хдракатларнинг муайян сабаблари мавжуд.
Уни истаган киши ургана олади. Менимча,
хрзирда бу каби мехднизмлар таракдиёт уси-
ши билан сир булмай к,олди ва купгина ажой-
иб ихтироларга сабаб булган.
Олтинчиси, егулик ва ичимликлардаги
узига хос нарсалар ёрдамида сехрлаш. Розий
айтади: «Албатта, магнит таъсирига гувох, бул-
ганмиз, бу каби таъсир ва хос нарсаларни ин-
кор крлишга хржат йук,».
Еттинчиси, кдлбни боглаш. Сехргар «исми
аъзам»ни биламан, жинлар менга куп ишлар-
да буйсуниб итоат крладилар, деб даъво крла-
ди. Агар эшитувчи акди заиф, ок,-к,орани ажра-
та олмайдиган булса, уни рост гапираяпти деб
уйласа, унинг кдлби шу гапларга богланиб кр-
лади. Сунг кдлбида титрок, ва куркув хрсил
булади. Куркув хрсил булгач, хрс-туйгулар кув-
вати заифлашади. Мана шу вак,т сехргар хохда-
ган ишини к,илиши мумкин.
Саккизинчиси, узини мулойим ва очик,-
юзли курсатиб, чакрмчилик билан шугулланиб
юриш. Бу иш одамлар уртасида кенг тус олган.
Ибн Касийр рахдеахуллох, айтади: «Розий юкр-
рида зикр к,илган турларнинг купини келиб
чик,иши нозикликка бориб такдлгани учун
«сехр фани»га киради, деган. Чунки сехрнинг
лугавий маъноси хдм нозикликка такдлувчи
ва сабаби номаълум булган нарса демакдир».
(«ТафсируИбн Касийр, 1-жилд, 147-сахрфа).
Рогибнинг бу хдкда айтганлари:
Рогиб: «Сех,р бир неча маънони англатади»,
деган.
Биринчиси, нозик ва дикдатга сазовор
нарса. Болани сехрладим? Деганда уни алда
дим ва уз томонимга огдирдим, деган маъно
англанади. Бирор нарсани узига огдирган
киши уни сехрлаган булади. Шоирлар инсон-
лар нафсини узига огдиргани учун хдм, уларни
«кузни сехрловчилар», деб аташади. Табиблар
хдм «сехрли табиат» деганларида табиатнинг
жозибаси тушунилади. Аллох, таолонинг:
«Балки биз сехрланган кдвммиз» деган сузи
«яъни биз хдк,ни билишдан буриб куйилган-
миз» деб тафсир к,илинган. Хддиси шарифда
х,ам: «Албатта баъзи бир гаплар сецрлидир»
дейилган.
Иккинчиси, асоси йук,, ёлгон ва хдёлот
билан содир этиладиган тури. Худди кул мане-
раги билан кузни бошкд томонга буриб юбо-
риш каби.
Учинчиси, шайтонларга баъзи бир йуллар
оркдли якушлашиб, улар ёрдамида бажарила-
диган тури. Бунга Бакдра сурасининг 102-оя-
тида:
«Шайтонлар кофир эдилар, инсонларга
сехр ургатдилар», дея ишора к,илинган.
Туртинчиси, юлдузларга хитоб к,илиб,
даъво к,илишларича ундаги рухрнийларни
ерга тушишини сураш ва сех,р крлиш тури.
(«Фатхул Борий» 10-жилд, 222-сахрфа).
СЕХРНИНГ ЦИСМЛАРИ МАВЗУСИНИ
ЁРИТИШ ВА УЛАРГА ИЗОХ БЕРИШ
Рогиб, Розий ва бошкд олимларнинг сехр
ва унинг турлари хдридаги фикрларига кдрал-
са, асли сехрдан булмаган нарсани сехр тури-
дан деб очаётганларини куфамиз. Бунга улар
сехрнинг лугавий маъносигагина суянилгани
сабаб булган. Сехрнинг лугавий маъноси эса:
«Келиб чикрши нозик булган ва сабаби номаъ-
лум нарса дегани эди». Сехр булмиш сехр-жо-
ду крлувчи шахе жин ва шайтонларга суяниб
диладиган сехри хдкрда булади. Бу уринда
айтиб утиш лозим булган бошкд бир нарса хдм
борки, уни Розий хдм, Рогиб хдм уз сузларида
айтиб утишди. Уларни: «Юлдузларнинг рух,о-
нийлари», деб аташади.
Динимиз таълимотида айтилишича, юлдуз
ва сайёралар хдм Аллохринг яратгани кдтори-
да булиб, У зот амрига буйсунувчи ва амрига
кура жорий булувчи махлукдир. Уларнинг рухр
хдм ва махлуцкд таъсири хдм йукдир. Агар
бирор киши: «Биз гувох, булдик, баъзи сехргар-
лар баъзи бир номларни айтиб, бу ишлар юл-
дузларники, дейишади ва унга хитоб-илтижо
кдлишади, шундан сунг сехр-жодулари амалга
dltyauiOM Ъолий J
ошиб, куз унгингизда дарор топади, дейишса,
бунга жавоб пгуки, «Агар ростдан бу нарса юз
бергандек куринса-да, аслида бу юлдузлар
таъсири эмас, балки сехргарларни адаштириб,
уларни фитнага солаётган шайтонлар таъси-
ридандир. Ривоятларда айтиладики, кофирлар
сок,ов ва тошдан иборат бут-санамларига хи-
тоб к,илганларида, шайтонлар уларнинг ичи
дан эшитиладиган овоз билан жавоб берган-
лар. Одамлар бу олихдларимизнинг овози деб
уйлаганлар. Аслида ундай эмас эди! Адашти-
ришнинг турли ва йуллари куп. Аллох, бизни
х,ам,сизларни хдм инсон ва жин шайтонлар- :
нинг ёмонлигидан сакдасин!!!.
—
ТУРТИНЧИ БУДИМ
Сецргарлар жинларни цандай чациради?
Биринчи: «Ицсом Нули»;
Иккинчи: «Забх, Нули»;
Учинчи: «Суфлий Нули»;
Туртинчи: «Нажосат Нули»;
Бешинчи: «Танкис Нули»;
Олтинчи: «Танжийм Нули»;
Еттинчи: «Кафф Нули»;
Саккизинчи: «Асар йули»;
СЕХРГАР ЖИНЛАРНИ ЦАНДАЙ ЧАЦИРАДИ?
Сехргар ва шайтон уртасидаги келишув:
Клинча сехргар билан шайтон уртасида кели
шув булади. Бунда сехргар баъзи ширк амал-
лари ёки очик, куфр ишларни яширинча ёки
! ошкора бажаришни «буйнига олади». Шайтон
эса сехргарга хизмат кдлишни ёки унга хизмат
дилувчи «жин»ни тасхир кдлиш (яъни буйин-
сундириш)ни зиммасига олади. Чунки купин-
ча бундай келишув сехргар билан жин ва шай-
тонларнинг бошликдаридан бири уртасида
булади. Бу бошлик, сехргарнинг буйругини
бажаришни дабила нодонларидан бирига топ-
ширади, у эса сехргар хизматини адо этиб,
буйрукдарини бажаришда унга итоат килади.
Масалан, булиб угган хрдисаларнинг хабарини
етказиш, икки шахе уртасини бузиш, ёки икки
сМдусалом Ъолий J
киши орасини иситиш, эрни хотинидан «бог-
лаб» куйиш каби куплаб ишларда унга буйин- .
сунади.
Булар дадида иншаоллод батафсил баён
этамиз. (Ушбу китобдаги олтинчи булимга
даранг). Шундай дилиб, седргар узи хохдаётган
ёмон ишларни амалга оширишда ушбу «жин»- !
ни тасхир дила бошлайди (яъни буйсундира
бошлайди). Агар «жин» итоатсизлик дилгудек
булса, седргар турли азайимхонлик (дуолар
удиш) ордали «жин»нинг дабила бошлигига
ядинлик дила бошлайди. У азималари (дуола-
ри) да уша дабиланинг бошлид «жин»ини
улуглаб, Аллоддан эмас, ундан ёрдам сурай
бошлайди. Уз навбатида дабила бошлиги ито- !
атсиз «жин»ни дийнаб, уни седргарга итоат
этишга буюради ёки бу мушрик (Аллодга ширк
келтирувчи) седргар хизматига бошда бир
«жин»ни буйинсундириб беради.
Шунинг учун дам седргар билан хизматига
«тасхир» дилинган, (яъни буйинсундирилган)
жин $фтасидаги алода зурлов ва бугз-адоват-
дан иборат алода эканини курамиз. Бу «жин»- I
лар купинча седр дилувчи жодугарнинг ахди,
бола-чадаси ёки молига купрод зиён-задмат
етказаётганига гувод булинади. Улар годо
седргарнинг узи билмаган долда седргарга
I азият етказдилар. Масалан, танасида доимий
огрид досил булиб, ухлаётганида терга тушиш
ёки кечаси даттид чучитиш каби долатлар руй
беради. Бу пасткаш седргарлар купинча фар-
зандсизлик балосига мубтало буладилар. Чун- !
