E-book รวมเล่มบทคัดย่อ ประชุมวิชาการกรมวิทย์ ครั้งที่ 29-ฉบับสมบูรณ์

P3-1ก6ารพกัฒารนพาฒัผลนิตาภผณัลิตฑภ์เคัณรฑอ่ื ์เงคสราอ่ื องาสงาผอสามงสผมสนุมไสพมรนุ จไาพกรผจปู้ ารกะผกปู้ อรบะกาอรบการ OTจOังPหวจัดังตหรวงั ัดปตรี ัง ปี 2561-2563
DeveDleovpemloepnmt eonf tTorafnTgraOnTgOOPThOePrbhaelrcboaslmcoestmicseitnics20in182-021082-02020

ณัฐชาณดฐั ชว้ งารดกั ว้*งครมักกฤคชมกรฤามชะรนาะมกะจิ นจะะกจิญจดะาญบดญุ าเจบรญุ ิญเจอรรญิ วรอรรณวรหรลณงลหะลเลงลงิ ะธเงลชงิ าธตงิ ชทารตพั ิ ยทจ์ รอัพมยทจ์ องมทแลอะงคแณละคณะ

Natthacha Duangrak*, Khomkrit Rammanakitja, Yada Booncharoen, Orawan Longlaleung, Thongchat Subjomthong, et al.et al.
ศนู ย์วศทิ นูยยาศ์วิทาสยตารศ์กาาสรตแรพ์กทารยแ์ทพ่ี 1ท2ย/ท์ 1่ี 1ต2ร/งั 1กตรรมงั วิทกยรมาศวิทาสยตารศก์าาสรตแรพ์กทารยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 12/1 Trang, Department of Medical Sciences

บทคัดบยท่อคดั ย่อ
เครื่อเงคสราื่อองาสงาผอสามงสผมสุนมสไพมรุนไพด้รับไคดว้ราับมคสวนามใจสจนาใกจผจู้บากริโผภู้บครทิโภ่ีต้คอทงก่ีตา้อรงเกลาือรกเใลชือ้ผกลใิตช้ภผัลณิตฑภ์จัณากฑธ์จรารกมธชรารตมิ ชดาังตนิ ้ันดังนั้น
ผู้ประผกปู้ อรบะกาอรบผกลาติ รภผณัลติฑภ์ชัณมุ ชฑนช์ ุมจชงึ นไดจน้ ึงาไสดมน้ ุนาไสพมรนุ ทไ่ีมพใี รนททีม่ อ้ ีใงนถทิ่นอ้ มงาถในิ่ชม้เปา็นใชส้เ่วปนน็ ปสร่วะนกปอรบะสกาอคบญั สาเคพัญ่ือพเัฒพื่อนพาแัฒลนะายแกลระะยดกบั รผะลดติบั ภผัณลติฑภ์ ณั ฑ์
ชุมชนชปุมชระนเปภรทะเเคภรท่ือเงคสรา่ือองาสงาผอสามงสผมสุนมไสพมรุนขไอพงรจขังอหงวจัดังตหรวังัดตใหร้ังมีคใหุณ้มภีคาุณพแภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลัยอตด่อภผัยู้บต่รอิโผภู้บคริโศภูนคย์วศิทูนยา์วศิทายสาตศรา์ สตร์
การแกพาทรยแ์ทพ่ีท1ย2์ท/1ี่ 1ต2ร/1ัง จตงึรปังรจะึงสปารนะงสาานนรง่วามนกรับว่ เมคกรับือเขค่ารยือใขน่าพยืน้ ใทนพี่ ลน้ื งทสา่ี ลรงวสจากรลวมุ่ จผกปู้ ลรมุ่ ะผกู้ปอรบะกาอรบเกกาบ็ รขเอ้กม็บลู ขอ้ ปมรูละเปมรินะกเรมะินบกวรนะกบาวรนการ
ผลติ ผเกล็บติ ตเัวกอบ็ ยตา่ วั งอตยร่าวงจตวริเควจราวะเิ คหร์คาุณะหภ์คาพณุ ขภอางพวขัตอถงุดวบิ ตั แถลุดะิบผแลลิตะภผณัลิตฑภ์ วณั เิ คฑร์ าวะเิ คหรช์ าอ่ ะงหว์ช่าอ่งใงนวกา่ งาใรนปกราบั รปปรรุงับแปลระงุ พแฒัละนพาฒั แนลาะสแนลบั ะสนนุบั สนนุ
องค์คอวงาคมค์ รวูท้ าามงรว้ทูชิ างกวาิชราแกกา่ผรู้ปแรกะ่ผกู้ปอรบะกาอรบผกลารกาผรลดกาาเนรดนิ างเานนนิ ตงง้ั าแนตต่ ป้ังแี 2ต5่ ป6ี12-526516325ผ6ล3ติ ภผัณลติฑภไ์ ดณั ้รฑบั ์ไกดาร้ รบั พกัฒารนพาคัฒณุ นภาคาพณุ แภลาะพคแวลาะมความ
ปลอดปภลยัอดโดภยั ไดโดต้ ยรไวดจ้ตวรเิ ควจราวะเิ คหร์กาาะรหปก์ นาเรปปอ้ื นนเจปลุ ้ือนิ นทจรลุ ียิน์ ทโลรหยี ะ์ โหลนหกัะหอน้าักงออิงม้างาอติงรมฐาตนรคฐณุ านภคาณุพเภคารพื่อเงคสราือ่ งาสงาตอาามงปตราะมกปารศะกกราะศทกรรวะงทรวง
สาธาสราณธสาุขรณพส.ศุข. พ2.5ศ5.925แ5ล9ะคแุณละภคาุณพดภ้าานพเดคา้มนี ไเดค้ตมรี ไวดจ้ตเอรวกจลเักอษกณลัก์สษารณส์สาาครัญสขาคอัญงสขมอุนงไสพมรุนอไพ้างรออิง้าตงาอมิงเตกาณมฑเก์ ณFDฑA์ THAI HERB
จานวจนาน9วผนล9ิตภผณัลิตฑภ์ จัณาฑกผ์ จู้ปารกะผกปู้ อรบะกาอรบจกานรวจนาน4วรนาย4 ผราลยกาผรลตกราวรจตวรเิ ควจราวะิเคหร์ทาุกะผหลท์ ติ ุกภผัณลิตฑภไ์ มณั ม่ ฑกี ไ์ ามรม่ ปกี นาเรปป้อื นนเเปชื้ออื้ นจเุลชนิ ื้อทจรุลยี นิ ์ ทแลรยีะ์ และ
โลหะโหลนหกัะหจนากั ผจลาพกบผวล่าพกบาวรา่ตกราวรจตเอรวกจลเกั อษกณลกัข์ ษอณงสข์ าอรงสสาาครัญสขาคอญังสขมอุนงไสพมรุนตไาพมรทตร่ี าะมบทใุ ่รีนะฉบลใุ านกฉลมาีเพกียมงีเพ1ียผงล1ติ ภผณัลิตฑภ์ เณั ทฑ่าน์ เั้นทา่ แนสั้นดงแสดง
ให้เหใ็นหว้เ่าหผ็นลวิต่าภผัณลิตฑภ์สัณ่วนฑใ์สห่วญน่มใหีคญวา่มมีคปวลาอมดปภลัยอดแภตัย่ยังแดต้อ่ยยังคดุณ้อยภคาุณพภจาึงพควจรึงมคีกวารรมเฝีก้าระเฝว้าังรผะลวิตังภผัณลิตฑภ์ดัณังกฑล์ด่าังวกอลย่า่าวงอตย่อ่าเงนต่ือ่องเนเพ่ือ่ือง เพื่อ
คุม้ ครคอมุ้ งคผรบู้ อรงิโผภบู้ คริโภค

คาสาคัญาส:าเคัญร่ืองเสคารอ่ือางงสผาสอมาสงผมสนุ มไพสมร,ุนผไพปู้ ระกผอปู้ บระกกาอร,บกกาารรพัฒกานราพผัฒลตินภาผณั ลฑิต์ภณั ฑ์

Abstract
Herbal cosmetics get the attention of customers for favour of natural or plant extracts.
According to the customers’ trend, community enterprise developed their products to serve the demand
of consumers using local resources. To improve the quality of OTOP herbal cosmetics, the Regional
Medical Sciences Center 12/1 Trang in collaboration with the network partners visited the entrepreneur in
Trang province to observe and evaluate manufacturing process and products quality and support
knowledge during 2018 - 2020. It was found that 9 herbal cosmetic products from 4 manufacturers were
developed and conformed to the criteria of the quality standards of cosmetics according to the the
Notification of Ministry of Public Health (2016). Only 1 product was identified and complied with the FDA
Thai Herb, while the microbial and heavy metals contaminations of all products passed the criteria. Thus,
to protect consumers, their quality should be monitored continuosly although all of them were save.

Keywords: Herbal cosmetics, OTOP (One Tambon One Product), product development
*Corresponding author: [email protected]

211

P3-1ก7ารปกราะรเปมรินะคเมุณนิ ภคาุณพภาพยนภอากยทนาองกหท้อางปหฏอ้ ิบงปตั ฏกิ บิารัตขิกอางรหขนอ่วงหยบนร่วกิยาบรรปกิ ฐามรปภมูฐมิ เภขูมติสเขุ ภตสาพขุ ภทาี่ พที่ 8
TheTehxeteerxntaelrqnaulalqituyaalistyseasssmeessnmt eonftporifmparrimy hareyalhtehacltahrecuarneituinitHienalHtehaRltehgiRoeng8ion 8

วิภาภวริภณาภ์ วรชิ ณน์ *วิชบนญุ นบภิ ุญานสิภงคารสางมครภาทั มรพภรัทรเชพยรปเรชะยทปุมระชทไุมพชรไมใสพสรอในสสเกอษนรเกบษญุ รยบรักญุ ษย์โรยกั ธษนิ ์โยธิน

Wipaporn Wichon*, Boonnipa Songkharm, Pattaraporn Chueypratoom, Chamaiporn Saison, Gaysorn Bunyarukyothin
ศูนย์วศิทนู ยยาว์ศทิาสยตาศรก์าสารตแรพก์ าทรยแท์ พี่ ท8ยอท์ ดุ ่ี ร8ธาอนุดีรกธรามนวี กทิ รยมาวศทิาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทย่อคดั ย่อ
แผนแกผารนทกดาสรทอบดสคอวาบมคชวานมาชญานเปา็นญสเป่วน็ หส่วนน่ึงขหอนง่ึงรขะอบงบระปบรบะกปันระคกุณันภคาุณพภหา้อพงปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตทิกางรกทาารงแกพาทรแยพ์ททุกยร์ะทดุกับระดับ
รวมถรงึ วหมนถว่ึงยหบนรว่ ิกยาบรรปกิ ฐามรภปูมฐิทมภี่ใหมู บ้ ิทร่ีใกิหา้บรรสกิ ขุ าภราสพุขคภราอพบคครลอมุบทคุกลพุมท้นื ุกทพี่ จ้นื าทเปี่ จน็ าตเป้อง็นมตีคอ้ ุณงมภคี าณุพแภลาะพมแาลตะรมฐาาตนรกฐาารนตกราวรจตวริเวคจรวาเิะคหร์ าศะูนหย์ ์ศูนย์
วิทยาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทที่ 8ย์ทอุดี่ 8รธอาุดนรี ธจาึงนไดี จ้ดึงาไเดน้ดินากเนารินปกราะรเปมรินะคเุมณินภคาุณพภายพนภอากยทนาองกหท้อางงปหฏ้อิบงปัตฏิกิาบรัตขิกอางรหขนอ่วงยหบนร่วิกยาบรรปิกฐามรภปูมฐมิ ภูมิ
เขตสเุขภตาสพุขทภี่า8พวทตัี่ ถปุ วรัตะถสปุ งรคะ์ สเพงคื่อ์ทเพดสื่ออทบดคสวอาบมคชวาานมาชญานหาอ้ ญงปหฏอ้ บิงปัตฏกิ าิบรัตตกิ ราวรจตภราววจะภตาั้งวคะรตรั้งภค์ รโรปภร์ตโีนปแรลตะีนนแ้าลตะานล้าใตนาปลัสในสาปวัสะสาเรว่ิมะ เร่ิม
ดาเนดินากเนารินใกนาปรีงใบนปรีงะบมปารณะม2า5ณ61-256325ม6ีส3มมาชีสิกมเาขช้าิกรเ่วขม้ากรา่วรมปกราะรเปมรินะคเมุณินภคาุณพภจาาพนวจนาน9ว8น3, 349 3แ4ล9ะแ3ล7ะ0 3แห่ง แโหดย่งมโีดยมี
สมาชสกิ มราาชยิกงราานยผงลากนลผบัลกจลาบั นวจนาน8ว3น8, 349 3แ4ล9ะ แ3ล6ะ7 3แห่ง แคหดิ ง่เปค็นดิ รเอ้ปย็นลระ้อย8ล5ะ.2855, .12050 1แ0ล0ะแ9ล9ะ.1969พ.1บ6รพายบงราานยผงลากนาผรลทกดาสรอทบดสอบ
ภาวะภตาั้งวคะรตร้ังภค์ถรูกรตภ้อ์ถงูกตร้องยลระ้อย9ล8ะ.6938, .6936.5916แ.5ล1ะแ9ล6ะ.3936ต.3า3มลตาาดมับลากดาับรทกดาสรอทบดโสปอรบตโีนปถรูกตตีน้อถงูกรต้อ้อยงลระ้อย8ล7ะ.787, .7880.580แ.5ล8ะและ
80.280ต.2า8มลตาดมับลาแดลับะกแาลระทกดาสรทอบดสนอ้าตบานล้าถตูกาตล้อถงูกตร้องยลระ้อย8ล4ะ.4844, .4840.2830แ.2ล3ะแ8ล2ะ.1832ต.1า3มลตาดมับลาสดมับาชสิกมทา่ีชราิกยทง่ีราานยผงลานไมผ่ ลไม่
สอดคสลอ้อดงคอลา้อจงเอกาิดจจเากกิดคจวาากมคชวานมาชญานขาอญงผขู้ปอฏงผิบู้ปัตฏิงาิบนัติงเาชน่ เกชา่นรอก่าานรแอถ่าบนสแีถสบลับสีสกัลนับกกาันรจกุ่มาแรถจบุ่มทแถดบสทอบดสไมอ่ถบึงไรมะ่ถดึงับรทะดี่กับาหทนี่กดาหนด
เวลาเใวนลกาาใรนอก่าานรผอล่าไนมผ่ปลฏไมิบ่ปัตฏิติบามัตคิตาแมนคะานแานขะอนงาชขุดอตงรชวุดจตรวจมถรึงวกมาถรึงบกันาทรบึกันข้อทมึกูลขไ้อมม่ถูลูกไตม้อ่ถงูกตก้อางรดกาาเรนดินางเานนินทง่ีผาน่านทมี่ผา่ สนมาชสิกมมาีชิกมี
ความคพวงึาพมอพใงึ จพตออ่ ใกจาตรอ่ เขก้าร่วเขมา้ กรา่วรมปกราะรเปมรินะคเุณมนิ ภคาณุพฯภาคพดิ ฯเปคน็ ดิ รเ้อปยน็ ลระอ้ ย8ล9ะ.53 การเขก้าร่วเขม้ากราว่ รมปกราะรเปมรนิ ะคเณุมนิ ภคาณุพฯภาถพือฯเปถ็นือเเคปร็น่ือเงคมรือ่ืองมือ
บ่งชที้ บกั ง่ ษช้ทีะคกั วษาะมคชวาานมาชญานขอาญงกขาอรงตกราวรจตทราวงจหทอ้ างงปหฏ้อบิงปตั ฏกิ าบิ รตั กินารไปนสาู่กไาปรสพู่กฒั ารนพาัฒศักนยาภศาักพยขภอางพหขนอ่วงยหบนรว่ กิ ยาบรรปิกฐามรภปูมฐิมตภอ่ ไูมปิตอ่ ไป

คาสาคาญั ส:ากคาญั รปกระาเรมปินรคะณุเมภนิ าคพุณภภาายพนภอากย,นหอนกว่ ยหบนร่วกิ ยาบรปริกฐมารภปมู ฐิ มภูมิ

Abstract
Proficiency testing program is a part of quality assurance system in all of clinical laboratories
including Primary Health Care Unit (PCU) provided comprehensive and fundamental health care for
people throughout the country. Laboratory service of PCU also needs quality and necessary to be
standardized. For those reason, Regional Medical Sciences center 8 Udonthani conducted the External
Quality Assessment (EQA) for PCUs in Health Region 8 to evaluate the proficiency testing of pregnancy,
urine protein; urine glucose testings. In the fiscal years 2018-2020, there were 983, 349, and 370 PCUs
applying for the program, repectively. However, only 838, 349 and 367 (85.25%, 100.0% and 99.16%)
participants sent the results, repectively. The percentages of the accuracy of results in pregnancy tests
were 98.63, 96.51 and 96.33; the urine protein tests were 87.78, 80.58, 80.28; while urine sugar tests were
84.44, 80.23 and 82.13, respectively. The inconsistant results might occur from technical skills e.g., error in
reading result from test strip, dipping test strip lower than requirement level, unfollowing the suitable
time in test instructions and mistake in data recording. All of our operations, level of participants’s
satisfaction was 89.58%. Paticipatin in EQA ia an important which can indicate the proficiency of
laboratory testing skill and lead to improve the ability and potential of laboratory service in PCUs.

Keywords: External quality assessment, primary health care unit
*Corresponding author: [email protected]

212

P3-1ก8ารปกราะรเปมรนิ ะคเมุณนิ ภคาุณพภตาพมตขาอ้ มกขาห้อกนาดหดน้าดนดก้านรปกราะรกปันระคกุณนั ภคาณุ พภขาอพงหขอ้ งหปอ้ฏงบิ ปัตฏิกบิ ารตั ทกิ างรกทารงแกพารทแยพ์ทท่ีผย่า์ทนี่ผก่านรรกบั ารอรบังตราอมงตาม
มาตมรฐาาตนรฐการนะทกรวะทงสราวธงาสราณธาสรขุ ณสขุ

Quality assessment of quality assurance requirements in medical laboratories accredited
following the MOPH standards

วรรณวรปรรณัชญปร์ เัชรญือง์ เรดอื ชง*เดเรชวดเีรสวริ ดธิ ี ญั สริญธิ าญั นญนาทน์ ภนทั ร์ ภวรีทั ์ รสวรรี อ้ ์ ยสสร้อังวยาสลังยว์าลย์

Wannaprach Ruengdet*, Raevadee Siritunyanont, Patravee Soisangwan
สานักสมาานตกั รมฐาตนรหฐ้อางนปหฏอ้ ิบงัตปกิฏาบิ รัตกิ รามรวกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

Bureau of Laboratory Quality Standards, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ัดยอ่
มาตมรฐาตานรฐการนะกทระวทงสราวธงาสราณธาสรุขณสสาุขหสรัาบหหร้อับงหป้อฏงิบปัตฏิกิบาัตริทการงกทารงแกพารทแยพ์ มทีขย้อ์ มกีขา้อหกนาดหสนอดดสคอลด้อคงลต้อามงตมามตมรฐาตานรฐาน
ห้องปหฏ้องิบปัตฏิกิบารัตทิกางรกทาารงแกพารทแยพ์ IทSOย์ 15189: 2012 ได้มีกไดา้รมจีกัดาทรจาัดแทละาแนลามะนาใาชม้เาพใื่อชใ้เหพ้ก่ือาใหรร้กับารอรับงสราอหงสรับาหร้อับงปห้อฏงิบปัตฏิกิบารัตทิกางรทาง
การแกพารทแยพแ์ ทบยบ์แสบมบัคสรใมจคั รกใาจรศกึกาษรศาึกนษเ้ี ปา็นกเ้ี ปารน็ ศกกึ าษรศากึย้อษนายหอ้ลนงั ใหนลดังา้ในปดา้รนะกปันระคกณุ นั ภคาณุ พภขาอพงหข้องปหฏ้องิบปัตฏกิ บิารตั ทิกางรกทาารงแกพารทแยพ์ทที่ผย่า์ทน่ีผก่านรการ
รบั รอรับงรระอหงวรา่ะงหเวด่าืองนเดตือุลนาคตมลุ า2ค5ม625-6ม2กรมาคกมรา2ค5ม6425จ6า4นวจนาน4ว3นแ4ห3่งแพหบ่งวพ่าบมวีห่า้อมงีปหฏ้องิบปัตฏิกิบารัตทิกี่พารบทข่ีพ้อบขก้อพบรก่อพงแรล่อะงแขล้อะสขังเ้อกสตังเกต
เร่ืองเกร่ืาอรงคกวาบรควุมบคคุณุมภคาุณพภภาาพยภในายรใ้อนยรล้อะย7ล9ะ.0779.แ0ล7ะแกลาระปกราระปเมรินะคเมุณินภคาุณพภกาพรตกราวรจตวริเวคจรวาิเะคหรา์ ระ้อหย์ รล้อะย6ล7ะ.4647.พ4บ4รพาบยรกายรการ
ทดสทอดบสทอี่ไมบ่มทีต่ไมัว่มอีตย่าัวงอคยว่าบงควุมบคคุณุมภคาุณพภาพยภในาแยลในะแไมล่มะีกไมา่รมปีกราะรปกันระคกุณันภคาุณพภกาพรตกราวรจตวริเวคจรวาิเะคหร์าจะึงหไ์มจ่ไึงดไ้ดมา่ไเดน้ดินากเนาินรกจาารนวจนาน2ว8น 28
รายกรารยทกดารสทอดบสโอดบยทโด่ีพยบทมี่พาบกทมา่ีสกุดท3ี่สุดรา3ยกรารยทกดารสทอดบสแอรบกแไรดก้แกได่ 2้แ0ก่m20inutes whole blood clotting time (20WBCT),
wet smear และแpลoะtassium hydroxide (KOH) preparation คิดเปคน็ ดิ เรปอ้ น็ ยลร้อะย4ล6ะ.5416,.4541.1494แ.1ล9ะแ4ล4ะ.1494ต.1า9มลตาดมับลาดงับน้นัดงั นน้ั
หน่วหยนงา่วนยทงา่ีเกน่ียทวี่เกข่ี้ยอวงคข้อวรงพควิจราพรณิจาารใณห้บาใรหิก้บารกิ ารทกดารสทอดบสคอวบามคชวามนชาญานแาญละแจลัดะทจาัดแทนาวแทนางวกทารงคกวาบรควุมบคคุณุมภคาุณพภภาาพยภในาขยอในงของ
รายกรารยทกดารสทอดบสดองั กบลด่าังวกลเพ่าวือ่ ใเหพ้หอ่ื ้อใหงปห้ ฏ้องบิ ปัตฏกิ บิารตั สกิ าามราสราถมดาารเถนดนิ ากเนารินสกอาดรสคอลดอ้ คงตลา้อมงขต้อามกขาหอ้ นกาดหมนาตดรมฐาาตนรกฐราะนทกรวะงทสราวธงาสณาธสาุขณกสาุขรการ
ได้รับไดก้รารับรกบั ารอรับงครุณองภคาุณพภหา้อพงปหฏ้องิบปัตฏิกิบารัตทิกางรกทาารงแกพารทแยพ์ตทามย์ตมามตมรฐาาตนรกฐารนะทกระวงทสราวธงาสราณธาสรุขณจสึงุขเปจ็นึงกเปา็นรปกราะรปกันระคกุณันภคาุณพภว่าพกาวร่าการ
รายงราานยผงลานมผีคลวามมีคถวูกามตถอ้ ูกงตน้อา่ งเชนือ่ า่ ถเชือ่อื ซถง่ึ ือไดซ้จงึ่ าไกดห้จ้อากงปหฏอ้ งิบปตั ฏกิ บิารตั ทิกีม่ารีคทวาีม่ มีคสวามาสราถมารถ

คาสาคคาัญส:าคมญัาตรมฐาตนรกฐราะนทกรรวะงทสราธวางสรณาธสาุขร,ณกสาขุ รปกราะรกปนั รคะณุ กันภคาพุณหภอ้ างพปหฏอ้ ิบงัตปกิฏาบิ รัตทกิ าางรกทาราแงกพาทรยแ์พทย์

Abstract
Medical laboratory standards of Ministry of Public Health (MOPH), which adhering to the
requirement of International Organization of Standardization (ISO) 15189: 2012, were recently developed
and implemented for medical laboratories accreditation as voluntary in Thailand. This study was a
retrospective study that analyzed the conditions and observations for ensuring quality requirements of 43
medical laboratories accredited from October 2019 to January 2021. The study showed that the
conditions and observations of the internal quality control requirements were found at 79.0%, while the
conditions and observations of the external quality assessment requirement were found at 67.44%.
Among 28 testing items, there was no internal quality control and external quality assessment. The most
three testing items reported were 20 minutes whole blood clotting time (20WBCT) (46.51%), wet smear
(44.19%) and potassium hydroxide (KOH) preparation (44.19%). Therefore, healthcare providers should
provide the external quality assessment services and establish guidelines for the internal quality control
of those tests. The medical laboratory accredited following the MOPH standards is assured that the report
is accurate and reliable from a competent laboratory.

Keywords: MOPH standards, medical laboratory quality assurance
*Corresponding author: [email protected]

213

P3-1ค9ณุ ภคาุณพภทาาพงจทุลางชจีวลุ วชิทวียวาิทขยอางขออาหงอาารหริมาบรรามิ ทบวาถิ ที ใวนถิ จี ใงั นหจวงัดหกวรดัะบกรี่ พะบังงี่ พา ังแงลาะแภลูเกะต็ภเู ก็ต
MicrobiolboigoilcoaglicqaulaqliutyaloitfysotrfesettrefeotodfoiondKirnabKir,aPbhi,aPnhganngganagnadaPnhduPkheut kPertovPirnocveins.

อรทอยั รตทุย้ ยั เตตยี ยุ้ มเต*ยี ลมลติ ลาลบิตตุ ารบวงตุ ศร์วองนศสุ์ อรนาุสรรตั านรบตั ุรนี บรุ ี

Orathai Tuitaem*, Lalita Butwong, Anussara Ratanaburee
ศูนยว์ศิทูนยยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแท์พ่ีท1ย1์ท/1ี่ 1ภ1เู/ก1็ตภ, เูสกาต็ นักสงาานนกั เกงาษนตเรกอษาตเภรอานเาภบออนนาบอน

Regional Medical Sciences Center 11/1 Phuket, Nabon District Agricultural Extension office

บทคบัดทยค่อดั ย่อ
อาหอาารหริมารบราิมทบวาิถที (วSิถtrี e( et food) เป็นเอปา็นหอาารหทาี่ตร้ังทขี่ตายั้งขา้ ยงถขน้างนถนนหน้าหตนึก้าแตถึกวแถหวรือหในรืยอ่าในยก่านรคก้าชรคุม้าชชนุมถช้าน ถ้า
สุขลสักุขษลณักะษใณนกะาในรผกลาริตผไมล่ิตดีไกม่อ่ดใหีก่้อเกใิดหก้เกาิดรเกจา็บรปเจ่ว็บยปจ่วายกจกากรบการริโภบคริโไภด้คเไพดื่อ้ เคพว่ือามควปาลมอปดลภอัยดขภอัยงขผอู้บงรผิโภู้บคริโผภู้วคิจผัยู้วไดิจ้เัยกไ็บดต้เกัว็บอตยัว่าองย่าง
อาหอาารหถนารนถคนนนเดคินจเดังินหจวังดหกวรัดะกบรี่ ถะนบนี่ ถคนนนเดคินตเดะินกตั่วะปก่าั่วหปล่าาหดลาอดงลแอลงจแังลหจวังดหพวังัดงาพังแงลาะแถลนะนถคนนนเดคินหเดลินาหดลใหาดญใ่จหังญห่จวังดหภวูเกัด็ตภูเก็ต
ระหรวะา่ งหเวดา่ อื งนเดมือกนรมาคกมรา-เคมมษาเมยษนา2ย5น6325จ6า3นจวนาน5ว0นต5ัว0อตยัว่าองย5่างชน5ิดชแนบิด่งแเปบ็น่งเสปล็นัดสอลาัดหอาราทหะารเลทะซเูชลิ ยซาูชิแยลาะแผละไมผ้สลดไมช้สนดิดชลนะิดละ
10 ต1ัว0อตยัว่าองยเ่าพงื่อตเพรื่อวตจครวุณจภคาุณพภทาาพงจทุลางชจีวุลวิทชีวยวาิทดย้วายดเท้วคยนเทิคคเพนิาคะเพเชาื้อะเพชื้อบอพาบหอาารหไมา่ผร่าไมน่ผเก่าณนเฑก์ณ33ฑ์ ต3ัว3อตยัว่าองย(ร่า้อง ย(รล้อะย6ล6ะ.06)6.0)
เนื่องเนจาื่อกงจจาุลกินจทุลรินียท์ ร้ังียห์ทมั้งดห2ม8ดต2ัว8อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย8ล4ะ.88)4E.8s)chEescrihcheiraichcioalic2o2liต2ัว2อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย6ล6ะ.76)6B.7a)cBillaucsilcluesrecuesre1u1s 11
ตัวอตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย3ล3ะ.33)3S.3ta) pShtayplohcyoloccuosccauusreauusre1usตัว1อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย3ล.ะ0)3แ.0ล)ะแSลaะlmSaolnmeollnaelslpap.sp1pต. ัว1อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะยละ
3.0)3พ.0บ)เพชื้อบมเชาื้อกมทาี่สกุดทในี่สุดสลในัดส1ล0ัด ต1ัว0อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย3ล0ะ.33)0อ.3า)หอาารหทาะรเลทะ8เลตัว8อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะย2ล4ะ.22)4ซ.2ู ช)ิ ซ7ู ชติ ัว7อตยัว่าองย(ร่า้องย(รล้อะยละ
21.22)1ย.2า) 5ยาตัว5อตยัว่าอง ย(ร่า้อง ย(รล้อะย1ล5ะ.21)5แ.2ล)ะแผละไมผ้สลดไม1้สดตัว1อตยัว่าอง ย(ร่า้อง ย(รล้อะย3ล.ะ0)3จ.0า)กจกากรศกึการษศาึกคษรั้งานคี้รพั้งนบี้มพีกบามรปีกานรเปื้นอนเปเชื้อื้อนสเชูงื้อสูง
เน่อื งเนจา่อื กงเจปา็นกอเปา็นหอาราทห่ีไามร่ทผ่าีไมน่ผค่าวนามครว้อามนรด้อังนนดั้นังเพนั้่ือนคเพวื่อามคปวาลมอปดลภอัยดผภู้ปัยรผุงคู้ปวรรุงตครวะรตหรนะักหดน้าักนดส้าุขนลสักุขษลณักะษสณ่วะนสบ่วุคนคบลุคแคลละแกลาระปกราุรงปรุง
รวมทรว้ังมผทู้บัง้รผิโภู้บครคโิ ภวครเคลวอื รกเลซอื้ กอซาห้อื อาราทห่ีปารทงุ ใ่ีปหรมงุ ๆ่ใหจมา่ๆกรจ้านกแรา้ลนะแผล้ปู ะรผุงมู้ปสีรขุงมลสีักุขษลณักะษทณ่ดี ะี ที่ดี

คาสาคคาัญสา: คอัญาหาอรารหิมาบรารทมิ วบิถา,ี ทควณุ ิถีภคาณุพทภางพจทุลาชงวี จวลุ ทิ ชยีวาว,ิทจยังาหวจัดังกหรวะดั บก,่ี รจะังบห่ี วจัดังพหงัวงดั าพ, ังจงั าหวจดั งั ภหเู วกดั ็ตภเู กต็

Abstract
Street food is sold on the streets, in front of buildings, or in community commercial area. If the
production hygiene is not good enough, it will cause consumers’ sickness. For consumers protection, the
surviellance were conducted by sampling food at Krabi walking street, Takuapa walking street and Lard
Long Lae in Phang Nga province, and Lard Yai walking street in Phuket province between January - April
2020. There were 50 samples of 5 types, divided into 10 samples of each: salads, seafood, sushi, yum,
and fresh fruit to test microbiological quality using the culture technique. It was found that they did not
meet the criteria for 33 samples (66.0%) which were total aerobic bacterial count for 28 samples (84.8%),
EschEescrihcheiraichcioalicfoolri 22 samples (66.7%), BacBillaucsillcuesrecuesrefuosr 11 samples (33.3%), StapShtayplohcyoloccuosccauusreauusreus
and SalmSaolnmeollnaesllpap.spfopr. 1 sample per each (3.0%). The most bacterial contaminations were found in 10
salad samples (30.3%), 8 seafood samples (24.2%), 7 sushi samples (21.2%), 5 mixed spicy (Yum) samples
(15.2%), and 1 fresh fruit sample (3.0%). Since these food were not cooked by heat, it may cause bacterail
contamination easily. So cookers should be aware of personal hygiene and cooking properly. Besides,
consumers should buy freshly prepared food cooked with good hygiene.

Keywords: Street food, microbiological quality, Krabi, Phang Nga, Phuket
*Corresponding author: [email protected]

214

P3-ส2ถ0านสกถาารนณกป์ารณิมาป์ ณริมแาอณลกแออฮลอกลอ์ใฮนอเล์ใือนดเขลอื งดผขปู้ อรงะผสูป้ บรอะบุสัตบเิอหุบตัตทุ ิเาหงตจทุ รางจจรรใานจเขรใตนสเขุ ภตาสพุขทภี่า7พท่ี 7
SituaStitiounatoiofnbolofobdloaolcdoahloclochonl cceonntcreantitornatoiofntroaffticra-rfefilca-tredlataecdcidacecnitdseintsthine tRheegioRengailoHnealalHthea7lth 7

ชลธชิ ชาลพธิชทุ าธสพอุทนธ*สอวานท*ิณวาี ดทรณิ บีุญดลรบน้ ุญวลิชน้ยั วปชิ รยัาสปารทาทสอางททอง

Chonticha Puttason*, Watinee Dornboonlon, Vichai Prasartthong
ศนู ย์วศิทูนยยาศว์ ิทาสยตารศ์กาาสรตแรพ์กทารยแท์ พ่ี 7ทยข์ทอี่น7แขกอน่ นกแรกมน่ วทิกยรมาศวทิาสยตารศ์กาาสรตแรพ์กทารยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 7 Khonkaen, Department of Medical Sciences

บทคดับยท่อคดั ยอ่
อุบัติอเหุบตัตุทิเหางตจุทราางจจรรเานจ่ือรงเจนา่ือกงเจมาากแเลม้วาขแับลเ้วปข็นับสเปาเ็นหสตาุหเหลัตกุหขอลงักกขาอรงเกสาียรชเีวสิตียใชนีวปิตรใะนเปทรศะไเททยศไศทูนยย์วศิทูนยา์วศิทายสาตศรา์ สตร์
การแกพาทรยแ์ทพ่ีท7ยข์ทอ่ี 7นแขกอ่นแใกห่น้บรใิกหา้บรรติกราวรจตวริเควจรวาะิเคหร์ราะะดหับ์รแะอดลับกแออฮลอกลอ์ใฮนอเลื์อในดเลดือ้วดยวดิธ้วี ยHวeิธaี dspace Gas Chromatography
รับผิดรชบั อผบดิ ดชูแอลบพด้นืแู ทลพเ่ี ข้ืนตทสี่เุขขภตาสพขุ ทภี่า7พจทา่ี น7วจนาน4วจนังห4วจัดงั หไดวแ้ดั กไ่ ดข้แอกน่ แขกอ่นนแรกอ้ ่นยเรออ้็ดยมเอหด็ าสมาหราคสาามรคแาลมะกแาลฬะสกินาธฬุ์ สมินีตธัว์ุอมยีต่าัวงอขยอ่างงผขู้ทอ่ี งผู้ท่ี
ประสปบรอะุบสัตบิเอหุบตัตุทิเาหงตจุทรางจจรรสา่งจมราสจ่งามกาสจถาากนสพถยาานบพายลาแบลาะลสแถลาะนสีตถาารนวีตจาใรนวจจังใหนวจัดังทห่ีตว้ังดอทย่ีตู่ใ้ังนอเขยู่ตในสเุขขภตาสพุขทภ่ีา7พแทล่ี 7ะพแ้ืนลทะพี่ใกื้นลท้เค่ีใกียลง้เคียง
ในช่วใงน1ช่วมงก1รามคกมรา2ค5ม5925-5391 ธ3ัน1วาธคันมวา2ค5ม6325จ6า3นวจนาน3ว,6น123 6ต1ัว2อยต่าัวงอพย่าบงว่าพมบีเวพ่าศมชีเาพยศช3า,0ย93 0ร9าย3 แราลยะเแพลศะหเพญศิงห5ญ19ิง 5ร1าย9 ราย
คดิ เปค็นดิ รเ้อปยน็ ลระ้อย8ล5ะ.6385แ.6ล3ะ แ1ล4ะ.3714ต.3าม7ลตาาดมบั ลาผดลบั กาผรลทกดาสรอทบดพสบอบระพดบับรแะอดลับกแออฮลอกลอ์ใฮนอเลื์อในดเจลาือนดวจนาน2ว,0น624 0ร6าย4 คราิดยเปค็นิดรเ้อปย็นลระ้อยละ
57.1547ม.1ีร4ะดมับีรแะอดลับกแอฮลอกลอ์เฮกอินลก์เฎกิหนมกฎายหกมาาหยนกดาห(มนาดก(กมวา่ากก5ว0่าm5g0% ) จานวจนาน1ว,8น041 8ร0าย4 รคาิดยเปค็นิดรเ้อปย็นลระ้อย8ล7ะ.4807ร.4ะ0ดับระดับ
แอลกแออฮลอกลอ์ใฮนอเลือใ์ นดเมลาอื กดทมสี่ าดุกใทนี่สชดุ ว่ ใงน1ช0่ว1ง-12010 2m0g0% คิดเปคน็ ดิ รเ้อปยน็ ลระอ้ ย4ล0ะ.0840ช.0่ว8งอชา่วยงุผอู้ทาี่เยมุผาู้ทแ่ีเลม้วาขแับลม้วาขกับทม่ีสาุดกอทยี่สู่ใุดนอชย่วู่ใงน2ช1่วง- 3201
ปี คิดปเปี ค็นดิ รเ้อปย็นลระ้อย2ล7ะ.4527ผ.4ู้ท5เี่ มผาทู้แ่ีเลม้วาขแบั ลสว้ ่วขนับมสาว่ กนเมปาน็ กผเูข้ปบั ็นขผีร่ ขู้ ถบั จขักรี่ รถยจาักนรยยนาตน์ยคนิดตเป์ ค็นิดรเ้อปย็นลระ้อย5ล9ะ.8959ด.8ัง9น้ันดเังพน่ือั้นลเดพกื่อาลรดสกูญาเรสสียูญทเ้ังสียท้ัง
ชีวิตแชลีวะิตทแรลัพะยท์สรินัพยห์สนิน่วยหงนา่วนยทง่ีเากนี่ยทว่ีเขก้อี่ยงวจขึง้อคงวจรึงรคณวรงรคณ์กรางรคไ์กมา่ขรับไขม่ีรขถับขขณ่ีรถะขมณึนเะมมาึนแเลมะามแีกลาะรมบีกังาครับบใังชค้กับฎใหช้มกฎายหอมยา่ายงอเคยร่า่งคเครรัด่งครัด
ตลอดตทล้ังอปดี ท้งั ปี

คาสาคัญาส:าปครัญมิ าณปรแมิ อาลณกแออฮลอกลอใ์ นฮเอลลอื ์ใดน,เลออืบุ ดัติเหอตุบทุัตาเิ หงจตรทุ าาจงรจ,รเาขจตรสขุ เขภตาพสุขทภ่ี 7าพท่ี

Abstract
In Thailand, drunk-driving has become a major cause of traffic accidents. The Regional Medical
Sciences Center 7 Khon Kaen is responsible and provides the blood-alcohol analysis service in the
Regional Health 7, including Khon Kaen, Roi-et, Mahasarakham and Kalasin provinces. A study of alcohol-
related accidents was carried out in 3,612 suspected blood samples collected from the patients injured in
road accidents including 3,093 male (85.63%) and 519 female (14.37%) and sent by hospitals, police
stations during January 1, 2016 to December 31, 2020. All samples were analyzed for blood alcohol
concentration (BAC) using headspace-gas chromatography (HS-GC). The study revealed that 1,804 samples
(87.40%) determined as alcohol-related accidents were recorded with the BAC more than 50 mg% which
exceeded the legal limit. It was found that 40.08% of those had the highest alcohol level between 101-
200 mg%. Most cases were found at the aged of 21-30 years. About 27.45% of these drunk-driving cases
were motorbike riders. This study indicated that drunk-driving was a major cause of road traffic accidents
in Thailand, which caused the loss of people’ lives and economics. Therefore, the cooperation from
multiple sectors such as health professionals, police, education and transportation to encourage public
awareness as well as to enforce the laws is required to decrease alcohol-related accidents.

