926 ชาดกศิษย์-อาจารย์114-3-62 เดี่ยว

150 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ท่ีเป็นกาลกิณีนั้น โดยแบ่งกันออกเป็นสองกลุ่ม กลุ่มละ
๕๐๐ คน กลุ่มครอบครัวที่หญิงมีครรภ์ผู้น้ีไปอยู่ท�ำมา
หากินไม่ขนึ้ สว่ นกลมุ่ หนงึ่ ทแี่ ยกออกไปกลบั เจรญิ ขน้ึ

พวกทแ่ี ยล่ งกแ็ บง่ กนั ออกเปน็ ๒ กลมุ่ อกี ครงั้ แยกกนั
โดยทำ� นองนไี้ ปเรอ่ื ยๆ จนกระทง่ั เหลอื ครอบครวั ของหญงิ
มคี รรภ์เพียงครอบครวั เดยี ว

ชาวบ้านท้ังหลายจึงพากันขับไล่ครอบครัวของนาง
ออกจากหมู่บ้านไป เพราะถือว่าเป็นกาลกิณี ครอบครัว
ของนางจึงมคี วามเปน็ อยู่ยากแคน้ แสนสาหสั ขน้ึ ไปอกี

หญิงนั้นเมื่อคลอดบุตรแล้ว ก็พยายามอดทน
เลีย้ งลูกจนเตบิ โตว่ิงเล่นได้ แตค่ รอบครวั ของนางตอ้ งอยู่
อยา่ งอดอยากยากแคน้ ยงิ่ นกั ในทส่ี ดุ วนั หนงึ่ นางจงึ พดู กบั
ลกู ชายว่า

“ลูกเอ้ย...เจ้าจงไปหากินเอาเองเถอะนะ พ่อกับแม่
เล้ยี งเจ้าต่อไปไม่ไหวแล้ว”

พรอ้ มกนั นน้ั กเ็ อาชามดนิ เผาใบหนง่ึ ยดั ใสม่ อื ลกู แลว้
หนีไปอยเู่ สียทอ่ี ่นื

ตง้ั แตน่ น้ั มา เดก็ คนนกี้ ต็ อ้ งรอ่ นเรไ่ ปเรอื่ ยๆ มคี วาม
อดอยากหิวโหยตลอดเวลา ไม่เคยได้กินอาหารเป็นมื้อ
สักครง้ั ไดแ้ ตเ่ กบ็ เศษอาหารทเี่ ขาทำ� ตกหลน่ หรือสาดท้งิ

๑๙. โลสก 151

www.kalyanamitra.org

มากิน ตกค�่ำก็อาศัยนอนตามศาลาวัดบ้าง ชายคาบ้าน
หรือตามใต้สะพานบ้าง น้�ำท่าไม่เคยได้อาบ ร่างกาย
ซบู ผอม สกปรก มสี ภาพเหมอื นปศิ าจคลกุ ฝนุ่ เปน็ เชน่ นน้ั
จนอายุประมาณได้ ๗ ขวบ

วันหนึ่งขณะที่พระสารีบุตรก�ำลังบิณฑบาตอยู่
ในนครสาวัตถี ได้เห็นเด็กน้ันก�ำลังเก็บเมล็ดข้าว ท่ีเขา
สาดทง้ิ จากการล้างหม้อ ล้างชาม มากินทลี ะเมด็

ท่านรู้สึกสงสารยิ่งนัก จึงเข้าไปสอบถาม แล้วพา
มายังเชตวันมหาวิหาร ให้บรรพชาเป็นสามเณร ท�ำให้
เด็กนั้นมีชีวิตความเป็นอยู่ดีขึ้น คร้ันอายุ ๒๐ ปีบริบูรณ์
กอ็ ปุ สมบทเป็นพระภิกษุได้รัยฉายาวา่ ‘โลสกติสสะ’

ถึงแม้ว่าจะบวชเป็นพระภิกษุแล้วก็ตาม แต่ท่าน
โลสกติสสะไม่เคยได้ฉนั อิม่ เลย ไดฉ้ ันเพียงแคพ่ อประทงั
ชีวิตไปวันหน่ึงๆ เท่านั้น เพราะเมื่อใครใส่บาตรให้ท่าน
ทัพพีเดียว คนอ่ืนๆ ท่ีจะใส่ให้อีก ก็จะเห็นเสมือนว่า
‘บาตรนั้นมีอาหารเต็มจนล้นขอบบาตรแล้ว’ จึงใส่ให้
องค์อ่ืนแทน แม้กระน้ันก็ตาม ท่านก็มีความเพียรในการ
ปฏบิ ตั ธิ รรมเปน็ เลศิ

ในที่สุด ก็บรรลุพระอรหันต์ได้หมดกิเลสได้
แต่อย่างไรก็ตามท่านก็ยังคงมีลาภน้อย ไม่ได้ฉันอิ่ม

152 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

อยู่ตามเคย ร่างกายจึงทรุดโทรมตลอดมา จนกระท่ัง
ใกล้วนั เข้านิพพาน

วันหน่ึงพระสารีบุตรพระเถระทราบว่า ‘ใกล้เวลาที่
พระโลสกติสสะเถระจะเข้านิพพานแลว้ ’

จึงคิดอนุเคราะห์ให้ท่านได้ฉันอาหารเต็มอิ่มสักมื้อ
หนึ่ง จึงพาท่านไปบิณฑบาตด้วย แต่ปรากฏว่าเมื่อท่าน
ไปด้วย พระสารีบุตรกลับไม่ได้อะไรเลย แม้เพียงการ
ยกมอื ไหวจ้ ากชาวบา้ น ทา่ นเห็นเชน่ นน้ั จงึ ใหพ้ ระโลสก-
ติสสะเถระกลับไปรอทีห่ อฉนั ก่อน แล้วท่านก็ย้อนกลับไป
บิณฑบาตใหม่

คราวนช้ี าวบา้ นทง้ั หลายตา่ งพากนั นมิ นตท์ า่ นใหน้ ง่ั
ในทอ่ี ันควรแลว้ ถวายภัตตาหารมากมาย

พระสารีบุตรจึงให้คนน�ำอาหารไปถวายพระโลสก-
ตสิ สะ แตค่ นนำ� อาหารไปนน้ั กลบั ลมื ไปวา่ จะนำ� ไปใหใ้ คร
จงึ กินเสียเอง

เม่ือพระสารีบุตรกลับมาถึงวัด ทราบว่า ‘ท่านยัง
ไม่ได้ฉันจึงสลดใจยิ่งนัก’ แต่เห็นว่ายังพอมีเวลาเหลืออยู่
จึงเข้าไปในพระราชวงั

พระเจ้าปเสนทิโกศลจงึ รับสั่งให้น�ำบาตรมา แตท่ รง
เห็นว่าไม่ใช่เวลาถวายของคาว จึงถวายของหวานให้
๔ อย่าง คือเนยใส เนยขน้ น้�ำผ้งึ และอ้อย

๑๙. โลสก 153

www.kalyanamitra.org

พระสารบี ตุ รนำ� ของหวานทไ่ี ดก้ ลบั ไปหอฉนั จงึ เรยี ก
พระโลสกติสสะให้มาฉัน แต่พระโลสกติสสะรู้สึกเกรงใจ
จะไม่ฉัน พระสารบี ุตรจึงคะยัน้ คะยอให้มาฉัน แล้วยนื ถือ
บาตรไว้ เพราะเกรงวา่ หากปลอ่ ยบาตรออกจากมอื เมอื่ ไหร่
อาหารในบาตรก็จะหายไปหมด

ม้อื นนั้ พระโลสกตสิ สะจงึ นง่ั ฉันของหวานนั้น จนอ่มิ
เปน็ ครงั้ แรกในชวี ติ หลงั จากนน้ั ทา่ นกน็ พิ พานในวนั นนั้ เอง

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสั่งให้ปลงสรีระของท่าน
แล้วเกบ็ พระธาตไุ วใ้ นเจดยี ์

ต่อมาพระภิกษุทั้งหลายสนทนากันในธรรมสภา
ถึงพระโลสกตสิ สะเถระวา่

“ท่านเปน็ ผูม้ ีลาภน้อย มคี วามเป็นอยูอ่ ดๆ อยากๆ
อย่างนั้น แต่ก็ยังบรรลุพระอริยธรรมได้ช่างน่าอัศจรรย์
ยง่ิ นัก”

พระสมั มาสมั พทุ ธเจา้ เสดจ็ ไปยงั ธรรมสภา ทรงทราบ
ข้อสนทนานั้น แล้วจึงทรงระลึกชาติด้วยบุพเพนิวาสา-
นุสติญาณ แลว้ ตรัสวา่

“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พระโลสกติสสะเถระผู้นี้
มีลาภน้อย เพราะเคยประกอบกรรมทำ� ลายลาภของผู้อ่ืน

154 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

และการได้อภิญญาก็ด้วยผลบุญที่บ�ำเพ็ญเพียรมาดีแล้ว
ในอดตี ชาติน่นั เอง.”

