มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ปี 2563

แบบประเมินตนเอง
SAT & JIT

แบบประเมินตนเองตามมาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทีมตระหนกั รสู้ ถานการณ์ (SAT)

SAT ของหน่วยงาน ........................................................................................................................................................................................................................................................................
ระดบั ทีม   จงั หวัด    เขต      ส่วนกลาง
ผลการประเมนิ คร้งั กอ่ น     ไมม่ ี      ม ี ระดบั ทมี .................................................. ผา่ นเกณฑร์ ะดบั  (พนื้ ฐาน, ด,ี  ดเี ยยี่ ม).......................................... เมอ่ื ...........................................................
ผลการประเมนิ คร้ังนี ้         ไม่มี      ม ี ระดบั ทมี ................................................... ผา่ นเกณฑร์ ะดบั ...........................................................................................................................................
ขอ้ คดิ เห็น/ข้อสังเกต.......................................................................................................................................................................................................................................................................
ผูแ้ ทนทมี ทที่ า� การประเมิน..............................................................................................................................................................................................................................................................
วันทีป่ ระเมนิ ...................................................................................................................................................................................................................................................................................

องค์ประกอบ/ตัวช้วี ัด/ตวั ชว้ี ดั ย่อย * ไม่ผา่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตผุ ลสนบั สนุน

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 มาตรฐาน SAT ดา้ นความเปน็ ทีม

1. การจัดตั้ง SAT

1) มีค�ำส่ังแต่งตั้งทีมตระหนักรูส้ ถำนกำรณ ์ (Situation Awareness Team: SAT) ท่ี [B]
มีรำยชื่อเป็นปัจจุบันร้อยละ  80  ข้ึนไป  และก�ำหนดหน้ำที่ควำมรับผิดชอบของ
สมำชิกทีมอย่ำงชดั เจน

2) หวั หน้ำทมี ตระหนกั รู้สถำนกำรณ์ เป็นนักระบำดวทิ ยำ [B]

3) ทมี ตระหนกั รสู้ ถำนกำรณ ์ มจี ำ� นวนสมำชกิ ตง้ั แต ่ 3 คนขนึ้ ไป โดยในแตล่ ะชว่ งเวลำ  [B]
ต้องมสี มำชิกอยำ่ งนอ้ ย 1 คน ปฏบิ ตั ิหนำ้ ที่

2. ทีมมีศักยภาพทางวิชาการ

1) สมำชิกทมี ร้อยละ 80 ขึ้นไป ไดเ้ ข้ำร่วมกจิ กรรมพัฒนำบคุ ลำกร หรือจัดกำรควำม [B]
รู้ของ SAT อยำ่ งนอ้ ยปลี ะ 1 ครัง้

2) สมำชิกทมี ทกุ คน ได้รบั กำรอบรม SAT orientation เมอ่ื เขำ้ มำปฏบิ ตั งิ ำนครงั้ แรก  [B]
หรอื ทกุ ครงั้ ทม่ี กี ำรปรบั เปลยี่ นรปู แบบกำรทำ� งำน

41

42 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 องค์ประกอบ/ตวั ชีว้ ดั /ตัวช้วี ดั ยอ่ ย * ไมผ่ า่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตผุ ลสนบั สนนุ

มาตรฐาน SAT ด้านความพรอ้ มและการปฏิบตั ิงาน  

3. ทมี มีความพร้อมในการปฏิบัติงาน

1) มชี อ่ งทำงกำรตดิ ตอ่ สอ่ื สำรกบั เครอื ขำ่ ย เชน่  หมำยเลขโทรศพั ท ์ ไลน ์ หรอื อน่ื  ๆ ได้ [B]
ตลอดเวลำ
[B]
2) มีเคร่ืองมือและอปุ กรณท์ ีจ่ ำ� เป็นตอ่ กำรปฏบิ ัตงิ ำนตำมเกณฑท์ ี่กำ� หนด [B]

3) มีคมู่ ือ แนวทำงปฏบิ ตั งิ ำน โปรแกรมหรือแบบฟอร์มกำรบันทึกข้อมลู  เพือ่ กำรเฝ้ำ [B]
ระวัง ตรวจสอบขำ่ ว ตำมเกณฑท์ กี่ ำ� หนด

4) มฐี ำนข้อมลู ทจ่ี �ำเปน็ ต่อกำรปฏิบตั ิงำน

มาตรฐาน SAT ด้านความสามารถการปฏิบตั งิ าน

4. การเฝา้ ระวงั เตอื นภยั ประเมนิ สถานการณ์ และรายงาน

1) มกี ำรกำ� หนดรำยชอื่ โรค ภำวะทำงสขุ ภำพ หรอื เหตกุ ำรณท์ จี่ ำ� เปน็  ต้องเฝำ้ ระวัง เช่น  [B] 
โรคตำม พ.ร.บ. โรคติดตอ่  พ.ศ. 2558 หรอื โรคและภัยสขุ ภำพทม่ี ีควำมสำ� คญั ใน
พื้นที่

2) มกี ำรจดั ทำ� ทะเบยี นรบั แจง้ ขำ่ ว   หรอื รบั รำยงำนกำรเกดิ โรค/ภยั /เหตกุ ำรณผ์ ดิ ปกติ  [B]
ทเ่ี ปน็ ปญั หำสำ� คญั

3) มีกำรค้นหำและตรวจจบั ควำมผดิ ปกต ิ ของโรคหรอื ภยั [B]

4) มีกำรตรวจสอบข่ำว (verify) เพื่อแยกขำ่ วไม่มีมูล [B]

5) มีกำรประเมินควำมเสี่ยงของโรคหรือภัยสุขภำพท่ีมีควำมส�ำคัญจำกกำรเฝ้ำระวัง  [B]
หรือตรวจสอบขำ่ ว อย่ำงนอ้ ยเดอื นละ 1 ครัง้

6) มีกำรแจ้งเตือนภัยโดยกำรส่งข่ำว  หรือรำยงำนเบ้ืองต้นไปยังผู้บริหำรและหน่วย [B]
งำนในพน้ื ทีท่ เี่ ก่ยี วข้อง

องค์ประกอบ/ตวั ชีว้ ดั /ตัวชวี้ ัดย่อย * ไม่ผา่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตผุ ลสนบั สนนุ

มาตรฐาน SAT ด้านผลงาน

5. ผลงานดา้ นคณุ ภาพการเขยี นรายงานข่าวการระบาด

1) มีรำยงำนกำรตรวจสอบข่ำวกำรระบำดประจ�ำสัปดำห์  (Outbreak  Verification 
Report) หรือประเมินสถำนกำรณ์ประจ�ำทุกสปั ดำห์
  รอ้ ยละ 60–79 [B]
  รอ้ ยละ 80 ข้ึนไป [S]

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 2) มีรำยงำนเหตุกำรณ์เบื้องตน้ เสนอผบู้ รหิ ำร (Spot Report) ที่มคี วำมครบถว้ น [B]
  รอ้ ยละ 60–79 [S]
  ร้อยละ 80 ขนึ้ ไป

3) รำยงำนเหตกุ ำรณ์เบื้องต้นเสนอผบู้ รหิ ำร (Spot Report) ทม่ี ีคุณภำพ [B]
  รอ้ ยละ 60–79 [S]
  ร้อยละ 80 ข้ึนไป
หมายเหตุ * B = Basic requirement, S = Special requirement

43

44 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 แบบประเมินตนเองตามมาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทีมปฏบิ ัตกิ ารสอบสวนควบคมุ โรค (JIT)

JIT ของหนว่ ยงำน .........................................................................................................................................................................................................................................................................
ระดับทมี    จังหวัด    เขต      ส่วนกลาง
ผลกำรประเมนิ คร้ังก่อน     ไมม่  ี      ม ี ระดบั ทมี ................................................... ผำ่ นเกณฑร์ ะดบั  (พนื้ ฐำน, ด,ี  ดเี ยย่ี ม)................................. เมอื่ ...................................................................
ผลกำรประเมนิ ครง้ั น้ี         ไมม่  ี      ม ี ระดบั ทมี .................................................... ผำ่ นเกณฑร์ ะดบั ...........................................................................................................................................
ข้อคิดเหน็ /ขอ้ สงั เกต.......................................................................................................................................................................................................................................................................
ผแู้ ทนทีมที่ท�ำกำรประเมิน..............................................................................................................................................................................................................................................................
วันทปี่ ระเมิน..................................................................................................................................................................................................................................................................................

องคป์ ระกอบ/ตวั ชี้วัด/ตัวช้วี ัดยอ่ ย * ไมผ่ ่าน ผา่ น หลักฐาน หรือเหตผุ ลสนับสนุน

มาตรฐาน JIT ด้านความเปน็ ทมี

1. การจดั ตงั้ JIT

1) มีค�ำสั่งแต่งตั้งทีมปฏิบัติกำรสอบสวนควบคุมโรค (JIT) แต่ละทีมท่ีมีรำยชอื่   [B] 
เป็นปัจจุบัน ร้อยละ 80 ขึ้นไป และก�ำหนดหน้ำท่ีควำมรับผิดชอบของ 
สมำชกิ ทมี อยำ่ งชัดเจน

2) หัวหน้ำทีมปฏิบัติกำรสอบสวนควบคุมโรค (JIT) เป็นแพทย์หรือหัวหน้ำ  [B]
หนว่ ยงำน

3) ผู้สอบสวนหลักของทีมปฏิบัติกำรสอบสวนควบคุมโรคในพ้ืนท่ี (PI)   [B]
เปน็ นกั ระบำดวทิ ยำทมี่ ปี ระสบกำรณด์ ้ำนระบำดวทิ ยำภำคสนำม

4) จ�ำนวนและคุณสมบัติของสมำชิกทีมปฏิบัติกำรสอบสวนควบคุมโรค (JIT)   [B]
มจี ำ� นวนสมำชกิ ตง้ั แต ่ 4 คนขนึ้ ไป ประกอบดว้ ย ผปู้ ฏบิ ตั งิ ำนแบบสหสำขำ/ 
วชิ ำชพี

5) มีท�ำเนียบผู้เชี่ยวชำญเฉพำะด้ำนในพื้นที่ เช่น ปศุสัตว์ พยำบำล โรคติดเช้ือ  [B]
ในโรงพยำบำล นกั กีฏวิทยำ ฯลฯ

องค์ประกอบ/ตัวช้วี ดั /ตวั ชี้วัดย่อย * ไม่ผ่าน ผา่ น หลกั ฐาน หรอื เหตผุ ลสนบั สนนุ

2. ทีมมีศักยภาพทางวิชาการ

1) ทมี มแี ผนงำน/โครงกำรพัฒนำบุคลำกร JIT อยำ่ งน้อยปีละ 1 ครั้ง [B] 

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 2) สมำชิกทีมร้อยละ 80 ข้ึนไป ได้รับกำรฝึกอบรมอย่ำงน้อยในหลักสูตร  [B]
ระบำดวิทยำที่มีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัติด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน 
ควบคุมโรค และเก็บสิ่งส่งตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร ระยะเวลำไม่ต�่ำ  
20 ชัว่ โมง

3) สมำชิกของ JIT ร้อยละ 50 ข้ึนไป ได้เข้ำร่วมกิจกรรมพัฒนำบุคลำกร หรือ  [B]
จัดกำรควำมรู้ หรือประชุมเชิงปฏิบัติกำร ฟื้นฟูควำมรู้ หรือสัมมนำวิชำกำร
ดำ้ นกำรเฝำ้ ระวงั  สอบสวนและควบคมุ กำรระบำด ภำยใน 1 ปี

มาตรฐาน JIT ดา้ นความพร้อมและการปฏิบัติงาน

3. ทมี มีศกั ยภาพด้านการบริหารทีมงาน

1) มกี ำรจัดตำรำงเวรผปู้ ฏบิ ัติงำน JIT  [B]

2) จัดประชุมสมำชิก JIT อย่ำงน้อย 1 ครั้งต่อปี โดยมีสมำชิกทีมเข้ำร่วม  [B]
ไมน่ ้อยกวำ่ รอ้ ยละ 80

3) ทป่ี รกึ ษำ JIT มสี ว่ นร่วมในกำรบรหิ ำรจดั กำรทีม [B]

4) สมำชิก JIT ไม่น้อยกว่ำร้อยละ 50 เคยเข้ำร่วมปฏิบัติงำนสอบสวนโรค  [B]
ในรอบ 1 ปี

5) จัดกิจกรรมหรือสิ่งสนับสนุนที่สร้ำงขวัญก�ำลังใจให้กับสมำชิกทีมที่  [S]
ออกปฏิบัติงำน

45

46 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 องค์ประกอบ/ตัวชว้ี ดั /ตวั ช้วี ัดย่อย * ไม่ผา่ น ผา่ น หลักฐาน หรอื เหตุผลสนบั สนนุ

4. ทีมมคี วามพรอ้ มในการปฏบิ ตั งิ าน

1) มีผู้ประสำนงำน JIT ตลอดเวลำ เพื่อรับส่งข่ำวสำรหรือปฏิบัติงำนกรณี  [B]
เรง่ ดว่ น  

2) มีหมำยเลขโทรศัพท์หรือกำรสื่อสำรอื่นท่ีสำมำรถติดต่อสมำชิก JIT ทั้งหมด  [B]
ได้ตลอดเวลำ

3) มียำนพำหนะทส่ี ำมำรถน�ำออกปฏบิ ัติงำนได้ทันที [B]

4) มีวัสดุอุปกรณ์ เวชภัณฑ์ ท่ีจ�ำเป็นต่อกำรสอบสวนโรค ตำมเกณฑ์  [B]
ท่ีกำ� หนด และพรอ้ มใช้

5) มอี ปุ กรณป์ อ้ งกนั รำ่ งกำยสว่ นบคุ คล (PPE) ตำมเกณฑท์ กี่ ำ� หนด และพรอ้ มใช้ [B]

6) มีคู่มือ แนวทำงปฏิบัติงำน เพื่อกำรสอบสวนและควบคุมโรคตำมเกณฑ์  [B]
ที่กำ� หนด

7) มีกำรจัดงบประมำณ เพื่อใช้ในกำรสอบสวน ควบคุมโรค หรือ ส่งวัตถุ  [S]
ตวั อยำ่ ง หรอื กำรสอื่ สำร หรอื คำ่ ตอบแทนปฏบิ ตั งิ ำนนอกเวลำรำชกำร

5. ทีมมกี ารฝกึ ซอ้ มทักษะท่จี า� เปน็ ต่อการสอบสวนโรค

1) มกี ำรฝกึ ปฏบิ ตั ทิ กั ษะทจ่ี ำ� เปน็ ในกำรสอบสวนโรคจรงิ  อยำ่ งนอ้ ย 1 ครง้ั ต่อปี [B]

2) มกี ำรฝกึ ซอ้ มแผนกำรสอบสวนโรคของหนว่ ยงำน อย่ำงน้อย 1 ครงั้ ตอ่ ปี [B]

3) ได้ร่วมซ้อมแผนตอบโต้ภำวะฉุกเฉินทำงสำธำรณสุขกับหน่วยงำนอ่ืน   [S]
โดยแสดงบทบำทของทีม JIT อยำ่ งชดั เจน ภำยใน 2 ปี

องค์ประกอบ/ตวั ชว้ี ดั /ตัวชวี้ ดั ย่อย * ไม่ผา่ น ผ่าน หลักฐาน หรอื เหตผุ ลสนบั สนุน

มาตรฐาน JIT ด้านความสามารถการปฏิบตั งิ าน

6. การสอบสวนโรคและภัยสขุ ภาพ และการควบคุมโรคขนั้ ตน้ (ทดสอบ)

1) มีกำรก�ำหนดเกณฑ์ของทีมในกำรออกสอบสวนโรค ควบคุมกำรระบำดหรือ [B]
ตอบโตภ้ ำวะฉกุ เฉนิ ทำงสำธำรณสขุ

2) สำมำรถเกบ็ ตวั อย่ำงและนำ� ส่งตัวอยำ่ งไดถ้ กู ต้องและเหมำะสม (ทดสอบ) [B]

3) มกี ระบวนกำรสอบสวนโรคและควบคุมโรคข้ันตน้ ทม่ี ีคณุ ภำพ (ทดสอบ) [B]

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 4) มีกำรจัดกำรด้ำนอนำมัยส่ิงแวดล้อมเบ้ืองต้นเพ่ือควบคุมกำรแพร่กระจำย  [B]
เช้ือจำกผู้ป่วยและพำหะในชุมชน ขณะท่ีมีกำรระบำดได้อย่ำงเหมำะสม  
(ทดสอบ)

5) สวมใส่และถอดอุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วนบุคคล (PPE) ส�ำหรับโรคติดต่อ  [B]
อนั ตรำยได้อยำ่ งถกู ตอ้ ง (ทดสอบ)

มาตรฐาน JIT ดา้ นผลงาน

7. ผลงานดา้ นความครบถว้ นของการสอบสวนโรค

มกี ำรสอบสวนโรคครบถว้ น   
1) มีรำยงำนสอบสวนโรคครบถว้ น ร้อยละ 60–79 [B]
2) มรี ำยงำนสอบสวนโรคครบถว้ น ร้อยละ 80 ขึน้ ไป  [S]

8. ผลงานดา้ นคุณภาพการสอบสวนและควบคุมโรค

47 มีกำรสอบสวนและควบคุมโรคทมี่ ีคุณภำพ ตำมเกณฑ์ท่กี �ำหนด [B]
1) มีรำยงำนสอบสวนโรคท่มี คี ณุ ภำพ จำ� นวน 1–2 ฉบบั   [S] 
2) มีรำยงำนสอบสวนโรคทมี่ ีคณุ ภำพ จำ� นวน 3 ฉบับ ข้ึนไป 

48 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 องค์ประกอบ/ตัวชวี้ ัด/ตัวชว้ี ัดย่อย * ไมผ่ า่ น ผา่ น หลักฐาน หรอื เหตผุ ลสนบั สนนุ

9. ผลงานดา้ นความรวดเร็วในการสอบสวนโรค

มีกำรสอบสวนโรคทันเวลำตำมทก่ี ำ� หนด [B]
1) มีกำรสอบสวนโรคทนั เวลำ รอ้ ยละ 60–79  [S]
2) มีกำรสอบสวนโรคทนั เวลำ ร้อยละ 80 ข้นึ ไป

มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบ้ืองตน้  ภำยใน 48 ชัว่ โมง [B]
1) มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบอ้ื งตน้ ทนั เวลำ รอ้ ยละ 60–79  [S]
2) มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบอ้ื งตน้ ทนั เวลำ รอ้ ยละ 80 ขน้ึ ไป

10. ผลงานดา้ นคณุ ภาพการเขียนรายงานสอบสวนโรค

มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนกำรระบำดที่มคี ุณภำพตำมเกณฑท์ ก่ี ำ� หนด [B]
1) มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคที่มคี ณุ ภำพ 1–2 เร่ือง  [S]
2) มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคทีม่ ีคุณภำพ 3 เร่ือง ข้ึนไป

11. ผลงานการนา� เสนอความรจู้ ากการเฝา้ ระวงั สอบสวนโรคหรอื การตอบสนอง
ทางสาธารณสขุ ท่เี ผยแพร่ในวารสาร เวทีวิชาการ

มกี ำรเผยแพรค่ วำมรทู้ เี่ ปน็ ผลงำนวชิ ำกำรตอ่ เนอื่ งจำกกำรสอบสวนโรคหรอื กำร [B]
ตอบสนองทำงสำธำรณสุข   [S]
1) เผยแพร่ในวำรสำรระดบั เขต หรอื งำนสัมมนำวชิ ำกำร ระดบั จงั หวัด 
2) เผยแพรใ่ นวำรสำรหรอื เวทวี ิชำกำร ระดบั ประเทศ/ภำยนอกประเทศ
หมายเหตุ * B = Basic requirement, S = Special requirement

แบบสรุปผลการประเมนิ มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ าน
ทีมตระหนักร้สู ถานการณ์ (SAT) และ ทีมปฏบิ ัติการสอบสวนควบคมุ โรค (JIT)

หน่วยงำน................................. อำ� เภอ/เขต.......................... จังหวดั ................................. พนื้ ท่ี สคร./สปคม. ...........................
ระดบั ทีมท่ีขอประเมนิ    ระดับจงั หวัด   ระดบั เขต   ระดับส่วนกลำง
ผลกำรประเมินครงั้ ก่อน   ไมม่ ี           ม ี     ผำ่ นเกณฑ์ระดับ .............................. เมื่อ ป ี พ.ศ. ................................
ผลกำรประเมินครัง้ น ้ี    ไม่ผ่ำน        ผ่ำน  ระดบั ......................
ทมี ท่ที ำ� กำรประเมนิ .......................................................................................................................................................................
วันที่ประเมนิ /รับรองผลกำรประเมิน..............................................................................................................................................

