The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.

คู่มือสุขศึกษา ป.6

Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search
Published by khwan_3469, 2021-10-29 05:14:24

คู่มือสุขศึกษา ป.6

คู่มือสุขศึกษา ป.6

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

Step 2asean

โรคตดิ ตอ่ ทางเพศสัมพนั ธเ์ กดิ จากเชือ้ โรคหลายชนิด ไดแ้ ก่ ขน้ั คดิ วเิ คราะห์
และสรปุ ความรู้

๑) แบคทีเรีย ซ่ึงรักษาหาย แต่เป็นซํ้าได้ถ้าได้รับเช้ืออีก เช่น ซิฟิลิส ๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
หนองใน หนองในเทยี ม แผลริมออ่ น กามโรคของตอ่ มและทอ่ นํา้ เหลือง (ฝีมะมว่ ง) ความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั ปญั หาทเ่ี กดิ จาก
๒) ไวรัส ซ่ึงรกั ษาไม่หายขาด เช่น โรคเรมิ หูดหงอนไก่ การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
๓) รา และโพรโทซัว เช่น ราในช่องคลอด และพยาธิช่องคลอด โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี
ซึ่งบางครงั้ อาจเปน็ โรคนีไ้ ด้โดยไมม่ เี พศสัมพันธ์
• การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์กับเอดส์ไม่ใช่โรคเดียวกัน แต่ติดได้ทาง ทำ�ใหเ้ กดิ ปญั หาใดได้บา้ ง
เดยี วกนั คอื การมเี พศสมั พนั ธ์ สาํ หรับโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสัมพันธบ์ างโรคก็เหมือนเอดส์
ที่สามารถถ่ายทอดสู่ลูกขณะอยู่ในครรภ์และติดต่อทางเลือดได้ คือ ซิฟิลิส (ตัวอย่างคำ�ตอบ การติดโรคติดต่อทาง
ถ้ามีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันก็ติดได้ทั้งโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์และเอดส์
ดังน้ัน ถ้าเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ควรตรวจเอดส์ด้วย เพราะถ้าเป็นโรคติดต่อ เพศสัมพันธ์และโรคเอดส์ การต้ังครรภ์
ทางเพศสมั พนั ธจ์ ะเสยี่ งในการตดิ เชอ้ื เอชไอวีมากข้ึนอีก ๕-๙ เท่า
ถ้ามีอาการหรือสงสัยว่าติดโรคควรรีบไปพบแพทย์เพ่ือตรวจรักษา ไมพ่ รอ้ ม)
ย่ิงรักษาให้หายเร็วย่ิงดี รับประทานยาให้หมดหรือฉีดยาให้ครบถ้วน และไปตรวจ • โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
รักษาตามที่แพทย์กําหนดแม้อาการจะดีข้ึน เพ่ือรักษาให้หายขาด โรคจะได้ไม่ลุกลาม
และไมด่ ้ือยา ไม่ควรซื้อยารบั ประทานเองโดยไม่ไปพบแพทย์ มโี รคใดบา้ ง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ หนองใน หนองในเทียม
ผลเสียของโรคตดิ ตอ่ ทางเพศสมั พนั ธ์
โรคตดิ ต่อทางเพศสมั พันธม์ ีผลเสีย ดังนี้ แผลรมิ ออ่ น โรคเรมิ หดู หงอนไก่ ซฟิ ลิ ิส)
๑) มอี าการท่ที าํ ใหเ้ ราทรมาน และถ้ารักษาไม่ดี โรคก็ดอ้ื ยา • ห า ก มี อ า ก า ร ห รื อ ส ง สั ย ว่ า
๒) บางโรคจะลุกลามทําลายอวัยวะที่สําคัญ ทําให้ร่างกายพิการและ
เสยี ชวี ิต หรอื ทาํ ใหเ้ ป็นหมนั หรือตงั้ ครรภน์ อกมดลูก ตดิ โรคควรทำ�อยา่ งไร
๓) บางโรคตดิ ไปถึงลูกในครรภ ์ ทาํ ใหล้ ูกเสยี ชีวติ หรอื พิการ
๔) บางโรคทําให้เป็นติ่งงอกหรือรอยแผลเป็นน่าเกลียดท่ีอวัยวะเพศ (ตัวอย่างคำ�ตอบ รีบไปพบแพทย์เพื่อตรวจ
เช่น หูดหงอนไก่ เริม
๕) เสียเวลา เสยี เงนิ ค่ารักษา รกั ษา)
๖) นาํ โรคไปติดคนท่เี รารัก • ก า ร ป้ อ ง กั น โ ร ค ติ ด ต่ อ ท า ง

เพศสมั พนั ธท์ �ำ ได้อยา่ งไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ หลีกเล่ียงการมีเพศสัมพันธ์

ในวยั เรยี นหากหลกี เลยี่ งไมไ่ ดใ้ หป้ อ้ งกนั โรค

และการตั้งครรภ์โดยใช้ถุงยางอนามัย

อย่างถกู วธิ ที กุ ครั้งท่ีมเี พศสมั พนั ธ์)

พฤตกิ รรมทางเพศของวยั รุ่น 33

33 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 2 ขนั้ คิดวเิ คราะห์ การป้องกนั โรคติดต่อทางเพศสมั พนั ธ์
หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์ในวัยเรียน เม่ือไม่พร้อมที่จะมีเพศสัมพันธ์
และสรุปความรู้

๕. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ ก็ให้ปฏิเสธ หรือหลีกเล่ียงการอยู่ในสถานที่ลับตาคนสองต่อสอง แต่หากหลีกเลี่ยง
ไม่ได้ก็ให้ป้องกันโรคและการต้ังครรภ์ โดยใช้ถุงยางอนามัยอย่างถูกวิธีทุกครั้ง
แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับโรคเอดส์ ทมี่ ีเพศสมั พนั ธ์
โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี

• โรคเอดส์คอื อะไร โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่กาำ ลังระบาดและพบบ่อยในปัจจุบันมีโรคอะไรบ้าง?

(ตัวอย่างคำ�ตอบ โรคเอดส์ คือ อาการ คำ�ตอบ ปัจจุบัน มี ๗ โรค คือ โรคซิฟิลิส โรคหนองใน โรคหนองในเทียม
ภูมิคุ้มกันบกพร่อง เป็นระยะสุดท้ายของ โรคหูดหงอนไก่ โรคเริมอวัยวะเพศ โรคแผลริมอ่อน และโรคกามโรคของ
การติดเช้ือไวรัสเอชไอวี โดยจะทำ�ให้ระบบ ต่อมและท่อนำ้าเหลือง (ฝีมะม่วง)
ภู มิ คุ้ ม กั น โ ร ค ข อ ง ร่ า ง ก า ย ถู ก ทำ � ล า ย
จนไม่สามารถตา้ นทานโรคตา่ ง ๆ ได้) ๒.๒ โรคเอดส์
โรคเอดส์ คือ อาการภูมิคุ้มกันบกพร่อง เป็นระยะสุดท้ายของการติดเชื้อ
• เชื้อเอชไอวีตดิ ตอ่ ไดอ้ ยา่ งไร
(สามารถติดต่อได้ ๓ ทาง คือ การมเี พศสมั พนั ธ์ ไวรัสเอชไอวี โดยจะทำาให้ระบบภูมิคุ้มกันโรคของร่างกายถูกทำาลายจนไม่สามารถ
ต้านทานโรคต่าง ๆ ได้ ซ่ึงระดับภูมิคุ้มกันของร่างกายวัดจากจำานวนเซลล์เม็ดเลือดขาว
การรับเชื้อทางเลือด และการถ่ายทอด ชนิดหน่ึงท่ีเรียกว่า ซีดี 4 (CD4) หากผู้ติดเชื้อหรือผู้ป่วยไม่ได้รับการรักษาจะทำาให้
ป่วยจนเสียชีวิตได้ ดังน้ัน ผู้ท่ีมีพฤติกรรมเส่ียงต่อการติดเชื้อ เช่น มีเพศสัมพันธ์โดย
เชือ้ จากแมส่ ลู่ ูก) ไม่สวมถุงยางอนามัย ควรเข้ารับการตรวจเลือด หากพบการติดเช้ือและเริ่มรักษาได้เร็ว
รับประทานยาตอ่ เน่อื งสม่าำ เสมอ จะสามารถมีชวี ติ ยนื ยาวไดต้ ามปกติ
• การติดเช้ือเอชไอวี ทำ�ให้เกิด
เชื้อเอชไอวีสามารถติดตอ่ ได้ ๓ ทาง คือ เพศสัมพนั ธ์ การรบั เช้อื ทางเลอื ด
และการถ่ายทอดเชื้อจากแม่สู่ลูก ซึ่งมีวิธีป้องกันโดยการสวมถุงยางอนามัยทุกครั้ง
ผลกระทบอยา่ งไร ท่ีมีเพศสัมพันธ์ ไม่ใช้เข็มและหลอดฉีดยาร่วมกับผู้อ่ืน และขอรับการปรึกษาจาก
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เกิดการเจ็บป่วย ผู้ป่วย เจา้ หนา้ ท่สี าธารณสุขก่อนมีบตุ ร

ตดิ เชอื้ หากตง้ั ครรภจ์ ะเกดิ การถา่ ยทอดเชอื้ ดังน้ัน ไม่ว่าจะเป็นผู้ติดเช้ือหรือป่วยระยะใด หากได้รับการรักษาเร็ว
ก็จะสามารถมีสุขภาพดี สามารถเรียน ทำางาน และอยู่ร่วมกันในครอบครัวและสังคมได้
จากแม่สู่ลูก ทำ�ให้สิ้นเปลืองงบประมาณ

ในการรักษา และลดกำ�ลังคนในการพัฒนา โดยสมาชิกในครอบครัว เพื่อน ชุมชน สถานศึกษา และท่ีทาำ งาน ไม่ควรมีการรังเกียจ
ประเทศ) กีดกัน แบ่งแยกผตู้ ิดเชือ้ และผ้ปู ่วย

• วิธีการป้องกันโรคเอดส์ทำ�ได้ จดุ ประกายความรู้

อย่างไรบ้าง รหู้ รือไม่ วนั เอดสโ์ ลกตรงกบั วันใด?
คาำ ตอบ องคก์ ารอนามยั โลก (WHO) ไดก้ าำ หนดใหว้ นั ท่ี ๑ ธนั วาคมของทกุ ปเี ปน็ วนั เอดสโ์ ลก
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบใชถ้ งุ ยางอนามยั ทกุ ครง้ั ทม่ี ี

เพศสัมพนั ธ์ ไม่ใช้เขม็ ฉีดยารว่ มกบั ผูอ้ ื่น) 34 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 34

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

aseanSt

ep 2

ข้ันคดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้

๖. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง
ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ ก่ี ย ว กั บ แ น ว ท า ง
ก า ร ป ฏิ บั ติ แ ล ะ ก า ร อ ยู่ ร่ ว ม กั น
ในครอบครัว และสังคมกับผู้ติดเช้ือ
เอชไอวี แล้วสรุปเป็นความคิด
รวบยอด

พฤตกิ รรมทางเพศของวัยรนุ่ 35

35 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

Step 2 ข้นั คิดวิเคราะห์

และสรุปความรู้ เอชไอวีรักษ�ฟรี

๗. นักเรียนร่วมกันอภิปรายและแสดง ปัจจุบันท�งก�รแพทย์
ความคิดเห็นเก่ียวกับการบริการ มีวิธีก�รตรวจและก�รรักษ�
ทางการแพทย์สำ�หรับผู้ติดเช้ือเอชไอวี
แล้วสรปุ เปน็ ความคิดรวบยอด ที่ก้�วหน้�ม�กขึ้น
ตรวจรักษ�ได้เร็วขึ้น
ย�ที่ใช้รักษ�มีประสิทธิผล
มั่นใจในคุณภ�พ บริก�ร
เมื่อติดเชื้อเอชไอวี ก�รเริ่มรักษ�เร็วมีผลดี
ส�ม�รถรักษ�ด้วย ไวรัสเอชไอวีจะลดลงอย่�งม�ก
ย�ต้�นไวรัสได้ทันที ภูมิคุ้มกันจะสูงขึ้น
ลดก�รเจ็บป่วยจ�กโรคติดเชื้อ
ทุกระดับ CD4 ฉวยโอก�ส ส�ม�รถเรียน
ทำ�ง�น และใช้ชีวิต
ฟรีทุกสิทธิ
ได้อย่�งปกติ

36 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 36

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

๒.๓ การต้ังครรภ์ไมพ่ ร้อม ep 2aseanSt
การตง้ั ครรภไ์ มพ่ รอ้ ม หมายถงึ การตงั้ ครรภท์ อี่ าจเกดิ ไดจ้ ากหลายสาเหตุ
ขัน้ คิดวิเคราะห์
ได้แก่ การไม่ป้องกันขณะมีเพศสัมพันธ์หรือป้องกันแล้วแต่เกิดความผิดพลาด และสรุปความรู้
การต้ังครรภ์เมื่ออายุยังน้อย หรือการตั้งครรภ์ท่ีเกิดจากความรุนแรงทางเพศ
เชน่ ถูกบงั คับ ล่อลวง ขม่ ขืน ใหม้ ีเพศสมั พันธ์โดยไม่เต็มใจ ๘. นกั เรียนพจิ ารณาสถานการณเ์ กย่ี วกับ
ปญั หาทเี่ กดิ จากการตง้ั ครรภไ์ มพ่ รอ้ ม
การตั้งครรภ์ไม่พร้อม จะท�าให้เกิดผลเสียด้านร่างกาย จิตใจ สังคม ดงั น้ี
และเสียอนาคตของตนเองและคู่เพศสัมพันธ์ อีกท้ังเป็นการท�าให้พ่อแม่ ผู้ปกครอง
เดอื ดรอ้ นและเสยี ใจ ดงั นน้ั ควรหลกี เลย่ี งการมเี พศสมั พนั ธใ์ นวยั เรยี น เมอื่ ไมพ่ รอ้ ม นก เป็นนักเรียนช้ันมัธยมศึกษาปีที่ ๒
จะมีเพศสัมพันธ์ก็ให้ปฏิเสธ หรือหลีกเล่ียงการอยู่ในสถานท่ีลับตาคนสองต่อสอง
แต่หากหลีกเลี่ยงไม่ได้ก็ให้ป้องกันโรคและการตั้งครรภ์ โดยใช้ถุงยางอนามัย มีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันกับแฟนหนุ่ม
อยา่ งถูกวิธที ุกครงั้ ทมี่ เี พศสัมพันธ์ จนตง้ั ครรภไ์ มพ่ รอ้ ม แฟนหนมุ่ กไ็ มร่ บั ผดิ ชอบ
และพยายามหลบหน้า ต่อมานกลาออก
ในกรณีที่ถูกข่มขืนต้องรีบไปพบแพทย์ เพ่ือป้องกันการต้ังครรภ์และ จากโรงเรียนกลบั ไปอยู่กบั พ่อแม่ ผูป้ กครอง
รับการดูแลรกั ษาท่ถี ูกตอ้ ง และแจ้งความเพอ่ื ดา� เนินคดตี ามกฎหมาย ที่บ้าน พ่อแม่ ผู้ปกครองให้นกอาศัย
และคอยดูแลบ้าน แต่นกก็ร้องไห้ทุกวัน
เกดิ ปัญหาทารก เส่ยี งตอ่ การตดิ เกดิ ปญั หาด้านสขุ ภาพ และมคี วามคดิ ทจ่ี ะฆา่ ตวั ตาย แตด่ ว้ ยความ
ถกู ทอดทิง้ ท�าให้ โรคตดิ ต่อทาง เนื่องจากการตงั้ ครรภ์ เอาใจใส่ของครอบครัว ทำ�ให้นกมีสภาพ
จ�านวนการเล้ียงดู เพศสมั พันธ์ ในวัยรุ่น เชน่ ภาวะซดี จติ ใจท่ีดขี ึน้
เดก็ ก�าพร้าเพิ่มจา� นวน ผลกระทบจาก หรอื โลหติ จาง ภาวะความดนั -
การต้ังครรภ์ โลหิตสงู ขณะตั้งครรภ์ จากนั้นร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
มากข้ึน ไมพ่ ร้อม การคลอดกอ่ นก�าหนด ความคิดเหน็ โดยตอบคำ�ถาม ดงั นี้

• ปญั หาทเ่ี กดิ จากการมเี พศสมั พนั ธ์
โดยไมป่ อ้ งกนั

(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ การตัง้ ครรภ์ไมพ่ ร้อม)
• ปญั หาทเ่ี กดิ ขน้ึ มสี าเหตจุ ากอะไร

ถูกมองด้วย ..? -**-? เกดิ ความรสู้ กึ (ตัวอย่างคำ�ตอบ การมีเพศสัมพันธ์
ทัศนคตแิ ละ วา้ ว่นุ ใจ ท�าให้
พฤตกิ รรมเชิงลบ อารมณ์แปรปรวนงา่ ย โดยไมป่ ้องกัน)
จากคนรอบขา้ ง จนอาจ เกดิ ภาวะซึมเศรา้ • ปัญหาการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่
รู้สึกอับอาย หรอื เครียด
ป้องกัน และการต้ังครรภ์ไม่พร้อม

พฤตกิ รรมทางเพศของวยั ร่นุ 37 ของวัยรุ่นหญิงในสถานการณ์ส่งผล
ตอ่ ตนเองและครอบครวั อยา่ งไร

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้ตนเองเกิดภาวะ

ขอ้ ใดเปน็ ปญั หาสงั คมท่ีเปน็ ผลมาจากการตัง้ ครรภ์ไม่พรอ้ ม ซึมเศร้าหรอื เครียด ครอบครวั เสียใจ)

๑ ชุมชนแออัด ๒ เด็กถกู ทอดทง้ิ

๓ สนิ คา้ ราคาแพง ๔ การแพรร่ ะบาดของสารเสพตดิ

(เฉลย ๒ เพราะการตัง้ ครรภ์ไม่พรอ้ มส่วนใหญ่เกดิ จากการมีเพศสัมพันธ์

โดยไมป่ ้องกัน ทำ�ใหม้ ีการนำ�เดก็ ทารกไปทิ้งไว้หรอื ฝากไวก้ ับสถานเลย้ี งเดก็ ก�ำ พรา้

เน่ืองจากมารดายังไมม่ คี วามพรอ้ มในการเลยี้ งดู)

37 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะห์
St ๒.๔ การยตุ กิ ารต้งั ครรภ์

และสรปุ ความรู้ ผลกระทบจากการยตุ กิ ารตง้ั ครรภท์ ่ีไม่ถูกกฎหมาย มีดงั น้ี
๑) ผลกระทบทางกาย เช่น การตกเลือด การติดเชื้อจากการยุติการตั้งครรภ์
๙. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง ซ่งึ อาจท�าให้เสียชวี ติ ได้
๒) ผลกระทบทางจิตใจ เช่น ความรู้สึกวิตกกังวลเกี่ยวกับความกลัว
ความคิดเห็นเก่ียวกับการยุติ
การต้ังครรภ์ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้ อันตรายที่อาจเกิดขึ้นต่อร่างกายของตนเอง การรู้สึกกลัวคนรอบข้างรู้และถูกประณาม
• การยุติการต้ังครรภ์ส่งผลต่อ กลัวถูกจับเนื่องจากคิดว่าทา� ผดิ กฎหมาย
รา่ งกายอยา่ งไร
๓) กรณีพยายามยุติการตง้ั ครรภ์แล้วไม่สา� เร็จ อาจจะรสู้ กึ วติ กกงั วลกับชีวิต
ในอนาคต
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบการตกเลอื ดการตดิ เชอ้ื
การยุติการตั้งครรภ์สามารถขอใช้บริการให้คำาปรึกษา
จากการยุติการตั้งครรภ์ ซึ่งอาจทำ�ให้ ทางโทรศัพท์ของหน่วยงานทางราชการ เช่น สำานักอนามัยการเจริญพันธ์ุ
เสียชีวิตได)้ เนื่องจากการยุติการตั้งครรภ์โดยไม่ได้รับการเห็นชอบจากแพทย์เฉพาะทาง

• การวิตกกังวลส่งผลต่อจิตใจ ที่มีความชำานาญ เป็นความผิดทางกฎหมาย

อยา่ งไรบ้าง ๓. การป้องกนั พฤตกิ รรมเส่ียงท่อี าจนำาไปสู่
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ซึมเศร้า เสียใจ การมเี พศสมั พันธ์

หวาดกลัว) การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน อาจก่อให้เกิดปัญหาต่าง ๆ ดังนั้น จึงควรคิด
ใหร้ อบคอบ มสี ติ นกึ ถงึ อนาคตของตนเอง และรู้จกั วิธีปอ้ งกันตนเอง ดังน้ี
๑๐. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เก่ียวกับ
แนวทางป้องกันพฤติกรรมเส่ียง ๑. วางตัวในการคบเพื่อนใหเ้ หมาะสม และรู้จกั ให้เกยี รติกัน
ท่ีอาจนำ�ไปสู่การมีเพศสัมพันธ์ ๒. รจู้ กั ปฏเิ สธอยา่ งชดั เจน หนักแนน่ ดว้ ยคา� วา่ “ไม่„ เมอ่ื ถูกชักชวนใหม้ ีเพศสมั พนั ธ์
แลว้ สรปุ เป็นแผนภาพความคิด ๓. ตั้งใจเรียนและคิดอยู่เสมอว่า การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกันในวัยรุ่น
จะท�าใหเ้ กดิ ปัญหาตามมาอกี มาก

