Pilihan Raya Awal di Sarawak Pilihan Raya Awal diSabah
Di Sarawak, pilihan raya tempatan pertama Di Sabah pula, pilihan raya kerajaan tempatan pertama
diadakan pada 16 Disember 1962 di barvah Local
diadakan pada tahun 1 95 6 . Pi lihan raya ini Government Elections Ordinance untuk 118 kawasan
(rvard) di pihak berkuasa tempatan. Setiausaha Kolonial
diadakan sebagai persediaan awal ke arah bagi Kerajaan Tempatan selaku Penguasa Pilihan Raya
bertanggungjawab menjalankan pilihan raya tersebut.
berkerajaan sendiri. Pilihan raya diadakan Seramai 202 calon bertanding bagi 118 kawasan. Calon
bagi kawasan Kuching Municipal Council
di 53 kawasan menang tanpa bertanding.
(KMC) dan seterusnya bagi Sibu Urban
District Council (SUDC) pada tahun Parti Kawasan dimenangi
1957. Bagi pilihan raya KMC, Kuching USNO 54
dibahagikan kepada sembilan kawasan UNKO
Borneo Utara National Party 38
(ward). (BUNAP)
t,NPMP 29
Selepas pilihan raya, William Tan
dipilih sebagai Pengerusi pertama KMC Bebas 12
dan Ong Kee Hui sebagai timbalannya. 4
Bagi pilihan raya SUDC pula, Sibu
Pembahagian kerusi Majlis Undangan Borneo Utara
dibahagikan kepada sembilan kawasan. oleh Majlis Kebangsaan Perikatan Sabah
Keputusan pilihan raya tersebut [:*:* Parti Kerusi
USNO
meletakkan Ting Chew Huat sebagai 8
Pengerusi SUDC dan Timbalan Pengerusi UNKO 5
ialah John Loo Ling Chong. Tindakan BUNAP 4
mengadakan pilihan raya ini mendapat
sambutan baik daripada rakyat pelbagai UNPMP l
kaum kerana mereka boleh memilih wakil Srunber: Saimin Ginsari dan Joseph M. Fernando. "Donald Stephen
dalam kerajaan. dan Peranannya dalam Pembentukan Malaysia" dlm. Sejaraft, Jumal
Jabatan Sejarah Vol. 23 No- l, 2014.
oE-"J2.1"::"o..! Main Peranan (Role Play)
Simulasikan situasi ini di dalam kelas anda.
Pemilihan wakil yang berintegriti dan
mempunyai jati diri yang teguh adalah Proses di dalam Bilik Mengundi
penting untuk memastikan amalan
demokrasi diamalkan dengan baik Petunjuk g,
di negara kita. Pilihan raya ini membuka
peluang yang adil kepada rakyat untuk l. Kerani pengundian D
mengambil bahagian dalam politik 2. Tempat mengundi
3. Tempat kotak undi TD
tempatan dan mengamalkan demokrasi 4. Wakil parti politik
di negara ini. 5. Ketua bilik mengundi o
6. Keluar
rff-:*1
-. ,i.-. -.,."-
Dengan menggunakan pelbagai sumber,
bandingkan Pilihan Raya Majlis Perundangan Pilihan raya umum atau pilihan raya kecil di Malaysia
Persekutuan dengan pilihan raya pada masa ini
melibatkan enam peringkat, iaitu:
dari aspek:
l. Pengeluaran Writ (Suruhanjaya Pilihan Raya akan
. Parti yang bertanding
. Jumlah pengundi mengeluarkan rvrit/ surat kuasa untuk menjalankan
. Keputusan pilihan raya
. Jumlah kerusi yang dipertandingkan pilihan raya)
2. Penamaan Calon
3. Kempen Pilihan Raya
4. Pengundian
5. Penjumlahan Rasmi Undi
6. Pengumuman Keputusan Pilihan Raya
Sunilrur: spr.gov.my. Dicapai pacla I 2 Julai 201 9. 204
KPM
J) Penubuhan Mailis Perundangan Persekutuan
Setelah berlangsungnya Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955, negara kita melalui
satu perkembangan baharu dalam sejarah demokrasi negara. Berikutan kemenangtrn besar dalam
Pilihan Raya Persekutuan Tanah Melayu 1955, parti Perikatan membentuk Kerajaan Persekutuan.
Tunku Abdul Rahman dilantik sebagai Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu yan-s pertama.
MPP yang berperanan mengeubal undang-undang pentadbiran pada peringkat Persekutuan Tanah
Melayu turut mengalami perubahan dari segi bilangan keang-uotaannya.
Majlis Perundangan Persekutuan 1948
Majlis Pcrundangan Persekutuan (MPP) pada tahun 1948 terdiri daripada wakil peringkat
pentadbiran pusat, Majlis Negeri, anggota kerajaan pusat dan ahli tidak rasmi seperti yang berikut:
Komposisi ahli MPP Keanggotaan
52 Ahli tidak rasmi dilantik dalam kalan arakat tefientu
J ex io
9 Residen Ketua Setiausaha Setiausaha Kew dan Besar Persekutuan
2 Residen British mewakili sembilan buah lis Ne
11 orang
Wakil 'l- Selat. iaitu Pulau dan Melaka
Jumlah 77
Ahli rasmi dalam kalangan Pegarvai Pentadbiran Kerajaan
Majlis Perundangan Persekutuan 1 955
Selepas Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955. bcberapa pe.rubahan berlaku secara
berperingkat di negara kita.
Komposisi ahli MPP Keanggotaan
52 Ahli d melalui
35 orang Ahli lantikan mewakili kumpulan yang berkepentingan seperti keusaharvanan,
1om dan
11 orang Menteri Besar mervakili
2 orang Wakil Negeri-negeri Selat, iaitu Pulau Pinang dan Melaka.
€ .Iumlah 100
Sumber: Wan Junaidi Tunku Jaafar,2014. Evolusi Parlimen dan Evolusi Speaker Parlimen Malaysia. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa
lIH--l l dan Pustaka.
Kesan Penubuhan Mailis Perundangan Persekutuan
Kerajaan diketuai oleh Tunku Abdul Rahman sebagai Ketua Menteri dan akan mengambil alih tugas i
pentadbiran Tanah Melayu daripada Pesuruhjaya Tinggi British.
Proses pertukaran dan pembaharuan berlaku secara berperingkat dan men-eambil masa. Pesuruhjaya Tinggi
British masih memegang tampuk kepimpinan peringkat arasan yan_s menentukan hala tuju negara.
Kuasa pegarvai British kini beransur-ansur dipindahkan kepada rakyat tempatan. Namun begitu, masih
terdapat pegawai British yang berperanan sebagai penyelia atau penasihat bidang keselamatan. Susulan itu,
Sistem Ahli dimansuhkan.
Keanggotaar.r MPP menyaksikan perkembangan penting amalan pentadbiran demokrasi di negara kita.
Keadaan ini menggambarkan kejayaan Kerajaan Persekutuan yan-r dibentuk dan dipimpin oleh rakyat
tempatan, manakala ahlinya dipilih oleh rakyat.
A
KPM
ii T?
wi adalah hari yang, amat penting dalarn seittrah
ini. Pilihanral,o Persekutuan yang bartt
i
diadakan kini sudah menjadi sejarah. Buctt
s pertama kalinya Majlis ini bersidang sebagai
sebuah majlis yang nnjoriti ahlinva dipilih dan
f' saya berasa anxat hangga dan berbesar huti
Halimaton Abd Majid ketika mengangkat surnpah memegang jawatan Ketua Menteri. Kita telah
sebagai ahli MPP. Beliau merupakan ahli rvanita
sucttu peristitro )-ang amat penting dalam
pertama MPP. negara kita mencapai status berkeraiaan
dan merdeka. Ketika memikirkan ialan ttang
perlu di t e mp uhi, oas v- dap at mem b ay an g kan
pelbagai permasalahan s e rta ke s usahan,
tetapi saya c'ukup yakin bahaw'a dengan
adanya rasa muhibah, kesabaran dan
kea:uman, sertd rattg paling penting
sokongan Ahli Yang Kehormat dan
ralcltat, segala halangan dapat
ditempuhi dan segala masalah diatasi
Ucapan Tunku Abdul Rahman pada
Perasmian Majlis Perundangan
Persekutuan, 3l Ogos 1955.
sl' Yang Dipertua Majlis Perundangan Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Malaysia,2O07 . Merintis Denai ttDrr,,
E: Persekutuan. Raja Muhammad Uda Demokrasi. Kuala Lumpur: Arkib Negara Malaysia.
I menyampaikan ucapan kcpada MPP o
Tunku Abdul Rahman dalam ucapannya pada sesi
w yang baru ditubuhkan. pembukaan MPP pada 31 Ogos 1955, menyifatkan
I peristiwa ini sebagai "hari yang amat penting
Sebahagian daripada ahli MPP 1955. dalam sejarah Majlis ini" dan sebuah peristiwa
penting dalam perjuangan Tanah Melayu ke arah
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Malaysia,2007. Merintis
Denai Demokrasl. Kuala Lumpur: Arkib Negara Malaysia berkerajaan sendiri. Majlis yang baru ditubuhkan
Dengan pembentukan Majlis Perundangan ini telah bersidang buat julung-julung kalinya
di Dewan Tunku Abdul Rahman, Jalan Ampang,
Persekutuan ini, rakyat tempatan mula
Kuala Lumpur.
memainkan peranan yang penting dalam
pentadbiran. Pembentukan Majlis Perundangan Pada 1 1 September 1959. Pallimen
Persekutuan juga menunjukkan kompromi
melalui perkongsian kuasa antara kaum bagi Persekutuan Malaya ditubulrkan. Persidangan
mencapai kemerdekaan. peftamanya berlangsung pada 1 2 Septernber
l9-59 dan clirasmikan oleli Yang di-Pertuan
Agong peftama. Tuanku Abdul Rahman ibni
Almarhum Tr"tanku Muhammad.
9's,.x-phs 'a Membuat lnterpretasi yang arnat pcnting
Terangkan rnaksud "hari
d
dalam sejarah Majlis ini" yang diucapkan oleh
Tunku Abdul Rahrnan semasa pembukaan
M PP patla 3 I Ogos I 955 .
Siapakah wanita pertama menganggotai
MPP pada tahun 1955?
,A
KPM
8.4 Peranan Kahinet Pertama Persekutuan llanah Melayu
Kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu dibentuk selepas Pilihan Raya Umum 1955. Kabinet
pelbagai peranan ke arah berkerajaan sendiri. Tunku Abdul Rahman dilantik
dan berkuasa menubuhkan kabinetnya sendiri bagi memastikan pentadbiran
Kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu.
NAMA JAWATAN
Ketua Menteri
Tunku Abdul Rahman Putra Al-Haj Menteri Pelajaran
Dato'Abdul Razak Hussein
Dato' Sulaiman Dato'Abdul Rahman Menteri Kerajaan Tempatan dan Perumahan dan
Dr. Ismail Abdul Rahman Menteri Tanah dan Galian
H.S. Lee Menteri Pengangkutan
Sardon Jubir Menteri Kerja Raya
V.T. Sambanthan Menteri Buruh
Menteri Kesihatan
Sunrber'. rvrvw.arkib.gov.rny. Dicapai pacla 20 Julai 2019. Menteri Pos dan Telekom
Menteri Pertanian
@ Peranan Membincangkan soal kewangan
Kabinet dan keperluan orang tempatan
o Pefiama
dalam perkhidrnatan awam.
Model \l'estminster Membincangkan isu
Sistem pemerintahan keselamatan dalam negeri Menyambung sistem yang
demokrasi mengikut diguna pakai dalam Majlis
Britain. dan pertahanan.
Mesyuarat Persekutuan
Kuasa Veto yang berasaskan
Hak atau kuasa penuh
Model Westminster.
yang diberi kepada
Mengurangkan kuasa
pihak tertentu sahaja, pentadbiran British.
kuasa pembatal. Meminta Kuasa Veto
Pesuruhjaya Tinggi
dibatalkan.
Seba-qai Ketua Menteri, Tunku Abdul Rahman bertanggungjawab menunaikan mandat
daripada rakyat untuk mencapai kemerdekaan. Menteri Pelajaran, Dato'Abdul Razak Hussein
pendidikan' Menteri
p-Buulriuhb,erperanan penting untuk membina bangsa yang bersatu melalui sistem dengan menteri lain
bersama-sama
V. T. Sarnbanthan pula melaksanakan tugas teralvalnya
untuk menjadikan perkhiclmatan awam bercorak tempatan. Beliau mengurangkan pegawai Eropah
dalam Malayan Civil Service (MCS) secara berperingkat.
Begitu juga Leong Yew Koh sebagai Menteri Kesihatan yang bertanggungjawab memenuhi
manifesto Parti Perikatan. Beliau dikehendaki menjalankan rancangan secara meluas dengan
meningkatkan mutu perkhidmatan perubatan dan kesihatan secepat mungkin dalam tempoh negara
menuju berkerajaan sendiri.
rq
I
1
.1 t,:
w1 Y"
Y- I*-i''f |/*
Kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu selepas Pilihan Raya Umum 1955. EED
Ducluk diri kiri: C.T. Thomas, H.S. Lee, Tunku Abdul Rahman, Sir Donald MacGillivray' D.C. Watherston' M'J' Hogan o
dan Dr. Ismail Abdul Rahman.
Berdiri dua dari kiri: Dato' Abdul Razak Hussein, O. Spencer. Abdul Aziz, A.H.P. Humphrey, Sulaiman Dato' Abdul
Rahman, V.T. Sambanthan" Sardon Jubir, Leong Yew Koh, Ong Yoke Lin dan Too Joon Hing'
Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Malaysia.2007. Merintis Denai Dentokrasl. Kuala Lumpur: Arkib Negara Malaysia'
T
Kabinet pertama Persekutuan Tanah Melayu
memperlihatkan barisan pemimpin yang berwibawa' Bagaimanakah warganegara boleh
Mereka berusaha membangunkan negara menerusi
jawatan yang diamanahkan, di samping bekerjasama dan menggunakan hak dan tanggungiarvab
berkongsi kuasa antara satu sama lain. untuk memilih wakil dalam Pilihan
raya bagi kesejahteraan negara?
Sebagai warganegara yang bertanggungjawab, kita rf{\";,i3s--'i
perlulah memanfaatkan pilihan raya bagi memilih wakil
Meneroka Buki
dan pemimpin negara. Hakrakyat untuk membuatpilihan Buktikan kabinet pertama berjaya
hendaklah digunakan dengan bijak bagi meneruskan ,Amewuiudkan kompromi antara kaum.
amalan sistem demokrasi di negara kita.
KPM
lmbas
PITIHAN RAYA
Perkembangan Pilihan Raya di Persekutuan
Tanah Melayu
I
F
&
$
p
6E€ r ...PenKMMuebaasujjallhiisnsaPnPPeeeMnrruuuannbddjulaaihsnnaggnPaaeMnnrauPPjneelidrrsssaeePnkkeguurattuuunnaadnnPan11e99gr45as85nekPuetruseaknutuan I
ffi
t aPeranan Kabinet Pertama Persekutuan fld
Ilanah Melayu
L ili+
ffi
ff
w
gA
KPM
t! Pembelaiaran Abad Ke-21
Aktiviti 1: Meja Bulat Serentak (Simultaneous Round Thble)
Arahan:
1. Murid berada dalam kumpulan. Setiap murid menulis respons kepada soalan yang diberikan.
2. Kemudian, mereka mengedarkan catatan yang dibuat mengikut pusingan jam supaya setiap
ahli pasukan dapat menambahkan atau membetulkan apa-apa yang dicatat.