ки она дорнидаги тулик, шаклланмаган домила
(эмбрион)ни жин нобуд дилади. Бундай дол
■ седр-жодучилар уфтасида кенг таркдлган. Баъ-
зи сехргарлар ичида фарзандли булиш учун
дам сехрни тарк дилганлари бор. Бунинг
йули жуда куп ва турлидир. Бу дингир амаллар
; Аллодга ширк келтириш ва очид куфр асосига
курилган. Инша Аллоху таоло, бу тарида амал-
лардан саккизтасини дисдача санаб ^игмодчи-
ман. Бу амалларнинг дар бири узичига куфр ва
ширкнинг турларини дамраб олган. Буларни
мусулмонларнинг Куръон асосида муолажа
дилиш билан седр билан муолажа дилиш урта- ;
сини фардлай олмай долганликлари туфайли
айтиб $пгмодчиман. Биринчи муолажа «иймо-
ний», иккинчиси «шайтоний»дир. Седр билан
муолажа дилдирганларнинг айтишича, баъзи
седргарлар куфрий азойимларини удиётганда
яширинча (пичирлаб) удиб, овозини чидара-
ётганда беморга Куръон оятларини эшиттириб
удийди, бу долатда Куръон билан муолажа ди-
линаётгандек таассурот долдиради. Аслида
бундай эмас. Бемор бу гумони туфайли седр-
гарнинг дар бир айтган буйругига буйинсуна-
ди. Буни айтишдан мурод, мусулмон биродар-
i ларимга мужримлар (жиноятчи ярамас шах-
слар) йули анид булиши ва залолат йулидан
садланиши учундир.
Биринчи йул
ИКСОМ (ЦАСАМ ИЧИБ ЖИНЛАРГА
СИГИНИШ) ЙУЛИ
Сех,ргар хоронгу хонага кириб, олов ёк,ади
ва килмок,чи булган ишига яраша керакли ту-
тантирикдарни олов устига ташлайди. Агар у
икки кишини ажратмохчи булса ёки уртага
душманчилик ва адоват солмохчи булса ёки
шу каби бошк,а ярамас бузгунчиликни к,асд
хилса, оловга бадбуй хддли тутантирик,, исит-
мохчи булса ёки богланган тугунларни ечмок,-
чи булса, мисол учун хотинидан богланган
эркакдаги сехрни кеткизмокди булса, хушбуй
хидли тутантирихни оловга ташлаб, узининг
(ширкий азимаси булмиш) дуосини ухишга
киришади. Бу муайян тилсимларнинг ичида
жинларнинг бошлихларини уртага хуйиб, ха-
сам ичиб, уларнинг улугларидан хожатини
сурайди. Бундан ташхари, тилсим ичида жин
ларнинг бошлихларини улуглаб, уларга сиги-
ниш каби маъноси куфрдан иборат дуоларни
уфийдилар. Шарти шуки, сехргар унга Аллох-
нинг лаънати булсин ё бетахорат булмоги ёки
жунуб (гусл вожиб) холда булмоги ёки нажо-
сатли кийимга уранган булиши керак. Шу та-
риха куфр ва маъсият тула азойимини ухиб
булгач, сехргарнинг рупарасида шарпалар
куфина бошлайди. Ит, тулки ёки бошха сурат-
даги шарпалар пайдо булади. Сехргар уларга
хохдаган ишини буюради. Гох,о сехргарга х,еч
нарса куринмай, унга фак,ат товушларгина
эшитила бошлайди. Агар товуш х,ам эшитил-
маса,сехр(иссик,-совук;)кдлмокди булган шахс-
нинг бирон бир нарсаси, масалан, соч толаси
ёки кийимининг тер х,иди урнашган бирор
парчасини олиб унга сехрни тугади ва жинга
хохдаган ишини буюради. Ушбу йулни урганиб
чик,иш давомида куйидаги нарсалар равшан-
лашади:
1. Жинлар доронгу хонани хуш курадилар;
2. Жинлар Аллох,нинг исми айтилмаган
тутантирикдар хрди билан озикданишади
(исирик, каби);
3. Ушбу йулда очик, куфр ва Аллохда ширк
келтиришни курамиз,у хдм булса, жинларни
уртага куйиб кдсам ичиб, улардан ёрдам сураш
ва уларга сигинишдир. Аллохдан узгага сиги-
ниш, хржатини сураш хдмда дуо-илтижо к,и-
лиш Аллохда шерик келтиришдир;
4. Жинлар нажосатни яхши куришади,
шайтонлар нажосатга якрн юришади.
Иккинчи йул
ЗАБХ (ЖОНЛИЦ СУЙИШ) НУЛИ
Сехргар бирор куш, хдйвон, товуд, кабутар
ёки бошкд жонлик,ни жинлар талаб кдшганига
яраша муайян суратда келтиради. Купинча
к,ора ранглисини, чунки жинлар к,ора рангни
ёцтиради. Имом Муслим ривоят к,илган х,а-
дисда:
Расулуллоц алайциссалом айтганлар: “К,ора
ит шайтондир”. Менга х,ам жинларнинг
баъзилари ушбу гапларни эътироф этган.
Жонлик,ни Аллоднинг исмини айтмасдан
суяди. Гохида унинг к,онини беморга суртишга
буюради, гохида ундай килмайди. Сунгра уни
баъзи хдроба жойлар, кудукдар ёки ташландик,
жойларга ташлайди. Чунки бу жойлар купинча
жинларнинг маконидир. Уни ташлаётганида
х,ам Аллох,нинг исмини айтмайди. Сунгра
уйига кдйтиб, ширк сузларга тула азойим (дуо)
ларини $ж,ий бошлайди ва жинларга хохдаган
ишини буюради.
Ушбу йул хдкидаги мавзуга кушимча: Бу
йул оркдли икки хил уринда Аллох,га ширк
келтирилаётганига гувох,буламиз:
Биринчиси, жинга атаб жонлик, суйиш. Бу
ишнинг хдром эканига салаф ва халаф уламо-
лар иттифок, килганлар. Балки бу иш айни
ширкнинг узидир. Мусулмон киши бу ишни
к,илиш у ёкда турсин, бу жонлик, гуштидан
емоги асло жоиз эмас, чунки бу Аллохдан узга
учун суйилган жонликдир. Шу билан бирга,
х,ар бир замон ва хдр бир жойда яшайдиган
1 жохдл (илмсиз) кишилар бу ярамас ишни к,и-
лаверадилар. Ях,ё ибн Ях,ё деган киши айтган:
«Менга Вах,б шундай деди: «Халифалардан
бири бир булок, топиб, унинг сувини чикдр-
мокди булди ва сувни ушлаб крлмасинлар, деб
уша жойдаги умидвор жинларга атаб жонлик
суйди ва бу жонлик, гулитини одамларга пиши-
риб едирди». Бу вок,еа Ибн Шихоб Зухрий хаз-
ратларига етиб боргач, деди: «Бу киши хдлол
булмаган йул билан жонлик, суйибди, одамлар
га эса хдлол булмаган нарсани едирибди, Расу
луллох, (с.а.в.) жинларга атаб суйилган нарсани
емокдан кдйтарганлар». (Акомул-Маржон ки-
тоби, 78-сахифа).
Имом Муслимнинг сахж хадислар туплам-
ларида:
^.L.d-lp dill ^1
.«dill £-10 JA dill tyJ» j
Али ибн Абу Толибдан ривоят хилинган
хадисда Али розияллоху анху айтган: «Расулул-
\ лох, (с.а.в.) дедилар: «Ким Аллоцдан бошк,ага
атаб жонлик, суйса, уни Аллох, лаънатлайди».
Иккинчиси, Аллохда шерик келтирилувчи
азоим (дуо) лар. Бу лафзлар ва тилсимларни
сехргар жинларни хузурига чак,ираётганда
удийди. Унинг ичида очик ширкдан иборат
гаплар мавжуд.
Учинчи йул
САФАЛИЯ ЙУЛИ
Бу усул седргарлар уртасида «Таридаи Са
фалия» деган ном билан машхурдир. Бу усулни
дуллаган сехргар хул остида куп шайтонлар
хизматда булиб, у айтган дар бир сузни тулид
бажарадилар.Чунки бундай сехргарлар бошда
сехргарларга дараганда кофирлик ва динсиз-
ликда даттид булади. Унга Аллоднинг лаънати
булсин!
Ушбу сафалия седргарлари шариатда гуноди
кабира ишларни дилувчиларир. Масалан, ливо-
та (бачабозлик), зино ёки шайтон рози булиши
учун динларни дадорат дилмоги лозим булар
экан, йудса унга жинлар итоат дилмайди.
Туртинчи йул
НАЖОСАТ ЙУЛИ
Ушбу йулда седргар Куръон сураларига
дадоратли муносабатда булиб, Аллодга шерик
келтириш маъносидаги тилсимларни удий
бошлайди. Хузурида дозир булган жинларга
ходлаган юмушини буюраверади.Ушбуусулда
очиддан-очид диндан чидиш мавжуд. Чунки,
Куръон суралари у ёдда турсин, Куръони ка-
римдаги биргина оят устидан истедзо дилиш
ёки мазах дилиб кулиш Улуг Аллодга душман
булмод демакдир.
Олтинчи йул
ТАНЖИМ (ЮЛДУЗГА СИГИНИШ) НУЛИ
Ушбу йулни «росд» (яъни кутиш)деб дам
аташади. Чунки сехргар муайян бир юлдуз-
нинг чидишини кутиб, жодуларини удийди,
сунгра зимнида ширк ва куфряширинган бош-
да бир тилсимни ук^йди, шундан кейин узи-
нинг даъвосига кура $лиа юлдузнинг рудоний-
ларини туширадиган даракатларни дила бош
лайди.
