธขิ องประเทศรสั เซีย
................... 5. ในชว งสงครามเย็น ยโุ รปตะวนั ออกปกครองระบอบประชาธิปไตย
................... 6. สังคมไทยไดรับผลกระทบจากเหตุการณการลมสลายของสหภาพโซเวียต

ในป ค.ศ. 1997
................... 7. “ขบวนการนกั ศกึ ษาโลก” เกดิ ขน้ึ จากแนวความคดิ “การปฏบิ ตั วิ ฒั นธรรม”
................... 8. นกั ศกึ ษาไทยมสี วนรวมในขบวนการตอ ตานสงครามเย็น
................... 9. ในป ค.ศ. 1968 เกิด “ขบวนการนกั ศกึ ษา” ประทวงในประเทศฝรง่ั เศส

และสหรฐั อเมริกา
................... 10. “ขบวนการนกั ศกึ ษาไทย” ไดเ กดิ ขนึ้ อนั เปน ผลมาจาก “การเมอื งโลก”

ในชวง 14 ตุลาคม 2520

เฉลย 4.  5. 
1.  2.  3.  9.  10. 
6.  7.  8. 

กิจกรรมที่ 2
ใหผ เู รยี นศกึ ษาขอ มลู เกยี่ วกบั เหตกุ ารณส าํ คญั ทางการเมอื งของโลกชว งสงครามโลก
ครง้ั ท่ี 1 และสงครามโลกครง้ั ท่ี 2 ตลอดจนเหตกุ ารณป ฏวิ ตั ทิ างการเมอื งของประเทศตา งๆ
จาก Internet

การเมอื งการปกครอง 246 หนงั สอื เรยี นสาระการพัฒนาสงั คม

เรอ่ื งที่ 6 หลกั ธรรมาภบิ าล

ความหมายของหลักธรรมาภิบาล
หลกั ธรรมาภิบาล หมายถึง แนวทางในการจดั ระเบียบเพอื่ ใหส ังคมของประเทศ ท้งั

ภาครฐั ภาคธรุ กจิ เอกชนและภาคประชาชนสามารถอยรู ว มกนั ไดอ ยา งสงบสขุ โดยตง้ั อยใู น
ความถูกตอ งและเปน ธรรม

ปจ จบุ นั จงึ เหน็ ไดว า การบรหิ ารจดั การองคก รทงั้ ภาครฐั และเอกชนไดใ หค วามสาํ คญั
กับการนําหลักธรรมาภิบาลมาใชโดยเฉพาะเรื่องคุณธรรมเน่ืองจากพบวา มีการประสบกับ
ภาวะวกิ ฤตอิ ันเกิดจากการทุจริตท่รี ะบาดออกไปอยางรวดเรว็ และกวางขวาง มที งั้ ความไม
รบั ผดิ ชอบตอ สงั คมหรอื สว นรวมโดยคาํ นงึ แตป ระโยชนข องตนเองและพวกพอ ง อนั เปน การ

4บทท่ี บริหารจัดการทขี่ าดคุณธรรมและจริยธรรมอยางยิง่
ธรรมาภิบาลในองคกรภาครฐั หรอการบรหิ ารจัดหารที่ดีในภาครัฐ (Good Gover-
mnance) จะชวยกระตุนอยางมากตอการพัฒนาและขยายตัวของจริยธรรมในทางธุรกิจ
ท้ังน้ีเพราะความสัมพันธระหวางภาครัฐกับภาคเอกชนมีอยูอยางใกลชิด ภาครัฐในฐานะท่ี
เปนผูควบคุมกติกาการดําเนินของเอกชนยอมมีผลตอการเสริมสรางการบริหารจัดการที่ดี
ในวงการธรุ กจิ และการยดึ มน่ั ในหลกั คณุ ธรรมและจรยิ ธรรม รวมทงั้ ความรบั ผดิ ชอบทธ่ี รุ กจิ
มตี อ สงั คม ถา การควบคมุ ยอ หยอ นหรอื หนว ยงานในภาครฐั มสี ว นรเู หน็ เปน ใจกบั การทจุ รติ
หรือการเอารัดเอาเปรียบสังคมและผูบริโภคของธุรกิจเอกชนหรือมีการรวมมือกันระหวาง
คนในภาครัฐกับในภาคเอกชนเพื่อแสวงหาผลประโยชนอันมิชอบแลว จะเปนอุปสรรคซึ่ง
ทาํ ใหการเสรมิ สรางจรยิ ธรรมในการทําธรุ กจิ เปน ไปไดลาํ บาก
หลกั ธรรมาภบิ าล
หลักธรรมาภิบาลท่ีทุกคนไมวาจะเปนคนทํางานในหนวยงาน ภาครัฐหรือเอกชน
ตองยดึ มั่นหลกั ธรรมาภิบาล 6 ประการ เปนแนวทางในการปฏบิ ัตงิ าน ดังน้ี
1. หลกั นติ ิธรรม (The Rule of Law)
หลกั นติ ธิ รรม หมายถึง การปฏิบตั ิตามกฎหมาย กฎ ระเบยี บ ขอ บงั คบั ตา งๆ โดย
ถือวาเปนการปกครองภายใตกฎหมายมิใชตามอําเภอใจหรืออํานาจของตัวบุคคลจะตอง
คาํ นึงถึงความเปน ธรรมและความยตุ ธิ รรม รวมท้ังมีความรดั กมุ และรวดเร็วดวย
2. หลักคุณธรรม (Morality)
หลักคุณธรรม หมายถงึ การยดึ ม่ันในความถูกตอง ดงี าม การสงเสริมใหบ คุ ลากร
พัฒนาตนเองไปพรอมกัน เพื่อใหบุคลากรมีความซ่ือสัตย จริงใจ ขยัน อดทน มีระเบียบ
วนิ ัย ประกอบอาชีพสุจรติ เปนนิสัยประจาํ ชาติ
3. หลักความโปรง ใส (Accountability)
หลกั ความโปรง ใส หมายถงึ ความโปรง ใส พอเทยี บไดว า มคี วามหมายตรงขา มหรอื
เกือบตรงขามกับการทุจริต คอรรัปชช่ัน โดยที่เรื่องทุจริต คอรรัปช่ันใหมีความหมายใน