จากนั้นพระพุทธองค์ทรงน�ำโลสกชาดกมาตรัสเล่า
ดังนี้

เน้อื หาชาดก
ในอดีตกาลนานมา ในสมัยพระกัสสปพุทธเจ้า

กฎุ มุ พเี ศรษฐผี ใู้ จบญุ ทา่ นหนง่ึ ไดน้ ำ� พระอรหนั ตท์ ผี่ า่ นทาง
มาพกั ยงั วดั ทตี่ นเปน็ ผอู้ ปุ ฏั ฐากอยู่ ซง่ึ พระภกิ ษเุ จา้ อาวาส
กต็ อ้ นรบั เปน็ อนั ดี เศรษฐไี ดก้ ราบพระอรหนั ตอ์ าคนั ตกุ ะแลว้
ก็นง่ั ฟงั ธรรมจากท่านจนมดื ค�่ำ เมอื่ จะกลับกไ็ ด้อาราธนา
ทั้งพระภิกษุเจ้าอาวาสและพระอาคันตุกะให้ไปรับบิณฑ-
บาตรในวันรงุ่ ข้ึน

พระภิกษุเจ้าอาวาสเห็นกุฎุมพีเอาใจพระเถระ
อาคันตุกะมาก จึงบงั เกดิ ความรษิ ยา

‘เนี่ย...ถ้าเรานิมนต์พระรูปนี้ไปพร้อมกัน กุฎุมพี
เศรษฐกี ็จะไมส่ นใจเรา ไม่ได้การแลว้ อย่างนีต้ ้องหาทาง
กีดกนั ’

ดังน้ันในตอนเช้าแทนท่ีจะตีระฆังเป็นสัญญาณ
เจา้ อาวาสกใ็ ช้หลงั เลบ็ เคาะเอาพอเป็นพธิ ี

๑๙. โลสก 155

www.kalyanamitra.org

“อ้า...กระผมเรยี กแล้วนะ...ทา่ นนะไมไ่ ด้ยินเอง”
เมื่อได้เวลาก็น�ำพระในวัด ไปบ้านเศรษฐีตามท่ีรับ
นมิ นต์ โดยไมร่ วู้ า่ พระอาคนั ตกุ ะไดอ้ อกบณิ ฑบาตแยกไป
อีกทางอย่างสงบกอ่ นแล้ว
พอไดเ้ วลาฉนั อาหาร มโี อกาสกร็ บี ใหร้ า้ ยพระอาคนั -
ตุกะตามท่ีจติ คดิ รษิ ยา
“อาตมาตีระฆงั กแ็ ล้ว เคาะประตูกแ็ ล้ว กย็ ังไม่เหน็
ท่านตน่ื เลย เมอื่ วานนะ คงจะฉนั อาหารเสียจนอิม่ เกนิ ไป
วนั นเี้ ลยเอาแตน่ อนลกุ ไมข่ น้ึ พระขเี้ กยี จเชน่ นี้ โยมเคารพ
นับถืออย่ไู ด้อยา่ งไรเนยี่ ...”
เม่ือถวายพรลา เศรษฐีผู้ใจบุญจึงน�ำบาตรมารม
ด้วยของหอมแล้วบรรจุข้าวปายาสลงไป ฝากไปถวาย
พระอาคันตกุ ะ
แต่พระภกิ ษุเจา้ อาวาสกลบั น�ำมาเททิ้ง
“อะ่ ...กองไฟ คงมใี ครสมุ ทง้ิ ไวเ้ ปน็ แน่ เนยี่ ขา้ วปายาส
ท่ีเศรษฐีให้มา เทท้งิ ซะเลย แล้วก็กลบด้วยเถา้ ถา่ น เท่าน้ี
ก็ไม่มใี ครรูใ้ ครเห็นแลว้ ...กลับวดั ดกี ว่า”
ต่อมาพระภิกษุก็ได้ส�ำนึกผิดบังเกิดความเสียใจ
อยา่ งใหญห่ ลวง ในบาปกรรมทป่ี ดิ บงั ทำ� ลายลาภของผอู้ น่ื
ท�ำให้ร่างกายรับอาหารใดๆ ไม่ได้ จนถึงแก่มรณภาพ

156 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

ในท่ีสุด และตกนรกหมกไหม้นับแสนปี เม่ือพ้นจากนรก
เศษกรรมได้น�ำไปเกดิ เป็นยกั ษ์

แล้วมาเกิดเป็นสุนัขอีกราว ๕๐๐ ชาติ แต่ละชาติ
กต็ อ้ งหวิ โซ อดอยากจนตายไมเ่ คยไดก้ นิ อมิ่ ชาติสุดท้าย
ของการเปน็ สนุ ขั จงึ ไดโ้ อกาสกนิ อม่ิ เปน็ ครงั้ แรกกอ่ นตาย
โดยได้กินอาเจียนของมนุษย์เท่านั้น พ้นเวรจากภพชาติ
สุนัขจึงได้เกิดมาเป็นมนุษย์ เป็นบุตรคนยากจนในแคว้น
กาสี มีช่ือวา่ ‘มติ ตพนิ ทุกะ’

ซ่ึงท�ำให้พ่อแม่ยากจนซ้�ำลงไปอีกมาก เกิดมา
มิตตพินทุกะ ก็ไม่เคยได้กินอิ่มแม้แต่มื้อเดียวเช่นเดิม
ซำ�้ รา้ ยยงั ถกู ขบั ไลไ่ สสง่ ออกจากบ้าน

“ไปขอเค้ากนิ เถอะลกู พอ่ นะเลี้ยงเจ้าไม่ไหวแล้ว”
“แมไ่ ม่มีเรย่ี วแรงทจี่ ะเลยี้ งเจา้ ได้อกี แลว้ ...ลกู เอย๊ ”
เดก็ ผเู้ กดิ มาใชก้ รรมเรร่ อ่ นเขา้ ไปในพาราณสี ครงั้ นน้ั
ผใู้ จบญุ ไดจ้ ดั ทนุ การศกึ ษาใหเ้ ดก็ ยากจนไดม้ โี อกาสศกึ ษา
เลา่ เรยี น มติ ตพนิ ทกุ ะจงึ ไดร้ บั อปุ การะใหเ้ รยี นศลิ ปะศาสตร์
ในสำ� นกั ของอาจารยท์ ศิ าปาโมกข์ ดว้ ยความมนี สิ ยั แกะกะ
เกเร หยาบคาย ดอ้ื รนั้ ไมฟ่ งั ใคร จงึ มเี รอื่ งทะเลาะววิ าทกบั
ศิษยอ์ น่ื ๆ เปน็ ประจำ�

๑๙. โลสก 157

www.kalyanamitra.org

วันหนึ่งมิตตพินทกุ ะ กม็ ีเรื่องทะเลาะวิวาทกบั ศษิ ย์
อ่นื ๆ อีก จงึ ถกู อาจารย์ว่ากลา่ วอยา่ งรุนแรง เขาไมพ่ อใจ
มาก จงึ หนอี อกจากสำ� นัก เทีย่ วระเหเรร่ อ่ นไป

“ฮึ...ข้าไม่ผิดสักหน่อย ท�ำไมอาจารยต์ ้องลงโทษขา้
ดว้ ย ขา้ ไมอ่ ยกู่ ับอาจารย์แล้ว ไปตายเอาดาบหนา้ ดกี ว่า”

เม่ือมิตตพินทุกะหนีออกจากส�ำนักทิศาปาโมกข์
ไปแลว้ ชวี ติ ของเขา กต็ กระกำ� ลำ� บากระเหเรร่ อ่ นไปจนถงึ
หมูบ่ า้ นชายแดนแหง่ หนง่ึ

ตอ่ มาก็ไดห้ ญงิ ยากจนหมบู่ ้านนั้นเป็นภรรยา
“เรว็ ๆ เข้า เจา้ รบี ไปทำ� งานได้แล้ว สว่ นข้าจะไปขอ
ขา้ วชาวบ้านกิน โอย๊ ...หวิ หวิ หิว จนไสจ้ ะกิว่ อยู่แล้วน่”ี
“พ.่ี ..ขอมาเผอื่ ขา้ ดว้ ยนะ ขา้ กห็ วิ เหมอื นกนั ตง้ั แตเ่ ชา้
ขา้ ยงั ไมไ่ ดก้ ินอะไรเลย”
แต่แล้วอยู่มาวันหนึ่ง ขณะที่อาจารย์ทิศาปาโมกข์
จะลงไปยังแม่น�้ำ ก็เห็นคนเล้ียงแพะ ก�ำลังท�ำร้ายและ
ฉุดลากศิษย์ของท่านอยู่
“น่แี นะ่ ..”
“โอ๊ยๆ...อยา่ ท�ำอะไรขา้ เลย”
“นี่แน่ะ...”
“โอ๊ย...”

158 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

“โอ.้ ..ท่านทั้งหลายหยุดกอ่ น ชายคนน้ีเปน็ ศิษยเ์ รา
มอบใหเ้ ราไปอบรมสงั่ สอนเถดิ ”

คนเลี้ยงแพะเคารพอาจารย์ทิศาปาโมกข์ จึงยอม
มอบมติ ตพนิ ทุกะให้

“ศิษย์ท่านนะ ขโมยแพะของพวกเรา บัดน้ีควรแก่
โทษแลว้ ขา้ จะยอมมอบใหท้ า่ นกไ็ ด้ แตข่ ออกี สกั ทเี หอะ...
นีแ่ นะ่ ”

“โอ๊ย ไม่ได้ยินท่ีอาจารย์ข้าขอหรือไง ปล่อยข้าไป
ได้แลว้ ”

“ขา้ ลงโทษจนหนำ� ใจแลว้ ทา่ นอาจารยโ์ ปรดนำ� กลบั
ไปอบรมตามใจท่านเถิด พวกเราขอลากอ่ น”

