ชุดการเรียนเรื่องแร่และหิน

ทดสอบหลังเรียน เร่ืองวฏั จกั รของหิน

3. จงพจิ 1ำ.รใณห้ำเรวีย่ำนข้อควำมใดถูกต้อง 4. จงพจิ ำรณำว่ำข้อใดเรียงลำดับกำรเกดิ
ก. กำรเกิดหินแปรต้องมีวตั ถุประสำน หินได้ถูกต้อง
ก. ลำวำ แมกมำ หินช้ัน
ตะกอนที่ทับถมกนั ข. ลำวำ แมกมำ หินอัคนี
ข. หินแปรเกิดจำกหินอัคนีท่ีเปลี่ยนแปลง ค. แมกมำ ลำวำ หินอัคนี
ง. แมกมำ ลำวำ หินช้ัน
ไป
ค. หินแปรถ้ำถูกแรงอัดให้ลกึ ลงไปใต้ผิว

โลกจะเปลย่ี นแปลงไป15เป. จ็ นงพจิหารินณหาวา่นขอ้ืดความใดถกู ตอ้ ง

หรือแมกมำได้อกี

ง. หินชนวนจดั เป็ นหินตะกอนชนิดหนึ่ง

ทดสอบหลงั เรียน เร่ืองวฏั จกั รของหิน

5. หินห1น. ใืดหท้เร่ีไีหยนลออกมำจำกภูเขำไฟ นกั เรียนทุกคน
เก่งมำกค่ะ

ระเบิด เรียกว่ำอะไร

ก. แมกมำ เพื่อนๆ ทำ

ข. หินอัคนี ข้อสอบได้ค่ะครู
ค. ลำวำ ..

ง. หินแกรนิต เย้ๆ ทำได้

แล้ว..

เฉลย

ถูกต้อง นะคะ

ยนิ ดีด้วยค่ะ..

12345

เฉลย

ผดิ ค่ะ

สู้ๆ นะคะT_T

12345

กิจกรรมทา้ ยบท เรอื่ งวฏั จกั รของหนิ ทำลงในสมุดส่ งคุณครู
ด้วยนะคะ หนูๆ…
คำชี้แจง1:. ใใหห้ น้ เรักียเนรี ยนตอบคำถำมต่ อไปนี้
ให้ถูกต้อง
1. แร่ และหิน มีควำมเหมือนและ

แตกต่ำงกนั อย่ำงไร
2. นักเรียนคิดว่ำ “หิน” มีโอกำสท่ีจะ

หมดไปจำกโลกของเรำหรื อไม่
เพรำะเหตุใด
3. นัก เรี ย นคิ ด ว่ ำ วัฏจัก ร ขอ งหิ น
สำมำรถสลับหรื อข้ ำมข้ันตอนกั น
หรือไม่ อย่ำงไร
4. ปัจจัยใดที่ทำให้หินชนิดหนึ่งๆ แปร
สภำพกลำยเป็ นหินแปรได้

แบบทดสอบก่อนเรียนเร่ืองหินอคั นี

คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบท่ีถูกต้องที่สุด
1. ถ้ำหินอัคนีตกผลึกลึกจำกผวิ โลกมำกจะทำให้ได้หินท่ีมีลักษณะอย่ำงไร

ก. หินหนืดเย็นตัวอย่ำงรวดเร็ว ทำให้ได้หินที่มีผลึกขนำดใหญ่
ข. หินหนืดเย็นตัวอย่ำงรวดเร็ว ทำให้ได้หินท่ีมผี ลกึ ขนำดเลก็
ค. หินหนืดเยน็ ตัวอย่ำงช้ำๆ ทำให้ได้หินที่มผี ลึกขนำดใหญ่
ง. หินหนืดเย็นตัวอย่ำงช้ำๆ ทำให้ได้หินที่มีผลกึ ขนำดเล็ก