Х,адидатда эса булар Аллодга эмас, балки
уша юлдузга дилинган ибодатдир. Сехргар
узининг Аллоддан узгага дилаётган ибодатини
сезмайди. Шайтонлар эса бу лаънати седргар-
нинг буйрудларига лаббай деб жавоб беради-
лар. Сехргар эса, менга юлдуз ёрдам бераяпти,
деб гумон дилади. Юлдузнинг эса тудматлар-
нинг бирортасидан хабари хам йуд! Седргар-
ларнинг тасдидлашича, бу турдаги седрни
фадатгина уша юлдуз яна бир марта чиддан-
дагина кетказиш мумкин экан. (Бу седргарлар-
нинг сузи, аммо Куръон билан муолажа дила-
ётганлар Буюк Аллоднинг фазл-карами билан
уни дар вадт кетказа оладилар). Баъзи юлдуз-
лар борки, бир йилда бир мартагина чидади.
Жодугарлар унинг чидишини кутиб, шу юл-
дуздан ёлвориб суровчи дуоларини седрни
кеткизсин деб удий бошлайди. Ушбу йулда дам
Аллохдан бошкдни улуглаб, Аллохдан узгага
ёлвориб, ёрдам сурашнинг мавжудлиги мах-
фий эмас. Буларнинг хдммаси куфрона тил-
симлардан иборат ширк амаллардир.
КАФТ ЙУЛИ
Шарти шуки, сехргар бетахррат х,олда ба-
логатга етмаган ёш боланинг чап кули каф-
тига ушбу куринишда туртбурчак чизиб,
туртбурчак атрофига сехр-жоду тилсимлари-
ни ва ширкка гула дуоларни ёзади.Тилсимни
туртбурчакнинг турт томонига битиб, бола
кафтидаги туртбурчакнинг уртасига ёг ва кук
гулни ёки ёг ва кук сиёх,ни куйиб, сунгра
узун варакда алох,ида хдрфлар билан бошкд
тилсимларни ёзади, кейин эса бу варак,ни ,
соябон шаклида бола юзига куйиб, тушиб
кетмаслиги учун бошига дуппини бостириб
куяди, шундан кейин болани огир кийимга
буркаб, кафтига карашга буюради, бола эса
бу х,олатда кафтини кура олмайди. Чунки
кийимнинг ичи коронгу, малъун сехргар куч- |
ли куфрона азимасини укий бошлайди, бола
эса кийимнинг ичи ёришиб, нурафшон бул-
ганини сезади, кафтида кимирлаётган сурат- ;
ларни кургач, сехргар боладан нимани кура- i
япсан, деб сурайди. Бола: «Рупарамда бир
кишининг суратини кураяпман» дейди.
1. Бемордан исмини ва онасининг исмини
сурайди;
2. Бемордан бирон-бир шахсий буюмини
сурайди. (масалан, кийими, дупписи, белбог
ёки расми каби ва дакозолар);
3. Годо суйишга муайян сифатдаги жони-
ворни талаб дилади, суяётганида Аллохдинг
исмини айтмай суяди. Баъзан суйилган дайвон
донини олиб касалнинг огрик, жойларига сур-
тишни буюради ёки шу гуштни дароба ва
ташландид ерга улодтиради;
4. Тилсимлар ёзиб бериш.
5. Тушунарсиз азойимлар ва тилсимлар
удиш.
6. Беморга тумор беради, ичида туртбурчак
катаклар булиб, унга дарфлар ёки радамлар
ёзилган булади.
7. Касалга муайян муддат давомида дуёш
нури тушмайдиган хонада узлатда булишни
буюради. Купчилик буни «чилла угириш», деб
атайди.
8. Годо касалга муайян муддат (купинча)
дирд кун сувга тегмасликни буюради. Бу ало-
мат - уша седргарга хизмат дилаётган жин
насроний эканига далолат дилади.
9. Касалга баъзи нарсаларни бериб, ерга
кумишни буюради.
10. Беморга варадларни бериб (унда тил-
сим ва азималар ёзилган), ёдиш ва тутатишни
буюради.
11. Тушунарсиз тилда гулдирайди.
12. Баъзида сех,ргар касалга исмини, шах-
рининг номини, нима хожат билан келганини
ва шу кабиларни бемор айтмаса хам гапириб
беради.
13. Бир варахха тумор хилиб тушунарсиз
харфларни ёзиб беради ёки сопол чинни идиш-
га (лаган, тарелка каби) ёзиб беморга уни ювиб
S ичишга буюради.
Ушбу аломатлардан бирортасини учратиб,
муолажа хилаётган шахснинг сехргар эканини
билсангиз, зинхор унинг хузурига бора кур-
манг, акс холда сиз хам ушбу
Пайгамбар (с.а.в.)нинг х,адисларидаги киши-
лар жумласидан булиб цоласиз: «Кимки коцин-
нинг хузурига борса ва унинг айтганларини тас-
дикушса, батащик, у Муцаммадмад (с.а.в.)га
нозил к,илинган нарса (дин, Куръон)га кофир бу-
либди». (Мухаддислардан ал-Баззор ривоят
хилган хасан хадис, бу маънода яна куплаб
хадислар бор).
Г Сеэф 6a э/юдудан calywiMiii йуллд^и
БЕШИНЧИ БУЛИМ
Шариати исломияда сехрнинг хукми.
Шариати исломияда сехрни урганиш хук-
ми.
Шариати исломияда сехргарнинг хукми.
Ахуш китоблар сехргарларининг хукми.
Сехрни сехр билан ечиш ва кетказиш
мумкинми?
Сехр, муъжиза ва каромат уртасидаги
фарцлар.
ШАРИАТИ ИСЛОМИЯДА СЕХРНИ УРГАНИШ
ХУКМИ ВА СЕХРГАРНИНГ ХУКМИ
1. Имом Молик «Муваттоъ» номли китоби-
да шундай деди: «Сех,р амали билан машгул
сехргар Аллох, таоло китобида айтган ушбу
кишидир:
J ;ujа ,Л й iijii лЛ ijiii
«Ахир (Аллохринг китоби урнига сехрни)
алмашган кимсаларга охиратда х,еч кдндай
насиба йук, эканини билар эдилар-ку...».
(Бадара сураси, 102-оят).
Маъноси: Менимча ушбу амални к,илган
кишининг узи к,атл крлиниши керак. (Муват-
то, 628-сахрфа);
с^%^й« Ъоли4 Y
2. Ибн Кудома (р.а.) айтади: «Седргарнинг
хадди (яъни хукми ва жазоси) кдтл дилиниши-
дир. Бу Умар, Усмон ибн Аффон, Ибн Умар,
Хдфса, Жундуб ибн Абдуллод, Жундуб ибн
Каъб, К,айс ибн Саъд, Умар ибн Абдулазизлар-
дан ривоят дилингандир;
3. Куртубий радматуллод айтади: «Фудадо-
лар мусулмон сехргар ва зиммий седргарнинг
хукми борасида турли фикр билдирганлар.
Имом Молик фикрича, мусулмон киши шахсан
узи куфр сузлар билан сехр дилса, уни тавба
дилдирилмай, датл этилади. Унинг тавбаси
мадбул эмас. Чунки бу иш худди зиндидлик ва
зинокорлик каби яширинча дилинадиган иш-
дир. Бундан ташдари, Аллод таоло седрни
«куфр» деб атаган:
«Улар (Корут ва Морут): «Биз фадатгина
фитнамиз, бас, (биз айтган нарсаларни ди-
либ) кофир булиб долма», - демасдан ту-
риб, деч кимга деч нарса ургатмас эдилар!»
(Бадара сураси, 102 оят).
Бу фикр Адмад ибн Ханбал, Абу Савр,
Исход, Шафеъий ва АбуХанифаларнинг фик-
ридир. (Шофеъийдан келтирилган машдур
ривоят нгуки, у киши сехргарни седр дилгани
учунгина датл этиш лозим, демаганлар, балки
сехргар седр дилиб бирор кишини улдирса,
дасос юзасидан датл дилинади, деб айтганлар.
Г Ce^j> 6a э/содудан са^аниш йуллари
i (Буни Шофеъийдан Ибнул Мунзир ва бошда-
лар ривоят дилганлар).
4. Ибнул Мунзир радматуллоди алайд айт-
ган: «Агар киши седр дилаётганида айтган
сузи куфр эканига идрор булса ва тавба дил-
маса, уни датл дилиш вожиб булади. Шунинг-
дек идрор булмаса, аммо унга дарши да-
лил-исбот келтирилса ва унинг айтганлари
куфр эканини исбот дилинса датл этилади.
Агар седрда ишлатган каломи куфр булмаса,
уни датл дилиш жоиз эмас. Агар седрланган
кишига бирон зиён етказса ва бу зиён дасосни
вожиб этса, ундан дасос олинади, агар дасддан
седри дасосни вожиб этилмайдиган седр булса,
| унга дия, (яъни товон) тулайди». (Тафсирул
Куртубий 2-жилд, 48-садифа).
5. Х,офиз Ибн Касийр айтган: «Аллодтаоло-
нинг: «Агар улар имон келтирсалар ва так,-
во дилсалар эди...» деган оятини далил ди-
либ, уламоларнинг баъзилари седргарнинг
кофир эканини тасдидлашган». Бу имом Ад-
мад ибн Ханбал ва бир гуруд салаф уламола-
ридан ривоят дилинган. Баъзилар эса бундай
кишини кофир демай, балки буйнига дилич
билан уриш жазосидир, деган ва Шофеъий ва
Адмаддан ривоят дилинган давлларни келтир-
ган: Шофеъий ва Адмад айтади: «Бизга Суфён
- яъни ибн Уяйна - Амр ибн Динордан, у киши
Бажла ибн Абдадан ривоят диладилар, деди
лар: «Умар ибн Хаттоб мактуб ёзиб, унда: «Хар
бир седргар эр ва жодугар аёлни датл дилинг-
лар», деб буюрдилар. Биз учта седргарни дата
дилдик». Ибн Касийр айтади: «Бу ривоятни
Бухорий «Садид»ларида келтирган. (дадидатан
Бухорий ривоятлари 6-жилд, 257-садифа),
аммо бу ривоятда седргарларнинг диссаси
зикр этилмаган». Ибн Касийр айтади: «Уммул
муъминийн Хдфса розияллоху андодан садид
ривоят борки, у кишининг жориялари седр
дилганида Хдфса уни датл этишга буюрганлар,
датл этилган».