ตวั ช้ีวัดยอ่ ย (B/S) ตัวชว้ี ดั ทผ่ี ่าน ( ) ขอ้ คดิ เหน็ ต่อ
ผลการประเมนิ
องค์ประกอบ/ตวั ชวี้ ดั จ�านวน ท่ผี ่านเกณฑ์ ไม่ผา่ น ผา่ น
พื้นฐาน
มาตรฐาน SAT ด้านความเป็นทมี ดี
1. กำรจดั ตงั้  SAT
2. ทมี มีศักยภำพทำงวชิ ำกำร 3B ......B
มาตรฐาน SAT ด้านความพร้อมและการปฏิบัตงิ าน 2B ......B
3. ทมี มีควำมพร้อมในกำรปฏบิ ัตงิ ำน
มาตรฐาน SAT ด้านความสามารถการปฏบิ ตั งิ าน 4B .....B
4. กำรเฝำ้ ระวงั  เตอื นภยั  ประเมนิ สถำนกำรณ ์ และรำยงำน
มาตรฐาน SAT ดา้ นผลงาน 6B ......B
5. ผลงำนดำ้ นคณุ ภำพกำรเขยี นรำยงำนขำ่ วกำรระบำด
มาตรฐาน JIT ดา้ นความเปน็ ทมี 3B/3S ....B /....S
1. กำรจดั ตง้ั  JIT
2. ทมี มศี กั ยภำพทำงวิชำกำร 5B ......B
มาตรฐาน JIT ด้านความพรอ้ มและการปฏบิ ตั ิงาน 3B ......B
3. ทมี มศี กั ยภำพด้ำนกำรบรหิ ำรทมี งำน
4. ทีมมคี วำมพร้อมในกำรปฏิบัติงำน 4B/1S ....B /....S
5. ทีมมกี ำรฝึกซ้อมทักษะทีจ่ ำ� เปน็ ตอ่ กำรสอบสวนโรค 6B/1S ....B /....S
2B/1S ....B /....S
มาตรฐาน JIT ด้านความสามารถการปฏิบตั งิ าน
6. กำรสอบสวนโรคและภัยสุขภำพ  และกำรควบคุมโรคขั้น 5B ......B

ต้น (ทดสอบ)
มาตรฐาน JIT ด้านผลงาน
7. ผลงำนด้ำนควำมครบถ้วนของกำรสอบสวนโรค B/S B หรอื  S
8. ผลงำนด้ำนคุณภำพกำรสอบสวนและควบคุมโรค B/S B หรือ S
9. ผลงำนด้ำนควำมรวดเร็วในกำรสอบสวนโรค 2B/2S ....B /....S
10. ผลงำนดำ้ นคุณภำพกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรค B/S B หรือ S
11. ผลงำนกำรน�ำเสนอควำมรู้จำกกำรเฝ้ำระวัง  สอบสวน B/S B หรอื  S
โรคหรือกำรตอบสนองทำงสำธำรณสุข  ที่เผยแพร ่
ในวำรสำร เวทวี ชิ ำกำร

รวมจ�านวนตัวชี้วัดที่ประเมิน

สรปุ และขอ้ เสนอแนะ.....................................................................................................................................................................
(ลงชอ่ื ) ..............................................

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ 2563 49

บทที่ 3
มาตรฐานทีมเฝ้าระวัง
สอบสวนควบคุมโรค
และภัยสุขภาพ (SRRT)
ระดับอำเภอ

บทที่ 3

มาตรฐานทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ (SRRT) ระดบั อำเภอ

แนวคดิ การจดั ทา� มาตรฐาน

  กำรจัดท�ำมำตรฐำนทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ระดับอ�ำเภอในครั้งนี้ ได้ใช้แนวทำงกำรวัดผล 
กำรด�ำเนินงำนจำกมำตรฐำน SRRT เดิมมำปรับให้เหมำะสมกับบทบำทหน้ำที่ท่ีควรพัฒนำ กำรประเมินผลใช้องค์ประกอบ 
2 สว่ น ไดแ้ ก ่
  1.  กำรประเมนิ ผลสัมฤทธิข์ องงำน ใชต้ วั ชี้วัดดำ้ นผลงำนน�ำมำกำ� หนด ดังนี้ 
    -  ตัวชว้ี ดั เชิงปริมำณ เช่น จ�ำนวนหรอื ร้อยละควำมครบถ้วนของกำรสอบสวนโรค 
    -  ตวั ชี้วัดเชิงคณุ ภำพ เช่น รอ้ ยละของกำรสอบสวนโรคทมี่ ีคุณภำพ 
    -  ตัวชว้ี ัดเชิงเวลำ เช่น ร้อยละของกำรสอบสวนโรคทันเวลำ 
  2.  กำรประเมนิ สมรรถนะ เชน่  ควำมสำมำรถในกำรเกบ็ สิง่ ส่งตรวจ กำรสวมชดุ ป้องกนั ตนเอง 

การผ่านเกณฑ์ และการยกระดับมาตรฐาน

  เกณฑ ์ หมำยถงึ  เกณฑต์ ำมมำตรฐำน ตวั ช้ีวดั  และตวั ช้ีวดั ย่อย สว่ นกำรผ่ำนเกณฑจ์ �ำแนกเปน็  “ผำ่ น และไม่ผำ่ น” 
  การผ่านเกณฑ์ตัวช้ีวัดย่อย ส่วนใหญ่พิจำรณำจำกเอกสำรต่ำง ๆ เช่น ค�ำสั่ง แฟ้มประวัติ รำยกำรสิ่งสนับสนุน เกณฑ์/ 
เง่ือนไขที่ทีมก�ำหนด ทะเบียน/รำยงำน ฯลฯ บำงตัวช้ีวัดย่อยอำจพิจำรณำจำกหลักฐำนอ่ืน เช่น ยำนพำหนะ วัสดุอุปกรณ์ 
เป็นต้น ตวั ชวี้ ัดยอ่ ยม ี 2 ชนดิ  
    -  ตวั ชวี้ ัดย่อยระดบั พื้นฐำน (Basic requirement, B) เป็นรำยกำรหรือขอ้ ก�ำหนดข้นั ตำ�่ ของทมี  
    -  ตัวชวี้ ดั ย่อยระดับด ี (Special requirement, S) แสดงศกั ยภำพและประสิทธิภำพทเี่ พิม่ ข้ึนของทมี  
  การผ่านเกณฑ์ตวั ช้ีวัด พิจำรณำจำกจ�ำนวนตวั ชีว้ ดั ย่อยทผี่ ำ่ นเกณฑ์ ซึ่งแบง่ เป็น 2 ระดบั  
    -  ผำ่ นเกณฑต์ ัวชี้วดั ระดับพื้นฐำน หมำยถึง มตี วั ชี้วดั ย่อยระดบั พ้นื ฐำนผ่ำนเกณฑ์ท้งั หมด 
    -  ผำ่ นเกณฑต์ ัวช้วี ัดระดับด ี หมำยถึง ทุกตัวชว้ี ัดย่อยผ่ำนเกณฑท์ ัง้ หมด 
  การผา่ นเกณฑ์มาตรฐาน พิจำรณำจำกจ�ำนวนตวั ช้ีวัดทีผ่ ่ำนเกณฑ์ ซึง่ แบ่งเปน็  3 ระดบั  
    -  ผำ่ นเกณฑ์มำตรฐำนระดับพ้นื ฐำน หมำยถงึ  ทุกตวั ชีว้ ดั ผำ่ นเกณฑอ์ ยำ่ งน้อยระดบั พ้ืนฐำน 
    -  ผำ่ นเกณฑ์มำตรฐำนระดบั ดี หมำยถึง ทกุ ตวั ชวี้ ดั ผ่ำนเกณฑ์ระดบั ด ี
    -  ผ่ำนเกณฑ์มำตรฐำนระดับดีเย่ียม หมำยถึง ผ่ำนเกณฑ์มำตรฐำนระดับดีติดต่อกัน โดยมีระยะห่ำงจำกคร้ังก่อน 
      ไมเ่ กนิ  2 ป ี
  ผลกำรผ่ำนเกณฑ์แต่ละระดับใช้ได้ 3 ปี แต่ทีมสำมำรถประเมินใหม่ได้ทุกปี เพ่ือพัฒนำมำตรฐำนตนเองให้สูงขึ้น 
สำ� หรบั ทีมทีผ่ ำ่ นกำรประเมินมำตรฐำน SRRT สำมำรถใช้ผลกำรรบั รองไดห้ ลงั ประเมิน 3 ปี

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ 2563 51

ตวั ชวี้ ดั มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ าน
ทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ (SRRT) ระดับอ�าเภอ

องค์ประกอบ/ตวั ชวี้ ัด ระดบั เกณฑ์ผา่ น
ดำ้ นควำมเปน็ ทีม 5B พ้ืนฐำน = 5B
1. กำรจัดต้ังทมี เฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภำพ  3B พืน้ ฐำน = 3B
2. ทีมมศี กั ยภำพทำงวชิ ำกำร  3B + 1S พื้นฐำน = 3B
3. ทมี มีศักยภำพด้ำนกำรบริหำรทีมงำน ดี = 3B + 1S
พื้นฐำน = 7B
ดำ้ นควำมพรอ้ มและกำรปฏบิ ัตงิ ำน 7B พนื้ ฐำน = 3B
4. ทมี มคี วำมพร้อมในกำรปฏิบัตงิ ำน  3B พน้ื ฐำน = 7B
5. ทีมมกี ำรฝึกซอ้ มทักษะที่จำ� เป็นตอ่ กำรสอบสวนโรค พน้ื ฐำน = 5B
ดำ้ นควำมสำมำรถในกำรปฏบิ ัติงำน 7B พืน้ ฐำน = 1B
6. กำรเฝำ้ ระวัง เตอื นภัย และรำยงำน 5B
7. กำรสอบสวนโรคและภยั สขุ ภำพ และกำรควบคมุ โรคข้ันตน้   ดี = 1S
ดำ้ นผลงำน 1B/1S พื้นฐำน = 1B
8. ผลงำนด้ำนควำมครบถว้ นของกำรสอบสวนโรค  1B/1S
9. ผลงำนด้ำนคณุ ภำพกำรสอบสวนและควบคุมโรค 2B/2S ด ี = 1S
10. ผลงำนด้ำนควำมรวดเร็วในกำรสอบสวนโรค 1B/1S พื้นฐำน = 2B
11. ผลงำนด้ำนคุณภำพกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรค 
ด ี = 2S
รวมจา� นวนตวั ชว้ี ัด 38B/5S + 1S พื้นฐำน = 1B

ด ี = 1S
พน้ื ฐาน = 38B

52 มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

รายละเอียดตวั ชี้วัดมาตรฐาน
ทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ (SRRT) ระดับอ�าเภอ

มาตรฐานด้านความเป็นทีม
ตวั ชีว้ ดั ที่ 1 การจัดตัง้ ทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ

หวั ขอ้ รายละเอยี ด

ความหมาย หน่วยงำนมีกำรจัดตั้งทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ระดับอ�ำเภอท่ีชัดเจนสำมำรถระบุ 
ผู้เป็นหวั หน้ำและสมำชิกทมี ทง้ั หมดได ้

วัตถุประสงค์ เพ่ือให้หน่วยงำนที่มีพื้นที่รับผิดชอบในกำรป้องกันควบคุมโรค มีกำรก�ำหนดตัวบุคคลหรือจัดตั้งทีมงำน 
ของตวั ชีว้ ัด รับผดิ ชอบกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน ควบคมุ โรคเป็นกำรประจำ�  

องค์ประกอบ 1)  มีค�ำส่ังแต่งตั้งทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ท่ีมีรำยช่ือเป็นปัจจุบัน  [B]
ของตวั ชว้ี ัด   ร้อยละ 80 ขึน้ ไป และก�ำหนดหนำ้ ท่ีควำมรับผิดชอบของสมำชกิ ทมี อย่ำงชัดเจน  [B]
2)  หัวหนำ้ ทมี เฝ้ำระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภำพ เปน็ แพทย์หรอื หวั หน้ำหนว่ ยงำน  [B]
3)  ผู้สอบสวนหลักของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ (Principal  [B]
  Investigator; PI) เปน็ นกั ระบำดวทิ ยำท่ีมปี ระสบกำรณด์ ้ำนระบำดวทิ ยำภำคสนำม  [B]
4)  จ�ำนวนและคุณสมบัติของสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ มีจ�ำนวน 
  สมำชิกตั้งแต ่ 4 คนขนึ้ ไป ประกอบดว้ ย ผ้ปู ฏิบตั งิ ำนแบบสหสำขำ/วชิ ำชีพ 
5)  มีท�ำเนียบผู้เชี่ยวชำญเฉพำะด้ำนในพื้นท่ี เช่น ปศุสัตว์ พยำบำลโรคติดเช้ือในโรงพยำบำล 
  นักกฏี วิทยำ ฯลฯ

คา� อธิบาย ทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ หมำยถงึ  ทมี ปฏบิ ตั กิ ำรทม่ี คี วำมสำมำรถในกำรเฝำ้ ระวงั  
สอบสวน ควบคุมโรคหรือภัยสุขภำพ พร้อมทั้งแจ้งเตือนแก่ผู้บริหำรและหน่วยงำนที่เกี่ยวข้อง 
เพื่อพิจำรณำตอบสนองตอ่ สถำนกำรณ์นนั้  ๆ 
มีบทบำทหน้ำที่ ดงั นี้
1.  หัวหน้ำทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ เป็นนำยแพทย์หรือหัวหน้ำหน่วยงำน 
  ทสี่ ำมำรถให้คำ� ปรกึ ษำ และชว่ ยแก้ปัญหำในกำรออกสอบสวนได ้ มหี นำ้ ที่ 
  1)  ให้ค�ำปรึกษำและช่วยแก้ไขปัญหำต่ำง ๆ เพ่ือให้กำรสอบสวนกำรระบำดด�ำเนินกำรได้อย่ำง 
     มีประสทิ ธิภำพ
  2)  ติดตำมผลกำรสอบสวนเพื่อใหบ้ รรลุวตั ถปุ ระสงค์
  3)  พิจำรณำรว่ มสอบสวนตำมควำมเหมำะสม เชน่  เหตกุ ำรณ์ท่มี ีผลกระทบสงู
2.  ผ้สู อบสวนหลกั ของทมี  (Principal Investigator, PI) มหี นำ้ ท ่ี
  1)  ก�ำหนดวัตถุประสงค์ กลยุทธ์ วำงแผน กิจกรรม อ�ำนวยกำรให้ทีมสำมำรถปฏิบัติงำนได้ตำมแผน 
     และวัตถุประสงค์ 
  2)  ประเมนิ ควำมสำ� คญั ของเหตกุ ำรณห์ รอื สถำนกำรณท์ งั้ ในทตี่ งั้ และพนื้ ทใี่ กลเ้ คยี ง และเปน็ ผตู้ ดั สนิ ใจ 
     ในกำรรำยงำนต่อผ้บู ริหำรหรอื ผู้เกีย่ วขอ้ ง
  3)  มอบหมำยงำนให้แก่สมำชกิ ในทีม
  4)  น�ำทีมออกสอบสวน และติดตำมผลข้อมูลท่ียังไม่ได้รับ พร้อมสรุปผลและเขียนรำยงำน 
     กำรสอบสวนโรค

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ 2563 53

มาตรฐานด้านความเป็นทีม
ตวั ช้วี ัดที่ 1 (ตอ่ ) การจัดตงั้ ทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ

หวั ข้อ รายละเอียด

ค�าอธิบาย 3.  ผปู้ ระสำนงำน (Logistics) มหี น้ำท ่ี
  1)  ประสำนผรู้ ว่ มทีมเพอื่ ออกสอบสวนกำรระบำด 
  2)  ประสำนเจำ้ หนำ้ ท่ใี นพ้นื ท่เี พ่ือวำงแผนด�ำเนนิ งำน 
  3)  ประสำนหน่วยงำนที่เกย่ี วขอ้ งเพ่ือสนับสนนุ กำรสอบสวน (เช่น ปศุสัตว์ รพ.สต. ฯลฯ) 
  4)  จัดเตรยี มวสั ดุอปุ กรณ์ทจ่ี �ำเปน็ ใหพ้ รอ้ มใช้อยูเ่ สมอ
  5)  ตรวจเชค็ อปุ กรณท์ ใ่ี ชแ้ ลว้  หลงั กลบั จำกพน้ื ท ่ี โดยทำ� ควำมสะอำดใหป้ ลอดเชอ้ื  (Sterile technique) 
  6)  จดั กำรดำ้ นธุรกำร เชน่  หนงั สอื อนุมัต ิ เงนิ  ยำนพำหนะ
  7)  จัดทำ� บญั ชกี ำรรบั จำ่ ยเงนิ ท่ีใช้สำ� หรบั กำรสอบสวนโรค
  8)  ปฏิบัตงิ ำนอื่น ๆ ตำมที่ได้รบั มอบหมำยจำกหัวหนำ้ ทมี
4.  สมำชิกทมี  มีหนำ้ ทด่ี ังนี้
  1)  เฝ้ำระวังและตรวจจับเหตุกำรณ์ผิดปกติ รับแจ้งเหตุกำรณ์ ตรวจสอบยืนยันข่ำวกำรระบำด  
     (Verify) ติดตำมสถำนกำรณโ์ รคและภัยสุขภำพทสี่ �ำคญั ทง้ั ในพ้นื ทแ่ี ละนอกพน้ื ท่ี
  2)  วเิ ครำะหส์ ถำนกำรณ์ และประเมนิ ควำมเสย่ี ง สรปุ และเขียนรำยงำน
  3)  ทบทวนวรรณกรรมตำ่ ง ๆ ท่ีจำ� เป็นกับกำรสอบสวนโรค
  4)  จัดเตรียมเอกสำรท่ตี ้องใช้ เชน่  แนวทำงกำรดำ� เนนิ งำน แบบสอบสวนโรค
  5)  นักระบำดวิทยำ หรือเจ้ำหน้ำที่สำธำรณสุข ท�ำหน้ำท่ี คัดกรอง ค้นหำผู้ป่วย ผู้สัมผัส สัมภำษณ์  
     และรวบรวมข้อมูลต่ำง ๆ ที่เก่ียวข้อง เก็บตัวอย่ำง วิเครำะห์ข้อมูลหำสำเหตุหรือปัจจัยเส่ียง 
     ของโรคหรอื ภยั สขุ ภำพ 
  6)  ดำ� เนินมำตรกำรควบคมุ โรคเบ้ืองตน้  และร่วมเขียนรำยงำนสอบสวนโรค
  7)  ปฏิบัตงิ ำนอ่ืน ๆ ตำมท่ไี ด้รับมอบหมำยจำกหัวหน้ำทมี
หมายเหต ุ : 1 คน อำจท�ำได้มำกกว่ำ 1 หนำ้ ที่
ค�าส่ังแต่งต้ังทีม มีกำรระบุรำยช่ือสมำชิกทีมชัดเจน อำจเป็นค�ำส่ังที่แต่งต้ัง ทีมเฝ้ำระวังสอบสวน 
ควบคุมโรคและภัยสุขภำพโดยตรง หรือเป็นค�ำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมกำรป้องกันควบคุมโรค หรือค�ำสั่ง 
อ่นื  ๆ ทมี่ ีทีมเฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภำพ เปน็ สว่ นหนงึ่ ของคำ� สง่ั
สมาชกิ ทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ มจี ำ� นวนสมำชกิ ตง้ั แต ่ 4 คนขนึ้ ไป ประกอบดว้ ย 
ผู้ปฏิบัติงำนแบบสหสำขำ/วิชำชีพ เช่น แพทย์ พยำบำล นักระบำดวิทยำ และผู้ปฏิบัติงำนในหน่วยงำน 
ทรี่ บั ผิดชอบโรคและภัยสขุ ภำพเฉพำะดำ้ น
ผู้สอบสวนหลัก (Principal Investigator, PI) เป็นนักระบำดวิทยำท่ีมีประสบกำรณ์ด้ำนระบำดวิทยำ 
ภำคสนำม คือ บุคคลที่ผ่ำนกำรฝึกอบรมหลักสูตรระบำดวิทยำที่มีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัติด้ำนกำร 
เฝำ้ ระวงั  สอบสวน ควบคมุ โรคและกำรเกบ็ สง่ิ สง่ ตรวจทำงหอ้ งปฏบิ ตั กิ ำรเปน็ ระยะเวลำไมต่ ำ�่ กวำ่  20 ชว่ั โมง 
และเป็นผูม้ คี ุณสมบตั อิ ยำ่ งนอ้ ย 1 ข้อ ดังตอ่ ไปนี้ 
  1.  ปฏบิ ตั ิงำนเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรค ไม่นอ้ ยกว่ำ 3 ปี 
  2.  ปฏิบัติงำนสอบสวนควบคมุ โรค อย่ำงนอ้ ย 3 เหตุกำรณ ์