ตัวอยา่ งแผนภาพความคิด ๔. ไม่ทดลองมีเพศสัมพันธ์ และไม่เลียนแบบ
พฤติกรรมทางเพศท่ีไม่ถูกต้องจากส่อื ต่าง ๆ
ไมเ่ ชอ่ื คนง่าย วางตัว
ใหเ้ หมาะสม ๕. ไม่เท่ียวกลางคืนและไม่ดื่มเคร่ืองด่ืมท่ีมี
แอลกอฮอลห์ รือเสพสารเสพติด
รู้จักปฏิเสธ แนวทางป้องกนั หลกี เลี่ยง การตงั้ ใจเรียนจะทำาให้ประสบ
อยา่ งชดั เจน พฤตกิ รรมเสีย่ ง การอยตู่ าม ๖. หลีกเลย่ี งการอย่สู องตอ่ สองในทลี่ บั ตาคน ความสาำ เร็จในชวี ติ
หนกั แน่นด้วย ทีอ่ าจนำ�ไปสกู่ าร ๗. ไม่รับประทานอาหารและเครื่องด่ืมจาก
ค�ำ วา่ ไม่ เม่ือถูก มเี พศสมั พันธ์ ลำ�พัง คนแปลกหน้า
ชักชวนใหม้ ี สองต่อสอง ๘. ไม่หลงเชื่อการชักชวนให้เข้าไปสู่สถานการณ์
เพศสมั พันธ์ ในทลี่ บั ตา เสยี่ งตอ่ การมเี พศสมั พนั ธท์ งั้ จากผทู้ รี่ จู้ กั คนุ้ เคยและผทู้ ไ่ี มร่ จู้ กั

38 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

ศกึ ษาหาความรู้ เมอ่ื มปี ญั หาเกย่ี วกบั เรอ่ื งเพศ ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
เรอ่ื งเพศทเ่ี หมาะสม ควรปรกึ ษาพอ่ แม่ ผปู้ กครอง

สุดยอดคู่มือครู 38 เมอื่ มีปัญหาเกี่ยวกบั เรอื่ งเพศ นักเรียนควรปฏบิ ตั อิ ยา่ งไร
๑ เล่าใหเ้ พือ่ นสนิทฟงั
๒ ปรึกษาพอ่ แม่ ผูป้ กครอง
๓ หาข้อมูลจากสอื่ เพื่อแกป้ ัญหาเอง
๔ เกบ็ ไว้เป็นเรอ่ื งส่วนตัวไมบ่ อกใคร

(เฉลย ๒ เพราะพ่อแม่ ผปู้ กครอง จะสามารถชว่ ยเราแกไ้ ขปัญหาไดอ้ ย่างเหมาะสม

และมีความรกั ความหวงั ดีกบั เราอยา่ งจริงใจ เมื่อมีปญั หาเรื่องเพศหรือเรื่องอืน่ ๆ

จึงควรปรึกษาพ่อแม่ ผปู้ กครอง)

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏบิ ตั ิ
St St และสรุปความรู้
๙. เม่ือมีปัญหาในเรื่องต่าง ๆ รวมถึงเร่ืองเพศ หลงั การปฏิบตั ิ
ควรปรึกษาพอ่ แม่ ผปู้ กครอง เพ่อื หาทางแกไ้ ขอย่างถูกตอ้ ง
๑๑. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ แต่ละกลมุ่ รว่ มกัน
๑๐. ไม่ดูสื่อเก่ียวกับเร่ืองเพศท่ีกระตุ้นให้เกิด วิเคราะห์สาเหตุ ผลท่ีเกิดขึ้น และ
อารมณ์ทางเพศ แนวทางป้องกันการมีเพศสัมพันธ์
การตดิ เช้อื เอชไอวี และการตง้ั ครรภ ์
๑๑. ใช้เวลาว่างท�ากิจกรรมที่มีประโยชน์กับเพ่ือน ไม่พร้อมเป็นแผนภาพความคิด
เช่น เลน่ กฬี า เลน่ ดนตรี ตวั อย่างแผนภาพความคดิ

๑๒. ตั้งความมุ่งหวังในอนาคตแล้วควบคุมตน
ให้ท�าในส่ิงทจ่ี ะน�าไปสคู่ วามมุ่งหวงั นนั้

เมื่อมีปัญหาต้องปรึกษาพอ่ แม่
ผู้ปกครอง

สา� นกั อนามยั การเจริญพนั ธ์ุ กรมอนามยั การสัมผสั แตะตอ้ ง การไปเทีย่ วกลางคืน การมี ผลท่ีเกิดข้ึน
http://rh.anamai.moph.go.th รา่ งกายกนั กบั เพ่อื น และด่ืมเครอ่ื งด่มื ๑. ท�ำ ให้เกดิ ปญั หา

ผังสรปุ สาระสำาคัญ ท่มี แี อลกอฮอล์ เพศสัมพนั ธ์ สขุ ภาพจิต
การติดเช้ือเอชไอวี ๒. สุขภาพรา่ งกายออ่ นแอ
สาเหตุ เจบ็ ป่วย
๓. ท�ำ ให้พอ่ แม่ ผู้ปกครอง
และการตง้ั ครรภ์ เสียใจ
ไม่พร้อม
การม่วั สุมในร้าน การหลงเชอ่ื
ผ้ทู ่ีไมห่ วงั ดี
อินเทอรเ์ น็ต

พฤติกรรมเสย่ี งทีอ่ าจน�าไปส่กู ารมีเพศสมั พันธ ์ แนวทางปอ้ งกนั
การอยู่ในท่ีลับตาคนสองต่อสอง การดูสื่อที่ไม่เหมาะสมและเลียนแบบพฤติกรรม ๑. แตง่ กายให้เหมาะสม
๒. ร้จู กั ปฏเิ สธอย่างชดั เจน
การด่ืมเคร่ืองดื่มท่ีมีแอลกอฮอล์ การเสพสารเสพติด การเลียนแบบเพ่ือนหรือรุ่นพ่ี ๓. ตง้ั ใจเรยี น
มคี ่านยิ มทีผ่ ิด เปน็ พฤติกรรมเสีย่ งทีอ่ าจนา� ไปสูก่ ารมเี พศสัมพนั ธ์ ๔. ไม่เท่ียวกลางคนื
๕. ปรกึ ษาพ่อแม่ ผปู้ กครอง
พขทฤอาตงงวิกเัยพรรรศนุ่ ม ปัญหาท่ีเกดิ จากการมเี พศสมั พนั ธ์โดยไม่ปอ้ งกนั เม่ือมปี ัญหาทุกเร่ือง
การมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ท�าให้เกิดปัญหาต่อตนเองและ
๑๒. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจ
ปัญหาสังคม ได้แก่ การติดโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ และโรคเอดส์ เปน็ ความรรู้ ว่ มกัน ดังน้ี
การตงั้ ครรภไ์ มพ่ ร้อม การยุตกิ ารตัง้ ครรภ์
• การมีพฤติกรรมท่ีเหมาะสม
การปอ้ งกันพฤตกิ รรมเส่ียงท่อี าจนา� ไปสู่การมเี พศสมั พันธ์ จะช่วยป้องกันการมีเพศสัมพันธ์
การวางตัวให้เหมาะสม การรู้จักปฏิเสธ การเลือกดูส่ืออย่างเหมาะสม ใช้เวลาว่างท�า การติดเชื้อเอชไอวี และการต้ังครรภ์
กิจกรรมที่มีประโยชน์ เมื่อมีปัญหาปรึกษาพ่อแม่ ผู้ปกครอง รู้จักต้ังเป้าหมายในอนาคต ไม่พรอ้ มได้
และควบคมุ ตนเองให้ไปสู่เปา้ หมายนั้น จะชว่ ยป้องกันการมีเพศสมั พันธ์

พฤติกรรมทางเพศของวยั รนุ่ 39 ep 4

5ep ขนั้ ประเมินเพือ่ เพ่มิ คุณค่า ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ
บรกิ ารสงั คม
และจิตสาธารณะ ๑๓. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม นำ � เ ส น อ

๑๔. นักเรียนร่วมกันออกแบบแผ่นพับ แผนภาพความคิดเก่ียวกับสาเหตุ
ในหัวข้อ เอชไอวี เราอยู่ด้วยกันได้ ผลที่เกิดขึ้น และแนวทางป้องกัน
แล้วนำ�ไปแจกนักเรียนในโรงเรียน การมเี พศสมั พนั ธ์ การตดิ เชอื้ เอชไอวี
หรอื คนในชมุ ชน เพอื่ เผยแพรค่ วามรู้ แ ล ะ ก า ร ต้ั ง ค ร ร ภ์ ไ ม่ พ ร้ อ ม
หนา้ ช้นั เรยี น
ให้แกผ่ ู้อืน่

39 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวช้ีวัด กจิ กรรมการเรียนรู้
๑. นักเรียนแบ่งกลุ่มหาข่าวปัญหาที่เกิดจากการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน ร่วมกัน
พ ๒.๑ ป.๖/๒
วิเคราะห์ปัญหาและหาแนวทางป้องกัน จากนั้นออกมาน�าเสนอหน้าชั้นเรียน
ทีละกล่มุ
๒. นักเรียนวิเคราะห์สาเหตุและผลที่เกิดข้ึนจากการมีเพศสัมพันธ์โดยไม่ป้องกัน
โดยบันทกึ ข้อมลู เป็นแผนภาพความคิด

ผลท่เี กิดขน้ึ

สาเหตุ การมเี พศสัมพันธ์
โดยไมป่ ้องกนั

๓. นกั เรยี นรว่ มกนั อภปิ รายแสดงความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั แนวทางปอ้ งกนั การมเี พศสมั พนั ธ์
โดยสรปุ ข้อมลู ท่ีไดเ้ ปน็ แผนภาพความคิด

แนวคำ� ตอบ แนวทางปอ้ งกนั
การมเี พศสัมพันธ์
๑. ปรกึ ษาพ่อแม่ ผู้ปกครอง
๒. ไม่ว่าจะเป็นเพศใดควรภาคภูมิใจใน คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ
๑. หากมปี ัญหาการมเี พศสัมพนั ธ์โดยไมป่ อ้ งกนั นกั เรยี นควรท�าอยา่ งไร
เพศของตน ถ้ารู้จักปฏิบัติตนอย่างเหมาะสม
ช่ ว ย ดู แ ล ซ่ึ ง กั น แ ล ะ กั น ไ ม่ ทำ � ร้ า ย จึงจะเป็นวธิ ีการแกป้ ญั หาทีถ่ กู ตอ้ ง ปลอดภัย
ไม่เอาเปรียบกัน จะทำ�ให้อยู่ร่วมกันได้ ๒. นักเรียนมคี วามร้สู ึกนกึ คิดเก่ยี วกบั เรอ่ื งเพศดหี รือไม่ดอี ยา่ งไร
อยา่ งมีความสขุ

40 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 40

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

วยการเรยี น เป้าหมายการเรียนรู้

ห ่น รทู้ ่ี มาตรฐานการเรียนรู้

มาตรฐาน พ ๓.๑
เข้าใจ มที ักษะในการเคลือ่ นไหว กจิ กรรม
ทางกาย การเล่นเกม และกีฬา

หลักการเคลื่อนไหวร่างกาย สมรรถนะสำ�คัญของผเู้ รยี น

ตัวช้ีวดั ๑. ความสามารถในการส่อื สาร
๒. ความสามารถในการคิด
• จ�าแนกหลักการเคลื่อนไหวในเร่ืองการรับแรง การใช้แรง และความสมดุลในการเคล่ือนไหวร่างกาย ๓. ความสามารถในการแกป้ ัญหา
ในการเล่นเกม เล่นกฬี า และน�าผลมาปรับปรุง เพ่มิ พูนวิธีปฏิบัติของตนและผ้อู น่ื (พ ๓.๑ ป.๖/๒) ๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ิต
๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี
ผังสาระการเรียนรู้
คณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์
การเคลื่อนไหวตามหลักการ มีวินัย
ทางวทิ ยาศาสตร์ ตัวช้ีวัดที่ ๓.๑ ปฏิบัติตามข้อตกลง
กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั ของครอบครวั
หลักการ หลกั การ โรงเรียน และสงั คม
เคล่ือนไหวร่างกาย เคล่ือนไหวร่างกาย

การปรบั ปรงุ เพม่ิ พูน การรับแรง
วธิ ีปฏบิ ัตขิ องตนเองและผอู้ ื่น การใช้แรง
ความสมดลุ

สาระสำาคัญ

การเข้าใจหลักการเคลื่อนไหวร่างกาย จะท�าให้สามารถปรับปรุงการเคล่ือนไหวท�ากิจกรรมต่าง ๆ
ในชีวติ ประจา� วันของตนเองและผู้อื่นให้มีประสทิ ธิภาพ

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21

นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ๓ กลมุ่ แตล่ ะกลมุ่ คดิ กจิ กรรมทใี่ ชก้ ารรบั แรง การใชแ้ รง
หรือความสมดุล โดยไม่ซ้ํากัน จากน้ันออกมาสาธิตและให้เพ่ือนกลุ่มอ่ืน
ฝึกปฏบิ ตั ิตาม

41 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวช้วี ัด ประกายความคิด

พ ๓.๑ ป.๖/๒St ในเวลาว่าง นักเรียน
จะชวนเพื่อน ๆ ออกกำาลังกาย
ภาระงาน/ชน้ิ งาน
แบบบันทึก กจิ กรรมเพ่อื พัฒนา ด้วยกิจกรรมใด
การเคลื่อนไหว
๑. การเคลือ่ นไหวตามหลักการทางวทิ ยาศาสตร์
ep 1 ขนั้ สงั เกต
ถา้ นักเรยี นอยากมบี คุ ลกิ ภาพทีด่ คี วรฝกึ การเคลือ่ นไหวอยา่ งไรบา้ ง
รวบรวมข้อมูล ในชวี ติ ประจา� วนั เราตอ้ งทา� กจิ กรรมตา่ ง ๆ ซงึ่ ลว้ นตอ้ งใชก้ ารเคลอื่ นไหวรา่ งกาย
การเรียนรู้หลักการเคล่ือนไหวร่างกายที่ถูกต้อง จะท�าให้ท�ากิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่าง
๑. นักเรียนสังเกตภาพจุดประกาย มปี ระสิทธภิ าพ และไม่เกดิ อันตรายกบั อวยั วะต่าง ๆ ของรา่ งกาย
ความคิดทั้งสองภาพ แล้วร่วมกัน
สนทนา โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้ 42 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖

• จากภาพ เปน็ กิจกรรมใดบา้ ง การเคลือ่ นไหว
(เล่นฟตุ บอล เตน้ แบบแอโรบกิ ) ตามหลกั การ
• นักเรียนเคยทำ�กิจกรรมเหมือน ทางวทิ ยาศาสตร์

ในภาพบ้างหรือไม่ ถ้าเคย นักเรียน
เคยท�ำ กจิ กรรมใด
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เคย เล่นท้ังฟุตบอลและ
เต้นแบบแอโรบิก)
• กิจกรรมที่ ๒ กิจกรรมนี้ใช้การ
เคลื่อนไหวแตกตา่ งกันอย่างไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ฟุตบอลใช้การเดิน การว่ิง
การกระโดดในการเคลื่อนไหวเป็นส่วนใหญ่
การเต้นแบบแอโรบิกใช้การยืน การสไลด์เท้า
กา้ วขา ใช้แขนเคลอ่ื นไหวเป็นส่วนใหญ่)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เก่ียวกับหลักการเคลื่อนไหวร่างกาย
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทีห่ ลากหลาย

สุดยอดคู่มือครู 42

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

การเคล่ือนไหวของร่างกาย เกิดจากการท�างานประสานกันของระบบอวัยวะ ขนั้ คิดวิเคราะห์
ได้แก ่ ระบบประสาท ระบบโครงรา่ งหรือระบบกระดูก และระบบกลา้ มเน้ือ ดงั น้ี และสรปุ ความรู้

๑. ระบบประสาท เป็นส่วนที่ควบคุมส่ังงานให้กล้ามเนื้อและกระดูก ๓. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
เกิดการเคลอ่ื นไหวตามต้องการ เกี่ยวกับการเคล่ือนไหวตามหลักการ
๒. ระบบโครงร่างหรือระบบกระดูก เป็นส่วนที่ท�าให้ร่างกายคงรูปร่าง ทางวทิ ยาศาสตร ์ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี
ชว่ ยรองรบั นา้� หนักตัว และบังคับร่างกายใหเ้ กดิ การเคล่อื นไหว
๓. ระบบกล้ามเนอ้ื เปน็ สว่ นทหี่ อ่ หุ้มกระดูกและมกี ารหดหรือคลายกลา้ มเนอ้ื • เราจะปฏบิ ตั ติ ามหลกั การเคลอ่ื นไหว
ท�าให้เกิดแรงบงั คบั ให้ระบบโครงรา่ งหรือระบบกระดูกมีการเคลื่อนไหวตามต้องการ ทางวทิ ยาศาสตร์ได้อย่างไร

เมอ่ื เราตอ้ งการเคลอื่ นไหว สมองจะรบั ความรสู้ กึ เกดิ ความคดิ และมคี า� สงั่ ผา่ น (ตัวอย่างคำ�ตอบ จัดวางตำ�แหน่งของอวัยวะ
เสน้ ประสาทไปยงั กลา้ มเนอื้ เรยี บและกลา้ มเนอ้ื ลายใหท้ า� งานโดยการเกรง็ หรอื หดตวั ให้เหมาะสมกับกิจกรรมที่ปฏิบัติ และ
ของกล้ามเน้ือ ท�าให้เอ็น กระดูกข้อต่อ และกระดูกโครงร่างเคลื่อนท่ี ร่างกายจึง ให้กล้ามเน้ือได้ออกแรงในทุกส่วนอย่าง
เกดิ การเคลือ่ นไหว สมา่ํ เสมอ)

๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เกี่ยวกับ
การเคลื่อนไหวตามหลักการทาง

๒. หลกั การเคลือ่ นไหวรา่ งกาย วิทยาศาสตร์ แล้วสรุปเป็นแผนภาพ
ความคดิ บนกระดาน
ถา้ รา่ งกายของนักเรยี นไม่เคยเคลือ่ นไหวเลย จะสง่ ผลต่อรา่ งกายอยา่ งไรบ้าง ตัวอย่างแผนภาพความคิด
หลักการเคล่ือนไหวท่ีมีความส�าคัญในการท�ากิจกรรมในชีวิตประจ�าวัน ได้แก ่
การรบั แรง การใช้แรง และความสมดลุ การเรียนรู้หลกั การเคลอ่ื นไหวท่ีถูกตอ้ งและ ควบคมุ ส่ังการให้กลา้ มเนือ้ บงั คับใหร้ ะบบโครงร่าง
น�าไปประยกุ ตใ์ ชแ้ ละปฏบิ ตั ิอย่างต่อเนื่อง จะชว่ ยพฒั นาการเคลอ่ื นไหวให้ดยี ิง่ ข้ึน และกระดกู เกิดการเคลือ่ นไหว มกี ารเคลอื่ นไหว

ตามตอ้ งการ

ระบบประสาท ระบบกล้ามเนือ้

การเคลื่อนไหว
ตามหลกั การทาง

วทิ ยาศาสตร์

หลักการเคลือ่ นไหวรา่ งกาย 43 ระบบโครงร่าง บังคับรา่ งกายใหเ้ กิด
การเคล่ือนไหว
เสริมความรู้ ครูควรสอน ช่วยรองรับน�ำ้ หนกั ตวั
ทำ�ใหร้ ่างกายคงรปู
กล้ามเน้ือในร่างกายมี ๓ ชนิด คือ กล้ามเนื้อลาย กล้ามเน้ือเรียบ และ
กล้ามเนื้อหัวใจ กล้ามเนื้อที่มีความสำ�คัญต่อการเคล่ือนไหวของร่างกาย คือ
กล้ามเน้ือลาย ซ่ึงยึดโครงร่างของร่างกายไว้และยึดติดกับกระดูกด้วยเอ็น
ส่วนกล้ามเน้ือเรียบจะพบที่อวัยวะภายในร่างกาย กล้ามเน้ือหัวใจพบท่ีหัวใจ
เทา่ นน้ั

43 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

Step 2 ขั้นคดิ วิเคราะห์

และสรุปความรู้ ๒.๑ การรับแรง

๕. นักเรียนสังเกตภาพกิจกรรมทางกาย การรับแรง คือ การจัดวางต�าแหน่งของอวัยวะให้อยู่ในลักษณะ
โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี ที่เหมาะสมกับกิจกรรมที่ปฏิบัติ เพื่อลดแรงปะทะของร่างกายกับอากาศ และ
แรงโน้มถ่วงขณะเคล่ือนไหว เช่น