Имом Адмад деган: «Пайгамбар (с.а.в.)
асдобларининг уч нафаридан седргарни датл
этиш дадида садид ривоятлар бор». (Тафсиру
ибн Касийр 1-жилд, 144-садифа).
6. Х,офиз ибн Хджар радмахуллод айтади:
«Моликнинг наздларида седргарнинг дукми
дудди зиндиднинг дукми сингаридир, унинг
тавбаси дабул дилинмайди, седргарлиги анид
булгач, унинг жазоси датл булади». Адмад дам
шундай деган. Шофеъий айтган: «Катл дилин
майди, фадат седр дилиб бировни улдиргани-
ни эътироф этса, игу сабабли датл дилинади».
(Фатдул борий 10-жилд, 236-садифа).
Хулоса: Юдорида утган мулодазалардан
равшан булдики, жумдур уламолар седргарни
датл этиш лозимлигини айтган булсалар дам
Шофеъий радмадуллод: «К,атл этилмайди,
фадатгина седрлаш туфайли бировни улдирса,
дасос юзасидан датл дилинади», деган.
г
АХЛИ КИТОБ СЕХРГАРЛАРИНИНГ ХУКМИ
Абу Ханифа радмахуллод деди: «Булар хдм
хабарлар умумий булгани сабаб кдтл рилина
ди, чунки сехр жиноятдир, у билан шугулла-
нувчи мусулмонни кдтл этиш вожиб булгани
каби зиммийнинг рам кдтлини вожиб дила
ди». (Мугний 10-жилд, 115-садифа). Молик
радмахуллод айтган: «Ахди китоб (яъни насро-
ний ва яхудий )ларнинг сехргарлари кдчонки
седр дилиб бировни улдирсагина кдтл этила
ди». Яна Молик деган: «Агар сехри билан би-
рор мусулмонга зарар етказса, уртадаги ахд шу
билан бузилади ва уни кдтл дилинг мумкин.
Пайгамбар (с.а.в.) Лабид Ибнул Аъсамни датл
этмаганларига сабаб, Расулуллод (с.а.в.) узил-
ган етказилган зарар учун интидом олмас эди-
лар. Бундан ташдари, агар уни датл этилгудек
булса, мусулмонлар ва сулддошлар уртасида
фитна пайдо булишдан дурдар эдилар».
(«Фатхул борий» 10-жилд, 236-садифа).
Шофеъий радматуллох: «Ахди китоб седр-
гарлар дачонки седр билан бировни улдирса
гина, датл этилади», деди. (Фатхул борий 10-
жилд, 236-садифа).
Ибн Кудома радмадуллод айтади: «Адли
китобларнинг седрларига келсак, дудди да-
сосдаги сингари уларни седр билан улдирса-
ларгина датл дилинади. Яхудий Лабид Ибнул
Аъсам Пайгамбаримиз (с.а.в.)ни седрлаган,
сМдусалом Ъолий J
Расулуллод (с.а.в.) уни датлга буюртмаганлар.
Бундан ташдари, уларнинг Аллохда ширк кел-
тиришлари седрдан каттарод гунохдир. (Вадо-
ланки мушрик ахди китобларнинг зиммий
булганлари датл этилмайди), демак седр ту-
файлигина датл этилмайдилар». Ибн Кудома
айтади: «Сехр дадидаги хабарлар мусулмонлар
ичидаги сехргарлар дадида ворид булган.Чун- >
ки сехр билан шугулланса, мусулмон киши
кофирга айланади.Ахди китоблар эса узлари
кофирдир, демак куфрга ишониш ва уни гапи-
риш туфайли сехргарларни кдтл этиш дадида-
ги уламоларнинг диёси узгаради. Агар зино
дилган оилали киши зиммий булса, уламолар
наздида у датл этилмайди. Фадат мусулмон
киши оилали булатуриб зино дилса, унга тош-
буфон хукми жорий этилади». Валлоху аъ-
лам. («ал-Мугний» 10-жилд, 115-садифа).
СЕХРНИ СЕХР БИЛАН ЕЧИШ (ЯЪНИ
КЕТКАЗИШ, ЙУХ ХИЛИШ) МУМКИНМИ?
1. Катода айтади: « Саъийд Ибнул Мусай -
йибдансурадим:«Бир кишига сехр дилинган
булса ёки аёлига ядинлик дилишдан тусилган
булса, сехрни ботил дилиш ёки нушра дилиши
жоизми?
Саъийд айтди: «Зарари йуд, чунки бу билан
ислод ирода дилинаётир, фойдали нарсадан
дайтарилмаган». (Бухорий ривоятлари «Фат-
хул Бопий» 10-жилл. 232-сахи(Ба\
■
Куртубий рахмахуллох айтади: «Уламолар
сехр хилинган кишидаги сехрни очишни сехр-
гардан сураш мумкинми ёки йухми, деб турли
фикр билдирганлар. Саъийд Ибнул-Мусаййиб
буни жоиз, деганлар. (Бухорий ривоятларига
куфа) Музаний хам шу фикрда. Шаъбий : «Араб
тилида нушра килишнинг зиёни йух», деган». I
Х,асан Басрий бу ишни макрух деб билган.
(«Куртубий тафсири» 2-жилд, 49-сахифа)
Айтаманки: Нушра бу муолажанинг бир
туридир.У билан сехр хилинган ёки жин тек-
кан деб гумон хилинаётган киши муолажа
хилинади.
2. Ибн Кудома рахимахуллох айтади:
«Сехрни ечаётган киши Куръон ёки зикрнинг :
баъзиси ёки хасам ичиш ёки безиён гаплар
билан ечса, бунинг зарари йух. Агар сехрдан
бирор нарсани унга аралаштирса, бу ишда Ах
мад ибн Хднбал таваккуф (яъни сукут) хил-
ган».
3. Х,офиз ибн Хджар рахмахуллох айтади:
«Пайгамбар (с.а.в.)нинг: «Нушра шайтон- ;
нинг амалидандир», (Ахмад ва Абу Довуд риво-
ятлари, Хрфиз ибн Хджар «Фатхул борий»да бу
хадиснинг иснодини «хасан» деганлар, 10-
жилд, 233-сахифа), деган хавлларига жавоб
бериладики, бу ишнинг аслига ишорадир,
кимки нушра билан яхшиликни мак,сад крлса,
демак бу яхшидир, акс х,олда ёмондир».
Ибн Хджар айтади: «Лекин нушра икки хил
булиши эх,тимоли бор».Мен айтаман: «Мана
шу ran тугридир, чунки нушра икки турлидир:
биринчиси, жоиз нушра, яъни сехрни Куръон,
дуолар ва шаръий зикрлар билан ечиш. Ик-
кинчиси, хдром нушра, яъни сехрни сехр би
лан, шайтонлардан ёрдам сураб, уларга як,ин-
лик х,осил к,илиб, ёлвориб ва уларни рози к,и-
либ ечиш. (Бу хдкда «Викрятул инсон» кито-
бимнинг 115-сах^1фасида батафсил маълумот
беришга хдракат к,илганман)».
Шояд Расулуллох, (с.а.в.)нинг:
«Нушра шайтоннинг амалидандир», деган
сузларидан мурод ушбу иккинчи нушра булса,
кдндай к,илиб бу нушра жоиз булсин? Зеро,
Пайгамбар (с.а.в.) бир кднча хддисларида сехр-
гар ва кохрнлар хузурига боришдан кдйтариб,
уларнинг Мухдммадга нозил цилинган нарса-
ларга кофир булишини баён этганлар».
4. Ибнул К,айюм рах,имах,уллох айтади:
«Нушра - сехрланган кишидаги сехрни ечиш-
дир. Бу икки хил булади: бирида сехрни худди
шу сехр каби сехр билан ечиш. Бу шайтон ама
лидандир. Х,асан Басрийнингсузлари х,ам
шунга таъбир этилади. Нушра к,илувчи ва
нушра к,илдираётган киши шайтонга ёкувчи
ишлари билан шайтонга яцинлашиб, се^р-
ланган кишидаги сехр амалини ботил к,или-
шади. Иккинчисида, дуолар, оятлар ва Аплох,-
дан панох, тилаш каби мубох, зикрлар билан
нушур килиш, буниси жоиз.
СЕДРНИ УРГАНИШ ЖОИЗМИ?
1. Хрфиз ибн Хджар рахушхуллох, айтади:
«Аллох, таолонинг: «Виз фацат фитна (яъни
имтих,он)миз холос, (сехрни урганиб) кофир
булиб долма...» (Бакдра сураси, 102- оят) де-
ган давлида сехрни урганиш куфр эканига
ишора бор». («Фатхул борий» 10-жилд,
225-сахрфа).
2. Ибн Кудома рахугахуллох, айтади: «Сехр
ни урганиш ва ургатиш хдромдир. Ах,ли илм-
лар уртасида бу масалада хилоф йуддир».