“โอ๊ย...โดนตีซะนว่ มเลยเรา”
“เฮ้อ...เวรกรรมจริงๆ มติ ตพินทกุ ะเอย๊ ”
มิตตพินทุกะถูกน�ำกลับมายังส�ำนักที่เคยให้วิชา
ความรู้ และเขากไ็ ดเ้ ลา่ เรอื่ งราวหลงั จากนไ้ี ปใหอ้ าจารยฟ์ งั
“เม่ือศิษย์จากไปก็เร่ร่อนรับจ้างเขาไปท่ัว จนมี
ภรรยาคนหนึ่งและได้อาศัยบ้านเธอกินอยู่ แต่ก็เกิด
เหตุร้ายไฟไหม้บ้านถึง ๗ ครั้ง ศิษย์กับภรรยาต้อง
ถูกขับไล่ไปหาท่ีอยู่ใหม่ แต่ไม่ว่าศิษย์จะอยู่ที่ไหน
ก็มีเรื่องร้ายเกิดข้ึนที่นั้น ในท่ีสุดก็พรากจากภรรยา

๑๙. โลสก 159

www.kalyanamitra.org

160 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ตอ้ งหนเี อาตวั รอดไปตามลำ� พงั ศษิ ยห์ นมี าถงึ เมอื งคมั ภลี ะ
กไ็ ด้สมัครเป็นกรรมกรบนเรอื เดินทะเลลำ� หนึง่

เรือก็ถูกพายบุ า้ ง หยุดแล่นโดยหาสาเหตไุ ม่ได้บ้าง
ทุกคนบนเรือก็หาว่า ‘ศิษย์เป็นตัวกาลกิณี’ ถูกเขาขับไล่
ลงโทษเอาลอยแพ เรือก็แลน่ ตอ่ ไปได.้

ด้วยผลท่ีได้รักษาศีลไว้ในศาสนาของพระกัสสปะ
สมั มาสมั พทุ ธเจา้ จงึ ไดพ้ บเทพธดิ า ๔ นาง อนั อยใู่ นวมิ าน
แก้วผลึก หลังหน่ึงในทะเล เสวยสุขส�ำราญอยู่ในส�ำนัก
เทพธิดาเหล่านนั้ ตลอด ๗ วัน.

กน็ างเหลา่ นนั้ เปน็ เปรตมวี มิ านอยู่ เสวยสขุ ได้ ๗ วนั
เสวยทุกข์ ๗ วนั หมุนเวยี นไป.

เม่อื นางจะไปเสวยทกุ ข์ ๗ วนั กส็ ่ังเขาไวว้ า่
“อย่าไปไหน จนกวา่ พวกฉนั จะมา.”
ครั้นนางพากันไปแล้ว มิตตพินทุกะก็ลงนอนในแพ
ไมไ้ ผ่ ลอยตอ่ ไปข้างหน้า ไดเ้ ทพธิดา ๘ นางในวมิ านเงนิ
เทพธิดาเหล่านัน้ กเ็ ปน็ เปรต มวี ิมานเชน่ เดียวกนั .
เขาลอยตอ่ ไปไดเ้ ทพธิดา ๑๖ นางในวมิ านแกว้ มณี
แล้วก็ลอยต่อไป ได้เทพธิดา ๓๒ นางในวิมานทอง
เขามิได้ฟังค�ำของเทพธิดาเช่นเดียวกัน. จึงลอยต่อไป
ขา้ งหนา้ ก็ได้พบเมอื งยักษ์เมอื งหนึ่งอยูใ่ นระหวา่ งเกาะ

๑๙. โลสก 161

www.kalyanamitra.org

ในเมืองน้ัน มียักษินีตนหน่ึงแปลงกายเป็นแม่แพะ
เที่ยวอยู่. มิตตพินทุกะไม่ทราบว่า ‘แม่แพะเป็นยักษินี’
คดิ แต่ว่า ‘เราจกั กนิ เนอ้ื แพะ’ โดดจับมนั ท่ีเทา้ .

นางยกั ษก์ ย็ กมติ ตพนิ ทกุ ะขนึ้ สลดั ไป ดว้ ยอานภุ าพ
ของยักษ์. มิตตพินทุกะถูกนางยักษ์สลัดข้ามทะเลไป
ตกท่ีพ่มุ ไม้หนามพมุ่ หนึ่ง ขา้ งคูเมืองพาราณสี แล้วก็กลิ้ง
ตกลงไปท่ีแผน่ ดิน.

ก็ในครั้งน้ัน แม่แพะของพระราชาหลายตัว เที่ยว
หากินอยู่เหนือคันคูนน้ั ถกู พวกโจรลักไป

พวกคนเล้ียงคิดกันว่า ‘พวกเราต้องจับโจรให้ได้’
พากันซมุ่ อยู่ ณ ทีแ่ ห่งหน่งึ .

มิตตพินทุกะกล้ิงตกลงมา ยืนอยู่ที่พ้ืนดินได้แล้ว
เหน็ แมแ่ พะเหลา่ นน้ั กค็ ดิ วา่ ‘เราจบั แมแ่ พะตวั หนง่ึ ในเกาะ
แห่งหนึ่งกลางทะเล ถูกมันดีดกระเด็นมาตกที่น่ี คราวนี้
ถ้าเราจับแม่แพะตัวหน่ึงท่ีเท้า มันคงดีดเรากระเด็นกลับ
ไปถงึ ส�ำนักเทพธดิ าผ้มู วี ิมานอยู่ในทะเล ดงั กอ่ น’

เขาเขา้ ใจเอาเองอยา่ งนี้ โดยไมไ่ ตรต่ รองใหแ้ ยบคาย
ดังนี้ แล้วก็โดดจับแม่แพะตัวหนึ่งที่เท้า พอมันถูกเขา
จับเทา้ เทา่ น้นั กร็ อ้ งเอด็ องึ

พวกคนเลยี้ งแพะกพ็ ากนั กรเู ขา้ มาโดยรอบ ตา่ งรอ้ งวา่

162 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

“คอยมานานแล้ว ไอ้ขโมยกินแม่แพะในราชสกุลน้ี
ไอน้ ี่เอง” ดังนีแ้ ลว้ รุมซอ้ ม แลว้ จบั มัดพาไปสูพ่ ระราชวัง.

ในขณะนั้น พระโพธิสัตว์แวดล้อมไปด้วยมาณพ
๕๐๐ ออกจากเมืองไปอาบน�้ำ เห็นมิตตพินทุกะก็จ�ำได้
จงึ พดู กะคนเหล่านั้นวา่

“พอ่ คณุ ทงั้ หลาย คนผนู้ เ้ี ปน็ ลกู ศษิ ยข์ องเรา พวกทา่ น
จบั เขา เพราะเหตไุ ร ?”

คนเหลา่ นนั้ ตอบวา่
“พระคุณท่านขอรับ เขาเป็นคนร้ายขโมยแม่แพะ
ของหลวง จับแมแ่ พะตัวหน่งึ ที่เท้า เหตนุ ั้น พวกผมจึงจับ
เขา.”
พระโพธสิ ัตว์ขอร้องว่า
“ถ้าเช่นน้ัน จงให้เขาเป็นทาสของพวกเราเถิด เขา
จักได้อาศัยพวกเราเล้ียงชวี ิตไป.”
คนเหลา่ นน้ั รบั ค�ำวา่
“ดีแล้วขอรบั พระคุณทา่ น”
พลางปล่อยเขา แล้วก็พากนั ไป.
ล�ำดบั น้ัน พระโพธิสตั วจ์ งึ ไตถ่ ามมิตตพนิ ทกุ ะว่า
“ตลอดเวลาทห่ี ายหนา้ ไปนน้ั เจา้ ไปอยทู่ ไ่ี หนเลา่ ?”
มิตตพินทกุ ะก็เล่าเรอื่ งที่ตนกระท�ำทง้ั หมดให้ฟงั .

๑๙. โลสก 163

www.kalyanamitra.org

พระโพธสิ ตั วจ์ งึ กลา่ ววา่ “คนทไ่ี มก่ ระทำ� ตามถอ้ ยคำ�
ของผูท้ หี่ วงั ดี ยอ่ มได้ทุกขอ์ ยา่ งนี้.”

แลว้ กลา่ วคาถาน้ี ความวา่

มติ ตพนิ ทุกะเอย๋ บคุ คลใดเมอ่ื ท่านหวังดี
เอ็นดู เก้ือกูล สงั่ สอน ก็มไิ ดก้ ระทำ� ตามท่ที ่านสอน
บคุ คลนน้ั กย็ ่อมเศร้าโศกอย่เู ป็นนจิ
เหมือนมติ ตพนิ ทุกะ จับขาแพะแลว้
โศกเศรา้ ล�ำบากอยู่ฉะนน้ั แล

ก็พระโพธิสัตว์ผู้เป็นอาจารย์ และมิตตพินทุกะ
ในครงั้ นน้ั กไ็ ปตามกรรม.

พระบรมศาสดาตรสั ว่า
“ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พระโลสกติสสเถระน้ัน
ได้กระท�ำความเป็นคนมีลาภน้อย และความเป็นผู้ได้
อริยธรรมใหแ้ ก่ตนดว้ ยตนเอง อย่างนแี้ ล.”
ครั้นทรงน�ำพระธรรมเทศนาน้ีมาแล้ว จึงทรงสืบ
อนสุ นธิ

ประชมุ ชาดก
มติ ตพินทกุ ะ ได้มาเป็น พระโลสกติสสะ ในกาลนี้
อาจารย์ทิศาปาโมกข ์ คอื เราตถาคต

164 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ลกู ศิษย์ดื้อ ไมเ่ ชื่อค�ำเตือน ๑

๒๐) เวฬุกชาดก๔๐

ว่าดว้ ย คนท่ีนอนตาย

สถานท่ีตรัส พระเชตวันมหาวหิ าร
ทรงปรารภ ภิกษุผวู้ า่ ยากรปู หนึ่ง
สาเหตทุ ตี่ รสั

มเี รอ่ื งยอ่ ๆ วา่ พระผมู้ พี ระภาคเจา้ ตรสั ถามภกิ ษนุ น้ั วา่
“ดูก่อนภกิ ษุ จริงหรอื ? ท่วี า่ เธอเปน็ ผู้ว่ายาก.”
เมอ่ื ภิกษนุ นั้ กราบทูลวา่
“จริง พระเจา้ ขา้ .”
กต็ รสั วา่
“ดูก่อนภิกษุ มิใช่แต่ในบัดนี้เท่าน้ันท่ีเธอเป็นคน
ว่ายาก แม้ในกาลก่อน เธอก็เป็นคนว่ายากเหมือนกัน
เพราะความท่ีเป็นคนว่ายากนั่นแหละ จึงไม่กระท�ำตาม
ถอ้ ยค�ำของบณั ฑติ ทง้ั หลาย แลว้ ถกู งกู ดั ตาย” ดังนี.้
แล้วทรงน�ำเอาเรือ่ งในอดีตมาสาธก ดงั ตอ่ ไปน้ี :-

๔๐ ชาตกฏั ฐกถา อรรถกถาชาดก เอกนิบาตชาดก, ล.๕๖, น.๒๒,
มมร.