เพ่ือนๆ ใช้เมำส์คลกิ ไปยงั คำตอบท่ี
คดิ ว่ำถูกทีส่ ุด แล้วรอดูเฉลยได้เลยค่ะ

แบบทดสอบก่อนเรียนเร่ืองหินอคั นี

2. จำกชุดปฏิกิริยำของโบเวน ในชุดปฏิกิริยำท่ีต่อเน่ืองจะตกผลกได้ แร่

ชนิดใด

ก. แร่โอลิวนี

ข. แร่ไบโอไทต์

ค. แร่แอมฟิ โบล

ง. แร่แพลจโิ อเคลส

3. หินท่ีเกิดจำกกำรแข็งตัวของหินหนืดที่หลอมละลำยอยู่ใต้เปลือก

โลกและลำวำ คือ

ก. หินแปร ข. หินอคั นี

ค. หินช้ัน ง. หินตะกอน

แบบทดสอบก่อนเรียนเร่ืองหินอคั นี

4. ลักษณะทั่วไปของหินอคั นีเป็ นอย่ำงไร
ก. มรี ิ้วขนำน
ข. มวี ตั ถุประสำน
ค. มีร่องรอยของซำกสิ่งมชี ีวติ
ง. มีผลกึ กระจำยอยู่ท่ัวไปในเนื้อหิน
5. ข้อใดไม่ใช่ชนิดของหินอคั นี
ก. หินแกรนิต
ข. หินดินดำน
ค. หินบะซอลล์
ง. หินพมั มิซ

แบบทดสอบก่อนเรียนเรื่องหินอคั นี

6. ข้อใดไม่ใช้ลักษณะของหินอคั นีท่ีมซี ิลกิ ำสูง
ก. มีสีเข้ม
ข. มีนำ้ หนักเบำ
ค. มีควำมถ่วงจำเพำะต่ำ
ง. พบเห็นท่ัวไปบนพืน้ ทวปี
7. กำรแทรกซอนของหินหนืดในลักษณะรูปร่ำงเป็ นแผ่นกระดำนแผ่
กว้ำงออก ระหว่ำงช้ันของโครงสร้ำงหินเดมิ เรียกว่ำอะไร
ก. พนัง (dike)
ข. หินอคั นีรูปเห็ด
ค. หลังคำหินอคั นี
ง. พนังแทรกซ้ัน (sill)

แบบทดสอบก่อนเรียนเรื่องหินอคั นี

8. หินในข้อใดไม่ได้จัดอยู่ในหินอคั นีแทรกซอน
ก. หินแกรนิต
ข. หินพมั มสิ
ค. หินแกบโบร
ง. หินเพริโอไทต์
9. เพรำะเหตุใดหินอัคนีบำงชนิดจึงสำมำรถลอยนำ้ ได้
ก. มีมวลน้อยมำก
ข. มคี วำมหนำแน่นเท่ำกับน้ำ
ค. เนื้อละเอียดไม่ดูดหรืออมนำ้
ง. เนื้อหินมคี วำมพรุนอำกำศเข้ำไปแทรกตัวได้

แบบทดสอบก่อนเรียนเร่ืองหินอคั นี

10. หินแกรนิตมีลกั ษณะตรงกบั ข้อใด
ก. มีเนื้อหินเรียบคล้ำยแก้ว มีสีดำ เมื่อแตกออกรอยแตกจะคม
เหมือนแก้วแตก
ข. มีเนื้อละเอียดและมีเนื้อแน่น ส่วนใหญ่มีรูพรุน ทนทำนต่อกำรสึก
กร่อน
ค. มีเนื้อหินแข็งและสำกเหมือนกระดำษทรำย มีรูพรุน เปรำะ ไม่
แข็ง
ง. มีผลึกขนำดใหญ่ มีควำมแวววำวสวยงำม เนื้อแข็งทนต่อกำร
สึกกร่อน

เฉลย

ถูกต้อง นะคะ

ยนิ ดดี ้วยค่ะ..

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

เฉลย

ผดิ ค่ะ

สู้ๆ นะคะT_T

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

หนิ อัคนี

หนิ อคั นี คลกิ เนอื้ หาทจี่ ะ
เรียนไดเ้ ลยคะ่ ...