แนวทาง 1.  ประเมนิ ส่ิงทค่ี วรกำ� หนดหรอื ควรมเี ปน็ ปัจจุบนั  ณ วนั ที่ทำ� กำรประเมิน 
การประเมนิ   2.  ประเมินจำกสำ� เนำค�ำส่ังแตง่ ต้งั ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภำพของหน่วยงำน 
  ตรวจสอบจำ� นวน รำยชื่อ ควำมเปน็ ปัจจบุ นั  และองคป์ ระกอบอืน่  ๆ ตำมตัวชีว้ ัดย่อย 

ข้อมลู /หลกั ฐาน -  คำ� สั่งแต่งต้ังทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภำพ (ตัวอย่ำงในภำคผนวก) 
-  ท�ำเนียบผู้เชี่ยวชำญเฉพำะดำ้ นในพ้นื ที่

54 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นความเป็นทมี
ตวั ชีว้ ัดท่ี 2 ทีมมีศกั ยภาพทางวิชาการ

หวั ขอ้ รายละเอียด

ความหมาย ศักยภำพทำงวิชำกำรของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ หมำยถึง สมำชิกทุกคน 
มคี วำมรคู้ วำมสำมำรถที่เพียงพอต่อกำรปฏิบัติงำนร่วมกัน รวมถึงได้รับกำรพัฒนำควำมรู้อย่ำงต่อเน่ือง 
นอกจำกนี้ควรมีสมำชิกทีมอย่ำงน้อย 1 คน ท่ีมีควำมรู้ควำมช�ำนำญในระดับที่สำมำรถเป็นหลักให้กับ 
ผูร้ ่วมทมี ได้ 

วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือส่งเสริมสนับสนุนให้สมำชิกทีมได้รับกำรพัฒนำศักยภำพทำงวิชำกำร โดยกำรฝึกอบรมกำรเรียนร ู้
ของตวั ช้วี ัด ระหวำ่ งปฏบิ ตั งิ ำน และกำรจดั กำรควำมร้ ู

องค์ประกอบ 1)  มแี ผนงำน/โครงกำรพฒั นำบคุ ลำกรของทีม อยำ่ งน้อยปีละ 1 ครั้ง [B]
ของตวั ชี้วดั 2)  สมำชิกทีมร้อยละ 80 ข้ึนไป ได้รับกำรฝึกอบรมอย่ำงน้อยในหลักสูตรระบำดวิทยำ  [B]
  ที่มีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัติด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวนควบคุมโรค และเก็บส่ิงส่งตรวจ 
  ทำงหอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร ระยะเวลำไม่ต�ำ่ กวำ่  20 ชวั่ โมง
3)  สมำชิกทีมร้อยละ 50 ข้ึนไป ได้เข้ำร่วมกิจกรรมพัฒนำบุคลำกร หรือจัดกำรควำมรู้ หรือ  [B]
  ประชุมเชิงปฏิบัติกำร ฟื้นฟูควำมรู้ หรือสัมมนำวิชำกำรด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน 
  และควบคมุ กำรระบำด ภำยใน 1 ปี

คา� อธบิ าย 1.  ทีมมีแผนงาน/โครงการ หมำยถึง แผนงำน/โครงกำรในกำรพัฒนำบุคลำกร หรือแผนกำรจัดกำร 
  ควำมรู้ของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพที่เกิดจำกกำรประเมินตนเองของทีม 
  แลว้ กำ� หนดเปน็ กจิ กรรมทจี่ ะพฒั นำ ซง่ึ อำจทำ� ไดห้ ลำยรปู แบบ เชน่  ทำ� เปน็ โครงกำรของหนว่ ยงำนเอง 
  หรือร่วมท�ำโครงกำรกับหน่วยงำนอื่น หรือ เป็นเอกสำรท่ีแสดงกิจกรรมกำรพัฒนำ ซึ่งไม่จ�ำเป็น 
  ต้องเขยี นในรูปแบบโครงกำร
2.  หลักสูตรระบาดวิทยา 20 ช่ัวโมง หมำยถึง หลักสูตรระบำดวิทยำที่มีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัต ิ
  ด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน ควบคุมโรค กำรบังคับใช้กฎหมำยตำม พ.ร.บ. โรคติดต่อ พ.ศ. 2558  
  และกำรเก็บสิง่ สง่ ตรวจทำงห้องปฏบิ ัติกำร ระยะเวลำไมต่ �ำ่ กวำ่  20 ช่ัวโมง 
3.  กิจกรรมพัฒนาบุคลากร หรือจัดการความรู้ หมำยถึง กิจกรรมที่ช่วยพัฒนำควำมรู้และทักษะ 
  ระหว่ำงกำรปฏิบัติงำน เช่น กำรประชุมวิชำกำร หรือ เชิงปฏิบัติกำร หรือ ประชุมถอดบทเรียน 
  ในกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกบั ภำรกจิ ของทีมเฝำ้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภำพ

แนวทาง 1.  ประเมนิ ส่ิงทีค่ วรกำ� หนดหรือควรมี รอบ 12 เดือน ยอ้ นหลงั ขึ้นไป (ไมน่ ับเดือนท่ที �ำกำรประเมนิ ) 
การประเมนิ   2.  ประเมนิ จำกแผนงำน/โครงกำรพฒั นำบุคลำกรประจำ� ป ี
3.  ประเมินจำกข้อมูลกำรฝกึ อบรมและผลงำน จำกแฟม้ ประวัตแิ ละผลงำนของทีม
4.  ประเมินจำกข้อมลู กำรพฒั นำบคุ ลำกร หรือจดั กำรควำมรูข้ องทีม

ขอ้ มูล/หลักฐาน -  คำ� ส่ังแตง่ ตง้ั ทมี เฝำ้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภำพ
-  รำยงำนกำรพฒั นำบคุ ลำกร หรอื จดั กำรควำมรขู้ องทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ
-  ทะเบยี นรำยชอ่ื ผผู้ ำ่ นกจิ กรรมพฒั นำบคุ ลำกร หรอื จดั กำรควำมรขู้ องทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรค 
  และภยั สขุ ภำพ
-  แฟม้ ประวตั ยิ อ่ ของสมำชกิ ทมี  หรอื ทะเบยี นรำยชอื่ ผผู้ ำ่ นกำรอบรม หรอื หลกั ฐำนแสดงกำรผำ่ นกำร 
  ฝกึ อบรม โดยมผี ู้บงั คบั บัญชำลงนำมรบั รอง 

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 55

มาตรฐานด้านความเป็นทมี
ตัวชว้ี ดั ที่ 3 ทมี มีศักยภาพดา้ นการบรหิ ารทีมงาน

หวั ข้อ รายละเอยี ด

ความหมาย ศักยภำพด้ำนกำรบริหำรของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ หมำยถึง ควำมสำมำรถ 
ในกำรบริหำรจดั กำรเพือ่ ให้สมำชิกทีมส่วนใหญ่มสี ่วนรว่ มในกำรปฏบิ ัติงำน 

วตั ถุประสงค์ เพือ่ สง่ เสรมิ สนบั สนุนใหท้ มี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภำพมีกำรท�ำงำนเปน็ ทีมได้จริง 
ของตัวชว้ี ดั

องคป์ ระกอบ 1)  จัดประชุมสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ อย่ำงน้อย 1 ครั้งต่อปี   [B]
ของตวั ชวี้ ดั   โดยมสี มำชกิ ทีมเข้ำรว่ ม ไม่นอ้ ยกว่ำรอ้ ยละ 80
2)  หวั หนำ้ ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ มสี ว่ นรว่ มในกำรบรหิ ำรจดั กำรทมี   [B]
3)  สมำชกิ ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ ไมน่ อ้ ยกวำ่ รอ้ ยละ 50 เคยเขำ้ รว่ ม  [B]
  ปฏบิ ตั ิงำนสอบสวนโรค ในรอบ 1 ปี
4)  จดั กจิ กรรมหรอื สง่ิ สนับสนนุ ที่สรำ้ งขวัญกำ� ลงั ใจใหก้ บั สมำชิกทีมทอ่ี อกปฏบิ ตั งิ ำน  [S]

ค�าอธบิ าย 1.  การประชุมทีม หมำยถึง กำรประชุมสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ 
  ซึ่งปกติควรมีกำรประชุมทุกต้นปีงบประมำณ หรือเมื่อมีค�ำส่ังแต่งตั้งทีมฉบับใหม่ หรือกรณี 
  มีกำรระบำดใหญแ่ ละเชญิ สมำชิกทง้ั หมดร่วมซกั ซอ้ มกำรรับมือสถำนกำรณ์ 
2.  การบริหารจัดการของหัวหน้าทมี แสดงออกไดห้ ลำยลกั ษณะ เช่น 
  -  เป็นประธำนในกำรประชุมทมี  
  -  จดั กำรแก้ไขปญั หำใหก้ ับทมี  
  -  จัดสรรส่ิงสนับสนุนใหก้ บั ทมี  
  -  น�ำทมี ออกสอบสวนโรค (แล้วแต่กรณ)ี  
  -  อำ� นวยกำรและควบคุมกำ� กบั ขณะทีมออกปฏิบตั ิงำน รวมถงึ กำรระดมทีมเสรมิ  
  -  ขอทรำบผลกำรสอบสวน 
   หลักฐำนด้ำนบริหำรจัดกำร ดูได้จำกรำยงำนกำรประชุม และหนังสือรำชกำรท่ีเกี่ยวข้องกับกำร 
  ระบำด เชน่  กำรเกษยี ณ หรอื  สงั่ กำรในบนั ทกึ เสนอขำ่ วกำรระบำดและรำยงำนสอบสวนโรค เปน็ ตน้  
3.  กจิ กรรมหรอื สง่ิ สนบั สนนุ ทสี่ รา้ งขวญั กา� ลงั ใจใหส้ มาชกิ ทมี ทอ่ี อกปฏบิ ตั งิ าน เชน่  จดั เงนิ คำ่ ใชจ้ ำ่ ย 
  ให้ทีมเป็นค่ำโทรศัพท์มือถือ ค่ำอำหำร และค่ำใช้จ่ำยอ่ืน ๆ ขณะปฏิบัติงำนในพ้ืนท่ี จัดท�ำเส้ือทีม  
  ประกำศยกยอ่ งกรณที ่เี สยี่ งอันตรำยหรือ เม่อื มผี ลงำนดี เป็นต้น 

แนวทาง 1.  ประเมนิ สง่ิ ท่คี วรก�ำหนดหรือควรมเี ป็นปจั จบุ นั  ณ วนั ที่ท�ำกำรประเมิน 
การประเมิน  2.  ประเมินจำกเอกสำรแสดงหน้ำที่ควำมรับผิดชอบของสมำชิกทีม ผลงำนสอบสวนโรคของทีม  
  รำยงำนกำรประชุมทีม และส�ำเนำเอกสำรดำ้ นบริหำรจดั กำร จำกแฟม้ ประวตั ิและผลงำนของทีม 
3.  สอบถำมสมำชกิ ทมี เก่ียวกบั ขวัญกำ� ลังใจในกำรปฏิบัติงำน 

ขอ้ มูล/หลักฐาน -  รำยงำนสอบสวนโรค และบันทึกเสนอขำ่ วกำรระบำด ทมี่ ีกำรเกษียนหนังสอื และสั่งกำร
-  รำยงำนกำรประชมุ ของหนว่ ยงำน และรำยงำนกำรประชมุ ทีมเฝำ้ ระวังสอบสวนควบคุมโรค
  และภยั สขุ ภำพ
-  ระเบยี บ ประกำศ หรือเอกสำร หรือหลักฐำนของหน่วยงำนทีส่ นับสนนุ กำรสร้ำงขวัญกำ� ลังใจ

56 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นความพรอ้ มและการปฏิบตั งิ าน
ตวั ชี้วดั ท่ี 4 ทมี มคี วามพร้อมในการปฏบิ ัติงาน

หัวขอ้ รายละเอยี ด

ความหมาย สมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ มีสิ่งสนับสนุนต่ำง ๆ ที่จ�ำเป็นและเพียงพอ 
และพร้อมออกปฏิบัติงำนเช่น แบบพิมพ์ คอมพิวเตอร์ เครื่องพิมพ์ คู่มือ/แนวทำงปฏิบัติงำน ท�ำเนียบ 
เบอรโ์ ทรศพั ท์ อุปกรณส์ อื่ สำร ยำนพำหนะ และงบประมำณ เป็นตน้

วตั ถปุ ระสงค์ เพ่อื ใหท้ มี มีควำมพรอ้ มในกำรปฏิบัตงิ ำนไดท้ นั ที สะดวก ปลอดภัย และมีประสทิ ธิภำพ 
ของตวั ชวี้ ดั

องคป์ ระกอบ 1)  มผี ปู้ ระสำนงำนทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพตลอดเวลำ เพอ่ื รบั สง่ ขำ่ วสำร  [B]
ของตวั ช้วี ัด   หรอื ปฏบิ ัตงิ ำนกรณเี ร่งด่วน
2)  มีหมำยเลขโทรศัพท์หรือกำรส่ือสำรอื่นท่ีสำมำรถติดต่อสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวน  [B]
  ควบคุมโรคและภยั สขุ ภำพ ทงั้ หมดไดต้ ลอดเวลำ
3)  มีคู่มือ แนวทำงปฏิบัติงำน โปรแกรมหรือแบบฟอร์มกำรบันทึกข้อมูล เพ่ือกำรเฝ้ำระวัง  [B]
  ตรวจสอบขำ่ ว แนวทำงปฏิบัติงำนเพื่อกำรสอบสวนและควบคุมโรค ตำมเกณฑ์ท่ีก�ำหนด 
4)  มีฐำนขอ้ มูลที่จำ� เป็นต่อกำรปฏิบัติงำน  [B]
5)  มยี ำนพำหนะทีส่ ำมำรถนำ� ออกปฏิบัติงำนไดท้ ันที [B]
6)  มวี สั ดอุ ปุ กรณ ์ เวชภณั ฑ ์ อปุ กรณป์ อ้ งกนั รำ่ งกำยสว่ นบคุ คล (PPE) ทจี่ ำ� เปน็ ตอ่ กำรสอบสวนโรค  [B]
  ตำมเกณฑ์ทีก่ �ำหนด และพรอ้ มใช้
7)  มีกำรจัดงบประมำณ เพื่อใช้ในกำรสอบสวน ควบคุมโรค หรือส่งตัวอย่ำง หรือกำรสื่อสำร  [B]
  หรือคำ่ ตอบแทนปฏบิ ัติงำนนอกเวลำรำชกำร

คา� อธบิ าย 1.  ผู้ประสานงานทมี  หมำยถงึ  ผ้แู ทนของทีมในกำรติดต่อสือ่ สำรทง้ั ในและนอกเวลำรำชกำร
  ในกำรประสำนงำนกำรจัดทมี ออกปฏิบตั ิงำน
2. คมู่ อื แนวทางปฏบิ ตั งิ าน โปรแกรมหรอื แบบฟอรม์ กำรบนั ทกึ ขอ้ มลู  เพอ่ื กำรเฝำ้ ระวงั /ตรวจสอบขำ่ ว 
  แนวทำงปฏิบัติงำนเพื่อกำรสอบสวนและควบคุมโรค ตำมเกณฑ์ที่ก�ำหนด หมำยถึง คู่มือ แนวทำง 
  ปฏบิ ตั งิ ำน โปรแกรมหรือแบบฟอรม์ กำรบันทึกขอ้ มูล ท่จี �ำเป็นตอ่ กำรปฏบิ ัตงิ ำน ดังนี้ 
  -  รำยชอ่ื  และนิยำมของโรค ภำวะทำงสุขภำพ หรอื เหตกุ ำรณ์ทจ่ี �ำเป็นต้องเฝ้ำระวัง 
  -  เกณฑ์ของเหตุกำรณท์ ่ตี ้องท�ำกำรสอบสวนโรค 
  -  โปรแกรมตรวจสอบข่ำวกำรระบำด/แบบฟอร์มรับแจ้งข่ำว/ทะเบียนรับแจ้งข่ำว ทะเบียน 
    รับแจ้งข่ำว ให้รวมถึงแฟ้มจัดเก็บข่ำวสำรแบบอื่นท่ีใช้เสมือนรับแจ้งข่ำว เช่น แฟ้มรับรำยงำน 
    ผู้ป่วยโรคท่ีส�ำคัญหรือเร่งด่วน แฟ้มรับรำยงำนสถำนกำรณ์โรค แฟ้มข่ำวหนังสือพิมพ์ฯ 
    โปรแกรมอิเล็กทรอนิกส์ (ยกเว้น application ต่ำง ๆ ซึ่งไม่สำมำรถจัดกำรข้อมูล วิเครำะห์ และ 
    ประมวลผลไดโ้ ดยง่ำย เช่น social media) 
  -  คมู่ ือ แนวทำงปฏิบัติงำน เพือ่ กำรสอบสวนและควบคมุ โรคขัน้ ต�่ำ ดงั น้ี
     1)  ด้ำนกฎหมำย (อนุบัญญัติ พระรำชบัญญัติโรคติดต่อ พ.ศ. 2558 และ กฎอนำมัยระหว่ำง 
          ประเทศ) 
     2)  แนวทำงกำรรำยงำนโรคติดต่ออันตรำยและโรคติดต่อที่ต้องเฝ้ำระวังตำมพระรำชบัญญัติ 
          โรคตดิ ต่อ พ.ศ. 2558 
     3)  หนงั สือเกี่ยวกับระบำดวทิ ยำพน้ื ฐำน
3.  ฐานข้อมูลที่จ�าเป็นต่อการปฏิบัติงาน หมำยถึง ข้อมูลที่พร้อมใช้ในกำรประมวลผล เพื่อประเมิน 
  สถำนกำรณ์และประกอบกำรตัดสินใจ ได้แก่ ข้อมูลเฝ้ำระวังโรคและภัยสุขภำพ 5 กลุ่มโรค 5 มิติ

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ 2563 57

มาตรฐานด้านความพรอ้ มและการปฏิบัตงิ าน
ตัวช้วี ดั ที่ 4 (ตอ่ ) ทมี มคี วามพรอ้ มในการปฏบิ ตั งิ าน