๒๐. เวฬุก 165

www.kalyanamitra.org

166 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

เนอ้ิ หาชาดก
ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติ

ณ กรงุ พาราณส.ี พระโพธสิ ตั วเ์ กดิ ในตระกลู ทมี่ สี มบตั มิ าก
ในแคว้นกาสี ครั้นถึงความเป็นผู้รู้เดียงสาแล้ว ก็เล็งเห็น
โทษ ในกามคณุ และอานิสงสใ์ นการออกบวช จึงละกาม
ท้ังหลาย แล้วเข้าป่าหิมพานต์ บวชเป็นฤๅษี บ�ำเพ็ญ
กสิณบรกิ รรม ท�ำอภญิ ญา ๕ และสมาบตั ิ ๘ ใหเ้ กดิ แล้ว
ยับย้งั อยู่ดว้ ยความสุขอันเกิดแต่ฌาน.

ในกาลต่อมา มบี ริวารมาก มดี าบส ๕๐๐ แวดล้อม
เปน็ ศาสดาของหมูอ่ ยแู่ ล้ว.

คร้ังน้ัน มีลูกอสรพิษตัวหนึ่ง เท่ียวเล้ือยไปตาม
ธรรมดาของตน จนถงึ อาศรมบทของดาบสรูปหน่งึ .

ดาบสเหน็ แลว้ เกดิ ความรกั มนั เหมอื นบตุ ร จงึ จบั มนั
เลย้ี งไว้ ให้นอนในกระบอกไมไ้ ผป่ ลอ้ งหนึง่ . เพราะเหตุท่ี
มันนอนในกระบอกไม้ไผ่ ดาบสทั้งหลายจึงให้ชื่อมันว่า
“เวฬุกะ”. และเพราะเหตุท่ีดาบสนั้น เลี้ยงดูมันด้วย
ความรัก เหมือนมันเป็นบุตร ดาบสทั้งหลายจึงให้ชื่อว่า
“เวฬกุ บดิ า”.

คร้ังน้ัน พระโพธิสัตว์ได้ยินข่าวว่า ‘ดาบสคนหนึ่ง
เลย้ี งอสรพิษ’ จึงเรยี กมาถามวา่

๒๐. เวฬกุ 167

www.kalyanamitra.org

“ข่าวว่า คณุ เล้ียงอสรพิษจรงิ หรอื ?”
เมือ่ ดาบสน้ันตอบว่า “จริง”.
กก็ ล่าวเตือนวา่
“ขึ้นช่ือว่าอสรพิษ วางใจไม่ได้เลย คุณอย่าเลี้ยง
มนั นะ.”
ดาบสตอบวา่
“ข้าแต่อาจารย์ มันเหมือนลูกของผม ผมไม่อาจ
พรากมันได้.”
พระโพธสิ ัตวเ์ ตือนซ�้ำวา่
“ถ้าเช่นนั้น ท่านจักต้องถึงตาย เพราะใกล้ชิดมัน
แน่นอน.”
ดาบสนั้นไม่เช่ือถือถ้อยค�ำของพระโพธิสัตว์ และ
ไมอ่ าจปล่อยอสรพิษ.

ต่อจากน้ัน ล่วงมา ๒-๓ วันเท่าน้ัน ดาบสท้ังหมด
พากันไปหาผลาผล คร้ันถึงที่แล้วก็เห็นว่า ‘ผลาผลหา
ไดง้ า่ ย’ เลยพกั อย่ใู นทนี่ ั้นเอง ๒-๓ วัน.

แม้ดาบสเวฬุกบิดา เมื่อไปกับหมู่ดาบสนั้น ก็ให้
อสรพิษนอนในปลอ้ งไม้ ปดิ ไวแ้ ล้วจึงไป ล่วงไป ๒-๓ วัน
จึงกลับมาพร้อมกับหมู่ดาบส คิดว่า ‘เราจะให้อาหารแก่
เวฬกุ ะ เปดิ กระบอกไม้ไผ’่ แล้วพดู วา่

168 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

“มาเถดิ ลูก เจา้ หิวละซี.”
พลางสอดมือเข้าไป. อสรพษิ โกรธ เพราะอดอาหาร
มาตั้ง ๒-๓ วัน จึงฉกมือท่ีสอดเข้าไป ท�ำให้ดาบส
ถงึ ส้นิ ชีวติ อย่ตู รงนั้นเอง แลว้ กเ็ ล้อื ยเข้าปา่ ไป.
ดาบสทง้ั หลายเห็นดงั น้นั กบ็ อกแก่พระโพธิสตั ว.์
พระโพธิสัตว์สั่งให้ท�ำสรีรกิจของดาบสผู้เสียชีวิต
แล้วนั่งท่ามกลางหมู่ฤๅษี กล่าวคาถาน้ี สอนหมู่ฤๅษี
ความว่า :-
บคุ คลใด เมอ่ื ทา่ นผหู้ วงั ดี มีความเอน็ ดู
จะเกื้อกูลกล่าวสอนอยู่ มไิ ดก้ ระทำ� ตามท่ีส่ังสอน
บุคคลผู้นั้น ยอ่ มถกู พิบตั กิ ำ� จดั เสยี นอนอยู่
เหมอื นบดิ าของงูเวฬุกะ นอนตายอยู่ ฉะนนั้ ดงั น้ี.
พระโพธิสัตว์กล่าวสอนหมู่ฤๅษีอย่างน้ีแล้ว อบรม
พรหมวิหาร ๔ ให้เจริญแล้ว เม่ือสิ้นอายุ ก็ไปอุบัติใน
พรหมโลก.
แมพ้ ระบรมศาสดาก็ตรัสวา่
“ดูก่อนภิกษุ มิใช่แต่ในบัดน้ีเท่านั้น ท่ีเธอเป็น
ผู้ว่ายาก แม้ในกาลก่อน เธอก็เป็นผู้ว่ายากเหมือนกัน

๒๐. เวฬกุ 169

www.kalyanamitra.org

และเพราะความเป็นผู้ว่ายาก จึงต้องถึงความเน่าเปื่อย
เพราะปากอสรพิษเปน็ เหตุ.”

ครนั้ ทรงนำ� พระธรรมเทศนานม้ี าแลว้ ทรงสบื อนสุ นธิ
ประชุมชาดก

ดาบสเวฬกุ บดิ าในกาลนนั้ เปน็ ภกิ ษวุ า่ ยาก ในบดั น้ี
บรษิ ัทที่เหลือ คอื พทุ ธบริษัท
ศาสดาของคณะฤๅษี คือ เราตถาคต ฉะนี้แล.

170 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ลกู ศิษย์ดือ้ ไมเ่ ช่อื ค�ำเตอื น ๒

๒๑) อินทสมานโคตตชาดก๔๑

ว่าดว้ ย การสมาคมกบั สตั บรุ ษุ

สถานท่ีตรัส พระเชตวนั มหาวหิ าร
ทรงปรารภ ภกิ ษผุ ้วู ่ายากรปู หนง่ึ
สาเหตทุ ่ตี รัส

พระศาสดาตรัสกะภกิ ษนุ น้ั ว่า
“ดูก่อนภิกษุ แม้เมื่อก่อนเธอก็ไม่เชื่อฟังค�ำของ
บัณฑิตทั้งหลาย เพราะเธอเป็นผู้ว่ายาก จึงเหลวแหลก
เพราะเท้าชา้ งตกมัน”
แลว้ ทรงน�ำเรอ่ื งในอดตี มาตรสั เล่า

เน้ือหาชาดก
ในอดตี กาลครง้ั เมอื่ พระเจา้ พรหมทตั เสวยราชสมบตั ิ

อยู่ในกรงุ พาราณสี พระโพธิสตั ว์เกิดในตระกลู พราหมณ์

๔๑ ชาตกัฏฐกถา อรรถกถาชาดก ทกุ นิบาตชาดก, ล.๕๗, น.๗๖,
มมร.

๒๑. อินทสมานโคตต 171

www.kalyanamitra.org

172 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ครน้ั เจริญวัยละฆราวาส ออกบวชเปน็ ฤๅษี เปน็ ครู
ของเหล่าฤๅษี ๕๐๐ อาศัยอยใู่ นหมิ วันตประเทศ.

ในครั้งนั้น บรรดาดาบสเหล่านั้น ได้มีดาบสช่ือ
‘อินทสมานโคตร’ เป็นผู้ว่ายากไม่เชื่อฟัง ดาบสนั้น
เลย้ี งลูกชา้ งไว้เชอื กหนึ่ง.

