มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ ปี 2563

6 ผลผลิตหลักของ SAT ประจา� สปั ดาห์

ล�าดบั ผลผลิต การสง่ ผลผลติ ผู้รับผิดชอบ

1 สรุปเหตุกำรณ์ท่ีเข้ำเกณฑ์กำรเฝ้ำระวังฯ  ส่งทกุ วัน ทำง Line SAT DDC In charge 2
และเหตุกำรณ์ส�ำคัญในประเทศและ  ส่งทุกวนั  ทำง E–mail  SAT Manager
ต่ำงประเทศ 

    DCIR ส่งทุกวัน ทำง SMS Supervisor Assistant

2 พยำกรณโ์ รคและภยั สขุ ภำพประจำ� สปั ดำห์ สง่ วันพฤหัสบดี Supervisor Assistant

3 ตำรำง Outbreak Verification List รอบแรก : สง่ วนั อำทติ ย ์ เวลำ 20.00 น.  In charge 2
รอบที่สอง : ส่งวันองั คำรสปั ดำห์ถัดไป

4 สรปุ สถำนกำรณโ์ รคและภยั สขุ ภำพทสี่ ำ� คญั   สง่ วนั องั คำรของสัปดำห์ถัดไป In charge 1
ประจ�ำสปั ดำห์

5 Slide Presentation (ที่ประชมุ  SAT & น�ำเสนอในวนั จนั ทร์ของสปั ดำหถ์ ดั ไป Supervisor Assistant
SMEs และ Monday Meeting) 

6 กำรประเมนิ ควำมเสี่ยง (เปน็ ตัวชว้ี ดั ส่งก่อนวนั องั คำรของสัปดำห์ถดั ไป Supervisor
อยใู่ นส่วนท่ี 3 ของช้ินงำนที ่ 4)  เพอื่ ไปรวมกบั  output หลักท่ี 4

ผลผลิตหลกั ชิน้ ท่ี 1 สง่ ทุกวนั

1. สรปุ เหตุการณท์ ีเ่ ขา้ เกณฑ์การเฝ้าระวังเหตกุ ารณห์ รอื เหตกุ ารณ์สา� คัญ ท้งั ในประเทศ

และตา่ งประเทศ ส่งทกุ วนั ดังน้ี โดย In Charge 2
โดย SAT Manager
      1.1  ทำง Line SAT DDC    
      1.2  ทำง E–mail      
      1.3  เหตุกำรณท์ เ่ี ข้ำเกณฑ์ DCIR  โดย Supervisor Assistant

ตัวอยา่ ง

ทีม SAT สปั ดาหท์  ่ี 51 วนั ท่ ี 25 ธันวาคม 2558 ไดร้ ับแจ้งเหตกุ ารณ์เข้าเกณฑ์ตรวจสอบขา่ วการระบาด 
ของ SAT กรมควบคมุ โรค ดังตอ่ ไปนี้
   1.  ผู้ป่วยสงสัยโรคคอตบี  1 ราย จังหวัดเพชรบูรณ ์ อยรู่ ะหวา่ งรอผลตรวจทางห้องปฏิบตั ิการ 
     รายละเอยี ดตามลิงก ์ : http://203.157.15.110/boeintranet/news/?id=3155
 หมายเหตุ : สามารถดูข้อมลู  update ได้จากลิงค์เดมิ

90 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทีมเฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563

ผลผลติ หลัก ชนิ้ ที่ 2 สง่ วันพฤหัสบดี

2. พยากรณ์โรคและภัยสขุ ภาพประจา� สัปดาห์ โดย Supervisor Assistant

  2.1 ตัวอยา่ งการพยากรณโ์ รคอหวิ าตกโรค
        กำรเฝ้ำระวังของกรมควบคุมโรค ระหว่ำงวันท่ี 1 มกรำคม–16 ธันวำคม 2558 ประเทศไทยมีรำยงำนผู้ป่วย 
โรคอหิวำตกโรคใน 13 จังหวดั  รวม 207 รำย ในจ�ำนวนนเ้ี สียชวี ติ  2 รำย เป็นคนไทย 79 รำย และต่ำงดำ้ ว 128 รำย
        กำรพยำกรณ์โรคและภัยสุขภำพประจ�ำสัปดำห์น้ี คำดว่ำผู้ป่วยโรคอหิวำตกโรคจะเพิ่มข้ึนในช่วงปลำยปีถึง 
ต้นปีใหม่ เนือ่ งจำกเปน็ ชว่ งเทศกำล และมกั มกี ำรรบั ประทำนอำหำรร่วมกันเปน็ จำ� นวนมำก
        จึงขอแนะน�ำประชำชนให้ยึดหลัก “สุก ร้อน สะอำด” โดยรับประทำนอำหำรที่ปรุงสุกใหม่ ๆ ไม่รับประทำน 
อำหำรดิบ หรือปรุงสุก ๆ ดิบ ๆ ควรล้ำงมือก่อนรับประทำนอำหำรและหลังใช้ห้องน้�ำห้องส้วม ดื่มน้�ำที่สะอำดหรือน้�ำต้มสุก 
และควรปฏิบัติให้ถูกสุขอนำมัย โดยเน้น “กินร้อน ช้อนกลำง ล้ำงมือ” หำกมีข้อสงสัย โทรสอบถำมเพ่ิมเติมท่ีสำยด่วน 
กรมควบคมุ โรค 1422

2.2 ตวั อยา่ งพยากรณโ์ รคและภัยสขุ ภาพประจา� สปั ดาห์ ท่ีมขี ้อความสื่อสารความเสยี่ ง

2.3 แนวทางปฏิบัตงิ านพยากรณ์โรคและภยั สขุ ภาพประจา� สปั ดาห์ สง่ วันพฤหัสบดี
โดย Supervisor Assistant

        1)  Supervisor เลือกโรค/ภัยสขุ ภำพท่ีจะพยำกรณ ์ 1 โรค/ภยั สขุ ภำพตอ่ สัปดำห์
        2)  Supervisor Assistant จดั ทำ� เนอื้ หำตำมแนวทำงท่กี �ำหนดส่งให ้ Supervisor ปรบั แกต้ ำมเห็นควร
        3)  Supervisor Assistant สง่ พยำกรณโ์ รคทปี่ รบั แกต้ ำมขอ้  2 เรยี บรอ้ ยแลว้ สง่ ไปยงั  E–mail ตำ่ ง ๆ ทเ่ี กยี่ วขอ้ ง 
            ภำยในวนั พฤหสั บดี

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 91

ผลผลติ หลัก ช้ินท่ี 3 ส่ง 2 รอบ
(รอบแรกในวนั อำทติ ย์ก่อน 20.00 น. และรอบท่ีสองวันอังคำรของสปั ดำห์ถัดไป)

3. ตาราง Outbreak Verification List โดย In charge 2

  3.1 ตัวอยา่ ง ตาราง Outbreak Verification List

ตวั อย่าง

3.2 แนวทางการจดั ทา� ตาราง Outbreak Verification List
        1)  ใชเ้ ลขอำรบกิ ทั้งหมด
        2)  โรค/กลมุ่ อำกำร และจ�ำนวนผปู้ ว่ ย
               ผูป้ ว่ ยสงสยั  ใหร้ ะบวุ ำ่ สงสยั  ตำมดว้ ยจ�ำนวนป่วยหรือตำย เช่น ผู้ป่วยสงสัยโรคคอตีบ 1 รำย
                ผู้ป่วยเข้ำข่ำย  ให้ระบุว่ำเข้ำข่ำย  ตำมด้วยจ�ำนวนป่วยหรือตำย  เช่น  ผู้ป่วยเข้ำข่ำยโรคไข้เลือดออก 
                เสียชวี ิต 1 รำย
               ผปู้ ว่ ยยืนยัน ไม่ต้องระบุคำ� ว่ำยืนยนั  ใหใ้ ส่ช่ือโรค และจำ� นวนปว่ ยหรือตำย เช่น ผู้ปว่ ยโรคไข้เลือดออก 
                เสียชีวิต 1 รำย ผปู้ ว่ ยอำหำรเป็นพิษ 50 รำย
        3)  จังหวดั  ใส่ชือ่ จังหวัด โดยไม่ต้องใส ่ “จังหวัด” หรือ “จ.” เช่น ฉะเชงิ เทรำ เพชรบรู ณ์ ขอนแก่น 
        4)  วนั เรม่ิ ปว่ ย ใสว่ ันเดือนป ี เชน่  31 ส.ค. 58
        5)  แหลง่ ข่ำว เชน่  สคร.6 ชลบุร,ี  หนงั สือพมิ พ,์  สำยด่วน 1422
        6)  วนั ท่รี ับแจ้ง ใสว่ ันเดือนปี เช่น 31 ส.ค. 58
        7)  ทมี สอบสวนโรค ใสช่ ่ือทีมสอบสวนโรค เช่น กองระบำดวทิ ยำ, สคร.6 ชลบรุ ,ี  ทีม SRRT อ.เขำค้อ เปน็ ต้น 
        8)  รำยละเอียดเหตกุ ำรณ ์ ประกอบด้วย
            1)  ข้อมูลท่ัวไปของผู้ป่วย เช่น เพศ อำยุ สัญชำติ โรคประจ�ำตัว อำชพี หรอื ลกั ษณะงำนทท่ี ำ�  ทอ่ี ย่ขู ณะป่วย 
              ประวัติกำรเดินทำง  พฤติกรรมสุขภำพท่ีอำจส่งผลให้เกิดโรคหรือภัยสุขภำพ  ประวัติกำรสัมผัสโรค 
              สภำพทีอ่ ยู่อำศยั หรือส่งิ แวดล้อม และประวตั ิกำรได้รบั วัคซนี  เปน็ ต้น
            2)  ข้อมูลด้ำนกำรเจ็บป่วยและกำรได้รับกำรรักษำ  เช่น  วันเริ่มป่วย  อำกำร  อำกำรแสดง  สถำนที่รักษำ 
              วธิ กี ำรรักษำ วันทไ่ี ดร้ บั รักษำ 
            3)  กำรตรวจ วนิ จิ ฉัย และผล Lab ท่เี กย่ี วข้อง
            4)  มำตรกำรป้องกนั ควบคุมโรคท่ีได้ด�ำเนินกำรไปแลว้  หรือทีจ่ ะดำ� เนินกำรต่อไป

92 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563

            5)  สรปุ สำเหตขุ องกำรเกดิ โรค/ภยั สขุ ภำพ ปจั จยั เสยี่ ง ปจั จยั เออื้  และขอ้ มลู ทำงระบำดวทิ ยำตำ่ ง ๆ ทเี่ กยี่ วขอ้ ง
            6)  ทมี สรปุ สถำนกำรณ์โรคและภยั ประจ�ำสปั ดำห ์ ได้แก่ สมำชิกทมี  และหัวหน้ำทมี  

3.3 แนวทางสง่ ตาราง Outbreak Verification List รอบแรก วันอาทิตย์ก่อน 20.00 น. โดย In charge 2
        1)  In charge 2 รวบรวมเหตุกำรณ์ท่ีตรวจสอบเบ้ืองต้นแล้วใส่ในตำรำงขวำง (Outbreak Verification List) 
            สง่ ให้ Sat manager ตรวจทำนเบ้อื งต้น จำกนนั้ ส่งให ้ Supervisor และสำ� เนำถึงสมำชกิ ทุกคนในทมี  
        2)  Supervisor ตรวจสอบและปรับแกข้ อ้ มลู  ส่งกลบั ให ้ In charge 2 แกไ้ ขให้เรยี บรอ้ ย
        3)  In charge 2 ส่งตำรำงขวำงให้ผู้บริหำรใช้ประกอบกำรประชุม SAT & SMEs ภำยในวันอำทิตย์ ก่อนเวลำ 
            20.00 น. ทำง E–mail ทีก่ �ำหนด 

3.4 แนวทางส่งตาราง Outbreak Verification List รอบท่ีสอง ในวันอังคารของสปั ดาห์ถัดไป
โดย In charge 2

        1)  In charge 2 ติดตำมข้อมูลและเพิ่มเติมรำยละเอียดในตำรำงขวำงให้สมบูรณ์ (Outbreak Verification 
            List) สง่ ให ้ Supervisor และส�ำเนำถึงสมำชกิ ทกุ คนในทีม
        2)  Supervisor ตรวจสอบและปรบั แกข้ อ้ มลู  สง่ กลบั ให ้ In charge 2 แกไ้ ขให้สมบูรณท์ ีส่ ุด
        3)  In charge 2 สง่ เข้ำ E–mail ทีก่ ำ� หนด ภำยในวนั องั คำรของสัปดำห์ถัดไป

ผลผลติ หลัก ช้นิ ท่ี 4

4. สรุปสถานการณโ์ รคและภัยสขุ ภาพท่สี �าคญั ประจา� สปั ดาห์ สง่ วนั อังคารของสปั ดาห์ถดั ไป
โดย In charge 1

  4.1 ตวั อย่าง สรปุ สถานการณ์โรคและภัยสุขภาพทส่ี า� คญั ประจา� สัปดาห์

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563 93

4.2 ตวั อยา่ ง สว่ นทา้ ยของสรปุ สถานการณโ์ รคและภยั สขุ ภาพทส่ี า� คญั ประจา� สปั ดาห์ เสนอผบู้ รหิ ารในวนั องั คาร
ของสัปดาหถ์ ดั ไป โดย In charge 1

ทมี ตระหนกั รูส้ ถานการณ์ประจา� สปั ดาห์
สมาชกิ ทีม
กองระบำดวิทยำ    แพทย์หญิงรงุ่ กำนต ์ แสงศริ ิ
      พชั รดิ ำ หงสจ์ ันทร์
      สุหทัย พลทำกลำง
กองโรคติดต่อทั่วไป    ณิชำภทั ร คูกติ ริ ตั น์
กองโรคป้องกันดว้ ยวคั ซนี     ศิวิมล พฒุ ชู

หวั หนา้ ทมี นำยแพทยธ์ นิต รัตนธรรมสกุล
กองระบำดวิทยำ   

4.3 ขอบเขตเน้ือหาของสรุปสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพท่ีส�าคัญประจ�าสัปดาห์ เสนอผู้บริหาร วันอังคาร
ของสปั ดาห์ถัดไป โดย In charge 1
        In charge 1 จดั ทำ� สรปุ รำยงำนเสนอผบู้ รหิ ำร ประมำณ 4–5 หนำ้ กระดำษ A4 ใชภ้ ำษำไทยและเลขไทยทง้ั หมด 
ยกเวน้ ชอ่ื เฉพำะใหใ้ ชเ้ ลขอำรบกิ  เชน่  ไขห้ วดั ใหญส่ ำยพนั ธ ์ุ H3N2 เปน็ ตน้  ใชภ้ ำษำทำงกำรทงั้ หมด ใชช้ ว่ งวนั ท/่ี สปั ดำหข์ องกำร 
รำยงำนทำงระบำดวิทยำ
      รำยละเอยี ดของเนื้อหำ ประกอบด้วย 3 ส่วน ดงั น้ี
          1.  กำรตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด โดยเลอื กเหตุกำรณท์ ี่นำ่ สนใจเพียง 2–3 เหตกุ ำรณ์
          2.  สถำนกำรณ์โรคและภัยที่นำ่ สนใจ
              2.1  สถำนกำรณ์โรคในประเทศไทย 
              2.2  สถำนกำรณ์โรคในตำ่ งประเทศ 
          3.  กำรประเมินควำมเสยี่ ง โดย Supervisor

4.4 แนวทางการจัดท�าสรุปสถานการณ์โรคและภัยสุขภาพท่ีส�าคัญประจ�าสัปดาห์ เสนอผู้บริหาร วันอังคาร
ของสปั ดาห์ถัดไป โดย In charge 1
        1.  In charge 1 จัดท�ำรำ่ งสรุปสถำนกำรณโ์ รคฯ สง่ ให ้ SAT Manager ตรวจคร้งั แรก ภำยในวนั เสำร์–อำทิตย ์
        2.  In charge 1 แก้ไขรำ่ งสรุปสถำนกำรณโ์ รคฯ และสง่ ให้ Supervisor ตรวจและแกไ้ ขตำมเหน็ ควร 
        3.  In charge 1 แกไ้ ข และสง่ ออก (ทง้ั  File Word และ PDF) ภำยในวนั องั คำรของสปั ดำหถ์ ดั ไปทำง E–mail  
            ท่กี �ำหนด

94 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

4.5 ตัวอยา่ งบนั ทกึ ถึงผูบ้ รหิ าร สง่ วนั อังคารของสปั ดาห์ถดั ไป โดย Admin SAT

4.6 ตัวอย่างหนงั สอื ประทบั ตราถงึ ผู้บริหาร สง่ วันองั คารของสัปดาหถ์ ดั ไป โดย Admin SAT