ภาพที่ ๑ ภาพเด็กเลน่ ชักเยอ่ ก า ร เ อ น ตั ว ไ ป ข้ า ง ห น้ า ข ณ ะ ว่ิ ง
ภาพท่ี ๒ ภาพผรู้ กั ษาประตรู บั ลกู ฟตุ บอล การกระโดดลงสู่พื้นด้วยสองเท้า
ภาพที่ ๓ ภาพคนถบี จกั รยาน การรับส่ิงของที่มาจากการขว้าง
หรือโยน การใช้เท้ารับน้�าหนักตัว

จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น ขณะเดิน
เก่ียวกับหลักการเคลื่อนไหวร่างกาย
๒.๒ การใช้แรง การรบั ลูกบอลท่มี าจากการโยนเป็นการรับแรง
โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
• กิจกรรมในภาพที่ ๑ ต้องใช้ การใชแ้ รง คอื การทรี่ า่ งกายออกแรงกระทา� ตอ่ วตั ถ ุเพอ่ื ใหว้ ตั ถเุ คลอื่ นท ี่
เช่น การดนั ผลกั ดงึ ขวา้ ง เหว่ยี ง โยน ตี โหมง่
หลักการเคลอ่ื นไหวอย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ใชแ้ รงดงึ )
• กิจกรรมในภาพที่ ๒ ต้องใช้

หลักการเคลอื่ นไหวอย่างไร
(ตวั อย่างคำ�ตอบ การรับลูกฟุตบอลไม่ให้

หลดุ มอื )

• กิจกรรมในภาพท่ี ๓ ต้องใช้ การตีกอลฟ์ และการทุ่มนา้ํ หนกั เป็นกิจกรรมที่ร่างกายตอ้ งใช้แรง
หลกั การเคลอ่ื นไหวอย่างไร
๒.๓ ความสมดลุ
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ใช้การทรงตัวเพื่อ ความสมดุล คือ การถ่ายเทน�้าหนักตัวไปสู่อวัยวะท่ีเป็นจุดรองรับ

สรา้ งสมดลุ ไม่ใหจ้ กั รยานลม้ ) นา้� หนกั หรอื ฐาน เพอื่ ใหร้ า่ งกายมจี ดุ ศนู ยถ์ ว่ ง สามารถเคลอื่ นไหวโดยไมเ่ สยี การทรงตวั
๖. นกั เรยี นรว่ มกนั อา่ นบตั รค�ำ บนกระดาน ไม่ล้มและอยู่ในลักษณะที่ต้องการ เช่น การถีบจักรยาน การเล่นสเก็ต การเดินลง
แลว้ รว่ มกนั จ�ำ แนกหลกั การเคลอ่ื นไหว จากภเู ขาหรือที่สงู โดยไมล่ ้ม การเดนิ บนสะพานไม้เล็ก ๆ
ในเร่ืองการรับแรง การใช้แรง และ
ความสมดุลลงในตาราง 44 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

ตวั อยา่ งบัตรคำ� ตัวอย่างตาราง

การรับลกู วอลเลย์บอล การแยกเท้ากอ่ นขว้าง ตารางจำ�แนกการเคล่ือนไหวร่างกาย
ลูกบอล
การรับแรง การใช้แรง ความสมดุล
การถบี จักรยาน การเล่นชกั เยอ่
๑. การรบั ลูกวอลเลย์บอล ๑. การถบี จกั รยาน ๑. การเลน่ ชักเย่อ
การเดินบนคานทรงตัว การพ่งุ แหลน ๒. การแยกเทา้ ก่อนขว้าง ๒. การเดินบนคานทรงตวั ๒. การพงุ่ แหลน
ลกู บอล

สุดยอดคู่มือครู 44

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
๓. การปรับปรุง เพิ่มพูนวิธีปฏิบตั ิของตนเองและผู้อน่ื
๗. นักเรียนฝึกปฏิบัติกิจกรรมเพ่ือพัฒนาการ
การเล่นเกมหรือการเล่นกีฬา ผู้เล่นสามารถเคลื่อนไหวร่างกายโดยใช้ เคลอ่ื นไหว จากนนั้ บนั ทกึ ผลจากการปฏบิ ตั ิ
หลักการรับแรง การใช้แรง และความสมดุล และน�าผลจากการเคล่ือนไหวร่างกาย ลงในแบบบนั ทึก ดังตวั อยา่ ง
ทั้ง ๓ รูปแบบ มาปรับปรงุ เพมิ่ พูนทักษะและความสามารถในการเล่นเกมและกีฬา
ใหด้ ยี งิ่ ขึ้นได้ ๗.๑ ฝกึ ปฏิบตั ิการโยนลูกบอลลงตะกร้า

ตัวอย่างการใช้หลักการรับแรงมาปรับปรุงทักษะการเล่นเกมและกีฬา วธิ กี ารโยนลกู บอลลงตะกรา้
เช่น การรับลูกแชร์บอลของผู้ถือตะกร้า ในขณะที่เพื่อนในทีมโยนลูกบอล
มาให้ผู้ถือตะกร้าเหยียดแขนขึ้นไปให้สุด เมื่อลูกบอลลอยเข้าสู่ตะกร้า ให้ลดแขน • กำ�หนดระยะห่างจากจุดโยน ๕ เมตร
เพื่อลดแรงปะทะ เป็นการผ่อนแรง จะท�าให้ลูกบอลลงสู่ตะกร้าและไม่กระเด้ง • โยนลูกบอล ๑๐ ลูก และนบั จ�ำ นวนลูกบอล
ท่ลี งตะกรา้

ออกจากตะกรา้ แบบบันทกึ การโยนลกู บอลลงตะกร้า

ตัวอย่างการใช้หลักการใช้แรงมาปรับปรุงทักษะการเล่นเกมและกีฬา ๑. นกั เรยี นโยนลกู บอลลงตะกร้าได้กีล่ กู
เชน่ การใชแ้ รงดงึ เชอื กชกั เยอ่ การดงึ ทถี่ กู ตอ้ งนกั กฬี าควรใชแ้ รงในการดงึ โดยทา� มมุ (ตวั อย่างค�ำ ตอบ ๙ ลกู )
กับเชือกให้เล็กท่ีสุด หรือดึงให้ขนานกับเชือก ท้ังน้ีจะช่วยเพิ่มแรงได้ดี และควร ๒. นักเรียนใชอ้ วัยวะใดในการโยนลูกบอล
แยกเท้าออกใหม้ าก ย่อตวั ให้ต่�า เพื่อการยืนท่ีมั่นคงไม่ใหถ้ ูกดงึ ล้มลง (แขนและมอื )
๓. การโยนลกู บอลเป็นการประยกุ ต์ใชห้ ลกั การใดบ้าง
ตวั อยา่ งการใชห้ ลกั ความสมดลุ มาปรบั ปรงุ ทกั ษะการเลน่ เกมและกฬี า ในการพฒั นาการเคล่อื นไหว
เชน่ การรกั ษาความสมดลุ ในการทรงตวั ในการเลน่ กฬี ายมิ นาสตกิ ทกั ษะการมว้ นหนา้
ก่อนม้วนให้ย่อเข่า แล้วค่อย ๆ วางมือ ความสมดุล  การรับแรง  การใช้แรง
ท้ังสองข้างลงที่พื้น จังหวะที่ม้วนตัว
ให้ก้มศีรษะ เก็บคางให้ชิดหน้าอก ๔. นักเรียนจะมีวธิ ฝี กึ อยา่ งไรให้โยนลกู บอลไดด้ ีข้นึ
ขณะมว้ นตวั ใหอ้ วยั วะสมั ผสั พนื้ ตามลา� ดบั (ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ ฝึกโยนลกู บอลลงตะกรา้ เป็นประจำ�)

คอื เริม่ จากศีรษะ ทา้ ยทอย คอ หลัง และ ๗.๒ ฝกึ ปฏิบัติการกระโดดเปลีย่ นเทา้
สะโพก จากนน้ั ลุกข้ึนยนื ยอ่ เข่าเลก็ น้อย
เหยยี ดแขนทั้งสองไปขา้ งหน้า แล้วจึงยืน การเล่นไอซ์สเกต็ (Ice Skate) รา่ งกายต้องอาศยั วิธกี ารกระโดดเปลี่ยนเทา้
ในท่าตรง การเคลือ่ นไหวอยา่ งสมดลุ เพือ่ ไม่ให้ลม้ ยนื ตรงแลว้ กระโดดเตะเทา้ ซ้ายไปขา้ งหน้า เทา้ ขวาไป
ข้างหลัง สลับเตะเท้าขวาไปข้างหน้า เท้าซ้ายไปข้างหลัง
การใช้หลักการเคล่ือนไหว การรับแรง การใช้แรง และความสมดุล ติดตอ่ กนั หลาย ๆ ครัง้ โดยไม่ให้ล้มภายในเวลา ๓ นาที
อย่างเหมาะสมกับกิจกรรมทป่ี ฏิบัติ จะท�าใหเ้ กิดความปลอดภยั ขณะปฏบิ ัตกิ จิ กรรม
แบบบนั ทึกการกระโดดเปลีย่ นเท้า

หลกั การเคล่ือนไหวร่างกาย 45 ๑. นักเรยี นกระโดดเปล่ยี นเท้าได้กคี่ รง้ั
(ตวั อยา่ งคำ�ตอบ ๑๐ ครงั้ )
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ๒. นักเรียนใชอ้ วยั วะใดในการกระโดด (ขาและเท้า)
๓. การกระโดดเปลย่ี นเทา้ เปน็ การประยกุ ตใ์ ชห้ ลกั การใด
การเคลอื่ นไหวร่างกายไมถ่ กู วธิ ีจะเกิดผลอย่างไร ในการพฒั นาการเคลอ่ื นไหว
๑ เกิดการบาดเจบ็ ของกลา้ มเน้ือ
๒ น�ำ้ หนกั ตวั จะเพม่ิ มากข้ึน  ความสมดลุ การรับแรง  การใชแ้ รง
๓ แขนและขาจะยาวข้นึ
๔ ผลการเรียนแยล่ ง ๔. นักเรียนจะมีวิธฝี กึ อยา่ งไรให้มกี ารทรงตัวได้ดีขน้ึ

(ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ ฝึกเดินบนราวไมก้ ลมเปน็ ประจำ�)

(เฉลย ๑ เพราะระบบกลา้ มเน้อื ชว่ ยให้รา่ งกายสามารถเคลอ่ื นไหวได้

หากเคล่ือนไหวไมถ่ ูกวิธี กลา้ มเนือ้ จะได้รบั บาดเจบ็ )

45 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

St St ep 3 ขน้ั ปฏิบัติ การถีบจกั รยาน หรอื เลน่ สเก็ต ควรสวมหมวกนริ ภยั (หมวกกนั น็อก)
แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้ เพราะหากเสยี การทรงตัว อาจทา� ใหล้ ื่นล้มศรี ษะกระแทกพื้นเป็นอันตรายได้

๘. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจ สนุกกับคาำ ศพั ท์
เป็นความร้รู ว่ มกัน ดังนี้
balance (แบล' เลินซฺ) ความสมดลุ
• การเข้าใจหลักการเคล่ือนไหว force (ฟอร์ส) แรง
ร่างกายจะทำ�ให้สามารถเคลื่อนไหว
ทำ � กิ จ ก ร ร ม ต่ า ง ๆ ไ ด้ อ ย่ า ง มี ส�านักงานกองทนุ สนบั สนุนการสร้างเสริมสขุ ภาพ (สสส.)
ประสทิ ธภิ าพ http://www.thaihealth.or.th

ep 4

ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ กิจกรรมพัฒนาการอ่าน

๙. นกั เรียนออกมาน�ำ เสนอผลการปฏบิ ัติ นกั เรียนอ่านคา� ศพั ท์และความหมายของค�าศัพท์ตอ่ ไปน้ี
กิจกรรมเพื่อพัฒนาการเคล่ือนไหว
หน้าชั้นเรียน คำาศัพท์ คาำ อา่ น ความหมาย

ทรงตัว ซง-ตวั ต้ังอยไู่ ด้

ประยกุ ต ์ ประ-ยกุ น�าความรูใ้ นวทิ ยาการตา่ ง ๆ มาปรบั ใช ้
ใหเ้ ปน็ ประโยชน์

วตั ถ ุ วดั -ถ ุ สิง่ ของ

46 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ถา้ นักเรียนตอ้ งการมีบคุ ลกิ ภาพท่ดี ีควรปฏิบัตกิ จิ กรรมใด
๑ ฝกึ กระโดดเชือก
๒ ฝกึ กระโดดหมนุ ตัว
๓ ฝึกเดนิ โดยวางหนงั สอื บนศีรษะ
๔ ฝกึ โยนรับ-ส่งลกู บอลกับเพื่อน ๆ
(เฉลย ๓ เพราะช่วยใหเ้ ดินได้หลงั ตรง แกไ้ ขปญั หาหลงั โก่งงอ
จงึ มีความสงา่ ผ่าเผยขณะเดนิ )

สุดยอดคู่มือครู 46

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
5asean
ผังสรปุ สาระสำาคัญ ข้นั ประเมนิ เพ่อื เพ่มิ คุณคา่
ep
St
บริการสงั คม
และจิตสาธารณะ

๑๐. นักเรียนนำ�ความรู้ที่ได้จากการเรียน

การเคลื่อนไหวตามหลกั การ การเคล่ือนไหวร่างกายต้องอาศัยการท�างาน เกี่ยวกับหลักการเคล่ือนไหวร่างกาย
ทางวิทยาศาสตร์ รว่ มกนั ของระบบประสาท ระบบโครงรา่ งหรอื ระบบ ไปแนะนำ�ให้กับสมาชิกในครอบครัว
กระดกู และระบบกล้ามเนอื้ หรือชุมชน เพื่อเป็นแนวทางในการ
ปรับปรุงการเคลื่อนไหวร่างกาย
หลักการ หลักการเคล่อื นไหว ในการทำ�กิจกรรมต่าง ๆ ได้อย่าง
เคล่ือนไหวรา่ งกาย ร่างกาย เหมาะสม

การรับแรง คือ การวางต�าแหน่งอวัยวะให้อยู่
ในลักษณะที่เหมาะสม เพื่อลดแรงปะทะและแรงโน้มถ่วง

การใช้แรง คือ การที่ร่างกายออกแรงกระท�าต่อวัตถุ
เพื่อใหว้ ัตถเุ คล่ือนที่

ความสมดุล คือ การถ่ายเทน้�าหนักตัวไปยังอวัยวะ
ท่ีเป็นจุดรองรับน�้าหนัก เพ่ือให้ร่างกายมีจุดศูนย์ถ่วง
สามารถเคลอ่ื นไหวไดโ้ ดยไม่เสียการทรงตัว

การปรับปรงุ เพ่ิมพูนวิธปี ฏบิ ตั ิของตนเองและผอู้ ืน่

การนา� ผลของการปฏบิ ตั ิกจิ กรรมมาปรบั ปรงุ เพอ่ื เพม่ิ พูนทักษะ
และความสามารถในการเลน่ เกมและกีฬาให้มีประสทิ ธิภาพดีย่ิงขึน้

หลักการเคล่อื นไหวรา่ งกาย 47

47 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด กิจกรรมการเรียนรู้

พ ๓.๑ ป.๖/๒ ๑. ผู้แทนนักเรียนออกมาสาธิตการเคล่ือนไหวร่างกายที่เก่ียวกับการรับแรง การใช้แรง
และความสมดลุ จากนัน้ ใหเ้ พื่อนปฏบิ ตั ติ ามประมาณ ๕-๑๐ นาที
๒. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๓ กลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มร่วมกันคิดกิจกรรมการเคลื่อนไหว
ตามหลักการรับแรง การใช้แรง และความสมดุล ไม่ให้ซ้�ากันกลุ่มละ ๒ กิจกรรม
แลว้ ออกมาปฏบิ ัติร่วมกับเพือ่ นกลุ่มอน่ื ๆ
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ๒ กลุ่ม แข่งขันชักเย่อ แล้วร่วมกันแสดงความคิดเห็นว่า
ใชห้ ลักการเคลือ่ นไหวใดบ้าง

แนวค�ำตอบ คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ

๑. นำ�ไปใช้ปรับปรุงการเคล่ือนท่ี เคลื่อนไหว ๑. นักเรียนจะน�าความรู้ทไี่ ด้จากการเรยี นรเู้ กย่ี วกบั การรับแรง การใช้แรง
ไดอ้ ยา่ งถูกวิธี และความสมดุล ไปปรับใชใ้ นชวี ติ ประจ�าวนั อยา่ งไรบา้ ง
๒. การเคลอื่ นไหวรา่ งกายไมถ่ กู วิธี จะสง่ ผลต่อตนเองอยา่ งไร
๒. กลา้ มเน้ือได้รับบาดเจ็บ ๓. จากการแข่งขันชักเย่อ นักเรียนคิดว่าจะน�าหลักการรับแรง การใช้แรง
๓. นำ�หลักการใช้แรงมาเล่นแข่งขันชักเย่อ และความสมดลุ มาเพ่ิมพนู ประสิทธภิ าพของทมี ไดอ้ ย่างไรบ้าง

โดยใช้แรงในการดึงให้ทำ�มุมกับเชือก ผู้หญิงแรงเยอะจริง ๆ เหนื่อยจริง ๆ
ให้น้อยท่ีสุด หรือดึงให้ขนานกับเชือก
เพื่อเพ่ิมแรง และแยกเท้าออกให้มาก
ย่อตวั ใหต้ ำ�่ เพือ่ การยืนที่ม่นั คง

48 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 48

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

วยการเรยี น asean
ห ่น จุด
เป้าหมายการเรียนรู้
นรทู้ ี่ มาตรฐานการเรียนรู้

กจิ กรรมทางกาย มาตรฐาน พ ๓.๑
และการเคล่ือนไหวประกอบเพลง เข้าใจ มีทกั ษะในการเคลอื่ นไหว กจิ กรรม
ทางกาย การเลน่ เกม และกีฬา
ตัวชวี้ ดั มาตรฐาน พ ๓.๒
รักการออกกำ�ลังกาย การเล่นเกม และ
๑. แสดงทักษะการเคลื่อนไหวร่วมกับผู้อื่นในลักษณะแบบผลัดและแบบผสมผสานได้ตามล�าดับ การเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำ�อย่าง
ทั้งแบบอยกู่ ับท่ี เคลอื่ นที่ และใช้อุปกรณ์ประกอบ และการเคลอ่ื นไหวประกอบเพลง (พ ๓.๑ ป.๖/๑) สมํ่าเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิ กฎ กติกา
มนี าํ้ ใจนกั กฬี า มจี ติ วญิ ญาณในการแขง่ ขนั
๒. อธิบายประโยชน์และหลักการออกก�าลังกายเพื่อสุขภาพ สมรรถภาพทางกาย และการสร้างเสริม และชน่ื ชมในสนุ ทรียภาพของการกฬี า
บคุ ลิกภาพ (พ ๓.๒ ป.๖/๑)

ผงั สาระการเรียนรู้ สมรรถนะสำ�คญั ของผู้เรียน

เขย่งสามเกลอ กิจกรรมแบบผลดั ยืดหย่นุ ๑. ความสามารถในการสอื่ สาร
กระโดดเชอื กมหาสนุก ข้ันพนื้ ฐาน ๒. ความสามารถในการคดิ
กลง้ิ ลกู บอลลอดอโุ มงค์ ๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
กจิ กรรมทางกาย ตอ่ ตวั ๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชวี ิต
กจิ กรรมวิบาก และการเคล่ือนไหว ๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี

หลกั การออกก�าลงั กายเพือ่ สุขภาพ ประกอบเพลง คณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์
สมรรถภาพทางกาย
และการสรา้ งเสรมิ บุคลกิ ภาพ การออกกา� ลงั กาย การเคลอื่ นไหวประกอบเพลง : ใฝ่เรียนรู้
การแปรขบวนประกอบเพลงมาร์ช ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ต้ังใจ เพียรพยายาม
ประโยชนข์ องการออกกา� ลังกาย ใ น ก า ร เ รี ย น แ ล ะ เ ข้ า ร่ ว ม กิ จ ก ร ร ม
การออกก�าลงั กาย วิธีปฏิบัติในการแปรขบวน การเรยี นรู้
แบบแอโรบกิ ประกอบเพลงมารช์ กราวกีฬา ตัวช้ีวัดท่ี ๔.๒ แสวงหาความรู้จากแหล่ง
เรียนรู้ต่าง ๆ ท้ังภายในและภายนอก
สาระสำาคัญ โ ร ง เ รี ย น ด้ ว ย ก า ร เ ลื อ ก ใ ช้ สื่ อ อ ย่ า ง
เหมาะสม บันทึกความรู้ วิเคราะห์
การปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัดและแบบผสมผสาน การเคลื่อนไหวประกอบเพลง และการออกก�าลังกาย สรุปเป็นองค์ความรู้ สามารถนำ�ไปใช้ใน
เป็นกิจกรรมท่ีช่วยฝึกการเคล่ือนไหวของร่างกาย หากปฏิบัติอย่างสม�่าเสมอจะท�าให้ร่างกายแข็งแรง ชีวิตประจำ�วนั ได้
จิตใจแจม่ ใส และเกดิ ความสามัคคีในหมคู่ ณะ