Асхрбларимиз айтган: «Сехргар сехрни урга-
ниши ва ундан фойдаланиши билан кофир
булади, хох, унинг хдром эканига эътидод дил-
син, ход эьтикрд дилмасин». (Ал-Мугний 10-
жилд, 106-садифа)
3. Абу Абдуллох, Розий шундай деди: «Сехр
ни билиш ёмон ёки ундан кдйтарилган эмас,
мусаддидлар бу нарсага иттифод дилганлар,
чунки илмнинг асли шарафлидир. Яна Аллод
таоло: «Айтинг: Билгувчилар ва билмайди-
ган кимсалар баробардирларми?» - (Зумар
с/?й/блтач Ъолий Y
сураси, 9-оят) деган. Агар сехр нима эканлиги
урганилмаса, у билан муъжизанинг уртасини
фаркдаб булмасди. Муъжизанинг муъжиза
эканини билиш вожибдир. Нимани килиш
вожиб булса, у х,ам вожибдир. Бу эса сехрни
билиш вожиб эканини такрзо этади. Вожиб
нарса кандай килиб хдром булсин». (Ибн Ка-
сийр 1-жилд, 145-сахдфа).
4. Х,офиз ибн Касийр рах,мах,уллох, деди:
«Розийнинг сузи бир неча важх, юзасидан га-
латидир: биринчиси: унинг «Сехрни билиш
ёмон эмас», дегани. Агар бу билан акд жихдти-
дан ёмон эмас демокчи булса, муътазилалар
буни мумкин эмас деб, исботлаб берганлар.
Агар шариатда ёмон эмас, демокчи булсалар,
ушбу: «Улар Сулаймон алайхдссалом замо-
нида шайтонлар ургатган нарса (сехр)га
эргашдилар», деган оятда сехрни урганиб
булмаслиги айтилган. (Бакара сураси, 102-оят).
Сах,их, хддисда: «Кимки фолбин ёки кох,ин
(яъни жинкаш)нинг хузурига борса, шубх,асиз у
Мух,аммадга нозил цилинган нарса (дин, Куръон) \
га кофир булибди», дейилган. (Баззор ушбу х,а-
! дисни «ва тасдик/шса», деган лафз билан, Мус
лим эса: «ва тасдик/iaca, ундан цирк, кун намози
к,абул булмайди»,лафзи билан ривоят килган.
Туртта сунан сох,иблари хдм ривоят килиш-
: ган)».
«Сунан»да: «Кимки бирор тугун тугиб, унга
дам солса, демак сех,р к,илибди», деган ривоят
дам бор. Розий: «Кдйтарилмаган, мудаддидлар
|тунга иттифод дилганлар», деди. Юдоридаги
зикр дилинган оят ва дадислар мавжуд экан,
дандай «дайтарилмаган» деб айтиш мумкин?
Мудаддидлар иттифод дилишган булса, демак
бу масалада катта ва купчилик уламолар
исбот-дужжат келтирган булардилар. К,ани
уларнинг дужжатлари?
Бундан ташдари, седрни «Айтинг: билгув-
чилар ва билмайдиганлар баробардирлар-
ми?» (Зумар сураси, 9-оят) деган оят ичига
киради, дейиш дам тугри эмас. Чунки бу оят
шариат илмини билгувчи олимларнинг мад-
■ талганига далолат дилади.
Нега седрни бу оятга аралаштириб, уни дам
i илм деб, сунгра унинг ёрдамисиз муъжизани
билиб булмайди, деб айтаяпсиз? Бу заиф, бал
ки фосид (яъни бузуд) гап-ку?! Пайгамбари-
миз(с.а.в.)нингэнгбуюк муъжизалари«Куръо -
ни азийм» дирки, унинг олдида ва на ортида
дам ботил йуд. У дикмат ва дамду сано содиби
Аллод дузуридан нозил булгандир. Унинг муъ-
I жиза эканини билиш учун седрни билиш асло
шарт эмас!
Барчамизга маълумки, садобалар, тобе-
инлар ва мужтадидлар, омма мусулмонлар
муъжиза нималигини яхши билишарди ва
бошда нарса билан унинг уртасини фардлай
I олишар эди. Шу билан бирга, седрни билиш-
мас, урганишмас ва ургатишмас эди. Вал-
---•• ' ........ ......... '■■ сА^бЛЛО.М Ъолий ,Lj,• "■ ■' •■■-•-•==--°.......!.................r-r-^-r^-
л оду аълам!!! (Тафсиру ибн Касийр 1-жилд,
145-садифа)
5. Абу Хдйён «Ал-бадрул мудит» китобида
шундай деди: «Сехрни урганиш дадида гапи-
радиган булсад, Аллодни дуйиб юлдуз ва шай-
тонларни улуглаш; Аллохдинг яратганларини
уларга нисбат беришнинг куфр эканига уламо-
лар иттифод дилишган. Сехрни урганиш хдм,
ургатиш хдм хдлол эмас, шунингдек сехрни
урганишдан мадсад дон тукиш, эр-хотин ора-
сини ёки ога-ини уртасини бузишга кдратилса
у хдром ишлардир. Аммо бу айтилганлар бул-
май, бошдачарод булса хдм, уни урганиш
хдмда ишлатиш далол эмас. Кузбуямачилик,
ёлгон-яшид, алдов каби седр турларини урга
ниш мумкин эмас, чунки булар дамуз-узидан
ботил ишлар сирасига киради. Агар сехр билан
уйин-кулги, одамларга мадоратина намойиш
этиш каби ишлар дилинса, у макрухдир. («Ра-
воиул баён» китоби 1-жилд, 85-садифа). Айта-
манки, бу чиройли, мадбул гапдирки, бу бобда
мана шу фикрга ёндошилади».
СЕХР, КАРОМАТ ВА МУЪЖИЗА
УРТАСИДАГИ ФАРЦ
Мозарий айтади: «Седр, каромат ва муъжи-
за уртасидаги фард шундаки, седр баъзи суз-
лар ва датти-даракатлар ёрдамида амалга
оширилиб, натижада седргар ходлаган нарса-
сига эришади. Каромат эса бунга мудтож бул-
- -------------------------------------------- --- ----------------
\Се%}> 6а э/содудан саднит йулмфи
май, куп х,олларда тусатдан руй беради. Муъ-
жиза эса кароматдан тахдддий (яъни мусо-
бакдга чак,ириш, барча сех,р ва кароматларни
ожиз к,олдирувчилиги) билан ажралиб туради.
(«Фатхул борий» 10-жилд, 223-сахрфа).
Хофиз ибн Хажар айтади: «Имомул хдра-
майн накд крлганларки, сех,р фосик, инсон
тарафидан содир булса, каромат фосик, одам
тарафидан содир булмаслигига уламолар
ижмоъ (иттифок,) крлганлар. Хофиз яна айта
ди: «Кимда тайритабиий хрдисалар руй бера-
ётган булса, унга назар ташлаш лозим. Агар
шариатни махрам тутган булса, гунохр каби-
ралардан сацланувчи булса, ундаги гайриод-
дий хрдисалар кароматдир. Акс х,олда у сехр-
дир, чунки бу гайриоддийлик шайтонларнинг
ёрдамидан содир этилган булади». («Фатхул
борий» 10-жилд, 223-сахрфа).
Эслатма:
Гохрда киши се^ргар булмай, сехрдан би
рор нарсани билмайди, шариатда х,ам мус -
тахрам булмайди, баъзан гунохр кабираларни
крлиши туради-ку, шу билан бирга унинг
атрофида тайритабиий хрдисалар руй бериб
туради. Бундай кишилар бидъатчи ёки к,абр-
ларга сигунувчилардан иборат булиши мум
кин. Бу кишидаги хрлатни шайтонлар ёрдами
деб изохдаш мумкин, чунки шайтонлар унинг
бидъат ва хурофотга тула адашган йулига
одамлар эргашсинлар деб, уни шундай доди-
салар билан зийнатлайдилар. Инсонлар унга
эргашиб суннатни тарк этадилар. Бундай воде-
алар тарихда куп булган. Айнидса, бир киши
бидъатчи мутасаввуфлар тарикдтида бошлид
(пир) булса, ундаги шайтоний додисаларни
инсонлар каромат деб гумон диладилар.
ОЛТИНЧИ БУДИМ
СЕ^РНИ КЕТКИЗИШ
Аллох, хохдаса, ушбу булимда сех,рнинг
турлари, сех,рланган кишига таъсири, сех,р-
нинг барча турларини Куръон, суннатдаги
дуолар ва зикрлар билан к,андай муолажа к,и-
лиш хусусида гаплашамиз. Ушбу уринда шуни
айтиб утишни лозим деб топдимки, бу бу
лимда ва бошк,а муолажага тааллукди булим-
ларда махсус хрлатларни муолажа к,илиш бо
расида Пайгамбар (с.а.в.)дан хддисда собит
булмаган хрлатларга дуч келамиз. Лекин
уларнинг хдммаси Куръон ва суннатларда
собит булган умумий к,оида остига киради.
Масалан, муолажада Аллох,нинг китобидаги
оятни ёки турли суралардаги оятларни кел-
тирганимизни курасиз. Буларнинг хдммаси
Аллох, таолонинг:
«Биз Куръондан муминлар учун шифо
ва рах,мат булгувчи нарсалар (оятлар)ни
; нозил келамиз», деган сузи ичига киради.
(Исро сураси, 22-оят).
Баъзи уламолар бу оятдаги шифодан мурод
маънавий, - яъни шак, ширк, фиск, ва фужур-
дан тозаловчи шифодир, деб айтганлар. Баъ-
зилари эса шифодан мурод х,ам маънавий,
дамда миссий (жисмоний) шифодир, деганлар.