3. Wakil kumpulan akan membentangkan jawapan masing-masing.
Situasi l: Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan (MPP) 1955
Salah satu tempat mengundi dalam Pilihan Penggunaan poster ketika kempen Pilihan
Raya MPP 1955. Raya MPP 1955.
Sumber. Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Sumber: Arkib Negara Malaysia.
Merdeka Obor Satu Perjuangan. Kuala Lumpur:
Jabatan Warisan Negara.
Situasi 2: Pilihan Raya 2018
b DE:!
+
,
Salah satu tempat mengundi dalam pilihanraya. Penggunaan bendera ketika kempen pilihan raya
masa kini.
Sumber'. Pusat Maklumat Utusan dan Unit Foto Utusan Melayu (M) Bhd.
www.kosmo.com.my/.iurnal/citra-demokrasi-rakyat-malaysia-1.671137. Dicapai pada 12 Ogos 2019.
Berdasarkan gambar di atas, jawab soalan yang berikut:
1. Bandingkan Situasi 1 dengan Situasi 2.
2. Adakah penggunaan poster masih relevan dalam pilihan raya kini?
Berikan alasan anda.
3. Bagaimanakah situasi pilihan raya yang akan berlaku pada masa depan? Berikan
gambaran anda. M
I(PM
\
H Pen:belaiaran Abad Ke-21
A&tiviti 2: Fail Ed*r (Tkvefting FiIe]
Arahan:
l. Murid dikehendaki berada dalam kumpulan. Setiap kumpulan diberikan saru fail yang
mengandungi soalan untuk dibincangkan dan dicatatkan.
2. Setelah l5 minit hingga 20 minit, soalan dan catatan jawapan dimasukkan semula
ke dalam fail lalu diedarkan kepada kumpulan lain.
3. Setiap kumpulan yang mendapat fail baharu daripada pasukan lain akan membaca jawapan
yang diberikan. Mereka boleh menambahkan, membaiki atau menyatakan pandangan pada
jawapan dalam fail tersebut.
4. Setelah setiap kumpulan memberikan respons kepada jawapan, guru akan mengadakan
perbincangan dan membuat rumusan.
E I
E Sumber: www.arkib.gov.my/web/guest/pilihanraya-umum-pertama-1955. Dicapai pada 12 Jiulai2}l9.
l
Soalan: I
(a) Apakah maksud manifesto?
(b) Mengapakah Parti Perikatan menggunakan manifesro di atas?
(c) Bagaimanakah sesuatu manif'esto dapat mempengaruhi pengundi?
(d) Mengapakah sesebuah parti perlu berusaha menunaikan manifesto mereka?
BA
KPM
I Pemahaman dan Pemikiran Kritis
I Apakah pilihan raya yang terawal di negara kita?
A. Pilihan raya negeri
B. Pilihan Raya Perbandaran George Torvn
C. Pilihan Raya Majlis Bandaran Johor Bahru
D. Pilihan Raya Majlis Perbandaran Kuala Lumpur
2. Ganrbar I menunjukkan pengundi sedang membuang undi.
Gambar I EED
Apakah nilai yang ditunjukkan daripada Gambar 1?
A. Prihatin
B. Pemurah
C. Berhemah tinggi
D Bertanggungjawab
3. Gambar 2 menunjukkan Ahli Kabinet Kerajaan Persekutuan 1955
F
Gambar 2
Mengapakah kabinet pertama ini penting kepada negara kita?
A. Penyatuan parti politik
B. Menunjukkan kompromi antara kaum
C. Mengukuhkan kuasa Raja-raja Melayu
D. Pertambahan kuasa Pesuruhjaya Tinggi
KE
KPM
Pemahaman dan Pemikiran Kritis
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Sumb e r. Malay sia. Jabatan Muzium
Malaysia. 2007. Meri ntis Denai Malaysia,2003. Di Axs Runulan Kon
Demokrasi. Kuala Lumpur: Arkib
Negara Malaysia. Melaka Kia Diilan Negara Baru.Kttala
Lumpur: Jabatan Muzium Malaysia.
Sumber. Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Merdeka Obor Satu Perjuangan.Ktala
Lumpur: Jabatan Warisan Negara.
4 Gambar di atas menunjukkan kempen Pilihan Raya Umum 1955.
Berdasarkan gambar di atas, jawab soalan yang berikut:
(a) Bagaimanakah kempen pilihan raya dijalankan?
(b) Adakah strategi berkempen seperti gambar di atas masih berlaku dalam pilihan raya kini?
Berikan penjelasan anda.
(c) Cadangkan strategi berkempen dalam pilihan raya pada masa depan.
l;,
Sumber'. Malaysia. Jabatan Muzium Malaysia, 2N3. Di Atas Runtuhan Kota Melaka Kita Dirik"an Negara Baru. Kuala Lumpur:
Jabatan Muzium Malaysia.
5 Gambar di atas menunjukkan proses mengundi, penghantaran peti undi dan pengiraan undi
pada pilihan raya sekitar tahun 1950-an.
(a) Mengapakah ketiga-tiga proses di atas perlu dikawal ketat?
(b) Dengan menggunakan pelbagai sumber, bandingkan situasi mengundi pada masa dahulu
dengan kini. Mengapakah wujud perbezaan tersebut?
(c) Berdasarkan pengetahuan anda, ceritakan proses pilihan raya yang dijalankan di negara kita.
tsA
KPM
Nilai, Patriotisme dan Iktibar
o Kesanggupan penduduk di negara kita bertolak ansur antara kaum dalam menjayakan pilihan
raya dengan harmoni.
a Kesungguhan pemimpin negara berusaha membentuk kerjasama mentadbir negara agar
keamanan dan kemakmuran berterusan.
a Kita hendaklah bijak menggunakan hak untuk memilih wakil bagi menyuarakan pendapat
kita melalui pilihan raya.
Diri dan keluarga
Kita hendaklah menunaikan tanggungjawab mengundi dengan bijak dan tidak mensia-siakan
peluang menegakkan demokrasi di negara kita melalui pilihan raya.
Negara
Dalam dunia yang berwadahkan media sosial, kita bertanggungjawab menggunakan media sosial
dengan bijak bagi mengelakkan unsur negatif demi kesejahteraan negara.
t &
_,#, *'
tT il lI:{;I
.! LT
E fl ;i L
.}
Rakyat menunaikan hak dan tanggungjawab sebagai pengundi.
Sumber: Pusat Maklumat Utusan dan Unit Foto Utusan Melayu (M) Bhd
tsA
KPM
{T w t ?..,
I
Ww.*,. ?
t"
*
rffi
*,
& *t lB)
w
i# * 4
tY* tfi*) t
* $
tjr
,
It w
D
ei.,*
D
PERLE )) t? ,
,i. il,HERSEKUTUAN
TAIUAII M E */
S**mpsi*
Kesungguhan Raja-raja Melayu, para pemimpin dan rakyat dalam usaha menuntut kemerdekaan
telahmembawa misi kemerdekaan ke London. Misi rombongan ini berjaya mendapatkan persetujuan
kerajaan British untuk memberikan kemerdekaan kepada negara kita melalui Perjanjian Kemerdekaan
Tanah Melayu. Berikutan persetujuan ini dan setelah mendapat persetujuan Raja-raja Melayu, maka
Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu dibentuk yang akhirnya rnenghasilkan
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957. Sementara itu, Perjanjian Persekutuan Tanah
Melayu ditandatangani bagi membentuk sebuah negara yang merdeka. Kandungan perjanjian ini
berjaya menunjukkan nilai toleransi dan pengorbanan serta permuafakatan rakyat derni kestabilan
dan kemakmuran negara.
Perundingan antara Rombongan Kemerdekaan Rundingan Kemerdekaan I
pihak Raja-raja bertolak dari Singapura. di London.
Melayu dengan t
Perikatan. 1 Januari 1956 Pernbent ukan Suruhanjaya
r-T- Perlembagaan.
18 Januari-6 Februari 1956
*
*/a,,
w
,'A i 1.h. .*-.l )
dr
KPIVT --x
,l ry"A 1
\-, t
tW1,I I
,
& I nti Pati
e*' 1. Usaha rundingan kemerdekaan.
,? 2. Peranan Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu.
3. Langkah penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu yang merdeka.
4. Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu.
Elemen Kewarganegaraan
dan Nilai Sivik
l. Menghormati keputusan pemimpin negara.
2. Permuafakatan untuk kestabilan negara.
3. Sikap keterbukaan untuk kemajuan negara.
4. Menjunjung keluhuran perlembagaan.
sw ,"KPS Kemahiran Pemikiran Sejarah
t,n \*ts l. Memahami kronologi langkah penggubalan Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu yang merdeka.
2. Meneroka bukti permuafakatan antara rakyat untuk
kestabilan negara.
3. Membuat imaginasi kesungguhan pemimpin pelbagai kaum
berusaha mewujudkan negara yang stabil.
4. Membuat interpretasi tentang kepentingan Perjanjian
Persekutuan Tanah Melayu.
5. Membuat rasionalisasi perlunya toleransi antara kaum demi
kestabilan negara.
I Mei1957 @l&ffitrINd @n
Rombongan Tunku Abdul Rahman i,b*t38bd-
ke London untuk menambah baik ary**d*bb
ab.*3-
kandungan draf Perlembagaan .ry**b*.
Persekutuan Tanah Melayu. a,^,***
tulfu.#Ek
hh***t*-*e*d**e
3k5*.
er+€lrlP*r*5t!s*t!u-rrqdrdlrJr's
b*.r9ffids&ud4
k.!tcr,rlE,-@rq
a.r'EtueDl'd,*
tl4@nl*16@
d,t.,d*lwtu'rBl*
&.Dl&
31 1957
Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu merdeka berkuat kuasa
secara rasmlnya.
gA
I{PM
}) Usalra Rundingan Kemerdekaan
Pihak Raja-raja Melayu serta para pemimpin yang dipilih oleh rakyat dan pihak British mengadakan
beberapa rundingan dalam usaha merintis jalan ke arah kemerdekaan. Sementara itu, beberapa
perubahan di dalam dan di luar negara mempengaruhi usaha kemerdekaan negara kita.
cc ] c)
] c)
Keadaan selepas Perang Kerajaan British memberikan Pilihan Raya Umum 1955
Dunia Kedua rnenyaksikan jarninan baharva mereka akan
menjadi asas pembentukan
usaha membebaskan negara membantu Persekutuan Tanah
perlembagaan ke arah
daripada penjajaharr seperti Mcla; u urttuk berkenrjairn
di Mesir, lndia, Bunna dan sendiri secepat murrSkin. berkerajaan sendiri.
Filipina. Rakyat bangkit
menentang penjajah dan
mencapai kemerdekaan.
cc3) ccf]
Kepentingan Tunku Abdul Rahman dan wakil Raja-raja Melayu
rundingan
o menjelaskan perlunya misi rundingan di London bagi
kemerdekaan antara membincangkan hal keselamatan, hubungan British-Tanah
wakilRaia-raia Melayu dan soal berkaitan dengan perlembagaan negara
yang akan merdeka.
Melayu dengan wakil
Parti Perikatan Ketika ini, wakil Raja-raja Melayu dan wakil Parti Perikatan
ngt mendapat sokongan segenap kaum tanpa mengira ideologi parti
politik. Antara pihak yang menyokong perundingan ini termasuklah
H E.E.C. Thuraisingham, wakil orang Ceylon. Ketua Parti Rakyat,
iaitu Ahmad Boestamam, pemimpin Parti Negara, wakil Parti
Buruh dan wakil kaum Serani turut menyokong perundingan ini.
Ahmad Boestamam menyeru agar rakyat menyokong usaha
rombongan ke London ini.
Wakil Raia-raja Melayu Wakil Parti Perikatan
Menteri Besar Perak: Tunku Abdul Rahman
Dato'Panglima Bukit Gantang, iaitu Dato'Haji Wahab
Abtl Aziz Dato' Abdul Razak Hussein
H.S. Lee
Menteri Besar Selangor: Dr. Ismail Abdul Rahman
Encik Abdul Aziz Abdul Majid
Menteri Besar Johor:
Dato'Mohamad Seth Mohammad Said
Menteri Besar Kelantan:
Dato' Nik Ahmad Kamil Haji Mahmood
Sumber'.Ibrahim Mahmood, 1981 . Sejarah Perjuangan Bangsa Melaya. Kuala Lumpur: Penerbitan Pustaka Antara
BA
KPM
(-'"\ ls.- ini tiba \5
0 di London pada / O
"+' *$l4Januari 1956 p
D. \ F Tunku Abdul Rahman
berangkat dari Kuala Lumpur
\ \ ke Singapura dengan menaiki
kapal terbang.
*(\
\ KARACHI q
ini sing-rah t
di Karachi, Pakistan.
Kemudian, mereka t
menaiki kapal terbang
menuju ke [.ondon.
Petun uk: Perjalanan ke London laut, M.V. Asia berlepas dari ct
Perjalanan pulang ke Kuala Lumpur Pelabuhan Tanjung Pagar,
III Singapura dengan membawa p
III semangat merdeka.
Perjalanan rombongan rundingan kemerdekaan ke London.
Sumber: Diubah suai daripada Jabatan Muzium Malaysia,2Cf3. Di Atas Runtuhan Kota Melaka Kita Dirikan Negara Baru.Kuala
Lumpur: Jabatan Muzium Malaysia.
Sebanyak l0 ribu orang Rombongan kemerdekaan
ke London
dianggarkan menghantar
rombongan kemerdekaan
ke London di Tanjung
Pagar, Singapura
Rombongan kcrnerdekaan Tanah Melayu diketuai tt;s;t
oleh Tunku Abdul Rahman. Beliau merancang
perjalanan rombongan ke Karachi dengan menaiki r -'4
kapal laut. Tujuan beliau menyusun perjalanan
sebegini a-ear dapat lnenggunakan masa pelayarall l,r::i
untuk berbincang dengan r.vakil Raja-raja Melayu.
Tunku Abdul Rahman berbuat dernikian bagi (E'
rnendapatkan persetujuan supaya kedua-dua pihak
t '\
t dapat rnenyusun stratcgi bersama-sama apabila
t berunding dengan kerajaan British.
9;
.a
tt
k1
a
&
Rombongan Merdeka ke London' Dengan menggunakan peta pemikiran yang scsuai,
I akarkan per.ialanan rombon gan kemerdekaan dari
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Malaysia,20O6. Arkib Warisan Kuala Lumpur ke London mengikut kronologi.
Eksklusif. Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors tsA
KPM
Sdn. Bhd.