ผลผลิตหลัก ช้ินท่ี 5

5. Slide Presentation ในทป่ี ระชุม Monday Meeting น�าเสนอวันจันทรข์ องสัปดาหถ์ ดั ไป
โดย Supervisor Assistant

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563 95

ภารกิจของสมาชกิ SAT ประจา� สปั ดาห์
Supervisor
  1.  รับเวร–ส่งเวร ทุกวันจนั ทรห์ ลงั ประชุม Monday Meeting
  2.  มอบหมำยงำนคน้ หำขำ่ วกำรระบำดจำกแหล่งตำ่ ง ๆ ตรวจสอบและติดตำมข่ำวกำรระบำด 
  3.  เปน็ ทป่ี รกึ ษำทำงวชิ ำกำร ตรวจ ปรับแก้ไขงำน และใหข้ อ้ แนะนำ� ตำ่ ง ๆ แกส่ มำชิกทีม
    -  สรุปเหตุกำรณท์ ีเ่ ขำ้ เกณฑ์กำรระบำด (ทุกวนั ) 
    -  พยำกรณ์โรคและภยั สขุ ภำพประจ�ำสัปดำห ์ (วนั พฤหัสบดี) 
    -  ตำรำง Outbreak Verification List รอบที ่ 1 และ 2 (ฉบับสมบูรณ)์  
    -  Slide Presentation 
    -  สรุปสถำนกำรณ์โรคและภยั สุขภำพที่สำ� คัญประจ�ำสปั ดำห์ 
  4.  เข้ำรว่ มประชุม SAT & SMEs และนำ� เสนอเหตกุ ำรณ์/สถำนกำรณ์ทสี่ �ำคญั  ในวนั จนั ทรถ์ ดั ไป
  5.  ตดิ ตำมสถำนกำรณ ์ วเิ ครำะห ์ ประเมนิ ควำมเสยี่ งโรค/ภยั สขุ ภำพ/เหตกุ ำรณท์ ส่ี ำ� คญั ทำงสำธำรณสขุ  และเสนอแนวทำง 
    กำรตอบโต้ให้กับ Decision Making Group พร้อมทั้งประเมินว่ำมีควำมเส่ียง/ควำมส�ำคัญระดับใด ต้องท�ำรำยงำน 
    เร่งด่วนหรือเสนอเปดิ  EOC หรือไม่
  6.  ติดตำมสถำนกำรณ์ท่ีเป็นประเด็นเร่งด่วนท่ีผู้บริหำรแจ้งเข้ำมำ พร้อมท้ังสรุปประเด็นและส่ิงที่ต้องด�ำเนินกำรส้ัน ๆ 
    ส่งเข้ำ Line SAT DDC
  7.  พิจำรณำว่ำเหตุกำรณ์ที่ได้รับแจ้งต้องออกสอบสวนโรคหรือไม่ และให้ SAT Manager ประสำนงำนกับ Operation 
    Team ตลอดจนใหข้ อ้ เสนอแนะในกำรเตรียมทีม หรอื กำรสอบสวนควบคุมโรค
  8.  ใหค้ ำ� แนะน�ำเพ่มิ เติมแกพ่ น้ื ที่ในกำรสอบสวนควบคมุ โรค ในกรณที ี่พ้นื ทตี่ ้องกำรควำมช่วยเหลอื
  9.  เลือกโรค/ภัยสุขภำพ ส�ำหรับท�ำรำยงำนกำรพยำกรณ์โรครำยสัปดำห์ ในกรณีท่ีไม่มีข้อส่ังกำรเฉพำะเจำะจงจำก 
    ทป่ี ระชมุ  SAT & SMEs 
  10. เลือกเหตุกำรณ์และสถำนกำรณ์/โรคที่จะทำ� สรปุ รำยงำนเสนอผูบ้ รหิ ำร 
  11. เลือกเหตุกำรณ์ท่ีจะให้ SMEs ประเมินควำมเสีย่ ง และนำ� เสนอในที่ประชุม SAT & SMEs 
  12. เข้ำร่วมประชุม SAT & SMEs ในวันจันทร์ของสัปดำห์ถัดไป พร้อมจัดท�ำสไลด์และส่งไฟล์น�ำเสนอไปยัง E–mail 
    ทกี่ �ำหนด ภำยในวนั อำทติ ย์ของสัปดำหน์ น้ั  ๆ 
แนวทางการเตรียม Slide นา� เสนอในการประชมุ ทมี SAT & SMEs ในวันจันทรถ์ ัดไป
  1.  เลือกเหตุกำรณส์ �ำคัญหรือนำ่ สนใจจำกขอ้ มลู  verify ที่ประเมินเบ้ืองต้นแลว้ ว่ำมคี วำมสำ� คญั หรอื ควรแจ้งให้ผู้บริหำร
    รับทรำบ น�ำเสนอเหตุกำรณ์หรือสถำนกำรณ์ท่ีส�ำคัญในสัปดำห์ท่ีผ่ำนมำ โดยสรุปส้ัน ๆ คำดกำรเหตุกำรณ์ประเมิน 
    ควำมเสย่ี ง และใหข้ อ้ เสนอแนะ
  2.  สรปุ เหตกุ ำรณท์ สี่ ำ� คญั หรอื อยใู่ นขอ้ สง่ั กำรของผบู้ รหิ ำรทส่ี ว่ นกลำงออกสอบสวนโรคในสปั ดำหท์ ผี่ ำ่ นมำ โดยประสำน 
    JIT Manager เพ่ือเตรยี มขอ้ มลู นำ� เสนอ

96 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทีมเฝ้าระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ 2563

SAT Manager
  1.  เขำ้ ประชุม SAT & SMEs 08.00 น. ในวนั จันทร์
  2.  รบั เวร–ส่งเวร ทุกวนั จนั ทรห์ ลังประชุม SAT & SMEs และ Monday Meeting ทีห่ อ้ ง SAT
  3.  แนะนำ� สมำชิกต้ังกล่มุ ไลน์
  4.  Orientation
  5.  แนะน�ำอุปกรณ์และกำรเขำ้ ใช้โปรแกรมตรวจสอบข่ำวกำรระบำด และแนวทำงกำร verify เบ้ืองต้น
  6.  ประสำนงำนกบั  Operation Team ในกำรออกสอบสวนควบคมุ โรค
  7.  ประสำน SMEs จัดท�ำ “กำรประเมินควำมเส่ียง” โดยส่งรำยงำนประเมินควำมเส่ียงทำงอีเมลภำยในวันศุกร์ให้กับ 
    ทีม SAT Manager ที่ e–mail: [email protected] และส่งไฟล์ PPT ส�ำหรับน�ำเสนอ 
    ในท่ปี ระชุม SAT & SMEs ภำยในวนั อำทติ ย์ เวลำ 20.00 น. ท่ี e–mail: [email protected]

Supervisor Assistant

  1.  รับเวร–ส่งเวร ทุกวันจนั ทร์หลังประชมุ  SAT & SMEs และ Monday meeting
  2.  ตรวจสอบข่ำวจำก [email protected] และ Line: MERS T14 รวมถึงรับผิดชอบโทรศัพท์ 
    SAT MERS ใหค้ ำ� แนะน�ำเก่ียวกับโรค กรณีมีผ้โู ทรมำประสำนงำน
  3.  Verify Event ทีไ่ ด้รบั มอบหมำยและบนั ทกึ ข้อมลู ในโปรแกรมตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
  4.  ในกรณที  ่ี Supervisor ไมอ่ ยู่ ให ้ Supervisor Assistant ปฏิบตั ิหนำ้ ท่ีแทนชัว่ ครำว
  5.  ตรวจสอบเหตุกำรณ์ที่ได้รับแจ้งว่ำเข้ำเกณฑ์ DCIR หรือไม่ ถ้ำมีเหตุกำรณ์ท่ีเข้ำเกณฑ์ DCIR ให้ส่ง SMS 
    แจ้งผ้บู รหิ ำรภำยใน 30 นำท ี
  6.  ช่วยเหลือ Supervisor ติดตำมสถำนกำรณ์ท่ีเป็นประเด็นเร่งด่วน และหำข้อมูลพร้อมทั้งสรุปสั้น ๆ ส่งให้กับ 
    Supervisor
  7.  ประสำนขอข้อมูลจำกผ้รู บั ผิดชอบโรคต่ำง ๆ ได้แก ่ Flu, HFM และ Dengue 
  8.  พยำกรณ์โรคและภัยสุขภำพประจ�ำสัปดำห์
  9.  ท�ำ Slide Presentation พรอ้ มน�ำเสนอในที่ประชุม SAT & SMEs และ Monday Meeting
แนวทางการรับ–ส่ง Lab MERS (กรณสี ่งตวั อยา่ งโดยโรงพยาบาลเอกชน)
  1.  พิจำรณำวำ่ เขำ้ เกณฑ์ PUI MERS หรอื ไม่ (ตำมนิยำม) 
  2.  ให้เจ้ำหน้ำท่ี รพ. กรอกแบบฟอร์ม SARI_AI1 และประสำนไปยัง สคร. ท่ีรับผิดชอบพ้ืนที่ เร่ืองกำรส่งตัวอย่ำงทำง 
    หอ้ งปฎบิ ตั กิ ำร โดยแจง้  สคร. วำ่  “ไดร้ บั กำรพจิ ำรณำจำกกองระบำดวทิ ยำแลว้ ” โดยระบสุ ง่ ตรวจ MERS–CoV, Flu A 
    และ Flu B (ระหวำ่ งรอสง่ ใหแ้ ชเ่ ย็นที่ 4–0 องศำเซลเซยี ส) 
  3.  กำรสง่ ตวั อยำ่ งตรวจทำงหอ้ งปฏิบตั กิ ำร 
    3.1  ศนู ย์ประสำนงำนฯ กรมวทิ ยำศำสตรก์ ำรแพทย ์
          ในเวลำรำชกำร 0 2951 0000 ต่อ 99248 หรอื  0 2591 1485 (รับตัวอยำ่ ง 08.30–18.30 น.) 
          นอกเวลำรำชกำร 08 9318 4596, 08 1875 2792 (โทรแจง้ ก่อนส่งตวั อยำ่ ง 2 ชม.) 
    3.2  สถำบนั บ�ำรำศนรำดรู  ตอ้ งโทรล่วงหน้ำกอ่ นสง่ ตัวอยำ่ งท ่ี 0 2590 3550 (โทรไดต้ ลอด 24 ชม.) 
    3.3  ห้อง Lab รพ.รำมำธบิ ด ี สำมำรถน�ำไปส่งไดเ้ ลยโดยไม่ต้องประสำนงำนล่วงหน้ำ

มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 97

In charge 1
  1.  รบั เวร–ส่งเวร ทุกวันจันทร์หลงั ประชมุ  Monday meeting
  2.  ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำดจำกอเี มล ์ [email protected]
  3.  Verify Event ที่ไดร้ บั มอบหมำยและบันทกึ ขอ้ มูลในโปรแกรมตรวจสอบข่ำวฯ
  4.  ตดิ ตำมสถำนกำรณโ์ รค/ภยั ตำ่ งประเทศทส่ี ำ� คญั จำกทมี ขำ่ วตำ่ งประเทศ กองระบำดวทิ ยำ หำกพบวำ่ มปี ระเดน็ สำ� คญั  
    ที่อำจต้องแจง้ ผ้บู รหิ ำรให้แจ้ง Supervisor เพ่อื พจิ ำรณำ
  5.  สรปุ สถำนกำรณ์โรคและภัยสขุ ภำพที่ส�ำคัญเสนอผู้บรหิ ำร
In charge 2
  1.  รับเวร–สง่ เวร ทกุ วันจนั ทร์หลังประชุม Monday meeting
  2.  ตรวจสอบขำ่ วจำกโปรแกรมตรวจสอบขำ่ วกำรระบำดของ สคร. รำยงำน 506 ข่ำวจำกสอื่ มวลชน โทรสำร โทรศัพท ์
    เปน็ ต้น
  3.  Verify Event ทไี่ ดร้ ับมอบหมำยและบันทึกข้อมูลในโปรแกรมตรวจสอบข่ำวกำรระบำด 
  4.  สรุปเหตุกำรณท์ ีเ่ ข้ำเกณฑก์ ำรระบำดทกุ วัน ส่งใน Line SAT DDC
  5.  จัดทำ� ตำรำง Outbreak Verification List ตำมก�ำหนด

Do/Don’t

        เน่ืองจากในบางสปั ดาห์การนา� เสนอในทีป่ ระชมุ  SAT & SMEs ในเช้าวันจนั ทร์ มขี ้อมูลไม่ครบถว้ น

  DO      ในประเดน็ ท่ีส�าคัญ และตอบคา� ถามเกยี่ วกบั เหตุการณ์นน้ั  ๆ ไมไ่ ด้ ควรเนน้ ยา�้ ในประเดน็ ดงั น้ี

    Verify เหตุกำรณ์จะทีน่ ำ� เสนอใหไ้ ดข้ อ้ มูล และประเด็นสำ� คญั ใหค้ รบถ้วน
    ใหเ้ วลำในกำรเตรยี มตวั นำ� เสนอ โดยเลอื กเหตกุ ำรณท์ จี่ ะนำ� เสนอภำยในวนั ศกุ ร ์ เพอ่ื ให ้ Supervisor มเี วลำตรวจสอบ 
    ควำมครบถ้วน และประเดน็ สำ� คญั ของเหตกุ ำรณน์ ้ัน ๆ รวมถึงให้ข้อเสนอแนะ
    Supervisor ควรเป็นผู้น�ำเสนอเอง 
    ใน output ทกุ ชน้ิ งำนของ SAT ประจ�ำสปั ดำห์ และกำรคยี ใ์ นข้อมูลใน event base ตอ้ งเขยี นสัปดำหแ์ ละวนั ท่ีตำม 
    สัปดำหข์ องกำรรำยงำน พ.ศ. 2561 กองระบำดวทิ ยำ 
    ต้องระบุช่อื โรค/ภัยสุขภำพทท่ี ำ� กำรพยำกรณโ์ รค โรคท่ีประเมนิ ควำมเส่ียง โรคท่แี จ้ง SMEs ท่ีจะประเมินควำมเสีย่ ง 
    บนกระดำนไวทบ์ อร์ด
    กำรติดตำมข้อมูลเหตุกำรณ์โรคและภัยสุขภำพจำกสัปดำห์ท่ีผ่ำนมำควรตรวจสอบจำกโปรแกรมตรวจสอบข่ำว 
    ของ สคร. กอ่ นโทรสอบถำมจำกเจ้ำหน้ำท ่ี สคร.
    เซน็ ตช์ อื่ ในสมุดเซ็นต์ช่อื กำรมำปฏบิ ตั ิงำนทุกวนั
    กำรแนบไฟลใ์ นปฏทิ ินตรวจสอบขำ่ ว ตอ้ งเปลยี่ นช่อื ไฟล์เป็นภำษำอังกฤษก่อนแนบเทำ่ นนั้  
    กำรตรวจสอบข่ำวกำรระบำดต้องติดตำมผ่ำน  สคร.  ก่อนเท่ำนั้น  หำกวันพฤหัสบดียังไม่มีข้อมูลเพิ่มเติมจำก  สคร. 
    ใหโ้ ทรแจง้  สคร. ว่ำ SAT กรมฯ ขออนญุ ำตสอบถำมขอ้ มูลเพ่ิมเตมิ จำกจังหวดั เอง
    มำส่งเวรในวันจนั ทรถ์ ัดไป
    แนวทำงกำรปฎบิ ตั งิ ำน SAT หลงั จำกเลกิ ใช้งำนแล้วกรณุ ำนำ� มำเก็บท่ีเดิม

  Don  ’t     ขำดเวร ไม่มผี มู้ ำปฏบิ ตั งิ ำนแทน
    โทร Verify ข่ำวกับ สสจ. เองโดยไมแ่ จง้ ให ้ สคร. ทรำบก่อน (ยกเวน้ กรณเี ร่งดว่ น) 

98 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563

ตัวอยา่ ง เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคมุ โรค (ฉบับปรบั ปรงุ ณ วนั ท่ี 23 กรกฎาคม 2563)

เกณฑ์กำรตรวจสอบข่ำวมีเกณฑ์ 3 ระดบั  คอื  ระดบั ท่ี 1 เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณท์ มี่ ีควำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ท่ตี ้องแจง้ ผ้บู รหิ ำรทนั ท ี (ภำยใน 30 นำท)ี  ระดับที่ 2 เกณฑส์ �ำหรับเหตุกำรณ์ 
ท่มี คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ที่ต้องแจ้งผู้บรหิ ำรภำยหลงั  ระดับที่ 3 เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณท์ ่ีไม่เข้ำ DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑต์ รวจสอบข่ำวกำรระบำดของกรมควบคุมโรค) 

เกณฑ์การตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนินงำนทคี่ ำดหวัง ส�ำหรบั เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนท่คี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ เกณฑส์ �ำหรับเหตุกำรณ์
ท่ีมีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR) เหตุกำรณท์ มี่ ีควำมส�ำคญั สูง (DCIR)  ท่ีมคี วำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ที่มีควำมส�ำคัญสงู  (DCIR) ทต่ี ้องแจ้ง ที่ไม่เขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ท่ตี ้องแจ้งผบู้ ริหำรทันที ทตี่ ้องแจ้งผูบ้ รหิ ำรทันท ี (เช่น ข้อส่งั กำร ท่ีตอ้ งแจง้ ผู้บริหำรภำยหลัง  ผู้บรหิ ำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ทีต่ ้องด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

I. โรคและเหตุกำรณก์ ำรระบำด (Diseases and Disease outbreaks) 

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 1. โรคติดต่อ 

1.1 โรคติดต่ออนั ตรายตาม พ.ร.บ. โรคตดิ ต่อ พ.ศ. 2558

1.1.1 โรคติดตอ่ อนั ตรำย 13 โรค ตำมประกำศกระทรวงสำธำรณสขุ  เรอื่ งชอื่ และอำกำรส�ำคญั ของโรคติดตอ่ อนั ตรำย พ.ศ. 2559 
(โปรดดนู ยิ ำมตำมคมู่ อื กำรรำยงำนโรคตดิ ตอ่ อนั ตรำย) ผปู้ ว่ ยสงสยั  เขำ้ ขำ่ ย ยนื ยนั ทกุ รำย (ยกเวน้  PUI) กำฬโรค ไขท้ รพษิ  ไขเ้ ลอื ดออกไครเมยี นคองโก ไขเ้ วสตไ์ นล ์ ไขเ้ หลอื ง โรคไขล้ ำสซำ โรคตดิ เชอื้ ไวรสั นปิ ำห์ 
โรคติดเชือ้ ไวรัสมำรบ์ วรก์  โรคติดเชอ้ื ไวรัสอโี บลำ โรคตดิ เชอ้ื ไวรสั เฮนดรำ โรคทำงเดินหำยใจเฉียบพลนั รุนแรงหรือโรคซำรส์  โรคทำงเดนิ หำยใจตะวันออกกลำงหรอื โรคเมอร์ส วัณโรคดื้อยำหลำยขนำน 
ชนิดรุนแรงมำก (Extensively drug–resistant tuberculosis: XDR–TB) 

