วิจัยในชั้นเรียนเรื่อง ความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนการสอนออนไลน์

143
ความหมายคาราชาศัพท์

คาสภุ าพ

144

แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 2

กลมุ่ สาระการเรยี นรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 รหัสวิชา ท 2๒๑๐๑ ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2

เร่อื งที่สอน ทดสอบหลังเรยี น เรอ่ื ง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์

จานวน ๕๐ นาที

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วัด
สาระท่ี ๑ การอา่ น

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนาไปใช้ตัดสินใจ
แก้ปญั หาในการดาเนินชีวติ และมีนิสัยรกั การอ่าน

ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๒/5 วิเคราะห์และจาแนกข้อเท็จจริง ข้อมูลสนับสนุน และข้อคิดเห็น
จากบทความที่อ่าน
สาระท่ี 4 หลักการใชภ้ าษา

มาตรฐาน ท 4.๑ เข้าใจธรรมชาติของภาษาและหลักภาษาไทย การเปลี่ยนแปลงของ
ภาษาและพลังของภาษา ภมู ปิ ญั ญาทางภาษาและรักษาภาษาไทยไว้เปน็ สมบัติของชาติ

ตวั ชีว้ ัด ท 4.1 ม.2/4 ใช้คาราชาศัพท์
สาระท่ี ๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย
อย่างเหน็ คุณค่าและนามาประยกุ ต์ใชใ้ นชีวติ จริง

ตัวชีว้ ดั ท 1.1 ม.2/1 สรปุ เนือ้ หาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อา่ นในระดบั ทีย่ ากขึ้น

๒) สาระสาคัญ (องคค์ วามรู้)

145

การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (ทดสอบหลังเรียน) เป็นการทดสอบความรู้
ความเข้าใจของนักเรียนหลังเรียนเพื่อดูพัฒนาการของนักเรียนว่ามีความรู้ความเข้าใจใน
เร่ืองของโคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์

๓) จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
นกั เรียนมคี วามรคู้ วามเข้าใจในเรือ่ ง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชา

ศพั ท์

๔) ชิ้นงาน/ภาระงาน
- แบบทดสอบออนไลน์เรื่อง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์

๕) การวัดและประเมินผล เครื่องมือ เกณฑ์
วิธีการ
แบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง นักเรียนทาคะแนนได้ตามเกณฑ์
แบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง โคลงภาพพระราชพงศาวดาร ร้อยละ ๖๐ ขึน้ ไปของคะแนนเต็ม
โคลงภาพพระราชพงศาวดาร และคาราชาศัพท์ ถือว่าผา่ นเกณฑ์
และคาราชาศัพท์

๖) สื่อ/อปุ กรณ/์ แหล่งการเรยี นรู้
- ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เรื่อง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์

146

๗) กิจกรรมการเรียนรู้
ขนั้ นา (๑๐ นาท)ี
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว

ทักทายนกั เรียน
2. ครูเกริ่นนาการจัดการเรียนการสอนในคาบนี้ด้วยการต้ังคาถาม โดยใช้สื่อภาพ

เลื่อนประกอบการสอน
ครูต้ังคาถาม : โคลงภาพพระราชพงศาวดารแต่งข้ึนโดยจุดประสงค์อย่างไร
: นักเรียนจาได้หรอื ไม่ว่าคาราชาศัพท์แบ่งตามสถานภาพของบุคคล

ต่าง ๆ เป็นกี่ระดบั
: สามารถใช้คาว่า “พระบรม” กับสมเด็จพระบรมราชินี ได้หรอื ไม่

ขน้ั สอน (๓๕ นาท)ี
๑. ครูให้นักเรียนทาแบบทดสอบโดยใช้ ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เร่ือง โคลงภาพ
พระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์ (https://forms.gle/yq8cmMS8ZpFqJWev6)
ข้นั สรุป (๕ นาท)ี
๑. ครูและนักเรียนรว่ มกันอภิปรายการจดั การทดสอบในคาบนี้

147

บันทึกหลังการจดั การเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยพะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ท 22101 ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 พินิจสมบัติวรรณคดี

แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ช่ัวโมง

สอนวนั ที่ห นว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี ๑ เรยี นรูห้ ลกั ป

สรปุ ผลหลังการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผ้สู อน

ข้อเสนอแนะครูพเ่ี ลี้ยง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงชอ่ื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารยพ์ ีเ่ ลี้ยง

148

ภาคผนวก

ภาพ ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์

ฟอรม์ แบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศพั ท์

ฟอรม์ แบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์
ขอ้ สอบวดั ผล

149

เรื่อง โคลงภาพพระราชพงศาวดารและคาราชาศัพท์

รหัสวิชา ท 22101 รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ระดบั ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 2

จานวน 30 ข้อ คะแนน 10 คะแนน เวลา 40 นาที

คาสั่ง ให้นกั เรียนเลือกคาตอบทีถ่ ูกต้องเพียงข้อเดียว

โคลงภาพพระราชพงศาวดาร
1. “พระราชพงศาวดาร” หมายถึงข้อใด

ก. เปน็ งานเขียนที่เน้นให้ความสาคญั เกี่ยวกับการสู้รบ
ข. เป็นงานเขียนที่เน้นให้ความสาคัญเกีย่ วกับการรวมอานาจ
ค. เรอ่ื งราวทางประวัติศาสตรท์ ีเ่ กี่ยวกบั ประเทศชาติหรอื กษัตรยิ ์
ง. เรื่องราวทางประวตั ิศาสตรท์ ีเ่ กีย่ วกบั การสู้รบและการรวมอานาจ
2. ขอ้ ใดกล่าวไม่ถกู ต้องเกีย่ วกับโคลงภาพพระราชพงศาวดาร
ก. ภาพขนาดเล็กมีโคลง 4 บท ภาพขนาดใหญ่มโี คลง 6 บท
ข. โคลงภาพพระราชพงศาวดารมีภาพท้ังสิน้ 92 ภาพ โคลง 376 บท
ค. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (ร.4) เป็นผู้ดาริใหม้ ีโคลงภาพพระราช

พงศาวดาร
ง. พระบาทสมเดจ็ พระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หวั (ร.5) เป็นผู้ดาริให้มโี คลงภาพพระราช

พงศาวดาร
3. ผดู้ าริให้มีโคลงภาพพระราชพงศาวดารมีความประสงค์อย่างไร

ก. เพื่อแตง่ เร่อื งราวความเป็นไทยในอดีต
ข. เพื่อสรรเสริญวีรบรุ ษุ ที่สู้รบกบั พม่า
ค. เพือ่ สรรเสริญความเจริญรุ่งเรอื งของบ้านเมือง
ง. เพือ่ สรรเสริญพระเกียรติคุณของพระมหากษตั รยิ ์
4. เหตุการณ์ในบทร้อยกรองพระสรุ ิโยทยั ขาดคอช้างเกิดขึ้นในรัชกาลใด
ก. สมเดจ็ พระมหนิ ทราธิราช
ข. สมเดจ็ พระมหาจักรพรรดิ
ค. สมเด็จพระนเรศวรมหาราช
ง. สมเดจ็ พระมหาธรรมราชาธิราช

150

5. สมเด็จพระสุริโยทยั ทรงแสดงวีรกรรมในเรอ่ื งใด

ก. ทรงไสชา้ งไล่ตามข้าศึกที่รกุ ล้าเข้าเขตแดน

ข. ทรงไสช้างป้องกนั พระราชสามีไม่ใหเ้ ป็นอันตราย

ค. ทรงชนช้างเผือกกองทพั พม่าให้ล้มลงและรวมอานาจ

ง. ทรงนาทัพสู้รบกับกองทัพพม่าและประกาศอสิ รภาพ

6. “พลไกรกองน่าเร้า โรมรัน กนั เฮย

ช้างพระเจ้าแปรประจญั คชไท้

สารทรงซวดเซผัน หลังแล่น เตลิดแฮ

เตลงขบั คชไล่ใกล้ หวิดท้ายคชาธาร”