Rundingan kemerdekaan berlangsung dari l8 Januari 1956 hingga 6 Februari 1956, antara rvakil
Raja-raja Melayu, Parti Perikatan dengan British di Lancaster House, London. Ketika membalas
ucapan alu-aluan daripada kerajaan British, Tunku Abdul Rahman telah menyatakan:
E
Rombclngan saya sedang berusaha bagi rnenclapatkan taraf berkera.jaan
sendiri untuk Persekutuan Tanah Melayu dengan serta-merta dan
kemerdekaan penuh pada tahun hadapan.
il;r"w]4+-[t'!T\:[email protected] Perkara yang Tanah
dirundingkan
Ahli Majlis Eksekutif, selain Ketua dan disepakati Menghapuskan jawatan Setiausaha
Setiausaha dan Peguam Negara Kewangan dan digantikan dengan
dilantik oleh Pesuruhjaya Tinggi di London Menteri Kewangan.
dengan nasihat Ketua Menteri. Menuntut agar Menteri Hal Ehwal
Kerajaan Persekutuan Tanah 1t Ekonomi hendaklah dalam kalangan
Melayu harus memberikan ganti rakyat Persekutuan Tanah Melayu.
rugi kepada pegawai British yang Menginginkan Menteri Pertahanan
diberhentikan. daripada rakyat Persekutuan Tanah
Mengadakan Perjanj ian Pertahanan Melayu menggantikan Pengarah Gerakan
yang disandang oleh pegawai British.
dan Bantuan Bersama antara
Menuntut tarikh kemerdekaan tidak
Persekutuan Tanah Melayu dengan lewat dari 31 Ogos 1957.
British. Berunding tentang isu Suruhanjaya
m. Pihak British dan Komanwel Perlembagaan, kewangan, keselamatan
dalam negeri dan perkhidmatan awam.
akan memberikan bantuan seperti
pertahanan kepada Persekutuan
Tanah Melayu.
ct) WA Dalam rundingan merdeka ini, segala
',k&, "'*"..
perbincangan dihasilkan dalam satu laporan
,@ Sheikh Abdullah Fahim
setebal 20 halaman Misi rombongan dari
Penetapan tarikh Kemcldekaan Persekutuan Tanah Persekutuan Tanah Melayu ini juga berjaya
mendapatkan persetujuan kerajaan British
Melayu pacla 3l Ogos 1957 ditentukan selcpas untuk memberikan kemerdekaan kepada
Tanah Melayu melalui satu perjanjian yang
Tunku Abdul Rahman dar.r beberapa pernirnpin yang lain dikenali sebagai Perjanjian Kemerdekaan
meminta pandangan claripada Sheikh Abdullah Fahim, Tanah Melayu pada 8 Februari 1956.
Dalam rundingan ini, kedua-dua pihak
ulama besar dari Kepiila Batas. Pulau Pinan-{.
bersetuju untuk membentuk Suruhanjaya
Smnlpr: rvrvrv.arkib.qor'. my. Dicapai pada l3.tulai 2019. Perlembagaan yang berperanan merangka
perlembagaan bagi negara kita.
Laporan akhbar luar negara.
tsA
KPM
I Sambutan Bersejarah
Sambutan Bersejarah di Melaka
Tunku Abdul Rahman dan rombongan merdeka selamat
tiba di Lapangan Terbang Batu Berendam, Melaka pada
20 Februari 1956. Rombongan merdeka diarak hingga
ke Padang Banda Hilir, Melaka. Lebih kurang 100 ribu
orang datang dengan menaiki bas. lori dan berjalan kaki dari
seluruh negara. Mereka berkumpul untuk mendengar ucapan
pengumuman tarikh kemerdekaan. Tunku Abdul Rahman
memaklumkan bahawa melalui Perjanjian Kemerdekaan,
negara kita akan diberikan kemerdekaan pada 3l Ogos 1957.
Serentak dengan pengumuman itu, rakyat yang membanjiri
Padang Banda Hilir, Melaka, melaungkan "Merdeka"
dengan bergemuruh. Langkah menuju kemerdekaan ini
memperlihatkan gandingan kesungguhan semua pihak.
Ketibaan rombongan merdeka diarak hingga Lantaran itu, keputusan yang dipilih oleh pemimpin negara
ke Padang Banda Hilir, Melaka.
harus dihormati supaya keharmonian berkekalan selamanya.
E'
3r
Leong Yew Koh berucap di Padang Ghafar Baba, mengetuai perhimpunan V.T. Sambanthan menyambut
Banda Hilir. Melaka. kepulangan Tunku Abdul Rahman
di Padang Banda Hilir. Melaka. dengan kalungan bunga.
4.}f m
Hl-l
t'^,
b
&
wi tt.
Memorial Pengisytiharan Kemerdekaan. Tunku Abdul Rahman tr
Bangunan ini menempatkan sejarah perjalanan negara memberikan isyarat .t
ke arah kemerdekaan negara. Memorial ini dinamakan
kemerdekaan kini
sedemikian bagi memperingati peristiwa pengumuman
kemerdekaan Tanah Melayu yang dibuat oleh Tunku dalam genggaman.
Abdul Rahman.
W,?i,'@,.. *xtli{er t: M*Wal{i r,laba&n l\4.s?i$i1irMalayrii4; :
.!amler: www.arkib.gov.my. Dicapai pada 4 Oktober 2019. ,''&uittak@ .'Ke\a.,,*4g. !$k*,'l Xii&., gqiken,: Nis$tq.:.:Sqll.;:'.W**&
Jqb'i@!{tr:il*"ntat4yriqr,
::l:l
., , I4qlpur: :,, ,: ': r:
1-'
1
BA
KPM
}) Reranan $uruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
Berikutan persetujuan di London, maka pada [J Mac l9-56. setelah mendapat persetujuan Ra.ia-raja
Melayu, kerajaan British mengumumkan pembentukan Suruhanjaya Perlembagann Persekutuan
Tanah Melayu atau Suruhanjaya Rcid. Suruhanjaya ini memulakan tugasnya pada akhir bulan
Jun l9-56.
Antara tugas suruhanjaya ini termasuklah membincangkan, menyuslln cian meranska
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu yang merde ka. Terma Rujukan Suruhanjaya Perlemba-eaan
Persekutuan Tanah Melayu dalam menjalankan peranannya adalah seperti yang berikut:
1.t* ?s
Mernberikan cadangan terhadap Perlernbagaan
Memeriksa aturan perlembagaan yang Persekutuan sebagai unit tung-ual, bebas
wujud di scluruh Tanah Melayu, mengarnbil dan berkerajaan sendiri dalarn lingkungan
kira kedudukan dan martabat Ratu England
Komanrvel berdasarkan Demokrasi Berparlimen
dan Raja-raja Melayu. Y dengan dua Dewan Perundangan.
@ @ Melindungi kedudukan Ra.1a-raja Mclayu
sebagai Raja Berperlernbagaan di neeeri
Mervujudkan kerajaan pusat yang kuat masing-masing.
dengan kerajaan negeri ju-ea rnempunyai
autonomi tertentu.
#5ji
Mencadangkan satu.iawatan bagi ketua ncgara.
iaitu Yang di-Pertuan Bcsar (kentudiannra
dikenali sebagai Yang di-Pertuan .A.sons )
untuk Persekutuan Tanah Melayu.
E') Dengan menggunakan peta pemikiran yane sesuai. @
bina Terma Rujukan Suruhanjaya Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu dan peranannya.
Mengadakan satu bentuk kervargiinesaraan
bagi Persekutuan Tanah Melal u.
Anggota Suruhanlaya Perlembagaan Persekutuan 7-#;;
yang dilantik ini berkongsi latar belakang pengajian
dalam bidang undang-undang dan berpengalaman Menjaga kedudukan istimewa orang
dalam sistem Perundangan Komanr,vel yang sama. Melayu dan kepentingan sah kaum lain.
WA
KPM
Tugas Suruhanjaya Perlernbagaan Persekutuan Tanah Melayu adalah seperti yang berikut:
1 Gerak Keria 3
Suruhanjaya
Meminta cadangan Perlembagaan Mengadakan
daripada semua penduduk Persekutuan persidangan untuk
Tanah Melayu membincangkan pelbagai isu.
yang berminat secara Sebanyak I I 8 perjumpaan
bertulis atau lisan. u diadakan dari bulan Jun
Suruhanjaya ini hingga bulan Oktober 1956.
Meneliti kedudukan Mengkaji dan membuat laporan
menerima memorandum perlembagaan bagi negeri serta cadangan membentuk
bertulis daripada pelbagai perlembagaan bagi sebuah
dalam Persekutuan.
pihak untuk diteliti. menghadap Raja-raja negara merdeka.
Melayu. Menteri Besar,
! Penasihat British dan
pegawai negeri.
Mereka juga bermesyuarat
dan nrelawat negeri Melayu
serta Negeri-negeri Selat.
Suruhanjaya Perlcrnbagaan Persekutuan berttnding dengan pelbagai pihak. Mereka menyuarakan
iclea dan pandangan ba-qi memberttuk sebuah ne-qara merdeka yang sejahtera. Sikap prihatin dan
terbuka yan-e berterusan dizahirkan dalarn penggubalarr perlembagaan negara yiing merdeka.
Anggota Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu t'
w
t ^\%- & fc,
.t{ #I .&
&
.-*,*w* t.
?- )
4
Lord Reid SirWilliam Sir William Mckell Hakim Hakinr
(Britain) (Australia) B. Malik Abdul Hamid
Pengerusi Ivor Jennings (India) (Pakistan )
(Britain)
gA
Sumber'. Arkib Negara Malaysia.
KPM
$) Largkah Penggubalan Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu
yang Merdeka
Beberapa langkah diambil sejak pembentukan Suruhanjaya Perlembagaan persekutuan Tanah
Melayu. Antaranya termasuklah mendapatkan memorandum daripada pelbagai pihak. Suruhanjaya
ini juga mengadakan rundingan dan akhirnya merangka draf perlembagaan.
1, Sebanyak 131 memorandum bertulis diterima antaranya daripada pihak Raja-raja Melayu.
parti politik, badan awam dan orang perseorangan untuk dipertimbangkan. Memorandum ini
berkaitan dengan corak pentadbiran, kewarganegaraan dan kedudukan istimewa orang Melayu,
bahasa serta pendidikan.
Memorandum daripada Pihak Raja-raja Melayu
. Raja-raja Melayu men-eerlukakan rnemorandum bagincla sendiri. Antaranya. baginda mencadangkan
supaya Persekutuan yang merdeka mempunyai seclrang Ketua Ne-tara yanc clikenali sebagai
. Yang di-Pemuan Agong.
Yang di-Pertuan Agong harus dipilih oleh Raja-raja Melayu berclasar-kan kckananan. Tcmpoh.iawatan
yang dicadangkan sebagai Yang di-Pertuan Agong ialah lima tahun. yan-s di-pcrtuan A-rong boleh
. meletakkan jawatan dengan persetujuan Mallis Raja-Raja.
Raja-raja Melayu n-relindungi kcdudukan istimerva orang Melayu clan kcpe-ntin-ean sah kaum lain.
Memorandum daripada Parti Politik dan Pihak Awam
Soal Kewarganegaraan
. Parli Perikatan telah menl,uarakan cadangan melalui memorandum yang clinarnakan Testament Amanah
Politik Perikatan. Semasa rnenyediakan memorandum ini, terclapat perbezaan pandangan tentang
isu.frr.s.roli dalam parti Perikatan. Terdapat beberapa pihak dalam UMNO yang menolak pen.rberian
kewargane-ear aan s.j t r .s ct I i .
. Dervan Pernia-uaan Melayu memohcln mengetatkan soal ker.varganegaraan.
. Persatuan Dervan Perniagaan Cina se-Malaya menggesa suruhanjaya membuat peruntukan basi
kewarganegaraan mcnerusi kelahiran.
. Masyarakat India menuntut kedudukan kewarganegaraan mereka diteliti.
. Masyarakat Serani mahu hak mereka dipertahankan.
,gat Bahasa dan Pendidikan
H . Memorandum daripada MCA menuntut supaya semua sekolah yan_e ada daripada aliran bahasa in-g_ceris
. atau vernakular perlu diteruskan.
Memorandum juga mencadangkan supaya semua sekolah kebanssaan mempelajari bahasa Inggeris.
Melayu, Cina dan Tamil.
ffi Suruhanjaya Perlemba-eaan Pcrsekutuan Tanah MclayLr te lah r.nengeluarkan draf perlcnrbaraan
yang mengandr.rn-e,i perkara yang berikut:
. Meneruskan sistern kerajaan Persekutuan dengan neeeri r.nempunyai kuasa tertentLl.
. Sistem ker,varganegaraan berasaskan jus soli kepada semua yang lahir cli Tanah Melayu.
. Kedudukan istirne.,va orang Melayu diteruskan.
. Raja-raja diterima dengan konsep Raja Berperlembagaan dengan seoran-q Yang di-pertuan A_eong
. dipilih ba-ei Persekutuan Tiurah Melayu.
Sebuah parlirnen dcngan dua Mitjlis Mcsyuarat. iaitu Dervan Negara <Jarn Dcrvan Rakyat dibentuk.
WA
KPM
.3-pr:,
. Terdapat ahli UMNO yang tidak Parti PAS pula mengkritik soal
bersetuju dengan konsep jus soli kewarganegaraan yang dianggap tidak
menjaga kepentingan orang Melayu
kerana bimbang kedudukan istimewa dan mahu kedudukan agama Islam
menjadi asas pemerintahan negara.
. orang Melayu akan tergugat. Reaksi a Menuntut bahasa Melayu dijadikan
bahasa rasmi.
Agama Islam mestilah diakui sebagai terhadap Draf
. Terdapatjuga sebahagiandaripada
. agama rasmi. Perlembagaan
pertubuhan masyarakat Cina ingin
Bahasa Melayu dijadikan sebagai Persekutuan
Tanah Melayu menjadikan bahasa Mandarin sebagai
bahasa rasmi. bahasa kebangsaan.
. Dato' Onn Jaafar dari Pani Negara . Sementara itu,MIC mahukan syarat
menolak syarat kewarganegaraan kewarganegaraan dan penggunaan
bahasa Tamil diberikan perhatian.
yang longgar.
. Hal ini mendorong Parti Negara,
PAS dan Parti Rakyat mengadakan
kongres pada 4 Mei 1957 hingga
7 Mei 1957 untuk membincangkan
draf perlembagaan ini.
ffi Pada 9 Mei 1957, Tunku Abdul Rahman, Dato'Abdul Razak Hussein, Ong Yoke Lin
dan V.T. Sambanthan berlepas sekali lagi ke London untuk berbincang dengan
kerajaan British tentang isu kewarganegaraan dan beberapa isu yang belum muktamad.
Beberapa perubahan dan pindaan dibuat pada draf perlembagaan.
ffi Hasil pindaan disembah perkenan dan dibincangkan dalam Majlis Raja-Raja.
ffi Draf ini kemudiannya dibawa ke Majlis Perundangan Persekutuan untuk dibentangkan
dan dibahaskan pada l0 Julai 1957 hingga l1 Julai 1957.
ffi Draf Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu akhirnya diluluskan oleh Parlimen British
di London dan kemudiannya diluluskan oleh Majlis Perundangan Persekutuan pada EDE
(0
27 Ogos 1957. Dengan lulusnya rang undang-undang ini, maka Perlembagaan Persekutuan
Tanah Melayu 1957 berkuat kuasa secara rasminya pada 31 Ogos 1957.
