E-book รวมเล่มบทคัดย่อ ประชุมวิชาการกรมวิทย์ ครั้งที่ 29-ฉบับสมบูรณ์

O2-1“2เพา“เวเพอารเ์บวออลร”์บอวลิถ”ชี วี ติถใชี หีวมิต่ ใหม่
“Pow“Peor wbealrl”batlhl”e tnheewnneowrmnoalrmal
ณัฏฐณนันฏทฐ์นคันูลทิน์ *คูลวิชนิกรวณชิ ์กิ แรสณงส์ แวสา่ งสอวภ่างริ ดอี ภเทิริดพี เุทธิดคพณุ ุทธภคสัณุ สรภาสั นสรุ่มาเอน่ยี ุม่ เอสีย่ ุกมิจ สวกุฒจิ ิสลีวฒุานิสนลี ทา์นแนลทะ์คแณละคณะ

Nathanan Kulin*, Wichigorn Sangsawang, Apiradee Terdputtakun, Phadsara Numaiem, Sukit Wutthisilanon, et al.
สำนักสคำุณนภักาคพณุ แภลาะพคแวาลมะปคลวาอมดปภลยั อดาภหยัารอากหรามรวทิกรยมาศวทิาสยตารศก์าาสรตแรพก์ ทารยแ์ พทย์

Bureau of Quality and Safety of Food, Department of Medical Sciences

บทคบัดยทอ่คดั ยอ่
เนื่องเดน้วื่อยงสดถ้วายนสกถาารนณก์กาารรณแ์กพารรร่ แะพบราร่ ดะขบอางดโขรคอโงคโรวคิดโ-ค1ว9ิดใน1ป9ัจใจนุบปนัจจทุบำนั ใหท้มำคี ใวหา้มมีคนวิยามในนิยกมาใรนสกั่งาอราสห่ังาอราอหอานรไอลอนน์มไาลกน์มาก
ขึ้น ชข่วน้ึยลชด่วกยาลรดรกวามรตรัววขมอตงวั คขนอใงนคทนี่สใานธทาสี่ราณธะาแรณละะลแดลโะอลกดาโสอแกพารสก่ แรพะรจก่ ารยะเจชาื้อยแเชตื้อ่อยแ่าตงอ่ไรยกา่ ็ตงไารมกอต็ าาหมาอราทหไี่ าดรร้ ทบั ี่ไคดว้ราบั มคนวิยามสน่วิยนมมสา่วกนมาก
มักเปม็นักอเาปห็นาอราจหาานรดจ่วานนทดีม่วนีควทาี่มมีคสวัมาพมันสัมธ์ตพ่อันกธา์ตร่อเกิดารโรเกคิดไมโร่ตคิดไตม่อตเิดรตื้อ่อรังเร(ื้อNรCังD(s) สำนักสคำุณนักภคาุณพแภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลัยออดาภหัยาอราจหงึ าไดรจ้ งึ ได้
ศึกษศาึกแษลาะแพลัฒะนพาัฒสนูตารสผูตลิรตผภลัณิตฑภ์ัเณพฑื่อ์เสพุขื่อภสาุขพภขานพมขขนบมเคขีบ้ยเวคี“้ยPวow“ er ball” โดยศโดึกยษศาึกชษนาิดชวนัติดถวุดัติบถธุดริบรมธชรรามติชาติ
ที่เหมทาี่เะหสมมาตะส่อมกตาร่อใกหา้ครวใหาม้คหววาามนหไวดา้แนกได่ อ้แินกท่ อผินาลทัมผาแลลัมะกแล้วะยกตลา้วกยตจาำกนวจนำน3วนสูต3รสแูตลระศแึกลษะศาคึกุษณาคค่าุณทาคง่าโทภาชงนโภากชานราการ
ของผขลอิตงภผัลณิตฑภ์ จัณาฑก์นจั้นากปนระั้นเปมรินะคเุมณินภคาุณพดภ้านพเดน้าื้อนสเัมนผื้อัสขัมอผงัสอขาอหงาอราหพาบรว่าพทบุกวส่าูตทรุกมสีคูตะรแมนีคนะรแวนมนครววามมคพวึงาพมอพใึงจพใอนใดจ้าในสดี ้ากนลสิ่นี กลิ่น
ความคหววาามนหวแาลนะเแนลื้อะสเันมผื้อัสัมมผาัสกกมวา่ากก6วซ่าึ่ง6สัมซพึ่งสันัมธ์พกับนคธ์วกาับมคชวอาบมชขอบงผขู้บอรงิโผภู้บคริโแภลคะสแูตลระทสี่มูตีอรทินี่มทีอผินาลทัมผผาสลมั กผับสมกลก้วับยกตลา้วกยไตดา้ กได้
คะแนคนะรแวนมนสรูงวสมุดสูงเมสื่อุดวเิเมคื่อรวาะิเคหร์คาุณะหค์ค่าุทณาคง่าโทภาชงนโภากชานราดก้วายรวดิธ้วมี ยาวติธรีมฐาาตนรฐAาOนAC พบว่าพบผลว่าิตภผัณลิตฑภ์ 1ัณชฑิ้น์ 12ช0ิ้นก2ร0ัม กมรีคัม่าพมลีคัง่างพาลนังงาน
81 K8c1al ไขมันไข2ม.6ันก2ร.6ัม กนร้ำัมตานล้ำต8า.2ลก8ร.2ัม กโซรัมเดโียซมเด2ียมิล2ลิกมริลัมลิกแรลัมะไแมล่พะบไมโค่พเบลสโคเตเลอสรเอตลอรผอู้บลริโผภู้บครจิโึงภไคดจ้รึงับไพดล้รับงงพาลนังไงขานมันไขมัน
น้ำตานล้ำตแาลละโแซลเดะโียซมเใดนียปมรใิมนาปณริมตา่ำณเมตื่อ่ำเเทมียื่อบเทกับียบTกhับai Recommended Dietary Intake (Thai RDI) ดังนั้นดัง“นPั้นow“er ball”
สูตรนสี้จูตึงรเนปี้จ็นงึนเปวัต็นกนรวรัตมกตร้นรแมบตบ้นทแบี่สาบมทา่ีสราถมเผารยถแเพผรย่ใแหพ้กรับ่ใผหูบ้กรับิโผภู้บครแิโลภะคมแีคลวะามมีคเวหามมาเะหสมมากะับสวมิถกีชับวี วิติถใีชหีวมิต่ทใีห่มีกมา่ทรี่มทกี ำากริจทกำรกริจมกตร่ารงมๆต่าง ๆ
ภายใภนาทยีอ่ ใยนอู่ทา่อี ศยยั ูอ่ มาาศกยั ขม้นึ ากขึน้

คำสำคัญำส:ำเคพญั าเวเอพรา์บเอวอลร, บ์วิถอชีลีวิตวิถใหชี มวี ่,ติ Tใหhมai่ RDI

Abstract
The current COVID-19 pandemic is accelerating an expansion of online food delivery towards
consumers which reduce the gathering of people in public places. However, fast food is the most popular
food ordered online which related to chronic non-communicable diseases (NCDs). Therefore, Bureau of
Quality and Safety of Food conducted the study and developed a healthy snack product called “Power
ball”. Suitable type of natural ingredient used as sweetener, namely, date palm and dried banana, was
studied in 3 recipes. Then the quality of food texture was evaluated for consumer preference and found
that all recipes were satisfied with the score of colors, scents, sweetness and textures more than 6.
The recipe contained the combination of date palm and dried banana was voted to the most recognition.
Based on AOAC method, nutritional value was investigated, having energy 81 Kcal, fat 2.6 g, sugar 8.2 g,
sodium 2 mg and no cholesterol in 20 g/piece. The intake of energy, fat, sugar and sodium was low when
comparing with Thai Recommended Dietary Intake Thai Recommended Dietary Intake (Thai RDI). Therefore,
the recipe of this “Power ball” will be a prototype that can be publicized towards customers and is suitable
for the new normal lifestyle.

Keywords: power ball, the new normal, Thai RDI
Corresponding author: [email protected]

111



บทคัดยอ หอ งท่ี

02Abstract Room

โ ป ส เ ต อ ร

for BeสttาeขrาCMonesduimcaelr’SscHieenacleths



P2-2การกพาฒั รนพาฒั แนลาะแตลระวตจรสวอจบสคอวบาคมวถากู มตถอ้ กู งตขอ้ งขวอธิ งที วดธิ สที อดบสเอบกลเอกั กษลณกั ษส์ าณร์สหา้ รมหใช้าม้เกใ้าชช้เกนา้ ดิ ชในิดเคในรื่อเคงสร่อืำงอสาำงอดา้วงยดยว้ พู ยแี ยอพู ลแี ซอี-ลดซีเอี-ดีเอดี
DevDeelovpelmopenmteanntdanvadlivdaaltidioantionf UoPfLUCP-DLCA-DDAmDetmheotdhofodr fdoertdeectieocntionf of
nine prohibited substances in cosmetic products
พงษพ์ธงรษทธ์ อรงทบอุญง*บปญุ ตั ยป์ ธัตายร์ าธไาพรศาไาพลศาล

Pongtorn Thongboon*, Pat Tharapaisal
ศนู ยว์ศิทูนยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 1ย1์ทสี่ 1รุ 1าษสฎรุ รา์ธษาฎนรี ์ธการนมี วกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 11 Surat Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ดั ยอ่
วิธีทวดิธสีทอดบสเอบกเลอักกษลณัก์ษสณาร์สหา้ารมหใ้าชม้ในใชเค้ในรื่อเคงรสื่อำงอสาำงอ9างช9นิดชนติดามตแาผมนแกผานรกตารรวตจรเฝว้จารเฝะ้าวรังะขวอังงขปอรงะปเทระศเทไดศ้แไกด่ ้แก่
hydroquinone, prednisolone, hydrocortisone base, betamethasone base, dexamethasone, triamcinolone
acetonide, betamethasone-17-v1a7lerate, clobetasol propionate และแrลeะtinoic acid พัฒนพาัฒขน้ึนาเขพึ้น่ือเทพด่ือแททดนแเทนคเนทิคคนิค
thin layer chromatography โดยพโดัฒยนพาัฒจนากาจวาิธกขี วอิธงีขWองaters Corporation ท้ังนที้ส้ังานมี้สาารมถตารถวตจรแวยจกแสยากรสหา้ รมหใช้า้ทมใ้ังช9้ทั้งชน9ิดชไนดิด้ ได้
พร้อพมรก้อันมดก้วันยดเ้ควยรื่อเคงรUื่อlงtra Performance Liquid Chromatography (UPLC) ใช้ตใัวชต้ตรัววตจรววัดจชวนัดิดชนdิดiode array ร่วมรก่วับมกับ
mass spectrometer ใช้คใอช้ลคัมอนล์ัมAนC์ QUITY UPLC BEH C18 1ข8นาขดนา2ด.12x.110010ม0ิลลมิเลมลติเรมตบรรรบจรุอรนจุภอานคุภขานคาขดนาด
1.7 1ไม.7โคไมรเโมคตรเรมอตุณร หอภุณูมหิขภอูมงิขคองลคัมอนล์ ัม60น์ อ6ง0ศอางเซศลาเซียลสเซใียชส้สใาชร้สลาะรลลาะยลตาัวยพตาัวปพราะปกรอะบกดอ้วบยดส้วายรสลาะรลลาะยล0า.ย1%0.1f%ormic acid
และแaลcะetonitrile ในอใัตนรอาัตสร่วานสท่ว่ีเนปทลี่เยปนลต่ียานมตเวาลมาเวทล่ีอาัตทรี่อาัตกราารกไหารลไห0.ล4 0ม.ิล4ลมิลิลิตลริลติต่อรนตา่อทนี แาทละี แตลระวตจรววัดจดว้วัดยดเ้ควยรื่อเคงรตื่อรงวตจรววัดจวัด
ทค่ี วทาค่ีมวยามวคยาลว่นื ค2ล9น่ื 02, 920452แ4ล5ะแ3ล5ะ43น5า4โนเามโนตรเมทตีเ่รวลทาเี่ วตล่างาๆต่ากงันๆ กพันบวพ่าบวิธวีม่าวีคิธวีมาีคมวเฉาพมเาฉะพเจาาะะเจางแะจลงะแสลาะมสาารมถแารยถกแสยากรสหา้ รมหใชา้ ้มใช้
ทัง้ 9ทงั้ชน9ดิ ชไนดภ้ดิ ไาดย้ภในายเวใลนาเว1ล7า น1าทนี จาาทกี จผาลกกผาลรศกึการษศากึ นษี้หา้อนง้ีหปอ้ฏงิบปตั ฏิกิบาตัรอิกนื่ารสอา่ืนมสารามถใาชรเ้ถปใน็ช้เแปนน็ วแทนาวงทหารงอื หนรำือไปนปำไรปะปยรุกะตยใ์ ชกุ ้กตบัใ์ ชเค้กรับอื่ เคงรื่อง
UPLC-DAD หรอื หUรือPLC-DAD-MS ของขหอนงว่ หยนงา่วนยงาน

คำสำคคำญัสำ:คสัญารหสา้ ามรใหชา้ ,้ มไใฮชโ้ดไรฮคโวดิโรนคนว,โิ นกรนดเกรรทดิโนเรอทิกโิ ,นสอเิกตียสรเอตยียดร์,อยูพดแี์ อยูพลซีแีอลซี

Abstract
The Ultra Performance Liquid Chromatography (UPLC) method was developed and validated
using a diode array detector and a mass spectrometer to detect nine prohibited substances in cosmetic
products including hydroquinone, prednisolone, hydrocortisone base, betamethasone base,
dexamethasone, triamcinolone acetonide, betamethasone-17-valerate, clobetasol propionate, and
retinoic acid according to the national surveillance plan. The objective was to replace the thin layer
chromatography with the method developed from the Waters Corporation method which able to
separate simultaneously the nine prohibited substances in cosmetic products. The chromatographic
conditions were ACQUITY UPLC BEH C18 2.1×100 mm, 1.7 µm column, column temperature at 60 degrees
Celsius, the mixture of 0.1% formic acid in water and acetonitrile as a mobile phase with gradient mode,
flow rate 0.4 ml/min, UV detector at 290, 245 and 354 nm with timetable mode. The selectivity and
specificity of the method were accepted for the separation of nine prohibited substances within
17 minutes. Other laboratories can use this method as the guideline or apply for the identification of
prohibited substances in cosmetic products according to the available UPLC-DAD or UPLC-DAD-MS.

Keywords: prohibited substances, hydroquinone, retinoic acid, steroid, UPLC
Corresponding author: [email protected]

115

P2-ก3ารกพาฒั รพนฒัาเนทาคเนทคิ กนาคิ รกสากรดั สลกกู ดั เลดูกือเยดเือพยือ่ เผพลือ่ ติผเลปิต็นเเปคน็ รเ่อื คงรสือ่ ำงอสาำงอาง
Developmenteonft JoofbJ’osbt’esatresaersxteraxctrtaiocntiotencthencihqnuiequfoerfcoorscmosemticestipcsropdruocdtuion

กนั ยกานั รยตั านร์ตั ชนล์สชิทลธส์ิ*ิทสธริ์*นิ สยราินจยลุาศจรลุ ไี ศกรวไีัลกวัล

KanKyanraytaCrahtoCnhlaosnitl*a,sSita*,rinSayrainJyualsJruiglisvraiglival
ศนู ยศว์ ูนิทยว์าทิศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ทท่ี 1ย์ทเชี่ 1ยี งเใชหียมงใ่ กหรมม่ กวิทรมยวาทิศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ ทย์

RegioRneaglioMnaeldMicaeldSiccaiel nSceiesnCcenstCeern1teCrh1iaCnghiManagi,MDaeip, aDretmpaerntmt oefnMt oefdMicaeldSiccaiel nSceiesnces

บทคบดัทยค่อดั ยอ่
ลูกเลดูกือเยดือเปย็นเพปืช็นสพมืชุนสไมพุนรไทพ่ีมรีชทื่อี่มวีชิทื่อยวาิทศยาาสศตารส์วต่าร์Cว่าoiCxolaixclharcyhmryam-joab-jioLb.ivLa.r.vamr.am-yau-eynueSntaSptfa. pลfูก.เลดูกือเยดมือีฤยทมธีฤิ์ ทธ์ิ
ตา้ นตอา้ นุมอลูนอุมิสลู รอะิสแรละะแยลบั ะยั้งบเอยนงั้ เไอซนมไ์ไซทมโ์ไรทซโิเรนซสเิ นสสามสาารมถาลรดถกลาดรกสารร้าสงรเม้าลงเามนลินาในนินผใิวนหผนิวงัหนจึงั เปจึง็นเสปม็นุนสไมพุนรไทพ่ีมรศีทักี่มยศี ภักายพภใานพกใานรกนาำรไนปำไป
ผลิตผเลปิต็นเเปค็นรเ่ือคงรสื่อำงอสาำงอศานูง ยศ์วนู ิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตารร์กแาพรทแยพ์ท่ีย1์ทเี่ ช1ยี เงชใยีหงมใ่หไดม้ท่ ไำดก้ทาำรกพาัฒรพนัฒาเนทาคเนทิคกนาิครกสากรัดสลกูกัดเลดูกือเยดือเพย่ือเใพห่ือ้ไใดห้ส้ไาดร้สสากรัดสกัด
ท่ียังทคย่ี งงัฤคทงธฤิต์ ท้าธนิต์ อ้านนุมอลูนอุมิสลู รอะิสแรละะแยลบั ะยยั้งบั เอยนั้งเไอซนมไ์ไซทมโ์ไรทซโิเรนซสิเสนูงสเพสงูยี เงพพยี องสพำอหสรำับหกราบั รกนาำรไนปำผไลปิตผเลปิตน็ เเปค็นรเ่ือคงรส่ือำงอสาำงอเามงอื่ เศมกึื่อษศากึ กษาารกสากรัดสกัด
ด้วยดเว้ทยคเนทิคนreิคflruexfluสxภาสวภะาตวา่ ะงตๆ่างแๆล้วแลพว้ บวพ่าบกวา่ารกrาeรflruexfluดxว้ ยด้ว9ย5%95e%theatnhoalnเoปl็นเเปว็นลเาวล3าช3ัว่ โชมัว่งโมเปง็นเสปภ็นาสวภะาแวละะแรละะยระะเยวละเาวทล่ี าท่ี
เหมเาหะมสามะสสมามสาารมถาใรหถ้ผใลหผ้ผลลติ ผใลนิตรใะนดรบั ะสดูงบั ส6.ูง7%.7ใ%นขใณนขะณท่ียะงัทค่ียงงัฤคทงธฤติ์ ท้าธน์ิตอ้านุมอูลนอุมิสลู รอะสิ แรละะแยลับะยั้งบเอยนง้ั เไอซนมไไ์ ซทมโไ์รทซโเิ รนซสิเไนดส้ดไี ดแ้ดลีะแเลมะ่ือเม่ือ
เปรเียปบรเียทบียเบทปียรบิมปารณิมตาณัวอตยัว่าองยแ่าลงะแตลัวะทตำัวลทะำลลาะยลทาี่ใยชท้แ่ีใลช้ว้แลพ้วบวพ่าบกวา่ารกใาชร้ลใูกชเ้ลดูกือเยดือ3ย0 3ก0รัมกรแัมละแล9ะ5%95เ%อธเาอนธอาลนอ2ล5025ม0ิลลมิลิลิตลริลิตร
มีควมาีคมวคาุ้มค่าุ้มมคา่ากมทา่ีสกุดที่สซุด่ึงศซูนึ่งยศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตารร์กแาพรทแยพ์ท่ีย1์ทเี่ ช1ียเงชใียหงมใ่หจมะ่ ดจำะเดนำินเกนาินรกพาัฒรพนัฒาตน่อาเตน่อื่อเงนื่อเพงื่อเสพรื่อ้าสงรม้าูลงคม่าูลเคพ่าิมเใพหิ่ม้กใับห้กับ
สมุนสไมพุนรไลพูกรเลดูกือเยดือโดยยโกดายรกพาัฒรพนัฒาวนิธาีกวาิธรีกผาลริตผผลลิติตผภลัณิตภฑัณ์ทฑี่มีค์ทุณี่มีคภุณาพภจาาพกจสาากรสสากรัดสลกูกัดเลดูกือเยดือแยละแถล่าะยถท่าอยดทอองดคอ์คงวคา์คมวราู้ใมนรกู้ใานรกผาลริตผลิต
สารสสากรัดสแกลัดะแผลละิตผภลัณิตภฑัณ์ใหฑ้ก์ใับหผ้กู้ปับรผะู้ปกรอะบกกอาบรกเคารเ่ือคงรส่ือำงอสาำงอทาี่สงนทใี่สจนเใปจ็นเกปา็นรกสา่งรเส่งรเิมสใรหิม้ผใู้บหร้ผิโู้บภรคิโไภดค้ใไชด้เค้ใชร้เื่อคงรสื่อำงอสาำงอขาองงขไอทงยไทย
ทม่ี คีทณุ ่ีมคีภณุาพภาแพละแเลสะรเมิ สสรรมิ า้ สงรคา้วงาคมวเาขม้ เแขข้มง็ แทขาง็ งทเศารงเษศฐรกษจิ ฐขกอจิ งขปอรงะปเทระศเทศ

คำสคำำคสัญำ:คลัญกู เดลอืูกยเด, ือกยา,รสกการัดส, กเคดั ร,ื่อเคงสรำื่อองสางำผอสามงผสสมมนุ สไพมนุรไพร

Abstract
JobJ’osbt’esatresairssaishaerhbearlbpalapnltantamnaemd eCdoiCxoliaxclharcyhmryam-joab-jioLb.i vLa.r.vamr.am-yau-eynueSntaSptfa. pItf.hItashans taionxtidoaxnidtant
actaivcityiv,ity,rotysirnoassineaisnehinbhitiobriytoarcytaivcityiviatyndanthdethaebilaitbyilittoy rteodruecdeucmeemlaenlinanpinropdruocdtuiocntioinntihnethskeins.kiTnh.uTsh,uits,isitais a
highigphotpeontteianltihael rhbefrobrfporopdruocdinugcincgoscmoesmticest.icRse. gRioengiaolnMaleMdiecadlicSaclieSnciceensceCsenCteenrt1erC1hiCanhgianMgaiMdaei vdeelvoepleodped
thetheexteraxcttraiocntiotencthencihqnuiequtoe gtoetgtehtethheighigehffiecfiefinciceynceyxteraxcttraivcetivfreomfroJmobJ’osbt’esatres.arTsh. eThvearivoaurisoucosncdointidointisonosf of
thethreflruexflutexcthencihqnuiequweerweesretusdtiuedi.eTdh. eThresureltssulitnsdincadticeadtetdhathuatsinugsinogf 9o5f %95e%theatnhoalnfoolrfo3rh3ouhrosuvrsiavtihaethe
reflruexflumxemtheotdhowdaswassauitsaubitlaebcleoncdointidointiotno tgoivegivheighigyhielydiesldosf othfetheexteraxcttra(c6t.7(%6.7) %w)itwh itghoogdooadntaionxtidoaxnidtant
actaivcityiviatyndantdyrotysirnoassineasinehinbhitiobriytoaryctaivcityiv.itByy. Bcyomcopmarpinagrinthgethaemaomunotunotf sooflvsoelnvtenant dansdamsapmlepuleseuds,eidt,witaswas
foufnoduntdhatha3t0 3g0ramgrasmosf oJof bJ’osbt’esatresaarsndan2d5025m0l.mol.f o95f %95%etheatnhoalnowlaswathsethmeomstowstorwthowrthiwleh.ilRee. gRioengiaolnal
MeMdiecadlicaSlcieSnciceensceCsenCteenrte1r C1hiCanhgianMgaiMawiillwicllonctoinnutionuusolyuslsytusdtyudoyn ovnaluvael-uaed-daedddeodf oJfobJ’osb’tseatresarbsy by
devdeelvoeplionpginhgigh-igqhu-aqluitaylitcyoscmoesmticetpicropdruocdtusctfrsomfromthisthhiserhberabndantdrantrsafenrsfekrnokwnolewdlgeedgteo teonterenptrepnreeunres.urs.
EveEnvteunatlulya,llTyh, aTihhaei rhbearlbcaol scmoesmticesticwsowulodulbde bperopmromteodtendatnioantiwoindweidteo tohethceusctuosmtoemr tehrathwatowulodublde btehethe
ememrgenrgtewntaywtaoy sttoresntrgetnhgetnhethnethTehaTiheacioencoomnoym. y.

Keywords: Job’Jsobte’sartse,aerxs,treaxctrioacnt,iohne,rbhaelrbcaolsmcoestmicestics
Corresponding author: [email protected]@sdcm.msca.iml.gaoil.t.gho.th

116

P2-4คณุ ภคุณาพภดาา้ พนดคา้ วนาคมวปาลมอปดลภอยั ดขภอยั งขเคอรงอ่ืเคงรสือ่ ำงอสาำงอผาสงมผสสมมนุ สไมพุนรไสพำรหสรำับหพรอบั กพหอนก้าหแนลา้ ะแขลดั ะหขนดั า้ หทนีว่ า้ าทง่ีวจาำงหจนำา่ หยนในา่ ยปใรนะปเทรศะเไทศยไทย
SafeSatyfeqtyuaqluitayliotfy hoefrhbearlbcaolscmoesmticestifcosrffoarcefamceamskaasnkdanfadcefascceruscbrumbamrkeatrekedteindTinhaTilhaanildand
สุดสสวุดาสทวศาทกั ดศี*กั กดนั ี*ยกานั รยตั านร์ ตัชนลส์ ชิทลธสิ์ ศทิ ุภธิ์กศรุภจกันรทจรนั จ์ ทอรมจ์ อม

SudsSauwdasadwsadkdseaek*d,eKea*n, yKarnaytaCrahtoCnhlaosnitl,aSsuitp, aSkuoprankoJarnjoJamnjom
ศูนยศว์ ทินู ยาว์ ศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ทที่ 1ย์ทเชี่ ยี1งเใชหียมง่ใกหรมม่ วกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์สาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

RegioRneaglioMneadl iMcaeldSicaielnScceiesnCceenstCeren1tCerhi1anCghiManagi, MDeapi,aDrtempaernttmoefnMt eodf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบัดทยค่อดั ย่อ
ปัจจปุบัจันจกุบาันรกใชา้เรคใรชื่อ้เคงรส่ือำงอสาำงอผาสงมผจสามกจสามกุนสไมพุนรไพด้รับไดค้รวับาคมวนาิยมมนอิยยม่าองยส่าูงงเสนูง่ือเงนจื่อากงจคาวกาคมวเชาื่มอมเช่ัน่ือใมนั่นปใรนะปสริทะธสิภิทาธพิภแาลพะและ
ควาคมวปาลมอปดลภอัยดขภอัยงขผอลงิตผภลัณิตภฑัณ์จาฑก์จธารกรธมรชรามตชิ อาตยิ่าองยไร่ากงไ็ตรากม็ตเคามรื่อเคงรสื่อำงอสาำงอบาางงบปารงะปเภระทเภเชท่นเชเค่นร่ือเคงรสื่อำงอสาำงอสาำงหสรำับหพรอับกพหอนก้าหน้า
ขัดหขนัด้าหซนึ่ง้าใซชึ่้งใาชน้งกาับนผกิวับหผนิว้าหแนล้าะแมลีระะมยีระะเยวะลเาวสลัมาผสัสัมนผาัสนนคาวนรคตว้อรงตไ้อด้งรไับดค้รวับาคมวใาสม่ใจใสค่ใุณจคภุณาพภแาลพะแคลวะาคมวปาลมอปดลภอัยดมภาัยกมขา้ึนกข้ึน
ในชใ่วนงชต่วุลงาตคุลมาค25ม6215ถ6งึ1 กถันงึ ยกานั ยยนาย2น5625ศ6นู2ยศ์วนู ิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแาพรทแยพ์ทท่ี ย1์ทเ่ีช1ียงเชใหียมงใ่ หไดมศ้ ่ ไึกดษศ้ าึกคษวาคมวปาลมอปดลภอัยดขภอัยงขเคอรงือ่เคงรส่อืำงอสาำงอาง
ผสมผสสมมุนสไมพุนรไสพำรหสรำับหพรอับกพหอนก้าหขนัด้าหขนัด้าหทน่ีว้าาทงจ่ีวำาหงจนำ่าหยนใน่ายภใูมนิภภาูมคิภตา่าคงตๆ่าขงๆองขปอรงะปเทระศเไทศยไทจำยนจวำนน5วน4 ต5วั4อตยวั า่ องยแ่าบง่งแเปบ็น่งเป5น็ ชน5ิดชนิด
ได้แไกด่ ้แฟกั ่ขฟ้าักวขม้าะวเขมือะเขทือศเทมศังคมุดังคมุดะขมาะมขแามละแขลมะิ้นขชมัน้ินชตันรวตจรหวาจกหาารกปานรเปน้ือเนปเ้ือชน้ือจเชุล้ือินจทุลรินียท์แรลียะ์แโละหโะลหหนะักหตนาักมตเกามณเฑกณ์ปรฑะ์ปกราะศกาศ
กระกทรระวทงรสวางธสาารธณาสรุขณสแุขละแคลวะาคมวเปาม็นเกปร็นดกดร่าดงดต่างมตเกามณเฑกณ์มาฑต์มราฐตารนฐผาลนิตผภลัณิตภฑัณ์ชุมฑช์ชนุมชพนบตพัวบอตยัว่าองยไม่า่ผงไ่ามน่ผเ่กานณเฑกณ์ 3ฑ0์ ต3ั0วอตยัว่าองย่าง
(รอ้ ยรลอ้ ะย5ล5ะ.65)5ต.6ัว)อตยัว่าองไยม่า่ผงไ่ามน่ผเก่านณเฑกณ์มาฑก์มทา่ีสกุดทขี่สอุดงขแอตง่ลแะตห่ลัวะขห้อัวคข้ือ คขมือิ้นขชมัน้ินพชบันเพชบื้อจเชุล้ือินจทุลรนิ ียท์รร้อยี ย์รลอ้ ะย6ล1ะ.661ม.6งั คมุดังพคบุดโพลบหโะลหหนะักหนัก
รอ้ ยรล้อะย1ล0ะ.010แ.0ละแมละะขมาะมขพาบมคพวบาคมวเปาม็นเกปร็นดกดร่าดงดร้อ่างยรล้อะย7ล2ะ.72ซ.ึ่ง7อซา่ึงจอมาีคจวมาีคมวสาัมมพสันัมธพ์กันับธช์กนับิดชนสิด่วนสท่ว่ีในชท้ แ่ีใลช้ะแรลูปะแรบูปบแทบี่นบำทม่ีนาำใชม้าใช้
เช่ นเชข่ นม้ิ นขชมัน้ิ นใชชัน้สใ่วชน้สเ่วหนงเ้าหใตง้าดใิ นตม้ ดี โิ นอมกี โาอสกกาาสรกพาบรเพชบื้ อเจชุ ล้ื อินจทุ ลรินี ยท์ สรู งี ย์ สมู งะ ขมาะมขมาี คมวมาี คมวเาปม็ นเกปร็ นดกสรู งด สซู่ึง ตซ้ อึ่งงตม้ อี กงามรี กศาึ กรษศาึ กตษ่ อาไตป่ อ ไป
ผลกผาลรกศาึกรษศาึกเษบื้าอเงบต้ือ้นงนตี้ ้นแนส้ีดแงสใหด้งเหให็น้เวห่า็นยวัง่ามยีเคังมรื่ีอเคงรสื่อำงอสาำงอผาสงมผสสมมุนสไมพุนรไสพำรหสรำับหพรอับกพหอนก้าหนขัด้าหขนัด้าหนท้าี่มีคทวี่มาีคมวไามม่ปไลมอ่ปดลภอัยดวภาัยงวาง
จำหจนำ่าหยนอ่ายยู่ อดยังนู่ ด้ันังหนน้ัน่วหยนง่วายนงทาี่เนกท่ียี่เวกขี่ย้อวงขค้อวงรคดวำรเนดินำเกนาินรกตารรวตจรสวอจบสเอพบ่ิมเพต่ิมเแตลิมะแแลกะ้ไแขกป้ไัญขหปัาญหรวามรทว้ังมผทู้บั้งรผิโู้บภรคิโคภวครคไดว้รัไบดข้ร้อับมขูล้อมูล
สำหสรำบั หกราบั รกดาแู รลดตแู นลเตอนง เใอนงกใานรกเลาอืรกเลใอืชกผ้ ใลชติ ผ้ ภลัณติ ฑภัณ์ทป่ี ฑลท์ อี่ปดลภอัยดภัย

คำสำคคำญัสำ:คเคัญรื่อเงคสรำื่อองาสงำผอสามงสผมสมนุ สไพมรนุ ,ไคพุณร,ภคาณุ พภด้านพคดวา้ านมคปวลามอปดภลอยั ด, ภพยัอ,กพหอนกา้ ,หขนัดา้ ห, ขนดั้าหน้า

Abstract
NowNaodwaayds,ahyse,rbhaelrbcaolscmoestmicestaicrse awreidweliydeulsyeudsedduedtuoe tthoetchoencfoidnefnidceenicnethinetehfeficeifefinccieynacnydansadfestayfety
of noaftunraatlurparlopdruocdtsu.cHtso. wHeovweer,vesor,msoemtyepetypoef coofscmoestmicestiscuscshucahs caosscmoestmicestifcosr ffoarcefamceasmkaasnkdanfadcefasccerusbcrub
whiwchhiacrheaarpepalpiepdlieodn ofancifaalcsiaklinskfoinr faorloanglodnugrdatuiorantioshnosuhldoublde bexeaemxianmedinefodr ftohretirhseairfestayfeatnydanqduaqliutya.liFtyro. mFrom
OctOobcteorb2e0r1280t1o8 StoepStepmtbemerb2e0r1290, 1R9e,gRioengaiolnMaledMiceadlicSaclieSnccieenCcenCtenr t1erC1hiaCnhgiaMngaiMhaaidhastdudstieudieodn osanfestayfety
andanqduaqliutyaliotyf hoefrbhaelrbcaolscmoestmicestifcosr ffoarcefamceasmksasaknsdanfadcefasccerusbcrumbarmkeatrekdeteind vinarivoaursioruesgiroengsioonfs TohfaTilhaanidla.nd.
54 s5a4mspamlesplceosncsoisntisnisgtionfg5ofhe5rbhseribnscliundcilnugdignagc,gatoc,mtoatmo,atmo,anmgaonstgeoesnte,etnam, tarminadr,inadn,dantudrmtuerrmicewricerweetreestedsted
for fmoricmroibcriaolbiaanlda,nhde,ahveyamvyetmalestaclosnctoamntianmatiinoantioanccaocrdcoinrgdintog thoethrequreirqeumirenmteonft PoufbPliucbHliceaHltehalMthinMistinryistry
annaonunnocuenmcenmtenant danpdH paHccaocrdcoinrgdintog tTohaTi hcaoi mcommunmituyniptyropdruocdtsucsttsansdtaanrdsa.rdTsh. eThresureltssulsthsoswheodwetdhathat
30 s3a0mspamlespl(e5s5.(65%5.)6%did) dnidotnmoteemtetehtethcreitecriate. rTiah.eThmeomstossutbsutabnsdtaanrdasradmspamlesplienseinacehaicthemitewmerweetruermtuerrmiceric
(mic(mroibcriaolbiaclonctoamntianmatiinoantio6n1.66%1.)6%m) anmgaonstgeoesntee(nhea(hveyavmy etmaletaclonctoamntianmatiinoantio1n0.01%0.)0%a)ndantdamtarminadrind
(pH(p7H2.77%2.)7.%T)h. eThceaucsaeusoef foafilufareilumreaymareylarteelawteithwityhpety,ppea, rtpaorft hoef rbhearbndanpdropcerossceusseuds;esdu;cshucahs hasighhigh
micmroibcriaolbicaol nctoentenint tinurmtuerrmice’sricr’hsizrohmizoe,mhei,ghhigahcidaictyidiitny tinamtarminadr,inwd,hiwchhicshosuhldoulbde bfuertfhuertrhsetrudstieud.ied.
NevNeertvheertlehsesl,esths,etsheerseesureltssulintsdicnadtiecdatethdathuantsuanfesahferbhaelrbcaolscmoestmicestifcosr ffoarcefacmeasmksasaknsdanfadcefacscerusbcruwberweere
stillstaivllaailvaabilea.bNleo.tNoontlyontlhyethreespreosnpsoibnlseibolergaonrgizaantizoantioshnosuhldoutladketaakcetiaocntiofonr fsoorlvsionlgvitnhgethperopbrloembl,embu,tbaultsoalso
thetchoencsounmseurmsehrosuhldouhldavheaivnefoinrmfoartmioantiofonr fcohrocohsoinogsisnagfestayfeptryopdruocdtsu.cts.

Keywords: herbhaelrcboaslmcoestmic,estaicf,estyafeqtuyalqituya,lfitayc,efamceasmk,afsakc,efascerusbcrub
Corresponding author: [email protected]@sdcm.msaci.lm.goai.lt.hgo.th

117

P2-ก5ารกพาฒั รพนฒัารนะาบรบะจบดับกจาดั รกเอารกเสอากรสคาณุ รคภณุาพภอาอพนอไอลนนไศ์ลนู ย์ศว์ูนทิ ยย์วาทิ ศยาาสศตารส์กตารรก์ แาพรทแพย์ที่ย1์ท0่ี 1อ0บุ ลอรบุ าลชรธาาชนธี านี
DevDeelvoeplmopemnteonft onf loinnelinqeuaqluitaylidtyocduomcuemntemntamnaagneamgeemnteynsttyesmte, m,
Regional Medical Sciences Center 10, Ubon Ratchathani
นภิ านพิภราพทรวญี ทาวตีญิ าติ

Niphaporn Taweeyart
ศนู ยศว์ ูนิทย์วาทิศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ทที่ 1ย0ท์ ่ีอ1บุ 0ลอรบุาชลธรานชธี การนมี กวิทรมยวาิทศยาสาศตารส์กตารแ์กพารทแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani, Department of Medical Sciences

บทคบดัทยค่อดั ยอ่
การกจาัดรเจกัด็บเเกอ็บกเสอากรสคาุณรคภุณาพภขาอพงขศอูนงยศ์วูนิทยย์วาทิ ศยาาสศตารส์กตารร์กแาพรทแยพ์ที่ย1์ท0่ี 1อ0ุบลอรุบาลชรธาาชนธี าเปน็นี เกปา็นรกนาำรเนอำกเสอากรสทา่ีเรปทน็ ่ีเกปรน็ ะกดราะษดาษ
มาจมัดาเจกัด็บเใกน็บแใฟน้มแเฟอ้มกเสอากรสซาึ่งรมซีจึ่งำมนีจวำนนมวานกมขาึ้นกทขุกึ้นปที ุกทปำี ใทหำ้พใ้ืนหท้พ่ีจ้ืนัดทเ่ีจกัด็บเไกม็บ่เพไมีย่เงพพียองพแอละแกลาะรกคา้นรหคา้นใหชา้เวใชล้เาวนลาานนาจนึงไจดึง้พไัฒด้พนัฒารนะาบรบะบบ
จดั กจาัดรกเอารกเสอากรสคาุณรคภุณาพภแาบพบแอบอบนอไอลนนไ์ซลึ่งนใ์ซช่ึง้เทใชค้เโทนคโโลนยโีสลายรีสสานรเสทนศเเทขศ้ามเขา้าชม่วายชใ่วนยกใานรกจาัดรกจาัดรกเาพร่ือเปพรื่อับปปรรับุงปแรลุงะแเลพะิ่มเปพริ่มะปสริทะธสิภิทาธพิภาพ
ระบรบะกบาบรกจาัดรกจาดั รกเอารกเสอากรสทา้ังรกทา้ังรกจาัดรเจกัด็บเแกล็บะแกลาะรกเผารยเแผพยรแ่เพอรก่เสอากรสอาิเรลอ็กิเทลร็กอทนริกอสน์ขิกอสง์ขหอนง่วหยนงว่ายนงาโดนยโรดะยบรบะนบ้ีจบะนเ้ีจกะ็บเเกอ็บกเสอากรสไวาร้ในไว้ใน
ฐานฐขาอ้ นมขลู อ้ มMลู ySQL ทเ่ี ซทริ ์ฟเ่ี ซเริว์ฟอเรว์ อซรึ่งพ์ ซัฒึ่งพนัฒาดนว้ ายดภว้ ายษภาาษPHา P และแมลีกะามรีกสาำรรสอำงรขอ้องมขูลอ้ ทมุกูลเทดุกือเนดือเพน่อื เปพ้อื่ งปก้อนั งขกอ้ ันมขูล้อสมญู ูลหสญูายหาสยามสาารมถารถ
ใช้งาใชน้งดาว้ นยดเว้ ็บยเบวรบ็ าบวรเซาวอเรซ์ผอา่ รน์ผร่าะนบรบะเบคบรเือคขร่าือยขภ่าายยภใานยหใรนอื หอรนิ ือทอรนิ าทเนราต็ เนทต็ ำใทหำ้ไดใหข้ ไ้ อ้ ดมข้ ลู ้อทม่รี ูลวทด่ีรเวรดว็ ทเรัน็วตทอ่ ันคตวอ่ าคมวตาอ้ มงตก้อางรกแาลระแบลุคะลบาคุ กลรากร
สามสาารมถาเรขถ้าเถขึง้าไถดึง้ตไลดอ้ตดลเอวดลเาวลโปารโแปกรรแมกสรามมสาารมถาบรันถทบึกันทแึกก้ไแขกข้ไ้อขมขูล้อมรูลายรงาายนงบาัญนบชัญีเอชกีเสอากรสแารละแคล้นะหคา้นขห้อามขูล้อไมดูล้เรได็ว้ขเรึ้น็วขมึ้นีกามรีการ
กำหกนำดหสนิทดธสิ์ผิทู้เธข์ิผ้าู้เใขช้างใาชน้งเาปน็นเป3็นร3ะดรับะดคับือ คผือู้ดูแผลู้ดรูแะลบรบะบผบู้ควผบู้คควุมบเคอุมกเสอากรสแารละแผลู้ใะชผ้งู้ใาชน้งทาั่วนไทปั่วไจปากจกาากรกใชาร้ ใะชบ้รบะจบัดบกจาัดรกเอารกเสอากรสาร
คณุ คภณุาพภอาอพนอไอลนนไ์แลทนน์แรทะนบรบะเบดบมิ เดพิมบวพ่าบปวร่ามิ ปารณมิ กาณารกใชาร้กใรชะ้กดราะษดแาลษะแคล่าะใคช่า้จใ่าชย้จลา่ ดยลลงดคลิดงเคปิดน็ เรป้อ็นยรล้อะยล8ะ5.7815.7ช1่วยชล่วดยกลาดรกสา้ินรเสป้ินลเือปงลือง
ทรัพทยราัพกยรากกรระกดราะษดาลษดคล่าดใคชา่้จใ่าชย้จลา่ ยดเลวดลเาวแลลาะแพลน้ื ะทพใ่ี้นื นทก่ีใานรกจาดั รเจกดับ็ เเกอบ็ กเสอากรสทารำใทหำ้กใาหร้กทาำรงทาำนงมาีปนรมะีปสรทิ ะธสภิ ทิ าธพภิ ยา่งิพขยึน้ ิง่ ข้ึน

คำสคำำคสญั ำ:ครญั ะบรบะจบัดบกจาัดรเกอากรสเอากร,สเาอรกสเอากรคสณุารภคาณุ พภ, าเอพกสเอากรอสเิาลรก็ อทิเลร็กอทนรกิ อสน์ กิ ส์

Abstract
The quality documents of Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani were of a
paper format stored in file folders which increased every year. This meant there was not enough storage
area and required long search times to retrieve information. Therefore the development of an online
document management system using information technology is required in order to help manage within
the agency to improve and enhance the document management system, both for storage and publishing
the electronic documents. In this system, the quality documents will be stored in the MySQL database at
the server and developed by PHP with monthly backups to prevent data loss. Use of the program would
be with a web browser through a local network or intranet resulting in fast, on-demand access at any
time. The program can be saved, edited, and make finding documents, reports, and information faster.
Access is set to 3 levels: admin, document moderator, and general users. From using an online quality
document management system instead of the old system, paper consumption and expenses decreased
by 85.71%. It reduces paper wastage, costs, reduces time and space for document storage, and makes
work more efficient.