คาวา่ “เตลง” มีความหมายตรงกบั ข้อใด

ก. กองทพั พม่า ข. กองทพั เสนา

ค. กองทัพสยาม ง. กองทพั พระมหาจักรพรรดิ

7. โคลงภาพสมเด็จพระสรุ ิโยทยั ขาดคอชา้ งแสดงให้เห็นคณุ ธรรมตามข้อใด

ก. ความมเี มตตา ข. ความกตญั ญูกตเวที

ค. ความซือ่ สัตย์ต่อคาพดู ง. ความเกรงกลัวต่อพระราชสามี

8. พันท้ายนรสิงหก์ ราบทูลให้ตดั ศรี ษะของตนตามพระราชกาหนดเพราะเหตุใด

ก. เพื่อรักษาโบราณราชประเพณีและกฎหมาย

ข. เพือ่ แสดงความรบั ผดิ ชอบต่อสว่ นรวม

ค. เพื่อแสดงความจงรกั ภักดีตอ่ พระเจ้าแผน่ ดิน

ง. เพื่อไม่ให้ถกู ครหาติเตยี นว่าตนเปน็ คนขขี้ ลาด

9. “สรรเพชญที่แปดเจ้าอยธุ ยา” หมายถึงบคุ คลในข้อใด

ก. สมเด็จพระมหาจกั รพรรดิ ข. สมเดจ็ พระเจ้าเสือ

ค. สมเด็จพระเจ้าท้ายสระ ง. สมเด็จพระมหาธรรมราชาธิราช

10. โคลงภาพพันท้ายนรสิงห์แสดงใหเ้ หน็ คุณธรรมตามข้อใด

ก. การเสียสละ ข. ความซือ่ สตั ย์

ค. ความรับผดิ ชอบ ง. ถกู ทกุ ข้อ

151

คาราชาศัพท์

11. ข้อใดกล่าวถึงคาราชาศพั ท์ถกู ต้องที่สุด

ก. ถ้อยคาที่ใชก้ บั พระมหากษัตรยิ ์ ข. ข้อความที่ใช้กับพระราชวงศ์

ค. ภาษาทีใ่ ชใ้ ห้เหมาะสมกับฐานะของบคุ คล ง. คาสุภาพที่ใชย้ กย่องบคุ คลในสังคม

12. ข้อใดมีความหมายว่า “แก้ม”

ก. พระทนต์ ข. พระกร

ค. พระเศียร ง. พระปราง

13. คาในข้อใดไมใ่ ช่คาราชาศัพท์

ก. ชา้ งหลวง ข. เรอื หลวง

ค. ทะเลหลวง ง. หลานหลวง

14. “พนักงานตง้ั เคร่อื งในห้องสว่ นพระองค์” คาว่า “ตั้งเครือ่ ง” หมายถึงสิ่งใด

ก. เครื่องแต่งกาย ข. อาหาร

ค. หนังสือ ง. อาภรณ์

15. ขอ้ ใดไมไ่ ด้หมายถึง หน้าต่าง

ก. พระแกล ข. พระบัญชร

ค. สีหบัญชร ง. พระทวาร

16. ข้อใดมีความหมายว่า “เล็บ”

ก. พระนขา ข. พระเลขา

ค. พระเศียร ง. พระปราง

17. “เศรษฐีจากเมอื งจีน .........ถวายที่ดนิ พระมหากษัตรยิ ์ จานวน 100 ไร่” ควรเติมคาใด

ก. น้อมเกล้าฯ ข. ทูลเกล้าฯ

ค. นอ้ มถวาย ง. ทลู ถวาย

18. คาว่า “ทรงช้าง” คือคาในข้อใด

ก. คานาม ข. คากริยา

ค. คานามราชาศพั ท์ ง. คากริยาราชาศัพท์

19. “สมเด็จพระเทพฯ ทรงดนู ักเรียนตวั น้อย ๆ เฝา้ ฯ รับเสด็จ” คาว่า “ด”ู ในคาราชาศพั ท์ คือ

ข้อใด

ก. พระปราง ข. ทอดพระเนตร

ค. ธารพระกร ง. พระแสงกสั สะ

152

20. คาว่า “ลงชือ่ ” ในคาราชาศพั ท์ที่ใชส้ าหรับพระมหากษตั รยิ ์พระองค์เดียว คือข้อใด

ก. ลงพระนามาภไิ ธย ข. ลงพระนาม

ค. ลงพระปรมาภิไธย ง. ลงนาม

21. ศพั ท์ขอ้ ใดหมายถึง ปลารา้

ก. ปลานวลจันทร์ ข. ปลามัจฉะ

ค. ปลาตะเพียน ง. ปลายี่สก

22. การใชก้ ริยาราชาศพั ท์คาวา่ “ทรง” ในข้อใดถูกต้อง

ก. ทรงประทบั ข. ทรงเป็นผู้นา

ค. ทรงเสวย ง. ทรงโปรด

23. คาราชาศพั ท์ในข้อใดทีใ่ ชก้ ับบุคลทีม่ ฐี านะสูงที่สดุ

ก. ประสูติ ข. ตรสั

ค. สวรรคต ง. พอพระทยั

24. ข้อใดมีความหมายว่า “หมอนหนุน”

ก. พระขนง ข. พระโขนง

ค. พระเขนย ง. พระขนม

25. คากริยาทีเ่ ปน็ คาราชาศพั ท์อยู่แล้วจะไม่ใช้ “ทรง” นาหน้า ยกเวน้ คากริยาราชาศพั ท์ในข้อ

ใด

ก. รับสงั่ ข. ผนวช

ค. พระราชดาเนนิ ง. โปรด

26. พระมหากษตั รยิ ์ราชวงศจ์ ักรีมกี ี่พระองค์

ก. 8 พระองค์ ข. 9 พระองค์

ค. 10 พระองค์ ง. 11 พระองค์

27. คาในข้อใดเปน็ คาที่ใช้กบั บุคคลทว่ั ไป

ก. โปรดเกล้าฯ ข. ประชวร

ค. อาพาธ ง. รับประทาน

28. ข้อใดไม่จดั ว่าเป็นคาสุภาพ

ก. กิน ข. ผักสามหาว

ค. ผกั ทอดยอด ง. ดอกเหลก็

153

29. คาว่า “ปู่, ตา” ควรเรียกคาราชาศพั ท์อย่างไร ข. พระนดั ดา
ก. พระปิตุลา ง. พระเชษฐา
ค. พระอยั กา
ข. ขา้ พเจ้า
30. คาทีพ่ ระภิกษุสงฆ์ใชเ้ รียกแทนตวั เอง คือคาใด ง. อาตมา
ก. กระผม
ค. ขา้

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

ข้อ ๑. ค ข้อ ๒. ค ข้อ ๓ ง ข้อ ๔ ข ข้อ ๕. ข
ข้อ ๖. ก ข้อ ๗ ข ข้อ ๘ ก ข้อ ๙. ข ข้อ ๑๐. ง
ข้อ ๑๑. ค ข้อ ๑๒. ง ข้อ ๑๓. ค ข้อ ๑๔. ข ข้อ ๑๕. ง
ข้อ ๑๖. ก ข้อ ๑๗. ก ข้อ ๑๘. ง ข้อ ๑๙. ข ข้อ ๒๐. ค
ข้อ 2๑. ข ข้อ 22. ข ข้อ 23. ค ข้อ 24. ค ข้อ 25. ค
ข้อ 26. ข ข้อ 27. ง ข้อ 28. ก ข้อ 29. ค ข้อ 30. ง