Kejayaan penggubalan perlembagaan ini Bincangkan nrentorandutn yang
diterima daripada parti politik dan
membuktikan bahar.va permuafakatan mampu pihak arvam kepada Suruhanjaya
membalva kestabilan negara. Sikap keterbukaan
E\*Perlemba-eaan Persekutttan .
dengan menerima pandangan daripada pelba-eai
pihak perlu dipertahankan agar negara kekal Toleransi antara kaum mernbolehkan
negara kita mencapai kemerdekaan tanpa
maju dan harmoni.
perturnpahan darah. Bincangkan.
tsA
KPM
I Perianiian Persekutuan Tanah Melayu
Dalam usaha mcmbentuk Perlentbagaan Persekutuan Tanah Melayu l9-57 (pTM), satu perjanjian
tclah ditandatangani pada 5 O-r:os l9-57 yang dinamakan seba_sai Pcrjanjian persekutuan Tanah
Melayu. Perjanjian ini mengandungi beberapa pcrkara seperti Pengamalan Raja Berperlcmhacaarr
clan Sistcm Demokrasi Berparlimen, kervargancgaraan, kcdudukan istimer.va orang Melayu clan
kcpentingan sah kaum lain. kedLrdukan agama lslanr dan bahasa. Perjanjian ken-rerdekaan ini
ditandatangani antara Raja-raja Mclayu clcngan Sir Donald MacGitlivray ba-ei pihak baginda
Queen Elizabeth II di King's House. Kuala Lumpur. Perjanjian ini clijadikan asas pembcntukan
perlembagaan PersekutLran Janah Melayu l9-57.
lnti Pati Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1gE7
1 Pengamalan Kewarganegaraan
Raja Berperlembagaan
Setiap orang yang dilahirkan dalam Persekutuan
dan Sistem Demokrasi pada atau selepas hari merdeka akan menjadi
warganegara. Kewarganegaraan diberikan dengan
Berparlimen tiga cara. Pertama, melalui penguatkuasaan
undang-undang [Perkara 14). Kedua, memohon
Pemilihan seorans raja sebaeai Yang didaftarkan sebagai rakyat [Perkara l5] dan ketiga,
di-Pertuan Agong yang clilantik dalam memohon untuk menukar kewarganegaraan atau
kalangan Raja Melayu setiap lima rahun naturalisasi [Perkara 19]. Perkara ini dapat dilihat
sekali merupakan satu kcistimewaan. dalam Perlembagaan Persekutuan 1957 .
Hal ini termaktub dalam Perlcrnbagaan
Persckr.rtuan l9-57 seperti yang berikut:
30
Brr^orrx IV BilrAar^N III
NECERI PERSEKUTUAN WARGA NEGARA
Bah l-Raia bagi Tanah Mela-vu Bab l-Meminn Jatli Warga Negara
32. (l) Hendak-lah ada sa-orang Raja bagi Negeri ia.itu-: -{lt14.
RnJA blAi
N.!cri Persekutuan yang bergelar Yang di-Pertuan Agong, saperti
din Pc,orni- yaDnegngtaenrserebrutat 'adlio-bkakwaaphadianiFamseanl i(a2d),i orang? p1.n;,6,
rurinya. dan kedudokan baginda itu teratas daripada simua vy41fs nreo
orang' dalam Negeri Persekutuan dan baginda itu
negara menurut kuat kuasa undang:. [:?J:",
tidak-lah boleh di-bawa apar jua perbicharaan ka-atas- (a) tiapr orang yang sa-belum Hari Merdeka,
nya di-dalatn mana: jua mahkamah. "i:""il"l":"i'.
meajadi warga-ncgara Ncgeri persekutuan
(2) Maka Permaisuri Yang di-Pertuan Agong iru dengan meneFati apa' sharat daiam
(bergelar Raja Permaisuri Agong) dun derjat-rrya Perjanjian Persekotuan Tanah Melayu.
hendak-lah berikut kenrudian daripada Yang di-
tahun 1948, saoa ada menurut kuat kuasa
tiaunpd:anog2raantagu lainz daripada itu;
Pertuan Agong ya'ani teratas daripada semua orang: (b)
ct) lain di-dalam Negeri Persekutuan. yang lahir dalam
Negeri
(3) Maka Ysng dlPertuan Agong iru hendak-lah Persekutuan pada atau pun salepas Hari
Merdeka;
dbio-pleilhe-hlaohlebhagMinadjlaisitRuajap!adsaa-labmaraanligmabiltaahmuna,staetjauprri (c) tiap: orang yang lahir diJuar Negeri
mcletakkan jawatan-nya dengun rnengirimkan sa- Persekutuan pada atau pun saJepas Hari
puchok surat yang di+anda tangani-nya kapada Majlis Merdeka bapa-nya menjadi warga negara
MRaajajltilsatRauajpau'.nlabaluginbdearhiteunbtiolalehh-blaahgidni-dpaecdhaartipoaideah pada imtuasateialalhahdiri-liatuhidrkaannsadmaalaamdaNbeagpear,i
memegang jawatan sa+elah berhenti daripada menjadi
nya
Persekutuan atau pun bapa-nya itu bckerja
Raja itu. dengan Kerajaan Negeri'Pcriekutuan atdu
(4) Sharatl Bahagian I dun III Jadual Yang Ketiga pua Kerajaan sa+abuah Negeri pada masa
anak-nya lahir itu.
itu hendak-lah terpikai tentang memileh dan m-emechit (d) tiaPpe'r:seokruatturganypaandgalaahtabudsia-l-uleaprasNeHgearrii
Yang di-Pcrtuan Agong itu.
Sebahagian kanclungan npMayedaradiemtkuaasdabidaiaapaflta.anhrykiarainmtue;dnij-ijskaaadbisuwuarahartgKabeednrauegntaaaarkar-
Pcrlernbagaan Persckutuan Tanah Melayu dalam tempoh satu tahun
Tanah Melayu 1957. Iepas ia lahir itu, yataanu glebdeih-bdeanriaprakdaansuoalerhu
# saperti
tahun
BA Kerajaan Persckutuan bcrbubong dengan
KPM maui, sstl$ kelahirau yang tertcatui.
Perjanjian Persekutuan menjaga kedudukan Agama Islam sebagai agama Persekutuan
dan agama lain boleh cliamalkan dcltgan
istimewa orang Melayu. WalauPun aman dan damai di ne-eara kita. Perkara ini
semua rakyat Persekutuan Tanah Melayu termaktub dalam Perlembagaan Persekutuan
19-57 seperti yang berikut:
mempunyai hak serta kewajipan yang sama,
id*,e1n;1ga' nI#afmTanlidlfanil,-d.,a*m:Iati,-,"diar?laImf mi,farn.ia"';j"u1adNfeffgieri Fffi r,-
rakyat keturunan Melayu diberikan beberapa
dalam Negeri Persckutuao.
keutamaan dengan mengambil kira status
mereka sebagai rakyat asal Tanah Melayu. b.ruEea, ll. (li Tiap! sa-orang berhak mengrkut ugama-nya
Hak untuk masyarakat lain tetap dipelihara
dan dilindungi. Perkara ini termaktub dalam sendiri, dan boleh mengembangkan-nya Etapi dcngan
Perlembagaan Persekutuan 1957 seperti tcrta'alok kapada Fasal (4) dibawah inr.
yang berikut: (2) Siaoa: iua tidak boleh di-paksa membayar apa'
1S3. il) Maka Yang di-Pertuao Agong bcrtanggong' Fffitorin iua chukii jvai-nbp-a,hheao9adnakddai-rkiphaadsala-nnyabaeikahkaejsac,mkuearasnaa-
'lioaari*anan' 6gm'' eManeiualrasuytuftsiphkraatr1raa,th"' m3ret'er,kna1jra{aSga.tlnaklle.adlirdboa-g-ki aknauismti'myeawnag kali atau
iJlll?"" maksud'z ugama yang lain daripada ugama-nya
(2) Walau apa pun dalarn Perlembagaan ini, tetapi flillXrt:Jr"
rbta'glnio-wrrn' g1 sesdid.
(3) Umat'?tiap: sa-suatu ugama berhak-
denpan terta'aiok- kapada sharat' Perkara 40 serta (a) menguruskan hal ahwal ugama-lya sendiri;
Per[ara ini, Yang di-Penuan Agong hendak'lah men- (D) menubohkan dan menjaga pe,rtubohan dan
ialankan kewaiipanr-nva menurut Perlembagaan ini rumah2 keguoaan ugama atau khairatl dao
han undang' pirlekuttian sa-chara yang wajib kerana
meniasa kedldokan istimewa orang-' Melayu dan (c) memoeroleh dan memileki harta dan
men'en-iukan peruntokan bagi orangr Melayu dalam
mehtadbirkan-nya mengikut undang?.
iawatan kerlhan (sa-lain daiioada iawatan Kerajaan
heseri) scho[arshio. allowancd atau tain' keutamaan
tenianq oelaiaran atau latehan atau pun kemudahan Tegasnya, Perjanjian Persekutuan Tanah
kokehehrauesnndtioaakikraic-noalesi-hubreuarnit dkoaelnehghe' nKpaeerrarsaneiakauatntuauuPn6lraespseaekruntjuujaiakn.asudrdaaint' Melayu 1957 merupakan cerminan sikap
kebenaran atau lesen tersebut untok mcnjalankan apa' permuafakatan dan tolak ansur pelbagai
perusahaan atau perniagaan, dengan terta'alok kapada pihak. Sebagai warganegara yan-g cinta akan
iharatt undang'itu dan Perkara ioi. negara, kita seharusnya menjunjung prinsip
5 Kedudukan Bahasa Melayu keluhuran perlembagaan supaya ne-qara kekal
aman dan berdaulat.
Dalam Perjan.jian Pcrsekutuatr ini, bahasa Gandingan permuafakatan antara rvakil Hu
Melayu diiktiral' scbagai bahasa kebangsaan. Raja-raja Melayu dengan pcmintpin negara
Bahasa Melayu dijadikan bahasa pengantar
dan bahasa komunikasi. Perkara initermaktub dalam usaha memperoleh kernerdekaatt
telah menitmpakkan hasil. Sekernbalinya
dalam Perlembagaan Pcrsekutuan I9-57 seperti
rombongan kcmerdekaatt ke tanah air. mereka
yang berikut:
diraikan di Paclang Banda Hilir. Melaka.
t00
bagi rnen-eumumkan tarikh kemcrdekaan
B^qrors XII negara. Sementara itu. ba-qi mewujudkan
Sahrd ttl. (l) PERXARA 'AI{ DA*\ LAINI Melayu sebuah negara yan-s merdeka, Suruhanjaya
Bahasa kebangsaan ia.lah bahasa Perlembagailn Persekutuan Tanah Melayu
dan headakJah dengaa apa' jua jenis tulisan saperti
yans di-undanSlkan oleh Parliament : telah dibentuk. Hasil perrnuafakatan semua
D-kcclualikan bahawo* pihak. Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
(a) lidek-lah sa-kali'sa.saoraog di&gah atau d! ditandatangani dan perjan-iian ini menjadi
larang daripada menggunakan (salsin dati- asas kepacla terbentuknya Perlembagaan
pada untok maksud': rasmi), atau danpada Persekutuan Tanah Melayu l9-57 yang merdeka.
mcngajar atau mcmpclajari apai juga bahast
laiq dan ,A
(6) tiada aoar iuo dalam fasal ini akan merosakkan
hak Xcrajaan Pereekutuan alau Ketajaan KPM
sa-sabuah Negeri tentang mcnjaga dan
mcmelihara fassl mcngguna dan mempelajari
bahxa apa; jua kaum lain di-Ncgeri Perse-
k utilan.
lmbas Kembali
Usaha Rundingan Kemerdekaan
Peranan Suruhanjaya Perlembagaan t
Perlembagaan .Persekutuan Tanah Melayu
Persekutuan
Tanah Melayu Gerak Kerja Suruhanjaya Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu.
1957
Langkah Penggubalan Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melayu yang Merdeka
E Il
E Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu
. Inti pati Perjanjian PersckutLran Tunah
Melayu l9-57.
BA
I(PM
Abad Ke-21
Aktiviti L: UIas Gilir (Rotating Review)
Arahan:
l. Murid membentuk kumpulan dan menerima gambar di bawah.
2. Mereka mencatatkan idea dan jawapan di atas kertas sebak dan memaparkannya di tempat
kumpulan masing-masing.
3. Setiap kumpulan akan bergerak dari satu kumpulan ke satu kumpulan untuk membuat penilaian
hasil perbincangan.
4. Setiap kumpulan boleh membuat komen, idea tambahan atau persoalan pada kertas sebak
berkenaan dengan menggunakan pen yang berlainan warna.
{t F'I
i r$q
"c:'-: F ;q"! tff.E F *
F
{s # t;F ?,
a EE
IEryry E
rkffi
Sumber'. Memorial Pengisytiharan Kemerdekaan Banda Hilir, Melaka
Setiap kumpulan diberikan gambar diorama di atas dan menjawab soalan yang berikut:
(a) Terangkan situasi yang anda lihat dalam gambar diorama di atas.
(b) Pada pendapat anda, mengapakah tempat tersebut menjadi pilihan peristiwa di atas?
(c) Apakah perasaan anda apabila melihat peristiwa ini? Berikan alasan anda.
(d) Sekiranya anda berada semasa peristiwa tersebut berlaku, apakah yang akan anda lakukan
bagi menjadikan peristiwa ini bermakna kepada anda?
gA
KPM
E Abad Ke-21
Aktiviti 2: Main Peranan (Role Play)
Arahan:
1. Murid dimaklumkan dalam pelajaran terdahulu akan aktiviti ini bagi membuat persediaan dan
mencari maklumat.
2. Murid diberikan tanggungjawab untuk memegang satu peranan atau watak.
3. Murid membuat persembahan dengan memainkan peranan atau watak serta situasi yang telah
diberikan.
l" ,:
,,q {
ITt-r,
& I Jfr I1t1; t:;:.,a
I I i--t: I * I ** t&.
) 'Af:A r?. ,k
Babak 1: ' Babak 2:
Babak 3:
Wakil rombongan ke London. Menghantar rombongan Tunku Abdul Rahman dan
Tunku Abdul Rahman ke rombongan tiba di London.
Sumber: Malaysia. Arkib Negara Malaysia. London di Tanjung Pagar,
Singapura. Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan
2M6. Arkib Warisan Eksklusy'. Kuala Lumpur: Negara, 2007. Merdeka Obor Satu
Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd. Sumber: Pusat Maklumat Utusan dan Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan
Unit Foto Utusan Melayu (M) Bhd. Warisan Negara.
r6\' Babak 4: Babak 5: Babak 6:
Tunku Abdul Rahman
H Mengadakan Perjanjian Tunku Abdul Rahman dan
berucap serta memaklumkan
Kemerdekaan di London. rombongan tiba di Melaka. tarikh kemerdekaan negara.
Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Sumber'. Malaysia. Jabatan Warisan
Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Merdeko Obor Satu
Negara, 2O07. Merdeka Obor Satu Malaysia, 2006. A rkib Warisan Eksklusif . Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan
Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Kuala Lumpur: Utusan Publications &
Distributors Sdn. Bhd. Warisan Negara.
Warisan Negara.