หวั ขอ้ รายละเอยี ด

ค�าอธบิ าย   (ได้แก่ ป่วย/ตำย สำเหตุหรือปัจจัย พฤติกรรม มำตรกำร กำรเฝ้ำระวังเหตุกำรณ์) ข้อมูลทรัพยำกร 
  สขุ ภำพทเี่ กย่ี วขอ้ งกบั กำรปอ้ งกนั ควบคมุ โรค (ไดแ้ ก ่ จำ� นวนสถำนพยำบำล จำ� นวนบคุ ลำกร เตยี งผปู้ ว่ ย 
  รถฉกุ เฉิน วัคซีน เครือ่ งพ่นยำ และอนื่  ๆ) และขอ้ มูลอน่ื  ๆ เช่น ข้อมลู ภมู ศิ ำสตร์ ประชำกร ฯลฯ
4. ยานพาหนะท่ีสามารถน�าออกปฏิบัติงานได้ทันที พิจำรณำจำกระเบียบหรือหลักเกณฑ์กำรใช ้
  ยำนพำหนะที่หน่วยงำนควรก�ำหนดให้กำรสอบสวนและควบคุมกำรระบำดเป็นกรณีเร่งด่วน 
  ท่ีต้องใช้รถยนต์พร้อมพนักงำนขับรถโดยไม่ต้องขออนุญำตใช้รถล่วงหน้ำตำมล�ำดับปกติหรือ 
  อำ� นวยควำมสะดวกในกำรเบิกค่ำใชจ้ ่ำยสำ� หรับยำนพำหนะส่วนตัวท่นี �ำมำใชใ้ นงำน
5. มีวัสดุอุปกรณ์ เวชภัณฑ์ อุปกรณ์ป้องกันร่างกายส่วนบุคคล (PPE) ที่จ�าเป็นต่อการสอบสวนโรค
  ตามเกณฑท์ ี่กา� หนด ท้ังวสั ดุอุปกรณ์ เวชภัณฑ ์ และอปุ กรณป์ ้องกันร่ำงกำยสว่ นบุคคล (PPE; ชดุ หมี 
  หรือชุดกำวน์กันน้�ำ) level C ส�ำหรับสมำชิกทีมเป็นเกณฑ์ท่ีหน่วยงำนก�ำหนดข้ึนเองจำกปัญหำ 
  โรคภัยท่ีส�ำคัญ (Priority diseases) อาจพิจารณาร่วมกับรายการที่กรมควบคุมโรค และหน่วยงาน
  ต่าง ๆ ไดจ้ ัดท�าขน้ึ กไ็ ด ้ (ตวั อยำ่ งในภำคผนวก) 
6. พร้อมใช้ หมำยถึง มีสิ่งของหรือเอกสำรที่น�ำมำใช้ได้ทันที โดยเฉพำะส่ิงของที่ต้องจัดซื้อจัดหำ 
  ตำมระเบียบพัสดุ และสิ่งของหำยำก บำงรำยกำรอำจไม่ต้องจัดเตรียม แต่ควรมีวิธีกำรให้น�ำมำใช ้
  ได้ทันที เช่น ขอเบิกขวดเก็บวัตถุตัวอย่ำงพร้อมอำหำรเล้ียงเชื้อจำกห้องปฏิบัติกำรท่ีใกล้ที่สุดได้ทันที 
  และไม่หมดอำยุ สืบค้นควำมรู้และแนวทำงจำกเว็ปไซต์ท่ีรู้จักและสำมำรถเข้ำถึงได้ทันทีที่ต้องกำรใช ้
  เป็นต้น 
7. การจัดสรรงบประมาณ พิจำรณำจำกแผนงำนประจ�ำปี ซ่ึงควรมีโครงกำรควบคุมกำรระบำดและ 
  แก้ไขเหตุกำรณ์ท่ีเป็นภำวะฉุกเฉินทำงสำธำรณสุข อย่ำงน้อยควรมีงบประมำณส�ำหรับสอบสวนโรค  
  สง่ วตั ถตุ ัวอย่ำง และควบคมุ โรคเบอื้ งตน้

แนวทาง 1. ประเมนิ สง่ิ ท่ีควรมี หรือทำ� ให้พรอ้ มเปน็ ปจั จุบัน ณ วันท่ีทำ� กำรประเมนิ  
การประเมนิ   2. ส�ำรวจช่องทำงกำรสื่อสำร ประเมินจำกแผนกำรส่ือสำรหรืออย่ำงน้อยจำกรำยชื่อและเบอร์โทรศัพท์ 
  ของสมำชิกทมี ทั้งหมด ทดสอบกำรติดต่อกับหัวหนำ้ ทมี  และสมำชิกทมี อย่ำงนอ้ ย 1 คน
3. ส�ำรวจรำยกำรเคร่ืองมือ อุปกรณ์ คู่มือ แนวทำง ฯลฯ ที่มีอยู่จริงขณะประเมินเปรียบเทียบกับ 
  รำยกำรท่กี �ำหนดไวต้ ำมเกณฑ ์
4. ตรวจสอบฐำนข้อมูลที่ใช้ในกำรปฏบิ ัตงิ ำน
5. ส�ำรวจรำยกำรสิ่งสนับสนุนกำรปฏิบัติงำนที่มีอยู่จริงขณะประเมินเปรียบเทียบกับรำยกำรที่จ�ำเป็น 
  ต้องใช ้ ซ่งึ ได้จัดท�ำไว้ลว่ งหนำ้  
6. สอบถำมผคู้ วบคมุ ยำนพำหนะ เพอ่ื ขอทรำบรถยนตข์ องหนว่ ยงำนหรอื ยำนพำหนะอนื่ ที่สำมำรถน�ำออก 
  ปฏิบัติงำนสอบสวนและควบคุมกำรระบำดได้ทนั ที 
7. สอบถำมผู้รับผิดชอบแผนงำนและงบประมำณ เพ่ือขอทรำบจ�ำนวนเงินที่สำมำรถยืมทดรองหรือ 
  เบิกจ่ำยได้ สำ� หรบั กำรปฏบิ ตั งิ ำนสอบสวนและควบคุมกำรระบำด 

ข้อมลู /หลกั ฐาน -  รำยกำรเครอื่ งมอื  อปุ กรณ ์ คมู่ อื  แนวทำง ฯลฯ ในกำรปฏบิ ตั งิ ำนของทีมเฝำ้ ระวังสอบสวนควบคุมโรค 
  และภัยสขุ ภำพทมี่ อี ย ู่
-  แบบพิมพ ์ วัสดอุ ปุ กรณ ์ เอกสำรคู่มือ/แนวทำง ฯ 
-  แนวทำงกำรสื่อสำร ประสำนงำนกับเครือขำ่ ย หนว่ ยงำนทเ่ี ก่ียวข้องทง้ั ภำครัฐและเอกชน 
-  รำยกำรสิ่งสนับสนุนกำรปฏิบัติงำนของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพท่ีหน่วยงำน 
  จัดทำ� ขึ้น 

58 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทีมเฝา้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นความพร้อมและการปฏบิ ตั งิ าน
ตัวชีว้ ัดที่ 4 (ตอ่ ) ทมี มคี วามพรอ้ มในการปฏิบัติงาน

หัวข้อ รายละเอยี ด

ข้อมลู /หลักฐาน -  ระเบียบ/หลกั เกณฑ์ในกำรขอใชย้ ำนพำหนะของหนว่ ยงำน 
-  แผนงำนโครงกำรกำรควบคุมกำรระบำดและแกไ้ ขภำวะฉกุ เฉินทำงสำธำรณสุข 
-  ทำ� เนยี บรำยชอ่ื สมำชกิ ทีมเฝ้ำระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภำพ

มาตรฐานดา้ นความพร้อมและการปฏบิ ตั ิงาน
ตัวชี้วัดที่ 5 ทมี มกี ารฝึกซอ้ มทกั ษะทจี่ �าเป็นตอ่ การสอบสวนโรค

หัวข้อ รายละเอยี ด

ความหมาย ทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ มีแผนกำรฝึกซ้อมทักษะที่จ�ำเป็นต่อกำรสอบสวนโรค 
ด้ำนต่ำง ๆ โดยเฉพำะเร่ืองท่ีเป็นจุดอ่อนของทีม และกำรน�ำแผนปฏิบัติกำรส�ำหรับเหตุกำรณ์หน่ึง 
ไปใชจ้ ริงกับเหตกุ ำรณ์อน่ื ทใี่ กลเ้ คยี งกนั  

วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือให้ทีมมีควำมพร้อมในกำรปฏิบัติงำนกรณีเร่งด่วน หรือเม่ือเกิดภำวะฉุกเฉินฯ ได้ทันทีและ 
ของตวั ชว้ี ดั มีประสทิ ธิภำพ  

องคป์ ระกอบ 1)  มกี ำรฝึกปฏบิ ัติทักษะที่จ�ำเปน็ ในกำรสอบสวนโรคจริง อย่ำงนอ้ ย 1 ครัง้ ตอ่ ปี [B]
ของตวั ชีว้ ดั 2)  มกี ำรฝึกซอ้ มแผนกำรสอบสวนโรคของหนว่ ยงำน อยำ่ งน้อย 1 ครงั้ ต่อปี  [B]
3)  ได้ร่วมซ้อมแผนตอบโต้ภำวะฉุกเฉินทำงสำธำรณสุขกับหน่วยงำนอ่ืน โดยแสดงบทบำท  [S]
  ของทีมเฝ้ำระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภำพ อย่ำงชดั เจน ภำยใน 2 ปี

คา� อธบิ าย 1. การฝกึ ปฏบิ ตั ทิ กั ษะทจี่ า� เปน็ ในการสอบสวนโรค หมำยถงึ  กำรพฒั นำทกั ษะของทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวน 
  ควบคุมโรคและภัยสุขภำพ อำจเป็นกำรฝึกซ้อมจุดอ่อนของทีม เช่น ฝึกซ้อมตรวจสอบควำมพร้อม 
  ของสิ่งสนบั สนุน ฝึกซอ้ มเก็บตวั อยำ่ ง ฝึกซอ้ มสวม/ถอด PPE ท�ำลำยเชอื้ ในสงิ่ แวดล้อม เป็นตน้
2. การฝึกซ้อมแผนการสอบสวนโรคหรือภัยสุขภาพที่ส�าคัญของหน่วยงาน เป็นกำรทดสอบ 
  กระบวนกำรสอบสวนควบคุมโรคหรือภัยสุขภำพ หำจุดอ่อนท่ีต้องปรับปรุง อำจเป็นกำรฝึกซ้อม 
  แผนบนโต๊ะ (The Table Top Exercise) กำรฝึกซ้อมเฉพำะหน้ำที่ (Functional Exercise) 
  กำรฝึกซ้อมเต็มรูปแบบ (Full–Scale Exercise) ภำยใต้กำรจ�ำลองสถำนกำรณ์ให้เสมือนจริง 
  มำกทสี่ ุด
3. ร่วมซ้อมแผนตอบโต้ภาวะฉุกเฉินทางสาธารณสุขกับหน่วยงานอื่น หมำยถึง กำรร่วมกิจกรรม 
  ในกำรฝึกซ้อมตำมบทบำทของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพท้ังทีมหรือ 
  บำงส่วน เช่นกำรซ้อมแผนรับมืออุบัติเหตุ ต้องแสดงบทบำทของกำรสอบสวนกำรบำดเจ็บ และ 
  ประเมนิ ผลกำรปฏบิ ตั งิ ำนของทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ โดยเฉพำะหนว่ ยงำน 
  อ่ืน หมำยถึง  1) หน่วยงำนด้ำนสำธำรณสุขท่ีไม่ใช่หน่วยงำนของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรค 
  และภัยสุขภำพเดียวกัน หรือ 2) หนว่ ยงำนกระทรวงอ่ืนท่ีเก่ียวข้อง

แนวทาง 1.  ประเมนิ จำกรำยงำนกำรซอ้ มแผนฯ 
การประเมิน  2.  กรณที เี่ ขำ้ รว่ มกำรซอ้ มแผนกบั หนว่ ยงำนอน่ื  ใหเ้ ขยี นผลกำรประเมนิ กำรปฏบิ ตั งิ ำนของทมี เฝำ้ ระวงั  
  สอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพโดยเฉพำะ 

ข้อมลู /หลักฐาน -  รำยงำนกำรซ้อมแผนกำรสอบสวนโรคหรอื ภัยสขุ ภำพท่สี ำ� คัญของหน่วยงำน 
-  รำยงำนกำรซ้อมแผนที่เขำ้ รว่ มกำรซอ้ มแผนกบั หนว่ ยงำนอน่ื

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ 2563 59

มาตรฐานด้านความสามารถในการปฏิบัตงิ าน
ตัวชี้วดั ที่ 6 การเฝา้ ระวัง เตือนภยั และรายงาน

หวั ขอ้ รายละเอยี ด

ความหมาย กำรเฝ้ำระวังโรคของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ เป็น “กำรเฝ้ำระวังเหตุกำรณ ์
(Event–based surveillance) ” เนน้ กำรรบั รขู้ ำ่ วสำรเหตกุ ำรณ ์ (Events) จำกทกุ แหลง่ ขอ้ มลู ขำ่ วสำร 
ต่ำงจำกกำรเฝ้ำระวังโรคในระบบรำยงำน (Indicator–based surveillance) ท่ีเน้นกำรได้รับข้อมูล  
(Data) จำกสถำนพยำบำล 
ระบบเฝ้ำระวังเหตุกำรณ์ ใช้ข่ำวสำรจำกสรุปรำยงำนสถำนกำรณ์หรือรำยงำนผู้ป่วย/ตำยท่ีผิดปกต ิ
จำกระบบรำยงำนโรคที่เกี่ยวข้อง ข่ำวสำรสำธำรณะ ข่ำวลือต่ำง ๆ น�ำมำกรองข่ำว (Filter) ตรวจสอบ 
(Verify) เพ่ือให้ตรวจจับ (Detect) กำรป่วย/ตำย ท่ีผิดปกติ กำรระบำด รวมถึงภำวะฉุกเฉิน 
ทำงสำธำรณสุขได้อย่ำงรวดเร็ว สำมำรถแจ้งเตือนภัยเสนอ ผู้บริหำร บุคคล และหน่วยงำนท่ีเก่ียวข้อง 
ไดท้ ันเหตุกำรณ ์ เรียกอกี อยำ่ งว่ำระบบเตอื นภัยล่วงหน้ำ (Early warning system) 

วตั ถุประสงค์ เพ่ือพัฒนำขีดควำมสำมำรถของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ในกำรตรวจจับ 
ของตัวช้วี ดั เหตุกำรณผ์ ิดปกตทิ มี่ ผี ลกระทบตอ่ สขุ ภำพไดอ้ ย่ำงมีประสทิ ธิผลและรวดเรว็  

องค์ประกอบ การเฝา้ ระวังเหตกุ ารณ์
ของตวั ชวี้ ดั 1)  มกี ำรรบั แจง้ ขำ่ วจำกเครอื ขำ่ ยในพนื้ ท ่ี เชน่  โรงเรยี น ศนู ยเ์ ดก็ เลก็  ผปู้ กครอง อสม. รำ้ นคำ้   [B]
  รำ้ นขำยยำ ประชำชน สอื่ ออนไลน ์ ฯลฯ ทกุ เดอื น
2)  มกี ำรตรวจสอบขำ่ ว (Verification) ท่ีไดร้ ับแจง้  ร้อยละ 80  [B]
3)  มีกำรแจ้งเตือนขำ่ วหลงั ตรวจสอบแลว้ พบควำมผดิ ปกตไิ ปยงั ผู้เกย่ี วข้อง รอ้ ยละ 80 [B]

การเฝา้ ระวังโรคในระบบรายงาน [B]
1)  มกี ำรตรวจจบั กำรระบำดของโรคในระบบเฝ้ำระวัง [B]
2)  มีกำรแจ้งเตอื นผลกำรตรวจจบั กำรระบำดไปยังผู้เกยี่ วขอ้ งเดอื นละ 1 คร้ัง 

การค�านวณ   จ�ำนวนขำ่ วที่ไดร้ ับกำรตรวจสอบ (Verification) x 100  
จำ� นวนทไี่ ดร้ บั แจง้ ท้งั หมด

  จำ� นวนขำ่ วทม่ี ีกำรแจ้งเตือนไปยังผ้เู กีย่ วข้อง x 100  
จ�ำนวนขำ่ วทีไ่ ด้รับกำรตรวจสอบ แลว้ พบควำมผิดปกติท้งั หมด

  จำ� นวนผลกำรตรวจจับกำรระบำดไปยงั ผูเ้ กยี่ วขอ้ ง x 100  
จำ� นวนผลกำรตรวจจับกำรระบำดทั้งหมด

คา� อธบิ าย - การตรวจสอบขา่ วทไี่ ดร้ บั แจง้ หมำยถงึ  กำรสอบถำมเรอ่ื งรำววำ่ เหตกุ ำรณท์ ไี่ ดร้ บั แจง้ ตรงตำมควำม 
  เป็นจริงหรือไม่ เกิดกับใคร ที่ไหน เร่ิมป่วยเมื่อใด อำกำรเป็นอย่ำงไร มีควำมรุนแรงหรือเข้ำรับกำร 
  รักษำแล้วกี่คน มีกำรระบำดเป็นกลุ่มก้อนหรือไม่ ฯลฯ เพื่อพิจำรณำส่งทีมสอบสวนหำสำเหตุและ 
  ควบคมุ โรค
- การแจง้ เตอื นขา่ ว หมำยถงึ  กำรสอ่ื สำรเหตกุ ำรณส์ ำ� คญั ทไ่ี ดร้ บั กำรตรวจสอบขำ่ วแลว้  ไปยงั ผบู้ รหิ ำร  
  หรือผูเ้ ก่ียวข้อง ให้รับทรำบหรือรว่ มจัดกำรปญั หำ
- การตรวจจับการระบาดในฐานข้อมูลระบบเฝ้าระวัง หมำยถึง กำรหำควำมถ่ีท่ีมำกผิดปกติ เช่น 
  ตรวจจบั กลมุ่ กอ้ นของผมู้ อี ำกำรเดยี วกนั  ในสถำนทเี่ ดยี วกนั  ชว่ งเวลำเดยี วกนั  หรอื กำรใชค้ ำ่ มธั ยฐำน 
  ของจ�ำนวนผปู้ ่วยยอ้ นหลังเปรยี บเทียบกับขนำดปัญหำท่ีเกิดข้นึ ปจั จุบนั ในชว่ งเวลำเดยี วกัน 

60 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นความสามารถในการปฏบิ ตั ิงาน
ตวั ชีว้ ัดท่ี 6 (ตอ่ ) การเฝา้ ระวัง เตือนภยั และรายงาน

หัวขอ้ รายละเอยี ด

แนวทาง -  ประเมนิ สง่ิ ที่ควรทำ� ไดใ้ นแต่ละขัน้ ตอน/กิจกรรม
การประเมนิ   -  ประเมินระดับผลงำนท่ีท�ำได้ตำมเกณฑ์ในรอบ 1 ปี โดยนับจำกเดือนก่อนเดือนที่ท�ำกำรประเมิน 
  ยอ้ นหลังขน้ึ ไป 

ขอ้ มูล/หลกั ฐาน -  ทะเบียนรับแจง้ ข่ำว หรอื รับรำยงำนกำรเกิดโรค/ภยั สุขภำพ
-  บนั ทกึ หรอื หลกั ฐำนกำรแจ้งเตือน 
-  รำยงำนหรอื ไฟล์ที่นำ� เสนอผู้เกี่ยวขอ้ ง 
-  ผลกำรตรวจจับกำรระบำด

มาตรฐานดา้ นความสามารถในการปฏิบัติงาน
ตวั ชีว้ ัดท่ี 7 การสอบสวนโรคและภัยสุขภาพ และการควบคุมโรคขั้นต้น

หัวขอ้ รายละเอียด

ความหมาย ทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ สำมำรถสอบสวนโรคจนท�ำให้ได้ข้อมูลสำระส�ำคัญ 
ครบถ้วนและมีคุณภำพ สำมำรถน�ำไปใช้อธิบำยกำรเกิดโรคและภัยสุขภำพ กำรประเมินสถำนกำรณ์ 
และกำรควบคุมโรคอย่ำงถูกต้อง รวมทั้งสำมำรถด�ำเนินกำรควบคุมโรคข้ันต้น (Preliminary control 
measures) ได้อย่ำงรวดเร็วมีประสิทธิภำพ เพ่ือผลในกำรจ�ำกัดกำรระบำดหำสำเหตุและแหล่งโรค 
ที่แทจ้ รงิ  สำ� หรับกำรควบคมุ โรค จนเสรจ็ สมบรู ณ ์ ควรดำ� เนนิ กำรตอ่ โดยหน่วยงำนท่ีเกี่ยวข้อง 

วตั ถปุ ระสงค์ เพ่ือพัฒนำขีดควำมสำมำรถของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ในกำรสอบสวนโรค 
ของตวั ชีว้ ดั ได้ตำมวิธีกำรและขนั้ ตอนทีถ่ กู ตอ้ ง 

องค์ประกอบ 1)  มีกำรก�ำหนดเกณฑ์ของทีมในกำรออกสอบสวนโรค ควบคุมกำรระบำด หรือตอบโต ้ [B]
ของตัวชว้ี ัด   ภำวะฉุกเฉนิ ทำงสำธำรณสุข
2)  สำมำรถเก็บตัวอย่ำง น�ำส่งตัวอย่ำง และเลือกอุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วนบุคคล (PPE)  [B]
  ไดถ้ ูกตอ้ งและเหมำะสม (ทดสอบ) 
3)  มีกระบวนกำรสอบสวนโรคและควบคมุ โรคขัน้ ต้นที่มคี ุณภำพ (ทดสอบ)  [B]
4)  มีกำรจัดกำรด้ำนอนำมัยสิ่งแวดล้อมเบื้องต้นเพื่อควบคุมกำรแพร่กระจำยเชื้อจำกผู้ป่วย  [B]
  และพำหะในชุมชน ขณะท่ีมกี ำรระบำดไดอ้ ยำ่ งเหมำะสม (ทดสอบ) 
5)  สวมใส่และถอดอุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วนบุคคล (PPE) ส�ำหรับโรคติดต่ออันตรำย  [B]
  ไดอ้ ยำ่ งถกู ตอ้ ง (ทดสอบ)