1. ความหมายของหนิ อคั นี
2. การแทรกซอนของหนิ หนดื
3. การจาแนกชนดิ ของหนิ อคั นี

หินอคั นี

1. ความหมายของหนิ อคั นี หินอคั นี (Igneous Rock)
หมำยถึงหินที่เกิดจำกกำรเย็นตัว ตกผลึก และแข็งตัวจำกหินหนืด มี

ส่วนประกอบหลักจำพวกซิลิเกต แบ่งออกได้เป็ น 2 ชนิด ตำมลักษณะเนื้อหิน และ
ตำมตำแหน่งที่แร่ตกผลกึ

1. หินอัคนีพุ (extrusive rock)
2. หินอคั นีแทรกซอน (intrusive rock)

หินอคั นี พลูโทน = หินอคั นีแทรกซอน (Plutonic rock)
ภูเขำไฟ = หินภูเขำไฟ (Volcanic rock)
- แมกมำ แขง็ ตัวใต้ผวิ โลก
- ลำวำ แขง็ ตัวบนผวิ โลก

หินอคั นี

กำรแขง็ ตัวของแมกมำ (ลำวำ)
แร่ ต่ำงชนิดจะตกผลึกที่อุณหภูมิต่ำงกันและมีส่ วนประกอบต่ำงกัน

สำรละลำยท่ีเหลืออยู่ในแมกมำจะเปล่ียนส่วนประกอบไปเช่นกัน ลำดับกำรตกผลึกใน
แมกมำ เกิดจำกปฏิกิริยำระหว่ำงผลึกกับสำรละลำย เรียกว่ำ ชุดปฏิกิริยำของโบเวน
(Bowen’s reaction series)

แบ่งเป็ น : - ชุดปฏิกริ ิยำไม่ต่อเน่ือง (Discontinuous reaction series)
- ชุดปฏิกิริยำต่อเนื่อง (Continuous reaction series)

ไปดูรูปหน้ำ
ถัดไปได้เลยค่ะ

หินอคั นี

รูปอำจไม่ชัดแต่หนูๆ
สำมำรถไปดูรูปหน้ำ 26

ได้นะคะ

แผนภำพชุดปฏิกริ ิยำของโบเวน

หินอคั นี

2. การแทรกซอนของหนิ หนดื

1. กำรแทรกซอนของหินหนืด
หินหนืดแขง็ ตัวกลำยเป็ นหินแทรกซอนใต้ผิวโลกย่ิงจมอยู่ลึกมำกขึน้ เท่ำใด
หินแทรกซอนมีแนวโน้ มเย็นตัวช้ ำลงมำกเท่ ำน้ัน และพัฒนำเนื้อหยำบท่ี
ประกอบด้วยผลึกแร่ขนำดค่อนข้ำงใหญ่และในทำงกลับกันก็เย็นตัวขึน้ อย่ำงรวดเร็ว
หำกอยู่ใกล้ผิวโลก ได้เนื้อหินเหล่ำนี้มีขนำดเล็กลง หินแทรกซอนเกิดได้2 แบบ คือ
กำรแทรกซอนร่วมแนว (concordant intrusion) และ กำรแทรกซอนไม่ร่วมแนว
(discordant intrusion)

หินอคั นี

(1.1 ) หินอัคนีแทรกซอนร่วมแนว
คือมวลหินอัคนีแทรกซอนขึ้นมำร่วมไปกับกำรวำงตัวของโครงสร้ำง หิน

เดิม ได้แก่พนังแทรกช้ัน (sill) เป็ นหินอัคนีรูปร่ำงแผ่นกระดำนแผ่กว้ำงออกส่วนใหญ่
ทำงแผ่นแนวรำบแทรก ในโครงสร้ำงร่วมแนว อยู่ระหว่ำงช้ันหินหรือช้ันบำงของหิน
มีควำมหนำหลำยร้อยเมตร หำกเกิดแรงอัด ทำให้คดโค้งรีดขอบข้ำงและส่วนตรง
กลำงของพนังหนำ เรียกว่ำ หินอัคนีรูปเบีย้ (phacolith)

- หินอัคนีรูปเห็ด รูปร่ำงหินแทรกซอนมีทรงคล้ำยเลนส์หรือเห็ดใต้ผิวล่ำง
ค่อนข้ำงแบน และผวิ ส่วนบนโค้งหรือโหนกขนึ้ ค่อนข้ำงหนำมำกตรงศูนย์
กลำงและบำงลงใกล้ขอบ

- หินอคั นีรูปฝักบัว (lopolith) มีลกั ษณะเป็ นแอ่งยำวกว่ำ
100 กิโลเมตรแทรกเข้ำไปใน โครงสร้ำงหินคดโค้ง