พระโพธสิ ตั วไ์ ดท้ ราบขา่ ว จงึ เรยี กดาบสนน้ั มาถามวา่
“เขาว่าเธอเล้ยี งลกู ช้างไว้จริงหรือ ?”
ดาบสตอบว่า
“จรงิ ขอรบั อาจารย์ ขา้ พเจา้ เลย้ี งลกู ชา้ งไวเ้ ชอื กหนง่ึ
แมม่ นั ตาย.”
พระโพธสิ ัตว์พดู เตอื นวา่
“ข้นึ ชอื่ ว่า ‘ชา้ ง’ เมื่อเตบิ โตมักฆา่ คนเล้ียง เธออย่า
เลย้ี งลกู ชา้ งนัน้ เลย.”
ดาบสกล่าววา่
“ทา่ นอาจารย์ขา้ พเจ้าไม่อาจท้งิ มนั ได.้ ”
พระโพธิสัตว์กลา่ ววา่
“ถา้ เชน่ นน้ั เธอจกั ไดร้ ู้เอง.”
ดาบสเลี้ยงดชู า้ งนั้น ตอ่ มามันมีรา่ งกายใหญโ่ ต.
คราวหน่ึง พวกฤๅษีพากันไปในท่ีไกล เพื่อหา
รากไม้และผลาผลในป่า แลว้ พกั อยู่ ณ ที่นน้ั ๒-๓ วนั .

๒๑. อนิ ทสมานโคตต 173

www.kalyanamitra.org

ชา้ งกต็ กมนั รอื้ บรรณศาลาเสยี กระจยุ กระจาย ทำ� ลาย
หม้อน�้ำดื่ม โยนแผ่นหินทิ้ง ถอนแผ่นกระดานแขวนทิ้ง
แล้วเข้าไปยังท่ีซ่อนแห่งหน่ึง ยืนคอยมองดูทางมาของ
ดาบส ด้วยหวังว่า ‘จกั ฆา่ ดาบสน้ัน แล้วไป’.

ดาบสอินทสมานโคตรหาอาหารไว้ให้ช้าง เดินมา
ก่อนดาบสท้ังหมด คร้ันเห็นช้างน้ัน จึงเข้าไปหามันตาม
ความรสู้ กึ ท่เี ปน็ ปกต.ิ

คร้ันแล้วช้างนั้นออกจากที่ซ่อน เอางวงจับฟาดลง
กับพื้น เอาเท้าเหยียบศรี ษะขย้ใี หถ้ ึงความตาย แล้วแผด
เสยี งดงั เขา้ ป่าไป.

พวกดาบสท่ีเหลือจึงแจ้งข่าวน้ันให้พระโพธิสัตว์
ทราบ.

พระโพธิสตั วก์ ลา่ ววา่
“ไมค่ วรท�ำความคลกุ คลีกบั คนชวั่ ”
แล้วกลา่ วคาถานวี้ า่ :-

บคุ คลไม่พงึ ท�ำความสนิทสนมกับคนชัว่
ทา่ นผู้เป็นอริยะ รปู้ ระโยชน์อยู่
ไมพ่ ึงท�ำความสนิทสนมกับอนารยชน
เพราะอนารยชนนน้ั แมอ้ ยู่ร่วมกันเปน็ เวลานาน
กย็ อ่ มทำ� ความชวั่ ดจุ ช้างผทู้ �ำลาย

174 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

ดาบสอนิ ทสมานโคตร ฉะนนั้
บุคคลพงึ รูบ้ คุ คลใดว่า ผูน้ ี้เช่นเดียวกบั เรา
ดว้ ยศีล ด้วยปัญญา และแมด้ ้วยสตุ ะ
พึงทำ� ไมตรีกบั บคุ คลผ้นู ั้นนนั่ แหละ
เพราะการสมาคมกบั สตั บรุ ษุ นำ� มาซงึ่ ความสขุ แท.้

พระโพธิสัตวส์ อนหมฤู่ ๅษวี ่า
“ธรรมดาคนเราไม่ควรเป็นผู้สอนยาก ควรศึกษา
ให้ด”ี
แล้วให้จัดการเผาศพอินทสมานโคตรดาบส เจริญ
พรหมวหิ าร ไดเ้ ขา้ ถงึ พรหมโลก.
พระศาสดาทรงน�ำพระธรรมเทศนาน้มี าแลว้

ประชุมชาดก.
อินทสมานโคตรในคร้งั น้นั
ได้เปน็ ภิกษสุ อนยากนี้ในครง้ั นี้.
สว่ นครูประจ�ำคณะไดเ้ ปน็ เราตถาคต น้แี ล.

๒๑. อนิ ทสมานโคตต 175

www.kalyanamitra.org

176 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ลกู ศิษยห์ าอบุ ายเตือนอาจารย์

๒๒) การันทิยชาดก๔๒

ว่าด้วย การทำ� ท่ีเหลือวสิ ัย

สถานที่ตรัส พระวหิ ารเชตวนั
ทรงปรารภ พระธรรมเสนาบดี
สาเหตทุ ีต่ รัส

ได้ยินมาว่า พระเถระให้ศีล แก่คนทุศีลทั้งหลาย
มีพรานเน้ือและคนจับปลาเป็นต้น ท่ีผ่านๆ มา ซ่ึงท่าน
ไดพ้ บไดเ้ ห็นเท่านนั้ วา่

“ทา่ นทั้งหลายจงถอื ศลี ท่านท้งั หลายจงถอื ศีล.”
ชนเหลา่ นนั้ มคี วามเคารพในพระเถระ ไมอ่ าจขดั ขนื
ถอ้ ยคำ� ของพระเถระนนั้ จงึ พากนั รบั ศลี กแ็ หละครนั้ รบั แลว้
กไ็ มร่ กั ษา คงกระทำ� การงานของตนๆ อยอู่ ยา่ งเดิม
พระเถระเรียกสัทธิวิหาริกท้ังหลายของตนมาแล้ว
กล่าววา่

๔๒ ตน้ ฉบบั ชาตกฏั ฐกถา อรรถกถาชาดก จตกุ กนบิ าตชาดก,
ล.๕๘, น.๗๕๑, มมร.

๒๒. การนั ทยิ 177

www.kalyanamitra.org

“อาวุโสท้ังหลาย คนเหล่าน้ีรับศีลในส�ำนักของเรา
ก็แหละครั้นรับแลว้ กไ็ ม่รกั ษา.”

สัทธิวหิ ารกิ ท้งั หลายกลา่ ววา่
“ท่านขอรับ ท่านให้ศีลโดยความไม่พอใจของชน
เหลา่ นั้น พวกเขาไม่อาจขดั ขนื ถอ้ ยคำ� ของทา่ น จึงรบั เอา
ตงั้ แตน่ ไี้ ป ขอทา่ นอยา่ ไดใ้ หศ้ ลี แกช่ นทง้ั หลายเหน็ ปานน.ี้ ”
พระเถระไมพ่ อใจตอ่ ถอ้ ยคำ� ของสทั ธิวิหารกิ .
ภิกษุท้ังหลายได้สดับเร่ืองราวนั้นแล้วก็สนทนากัน
ขึ้นในโรงธรรมสภาวา่
“อาวุโสทง้ั หลาย ไดย้ นิ วา่ พระสารีบุตรใหศ้ ลี แกค่ น
ที่ทา่ นไดป้ ระสบพบเหน็ เทา่ น้นั .”

พระศาสดาเสด็จมาแล้วตรสั ถามวา่
“ดูก่อนภิกษุท้ังหลาย บัดน้ี พวกเธอน่ังสนทนากัน
เรือ่ งอะไรหนอ ?”
เมอ่ื ภกิ ษทุ งั้ หลายกราบทลู ใหท้ รงทราบวา่ เรอ่ื งชอื่ น้ี
พระเจา้ ขา้ จึงตรัสวา่
“ดูก่อนภิกษุท้ังหลาย มิใช่ในบัดน้ีเท่านั้น แม้ใน
กาลก่อน พระสารีบุตรนี้ก็ให้ศีลแก่คนที่ตนได้ประสบ
พบเหน็ ซึ่งไมข่ อศลี เลย”
แล้วทรงน�ำเอาเร่อื งในอดตี มาสาธก ดังต่อไปน้ี.

178 ศษิ ย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

เน้ือหาชาดก
กาลครงั้ หนงึ่ นานมาแลว้ พระโพธสิ ตั วเ์ กดิ ในตระกลู

พราหมณ์เมืองพาราณสี มชี ื่อวา่ ‘การนั ทยิ ะ’
เม่ือเติบโตเป็นหนุ่มแล้ว ได้ไปศึกษาศิลปวิทยาที่

เมอื งตักกศิลา ไดเ้ ปน็ หัวหนา้
คณะศิษย์อาจารย์ของเขาได้ให้ศีลแก่คนพบเห็น

ทุกคนไมว่ ่าจะเปน็ ชาวประมงชาวนาผ้ไู มข่ อศลี เลยว่า
“ท่านทงั้ หลายจงรบั ศีล รักษาศีลนะ”
ปรากฏว่าคนเหล่านน้ั รบั ศลี
เมอื่ อาจารยท์ ราบเรอ่ื งแลว้ กม็ กั บน่ ใหล้ กู ศษิ ยฟ์ งั อยู่

เปน็ ประจ�ำว่า
“อา้ ยพวกน้ี ไมร่ ู้จักทำ� คุณงามความดี รับศลี ไปแล้ว

ก็ไม่รจู้ ักรักษา”
อยู่มาวนั หนึง่ มีชาวบ้านแห่งหนงึ่ มาเชิญใหไ้ ปสวด

พธิ พี ราหมณ์ อาจารยจ์ งึ เรยี กการนั ทยิ ะมาพบ แลว้ มอบให้
เปน็ หัวหน้าคณะไปแทนตน และกลา่ วกำ� ชับว่า