คา� อธิบาย 1. เกณฑก์ ารออกสอบสวนควบคมุ โรค/ภยั สขุ ภาพ หมำยถงึ  เกณฑท์ ท่ี มี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรค 
  และภัยสุขภำพ ใช้เปน็ แนวทำงตัดสนิ ใจออกปฏบิ ัตงิ ำน โดยพจิ ำรณำจำกเง่อื นไขท่ีกองระบำดวทิ ยำ 
  ก�ำหนด หรือเพิ่มเง่ือนไขตำมบทบำทภำรกิจของหน่วยงำน หรือนโยบำยของผู้บริหำร หรือเกณฑ์ 
  ทำงวชิ ำกำรอ่ืน ๆ (ตัวอยำ่ งในภำคผนวก) 
  เกณฑ์ท่ีก�ำหนดขึ้น จะต้องตรวจสอบได้ว่ำโรคหรือกรณีใดท่ีจะออกสอบสวน ยกเว้นโรคตำม 
  นโยบำยของผบู้ รหิ ำร หรือเหตกุ ำรณท์ ีผ่ ู้บริหำรสนใจ หรือโรคใหมท่ ี่ไมเ่ คยพบมำกอ่ น

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ 2563 61

มาตรฐานด้านความสามารถในการปฏิบัตงิ าน
ตัวชว้ี ัดท่ี 7 (ต่อ) การสอบสวนโรคและภยั สุขภาพ และการควบคมุ โรคขน้ั ต้น

หวั ขอ้ รายละเอียด

ค�าอธบิ าย 2.  การเก็บตัวอย่าง การน�าส่งตัวอย่าง หมำยถึง กำรเก็บตัวอย่ำงได้เหมำะสมกับกำรตรวจหำเช้ือโรค 
  หรอื สำเหตทุ ่สี งสยั  ปรมิ ำณตัวอยำ่ งเพียงพอ และวธิ กี ำรน�ำส่งถูกต้อง
3.  กระบวนการสอบสวนโรคท่มี คี ุณภาพ
  -  มกี ำรรวบรวมขอ้ มลู ทำงระบำดวิทยำของผู้ป่วย ไดข้ อ้ มูลสำระส�ำคัญครบถว้ น
  -  มกี ำรเกบ็ และนำ� สง่ วตั ถุตวั อย่ำงได้ถูกตอ้ งและเหมำะสม
  -  มีกำรกำ� หนดนยิ ำมผ้ปู ่วย และผู้สัมผัสไดอ้ ย่ำงถูกตอ้ ง
  -  มีกำรเลือกใชว้ ธิ ีกำรศกึ ษำทำงระบำดวิทยำทเี่ หมำะสมกบั เหตกุ ำรณ์
  -  มกี ำรใชส้ ถติ  ิ รวมถึงกำรนำ� เสนอข้อมูลและกำรแปลผลที่ถูกตอ้ ง
  3.1 ข้อมูลสำระส�ำคัญ (Essential information) ตำมข้อก�ำหนดในกฎอนำมัยระหว่ำงประเทศ  
      (IHR 2005) ประกอบด้วย
      -  ลกั ษณะทำงคลนิ ิก (Clinical descriptions) หรืออำกำร/อำกำรแสดง 
      -  ผลกำรชนั สูตรทำงหอ้ งปฏิบตั กิ ำร (Laboratory results) 
      -  แหล่งและชนดิ ของควำมเสยี่ ง (Sources and type of risk) 
      -  จ�ำนวนผูป้ ว่ ยและผู้เสยี ชวี ติ  (Numbers of human cases and deaths) 
      -  เง่อื นไขทท่ี �ำให้มีกำรระบำด (Conditions affecting the spread of the disease) 
      -  มำตรกำรทำงสำธำรณสขุ ทดี่ �ำเนนิ กำร (Health measures employed) 
  3.2 กำรรวบรวมข้อมูลทำงระบำดวิทยำของผู้ป่วยได้ถูกต้องครบถ้วน หมำยถึง มีข้อมูลตัวแปร 
      “บุคคล เวลำ สถำนที่” และข้อมูล “กำรป่วยตำมล�ำดับเหตุกำรณ์ ตั้งแต่เริ่มมีอำกำร 
      กำรด�ำเนินโรค ผลกำรตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร และกำรรักษำ” ซ่ึงในรำยงำนกำรสอบสวน 
      ผู้ป่วยเฉพำะรำยแสดงด้วย “บันทึกรำยงำน” ไม่ใช่ “แบบสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำย” 
      ส่วนในรำยงำนสอบสวนกำรระบำด แสดงด้วยข้อมูลผู้ป่วยรำยแรก และ/หรือผู้ป่วยที่เป็น 
      Index case
  3.3 กำรก�ำหนดนิยำมผู้ป่วยและผู้สัมผัสท่ีถูกต้อง หมำยถึง กำรต้ังนิยำมได้ถูกต้อง นิยำมท่ีก�ำหนด 
      สำมำรถน�ำไปใช้ค้นหำผู้ป่วยในชุมชนเพิ่มเติมได้ดี สำมำรถแยกผู้ป่วยและผู้สัมผัสที่ไม่มีอำกำร 
      ได้ชดั เจน และน�ำไปสกู่ ำรวเิ ครำะหห์ ำปจั จัยเส่ียงท่เี ปน็ สำเหตไุ ด้
  3.4 กำรเลือกใช้วิธีกำรศึกษำทำงระบำดวิทยำที่เหมำะสมกับเหตุกำรณ์ ในท่ีน้ีหมำยถึง วิธีกำร 
      ศึกษำเชิงวิเครำะห์เพ่ือพิสูจน์หำปัจจัยเสี่ยงที่เป็นสำเหตุกำรระบำด ซึ่งทีมเฝ้ำระวังสอบสวน 
      ควบคมุ โรคและภยั สุขภำพ เลือกใช้วธิ กี ำรที่เหมำะสมกับกลมุ่ ผู้สมั ผัสโรค สอดคลอ้ งกับลักษณะ 
      ทำงระบำดวิทยำของกำรระบำด และใชจ้ �ำนวนกลมุ่ ตวั อย่ำงทศ่ี ึกษำเพยี งพอ
  3.5 กำรใชส้ ถติ ทิ ถ่ี กู ตอ้ ง หมำยถงึ  กำรเรยี กชอ่ื  กำรคำ� นวณ กำรนำ� เสนอดว้ ยแผนภมู  ิ ภำพ หรอื ตำรำง 
      และกำรแปลผลถูกต้อง รำยงำนสอบสวนโรคทั่วไปควรให้ควำมสำ� คญั กับสถติ ิ ดงั นี้
      -  อัตรำปว่ ย (Incidence rate) และอตั รำปว่ ยตำย (Case fatality rate) 
      -  คำ่ เฉลี่ย (Mean) และคำ่ มธั ยฐำน (Median) 
      -  กรำฟทใ่ี ชย้ นื ยนั กำรระบำด และกำรกระจำยผปู้ ว่ ยตำมวนั /เวลำ เรม่ิ ปว่ ย Epidemic curve 
      -  ตำรำงแสดงอัตรำป่วยเฉพำะกลุ่ม (Specific attack rate) 
      -  แผนท่ีเกิดโรคแบบจดุ  (Spot map) 
      -  กำรทดสอบสมมติฐำนและกำรหำควำมสมั พันธ์ตำมรูปแบบกำรศกึ ษำ

62 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ 2563

มาตรฐานด้านความสามารถในการปฏบิ ัตงิ าน
ตวั ช้ีวดั ท่ี 7 (ตอ่ ) การสอบสวนโรคและภัยสุขภาพ และการควบคุมโรคขนั้ ต้น

หวั ข้อ รายละเอยี ด

คา� อธิบาย 4.  การป้องกนั ควบคุมโรคขนั้ ต้น หมำยถึง กจิ กรรม ดังน้ี 
  4.1 การควบคุมการระบาด แบบ Disease containment หมำยถึงกำรท�ำให้กำรแพร่ระบำด 
      ของโรคหยุด ช้ำลง หรืออยู่ในเขตจ�ำกัด โดยมีหลักกำรส�ำคัญ คือ กำรจัดกำรที่แหล่งโรคและ 
      กลุม่ เสยี่ งสงู  ได้แก่
      4.1.1 การจัดการแหล่งโรคแพร่กระจาย (propagated source) เป็นกำรป้องกันกำรแพร่ 
        กระจำยเชื้อจำกผู้ป่วย และพำหะ โดยกำรคัดกรอง เพื่อแยกผู้ป่วยและพำหะ 
        ออกจำกกลุ่มคนปกติ มีท้ังมำตรกำรต่อบุคคล (กำรแยกกัก กำรจัดกำรผู้สัมผัส) และ 
        ตอ่ กลุ่มคนหรอื ชุมชนที่อำจสัมผสั โรค (กำรพักอยกู่ ับบำ้ น ปิดสถำนท่ฯี ) 
      4.1.2 การจัดการแหล่งโรคร่วม (common source) โดยใช้กลวิธีเฉพำะตำมชนิดของ 
        แหล่งโรคร่วม (เช่น อำหำร น้�ำ สัตว์ฟันแทะ) ได้แก่ กำรท�ำลำยเชื้อในสิ่งแวดล้อม 
        กำรปรับปรุงสุขำภิบำลอำหำรและน้�ำ กำรปิดโรงงำนอำหำรท่ีมีควำมเสี่ยงสูงหรือ 
        ไมผ่ ำ่ นเกณฑ์มำตรฐำน
      4.1.3 การจดั การพาหะนา� โรค เช่น กำรจัดกำรยุง หรือแมลงนำ� โรค 
      4.1.4 การป้องกันกลุ่มเสี่ยงขณะท่ีมีการระบาด หมำยถึง กำรด�ำเนินกำรเพ่ือป้องกัน 
        กำรป่วยให้กับกลุ่มเส่ียง เช่น กำรให้วัคซีน กำรให้ยำป้องกัน กำรให้สุขศึกษำเพื่อกำร 
        ปรบั พฤตกิ รรมเส่ยี ง 
5.  การจดั การอนามัยส่ิงแวดลอ้ มเบ้อื งต้น ตวั อยำ่ งเชน่  
  -  กำรตรวจหำคลอรีนอสิ ระคงเหลือในนำ�้ บรโิ ภคของชุมชน เชน่  ประปำหม่บู ้ำน  
  -  กำรใช้คลอรีน 2% (หยดทิพย์) ในนำ้� ดมื่ แกป่ ระชำชน 
  -  กำรปรับปรุงคุณภำพน�้ำทำงกำยภำพ เช่น กำรใช้สำรส้ม กำรกรอง 
  -  กำรใช้ชุดทดสอบภำคสนำมของกรมอนำมัยเพ่ือหำกำรปนเปื้อนของโคลิฟอร์มแบคทีเรีย 
    ในอำหำร/น�้ำดื่ม ภำชนะอปุ กรณ ์ ผู้ปรุง ผู้เสริ ์ฟ ผู้สมั ผสั อำหำร
  -  กำรจดั กำรขยะติดเชือ้
  -  กำรจดั กำรแหล่งเพำะพันธุ์สตั วแ์ ละแมลงนำ� โรคเบ้ืองตน้ โดยใช้ปนู ขำว 

ส�ารวจความเสี่ยงด้านอนามัยสิ่งแวดล้อม หมำยถึง กำรส�ำรวจปัจจัยด้ำนอนำมัยสิ่งแวดล้อม 
ที่สนับสนุนให้เกิดกำรระบำดแบบแหล่งโรคร่วม เช่น ส่ิงแวดล้อมด้ำนอำหำร น�้ำดื่ม น้�ำใช้ ส้วม 
แหลง่ เพำะพันธุ์ยงุ และสตั วน์ ำ� โรค และอนื่  ๆ 
  -  สำมำรถสรุป วเิ ครำะห์ เพื่อกำ� หนดพืน้ ท่ที ี่เป็นปญั หำหรือแหล่งรังโรคไดช้ ดั เจน
  -  สำมำรถใช้ชุดทดสอบทำงห้องปฏบิ ตั กิ ำรเพือ่ ทดสอบกำรปนเปื้อนในภำคสนำมได้
6.  ป้องกันตนเองจากการติดเช้ือและอันตรายขณะสอบสวนโรค หมำยถึง ทีมเฝ้ำระวังสอบสวน 
  ควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ ทรำบหลกั กำรปอ้ งกนั กำรแพรก่ ระจำยเชอื้  (Precautions) และประยกุ ตใ์ ช ้
  กบั ตนเองได้ สำมำรถสวมใส่และถอด PPE ไดอ้ ยำ่ งถกู ต้อง

แนวทาง 1.  ประเมินสงิ่ ที่ควรทำ� ไดใ้ นแต่ละประเดน็
การประเมิน 2.  กำรประเมินองค์ประกอบตัวชี้วัดที่ 2 เก็บตัวอย่ำง กำรน�ำส่งตัวอย่ำง ได้ถูกต้องและเหมำะสม 
  โดยใหส้ มำชกิ ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ ปฏบิ ตั หิ รอื สำธติ ใหด้ ทู กุ รำยกำร ดงั น ้ี
  2.1  Throat swab
  2.2  Nasopharyngeal swab
  2.3  Rectal swab
  2.4  กำรเกบ็ ตวั อยำ่ งน�ำ้ และอำหำร

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 63

มาตรฐานดา้ นความสามารถในการปฏบิ ัตงิ าน
ตัวชว้ี ัดที่ 7 (ตอ่ ) การสอบสวนโรคและภยั สุขภาพ และการควบคุมโรคข้ันตน้

หวั ขอ้ รายละเอยี ด

แนวทาง 3.  กำรประเมินองค์ประกอบตัวช้ีวัดที่ 3 กระบวนกำรสอบสวนโรคและควบคุมโรคข้ันต้นที่มีคุณภำพ 
การประเมิน   โดยให้สมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ปฏิบัติให้ดู ผู้ประเมินมี scenario 
  ของเหตุกำรณ์กำรเกิดโรคหรือกำรระบำดของโรค/ภัยสุขภำพ 1 เหตุกำรณ์ โดยผู้ประเมินประเมิน 
  กระบวนกำรสมั ภำษณท์ มี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ สมั ภำษณค์ วำมรคู้ วำมเขำ้ ใจ
  ของผู้ปฏิบัติงำนเล่ำ/อธิบำยได้ กิจกรรมเหมำะสมกับสถำนกำรณ์ (scenario จำกผู้ประเมิน เช่น 
  โรคมือเทำ้ ปำก ไข้หวดั นก ไข้เลอื ดออก ไข้หวดั ใหญ ่ อำหำรเป็นพษิ  เป็นต้น) 
4.  กำรประเมินองค์ประกอบตัวชี้วัดที่ 4 มีกำรจัดกำรด้ำนอนำมัยส่ิงแวดล้อมเบ้ืองต้นได้ถูกต้องและ 
  เหมำะสมโดยใหท้ มี เฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภำพทดสอบอย่ำงใดอยำ่ งหน่ึง
  -  ผสมคลอรีน น�้ำยำไฮเตอร ์ กำรล้ำงของเลน่ /ของใช้ กรณีกำรระบำดของโรคมือเท้ำปำก 
  -  กำรตรวจหำโคลิฟอร์มแบคทีเรียในอำหำร ภำชนะสัมผัสอำหำร และมือผู้สัมผัสอำหำร โดยใช ้
    ชุดทดสอบนำ�้ ยำตรวจเช้อื โคลฟิ อร์มแบคทเี รียขั้นตน้  (SI–2) 
  -  กำรตรวจหำคลอรีนอสิ ระคงเหลือในน�ำ้  
5.  กำรประเมินองค์ประกอบตัวชี้วัดท่ี 5 มีกำรป้องกันตนเองจำกกำรติดเช้ือและ/หรืออันตรำย 
  ขณะสอบสวนโรค ทดสอบโดยใหใ้ สช่ ดุ  PPE level 3 แบบชดุ หม ี และกำวนก์ นั นำ�้  ดกู ำรใสแ่ ละถอด 
  PPE วำ่ ถกู ต้องหรอื ไม่

ข้อมูล/หลักฐาน -  เกณฑก์ ำรออกสอบสวนควบคมุ โรค/ภัยสุขภำพของทีม 
-  ถ่ำยภำพขณะฝึกปฏิบัติ กำรตอบค�ำถำม กระบวนกำรสอบสวนโรคจำกตัวอย่ำงสถำนกำรณ์โรค/ 
  ภยั สขุ ภำพ

มาตรฐานดา้ นผลงาน
ตวั ชวี้ ัดท่ี 8 ผลงานดา้ นความครบถว้ นของการสอบสวนโรค

หวั ข้อ รายละเอียด

ความหมาย ผลงำนด้ำนควำมครบถ้วนของกำรสอบสวนโรค  เป็นผลงำนเชิงปริมำณด้ำนกำรสอบสวนโรคของ 
ทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพโดยวัดจ�ำนวนผลงำนกำรสอบสวนโรคเปรยี บเทยี บกบั  
เหตุกำรณ์ท่ีควรสอบสวนตำมข่ำวกำรเกิดโรคที่ตรวจจับได้ ทีมท่ีมีผลงำนสอบสวนโรคแสดงว่ำทีมยังมี 
ควำมพรอ้ มในปฏบิ ตั งิ ำน พนื้ ทท่ี ม่ี กี ำรสอบสวนโรคของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ 
สม�่ำเสมอ แสดงว่ำพ้ืนท่ีนั้นยังมีกำรเฝ้ำระวังโรคที่ดี และมีหน่วยรับผิดชอบติดตำมดูแลเพื่อสอบสวน 
ควบคมุ กำรระบำดของโรคและภยั สขุ ภำพ 

วตั ถปุ ระสงค์ เพื่อสนับสนุนให้ทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพมีกำรตอบสนอง (response) 
ของตัวช้ีวดั ต่อปัญหำกำรระบำดในพื้นที่อยำ่ งสม่�ำเสมอและต่อเนือ่ ง 

องค์ประกอบ มกี ำรสอบสวนโรคครบถ้วน   
ของตวั ช้วี ดั 1)  มีรำยงำนสอบสวนโรคครบถว้ น ร้อยละ 60–79 [B]
2)  มีรำยงำนสอบสวนโรคครบถว้ น รอ้ ยละ 80 ข้นึ ไป  [S]

การคา� นวณ   จำ� นวนรำยงำนสอบสวนโรคของทีม x 100  
จำ� นวนเหตุกำรณ์ที่เข้ำเกณฑต์ ้องออกสอบสวนโรคของทมี  

64 มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นผลงาน
ตวั ชี้วดั ท่ี 8 (ตอ่ ) ผลงานดา้ นความครบถ้วนของการสอบสวนโรค

หัวข้อ รายละเอียด

ค�าอธบิ าย 1. ผลงานที่ใช้ในการประเมิน เป็นผลงานการสอบสวนโรคท้ังหมด ท้ังกำรสอบสวนผูป้ ว่ ยเฉพำะรำย 
  และสอบสวนกำรระบำด ซึ่งออกสอบสวนตำมเหตุกำรณ์ท่ีเข้ำเกณฑ์ต้องออกสอบสวนโรคของทีม 
  ทั้งที่ออกด�ำเนินกำรเองหรือร่วมด�ำเนินกำรกับทีมอื่น (จ�ำนวนเหตุกำรณ์ที่เข้ำเกณฑ์ฯ = 100 %) 
  กำรสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำยในท่ีน้ี เป็นกำรสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำยตำมโรคที่กองระบำดวิทยำ 
  กำ� หนด ซงึ่ ตอ้ งมกี ำรสอบสวนโรคในพน้ื ท ่ี และมกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรค พรอ้ มแบบสอบสวน 
  ผู้ป่วยเฉพำะรำยที่สมบูรณ ์
2. ผลงานที่ไม่ใช้ในการประเมิน ได้แก่ กำรเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำยท่ีเป็นกำร 
  เก็บข้อมูลในโรงพยำบำลและสถำนบริกำรสำธำรณสุขอื่น ๆ และไม่รวมแบบสอบถำม หรือ 
  แบบรวบรวมข้อมลู ทใ่ี ชใ้ นกำรสอบสวนกำรระบำด
3. เหตกุ ารณท์ เ่ี ขา้ เกณฑต์ อ้ งออกสอบสวนโรคของทมี  หมำยถงึ  กำรนำ� ขำ่ วกำรระบำดที่ตรวจสอบหรือ 
  ประเมนิ สถำนกำรณแ์ ลว้ สมควรแจง้ เตอื น/รำยงำน มำเปรยี บเทยี บกบั เกณฑท์ ต่ี อ้ งออกสอบสวนโรค