Selain aktiviti Main Peranan dalam situasi di atas, murid boleh menjawab soalan yang berikut
melalui aktiviti berkumpulan:
Kumpulan l: Nyatakan kepentingan setiap peristiwa di atas.
Kumpulan 2: Jelaskan pengajaran yang boleh diteladani daripada tokoh dan peristiwa di atas.
tsA
KPM
Pemahaman dan Pemikiran Kritis
Soalan I berdasarkan situasi di bawah.
Situasi 1: Pengenalan Persekutuan Tanah Melayu 1948.
Situasi 2: Pilihan Raya Majlis Perundangan Persekutuan 1955
I Apakah kesan daripada situasi di atas?
A. Imperialisme semakin diperluas
B. Negara menuju ke arah berkerajaan sendiri
C. British mengukuhkan kedudukan di negara kita
D. Pentadbiran Tentera British mulai diperkenalkan
Soalan 2 berdasarkan gambar di bawah.
Perjanjian Kemerdekaan 8 Februari 1956. i.;;-
2 Apakah perkara yang dipersetujui dalam perjanjian tersebut? fL!*.c.*d1
A. Pemansuhan Sistem Ahli eg
B. Penubuhan Majlis Raja-Raja KPM
C. Pengisytiharan Pembentukan Malaysia
D. Pembentukan sebuah Suruhanjaya Perlembagaan
Pernyataan di bawah berkaitan dengan hasil persetujuan di London
Pada 8 Mac 1956, kerajaan British mengumumkan pembentukan
suruhanjaya bebas setelah mendapatkan persetujuan Raja-raja Melayu
3 Apakah peranan suruhanjaya tersebut?
A. Mengadakan pilihan raya
B. Mengkaji dasar pendidikan kebangsaan
C. Merangka perlembagaan negara yang merdeka
D. Membentuk satu badan khas mengatasi ancaman komunis
4. Jawab soalan yang berikut berdasarkan pernyataan di bawah
Berikutan persetujuan di London, maka pada 8 Mac 1956, kerajaan British
mengumumkan pembentukan suruhanjaya bebas yang dikenali sebagai Suruhanjaya
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu atau Suruhanjaya Reid setelah mendapat
persetujuan Raja-raja Melayu.
Sumber. Nik Anuar Nik Mahmud, 2011. BiograJi Tun Abdul Razak Bangi: Penerbit Universiti Kebangsaan Malaysia.
(a) Berikan nama ahli yang menganggotai Suruhanjaya Perlembagaan Persekutuan Tanah
Melayu.
(b) Nyatakan peranan suruhanjaya ini.
(c) Pada pendapat anda, mengapakah suruhanjaya ini menerima banyak memorandum
daripada pelbagai pihak?
-5. Gambar menunjukkan peristirva yang berlaku di Padang Banda Hilir, Mclaka
*?s* tY'"'-- I
'*'
i
{f,r '
'H :
/ *s \
"..*"cE-f-afi!-&e4,. I
1
Lrong Yew Koh berucap. Tunku AMul Rahman berucap.
I
Sumber'. Malaysia. Jabatan Muzium Malaysia, 2003. Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara, 2007. Merdeka
Di Atas Runtuhon Kota Melaka Kita Dirikem Negara Obor Satu Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Warisan i\
Bnru.K:uala Lumpur: Jabatan Muzium Malaysia.
Negara. '
>t2t<.l.tl (a) Ceritakan apa yang anda lihat daripada kedua-dua gambar tersebut.
(b) Mengapakah pengumuman tarikh kemerdekaan penting kepada rakyat di negara kita?
(c) Terangkan nilai yang boleh diteladani daripada tokoh dan peristiwa di padang Banda
Hilir, Melaka.
gA
KPM
Cakna dan Cerminan
Nilai, Patriotisme dan Iktibar
a Permuafakatan pemimpin dalam usaha menjayakan misi negara demi kesejahteraan rakyat
dan negara.
a Kesungguhan pemimpin dan rakyat daripada pelbagai kaum bertolak ansur untuk
membentuk masa depan negara yang gemilang.
a Kita hendaklah meneladani sikap pemimpin yang berusaha untuk merangka masa depan
negara dengan mengambil kira setiap aspek tuntutan rakyat agar negara kekal aman
dan makmur.
Diri dan Keluarga
Sewajarnya, kita meneruskan sikap bertolak ansur dan saling menghormati serta menyayangi antara
satu sama lain agar negara kekal sejahtera.
Negara
Tanggungjawab menggemilangkan negara yang telah dicorakkan oleh pemimpin dahulu dan masa
ini terletak pada bahu setiap warganegara Malaysia.
*
,1
.M,'
ct ) @
I
@*
11.
:t&e b
Ahli Kabinet Persekutuan Tanah Melayu 1957 yang bekerjasama untuk menggemilangkan negara kita.
Sumber: Malaysia. Jabatan Warisan Negara,2007. Merdeka Obor Satu Perjuangan. Kuala Lumpur: Jabatan Warisan Negara.
BA
KPM
1€w * "rtf'',.* ,7i
w"m&
* *qk* q,
'& && *ow
*:eW.y&..,u
a:,, *& &* " U#1G.,Wnttfr
n
w tW v,
J ,"3
*..
w *lC & g t { *t
tt.
t ry
'?$"t * u
S.r
q
ry 1tl
*t
% GI {
"w v*
r {g &. w
r b
D w
o ro , ,w .-. ,',1,
I
$igtepsEs H wtSA D M ffi
?;
Merdeka yang ditakrifkan sebagai kebebasan dan usaha mendaulatkan nusa dan bangsa telah WF '"k
diperjuangkan oleh pelbagai pihak. Tarikh 31 Ogos 1957 menjadi detik bersejarah bagi negara
kita. Rakyat berjuang untuk membebaskan negara daripada cengkaman kuasa asing. Bagi
memastikan detik bersejarah pemasyhuran kemerdekaan ini diingati, pelbagai persediaan telah
dibuat. Selain itu, kemerdekaan meninggalkan kesan yang penting untuk dihayati oleh generasi
kini. Kita perlu menghayati pengorbanan, mempertahankan perpaduan dan nilai kesetiaan
dengan tidak berbelah bahagi supaya negara kekal berdaulat.
YT%'W. *"*.&t;#
Tunku Abdul Rahman Stadium Merdeka
mengumumkan sambutan siap dibina.
Hari Merdeka
melalui Radio Malaya.
8 JUIAI 1957
*
'"t, {$i
. ,!eQ
&
WA- KPM *.1Srlfr- -
q
$$ 1& *'$
.N# *'tdd*
3 3 lntl Pati Pembelajaran
iq. l. Pengertian kemerdekaan.
2. Persediaan menyambut pemasyhuran kemerdekaan negara
s s' 3. Detik pemasyhuran kemerdekaan negara.
4. Kesan kemerdekaan terhadap negara kita.
i' 5. Prinsip kedaulatan Persekutuan Tanah Melayu.
Ye dan Nilai Sivik
1. Kepentingan jati diri dalam pengisian kemerdekaan negara
2. Kebanggaan terhadap keunikan kemerdekaan negara kita.
3. Kepentingan mengekalkan kedaulatan negara.
4. Kepentingan bersyukur dengan nikmat kemerdekaan.
KPS Kemahiran Pemikiran Sejarah
'-,"=&
1. Memahami kronologi detik pemasyhuran kemerdekaan.
2. Meneroka bukti kesan kemerclekaan terhadap negara.
3. Membuat imaginasi persediaan menyambut kemerdekaan
4. Membuat interpretasi pengertian kemerdekaan.
5. Membuat rasionalisasi tentang perlunya mempertahankan
kedaulatan negara kita.
3e' . Perisytiharan Kemerdekaan $
. di Stadiurn Merdeka.
l2:00 tengah malam *I5,
Pemasyhuran Kemerdekaan Istiadat Mengangkat Sumpah
di Padang Kelab Selangor. DYMM Yang di-Pertuan Agong.
Perdana Menteri dan Jemaah Menteri
1
31 1057
s
,A
KPM
m) Pen gertia n Kemerdekaa n
Kemerdekaan negara pada 31 Ogos 1957 bersamaan dengan 5 Sdfar 1377 Hljrah merupakan
peristiwa yang penuh pengertian bagi negara kita. Merdeka membawa erti bebas daripada sebarang
cengkaman kuasa asing. Merdeka juga bererti bebas menentukan pemerintahan dan hala tuju
negara. Kemerdekaan yang diperjuangkan merupakan rentetan perjuangan yang panjang. Banyak
takrif merdeka yang boleh diteliti dan diambil iktibar supaya generasi kini dan akan datang terus
menjiwai dan mempertahankan kemerdekaan.
Takrif kemerdekaan menurut Kamus Dewan ialah bebas daripada penjajahan, kurungan
atau naungan. Negara yang merdeka juga bermakna negara yang berdaulat, iaitu mempunyai
kuasa tertinggi. Beberapa tokoh telah memberikan takrif kemerdekaan, antaranya termasuklah
Sayyid Jamal al-Din al-Afghani, Rashid Rida, Mahatma Gandhi, Nelson Mandela, Soekarno,
Tunku Abdul Rahman, Tun Temenggong Jugah analr Barieng, Tun Fuad Stephens dan
Tun Dr. Mahathir Mohamad. i
Menurut Sayyid Jarnal al-Din al-Af_chani. perjuangan bagi rnenghadapi penjajah hendaklah
clisertai sentangat kebangsaan (jinsiyl,ah) dzrn cinta akan tanah air yang merdeka (rvataniyyah).
Beliau yakin" rakyat perlu mcmbebaskan diri daripada pencerobohan pihak luar dengan bersatu
padr"r bagi mempertahankan maruah diri. ban-rsa, agama dan negara.
Srrntlryr: Aznran l\'ld Ziin dtn Mahl,ucldin Abu Bakar. "Pemikiran PoJitik Sayl,icl Jamal al-Din al-At-qhani N,lengenai
Kr)n\r'l) Pr'nlbinaan Peraclaban & pettqujitut
A:irt 'lL'rt qqLt r tt .8. l(X)7 . Llntmah Rcsprorrs N,lasyarakat Terhadapnl'a" tlln. MALIM: Jurnul Linutnt
Menurut Rashid Rida. kedaulatan dan kekuatan scsebr-rah ne-gara adalah untuk
membebaskan diri daripada penjajah Barat. Baginya. kedaulatan sesebuah
negara adalah densan rnenghidupkan sistem khalifah dan menghapuskan
ikatan perkauman.
Suntlrcr: Siti NLrrul Izza Hashint dan Ernty Azziaty Rozali, "The Struggle of Rashicl Rida in
Pan-lslarrisnr Movenrcnt ' (lllm. ltiertotiottttl Journal of We.st Asicut Stutlits: Jurnal Antutrubungxt
i.Ka.jiun Asitt Ba ut . 5 I I ). l0 l
Sayyid Jarnal al-Din al-Atghani M ahatrna Gandhi men-gatakan bah ari'a kemerclekaan
dan Rashicl Rirla nrerupakan
tokoh gerlrkirn Prrrr-l:llrrrri:nre perlu mcrangkumi politik. ekonomi dan moral.
cli Mesir. Setiap ncgara berhak rnenguruskan sendiri negaranya.
Mahatma Cltrldh i . tokoh pejuang rvalaupun sukar supa1.,a setiap komuniti hidr.rp
-FI kemcrtlckrun lrrtlirr. Bcliiru .ju-ea clalarn harmoni.
mempcrjuantkurr pembebasan Sttttbcr: Tlte lrlittd ttl ,\lulatnru Cdtullti.l969 dlm. l.rtrps:,1,,rr1u.
rakyat India daripacla belenggu gandhiheritageportal.or-r. Dicapai pada 2 Ogos 2019.
kemiskinan dan penindasan kasta. Nelson Mandela berpendapat bahar,va kebebasan bukan
hanya satu pefiempuran untuk rnelawan satu kumpulan
Nelson Rolihlahla Mandela ialah
atau warna kulit, tetapi satu pertempurarr terhadap
tokoh pejuang kemanusiaan yang sebuah sistem yang menindas. Kebebasan boleh
dicapai melalui politik, bebas daripada perhambaan.
membcbaskan rakyat Afrika
kemiskinan dan penderitaan. Seluruh rakyat perlulah
daripacla pninda-san clasar iqrtuteid bersatu dalam satu negara menuju masa depan.
Surnlter: Nelson Manclela. 1994. Long Walk ro Frtt,tlont.
cli Afrika Sclatan.
Diterjemahkan oleh Alina Abdullah. Selangor: IBDE Ilham Sdn. Bhd.
,A
KPM
Menurut Soekarno, Presiden Indonesia. kemerdekaan bererti bebas selama-lamanya.
Kebebasan ini merangkumi kebebasan untuk berfikir, bertindak claripada politik
penindasan dan rejim autokratik. Pandirlah sesuatu bangsa pen.jrqah .iika berfikir
bangsa yang dijajah itu akan terus cliclominasi oleh mereka. Rakyat yang dijajah akan
menganggap hilangnya dominasi asing sebagai satu pembebasan. Kemerdekaan akan
membentuk masyarakat baharu yang demokratik tanpa kelas dan kasta.
Sunber: Cindy Adams, 2007. Bung Karno Penyambung Lidah Rakyat Indonesia. Jakartil: Yayasart Bung Kat'no.
\ https://rvwrv.docdroitl.net/lZxF4sr/bung-kat-no-penyar.nbung-lidah-rakyat.pdf. Dicirpai pada 2tt Ogos 2019.
{tt!
Mcnunrt Tunku Abdul Rahrnan, Perdana Menteri Malaysia yan-s peltama. kemerdekaan
ibarat tempat perhentian dalam perjalanan yang jauh bagi n.relvujudkan sebuah negara
baharu yang berdaulat. Rakyat perlu berkhidmat untuk negara yang baharu. berusaha
dengan tenaga dan fikiran bagi mencipta satu bangsa baharu dengan cita-cita keadilan
dan kebebasan.
Swnber: Ibrahim Mahmood, l98l . SejanLh Perjuangut Btmgsa Meluru- Kuala Lurr.rpur: Pustaka Antara.
"S$ Menurut Tun Temenggong Jugah anak Barieng. pernin.rpin Parti PESAKA, melalui
{. * kemerdekaan, keselamatan negeri akan lebih terjamin dan merladi lebih kuat. Penduduk
,s: peribumi Sara,uvak sanggup berkorban demi merr.rpefiahankan negara. Di samping itu.
dengan kemerdekaan ini kita dapat mengatasi ancaman komunis.
$ Surnber'. Vinson H. Sutlive Jr.. 1992. Turt Jug,ult o.f' Sarutuk Cttloniolistn util lltutt R.,.\ltt)nse. Kuala [,umpur:
Faiar Bakti Sdn. Bhd.
Menurut Tun Fuacl Stephens. Ketua Menteri Sabah yang pertama, rnelalui kerrrerdekaan.
keselamatan sosial Borneo Utara dan penduduk peribumi serta generasi selepasnya akan
lebih terjamin. Usaha pembangunan yang pesat berlaku di Persekutuan Tanah Melayr-r
mampu menaikkan semangat baharu masyarakat.
Sumber: P.J. Granville-Edge, 1999. Tlte Sabuhun: The Life urul Deullt ttf 'hn F-utul Srtpherts. Kuala Lumpur:
Caxton Printing Sdn. Bhd.