Keyword: document management system, quality documents, electronic documents
Corresponding author: [email protected]

118

P2-ก6ารกพาัฒรพนาฒั ปนราะปสริทะธสิภทิ าธพิภราะพบรบะกบาบรกจาัดรเกจ็บัดเขก้อ็บมขูล้ออมาลู หอาารหเลา้ยีรงเลเชี้ย้ืองเชื้อ
EffiEcaffcicyadceyvdeelovpelmopenmteonft coufltcuurletumreemdiaeddiatdabataasbeassyestseymstem

สรุ ยิ สารุ สยิ าารสีบาตุ รรีบแตุ ลระแโลชะติวโชรตรณิวรรพณรทพมุ รทมุ

Suriya Sarebut, and Chotiwan Ponthum
ศนู ยว์ศิทูนยาว์ ศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทที่ 8ยท์อดุี่ 8รธอาดุ นรี ธานี

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani

บทคบดั ทยค่อดั ยอ่
การกจาัดรเกจั็ดบเขก้อ็บมขูล้ออมาูลหอาารหเลาี้ยรงเลเชี้ยื้องเสชำื้อหสรำับหกราับรกปาฏริบปัตฏิงิบาัตนิงดา้านนดจ้าุลนชจีวุลวชิทีวยวาิทมยีคาวมาีคมวจาำมเปจ็นำเตป้อ็นงตจ้อัดงเจกั็ดบเอกย็บ่าองยเป่า็นงเรปะ็นบรบะบบ
ตรวตจรสวอจบสไอดบ้แไลดะ้แสละะดสวะกดตว่อกกตา่อรกนาำรขนอ้ ำมขูล้อมมาูลใชม้าเใพชื่อ้ เลพดื่อกลาดรกสาูญรเสูญียจเสาียกจกากรกเสาือ่ รมเสสือ่ ภมาสพภแาลพะแลลดะคลวดาคมวซา้ำมซซ้อ้ำนซใ้อนนกใานรกจดัารซจ้ือัดอซาื้อหอาารหาร
เลี้ยงเลเชี้ยื้องเโชดื้อยโทดั่วยไทปั่วหไนป่วหยนงา่วนยงมาีกนามรีกจัาดรเกจบ็ัดเขกอ้ บ็ มขูล้อใมนูลรูปในแรบูปบแเบอบกสเอากรสซาึ่งรยซาึก่งยตา่อกกตา่อรกเขา้ารถเขงึ แ้าถลงึะแตล้อะงตใช้อ้เงวใลชา้เวรลวบารวบมรขวอ้ มมขูลอ้ ดมังูลนด้ันังนน้ั
เพื่อเพื่อิมเปพริ่มะปสริทะธสิภิทาธพิภกาาพรกจาัดรเจกัด็บเขก้อ็บมขูล้ออมาูลหอาารหเลาี้ยรเงลเชี้ยื้องเชศื้อูนยศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแาพรทแยพ์ทที่ ย8์ทอี่ ุ8ดรอธุดารนธีจาึงนใีชจ้โึงปใชร้โแปกรแมกปรรมะปยรุกะตย์ ุกต์
Microsoft Access 201260พ16ฒั นพาฒั รนะบารบะฐบาบนฐขาอ้ นมขูลอ้ อมาูลหอาารหเลาีย้ รงเลเชีย้ อ้ื งเช5อื้ ด้า5นดค้านือ กคาือรกจัดารทจำัดคทณุ ำลคักณุ ษลณักะษอณาะหอาารหเลาย้ี รงเลเชยี้ ื้องเพชื้อ่ เจพัดื่อซจ้ือัดซ้ือ
จัดจจ้าัดงจก้าางรกตารรวตจรวับจอราับหอาารหเลาี้ยรเงลเชี้ยื้องเชกื้าอรกเบาิกรเจบ่าิกยจอ่าายหอาารหเลาี้ยรเงลเชี้ยื้องเชกื้าอรกคาวรบคควุมบคคุณุมภคาุณพภอาาพหอาารหเลาี้ยรเงลเชี้ยื้องเตชาื้อมตราะมบรบะคบุณบภคาุณพภาพ
ISO/IEC 17012750แ2ล5ะแสลระปุ สรราุปยงรานยงดาว้ นยดก้วายรกเชาื่อรมเชตอื่ อ่ มขต้ออ่ มขูลอ้ ผม่าูลนผรา่ะนบรบะบNบetwork ภายภในายหในนว่ หยนงาว่ นยงโาดนยไโดท้ยไดดลท้ อดงลเกอ็บงขเกอ้ ็บมขลู ้อตม้ังูลแตั้ง่ แต่
1 ส1ิงหสาิงคหมาค-3ม1 ธ3ัน1วธาันควมาค25ม6235แ63ละแนลักะวนิเัคกรวาิเคะรหา์ใะนหง์าในงจาุลนชจีวุลวชิทีวยวาิทจยำานจวำนน4วนค4น คไดน้ปไรดะ้ปเมระินเคมุณินภคุาณพภกาาพรกใชา้รงาใชน้งราะนบรบะบบ
ฐานฐขาอ้ นมขลู ้ออมาูลหอาารหเลาี้ยรงเลเชีย้ อื้ งเไชด้อื ้แกได่ 1้แ)กด่ า้ นดคา้ วนาคมวสามสาารมถาในรถกใานรกพางึ่ รพพา่งึรพะบารบะบ2)บด้านดคา้ วนาคมวนา่ามเชนื่อ่าถเชือ่ือขถอืองขระอบงรบะบแบละแ3ล)ะด3้า)นดคา้ วนาคมวาม
สะดสวะกดในวกใานรกใชา้งราใชน้งมานีค่ามคีคะ่าแคนะนแเนฉนลี่เยฉ(ลสี่ย่วน(สเ่บวนี่ยเงบเบี่ยนงเมบานตมราฐตานรฐ)า4น.7) 54.(705.4(30).,443.)8, 74.(807.2(30).2แ3ละแ4ล.ะ714.(701.2(50).2ต5า)มตลาำมดลับำดับ
สรุปสผรลุปกผาลรกพาัฒรพนาัฒคนราั้งคนรี้ชั้ง่วนยี้ชให่วย้กใาหร้กปาฏริบปัตฏิงิบาัตนิงมาีปนรมะีปสริทะธสิภิทาธพิภมาาพกมขาึ้นกขลึ้นดคลวดาคมวซา้ำมซซ้อ้ำนซใ้อนนกใานรกถา่ รยถโอ่ายนโขอ้อนมขูล้อมแูละแลลดะคลวดาคมวาม
ซ้ำซซ้อ้ำนซใ้อนนกใานรกจาัดรซจื้อัดอซาื้อหอาารหเลาี้ยรเงลเชี้ยื้องเชโดื้อยโสดายมสาารมถาพรัฒถพนาัฒรนะาบรบะฐบาบนฐขา้อนมขูล้อเมพูลิ่มเใพนิ่มดใ้านนดก้าานรกจาัดรเจกัด็บเขก้อ็บมขูล้อวมัสูลดวุแัสลดะุแอลุปะกอรุปณก์ รณ์
วทิ ยวาทิศยาาสศตารส์เพตอ่ืร์เใพห่ือ้คใรหอค้บรคอลบุมคกลาุมรกใชา้งราในชง้ตาอ่ นไตป่อไป

คำสำคคำญัสำ:คอัญาหาอราเหลาีย้ รงเลชี้ยอื ง,เรชะื้อบ, บระจบัดเบกจบ็ ัดขเอ้กบม็ ูลข,อ้ Mมูลic,rosoft Access 2016

ABSTRACT
The storage data of culture media for microbiological operations are necessary to keep a
systematic, verifiable, and ease of use which can reduce the loss from deterioration of the culture media
and redundancy. G.enerally, the data is stored in a document format which is difficult to access and takes
time to collect information. Th.erefore, to improve the efficiency of culture media data storage, the Regional
Medical Sciences Center 8 Udon Thani has used Microsoft Access 2 0 1260 1a6pplication to develop culture
media database system in 5 aspects, i.e., development of culture media for procurement, examination of
culture media, disbursement of culture media, quality control of culture media according to the quality
system ISO/IEC 17012750a2n5d summary report by connecting the data through the network system within the
agency. Th.e data from 1 Au1gust to 31 D3e1cember 2020 was recorded into the database. Quality evaluation
of the developed culture media database system was performed by the users, 4 microbiologists,
in 3 aspects including 1) system dependability 2) reliability of the system, and 3) e3a)se of use. The average
scores (standard deviation) were 4.754.(705.4(30).,443.)874.(807.2(30).,2a3n) d 4.714.(701.2(50).,2r5e)spectively. In conclusion, this
developed culture media database system can improve operation efficiency, reduce redundancy in data
transferring, and purchasing of culture media. This system may be further developed to include data storage
of material and scientific equipment to cover the usage.

Keywords: media, data system, Microsoft Access 2016
Corresponding author: [email protected]

119

P2-ก7ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถากู มตถ้อกู งตขอ้ องงขวอธิ งวี วเิ คธิ ีวริเาคะรหาร์ ะะหดร์ ับะแดอับลแกออลฮกออลฮใ์ อนลเล์ในอื เดลือดดว้ ยดเว้ทยคเนทิคเนฮคิดเสฮเดปสสเปแสก-ส๊ แโกค๊สรโมคารโมทากโรทากฟรี าฟี
ValVidaaltidioantioonf qoufaqnutaitnatitvaetivmeemtheotdhofodrftohrethdetdeermteirnmatinioantionf bolfoboldooadlcoalhcoolhboyl by
Headspace-Gas chromatography
มณมีวรณรวีณรรผณยุ เผดยุชเาด*ชลาะมลยั ะมหยั ารหนิ าไรสนิ ลไสอลจั จอิมจั าจมิทาองทบอ่องบ่อ

Maneewan Phuidecha*, Lamai Harinsalai, Ajjima Thongbor
ศนู ยศ์วนูิทยว์าทิศยาสาศตารสก์ ตารแก์ พารทแยพท์ ท่ี 8ย์ทอี่ ุด8รอธาุดนรธี การนมี กวทิรมยวาทิศยาสาศตารสก์ ตารแก์ พารทแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อัดย่อ
การกตารรวตจรววิเจควริเาคะรหา์ระะหด์รับะแดอับลแกออลฮกออลฮ์ใอนลเ์ใลนือเดลือเพดื่อเสพนื่อับสสนนับุนสกนาุนรกตารรวตจรววินจิจวฉินัยิจฉใัยช้ปใรชะ้ปกรอะบกกอาบรกดาำรเดนำินเกนาินรกทาารงทคาดงี คดี
ดงั นด้ันังเนพ้ันื่อเใพห่อื ก้ ใาหร้กทาดรสทอดบสมอีคบวมาีคมวถาูกมตถ้อูกงตเปอ้ งน็ เทปย่ี็นอทม่ยี รอบั มตราับมตมาามตมราฐตารนฐสาานกสลากจลงึ ทจำึงกทาำรกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถอ้ กู งตข้อองงขวอิธงีววิเคธิ ีวริเาคะรหา์ระะหด์รับะดับ
แอลแกออลฮกอลฮ์ใอนลเ์ใลนือเดลือโดยโใดชย้เคใชร้เื่อคงรแื่อกง๊สแโกค๊สรโมคารโมทากโรทากฟรี าชฟุดี เชตุดรเียตมรตียัวมอตยัว่าองยร่าุ่งนรPุ่นAL RSI 85 คอลคัมอนล์ัชมนิด์ชนDิดB-624 ใช้สใ่วชน้ส่วน
ตรวตจรววัดจชวนัดิดชนFิดlame Ionization Detector (FID) และแเลตะรเียตมรตียัวมอตยัว่าองยโ่าดงยโใดชย้ ใnช-b้ utanol เป็นเปIn็นternal standard พบพว่าบว่า
ควาคมวเาปม็นเเปส็น้นเตสร้นงตขรองงขรอะงดรบั ะแดอบั ลแกออลฮกออลฮ์ อลย์ู่ใอนยชู่ใ่วนงช1่วง1.8–500 m0g% ค่าสคัม่าปสรัมะปสริทะธสิ์สิทหธสิ์ ัมหพสันมธพ์ ัน(rธ)์ ม( ากมกาวก่าก0ว่.า9995 มีควมาีคมวาม
จำเจพำาเะพตาระวตจรแวอจลแกออลฮกออลฮ์ไอมล่ม์ไีกมา่มรีกราบรกรวบนกจวานกจมาทกามนทอาลน,อเลอ,ธเิลออธาิลซอีเาตซทีเต, อทาซอีโาตซนีโ,ตไนอโไซอโโพซพโพานพอาลน,อเลอ็นเโอพ็นรโพารนพอาลนอแลละและ
เอ็นเบอิ็วนทบาิวนทอาลนอขลีดจขำีดกจัดำขกอัดงขกอางรกตารรวตจรพวบจพมบีค่ามีค5่า.14 mg% และแขลีดะจขำีดกจัดำขกอัดงขกอางรกหาารเหชาิงเปชริงิมปารณิมามณีค่ามีค1่า1.8 mg% ไม่พไบม่พบ
การกปานรเปปนือ้ เนปขือ้ ้านมขข้าอมงขวอิธงีววิเคิธีวริเาคะรหา์ทะี่รหะ์ทดีร่ ับะคดวับาคมวเาขม้ เขข้น้มข5้น00 m0g% ร้อยรล้อะยกลาะรกคาืนรกคลืนับกอลยับู่รอะยหู่รวะ่าหงวร่า้องยรล้อะยล9ะ2.7-97.1 ค่าคคว่าาคมวาม
คงตคัวงขตอัวงขกอางรกเตารเียตมรตียัวมอตยัว่าองยท่าี่วงาทงี่วในางใaนuto sampler เป็นเเปว็นลเาวล2า4 ชั่วโชมั่วงโมคง่ารค้อ่ายรล้อะยคลวะาคมวเาบมี่ยเงบเี่ยบงนเขบอนงขคอ่างทคี่ว่าิเทคี่วริเาคะรหา์ไะดห้ ์ได้
(%R(%D) น้อยนก้อวย่ากว5่าและแคล่าะคคว่าาคมวไามม่แไนม่นแอนน่ ขออนงขวอิธงีววิเิธคีวริเาคะรหา์ ะ2ห.1์ 2m.1g% ดังนดั้นังวนิธั้นีกวาิธรีกตารรวตจรววิเจควริเาคะรหา์ทะี่พห์ัทฒี่พนัฒาในหามใ่แหลมะ่แทลดะสทอดบสอบ
ควาคมวถาูกมตถอ้ ูกงตมอ้ คีงวมาคี มวเาหมมเาหะมสามะใสนมกใานรกนาำรไนปำใไชป้เปใช็นเ้ วปิธ็นวี วเิ คิธวีรเิาคะรหาใ์ ะนหห์ใ้อนงหป้อฏงบิปัตฏิกบาัตริกไดาร้ ได้

คำสคำำคสัญำ:ครญั ะดรบั ะแดอบั ลแกอลฮกออลฮ์ในอเลล์ใือนดเล, ือเฮดด, สเฮเปดส-เแปกสส๊ แโคกร๊สมโคาโรทมการโทาฟกรี, ากฟาีรทกาดรสทอดบสคอวบามคถวากู มตถอ้ กูงตขอ้ งวขธิอี งวธิ ี

Abstract
The analysis of blood alcohol concentration is routinely carried out in toxicological laboratories.
To support the legal proceedings, the accurate blood alcohol level analysis by using gas chromatography
equipment, with headspace sample PAL RSI 85, a column for alcohol analysis DB-624 and Flame Ionization
Detector (FID) was developed and validated. N-butanol was used as an internal standard in sample
preparation. The linearity of this method was in the range of 11.8-500 mg%. The correlation coefficients
were more than 0.9995. This method is specific for alcohol detection without interference from methanol,
ethyl acetate, acetone, isopropanol, n-propanol, and n-butanol. The limit of detection was 5.14 mg% and
the limit of quantification was 11.8 mg%. Carryover was not observed after injecting 500 mg%. The recovery
percentages were between 92.7% and 97.1%. The stability of samples placed in the Auto Sampler for
24 hours was less than 5% relative deviation. The measurement uncertainty was 2.1 mg%. Consequently,
the developed method was suitable for use as a laboratory analytical method.

Keywords: blood alcohol concentration, headspace-gas chromatography, method validation
Corresponding author: [email protected]

120

P2-ก8ารพกาัฒรนพาฒั วนธิ าีกวาธิรสกี การัดสดก้วดั ยดขว้ อยงขเหอลงวเหแลบวบแจบลุ บภจาุลคภสาำคหสรำับหกราับรวกเิาครรวาเิ คะหราส์ ะาหรอ์สัลารคอาลั คอายลดอ์มยสั ดค์มาัสรคนี าในรีนตใวั นอตยัวา่ องเยห่าด็งโเหดยด็ วโดิธยี วิธี TLC

DevDeelovpemloepnmteonftmoficmroi-clriqou-lidqueixdtreaxcttriaocntimonetmheotdhofodr faonraalynzailnygzianlgkaallokiadlomidusmcuarsicnaerine
in mushroom specimens by using TLC

รุง่ แสรงุ่ แจสันงทจรัน์คทุณรา์คสุณุขาะส* ขุศะรปี ศรระีปภราะภภัสารภพสังรษพก์ งุลษอ์กญัุลชอลญั ี นชติลมี นาติ ชมดิ ากชมดิ ลกทมลู คทำลูรักคษำร์ นักสษิ า์ นกสิราปการลปะกาลู ะแกลู ะแคลณะะคณะ

Rungsaeng Chankunasuka*, Sriprapa Phatsarapongkul, Unchalee Nitma, Chidkamon Thunkhamrak, Nisakorn Palakul et.al
สถาบสันถวาจิบยั ันววทิ ิจยั าวศทิ ายสาตศรา์สสาตธรา์สราณธสารขุ ณ, กสรุขม,วกทิ รยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์
National Institute of Health, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อัดย่อ
มสั คมาัสรีนคาเปร็นี สเปา็นรปสารระปกรอะบกชอนบดิ ชอนัลดิ คอาลั คอายลดอ์ทยี่เปด์ท็นพ่เี ปิษ็นแพลิษะแทลนะคทวนามควร้อามนร้อพนบไพดบท้ ไ่วั ดไป้ทใว่ั นไปเหใด็นตเหรด็ะตกรลู ะอกีโนลู ไอซีโบนไ์ ซกบาร์ บการริโภบคริโเหภ็ดคเห็ด
ที่มีสทาี่มรีสพาิษรมพัสิษคมาัสรคีนาจระีนมจีฤะทมธีฤิ์กทรธะิ์กตรุ้นะรตะุ้นบรบะปบรบะปสราะทสพาาทรพาซาริมาพซาิมเทพตาเิกทตสิก่งผสล่งใหผล้มใีอหา้มกีอาารกใาจรสั่ในจสแั่น่นแหนน่น้าหอนก้าอนก้ำลนา้ำยลแาลยะแนล้ำะตนา้ำตา
ถูกขถบั ูกอขอบั กอมอากมมากามโาดกยรโดะดยรับะคดวับามคเวปา็นมพเปิษ็นพ(LิษD5(0) เทา่) กเทับา่ 0ก.บั 230.ม2ิล3ลมกิ ิลรลมั กิตร่อัมกตโิ ลอ่ กริโลัมกขรอัมงนขอ้ำหงนนำ้ ักหหนนักูทหดนลูทอดงลวอตั งถวปุ ตั รถะปุสรงคะสก์ งาครศ์กึการษศาึกษา
ในครในง้ั นคเ้ีรพงั้ น่อื พี้เพฒั ่อื นพาฒั วนธิ กีาาวรธิ สีกการัดสดก้วดัยดข้วอยงขเหอลงวเหแลบวบแจบลุ บภจาลุคภโดายคกโดายรนกำาเรหน็ดำแเหหด็ ้งแ2ห0้ง มิลลมกิ ิลรลมั กิ สรกัมัดสดก้วดัยดก้วรยดกฟรอดรฟม์ อกิ รค์มวกิามคเวขา้มขเข้น้มรข้อ้นยรล้อะยละ
0.1 0ท.่ีล1ะทล่ีลาะยลในาอยะในซอโิ ตะไซนโิ ตไตไนรลไต์ แรลละ์ แนลำะสนว่ นำสใส่วทนี่สใสกทัดีส่ไดกม้ัดาไดวิเ้มคารวาิเะคหรา์ดะว้ หยด์วธิว้ ียtวhธิ inี -layer chromatography (TLC) โดยใโชดแ้ยมใชกแ้ นมีเซกียนมเี ซียม
เปอรเป์คอลรอ์คเรลตอใเนรตนใ้ำนกนล้ำั่นกลเขั่น้มขเข้น้มข1้นโม1ลตโม่อลลติต่อรลแิตลระแอละะซอิโตะไซนิโตไตไนรลไต์ในรลอ์ใัตนรอาัสต่รวานส1่วนต่อ1 ต9่อเป็นเวปัฎ็นภวาัฎคภเคาลค่ือเคนลท่ือี่ น(mที่o(bile phase)
ทดสทอดบสคอวบาคมวใาชม้ไดใช้ข้ไอดง้ขวอิธงีววิเิคธีวราิเคะรหา์ดะ้วหย์ดก้วายรกหาารขหีดาจขำีดกจัดำขกอัดงขกอางรกตารรวตจรพวบจพคบวาคมวแามม่นแยมำ่นคยวำาคมวถาูกมตถ้อูกงตแ้อลงะแคลวะาคมวจาำมเพจำาะเพาะ
ผลกผาลรกทาดรสทอดบสพอบบขพีดบจขำีดกจัดำขกอัดงขกอารงกตารรวตจรพวบจเพทบ่ากเทับ่าก25ับ43.75 ไมโคไมรกโครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลโิตดรยโมดีคยวมาีคมวแามม่นแยมำ่นคยวำาคมวถาูกมตถ้อูกงตแ้อลงะและ
ความคจวาำมเพจาำะเพทาดี่ ะี กทาี่ดรี พกาฒั รนพาฒั วนิธวีาิเวคธิ รีวาเิ ะคหรา์นะีม้ หคี น์ วีม้ามีครววามดเรรวว็ ดเงรา่ ็วยแงา่ลยะแเหลมะาเหะมสามะตสอ่ มกตาอ่รวกิเาครรวาเิ ะคหราม์ ะสั หค์มาสัรนีคาในรนีตัวในอตยัวา่ องเยหา่ ็ดงเห็ด

คำสำคคำัญสำ: คมญั ัสคามรสั ีนค,าเรหนี ด็ ,เtหhด็ in, layer chromatography, การสกกาดั รดสว้กยดั ขดอว้ งยเขหอลงวเแหบลบวจแลุบภบาจคุลภาค

Abstract
Muscarine is a heat-stable toxic alkaloid found in several species of mushrooms in the family
Inocybaceae. Muscarine-containing mushrooms consumption can promote stimulation of the parasympathetic
nervous system that caused palpitation, angina pectoris, and more saliva and tears. The LD50 in mice has been
determined as 0.23 mg/kg. This study aimed to develop the method for qualitative thin-layer chromatography
(TLC) with the micro-liquid extraction technique. A small piece of mushroom (20 mg dry weight) was extracted
with 0.1% formic acid in acetonitrile. This solution was then spotted on a TLC-plate (Merck silica gel 60 F-254).
The mobile phase was composed of 1 mol/L magnesium perchlorate in distilled water: acetonitrile (1: 9).
The validation of the method was performed in terms of limit of detection (LOD), precision, accuracy, and
specificity. The results showed that the visual LOD was 2543.75 µg/mL with good accuracy, precision, and
specificity. Moreover, the developed method is rapid, easy to perform, and suitable to be used for muscarine
detection in mushroom samples.

Keywords: muscarine, mushroom, thin layer chromatography, micro-liquid extraction
Corresponding author: [email protected]

121

P2-9 ระดับแอลกอฮอลใ์ นเลือดของผปู้ ระสบอุบตั เิ หตุทางจราจร
เพอ่ื สนับสนนุ โครงการ “ขบั ขปี่ ลอดภยั ม่ันใจ ไรแ้ อลกอฮอล์ ปี พ.ศ. 2562-2563”

Blood alcohol level of traffic accident
to support the project "safe and confident driving without alcohol 2019-2020”

อนสุ รณ์ ดษิ ฐสวรรค์* ราเมศ กรณยี ์

Anusorn Ditsawan*, Rames Koranee
ศูนย์วิทยาศาสตรก์ ารแพทย์ที่ 3 นครสวรรค์ กรมวทิ ยาศาสตรก์ ารแพทย์

Regional Medical Sciences Center 3 Nakhon Sawan, Department of Medical Sciences

บทคดั ยอ่
อุบัติเหตุทางจราจรสร้างความสูญเสียแก่ร่างกายและชีวิตคนไทย สาเหตุอันดับแรกคือการขับขี่รถ ขณะเมาสุรา
พรบ. จราจรทางบกฉบับพ.ศ.2560 (ฉบับที่ 21) ระบุระดับแอลกอฮอล์ในเลือดเกิน 50 มิลลิกรมั เปอร์เซ็นต์ และผู้ขบั ข่มี ีอายุ
ต่ำกว่า 20 ปีบริบูรณ์ มีระดับแอลกอฮอล์ในเลือดเกนิ 20 มิลลิกรัมเปอรเ์ ซ็นต์ ถือว่าเมาสุรา ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ท่ี 3
นครสวรรค์ จึงได้รวบรวมผลการตรวจวิเคราะหร์ ะดับแอลกอฮอลใ์ นเลือดด้วยเครือ่ ง Gas chromatography – Headspace
ระหว่าง ปี พ.ศ. 2562-2563 เพื่อวิเคราะห์สถานการณ์การเกิดอบัติเหตุจากการดื่มแอลกอฮอล์ตามโครงการขับขี่ปลอดภัย
มั่นใจ ไร้แอลกอฮอล์ ในพื้นที่เขตสขุ ภาพที่ 3 และใกล้เคียง จำนวนทั้งสิ้น 2,280 ตัวอย่าง พบว่า ร้อยละ 88.2 ของผู้ประสบ
อุบัติเหตุเป็นเพศชาย ซึ่งมีระดับแอลกอฮอล์เกินมาตรฐานร้อยละ 4.3 มีอายุน้อยกว่า 20 ปี ร้อยละ 90.4 มีอายุ 20 ปีขึ้นไป
โดยอุบัติเหตุเกิดมากที่สุดในช่วงเวลา 16.00-00.00 น. ร้อยละ 48.0 และร้อยละ 7.2 ประสบอุบัติเหตุถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งการ
เกิดอุบัติเหตุปัจจัยหลักคือการขบั ขีร่ ถขณะเมาสุราดังน้ันเพื่อลดการสูญเสียทัง้ ชวี ิตและทรัพย์สิน ควรมีรณรงคไ์ ม่ขับข่รี ถขณะ
มึนเมาและบงั คบั ใช้กฎหมายอย่างเคร่งครัด

คำสำคญั : ระดบั แอลกอฮอล์ อบุ ัตเิ หตุ เมาแลว้ ขับ

Abstract
Impairment by alcohol is an important factor influencing both the risk of road crashes as well as
the severity of the injuries results from crashes. According to the Road Traffic Act, 2017 (No.21) specify that
blood alcohol concentration (BAC) level is not more than 50 mg%. And drivers under 20 years of age have
a blood alcohol level of more than 20 mg% considered drunk. Regional Medical Sciences Center 3, Nakhon
Sawan has analyzed blood alcohol concentration level by using Gas chromatography- Headspace technique
under the safe and confident driving without alcohol project in health area 3 and nearby during the year
2019-2020. A total of 2,280 blood alcohol samples were received; 88.2% of the accident victims were male
drivers with BAC level exceeded the limits of 50 mg%. 4.3% of these victims were drivers less than 20 years
old and 90.4% were drivers above 20 years old. Most accidents occurred during 4.00 pm-12.00 pm, 48.0%
and 7.2% found to be fatal accidents. The main factor of accidents is driving while drunk. To reduce the
loss of lives and properties, there should be a campaign against alcohol-impaired and strictly law
enforcement.

Keywords: alcohol level, accident, drunk driving
Corresponding author: [email protected]

122

P2-1ป0ระสปทิ ระธสผิ ทิลขธผิอลงกขาอรงใกชา้ชรุดใชท้ชดุดสทอดบสพอาบราพคาวรอาตคแวอบตบแแบคบปแซคลู ปซลู
EffeEcftfiveecntievsesnoesfsuosifnugspinagrapqauraqt uteastttkeisttinkitcainpscualpesufolermform

นจนิางตจนนิ าตกนราดกเตรม็ด*เตม็ *ศรนินายงสาาฤวทศธรนิเนยยี ามฤธทรธรเิ มนวียฒุ มิ นชูมายากธรรมวฒุ ิ ชมู าก

JintanJiantKarnoadKteromd,*teSmar,*inSyariRniyttainRiuitmtin, iTuhma,mTmhaamwmutaCwhuutmCharukmark
ศนู ยว์ ศทิ ูนยยา์วศทิ ายสาตศราก์ สาตรแร์กพาทรยแ์ทพ่ี ท1ย2/ท์ 1่ี 1ต2ร/งั1กตรรมงั วกทิ รยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

RegionRaelgiMoneadlicMaleSdcicieanl cSecsieCnecnesteCre1n2t/e1r T1r2a/n1g,TDraenpga, rDtmepeanrtmofenMteodficMaleSdcicieanl cSecsiences

บทคบดั ทยค่อัดยอ่
ในปงีใบนปรีงบะมปารณะม2า5ณ6225ศ6ูน2ยศว์ ิทนู ยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ทท่ี 1ย2ท์ /1่ี 12ต/ร1ัง ตไดรพ้ัง ัฒไดนพ้ าัฒชดุนทาชดุดสทอบดสพอาบราพคาวรอาตคใวนอรตูปใแนบรปูบแบคบปแซลคู ปซลู
ซึ่งใชซ้งึ่งาในชง้ง่าายนงส่าะยดวสกะดรววกดเรรว็วดไเมร็ว่ต้อไมงใ่ตช้อ้เคงใรชื่อ้เงคมรือ่ พงมิเศือษพิเวศัตษถุปวัตระถสุปงรคะ์เสพงื่อคใ์เหพ้หื่อ้อใหงป้หฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตชิกันาสรชูตันรขสอูตงรโขรองพงโยรางบพายลาสบามลาสราถมารถ
น ำ ไ นป ำใ ชไ ป้ ทใดชส้ ทอดบสไอดบ้ สไะดด้ สวะกดแวลกะแทลดะสทอดบสตอั วบอตยั ว่ าองยผ่ าู ้ ปง่ วผยู ้ ปท่ วี ่ สยงทสี ่ สั ยงวส่ าั ยไ ดว ่้ารไั บดส้ ราั บรสพาารรพา คา รวาอคตว ปอ ตี ง บปปี งรบะปมราะณม า2ณ5 6235 6 3
ได้ดำไเดน้ดินำกเนาิรนเกตารรียเมตตรียัวมอยต่าัวงอทยด่าสงทอดบสคอวบามคชวำานมาชญำนโดาญยเโตดรยียเมตรในียตมัวในอยต่าัวงอนย้ำ่าดง่ืนม้ำนด้ำ่ืมลน้าง้ำกลร้าะงเกพราะะเเพทาียะมเทพียรม้อพมกร้อับมชกุดับทชดุดสทอดบสอบ
พาราพคาวรอาตคแวอลตะจแัดลสะจ่งใัดหส้ก่งับใหโร้กงับพโยรางบพายลาทบีา่เขล้าทรี่เ่วขม้าโรค่วรมงโกคารรงใกนาเรขใตนจเขังหตวจัดงหตรวังดตพรัทังลพุงัทสลตุงูลสแตลูละพแลังงะาพรังงวาม ร2ว0มแ2ห0่งแแหย่งกแเปย็นกเป็น
โรงพโยรางพบายลาใบนาเลขใตนจเขังหตวจัดงหตรวังดต6รแังห6่งแ, พห่ังท,ลพุงัท6ลแุงห6่ง,แสหต่ง,ูลส4ตูลแห4่งแแหล่งะพแลังงะาพั4งงแาห4่งแผหล่งพผบลวพ่าหบ้อว่างปหฏ้องิบปัตฏิกิบารัตชิกันาสรชูตันรขสอูตงรของ
โรงพโยรางบพายลาสบามลาสราถมทาดรถสทอบดสพอาบราพคาวรอาตคใวนอตตัวใอนยต่าัวงอนย้ำ่าดงื่มน้ำรดาื่มยงราานยผงลานถกูผตลถอ้ กูงต1อ้9งแ1ห9่งแ(รห้อ่งย(ลระ้อย9ล5ะ) ร9า5ย)งราานยไงมา่ถนูกไมต้ถ่อูกงต1้อแงห1่งแห่ง
(ร้อย(ลระ้อ5ย)ลสะ่ว5น) ตสั่วอนยต่าัวงอนย้ำ่าลงา้นง้ำกลรา้ ะงเกพราะะเเพทายี ะมเทรยี ามยงราานยผงลานถูกผตลถอ้ ูกงต1อ้7งแ1ห7่งแ(รห้อ่งย(ลร้ะอ8ย5ล)ะร8า5ย)งราานยไงมา่ถนูกไมต่ถ้อูกงต3้อแงห3่งแ(รห้อ่งย(ลร้ะอ1ย5ล)ะ15)
จะเหจ็นะเวห่า็นโรวง่าพโยรงาพบยาลาบส่าวลนสให่วนญใ่สหาญม่สาราถมใาชร้ชถุดใชท้ชดุดสทอดบสพอาบรพาคาวรอาคตวแอบตบแแบคบปแซคูลปซึ่งูลสซามึ่งสาราถมนารำถไปนใำชไ้ทปดใชส้ทอดบสตอัวบอตยัว่าองใยน่างใน
ห้องปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตชิกันาสรชูตันรขสอูตงรโขรองพงโยรางบพายลาไบดา้ ลทไำดใ้หท้ลำดใหเว้ลลดาเขวั้นลตาขอั้นตกอารนสก่งาตรัวสอ่งยต่าัวงอไยป่ายงงั ไสปถยางั นสตถราวนจตพริสวจู พนิส์อูจื่นนอ์อีกื่นทอั้งทีกทำใั้งหท้แำพใหท้แยพ์ ทย์
ทราบทผรลาบไดผร้ ลวไดดเร้ ว็ ดสเราว็มาสราถมบาำรบถดับรำักบษดั ารผกั ปู้ษว่ายผไ้ปู ดว่ ้ทยันไดท้ท่วนังทที ่วงที

คำสำคคำญั ส:ำชคดุัญทดชสดุ อทบดพสาอรบาพควาอราตควอต

Abstract
In thIne tfhisecafliscyaelaryeoafr 2o0f192,01th9e, tRhegiRoengailonMaeldMiceadl icSaclieSnciesncCeesntCeern1te2r/112T/r1anTgrahnagdhdaedvedleovpeeldoped
a parapqauratqutaetstteksit iknit cianpscualpesufloermforwmhicwhhicshcoisnvceoniveennt,ienfats,t,faasnt,danddoesdoneost nroetqurierequsirpeecsipael ctiaololtso. ols.
TheTohbejeocbtijveectwivaeswtoasutsoe uinsethine thhoesphiotaslp'sitalal'bsolraabtoraytoforyr tfeosrtitnegstingpiantiepnatsiesnutspseucstpeedcteodhtaovehapvaerapqauratquat
expoesxuproes.uIrne.thIne tfhisecafliscyaelaryeoafr 2o0f202,02th0e, tphreofpicreoifeicneciyentceystitnegstisnagmspalmesploefs poref pparreinpgaridnrginkdirningkwinagtewraatenrdand
simuslimatiunlgatignagstrgiacstcroicntceonnttewnithwtithhe tphaerapqauratqutaetstteksitt iknitcianpscualpesufolermfo, rwme,rewedrelivdeerleivderteod 2t0o h2o0sphiotaslpsitals
partpicaiprtaictinpgatingTirnanTgra(nNg=6(N),=P6h),atPthatluthnaglu(Nng=6(N),=S6a)t,uSnat(uNn=4(N),=a4n),daPnhdanPghaNnggaN(Nga=4(N) =p4ro) vpinrocveisn.cTehs.eTrheesurletsults
showsheodwtehdattthhaet thhoesphiotaslp'sitlaalb'solraabtoraytworayswabasleatboletetosttpeasrtapqauratqiunadt rininkdirningkwinagtewrastaemr spalmesp. lReesp. oRertpeodrtredsurletsults
werewaecrecuarcactueriante19inh1o9sphiotaslpsit(9al5s%(9)5a%nd) arenpdorertpeodrtineadcicnuarcactueriante1 ihno1sphiotaslp(i5ta%l )(.5F%o)r. sFiomruslimateudlatgeadstrgiacsctroicntceonnttent
samspalmesp, lreesp, orertpsoinrts1i7n h1o7sphiotaslpsit(a8l5s%(8)5w%e)rewecroerrecoctreredctaendda3ndre3porretpsowrtesreweinrecrrienctreredct(e1d5%(1).5%Th).eTrheesurletsults
demdoenmstorantsetdratehdattihnamt ionsmt hoostsphiotaslpsitahles tphaerapqauratqtueastttkeitstwkaitswuasesdusfoedr tfeosrtitnegstuingknuonwknnoswanmspalmespilneshoinsphiotaslpital
labolraabtoraietso.rIitesre. dIturceedducteimdetifmoresfaomr spalme tprlaentsrpaonrstpaotiortnattionantootahneorttheesrtitnegstfiancgilfitaycialintydafnasdtefarsrteesrurletsureltpsorertpinogrting
aidinagidiinngeainrlyeadrilaygdnioasginsoasnisdatnredatmreaetnmt epnlatnpnlianngn. ing.

Keywords: paraqpuaaratqtueast kteitst kit
Corresponding author: [email protected]@scd.mascil.mgoa.tilh.go.th

123

P2-11 กากราทรดทสดอสบอคบวคาวมาถมูกใตชอไ้ ดงข้ขอองงววิธิธกีวี าเิ ครวราิเคะรหาป์ ะรหิมป ารณมิ ปาณรอปทรใอนทเลในือเดลอืโดดยโดยเครื่อง Direct Mercury Analyzer
Method validation for determination of mercury in blood by Direct Mercury Analynzaelryzer

พสนพพสรนรณพรฉรมณิ หฉัวมิร้อหงวั *รอ้แงละแรลชั ะนีกรชัรนบีกุญรธบรญุรมธรรม

Pasanapan Chimhuarong* and Ratchaneekorn Boonthum
ศนู ย์วศิทูนยยาว์ ศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์ทพ่ีท2ยพท์ ิษ่ี 2ณพโุ ลษิ กณุโกลรกมวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 2 Phitsanulok, Department of Medical Science

บทคบดั ทยค่อดั ย่อ
ปัญหปาัญกหาราปกานรเปืน้อเนปสื้อานรปสารรอปทรมอาทจมากาจอาุตกสอาุตหสการหรมกรเครรมื่อเคงสรื่อำองสางำแอลางะแจลากะจกากรปการระปกรอะบกออาบชอีพาชปีพรอปทรทอ่ีปทนทเี่ปืน้อเนปื้อน
อยู่ในอสยิู่งในแวสดิ่งแลว้อดมลอ้ ามจเอขา้าจสเขู่ห้า่วสงูโ่หซ่ว่องาโซห่อาราหแาลระแสละะสสมะในสรม่าใงนกรา่ ยงกสา่งผยลสก่งผรละทกรบะตท่อบสตุข่อภสาุขพภแาลพะแเปล็นะอเปัน็นตอรันายตถรึางชยีวถิตึงชกีวลิตุ่มกงลานุ่มงาน
พษิ วพทิ ษิยวาิทศยนู ายศ์วทิูนย์วาศทิ ายสาตศราก์สาตรรแ์กพารทแยพ์ทท่ี 2ย์ทพ่ี ิษ2ณพโุ ิษลณก ุโจลึงกไดจพ้ ึงัฒไดนพ้ าัฒวิธนีกาาวริธตกี ราวรจตวรเิวคจรวาเิ ะคหร์หาะาหป์หริมาปาณรมิ ปารณอปทรในอเทลใอื นดเลเพือ่ือดใเหพ้ส่ือาใหม้าสราถมารถ
ตรวจตวริเวคจรวาิเะคหรา์ในะหระ์ในดับระตด่ำับกตว่าำคก่าวอ่าค้าง่าอิง้าขงองิ คขนองปคกนตปิ (กnตoิ rmal values < 2 µg/L) และแทลดะสทอดบสคอวบามคใวชา้ไมดใ้ขชอ้ไดงว้ขิธอีใงหว้มิธีใคหว้มามีความ
ถกู ตถ้อูกงตแ้อมง่นแยมำน่ แยลำะมแลปี ะรมะสีปิทระธสิภิทาพธภิสาูงพโดสยูงไโมดม่ ยีขไมนั้ ม่ตีขอ้ันตกอารนเกตารรียเมตตรยีัวอมยตา่วั งอยใช่าต้งวั ใอชยต้ ่าัวงอเยลา่อื งดเล2ือ0ด02µ0L0เวลาเใวนลกาาใรนตกราวรจตวรเิวคจรวาเิ ะคหร์าะห์
6 นา6ทนีตา่อทตีตัว่อตย่ัาวงอยจ่างกผจลากผารลทกดารสทอดบสคอวบามคใวชา้ไมดใ้ขชอ้ไดงว้ขธิอีพงวบธิ วีพา่ ชบ่วง่าคชว่ างมคเวปา็นมเสป้น็ ตเสร้นงขตอรงกขรอางฟกมราฟตรมฐาาตนรฐ(าcนalibration curve)
เท่ากเทับ่า1ก.ับ0 – 100 µg/L ทดสทอดบสคอวบามคถวาูกมตถ้อูกงขตอ้ งกขาอรงกลาัรบกคลืนับโดคยืนใโชด้วยัสใชด้วุอัส้าดงอุ ิง้าง3อิงความคเวขา้มขเข้น้มพขบ้นวพ่าบไดว้ร่า้อไดย้รล้อะย8ล5ะ–115
มีค่ามเบีคี่ย่างเบเบี่ยนงมเบานตมรฐาาตนรสฐาัมนพสัทัมธพ์ขัทอธงก์ขาอรงวกิเาครรวาิเะคหรา์ซะ้ำหไ์ซม้ำ่เกไินมร่เก้อินยรล้อะย1ล5ะและแคล่าะตค่ำส่าตุด่ำทสี่ตุดรทวจี่ตวรัดวจไดว้ัด(LไดO้ D) เท่ากเทับ่า0ก.ับ5 0µ.g/L
ปริมปาณริมตา่ำณสุตด่ทำสี่ตุดรทวจี่ตวริเวคจรวาิเะคหร์า(ะLหO์ Q) เท่ากเทับ่า1ก.ับ0 1µ.g0/L จากผจลากผารลทกดารสทอดบสคอวบามคใวชา้ไมดใ้ขชอ้ไดงว้ขิธอีพงวบิธวีพ่าวบิธวีน่าี้วมิธีปีนรี้มะีปสิทระธสิภิทาพธิภสาูงพมสี ูง มี
ความคถวาูกมตถ้อูกงตเ้อปง็นวเปิธ็นีทวี่งิธ่ายีทแี่ง่ลายะแสละะดสวะกดชว่วกยชล่วดยเวลลดาเแวลาะแลลดะขลั้นดตขอั้นนตกอานรวกิเาครรวาิเะคหรา์ มะีคหว์ มามีคปวาลมอปดลภอัยดตภ่อัยผตู้ป่อฏผิบู้ปัตฏิงิบานัตเิงปา็นกเปา็นรการ
เตรยี เมตพรยีรมอ้ พมใรน้อกมาใรนเกฝาา้ รรเะฝว้าังรแะลวะงั แกละ้ไขแปกญั้ไขหปาญั สหาธาาสราณธาสรุขณในสพขุ น้ืในทพ่ี ืน้ ที่

คำสำคคำญั ส:ำคปัญรอทป,รเอลทือดเ,ลdือirดect mercury analyzer

Abstract
Mercury contamination problem is generated from industries, cosmetics, and occupation. Due to
the pollutant of the environment, mercury can be transported and accumulated into the food chain, leading
to has adverse effects on human health and ultimately life-threatening. The Toxicology group, Regional
Medical Sciences Center 2 Phitsanulok, has developed a method for the direct mercury analysis of blood
level lower normal value (< 2 µg/L). The study aimed to develop an accurate method for blood mercury
determination. A 200 µL of blood was pipetted directly into the quartz sample boats for analysis.
This method requires no sample preparation and delivers results in 6 minutes per sample. The results were
found that the calibration curve had linearity at the range of 1.0-100 µg/L. The average percentage recoveries
by reference material at 3 levels were in the range of 85–115. The relative standard deviation was not more
than 15%. The limit of detection (LOD) and limit of quantitative (LOQ) were 0.5 and 1.0 µg/L, respectively.
The results demonstrated that this method was highly effective and accurate. It was facile, convenient,
reduced time and processing step, and safe for the analyst. These activities were preparation for surveillance
and solving public health problems in the regional health area.

Keywords: mercury, blood, direct mercury analyzer.
Corresponding author: [email protected]

124

P2-1ก2ารใกชา้เลรใอื ชด้เวลัวือทดดวแวั ทนดแเลทือนดเมลนือดษุ มยน์สษุำหยร์สบั ำเหตรรับียเมตวรตัียถมุทวดตั ถสทุอบดสกอารบตกราวรจตแรอวลจกแอฮลอกลอ์ใฮนอเล์ใือนดเลือด
Substituttiiotunthiounmhaunmbalnoobdlowoidthwcitohwcbolwoobdlofodr mfoartmeraiatlepriraelpparreaptaiornatoiofnbolofobdloaolcdoahlocol hteosltitnegsting

ชุตมิ าชตุวิมงศา์กวางญศจ์กนาญชุตจมินาช*ตุ มิ ณา ี เมขณม้นี เเขขมต้นรเกขาตรรกดาวรงใดจวจงิปใจภิ พจิปจภิ ตพุพรจตชุพัยรชนชะัยชอนระุณอรตัรณุน์รวัตรนิ ์ทวร์ินแทลระ์คแณละคณะ

Chutima Wongkanchanachutima*, Manee Khamenkhetkarn, Duangjai Jipipob, Jatuporn Chaichana, Arunrat Warin, et al.
ศูนยว์ ศิทูนยยา์วศทิาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแท์ พ่ี ท1ยเช์ทยี่ 1งใเหชมีย่งกใรหมมว่ กิทรยมาวศิทาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยอ่คัดย่อ
การตกราวรจตแรอวลจกแอฮลอกลอ์ใฮนอเล์ใือนดเจลำือเดปจ็นำตเป้อ็นงมตีว้อัตงถมุทีวัตดถสุทอบดสำอหบรสับำกหารรับคกวาบรคุมวบคุคณุมภคาุณพภเพาพื่อใเหพ้กื่อาใรหว้กิเาครวาิเะคหร์มาีะคหวา์มมีความ
ถูกต้อถงกู แตลอ้ ะงคแวลาะมคเวทายี่ มงเทที่ยำงใหท้หำอ้ ใหงป้หฏอ้ ิบงปัตฏิกาบิ รตั มิกีคาวรามมคี นวา่ เมชนอื่ ่าถเอืชือ่ วถัตอื ถุทวดตั สถอทุ บดทสอี่ใชบเ้ ทตรีใ่ ชยี ้เมตจระียตม้อจงะมตีเ้อนง้ือมสีเานรื้อทสี่ใากรลท้เ่ีใคกียลง้เกคับียตงักวอับยต่าัวงอทย่ี ่างที่
ตรวจตวริเวคจรวาิเะคหร์ ามะีคหว์ ามมีคเวปาน็ มเเนปื้อน็ เดเนยี อ้ื วเแดลียะวคแวลาะมคควงาตมัวคงคตรวัอบคครลอมุบชคว่ลงมุ รชะ่วยงะรเะวยละาเดวำลเนาดนิ ำกเานรนิ การนกำาเรลนอื ำดเมลนือุษดมยน์ปษุริมยาป์ ณริมาณกมมาาใกชม้ าใช้
ในกาใรนเตการรยี เมตวรัตยี ถมทุ วดตั สถอทุ บดนสอั้นบเปน็นั้นเเรปอ่ื ็นงทเรย่ี ่อื ุ่งงยทา่ียกุ่งยกาากรศกกึ าษราศนกึ ้ีมษวีาัตนถ้ีมปุ วี รตั ะถสุปงรคะ์เสพงื่อคศเ์ พึกษื่อาศกึ าษราใกชา้เลรือใชดเ้ วลัวือทดดวแัวทนดแเลทือนดเมลนือดุษมยน์สำุษหยร์สับำหรับ
เตรียเมตวรตั ียถมทุ วดัตสถอทุ บดกสาอรบตกราวรจตแรอวลจกแอฮลอกลอ์ใฮนอเล์ใือนดเลจือาดกกจาารกเตการรียเมตตรัวยี อมยต่าัวงอดย้ว่ายงเดลว้ือยดเวลัวือแดลวะัวเแลลือะดเมลนือุษดมยนท์ ุษ่ีควยาท์ มี่คเวขา้มมขเ้นข้มเอขท้นาเนออทลานอล
50 ม5ิล0ลมิกิลรัมลิเกปรอัมรเ์ปเซอ็นรต์เซ์ แ็นลตะ์ วแิเลคะรวาิเะคหร์หาะาหป์หริมาปาณริมเอาณทาเนอทอลานด้อวยลเดท้วคยนเทิคคHนeิคadspace Gas chromatography ใช้เคใรชื่อ้เคง รื่อง
ตรวจตวรัดวชจนวัดิ ชfนlaิดme ionization detector พบวพ่าคบ่าวเ่าฉคล่าี่ยเฉปลรีิ่มยปาณริมเอาทณาเนอทอลานในอเลลใือนดเลวัืวอแดลวะัวเแลลือะดเลมือนดุษมยน์ เุษทย่า์ กเัทบ่า4กับ 48.84
และแ4ล9ะ.2499ม.2ิล9ลมิกิรลัมลเิกปรอัมรเ์เปซอ็นรต์เซ์ เ็นมตื่อ์ ทเมดื่อสทอบดสคอวาบมคแวตากมตแ่ตางกขตอ่างงคข่าอเงฉคล่าี่ยเโฉดลยี่ยใโชด้ ยsใtชu้dent t-test พบวพ่าคบ่าวเ่าฉคล่าี่ยเไฉมล่มี่ยีคไมว่ามมีความ
แตกตแา่ตงกกตันา่ องยกา่ันงอมยีนา่ ยั งสมำีนคยั ัญสทำคาญังสทถาิตงิส(pถิต>ิ0(.050) .แ0ล5ะ) วแตั ลถะทุ วดัตสถอทุ บดไสดอผ้ บ่าไนดก้ผาา่ รนทกดาสรอทบดคสวอาบมคเวปาน็ มเเนป้ือ็นเดเนยี ้อื วเกดันียว(กSันs < 0.3σPT)σและและ
ความคควงาตมัวคง(|ตȳัว2- ȳȳ1| <ȳ 0.3σPT)σตามเตกาณมฑเก์ปณรฑะเ์ปมรินะทเมางินสทถาิตงสิ IถSิOติ 1352183:522081:520A1n5nex B ดังนั้นดักงนารั้นเกตารรียเมตวรัตียถมุทวัตดถสุทอดบสอบ
สำหรสับำคหวรบั คมุวคบุณคุมภคาุณพกภารพตกราวรจตแรอวลจกแอฮลอกลอใ์ฮนอเลใ์ือนดเสลาอื มดาสราถมใาชรเ้ ลถือใชด้เวลัวอื ทดดวแัวทนดเแลทือนดเมลนอื ุษดมยน์ไดษุ ้ ยไ์ ด้

คำสำคำัญส:ำเคลัญือดวเลวั อื, ดเลวอื วั ดมเลนือษุ ดยม์,นวุษตั ยถ์ทุ วดตั สถอุทบด,สแออบลกแออฮลอกลอ์ในฮเอลลือใ์ ดน,เลคอื วดามคเปว็นามเนเปื้อเ็นดเยีนวื้อเดยี ว

Abstract
Quality control material is very important for blood alcohol determination in terms of accuracy
and precision. Quality control material will be similarly matrix and tested homogeneity and stability
throughout the handling period. It is difficult to use a large amount of human blood. The aim of this study
was to develop quality control material from cow blood alcohol testing. From the result, the amount of
expected concentration of ethanol at 50 mg% in cow blood and human blood determined by using
Headspace Gas Chromatography with flame ionization detector were 48.84 mg%. and 49.29 mg%.
The student t-test statistic demonstrated that cow blood and human blood were not significantly different
(p>0.05). According to ISO 13528:2015 Annex B, this quality control material was homogeneous (Ss < 0.3σPT)σ
and stable (|ȳ2- ȳȳ1| <ȳ0.3σPT)σ. Therefore, cow blood can substitute human blood for quality control material
of blood alcohol testing.