แนวทาง 1. ประเมินผลงำนรอบ 12 เดือน นับจำกเดอื นก่อนเดอื นที่ทำ� กำรประเมินย้อนหลงั ข้ึนไป 
การประเมิน  2. นับจ�ำนวนเหตุกำรณ์ที่เข้ำเกณฑ์ต้องออกสอบสวนโรค จำกทะเบียนรับแจ้งข่ำว และ/หรือเอกสำร 
  ทีเ่ กยี่ วขอ้ ง 
3. นบั จำ� นวนรำยงำนสอบสวนโรคทีเ่ ปน็ ผลงำนของทีมทัง้ หมด 
4. คำ� นวณตำมสูตรท่กี ำ� หนด

ขอ้ มลู /หลักฐาน -  สำ� เนำรำยงำนสอบสวนโรค 
-  ทะเบยี นรับแจง้ ข่ำว หรือแฟ้มจดั เก็บขำ่ วสำรแบบอ่ืนทใ่ี ช้รว่ มกนั  

มาตรฐานด้านผลงาน
ตัวช้ีวัดท่ี 9 ผลงานดา้ นคุณภาพการสอบสวนและควบคุมโรค

หวั ขอ้ รายละเอียด

ความหมาย ผลงำนด้ำนคุณภำพกำรสอบสวนและควบคุมโรคเป็นผลงำนเชิงคุณภำพด้ำนกำรสอบสวนโรคของ 
ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภำพ โดยวัดควำมสำมำรถของทีมในกำรสอบสวนหำสำเหตุ 
หรือท่ีมำของกำรระบำด รวมถึงควำมสำมำรถในกำรควบคุมกำรระบำด (Containment) ผลงำน 
กำรสอบสวนโรคเชิงคุณภำพเป็นตัวช้ีวัดส�ำคัญท่ีแสดงถึงศักยภำพ และควำมรู้ควำมสำมำรถของทีม 
ในกำรปฏบิ ตั งิ ำน 

วัตถุประสงค์ เพื่อเพ่ิมคุณภำพผลงำนของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ในกำรออกสอบสวนและ 
ของตัวช้ีวัด ควบคมุ โรค 

องคป์ ระกอบ มีกำรสอบสวนและควบคุมโรคทม่ี คี ุณภำพ ตำมเกณฑ์ทกี่ �ำหนด  
ของตวั ชี้วดั 1)  มีรำยงำนสอบสวนโรคทีม่ ีคณุ ภำพ จ�ำนวน 1–2 ฉบบั   [B]
2)  มีรำยงำนสอบสวนโรคทมี่ ีคุณภำพ จำ� นวน 3 ฉบบั ขนึ้ ไป  [S]

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ 2563 65

มาตรฐานดา้ นผลงาน
ตวั ชว้ี ัดท่ี 9 (ตอ่ ) ผลงานดา้ นคุณภาพการสอบสวนและควบคุมโรค

หวั ข้อ รายละเอียด

ค�าอธบิ าย 1.  ผลงานที่ใช้ในการประเมิน ใช้เฉพาะผลงานการสอบสวนการระบาด ซ่ึงออกสอบสวนตำมเกณฑ์ 
  ท่ีก�ำหนด ทั้งที่ด�ำเนินกำรเองหรือร่วมกับทีมอื่น โดยต้องเป็นผู้เขียนรำยงำนเอง ในกรณีท ี่
  ไม่มเี หตกุ ำรณ์ระบำดใหใ้ ชผ้ ลงำนกำรสอบสวนผู้ปว่ ยเฉพำะรำยแทน
2.  การสอบสวนและควบคมุ โรคทมี่ คี ุณภาพตามเกณฑ ์ หมำยถึง ได้ผลตำม 2 ใน 3 ขอ้  ได้แก่
  ก.  หำสำเหตุได้ หรือยืนยันได้ด้วยผลกำรตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร หรือสรุปสำเหตุได้จำกกำร 
       เชื่อมโยงทำงระบำดวิทยำ
  ข.  อธบิ ำยปจั จยั เสย่ี งของกำรเกดิ โรค กำรบำดเจบ็  หรอื กำรระบำดได ้ ถำ้ เปน็  common source  
       สำมำรถหำแหลง่ โรค หรอื  รังโรค หรือทีม่ ำของกำรระบำดได้
  ค.  สำมำรถด�ำเนินกำรมำตรกำรที่เหมำะสม สอดคล้องกับสำเหตุกำรเกิดโรคและมำตรฐำน 
       ทำงวิชำกำรของโรคนั้น ๆ 
3.  การเชื่อมโยงทางระบาดวิทยา (Epidemiological linkage) หมำยถึง บุคคลต้ังแต่ 2 คนข้ึนไป 
  มีกำรสัมผัสโรคเกี่ยวข้องกัน บำงคนได้แสดงให้เห็นว่ำมีกำรติดเชื้อ และอย่ำงน้อย 1 คน ได้รับกำร 
  ตรวจสอบยนื ยนั ทำงห้องปฏิบตั กิ ำรว่ำมีกำรตดิ เชอ้ื จริง
4.  ผลการสอบสวน หมำยถงึ  กำรสรุปผลโดยใช้
  -  กำรตรวจทำงห้องปฏิบตั ิกำร หรือ
  -  กำรทดสอบทำงสถิต ิ หรอื
  -  หลกั ฐำนเชิงประจักษ์

แนวทาง 1.  ประเมินจ�ำนวนผลงำนที่ท�ำได้ตำมเกณฑ์ในรอบ 12 เดือน โดยนับจำกเดือนก่อนเดือนท่ีท�ำกำร 
การประเมิน    ประเมนิ ยอ้ นหลงั ข้นึ ไป 
2.  นบั จ�ำนวนรำยงำนสอบสวนกำรระบำดทัง้ หมด โดยไมจ่ ำ� กดั โรค 
3.  แยกรำยงำนสอบสวนกำรระบำดทมี่ ีผลกำรสอบสวนตำมเกณฑท์ ี่กำ� หนด 

ข้อมูล/หลักฐาน สำ� เนำรำยงำนสอบสวนกำรระบำด

66 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

มาตรฐานดา้ นผลงาน
ตัวชี้วัดที่ 10 ผลงานด้านความรวดเร็วในการสอบสวนโรค

หวั ขอ้ รายละเอียด

ความหมาย ผลงำนด้ำนควำมรวดเร็วในกำรสอบสวนโรคเป็นผลงำนเชิงเวลำด้ำนกำรสอบสวนโรคของทีมเฝ้ำระวัง 
สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพโดยวดั เวลำทใ่ี ชใ้ นกำรตอบสนองตอ่ เหตกุ ำรณ ์ (Response time) 
ต้ังแต่ทรำบว่ำมีผู้ป่วยหรือกำรระบำดจนถึงเวลำท่ีออกปฏิบัติงำน ซ่ึงแตกต่ำงกันตำมควำมส�ำคัญ 
ของโรค โดยทั่วไปก�ำหนดให้ตอ้ งสอบสวนโรคภำยใน 24 ช่ัวโมงนับจำกวนั รบั แจ้งขำ่ วกำรระบำด 

วตั ถปุ ระสงค์ เพอ่ื เพมิ่ ขดี ควำมสำมำรถในกำรออกปฏบิ ตั งิ ำนภำคสนำมของของทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและ
ของตัวชว้ี ัด ภยั สุขภำพให้มีควำมรวดเร็วได้มำตรฐำนตำมทีก่ �ำหนด 

องคป์ ระกอบ มีกำรสอบสวนโรคทนั เวลำตำมทก่ี ำ� หนด [B]
ของตวั ช้ีวัด   1) มีกำรสอบสวนโรคทันเวลำ ร้อยละ 60–79  [S]
  2) มกี ำรสอบสวนโรคทนั เวลำ รอ้ ยละ 80 ข้ึนไป [B]
มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบื้องตน้  ภำยใน 48 ชว่ั โมง [S]
  1) มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบ้ืองต้นทันเวลำ รอ้ ยละ 60–79 
  2) มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบ้อื งต้นทันเวลำ รอ้ ยละ 80 ขึ้นไป

การค�านวณ   จ�ำนวนรำยงำนสอบสวนโรคทมี่ กี ำรสอบสวนทนั เวลำที่ก�ำหนด x 100  
จ�ำนวนรำยงำนสอบสวนโรคทั้งหมด

  จ�ำนวนรำยงำนสอบสวนโรคเบือ้ งต้นท่ีเขียนทันเวลำท่กี �ำหนด x 100  
จำ� นวนรำยงำนสอบสวนโรคเบ้อื งต้นท้ังหมด

คา� อธบิ าย 1.  ผลงานการสอบสวนโรค เป็นผลงำนที่เกิดจำกกำรปฏิบัติงำน ยกเว้นสงสัยโรคติดต่ออันตรำย 
  ต้องสอบสวนภำยใน 12 ช่วั โมง
2.  ผลงานทใี่ ชใ้ นการประเมนิ เปน็ ผลงำนกำรสอบสวนโรคทงั้ หมด ทง้ั กำรสอบสวนผปู้ ว่ ยเฉพำะรำย 
  และสอบสวนกำรระบำด 
3.  ผลงานท่ีไม่ใช้ในการประเมิน ได้แก่ กำรเก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำย 
  ท่ีเป็นกำรเก็บข้อมูลในโรงพยำบำลและสถำนบริกำรสำธำรณสุขอ่ืน ๆ และไม่รวมแบบสอบถำม 
  หรือแบบรวบรวมขอ้ มลู ทใ่ี ชใ้ นกำรสอบสวนกำรระบำด
4.  การสอบสวนโรคทันเวลาทกี่ า� หนด หมำยถึง 
  4.1 โรคหรือกลุ่มอำกำรท่ีมีควำมส�ำคัญสูงของประเทศไทย กองระบำดวิทยำก�ำหนดให้ต้อง 
      สอบสวนโรคภำยใน 48 ชัว่ โมงนบั จำกวันรับรกั ษำ
  4.2 กำรระบำดอื่นก�ำหนดให้สอบสวนโรคภำยใน 48 ชั่วโมงนับจำกวันรับรักษำ หรือภำยใน 
      24 ช่วั โมงนบั จำกวนั ทีไ่ ดร้ ับแจง้ ขำ่ วกำรระบำด ตำมขอ้ มลู ในทะเบยี นรับแจง้ ขำ่ ว
  4.3 โรคตดิ ตอ่ อนั ตรำยตำม พ.ร.บ. โรคตดิ ตอ่  พ.ศ. 2558 กำ� หนดใหส้ อบสวนโรคภำยใน 12 ชว่ั โมง
5.  Response time เปน็ ระยะเวลำตง้ั แตท่ รำบวำ่ มผี ปู้ ว่ ยหรอื กำรระบำดจนถงึ เวลำทอี่ อกปฏบิ ตั งิ ำน  
  กำรเฝำ้ ระวังท่ดี เี พม่ิ โอกำสใหท้ รำบกำรปว่ ยต้งั แตว่ ันทผ่ี ูป้ ว่ ยรบั กำรรักษำจนถงึ กำรรำยงำน
6.  รายงานการสอบสวนเบอื้ งตน้ (Preliminary Report) เปน็ รำยงำนทผ่ี สู้ อบสวนโรคจดั ทำ� ไวเ้ สนอตอ่  
  ผบู้ รหิ ำรงำนสำธำรณสขุ โดยเรว็  เพอื่ ทจ่ี ะรำยงำนเหตกุ ำรณท์ เ่ี กดิ ขน้ึ ในทนั ทภี ำยหลงั จำกทไี่ ดท้ ำ� กำร 
  สอบสวนโรคจนได้ข้อมูลเบ้ืองต้นที่ส�ำคัญ รำยงำนกำรสอบสวนเบื้องต้นมักจะประกอบด้วย 
  6 หวั ขอ้ หลกั  ไดแ้ ก ่ ควำมเปน็ มำ ผลกำรสอบสวนทเี่ นน้ ประเดน็ สำ� คญั  ๆ ทพี่ บในกำรสอบสวนโรค 

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 67

มาตรฐานดา้ นผลงาน
ตัวชว้ี ัดที่ 10 (ต่อ) ผลงานด้านความรวดเร็วในการสอบสวนโรค

หัวข้อ รายละเอียด

คา� อธบิ าย   แนวโนม้ ของ กำรระบำด กจิ กรรมควบคมุ โรคทไี่ ดด้ ำ� เนนิ ไปแลว้  สรปุ ควำมสำ� คญั และเรง่ ดว่ น และ 
  ข้อเสนอเพ่ือพิจำรณำด�ำเนินกำรต่อไป ควรจะจัดท�ำทันทีเม่ือกลับมำจำกกำรสอบสวนในพื้นที่  
  รำยงำนกำรสอบสวนเบอ้ื งตน้  อำจจะขำดควำมสมบรู ณใ์ นดำ้ นเนอ้ื หำ แตม่ คี วำมสำ� คญั อยำ่ งยง่ิ ตอ่  
  กำรดำ� เนนิ งำนควบคมุ และปอ้ งกนั โรคใหท้ นั ทว่ งทตี อ่ สถำนกำรณโ์ รคในขณะนนั้  และควำมยำวของ 
  รำยงำนมกั จะไมเ่ กนิ  2 หนำ้ กระดำษ

แนวทาง 1.  ประเมินจ�ำนวนผลงำนท่ีท�ำได้ตำมเกณฑ์ในรอบ 12 เดือน โดยนับจำกเดือนก่อนเดือนท่ีท�ำกำร 
การประเมนิ     ประเมินย้อนหลงั ขน้ึ ไป 
2.  นับจ�ำนวนรำยงำนสอบสวนโรคท้ังหมด ยกเว้นแบบสอบสวนผู้ป่วยเฉพำะรำยหรือแบบรวบรวม 
  ขอ้ มูลกำรระบำด 
3.  รำยงำนแตล่ ะฉบบั  เปรยี บเทยี บระยะหำ่ งระหวำ่ งวนั /เวลำทอ่ี อกสอบสวนโรคกบั วนั /เวลำทรี่ บั รกั ษำ/ 
  วินิจฉัย หรือวัน/เวลำทรี่ ับแจง้ ขำ่ วกำรระบำดตำมระยะเวลำทก่ี ำ� หนด 
4.  แยกรำยงำนสอบสวนโรคทม่ี ีกำรสอบสวนทนั ภำยในเวลำทีก่ ำ� หนด
5.  ค�ำนวณตำมสตู ร

ข้อมลู /หลกั ฐาน -  สำ� เนำรำยงำนสอบสวนโรค 
-  ทะเบยี นรับแจง้ ข่ำว หรือแฟม้ จดั เกบ็ ขำ่ วสำรแบบอน่ื ที่ใช้ร่วมกนั  

68 มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ 2563

มาตรฐานด้านผลงาน
ตัวช้วี ัดที่ 11 ผลงานดา้ นคณุ ภาพการเขยี นรายงานสอบสวนโรค

หวั ขอ้ รายละเอียด

ความหมาย ทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ สำมำรถเขียนรำยงำนสอบสวนโรคได้อย่ำงมีคุณภำพ 
ซ่ึงหมำยถึง มีรูปแบบกำรเขียนรำยงำนถูกต้อง มีข้อเสนอแนะในกำรควบคุมโรคที่สอดคล้องกับ 
ผลกำรสอบสวนและส่งรำยงำนทันเวลำตำมเกณฑ์ท่ีก�ำหนด รำยงำนฉบับสมบูรณ์ (Full report) 
หรอื  manuscript 

วัตถปุ ระสงค์ เพื่อพฒั นำคณุ ภำพของกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรค 
ของตัวช้วี ดั

องคป์ ระกอบ มีกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนกำรระบำดทีม่ คี ุณภำพตำมเกณฑ์ท่กี �ำหนด [B]
ของตัวช้วี ัด 1)  มกี ำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคทีม่ คี ณุ ภำพ 1–2 เรอื่ ง  [S]
2)  มีกำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคท่มี ีคุณภำพ 3 เร่ือง ขึน้ ไป

คา� อธิบาย 1.  ผลงานที่ใช้ในการประเมิน ใช้เฉพาะรายงานการสอบสวนการระบาด ทั้งที่ออกด�ำเนินกำรเอง 
  หรอื รว่ มดำ� เนนิ กำรกบั ทมี อนื่  กรณไี มม่ เี หตกุ ำรณร์ ะบำดในรอบ 1 ป ี ใหใ้ ชผ้ ลงำนยอ้ นหลงั  2 ป ี และ 
  กรณไี มม่ ีเหตุกำรณร์ ะบำดในรอบ 2 ป ี ใหใ้ ช้รำยงำนกำรสอบสวนผ้ปู ว่ ยเฉพำะรำยแทน
2.  การเขยี นรายงานสอบสวนโรคทมี่ คี ณุ ภาพ หมำยถงึ  รำยงำนฉบบั สมบรู ณ ์ (Full report) มหี วั ขอ้  
  ที่ส�ำคัญครบถ้วน ได้แก่ ชื่อเรื่อง ผู้สอบสวน บทคัดย่อ ควำมเป็นมำ วัตถุประสงค์ วิธีกำร ผลกำร 
  สอบสวน อภปิ รำยผล สรปุ ผล มำตรกำรปอ้ งกนั ควบคมุ โรค ปญั หำอปุ สรรค ขอ้ จำ� กดั  ขอ้ เสนอแนะ 
  กติ ตกิ รรมประกำศ เอกสำรอำ้ งองิ  และมเี นอ้ื หำไดค้ ณุ ภำพตำมเกณฑก์ ำรเขยี นรำยงำนกำรสอบสวนโรค 
  ของกรมควบคุมโรค (ตัวอยำ่ งเกณฑ์ ในภำคผนวก)

แนวทาง 1.  ประเมินจ�ำนวนผลงำนที่ท�ำได้ตำมเกณฑ์ในรอบ 1 ปี โดยนับจำกเดือนก่อนเดือนที่ท�ำกำรประเมิน 
การประเมนิ     ย้อนหลังข้ึนไป กรณีไม่มีเหตุกำรณ์ระบำดในรอบ 1 ปี ให้ใช้ผลงำนย้อนหลัง 2 ปี และกรณี 
  ไมม่ ีเหตกุ ำรณ์ระบำดในรอบ 2 ป ี ให้ใช้รำยงำนกำรสอบสวนผ้ปู ่วยเฉพำะรำยแทน
2.  นบั จ�ำนวนรำยงำนสอบสวนกำรระบำดทั้งหมด โดยไมจ่ ำ� กดั โรค 
3.  แยกรำยงำนสอบสวนกำรระบำดที่มีกำรเขยี นรำยงำนไดอ้ ยำ่ งมคี ณุ ภำพตำมเงอ่ื นไข

ข้อมลู /หลกั ฐาน ส�ำเนำรำยงำนสอบสวนกำรระบำด รำยงำนฉบบั สมบรู ณ์ (Full report) 

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภาพ 2563 69

แบบประเมินตนเอง

ทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรค
และภัยสุขภาพ ระดับอำเภอ

แบบประเมนิ ตนเองตามมาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ระดับอ�าเภอ

หน่วยงาน .....................................................................................................................................................................................................................................................................................
ระดบั ทีม   อา� เภอ    ศนู ยบ์ รกิ ารสาธารณสุข (กทม.)      
ผลการประเมนิ คร้งั กอ่ น    ไม่มี     ม ี ระดบั ทมี ......................................................... ผา่ นเกณฑร์ ะดบั  (พนื้ ฐาน, ด,ี  ดเี ยยี่ ม)........................................ เมอื่ ......................................................
ผลการประเมนิ ครั้งน ี้       ไมม่  ี     ม ี ระดบั ทมี .......................................................... ผา่ นเกณฑร์ ะดบั .......................................................................................................................................
ข้อคิดเหน็ /ข้อสังเกต.......................................................................................................................................................................................................................................................................
ผู้แทนทีมท่ที า� การประเมิน..............................................................................................................................................................................................................................................................
วนั ทป่ี ระเมนิ ...................................................................................................................................................................................................................................................................................