154

แผนการจัดการเรียนรทู้ ี่ 3

กลุ่มสาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4
ชัน้ มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2
รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหสั วิชา ท 2๒๑๐๑
จานวน 1 ช่วั โมง
เร่อื งทีส่ อน บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตวั ชีว้ ดั
สาระท่ี ๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย
อย่างเหน็ คณุ ค่าและนามาประยุกต์ใชใ้ นชีวติ จริง

ตัวชี้วัด ท 1.1 ม.2/1 สรปุ เนือ้ หาวรรณคดีและวรรณกรรมทีอ่ ่านในระดบั ที่ยากขึ้น
ตวั ชี้วัด ท 1.1 ม.2/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อา่ น

๒) สาระสาคัญ (องค์ความร)ู้
บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา เป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระ

มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่แสดงถึงความสาคัญของศลิ ปะแขนงต่าง ๆ อันเป็นมรดก อันทรงคุณค่า
ของไทยที่ควรแก่การอนุรกั ษ์และให้คงอยู่สืบต่อไป เนอื่ งจากความเจริญทางด้านศิลปะได้แสดง
ถึงอารยธรรมของชาติ

๓) จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
๓.๑ ดา้ นความรู้ (K)
- นกั เรียนอธิบายรายละเอียดจากการอ่านบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมาได้
๓.๒ ด้านทักษะ/กระบวนการ (P)
- นกั เรียนสามารถจบั ใจความสาคญั ของบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วศิ วกรรมาได้
๓.๓ ดา้ นคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
- นักเรียนเห็นความสาคญั ของของวรรณคดีและวรรณกรรมไทย

155

๔) ชิน้ งาน/ภาระงาน
-

๕) การวดั และประเมินผล

วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
นักเรียนส่วนใหญ่ ปฏิบั ติประพฤติตาม
สังเกตพฤติกรรมนักเรียน แบบสงั เกตพฤติกรรม รายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผา่ น

นักเรียน

๖) สื่อ/อปุ กรณ์/แหล่งการเรยี นรู้
- สือ่ ภาพเลือ่ น เร่อื ง บทเสภาสามคั คีเสวก ตอน วศิ วกรรมา

๗) กิจกรรมการเรียนรู้
ข้ันนา (๑๐ นาท)ี
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว
ทักทายนักเรียน
2. ครูเกริ่นนาการจัดการเรียนการสอนในคาบนี้ด้วยการตั้งคาถาม โดยใช้สื่อภาพ
เลือ่ นประกอบการสอน
ครูต้ังคาถาม : ลักษณะละครไทยในช่วงเวลาวันเสาร์ เช่น ปลาบู่ทอง ขวานฟ้า

หนา้ ดา มลี กั ษณะเด่นอย่างไร
: บทเสภาประกลอบละครดังกล่าว มลี ักษณะอย่างไร

ข้นั สอน (40 นาท)ี
๑. ครูอธิบายเน้ือหา ความรู้เบื้องต้นบทเสภาสามัคคีเสวก และบทเสภา ตอน วิศว
กรรมาโดยใช้ส่อื ภาพเลื่อน เรอ่ื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมาประกอบการ
สอน รายละเอียดของเนื้อหามีดังต่อไปนี้ ประวัติผู้แต่ง สาเหตุในการแต่ง ลักษณะ
ของบทเสภา ลกั ษณะคาประพันธ์ เนือ้ เรื่องย่อ บทเสภาตอนวิศวกรรมา บทวิเคราะห์
ความรเู้ พิม่ เติมเกีย่ วกบั ช่างสบิ หมู่
๒. ครถู ามข้อสงสัยของนักเรียน และเสริมเน้ือหาตลอดการนาเสนอนักเรียน
ขน้ั สรุป (๑๐ นาท)ี
๑. ครแู ละนกั เรียนรว่ มกนั สรุปเนือ้ หาการเรียนการสอนในคาบนี้

156

บันทึกหลังการจดั การเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรภู้ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยพะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ท 22101 ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หนว่ ยการเรียนรทู้ ่ี 1 พินิจสมบัติวรรณคดี

แผนการจดั การเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ช่วั โมง

สอนวนั ที่ห นว่ ยการเรยี นรทู้ ่ี ๑ เรยี นรู้หลกั ป

สรปุ ผลหลังการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงชอ่ื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผ้สู อน

ขอ้ เสนอแนะครูพ่เี ลีย้ ง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารย์พี่เลีย้ ง

157

แบบสงั เกตพฤติกรรมนกั เรยี น
รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหสั วิชา ท 2๒๑๐๑

ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2/..... จานวน..............คน
สังเกตพฤติกรรมระหว่างเรียนวันที่ ..........เดือน................................ พ.ศ. ........................

คาชีแ้ จง ให้ทาเครื่องหมาย ✓ ในช่องรายการสงั เกตพฤติกรรมทีน่ กั เรียนปฏิบตั ิ

ที่ รายการประเมิน ผลการประเมนิ หมาย
เหตุ
ผา่ น ไมผ่ ่าน

๑ ตงั้ ใจเอาใจใส่และมีความเพยี รพยายามในการเรียนรู้

๒ มปี ฏสิ ัมพนั ธ์ต่อผู้สอนอยา่ งเหมาะสม

๓ ศึกษาค้นคว้าหาความรู้จากหนังสือ เอกสาร สิ่งพิมพ์ ส่ือ เทคโนโลยี
แหล่งเรียนรู้ท้ังภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใช้ส่ือได้อย่าง

เหมาะสม

๔ สามารถบันทึกสรุปความรู้ วิเคราะห์ ข้อมูลจากสิ่งที่เรียนรู้สรุปเป็น

องคค์ วามรู้

๕ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ด้วยวิธีการต่าง ๆ และนาไปใชใ้ นชีวิตประจาวันได้

๖ เคารพต่อความคิดเหน็ ทีแ่ ตกต่างกนั

๗ มคี าถามที่ดี ตอบคาถามถกู ต้อง ทางานสง่ ครบตรงเวลา

๘ มมี นุษยส์ ัมพนั ธ์ทีด่ ี และให้ความร่วมมอื ในการเรียน

๙ กล้าแสดงความคิดเหน็ อยา่ งมีเหตุผล

๑๐ ปฏบิ ตั ติ ามกฎระเบียบ ข้อบงั คับ และข้อตกลงตา่ ง ๆ ของชั้นเรียน

ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมิน
(.................................................)

วนั ที่.................................................