รายวิชาสงั คมศกึ ษา (สค31001) <<ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย>> 247

เชงิ ลบและความนา สะพรงึ กลวั แฝงอยู ความโปรง ใสเปน คาํ ศพั ทท ใ่ี หแ งม มุ ในเชงิ บวกและให 4บทที่
ความสนในเชิงสงบสุข ประชาชนเขาถึงขอมูลขาวสารไดสะดวกและเขาใจงายและมี
กระบวนการใหป ระชาชนตรวจสอบความถกู ตอ งอยา งชัดเจน ในการนี้เพ่ือเปน สริ มิ งคลแก การเ ืมองการปกครอง
บคุ ลากรทป่ี ฏบิ ตั งิ านใหม คี วามโปรง ใส ขออญั เชญิ พระราชกระแสรบั สงั่ ในองคพ ระบาทสมเดจ็
พระเจา อยหู วั ภมู พิ ลอดลุ ยเดชมหาราชทไี่ ดท รงมพี ระราชกระแสรบั สง่ั ไดแ ก ผทู ม่ี คี วามสจุ รติ
และบริสุทธิใ์ จ แมจ ะมีความรนู อยกย็ อมทาํ ประโยชนใหแ กสวนรวมไดมากกวาผูท่มี ีความรู
มาก แตไมม คี วามสจุ รติ ไมมีความบรสิ ทุ ธิใ์ จ

4. หลักการมสี ว นรวม (Participation)
หลกั การมีสว นรว ม หมายถึง การใหโอกาสใหบ คุ ลากรหรอื ผูม ีสวนเกี่ยวขอ งเขา มา
มสี ว นรว มทางการ บรหิ ารจดั การเกยี่ วกบั การตดั สนิ ใจในเรอื่ งตา งๆ เชน เปน คณะกรรมการ
คณะอนุกรรมการและหรือคณะทํางานโดยใหขอมูล ความคิดเห็น แนะนํา ปรึกษา รวม
วางแผนและรวมปฏิบัติ
5. หลกั ความรับผดิ ชอบ (Responsibility)
หลกั ความรบั ผดิ ชอบ หมายถงึ การตระหนกั ในสทิ ธแิ ละหนา ท่ี ความสาํ นกึ ในความ
รบั ผดิ ชอบตอ สงั คม การใสใ จปญ หาการบรหิ ารจดั การ การกระตอื รอื รน ในการแกป ญ หาและ
เคารพในความคิดเห็นท่ีแตกตาง รวมทั้งความกลา ที่จะยอมรบั ผลดแี ละผลเสียจากการกระ
ทําของตนเอง
6. หลักความคุม คา (Cost-effectiveness or Economy)
หลักความคุมคา หมายถึง การบริหารจัดการและทรัพยากรท่ีมีจํากัด เพ่ือใหเกิด
ประโยชนส งู สดุ แกส ว นรวม โดยรณรงคใ หบ คุ ลากรมคี วามประหยดั ใชว สั ดอุ ปุ กรณอ ยา งคมุ
คา และรกั ษาทรัพยากรธรรมชาตใิ หส มบูรณย ัง่ ยนื
แนวปฏิบัตติ ามหลักธรรมาภบิ าล
แนวการปฏิบัติงานตามหลักธรรมาภิบาลที่นํามาเสนอตอไปนี้จะเปนหลักธรรมาภิ
บาลในภาครัฐ ซึ่งผูปฏิบตั ิงานในองคกรของรฐั ควรมแี นวทางการทาํ งานดงั น้ี

1. ยึดมั่นในวัตถุประสงคขององคกรและผลผลิตท่ีจะสงมอบใหแกประชาชน
และผทู ีม่ ารบั บรกิ าร แนวการปฏบิ ัติ คือ

1) ตอ งมคี วามเขา ใจอยา งแจม แจง ในวตั ถปุ ระสงคแ ละผลผลติ ทต่ี ง้ั ใจจะทาํ ให
2) ผรู บั ไดผลผลิตที่มีคุณภาพเปนเลิศ
3) คมุ คา กบั ภาษที ี่เสยี ใหแกรัฐบาล
2. ทาํ งานอยา งมปี ระสทิ ธภิ าพในหนา ทแี่ ละบทบาทของตน แนวการปฏบิ ตั ิ คอื
1) บคุ ลากรตอ งเขา ใจในหนาท่ขี องผบู ริหาร
2) เขา ใจอยา งแจม ชดั ในความรบั ผดิ ชอบของผใู ตบ งั คบั บญั ชาและผบู รหิ าร

รวมทั้งตองม่นั ใจวา ทกุ คนปฏิบัตหิ นาท่ีตามความรบั ผดิ ชอบของตน
3) มีความเขา ใจอยางชัดเจนในความสมั พนั ธระหวา งผูบรหิ ารกับประชาชน

ผูรับบรกิ าร

การเมอื งการปกครอง 248 หนงั สอื เรยี นสาระการพัฒนาสงั คม

3. สงเสริมคานิยมขององคกรและแสดงใหเห็นถึงคุณคาของธรรมาภิบาล โดย
การปฏบิ ัติหรือพฤตกิ รรม แนวการปฏิบตั ิคือ