Keywords: Blood alcohol concentration, traffic-related accidents, Regional Health 7 7
*Corresponding author: [email protected]

215

P3-2ส1ถานสถกานรณกาก์ ราณรปก์ นารเปื้อนนเปไนอื้ เนตไรนทเตในรทนใ้านดนบิ า้แดลิบะแนล้าบะนริโ้าภบครใิโนภภคาในชภนาะชบนรระจบทุรร่ปี จดิ ทุ ส่ปี นดิ ิทสในิทพใน้ื นทพีจ่ ้ืนงั ทหีจ่วังดหพวังดังาพแังลงะาแภลูเกะ็ตภเู กต็
ระหวระ่าหงปวี่า2ง5ป5ี 92-525596-32563

Situation of nitrate contamination in raw water and drinking water in sealed container in Phang Nga
and Phuket during 2016-2020

รตั ตยิรตัาตเกยิ ตาุแเกต้ว*แุ กสว้จุ ติ สรุจสติ ารขะสจารขะจร

Rattiya ketkaew*, Sujit Sakhajorn
ศนู ยว์ ศทิ นู ยยาว์ ศิทายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแ์ทพ่ีท1ย1ท์/1ี่ 1ภ1เู/ก1ต็ ภกูเกรม็ตวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 11/1 Phuket, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
การปกนารเปื้อนนเปไน้อื เนตไรนตเใตนรแตหในลแ่งนหา้ลด่งบินสา้ ด่วบินสให่วญนใม่ หาญจาม่ กาปจุ๋ยากทป่ใี ช๋ยุ ้ใทน่ใี กชา้ใรนผกลาติรผทลาติงกทาารงเกาษรตเกรษหตารกบหรากิโภบครนิโภ้าทคนีป่ ้านทเป่ี อื้นนเปไนื้อเนตไรนตเตรต
ในปรในิมปาณริมทาี่มณาทก่ีมจะากมจีผะลมเสีผียลตเส่อียสตุข่อภสาุขพภโดายพเโฉดพยาเฉะพในาเะดใ็กนเเลด็ก็กเกลา็กรศกึการษศาึกคษรังานคีมรัีงวนัตีมถีุวปัตรถะุปสงรคะ์เสพงื่อคส์เพะื่อทส้อะนทให้อ้เนหใ็นหถ้เหึง็ปนัญถึงหปาัญกหาราการ
ปนเป้ือนนเปไนอ้ื เนตไรนทเตในรแทหในลแ่งนห้าลด่งิบนา้ ขดอิบงพขนืองทพจี่ ืนังหทวีจ่ ัดงหพวังดงาพแังงลาะภแลูเกะต็ ภเูทกส่ีต็ ่งผทลีส่ ใง่ หผน้ลา้ใหบน้ริโ้าภบครใโิ นภภคาในชภนาะชบนระรจบุปรริดจสุปนิดทสมนีกิทารมปีกนารเป้ือนนเป้ือน
ปริมปาณริมไานณเตไรนทเตสรูงทเกสินูงเกณินเฑก์มณาฑต์มรฐาาตนรฐนา้ นบนริ้โาภบคริฯโภตคาฯมตปารมะปการศะการศะทกระวทงสราวธงาสราณธาสรุขณสุฉขบับฉทบี่ ับ61ท่ี พ.ศ.พ2.5ศ2.4 โดยศโดูนยยศ์ ูนย์
วิทยวาศทิ ายสาตศราก์สาตรรแก์ พารทแยพท์ ท่ี 1ย1์ท/ี่111ภ/ูเ1กต็ ภเูไกด็ต้รวไบดร้ วมบขร้อวมขูลอ้ผมลูลกผารลตกราวรจตวริเวคจรวาเิ ะคหร์กาะารหปก์ นารเปื้อนนเปไนือ้ เนตไรนทเตโดรยทคโดา้ นยควณา้ นใวนณรูปในไนรโูปตไรนเโจตนรเจน
ในน้าในดนิบ้าแดลิบะแนล้าะบนริโ้าภบคริโทภ่ีมคีปทรี่มิ ีปาณริมสาูงณกวส่าูงก4ว.0่า 4ม.ก0./มลก. .ด/ล้ว.ยดเท้วคยนเทิคคไอนอิคอไอนอโคอรนมโคาโรตมรากโตรารฟกรราะฟหรวะ่างหปวี่า2ง5ป5ี 92–525596325ผ6ล3กผารลการ
วิเครวาิเะคหร์าพะบหว์พ่าใบนวช่า่วในงปชี่ว2ง5ป5ี 925-25596125แ6ห1ลแ่งหน้ลาด่งนิบ้ามดีกิบามรปีกนารเป้ือนนเปจ้ือ้านนจว้นาน5วน4 5แล4ะแ3ละแห3ลแ่งหตาลม่งตลา้ มดัลบ้าแดลับะแพลบะเพ่ิมบมเพาิ่มกมขึนากขึน
ในช่วใงนปชีว่ 2ง5ป6ี 25ถ6ึง22ถ5งึ6325จ6า้ 3นวจน้าน1ว3นแ1ล3ะแ8ละแห8ลแง่ ตหาลมง่ ลต้าดมบัลา้ ใดนบั ขณในะขทณีผ่ ะลทก่ีผารลวกิเาครรวาเิ ะคหร์นาะ้าหบ์นริโา้ ภบครใิโนภภคาในชนภะาชบนรระจบุปรริดจสุปนิดทสชน่วิทง ช่วง
ปี 25ป5ี 92-525596125ม6ีก1ารมปีกนารเปื้อนนเปเพื้อียนงเพ2ียแงห2ลแ่งหแลต่ง่พแบตแ่พหบลแ่งแหละ่งแปลริะมปาณริมกาาณรปกนารเป้ือนนเปไน้ือเนตไรนทเตเพร่ิมทสเพูงขิ่มึนสอูงขยึน่างอชยัด่าเงจชนัดใเนจปนีใ2น5ป6ี 2562
ถงึ 2ถ5งึ6325จ6้า3นวจนา้ น4วนแล4ะแ9ละแห9ลแง่ ตหาลมง่ ลต้าดมบัลา้ ดซบั ่งึ บาซงึ่ ตบัวาองยตา่วั งอมยปี ่ารงมิ ปีาณริมสางู ณถึงสงู1ถ5ึง.41ม5.ก4./มลก. .แ/ล.ะพแลบะวพา่ เบปว็น่าแเปห็นลแ่งนห้าลแ่งนห้าลแ่งเหดลิม่งอเดีกิมอีก
ด้วยดจว้ ายกผจลากผารลวกิจาัยรใวนิจคัยรในังนคีครังานดีวค่าดผวู้ป่ารผะู้ปกอระบกอาบรกหานร่วหยนงา่วนยภงานคภรัฐาทค่ีกรัฐ้าทกับ่ีก้าดกูแับลดทูแาลงดท้าานงดส้านธาสราณธาสรุขณสสาุขมาสราถมนาร้าถข้นอม้าขูล้อกมาูลรการ
ปนเปื้อนนเปปื้อีน25ป6ี 25-26526325น6ี 3ใชน้เปี ใ็นชแ้เปน็นวแทนางวใทนากงาในรตกิดารตตาิดมตแาลมะแเฝล้าะรเะฝว้าังรปะรวิมังปาณริมกาาณรปกนารเป้ือนนเปไน้ือนเตไรนทเตในรทแหในลแ่งหนล้าด่งนิบ้าแดลิบะแนล้าะน้า
บรโิ ภบครตโิ ภ่อคไปต่อไป

ค้าสา้ คคา้ ัญส:้าคไนญั เตรไนทเ,ตนรา้ทดบิ น,้านดา้ิบบรนโิ ภ้าบครในโิ ภภคาใชนนภะาบชรนระจบุปรดิ รสจนุปิทดิ ,สพนงัิทงาพ, ภงั งเู าก็ตภูเก็ต

Abstract
Nitrate contamination in raw water sources mostly occurs from fertilizers used in agricultural
processes. Consuming the excess nitrate-contaminated water may affect the people’s health, especially
the nursling children. The objective of this study was to reflect the problem of nitrate contamination in
raw water sources, resulting in the lack of clean raw water sources to produce drinking water in the area
of Phang Nga and Phuket. Furthermore, drinking water in a sealed container was also found contaminated
nitrate content higher than the drinking water standard criteria announced by the Ministry of Public Health
(NO.61) B.E.2524. Therefore, Regional Medical Sciences Center 11/1 Phuket collected data and analysis
results of nitrate as nitrogen that higher than 4.0 mg/l in raw water and drinking water in Phang Nga and
Phuket provinces in 2016 – 2020 which were analyzed by ion chromatography technique. The results
showed that during the years 2016-2018, the raw water sources were contaminated in 5, 4, and 3 sources,
respectively. It was found that the number increased from 2019 to 2020, 13 and 8 sources, respectively.
While the analysis of drinking water in the years 2016-2018 was showed that only 2 sources of nitrate
contamination significantly increased in 2019 and 2020: 4 and 9 sources, respectively. Morever, the nitrate
content in some samples was reached at 15.4 mg/l and also derived from the same reservoir. As a result,
it will be useful for entrepreneurs, governments and private agencies correlated to public health to apply
the data collected in 2019-2020 to monitor and surveil the nitrate contamination in raw water and
drinking water.

Keywords: Nitrate, raw water, drinking water in sealed container, Phang Nga, Phuket
*Corresponding author: [email protected]

216

P3-2ส2ถานสกถารนณกา์กราณรใ์กชาย้ ราใแชก้ยแ้ าพแกแ้ แ้ลพะยแ้ าลแะกยไ้ าอแใกน้ไสอค่ี ในณู สรี่ค้อณูยขรอ้ งยพข้นืองทพ่ภี น้ืาคทใีภ่ ตาต้ คอในต้ตบอนนปบงี นบปรีงะบมปารณะมพาณ.ศ.พ2.5ศ6. 12-526516-32563
TheTdhreugdarubgusaebuinse“4inx1“040x1c0o0ckctoacilk”tainil”thine tuhpepuepr psoeur tshouotfhTohfaiTlahnadilaindfisincaflisyceaal ry2e0a1r 82-021082-02020
จิรพงจษิร์พองตษิช์ าอตต*ชิ พาตงษธ์พรงษทธ์อรงบทุญองกบาญุ ญจกนาญา จศนราไี ทศยรไีสทฟุ ยเฟสียุฟนเฟปียะนดอปเะลดง็ อเล็ง

Jirapong Atichad*, Pongtorn Thongboon, Kanchana Srithai, Sufian Padoleng
ศนู ยว์ ศิทนู ยยาว์ศิทาสยตาศรก์าสารตแรพก์ าทรยแท์ พี่ ท11ย์ทสี่ รุ 1า1ษสฎุรา์ธษานฎีรกธ์ รามนวี กิทรยมาวศิทาสยตาศรก์าสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทย่อคัดย่อ
ศูนย์วศิทูนยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 1ย1์ทสี่ 1ุร1าษสฎุรรา์ธษาฎนรี ์ธเปาน็ ีสเปถา็นนสตถราวนจตพริสวูจนพ์ขิสอูจงนก์ขลอางงกยลาาเสงยพาตเสิดพปตระิดเปภรทะสเภี่คูณทสร่ีค้อูณยจรา้อกยจาก
พน้ื ทพี่ 7ืน้ จทังี่ 7หวจัดงั ภหาวคัดใภตา้ตคอในตบต้ อนนทบผ่ี นา่ นทมผี่ า่ ไนดมร้ าไยดง้ราานยผงลากนาผรลตกราวรจตพริสวูจนพ์พิสูจบนส์พารบสสาาครัญสาเคชัญ่น เMช่iนtragynine, Diphenhydramine,
Chlorpheniramine และแDลeะxtromethorphan ให้หนให่วย้หงนา่วนยทง่ีเากน่ียทวี่เขก้อี่ยงวอขย้อ่างงอตย่อ่าเงนตื่อ่องเนท่ือางใหท้เกาใิดหม้เากติดรมกาาตรรจกัดากราจรัดกกาารรใกชา้ยราใช้ยา
ในทาใงนทท่ีผาิดงทดผี่ งั ดิน้ันดเงั พนอื่ ั้นใเหพ้ทื่อรใาหบ้ทถรึงาสบถถางึ นสกถาารนณกก์าราณรใ์กชา้ยราใแชก้ย้แาพแ้แกล้แะพย้แาลแะกย้ไาอแใกน้ไทอาใงนทที่ผาิดงทโดี่ผยิดนโาดไยปนผาสไมปใผนสสม่ีคใูณนสร่ีค้อูณยอรย้อ่ายงอตย่อ่าเงนตื่อ่องเนื่อง
จงึ ไดจร้ งึวไบดร้รววมบขร้อวมลูขผ้อลมตูลรผวลจตพริสวูจนพข์ิสอจู งนกข์ ลอางงกสล่ีคาณู งสร่ีคอ้ ูณยยร้อนยหย้อลงันห3ลปังี ใ3นปชี่วใงนปชีงว่ บงปรงี ะบมปารณะมพา.ณศ.พ2.5ศ6.125ถ6งึ 12ถ56งึ 325แ6ล3ะใแชล้สะถใิตชิเ้สชถิงิติเชิง
พรรณพนรราณในนราปู ใแนบรปูบแจาบนบวจนาแนลวะนรแ้อลยะลระ้อยพลบะว่าพตบัววอ่ายต่าัวงอสย่ีค่าูณงสร่ีค้อูณยทร้ังอหยมทด้ังห3ม,0ด535 0ต5ัว5อยต่าัวงอยม่าีสง่วนมผีสส่วมนขผอสงมขDอipงhenhydramine
2,2529 2ต5ัว9อยต่าัวงอย(ร่า้องย(ลร้ะอย7ล3ะ.97)3C.9h)lorpheniramine 707 7ต0ัว7อยต่าัวงอย(ร่า้องย(ลร้ะอย2ล3ะ.12)3แ.ล1)ะแDลipะhenhydramine ร่วมกรับ่วมกับ
Chlorpheniramine 89 ต8ัว9อยต่าัวงอย(ร่า้องย(ลระ้อย2ล.9ะ) 2แ.ต9่ไ)มแ่พตบ่ไมก่พารบผกสามรผDสeมxtromethorphan และยแังลพะบยแังพนบวโแนน้มวขโอนง้มกขาอรงผกสามรผสม
Chlorpheniramine ทลี่ ดลทงลี่ ใดนลแงตใล่นะแปตีอ่ลยะา่ปงีอตย่อา่ เงนตื่ออ่ งเจนา่ือกงรจ้อายกลระ้อย2ล8ะ.82เ8ป.8็น เ2ป4็น.92แ4ล.9ะแ1ล4ะ.51ต4า.5มลตาาดมับลาซดึ่งับควซา่ึงมคสวาาเมรส็จานเ้ีอรา็จจน้ีอาจ
เกิดจเากกิดกจาารกนกาาผรลนกาาผรลเกฝา้ รเะฝว้าังรจะาวกังหจ้อางกปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตไิกปาสรู่กไาปรสรู่กับารรู้ปรัญบรหู้ปาัญแหลาะแกล้ไะขแปกัญ้ไขหปาัญด้าหนายดา้ แนลยะายแาลเะสยพาตเสิดพรต่วิดมกรัน่วกมับกันภกาคับีภาคี
เครือเขคา่ รยือข่าย

คาสาคาัญส:าสค่ีคญั ูณรส้อี่คยูณ, รย้อายแกยแ้ าพแ,้ กย้แาพแ้กย้ไอา,แยกาไ้ อเสพยตาดิเส,พกตาดิรใชก้ยาารใในชทย้ างในทที่ผดิางทผี่ ดิ

Abstract
The drug laboratory of the Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani was performed the
analysis of narcotics samples, especially “4x100 Cocktail”, from the 7 upper Southern provinces of
Thailand. In the past, there were continuous reports of active substances such as Mitragynine,
Diphenhydramine, Chlorpheniramine, and Dextromethorphan to the relevant departments, causing
regulations to manage drug abuse. To know the ongoing situation of abuse anti-histamines cough syrup to
mix in “4x100 cocktail”, the data was collected during the fiscal years 2018 to 2020, using descriptive
statistics in the forms of numbers and percentages. All of the 3,055 samples were found to contain
Diphenhydramine for 2,259 samples (73.9%), Chlorpheniramine for 707 samples (23.1%), and
Diphenhydramine plus Chlorpheniramine for 89 samples (2.9%), but Dextromethorphan was not detected.
It was also found the downward trend of the Chlorpheniramine mixing was continued to decline from
28.8 percent to 24.9 percent and 14.5 percent, respectively. It may be implied the success for using the
results of the surveillance from the laboratory to perceive issues and solve the drug and narcotic
problems, cooperating with the networks in the area.

Keywords: 4x100 Cocktail, antihistamine, cough syrup, narcotics, drug abuse
*Corresponding author: [email protected]

217

P3-2ส3ถานสถกานรณกาย์ ราณเส์ยพาตเสิดพในตปดิ ใัสนสปาัสวะสใานวภะาในคภตาะควนัตะอวอันกอเฉอียกงเเฉหยี นงือเหตนออืนตบอนนขบอนงปขอระงเปทรศะไเทยศไรทะยหวระ่าหงปวี่าพงป.ศี .พ.ศ. 2561-2563
The narcotic drugs situation in urine in the upper Northeastern region of Thailand during 2018-2020

ชลุ ีพชรุลจีพนั รทจรันเสทนราเ*สนมาณ*วี มรณรณีวรผรณุยเดผชุยาเดวชราัญวญรู ัญนญาเูชนยี างเใชตยี ้ งใต้

ChulCeheuploerenpJoarnntaJraansteanras*e, nMaa*n, eMeawnaenewPahnuidPehcuhidae, cWhar,uWnayruunNyauchNiaancghtiaingtai
ศนู ยว์ ศิทนู ยยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแท์พ่ี ท8ยอ์ทุด่ี 8รธอาุดนรี กธารนมีวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

RegionRealgiMoneadlicMaledSciciealncSeciseCnceensteCre8ntUedro8nUTdhoanniT, hDaenpia, rDtmepeanrtmoef nMteodficMaledSciciealncSecisences

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
ปัญหปาัญยหาเาสยพาตเสิดพเปต็นิดปเปัญ็นหปาัญสหาคาัสญาขคอัญงปขอระงปเทรศะไเทศยไศทูนยยศ์วูนิทย์วาิทศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ทที่ 8ย์ทอ่ี ุด8รอธาุดนรีธจาึงนที จากึงทาราศกึการษศาึกษา
สถาสนถกานรกณา์ยราณเส์ยพาเตสิดพใตนิดปใัสนสปาัสวสะาใวนะพใื้นนทพี่ภ้ืนาทคี่ภตาะควตันะอวอันกอเฉอียกงเฉเหียนงืเอหตนอือนตบอนนบไดน้แกได่ จ้แังกห่ จวังดหอวุดัดรอธุดานรธี หานีอหงนคอายงคเาลยยเลย
หนอหงบนวัอลงบาภัวูลสากภลู สนกคลรนนคครรพนคนรมพแนลมะบแลงึ กะาบฬงึ กวาเิ ฬครวาิเะคหร์ขาะ้อหมข์ลู ้อจมากูลผจลากผารลตกราวรจตวริเวคจรวาเิ ะคหรห์าะาหสา์หราเสาพรตเสิดพในตปดิ ัสในสปาวัสะสจาาวกะตจวัาอกยต่าวั งอย่าง
ท่ีส่งตทรี่สว่งจตเรพวื่อจยเพืน่ือยยันืนตยาันมกตฎามหกมฎาหยมโาดยยสโดานยัสกางานนักตงานรวตจาแรหวจ่งชแาหต่งิชโารตงพิ โยรงาพบยาลาบเารลือนเรจือานแจลาะแหลนะ่วหยนงา่วนยภงานคภเอากคชเอนกรชะนหวระ่างหปวี่างปี
พ.ศ.พ2.ศ56. 12-526516325จ6า3นวจนาน5ว,น0151,,0151,,7654,7แ6ล4ะแ9ล,0ะ992,0ต9ัว2อยต่าัวงอยต่าางมตลาดมับลาตดรับวจตพรวบจสพาบรเสสาพรตเสิดพจตานิดวจนาน4ว,น6348,,6358,1156,1แ1ล6ะและ
8,5389,5ต3วั 9อยต่าวั งอคยิด่าเงปค็นิดรเป้อ็นยลร้อะย9ล2ะ.69,28.86.88แ8ล.8ะแ9ล3ะ.99ต3.า9มตลาดมับลาโดดับยตโดรวยจตพรวบจสพาบรเสมาทรแเมอทมแเฟอตมาเฟมีนตามมาีนกทมาี่สกุดทจ่ีสาุดนวจนาน4ว,น1048,,108
4,5443,5แ4ล3ะแ7ล,5ะ71,5ต7ัว1อยต่าัวงอยค่าิดงเปค็นิดรเป้อ็นยลร้อะย8ล2ะ.08,2.708.878แ.8ละแ8ล3ะ.383ต.3ามตลาดมับลาตดรับวจตพรวบจเมพทบแเมอทมแเฟอตมาเฟมีนตารม่วมีนกร่วับมแกคับนแนคานบนิ าบิ
นอยนดอ์ จยาดน์ วจนาน3ว9น3,39434,944แ9ละแ8ล2ะ982ต9ัวอยต่าัวงอยค่าิดงเปค็นิดรเป้อ็นยลร้อะย7ล.8ะ,77.8.8 7แ.ล8ะแ9ล.1ะ 9ต.1ามลตาดมับลาแดลับะแตลรวะจตพรวบจแพคบนแนคานบนิ าอบยินดอ์ ยด์
จานจวนาน1ว3น7,1371,221แ2ล2ะแ1ล3ะ91ต3ัว9อตย่ัวางอยค่าิดงเปค็นิดรเป้อ็นยลร้อะย2ล.ะ7,2.72.1 2.แ1ละแ1ล.5ะ ต1.า5มตลามดัลบาขด้อับมขูล้อจมากูลกจารกศกึการษศาึกนษี้ สาะนท้ี ส้อะนทถ้อึงนถึง
สถานสกถารนณกาก์ ราณรใก์ ชา้สราใรชเ้สาพรตเสิดพในตภิดาในคตภะาควันตอะวอันกอเฉอยี กงเเฉหียนงือเหตนอือนตบอนนโบดนยเโมด่ือยเเปมรอ่ื ยี เบปเรทียียบบเทจียานบวจนานตวั นอยต่าวั งอทยง้ั ่าสงาทมงั้ ปสาี พมบปมี พีแบนมวีแโนน้มวโน้ม
สงู ขนึ้สองู ขยน้ึา่ งอตย่อ่าเงนตอื่ ่องเนซอื่ งึ่ งหนซว่งึ หยงนา่วนยทงาเ่ี กน่ียทวเ่ี ขกอ้ย่ี งวสขาอ้ มงาสราถมนาารไถปนใาชไป้ รใะชโป้ ยรชะนโยใ์ นชกนาใ์ รนวกาางรแวผานงแผกน้ไขแปกัญไ้ ขหปาัญยาหเาสยพาตเสิดพขตอิดงปขรอะงเปทรศะไเดท้ ศได้

คาสาคคาญั ส:าคสถัญานสกถาารนณก์ยาารเณสพย์ าตเิดส,พปตสั ดิ ส,าปวสัะส, าภวาะค,ตภะาวคันตอะอวกนั เอฉอยี กงเหฉนียงอื เตหอนนอื บตนอนบน

Abstract
NarcNoatricsotdicrusgdsruagres areseariosuersiopurosbplreombleinmThinaiTlahnadila. nTdh.uTs,htuhse, tRheegiRoengailonMaeldMiceadl iSccaileSnciesncCeesnCteern8te, r 8,
UdoUndthoanntihainmi eadimteodstoudsytutdhye tshiteuastitiounatiofnilolifciitllsicuitbstuabnscteasncaebsusaebuinsethine tuhpepuepr pneorrtnhoeratshteearnsteorfnTohfaiTlahnadiland
incluindcinlugdUindgoUndTohnanTih, aNnoi,nNgoKnhgaiK,hLaoi,eiL,oNeoi,nNgoBnugaBLuaamLaPmhuP, hSuak, oSnakNoankhNoankh, oNna,khNoankhPohnanPohamn,oamn,daBnudeBnugeng
KanKparnovpinrocveisncuessinugsdinagtadatnaalaynsaislyosfisuorifneursinaemspalmespflreosmfrocmonfciromnfeirdmteedststedstusridnug r2in0g182-021082-02.0T2h0.eTshuespseucstpeedcted
samspalmesplrescerievceedivferodmfrotmhe tRhoeyaRloyTahlaiThPaoilicPeo,licheo,sphiotaslpsi,taplsri,sopnrisoannsdapnrdivaptreivaatgeenacgienscwieesrewe5r,e0151,,0151,7,654,764
andan9d,0992,09fo2r feoarcheacyhearyeaanrdandarcnoatricotsiucbstuabnscteasncweserewefroeunfodunind 4in,6348,,6358,1, 156,,11a6n,dan8d,5389,53sa9mspalmesples
accoaucncotiunngtfionrg 9fo2r.69,28.86.,88,8a.n8d, a9n3d.99%3,.9r%es,precstpiveecltyiv.eMlye.tMhaemthpahmeptahmetinaemwinaeswmaossmtlyosdtleytedcetteedctined4,i1n048,,140,85443,543
anda7n,d5771,5s7a1mspalmesp, lceasl,ccualalctueldataesd8a2s%8,27%8.87%8.8a%nda8n3d.38%3,.3r%es,precstpiveecltyiv.eMlye.tMhaemthpahmeptahmetinaemicnoemcboimnebdinwedithwith
canncabninnaobidinsoiwdserewearelsoalisdoenidtiefiendtifieind 3in93,39434944a9ndan8d2982sa9mspalmesp, lecsa,lccualalctueldateads 7a.s8,77.8.8, 7a.8ndan9d.1%9,.1%,
resprecstpiveecltyiv.eMlyo.rMeoovrero,vcearn, ncabninnaobidinsowidasswfoaus nfoduind1i3n7,13172,21a2n2da1n3d91s3a9mspalmesp, lceasl,ccualalctueldataesd2a.7s,22..71,,2a.n1d, and
1.5%1,.5r%es,precstpiveecltyiv.eFlryo.mFroamreasurlet,suthlte, threntdrewnadswinacsreinacsrineagscinognsceocnusteivceultyivienlythine tphaestptahsrtetehryeeearyse, athrse,rtehfeorefore
it inidticinadteicdattehdatthilalitciitllidcritugdsruagbsusaebuwseaswsatisllsthilel tihmepiomrtpaonrttapnrtobplreombleinmthine tuhpepuepr pNeorrtNhoeratshteearnstererngiorengiofn of
ThaiTlahnadila. nTdh.isTihnifsorinmfoartmionatiwonillwbiell ubseefuuslefourl lfaowr laewnfoerncfeomrceenmt eangtenacgieensctieos mtoakme aakedraugd-sruoglv-sinoglvipnlganpliann in
ThaiTlahnadila. nd.

Keywords: NarcNotaicrcsodtircusgsdrsuitgusastitouna,tuiornin,eu,ruinpep,eurpNpoerthNeoartshteranstern
*Corresponding author: [email protected]@scd.msacil..mgoa.itlh.go.th

218

P3-2ค4ณุ ภคาณุ พภเคารพ่ือเงคเรอ่อืกงซเเอรกยซท์ เารงยก์ทาารงแกพาทรแยพใ์ นทเยข์ใตนสเุขภตสาพุขภทา่ี พทสาี่ 3หรสับากหารรับแกจา้งรคแรจอง้ บคครอรอบงคตราอมงกตฎามหกมฎายหมาย
QuaQlituyaolitfymoefdmiceadl iXca-rlaXy-mraaycmhiancehsininesheinalhteharlethgioreng3ionfo3r lfeogralepgaolsspeosssioenssnioontinceotice

พริ ามพิรพาามนทพอานง*ทธอรงร*มธรรตั รนม์รอตั ยนสู่ ์ ขุอยชสู่ าุขครชิตาคหรนติ ่อหศรินิ อ่ ศิริ

Phiram Panthong*, Tammarut Oousuk, Chakrit Norsiri
ศนู ย์วศิทูนยยา์วศทิาสยตาศร์กาสารตแรพ์กาทรยแ์ทพี่ ท3ยน์ทค่ี ร3สนวรครคส์วกรรรมคว์ กิทรยมาวศทิาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional Medical Science Center 3 Nakhon Sawan, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยอ่คัดยอ่
การแกจาง้ รคแรจอ้งบคครรออบงคเครอรื่องเงคเอรื่อกงซเเอรกยซเ์ พเรือ่ ยใเ์ชพ้ใ่อืนใกชาใ้ รนวกินาิจรฉวัยินทิจาฉงัยกทาารงแกพาทรแยพ์ ตทายม์ พตราะมรพารชะบรัญาชญบัตัญิพญลัตงงิพาลนังนงิวาเนคนลิวียเรค์เลพียื่อร์เพื่อ
สันตสิ ัน(ฉตบิ ั(บฉทบี่ ับ2ท) ี่ พ2.)ศพ. .2ศ5.6225เ6ค2รื่อเคงรเื่อกงเซอเกรยซ์จเระยต์จ้อะงตผ้อ่างนผท่าุกนรทาุกยรกาายรกทาดรสทอดบสตอาบมตมาามตมราฐตารนฐคาุณนภคุาณพภขาอพงของ
กรมวกิทรยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ ใทนยป์ ีงใบนปรีงะบมปารณะมพาณ.ศ.พ2.5ศ6. 325ศ6ูน3ย์วศิทูนยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 3ย์ทน่ีค3รสนวครรรสคว์ รไรดค้ว์ิเไคดร้วาิเะคหร์ผาละหกา์ผรลการ
ตรวจตเรควรจื่อเงคเรอื่อกงซเอเรกยซ์แเลรยะ์หแล้อะงเหอ้อกงซเอเรกยซ์ใเนรเยข์ใตนสเุขตภสาุพขภทา่ี 3พทเพ่ี 3ื่อผเพลื่ัอกผดัลนักใหด้สันถใหาน้สพถายนาพบายลาเบตารลียเมตครียวามมคพวารม้อพมใรน้อกมาใรนแกจา้งรแจ้ง
ครอบคครรออบงคเรคอรง่ือเงคเรอ่ือกงซเเอรกยซ์ใหเร้คยร์ใบหท้ค้ังรเบขทตั้งสเุขภตาสพุขทภ่ีา3พทโดี่ ยทโาดกยาทราตกราวรจตสรอวบจทสอั้งหบมทด้ังห4ม0ด4 4ต0ัว4อยต่าัวงอจยา่ แงนจกาเแปน็นกเเคปร็น่ือเงคเรอื่อกงซเเอรกยซ์ เรย์
265 2เค6ร5ื่อเงครแ่ือลงะหแ้อลงะเหอ้อกงซเเอรกยซ์ 1เร3ย9์ 1ห3้อ9งหพ้อบงเคพรบื่อเงคเรอ่ือกงซเเอรกยซ์ทเ่ีไรมย่ผ์ท่าี่ไนมม่ผา่ ตนรมฐาาตนรฐจาานนวจนาน3ว1นเค3ร1่ือเงครแ่ือลงะหแ้อลงะเหอ้อกงซเเอรกยซ์ไมเร่ผย่า์ไนม่ผ่าน
มาตรมฐาาตนรฐ1าหนอ้ 1ง หค้อิดงเปคน็ ิดรเอ้ปย็นลระ้อย7ล.9ะข7อ.9งจขาอนงวจนาทนงั้วหนมทดั้งหโมดดยมโตีดวัยอมยตี ่าัวงอทย่ีไ่ามง่สทาี่ไมมา่สราถมแากร้ไถขแใกห้ไผข่าในหม้ผา่ ตนรมฐาาตนรจฐาานนวจนาน2วนตัว2อยต่าัวงอย่าง
เป็นเเคปรน็ อื่ เงคเอรื่อกงซเเอรกยซท์ เันรตย์ทกรันรตมกรสรามเหสตาจุ เาหกตคุจา่ าคกวคา่ามคตว่าางมศตกั ่ายงห์ศลกั อยดห์ เลออกดซเเอรกยซ์ไมเร่ผย่า์ไนมม่ผา่ ตนรมฐาาตนรฐเนานื่องเจนาื่อกงเจสาื่อกมเสภ่ือมาพสตภามพอตาายมุกอาารยุการ
ใช้งาในชแ้งลานะไแมล่สะาไมา่สราถมซา่อรมถซได่อ้ มแไลดะ้ พแลบะวพ่ามบีเวค่ารมื่อีเงคเรอื่อกงซเเอรกยซ์ทเี่สรยาม์ทาี่สราถมแากร้ไถขแใกห้ไ้ผข่าในหม้ผ่าตนรมฐาาตนรไฐดา้จนาไนดว้จนาน3ว0นเ3ค0รื่อเงครซ่ือ่ึงงหาซก่ึงหาก
ดาเนดนิ ากเานรนิ แกกาไ้ รขแแกล้ไ้วขจแาลน้ววจนาเนควรน่ือเงคเอรอ่ืกงซเเอรกยซ์ทเี่ผรา่ยน์ทเ่ผีกา่ณนฑเก์สณามฑาส์ ราถมยา่นื รเถรยื่อืน่ งขเรอ่อื จงดขแอจง้ดไแดจ้ คง้ ดิไดเป้ ค็นดิ รเอ้ปย็นลระอ้ ย9ล9ะ.59จ9า.5กผจลากาผรลสกาารรวสจาใรนวจใน
ครั้งนค้ี รศั้งูนนย้ี ศ์วิูทนย์าวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 3ย์ทนี่ ค3รสนวครรรสคว์ รจระคด์ าจเะนดินากเนารินตกิดาตรตามิดปตรามะสปารนะงสาานนกงับานสกถับานสพถายนาบพายลาใบนากลาใรนหกาแรนหวาแนว
ทางแทกา้ไงขแปกัญไ้ ขหปาัญเคหรา่ือเงคเอรือ่กงซเเอรกยซใ์ หเร้ผย่า์ในหเผ้กา่ณนฑเก์มณาตฑร์มฐาาตนรฐเพานอื่ ดเาพเื่อนดนิ ากเานรินจกดาแรจ้งดใแหจ้ค้งรใบหถค้ ้วรนบทถง้ัวหนมทดงั้ ตห่อมไดปตอ่ ไป

คาสาคาัญส:าเคคัญรื่องเเคอรกอื่ ซงเรอยกว์ ซนิ เริจยฉ์วัยินทิจาฉงกยั าทราแงพกาทรยแ์,พกทายรจ์ ดกแารจจ้งคดรแอจบ้งครอบงเคครรอือ่ งงเเคอรก่อื ซงเรอยก์,ซกเรายรต์ รกวาจรสตอรวบจคสณุ อภบาคพุณมภาาตพรฐมานตรฐาน

Abstract
According to the Nuclear Energy for Peace ACT, 2019 by the Ministry of Public Health, all health
care providers in Health Region 3 who request for medical X-ray machines possession shall pass the
standard requirement of the Department of medical sciences. In the fiscal year 2020, Regional Medical
Sciences Center 3 (RMSC3) Nakhon Sawan analyzed the testing data of medical X-ray machines to notify
all health care providers for legal possession preparation. A total of 404 samples consisting of 265 X-ray
machines and 139 X-ray rooms were examined. The results showed that 31 X-ray machines and 1 X-ray
room did not pass the standard, representing as 7.9%. There were two dental X-ray machines from 31
non conformed X-ray units degenrated because theirs kV accuracy was out of the range due to long
lifetime usage. Meanwhile, the other 30 X-ray units could be adjusted to meet the standard requirement.
Thus, If those medical X-ray machines were completely standardized, most of them could be registered
for possession accounting for 99.5%. However, RMSC3 will monitor and coordinate with all health care
providers to find solutions for complete possession registration.

Keywords: Medical X-Ray machine, possession registration, quality standard
*Corresponding author: [email protected]

219

P3-2ค5ุณภคาณุ พภผาลพิตผภลณั ติ ฑภเ์ัณสรฑมิ เ์ สอราิมหอาราใหนารในจงั 4หจวังดหภวาดัคภเหานคอืเหตนออืนตบอนนขบอนงปขอระงเปทรศะไเทยศไรทะยหวระา่ หงปวีา่ 2ง5ป6ี 215-26516-32563
QuaQliutyaloitfydoief tdaireytasurypspulepmpleenmt epnrtodpurocdtsucints4inUp4pUepr pNeorrtNhoerrtnheprrnovpirnocveins coefsTohfaTilhanaidland
during 2018 – 2020

ภทั รภพทังศรพ์ จงิรศะ์ ดจำิรเะกดงิ ำ*เกธญัิง ลธกั ัญษลณกั ์ ษตณำอ์ ินตทำอุ สินมุทนุ สนมุ ำนฏนจำนั ฏทจรนั์ย้อทยรย์ ปอ้ นิ่ ยนปริน่ี ชนินรวี ชรรินธวนรวรงธศน์ วงศ์

Pattarapong Chiradamkoeng* Tanyaluck Tainthu Sumonnat Chanyoi, Pinnaree Chinwattanawong
ศูนย์วศิทูนยยำ์วศิทำยสำตศรำก์ สำตรรแก์พำทรยแท์พ่ีท1ยเท์ ชี่ยงใเหชียมง่ กใหรม่วกิทรยมำวศิทำยสำตศรำก์ สำตรรแก์พำทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อัดยอ่
ปัจจปุบัจันจผุบลันิตผภลัณิตฑภ์เัณสรฑิม์เสอรำิมหอำรำหไดำ้รับไดค้รวับำมคนวำิยมมนในิยมกำในรบกำริรโภบคริโดภังคนด้ันังเพน้ั่ืนอสเพำื่อรวสจำครวุณจภคำุณพภดำ้ พนดค้ำวนำมคปวำลมอปดลภอัยดขภอัยงของ
ผลิตผภลัณติ ฑภ์เณัสรฑมิ เ์ อสำรหมิ อำรำจหำกรผจู้ผำกลผิตู้ผในลิต4ในจัง4หวจัดงหภวำัดคภเหำนคือเหตนอือนตบอนนตบำนมตปำรมะปกำรศะกรำะศทกระวงทสรำวธงำสรำณธำสรุขณ(สฉุขบับ(ฉทบี่ 2ับ9ท3ี่ )29พ3.ศ) .พ25.ศ4.82548
ในหัวในขห้อัตวขร้อวจตวริเวคจรวำิเะคหร์กำะำหรป์กนำรเป้ือนนเปเช้ือื้อนจเชุลื้อินจทุลรินียท์ ไรดีย้แ์ กได่ C้แlกo่ sCtrloidsiturmidiuspmp., EschEesrcichheiraichcoiali,coStliapShtaylpohcyoloccuosccauusreauusreus
และแSลaะlmSaolnmeollnaeslplap. และกแำลระปกนำรเปอ้ืนนเปโลื้อหนะโลหหนะกั หไนดักแ้ กได่ ต้แะกก่ ตั่วแะลกะ่ัวแสลำระหสนำรู โหดนยู ศโดูนยศ์วูนิทย์วำิทศำยสำตศรำ์กสำตรแ์กพำรทแยพ์ทท่ี 1ย์ทเชี่ 1ียงเใชหียมง่ใหม่
ได้ตรไดวจ้ตวริเวคจรวำิเะคหร์ำตะัวหอ์ตย่ัำวงอยร่ำะงหรวะ่ำงหปวี่ำพง.ปศี .พ25.ศ6.125ถ6ึง12ถ5ึง6325จ6ำ3นจวนำน1ว4น816438แ6ล3ะแ8ล5ะต8ัว5อตย่ัำวงอยต่ำำงมตลำมดัลบำพดับวพ่ำมบีคว่ำุณมภีคำุณพภไมำ่พไม่
ผ่ำนผม่ำนตมรฐำำตนรรฐ้อำนยลร้อะย8ล.1ะ 181.1.11แ1.ล1ะแ8ล.2ะ ต8.ำ2มตลำดมับลำโดดับยใโนดปยีใพน.ปศี .พ2.ศ56. 125พ6บ1กพำบรปกนำรเปื้อนนเปขื้อนงขEอ.cงoEli.,coClliosCtrloidsiturmidiusmpp.
และแตละะกตั่วใะนกต่ัวัวในอตยั่วำงอยร่ำ้องยรล้อะย6ล.ะ1 61.14 1แ.ล4ะแ2ล.ะ0 2ต.ำ0มตลำมดัลบำดปับี พ.ปศี .พ2.ศ5.625พ6บ2กพำบรปกนำรเปื้อนนเปEื้อ.นcoEli.,colCilosCtrloidsiturmidiumspp.,
S.auSr.eauusreuแsละแตละะกตั่วะรก้อ่ัวยลร้อะย4ล.ะ8 4.8 41.86 1แ.ล6ะแ1ล.ะ6 1ต.ำ6มตลำมดับลำสด่วับนสป่วี พน.ปศี .พ2.ศ5.6325พ6บ3กพำบรปกนำรเป้ือนนเปE้ือ.นcoEli.,coClilosCtrloidsiturmidium
spp., ตะกตั่วะแกลั่วะสแำลระหสนำรู รห้อนยู ลร้อะย4ล.7ะ 34.57 23.45 แ2ล.4ะแ2ล.4ะ ต2ำ.4มลตำดมบัลำจดำบั กขจ้อำกมขูลอ้จมะลูเหจ็นะวเห่ำผ็นลวิต่ำผภลัณิตฑภ์เัณสรฑิม์เสอรำิหมอำรำบหำงรสบ่วำนงสม่วีคนวมำมีควำม
ไมป่ ลไมอป่ดลภอยั ดดภังัยน้นัดผงั นผู้ ้ันลผติ ูผ้คลวรติ พคัฒวรนพำัฒแลนะำปแลรับะปรบัุงกปรระุงบกวรนะบกวำรนผกลำติรผเพลื่อติ ใเหพ้ผ่ือลใหติ ผ้ภลณั ติ ฑภเ์ ณัสรฑมิ เ์ อสำรหมิ ำอรำมหคีำุณรมภีคำุณพภตำพมกตฎำมหกมฎำหยกมำหยนกำดหนด
และผแบู้ละรผโิ ภู้บครคโิ ภวรคพคจิวรำพรณจิ ำรณำยำลระำเยอลียะดเอผยีลดติ ผภลณั ิตฑภ์ ณัเชฑ่น์ เสชถน่ ำนสทถำผี่ นลทิต่ีผวลันิตเดวือันนเดปือีทนี่ผปลีทิตี่ผแลิตะแวันละหวมันดหอมำยดุอรำวยมุ ถรึวงหมมถึงำหยเมลำขยสเลำรขบสบำรบบ
อำหำอรำหเพำร่ือใเหพ้ผือ่ ้บูใหรผ้โิ ภบู้ ครไโิ ดภร้คับไดผ้รลับิตผภลณั ิตฑภท์ ัณี่สฑะท์อำีส่ ดะปอำลดอปดลภอยั ดแภลยัะลแดละคลวำดมคเวสำีย่ มงเจสำยี่ กงกจำรกเกจำ็บรปเจว่ ็บยปไดว่ ้ ยได้

คาสาคคาญั สา:คCญั lostCrlidoisutmridisupmp., EschEesricchheiaricchoiali,cกoรlะi บกวรนะกบำวรนผกลำติ ร,ผตละติ ก,ว่ั ต,ะผกลวั่ ิตภผัณลิตฑภเ์ สัณรฑมิ อ์เสำรหมิ ำอรำหำร

Abstract
Nowadays, Dietary supplements are popular in consumption. This study aimed to survey the
safety quality of dietary supplement produced from plants manufactured in 4 Upper Northern provinces
of Thailand. According to the Ministry of Public Health Notification (No.293) B.E.2548, microbial
contamination of ClosCtrloidsiturmidiusmpp., EschEesrcichheiraichcioali,coSlailmSaolnmeollnaesllpap., StapShtaylpohcyoloccuosccauusreauusreaunsd heavy
metal contamination of lead and arsenic were examined. The results of samples analyzed by Regional
Medical Sciences Center 1, Chiang Mai during 2018 to 2020 revealed that 8.1%, 11.1% and 8.2% of 148, 63
and 85 tested samples failed to reach the standard requirements, respectively. The results showed that
analyzed samples in 2018 were contaminated with E.coEli.,coCliosCtrloidsiturmidiuspmp. and lead at the rates of 6.1%,
1.4% and 2.0%, respectively. In 2019, E. cEo.li,coClliosCtrloidsiturmidiusmpp., S. aSu.reauusreaunsd lead were also found in
samples at 4.8%, 4.8%, 1.6% and 1.6%, respectively. Moreover, the tested samples in 2020 were
contaminated with E. coE.li,coCliosCtrloidsiturmidiusmpp., lead and arsenic at 4.7%, 3.5%, 2.4% and 2.4%, respectively.
The results indicated that some dietary supplement products were unsafe. For consumer protection and
reducing the risk of foodborne illness, manufacturers should control production processes to produce the
products complying to the notification. Furthermore, consumers should consider the details of the
product labels such as manufacturing location, manufacturing date, expiring date, and food and drug
registration numbers.