หมายเหตุ นักเรียนปฏิบตั ิประพฤติตามรายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผา่ น
นักเรียนไม่ปฏิบตั ิประพฤติตามรายการประเมินไม่ถึง ๗๐ % ถือว่า ไม่ผา่ น

158

ภาคผนวก

ภาพ สื่อภาพเลื่อนประกอบการสอน

หน้าปก เร่อื ง บทเสภาสามคั คีเสวก

บทเสภาสามคั คเี สวก ตอน วิศวกรรมา

159
สาเหตใุ นการแต่ง
ลักษณะของบทเสภา

160
ลักษณะคาประพันธ์

เนื้อเรอ่ื งย่อ

161
บทเสภาสามัคคเี สวก ตอน วิศวกรรมา
บทวิเคราะห์ บทเสภาสามคั คีเสวก ตอน วิศวกรรมา

162

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3

กล่มุ สาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4

รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหัสวิชา ท 2๒๑๐๑ ชนั้

มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2

เรอ่ื งที่สอน ทดสอบหลงั เรยี น เร่อื ง บทเสภาสามัคคเี สวก ตอน วิศวกรรมา

จานวน ๕๐ นาที

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรแู้ ละตวั ชีว้ ดั
สาระท่ี ๑ การอา่ น

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนาไปใช้ตัดสินใจ
แก้ปัญหาในการดาเนินชีวติ และมีนิสยั รกั การอ่าน

ตวั ชี้วัด ท ๑.๑ ม.๒/5 วิเคราะห์และจาแนกข้อเท็จจริง ข้อมูลสนับสนุน และข้อคิดเห็น
จากบทความที่อ่าน
สาระท่ี ๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย
อย่างเห็นคณุ ค่าและนามาประยุกต์ใชใ้ นชีวติ จริง

ตวั ชี้วดั ท 5.1 ม.2/1 สรุปเนือ้ หาวรรณคดีและวรรณกรรมทีอ่ า่ นในระดับทีย่ ากขึ้น
ตัวชีว้ ัด ท 5.1 ม.2/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อา่ น

๒) สาระสาคัญ (องค์ความรู้)

การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (ทดสอบหลังเรียน) เป็นการทดสอบ
ความรู้ความเข้าใจของนักเรียนหลังเรียนเพื่อดูพัฒนาการของนักเรียนว่ามีความรู้ความเข้าใจ
ในเร่ืองของบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

163

๓.๑ ด้านความรู้ (K)
นักเรียนมคี วามรคู้ วามเข้าใจในเรือ่ ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

๔) ชิน้ งาน/ภาระงาน

- แบบทดสอบออนไลน์เรือ่ ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

๕) การวัดและประเมินผล

วิธีการ เครือ่ งมือ เกณฑ์

แบบทดสอบออนไลน์ แบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง นักเรียนทาคะแนนได้ตามเกณฑ์ร้อยละ

เรือ่ ง บทเสภาสามัคคี บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน ๖๐ ขนึ้ ไปของคะแนนเตม็ ถือวา่ ผา่ นเกณฑ์

เสวก ตอน วิศวกรรมา วิศวกรรมา

๖) สือ่ /อุปกรณ์/แหล่งการเรยี นรู้
- ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เร่อื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

๗) กิจกรรมการเรียนรู้
ขนั้ นา (๑๐ นาท)ี
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว
ทกั ทายนักเรียน
2. ครูชีแ้ จงรายละเอียดการทาแบบทดสอบ
ขัน้ สอน (40 นาท)ี
๑. ครใู หน้ กั เรียนทาแบบทดสอบโดยใช้ ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เรือ่ ง บทเสภา
สามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา
ขั้นสรปุ (10 นาท)ี
๑. ครูและนกั เรียนรว่ มกันอภิปรายการจัดการทดสอบในคาบนี้

164

บนั ทึกหลังการจัดการเรียนรู้

กลมุ่ สาระการเรียนรู้ภาษาไทย ภาคเรียนที่ 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั พะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 ท 22101 ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หน่วยการเรียนร้ทู ่ี 1 พินิจสมบตั ิวรรณคดี

แผนการจดั การเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ชั่วโมง

สอนวันที่ห นว่ ยการเรยี นรูท้ ่ี ๑ เรยี นรู้หลักป

สรปุ ผลหลงั การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแกไ้ ข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผ้สู อน

ขอ้ เสนอแนะครูพ่เี ลี้ยง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารยพ์ ี่เลี้ยง

165

ภาคผนวก

ภาพ ฟอรม์ แบบทดสอบออนไลน์

ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์ เรอ่ื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

166

ขอ้ สอบวัดผล

เรือ่ ง บทเสภาสามคั คีเสวก ตอน วศิ วกรรมา

รหสั วิชา ท 22101 รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ระดับชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2

จานวน 15 ข้อ คะแนน 3 คะแนน เวลา 30 นาที

คาส่ัง ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถกู ต้องที่สุดเพียงคาตอบเดียว

1. ใครคือผู้แตง่ บทเสภาสามัคคีเสวก

ก. พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หวั

ข. พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หวั

ค. พระบาทสมเด็จพระจลุ จอมเกล้าเจ้าอยู่หวั

ง. พระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หวั

2. คาว่า “เสวก” หมายถึงอะไร

ก. ข้าราชการในราชสานัก

ข. นักวิชาการทางประวัติศาสตร์

ค. บุคคลผมู้ ีความชานาญงานศลิ ป์

ง. บุคคลผู้มีความชานาญเกี่ยวกับดนตรี

3. สาเหตทุ ี่ทรงพระราชนิพนธ์บทเสภาสามคั คีเสวกตรงกับข้อใด

ก. เพื่อให้นกั ดนตรีได้แสดงทกั ษะเพิ่มเติม

ข. เพื่อใหเ้ หล่าเสนาได้แสดงความสามารถ

ค. เพื่อใชข้ บั เสภาปิดท้ายการแสดงระบาสามัคคีเสวก

ง. เพื่อใช้ขบั เสภาคัน่ ระหว่างการแสดงระบาสามัคคีเสวก

4. บทเสภาสามัคคีเสวกแบ่งเป็นกี่ตอน

ก. 2 ตอน ข. 3 ตอน

ค. 4 ตอน ง. 5 ตอน

5. ทรงพระราชนิพนธ์บทเสภาสามัคคีเสวกในขณะที่พักผ่อนอยู่ ณ ที่ใด

ก. พระราชวังดสุ ิต

ข. พระราชวังสนามจันทร์

ค. พระราชวังจนั ทรเกษม

ง. พระราชวังบวรสถานมงคล

167

6. เครอ่ื งประกอบจังหวะในการขับเสภาคือเครอ่ื งดนตรีในข้อใด

ก. กรบั ข. แคน

ค. โปงลาง ง. ระนาดเอก

7. เทพผใู้ ห้กาเนิดการก่อสร้างและช่างนานาชนิดคอื ใคร

ก. พระพรหม ข. พระอินทร์

ค. พระพนั วษา ง. พระวิศวกรรม

8. “ท้ังช่างป้นั ช่างเขียนเพียรวิชา อีกชา่ งสถาปนาถกู ทานอง

ท้ังช่างรูปพรรณสุวรรณกิจ ช่างประดิษฐ์รชั ดาสง่าผ่อง

อีกชา่ งถมลายลกั ษณะจาลอง อีกช่าชองเชิงรตั นะประกร”

จากบทรอ้ ยกรองขา้ งตน้ มีทั้งหมดกี่ช่าง

ก. 6 ช่าง ข. 7 ช่าง

ค. 8 ช่าง ง. 9 ช่าง

9. “ท้ังช่างรปู พรรณสุวรรณกิจ ช่างประดิษฐ์รัชดาสง่าผอ่ ง” คาว่า “ช่างรปู พรรณสวุ รรณกิจ”

หมายถึงอะไร

ก. ชา่ งทอง ข. ช่างเงนิ

ค. ช่างถม ง. ช่างก่อสร้าง

10. “แตก่ รุงไทยศรีวไิ ลทนั เพือ่ นบ้าน จึงมีช่างชานาญวิเลขา” คาว่า “วิเลขา” หมายถึงอะไร

ก. จติ รกร ข. ผู้ชานาญ

ค. งามยิง่ ง. ช่างเจยี รไนเพ็ชรพลอย

11. “ทั้งช่างปัน้ ช่างเขียนเพียรวิชา อีกชา่ งสถาปนาถูกทานอง” คาว่า “ช่างสถาปนา” หมายถึง

อะไร

ก. ชา่ งทอง ข. ช่างเงนิ

ค. ช่างถม ง. ช่างก่อสร้าง

12. “อนั ชาติใดไร้ช่างชานาญศิลป์ เหมอื นนารินไร้โฉมบรรโลมสง่า” จากบทร้อยกรองผู้แตง่