พบผู้ป่วยหรอื ผู้ทส่ี งสยั 1. กำรแจง้   มีผู้เดินทำงมำจำกเขตติดโรค ท่ีเป็น  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อประจ�ำ  มีผู้เดินทำงมำจำกเขตติดโรค 
โรคติดต่ออันตรำย  1.1  ผู้รับผิดชอบสถำนพยำบำล หรือผู้ท�ำกำร โรคติดต่ออันตรำย และมีอำกำรป่วย  ด่ำนควบคุมโรคติดต่อระหว่ำงประเทศ  ท่ีเป็นโรคติดต่ออันตรำย 
ชนั สตู ร หรอื ผรู้ บั ผดิ ชอบในสถำนทที่ ไ่ี ดม้ กี ำร  เข้ำเกณฑ์สอบสวน (PUI: patient  ด�ำเนินกำรตรวจคัดกรองผู้เดินทำงจำก  ที่รัฐมนตรีฯประกำศและ 
ชณั สตู ร รำยงำนทนั ท ี ทพี่ บผปู้ ว่ ยหรอื แมเ้ พยี ง  under investigation)  เขตติดโรค ด�ำเนินกำรเฝ้ำระวังแยกกัก  มีอำกำรป่วยสงสัยเข้ำได้กับ 
สงสยั  โดยแจง้ เบอื้ งตน้ ตอ่ เจำ้ พนกั งำนควบคมุ   (Isolation) กักกัน (Quarantine) ตำม  โรคติดต่อ
โรคตดิ ตอ่ สว่ นกลำง (ทมี ตระหนกั รสู้ ถำนกำรณ์  มำตรกำรที่ก�ำหนด
: SAT ส่วนกลำง) หรือ เจ้ำพนักงำนควบคุม  2.  เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อประจ�ำ 
โรคตดิ ตอ่ ในพนื้ ท ่ี ภำยใน 3 ชวั่ โมง โดยไมร่ อ  ด่ำนควบคุมโรคติดต่อระหว่ำงประเทศ 
กำรวินิจฉัยสุดท้ำยจำกแพทย์และไม่ต้องรอ  แจ้งเจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อ 
กำรลงรหสั  ICD 10 หวั หนำ้ ทมี  SAT พจิ ำรณำ  ส่วนกลำง (ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : 
แล้วรำยงำนต่อผู้บริหำรส่วนกลำง เพ่ือ  S AT   ส ่ ว น ก ล ำ ง )   แ ล ะ เ จ ้ ำ พ นั ก ง ำ น 
99 รำยงำนตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค ตำมลำ� ดบั ควบคุมโรคตดิ ต่อในพื้นท่ี

100 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์ส�ำหรับเหตุกำรณ์ กำรด�ำเนินงำนท่ีคำดหวงั  สำ� หรบั เกณฑ์ส�ำหรับเหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่คี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์
ทม่ี คี วำมสำ� คัญสูง (DCIR) เหตกุ ำรณท์ ม่ี ีควำมส�ำคญั สงู  (DCIR)  ทมี่ คี วำมส�ำคัญสูง (DCIR) ท่มี ีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR) ที่ตอ้ งแจง้ ที่ไม่เขำ้  DCIR แต่เข้ำเกณฑ์
ท่ตี อ้ งแจง้ ผบู้ ริหำรทันที ทีต่ อ้ งแจง้ ผู้บริหำรทันที (เช่น ข้อสงั่ กำร ทีต่ ้องแจ้งผบู้ ริหำรภำยหลงั   ผู้บรหิ ำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ทต่ี ้องด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งด่วน)

2. กำรสงั่ กำร 
อธิบดีกรมควบคุมโรคพิจำรณำส่ังกำร และ 
ก�ำหนดมำตรกำรด�ำเนินกำรอย่ำงเร่งด่วน 
ผำ่ นผอู้ ำ� นวยกำรสำ� นกั /กองวชิ ำกำรทร่ี บั ผดิ ชอบ

1.1.2 วัณโรคด้อื ยำหลำยขนำนชนดิ รนุ แรงมำก (Extensively drug–resistant tuberculosis: XDR–TB)  โรคติดต่ออันตรำยลำ� ดับที่ 13

1.2 โรคติดตอ่ ทางเดนิ หายใจ

1.2.1 กล่มุ อำกำรโรคติดต่อทำงเดินหำยใจ

-  ผู้ป่วยหรือผู้ท่ีสงสัยจะป่วย    -  ผู้ป่วยกลุ่มอำกำรทำงเดินหำยใจ  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อสว่ นกลำง 
ด้วยเชื้อ  Avian influenza เ ฉี ย บ พ ลั น รุ น แ ร ง ที่ เ ข ้ ำ ข ่ ำ ย  (ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT 
หรอื เชอ้ื ไขห้ วดั ใหญส่ ำยพนั ธ์ ุ (probable)  Avian influenza,  ส่วนกลำง) Verify ข้อมูลรำยละเอียด 
ใหมท่ ไี่ มพ่ บทว่ั ไป (ไมใ่ ชก่ ลมุ่   Pandemic novel  influenza ทเ่ี ปน็   และติดตำมผลชันสูตรทำงห้องปฏิบัต ิ
Seasonal Influenza)  ตัวใหม่ หรือโรคติดเช้ือทำงเดิน  กำร แจง้ กลบั ไปยงั ตน้ เรอ่ื ง รวมทง้ั  SMEs 
หำยใจอบุ ัตใิ หมอ่ ่ืน ๆ  แ ล ะ ผู ้ บ ริ ห ำ ร ส� ำ นั ก โ ร ค ท่ี เ กี่ ย ว ข ้ อ ง 
-  พบเชอ้ื  Avian Influenza   -  ผู้ป่วยเป็นกลุ่มก้อน (ตั้งแต่ 2 รำย  เพอื่ พจิ ำรณำแจง้ ตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค 
ในสัตวป์ ีก ขน้ึ ไป) ทเี่ ขำ้ ขำ่ ย (probable) Avian  ตำมล�ำดบั

i n fl u e n z a ,   P a n d e m i c   n o v e l 
influenza  ที่เป็นตัวใหม่ หรือโรค 
ติดเช้ือทำงเดินหำยใจอุบัติใหม่ 
อนื่  ๆ (novel Pathogen)
-  บคุ ลำกรทำงกำรแพทยเ์ สยี ชวี ติ ดว้ ย 
อำกำรทำงเดินหำยใจเฉียบพลัน
รนุ แรง

เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนทค่ี ำดหวงั  ส�ำหรับ เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนินงำนท่คี ำดหวงั  ส�ำหรับเหตุกำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ทม่ี คี วำมสำ� คัญสูง (DCIR) เหตุกำรณ์ทม่ี ีควำมสำ� คัญสูง (DCIR)  ทีม่ ีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) ทีม่ คี วำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ท่ีต้องแจ้ง ท่ีไม่เขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ท่ีตอ้ งแจ้งผูบ้ ริหำรทนั ที ท่ตี ้องแจ้งผู้บรหิ ำรทันท ี (เช่น ข้อสัง่ กำร ทีต่ อ้ งแจง้ ผู้บริหำรภำยหลงั   ผูบ้ รหิ ำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ทีต่ ้องดำ� เนินกำรอยำ่ งเรง่ ด่วน)

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 101 -  กำรระบำดของโรคติดเชื้อทำงเดิน 
หำยใจที่พบผู้ป่วยมำกกว่ำ 10 รำย 
ข้ึนไป ในสถำนท่ีที่เสี่ยงต่อกำรแพร ่
ระบำดในวงกว้ำง เช่น เรือนจ�ำ 
คำ่ ยทหำร โรงพยำบำล สถำนศกึ ษำ 
(จำกกองโรคติดต่อทวั่ ไป) 

-  ผู้ป่วยยืนยันไข้หวัดใหญ่เสียชีวิต 
ต้องมีผลตรวจทำงห้องปฏิบัติกำร 
ยืนยันเช้ือก่อโรค (รวมทั้ง Rapid 
test) 

-  ผู้ป่วยกลุ่มอำกำรทำงเดินหำยใจ 
เ ฉี ย บ พ ลั น รุ น แ ร ง ที่ ส ง สั ย   A v i a n 
influenza,  Pandemic novel 
influenza หรือโรคติดเช้ือทำงเดิน 
หำยใจอบุ ตั ใิ หมอ่ น่ื  ๆ

-  ผปู้ ว่ ยกลมุ่ อำกำรทำงเดนิ หำยใจทม่ี  ี
ประวัติสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วย 
ยืนยัน/เข้ำข่ำยโรคอุบัติใหม่ เช่น 
โคโรนำ่ ไวรสั , H7N9, H5N1

-  ความเร็วหรือความเป็นปัจจุบัน
ของระบบข้อมูล ILI มำกกว่ำ 
ร้อยละ 10  ระดับอ�ำเภอ (% ILI 
จำก OPD  ท่ีโรงพยำบำลมำกกว่ำ 
ร้อยละ 10 ใน 4 สัปดำห์ลำ่ สดุ ) 

102 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนินงำนท่ีคำดหวัง สำ� หรบั เกณฑส์ ำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่คี ำดหวงั  สำ� หรับเหตุกำรณ์ เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณ์
ท่มี คี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR) เหตุกำรณ์ท่มี คี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR)  ทมี่ ีควำมสำ� คัญสูง (DCIR) ทีม่ ีควำมสำ� คัญสงู  (DCIR) ที่ตอ้ งแจ้ง ทีไ่ ม่เขำ้  DCIR แตเ่ ข้ำเกณฑ์
ท่ีตอ้ งแจ้งผ้บู รหิ ำรทนั ที ทตี่ อ้ งแจง้ ผู้บรหิ ำรทนั ที (เชน่  ข้อสัง่ กำร ท่ตี ้องแจง้ ผบู้ รหิ ำรภำยหลงั   ผู้บรหิ ำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ท่ีต้องดำ� เนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

1.2.2 โรคลเี จยี นแนร์ (Legionnaire) 

-  พบผู้ป่วยโรคลิเจียนแนร์ทุกรำย  1. แจ้งทีมสอบสวนโรคในพ้ืนท่ีเพ่ือตรวจหำ 
ทั้งคนไทย และชำวต่ำงชำติที่ได้รับ สำเหตุ และปัจจัยเส่ียงพร้อมทั้งท�ำลำย 
กำรตรวจยืนยนั ในประเทศไทย เชอื้ และแหลง่ เพำะพันธ์ุ
2. ทมี สอบสวนโรคสรปุ รำยงำนกำรสอบสวน 
ป้องกันควบคุมโรคแก่ผู้บริหำรในพ้ืนที่ 
และผูบ้ ริหำรกรมฯ

1.3 โรคติดตอ่ ทางอาหารและน้า� เปน็ ส่อื

1.3.1 อหวิ ำตกโรค

-  อหิวำตกโรคเสียชีวิต หรือ  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อส่วนกลำง/  -  ผู้ป่วยอหิวำตกโรครำยแรกหรือ  1. แจ้งทีมสอบสวนโรคในพ้ืนท่ีรับผิดชอบ 
พบผู้ป่วยต่อเนื่องนับจำก  ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ :  SAT  ส่วนกลำง  กลุ่มแรกของเหตุกำรณ์ในรอบน้ัน  เพ่ือตรวจหำสำเหตุ และปัจจัยเส่ียง 
วันเริ่มป่วยในเหตุกำรณ์  Verify ข้อมลู   (เมอ่ื พบผปู้ ว่ ยรำยแรกหรอื กลมุ่ แรก  พร้อมทั้งท�ำลำยเชื้อและแหล่งแพร่เชื้อ 
เดยี วกนั นำนเกกิ วำ่  10 วนั   2. ทมี JIT กรมควบคมุ โรค ลงดำ� เนนิ กำรสอบสวน  ของเหตกุ ำรณใ์ นตำ� บลนนั้  ๆ และม ี โดยควบคุมโรคได้ภำยใน 10 วัน 
(ควบคุมกำรระบำดไมไ่ ด)้   ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรคในพ้ืนท ี่ กำรรำยงำนแล้ว กรณีพบผู้ป่วย  (2 generation) 
และติดตำมผลชันสูตรทำงห้องปฏิบัติกำร  รำยแรกหรือกลุ่มแรกในต�ำบล ข  2. ทมี สอบสวนโรคสรปุ รำยงำนกำรสอบสวน 
และสรุปรำยละเอียดแจ้งแก่ผู้อ�ำนวยกำร  ท้ังกรณีมีหรือไม่มีควำมเกี่ยวเน่ือง  ป้องกันควบคุมโรคแก่ผู้บริหำรในพ้ืนที่ 
กองโรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไปรวมทง้ั  SMEs และผบู้ รหิ ำร  สัมพันธ์กับต�ำบล ก คิดเป็นผู้ป่วย  และผ้บู รหิ ำรกรมควบคมุ โรค
ท่ีเก่ียวข้องเพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี  รำยแรกหรอื กลมุ่ แรกของตำ� บล ข) 
กรมควบคุมโรคตำมล�ำดบั

เกณฑ์การตรวจสอบข่าวของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์ส�ำหรบั เหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนท่ีคำดหวัง ส�ำหรับ เกณฑ์ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่ีคำดหวัง สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์
ทีม่ ีควำมส�ำคัญสงู  (DCIR) เหตกุ ำรณท์ ่ีมีควำมส�ำคัญสงู  (DCIR)  ท่มี คี วำมสำ� คญั สงู  (DCIR) ท่มี คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) ท่ตี อ้ งแจง้ ท่ีไมเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ทต่ี อ้ งแจง้ ผู้บรหิ ำรทนั ที ทตี่ อ้ งแจ้งผ้บู ริหำรทันท ี (เชน่  ขอ้ สงั่ กำร ทต่ี ้องแจ้งผบู้ รหิ ำรภำยหลัง  ผ้บู ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ทต่ี อ้ งด�ำเนนิ กำรอยำ่ งเร่งด่วน)
1.3.2 โรคโบทูลิซึม 
พบผ้ปู ่วยโรคโบทูลซิ ึม  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อส่วนกลำง/  -  ผปู้ ว่ ยสงสัยโรคโบทูลิซึม  1.  เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพื้นท่ี/ 
หรอื มกี ำรป่วยเป็นกลมุ่ กอ้ น ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์  :  SAT  ส่วนกลำง  ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ :  SAT จำก 
ตั้งแต ่ 2 รำยขน้ึ ไป Verify ข้อมูล และประสำน  ผอ.กองโรค-  สคร. Verify ขอ้ มลู  
ติดต่อท่ัวไป  เพ่ือกำรจัดหำและสนับสนุน 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 103 โบทูลิน่ัมแอนตี้ท็อกซิน  (Botulinum  2.  ที ม   J I T   ส ค ร .   ล ง ด� ำ เ นิ น ก ำ ร ส อ บ ส ว น 
antitoxin) ส�ำหรับกำรรักษำผู้ป่วย ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค 
ในพื้นท่ี และติดตำมผลชันสูตรทำง 
2.  ทีม JIT กรมควบคุมโรค ลงพื้นที่ด�ำเนินกำร  ห้องปฏิบัติกำร และสรุปรำยละเอียด 
สอบสวนควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค  แจ้งแก่ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อทั่วไป 
ในพื้นที่ ติดตำมผลชันสูตรทำงห้องปฏิบัติกำร  รวมทั้ง SMEs  และผู้บริหำรที่เก่ียวข้อง 
และสรุปรำยละเอียดแจ้งแก่ผู้อ�ำนวยกำร  เพอื่ พจิ ำรณำแจง้ ตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค 
กองโรคติดต่อทั่วไป  รวมทั้ง SMEs และ  ตำมล�ำดับ
ผู้บริหำรที่เกี่ยวข้องเพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบด ี
กรมควบคมุ โรคตำมลำ� ดับ

104 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑ์การตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรับเหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทคี่ ำดหวงั  ส�ำหรับ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนินงำนที่คำดหวงั  ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ เกณฑ์ส�ำหรบั เหตุกำรณ์
ทม่ี ีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) เหตุกำรณ์ทีม่ คี วำมส�ำคัญสูง (DCIR)  ทมี่ ีควำมสำ� คัญสูง (DCIR) ที่มีควำมสำ� คญั สูง (DCIR) ทต่ี ้องแจง้ ทไ่ี มเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ทีต่ อ้ งแจ้งผ้บู ริหำรทันที ท่ตี ้องแจง้ ผู้บรหิ ำรทนั ที (เช่น ขอ้ สั่งกำร ทต่ี ้องแจ้งผูบ้ ริหำรภำยหลงั   ผ้บู ริหำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ที่ตอ้ งด�ำเนนิ กำรอยำ่ งเร่งด่วน)

1.3.3 โรคอุจจำระร่วงเฉียบพลัน/อำหำรเป็นพษิ /บดิ /ไขเ้ อนเทอริค/ไทฟอยด์

-  อจุ จำระรว่ ง อำหำรเปน็ พษิ   1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อส่วนกลำง/  -  กรณเี สียชีวิต 1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพ้ืนที่/  -  กรณีมีผู้ป่วยสงสัยสำรพิษ 
ท่ีพบผู้ป่วยในเหตุกำรณ์  ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT  ส่วนกลำง  -  กรณมี ผี ปู้ ว่ ย Cluster 30 รำยขนึ้ ไป  ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT  จำก พืชพิษสำรเคมี สัตว์มีพิษ 
เดียวกันมำกกว่ำ  50 รำย  Verify ข้อมลู   ทุกเหตุกำรณ์ โดยที่ไม่ทรำบเช้ือ  สคร. Verify ข้อมูล  หรอื อนื่  ๆ ทม่ี อี ำกำรรนุ แรง 
หรอื พบผปู้ ว่ ยในเหตกุ ำรณ์  2. ทมี  JIT กรมควบคมุ โรค ลงดำ� เนนิ กำรสอบสวน  กอ่ โรค หรอื ควบคมุ กำรระบำดไมไ่ ด ้ 2. ทีม JIT สคร. ลงด�ำเนินกำรสอบสวน  จนต้องนอนโรงพยำบำล 
เดียวกันตั้งแต่ 2 จังหวัด  ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรคในพ้ืนท ี่ -  กรณมี ผี ปู้ ว่ ย Cluster ตง้ั แต ่ 2 Cluster  ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค  หรือเสีชีวิต 
ขน้ึ ไป ทม่ี คี วำมเกยี่ วขอ้ งกนั และติดตำมผลชันสูตรทำงห้องปฏิบัติกำร  ขน้ึ ไป ทส่ี งสยั วำ่ มคี วำมเกยี่ วขอ้ งกนั   ในพ้ืนท่ี และติดตำมผลชันสูตรทำง    (ยกเว้น กรณีผู้ป่วยจงใจ
-  อจุ จำระรว่ ง/อำหำรเปน็ พษิ   และสรุปรำยละเอียดแจ้งแก่ผู้อ�ำนวยกำร  ในเวลำใกลเ้ คยี งกนั  (ไมเ่ กนิ  1 เดอื น)  ห้องปฏิบัติกำร และสรุปรำยละเอียด  กินเพอ่ื ฆ่ำตัวตำย) 
ทเี่ สยี ชวี ติ ตง้ั แต ่ 2 คนขนึ้ ไป  กองโรคตดิ ตอ่ ทวั่ ไปรวมทง้ั  SMEs และผบู้ รหิ ำร  เชน่  สงสยั อำหำรชนดิ เดยี วกนั  หรอื   แจ้งแก่ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อท่ัวไป 
ในเหตกุ ำรณเ์ ดียวกนั   ท่ีเกี่ยวข้องเพื่อพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี  เกดิ ซ้ำ� ในที่เดมิ   รวมทั้ง SMEs  และผู้บริหำรที่เก่ียวข้อง 
กรมควบคุมโรคตำมล�ำดับ -  อจุ จำระรว่ ง/อำหำรเปน็ พษิ จำกกำร  เพอ่ื พจิ ำรณำแจง้ ตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค 
ตดิ เชอ้ื ไวรสั โรตำ ไวรสั โนโร 20 รำย  ตำมล�ำดับ
ขน้ึ ไป (มำกกวำ่ หรอื เทำ่ กบั  20 รำย/  3. ทีม SAT กรมควบคุมโรค ตรวจสอบ 
outbreak Rotavirus 1 outbreak)  ยืนยันข้อมูลพยำกรณ์โรค รำยงำน 
-  อจุ จำระรว่ ง/อำหำรเปน็ พษิ จำกเชอื้   ผู้เกี่ยวข้องให้ทันเวลำ แจ้งผล Lab 
E. coli ชนิดรุนแรง ที่ท�ำให้เกิด  ในระบบทุกรำย/สถำนกำรณ์ท่ีมีข้อมูล 
Hemolytic–Uremic Syndrome,  ตดิ ตำม case ตอ่ เนอื่ งจนครบกระบวนกำร
  O157H7, Shiga toxin–producing 
  E. coli ตั้งแต ่ 2 รำยข้ึนไป

เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนินงำนท่ีคำดหวัง ส�ำหรบั เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทค่ี ำดหวงั  สำ� หรับเหตุกำรณ์ เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณ์
ทมี่ คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตุกำรณท์ ่ีมคี วำมสำ� คญั สงู  (DCIR)  ที่มคี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ที่มคี วำมสำ� คญั สงู  (DCIR) ท่ีต้องแจ้ง ทไ่ี ม่เขำ้  DCIR แต่เข้ำเกณฑ์
ทีต่ อ้ งแจ้งผบู้ รหิ ำรทันที ทต่ี ้องแจง้ ผู้บรหิ ำรทันที (เช่น ข้อสง่ั กำร ที่ตอ้ งแจง้ ผูบ้ รหิ ำรภำยหลัง  ผ้บู ริหำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ท่ีต้องดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเร่งดว่ น)
1.3.4 ตบั อักเสบชนิดเอหรืออี 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 105 พบผู้ป่วยสงสัยในเหตุกำรณ ์
เดยี วกนั มำกกวำ่  20 รำย หรอื  
พบผปู้ ว่ ยในเหตกุ ำรณเ์ ดยี วกนั  
ตั้งแต่ 2 จังหวัดขึ้นไป ท่ีมี 
ควำมเก่ียวข้องกนั
1.4 โรคติดตอ่ จากสตั วส์ ู่คน
1.4.1 โรคพิษสุนัขบ้ำ

-  ผปู้ ่วยยนื ยนั โรคพิษสุนขั บ้ำ 1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพื้นที่/  -  ผปู้ ว่ ยสงสยั โรคพษิ สนุ ขั บำ้
ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT จำก 
สคร. Verify ขอ้ มลู  

2.  ทีม JIT สคร. ลงด�ำเนินกำรสอบสวน 
ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค 
ใ น พื้ น ที่   ติ ด ต ำ ม ผ ล ชั น สู ต ร ท ำ ง 
หอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร ตดิ ตำมผสู้ มั ผสั ทม่ี โี อกำส 
ติ ด เ ชื้ อ   แ ล ะ ติ ด ต ำ ม ผู ้ สั ม ผั ส โ ร ค 
รำยอื่น ๆ จำกสตั ว์ตวั เดยี วกัน

3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
สว่ นกลำง ผอู้ ำ� นวยกำรกองโรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป 
รวมท้ัง SMEs และผู้บริหำรท่ีเก่ียวข้อง 
เพอ่ื พจิ ำรณำแจง้ ตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค 
ตำมล�ำดับ

4. เปดิ  EOC โรคพษิ สนุ ขั บำ้ ภำยใน 24 ชว่ั โมง 

106 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคมุ โรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนินงำนทค่ี ำดหวัง สำ� หรบั เกณฑส์ ำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนินงำนที่คำดหวงั  ส�ำหรับเหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์
ที่มคี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตุกำรณท์ ี่มคี วำมส�ำคญั สงู  (DCIR)  ทีม่ คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ท่มี ีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR) ที่ตอ้ งแจ้ง ทีไ่ มเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ข้ำเกณฑ์
ทตี่ อ้ งแจ้งผูบ้ ริหำรทนั ที ที่ต้องแจ้งผบู้ ริหำรทนั ท ี (เชน่  ขอ้ ส่งั กำร ทต่ี อ้ งแจ้งผบู้ รหิ ำรภำยหลัง  ผบู้ ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ท่ตี ้องดำ� เนินกำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)

1.4.2 โรคอุบัติใหม่–อบุ ตั ิซำ้�  ทเี่ กิดจำกสัตว์สคู่ น เช่น Anthrax, Nipah, Plaque 1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพื้นท่ี/ 
ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT จำก 
-  ผู้ป่วยเข้ำข่ำย (probable) สคร. Verify ขอ้ มลู

1.4.3 โรคบรเู ซลโลสสิ 2. ทีม JIT สคร. ลงด�ำเนินกำรสอบสวน 
ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค 
-  ผปู้ ว่ ยสงสยั บรเู ซลโลสสิ ในคนทกุ รำย ในพื้นท่ี ติดตำมผลชันสูตรทำงห้อง 
-  ผู้ป่วยยืนยันเป็นกลุ่มก้อน (ตั้งแต ่ ปฏิบัติกำร  ติดตำมผู้สัมผัส ท�ำลำย 
-  2 รำยขึ้นไป) ที่มีผลกระทบใน  แหลง่ แพร่เชือ้
วงกว้ำง  เช่น ที่เก่ียวข้องกับฟำร์ม  3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
เลย้ี งและตลำดคำ้ สตั วแ์ ละผลติ ภณั ฑ์  ส่วนกลำง ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อ 
ทเี่ กิดจำกสัตว์ ท่ัวไป รวมท้ัง SMEs และผู้บริหำร 
พบเชื้อในฟำร์มปศุสัตว์ positive  ที่เกี่ยวข้อง เพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี 
ด้วยโรคบรเู ซลโลสสิ กรมควบคุมโรค ตำมล�ำดับ

1.4.4 โรคเลปโตสไปโรสสิ

-  ผ้ปู ่วยสงสยั หรือยนื ยนั ทเ่ี สียชวี ิต
-  ผู้ป่วยเป็นกลุ่มก้อน (Cluster) ท่ีม ี

เหตุกำรณ์หรือปัจจัยเสี่ยงร่วมกัน 
(พ้ืนท่ีระดับต�ำบล ระยะช่วงเวลำ 
2–1 สัปดำห์) 
-  พบกำรระบำดเปน็ วงกวำ้ ง > 20 รำย 
ข้ึนไป หรือเสียชีวิตต้ังแต่ 2 รำย 
ขึ้นไป  ในเหตุกำรณ์เดียวกัน เช่น 
ภำยหลงั นำ�้ ทว่ ม (พน้ื ทรี่ ะดบั ตำ� บล/ 
ใช้แหล่งน�ำ้ เดียวกัน) 

เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคมุ โรค

เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนที่คำดหวัง ส�ำหรับ เกณฑ์ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนินงำนทค่ี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์
ท่ีมคี วำมส�ำคัญสูง (DCIR) เหตุกำรณ์ที่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR)  ทม่ี ีควำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ท่ีมคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR) ทีต่ ้องแจ้ง ท่ไี ม่เขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ทต่ี ้องแจง้ ผู้บริหำรทันที ท่ตี ้องแจง้ ผบู้ ริหำรทนั ที (เชน่  ข้อส่ังกำร ท่ีตอ้ งแจง้ ผ้บู ริหำรภำยหลงั   ผ้บู ริหำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ด่วน)

1.4.5 โรคทรคิ ิโนสสิ 1. เจำ้ พนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพ้ืนท่/ี  
1.4.6 โรคไขห้ ูดบั  (Streptococcus suis) ทมี ตระหนกั รู้สถำนกำร:์  SAT จำก สคร. 
1.4.7 เมลอิ อยโดสสิ  (Melioidosis)  -  ผปู้ ว่ ยสงสยั หรอื ยนื ยนั เปน็ กลมุ่ กอ้ น  Verify ข้อมูล
(Cluster)  2. ทมี  JIT สคร. ลงดำ� เนินกำรสอบสวน 

ควบคุมโรค ร่วมกับทมี สอบสวนโรคใน 
พนื้ ที ่ ตดิ ตำมผลชสั ตู รทำงหอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 107 -  ผ้ปู ว่ ยสงสยั หรอื ยืนยันเสยี ชีวติ ตดิ ตำมผสู้ มั ผัส ท�ำลำยแหล่งแพร่เช้อื
-  มีผปู้ ว่ ยเปน็ กล่มุ ก้อน (Cluster)  3. สรุปรำยละเอียดแจ้งมำยังทีม  SAT 

สว่ นกลำง ผอู้ ำ� นวยกำรกองโรคตดิ ตอ่ ทว่ั ไป 
รวมท้ัง  SMEs  และผู้บริหำรที่เก่ียวข้อง 
-  ผู้ป่วยยนื ยนั เสยี ชวี ติ เพอื่ พจิ ำรณำแจง้ ตอ่ อธบิ ดกี รมควบคมุ โรค 

ตำมล�ำดบั

1.5 โรคตดิ ต่อทปี่ อ้ งกนั ได้ด้วยวัคซนี

ผู้ป่วยยืนยันโรคโปลิโอทั้ง  1. กำรแจ้งข่ำวไปยังองค์กำรอนำมัยโลกผ่ำน  -  ผู้เสียชีวิตยืนยันโรคหัด/คอตีบ/  1. กำรจดั สรรทรพั ยำกรและกำ� ลงั คน -  ตั้งแต่ผู้ป่วยสงสัยโรค
Wild poliovirus (WPV) และ    National IHR Focal Point ไอกรน 2. กำรพจิ ำรณำเปิดศนู ย์ปฏบิ ัติกำร  โปลิโอ/คอตีบ/ไอกรน/ 
Vaccinederived poliovirus  2. กำรประกำศภำวะฉุกเฉิน และกำรเปิดศูนย ์ -  เหตุกำรณ์กำรระบำดของโรคหัด/  ภำวะฉุกเฉิน ไขส้ มองอักเสบเจอี 
(VDPV)    ปฏบิ ตั กิ ำรภำวะฉุกเฉิน หดั เยอรมนั /คอตบี /ไอกรน/ไขส้ มอง  3. กำรพิจำรณำประกำศเขตตดิ โรค
3. ด�ำเนินกำรควบคุมโรคตำมแนวทำงท่ีองค์กำร  อักเสบเจอี  ท่ีมีแนมโน้มว่ำจะพบ  -  เหตุกำรณ์กำรระบำดท่ี 
  อนำมัยโลกกำ� หนด ผู้ป่วยจ�ำนวนมำก (เป็นกำรระบำด  สงสัยโรคหัด/หัดเยอรมัน/
ที่ยนื ยันกำรวนิ จิ ฉยั แลว้ )  คอตีบ/ไอกรน/ไข้สมอง 
-  AEFI เสยี ชวี ติ อกั เสบเจอี

-  Serious AEFI
-  AFP ทกุ รำย

108 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑ์สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนินงำนที่คำดหวัง สำ� หรับ เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนทค่ี ำดหวัง สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์
ที่มคี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตกุ ำรณ์ทมี่ คี วำมส�ำคัญสูง (DCIR)  ท่ีมีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR) ทีม่ คี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR) ทีต่ อ้ งแจง้ ที่ไม่เขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ทตี่ ้องแจ้งผูบ้ รหิ ำรทนั ที ทต่ี อ้ งแจง้ ผู้บรหิ ำรทนั ที (เชน่  ขอ้ สั่งกำร ท่ีตอ้ งแจง้ ผบู้ รหิ ำรภำยหลงั   ผบู้ ริหำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ทตี่ อ้ งด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

1.6 โรคติดตอ่ ทางระบบประสาท

1.6.1 ไขก้ ำฬหลงั แอน่

-  ผ้ปู ่วยสงสยั เสยี ชีวติ 1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพ้ืนท่ี/ 
-  ผปู้ ว่ ยสงสยั เปน็ กลมุ่ กอ้ น (Cluster)  ทมี ตระหนกั รสู้ ถำนกำรณ ์ : SAT จำก สคร. 
ต้ังแต่ 2 รำยข้ึนไปของไข้สมอง  Verify ขอ้ มลู  
อักเสบ  หรือเย่ือหุ้มสมองอักเสบ  2. ทีม JIT สคร. ด�ำเนินกำรสอบสวน 
ทีห่ ำสำเหตุไมไ่ ด้ ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค 
ใ น พ้ื น ท่ี   ติ ด ต ำ ม ผ ล ชั ณ สู ต ร ท ำ ง 
1.6.2 ไขส้ มองอักเสบ ห้องปฏิบัติกำร ติดตำมผู้สัมผัสที่มี 
1.6.3 ไข้สมองอักเสบ JE -  ผปู้ ว่ ยสงสยั เปน็ กลมุ่ กอ้ น (Cluster)  โอกำสติดเชื้อเพ่ือให้วัคซีน ท�ำลำย 
ต้ังแต่ 2 รำยขึ้นไป ในจังหวัด  แหล่งแพร่เช้ือให้สุขศึกษำแก่ประชำชน 
เดยี วกนั  ภำยใน 1 เดือน กลมุ่ เสยี่ ง
-  บุคลำกรทำงกำรแพทย์ 1 รำย  3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
ที่เป็นผ้ปู ่วยสงสยั   ส่วนกลำง ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อ 
ท่ัวไป รวมท้ัง SMEs และผู้บริหำรท ี่
เก่ียวข้อง เพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี 
-  ผู้ปว่ ยยนื ยนั  ทกุ รำย กรมควบคมุ โรคตอ่ ไป

1.6.4 โรคเยอ่ื หมุ้ สมองอักเสบจำกพยำธหิ อยโขง่

-  ต้ังแต่ 2 รำยขึ้นไปในเหตุกำรณ์ 
เดยี วกนั

เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑ์สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนท่คี ำดหวงั  ส�ำหรบั เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่ีคำดหวงั  สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรบั เหตุกำรณ์
ทมี่ คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตกุ ำรณ์ทีม่ คี วำมสำ� คัญสูง (DCIR)  ท่มี คี วำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ที่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR) ทต่ี ้องแจง้ ที่ไมเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ข้ำเกณฑ์
ที่ต้องแจ้งผู้บรหิ ำรทนั ที ท่ีต้องแจง้ ผูบ้ รหิ ำรทนั ที (เชน่  ขอ้ ส่งั กำร ทตี่ ้องแจ้งผู้บริหำรภำยหลงั   ผบู้ ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ที่ตอ้ งด�ำเนนิ กำรอยำ่ งเร่งด่วน)
1.7 โรคตดิ ตอ่ น�าโดยแมลง

  ไขเ้ ลอื ดออก 1. กองโรคตดิ ตอ่ นำ� โดยแมลง เฝำ้ ระวงั
-  ผปู้ ่วยสงสัยหรือยนื ยนั ไขเ้ ลอื ดออก   และควบคุมโรค
  เสยี ชีวติ ทุกรำย 2. กองระบำดวิทยำออกสอบสวนโรค
3. พิจำรณำเปิด EOC 
4. SAT ส่วนกลำงและภมู ภิ ำค 
  ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 109
  ไข้ปวดข้อยุงลาย 1. กองโรคตดิ ต่อน�ำโดยแมลง ไข้ปวดขอ้ ยุงลาย
-  ผู้ป่วยไข้ปวดข้อยุงลำยยืนยันเป็น    เฝ้ำระวงั  และควบคมุ โรค -  พบผู้ป่วยยืนยันไข้ปวดข้อ
กลุ่มก้อน  ตั้งแต่  2  รำยข้ึนไป  2. กองระบำดวทิ ยำออกสอบสวนโรค
ทีม่ อี ำกำรรุนแรง เช่น สมองอกั เสบ  3. พจิ ำรณำเปดิ  EOC ยุงลำยและระบำดเป็น 
  GBS หรอื เสียชวี ิต กลุ่มกอ้ นเกินกวำ่  10 รำย 
ในตำ� บลเดยี วกนั  ภำยใน 
  2 สปั ดำห์

  ผู้ปว่ ยโรคติดเชอื้ ไวรสั ซิกา 1. กองโรคตดิ ต่อนำ� โดยแมลงเฝำ้ ระวงั  และ
  Zika virus) ควบคุมโรค
-  หญิงตั้งครรภ์ 2. กองระบำดวทิ ยำออกสอบสวนโรค
-  ทำรกศีรษะเลก็ 3. พจิ ำรณำเปิด EOC 
-  กลมุ่ อำกำรทำงระบบประสำท GBS
-  Cluster ผืน่  ไข ้ ตำแดง ปวดข้อ 
  ปวดศีรษะ เฉพำะ Confirmed/
  asymptomatic

110 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนทค่ี ำดหวงั  ส�ำหรับ เกณฑส์ �ำหรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนทค่ี ำดหวัง สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ท่ีมคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR) เหตกุ ำรณ์ท่มี ีควำมสำ� คัญสงู  (DCIR)  ทีม่ คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ทม่ี คี วำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ที่ต้องแจ้ง ท่ไี ม่เขำ้  DCIR แต่เข้ำเกณฑ์
ทต่ี ้องแจ้งผบู้ รหิ ำรทนั ที ทีต่ อ้ งแจง้ ผู้บริหำรทนั ท ี (เชน่  ขอ้ สั่งกำร ท่ตี ้องแจ้งผบู้ รหิ ำรภำยหลัง  ผบู้ ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ทตี่ อ้ งด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