Keywords: ClostCrlidoisutmridisupmp., EschEesricchheiaricchoiali,cdoielitary supplement products, lead, production processes
*Corresponding author: [email protected]

220

P3-2ค6ุณภคาณุ พภนา้าพบนริโา้ ภบครใโิ นภภคาในชภนาะชบนรระจบทุรร่ีปจดิ ุทสีป่ นิดิทสจนังทิ หจวังดหตวรงัดตพรัทังลพงุ ทั สลตงุ ูลสปตีงูลบปงีรบะมปารณะมา2ณ56215-26516-23563
QuaQliutyaloitfydorfindkriningkiwnagtewraitnerseinalseedalceodnctaointearisneinrs in
Trang, Phatthalung, Satun in fiscal years 2018-2020

กิง่ แก้วิ่งแแกซ้วต่ แั้นซ*่ตท้ันว*ี เทพวช็ ี รเพรตั ช็ นรร์ ตั น์

Kingkaew Saetun*, Tawee Patrat
ศูนยว์ ศทิ ูนยยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแ์ทพี่ท1ย2์ท/1ี่ 1ต2ร/งั1, ตกรงัม,วกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 12/1 Trang, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อัดยอ่

ศูนยศ์วูนิทย์วาิทศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ทท่ี 1ย2์ท/่ี 12ต/ร1ังตไรดัง้สไาดร้วสจาครวุณจภคาุณพภนา้าพบนร้ิาโภบคริโใภนภคใานชภนาะชบนระรบจุทรรี่ปจิดุทสี่ปนิดิทสนโดิทยรโดวบยรวบมรผวลมผล
วิเครวาิเะคหร์นาะ้าหบ์นริโ้าภบครใิโนภภคาในชภนาะชบนระรจบุทรรี่ปจิดุทส่ีปนิดทสในนิทเขใตนพเข้ืนตทพ่ีร้ืนับทผ่ีริดับชผอิดบชซอ่ึงบปรซะึ่งปกอระบกดอ้วบยดจ้วังยหวจัดงหตวรัดง ตพรัทังลพุงัทสลตุงูลสปตีงูลบปีงรบะปมารณะมาณ
25612-526516325ร6ว3มร3ว8ม33ต8วั 3อยต่าัวงอยเมา่ ื่องเเปมรือ่ ียเบปเรทียยีบบเทกียบั บเกกณบั เฑกม์ ณาฑตร์มฐาาตนรกฐรานะทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรุขณ(สฉุขบับฉทบ่ี 6ับ1ท)ี่ 6พ1.ศ) .พ25.ศ2.425แ2ล4ะแ(ฉลบะับฉทบี่ ับท่ี
135)1พ35.ศ).พ25.ศ3.425เ3รอ่ื4งเนร้า่ือบงนริโ้าภบครใโิ นภภคาในชนภะาชบนรระจบุทรป่ีรจิดุทสี่ปนิดทสพนบิทวพา่ บควุณ่าภคาุณพภนา้ พบนริโ้าภบครใโิ นภภคาในชภนาะชบนระรจบุทรรี่ปจิดุทสี่ปนิดทสไมน่ผิท่าไนม่ผเก่าณนเฑก์ ณ71ฑ์ 71
ตัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องย(ลร้อะย1ล8ะ.5148).5โด4ย) มโดีสยามเหีสตาุคเหือตคุค่าือคควา่ มคเวปา็นมกเปร็นดก-ดร่าดงดไ่ามง่อยไมู่ใน่อเยกู่ใณนเฑก์ทณี่กฑา์ทห่ีกนาดห2น8ดต2ัว8อตย่ัาวงอย(ร่า้องย(ลร้อะย3ล9ะ.4349).4พ4บ) พบ
คลอคไรลดอ์โไดรยดค์โดายนควณานเวปณ็นคเปล็นอครีลนอแรลีนะแปลระิมปาณริมสาาณรทสั้งาหรทม้ังดหเกมินดเกณินเฑก์ ณ1ฑต์ ัวอตยั่วางอย(ร่า้องย(รล้อะย1ล.ะ411).4พ1บ)ไพนบเตไรนตเตโดรยตคโดายนควณานเวปณ็นเป็น
ไนโตไรนเโจตนรเเกจนิ นเเกกณนิ เฑก์ ณ1ฑต์วั อยตา่วั งอย(รา่ อ้ งย(ลรอ้ะย1ล.4ะ11).4ป1ร)ิมปาณริมแาบณคแทบีเรคียทกีเลรียุ่มกโคลลุ่มิฟโคอลริฟ์มอเกริน์มเกณินเฑก์ ณ31ฑ์ต3ัว1อตย่ัาวงอย(ร่า้องย(ลร้อะย4ล3ะ.6463).6พ6บ) พบ
เชอ้ื เEชsื้อchEesrcihcheiraichcoialico2liตวั อยต่าัวงอย(รา่ ้องย(ลร้อะย2ล.8ะ22).พ82บ)เชพือ้ บเSชt้อืapShtayplohcyoloccuosccauusreauusre1usตวั อยตา่วั งอย(รา่ อ้ งย(ลรอ้ะย1ล.ะ411).4น1อ)กนจอากนจา้ี กนี้
มีตัวมอีตย่ัวางอทยี่พางบทค่ีพ่าบคควา่ มคเวปา็นมกเปร็นดก-ดร่าดงไดม่า่องยไมู่ใน่อเยกู่ใณนเฑก์แณลฑะ์แปลระิมปาณริมแาบณคแทบีเรคียทกีเลรียุ่มกโคลลุ่มิฟโคอลริฟ์มอเกริน์มเ5กินตัว5อตยั่าวงอย(ร่า้องย(ลร้อะย7ล.ะ047).0ค4่า ค่า
ความคเวปา็นมกเปร็นดก-ดร่าดงไดม่า่องยไมู่ใน่อเยกู่ใณนเฑก์แณบฑค์แทบีเรคียทกีเลรียุ่มกโคลลุ่มิฟโคอลริฟ์มอเกริน์มแเกลินะแพลบะEพsบchEesrcihcheiraichciaolic2oliตัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องย(ลร้อะย2ล.ะ822).8ด2ังน) ้ันดังน้ัน
ขอ้ มขลู อ้ชมุดลูนช้จี ุดะนเป้จี ็นะปเปร็นะโปยรชะนโย์ในชกนา์ใรนนกาไรปนใาชไใ้ปนใกชาใ้ รนวกาางรแวผานงแพผฒั นนพาฒั ขอนงาหขนองว่ หยนงาว่ นยทงาเี่ กน่ยี ทวีเ่ ขกอ้ี่ยงวเขพ้อื่องคเพมุ้ อ่ืคครอ้มุ งคผรู้บอรงผิโภู้บครใิโนภกคาในรเกฝา้ารรเะฝว้าังระวัง
ความคปวาลมอปดลภอยั ดภ้านัยดอา้ หนอาราไหดาอ้ รยได่าง้อตยอ่ า่ เงนตื่อ่องเน่อื ง

ค้าสา้ คค้าญั ส:า้ คนัญ้าบรนิโภ้าบครในโิ ภภคาใชนนภะาบชรนระจบุทร่ีปริดจสุทนป่ี ทิ ิด,สคนุณิทภคาพณุ ภาพ

Abstract

Regional Medical Sciences Center 12/1 Trang conducted the quality of drinking water in sealed
containers surveillance by collecting the analysis results of drinking water in sealed containers samples in
the responsible area including Trang, Phatthalung, Satun provinces in the fiscal years 2018-2020. A total of
383 samples were analyzed following the Ministry of Public Health Standards (No.61) 1981 and (No.135)
1991 on drinking water in sealed containers. It was found that the 71 samples (18.54%) of those did not
meet the criteria. The 28 samples (39.44%) failed because pH value was not in the specified range. One
sample which chloride, caluculated as chlorine and the total solid found exceeded the threshold (1.41%).
Nitrate, calculated as nitrogen exceeded the threshold were found in 1 sample (1.41%). Coliforms bacteria
exceeded the threshold were reported in 31 samples (43.66%). EschEesrcihcheiraichcioalicionli2 sample (2.82%) and
StapShtaylpohcyoloccuosccauusreauusreinus1 sample (1.41%) were also detected. Moreover, there were 5 samples (7.04%)
which failed in both pH values and coliforms bacteria criteria. Two samples (2.82%) did not meet the
standard since pH values, coliforms bacteria and EschEesrcihcheiraichcioalicwoelire not in the criteria. Therefore, this
information will be useful for relevant departments to develop their consumer protection plan by
continuously food safety surveillance.

Keywords: Drinking water in sealed containers, quality
*Corresponding author: [email protected]

221

P3-2ก7ารปกนารเปือ้นนเปต้ือะนกว่ัตแะกลว่ัะแคลดะแเมคยี ดมเมขยีอมงปขอูแงสปมูแดสอมงเดกอลงอื เกในลเอื ขใตนสเขุ ตภสาขุพภทา่ี พ11ที่ 11
Lead aand acnadmcaiudmicuomntcaomnitnaamtioinnatoiofnsaoltfesdalSteedsaSremsarmeadmereidineHrieinalHtheaRlethgioRneg1io1n

ณฐั ภณูมัฐิ เภหมูนิ ียเหดนบียตุ ดร*บเตุ ขรมิกเขามเหิกามโเลหหมะโลกหนะกกวรนรกณวรเรทณพเลทื่อพนเลือ่ น

Nattapoom Niedbut*, Khemikar Hemloha, Kan,okwan Thepluean
ศนู ยว์ ศทิ นู ยยา์วศทิ ายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแท์พี่ ท1ย1ท์ ส่ี ุร1า1ษสฎุรรา์ธษาฎนรี ก์ธารนมวี กิทรยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 11, Surat Thani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อัดย่อ
ศูนยศว์ ิทนู ยาว์ ศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พารทแยพ์ทท่ี 1ย1ท์ ่ีส1ุร1าษสฎุรารษธ์ าฎนรี์ธไาดน้รีวไบดร้ วมบผรลวมกผารลตกราวรจตวรเิ วคจรวาเิะคหรก์าะารหป์กนารเป้ือนนเปต้ือะนกตั่วแะลกะั่วแคละดแเมคียดมเมียม
ในตัวในอตย่ัาวงอปยูแ่าสงปมูแดสอมงเดกอลงือเกในลเือขใตนสเขุ ตภสาุขพภทา่ี 1พ1ท่ีซ1่ึง1นาซเ่ึงขน้าาจเาขก้าปจารกะปเทรศะสเทาธศาสราณธารรัฐณเมรียัฐนเมียานใมนาปีงในบปีงรบะปมารณะมพาณ.ศ.พ25.ศ6.125-61
256325แ6ล3ะแสล่งตะรสว่งจตวริเวคจรวาิเะคหร์โาดะยหส์โดานยัสกางานนักสงานธาสราณธาสรุขณจสังหุขวจัดงหระวนัดอระงนเพองื่อเปพ็น่ือฐเปาน็ ขฐ้อานมขูล้อในมกูลาในรเกฝา้ารรเะฝว้าังรคะุณวังภคาุณพภอาพหอาราหาร
นาเขนา้ าโเขด้ายตโดรวยจตวรเิ วคจรวาิเะคหร์กาะารหป์กนารเปอ้ืนนเปต้อืะนกวั่ตะ1ก6ว่ั 61ต6วั 6อยต่าวั งอยแ่าลงะกแาลระปกนารเป้ือนนเปแื้อคนดแเมคียดมเม1ีย5ม61ต5ัว6อยต่าัวงอยผ่าลงกผารลศกึกาษรศาึกพษบาวพ่าบว่า
มกี ารมปีกนารเป้ือนนเปตื้อะนกว่ัตสะงูกเวั่กสินงู เเกกณินฑเกม์ ณาฑตร์มฐาาตนรตฐามนปตารมะกปารศะกราะศทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรุขณฉสบุขับฉทบี่ 4ับ1ท4ี่ 4(1พ4.ศ(.พ25.ศ6.32)56จ3าน) วจนาน7วนตัว7อยต่าัวงอย่าง
(ร้อย(ลร้อะย4ล.2ะ14).2ซ1่ึงเ)ปซ็น่ึงตเปัว็นอยต่าัวงอทย่ีสา่งตทรี่สว่งจตวริเวคจรวาิเะคหร์ใานะปหี์ใ2น5ป6ี 25แ6ล2ะแ2ล5ะ6325จ6า3นวจนาน4วนแล4ะแ3ละตัว3อยต่าัวงอยต่าางมลตาดมับลาแดลับะแทลุกะทุก
ตัวอยตา่วั งอมยกี ่าางรมปกี นารเปอ้ืนนเปแ้ือคนดแเมคียดมเมไมยี เ่มกไินมเ่ 0ก.ิน0001.0ม0ิล1ลมิกิลรัมลติก่อรัมกติโล่อกกริโัมลกผรลัมกผารลศกึกาษรศาึกแษสดาแงใสหด้เงหใ็นหว้เห่า็นกวา่ารปกนารเปื้อนนเปขื้อนงตขะอกงตั่วะก่ัว
และแคลดะแเมคียดมเมในยี ปมูแในสปมูแดสอมงเดกอลงือเกยลงั คอื งยมงั คี วงามมคี เวสาย่ี มงเซสงึ่ยี่ โงลซหงึ่ ะโลหหนะกั หดนังกั ลดา่งั วกเลป่า็นวสเปารน็ พสษิารทพ่เี ปิษ็นทอเี่ ปนั น็ตอราันยตตรอ่ายร่าตง่อกราา่ ยงสกลาายยสตลวัาไยดตช้ วั า้ ได้ชา้
และสแาลมะาสราถมแาพรถรก่แพระรจ่การยะใจนาสย่งิ ใแนวสดิ่งลแอ้วดมลหอ้รมือหแหรือลแ่งนห้าลไ่งดน้ท้าาไดให้ท้มาีกใหาร้มสีกะาสรสมะในสสมัตในว์สดัตังวน์ ้ันดังจนึงค้ันวจรึงมคีกวารรมเีกฝา้ารรเะฝว้าังรกะาวรังปกนารเปื้อนนเปื้อน
โลหะโลหหนะักหในปกั แูในสปมูแดสอมงเดกอลงือเกแลอืะผแลติะผภลัณติ ฑภ์อณั าฑหา์อรานหาเรขนา้ าอเยข่า้ งอตยอ่ า่ เงนตอ่ื ่องเเนพอื่ อ่ื งคเพวาอ่ื มคปวลามอปดลภอยั ดขภองยั ผขบู้อรงิโผภูบ้ ครใิโนภปครในะเปทรศะเทศ

คาสาคคาญั ส:าคปญัูแสมปดแู อสงมเกดลอืองเ,กแลคอื ดเแมคียดมเ,มตยี ะมกว่ั ต,ะกกาวั่รปกนาเรปป้ือนเปือ้ น

Abstract
Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani (RMSC 11 Surat Thani) gathered lead and
cadmium contamination analysis datas of salted SesaSremsarmaedmeeridineriHealth Region 11. All salted crabs
were imported from the Republic of Myanmar in the fiscal years 2018-2020 and sent to RMSC 11 Surat
Thani by Ranong Provincial Public Health Office for surveillance of imported food quality. 166 samples
were analyzed for lead contamination and 156 samples for cadmium contamination. The 7 samples
(4.21%) analyzed in the fiscal years 2019 and 2020 for 3 and 4 samples, respectively, were not
complied with standard according to the Notification of Ministry of Public Health Notification (No.414)
B.E.2563 due to lead contamination. Meanwhile, all samples were contaminated with cadmium less
than 0.001mg/kg. However, lead and cadmium contamination in salted crab were still threatening
because heavy metals were toxic substances which were harmful to the body. They decompose
slowly and can spread in environments and accumulate in animals. Therefore, heavy metal
contamination in salted crabs and imported food products should be continuously monitored for the
safety of domestic consumers.

Keywords: Salted SesaSrmesaarmmeadmerei,dceardi mium, lead, contamination
*Corresponding author: [email protected]

222

P3-2ส8ถานสกถาารนณกเ์ามรทณแ์เอมมทเแฟอตมาเมฟนี ตใานมปนี ัสใสนาปวสั ะสใานวพะื้นในทพ่ี 6ื้นจทัง่ี 6หวจัดังภหาวคดั ใภตา้ตคอในตบ้ตนอนรบะนหวร่าะงหปวี า่พง.ปศ.ี พ2.5ศ6.12-526516-32563
SituaStitiounatoiofnMoefthMaemthpahmetpahmeitnaemineurinineurine6ipnro6vpinrocevisnocef sthoef UthpepUerpSpoeur tShoeurtnhderunrindgu2r0in1g82-021082-02020

ปวีณปา วอีณนากุ ลู อ*นฉกุ รลู าวฉดรี สาวมดภี ักสดมี ภแกัฉดลม้ี แฉชนลม้ะคชชนะคช

Paweena Anukun*, Charawadee Sompakdee, Chalame Chanakoch
ศนู ยว์ ศทิ นูยายศว์ าทิ สยตารศก์ าาสรตแรพก์ ทารยแท์ พ่ี 1ท1ยท์สีุ่ร1า1ษฎสรุ ์ธาาษนฎี รก์ธรามนวี ิทกยรมาศวาิทสยตารศ์กาาสรตแรพก์ ทารยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani, Department of Medical Sciences

บทคัดบยท่อคัดยอ่
พ้ืนทพี่ภื้นาคทใ่ีภตา้ตคอในตบ้ตนอนยังบพนบยปังพัญบหปาัญกาหรารกะาบรารดะขบอางดยขาอบง้ายาโดบย้าเหโด็นยไเดห้จ็นาไกดก้จาารกตกราวรจตพรบวเจมพทบแเอมมทเแฟอตมาเมฟีนตใานมปีนัสใสนาปวัสะสาวะ
อย่างอตย่อ่าเงนตื่อ่องเนศื่อูนงย์วศิทูนยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแย์พท่ีท1ย1์ทส่ี 1ุร1าษสฎุรรา์ธษาฎนรี ์ธไดาน้เฝี ้ไาดร้เะฝว้าังรตะิดวตังาตมิดสตถาามนสกถาารนณก์ยาราณบ้า์ยใานบป้าัสใสนาปวัสะสเาขวตะพเื้นขตทพ่ี ื้นท่ี
รบั ผดิ รชับอผบิดชไดอแ้บกไ่ ดชแุ้มกพ่ รชุมรพะนรอรงะนสุรอางษสฎรุ รา์ธษาฎนรี น์ธาคนรีศนรคธี รศรรมธีรรารชมกรราะชบกี่ รแะลบะ่ีพแงั ลงะาพโงัดงยารโับดตยัวรอบั ยต่าัวงอปยัส่าสงาปวสั ะสจาาวกะหจนา่วกยหงนา่วนยตง่าางนๆต่าง ๆ
เพ่ือตเรพว่ือจตวริเควจราวะิเคหร์ดา้วะยหว์ดิธ้วี ยGวaิธsี Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS) โดยในโดชย่วใงนปชีง่วบงปปรีงะบมปารณะมพา.ณศ. พ2.5ศ6.12-561
25632ไ5ด6้ร3บั ไตดัวร้ อับยตา่ ัวงอจยาน่างวจนาน1ว,5น121 25,192702 9แ7ล0ะ แ3ล,7ะ043 7ต0ัว4อยต่าัวงอตยา่ มงลตาาดมับลารดวับมทรั้งวสมิ้นท้ัง8ส,1ิ้น86 1ต8ัว6อยต่าัวงอผยล่างกาผรลวกิเคาราวะิเคหร์ตาระวหจ์ตรวจ
พบเมพทบแเอมมทเแฟอตมาเมฟีนตทา้ังมหีนมทดั้งห7ม,4ด027 4ต0ัว2อยต่าัวงอ(ยร่า้องย(ลระ้อย9ล0ะ.4)90โด.4ยจโาดแยนจกาเแปน็นกรเาปย็นปรีไาดย้เปี็ไนด้เ1ป,2็น441 24,74292 7แ2ล9ะ3แ,ล42ะ93 4ต2ัว9อยต่าัวงอย่าง
ตามลตาาดมับลาซดึ่งับตัวซอ่ึงยต่าวั งอทย่ีตา่ รงวทจตี่ พรบวจาพแบนจกาเแปน็นกขเอปงน็ เพขอศงชเาพยศอชายุ อ13าย-6ุ 613ป6ี จ6าปนีวจนาน7ว,0น727 0ต7ัว2อยต่าัวงอ(ยร่า้องย(ลระ้อย9ล5ะ.5) และ)เแพลศะหเญพศิงหญิง
อายุ 1อ3าย-5ุ 013ป5ี จ0าปนีวจนาน3ว3น0 ต33วั 0อยต่าัวงอ(ยร่า้องย(ลระ้อย4ล.4ะ) จังห)วจัดังทห่ีสว่งัดตทัว่ีสอ่งยต่าัวงอมยา่ากงทมี่สาุดกคทือ่ีสุดจคังหือวจัดังสหุรวาัดษสฎุรรา์ธษาฎนรี ์ธราอนงลี รงอมงาลคงือมจาังคหือวจัดังหวัด
ระนอรงะนชอ่วงอชา่วยงุทอ่ีพาบยุทตัี่พวอบยต่าัวงอใหย่า้ผงลใบหว้ผกลมบาวกกทมี่สาุดกคทือี่สชุด่วคงืออชา่วยงุรอะาหยวุร่าะงห2ว1่า-ง3201ป3ี แ0ลปะีมแาลจะามกากจลาุ่มกผกู้ปลรุ่มะผกู้ปอรบะอกาอชบีพอราับชจีพ้ารงับมจา้ากงมาก
ทีส่ ดุ ทจ่ีสาุดกกจาารกศกึกาษราศพึกบษวา่าพยบาวบ่า้ายไาดบ้แ้าพไรด่ร้แะพบรา่รดะไบปาถดึงไกปลถุ่มึงเกยลาุ่มวชเยนาแวลชะนกแลลุ่มะคกนลทุ่มาคงนาทนาจงาานนวจนามนาวกนมซา่ึงกเปซ็น่ึงปเัญป็นหปาสัญาหคาัญสทาค่ีภัญาคทร่ีภัฐาครัฐ
และเแอลกะชเนอจกาชเนปจ็นาตเ้อปง็นรต่ว้อมงมรือ่วกมันมใือนกกันาใรนปก้อางรกปัน้อแงลกะันแแกล้ไะขแปกัญ้ไขหปาัญเพห่ือาเพเพ่ิม่ือโเอพก่ิมาโสอใกนากสาใรนเฝก้าระเฝว้าังรสะถวาังนสกถาารนณก์กาารรณร์กะาบรารดะขบอางดของ
ยาบา้ ยใานบพา้ ืน้ ใทน่ีโพด้นื ยทกี่โาดรยจกดั าทราจโดัคทรงากโคารงเฝก้าระเฝวา้งั รแะลวะังตแรลวะจตสรอวบจชสนอดิบขชอนงดิ สขาอรงเสพารตเิดสใพนตปดิ ัสใสนาปวัสะสในาวพะ้นื ใทนี่อพยื้นา่ ทงอี่ตยอ่ า่เนงตือ่ ่องเทนกุ ือ่ ปงีทกุ ปี

คาสาคญัาส:าเคมญัทแอเมทเฟแตอามมเฟีนต, GามCีน-MS, ภาคใตภ้ตาอคนใตบต้ นอนบน

Abstract
The dissemination of methamphetamine in upper southern of Thailand is still found, as shown
in continuing drug urine reports. Regional Medical Sciences Center 11 S1u1ratthani had monitored the
situation of metamphetamines in urine in the responsible area including Chumphon, Ranong, Surat Thani,
Nakhon Si Thammarat, Krabi and Phang Nga. A total of 8,186 urine samples sent by various authorized
agencies were analyzed by Gas Chromatography-Mass Spectrometry (GC-MS) during the fiscal years 20182-018
202020ac2c0ounting for 1,5121,,521,92702,9an70d 3,7043,7sa0m4 ples respectively. Methamphetamine were detected in the
total of 7,402 4sa0m2 ples (90.429%0.4) 2w%h)ich could be devided by year as 1,2441,,224,47292,7a2n9d 3,4293,4s2a9mples,
respectively. The positive samples were classified as subjects from male aged 13-6163ye6a6r for 7,072 072
samples (95.5%) a%nd) from female aged 13-5103ye50ar for 330 3sa3m0 ples (4.4%). %M)o. st of samples were
collected from Surat Thani, followed by Ranong. Most of samples were collected from subjects at age of
21-3201y3e0ars and were occupied as labourer. Studies showed that methamphetamine had widely
distributed among youth and working people. This is serious problem that all associated public and
private organizations need to cooperate in preventing and solving the problem. In order to control the
methamphetamine situation in the area, rugular surveillance program and drug urine identification in the
area should be conducted annually.

Keywords: Methamphetamine, GC-MS, the upper Southern
*Corresponding author: [email protected]

223

P3-2ค9ณุ คภุณาพภนา้าพแนขา้ ง็ แใขน็งเขในตเพขืนตทพ่รีนื บั ทผ่ีริดบั ชผอิดบชขออบงของ
ศูนยศว์ ูนทิ ยยว์ าิทศยาาสศตารส์กตารก์แาพรทแยพท์ ที่ ย1ท์1่ี 1ส1รุ าสษรุ ฎารษ์ธฎารนธ์ ี าปนีงีบปปงี รบะปมราะณมาพณ.ศพ.2.5ศ5.295-5295622562

Quality of ice in the responsible area of
Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani during fiscal years 2016-2019

เสาวเสลาักวษลณักษ์ รณักษ์ ร์ยักศษ*ย์ ณศ*ฐั ภณมู ัฐิ ภเหมู นิ เยี หดนบยี ตุ ดรบกุตนรกกวนรกรวณรรเณทพเเทลพอ่ื เนลอ่ื น

SaowSaaoluwkaRluakkyRoatk*y,oNta*,ttNaaptotaopmooNmiedNbieudt,bKuatn, oKkawnoaknwTahneTphlueepalnuean
ศนู ยศว์ นูทิ ยว์าศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพารทแยพ์ทที่ 1ย1ท์ ่ีส1ุร1าษสฎุรารษ์ธาฎนรี์ธการนมี วกิทรมยวาศิทายสาตศราก์สาตรรแ์กพารทแยพ์ ทย์

RegioRneaglioMneadl iMcaeldSicaielnScceiesnCcenstCeer n1t1e,rS1u1ra, tSuTrhaatnTi,hDaenpi,aDrtempaerntmt oefnMt oedf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบดั ทยคอ่ ัดย่อ
ศูนยศว์ ูนทิ ยยว์ าทิศยาสาศตารสก์ ตารแก์ พารทแยพ์ทที่ ย11์ท่ีส1รุ1าสษุรฎารษ์ธฎานร์ธี ไาดน้ตี ไรดว้ตจวรวเิ คจรวาเิ ะคหรา์คะณุ หภ์คาณุ พภนา้าพแนข้าง็ แขล็งะแนล้าะทนี่ใชา้ ท้ใน่ใี ชกใ้านรผกลาริตผนล้าิตแนขา้ง็ แตขา็งมตแาผมนแเฝผ้านเฝ้า
ระวรังะแวลังะแคลุ้มะคครุ้มอคงรผอู้บงรผิโู้บภรคิโใภนคจใังนหจวังดหชวุมัดพชรุมพระรนรอะงนนอคงรนศครรีธศรรีธมรรามชรแาลชะแสลุระาสษุรฎารษ์ธฎารน์ธี าปนีงีบปปีงรบะปมราะณมาพณ.ศพ.2.5ศ5.295-2559625ซ6ึ่2งตซร่ึงวตจรวจ
วิเครวาิเคะหรา์ระาหย์รกายรกคาวราคมวเปาม็นเกปร็นดกดร่าดงดC่าoงliCfoorlmifosr,mEs., cEo. lic, oSlia, lmSaolnmeollnaelslapps.,ppแ.ล, ะแSล.ะaSu. reausreuตsามตมาามตมราฐตานรฐปารนะปกราะศการศะกทระวทงรวง
สาธสาราณธาสรุขณส(ฉุขบับฉทบ่ี ับ7ท8)ี่ 7พ8.ศพ.2.5ศ2.275เ2ร7่ืองเรน่ือ้างแนข้า็งแแขล็งะแมลาะตมราฐตานรฐตาานมตปารมะปกราะศกการศะกทรระวทงสรวางธสาราณธาสรุขณส(ฉุขบ(ับฉทบี่ ับ3ท64ี่ 3)6พ4.)ศพ.2.5ศ5.265เ5ร6ื่องเรื่อง
มาตมรฐาาตนรฐอานหอาราหด้ารนดจา้ลุ นนิ จทุลรนิ ียท์ทรีท่ ยี า้ ท์ ให่ีทเ้ากใหิดโเ้ รกคิดโเรพค่ือเพปน็่ือเขป้อ็นมขลู อ้ เฝมา้ลู รเะฝวา้ งัรแะลวะังแคลมุ้ ะคครมุ้อคงผรอบู้ งรผโิ ภู้บคริโผภลคพผบลวพ่าบจาวก่าจปางี กบปปงีรบะปมราะณมาพณ.ศ.พ2.ศ55. 295-255962562
มจี า้ มนจีวา้นนตววั นอตยวั่าองทย่าังงหทมังดห8ม1ดต8ัว1อตยัว่าองยแ่าบง่งแรบาย่งรปาีเยปป็นีเป27็น, 247, ,342,แ3ล2ะแ1ล8ะต1ัว8อตยัว่าองยต่าางมตลา้ามดลับ้าดตับวอตยัว่าองทย่าีไมงท่ผ่ีไามน่ผม่าานตมราฐตานรฐทาังนหทมังดห4ม4ด 44
ตวั อตยัวา่ องยคา่ ิดงเปคดิ็นเรป้อน็ ยรลอ้ ะย5ล4ะ.354พ.บ3วพ่าบสวาเา่ หสตาเุหหลตกั ุหทล่ไี กัมทผ่ ี่ไามน่ผมา่ นตมรฐาตานรฐคานอื คควอืาคมวเปาม็นเกปร็นดกดร่าดงสดูง่าหงสรูงือหตรา่้ ือกตวา่้ กเกวณา่ เฑกณม์ าฑต์มรฐาตานรฐคานิดเคปิด็นเรป้อ็นยรล้อะยละ
33.33,31.30,01.00,02.08,.128แ.ล1ะแ2ล7ะ.827ต.า8มตลา้ามดลับ้าดแับละแพลบะเพชบือเCชoือliCfoorlmifosrmเกsินเกิณนเฑกณ์มาฑต์มราฐตานรฐในานปใีงนบปปีงรบะปมราะณมาพณ.ศ.พ2.ศ5.5295, 5295,6215แ6ล1ะแ2ล5ะ62562
คิดเปคดิ็นเรปอ้ น็ ยรลอ้ะย2ล2ะ.22,22.28,.128แ.ล1ะแ2ล7ะ.827ต.า8มตลา้ มดลบั า้ สดาบั เหสตาเุทหี่ทต้าุทใหีท่ ้ไามให่ผไ้า่ มนผ่เกา่ ณนเฑกณ์มาฑต์มรฐาตานรฐอานจอเกาิดจจเกาิดกจคาณุ กภคาณุ พภนาา้ พดนบิ า้ แดลบิ ะแกลระกบรวะนบกวานรผกลารติ ผลติ
ไมถ่ ไกู มส่ถขุ ูกลสักขุ ษลณกั ะษณเนะือ่ งเนจาือ่ กงเจชาอืกเCชoือliCfoormlifosrmบง่ sบบอง่กบถองึ กสถุขลงึ สักุขษลณักะษใณนกะาในรผกลารติ ผไมลเ่ติ หไมาเ่ หะสมมาะดสังมนดนั งัศนูนันยศ์วนู ทิ ยยว์าทิศายสาตศราสก์ ตารแก์ พารทแยพ์ทที่ ย11์ที่ส1ุร1าษสฎุรารษ์-ฎร์
ธานธจี างึ นคจีวรงึ คจวดั รทจ้าดั อทงค้าอ์คงวคาค์มวราู้ หมรือู้ หแรนือวแทนาวงใทนากงใานรปการรบั ปปรรบั งุ ปแลรงุะแพลัฒะนพาัฒกนระากบรวะนบกวานรผกลารติ ผนล้าติ แนขา้ง็ แขก็งผ่ แู้ปกรผ่ ะู้ปกรอะบกกอาบรตกาอ่ รไตป่อไป

คา้ สค้าค้าสญั ้า:คคญั ณุ :ภคาณุ พภ, านพา้ แ, ขนง็า้ ,แศขูน็ง,ยศ์วูนิทย์วาศทิ ายสาตศราก์สาตรรแ์กพารทแยพท์ ที่ 1ย1ท์ ่ีส1ุร1าษสฎรุ ารษธ์ าฎนรี์ธานี

Abstract
RegiRoengaiol nMael dMiceadlicSaclieSnccienscCeesnCternt(ReMr (SRCM)S1C1) S1u1raSturTahtaTnhi anialaynzaeldyzethdethqeuaqlituyaloitfyicoef iacnedanwdatewratuesreduseindicine ice
prodpurocdtiounctaiocncoarcdcionrgdtinogthtoetchoencsuomnseurmsuervseuilrlvaeniclleanacnedapnrdotpercottioenctipolnanplinanCihnuCmhpuhmopnh,oRnan, Roanngo, Nnag,kNhoaknhSoinThSai Tmhmamarmataarantdand
SuraStuTrahtaTnhi ainnithinetfhisecafliscyaelarysea2r0s162-021061-92.01T9h.eTahnealayntiaclayltictoalpitcospinccsluindcilnugdipnHg,pCHo,liCfoormlifosr,mE.s,cEo.li,coSali,lmSaolnmeollnaesllpap.s,papn.,danS.d S.
aureauusrewuesrweeprerfpoermrfoerdmfeodllofowllinogwtinhgetshteansdtanrddacrditecrriaiteorifaicoef imceenmtieonteiodniendthinetNheotiNficoattifiocnatsioonfsMoifniMstirnyisotrfyPoufbPliucbHliecaHltehalth
(No.(7N8o).7189)8419a8n4datnhdetchreitecrriaitefroiar mforicrmobiciraolbcialuscianugsfinogodfopoodispoonisnognwinhgicwhhircehferefderteodtthoetNheotiNficoattifiocnatsioonfsMoifniMstirnyisotrfyPoufbPliucblic
HeaHlteha(lNtho.(N3o64. )36240)132.01F3r.omFro2m01620t1o62t0o192,08119,s8a1mspalmespdleivsiddeivdidbeydybeyaryeinatroin2t7o, 42,73, 24, a3n2,da1n8ds1a8mspalmesp,lreess,precsptiveecltyiv,ewlye,rweere
examexinamedin. eNdo.nNsotannsdtanrddasardmspalmespwleesrewedreetedcetteedct(e4d4 s(4a4mspalmesp, lceasl,ccualalctuedlataesd5a4s.35%4).3. T%h).eTihmepirmoperorpeHr vpaHluveaslufaeislefdailferodmfrothmethe
critecrriaitesritaansdtanrddawrderweeprerespernetsednteadt 3a3t.33%3.,3%10,0.100%0.,0%28,.12%8.1a%ndan2d7.82%7.,8%re,sprecsptiveecltyiv.eClyo.liCfoormlifosrmbasctbearciatewriaerweefroeunfodund
exceexdceinegditnhgetshteansdtanrddaarcdcoauccnotiunngtifnogr f2o2r.22%2.,22%8,.12%8.1a%ndan27d.82%7.8in%2i0n162,01260,1820a1n8dan20d192,01re9s,precsptiveecltyiv.eTlyh.eThqeuaqlituyaloitfy of
samspalmesplwehsicwhhidchid dnidotncootmcpolmy pwlyithwtithhetshteansdtanrddamrdighmtigbhet cbaeusceadusferodmfrormawrawwatewraqteuraqlituyalaitnydaunndsaunistarnyitaprryodpurocdtiounction
procperossceessseinscseincoelifcoormlifosrmbasctbearciatecroianctaomntinamationnationndicinadteicdatpedrodpurocdtiounctihoyngiheyngeie. nTeh.eTrehfeoref,oRreM,SRCM1S1C S1u1raStuTrahtaTnhi ashnoi ushldould
estaebsltisahblkisnhokwnloedwgledogregouirdgeulindeslinfoersifmorpirmovpinrogvainngdadnedvdeelovpeilnogptinhgetiche picreodpurocdtiounctipornocperosscefosrsefonrtrenptrreenpereunrseiunrsthinetfhuetufruet.ure.

Keywords: Qu:aQlituya,lictye, iRceM,SRCM1S1CS1u1raStuTrahtanTihani
*Corresponding author: [email protected]@sdcm.msaci.lm.gaoi.lt.hgo.th

224

P3-3ค0ุณภคาุณพภนาา้ พพนร้าิกพในรกิเขใตนพเข้นื ตทพี่ร้ืนบั ทผ่ีริดบั ชผอิดบชขออบงขศอนู งยศว์ ูนิทยย์วาทิศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพท์ ท่ี 1ย1ท์ ่ี ส1รุ1าษสรุฎารษ์ธฎานร์ธี ปานงี บี ปปงี รบะปมาระณมาพณ.ศ.พ2.ศ5.6205-26506-2562
QuaQlituyaolitfypoafstpeassitnesthinetrheesproenspsiobnlesibarleaaroefaRoefgiRoengaiol nMaeldMiceadliSccaileSncciesncCeesnCteern1te1rS1u1raStuTrahtaTnhi,ani,
the fiscal year 2017-2019
จรรยจารรบยญุา วบิจญุ ิตวรจิ*ิตเสราวเลสกัาวษลณัก์ษรณักษ์ ร์ยักศษก์ยนศกกวนรรกณวรรเทณพเทลอ่ืพนเลื่อน
JanyJaanByuanwBuicnhwiti*c,hSita*o,wSaoluwkaRluakyRoatk,yKoatn, oKkawnoankwTahnepTlhueepalnuean

ศนู ย์วศทินู ยาว์ ศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์ พาทรแยพ์ทท่ี 1ย1ท์ ส่ี 1รุ 1าษสฎรุ ราธ์ษาฎนรี ์ธการนมีวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศราก์ สาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

RegioRneaglioMneadlicMaeldSiciaelnScceisenCceensteCre1n1teSru1r1atSTuhratnTi,hDaenpi,aDrtempeanrttmoefnMt eodficMaeldSiciaelnScceiesnces

บทคบัดทยคอ่ ดั ย่อ
น้าพนร้าิกพเปริก็นเผปล็นิตผภลัณิตฑภั์ณที่มฑีเ์ทค่ีมร่ือีเคงรเท่ือศงเทปศ็นเอปง็นคอ์ปงรคะ์ปกรอะบกหอลบักหลถัูกพถัฒูกนพาัฒในห้ามใีคหว้มาีคมวหาลมาหกลหาลกาหยลจายกจวาัตกถวุดัติบถตุด่าิบงตๆ่างๆ
ซึ่งอซาึ่งจอเพาจิ่มเโพอิ่มกโาอสกาาสรกปานรเปนื้อเนปเ้ือชืนอจเชุลือินจทุลรินียท์ เรพีย่ือ์ เพฝ้่ืาอรเฝะ้าวรังะควุณังภคาุณพภแาลพะแคลวะาคมวปาลมอปดลภอัยดภศัูยนยศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแาพรทแยพ์ทที่ ย1์ท1่ี 11
สรุ าษสุรฎารษธ์ ฎานร์ธี จางึนไีดจ้วึงเิไคดร้วาเิ ะคหรา์ขะอ้ หม์ขูล้อจมาลูกจผาลกกผาลรวกิเาครรวาเิ ะคหราผ์ ะลหติ ผ์ ภลณั ติ ฑภน์ณั ้าฑพน์ ร้าิกพทร่ี ิกวทบรี่ วบมรจวามกจ4ากจงั 4หจวงัดห(วชัดมุ พ(ชรุมรพะรนรอะงนสอุรงาษสุรฎารษ์ธฎานร์ธี านี
และแนลคะรนศครรีธศรรมีธรรามชร) าใชน)ปใีงนบปปีงรบะปมราะณมาพณ.ศ.พ2.ศ5.60–25625ร6ว2มร4ว9ม ต4ัว9อตยัว่าองยจ่า้างแจน้ากแรนากยรกายรกไดา้แรไกด่ ย้แีสกต่ ย์แีสลตะ์แรลาะ, ราE,. Ec.olic, oli,
SalmSaolnmeollnaeslplaps.,ppS., aSu. reausre, uBs., cBe. recuesre, uCs., pCe. rfprienrgfreingse, nกsร, ดกซรอดรซ์บอิกร์บแลิกะแกลระดกเบรดนเโบซนอโิกซเอปิกรียเปบรเทียบียบเทคียุณบภคาุณพภกาับพกับ
ประปกราะศการศมกวริทมยวาิทศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ (ทฉยบ์ ับ(ฉทบ่ี บั3)ทพี่ 3.ศ) .พ2.ศ5.6205เ6ร0่ืองเรเ่ือกงณเฑก์คณุณฑภ์คาุณพภทาาพงทจุลางชจีวุลวชิทีวยวาิทขยอางขออาหงอาารหแลาระแภลาะชภนาะชสนัมะผสัสัมผัส
อาหอาารหแาลระแปลระะปกราะศการศะกทรระวทงสราวธงสาราณธาสรุขณ(สฉุขบับ(ฉทบ่ี ับ41ท8่ี 4) 1พ8.)ศ.พ2.ศ5.6235เ6ร3่ืองเวรั่ือตงถวุเจัตือถปุเจนืออปานหอาารหพาบรวพ่าบไมว่ผาไ่ามน่ผเก่านณเฑก์ณจ้าฑน์ จว้านน9วน 9
ตวั อตยวั่าองย(ร่าอ้งย(รล้อะย1ล8ะ.3178).3ได7้แ) กไดร่ ้แายกก่รายรกยาสี รตยแ์ ีสลตะแ์รลา,ะBรา. ,cBe.recuesre, uกsร,ดกเบรนดเโบซอนกิโซแอลกิ ะแกลระดกเบรนดเโบซอนิกโซรอ่วิกมรก่วับมกกรับดกซรอดรซ์บอิกร์บจ้าิกนจว้านนวน
3, 13, ,31แ, ล3ะแ2ละตัว2อตยัว่าองยต่าางมตลา้ มดลับ้าดจาับกจขา้อกมขูล้อผมลูลิตผภลัณิตฑภ์นัณ้าฑพ์นร้าิกพพรบิกกพาบรกปานรเปน้ือนเปเชื้อือนจเชุลือินจทุลรินียท์ แรลียะ์ แใชล้วะัตใชถ้วุกัตันถเสุกียันทเสี่เกียินทเ่ี กณินเฑก์ณฑ์
มาตมราฐตานรฐจาึงนคจวึรงคสว่ือรสสา่ือรสใหา้ครใวหา้คมวราู้ในมกรู้ใานรกปารรับปปรรับุงปสุขรุงลสักุขษลณักะษกณาะรกผาลริตผตลาิตมตเกาณมเฑก์ณGฑM์ PGMแลPะแกลาะรกใชา้วรัตใชถ้วุกัตันถเสุกียันทเส่ีเหียทม่ีเาหะมสามะแสกม่ แก่
ผผู้ ลผติ ู้ผพลิตรอ้ พมรทอ้ งั มจทดั งัทจา้ ัดอทงคา้ อค์ งวคาม์ควรู้หามรรอื ู้หแรนือวแทนาวงใทนากงใานรปการรับปปรรบั ุงแปลรงุะแพลฒั ะนพาัฒกนระากบรวะนบกวานรผกลาริตผนล้าติพนรา้ิกพตรอ่ ิกไปต่อไป

คา้ สา้คคา้ ญัสา้:คนัญ้าพรนกิ า้ ,พครุณกิ ,ภคาณุพ,ภBา.พc,eBr.ecuesr,eยuีสsต, ์แยลสี ะตร์แาล,ะวรัตาถ, กุ วนัตเถสกุ ยี ันเสยี

Abstract
PastPeasstiessaisparodpurocdtuucstinugsisnpgicsepsicaess tahsethmeaimn ainingriendgireendti.enItt.isItdiesvdeelovpeelodpetod btoe bdeivedrisveedrsefrdomfrom
variovaursioruaswramwatmeraiatelsriawlhsicwhhimchaymianycrienacsreatsheetchheacnhcaenocfemoficmroibciraolbciaolnctaomntianmatinoant.ioTno. mToonmitoonritohretqhueaqliutyality
andansadfestayfeotfy tohfestehepserodpurocdtsu,cRtse,gRioengaiol nMaledMiceadlicSaclieSnccienscCeesnCternt1e1r S1u1raSturTahtaTnhi atnhiertehfeorreefoarneaalynzaeldyzethdethe
anaalynsaislysreissureltsulotsf poafstpeaspterodpurocdtsucgtasthgeartehderefrdomfro4mp4rovpirnocveinsce(Cshu(Cmhpuhmopnh,oRna,nRoanngo, nSgu,raSturTaht aTnhi,anain,dand
NakNhoaknhSoinTShiaTmhmamarmata)rdatu)ridnugritnhgetfhisecafilscyaelayrsea2r0s1270-21071-290, 1to9t,atlolyta4ll9y s4a9mspalmesp.lTesh.eTahneaalyntaiclyatlicreaslureltsuilntseiancheach
topitcopciocncsoisntisnisgtionfg yoefaysteaasntdanmdolmd,olEd.,cEo.lic, oSlai,lmSaolnmeollnaelslpaps.,pSp.,aSu.reausr,euBs.,cBe.recuesre, uCs., pCe.rfprienrgfreings,ensos,rbsiocrbic
acida,ciadn, danbdenbzeoniczoaicidacwiderweecreomcpoamrepdaretdo tohethrequreirqeumirenmtenmtenmtieonnteiodneind tinhethNeotNifioctaitficoantioonf othfethe
DepDaertpmaretnmteonft MofedMiceadlicSaclieSncciensce(Nso.(3N)o.B3.)E.B25.E6.205: 6M0:icrMoibciroolboigoilcoaglicQaluaQliutyaliCtyriteCriaterfioar fFoor oFdooadndanFdooFdood
ConCtaocnttaCcot nCtaointearisnearnsdanthdethMeinMistinryistoryf PoufbPliucbHliceaHltehal(tNho.(N4o1.84) 1B8.)E.B25.E6.235: 6F3o:oFdooaddaitdivdeitsi.veTsh.eThresureltsults
shoswheodwethdath9atsa9mspalmespl(e1s8.(3178.p37ercpeenrct)endtid) dnidotncootmcpolmy pwlyithwitthhethsteansdtanrdacrrditecriateirniatihnethitemitsemofs yoefaysteast
andamndolmd,oBld. ,cBe.recuesre, ubse,nbzeonicz,oaicn,dabnednbzeoniczoaiccidacinidcionmcboimnabtinoantiownithwsitohrbsiocrbaiccida,cpidre, spernetsienngting3i,n13, ,31, ,a3n,dand
2 sa2mspalmesp,leress,prescptievcetliyv.eFlyro. mFrotmhetihnefoirnmfoartmioantiobntaoibnteadin, ethde, rtehfeorreef,otrhee, tkhneokwnloewdgledtgoeimtopirmovperopvreodpurocdtiuocntion
hygiheyngeieinneaicncoacrdcaonrdcaenwceithwGithMPGMcrPitecriatearinadanthdetuhseeuosfeaopfparopprioapteriaptreesperrevsaetrivaetsivsehsosuhldoublde pbreovpirdoevdidteod to
thetmheanmuafancutfuarcetrusr.eMrso. rMeovreor,vkenr,okwnloewdgledogregouridgeulidnelsinfeosr ifmorpirmovpirnogvianngdadnedvdeelovpeilnogpitnhgetphaestpeasptreodpurocdtiuocntion
procperosscefossr efonrtreenptrenpereunrseushrsosuhldoubled ebsetaebsltiashbelidshiendthinetfhuetufruet.ure.