Keywords: cow blood, human blood, quality control material, blood alcohol, homogeneity
Corresponding author: [email protected]

125

P2-1ก3ารกพาฒั รพนาฒั วนิธาวี วิเคธิ รีวาเิ คะหรา์หะาหป์หรามิ ปารณมิ คาตีณาคมตี ีนาใมนีนนใ้ำนตน้ม้ำกตร้มะกทร่อะมทดอ่ ว้ มยดว้วิธยโี ควริธมีโคารโทมากโรทากฟรีขาอฟงีขเหอลงเวหสลมวรสรมถรนระถสนงู ะสงู
AnaAlyntaiclyatlicmalemtheotdhoddevdeelovpelmopemntefnotr fdoertdeermteirnmatinioantionf koeftakemtianmeinineKinraKtoramtocmocckotacikltail
by High Performance Liquid Chromatography
ธนภธรนสภงรวนสงสวตั นยส์*ตั บยง์*กบชงพกชนั ธพ์บันรู ธณบ์ าูรนณนาทน์ นท์

TanaTpaonranpoSarnngSuaanngsuaatnasyat*a,yBao*n, gBkoontgPkohtanPbhuarnabnuarnaonnatnont
สำนักสยำานแกั ลยะาวแตั ลถะเุวสัตพถตเุ สิดพกตรดิ มวกิทรยมาวศทิ ายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์

BureaBuuroefauDroufgDarnudg NanardcoNtaicrc, oDteicp,aDrtempearnttmoefnMt eodf iMcaeldSicaielnScceiesnces

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
คีตาคมีตนามเปนี ็นเวปัตน็ ถวุอตั อถกอุ ฤอทกธฤิ์ตท่อธจ์ติ ติ ่อแจลิตะแปลระปสราะทสปารทะปเภรทะเภ2ทใน2ทใานงทการงกแพารทแยพ์ใทชเ้ยปใ์ น็ช้เยปาน็สยลาบสลหบรือหรระอืงับระปงวับดปนวดอกนจอากจนาี้ กนี้
ยงั ทยำงัใหทส้ำใญู หเส้ ญูยี คเสวยีาคมวทารมงทจำรงแจลำะแปลระปสราะทสหาลทอหนลอพนบกพาบรกใชาค้รตีใชา้คมีตนาทมีผ่ นี ิดทกี่ผฏิดหกมฏาหยมโดายใโชดร้ย่วใชมร้ก่วบั มยกาบั อยี ปาอัจีจปบุ ัจันจนบุ ำนั มนาำผมสามผใสนมนใำ้ นตน้ม้ำต้ม
กระกทร่อะมทซ่อึ่งมตซามง่ึ ตกาฎมหกมฎาหยมระายบรุใะหบ้แใุจห้ง้แปจร้งิมปารณิมสาาณรสบารริสบุทรธิส์ในุทขธ์ใอนงขกอลงากงลแาตง่ใแนตน่ใ้ำนตน้ม้ำกตร้มะกทรอ่ ะมทย่อังมพยบังสพาบรสอา่ืนรๆอื่นไๆด้แไกด่ ค้แลกอ่ ครลเ์ ฟอนรเ์ริ ฟานิรา
มีน มแนีคฟแเคฟฟอเีนฟอไดีนเฟไดนเไฟฮนดไรฮาดมรีนามแีนละแทลระาทมราาดมอาลดซอ่ึงลยซังไ่ึงมยม่ังไีวมิธม่ีวีเิวคธิ รีวาเิ คะหรา์ ะดหังน์ ดั้นังนผ้ันูวิจผัยู้วจิจึงยัพจัฒึงนพาัฒวนธิ ีวาเิวคิธรีวาเิ คะรหา์หะาหป์หราิมปารณมิ คาีตณาคมีตีนามีน
ในนใ้ำนตน้ม้ำกตร้มะกทร่อะมทด่อ้วมยดเ้ทวยคเนทิกคโนคิกรโมคารโมทากโรทากฟรีขาอฟงีขเหอลงเวหสลมวรสรมถรนระถสนูงะใสชูง้คใอชล้คัมอนล์ชัมนนิด์ชนCิด18Cข1น8าขดนา4ด.6 4x.625x02ม5ิ0ลลมิเิลมลติเรมตร
อนุภอานคุภ5าคไม5โคไมรเโมคตรเรมสตารรสลาะรลลาะยลตาัวยพตาัวคพือา ค60ือ ม6ิล0ลมิโิลมลิโขมอลงขกอรงดกเปรดอเรป์คอลรอ์ครลิกอแรลิกะแอละะซอีโตะซไนีโตไตไนรลไต์ เรคลล์ ่ือเคนลท่ือ่ีแนบทบ่ีแบGบradGireandtient
วัดคววัดาคมวยาามวยคาลว่ืนคทล่ี ่ืน2ท15่ี 2น1า5โนเามโนตรเมฉตีดรตฉัวีดอตยัว่าองโยด่ายงโตดรยงตกรางรกตารรวตจรสวอจบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตพ้อบงวพ่าบสวา่ามสาารมถาแรยถกแพยีคกเพคีคตเาคมตีนาใมนีนใ้ำนตน้ม้ำต้ม
กระกทร่อะมทท่อี่ผมสทม่ีผสสามรสอาื่นรๆอ่ืนกๆรากฟรเสาฟ้นเตสร้นงตมรีคง่ามสีคัม่าปสรัมะปสริทะธสิ์สิทหธส์ิสัมหพสนั ัมธพ์ เันทธ่า์ กเทับ่าก0ับ.9909.9ค9ว9าคมวแามม่นแรมอ้ ่นยรล้อะยขลอะงขกอารงกาลรับกคลนื ับอคยนื ใู่ อนยชูใ่วนงช่วง
98-19082-10ค2่ารค้อ่ายรล้อะยขลอะงขกอางรกเบา่ียรเงบเบ่ียนงเมบานตมราฐตานรฐไามน่เกไิมน่เก2ิ.น0 2แ.ส0ดแงสวด่าวงิวธ่ีานว้ีมิธีคีนวี้มาีคมวเหามเาหะมสามะใสนมกใานรกนาำรไนปำใชไป้เปใช็น้เวปิธ็นีมวาิธตีมราฐตารนฐในานใน
การกหารปหราิมปารณิมคาีตณาคมีตนาใมนนี ใำ้ นตนม้ ำ้กตรม้ะกทร่อะมทข่ออมงขสอำนงสกั ำยนาักแยลาะแวลัตะถวเุ สัตพถเุตสดิ พเตพดิ ือ่ เปพร่ือะปโยรชะนโย์ตช่อนผ์ตลอ่ ทผาลงทอรารงอถรครดถี แคลดะี แเฝลา้ะรเฝะวา้ รงั กะาวรงั กใชา้สราใชร้สาร
เสพเตสดิ พใตนิดรปูในแรบปู บแใบหบมใ่ หม่

คำสำคคำญัสำ:คคัญตี ามคีนต,ามนนี้ำต, ้มนพำ้ ตืชม้กพระชื ทก่อรมะท, เอ่ ทมค,นเทคิ คโคนริคมโาคโรทมการโาทฟกขีรอาฟงเขีหอลงวเสหมลรวรสถมนระรสถูงนะสงู

Abstract
KetaKmetianme iinsecaistecgaoterigzoerdizeasdPassycPhsyocthrooptricopSiucbSsutabnsctaensccelsascslaIIs,smIIe, dmiceidnaiclilnyaullsyeudsfeodr faonreasntheestihceatincdand
painparienliereflibeefsbideessidaems naemsniaesainadanildlumilliunmatinoant.ioKne.taKmetianme inceancabne bueseudsebdy bityseiltfseolrf coormcboimnebdinewdithwioththoerther
drugdsrusguschsuacshEacsstEacssyt.aRsye.cReenctleyn,ttlhye, tuhseeuosfekoeftakmetianme iinnethinetkhreatkormatocmocckotacikltwaialswoabssoebrvsedrvbedutbtuhtetmheixmtuirxeture
is ailssoalcsomcpoomspeodseodf cohflocrhploherpnhireanmirianme incaeffceainffeeindeiphdeipnhheyndhraymdrianme inaendantrdamtradmoal.doInl. tIhnisthstisudstyu, day,siamspilmeple
highh-ipgehr-fpoerrmfoarnmcaencliequlidqucidhrocmhraotmogartaopghrayp-phhyo-pthoodtiodeio-adrera-ayrradyetdecetieocntiomnetmhoetdhofodr ftohrethdeetderemteinrmatiinoantioonf of
ketakmetianme inweaswadsevdeelovpeelodpeadndanvdalivdaltiedda.teTdh. eThoeptoimputimumconcdoitniodnitsionwserweerCe18C, 148.,6 4x.6 2x5025m0illmimilelitmere,ter,
5-m5ic-mroincrocnolucmolnumwnithwigthradgireandtieenltuteioluntioonf 6o0f 6m0MmpMercphelrocrhicloraicidacaidndanadceatocentitorinleitriales asmaobmiloebiplehapshe,ase,
thethdetdecetieocntiownavwealevneglethngothf 2o1f521n5m.n,man.,danthdethsaemspalmepwleaswuaseudseddiredcitrleyc.tlTyh.eThpeurpourspeodsemdetmhoetdhowdaswas
spescpifeicciftioc tsoepsaeraptaerat6e s6pescpieesciefrsomfroKmetaKmetianme inine tinhethkeratkormatocmocckotacikl.tatihl.ethceorrceolarrteiolantiocnoecffoiceifefnictienotf of
ketakmetianme inweasw0a.s9909.9, 9th9,ethpercpenrcteonftroefcorevceoryveorfykoeftakmetianme inraengraendge98d-19082-1, 0a2n,dan%dRS%DRSoDf porfecpirseiocnisiownaswnaostnot
mormeotrheantha2n.0%2.0%Th. eThvealivdaltieddatemdetmhoetdhowdaswtahsentheanppalipepdliefodr fdoer tderemteinrmatiinoantiofonr fkoertakmetianme inine KinratKormatom
cocckotacikltianilsienizseedizeddrugdrbuyg tbhyetBhuereBauureoauf DorfuDgraungdandarcnoatriccoftoicr froerlarteeldateledgalel gcalsecsasteos ctonctoronltrtohletnhewneuwseuse
of koeftakmetianme iinnethinetchoecckotacikl.tail.

Keywords: ketakmeitnaem, iKnrea,toKrmatocomckctoacilk, tHaigl,hHPigehrfoPermrfoanrmceanLciqeuLidiqCuhidroCmhraotomgaratopghryaphy
Corresponding author: [email protected]@sdcm.msaci.lm.goai.lt.hgo.th

126

P2-1ก4ารพกัฒารนพาัฒวธินกี าาวริธเกีตารรยี เมตตรวัยี อมยต่าวั งอปยัสา่ สงปาวัสะสสาำวหะรสบั ำตหรวบั จตมรอวรจ์ฟมีนอรดฟ์ว้ ยีนเดท้วคยนเทคิ คกานริคสกกาัดรแสบกดับแบบ Solid Phase Extraction
Development of urine sample preparation for morphine analysis by Solid Phase Extraction

ศิราณศีริ าตณรโี ี สตภรณโี สาภกณร*าพกรมิ อำพไิมพอคำไงพแดคงงแอดรณุง อรัตรุณน์รวตั รนิ ์ทวร์ินทร์

Siranee Treesopanakorn*, Pimampai Kongdang, Arunrat Warin
ศูนยว์ ศิทูนยยาว์ศทิาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ทพี่ ท1ยเช์ทีย่ 1งใเหชมีย่งกใหรมว่ กทิ รยมาวศิทาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 1 Chia1ng Mai, Depa,rtment of Medical Sciences

บทคบดั ทย่อคัดย่อ
มอรฟ์ มนีอเรปฟ์ น็ นี สเาปร็นเสพารตเดิสทพี่แตพดิ ทรร่ีแะพบราร่ ดะมบาากดใมนาภกาใคนเภหานคอื เหจนึงอืจำจเปึงจน็ ำตเป้อง็นพตัฒอ้ งนพาฒัวิธนตี ารววิธจีตยรนื วยจนัยมนื อยรัน์ฟมีนอใรน์ฟปนี ัสใสนาปวัสะสซาวึ่งะปกซตึ่งิปกติ
การเกตารรียเมตตรวัียอมยตา่ วั งอโยดา่ยงใโชด้เทยใคชน้เทิคกคานริคสกกาัดรดส้วกยัดตดัว้วทยำตลัวะทลำาลยะลแาลย้วตแรลว้วจตยรืนวยจันยืนด้วยยันเดท้วคยนเทิคโคคนริคมโาคโรทมการโาทฟกีผริวาบฟาีผงิวบหางกปหสัาสกาปวัสะสมาี วะมี
สิง่ เจสอื ่ิงปเนจสือ่งปผนลสใง่หผ้คลวใาหมค้ ถวูกาตมอ้ถงูกแตลอ้ ะงคแวลาะมคเวทา่ียมงเขทอ่ียงงวขธิ อลี งดวลิธงีลดกลารงศกกึ าษราศนึก้มีษีวาตันถ้มี ปุ ีวรตั ะถสปุ งรคะเ์ สพงื่อคเ์เพพิม่ ่ือปเพระ่ิมสปิทรธะิภสาิทพธวิภิธาีตพรววธิ จีตหราวมจอหรา์ฟมีนอรฟ์ ีน
ในปัสในสปาวัสะสดา้วยะเดท้วคยนเทิคคกนาริคสกกาัดรสดก้วยัดตดัว้ ดยูดตัซวดับูดขซอับงแขขอ็งงแ(Sขo็งli(d Phase Extraction, SPE) โดย)ใโชด้ตยัวใอชย้ต่าัวงอปยัส่าสงปาวัสะสปารวิมะปาณริมาณ
3 มิล3ลลิมิตลรลิลแิตลร้วไแฮลโด้วไรฮไลโดซริสไดลว้ซยิสกดร้วดยกแรลดะนแำลไะปนผำ่าไนปตผัว่าดนูดตซัวับดขูดอซงับแขขอ็งงแชขะ็งล้าชงะดล้ว้ายงดน้ว้ำยกลน่นั ำ้ ,ก2ล%่ัน, F2o%rmic acid ใน 5ใ%น M%eOH
และแลMะeOH และชแะลตะัวชอะยต่าัวงอดย้ว่ายงด5้ว%ย am%monium hydroxide ใน 4ใ0น%4a0c%etonitrile ใน MใeนOH แล้วนแำลไ้วปนรำะไเปหรยะแเห้ยงแห้ง
และตแลรวะจตยรืนวจยยันืนดย้วันยโดค้วรยมโาคโรทมการโทาฟกีผริาวฟบีผางิวบผาลงกผารลศกึกาษรศาึกพษบาวพ่าเบทวค่านเทิคคนนี้สิคามนี้าสราถมกาำรจถัดกสำิ่จงรัดบสก่ิงรวบนกในวปนัสในสปาวัสะสไาดว้ดะีกไดว้่าดีกว่า
การสกกาัดรสด้กวัยดตดั้วทยตำลัวะทลำาลยะลาสยามาสราถมมาอรถงเมหอ็นงจเหุด็นขจอุดงมขอรง์ฟมีอนรแ์ฟลี นะโแคลเะดโอคีนเดไดอ้ชีนัดไดเจ้ชนัด เมจีคน่าตม่ำีคส่าุดตข่ำสอุดงกขาอรงตกราวรจตพรวบจเทพ่าบกเั บท่ากั บ
200 2น0า0โนนการโัมนตก่อรัมิตล่อลิมลิตลลริลซิต่ึงรมีคซว่ึงามมีคไววามมาไกวกมวา่ากเกทวค่านเทิคคกนาริคสกกาัดรสด้กวยัดตดัว้ ทยำตลัวะทลำาลยะลทาี่มยีคท่าต่ีม่ำีคส่าุดตข่ำอสุงดกขาอรงตกราวรจตพรบวจเพทบ่ากเับท่ากับ
300 3น0า0โนนการโัมนตก่อรมั ิลตล่อิลมิตลรลิลนิตอรกจนาอกกนจี้ยาังกในช้ียปังัสใสชา้ปวัสะสใานวกะาใรนตกราวรจตปรรวิมจาปณริมนา้อณยนร้อวยมทรั้งวลมดทป้ังลริมดาปณริมสาณรเสคามรีทเคี่อมันีทตรี่อาันยตรแาลยะขแอลงะของ
เสียจเาสกยี หจ้อางกปหฏ้อบิงปตั ฏกิ าิบรตั ิกแตาร่มขีแอ้ตเม่ สีขีย้อคเอืสรียาคคอื ารสางู คแาลสะงู ปแัญละหปาญัในหเราอ่ืในงกเราอ่ื รงกกำาจรดั กำSจPัดE

คำสำคัญำส:ำมคอัญร:ฟ์ มนี อ,รป์ฟัสนี ส,าปวะสั ,สตาวั ะดดู ตซัวบดขดู อซงับแข็งองแข็ง

Abstract
Morphine has spread wildly in the northern part of Thailand. Confirmation of morphine in urine is
necessary. Normally, urine sample preparation and morphine confirmation were carried out by liquid-
liquid extraction (LLE) and Thin Layer Chromatography (TLC). This method could be interfered with the
urine matrix resulted in decreased accuracy and precision. This study aims to increase the efficiency of
morphine analysis by solid-phase extraction (SPE). 3 ml of urine sample was hydrolyzed by acid then was
loaded in an SPE cartridge. SPE was washed by distilled water, 2% Formic acid in MeOH and MeOH
respectively. SPE elution was carried out by 5% ammonium hydroxide in 40% acetonitrile in MeOH and
was evaporated. The sample extracted was confirmed by TLC. From the result, the solid-phase extraction
technique can clear up more interferences in the urine matrix than liquid-liquid extraction. Morphine and
Codeine spots obtained on the TLC plate were clear. This technique showed a better sensitivity.
The detection limit of this solid-phase extraction was 200 ng/ml while the detection limit of liquid-liquid
extraction was 300 ng/ml. Furthermore, this technique has the advantage of reducing the amount of urine
sample, the chemical solvent used, and waste from the laboratory. However, the disadvantages are the
disposal of SPE cartridges and expensive.

Keywords: morphine, urine, solid phase extraction
Corresponding author: [email protected]

127

P2-1ก5ารกตารรวตจรสวอจบสคอวบาคมวถาูกมตถอ้ ูกงตข้อองงขวอธิ งีววเิ คิธรีวาิเคะหราป์ ะรหิมป์ ารณมิ สาาณรสกาลรมุ่ กแลอมุ่ มแเอฟมตเาฟมตนี าสม์ใีนสป์ใัสนสปาัสวสะาดว้วะยดว้วิธยี HวิธSี-HSPSM-SEPMGEC-GNCP-DNPD
MetMheotdhovdalivdaaltidioantiofonr fqouraqnutaitnatitvaetiavneaalynsailsyosifs aomf pamhepthametianmesiniensuinrinuerinbey bHyS-HSPSM-SEPMGEC-GNCP-DNPD

อรณุ อรรตั ุณนร์ ตัวรนิน์ วทรรนิ *์ ทจรต์ พุ จรตชพุ ัยรชชนัยะชมนณะ ีมเขณมี น้เขเมขต้นรเขกตารกดาวรงดใจวงจใิปจิภจพปิ ภิพพมิ อพำิมไพอำคไพงแคดงแแดลงะแคลณะะคณะ

Arunrat Warin*, Jatuporn Chaichana, Manee Khamenkhetkarn, Duangjai Jipipob, Pimampai Kongdang, et al.
ศนู ยศว์ ิทูนยาว์ ศิทายสาตศราก์สาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 1ย์ทเช่ี ีย1งเใชหียมง่ ใกหรมม่ วกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์

Regional medical science center 1 Chiangmai, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อดั ย่อ
การกแาพรรแ่รพะรบ่ราะดบขาอดงขยอางเสยพาเตสิดพใตนิดปใรนะปเทระศเไททศยไมทีคยวมาีคมวราุนมแรรุนงแอรยง่าองยต่าองเตน่อื เงน่ืใอนงปใี นพป.ศี พ. 2.ศ5.6235ศ6ู3นยศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์ ตร์
การกแาพรทแยพ์ทท่ี ย1์ทเ่ีช1ียงเชใหียมงใ่ไหดม้ต่ไรดว้ตจรปวรจิมปารณิมเามณทเแมอทมแเฟอมตเาฟมตีนาใมนีนปใัสนสปาัสวสะาจวำะนจวำนนทว้ังนสท้ิน้ังส1้ิ3น,018300ต8ัว0อตยัว่าองยจ่าึงงไดจ้ศึงไึกดษ้ศาึกวษิธาีววิเคิธรีวาิเคะรหา์ ะห์
ปริมปารณิมแาอณมแเฟอมตเาฟมตีนาแมลีนะแเมลทะเแมอทมแเอฟมตเาฟมตีนาใมนีนปใัสนสปาัสวสะาทว่ีมะีคทวี่มาีคมวราวมดรเรว็วดเถรูก็วตถ้อูกงตแ้อลงะแแลมะ่นแยมำ่นเยพำื่อเรพอ่ืองรัอบงจรำับนจวำนนตวัวนอตยัว่าองทย่าีเพงทิ่ม่ีเพิ่ม
มากมขานึ้ กขก้นึารกตารรวตจรสวอจบสคอวบาคมวถากู มตถอ้ ูกงตขอ้ งขวิอธีงใวชิธ้เีทใคช้เนทคิ คนHิคS-SPME GC-NPD เพอื่ เนพำอื่ มนาำเปม็นาเมปา็นตมราฐตานรฐกาานรกปาฏรบิ ปัตฏิงบิ านัติงคานอลคัมอนล์ทัมีใ่ นช์ท้ ใ่ี ช้
ศึกษศาึกคษือาคRือTX-35 amine สารสมาารตมราฐตารนฐนาำนมนาำเตมราียเตมรกียรมากฟรมาาฟตมราฐตารนฐแาลนะแศลึกะษศาึกสษภาาสวภะาทว่ีเะหทม่ีเาหะมสามะกสับมตกัวับอตยัว่าองยป่าัสงสปาัสวสะาวะ
จากจกากรกศากึ รษศากึ พษบาวพา่ บชว่วางกชว่ารงกใชา้งราในช้งอายนู่รอะยหู่รวะ่าหงว0่า.ง2 0ถ.ึง2 7ถ.งึ5 7ไม.5โคไมรกโครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลติ ลริลโติ ดรยโมดีคยา่ มสีคัม่าปสรัมะปสริทะธสสิ์ ทิ หธสิ์สัมหพสันัมธพ์ (ันr)ธ์เท่ากเทับ่ากับ
0.9909.9ข9ีด9จขำีดกจัดำกกาัดรกตารรวตจรพวบจพ(LบOD) และแคล่าะคคว่าคมวเขา้มขเข้น้มตข่ำ้นสตุด่ำขสอุดงขกอารงกตารรวตจรววัดจปวรัดิมปารณมิ า(LณLOQ) แอมแเฟอมตเาฟมตีนาเมทีน่ากเทับ่าก0ับ.1800.180
และแ0ล.ะ5406.5ไ4ม6โคไมรกโครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลเิตมรทเแมอทมแเอฟมตเาฟมตีนาเมทีน่ากเทับ่าก0ับ.0902.0แ9ล2ะแ0ล.ะ2800.2ไ8ม0โคไมรกโครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลคิตวราคมวเทามี่ยเงทใน่ียกงใานรการ
วเิ ครวาิเคะหรา์แะสหด์แงสโดยงโใดช้สยถใชิต้สิ AถิตNิOVA single factor วเิ ครวาเิ คะรหา์คะวหา์คมวแาปมรแปปรรวปนรมวคี น่ามpคี ่ามากมกาวก่าก0ว.่า050.ซ0ึ่ง5อซย่ึงูใอนยเกูใ่ นณเฑกณ์กาฑร์กยาอรมยรอับมรับ
ควาคมวแามม่นแแมส่นดแงสดด้วงยดร้วอยยรล้อะยอลคะตอิซค่ึงตมิซีค่ึงามอีคย่าูใอนยชู่ใวนงช0่ว.ง8–4.4 วิธีนว้ีงิธ่าีนย้ีแง่าลยะแรลวะดรเรว็วดเขรั้น็วตขอ้ันนตกอานรกเตารียเตมรตียัวมอตยัว่าองยไม่า่ซงไับมซ่ซ้อับนซเ้อหนมเาหะมาะ
สำหสรำับหกราับรกทาำรงทานำงปารนะปจรำะกจำจกัดำcจaัดrry over ได้ดไี ดส้ดามี สาารมถานรำถไปนำใชไป้เปใช็น้เวปิธ็นีมวาิธตีมราฐตานรฐกาานรกปาฏริบปัตฏิงิบาัตนิงในานกใานรกตารรวตจรแวอจมแเอฟมตเาฟมตีนามีน
และแเมลทะเแมอทมแเฟอมตเาฟมตนี าใมนีนปใัสนสปาสัวสะาไดว้ะได้

คำสำคคำญัสำค: ญัการตกราวรจตสรอวบจสคอวาบมคถวูกาตม้อถงูกขตอ้องงวขธิ อี,งสวาธิ รี กสลาุ่มรแกอลมุ่ เแฟอตมาเมฟนีตสาม์, Hนี สS-์ SPME GC-NPD

Abstract
The widespread of narcotic drugs in Thailand is strongly increasing. In 2020, the Regional Medical
Science Center 1 Chiangmai confirmed 13,080 tests of methamphetamine in the urine. An accurate and
precise method for quantitative analysis of amphetamine and methamphetamine in urine was validated
using HS-SPME GC-NPD as the standard operating procedure. RTX-35 amine column was used and certified
analytical standards were used for validation. The method was fully validated, the linearity observed in
the concentration range of 0.2 to 7.5 µg/ml with a correlation coefficient was 0.999. Limit of detection
(LOD) and lower limit of quantitation (LLOQ) of amphetamine were 0.180 and 0.546 µg/ml and
methamphetamine were 0.092 and 0.280 µg/ml, respectively. The precision was calculated by ANOVA
single factor, p-value > 0.05 which met the criteria. The accuracy evaluated by percent bias showed in the
range of 0.8–4.4. This method is simple, fast, and suitable for routine due to uncomplicated urine
preparation. It can eliminate carry-over. It can be used for routine quantitative analysis of amphetamine
and methamphetamine in the urine.

Keywords: method validation, amphetamines, HS-SPME GC-NPD
Corresponding author: [email protected]

128

P2-16การกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถอ้ ูกงตขอ้ องงขวอธิ งีววเิ ิธคีวรเิาคะรหาป์ ะรหมิ ป์ ารณิมาสณารสกาลรมุ่ กแลอมุ่ มแเอฟมตเาฟมตนี าสม์ีนในส์ปใสันสปาสั วสะาดวว้ ะยดว้วธิ ยี วธิ ี GC-MS Headspace
MeMtheotdhovdalvidaalitdioantiofonrfqour aqnutaitnattiitvaetivaenaalnyasilsysoisf aomf apmhepthaemtainmeisneins uinrinuerinbey bGyC-GMCS-MHSeaHdesapdascpeace

ศิรลิ ศกั ิรษลิ ณักษ์ ณมะ์ โมนะคโำน*คดำวงดใจวงจใจปิ ิภจพิปิภพ

Siriluk Manokam*, Duangjai Jipipob
ศนู ยศว์ ูนิทยว์าทิศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ทที่ 1ย์ทเช่ี 1ยี งเใชหียมงใ่ กหรมม่ กวทิรมยวาิทศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ ทย์

Reginal medical science center 1 Chiangmai, Department of Medical Science

บทคบดัทยค่อดั ย่อ
รายรงายนงผาลนกผาลรกตารรวตจรววิเจควริเาคะรหาย์ ะาหก์ยลาุ่มกแลอุ่มมแเอฟมตเาฟมตีนาสม์ใีนนสป์ใัสนสปาัสวสะาใวชะ้เปใช็น้เหปล็นักหฐลาักนฐสาำนคสัญำคทญัางทอารงรอถรครดถี คดดังีนด้ันังวนธิ ั้นีกวาธิ รีกตารรวตจรวจ
จงึ ตจ้อึงงตมอ้ ีปงรมะีปสรทิ ะธสภิ ิทาธพิภสาูงพเสตงู รเียตมรตยี วั มอตยัวา่ องยง่ายงงา่เหยมเาหะมสาำะหสรำับหงราับนงปารนะปจรำะจหำอ้ งหปอ้ ฏงิบปัตฏกิบาัตรกิ ไดาร้ทไำดก้ทาำรกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถากู มตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงีทวี่มธิ ีทม่ี ี
ควาคมวถาูกมตถ้อูกงต้อแงม่นแยมำ่นยมำีควมาีคมวไาวมสไูงวสกูงารกตารรวตจรหวาจปหราิมปารณิมายณากยลาุ่มกแลอุ่มมแเอฟมตเฟามตีนาสม์ใีนนสป์ใันสสปาัสวสะาโวดะยโเดทยคเนทิคนGิคC-Headspace
ตัวตตรัววตจรววัดจชวนัดิดชนMิดass spectrometer เตรเียตมรตียัวมอตยัว่าองยโ่าดงยโใดชย้เฟใชน้เฟเทนอเรท์มอีนร์เมปีน็นเปin็นternal standard ใช้ตใัวชอ้ตยัว่าองยป่ารงิมปารติมราตร
30030ไม0โไคมรโลคิตรรลิตทรำกทาำรกdารerivatized ด้วยดเ้วอยทเิลอคทลิลอคโลรอฟโอรรฟ์เอมรต์เแมลตะแใลชะ้เกใชล้เือกโลพือแโทพสแเทซสียเมซคียามรค์บาอรเ์บนอตเปนรตับปสรภับาสวภะากวาะรกลาะรลลาะยลาย
จากจกาากรกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงีพวบิธวีพา่ บเวทา่ คเนทิคนGิคC-MS Headspace ช่วงชก่วางรกวาิเครวริเาคะรหา์ทะมี่หีค์ทว่ีมาีคมวเาปมน็ เเปสน็ ้นเตสร้นงตขรองงขแอองมแเอฟมตเาฟตา
มีนมแีนละแเลมะทเแมอทมแเอฟมตเาฟมตีนามเีทน่าเกทับ่าก0ับ.5-5.0 ไมโไคมรโกครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลิตคร่าสคัม่าปสรัมะปสริทะธส์ิสิทหธส์ิ ัมหพสันมธพ์ ัน(rธ)์ มา)กมกาวก่าก0ว่า.909.9ข9ีดจขำีดกจัดำทก่ีัดท่ี
ตรวตจรววดั จไวดดั ้ (ไLดO้ D) เท)า่ เกทบั ่าก0บั.3 ไมโคไมรโกครรัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลติ ลริลิตปริมปารณิมตาณำ่ สตุด่ำทสตีุ่ดรทวต่ี จรววัดจไวดัด้ (ไLดL้ OQ) เท)า่ เกทับ่าก0บั.5 ไมโคไมรโกครรัมกตร่อัมมตลิ ่อลมิลลิ ติ ลริลิตร
ควาคมวเาทม่ียเงทใี่ยนงกใานรกวาิเรควริเาคะรหา์แะสหด์แงสโดงยโใดชย้สใถชิต้สิวถิเิตคิวริเาคะรหา์คะวหา์คมวแาปมรแปรวปนรมวีคน่ามีคp่ามากมกาวก่ากว0่า.005.0ซ5่ึงอซยึ่งู่ใอนยเู่ใกนณเกฑณ์กฑาร์กยาอรมยรอับมรับ
ควาคมวแามม่นแทม่ีรนะทดี่รับะคดวับาคมวเาขม้ เขขน้ ม้ ข1้น.01ไ.ม0โคไมรโกครรัมกตรอ่ มั มตลิ อ่ ลมิลลิ ิตลริลติแรสดแงสดด้วงยดร้ว้อยยรล้อะยอลคะตอิมคีคตา่ิมอีคย่าใู่ อนยชู่ใว่ นงช0่ว.ง0–01.04.414ว.4ธิ ีนวเ้ี ิธตีนรเี้ยตมรตียัวมอตยัว่าองยา่ ง
ง่ายงา่รยวดรเวรด็วเใรช็ว้ปใรชิม้ปารติมราตตัวรอตยวั ่าองยน่า้องยน้อชย่วงชก่วางรกทาดรสทอดบสคอรบอคบรคอลบุมคคล่าุมเคก่าณเกฑณต์ ัดฑส์ตินัดผสลินบผวลกบวสกามสาารมถานรำถไนปำใไชป้เปใช็น้เมปา็นตมราฐตารนฐใานนกใานรการ
ปฏิบปตัฏิงบาตันงิ ตารนวตจรยวืนจยยนั ืนสยาันรสเสารพเตสิดพใตนดิ ปใสันสปาสั วสะาไวดะ้ ได้

คำสคำำคสญั ำค: ัญการทกาดรสทอดบสคอวบามคถวาูกมตถอ้ กู งตขอ้ งวขิธอ,ีงสวธิา,ีรกสลารุม่ กแลอมุ่ มแเฟอตมาเฟมตนี าสม,์ ีนGสC์,-MS Headspace

Abstract
The analytical results of amphetamines in urine are significant evidence of the legal proceeding.
A highly effective method with simple sample preparation is required. An accuracy and precision method
for quantitative analysis of amphetamines in urine was validated. The analysis was performed by GC-MS
Headspace. Phentermine was used as an internal standard. A 300 µl of urine was used and then
derivatized by ethylchloroformate. Potassium carbonate was used for salting out. The results were found
that the linearity range of amphetamines was in the range of 0.5-5.0 µg/ml with a correlation coefficient
(r)  0.99. Limit of detection (LOD) and lower limit of quantitation (LLOQ) were 0.3, 0.5 µg/ml.
The precision was calculated by ANOVA single factor, p-value  0.05. The accuracy assessed by percent
bias showed in the range of 0.0-14.4. This method is simply fast, and a small sample amount is required.
The studied range cover a cut-off value. It can be used as an standard operating procedure for
quantitative analysis of amphetamines in urine.

Keywords: method validation, amphetamines, headspace-GC/MS

Corresponding author: [email protected]

129

P2-1ว7ธิ ตี รววิธจตี วรเิวคจรวาเิะคหร์เาอะน็ ห-์เไอน็นโต-ไรนโโซตไรดโเซมไทดลิ เมเอทมลิ ีนเอใมนนี ยาใรนายนาิทราิดนี ทิดดิว้ นียเดทว้ คยนเทคิ คลนิคคิวลิดิคโควรดิ มโาคโรทมการโาทฟกีรแามฟสี แสมเปสกสโเทปรกเโมททรรเมี ทรี
N-niNtr-onsitordoismodeitmhyeltahmyliname idneetedcettioenctionnrainirtaidniintiediunseinugsliniqgulidiquchidrocmhraotmogartaopghraypmhyasms aspssecstpreocmtreotmryetry
รงุ่ ทพิ รยงุ่ ท์ เพิจือยต์ เี๋*จอื อตรี๋พณิอรพทิณนันทขนัตันิ ขัติ

rungtip jueati, orapin tanunkat
สำนกั สยำานแกัลยะาวแัตลถะุเสวพตั ถตเุดิ สพกตรมิดวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรแรก์พาทรยแ์ พทย์

Bureau of Drug and Narcotic, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
สารเสอา็นร-เไอน็นโตไรนโโซตไรดโเซมไทดิลเมเอทมิลีนเอ(มNีนDM( A) เป็นเสปา็นรกส่อารมกะ่อเรม็งะทเรี่ม็งีกทาี่มรพีกบารปพนบเปื้นอนเปใืน้อยนาในรายนาิทราิดนีนิทใินดีปนีใ2น5ป6ี 2562
ในปรใะนเปทรศะสเทหศรัฐสอหเรมัฐรอิกเามริกาานิทริดานี ทิเปดิ ็นนี ยเปายน็ ับยยายั้งกบั ายรัง้ หกลาั่งรกหรลดง่ั ใกนรกดรใะนเกพราะะเอพาาหะาอราหแาลระเแสลระมิ เกสารริมรกกั าษรารผกั ื่นษแาผพ่นื้บแรพิเวบ้ ณรผเิ วิ ณหนผวิังหยนังังไมย่ ังไม่
มีวิธมีวิเีวคิธรีวาิเะคหรา์ NะหDM์ A ในยาในรายนาิทราิดนีนิทใินดีตนำในราตยำาราแยตา่สแำตน่สักำงนานักองานหอาราแหลาะรแยลาปะยระาปเทรศะสเทหศรสัฐหอเรมัฐรอิกเมาแรินกาะแนนำะใหน้ใำชใ้เหท้ใคชน้เทิคคนิค
ลิควิดลโิคควริดมโาคโรทมการโาทฟกีรแามฟสี แสมเปสกสโเทปรกมโิทรมี ชิทนริดี ชคนวาิดมคลวะาเมอลียะดเอสูีงยดเพสูืง่อตเพรวื่อจตวริเวคจรวาิเะคหร์าNะDหM์ A ในระใดนับระpดpับm เนื่องเจนาื่อกงปจราิมกาปณริมาณ
NDMA ที่ยอทมี่ยรัอบมไดร้ตับ่อไดป้ตร่อิมปาณริมกาาณรใกชา้สรูงใสชุด้สขูงสอุดงยขาอตง่อยวาตัน่อเวทัน่ากเทับ่า0ก.ับ320.p3p2m วัตถุวปัตรถะุสปงรคะ์ขสองคงก์ขาอรงวกิจาัยรวเิจพัยื่อใเหพ้ไื่อดใ้วหิธ้ไีตดร้ววิธจีตรวจ
วิเครวาเิะคหร์าNะDหM์ A ในยาใรนายนาทิ ริดานี ิทิดี่มีนปทระี่มสปี ทิ ระธิภสทิาพธภิด้วายพเดคว้ รยือ่ เงคลริคอ่ื วงดิลโิคควรดิ มโาคโรทมการโาทฟกรทารฟเิ ปทิลรคเิ ปวอลิ ทคแวอมทสสแเมปสกสโเทปรกมโิเทตรอมรเิ ์ตตอรรว์จตสรอวบจสอบ
ความคถวูกามตถ้อูกงขตอ้ งวขิธอีอง้าวงิธอีอิง้าตงาอมิงตFาDมA guidelines สาร สNาDรMA มีความมีคเวปาน็ มเสป้น็นตเสรง้นใตนรชงว่ ใงนช5่ว-1ง0501น0า0โนนการโัมนตก่อรัมติล่อลมิลิตลลรลิ โดิตยรมโดี ยมี
ค่าสคัม่าปสรัมะปสิรทะธสิ์กิทาธริต์กัดารสตินัดใสจิน(ใRจ-S(quare) > 0.990.ค9ว9ามคเวขา้มขเข้น้มตข่ำ้นสตุด่ำทสี่สุดาทมี่สาราถมตารถวจตพรวบจไพด้บ2ไดน้ า2โนการโนัมกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลิตร
ความคเวขา้มมขเข้น้มตข่ำส้นุดตท่ำสี่ ุดามทาี่สราถมหาารปถหริมาปาณริมไดาณ้ 5ไดน้า5โนนการโัมนตก่อรัมติล่อลมิลิตลลริลคิต่ารควคา่ามคแวมาม่นแ(ม%่นre(%covery) อยู่ในอชย่วู่ใงนรช้อ่วยงลระ้อย1ล0ะ11-01108108
ความคเวทาี่ยมงเทไดี่ย้คง่าไรด้อ้คย่าลระ้อสย่วลนะเสบ่วี่ยนงเเบบี่ยนงมเบาตนรมฐาาตนรสฐัมานพสัทัมธพ์ (ั%ทธR์ (S%D) น้อยนก้วอ่ายก1ว1่าว1ิธ1ีนี้สวิธามีนาี้สราถมใาชร้ตถรใวชจต้ วริเวคจรวาิเะคหร์ตาะัวหอย์ต่าัวงอจยำ่านงวจนำนวน
4504ต5ัว0อยต่าัวงอยท่าั้งงวตั ทถงั้ ดุวบิตั ถแดุ ลบิ ะแผลละิตภผลัณติ ฑภ์ยัณารฑาย์ นาทิ ริดานี ิทไดดิ ้ ีนปไรดะ้ สปบรคะสวาบมคสวำาเมรส็จำแเรลจ็ ะมแปีละระมสปี ทิ รธะภิสิทาพธิภาพ

คำสำคคำัญส:ำเคอญั น็ -ไเนอโ็นตรไโนซโไตดรเโมซทไดลิ เมอทมีนิลเ,อรมาีนทิ รดิ าีนน,ิทสิดาีนรกสอ่ ามระกเร่อง็ม,ะปเรนง็ เปป้อื นเ,ปยือ้ าน ยา

Abstract
N-Nitrosodimethylamine (NDMA), a cancer-inducing substance, was found in ranitidine in the year
2019 in the United States. Ranitidine is a drug used in the treatment of peptic ulcers and prevent hives.
The official method for NDMA in ranitidine is not available. United States Food and Drug Administration
recommended liquid chromatography high resolution mass spectrometry in order to determine NDMA in
ppm level because acceptable daily intake of NDMA in Ranitidine is 0.32 ppm. The research purpose was
to get the effective method to analyze NDMA in Ranitidine by using liquid chromatograph triple quadrupole
mass spectrometer. The method was validated according to the FDA guidelines. The NDMA linear range was
obtained from 5-100 ng/mL with coefficient of determination (R Square) > 0.99, detectiion limit of 2 ng/mL
and quantitation limit of 5 ng/mL. The accuracy of the method was in the range of 101% to 108%.
The repeatability precision was less than 11%. The method can be successfully and effectively used to
determine NDMA in 450 samples of ranitidine both raw material and marketed formulations.