“การันทิยะ ฉันจะไม่ไปนะ มอบให้เธอเป็นหัวหน้า
พากนั ไป แต่อยา่ ลืมนำ� สว่ นของฉันมาด้วยละ”

เม่ือการันทิยะพาคณะไปแล้ว ขากลับมาได้พากัน
นงั่ พกั ผอ่ นอยขู่ า้ งเขาลกู หนงึ่ ใกลส้ ำ� นกั เรยี น เขาคดิ หาวธิ ี

๒๒. การนั ทยิ 179

www.kalyanamitra.org

ที่จะเตือนสติอาจารย์ให้เลิกให้ศีลคนทั่วไป ให้รู้จักให้ศีล
แก่ผู้ที่ขอเท่านั้น เดินไปเห็นซอกเขา ฉุกคิดขึ้นมาได้
จงึ จับก้อนหินโยนลงไปท่ีซอกเขานัน้

พวกศิษย์คนอื่นๆ ถามว่า “ทำ� อะไร ?”
กไ็ มย่ อมบอก พวกลกู ศษิ ยจ์ งึ พากนั กลบั สำ� นกั เรยี น
ไปบอกอาจารย์
อาจารยพ์ อมาถงึ กถ็ ามข้ึนวา่
“การันทิยะ จะมีประโยชน์อะไรกับการท้ิงก้อนหิน
ลงไปในซอกเขานี้ เจ้าท�ำไปทำ� ไม ?”
การนั ทิยะตอบว่า
“ผมจักท�ำแผ่นดินให้เรียบเสมอกัน ดังฝ่ามือครับ
อาจารย”์
“ท่านคนเดียวย่อมไม่สามารถถมหุบเหว ให้เต็ม
ทำ� แผ่นดนิ ใหร้ าบเรยี บได้หรอก เกรงวา่ ท่านตายไป กย็ ัง
ทำ� ไม่ได้”
“ถ้าผมคนเดียวไม่สามารถท�ำแผ่นดินให้ราบเรียบ
เสมอกันได้ อาจารย์ก็ไม่สามารถท�ำมนุษย์ผู้มีทิฏฐิต่างๆ
กันให้มีศีลธรรมเสมอกันได้เช่นกันนะ ขอรบั ”
อาจารยไ์ ดฟ้ งั แลว้ กลบั ไดส้ ตริ วู้ า่ ตนผดิ แลว้ จงึ กลา่ ว
เป็นคาถาว่า

180 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

การันทิยะ เจ้าได้บอกความจริงแก่เรา ข้อน้ี
เป็นอย่างนั้นจริงๆ แผ่นดินนี้มนุษย์ไม่สามารถจะท�ำให้
ราบเรียบได้ ฉันใด เราก็ไม่อาจท�ำมนุษย์ท้ังหลายให้มา
อยู่ในอ�ำนาจของเราไดฉ้ นั นนั้

นับต้ังแต่วันนั้น อาจารย์ก็เลิกให้ศีลแก่ผู้ไม่ขอศีล
ให้เฉพาะผทู้ ขี่ อเท่านัน้

ประชมุ ชาดก

พราหมณ์ในครั้งน้ัน ไดเ้ ปน็ พระสารบี ตุ ร
ส่วนการนั ทยิ บัณฑติ ในคร้ังนั้น ได้เป็น เราตถาคต.

๒๒. การนั ทิย 181

www.kalyanamitra.org

182 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ลกู ศษิ ยเ์ ตอื นอาจารย์แลว้ ๑

๒๓) เวทัพพชาดก๔๓

วา่ ด้วย ผปู้ รารถนาประโยชน์
โดยไม่แยบคายยอ่ มเดอื ดรอ้ น

สถานทต่ี รัส พระเชตวนั มหาวิหาร
ทรงปรารภ ภกิ ษุผูว้ า่ ยาก
สาเหตทุ ่ีตรสั

ความพสิ ดารว่า พระศาสดาตรสั กะภกิ ษุน้ันว่า
“ดูก่อนภิกษุ มิใช่แต่ในบัดน้ีเท่านั้น ที่เธอเป็นคน
ว่ายาก แม้ในกาลก่อน ก็เป็นผู้ว่ายากเหมือนกัน เพราะ
เหตนุ น้ั แล จึงไมท่ �ำตามคำ� ของท่านผเู้ ปน็ บัณฑิต ถูกฟนั
ด้วยดาบขาดสองท่อน ล้มนอนอยู่ที่หนทาง และเพราะ
อาศยั เธอคนเดยี วแท้ๆ คนอกี พนั คนต้องสนิ้ ชวี ิตไปด้วย”
ดงั น.้ี
แล้วทรงน�ำเอาเร่อื งในอดีตมาสาธก ดงั ตอ่ ไปนี้ :-

๔๓ ตล.น้ ๕ฉ๖บ,บัน.ช๔า๑ต,กมฏั มฐรก.ถา อรรถกถาชาดก เอกนบิ าตชาดก,

๒๓. เวทพั พ 183

www.kalyanamitra.org

เนอ้ื หาชาดก
กาลครง้ั หนง่ึ นานมาแลว้ ในเมอื งพาราณสมี พี ราหมณ์

ผู้รู้มนต์คนหนึ่งช่ือ ‘เวทัพพะ’ สามารถร่ายมนต์เรียก
ฝนเงินฝนทองให้ตกลงมาได้ พราหมณ์มีลูกศิษย์อยู่
คนหน่งึ

วันหน่ึงอาจารย์และลูกศิษย์ได้เดินทางไปท�ำธุระ
ทแี่ ควน้ เจตี พอไปถงึ ปา่ ในระหวา่ งทางถกู โจรจบั เรยี กคา่ ไถ่
ธรรมเนยี มของโจรพวกนคี้ อื เมอ่ื จบั ผคู้ นไดแ้ ลว้ ถา้ เปน็ แม่
กับลูกสาวจะปล่อยแม่ไป ถ้าเป็นพ่ีกับน้องจะปล่อยพี่ไป
ถา้ เป็นอาจารย์กับลูกศษิ ย์ จะปลอ่ ยลูกศิษยไ์ ป

แตก่ อ่ นทล่ี กู ศษิ ยจ์ ะออกเดนิ ทางไป ไดก้ ระซบิ เตอื น
อาจารยว์ ่า

“ท่านอาจารย์ครับ ผมจะไปสักสองสามวันเท่าน้ัน
อาจารย์อย่าได้หวั่นไปเลย และวันน้ีจะมีฤกษ์ดี ท่าน
อย่าไดไ้ ร้ความอดทน ร่ายมนตใ์ ห้ฝนเงินฝนทองตกลงมา
เป็นอันขาด เพราะพวกโจรจักฆา่ ท่านเสยี ”

ฝ่ายพวกโจร พออาทิตย์ตกดินก็จับมัดพราหมณ์
ให้นอนอยู่

ขณะนน้ั พระจนั ทรเ์ ตม็ ดวงกโ็ ผลข่ น้ึ พราหมณ์ เหน็
เช่นน้ัน ก็คิดได้ว่า ‘ฤกษ์ท่ีจะท�ำให้ฝนเงินฝนทอง

184 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ตกลงมา มีแล้ว เราจะมานอนทนทุกข์ทรมานอยู่อย่างน้ี
ทำ� ไม ? รา่ ยมนต์เรยี กฝนเงนิ ฝนทองตกลงมามอบทรัพย์
ให้โจรแล้ว ใหพ้ วกมนั ปล่อยเราไปจะดีกว่า’

จงึ เรียกโจรมาบอกให้ปลอ่ ยตนแลว้ นั่งประกอบพธิ ี
รา่ ยมนต์แหงนดูดาวเรยี กฝนเงนิ ฝนทองให้ตกลงมา

พวกโจรพากนั เกบ็ รวบรวมทรพั ยใ์ สห่ อ่ ผา้ แบกหนไี ป
ฝ่ายพราหมณ์ก็เดนิ ตามไปขา้ งหลงั

ขณะนนั้ ไดม้ โี จรอกี กลมุ่ หนงึ่ พากนั จบั โจรกลมุ่ ทห่ี นงึ่
ไว้ โจรกลมุ่ ทห่ี นง่ึ จงึ บอกใหจ้ บั พราหมณท์ เี่ ดนิ ตามหลงั มา
เพราะทรพั ยน์ พ้ี ราหมณเ์ ปน็ ผเู้ รยี กมาให้ จะเอามากเทา่ ใด
กไ็ ด้

พวกโจรกลุ่มน้ัน จึงปล่อยโจรกลุ่มที่หน่ึงไป จับ
พราหมณ์แล้วบังคับให้เรียกฝนเงินฝนทองตกลงมาให้
พอไดย้ ินพราหมณ์ตอบวา่

“ไมส่ ามารถเรยี กฝนเงนิ ฝนทองไดอ้ กี ปหี นง่ึ สามารถ
เรียกไดค้ ร้ังเดียวเทา่ นั้น ต้องรอจนถงึ ปีหน้า.”