Keywords: PastPeas,stqeusa, lqituya, lBit.yc,eBr.ecuesr,eyuesa,syteaansdt amnodldm,oplrde,sperevasetirvveastives
*Corresponding author: [email protected]@sdc.mmsaci.lm.goa.ilt.hgo.th

225

P3-3ป1ริมปาณริมการณดเกบรนดโเบซอนกิโซแอลิกะแซลอะรซ์บอกิ รใน์บเิกคใรนื่อเงคดรม่ืองในดภมื่ ใานชภนาะชบนรระจบุปรริดจสุปนิดทิ สในนิทเขใตนสเขุ ตภสาขุพภทา่ี พ8ท่ี 8
BenBzeoniczoacicidacainddasnodrbsiocrbacicidacinidbienvbeeravgeersaginesseinalseedalceodnctaointearininerHienaHltehaRltehgiRoengi8on 8

วรศิ รวารศิ กราาญกจานญะจกนณั ะโกหณั* โภหัทรภกทัานรตกา์ พนลตท์ พสั ลสทะัสสะ

Waritsara Kanjanakanho*, Pattrakan Phonthassa
ศูนย์วศิทูนยยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแท์พี่ท8ยอท์ ุด่ี 8รธอาดุนรี กธารนมีวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อัดย่อ

กรดเกบรนดโเซบอนกิ โซแอลกิะแกลรดะกซรอดร์บซอิกรเ์บปิก็นวเปัต็นถุวกัตนถเสุกียันทเส่ีนียิยทม่ีนใชิย้ใมนใกชา้ในรปก้อารงปกัน้อกงกาันรเกสา่ือรมเสื่อภมาสพภขาอพงผขลอิตงผภลัณิตฑภ์เัณครฑ่ือ์เคงดร่ืมองตดา่ืมมตาม
ประกปารศะกราะศทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรุขณฉสบขุบั ฉทบี่ 3ับ5ท6่ี พ.ศ.พ25.ศ5.6 กาหกนาดหปนรดมิ ปาณรมิ การณดเกบรนดโเซบอนิกโซหอรกิ ือหกรืดอกซรอดร์บซอิกรห์บริกือหเกรลือือเกขลอืองกขรอดงกทรั้งดสทอง้ั สอง
ไดไ้ มไ่เดกไ้ นิ ม่เ2ก0นิ 0 มิลลมิกลิรัมลติก่อรมักติโลอ่ กกริโัมลกซรึ่งมั กาซรึ่งบกราโิรภบครเโิ กภนิ คกเกวินา่ ปกรวมิ่าปาณริมทาี่รณา่ งทกีร่ า่ายงสกามยาสราถมราับรถไดร้ตับ่อไดว้ตัน่อวาันจกอ่อาจใหก้เ่อกใิดหค้เกวิดามคเวปา็นมพเปิษ็นตพ่อิษต่อ
ร่างกรา่ายงไกดา้ยเพได่ือ้ เปพ็นื่อกเปา็นรเกฝา้ารรเะฝว้าังระศวูนังยศ์วูนิทย์วาิทศายสาตศรา์สกตารแ์กพารทแยพ์ทที่ 8ย์ทอี่ ุดรอธาุดนรีธจาึงนไีดจ้ทึงาไดก้ทาราวกิเาครรวาิเะคหร์าปะรหิม์ปาณริมการณดกเบรนดโเซบอนิกโซแอลิกะและ
กรดกซรอดรซ์บอิกรใ์บนิกเคในร่ือเคงดรื่อมงดในื่มตใัวนอตยัว่าองจยา่ กงจกากรกเฝา้ารรเฝะ้วาังรขะอวังขสอานงสักางนานักงสาานธสาราณธาสรุขณจสังุขหจวังดหแวัลดะแตลัวะอตยัว่าองขย้ึ่นางทขะึ้นเบทียะนเบขียอนงของ
ผู้ปรผะู้ปกอระบกอาบรใกนาเรขใตนสเขุ ตภสาุขพภทา่ี 8พทร่ี ะ8หรวะ่างหปวี่าพง.ปศี .พ2.ศ56. 1–2563 จานจวนาน2ว5น4 ตัวอตย่ัาวงอยด่า้วงยดวิธ้วียHวiิธgีh Performance Liquid
Chromatography จาแนจกาแเปน็นกปเปร็นะปเภรทะนเภ้าทอนัดล้าอมัด1ล1ม0 ตัวอตย่ัาวงอยเค่างรื่อเคงดรื่มอทงด่ัว่ืมไปท่ัว2ไ9ปตัวอตย่ัาวงอยเค่างรื่อเคงดรื่มอผงดลื่มิตผจลากิตผจักากแผลักะแผละไมผ้ลไม้
97 ตัวอตยั่วางอย่าแงละแเคลระ่ือเคงดร่ืมอผงดงื่ม1ผ8ง ตัวอตยั่วางอย่าผงลกผารลศกึการษศาึกตษราวจตพรวบจปพรบิมปาณริมการณดกเบรนดโเซบอนิกโซอใิกนน้าในอนัด้าลอมัดใลนมช่วในงช1่ว4ง2-165
มิลลมิกิลรัมลิก/กริโัมลกริโัมลก8ร3ัม ตัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องยลร้อะย7ล5ะ.47)5.ในเคใรน่ือเคงดรื่มอทงด่ัวื่มไปทั่วใไนปช่วในง ช2่ว0ง-135 มิลลมิกิลรัมลิก/กริโัมลกริโัมลก8รัมตัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องยลร้อะยละ
27.6) และพแลบะในพชบ่วในง ช5่ว0ง0-1,100 มลิ ลมิกิลรัมล/กิ กรโิมั ลกกริโัมลถกึงรัม4ถตึงัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องยลร้อะย1ล3ะ.81)3แ.8ละแในลเะคใรนื่อเคงดร่ืมอผงดล่ืมิตผจลากิตผจักากแผลักะแผละไมผ้ลพไบม้ พบ
ในช่วในง ช2่ว0ง-69 มิลลมิกิลรัมลิก/กริโัมลกริโัมลก3ร1ัมตัวอตย่ัาวงอย(ร่า้องยลร้อะย3ล2ะ.03)2ส.0าหสรับาหเครรับื่อเคงดรื่มอผงดงต่ืมรผวงจตไรมว่พจบไมก่พรบดกเบรนดโเซบอนิกโซโอดิกยตโดรวยจตไรมว่พจบไม่พบ
กรดซกอรดร์บซอกิ รทบ์ กุ ิกปทรกุะเปภรทะตเภัวทอตย่ัาวงอยท่า้ังงนที้ได้ัง้รนาี้ไยดง้ราานยผงาลนกผารลศกึการษศาึกนษ้ีไปานยัง้ีไสปายนังสักางานนักสงานธาสราณธาสรุขณจสังหุขวจัดงหเพว่ือัดตเพรื่อวจตสรอวจบสแอลบะแเฝล้าะรเะฝว้าังระวัง
อยา่ งอสยม่า่างเสสมมา่ อเสมอ

คาสาคคาัญส:าคกญัรด:เบกรนดโซเบอนกิ โ,ซกอรกิ ดซกอรรดบ์ ซกิ อ,รเบ์คิกรือ่ งเคดรม่ื ่อื ,งเดขมื่ตสเุขขภตาสพขุ ทภี่ า8พท่ี 8

Abstract
Benzoic acid and sorbic acid are preservatives commonly used to prevent the deterioration of
beverage products. Allowance amount limit of benzoic acid or sorbic acid or combined using in products
is not more than 200 mg/kg according to the Notification of the Ministry of Public Health (No. 356)
B.E.2556. Consuming those substances more than Acceptable Daily Intake may be toxic. For surveillance,
the amount of benzoic acid and sorbic acid in various kinds of beverages were thus determined by High
Performance Liquid Chromatography. The 254 samples collected by the Provincial Public Health Offices
and from the registered products in Health Region 8 during 2018-2020 were examined. The tested
samples were classified as sparkling water, general beverages, soft drinks made from vegetables and fruits,
and instant beverages accounting for 110, 29, 97 and 18 samples, respectively. The results showed that
benzoic acid was detected in 83 samples (75.5%) of sparkling water in the range of 142-165 mg/kg. In
general beverages, benzoic acid was found in 8 samples (27.6%) in the range of 20-135 mg/kg and also
detected in high level at the range of 500-1,100 mg/kg in 4 samples (13.8%), and the 31 samples (32.0%)
of soft drinks were found in the range of 20-69 mg/kg. Meanwhile, instant beverages samples were not
detected. However, the sorbic acid was not detected in all types of samples. The results obtained from
this study had been reported to the Provincial Public Health Offices to monitor the beverage quality
continuously in order to protect the consumers.

Keywords: Benzoic acid, sorbic acid, beverages, Health Region 8
*Corresponding author: [email protected]

226

P3-3ส2ถาสนถกานรณกาค์ รา่ ณค์ควา่ มควเปาน็มกเปรน็ดกดรา่ดง-ขดอ่างขนอ้าบงนรโิ้าภบครใิโนภภคาในชภนาะชบนรระจบทุรรปี่ จดิ ทุ สปี่ นดิ ทิ สแนลิทะนแลา้ แะนขา้็งแในขเง็ขใตนสเขุ ตภสาุขพภทาี่ พ8ที่ 8
SituSaitiuoantiofnpoHf vpaHluveasluoefsdorfindkriningkiwnagtewraitnerseinalseedalceodnctaointearisnearnsdaincde iIcneHIenaHltehaRltehgiRoengi8on 8

พรพพิมรลพแมิ นล่นแอนดุ ่นร*อุดภรทั *รภกทัานรตก์าพนลตท์ พัสลสทะสั สะ

Ponpimon Nanudon*, Pattarakarn Phontassa
ศูนยว์ ศิทนู ยยาว์ ศิทายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแ์ทพ่ีท8ยอท์ ุดี่ 8รธอาดุนรี กธารนมีวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อดั ยอ่
คา่ ควคาา่ มคเวปาน็ มกเปรด็น-กดร่าดงขดอ่างงนขา้อไงมน่สา้ ง่ ไผมลส่ ก่งรผะลทกบระตท่อบสตุขภ่อสาพขุ ขภอาพงผขู้บอรงิโผภู้บครโโิดภยคตโรดงยตแรตง่อแาจตส่อ่งาผจลสก่งรผะลทกบระในททบาใงนอท้อามงอได้อ้ มเชได่น้ เมชีผ่นลมตี่ผอลต่อ
การเกจราริญเจขรอญิงแขบอคงทแบเี รคียทยเีสรตยี ย์แลสี ะตร์แาลหะราอื คหวราอื มคเวปา็นมกเปรด็นอการจดมอีผาลจตม่อีผกลาตร่อลกะาลราลยะขลอางยโขลอหงะโแลลหะสแาลระพสิษารภพาิษยใภนาทย่อในทท่ีท่อ้าทดี่้ทวย้าโดล้วหยะโลอหงะค์กอางรค์การ
อนามอัยนโาลมกัยแโละกปแลระกปารศะกราะศทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรุขณฉสบุขับฉทบี่ 6ับ1ท(ี่ พ61.ศ(.พ2.5ศ2.42)5แ2ล4ะ) แฉลบะับฉทบี่ 7ับ8ท(ี่ พ78.ศ(.พ2.5ศ2.72)5ก2้า7ห) นกด้าหใหน้นด้าใหบ้นริโ้าภบครใิโนภภคาใชนนภะาชนะ
บรรจบุทรี่ปรจิดุทสี่ปนิดทสมนีคิท่าคมวีคา่ามคเวปา็นมกเปรด็น-กดร่าดง ดอ่ายงู่ในอชย่วู่ใงนช6่ว.5ง -68.5.5 โ8ด.5ยตโดรวยจตวริเวคจรวาิเะคหร์ตาะาหมว์ติธาีมาวติธรีมฐาาตนรขฐอานงขAอmงerican Public Health
Association (APHA), American Water Work Association (AWWA) และแWลaะter Environment Federation (WEF) การศกึกาษรศาึกษา
นมี วี นัตถมี ปุีวตัระถสุปงรคะ์เสพงือ่ คว์เพเิ คื่อรวาเิะคหรข์าะ้อหม์ขลู ก้อามรูลตกราวรจตวริเวคจรวาิเะคหร์คาะวาหม์คเวปา็นมกเปรด็น-กดร่าดงขดอ่างงนข้าอแงลนะ้านแล้าแะขน็ง้าใแนขเข็งใตนสเุขภตสาพุขภทาี่ 8พที่ส8่งตทรี่สว่งจตวริเวคจรวาิเะคหร์ทาะี่ ห์ที่
ศูนยศ์วูนิทย์วาศิทายสาตศรา์กสาตรแ์กพารทแยพ์ทท่ี 8ย์ทอีุ่ด8รธอาุดนรีธราะนหี วร่ะางหปวีง่าบงปีงรบะมปารณะม2า5ณ612-526516325เ6ป3็นตเปัว็นอยต่ัาวงอนย้า่ บงนริโ้าภบครใิโนภภคาในชนภะาชบนรระจบุทรรี่ปจิดุทส่ีปนิดทสนิท
จา้ แนจก้าเแปนน็ กรเาปยน็ ปรจีาย้านปวจี น้าน7ว3น2,753024,,5แ0ล4ะ, แ1ล,1ะ318,1ต3วั 8อยต่าวั งอตยา่ มงลต้าดมับลา้ พดบบั วพ่าไบมว่ผา่ ่าไนมเ่ผก่าณนฑเก์มณาฑตร์มฐาาตนรคฐิดานเปค็นิดรเป้อย็นลระ้อย1ล7ะ.9107, .2930.,8213, .แ8ล1ะ, และ
13.9173.ต9า7มลต้าดมับล้าแดลับะตแัวลอะยต่าัวงอนย้า่าแงขน็ง้าจแ้าขแ็งนจก้าแเปน็นกรเปาย็นปรีจาย้านปวีจน้าน5ว7น, 3587,แ3ล8ะแ1ล1ะ61ต1ัว6อยต่าัวงอตยา่ามงลต้าดมับล้าพดบั วพ่าไบมว่ผ่า่าไนมเ่ผก่าณนฑเก์มณาฑตร์มฐาาตนรฐาน
คิดเปค็นิดรเป้อย็นลระ้อย1ล0ะ.5130, .25.36,32,.6แ3ละ, แ1ล4ะ.6164.ต6า6มลต้าดมับล้าจดาับกผจลากาผรลศกึกาษรศาคึกรษังานคีสระังนทีส้อะนทให้อ้เนหใ็นหถ้เหึงป็นัญถึงหปาัญคุณหาภคาุณพภนา้ พบนริโ้าภบครแิโภละคนแล้าแะขน็ง้าแข็ง
ในเขใตนสเขุ ตภสาพุขภทาี่ 8พทส่ีา8เหสตาุทเห่ีไมต่ผุท่าีไนมเ่ผก่าณนฑเก์มณาฑตร์มฐาาตนรเฐนา่ือนงเจนา่ือกงผจู้ปากระผกู้ปอรบะกอารบสก่วานรใสห่วญนใ่เหลือญก่เลใชือ้เกคใรชื่อ้เงคกรรื่อองงกนร้าอรงะนบ้าบระอบารบ์โออาซร่ึง์โสอาซมึ่งาสราถมารถ
กรองกไรดอถ้ งงึ ไไดอถ้องึอไนอสออ่งผนลสตง่ ่อผคลตา่ คอ่ วคาา่ มคเวปา็นมกเปรด็น-กดร่าดงตด้่า่าลงงต้่าดลังงนันดคังนวรันมคีกวารรมบีก้าบรบัดน้าบ้าดั ิบนก้าด่อิบนก่อารนผกลาิตรผและิตตแิดลตะตังไิดสต้กังรไอสง้กถร่าอนงกถัม่านมกันัมตม์หันลตัง์หลัง
ระบบระอบารบโ์ อา(รPโ์ oอs(t Carbon) รวม)ถรึงวบมา้ถรงึ ุงบร้ากั รษงุ ารเักคษราื่อเงคกรร่ือองงกอรยอ่างงอสยมา่ า่้ งเสสมม้่าอเสมอ
ค้าสา้ คค้าญั ส:้าคนญัา้ บ:รนโิ ภ้าบครในิโภภคาใชนนภะาบชรนระจบทุ รี่ปริดจสุทนปี่ ทิ ิด,สนา้ิทแขน็งา้, แคขวง็ามคเปวาน็ มกเรปด็น-กดรา่ ดง, ดเขา่ ตงส, ขุเขภตาสพุขทภ่ี า8พที่ 8

Abstract
The pH values of drinking water do not affect directly to consumer health, but effect to the growth
of yeast, mold and bacteria. Acidity also affects to dilution of toxic and heavy metals form the metal
pipes. The pH 6.5-8.5 of drinking water is set up by World Health Organization and the Ministry of Public
Health notification (No. 61) B.E.2524 and No. 78, B.E.2527. The purpose of study was to analyze the pH
values of drinking water in sealed containers and ice in Health Region 8 area following American Public
Health Association (APHA), American Water Work Association (AWWA) and Water Environment Federation (WEF)
standard methods. The samples sent to Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani during fiscal year
2018-2020 were tested. The drinking water in sealed containers samples which divided by year were 732,
504, and 1,138 samples, respectively. The results showed that they did not meet the criteria accounting
for 17.90%, 23.81%, and 13.97%, respectively. In 57, 38 and 116 samples of ice divided by year were
substandard presenting in 10.53%, 2.63%, and 14.66%, respectively. From the results obtained, the pH
values of some drinking water in sealed containers and ice samples were unconformity might cause from
RO filtration system that most of entrepreneur used. This system can remove ions which decrease the
acidity. Therefore, the entrepreneur should treat raw water before production and equip with post carbon
filter, as well as to perform the maintenance of the filter regularly.

Keywords: Drinking water in sealed containers, ice, pH values, Health Region 8
*Corresponding author: [email protected]

227

P3-3ก3ารกปานรเปนอ้ื เนปต้ือะนกตัว่ ะใกน่วันใา้ นบนร้าิโภบคริโใภนคภใานชภนาะชบนระรบจรุทรี่ปจดิ ทุ สป่ี นดิ ิทสแนลิทะแนลา้ ะแนขา้ ็งแในขง็เขในตเสขขุ ตภสาขุ พภทา่ี พ8ที่ 8
Lead conctoanmtianmatinioantionf dorfindkringkiwngatweratienrsienasledalecodnctoanintearinaenrdanicde iicneHineaHltehalRthegRioengio8n 8

วราภวราณภ์ รนณิค์มน*คิ ภมัทรภกทั ารนกตา์ นพตล์ทพสั ลสทะสั สะ

Waraporn Nikom*, Pattarakan Phonthassa
ศูนย์วศทิูนยาว์ ศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ทที่ 8ย์ทอดุี่ 8รธอาุดนรี ธการนมี วกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ดั ยอ่
ตะกตั่วะเปก็น่ัวเโปล็หนโะลหหนะักหทนี่มักีอทยี่มู่ตีอายมู่ตธารมรมธชรรามตชิแาลตะิแกล่อะใหก่อ้เกใิหดพ้เกิษิดพซิ่ึษงสซาเ่ึงหสตาุกเหาตรปุกานรเปน้ือนเปม้ือักนเกมิดักจเกาิดกจการกะกบรวะนบกวานรผกลาริตผทลั้งิตในทภั้งใานคภาค
เกษตเกรษกตรรมกแรรลมะแอลุตะสอาุตหสการหรมกรตระมกตั่วะสกามั่วสาราถมสาระถสสมะอสยมู่ในอสยิู่งในแสวดิ่งแลว้อดมลได้อ้เมปไ็ดน้เรปะ็นยะระเวยละาเนวลานานสาลนาสยลตาัวยไดต้ชัว้าไดใน้ชธ้ารในรมธชรรามตชิ ทาตาใิ หท้มาใีโหอก้มาีโอสกาส
ปนเปนื้อนเปเข้ือ้านสเขู่ห้า่วสงู่หโซ่ว่องาโซห่อาราหแาลระแสล่งผะสล่งกผรละกทรบะตท่อบสตุข่อภสาุขพภดาพังนดั้นังนศู้ันยศ์วูนิทยย์วาิทศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ทท่ี ย8์ทอ่ี ุด8รอธุาดนรธี จาึงนไีดจ้ตึงรไดว้จตปรวรจิมปารณิมกาาณรการ
ปนเปื้อนนเปตื้อะนกตว่ั ะในกนัว่ ใา้ นบนรโิ้าภบครใโิ นภภคาในชภนาะชบนระรบจุทรรี่ปจิดุทส่ีปนิดิทสแนลิทะแนล้าะแนข้า็งแใขน็งเขใตนสเขุขตภสาุขพภทาี่ พ8ทในี่ 8ปใีงนบปีงรบะปมราะณมา2ณ56215-26516235โ6ด3ยไโด้รยับไดต้รัวับอตยัว่าองย่าง
จากจกากรเกฝา้ารรเะฝว้าังรขะอวังสขอานงสักางนานักสงานธาสราณธาสรุขณจสังุขหจวังดหแวลัดะแตลัวะอตยัว่าองขยึ้น่างทขะึ้นเบทียะนเบขียอนงผขอู้ปงรผะู้ปกรอะบกกอาบรกจาารนจวานน1ว,น474 ตัวอตยัว่าองยซ่าึ่งงเปซ็นึ่งเนป้า็นน้า
บริโภบครใิโนภภคใานชภนาะชบนระรบจุทรร่ีปจิดุทสี่ปนิดิทสนจาิทแจนากแเปน็นกเรปาย็นปราี จยาปนี จวนาน7ว1น47, 144714แ7ล1ะแ1ล8ะ31ต8ัว3อตยัว่าองยต่าางมตลามดลับาแดลับะแนล้าะแนข้า็งแจขา็งนจวานน4ว0น, 4400 40
และแ2ล6ะต2วั 6อตยวัา่ องยต่างมตลามดลับาตดรบั วจตวรเิวคจรวาเิ ะคหรา์โดะหยว์โดิธยีอวะิธตีอะมตมอิกมแมอิกบแซออบพซชอ่ันพสชเป่ันกสโเตปรกโโฟตโรตโฟเมโทตรเมี (ทกรีาไกฟรตาไ์เฟอตร์เฟ์แอนรส์แ)นผสล)กผาลรศกึการษศาึกในษปาใี นปี
พ.ศ.พ2.ศ56. 125แ6ล1ะแ2ล5ะ625พ6บ2ตพะบกตัว่ ะปกนวั่เปื้นอนเปใน้ือนใ้านบนร้าิโภบครใิโนภภคใานชภนาะชบนระรบจุทรรี่ปจิดุทสี่ปนิดิทสนจาิทนจวนาน6วนแล6ะแ4ละตัวอตยัว่าองยต่าางมตลามดลับาโดดับยอโดยยู่ในอชย่วูในงช่วง
0.0100.0-01.0108.0แ1ล8ะแ0ล.ะ0101.0-01.10307.0m37g/L ตามตลามดลับาดคับิดเปคิ็ดนเรป้อ็นยรล้อะย0ล.ะ840.แ8ล4ะแ0ล.ะ850.ต8า5มตลามดลับาดสั่บวนสใน่วนปใี นพป.ศี .พ2.ศ5.6235ไ6ม3่พไบมก่พาบรการ
ปนเป้ืนอนเปส้ือานหสราับหตรัวับอตยัว่าองนย้า่ แงนข้า็งแไขม็ง่พไบมก่พาบรปกนารเป้ืนอนเปด้ือังนกดลัง่ากวใลน่าทวใุกนตทัวุกอตยัว่าองยส่ารงุปสไดรุป้ว่าไดป้วร่าิมปาณริมกาาณรปกานรเป้ืนอนเปต้ือะนกต่ัวะในกท่ัวใุกนตทัวุกอตยัว่าองผย่านงผ่าน
เกณเฑก์ตณาฑม์ตปารมะปการศะกราศะทกระวงทสราวธงาสราณธาสรขุ ณฉสบขุ ับฉทบ่ี ับ13ท5่ี 1แ3ล5ะแฉลบะับฉทบ่ี ับ13ท7ี่ 1(3พ7.ศ(.พ2.ศ5.3245) 3โด4ย) มโดายตมรฐาาตนรฐกานหกนาดหปนรดิมปาณริมตาะณกตั่วะปกนั่วเป้ืนอนเปได้ือน้ไมได้ไม
เกินเ0ก.ิน050.m05g/L อย่าองไยร่ากง็ตไรากม็ตเาพมื่อเปพ็น่ือเกปา็นรคกุ้มารคครุ้มอคงผรอู้บงรผิโภู้บคริโคภวครมควีกรามรเีกฝา้ารรเะฝว้าังรคะุวณังภคาุณพภนา้าพบนร้าิโภบคริใโนภภคใานชภนาะชบนระรบจุทรรี่ปจิดุทส่ีปนิดิทสแนลิทะและ
นา้ แนข็งา้ อแยขา่ง็ องสยม่างา่ สเสมม่าอเสมอ

ค้าสา้คค้าญัส้า:คตัญะกั่วต,ะนก้าัว่ บรนิโา้ ภบครใโิ นภภคาใชนนภะาบชนรระจบุทรี่ปรจิดทุสีป่นิทดส, นทิา้ แขนง็ ้า,แเขง็ตสเขุ ภตาสพุขภทา่ี 8พท่ี 8

Abstract
Lead is a naturally toxic heavy metal which its contamination mostly occurs from agricultural and
industrial production processes. Since lead could be accumulated in the environment for a long time and
slowly degraded, thus it may be contaminated in food chain and affected consumers’ health. For
surveillance, lead determinations of drinking water in sealed containers and ice in Health Region 8 during
2018-2020 were conducted. A total number of 1,474 samples were randomly collected from each of the
Provincial Health Office. The drinking water in sealed containers and ice during 2018-2020 composed of
714, 471 and 183 samples and 40, 40 and 26 samples, respectively, were analyzed using Graphite Furnace
Atomic Absorption Spectrophotometry (AAS). The results showed that the lead contamination was found
in 6 and 4 drinking water samples (0.84 and 0.85%, respectively) in the range of 0.010-0.018 and 0.011-
0.037 mg/L, in 2018 and 2019, respectively. While the samples collected in 2020 were not detected.
Moreover, all of the ice samples were not contaminated with lead. In conclusion, the lead contamination
of all samples conformed to the standard criteria according to the Ministry of Public Health Notification
No. 135 and 137 (A.D.1991) determined that the lead limit shall not be more than 0.05 mg/L. However,
the surveillance of drinking water in sealed containers and ice should be regularly performed for
consumer protection.

Keywords: Lead, drinking water in sealed container, ice, Health Region 8
*Corresponding author: [email protected]

228

P3-ค3ณุ4 ภคาุณพภทาพงจทุลาชงีวจวุลทิชยวี าวขิทอยงานขา้อแงขน็งา้ หแลของ็ ดหใลนอเดขใตนภเขาคตตภะาวคนั ตอะอวกันปอีงอบกปรีงะบมปารณะมพาณศ พ.ศ.2559 -2562
MicrMobiciroolobgioyloqguyalqituyaolitfyIcoefcIcuebecuinbeEainstEearnsteRrengiRoengDiounriDngurtinhge tfhisecaflisyceaal ryse2ar0s162-021061-92019

กติ ติมกาิตตไมิ ตารไีปมรตะรดีปับรศะรด*ีบั มศลรี*วดมี ลศวรดีหี ะศทรัยหี ะกทลั ยั ยากณลั ยี อาุดณงี อุดง
KittimKiattiMmaaitMreaeiptrreaedpurbasdrui*b, sMrio*,nMwoandweeadSeriehaStrhihaai,thKail,laKyaalnlaeyeanUedeoUngdong

ศูนย์วศทิ ูนยยาว์ศทิาสยตาศร์กาสารตแรพ์กาทรยแท์ พี่ ท6ยชท์ ล่ี บ6ุรชี กลรบมุรวี กทิ รยมาวศิทาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์
RegioRneaglioMneadliMcaeldSiciaelnScceiesnCceensteCre6ntCehr o6nCbhuorin, bDuerpi,aDrtempeanrttmoefnMt eodfiMcaeldSiciaelnScceiesnces

บทคบดั ทยอ่คดั ยอ่
ศนู ยว์ศทิ นู ยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ที่ท6ยช์ทล่ี 6บุรชีไลดบ้ศุรึกีไษด้ศาคึกุณษาภคาุณพทภางพจทุลาชงีวจวุลิทชยีวาวขิทอยงานข้าอแงขน็ง้าหแลขอ็งดหใลนอเดขใตนภเาขคตตภะาวคันตอะอวกันอโอดกย โดย
การรกวาบรรรววมบแรลวะมวแิเลคะรวาิเะคหร์ผาละขห้อ์ผมลูลข้อจม้าูลนวจน้าน3ว7น3 3ต7ัว3อยต่าัวงอทยี่น่า้างสท่งีนจ้าาสก่งเจอากกชเนอแกลชะนสแ้าลนะักสง้าานนักสงาธนาสราณธสารุขณจังสหุขวจัดังหชวลัดบุรชีลรบะุรยีอรงะยอง
จันทจบันุรีทตบรุราีดตรฉาะดเชฉิงะเทเชริงาเทสราะแสกร้วะแสกม้วุทสรปมรุทารกปารรากแาลระปแรลาะจปีนรบาุจรีนตบังุรแี ตต่เังดแือตน่เตดุลือานคตมุลาพค.มศ.พ2.5ศ5. 825ถ5ึง8เดถือึงนเดกือันนยากยันนยาพย.นศ.พ.ศ.
256225ต6ร2วจตวริเวคจรวาิเะคหร์ตาัวะอหย์ต่าัวงอดย้ว่ายงวดิธ้วีเยพวาิธะีเเพชาือะเทชือียบเทกับียบเกกณับฑเก์มณาตฑร์มฐาาตนรตฐามนปตราะมกปารศะกกราะศทกรวะงทสราวธงาสราณธสารุขณ(สฉุบขับฉทบ่ี 7ับ8ท)ี่ พ78.ศ.พ.ศ.
252725เร2ื่อ7งนเร้า่ือแงขน็งา้ แพขบง็ ว่าพไบมว่ผ่า่าไนมเผ่ก่าณนฑเก์ รณ้อฑย์ลระอ้ ย2ล5ะ.525ส.า5เหสตาุหเหลักตุพหลบักพารบปกนาเรปป้ือนนเปc้ือoนlifcoormlifsorสmูงเsกสินูงมเากตินรมฐาาตนรมฐากนทม่ีสาุดกทรี่ส้อุดย ร้อย
ละ 1ล9ะ.819ร.อ8งลรงอมงาลตงรมวาจตพรบวจEพ.บcoEl.i,cSo.lia, uSr.eauusreแuลsะ แSลaะlmSoanlmelolaneslplap.sรp้อpย.ลระ้อย1ล0ะ.01, 06.06, 6แ.ล6ะ, แ3ล.0ะ ต3า.0มลต้าาดมับล้าดจับากผจลากผล
การศกึกาษรศาแึกสษดางแใสหด้เหงใ็นหว้เ่าห็นควุณ่าภคาุณพขภอางพนข้าอแงขน็ง้าหแลขอ็งดหมลีคอุณดมภีคาุณพไภมา่ปพลไมอด่ปภลัยอตด่อภกัยาตร่อบกราิโรภบคริโเภนค่ืองเจนาื่อกงตจราวกจตพรบวจเชพือบเSช.ือaSu.reauusreus
และ แSลaะlmSoanlmelolanesllpap.spทpี่ส.ามทาี่สราถมกา่อรใถหก้เ่อกใิดหโ้เรกคิดอโารหคาอราเหปา็นรพเปิษ็นไดพ้ ิษกไาดร้ตกราวรจตพรบวจพcoบlifcoormlifsorแmลsะ แEล.ะcEo.li cยoังlบi ่งยชังีถบึง่งเชร่ืีอถึงเรื่อง
สุขลักสษุขณลักะษขณองะกขาอรงผกลาิตรทผี่ไลมิต่เทหี่ไมมา่เะหสมมาะดสังมนันดผังนู้ผลันิตผคู้ผวลริตปคฏวิบรปัตฏิติบามัตหิตลาัมกสหุขลาักภสิบุขาลภทิบ่ีดาีลมทีก่ีดาี รมเีกฝา้ รเะฝว้าังรคะุณวังภคาุณพผภลาิพตภผัณลิตฑภ์อัณยฑ่าง์อย่าง
ตอ่ เนตอื่ อ่ งเนผือ่บู้ งริโผภบู้ ครคิโวภรคเคลวือรกเรลบั ือปกระับทปารนะนท้าแนขนง็ ้าหแลขอ็งดหทลบ่ีอดรรทจบ่ี ุถรุงรสจะุถองุ าสดะอไมาด่มสี ไง่ิมแม่ ปสี ลงิ่ กแปลอกมปใลนอกม้อในนก้าอแนขน็ง้าแขง็

ค้าส้าค้าัญส:า้ คคณุ ญั ภาคพุณนภ้าาแพขนง็ ห้าแลของ็ดห, ลโคอลดิฟ, โอครล์มิฟ, อรา์มห,าอรปาหลาอรดปภลยั อดภยั

Abstract
RegioRnegailonMaeldMicealdicSaclienScieesncCeesntCeern6terCh6onCbhuornibsutruidsietuddioend MonicrMobiciorolobgioyloqguyalqituyaloitfy icoef cicuebecuinbe in
EasteEarnstererngiornegiboyn abnyalaynzianlgyztinhge trheesurletssuoltfs3o7f3 3s7a3mpsalemspslesntsefrnotmfrommanmufancutufarecrtsuraenrsdaPnrdovPinrocivailncpiaulblpicublic
healhthealothfficoefsficiens CinhonCbhuorni,buRrai,yoRnagy,onCgh,anCthhaanbtuhrai,buTrri,at,TraCth,acChhoaecnhgoseanog,saSoa,kaSeaok,aeSoa,mSuatpmruaktparnakaarndand
PracPhrinacbhuirnibpurroivpinrocevisncfreosmfroOmctoObcetrob20e1r 520t1o5SteoptSeempbteemr b20e1r 92.0D1u9.eDtuoethtoe tNhoetifNicoattifioicnatoiofnthoef tMhienisMtrinyisotfry of
PublPicubHleicalHthea(lNtho.7(N8o) .B7.8E). B2.5E2. 72:5i2c7e:, ictew, aits wfoausnfdoutnhdatth2a5t.52%5.5o%f saomf psalemspalensalaynzeadlyzbeyd mbiycrmobiciarol bciualtucruelture
methmoedthdoid ndoidt ncotnfcoormnfotromthtoe tshtaensdtarnddsa. rTdhse. Tchoentcaomnitnaamtiionnatoiofncolfifcoormlifsorwmass wmaossmtlyosftoluynfdouenxdceeexdcienegding
stansdtarnddlaimrditl.imWiht.eWrehaes,reEa.sc,oEl.i,cSo.lia, uSr.eauusreaunsdaSnadlmSoanlmelolaneslplap.swppe.rewdeeretedcetetedctaetd19a.t81%9,.81%0.,01%0,.06%.6,%6,.6a%nd, and
3.0%3,.0re%s,preecstpiveecltyiv. eTlhye. Trheseurletssuslhtos wsheodwtehdatththaet tqhuealqituyaolitfyicoef cicuebecuwbaes wnaost nsaoftesfaofer cfonr scuomnseursmseinrscesinSc.e S.
aureauusreaunsdaSnadlmSoanlmelolanesllpap.spcpo.ntcaomnitnaamtiionnastiomnsighmt igchatusceauthse tfhoeodfopoodisopnoinsogn. inCgo.lifCoormlifsoramnds aEn.d cEo.li coli
detedcetitoenctaiolsnoailnsdoicinatdeicdatuendhyugniehnyigciemniacnmufancutufaricntgu.riCnog.nsCeoqnusenqtulye,nitclye, cicuebecumbeanmufancutufarecrtsursehrsouslhdoufoldcufsocus
on ogonodgoosadnitsaatnioitna.tioQnu.alQituyalsituyrvesuilrlvaeniclleanocfe porfodpurcotduschtouslhdoublde pberfopremrfeodrmceodntcinounotiunsuloy.usMlyo. reMoovreero, ver,
conscuomnseursmsehrosuslhdocuoldnscidoenrsitdoercotonscuomnseuimceecicuebecuwbiethwciltehacnlepaanckpaagcinkgagaingdannodfonroeifgonreoigbnjeocbtsje. cts.