Keywords: N-Nitrosodimethylamine, ranitidine, cancer-inducing substance, impurity, drug
Corresponding author: [email protected]

130

P2-1ค8ุณภคาพณุ ยภาานพ้ำยแาขนวำ้ นแตขะวกนอตนะซกัลอฟนาซเลัมฟทาอเกมซทาอโกซซลาแโลซะลไแตลรเะมไตโทรพเมรโมิทพริม
QualQituyaoliftysuolfasmulefathmoextahzooxlaezaonled atnrimd etrtihmoeptrhimopsruimspseunsspioensions

ปวณี าปวกีณำเาหนกำดิ เนหนนทดิ *์นนวภิทา์ พวริภราณพรไสรณยสไมสบยตั สิ มบตั ิ

Pavena Kumnerdnon*, Wipapan Saiyasombat
สำนักยสาำแนลกั ะยวาัตแถลเุ ะสวพัตตถดิ เุ สกพรตมิดวทิ กยรามศวาิทสยตารศ์กาาสรตแรพ์กทารยแ์ พทย์

Bureau of Drug and Narcotic, Department of Medical Sciences

บทคัดบยท่อคดั ย่อ
ยาน้ำยแาขนว้ำนแตขะวกนอตนะซกัลอฟนาซเัลมฟทาอเกมซทาอโกซซลาแโลซะลไแตลระเมไตโทรพเมรโิมทพเปร็นิมยเาปฆ็น่ายเชาื้ฆอแ่าเบชคื้อทแีเบรคียทจีเัดรียอยจู่ใัดนอบยัญู่ในชบียาัญหชลียักาแหหล่งักชแาหต่งิ ชาติ
บัญชบี กัญโชดี ยกเปโด็นยยเาปผ็นสยมาทผี่มสีฤมทธี่ม์ิใีฤนทกธา์ิใรนฆก่าาเชรฆื้อ่าแเบชค้ือทแีเบรคียทใีเชร้ใียนกใชา้ใรนรกั าษรารโักรษคตาโิดรเคชต้ือิดทเาชง้ือเดทินางหเาดยินใหจาทยาใจงเดทินางอเาดหินาอราหทารงเดทินางเดิน
ปสั สาปวัสะสแาลวะะผแวิ ลหะนผงั วิ หในนปังีงใบนปปรงี ะบมปารณะม2า5ณ49 สำนกั สยำานแักลยะาวแตั ลถะุเสวตัพถตุเดิ สไพดตท้ ิดำไกดาท้ รำสกำารรวสจำครณุ วภจคาพณุ ยภาาดพงั ยกาลด่าังวกจลำา่ นววจนำน60วนตวั อยต่าัวงอยา่ ง
จาก จ1า3กทะเบทียะนเบตีำยรนับตยำารับในยหาัวใขน้อหปัวรขิม้อาปณริมตาัวณยาตสัวำยคาัญสำ(คaัญssa(y) และคแวลาะมคเวปา็นมกเปรด็น-กดร่าดง ด(p่าHง)(พบว่าพตบัววอ่ายต่าัวงอทยั้ง่าหงมทด้ังหมด
เข้ามาเขต้ารมฐาตนรทฐุกาหนัวทขุก้อหวัวิเคข้อราวะิเคหร์ าเพะ่ือหเ์ ปเพ็น่ือกเาปร็นเฝก้าระเฝว้าังรคะุณวภังคาุพณยภาาแพลยะาตแรลวะจตวริเควรจาวะิเคหร์ใานะหหัว์ใขน้อหทัว่ียขัง้อไทม่ียเคังยไม่เีกคายรมสีกำารรวสจำมราวกจ่อมนาก่อน
ในปงี ใบนปปรงี ะบมปารณะม2า5ณ62 จึงทำจกึงาทรำสกำารรวสจำครุณวภจคาพุณยภาาอพีกยคารอ้ังีกโคดรย้ังสโุม่ ดตยัวสอุ่มยตา่ ัวงอจยาก่างโรจงาพกยโรางบพายลารบัฐาตลารมัฐโตคารมงกโคารปงกราะรกปันรคะุณกันภคาพุณยภาาพยา
จำนวจนำทนง้ั วสนิ้นท8ั้งสติน้ วั อยต่าวังอจยา่ากงบจราิษกทั บผร้ผูิษลทั ติ ผใผู้นลปติ รใะนเทปศระ3เทรศาย รรวามย 4รวทมะเบทียะนเตบำยี รนบั ตยำารบัโดยยาใชโดว้ ิธยีวใชเิ ค้วริธาีวะเิ คหร์ใานะตหำ์ใรนาตฟำารา์มฟาาโครม์เปาียโคเปีย
ของปขรอะงเปทรศะสเหทรศัฐสอหเมรัฐรอิกเามฉริกบาับทฉี่บ4ับ1ท(่ีUnited States Pharmacopeia, USP 41) ท่ีได้ดทำี่ไเดน้ดินำกเานรินทกวานรสทอวบนวสิธอีกบ่อวนิธทีกำ่อกนาทรำการ
วิเคราวะิเคหร์แาละะหวแ์ ิเคลระาวะเิ คหร์ใานะหหัวใ์ขน้อหปัวรขมิ อ้ าปณรตมิ ัวายณาตสัวำยคาญั สำ(aคsัญsa(y) ความคเปวาน็ มกเรปดน็ -ดก่ารงด(ดp่าHง) (organic impurities และ แdลeะliverable
volume ผลกาผรลสกำารรวสจำพรบววจ่าพตบัวอ่ายต่าัวงอทยั้ง่าหงมทดั้งเหขม้าดมเาขต้ารมฐาตนรใฐนาหนัวใขน้อหปัวรขิม้อาปณรติมัวายณาตสัวำยคาัญสำคควัญามคเปวา็นมกเรปด็น-กดร่าดง แดล่าะง แoลrgะanic
impurities ส่วนหสัว่ ขน้อหัวdขe้อliverable volume ซึ่งเปซ็น่ึงกเาปร็นทกดาสรอทบดปสรอิมบาปตรริมตาาตมรทต่ีราะมบทุใ่ีรนะฉบลุใานกฉลพาบกว่าพผบิดวม่าาผติดรมฐาาตนรจฐำานนวจนำนวน
3 ตัวอยต่าัวงอคยิด่าเงปค็นิดรเ้อปย็นลระ้อย3ล7.ะ5 ของตขัวอองยต่าัวงอทยั้ง่าหงมทดั้งหโดมยดมโีปดรยิมมาีปตรริมนา้อตยรกนว้อ่ายทกี่รวะ่าบทุใ่ีรนะฉบลุใานกฉลสา่งผกลสใ่งหผ้ผลู้บใรหิโ้ผภู้บครไิโดภ้รคับไยดา้รไับมย่คารไบม่ครบ
ขนาดขแนลาะดอแาลจะเกอิดาจปเัญกิดหปาเัญรอ่ืหงาเเชรือ้่ ดงเื้อชยอ้ื าดตื้อายมามตาามมา

คำสำคญัำส:ำยคาญัน้ำแยขาวนนำ้ ตแะขกวอนนต,ะกซอลั นฟาเซมลั ทฟอากเมซทาโอซกลซ,าไโตซรลเม, โไทตรพเรมมิ โท, คพุณริมภาคพณุ ภาพ

Abstract
Sulfamethoxazole and trimethoprim suspensions are antibacterial drugs that are listed in the Thai
National List of Essential Medicines. The combination of the stated drugs exhibited bactericidal activity
against specific bacterial species. They were utilized as treatments of bacterial infections in the respiratory
tract, gastrointestinal tract, urinary tract including the skin. In the fiscal year 2006, the Bureau of Drug and
Narcotic performed the quality control of 60 samples with 13 registration numbers of the stated drugs in
assay and pH which showed satisfactory results. To assure the quality of the stated drugs, in the fiscal
year 2019, the quality control was performed also with new test items according to the United States
Pharmacopeia (USP 41). A total of 8 samples from 3 local manufacturers with 4 registration numbers,
were collected from public hospitals. The method was verified before sample testing. Assay, pH, organic
impurities, and deliverable volume were performed. The results showed that all samples complied with
pharmacopeial specifications in the assay, pH, and organic impurities. Deliverable volume is performed to
ensure that the total label capacity can be transferred from the container. There were 3 samples (37.5%)
with lower capacities than the label and fail in deliverable volume. The less capacity in a container
affects the patient’s insufficient dosage which may be leads to drug resistance.

Keywords: suspensions, sulfamethoxazole, trimethoprim, quality
Corresponding author: [email protected]

131

P2-1ก9ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงวี วิเคิธรวี าิเคะหรา์เอะหกล์เอกั กษลณกั ษแ์ ลณะ์แคลวะาคมวบารมิสบทุ รธสิ ์ิใุทนธยใิ์านทยราทสรทาูซสแู ทมูซบูแมบ
โดยโดคยรมโคารโทมากโรทากฟรีแาบฟบีแแบลบกแเปลกลเย่ี ปนลปย่ี รนะปจรุ ะจุ

Method validation for determination of identity and purity in trastuzumab
by Ion-exchange chromatography

เกวลเกินวรลักนิ ษราักสษรณาส์*รณสุด์ าสทดุ ิพายท์ ิพรตั ยน์ รวตั ิจนิตวรจิ สติ ารยสวรายุฬวจรฬุดรู จกดิตรูตกนิ ติ ันตทนิ ์ ันท์

Kawalin Raksasorn*, Sudatip Ruttanawijit, Saywarul Jadoonkittinan
สถาบสนัถชาบวี วนั ตั ชถีวุวกัตรถมุ วกิทรยมาวศิทายสาตศราก์สาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

Institute of Biological Products, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อดั ย่อ
มะเมร็งะเเตร้า็งนเตม้าเนปม็นเมปะ็นเมร็งะทเรี่พ็งบทมี่พาบกมในากเพในศเหพญศิงหญรักิงษราักโษดยาโใดชย้ ใาชท้ยราาทสรทาูซสูแทมูซบูแซม่ึงบเปซ็น่ึงเโปม็นโนโมโคโนลโนคอลลนแออลนแตอิบนอตดิบีทอ่ีมดี ที่มี
ควาคมวจาำมเพจาำะเพเจาาะะเจางะมจีปงรมะปีสริทะธสิภทิ าธพิภสาูงพแสลงูะแผลละขผา้ ลงเขคา้ ียงงเคตียำ่ งยตา่ำทยราทสรทาซู สูแทมูซบแู ทม่ใี บชทม้ ีใ่ทช้ัง้มยีทาตง้ั ย้นาแตบ้นบแแบลบะแยลาะชยวี าวชัตวีถวุคตั ลถ้าุคยลค้าลยึงคดลังงึ นดั้นังนั้น
การกคาวรบคควุมบคคุณุมภคาุณพภขาอพงขยอาชงยนาิดชนน้ีจิดึงนมี้จคึงวมาีคมวสาำมคสัญำคเพัญื่อเใพห่ือ้ผใู้ปห่ว้ผยู้ปได่วย้รบัไดย้ราับทย่ีมาีคทุณ่ีมภีคาุณพภตาาพมตมาามตมราฐตานรฐสาานกสลากาลรกศาึกรษศาึกนษี้เปาน็ ี้เกปา็นรการ
พัฒพนัฒาแนลาะแทลดะสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงีตวริธวีตจรววิเคจวริาเคะรหา์เะอหก์เลอักกษลณักษ์แลณะ์แคลวะาคมวบารมิสบุทรธิส์ิขุทอธงิ์ขยอางทยราาทสรทาูซสูแทมูซบูแมดบ้วยดเ้ทวยคเนทิคคนิค
โครมโคารโทมากโรทากฟรีแาบฟบีแแบลบกแเลปกลเ่ียปนลปี่ยรนะปจรุ ซะึ่จงเุ ปซ็นึ่งเวปิธ็นีหวนิธ่ึงีหในก่ึงใานรกคาวรบคควุมบคคุณุมภคุณาพภยาาพชยีวาวชัตีวถวุ ัตผถลุทผดลสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้องขวอิธีตงวาิธมีตาม
ICH guidelines พบวพ่าบววิธ่าีนวี้มิธีคีนวี้มาีคมวจาำมเพจำาเะพตา่อะยตา่อทยราาทสรทาูซสูแทมูซบูแมมบีควมาีคมวเปาม็นเเปส็น้ เตสร้นงตในรงชใ่วนงชค่วงาคมวเขาม้ เขข้น้มขขอ้นงขยอาง0ย.า25 ถึง ถึง
7.50 มิลลมิกิลรลัมิกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลิมตีรค่ามรีค้อ่ายรล้อะยสล่วะนสเ่วบน่ียเงบเบ่ียนงเมบานตมราฐตารนฐสาัมนพสัทัมธพ์ขัทอธง์ขกอางรกทาำรซท้ำำในซ้ำวใันนเดวันียเวดกียันวแกลันะแตล่าะงตวัน่างวไมัน่เกไมิน่เก2ิน
มคี า่ มรคีอ้ ่ายรลอ้ ะยกลาะรกคานื รกคลนื บั กอลยบั ู่ในอยชู่ใวนงช9่ว0ง-110% และแสลาะมสาารมถาตรถวตจรววดั จเชวงิัดปเชรงิมปารณิมไาดณ้ 5ไ.ด0้ มิลลมกิ ลิ รลมั ิกตร่อมั มติล่อลมลิ ิลิตลริลมิตีขรีดมจีขำีดกจัดำขกอดั งขกอารงการ
ตรวตจรพวบจพ0บ.25 มิลลมิกิลรลัมิกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลแิตลระแวลธิ ะีมวีคิธวีมาีคมวคางมทคนงเทมนอ่ื เปมื่อลเี่ยปนลแี่ยปนลแงปคล่างคคว่าคมวเปาม็นเกปร็นดก-ดร่ดางดขอ่างขสอารงสลาะรลลาะยลเฟายสเฟคลส่ือเคนลท่ือี่ นท่ี
สรุปสไรดุป้ว่าไดว้ิธวี่นาว้ีมิธีคีนวี้มาีคมวถาูกมตถ้อูกงตน้อ่างเชน่ือาถเชือ่ือแถลือะแเหละมเาหะมสามะสสำมหสรำับหนรำับมนาำใชม้ใานใชก้ใานรกตารรวตจรววิเคจรวาิเคะรหา์เะอหก์ลเอักกษลณัก์แษลณะ์แคลวะาคมวบารมิสบุทรธิสิ์ขุทอธงิ์ของ
ยาทยราทสรทาูซสแู ทมูซบแู ทมาบงทหาอ้ งหปอ้ฏงิบปตั ฏิกบิ าตัรกิไดา้รได้

คำสำคคำัญสำ:คโมัญโ:นโมคโลนนโคอลแนอนลตแอบิ นอตดิบี ทอรดาีสททรซูาแูสมทบซู ูแมมะบเรม็งเะตเร้า็งนเมตา้ โนคมรมโาคโรทมการโาทฟกแี รบาฟบแี บลกบเแปลลกี่ยเนปปลยี่ระนจปุ ระจุ

Abstract
Breast cancer is the most common cancer in women and can be treated by trastuzumab which is
a specific monoclonal antibody with high efficacy and fewer side effects. It is available as original and
biosimilar drugs. Hence, quality control of these drugs is significant in order that patients receive drug
quality according to international standards. This study aimed to develop and validate a method for the
determination of identity and purity of trastuzumab using Ion-exchange chromatography. According to ICH
guidelines, the results indicated that the method was specific and linear over the concentration range of
0.25 to 7.50 mg/ml. The relative standard deviation of precision within a day and between days was
within 2%. The percentage of recovery ranged from 90 to 110 %. The limit of quantitation and limit of
detection were 5.0 and 0.25 mg/ml, respectively. The method was robust when changing the pH of the
mobile phase solution. In conclusion, the developed method is precise, accurate, reliable, and suitable
for quality control of trastuzumab products with respect to identity and purity.

Keywords: monoclonal antibody, trastuzumab, breast cancer, Ion-exchange chromatography
Corresponding author: [email protected]

132

P2-2ค0ุณภคาุณพภยาาพเมย็ดาเโมทด็ พโิรทาพเมิรทาเมท
Pharmarcmeaucteicuatlicqaul aqliutyaloitfy toofptiroapmiratmeattaebtleabtslets

เมทเนิ มี ทนิน่มีนนอ้ ิ่มยน*้อศยศดิ ศาศอดิ ยา่สู อุขยู่สุข

Methinee Nimnoi*, Sasida Yoosook
สำนักสยำานแกั ลยะาวแตั ลถะเุวสัตพถตเุ สดิ พกตริดมวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์

Bureau of Drug and Narcotic, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อดั ย่อ
โทพโิรทาพเมิรทาเมเปท็นเยปา็นกยลาุ่มกตล้าุ่มนตโร้าคนลโรมคชลักมชใชัก้ในใชก้ใานรกรัการษราักษควาบคควุมบอคาุมกอาารกชาักรใชนักผใู้ นหผญู้ใ่แหลญะ่แเดล็กะเดรว็กมรถวึงมปถ้อึงงปก้อันงอกาันกอาารการ
ปวดปศวีรดษศะีรไษมะเกไมรนเกสรนำนสักำยนาักแยลาะแวลัตะถวุเัตสถพุเตสิดพดตำิดเนดิำนเกนาินรกสาำรสวำจรควุณจภคุาณพภยาาพเมย็ดาเโมท็ดพโิรทาพเมิรทาเมในทปใีงนบปปีงรบะปมราะณมา2ณ56235ภ63ายภใตาย้ ใต้
โครงโกคารรงกปารระปกรันะคกุณนั ภคาุณพภยาาพโยดายตโดัวยอตยัวา่ องยา่ จงยะาถจูกะสถ่งูกมสา่จงมากาจโรางกพโรยงาพบยาาลบราัฐลทรั่วัฐปทร่ัวะปเทรศะเแทลศะแบลระษิ บัทรยษิ าัททยสี่ ามทัคี่สรมใจัคเรขใ้าจรเข่วม้ารโ่ควมรงโคกรางรการ
จำนจวำนน3วน2 ต3ัว2อตยัว่าองยใ่านงขในนาขดนคาวดาคมวแารมงแ2ร5ง,2550 แ5ล0ะแ1ล0ะ01ม0ิ0ลลมิกิลรลัมิกทรัม้งหทมั้งดหม10ด ท10ะเบทีะยเนบตียำนรตับำยราับจยากจผาู้ผกลผิตู้ผยลาิตในยปาใรนะปเทระศเทศ
6 ท6ะเทบะียเนบตียำนรตับำรเปับ็นเยปา็นนยำาเขน้าำเ4ข้าท4ะเทบะียเนบตียำนรตับำยราับตยราวตจรววิเคจรวาิเคะรหา์คะุณหภ์คุาณพภมาาพตมราฐตารนฐตาานมตเภามสเัชภตสำัชรตับำขรอับงขสอหงรสัฐหอรเมัฐอริกเมาริกา
ฉบับฉทบ่ี ับ4ท2ี่ (4U2S(P 42)4ท2ี่ไ)ดท้ผี่ไาดน้ผก่าานรกทาวรนทสวอนบสวอิธบีววิเคิธรีวาิเคะหรา์แะลห้ว์แโลด้วยโตดรยวตจรววิเคจรวาิเคะหรา์ใะนหห์ใัวนขห้อัวกขา้อรกตารรวตจรเอวกจลเอักกษลณัก์ษปณริม์ ปารณิมตาณัวยตาัวยา
สำคสัญำคคัญวาคมวเบามี่ยเงบเบี่ยนงเจบานกจนา้ำกหนน้ำักหเนฉลักี่ยเฉกลาี่ยรกลาะรลลาะยลขาอยงขตอัวงยตาัวแยลาะแIลmะpurities ผลกผาลรกสาำรสวจำรพวบจวพา่ บทวุก่าตทัวุกอตยัวา่ องเยขา่ ้างมเขา้าตมราฐตานรฐาน
22 ต22ัวอตยัว่าองยผ่าิดงมผาิดตมราฐตารนฐใานนหใัวนขห้อัวขIm้อpurities จำนจวำนนว1น0 ต10ัวอตยัว่าองยจ่าางกจ3ากท3ะเทบะียเนบตียำนรตับำยราับเยนาื่อเงนจื่อางกจตาัวกยตาัวโทยาพโิรทาพเมิรทาเมท
เกิดเกกาิดรกสาลราสยลตาัวยไดตั้วดไ้วดย้ดด้ว้วยยดค้ววยาคมวรา้อมนรแ้อลนะแคลวะาคมวชาื้นมชดื้นังนดั้นังกนาั้นรกพาัฒรนพาัฒสนูตารสตูตำรตับำรวับมรถวึงมกถรึงะกบรวะนบกวานรกผาลริตผแลลิตะแภลาะชภนาะชบนระรบจรุ รจุ
จึงเปจ็นึงเสป่ิง็นสสำคิง่ สัญำตคอ่ ัญกตาอ่รกคาวรบคควุมบคคุณมุ ภคาณุ พภยาาพยา

คำสำคคำัญสำ:คโัญทพริโทาเพมิรทา,เมโคทรงโกคารรงปกราะรกปนั รคะกณุ ันภคาุณพภยาพยา

Abstract
Topiramate is antiepileptic drug which is used for treatment and control of seizures in adult and
children. It is also used in migraine prophylaxis. In the fiscal year 2020, Bureau of Drug and Narcotic held
quality assurance of medicine program to survey the quality of topiramate tablets. All samples were sent
from nationwide public hospitals and voluntary pharmaceutical companies. A total of 32 samples were
obtained in strength of 25, 50, and 100 milligrams. There were 10 registration numbers from 6 local
manufacturers and 4 importers. The samples were evaluated according to the United States Pharmacopeia
(USP 42) for identification, assay, weight variation, dissolution and impurities. The analytical method was
verified prior to sample testing. The results showed that 22 samples complied with pharmacopeia
specification but 10 samples (3 registration numbers) were failed to criteria of impurities. Topiramate was
found to degrade at high temperature and humidity. Therefore, formulation development including,
pharmaceutical manufacturing process and packaging were important for drug quality control.

Keywords: topiramate, quality assurance of medicine program
Corresponding author: [email protected]

133

P2-21กากราศรึกศษกึ าษฤาทฤธทิต์ ธ้า์ิตน้าอนนอมุนลูมุ อูลสิอริสะรแะลแะลฤะทฤธทต์ิ ธ้าต์ิ นา้ เนชเ้อืชจอ้ื ลุจินลุ ทินรทียร์ขียอ์ขงอสงาสราสรกสัดกใัดบใกบัญกญัชงชง
เพเื่อพพื่อฒัพฒันานเาปเ็นปผน็ ลผติลภิตัณภัณฑฑ์สุขส์ ภขุ าภพาพ

Study on anti-oxidant and antimicrobial activities of hemp leaf extract
for health products development

พัชพรัชินรทนิ รท์ รจ์นั จทันรทารนาิมนติมริต1ร* สรสินรยนิ ายาจลุ จศลุ รศไี รกไี วกลั ว1ลั ณณฏั ฐัฏชฐยั ชัยดวดงวนงิลน1ลิ พาพณาณี ศี ิรศสิ ริ ะสิ อะาอดา2ดสรสติ ราิตาปนิ่ปมิน่ ณมณี3 แี ลแะลคะณคณะ ะ

Patcharin Juntranimit1* Sarinya Julsrigivan1 Natthachai Duangnil1 Panee Sirisa-ard2 Sarita Pinmanee3, et al.
1ศูนศยนู ์วยทิ ์วยทิ ายศาาศสาตสรต์กราก์ ราแรพแทพยท์ทยี่ ์ท1ี่ เชเยี ชงยีใหงใมห่ ม2ค่ ณคะณเภะเสภชั สศัชาศสาตสรต์ มร์หมาหวาทิ วยทิ ายลายั ลเยัชเยี ชงยีใหงใมห่ ม3ส่ ถสาถบานั บวันิจวัยิจแยั ลแะลพะัฒพนัฒานพาน้ื พท้นื สี่ ทงู ีส่ (ูงอ(งอคง์กคาก์ รามรหมาหชานช)น)

1Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai, 2Faculty of pharmacy, Chiang Mai University
3Highland Research and Development Institute (Public Organization)

บทบคทดั คยัดอ่ ยอ่
ในใปนจัปจจั บุ จนัุบกนั ญักญัชงชง(H(emp) เปเ็นปพ็นชืพเืชศเรศษรฐษกฐจิกทิจน่ีทำนี่ สำว่ สนว่ ตนา่ตง่าๆงๆมามใาชใป้ ชรป้ ะรโะยโชยนช์หนล์หาลกาหกลหาลยายซึ่งซรึ่งฐั รบัฐาบลาไลทไยทมยีนมโีนยโบยาบยาสยง่สเงส่ เรสมิ รมิ
กากราศรึกศษึกาษวาิจวัยิจแัยลแะลพะัฒพัฒนานกาัญกัญชงชเงปเ็นปผ็นลผิตลภิตัณภัณฑ์สฑุข์สภุขาภพาพผู้วผิจู้วัยิจจัยึงจไึงดไ้จดัด้จทัดำทโำคโรคงรกงากราวริจวัยิจศัยึกศษึกาษฤาทฤธท์ิทธาิ์ทงาเงภเสภัชสวัชิทวยิทายขาอขงอสงาสราสรกสัดกัด
ใบใกบัญกัญชงชเงพเ่ือพพ่ือัฒพัฒนานเาปเ็นปผ็นลผิตลภิตัณภัณฑ์สฑุข์สภุขาภพาพโดโยดทยำทกำากราศรึกศษึกาษใานในcannabinoids fraction non-cannabinoids fraction แลแะละ
crude extract ในใตนัวตอัวยอ่ายง่ากงัญกัญชงชจงำจนำวนนวน4 4สาสยาพยันพธันุ์ ธไดุ์ ไ้แดก้แ่กR่ PF1 RPF2 RPF3 3แลแะละRPF4 4จาจกาผกลผกลากราศรึกศษึกาษฤาทฤธท์ิตธ้า์ิตน้าอนนอุมนูลุมูล
อิสอิรสะระพพบบว่าว่าcannabinoids fraction ขอขงองRPF4 4มีฤมีทฤทธิ์สธูิ์งสทูง่ีทสุี่ดสุดจาจกากากราศรึกศึษกษาฤาทฤทธ์ิตธ้์ิาตน้านเชเื้อชื้จอุลจิุนลิทนทรียร์ีพย์พบบว่าวเ่าฉเพฉพาะาะ
RPF1 1RPF3 3แลแะละRPF4 4ท่ีมทีฤ่มทีฤธท์ิยธับิ์ยยับั้งยเ้ังชเ้ือชจื้อุลจินุลทินรทียร์ียโ์ดโยดสยาสมาามราถรยถับยยับั้งยแ้ังบแคบทคีเทรีเยรแียกแรกมรบมวบกวก4 4ชนชิดนิดคือคือBaBcailcliullsususbutbiltiislis
StSatpahpyhlyolcooccoccucsusauarueruesusStSatpahpyhlyolcooccoccucsusepeipdiedremrmididsisแ แลละ ะ ClColsotsritdriduimumspsoproorgoegneensesแ แลละ ะเ ชเ้ื ชอ้ื อร รา าคืคอื อ
CaCnadnidiadaalablibcaicnasnsแตแ่ไตม่ไ่สมา่สมาามราถรยถับยยับ้ังยแ้ังบแคบทคีเทรีเยรแียกแรกมรลมบลไบดไ้ดพ้ บพวบ่าว่าcrude extract ขอขงองRPF4 4มีฤมทีฤธท์ิกธาิ์กรายรับยยับ้ังยไั้งดไ้ดีท้ดี่สทุด่ีสุด
โ ดโ ดย ยมีมคี ่คา่ าMinimal inhibitory concentration ข ขออง สง สา รา รส สกักดั ดใ นใ นช่ ชว่ วง ง0.9-250 ไ มไ มโ คโ คร กร กรั มรั มต่ตอ่ อมิมลิ ลิลิ ลติ ตร ร
ค่าค่าminimal bactericidal concentration ในในช่วช่งวง0.9-500 ไมไมโคโรคกรรกัมรัมต่อต่มอิมลิลิลิตลิรตรแลแะลคะ่าค่าMinimal fungicidal
concentration ขอขงอสงาสราสรกสัดกอัดยอู่ทย่ีูท5่ี 05000ไมไโมคโรคกรรกัมรตัม่อตม่อิลมลิ ิลิตลริตรจาจกาผกลผกลากราศรึกศษึกาษใานใคนรคั้งรนั้งี้มนีค้มวีคาวมาเมปเ็นปไ็นปไไปดไ้ใดน้ใกนากราพรัฒพัฒนานา
ผลผิตลภิตัณภัณฑ์สฑุข์สภขุ าภพาซพง่ึซมึ่งีสมาสี ราสรกสดักจัดาจกาใกบใเบฮเมฮพม์เพป์เน็ปสน็ าสราสรำสคำญัคญัตอ่ตไอ่ ปไป

คำคสำำสคำัญคัญ: สาสราสรกสัดกใดับใกบัญกชัญงช, งฤทฤธทติ์ ธา้ ติ์ นา้ อนนอุมนูลุมอลู สิ อรสิ ะร,ะฤทฤธทติ์ ธา้ ิ์ตนา้ เนชเ้อื ชจอ้ื ลุ จนิ ุลทินรทียร์,ยี ผ์ ลผติ ลภติ ัณภฑณั ส์ ฑุขส์ ภขุ าภพาพ

Abstract
Presently, hemp is one of the potential economic crops for various purposes. The Thai
government has subsidized the research for health products development from hemp. The
pharmacological activities of hemp leaf extracts were thus studied to give information for health product
development feasibility. Cannabinoid’s fraction, non-cannabinoids fraction, and crude extract, of four
varieties; RPF1, RPF2, RPF3, and RPF4 were examined. The results revealed that cannabinoids fraction of
RPF4 possessed the highest antioxidant activity. Among RPF1. RPF3. and RPF4 which had antimicrobial
activities, RPF4 retained the highest effect which could inhibit Gram-positive bacteria including BaBcailcliullsus
susbutbiltiisl,isStSatpahpyhlyolcooccoccucsusauarueruesu,sStSatpahpyhlyolcooccoccucsusepeipdiedremrmidids,isa,nd ClColsotsritdriduimumspsoproorgoegneenseswith minimal
inhibitory concentrations ranging from 0.9 to 250 μμg/mL, minimal bactericidal concentrations ranging from
0.9 to 500 μμg/mL and could suppress Fungi such a CaCnadnidiadaalablibcaicnasnswith minimal fungicidal
concentration at 500 μμg/m. The results suggested that anti-oxidant and antimicrobial activity existing in
hemp extracts could be a useful for health product development.

Keyword: hemp leaf extract, anti-oxidant activity, antimicrobial activity, health products
Corresponding author: [email protected]

134

P2-2ค2ุณภคาุณพภยาาพเดยสาอเดอสกอซอเิ มกทซาเิ มโซทนาโชซนนดิ ชคนรดิมี ครมี
QuaQliutyaloitfydoefsdoexismoxeitmaseotnaseocnreeacmream
สภุ าสวุภดีาสวุรดาี งสครุ ก์าลุงค*ก์ วลุ ภิ าวพภิ รารพณรรไสณยสไสมยบสตั มิ บตั ิ

Supawadee Surangkul*, Wipapan Saiyasombat
สำนักสยำานแกั ลยะาวแัตลถะุเวสตัพถตุเดิสพกตรดิมวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรแยพ์ ทย์

Bureau of Drug and Narcotic, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อดั ย่อ
เดสอเดอสกอซอิเมกทซาิเมโซทนาชโซนนิดชคนริดีมคเปร็นีมเยปา็นกยลาุ่มกคลอุ่มรค์ตอิโครส์ตเิโตคียสรเตอียรดอ์ชยนดิด์ชในช้เิดฉใพชา้เฉะพทาี่ซะึ่งทอี่ซยึ่งูในอยบู่ใญั นชบียญั าชหียลาักหแลหักง่ แชหาตง่ ชิบาัญตชิบี ัญข ชี ข
ในปใีงนบปปีงรบะปมราะณมา2ณ55235ไ5ด3้มไีกดา้มรีกสาำรสวจำรควุณจภคาุณพภยาาพเดยสาอเดอสกอซอิเมกทซิเามโซทนาโชซนนิดชคนริดีมคจรำีมนจวำนน1ว0น ต1ัว0อตยัว่าองยผ่าลงกผาลรกสาำรสวจำรพวบจวพ่าบว่า
มีตัวมอีตยัวา่ องผยิดา่ งมผาิดตมรฐาาตนรฐ1านตัว1อตยัว่าองยเพ่างื่อเพปื่็อนเกปา็นรเกฝาา้ รรเะฝว้าังรปะวัญังหปาัญเรห่ือางเคร่ือุณงภคาุณพภยาพใยนาปใีงนบปปีงรบะปมราะณม2าณ56235ส6ำ3นสักำยนาักแยลาะแวลัตะถวเุ สัตพถเุ สพ
ติดจตึงิดไดจ้เึงลไือดก้เลยือากเดยสาอเดอสกอซอิเมกทซาิเมโซทนาชโซนนิดชคนริดีมคเพรีมื่อเตพรื่อวตจวริวเคจรวาิเะคหรา์คะุณหภ์คาุณพภในาพโคในรงโกคารรงปการระปกรันะคกุณันภคาุณพภยาพโยดายสโดุ่มยตสัวุ่มอตยัว่าองจยา่ กงจาก
โรงพโรยงาพบยาาลบรัฐาลทรั่วัฐปทรั่วะปเทรศะเจทำศนจวำนน6วนตัว6อตยัว่าองแยล่างะแจลาะกจบารกิษบัทรผิษู้ผัทลผิตู้ผจลำิตนจวำนน6วนตัว6อตยัว่าองยร่าวงมรทวั้งมสทิ้นั้ง1ส2ิ้น ต1ัว2อตยัว่าองยจ่าางกจผาู้ผกลผิตู้ผลิต
3 รา3ยรราวยมร3วมทะ3เบทียะนเบตียำนรับตำยราับใยนาขนในาขดนคาวดามคแวารมงแ0ร.2ง50%.25โด%ยนโด้ำยหนน้ำักหกนาักรสกำารวสจำครวุณจภคาุณพภยาพเดยสาอเดอสกอซอิเมกทซาเิ มโซทนาชโซนนิดชคนริดีมคใชร้ีมใช้
วิธีววิเคิธรีวาิเคะหรา์ทะี่รหะ์ทบี่รุใะนบตุใำนรตายำารขายอางขปอรงะปเทรศะเสทหศรสัฐหอรเมัฐรอิกเมารฉิกบาับฉทบี่ ับ4ท2ี่ (4U2S(P42) 4โ2ด)ยไโด้ยดไำดเน้ดินำเกนาินรกทาวรนทสวอนบสวอิธบีววิเคิธรีวาิเคะหรา์กะ่อหน์ก่อน
ทำกทาำรกวิเาครรวาิเคะหรา์แะลหะ์แวลิเคะรวาิเคะหรา์ใะนห์ใัวนขห้อัวปขร้อิมปารณิมตาัวณยตาัวสยำาคสัญำ,คคัญวาคมวเปาม็นเกปร็นดก-ดรด่างดแล่างะแmละinimum fill ผลกผาลรกสาำรสวจำรพวบจวพ่าบว่า
ทกุ ตทัวกุอตยัวา่ องเยข่าา้ งมเขาต้ามรฐาาตนรฐในานทใกุ นหทวั ุกขหอ้ ัวขเิ ค้อรวาเิ ะคหรา์ แะสหด์ แงใสหด้เงหใน็หวเ้ ห่าน็ยาวเ่าดยสาอเดอสกอซอิเมกทซาเิ มโซทนาชโซนนิดชคนรดิีมคทรี่ใชีม้ใทนใี่ ปชใ้รนะปเทรศะไเทศยมไทีคยณุ มภคี าุณพภดาอี พยดู่ ีอยู่
ในเกใณนเฑก์มณาฑตม์รฐาาตนรฐาน

คำสำคคำัญสำ: คเดัญสอเอดกสซอิเอมกทซาิเโมซทนา,โคซรนมี ,คครณุมี ภคาณุพภาพ

Abstract
Desoximetasone cream is a topical corticosteroids in the National List of Essential Medicines
Category B. In the fiscal year 2010, a study on pharmaceutical quality of desoximetasone cream was
conducted. 1 sample out of 10 samples did not comply with pharmacopeial specification. In the fiscal year
2020, pharmaceutical quality of desoximetasone cream was re-evaluated. The Bureau of Drug and Narcotic
randomly collected 6 samples from public hospitals, while 6 samples were directly collected from
manufacturers. A total of 12 samples consisted of 0.25%w/w from 3 registration numbers. The samples
were evaluated according to the United States Pharmacopeia specification (USP42) for assay, pH, and
minimum fill. The method was verified before sample testing. The results showed that all samples complied
with pharmacopeial specifications. It can be concluded that most desoximetasone creams in Thailand have
satisfactory pharmaceutical characteristics.

Keywords: desoximetasone, cream, quality
Corresponding author: [email protected]

135

P2-2ก3ารศกกึ าษรศาคึกวษาามคควงาสมภคางพสภขาอพงสขาอรงลสะาลราลยะมลาตยรมฐาาตนรเฐมาทนแเมอมทเแฟอตมาเมฟนีตามีน

StabSitliatbyislituydsytuodfymoeftmhaemthpahmeptahmetinaemsintaensdtanrddasordlustoioluntsions
วรัญญวรู ัญนาญเชู นยี างเใชตยี้*งชใตลุ ้พี รชุลจีพนั รทรจเันสทนราเสนา

Waranyu Nachiangtai*, Chuleeporn Jantarasena
ศูนย์วศทิ นู ยยา์วศิทาสยตาศรก์าสารตแรพ์กาทรยแท์ พี่ ท8ยอท์ ดุ ี่ รธอานุดีรกธรามนวี กทิ รยมาวศิทาสยตาศร์กาสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Regional medical sciences center 8 Udonthani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยอ่คัดย่อ
ศูนยศ์วิทูนยา์วศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ทท่ี 8ย์ทอ่ีุด8รธอาุดนรี ธเปาน็นี หเป้อ็นงปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตติกราวรจตยรืนวยจัยนืนสยารันเสาพรตเสิดพในตปิดัสในสปาวัสะสาใวนะกาใรนตกราวรจตพริสวจู พนิ์สูจน์
จำเปจน็ ำตเปอ้ งน็ ใตช้อสงาใรชม้สาาตรรมฐาาตนรซฐงึ่าจนดั ซหงึ่ าจยดั าหกาแยลาะกมแีรลาะคมารี แาพคงาแเพือ่งใเหพส้ ่อื าใมหา้สราถมราะรบถุรระะยบะรุ เะวยละาเกวาลราใกชา้งราในชข้งอางนสขาอรงลสะาลราลยะมลาาตยรมฐาาตนรเฐมาทนแเอมมทแอม
เฟตาเมฟีนตทาม่ีเตีนรทียี่เมตใรชีย้ใมนใหช้อ้ในงปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัติกจาึงศรึกจษึงศาคึกวษาามคควงาสมภคางพสขภอาพงสขาอรงลสะาลราลยะมลาาตยรมฐาาตนรเฐมาทนแเมอมทเแฟอตมาเมฟีนตใานมนีน้ำใน(นst้ำoc( k standard)
ที่ควาทม่ีคเวขา้มมขเ้นข้ม7ข.6้น77แ.6ล7ะแ4ล0ะ.9410ไ.ม91โคไรมกโรคัมรตก่อรมั ิลตล่อิลมิตลรลิลเกิต็บรทเกี่ 2็บ-ท8่ี อ2ง8ศาอเงซศลาเซเซียลสเซเปียส็นเเวปล็นาเว9ล0าว9ัน0โวดันยนโำดสยานรำลสะาลราลยะมลาาตยรมฐาาตนรฐาน
มาเตมราียเมตทรีย่ระมดทับ่ีระคดวาับมคเวขา้มมขเ้นข้ม0ข.7้น607.7แ6ล7ะแ4ล.0ะ941.0ไม91โคไรมกโรคัมรตก่อรัมิตล่ลอิลมิตลรลิลใินตรน้ำในแนส้ำดงแดส้วดยงคด่า้วยreคs่าponse ratio และใแนลปะัสในสปาวัสะสาวะ
แสดแงดส้วดยงคด่า้วรย้อคย่าลร้อะคยวลาะมคเวบาี่ยมงเเบบ่ียนงขเบอนงคข่าอทง่ีวคิเ่าคทร่ีวาิเะคหร์ไาดะ้ ห(%์ไดR้ (D%) ตรวจตวริเวคจรวาิเะคหร์เาชะิงหป์เรชิมิงปาณริมขาอณงเขมอทงแเมอทมแเฟอตมาเฟมีนตาในมปีนัสในสปาวัสะสาวะ
ด้วยเดท้วคยนเทิคคHนeิคadspace solid phase micro-extraction/Gas chromatography mass spectrometry (HS-SPME/GC-MS)
ซ่ึงผ่าซน่ึงกผา่ รนรกับารอรังบรISอOง/IEC 1702157:022051:720ผ1ล7กาผรลทกดาสรทอดบสพอบบวพ่าทบี่เวว่าลทาี่เว9ล0าว9ัน0สวาันรลสะาลราลยะมลาตยรมฐาาตนรเฐมาทนแเมอทมแเฟอตมาเมฟีนตาทมี่คนวทามี่ความ
เข้มขเน้ขม้ 0ข.7น้ 607.7แ6ล7ะ แ4ล.0ะ941.0ไม91โคไรมกโรคมั รตกอ่รมั ลิตล่อิลมติลรลิลในติ นร้ำในพนบำ้ rพeบsponse ratio มีความมีคแวตากมตแา่ตงกนต้อา่ ยงกนว้อา่ ยรกอ้ วย่าลระ้อย1ล2ะแ1ล2ะใแนลปะัสในสาปวัสะสาวะ
พบ %พบRD%มีค่านม้อคี ยา่ กนว้อ่ายรก้อวยา่ ลระ้อย5ลซะงึ่ 5อยซู่ใึ่งนอเยกู่ใณนฑเก์กณำหฑน์กดำหมคีนา่ดไมมคี เ่ กา่ ไนิ ม±เ่ ก1นิ 5%1(5U%SF(DA, 20182)01ด8ัง)นัน้ ดจังึงนสน้ั าจมงึ าสราถมสารรุปถไสดรว้ ุปา่ ไสดา้วร่าลสะาลราลยะลาย
มาตรมฐาาตนรเฐมาทนแเอมมทเแฟอตมาเมฟีนตใานมนนี ำ้ ใมนคีนวำ้ ามมคี ควงาสมภคางพสทภ่ีา9พ0ทว่ี 9ัน0ทวำนั ใหทท้ ำรใาหบ้ทรระายบะรเะวยละาเขวอลงาสขาอรงมสาาตรรมฐาาตนรทฐ่เีาตนรทยี ่เีมตขรึน้ยี ใมชขเ้ ึน้องใช้เอง

คำสำคำญั ส:ำควญั ามควงสามภคาพงสขภอางพสขารอลงะสลารายลมะลาตายรมฐานตเรมฐทานแอเมมทเฟแอตมามเฟีนต, าreมsนี p,onse ratio, ร้อย, ลระอ้คยวลามะคเบวย่ีางมเเบบนย่ี ขงเอบงนคข่าทอีว่งคเิ คา่ รทาี่วะเิ หคไ์รดา้ะห์ได้

Abstract
Regional Medical Sciences Center 8 Udonthani has responsibility for the confirmation of narcotic
substances in the urine. The process of methamphetamine verification requires standard substances which
are difficult and expensive to supply. The objective of this study was to determine the stability of
methamphetamine standard solutions. The standard solutions were prepared at the concentration of 7.67
and 40.91 µg/ml, stored 90 days at 2-8 °C. At the end of periods, the methamphetamine standard solutions
were prepared at the concentration of 0.767 and 4.091 µg/ml. The methamphetamine standard solutions
in water expressed in term of the percentage by response ratio, while the methamphetamine standard
solutions in urine represented in term of the percent relative deviation (%RD). Both standard solutions were
quantitative analyzed by using HS-SPME/GC-MS which has accredited ISO/IEC 17025:2017 certification.
From the result, the response ratio of methamphetamine standard solutions at 0.767 and 4.091 µg/ml
in water was less than 12% and in urine %RD was less than 5%, which in acceptance criteria ±15%1 (U%SF(DA,
2 0 1280)1. I8n) conclusions, the methamphetamine standard solutions in water have stable ability for 90 days.
In conclusions, the methamphetamine standard solutions preparation in water was stable for 90 days.
It demonstrated that the prepared solution could be used as an alternative to the commercial standard
solution.