1) นาํ คา นิยมขององคกรมาใชป ฏบิ ตั ิ
2) ผูบรหิ ารองคกรประพฤตติ นเปน ตวั อยา งทด่ี ี
3) ผบู ริหารตดั สนิ และวินจิ ฉยั อยางโปรง ใสและเปด เผย
4) บริหารงานอยางมปี ระสทิ ธภิ าพ
4. มีการสื่อสารที่ดี มีการตัดสินใจอยางโปรงใสและมีการบริหารความเส่ียงท่ี
รดั กมุ แนวการปฏบิ ัตคิ ือ
1) การตัดสินใจทกุ ครัง้ ตอ งกระทาํ อยางโปรง ใสและยตุ ธิ รรม
2) ใชข อมูลที่ดี รวมทงั้ คาํ แนะนําและการสนับสนุน

4บทที่ 3) ตองม่ันใจวามีระบบบริหารความเส่ียงท่ีมีประสิทธิภาพอยูในระบบการ
ทาํ งาน
5. พฒั นาศกั ยภาพและความสามารถของสว นบรหิ ารจดั การอยา งตอ เนอื่ ง พรอ ม
ทั้งใหมีประสทิ ธภิ าพย่งิ ข้นึ แนวการปฏิบตั ิ คอื
1) ตองม่ันใจวาผูไดเล่ือนตําแหนงขึ้นมาเปนผูบริหารจัดการนั้น มีทักษะ
ความรแู ละประสบการณท จี่ าํ เปน ตองใชในหนา ทีน่ ้ันๆ
2) พฒั นาความสามารถของผทู ท่ี าํ หนา ทใ่ี นสว นบรหิ าร รวมทง้ั มกี ารประเมนิ
ผลงานไมวา จะเปน รายบุคคลหรือเปน กลุม ก็ได
3) มีความเชื่อมโยงในการทดแทนบุคลากรในสายบริหารจัดการเพ่ือความ
ตอ เน่ืองในการปฏิบตั ิงานขององคกร
6. เขาถึงประชาชนและตองรับผิดชอบตอการทํางานและผลงานอยางจริงจัง
แนวการปฏิบตั ิ คือ
1) ตอ งมคี วามเขาใจถึงขอบเขตของความรบั ผดิ ชอบ
2) รเิ รม่ิ การวางแผนทจ่ี ะตดิ ตอ กบั ประชาชน เพอ่ื ใหท ราบถงึ หนา ทแ่ี ละความ
รบั ผดิ ชอบในผลงานของตน
3) ริเรม่ิ การแสดงออกถึงความรบั ผดิ ชอบตอบุคลากรภายในองคก ร
4) ประสานงานกับหนว ยเหนอื หรอื ผบู ังคับบัญชาอยางใกลช ดิ


รายวชิ าสงั คมศกึ ษา (สค31001) <<ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย>> 249

กิจกรรมที่ 1 4บทที่
ใหผูเรียนเขียนเคร่ืองหมาย หนาขอความที่ถูกตอง และเขียนเคร่ืองหมาย 
การเ ืมองการปกครอง
หนาขอ ความท่ีผิด แลว ตรวจกบั เฉลยทา ยกิจกรรม
.......... 1. หลักธรรมาภิบาล เปนแนวทางในการจัดระเบียบเพ่ือใหสังคมของประเทศ

ทง้ั ภาครัฐ ภาคธุรกจิ และภาคประชาชนอยรู ว มกันอยา งสงบสขุ
.......... 2. การปฏิบัติงานโดยยึดหลักนิติธรรมน้ัน ตองทําอะไรดวยตนเองอยางม่ันใจ

อาจถูกตองตามระเบียบหรือไมก็ได
.......... 3. บุคคลใดก็ตามท่ียึดม่ันในความถูกตอง ดีงาม จริงใจ และขยัน ถือวาเปนผู

ยดึ ม่ันในหลักความคุมคา
.......... 4. “สมชาย” มักจะชวยทํากิจกรรมของชุมชนอยูเสมอ และเปนผูท่ียอมรับฟง

ความคดิ เหน็ ของเพอ่ื นรว มงาน ถอื วา “สมชาย” เปน ผยู ดึ มน่ั ในหลกั การมสี ว นรว ม
.......... 5. ในการทํากิจกรรมกลุมทุกคร้ัง “นุน” จะเปนผูที่กลาออกความคิดเห็น และ

รับอาสาเปนผดู ูแลการทาํ งาน ซ่งึ งานจะประสบความสาํ เร็จทุกคร้งั ถือวา “นุน”
เปน ผูย ดึ มัน่ ในหลกั ความโปรงใส

กิจกรรมท่ี 2

คาํ สงั่ หากผเู รยี นไดท าํ งานเอกชนกบั บรษิ ทั แหง หนงึ่ ผเู รยี นมแี นวการปฏบิ ตั งิ าน
ตามหลกั ธรรมาภบิ าลอยางไร

แบบบันทึกผลการเรยี นรู
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................
.....................................................................................................................................