ได้เปรียบเทียบชาติทีไ่ ม่มชี ่างสรา้ งสรรค์ศิลปะเหมอื นกับอะไร

ก. คนที่ไม่ทันสมยั ข. ผู้หญิงทีไ่ ม่สวย

ค. คนจติ ใจดีมีเมตตา ง. คนป่าไพรทีไ่ ม่มีความเจริญ

168

13. “เหมอื นคนป่าคนไพรไม่รุ่งเรือง จะพดู ด้วยนั้นก็เปลืองซึง่ วาจา” จากบทร้อยกรองผู้แตง่

ได้เปรียบเทียบคนที่ดูถูกงานศลิ ปะเหมอื นคนประเภทใด

ก. คนที่ไม่ทันสมัย ข. คนทีไ่ ม่นา่ ไว้ใจ

ค. คนจติ ใจดีมีเมตตา ง. คนป่าคนไพรทีไ่ ม่มีความเจริญ

14. ข้อใดกลา่ วไม่ถกู ต้องเกี่ยวกับข้อคิดทีไ่ ด้จากบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน วิศวกรรมา

ก. ศลิ ปะเปน็ สิง่ น่าพึงใจ สวยงาม นามาซึง่ ความสขุ

ข. ศิลปะเปน็ เครื่องแสดงความเจรญิ และเกียรติภมู ขิ องประเทศ

ค. ศลิ ปะมีอยู่ในตัวทุกคนจึงไม่จาเปน็ ต้องรกั ษาหรอื อนุรกั ษ์

ง. ศลิ ปะแสดงให้เหน็ ถึงความเป็นชาติทีเ่ จริญจงึ ควรให้ความสาคญั

15. ศลิ ปะต่าง ๆ ใหค้ ณุ ค่าต่อมนษุ ย์ตรงกบั ข้อใด

ก. ใครใครเหน็ ไม่เป็นที่จาเริญตา เขาจะพากนั เย้ยใหอ้ บั อาย

ข. จาเริญตาพาใจใหส้ บาย อีกร่างกายก็จะพลอยสุขสราญ

ค. อนั ชาติใดไร้ศานติสขุ สงบ ตอ้ งมัวรบราญรอนหาผ่อนไม่

ง. อันชาติใดไร้ช่างชานาญศิลป์ เหมอื นนารินไร้โฉมบรรโลมสงา่

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

ข้อ ๑. ง ข้อ ๒. ก ข้อ ๓ ง ข้อ ๔ ค ข้อ ๕. ข
ข้อ ๖. ก ข้อ ๗ ง ข้อ ๘ ข ข้อ ๙. ก ข้อ ๑๐. ค
ข้อ ๑๑. ง ข้อ ๑๒. ข ข้อ ๑๓. ง ข้อ ๑๔. ค ข้อ ๑๕. ข

169

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3

กลมุ่ สาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4
ช้ันมธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2
รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 รหัสวิชา ท 2๒๑๐๑
จานวน 1 ชั่วโมง
เร่อื งที่สอน บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามคั คเี สวก

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรู้และตัวชี้วดั
สาระท่ี ๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย
อย่างเหน็ คุณค่าและนามาประยุกต์ใชใ้ นชีวติ จริง

ตวั ชีว้ ัด ท 5.1 ม.2/1 สรุปเนือ้ หาวรรณคดีและวรรณกรรมทีอ่ า่ นในระดบั ทีย่ ากขึ้น
ตวั ชีว้ ดั ท 5.1 ม.2/3 อธิบายคณุ ค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน

๒) สาระสาคัญ (องคค์ วามรู้)
บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก เป็นบทพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระ

มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่แสดงถึงพลังแห่งความสามัคคี รวมทั้งให้คติเตือนใจแก่ข้าราชการที่
ปฏิบัติหน้าที่ท้ังปวง โดยใช้ความเปรียบโดยเน้นย้าในเร่ืองความสามัคคีความปรองดองความ
จงรักภักดีและมีความสานึกในหน้าที่ของข้าราชการซึ่งสิ่งเหล่านี้ถือเป็นแบบอย่างที่ดีที่เราคน
ไทยควรนาไปปฏิบัติเพือ่ ใหป้ ระเทศชาติสงบสขุ และเจริญรงุ่ เรอื ง

๓) จดุ ประสงค์การเรียนรู้
๓.๑ ดา้ นความรู้ (K)
- นกั เรียนอธิบายรายละเอียดจากการอ่านบทเสภาสามคั คีเสวก ตอน สามัคคีเสวกได้
๓.๒ ด้านทกั ษะ/กระบวนการ (P)
- นกั เรียนสามารถจบั ใจความสาคญั ของบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวกได้
๓.๓ ด้านคุณลักษณะอนั พึงประสงค์ (A)
- นักเรียนเห็นความสาคญั ของของวรรณคดีและวรรณกรรมไทย

170

๔) ชิน้ งาน/ภาระงาน
-

๕) การวดั และประเมินผล

วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
นักเรียนส่วนใหญ่ปฏิบัติประพฤติตาม
สงั เกตพฤติกรรม แบบสงั เกตพฤติกรรม รายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผา่ น

นักเรียน นักเรียน

๖) สื่อ/อปุ กรณ/์ แหลง่ การเรยี นรู้
- สื่อภาพเลื่อน เรอ่ื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

๗) กจิ กรรมการเรียนรู้
ขั้นนา (๑๐ นาท)ี
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว
ทกั ทายนักเรียน
2. ครูเกริ่นนาการจัดการเรียนการสอนในคาบนี้ด้วยการต้ังคาถาม โดยใช้สื่อภาพ
เลื่อนประกอบการสอน
ครูตั้งคาถาม : “ไม่ควรเลือกทีร่ ักมกั ทีช่ ัง สามัคคีเป็นกาลงั พลังศรี ควรปรองดอง

ในหมู่ราชเสวี” จากข้อความดังกล่าวต้องการสะท้อนเร่อื งใด
: บทเสภาสามคั คีเสวกมีเน้ือเรือ่ งแบ่งออกเปน็ กีต่ อน

ขัน้ สอน (40 นาท)ี
๑. ครูอธิบายเนื้อหา ความรู้เบื้องต้นบทเสภาสามัคคีเสวก และบทเสภา ตอน วิศว
กรรมาโดยใช้สื่อภาพเลื่อน เร่ือง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก
ประกอบการสอน รายละเอียดของเน้ือหามีดังตอ่ ไปนี้ ประวัติผู้แต่ง สาเหตใุ นการแต่ง
ลักษณะของบทเสภา ลักษณะคาประพันธ์ เน้ือเรื่องย่อ บทเสภาตอนสามัคคีเสวก บท
วิเคราะห์
๒. ครูถามข้อสงสยั ของนกั เรียน และเสรมิ เนือ้ หาตลอดการนาเสนอนักเรียน
ขั้นสรุป (๑๐ นาท)ี
๑. ครแู ละนักเรียนรว่ มกันสรปุ เนือ้ หาการเรียนการสอนในคาบนี้

171

บันทึกหลังการจดั การเรียนรู้

กลุม่ สาระการเรียนรภู้ าษาไทย ภาคเรยี นท่ี 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั พะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 ท 22101 ชั้นมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หน่วยการเรียนรู้ท่ี 1 พินิจสมบตั ิวรรณคดี

แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ชั่วโมง

สอนวันที่ห น่วยการเรยี นรู้ท่ี ๑ เรยี นรู้หลักป

สรุปผลหลงั การจดั กิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..................................
ข้อเสนอแนะ/แนวทางแก้ไข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงชอ่ื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผูส้ อน

ข้อเสนอแนะครูพ่เี ลีย้ ง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารย์พีเ่ ลี้ยง

172

แบบสงั เกตพฤติกรรมนกั เรยี น
รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหสั วิชา ท 2๒๑๐๑

ชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 2/..... จานวน..............คน
สงั เกตพฤติกรรมระหว่างเรียนวนั ที่ ..........เดือน................................ พ.ศ. ........................