  โรคไข้มาลาเรยี 1. กองโรคติดต่อน�ำโดยแมลง เฝ้ำระวังและ  ไขม้ าลาเรีย
-  ผปู้ ว่ ยมำลำเรยี เสียชีวิตทกุ รำย ควบคุมโรค รวมทง้ั สอบสวนกำรเสียชีวิต -  พบผู้ป่วยยืนยันโรคไข้
-  พบผปู้ ว่ ยตดิ เชอื้ ในพน้ื ท ่ี (indigenous  2. ส�ำนักงำนป้องกันควบคุมโรคร่วมกับ  มำลำเรีย  (confirmed  
case) ในพ้ืนท่ีหยุดกำรแพร่เชื้อ  กองสว่ นกลำง (กองโรคตดิ ตอ่ นำ� โดยแมลง  malaria case) ในพื้นท ่ี
มำลำเรยี หรือปลอดเชือ้ มำลำเรยี และกองระบำดวทิ ยำ) ออกสอบสวนโรค หยุดกำรแพร่เช้ือมำลำเรีย 
-  พบผู้ป่วยยืนยันโรคไข้มำลำเรีย  3. พิจำรณำเปดิ  EOC  หรือปลอดเชือ้ มำลำเรีย
ในกลุ่ม/หมู่บ้ำนเดียวกันติดต่อกัน 
4 สปั ดำห์
-  พบผู้ป่วยยืนยันโรคไข้มำลำเรียสูง 
กวำ่ คำ่ มธั ยฐำน 3 ป ี ในกลมุ่ /หมบู่ ำ้ น 
เดยี วกนั

เทา้ ชา้ ง
-  ผู้ป่วยยืนยันโรคเท้ำช้ำง 

(ตดิ เชอื้ ในประเทศ) ทกุ รำย

สครบั ไทฟัส
-  ผู้ป่วยยืนยันเสียชีวติ
-  มีผู้ป่วยเปน็ กลมุ่ ก้อน 

(Cluster) 

ลชิ มาเนยี
-  ผู้ป่วยยืนยันโรคลิชมำเนีย 

ชนดิ visceral ทุกรำย 

เกณฑ์การตรวจสอบข่าวของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนทคี่ ำดหวัง สำ� หรบั เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทค่ี ำดหวัง สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ที่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR) เหตุกำรณ์ที่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR)  ท่ีมีควำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ท่ีมคี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ที่ต้องแจง้ ทีไ่ ม่เขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ที่ต้องแจ้งผู้บริหำรทันที ทีต่ ้องแจ้งผบู้ ริหำรทันที (เชน่  ข้อสัง่ กำร ทีต่ ้องแจ้งผบู้ ริหำรภำยหลัง  ผูบ้ รหิ ำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ทีต่ ้องด�ำเนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ด่วน)
1.8 วณั โรค

-  ผ้ปู ว่ ย XDR–TB ทกุ รำย ไม่รวม  กรณพี บผูป้ ว่ ย XDR–TB  -  ผูป้ ่วยเป็นกลมุ่ ก้อน  
  Pre–XDR–TB 1. ต้องรำยงำนภำยใน 3 ชั่วโมง ต้ังแต่  (Cluster) ต้ังแต่ 2 รำย 
มีผลทำงห้องปฎิบัติกำรยืนยันว่ำเป็น  ขึ้นไป ของ TB หรือ 
XDR–TB โดยแจง้ ผบู้ รหิ ำรหนว่ ยงำน, SAT  MDR–TB อยู่ในสถำนท ่ี
ของหนว่ ยงำน, SAT กรมควบคมุ โรค เดยี วกนั หรอื ใกลเ้ คียงกนั  
2. แยกผู้ป่วย XDR–TB เพ่ือดูแลรักษำ  มปี ระวตั ทิ ำ� กจิ กรรมหรอื  
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 111 อยำ่ งใกลช้ ดิ โดยทมี สหวชิ ำชพี  ในสถำนท่ี  ทำ� งำนรว่ มกนั  ไดร้ บั กำร 
ท่ี Regional XDR–TB hub ก�ำหนดไว ้ วนิ จิ ฉยั ในระยะเวลำ 
จนกว่ำพ้นระยะแพร่เช้ือ ซึ่งพิจำรณำ  หำ่ งกนั ไมเ่ กนิ  3 เดอื น  
จำกผล AFB smear เป็นลบอย่ำงน้อย  เชน่  โรงเรยี น  
2 ครั้งติดต่อกัน โดยห่ำงกันอย่ำงน้อย  สถำนทกี่ วดวชิ ำ  
7 วัน รวมระยะเวลำรักษำที่ Regional  ศนู ยเ์ ดก็ เลก็  สถำน
XDR–TB hub อยำ่ งน้อย 30 วนั   พยำบำล เปน็ ตน้
3. ที ม ส อ บ ส ว น โ ร ค ข อ ง จั ง ห วั ด แ ล ะ 
หน่วยปฏิบัติกำรควบคุมโรคติดต่อ 
ในพนื้ ท ่ี สอบสวนโรคภำยใน 12 ชว่ั โมง 
4.  ทีมสอบสวนโรคส่วนกลำง สอบสวนโรค 
ภำยใน 24 ชว่ั โมง

112 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนที่คำดหวงั  สำ� หรบั เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนินงำนท่ีคำดหวัง ส�ำหรับเหตกุ ำรณ์ เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์
ท่มี ีควำมสำ� คัญสงู  (DCIR) เหตุกำรณท์ ี่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR)  ท่มี คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ทม่ี คี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR) ที่ตอ้ งแจง้ ทไ่ี มเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ทีต่ อ้ งแจ้งผบู้ ริหำรทนั ที ทต่ี อ้ งแจง้ ผบู้ ริหำรทันท ี (เช่น ขอ้ สัง่ กำร ทีต่ อ้ งแจ้งผู้บริหำรภำยหลัง  ผบู้ ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ที่ตอ้ งด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

1.9 กลุ่มโรคติดเชือ้ หรอื บาดเจ็บจากการสัมผัส

1.9.1 โรคตำแดง 1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพื้นที่/ 
1.9.2 โรคมอื  เท้ำ ปำก (Hand Foot and Mouth disease)/เอนเทอโรไวรสั ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT จำก 
-  กรณีมีผู้ป่วย Cluster ที่มีคนอยู ่ สคร. Verify ขอ้ มูล 
-  รวมกันจ�ำนวนมำก เช่น โรงเรียน  2.  ทีม JIT สคร. ลงด�ำเนินกำรสอบสวน 
คำ่ ยทหำร เรอื นจ�ำ ควบคมุ โรครว่ มกบั ทมี สอบสวนโรคในพน้ื ที่ 
มีผู้ป่วยเป็นกลุ่มก้อน (Cluster)   ติดตำมผลชันสูตรทำงห้องปฏิบัติกำร 
ตงั้ แต ่ 30 รำยขนึ้ ไปภำยใน 1 สปั ดำห์ ตดิ ตำมผสู้ ัมผัสที่มโี อกำสตดิ เช้ือ 

-  กลุ่มอำกำร Neuro–  -  ผู้ป่วยสงสัยโรคมือเท้ำปำกเสียชีวิต 
c a r d i o – p u l m o n a r y  1 รำย
เสยี ชวี ติ ตงั้ แต ่ 2 รำยขน้ึ ไป 
ทสี่ งสัย Enteroviruses  -  ผู้ป่วยสงสัยติดเช้ือเอนเทอโรไวรัส 
เสียชวี ติ  1 รำย
-  ผปู้ ว่ ยสงสยั โรคมอื เทำ้ ปำก 
เสียชวี ิตตั้งแต่2 รำยข้ึนไป -  ผู้ป่วยยืนยันติดเช้ือเอนเทอโรไวรัส 
(มีอำกำรมือ เท้ำ  ปำก  D68 (EV–D68) 
แต่มีหรือไม่มี Neuro– 
C a r d i o – P u l m o n a r y  -  ผู้ป่วยที่มีภำวะแทรกซ้อนรุนแรง 
symptoms ก็ได)้ เชน่  ปอดหัวใจ สมอง 1 รำย

-  Cluster ท่ีเกิดซ้�ำภำยหลังด�ำเนิน 
มำตรกำรไปแลว้

-  มีผู้ป่วยเป็นกลุ่มก้อน (Cluster) 
ต้งั แต่ 20 รำยขึน้ ไป

เกณฑ์การตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทีค่ ำดหวงั  ส�ำหรบั เกณฑ์ส�ำหรบั เหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทค่ี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ เกณฑส์ ำ� หรบั เหตกุ ำรณ์
ทีม่ ีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) เหตกุ ำรณท์ ีม่ ีควำมสำ� คญั สูง (DCIR)  ทม่ี ีควำมส�ำคญั สูง (DCIR) ที่มีควำมส�ำคญั สงู  (DCIR) ทีต่ อ้ งแจ้ง ท่ีไมเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ท่ตี อ้ งแจ้งผบู้ ริหำรทนั ที ท่ีต้องแจง้ ผบู้ รหิ ำรทันท ี (เชน่  ข้อสัง่ กำร ที่ตอ้ งแจง้ ผ้บู รหิ ำรภำยหลัง  ผู้บรหิ ำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ท่ีตอ้ งด�ำเนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ด่วน)

1.9.3 กำรบำดเจ็บจำกแมงกะพรนุ พิษ

-  กรณีบำดเจ็บรุนแรง (เช่น หมดสต ิ 3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
หรือต้องใส่ท่อช่วยหำยใจ) หรือ  ส่วนกลำง ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อ 
เสยี ชวี ติ ทั่วไป รวมทั้ง SMEs และผู้บริหำร 
ที่เกี่ยวข้อง เพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี 
กรมควบคมุ โรคตอ่ ไป

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 113 1.10 ผปู้ ว่ ยติดเช้อื จุลชีพดอ้ื ยาทมี่ คี วามสา� คัญสูง (Critically Important Multidrug Resistant Organisms) (จากกองระบาดวทิ ยา)

ผปู้ ว่ ยทกุ รำยทผ่ี ลกำรเพำะเชอ้ื  
พบเช้ือจุลชีพดื้อยำและด้ือยำ 
ทกี่ ำ� หนด ดงั ต่อไปน้ี
1. เชอ้ื  Staphylococcus aureus 
  ทด่ี ือ้ ยำ Vancomycin
2. เชื้อ Enterococcus spp. 
  ท่ีดื้อยำ Vancomycin
3. เช้ือ Acinetobacter bau-

mannii ทด่ี ้อื ยำ colistin
4. เชื้อ Pseudomonas aerugi-

nosa ท่ีด้ือยำ colistin
5. เชอ้ื  Neisseria gonorrhoeae 
  ท่ีด้ือยำกลุ่ม Third genera-

tion cephalosporin
6. เชอ้ื ดอ้ื ยำรนุ แรงหลำยขนำน
  ทีไ่ ม่เคยพบมำกอ่ น

114 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑ์การตรวจสอบขา่ วของกรมควบคมุ โรค

เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่ีคำดหวัง สำ� หรบั เกณฑ์สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่คี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ เกณฑส์ �ำหรบั เหตุกำรณ์
ทีม่ คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) เหตกุ ำรณ์ทม่ี ีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR)  ทมี่ ีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) ทม่ี คี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR) ทต่ี ้องแจ้ง ทีไ่ ม่เขำ้  DCIR แตเ่ ข้ำเกณฑ์
ท่ตี อ้ งแจง้ ผูบ้ ริหำรทนั ที ทต่ี ้องแจ้งผูบ้ ริหำรทันที (เชน่  ขอ้ สัง่ กำร ทต่ี ้องแจง้ ผู้บรหิ ำรภำยหลัง  ผบู้ รหิ ำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ทีต่ อ้ งดำ� เนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

1.11 ผ้ปู ่วยโรคติดเชื้อต่าง ๆ ทตี่ ดิ จากการรบั เลือด 2 รายขน้ึ ไปในเหตกุ ารณ์เดยี วกัน (จากกองระบาดวทิ ยา)

ผปู้ ว่ ยโรคตดิ เช้ือต่ำง ๆ ทีต่ ดิ จำกกำร
รบั เลอื ด 2 รำยขนึ้ ไปในเหตกุ ำรณเ์ ดยี วกนั  

1.12 สงสยั อาวธุ ชวี ภาพทุกเหตกุ ารณ์ เชน่ Anthrax, Smallpox (จากกองระบาดวทิ ยา)

สงสัยอำวธุ ชีวภำพ
ทกุ เหตกุ ำรณ ์ เชน่  Anthrax, 
Smallpox

1.13 โรคตดิ ตอ่ จากต่างประเทศทีเ่ สยี ชวี ติ ที่ไม่เคยพบ หรือเกิดขน้ึ ในประเทศไทย (จากกองระบาดวิทยา)

โรคติดต่อจำกต่ำงประเทศ 
ทีไ่ มเ่ คยพบหรอื เกดิ ขึ้น
ในประเทศไทยทกุ รำย 
(Travel–associated 
infectious disease) เช่น 
Rift Valley fever,
โรคติดเช้ือไวรัสฮันตำ, 
Trypanomoasis, Trachoma, 
Ve n e z u e l a n   E q u i n e   
Encephalitis, Rocky mountain 
s p o t t e d   f e v e r   ( R M S F ) ,   
Lyme disease Monkey pox, 
Saint Louis  encephalitis 
virus (SLEV) เปน็ ต้น 

เกณฑ์การตรวจสอบขา่ วของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ ำ� หรับเหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนท่ีคำดหวงั  ส�ำหรับ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนทีค่ ำดหวัง สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์
ทม่ี ีควำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตุกำรณท์ ่ีมีควำมส�ำคัญสูง (DCIR)  ทม่ี คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) ท่ีมีควำมสำ� คญั สูง (DCIR) ทต่ี อ้ งแจ้ง ที่ไมเ่ ขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ที่ตอ้ งแจง้ ผบู้ รหิ ำรทนั ที ทีต่ ้องแจ้งผู้บรหิ ำรทนั ที (เช่น ข้อสัง่ กำร ที่ต้องแจ้งผบู้ ริหำรภำยหลงั   ผบู้ ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำที)  ท่ีต้องด�ำเนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)

2. โรคจากการประกอบอาชพี และส่ิงแวดล้อม

เหตุกำรณ์ท่ียืนยันรังสีร่ัวไหล 1. ตรวจสอบควำมรุนแรงของเหตุกำรณ์จ�ำนวน  1. เหตุกำรณ์ท่ีเกิดระเบิด ไฟไหม ้ 1. ตรวจสอบควำมรนุ แรงของเหตกุ ำรณ ์ 1. ผปู้ ว่ ยสงสยั โรคกลมุ่  Pneu-
ในระดับที่มีผลกระทบรุนแรง ผ้เู สยี ชีวติ  มีอำกำรปว่ ย ในสถำนประกอบกำร หรือสถำนท่ี  2. ประสำน ผู้อ�ำนวยกำร PM งำน EOC  moconiosis (silicosis,  
ต่อสุขภำพในระยะฉับพลัน 2. ประสำนผอู้ ำ� นวยกำร PM งำน EOC สำ� นกั โรคฯ,  ท�ำงำนที่มีโอกำสท�ำให้สำรเคม ี สำ� นกั โรคฯ เพอ่ื เตรยี มทมี  JIT สว่ นกลำง  Asbestosis, Byssinosis, 
และไม่สำมำรถควบคุมได้โดย งำน IHR กองระบำดวิทยำ,  EOC เพ่ือเตรียม  ร่วั ไหล เช่น เหมืองแร่ บ่อขยะ +SMEs สำ� นกั โรคออกปฏบิ ตั กิ ำรควบคมุ   Coal mine) ตง้ั แต ่ 1 รำย 
ส�ำนกั งำนปรมำณเู พ่ือสันติ ทีม JIT ส่วนกลำง +SMEs  ส�ำนักโรค ออก  2. เหตอุ บุ ตั ภิ ยั เกดิ จำกกำรรว่ั ไหล หรอื   เหตุกำรณ์ ข้นึ ไป
ปฏบิ ตั กิ ำรควบคมุ เหตกุ ำรณ์ ระเบิดของสำรเคมีที่มีผู้บำดเจ็บ  2.  ผู้ป่วยสงสัยโรคพิษตะกั่ว 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 115 ตั้งแต่  10 รำย หรือ มีผู้บำดเจ็บ  ท่ีมีผู้ป่วยต้ังแต่ 1 รำย 
รนุ แรงตงั้ แต ่ 5 รำย หรอื มผี เู้ สยี ชวี ติ   ขึ้ น ไ ป   ห รื อ ใ น เ ด็ ก อ ำ ยุ 
ต้งั แต่ 1 รำย น้อยกว่ำ 5 ปี จ�ำนวน 
1 รำยขึ้นไป
3.  ผู้ป่วยสงสัยโรคพิษโลหะ 
หนกั  หรอื สำรตวั ทำ� ละลำย 
อนิ ทรยี ร์ ะเหยงำ่ ย (VOCs) 
ตัง้ แต่ 1 รำยข้นึ ไป
4. โรคพิษสำรก�ำจัดศัตรูพืช 
( อุ บั ติ เ ห ตุ   เ ช ่ น   ห ก ร ด 
กระเด็นเข้ำตำ/กำรเจ็บ
ป ่ ว ย จ ำ ก พิ ษ ส ำ ร เ ค ม ี
ทำงกำรเกษตร) ท่ีมีผู้ป่วย 
ต้ังแต่  1 รำยขึ้นไป โดย 
ไม่รวมถึงกรณีที่เจตนำ 
ฆำ่ ตวั ตำย

116 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรดำ� เนนิ งำนที่คำดหวงั  ส�ำหรับ เกณฑส์ �ำหรับเหตุกำรณ์ กำรดำ� เนินงำนทคี่ ำดหวัง สำ� หรับเหตุกำรณ์ เกณฑส์ �ำหรับเหตุกำรณ์
ทีม่ คี วำมสำ� คัญสูง (DCIR) เหตกุ ำรณท์ มี่ คี วำมสำ� คญั สงู  (DCIR)  ทีม่ ีควำมสำ� คัญสูง (DCIR) ที่มคี วำมส�ำคัญสงู  (DCIR) ท่ีตอ้ งแจง้ ท่ีไม่เขำ้  DCIR แต่เข้ำเกณฑ์
ทตี่ อ้ งแจ้งผูบ้ ริหำรทันที ที่ตอ้ งแจ้งผูบ้ รหิ ำรทันที (เช่น ข้อส่ังกำร ที่ตอ้ งแจง้ ผู้บรหิ ำรภำยหลัง  ผูบ้ ริหำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ทีต่ อ้ งด�ำเนินกำรอยำ่ งเรง่ ด่วน)