การเมอื งการปกครอง 250 หนงั สือเรียนสาระการพฒั นาสงั คม

กจิ กรรมที่ 3
1. ใหผ เู รยี นศกึ ษาเรยี นรเู พม่ิ เตมิ เกย่ี วกบั เรอื่ งการพฒั นาของระบอบประชาธปิ ไตย
ของประเทศตา งๆ ในโลกจาก Internet เอกสารแบบเรยี น ตาํ ราตา งๆ ตลอดจน
ศกึ ษาจากผูรู
2. ใหผเู รียนทําแบบฝก หดั แลวตรวจเฉลยทายเรื่อง

แบบฝกหัด

คาํ สง่ั ใหผ เู รยี นเลอื กคาํ ตอบทถ่ี กู ตอ ง แลว วงกลมลอ มรอบตวั อกั ษรหนา ขอ ความทถ่ี กู ตอ ง
1. ประเทศใดบางที่เปนจุดเริ่มตนของการปกครองระบอบประชาธิปไตยใน

4บทท่ี “ยคุ โบราณ”
ก. ญป่ี ุน จีน เกาหลี
ข. กรกี ซเี รยี อินเดยี
ค. กรีก เกาหลี จนี
ง. ไทย จีน ญป่ี ุน
2. ประเทศใดบา งท่จี ัดอยูใน “ยคุ กลาง” ของการพัฒนาการระบอบประชาธปิ ไตย
ก. ไทย จีน ญ่ปี ุน
ข. กรีก ซีเรีย อนิ เดีย
ค. ยเุ ครน อังกฤษ สหพันธไ อโรโควอสิ
ง. องั กฤษ ฝรั่งเศส อเมริกา
3. “คอสแซ็ค” มคี วามเกย่ี วของกับประเทศยเู ครนอยางไร
ก. เปน รฐั ทางการทหารของยูเครน
ข. เปน รัฐท่ีปกครองโดยประชาชนของยเู ครน
ค. เปนรัฐทปี่ กครองแบบประชาธิปไตย
ง. ไมม ขี อ ใดถูก
4. รูปแบบการปกครองระบอบประชาธปิ ไตย “สหพนั ธไ อโรโควอิส” เปน แบบใด
ก. ราชาธปิ ไตย
ข. รัฐอสิ ระ
ค. อาณาธิปไตย
ง. ระบบชนเผา
5. ประเทศใดบา งทีม่ ีการพัฒนาการระบอบประชาธิปไตยในชว ง
“ครสิ ตศตวรรษที่ 18 – 19”
ก. อินเดยี ซีเรีย เกาหลี
ข. สหรฐั อเมรกิ า ฝรง่ั เศส นวิ ซแี ลนด
ค. สหรฐั อเมริกา รสั เซีย องั กฤษ
ง. ไทย จีน ญปี่ นุ

รายวิชาสังคมศึกษา (สค31001) <<ระดบั มธั ยมศึกษาตอนปลาย>> 251

6. ขอ ใดเปน การแสดงถงึ พฒั นาการการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยของฝรง่ั เศส 4บทท่ี
ก. การทาํ สงครามในประเทศ
ข. การเขา รว มสงครามโลกคร้งั ที่ 2 การเ ืมองการปกครอง
ค. ภายหลังการปฏวิ ัติ มีการเลอื กต้งั สมัชชาแหง ชาตฝิ รั่งเศส
ง. การยดึ ครองอาณานิคมในยุโรป

7. ในชว งปลายคริสตว รรษที่ 19 ลักษณะของประชาธปิ ไตยของประเทศตา งๆ
ในโลกเปน อยา งไร
ก. ประชาธิปไตยที่เคารพเสียงขา งนอย
ข. ประชาธิปไตยทเี่ คารพเสียงขางมาก
ค. ประชาชนไมสามารถแสดงความคิดเห็นได
ง. ไมมขี อ ใดถกู

8. ภายหลงั การสน้ิ สดุ ของสงครามโลกคร้ังที่ 2 เกดิ เหตกุ ารณสําคญั เกยี่ วกับ
การเมอื งการปกครองของประเทศตา งๆ ในโลกอยางไร
ก. ทกุ ประเทศแพสงคราม
ข. กระแสการเปลี่ยนแปลงไปสรู ะบอกประชาธปิ ไตยในหลายประเทศ
ค. กระแสของระบอบประชาธิปไตยแพรขยายไปยังแอฟรกิ าใต
ง. ขอ ข และ ค ถูก

9. ประเทศไทยเขาสกู ารปกครองระบอบประชาธิปไตยในรชั สมยั ใด
ก. รชั กาลท่ี 6
ข. รชั กาลที่ 7
ค. รัชกาลที่ 8
ง. รัชกาลที่ 9

10. ขอใดคอื รูปแบบการปกครองระบอบประชาธปิ ไตยของประเทศไทย
ก. ประชาชนมสี ทิ ธิเสรีภาพเทา เทียมกนั
ข. พระมหากษตั ริยทรงเปน ประมขุ ภายใตร ัฐธรรมนญู
ค. อํานาจอธปิ ไตยเปนของปวงชนชาวไทย
ง. ถูกทุกขอ



252 หนงั สอื เรียนสาระการพัฒนาสงั คม

แนวเฉลยกิจกรรมท่ี 1
ภมู ศิ าสตรก ายภาพ

กิจกรรมท่ี 1.1 สภาพภมู ิศาสตรกายภาพ
1. ใหบ อกลกั ษณะภมู ปิ ระเทศและลกั ษณะเศรษฐกจิ ของประเทศไทยและทวปี ยโุ รป