คาชี้แจง ให้ทาเครื่องหมาย ✓ ในช่องรายการสังเกตพฤติกรรมที่นกั เรียนปฏิบตั ิ

ที่ รายการประเมิน ผลการประเมนิ หมาย
เหตุ
ผ่าน ไมผ่ า่ น

๑ ตงั้ ใจเอาใจใส่และมีความเพยี รพยายามในการเรียนรู้

๒ มปี ฏสิ ัมพันธ์ต่อผู้สอนอยา่ งเหมาะสม

๓ ศึกษาค้นคว้าหาความรู้จากหนังสือ เอกสาร สิ่งพิมพ์ ส่ือ เทคโนโลยี
แหล่งเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใช้ส่ือได้อย่าง

เหมาะสม

๔ สามารถบันทึกสรุปความรู้ วิเคราะห์ ข้อมูลจากสิ่งที่เรียนรู้สรุปเป็น

องคค์ วามรู้

๕ แลกเปลี่ยนเรียนรู้ ด้วยวิธีการต่าง ๆ และนาไปใชใ้ นชีวิตประจาวนั ได้

๖ เคารพต่อความคิดเห็น ที่แตกต่างกัน

๗ มคี าถามที่ดี ตอบคาถามถกู ต้อง ทางานสง่ ครบตรงเวลา

๘ มมี นุษยส์ มั พันธ์ที่ดี และให้ความร่วมมอื ในการเรียน

๙ กล้าแสดงความคิดเห็นอยา่ งมีเหตผุ ล

๑๐ ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบียบ ข้อบงั คบั และข้อตกลงตา่ ง ๆ ของช้ันเรียน

ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมิน
(.................................................)

วันที่.................................................

หมายเหตุ นกั เรียนปฏิบตั ิประพฤติตามรายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผา่ น
นกั เรียนไม่ปฏิบัติประพฤติตามรายการประเมินไม่ถึง ๗๐ % ถือว่า ไม่ผ่าน

173

ภาคผนวก

ภาพ สือ่ ภาพเลื่อนประกอบการสอน

หน้าปก เรอ่ื ง บทเสภาสามคั คีเสวก ตอน วิศวกรรมา

บทเสภาสามัคคเี สวก ตอน วิศวกรรมา

174
ลกั ษณะคาประพันธ์
ลกั ษณะของบทเสภา

175
สาเหตุในการแต่ง
บทเสภาตอนสามคั คเี สวก

176
บทวิเคราะห์บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามคั คเี สวก
บทวิเคราะหบ์ ทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามคั คเี สวก

177

แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3

กลมุ่ สาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 รหสั วิชา ท 2๒๑๐๑ ช้นั มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2

เรอ่ื งทีส่ อน ทดสอบหลงั เรยี น เรอ่ื ง บทเสภาสามัคคเี สวก ตอน สามัคคีเสวก

จานวน ๕๐ นาที

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชีว้ ัด
สาระท่ี ๑ การอ่าน

มาตรฐาน ท ๑.๑ ใช้กระบวนการอ่านสร้างความรู้และความคิดเพื่อนาไปใช้ตัดสินใจ
แก้ปญั หาในการดาเนินชีวติ และมีนิสยั รกั การอ่าน

ตัวชี้วัด ท ๑.๑ ม.๒/5 วิเคราะห์และจาแนกข้อเท็จจริง ข้อมูลสนับสนุน และข้อคิดเห็น
จากบทความที่อ่าน
สาระท่ี ๕ วรรณคดแี ละวรรณกรรม

มาตรฐาน ท ๕.๑ เข้าใจและแสดงความคิดเห็น วิจารณ์วรรณคดีและวรรณกรรมไทย
อย่างเหน็ คุณค่าและนามาประยุกต์ใชใ้ นชีวติ จริง

ตวั ชี้วดั ท 5.1 ม.2/1 สรปุ เนือ้ หาวรรณคดีและวรรณกรรมที่อา่ นในระดบั ทีย่ ากขึ้น
ตวั ชี้วัด ท 5.1 ม.2/3 อธิบายคุณค่าของวรรณคดีและวรรณกรรมที่อา่ น

๒) สาระสาคัญ (องคค์ วามร)ู้

การทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน (ทดสอบหลังเรียน) เป็นการทดสอบความรู้
ความเข้าใจของนักเรียนหลังเรียนเพื่อดูพัฒนาการของนักเรียนว่ามีความรู้ความเข้าใจใน
เร่ืองของบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

178

๓.๑ ดา้ นความรู้ (K)
นกั เรียนมคี วามรคู้ วามเข้าใจในเรื่อง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

๔) ชิน้ งาน/ภาระงาน
- แบบทดสอบออนไลน์เรือ่ ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

๕) การวัดและประเมินผล

วิธีการ เครือ่ งมือ เกณฑ์

แบบทดสอบออนไลน์ แบบทดสอบออนไลน์ นักเรียนทาคะแนนได้ตามเกณฑ์ร้อยละ

เรือ่ ง บทเสภาสามัคคี เรื่อง บทเสภาสามัคคี ๖๐ ขึน้ ไปของคะแนนเตม็ ถือวา่ ผา่ นเกณฑ์

เสวก ตอน สามัคคีเสวก เสวก ตอน สามัคคีเสวก

๖) สื่อ/อุปกรณ/์ แหลง่ การเรยี นรู้
- ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เรื่อง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

๗) กิจกรรมการเรียนรู้
ขัน้ นา (๑๐ นาที)
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว

ทักทายนักเรียน
2. ครูชีแ้ จงรายละเอียดการทาแบบทดสอบ
ขน้ั สอน (๓๕ นาท)ี
๑. ครูใหน้ กั เรียนทาแบบทดสอบโดยใช้ ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์เรือ่ ง บทเสภา

สามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก
ขั้นสรปุ (๕ นาท)ี
๑. ครูและนักเรียนรว่ มกันอภิปรายการจัดการทดสอบในคาบนี้

179

บันทึกหลังการจดั การเรียนรู้

กล่มุ สาระการเรียนร้ภู าษาไทย ภาคเรียนท่ี 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลัยพะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ท 22101 ช้นั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 1 พินิจสมบตั ิวรรณคดี

แผนการจดั การเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ชัว่ โมง

สอนวันที่ห น่วยการเรยี นร้ทู ่ี ๑ เรยี นรู้หลักป

สรปุ ผลหลงั การจดั กิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผูส้ อน

ขอ้ เสนอแนะครูพเ่ี ลีย้ ง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงชอ่ื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารย์พีเ่ ลีย้ ง

180

ภาคผนวก

ภาพ ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์

ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์ เรอ่ื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

ฟอร์มแบบทดสอบออนไลน์ เร่อื ง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

181

ขอ้ สอบวดั ผล

เรื่อง บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก

รหัสวิชา ท 22101 รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 ระดับชั้นมธั ยมศกึ ษาปีที่ 2

จานวน 15 ข้อ คะแนน 3 คะแนน เวลา 30 นาที

คาสงั่ ให้นักเรียนเลือกคาตอบที่ถกู ต้องที่สุดเพียงคาตอบเดียว
1. บทเสภาสามัคคีเสวก แต่งเปน็ คาประพันธ์ประเภทใด