Keywords: QualiQtyuaolfitiyceofcuicbeec, ucboelifocromlisfo, rfmoosd, fsoaofedtysafety
*Corresponding author: [email protected]@scd.masicl.mgoa.tilh.go.th

229

P3-3แ5ผนแกผานรทกดารสทอดบสคอวบามควชามนชาญาน:ากญาร: หกาปรหรมิาปาณรมิ ยาาณเมยด็ าเมได็ ทเมาไทโซมลาดโซ้วลยดเท้วคยนเทิคคกนาิครไกทาเรทไรทตเทรต
Proficroiefniccieyntceysttinesgtipnrgogprraomgr:aAms:saAyssoafyMoeftMhiemthaizmoalezoTlaebTleatbslebtys TbiytraTtitiorantitoenchtenciqhuneique

วศิมวนศจิมฑู นะจภฑู ักะดภ*ี ักปดิ่นี ฑปนนิ่ าฑดนวางสดมวบงสตั มิ บตั ิ

Wasimon Jutapakdee*, Pintana Duangsombat
ศูนย์วศิทูนยยาว์ ศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแท์พ่ีท2ยพท์ ิษ่ี 2ณพุโลษิ กณกโุ ลรกมวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 2 Phitsanulok, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ดั ยอ่
การทกดารสทอดบสคอวบามคชวานมาชญานคาือญกคารือปกราะรเปมรินะคเมวินามคสวามาสราถมขาอรถงหข้องปหฏอ้ งิบปัตฏกิ ิบารัตโกิ ดายรเโปดรยียเปบรเทียียบบเทผียลบกผารลทกดารสทอดบสรอะบหรวะ่างหว่าง
ห้องปหฏอ้ งบิ ปตั ฏิกิบารัติกแาลระแสลดะแงถสึงดคงวถาึงมคชวานมชาญานขาอญงหข้องหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัติกเมาร่ือผเมล่ือกผารลทกดารสทอดบสไมอ่อบยไมู่ใน่อชย่วูในงกชา่วรงยกอามรยรัอบมหร้ัอบงหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัตคิกวารควร
ตรวจตสรวอจบสขอ้อบผขิด้อพผลิดาพดลในาดกรในะกบรวะนบกวานรทก่ีาเกร่ียทว่ีเกข่ีย้อวงขก้ัอบงกกาับรวกิเาครรวาิเะคหรา์ โะดหย์ ใโนดปยใี นพป.ศี .พ2.5ศ6.235ศ6ูน3ยศ์วูนิทย์วาิทศยาสาศตารส์กตาร์แกพารทแยพ์ทท่ี 2ย์ท่ี 2
พิษณพุโิษลณก ุโดลากเนดนิ าแเนผนิ แทผดนสทอดบสคอวบามคชวานมชาญานหา้อญงหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัตเิกพา่ือรใเหพ้เ่ือกใิดหก้เการิดพกัฒารนพาัฒระนบารบะคบุณบภคาุณพภขาอพงหข้องหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัตดิก้านรดก้านรหการหา
ปริมปาณริมยาาณเมย็ดาเเมมไ็ดทเมาไทโซมลาโดซยลเโทดคยนเทิคคไทนเิคทไรทตเทตราตมตวิธาีมาวติธีมรฐาาตนรฐUานnited States Pharmacopeia (USP 42) มีสมมาีสชิกมจาชากิ จาก
ห้องปหฏ้องิบปตั ฏิกิบารัตยกิ าาจรายกาสจว่านกสราว่ ชนกรารชแกลาะรเแอลกะชเอนกเขช้านรเ่วขม้าแร่วผมนแกผานรทกดารสทอดบสจอาบนจวนาน1ว9นแ1ห9่งแคหา่งนควณานคว่าณกาคห่ากนาดห(นaดssigned value)
และแคล่าะsคta่าndard deviation for proficiency assessment โดยใโชด้ ยRใoชb้ ust statistics Algorithm A และแใชล้คะ่าใชz้ค-s่าcores
(z) ในกาใรนปกราะรเปมรนิ ะคเมวนิามคสวามาสราถมหาร้อถงปหฏ้องบิ ปตั ฏิกบิารัติกผาลรกผารลปกราะรเปมรนิ ะพเมบินวพ่าหบ้อว่างหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัตทิกั้งาหรทมั้งดห(มรด้อย(ลร้อะย1ล0ะ0)10ม0ีผ)ลมกีผารลปกราะรปเมรินะเมิน
อยู่ในอชย่วูในงทช่ีวยงอทมี่ ยรอับม(ร|zับ| ≤ 2≤.0) และแคลวะามคสวามสาราถมหาร้อถงหป้อฏงิบปัตฏิกิบาัตรยิกาจรายกาสจ่าวกนสร่วาชนกราชรแกลาระแเอลกะชเอนกไชมน่แตไมก่แตต่ากงกตัน่างทก่ีรันะทดั่ีรบะดับ
นัยสนาคัยัญสาค0.ัญ05 (Fisher’s Exact Test) อย่างอไยร่ากง็ตไรามก็ตหา้อมงหป้อฏงิบปัตฏิกิบารัตคิกวารเคขว้ารรเ่วขม้าทร่วดมสทอดบสคอวบามคชวานมชาญานอายญ่างอสยม่า่างสเสมม่าอเสเพม่ือใเหพ้่ือให้
เกิดกเการิดพกัฒารนพาฒั แลนะารแกัลษะรากัมษาตารมฐาาตนรคฐาุณนภคาุณพภหา้อพงปหฏ้องิบปตั ฏิกบิารัติการ

คาสาคคาญั ส:าคแัญผนทแดผสนอทบดคสวอาบมคชวาานมาชญา,นกาาญรไทกเาทรรไทตเ,ทยราตเมไยทามเมาไโทซมลาโซล

Abstract
Proficiency test is the evaluation of laboratory’s performance in comparison to other
laboratories and demonstrates competency of laboratory. For the unacceptable results, laboratories
should investigate the errors in the testing procedure. In 2020, Regional Medical Sciences Center 2
Phitsanulok provided a proficiency testing program of Methimazole tablets using titration technique based
on the 42nd revision of the United States Pharmacopeia (USP 42). Nineteen participants from
governmental and private pharmaceutical laboratories were registered. The assigned value and the
standard deviation for proficiency assessment were calculated as the Robust statistics Algorithm A, and
the laboratory’s performance were evaluated by z-scores (z) according to ISO 13528:2015. The results
showed that all laboratories (100%) achieved the acceptable performance (|z| ≤ 2.≤0). The governmental
and private pharmaceutical laboratory’s performances were no difference at the level of significance of
0.05 (Fisher’s Exact Test). Nevertheless, all laboratories should continually participate in the program in
order to improve and maintain the laboratory competency.

Keywords: Proficiency test, titration, Methimazole
*Corresponding author: was:imon.j@dm. sc.mail..go.th. .

230

P3-3ก6ารศกึกาษรศากึแษบาคแทบเี รคียททีเร่เี ปียน็ทสี่เปาน็เหสตาุขเหอตงุขโรอคงอโราคหอาราเหปาน็ รพเปิษน็ พในิษเขใตนสเขุ ตภสาุขพภทา่ี พทรี่ะ8หวระา่ หงปวีา่ งปี 2560-2563
StudSytuodfyboafcbtearciatesrpiaecspieesccieasucsianugsifnogodfopoodispoonisinogningHienaHltehaRltehgiRoengi8ondu8ridnugri2n0g1270-21072-20020

ระพรีพะรพปีพรระกปอระบกแอสบง*แสโชงต* วิ โรชรตณิวรพรณรทพมุ รทมุ

RapeReappoerenpPorrangoPbrasgaonbgs*a, nCgh*otCiwhaontiwPaonrnPtuomrntum
ศนู ยว์ ศทิ นู ยยาว์ ศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์ทพี่ท8ยอ์ทุด่ี 8รธอาุดนรี กธารนมีวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

RegioRneagl iMoneadlicMael dSicciaelnScecisenCceensteCre8ntUedr o8nUTdhoanniT, hDaenpi,arDtempeanrtmoef nMteodficMael dSicciaelnScecisences

บทคบัดทยค่อัดย่อ
อาหอาราเหปาน็ รพเปิษน็ เพกษิ ดิ จเกากดิ กจารกรกับาปรรับะทปารนะทอาหนอาราทหีป่ารทงุ สป่ี ุกรๆงุ สดุกบิ ๆดทบิ ีป่ ๆนทเป่ี ้ือนนเปเชอ้ื ้อื นกเช่อ้ือโรกคอ่ อโารหคอาราเหปา็นรพเปิษ็นรพวิษมทรวง้ั อมาทหัง้ อาราทหี่ารท่ี
ปรุงไปวรน้ งุ าไนว้นเากนบ็ ไเมก่ถบ็ ูกไมส่ถุขูกลสักุขษลณักะษณกาะรศกึการษศาึกนษี้มาีวนัตี้มถีุวปัตรถะุปสงรคะ์เสพง่ือคศ์เพึก่ือษศาึกชษนาิดชขนอิดงเขชอ้ืองแเชบื้อคแทบีเรคียททีเรี่เปีย็นทส่ีเปา็นเหสตาุขเหอตงโุขรอคงอโราหคอาราเหปา็นรเป็น
พษิ ทพ่ปี ษิ นทเป่ี ือ้นนเปในือ้ นอใานหอาราหนามร น้ามดนื่ม้าแดล่ืมะแนล้าแะนข็ง้าแโขด็งยศโดูนยศ์วูนิทย์วาิทศายสาตศรา์สกตารแ์กพารทแยพ์ทที่ 8ย์ทอ่ีุด8รอธาุดนรีธไาดน้วี ิเไคดร้วาิเะคหร์าขะ้อหม์ขูล้อจมากูลตจัวากอตย่ัาวงอย่าง
อาหอาราเหปา็นรพเปิษน็ ทพส่ี ิษ่งตทร่ีสวง่ จตใรนวเจขใตนสเขุ ตภสาพุขภทา่ี 8พทระ่ี 8หวรา่ะงหปวีา่ 2ง5ป6ี 02-526506325จ6า้ 3นวจนา้ น9ว8นต9วั 8อยต่าวั งอยพ่าบงวพ่าบตวรา่ วจตพรวบจแพบบคแทบีเรคยี ททเี รี่เปีย็นทส่ีเปา็นเหสตาุเหตุ
ของโขรอคงโจร้าคนจวน้าน3ว9นต3ัว9อตย่ัาวงอย(่ารง้อยลร้อะย3ล9ะ.83)9โ.ด8ยพโดบยSพaบlmSaolnmeollnaelslpap.spSpta. pShtayplohcyoloccuosccauusreauusr,euEs,chEesrcihcheiraichcioali,coli,
BaciBllaucsilcluesrecuesr,ecuosl,ifcoorlmifosrbmasctbearciateแrลiaะจแ้าลนะวจน้านแวบนคแทบีเรคียททีเร้งั หียทมดั้งหใมนดตวัในอยต่าวั งอจยา้ ่านงวจนา้ น1ว9น(1ร้อ9ยลร้อะย4ล8ะ.74)89.7(ร้อ9ย(ลร้อะย2ล3ะ.12)3.1)
7 (ร้อ7ย(ลร้อะย1ล7ะ.91)72.9()รอ้2ย(ลร้อะย5ล.1ะ)51.(1ร)้อ1ย(ลรอ้ะย2ล.6ะ)2แ.6ล)ะแ1ละ(ร้อ1ย(ลรอ้ะย2ล.ะ6)2ต.6ัว)อตย่ัาวงอยต่าางมตล้ามดับล้าอดาับหอาราทห่ีตารทวจ่ีตพรวบจกพาบรปกนารเปื้อนนเปเชื้อิ้อนเชิ้อ
แบคแทบีเรคียททีเร่ีเปีย็นทส่ีเปา็นเหสตาุขเหอตงโุขรอคงอโราคหอาราเหปา็นรพเปิษ็นพไดิษ้แกได่ อ้แากห่ อาราดหิบารอดาิบหอาราทหะารเลทะอเาลหอาราหมารักหเมปัก็นตเป้น็นแตห้นลแ่งหทล่ีเก่งิดทข่ีเกอิดงโขรอคงโไรดค้แกได่ ้แก่
งานบงาุญนบตญุลาดตนลาัดดวนัดัดแวหดั ลแง่ ชหุมลชง่ ชนมุ ปชีทนี่เกปดิ ีทม่ีเกากิดทมา่ีสกดุ ทคี่สือุดปคีอื 25ป6ี 25ใ6น2จังใหนวจัดงหสวกัดลสนกคลรนนคอรกนจอากนจาั้นกพนบั้นวพ่าเบกวิด่าโเรกคิดอโราหคอาราเหปา็นรพเปิษ็นพิษ
ในทกุในจทังหุกวจดังหในวเดั ชใตนสเชุขตภสาพุขภทา่ี 8พทจี่า8กกจารกศกึกาษรศาึกหษนาว่ หยนงา่วนยทงาเี่ กนยี่ ทวเี่ ขก้อีย่ งวสขา้อมงสาราถมนาร้าถขน้อม้าขูล้อกมารูลตกราวรจตพรวบจเชพ้ือบแเชบ้ือคแทบีเรคียทกีเ่อรียโรกค่ออโราหคอาราหาร
เป็นพเปษิ น็ จพากษิ หจา้อกงปหฏอ้ งิบปตั ฏิกิบารตั ิกไปารใชไ้ปรใชะโ้ปยรชะนโย์ในชกนา์ใรนเกฝา้ารรเะฝว้างั รคะววางั มคปวาลมอปดลภอัยดขภอัยงอขาอหงอาราแหลาะรแนลา้ แะลนะ้ากแลาระลกดากรลารดแกพารแร่ ะพบรา่รดะบขอาดงโขรอคงโรค
อาหอาราเหปา็นรพเปิษ็นใพนพษิ ้นืในทพไ่ี ดื้น้ทไี่ ด้

คาสาคคาญั ส:าคอัญาหาอราเปหน็ารพเษิปน็ แพบิษคทแีเบรคยี ทเเีขรตียสเขุ ขภตาสพขุ ทภ่ี า8พที่ 8

Abstract
FooFdoopdoispoonisnogninisg giesnegeranlelyralclayusceadusebdy beyatinegatinugncounockeodokefododfoowdhicwhhicish ciosnctaomntinamateindatewdithwith
pathpoagtehno.geTnh.isTshtiusdsytuadimy saitmosfitnodfionudtothuet tshpeecsipeescoiefsboafctbearciatecraiauscianugsfinogodfopoodispoonisnogningfoinodfos,omdsi,lkm, wilka,tewrater
andanicde. icRe.giRoengaiol nMaledMiceadl icSaclieSncciesncCeesnCteernt8e,r U8d, oUndoTnhanThi,aanni,alaynzaeldyzeddatadaftraomfro9m8 s9a8mspalmesploefs fofodfood
poispoonisnognicnagsecsasiensHineaHltehalrtehgiorengio8ndu8ridnugri2n0g172-021072-02.02T0h.eTphaethpoagtehnoigcenbiacctbearciatewriaerewefroeunfodunind3i9n f3o9odfood
samspalmespl(e3s9.8(3%9).8%inc) luindcilnugdiSnaglmSaolnmeollnaelslpap.s,pSpt.,apShtayplohcyoloccuosccauusreauusr,euEs,chEesrcihcheiraichcioali,coBlai,ciBllaucsillcuesrecuesr,eus,
colifcoorlmifosrbmasctbearciatearniadatnodtatlovtiaalbvleiabcloeucnotupnret spernetsienngting1i9n(1498.7(4%8).7, %9 )(,293.1(2%3).1, %7 )(,17.9(1%7.)9, %2 )(,52.1%(5.)1, %1 )(,21.6%(2.)6%)
anda1ndsa1mspalme p(2le.6%(2.)6, %re)s,precstpiveecltyiv.eSleyv. eSreavletryapletsypoefsfoof dfosoudchsuacshraws rfaowodfo, oseda, fsoeoadfoaonddafnedrmfernmteedntfeododfosods
werewecroenctaomntinamateindatwedithwtithhostehobsaectbearciatewrihaicwhhimchosmtlyosftolyunfoduinndreinligrieoluigsiocuesrecmeroenmyo, nmya,rmkeatr,kteetm, tpelmesplaensdand
comcmomunmituynmityalml. aInll.2I0n192,01th9,e tfhoeodfoopdoispoonisnognionugtboruetabkrseamksosmtlyosotlcycuorcrceudrriendainSakoSnakoNnakoNnakopnrovpinrocvei.nce.
HowHeovwere,vtehre, tohuetboruetabkrseawkesrewearlesoalhsaophpaepnpeedniendeivnereyvepryovpinrocveininceHienaHlteharlethgiorengi8o.nT8h.eTihnefoirnmfoartmioantiforonmfrom
thistshtiusdsytuwdoyuwldoubled abdevandtvaagnetafgoer tfhoer trheesproenspsiobnlesibalgeenacgieensctieosmtoonmitonr iftoor dfosoadfestayfeatnydatnodptroevpernetvefonot dfood
poispoonisnogneinpgideepmidicesmiincsthinistrheigsioreng.ion.

Keywords: FoodFopodisopnoiinsog,nbinagc,tebraiact,eHreiaa,lHtheaRlethgioRneg8ion 8
*Corresponding author: [email protected]@scd.msacil..mgoa.itlh.go.th

231

P3-3ค7ณุ ภคาณุ พภทาาพงทจุลางชจีวลุ วชิทวี ยวาทิขยอางขเคอรงอื่ เคงสรอ่ืาองสางาผอสางมผสสมมนุ สไมพนุรขไพอรงขเขอตงสเขขุ ตภสาขุ พภทาี่ พ8ทป่ี งี8บปปงี รบะปมราะณมา2ณ56215-26516-23563
MicMroibcriolboigoilcoaglicQaul aQliutyaloitfyHoefrHbealrbCaolsCmoestmicestincsHineaHltehalRtehgRioengi8ondu8rdinugri2n0g1280-21082-20020

จติ ตจพิ ติ รตศพิ รรสี ศรอ้รสียร*อ้ โยชตวิโชรรตณวิ รรพณรทพมุ รทมุ

Jittiporn Srisoi*, Chotiwan Ponthum
ศนู ย์วศิทนู ยยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรยแท์พ่ีท8ยอท์ ุดี่ 8รธอาดุ นรี ธการนมีวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

Medical Science Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อดั ยอ่
ปัจจปุบัจันจเุบครัน่ือเคงสร่ือาองสางาผอสางมผสสมมุนสไมพุนรไดพ้รับไดค้รวับาคมวนาิยมมนจิยามกจผาู้บกรผิโภู้บคริโภกลคุ่มกผลู้ผุ่มลผิตู้ผลOิตTOP และแSลMะE ได้นไาดส้นาราสการัดสกัด
สมุนสไมพุนรไเปพ็นรเสป่ว็นนสผ่วสนมผใสนมผใลนิตผภลัณิตฑภ์เัณคฑรื่อ์เคงสร่ือาองสาางอเพา่ืองเพื่อิมเมพูล่ิมคม่าูลขคอ่างขสอินงคส้าินศคูน้ายศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแาพรทแยพ์ทที่ ย8์ทอี่ ุด8รอธุดานรธี จาึงนไี ดจ้ึงได้
รวบรวบมรขว้อมมขูล้อผมลูลกผาลรทกาดรสทอดบสคอุณบภคาุณพภทาาพงทจุลางชจีวุลวิชทีวยวาิทขยอางขเคอรง่ือเคงสรื่อาองสางาผอสางมผสสมมุนสไมพุนรไรพะรหรวะ่าหงปวี่างบงปปีงรบะปมราะณมา2ณ56215-26516235ท6ี่3 ที่
นาสน่งโาดสย่งภโดายคภีเคารคือีเคขร่าือยขป่ารยะปกรอะบกดอ้วบยดส้วายนสักางนานักสงานธสาราณธาสรุขณจสังุขหจวังดหกวัลดุ่มกผลู้ปุ่มรผะู้ปกรอะบกกอาบรกOารTOP และแSลMะE จานจวานน1ว0น1101
ตัวอตยวัา่ องยโด่างยใโนดปยใงี นบปีงรบะปมราะณมา2ณ561-2562 พบจพาบนจวนานแวบนคแทบีเรคยี ทีเยรสี ยี ตย์แีสลตะ์แราลระวรมาทรวีเ่ จมรทิญ่ีเจโรดิญยใโชด้อยาใชก้อาศากเกาินศมเกาินตมรฐาตานรฐจาานนจวานน7วน 7
ตัวอตยัว่าองคยิ่ดางเปคิ็ดนเรป้อ็นยรล้อะย6ล.ะ936.จ9า3แจนากแเปน็กนเผปง็นขผัดงหขนัด้าห3น้าตัว3อตยัว่าองยแ่าลงะแเคลระื่อเคงสร่ือาองสาางปอารงะปเภรทะเบภาทรบุงผาิวรุง4ผิวตัว4อตยัว่าองยซ่าี่งไมซ่ผีงไ่ามน่ผ่าน
คุณภคาุณพภทาาพงทจุลางชจีวุลวชิทีวยวาิทตยาามตมามตมราฐตานรฐคาุณนภคาุณพภเคาพร่ือเคงสร่ือาองสางาตอามงตปารมะปกราะศการศะกทระวทงสราวธงสาราณธาสรุขณเสรุข่ืองเรก่ือางหกนาดหลนักดษลณักะษขณอะงของ
เคร่ือเคงสรื่อาองสางาทอ่ีาหง้าทม่ีหผ้าลมิตผนลิตาเขน้าาหเขร้าือหขราือยขพาย.ศ.พ2.ศ5.5295ด5ังนด้ันังเนพั้น่ือเคพว่ือาคมวปาลมอปดลภอัยดแภกัย่ผแู้บกร่ผิโภู้บคริโแภลคะแยลกะรยะกดรับะคดุณับภคาุณพภผาลพิตผภลัณิตฑภ์ัณฑ์
เคร่ือเคงสร่ือาองสางาผอสางมผสสมมุนสไมพุนรทไพี่ผรลทิต่ีผโดลิยตกโดลยุ่มกOลุ่มTOP และแSลMะE ศูนยศ์วูนิทยย์วาิทศยาสาศตารส์กตาร์แกพารทแยพ์ทที่ 8ย์ทอี่ ุด8รอธุดานรธี ไาดน้ดี ไาดเน้ดินาเโนคินรงโกคารรงการ
พัฒนพาัฒคนุณาภคาุณพภผาลพิตผภลัณิตฑภ์ัเณคฑร่ือ์เคงสรื่อาองสาางผอสางมผสสมมุนสไมพุนรไโพดรยใโหดย้คใาหแ้คนาะแนนาะถน่าายถท่าอยดทคอวดาคมวราู้ พมัฒรู้ นพาัฒวนิธีกาวาิธรีกผาลริตผลใชิต้สูตใชร้สตูตารัตบาทรี่ ับที่
เหมเาหะมสามะสรวมมรถวึงมกถาึงรกวิาเครรวาิเคะรหา์หะาหจ์หุดาวจิกุดฤวติกใฤนตกใรนะกบรวะนบกวานรกผาลริตผลสิต่งผสล่งใผหล้ในใหป้ใีงนบปปีงรบะปมราะณมา2ณ56235ไ6ม3่พไบมก่พาบรกปานรเปนื้อเนปื้อน
เช้ือจเชลุ ื้อินจทลุ รนิียท์ แรลยี ะ์ แขลยะายขผยาลยไปผสลู่ผไปผู้ สล่ผูติ ูผ้รลายิตอรานื่ ยในอืน่พใ้นื นทพ่ี เืน้ พทือ่ ่ี สเพ่งเ่อื สสรง่ ิมเสกราิมรผกลารติ ผใหล้สติ าใหมส้าราถมแารขถง่ ขแนัข่งทข้ังันภทาย้ังภในาแยลในะแภลาะยภนาอยกนปอรกะปเทรศะไเทด้ศได้
และแผลูบ้ ะรผโิ ภู้บครไิโดภใ้คชไ้เดค้ใรช่อื เ้ คงสราื่อองสางาทอี่มางีคทว่ีมามีคปวาลมอปดลภอยั ดตภอ่ ัยไปต่อไป

คาสาคคาญั สา: คเคัญร:ื่อเงคสราอื่ องาสงาผอสามงสผมสนุมไสพมรุน,ไคพณุ รภคาุณพทภางพจทุลาชงวี จวุลิทชยวี าว,ทิ เยขาต,สเุขขภตาสพขุ ทภี่า8พที่

Abstract
Nowadays, herbal cosmetics are widely consumed. Most of OTOP and SME manufacturers use
herb as one of ingredients in various cosmetic products for increasing value added. Th.e microbiological
quality of 101 samples of herbal cosmetics collected from cooperative networks including the Provincial
Health Offices, OTOP and SME entrepreneurs in Health Region 8 Area during 2018-2020 were analysed by
the Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani (RMSC 8 Udon Thani). Fro. m the results examined
during 2018-2019, the total aerobic plate count in 7 samples (6.93%. ) including 3 samples of face scrub
and 4 samples of body lotion were exceeded the standard criteria according to the Notification of the
Ministry of Public Health on the characteristics of cosmetics that are prohibited from production import or
sale, 2016. Th.erefore, the RMSC 8 Udon Thani had implemented the project to develop the quality of
herbal cosmetics products by providing technical advice, transferring knowledge, developing the
production process, using the appropriate formulations, and analysis of critical points in the production
process. As. a result, the sample tested in the fiscal year 2020 did not found the contamination of
microorganisms. Co.nsequently, the improved process was promoted to other manufacturers in the region
to produce the good quality products which could be competitive worldwide. Moreover, the consumers
will ensure to use the safety herbal cosmetics. .

Keywords: Her:bal cosmetics, microbiological quality, Health Region 8
*Corresponding author: [email protected] .

232



บทคัดยอ หอ งท่ี

04Abstract Room

สาขา Medical Science Symposium

O4-ก1ารกพาัฒรพนัฒาวนิธาีตวริธวีตจรหวาจไหอาโซไอเมโซอเรมขออรงขaอlงleatlhleritnhsriใnนsผใลนิตผภลัณิตภฑัณกําฑจกัดําแจมัดลแงมโลดงยโวดิธยี HวธิPี LHCP-LsiCn-gslinegclheircahlircaollcuomlunmn
MeMtheotdhoddevdeelvoeplmopemntefnotrftohrethdetdeermteirnmatinioantionf aolfleatlhleritnhriisnomisoemrseinrsiinnseincsteiccidtiecidperopdruocdtuscts
by bHyPLHCP-LsiCn-gslinegclheircahlircaollcuomlunmn
วรมวนรมสนุริยสะรุจยิ นั ะทจรนั *ทลระ*เวลงะเนวิลงมนณลิ ีมณี

WorWamoroanmSounriySaucrihyanc*h,aLna*w, LeanwgeNnilgmNailnmeeanee
สาํ นกัสําเคนรักื่อเงคสรําอ่ื องาสงําแอลาะงวแัตลถะอุวัตนถตอุรันายตรการยมวกิทรมยวาทิศายสาตศรากสาตรรแกพารทแยพ ทย

BureaBuroeaf uCoosfmCeotsimcseatnicds aHnadrzaHradrozaursdSouubssStaunbcsetasn, cDeesp,aDrtempaerntmt oefnMt oedf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบัดทยคอ ดั ยอ
AlleAtlhleritnhsriเnปsนเสปานรสเคามรเีสคังมเคีสรังาเคะรหาทะี่สหําทคี่สัญําใคนัญผใลนิตผภลัณิตภฑัณกําฑจกัดําแจมัดลแงมมลี 4งมไี อ4โซไอเมโซอเรมไอดรแไกด แdก-a ldle-atlhleritnh,ribni,oabliloeatlhleritnh,rin,
esbeiostbhioritnhrinและแลs-ะbiso-abliloeatlhleritnhrแinตลแะตชลนะิดชมนีคิดวมาีคมวแารมงแในรงกใานรกอาอรกอฤอทกธฤิ์แทลธะิ์แคลวะาคมวเาปมนเพปิษนแพติษกแตตากงตกาันงจกึงันเหจึงมเาหะมสามะใสนมกใานรการ
นํามนาําใมชากใับชผกลับิตผภลัณิตภฑัณกําฑจกัดําแจมัดลแงมทลี่มงีรทูปี่มแีรบูปบแตบาบงตกาันงกกันารกศาึกรษศาึกนษี้มาีวนัตี้มถีวุปัตรถะุปสรงะคสเงพคื่อเพัฒื่อพนัฒาวนิธาีตวริธวีตจรเวอจกเลอักกษลณักษ aณlleatlhleritnhrin
isomisoemrseในrsผใลนิตผภลัณิตภฑณักาํ ฑจกัดาํ แจมดั ลแงมเลพงื่อเใพห่อืไ ดใหวไิธดีทว่ีมธิ ีคีทว่ีมาีคมวจาาํ มเพจําเะพแาละะแรลวะดรเรวว็ดมเราว็ กมขา้ึนกกขว้ึนากววิธาี CวิธIPี ACCIPAทCี่ใชทในี่ใชปใจนจปุบจันจุบกันารกศาึกรษศาึกนษี้ าน้ี
ใชเ ทใชคเนทิคคนHิคPLHCPLรวCมรกวับมกsiบั ngsliengclheircahlircaollucomlunmชnนิดชนpดิhepnhoemnoemneexnLeUxXLUCXelCluelloluselo-1seเ-ช1ื่อเมชตอื่ อ มกตบั อ เกคับรือ่เคงรวือ่ดั งPวดัDAPDทAี่ 2ท30่ี 230
nmnเmฟสเฟคสลเ่ือคนลทอ่ื ี่คนือท่ีคnอื-hne-xhaenxean+eis+opisropraonpoaln9o9l.599+.50+.50(v.5/v()v/อvัต)รอาัตกราารกไหารลไห1.ล01m.0l/mmli/nmพinบวพาบสวาามสาารมถาแรยถกแไยอกโซไอเมโซอเรม อร
ของขaอlงleatlhleritnhsrinไsดคไรดบคร4บไอ4โซไอเมโซอเรม อทร่ีเว ทล่ีเาว1ล0า.51,01.51,.1,11.11,.711แ.7ละแล1ะ6.316น.3าทนีตาาทมีตลาํามดลับําดจับึงสจาึงมสาารมถาแรยถกแไยอกโซไอเมโซอเรมขออรงของ
alleatlhleritnhsriไnดsอไยดา องยจาํ งเพจาํ เะพจาะกจจาาํ กนจวาํ นนแวลนะแอลตั ะรอาตัสรว านสพว น้ื นทพ่ีใ้ืนตทกใ่ีรตากฟรทาีต่ฟา ทงีต่กานั งกผันลกผาลรกตารรวตจรสวอจบสคอวบาคมวถาูกมตถอกู งตของขวอธิ พีงวบธิ วีพา บมวคี า วมาคีมวาม
เปนเเปสน เตสรนงตรลงอตดลคอวดาคมวเขาม เขขนมข0น.1–00.1.4–0m.4g/mmgl/m(rl>0(r.9>909.9)9ม9ีค)วมาีคมวเทามี่ยเงทในี่ยงกใานรกวาิเครวริาเคะรหาซะํ้าหแซลํ้าะแไลมะมไีคมวมาีคมวแาตมกแตตากงตขาองงขผอลงผล
ระหรวะาหงวัานงแวลันะแผลูวะิเคผูรวาิเคะรหา ะ(pห-v(apl-uveal>u0e.0>50).0ข5ีด)จขําีดกจัดํากกาัดรกตารรวตจรพวบจเพทบาเกทับาก0ับ.010-.0.10-20%.02w%/ww/วwิธีมวีคิธวีมาีคมวจาํามเพจําเะพแาละะแรลวะดรเรว็วดเร็ว
กวากววธิ าี CวIธิ Pี ACCIPAทCีใ่ ชทเ ทใ่ี ชคเนทคิ คนHคิPLHCPLรวCมรกว ับมกdับoudboluebclheircahlircaollucomlunmโดnยโสดายมสาารมถาแรยถกแไยอกโซไอเมโซอเรมขออรงขaอlงleatlhleritnhsriไnดsคไรดบคร4บไอ4 ไอ
โซเมโซอเรม ลอดรเลวลดาเววลิเคาวริาเคะรหาละงหจลางกจ9าก0 9น0าทนีเาปทนีเป2น0 2น0าทนี าแทลีะแใลชะเฟใชสเเฟคสลเ่ือคนลท่ือ่ีลนดทล่ีลงดรลองยรลอะยล7ะ8 7ด8ังนด้ันังวนิธ้ันีทว่ีพิธัฒีท่ีพนัฒาขน้ึนาจขึง้ึนมจีคึงวมาีคมวาม
ถูกตถอ กู งตแอลงะแเหละมเาหะมสามะสสํามหสรําบั หใรชบัตใรชวตจรหวาจไหอโาซไอเมโซอเรมขออรงขaอlงleatlhleritnhsriใnนsผใลนติ ผภลัณิตภฑัณก ําฑจก ัดําแจมัดลแงมลง

คาํ สคาํ คําสัญาํ :คaญั ll:etahllreinths,rianlsle, tahllreinthisrionmiseorms,eHrPs,LHCP, LsiCn,glseincghleiraclhciroalucmolnu,mผnล,ิตผภลณั ติ ฑภกัณําฑจดัก แาํ จมดัลแงมลง

AbsAtbrascttract
AlleAtlhleritnhsrinasreasreynsthynethicetcichecmheicmaliscaulseudseads asn aanctiavcetivseubssutabnstcaencine inseincstieccidtiecsideasndancdoncsoisntsiostf 4of 4
isomisoemrs;erds-;aldle-atlhleritnh,ribni,oabliloeatlhleritnh,riens,beiostbhioritnhrainndansd-biso-abliloeatlhleritnh.riEna.cEhacishomisoemr herashadsiffedrifefenrtenptotpeontceyncayndand
toxitcoitxyic,itsyu,itsaubitleabfloer fuosreuisne diniffedrifefnertefnotrmfourmlatuiolantsio. nTsh.eThoebjeocbtjievcetivoef tohfisthsitsudstyudwyaswtaos dtoevdeeloveploapmaemtheotdhod
for fiodrenidteifnyitnifgyinalgleatlhleritnhrisinomisoemrseinrs ininseincstieccidtiecsidaensdanodbtoabintaainmaomreosrpeescpifeicciafincdanfadstfearstteerchtenciqhuneiqutheatnhathnethe
currceunrrtelyntulyseudsemdemtheotdh.oTdh.isThstisudstyuduyseudseHdPLHCPLwCithwiathsiangsliengclehircahlircaollucomlunm; pnh;epnhoemnoemneexnLeUx XLUCXelCluelloluselo-1se-1
concjuoncjutinocntiownithwiPthDAPDaAt 2a3t02n30mn. mTh.eThmeombiloebpilehapsheawseaswna-shne-xhaenxean+eis+opisropraonpoaln; o99l;.599+.50+.50(v.5/v()v/wvi)thwitthhethe
flowflorwateraotef1o.0f1m.0l/mmli/nm. iTnh.eThreesureltssulsthsoswheodweadcoamcopmleptelestepsaeraptaiorantioonf 4ofis4omisoemrsearts 1a0t.51,0.151,.1,1.111,.71,1.a7n,dand
16.316m.3inm, rine,sprescptievcetliyv.eIlsyo. mIsoemrseorfs aolfleatlhleritnhsriwnserweeirdeenidteifnietdifiebdy bthyethneumnubmerboefr poefapkesaaknsdanpdeapkearkeareraatiora.tio.
MetMheotdhovdalivdaaltidioantiosnhoswheodwesdystseymstemlinelainrietyaritcyovceorivnegrinthgethreangraengoef o0.f1–00.1.4–0m.4l/mmli/nm(inr>0(r.9>909.9),99a)n, dantdhethe
memtheotdhowdaswarespreeaptaebatleablaendanrdepreopdruocdibulceiblbeetbweetewneednaydsayasndanadnaalynsatlsyst(ps-v(apl-uvea>lu0e.0>50)..05T).heThleimiltimoitf of
detdeectieocntiownasw0a.s010-.0.10-20%.02w%/ww./Twh.isThmisemtheotdhowdaswmasomreosrpeescpifeicciafincdanfadstfearsttehratnhathnethCeIPACCIPAmCemtheotdhowdhiwchhich
useudseHdPLHCPLteCchtenciqhuneiquweithwithethdeoudboluebclheircahlircaollucomlunm. Itn.wItaswabsleabtloe steopsaeraptaera4teis4omisoemrseorfs aolfleatlhleritnhsriwnsithwith
thethruenrnuingnitnimg teimreedruecdeudcefrdomfro9m0 9m0inmtion 2to0 2m0inmaindanthdethmeombiloebpilehapsheawseaswraesdruecdeudcebdy b78y%7.8%Th.eTrheeforerefo, re,
thethmeemtheotdhoisdaicscaucractueraatnedansuditsaubitleabfloer ftohrethdetdeermteinrmatinioantionf tohfethaleleatlhleritnhrisinomisoemrseinrsininseincstieccidtiecsid. es.

KeyKweoyrwdso:rdalsl:etahllreinths,rianlsle, tahllreinthisrionmiseorms,eHrPs,LHCP, LsiCn,glseincghleiraclhciroalucmolnu,minns,eicntsiceicdteicipdreodpuroctdsucts
CorrCeosrproesnpdoinngdianugthaourt:hworo:[email protected]@sdcm.msaci.lm.gaoi.lt.hgo.th

235

O4-ป2ระปสริทะธสภิ ทิ าธพิภขาอพงขกอางรกใชาอรใปุ ชกอ รปุ ณกป รอณงป กอันงกกานั รกตาิดรเชตดิือ้ ใเชนื้อกใานรกลาดรกลาดรกฟาุงรกฟรุงะกจราะยจขาณยะขขณูดะหขนิ ดู นห้าํ นิ ลนา้ํายลในายศใรี นษศะีรหษุนะจหําุนลจอํางลอง
EffiEcaffcicyaocfyRoJf sRaJfestayfebtayrbriaerrineraienroaesorolsaonldanspdlastptlearttrerdruecdtuiocntiodnurdinugritnhgethueltrualstoransiconsiccalsicnaglionng othnethe

manmikainikhineahdead

1กลุม1งกาลนุม ทงันานตทกนัรรตมกรโรYงมaพdโยรaYางญบaพCdายาhลaาดeรญบsCาาtาhาชsลเuดeวชรถิtsาาษt,ี ชasฐเ2uyวชภศaิถtษาtn,ุที aคฐg2yธวภkศaยชิuาnทุาาlคg1ทธงว*kนักย,ชิuตาSูราl1ทiก1งv**นัรก,aรตpSูรศมiกo1vิวส*รraาาํnรpศพหมoHิวรรสrบัoาําnหrพเหsดHอรoร็กับopโหrสเคhsดณภอoก็ npโณะสคphทพณภhoันonงณะตษnpทแพghพนั22oงตท,วษnแWยรgพ2ศร2aทา,ณวnสWยรnีตศรเeaรลาณen สศิมnีLตหสเeeรลาeขุr วศิtมสsLิทหสoวeยาขุoสัrาวtkสดลsิทsoวยั์ิ3ยaoสมัwาkหดลasยัดิ์ิ3ta3มลw,หa3ดิ tภ3ลา,ค3วภิชาาคเวภชิ สาัชเวภทิสยัชาวิทยา

1Den1taDlednetapladrtempeanrttm, Reanjta,vRitahjai vhiothsiphitoals,p2itDael,p2aDrtempeanrคttmณoeะfnคทPtณeันodะตfiaทแPteพนัridcตทiaDแยteพrศincทาtสDiยsteตศrnyราt, สiมsMtตหrayรhา, iวมdMิทoหalยhาUาiวdลnทิoiยัvlยeมUาrหลnsiัยดิtvyeมล,rห3sDiิดtyeล,p3aDrtempeanrttmoefnPthoafrmPhaacromloagcyo,lMogayh,idMoalhUidnoivl eUrnsitvyersity

บทคบัดทยคอดั ยอ
บคุ ลบาคุกลราทการงทการงกแาพรทแยพเทปยนเอปานชอีพาทช่ีเีพสที่ยงี่เสต่ียองกตาอรกตาิดรเชต้ือิดโเชรค้ือทโร่ีตคิดทต่ีตอิดจตาอกจทาากงทเดาินงเหดาินยหใจายโใดจยโเฉดพยเาฉะพเมาื่อะตเมอื่องตทอํางหทัตําถหกัตาถรการ
ทางทานั งตทกนั รตรกมรทรี่ทมาํ ทใหท่ี นาํ ใํ้าหลนาย้ําลแาลยะแเลือะดเลผอื ูตดิดผเชตู อื้ดิ เกชิดื้อเปกิดนเลปะนอลอะงอแอลงะแลละะอลอะงอลองยลจอํายเปจนําเตปอนงตใชอองุใปชกอรุปณกปรอณงปกอันงกกาันรกตาิดรเชต้ือิดตเชา้ืองตๆางๆ
เพ่ิมเพติ่มเตจึงิมมจีกึงามรีกคาิดรคคนิดคRนajaRvaitjahvi it(RhJi )(RsaJ)festayfebtayrrbiear rซie่ึงrเปซน่ึงเโปคนรงโคเหรลงเ็กหรลูป็กหรกูปเหกลเ่ียหมล่ีคยมลุมคดลวุมยดพวลยาพสลตาิกสทต่ีใิกชทแ่ีลใชวแทล้ิงวตทอ้ิงกตับอกับ
เครื่อเคงรด่ือูดงแดรูดงแดรันงสดูงัน(สอูงัตร(อาัตไหราลไอหาลกอาาศก3า1ศ03ล1ูก0บลาูกศบกาเมศกตเรม/ตช่ัวรโ/มชง่ัว)โมกงา)รกศาึกรษศาึกนษ้ีมาีวนัต้ีมถีวุปัตรถะุปสรงะคสเพงค่ือเพป่ือรียเปบรเียทบียเบทปียรบะปสริทะธสิภิทาธพิภาพ
การกลาดรกลาดรกฟาุงรกฟรุงะกจราะยจขาณยะขใณชะRใJชsRaJfestayfebtayrrbiearrโieดrยโกดายรกขาูดรหขินูดนหํ้าินลนาํ้ายลราวยมรกวับมกกาับรกใชาหรใรชือหไมรือใชไม RใJชsRaJfestayfebtayrrbiearrใieนrศใีรนษศะีรษะ
หุนจหําุนลจอํางลนอางนน1าน0 น10าทนี าซท่ึงนี ซ้ํา่ึงทน่ีใ้ําชทห่ีใลชอหเลคอร่ือเคงรขื่อูดงหขินูดนห้ําินลนา้ํายลอาัลยตอรัลาตโซรนาโิกซสนปิกรสะปกรอะบกไอปบดไวปยดเชวื้ยอเแชบื้อคแทบีเครีทยีเLรaียcLtoabctaocbilalucsillus
acidaocpidhoilpuhsilคuวsาคมวเขามขเขนม 1ข0น *710C*F7UC/FmUL/mขณL ะขขณดู ะหขนิ ูดนหํา้ ินลนายํา้ ลจาะยวจางะถวาดงถเพาดาะเพเชาื้อะแเชบอ้ื คแทบเี ครียททีเรต่ี ียําทแ่ตีหํานแงหตนา ง ๆตา ใงนๆหใอนงหหอลงังหกลาัรงการ
ขูดหขินูดนห้ําินลนา้ํายลเสารย็จเสวรา็จงตวาองอตีกออ2ี0ก น20าทนี นาทําไี นปําเพไปาะเพเชาื้อะทเชี่อื้อุณทหี่อุภณูมหิ ภ3ู7มิ อ3ง7ศอางเซศลาเซีลยสเซียนสานน4าน8 ช4ั่ว8โมชั่งวโแมลงวแนลับวจนําับนจวํานนโวคนโลโคนโี ลนี
พบวพาบRวJา RsaJfestayfebtyarrbiearriลeดr ปลรดิมปารณิมเาชณื้อแเชบ้ือคแทบีเครียทลีเรงียไดลองไยดาองมยาีนงัยมสีนําัยคสัญําทคาัญงทสถางิตสิ โถดิตยิ โสดายมสาารมถาลรดถปลรดิมปารณิมเาชณ้ือแเชบ้ือคแทบีเครียทใีเนรียใน
อากอาาศกไดาศปไรดะปมราะณมา8ณ6.7846.เ7ป4อเรปเซอ็นรเตซ ็นดัตงน ด้ันังสนร้ันุปสไรดุปวาไดRวJา sRaJfestayfebtyarrbiearriมeีปr รมะีปสริทะธสิภิทาธพิภใานพกใานรกลาดรกลาดรกฟาุงรกฟรุงะกจราะยจขาอยงขเชอื้องเช้ือ
แบคแทบีเครียททเี รี่เกียิดทเ่ี ปกิดนเลปะนอลอะงอลองยลขอณยะขใณชเะคใรชื่อเคงขร่ือูดงหขนิ ดู นหํ้านิ ลนายา้ํ ลอาัลยตอรัลาตโซรนาโกิ ซสนหิกรสือหหรัตอื ถหกตั าถรกทารงทานั งตทกันรตรกมรรม

คําสําคคาํ ญัสํา:คหัญัต:ถหกาัตรถทกาางรททันาตงทกันรรตมก,รครวมบ, คมุวบกาครมุ ตกิดาเรชต้ือิด,เลชะ้ืออ, อลงะลอออยง,ลอุปย,กอรณุปกป รอ ณงกป นั อ กงการนั ตกดิ าเรชตอ้ื ดิ เช้อื