5. เหตุกำรณ์เสียชีวิตในท ่ี
อับอำกำศหรือสงสัยว่ำจะ 
อับอำกำศ เช่น  รถยนต ์
เตน็ ท ์ ถำ้�  ทอ่  อโุ มงค ์หอ้ งนำ�้  
ที่ติดต้ังเครื่องท�ำน้�ำอุ่น 
ระบบแก๊ส  โรงเพำะเห็ด 
โรงหมกั ปยุ๋  บอ่ นำ้�  เปน็ ตน้  
ตง้ั แต ่ 1 รำย ขน้ึ ไป

6. กำรเสียชีวิตที่สงสัยว่ำม ี
สำเหตจุ ำกเหตกุ ำรณเ์ ดยี วกนั  
ใ น ส ถ ำ น ป ร ะ ก อ บ ก ำ ร 
เดียวกัต้ังแต่  2 รำยข้ึนไป 
ห รื อ ก ำ ร เ กิ ด โ ร ค ห รื อ 
อ ำ ก ำ ร ที่ เ กิ ด จ ำ ก ก ำ ร 
ป ร ะ ก อ บ อ ำ ชี พ แ ล ะ 
สงิ่ แวดลอ้ มทไี่ มเ่ คยเกดิ ขนึ้
มำก่อน  หรือเป็นโรคท ่ี
หำยำก ทว่ี นิ จิ ฉยั ทำงคลนิ กิ  
ได้นอ้ ย

เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนินงำนทคี่ ำดหวงั  สำ� หรบั เกณฑ์ส�ำหรับเหตุกำรณ์ กำรดำ� เนินงำนทค่ี ำดหวงั  ส�ำหรบั เหตุกำรณ์ เกณฑ์สำ� หรบั เหตกุ ำรณ์
ท่มี คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) เหตุกำรณท์ ี่มีควำมสำ� คญั สงู  (DCIR)  ท่ีมคี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR) ทีม่ คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) ทตี่ อ้ งแจ้ง ท่ีไม่เขำ้  DCIR แตเ่ ข้ำเกณฑ์
ทต่ี ้องแจ้งผบู้ ริหำรทันที ที่ตอ้ งแจ้งผ้บู ริหำรทันที (เชน่  ขอ้ ส่ังกำร ทต่ี อ้ งแจ้งผบู้ ริหำรภำยหลงั   ผ้บู ริหำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ท่ีตอ้ งดำ� เนินกำรอยำ่ งเร่งดว่ น)
3. การบาดเจ็บ
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 117 1. อุบัติเหตุจรำจรท่ีเสียชีวิต 
จมน�้ำเสียชีวิตในเหตุกำรณ์  5 คนขน้ึ ไป (รวมเสยี ชวี ติ ใน
เดียวกัน  ต้ังแต่ 5 รำยข้ึนไป  หอพกั ผปู้ ว่ ยใน)
หรือเหตุกำรณ์ที่กระทบต่อ 
กำรท่องเที่ยว 2 .   อุ บั ติ เ ห ตุ จ ร ำ จ ร ที่ มี ผู ้ 
บำดเจ็บหรือผู้เสียชีวิต 
รวมกนั  15 คนข้ึนไป

3. อุบัติเหตุตำมนโยบำยของ 
กระทรวงส ำ ธำ รณสุข 
ได้แก่อุบัติเหตุรถพยำบำล 
สงั กดั กระทรวงสำธำรณสขุ  
ร ถ โ ด ย ส ำ ร ส ำ ธ ำ ร ณ ะ 
รถรบั สง่ นกั เรยี น

จมน้ำ� เสยี ชวี ิตทุกรำย

118 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคุมโรค

เกณฑส์ ำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนินงำนทีค่ ำดหวัง ส�ำหรบั เกณฑส์ �ำหรับเหตกุ ำรณ์ กำรดำ� เนินงำนท่คี ำดหวัง สำ� หรบั เหตุกำรณ์ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ท่มี ีควำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตุกำรณท์ ม่ี ีควำมสำ� คญั สูง (DCIR)  ท่ีมีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) ที่มีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) ที่ต้องแจ้ง ท่ีไม่เขำ้  DCIR แตเ่ ขำ้ เกณฑ์
ทตี่ ้องแจ้งผู้บริหำรทนั ที ท่ตี อ้ งแจง้ ผ้บู รหิ ำรทนั ท ี (เชน่  ขอ้ สง่ั กำร ทตี่ ้องแจ้งผูบ้ ริหำรภำยหลงั   ผบู้ รหิ ำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลงั จำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สงั่ กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ท่ีต้องดำ� เนินกำรอย่ำงเร่งดว่ น)

II. ภัยสขุ ภาพ (Animals, Environmental conditions, Organisms)

1. สงสยั โรคติดตอ่ อุบตั ิใหม่

-  สัตว์ปีกป่วยตำยผิดปกติสงสัย  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพ้ืนท่ี/ 
ไข้หวัดนก ทมี  SATจำก สคร. Verify ข้อมูล 
2. ทมี  JIT สคร. ดำ� เนนิ กำรสอบสวนควบคุม 
โรคร่วมกับทีมสอบสวนโรคในพ้ืนท ี่
ติดตำมผลชัณสูตรทำงห้องปฏิบัติกำร 
ติดตำมผู้สัมผัสท่ีมีโอกำสติดเช้ือ เพื่อให้ 
วัคซีนทกุ รำย 
3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
ส่วนกลำง ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อ 
ทั่วไป รวมทั้ง SMEs และผู้บริหำร 
ท่ีเก่ียวข้อง เพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี 
กรมควบคมุ โรคตอ่ ไป

2. สงสยั โรคจากสัตวส์ คู่ น

-  สัตว์ป่วย/ตำยผิดปกติ  -  พบข่ำวกำรระบำดในสัตว์ท่ีมีกำร  1. เจ้ำพนักงำนควบคุมโรคติดต่อในพื้นท่ี/ 
ที่สงสัยโรคจำกสัตว์ส่คู น  ส่งผลต่อสุขภำพคน เช่น โรค  ทีมตระหนักรู้สถำนกำรณ์ : SAT จำก 
พษิ สนุ ัขบำ้ สคร. Verify ข้อมูล 
  1) ในกรณีมีกำรระบำด  2.  ทีม JIT สคร. ลงด�ำเนินกำรสอบสวน 
    แบบกลุ่มก้อนในสัตว ์ ควบคุมโรคร่วมกับทีมสอบสวนโรค 
    ของโรค  Brucellosis  ใ น พ้ื น ที่   ติ ด ต ำ ม ผ ล ชั น สู ต ร ท ำ ง 
    และ Rabies หอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร ตดิ ตำมผสู้ มั ผสั ทม่ี โี อกำส 
ตดิ เชื้อ เพื่อให้วัคซีนทกุ รำย 
  2) ในทุกกรณีส�ำหรับโรค  
    Anthrax

เกณฑก์ ารตรวจสอบข่าวของกรมควบคมุ โรค

เกณฑ์สำ� หรบั เหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่ีคำดหวัง สำ� หรับ เกณฑ์ส�ำหรับเหตุกำรณ์ กำรด�ำเนนิ งำนท่คี ำดหวัง ส�ำหรบั เหตกุ ำรณ์ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ท่ีมคี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) เหตกุ ำรณ์ที่มคี วำมสำ� คัญสงู  (DCIR)  ทม่ี ีควำมส�ำคัญสงู  (DCIR) ท่มี ีควำมส�ำคญั สูง (DCIR) ท่ีตอ้ งแจง้ ทไ่ี มเ่ ขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ทีต่ ้องแจ้งผู้บริหำรทนั ที ท่ีต้องแจง้ ผ้บู รหิ ำรทนั ที (เชน่  ข้อส่งั กำร ทต่ี อ้ งแจง้ ผบู้ ริหำรภำยหลัง  ผู้บรหิ ำรภำยหลังจำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำท)ี   (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทต่ี อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ท่ตี อ้ งด�ำเนนิ กำรอย่ำงเร่งดว่ น)

3. สรุปรำยละเอียด แจ้งมำยังทีม  SAT 
ส่วนกลำง ผู้อ�ำนวยกำรกองโรคติดต่อ
ทั่วไป รวมท้ัง SMEs และผู้บริหำรท ี่
เก่ียวข้อง เพ่ือพิจำรณำแจ้งต่ออธิบดี 
กรมควบคุมโรคตอ่ ไป

III. เหตุการณ์ใด ๆ กต็ ามท่เี ข้าเกณฑต์ อ้ งแจง้ ไปยังองคก์ ารอนามยั โลกและประเทศท่ไี ดร้ บั ผลกระทบตามกฎอนามยั ระหว่างประเทศ (IHR 2005)

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 119 1.  ผู ้ ป ่ ว ย แ ม ้ เ พี ย ง ร ำ ย เ ดี ย ว 
ด้วยโรคไข้ทรพิษ โปลิโอ 
wild type ไข้หวัดใหญ่ 
สำยพนั ธใ์ุ หม่ SARS

2.  เหตุกำรณ์ที่ประเมินแล้ว 
พบว่ำเป็นภำวะฉุกเฉิน 
ท ำ ง ด ้ ำ น ส ำ ธ ำ ร ณ สุ ข 
ระหว่ำงประเทศ (PHEIC) 
ต ำ ม ภ ำ ค ผ น ว ก   2   ข อ ง 
IHR 2005 

3. กำรเกดิ โรคตดิ ตอ่ อบุ ตั ใิ หม ่
ทม่ี คี วำมรนุ แรงในประเทศ 
เพอื่ นบำ้ นหรอื ประเทศอน่ื  
ที่ อ ำ จ แ พ ร ่ ร ะ บ ำ ด สู ่ 
ประเทศไทยได้

120 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 เกณฑก์ ารตรวจสอบขา่ วของกรมควบคุมโรค

เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนินงำนทีค่ ำดหวงั  สำ� หรบั เกณฑส์ ำ� หรบั เหตกุ ำรณ์ กำรด�ำเนินงำนท่คี ำดหวัง สำ� หรับเหตุกำรณ์ เกณฑ์สำ� หรับเหตกุ ำรณ์
ท่มี ีควำมส�ำคัญสูง (DCIR) เหตุกำรณ์ที่มีควำมสำ� คัญสูง (DCIR)  ทม่ี คี วำมสำ� คญั สูง (DCIR) ทมี่ คี วำมส�ำคญั สูง (DCIR) ทีต่ อ้ งแจง้ ทีไ่ มเ่ ขำ้  DCIR แต่เขำ้ เกณฑ์
ที่ตอ้ งแจง้ ผู้บริหำรทันที ทีต่ ้องแจ้งผู้บริหำรทนั ที (เชน่  ข้อส่งั กำร ทีต่ อ้ งแจ้งผ้บู รหิ ำรภำยหลัง  ผบู้ รหิ ำรภำยหลงั จำก 30 นำที ตรวจสอบขำ่ วกำรระบำด
(ภำยหลังจำก 30 นำที)  (เชน่  ขอ้ สง่ั กำรทตี่ อ้ งดำ� เนนิ กำรอยำ่ งเรง่ ดว่ น)  ของกรมควบคมุ โรค
(ภำยใน 30 นำท)ี   ที่ตอ้ งด�ำเนินกำรอย่ำงเรง่ ดว่ น)

IV. กลุ่มอาการ/โรคอน่ื ๆ ท่อี ย่ใู นความสนใจของผ้บู ริหาร สอื่ มวลชน หรอื ประชาชน

1. กำรเสยี ชวี ติ ในขณะปฏบิ ตั  ิ
หน้ำท่ีหรือกำรเสียชีวิตท่ี 
เ ป ็ น ผ ล จ ำ ก ก ำ ร ป ฏิ บั ติ
หน้ำท่ีของข้ำรำชกำรหรือ 
เจำ้ หน้ำท่ีกรมควบคมุ โรค

ตัวอย่างรายงานการรบั แจง้ และตรวจสอบเหตกุ ารณ์ ทีมตระหนักรสู้ ถานการณ์ ประจา� สปั ดาห์

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทมี เฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 121

:

122 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563

ตัวอย่าง การสรปุ การรบั แจง้ ขา่ วประจา� สัปดาห์

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทีมเฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 123

124 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563

ตัวอยา่ ง การประเมนิ ระดับความเสย่ี ง (Single overall risk level)

1. เหตุกำรณน์ ีผ้ ดิ ปกตหิ รอื ไม่

ไม่ใช่ ใช่

2. โรคมโี อกำสแพร่กระจำยในวงกวำ้ งไดห้ รือไม่ 2. โรคมีโอกำสแพรก่ ระจำยในวงกว้ำงได้หรือไม่

ไม่ใช่ ไม่ใช่ ใช่ ใช่
3. มผี ลกระทบทำงสำธำรณสขุ มำกนอ้ ยแคไ่ หน 3. มีผลกระทบทำงสำธำรณสขุ มำกนอ้ ยแค่ไหน

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 125 ตำ่� สูง ต�่ำ สงู

4. โรคหรอื ภัยสุขภำพมคี วำมรนุ แรงหรือ 4. โรคหรอื ภัยสขุ ภำพมคี วำมรุนแรงหรือ 4. โรคหรือภยั สขุ ภำพมีควำมรนุ แรงหรือ
ทำ� ให้เสียชีวติ ได้มำก ท�ำใหเ้ สยี ชีวิตไดม้ ำก ท�ำใหเ้ สยี ชวี ติ ได้มำก

ไม่ใช่ ใช่ ไมใ่ ช่ ใช่ ไม่ใช่ ใช่

5. โรคหรือภยั สุขภำพน้ี มีวธิ รี ักษำได้/ 5. โรคหรือภัยสขุ ภำพน ้ี มวี ิธรี ักษำได้/ 5. โรคหรือภัยสขุ ภำพน้ี มีวธิ รี ักษำได/้ 5. โรคหรอื ภยั สขุ ภำพน้ี มวี ธิ ีรักษำได/้
มีวิธปี อ้ งกันอย่ำงมีประสทิ ธิภำพ มีวธิ ีป้องกนั อยำ่ งมปี ระสิทธิภำพ มีวิธปี ้องกันอย่ำงมีประสิทธภิ ำพ มีวิธปี ้องกันอย่ำงมปี ระสทิ ธภิ ำพ
ใช่ ไม่ใช่ ใช่ ไม่ใช่
ใช่ ไมใ่ ช่ ใช่ ไม่ใช่

เสี่ยงต�า่ มาก เส่ยี งต�า่ เสีย่ งปานกลาง เสี่ยงสูง เสยี่ งสงู มาก

ตัวอย่าง แบบฟอรม์ รายงานการประเมินความเส่ยี ง (Rapid risk assessment)
หัวขอ้ เรอ่ื ง…………………………………………………………………..………….............................……………………………..…………………………..
แหลง่ ท่ีมำ/วนั ท.่ี .………………………………………………………..……………………………………………………………….............................…..…
ควำมเป็นมำ (เช่น กำรอ้ำงองิ ถึงรำยงำนสถำนกำรณท์ ่ผี ำ่ นมำ/กำรจัดประชุมทเ่ี กี่ยวขอ้ ง) 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
สรุปสถำนกำรณ์/สรุปประเด็นหลัก/ข้อมูลท่ัวไปของเหตุกำรณ์ : (เช่น สถำนกำรณ์ภำพรวม/ปัจจุบัน ผู้ได้รับผลกระทบ 
ควำมเสย่ี งเบอ้ื งตน้  รำยละเอยี ดเหตกุ ำรณ์ของแต่ละพ้นื ที ่ เปน็ ตน้ ) 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
กำรประเมินควำมเสี่ยง/กำรประเมินภัยคุกคำม/องค์ประกอบของควำมเส่ียง : (เช่น พื้นท่ีที่ได้รับผลกระทบ ข้อจ�ำกัด ปัญหำ 
อปุ สรรค ระดบั ควำมเสยี่ ง ผไู้ ดร้ บั ผลกระทบ มำตรกำร ผปู้ ระเมนิ ควำมเสย่ี ง เครอ่ื งมอื ทใี่ ช ้ กำรกระจำย ปจั จยั เสยี่ ง ขอ้ มลู ไวรสั  
ปัจจัยต่ำง ๆ ท่ีเกี่ยวข้อง ควำมเส่ียงของผู้เดินทำง ควำมเสี่ยงของกำรแพร่กระจำยโรคในพ้ืนที่ กำรติดเช้ือในคนและสัตว์ 
กำรแพรก่ ระจำยเชอื้  Receptor Binding ภมู คิ มุ้ กนั ของประชำกร Genomic variation Antigenic relatedness กำรกระจำย 
ทั่วโลก ประเด็นอืน่  ๆ ทำงสำธำรณสขุ  เปน็ ตน้ ) 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
ข้อมูลท่ัวไปเกี่ยวกับโรค : (เช่น เช้ือโรค กำรถ่ำยทอด ระยะฟักตัว กำรวินิจฉัยโรค วิธีกำรรักษำ วัคซีน ควำมรุนแรงของโรค 
และพยำธิก�ำเนิด กำรเฝ้ำระวงั  กำรให้ยำตำ้ นไวรัส เป็นต้น) 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
กำรด�ำเนินกำร/มำตรกำร/กำรตอบสนองเหตุกำรณ์ : (เช่น early detection ของ imported cases กำรใช้ PPE อนำมัย 
ส่วนบคุ คล กำรคดั กรองผ้เู ดินทำง เปน็ ตน้ ) 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..…… 
………………..…………………………………………………………………..…………………..…………………………………………………………………..……
ผเู้ ชยี่ วชำญท่เี กย่ี วขอ้ ง..………………………………………………………..………………………………………………................................………….
แหลง่ อ้ำงอิง………………..……………………………………………………………......……..…………………..…..........................………………………
ผู้จัดทำ� ข้อมูล/วนั ที่..………………………………………………………..…………......…………………………..........................…………………………

126 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัติงานทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภัยสุขภาพ 2563

ตวั อยา่ ง แนวทางการเขียนรายละเอียดของรายงานเหตกุ ารณเ์ บือ้ งต้นเสนอผูบ้ รหิ าร
(Spot Report–Spotrep)