Key words: stability of methamphetamine standard solution, response ratio, percent relative deviation (%RD)
Corresponding author: [email protected]

136

P2-2ก4ารทกดาสรอทบดคสวอาบมคควงาตมวั คขงอตงวั เขมอทงแเอมมทเแฟอตมาเมฟีนตใานมปีนสั ใสนาปวัสะสาวะ
StabSiltiatybislittuydsietusdoiefsMoefthMaemthpahmetpahmeitnaemineurinineursiname spalemsples

ละมยั ละหมายัรนิ หไาสรลิน*ไชสลุ พี รชลุจีพนั รทรจเันสทนราเสอนัจาจิมอาัจจทมิอางบทอ่ องบอ่

Lamai Harinsalai*, Chuleeporn Jantarasena, Ajjima Thongbor
ศนู ย์วศทิ นูยยาศ์วิทาสยตารศก์าาสรตแรพ์กทารยแท์ พ่ี 8ทยอท์ ดุ ี่ร8ธาอนดุ ี รกธรามนวี ทิกยรมาศวทิาสยตารศก์าาสรตแรพก์ ทารยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 8 Udon Thani, Department of Medical Sciences

บทคดับยทอ่คดั ยอ่
การเกก็บารเักกษ็บารตักัวษอายต่าัวงอทย่ีถ่าูกงตท้อ่ีถงูกเปต็น้องหเัวปใ็นจหสำัวคใจัญสขำอคงัญกขรอะงบกวรนะกบาวรนตกราวรจตพริสวูจนพ์ ิสดูจังน์้ันดจังึงนมั้นีคจวึงามมีคจวำาเปม็นจำตเ้อปง็นศตึก้อษงาศคึกวษาามควงามคง
ตัวขอตงัวสขาอรเงมสทารแเอมมทเแฟอตมาเมฟีนตใานมปีนัสใสนาปวัสะสเาพวื่อะทเดพสื่ออทบดรสะอยบะรเะวยละาเแวลละาอแุณละหอภุณูมหิทภ่ีเหูมมิทาี่เะหสมมาใะนสกมาใรนเก็าบรรเักษ็บารตักัวษอายต่าัวงอโยด่ายงทโำดกยาทรำการ
เตรยี เมตตรัวยี อมยต่าัวงอคยว่าบงคคุมวคบุณคุมภคาุณพทภี่คาวพาทมคี่ เขวาม้ มขเน้ ข้ม0ข.7้น50 ไมโครไมกโรคัมรตก่อรมั ิลตล่อลิ มิติลรลลิแิตลระ แ4ล.0ะไมโคไรมกโรคมั รตกอ่ รมมั ลิ ตลอ่ ลิ มิติลรลิลเกติ ็บรตเัวกอบ็ ยต่าัวงอไวยท้า่ ง่ี ไว้ที่
อุณหอภุณูมิหภ้องูมิห2้อ3-ง2253อ2ง5ศาอเซงศลาเซเซียลสเซแียลสะอแุณละหอภุณูมหิตู้เภยูม็นิต2ู้เย-8็น อ2ง8ศาอเซงศลาเซเซียลสเซเปีย็สนรเะปย็นะรเะวยละาเว8ลสาัป8ดาสหัป์ ดแาสหด์ งแดส้วดยงคด่า้วรย้อคย่าลระ้อยละ
ความคเวบา่ียมงเบี่ยนงขเอบงนคข่าอทง่ีวคิเ่าคทรี่วาะิเคหร์ไาดะ้เหท์ไียดบ้เกทับียคบ่ากจับรคิง่า(จ%ริงRD) และคแัดลเะลคือัดกเตลัวืออกยต่าัวงอทยี่เก่าง็บทสี่เ่งกต็บรสว่งจตหร้อวงจปหฏ้อิบงปัติกฏาิบรัตไิกมา่เกรินไม1่เก0ินว1ัน วัน
ตรวจตพรบวจในพชบ่วใงนคชว่วางมคเวขา้มมขเ้นข้ม0ข.้5น-50..05 ไ5มโคไรมกโรคัมรตก่อรัมิลต่ลอิลมิตลรลิลจิตำรนวจนำน1ว0นต1ัว0อยต่าัวงอยเก่า็บง รเักษ็บารทัก่ีอษุณาทห่ีอภุณูมหิ ภ้อูมงิหเป้อ็นง เเวปล็นาเวลา
4 สัปดาสหัป์ ดแาสหด์ งแดส้วดยงคด่า้วแยตคก่าตแ่าตงกจตา่ากงคจ่าาเกริ่มค่ตาเ้นร่ิมทตำ้นกาทรำตกราวรจตวริเควจรวาะิเคหร์ตาัวะอหย์ต่าัวงอดย้ว่ายงเดท้วคยนเิคทคHนeิคadspace-Solid Phase Micro
Extraction/Gas chromatography-Mass Spectrometry ซึ่งไดซ้รึ่งับไดก้ราับรรกับารรอับง รISอOง/IEC 17025:2017 พบวพ่าบตัว่อาตยั่วาอง ย่าง
ควบคคุมวคบุณคุมภคาุณพภเกา็บพอเณุก็บหอภุณูมหิ ้อภงูมิหแ้อลงะอแุณละหอภณุ ูมิตหู้เภยูม็นติ ทู้เยี่ค็นวาทม่ีคเขวาม้ มขเ้นขม้ 0ข.7้น50 ไมโคไรมกโรคมั รตก่อรมั ิลตล่อลิมิติลรลิลมิตีคร่า ม%ีคR่าD เท่ากเับท่า-1ก4บั .2
ถงึ 1.ถ8งึ และ แ-1ล0ะ.7 ถึง 6.ถ2ึงแ6ล.2ะทแ่ีคลวะาทมี่คเขวาม้ มขเน้ ขม้ 4ข.0้นไมโคไรมกโรคัมรตก่อรมั ิลตล่อิลมิติลรลิลเทติ า่รกเับท่า-1ก2ับ.51ถ2ึง.55.ถ2ึงแ5ล.2ะ แ-3ล.ะ0 ถึง 9.ถ9งึ ต9า.9มลตำาดมับลำดับ
ซึ่งเกซณึ่งฑเก์กณำหฑน์กดำหไมน่เดกินไม่±เก1ิน5% สำหรสับำตหัวรอับยต่าัวงอปยัส่าสงาปวัสะสพาวบะคพ่าแบตคก่าตแ่าตงกจตา่ากงคจ่าาเกร่ิมค่ตาเ้นรคิ่มิดตเ้นปค็นิดรเ้อปย็นลระ้อย1ล2ะ.1 สรุปไสดร้วุป่าไตดัว้วอ่ายต่าัวงอย่าง
ควบคุมวบคุณคุมภคาุณพภมาีคพวามมีคควงาตมัวคง8ตสัวัปดาสหัป์ ดสา่วหน์ ตสัว่ อนยต่าัวงอปยัส่าสงาปวัสะสามวีคะวามมีคควงาตมัวคง4ตสัวัปดาสหัป์ ดดาัหงน์ ้ันดเังพนื่อ้ันปเ้พองื่อกปัน้อกงากรันเนก่าเรสเนีย่ขาเอสงียของ
ตวั อยตา่ ัวงอกยอ่ ่านงนกำ่อสนง่ นหำอ้ สงง่ปหฏ้อิบงตัปิกฏาิบรัตคิกวารเกค็บวรเักกษบ็ ารใกันษตาเู้ ยใน็ ต้เู ย็น

คำสำคัญำส:ำคควญั ามคงวตาวัม,คเงมตทัวแอเมทเฟแตอามมเฟนี ต, าปมัสนี สาปวะัสสาวะ

Abstract
The proper storage of samples is important for the verification process. Hence, it is necessary to
study the stability of methamphetamine in the urine. The appropriate storage time and temperature of
the sample was studied by using a low-quality control sample concentration level (QCL) of 0.750 µg/ml
and a high-quality control sample concentration level of 4.0 µg/ml (QCH). QC samples were stored
at room temperature of 23-25 °C and under refrigeration of 2-8 °C for 8 weeks. Laboratory urine samples
had been collected within 10 days before analysis. Ten urine samples ranging in concentrations from
0.5 to 5.0 µg/ml were maintained at room temperature for 4 weeks and expressed as the difference value
between initial and final. Samples were analysed by headspace-solid phase micro-extraction/Gas
chromatography-mass spectrometry which has accredited ISO/IEC 17025:2017 certification. From the
results, the QCL sample that was kept at room temperature and under refrigeration at 0.750 µg/ml
showed the percentage of RD value by -14.2% to 1.8 and -10.7% to 6.2. For QCH sample at the
concentration of 4.0 µg/ml expressed %RD by -12.5 to 5.2 and -3.0 to 9.9, respectively. The RD value
(%RD) obtained did not exceed the acceptable limit of ± 15%. The urine sample was found a 12.1%
difference from the initial value. Therefore, it can be concluded that the quality control sample can be
stored at room temperature and refrigerated conditions until 8 weeks. In a urine sample, it can be stored
at room temperature for a period of up to 4 weeks. Additionally, the samples should be kept at a
temperature of 2-8 ° C to prevent spoilage before delivery to the laboratory.

Keywords: stability, methamphetamine, urine
Corresponding author: [email protected]

137

P2-2ก5ารพกัฒารนพาัฒผลนติาผภลณั ติ ฑภส์ ณั เปฑร์สยเพ์ปร่นยค์พอ่นจคากอสจารกสสกาดัรสใบกหัดูเใสบอื หูเสอื
TheTdheevedleovpemloepnmt eonftthoef tthherotahtrospatrasyprparyodpurocdt ufrcotmfrom
PlecPtlreacnttrhaunsthaums baominbicouinsic(Luosu(Lr.o) uSrp.)reSnpgr.elnega.ve extract
บญุ ญบาญุ ณญี ศาุภณผี ศลุภ* ผนลธิ ิดานิธพดิ ลาโคพตลรโคปตทั รมปาวทั ดมี าเสวดตีะเกสณัตะณกะณั ปณวะีณปาวใณี จแากใว้จแสกุน้วสิ สาุนกิสำาพลกชำพยั เลดชชยั เดช

Bฺ oonฺ yanee Suphaphon*, Nithida Phonkot, Pattamawadee Setakanna, Paweena Jaikaew, Sunisa Kamponchaidet
สถาบสันถวาจิ บยั ันสวมิจนุ ยั ไสพมรนุ กไรพมรวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

Medicinal Plant Research Institute, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อดั ย่อ
ตวั ยาตสวั ำยคาัญสำขคอัญงยขาอบงรยราเบทรารอเาทกาาอราเกจา็บรคเจอ็บสค่วอนใสห่วญนใ่นหำญเข่น้าำจเาขก้าตจ่างกปตร่าะงเปทรศะแเทละศมแีรลาะคมาีรแาพคงาแทพำงใหท้ตำน้ ใหท้ตุนน้ กทารุนผกลาิตรผมลี ิตมี
มูลคม่าสูลูงคา่สส่งูงผลสใ่งหผ้ผลปู้ ให่วย้ผเู้ปข่ว้ายถเงึขย้าาถไงึดย้ยาาไกด้ยสาากรสสกาัดรใสบกหัดูเใสบือหูเ(สPือlec(Ptrlaecntrhaunsthaumsbaominbicouinsic(Luosu(rL.)oSupr.reSnpgr.e) nพgบวพ่ามบีฤวท่ามธ์ิยีฤับทยธิ์ยั้งับย้ัง
เชื้อแเชบ้ือคแทบีเรคียทีเSรtียrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegsenทe่ีเsป็นท่ีสเปา็นเหสตาุขเหอตงุโขรอคงคโรอคอคักอเสอบักเกสาบรศกึการษศาึกวิษจัยานวิจ้ีมัยีวนัต้ีมถีุวปัตรถะุปสงรคะ์สเงพคื่อ์ พเพัฒ่ือนพาัฒนา
ผลิตผภลัณิตฑภ์สัณเปฑร์สยเ์ปพร่นยค์พอ่นบครอรเบทรารอเทากาาอราเกจา็บรคเจอ็บจคากอสจารกสกาัดรสใบกหัดูเใสบือหูเโสดือยเโตดรยียเมตสรียารมสกาัดรสแกลัดะแคลวบะควุมบคคุณุมภคาุณพภดา้วพยเดท้วคยนเทิคคนิค
โครมโาคโรทมการโาทฟกีสรมาฟรรีสถมนระรถสนูง ะนสำูงสานรำสสกาัดรสทกี่เตัดรทียี่เมตไรดีย้ทมดไดส้ทอดบสฤอทบธิ์ยฤับทยธ์ิยั้งเับชยื้อ้ังแเบช้ือคแทบีเรคียทีเSรtียrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegsenแeลsะนแลำไะปนำไป
พัฒนพาัฒสนูตารสตูตำรับตำผรัลบกผาลรศกึการษศาึกพษบาวพ่าบสวา่ารสการัดสใบกัดหูใเสบือหเู ตสรือียเตมรดีย้วมยดวิ้ธวีแยชวิ่ธหีแมชัก่หดม้วักยดเอ้วทยาเอนทอาลนคอวลามคเวขา้มขเข้น้มรข้อ้นยรล้อะย9ล5ะ 95
มี caมrvี acrol เป็นอเปง็คน์ปอรงคะ์กปอระบกทอาบงเทคามงี เสคามมี าสราถมยาับรถยยั้งเับชยื้อั้งแเชบ้ือคแทบีเรคียทีเSรtียrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegsenไดe้sเนได่ือ้ งเจนา่ือกงสจารกสกาัดรสมกี ัดมี
ความคสวามาสราถมใานรกถาใรนลกะาลรลายะนล้ำาตย่นำ้ำจตึง่ำพัฒจึงนพาัฒยานใาหย้อายใหู่ใน้อรยูปู่ในแรบูปบแอบิลบิกอเซิลอิกรเ์ซโอดรย์ มโดีแยอมลีแกอลฮกออลฮ์ผอสลม์ผนส้ำมเปน็น้ำตเปัว็นทตำลัวทะลำลายะหลาลยักหลัก
ผลิตภผลัณิตฑภ์ทัณ่ีไดฑ้เ์ทป่ีไ็นดข้เปอ็นงเขหอลงวเใหสลสวีเใขสียสวีเเขขีย้มวมเขีค้ม่ามpีคH่า เท่ากเับท่า6ก.ับ1 ล6ะ.1ออลงะฝอออยงมฝีอปยริมีาปตรริมา9ต0รไ9ม0โคไรมลโิตครลนิตำรผลนิตำผภลัณิตฑภ์ไัณปทฑด์ไปสทอดบสอบ
ฤทธ์ิยฤัทบยธิ์ยั้งเับชย้ือ้ังแเบช้ือคแทบีเรคียทีSเรtียrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegsenอeีกsคอร้ังีกคพรบั้งวพ่าผบลวิต่าผภลัณิตฑภ์ยัณังฑมีฤ์ยทังมธี์ิฤยัทบธยิ์ย้ังเับชย้ือั้งแเชบื้อคแทบีเรคียทไีเดร้ียจไึงดส้ รจุปึงสไดร้วุป่าได้ว่า
สารสสกาัดรสจกากัดใจบาหกูเใสบือหสูเสามือาสราถมนาำรมถนาพำมัฒานพาัฒเปน็นาผเปล็นิตผภลัณิตฑภ์สัณเปฑร์สยเ์ปพร่นยค์พอ่นสคำหอสรับำหบรับรเบทรารอเาทกาาอราเกจา็บรคเจอ็บอคันอเนอ่ือันงเมนา่ือจงามกาโจราคกคโอรคคอ
อกั เสอบกั ไเดส้ บได้

คำสำคำัญส:ำสคาัญรสสกาดั รใสบกหดัูเสใบอื ห, สเู สเปอื รยส์พเป่นรคยอ์พ่นคอ

Abstract
The most of active ingredients for a sore throat product were imported and expensive that may
cause the patients unaffordable. The leave extract of PlecPtrlaecntrhaunsthaums baominbicouinsic(Luosu(rL.)oSupr.reSnpgr.enhga.d
antibacterial activity against StrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegse.nTehsis study aimed to develop a throat spray from the
leaf extract of PlecPtrlaecntrhaunsthaums baominbicouinsic(Luosu(rL.)oSupr.reSnpgr.eTnhge extract was prepared and quality controlled
by HPLC technique. An antibacterial activity was tested against StrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegsenaensd then the
extract was formulated to be the throat spray. The results revealed that the extract prepared by
maceration with 95% ethanol had carvacrol as an active compound and antibacterial activity
against StrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegse.nDeuse to the poor water solubility of the extract, the formulation in elixirs
was conducted by using hydroalcohol as the main solvent. The prepared product was a dark green liquid
solution with pH 6.1 which had a volume of 90 µl for each spraying. The product was tested for
antibacterial activity and the result showed that this product had antibacterial activity
against StrepStroecpotcoccuosccpuysogpeynoegse.nTehsus, the present study concludes that the leave extract of PlecPtrlaecntrhaunsthus
ambaominbicouinsic(LuosurL.)oSupr reSnpgr.encagn be developed as the throat spray for relieving a scratchy and painful
throat from pharyngitis.

Keywords: PlectPralenctthraunstahmusbaominibcouisn(icLuosur.L)oSuprrenSgp.relenagve extract, throat spray
Corresponding author: [email protected]

138

P2-2ส6ถาสนถกานรณกา์ขรอณง์ขกอลงากงกลัญางชกาญั ในชเาขใตนพเขน้ื ตทพร่ี น้ื ับทผ่ีรดิ บั ชผอดิ บชขออบงขศอูนงยศว์ นู ทิ ยย์วาิทศยาาสศตารส์กตารแ์กพารทแยพท์ ที่ 1ย1ท์ ่ี ส1รุ1าษสรุฎารษ์ธฎานรธ์ี านี
ปีงบปปงี รบะปมราะณมาพณ.ศ.พ2.ศ5.5295–5295–623563

Situation of the Cannabis center in the area of Medical Sciences Center 11 S1u1ratthani
fiscal year 201260-2106220020

สุฟเฟสฟุียนเฟปียะนดปอะเลดง็ อ*เลพง็ งษพ์ธรงษทธ์ อรงทบอุญงบกญุ าญกจานญาจศนราไี ทศยรไี จทริ ยพจงษิรพ์ องตษิช์ อาติชาต

Sufian Padoleng*, Pongtorn Thongboon, Kanchana Srithai Jirapong Atichad
ศนู ย์วศทิ ูนยยาว์ ศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรยแท์พ่ีท1ย1์ทสี่ รุ าษสฎุรรา์ธษาฎนรี ์ธการนมีวกิทรยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแก์ พาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 11, SuratThani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
กญั ชกาญั เปช็นาเยปา็นเสยพาตเสิดพใหติ้ดโทใหษ้โปทรษะปเภรทะเภ5ทตา5มตพารมะพรารชะบราัญชญบัตญิยญาัตเสิยพาตเสิดพใหตดิ้โทใหษ้โทพษ.ศ.พ2.5ศ2.25แ2ต2่ในแตป่ใี นพป.ศี .พ2.ศ5.625ก6ญั2ชกาัญชา
ได้รับไดอ้รนับุญอานตุญใหาต้นใำหม้นาำใชม้ปาใรชะ้ปโยรชะนโย์ทชานง์กทารงแกพารทแยพ์ ดทังยน์ ดั้นังเนพั้นื่อใเพห่ื้อทใรหา้ทบรสาถบาสนถกานรณกา์ขรอณง์ขกอลงากงกลัญางชกาัญกช่อานกแ่อลนะแหลละังหกลารังอกนารุญอานตุญาต
จึงไดจ้รึงวไบด้รวบมรขว้อมมขูล้อกมาูลรตกราวรจตพรวิสจูจพนิส์ขูจอนง์กขอลงากงกลัญางชกาัญทชี่นาำทสี่นงตำัสวอ่งตยั่วางอจยา่ากงจังาหกวจัดงหสวุรัดาษสฎุรารษ์ธฎานรี์ธนาคนรี นศครธีรรศรรมีธรารชมรการชะบกรี่ แะลบะี่ แชลุมะพชรุมพร
ต้ังแต้ัง่ปแี 2ต5่ป5ี 295-25596235จ6ำ3แจนำกแตนากมตปาีทมี่สป่งีทตี่สัวอ่งตยัว่าองเยท่า่างกเทับ่าก37ับ13, 721912, 921332, 323012แ0ล1ะแ4ล2ะ24ต2ัว2อตยัว่าองยต่าางมตลาำมดลับำดแัลบะแใชล้สะถใชิต้สิเชถิงติเชิง
พรรพณรนราณในราูปในแรบูปบแจบำบนจวำนนแวลนะแอลัตะรอาัสต่วรนาสจ่วานกจขา้อกมขูล้อ6ม0ูล เดือนเดพือนบเพปบ็นเขป้อ็นมขูล้อกม่อูลนกแ่อลนะแหลละังหปลรังะปกราะศกใชา้กศฎใชห้กมฎาหยม4า0ย.5 เดือนเดือน
และแ1ล9ะ.5 เดือนเดตือานมตลาำมดลับำดในับภใานพภราวพมรจวำมนจวำนนควดนีแคลดะีแตลัวะอตยัว่าองเยฉ่าลง่ียเฉตล่อ่ียเดตือ่ นเดจือานกจเฉาลก่ียเฉ2ล4่ีย ตัวอตยัว่าองย(2่าง0 (คดี)คตด่อี)เดตือ่ นเดเือปน็นเป็น
28 ตัวอตยัว่าองย(่า2ง3 (คดี)คตด่อี)เดตือ่ นเดือแนละแพลบะวพ่าบแวน่าวแโน้มวโขนอ้มงขกอลงากงจลากงจกาากรกคารรอคบรคอรบอคงวรัตองถวุดัติบถกุดัญิบชกาัญสชดารสวดมรถวึงมเมถลึง็ดเมพลืช็ดเพืช่ิมเขพ้ึนิ่มข้ึน
ประปมราะณมา5ณเท่า เจทา่ากจเฉาลกี่ยเฉ3ลี่ยตัวอตยัว่าองย(2่างค(ดี)คตด่อี)เดตือ่ นเดเือปน็นเป13็นตัวอตยัว่าองย(1่า1ง (คดี)คตด่อี)เดตือ่ นเดทือน้ังนทีข้ ั้งอนมข้ี ูล้อดมังูลกดลั่งากวเลป่า็นวเพป็นียงเพส่ีวยนงส่วน
หน่ึงหขนอ่ึงขอ้ งมขูล้อทม้ังูลปทร้ังะปเทรศะเทอยศ่าองไยร่ากง็ตไรากม็ตผาู้เกมี่ยผวู้เกข่ีย้อวงขส้อามงสาารมถานรำถขน้อำมขูล้อไมปูลปไรปะปกรอะบกกอาบรกพาิจราพริณจาารสณถาสนถกาานรกณา์กราณร์การระกทรำะผทิดำผิด
กฎหกมฎาหยมยาเยสยพาตเสดิ พกตญั ดิ ชกาญั หชลาังหปลระงั ปการศะกใชา้กศฎใชหก้ มฎาหยมกาญั ยชกาญั ทชางากทารงแกพารทแยพไ์ ดท้ย์ได้

คำสำคคำญั สำ: คกญั ญั ชกา,ัญกชญั า,ชกาทัญาชงากทาารงแกพาทรแยพ์, ยทายเ์,สยพาตเิดสพตดิ

Abstract
Cannabis is a category 5 narcotic drug under the Narcotics Act 1979, but in 2019 it was allowed for
medical use. To know the situation of the cannabis medium before and after authorization, data for the
verification of cannabis medium sent from Surat Thani, Nakhon Si Thammarat, Krabi, and Chumphon
province were collected from 2016-2020. It was classified by year of submission of 371, 291, 233, 201, and
422 samples, respectively. The descriptive statistic in number and ratio was used. From 60 months, the
data were classified as before (40.5 months) and after (19.5 months) the law announcement. Overall, the
average number of cases and samples per month were increased from 24 samples (20 cases) per month
to 28 samples (23 cases) per month. In addition, the trending of seized materials of fresh cannabis
including seeds was increased approximately 5 times from the average of 3 samples (2 cases) per month
to 13 samples (11 cases) per month. Such data is only part of the nationwide data. However, the relevant
agency can use this information to consider the situation of illegal drug marijuana after the legalization of
medical cannabis.

Keywords: cannabis, medicinal cannabis, narcotic
Corresponding author: [email protected]

139

P2-ค2ุณ7 ภคาณุ พภยาพเมยด็ าแเมลด็ะแคลปะแซคูลปเจซ็มูลไเฟจโ็มบไฟรซโบลิ รซิล

Quality of gemfibrozil tablets and capsules
ณฐั พณรัฐคพลรา้ ยคคลล้าึงย*คลเจงึ ษฎเจาษกฎาาศโกอาสศถโอสถ

Nattaporn Klykleung*, Jedsada Kadosoth
ศนู ยว์ ศิทูนยยาว์ศิทายสาตศรา์กสาตรแรก์พาทรยแท์ พ่ี ท3ยน์ทค่ี รสนวครรคสว์ รรค์

Regional Medical Sciences 3 Nakhon Sawan

บทคบดั ทยค่อดั ยอ่
ยาเจย็มาไเฟจโ็มบไรฟซโบิลเรปซ็นิลยเปา็นลดยไาขลมดันไขทม่ีใันช้สทำ่ีใหช้สรับำหรักรับษราักโรษคาไโขรมคันไขในมเันลใือนดเลสือูงดซสึ่งูงจาซก่ึงขจ้อากมขูล้อกมาูรลศกึกาษรศาึกคษุณาภคาุณพภยาพเมย็ดาเเมม็ดื่อปเมี ื่อปี
พ.ศ.พ2.5ศ5. 3 และแ2ล5ะ59 พบยพาผบดิยมาผาติดรมฐาาตนรใฐนาหนัวในข้อหกัวาขรอ้ ลกะาลราลยะขลอางยตขัวอยงาตัวใยนาปีงใบนปรีงบะมปารณะมพาณ.ศ.พ2.5ศ6. 3 ศนู ยศ์วิทนู ยา์วศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์
ที่ 3 ทนี่ครสนวครรรสคว์ รไรดค้ต์ รไวดจ้ตตริดวจตตามิดคตุณามภคาุณพภขอาพงยขาอเงจย็มาไเฟจโ็มบไรฟซโิลบรโซดิลยสโุ่ดมยตสัวอุ่มยต่าัวงอผย่า่านงรผะ่าบนบระsบinบgle window จากโจรางกพโยรางบพายลาขบอางลรขัฐองรัฐ
และแโรลงะงโารนงผงาู้ผนลผิตู้ผจลำิตนจวนำน2ว6นตัวอตยั่วาอง ยแ่าบง่งแเปบ็น่งชเปน็นิดชเมน็ดิ เ1ม1็ดตัวอตยั่วาอง ยจ่าางกจ4ากบริษบัทรผิษู้ผัทลผิตู้ผแลลิตะแลคะปแซคูลป1ซ5ูลตัวอตยั่วาอง ยจ่าางกจาก
5 บริษบัทรผิษู้ผัทลผิตู้ผตลริตวจตวริเวคจรวาิเะคหร์าตะาหม์ตข้าอมกขำ้อหกนำดหขนอดงตขำอรงาตยำารขายอางปขอระงปเทรศะสเทหศรสัฐหอเรมัฐรอิกเมาร4ิก2า(USP 42) พบวพ่ายบาวเ่ามย็ดาผเม่า็ดนผเก่าณนเฑก์ ณฑ์
มาตรมฐาาตนรทฐาุกนตทัวอุกยตา่วั งอใยนา่ ขงณในะขทณี่ยะาแทค่ียปาแซคูลปพซบูลยพาผบิดยมาผาิดตมรฐาาตนรใฐนาหนัวในขห้อัควขว้อามคแวตามกแตต่างกขตอ่างนข้ำอหงน้ำักหเฉนลักี่ยเฉจลำี่ยนจวนำน1วนตัวอตย่ัาวงอยจ่าางกจาก
15 ตัวอยต่าัวงอยค่าิดงเปค็นิดรเป้อ็นยลร้อะย6ล.7ะ ดงั นน้ัดผงั นูผ้ ั้นลิตผคู้ผลวริตตครวะรหตนระกั หถนงึ คักวถางึ มคสวำาคมญัสำขคอญั งกขาอรงผกลาติรยผาลใิตหยม้ าีคใหณุ ม้ ภคี าณุ พภเาพพ่ือเเพพิ่มอ่ื คเพวาม่ิ มคสวามาสราถมใานรกถาใรนการ
แข่งขแันขใ่งนขตันลในาดตลผาบู้ ดริโผภบู้ ครไิโดภ้ใคชไย้ ดาใ้ ทช่ีมย้ ีคาทณุ ี่มภีคาุณพภแลาพะมแคีลวะามมีคปวลามอปดภลอยั ดจภากยั กจารกใกชาย้ ราใช้ยา

คำสำคคำัญส:ำคุณัญภาคพุณยภาา,พยยาาเมด็ยเาจเม็ ได็ ฟเจโบ็มรไฟซโิลบ, รยซาลิแคยปาซแูลคเปจ็มซไูลฟเจโบ็มรไฟซโลิ บรซิล

Abstract
Gemfibrozil is an antilipidemic drug used for the treatment of hyperlipidemia. Previous studies in
2010 and 2016 exhibited dissolution problems of gemfibrozil tablets. In the fiscal year 2020, the Regional
Medical Sciences 3 Nakhon Sawan monitored the quality of gemfibrozil. Samples from government hospitals
and manufacturers were selected from a single-window program. A total of 26 samples which included
11 tablet samples from 4 manufacturers and 15 capsule samples from 5 manufacturers were analyzed
according to the requirements of the United States Pharmacopoeia 42 (USP 42). The results showed that all
tablets complied with the pharmacopeia specifications whereas one capsule sample (6.7 %) did not meet the
weight variation requirement. The manufacturers should be aware of producing good quality products to
increase competitiveness in the market and consumers will get the qualified drugs with safety. .

Keywords: drug quality, gemfibrozil tablets, gemfibrozil capsules.
Corresponding author: [email protected]

140

P2-2ก8ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวถากู มตถอ้ ูกงตแ้อลงะแคลวะาคมวไามมแ่ ไนม่น่แอนน่นขออนงขกอางรกวาดั รวัด
การกวาิเครวราิเคะรหา์ปะรหิม์ปารณิมพาณารพาาเซราตเาซมตอาลมใอนลยใานเมยด็าเมดด็ว้ ยดเ้วทยคเนทิคคยนวู คิ ี-ยววูิสี-ิเวบสิลิเสบเิลปสกเโปตกรโตฟรโโตฟเมโตทเรมี ทรี

Method validation and measurement uncertainty
for the assay of paracetamol tablets by UV-Visible spectrophotometry

ปน่ิ ฑปนน่ิ าฑดนวางสดมวบงสัตมิ*บวตั ศิ มิ นวศจิมฑู นะจภฑู ักะดภี วักทิ ดิตี วาทิ ไติปาบนไปบน

Pintana Duangsombat*, Wasimon Juthapakdee, Witita Paibon
ศนู ยศว์ นูทิ ยว์าศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พารทแยพ์ทท่ี 2ย์ทพี่ ิษ2ณพโุ ิษลณก ุโกลรกมวกิทรมยวาศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแก์ พารทแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 2 Phitsanulok, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ดั ย่อ
ในปใี น2ป56ี 3 ศูนยศ์วูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแาพรทแยพ์ทท่ี ย2์ทพ่ี ิษณพิษุโลณกุโลดกำเนดินำเกนาินรกศาึกรษศาึกแษลาะแเลปะรเียปบรเียทบียเบทกียาบรกใชา้ครใ่าช้คA่า(1%, 1 cm)
ในกใานรกวาิเรควริเาคะรหา์หะหาป์หราิมปารณิมาพณารพาาเซราตเาซมตอาลมใอนลรใูปนแรบูปบแบยาบเยมา็ดเมด็ด้วยดเ้วทยคเนทิคยนูวิคี-ยวูิวสีิเวบิสิลิเสบเิลปสกเโปตกรโโตฟรโโตฟเมโตทเรมี ทโดรียโใดชย้คใ่าช้ค่า
A (1%, 1 cm) ที่ระทบ่ีรุตะาบมตุ วาิธมมี วาิธตีมราฐตารนฐาBนritish Pharmacopoeia (BP) เปรีเยปบรเียทบียเบทคีย่าบAค่า(1%, 1 cm) ท่ีคำทนี่ควำณนไวดณจ้ ไาดก้จวาธิ กีทว่ี ธิ ีท่ี
พัฒพนาัฒขน้ึนาโขด้ึนยโหด้อยงหป้อฏงิบปตั ฏิกิบาัตริกโาดรยโใดชย้สใถชิต้สิ ถTิต-tิest พบวพ่าบคว่าทคไี่ า่ดท้ม่ไีคดว้มาคีมวแาตมกแตตา่ กงตก่าันงอกยนั า่ องยมา่นี งัยมสีนำัยคสญั ำค(pัญ<0.05) และแไลมะ่สไามม่สาารมถารถ
สอบสกอลบับกคลวับาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงีตวาิธมีตมาามตมราฐตารนฐาISนO/IEC 17025 ได้ ไจดึง้ ตจ้อึงงตท้อดงสทอดบสคอวบาคมวถาูกมตถ้อูกงตข้อองงขวอิธงีววิเคิธีวริาเคะรหา์แะลหะ์แคลวะาคมวไามม่ ไม่
แนน่ แอนน่นขออนงขกอางรกวาัดรปวรดั มิ ปารณิมพาณารพาเาซรตาเาซมตอาลมใอนลรใูปนแรบูปบแยบาบเมยด็าเมดด็ว้ ยดเทว้ ยคเนทิคคยนูวคิ ี-วยิสวู ิเี บวิสลิเสบเิลปสกเโปตกรโฟตรโตโฟเมโตทเรมี ทโดรยี โใดชย้พใาชร้พาเาซรตาเาซมตอาลมทอ่ี ลที่
มีใบมรีใับบรรอับงรเปอ็งนเสปา็นรสมาารตมราฐตารนฐาผนลพผบลวพ่าบมวีค่าวมาีคมวเาปม็นเเปส็น้นเตสร้นงตในรงชใ่วนงชค่ววงาคมวเาขม้ เขข้น้มข0้น.002.050-205.0105.0015ม0ิลลมิกิลรลัมิกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลิตร
ให้คใ่าหส้คัม่าปสรัมะปสริทะธสสิ์ ิทหธส์สิ ัมหพสันมธพ์ ัน(rธ) ์เท่าเกทบั ่าก1บั.0010.0ค00วาคมวแามม่นแขมอ่นงขวอธิ งีใหวิธค้ ีใ่าหก้คา่ารกาลรับกคลืนับรค้อืนยรล้อะยล99ะ.67-1001.1060.ค16วาคมวเทาม่ียเงทจี่ยางกจกาากรการ
วิเครวาเิ คะรหา์ซะำ้ หว์ซนั ้ำเดวนัียเวดกียันวแกลันะแตล่าะงตวัน่างมวีคัน่ามเบีคี่ยาเงบเบี่ยนงเมบานตมราฐตารนฐสามั นพสทั มั ธพ์นัท้อธย์นกอ้ วยา่ กรว้อ่ายรล้อะยล2ะค2า่ ตคำ่ า่สตุด่ำทสี่ตุดรทวี่ตจรพวบจแพลบะแคลา่ ะตคำ่ ่าสตุดำ่ ทส่ตี ุดรทว่ีตจรวจ
เชิงปเชริงมปารณิมไาดณ้เทได่า้เกทับ่าก0ับ.0001 และแล0.ะ0003 มิลลมิกิลรลัมิกตร่อัมมติล่อลมิลิลิตลริลิตารมตลาำมดลับำดแับละแมลีคะ่ามคีคว่าาคมวไามม่แไนม่น่แอนน่นขออนงขกอางรกวาัดรเทวัด่าเกทับ่ารก้อับยร้อย
ละ ล1.ะ491.ข49องขปอรงิมปารณิมยาาณทย่ีราะทบี่รุ ะ(kบุเท่าเกทับ่าก2ับท2ี่ระทดี่รับะคดวับาคมวเชามื่อเมชั่นื่อมรั่น้อยรล้อะยล9ะ5)9ว5ิธ)ีววิเคิธีรวาิเคะรหา์ทะี่พหัฒ์ท่ีพนัฒาขน้ึนาเขปึ้น็นเไปป็นตไาปมตขา้อมกขำ้อหกนำดหนด
มาตมราฐตารนฐIาSนO/IEC 17025:2017

คำสคำคำสัญำ:คพญั าราพเาซรตาาเมซอตลาม, อกลารทกดารสทอดบสคอวบามคถวูกามตถ้อกูงกตา้อรงกกาารรวกิเาครรวาิเะคหร์,าะคหวา์ มคไวมาแ่มนไม่น่แอนน่ขอนงกขาอรงวกัดารวัด

Abstract
In 2020, The A (1%, 1 cm) was analysed by laboratory of Regional Medical Sciences Center 2
Phitsanulok and compared with A (1%, 1 cm) of British Pharmacopoeia (BP) 2020 standard method by
using paired T-test. The results indicated that the amount of paracetamol calculated from these methods
was significantly different (p<0.05). According to the ISO/IEC 17025 accreditation, traceability of
measurement was required. For this reason, the validation and uncertainty of measurement of
determination of paracetamol in paracetamol tablets by UV-Visible spectrophotometry technique were
developed. This validation was carried out using certified analytical paracetamol standards. The results
showed the linearity range of 0.0025-0.0150 mg/ml with a correlation coefficient (r) of 1.0000.
The accuracy (% recovery) was within 99.67-100.16%. The repeatability of intraday and interday precision
were given RSD values lower than 2. The limit of detection (LOD) and limit of quantitation (LOQ) were
0.0001 and 0.0003 mg/ml, respectively. The percentage of the uncertainty of measurement was 1.49
of % LA (k = 2; 95% confidence level). Thus, it had ensured that the method met the requirements
of ISO/IEC 17025:2017.

Keywords: paracetamol, method validation, measurement uncertainty
Corresponding author: [email protected]

141

P2-ก2า9รพกัฒารนพาัฒศักนยาภศาักพยภหา้อพงปหฏอิบงปตั ฏกิ ิบารตั ศิกูนายรศว์ ูนทิ ยวาิทศายสาตศรา์กสาตรแกพารทแยพท์ ที่ 9ยท น่ี ค9รนราคชรสรามี ชาสเพีม่ือาเรพอ่ืองรบัองนรโบัยนบโายยบกาญั ยชกาญั ทชาางทกางรกแาพรทแยพ์ ทย
Laboratory capacity building to support medical cannabis policy:
Regional Medical Sciences Center 9 Nakhon Ratchasima

จริ ะเดช นาสขุ * นปนนั ท์ วงศธ์ นากจิ เจรญิ วราภรณ์ ปกุ๊ กระโทก พรสถติ มสี ถิตย์ กลั ยรตั น์ อำพันธท์ อง และศศิธร สุกรฑี า

Chiradet Nasuk*, Napanan Wongthanakitcharoen, Waraporn Pukkrathoke, Pornsathit Meesathit,
Kalyarat Ampantong and Sasithorn Sukreeta

ศนู ยว์ ิทยาศาสตร์การแพทยท์ ่ี 9 นครราชสมี า กรมวิทยาศาสตรก์ ารแพทย์

Regional Medical Sciences Center 9 Nakhon Ratchasima, Department of Medical Sciences

บทคัดย่อ
ปี พ.ศ. 2562 รัฐบาลไทยได้ประกาศนโยบายกัญชาทางการแพทย์ เพื่อผลิตยารักษาโรค หรือการรักษาทาง
การแพทย์ด้วยกัญชา โดยเขตสุขภาพที่ 9 (นครชัยบุรินทร์) เป็นพ้ืนท่ีหลักในการขับเคลื่อนนโยบายกัญชาทางการแพทย์
ศนู ย์วิทยาศาสตรก์ ารแพทยท์ ่ี 9 นครราชสีมา จึงได้พัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการตรวจวิเคราะห์ปรมิ าณสารสำคัญ สารเคมี
ป้องกันกำจัดศัตรพู ืชตกค้าง การปนเป้ือนโลหะหนักและเชื้อจุลินทรีย์ เพ่ือควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของพืชกัญชา
สารสกัด และผลติ ภัณฑ์กัญชา ให้ถูกต้องตามมาตรฐานการผลติ การวางแผนพัฒนานี้ตอ้ งดำเนินการต่อเนอ่ื ง โดยใช้หลักการ
4M คือ 1)Man พัฒนาศักยภาพบุคลากร 2)Management บริหารจัดการทรัพยากร 3)Materials จัดหาวัสดุอุปกรณ์และ
งบประมาณ และ 4)Mass communication สื่อสารการควบคุมคุณภาพและความปลอดภัยของกัญชากับเครือข่ายใน
เขตสุขภาพ ผลการพัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการ ปี พ.ศ. 2563 ได้เปิดบริการตรวจวิเคราะห์ตัวอย่างกัญชา 7 ตัวอย่าง
แบ่งเป็นพืชกัญชา 2 ตัวอย่าง ซ่ึงตรวจไม่พบสารเคมีป้องกันกำจัดศัตรูพืชตกค้างและการปนเปื้อนโลหะหนักไม่เกินค่า
มาตรฐาน และสารสกัดกัญชา 5 ตัวอย่าง พบปริมาณสารสำคัญ THC และ CBD ปริมาณ 1.77-2.41 และ 9.47-56.54
%w/w ตามลำดับ นอกจากนี้ได้ถ่ายทอดความรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพห้องปฏิบัติการของโรงพยาบาลคูเมือง จังหวัดบุรีรัมย์
ซึ่งเป็น 1 ใน 13 โรงพยาบาลนำรอ่ ง คลินิกกญั ชาทางการแพทย์แผนไทย เพ่ือควบคมุ คุณภาพและความปลอดภยั ของยากญั ชา
และผลิตภัณฑ์กัญชา ให้ถูกต้องตามระบบคุณภาพมาตรฐานทางห้องปฏิบัติการ ซึ่งผลการวิเคราะห์จากห้องปฏิบัติการท่ีมี
มาตรฐานจะสร้างความเชื่อม่ันให้กับแพทย์และประชาชนท่ีจะนำยากัญชาและผลิตภัณฑ์กญั ชาไปใช้ในการรักษาโรคได้อย่าง
ปลอดภัย

คำสำคญั : การพฒั นาศักยภาพหอ้ งปฏิบตั ิการกัญชา, นโยบายกญั ชาทางการแพทย์

Abstract
In 2019, the Thai government announced the medical cannabis policy for the production of
medicines and medical treatment using cannabis. Health Region 9 (Nakhonchaiburin) is the main area for
driving this policy. Regional Medical Sciences Center 9 Nakhon Ratchasima has been strengthening
laboratory capacity for the assay of active ingredients, pesticide residues, metal, and microbial
contamination to control safety and quality of cannabis plants, extracts, and products that comply with a
good manufacturing practice. This development planning has to continuously perform using the 4M
model, which included 1)Man; human competencies 2)Management; facility management 3)Materials;
materials and budget and 4)Mass communication; communication of quality and safety control of
cannabis in the health region. For the results, in 2021 the analytical services of cannabis samples were
stated. The 7 samples of cannabis were analyzed, for 2 samples of cannabis plants did not founds the
pesticide residues and metal contamination not more than the standard. The 5 samples of extracts
cannabis found the THC and CBD content in 1.77-2.41 and 9.47-56.54 %w/w respectively. In addition, the
laboratory capacity building knowledge for good manufacturing practice and safety control of cannabis
drugs and products has been transferred to Khu Mueang hospital in Buriram province which is 1 of the
13 pilot hospitals for medical cannabis clinics. The analytical results from the standard laboratory would
build confidence in prescribing and using cannabis drugs and products.

Keywords: laboratory capacity building, medical cannabis policy
Corresponding author: [email protected]

142

P2-3ก0ารตกราวรจตสรอวจบสเทออบรเโ์ทมอมรเิ์โตมอมริเท์ตจี่อุดร์ทเยี่จือุดกเแยขอื กง็ แขง็
rmometer checking on the ice point check

ชนณานิงสญั าวชชาณวกนิ รัญุงเกชาา*วกสรุคงุ นเกธ่าท ิพสยุค ปนจุธฉท์ าิพกยา์รปณุจฉัฐาชกลายั รยณ บัฐุญชไลทัยยย์ กบฤญุ ชไญทาย อกุนฤภชญักดาิ อ่นุ ภักดิ์

Chaninan Chowkrungkao*, Sukontip Putcharkran, Nutchalai Bunthai, Gridchaya Aunphak
ศนู ยว์ ศทิ นู ยยาว์ศิทายสาตศราก์ สาตรแรก์พาทรยแท์ พี่ ท5ยสท์ ม่ี ทุ5รสสมงุทคราสมงคกรรามวกิทรยมาวศทิ ายสาตศราก์ สาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 5 Sam5ut Songkhram, Department of Medical Science

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
การสกอาบรสเทอียบบเทเคียรบ่ือเงคมรือ่ วงิทมืยอาวศิทายสาตศรา์สเปตร็น์ ขเป้อ็นกำขห้อนกำดหทนี่รดะบทุใ่ีรนะขบ้อุในกำขห้อนกำดหมนาตดรมฐาาตนรหฐา้อนงปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัติกISาOร/IEC 17025
และแIลSOะ 15118591ซ8่ึง9ศูซน่ึงยศ์วูนิทย์วาิทศยาสาศตาร์สกตารแ์กพารทแยพ์ทท่ี 5ย์ทส่ี ม5ุทสรมสุทงครรสางมครไาดม้ผ่าไดน้ผก่านรรกับารรอับงตรอามงตมามตมรฐาาตนรฐเหาลน่าเหนล้ัน่านแล้ันะและ
เทอรเ์โทมอมริเ์โตมอมริเ์เตปอ็นรเ์เคปร็นือ่ เงคมรือ่ วงัดมอื ุณวดั หอภุณูมหิทภ่ีตูม้อิทงที่ตำ้อกงาทรำสกอาบรสเทอียบบเทโียดบยกโำดหยนกดำหใหน้สดอใหบ้สเทอียบบเทียุกบๆท5ุกๆปี 5แปตี่ในแรตะ่ใหนวรา่ะงหกวา่ารงใกชา้งราในช้งาน
ตอ้ งมตีก้อางรมตีกราวรจตสรอวบจสเพอ่ือบใเหพ้มื่อ่ันใหใจ้มว่ัน่าใยจังวค่างยใังหค้คง่าใทหี่ถ้คูก่าทต้อี่ถูกงตผ้อู้วงิจัยผจู้วึงิจไัยดจ้ทึงำไกดา้ทรำตกราวรจตสรอวบจสคอวบามคถวูกาตม้อถงูกขตอ้ งเขทอองรเโ์ทมอมริเโ์ตมอมริเ์ชตนอิดร์ชแนทิด่งแท่ง
แกว้ ทแ่ีใกชว้ ้ใทนใ่ี หช้อในงปหฏ้อิบงปตั ฏิกิบารตั ิกทาี่จรุดทเยี่จือดุ กเแยขือง็กแ(0ข็งองศาอเงซศลาเเซซียลสเ)ซีปยสีละป2ีลคะร2้ัง คใรน้ังกาใรนตกราวรจตสรอวบจสตอ้ บงคตว้อบงคุมวบอคณุ มุ หอภณุ ูมหิ ภ้อมูงใิหห้อ้ไงมใ่เหก้ไินม่เกิน
25 อ2ง5ศาอเงซศลาเเซซียลสเซียแสละแร้อลยะลร้อะยคลวาะมคชวื้นามสชัมื้นพสัทัมธพ์ตัท้อธง์อตย้อู่ใงนอชย่วูในง ช4่ว0ง–60 ข้อมขูล้อตมั้งแูลต่ป้ังแี 2ต5่ป5ี 9-2563 ได้ทำไดก้ทารำตกราวรจตสรอวจบสอบ
เทอรเ์ทโมอมริเ์โตมอมริเ์ชตนอิดร์ชแนทิด่งแกท้ว่งแจกำ้วนวจนำน1ว0น9, 106, 93, 103 และแ1ล0ะ0 อัน ตอาันมลตำาดมับลำผดลับกผารลตกราวรจตสรอวบจสเทออบรเ์โทมอมริเ์โตมอมริเ์ทต้ัองหร์ทมด้ังหมด
ตลอตดล5อดปี พบปวี พ่ามบีเวท่าอมรีเ์โทมอมริเ์โตมอมริเ์เตพอียรง์เพ1ียองัน ไอมัน่อยไมู่ใน่อเยกู่ใณนฑเก์กณาฑรย์กอามรยรับอมทรี่กับำหทน่ีกำดห(นtoดlerance threshold, ≤ ±1≤˚C) ˚ซCึ่งไดซ้ ่ึงได้
หยุดหกายรุดใกชา้งราในช้งทาำนใหท้มำ่ันใหใจ้มไ่ันดใ้วจ่าไเดท้วอ่ารเ์โทมอมริเ์โตมอมริเ์ชตนอิดร์ชแนทิด่งแกท้ว่งทแี่ใกช้วใ้ ทนี่ใหช้อในงปหฏ้อิบงปัตฏิกิบารัตยิกังาครงยใังหค้คง่าใทห่ีถ้คูก่าทต้อี่ถูงกตส้อ่งงผลสใ่งหผ้กลาใรหว้กเิ าครวาิเะคหร์าะห์
มีความมีคถวกูาตมอ้ถงูกแตลอ้ ะงนแา่ลเะชนื่อา่ถเอืชอ่ื ถือ

คำสำคำญั สำ:คเทัญอ:รโ์เมทมอิเรต์โมอรม์,ิเตจอุดรเย์ อืจกุดแเยขือง็ กแขง็

Abstract
Calibration of scientific instruments is one of the laboratory requirements of ISO/IEC 17025 and
ISO 15189. Regional Medical Sciences Center 5 Samut Songkhram has been accredited of those standards.
A thermometer is a temperature measurement tool that requires calibration every 5 years. Intermediate
checks of thermometers must be periodically performed to ensure the correct value. The researchers
examined the accuracy of glass bar thermometers on the ice point check (0°C) twice a year. The room
temperature must be controlled under 25°C with relative humidity in the range of 40–60%. From
2016-2020, glass bar thermometers 109, 106, 93, 103, and 100 pieces were examined, respectively. The
five-year overall results showed that only one thermometer did not meet the criteria of tolerance
threshold, ≤±1˚≤C a˚nCd it has already been obsoleted. As the result, it ensures that the correct values of
the thermometers have been maintained leading to accurate and reliable test results.