{,::.{s
I
ffi"# :[-\ ks\ Menurut Tun Dr. Mahathir Mohamad. Perdana Menteri Malaysia. r.nerdeka bukan
sekadar bebas daripada cengkaman kuasa dan rr.rinda penjajah. Merdeka juga
bermaksud menghayati semangat jiwa rnerdeka dengan menyayangi negara sepenuh
hati dan sanggup berkorban untuk negara ini dengan apa-apa cara sekalipun.
SLrntber: Teks Ucapan Hari Merdeka 2018 d1m. \\'ww.pnlo.gov.rly. Dicapai pada l3 Julai 2019.
oJ
Kemerdekaan memberikan hak untuk rakyat menentukan sendiri bentuk darr hala tuju negara tanpa
pengaruh kuasa luar. Penghayatan terhadap erti merdeka menuntLlt rakyat mengenali sejarah negara.
Hal ini penting bagi kita untuk mengukuhkan jati diri terutama bagi mengisi kemerdekaan ini.
,A
KPM
10.2 Persediaan Menyamhut Pemasyhuran Kemerdekaan ilegara
Kemerdekaan sememangnya dinantikan oleh seluruh rakyat di negara kita. Bagi memastikan
detik ini bermakna kepada negara dan rakyat, maka beberapa persediaan diatur pada peringkat
Persekutuan dan negeri. Persediaan ini dibuat melalui penubuhanjawatankuasa persediaan fizikal
dan sambutan. Turut diatur ialah upacara sambutan kemerdekaan di setiap negeri. Namun begitu,
tumpuan upacara adalah di Padang Kelab Selangor dan Stadium Merdeka. Pada 8 Julai 1957,
Tunku Abdul Rahman selaku Ketua Menteri Persekutuan Tanah Melayu telah berucap dalam Radio
Malaya menyem seluruh rakyat meraikan Hari Kemerdekaan dengan meriah supaya kekal dalam
sejarah negara. Pada 3 Ogos 1957, jamT:33 pagi, Dato'Abdul Razak Hussein memaklumkan
rakyat menerusi Radio Malaya tentang atur cara sambutan kemerdekaan terutama pada tarikh
31 Ogos 19-57
Jawatankuasa Persediaan Fizikal batu asas Merdeka dan upacara
Sebagai sebuah negara yang akan memperoleh perasmian pada 30 Ogos 1957.
kemerdekaan. penonjolan identiti negara perlu
.\rnther: Arkib Negara Malaysia.
diberikan perhatian oleh jawatankuasa ini.
Prasarana fizikal yan-s disediakan antaranya
termasuklah pembinaan sebuah stadium untuk
meraikan ke merdekaan dan istana untuk
Yang di-Pertuan Agong.
Tunku Abdul Rahman mencadangkan sebuah lagu rasmi kebangsaan dicipta bagi diperdengarkan
semasa upacara Perisytiharan Kemerdekaan pada 3l O-eos l9-57. Sebuah Jar.vatankuasa Pemilihan
Lagu Kebangsaan dibentuk dengan dipengerusikan oleh Tunku Abdul Rahman
dan dibantu oleh Yaacob Abdul Latiff (Pengarah Jabatan Penerangan).
Lagt Negaruku dicipta sebagai lagu kebangsaan negara. Lagu ini berasal
daripada lagu Terang Bulan, lagu negeri Perak yang liriknya ditulis oleh
Saiful Bahari.
Di samping itu. penggunaan bendera Persekutuan
Tanah Melayu yang telah sedia ada akan dijadikan
bendera kebangsaan. Reka bentuk bendera dicipta
oleh Mohamed Hamzah, kakitangan Jabatan Kerja
"-,0* B? aE e ar Raya Negeri Johor. Bendera Persekutuan mula
dikibarkan dengan rasminya pada 26 Mei 1950
di Istana Sultan Selansor.
Fd Lambang Negara or Penggunaan Jata Ne-eara
L diperkenankun olch Raju-raja
Melayu pada 30 Mei 1957.
Stadium Merdeka yang direka bentuk oleh Kementerian Pertanian pula men i njau -?
S. E. Jervkes mengambil masa selama enanr
bulan untuk disiapkan dan mernpunyai pendapat rakyat untuk menentukan *
bunga yang sesuai sebagai bunga
22r1bu tempat duduk ser"ta 3000 daripadanya
kebangsaan. Bunga raya dipilih
tempat duduk berbumbung. Stadium ini
menelan belanja 2.5 juta ringgit. Stadium ini oleh Tunku Abdul Rahman sebasai
siap dibina pada 21 Ogos 1957. bunga kebangsaan.
@A
KPM
Jawatankuasa Sambutan
Jawatankuasa ini berperanan untuk memeriahkan sambutan pada
peringkat ibu kota dan negeri. Bangunan di sekitar bandar' jalan
raya dan Padang Kelab Selangor dihiasi lampu. Sebanyak 75 ribu
bendera Persekutuan Tanah Melayu turut ditempah khas clari kilang
kain di Jepun dan dibawa dengan kapal laut.
$rr*tT.If:I."1'{f$fir'xrlr-f}fiIfot -,tr"CrItsfs-
!
It'
l:
4S'!"*
Pakaian seragam ntenteri yang akan digunakan Pintu-pintu gerbang dibina dan cliliiasi dengan sinararr
pada hari merdcka - Malq, Mail,30 Jutai 1957. Iarnpu 5 ang heru arna-wrrni.
Sumber: Samsiah Muhamad (ed.).1007. Citru Merdeka 1L)57 2007. Kuala Lttmput:Arkib Negala Malaysia dan Utusan Pubiication
& Distributors Sdn. Bhd.
Menteri dan pegarvai tinggi kerajaan disediakan dffi i:Hx?xr,t:i:;-o**
pakaian khas ilham Tunku Abdul Rahman scndiri.
Se.jenis pakaian clari negeri Kedah, iaitu "baju Bagi memastikan sarnbutar.r kemerdekaan negara
muskat" diubah suai lengkap dengan seluar satin berjalan dengan lancarnya, beberapa jarvatankuasa
t hitam dan bersongket. bersarnping dan tengkolok dir.vujJuadwkaantansekpuearstiayaPngusbaetrikPuet:rayaan Merdeka
yang dircka untuk menteri.
dipengerusikan oleh Tunku Abdul Rahman.
Kerajaan menganjurkan kursus khas berkaitan
. Jawatankuasa Kerja Pusat Merdeka diketuai
dengan protokol yang diikuti oleh sebanyak
oleh Dato' Abdul Razak Hussein.
300 orang pegawai kerajaan selama tiga hari.
Mereka bertindak sebagai pegawai penerangan . Jarvatankuasa Perayaan Ibu Kota Persekutuan
dan pegarvai pengiring tetamu serta pegarvai
jemputan luar negara. pula dipengerusikan oleh H.S. Lee.
Selain itu, semua pegawai dan kakitangarr . Jawatankuasa Derma Perayaan Kemerdekaan
kerajaan diberikan gaji seminggu lebih arval untuk ditubuhkan bagi rnengutip denna membantu
membcrikan peluang menyambut kemerdekaan. perbelanjaan sambutan merdeka.
Sambutan kemerdekaan dinantikan oleh rakyat Dengan menggunakan pelbagai sumber,
sehinggakan semua tiket Keretapi Tanah Melayu bandingkan rnaksud bendera Persekutttan
Tanah Melayu 1957 dengan Jalur Gernilang.
di pantai tirnur habis ditempah. Begitu juga
WA
dengan tiket bas. Semua pihak pada perin-qkat KPM
pusat mahupun negeri memberikan kerjasan-ra
clan bersatu hati untuk menjayakan hari merdeka.
'f Bendera Union B e ndera
Jack diturunkan. Pefsekutuan
i Tanah Melayu
dinaikkan. ;
os Detik Pemasyhuran
$ I
Kemerdekaan illegnra
I12:00 tengah malam
Upacara sambutan pemasyhuran kemerdekaan
negara merupakan detik bersejarah yang dinantikan
setelah melalui perjalanan yang panjang menuju
kemerdekaan. Permulaan sambutan diraikan pada
malam 30 Ogos 1957 di Padang Kelab Selangor.
Menjelang tengah malam 30 Ogos 1957 , jalan
sekitar bandar Kuala Lumpur dipenuhi kenderaan.
Jalan sesak dengan kereta, bas, beca, basikal serta
pejalan kaki menuju ke Padang Kelab Selangor.
Suasana malam penuh meriah diterangi lampu
hiasan dan kedai dibuka sehingga larut malam.
lfx.l- rt
Perikatan dari Semua lampu di padang dan * ft
hitam diketuai di sekelilingnya dipadamkan
sehingga seluruh karvasan x t! t
menjadi gelap gelita. ratt
t.{ 17 :' 0:30 malam 11:58 malam
10:00 malam
ir
6
Sebanyak 300 orang pemuda membentuk Lampu dipasang semula apabila jam besar berbunyi
perbarisan kehormat mengambil tempat menarrdakan detik 12:00 tengah malam dan diikuti
di tengah padang menghadap Jalan Raja dengan laungan "Merdeka" oleh orang ramai.
(menara jam). Perbarisan ini diketuai Kemudian. Tunku Abdul Rahman dibawa ke hadapan
oleh Ismail Bontak. pentas menghadap ketiga-tiga tiang bendera.
Seterusnya, bendera Union Jack mula diturunkan
oleh Tahir Abdul Majid dengan diirin-ei lagu Gctd Save
The Queen yang dirnainkan sebagai tanda berakhirnya
pentadbiran British di Tanah Melayu. Bendera Union
Jack diturunkan dan disambut dengan tepukan dan
Iaungan "Merdeka".
g t Bendera Persekutuan Tanah Melayu kemudian
-Fr dinaikkan dengan diiringi lago NegarakLt yang
r rtl diperdengarkan buar kali pertama kepada umum pada
malam bersejarah itu. Sorakan "Merdeka" dilaungkan
Memorial TunkU Abdul Rahman dibina untuk sebanyak tujuh kali. Tunku Abdul Rahman memberikan
mempamerkgn pelbagai bahan berkaitan dengan. Tunku
tabik hormat semasa bendera Persekutuan Tanah
Melayu dinaikkan.
Abdul Rahman.
Sumber: Pusat Makiumat Utusan dan Unit Foto Utusan #m ?:*i""?'#'[iharan
Melayu (M) Bhd.
,A
KPM
I*
Tunku Abdul Rahman Majlis diakhiri dengan bacaan doa selamat ;
oleh Tuan Haji Massood Hayati.
nT enytrmpaikarl ucapan !
dcn-ean penuh semangat.
t
re E@E 12=25 T
Tunku Abdul Rahmart rneuerima tabik hormat dan Cencleranrata 1,-ang dibcrikan olch negara lttardan ttcgara rl
memeriksa perbarisan pern,akilan negeri. Beliau Kornanlcl kepada Yang cli Pertuan Agong berserrpenr 'P-,,
dt-ngar kc-nrerdekaan ncgat'a pacla tahun 1957.
kemudiannya rnengambil tempat di atas pentas. Strntbtr'. Sanrsiah Mtrhanrad (ed.). 2(X)7. Citru Menlekr 1957
Pasukan Pemuda Perikatan seramai 24 orang 2(/1)2. KLrala I-rrnrpur: Arkib Negara Malaysia dan Utttsatr
Publie ation & Distributors Sdn. Bhd.
yang diketuai oleh Abdui Majid Othman tampil
i{:,.ir;+,r'r
membawa dulang berisi rantai emas yang tergantung
padanya sebutir Pingat Emas. Pingat ini berukir peta Gelaran Bapa Kemerdekaan Tanah Air yang
Semenaniung Tanah Melayu sefta gambar Tunku
Abdul Rahman di dalam peta itu. Di tepi bulatan peta, diberikiin kepada Tunku Abdul Rahman merupakan
satu tir.rdakan yang tepat. Ulaskan pernyataan ini.
ditulis perkataan "Bapa Kernerdekaan Tanah Air",
,A
gelaran yang diberikan kepada Tunku Abdul Rahman.
Rantai emas clikalungkan oleh Sardon Jubir ke leher KPM
Tunku Abdul Rahrran diikuti dengarr laungan "Bapa
Kernerdekaan Tanah Air" sebanyak tiga kali.
j
\
Peristiwa Bersejarah di Stadium Merdeka
Pada pagi 31 Ogos l95l , di Stadium Merdeka, Kuala Lumpur, upacara sambutan kemerclckaan
diadakan dengan gernilang. Perarakan barisan pasukan tentera dzrn orang ramai dian-egarkan
ber.jurnlah 20 ribu orang mentbanjiri staclium. Mereka datang sear.val pukul 6:00 pagi. WalaupLrn
hujan turun pacla ar,valnya, mereka tidak berganjak menantikan saat yang menggembirakan. Di atas
pentas, kelihatan Raja-rajzr Melayu dan wakil Queen Elizabeth II, iaitu Duke of Gloucester serta
beberapa pegawai ting_ei British dipayungi oleh bidLranda.
'I'unku Abdul Rahman tiba di pekarangan ':
stadium clan disusuli dengan ketibaan
t
Raja-raja Melayu, Yang di-Pertuan Agong
dan Permaisuri sefta Duke dan Duchess 5i
of Gloucester. Kederigaran bunyi nafiri $
pada setiap kali pernbesar negara tiba.
.:
Duke of Gloucester yang mewakili
l it
kerajaan British telah memberikan ucapan !
dan menyerahkan Surat Perlernbagaan {
Serahan Kuasa kepada Turrku Abdul Rahman. Tunku Abdul Rahman membaca Pemasyhuran
Kemudian nafiri dirnainkan.
Kemerdekaan bagi mengisytiharkan bahalva persekutuan
Tanah Melayu mencapai kemcrdekaan clan kedaulatan.
8:15 pagi
Dengan tan-qan di udara. Tunku Abdul Rahman melaungkan ..MERDEKA" sebanyak tujuh kali dengan
gemanya dan disahut oleh para hadirin yang terdiri daripada pelbagai bangsa.
Kemuclian. disusuli dengan laungan azan oleh Ustaz Hassan Azhari yang sayup kedengaran
menandakan rasa kes\,nkuran terhadap kemerdekaan negara kita.
t
{ffi,,*,Majlis cliteruskan clengan n.renaikkan benclera persekutuan Tanah Melayu sarnbil diiringi
viiSlagu kebangsaan. iaitu Negaraku. Sebanyak l0l das ternbakan dilepaskan menandakan
Persekntuan Tanah Melayu menjadi sebuah negara yang rnerdeka dan berdaulat.
!fu li*Ir ,'d
'!
{i t It "\.
I
.i'
l.l a.r l,$4,,
i rlb 't
ta
w_-$".1qQ. ffisIli..; - . 8'*f '
\t' t
g :"I
F '*i"
T
TLrnkLr Abclui Rahmarr dr.r.rg:ur '- o.""'1'
pakaian khas bersenrpena dengan
sarn butar.t kerneldc:kaan.
.iorber: Sarnsiah Muhzunad (ed.). 2007.