องค์ประกอบ/ตัวชี้วดั /ตวั ชว้ี ดั ยอ่ ย * ไมผ่ า่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตผุ ลสนบั สนนุ
มาตรฐานดา้ นความเป็นทีม
มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563
1. การจดั ต้ังทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ
1)  มีค�ำส่ังแต่งต้ังทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพที่มีรำยช่ือ  [B] 
เปน็ ปจั จบุ นั รอ้ ยละ 80 ขน้ึ ไป และกำ� หนดหนำ้ ทค่ี วำมรบั ผดิ ชอบของสมำชกิ ทมี
อยำ่ งชดั เจน
2)  หัวหน้ำทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพเป็นแพทย์หรือ  [B]
หัวหนำ้ หน่วยงำน

71 3)  ผู้สอบสวนหลักของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ (PI)   [B]
เปน็ นกั ระบำดวิทยำทม่ี ีประสบกำรณ์ดำ้ นระบำดวิทยำภำคสนำม

4)  จ�ำนวนและคุณสมบัติของสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและ  [B]
ภัยสุขภำพ มีจ�ำนวนสมำชิกต้ังแต่ 4 คนข้ึนไป ประกอบด้วย ผู้ปฏิบัติงำน 
แบบสหสำขำ/วชิ ำชีพ

5)  มีท�ำเนียบผู้เช่ียวชำญเฉพำะด้ำนในพ้ืนที่ เช่น ปศุสัตว์ พยำบำลโรคติดเช้ือ  [B]
ในโรงพยำบำล นักกีฏวิทยำ ฯลฯ

72 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 องคป์ ระกอบ/ตัวช้วี ัด/ตวั ชีว้ ดั ย่อย * ไม่ผา่ น ผ่าน หลักฐาน หรือเหตุผลสนบั สนนุ

2. ทมี มศี กั ยภาพทางวิชาการ

1)  มีแผนงำน/โครงกำรพัฒนำบุคลำกรของทีม อยำ่ งนอ้ ยปีละ 1 คร้ัง [B] 

2)  สมำชิกทีมร้อยละ 80 ข้ึนไป ได้รับกำรฝึกอบรมอย่ำงน้อยในหลักสูตร  [B]
ระบำดวิทยำท่ีมีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัติด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน 
ควบคุมโรค และเก็บส่ิงส่งตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร ระยะเวลำไม่ต�่ำกว่ำ 
20 ชว่ั โมง

3)  สมำชิกทีมร้อยละ 50 ขึ้นไป ได้เข้ำร่วมกิจกรรมพัฒนำบุคลำกร หรือ  [B]
จัดกำรควำมรู้ หรือประชุมเชิงปฏิบัติกำร ฟื้นฟูควำมรู้ หรือสัมมนำวชิ ำกำร 
ดำ้ นกำรเฝำ้ ระวงั  สอบสวนและควบคมุ กำรระบำด ภำยใน 1 ปี

มาตรฐานดา้ นความพรอ้ มและการปฏิบัตงิ าน

3. ทีมมีศกั ยภาพด้านการบรหิ ารทีมงาน

1)  จัดประชุมสมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ   [B]
อย่ำงน้อย 1 ครั้งต่อปี โดยมีสมำชกิ ทีมเขำ้ ร่วม ไม่น้อยกวำ่ ร้อยละ 80 

2)  หัวหน้ำทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ มีส่วนร่วมในกำร [B]
บรหิ ำรจัดกำรทมี

3)  สมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ไม่น้อยกว่ำ  [B]
รอ้ ยละ 50 เคยเข้ำรว่ มปฏบิ ตั ิงำนสอบสวนโรค ในรอบ 1 ปี

4)  จัดกิจกรรมหรือส่ิงสนับสนุนที่สร้ำงขวัญก�ำลังใจให้กับสมำชิกทีม  [S]
ท่อี อกปฏิบตั ิงำน

องคป์ ระกอบ/ตวั ชวี้ ัด/ตวั ชีว้ ัดยอ่ ย * ไมผ่ า่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตุผลสนับสนนุ

4. ทีมมีความพร้อมในการปฏิบตั งิ าน

1)  มีผู้ประสำนงำนทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพตลอด [B]
เวลำ เพ่ือรบั สง่ ข่ำวสำรหรือปฏบิ ตั ิงำนกรณเี รง่ ด่วน  

2)  มีหมำยเลขโทรศัพท์หรือกำรสื่อสำรอื่นที่สำมำรถติดต่อสมำชิกทีมเฝ้ำระวัง [B]
สอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภำพ ทัง้ หมดไดต้ ลอดเวลำ

3)  มีคู่มือ แนวทำงปฏิบัติงำน โปรแกรมหรือแบบฟอร์มกำรบันทึกข้อมูล   [B]
เพ่ือกำรเฝ้ำระวัง ตรวจสอบข่ำว แนวทำงปฏิบัติงำนเพ่ือกำรสอบสวนและ
ควบคุมโรค ตำมเกณฑ์ทก่ี ำ� หนด

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 4)  มีฐำนขอ้ มลู ทจ่ี �ำเปน็ ตอ่ กำรปฏิบัตงิ ำน [B]

5)  มยี ำนพำหนะท่สี ำมำรถน�ำออกปฏบิ ตั ิงำนได้ทนั ที [B]

6)  มวี สั ดอุ ุปกรณ์ เวชภัณฑ์ อปุ กรณป์ ้องกันรำ่ งกำยส่วนบคุ คล (PPE) ที่จำ� เปน็   [B]
ต่อกำรสอบสวนโรค ตำมเกณฑท์ ่ีก�ำหนด และพรอ้ มใช้

7)  มีกำรจัดงบประมำณ เพื่อใช้ในกำรสอบสวน ควบคุมโรค หรือส่งตัวอย่ำง   [B]
หรือกำรส่อื สำร หรอื คำ่ ตอบแทนปฏบิ ัตงิ ำนนอกเวลำรำชกำร

5. ทมี มกี ารฝึกซอ้ มทักษะทจี่ �าเป็นต่อการสอบสวนโรค

1)  มกี ำรฝกึ ปฏบิ ตั ทิ กั ษะทจี่ ำ� เปน็ ในกำรสอบสวนโรคจรงิ  อยำ่ งนอ้ ย 1 ครง้ั ตอ่ ปี [B]

2)  มกี ำรฝกึ ซ้อมแผนกำรสอบสวนโรคของหนว่ ยงำน อย่ำงน้อย 1 ครั้งต่อปี [B]
3)  ได้ร่วมซ้อมแผนตอบโต้ภำวะฉุกเฉินทำงสำธำรณสุขกับหน่วยงำนอ่ืน   [B]

โดยแสดงบทบำทของทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ  
อย่ำงชัดเจน ภำยใน 2 ปี

73

74 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 องคป์ ระกอบ/ตวั ชวี้ ัด/ตัวชี้วดั ย่อย * ไมผ่ ่าน ผา่ น หลกั ฐาน หรือเหตผุ ลสนบั สนุน

มาตรฐานด้านความสามารถการปฏิบตั ิงาน

6. การเฝ้าระวัง เตอื นภัย และรายงาน

การเฝา้ ระวงั เหตกุ ารณ์

1)  มีกำรรับแจ้งข่ำว จำกเครือข่ำยในพื้นที่ เช่น โรงเรียน ศูนย์เด็กเล็ก อสม.   [B]
ผู้ปกครอง ร้ำนค้ำ รำ้ นขำยยำ ประชำชน ส่อื ออนไลน์ ฯลฯ ทกุ เดือน
2)  มกี ำรตรวจสอบข่ำว (Verification) ท่ีได้รบั แจ้ง ร้อยละ 80 [B]
3)  มีกำรแจ้งเตือนข่ำว หลังตรวจสอบแล้วพบควำมผิดปกติไปยังผู้เก่ียวข้อง   [B]
รอ้ ยละ 80
การเฝ้าระวงั โรคในระบบรายงาน

1)  มกี ำรตรวจตรวจจบั กำรระบำดของโรคในระบบเฝำ้ ระวัง [B]
2)  มีกำรแจง้ เตือนผลกำรตรวจจับกำรระบำดไปยังผู้เกย่ี วขอ้ งเดอื นละ 1 คร้ัง [B]

7. การสอบสวนโรคและภยั สขุ ภาพ และการควบคมุ โรคข้ันตน้  (ทดสอบ)

1)  มีกำรก�ำหนดเกณฑ์ของทีมในกำรออกสอบสวนโรค ควบคุมกำรระบำด  [B]
หรอื ตอบโตภ้ ำวะฉกุ เฉนิ ทำงสำธำรณสขุ

2)  สำมำรถเก็บตัวอย่ำง น�ำส่งตัวอย่ำง และเลือกอุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วน [B]
บุคคล ไดถ้ กู ตอ้ งและเหมำะสม (ทดสอบ)

3)  มกี ระบวนกำรสอบสวนโรคและควบคมุ โรคขนั้ ตน้ ทมี่ คี ณุ ภำพ (ทดสอบ) [B]

4)  มกี ำรจดั กำรดำ้ นอนำมยั สงิ่ แวดลอ้ มเบอื้ งตน้ เพอ่ื ควบคมุ กำรแพรก่ ระจำยเชอ้ื [B]
จำกผู้ป่วยและพำหะในชุมชน ขณะที่มีกำรระบำดได้อย่ำงเหมำะสม  
(ทดสอบ)

5)  สวมใส่และถอดอุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วนบุคคล (PPE) ส�ำหรับโรคติดต่อ [B]
อนั ตรำยได้อยำ่ งถูกต้อง (ทดสอบ)

องคป์ ระกอบ/ตวั ช้วี ดั /ตัวชว้ี ัดยอ่ ย * ไม่ผา่ น ผา่ น หลกั ฐาน หรอื เหตผุ ลสนับสนุน
มาตรฐานดา้ นผลงาน
มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563  
8. ผลงานด้านความครบถ้วนของการสอบสวนโรค [B]
[S]
มีกำรสอบสวนโรคครบถว้ น  [B]
1)  มรี ำยงำนสอบสวนโรคครบถ้วน รอ้ ยละ 60–79 [S] 
2)  มีรำยงำนสอบสวนโรคครบถ้วน ร้อยละ 80 ขึ้นไป  [B]
9. ผลงานด้านคุณภาพการสอบสวนและควบคมุ โรค [S]
[B]
มีกำรสอบสวนและควบคมุ โรคทม่ี ีคณุ ภำพ ตำมเกณฑ์ท่ีก�ำหนด [S]
1)  มีรำยงำนสอบสวนโรคท่ีมคี ณุ ภำพ จ�ำนวน 1–2 ฉบับ [B]
2)  มรี ำยงำนสอบสวนโรคที่มคี ณุ ภำพ จำ� นวน 3 ฉบับ ขึน้ ไป  [S]
10. ผลงานดา้ นความรวดเรว็ ในการสอบสวนโรค

มกี ำรสอบสวนโรคทนั เวลำตำมทกี่ �ำหนด
1)  มีกำรสอบสวนโรคทนั เวลำ ร้อยละ 60–79 
2)  มกี ำรสอบสวนโรคทนั เวลำ ร้อยละ 80 ขนึ้ ไป
มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบ้ืองตน้  ภำยใน 48 ชัว่ โมง
1)  มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบอื้ งตน้ ทนั เวลำ รอ้ ยละ 60–79 
2)  มกี ำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคเบอื้ งตน้ ทนั เวลำ รอ้ ยละ 80 ขนึ้ ไป
11. ผลงานดา้ นคณุ ภาพการเขียนรายงานสอบสวนโรค

มีกำรเขียนรำยงำนสอบสวนกำรระบำดทมี่ คี ุณภำพตำมเกณฑ์ท่กี �ำหนด
1)  มีกำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคทีม่ คี ณุ ภำพ 1–2 เรอ่ื ง 
2)  มีกำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคที่มีคุณภำพ 3 เร่อื ง ขึน้ ไป
หมายเหตุ * B = Basic requirement, S = Special requirement

75

แบบสรปุ ผลการประเมนิ มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ าน
ทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ ระดบั อ�าเภอ

หน่วยงำน................................. อำ� เภอ/เขต.......................... จังหวัด................................. พน้ื ท ี่ สคร./สปคม. ...........................
ระดับทมี ทข่ี อประเมนิ    ระดับพื้นท่/ี ทอ้ งถิน่    ระดบั อำ� เภอ และ ศบส.กทม.
ผลกำรประเมนิ ครง้ั กอ่ น   ไมม่  ี         มี     ผำ่ นเกณฑร์ ะดับ ................................... เมื่อ ป ี พ.ศ. .................................
ผลกำรประเมินครง้ั นี ้    ไมผ่ ำ่ น         ผำ่ น  ระดบั ......................
ทีมท่ีทำ� กำรประเมนิ .......................................................................................................................................................................
วันท่ปี ระเมนิ /รับรองผลกำรประเมิน..............................................................................................................................................

ตัวชว้ี ัดย่อย (B/S) ตัวชี้วดั ทผ่ี า่ น ( ) ขอ้ คดิ เหน็ ต่อ
ผลการประเมิน
องคป์ ระกอบ/ตัวช้วี ดั จ�านวน ที่ผ่านเกณฑ์ ไม่ผา่ น ผา่ น
พ้นื ฐาน
ดี

มาตรฐานด้านความเป็นทีม ......B
1. กำรจดั ตง้ั ทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สขุ ภำพ 5B ......B
2. ทมี มศี กั ยภำพทำงวชิ ำกำร 3B

มาตรฐานดา้ นความพรอ้ มและการปฏบิ ตั ิงาน 3B/S .....B/.....S
3. ทีมมศี กั ยภำพด้ำนกำรบรหิ ำรทีมงำน 7B ......B
4. ทมี มีควำมพร้อมในกำรปฏบิ ัตงิ ำน 3B .....B
5. ทมี มกี ำรฝกึ ซอ้ มทกั ษะทจี่ ำ� เปน็ ตอ่ กำรสอบสวนโรค

มาตรฐานด้านความสามารถการปฏิบัตงิ าน 5B ......B
6. กำรเฝำ้ ระวัง เตือนภัย และรำยงำน 5B ......B
7. กำรสอบสวนโรคและภัยสุขภำพ และกำรควบคุมโรค 

ข้ันต้น (ทดสอบ)

มาตรฐานด้านผลงาน B/S B หรอื  S
8. ผลงำนด้ำนควำมครบถ้วนของกำรสอบสวนโรค B/S B หรอื  S
9. ผลงำนดำ้ นคณุ ภำพกำรสอบสวนและควบคมุ โรค 2B/2S .....B/.....S
10. ผลงำนด้ำนควำมรวดเร็วในกำรสอบสวนโรค B/S B หรือ S
11. ผลงำนดำ้ นคณุ ภำพกำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรค

รวมจา� นวนตวั ชวี้ ัดที่ประเมนิ

สรุปและขอ้ เสนอแนะ.....................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................

(ลงชอ่ื ) .............................................

76 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ 2563

บรรณานุกรม

บรรณานุกรม

  1.  วันชัย อำจเขยี น และนิภำพรรณ สฤษด์อิ ภิรกั ษ์. กลยทุ ธ์กำรตลำดในกำรขบั เคล่อื นนโยบำยพัฒนำทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวน 
    เคลอ่ื นที่เรว็  (SRRT) ของประเทศไทย [อินเทอร์เนต็ ]. 2558 [เขำ้ ถงึ เมื่อ 1 พ.ย. 2562]. เขำ้ ถงึ ไดจ้ ำก: 
    http://www.boe.moph.go.th/Annual/AESR2015/aesr2558/WESR_2558%20CD/wk58_20.pdf
  2.  วนั ชยั  อำจเขยี น, ลดำรัตน ์ ผำตนิ ำวนิ . มำตรฐำนทีมเฝ้ำระวงั สอบสวนเคลอื่ นที่เร็ว (SRRT). กรุงเทพมหำนคร: องคก์ ำร 
    รบั สง่ สินคำ้ และพสั ดภุ ณั ฑ์; 2548. 
  3.  วนั ชยั  อำจเขยี น, นภิ ำพรรณ สฤษดอิ์ ภริ กั ษ,์  ทพิ ยำ เผอ่ื นพภิ พ, อำ� นวย ทพิ ศรรี ำช, ศริ พิ ร วชั รำกร, พมิ พผ์ กำ นศิ ววฒั นำนนั ท,์  
    และคณะ. มำตรฐำนและแนวทำงปฏบิ ตั ิงำนทมี เฝ้ำระวงั สอบสวนเคลอ่ื นที่เร็ว (SRRT). กรุงเทพมหำนคร: ชุมนุมสหกรณ์ 
    กำรเกษตรแห่งประเทศไทย; 2552.
  4.  นภิ ำพรรณ สฤษดอ์ิ ภริ กั ษ,์  วนั ชยั  อำจเขยี น, วรำลกั ษณ ์ ตงั คณะกลุ , อำ� นวย ทพิ ศรรี ำช, สภุ ำวณิ  ี แสงเรอื น. มำตรฐำนและแนวทำง 
    ปฏบิ ตั งิ ำนทมี เฝำ้ ระวงั สอบสวนเคลอ่ื นทเ่ี รว็  (SRRT) ฉบบั ปรบั ปรงุ ใหม ่ (2555). กรงุ เทพมหำนคร: โรงพมิ พช์ มุ นมุ สหกรณ์ 
    กำรเกษตรแหง่ ประเทศไทย; 2555. 
  5.  อังคณำ บรสิ ุทธ์,ิ  สทุ ธนิ ีย ์ มโนสมุทร, ณัฐนร ี สถติ ไพบูลย,์  จนิ ตนำ บตุ รชน, พิเชษฐ์ ถน่ิ ทับไทย, ชนญั ปภัสร ์ บัวทอง และ 
    คณะ. พระรำชบญั ญตั ิโรคตดิ ตอ่  พ.ศ. 2558. กรงุ เทพมหำนคร: โรงพมิ พ์แหง่ จุฬำลงกรณ์มหำวิทยำลยั ; 2561.
  6.  ธนรกั ษ ์ ผลิพฒั น,์  พรพิทกั ษ ์ พนั ธห์ ลำ้  และช�ำนำญ ม่วงแดง. กรอบแนวทำงกำรพฒั นำศนู ยป์ ฏิบัติกำรภำวะฉกุ เฉนิ และ 
    ระบบบญั ชำกำรเหตกุ ำรณใ์ นภำวะฉกุ เฉนิ ทำงสำธำรณสขุ  กรมควบคมุ โรค พ.ศ. 2564–2559. กรงุ เทพมหำนคร: โรงพมิ พ ์
    ชมุ นมุ สหกรณ์กำรเกษตรแหง่ ประเทศไทย; 2558.
  7.  สำ� นักระบำดวิทยำ กรมควบคุมโรค. แนวทำงกำรรำยงำนโรคตดิ ตอ่ อนั ตรำยและโรคตดิ ต่อท่ีต้องเฝำ้ ระวงั  ตำมพระรำช 
    บญั ญัติโรคตดิ ตอ่  พ.ศ. 2558 [อินเทอรเ์ นต็ ]. 2561 [เขำ้ ถึงเมื่อ 1 พ.ย. 2562]. เข้ำถงึ ไดจ้ ำก: http://e–lib.ddc.moph. 
    go.th/pdf/material%20503/material%20503.pdf
  8.  พจมำน  ศิริอำรยำภรณ์,  วรำลักษณ์  ตังคณะกุล,  ธีรศักด์ิ  ชักน�ำ,  ชวลิต  ตันตินิมิตกุล,  สิริลักษณ์  รังษีวงศ์, 
    พวงทิพย ์ รตั นะรัต,  บรรณำธกิ ำร.  กฎอนำมัยระหว่ำงประเทศ  2548)  2005).  พมิ พค์ รั้งท่ี  3.  นนทบุรี:  ชมุ นุมสหกรณ ์
    กำรเกษตรแห่งประเทศไทย; 2556.
  9.  กระทรวงสำธำรณสุข.  แผนยุทธศำสตร์กำรพัฒนำงำนด้ำนกฎอนำมัยระหว่ำงประเทศ  พ.ศ.  2548  ส�ำหรับช่วงป ี พ.ศ. 
    2560–2564.