ดว้ ยความโกรธหวั หนา้ โจรจงึ ฟนั พราหมณต์ ายคาที่
แล้วรีบติดตามโจรกลุ่มที่หน่ึงไป ท�ำการชิงทรัพย์และ
ฆ่าโจรกลุ่มที่หนึ่งตายหมดสิ้น ในระหว่างท่ีเก็บรวบรวม
ทรัพย์อยู่นั้น พวกโจรเกิดแตกคอกันเร่ืองการแบ่งทรัพย์

๒๓. เวทพั พ 185

www.kalyanamitra.org

จึงเกิดการต่อสู้กันเอง จนในท่ีสุดเหลือโจรเพียง ๒ คน
เท่านั้น

โจรท้ัง ๒ คน ได้น�ำเอาทรัพย์ไปซ่อนไว้ในป่าใกล้
หมู่บ้านแห่งหน่ึง ด้วยความหิวจึงให้โจรคนหน่ึงนั่งเฝ้า
ทรพั ย์ไว้ อกี คนเขา้ ไปหาอาหารในหมบู่ า้ น

โจรท่นี ง่ั เฝา้ ทรพั ย์ก็คิดด้วยความโลภว่า
‘ถา้ มีมนั กต็ ้องแบ่งทรพั ย์เปน็ สองส่วน พอมนั มาถึง
เราจะฆ่ามนั ด้วยการฟันครัง้ เดยี ว’
ฝ่ายโจรอีกคนก็คิดเช่นเดียวกัน พอได้อาหารแล้ว
ก็รีบกินเสียก่อน ส่วนท่ีเหลือก็ใส่ยาพิษไว้ ถือเดินไปหา
โจรที่เฝา้ ทรพั ย์ พอก้มลงวางอาหารเท่านน้ั ก็ถูกฟนั ตาย
คาท่ี
โจรนั้นได้น�ำศพเพื่อนไปท้ิงแล้วกลับมากินอาหาร
ตนเองก็เสียชีวิตในท่ีนั้นน่ันเอง คนท้ังหมดได้ถึงความ
พินาศเพราะอาศยั ทรัพยน์ น้ั ด้วยประการฉะน้ี

สองสามวันต่อมา ลูกศิษย์ได้ถือเอาทรัพย์กลับมา
แล้วไม่พบอาจารย์ในท่ีนั้น เห็นแต่ทรัพย์กระจัดกระจาย
อยู่ จึงทราบเหตุการณ์ เดินผ่านไปเห็นอาจารย์นอน
ตายอยู่ และซากศพโจรอีกจ�ำนวนหนึ่ง จึงกล่าวเป็น
คาถาวา่

186 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

ผใู้ ด ปรารถนาประโยชน์ โดยอบุ ายอนั ไม่แยบยล
ผู้นน้ั ยอ่ มเดอื ดรอ้ น เหมือนโจรชาวแคว้นเจตะ
ฆา่ พราหมณ์เวทัพพะเสียแลว้
ก็พลอยถงึ ความพนิ าศท้งั หมด
แมพ้ ระบรมศาสดาก็ตรัสวา่
“ดูก่อนภิกษุ มิใช่แต่ในบัดนี้เท่าน้ัน ท่ีเธอเป็นคน
ว่ายาก แม้ในกาลก่อน ก็เป็นคนว่ายากเหมือนกัน
ก็เพราะความเป็นคนว่ายาก จึงถึงความพินาศอย่าง
ใหญห่ ลวง.” ดงั น.้ี

ประชมุ ชาดก
เวทพั พะพราหมณใ์ นครง้ั น้นั ไดม้ าเป็น
ภกิ ษวุ ่ายากในบัดนี้
ส่วนลกู ศษิ ย์ ได้แก่ เราตถาคต ฉะนีแ้ ล

๒๓. เวทัพพ 187

www.kalyanamitra.org

188 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ลกู ศิษยเ์ ตอื นอาจารย์แล้ว ๒

๒๔) ทุพพจชาดก๔๔

ว่าด้วย วา่ ดว้ ย ไดร้ บั โทษเพราะทำ� เกนิ เหตุ

สถานที่ตรสั พระเชตวันมหาวหิ าร
ทรงปรารภ ภกิ ษผุ ู้วา่ ยากรปู หน่งึ
สาเหตุทต่ี รสั

ในชาดกนี้ พระศาสดาตรสั เรยี กภกิ ษนุ ้ันมาตรัสว่า
“ดูก่อนภิกษุ มิใช่แต่ในบัดน้ีเท่าน้ัน ที่เธอเป็น
ผูว้ า่ ยาก แม้ในกาลกอ่ นกเ็ ป็นผู้ว่ายาก เพราะความทเี่ ปน็
ผวู้ า่ ยาก ไมก่ ระทำ� ตามโอวาทแหง่ บณั ฑติ จงึ ถกู หอกแทง
ถงึ สน้ิ ชีวติ ” ดังนี้
แลว้ ทรงน�ำเอาเรอ่ื งในอดีตมาสาธก ดงั ตอ่ ไปน้ี :-

เนอ้ื หาชาดก
ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติ

อยใู่ นพระนครพาราณสี พระโพธสิ ตั วถ์ อื ปฏสิ นธใิ นกำ� เนดิ

๔๔ ตน้ ฉบบั ชาตกฏั ฐกถา อรรถกถาชาดก เอกนบิ าตชาดก, ล.๕๖,
น.๔๓๙, มมร.

๒๔. ทุพพจ 189

www.kalyanamitra.org

นักฟ้อนทางกระโดด เจริญวัยแล้ว ได้เป็นผู้มีปัญญา
ฉลาดในอุบาย ท่านศึกษาศิลปะในทางกระโดดข้ามหอก
ในสำ� นกั แหง่ นกั โดดผหู้ นงึ่ เทย่ี วแสดงศลิ ปะไปกบั อาจารย์
แต่อาจารย์ของท่านรู้ศิลปะในการโดดข้ามหอก ๔ เล่ม
เทา่ น้นั ไม่ไดถ้ งึ ๕ เล่ม

วันหน่ึง อาจารย์แสดงศิลปะในหมู่บ้านต�ำบลหน่ึง
เมาเหลา้ แลว้ พูดวา่

“เราจักโดดข้ามหอก ๕ เลม่ ปักหอกเรยี งรายไว้.”
คร้งั นนั้ พระโพธสิ ตั ว์จงึ กล่าวกะอาจารยว์ ่า
“ท่านอาจารย์ครับ ท่านไม่ทราบศิลปะการโดดข้าม
หอก ๕ เล่ม เอาหอกออกเสียเล่มหน่ึงเถิดครับ ถ้าท่าน
ขน้ึ โดด จกั ถูกหอกเลม่ ที่ ๕ แทงตายแนน่ อน.”
แตเ่ พราะเมาสรุ า อาจารย์จึงกลา่ วว่า
“ถึงตวั เจา้ กห็ ารขู้ ดี ความสามารถของเราไม”่
มิได้ยึดถือถ้อยค�ำของพระโพธิสัตว์ โดยข้ามไปได้
๔ เล่ม ถูกเล่มท่ี ๕ เสียบ เหมือนคนเสียบดอกมะทราง
ในไม้กลัดฉะนนั้ นอนครำ่� ครวญอย่.ู
คร้ังนั้น พระโพธิสัตว์กล่าวกะท่านอาจารย์ว่า
ทา่ นไม่เช่อื ค�ำของบัณฑติ จึงถึงความฉิบหายน้ี ดงั น้แี ลว้
กลา่ วคาถานี้ ความวา่ :-

190 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

ทา่ นอาจารย์ ท่านกระท�ำการเกินกว่าทที่ ำ� ได้
เรอ่ื งนไ้ี มถ่ กู ใจกระผมเลย ทา่ นโดดพน้ หอกเลม่ ที่ ๔
ถกู หอกเล่มท่ี ๕ เสียบเขา้ แล้ว ดังน้.ี
พระโพธิสัตว์ คร้ันกล่าวค�ำนี้แล้ว ก็น�ำอาจารย์
ออกจากหอก กระทำ� กจิ ท่คี วรทำ� ให้แลว้ .
พระศาสดาทรงน�ำอดตี นิทานนี้มาแลว้

ประชมุ ชาดก
อาจารยใ์ นครั้งนนั้ ไดม้ าเปน็ ภกิ ษุผู้วา่ ยาก

๒๔. ทุพพจ 191

www.kalyanamitra.org

บทสรปุ
ชาดก ๒๔ เรอ่ื ง

l ทรงปรารภภกิ ษุ ๑๒ เร่อื ง
ภกิ ษุบรรลุธรรม ๓ เรอื่ ง,
๒ เรอื่ งภิกษุบรรลุโสดาบัน คอื
๑๔) อุมมาทันตีชาดก ว่าด้วย เสนาบดีถวาย
นางอุมมาทนั ตแี ด่พระราชา
๑๕) อสาตมันตชาดก ว่าดว้ ย หญิงเลวทราม
อีกเร่ืองภิกษุบรรลุอนาคามี ส่วนบุคคลอ่ืนได้บรรลุ
โสดาบัน และสกทาคามี คือ
๑๗) ติลมุฏฐิชาดก ว่าด้วย การเฆ่ียนตีเป็นการ
สัง่ สอน
l ทรงปรารภพระเจ้าอชาตศตั รู ๓ เรื่อง
๓) สัญชีวชาดก วา่ ดว้ ย โทษทยี่ กยอ่ งอสัตบุรษุ
๔) ถุสชาดก ว่าดว้ ย รูจ้ ักแกลบหรอื ข้าวสารในทมี่ ดื
๕) มสู กิ ชาดก วา่ ดว้ ย ควรเรยี นทุกอยา่ งแตไ่ มค่ วร
ใชท้ กุ อย่าง

192 ศิษย์อาจารย์

www.kalyanamitra.org

l ทรงปรารภพระเทวทตั ๒ เรือ่ ง
๗) อุปาหนชาดก ว่าด้วย อนารยชนย่อมใช้ศิลปะ
ในทางผดิ
๘) คุตติลชาดก วา่ ด้วย ลูกศษิ ย์คิดล้างครู
l ทรงปรารภอุบาสก ๒ เรอ่ื ง
๑๒) อนภริ ตชิ าดก วา่ ดว้ ย เปรยี บหญิงเหมอื นของ
๕ อย่าง
๑๓) ทุราชานชาดก ว่าดว้ ยความรูไ้ ด้ยากของหญงิ
อบุ าสกได้บรรลโุ สดาบันทัง้ ๒ เร่ือง
l ทรงปรารภพราหมณ์ ๓ เรื่อง
๑๐) สาธุศีลชาดก วา่ ด้วย เลือกเอาผูม้ ศี ลี
๑๑) อนภิรตชิ าดก วา่ ด้วย จิตขุน่ มัว-ไม่ข่นุ มัว
พราหมณ์ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล ท้ัง ๒ เรอื่ ง