AbsAtrbascttract
DenDtaelnthaelahltehalctharecaprerofpersosfieosnsaiolsnaflascefacaehaighhigrihskrioskf ionfeicntfieocntiofrnomfroamirbaoirnbeornrespreirsaptoirraytodryisedaisesases
duridnugridnegndtaelnptarlocperodcueredsurtehsathgaetngeeranteeraateroaseorolssoalnsdanddropdlreotpsl.eBtse.sBideessidsetsansdtaanrdaprdrotpercotieocnt,iomna, nmyabnayrrbiearsriers
werweeirneveinvtedntetod rteodurecdeubceioabeioroaseorol scoolnctoamntianmatinoant.ioHne.rHeewree winetroindturocdeudceadnaewnleywdlyesdigenseigdneRdajaRvaitjahviit(RhJi )(RJ)
safestayfebtayrrbiear raiesr aaspiaecpeieocfe aodfdaitdiodnitaiol neaqlueipqmuiepnmtednutridnugridnegndtaelnptarlocperodcueredsu.reRsJ. spaRaiuJrfersiptfaiyueferbitfa(iyearrirbrifea(laroirwrcifeolrom3wc1po0rm3ism1pe03dr/ismhoe)3df./ho)f.
a heaxhaegoxangaol-nsatel-eslteferalmfreamcoevceorevderewdithwidthispdoispabosleabplelasptlicasctiocncnoencntedctetod aton ainr
ThisThsitsudstyudayimaeidmetod itnoveinstviegastiegatheetheeffeecftfievcetniveesnseossf RoJf RsaJfestayfebtyarrbiearriienr binioabeioroaseorol sroeldurecdtiuocntiodnuridnugring
ultruasltoransiconsicalsincagl.inBga.cBtearciatel rciaulltcuurletuprelatpelsatweserweeprelacpeladceind tihnethdendtaelntoapleorapteorraytorroyomro.omA .suAspsuesnpseionnsionf of
LacLtoabctaocbilalucsillaucsidaocpidhoilpuhsilautsaatfinaaflincaolnccoenctreanttiorantionf 1o0f*710C*F7UC/FmUL/mwLaswaadsdaedddteod tthoetwheatweratseurpspulyppolfytohfethe
ultruasltoransiconscicalsecra.lUerl.trUasltornasiconscicalsincagliwngaswpaesrfpoerrmfoerdmoend aonmaanmikainikhienahdewadithwoitrhwoirthwoiuthtotuhtetuhseeuosfeRoJfsRaJfestayfety
barrbiearrifeor f1o0r m10inmutinesu.teTsh.eThpelatpelsatweserweeerexpeoxspeodsetod thoethroeomrooamir daiurridnugritnhgethperocperodcuereduarnedan2d0 m20inmutinesutes
aftearftehrethscealsincagliwngaswcaosmcpolmetpelde.teTdh.oTsheowseerweeinrecuinbcautebdateatd3a7t°C37u°Cnduenrdaenraaenroabeircobciocncdoitniodnitsiofnosr f4o8r h4o8uhrsours
andancodlocnoileosniweserweecroeucnoteudn.teItd.wIatswfaosunfodunthdathRaJt sRaJfestayfebtayrrbiearrsieigrnsifigicnainfictlayntrelydurecdeudcethdethtoetatlotnaulmnbuemrboefr of
bacbtearciatel rciaollocnoileosnibeys b86y.7846%.74w%hewnhecnomcpoamrepdaretod nto nboarrbiear.rieInr. cInonccolunscioluns,ioRnJ, sRaJfestayfebtyarrbiearrieefrfeecftfievcetliyvely
redurecdeudctehdetbhaecbtearciatel raiaelroaseorol sgoelngeeranteerdatdeudridnugriunlgtruasltoransiconscicalsincaglionrgdoerndtaelnptarlocperodcueredsu.res.
KeywKeoyrdwso:rdesn: tdaelnptraolcperdoucreedsu, rinefse, cintifoenctcioonntcronl,traoelr,oaseorlos,soblasr,ribearrrier
CorrCeosprroenspdoinngdainugthaourt:hyoard: aycahdeascth@[email protected]

236

O4-ก3ารกพาัฒรพนฒั าแนลาะแตลระวตจรสวอจบสคอวบาคมวถากูมตถอกู งตขอองงขวอิธงตี วรธิ วีตจรกวาจรกปานรปเปนอ เนปเอ ชน้อื เไชวือ้ รไัสวทร่ีจัสาํทเ่ีจพําาเะพจาาะกจวาวั กใวนัวเใซนลเลซเลพลาเ ะพเาละีย้ เงลใย้ีชงผใลชติผวลคัติ ซวนีคั ซีน
MeMtheotdhoddevdeelvoeplmopemntenant danvdalvidaalitdioantiofnorfodretdeectteincgtinspgescpieficifciconctoanmtainmaitneadtebdovbionveine
advaednvteitniotiutisouvsiruvsireusseins cinelcleslulbssutbrastreasteuseudseind vinacvcaincceinperopdruocdtuiocntion
สุภาสภภุ ราณภรชณมุ  พชลุม*พลส*กุ ลั สยกุ าลั ณยีาไณชยี ไมชียวมริ ิยี วาิรมยิ าาตมยา ตเจยร เญิ จครญิณุ คธณุรรธมรรสมุภาสพุภราพภรมู ิอภมู รอิ มร

SupSauppoarpnoCrnhuCmhpuoml*p,oSl*u,kSaunklaynalanyeaenCeheaCimhaeiem, eWee, rWeyearermyaarrmstaJrastroJeanrokeunkauthnuatmh,uSmu,pSauppoarpnoPrhnuPmhiuamioarmnorn
สถาสบถนั าชบีวันวชัตวีถวุ กตั รถมุ กวริทมยวาทิ ศยาาสศตารสก ตารกแพารทแยพ ทย

InstitInustteituotfeBioofloBgioiclaolgiPcraoldPurcotdsu, cDtesp, aDretmpaertnmt oenf tMoefdMiceadl iSccailenScieesnces

บทบคดัทยคอ ัดยอ
เซลเลซเ ลพลาเะพเาละ้ยี เงลท้ียใี่ งชทใน่ีใชกใ านรกผาลริตผวลคั ติ ซวีนคั ตซอีนงตคอวงบคควมุบคณุมคภุณาพภตาาพมตขาอมกขําอ หกนําดหขนอดงขอองงคอก งาครกอานราอมนยั าโมลัยกโลกการกตารรวตจรหวาจเหชา้ือเไชว้ือรไัสวรัส
ปนเปปนอ เนปจอ านกจวาัวกใวนัวเซในลเลซตล้ังลตตน ัง้ จตึงนมจีคึงวมาคี มวสาาํมคสญั ําคเัญพ่ือเยพืน่ือยนัื วยาันเซวาลเลซท ลี่ใลชทใ น่ใี ชกใ านรกผาลริตผวลัคิตซวีนัคไซมีนมไีกมามรีกปานรเปปนอเนปขออนงขไอวงรไัสวทร่ีอัสาทจ่ีอกาอจโกรอคโรค
การกศาึกรษศาึกนษี้มาีวนัตี้มถีวุปัตรถะุปสรงะคสเงพค่ือเพัื่ฒอพนัฒาแนลาะแตลระวตจรสวอจบสคอวบาคมวถาูกมตถอูกงตขอองงขกอางรกตารรวตจรหวาจเหชา้ือเไชว้ือรไัสวจราัสกจวาัวกใวนัวเใซนลเลซเลพลาเะพเาละ้ียเงลโ้ียดงยโใดชย ใช
indincdaticoartcoerlclsel3lsช3นิดชนคดิ อื คBือT,BMT,DMBKDBแKละแลVะerVoeชroนิดชเนดดิ ยี เวดกียบั วทกีใ่บั ชทใ นใ่ี ชกใ านรกผาลริตผวลัคติ ซวีนัคซนีนํามนาาํ ทมดาสทอดบสกอาบรกตาดิ รเตชิดือ้ เไชวือ้รไสั วจราัสกจวาวั กว5วั 5
ชนิดชนไิดแไกดแbกo vbionveinpearpaainrafliuneflnuzeanz3a, 3b,ovbionveinpearpvaorvvioruvsir,ubs,ovbionveinaedeandoevnioruvsiru3s, 3b,ovbionveinveiravliradliadrrihaerraheแaละและ
reorveioruvsiru3sจ3ากจนาัน้กตนรนั้ วตจรววิเจควรเิาคะรหาะ3หว 3ิธี วไดธิ แี ไกด แกการกตารรวตจรสวอจบสกอาบรกเากริดเกcิดytcoyptaotphaictheicffecffte(cCtP(EC)PกEา)รกเากราเะกกาละุมกขลอุมงขเอมง็ดเเมล็ดือเดลือด
แดงแดแงละแกลาะรกทาดรสทอดบสอมิบมอูโมิ นมฟโู ลนอูฟอลเูอรอสเรซสนเตซน(IตFA(I)FผAล) กผาลรกศากึ รษศาึกเษบาอ้ื เงบต้ือน งพตบน พวา บจวาํ านจวํานนเวซนลเลซ ลBลT,BMT,DMBKDBแKละแลVะerVoeทro่ีเหทมี่เาหะมสามะสม
สําหสราํ ับหกราบั รกเการิดเกCดิ PECPในEเซในลเลซ ลคลือ ค1ือx110x51, 045x,140x41แ0ล4 ะแล4ะx140x41c0e4lclse/lmls/LmตLามตลาาํมดลบั าํ ดแบั ละแกลาะรกเากริดเกCิดPECPใหEผใลหสผอลดสคอลดอคงลกอับงกาับรการ
ทดสทอดบสอิมบมอูโิมนมฟูโนลูอฟอลเูอรอสเรซสนเตซนยตก เยวกนเไววนรไัสวรreัสorveioruvsiru3sท3่ีไมทพี่ไบมพCบPECPในEเใซนลเลซลBลT BแTตตแรตวตจรพวบจพไวบรไัสวไรดัสดไวดยดววิธยี วIFิธAี IFกAารกเากราเะกาะ
กลุมกขลอมุ งขเอมงด็ เเมล็ดือเดลแอื ดดงแนด้ันงพนบนั้ พเฉบพเาฉะพใานะไใวนรไัสวรBัสPIB-3PIแ-3ละแลBะPVBPวVิธีทวี่พิธีทัฒี่พนัฒาขน้ึนามขีค้ึนวมาีคมวจาํามเจพําาเะพตาอะเตชอื้อเไชวื้อรไัสววรัวัสทวั้งวท5้ังช5นิดชนแิดละแใลหะ ให
คา ตค่ําาสตุดา่ํ ทสตี่ดุ รทวีต่ จรพวบจพไดบ 0ได.0 01.,001.,10, .01.,10, .01.,001.0แ1ละแล0ะ.00.100C1CICDC50ID/m50/LmตLามตลาาํมดลบั ําดจบั ากจกาากรกศาึกรษศาึกนษี้ไาดนวี้ไิธดีตว รธิ วีตจรทว่ีจะทเ่ีจปะน เปรน ะปโรยะชโนยชน
โดยโนดํายวนิธําีมวาธิ ใีมชาในใชกใ านรกตารรวตจรหวาจไหวารไัสวปรนสั เปปนอเนปจอ านกจวาัวกใวนัวเซในลเลซ ลVลe rVoeทroี่ใชทใน่ใี ชกใานรกผาลรติ ผวลัคิตซวีนัคแซลีนะแสลาะมสาารมถาใรชถเ ปใชนเวปิธน ีมวาิธตีมราฐตารนฐตาอนไตปอไป

คาํ สคําําคสญั ํา:คเญั ซล: ลเซวลโี รล,ว เโี ชรื้อ, ไเวชรือ้ ัสไวปรนสั เปนอเนปจอ านกจวาัวก, วเซัวล, ลเซท ลดลสท อดบสทอจ่ี บําทเพจี่ าํ ะเพ, ากะา,รกตารรวตจรสวอจบสคอวบาคมวถากู มตถอ กู งตขอ งขวอธิ ีงวธิ ี

AbAstbrasctrtact
CelCleslul bssutbrasterasteusseudsetdo tporopdruocdeucveacvcaincecisnesshosuhlodulbdebceonctoronltlreodllefdorfothrethqeuaqluitaylitayccaocrcdoinrdgintog tohethe
WHWOHrOeqrueiqreumiremntesn. tDse. tDeecteiocntioonf boof vbionveinaedvaednvteitniotiutisouvisruvsirucosnctoanmtainmainntasnitns cinelcleslulbssutbrasterasteissimis pimorptaonrttantot to
ideindteifnytifwyhwethheetrhecrelcl esllubssutbrasterasteusseudsefdorfovracvcaincecinperopdruocdtuiocntioanrearfereefreferomfrombovbionveinpeatphaotgheongiecnivciruvsirus
conctoanmtainmainntasn. tTsh. eThpeurppuorspeosoef othfisthsitsusdtyudwyaswatos tdoevdeelvoeploapndanvdalvidaalitdeatehethmeemtheotdhofdorfothrethdeetdeecteiocntioonf of
spescpifeicifbicovbionveinaedvaednvteitniotiutisouvisruvsireussebsy buysinugsin3gin3dincdaticoartcoerlclse;lBlsT; ,BMT,DMBKDBaKndanthdethseamsaemsepescpiescieosf Voef rVoecroelclell
as atshethceelcleslul bssutbrastera.teT.heThinedincdaticoartocrelclselwlsewreerueseudsetdo teoxaemxainmein5e b5ovbionveinaedvaednvteitniotiutisouvsiruvsireuss,ews,hwichich
incilnucdleudebdovbionveinpearpaainrafliuneflnuzeanzvairuvsiru3s, b3o, vbionveinpearpvaorvvioruvsir,ubso, vbionveinaedeandoevnioruvsiru3s, b3o, vbionveinveiravlirdaliadrrihaerraheaandand
reorveioruvsiru3sb3y binyviensvteigsattigioantioonf coyftcoyptaotphaictheicffecffte(cCtP(EC)P, Eh)e, mheamdsaodrspotiropntioandanimdmimumnoufnluooflrueosrceesncceencaessasysa(IyFA(I)F. A).
TheThpereplirmeliinmairnyarreysruelstuslhtoswhoewdethdatthtahtethaepparpopprroiaptreiactelclenlul mnubmerbseorsf BoTf ,BMT,DMBKDBaKndanVderVoefrorfCoPr ECPfoErmfoarmtioantion
wewree1rex110x51, 045x,140x41a0n4 dan4dx140x41c0e4lclse/lmls/Lm, rLe,srpeescpteivcetlivye. lCyP. ECPreEsruelstsulwtsewreecreoncsoisntseisnttewntitwhithotsheosoef oIFfAI,FeAx,ceexpctept
reorveioruvsiru3sth3atthdatiddnidotnocatucsaeusCePECPinE BinT BcTelcl,ebllu, tbuthtethveiruvsiruwsaswdasetdeectecdtebdy bIFyAI.FTAh. eThheemheamdsaodrspotiropntioanssasysay
waswapsospitoivseitivoenloynblyy bByPIB-3PIa-3ndanBdPVBPvViruvsireuss.eTsh. eThdeevdeelvoepleodpemdemtheotdhsodwsewreesrepescpifeiciftioc tfiovefivsepescpifeicifbicovbionevine
viruvsireusseasndantdhethloewloewstevsitravlirtaitletristefrosrfothrotsheosbeovbionevinveiruvsireussewsewree0re.001.,001.,10, .01.,10, .01.,001.0a1ndan0d.00.100C1CICDC50ID/m50/Lm, L,
resrpeescpteivcetlivye. lFyr.oFmromthisthsistusdtyu,dtyh,ethdeetdeecteacbtlaeblmeemtheotdhsodwsewreeroebtoabintaeidneadndanudseufuselfufolrfothrethdeetdeecteiocntioonf of
spescpifeicifbicovbionveinaedvaednvteitniotiutisouasgeangtesnitns VinerVoecroelcleulsleudseind vinacvcaincecinperopdruocdtuiocntioanndancdancabnebfuertfhuertrhuesreudseads as a
stanstdaanrdamrdemtheotdh.od.

KeyKweoyrwdos:rdVse:roVecreollc,eblol,vbinoeviandevaednvtietinotuitsiovuirsuvsierus,seinsd, icnadtiocratcoerllc,emlle, tmhoetdhovadlivdaltiidoantion
CorCreosrpreosnpdoindg ianugtahuotrh: osur:[email protected]@sdcm.msca.iml.gaoil..tgho.th

237

O4-ก4ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวชาํามนชาาํญนวาิธญี Rวeิธaี Rl-etaiml-teimRTe-RPTC-RPCสําRหสรําบั หกราบั รกตารรวตจรเชวือ้จเชSAือ้ RSSA-CRoS-VC-o2Vร-อ2บรทอ่ี บ1ทปี่ 1 2ป56 23563
ExteErxntearlnqaulaqliutyalaitsyseassmesesmntesncthsecmhemfoer fSoArRSSA-CRSo-VC-o2Vd-2etdeectieocntion
by rbeyalr-etaiml-teimRTe-RPTC-RPCinRtihnethfierstfirsoturnodunodf 2o0f220020

ดนตดรน ชตารง สชมา งสิรมิพสรริ ิพณรรแณสงแอสรุณงอรุณัตนรร ัตะนวีร บะญุวี เบมญุอื งเมขือนั งธขทันวิ ธาทชวิ ยั ารชาชยั รสานุชทสรุนียทารวียัยาเจวรัยิญเจรแญิละแคลณะะคณะ

DonDCohnanCghsaonmgs,oSmiri,pShiarinphSaanenSga-eanrogo-anr,oRoant,raRvaetreavBeoeonBmoounamngu,aKnhga, nKthhaiwntahiCwhaaiCrahda,irSaudn, tShuanretheayraeeWyaicWhaircoheanr,oetn,ale.t al.
สถาบสนัถวาิจบยันววทิ ิจยั าวศทิ ายสาตศราส สาตธราสราณธสารุขณกสรุขมวกิทรยมาวศิทายสาตศรากสาตรรแก พาทรแยพ ทย

NatioNnatlioInnsatlituIntsetitouftHeeoafltHhe,aDlethp,aDrtempearnttmoefnMt eodf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบดั ทยคอดั ยอ
การกเตารียเตมรคยี วมาคมวพารมอ พมรทอ ามงทหาองหปอฏงิบปัตฏกิ ิบาัตรกิเพา่ือรเรพอื่องรัอบงสรถับาสนถกาานรกณากราณรกแาพรรแรพะรบราะดบขาอดงขโรอคงโครควิดโค-1ว9ิด-ท1่ี9เกทิดจ่ีเกาิดกจเชา้ือกไเชวร้ือัสไวรัส
SARSSA-CRoS-VC-2oมVีค-2วมาคีมวสาํ มคสัญาํ อคยญั า องย่งิา ใงนยกง่ิ ใานรกคาวรบคควุมบกคาุมรกแพารรแรพะบรราะดบอางดคอกงาครกอานราอมนัยาโลมกยั แโลนกะแนนาํ ะกนาราํ กตารรวตจรทวาจงทหาอ งหปอฏงบิ ปัตฏิกบิ าัตริกดาวรยดวย
วธิ ี Rวeิธaี Rl-etiaml-etimRTe-PRCTR-PหCRอ งหปอฏงิบปตั ฏกิ ิบาตัริกทาีเ่ ปรทด ่เีบปรด ิกบารกิตารรวตจรววเิ คจรวาเิ คะรหาใะนหชใวนงชแวรกงแขรอกงขกอารงกระารบราะดบในาดปใรนะปเทรศะเไทศยไทจะยตจอะงตผอานงผกาานรการ
ประปเมรินะเคมวินาคมวพารมอพมรทอ้ังมดทาั้งนดวาิชนาวกิชาารกแาลระแคลวะาคมวปาลมอปดลภอัยดทภาัยงทหาองงหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริกแาผรนแทผดนสทอดบสคอวบาคมวชาํามนชาําญนเาปญนเสปวนนสหวนนึ่งหขนอึ่งขกอางรการ
พัฒพนัาฒเคนราือเคขราือยขหาอยงหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริกเพารื่อเปพรื่อะปเมริะนเคมวินาคมวสาามมสาารมถาในรถกใานรกตารรวตจรหวาจสหาารสพาันรธพุกันรธรุกมรเชรมื้อเไชวื้อรัสไวSรัAสRSSA-CRoS-VC-2oVส-2มาสชมิกาชิก
หองหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริกจาํ รนจวํานน1วน971แ9ห7งแทหี่สงมทัคี่สรมเขัคารรเขวมารแวผมนแทผดนสทอดบสคอวบาคมวชาํามนชาําญนราอญบรทอ่ี บ1ทต่ี ้ัง1แต้ังเดแืตอเนดกือรนกกฎรากคฎมาถคึงมสถิงหึงสาิงคหมาค25ม623563
โดยโไดยรับไดตรัวับอตยัวาองทยาดงสทอดบสจอําบนจวํานน6วนตัว6อตยัวาองยเาปงนเตปัวนอตยัวาองบยาวงกบ5วกตัว5อตยัวาองยแาลงะแตลัวะอตยัวาองลยาบงล1บตัว1อตยัวาองยพาบง วพาบหวอางหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริการ
รายรงายนงผาลนถผูกลตถอูกงตจอํางนจวํานนว1น8318แ3หงแ(หรงอย(รลอะยล92ะ.9)2.ร9า)ยรงายนงผาลนผผิดลผ1ิด4 แ14หงแ(หรงอย(รลอะยล7.ะ1)7.เ1ม)ื่อเวมิเื่คอรวิาเคะรหาหะาหสหาาเหสาตเุโหดตยุโดย
ดาํ เนดนิําเกนานิรกปารระปสราะนสกาับนหกอบั งหปอฏงิบปัตฏกิ ิบาตัรกิ พาบรวพาบหวอา งหปอฏงิบปตั ฏิกบิ าตัริก1า0ร แ1ห0ง แทห่ีรงาทยง่ีรานยงผาลนลผบลปลลบอปมลเปอมนเกปานรกรายรรงานยงผาลนผผิดลใผนิดตใัวนอตยัวาองทยาี่ งที่
มีปรมมิ ปี ารณมิ ไาวณรัสไวตร่ําัสซตึ่ง่าํ พซบ่งึ วพาบหวอ า งหปอฏงบิ ปตั ฏกิ บิ าตัรกิจาํ นรจวาํนน6วนแห6งแมหีกงามรกีใชาชรดุใชนชํ้าุดยนายํ้าย่หี าอ ยแห่ี ลอะแรลุนะกรานุรกผาลริตผชลดุ ติ เดชียุดวเดกียันวจกงึันอจาจึงอสารจุปสไดรุปวาไดเปวนา เปน
ปญหปาญเชหิงารเชะิงบรบะบในบหใอนงหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริก5าร แ5หงแมหีกงามรีกรายรรงายนงผาลนบผวลกบปวลกอปมลหอรมือหกรลือุมกทล่ีมุมีกทา่ีมรีกปานรเปนอเนปใอนนตใัวนอตยัวาองยทา่ีไมงทม่ีไมวมรัสีไว(รมัสี (มี
หองหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตริก1ารแ1หงแทหี่มงีรทา่ีมยีรงานยงทา้ังนผทลั้งลผบลปลลบอปมลแอลมะแผลละบผวลกบปวลกอปมล)อซม่ึง)อซา่ึจงอจาะจเกจิดะจเกาิดกจคาวกาคมวไมามชไํามนชาําญนขาอญงขผอูปงฏผิบูปัตฏิงิบาัตนิงหารนือหรือ
เกดิ ขเกึ้นดิ ใขนนึ้ขใน้ั นตขอั้นนตกอานรกสากรัดสตกัวดั อตยวัาองยผา ลงกผาลรกวเิาครรวาเิ คะหราแะสหดแ งสใหดเงหใหน็ เวหา็นสวมา าสชมิกาสชวิกนสใหวนญใใหหญผใลหรผาลยรงานยงถาูกนตถอูกงตเอปงนเผปลนจผาลกจคาุณกภคาุณพภาพ
ของขชอดุ งนชํ้าดุ ยนาแ้าํ ยลาะแดลําะเนดนิําเกนานิรกทาดรสทอดบสโอดบยผโดปู ยฏผิบปู ตั ฏงิ ิบานตั งิทาม่ี นคี ทวีม่ าคีมวชาํ มนชาาํญนาญ

คาํ สาํคคาํ ญัสํา:คไญัวร:ัสไโวครโัสรนโคาโสรานยาพสันายธพุใหันมธ ใุ2ห0ม192,0ก1า9ร,ตกราวรจตหราวสจาหราพสนั าธรพกุ รันรธมกุ ,รกรามร,ทกดาสรอทบดสคอวาบมคชวํานมาชญาํ นาญ

fWwSewsctri(mSptntoehhaoAAsrhhoosiromeetrgRRseuiaurrcwfWim(SewtcrspStcahSScenrltppofebhhllaeohAAmsderitht--odhocrosilrrolmeetCCsrgRRsseioetnuiaurscpsrLbcHahtwooSScear(lfppfbht.lolaehl7mdeeiirtt--eVVodrsrcacealrelHebCCusoso.sseioat--nni1ssscpdsLbseHtiwol2o2oolcual(sfht.ddluoaltn7eiw.arr1wieVVt%nrsraceahneHebalbuoot.ucsTa--tbdni1sisoedgctsef)atilo2o2ylclushlsiO.oddelhualvovtnsewa.r1wit%oniehnotTrbebnealerwtlucdTythtbdfrigoegchtfrofdi)atyhselsahceai,.OoeethtalvovseerlppeloosabihnermaoaTtrbeoneaerwlsdeorlythfryegiibtfthfrodeunirnzheacaooesa,ieeettmoveparlrpefliEosrablhtnrvsmaastaoeaceestrshayorQlityueaaiiabtnofetvceunrlpnzoreaoosienyletloAmeeotc-vrpatrufotniEroltnirrvsastaheceefdesotrhayelQaitsrurapoaeignovoaclstpnonyfrtkcetnyleotleoArfgoeeatcht-rweiuoet.tnoonilraamhsfdmefdroselelassrrrgpotetrgToyastentnvdysftkacetlierpoeofgovelahshtawefaiipe.tfioaplrnrtamadslfdemffsbresemlaoseoebr.gtotrttTgyueotvdslaeliisemrmlroprnorvelhsnafrdaaitperfaiatpcdrnrtiradloeeffasbegebmnaaoneosaewbo.outtgtudsoudlt1gottidsmmlronpornrtrniierodaterta8lctcriidireorecnatthgbaebrncarens3awoydhueeritdsegttoudt1ogetdfnpoietoisricieorsowdodt8cltsrliiJurceracnetttrhbaharcrri3onuyidysehrceealfrippmeabgttoaetffrluirgeoniscsfeaoroywd.oodttesltJuaanrrea.triahcrsreTionuorriyerlcnfaaelofppmaieabsTrsatchtfrlnurngescnestfeaoesyny.AhotSheoetauan.oreei.pdistcr-setATeorrnblnfaenrsoSriea.oTarsfchvtRniceiAcnsescniaeestcniynAhrASxheeamSut.odoeoitpdlustigs-stAderannsbipe-nrsSrornla.goaaCfepnvRolitceidAcascia(eteucuainchrAxee-o9ogamsSitnodcotluigspvensttdeuraxnsi2fpeV-riaronlategtaroCcteptonoloa.tda-oiv(tua9ueacrceeh2t2s-o9ogrrsincfeimnarpvenstratri.s0eux2fVartinaulttnettr%ntnocito2biao.tTe-voivahaas9erdeen2tit2s10rrfyfoenehi)bmlnareearari.s00.datnulentnct%ecntfqi2bwirrlteTTeviaiahasrsletedaelnti10ufyeioenhhlao)bhleeenabrstasd0.dabrenehorluicaecfeiqlowolrirlwlsecTia-oarseelestefaiell-urtaterishltaohpegneabriritsaysdanalmabrtnehoruioaterqi1dloolmhiwlscvt(eo-dwoaoaeesfils4-CueurotatrseotpegrisieariispyeaastaOnrlimra1tslnteotrqii1dillvgRmlhrvneeit(eo9idVaweoaicses4nCuneueotTeeogss7briiIsypeaataDoOdriswr-pc1lrteoiiiPallcvmgRlrrevnteseia-l9iaVaeiecseeonrnhna1tCtettTeppgss7nabIihierysfba9deoDvdRswc-pceoatreuoenPacm)areootsa-lacmreleolrlnhma1tCtttnutpwprrotainaqihierestefabii9devRcusoeeonb(atyueuoauend)tdE)aiooc.lcsncmrootlsllsmatQetnutfwrrlotbailqgterTofrtealeiisuvcusorenabr(iAiyurroaudeh)tdtreEoiiouieedtct.lsncro)oytsshasQeepoufmftlaclbelgtroTfraselheuvcoorksroariAaidrtrpcrehitrecoioeuieedthetrcmfr)5yhsahswotepoumpftlacoesiedaedtadreshenmoorksolaaatmndetmpecrdiamceihtenrcmrsfc5sehtsaeboweatttpoesietediaeeidtedrompniexonmTclnaantmecmedkciamtecslairdtrhnrtewccsreiietaebeastcnttiaeeaeoiiogeie.estaomponiauxoTcnacnndiacornklncgtsclsanrdrrhttrTgaatetwcreiriertaseitcnttiiaeiooannehoibaogvi.eeistnaooaucainacdiandddonnneerynlngssttffnlrttrTgaatrereiitiioonnehbavienoocaindddnnneeysttffl

KeywKeoyrdwso:rSdAsR: S-ACRoSV--C2o,Vre-2a,l-rteimal-etiRmTe-PRCTR-,PeCxRt,eernxtaelrqnualalqituyaalistsyeasssmeessnmt ent
CorrCeosprroenspdoinngdainugthaourt:hdoorn: _dcouns_tcoumst@[email protected]

238

O4-ก5ารกตารรวตจรววเิ จควรเิาคะรหาคะวหาคมวแารมงแขรองงขอtrงastrtausztuumzuamb ambomnocnlocnlaolnaanltaibnotidbyodโดyยโวดธิ ยี วcธิeีlcl-eblal-sbeadseadntai-nptrio-plirfoelriafetiroantion
PotPeontceyncteysteosft torfastrtausztuumzuamb ambomnocnlocnlaolnaanltaibnotidbyodbyy bcyelcl-eblal-sbeadseadntai-nptrio-plirfoelriafetiroantion

สมปสอมงปทองรัพทยรสัพุทยธสิภุทาธสภิ นา* สจนิร* เดจิรชเดปชจ ฉปิมจ ฉสมิายสวารยฬุ วรจุฬดรู จกดติ ูรตกนิ ติ นั ตทนิ ันสทภุ าสพภุ ราพภรมู ิอภมูมรอิ มร
SomSpoomnpgoSnagpSsuapttshuipttahsi*p,aJsi*ra, dJieraj dPeajtcPhaitmch, iSma,iwSariwulaJruadl oJaodnokoitntikniattnin, aSnu,pSauppoarnpoPrhnuPmhiuamioarmnorn

สถาสบถนั าชบีวนัวตัชถวี วุ ัตกถรุมกวทิรมยวาทิศยาสาศตารสกตารแกพารทแยพ ทย

InstitInustetitoufteBiofloBgioiclaolgPicraoldPurcotds,uDctesp, aDretmpaerntmt oefntMoefdMicaeldSiccaiel nSceiesnces

บทคบัดทยคอ ัดยอ
TraTstruasztuumzuamb aเปbนเปmนomnoocnlocnlaolnaanltaibnotidbyodทy่ีใชทรี่ใักชษราักโษรคาโมระคเมร็ะงเตร็งาเนตมานอมอกอฤอทกธฤ์ิโทดธย์ิโกดายรกจาับรกจับกHับERH2ERre2creepcteoprtor
บนผบิวนเผซิวลเลซมละลเมร็ะง เทร็งําใทหําเกใหิดเกกาิดรกยาับรย้ังบกยา้ังรกเจารเิญจเรติญิบเโตติบขโอตงขเอซลงเลซมละลเมระ็ง เกร็งารกวาิเครวริเาคะรหาคะวหาคมวแารมงแเปรงนเวปิธนีหวนิธึ่งีหทนี่ใึ่งชทในี่ใชกใานรกคาวรบคควุมบคุม
คณุ คภุณาพภยาาพแยสาดแงสใดหงเ หใหน็ เกหา็นรกอาอรกอฤอทกธฤ์ิขทอธงิข์ ยอางเยนาื่อเงนจ่อื างกจยาังกไยมงัม ไีวมิธมวี วีิเคิธวีริเาคะรหาใะนหตใํานรตาํายราาสยาากสลากลารกศาึกรษศาึกนษี้จาึงนไี้จดึงพไัฒดพนัฒาวนิธาีววิเคิธีวริเาคะรหา ะห
คาคควาาคมวแารมงแโดรงยโวดิธยี cวeิธีllc-eblal-sbeadseadntai-nptrio-plirfoelriafetiroantioโnดยโวดัดยคววัดาคมวสาามมสาารมถาใรนถกใานรกยาับรยั้งบกยา้ังรกแาบรงแตบัวงขตอัวงขเอซลงเลซ ลBลT-B4T7-447ต4ามตาม
ระดรับะคดวับาคมวเาขมมเขนมขอนงขยอางเยปารเียปบรเียทบียเบทกียับสกาับรสมาารตมราฐตารนฐผาลนกผาลรกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถอูกงตขอองงขวอิธงี วพิธบี พวาบเวฉาพเาฉะพาtrะasttruasztuumzuamb ab
เทาเนท้ันาสนา้ันมสาารมถายรับถยั้งบกยา้ังรกแาบรงแตบัวงขตอัวงขเอซลงเลซโลดลยโมดีคยวมาีคมวแามมนแขมอนงขวอิธงีอวยิธูใีอนยชูใวนงช8ว0ง-8102-51%25%มีควมาีคมวเาทมี่ยเงทข่ียองงขกอางรกวาิเครวริเาคะรหาใะนหกใานรการ
ทดสทอดบสภอาบยภใานยวใันนเวดันียเวดโียดวยโผดูวยิเผคูวรเิาคะรหาคะนหเค ดนยี เวดแยี ลวะแกลาะรกทาดรสทอดบสตอาบงตวานั งโวดันยโผดูวยิเผคูวรเิาคะรหา ะ2หค 2นคอนยูใอนยเกูในณเกฑณกําฑหกนําดหนมดีคามีค%า %GCVGCV
เทาเกทับาก9ับ.769.7แ6ละแล7ะ.867.8ต6ามตลาาํ มดลับําดมับีควมาีคมวเาปมนเเปสนนเตสรนงตโดรงยโมดีคยามีคr2าเทr2าเกทับาก0ับ.9905.99แ5ละแชลวะงชกวางรกทาดรสทอดบสทอี่ใบหทผ่ีใลหเผปลนเเปสนนเตสรนงตทร่ีมงีที่มี
ควาคมวแามมนแแมลนะแคลวะาคมวเาทม่ียเงทผ่ียางนผเากนณเกฑณอยฑูใอนยชูใวนงชeวxงpeexcptecdteredlaretilvaetivpeotpeontceynทcyี่ 5ท0่ี-5105-01%50แ%ละแเลมะื่อเทมด่ือสทอดบสคอวบาคมวคางมทคนงขทอนงของ
วิธีโวดิธยีโเดปยลเี่ยปนลี่ยpนaspsagsseagenumnubmerbขeอrงขเอซงลเลซ ลพลบ วพาบไวมาแไตมกแตตากงตกาันงอกยันาองยมาีนงัยมสีนําัยคสัญําคทัญางทสาถงิตสิทถ่ีริตะิทดี่รับะคดวับาคมวเาชม่ือเมช่ัน่ือม9่ัน5%95จ%ากจาก
ขอมขลู อทมงั้ ลู หทมัง้ ดหมแดสดแงสใดหงเหให็นเวหา ็นกวาารกวาิเครวรเิาคะรหาคะาหคควาาคมวแารมงแดรวงยดววิธยี cวeิธีllc-eblal-sbeadseadntai-nptrio-plirfoelriafetiroantioโดnยโใดชยเซใชลเลซ ลBลT-B4T7-447ม4ีควมาีคมวาม
เหมเาหะมสามะแสลมะแสลาะมสาารมถานราํ ถมนาําใมชาเ ปใชน เวปิธนมี วาิธตมี ราฐตารนฐทาานงทหาองงหปอฏงบิปัตฏกิบาตั รกิ ไดาร ได
คําสคําาํคสัญาํ :คtัญra:struazsutumzaubm, aคbา,คควา มคแวารมง,แโรมงโ,นโโมคโลนนโคอลลนแอลนแตออิ นดต,ี อิcดe,ีllc-bealls-ebdasaendtia-pnrtoi-lpifreorlaifteiorantion
AbsAtbrasctrtact
TraTstruasztuumzuamb aisbaismaomnoocnlocnlaolnaanltaibnotidbyoduyseudsetod troeatrtebartebarsetacsatnccaenrc. eItr.bIitnbdisndtos thoethHeERH2ERre2creepcteoprtor
on othnethsuerfsaucrefacoef coafnccaenrcceerllcse,lrles,sureltsiunlgtining tihnethinehinbhitibointioonf tohfethgerogwrtohwothf coafnccaenrc. ePro. tPeontceynacynaalnysailsysisisoisneone
of tohfethmeemtheotdhsoudseudsetod ctonctoronltrdorludgruqguaqluitaylidtyemdeomnsotnrasttirnagtinthgethaectaiocntionf tohfethderudgr.uBge.cBaeucsaeuosef noof naonaalnysailsysis
memtheotdhoind tinhethpehaprhmaarmcoapcooepioa,eitah,isthsitsusdtyu,dtyh,etrheeforerefo, rdee, vdeelvoepleodpeadmaemtheotdhofodrfaonr aalnyzailnygzinitgs iptsotpeontceyncbyy by
cellc-eblal-sbeadseadntai-nptrio-plirfoelriafetiroanti.oTnh. eThinehinbhitibointioonf oBTf -B4T7-447c4ellcepllroplirfoelriafetiroantiownaswamsemaseuaresudreadccaocrcdoinrdgintog tohethe
drudgrucgonccoenncteranttiroantiolenvleelvseclos mcopmarpeadretdo tohethsetanstdaanrdasrdubssutbanstcaen.cTeh. eThmeemtheotdhovdalivdaaltidioantiorensureltssulsthsoswheodwed
thathoatnloyntlryasttruasztuumzuamb awbaswabs laebtloe tinohinbhitibcietllceplrloplirfoelriafetiroanti.oTnh. eThaeccaucrcaucyracwyaswians tinhethraenrgaengoef 8o0f -8102-51%25. %.
TheThperepcriseiocinsioonf titohnhfeetthchaerenitceaarlniytaseailrwsyiasiwtihwsitihw%thiintGh%oCinnVGeoCo-ndVfea9o-yd.f7at69ey.s7at6niendsagtni7nbd.g8y67ba,.8yrs6eia,nsprgseleienscpgtaleivenceatalilvyny.esaltTlyyha.sentTdhlaienndedlifianfdreeitirfayefreniwtrtyeitdnhwatiyrtd2hatoeyrf2s0toie.nf9sg90ti5.nb9g9ya5nbtdwyanoatdwoa
anaalnysatlsyswtserweeirne
linelianreitayriteysteisntteinrvtealrvoafl othfethaeccaucrcaucyracayndanpdrepcriseiocinsiownaswains tinhetheexpeexcptecdterdelaretilvaetivpeotpeontceyncraynrgaengoef o50f -50-
1501%50. %W.hWenhetenstiensgtinthgethroebruosbtunsetsnseossf tohfethmeemtheotdhobdy bcyhacnhgainginthgethcellceplal spsagsseagneumnubmerb, ethr,etrheewreaswnaso no
statsitsatitcisatlilcyallsyignsifgicnaifnictandtiffdeirfefenrceencaet at 9a5%95c%oncfoidnefindceenclevleelv. eItl. wItaswasshoswhnowtnhathatht ethceellc-eblal-sbeadseadntai-nti-
proplirfoelriafetiroantiomnemtheotdhoindpinotpeontceyntceysteusstinugsinBgT-B4T7-447c4ellcsewllsaswapsparpopprroiaptreiaatendancdouclodublde bueseudseads asstaanstdaanrdard
labloarbaotorarytomryemtheotdh.od.
KeyKweoyrwdos:rdtrsa:struazsutumzaubm, apbo,tepnoctey,nmcyo, nmoocnlooncalol naanltiabnotdibyo, dcey,llc-bealls-ebdasaendtia-pnrtoi-lpifreorlaifteiorantion
CorCreosrpreosnpdoingdianugthauotrh: soorm: [email protected]@sdcm.msca.iml.gaoil.t.gho.th

239

O4-ก6ารกพาัฒรพนัฒาแนลาะแทลดะสทอดบสคอวบาคมวใาชมไ ใดชขไอดงขวอิธงที วดิธสที อดบสสอาบรสฟาโ รพฟรโ นพลิ รแนลลิ ะแเลมะตเามโตบาไโลบตไตลกตคตากงคในางไใขนแ ไลขะแ ผลละติ ผภลณัติ ภฑณั  ฑ
MeMtheotdhoddevdeelvoeplmopemnteanntdanvdalvidaalitdioantiofonrftohrethdeetdeermteirnmaitnioantioonf foipf rfoipnriol nainldanitds imtsemtaebtoalbitoelirtesrideusiedsues

in einggesgagnsdanpdropdruocdtuscts
วีรววุฒีริววุฒทิ ิยวาิทนยนั าทน*ันทธร*ณธศิรณวริศ ไวชรย ไมชงยคมลงคล

WeeWraeweuratwWuitttWayitatnaaynan*,aTnh*,oTrahnoirtaCnhitaCimhaoinmgokonlgkol
สาํ นสกั ําคนณุ ักภคาุณพภแาลพะแคลวะามคปวาลมอปดลภอยั ดอภายัหอาราหการรมกวทิรมยวาทิศยาสาศตารสก ตารแกพารทแยพ ทย

BureBaureoafuQoufalQituyaalnitdy aSnadfetSyafoeftyFooofdF,oDoedp, aDretmpaerntmt oefnMt oefdMicaeldSiccaiel nSceiesnces