78 มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563

บรรณานกุ รม (ตอ่ )

  10. กองระบำดวิทยำ  กรมควบคุมโรค.  หลักเกณฑ์กำรสนับสนุนค่ำตรวจวิเครำะห์  โดยกองระบำดวิทยำ  กรมควบคุมโรค 
    ฉบบั เดือนมกรำคม 2563 และเง่อื นไขกำรออกสอบสวนโรคของทมี ปฏบิ ตั ิกำรสอบสวนโรค (Joint Investigation: JIT) 
    กองระบำดวทิ ยำ ฉบบั ปรบั ปรงุ  มกรำคม 2563 [อนิ เทอรเ์ นต็ ]. 2561 [เขำ้ ถงึ เมอ่ื  25 ก.พ. 2563]. เขำ้ ถงึ ไดจ้ ำก: https:// 
    ddc.moph.go.th/doe/news.php?news=11514&deptcode=doe
  11. ส�ำนักระบำดวทิ ยำ กรมควบคุมโรค. แนวทำงกำรรำยงำนโรคติดต่ออนั ตรำยและโรคตดิ ตอ่ ท่ตี ้องเฝ้ำระวงั  ตำมพระรำช
    บญั ญัตโิ รคตดิ ต่อ พ.ศ. 2558 [อินเทอร์เนต็ ]. 2561 [เขำ้ ถึงเม่อื  1 พ.ย. 2562]. เขำ้ ถึงได้จำก: http://e–lib.ddc.moph. 
    go.th/pdf/material%20503/material%20503.pdf
  12. บรษิ ทั  ทำ่ อำกำศยำนไทย จำ� กดั  (มหำชน). 5 แนวทำงกำรทำ� ควำมสะอำดพน้ื ทสี่ มั ผสั เชอ้ื ไวรสั  COVID–19 [อนิ เทอรเ์ นต็ ]. 
    2563 [เขำ้ ถงึ เมอื่  30 ม.ี ค. 2563]. เขำ้ ถงึ ไดจ้ ำก: https://www.airportthai.co.th/th/5–แนวทำงกำรทำ� ควำมสะอำดพน้ื .
  13. คณะแพทยศำสตร์โรงพยำบำลรำมำธิบดี  มหำวิทยำลัยมหิดล.  กำรเลือกอุปกรณ์ป้องกันกำรติดเชื้อและแพร่กระจำย 
    เชื้อโรคโควดิ –19  สำ� หรับบุคลำกรในสถำนพยำบำล [อนิ เทอรเ์ นต็ ].  2563  [เข้ำถงึ เมื่อ  3  มิ.ย.    2563].  เขำ้ ถงึ ได้จำก: 
    https://med.mahidol.ac.th/ramacme/th/article/24apr2020–0912
  14. สริ หิ ญงิ  ทพิ ศรรี ำช, โรม บวั ทอง, กษมำ ตมุ้ ทอง. กำรสอบสวนอำหำรเปน็ พษิ ในงำนตดั ลกู นมิ ติ ของวดั แหง่ หนง่ึ  ตำ� บลปำ่ ตุ้ม 
    อำ� เภอพรำ้ ว จงั หวดั เชยี งใหม่ วันที่ 27–30 มนี ำคม 2560. รำยงำนกำรเฝำ้ ระวังทำงระบำดวิทยำประจำ� สปั ดำห.์  2561; 
    49: 529–36.

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสขุ ภาพ 2563 79

ภาคผนวก

ภาคผนวก
ก

ภาคผนวก ก

การอบรมระบาดวิทยาพน้ื ฐาน : หลกั สูตรระบาดวทิ ยา 20 ชว่ั โมง
  สมำชิกทีมเฝ้ำระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภำพ ต้องผ่ำนกำรอบรมระบำดวิทยำพื้นฐำน หลักสูตรระบำดวิทยำ 
ที่มีกำรบรรยำยและฝึกปฏิบัติด้ำนกำรเฝ้ำระวัง สอบสวน ควบคุมโรค และกำรเก็บสิ่งส่งตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร ระยะเวลำ 
ไม่ต่�ำกว่ำ 20 ชั่วโมง ตำมประกำศกรมควบคุมโรค เรื่อง หลักสูตรกำรฝึกอบรมส�ำหรับผู้ที่จะได้รับกำรแต่งต้ังให้เป็นเจ้ำหน้ำท ่ี
ในหน่วยปฏิบตั กิ ำรควบคุมโรคติดต่อ 

วตั ถุประสงคข์ องหลักสตู ร เพอื่ ให้ผ้เู ขา้ รบั การอบรม

  1.  มคี วำมร ู้ ควำมเข้ำใจหลกั ระบำดวทิ ยำเบือ้ งตน้
  2.  สำมำรถวิเครำะห์ตรวจจับกำรระบำดได้
  3.  สำมำรถสอบสวน ป้องกนั และควบคมุ โรคทีเ่ ปน็ ปญั หำของพน้ื ที่ได้
  4.  สำมำรถเขยี นรำยงำนกำรสอบสวนโรคไดอ้ ยำ่ งมปี ระสทิ ธิภำพ
  5.  สำมำรถเชือ่ มโยงหลักระบำดวทิ ยำไปสูแ่ นวทำงปอ้ งกันควบคุมโรคได้
  6.  สำมำรถน�ำเสนอขอ้ มลู ทำงระบำดวิทยำได้

วชิ าในหลกั สูตร

  1.  หลักระบำดวทิ ยำ (ไม่ต่ำ� กวำ่  2 ช่ัวโมง) 
  2.  กำรเฝ้ำระวงั ทำงระบำดวทิ ยำ (ไม่ต่�ำกว่ำ 3 ชัว่ โมง) 
  3.  สถติ ิ กำรวเิ ครำะหข์ อ้ มลู เบ้ืองตน้  กำรนำ� เสนอข้อมลู ทำงระบำดวิทยำ (ไมต่ ำ่� กวำ่  4 ช่ัวโมง 30 นำที) 
  4.  กำรสอบสวนทำงระบำดวิทยำ (ไม่ต�่ำกวำ่  6 ช่วั โมง) 
  5.  กำรเก็บส่งิ ส่งตรวจ (อยำ่ งนอ้ ย 2 ชั่วโมง) 
  6.  พ.ร.บ. โรคติดตอ่  พ.ศ. 2558 (ไมต่ �่ำกวำ่  1 ช่ัวโมง 30 นำที) 
  7.  กำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรค (ไม่ตำ่� กวำ่  1 ช่วั โมง) 

82 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563

รายละเอยี ดในรายวิชา

วิชา วตั ถุประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม หัวขอ้ สา� คัญ ระยะเวลา กจิ กรรม การประเมินผล

1. หลักระบำดวทิ ยำ ผู้เข้ำรับกำรอบรมสำมำรถ 1. ควำมหมำยของระบำดวทิ ยำธรรมชำติของ 2 ช่ัวโมง บรรยำย และ 1. กำรมสี ว่ นรว่ มในกำร
1. อธิบำยหลักระบำดวิทยำได้   ระบำดวิทยำและกจิ กรรมทำงระบำดวิทยำ 3 ชั่วโมง ยกตวั อยำ่ ง   แสดงควำมคดิ เหน็
2. อธบิ ำยหลักกำรควบคุมโรคได้ 2. ปจั จยั สำมทำงทำงระบำดวิทยำและควำมสมั พันธ์ 4 ช่ัวโมง
3. บอกควำมเช่ือมโยงระหว่ำงหลักระบำดวิทยำ  3. กระบวนกำรกำรเกดิ โรค ธรรมชำตขิ องกำรเกดิ โรค 30 นำที 2. กำรซกั ถำม
  กับหลักกำรปอ้ งกันควบคุมโรคได้   และกำรกระจำยของโรค 3. กำรทดสอบกอ่ น
4. ควำมเชอ่ื มโยงระหว่ำงกระบวนกำรเกดิ โรค   และหลังกำรอบรม

  ธรรมชำตขิ องกำรเกดิ โรคและกำรกระจำยของโรค
  กบั ระดับกำรปอ้ งกนั ควบคุมโรค
5. กำรประยกุ ตร์ ะบำดวทิ ยำเพอื่ ควบคมุ โรคและแกไ้ ข
  ปญั หำสุขภำพ
มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563
2. กำรเฝำ้ ระวงั ผเู้ ข้ำรับกำรอบรมสำมำรถ 1. ควำมหมำยของกำรเฝ้ำระวงั บรรยำย และ 1. กำรมสี ว่ นรว่ มในกำร
  ทำงระบำดวิทยำ 1. บอกควำมหมำยและขน้ั ตอนกำรเฝำ้ ระวงั 2. ชนิดของกำรเฝำ้ ระวงั ยกตวั อย่ำง   แสดงควำมคิดเหน็
  (Epidemiological    ทำงระบำดวิทยำได้ 3. ขน้ั ตอนกำรเฝำ้ ระวงั ทำงระบำดวิทยำ
  Surveillance)  2. อธบิ ำยรปู แบบและวธิ ีกำรเฝำ้ ระวังทำง 4. ระบบกำรเฝำ้ ระวงั ทำงระบำดวทิ ยำในประเทศไทย 2. กำรซักถำม
  ระบำดวทิ ยำได้ 5. กำรเฝ้ำระวงั  5 ระบบ 5 มติ ิ 3. กำรทดสอบก่อน
3. สำมำรถตรวจจับเหตุกำรณผ์ ิดปกตทิ ำง 6. กำรจดั ตงั้ ระบบเฝำ้ ระวังพิเศษ    และหลงั กำรอบรม
7  กำรใช้ประโยชน์ข้อมลู จำกกำรเฝ้ำระวังทำง
  สขุ ภำพได้   ระบำดวิทยำในกำรปอ้ งกนั และควบคุมโรควิทยำ
4. อธิบำยกำรน�ำผลกำรเฝำ้ ระวงั ไปใช้
  ประโยชน์ในกำรป้องกนั และควบคมุ โรคได้

3. สถิตแิ ละกำร ผเู้ ขำ้ รบั กำรอบรมสำมำรถ 1. อตั รำ อตั รำสว่ น สัดส่วน บรรยำย 1.กำรน�ำเสนอผลกำร
  วิเครำะหข์ อ้ มลู 1. เลือกใช้สถิติเชิงพรรณนำในกำรแสดงกำรเกิด  2. Mean Median SD Range แบบฝกึ หัด   ฝกึ ปฏิบตั ิ
  เบอื้ งตน้   กำรกระจำยทำงระบำดวิทยำของโรคได้อย่ำง  3. กำรนำ� เสนอขอ้ มลู ดว้ ย กรำฟมำตรำสว่ นเลขคณิต 2. กำรซกั ถำม
  ถูกตอ้ ง   semi–log Histogram, Bar chart, Pie chart, 3. กำรทดสอบก่อน
2. วเิ ครำะหส์ ถำนกำรณ ์ แนวโนม้ กำรเปลยี่ นแปลง    Spot map   และหลังกำรอบรม
  และตรวจจบั กำรระบำดได้ 4. กำรวิเครำะห์สถำนกำรณโ์ รค
3. จัดทำ� รำยงำนสถำนกำรณโ์ รคทเี่ ฝ้ำระวังทำง 5. กำรเขยี นรำยงำนสถำนกำรณโ์ รค
83   ระบำดวิทยำได้

84 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 รายละเอยี ดในรายวชิ า (ต่อ)

วิชา วตั ถุประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม หัวข้อสา� คญั ระยะเวลา กจิ กรรม การประเมนิ ผล
บรรยำย 1. กำรมสี ว่ นรว่ มในกำร
4. กำรสอบสวนทำง ผูเ้ ขำ้ รับกำรอบรมสำมำรถ 1. หลกั กำรสอบสวนทำงระบำดวิทยำ 6 ชัว่ โมง แบบฝกึ หดั   แสดงควำมคดิ เห็น
  ระบำดวิทยำ 1. อธิบำยแนวคิด หลักกำรและประโยชนข์ อง 2. กำรสอบสวนผู้ปว่ ยเฉพำะรำย 2. กำรซักถำม
  กำรสอบสวนทำงระบำดวิทยำได้ 3. กำรสอบสวนกำรระบำด บรรยำย 3. กำรทดสอบก่อน
2. อธบิ ำยขนั้ ตอนกำรสอบสวนผปู้ ว่ ยเฉพำะรำยได้ 4. เกณฑ์ในกำรสอบสวนผปู้ ่วย/กำรระบำด ฝึกปฏบิ ัติ   และหลงั กำรอบรม
3. อธิบำยกำรสอบสวนกำรระบำดแบบกลุ่มก้อน    กลุ่มโรคติดเชอ้ื ท่มี ีควำมส�ำคัญสูง รำยบคุ คล สงั เกต และ
  เบอื้ งตน้ ได้ 5. แบบฝกึ หดั กำรสอบสวนกำรระบำด (กำรเตรยี มทมี   ใหข้ ้อคดิ เห็น
4. บอกเกณฑใ์ นกำรสอบสวนผูป้ ่วย/กำรระบำด   กำรเก็บรวบรวมข้อมลู  วเิ ครำะหข์ ้อมลู  กำรสำ� รวจ บรรยำย
  ทสี่ �ำคญั ได้   สงิ่ แวดลอ้ ม กำรควบคมุ โรค)  1. ซักถำม
2. กำรทดสอบก่อน
5. กำรเกบ็ ตวั อย่ำง ผู้เขำ้ รับกำรอบรมสำมำรถ 1. อปุ กรณ ์ วธิ กี ำรเกบ็ สงิ่ สง่ ตรวจ และกำรนำ� สง่ ตรวจ 2 ช่ัวโมง   และหลังกำรอบรม
  ส่งตรวจ 1. ทำ�  Rectal swab ไดถ้ กู ต้อง   ทำงห้องปฏบิ ตั ิกำร ในโรคระบบทำงเดนิ อำหำร
2. ท�ำ Throat swab ไดถ้ ูกต้อง 2. อปุ กรณ ์ วธิ กี ำรเกบ็ สง่ิ สง่ ตรวจ และกำรนำ� สง่ ตรวจ
3. ทำ�  Hand swab ไดถ้ ูกตอ้ ง   ทำงหอ้ งปฏิบัตกิ ำร ในโรคระบบทำงเดินหำยใจ
4. ทำ�  Nasal swab ได้ถูกตอ้ ง
5. ท�ำ Nasopharyngeal swab ไดถ้ ูกตอ้ ง
6. กำรเกบ็ ตวั อย่ำงอำหำรและน�ำ้ สง่ ตรวจหำ
  เชอ้ื ไวรัสและเชอื้ แบคทีเรยี ก่อโรค
7. ตรวจคลอรีนคงเหลอื ในน�ำ้ ดื่ม น�้ำใช้ไดอ้ ยำ่ ง 
  ถกู ตอ้ ง
8. นำ� วตั ถตุ วั อยำ่ ง ขนส่งไดอ้ ยำ่ งถูกต้อง

6. พ.ร.บ. โรคตดิ ตอ่ ผูเ้ ข้ำรบั กำรอบรมสำมำรถ 1. โครงสรำ้ งและกลไกกำรด�ำเนินงำนตำม พ.ร.บ.  1ชั่วโมง
  พ.ศ. 2558 1. บอกช่ือโรคตดิ ต่ออนั ตรำยได้อยำ่ งถูกต้อง   โรคติดต่อ พ.ศ. 2558 30 นำที
2. อธบิ ำยระยะเวลำกำรแจง้  กำรสอบสวนโรค 2. ชื่อและอำกำรส�ำคญั ของโรคติดตอ่ อนั ตรำย
  เมอ่ื พบผปู้ ว่ ยโรคตดิ ตอ่ อนั ตรำย และโรคตดิ ตอ่   3. ชื่อโรคติดตอ่ ทเ่ี ฝำ้ ระวงั  
  ที่เฝ้ำระวงั ได้อย่ำงถกู ต้อง 4. กำรประกำศโรคระบำด
3. อธิบำยบทก�ำหนดโทษ หำกละเลยกำรปฏบิ ตั  ิ 5. หน่วยปฏบิ ัตกิ ำรควบคมุ โรคติดต่อ 
  หนำ้ ที่ตำม พ.ร.บ. โรคตดิ ตอ่  พ.ศ. 2558 ได ้ 6. คำ่ ทดแทนและบทกำ� หนดโทษ
  ถูกตอ้ ง

รายละเอียดในรายวิชา (ตอ่ )

วชิ า วัตถปุ ระสงค์เชิงพฤตกิ รรม หวั ข้อสา� คญั ระยะเวลา กิจกรรม การประเมนิ ผล
1. รูปแบบกำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรค 1 ชว่ั โมง บรรยำย 1. ซกั ถำม
7. กำรเขยี นรำยงำน ผูเ้ ข้ำรบั กำรอบรมสำมำรถ 2. กำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคเบอ้ื งตน้ 2. กำรทดสอบก่อน
  สอบสวนโรค   1. อธบิ ำยหลกั กำร และรูปแบบ 3. กำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคฉบบั สมบูรณ์   และหลังกำรอบรม
  Full Report     กำรเขยี นรำยงำนสอบสวนโรคได้ 4. กำรเขียนรำยงำนสอบสวนโรคเพื่อน�ำเสนอ
  บทควำมทำงวิชำกำร

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563

85

ตัวอย่าง ค�าสง่ั แตง่ ต้ังทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ ระดับอ�าเภอ

Logistics

86 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563

ภาคผนวก
ข

ตัวอย่าง ค�าสง่ั แตง่ ต้ังทีมตระหนักรู้สถานการณ์

ข่ำว และประเมิณควำมเส่ียงของเหตุกำรณ์

88 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

ตัวอย่าง บทบาทหน้าที่

ทีมตระหนกั รูส้ ถานการณ์ กรมควบคมุ โรค (Situation Awareness Team; SAT)

ปรับปรุง ณ 16 ธันวำคม 2562

สมาชกิ SAT ประจ�าสปั ดาห์

  1.  Supervisor
  2.  SAT Manager
  3.  Supervisor Assistant
  4.  In Charge 1
  5.  In Charge 2

ภารกิจหลกั ของ SAT ประจา� สปั ดาห์

  1.  เฝ้ำระวังและตรวจจับเหตุกำรณ์ผิดปกติ ตรวจสอบข่ำวกำรระบำด ติดตำมสถำนกำรณ์โรคและภัยสุขภำพท่ีส�ำคัญ 
โรคตำมฤดกู ำลท้ังในและตำ่ งประเทศ เพ่อื
    1.1  ค้นหำเหตุกำรณ์ท่ีผิดปกติ ตรวจสอบและยืนยันว่ำมีเหตุกำรณ์ผิดปกติ มีกำรระบำดของโรคหรือภัยสุขภำพจริง 
    1.2  ประสำนและตดิ ตำมสถำนกำรณก์ ำรระบำดของโรคและภยั สขุ ภำพอยำ่ งใกลช้ ดิ  รวมทงั้ ใหก้ ำรปรกึ ษำและแนะนำ�  
แนวทำงกำรป้องกนั ควบคมุ กำรระบำด
    1.3  อธิบำยลักษณะกำรเกดิ  กำรกระจำยตำม Time Place Person ขนำด และควำมรุนแรงของเหตุกำรณ์
    1.4  สรุปสำเหตุ ปัจจยั เส่ียง ปัจจัยเออื้ ให้เกิดกำรระบำด รวมทง้ั ขอ้ มูลทำงระบำดวทิ ยำอนื่  ๆ ท่ีเก่ยี วข้อง
    1.5  จดั ทำ� รำยงำนสรปุ สถำนกำรณ์โรคและภยั สขุ ภำพประจ�ำสปั ดำห์ เสนอผบู้ รหิ ำรและหนว่ ยงำนต่ำง ๆ
    1.6  วิเครำะห์ สังเครำะห์ ประเมินควำมเส่ียง และเสนอแนวทำงกำรตอบโต้เหตุกำรณ์กำรระบำดหรือเหตุกำรณ ์
ผดิ ปกตใิ หแ้ กผ่ ูบ้ รหิ ำร      
  2.  ประสำนข้อมูลและกำรป้องกันควบคุมกำรระบำด ระหว่ำง SAT กรมควบคุมโรคกับ JIT/SRRT ของ EOC สคร. 
จงั หวัด และหนว่ ยงำนต่ำง ๆ
  3.  ประสำนข้อมลู / รำยงำน/ สอื่ สำรกบั ผ้บู ริหำร ผู้เกย่ี วขอ้ ง และหน่วยงำนตำ่ งๆ ทีเ่ กี่ยวข้องอยำ่ งสม�่ำเสมอ
    3.1  รำยงำนเหตกุ ำรณผ์ ิดปกต ิ เหตกุ ำรณก์ ำรระบำดของโรคและภยั สุขภำพทไ่ี ดร้ บั แจง้ และตรวจสอบแล้ว ทุกวัน 
    3.2  กรณีท่ีมีเหตุกำรณ์ส�ำคัญหรือเข้ำเกณฑ์ DCIR จะต้องแจ้งผู้บริหำรที่เก่ียวข้องภำยใน 30 นำที หลังตรวจสอบ 
ข่ำวกำรระบำด หำกต้องมีกำรประเมินควำมเสี่ยงและจัดท�ำข้อเสนอเชิงนโยบำย หรือปรับเปล่ียนมำตรกำรป้องกันควบคุมโรค 
จะต้องเสนอผูบ้ ริหำรภำยใน 120 นำที หลังไดร้ ับแจ้ง/ทรำบข่ำว 
    3.3  เสนอใหเ้ ปิด EOC

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 89