Энди эса бу мавзуни ёритувчи, ва унга ядин,
балки бу бобда асос буладиган бир далилни
келтираман.
3 ДИ '■И I
.«ДИ
Оиша (р.а.)дан ривоят цилинадики: «Расу
луллох; (с.а.в.) Оиша (р.а.)нинг хузурларига кир-
дилар, уммул муъминин Оишани бир аёл муола
жа к,илиб дам солаётган эди. Расулуллох; (с.а.в.)
(у аёлга) дедилар: «Уни Аллох,нинг китоби (Куръ-
он) билан муолажа к,илгин!». (Албоний, «Силси-
лаи садид» китобида ривоят дилиб, «садид»,
деган).
Агар дурматли удувчимиз ушбу дадисга
диддат билан назар солса, Пайгамбар (с.а.в.)
муайян оят ёки баъзи сураларни хослаб дуй-
маганлигини куфади. Бу эса Куръон суралари
шифо булишига далолат дилади. Кдйта-дайта
такрорланаётган амалий тажрибаларимиз
шуни курсатадики, Куръон нафадат седр, жин
тегиши ва куз тегишига шифо, балки у инсон
аъзоларидаги бошда касалликларга дам шифо
беради. Дин шаънини димоя диладиган киши-
лар борки, Аллод улардан рози булсин ва рози
булган йулига дидоят дилсин. Касалларга му
олажа учун уфилаётган дар бир оятга узига хос
далил келтиришимизни ходлаб: «Ушбу касал- ;
га айнан шу оят укилиши кераклигига бизга
Пайгамбар (с.а.в.)дан собит булган хужжат-да-
лил келтирмагунингизча бундан узимизни
сакдаймиз», дейдилар. Ушбу ва бошда биро-
дарларга Имом Букорийнинг «Сах,их,»ларида
Абу Саъийд ал Худрийдан ривоят килинган
кадисни келтириш кифоя.
Абу Саъийд билан бир гурух, сах,обалар
сафарда бир водийдан ^дилар. Шу водийда
яшовчи к,абила ахдидан мекмон килишлари-
ни сурашди. Аммо водий ахди бош тортди.
Орадан бир оз утгач, кабила бошлигини бир
i нарса чакиб олди. Шунда сах,обаларнинг ол-
дига келиб: «Орангизда дам солишни била-
диганлар борми?» деб сурашди. Абу Саъийд:
i «Мен дам сола оламан. Лекин бизга бирон
нарса тайин этилмаса, дам солмайман», деди.
Абу Саъийд кишига дам солганида у гуё ки-
шандан озод этилгандек тетиклашди. Кдвм- '
дагилар Абу Саъийдга куйлардан ажратиб
беришди. Сахрбалар сафардан кайтиб келга-
нида булган вокеадан Пайгамбар (с.а.в.)ни
хабардор килишгач, Расулуллох, Абу Саъийд-
дан: «Нима билан дам солдинг?», деб суради-
лар. Абу Саъийд: «Фотика билан», деб жавоб
бердилар. Шунда Пайгамбар (с.а.в.) унинг
рукия эканини (яъни дам солинувчи оят эка-
нини) каердан билдинг?!, деб унинг килган
иши тугрилигини тасдикладилар. Ушбу ка-
дисдан маълум буладики, Абу Саъийд (р.а.)
Фотихд билан дам солиш тугрисида айтилган
Пайгамбаримиз хддисларини эшитмаган бул-
сада, мустадил изландилар. Пайгамбаримиз
(с.а.в.) эса Абу Саъийднинг бу ишларини
тугри деб бах,оладилар.
liS*: JlS 4ЛР dill dJJlo jJ
Пайгамбаримиз (с.а.в.) дам солишнинг тур-
ларига умумий к,илиб бир кридани айтадилар.
Имом Муслимнинг сахщ цадислар тупламида
инсонлар Расулуллоцдан: «Ё Расулуллох,! Биз
жоцилиятда дам солар эдик (шу ишимиз энди-
ликда тугри буладими?, деган маънода )»,
сурашди. Пайгамбаримиз (с.а.в.) айтдилар:
«Менга руцияни (яъни дам солувчи дуоларингиз)
ни курсатингчи, мадомики, ширк (сузлар рук,ия-
га) аралашмас экан, рук,ия (дам солиш)нинг
зарари йук,дир». (Муслим «Китобус-салом»да
ривоят дилганлар. 64-сахд1фа).
Ушбу хддисдан маълум буладики, Куръон
ёки суннат (яъни хддис) ёки дуо ва зикрлар
билан дам солиш жоиз экан, руциялардан
фойдаланиш жоизлигини ушбу хддисдан
курамиз.
Г ва фодуван са^ниш йулла^и
ТАФРИК (ЯЪНИ ИККИ КИШИНИ
АЖРАТИШ) СЕХРИ
Аллох, таоло Бак,ара сураси, 102-оятда
айтади:
^=djt £ iy\ Zj
^3 A^_x3 La->^ La^j
/ t *<> \'E »X?f X,X |Z>; f >'\"„''
‘ —Д-> Й ' x ^aJjLLxS
ддй j3L> SQ <5^ 0*5^3»? t*j
£ \^ Ju5sG(4^_Sf5 ■
к '4
«Ва иймонсиз (фосикдар) Сулаймон дав-
ридаги шайтонлар (жинлар) айтган нарса-
ларга эргашдилар. Сулаймон кофир эмас
эди, балки одамларга сехр ургатаётган
шайтонлар кофир эдилар. Ва Бобилдаги
Х,орут ва Морут номли фаришталарга ту-
ширилган нарсаларга эргашдилар. - Хрлбу-
ки, у фаришталар: «Биз фадатгина фитна-
миз, (яъни одамларни имтихон дилиш
учунгина юборилганмиз), бас, (биз айтган
нарсаларни дилиб) кофир булиб долма!»
- демасдан туриб, деч кимга, деч нарса ур-
гатмас эдилар. Ва ушалардан (Хррут ва Мо-
рутдан инсонлар) эр-хотиннинг уртасини
бузадиган нарсаларни $рганадилар. (Ле
кин) улар (сехр дилаётганлар) Аллоднинг
изнисиз деч кимга зарар етказа олмайди-
лар. Ва деч фойдасиз, билъакс зарарли нар
саларни ургандилар. Ахир (Аллоднинг ки-
тоби урнига сехрни) алмашган кимсаларга
охиратда деч дандай насиба йуд эканини
билар эдилар-ку. Узларини нададар ёмон
нарсага (яъни охиратдаги махрумликка)
сотганларини билсалар эди».
Жобир розияллоцу анхудан ривоят цилинади:
«Айтадиларки: Расулуллох; (с.а.в.) дедилар:
«Иблис тахтини сувнинг устига жойлаб, сунгра
Сезф ва э/содудан саднит йулла^и
аскарларини (ер юзига) тарк,атади. К,айси шлй-П
тон энг ката фитна (бузсунчилик)ни к,ила олса,
Ушаниси Иблисга як,ин (вазир) булади. Бир шай- i
тон келиб, мен бундок, ва бундок,(бузгунчилик) !
к,илдим, деди. Иблис унга: «Х,еч нарса к,ила ол-
мабсан», деди. Сунг (купчилик иблислар мана
илу жавобни эшитишгач), бир шайтон келиб:
«Мен фалончини токи аёлидан ажрамагунича
(васваса к,илишни ва ораларига совук/шк со-
лишни) куймадим», деди.
Расулуллоц (с.а.в.) дедилар: «Иблис мана шу
шайтонни узининг як,инига олади ва унга: «Х,а!
Сен (крйил к,илибсан)!», дейди. Аъмаш (хддис
ровийларидан бири) айтадики: «Менимча
иблис уни узининг мулозимларидан бирига
айлантиради». (Муслим ривоятлари. “Шархун
- Нававий” китоби. 17-жилд, 107-сахдфа).
Биринчи
ТАФРИЦ СЕХРИНИНГ ТАЪРИФИ
Тафрид - эр-хотинни ажратиш (ёки
бир-биридан совутиш), икки дуст ё шерик$ф-
тасига душманлик ва совукдик солиш сех,ри-
Дир.
Турлари
1. Она ва болани бир-биридан ажратиш;
2. Ота-болани ажратиш.;
3. Ака-укани ажратиш;
dlftyoMm Ъолий J
Г ...................-............. I
4. Дуст-биродарни бир-биридан ажратиш.
5. Тижоратдаги шериги билан киши урта-
сини ажратиш;
6. Эр-хотинни ажратиш, ажратиш сехри-
нинг бу тури энг хатарли ва энг куп таркдлга-
нидир.
Тафриц се^рининг аломатлари
1. Тусатдан илик, мухдббат бузгу адоватга
айланиши;
2. Урталаридаги шак-шубхднинг купайи-
ши;
3. Узр ва кечирим сурамаслик;
4. Жанжал сабаби дастлаб арзимас булса
хдм уни катталаштириб юбориш;
5. Хотиннинг эри кузига бошкдча курини-
ши, эрнинг хотини кузига бошкдча куриниши.
Эр хотинини хунук манзарада к$фиши (вах,о-
ланки, хотини бунинг акси булиши мумкин)
хдк,икдтда эса, сехрнинг муваккал (вакил к,и-
линган) шайтони аёлни хунук хрлатда к$фса-
тади. Аёл эса эрини курдинчли ва хдйбатли
манзарада куради;
6. Сехр к^линган киши иккинчи тарафнинг
к,илаётган хдр бир ишини ёдтирмаслиги;
7. Сех,р дилинган киши иккинчи тараф
утирган жойни ёк,тирмаслиги. Эркак киши
уйидан ташкдрида узини табиий ва эркин тут-
са, уйга кирганида кдттик, сик,илишни xjic к,и-
* лади.