Keyword: thermometer, ice point check
Corresponding author: [email protected]

143

P2-3ก1ารกพาฒั รพนัฒาเนคารเอื่ คงรตอ่ื ้นงแตบ้นบแเบคบรเอื่ คงรว่ือัดงเวัดลเาวแลลาะแปลระิมปารณมิ ราังณสรี งั สี
Development of a prototype for measuring time and radiation dose

รุง่ โรจงุ่ โนร์ จนั ์ทจรนั ส์ ทูงรส์ งู

Rungrote Chansoong
ศนู ยศ์วูนิทยว์าทิศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ทท่ี 1ย์ทเช่ี 1ียงเใชหียมงใ่ กหรมม่ กวทิรมยวาิทศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อัดย่อ
เครเื่อคงรเื่องกเซอเกรซยเ์วรินยิจ์วฉินัยิจทฉาัยงทกาางรกแาพรทแยพ์เทปย็น์เเปค็นรเื่อคงรมื่อืองมีคือวมาีคมวเาสมี่ยเงสสี่ยูงงหสาูงกหใาชก้งใาชน้งผาิดนพผลิดาพดลจาะดกจ่อะใกห่อ้เใกหิด้เอกันิดตอรันาตยรตา่อยต่อ
ผปู้ ่วผย้ปู ่วจยึงตจ้อึงงตใ้อชเ้งคใชร้เ่ือคงรม่อื ืองวมดั อื ทวาัดงทรางั สงรีเพงั สื่อเี คพว่ือบคควุมบคคุณมุ คภุณาพภอายพา่ องยสา่มง่ำสเมสม่ำเอสเมพอื่อเใพห่ือ้ทใรหา้ทบรคา่าบทคา่างทเทางคเนทคิ ขนอิคงขเคอรงเอื่ คงรเอ่ื งกเซอเกรซยเ์วร่ายย์วัง่าคยงังคง
เป็นเไปป็นตไาปมตมาามตมราฐตารนฐขาอนงขกอางรกคาวรบคควุมบคุณมคภุณาพภปารพิมปารณิมราัณงสรีเังพสื่อีเกพาื่อรกวาินริจวฉินัยิจฉเคัยรเื่อคงรมื่อืองวมัดือทวาัดงทราังงสรีเังปส็นีเเปค็นรเื่อคงรมื่อืองจมำือเจพำาเะพไามะ่มไี ม่มี
จำหจนำา่หยนท่าั่วยไทป่ัวตไอ้ปงตจอ้ ดั งซจ้ือัดจซาอื้ กจตาา่ กงตปา่ รงะปเทระศเทแศละแมลีระามครี าาแคพางแสพถงาสนถพายนาพบยาาลบสาว่ ลนสใ่วหนญให่ไมญม่ ่ไใี มช่ม้งีใาชน้งาเพนอื่ เเพปอ่ื น็ เกปา็นรกแากร้ไแขกป้ไัญขปหัญากหาารกขาารดขาด
แคลแนคเลคนรเ่ือคงรมื่อืองทมจ่ีือำทเปจ่ี ำ็นเใปนน็ กใานรกคาวรบคควุมบคคณุ ุมคภณุาพภเาคพรเื่อคงรเอ่ื กงเซอเกรซยว์เรินยจิ ์วฉินยั จิ ทฉาัยงทกางรกแาพรทแยพ์ ทจยงึ ์ไดจงึ้พไฒัดพ้นฒัาเนคารเอ่ื คงรตอื่ ้นงแตบน้ บแสบำบหสรำับหครวับบคควุมบคุม
คุณคภุณาพภเาคพรเื่อคงรเื่อกงเซอเกรซยเ์ภรายย์ภใานยชใ่อนงชป่อางกปาใชก้วใิธชีก้วาิธรีกวาัดรคว่าัดทคา่างทอา้องมอไ้อมม่ใไชม้ส่ใาชย้สสาัญยสญัญาณญเาชณื่อเมชตื่อ่อมต(ว่อิธีกวาิธรีกวาัดรแวบัดบแไบมบ่รไุกมร่ราุกนร)าวนัดคว่าัดค่า
เวลเาวใลนากใานรกถา่ารยถภ่าายพภดา้วพยดร้วังยสรีตังั้งสแีตตั้ง่ แ1ต0่01–010001000ม0ิลลมิวลินลาิวทินี าแทลี ะแวลัดะปวรัดิมปารณิมราังณสรีไังดส้พีไรด้อ้พมรก้อันมกทันี่พทิสีั่ยพิส5ัย0-5600060ม0ิลลมิเลรลินิเรกินนเทก์นท์
แสดแงสผดลงกผาลรกวาัดรเวชัดิงตเชัวิงเตลัวขเลเคขรเื่อคงรตื่อ้นงแตบ้นบแพบัฒบพนัฒาขนึ้นาบขนึ้ ภบานษภาาษAาrduino IDE ใช้บใอชร้บ์ดอไรม์ดโไคมรโคคอรนคโอทนรโเทลรอเรล์ตอรระ์ตกรูละกAูลVR ทำงทาำนงาน
ร่วมรก่วับมอกุปับกอรุปณก์อรณิเล์อคิเทลรคอทนริคอสน์ ิคมสีค์ วมาีคมวแามม่นแขมอ่นงขเวอลงเาวล±า1%1ค%วาคมวแามม่นแขมอ่นงขปอรงิมปารณิมราังณสรี ัง±ส5ี .15%.1 ค%วาคมวสาามมสาารมถาใรนถคใวนาคมวทาำมซท้ำำซ้ำ
ของขเวอลงเาวล1า.251.2C5V% มีควมาีคมวแามม่นแเมพ่นียเงพพียองกพับอกาับรกใชาร้งใาชน้งาเคนรเื่อคงรตื่อ้นงแตบ้นบแดบังบกดลัง่ากวลจ่าึงวสจาึงมสาารมถานรำถมนาำพมัฒาพนัฒาเนปา็นเเปค็นรเื่อคงรมื่อืองวมัดือทวาัดงทาง
รังสรีทังี่จสะีทใี่จหะ้ทใันหต้ทแันพตทแยพ์แทลยะ์แนลักะรนังักสรีกังาสรีกแาพรทแยพ์นทำยไ์นปำใไชป้คใวชบ้คควุมบคุณมคภุณาพภเาคพรเื่อคงรเื่องกเซอเกรซยเ์ภรายย์ภใานยชใ่อนงชป่อางกปาตกามตมาามตมราฐตารนฐคาุณนคภุณาพภาพ
เครเือ่ คงรเอ่ื กงเซอเกรซยว์เรินยจิ ์วฉนิ ยั ิจทฉายั งทกางรกแาพรทแยพ์ ทกยร์มกวริทมยวาิทศยาาสศตารส์กตารร์กแาพรทแยพ์ ทย์

คำสคำำคสญั ำ:คเัญครื่อเคงวรดั่ือเงววลดั าเเวอลกาซเอเรกยซ์,เรเคยร์ ื่อเคงวรดัือ่ ปงวรดัิมปาณรมิ ราังณสีเรองั กสซเี อเรกยซ์,เรกยา์รวกัดาแรวบัดบแไบมร่บุกไมรา่รนกุ ราน

Abstract
A medical diagnostic X-ray machine is a tool that probably has a high risk for patients if it is
mal-function. Therefore, radiological measurement equipment must be regularly used for testing the
technical values of the X-ray machine. These values must be met the standard of radiation dose quality
control for diagnosis. Radiological measurement equipment is a specific instrument, not widely available,
must be purchased from abroad and it is expensive, therefore most medical facilities have not had their
own. To solve the lack of radiological measurement equipment, a prototype to control the quality of
medical diagnostic tomography was developed. The prototype was designed for quality control of intraoral
X-ray machines by using an indirect measurement method, wireless connection (Non-invasive measurement
method). The range of measuring radiographic time was 100–1000 milliseconds and that of radiation dose
was 50-600 milliRontgen. These parameters could be measured simultaneously and displayed as numerical
measurement results. The prototype was developed on the Arduino IDE and operated by the AVR family
microcontroller connected with electronic devices. The accuracy of time and radiation dose were ±1% and
±5.1% while the %CV of repeatability of time was 1.25 which were sufficiently accurate for the purpose.
Consequently, it could be advanced as common radiological measurement equipment for dentists and
medical radiologists and generally used for the quality control of intraoral X-rays to comply with the quality
standards of medical diagnostic X-ray machines, the Department of Medical Sciences.

Keywords: X-ray time meter, X-ray dose meter, non invasive measurement
Corresponding author: [email protected]

144

P2-3ก2ารพกาฒั รนพาฒั ระนบาบระบบรบิหบารจิหดัากรจาดัรฐกานรฐขา้อนมขลู ้อเคมรลู อื่ เงคเรอ่อื กงซเอเรกยซ์แเบรยบ์แอบอบนอไลอน์ไลน์
OnlOinneliXn-eraXy-rdaaytadbaatasebamseanmaagenmageenmtesnysttseymstedmevdeelovpemloepnmtent
ลิขิตลกิขลิตา้ แกกล่นา้ แ*กรน่ ุง่ โ*รรจุ่งนโ์รจจันนท์ จรนัส์ ูงทรส์ งู

Likit Glahgan*, Rungrote Chansoong
ศูนยว์ ศทิ นู ยยาว์ ศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์ทพ่ีท1ยเท์ ช่ีย1งใเหชยีมง่ กใหรม่วกทิ รยมาวศทิ ายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ดั ยอ่
งานรงังาสนีแรลงั สะเีแคลระ่ือเงคมรอื่ แงมพอืทแยพ์ ศทนูยย์ ศว์ ูนทิ ย์วาศิทายสาตศรา์กสาตรแ์กพารทแยพท์ ที่ 1ย์ทเชี่ 1ยี งเใชหยี มง่ใเหปม็น่ หเปน็น่วหยนงา่วนยทงา่ีใหน้บทรใี่ หิก้บารทกิ ดารสทอดบสมอาบตมรฐาาตนรฐาน
และแคลวาะมคปวาลมอปดลภอัยดเคภรัยื่อเคงเรอื่อกงซเอเรกยซ์ เมรีรยะ์ บมีรบะกบาบรจกัดารเกจ็บัดขเก้อ็บมขูล้อเคมรูลื่อเคงเรอื่อกงซเอเรกยซ์โเดรยใ์โชด้โยปใรชแ้โปกรมแกMรมicrosoft access ดังนดั้นังเพนื่ัอ้นเพื่อ
พัฒนพาัฒระนบารบะฐบานบขฐา้อนมขูล้อใหม้ดูลียใหิ่งข้ดึ้นียิ่งจขึง้นไดจ้พึงัฒไดน้พาัฒระนบารบะสบาบรสนารเทสศนเรทะศบรบะบบรบิหบารจิหัดากรจารัดฐกาานรขฐา้อนมขูล้อเคมรูลื่อเคงเรอื่อกงซเอเรกยซ์แเบรยบ์แอบอบนอไลอน์ ไลน์
โดยรโะดบยบระดบังกบลด่าังวกปลรา่ ะวกปอระบกดอ้วบยด3้วยส่ว3นสห่วลนักหคลือักกคาอื รรกับาตรรวั ับอยตา่ัวงอจยา่ากงผจู้ราับกผบ้รู ับิกบารรกิ กาารรบกนัารทบกึ นั ผทลึกผารลทกดารสทอดบสแอลบะกแาลระรกาายรงราานยผงลานผล
การกทาดรสทอดบสใอหบ้กใับหผ้กู้รับับผบู้รรับิกบาริกเาครรื่เอคงรมื่อืองทมี่ใือชท้พี่ใัฒช้นพาัฒรนะบารบะปบรบะปกรอะบกดอ้วบยดโ้วปยรแโปกรแมกpรhมpmyadmin, Sublime Text,
Dreamweaver และแXลAะMPP จากกจารกนกำาระนบำบระบบรบหิ บารจิหัดากรจารัดฐกาานรขฐ้าอนมขูล้อเคมรูลือ่ เงคเรอือ่ กงซเอเรกยซ์แเบรยบ์แอบอบนอไลอน์มไลานใช์ม้ใานใกชา้ในรดกำาเรนดนิ ำงเนานิ งาน
ปีงบปีงรบะปมารณะมพาณ.ศ.พ25.ศ6.325พ6บ3วพ่ารบะวบ่ารบะดบังบกลด่าังกวชล่วายวชให่ว้กยาใหรท้กำางราทนำขงาอนงเขจอ้างหเจน้าหทนี่ม้าีคทวี่มามีคสวะามดสวกะดรวดกเรรว็วดใเนรก็วาในรจกัดารกจาัรดตกัวาอรตยัว่าอง ย่าง
สามสาราถมลารดถคลวดามคผวาิดมพผลิดาพดลในารดาใยนงรานยผงาลนกผาลรทกดารสทอดบสอกบารบกัานรทบึกันผทลึกแผลละแราลยะงรานยผงาลนกผาลรทกดารสทอดบสใอช้บเวใลชา้เลวลดาลลงรด้อลยงรล้อะย4ล4ะ.444.4
สรุปสไดร้วุป่าไรดะ้วบ่ารบะบบรบิหบารจิหัดากรจารัดฐกาานรขฐา้อนมขูล้อเคมรูลื่อเคงเรอื่อกงซเอเรกยซ์แเบรยบ์แอบอบนอไลอน์ทไลี่พนัฒ์ทนี่พาัฒขนึ้ านขี้สึ้นานมี้าสราถมนารำถมนาใำชม้ใานใกชา้ในรปกฏาริบปัตฏิงิบานัตไิงดา้จนรไิดง้จริง
และเแปล็นะปเปรน็ะโปยรชะนโยต์ ชอ่ นงาต์ น่อใงหา้บนรใหิกบ้ารรทิกดารสทอดบสเคอรบอื่ เงคเรอ่อื กงซเอเรกยซ์ขเอรยงห์ขนอง่วหยนงา่วนยงาน

คำสำคคำัญส:ำคระญั บบรบะรบิหบาบรรจิหดั ากราจรัด, กฐารนขฐอ้ ามนูลขเอ้คมรื่อลู งเคเอรก่อื ซงเอรยก์,ซอเรอยน์ ไอลอนน์ ไลน์

Abstract
Radiation work and medical equipment Regional Medical Sciences Center 1 Chiang Mai is
an agency that provides standard and safety testing services. Microsoft access program was used for the
X-ray machine data collecting system. In order to develop a better database system, an online X-ray
machine database management system was initiated. The system consists of 3 main parts: receiving the
samples of clients, recording test results, and reporting the test results to the customers. The development
tools used for this system including the programme of phpmyadmin, Sublime Text, Dreamweaver, and
XAMPP. The implementation of an online X-ray database management system in the fiscal year 2020 was
found that the system could facilitate staff working in handling the samples, reduce the errors of test
reports. The timing used for recording and reporting the results was reduced by 44.4 percentage.
In conclusion, the developed online X-ray machine database management system can be used practical
operations and beneficial to the agency's X-ray testing service.

Keywords: management system, X-ray machine database, online
Corresponding author: likit05@g0m5 ail.com

145

P2-3“3W“AWRIANRSINMASMRTARBTOXB”OX“”กร“ะกตรกิ ะสตง่ กิ เลสอืง่ เดลอือัจดฉอรจั ยิ ฉะร”ิยะ”

Warin smart cooler box for blood bag and blood components transport

ชญาชดญาาขดันาชขะนั ลชี*ะทลิพี* วทลั ิพยว์ วลั นัยด์ วึกันดธรีกึ ตธกิ ีรรตธิการนธี ธานสี ธินนสธญันิ ญธญัเกญษเตกรษธตมรลธวมรลรณวรรรณกั ษรากั แษลาะแคลณะะคณะ

Chayada Khanchalee*, Thippawan Wanduk, Teeratikorn Thanee, Thanasin Thanyakaset, Thamolwan Raksa, et al.
โรงพโยรางพบายลาวบาารลนิ วชาำรรินาชบำ,รโารบงเรโยีรงนเเรบีย็ญนจเบะ็ญมะจมะมหะารมาหชาราช

Warinchamrab hospital, Benchama Maharat school

บทคบดั ทยค่อัดยอ่
การกขานรสข่งนเลสือ่งเดลจือาดกจจาุดกรจับุดบรรับิจบารคิจไาปคยไังปธยนังาธคนาารคเลาือรเดลเือพดื่อเปพั่นื่อแปยั่นกแเยปก็นเสป่ว็นนสป่วรนะปกรอะบกขออบงขเลอืองเดลแือลดะแจล่าะยจไป่ายไังปจยุดังใจหุด้บใรหิก้บารริกา ร
ผู้ปว่ ผย้ปู จ่วำยเปจ็นำเตปอ้ ็นงตเกอ้ ็บงเรกกั ็บษรากั ใษหา้เลใหอื ้เดลคืองดสคภงาสวภะาแวะดแลว้อดมลใอ้หม้ใกใหล้ใเคกลยี เ้งคกียบั งกกาบั รกเกา็บรเรกักบ็ ษราักใษนาตใู้เนยน็ตู้เยงาน็ นธงานนาธคนาราเคลาือรดเลโอื รดงพโรยงาพบยาาลบวารลินวาชรำินราชบำราบ
จึงจจัดึงทจำัดอทุปำกอรุปณก์ร“ณW์ ARIN SMART BOX” หรือห“รือกระกตริกะสต่งิกเลสือ่งเดลอือัจดฉอรัจิยฉะร”ิยเพะื่อเใพชื่อ้ในใชก้ใานรกขานรสข่งนตสา่งมตเกามณเฑกณ์มาฑต์มราฐตารนฐขาอนงขอองงคอ์กงาคร์การ
อนาอมนยั าโมลัยกโลโดกยโกดายรกนาำรกนรำะกตรกิ ะนตำ้ กิ แนข้ำ็งแมขา็งปมราับปปรรับงุ ปชร่องุ ชบ่อรงรบจรุ ตรจดิ ุตต้ังิดอตุป้งั กอรปุ ณกไ์ รฟณฟ์ไ้าฟแฟลา้ ะแอลิเละก็อทเิ ลรก็ อทนริกอสน์ ิกมสีห์นม้าหี จนอ้าแจสอดแงสอดุณงหอภณุ ูมหิ ภสมูง่ เิ สียง่ เงสียง
เตอื เนตเือมนื่อเอมุณ่ือหอภุณมู หิอภยูมนู่ ิออยกู่นชอ่วกงชท่วีกงำทห่กี นำดหแนลดะแใลช้เะจใลชสเ้ จำลเรสจ็ ำรเรปู จ็ (รicูปe pack) เปน็ เแปหน็ ลแ่งหใหลค้ง่ ใวหา้คมวเยามน็ เยผน็ลกผาลรกศากึ รษศาึกพษบาวพ่าบเวม่า่ือเใมช่อื้ iใcชe้ pack
ขนาขดน1าด00 กรมั กจรมัะทจำะใทหำไ้ ดใหอ้ ้ไุณดห้อภณุ มู หติ ภาูมมติ เกามณเฑกณท์ ่ีกฑำ์ทหกี่ นำดหน(2ด0-(24 องศอางเซศลาเซียลสเซ)ยี ภสา)ยภในายเวใลนาเว4ลานาทนี แาทลีะแขลนะาขดน2าด00 กรัมกภรมัายภในายใน
เวลาเว3ลานาทนี เามทือ่ ี เใมชือ่้ icใชe้ pack ขนาขดน4า0ด0 กรมั กจรมัะทจำะใทหำไ้ ดให้อ้ไณุ ดหอ้ ภุณมู หติ ภาูมมติ เกามณเฑกณ์ท่ีกฑำ์ทหกี่ นำดหน(2ด–1( 0 องศอางเซศลาเซยีลสเซ)ยี ภสา)ยภในายเวใลนาเว8ลานาทนี าที
และแขลนะาขดน8าด00 กรัมกรภัมายภในายเวในลาเวล6านาทนี าททั้งีนที้เวั้งนลา้ีเวทลี่ใาชท้อี่ใาชจ้อนา้อจยนล้องยในลงกใรนณกีขรนณสีข่งนมสา่งกมกาวก่ากว1่าถุง (ถuุงnit) เน่ือเงนจ่ือางกจเกาก็บเรกัก็บษราักอษยาู่ใอนยู่ใน
อุณหอุณภมู หิตภ่ำมู อิตย่ำู่แอลย้วู่แโลด้วยโอดุณยหอุภณูมหิใภนูมกิใรนะกตริกะจตะิกอจยะู่ใอนยชู่ใวนงชต่วางมตเากมณเฑกณ์ท่ีกฑำ์ทห่ีกนำดหมนาดกมกาวก่าก1ว่าช่ัวโมชั่วงโดมังนดัน้ งั นกน้ัระกตริกะทตี่พิกัฒที่พนาัฒขนึ้นานข้ีสึ้นานม้ีสาารมถารถ
ใชใ้ นใชกใ้านรกขานรสขง่ นภสา่งยภในายโรในงพโรยงาพบยาาลบไดาล้ แไดล้ะแมลกี ะามรีกรัการษราักรษะาบรบะหบว่ บงหโซ่วค่งโวซา่คมวเยาม็นเย(bน็ lood cold chain) ซง่ึ สซาง่ึมสาารมถาทรวถนทสวอนบสไอดบ้ นไดับ้ เนปับ็นเป็น
การกอาารรอักาขราักเขพาื่อเพลืด่อคลวดาคมวเาสมี่ยเสงใี่ยนงกใานรกสาูญรสเสูญียเเสลียือเดลหือรดือหสร่ืวอนสป่วรนะปกรอะบกขออบงขเอลงือเดลไือดด้อไยด่้าองยค่าุ้มงคุ่้ามแคล่าะแมลีปะมระีปสริทะธสิภทาธพิภาพ

คำสำคคำสัญำค: ญัการขกนาสรขง่ ,นเสลง่ ือดเลแือลดะสแว่ลนะสปว่รนะกปอรบะกขอบงเขลอืองดเล, ือหด่วงโหซ่วค่ งวโาซม่คเวยาน็ มเย็น

Abstract
To transport blood from donation points to the blood bank for centrifugation and dispensing to the
patient service points, the blood must maintain a similar environment to that of refrigerated storage. Blood
bank unit Warinchamrab hospital has developed a "WARIN SMART BOX" for transportation following the World
Health Organization standards. Use an Ice bottle to improve the packing compartment. Then, electrical and
electronic equipment is installed to have a temperature display and can sound an alarm when the temperature
is outside the set range and use the finished gel (ice pack) as a cooling source. The results showed that when
using a 100g ice pack, it achieved the specified temperature (20-24°C) within 4 minutes and a 200g ice pack
within 3 minutes. When using an ice pack of 400g, it will achieve the specified temperature (2–10°C) within
8 minutes and a size of 800g in 6 minutes. However, the time spent may be less than this, in the case of
transporting more than 1 bag (unit) and they were already kept at low temperature. The temperature in the
box is within the specified range for more than 1 hour. Therefore, the developed box can be used in hospital
transport and has a verifiable blood cold chain system. It is promising protection for cost-effective use and
efficient reduction for the risk of wasting blood and blood components.

Keywords: transportation, blood and blood component, blood cold chain
Corresponding author: [email protected]

146

P2-3ก4ารเกพาิ่มรปเพระิม่ สปิทรธะภิสาิทพธภิกราะพบกวรนะบกาวรนขกนาสรขง่ ตนวั สอง่ ยตา่วั งอสยำ่าหงรสบั ำกหารรับตกราวรจตครดัวกจรคอดั งกสรุขอภงสาพขุ ภทาพรกทแารรกกเแกรดิ กเกดิ

EnhEanhcainngcilnagbolarabtoorraytosraymspalme plolegislotigcisteicfsficeieffniccieynfocyr nfoerwnbeowrnbosrcnresecnreinegning

เพ็ญพเพรญ็รณพรทรอณงเทงาอ*งเงปาย่ี มเนปกุ่ียูลมนกุกรลูะเกสราะร์เสทาิพรว์ ัลทยพิ ์ วกัลรยศ์ริ กิปรญัศริญปิ าญั หญรารษหารรไทษยาศไรที ยอศารชีวอินาทชรว์นิ โรทจรน์ โวริวจัฒนนวิว์ แัฒลนะ์ คแณละคณะ

Penpan Thong-ngao*, Piumnukul Krasao, Thippawan Kornsiripanya, Hansa Thaisri, Archawin Rotjanawiwat, et al.
สถาบสันถชาีวบวนัิทชยวีาวศิทาสยตาศร์ทาสาตงกราท์ ราแงพกาทรยแ์ พกรทมยว์ ทิกรยมาวศทิาสยตาศรก์าสารตแรพก์ าทรยแ์ พทย์

Medical Life Sciences Institute, Department of Medical Sciences

บทคบัดทย่อคดั ย่อ
ทารกทแารรกกเแกริดกทเกุ ิดราทยุกตร้อางยไตด้อ้รงับไกดา้รรับตกราวรจตครัดวกจรคอัดงกภราอวงะภพารว่อะงพไรท่อรงอไยทดร์ฮออยรด์โ์ฮมอนรแ์โมละนโแรลคะฟโีนรคิลฟคีนโติลนคูเีโรตียนเพูเรื่อียปเพ้อื่องกปัน้องกัน
ภาวะภปาญั วะญปาัญออ่ญนาอท่อานรกททา่ีมรผีกลทคี่มดัีผกลรคอดั งกผริดอปงกผตดิ ติปอ้กงตไิตดอ้รงับไกดา้รรับตกิดาตราตมดิ ใตหาม้ มาใรหบั ้มยาารแับลยะาตแรลวะจตยรนื วยจันยคืนวยานั มคผวิดาปมกผติดิภปากยตใิภนาอยาใยนไุ อมา่เยกไุินมเ่ กิน
14 วัน กวาันรดกำาเรนดนิ ำงเานนนิ งทาี่ผน่านทมี่ผา่ นพมบาว่พากบาวร่าสก่งาตรัวสอ่งยต่าัวงอจยาา่กงโจรางกพโยรางบพายลามบาายลังมหา้อยงังปหฏ้อิบงปตั ฏิกิาบรัตฯกิ าใชร้เฯวลใชา้เวฉลาี่ยเฉ6ลวี่ยัน พวบันตพัวอบยต่าัวงอย่าง
สญู หสาญูยรหะาหยวรา่ ะงหนวำ่าสงง่ นแำลสะง่ ไแมลส่ ะาไมมา่สราถมตาิดรตถาตมดิ สตถาามนสะถกาานระจกัดาสรง่จไัดส้ ศ่งไนู ดย้ ์ปศฏูนิบยป์ตั ฏกิ าบิ รตั ติกราวรจตครดั วกจรคอดั งกฯรอรงว่ ฯมกรบั ว่ บมกริษับัทบไรปิษรัทษไณปรียษ์ดณิสทีย์รดิสทริ
บิวชบั่นิวจชำั่นกัจดำไกดัด้พไัฒดน้พาัฒระนบาบระกบาบรขกนาสรข่งนตัสวอ่งตยั่วาองดย้ว่ายงดวิ้ธวียEวMิธSี พิเศษพโิเดศยษใโหด้โยรใงหพ้โยรงาพบยาลาบพาิมลพพ์ขิม้อพม์ขูล้อปมรูละวปัตระิตวัวัตอิตยั่วางอย่าง
(Order Management System, OMS) เพื่อสเพร้าื่องสใบร้านงำใสบ่งนแำลสะ่งขแอลระหขัสอเรลหขัสนเำลสข่งนำEสM่งS ในระใบนบระOบMบS เจ้าหเนจ้าทหี่ไนป้ารทษี่ไณปรียษ์จณะีย์จะ
เข้ารเับข้าซรอับงตซัวอองยต่าัวงอตยา่ามงทตี่แาจมง้ทใีแ่นจร้งะใบนบระปบรบะวปัตรติ ะวั อัตยติ ่าัวงอจยะ่าถงูกจถะ่าถยูกโถอ่านยจโาอกนรจะาบกบระOบMบS เข้าสเู่รขะ้าบสบู่ระNบNบSPLims ของงขาอนงตงราวนจตรวจ
คัดกครอัดงกฯรอผงลฯกาผรลดกำาเรนดินำกเนารินใกนาชร่วใงนเชด่วืองนเดเือมนษาเยมนษาถยึงนกถันึงยกายันนยา2ย5น63 พบวพ่ามบีโวร่างมพีโยรางบพายลาเบขา้าลใเชข้ง้าาในชจ้งำานวจนำน3ว1น3 แห่งแห่ง
จัดส่งจตัดวั สอ่งยต่าวั งอภย่างยใภนาย3ใวนันทำวกันาทรำกร้อารยลระ้อย9ล9ะ.87 สามาสราถมราารยถงราานยผงลากนาผรลตกราวรจตครัดวกจรคอัดงกภราอยงใภนาอยาใยนุ อ1า0ยวุ ัน ไวดัน้ร้อไยดล้ระ้อย7ล2ะ.14
จากเจดาิมกรเ้อดยิมลระ้อย5ล6ะ.47 และโแรลงะพโยรางบพายลาสบ่วานลใสห่วญน่ใ(หรญ้อย่ (ลระ้อ7ย0ล.ะ77) ยังไมย่เขังไ้ามใช่เข้ง้าในช้งจาำนเปจ็นำตเป้อ็งนเตพ้อิ่มงกเพาริ่มปกราะรชปารสะัมชพาสันัมธ์พรันวมธ์ทรั้งวมทั้ง
พัฒนพาัฒระนบาบระกบารบกเชาื่รอมเชโยื่องมขโ้อยมงูขล้อจามกูลฐจาานกขฐ้อานมขูล้อกมลาูลงกเลพาื่องลเพดืภ่อลารดะภกาารระพกิมารพพ์แิมลพะเ์แพลิ่มะปเพริะ่มสปิทระธิสภิทาพธิภขอาพงกขรอะงบกวรนะบกาวรนตกราวรจตรวจ
คัดกรคอัดงกทราอรงกทแารรกกเแกริดกอเยกา่ิดงอตย่อา่ เงนต่อื อ่ งเน่ือง

คำสาคำญั ส:าโครัญคภาโรวคะพภารวอ่ ะงพไทรรอ่ องยไทดร์ฮอยรดโ์ มฮ์ นอแรต์โม่กนำแเนตดิ ่ก,ำโเรนคดิ ฟีนโริลคคฟีโตีนนิลเูครีโยี ต,นกูเรายีรตรกวาจรคตัดรวกจรคอดังสกุขรภองาสพขุ ทภาารพกทแรากรกเกแดิ ร,กกเกาิดรขนกสาร่งขตนวั อสย่งต่างวั อยา่ ง

Abstract
All newborns must be screened for congenital hypothyroidism (CHT) and phenylketonuria (PKU) to
prevent mental retardation. Newborns with a positive result for CHT or PKU need to confirm and receive
treatment within 14 days of life. Over the past few years, transportation of samples takes an average time
of 6 days, in addition to samples lost and unable to track. To reduce transportation time and prevent
sample loss, the Neonatal Screening Operation Center (NSOC) has collaborated with Thailand post
distribution in developing logistic systems for sample transportation by Order Management System (OMS).
OMS requires sample demographic input by the hospital to create order, get EMS identification number,
and sending a request to the region post officer for parcels pick up. Newborn demographics from OMS were
transferred to NSOC NNSPLims. From April to September 2020, 313 hospitals had sent samples via the OMS
system, transportation time was within 3 working days (99.87 percent). Screened samples were reported
within 10 days of life in 72.14 percent, an increase from 56.47 percent. However, 70.77 percent of hospitals
are not using OMS, it is important to encourage more hospitals to use the system and improve data-linked
in the health system, alleviate the workload of patient demographic input.

Keywords: congenital hypothyroidism, phenylketonuria, newborn screening, transportation
Corresponding author: [email protected]

147

P2-35 คณุ สมบัตทิ างกายภาพ-เคมีของดอกดาหลา
Physico-chemical properties of Etlingera elatior (Jack) Rk.)MR..MSmith. flowers

สนาายยัณสหาย เณั รือหง์ เขรตอื รงเ*ขธตนรวัฒธนว ทัฒอนง์จทนี องอจศัีนวชอยั ัศวชชว ยั พชรว่ หยมพรหศกัมดว์ิศิชักยั ดวิ์อิชอ ัยนทออ่ งนทอง

Sayan Ruengkhet, Thanawat Thongchin, Aussavashai Shuayprom, Sakwichai Ontong
สถาสบถนั าวบจิ ันยวสิจมยั นุ สไมพนุรไกพรรมกวิทรมยวาิทศยาสาศตารส์กตารแก์ พารทแยพ์ ทย์

Medicinal Plant Research Institute, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อัดย่อ
ดาหดลาาหมลีชาื่อมวีชิทื่อยวาิทศยาาสศตารสว์ ต่ารE์วt่าliEntgleinrgaeeralaetiloarti(oJarck) R.M. Smith ซึ่งอซยึ่งู่ใอนยวู่ใงนศว์ งZศin์ giberaceae ตามตภาูมิปภัญูมิปญัญาญา
การกแาพรทแยพ์แทผยน์แไผทนยไมทรี ยามยรี งายนงวาา่ นดวอ่ากดดอากหดลาาหมลสี ารมรสี พรครุณพคทณุางทยางใยนากใานรกชา่วรยชขว่ บั ยลขมบั แลลมะแแลกะ้ทแ้อกง้ทอ้อืดงทออ้ืดงทเฟอ้ งอ้ เไฟด้อ้ เไนด่อื้ เงนจอ่ื างกจมาีรกสมเีรผสด็ เรผอ้ ด็ นร้อน
อกี ทอง้ัีกยทัง้งัใยชงั้แใกชโ้ ้แรกคโ้ลรมคพลิษมพโษิรคโผริวคหผนวิ ังหนแลังะแตล้าะนตอ้านมุอลูนอุมิสูลรอะิสรสะมนุ สไมพุนรไนพย้ี รงั นไี้ยมงั่มไีขม้อม่ กขี ำอ้ หกนำดหมนาดตมราฐตารนฐใานนตใำนรตาำมราาตมราฐตารนฐยาานสยมาุนสไมพุนรไพร
ไทยไทเพยื่อเพใชื่อ้เใปช็น้เปมา็นตมราฐตารนฐใานนกใานรกคาวรบคควุมบคุณมคภุณาพภาผพู้วิจผัยู้วจิ ึงัยมจีวึงัตมถีวุปัตรถะุปสรงะคส์ศงึกคษ์ศาึกคษุณาคสุณมบสัตมิบทัาตงิทภาางพภ-าเพคมเีขคอมงีขดอองกดดอากหดลาาหลา
โดยโรดวยบรรววบมรตวัวมอตยัวา่ องยด่าองกดดอากหดลาาหลจาำนจวำนนว1น2 1ต2วั อตยวั า่ องยจา่ างกจแาหกลแง่หธลรง่รธมรชรามตชขิ าอตงิขปอรงะปเทระศเไททศยไใทนยชใว่ นงชร่วะงหรวะา่ หงวเด่าืองเนดมือกนรมากครมาค2ม563
ถึงเถดึงือเนดสือิงนหสาิงคหมาค2ม563 นำมนาำศมึกาษศาึกโษดายโเดปยรเียปบรเียทบียเบทกียับตกัวบอตยัว่าองยจ่ารงิงจร1ิงต1ัวอตยัว่าองยท่าี่ไงดท้รี่ไับดม้ราับจมาากจหา้อกงหป้อฏงิบปัตฏิกบาัตริกพาิพรพิธภิพัณิธภฑัณ์พฑืช์พืช
นำมนาำตมราวตจรสวอจบสเออบกเลอกั กษลณักษท์ ณาง์ทเคามงเี คพมบี วพา่ บดวอ่ากดดอากหดลาาหใลหาผ้ ใลหบผ้ วลกบกวบั กปกฏับกิปิรฏยิ ิกาิรกยิ าารกเการิดเสกี ดิเมสือ่ ี เทมดอ่ื สทอดบสดอ้วบยดว้Sยhinoda’s test Ferric
chloride test และแลNะinhydrin test ผลกผาลรกศาึกรษศาึกคษุณาคสุณมบสัตมิทบาัตงิทกาางยกภาายพภ-าเพคมเีใคนมหีใัวนขห้อัวขป้อริมปารณิมคาณวาคมวชาื้นมชปื้นริมปารณิมเาถณ้าเรถว้ามรวม
ปริมปารณิมาเถณ้าเทถี่ไ้ามท่ลี่ไะมล่ลาะยลใานยกใรนดกรปดริมปารณิมาสณารสสากรัดสดก้วัดยดน้ว้ำยนป้ำริมปารณิมาสณารสสากรัดสดก้วัดยดเ้วอยทเาอนทอาลนเอขล้มเข้นมข9้น5%95ม%ีค่ามเีคท่า่าเกทับ่ารก้อับยรล้อะยละ
(ค่า(เคฉ่าลเี่ยฉล±ี่ยสองสเอทง่าเขทอ่างขคอ่างเคบ่าี่ยเบงเี่ยบงนเมบานตมราฐตารนฐ)า9น.)095.±05.558.,598.394.±314.016.,006.20.±200.102.,1129.1891.±881.485.4แ5ละแล1ะ3.1737.±787.182.12
โดยโนด้ำยหนนำ้ ักหนตักามตลาำมดลบั ำดผับลจผาลกจกาากรกศาึกรษศาึกวษิจาัยวนิจส้ี ัยานมีส้ าารมถาใรชถเ้ ปใช็นเ้ แปน็ วแทนาวงทในางกใานรกกาำรหกนำดหมนาดตมราฐตารนฐทาานงทเคามงเีขคอมงีขดอองกดดอากหดลาาหแลหา้งแใหน้งใน
ตำรตาำมราาตมราฐตารนฐยาานสยมานุ สไมพุนรไไพทรยไทซยึง่ จซะึ่งชจ่วะยชค่ว้มุ ยคครมุ้ อคงรผอู้บงรผโิ บู้ภรคิโแภลคะแสลนะบัสสนนับนุสผนปูุ้นรผะู้ปกรอะบกกอาบรกเชาริงพเชางิ ณพิชาณย์ ิชย์

คำสคำำคสญั ำ:คดญั อกดดอากหดลาห, ลคาุณสคมุณบสตั มิทบาัตงกทิ ายงกภายพภ-เาคพมีเคมี

Abstract
Da-la (Ginger flower, Red ginger lily, Torch ginger, Torch lily) has the scientific name as EtliEntgleinragera
elaetiloarti(oJrack) R.M. Smith., belonging to the family “Zingiberaceae”. According to Thai traditional medicine
wisdom, it is reported that Da-la has medicinal properties carminative and cure indigestion due to its spicy
taste. It is also used to cure hives, skin diseases, and antioxidants. However, the standard methods for
quality control guidelines of this plant were not established in Thai Herbal Pharmacopoeia. Therefore, this
study aimed to investigate the Physico-chemical properties of the Torch ginger’s flowers. Twelve samples
of the Torch ginger’s flowers obtained from natural sources in Thailand during the period between January
2020 and August 2020, compared to the one sample of the authentic received from the Herbarium
Laboratory, were investigated on chemical identifications. The color tests of the Torch ginger’s dried flowers
were positive to Shinoda’s test, Ferric chloride test, and Ninhydrin test. The results of Physico-chemical
studies, including the contents of moisture, total ash, acid-insoluble ash, water-soluble extractive,
95% ethanol-soluble extractive, were (mean ± 2SD) 9.05±5.58, 9.34±1.06, 0.20±0.12, 19.81±8.45 and
13.77±8.12% w/w, respectively. Thus, it will be helpful to set up the standardization in Thai Herbal
Pharmacopoeia which will be useful for consumer protection and commercial support.

Keywords: EtlinEgtelinrageerlaateiolart(iJoarck) R.M. Smith., physico-chemical properties
Corresponding author: [email protected]

148

P2-อ3ง6ค์ปอรงะคก์ปอรบะทกาองบเคทมาีแงเลคะมปีแรลมิ ะาปณรมิ าณ beta-eudesmในoโlกฐในเขโกมฐาเทขี่จมำาหทนี่จ่าำยหใน่าปยรใะนเทปศระไทเทยศไทย
Chemical constituents and beta-eudesmol contents in Kot Khamao distributing in Thailand

สนุ ันทสานุ นัศทรโีาสภศรณโี ส*ภสณมจติ สรม์ เจนติ ยี รม์ เสนกยี ลุ มสธษิกุลณินธิษสณุภินาไสชภุยกาไจิ ชยบกุศิจราบอศุ นุ ราทอนุ าจุ ทรี ศนรจุ สีรนี ศารมสี แนลามะคแณละคณะ

SununStuanuSrnistoapSorinso*,pSoonm,cShoitmNciuhmit sNaiukuml,saTkisualn, iTnisSaunpinacShuapiyaackhiat,iyBauksits,aBrausUsanraartU, Nnaurcth, jNaurecehjSaereeesaSneaemsa,neatmal,.et al.
สถาบนัสวถิจายับสนั มวนุิจยัไพสรมุนกไรพมรวทิ กยรามศวาิทสยตารศก์ าาสรตแรพ์กทารยแ์ พทย์

MediciMnaeldPiclainnatlRPelasenatrRcehsIenasrtcithutInes,tDiteuptea,rtDmeepnatrtomfeMnetdoicf aMleSdciceanlcSecsiences

บทคัดบยทอ่ คัดย่อ
โกฐเขโกมฐาเข(CมaาngCzahnug)zใhนuตำใรนาตยำารจาีนยมาีกจาีนรมนีกำามรานใชำม้เพาืใ่อชร้เักพษื่อารไักขษ้หาวไัดขใ้หหวญัด่ ใแหลญะ่โแรลคะรโูมราคตรอูมยาดต์ อในยตดำ์ ใรนาตยำารไทายามไีกทายรมีการ
นำมานใชำ้เมพาอื่ใชแ้เกพ้ไ่อืขแ้ แกกไ้ ขห้ ้ อแบกห้หดื อบแหกืด้โรคแเกขโ้ ้ารขคอ้เขเ้าปข็นอ้ ตเ้นป็นกตารน้ วกิเคาราวะิเคหรอ์ างะคห์ปอ์ รงะคกป์ อรบะทกาองบเคทมาแีงเลคะมปีแรลมิ ะาปณรสิมารณสสำคารัญสใำนคสัญมใุนนไสพมรุนเปไพ็นรเป็น
วิธีกาวริธคีกวาบรคคุมวคบุณคุมภคาุพณสภมาุนพไสพมรุนทไี่ไพดร้รทับี่ไกดา้รรับยกอามรรยับอใมนรรับะใดนับรสะาดกับลสาแกลละสแาลมะาสราถมบา่งรชถี้คบว่งาชมี้คนว่าาเมชนื่อ่าถเือชขื่ออถงือกขาอรงใชก้สารมใุนชไ้สพมรุนไดไพ้ รได้
การศกึกาษราศนึกี้จษึงามนีวี้จัตึงถมุปีวรัตะถสุปงรคะ์เพสงือ่ คว์เิ พคือ่ราวะิเคหรอ์ างะคห์ป์อรงะคก์ปอรบะทกาองบเคทมาีแงเลคะมปีแรลิมะาปณริมbาeณtab-eeutdaeesumdoelsmซึ่งoเปl ซ็นึ่งสเาปร็นสสำาครัญสใำนคโัญกฐในเขโมกาฐเขมา

โดยใชโด้ Gยใaชs้ GCahsroCmhraotmogaratopghrya-pMhays-sMSapssecStproecmtreotmryeวtิเrคyราวะิเคหร์เาหะงห้าโ์เกหฐงเ้าขโกมฐาเข2ม0าต2ัว0อยต่าัวงอทยี่ไาดง้จทาี่ไกดร้จาานกขรา้ายนยขาาแยผยนาแผน

โบราโณบแรลาณะผแู้เลชะี่ยผวู้เชชาี่ยญวดช้าญนสดม้าุนไสพมรุนไผพลรกาผรลศกึกาษรศาพึกบษอาพงคบ์ปอรงะคก์ปอรบะทกาองบเทคมางีทเคี่สมำคีทัญี่สำไคดัญ้แกไ่ดb้แeกta่ b-seetlainseenlein,ehninee, shoinl,esol,
betab-eeutdaeesumdoels,mแลoะl, แalลpะha-lpbhisabboislaobl oปlรoมิ lาปณรรมิ ้อายณลระอ้ โยดลยะนโำ้ ดหยนนักำ้ ขหอนงักbขeอtงab-eeutdaeesumdoelsmขอoงlตขัวองยต่าัวงอทยีส่ า่ งมทา่ีสราถมวาเิ ครรถาวะเิ คหร์ าะห์
ได้เทา่ไดกบั้เท่า0ก.6ับ2±00.6.3260(ค.3่า6เฉลค่ยีา±เฉสลว่ ยี่ นเบส่วียนงเบน่ยี มงเาบตนรมฐาตนร)ฐโาดนย)คโวดายมคเปวา็นมเสเป้น็นตเรสง้นขตอรงงกขรอาฟงกมราาตฟรมฐาตนรมฐีคาา่ นสมมั ีคปา่ รสะมั สปทิ รธะ์ิแสสิทดธงิ์แกสาดรงการ
ตัดสินตใัดจส(นิRใ2จ) เทRา่2กับเท0่าก.9บั 9100.9อ9ย1่า0งอไรยก่า็ตงไารมกพต็ บาวม่าพโกบฐวเา่ ขโมกาฐเ1ขมตาัวอ1ยตา่ วังอมยีส่าดังสม่วีสนัดขสอว่ งนhขiอnงeshoinleแsลoะl bแeลtะab-eeutdaeesumdoelsmแตoกlตแา่ ตงกต่าง
จากตจวั าอกยต่าัวงอย่ืน่ากงอาื่นรศกึ าษราศนกึ ้ีสษาามนา้สีราถมนาำรไถปนใชำ้เไปน็ใชแเ้นปว็นทแานงวในทกางาใรนคกวาบรคคมุ วคบณุ คภมุ คาพณุ ทภาางพเคทมาีแงเลคะมเปีแล็นะอเงปค็น์คอวงาคม์ครวู้เพาม่ือรกู้เาพร่ือศกึ าษราศกึกาษราการ
จำแนจกำชแนนิดกขชอนงดิ โกขฐอเงขโมกาฐทเขพ่ี มบาใทนี่พปบรใะนเทปศระไทเทยศไดไท้ ยได้

คำสำคัญำส:ำเบคญัต้ายเูเบดตส้ามยอูเลดสโมกอฐลเขมโกาฐอเขงมคา์ปรอะงกคอป์ บรทะกางอเบคทมาี แงเกค๊สมโีคแรกมส๊ าโคตรกมราโฟตีกแรมาสฟสี เแปมกสโสตเสปโกโปตี สโกปี

Abstract
Kot KKhoatmKahoam(CaaongCzahnug,zChhuin, eCsheinneasme en)amhaes) bheaesnbeuesenduisnedChinineCsheinpehsearpmhaacrompaeciaoptoeiatretoattrinefaltueinnflzuaenza
and arhnedurmheatuomidataortidhraitritsh. riItnis.ThInaiTthraadiitiroandaitliomnaeldmiciendei,citneh,aist bheaesnbeuesendutsoedtretoattrfelua,t aflsuth, masat,hmanad, anrtdhraitritsh. ritis.
DeteDrmetineramtioinnatoiofnchoefmchiceaml cicoanl sctiotunestnituseanntds ancdtivaectinivgereidnigernetdsieintsmiendmiciendailcipnlaalntpslawntesrewienrteerinnatteiornnaatliloynally
recogrencizoegdnifzoerdqfuoarliqtyuacloitnytcrolnatrnodl arenldiabreleliaubtlielituietsiliotifehseorfbhs.eTrbhse. Tohbejecotbivjecotifvethoisf stthuisdyst,utdhye,dtheetedrmetineramtioinnation
of choefmchiceaml cicoanlsctiotunestnituseanntds athned atchteivaecitnivgereidnigernetdiceonnttceonnt,tebnett,ab- eutadeesumdoelsmbyolGbasy CGharsoCmhartoomgraatpohgrya-pMhays-sMass
SpecStproemcterotrmy.eTtrwy.enTtwyesnatmypslaemspwlersewaecrqeuairceqdufireodmfrtoramditiroandaitliodnrualgdsrtuogresstoarneds hanedrbhalesrbpaelcsiapleisctisa.lTishtse. rTehseulrtesult
showsehdowtheed mthaejomr acjhoermchiceaml cicoanlsctiotunestnituseintKsoint KhoatmKhaoamaasobeatsab- seetlainseenlein,ehnien,eshoinl,ebsoelt,ab- eutadeesumdoels,maonld, and
alpha-lpbhisaabboisloabl.oTlohle. Twheeighwtebigyhtwbeyighwtepigehrtcepnetracegentcaognetceonnt toefnbt eotfab- eutadeesumdoelsminotlhien dtheetedrmetineremdinsaemdpslaemsples
was w0 .a6s20±. 602. 3±60 .(3a6ve(ragvee±rasgteandstaarndddaerdviadteiovnia)t.ioTnhe. Tlinhealriintyeaoriftythoef ctahleibcratliobnratciuornvecuhraves ahacsoeaffcicoiefnfitcioefnt of
detedrmetineramtioinnat(iRo2n) eRq2uaelqtuoa0l .t9o901.09. 9H1o0.wHevoewr,eovenre, osanme pslaemdpilfeferdeifdfefrreodmfrotmheorsthdeures dtouethteo dthifeferdeifnfecereonfce of
ratiorbateiotwbeeetnwheienneshoinleasnodl banedtab-eeutdaeesumdoels.mThoul.sT, hthuis,stthuisdystcuoduyldcobueldapbpeliaepdpfloierdafochr eamchiceaml qicuaalliqtyuacloitnytcroolntrol
guidegluinideeolinf eKootfKKhoatmKahoamanaod anlsdo athlseoktnhoewklneodwgeleodfgeKootf KKhoatmKahoamtyapoetcylpaesscifliacsastifoicnatinionThinailTahnadil.and.