พื้นท่ี ลักษณะภูมิประเทศ ลักษณะเศรษฐกิจ
ประเทศไทย
 ภาคเหนือมีเทือกเขาสูงทอดยาวนานในแนว  มีการทําเกษตรกรรม ทํา
เหนอื ใต ทม่ี ีราบลมุ สลบั อยู เปน แหลง กาํ เนิด นา ทาํ ไร ทาํ สวนผลไม
แมนาํ้ สายสําคญั คอื ปง วงั ยม นา น พืน้ ที่ ยางพารา ปาลม ปา ไม
สองฝงน้ําอุดมสมบูรณ เหมาะแกการเพาะ และเลย้ี งสัตว
ปลกู  อุตสาหกรรมเหมืองแร
 ภาคกลางเปน ดินดอนสามเหลี่ยม ปากแมนาํ้ อุตสาหกรรมการแปร
เจา พระยาที่เกิดการรวมตัวของแมน า้ํ ปง วงั สภาพผลผลิตทางการ
แนวเฉลย ยม นาน เกษตร ฯลฯ
 ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื มี ราบสงู ทมี่ รี าบลมุ
แมน า้ํ ท่ีสาํ คญั คอื มลู และชี
 ภาคตะวนั ออก มที ร่ี าบใหญอ ยทู างตอนเหนอื
ตอนกลางมเี ทอื กเขาจนั ทบรุ ขี องภาค มที ร่ี าบ
แคบๆ ชายฝงทะเล

ทวปี ยุโรป  ตอนเหนอื มเี ทอื กเขาสงู และทร่ี าบชายฝง ทะเล  มีการทําเกษตรกรรม
ที่เวาแหวง และอาวลึกท่ีเรียกวาฟยอรด ปลูกขาวสาลีไรปศุสัตว
เนอ่ื งจากเกดิ ถกู ธารนํ้าแขง็ กัดเซาะ เล้ียงสัตวควบคูกับการ
 เขตที่ราบสูงตอนกลาง เชน แบล็กฟอเรสต ปลกู พชื และเลยี้ งสตั วแ บบ
ของเยอรมนั ทีร่ าบสูง โบฮเี มยี เขตตดิ ตอ เรร อ น
เยอรมนั นกี้ บั สาธารณรฐั เชค ทร่ี าบเมเซตา ใน  การทําอุตสาหกรรมแร
เขตสเปน และโปรตุเกส เหล็กและถานหนิ
 เขตทีร่ าบตอนกลาง ต้งั แตช ายฝง มหาสมทุ ร  มกี ารทาํ ประมง เพราะมี
แอตแลนติกไปถึง เทือกเขาอูราลในรัสเซีย ชายฝง ทย่ี าวและเวา แหวง
ตะวันตกของฝรั่งเศสตอนใตของเบลเยี่ยม และติดทะเลทั้ง 3 ดาน
เนเธอรแลนด เดนมารก ภาคเหนือของ
เยอรมันนีมีประชากรอาศัยอยูหนาแนน
เพราะมีความสําคญั ทางเศรษฐกจิ
 เขตเทือกเขาตอนใต มีเทือกเขาสูงทอดตัว
ยาวตงั้ แตต ะวนั ออกเฉยี งใตข องฝรง่ั เศสผา น
สวิส เยอรมันนีไปจนถึงทางเหนือของอิตาลี
ยอดเขามนี า้ํ แข็งปกคลุมเกอื บตลอดป

รายวิชาสังคมศึกษา (สค31001) <<ระดบั มัธยมศึกษาตอนปลาย>> 253 แนวเฉลย

แนวตอบกจิ กรรม 1.1 สภาพภมู ิศาสตรก ายภาพ

2. ปจ จยั ที่มอี ิทธิพลตอ ภูมอิ ากาศของทวีปอเมริกาใต คือ
1. ละติจูด พ้นื ท่ีสวนใหญข องทวีปครอบคลุมเขตอากาศรอ น และประมาณ

1 ใน 3 ของพ้ืนทีท่ วปี เปนเขตอากาศแบบอบอนุ ภูมภิ าคทางเหนอื ของทวีปจะมีฤดกู าล
ที่ตรงขามกบั ภูมภิ าคทางใต

2. ลมประจาํ ไดแก
2.1 ลมคา ตะวนั ออกเฉยี งเหนอื พดั ผา นมหาสมทุ รแอตแลนตกิ จงึ นาํ ความ

ชมุ ชื่นเขาสูทวีปบรเิ วณชายฝง ตะวันออกเฉยี งเหนือ
2.2 ลมคา ตะวนั ออกเฉยี งใต พดั ผา นมหาสมทุ รแอตแลนตกิ จงึ นาํ ความชมุ

ช่นื เขาสูทวีปบรเิ วณชายฝงตะวันออกเฉียงใต
2.3 ลมตะวันตกเฉียงเหนือ พัดผานมหาสมทุ รแปซฟิ ก จงึ นาํ ความชุมชน่ื

เขา สูทวีปบริเวณชายฝง ตะวันตกของทวีป ตัง้ แตประมาณละติจูด 40 องศาใตล งไป
3. ทิศทางของเทือกเขา ทวีปอเมริกาใตมีเทือกเขาสูงอยูทางตะวันตกของ

ทวปี ดงั นน้ั จงึ เปน สงิ่ ทกี่ นั้ ขวางอทิ ธพิ ลจากทะเลและมหาสมทุ ร ทาํ ใหบ รเิ วณทใ่ี กลเ ทอื กเขา
คอ นขางแหงแลง แตใ นทางตรงกนั ขา ม ชายฝงดา นตะวันออกจะไดร ับอิทธิพลจากทะเล
อยา งเต็มที่

4. กระแสน้ํา มี 3 สายทส่ี าํ คญั คอื
4.1 กระแสนาํ้ อุน บราซลิ ไหลเลียบชายฝงของประเทศบราซิล
4.2 กระแสนา้ํ เย็นฟอลกแลนด ไหลเลียบชายฝงประเทศอารเจนตินา

4.3 กระแสนาํ้ เย็นเปรู (ฮัมโบลด) ไหลเลียบชายฝง ประเทศเปรแู ละชลิ ี
3. ปจ จัยสําคญั ทท่ี ําใหท วีออสเตรเลยี มสี ภาพภูมอิ ากาศท่ีแตกตา งกัน