Хрфиз ибн Касийр рах,матуллох, айтади:
“Сех,р туфайли эр-хотин ажралиб кетишига
сабаб эр ёки хотиннинг хдёлига ёмон ман-
зара ёки ёмон хулк, каби ажралишни так,озо
этадиган нохуш х,олатлар келиши сабаб
булади”. (Ибн Касийр 1-жилд, 144-сах,ифа
тафсири.)
Тафрик; се^ри дандай содир булади?
Сех,р к,илмок,чи булган киши сехргар (яъни
фолбин) хузурига бориб, ундан фалончи ва
унинг аёли уртасига тафрикд (яъни ажралиш)
солишни сурайди. (Бундай ифлосликдан Ал
лох, асрасин, зеро мана шу иш билан киши
диндан чидади).Сехргар ундан сехр к,илина-
ётган кишини ва унинг онаси исмини сурай
ди. С^шгра эса асари (изи, бирор тегишли нар-
саси, мисол учун, сочи, кийими, дупписи ёки
расмини ва хдкозоларни талаб к,илади. Агар
с$раган нарсаларидан бирортасини келтириб
бераолмаса, масалан, сув ёки тупрок, ва шу
каби нарсаларнинг бирига сехр дилиб (ук,иб)
беради ва уша сехрланаётган киши утиб юра-
диган йулга сепишни буюради. Агар у шу нар
сани босиб утса ёки унинг таоми ёки ичим-
лигига кушиб едира олса, сехр таъсир этиши
мумкин.
c2^J/cw.//ft'7 Ъолий ?
Давоси
Сехрнинг давоси (яъни муолажа кдлиб кет-
кизиш) уч боск,ичда кечади:
• Биринчи боскич: муолажа аввалидаги
боскуга:
1. Покиза, иймоний об-х,аво (мухрт)ни х,о-
зирлаш. У муолажа булаётган уйдаги суратлар
(жонли нарсаларнинг сурати, хох, чизилган, хох,
фотосурат булсин) ва тимсоллар (жонли нарса
ларнинг ^айкали ва уйинчок кдбилар) ни муо
лажа вакдида малоикалар уйга киришлари учун
олиб ташланади;
2. Беморнинг ёнидаги тумор ёки тилсим
(кузмунчок, каби касалликдан сакдайди деб
осилган буюмлар) ни олиб ёк,иб юбориш;
3. Муолажа к,илинаётган жойда муолажа
кайфиятига халак,ит циладиган асбоблар бул-
маслиги;
4. Муолажа $ф>нида шариатга хилоф ишлар
булмаслиги лозим, масалан, тилла так,иб олган
эркак киши ёки очик,-сочик (парда, хржобсиз)
аёл ёки тамаки чекаётган кишининг булмас
лиги каби;
5. Бемор ва унинг ахди оиласига шариатда-
ги тугри ва соф имон тушунчасидан шароит
такрзосига кура тушунтириб бериш;
6. Х,олатни аникдаш (ташхдс куйиш);
Беморга ташх^с куйиш учун бир цанча са-
волларни бериш ва бу билан сехрнинг аломат-
j ларини аникдаш лозим. Масалан:
_
[Ce%/> ва j/codydan саднит ^С/лла^и
а) Аёлингизни баъзида хунук хрлатда кура-
сизми?
б) Арзимас сабаблар билан келишмовчи-
лик ва тескарилик булмайдими?
в) Уйдан ташкдрида узингизни эркин \ис
дилиб, уйга киргач сидилишни сезасизми?
г) Мужомаат (эр-хотинлик) вакдида эр ёки
хотинда сидилиш ва бехузурлик буладими?
д) Эр ёки хотин уйкусида чучиб, курк,инчли
тушлар курадими?
Ушбу каби саволларни берилганда икки
ёки ундан куп аломатлар топилганида муола
жа дилиш лозим булади;
7. Муолажани бошлашдан олдин (намозга
олингандек) тахррат олиб, муолажа хонасида
булганларга хдм тахррат олишни буюриш;
8. Агар бемор аёл киши булса, токи шаръий
либосини кийиб, муолажа вакдида бадани
очилиб кетмаслиги учун либосларини махдам
боглаб олмагунича муолажани бошламаслик;
9. Шариатга номувофик, кийинган аёлни
муолажа дилинмайди, (номахрамлар хузури-
да) юзи очик, булса ёки хушбуй атр сепган бул
са ёки тирнокдарига лак (буёкдар) сурган бул
са ва шу каби ношаръий пардозланган булса;
10. Аёл кишини махрами булганда муолажа
к,илиш;
11. Бемор аёл киши булса, муолажа устига
махрамларидан бошкд бирон кимсани кирит-
маслик;
cAftyycawM Ъолий J
—-—q
12. Кучига ишониб, илму акдига суянмас-
лик, кувватни Аллохдан деб билиб, ягона Ал-
лохдангина мадад сураб муолажага киришиш
лозим.
• Иккинчи боск,ич: Илож (муолажанинг
кайфияти: муолажа кдлаётган киши кулини ка-
салнинг бошига куйиб, тартил (яъни тажвид) би
лан ушбу (Куръон оятларидан) «Рукия»ни (яъни
дам солиб укдиадиган дуони араблар рук,ия деб
аташади), беморнинг кулогига эшиттириб укдйди:
(Ушбу «Рукияга эътибор беринг, чунки
сехрни муолажа к,илинаётган аксар хрлатларда
ушбу «Рук,ия»дан фойдаланилади).
Аъузу биллахд! минаш шайтонир рожийм.
1. Фотихд сураси (тулик,);
2. Бакдра сураси; 1-5-оятлар (Алиф, лом,
мим... дан.... муфлихун»деб тугаган оятгача);
3. Бакдра; 102 оят («Ваттабаъу... дан... яъла-
мун»гача);
4. Бакдра; 163-164-оятлар («Ва илахукум...
дан... яък,илун» гача);
5. Бакдра; 255-оят («Аллоху... дан... Аъ-
зийм», гача);
6. Бакдра; 285-286-оятлар («Аманар расул...
дан... кафирийн»гача);
7. Оли Имрон; 18-19-оятлар («ШахддАл-
лох,... дан... хйсаб» гача);
8. Аъроф; 54-56-оятлар («Инна роббакум... j
дан... мухдинийна» гача);
9. Аъроф; 117-122-оятлар («Ва авхдйна...
дан... Х,арун» гача ). Ушбу оятлардаги 120 оят
куп такрор к,илинади;
10. Юнус; 81-82-оятлар («К,ола Муса...дан...
мужримун» гача). 81 оятдаги «Инналох,а са
юбтилуху» ояти куп такрорланади;
11. Тох,а: 69-оят («Иннама... дан... ата»
гача). Ушбу оят х,ам куп такрорланиши ло-
зим;
12. Муьминун; 115-118-оятлар («Афахд-
i сибтум... дан... рохимийн» гача).
13. Соффат; 1-10-оятлар («Вассоффати...
дан... сак,иб» гача);
14. Ахдоф; 29-32-оятлар («Ва из сорофна...
i дан... мубнин» гача);
15. Рах,мон; 33-36-оятлар («Ямаъшарал
жин... дан... туказзибан» гача);
16. Хдшр; 21-24-оятлар («Лав анзална...
дан... Хдцийм» гача);
17. Жин; 1-9-оятлар («Кул увхия... дан...
росода» гача);
18. Ихлос (тулик,);
19. Фалак, (тулик,) Ушбу сурадаги 4-оятни
’ такрор-такрор ук,илади;
20. Ан-Hoc (тулик,).
Ушбу «Рук,ия»ни беморнинг цулогига ба
ланд овоз билан $псилгач, уч хрлатдан бири руй
беради:
• Биринчи долат:
Касал душдан кетиб (даттик, уйду долати),
унинг тилидан сех,рга вакил этилган, (яъни
муваккал) жин гапира бошлайди. Шу вадт жин
билан жин теккан кишига кдндай муомала
дилинса, игундай муомала дилинади. Бу хдкда
мен «Видоятун инсон минал жин ваш шайтон»
номли китобимда батафсил маълумот бериб
уЬтанман (яъни «Инсоннинг жин ва шайтон-
дан дандай садланиши» номли китоб). Мавзу
чузилиб кетишини уйламаганимда, мазкур
$финда бу дадда келтирган булардим. Уша ки-
тобга мурожаат дилинсин!
Аммо жинга бир неча савол бериш мумкин:
1. Исминг нима? Кдйси динга мансубсан?
Яъни дининг нима? Саволга жавоб берса,
унинг динига дараб муомала дилиш лозим.
Агар мусулмон булмаса, унга Исломни тушун-
тириш, агар мусулмон булса, у долда седргарга
хизмат дилиши Исломга зид ва Исломда да
ром эканини унга тушунтириш керак.
2. Седрнинг урни даерда булиши дадида
сурашди, аммо токи унинг гапи рост экани
маълум булмагунча уни тасдидламаслик ло
зим. Агар жин седр фалон ерда деса, у ерга
седрни топиб келтиришга бир кишини юбо-
риш лозим, агар топа олмаса, жин ёлгончи
булади. Чунки, жинлар ёлгонни сувдай ичади.
3. Жиндан седрга вакил этилган бир узими
ёки ёнида бошдаси дам борми? Шу дадда
Г Cerf ва о/содудан оа^ниш йулла^и
сураш лозим, агар унинг ёнида бошк,а жин
булса, уни х,озир к,илишга буюрилади ва у би
лан «Вик,оя» китобида айтилгандек гаплаши-
лади.