หินอคั นี

(1.2) หินอัคนีแทรกซอนไม่ร่วมแนว
คือมวลหินอคั นีแทรกซอนขนึ้ มำตัดกับโครงสร้ำงหินท้องที่ได้แก่
- ลำหินภูเขำไฟ (volcanic neck) เกดิ ขนึ้ เมื่อลำวำที่อุดตันในปล่องภูเขำไฟที่

สงบ โผล่ให้เห็นขึ้น ภำยหลังจำกหินเดิมที่ล้อมอยู่รอบข้ำงได้กร่อนออกไป มักมี
เส้นผ่ำศูนย์กลำงน้อย กว่ำ 1.6 กิโลเมตรอำจสูงตระหง่ำนเป็ นยอดแหลมทรงกรวย
หรือรูปแท่งของหินภูเขำไฟ

กำรเกิดหินอคั นีในรูปแบบต่ำงๆ

หินอคั นี

- พนัง (dike) เป็ นมวลรูปกระดำนหรือคล้ำยพนังของหินอัคนีท่ีตัดขวำง
ไม่ร่วมแนวโครงสร้ำงเดมิ พนังแทรกมักเข้ำไปตำมรอยร้ำวและรอยแตกของหิน จึง
อำจมีควำมยำวต้ังแต่ไม่กี่เซนติเมตรจน ถึงหลำยกิโลเมตร มักเกิดใกล้กับอำณำเขต
ภูเขำไฟ หำกชุดพนังวำงตัวขนำนกัน เรียกว่ำ ที่ลุ่มพนัง (dike swarm) และหำกมี
ลักษณะแผ่เป็ นรัศมีเรียกว่ำ พนังรัศมี (dike radii) และเป็ นรูปวงคล้ำยแหวน
เรียกว่ำ พนังวงแหวน (dike ring)

กำรเกดิ หินอัคนีในรูปแบบต่ำงๆ

หินอคั นี

- หินอัคนีมวลไพศำล กำรแทรกซอนหินอัคนีท่ีมีขนำดมหึมำรูปทรงไม่
แน่นอนและอำจ ครอบคลุมถึงหลำยพนั ตำรำงกิโลเมตรรำกเง้ำหยั่งลึกลงไปในโลกและ
มักมีขนำดใหญ่ตำมควำมลกึ

- ลำหินอัคนี คล้ำยกับหินอคั นีมวลไพศำลแต่คลุมพืน้ ท่ีน้อยกว่ำ 100 ตร.กม.
- หลังคำหินอัคนี (roof pendant) คือมวลหินท้องที่หย่ังลึกลงไปในหินอัคนี
มวลไพศำล หรือลำหินอคั นีและยังคงต่อเป็ นผืนเดียวกบั มวลหินท้องท่ี

รูปภำพกำรเกิดขึน้ อัคนีในรูปแบบต่ำงๆ

หินอคั นี

เรำมำดูรูปกำรเกดิ หิน
อคั นใี นรูปแบบต่ำงๆให้

ชัดๆอกี คร้ังค่ะ

รูปภำพกำรเกดิ ขนึ้ อัคนีในรูปแบบต่ำงๆ

หินอคั นี คลกิ เลือกเนื้อหำ
ได้เลยค่ะ
3. การจาแนกชนดิ ของหนิ อคั นี

- จาแนกตามองคป์ ระกอบของหนิ

กำรจำแนกชนิดของหิน
จำแนกโดยอำศัย :

1. เนื้อหิน (Texture)
2 ส่วนประกอบ (Mineral
Composition)
3. อำจใช้สี (Color)
ประกอบกำรพจิ ำรณำ

หินอคั นี

1. เนื้อหิน (Texture) หมำยถึง ขนำดและกำรเรียงตวั ของเม็ดแร่ในหิน
ตลอดจนลกั ษณะกำรยดึ เกย่ี วกนั ของแร่ต่ำง ๆ

Rapid cooling ผลกึ ขนำดเลก็

Slow cooling ผลกึ ขนำดใหญ่

หินอคั นี

- เนื้อหยำบ (Phaneritic texture)
• เม็ดแร่มีขนำดไล่เล่ยี กนั
• และใหญ่พอที่จะมองเห็นได้ด้วยตำเปล่ำ
• เป็ นลกั ษณะของหินอคั นีแทรกซอนซึ่งแข็งตัวที่ระดับลึก (Intrusive igneous
rock or plutonic rock)