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ประกายโครงงา

นักเรียนสำ�รวจเพลงพ้ืนบ้านในท้องถิ่นหรือในภูมิภาคว่า เพลงใดสามารถ
นำ�มาประกอบการออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิกได้ และลองคิดท่าทาง
การออกกำ�ลังกายใหเ้ หมาะสมกบั เพลงน้นั

49 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

St ตวั ชวี้ ดั ประกายความคดิ

พ ๓.๑ ป.๖/๑ ถ้าให้คิดเกมหรือกิจกรรมที่เพื่อน ๆ
เล่นได้ทุกคน นักเรียนจะคิดเกมหรือกิจกรรม
ภาระงาน/ชิ้นงาน
ที่มีวิธีการเล่นอย่างไร
แบบบนั ทกึ การฝกึ ปฏบิ ตั กิ จิ กรรมแบบผลดั
๑. กจิ กรรมแบบผลดั
ep 1 ขนั้ สังเกต
กจิ กรรมแบบผลัดส่งผลดตี ่อสขุ ภาพจิตอยา่ งไร
รวบรวมข้อมูล กิจกรรมแบบผลัด เป็นกิจกรรมท่ีผู้เล่นทุกคนจะได้ปฏิบัติกิจกรรม

๑. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ แบบเดยี วกนั จนครบทกุ คน โดยอาจเปน็ กจิ กรรมแบบเดย่ี วหรอื แบบกลมุ่ มลี กั ษณะ
ค�ำ ถาม ดงั น้ี การเคลื่อนไหวแบบอยู่กับท่ี เคลื่อนที่ และใช้อุปกรณ์ประกอบ กิจกรรมแบบผลัด
ที่ช่วยฝกึ การเคลอ่ื นไหวรา่ งกาย มดี ังนี้
• นักเรียนรู้จักกิจกรรมแบบผลัด
หรอื ไม่ 50 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

(รจู้ กั /ไม่รจู้ กั )
• นกั เรยี นคดิ วา่ กจิ กรรมแบบผลดั

ควรมีลกั ษณะอยา่ งไร
(ตวั อยา่ งคำ�ตอบ เปน็ กจิ กรรมทที่ ำ�ร่วมกับ

บุคคลอ่นื และเป็นการเคลื่อนไหวร่างกาย)
• นักเรียนเคยเล่นกิจกรรมใดบ้าง

ท่ีมีลักษณะแบบกิจกรรมแบบผลัด
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ วิ่งเป้ียว ข่มี ้าสง่ เมือง)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เก่ียวกับกิจกรรมแบบผลัด จาก
หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทหี่ ลากหลาย

สุดยอดคู่มือครู 50

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

๑.๑ เขย่งสามเกลอ Step 2asean

ข้ันคดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้

วิธีปฏบิ ัติ ๓. นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะหว์ ธิ กี ารปฏบิ ตั ิ
๑. ใช้กรวยหรอื วสั ดุอ่ืนวางหา่ งจากเสน้ เริ่ม ๕ เมตร กจิ กรรมแบบผลดั ดงั นี้

๒. แบง่ ผูเ้ ล่นออกเป็นกลุม่ กลุ่มละ ๓ คน • เขย่งสามเกลอ
• กระโดดเชอื กมหาสนกุ
๓. ผู้ เ ล่ น ก ลุ่ ม แ ร ก ยื น เ ป็ น แ ถ ว ห น้ า ก ร ะ ด า น ห ลั ง เ ส้ น เ ริ่ ม • กลงิ้ ลูกบอลลอดอโุ มงค์
คนกลางใช้มือโอบเอวคนข้างซ้ายและข้างขวา ส่วนคนท่ีอยู่ข้าง ๆ ใช้มือข้างใน • กิจกรรมวบิ าก
โอบเอวคนกลาง ยกขาข้างใดข้างหน่ึงให้เท้าพ้นพ้ืน เขย่งขาอีกข้างพร้อม ๆ กัน จากนั้นร่วมกันแสดงความคิดเห็น
ไปอ้อมกรวย
เก่ียวกับการปฏิบัติที่ถูกต้องในแต่ละ
๔. เม่อื กลับมาถงึ เสน้ เริ่มใหก้ ลุ่มต่อไปปฏิบตั เิ ช่นเดยี วกัน กจิ กรรม

๕. หากมือท่ีโอบเอวหลุดหรือเท้าท่ียกสัมผัสพ้ืนให้มาเร่ิมเล่นใหม่

ท่ีหลงั เสน้ เร่ิม

เขย่งสามเกลอ
กิจกรรมทางกายและการเคล่อื นไหวประกอบเพลง 51

51 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้นั ปฏิบตั ิ
St แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้

๑.๒ กระโดดเชอื กมหาสนกุ

๔. นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม วิธีปฏิบัติ ผู้เล่น ๒ คน
ร่ ว ม กั น เ ล่ น กิ จ ก ร ร ม แ บ บ ผ ลั ด แกว่งเชือกตลอดเวลา ผู้เล่นคนอื่น
โดยมผี คู้ อยดแู ลใกลช้ ดิ จากนนั้ บนั ทกึ เข้าแถวตอนเรียงหนึ่ง คนหัวแถว
ผลการฝึกปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัด ว่งิ ไปกระโดดเชอื ก ๕ คร้งั แล้วออกไป
ลงในแบบบนั ทกึ ดังตวั อย่าง ตอ่ ท้ายแถว คนต่อไปทา� เชน่ เดียวกัน

แบบบนั ทกึ ผลการฝกึ ปฏบิ ัติ
กจิ กรรมแบบผลดั

รายการ ผลการปฏบิ ตั ิ กระโดดเชอื กมหาสนุก

ดี พอใช้ ควรปรบั ปรุง ๑.๓ กล้ิงลกู บอลลอดอุโมงค์
(๒ คะแนน) (๑ คะแนน) (๐ คะแนน) วิธีปฏิบัติ ผู้เล่นเข้าแถวตอนห่างกัน ๒ ช่วงแขน แต่ละคนยืนแยกเท้า
คนหัวแถวจับลูกบอลยืนหันหน้าเข้าหาแถว กลิ้งลูกบอลด้วยมือเดียว ให้ลูกบอล
๑. เขย่งสามเกลอ ✓ ✓ ผ่านระหว่างขาของคนในแถว แล้วเข้าไปยืนหน้าแถวหันหน้าตามเพ่ือน คนสุดท้าย
๒. กระโดดเชือกมหาสนกุ ✓ ✓ ของแถวจบั ลกู บอลวงิ่ ไปหนา้ แถว แลว้ กลงิ้ ลกู บอลเชน่ เดยี วกนั ปฏบิ ตั จิ นครบทกุ คน
๓. กล้ิงลกู บอลลอดอโุ มงค์
๔. กจิ กรรมวบิ าก

ได้คะแนนรวม (๖) คะแนน

เกณฑ์การประเมิน
๖ - ๘ คะแนน ปฏิบัติอยู่ในระดับ ดี
๔ - ๕ คะแนน ปฏิบตั อิ ยู่ในระดบั พอใช้
๐ - ๓ คะแนน ปฏบิ ัติอยู่ในระดบั ควรปรบั ปรุง

แล้วรว่ มกันแสดงความคิดเหน็ ดังนี้ กลง้ิ ลกู บอลลอดอุโมงค์
• นักเรียนรู้สึกอย่างไรท่ีได้ปฏิบัติ
52 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
กจิ กรรมแบบผลดั
เสริมความรู้ ครูควรสอน
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ สนกุ สนาน)
• นกั เรยี นปฏบิ ตั กิ จิ กรรมอะไรไดด้ ี กล้งิ ลกู บอลลอดอโุ มงค์ เป็นกจิ กรรมท่ีช่วยฝกึ การทำ�งานประสานกนั
ระหว่างตากับมือ
ที่สุด
(เขยง่ สามเกลอกล้งิ ลูกบอลลอดอุโมงค์)
• ถ้าปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัด

เปน็ ประจ�ำ จะสง่ ผลอย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้ร่างกายแข็งแรง

มคี วามสามัคคกี บั เพือ่ น)
• การปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัด

กบั เพอื่ นเปน็ ประจ�ำ มปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร

(ทำ�ให้ร่างกายแข็งแรง จติ ใจแจม่ ใส)

สุดยอดคู่มือครู 52

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St St St ขัน้ ปฏิบัติ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏิบตั ิ
๑.๔ กจิ กรรมวิบาก
วิธีปฏิบัติ ให้ผู้เล่นยืนเข้าแถวตอนปฏิบัติกิจกรรมแต่ละฐาน ๕. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจ
เป็นความรู้ร่วมกนั ดงั น้ี
ซ่ึงอยู่ห่างกนั ประมาณ ๕ เมตร ดงั นี้
• กิจกรรมแบบผลัดสามารถนำ�ไป
ฐานที่ ๑ เลี้ยงลูกฟุตบอลด้วยเท้า ฐานท่ี ๒ กระโดดเชือก ๑๐ ครั้ง ฝึกเพื่อพัฒนาทักษะการเคล่ือนไหว
ไปฐานที่ ๒ แล้ววงิ่ ไปฐานท่ี ๓ ทำ�ให้ร่างกายมีความสมบูรณ์ สร้าง
ความสามัคคใี นหมูค่ ณะ

ep 4

ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ

ฐานท่ี ๓ วิ่งอุ้มลูกฟุตบอลโดย ฐานท่ี ๔ ใช้กรวยหรือวัสดุอื่นท�า ๖. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอ
ไมใ่ หต้ กพืน้ ไปยงั ฐานที่ ๔ เป็นหลกั ประมาณ ๒ หลัก วางเรียง ผลการฝึกปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัด
เปน็ แนวตรงหา่ งกนั พอสมควร ใชเ้ ทา้ กล่มุ ของตนเองหนา้ ชนั้ เรยี น
เลี้ยงลูกฟุตบอลซิกแซ็กอ้อมหลัก
แล้ววง่ิ กลบั มาตอ่ ท้ายแถว 5ep ข้ันประเมนิ เพื่อเพม่ิ คุณค่า
บรกิ ารสงั คม
การฝึกกิจกรรมทางกายเป็นประจ�า จะท�าให้เคล่ือนไหวท�ากิจกรรมหรือท�างาน และจติ สาธารณะ
ในชวี ติ ประจา� วนั ไดด้ ี โดยเฉพาะการทา� กจิ กรรมแบบผลดั นอกจากจะทา� ใหเ้ คลอ่ื นไหว
ไดด้ แี ล้ว ยงั ชว่ ยสรา้ งความสามัคคีในกลมุ่ อกี ด้วย ๗. นั ก เ รี ย น นำ � กิ จ ก ร ร ม แ บ บ ผ ลั ด
ไ ป จั ด กิ จ ก ร ร ม ร่ ว ม ใ น วั น กี ฬ า สี
กิจกรรมทางกายและการเคลือ่ นไหวประกอบเพลง 53 ของโรงเรียนหรือชุมชน เพ่ือสร้าง
ความสนุกสนาน ความสามัคคี และ
ช่ ว ย ฝึ ก ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ร่ า ง ก า ย
ให้คลอ่ งแคลว่

53 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

St St ตวั ชวี้ ดั ๒. ยืดหยุน่ ขนั้ พืน้ ฐาน

พ ๓.๑ ป.๖/๑ การตอ่ ตวั สามารถนำาไปประยุกต์ใช้ในกจิ กรรมใดไดบ้ า้ ง
ยืดหยนุ่ เปน็ การเคล่อื นไหวที่ต้องอาศัยความแข็งแรงและความอ่อนตัวของ
ภาระงาน/ชิ้นงาน
แบบบันทกึ การฝกึ ยดื หยุ่นขัน้ พื้นฐาน ร่างกาย การตัดสินใจท่ีรวดเร็ว และการเคล่ือนไหวส่วนต่าง ๆ ของร่างกายได้อย่าง
สัมพันธก์ นั ยดื หยุ่นขัน้ พนื้ ฐานทีค่ วรฝกึ มดี งั นี้
ep 1 ขน้ั สงั เกต ต่อตัว

รวบรวมข้อมลู การต่อตัว เป็นกิจกรรมที่ต้องอาศัยความแข็งแรงและการทรงตัวท่ีดี
เฉลี่ยน�้าหนักตัวให้สมดุลจึงจะสามารถต่อตัวได้ม่ันคง ในการฝึกการต่อตัว
๑. นักเรียนสังเกตภาพการต่อตัวที่ หา้ มเหยยี บบนกระดกู สนั หลงั เป็นอนั ขาด การต่อตวั มีหลายประเภท เชน่
หลากหลายรูปแบบ แล้วร่วมกัน
สนทนา โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้ ๒

• จากภาพ เป็นภาพอะไร วธิ ปี ฏิบัติ
(การตอ่ ตวั ) คนท่ี ๑ เป็นฐาน คุกเข่า และวางมือ
• ก า ร ต่ อ ตั ว ต้ อ ง ใ ช้ ทั ก ษ ะ ใ ด
ท้ังสองข้างลงบนพื้นให้กว้างกว่าระยะ
เปน็ ส�ำ คญั ของหวั ไหล่เล็กนอ้ ย
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบ การทรงตวั ความสมดลุ )
• การต่อตัวท่ีดีต้องมีการวางแผน คนท่ี ๒ เป็นยอด ขึ้นไปยืนทรงตัว
๑ กางแขนท้ังสองข้าง บนแผ่นหลังของ
อยา่ งไรบ้าง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ตรวจสอบน้ําหนักและ คนที่ ๑ หรือคนที่เปน็ ฐาน

วางต�ำ แหนง่ เพื่อใหม้ ีความสมดลุ กัน) ต่อตัวประเภท ๒ คน
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
54 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
เ ก่ี ย ว กั บ ก า ร ยื ด ห ยุ่ น ข้ั น พ้ื น ฐ า น
การต่อตัว จากหนังสือเรยี นหรือแหล่ง
การเรียนร้ทู ี่หลากหลาย

ep 2 ข้นั คิดวเิ คราะห์

และสรปุ ความรู้

๓. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เกี่ยวกับ • การฝึกการต่อตัวให้ประโยชนอ์ ยา่ งไรบ้าง
ความปลอดภัยในการปฏิบัติกิจกรรม (ตัวอย่างคำ�ตอบ ฝึกการทรงตัว สร้างความมั่นใจในตนเอง

การยดื หยนุ่ ขั้นพนื้ ฐาน การตอ่ ตวั ฝึกสมาธ)ิ
๔. นักเรียนร่วมกันคิดประเมินเพ่ือเพ่ิม • นักเรียนจะป้องกันการเกิดอุบัติเหตุจากการต่อตัว
คุณค่า โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี ได้อย่างไร (ตัวอย่างคำ�ตอบ ไม่แกล้งกันขณะต่อตัว ต่อตัว
ด้วยความระมดั ระวัง ตอ่ ตวั บนพื้นทน่ี มิ่ ๆ)

สุดยอดคู่มือครู 54

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขัน้ ปฏิบตั ิ
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏิบัติ
วธิ ปี ฏบิ ัติ
๓ คนท่ี ๑ และ ๒ เป็นฐาน หันหน้าไปทางเดียวกัน ๕. นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความเหมาะสม ฝึก
ปฏิบัติการต่อตัว โดยผู้ตรวจสอบความ
๑๒ คุกเข่าและวางมือทั้งสองข้างลงบนพ้ืนให้กว้างกว่า ถูกตอ้ งตามหัวข้อ ดงั น้ี
ตอ่ ตัวประเภท ๓ คน ระยะของหวั ไหลเ่ ลก็ น้อย
๔ • การต่อตวั ประเภท ๒ คน
คนที่ ๓ เป็นยอด ก้าวเท้าขึ้นไปเหยียบบน • การต่อตวั ประเภท ๓ คน
ส่วนสะโพกของคนท่ีเป็นฐานทีละข้าง แล้วน่ังคุกเข่า • การตอ่ ตัวประเภท ๔ คน
โดยใหเ้ ข่าขวาและมือขวาวางบนแผน่ หลงั ของคนที่ ๑ • การตอ่ ตัวประเภท ๕ คน
และใหเ้ ขา่ ซา้ ยและมอื ซา้ ยวางบนแผน่ หลงั ของคนท่ี ๒ ๖. นักเรียนบันทึกผลการฝึกปฏิบัติยืดหยุ่น
พร้อมกบั เงยใบหน้ามองตรงไปด้านหนา้
ข้ันพ้ืนฐาน การต่อตัว ลงในแบบบันทึก
วิธปี ฏิบัติ ดังตัวอย่าง
คนท่ี ๑ และ ๒ เป็นฐาน หันหน้าไปทางเดียวกัน
แบบบนั ทึก
คุกเข่าและวางมือทั้งสองข้างลงบนพื้นให้กว้างกว่า การฝกึ ยดื หยุน่ ขนั้ พนื้ ฐาน
ระยะของหัวไหล่เล็กน้อย

๓ คนท่ี ๓ ก้าวเท้าขึ้นไปเหยียบบนส่วนสะโพกของ รายการ ผลการปฏิบัติ
คนที่เป็นฐานทีละข้าง แล้วน่ังคุกเข่า โดยให้เข่าขวา
๑๒ และมือขวาวางบนแผ่นหลังของคนท่ี ๑ และให้ ๑. ตอ่ ตวั ประเภท ๒ คน ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
ตอ่ ตัวประเภท ๔ คน เข่าซ้ายและมือซ้ายวางบนแผ่นหลังของคนท่ี ๒ ๒. ตอ่ ตวั ประเภท ๓ คน (๕ คะแนน) (๓ คะแนน) (๐ คะแนน)
พร้อมกับเงยใบหน้ามองตรงไปด้านหนา้ ๓. ต่อตวั ประเภท ๔ คน
๔. ต่อตัวประเภท ๕ คน ✓
คนท่ี ๔ เป็นยอด ก้าวเท้าข้างใดข้างหนึ่งขึ้นไป ✓
เหยียบบนส่วนสะโพกของคนที่ ๑ หรือ ๒ จากนั้น ✓
ก้ า ว เ ท้ า อี ก ข้ า ง ข้ึ น ไ ป เ ห ยี ย บ บ น ส่ ว น ส ะ โ พ ก ✓
ของคนที่ ๓ พร้อมกับก้าวเท้าข้างที่เหยียบบน
ส่วนสะโพกของคนที่ ๑ หรือ ๒ ขึ้นมาเหยียบบน ไดค้ ะแนนรวม (๑๔) คะแนน
ส่วนสะโพกของคนท่ี ๓ ก่อน แล้วค่อย ๆ ก้าวเท้า
ทีละข้างไปเหยียบบนแผ่นหลังบริเวณกระดูกสะบัก เกณฑ์การประเมนิ
ซ่ึงเป็นส่วนแข็งแรงที่สุด ยืนทรงตัว พร้อมกับ ๑๖ - ๒๐ คะแนน ปฏบิ ตั อิ ยู่ในระดับ ดี
กางแขนท้ังสองขา้ ง ๑๐ - ๑๕ คะแนน ปฏิบัตอิ ยใู่ นระดบั พอใช้
๐ - ๙ คะแนน ปฏบิ ัตอิ ยูใ่ นระดับ ควรปรับปรุง
กจิ กรรมทางกายและการเคลื่อนไหวประกอบเพลง 55
แล้วร่วมกันแสดงความคิดเห็นหลังการ

ปฏิบัติ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี

• นักเรียนปฏิบัติยืดหยุ่นข้ันพื้นฐานอยู่ใน

ระดับ (พอใช)้

• ยืดหยุ่นขั้นพื้นฐานที่นักเรียนปฏิบัติได้ดี

ทีส่ ุด คอื (ตอ่ ตวั ประเภท ๒ คน)

• ยืดหยุ่นขั้นพ้ืนฐานที่นักเรียนอยาก

ปรบั ปรุงแกไ้ ขใหด้ ีขึน้ คอื

(ต่อตัวประเภท ๕ คน)

• ความรู้สึกจากการฝึกยืดหยุ่นขั้นพ้ืนฐาน

(ตืน่ เต้น)

๗. น ักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็นความรู้

ร่วมกนั ดงั นี้

• การตอ่ ตวั ในแบบตา่ งๆชว่ ยสรา้ งเสรมิ

การทรงตัวของรา่ งกายให้ดีข้ึน

55 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

St Step 4

ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ ๕ วธิ ปี ฏบิ ัติ

๘. นกั เรยี นแตล่ ะกลมุ่ ออกมาน�ำ เสนอผล คนท่ี ๑ และ ๒ เป็นฐานชั้นท่ี ๑ คุกเข่า
การฝึกปฏิบัติการยืดหยุ่นขั้นพื้นฐาน
กลุม่ ของตนเองหนา้ ชน้ั เรยี น และวางมือทั้งสองลงบนพ้ืนให้กว้างกว่าระยะ

5ep ข้ันประเมนิ เพอื่ เพ่ิมคุณค่า ของหัวไหล่เล็กน้อย หันหน้าเข้าหากัน
บรกิ ารสงั คม
และจติ สาธารณะ ห่างกนั ประมาณสองก้าว