C in'u Me nl e kt I 9 57-2007. Ktala Lumpur:
Arkib Negara Malaysia dan Urusan
Publication & Distributors Sdr. Bhd,
-KwP]\A{
tt
t:^*
b,
1
Istiadat Mengangkat Sunrpalr Majlis jamuan cli Residensi *$,
Yang di-Pertuan Agong yang
cliadakan bagi n.rengucapkan EIiHEI
cliadakan cli Balairong Scri. Istana sclamat jalan kepada bekas
Pe sr.rruhjaya Tin_e-si British. fi"ffi
Negara. Upacara ini kemuclian,
Sir Donald MacG il livray. Sambutan kemerdekaan
disusuli dengutt pelantikarr .iitrr atrn di luar negara.
Perdana Menteri . Ahli Jentaah Sir Donald MacGillivray dan isteri
Menteri. Hakim Besar serta berlepas dari Lapangan Terbang
Kuala Lumpur ke England. Beliau
Gabenor Pulau Pinang dan Melaka. diberikan penghormatan dengan
permaidani merah dan barisan
kehormat oleh Batalion Keempat
Askar Melayu.
11:00 pagi 1:30 tengah hari 5:25 petang
Densan melalui scjarah pcrjuangan yan-q panjang dan berliku, negara kita akhirnva rnencapai kemerdekaan.
Kernerclekaan yans sebelLrrn ini diperjuangkan den-9an pelbagai cara, akhirnya dipeloleh mclalui rundingan.
Oleh sebab itu. kita haruslah rncnghnrgai perjuangan yang dilakukan secal'a muathkat tanpa pefiumpahall
darah. Tokoh nasionalis lang tcldiri claripada pelba-uai latar belakang perlu disanjung dan dihar-uai. Hal ini
demikian kerana tanpa jasa r.nereka. kita tidak dapat merasai kemakmuran dan kesejahteraan pada hari ini .
i ,l*""',1i3," Membuat lnterpretasi
-;'o
i.Interpretas ikan kedua-dua -eambar yan g berikut:
Apakah maksud genggaman tangan pada Gambar 1?
ii. Mengapakah Tunku membuka genggaman tangan pada
Pcntas terapung berbentuk kcrang dibina Gambar 2? d
di Lake Garcle.n. Kuala l,unrpur. belsenrpena t Gambar 2
dengan sambutan kemerdekaan negara. Antara 7 Tunku Abdul Rahrnan
artis yang membuat persembahan termasuklah
4: di Staclium Merdeka pada
P. Ramlee dan Saloma. sambutan Kcmerdekaan
Gambar I
Bji,{ # .;'t,'"eJrG#'"*&-ffi e^.:s. S 3l Ogos 1957. J
Tunku Abtlul Rahman
*+#*fl-:"" k1{+6frfi --*uru, rytu$ di Banda Hilir. Melaka ,9*
'::.:sir:_ , *, * *..
'riid*+ritlf // semasa mcngumurnkan 'Ya$lijw
talikh kemeldekaan.
Setem dan sampul surat kenang-kenangan hari
pertama mcrdcka.
BA
KPM
ffi: Kesan Kemerdekaan terhadap lrlegara Kita
Kemerdekaan yang diperoleh memberikan kesan terhadap negara kita terutama pada peringkat awal
kemerdekaan. Perkara ini dapat dilihat melalui penglibatan negara kita di dalam dandi luir negara
sama ada dari sudut politik, ekonomi mahupun sosial.
Politik
Dari aspek politik, kesan kemerdekaan dapat dilihat pada peringkat negara dan juga antarabangsa.
Kesan di dalam negara dapat dilihat melalui amalan sistem Raja Berperlembagaan dan Demokrasi
Berparlimen. Di samping itu, sistem perundangan dan pentadbiran tempatan menjadi lebih berkesan
apabila negara mencapai kemerdekaan.
T Pengamalan Sistem Raja Berperlembagaan
Setelah merdeka. ne-qara kita mer.rgamalkan konsep Raja Berperlembagaan. yang di-pertuan Agong menjadi
ketua utama negara dengan bidang kuasa tel-tentu.
T Demokrasi Berparlimen \
Dalam amalan sistem Demokrasi Berparlimen, rakyat mempunyai kuasa memilih kerajaan dan pemerintah
melalui pilihan raya. Pelaksanaan pilihan raya memberi rakyat hak bersuara dan memilih rvakil untuk
menentukan hala tuju masa depan dan kesejahteraan negara.
Hasil kemerdekaan yang dicapai mernbolehkan parlimen berkuasa menggubal undang_undang pada
peringkat Persekutuan. Pada peringkat negeri pula, Dervan Undangan Negeri berkuasa menggubal
undang-undang. Hal ini menjadikan undang-undang lebih berkesan dan mampu rnemakmurkan negara.
L Pentadbiran Negara
Tunku Abdui Rahman dilantik rnenjadi Perdana Menteri persekutuan Tanah Melavu \,an-s pertama. Beiiau
mengekalkan ahli kabinet yang ada dan membuat perubahan dengan melantik Dato'Abdul Razak Hussein
sebagai Timbalan Perdana Menteri. Buat kali pertama dalam sejarah persekutuan Tanah Melayu melnpunl,ai
seorang Menteri Luar sebagai tanda kebebasan negara menjalankan dasar luar negara. Jawatan ini clisanclan-e
oleh Tunku Abdul Rahman.
Cabaran Kerajaan Persekutuan
Cabaran kerajaan Persekutuan adalah untuk menggantikan pegawai Eropah dengan rakr,at tempatan.
khususnya dalam bidang profesional, pendidikan tinggi. keselamatan dan pertahanan. Tunku Abdul Rahman
T dan Dato' Abdul Razak Hussein memberikan komitmen yang tinggi bagi melaksanakan penegantian ini
secara berperingkat dengan melantik rakyat tempatan dalam pelbagai bidang.
lFl.t"6
iilik** {3{1.x
o" ry-f rkF u.rIr}
Majlis Penabalan Yang di-Perhran Agong Istana Negara kini clijactikan Nluzium Diraja. Bangunan Parlimen.
yang pertama pada 2 September 1957.
iF++'*Efliii'E!t IPIM Sumber: Pusat Maklumat
Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Malaysia, Hfi##i Muziun.r Diraja. Utusan dan Unit Foto Utusan
Melayu (M) Bhd.
2006. Arkib Warisan Eksklusy'. Kuala
gLumpur: Utusan Publications & Distributors
Sdn. Bhd.
KPM
T Peringkat Antarabangsa
Sebagai negara yang mencapai kemerdekaan, negara kita mula memainkan peranan penting pada i__l
peringkat antarabetngsa melalui Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) dan Komanrvel.
Dasar Luar
Kerajaan nremberikan perhatian melalui pengukuhan Kementerian Luar. Pada awal tahun 1957.
kumpulan pertama pe.earvai clihantar ke Britain untuk mendapatkan latihan. Antara tokoh yang betperanan
penting dalam usaha menentukan dasar luar negara termasuklah Tan Sri Muhammad Ghazali Shafie dan
Dr. Ismail Abdul Rahman yang pernah dilantik menjadi Menteri Luar. Negara kita juga melrjalinkan hubungan
<lengan negara luar seperti Indonesia, India, Australia, Nerv Zealand, Mesir dan Jepun'
re Menganggotai Komanwel
#E Apabila Persekutuan Tanah Melayu merdeka, negara kita juga diterima untuk menyertai pertubuhan
'ffti Komanr.vel. Pertubuhan Komanrvel bermanfaat untuk merapatkan hubungan sosioekonomi dengan negara ahli.
Komanwel juga menjadi medan untuk negara kita mempamerkan komitmen terhadap isu yang dihadapi oleh
Tffi negara anggota.
Pertahanan Negara
Sebelum merdeka. negara kita dilindungi mclalui pembentukan kerjasama pertahanan Britain. Australia dan
New Zealand. Selepas merdeka, Tunku Abdul Rahman ingin mengekalkan hubungan baik dengan Britain
dan negara Komanrvel. Keadaan negara yang belum mempunyai kekuatan pertahanall menyebabkan negara
mel'nerlukan bantuan Britain ketika itu dengan mcmeterai perjanjian pertahanan yan-e dinamakan Anglo
Malayan Def'ence Agreement (AMDA) pada tahun l9-57.
re&].Iii Penyertaan dalam Blok Sterling
Penyertaan ini bermaksud negara menggunakan Pound Sterling dalam urusan perdagangan antarabangsa.
ilErell-=: Kedudukan Persekutuan Tanah Melayu sebagai negara yang berpendapatan tinggi daripada hasil getah dan
bijih timah memperkuat kedudukan mata rvang Pound Sterling. Penyertaan Persekutuan Tanah Melayu yang
I mempunyai kedudukan ekonomi yang kukuh dalam Sistem Keutamaan Tarif Komanu'el (Commonwealth
Preferential TarifT System) turut memperkukuh kedudukan ekonomi ahli-ahlinya.
Diiktiraf Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB)
Negara kita diterima menjadi ahli PBB dalam persidangannya pada 17 September 1957. Negara kita
merupakan anggota PBB yang ke-lJ2. Bendera negara kita dikibarkan dalam satu upacara rasmi di ibu pejabat
PBB di Nerv York pada l5 Oktober 1957. Dengan menyertai PBB. negara kita turut menjunjung prinsip PBB
untuk rnelindurrgi hak asasi manusia.
Misi Pengaman PBB
1 Negara kita turut terlibat dalam misi pasukan pengaman
I **r.7"4 PBB di Congo. Pemilihan ini menggambarkan kepercayaan
I dan pengiktirafan tertinggi PBB kepada sebuah negara
? baharu untuk bersama-sama terlibat dalam pengurusan
konflik antarabangsa.
Dr. Ismail Abdul Rahman ,@ oJ ,
Konranrvel iaiah pc(ubuhan
bersama-sama dengan sukarela yang dianggotai olch ' ':l:;it:,/il4:a
Mr. Dag Hammerskjoeld, negara merdeka yang pernah
dijajah oleh British.
Setiausaha Agung PBB
pada 14 Mac 1959.
Sumber: Malaysia. Arkib Negara
Malaysia,2006. A rkib Warisan Eksklusif .
Kuaia Lumpur: Utusan Publications &
Distributors Sdn. Bhd.
=KP<MA
Ekonomi
Selepas mencapai kemerdekaan, kerajaan melakukan pelbagai usaha untuk membangunkan
ekonomi negara.
Rancangan Malaya Pertama 195G1960
Rancangan ini bertujuan meningkatkan pertumbuhan ekonomi negara den-san tumpuan pada
sektor luar bandar. Selain itu, kerajaan mempelbagaikan keluaran perranian supaya tidak hanya
bergantung pada pengeluaran getah, di samping menambahkan peluang pekerjaan bagi mengurangkan
kadar kemiskinan.
Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA)
Badan ini ditubuhkan pada tahun 19-56 untuk memajukan tanah baharu secara besar-besaran bagi pertanian
dan penernpatan semula masyarakat. Keluarga dari kar,vasan luar bandar dipindahkan ke rancangan tanah
FEI-DA untuk menanam getah atau kelapa sawit. Perumahan dan kernudahan asas disediakan untuk peneroka.
Institusi Kewangan Tempatan
Malay National Bank atau Bank Kebangsaan Melayu merupakan bank pertama khusus untuk orang Melayu
yang ditubuhkan di Klang Street, Kuala Lumpur oleh Maarof Zakaria. Bank Negara pula mula beroper.asi pacla
26 Januari 1959, bagi menggalakkan kestabilan kewangan dengan menyecliakan persekitaran yang konclusif
untuk pertumbuhan ekonomi negara kita. Selain itu, terdapat juga Krvong yik Bank yang ditubuhkan pada
1913 di Kuala Lumpur.
Pemtrangunan Luar Bandar
Kementerian Pembangunan Luar Bandar dirvujudkan pada 17 November 1959. hasil penstrukturan
pentadbiran yang bertanggungiawab untuk membangunkan infrastruktur. sosial dan ekonorni luar bandar.
Majlis Pembangunan Luar Bandar pula ditubuhkan pada peringkat negeri <lan daerah bagi merancang dan
menyelaraskan pelaksanaan projek pernbangunan. Kerajaan memberikan keutamaan kepacla penyediaan
kemudahan asas untuk penduduk luar bandar.
Rancangan Buku Merah
Rancangan Buku Merah dilancarkan pada25 Januari 1961. Buku ini mengandungi pro.lek berkaitan clensan
kemudahan asas seperli jalan kampung. jambatan, surau, bekalan air dan bekalan elektrik. pemantauan
dan maklum balas berdasarkan rekod yang terdapat dalam Buku Merah diletakkan di dalarn Bilik Gerakan
Kemajuan Negara pada peringkat daerah, negeri dan pusat.
:w* Walaupun kerajaan berusaha membangunkan fl I4
kawasan luar bandar. peruntukan yang tidak ,4
c" mencukupi menjadi penghalang. Keadaan ini
menyebabkan beberapa program pembangunan
F
menghadapi masalah sepcrti pembinaan sekolah,
pusat kesihatan serta penyediaan bekalan air dan
elektrik di kawasan luar bandar.
*--\
Majlis perasmian Bank Negara oleh
Yang di-Pertuan Agong pada tahun I 959.
Sunther'. Jabatan Penerangan Malavsia.
:LA
KPM
Sosial
Sejak mencapai kemerdekaan, kerajaan memberikan banyak tumpuan dalam pembangunan sosial
seperti pendidikan, kedudukan bahasa Melayu, kesihatan dan kemudahan sosial.
! Pendidikan
Pendidikan merupakan wadah untuk membina sebuah bangsa bagi negara yang bersatu. Kerajaan
mengeluarkan Penyata Rahman Talib bagi mengkaji semula Penyata Jarvatankuasa Pelajaran 1956 yang
lalu. Penyata ini memberikan penekanan kepada bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah.
Penubuhan Dewan Bahasa dan Pustaka
Kecludukan bahasa Melayu semakin kukuh apabila Fasal 1 Perkara 152 dalam Perlemba.gaan Persekutuan
Tanah Melayu menetapkan baharva bahasa Melayu hcndaklah dijadikan bahasa kcbangsaan. Dengan itu.
Dervan Bahasa dan Pustaka ditubuhkan pacla 22 Jun 1956 di Johor Bahru. Johor. sebagai sebuah jabatan
di bar.vah Kementerian Pelajaran.
Jabatan Penerangan
Penubuhan jabatan ini bertujuan menyampaikan maklumat tentang peristir.va di dalam dan di luar negara.
Hal ini selaras dengan fungsinya sebagai lidah rasmi kerajaan untuk menerangkan kepada rakyat berkaitan
dengan falsafah, dasar dan wawasan negara terutama menjelang kemerdekaan dan pada tahun-tahun awal
negara merdeka.
Kesihatan
Pusat kesihatan dan hospital ditubuhkan untuk rneningkatkan sosioekonomi penduduk luar bandar. Ketika
mencapai kemerdekaan pada tahun 1957, negara mempunyai sebanyak 65 buah hospitat. Kementeriatl Kesihatan
menrainkan peranan penting dalarn pemulihan isu sosial serta pembangunan masyarakat demi kesejahteraan rakyat.
w Kemudahan Asas
Penyediaan kemudahan asas dan intiastruktur kepada masyarakatjuga diberikan perhatian oleh kerajaan pada
arval kemerdekaan. Kemudahan bekalan elektrik dan air bersih diutamakan demi keselesaan dan kesihatan
penduduk. Kemudahan ini juga untuk membantu usaha rneningkatkan taraf hidup, di samping merapatkan
jurang antara penduduk luar bandar dengan bandar.