บทคบัดทยคอ ัดยอ
ฟโพฟรโนพลิ รเนปลิ น เสปานรสกาํารจกดั ําแจมัดลแงมเมลื่องเสมล่ือาสยลตาัวยใตหัวสใาหรสเมารตเามโตบาไโลบตไทลี่มตีพทิษ่ีมทีพําิษลทาํายลราะยบรบะปบรบะปสราะทสราุนทแรรุนงแปรงระปเทระศเไททศยไอทนยุญอนาตุญาต
ใหใชใหในใชพใ ืชนแพตชื ห แาตมหใาชมก ใับชสก ัตับวสทตั ี่เวปทน่ีเอปานหอาารหใานรปในพป.ศ พ.2.ศ56.2056พ0บไพขบทไี่ผขลทิตี่ผใลนิตสใหนภสาหพภยาุโพรยปุโปรนปเปปนอเนปสอานรสfาipรrfoipnriol nสiรlาสงรคาวงาคมววาิตมกวิตก
แกผแบู กรผิโบูภรคโิ ไภทคยไทจยงึ ตจอ งึ งตกอางรกวาธิ รีเพวธิื่อเี ใพช่ือสใําชหสรําับหตรรับวตจรสวอจบสกอาบรกตากรคตากงคขาองงขสอางรสfาipรrfoipnriol nในilไใขนแไลขะแผลละิตผภลัณิตภฑัณท่ีจฑําทห่ีจนําาหยนใานยปใรนะปเทระศเทศ
ไทยไทไดยพไฒัดพนัฒากนาารกสากรดั สจกาดั กจวาิธกี EวNิธี E1N56165266Q2uEQCuhEECRhSERตSรวตจรววัดจดววดั ยดเวทยคเนทคิ คนmคิ umltiuplteiprleearcetiaocntiomnomniotonritnogriจnาgกจเคากรเือ่ คงรG่อื งC-GC-
MS/MMSS/MคSํานควําณนผวณลดผวลยดวmยamtriaxtmrixamtchatecdhecdalicbarlaibtiroantiocnurcvuervผeลกผาลรกทาดรสทอดบสคอวบาคมวใาชมไดใชขไอดงขวอิธงีทวดิธสีทอดบสอfiบprfoipnriol nแiลlะแเลมะตเามตา
โบไโลบตไ ล2ตช 2นิดชน(fิดip(rfoipnriol-ndiel-sduelfsiunlyflin, yfli,prfoipnriol-nsuill-fsounlfeo)neใน) ไใขนไกไขแไลกะแไลขะเปไขดเปพดบวพาบควาาคLOา DLOแDละแลLะOQLOQเปนเป0น.002.00แ2ละและ
0.005.00m5g/mkg/ตkาgมตลาํามดลับําดกบั ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวแามมน แกมบั นตกวับอตยวั าองยทาี่เงตทิมเ่ีสตาิมรสทาร่ี ระทดร่ี บั ะด0บั.005.0,005.0, 50.0แ5ละแล0ะ.10m.1g/mkg/ใkหg rใeหc roevceorvyeอryยู อยู
ระหรวะาหงว9า2ง.9-21.91-11.61%1.6โ%ดยโมดีคยวมาีคมวเาทมี่ยเงทแี่ยสงดแงสดดวงยดวRยSDRSนDอยนกอวยาก8ว.า628%.62ก%ารกปารระปมราะณมคาณาคควาาคมวไามมแไนมนแอนน ขออนงขกอางรกวาัดรใวหัดคใาหคา
นอยนกอวยาก2วา0%20ม%ีชวมงีชกวางรกวาิเครวริเาคะรหาอะยหูรอะยหูรวะาหงว0า.ง005.0-05.5-0m.5g/mkg/kอgยูใอนยเกูในณเกฑณยอฑมยรอับมรเปับนเวปิธนีทวี่มิธีคทวี่มาีคมวไาวมแไวมนแยมํานเยชํื่าอเถชือื่อไถดือ ได
เหมเาหะมสาาํ ะหสรําบั หใรชบั ใ นใชหใอนงหปอ ฏงิบปัตฏกิบาัตริกเามร่ือเใมช่ือวใิธชีนว้ีติธรีนว้ีตจรสวอจบสไอขบแไลขะแผลละิตผภลัณิตภฑัณจําฑนจวํานนว6น6 6ต6ัวอตยัวาองยทา่ีเงกท็บ่ีเจกา็บกจการกุงกเทรุงพเมทหพามนหคารนแคลระและ
ปริมปณริมฑณลใฑนลปใน2ป562456ผ4ลไผมลพไบมกพาบรกตากรคตากงคขาองงขสอางรสfาiรprfoipnriol niแl ละแเลมะตเามโตบาไโลบตไใลนตทใุกนตทัวุกอตยัวาองยจางากจผาลกดผังลกดลังากวลนาี้บวงนชี้บี้วงาชวี้วิธาีทว่ี ิธีท่ี
พฒั พนัฒาขน้ึนาสขา้นึ มสาารมถานรําถไนปําใไชปส ใาํ ชหสราํ ับหกราบั รกเฝาารรเฝะาวรงั ะกวางัรกตากรคตากงคตาอ งไตปอไป

คาํ สคําาํคสัญาํ :คฟัญโ:พฟรนโ พลิ ร, นไขลิ , GไขC,-MGCS-/MS/,MQSu,EQCuhECRhSE, RสSาํ ร, วสจําตรวิดจตตาิดมตาม

AbsAtbrasctrtact
FiprFoipnriol nisilains ainseincsteiccidtiecidwehowsheosdeegdraedgraatdioantiopnropdruocdtuscatrseahreighliyghnlyeunreoutoroxticoxfiocrfhour mhuamnsa.nTsh. aTilhaanildand
apparpopvreosvfeipsrfoipnriol nfoilrfpolrapnltapnrtopterocteiocntiobnutbnuottnaost asveatveeritnearrinyadryrudg.ruEgu.rEoupreoapneafinprfoipnriol ncoilnctoanmtainmatineadtedggesgigns in
2012701h7ashagsengeernaeteradtecdonccoenrcnesrnins iTnhaTihacioncsounmsuemrs.erTs.huTsh,uas,n aannaalnytaiclyatlicaml emtheotdhoids riseqrueiqreudirefdorfothr ethe
inveinsvtiegsattiigoantioonf othfethfieprfoipnriol nreilsirdeusiedsueins cinomcommemrceiarlciziaeldizeedggegagndanedggegpgropdruocdtuscitns TinhaTilhaanilda.nFdi.prFoipnriol nwilaswas
exteraxcttreacdtebdy bay daevdeelovepleodpepdropcreodcuerdeurbeasbeadseodn oEnN1E5N6165266Q2uEQCuhEECRhSE,RSd,etdeectecdtebdy bmyumltiuplteiplrearcetiaocntion
momniotonritnogritnegcthencihqnuieqsuiensGinC-GMCS-/MMSS/ManSdanqduaqnutaifnietdifiebdy bmyamtriax-tmrixa-mtchatecdhecdalicbarlaibtiroantiocnurcvuer.vTeh.eThvealivdaaltidioantioonf of
thethmeemtheotdhotod dtoetdeectefciptrfoipnriol nanildantwdotwmoemtaebtoalbitoelsi,tefisp,rfoipnriol-ndiel-sduelfsiunlyflin, aynl,danfidprfoipnriol-nsuill-fsounlfeo,nine,cinhickheicnkeandand
ducdkucekggesggshs oswheodwetdhathathtethLeODLOaDndantdhethLeOQLOwQerweer0e.002.00a2ndan0d.005.00m5g/mkg,/krge,spreescpteivcetliyv.elSya. tSisafaticstfoacrytory
recroevceorvieesriweserweeorebtoabinteadineindtihnethraenrgaenogef 9o2f.9-21.91-11.61%1.6i%n sipniksepdikesadmsapmlepslaets 0a.t005.0,005.0, 50,.0a5n,dan0d.10m.1g/mkg/wkgithwith
RSDRSloDwleorwtehratnha8n.628%.62. %Th.eThuencuenrctaeirnttayinvtayluvaelsuweserweelroewleorwtehratnha2n0%20a%ndanthdethmeemtheotdhowdorwkoinrgkirnagnrgaensgweserweere
betbweetewnee0n.005.0-05.5-0m.5g/mkg/akngdanwderweeareccaecpcteapbtlaeb. lTeh.isThmisemtheotdhowdaswsaesnsseitnivseit,ivper,epcriseec,isre,liraeblliaeb, laen,dansduitsaubitlaeble
forfuosreusine tihnethlaebloarbaotoraryto. rTyh. eThvealivdaaltideadtemdemtheotdhowdaswfausrtfhuertrhaepr palpiepdliefodrftohrethaenaalnysailsysoisf 6o6f 6e6ggeaggndanedggegg
propdruocdtuscatmsapmlepslceoslcleocltlecdtefrdomfroBmanBgaknogkkoMkeMtroeptroolpitoalnitaRnegRioengioinn 2in02210.2T1h. eThresureltsuslhtoswheodwendo ndoetdeecteabctlaeble
fiprfoipnriol nreilsirdeusiedsueins ainyansaymsapmleps.leOs.veOrvaellrarellsureltssulitnsdincadtiecadtetdhathtahtethdeesdcerisbceridbemdemtheotdhowdouwlodublde baeppalpiepdlied
forfdoertdeecteincgtitnhgethfieprfoipnriol nanildanitds mitsemtaebtoalbitoelirteesirdeusiedsuienstihnethfuetufuretu. re.

KeyKweoyrwdos:rdfips:rofinpirlo, neiglg, se,gGgsC,-MGCS-/MS/,MQSu,EQCuhECRhSE, RmSo, nmitonrintogring
CorCreosrpreosnpdoingdianugthauotrh: wore:[email protected]@sdcm.msca.iml.gaoi.lt.gho.th

240

O4ก-7ารพกาฒั รนพาฒั เทนคานเทิคคrนeิคverersveertsreantsracrnipsctrioipnt-iloono-plo-mope-dmiaetdeidatiesdotihsoertmhearlmaaml palmifipclaifticoanti(oRnT-(LRATM-LPA)MP)
สําหสรําบั หกราับรตกราวรตจรหวาจเชหือ้ าเSชA้ือRSSA-CRoSV-C-2oV-2

DevDeelovpemloepnmteonftroefverersveertsreantsracrnipsctrioipnt-iloono-plo-mope-dmiaetdeidatiesdotihsoertmhearlmaaml palmifipclaifticoanti(oRnT-(LRATM-LPA)MP)
for fSoArRSSA-CRoSV-C-2oVd-e2tdecetieocntion

วWิพipฒั hวWaนิพitp ัฒกKhlลaนatา1y สกยKuถlลุทtaา11า1,ธyNบสยJu1aันถatุทtวiจnา1o1จิ,ธบNณnisยัJ1aันaatlวศิ rวiจnoิทIanริจณinยssายัRataาilวศิutrศฤuิทIadnรtาดยseeาสRtอีาieoตutศฤuเafรdนtาดnHสeeสกeeีอาeoตakธสเaflรsานtินnHสihรnกee,า1ณ*a2*kธส1Mlสsา,tินเiheุขรnBบ,d1ณ,*e2*2iญc1Mสn,aเeขุจjําlBบadน,Sวew2iญcักรnสiaaeวรจjาํlnnaชิณนSวcwาcPeักรกiasehวรเาnnพTeิชณรcetาวชPescกิทshuhรเาnพTยekสรiesาtcวชขุ sciศarทิuhรศliา2nยkสO,สริ isาcfุขSติ2ifศarioรcศliโา2eกpสO,สิร,าafSภติ2DfรioรceSแาโeกpprสพ,iaาศasภDทrรutรeSยmแาnสีprพgeiaกศังsnnทruรขtรgยmมnงสีaoวgeาmfกงั ทิnnมMรขt1gยม1e,งaoาวdาPmfพศิทiมcaMาา1aยy1สe,lยาudตPSพศุicรaภBาiาaกeyhสกัlยnาuaตScรดุ kcรeภBแนีidกsehพกัenาวaทcรดeนkeยแnีนd1sพueวแทaeนnลยn11ะu,แคaenลณt1ะa,ะคleณt aะl
บทคบดั ทยคอัดยอ

เช้ือ เSชA้ือRSA-CRoSV-C-2oVก-อ2ใหกอเกใิดหโเรกคิดโครวคิดโค-1ว9ิด-ซ1ึ่ง9เปซน่ึงเโปรคนอโรุบคัตอิใุบหัตมิใทห่ีมมีผทูตี่มิดีผเชูต้ือิดแเชลื้อะแเสลียะชเสีวียิตชเปีวินตเจปํานจวํานนมวานกมวาิธกีมวาิธตีมรฐาตานรฐาน
ทางหทอางหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตรเิกพา่ือรวเพิน่ือิจวฉินัยิจโรฉคัยคโรือคกคาือรตกราวรตจหรวาจสหาราพสาันรธพุกันรรธมุกรRรNมARNขAองขไวอรงัสไโวดรยัสเโทดคยนเทิคคrนeิคalr-etiaml-etimReT-PRCTR-PCในRส่ิงในสสงิ่งสง
ตรวตจรจวาจกจราะกบรบะทบาบงทเดาินงเหดาินยหใจายมใีจขอมจีขําอกจัดําคกือัดตคอืองตใชอเงคใชรื่อเคงรtื่อhงertmheorcmycolceyrclerที่มีรทาี่มคีราาสคูงาทสํูางใทหําไมใหสไามมสาารมถาใชรถงาใชนงใานนใน
หองหปอฏงิบปัตฏิกิบาัตรทิกาั่วรไปทไั่วดไป LไAดM LPAMเปPนเปทนคนเทิคคกนาิครเกพาิ่มรเปพริ่มิมปาณริมสาาณรพสาันรธพุกันรรธมุกรทร่ีอมุณทหี่อภุณูมหิเดภียูมวิเดใียชวระใชยระะเวยละาเสวล้ันาแสลั้นะแสลาะมสาราถมเาตริมถเติม
สารสhาyรdhroyxdyrnoaxpynhathpohlthbolul eblเuพe่ือดเพูกื่อาดรเูกปาลร่ียเปนลสี่ยีขนอสงีขปอฏงิกปิรฏิยิกาิรทิยําใหทอําใาหนอผาลนไดผงลาไยดดงาวยดตวายเปตลาาเปวลัตาถวุปัตรถะุปสรงคะสขงอคงขกอารงศกึการษศาึกษา
เพื่อพเพัฒื่อนพาัฒเทนคานเทิคคRนTิค-LRATM-LPAMสPําหสรําับหกราับรตการรวตจหรวาจเชหื้อาเSชAื้อRSA-CRoSV-C-2oVโด-2ยอโดอยกอแอบกบแไบพบรเไมพอรรเม แอลระ แทลดะสทอดบสคอวบาคมวจาํ มเพจาํ ะเพกาับะกับ
ลําดลับาํสดาับรพสานั รธพกุ ันรรธมกุ ขรรอมงเขชอือ้ งเแชลอ้ื ะแปลฏะกิ ปิรฏยิ ิกาขริ าิยมาขตาอ มจตุลอนิ จทลุ รนิยี ทอรื่นยี ในอ ่ืนฐาในฐขาอ นมขูลอGมlูลobGalol bInailtiaIntitvieatiovne SohnaSrihnagrAinvgiaAnviIannfluInefnluzeanza
DataDa(tGaIS(AGIDIS)AแIDล)ะแNลaะtiNoantaiol nCaelnCterntfeor fBoior tBeicohtencohlongoyloIgnyfoIrnmfoartmioantio(NnCB(NI)CจBาI)กจนา้ันกทนดั้นสทอดบสสอภบาสวภะทาวี่เหะทมาี่เหะมสามะขสอมงของ
ปฏกิ ปิรฏยิ ิการิ แิยลาะแหลาะปหริมาปาณริมขาัน้ ณตขาํ่ ้นัสตดุ ่ําขสอุดงเขชอ้ืองทเช่ีตอื้ รทวจีต่ พรวบจไพดบผไลดก ผาลรศกกึารษศาึกไษดาไ พไดรเไมพอรรเ มใ นอตราํในแตหํานแง หOนRง FO8RทFี่ม8คี ทวีม่ามีคจวาํ มเพจาําะเพกบัาะลกาํ ับดลบั ําดับ
สารสพาันรธพุกันรธรุกมรขรอมงขเชอื้องเSชAื้อRSA-CRoSV-C-2oVใ-น2ฐใานฐขาอนมขูลอมมาูลกมกาวกากรอวายรลอะย9ล8ะ แ9ล8ะแไมละพไบมปพฏบิกปิรฏิยิกาิรขิยาามขตาอมจตุลอินจทุลรินียทอรื่นียอสื่นภาสวภะาทวี่ ะที่
เหมาเหะมสมาะคสือม6ค0อื อ6ง0ศาอเงซศลาเซียลสเซเยี ปสน เวปลนาเว1ลาชัว่ 1โมชง่วั โแมลงะแปลระิมปาณริมขา้ันณตขา่ํ ้นัสตุด่ําขสอุดงเขชอ้อื งทเชต่ี ื้อรทวจต่ี พรวบจไพดคบอืได2ค6ือ.0216.c0o1pcieospตieอsปตฏอิกปิรฏิยิกาิริยา
เทคนเทคิ คRนTคิ -LRATM-LPAMท่ีพPฒั ทนีพ่ าฒั ขน้ึ านขานึ้จนะใาชจไะดใชตไอดง ทตอาํ กงทาราํ ปกราระปเมรินะกเมบั นิ สกิง่ ับสงสตงิ่ รสวงจตเรพวอ่ืจกเพา่อืรใกชาต รรใชวจต วรินวจิ วฉนิยั ิจตฉอยัไปตอ ไป

คาํ สําคคําญั สํา: คอัญาร:ทอี-าแรลทมี-ปแ,ลซมาปร,สซ-โาครวส ี-2โค, วโคี-2ว,ิดโ-ค1ว9ิด-19

AbsAtrbascttract
SARSA-CRoSV-C-2oVis-2aiscuaascautaivseataigvenatgeonft CoOf VCIDO-V1I9D,-1a9n, eanmermginegrgidnigsedaiseatsheatthaactcoauccnotsunfotsr fnourmnbuemrsbeorfs of
infeicntfeedctaenddadnedadepaedrspoenrs.onRse.aRl-etiaml-etimRTe-PRCTR-PiCsRaistansdtanrddalardbolarabtoorraytomryetmhoedthionddiinagdnioagsnisobsiassebdasoend tohnethe
detedcettieocntiofnvoirfalviRraNlARNinAreinsprierasptoirraytosrpyecspimeceinms.enIts.lIitms iltiamtiiotantiiosnthisetrheequreirqeumirenmteonfttohfertmheorcmycolceyrcwlehricwhhicsh is
costcloy.stlTyh.eTrehfeorreef,orteh,ethmeetmhoedthocdanncaontnboet bperfpoermrfoerdmeind ginengeeranlerlalbolarabtoorraietos.rieLsA.MLPAMisP aisnaucnleuicleaicidacid
isothiseortmhearlmaaml palmifipcalitfiocantitohnatthcatncraunnrautncaotncstoannstatnetmtpeemrapteurraetuarnedagnidvegirveesurletsuilntsainshaosrthotirmt eti.mTeh.eTehaesyeasy
detedcettieocnticoonucldoubled pberfpoermrfoerdmbeyd abdydaindgdihnygdhroyxdyrnoaxpynhathpohlthbolul eblaunedaonbdsoerbvseedrvtehdetchoelocroclohranchgeanbgye nbaykendaked
eyees.yeTsh.eTohbejeocbtjievectiovfetohfetshteudsytuwdyaswtaos dtoevdeelovpelothpetRhTe-LRATM-LPAMasPsaayssfaoyr ftohretdhetedcettieocntiofnSoAfRSA-CRoSV-C-2o.VA-2. A
set soeftporifmperirms esprsecspifiecctifoicOtoRFO8RoFf8SoAfRSA-CRoSV-C-2oVw-2aswdaesvdeelovpeelodp. eSdp.eScpifieccitiyficaitnydacnrdoscsr-oressa-crteivaicttyivwiteyrwe einresilnicsoilico
anaalynzaeldyzebdy ablyignailniggnianlgl palrlimperirms ecrosmcpoamrepdaretod steoquseqnucenscoefs SoAfRSA-CRoSV-C-2oVin-2 GinlobGalol bInailtiaIntitvieatioven oSnhaSrihnagring
AviaAnviaInfluInefnluzeanzDaataD(aGtIaS(AGIDIS)AaInDd)anodtheorthreerlarteldatemdicmroiocrgoaonrigsamnsismins NinatiNoantaiol nCael nCterntfeorr fBoirotBeicohtencohlongoylogy
InfoIrnmfoartmioanti(oNnCB(NI)CdBaI)tadbaatasebsa.seTsh.eTrheesurletsuslhtsowsheodwtehdatthtahtetdhesidgenseidgnperdimperirms ewresrwe esrpeecspifieccitfoicStAoRSA-CRoSV-C-2oV-2
at 9a8t%98m%atmchaitncghianngdanod cnrooscsr-oressa-crteivaicttyivwityaswfoasunfodu. nTdh.eTohpetiompitziemdizceodncdoitniodnitiwonaswaats6a0tºC60fºoCr 1fohr 1anhdatnhdethe
limiltimofitdoeftedcettieocntifoonr SfoArRSA-CRoSV-C-2oVw-2aswaassloaswloaws 2a6s.0216.c0o1pcieosppieesrprearcrteioacnt.ioTnh.isTRhTis-LRATM-LPAMshPoswheodwperdompriosem. ise.
TheThneexnt esxttepsteisp tios teovaleuvaatleuatheisthnisewnleywdlyevdeelovpeelodpeRdT-LRATM-LPAMfoPr fSoAr RSA-CRoSV-C-2oVd-2etedcettieocntioin cinlinicclainlical
specspimeecinms.ens.

KeywKoerydwso:rRdTs-:LRATM-LPA, MSAPR,SS-ACRoSV--C2o, VC-O2,VCIDO-1V9ID-19
CorrCeosprroenspdoinngdainugthaourt:hboern: [email protected]@sdc.mmsacil.m.goa.itl.hgo.th

241



บทคดั ยอ หองท่ี

04Abstract Room

โ ป ส เ ต อ ร

สาขา Medical Science Symposium

P4-ค1ณุ ภคาุณพภนา้าํ พเสนยี้ําจเสายีกจโรางกพโรยงาพบยาาลบในาลเขในตเสขขุ ตภสาขุ พภทาี่ พ3ทพ่ี 3.ศพ. 2.ศ5.6225-26526-23563
QuaQliutyaloitfy hoofshpoitsaplitwaal swteawstaetweratienrtihnethHe aHltehalstehrvsiecreviacreear3e,ay3e,ayrsea2r0s1290-21092-20020
ณฐั พณรัฐคพลรา คยลคาลยงึ ค*ลอึงน*สุ อรนณุส รดณิษฐดสษิ วฐรสรควร โรชคต ิกโชาตอกิ นุ าใอจุนทใพิจยทาิพภยราณภ รวณนิ ิจ วสนิ รจิ ศสริ พิ ศรริ ปพิ อรมปใอยมแใลยะแคลณะะคณะ

NattNapatotranpoKrlynkKlelyuknlge*u,nAgn*u, sAonrunsoDritnsaDwitasnaw, Cahno, CtikhaotAikuancAhuanic, hTahi,pTphaiypappaoyranpoVrinisVsionrinss,oSrinri,pSoirnipoPronmPyoami, yeati,alet al
ศนู ยวศทินู ยาวศทิ ายสาตศรากสาตรรแก พาทรแยพท ท่ี 3ยทนี่ค3รสนวครรรสคว รกรรคม วกิทรยมาวศิทายสาตศราก สาตรรแก พาทรแยพ ทย

RegioRneaglioMneadl iMcaeldSicaielnScceiesnCceensteCre3ntNerak3hNoankShaownaSna,wDaenp,aDrtempeanrttmoefnMt eodf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบัดทยคอัดยอ
องคอก งาครกอานราอมนัยาโลมกยั จโลดั กกจลัดมุ กโลรคมุ ตโริดคตตอ ิดทต่ีเอกทิดจ่ีเกาิดกจนาํ้ากทน่ีปํ้านทเี่ปนอเนปขออนงขเสอียงจเสาียกจมานกุษมยน ุษซึ่งยน ซ้ํา่ึงเสนีย้ําขเสอียงขโรองงพโรยงาพบยาาลบเปาลนเสปานเหสตาเุ หตุ
หนึ่งหขนอ่งึ ขwอaงtwera-tbeorr-nbeordniesedaiseaแsลeะแเปลนะเแปหนลแงหขลอง ขกอารงกแพารรแก พรระกจราะยจเชา้ือยดเชื้อื้อยดา้ือแยลาะแยลาะปยฏาิชปีวฏนิชะีวตนกะคตากงคาในง ปใ น2ป56 25ถ6ึง2 2ถ5ึง623563
ศูนยศวูนิทยยวาิทศยาาสศตารสกตารกแาพรทแยพทที่ ย3ทไี่ ด3ทไําดกทาํารกเฝาารรเฝะาวรังะควุณังภคุาณพภนา้ําพเสนีย้ําจเสาียกจโรางกพโรยงาพบยาาลบ3า5ลแ3ห5งแจหางกจทาั้งกหทมั้งดหม54ด 5แ4หงแใหนงเขในตเขต
สุขภสาุขพภทา่ี พ3ทจ่ี ํา3นจวํานนว1น431ต4ั3วอตยัวาองยโาดงยโตดรยวตจรววิเคจรวาิเคะรหา ะ1ห1 ร1า1ยรกาายรกพารบวพาบควาาบคีโาอบดีโอคดลีอครลีนอรตีนะกตอะนกหอนนักหนสัการสแาขรวแนขลวอนยลอย
สารสลาะรลลาะยลซาลั ยไฟซลัดไ ฟนดาํ้ ม นันาํ้ แมลันะแไขลมะไนั ขมไนนั โตไนรเโจตนรเรจวนมรโควมลฟิโคอลริฟ แอลระ แฟลคะอฟลคโอคลโิฟคอลริฟมอใรนมตใัวนอตยัวาองหยาลงังหกลาัรงกบาํ รบบัดําไบมัดผไามนผมาานตมราฐตานรฐาน
คิดเปคดินเรปอน ยรลอะย1ล1ะ.01,12.06,.02,61.0.0,,11.0,.01,03.07,.03,71.08,.01,89.0.0, ,91.04,.014แ.ล0ะแ1ล5ะ.015ต.า0มตลาํามดลับําดนับอกนจอากจนาี้ขกอนมี้ขูลอใมนูลปใ น2ป56 25พ62บตพัวบอตยัวาองยาง
หลังหกลารงั กบาํ รบบดั ํามบีเชดั ื้อมจเี ชุล้ือชจพี ุลเชกพีินมเกานิ ตมราฐตานรฐจาํนานจวํานน8วนตัว8อตยัวาองยจาางกจ2า8ก ต2ัว8อตยัวาองยคาิดงเปคิดนเรปอนยรลอะย2ล8ะ.628ส.ว6นสปว น2ป56 235พ63บตพัวบอตยัวาองยาง
หลังหกลาัรงกบาํ รบบัดํามบีเัดช้ือมจีเชุลื้อชจีพุลเชกีพินเมกาินตมราฐตานรฐจาํนานจวํานน7วนตัว7อตยัวาองยจาางกจ7า6ก ต7ัว6อตยัวาองยคาิดงเปคิดนเรปอนยรลอะย9ล.ะ2 9จ.ะ2เหจ็นะเวหา็นมวีแานมวีแโนมวโลนดมลลงดลง
จากจปา ก2ป56 2562แตอแยตาองยไรากง็ตไรากม็ตปา ม2ป56 23563ยังพยบังกพาบรกปานรเปนอเนปเอชนื้อเจชุลื้อชจีพุลใชนีพตใัวนอตยัวาองยหาลงังหกลาังรกบาํารบบัดําเบกัดินเมกาินตมราฐตารนฐจานํานจวํานนว7น 7
โรงพโรยงาพบยาาลบคาลิดเคปิดนเรปอนยรลอะย2ล0ะ.020จ.า0กจสาถกาสนถกาานรกณาขราณงขตานงโตรนงพโรยงาพบยาาลบทาี่พลบทปี่พญบหปาญดหังากดลังากวลคาววรคปวรรับปปรรับุงปแรลุงะแตลระวตจรตวิดจตตาิดมตาม
กระกบรวะนบกวานรกฆา รเชฆื้อา ใเนชอื้ขใ้ันนตขอ้นั นตกอานรกบาํ รบบัดํานบา้ํ ัดเสนีย้ํากเสอ ียนกปอลนอ ปยลลองยสลูสงิ่ สแูสว่ิงดแลวอดมลอเพมื่อเปพร่ือะปเมรินะเปมรินะปสริทะธสิภิทาธพิภใานพกใานรกแากรปแญกหปาญดหังากดลังากวลาว
นอกนจอากจนาี้คกวนร้ีคขวยราขยยผาลยกผาลรกเฝาารรเฝะวา ังรใะนวรงั ะในดรับะปดรับะปเทรศะเทรวศมรทว้ังมเฝทา้งั รเฝะวาังรเะชวือ้ ังดเชอื้ ือ้ ยดาือ้แยลาะแยลาะปยฏาิชปวี ฏนชิ ะวีตนกะคตากงตคอางไตปอ ไป

คําสาํคคาํ ัญสาํ :คคัญุณ:ภคาุณพภนาํ้ เพสนยี ํา้,เนส้าํียเ,สนยี าํ้จเาสกียโจรางกพโยรางบพายลา,บเาขลต,สเขุ ภตาสพขุ ภทา่ี 3พท่ี 3

AbsAtrbascttract
TheThWeorWldorHldeaHltehalOthrgaOnrgizaantizoantio(WnH(WO)HcOla) scsliafisessifiaesgraougprouopf woaftweratceornctoamntianmatiendatewdithwhithumhaunmwanaswteaste
fromfrohmoshpoitsaplsitaals hasoshpoitsapl itwalaswteawstaetweratwerhiwchhicish oisneonoef tohfethseousrcoeusrceosf wofatwera-tbeorr-nbeorndeisedaise,asree,sisretasnistant
micmroibcerosb, eans,danandtiabniotitbiciorteicsidreuseidsu. eIns.thInetfhisecafilscyaelayre2a0r1290t1o92t0o2200, 2th0,etRhegRioengaiolnMael dMiceadlicSaclieSncciensc3esN3akNhaoknhon
SawSaanwcaonncdouncdteudctaedquaaqliutyaleitvyaeluvatliuoantionf hoofshpoitsapliwtaalswteawstaetwerasteinrsthinetHheaHltehalstehrvsiecreviacreear3eaby3 tbeysttiensgti1n4g3143
samspalmesplceosllceocltledctefrdomfro3m5 o35f 5o4f h54oshpoitsaplsit.aAlsl.l Asallmspalmesplweserweeerexaemxianmedinefodr f1o1r p11arapmareatmerest.eIrts.wItaswfaosunfodund
thathtahtethleevelelsveolfs BoOf DB,OcDh,locrhinloer,inteo,tatlotsaelttsletatbleleabsloelisdos,lidtos,tatlotsaulspsuesnpdeenddesodlisdos,lidtos,tatlotdailssdoilsvseodlvesodlisdosl,ids,
sulfsiduelf,idoeil, aonildangrdeagsre,asteo,tatlotaasl naistrongiterong,ecno,licforlmifo,rman,danfedcafel ccaollicforlmiforinmpinre-ptre-attredatesadmspalmesplweserweeoreutoouft of
stansdtaanrdarradngraensgaess oafs 1o1f.01,12.06,.02,61.0.0, ,11.00,.01,03.07,.03,71.08,.01,89.0.0, ,91.04,.01,4a.0n,dan1d5.015%.0, %re,sprescptievcetliyv.eIlny. aInddaitdiodnit,ioin, in
201290, 1th9,etdhaetadasthaoswheodwtehdath8atof82o8f p2r8e-ptre-attredatseadmspalmesplceosnctoainteadinaedhiaghhilgehvelel voeflmoficmroiocrgoaonrgisamnissmats2a8t.628.6
%, w%h, iwlehinle2i0n2200, 270o, f77o6f p7r6e-ptre-attredatseadmspalmesplceosnctoainteadinaedhiaghhilgehvelel voeflmoifcmroiocrgoaonrgisamnsismats9a.2t 9%.2in%dicnadticnagting
thethdeowdnowwanrwdatrrdentdre.nHdo. wHeovweer,vemr,icmroiocrgoaonrgisamniscmonctoamntianmatinoantioinn tihnethpere-ptre-attredatesadmspalmesplexsceexcdeeeddethdethe
stansdtaanrdavrdaluvealuine7inh7oshpoitsaplsita(2ls0.(020%.0) %in)2in02200. 2F0ro. mFrotmhethabeoavbeosvietusaitiuoant,iohno,shpoitsaplsitaslhsosuhldouilmdpirmovperoavnedand
monmitoonritohretdhiesindfiesicntfieocntiopnrocperossceinssthinetwheaswteawstaetweratererattrmeaetnmtebnetfobreeforreeleraeslienagsintginitointthoetehneveirnovnimroennmtefnotr for
asseassiensgsintghetheeffeecftfievcetniveesnsesosf osof lvsionlgvinpgrobplreomblse.mMs.orMeovreeor,vetrh, ethseurvseuirlvlaenilclaencsehosuhldoulbde beexpeaxnpdaendded
natinoantwioindwe,idien,cliundcilnugdinsugrvseuirlvlaenilclaencfoer froersisretasnistamnticmroibcerosb, easn,danadntiabniotitbiciotriecsidreuseidsuteos rteodurecdeuctheethrieskrioskf of
spresapdreinagdinregsisretasnisctaenctoe thoetheenveirnovnimroennmteanctcoacrdcionrgdintogThtoaTilhaanidla’nsdN’satiNoantaiolnSatlraSttergaitcegPiclanPlaonn oAnMRAM2R01270-17-
202210. 21.

KeywKeoyrdwso:rwdsa:stweawsatetewraqteuralqituya, lhitoys,phiotaslpwitalstweawsatetewr,atehre, tHheealHtheaslethrvsiceervaicreaa3rea 3
CorrCeosprroenspdoinngdainugthaourt:hnoari:_nrxa7i_@[email protected]

244

P4-2 �H'l'Uel.:1£!1 Dapagliflozin \91€1 autophagy signaling 'UB.:!1\9lbb1;'1::n71'U1iilb�'U'Uel.:l\ll'Uelel'U

b'U'\ll'�U�iim1::i11'U'<il1nn111tlifoe11'\11111'U:u'Ur�;1.:i
Effects of Dapagliflozin on kidney autophagy signaling and pancreatic injury

in obese rats fed with the high-fat diet
1
n�'tl hA� mri11*• ei'U�.:,'HU ��mvl'Ut
Krit Jaikumkao , Anusorn Lungkaphin2
1.n1fl'l'll11-:iilb'VlflUfl flru�b'Vlf1Uflfl71bb�wr .J'l111'Vll'J1�m�cJ-:i1i1iJ, 2mfl'l'111?111'l'Vll'J1 flru�bb�'Vll'Jl'l7<'11i11 .Jm'l'Vll'J1�m�l'J,1i1iJ

Department of 2RDaedpioalrotmgiec nTteochf nPohlyosgioyl,oFgayc,uFlatycuolftyAossfoMcieadteicdinMe,eCdhiciaalngScMieanicUens,ivCehrsiaitnyg Mai University,

'U'Vl�lilcJel Dapagliflozin

1nTiu�lnl'lel1Vl1'i1'U.J'U��riei1vf,nlil 'il'leJ1'Ubb1;1::v\'11;11£Jbl'l'i�.:,{1�'Uel�,deib�elbb1;'1::el'fo1::1'LI�1�n78

,U'U£J1,u1V111'U1'Lintj.J SGLT2 inhibitor J1V!'fon1'l�bb1;1fm�1�u1mu1V111'UtbniW1 2 �1'UW£Ji11'im�1t:J1;1'Ue1�

Dapagliflozin 1'Lin7'i'U11ilb�'U'Uel�\ll'Uelel'Ubb1;'1:: autophagy signaling 'UeJ�1\911'LIVl'ldel1'U'il1nel1Vl7'lh.J'U�� blilmb'U�Vl'ldb'V'H'I

�mm{'U� Wistar ,U'U 2 ntj.J (1) ntj.JmV11'itJn� (2) ntj.JmV11'l1'U.J'U��b�£J�bU'Unm 16 JtJ1711i1 'inm!mbu�ntj.J (2)

eieimU'U 3 ntj.J fiei ntj.JmV11'ih.J'U�� ntj.JmV11'ih.J'U��bb1;1::1vf Dapagliflozin (lmg/kg/day) ntj.JmV11'i1'U.J'U��bb1;1::

1vf Vildagliptin (3mg/kg/day) blil£J1111fu£J1 4 JtJ1711i11'lm�1 metabolic parameters, autophagy signaling 'UeJ�1\9ln7'i

.:,�Jqiqi1ru'Ue1 � oxidative stress, ER stress, inflammation, apoptosis 1'Lilll'UeleJ'Ubb1;'1::cJeJ.J H&E b�el��n'e/ru::vrn

vm1B1V1m 1'Lintj.JmV11'l1'U.J'U��VIU17Vl'ld:ilJ1V!'unlll1h.Y'LI1miei�vfei� �'LI'll�'Ubb1;1::Am1;1m\9lme11;11m�eilil HOMA index

bb1;1:: TAUCg ��t'Ue1cJ1�:\'lifoJ1AqJbb.:,171�(\�n11::e11'Ubb1;1::�el�'U'i1�'Ub�elbU�8'Ub'Vl8'Ufl'Untj.JeJ1V11'iUn�ntj.J Dapagliflozin

Vl�el Vildagliptin :ilt:J1;11;1171 oxidative stress, ER stress, inflammation, apoptosis 1'Lilll'Uelel'U m::�'U autophagy

signaling 'Uel�1\9\eicJ1�:ilifoJ1Aqi�1.Jfl'UV181B.:,mV1'UeJ�\ll'UeleJ'Ubb1;1::1\9\��t'U blil£JV1U11ntj.J Dapagliflozin :iltJ'i::�VIBi71VI

�n11ntj.J Vildagliptin 1'Lin7'i1;'llilJ1Vl'Unlll11'U.1''LI1miei�vfei� l'lm1;1m\9lme11;11m�eJlil bb1;1::m1:: oxidative stress 'Uel�\ll'U

elel'U ��.:,1u111111 Dapagliflozin mm'it1'U'i'ib'Vl1n7'i'U11ilb�'U'Uel�lll'Uelel'Ubb1;'1::Unuei�1\91�1'Un7'in'i::�'U autophagy

signaling 1'LIVl'ldel1'U'il7nel1Vl1'ih.Y'LI��
111.f1i1i'qi: dapagliflozin, fl1TU1\91b�'lJ'll,M111'lJBffW, autophagy signailing, m,�ilTW

Abstract

Chronic consumption of a high-fat diet induces obesity and impairs the ultra-structure of organs
and tissues. Dapagliflozin is a SGLT2 inhibitor used in the management of patients with type 2 diabetes.
We examined the effects of dapagliflozin on pancreatic injury and kidney autophagic signaling in high-fat
diet-induced obese rats. Male Wistar rats were fed with normal diet or high-fat diet for 16 weeks. Then
high-fat rats were given vehicle (high fat diet, HFD) or dapagliflozin (1 mg/kg/day) or vildagliptin (3
mg/kg/day) for another 4 weeks. The metabolic characteristics, kidney autophagic signaling, pancreatic
oxidative stress, ER stress, inflammation, and apoptosis signaling were examined. The kidney and
pancreatic morphology were determined by H&E staining. HFD rats demonstrated metabolic
abnormalities including significantly increased body weight, visceral fat weight, plasma insulin and plasma
cholesterol level, HOMA index and TAUCg, indicating the obese-insulin resistant conditions when
compared with control rats. Dapagliflozin or vildagliptin significantly decreased oxidative stress, ER stress,
inflammation, and apoptosis signaling in pancreatic tissue and restored kidney autophagic signaling in
obese rats. Moreover, the histopathology changes of the pancreas and kidney were improved in the
treated groups. Interestingly, dapagliflozin showed higher efficacy than vildagliptin in improving body
weight, visceral fat weight, plasma cholesterol level, and pancreatic oxidative stress in our model. These
data suggested that dapagliflozin treatment attenuated pancreatic injury and exerted renoprotective
effects by restoring autophagic signaling in HFD-induced obese rats.
Keywords: dapagliflozin, pancreatic injury, kidney autophagy, obesity
Corresponding author: [email protected]

245

P4-3 A11:1.1vfm11;11'Ue1.:in11tvf'U'in11'Vl\9l&'leJ'U'UeJ.:ir�l'UcJ1'V1£J1ATal>l1nTHb'W'VlcJ� 11 -a'11�6f1'l{1nu
b'Utl.:imh::mru Vl.A. 2561-2563

Timeliness of laboratory testing provided by Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani in
fiscal years 2018-2020

�1mt1 .:hm* .:',m�u fau' ru�

Siwanat Sa�phao*, Supatinee Soboon
�u1J'i'Vlml'l1?1,1{n11bb'Vfl'l1Jvi 11 �111'1!J157U m.J'i'Vlml'l1?1,11nrnb�'Vl1J
Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani, Department of Medical Sciences

'U'Vl�\9lve1
n11n1V1'U(?l1::£J::nmbblK1s.:,�'il'Uel��1'Utb::n1fl1(,]£Jffl.J1'V1£J7?11.:,l>l1nTibb'I-WlcJ ��bb� Vl.fi. 2548 b�mU'Un7'i

U'i::'tl1J:1.1�'UB;(?lA11:1.1mm1t1n111vfu�n11 bb1;1::1::£J::nm�bblK1b.:,�'il1vf�fuu�n11V111u Vl'U1£J�7'U1 'UJ�n(?l(i\'el�8(,) �el

ulju� �'UcJ1'V1£J1f11.:,\,l1nmubVl'VlcJ� 11 �'i1'el,£J1B1U 'Vl'U'Vl1'U�:Weln7'l1vfu�m'l1vf.:,el(?ll'liKel�fl'UU'i::n7fi'U1�m{'U bb1;'1::'Vl1'U

.:,elu'1iel�m::£J::b11;111vfu�m1b�elb�11::1�1vibU'U1um:1.1bnru'Vl1'LI�:w el1vfu�n11elv1�� elb�el� 1(,) £J1'Liu�utJ1::mru Vl.fl.