หนา้ ท่ีของศิษยแ์ ละอาจารยท์ ีพงึ มตี อ่ กนั มีกล่าวไว้
ในสงิ คาลกสตู ร เร่อื ง สิงคาลกคฤหบดีบตุ ร - วา่ ด้วยคหิ -ิ
ปฏบิ ัติ กถาว่าด้วยทิศ ๖ ความตอนหน่งึ ว่า

ฯลฯ

บทสรุป 193

www.kalyanamitra.org

ดกู รคฤหบดบี ตุ ร อาจารยผ์ เู้ ปน็ ทศิ เบอ้ื งขวา อนั ศษิ ย์
พึงบำ� รงุ ดว้ ยสถาน ๕ คือ

ดว้ ยลกุ ข้ึนยืนรับ ๑ ดว้ ยเขา้ ไปยืนคอยรบั ใช้ ๑
ด้วยการเช่ือฟงั ๑ ดว้ ยการปรนนิบัติ ๑
ด้วยการเรียนศลิ ปวทิ ยาโดยเคารพ ๑ ฯ
ดกู รคฤหบดบี ตุ ร อาจารยผ์ เู้ ปน็ ทศิ เบอื้ งขวา อนั ศษิ ย์
บ�ำรุงด้วยสถาน ๕ เหล่าน้ีแล้ว ย่อมอนุเคราะห์ศิษย์
ด้วยสถาน ๕ คือ แนะนำ� ดี ๑ ให้เรยี นดี ๑
บอกศษิ ย์ด้วยดใี นศลิ ปวิทยาท้ังหมด ๑
ยกย่องให้ปรากฏในเพ่ือนฝูง ๑
ท�ำความปอ้ งกันในทิศทง้ั หลาย ๑ ฯ
ดกู รคฤหบดบี ตุ ร อาจารยผ์ เู้ ปน็ ทศิ เบอ้ื งขวาอนั ศษิ ย์
บำ� รุงดว้ ยสถาน ๕ เหลา่ นแ้ี ล้ว ย่อมอนเุ คราะหศ์ ิษย์ด้วย
สถาน ๕ เหลา่ นี้
ทศิ เบอื้ งขวานน้ั ชอื่ วา่ อนั ศษิ ยป์ กปดิ ใหเ้ กษมสำ� ราญ
ใหไ้ ม่มภี ยั ดว้ ยประการฉะน้ี ฯ
ความตอนหนงึ่ ใน มลิ นิ ทปญั หา นอกวรรค เมณฑก-
ปญั หา ส่วนอาจารยก์ ค็ วรปฏิบัติชอบให้ประกอบด้วยคุณ
ของอาจารย์ ๒๕ ประการ

194 ศิษยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

คณุ ของอาจารย์ ๒๕ ประการ
๑. ดแู ลศิษยเ์ นอื ง ๆ
๒. รจู้ ักคนทีค่ วรคบและไมค่ วรคบ
๓. รวู้ ่าศษิ ย์ประมาทหรือไม่ประมาท
๔. รู้เวลาทศ่ี ษิ ยน์ อน
๕. ร้เู วลาศิษย์เจบ็ ไข้
๖. รวู้ ่าศิษย์ได้อาหารหรือยังไม่ได้
๗. รคู้ ุณวเิ ศษต่างๆ
๘. รู้จักแจกแบ่งอาหารให้ศษิ ย์
๙. รจู้ ักปลอบศิษยไ์ ม่ใหก้ ลัว
๑๐. สอนให้ศิษย์ประพฤตติ ามเยย่ี งอย่างคนดี
๑ ๑. ต้องรูจ้ ักรอบๆ บา้ น
๑๒. ต้องรู้จักรอบๆ วหิ าร
๑๓. ไม่ควรเล่นหวั ตลกคะนองกับศิษย์
๑๔. ควรร้จู ักอดโทษศิษย์
๑๕. ควรต้ังใจท�ำดีตอ่ ศิษย์
๑๖. ควรประพฤติใหเ้ ปน็ ระเบียบตอ่ ศิษย์
๑๗. ไมค่ วรปิดๆ บัง ๆ ศิษย์
๑๘. สอนความรู้ใหศ้ ษิ ย์ส้ินเชงิ
๑๙. ควรคิดอยากใหศ้ ษิ ย์รศู้ ิลปะ

บทสรปุ 195

www.kalyanamitra.org

๒๐. ควรคิดแต่ทางที่จะใหศ้ ิษยเ์ จรญิ
๒๑. ควรคิดอยากให้ศษิ ย์ชอบเรยี น
๒๒. ควรมีจิตอนั เมตตาตอ่ ศษิ ย์
๒ ๓. ไมค่ วรทง้ิ ศษิ ย์เวลามีอนั ตราย
๒ ๔. ไมค่ วรประมาทกิรยิ าตอ่ ศิษย์
๒ ๕. ควรประคองศิษยผ์ พู้ ลั้งพลาด

196 ศษิ ยอ์ าจารย์

www.kalyanamitra.org

แนะนำ� หนงั สอื ธรรมะ
ของสมาคมสมาธเิ พื่อการพฒั นาศีลธรรมโลก

ธรรมะคลายโศก (เฉพาะ e-book)
ISBN : 978-616-8103-05-0
ผ้เู รียบเรียง : สิรปิ ุณฺโณ
จำ� นวนหนา้ : ๑๙๒
คำ� บรรยาย เรยี บเรยี งเนอื้ หาจาก ๒๒ พระสตู ร

ที่เก่ียวข้องกับ ความเจ็บป่วย ความทุกข์จาก
การพลัดพราก จัดทำ� เปน็ ๒ ส่วน คอื ธรรมะ
คลายโศกส�ำหรบั ฆราวาส และธรรมะคลายโศก
สำ� หรบั พระ

ยูกิเอะจงั (เฉพาะ e-book)
ISBN : 978-616-8103-03-6
ผูเ้ รียบเรยี ง : สริ ิปุณโฺ ณ
จำ� นวนหน้า : ๑๐๔
ค�ำบรรยาย หนูน้อยลูกครึ่งญ่ีปุ่น-ไทย อายุ

๓ ขวบเศษ, เธอเป็นเด็กช่างพูดช่างเจรจา
เข้าใจและพูดภาษาไทยได้คล่องแคล่ว, เข้าวัด
พร้อมม่าม้าต้ังแต่เยาว์วัย คุ้นเคยกับพระและ
การทำ� บญุ ตงั้ แตเ่ ลก็ , หนงั สอื นจ้ี งึ เปน็ การบนั ทกึ
เร่อื งราวและพัฒนาการของเธอ

197

www.kalyanamitra.org

ธรรมะจาก Siripunno Fanpage
สจั กริ ยิ า, พลงั มวลชน (เฉพาะ e-book)
ISBN : 978-616-91637-9-4
ผู้เรยี บเรยี ง : สริ ิปุณโฺ ณ
จำ� นวนหนา้ : ๑๑๒
ค�ำบรรยาย เป็นการค้นคว้า และรวบรวมจาก
ชาดก, คาถาธรรมบทและพระสูตรในเร่ือง
สัจกริ ยิ าและพลังมวลชน

ธรรมะจาก Siripunno Fanpage
การจองเวร (เฉพาะ e-book)
ISBN : 978-616-8103-04-3
ผ้เู รยี บเรียง : สิริปณุ ฺโณ
จำ� นวนหนา้ : ๑๖๘
คำ� บรรยาย เปน็ เรอ่ื งราวการผกู เวรกนั ขา้ มชาติ

ทมี่ ปี รากฏอยใู่ นชาดก, คาถาธรรมบท ในตอนทา้ ย
เปน็ เรอื่ งราวการจองเวรขา้ มชาตใิ นอดตี ระหวา่ ง
พระเทวทตั กบั พระโพธสิ ตั ว์ ทมี่ ปี รากฏในชาดก
โดยเฉพาะ จำ� นวน ๑๐ เรื่อง

198

www.kalyanamitra.org

e-book Free download

ผลงานหนงั สือธรรมะ ของ สมาคมสมาธเิ พื่อการพัฒนาศลี ธรรมโลก

ประเภท คาถาธรรมบท
• อบุ าสิกาฉบับราชนกิ ูล-พระเถรี https://goo.gl/2xFWS1
• อบุ าสกิ า ฉบบั สามญั ชน https://goo.gl/iwhkCA

ประเภท ชาดก
• ปญั ญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา http://goo.gl/LX9xYJ
• ชาดกเรอ่ื งปัญญา https://goo.gl/nktWh5
• ชาดกเร่ืองโปรด https://goo.gl/gWZyTT

ประเภท พระสูตร
• ภพนภ้ี พหน้า ฉบับเตมิ เต็ม http://goo.gl/KQrxIt
• ทานบารมี สตู รลดั แห่งความสขุ http://goo.gl/TfPejV
• ธรรมคลายโศก http://goo.gl/q4HCu9

ประเภท เรยี บเรียง
• ธรรมะจาก Siripunno Fanp@ge https://goo.gl/b7kiCb
ฉบบั สจั กริ ิยา-พลงั มวลชน/จองเวร https://goo.gl/LdgPfH

199

www.kalyanamitra.org