1. รำยละเอียดของเหตกุ ำรณ์ (หลงั ตรวจสอบขำ่ วแล้ว) 
  1.1 สถำนกำรณ์หรือปัญหำท่ีพบในประเทศไทย ซง่ึ ควรมีขอ้ มูลต่ำง ๆ ได้แก่ 
      1)  เกิดโรคหรอื ภยั อะไร ยืนยันแลว้  หรือสงสยั  
      2)  เกดิ มำกน้อยแคไ่ หน (How many/How much) กรณโี รค : ระบุจ�ำนวนผู้ปว่ ย (และ อตั รำป่วย) 
        จ�ำนวนผสู้ ัมผสั หรอื มีควำมเสยี่ ง กรณภี ัย : ระบปุ รมิ ำณภยั  (เชือ้ ก่อโรค สำรเคมี กัมมันตภำพรงั สี ฯลฯ) 
        ท่คี นมโี อกำสสัมผัส 
      3)  เกิดรุนแรงแค่ไหน (How serious) ระบุจำ� นวนผ้เู สียชวี ิต หรอื มอี ำกำรรุนแรง 
      4)  เกิดกบั ใคร (Who) กลุ่มอำยุ เพศ อำชพี  (ตำมควำมจ�ำเป็น) 
      5)  เกดิ ท่ีไหน (Where) ระบุสถำนทีเ่ กดิ เหต ุ
      6)  มำตรกำรส�ำคัญ (What done) ท้งั ทีด่ ำ� เนนิ กำรไปแล้ว และก�ำลังด�ำเนินกำรอยู ่
  1.2 สถำนกำรณห์ รอื ปัญหำทพ่ี บในตำ่ งประเทศ 
      1)  สถำนกำรณ์ในแต่ละประเทศ 
      2)  มำตรกำรควบคมุ ป้องกันโรคทีแ่ ตล่ ะประเทศด�ำเนินกำรไปแล้ว : ทำ� อะไร อย่ำงไร ทไี่ หนบำ้ ง 
        – ได้ผลดอี ย่ำงไร เนอื่ งจำกอะไร 
        – ไดผ้ ลไม่ด ี อย่ำงไร เนือ่ งจำกอะไร 
2. ผลกำรประเมินควำมเสย่ี งเบอ้ื งตน้  ควรพิจำรณำโรคหรือภยั สขุ ภำพที่ก�ำลังเผชญิ ให้รอบดำ้ นประกอบด้วย 
  2.1 ขอ้ มลู ดำ้ นเชอ้ื โรคหรือภัย (Hazard assessment) 
      1)  ลกั ษณะของเชอื้  สำรเคม ี หรอื สงิ่ กอ่ โรคนนั้  มคี วำมรนุ แรงแคไ่ หน เชน่  อตั รำปว่ ยตำย กำรกอ่ ใหเ้ กดิ ควำมพกิ ำร 
        หรอื ภำวะแทรกซอ้ น 
      2)  ควำมสำมำรถในกำรแพรก่ ระจำยไปไดร้ วดเรว็  มำกนอ้ ยแคไ่ หน เชน่  Mode of transmission, 
        Reproductive number 
  2.2 ข้อมลู ดำ้ นปจั จัยเสยี่ ง ปจั จยั เออื้ ต่ำง ๆ ต่อกำรสมั ผัสโรคหรือภัย (Exposure assessment) 
      1)  กลมุ่ ประชำกรทม่ี คี วำมไวรบั ตอ่ โรคหรอื ภยั  เชน่  เฉพำะกลมุ่ อำย ุ เฉพำะตำ่ งชำต ิ เฉพำะเพศ หรือทกุ เพศทุกวัย 
      2)  ขนำดของประชำกรกลมุ่ เสีย่ ง 
      3)  พฤตกิ รรมเสยี่ งที่ทำ� ใหส้ ัมผสั โรคหรือภัย 
  2.3 บรบิ ทแวดลอ้ มทสี่ ง่ ผลกระทบกบั กำรแพรร่ ะบำดของเชอื้ โรค/ภยั อยำ่ งไร (Context assessment) 
      1)  ระบบเฝำ้ ระวงั ที่มีอยคู่ รอบคลมุ หรือไม่ อยำ่ งไร 
      2)  ปัจจัยป้องกันต่ำง ๆ ท่ีประเทศไทยหรือหน่วยงำนต่ำง ๆ ที่เก่ียวข้องได้ด�ำเนินกำรไปแล้วมีอะไรบ้ำง ได้ผลด ี
        หรือไดผ้ ลอยำ่ งไรบ้ำง เชน่  วัคซีน กำรตดิ ตำมผู้สมั ผัส กำรให ้ Post exposure prophylaxis 
      3)  ยงั ขำดอะไรท่ียังไม่ได้ท�ำ และได้ก�ำหนดจะท�ำตอ่ ไปเมอ่ื ไร 
      4)  มีอะไรควรท�ำแตท่ ำ� ไม่ได ้ เชน่  ประเทศไทยไมส่ ำมำรถตรวจตัวอย่ำงไดเ้ อง ตอ้ งสง่ ไปตรวจตำ่ งประเทศ 

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคุมโรคและภยั สุขภาพ 2563 127

  โดยกำรประเมนิ ควำมเสยี่ งทง้ั  3 ดำ้ นขำ้ งตน้ ใหเ้ ขยี นเพยี งสน้ั  ๆ เฉพำะประเดน็ ทส่ี ำ� คญั มำกทส่ี ดุ ทผี่ บู้ รหิ ำรจ�ำเป็นต้องทรำบ 
จำกน้ันจึงสรุปประมวลผลกำรประเมินควำมเส่ียงข้ำงต้น โดยให้ระบุประเภทควำมเสี่ยง กลุ่มเสี่ยง และระดับควำมเส่ียง 
(Risk characterization) ออกมำ ไดแ้ ก ่
    1)  เหตุกำรณ์น้ีมีควำมเส่ียงด้ำนใด เช่น อำจมีผู้เสียชีวิต อำจขยำยตัวหรือแพร่กระจำยในวงกว้ำง ขณะน ี้
      ยงั ไม่มีปัญหำ แต่มโี อกำสเกดิ ขน้ึ ในประเทศไทยหรอื ในพ้ืนท่รี ับผิดชอบ อำจสง่ ผลกระทบทำงเศรษฐกจิ  ฯลฯ
    2)  เหตุกำรณน์ ีใ้ ครคือกลมุ่ เสย่ี ง หรือเปน็ ผ้อู ำจไดร้ บั ผลกระทบท้งั ทำงตรงและทำงออ้ ม 
    3)  เหตุกำรณ์นี้มีควำมเสี่ยงอยู่ในระดับใด (เช่น สูง กลำง หรือต�่ำ) โดยอำจประเมินโดยใช้กำรอภิปรำย และ 
      ลงควำมเห็นร่วมกันของกลุ่มบุคคลท่ีเก่ียวข้อง หรืออำจใช้เคร่ืองมือกำรประเมินระดับควำมเส่ียง เช่น 
      Risk Matrix (ควำมเสียหำยมีโอกำสเกิดมำกน้อยเพียงใด ควำมเสียหำยหำกเกิดข้ึนแล้วจะมีควำมรุนแรง 
      เพียงใด หนว่ ยงำนเรำสำมำรถควบคุมกำรระบำดหรือผลกระทบได้หรอื ไม ่ อยำ่ งไร) 
3. ขอ้ เสนอแนะหรอื ส่ิงท่ีควรดำ� เนินกำรตอ่ ไป เพ่อื กำรป้องกนั  ควบคมุ  หรอื ลดผลกระทบ และมำตรกำรที่จะด�ำเนนิ กำรตอ่ ไป 
  3.1 มำตรกำรเรง่ ด่วน เฉพำะกลุ่มเปำ้ หมำย กลุ่มเส่ียง 
  3.2 มำตรกำรเชงิ ระบบ/เชิงนโยบำย 
  3.3 มำตรกำรทวั่ ไป

128 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563

ตวั อยา่ ง การจัดท�ารูปแบบมาตรฐานรายงานเหตกุ ารณเ์ บอ้ื งต้นเสนอผูบ้ ริหาร
(Spot report)

ช่อื เหตุการณ์ : …………………………………………….................................................................................................……………………...
สถานทเ่ี กิดเหตุ : …………………………………………………………………………………………………………..............................................……
วนั –เวลาเรมิ่ ปว่ ย/เกดิ เหตุ : …………..........................…....................……. วนั เสยี ชวี ติ ..................................................................
วัน–เวลาได้รบั แจ้งขา่ ว : ……..........................................…………… 
แหลง่ ขอ้ มูล/ผแู้ จง้ ขา่ ว : ……………………….........………หนว่ ยงาน……………........................…. เบอร์มอื ถอื : …………............…….
ผใู้ หข้ อ้ มลู /รายละเอยี ด : ………………………........………หนว่ ยงาน…………….........................…. เบอรม์ อื ถอื : …………............…….

— รายละเอยี ดของเหตุการณ์ (หลังตรวจสอบขา่ วแลว้ ) มาตรการท่ีไดด้ �าเนินการไปแลว้ หรอื อย่รู ะหวา่ ง ด�าเนนิ การ
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.....................................................................................................................................................................................................

— ผลการประเมนิ ความเสยี่ งเบอ้ื งตน้ (ระบปุ ระเภทความเสย่ี ง กลมุ่ เสยี่ ง และระดบั ความเสย่ี ง) พรอ้ ม เหตผุ ลสนบั สนนุ
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................

— ขอ้ เสนอแนะ หรือมาตรการท่คี วรด�าเนินการตอ่ ไปเพือ่ การป้องกัน ควบคุม หรอื ลดผลกระทบ
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................................................

รายงานเหตกุ ารณโ์ ดย ..................................................................................................................................................................
ชอ่ื หนว่ ยงาน........................................................................................วนั –เวลาทร่ี ายงาน............................................................

มาตรฐานและแนวทางปฏิบัตงิ านทีมเฝา้ ระวังสอบสวนควบคุมโรคและภยั สขุ ภาพ 2563 129



ภาคผนวก
ค

ตวั อย่าง บทบาทหนา้ ทท่ี ีมปฏิบตั ิการสอบสวนโรค กรมควบคมุ โรค
Joint Investigation Team : JIT

บทบาทหนา้ ที่

  1.  ตอบโต้ภำวะฉุกเฉินทำงสำธำรณสขุ
  2.  สนบั สนุนวชิ ำกำรในกำรสอบสวน เฝ้ำระวัง ป้องกันและควบคุมโรค
  3.  ประเมินควำมเสี่ยงและมำตรกำรกำรด�ำเนนิ งำนของพื้นท่ี
  4.  สนบั สนนุ กำรตรวจวิเครำะหท์ ำงหอ้ งปฏิบัตมิ ำตรฐำน

ลา� ดบั ต�าแหนง่ คุณสมบตั ิ หนา้ ที่

1 ที่ปรกึ ษำทีม  เป็นแพทย์ผมู้ ีควำมรูด้ ้ำนระบำด ก่อนลงพืน้ ที่
(Supervisor)  วิทยำภำคสนำม มปี ระสบกำรณ์ 1.  น�ำประชมุ วำงแผนกอ่ นกำรออกสอบสวนโรค และ
กำรสอบสวนโรค และสำมำรถ ประเมนิ ควำมเสีย่ งของกำรระบำด
บรหิ ำรจัดกำรกำรสอบสวนโรค 2.  ดูแลกำรประสำนกับหน่วยงำนท่ีเกี่ยวข้องท้ังใน
พื้นที่และกองวชิ ำกำร 
ระหว่ำงลงพน้ื ท่ี
1.  ร่วมประชุมวำงแผนกำรด�ำเนินงำนกับหน่วยงำน 
ในพ้นื ท่ีและแบง่ หนำ้ ท่กี ำรท�ำงำน
2.  เปน็ ที่ปรึกษำทีม
3.  ติดตำมสถำนกำรณ์และประเมินควำมเส่ียงเป็น
ระยะ 
4.  รำยงำนผลกำรสอบสวนโรคเบื้องต้นส�ำหรับ 
ผู้บริหำร
5.  ก�ำหนดกำรประชุมทีมสอบสวนโรคประจ�ำวัน 
(กรณที ีร่ ว่ มลงพน้ื ทีไ่ ปด้วย) 
หลงั ลงพนื้ ท่ี
1.  น�ำประชมุ สรปุ ผลกำรออกสอบสวนโรค 
2.  ร่วมประชุมถอดบทเรียนจำกกำรสอบสวนโรค 
คร้ังนนั้  ๆ 

2 ผู้สอบสวนโรคหลกั   แพทย์/นักวิชำกำรสำธำรณสุข  ก่อนลงพืน้ ท่ี
(PI) ที่มีประสบกำรณ์กำรสอบสวนโรค  1.  ตรวจสอบขอ้ มูล/ข่ำวกำรระบำดทไี่ ด้รับแจง้
สำมำรถบริหำรจดั กำรทมี 2.  ทบทวนองค์ควำมรู้
3.  ประชุมวำงแผนก่อนกำรออกสอบสวนโรค  และ 
แบ่งงำนแก่ผู้รว่ มทีม
4.  กำรประสำนงำนกับหน่วยงำนท่ีเก่ียวข้องทั้ง 
ในพน้ื ทีแ่ ละกองวิชำกำร
ระหว่ำงลงพน้ื ท ี่
1.  ร่วมประชุมวำงแผนกำรด�ำเนินงำนกับหน่วยงำน 
ในพนื้ ที่และแบ่งหน้ำที่กำรท�ำงำน
2.  ทบทวนเวชระเบียนและสัมภำษณ์ผู้ป่วย  ญำติ 
ผู้ให้กำรรักษำ และผสู้ ัมผสั ตำมควำมจำ� เป็น
3.  หำกเป็นไปได้ควรไปดูข้อมูลด้ำนส่ิงแวดล้อมด้วย
ตวั เอง รว่ มกบั สมำชกิ ทีไ่ ดร้ ับมอบหมำย
4.  เก็บตัวอยำ่ งทำงห้องปฏบิ ัติกำร

132 มาตรฐานและแนวทางปฏิบตั ิงานทมี เฝ้าระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

ลา� ดบั ตา� แหน่ง คุณสมบัติ หนา้ ท่ี
2 ผสู้ อบสวนโรคหลัก  หลงั ลงพืน้ ที่
(PI)
1.  วเิ ครำะหข์ อ้ มลู ภำคสนำม ขอ้ มลู ทำงหอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร 
และขอ้ มลู อนื่  ๆ ทเ่ี กี่ยวข้อง

2.  สรุปและจัดท�ำรำยงำนฉบับส้ันเสนอผู้บริหำร 
(ผู้อ�ำนวยกำรกอง,  และส�ำเนำถึงหัวหน้ำกลุ่ม 
สอบสวนโรค, Suppervisor) ภำยใน 24–48 ชวั่ โมง 
หลังกำรสอบสวนโรค

3.  ปรึกษำหำควำมรู้และข้อมูลจำกผู้เช่ียวชำญ 
ดำ้ นตำ่ ง ๆ ทเ่ี ก่ียวข้องกับโรคท่ีออกสอบสวน

4.  ร่วมประชุมถอดบทเรียนจำกกำรสอบสวนโรค 
ครั้งนน้ั  ๆ 

3 ผู้ช่วย นกั เรยี นทอี่ ยรู่ ะหวำ่ งเรยี นหลกั สตู ร  กอ่ นลงพน้ื ท่ี
ผ้สู อบสวนโรคหลกั FEMT, FETH, FETP 1.  ตรวจสอบข้อมูล/ข่ำวกำรระบำดท่ีไดร้ บั แจ้ง
(Co–PI)  2.  ทบทวนองคค์ วำมรู้
(มหี รอื ไม่มีก็ได้)  3.  ประชุมวำงแผนก่อนกำรออกสอบสวนโรค  และ 
แบง่ งำนแกผ่ รู้ ว่ มทีม
4.  กำรประสำนงำนกับหน่วยงำนที่เก่ียวข้องท้ังใน
พื้นทแ่ี ละกองวชิ ำกำร
ระหว่ำงลงพ้ืนท่ี
1.  รว่ มประชมุ วำงแผนกำรดำ� เนนิ งำนกบั หนว่ ยงำนใน
พน้ื ท่ีและแบ่งหนำ้ ที่กำรทำ� งำน
2.  ทบทวนเวชระเบียนและสัมภำษณ์ผู้ป่วย  ญำต ิ
ผู้ให้กำรรักษำ และผู้สัมผัสตำมควำมจำ� เปน็
3.  หำกเป็นไปได้ควรไปดูข้อมูลด้ำนส่ิงแวดล้อมด้วย
ตัวเอง รว่ มกับสมำชิกท่ีไดร้ ับมอบหมำย
4.  เก็บตัวอยำ่ งทำงห้องปฏิบัติกำร
หลงั ลงพื้นที่
1.  วเิ ครำะหข์ อ้ มลู ภำคสนำม ขอ้ มลู ทำงหอ้ งปฏบิ ตั กิ ำร 
และขอ้ มลู อืน่  ๆ ท่ีเกย่ี วข้อง
2.  สรุปและจัดท�ำรำยงำนฉบับสั้นเสนอผู้บริหำร 
(ผู้อ�ำนวยกำรส�ำนัก,  และส�ำเนำถึงหัวหน้ำกลุ่ม 
สอบสวนโรค, Suppervisor) ภำยใน 24–48 ชวั่ โมง 
หลงั กำรสอบสวนโรค
3.  ปรึกษำหำควำมรู้และข้อมูลจำกผู้เช่ียวชำญ 
ดำ้ นตำ่ ง ๆ ทเี่ กี่ยวข้องกบั โรคทีอ่ อกสอบสวน
4.  ร่วมประชุมถอดบทเรียนจำกกำรสอบสวนโรค 
ครง้ั นน้ั  ๆ 

4 Interview 1 นักวิชำกำรสำธำรณสขุ ระดับ  ก่อนลงพน้ื ที่
senior ของกองระบำดวทิ ยำ 1.  ทบทวนองคค์ วำมรู้
2.  รว่ มประชมุ วำงแผนกอ่ นกำรออกสอบสวนโรค และ
แบง่ งำนแกผ่ ู้รว่ มทีมในแตล่ ะวัน

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 133

ลา� ดบั ต�าแหนง่ คณุ สมบตั ิ หน้าท่ี
4 Interview 1 3.  ช่วย  PI/Co–PI  ทบทวนองค์ควำมรู้เกี่ยวกับโรค 