หินอคั นี

เนื้อหยำบขนำดเดยี ว (Phaneritic Texture)

เนื้อหยำบสองขนำด (Porphyritic-Phaneritic Texture)

หินอคั นี

- เนื้อละเอียด (Aphanitic texture)
• เม็ดแร่เป็ นผลกึ เล็กไม่สำมำรถเห็นด้วยตำเปล่ำ
• เนื้อชนิดนีจ้ ะเนียนเห็นเป็ นสีเดยี วกนั หมด
• เป็ นลักษณะของหินภูเขำไฟที่แข็งตัวบนผวิ โลก (Extrusive igneous rock or
volcanic rock)

หินอคั นี

เนื้อละเอยี ดขนำดเดยี ว (Aphanitic Texture)
เนื้อละเอยี ดสองขนำด (Porphyritic-AphaniticTexture)

หินอคั นี

เนื้อเศษหิน

(Fragmental or Pyroclastic Texture)

มลี กั ษณะเป็ นเศษหนิ รูปร่ำงและขนำดต่ำง ๆ กนั เศษหนิ ซ่ึง
เกดิ จำกกำรระเบิดของภูเขำไฟนเี้ รียกว่ำ pyroclasts

เนื้อแก้ว
(Glassy Texture)

มลี กั ษณะเหมือนแก้วธรรมดำ ไม่มผี ลึก
เพรำะแมกมำแข็งตัวโดยเร็วทันทีท่ีถูกพ่น
ขนึ้ สู่ผวิ โลก เกดิ โดยกำรระเบิดของภูเขำไฟ

หินอคั นี

- เนื้อฟองอำกำศ (Vesicular texture)
• มลี กั ษณะเป็ นโพรงอำกำศ ใหญ่บ้ำงเล็กบ้ำงในหินท่ีมเี นือ้ ละเอียด
หรือเนื้อแก้ว
• เกิดขนึ้ โดยกำรขยำยตัวของฟองอำกำศ หรือไอนำ้ และหนีออกจำก
ลำวำขณะที่ลำวำแข็งตัวบริเวณผวิ โลก

หินอคั นี หนูๆ สำมำรถไปดู
องค์ประกอบแร่ของหิน
เพมิ่ เตมิ ในหน้ำ 28 ได้นะค่ะ

2. ส่วนประกอบของหิน (Mineral composition) แร่ประกอบหินจะ
เป็ นหลักฐำนแสดงธรรมชำติของแมกมำ แร่ที่เป็ นส่วนประกอบ
สำคัญ (กว่ำ 95%) ของหินอคั นีน้ันมี 6 กลุ่มในสัดส่วนต่ำงๆ คือ
ควอรตซ์, เฟลด์สปำร์ (โปตัสเซียมเฟลด์สปำร์และแพลจิโอเคลส),
ไมกำ (มัสโคไวต์และไบโอไทต์), แอมฟิ โบล, ไพรอกซีน และโอลิวีน
แร่ 2 ชนิดแรกและมัสโคไวต์มีสีจำง 3 ชนิดหลังและไบโอไทต์มีสี
เขียว หรื อสี ดำ เนื่องจำกธำตุประกอบในแร่ เป็ นเหล็ก หรื อ
แมกนีเซียม เรำจงึ เรียกแร่กลุ่มหลังนี้ว่ำ แร่เฟอร์โรแมกนีเซียม หรือ
แร่เมฟิ ก (Ferromagnesian หรือ mafic minerals)

หินอคั นี

- ส่วนประกอบของหิน (Mineral composition) แร่ต่ำงๆ ท่ีเป็ นส่วนประกอบของ

หิน ซึ่งมผี ลต่อสีของหิน -แร่สีจำง

-แร่สีเข้ม

Quartz

Biotite Feldspar

หินอคั นี

3. สี (Color) หินอัคนีจะมีสีอะไรน้ันขึน้ อยู่กับส่วนประกอบของแร่ แร่เฟลด์สปำร์ซ่ึง
มีอยู่มำกในหินอัคนี และแร่เมฟิ กจะเป็ นตัวแสดงสีที่สำคัญหินอัคนีอำจแบ่งออกได้
ตำมส่วนประกอบของแร่ และสี เป็ น 4 จำพวก คือ

Ultramafic Rock : ประกอบด้วยแร่สีเข้มล้วน (Mafic minerals)