4. Гох,ида жин сизга фалончи киши сехр-
гар(фолбин) олдига бориб, мана шу сехрни
килиб беришини суради, деб баъзи инсонлар-
нинг номини айта бошлайди. Ушбу хрлатда
зинх,ор-базинх,ор жиннинг сузини тасдикдай
к$рманг, чунки у инсонлар уртасига бузгу-
адоват солмокди истайди. Шариатда унинг гу-
вохдиги к,абул к,илинмайди. Чунки у фосик,
(яъни итоатсиз, гунох,кор)дир. Унинг фиск,и
(гунохд) равшан, у сехргарга хизмат к,иляпти.
Аллох, таоло айтади:
д [у Уг
«Эй имон келтирганлар, агар хузурин-
гизга бирор фосик, хабар олиб келса, аник,
билмай туриб к,авмга етгазманг! Кдлган
ишларингизга пушаймон к,илишларинг
мумкин» (Хужурот сураси, 6 оят).
Агар жин айтган жойда хдкдкдтан сехр бу
либ, уни топсангиз, сувга ушбу оятларни укинг:
1. Аъроф; 117-122-оятлар (Ва авхдйна...
данХдрун» гача);
2. Юнус; 81-82-оятлар («К,ола Муса,... дан...
мужримун» гача);
■’TgffSgqg'
оЯ&усшом Ъолий
3. Тоха; 69-оят «Иннама сонаъу ... дан ...
ата»... гача).
Идишга сувни куйиб булгач, сувга Куръон
оятларини ухиётганингизда огиздан чикдёт-
ган нафасингиз сувга тушиб, уни тебратиб
турсин. Сунг уша сехр (иссих-совух хилинган
буюм)ни хох У хогоз булсин, хох хушбуйлик
булсин, ёки бошха нарса булсин, уни шу сувга
солиб ювилади ва сувни одамлар юрадиган
йулдан узохрох ерга сепиб юборилади.
Агар жин беморга сехр ичирилган, деб тас-
дихласа, бемордан суралади, агар бемор меъ-
дада куп огрих сезаётган булса, жин рост айт
ган, акс холда у ёлгончидир.
Агар рост айтгани маълум булиб, жин бе
мор ичидан чихиб кетишига ва бошха унга
хайтиб кирмасликка кунса, юхоридаги оятлар-
ни ва уларга хушиб, «Бахара» сурасидаги
102-оятни сувга хар бирини етти мартадан
ухиб, берасиз. Сехрланган киши ушбу сувни
тонгда ва кечкурун етти кун ёки ундан купрох
вахт мобайнида ичади.
Агар жин айтсаки, бемор сехрни босиб ут-
ган ёки унинг бирор нарсаси(сочи ёки кийими
ёки расмига) сехр хилинган деса, юхорида
зикр этилган оятларни сувга ухиб берилади,
ундан бемор ичади ва етти кун мобайнида
шундай дам солинган сувга гусл хилади, аммо
хаммомдан ташхарида чумилиши, масалан,
тушган сувни эса кучага ёки сув йулларидан
Cerf 6а у/содудан саднит йулла^и
бошда ерга тукиб юбориши лозим. Бу иш
(яъни дам солиб ч$лиилтириш) токи огрик, дол-
гунча такрор бажариши хдм мумкин.
Сунгра жинга танадан чидишни ва бошкд
дайтиб кирмасликни буюриб, ундан ахду
паймон («Видоя» китобида айтилгандек)
олинади ва чидишга буюрилади. Сунгра бир
хдфтадан сунг бемор яна бир марта муолажа
олиб бораётган кишига учрашади ва унга яна
бир бор «Рудия» удиб курилади. Агар деч
дандай нохушликни сезмаса, алдамдулил- i
лодки, седр ариётгани анид булади. Агар бе
мор яна душидан кетиб жиннинг ёлгончили-
| ги маълум булса, ундан нега чидмаганлиги
суралади. Унга юмшодлик билан муомалада
булиш лозим. Агар у айтилганларни бажарса,
алдамдулиллод! Акс долда, Куръон удиш,
уриш ёки бошда тадбир турлари билан унга
муомала дилинади.
Агар бемор удилганда душдан кетмаса-ю,
аммо этнинг аъзолари учса ёки титраса ёки
бошда (жин борлиги) аломатлари булса, бе-
морга бир соат мобайнида «оятул курсий»
ёзилган аудио кассетани бир кунда уч марта
бир ой давомида эшитиш учун берилади. Бир
ойдан сунг яна бир марта «Рудия»ни удилади,
ё бемор Аллод ходласа, шифо топган булади
ёки аломатлар дали дам булса, беморга «Соф-
фат», «Ёсин», «Духон», «Жин» суралари ёзил
ган кассетани бир кунда уч мартадан уч дафта
эшитиши учун берилади. Аллоднинг изни би
лан игундан сунг шифо топади. Акс холда яна
муолажа муддатини чузиб оятларни эшитади.
• Иккинчи холат:
Бемор «Рук,ия»ни ук,иш давомида чайца-
лиш (бошнинг айланиши) ёки титраш ёки бу-
шашиб кетиш ёки кдттик, огрикди хдс хилади.
Аммо хушидан кетмайди. Ушбу хрлатда бе-
морга «Рухия»ни уч марта такрор укилади,
агар хушдан кетиб, тилидан муваккал жин
гапирса, биринчи х,олатдагидек муомала к,и-
линади, агар хушдан кетмаса-ю, аммо титраш
ва огрик, енгиллашиб, аста-секин пасая борса,
беморга «Рук,ия»ни 3 кун ёки 7 кун ёки 9 кун
укиш лозим. Аллох таолонинг изни билан тез
орада шифо топади. Агар бемор тузалмаса,
ушбуларни к,илиш лозим:
1. Аудио кассетага Куръондаги «Соффат»
сурасини бир марта тулик, ёзилиб, охирида
«Оятул курсий» (Бакдра 255-оят)ни кдйта-кдй-
та ёзилади. Ушбу ассетани бемор бир кунда уч
марта эшитади.
2. Намозни жамоат билан ухийди. (Эркак
киши имкон кддар масжидга чик,иб ухийди,
аёл киши уйда жамоат билан ухишга хдракат
хилади. Иккидан ортик киши арабларда куп-
чилик, яъни жамоат хисобланади);
3. Бомдод намозини ухигач, юз марта «Ло
илахд илла-л-лохувавдаху ла шарийка лаху-
Г Ce%j> ва tjjcotydau саднит
лахул мулку ва лахул дамду ва хува ъала кулли
шайъин додир» зикрини удийди.
Ушбу амалларни бир ой муддат ичида ту-
; лид бажаради. Шуни назарда тутиш лозимки,
огридлар беморда аввалги ун кунда ёки тах-
минан ун беш кунда зураяди, сунгра ойнинг
охиригача босдичма-босдич камая боради.
Ойнинг охирида огрид тугагач,беморга яна
бир марта «Рудия»ни удилади. Агар Аллох,
хохдаса, деч нарса сезмаса, демак седр ариган
булади. Годида бир ойга чузилиши ва бемор-
нинг куксида даттид сидилиш давом этиши
мумкин.Шундансунгбеморгауч марта «Рудия» ;
ни удилади. Аллод ходласа уйдуга кетиб,
тилидан муваккал жин гапира бошлайди, мана
шунда биринчи долатда айтиб утганимиздек
у билан муомалада булинади.
• Учинчи долат:
Учинчи долат касалнинг «Рудия»ни удиш ас-
носида деч нарсани дис дилмаслиги. Бундай до
латда яна бир марта беморда аломатлар дадида
суралади. Агар беморда «седр ёки жин тегиш»
аломатлари топилмаса, демак унга седр дам, жин
дам теккан эмас. Янада ишонч досил дилмод учун
унга уч марта «Рудия» ни удиб куриш мумкин.
Агар беморда седр ва жин тегишга решат
аломатлар топилса-ю, «Рудия»ни удилганда
деч нарсани сезмаса, (бу эса жуда кам булади)
у долда унга ушбу вазифалар топширилади:
'Wg1
Ъолий jj
1. Аудио кассетага «Ёсин», «Духон» ва
«Жин» сураларини ёзиб беморга ушбу сура-
ларни бир кунда уч марта эшитиш буюрилади;
2. Бир кунда бемор юз марта ёки ундан-да
купрок «истигфор» айтиши (яъни гунохдари-
нинг кечирилишини Аллохдан сураб, «Астаг-
фируллох,» калимасини айтиши) лозим;
3. Бир кунда юз марта ёки ундан купрок,
«Ла хдвла ва ла цуввата илла биллахд» кали
масини уцийди. Ушбу вазифаларни бир ой
муддат бажаргач, беморга «Рук,ия»ни уцилади
ва аввалги икки х,олатдагидек муомала к,или-
нади.
• Муолажа боскдтчларинингучинчиси:
Муолажадан кейинги босдичи.
Азиз муолиж! (яъни даволовчи шахе).
Агар Аллох, беморга сизнинг муолажангиз
туфайли шифо бериб, бемор согайиб кетса,
Аллохда хдмду-сано айтингки, зеро ушбу нар-
сага сизни Аллох, муваффак дилгандир. Аллох,
сизни яна шундай яхшиликларга сабаб к,или-
ши учун янада Аллохда мухдож эканингизни
х,ис этишингиз лозим. Аммо бу иш сизда тугён
ва такаббурлик пайдо булишига сабаб булиб
к,олмасин! Аллох,таоло айтади:
■ 515
-VJUJ (Jll_k> <jj