Tempoh pengisian arval kemerdekaan Y
merupakan tempoh penting dalam 3
sejarah negara. Tempoh ini penting
kerana kerajaan pada masa ini perlu
mempelajari dan mencari pengalaman
yang boleh digunakan untuk membina
sebuah negara yang makrnur. Oleh
sebab itu, sebagai warganegara, kita
seharusnya bersyukur dengan nikmat
kemerdekaan yang dicapai pada hari ini.
Sebahagian penduduk menghadiri kelas yang dianjurkan
oleh kerajaan untuk membangunkan sektor pendidikan pada
awal kemerdekaan.
Sumber'. Arkib Negara Malaysia.
rR-ifi
--aK- PM
lIF Prinsip Kedaulatan Persekutuan Tanah Melayu wM'
Bagi sebuah negara yang merdeka, kedaulatan merujuk kuasa tertinggi yang menentukan ffi'
sesebuah negara bebas daripada kongkongan kuasa luar. Wilayah pengaruh. kerajaan,
keunggulan undang-undang, lambang dan rakyat merupakan aspek kedaulatan negara kita. w,
Kita dapat menentukan sendiri nasib rakyat dan hala tuju negara melalui kemerdekaan.
:r"
!t:
'i
I
t
1 Selepas merdeka, Persekutuan Tanah Melayu memperoleh kedaulatan atau
I
1,
1 kuasa tertinggi. Kedaulatan ini membolehkan kita membuat keputusan
#
.\ tentang hal yang berhubung dengan pentadbiran dan politik negara.
1
+ Wilayah pengaruh merujuk kawasan yang mempunyai
LAUT CHINA sempadan untuk membentuk Persekutuan Tanah Melayu.
SELATAN Dalam Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957,
Pdhang pembentukan Persekutuan Tanah Melayu terdiri daripada
Pedis, Kedah, Perak. Pulau Pinang, Selangor, Negeri Sembilan,
Melaka, Pahang, Johor, Kelantan dan Terengganu. Setiap
negeri berdauiat diketuai oleh sama ada Sultan atau Raja.
Yang di-Pertuan Besar atau Yang Dipertua Negeri.
SELAT MEI.AKA
Negeri dalarn Persekuruan Tanah Mclayu 1957.
Sunbtr: pmr.peneransan.gov.m\'. Dicapai pacla l2 Ogos 2019
o' Kerajaan merupakan institusi yan g bertanggung arvab
untuk menguruskan dan mentadbir negara. Kerajaan
F terbahagi kepada tiga komponen utama, iaitu Badan
Perundangan, Badan Eksekutif dan Badan Kehakiman.
I Dalam amalan demokrasi, kuasa memerintah dipegang
oleh kerajaan yang dipilih oleh rakyat melalui pilihan
1
i raya. Dalam konteks ini, rakyat bertanggungjawab
t
memilih wakil mereka melalui pilihan raya.
I
Suasana selnasa persidangan pertama parlimen perscktrtuan Tanah MelavLr cli Deu.,an Tunku Abdul
Rahnran,Jalan Ampang" Selangor. Bangunan ini kini ilikcnali scbagai Kontplcks pcncran-uan pelanconqan
Malaysia (MATIC).
Sumber: IVlalaysia. Arkib Negara Malaysia ,2O07. Merintis Dettui Dttnrokrtt.il. Kuala Luntpur: .Arkib Negara Malavsia.
KPM
Kedaulatan undang-undang bermaksud kerajaan dan rakyat
keseluruhannya tertakluk di bawah undang-undang. Kedaulatan
undang-undang penting bagi memastikan keamanan negara dapat
dikekalkan demi kesejahteraan negara. Kandungan Perlembagaan
Persekutuan Tanah Melay't 1957 menjadi asas kedaulatan negara
yang merdeka dan memelihara hak rakyat.
Perlembagaan Persekutuan Tanah Melayu 1957.
Sunber: Arkib Negara Malaysia.
WW
i
I Lambang kebangsaan seperti Jata Negara, lagu kebangsaan,
bendera kebangsaan dan bunga kebangsaan merupakan identiti dan
jati diri rakyat. Lambang ini juga menjadi simbol perpaduan. Setiap
elemen pada lambang ini mempunyai pengertian berdasarkan
sosiobudaya dan sejarah negara. Oleh sebab lambang ini mempunyai Jata Negara 1957.
Sumber: Arkib Negara Malaysia
nilai kedaulatannya tersendiri dan lambang jati diri negara, kita
perlu memberikan penghormatan kepada simbol rasmi negara.
g s-- ""t"3t6"
E*
E{"&$
l
Pusingan Robin (Round Robin)
&
ketika Pilihan
%
Raya Majlis Perundangan
Persekutuan 1955 .
Sunber: Arkib Negara Malaysia.
%i4 Pengiktirafan sebagai rakyat membolehkan kita mendapat hak asasi,
ffi iaitu hak yang dimiliki oleh seseorang individu di sisi undang-undang Murid secara berkumpulan
ffi seperti kebebasan bersuara dan mengeluarkan pendapat. Sebagai
bergilir-gilir memberikan
warganegara, kita perlu mematuhi perlembagaan. Rakyat mempunyai respons terhadap perkara
hak dan tanggung,jawab terhadap negara dan negara juga mempunyai hak
yang berikLrt secara lisan:
i. Bezakan rnaksud dan
terhadap rakyat. Semua pihak bertanggungjawab untuk menggunakan
hak masing-masing dengan bijak bagi mengekalkan keharmonian dan simbol pada J ata
kemakmuran negara. Negara 1957 dan kini.
ii. Apakah kepentingan
Prinsip kedaulatan, iaitu kuasa tertinggi yang diperoleh melalui Jata Negara'?
perjuangan yang berliku perlu dikekalkan bagi menjamin iii. Bagaimanakah kita
kemakmuran dan kesejahteraan negara. menghormati lambang
negara kita?
Kemerdekaan yang diperoleh wajar dipertahankan dengan ,Es'',.1-J*3h*f. J
sepenuh jiwa dan raga. Kemerdekaan yang berkait rapat Meneroka Bukti ?*
dengan kedaulatan menuntut kita memberikan kesetiaan yang Buktikan perlernbagaan
tidak berbelah bahagi terhadap ibu pertiwi. Semangat jiwa
merdeka generasi lalu dalam usaha mempertahankan kedaulatan merupakan undang-undaug
negara perlu diteladani dan disyukuri supaya generasi akan tefiinggi negara.
datang terus menikmati kedaulatan negara yang dicintai ini.
E.DI
KPM
lmbas Kembali
: lrfll
I
2 Persediaan Menyambut pemasyhuran
Kemerdekaan Negara
. Jawatankuasa Persediaan Fizikal
. JawatankuasaSambutan
,wo%,, ,.DetiPDkeePrtiisektmiwl2aa:s0By0heutresrneagjnaarhalh(rendmailaeSmrtdadeikuamaiMl eHrdeegkaara
F ...KesSEPaonkosoliiKnatiloekmmierdekaan terhadap tfegara Kita
tsA Prinsip Kedaulatan Persekutuan Ilanah Melayu
I(PM
a Kedaulatan
a Wilayah Pengaruh
o Kerajaan
a Kedaulatan Undang-undang
a Lambang Kebangsaan
a Pengiktirafan sebagai Rakyat
E[ Pembelajaran Abad Ke-21
Aktiviti 1 : Fikir-Pasang-Kongsi (Think-Pair-Share)
Arahan
1. Murid dikehendaki memikirkan maksud topik laporan khas di bawah.
2. Murid dikehendaki menjawab soalan yang diberikan secara individu.
3. Bersama-sama dengan rakan, bincangkan petikan dan soalan yang diberikan.
4. Kongsi maklumat dan pendapat/hasil perbincangan dengan atau kumpulan lain
ARKIB I 03ltl9;?011
Ikat
kemerdekaan negara melalui radio yang di pasang.
I(em€riehan dan ke$embiraan m?r*ka yang berada di
stadium turut dirasai kamiyang berkumpul di *buah
padang yang dijadlkan British sebagai pusat sktiviti
mahupun pereyaan sebelurn merdeka, katanya yang
pada ketika itu:edang rnenghabiskan [uti semester.
WALAUPUN lerpaksa meredah hujan dan berialan kaki K.ay Kim hercerita" mereka yang berada di padang turut
selama satu setengah iam untuk menuiu ke lokasi melaungkan merdeka apabila mendengar Perdana
pengisytiharan, namun saya tetap berasa puas. Mentori Pe'Ilekutunil Tenah Meiayu yang pertama
berbuat demikian di Dataran Merdeka.
Itulah ungkapan veteran UMNO, Tan Sri Zaleha Ismail
apabila diminta berkongsi pengalarran beliau ketika Semasa Tunku Abdnl fi.ahman membuat pe ngumuman
meraikan derik pemasyhuran kemerdekaan Persekutuan
Tanah Melayu pada 31 Ogo$ 1957 di Stadium Merdeka. tarikh kemerdekaan ftegara di Melaka pada Februari
Ssmasa menunggu acara pengisl'tiharan dimulakan kira- 1956, i:,cliau bahawa
kira pukul 9:30 pagi membuatkan beliau terasa lap*r dan
dahaga. yang
?aman dahulu bukan seperti sekarang, mana ada 0rang
peniaga di luar stadium. jadi terpaksalah saya rnengikat
perut, kalanya. 0:eh itu, katanya, mereka berlumba-lumba
menyambung ptngaJi:an di univerrld untuk
Sebaik sahaja Tunku Abdul Rahman Putra nrelaungkan m*ndapatkan kelayakan dan seterusnya merebut
merdeka sebanyak tuiuh kali, kata f,aleha, hanya peluailg Fekeriaan yang lebih baik kelak
perasann sebak menguasai diri.
(ray Kim yang iuga lepasan iiazah sariana muda
kerarta terlalu gelnl-rira darr Universiti Malaya berkata, pada masa iru juga beliau
menangis seri*p kali menyedari penggunaan Bahasa Melayu akan meniadi
lebih pentins.
itu,
Muiurlah saya mempunyai ramai kawa&kawan Melayu,
maka saya boleh bercakap dengan menggunakan bahasa
itu,
Sebahagian petikan daripada akhbar Utusan Mala1tsia,03 September 2011
(a) Ceritakan peristiwa yang dilalui oleh tokoh dalam petikan di atas.
(b) Apakah perasaan tokoh tersebut ketika menyaksikan peristiwa bersejarah ini?
(c) Andaikan anda berada semasa peristiwa bersejarah tersebut, apakah perasaan anda?
Mengapa?
(d) Bagaimanakah peristiwa di atas dapat dihayati oleh generasi kini?
BA
KPM
Aktiviti 2: Saya Lihat, Saya Fikir, Saya Thnya (I See,I Think,I Wonder)
Arahan:
1 Murid dikehendaki menyenaraikan situasi yang dilihat
2. Fikirkan situasi tersebut.
3. Murid mengemukakan soalan yang berkaitan.
Gambar yang berikut menunjukkan peranan Stadium Merclcka
Sambutan Kemerdekaan 1959 Sukan SoutheastAsian Peninsular (SEAP) 1965
Bola sepak kelayakan Olimpik 1980 I
Secara berkumpulan, bincangkan soalan yang berikut: i
(a) Ceritakan peristiwa yang anda lihat di dalam gambar di atas I
o (b) Bincangkan keistimewaan Stadium Merdeka. tI
F i
(c) Stadium Merdeka pernah dirancang untuk dirobohkan bagi memberikan laluan pada
itt::'.9 pembinaan projek komersial bersepadu. I
I
r!,.,. r)i I
T
i.!;':':* t
Sebagai generasi yang cinta akan warisan sejarah, mengapakah anda perlu membantah
usaha tersebut? Berikan alasan anda.
ii. Apakah peranan anda untuk memelihara dan memulihara tempat bersejarah
di negara kita?
WA
KPM
I Pemahaman dan Pemikiran Kritis
1 Kamus Dewan mentakrifkan kemerdekaan sebagai
A. naungan kebebasan
B. bebas daripada penjajah
C. kuasa menentukan hala tuiu
D. bersatu menentang kuasa luar
2
Jata Negara 1957
Apakah kepentingan lambang tersebut?
A. Menunjukkan ketelusan
B. Mempamerkankehebatan
C. Mewujudkan semangat berdikari
D. Melahirkan semangat cinta akan negara
J Mengapakah Bank Negara diwujudkan pada awal kemerdekaan negara kita?
A. Menggalakkan pertumbuhan ekonomi
B. Membantu penduduk luar bandar
C. Membuka peluang pekerjaan
D. Menarik pelabur luar
4. Apakah tujuan Rancangan Buku Merah?
A. Membuka tanah besar-besaran
B. Menstabilkan kervangan negara
C. Menyediakan peluang pekerjaan
D. Memantau projek pembangunan
BA
KPM
Pemahaman dan Pemikiran Kritis J.r,e NEGAX.L KU
5 Lagu Negaraku dipilih sebagai lagu kebangsaan.
Lagu ini berasal daripada lagu Terang Bulan dari
negeri Perak.
(a) Nyatakan mesej yang terdapat dalam lirik
lagu Negaraku.
(b) Apakah kepentingan lagu kebangsaan kepada
sesebuah negara?
(c) Bagaimanakah anda menghayati lirik lagu
Negaraku dalam kehidupan harian?
**'Eh &@5 vlBe .E rb,
6. Soalan yang berikut berdasarkan pctikan di bawah Sumber'. Malaysia. Arkib Negara Malaysia, 2006.
Arkib Warisan Eksklusif. Kuala Lumpur: Utusan
Publications & Distributors Sdn. Bhd.
Parti-parti politik itu walaupun mempunyai fahaman yang berlainan dengan perikatan, tetapi
mereka bertujuan sama, iaitu memperjuangkan kemerdekaan Tanah Melayu.
(Tunku Abdul Rahman)
(a) Pada pendapat anda, mengapakah Tunku Abdul Rahman memberikan ucapan sedemikian?
(b) Apakah sifat mulia Tunku Abdul Rahman berdasarkan ucapan ini?
(c)
Mengapakah semua parti politik perlu meraikan Hari Kemerdekaan negara kita tanpa
mengira ideologi masing-masing?
(d) Bagaimanakah anda boleh memainkan peranan untuk menggerakkan masyarakat
meraikan Hari Kemerdekaan negara?
7 Gambar menunjukkan peristiwa yang berlaku
pada malam 31 Ogos 1957.
(a) Ceritakan detik Perisytiharan Kemerdekaan
pada 3l Ogos 1957.
(b) Apakah yang dapat anda tafsirkan melalui
gambar A dan gambar B?
(c) Bagaimanakah anda dapat menjiwai detik
bersejarah di sebelah?
GambarA Gambar B
Menurunkan bendera Menaikkan bendera
Union Jack. Persekutuan Tanah Melayu.
gA
KPM
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
Buku Teks Sejarah Tingkatan 4 KSSM
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search