Keyword: beta:-ebuedtae-semudoel,smKootl,KKhoamt Kahoa,mchaeom, cichaelmcoicnasltcitounesnttit,ugeanstc, hgraosmchatromgraptohgyrampahsysmspaescstsropseccotrpoyscopy
Corresponding author: [email protected]@cd.mmasilc..gmo.atihl.go.th

149

P2-37การกปาระปเรมะนิ เมคินวาคมวคามงตควังขตอวั ขงตอำงรตับำเรจับลเสจาลรสสากรัดสรกาัดกรทากอทงพอันงพชนัง่ ใชนง่ั บในรรบจรุภรจณั ภุ ฑณั ์ ฑ์
Stability evaluatioatnioonf oRfhRinhaincancatunstunsansuatsuusturosorot oetxterxatcrtascgtselgeplrepprearpaatrioatnioin ivnarvioaruiosucsontainers
ฉัตรฉภัตรรณภร์ ใณจม์ ใาจ1ม*าปฐมปาฐพมราพปรึกปษราึกกษรา1กภราณภาพุ ณันพุธ์ันปธัญ์ ปญญั าใญจา1ใพจลิ าพศลิ ลาักศษลณักษ์ อณัค์ รอชคั ลราชนลนาทนน2์ ทพ์รศพรรี ศปรรีะปเรสะรเฐิ สวราฐิ รวี2าแรลี ะแคลณะคะณะ

Chattraporn Jaima1*, Patamaporn Pruksakorn1, Parnuphan Panyajai, Pilaslak Akrachalanont2, Pornsri Prasertwaree2 et al.
1สถาสบถนั าชบวี ันวชทิ ีวยวาทิ ศยาาสศตารสท์ ตารง์ทกางรกแาพรทแยพ์,ท2ยส์ถาสบถันาวบจิ นั ยั วสจิ มยั ุนสไมพนุ รไพกรมกวรทิ มยวาทิ ศยาาสศตารสก์ ตารก์แาพรทแยพ์ ทย์

1Medical Life Sciences Institute, 2Medicinal Plant Research Institute, Department of Medical Sciences

บทบคทัดยคอ่ดั ยอ่
ทอทงพอันงพชัน่ง ชมั่งีสมรรีสพรครพุณคโุดณดโเดดด่นเดใน่นกในารกราักรษรักาโษราคโผริควหผนิวหังนเชัง่นเชก่นลากกลาเกลเ้ือกนลื้อผนื่นผคื่นั คดัน้วยดฤ้วทยฤธิ์ทาธง์ิทเาภงสเภัชวสิทัชยวิทาดยังากดลัง่ากวล่าว
คณคะณผู้วะิจผัยู้วจิ ึงัยไจดึง้พไดัฒ้พนัฒาตนำารตับำเรจับลเรจาลกรทากอทงพอันงพชั่นงสชำ่ังหสรำับหนรับำไนปำศไปึกษศึกาตษ่อาใตน่อรใะนดรับะดคับลินคลิกินกิการกศาึกรษศึกานษี้จาึนงม้ีจีวึงัตมถีวุปัตถระุปสรงะคส์เงพค่ือ์เพป่ือระปเรมะินเมิน
ควาคมวคางมตควั งขตอัวงขตอำงรตบั ำเรจบั ลเสจาลรสสากรดัสรกาดั กรทาอกงทพอนังพชั่งนชแัง่ละแคลัดะเคลัดอื เกลบือรกรบจรภุ รัณจภุ ฑณั ์ทฑ่ีเห์ทมเี่ าหะมสามะสำมหสรำับหตรำับรตับำดรังบกดลัง่ากวลา่โดวยโศดกึยษศาึกใษนาบในรรบจรุภรัณจุภฑัณ์ ฑ์
5 ชนิดชนไิด้แไกด่้แขกว่ดขปวดั๊มป(P๊ัมET) หลอหดลบอดีบบพีบลพาสลตาิกสต(PิกE) ขวดขพวดลพาสลตาิกสสตีชิกาสีช(PาET) ขวดขแวกด้วแสกีช้วาสีชแาละแขลวะดขพวดลพาสลตาิกสทติรกงทกรรงะกบรอะกบอ(PกET)
ใน ใ3นสภาสวภะาวคะือค1ือ) fre) eze-thaw cycle 2) ac)celerated condition เก็บเกท็บี่ 4ท0่ี °C เป็นเปเว็นลเาวล1า, 2,และแล3ะเดือเนดือแนละแล3ะ) no) rmal
condition เก็บเกท็บ่ี 2ท5่ี °C เป็นเปเว็นลเาวล3า, 6,และแล1ะ2 เดือเนดือโนดยโใดชย้ไใรชน้ไารแนคานแทคนิ ทซินี ซซึ่งีเซป่ึง็นเปสา็นรสอาอรกอฤอทกธฤิ์สทำธคิ์สัญำคในัญรใานกรทาอกงทพอันงพช่ังนเชปั่ง็นเปสา็นรสาร
มามตารตฐารนฐาวนิเควริเคาะรหาะ์ ปหร์ ปิมราิมณาสณาสรสารำสคัำญคโัญดยโดวิยธีวrิธeี versed phase HPLC เตรเีตยรมียตมัวตอัวยอ่ายงท่าี่งคทวี่คามวาเขม้มเขข้ม้นข้5น0 µg/mL
วัดวUัดV absorbance ด้วดย้วPยDA detector ท่ีคทวี่คามวายมายวคาวลค่ืนล่ื2น54 nm ผลผกลากรศาึรกศษึกาษคาวคามวาคมงตคังวตในัวใfนreeze-thaw cycle
ไม่พไมบ่พบบรรบจรุภรัจณุภฑัณ์ทฑี่ม์ทีปี่มริมีปารณิมาสณารสสาำรคสัญำคในัญตในำรตับำตรับ่ำกตว่ำ่ากเวก่าณเกฑณ์ทฑี่ก์ทำหี่กนำหดนตาดมตาUมSP ส่วนสใ่วนนใaนccelerated และแลnะormal condition
พบพบบรรบจรุภรจัณุภฑัณ์ 1ฑช์ นิดชนไิด้แไกด่ห้แกล่หอดลบอดีบบพีบลพาสลตาิกสตมิกีปมริมีปารณิมาสณารสสาำรคสัญำคตัญ่ำกตว่ำ่ากเวก่าณเกฑณ์ทฑี่ก์ทำหี่กนำหดนซดึ่งคซาึ่งดควา่าดววัส่าดวุพัสดลุพาสลตาิกสตPิกE อาจอเากจิดเกิด
การกดาดู รซดบัูดสซาับรสสาำรคสัญำคในัญตใำนรตบั ำรทบั ำใทหำค้ ใหวาค้ มวคางมตควั งขตอวั งขตอำงรตับำใรนับหในลอหดลบอดบี บพีบลาพสลตากิสตำ่ิกกตว่ำ่ากบวร่ารบจรุภรัณจภุ ฑัณ์ชฑนดิ์ชอน่ืนิดอ่ืน

คำสคำำคสญั ำค: ญัทองทพอันงชพง่ั นั , ชไรง่ั นไารแนคานแทคินทซินี, กซาี รกวาิเครรวาิเคะรหา์ปะรหมิ ป์ ารณมิ สาาณรสาำรคสัญำ,คกญั ารกปารระปเมระินเคมวินาคมวคางมตควั งตวั

Abstract
RhiRnhaicnanctahnutshunsasnuatsuustu(Ls.) Kurz has been used to treat skin disorders such as ringworm, tinea
versicolor, and pruritus. According to its pharmacological activity, R. Rn.asnuatsuustuesxtract gel preparation has
been developed for a future clinical study. This study aims to evaluate the stability of the developed gel
preparation in various containers and select the appropriate containers for the preparation. Five container
types including pumping bottles (PET), collapsible tubes (PE), amber plastic bottles (PET), amber glass
bottles, and plastic cylinder bottles (PET) were evaluated at three conditions: 1) freeze-thaw cycles,
2) accelerated condition kept at 40 °C for 1, 2, 3 months, 3) normal condition kept at 25 °C for 3, 6, 12
months, using rhinacanthin C which is the major active compound in R. Rn.asnuatsuusturosot extract, as a
standard substance. The active compound determination was performed using the reversed-phase
HPLC method. Each sample was prepared at 50 µg/mL. The detection was carried out using a PDA
detector measuring UV absorbance value at 254 nm. No container failed to meet the USP requirement of
active compound level in the study of the freeze-thaw cycles. However, only collapsible tubes had
measured active compound level below the required level at accelerated and normal storage conditions,
possibly because the active compound was absorbed by PE plastic. Hence, of all five containers,
the stability of the preparation in collapsible tubes is the lowest.
Keywords: RhinRahcinaanctaunstnuassnuatusus,turhsinacanthin C, determination of major active compound, stability evaluation

Corresponding author: [email protected]

150

QPu2a-lคi3tุณค8yuุณภaolภาคfiพtาุณyAพยภnoยาาdแาfพแrคAoยคปngาปซrdแซaลู rคpูลฟoปฟhgา้ ซri้าทsaลูทะpฟcะลahลา้ piทายssยะโucจโลaจlราepรใยนใsdโนuชจuชlร่วerว่ใงinนงกdกgชาuาร่วtrรรงhiรnะกeะบgาบาCรtาดรhoดะขerขบoออาCnงงดโoaโรขvรrคoอคirตnงตuดิโaดิsรเvเชค2ชiอื้rต0ื้อuไดิ1ไวsวเ9ชร2รัส้ือeัส0โpไโ1ควคi9โdรโรรสัeนนโmpาคาiโdicรeนsmาitiu2ca0st1it9ounation

Wศวaศูนวชั tนูยชัcรยว์hระิทว์aะศวทิยrูนaัชวยายวารศาWว์าศระาทิรaสาินยสrนิตทiวาnตรทาศร*ร์ก,รรา์*์กาP์สินภารaภตรแทั tแรพทัtรพ์กaทร์พาrทยaพภรยลท์pแลทัท์ o่ีพอ8ี่รlอท8ดุพอUุดยอมุดลdท์มดุ ลรoี่ลรอธ8าmธาาดุภาอนภlนมaดุี ีrลรpธาาภนี

Regional medical sciences center 8 Udonthani

ใชใ้สชม้สุนใมชไนุ ้สพไมพรชนุ รฟนชไฟา้พดินทา้รนิดทะชน้ีใฟละน้ีใ้าลิดนรทยาูปนรโะยปูแี้ใจลโนบแรจารถบรบยูปกูถบแโแกูจนแคบรนำคปถมบำปซกูมาแซลู นใาคลูชบใำปชบ้ใรมนซ้ใรรานกลูจรใกาจชผุบราผุใ้งรรบนฟงรบฟกรจ้ารรา้าุผทรเรทงทะเบฟทะลารล้าาอรทาอยาเยาโทกะจโกลาจราราอรแรบขยาแบขลอโกทลอจะทงาคะงรแโครัดแรโแคบขัดรคคยลปอคทยตป่อะงซตอ่คดิซแโลูดิดัรเลูคบชเคยบชป้ือรตอ่ือ้รซรไิดรไวลูจวเจรสุบชรุสัสา้ือสัราโรไโครวสคจสโรกโุสรกรสั ัดนาดันโรฟาคฟาส้าโ2้ากรทท0ดันะ1ะฟาล9ล้าาท(ยยCโะโOจจลรVรายIตDตโำ-จำ1รรรา9าม)มตาซาำซตตรึ่งึง่ ราโรโดฐมดฐยายาซนทนตท่ึงยรยั่วโ่ัวดฐาไาไปสปยาสนพทมพมยุนวั่บุนบาไไกไกปสพพาาพมรรรรุนบไกพารร
ไทไยทยพไทพ.ศย..ศพ2. 52.ศ65.3623ร5ะร6บะ3บุวร่าุวะฟ่าบฟ้าุวท้า่าทะฟะล้าลาทยาะยโจลโจรารตยต้อโจ้องรมงมตีปี้อปรงริมมิมาีปาณณรสิมสาาารณรแแสออานนรโแโดดอรรกนกรโรดาาโรโฟกฟไรไลาลดโดฟ์ไ์ไมไมล่น่นด้อ้อ์ไยมยกก่นวว้อ่า่าย1ก%ว่าโโดดยยนนโ้ำ้ำดหหยนนนักัก้ำหกกนาารัรกศศกึึกาษษราาศนนึกี้จี้จษึงึงามมนีี ี้จึงมี
วัตวถัตปุถวรุปัตะรถสะุปงสครง์เะคพสเ์ พ่อื งตคอื่ รต์เพวรจ่อืวสจตอสรวอบจบปสปรอมิรบิมาปณาณรสิมสาาราณสรสำสคำาคัญรัญสขำขอคองัญยงยาขาแอแคงคยปปาซแซลู คลู ฟปฟา้ ซ้าททูละะฟลลา้ าทยยโะโจลจรารเยพเพโ่ือจ่ือเรเปปเพ็น็นื่แอแนเนปวว็นททแาานงงใวใหหท้ผ้ผาู้บงบู้ ใรรหโิ ิโภผ้ภคู้บคครคิโำำภนนคววคณณำปปนรรวิมิมณาาปณณรแแิมคคาปปณซซแูลูลคปซูล
ฟ้ฟาท้าะทฟละ้าาลทยาะโยจลโรจาทยรที่คโจ่ีวครรวทไรด่ีคได้รวับ้รรับไใดนใ้นรแับแตใต่ลน่ละแะวตวัน่ลันโะดโวดยันยสสโุ่มดุ่มตยตัวสัวอุ่มอยตย่า่ัาวงงอจจายาก่ากรงรจ้า้านานกขขราา้ายยนยยขาาแาแยลลยะะาหหแนนล่ว่ะวยยหผผนลล่วิติตยยยผาาลสสิตมมยุนุนาไไสพพมรรุนใในนไพโโรรรงงใพพนยยโราางบบพาายลลารรบัฐัฐาจจลำำรนนัฐววจนนำนวน
29 ตัวตอัวยอต่ายัวง่าองรยะร่าหะงหวร่าวะง่าธหงันธวัน่วางาวธคาันคมวม2า25ค56ม6323-ม5มก6ก3รรามาคคกมมร2า25ค56ม6442ซ5ซึ่ง6ึ่งเ4ปเป็นซ็นึช่งชเ่วป่วงง็นกกชาาร่วรรงระกะบาบราารดดะรรบะะลาลดออรกกะใใหลหอมมก่ข่ขใออหงงมโโร่ขรคอคตงติดโิดรเเคชชืต้อื้อิดไไววเรชรัสืั้สอโโไคควโรโรรัสนนโาคาโ22ร00น11า992019
ในใปนรปะใรนเะทปเศทรไศะทเไททยศยแไลทแะลยตะแรตลวรจะววจติเวรคเิวครจารวะาเิ ะหคห์ปรป์าระิมรหมิา์ปณาณรสมิ สาาารณรแแอสอนานรโดแโดรอรกนกรโราดาโรฟโกฟไรลไาลดโดฟด์ ์ดว้ไ้วลยยดววธิ์ดธิ ี้วีUยHวธิPี LC ผผลลกกาาผรรศลศึกกึ ษาษราาศพพกึ บบษตตาัววัพออบยยต่า่างัวงแอแคคยป่าปงซซแูลูลคฟฟป้า้าซททูละะฟลล้าาทยยะลาย
โจโรจมรีปมโจรีปริมรมาิมีปณารณสมิ าสาราณแรอแสนอารนโดแโรดอรนกโกรดารรโาฟโกฟไรลไาลดโดฟ์น์น้อไล้อยดยกน์กวอ้ว่า่าย1ก1%วา่, ,111-44%, 1แแ4ลละะมมแาาลกกะกกมวว่า่าก4ก4%วา่ โโด4ดยยนน้ำโ้ำดหหยนนนักัก้ำจหจำนำนนักววนจนำ2น2ว(6น6..882%6),,.82255 (,882665..22%86) .2แแลละะ และ
2 2(6.82%) ตวัตอวั ยอตา่ยงวั่าองตยาต่ามางมลตำลดาำมดบั ลบั นำนดออบักกจนจาอกากกนนจ้ยี ้ยีาังกพงั พนบบี้ยผงัผลพลิตบติภภผณั ลัณฑิตฑ์ยภ์ยาัณาแแฑคค์ยปปาซซแูลลูคฟฟป้าา้ซททลู ะะฟลล้าาทยยโะโจลจรารทยท่ีไโไ่ีมจมแ่รแ่ ทจจง้ีไ่้งปมป่แรรมิจมิ าง้ าปณณรสสิมาาารรณแแอสอนานรโโดแดรอรกกนรรโาดาโโรฟฟกไไรลลาดดโฟ์ไ์ไววไ้ใ้ใลนนด์ไว้ใน
ฉลฉาลกาฉจกลำจนาำกวนจนวำน1น9วนตัวตอัวยอต่ายงัว่าอง(6ย56่า.5ง5.5%65) .ซ5ซึ่งผึ่งผู้ผู้ผซลลึ่งิตผิตคู้ผควลวรริแตแจคจ้งว้งปรปแรริมจิม้งาาปณณรสิมสาาารณรสสำสำคาคัญรัญสแำแอคอนัญนโโดแดรอรกนกรโราดาโรโฟฟกไรไลลาดโดฟ์ไ์ไววไ้ใล้ในนดฉฉ์ไลวลา้ใานกกฉเเพพลือ่าือ่ ใกใหหเพ้ผ้ผื่อู้บู้บใรรหิโิโภ้ผภคูบ้คไรไดดิโภร้ร้ ับับคยยไดาา้รับยา
ฟ้าฟท้าะทฟละา้ลทยาโะยจลโรจาใรยนใโขนจนขรนใานดาขทดนทม่ี าม่ีปดีปรทะรม่ีสะีปสทิ ทิรธะผิธสิผลทิลในใธนกผิ กาลราใรนรักกกัษาษราารแแักลลษะะไามไแมก่ลก่ ่อะอ่ ใไหใมห้เก่ ก้เ่อกดิ ใดิ ผหผล้เลกไไมดิ มพ่ผพ่ ลึงึงปไปมรรพ่ะะสงึ สปงงครค์จะ์จาสากงกคกกจ์าารารไกไดดกร้ ้ราบั บัรยไยดาาสร้ สบัมมยุนนุ าไไพสมรดนุ ังไกพลรดา่ วงั เกกลนิ า่ ขวนเกาินดขนาด

คำคสำำสคำคัญคำญัส: ำแคอแญั นอโนดโแรดอกรนรกาโรดโาฟรโกไฟลรไดาลโ์,ดฟฟ์,ไฟา้ลท้าดทะ์,ละฟาลา้ ยาทโยจะโรลจ,ารย, ูเยโอจูเอชร,ชพยพแี ูเแีอออลชลซพซี แี ี อลซี

Abstract
Andrographis is used for relieving the symptoms of Coronavirus disease 2019 (COVID-19). The use
of this medicinal plant is always in capsules containing powdered Andrographis herb and its extract. According
to the Thai Herbal Pharmacopoeia 2020, the content of andrographolide in this plant should not be less than
1% w/w. This study aimed to determine andrographolide content in Andrographis capsules and to obtain an
intake calculation guideline for consumer recommended daily dose. Twentynine samples of Andrographis
capsules were collected from drugstores and manufacturing units of government hospitals during December
2020-January 2021 which was the period of COVID-19 new outbreak in Thailand. The determination of
andrographolide in samples was performed by UHPLC. The results showed that Andrographis capsules
contained less than 1%, 1-4%, and more than 4% of andrographolide in samples which were 2 (6.8%),
25 (86.2%), and 2 (6.8%) samples, respectively. It was also found that 19 samples (65.5%) were not labeled
the amount of andrographolide on their packaging. The labels of the active constituent should be claimed
by the manufacturer and consumers could get the information for appropriate doses of a therapeutic level
without adverse effects from overdose intake.

Keywords: Andrographis, andrographolide, UHPLC
Corresponding author: [email protected]

151

P2-3ก9ารศกึกาษรศากึสษาราเสคามรปี เคอ้ มงกีปันอ้ กงกำจันดักศำจตั ัดรูพศตัืชรตูพกืชคตา้ งกใคนา้ พงใรนกิ พทจ่ีรกิำหทนจ่ี ำ่าหยในนา่ จยังใหนวจัดงหอบุวดัลอราุบชลธรานชีธปาีน2ี 5ป6ี 32563
StudSytuodfypoefstpiceisdteicsidineschinilichofiliUobfoUnbraotncrhaattchhaanthi panroi vpirnocvei,n2ce02, 02020
อตชิ าอตชิ สาลี ตวาสนีลชิ ว*านชชิรนิ รชัตรนิ ์รศัตริ นธิ ์รศรริ มธิ รรม

Atichart Silawanich*, Charinrat Siritham
ศนู ย์วศิทูนยยา์วศิทายสาตศราก์ สาตรแรก์พาทรยแ์ทพ่ี ท1ย0ท์ อ่ี บุ10ลรอาบุชลธารนาชี กธรามนวี กิทรยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ดั ย่อ
พรกิ เพปรน็ กิ ผเปลน็ติ ผลทิตผางลกทาารงเกาษรตเกรทษสี่ตำรคทัญส่ี ำทคาญังเทศารงษเฐศกรจิษขฐอกงจิ ปขรอะงเปทรศะไเททยศไแทตย่ในแกตร่ใะนบกวรนะบกาวรนผกลาิตรมผลปี ติัญมหีปาัญที่สหำาคทัญสี่ ำคัญือ คือ
โรคพโรืชคแพละืชแมลละแงมสล่งงผลสใ่งหผ้มลีกใหาร้มใีกชา้สราใรชเ้สคามรีปเค้อมงกีปัน้อกงกำจันัดกศำจัตัดรพูศัตืชรซพูึ่งอืชาซจึ่งสอ่งาผจลสเ่งสผียลตเส่อียสตขุ ่ภอสาพขุ ภแลาพะสแิ่งลแะวสดิ่งลแ้อวดมลห้อามกมหีกาการมใีกชา้งราในช้งาน
อย่างอไยม่า่เหงไมมา่เะหสมมาะตสามมปตรามะกปารศะกราะศทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรขุ ณเรสื่อขุ งเอราือ่ หงอาราทห่ีมารสี ทาร่ีมพสี ิษารตพกิษคต้างกคฉ้าบงับฉทบี่ 3ับ8ท7ี่ 3(พ87.ศ(.พ25.ศ6.02)5ม60ีก)ารมกีกำาหรนกดำหคนา่ ดคา่
ปริมปาณริมสาณรพสิษารตพกิษคต้างกสคูง้าสงุดสทูงสี่พุดบทไดี่พ้บ(MไดR้ L( ) เพื่อใเชพ้เื่อปใ็นชเ้ กปณ็นฑเก์อณ้าฑงอ์อิง้างโดอยิงทโดำกยาทรำศกึกาษรศาชึกนษิดาชแนลิดะปแลริมะปาณริมสาณรเสคามรีปเค้อมงกีปัน้อกงกำจันดักำจดั
ศตั รพูศืชตั ร3ูพกืชล่มุ กไลดมุ่แ้ กไ่ดก้แลกุ่ม่ อกอลรมุ่ ์กอาอโรนก์ คาลโนอรคนีลอกรลีนมุ่ อกอลรมุ่ ์กอาอโรน์กฟาอโนสฟเฟอตสเแฟลตะกแลมุ่ะไกพลรุ่มที ไพรอรยีทดร์อดย้วดย์ เดท้วคยนเทิคคGนaิคs chromatography
ในตัวในอยต่าัวงอพยร่าิกงพจารกิ แจหากลแ่งคหา้ลส่ง่งคแา้ ลสะ่งคแ้าลปะลคีก้าปขอลีงกจขังอหงวจัดงหอุบวัดลอราุบชลธราานชีธราวนมี ร3ว0มต3ัว0อยต่าัวงอยพ่าบงวพ่าใบนวจ่าำในวจนำน1ว3นต1ัว3อยต่าัวงอมยีส่าางรมเีสคามรี เคมี
ป้องกปัน้อกงกำจันัดกศำจัตัดรพูศัตืชรตพูกืคชต้างกค้าิดงเปค็นิดรเปอ้ ย็นลระอ้ ย4ล3ะป4ร3ะกปอรบะกดอ้วบยกดล้วุ่ยมกอลอุ่มร์กอาอโรน์กคาลโนอรคีนลอ(cรhีนlo( rothalonil, dieldrin) กลุ่มกอลอุ่มร์กอาอร์กา
โนฟอโนสฟเฟอตสเ(ฟchตlo( rpyrifos, profenofos, ethion, triazophos) กล่มุ ไกพลรุ่มที ไพรอรยที ดร์อ(cยyดp์ (ermethrin) โดยพโดบยวพา่ พบรวิกา่ พ2รตกิ ัวอยต่าวั งอยา่ ง
คือพครือิกพขีห้ริกนขแู ีห้ลนะพูแลริกะพจินริกดจาินมดีปารมิ ีปาณริมสาณร สcาyรpermethrin เกินคเก่าินMคR่าL (2 m(g/kg) ที่กำหทนี่กำดหแนลดะยแังลพะบยังวพ่าพบรวิก่าพ8รตกิ ัว8อยต่าัวงอมยี ่างมี
สารเสคามรีปเค้อมงีปกั้นองกกำันจัดกำศจัตัดรศูพัตืชรมูพาืกชมกวาก่าก1ว่ากล1ุ่มกดลัุง่มนดั้นังผนู้ผั้นลผิตู้ผคลวิตรมคีวิรธมีเพีวาิธะีเพปาละูกปทลี่ถูกูกทตี่ถ้อูกงตเห้อมงาเหะสมมาะผสู้มจัดผจู้จำัหดจนำ่าหยนค่วายรมคีวรมี
กระบกวรนะบกาวรนคกัดาตรคัดัดแตง่ดั ทแไ่ีตดง่ ้มทา่ีไตดร้มฐาาตนรฐGาMนP และผแบู้ละริโผภบู้ ครคโิ ภวรคลค้าวงรทลำา้ คงวทาำมคสวะาอมาสดะพอราิกดกพ่อรนิกก่อารนรกบั าปรรับะทปารนะทเพาน่ือลเพดปื่อลริมดาปณริมกาณร การ
ตกคา้ตงกขคอ้างงสขาอรงเสคามรีปเค้อมงกีปัน้อกงกำจนั ดั กศำตัจดัรพูศืชัตทรพู่ีจะชื ไทด่ีจร้ ะับไเดข้ร้าับสเูร่ขา่ า้ งสก่รู า่ายงกาย

คำสำคคำัญส:ำสคาญั รเคสมาีปรเ้อคงมกีปนั อ้ กงำกจนั ัดกศำัตจรัดพู ศืชัต,รสูพาืชรอสอารร์กอาอโนรคก์ ลาโอนรคีนล,อสรานี รอสอารรก์ อาอโนรฟก์ าอโสนเฟอตส, เสฟาตรไพสราทีรไรพอรยีทดร์,อพยรดิก์ พริก

Abstract
Chili is one of the most important agricultural products of Thailand. The key problems for planting
chili are plant diseases and insects. The farmers use pesticides to prevent insects. The inappropriate use of
pesticides affects the consumers’ health and also affects the environment. There is the notification of the
ministry of public health No. 387 (B.E. 2017) with the specifications of chemical maximum residue limits
(MRL). This study aims to identify and determine the concentration of pesticides inculding 3 chemical
groups: organochlorines, organophosphates, and pyrethroids by gas chromatography technique. The 30 chili
samples were collected from department stores and fresh markets in Ubonratchathani province. The result
showed that organochlorines (chlorothalonil, dieldrin), organophosphates (chlorpyrifos, profenofos, ethion,
triazophos) and pyrethroids (cypermethrin) were detected from 13 samples (43%). Samples that
cypermethrin exceeded MRL (2 m(g/kg) were found in 2 bird peppers and 8 chili samples with more than
one group of pesticide residues were detected. Therefore, farmers have to use the pesticides in a proper
way, distributors must have their good manufacturing practices, vegetables must be well-washed before
consumption to reduce the chemical residues.

Keywords: pesticide, organochlorine, organophosphate, pyrethroid, chili
Corresponding author: [email protected]

152

P2-4ก0ารพกาัฒรนพาฒั วนิธตีาวรวธิ จตี วรวิเคจรวาิเะคหรส์าะาหรเส์ คามรีกเคำมจดัีกำแจมัดลแงมตกลคงตา้ กงค5า้ 3งช5น3ดิ ชในขิดา้ในวขสา้ รวสาร
DevDeelovpemloepnmteonftmoef tmhoedthtooddteotedcette5c3ti5n3seicntsiecicdteicirdeesidreuseidsuinesricneriscaemspalme p

ชรินรชัตรินร์ ศัตรินธิ ์ รศรริ มธิ *รรพมชั รพาภชั รณาภ์ เรกณยี ์รเตกนิยี ริตตปิ นิ รติะวปิ ตั ริะอวตตั ิชิ อาตชิ สาลี ตวาสนลี ิชวาอนรชิ ณุ อี ศรณุริ ิปี ศี ิรปิ ี

Charinrat Siritham*, Patcharabhorn kiatnitiprawat, Atichart Silawanich, Arunee Siripee
ศนู ย์วศทิ ูนยยา์วศทิ ายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแ์ทพ่ีท1ย0์ทอี่ ุบ10ลรอาุบชลธราานชี,ธการนมี วกิทรยมาวศทิ ายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ัดย่อ
สารเสคามรีกเคำมจีักดำแจมัดลแงมตลกคงต้ากงมคีร้าะงมดีัรบะคดวับามคเวขา้มขเข้น้มตข่ำ้นขั้ตน่ำตขอ้ันนตกอานรสกการัดสมกีคัดวมามีควสาำมคสัญำเคพัญ่ือกเพำื่อจักดำตจัวัดรบตัวกรวบนกวิเนครวาิเะคหรา์ ะห์
สารเสคามรีกเคำมจีักดำแจมัดลแงมดล้วยงดเค้วรยื่อเคงแร่ือก็งสแโคก็รสมโคารโทมกาโรทาฟกรตาัวฟตตรัวตจวรัดวจชวนัดิดชเอนฟิดพเอีดฟี พ(GีดCี -FPD) และแชลนะิดชไนมิดโคไรมอโคีซรีดอี (ีซGีดCี -µECD)
ศูนยศว์ นูิทยว์าิทศายสาตศรา์กสาตรแ์กพารทแยพท์ ที่ 1ย0์ท่ีอุบลอรบุาชลธรานชีธจางึ นไีดจ้พึงฒัไดน้พาัฒแลนะาทแลดะสทอดบสคอวบามคใวชา้ไมดใข้ ชอไ้ ดงวข้ ธิ อวี งิเวคธิ รีวาิเะคหร์าสะาหรเ์สคามรีกเคำจมดัีกแำจมัดลแงตมกลคงตา้ งกคา้ ง
53 ชนิดชในติดัวในอตยั่วางอขย้า่ วงสขา้ รวสปารระปกอระบกดอ้วบยดก้วลยุ่มกอลอุ่มร์อกอาโรน์กคาลโนอครีลนอ(รOีนCs(), กลุ่มกอลอุ่มร์อกอาโรน์กฟาโอนสฟฟออสรฟัสอ(รOัสPs() และแกละุ่มกสลาุ่มรไสพารีไพรี
ทรอทยรดอ์ (ยSดP์s() จำนจวนำน2ว1น, 24 และแ8ละชนิดชตนาิดมตลาำมดัลบำโดดับยทโดำยกทารำสกการัดสดก้วัดยดd้วiยspersive solid phase extraction (d-SPE)
กอ่ นกว่อิเคนรวาเิ ะคหร์าผะลหพ์ ผบลวพ่าวบิธวีท่า่ีพวิธัฒีทน่ีพาฒั ขึ้นามขชี ึ้น่วมงคชี ว่ างมคเวปาน็มเสป้น็ ตเสร้นงกตลรุ่มงกOลุ่Cมs 10-100, กลุ่มกOลP่มุ s และแSลPะs 50 -200 นาโนนการโนัมกตร่อัมต่อ
มลิ ลมิลลิตลริล(ติr2ร>( 0.9900) ขีดจขำกีดัดจใำนกกัดาในรตกราวรจตวรัดวขจอวัดงกขลอุ่มงกOลCุ่มs เท่ากเทับ่า0ก.ับ03, กลุ่มกOลPมุ่ s และแSลPะs เท่ากเทับา่ 0ก.ับ05 มิลลมิกลิรมัลกิ รัมกรัม
ต่อกติโ่อลกิโรลัมกแรัลมะแขลีดะจขำีดกจัดำขกอัดงขกอารงกวัดารเชวิังดปเชริงมปารณิมทาั้งณ3ทั้งกลุ่มกเลทุ่ม่ากเทับ่าก0ั.บ10 มิลลมิกิลรลัมิกกรรัมัมกตร่อัมกติโ่อลกิโรลัมกมรัีมค่ามคีคว่าคมวแามม่นแม่น
(%recovery) อยู่รอะยหู่รวะ่าหง ว6่า0ง.1 ถึง 1ถ0ึง9.5 และแคลวะาคมวเทาี่ยมงเทแ่ียสงดแงสดด้วยงดค้ว่ายHคO่าRRAT เท่ากเทับ่า1ก.ับ10 - 1.80 ซึ่งอซย่ึูงในอเยกู่ใณนเฑก์ทณ่ี ฑ์ที่
ยอมยรอับมวริเับครวาิเะคหร์าขะ้าหวส์ขา้ รวจสำาหรจนำ่าหยนใน่าจยังใหนจวัดงหอวุบัดลอรุบาชลธรานชีธจาำนนี จวนำน4ว5นตัวอตยั่วางอยร่าะงหรวะ่างหเวด่าืองนเดกือุมนภกาุมพภันาธพ์ ถันึงธเ์มถษึงาเมยษนา2ย5น63
พบสพาบรเสคามรีกเคำมจัดีกแำจมัดลแงชมนลิงดชคนลิดอคร์ลไพอริฟ์ไพอรสิฟ, อพสิริมพิฟิรอิมสิฟ-เอมสทิลเมแทลิละแอละะซอีเฟะตซใีเนฟขต้าในวจขำ้านวจวนำน2วนตัวอตยั่าวงอยซ่า่ึงงมีคซ่ึางมนีค้อ่ายนก้อว่ยาปกรวิม่าปาณริมาณ
สารพสิษารตพกษิคต้างกสคงู ้าสงุดสงู สดุ

คำสำคคำญั ส:ำคกัญาร:ทกดาสรอทบดคสวอาบมคใชวา้ไดมข้ใชอ้ไงดวข้ธิ อี, งสวาธิรีกสำาจรดั กแำมจลัดงแ,มขล้างวสขา้ารว, สGาCร-FPD, GC-ECD

Abstract
Insecticide residues concentrations are usually very low in real samples. The sample preparation
step is important to clean up the sample matrix. The insecticides were analysed using
Gas chromatography coupled with a flame photometric detector (GC-FPD) and micro-electron capture
detector (GC-(µECD). The study was conducted at Regional Medical Science Center 10 Ubon Ratchathani
for validation of the analytical method for 53 insecticides in rice including organochlorine ( OC(s),
organophosphorus (OPs(), and synthetic pyrethroids (SPs) of 21, 24, and 8 types, respectively. Dispersive
solid phase extraction (d-SPE) was used in the extraction step. The developed method showed linear in
the range of 10 - 100 ng/mL for OCs and 50-200 ng/mL for OPs and SPs, respectively (R2> 0.9900). The
limit of detection for OCs was 0.03 mg/kg and 0.05 mg/kg for OPs and SPs and the limit of quantitation
was 0.10 mg/kg for all three groups of insecticides. The accuracy (%recovery) showed in the range from
60.1 and 109.5% with precision expressed as HORRAT ranging from 1.10 to 1.80, which are in the
acceptable range. The result obtained from 45 rice samples in Ubon Ratchatani province from February to
April 2020. Chlorpyrifos, pirimiphos-methyl and acephate of insecticides were found in two rice samples.
These were detected at levels lower than maximum residual limits.
Keywords: vali:dation method, insecticide, rice, GC-FPD, GC-µECD

Corresponding author: [email protected]

153

P2-4ป1ระสปทิระธสิภิทาพธิภขาอพงขวิธอีงEวLิธISี EALIใSนAกาในรตกราวรจตวรวเิ คจรวาเิ ะคหรส์าะาหรก์สำาจรัดกำวจชั ดัพวืชัชไพกลืชโไฟกลเซโตฟแเซลตะแพลาะรพาคาวรอาคตวตอกตคต้ากงใคน้าผงกัในแผลกัะแผละไมผ้ลไม้
PerfPoermrfoarnmceanocfeEoLIfSEALmISAetmhoedthsofodrsgfolyrpghlyopsahtoesatnedapnadrapqauraqt uhaetrbhiecirdbeicsidaensalaynsaislyinsisveingevteagbelteasbalensdafnruditfsruits

สริ ลิ กัสษิรลิณัก์ ษชณยั ร์ นิชทัยรนิ์*ทวริช์าดวาิชาจดงามวีจางสมนีวาสนา

Sirilak Chairin*, Wischada Jongmevasna
สำนักสคำุณนักภคาพณุ แภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลยั ออดาภหยั าอรากหรามรวกิทรยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแก์พาทรยแ์พทย์

Bureau of Quality and Safety of Food, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยค่อัดยอ่
ตามตมาตมิคมณตะิคกณระรมกกรรามรวกัตารถวุอัตันถตุอรันายตรใานยปใี นพป.ศี .พ2.ศ5.625ไ6ก2ลโไฟกลเซโตฟเปซ็นตเสปา็นรกสำาจรกัดำวจัชัดพวืชัชทพี่ถืชูกทจี่ถำูกจัดำกกาัดรใกชา้ รแใลชะ้ และ
พาราพคาวรอาตคถวอูกตกถำหูกกนำดหเปน็นดสเปา็รนเสคามรีทเคามงกีทาารงเกกาษรตเกรษทตี่หรา้ ทม่ีหใชา้ ้มกใาชร้ พกฒัารนพาัฒวธินที าดวธิสีทอดบสทอมี่ บีปทรี่มะสีปทิระธสิภทิาพธิภเหามพาเหะสมมาะจสงึ เมปจ็นงึ สเป่ิง็จนำสเ่ิงปจ็นำใเนป็นใน
การคกุ้มารคครุ้มองคผรู้บองรผิโภู้บคริโไภดค้ศึกไดษ้ศาึกแษละาแพลัฒะนพาัฒกนาราสกกาัดรสตกัวัดอตยั่าวงอผยัก่าแงผลักะผและไมผ้ลเพไมื่อ้ ตเพรื่วอจตวริเวคจรวาิเะคหร์ดาะ้วหย์ดA้วbยraxis Glyphosate และและ
AbnovaTM Paraquat ELISA Kit เนือ่ งเจนาอื่ กงสจามกาสราถมวาิเรคถรวาเิ ะคหรต์าะัวหอยต์ า่ัวงอไยด่า้คงรไั้งดลค้ ะรปั้งลระมปารณะม2าณ0 ต2ัว0อยต่าัวงอยใช่าง้เคใรชือ่ ้เงคมรือ่ พงมื้นือฐพาน้ื แฐาลนะและ
มีควมามีคจวำาเมพจาำะเพสงูาะไสกูงลโไฟกเลซโตฟแเซลตะแพลาะราพคาวรอาตคจวอะถตูกจะสถกูกัดสอกอัดกอจอากตจัวาอกยต่าัวงอดย้ว่ายงนด้วำทยนีม่ ้ำีสทภีม่าีวสะภเาปว็นะกเปร็นดกผรลดกผารลทกดารสทอดบสคอวบามคใวชา้ไมดใ้ ช้ได้
ของวขิธอีพงวบิธวีพ่าบสาวม่าสาราถมตารถวจตไรกวลจโไฟกเลซโตฟแเซลตะแพลาะรพาคาวรอาคตวมอีคต่ามขีคด่าจขำีกดัจดำขกอัดงกขาอรงตกราวรจตพรวบจพ(LบOD( ) เท่ากเทับ่า0ก.ับ0005.0m05g/kg และและ
ค่าขีดคจ่าขำกีดัดจขำกอัดงกขาอรงวกัดาเรชวิงัดปเชริมงปาณริมา(LณOQ( ) เท่ากเทับ่า0ก.ับ010.m01g/kg มีร้อมยลีร้อะยกลาระคกืนารกคลืนับกขลอับงไขกอลงโไฟกเลซโตฟแเซลตะแพลาะราพคาวรอาคตวทอี่รตะทดัี่รบะดับ
ความคเวขาม้ มขเขน้ ม้ 0ข.้น010m.01g/kg และแ0ล.0ะ20m.02g/kg อยูใ่ นอชย่วูในงรช้อ่วยงลร้อะย6ล6ะ.26-162.22.102โ2ด.0ยมโดี RยSมDี s ไมเ่ กไนิ มรเ่ กอ้ ินยลร้อะย3ล0ะม3ีช0่วงมกีชา่วรงวกเิ าครรวาเิ ะคหร์าะห์
อยู่ทอี่ 0ย.ู่ท01ี่ 0-.00.120m.12g/kg เมื่อนเมำื่อผนลวำิเผคลรวาเิ ะคหร์ใานะตหัว์ในอยต่าัวงอผยัก่าแงผลักะแผละไมผ้ดล้วไมยว้ดิธ้วียEวLธิ ISี A ของสขาอรงทส้ังาร2ทช้ังนิดชมนาิดเปมรายี เปบรเทยี ยีบบเทกยีับบกกาับร การ
ตรวจตยรืนวจยยันืนดย้วันยดวิธ้วียLวCิธ-ีMS/MS พบวพ่าใบหว้ผ่าลใหท้ผี่สลอทดี่สคอลด้อคงกลัน้องดกังนนดั้นังวนิธัี้เนตวริธียีเตมรตียัวมอตยั่วางอแยล่าะงแตลรวะจตวริเวคจรวาิเะคหร์าดะ้วหย์ดE้วLยISA ที่พัฒทนี่พาัฒนา
น้นั มนคี น้ัวมามีคจวำาเมพจาำะเแพลาะคแลวาะมคไววาสมาไมวาสราถมนาำรไถปนใำชไเ้ปปใ็นชว้เปธิ ที็นาวงิธเีทลาอื งกเลทือากงหทอ้างปหฏอ้ งิบปตั ฏกิ ิบารัตเกิ พาอื่ รตเพรวอ่ื จตเรฝว้าจรเะฝว้างั รสะาวรงั ทส้งัาสรอทงั้ ชสนอดิงชไดน้ิดได้

คำสำคคำญั ส:ำคELญั ISA, ไกลโฟไกเซลตโฟ, เพซาตราพคาวรอาตค,วสอาตรกสำาจรดั กวำัชจพดั ชื วชั พืช

Abstract
In 2019, Thailand National Hazardous Substance Committee defined glyphosate as a restricted
herbicide while paraquat as a banned pesticide. Therefore, it is imperative to develop analytical methods
meant for health concerns. The residues extraction from fruit and vegetable and determination by Abraxis
Glyphosate and AbnovaTM Paraquat ELISA Kits were studied. Forasmuch methods were highly specified and
required rule analytical instruments and could analyze a batch of 20 samples. Glyphosate and paraquat
residues extracted with acidic water from samples. As the result of method validation, the limit of detection
(LOD) and the limit of quantitation (LOQ) defined as 0.005 and 0.01 mg/kg, respectively. The Pearson
correlations of coefficient (r) of the calibration curves were >0.96. The %recoveries for glyphosate and
paraquat at concentrations of 0.01 and 0.02 mg/kg were ranging between 66.2-122.102%2.0w%ithwRitShDRsS≤D3s0≤%30an%dand
their working ranges of 0.01-0.12 mg/kg. Besides, ELISA results of glyphosate and paraquat were found to
be consistently agreed with the confirmation results obtained from LC-MS/MS. As the result of the specificity
and sensitivity of method performance, their validation data were met acceptable criteria and fitted-for-
purpose. Therefore, the developed ELISA methods can be used as alternative laboratory methods for
residues monitoring.