ปจจยั สําคญั ที่ทาํ ใหทวปี ออสเตรเลียมภี ูมอิ ากาศตางๆ กัน คือ ต้งั อยูในโซน
รอ นใตแ ละอบอนุ ใต มลี มประจาํ พดั ผา น ลกั ษณะภมู ปิ ระเทศและมกี ระแสนา้ํ อนุ และกระแส
นาํ้ เห็นไหลผา น

แนวตอบกิจกรรมท่ี 1.2 ลักษณะปรากฏการณทางธรรมชาตทิ ี่สาํ คญั
และการปองกนั อันตราย

1. ปรากฏการณเรอื นกระจกคอื อะไร
คําวา เรอื นกระจก (greenhouse) หมายถงึ อาณาบริเวณที่ปด ลอ มดวย

กระจกหรือวสั ดอุ น่ื ซงึ่ มีผลในการเกบ็ กักความรอ นไวภายใน ในประเทศเขตหนาวนยิ มใช
เรอื นกระจาํ ในการเพาะปลกู ตน ไมเ พราะพลงั งานแสงอาทติ ยส ามารถผา นเขา ไปภายในไดแ ต
ความรอ นท่อี ยภู ายในจะถกู กักเก็บโดยกระจกไมใหสะทอ น หรือแผอ อกสูภายนอกไดทาํ ให

แนวเฉลย 254 หนงั สือเรียนสาระการพัฒนาสงั คม

อุณหภูมิของอากาศภายในอบอุนและเหมาะสมตอการเจริญเติบโตของพืชแตกตางจาก
ภายนอกท่ียังหนาวเย็น นักวิทยาศาสตรจึงเปรียบเทียบปรากฏการณ ท่ีความรอนภายใน
โลกถูกกบั ดักความรอนหรือกาซเรือนกระจก (Greenhouse agses) เก็บกักเอาไวไ มให
สะทอนหรือแผอ อกสูภายนอกโลกวาเปนปรากฏการณเ รือนกระจก

โลกของเราตามปกติมีกลไกควบคุมภูมิอากาศโดยธรรมชาติอยูแลว กระจกตาม
ธรรมชาติของโลกคอื กา ซคารบอนไดออกไซดแ ละไอนาํ้ ซง่ึ จะคอยควบคมุ ใหอ ุณหภูมขิ อง
โลกโดยเฉลี่ยมีคาประมาณ 15 °C และถาหากในบรรยากาศไมมีกระจกตามธรรมชาติ
อุณหภมู ขิ องโลกจะลดลงเหลือเพียง -20°C มนุษยและพชื กจ็ ะลม ตายและโลกกจ็ ะเขา สยู คุ
นา้ํ แข็งอกี ครัง้ หน่ึง

2. ในฐานะท่ีทานเปนสวนหน่ึงของประชากรโลกทานสามารถจะชวยปองกัน
และแกไ ขปญหาภาวะโลกรอนไดอยางไรใหบอกมา 5 วธิ ี

1. อาบนํ้าดวยฝกบัวจะชวย ประหยัดวาการตักนํ้าอาบหรือใชอางอาบน้ําถึง
คร่งึ หนงึ่ ในเวลาเพยี ง 10 นาที และ ปดนํ้าขณะแปรงฟน

2. ใชหลอดไฟตะเกียบ ประหยัดกวาหลอดธรรมดา 4 เทา ใชงานนานกวา
8 เทา แตล ะหลอดชว ยลดการปลอ ยกา ซคารบ อนไดออกไซด ได 4,500 กโิ ลกรมั หลอด
ไฟธรรมดาเปลยี่ นพลงั งานนอ ยกวา 10% ไปเปน แสงไฟ สว นทเ่ี หลอื ถกู เปลยี่ นไปเปน ความ
รอ น เทากับสูญพลังงานเปลาๆ มากกวา 90%

3. ถอดปลก๊ั เคร่ืองใชไฟฟาทกุ คร้งั จากใชงาน
4. พกถงุ ผาแทนการใชถุงพลาสติก
5. เชค็ ลมยาง การขับรถโดยท่ยี างมลี มนอ ย อาจทาํ ใหเ ปลอื งน้าํ มัน
แนวตอบ กิจกรรมท่ี 1.3 วธิ ีใชเครื่องมือทางภูมศิ าสตร
1. แผนท่ี หมายถงึ การแสดงลกั ษณะพนื้ ผวิ โลกลงบนแผน ราบ โดยการยอ สว น
และการใชส ญั ลกั ษณไ มว า เครอ่ื งหมายหรอื สี แทนสง่ิ ตา งๆ บนพนื้ ผวิ โลก แผนทจี่ งึ ตา งจาก
ลกู โลกและแผนผัง
2. จงบอกประโยชนของการใชแผนท่มี า 5 ขอ
1. ประโยชนใ นการศกึ ษาลกั ษณะภมู ิประเทศ แผนทจ่ี ะทาํ ใหผูศ กึ ษาทราบวา
พน้ื ท่ใี ดมีลักษณะภูมปิ ระเทศแบบใดบา ง
2. ประโยชนตอการศึกษาธรณีวิทยา เพื่อใหทราบความเปนมาของแหลง
ทรัพยากร ดนิ หนิ แร ธาตุ
3. ประโยชนดานสมุทรศาสตรและการประมง เพ่ือใหทราบสภาพแวดลอม
ชายฝง ทะเล
4. ประโยชนด า นทรัพยากรน้ํา รูขอ มลู เกยี่ วกบั แมน ํา้ และการไหล อา งเก็บนาํ้
ระบบการชลประทาน
5. ประโยชนด า นปา ไม เพอ่ื ใหท ราบคณุ ลกั ษณะของปา ไมแ ละการเปลยี่ นแปลง
พืน้ ท่ปี า ไม