ก. กลอนเสภา
ข. กลอนบทละคร
ค. กลอนดอกสร้อย
ง. กลอนนิราศ
2. เชื่อกนั ว่าการขับเสภามีพฒั นาการมาจากอะไร
ก. การเล่านิทาน
ข. การสวดมนต์
ค. การร้องเพลง
ง. การละเล่นเพลงพื้นบ้าน
3. ขอ้ ใดแปลความหมายของคาศพั ท์ไม่ถูกต้อง
ก. ทรงธรรม์ หมายถึง พระมหากษตั รยิ ์
ข. พระทรงศรี หมายถึง พระมหากษัตรยิ ์
ค. ราชเสวี หมายถึง พระมหากษัตรยิ ์
ง. พระจกั รี หมายถึง พระมหากษัตรยิ ์
4. ขอ้ ใดกล่าวไม่ถูกต้องเกีย่ วกับบทเสภาสามัคคีเสวก
ก. เปน็ พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกล้าเจ้าอยู่หัว
ข. บทเสภาสามคั คีเสวกแต่งดว้ ยโคลงสีส่ ุภาพและกลอนสภุ าพ
ค. บทเสภาสามัคคีเสวกมีเน้ือเรอ่ื ง แบ่งออกเปน็ ๔ ตอน
ง. พระราชนิพนธ์บทเสภาขึ้นในระหว่างทีท่ รงพักผ่อนที่พระราชวังสนามจนั ทร์

182

5. เน้ือหาในบทเสภาสามคั คีเสวก ตอน สามคั คีเสวก แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างใครกับใคร
ก. พระมหากษัตรยิ ์กบั ประชาชน
ข. พระมหากษตั รยิ ์กับข้าราชการ
ค. ขา้ ราชการกบั ข้าราชการ
ง. ข้าราชการกับประชาชน

6. บทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามคั คีเสวก มแี นวคิดสาคัญอย่างไร
ก. การสมานสามัคคีในหมู่ช่างชานาญด้านศลิ ป์ทุกแขนง
ข. ความมีอารยธรรมของชาติและความเจรญิ รุ่งเรอื งของศิลปะ
ค. ความงามด้านศลิ ปะของไทยทกุ แขนงที่ควรส่งเสริมให้คงอยู่สบื ไป
ง. ความสามัคคีและความจงรักภักดีของข้าราชการที่มีต่อชาติและพระมหากษตั รยิ ์

7. บทเสภาสามคั คีเสวก ตอน สามัคคีเสวก มใี จความที่มงุ่ เน้นถึงใคร
ก. พระมหากษัตรยิ ์
ข. ความสามัคคี
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานกั

8. “ประการหน่ึงพึงคิดในจิตมั่น ว่าทรงธรรมเ์ หมอื นบิดาบงั เกิดหวั
ควรเคารพยาเยงและเกรงกลัว ประโยชน์ตวั นึกน้อยหน่อยจะดี”
คาว่า “ทรงธรรม์” ในบทรอ้ ยกรองหมายถึงใคร

ก. พระเจ้าแผน่ ดิน
ข. ปญั หาหรอื อุปสรรค
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานัก
9. “เมือ่ คลน่ื ลมแรงจัดซดั โซเซ เรอื จะเหล่ระยาคว่าไป” จากบทร้อยกรองได้เปรียบเทียบ
“เรือ” เหมอื นกบั อะไร
ก. พระมหากษัตรยิ ์
ข. ความสามคั คี
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานัก

183

10. “คอยต้ังใจฟังบังคับกัปปิตนั นาวานั้นจงึ จะรอดตลอดทะเล” จากบทร้อยกรองได้
เปรียบเทียบ “กัปปิตัน” เหมอื นกบั อะไร

ก. พระเจ้าแผน่ ดิน
ข. ความสามคั คี
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานัก
11. “เหล่าเสวกตกที่กะลาสี ควรคิดถึงหนา้ ทีน่ น้ั เปน็ ใหญ่” จากบทร้อยกรองได้เปรียบเทียบ
“กะลาสี” เหมอื นกบั อะไร
ก. พระเจ้าแผน่ ดิน
ข. ความสามัคคี
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานกั
12. “เม่อื คลื่นลมแรงจัดซัดโซเซ เรอื จะเหล่ระยาคว่าไป” คาว่า “คลื่นลมแรง” จากบทร้อย
กรองเปรียบเหมอื นกบั สิ่งใด
ก. พระเจ้าแผน่ ดิน
ข. ปญั หาหรอื อุปสรรค
ค. ประเทศชาติ
ง. ข้าราชการในสานัก
13. “เหมอื นลกู เรืออยู่ในกลางหว่างวารี จาตอ้ งมมี ิตรจติ สนิทกนั ” จากบทร้อยกรองได้ให้
ความสาคญั ในเรื่องใด
ก. ลูกเรือ
ข. ราชการในสานัก
ค. พระเจ้าอยู่หัว
ง. ความสามคั คี
14. ในเรือ่ งบทเสภาสามัคคีเสวก ตอน สามัคคีเสวก ข้อใดไม่ใช่สง่ิ ที่ข้าราชการควรปฏิบตั ิ
ก. ควรตระหนกั ในหน้าที่
ข. ควรทีจ่ ะสามคั คีปรองดองกัน
ค. ควรเลือกฝ่ายที่จะเคารพเช่อื ฟงั
ง. ควรเช่ือฟังคาสงั่ ของผบู้ งั คบั บญั ชา

184

15. “ควรเคารพยาเยงและเกรงกลวั ประโยชนต์ วั นกึ น้อยหน่อยจะดี” วรรคทีพ่ ิมพ์ตวั หนามี
ความหมายตรงกับการกระทาในข้อใด

ก. นาเดียยิม้ ให้กบั เพื่อนทุกคนเสมอ
ข. จีจี้มักจะทาการบ้านของตวั เองขณะทีเ่ พือ่ นทางานกลุ่ม
ค. นดิ มักอาสาเปน็ ตัวแทนชั้นเรียนไปเข้าร่วมประชมุ ต่าง ๆ
ง. วนิดามักจ้างเพือ่ นลงชือ่ เข้าร่วมกิจกรรมต่าง ๆ ทีไ่ ม่ได้ไปเข้าร่วม

เฉลยแบบทดสอบหลังเรียน

ข้อ ๑. ก ข้อ ๒. ก ข้อ ๓ ค ข้อ ๔ ข ข้อ ๕. ข
ข้อ ๖. ง ข้อ ๗ ง ข้อ ๘ ก ข้อ ๙. ค ข้อ ๑๐. ก
ข้อ ๑๑. ง ข้อ ๑๒. ข ข้อ ๑๓. ง ข้อ ๑๔. ค ข้อ ๑๕. ค

185

แผนการจดั การเรียนรทู้ ี่ 3

กลุม่ สาระการเรียนรู้ ภาษาไทย ภาคเรยี นท่ี ๑ ปีการศึกษา ๒๕๖4
ชัน้ มัธยมศกึ ษาปีท่ี 2
รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหัสวิชา ท 2๒๑๐๑
จานวน 1 ชัว่ โมง
เรอ่ื งที่สอน การเขียนจดหมายกิจธุระ

๑) สาระ/มาตรฐานการเรียนรู้และตวั ชี้วัด
สาระท่ี 2 การเขียน

มาตรฐาน ท 2.๑ ใช้กระบวนการเขียน เขียนสื่อสาร เขียนเขียนเรียงความ ย่อความ
และเขียนเรื่องราวในรปู แบบต่าง ๆ เขียนรายงานข้อมูลสารสนเทศ และรายงานศึกษาค้นคว้า
อย่างมปี ระสิทธิภาพ