2561 - 256311il1'ln'e11'Uel�1;11::£J::nmffi'tll.'Un11tJlju��1'Ub�el1bl'l'i1::m…A11:1.1V1'Ub1m'Uel�n111vfu�n11mzmn111'in'el1'Uel�1;1
J� 3u Vlu11 V1'U1£J�1'Umm1t1(?l7b'U'Un711vfu�n11V1(?l.:,elu11il'Vl'Ub1mb(?l£Jbu�£J�el£J1;1:: 99.67 bb1;1::b.:,�'ilflel'Ub1mb(?l£Jbu�£J
�el£J1;1:: 96.82 'i\'1bb'Unm:1.1u�utJ1::mru 11ilbbfl 'Vl'Ub1m�el£J1;1:: 99.95, 99.88, 99.22 bb1;1::b.:,�'ilflel'Ub1m�el£J1;1:: 97.44,
97.19, 95.87 mmhKu 'iJ1mmn111'in'el1mbV1�'Uel�n111vfu�n111.Jm„'Unmb�el�'il7nm::m'Un11�1�11£J�1mmn11

1'1�Vi(?l.:,el'U:W 1'111.Ji;11'tl1 i;fo!'UV!el�Ulj'U�n7'l'ii�11il'LI1� (?l'Un'l'l�el� mi111Ubbm'Ub�eltJfotJ1� bb1;'1::b�:I.I n'l::m'Un7'ifl1fl'U
�(?l\>l1.Jb�el�(,lJ'U7�7'U1vf:iltJ1::�'VIB m'l'l'Vl'Ub1mmnt'U'l'l�el:1.1J�.:,�1�m1:1.1m†�Vlel1 'il 1vf�fuu�n11elv1�� elb�el�

111.!1�qi: viurnn, u1n11, 'Vl\91Ml'U

Abstract
The Notification of the Department of Medical Sciences on Determination of Final Completion
Schedule, B.E. 2548 (2005) was issued to inform its capabilities and time of service completion for
awareness of service recipients. The Regional Medical Sciences Center 11, Surat Thani has adopted the
aforementioned notification by reviewing the service manual to be consistent with the above notification
as well as reviewing the service period information to continuously monitor the criteria stipulated in the
service manual. In the fiscal years 2018 - 2020, the service period data were studied to analyze the
timeliness of service. The results revealed that the agency was able to complete the testing service on
time with a mean score of punctual completion at 99.67%, and early completion at 96.82%. When data
were classified by fiscal year, it was found that punctual completion rates for three years were 99.95%,
99.88% and 99.22% respectively meanwhile the early completion rates for three years were 97.44%,
97.19%, and 95.87% respectively. The cause of the failure of punctual completion was the delay in drafting test
reports. In this regard, the mentioned problem was corrected for further improvement. Increasing monitoring was
performed to improve the efficiency of work and to continuously create satisfaction of service recipients.
Keywords: timeliness, service, testins
Corresponding author: [email protected]

246

ritP4-4 n11-wWJ'U11::'U'U&'!Trffu w1 'Un11fo1e1�vfe1,nJ!l�n11\>l11'1'G'leJ'U&'l11-W"Ml>ln�1�b'U�n&'l\91 i:,m13J&'I\91

bb1;J::&'111tl'Ub�el'Ub'Uel1'\111';i'

Development of information system for laboratory accreditation: Testing of pesticide residues in
fresh vegetables and fruits, and food contaminants
11;1111;11:J r1�.:',•1n* b'i1� ��Bru�ru�TU'U'Vl J1V1'l11 .:,{mJJ�111;1tl
Wilawan Srisuka*, Raevadee Siritunyanont, Patravee Soisanswan
'11Urn,J71i11,lj1'Wi½B.:n.J5ul)ln71 m.J1'VlcJ11'11?11i11n71bb'Vfl'l1J

Bureau of Laboratory Quality Standards, Department of Medical Sciences

'UVli\9\Vel

nwfmel��rumYlviel�tJlju�n1'l1'Ul>l'i1'il.:,elu.:,wvi'ell>lnA1�1'LI�n.:,lil t:J1;J1.J.:,lilbb1;'J::m'iU'Ub�el'U1'Uel1V11'iblilcJ
n'i.J1VlcJ1f17.:,\,l1n7'lbb'i'lVll:J bU'UnWfo'lel�\>l1.J'Uelfl1Vl'Ulil�.:,ellill'liKel�fl'U.J1\>l'i,ll1'Umn1;11111'Uviel�Ulju�n1'i (ISO/IEC17025)
n7'l'l'l\,lJ'U1'l::uum'i.:,'U,Vlfl1'Linwrmel�viel�tJlju�m'l1'Lim'im1'il1,l'l'i1::vilil�mi111iii'fum'l'l'f(,lJ'LI7t'U n7'l'l'l\,lJ'U7'i::uu
U'i::nel'Ulil1cJ n7'ielelnbb'U'U n7'i�lil'Vl1 Vllil1;1el�H bbm'Uufuu1� bb1;1::'l11mH t:J1;'Jn7'l1'in'el1n7'l1i�1'U Yl'U11 5 m::'U1'Un7'i

vi� vi1iii',bri n1'i.:,�,eln.:,1'i'Ueln1'lfo'lel� n1'i�Iii.:,�,eln.:,1'l1 l>l'i1'ilU'i:: dJ'Uvi'il7'iru1�lil.:,�'i7cJ�7'Un7'il>l'i1'il U'i:: dJ'U1
zj�viel�Ulju�n7'lviel�Ulju�n1'i.:,�m'i bbm'U'Uel'Un'i'l�el� �\>l'i1'ilvi'il1'iru1n7'i bbm'U'Uel'Un'i'l�el� m.Jl'it11;1Iii b11;111;1�1iii' bU'U

.ff'U\>lel'Uffim'Un7'i.:,�,elnm'i .ff'U\>lel'LI>��VI.JlilbVl'11ffi'tlb11;11bil�cJ 23.6 1'U el1���'il1n'Uell;j1;'Jl:Jel'UVl��1'UU Yl.fl. 2563 t:J1;'Jn7'i
Vllil.:,elu'i::uu 1'Lintj.J�fuu�n1'i:wl'l11.J'Yl�Ylel1'ilmn AlilbU'U{elcJ1;1:: 78.25 ,b1;1::�fuu�n1'i,b'U::'l111vi,�.Jociel�VJ1�n1'i�elm'i

'V'libb1;'J::n7'i bb'U'U1 U'i::bcJ'tl'U'Uel�'i::U'Um'i.:,'U bVlfi�'l'l\,lJ'U1t'U'Vl11vi�fo'U�n7'i b'U11i� .:,::li11n 1;llil'i::cJ:: nm1'Un7'i'Ueln7'i

fmel�viel�Ulj'U�n7'i 'Ueln'iJ1m!m1'�oci1cJ1vi:ilm'i�lilbfl'U'Uel.;J1;1elch�bU'U'i::'U'U n7'lfmel��ruJ71Yl'iJ::oci1cJ1viviel�Ulju�m'i
bb1;'J::0iu�n7'ibfllill'l11W1'Lih1m1cJ�1'Ut:J1;J\>l'i1'ilVl1�viel�Ulju�m'i
f'11.t1�qi: fo1e1.:i1Xe1.:it15ul)ln11, ?1ww1,1,1nf\'1.:i,m1tim\'.le1u1umi•m, nw,i'�vi11�uum1?1m'Vll'I

Abstract
The laboratory accreditation for testing of pesticide residues in fresh vegetables and fruits, and
food contaminants by the Department of Medical Sciences complies to ISOl 7025. The information system
(IS) for laboratory accreditation of this testing was developed to reduce the accreditation process. All
process development was composed of system design, system development, system testing,
improvement, and implementation. As a result, 5 steps which included submitting documents for
accreditation, sending documents to assessors, sending the assessment reports to laboratories, sending
corrective action reports of laboratories, and consideration of corrective action reports by assessors were
reduced from the average of 23.6 days based on the previous data in the year 2020. The customer's
feedback was very satisfied (78.25%), and functions of chatting window including importing attached files
were recommended. The usefulness of IS was providing customers for accessibility, facility, less time­
consuming and data storage system. The laboratory accreditation will help laboratories and health
providers to ensure their quality of the laboratory report.
Keywords: laboratory accreditation, pesticide residues, food contaminants,lnformation system development
*Corresponding author: [email protected]

247

P4-5 n1'if!n'l31t:•mn11'V11il'ael'Ul'l11:!J'll1'U1qj'Vl1-:l'Vlel-:itllj'U�n11lA'1'\ll'i'Un11\l\11'il1bl'l'i1::'\fa11vh1hJ'Vl11'U"ll'Ulil

Study of laboratory proficiency testing results for unknown toxic substance analysis

'll�hJqii �lll1'tlcJ* ��m1 �n�'UB ii�1'i'HU �ell1l� ru'.iJm'Liwi Vl'ld1'LI �'el� 'V'l'1Jl'Vl'i'Wbfi'e/�'1 ,,'1::mu::
Chutimon Uttawichai*, Sujitra Sikaphan, Siriwan Leudang, Nattakam Nooron, Dutsadee Polputpisatkul, et al

<'ltl1UU1'ill'J1'Vll'J11'11<'11i11<'11511tU�'II n1.J1'Vll'J11'11<'11i11n71bb�WJ
National Institute of Health, Department of Medical Sciences
'U'Vl�lilc!el

n7'i'VIlil.:,e)'U1'111.J'th'U1qj'Vl1�vfe1�u5'U�n7'JJ1wrun7'i\ll'i1'il1bl'l'i1::,fa1'i'W'e/hl'Vl'l1'U'tl'Ulil lil1b'U'Un1'iblilcJ�'UcJ
'W'e/1'VlcJ1 .:,mu'LIWcJ1V1cJ1m.:,lll1m,mru�'U m'l1'in'el11-mn1'li,';1,um1m::V111�u YI.fl. 2553 (I� 2563 :il11ll�U'l::.:,�l'i,�e1
U'i::,:w'Um1.Jmm'i11bb'1::tJ'i::�'VIBm'V'ln7'im1'il1bl'l'i7::,fa1'l'W'e/hl'Vl'l7U'tl'Ulil'Ue1�vfe1�u5u�m'i.:,m:Sn 1'LIbb�'1::ti�i,';1,u'LI
bbt:J'Ub�eJn'tl'Lllilm'i,U7VlmcJ 3 'tl'Ulil�bbllln�1�n'U'il1nm'i'W'elntj.JfaV1::'W'e/ m'iU'i::neiuvJei.:, 1vJi;'i m'i,l'l:Wfl7�1il1'tl'W'tl bbl'llll
1eieiei'Ubb'1::bbel'U 1eieiei'U cJ1fn'el1hm,'1::eJ'11'l7'1elcJlil m'i,l'l:Wfl7�1ilbb.J'1�bb'1::m'i'i::,V1cJ�1cJ 11ilm�.Jm'i'1�1'Ulil1mh� 1'tl'Ulil
�ei 1lil1e1cl1� bb'1::�lil.:,�1\ll�'Vllil.:,e1u 3 lil1e1cl1�1vfnu.:,m:Sn 21bbvi� 1vf,nru'Vim'ltl'i::,:wm,u�,tl'U 3 ntj.Jfiei t:J'1�n\ilei�
J�VI.Jlil t:J'1�n\ile1�U1�.:,1'U bb'1::t:J'1hl�n\ilei�J�VI.Jlil Y1u11.:,m:Sn:ilA11.Jmm'lt11'Un1'im1'il1bl'l'i1::vim'l'W'e!hl'Vl'l7U'tl'Ulil
�n\ile1�.r�V1.Jlil{e1cJ'1:: 541'LI'Uru::�.:,m:Sn{eicJ'1:: 44llleJU�nu1�.:,1'U bb'1::{eicJ'1:: 2\lleiuhJ�n\ilei�J�VI.Jlil ,�e1�m'il1mtl'LI
vfe1�u5u�n1'i1'\11.J�b�.JbUlil'U�n7'ilil1'U'W'e/1'VlcJ1bbl;l::u1�1il1el81�bU'Um'i'W'e/�Vlel�U5'U�n7'i 1.J'V'IU'UelcJ1m1'UU'i::'i\'1 b'tl'U
m'i'W'elm'i.Jm'i'i::,V1cJ�1cJ 11l�.!'Un7'ilil7b'U'Un7'i'Vllil.:,e1ul'l11.J'l'i1mru�n1'im1'il1,l'l'i1::vim'l'W'el1.JV1'i1u'tl'Ulil'ii�:il1'l11.JJ11'i'ru�
1'Lin1'i�\ilJ'U11'l11.Jmm'it1bb'1::b�.JU'i::�'VIBJl1'V'l'Uel�Vlel�tJ5u�n7'ilil1'U'W'e/1'VlcJ11'UU'i::b'Vlfl1'VlcJ
111.f1ii'qi: n71'Vlli1Ml'Ufl17.J'U7U1t\J'V17,11Xe1.:11J5u�n11, n11,11.-,1'lbfl11�1-1Ji'1u'W1,1'l'Vll'J1

Abstract
The laboratory proficiency testing (PT) for unknown toxic substance analysis has been operated by
Toxicology Center, National Institute of Health of Thailand. The study aimed to evaluate participants'

competence and efficiency in unknown toxic substance analysis from 2010 to 2020. In each year, three

different analytes were chosen from metallic poisons, phosphide compounds, herbicides, cations and
anions, drugs and alkaloids, pesticides and volatile poisons. Each analyte was added into a sample and 3

PT items were delivered to 21 participating laboratories. The performance was evaluated and classified
into 3 criteria; completely correct, partially correct and incorrect results. It was found that 54% of

participants reported completely correct results in unknown toxic substance analysis, while partially

correct and incorrect results were found at 44% and 2%, respectively. The incomplete correction

occurred in laboratories providing new service of toxicological analysis and in some samples containg
toxic substances rare in rountine cases, such as volatile poisons. Therfore, the PT program is important to
improve the competence and efficiency of toxicological laboratories in Thailand.

Keywords: laboratory proficiency testing, toxicological analysis
Corresponding author: [email protected]

248

The situation of methamphetamine use in PhangNga and Phuket provinces, years 2016-2020

fl'l'HUfl14 l'J.J'IJ1* fl'U'el.lJ1 �fl�'UV14 ��cJ�Yfi fleM'VIYl

Kannika Khomkham*, Kanitta Lookjan, lriyaporn Konsthap
�'WEJ1'VlcJ11'11<'1,11n71bb'Vfl'IEJ� 11/1 ,Qbn,i

Regional Medical Sciences Center 11/1 Phuket, Department of Medical Science

,.JVI blel.J,'V'l(,17:W'U�el,tlmrn,.:,Yl�lil�.:,{1�uru�vn�e1J�l'l.J bl'1�1'l17.J.1''Ul'l�'Uel�U'i�,Vlfifl1'i�fl'el1i1:W1(,)t'1U'i�.:,�l'i,�el

1,l'l'i7�,fam'Ufl1'irufl1'l1'tl,.JVlbleJ.J,'V'lm:il'LI1'LI��V111i1���1 bl'1�JJU7(,) ��fl'e/7'i1U'i1.Jt:J'1fl1'im1'il1,l'l'i1�vilil1e1cJ1�u.:,m1�
'Uel� � �ei�.:,�Jm,� (,)'J1'ilvi�'il'U8'UcJ'Ulil1mVI l'l'Ul'l thin-layer chromatographybl'1� gas chromatography-mass
spectrometry ��'UcJ1VlcJ1fi1.:,(,)4fl1'lbl'l"lVlcJ� 11/1 JJU7(,)'l�Vl11�U Yl.fl. 2559 -2563'i11'U1'U 7,006 lil1elcJ1�YlUb.JVlblel.J
,'V'lm:il'U 5,969 lil1eJcJ7� (85.2%) ,U'Ufl1'l1i,.JV1ble1m'V'lm:il'U�1.Jnum'i,.:,Yl�lil'tl'Ulil�'U 665 lil1eJcJ7� (11.1%) 0i.:,1'U

1m1�htlmYl?l'tl1cJ (95.1%) mm' o�cJeic�J1mh� 21-30 u (42.1%) bl'1�:ilm:ii'l"lfo�1� (76.5%) ,�ei�n'e/11'111.JJ.J�'UB

'i�Vl11��ru�fl'e/t1J�'Uel�'LJl'll'l'1f7Ufl1'i1'tl,.JVlblel.Jb'V'lm:il'U YlU11 ,Ylfl el1� bll;l�el1:ii'l"l :Wl'l17.JJ.J�'UB�elfl1'l1i,.JVI blel.JbYim
:W'UeJcJ1�:ilirmf1AqJV11�.:,�� (p-value s 0.001) ,Ylfi'tl1cJ:WeJm7fl1'i,.:,Ylmflfl17,Yl?IVI�� (odd ratio = 1.49) 'il1fl'Uel';J'1
11l�mh1 bb.:,i?l�1'11,�'U11fl1'i1'tl,.JVlblel.Jb'V'lm:W'UcJ�l'l�bbYl�'i�U1lil1'LIntj.J1cJ'Vl1�1'U,Ylfi'tl1cJm:ii'l"l·fo�1� 'Uelfl'il1ni1fl1'i1'tlm'i
,.:,Yl�lilmnn11 1 'tl'Ulil bl.:,lil�(\�n1'i,.:,Yl�:ilm1.Jiuie1'Umnt'U 'Uel';J'1i1,fotl'UU'i�bcJ'tl'U�eJVl'U1cJ�7'U�,� cJ1'UeJ�1'Ufl1'i
U1Ulilffl'el1 fl'l�U1'UflWUel�fl'Ubl'1�U'i1UU'i1.JcJ1,.:,Yl�lil�:WU'i��VIBJ71Yl

Abstract
Methamphetamine is a narcotic drug that causes social and national security problems. The study
aimed to analyze the situation of methamphetamine used in PhangNga and Phuket provinces. The
researchers gathered the results of the suspects' urine samples sent for confirmatory testing at the
Regional Medical Sciences center 11/1 Phuket during the year 2016 - 2020. The 7,006 samples were
analyzed using thin-layer chromatography and gas chromatography-mass spectrometry.
Methamphetamine and methamphetamine with other drugs were found in 5,969 (85.2%) and 665
samples (11.1%), respectively. Most of the drug addict users were male (95.1%), the age range of 21-30
years (42.1%), and were self-employed (76.5%). The association between demographic features and
methamphetamine addiction was statistically significant with sex, age, and occupation (p-value s 0.001).
Males were more likely to use methamphetamine than females (odds ratio = 1.49). It showed that
methamphetamine use is still widespread among working-age groups. In addition, the use of more than
one substance showed the complexity of abuse drug uses. This information is therefore useful for the
relevant authorities involving the effective treatment, drug prevention and suppression processes.

Keyword: methamphetamine, narcotic drus
Corresponding author: [email protected]

249

The situation of cannabis use in Phuket and Phang Nga, fiscal years 2016-2020
fl'U'el.lJ1 �fl�'U'Vl4* fl'l'iUJfl14 l'J.J'IJ1 ��cJ:;'V'l'l fleM'Vl'V'I

Kanitta Lukchan*, Kannika Khomkham, lriyapom Konsthap
�UEJ1'Vll'J11'11?1,11n71bb'\!fl'IEJ� 11/1 JJbn,i n1.J1'Vll'J11'11?11)11n11bb'W'VIEJ
Regional Medical Sciences Center 11/1 Phuket, Department of Medical Sciences

'U'Vl�lilcJel

:;uUru�'Vl1cJ1 ,.:,'V'I�lilcJ�l'MiJ1'111.J''i'Ubb'i�bb'1:;bb'V'l�'i:;u1Iii 1'LIVl'11cJ�'U� f�\i'U1'1iJ'Ubtl'U1cJ1'LIfl1'ibbm'Ubb'1 eMfl'Umh �

b'U,N11?1 bb �n1.Jv\'11vfuru� V11i1mJlilhJ ?�l'UcJ1'VlcJ1fi1Ml4fl1'ibb'V'l'VlcJ� 11/1 J�lbfl(,) zj�bU'UVl'U1cJ�1'U�ilm'lfl'il1'Ufl1'i(i)'i1'il
8'UcJ'Um'i,.:,'V'l�lil1'Uu.:,m 1:; b� el1'tibU'UVI�fl�\i7'UJ7flru� 'Vl1�el'i'it1l'I� bbl;lnh :;nel'Ufl1'i�'il1'it1J1'U1'Ulilbbl;l:;�'Uv�J (,)1.J

'V'j'j:;'J1'tl'Ut1,JqJ�Uel�fl'Ubbl;1:;U'J1'U'U'i1.JcJ1,.:,'V'l�lil1111dhb'U'Ufl1'i(i)'i1'iJ1bl'l'l1:;vint1,J'tl11'Ulil1elcJ1�u.:,m1:;'i)7flVl'U1cJ�1'U1'LI�'U�
��Vl11ilJJbfl(,)bb'1:;���1 1111cJ15 Thin-layer chromatography 1'LIU�'UU'l:;mru 2559-2563 'il1'U1'U 7,006 lil1elcJ1� m1'il
'V'l'Uflt1,J'tl1 829 lil1elcJ1� ({elcJl;l:; 11.8) b�el�'il1'it1J1t:J'1fl1'i(i)'i1'iJ1bl'l'l1:;vinqJ'tl1bU'U'i1cJU�'UU'l:;mru (2559-2563) 'V'l'U11

m1'il'V'IUnru�'tl1AlilbU'U{elcJ'1:; 17.6, 14.0, 12.4, 10.3 bb'1:; 9.5 mmhlilu blilcJm1'il'V'IUmn�.:',lil1m'V'l?l'tl7cJ ({elcJ'1:; 99)

'tl1�el1� 21-30 U ({elcJl;l:; 44.7) m:iJY1fo�7� ({elcJl;l:; 80.7) bbl;1:;b'U(,)�'U�el1bJlelbiJel� ��Vl11?1���1 ({elcJl;l:; 21.4) 'il1fl

'Uel.�Jl;llil�fl'111b�'U111111t:Jl;jfl1'i(,)'l1'i]'V'l'Uflru�'tl11'Uu.:,m1:;�.:,�(,)'l1'i] ilbb'U1b'U.J'1lil'1�zj�'Uel.�Jl;lli]�fl'111el1'ilbU'UU'J:;btl'tl'U�el

Vl'U1cJ�1'U�b�cJ1'Uel� mm'it1'U1'Uel�'11u1iJ1V1f'Ufl1'ib�1'J:;1� 'Uel�fl'U bbl;1:;U'J1'U'U'i1.Jfl1'ibb'V'l�'l:;U11?1'Uel�cJ1,.:,'V'l�lil1'LI
�'U��el1u

111.f1�qi : flt\J'111, l'J1b?l'W��, U?l<'l11�

Abstract
The narcotic drug problem is still severe and widespread in many areas. The government has a
strict policy of remediation and prevention but these problems are not over. Regional Medical Sciences
center 11/1 Phuket is a reference laboratory to investigate narcotic drugs in urine samples as a piece of
important evidence in cases and for considering treatment and rehabilitation processes according to the
narcotics control act. Cannabis analysis was conducted during the fiscal year 2016-2020. 7,006 urine
samples from Phuket and Phang Nga were analyzed by using thin-layer chromatography. Overall, cannabis
was detected in 829 samples (11.8%). In each fiscal year, cannabis was detected in 17.6%, 14.0%, 12.4%,
10.3%, and 9.5%, respectively. Most of users were males (99.0%), the age range of 21-30 years (44.7%),
employment (80.7%), and living in the area of Muang District, Phang Nga Province (21.4%). It appeared
that the situation of cannabis addiction tended to decrease. This information may be useful to the
relevant authorities for surveillance, prevention, and suppression of the drug spread in this area.

Keywords: cannabis, narcotic drus, urine
Corresponding author: [email protected]

250

P4-8 n111;1\9lb11;'11ffi::m'Un11fo1e1.:ivfe1.:itlll�m1'Vl1.:in1'Hb'W'Vltl'tli1v e-accreditation b'Utl1::b'VIA1'Vlv

Time reduction of medical laboratoryaccreditation processes bye-accreditation in Thailand

ir;imru'il'U 1;1::b�Vlil�* ru\JU'U'Vl 'U1.J.J'U(,)� �f'tlun l?l1;181ffl ,' ii'vd:H .:,�elrni,�111;'lcJ

.:,'i?ln&i Vl:W'U'V'll;l
d.!I llJ d.!I ��

Nattakarn Laieddee*, Nutthanun Narnrnontri, Siratcha Dulyakorn, Surasak Muenphon, Patravee Soisanswan

<11urn,J71i11.J!7U1-1e1-:it15u�n11 m.J'l'Vlml'l1?1,1{n11bb�wr
Bureau of Laboratory Quality Standards, Department of Medical Sciences

'U'Vl�\9\cle:i

J1irmJ7(i)'ij1'U'Vlel�UDU�n7'i (mJU.) 1vfm'lfU'lel�'Vlel�UDU�n7'i'Vl1�n7'ibbYl'VlcJm.Jmmj1'U ISO 15189 1'LI

U'i::b'Vlfl1'Vlv��bb� Yl.?I. 2546 'Vlel�u5u�n1'imn n11 220 bb'VI� �el�.:,�'Uel.;J1;1bb1;'1::belnm'i�rum'l"l1'U�Ubb'UUJ7b'U1belnm'i

b�eln7'i(i)'i1'ilU'i::dJ'U v'i11vf�el�1inmbb1;1::n1'i�lilv'i1J1b'U1belnm'i'il7'LI1'Umn !il�.!'U1'Uu Yl.?I. 2562 .:,.JtJ.���lil'Vl7

bU'ibbffl.JJ1V1fon1'lfU'lel�'Vlel�tJ5u�n7'ibb'U'U�b�n'Vl'iel'Umrnel e-Accreditation (e-Acc) bb'Vl'Un7'lfU'lel�bb'U'Ub&i.J blilV

belnm'l1m::uu e -Acc bU'U�b�n'Vl'iel'UniJ�VI.Jlil 1(,)�U'i::.:,�r'ib�el�n'e/7n7'i1;'11il'i::vn1mn1'lfU'lel�'Vlel�tJ5u�n1'iV17�n7'i

bb'l"l'VlcJ!il1V e -Acc 1'UU'i::b'VIA1 VIV i-rnm'i�n'e/1bli1V n7'ibU�V'Ub'VlV'U'il1'U1'U1'U'Uel�m::m'Un7'lfmel�bb'U'Ub&iwfo e-Acc

'i::Vl11� Yl.?I� 2562-2563 'il1n'Vlel�tJ5u�n7'i 24 bbVl�bb'U�n7'ibU�V'U b'Vl8'UbU'U 4 �'i::'U1'Un7'i (b&i.J/ e -Acc) lil�,d

m::m'Unwvi'�VI.Jlil (126/791'U) 1;11i11;1� 47 1'U mh�:ilirvJ1Aqi (t-Test, p<0.001) n7'i8'Ubelnm'i (47/33 1'U) 1;11i11;1� 14

1'Un7'ibbflh (41/24 l'U) 1;11i11;1� 17 1'U bb1;1::n1'lfmel� (39/22 1'U) 1;11i11;1�17 1'Uelci1�:ilirvJ1Aqi (t-Test, p<0.01) bb.:,lil�1vf

b�'U11m::m'Un1'lfU'lel�'Vlel�u5u�n1'li½1v e-Acc mm'it11;'11il'i::v::n1;111;1�1i½vinm::m'Un7'i !il�.!'Ue-Acc ��b'Vlm::.:,.J�
h0u1m1'tlbb'Vl'Uffl::'U1'Un7'lfU'iel�bb'U'Ub&i.J el81�1'l fl�l'm:Wn7'i�n'e/1l'l11.J'Yl�Ylel
'tl'U�n7'ib�.Jb�.Jb�eln7'JUfou1�el81�
.(,)'e)b'Uel�

f'11.t1l'i',1r ISO 15189, n11fo1e1-:ii\'e1-:it15u�n11, n11fo1e1-:ii\'e1-:it15u�n11Ji'1cJ1�uufa�n'Vl1e1uns1, n1TJme1-:ii\'e1-:it15ul)ln11'1'11,n11bb�'Vl6

Abstract
The Bureau of Laboratory Quality Standards (BLQS) has accredited medical laboratories in Thailand
according to ISO 15189 since 2003. More than 220 laboratories have to submit information and quality
documents in the form of hard copies for accreditation processes. As a result, it takes time and a lot of
documents were copied. Therefore, in 2019, the BLQS launched an electronic program for accreditation
processes namely e-Accreditation (e-Acc) instead of the previous accreditation processes. For the e-Acc,
all copies of the document were in the form of electronic. The objective was to study the time reduction
of medical laboratory accreditation in Thailand by e-Acc. The methodology of this study was by
comparing the number of days of the previous accreditation process with e-Acc between 2019-2020 from
24 laboratories. The comparison was divided into four processes (previous/e-Acc) as follows: whole
process (126/79 days) was significantly reduced by 47 days (t-Test, p<0.001), submission of documents
(47/33 days), correction (41/24 days), and granting accreditation (39/22 days) were significantly reduced 14,
17, and 17 days, respectively (t-Test, p<0.01). The laboratory accreditation by e-Acc has been shown the
reduction of time in all e-Acc processes suitable for replacing the previous ones. However, there should
suNey of customers' satisfaction for continual improvement.

Keywords: ISO 15189, laboratory accreditation, electronic laboratory accreditation, medical laboratory accreditation
Corresponding author: [email protected]

251

Study of external quality assessment for antibody identification in 2019-2020
m�lil7 mimJ,fl�cM* )�1.:,i �11'l'UB .nvri'H .:,{mJJ�11'1tl
Arida Klomklians*, Dhitiwass Suvasandha, PatraveeSoisanswan
nB,'Vllil<'lel'Ufl11.J'U1'W1t\) m.J1'Vll'J1!'11<'11i11n71bb'WWJ,

Division of Proficiency Testing, Department of Medical Sciences

fl7'im1'ilmeMblel'U�Uel�bl'1rn1'iblclfl'tl'Ulilblel'U�uel�'tlel�Vlel�tJlju�fl7'in'U7l'l7'i-�ellil ,U'Ufl7'im1'il,�el,(,)�cl.J

-�ellil�\ilel�hH'lblel'U�Uel��elblel'U�,'il'LI�ffi'U�U1cl 11fo!'Uvfel�tJlju�flW'iJ1,U'U\ilel�:ill'l1U�.J�rumvuncl1'LIbl'1rn1'i,i1�1.J
li�fl1'iU'J:;,:W'Ul''lrum'V'Ifl1'i(,)'l1'i],l'l'i1:;vi ,�elbb.:,i?l� 1'111.J,�cl�bll'l4:;1'111.Jt�1fl\ilel�'tJel�t:-J'1fl1'iVll'l5.:,elU flel�VIlil.:,elUl'l11.J'll1'U1r�u

m.J1V1mm.:,(,)1fl1'lbl'V'IVlcJ 'll'�,ti'U0vfu�fl7'iblt:-J'Ufl7'iU'l:;,:lJ'U�rum'V'lfl7'i(i)'i1'il1,l'l'l7:;vilil�mi11 1i½�mflt:-J'1fl7'iU'l:;,:lJ'U

:S�run1'1'1fl1'i(,)'l1'iJ1,l'l'i1:;.)i'l'lOel�Viel�ulj'U�fl1'i.:,m fl ,�ell,l'l'i1:;viV11m,VI�1'111.J�lil'V'l'11lil'tJel�fl1'i'i1cl�1'Ut:-J'1fl1'iblclfl'tl'Ulil

blel'U�Uel�'l:;w;i1�u YI.fl. 2562-2563 'i\'1m'U 545 bl'1:; 585 bll'lV� mmhlilu blilclfl7'i�lil.:,�1(,)�Vllil.:,elu.r�V1.Jlil 6 l'l81elcJ7�
'il1flt:-J'1fl1'i�fl'l�1'V'IU11 Vlel�Ulj'U�fl1'i.:,1'U1ml'l7:iJt:-J'1U'l:;,:lJ'Ufl1'iblclfl'tl'Ulilblel'U�Uel��1'Ubflru'v1mflfl11{elcl'1:; 95 bl�'V'IU11

:il 2 l'l91elcJ7� �t:-J'1fl1'i(i)'i1'il�7mflru'Vi'11i1'1�,Vl�el 169 bl'1:; 184 '"vi� Alil,U'U{elcl'1:; 91.4 bl'1:; 92.5 mmf1iilu m,VI�

-�el�.Jl'il1fl.r� 2 \il1elcJ7�:ilblel'U�Uel� 2 'tl'Ulil 'll'��1�'il1fl 4 \il1elcJ1��:ilblel'U�Uel� 1 'tl'Ulil vh1vffl1'i(i)'i1'iJ,btlfl'tl'Ulil'tJel�

'VIblel'U�Uel�cl1flt'U bl'1:;')7cl�1'U'tl'Ulil'tlel�blel'U�Uel�1.J.:,ellill'll'l2el�flU1'11, 'U1VI.Jlcl l'l6�.!'U�tJlju��1'Ul'l1'l11ilfUfl1'i�\,lJ'U1 fl'e/:;

bll'l3:;l'l11.J'll1'U1l'�lPfl1'i(i)'i1'iJfl'iel�blel'U�Uel�11ileltl1�t�1fl\ilel��el1U

Abstract
Antibody screening and antibody identification were performed in blood bank laboratories. The
blood preparation requires no incompatible antigen and antibody in the patients' blood. Therefore, the
laboratory must perform the internal quality control and participate in the external quality assessment
(EQA) scheme to demonstrate the precision and accuracy of testing results. Division of Proficiency Testing,
Department of Medical Sciences, provides proficiency testing for antibody screening and antibody
identification test items. This study compared the testing results and analyzed the causes of errors from
reports of545 and 585 participants during 2019 to 2020, respectively. The test items were distributed to
participants in 6 cycles. The result analysis showed that laboratories more than 95% passed the criteria
for the antibody identification test but the number of laboratory passing decreased to 169 and 184
laboratories, in two cycles accounting for 91.4% and 92.5%. The cause of the error might be due to the
test item which contained two types of antibody; therefore, it was more difficult to distinguish the
antibody. Finally, EQA participants need to improve their competence to perform antibody identification
correctly.
Keywords: antibody screenins, antibody identification, External Quality Assessment (EQA), 1S0/IEC 17043
Corresponding author: [email protected]

252

P4-1 o fl1':iAm�1Ni;ln1':i'lh:aih..1flrum-wi1V1i'·1.m1':i�':i'H11 bfl':i1�1,HJ'l;l'l;l11�V11.:ibflii�1mu;1'U'Vl\11'/;leJ'U 'W.A. 2561-2563

Study of external quality assessment results for chemical urinalysis by urine strips in 2018-2020

1W'Vi':i -:11.Jm;cJ1* i�1?1?1 ?111'1'1.JB?lm'Vi':i 'Vi':i'lllmh���;s .ll'Vl'i14 ?lfelcJi-:111��
'ti d,!l q d,!l

Wiraphorn Ngampukiew*, Dhitiwass Suvagandha, Samaporn Prompardit, Patravee Soisangwan

nmVl\11'1el'Ufl11:I.J'lJ1'U11\j n'l:I.J1Vll'J11'!1'11i11n1'i'bb�Vl1J
Division of Proficiency testing, Department of Medical Sciences

'UV1i111Eie:i

fl1':i(,l':i1'il'U?l?l11�'Vl1-:lbl'1:W(j)1 mbffl.J'Vl\il?lel'U (UAC) b'U'Ufl1':i(,l':i1'il:'U,lJ1'U�i.'111'1qj'Vl1-:l�el-:i'Ufi'U�fm flel-:l'Vl\il?lel'U

1'111.J'1l7'U1ruV fl':i.J1'VlcJ11'11?1(914fl1':ibb'Vi'VI� 'ij\i1Vl1bbi;.J'U'UW,ii'Ul'lrufl1'Vifl1':i(91':i1'il1bl'1':i1�1'1 UAC 'UWflel'IJ(j)1cJ blood,
S

bilirubin, urobilinogen, ketone, glucose, protein, nitrite, pH, leucocyte, bb�� specific gravity 11ilcJl.'l-:1�1el�1-:I

'U?l?l11� 2 W\j)'IJ�el 'I.Jn� (NoU) bb��i'.llil'Ufl� (AbU) bbfl�el-:i'I.Jfiu�fll':i 2 1'1{-:i;tJ 1(91�'LJW?l-:11'11'1f-:id,�el�fl�7i;.J�fl1':i

'U':i�,ii'Ul')CTJfl1'Vifl1':i(,l':i1'il1 bl'1':i1�1'1 UAC W'lll11-:IU 'Vi.131. 2561-2563 (;,J�fl1':i�fl�1'Vi'U11(;.J�fl1':i'UW,ii'Ul')CTJfl1'Vifl1':i

(91':i1'il1 bl'1':i1�1'1UAC ��el-:i'Ufi'U�fl1':i':i1cJ-:11'U(;.J�bu�cJ1.J�n�el-:1 3 tJ�m�el-:1 'illbb'Ufl(,11.J'1l'U\i1�1el�1-:I \j),:j,d1) �1el�1-:I

NoU �el specific gravity, leucocyte bb�� bilirubin fllilb'U'UfelcJ�� 8.51, 6.02 bb�� 3.11 m.JJ7(j)'IJ 2) �1el�1-:I AbU

�el urobilinogen bb�� leucocyte fllilb'U'UfelcJ��12.24 bb�� 9.34 m.JJ7(j)'IJ 'Vi'U11?11b'lll�fl1':i':i1cJ-:17'Ui;.J�1.J�n�el-:lbfllil

'il1flfl1'iri1'Ui;.J�'Ufin�cJ1flel'UVl�el'lllt'1-:I nm�f11Vl'U\il(j)1cJ mb'U�1Vl11�?i'I.Jfifl�cJ1bfllil1.J?I.J\j':if\J (j)-:i,!'U�el-:11'11'1.Jl').Jb1m1'U

fl1'iri1'Ui;.J�'Ufifl�cJ1(,11.J�f11Vl'U\il el�l-:11'l'n�'U':i�b�'U\'111.Ji'.Jlil'Vimlil'il�bb?llil-:11'U'Uelbb'U�'Ul'tlel-:i?l1'Ui;.J�fl1':i'UWb:iJ'Ul')CTJfll'Vi

rn':i(91':i1'ill,1'1':i1�.,,�elfll':i'Uel-:1 n'U1'117.Ji'.llil'Vi�1li1,b��'I.J-r'U'I.Jl-:iflrum'Vivin1'1{-:i

fl1"11�(1,! : n7'i'lil'i'T'ilbbt1'\JVl\11'1el'IJU'1'111:;, n7'i''U'i':;biJ'Uflt\JJl1�n7'i'lil'i'T'il1bfl'i'11;VI

Abstract

Urinalysis for chemical tests (UAC) by strip is an important basis for laboratory testing. The
Division of proficiency testing, Department of Medical Sciences establishes an external quality
assessment scheme for UAC consist of blood, bilirubin, urobilinogen, ketone, glucose, protein, nitrite,
pH, leucocyte, and specific gravity. Two levels: normal (NoU) and abnormal (AbU) of UAC samples were
delivered to the laboratories two times/year. The objective was to study the results of the UAC
external quality assessment during 2018-2020. The results showed that the average number of
incorrect UAC external quality assessment results within three years. The results were classified as
follows: 1) NoU samples were specific gravity, leucocyte and bilirubin 8.51%, 6.02% and 3.11 %
respectively.2) AbU samples were urobilinogen and leucocyte 12.24 % and 9.34% respectively.
Incorrect results were caused by reading the reaction before or after a specified time with the naked
eye and the color of the reaction incomplete. Therefore, the time for reading results must be strictly
controlled. However, the points of failure are always notified as recommendations in the summary of
external quality assessment for error prevention and quality improvement.

Keywords: urinalysis, external quality assessment
Corresponding author: w [email protected]

253

P4-11 n11f!m31t:J1;1n11tl1::bi1'1.J�rum'Wn11\>l1'J\lb�el11tli1£J15 KOH preparation b'I.Jbl'l1.:in11thfo.:i 'W.rl. 2561-2563
Study of external quality assessment for fungal detection by KOH preparation in the pilot project
during 2018-2020

vr\‚uBvn ,�l'l'W'l1'i'tl£J* :§�1.:,i �11'1'1.JB J1V1'l14 .:,�elm,�111;1tl
Pantipa Ler\†ongweerachai*, Dhitiwass Suvagandha, Patravee Soisangwan

mM'Vllil<'IB'Ufl17.J'1!1'W1t\J nn1�'Vl!J11'11� ,1fo1mvmir
Division of Proficiency Testing, Department of Medical Sciences

'UVl�\9\Vel

,tel'i7bU'I.J\Kl'l�lilbtel�J11'i'qi fl1'i\>l'i1'il1bl'l'i7::vi,tel'i1bdel��'I.Jl;l1815 KOH preparation bU'I.J15�1'tibb'V'l�Vlm£J
,�el�'il7n.:,::lil,fl 'i11il,�1 ,b1;1::�tlmru1.Jiuo^\el'I.J U'il�U'I.JU'i::,Vll'l1Vl\RcJ�1.J:ilml1£J1vfu�n1'itl'i::,:w'I.J�rum'V'lfl7'i\k'i1'il
1,l'l'i1::vi,tel'i11il181B KOH preparation ��Jm�mU'I.Jfl7'iU'i::n'I.J�rum'V'lvfel�tl5u�n1'i flel�Vllil.:,elum1.J'l'i1mqi

�d'ii��lil'Vl1bl'l'i�fl1'i'U1�el�fl1'iU'i::b:W'I.J�(\JJ71'V'lfl1'i\>l'i1'il1bl'l'i1::vi fl1'i1'U'il\]8btel'i1bdel��'I.J;ff'I.J fl1'i1'ifl'el11'lf b�el'Vl11'111.J

,u'I.J1u11ii1'I.Jfl1'i,ulil1vfu�n1'l1'I.Jel'I.J11'l\>l 11il£J1i'1iel�1;'lfl1'i'i1£J�1'1.Jt:J1;'1'i]1nvfel�u5u�fl1'i�,'1i1�1.J11'l'l�fl1'i'U1�el� u 2561
2562 bbl;l:: 2563 'il1'1.J1'1.J 1,225 1,220 bbl;l::1,262 bb'VI� 'V'l'U11t:J1;1fl1'JU'i::b:W'I.J�rum'V'l�1'1.Jbflru'v1 859 741 bbl;l:: 786 bb'VI�
AlilbU'I.J�el£J1;1:: 80.7 69.4 bb1;1:: 68.3 �fl'e/ru::,tel'i1�'i18�1'1.Jt:J1;11.J.:,ellill'l\[el�fl'Ul'l1b'U7Vlm£Jmfl��lil 3 J1�UAel hyaline
septate hyphae (162 KOH-B) hyaline septate hyphae (163 KOH-A) bb1;1:: arthroconidia �el£J1;1:: 76.7 78.4 bb1;1::

84.8 mb VI�b\Slil'il1fl'Vlel�tl5u�fl1'i\M�'U1lil\j1.J'll1'1.J1qi1'I.Jfl1'i��fl'e/ru::'Uel�btel'i1 'il1flfl1'l1'ifl'el1t:J 1;'11'111.J'Yl�'V'lelh�el

bl'l'i�fl1'iblil8'V'l'U11el�1mh�mfl\l�mfl��lilbil�8�el81;'1:: 94.9 bb1;'1::.:,'I.J1'iJmrl'l'ib'U1�1.Jbl'l'i�fl1'if\iru:Wl'l1.:,m:an bil�8�el81;'1::
73.3 ��.rm�el1vfvfel�tl5'imn1'1l 1ii'�(,lj'I.J1�rum'V'lfl1'im,'ili,l'l'l7::vi,tm1,del��'1.Jmh��el,�el� nel�V1\\.:,elul'l11.J'l'i1mqi
'ii�bUlilbU'I.Jbl'l'i�fl1'iUfl���bb�U 2564

fl1'11flqJ: n11'lu,iumtm1bdeJ,lil'W, n71th�bil'Wflill.fl1'\!m111i111'il1bfl11�1,1

Abstract

Mycoses are the important infectious diseases. The Potassium hydroxide (KOH) preparation test is
commonly used for fungal detection because it is rapid, inexpensive and using convenient instrument.
There was no proficiency testing provider (PT) for the KOH preparation test in Thailand. Therefore, the
Division of Proficiency Testing (DPT) provided pilot program for performance evaluation of 1,225, 1,220
and 1,262 PT participants in 2018, 2019 and 2020. The result showed that the percentage of participants
passing the performance evaluation criteria in 2018, 2019 and 2020 were 80.7, 69.4 and 68.3%,
respectively. The highest three fungal characteristics that deviated from target values included hyaline
septate hyphae (162 KOH-B) (76.7%), hyaline septate hyphae (163 KOH-A) (78.4%) and arthroconidia
(84.8%). The cause of deviation was insufficient knowledge of some laboratory staffs. The percentage of
satisfaction varied from high and extremely high in the average of 94.9% and the percentage of
continuous participants was at the average of 73.3%. Finally, to maintain the quality assurance of the KOH
preparation in Thailand, DPT will continue to provide this PT by starting the regular program in 2021.
Keywords: KOH preparation, external quality assessment
Corresponding author: [email protected]

254