๙. นักเรียนนำ�ทักษะการต่อตัวไปแนะนำ� ๓ ๔ คนท่ี ๓ และ ๔ เป็นฐานช้ันที่ ๒ ยืนอยู่
การทรงตวั ใหก้ บั เพอ่ื นในชมุ ชน เพอื่ ให้ ๑
ปฏิบัตไิ ดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ ง ๒ ระหว่างคนท่ี ๑ และ ๒ โดยคนท่ี ๓ หันหนา้
และก้มตัววางมือลงบนไหล่ของคนที่ ๑ และ

คนท่ี ๔ หันหน้าและก้มตัววางมือลงบน

ไหล่ของคนที่ ๒

ต่อตวั ประเภท ๕ คน คนท่ี ๕ เป็นยอด โดยก่อนที่คนที่ ๕
จะก้าวขึ้นไปเหยียบบนแผ่นหลัง ให้คนที่

๓ และ ๔ ย่อเข่าลงเล็กน้อย เพื่อให้ลดฐานให้ต่�าลง จากน้ันให้คนที่ ๕ ก้าวเท้าขึ้นไปเหยียบ

ให้เท้าขวาอยู่บนแผ่นหลังของคนที่ ๓ และเท้าซ้ายอยู่บนแผ่นหลังของคนที่ ๔ ยืนทรงตัว

กางแขนทั้งสองข้าง

ห้ามหลอกล้อกันขณะฝึกปฏิบัติกิจกรรมยืดหยุ่นขั้นพ้ืนฐาน
โดยเฉพาะกิจกรรมท่ีเส่ียงต่อการเกิดอันตราย เช่น ต่อตัว เพราะอาจเกิด
อุบัติเหตแุ ละบาดเจบ็ ได้

๓. การเคล่ือนไหวประกอบเพลง : การแปรขบวนประกอบเพลงมารช์

นกั เรยี นสามารถเดนิ แปรขบวนในเพลงอะไรไดอ้ กี บา้ ง และมวี ธิ กี ารเดนิ แปรขบวน
อยา่ งไร

การแปรขบวนประกอบเพลงมารช์ (March) เป็นการฝกึ ทกั ษะการเคลื่อนไหว
ประกอบจังหวะเพลง ท�าให้เกิดความสนุกสนาน ฝึกความมีระเบียบวินัยในตนเอง
ซึ่งเพลงมาร์ชทน่ี ิยมนา� มาใช้ในการแปรขบวน เชน่ รกั เมอื งไทย กราวกีฬา

56 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 56

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

เพลงกราวกฬี า ตัวช้วี ดั

เนื้อร้อง เจา้ พระยาธรรมศักดมิ์ นตรี (สนัน่ เทพหสั ดนิ ณ อยุธยา หรือครูเทพ) พ ๓.๑ ป.๖/๑

ทา� นอง กราวนอก ภาระงาน/ช้นิ งาน

พวกเรานักกีฬาใจกลา้ หาญ เช่ียวชาญชิงชัยไม่ยน่ ย่อ แบบบันทกึ การฝกึ ปฏบิ ัติการแปรขบวน
ประกอบเพลงมารช์
คราวชนะรกุ ใหญ่ไม่รีรอ คราวแพ้กไ็ ม่ท้อกดั ฟนั ทน
(สร้อย) ฮมึ ฮึม ฮึม ฮมึ กฬี า กฬี า ep 1 ขนั้ สงั เกต
เป็นยาวิเศษ ฮา้ ไฮ้ ฮ้าไฮ้
รวบรวมข้อมลู
กีฬา กีฬา เป็นยาวิเศษ แกก้ องกิเลสทา� คนให้เป็นคน St
๑. นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับ
ผลของการฝกึ ตน เล่นกฬี าสากล ตะละลา้ การแปรขบวนประกอบเพลงมาร์ช
โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
ร่างกายก�าย�าลา�้ เลศิ กลา้ มเนื้อกอ่ เกิดทกุ แหง่ หน
• การแปรขบวนประกอบเพลงมารช์
(สรอ้ ย)... แข็งแรงทรหดอดทน ว่องไวไม่ย่นระย่อใคร เป็นการฝึกทกั ษะอะไร

ใจคอมนั่ คงทรงศักดิ์ รจู้ ักทีหนีทไี ล่ (ทักษะการเคล่ือนไหวประกอบจังหวะ
เพลง)
(สร้อย)... รูแ้ พ้รูช้ นะรอู้ ภัย ไวใ้ จไดท้ วั่ ท้งั รักชัง
• เพลงมาร์ชใดที่นิยมนำ�มาใช้
ไม่ชอบเอาเปรยี บเทยี บแขง่ ขนั ส้กู นั ซ่งึ หน้าอยา่ ลบั หลัง แปรขบวน

(สรอ้ ย)... มวั สว่ นตวั เบอื่ เหลือกา� ลัง เกลยี ดชังการเล่นเห็นแกต่ วั (ตัวอย่างค�ำ ตอบ กราวกฬี า รกั เมืองไทย)
๒. นักเรียนฟังเพลงกราวกีฬาและ
เลน่ รวมกา� ลงั กนั ท้ังพวก เอาชยั สะดวกมใิ ชช่ ั่ว
ร้องตาม พร้อมทั้งปรบมือประกอบ
(สร้อย)... ไม่วา่ งานหรือเลน่ เปน็ ไมก่ ลัว รว่ มมือกันทั่วก็ไชโย จังหวะ
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
กิจกรรมทางกายและการเคลอ่ื นไหวประกอบเพลง 57 เก่ียวกับการเคลื่อนไหวประกอบเพลง :
การแปรขบวนประกอบเพลงมาร์ช
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ทหี่ ลากหลาย

การเดนิ แปรขบวนประกอบเพลงมารช์ ใหพ้ รอ้ มเพรียงกนั ควรปฏบิ ัติอย่างไร

๑ เดนิ ตามใจตนเอง (เฉลย ๔ เพราะหากทุกคนเดินตามจังหวะ

๒ เดนิ ตามคนข้างหน้า ของเพลงอย่างถูกต้อง จะทำ�ให้เกิดความ

๓ เดินตามคำ�สั่งของครู พรอ้ มเพรียงกัน)

๔ เดินตามจงั หวะของเพลงมารช์

57 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขน้ั คิดวเิ คราะห์
St St และสรปุ ความรู้
วิธีปฏิบัตใิ นการแปรขบวนประกอบเพลงมารช์ กราวกีฬา
๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดงความ
คดิ เหน็ โดยตอบค�ำ ถาม ดังนี้
• การแปรขบวนถ้าเดินไม่ถูกต้องตาม จงั หวะท่ี ๑ ยกเท้าซ้ายให้เข่าสูงขึ้น
และแกว่งแขนขวาออกไปข้างหน้า
จงั หวะจะสง่ ผลอย่างไร แกวง่ แขนซา้ ยไปขา้ งหลงั ใหน้ บั จงั หวะ ซา้ ย
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ดูไม่สวยงาม ไม่เข้มแข็ง และ

ไมพ่ รอ้ มเพรียงกนั ) จงั หวะที่ ๒ ยกเท้าขวาให้เข่าสูงข้ึน
• การที่ผู้แปรขบวนเดินได้ตรงตาม และแกว่งแขนซ้ายออกไปข้างหน้า
แกวง่ แขนขวาไปขา้ งหลงั ใหน้ บั จงั หวะ ขวา
จังหวะและเคลื่อนไหวได้อย่างเข้มแข็ง
และกระฉับกระเฉง จะส่งผลต่อตนเอง
และผชู้ มอย่างไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ผู้ชมรู้สึกสนุกสนาน จงั หวะที่ ๓ ท�าเหมือนจงั หวะท่ี ๑ จังหวะที่ ๑

เพลิดเพลิน ส่วนตนเองได้รับความรู้สึก จงั หวะที่ ๔ ท�าเหมอื นจังหวะที่ ๒
สนุกสนานและมรี ่างกายแขง็ แรง)
๕. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า
เก่ียวกับประโยชน์ของการแปรขบวน จงั หวะที่ ๒

ประกอบเพลงมาร์ช โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี ๑) การแปรขบวนจากแถวตอนเรียงหนึ่งเปน็ แถวตอนเรียงสอง
• การแปรขบวนประกอบเพลงมาร์ช
มปี ระโยชน์หรอื ไม่ อยา่ งไร
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบมปี ระโยชน์ เนอ่ื งจากไดบ้ รหิ าร • วธิ ีปฏบิ ตั ิ
(๑) ใหน้ กั เรยี นเขา้ แถวตอนเรยี งหนง่ึ หนั หนา้ ไปทางเดยี วกนั และเดนิ ซอยเทา้
รา่ งกายส่วนตา่ ง ๆ ให้แขง็ แรง)
• ถ้านักเรียนปฏิบัติการแปรขบวน ตามจงั หวะเพลง
(๒) กา� หนดตา� แหนง่ หนา้ ทขี่ องแตล่ ะคน กา� หนดทห่ี มายสา� หรบั การกลบั ตวั ดงั นี้
ประกอบเพลงมาร์ชเป็นประจำ�จะส่งผล
อยา่ งไร คนท่ี ๑ เดนิ แยกไปทางซ้ายแล้ววกกลบั
( ตั ว อ ย่ า ง คำ � ต อ บ ร่ า ง ก า ย แ ข็ ง แ ร ง คนที่ ๒ เดนิ แยกไปทางขวาแลว้ วกกลับ
กลา้ มเนอื้ ส่วนตา่ ง ๆ พัฒนาได้อยา่ งเหมาะสม) คนที่ ๓ เดินแยกไปทางซา้ ยตามคนท่ี ๑
คนที่ ๔ เดินแยกไปทางขวาตามคนที่ ๒
ep 3 ขน้ั ปฏิบตั ิ ปฏิบัติเชน่ น้สี ลับกนั ไปจนครบทุกคน จะไดแ้ ถวตอนเรียงสอง
แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมตั ริู้
58 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
๖. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ กล่มุ ละ ๘ คน แต่ละกลมุ่

ร่วมกันฝึกปฏิบัติการแปรขบวนประกอบ ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
เพลงมาร์ช กราวกีฬา จากนั้นนักเรียน

ทกุ กลมุ่ ฝกึ ปฏบิ ตั ริ ว่ มกนั อยา่ งพรอ้ มเพรยี ง ขอ้ ใดชว่ ยใหเ้ กิดความพร้อมเพรยี งในการเดนิ แปรขบวนประกอบเพลงมาร์ช

โดยมีผู้ตรวจสอบความถูกต้องและ ๑ รอ้ งเพลงเสียงดงั

เหมาะสม ๒ เดินตามเพือ่ นทอี่ ยูข่ า้ งหน้า

๓ เดนิ ตามใจหรอื ความคิดตนเอง

๔ นบั จงั หวะเพลงและเดนิ ตามจังหวะ

(เฉลย ๔ เพราะการนบั จงั หวะเพลงและเดินตามจังหวะทถี่ ูกตอ้ งจะทำ�ให้เกิดความพรอ้ มเพรียงกนั )

สุดยอดคู่มือครู 58

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St St ขนั้ ปฏิบตั ิ
St และสรปุ ความรู้
หลงั การปฏิบตั ิ

๑๔ ๑๓ ๑๒ ๑๑ ๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๑ ๓ ครู ๗. นักเรียนบันทึกผลการฝึกปฏิบัติการ
๕ แปรขบวนประกอบเพลงมาร์ชลงใน
แบบบันทกึ ดงั ตัวอยา่ ง
๒๔

การแปรขบวนจากแถวตอนเรียงหนงึ่ เป็นแถวตอนเรียงสอง แบบบันทึกการฝึกปฏบิ ตั กิ ารแปรขบวน
ประกอบเพลงมาร์ช
๒) การแปรขบวนจากแถวตอนเรยี งสองเปน็ แถวตอนเรียงส่ี
๑. การแปรขบวนจากแถวตอนเรียงหนึ่งเป็น
• วธิ ปี ฏิบตั ิ แถวตอนเรียงสอง
(๑) จากแถวตอนเรยี งสองใหค้ นที่ ๒, ๔, ๖, ๘ ของแตล่ ะแถวเดนิ ขึ้นไปอยู่ ๑.๑ ในการแปรขบวนประกอบเพลงมารช์ กราวกฬี า
นกั เรียนนับจังหวะอย่างไร (๑ ๒ ๓ ๔ ,
ระหว่างแถวให้ได้ระดับเดียวกับคนที่ ๑, ๓, ๕, ๗ และต้องรักษา ซ้าย ข วา ซา้ ย ขวา)
ระดับแถวทั้งระยะตอ่ และระยะเคยี งใหต้ รง ๑.๒ นกั เรยี นยนื อยใู่ นแถวตอนเปน็ ล�ำ ดบั คนทเ่ี ทา่ ไร
(๒) คนท่ียนื อยู่กบั ทีใ่ ห้ซอยเท้าอยกู่ ับทต่ี ามจงั หวะเพลง และต้องเดินแปรขบวนแยกไปทางด้านใด
(คน ท่ี ๓ ต้องเดินแยกไปทางซา้ ย)
๑.๓ ก ลุ่ ม ข อ ง นั ก เ รี ย น เ ดิ น แ ป ร ข บ ว น ไ ด้
พร้อมเพรียงกันหรอื ไม่ (พรอ้ มเพรยี งกนั )
๒. การแปรขบวนจากแถวตอนเรียงสองเป็นแถวตอน
เรียงสี่
๑๒๓๔ ๕๖๗๘ ๒.๑ นักเรียนยืนอยู่ในแถวตอนเป็นลำ�ดับคนท่ี

เท่าไร (คนท่ี ๒)
๒.๒ จากตำ�แหน่งท่ียืนอยู่ นักเรียนต้องปฏิบัติ
อย่างไรในการแปรขบวน
ครู ( เดนิ ข ึ้นไปอย ู่ระหว า่ งแถว ระดบั เดียวก บั คน ท่ี ๑)

๒.๓ ก ลุ่ ม ข อ ง นั ก เ รี ย น เ ดิ น แ ป ร ข บ ว น ไ ด้
พร้อมเพรยี งกนั หรือไม่
(พร้อม เพรยี งกัน)
๓. นักเรียนรู้สึกอย่างไรขณะแปรขบวนประกอบเพลง
มารช์
(ต่นื เต น้ แล ะสน ุกสนา น เพ ลิดเพ ลิน)
๑๒๓๔ ๕๖๗๘

การแปรขบวนจากแถวตอนเรียงสองเปน็ แถวตอนเรียงส่ี ๘. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส รุ ป สิ่ ง ที่ เ ข้ า ใ จ

กจิ กรรมทางกายและการเคลื่อนไหวประกอบเพลง 59 เปน็ ความรรู้ ่วมกัน ดังนี้

• การแปรขบวนประกอบเพลงมารช์
ep 4 กราวกีฬา ทำ�ให้เกิดความสนุกสนาน
ฝึกทักษะการเคลื่อนไหวตามจังหวะ
ขนั้ สอ่ื สารและนำ� เสนอ สร้างระเบียบวินัย และความสามัคคี

๙. นักเรียนแต่ละกลุ่มนำ�เสนอผลการฝึกปฏิบัติการแปรขบวนประกอบเพลงและ ในหมคู่ ณะ
แสดงการแปรขบวนประกอบเพลงมาร์ชกลุ่มของตนเองหน้าชั้นเรียน
5ep ขน้ั ประเมินเพื่อเพม่ิ คุณค่า
บรกิ ารสงั คม
และจติ สาธารณะ

๑๐. นักเรียนน�ำ การปฏิบตั ิการแปรขบวนประกอบเพลงมารช์ ไปประยุกตใ์ ช้ในกิจกรรม

วันส�ำ คัญของโรงเรียน เพอ่ื สรา้ งบรรยากาศในงานและสรา้ งความสขุ ให้กับผูอ้ ่ืน 59 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตวั ชวี้ ดั ๔. การออกกำาลงั กาย

พ ๓.๑ ป.๖/๑

ภาระงาน/ชนิ้ งาน การออกกา� ลังกายแบบแอโรบิกควรค�านงึ ถึงอะไรบ้าง
การปฏิบตั ิ การออกกำ�ลังกายแบบ ก า ร อ อ ก ก� า ลั ง ก า ย เป็นการ
เคลื่อนไหวส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และ
แอโรบกิ ข้ันสงั เกต อ อ ก แ ร ง ท� า กิ จ ก ร ร ม อ ย่ า ง ต ่ อ เ นื่ อ ง
รวบรวมข้อมลู เป็นเวลานาน ซ่ึงสามารถปฏิบัติได้
ep 1 หลายรูปแบบ เช่น เล่นกีฬา เล่นเกม
St บริหารรา่ งกาย
St
๑. นกั เรยี นชมคลปิ วดิ โี อการออกก�ำ ลงั กาย การออกกาำ ลงั กายดว้ ยการบรหิ ารร่างกาย

แบบแอโรบิก แล้วร่วมกันสนทนา ๔.๑ หลักการออกกาำ ลงั กายเพ่ือสุขภาพ สมรรถภาพทางกาย
แลกเปลี่ยนประสบการณ์เก่ียวกับ และการสรา้ งเสรมิ บคุ ลกิ ภาพ
การออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก โดย
ตอบค�ำ ถาม ดังนี้ เลือกการออกก�าลังกายท่ีเหมาะสมกับ เลือกสถานทอ่ี อกกา� ลังกายที่เหมาะสม
• นักเรียนเคยออกกำ�ลังกาย อายุ และสภาพรา่ งกายของตนเอง มคี วามปลอดภยั ไมเ่ สย่ี งตอ่ การเกดิ อนั ตราย
แบบแอโรบกิ หรอื ไม่
(เคย/ไม่เคย) หลกั การ สวมเครื่องแต่งกายท่ีเหมาะสมกับ
• สถานที่แบบใดท่ีเหมาะกับการ ออกกำาลังกายเพอื่ สุขภาพ การออกกา� ลงั กาย
ออกกำ�ลงั กายแบบแอโรบิก อ บ อุ ่ น ร ่ า ง ก า ย ก ่ อ น อ อ ก ก�า ลั ง ก า ย
สมรรถภาพทางกาย และผอ่ นคลายกลา้ มเนอ้ื หลงั ออกกา� ลงั กาย
(ตวั อย่างค�ำ ตอบสถานท่ีทม่ี ีอากาศถ่ายเท และการสรา้ งเสรมิ บคุ ลกิ ภาพ เสร็จเรียบร้อย

ไดส้ ะดวก ปลอดโปรง่ โล่งกวา้ ง) ใช้เวลาในการออกก�าลงั กายทีเ่ หมาะสม ไม่หักโหม และออกกา� ลงั กาย
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล อยา่ งสม�่าเสมออย่างน้อยสปั ดาหล์ ะ ๓ วนั วันละประมาณ ๓๐ นาที

เกย่ี วกบั ความหนักในการออกก�าลงั กายควรจะมเี หงือ่ ออก หายใจแรงและลึกโดยไม่มีความรู้สกึ วา่
• หลักการออกกำ�ลังกายเพ่ือ แน่นหน้าอก หายใจไม่ออก ควรให้ชีพจรเต้นเท่ากับ ๑๗๐ ครั้งต่อนาที ลบด้วยอายุ เช่น
นกั เรียนอายุ ๑๒ ปี ควรออกก�าลังกายท�าใหช้ ีพจรเต้น ๑๗๐ - ๑๒ = ๑๕๘ ครัง้ ตอ่ นาที
สุขภาพ สมรรถภาพทางกาย และ

การสร้างเสรมิ บคุ ลกิ ภาพ 60 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖

• ประโยชน์ของการออกกำ�ลังกาย ep 2

• การออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก ขน้ั คิดวิเคราะห์
จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้ และสรุปความรู้
ทหี่ ลากหลาย
๓. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกัน

ระดมสมองและอภิปรายเก่ียวกับ

หลักการออกกำ�ลังกายเพ่ือสุขภาพ

สมรรถภาพทางกาย และการสรา้ งเสรมิ

บคุ ลกิ ภาพ

สุดยอดคู่มือครู 60

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

๔.๒ ประโยชน์ของการออกกำาลงั กาย ขัน้ คิดวิเคราะห์
และสรปุ ความรู้

ด้านรา่ งกาย ดา้ นจติ ใจ ๔. นักเรียนพิจารณาภาพคนท่ีมีน้ําหนัก
• ร่างกายแข็งแรง เจริญเติบโตตามวัย • สนุกสนาน เพลิดเพลิน เกินเกณฑ์มาตรฐาน แล้วร่วมกัน
• เคลือ่ นไหวได้คลอ่ งแคล่วว่องไว • จติ ใจแจ่มใส เบกิ บาน แสดงความคิดเห็น โดยตอบคำ�ถาม
• มภี มู ิตา้ นทานโรค ไมเ่ จ็บปว่ ยง่าย • ฝึกสมาธิ ดงั นี้
• มบี คุ ลกิ ภาพท่ดี ี • สามารถควบคุมอารมณไ์ ดด้ ี
• จากภาพ เป็นคนมีบุคลิกภาพดี
ประโยชน์ของ หรอื ไม่ อย่างไร
การออกกาำ ลังกาย
(ตวั อยา่ งคำ�ตอบ ไม่ดี เพราะมนี า้ํ หนกั เกิน
ดา้ นสงั คม ดา้ นสติปัญญา เกณฑ์มาตรฐาน ทำ�ให้เคลื่อนไหวร่างกาย
• ทา� ให้ได้รูจ้ กั เพื่อนใหม่ • ช่วยให้สมองปลอดโปร่ง ใช้ความคิด
• รู้จกั การมีนา้� ใจนกั กีฬา ไมค่ ล่องแคล่ว วอ่ งไว)
ได้ดี • ทำ�อย่างไรให้คนท่ีมีนํ้าหนักเกิน
ร้แู พ้ รูช้ นะ รู้อภัย • มสี มาธใิ นการคดิ และทา� กจิ กรรมตา่ ง ๆ
เกณฑม์ าตรฐานมสี ขุ ภาพดี
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ออกกำ�ลังกาย