ตัวชีว้ ดั ท 2.๑ ม. ๒/6 เขียนจดหมายกิจธุระ

๒) สาระสาคัญ (องค์ความร้)ู

การเขียนจดหมายกิจธุระเป็นจดหมายที่ใช้ติดต่อเร่ืองธุระ กิจการงานต่าง ๆ ระหว่าง
บุคคลหรือหน่วยงาน ในการเขียนจดหมายกิจธุระต้องคานึงถึงการใช้ถ้อยคาให้ชัดเจน รูปแบบ
ถูกต้อง ใช้ภาษาสภุ าพ เพื่อการสอ่ื สารจะได้สัมฤทธิผ์ ล

๓) จดุ ประสงค์การเรียนรู้
๓.๑ ดา้ นความรู้ (K)
- นักเรียนสามารถอธิบายรายละเอียดในเรื่องการเขียนจดหมายกิจธุระได้
๓.๒ ด้านทกั ษะ/กระบวนการ (P)
- นักเรียนสามารถบอกรูปแบบการเขียนจดหมายกิจธุระได้ถูกต้อง
๓.๓ ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
- นกั เรียนตระหนกั เห็นถึงความสาคัญของการเขียนจดหมายกิจธุระ

186

๔) ชิ้นงาน/ภาระงาน
-

๕) การวดั และประเมินผล

วิธีการ เครื่องมือ เกณฑ์
นักเรียนส่วนใหญ่ ปฏิบัติประพฤติตาม
สงั เกตพฤติกรรมนักเรียน แบบสงั เกตพฤติกรรม รายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผา่ น

นักเรียน

๖) สือ่ /อุปกรณ์/แหลง่ การเรยี นรู้
- สือ่ ภาพเลือ่ น เร่อื ง การเขียนจดหมายกิจธุระ

๗) กิจกรรมการเรียนรู้
ขัน้ นา (๑๐ นาท)ี
๑. ครูนานักเรียนเข้าร่วมห้องเรียนออนไลน์ผ่านโปรแกรม Microsoft team และกล่าว
ทกั ทายนกั เรียน
2. ครูเกริ่นนาการจัดการเรียนการสอนในคาบนี้ด้วยการตั้งคาถาม โดยใช้สื่อภาพ
เลื่อนประกอบการสอน
ครูต้ังคาถาม : การติดต่อส่อื สารทาได้โดยวิธีใดบ้าง
: จดหมายกิจธรุ ะกับจดหมายธุรกิจตา่ งกนั อย่างไร

ขน้ั สอน (40 นาท)ี
๑. ครูอธิบายเนื้อหา การเขียนจดหมายกิจธุระ โดยใช้สื่อภาพเลื่อน เร่ือง การเขียน
จดหมายกิจธุระ ป ระกอบ ก ารสอน รายละเอียดของเนื้อห ามีดังต่อไป นี้
ความหมายของจดหมายประเภทของจดหมาย ความหมายของจดหมายกิจธุระ
รูปแบบของจดหมายกิจธุระ ประเภทของจดหมายกิจธุระ หลักการเขียนจดหมาย
กิจธุระ มารยาทในการเขียนจดหมาย ส่วนประกอบของจดหมายกิจธุระ
๒. ครถู ามข้อสงสยั ของนักเรียน และเสริมเน้ือหาตลอดการนาเสนอนกั เรียน
ขนั้ สรปุ (๑๐ นาท)ี
๑. ครแู ละนักเรียนรว่ มกันสรุปเนือ้ หาการเรียนการสอนในคาบนี้

187

บันทึกหลังการจัดการเรียนรู้

กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย ภาคเรียนที่ 1 โรงเรยี นสาธิตมหาวิทยาลยั พะเยา

รายวิชา ภาษาไทยพื้นฐาน 3 ท 22101 ช้ันมัธยมศกึ ษาปีท่ี 2 ปีการศึกษา ๒๕๖4

หน่วยการเรียนรทู้ ่ี 1 พินิจสมบัติวรรณคดี

แผนการจัดการเรียนรู้ เรื่อง แนะนารายวิชา จานวน ๑ ชวั่ โมง

สอนวันที่ห นว่ ยการเรยี นรู้ท่ี ๑ เรยี นรู้หลักป

สรปุ ผลหลังการจดั กิจกรรมการเรียนรู้
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
..................................
ขอ้ เสนอแนะ/แนวทางแก้ไข

.................................................................................................................................
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงช่อื
(นางสาวศศิธร พิลึก)
ผู้สอน

ขอ้ เสนอแนะครูพเ่ี ลี้ยง
.................................................................................................................................

................................................................................................................................................
................................................................................................................................................

ลงชอ่ื
(นางสาวไพลิน อินคา)
อาจารยพ์ ี่เลีย้ ง

188

แบบสงั เกตพฤติกรรมนักเรยี น
รายวิชา ภาษาไทยพืน้ ฐาน 3 รหสั วิชา ท 2๒๑๐๑

ชั้นมัธยมศกึ ษาปีที่ 2/..... จานวน..............คน
สังเกตพฤติกรรมระหว่างเรียนวนั ที่ ..........เดือน................................ พ.ศ. ........................

คาชีแ้ จง ให้ทาเครือ่ งหมาย ✓ ในช่องรายการสังเกตพฤติกรรมที่นักเรียนปฏิบัติ หมายเหตุ

ที่ รายการประเมิน ผลการประเมนิ
ผ่าน ไมผ่ ่าน

๑ ตง้ั ใจเอาใจใส่และมีความเพยี รพยายามในการเรียนรู้
๒ มปี ฏสิ มั พันธ์ต่อผู้สอนอยา่ งเหมาะสม
๓ ศึกษาค้นคว้าหาความรู้จากหนังสือ เอกสาร สิ่งพิมพ์ ส่ือ เทคโนโลยี

แหล่งเรียนรู้ท้ังภายในและภายนอกโรงเรียน และเลือกใช้ส่ือได้อย่าง
เหมาะสม
๔ สามารถบนั ทึกสรุปความรู้ วิเคราะห์ ข้อมูลจากสิ่งที่เรียนรู้สรุปเป็นองค์
ความรู้
๕ แลกเปลีย่ นเรียนรู้ ด้วยวิธีการต่าง ๆ และนาไปใชใ้ นชีวิตประจาวันได้
๖ เคารพต่อความคิดเห็น ที่แตกต่างกนั
๗ มคี าถามทีด่ ี ตอบคาถามถกู ต้อง ทางานสง่ ครบตรงเวลา
๘ มมี นุษยส์ มั พนั ธ์ทีด่ ี และให้ความร่วมมอื ในการเรียน
๙ กล้าแสดงความคิดเหน็ อยา่ งมีเหตผุ ล
๑๐ ปฏบิ ัตติ ามกฎระเบียบ ข้อบังคับ และข้อตกลงตา่ ง ๆ ของช้ันเรียน

ลงชื่อ...................................................ผปู้ ระเมิน
(.................................................)

วนั ที.่ ................................................

หมายเหตุ นักเรียนปฏิบตั ิประพฤติตามรายการประเมินเกิน ๗๐ % ถือว่า ผ่าน
นกั เรียนไม่ปฏิบัติประพฤติตามรายการประเมินไม่ถึง ๗๐ % ถือว่า ไม่ผา่ น

189

ภาคผนวก

ภาพ สื่อภาพเลื่อนประกอบการสอน

หน้าปก เร่อื ง การเขียนจดหมายกิจธรุ ะ

ความหมายของจดหมาย

190
ความหมายของจดหมายกิจธุระ

รูปแบบของจดหมายกิจธุระ

191
ประเภทของจดหมายกิจธุระ
หลักการเขียนจดหมายกิจธุระ

192
มารยาทในการเขียนจดหมายกิจธุระ
สว่ นประกอบของจดหมายกิจธรุ ะ