รายวิชาสงั คมศกึ ษา (สค31001) <<ระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย>> 255

3. ใหบอกวธิ กี ารใชเขม็ ทิศคูก บั การใชแผนทา พอสงั เขป
1. วางเขม็ ทศิ ใหเปนตามทศิ จากจุดเรมิ่ ตน ไปยังจดุ ทจ่ี ะไป
2. หมุนตวั เข็มทศิ จนเสน เมอริเดยี นในแผนทขี่ ยายกบั แนว orienting lines
3. หมนุ แผนท่ีกับเข็มทศิ ไปดวยกนั จนกระทัง่ ปลายเขม็ แดงของเข็มทศิ ช้ไี ปท่ี
ทศิ เหนือ
4. เดินไปตามทิศน้นั โดยรกั ษาแนวไวใหเข็มยังอยูในแนวเดมิ ตลอด

แนวตอบ กิจกรรมที่ 4
การทําลายทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดลอ ม

จงเลอื กคาํ ตอบท่ถี กู ตองทีส่ ดุ เพยี งคําตอบเดยี ว

1. ข 2. ค 3. ง 4. ง แนวเฉลย
5. ก 6. ข 7. ง 8. ง

แนวเฉลยกจิ กรรมบทท่ี 2
เรอ่ื ง ประวตั ศิ าสตร

เรอ่ื งท่ี 1 กิจกรรมท่ี 1
1. ค 2. ก 3. ง 4. ข 5. ง

เรอื่ งที่ 2 กิจกรรมท่ี 3
1. ค 2. ก 3. ข 4. ค 5. ค

เรือ่ งที่ 5 กิจกรรมท่ี 5
1. ค 2. ข 3. ง 4. ง 5. ข

เฉลยบทที่ 4
การเมอื งการปกครอง

1. ข 2. ค 3. ก 4.ง 5. ข
6. ค 7. ก 8. ง 9.ข 10. ง

256 หนงั สอื เรยี นสาระการพัฒนาสังคม

บรรณานกุ รม

โกเมน จริ ฐั กลุ , รศ.ดร.และเสรี ลลี าลยั , รศ. หนงั สอื เรยี น ส.504 สงั คมศกึ ษา ชน้ั มธั ยมศกึ ษา
ปท ่ี 5. กรงุ เทพฯ : ไทยวฒั นาพานชิ จาํ กดั

การศึกษาทางไกล, สถาบัน, กรมการศึกษานอกโรงเรียน. 2546. ชุดการเรียนทางไกล
ระดับมัธยมศึกษาตอนตน หมวดวิชาสพัฒนาสังคมและชุมชน. กรุงเทพฯ :
โรงพมิ พค รุ สุ ภาลาดพรา ว

คมิ ไชยแสนสขุ , รศ. และศนั สนยี  วรรณากรู . 2545. ชดุ ปฏริ ปู การเรยี นรหู ลกั สตู รการศกึ ษา
ขน้ั พน้ื ฐาน พ.ศ. 2544 กลมุ สาระการเรยี นรู สว นศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม
ชว งชน้ั ท่ี 4 สาระ 3 เศรษฐศาสตร. กรงุ เทพฯ : สาํ นกั พมิ พป ระสานมติ ร

ประเวศ วะส.ี 2544. เศรษฐกจิ พอเพยี งและประชาสงั คม : แนวทางผลติ ฟน ฟเู ศรษฐกจิ สงั คม.
กรงุ เทพฯ : พมิ พด ี

ปยพร บุญเพญ็ . หลักเศรษฐศาสตร 3200–0101, 05-110-103. กรงุ เทพฯ :
บรษิ ทั บัณฑติ สาสน จํากดั . มปป.

ไพฑูรย พงศะบตุ ร และวันชยั ศริ ิรตั น. หนังสอื เรียนสังคมศึกษา ส. 504 สังคมศกึ ษา
ชน้ั มธั ยมศกึ ษา ปท ่ี5. กรงุ เทพมหานคร : บรษิ ทั โรงพมิ พไ ทยวฒั นาพานชิ ย จาํ กดั 2537.

สมชาย ภคภาสนว วิ ฒั น. การรวมกลมุ ทางเศรษฐกจิ . วารสารเอเชยี ปรทิ ศั น. ปท ่ี 15 ฉบบั ท่ี 1
(ประจาํ เดอื นมกราคม –เมษายน 2537) : 1-7

อภินันท จันตะนี และชัยยศ ผลวัฒนา. 2538. ระบบเศรษฐกิจไทยและการสหกรณ.
กรุงเทพฯ : สาํ นกั พมิ พพ ทิ กั ษอ กั ษร.

อภนิ นั ท จนั ตะน.ี 2541. เอกสารคาํ สอนเศรษฐศาสตร มหภาค 1 . ภาคงชิ าเศรษฐศาสตร
คณะวทิ ยาการจดั การ สถาบนั ราชภฎั พระนครศรอี ยธุ ยา. กรงุ เทพฯ : พทิ กั ษอ กั ษร

http : //rirs3.royin.go.th/dictionary.asp
สถาบันการศึกษาทางไกล ชุดการเรียนทางไกล หมวดวิชาพัฒนาสังคมและชุมชน

ระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนปลาย 2548
พรรณภิ า ศรสี ขุ และผดุ ผอ ง ปตฐิ พร, พฒั นาสงั คมและชมุ ชน. กรงุ เทพ : บรษิ ทั บางกอก-

บคุ สแ อนดม เี ดยี จาํ กดั , 2548.
วไิ ล ทรงโดม , พฒั นาสงั คมและชมุ ชน. กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั สามเจรญิ พาณชิ ย, 2548
มานติ กติ ตจิ งู จติ และสรุ พล เอย่ี มอทู รพั ย, สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม.