ลดอาหาร)
• การออกกำ�ลังกายมีประโยชน์

อยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้รูปร่างดี มีร่างกาย

แขง็ แรง และมบี ุคลกิ ภาพทด่ี ี)
๕. นักเรียนคิดประเมินเพื่อเพิ่มคุณค่า

เกย่ี วกบั ประโยชนข์ องการออกก�ำ ลงั กาย
โดยตอบค�ำ ถาม ดังน้ี
• ก า ร อ อ ก กำ � ลั ง ก า ย มี ผ ล ดี ต่ อ
ร่างกายอย่างไรบา้ ง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้ร่างกายแข็งแรง

การออกกำาลงั กายทำาใหไ้ ดพ้ บเพ่ือนใหม่ 61 เกดิ ความคล่องแคล่วในการเคล่อื นไหว)
• การออกกำ�ลังกายมีผลดีต่อจิตใจ
กิจกรรมทางกายและการเคลือ่ นไหวประกอบเพลง
อยา่ งไรบา้ ง
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้เกิดความ

สนุกสนาน เพลิดเพลิน อารมณ์ร่าเริง

การออกกำ�ลังกายเปน็ ประจ�ำ สง่ ผลอย่างไร แจ่มใส)
• ก า ร อ อ ก กำ � ลั ง ก า ย มี ผ ล ดี ต่ อ
๑ ภมู ติ ้านทานโรคตํา่ ลงท�ำ ใหเ้ จ็บป่วยง่าย (เฉลย ๒ เพราะระบบอวัยวะต่าง ๆ
๒ มีสขุ ภาพรา่ งกายและบุคลกิ ภาพทดี่ ี ในร่างกายจะทำ�งานเป็นปกติ ร่างกาย สติปัญญาอย่างไรบ้าง
๓ เล่นกฬี าเก่งกวา่ ผ้อู ่ืน (ตวั อยา่ งคำ�ตอบ ท�ำ ใหม้ ีสมาธใิ นการท�ำ งาน)
จงึ แขง็ แรง รูปรา่ งสมสว่ น) • การออกก�ำ ลงั กายมผี ลดตี อ่ สงั คม
๔ สติปัญญาดขี ้ึน
อย่างไรบ้าง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ทำ�ให้มีเพื่อนมากขึ้น

เขา้ กับผอู้ นื่ ไดด้ )ี 61 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขนั้ คดิ วเิ คราะห์
St

และสรุปความรู้ ๔.๓ การออกกาำ ลังกายแบบแอโรบกิ

๖. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง การออกกำาลังกายแบบแอโรบิก เป็นการออกก�าลังกายท่ีท�าให้อวัยวะ
ความคดิ เหน็ เกยี่ วกบั การออกก�ำ ลงั กาย ในระบบต่าง ๆ ของร่างกาย โดยเฉพาะระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจ
แบบแอโรบกิ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั นี้ เช่น หลอดเลือด ปอด หัวใจ มีความแข็งแรง ท�าหน้าท่ีได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สามารถใหแ้ กส๊ ออกซเิ จนกับร่างกายไดส้ งู สุด ซง่ึ ท�าให้เกดิ ผลดตี อ่ ร่างกาย ดังน้ี
• การออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก
ตามขั้นตอนมีความจำ�เป็นหรือไม่ แผนภาพแสดงผลทเี่ กดิ กับร่างกายจากการออกกาำ ลังกายแบบแอโรบกิ

เพราะอะไร ออกกาำ ลงั กายแบบแอโรบกิ การหายใจดขี ึ้น แก๊สออกซิเจนเข้าสู่
(ตัวอย่างคำ�ตอบ จำ�เป็น เพราะเป็นการ ๒๐-๓๐ นาที รา่ งกายมากขนึ้ เลือดไหลเวียนดี

ปรบั ภาวะการเตน้ ของหัวใจให้เหมาะสม) หัวใจบีบให้เลอื ดไหลเวียนมากขึน้ เลอื ดนำาแก๊สออกซิเจน
• ก่อนออกกำ�ลังกาย นักเรียน โดยท่จี าำ นวนครงั้ ของการเต้นของ ไปสสู่ ่วนต่าง ๆ ของรา่ งกายได้ดี

ควรทำ�อยา่ งไร เพราะอะไร หวั ใจลดลง รา่ งกายมพี ลงั งานมากขนึ้
(อบอุ่นร่างกาย เพราะเป็นการเตรียม
๑) การเตรยี มตัวก่อนออกกำาลังกายแบบแอโรบกิ
ความพรอ้ มของกลา้ มเนอ้ื )
• ถ้าไม่มีการผ่อนคลายกล้ามเน้ือ ชุดทีเ่ หมาะสมสำาหรับการออกกำาลงั กาย (๑) ตรวจความพรอ้ มของสภาพรา่ งกาย
และการเจ็บปว่ ยของตนเอง
ร่างกายของเราจะเปน็ อยา่ งไร
(ตัวอย่างคำ�ตอบ จะทำ�ให้เลือดจาก (๒) สวมใสเ่ สอื้ ผา้ รดั กมุ สะดวกในการ
เคลือ่ นไหว และควรเปน็ ผา้ ท่ซี ับเหงื่อได้ดี
ส่วนตา่ ง ๆ ในรา่ งกายส่งกลบั หัวใจไมพ่ อ
(๓) สวมถุงเท้า รองเท้า ท่ีเหมาะกับ
ท�ำ ใหเ้ กดิ อันตราย) ตนเองและการออกก�าลังกาย
• เมื่อออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก
(๔) เลือกเพลงท่ีมีจังหวะเหมาะสมกับ
นกั เรยี นรูส้ กึ อย่างไร การออกก�าลังกาย

(ตัวอย่างคำ�ตอบ ระบบไหลเวียนโลหิต (๕) ส�ารวจสภาพพื้นที่ออกก�าลังกาย
ซง่ึ ควรเปน็ พน้ื เรยี บ ไมม่ สี งิ่ ทกี่ อ่ ใหเ้ กดิ อนั ตราย
ดีข้ึน ร่างกายสดช่ืน กระปร้ีกระเปร่า มีการ

หายใจนำ�แก๊สออกซิเจนเข้าสู่ร่างกาย

มากขน้ึ )

62 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

หลักการส�ำ คัญของการออกก�ำ ลังกายแบบแอโรบกิ คอื อะไร

๑ เคลอื่ นไหวชา้ ๆ (เฉลย ๔ เพราะจะทำ�ให้ระบบ-

๒ เนน้ การเคล่อื นไหวล�ำ ตัว ไหลเวยี นโลหติ ทว่ั รา่ งกายท�ำ งานไดด้ )ี

๓ เน้นการเคลือ่ นไหวสว่ นเทา้

๔ เน้นการบรหิ ารทกุ สว่ นของรา่ งกาย

สุดยอดคู่มือครู 62

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

๒) ขัน้ ตอนและทา่ พื้นฐานในการออกกำาลังกายแบบแอโรบิก ข้ันคดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้

ข้ันอบอุ่นร่างกาย (Warm Up) เป็นการเตรียมความพร้อม ๗. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕ คน
ของกล้ามเนื้อหัวใจ ข้อต่อ และอวัยวะ
ท่ี เ กี่ ย ว ข้ อ ง กั บ ก า ร เ ค ลื่ อ น ไ ห ว ใ ห้ พ ร้ อ ม โดยแต่ละกลุ่มร่วมกันระดมสมอง
ท�างานหนักด้วยท่ายืดเหยียดกล้ามเน้ือ เ ขี ย น ข้ั น ต อ น ก า ร อ อ ก กำ � ลั ง ก า ย
ใช้เวลาประมาณ ๕-๑๕ นาที ซึ่งควรใช้เพลง แบบแอโรบิกเป็นแผนภาพความคิด
ทม่ี จี งั หวะปานกลางประกอบการอบอนุ่ รา่ งกาย ตัวอย่างแผนภาพความคดิ
ทา่ อบอนุ่ รา่ งกาย
๓ ขน้ั ผอ่ นคลาย (Cool Down)
ท่าท่ี ๑ ยืนตรง ชูมือข้ึนให้สูง เป็นการเคล่อื นไหวชา้ ๆ เพือ่
เหนอื ศรี ษะ แขนเหยียดตรง ปรับอตั ราการเตน้ ของหัวใจ

ท่าที่ ๒ ยืนตรง ยกศอกให้สูง ท่าที่ ๑ ๒ ข้นั ปฏิบตั ิแอโรบกิ
เสมอไหล่ มือประสานกันระดับอก • ช่วงแรกเป็นการบริหารท่าเร็ว
พลิกฝ่ามือออกแล้วพยายามดันมือ ท่าท่ี ๓ โยกตัวยกไหล่ข้างซ้าย
ออกจากตวั ใหร้ สู้ กึ ดา้ นหลงั ของไหล่ และข้างขวา แล้วน่ิงไว้ข้างละ และหนกั ติดตอ่ กัน
มีการยืดตัว แล้วงอข้อศอกดึงกลับ ประมาณ ๓ วินาที • ช่วงหลังจะเป็นการออกกำ�ลัง
เขา้ มา สลบั กบั การดนั มอื ออกจากตวั
ท่ีค่อยผ่อนแรงลงเร่ือย ๆ เพ่ือ
ผ่อนคลายกลา้ มเน้ือ

๑ ข้นั อบอุน่ รา่ งกาย (Warm Up)
เ ป็ น ก า ร เ ต รี ย ม ค ว า ม พ ร้ อ ม ข อ ง

กล้ามเน้ือหัวใจ ข้อต่อ และอวัยวะที่
เก่ยี วข้องกบั การเคลือ่ นไหวใหพ้ รอ้ ม

ท่าที่ ๒ ท่าที่ ๓
กิจกรรมทางกายและการเคล่ือนไหวประกอบเพลง 63

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

การอบอุ่นรา่ งกายกอ่ นออกก�ำ ลงั กายแบบแอโรบิกมปี ระโยชน์อยา่ งไร

๑ ชว่ ยทำ�ใหป้ ระสาทต่นื ตวั (เฉลย ๓ เพราะการอบอุ่นร่างกาย ขน้ั ตอนและทา่ พื้นฐาน
๒ ชว่ ยใหก้ ล้ามเนอ้ื แขง็ แรง ท�ำ ให้กลา้ มเนื้อมีความยดื หยุ่น) ในการออกกำ�ลงั กาย
๓ ชว่ ยใหร้ า่ งกายมคี วามพรอ้ ม
63 สุดยอดคู่มือครู
๔ ชว่ ยใหก้ ลา้ มเน้ือกระชับแนน่

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

Step 3 ขั้นปฏบิ ัติ
แหลละงั สกราปุรปควฏาิบมัตริู้
ทา่ ที่ ๔ ยนื ตรงแล้วคอ่ ย ๆ งอเข่า
๘. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติท่าพ้ืนฐาน ท้ังสองข้าง ย่อตัวลงนั่งบนส้นเท้า
ในการออกก�ำ ลงั กายแบบแอโรบกิ ลา� ตวั ตรง ยดื ขาขา้ งใดขา้ งหนงึ่ ใหต้ งึ
ไปด้านหน้าแล้วลุกข้ึน และปฏิบัติ
• ท่าอบอุ่นร่างกาย (ท่าที่ ๑-๕) แบบเดิมโดยเปล่ียนขาสลับกนั ไป
ตามการสาธิตทีละท่า โดยร่วมกัน
ตรวจสอบความถูกต้องและรับฟัง ท่าที่ ๔
คำ�แนะน�ำ เพมิ่ เติม

ทา่ ท่ี ๕ ยืนตรง เท้าห่างกันเล็กน้อย
ยกแขนขา้ งหน่ึงใหม้ อื สงู ขึ้นเหนือศรี ษะ
แลว้ เปลีย่ นขา้ ง ทา� สลับกันไป

ขั้นปฏิบัติแอโรบกิ ท่าที่ ๕

• ช่วงแรกเป็นการบริหารท่าเร็วและหนัก

ตดิ ตอ่ กนั สว่ นมากเปน็ การบรหิ ารกลา้ มเนอื้ ทอ้ ง สะโพก ลา� ตวั ดา้ นขา้ ง แขน หวั ไหล่

ใชเ้ วลาประมาณ ๒๐ นาที ดนตรปี ระกอบควรมจี งั หวะคอ่ นขา้ งเรว็

• ช่วงหลังจะเป็นการออกก�าลังท่ีค่อย
ผ่อนแรงลงเรื่อย ๆ เพ่ือผ่อนคลายกล้ามเน้ือ
โดยลดความเรว็ ของจงั หวะดนตรปี ระกอบลง

ทา่ แอโรบิก

ทา่ ท่ี ๑ วิ่งอยู่กับท่ี โดยเริ่มจาก ท่าที่ ๑
การยกเทา้ ซา้ ยและเทา้ ขวาทลี ะขา้ ง
แบบต�า่ ๆ แลว้ ยกสงู ขนึ้ เรื่อย ๆ

64 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ระหวา่ งการออกก�ำ ลังกายควรใหห้ ัวใจหรอื ชพี จรเต้นอยู่ในช่วงชีพจรเป้าหมาย
ซึ่งค�ำ นวณได้จากสูตร ชพี จรสูงสุด = ๒๒๐ ­— อายุ (ป)ี
ชีพจรเปา้ หมาย = ๖๐-๗๐% ของชพี จรสงู สดุ
โ ดยการจับชีพจรทำ�ไดโ้ ดย จับบรเิ วณข้อมอื ประมาณ ๑๕ วนิ าที แลว้ คูณด้วย ๔
การออกก�ำ ลงั กายไมค่ วรหกั โหมจนชพี จรเตน้ เรว็ เกนิ ชพี จรสงู สดุ เพราะจะเปน็
อนั ตรายกบั หวั ใจได้

สุดยอดคู่มือครู 64

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขัน้ ปฏบิ ัติ
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏบิ ตั ิ

ท่าท่ี ๒ กระโดดเตะขาซา้ ยสลบั ๙. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติท่าพ้ืนฐาน
ขาขวาไปด้านข้าง พรอ้ มกางแขน ในการออกก�ำ ลงั กายแบบแอโรบกิ

• ท่าแอโรบิก (ท่าท่ี ๑-๔) ตามการ
สาธิตทีละท่า โดยร่วมกันตรวจสอบ
ความถูกต้องและรับฟังคำ�แนะนำ�

ทา่ ที่ ๒ เพ่ิมเตมิ

ท่าที่ ๓ กระโดดเตะขาซ้ายสลับ
ขาขวาไปข้างหน้า พร้อมยกมือ
ท่าที่ ๓ สูงขึ้นเหนอื ศรี ษะ

ท่าท่ี ๔ ยืนตรง เท้าห่างกันเล็กน้อย
ยนื่ แขนทงั้ สองขา้ งไปดา้ นหนา้ จากนน้ั
บดิ ตวั ไปทางซา้ ย และบดิ ตวั ไปทางขวา
สลับกนั ไป

ทา่ ท่ี ๔

กิจกรรมทางกายและการเคลอ่ื นไหวประกอบเพลง 65

65 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 3 ขนั้ ปฏิบตั ิ ข้ันผ่อนคลาย (Cool Down) หลังจากท�าให้หัวใจเต้นเร็วสูงสุด
แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มัตริู้

๑๐. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติท่าพ้นื ฐาน เม่ือจะหยุดการออกก�าลังกาย จ�าเป็นต้องค่อย ๆ ปรับการเต้นของหัวใจให้ช้าลง
ในการออกก�ำ ลงั กายแบบแอโรบกิ อย่าหยุดน่ิงในทันทีทันใด เพราะจะทา� ให้เลือดจากส่วนต่าง ๆ ในร่างกายส่งกลับไป
เลี้ยงหัวใจไม่พอ เกิดอันตรายได้ ดังน้ัน ควรมีการเคล่ือนไหวช้า ๆ ประมาณ
• ท่าผ่อนคลาย (ท่าที่ ๑-๓) ๕-๑๐ นาที ดนตรที ใ่ี ชป้ ระกอบควรมีจังหวะช้าลงกวา่ ขั้นปฏบิ ตั ิแอโรบกิ เลก็ น้อย
ตามการสาธิตทีละท่า โดยร่วมกัน
ตรวจสอบความถูกต้องและรับฟัง ท่าผอ่ นคลาย
คำ�แนะนำ�เพม่ิ เติม

ท่าที่ ๑

ท่าท่ี ๑ ยนื กางแขนแลว้ เหวยี่ งแขนทงั้ สองขา้ งไปทางซา้ ยและทางขวาสลบั กนั

66 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

หลงั จากออกกำ�ลงั กายแบบแอโรบิกแล้ว ควรปฏิบัตอิ ย่างไร

๑ นอนหลบั (เฉลย ๔ เพราะหลังจากกล้ามเนื้อได้ออกกำ�ลัง

๒ ดม่ื นํ้ามาก ๆ อย่างเต็มท่ีต้องค่อย ๆ ผ่อนแรงลง เพ่ือป้องกัน

๓ อาบนํา้ ทันที การปวดเมอื่ ยหรือการบาดเจบ็ ของกล้ามเนือ้ )

๔ ผ่อนคลายกลา้ มเน้ือ

สุดยอดคู่มือครู 66

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏิบัติ
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏบิ ตั ิ

๑๑. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ตามความเหมาะสม
แต่ละกลุ่มปฏิบัติท่าพ้ืนฐานในการ
อ อ ก กำ � ลั ง ก า ย แ บ บ แ อ โ ร บิ ก ทุ ก
ขั้นตอนติดต่อกัน แล้วบันทึกผล
ลงในแบบบนั ทกึ ดังตวั อย่าง

ทา่ ท่ี ๒ แบบบนั ทึก
การออกกำ�ลงั กายแบบแอโรบกิ
ทา่ ที่ ๒ ยนื ตรง เทา้ ห่างกันเลก็ นอ้ ย กม้ ตวั และศรี ษะลงชา้ ๆ ค่อย ๆ โนม้ ตัวลง
หาพ้นื แขนปลอ่ ยตามสบาย หายใจเข้าออกลกึ ๆ หลาย ๆ ครง้ั จากน้นั ยืดตัวขึ้น • เพลงทเี่ ลอื กประกอบการออกกำ�ลังกายแบบ
เหวย่ี งแขนไปขา้ งหนา้ เหยียดแขนทัง้ สองขา้ งไปดา้ นบนเหนอื ศรี ษะ แอโรบิกคอื เพลงใด (Too Much So Much
Very Much)
ทา่ ที่ ๓ • ก่อนออกกำ�ลังกายแบบแอโรบกิ
กลมุ่ ของนักเรียนปฏบิ ัตอิ ย่างไร
ทา่ ที่ ๓ ยืนตรงเท้าห่างกันเล็กน้อย ประสานมือทั้งสองข้างไปทางด้านหลัง (นดั แนะท่าทางกันอีกครง้ั และอบอ่นุ รา่ งกาย)
กม้ ตัวลง ยกแขนทัง้ สองข้างทางดา้ นหลงั ใหส้ ูงที่สดุ • กลมุ่ ของนักเรยี นใช้สง่ิ ใดเปน็ หลักในการ
เตน้ ให้พรอ้ มเพรยี งกัน
กจิ กรรมทางกายและการเคลอ่ื นไหวประกอบเพลง 67 (การนบั จงั หวะ ๑ ๒ ๓ ๔ ๕ ๖ ๗ ๘ ตามหอ้ งเพลง)
• นกั เรยี นรูส้ กึ อยา่ งไรขณะออกก�ำ ลังกาย
แบบแอโรบิกประกอบเพลง
(สนกุ สนาน)
• การเคล่ือนไหวและการออกกำ�ลงั กาย
แบบแอโรบิกมปี ระโยชน์ตอ่ ร่างกายและจติ ใจ
อยา่ งไร
ตอ่ ร่างกาย
(ท�ำ ใหก้ ลา้ มเน้อื ไดเ้ คลอื่ นไหว และรา่ งกาย
เคลอ่ื นไหวไดค้ ลอ่ งแคล่ว รา่ งกายแข็งแรง)
ต่อจิตใจ
(อารมณด์ ี จิตใจแจม่ ใส เบิกบาน)

๑๒. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจ
เป็นความรู้ร่วมกัน ดงั นี้