Keywords: ELISA, glyphosate, paraquat, herbicide
Corresponding author: [email protected]

154

P2-4ก2ารสกำารวสจำครวุณจภคาณุ พภแาลพะแคลวาะมควปาลมอปดลภอยั ดขภอยังขผลอไงมผร้ลถไมเขร้ น็ ถเขน็
TheTshuervseuyrvoefyqoufaqliutyalaitnydasnadfestayfefotyr foruritfrcuaitrtcart

จนั ทจรัน์เพทญ็ รเ์ พโตญ็ วยิ โาตนวนิยาทน์*นปทัท์ มปาทั แมดางชแาดตงิชเอาตกิสเอิทกธสิ์ เทิดธช์ิาเนดวุชตัานิ ยวุ ุพตั เิ รยศุพเรอศื้อตเอรงือ้ จติตรตงจ์ สิตมตพ์ สรมทพัญรชทีวญั ะชแีวละะคแลณะะคณะ

Janpen Towiyanon*, Pattama Daengchart, Ekasith Dechanuwat, Yuparaid Uetrongchit, Somporn Tanchewa, et al.
สำนักสคำณุ นกัภคาพณุ แภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลยั ออดาภหยั าอรากหรามรวกิทรยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Bureau of Quality and Safety of Food, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ัดยอ่
รถเขร็นถขเขา็นยผขลายไมผ้พลบไมไ้พด้ทบ่ัวไดไป้ทแ่ัวลไปะแสละดะสวกะดในวกาในรเกลาือรกเลซือ้ กเซพื้อื่อเปพ็นื่อกเปา็นรเกฝา้ารรเะฝว้าังระสวำังนสักำคนุณักภคาุณพภแาลพะแคลวาะมคปวาลมอปดลภอัยดภัย
อาหอาราจหึงาทรจำกึงทารำสกำารวสจำครุวณจภคาุณพภแาลพะแคลวาะมคปวาลมอปดลภอัยดขภอัยงผขลอไงมผ้รลถไมเข้ร็นถเใขน็นเขใตนกเขรตุงเกทรพุงฯเทแพลฯะแปลระิมปณรฑิมลณฑซ่ึงลปซระ่ึงปกอระบกดอ้วบยดผ้วลยไมผ้ ลไม้
6 ชน6ิดช1น1ิด11ต1ัว1อยต่าัวงอย(ผ่าลงไ(มผ้สลดไม6้ส6ดต6ัว6อยต่าัวงอยผ่าลงไมผ้ดลอไมง้ด4อ5ง 4ต5ัวอยตา่ัวงอ)ยต่ารง)วจตวรเิวคจรวาเิ ะคหร์ทาะาหงเ์ทคามงี เ(ควมัตีถ(ุกวตันถเสุกียันเสสายี รใสหา้ครวใหาม้คหวาวมานหวาน
แทนแนท้ำนตนาล้ำตสาีอลินสทีอรินียท์สังรเียค์สรังาเะคหร์าสะาหร์ กสันารกา)ันแราล)ะแทลาะงจทุลาชงจีวุลวิทชีวยวาิทพยรา้อพมรก้อันมนกี้ไัดน้เนก้ีไ็บดพ้เกร็บิกพเกรลิกือเก6ล8ือต6ัว8อตยั่วางอยต่ารงวจตหรวาจผหงชาูรผสงชูรส
จากผจลากผารลวกเิ าครรวาิเะคหร์าพะบหว์ พ่าผบลวไา่ มผส้ลดไมไมส้ ่เดปไ็นมไ่เปต็นาไปมมตามตรมฐาาตนรทฐานงทเคามงี เจคุลมชี จีววุลิทชยีววาทิ เคยามีแเคลมะีแจลุ ชะีจววุลทิชยีววาิทรย้อายลรอ้ะย1ล.5ะ,14.75.04แ7ล.0ะและ
31.83ต1.า8มลตำาดมบัลำเดนบั ่ืองเจนา่ือกงพจาบกสพาบรใสหา้ครวใหาม้คหวาวมานหแวทานนแนท้ำนตนาล้ำตยาีสลตย์ รีสาตจ์ รำานวจนำนจุลวนิ จทุลรนิยี ท์ แรลยี ะ์ แSลaะlmSaolnmeollnaeslplap. ร้อยลร้อะย3ล4ะ.83,4.8
77.37,73.30.33,01.36.716แ.ล7ะแ1ล.ะ5 1ต.า5มตลาำมดัลบำผดลับไมผ้ดลอไมงไ้ดมอ่เงปไ็นมไ่เป็นตาไปมตมามตมรฐาาตนรทฐานงทเคางมี เจคุลมชี จีวุลวิทชีวยวาิทเยคามีแเคลมะีแจลุ ะชจีวุลวิทชีวยวาิทร้อยายรล้อะยละ
33.33,32..32 แ2.ล2ะแ6ล2ะ.26ต2.า2มตลำาดมับลำเดนับื่องเจนา่ือกงพจาบกสพาบรใสหา้ครวใหาม้คหวาวมานหแวาทนนแนท้ำนตนาล้ำตสาีอลินสทีอรินียท์สังรเียค์สรังาเะคหร์ากะรหด์ กเบรนดโเซบอนิคโซยอีสิคตย์แีสลตะ์แราละรา
จำนจวำนนจวุลนินจทุลรินียท์ แรีลย์ะแEล.ะcoE.licรo้อliยรล้อะย9ล3ะ.39,39.3 .39,34.3.4,46.42.26,22.24.42,4แ.4ละแ1ล1ะ.111ต.า1มตลาำมดลับำดในับพใรนิกพเกรลิกือเกพลบือผพงบชผูรสงชูรส
ร้อยลรอ้ะย9ล5ะ.69ด5้.า6นดสขุ้านลสักุขษลณักะษขณอะงผขขู้อางยผขู้ อาปุ ยกอรปุณก์ แรณละ์ กแลาระจกดั าแรจยดักแผยลกไมผ้ลอไยมู่ใ้นอเยกู่ใณนเฑก์ดณี แฑต์ด่สี แภตา่สพภรถาพเขร็นถแเขลน็ะตแล้ผู ะลตไมผู้ ้ลอไยมใู่ ้นอเยกใู่ ณนเฑก์ ณฑ์
ปานปกาลนางกถลงึ าตง่ำถงึ ซตึ่ง่ำควซรึ่งมคีกวารรมปีกราับรปรับุงปหรนุง่วหยนงา่วนยทงา่ีเกนี่ยทวี่เขก้อ่ียงวคขว้อรงใคหว้ครวใหาม้ครวู้กาบัมรผู้กขบัายผถู้ขึงาปยรถะึงโปยรชะนโย์แชลนะ์แโทลษะโใทนษด้าในดก้านรใกชา้สราใรชเ้สคามรี เคมี
และดแล้านะดสุข้านลสกั ุขษลณักะษณะ

คำสำคคำัญส:ำควัตญถุกวันัตเถสกุยี นั, เสสายี รใหส้คารวใาหม้คหววาามนหแวทานนแำ้ทตนานลำ้,ตสาอี ลินทสรอี ียนิ ์สทังรเคยี รส์ าังะเคหร์,าจะลุ หช์ วี จวลุ ิทชยวี าว,ิทผยลาไมผร้ ลถไเขมน็้รถเขน็

Abstract
Fruit carts are found everywhere and convenient to buy of fresh fruit. Bureau of Quality and
Safety of Food had to survey quality and safety of fruit cart in Bangkok and perimeter contain 6 kinds of
fruits, 111 samples (66 fresh fruits, 45 preserved fruits) were analyzed in chemicals testing (preservatives,
sweeteners, organic synthetic color, salicylic acid) and microbiological testing. Also, included 68 samples
of fruit dipping were analyzed monosodium glutamate (MSG). The result shown that, the fresh fruits not
compliant with chemical, microbiological, chemical and microbiological criteria were 1.5%, 47.0% and
31.8% respectively by founded sweeteners, yeasts, molds, aerobic plate count and SalmSaolnmeollnaeslplap. were
34.8%, 77.3%, 30.3%, 16.7% and 1.5%, respectively. The preserved fruits not compliant with chemical,
microbiological, chemical and microbiological criteria were 33.3%, 2.2% and 62.2%, respectively by
founded sweeteners, organic synthetic color, benzoic acid, yeasts and molds, aerobic plate count and
E. coE.licwoelire 93.3%, 93.3%, 4.4%, 62.2%, 24.4% and 11.1%, respectively. MSG were found in fruit dipping
95.6%. Hygiene of vender, tools and fruits separation were quite good. However, the carts and fruit
storage cabinets were quite low quality. They are needed improvement. So, related agencies should
educate the vender about the benefits and dangers of chemical use and hygiene condition.

Keywords: preservatives, sweeteners, organic synthetic colors, microbiology, fruit cart
Corresponding author: [email protected]

155

P2-4ก3ารปกนารเปือ้นนเปข้ือนงเขชอือ้ งจเชลุ อ้ืนิ จทลุรนิยี ์กท่อรโียรก์ คอ่ แโลรคะวแัตลถะุเวจัตือถปุเจนืออปาหนาอราหในารผลในิตผภลัณิตฑภ์ปัณลฑา์ปสม้ลราะสหม้ วรา่ะงหวพา่ .งศ.พ2.ศ55. 92-525596-32563
Contaomntinaamtionnatoiofnpoafthpoagtehnoigcemniiccrmooicrrgoaonrigsamnsisamnsdafnododfoaodddaitdivdeistivinespinckpleicdklfeisdhfpisrhodpuroctdsu, c2t0s1, 62-021062-02020

อมรรอัตมนร์รตัแนด์นแศดริ ิ*นศกรินิ กกวรนรกณวรรไณชยสไิงชหย์สงิ ห์

Amonrat Dansiri*, Kanokwan Chaiyasing
ศูนยว์ ศทิ ูนยยาว์ศทิ ายสาตศราก์ สาตรแรก์พาทรยแ์ทพ่ี ท7ยขท์ อ่ี น7แขกอน่ นแกกรมน่ วกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 7 Khonkaen, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยคอ่ ัดยอ่
ปลาสป้มลเาปส็น้มผเปล็นิตผภลัณิตฑภ์อัณาฑหา์อราหมารักหพมื้นักเมพือ้นงเทมี่นืองิยทมี่นบิยรมิโภบคริโศภูนคยศ์วิทูนย์าวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพารทแยพ์ทที่ 7ย์ทขี่อ7นขแอกน่ แไกด่น้รวไบดร้ วมบรวม
ข้อมขูล้อกมารูลตกราวรจตวริเวคจรวาิเะคหร์ผาะลหิต์ผภลัณิตฑภ์อัณาฑหา์อราเหพาื่อรเฝพ้าื่อรเะฝว้าังรคะววาังมคปวาลมอปดลภอัยดขภอังยผขลอิตงผภลัณิตฑภ์อัณาฑหา์อราทหี่มารีจทำหี่มนีจำ่าหยในน่าเยขใตนสเขุ ตภสาพุขภทาี่ 7พที่ 7
ตั้งแต่ปั้งแี พต.่ปศี.พ2.5ศ5. 9-256325พ6บ3วพ่าเบปว็น่าตเปัวอ็นยต่าัวงอปยล่าางสป้มลา7ส1้มต7ัว1อยต่าัวงอยพ่าบงกพารบปกนารเปปื้อนนเปเชื้อื้อนจเุลชิน้ือจทุลรนิีย์กท่อรีโยร์กค่อรโร้อคยลร้ะอย5ล5ะโดยตโดรวยจตรวจ
พบเชพื้อบเSชaื้อlmSaolnmelolaneslplap. มากมทาี่สกุดทรี่ส้อุดยรล้อะย2ล7ะแ2ล7ะแเชลื้อะเEช.ื้อcoEl.i cรo้อlยi รล้อะย1ล6ะย1ัง6พยบังวพ่าบในวต่าัวในอตยั่วาองเยด่าียงวเดกีัยนวตกรันวจตพรวบจกพารบการ
ปนเปปื้อนนเปจลุอ้ื นิ ทจุลรียิน์ท2รชยี น์ 2ดิ ชไนดดิแ้ กไ่ดเชแ้ กอื้ ่ Sเชa้ือlmSaolnmelolaneslplap. กับ Eก.ับcoEl.i cแoลlะi แเชล้อืะ Sเชa้ือlmSaolnmelolaneslplap. กบั Sก.บั auSr.eauusreรuอ้ sยลระ้อย1ล1ะ 11
และแ8ลตะา8มลตำาดมบัลำนดอับกนจาอกกนจย้ีากงั ตนรย้ี วงั จตพรบวจวพัตถบุเวจัตือถปเุ จนือปาหนาอราหปารระเปภรทะกเภรดทเกบรนดโเซบอนคิ โแซลอะคิ ไแนลเะตไรนทเตรร้อทยลระอ้ ย4ลแะล4ะแ3ลตะามลตำาดมบัลซำดึ่งับซึ่ง
ตามกตฎามหกมฎายหไมมาอ่ ยนไมญุ อ่ านตุญใหา้ใตชใ้ หก้ใาชร้ใกชา้วรตั ใถชเุ้วจัตอื ถปเุ จนือปาหนาอราทหี่ไามร่ถทูกไี่ มต้อถ่ ูงกแตลอ้ ะงกแาลระปกนารเปปอ้ื นนเปเชือ้ ื้อนกเ่อชโื้อรกค่ออโารจคมอคีาวจามมีคเวสาี่ยมงเตส่อียสงตุข่ภอสาพุขภขอาพง ของ
ผบู้ รโิผภูบ้ ครโิ กภาครรกวาบรรวมบผรลวมวิเผคลรวาิเะคหร์นาะใ้ี ชหเ้ ์นปใี้็นชข้เปอ้ ็นมูลขแ้อกมผ่ลู ูผ้แลกติ่ผแ้ผู ละติ ขแอ้ลมะูลขอ้พมน้ื ูลฐพาน้ื ใฐนากนาใรนวกาางรแวผานงแใหผก้นับใหก้นับ่วหยงนา่วนยทงาเ่ี กนยี่ ทวเี่ ขก้อี่ยงวขเ้อพง่ือหเพา่ือหา
แนวทแนางวปทอ้ างกปันอ้ แงกลันะเแฝลา้ ะรเะฝวา้ ังรใะนวกังาใรนผกลาติรอผาลหิตาอราใหหาม้ รคี ใหณุ ม้ ภีคาุณพภแลาพะคแวลาะมคปวลามอปดภลอัยดมภากยั ขมน้ึากข้ึน

คำสำคคำัญส:ำผคลัญติ ภผณั ลฑิตภป์ ณัลาฑส์ป้มล, าเชสือ้มจลุเชนิ ื้อทจรลุ ียิน์กทอ่ รโยีรค์ก,่อวโรตั คถเุ จวือัตปถุเนจอือาปหนาอราหาร

Abstract
Pickled fish is a popular local fermented food products. The Regional Medical Sciences Center 7
Khon Kaen has collected data analysis of food products to monitor the safety of food products that
distributed in the Area Health Region 7 from 2016-2020. Pickled fish samples tested were 71. It was showed
that 55% of the samples were contaminated with pathogenic microorganisms. Most were found to be
contaminated with SalmSaolnmelolaneslplap. 27% and E. coEl.i c1o6l%i . Moreover, it was found that in the same sample,
two types of microbial contamination were detected as SalmSaolnmelolaneslplap. with E. coEl.i caonldi SalmSaolnmelolaneslplap.
with S. aSu.reauusrewuesre 11% and 8% respectively. In addition, food additives were also detected, including
benzoic acid and nitrate were 4% and 3% respectively which the law does not permitted to be use. Incorrect
use of food additives and contamination of pathogens poses a risk to the health of consumers. This data
collection and analysis results used to provide information to the manufacturers and planning for relevant
departments to find preventive and surveillance measures for better quality and safety of food production.

Keywords: pickled fish products, pathogenic microorganisms, food additives
Corresponding author: [email protected]

156

P2-4ก4ารกทาดรสทอดบสคอวบาคมวใาชมไ้ ดใชข้ ้ไอดง้ขวอธิ งวี วเิ คธิ รวี าเิ คะหรา์ปะรหมิ ์ปารณมิ โาลณหโะลหหนะักหในกันใ้ำนโนด้ำยโIดCยP-ICOPE-SOES
Method validation for the determination of heavy metals in water by ICP-OES

อรณุ อี รศณุ ิรี ิปศี*ริ พิปัชี รพาภัชราณภ์ รเกณยี ์ รเกตยีนิ รติ ติปินรติ ะิปวตรั ะิ ชวรตั นิ ิ ชรรตั นิ นร์ ตัศนริ ธิ์ ศรริ มธิ รรม

Arunee Siripee*, Patcharabhorn kiatnitiprawat, Charinrat Siritham
ศนู ยศว์ ทิูนยา์วศทิ ายสาตศราก์สาตรรแก์ พาทรแยพ์ทที่ 1ย0์ทอ่ี 1ุบ0ลอราบุ ชลธราานชี ธการนมี วกทิ รยมาวศิทายสาตศรา์กสาตรรแ์กพาทรแยพ์ ทย์

Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ดั ยอ่
การกศาึกรษศาึกคษวาคมวใชาม้ไดใช้ข้ไอดง้ขวอิธีวงวิเคิธรีวาิเคะรหา์ปะรหิม์ปารณิมโาลณหโะลหหนะักหในักนใ้ำนดน้ว้ำยดเค้วยร่ือเคงรอ่ือินงดอักินทดีฟักทคีฟัปเคปัปิลเพปลิลาพสลมาาส-มอาอปอตอิคปอตลิคอล
อิมิสอชิมันิสชสันเปสกเโปตกรโมติเรตมอิเรต์ อ(Inร์d(uctively Coupled Plasma - Optical Emission Spectrometer: ICP-OES) เพื่อเใพชื่อ้เปใช็น้เป็น
วธิ ีมวาิธตมีราฐตานรฐในานกใานรกตารรวตจรววิเคจรวาิเคะหราต์ ะัวหอต์ยัว่าองนย่า้ำงศนูน้ำยศว์ ูนิทยย์วาิทศยาาสศตารส์กตาร์กแพารทแยพท์ ท่ี ย10ท์ ่ี อ1ุบ0ลอรบุ าลชรธาชนธี จาึงนดี จำเึงนดนิำเกนานิ รกทาดรสทอดบสคอวบาคมวใชามไ้ ดใ้ชไ้ ด้
ของขวอธิ ีงใวนธิ ปี ใี นพป.ศี .พ2.ศ5.6235พ63บวพ่าบกวา่ารกตารรวตจรววิเคจรวาิเคะหรา์ปะรหมิ ์ปารณิมโาลณหโะลหหนะักหนไดัก้แไกด่ แ้ คกด่ แเมคียดมเม(ียCมd(), พลวพงล(วSงb)(, นิเกินลิเ(กNิลi),( ซิลิเนซิลียิเมนียม
(Se)(, ตะกต่ัวะ(กPั่วb)(, แมงแกมางนกีสาน(Mีสn(), สารสหานรู ห(Aนsู)(, เหลเ็กห(ลF็กe)(, สังกสะังสกี (ะZสnี () และแทลอะงทแอดงแ(ดCงu)( มีควมาีคมวเปาม็นเปส็น้ เตสร้นงตอรยงู่ใอนยชู่ใวนงช่วง
ควาคมวเขาม้ เขข้น้มรขะ้นหรวะ่าหงว0่า.ง008.0–018.0010.0m00g/L ค่าสคัม่าปสรัมะปสริทะธสิ์กิทาธร์ิกตาัดรสตินัดใสจินมใาจกมกาวก่าก0ว.่า9908.909ค8่0าคคว่าคมวเขาม้ เขข้น้มตข่ำ้นสตุด่ำทส่ีสุดาทม่ีสาารมถารถ
วิเครวาิเคะรหา์ไะดห้แ์ไลดะ้แคล่าะคคว่าคมวเขาม้ เขข้น้มตข่ำ้นสตุด่ำทส่ีสุดาทมี่สาารมถาวริเคถรวาิเคะรหา์ปะรหิม์ปารณิมมาีคณ่ามอีคย่าู่ใอนยชู่ใวนงช0่ว.ง002.0-02.0400.0แ40ละแล0.ะ008.0-0.8100.1m00g/L
ตามตลาำมดลบั ำดคบัา่ เฉคล่าี่ยเฉรล้อี่ยรล้อะยกลาะรกาลรับกคลนื ับค(%นื r(%ecovery) อยใู่ นอยชใู่วนงรชะ่วหงรวะา่ หงว8่า4ง-180451%05แ%ละแคลวะาคมวเทามี่ยงเทข่ยีองขกอารงกวเิาครรวาเิ คะหรา์ปะรหะ์ปเมรินะเมิน
โดยโดHยORRAT น้อยนก้อวย่าก2ว่ามี2ค่ามอีคย่าู่ใอนยเกู่ในณเฑกณ์ยอฑม์ยรอับมวรัิบธีนวี้ไิธดีน้มี้ไกดา้มรีกปารระปมราะณมคา่าณคคว่าคมวไมาม่แไนม่น่แอนน่นขออนงขวอิธีวงวิเคิธรีวาิเคะรหา์ ะโดหย์ โคดำยนควำณนวณ
คา่ คคว่าคมวไมาม่แไนม่น่แอนน่นขอยนาขยยทาีร่ ยะทดร่ีับะคดวับาคมวเชาอื่มมเชั่นือ่ ม95่ัน%95ซ%่ึงแซส่ึงดแงสใหด้เงหให็น้เวห่า็นวิธวีว่าิวเคิธรวี าิเคะหรา์นะีม้ หีค์นวีม้ าีคมวเหามเาหะมสามะทส่จี มะทนี่จำะมนาำใชมใ้านใชก้ใานรกตารรวตจรวจ
วเิ ครวาิเคะหรา์ปะรหมิ ป์ ารณมิ โาลณหโะลหหนะกั หในักนใำ้ นไดน้รำวได้รเรว็วดเมรีค็ววมาีคมวถากู มตถ้อูกงตแอ้ ลงะแแลมะน่ แยมำน่ ยำ

คำสำคคำัญสำ:คกญั ารทกดาสรทอบดสบอคบวาบมคใวชาไ้ มดใ้,ชโไ้ลดห้ ะโหลหนะักห, นำกั้ , IนCำ้P-OES

Abstract
The method for the heavy metals in water samples analysis by using Inductively Coupled
Plasma-Optical Emission Spectrometer (ICP-OES) was validated before using as a standard method for
quality detection of water samples at Regional Medical Science Center 10 Ubon Ratchathani.
Heavy metals including Cadmium (Cd), Antimony (Sb), Nickel (Ni), Selenium (Se), Lead (Pb), Manganese
(Mn), Arsenic (As), Iron (Fe), Zinc (Zn), and Copper (Cu) were analysed to validate method in 2020.
The technique provided the linear range from 0.008–1.000 mg/L with a correlation coefficient greater than
0.9980. The limit of detection and limit of quantification were found in between 0.002-0.040 and
0.008-0.100 mg/L, respectively. The recovery percentage (% (recovery) was ranged from 84–105% and the
precision was evaluated less than 2 of HORRAT within the acceptable range. The uncertainty of the
analysis method was estimated and calculated at a 95% confidence level, indicated that this method is
suitable for the rapid determination of heavy metals in water with precise and accurate results.

Keywords: validation method, heavy metal, water, ICP-OES
Corresponding author: [email protected]

157

P2-4ก5ารปกราะรเปมรนิ ะคเมวนิามควเสาย่ี มงเเสชย่ี งิ งสเชขุ งิภสาขุพภจาพกกจารกไกดาร้ รบั ไดอ้ระบัลอูมะเิ นลียูมมิเนในยี นมใำ้ นดนื่ม้ำดื่ม
HeaHlteharltishk raisskseassssmesesnmt eonftaoluf maliunmiuimni-ucmon-ctaointinaigningdirnindkriningkiwnagtewrater
ยรุ นนัยุรทน์ พันนิทจิ์ พมินจิตมรนี* ตกรีรณกรกิ ราณจกิ ติ าตจยิ ิตศตราิยศสราาครสาสคงิ รศาสลิงาศแาสลงาแณสชิงาณภาิชาคภ้มุ าคครอุม้ งครพอิชงยพาชิ ดยศี ารีดแศี ลระี คแลณะะคณะ

Yuranan Phinijmontree*, Kannika Jittiyosara, Sakorn Singsalasaeng, Nichapar Khumkrong, Pichaya Deesri, et al.
สำนกั สคำุณนกัภคาพณุ แภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลยั ออดาภหยั าอรากหรามรวกทิ รยมาวศิทายสาตศราก์ สาตรรแ์กพาทรยแ์พทย์

Bureau of Quality and Safety of Food, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยค่อัดย่อ
การบกราิโรภบครนิโภ้ำคทน่ีป้ำนทเปี่ ื้อนนเปอ้ือะนลอูมะิเนลียูมมิเนอียาจมกอ่อาจใหก้เ่อกใดิหผ้เกลิดเสผียลตเสอ่ ียสตุข่อภสาุขพภกาาพรศกึกาษรศาึกนษ้ีมาีวนตั ้ีมถุีปวตัรถะุปสงรคะ์เสพงอื่คศ์เพึกื่อษศาึกปษริมาปาณริมกาาณรการ
ปนเปื้อนนเปขื้ออนงอขะอลงอูมะิเนลียูมมิเนในียนม้ใำนดนื่ม้ำแดล่ืมะแปลระปเมรินะคเมวินามคเวสา่ียมงเจสาี่ยกงกจากรบกราิโรภบครนิโภ้ำคโนด้ำยเโกด็บยตเกัว็บอตยั่วางอนย้ำ่าดงน่ืม้ำใดนื่มปีใพนป.ศี .พ2.ศ5.6225-26562356
จำนจวำนน2ว2น52ต2ัว5อตยัว่าองยป่ารงะปกรอะบกดอ้วบยดน้วำยดน่ืม้ำในดื่มภใานชภนาะชบนระรบจุปรริดจสุปนิดิทสทนี่มิทีเคทร่ีม่ือีเคงหรื่อมงาหยมกายรคก้ารจคำ้านจวำนน1ว2น41ต2ัว4อตยัว่าองยน่า้ำงดน่ื ม้ำด่ื ม
จำนวจนำน7ว8นต7ัว8อยตา่วั งอยแ่าลงะนแล้ำแะรน่ธำ้ รแรรม่ธชรารตมิชจาำตนิ วจนำน2ว3นต2วั 3อยต่าวั งอยว่าเิ คงรวาิเะคหรป์าะรหมิ ์ปาณริมอาะณลอูมะเิ นลยีูมมเิ นดียว้ มยวดธิว้ ียICวPิธี-OES มีคา่ มLคี O่าD, LOQ,
ค่ากาคร่ากลาับรกคลืนับแคลืนะแสล่วนะสเบ่ว่ียนงเเบบี่ยนงมเบานตมรฐาาตนรสฐาัมนพสัทัมธพ์เทัท่าธก์เทับ่า0ก.ับ0004.0ม0ิล4ลมิกิลรัมลิกตร่อัมลติ ่อรล, ิต0ร.0005.0ม0ิล5ลมิกิลรัลมิกตร่อัมลติ ่อรล, ิต99ร.19-190.16.160%6.6%
และแ2ล.ะ5-21.55.41%5.4ต%ามตลาำมดลับำพดับปพรบิมปาณริมอาะณลอูมะิเนลียูมมิเนอียมู่ในอชย่วูในงช<่ว0ง.005-0.46 มิลลมิกิลรลัมิกลริตัมรลจิตำรนจวนำน2ว2น32ต2ัว3อตยัว่าอง ย(9่า9ง.(19%.)1
และมแลคี ะา่ เมกคี นิ ่ามเกาินตรมฐาาตนรขฐอานงกขรอะงทกรวะงทสราวธงาสราณธาสรขุ ณ(ส0.ขุ 2(ม0.ิล2ลมกิ ลิรมัลติก่อรมัลติ อ่ร)ลจติ ำรน) วจนำน3วนตวั 3อยต่าัวงอย(1า่ .ง3%(1).3การปกราะรเปมรินะคเมวินามคเวสา่ยี มงเจสา่ียกงจาก
การไกดา้รับไดอ้ระับลอูมะิเนลีูยมมิเนพียมบวพ่าบมีวค่ามHีคa่าzard Quotient (HQ) เท่ากเทับ่า0ก.ับ005 ซ่ึงแซสึ่งดแงสว่าดกงาวร่าบการริโภบคริโนภ้ำคทน่ีม้ำีกทา่ีมรีปกานรเปื้นอนเปข้ืออนงของ
อะลอูมะิเนลียมู มิเนในียรมะใดนับระดดังกบั ลดา่ังวกไลมา่ ่มวคีไมวา่มมคี เวสา่ยี มงเดสา้ยี่ นงดสขุ้านภสาพุขภอายพ่างอไยรา่กงต็ ไารมกหต็ ามกหมีกาการมบกี ราิโรภบครนิโภำ้ คทน่ีป้ำนทเป่ี ือ้นนเปอ้อืะนลอูมะิเนลียมู มเิ นในียปมรในมิ ปาณรมิ มาาณกมาก
อยา่ งอตย่อ่าเงนตือ่ ่องเแนลือ่ ะงเแปลน็ ะรเปะย็นะรเะวยละาเนวลานานอานจกอ่อาจใหก้เอ่ กใดิ หป้เกัญิดหปาัญสหุขภาสาขุพภทา่รี พุนทแ่รี นุง แดรังงนนั้ดังกนานั้รลกดาแรลดะจแำลกะดัจปำกรัดิมปาณริมอาะณลอมู ะเิ นลียมู มิเนในียนมำ้ในดนื่มำ้ ดื่ม
จงึ เปจ็นงึ สเปิ่งจ็นำสเง่ิปจน็ ำแเปล็นะเแปลน็ ะปเปร็นะโปยรชะนโยต์ ชอ่ นก์ตารอ่ คกมุ้าครครอมุ้ งคผรู้บอรงผโิ ภบู้ ครใโิ หภป้คลใหอ้ปดลภอัยดภยั

คำสำคคำัญส:ำคกญัารปกราะรเมปินระคเวมานิ มคเสวยี่ามง,เสอย่ี ะงลมู อิเะนลยี มู ิเ,นนยี ำ้ มดมื่ น้ำด่มื

Abstract
Consumption of aluminium-containing water may lead to adverse effects on health. Thus, this
study aimed to evaluate risk situation from intake of aluminium contaminated in drinking water during
2019-2020. Aluminium content in the total of 225 samples, consisting of 124 sealed-bottle drinking water
samples with trademark, 78 drinking water samples and 23 natural mineral water samples, were analyzed
by ICP-OES with LOD, LOQ, Recovery and relative standard deviation of 0.004 mg/L, 0.005 mg/L,
99.1-106.6% and 2.5-15.4%, respectively. As the results, 223 samples (99.1%) contained aluminium in
the range of <0.005-0.46 mg/L, and 3 samples (1.3%) were found to be over the regulatory limit of
the Ministry of Public Health (0.2 mg/L). Based on health risk assessment of aluminium, Hazard Quotient
(HQ) was found to be 0.005, which indicated that the consumption of aluminum-containing water in this
level could be considered to have negligible hazard. However, continuous and prolonged consumption of
high aluminium-containing water may cause serious illness. Therefore, reducing and limitation of the
aluminum content in drinking water would be necessary and beneficial for consumer protection.

Keywords: risk assessment, aluminium, drinking water
Corresponding author: [email protected]

158

P2-4ก6ารปกราะรเปมรินะคเมวานิ มคเวสา่ียมงเจสาย่ี กงกจาารกบกราิโรภบครหิโภมคูยหอใมนูยกอาใรนไกดาร้ รับไสดัมร้ ับผัสกัมรผดสั เกบรนดโเซบอนกิ โแซลอะกิ กแรลดะซกอรรดบ์ซิกอร์บกิ
RiskRaisskeasssmeessnmt efrnotmfrothme tchoenscuomnsputmiopntoiofnMoofoMYooor Yoof reoxpf oesxuproesutorebteonbzoeinczaocicidaacniddasnodrbsiocrabcicid

พัชราพภชั รรณาภ์ เรกณยี ร์ เตกินยี ิตริปตรินะติ วิปัตริ*ะชวัตรนิ รชัตรนนิ ์ รศตั ิรนธิ ์รศริรมธิ รอรมณุ อี ศริรณุ ิปี ีศริ ิปี

Patcharabhorn kiatnitiprawat*, Charinrat Siritham, Arunee Siripee
ศนู ยว์ ศิทนู ยยาว์ศิทาสยตาศรก์าสารตแรพ์กาทรยแท์ พี่ ท10ยท์ อี่บุ 1ล0รอาชบุ ธลารนาชี, ธการนมีวกิทรยมาวศิทาสยตาศร์กาสารตแรพ์กาทรยแ์ พทย์

Regional Medical Sciences Center 10 Ubon Ratchathani, Department of Medical Sciences

บทคบดั ทยอ่คดั ยอ่
หมยู อหเมปูยน็ ออเาปห็นาอราทห้อางรถท่ิน้อขงอถงิ่นภขาอคงตภะาวคันตอะอวกันเอฉอยี กงเฉหยีนงือเหแลนะือเแปล็นะขเอปงน็ ฝขาอกงทฝ่ีมาีชกื่อทเ่ีมสีชีย่ืองเสมียแงหลม่งีแผหลลิต่งขผนลาติ ดขในหาญด่ในหจญังใ่ หนวจัดังหวัด
อุบลรอาุบชลธราานชีแธลาะนจีแังลหะวจัดังใหกวลัด้เใคกียลง้เคปียรงะกปารศะกกราะศทกรรวะงทสราวธงาสราณธสารุขณ(ฉสบุขับ(ฉทบี่ 4ับ1ท8ี่ ) พ.ศ).พ2.5ศ6. 325เรื่องเกรำื่อหงนกดำหนลักดเหกลณักฑเก์ ณเงื่อฑน์ เไงขื่อนไข
วิธีกาวริธใีกชา้ รแใลชะ้ อแัตลระาอสัต่วรนาขสอ่วนงวขัตอถงุเวจัตือถปุเจนือปาหนาอราห(ฉาบรับ(ฉทบี่ ั2บ)ทไี่ม่อนไมุญ่อานตุญใหา้ใตชใ้กหร้ใดชเ้กบรนดโเซบอนิกโซสอ่วินกสก่รวดนซกอรรด์บซิอกรใช์บ้ไิกดใ้ไชม้ไ่เดก้ไินม่เกิน
1,500 มิลลิกมริลัมลติก่อรกัมิโตล่อกกริโัมลกดรังัมนั้นดจังนึงไั้นดจ้ทึงำไกดา้ทรำศกึกาษราศกึ าษราปกราะรเปมรินะคเมวาินมคเวสาี่ยมงเโสดี่ยงเกโด็บยตเักวอ็บยต่าัวงอหยม่ายูงอหทมยู่ีจอำหทน่ีจ่าำยหในน่าเยขใตนสเุขภตาสพุขทภ่ีาพท่ี
10 ระหวร่าะงหเดวื่าองนเมดกือรนามคกมรถาึงคมมิถถนุ ึงามยิถนุนา2ย5น63 จำนวจนำทนั้งวหนมทดั้งห1ม1ด4 ตัวอยต่าัวงอนย่าำงไปนวำิเไคปรวาิเะคหร์ดา้วะยห์ดH้วPยLC-DAD มีค่ามLีคO่าD, LOQ,
ของกขรอดงเกบรนดโเซบอนกิ โแซลอะิกกแรลดะซกอรรดบ์ ซิกอรเ์บทิก่ากเบั ทา่ 6ก,บั 15 และ แ7ล, ะ15 มิลลกิมริลัมลตกิ ่อรกัมิโตล่อกกริโมั ลกตรามั ลตำาดมับลำตดรับวจตพรบวกจพรดบเกบรนดโเซบอนกิ โแซลอะกิ กแรลดะกรด
ซอร์บซิกอรจ์บำิกนวจนำน8ว5นและแ1ล0ะตัวอยต่าัวงอยม่าีปงริมาีปณริมตา่ำณสุดต-่ำสสูงุดสุดสูงอสยุดู่ในอชย่วู่ใงนชน่ว้องยนกว้อ่ายก1ว5่า-4,168 และแ1ล0ะ8-1,253 มิลลมิกริลัมลติก่อรัมต่อ
กิโลกกริโัมลกตราัมลตำาดมับลำจดาับกกจาารกปกราะรเปมรินะคเวมาินมคเวสาี่ยมงเกสาย่ี รงบกราโิ รภบครหิโภมยูคอหตม่อยู กอาตร่อไกดา้รรบั ไสดัม้รผบั สั กัมรผดัสเกบรนดโเซบอนิกโแซลอะิกกแรลดะซกอรรดบ์ ซิกอรอบ์ ยกิ ใู่ นอรยะใู่ ดนับระดับ
ความคเวสาี่ยมงเตส่ำี่ยทงี่ปตร่ำิมทาี่ปณริมการณดเกบรนดโเซบอนิกโเซฉอลิกี่ยเฉ1ล,0ี่ย25 และกแรลดะซกอรรด์บซิกอร5์บ5ิกมิลลิกมริลัมลติก่อรกัมิโตล่อกกริโัมลกแรตัม่มีคแวตา่มมีคเวสาี่ยมงเสสูงี่ยใงนสกูงลใุ่มนผกู้ชลอุ่มบผู้ชอบ
บริโภบครทิโภุกกคลทุ่มกอกาลยุ่มุทอี่า9ย7ุท.5ี่ เปอรเ์เปซอน็ รตเ์ ไ์ซทน็ ลต์ ์ไเทมื่อลไ์ เดม้รื่อับไปดร้ ิมับาปณรมิการณดเกบรนดโเซบอนิกโสซงูอสกิ ุดสูง4ส,1ุด68 มิลลิกมริลัมลติกอ่ รกัมโิตล่อกกรโิ มั ลกดรังมันั้นดคังนวรั้นมคกี วารรมกี าร
เฝา้ ระเฝว้างั รคะุณวภังคาุณพแภลาะพคแวลบะคมุวกบาครุมใกชาว้ รัตใถชุก้วันตเถสุกยี ันกเลสมุ่ยี นก้ีอลยมุ่ ่านงอ้ี เขย้มา่ งเวขดม้ งวด

คำสำคำญั ส:ำกคาัญรป: กระาเรมปินรคะวเมาินมเคสวย่ี างม,เหสีย่มงยู อห, มวยูตั อถุกวันัตเสถียุก,ันกเสรยีดเบกนรโดซเบอิกน,โซกอริกดซกอรด์บซิกอรบ์ ิก

Abstract
Moo-Yor is a popular and famous Northeast traditional food product. Ubon Ratchatani and adjacent
provinces are considered a large production site. Notification of the Ministry of Public Health (No. 418) B.E.
2563 Re: prescribing the principle, conditions, methods and proportion of food additives (No.2) prohibits
the use of benzoic acid while sorbic acid can be used not more than 1,500 mg/kg. Therefore, the aim of
this study was risk assessment by sampling of Moo-Yor in Regional Health 10 during January to June 2020.
A total 114 samples were analyzed with HPLC-DAD with LOD, LOQ of benzoic acid and sorbic acid at 6, 15
and 7, 15 mg/kg, respectively. The 85 of benzoic acid and 10 samples of sorbic acid were detected with
the lowest-highest content in the range of lower than 15-4, 168 and 108-1,253 mg/kg respectively. From
the risk assessment of Moo-Yor consumption against exposure to benzoic acid and sorbic acid, it
demonstrated a low risk level as an average amount of benzoic acid was 1,025 mg/kg and sorbic acid was
55 mg/kg. But high risk for consumer of all age group was 97.5 percentile when consuming the highest
amount of benzoic acid level at 4,168 mg/kg. Nonetheless, it should be conducting the quality surveillance
and strictly used of these substances in food preservation.

Keywords: risk:assessment, moo yor, preservative, benzoic acid, sorbic acid
Corresponding author: [email protected]

159

P2-4ก7ารสกำารรวสจำปรวริมจปาณรมิ วาัตณถุกวตันถเสุกยี นั แเสลยีะสแาลระกส่อาภรกมู ่อแิ ภพมู ้ในแิ ผพลใ้ นิตผภลณั ิตฑภเ์ ัณบเฑก์เอบรเ่ีทกาองรเท่ี ลาืองกเลอื ก
TheTshuervseuyrvoefyporef sperrevsaetriveastivaensdaanldleraglelenrgiennalintearnltaetrinveatbivaekebraykepryodpurocdtsucts
นิรภานริ แภดางขแำด*งขวีรำะ*พวรี ะแพจรม่ ศแรจีม่ สศวรนี ันสทวน์ ทนั อทง์ หทยอูงนหายบู ีลนะาบหีละะยอีหาะแยวีอาญแาวณญติ าหณาติ ญหทาวญที ทรพัวีทย์รัพย์

Nirapa Daengkum*, Veeraporn Jamsri, Sawanan Thongyoo, Nabilah Hayiawae, Yanit Harntaweesup
สำนกั สคำณุ นภักาคพณุ แภลาะพคแวลาะมคปวลาอมดปภลยั ออดาภหยั าอรากหรามรวกทิ รยมาวศทิ ายสาตศราก์ สาตรแร์กพาทรยแ์ พทย์

Bureau of Quality and Safety of Food, Department of Medical Sciences

บทคบัดทยคอ่ ดั ยอ่
เบเกเอบรเี่ทกาองรเี่ทลาืองกเลหือรือกขหนรือมขคนลมีนคเปล็นี หเปน็นึ่งใหนนผึ่งลในิตผภลัณิตฑภ์อัณาฑหา์อราเหพาื่อรสเพุขื่ภอสาพุขภทาี่ผพู้บทรีิ่โผภู้บครนิโภิยคมนรับิยปมรับะทปารนะทโาดนยพโดบยวพ่ามบักวม่ามี ักมี
การรกะาบรุใรนะฉบลุในากฉหลราือกโหฆรษือณโฆาษวณ่า าไมว่าใสไ่วมัต่ใถสุก่วัตนถเสุกียันเไสมีย่มีกไมล่มูเตีกนลูเซตึ่งนยังซไึ่งมย่มังีขไม้อ่มีขูล้อทมี่ชูลัดทเจี่ชนัดวเ่าจเนปว็น่าจเปริง็นหจรรือิงไหมร่ ือดไังมน่ ั้นดเังพนื่อั้นเพป็นื่อกเปาร็นการ
คุ้มคครอุ้มงคผรูบ้ อรงโิผภู้บครโิใภนคปีใ2น5ป6ี 3 สำนักสคำนณุ กั ภคาุณพภแลาพะคแวลาะมคปวลามอปดภลอัยดอภาหัยาอราจหึงาไรดจท้ งึ ำไกดาท้ รำสกำารรวสจำครวาจมคปวลามอปดภลอัยดขภองยั ผขลอิตงภผลณั ิตฑภเ์ ัณบเฑกเ์อบรเ่ีกอร่ี
ทางเทลาืองกเลทือ่ีขกายทอ่ีขอานยอไลอนน์ ไใลนนเข์ ใตนกเรขุงตเกทรพุงฯเทแพละฯปแลริมะปณรฑิมลณจฑำลนวจนำน3ว0นตัวอยต่าัวงอยแ่าบง่งปแรบะ่งเปภรทะตเภามทขต้อามขูล้อกมารูลบกราิโรภบครอิโภาหคาอราขหอางรของ
ประชปารกะรชไาทกยรไปทรยะกปอรบะกดอ้วบยดข้วนยมขปนังมปีไสัง้มขีไนสม้ ขปนังมโฮปลังวโีตฮลเวคีต้ก เเคค้ก้กกเคล้กวยกหล้วอยมหแอลมะแคลุกะกค้ีตุกรวกจี้ตวริเวคจรวาิเะคหร์วาะัตหถ์ุวกัตนถเสุกียันเไสดีย้แกได่ ้แก่
กรดเกบรนดโเซบอนิกโซกอริกดซกอรดร์บซิกอรแ์บลิกะกแรลดะโกพรรดพโพิโอรนพิกิโอดน้วิกยวดิธ้วี ยHวPิธLี C และสแาลระกส่อาภรกมู ่อิแภพมู้ ไิแดพ้แ้กได่ ก้แลกูเ่ตกนลูเดต้วนยวดิธ้วี ยEวLิธISี A ผลกาผรลสกำารรวสจำรวจ
พบวพ่าบรว้อ่ายรล้อะย1ล7ะของตขัวอองตยั่วางอตยร่าวงจตพรวบจวพัตบถวุกัตันถเสุกียันเซสึ่งียพซบึ่งกพรบดเกบรนดโเซบอนิกโซเกอินิกมเกาินตมรฐาาตนรฐ1านตัวอตยั่วางอยโ่ดางยตโดรวยจตพรวบจสพูงบถึงสูงถึง
3,285 มิลลมิกิลรัมลติก่อรัมกติโลอ่ กกริโัมลกนรอัมกนจาอกนจี้ารก้อนยี้ ลระ้อย6ล3ะของตขัวอองยต่าัวงอตยร่าวงจตพรบวจกพลบูเตกนลมูเตีคน่ามาีคกา่ กมวา่ากก2ว0่ามิลลมิกิรลมัลติก่อรมักิตโล่อกกริโัมลอการหัมาอราหาร
ซง่ึ อาซจ่งึ เอปา็นจอเปันน็ตอรานั ยตตร่อาผยแู้ตพอ่ ผก้ ู้แลพเู ตก้ นลเูกตานรศกกึ าษรศานึกี้แษสาดนงีแ้ ใสหด้เหงใ็นหว้เหา่ ผน็ ้บู วร่าิโผภู้บครคโิ ภวรคตครวะรหตนระักหถงึนคักวถาึงมคปวลามอปดภลอัยดในภกัยาใรนเกลาอื รกเซลือ้ ผกลซิต้ือภผลณั ติ ฑภ์ ณั ฑ์
อาหาอราเหพาื่อรสเพุขื่ภอสาพุขภไามพ่ควไรมเ่คลวือรกเลซือ้ กตซามื้อโตฆาษมณโฆาษชณวนาเชชวื่อนเแชลื่อะหแลนะ่วหยงนา่วนยทงาี่เกนี่ยทวี่เขก้อี่ยงวคขว้อรงมคีมวารตมรีมกาาตรรใกนากราใรนกกำากรับกดำกูแับลดเพูแื่อลสเพร้าื่องสร้าง
ความคมว่ันามใจมใ่นัหใ้กจับใหผ้กบู ับรโิผภ้บู ครติโภ่อไคปตอ่ ไป

คำสำคำัญส:ำขคนญั มคขลนีนม,คผลลนี ิตภผณั ลฑิตภ์เบัณเกฑอเ์ บรที่เกาองเรลี่ทอื ากง,เลวือัตกถุกวนั ตั เถสุกยี นั, สเสายีรกส่อาภรมู กแิ ่อพภ้,ูมกิแลพูเต้ นกลเู ตน

Abstract
Alternative bakery or clean bakery is one of popular health-food products among consumers.
These products were often labeled or advertised as “no preservative” or “gluten free” although there was
no valid data to verify such claims. Therefore, to protect consumers in 2020 the Bureau of Quality and
Safety of Food conducted a survey on alternative bakery products sold online in Bangkok and vicinity.
Categorized according to food consumption data of the Thai population. In total 30 samples, consisting of
stuffed bread, whole wheat bread, cake, banana cake, and cookies, were collected. Samples were analyzed
for preservatives including benzoic acid, sorbic acid, and propionic acid by using HPLC method and for
gluten allergen by using ELISA method. Preservatives were detected in 17% of the samples including one
sample containing as high as 3,285 mg/kg benzoic acid which was above the regulatory limit. Gluten was
detected in 63% of the samples at levels higher than 20 mg/kg in food, which can be dangerous for
gluten-intolerant persons. This study revealed that consumers should pay attention to safety attributes in
purchasing health-food products, and should not make a purchasing decision based on misleading label
claims or advertisements. Furthermore, relevant agencies should implement measures of food safety
supervision to continue building consumer confidence.

Keywords: clean bakery, alternative bakery products, preservatives, allergen, gluten
Corresponding author: [email protected]

160