กรงุ เทพฯ : แสงจนั ทรก ารพมิ พ, ปป.
http://st. mengrai.ac.th/users/doremon/03_SURAPONG/09.htm
http://st. mengrai.ac.th/users/doremon/03_SURAPONG/20.htm
http://st. mengrai.ac.th/users/doremon/03_SURAPONG/05.htm
http://seas.art.tu.ac.th/6tula.htm
http://th.wikipedia.orq/wiki%EO%B8%9B%E0%B8%A3%E0%b8%B0%E0%...
http://www.thaigoodview.com/node/16621
http://www.parliament.go.th/parcy/889.0.htm
file://C:\DOCUME 1\ADMINI 1\LOCALS 1\Temp\1I2k4IKW.htm
http://dek-d.com/board/view.php?id = 663147
http://www.kr.ac.th/ebook/saiyud/b1.htm
http://www. Pathumthani.go.th/webkm/km. file / lefe –l – k .ppt#256,)

รายวชิ าสงั คมศึกษา (สค31001) <<ระดับมธั ยมศกึ ษาตอนปลาย>> 257

คณะผูจดั ทํา

ทป่ี รึกษา บญุ เรอื ง เลขาธกิ าร กศน.
อิม่ สุวรรณ รองเลขาธกิ าร กศน.
1. นายประเสริฐ จําป รองเลขาธกิ าร กศน.
2. ดร.ชยั ยศ แกวไทรฮะ ท่ปี รกึ ษาดา นการพฒั นาหลักสตู ร กศน.
3. นายวชั รนิ ทร ตณั ฑวฑุ โฒ ผอู ํานวยการกลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
4. ดร.ทองอยู
5. นางรกั ขณา

ผูเขยี นและเรยี บเรยี ง

1. นางสาวสดุ ใจ บตุ รอากาศ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื
2. นางสาวพิมพาพร อนิ ทจกั ร สถาบนั กศน. ภาคเหนือ
3. นางดุษณี เหลีย่ มพนั ธุ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื แนวเฉลย
4. นางดวงทพิ ย แกว ประเสรฐิ สถาบัน กศน. ภาคเหนือ
5. นายนิพนธ ณ จันตา สถาบัน กศน. ภาคเหนอื
6. นางอบุ ลรัตน มีโชค สถาบนั กศน. ภาคเหนอื
7. นางกรรณกิ าร ยศตื้อ สถาบนั กศน. ภาคเหนอื
8. นางณชิ ากร เมตาภรณ สถาบัน กศน. ภาคเหนอื

ผูบรรณาธิการและพฒั นาปรบั ปรุง

1. นางพรทพิ ย เข็มทอง กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน
2. นางสาวพิมพาพร อนิ ทจกั ร สถาบัน กศน. ภาคเหนือ
3. นางสาวสรุ ตั นา บูรณะวทิ ย สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก
4. นางสาวสปุ รดี า แหลมหลกั สถาบนั กศน. ภาคตะวนั ออก
5. นางสาวสาลนิ ี สมทบเจริญกุล สถาบนั กศน. ภาคตะวันออก
6. นายอุดมศักดิ์ วรรณทวี สาํ นกั งาน กศน. อ.โขงเจยี ม
7. นายเรอื งเวช แสงรัตนา สาํ นกั งาน กศน. ภาคตะวนั ออกเฉยี งเหนอื
8. นางพฒั นสุดา สอนซอื่ ขา ราชการบาํ นาญ
9. นางธญั ญาวดี เหลาพาณชิ ย ขา ราชการบํานาญ
10.นางพรทพิ ย เข็มทอง กลมุ พัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน
11.นางสาววรรณพร ปท มานนท กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
12.นายเรอื งเดช แสงวฒั นา สถาบนั กศน. ภาคตะวันนออกเฉียงเหนอื
13. นางมยุรี สวุ รรณาเจรญิ สถาบนั กศน. ภาคใต
14.นางสาววาสนา บรู ณาวทิ ย สถาบัน กศน. ภาคตะวันออก

258 หนังสือเรียนสาระการพัฒนาสังคม

15. นางสาววาสนา โกลยี ว ฒั นา สถาบนั การศกึ ษาทางไกล
16. นางธัญญาวดี เหลาพาณิชย ขา ราชการบาํ นาญ
17. นางพรทพิ ย เข็มทอง กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน

คณะทํางาน มั่นมะโน กลมุ พัฒนาการศึกษานอกโรงเรยี น
ศรรี ตั นศลิ ป กลุมพฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
1. นายสรุ พงษ ปท มานนท กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรยี น
2. นายศภุ โชค กุลประดิษฐ กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
3. นางสาววรรณพร เหลอื งจิตวัฒนา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
4. นางสาวศรญิ ญา
5. นางสาวเพชรินทร

ผพู ิมพต น ฉบับ

แนวเฉลย 1. นางปย วดี คะเนสม กลุมพัฒนาการศกึ ษานอกโรงเรียน
2. นางเพชรนิ ทร เหลอื งจิตวฒั นา กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น
3. นางสาวกรวรรณ กวีวงษพิพฒั น กลมุ พฒั นาการศกึ ษานอกโรงเรียน
4. นางสาวชาลีนี ธรรมธิษา กลุม พัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน
5. นางสาวอรศิ รา บานชี กลุมพฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น

ผูออกแบบปก

นายศุภโชค ศรรี ตั นศลิ ป กลมุ พฒั นาการศึกษานอกโรงเรยี น