Mafic Rock : ประกอบด้วยแร่สีเข้ม มำกกว่ำแร่สีจำง
=Pyroxene + olivine + Ca plagioclase

Intermediate Rock : ประกอบด้วยแร่สีจำงใกล้เคยี งกับแร่สีเข้ม
= Amphibole + Ca,Na plagioclase

Felsic Rock : ประกอบด้วยแร่สีจำง มำกกว่ำแร่สีเข้ม
ไม่มี quartz = K-feldspar + Na plagioclase
ถ้ำมี quartz = K-feldspar + Na plagioclase + quartz

หินอคั นี ไปดูพร้อมกนั ใน
หนงั สือหน้ำ 28 กนั
นักเรียนทรำบไม่ค่ะว่ำหินอัคนีท่ีมีซิลิกำต่ำ
กับหินอัคนีที่มีซิลิกำสูงแตกต่ำงกันอย่ำงไร เลยค่ะ
และประกอบไปด้วยหินอะไรบ้ำงค่ะ ???

หินอคั นี

3. การจาแนกชนดิ ของหนิ อคั นี

- จาแนกตามแหลง่ ทม่ี า

กำรจำแนกหินอคั นี
หินอัคนีจำแนกตำมตำมตำแหน่ ง

ของหินหนืดเม่ือเทียบกับผิวโลกได้ 2
ประเภท คือ

1. หินอัคนีพุ
2. หินอคั นีแทรกซอน

หินอคั นี

1. หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
เกิ ด จำ ก หิ นห ล อ ม

เหลวได้แข็งตัวขึน้ ภำยหลังจำก
ได้มีแรงขับเคล่ือนขึน้ มำบนผิว
โ ล ก หิ น เ ห ล่ ำ นี้อ ำ จ ท ะ ลั ก
ออกมำจำกปล่องภูเขำไฟ หรือ
จ ำ ก ร อ ย แ ย ก ข น ำ ด ม หึ ม ำ ใ น
เปลือกโลก เมื่อหินหนืดมำถึง
ผิวโลกจะเกิดกำรเย็นตัวอย่ ำง
รวดเร็ว ทำให้ได้ผลกึ ขนำดเลก็

หินอคั นี

หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
- หินบะซอลต์ (Basalt)

เป็ นหินท่ีแพร่กระจำยมำกท่ีสุดในโลกชนิดหนึ่ง มสี ีเข้มถึงดำ
เนื้อละเอียด แร่ประกอบเบื้องต้น ได้แก่ ไพรอกซีน แพลจิโอเคลส
เฟลด์สปำร์ โอลิวีน เมืองไทยพบมำกแถบจังหวัดศรีสะเกษ กำญจนบุรี
และจันทบุรี

หินอคั นี

หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
- หินแอนดีไซต์ (Andesite)

มีสีเขียวหรือเขียวเทำ เนื้อละเอียด แร่ประกอบเบื้องต้น ได้แก่
แร่แพลจิโอเคลสเฟลด์สปำร์ ไพรอกซีน ฮอร์นเบลนด์ มักเกิดเป็ นแนว
เทือกเขำ เช่น ที่จงั หวัดสระบุรี ลพบุรี และแพร่

หินอคั นี

หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
- หินไรโอไลท์ (Rhyolite)

มีสีขำวเทำ น้ำตำลอ่อน จนถึงชมพู เนื้อละเอียด แร่ประกอบ
เบื้องต้น ได้แก่ ควอตซ์ เฟลด์สปำร์ ไบโอไทท์ มักเกิดเป็ นภูเขำหรือเนิน
กลมๆ เช่น ทีจ่ งั หวัดสระบุรี ลพบุรี และแพร่

หินอคั นี

หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
- หินพมั มิซ (Pumice)

เกิดจำกลำวำที่แข็งตัวในขณะที่ไอร้อนและแก๊สต่ำงๆยังเป็ น
ฟองอำกำศเล็ดลอดออกมำ มีรูขนำดเล็กกระจำยอยู่ท่ัวไป มีน้ำหนักเบำ
ลอยน้ำได้ ในประเทศไทยพบในจงั หวดั ลพบุรี

หินอคั นี

หินอคั นีพุ (Extrusive Rock)
- หินออบซิเดียน (Obsidian)