• การออกก�ำ ลงั กายแบบแอโรบกิ
ท�ำ ใหร้ า่ งกายมคี วามสมบรู ณ์ แขง็ แรง
และมีสุขภาพจิตดี อารมณ์ร่าเริง
แจ่มใส

67 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

Step 4

ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ การออกก�าลังกายแบบแอโรบิกเป็นประจ�า ท�าให้ร่างกายแข็งแรง
ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจท�างานได้ดี ซึ่งควรปฏิบัติอย่างสม่�าเสมอ
๑๓. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอ เพอ่ื การมีสุขภาพที่ดอี ย่างยงั่ ยนื
ผลการออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก
ประกอบเพลงท่ีกลุ่มนักเรียนเลือก สนุกกบั ค�ำ ศพั ท์
และรว่ มกันเสนอแนะเพ่มิ เติม
jump (จมั พ)ฺ กระโดด
๑๔. นักเรียนร่วมกันอภิปรายเกี่ยวกับ muscle (มสั ' เซิล) กลา้ มเน้ือ
หลกั การออกก�ำ ลงั กายและประโยชน์
ที่ได้รับจากการออกกำ�ลงั กาย การออกก�าลังกายเพอื่ สุขภาพ
http://www.thailabonline.com/excercise.htm

การออกกำาลังกายด้วยการทำางานบ้าน การกวาดพ้ืนรอบบ้านโดยกวาด
ติดตอ่ กนั ประมาณ ๑๕-๒๐ นาที ช่วยบรหิ ารกล้ามเนือ้ แขนและขาใหแ้ ข็งแรง

กจิ กรรมพฒั น�ก�รอ�่ น

นักเรยี นอา่ นค�าศัพทแ์ ละความหมายของคา� ศพั ทต์ อ่ ไปนี้

คำาศัพท์ คาำ อา่ น ความหมาย
ขบวน
ขะ-บวน พวกทจ่ี ดั เป็นแถวเปน็ แนวหรือ
พ้นื ฐาน เปน็ หมวดเป็นหมูอ่ ย่างขบวนแห่
สร้างเสรมิ พืน้ -ถาน
ส้าง-เสมิ หลกั ความร้เู บื้องตน้

ท�าใหเ้ กิดมขี ึน้ และเพิม่ พนู ใหม้ ากยง่ิ ขึ้น

68 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖

เสริมความรู้ ครูควรสอน

ผลดขี องการออกก�ำ ลังกายแบบแอโรบกิ

สขุ ภาพแข็งแรง เลอื ดไหลเวียนดี

มคี วาม ผลดขี องการ หวั ใจแข็งแรง
กระปรกี้ ระเปรา่ ออกก�ำ ลังกาย
แบบแอโรบิก

สุดยอดคู่มือครู 68 สนกุ สนาน รา่ งกายสดชน่ื

A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
5asean
ข้นั ประเมินเพ่อื เพิ่มคุณคา่
ep
St
บริการสังคม
และจิตสาธารณะ
ผงั สรปุ สาระสำาคญั
๑๕. นักเรียนนำ�การออกกำ�ลังกายแบบ
กิจกรรมแบบผลดั แอโรบิกไปปฏิบัติให้คนในชุมชนดู
เปน็ กจิ กรรมทผ่ี ้เู ล่นต้องทา� กิจกรรมแบบเดียวเหมอื นกนั ทกุ คน แล้วชักชวนให้คนในชุมชนมาร่วม
ออกกำ�ลังกายแบบแอโรบิก เพ่ือให้
โดยมีทั้งกิจกรรมแบบเด่ียวและกลุ่ม ช่วยฝึกการเคล่ือนไหว คนในชุมชนมีร่างกายทแ่ี ข็งแรง
สร้างความสนกุ สนาน และทา� ให้รา่ งกายแข็งแรง

กิจกรรมทางกาย ยืดหยุน่ ขนั้ พนื้ ฐาน
และการเคลอ่ื นไหว ยดื หยนุ่ เปน็ กจิ กรรมการเคลอื่ นไหวทต่ี อ้ งใชก้ ารทา� งานทส่ี มั พนั ธก์ นั

ประกอบเพลง ของส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย ท�าให้ร่างกายแข็งแรง และสร้างเสริม
บคุ ลิกภาพ ยดื หยนุ่ ขั้นพืน้ ฐานทค่ี วรฝึก เช่น การตอ่ ตัว ๒ คน ๓ คน
๔ คน และ ๕ คน
การเคลื่อนไหวประกอบเพลง : การแปรขบวนประกอบเพลงมารช์

เพลงมาร์ช เป็นเพลงที่นิยมน�ามาใช้ในการแปรขบวน
เพ่ือฝึกทักษะในการเคลื่อนไหว ฝึกความมีระเบียบวินัยและสร้าง
ความสนุกสนานเพลิดเพลิน

การออกกำาลังกาย
หลกั การออกกาำ ลังกายเพือ่ สขุ ภาพ สมรรถภาพทางกาย และ
การสร้างเสริมบุคลกิ ภาพ

ควรเลือกที่เหมาะสมกับวัยและสภาพร่างกาย อบอุ่นร่างกาย
ก่อนออกก�าลังกายทุกครั้ง และควรออกก�าลังกายอย่างสม่�าเสมอ
อยา่ งนอ้ ยสปั ดาหล์ ะ ๓ วนั คร้ังละไมต่ �่ากวา่ ๓๐ นาที
ประโยชนข์ องการออกกาำ ลงั กาย

การออกกา� ลงั กายส่งผลดที ัง้ ตอ่ ร่างกาย จติ ใจ สติปัญญา และ
สงั คมของผู้ปฏบิ ตั ิ
การออกกาำ ลังกายแบบแอโรบกิ

การออกก�าลังกายแบบแอโรบิกมี ๓ ข้ันตอน คือ ข้ันอบอุ่น
รา่ งกาย ขน้ั ปฏบิ ตั แิ อโรบกิ และขน้ั ผอ่ นคลาย ซง่ึ การปฏบิ ตั เิ ปน็ ประจา�
จะช่วยท�าให้ร่างกายแข็งแรง ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจ
ทา� งานได้ดี

กจิ กรรมทางกายและการเคล่อื นไหวประกอบเพลง 69

69 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ตัวชี้วัด กจิ กรรมก�รเรยี นรู้

พ ๓.๑ ป.๖/๑ ๑. นกั เรยี นแบง่ กลมุ่ ฝกึ กจิ กรรมแบบผลดั ไดแ้ ก่ เขยง่ สามเกลอ กระโดดเชอื กมหาสนกุ
พ ๓.๒ ป.๖/๒ กลงิ้ ลกู บอลลอดอุโมงค์ และกิจกรรมวิบาก

๒. นักเรียนแต่ละกลุ่มคิดกิจกรรมแบบผลัดกลุ่มละ ๑ กิจกรรม แล้วน�ามาปฏิบัติ
รว่ มกับเพอ่ื นกลุ่มอน่ื ๆ

๓. นักเรียนร่วมกันบอกผลของการปฏิบัติกิจกรรมแบบผลัด และสรุปข้อมูลเป็น
แผนภาพความคดิ แบบเหตุและผล

กิจกรรมแบบผลัด ผลทีเ่ กิดขึน้ สนุกสนาน ผลท่ีเกิดขนึ้ จติ ใจแจ่มใส

ผลทเ่ี กดิ ข้ึน

ผลที่เกิดข้นึ

๔. นักเรียนร่วมกนั พูดคยุ เก่ยี วกบั ผลการฝึกยดื หยนุ่ ขั้นพ้นื ฐานของตนเองกบั เพือ่ น
ในหวั ข้อต่อไปน้ี
๔.๑ ยืดหยนุ่ ขั้นพน้ื ฐานที่ตนเองท�าได้ดี
๔.๒ ยดื หยุน่ ขั้นพ้ืนฐานที่ตนเองควรปรบั ปรุงแก้ไข
๔.๓ ข้อควรปฏบิ ัตใิ นการฝึกยดื หยนุ่ ข้ันพ้ืนฐาน

๕. นกั เรยี นสรุปประโยชนข์ องการฝกึ ยดื หยุ่นข้ันพ้ืนฐานเปน็ แผนภาพความคดิ

รา่ งกายแขง็ แรง

ประโยชน์ของการ
ฝกึ ยดื หยุน่ ขั้นพน้ื ฐาน

70 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ข้อใดไมใ่ ชป่ ระโยชน์ของการออกก�ำ ลังกายแบบแอโรบกิ
๑ ท�ำ ให้จติ ใจเบิกบาน (เฉลย ๒ เพราะการออกกำ�ลังกายทำ�ให้ร่างกาย
๒ ทำ�ให้หายจากการเป็นโรค แข็งแรง มีภูมิต้านทานโรค ป้องกันการเจ็บป่วย
๓ ช่วยใหก้ ล้ามเนอื้ แขง็ แรง แต่ไม่ได้ทำ�ให้หายจากการเป็นโรคต่าง ๆ และผู้ป่วย
๔ สร้างเสรมิ ภมู ิต้านทานโรค ควรงดออกก�ำ ลังกายดว้ ย)

สุดยอดคู่มือครู 70

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ตัวช้ีวัด

๖. นักเรียนส�ารวจเพลงพ้ืนบ้านในชุมชน แล้วร่วมกันคิดท่าทางการเคลื่อนไหว พ ๓.๑ ป.๖/๑
ประกอบเพลงมา ๑ เพลง พ ๓.๒ ป.๖/๑

๗. นักเรียนแบ่งกลุ่ม ให้แต่ละกลุ่มคิดออกแบบท่าทางการออกก�าลังกายแบบแอโรบิก
ประกอบเพลง กลมุ่ ละ ๑ เพลง ฝึกซ้อมและออกมาปฏิบตั ิหนา้ ชั้นเรียนทีละกล่มุ

๘. นกั เรยี นเขยี นหลกั การเลอื กออกกา� ลงั กายของตนเอง แลว้ ออกมานา� เสนอหนา้ ชน้ั เรยี น
๙. นักเรียนร่วมกันจัดป้ายนิเทศเกี่ยวกับการออกก�าลังกายเพ่ือสร้างเสริมสุขภาพ

ในช้นั เรยี น

ค�ำ ถ�มพฒั น�กระบวนก�รคดิ แนวคำ� ตอบ

๑. นกั เรียนร้สู ึกอยา่ งไรท่ีไดเ้ รยี นรกู้ จิ กรรมทางกายและการเคลื่อนไหวประกอบเพลง ๑. สนุกสนาน
๒. นักเรียนจะน�าความรู้ที่ได้จากการเรียนรู้กิจกรรมทางกายและการเคล่ือนไหว ๒. ใชเ้ ป็นกิจกรรมนนั ทนาการสำ�หรับ
ออกกำ�ลังกาย
ประกอบเพลงไปปรับใช้ในชีวติ ประจ�าวนั ได้อยา่ งไร ๓. ฝึกปฏิบตั ิเป็นประจำ�
๓. นักเรียนจะมวี ิธีการพฒั นาการออกกา� ลงั กายแบบแอโรบกิ ใหด้ ยี ิ่งขึน้ ได้อยา่ งไร

กิจกรรมทางกายและการเคลอ่ื นไหวประกอบเพลง 71

71 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

เป้าหมายการเรียนรู้ ห ่นวยการเรยี น
มาตรฐานการเรยี นรู้ รทู้ ่ี

มาตรฐาน พ ๓.๑ กิจกรรมนนั ทนาการ
เข้าใจ มที ักษะในการเคลอ่ื นไหว กจิ กรรม
ทางกาย การเล่นเกม และกฬี า ตวั ชี้วดั
มาตรฐาน พ ๓.๒
รักการออกกำ�ลังกาย การเล่นเกม และ ๑. ร่วมกิจกรรมนันทนาการอย่างน้อย ๑ กิจกรรม แล้วน�าความรู้และหลักการท่ีได้ไปใช้เป็นฐาน
การเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำ�อย่าง การศึกษาหาความรู้เร่ืองอ่นื ๆ (พ ๓.๑ ป.๖/๕)
สม่ําเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิ กฎ กติกา
มนี า้ํ ใจนกั กฬี า มจี ติ วญิ ญาณในการแขง่ ขนั ๒. เล่นเกมที่ใช้ทักษะการวางแผนและสามารถเพิ่มพูนทักษะการออกก�าลังกายและเคล่ือนไหว
และชื่นชมในสนุ ทรียภาพของการกีฬา อยา่ งเป็นระบบ (พ ๓.๒ ป.๖/๒)

๓. เลน่ เกมและกีฬาด้วยความสามคั คแี ละมีน้�าใจนกั กีฬา (พ ๓.๒ ป.๖/๖)

สมรรถนะสำ�คญั ของผเู้ รียน ผังสาระการเรียนรู้

๑. ความสามารถในการสือ่ สาร การนาำ ความรแู้ ละหลกั ปฏบิ ตั ิ ประเภทของกิจกรรม กจิ กรรมนนั ทนาการกลางแจ้ง
๒. ความสามารถในการคดิ กิจกรรมนนั ทนาการไปใช้ นนั ทนาการ กิจกรรมนันทนาการในรม่
๓. ความสามารถในการแกป้ ัญหา
๔. ความสามารถในการใช้ทกั ษะชีวติ เป็นฐานในการศึกษาหาความรู้ นกันจิทกนรารกมาร ประโยชน์ของ
๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี กจิ กรรมนนั ทนาการ

คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ กิจกรรมนนั ทนาการท่ชี ่วยพัฒนาความคิด การเลน่ เกมนำาไปสกู่ ีฬา

ใฝเ่ รียนรู้ เกมซโู ดกุ เกมตจี่ บั
ตัวชี้วัดที่ ๔.๑ ต้ังใจ เพียรพยายาม หมากรกุ ไทย เกมส่งลูกบอลนบั ๑๐
ใ น ก า ร เ รี ย น แ ล ะ เ ข้ า ร่ ว ม กิ จ ก ร ร ม
การเรียนรู้ สาระสาำ คัญ

มุง่ มนั่ ในการทำ�งาน การท�ากิจกรรมนันทนาการเป็นการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และเกมเป็นส่วนหนึ่งของกิจกรรม
ตัวช้วี ัดที่ ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบในการ นนั ทนาการท่ีชว่ ยพัฒนาทักษะความรู้ความสามารถในด้านต่าง ๆ
ปฏบิ ัติหน้าทกี่ ารงาน
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21

นักเรียนช่วยกันจัดทำ�ป้ายนิเทศในโรงเรียนเกี่ยวกับการทำ�กิจกรรม
นันทนาการและประโยชน์ของการทำ�กิจกรรมนันทนาการ เพ่ือเผยแพร่ความรู้
ใหก้ บั นักเรยี นในโรงเรียน

สุดยอดคู่มือครู 72

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

asean

ประกายความคิด ตวั ชว้ี ดั

พ ๓.๑ ป.๖/๕
พ ๓.๒ ป.๖/๒
พ ๓.๒ ป.๖/๖

ภาระงาน/ชิ้นงาน

- แบบบันทกึ การเล่นเกมน�ำ ไปสู่กีฬา
- เลน่ กจิ กรรมนันทนาการทีช่ ว่ ย
พฒั นาการคดิ

Step 1 ข้นั สังเกต

รวบรวมขอ้ มลู

ในเวลาว่าง นักเรียนจะทำากิจกรรมอะไร ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนาเก่ียวกับ
เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อครอบครัว กิจกรรมนันทนาการ โดยตอบคำ�ถาม
ดงั น้ี
๑. ประเภทของกจิ กรรมนนั ทนาการ
• นักเรียนเคยเล่นหรือทำ�กิจกรรม
การทาำ การบ้านเปน็ กจิ กรรมนันทนาการหรอื ไม่ เพราะเหตุใด นันทนาการใดบา้ ง
กิจกรรมนันทนาการ หมายถึง กิจกรรมที่ท�าในเวลาว่าง โดยเป็นกิจกรรม
(ตัวอย่างคำ�ตอบ การเล่นเกม เล่นกีฬา
ที่ตนเองชอบหรือสนใจ และท�าด้วยความสมัครใจ เป็นกิจกรรมที่ถูกกฎหมาย
ไมข่ ดั ตอ่ หลกั ศีลธรรม มีประโยชน์ต่อผู้ปฏิบตั ิ ดหู นัง ฟงั เพลง)
• กิจกรรมนันทนาการคืออะไร
กิจกรรมนันทนาการมีหลายประเภทควรเลือกปฏิบัติตามความสนใจ
และใหเ้ หมาะสมกับตนเอง มีกี่ประเภท อะไรบา้ ง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ กิจกรรมนันทนาการ
กจิ กรรมนนั ทนาการ 73
หมายถึง กิจกรรมท่ีตนเองชอบทำ�ใน

เวลาว่าง มี ๒ ประเภท ได้แก่ กิจกรรม

นันทนาการกลางแจ้ง และกิจกรรม

นนั ทนาการในร่ม)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล

เก่ียวกับกิจกรรมนันทนาการ จาก
หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้ที่
หลากหลาย

73 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้ันคิดวเิ คราะห์
St

และสรุปความรู้ ประเภทของกจิ กรรมนนั ทนาการ

๓. นักเรียนร่วมกันยกตัวอย่างกิจกรรม ๑.๑ กิจกรรมนันทนาการกลางแจ้ง
นันทนาการที่รู้จัก แล้วเขียนคำ�ตอบ
บนกระดาน จากน้ันนักเรียนช่วยกัน กจิ กรรมนันทนาการกลางแจง้ คอื กจิ กรรมทที่ �าในทีแ่ จ้งหรอื ภายนอก
จำ�แนกประเภทกิจกรรมนันทนาการ อาคาร ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมท่ีต้องใช้แรงและใช้พื้นที่ในการท�ามาก เช่น การเล่น
กฬี ากลางแจง้ เล่นเกม การละเล่นพนื้ เมอื ง ปลูกต้นไม้ ปลูกผักสวนครวั

เป็นกิจกรรมนันทนาการกลางแจ้ง
กบั กจิ กรรมนันทนาการในร่ม

การเล่นบาสเกตบอลและปลกู ผกั สวนครัวเปน็ กิจกรรมนันทนาการกลางแจ้ง

๑.๒ กจิ กรรมนันทนาการในร่ม
กิจกรรมนันทนาการในร่ม คือ กิจกรรมท่ีท�าในอาคารหรือในท่ีร่ม
ส่วนใหญ่เป็นกิจกรรมที่ไม่ต้องใช้แรงหรือพื้นที่มาก เช่น การสะสมแสตมป์
อ่านหนงั สือ ดภู าพยนตร์ เลน่ เกมหรือกีฬาในร่มบางชนดิ วาดภาพ ต่อจกิ ซอว์

ประเภนทันขทอนงากกิจารกรรม การสะสมแสตมปแ์ ละการวาดภาพระบายสีเป็นกิจกรรมนันทนาการในร่ม

สุดยอดคู่มือครู 74 74 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ข้อใดเปน็ ลักษณะของกิจกรรมนนั ทนาการ
๑ เป็นกิจกรรมท่ตี อ้ งทำ�ที่บา้ น
๒ เปน็ กิจกรรมที่ต้องเลน่ กับเพื่อน
๓ เปน็ กจิ กรรมท่ตี อ้ งมกี ารแข่งขนั
๔ เปน็ กจิ กรรมที่ชอบทำ�ในเวลาว่าง
(เฉลย ๔ เพราะกิจกรรมนันทนาการเป็นการใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ โดยทำ�
กิจกรรมทีต่ นเองสนใจ ไม่ผดิ กฎหมาย หรือขัดต่อศลี ธรรม)

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

๒. ประโยชน์ของกจิ กรรมนันทนาการ ขัน้ คิดวเิ คราะห์
และสรุปความรู้

เกิดความสนกุ สนาน ๔. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น
เพลิดเพลิน ผอ่ นคลาย เ กี่ ย ว กั บ ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง กิ จ ก ร ร ม
อารมณแ์ ละความเครียด นันทนาการ แล้วเขียนเป็นแผนภาพ
ความคิด
เปน็ การใช้เวลาวา่ ง รา่ งกายแขง็ แรง
ใหเ้ กิดประโยชน์ พฒั นาทักษะการ ตัวอยา่ งแผนภาพความคดิ
ห่างไกลจากอันตราย เคลื่อนไหว
ของสารเสพติด ประโยชน์ เกิดความสนกุ สนาน
ของกจิ กรรม เพลิดเพลนิ ผอ่ นคลาย
นันทนาการ อารมณแ์ ละความเครยี ด

พัฒนาทักษะในการ พัฒนาความคิดและ เป็นการใช้เวลาวา่ ง ร่างกายแข็งแรง
ท�ากิจกรรมตา่ ง ๆ ทา� ให้ สตปิ ญั ญา ฝกึ ใชส้ มาธิ ใหเ้ กดิ ประโยชน์ พัฒนาทกั ษะการ
มคี วามรอบรู้ ในการทา� กจิ กรรมตา่ ง ๆ ห่างไกลจากอนั ตราย
ของสารเสพติด เคล่ือนไหว