ทสี่ อบสวน/สถำนกำรณ์โรค
4.  จดั ทำ� เอกสำรขออนญุ ำตเขำ้ พนื้ ทเี่ พอ่ื สอบสวนโรค
ระหว่ำงลงพนื้ ท ี่
1.  ร่วมประชุมวำงแผนกำรด�ำเนินงำนกับหน่วยงำน 

ในพ้นื ทแี่ ละแบ่งหน้ำทก่ี ำรทำ� งำน
2.  สมั ภำษณ์ เกบ็ ขอ้ มลู ภำคสนำม 
3.  ปฏบิ ตั งิ ำนตำมได้รับมอบหมำย
หลังลงพ้นื ท่ี
1.  รวบรวมข้อมูลส�ำคัญ  วิเครำะห์ข้อมูลภำคสนำม 

ข้อมูลทำงห้องปฏิบัติกำร  และข้อมูลอื่น ๆ 
ทีเ่ ก่ยี วขอ้ ง
2.  ช่วย  PI  สรุปผลกำรสอบสวนโรคเบื้องต้นส�ำหรับ 
ผู้บริหำร รวมทัง้ กอ่ นออกจำกพ้นื ทีส่ อบสวน

5 Interview 2 เจ้ำหน้ำที่สำธำรณสุขจำกกองโรค  ก่อนลงพื้นที่
และกองวิชำกำรอ่ืน ๆ  ภำยใต ้ 1.  ทบทวนองค์ควำมรู้
กรมควบคมุ โรค 2.  รว่ มประชมุ วำงแผนกอ่ นกำรออกสอบสวนโรค และ
แบ่งงำนแกผ่ รู้ ว่ มทีมในแตล่ ะวนั
3.  เปน็ ผชู้ ว่ ย admin ในกำรเตรยี มอปุ กรณส์ อบสวนโรค
ระหว่ำงลงพืน้ ที่
1.  ร่วมประชุมวำงแผนกำรด�ำเนินงำนกับหน่วยงำน 
ในพื้นท่ีและแบ่งหนำ้ ทกี่ ำรท�ำงำน
2.  สมั ภำษณ์ เกบ็ ขอ้ มลู ภำคสนำม 
3.  ปฏบิ ัตงิ ำนตำมได้รับมอบหมำย
หลังลงพนื้ ที่
1.  รวบรวมข้อมูลส�ำคัญ  วิเครำะห์ข้อมูลภำคสนำม 
ข้อมูลทำงห้องปฏิบัติกำร  และข้อมูลอื่น ๆ 
ทเ่ี กี่ยวข้อง
2.  ช่วย  PI  สรุปผลกำรสอบสวนโรคเบ้ืองต้นส�ำหรับ 
ผู้บริหำร รวมทัง้ ก่อนออกจำกพื้นที่สอบสวน
3.  ร่วมประชุมถอดบทเรียนจำกกำรสอบสวนโรค 
ครงั้ นัน้  ๆ 

6 Administration นกั วชิ ำกำรสำธำรณสุขระดบั   ก่อนลงพื้นที่
junior ของกองระบำดวิทยำ 1.  ประสำนสมำชิกทีมสอบสวนโรคเพ่ือประชุม 
เตรยี มพร้อม กอ่ นออกสอบสวนโรค 
2.  รว่ มประชุมวำงแผนกอ่ นกำรออกสอบสวนโรค
3.  บรหิ ำรจดั กำรด้ำนธุรกำร ไดแ้ ก ่ ขออนมุ ัติเดนิ ทำง 
ยมื เงนิ  ประสำนกำรเดนิ ทำง (ตว๋ั เครอื่ งบนิ  พำหนะ) 
และทพี่ ัก 
4.  เตรียมข้อมูลด้ำนกำรตรวจทำงห้องปฏิบัติกำรฯ 
เตรียมเคร่ืองมือ  อุปกรณ์  Transport  Media 
ทใี่ ชก้ บั กำรสอบสวนโรค

134 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั ิงานทีมเฝ้าระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

ลา� ดบั ตา� แหน่ง คณุ สมบัติ หนา้ ท่ี
6 Administration 5.  ประสำนห้องปฏิบัติกำรฯ  ให้พร้อมส�ำหรับกำร 

รบั สง่ ตวั อยำ่ ง รวมทง้ั วธิ กี ำรสง่ ตวั อยำ่ งทเ่ี หมำะสม 
และพำหนะทีใ่ ชก้ ำรขนส่งตวั อยำ่ ง
ระหว่ำงลงพืน้ ที่
1.  เปน็ ผ้ชู ่วย PI/Co–PI เกบ็ ตวั อยำ่ ง
2.  ดูแลควำมเรียบร้อยของอุปกรณ์  กำรเก็บตัวอย่ำง 
กำรลงทะเบียนตัวอย่ำง  และขนส่งตัวอย่ำงไปยัง 
ห้องตรวจ  (พร้อมทั้งประสำนจ�ำนวนตัวอย่ำง 
หอ้ งตรวจก่อนส่ง) 
3.  เป็นเหรัญญิก 
หลงั ลงพนื้ ท่ี
1.  สรปุ ฎีกำเบิกจ่ำยเงิน
2.  ติดตำมกำรส่งตัวอย่ำงและผลกำรตรวจทำง 
หอ้ งปฏบิ ตั ิกำร
3.  ร่วมประชุมถอดบทเรียนจำกกำรสอบสวนโรค 
คร้ังนนั้  ๆ 

7 JIT manager นกั วชิ ำกำรสำธำรณสุข และ 1.  จัดท�ำทะเบียนกำรรำยงำนตัวเข้ำปฏิบัติงำนของ 
ผปู้ ระสำนงำนฯ ในกล่มุ สอบสวนฯ สมำชิกทีมประจ�ำสัปดำห์  พร้อมท้ังสรุปผลกำร 
รำยงำนตัวและกำรออกปฏิบัติงำนของสมำชิกทีม 
ประจำ� สัปดำห์
2.  ชแ้ี จงกำรอยเู่ วร JIT ใหแ้ กส่ มำชกิ ทมี ประจำ� สปั ดำห์ 
ที่ห้องประชุมกลุ่มสอบสวนฯ  ทุกวันจันทร์  หรือ 
วันท�ำกำรแรกของสปั ดำห ์ เวลำ 12.00–10.00 น.
3.  รับแจ้งเหตกุ ำรณ์ท่ีเข้ำเกณฑ์สอบสวนฯ จำก SAT 
แลว้ ประสำนกำรออกสอบระหวำ่ ง Supervisor–PI 
และสมำชิกทมี
4.  ประสำนกำรรับส่งตัวอย่ำงระหว่ำงหน่วยงำน 
ในพื้นท่ี–ห้องปฏิบตั ิกำร–บรษิ ัทรบั สง่ ตวั อย่ำง 
5.  กรณีท่ีไม่มีกำรออกสอบสวนในสัปดำห์  จัดกำร
พัฒนำสมรรถนะและฝึกซ้อมกำรเก็บตัวอย่ำง 
กำรถอดใส่อุปกรณ์ป้องกันร่ำงกำยส่วนบุคคล 
(PPE) ในวันศุกร์ หรอื ตำมท่ ี Supervisor ก�ำหนด 
พร้อมบันทกึ ผลกำรฝกึ ซอ้ มท่ฐี ำนขอ้ มูลกลำง
6.  ติดตำม  จัดเก็บรำยงำนสอบสวนโรค  และจัดท�ำ 
หนงั สือรำชกำรเพ่อื เสนอผู้บริหำร
7.  เปน็ ผู้ชว่ ยสมำชกิ ทมี ตำมได้รบั มอบหมำย

มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ัตงิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 135

ตัวอย่าง

วสั ดุอุปกรณ์ เวชภณั ฑ์ ท่จี า� เปน็ ต่อการสอบสวนโรค

โรคระบบทางเดินหายใจ โรคระบบทางเดินอาหาร อุปกรณ์เจาะเลือด
1.  Rayon Tipped Swab  
1.  Rayon Tipped Swab กำ้ นพลำสตกิ   1.  Syringe
ก้ำนพลำสติก  2.  หลอด Cary Blair กรณสี ง่ ตรวจหำ  2.  เขม็
2.  Dacron หรือ Rayon swab เชื้อไวรัส 3.  EDTA tube
3.  ไมก้ ดล้ิน 3.  VTM for Entero กรณสี ่งตรวจหำ  4.  Clot blood tube
4.  Sterile container  เชื้อไวรัส 5.  Tube sterile
5.  VTM for Respiratory   4.  Sterile container  6.  Microtube/Cryotube
5.  ขวดเก็บน�ำ้  Sterile ขนำด 1,000 ml  7.  Sterile pipette
กรณีสง่ ตรวจหำเชอ้ื ไวรสั (ถ้ำไมม่ ีขวด sterile สำมำรถใช ้ 8.  สำยรัดแขน
6.  Rack วำง tube ขวดน�้ำดม่ื ทผี่ ่ำนกำรฆ่ำเชอ้ื โดยวธิ ี  9.  สำ� ลี
7.  Amies/Stuart/Charcoal  Reverse Osmosis และยงั ไม่เปิดใชไ้ ด้)  10.   กระปุกส�ำลี
6.  ไฟแชก็   11.   แอลกอฮอล์
amies กรณีส่งตรวจหำเชอื้ 7.  Forceps 12.   Rack วำง tube
แบคทีเรีย 8.  แอลกอฮอล์ 13.   กล่องทิง้ เขม็
8.  เทอรโ์ มมเิ ตอร์ 9.  Rack วำง tube 14.   พลำสเตอร์ปดิ แผล
9.  Rapid Test for Influenza 10.  ถงุ พลำสติกใส + ยำงวง 15.   เทอรโ์ มมิเตอร์
10.   ยำ Tamiflu 11.  ถุงเก็บนม 16.   อปุ กรณป์ อ้ งกันรำ่ งกำยส่วน 
11.   อุปกรณป์ อ้ งกันรำ่ งกำย  12.  ชุดทดสอบคลอรนี ในน�้ำ   บุคคล
  ส่วนบคุ คล  13.  ชดุ ทดสอบโคลฟิ อรม์ แบคทเี รีย
14.  ยำ Norfloxacin
1.  ถงุ มอื ยำง 
2.  Surgical Mask/N95 อปุ กรณพ์ ้ืนฐานทั่วไป 15.   แบบสอบสวนโรค
3.  กรรไกร 8.  Parafilm 16.   แบบส่งตัวอย่ำง
4.  Alcohol gel 9.  กระตกิ นำ้� แขง็ /กลอ่ งโฟม 17.   ทะเบยี นน�ำสง่ ตวั อย่ำง
5.  ไฟฉำย 10.   Ice pack 18.   หนังสอื น�ำสง่ ตัวอยำ่ ง
6.  ปำกกำ Permanent 11.   ถงุ ซปิ   19.   ใบปะหนำ้ กล่องโฟม
7.  Label 12.   ถงุ ขยะด�ำ
13.   ถงุ ขยะแดง
14.   กระเป๋ำสอบสวนโรค

136 มาตรฐานและแนวทางปฏิบัติงานทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภัยสุขภาพ 2563

โรคตดิ ตอ่ อันตราย : ตารางแสดงเชือ้ สาเหตุ อาการ ระยะฟกั ตวั และหลกั การควบคมุ โรคตดิ ตอ่ อนั ตราย

โรค เชือ้ สาเหตุ แหลง่ รังโรค/การติดตอ่ อาการ ระยะ Concept of Isolation ระดบั ความ
กาฬโรค Yersinia pestis (Bacteria)  ฟักตัว and Quarantine เสีย่ ง*
(Plague) Family Yersinia
รงั โรค : สตั วจ์ ำ� พวกฟนั แทะ เชน่   อำกำรของกำฬโรค แบง่ ออกเป็น  7–1 วนั • Case:  negative  pressure  Risk 
หนู 3 ประเภท คอื   isolation  room  with  group 3
พำหะ : หมัดหนู • กำฬโรคต่อมน�้ำเหลือง  (Bubonic  standard  and  airborne 
plague) มอี ำกำรไขส้ งู  หนำวสนั่  เจบ็ precaution
กำรติดตอ่  : คอ ปวดศีรษะ ตอ่ มน้�ำเหลอื งบรเิ วณ
• ถกู สตั วป์ ระเภทหน ู หรอื หมดั หนู ข ำ ห นี บ ห รื อ รั ก แ ร ้ โ ต แ ล ะ  • Contact: quarantine contact 
กดั  เชอื้ จะเขำ้ ทำงบำดแผล มหี นอง หรือม้ำมโตและมีหนอง in single room for a maximal 
• ตดิ ตอ่ จำกคนสคู่ น โดยรบั ละออง • ก ำ ฬ โ ร ค ช นิ ด โ ล หิ ต เ ป ็ น พิ ษ  incubation period 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 137 ฝอยจำกเสมหะของผูป้ ่วย (Septicemic plague)  มอี ำกำรของ
โลหิตเป็นพิษ  ไข้สูง  ปวดศีรษะ  • PPE: Level C 
อำเจียน  คอหอยและทอนซิลอักเสบ  • Note: Beware flea bite in the 

case’s house or community

อำจมีเยื่อหุ้มสมองอักเสบ  และ 
จ�้ำเลอื ดตำมผวิ หนงั
• กำฬโรคปอด (Pneumonic plague) 
มีอำกำรไขส้ งู  หนำวส่ัน ไอ มเี สมหะ 
ปนเลอื ด หอบ เมอ่ื ถำ่ ยภำพเอกซเรย์ 
ทป่ี อดจะพบลกั ษณะของปอดอกั เสบ

138 มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวงั สอบสวนควบคมุ โรคและภยั สุขภาพ 2563 โรค เชอ้ื สาเหตุ แหลง่ รังโรค/การติดต่อ อาการ ระยะ Concept of Isolation ระดับความ
ไขท้ รพิษ Variola virus  ฟกั ตัว and Quarantine เสย่ี ง*
(Smallpox) Family Poxviridae
(Virus kept in US &   แหลง่ รงั โรค : -  ไมพ่ บแนช่ ดั  แตพ่ บ • ไขส้ งู เฉยี บพลนั  ปวดศรี ษะ ปวดตำมตวั   17–5 วนั • Case:  negative  pres- Risk 
Russian Labs)  ก่อโรคในมนุษย ์ ปวดหลัง ปวดข้อ ปวดกระดูก  sure  isolation  room  group 4
มำแต่โบรำณ ออ่ นเพลยี with  contact  and  air-
  -  ปัจจุบันได้ก�ำจัด • หลังจำกมีไข้สูงและอำกำรคล้ำย  borne precaution
กวำดล้ำงไข้ทรพิษ ไข้หวัดใหญ ่ จะเริ่มมีผน่ื ขึ้น 
แลว้  มกี ำรเกบ็ รกั ษำ • ผื่นมีลักษณะเป็นตุ่มหนอง/ใส   • Contact:  quarantine 
เชื้อส�ำหรับกำรวิจัย มักปรำกฎบริเวณใบหน้ำ แขน และ contact in single room 
ในห้องทดลองของ • ขำมำกกว่ำล�ำตัว โดยเฉพำะบริเวณ  for a maximal incuba-
สหรัฐอเมริกำและ ที่โดนกำรเสียดสบี ่อย ๆ  tion period 
รสั เซีย ผ่ืนจะใช้เวลำตกสะเก็ด 3–4 สัปดำห์ 
ก ำ ร ติ ด ต ่ อ   :   จ ำ ก ค น สู ่ ค น  เมื่อแผลหำยอำจเกิดแผลเป็นรอยบุ๋ม  • PPE:  Level  C  (P100 
ผ่ำน  Airborne  and  droplet  และอำจส่งผลให้เกิดควำมพิกำร  preferable) 
transmission ถึงขน้ั เสียชีวิตได้
• Note: unpredictable

• ภำวะแทรกซ้อนท่ีมักพบ คือ ภำวะ 
กลอ่ งเสยี งบวม ปอดบวม สมองอกั เสบ 
• อัตรำปว่ ยตำยประมำณร้อยละ 30 

โรค เชอ้ื สาเหตุ แหลง่ รงั โรค/การตดิ ตอ่ อาการ ระยะ Concept of Isolation ระดับความ
ไข้เลือดออก Nairovirus  ฟกั ตวั and Quarantine เสย่ี ง*
ไครเมยี นคองโก Family Bunyaviridae
(Crimean– พำหะน�ำโรค :  เหบ็ ในสตั วเ์ ทำ้ กลบี   • ไ ข ้ เ ฉี ย บ พ ลั น   ป ว ด ก ล ้ ำ ม เ นื้ อ  7–1 วัน • Case:  negative  pres- Risk group 
Congo ท่ีมีเชื้อไนโรไวรัส  ปวดศีรษะ เจ็บตำ ใบหน้ำแดง และ  sure  isolation  room  4
hemorrhagic (Nairovirus)  กลัวแสง บำงรำยอำจพบอำกำร with  contact  and  air-
fever : CCHF) ค ล่ื น ไ ส ้   อ ำ เ จี ย น   ท ้ อ ง ร ่ ว ง แ ล ะ  borne precaution
กำรติดตอ่  :  ปวดทอ้ ง ตอ่ มำจะมอี ำรมณแ์ ปรปรวน  • Contact:  quarantine 
•กำรถกู เห็บทม่ี เี ช้อื ไนโรไวรัสกดั   สับสน และก้ำวร้ำว จำกน้ันอำจม ี contact in single room 
• สมั ผสั เลอื ดหรอื เนอ้ื เยอื่ ของสตั วท์ ี่ อำกำรง่วง ซึมเศร้ำ หัวใจเต้นเร็ว  for a maximal incuba-
มเี ชื้อ ต่อมน�้ำเหลืองโต มีเลือดออกใต ้ tion period 
•สัมผัสเลือดหรือเนื้อเยื่อของ  ผิวหนังและเย่ือบุต่ำง ๆ และพบ  • PPE: Level C 
ผู้ปว่ ย เลอื ดออกจำกสว่ นตำ่ ง ๆ ของรำ่ งกำย  • Note:  Protocol  like 
มาตรฐานและแนวทางปฏบิ ตั งิ านทมี เฝา้ ระวังสอบสวนควบคมุ โรคและภัยสขุ ภาพ 2563 139 เช่น เลือดออกในกระเพำะอำหำร  Ebola virus disease
มีเลือดปนในปัสสำวะ มีเลือดก�ำเดำ  
และเลือดออกจำกเหงือก ในบำงรำย 
อำจพบอำกำรของตับอกั เสบ 
• อัตรำป่วยตำยร้อยละ 30–40