อำจเรียกอกี ช่ือว่ำ แก้วภูเขำไฟ จัดเป็ นหินอคั นีพุเนือ้ แก้ว เกดิ จำก
กำรเย็นตัวอย่ำงรวดเร็วมำกจนไม่มีกำรก่อรูปผลึกท่ีแยกจำกกันได้ มีสีดำ
หรือน้ำตำลแกมแดง ควำมวำวแบบแก้ว แสดงรอยแตกโค้งเว้ำ ท่ีขอบ
แหลมคม

หินอคั นี

2. หินอคั นีแทรกซอน
(Intrusive rock)

หมำยถึงหินอัคนีเนื้ อ
หยำบท่ีเกิดจำกกำรเย็น
ตัวอย่ำงช้ำๆ ตกผลึกและ
แ ข็ ง ตั ว จ ำ ก ก ำ ร ห ล อ ม
ละลำย ณ ระดับหนึ่งใต้
ผวิ โลก

หินอคั นี

หินอคั นีแทรกซอน (Intrusive rock)
- หินแกรนิต (Granite)

เป็ นหินท่ีมีผลึกใหญ่มองเห็นชัด มีแร่สีดำ หรือสีเข้มจนทำให้
เห็นเป็ นสีคลำ้ ๆ แร่ประกอบเบื้องต้น ได้แก่ ควอตซ์ เฟลด์ สปำร์ ไบโอ
ไทท์

หินอคั นี

หินอคั นีแทรกซอน (Intrusive rock)
- หินเพอริโดไทต์ (Peridotite)

เป็ นหินอัคนีแทรกซอนท่ีประกอบด้วยแร่สีคลำ้ เพียงไม่กี่ชนิด
คือ โอลวิ นี ไพรอกซีน มักมสี ีดำเขยี ว ถึงเขยี ว

หินอคั นี

หินอคั นีแทรกซอน (Intrusive rock)
- หินแกบโบร (Gabbro)

มีสีเข้ม ผลกึ ใหญ่ แร่ประกอบเบื้องต้น ได้แก่ ไพรอกซีน แพลจิ
โอเคลสเฟลด์สปำร์ โอลวิ ีน

หินอคั นี

หินอคั นีแทรกซอน (Intrusive rock)
- หินไดโอไรท์ (Diorite)

ผลึกค่อนข้ำงใหญ่ มีแร่สีดำ หรือสีเข้มจนทำให้เห็นเป็ นสีคลำ้ ๆ
แร่ประกอบเบื้องต้น ได้แก่ แพลจโิ อเคลสเฟลด์สปำร์ ไพรอกซีน
ฮอร์นเบลนด์

วนั พธุ ท่ี 6 เดือน มกรำคม พ.ศ. 2559 อย่าลมื คลกิ เขา้
ไปดูนะคะ..
หนูๆ สำมำรถศึกษำรำยละเอยี ดเพมิ่ เติมไปที่เวบ็ ไซด์
ด้ำนล่ำงนีเ้ ลยค่ะ

http://portal.edu.chula.ac.th/lesa_cd/assets/documen
t/lesa212/8/rocks/properties/rocks_properties.html

ครับๆ โอเคค่ะ
คุณครู…

แบบทดสอบหลงั เรียนเรียนเร่ืองหินอัคนี

คำชี้แจง : ให้นักเรียนเลือกคำตอบท่ีถูกต้องท่ีสุด
1. ถ้ำหินอคั นีตกผลึกลึกจำกผิวโลกมำกจะทำให้ได้หินท่ีมีลักษณะอย่ำงไร

ก. หินหนืดเยน็ ตัวอย่ำงรวดเร็ว ทำให้ได้หินที่มีผลึกขนำดใหญ่
ข. หินหนืดเยน็ ตัวอย่ำงรวดเร็ว ทำให้ได้หินที่มีผลึกขนำดเลก็
ค. หินหนืดเยน็ ตัวอย่ำงช้ำๆ ทำให้ได้หินท่ีมีผลกึ ขนำดใหญ่
ง. หินหนืดเย็นตัวอย่ำงช้ำๆ ทำให้ได้หินที่มผี ลกึ ขนำดเลก็

เพ่ือนๆ ใช้เมำส์คลกิ ไปยงั คำตอบท่ี
คดิ ว่ำถูกทสี่ ุด แล้วรอดเู ฉลยได้เลยค่ะ