ประโยชน์
ของกิจกรรม
นนั ทนาการ

การปลูกป่าชายเลน เป็นการท�ากิจกรรมที่มีประโยชน์ช่วยอนุรักษ์ พฒั นาทักษะในการ พฒั นาความคดิ และ
ส่ิงแวดล้อม เพราะป่าชายเลน คือ แหล่งอนุบาลสัตว์น้�า ช่วยให้สัตว์น�้า ทำ�กิจกรรมต่าง ๆ สติปญั ญา ฝึกใช้สมาธิ
ไดเ้ พาะพนั ธ์แุ ละเพม่ิ จ�านวนขึ้น ท�ำ ให้มคี วามรอบรู้ ในการท�ำ กิจกรรมต่าง ๆ

กิจกรรมนันทนาการ 75

75 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

ep 2 ขัน้ คดิ วิเคราะห์ ๓. การเลน่ เกมนำาไปสกู่ ีฬา

และสรปุ ความรู้

๕. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น ส น ท น า โ ด ย เกมนำาไปสู่กีฬา เป็นเกมท่ีมีกฎ กติกาในการเล่น ช่วยฝึกการเคลื่อนไหว
ตอบคำ�ถาม ดังนี้ ความคลอ่ งแคลว่ วอ่ งไว และการทา� งานของกลา้ มเนอ้ื รวมทง้ั กอ่ ใหเ้ กดิ ความสามคั คี
ในการเลน่ เปน็ ทมี และเปน็ พนื้ ฐานการศกึ ษาหาความรเู้ รอื่ งกฬี า นา� ไปสทู่ กั ษะเบอ้ื งตน้
• นั ก เ รี ย น รู้ จั ก เ ก ม อ ะ ไ ร บ้ า ง

(ตวั อย่างคำ�ตอบ เกมข่ีมา้ สง่ เมอื ง ของการเล่นกีฬาประเภทต่าง ๆ เกมนา� ไปสูก่ ฬี าท่นี ่าสนใจ มีดงั นี้

เกมโยนบอล เกมลิงชิงบอล) ๓.๑ เกมตีจ่ บั
• นักเรียนเคยเล่นเกมนำ�ไปสู่กีฬา

หรอื ไม่
(เคย/ไม่เคย)
• นักเรียนคิดว่าเกมนำ�ไปสู่กีฬา

มีลักษณะอย่างไร

(ตัวอย่างคำ�ตอบ เป็นเกมท่ีนำ�ไปสู่ทักษะ

เบอ้ื งตน้ ของการเลน่ กฬี าประเภทอน่ื ตอ่ ไป)

• นักเรียนเคยเล่นเกมต่ีจับและ
เกมส่งลูกบอลนับ ๑๐ หรือไม่

(เคย/ไม่เคย)

๖. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกี่ยวกับการเล่นเกมนำ�ไปสู่กีฬา จาก

หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ท่ีหลากหลาย

การเล่นเกมต่จี บั

76 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 76

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก

ep 2aseanSt

อปุ กรณ์ ไม่มี ขน้ั คิดวเิ คราะห์
สถานท่ี สนามหรอื พืน้ ที่กว้างพอสมควร และสรุปความรู้
จำานวนผู้เลน่ ฝา่ ยละ ๔-๘ คน
วิธกี ารเล่น ๗. ตวั แทนนกั เรยี น ๒ กลมุ่ กลมุ่ ละ ๔ คน
ออกมาสาธิตวิธีการเล่นเกมตี่จับให้
เพ่ือน ๆ คนอ่นื ดู แลว้ นกั เรียนร่วมกัน
แสดงความคิดเห็น โดยตอบคำ�ถาม

แบ่งผู้เล่นออกเป็น ๒ ฝ่าย ฝ่ายละเท่า ๆ กัน แบ่งสนามออกเป็น ๒ ส่วน ดังน้ี

โดยมีเส้นกึ่งกลางสนาม แล้วให้แต่ละฝ่ายอยู่ในเขตของตนเอง ให้เส่ียงทาย • เพอื่ น ๆ สาธติ วธิ กี ารเลน่ เกมตจ่ี บั

ว่าฝา่ ยใดจะเข้าไปเลน่ กอ่ น ถกู ตอ้ งหรอื ไม่
ก่อนเริ่มเล่น ให้ผู้เล่นแต่ละฝ่ายร่วมกันวางแผนในการเล่นถึงการก�าหนดตัว
(ถูกตอ้ ง/ไมถ่ ูกตอ้ ง)
ผู้เล่นว่า ใครจะเร่ิมเล่นก่อนและท�าอย่างไรไม่ให้ผู้เล่นฝ่ายตรงข้ามจับตัวได้ • นักเรียนสามารถนำ�ทักษะใด

ส่วนอีกฝ่ายร่วมกันวางแผนถึงกลวิธีการหลบหลีกไม่ให้ถูกแตะหรือพยายามจับตัว ในการเลน่ เกมตจี่ บั ไปใชใ้ นการเลน่ กฬี า

อกี ฝา่ ยใหไ้ ด้ (ตวั อย่างค�ำ ตอบ การวิง่ การหลบหลีก)
เร่ิมเล่น ให้ฝ่ายท่ีได้เริ่มเล่นก่อน ส่งตัวแทนของทีมตนเองไปเล่น ๑ คน

ในเขตแดนของฝา่ ยตรงข้าม โดยออกเสียง “ตี”่ ตลอดที่อยใู่ นแดนของฝ่ายตรงขา้ ม

และพยายามไล่แตะฝ่ายตรงข้ามให้ได้มากที่สุดก่อนท่ีจะหมดลม แล้วรีบกลับมา

ในแดนของตนเอง ฝ่ายที่ถูกตีหรือแตะตัวจะต้องมาเป็นเชลยของฝ่ายตนเอง

แต่ถ้าว่ิงหนีกลับมาไม่ได้ ถูกฝ่ายตรงข้ามจับตัวไว้ หรือหยุดออกเสียง จะถูกจับ

เป็นเชลยของฝ่ายตรงข้าม ผู้ที่เข้าเล่นคนต่อไปจะต้องพยายามช่วยเหลือเชลย

ฝา่ ยตนเองกลับมาใหไ้ ด้ ฝ่ายใดหมดตัวผเู้ ล่นก่อนจะเปน็ ฝ่ายแพ้

กิจกรรมนันทนาการ 77

77 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขน้ั คดิ วิเคราะห์
St

และสรุปความรู้ ๓.๒ เกมส่งลูกบอลนับ ๑๐

๘. ตัวแทนนักเรียน ๒ กลุ่ม กลมุ่ ละ ๑๐
คน ออกมาสาธิตวิธีการเล่นเกม
สง่ ลกู บอลนบั ๑๐ ให้เพื่อน ๆ คนอ่ืนดู
แ ล้ ว นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น แ ส ด ง ค ว า ม
คิดเห็น โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้

• เพื่อน ๆ สาธิตวิธีการเล่นเกม
ส่งลูกบอลนับ ๑๐ ถูกต้องหรือไม่

(ถกู ต้อง/ไม่ถูกตอ้ ง)

• นักเรียนจะสามารถนำ�ทักษะใด
ในการเลน่ เกมสง่ ลกู บอลนบั ๑๐ ไปใช้
ในการเล่นกีฬา (ตัวอย่างคำ�ตอบ

การรับ-สง่ ลกู บอล)

การเลน่ เกมส่งลกู บอลนบั ๑๐

อปุ กรณ์ ลกู แชร์บอล หรอื ลกู บาสเกตบอล
สถานที่ สนามแชรบ์ อล หรอื สนามบาสเกตบอล
จำานวนผู้เลน่ ฝา่ ยละ ๕-๗ คน

78 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖

ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

นักเรยี นสามารถน�ำ ความรู้จากการเล่นเกมส่งลูกบอลนับ ๑๐ ไปเปน็ พ้ืนฐาน
การเล่นกีฬาชนดิ ใด
๑ บาสเกตบอล ๒ แบดมนิ ตนั
๓ เบสบอล ๔ ฟตุ บอล
(เฉลย ๑ เพราะลักษณะการเล่นเกมส่งลูกบอลนับ ๑๐ คล้ายกับการเล่นกีฬา
บาสเกตบอล)

สุดยอดคู่มือครู 78

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏบิ ัติ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏบิ ัติ
วธิ ีการเลน่
๙. นักเรียนแบ่งกลุ่มร่วมกันเล่นเกม
แบง่ ผู้เล่นออกเปน็ ๒ ฝา่ ย ฝา่ ยละ ๕-๗ คน ใหผ้ ูเ้ ลน่ ทั้ง ๒ ฝ่าย อยู่ในแดนของ นำ�ไปสู่กีฬา เกมตี่จับ และเกม
ฝา่ ยตนเอง และเลือกผูเ้ ล่นทมี ละคนเป็นผูเ้ ลน่ ลกู กระโดดหรือเปน็ คนปดั ลกู บอล สง่ ลกู บอลนบั ๑๐ตามกตกิ าทก่ี �ำ หนด
แ ล้ ว ร่ ว ม กั น แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น
กอ่ นเรม่ิ เล่น ให้ผเู้ ลน่ แต่ละฝ่ายรว่ มกนั วางแผนในการเล่นถึงวธิ กี ารสง่ และรับ หลังการเลน่ เกมน�ำ ไปสู่กฬี า
ลูกบอล เชน่ การเคลอ่ื นท่รี บั ลกู บอล หรือการส่งทง้ั ระยะใกล้และระยะไกล เพอ่ื ไมใ่ ห้
ฝ่ายตรงข้ามปอ้ งกันหรอื แย่งลกู บอลได้ ๑๐. นักเรียนกลุ่มเดิมร่วมกันเลือกเกม
นำ�ไปสู่กีฬา กลุ่มละ ๑ เกม จากนั้น
เร่ิมเล่น โดยครูเป็นผู้โยนลูกบอลขึ้นระหว่างผู้เล่นลูกกระโดดเพ่ือปัดลูกบอล บนั ทกึ ผลลงในแบบบนั ทกึ ดงั ตวั อยา่ ง
ไปให้ผู้เล่นฝ่ายเดียวกัน เม่ือผู้เล่นคนใดจับลูกบอลได้ ให้รีบส่งลูกบอลไปให้ผู้เล่น
ฝ่ายเดียวกัน ส่วนผู้เล่นฝ่ายท่ีไม่มีลูกบอลต้องพยายามป้องกันหรือแย่งลูกบอล แบบบันทกึ การเล่นเกมน�ำ ไปสกู่ ฬี า
มาเป็นของฝ่ายตนเอง และส่งลูกบอลไปให้ผู้เล่นฝ่ายตนเองเช่นกัน นับจ�านวน ๑. นักเรยี นเลน่ เกมอะไร (ส่งลูกบอลนบั ๑๐)
ในการรับลูกบอลได้ ๑๐ ครั้ง ทีมที่ส่งลูกบอลได้ ๑๐ คร้ังก่อนเป็นฝ่ายชนะ
ถ้าหากลูกบอลออกนอกสนามให้ฝ่ายที่ไม่ได้ท�าลูกบอลออกเป็นฝ่ายได้ส่งเข้าเล่น ๒. มีผเู้ ลน่ ทง้ั หมดก่ีทมี และมีทมี ละกี่คน
ถ้ามีผู้เล่นฝ่ายป้องกันท�าฟาวล์ (Foul) ต่อผู้เล่นฝ่ายท่ีก�าลังส่งลูกบอล ให้นับ (๒ ทีม ทมี ละ ๕ คน)
จ�านวนคร้งั ท่สี ง่ ไดต้ ่อจากจา� นวนครั้งท่ถี ูกท�าฟาวล์ ๓. ทีมของนักเรียนสามารถปฏิบัติตามกติกาการเล่น

ได้ครบถว้ นหรอื ไม่
(ครบถ้วน)


๔. ทีมของนักเรียนยึดหลักคุณธรรมและจริยธรรม
ขอ้ ใดบา้ งในการเลน่ เกมน�ำ ไปสู่กีฬา

(ความสามคั คี มีน้าํ ใจนักกีฬา)


๕. นักเรียนสามารถนำ�ความรู้และทักษะจากเกมท่ีเล่น
ไปส่กู ารเล่นกฬี าอะไร

(บาสเกตบอล)


๖. เกมนำ�ไปสูก่ ีฬาท่นี กั เรยี นเล่นมีประโยชนอ์ ยา่ งไร
(ฝึกทักษะการเล่นกฬี าบาสเกตบอล ท�ำ ให้ร่างกาย
แขง็ แรง จติ ใจร่าเรงิ แจ่มใส)
กิจกรรมนันทนาการ 79

๑๑. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น
ความรรู้ ่วมกัน ดงั นี้

• เกมนำ�ไปสูก่ ฬี า : เกมต่ีจับและ
เกมสง่ ลกู บอลนบั ๑๐ เปน็ เกมที่ช่วย
ฝึกการเคล่ือนไหวและเป็นการสร้าง
ความสามัคคีในทีม ตลอดจนทำ�ให้
รา่ งกายสมบูรณ์แขง็ แรง

79 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 1 ขัน้ สังเกต
St

รวบรวมข้อมลู ๔. กิจกรรมนันทนาการท่ีชว่ ยพัฒนาความคิด

๑๒. นักเรียนร่วมกันทบทวนประสบการณ์ ๔.๑ เกมซูโดกุ
เดิมเกี่ยวกับกิจกรรมนันทนาการที่ ซูโดกุ (Sudoku) เร่ิมต้นเล่นในประเทศสหรัฐอเมริกาในช่ือ
ชว่ ยพฒั นาความคดิ โดยตอบค�ำ ถาม
นัมเบอร์เพลซ (Number Place) ซึ่งเป็นที่นิยมและโด่งดังมากในญี่ปุ่น จนกระท่ัง
ดังน้ี แพร่หลายไปท่วั โลก เพราะเป็นเกมทเี่ ล่นได้ทกุ เพศทกุ วยั
• นกั เรยี นเคยเลน่ เกมซโู ดกหุ รอื ไม่

(เคย/ไม่เคย) วิธีการเลน่ ตวั เลขแนวต้ัง ตัวเลขในบ้าน ๑ หลงั
• นักเรียนเคยเล่นหมากรุกไทย จะตอ้ งไม่ซ้า� กนั
ตวั เลขแนวนอน
หรอื ไม่ 723184956
6 359
(เคย/ไม่เคย) ๑. เลือกตัวเลข ๑-๙ ใส่ในตารางซูโดกุที่เป็นรูป 4 762
๑๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล ส่ีเหล่ียมขนาด ๙ Ö ๙ ช่อง โดยตัวเลขท้ังแนวต้ังและ 2
3
เกี่ยวกับกิจกรรมนันทนาการที่ช่วย แนวนอนจะตอ้ งไม่ซ้�ากัน 5
พัฒนาความคิด : เกมซูโดกุและ
หมากรุกไทย จากหนังสือเรียนหรือ ๒. ในตารางซูโดกุจะมีตารางย่อย เป็นตารางรูป 8
แหล่งการเรียนร้ทู ่หี ลากหลาย สเ่ี หลย่ี มขนาด ๓ Ö ๓ ชอ่ ง จา� นวน ๙ ตาราง แตล่ ะตาราง 9
เรยี กวา่ บ้าน ๑ หลงั แบ่งแยกกนั โดยเสน้ หนา ซงึ่ ภายใน 1

บ้านแต่ละหลัง ตัวเลขจะต้องไมซ่ ้า� กนั ดว้ ย ตารางซูโดกุ

ตวั อย่างการเล่นซูโดกุ 31 4 5
68 3 27
เม่ือเร่ิมเกม ตารางซูโดกุจะระบุตัวเลขบางส่วน 5 72 1
เป็นค�าใบ้ แล้วผู้เล่นท�าการเติมตัวเลข ๑-๙ ในช่อง 2 6 3 817
ที่เหลือจนครบทุกช่องท้ัง ๘๑ ช่อง โดยไม่ซ้�ากันทั้ง
แนวต้งั แนวนอน และในบ้านแตล่ ะหลงั 548 1 6 9
8 912

74 3 68
3 6 84

ตารางซูโดกุ ระบุตัวเลขค�าใบม้ าให้

80 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 80

A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า

pplying and Constructing the Knowledge

เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก

aseanSt

เทคนคิ การเลน่ 723184956 ep 2
681359274
๑. ดูในแต่ละแถวทั้งแนวต้ังและแนวนอนว่า 4 59 762 831 ข้ันคดิ วิเคราะห์
มีเลขตัวใดอยู่ เพื่อทีจ่ ะไดต้ ดั เลขตวั นน้ั ออกไป 2 96435817 และสรปุ ความรู้
3 17 896 4 52
๒. เลือกแถวแนวตั้งหรือแนวนอนท่ีมีตัวเลข 548 217639 ๑๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และ
หายไปน้อยทีส่ ดุ แล้วเติมตัวเลขที่ไม่ซ�้าลงไป 8 65 9417 23 แสดงความคิดเห็นเก่ียวกับการ
974523168 เล่นเกมซูโดกุ โดยตอบค�ำ ถาม ดงั น้ี
๓. นับ ๑-๙ ในแถวแนวต้ัง แถวแนวนอน และ 132678 495
ในบ้าน ส�ารวจดูว่ามีตัวเลขใดหายไป แล้วเติมเลขน้ัน • การเล่นเกมซูโดกุช่วยฝึกทักษะ
ลงไป ทางด้านใด

(ตวั อย่างคำ�ตอบ ดา้ นการคิด สมาธิ)

เกมซูโดกุ นอกจากจะเป็นกิจกรรมนันทนาการใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์
ยังเป็นเกมท่ีสนุกท้าทายความสามารถและสร้างทักษะความคิด ฝึกการวางแผน
อยา่ งรอบคอบ ชว่ ยฝึกสมาธใิ หก้ ับผเู้ ล่น ฝกึ ความอดทน และความมุง่ ม่ัน เกิดความ
สนุกสนาน เพลดิ เพลิน และช่วยป้องกันโรคอัลซไฮเมอร์ (Alzheimer) ในผู้สงู อายุ
อีกดว้ ย
๔.๒ หมากรกุ ไทย

หมากรุกไทย เป็นเกมกระดานท่ีพัฒนามาจากหมากรุกของอินเดีย
ท่ีช่ือว่า “จตุรงค์„ เป็นเกมท่ีช่วยฝึกการใช้ความคิด การวางแผนอย่างรอบคอบ
ฝึกสมาธิ

๑) อปุ กรณก์ ารเล่น ได้แก่
กระดานหมากรกุ และตวั หมากรกุ

(๑) กระดานหมากรกุ
เป็นกระดานสเ่ี หลย่ี ม ตีตาราง ๘ Ö ๘ = ๖๔ ชอ่ ง
ซึง่ จะเป็นช่องเรียบธรรมดา หรอื สลบั สกี ไ็ ด้

กระดานหมากรกุ ๖๔ ชอ่ ง

กิจกรรมนันทนาการ 81

เสริมความรู้ ครูควรสอน

โรคอัลซไฮเมอร์ เป็นโรคสมองเสื่อมท่ีเกิดจากเซลล์สมองตาย ทำ�ให้สมอง
ไม่สามารถทำ�งานได้ตามปกติ อาการท่ัวไปของผู้เป็นโรคอัลซไฮเมอร์ ได้แก่
การบกพร่องทางความจำ� ความคิด และการใช้เหตุผล เช่น หลงลมื สงิ่ ของท่ใี ช้
เปน็ ประจำ� นกึ ค�ำ หรือประโยคทีพ่ ดู ไม่ออก สบั สนเรือ่ งเวลาและสถานท่ี

81 สุดยอดคู่มือครู

GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้

บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ

Step 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์

และสรุปความรู้ (๒) ตัวหมากรุก มีท้ังหมด ๓๒ ตัว โดยแบ่งฝ่ายละ ๑๖ ตัว

๑๕. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง ตวั หมากรุกมีสองสใี ห้เห็นชดั เจน ตัวหมากรุกของแต่ละฝา่ ย ไดแ้ ก่

ความคิดเห็นเกี่ยวกับตัวหมากรุก ขนุ โคน มา้

โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้ เรอื เม็ด เบี้ย
• ตวั หมากรกุ ตวั ใดทม่ี คี วามส�ำ คญั ตวั หมาก การเดิน รปู การเดนิ

มากท่ีสดุ

(ขนุ ) ขนุ เปน็ ตัวหมากทีส่ �าคัญทีส่ ุดสามารถเดนิ และกนิ
๑ ตวั ได้ ๘ ช่องรอบตัว
• ตวั หมากรกุ ตวั ใดถอื วา่ มคี า่ ศกั ดิ์
ตาํ่ สดุ

(เบี้ย) โคน เดินและกินได้ ๔ ชอ่ งรอบตัวในแนวทแยง
๒ ตัว และช่องตรงหนา้ อีก ๑ ช่อง
• ตัวหมากรุกตัวใดที่เดินและ
กนิ ได้ ๔ ทิศรอบตัว

(เรือ)

เม็ด เดินและกนิ ได้ ๔ ชอ่ งรอบตวั ในแนวทแยง
๑ ตัว

ม้า เดินและกินเป็นรูปตัวแอล (L) สามารถเดินข้าม
๒ ตวั ตวั หมากอื่นได้

82 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖

สุดยอดคู่มือครู 82


Click to View FlipBook Version