A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 2aseanSt
ตวั หมาก การเดนิ รูปการเดนิ ขั้นคิดวเิ คราะห์
และสรุปความรู้
เรือ เดินและกินได้ ๔ ทิศรอบตัว ในแนวต้ังหรือ ๑๖. นักเรียนร่วมกันพิจารณาและ
๒ ตวั แนวนอน วิเคราะห์วิธีการเล่นหมากรุกไทย
จากการสาธิตของตัวแทนนักเรียน
โดยสามารถสอบถามหรือแสดง
เบ้ยี มีการเดินไปข้างหน้า ๑ ช่องและกินใน ค ว า ม คิ ด เ ห็ น ใ น ข ณ ะ ท่ี ตั ว แ ท น
๘ ตัว แนวทแยงด้านหน้า เม่ือเบ้ียไปถึงแนววางเบ้ีย นักเรียนกำ�ลงั เล่นได้
ของฝ่ายตรงข้ามจะกลายเป็นเบ้ียหงาย และมี
การเดนิ และกินเชน่ เดยี วกับเมด็ ทุกประการ
๒) กติกาการเล่น
(๑) การจดั หมาก จะวางตวั หมากไวก้ ลางชอ่ งโดยเรยี งดงั นี้
(๒) การเร่ิมเล่น เมื่อเร่ิมเล่นจะมีการเส่ียงทายว่าใครจะได้เป็น
ผเู้ ดนิ กอ่ น หลังจากน้นั ก็จะสลบั กันเดินคนละครง้ั
กิจกรรมนนั ทนาการ 83
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
นักเรียนประดิษฐ์กระดานหมากรุกจากวัสดุในท้องถิ่น และนำ�มาใช้เล่น
แขง่ ขนั กนั ในชนั้ เรยี น
83 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้ันปฏิบัติ
St แหลละงั สกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้
(๓) การแพ้-ชนะ
ขนุ รุกจน : ฝา่ ยไล่เดนิ เขา้ รกุ
๑๗. นกั เรยี นจบั คเู่ ลน่ กจิ กรรมนนั ทนาการ ๑. ฝ่ายหนไี มส่ ามารถหนขี นุ ใหพ้ น้ ตากนิ ของฝ่ายไล่ได้
ท่ีช่วยพัฒนาความคิด : เกมซูโดกุ ๒. ฝ่ายหนีไมส่ ามารถป้องกันขนุ จากตารกุ ของฝา่ ยไลไ่ ด้ (กรณใี ชเ้ รอื รุก)
และหมากรกุ ไทย โดยมผี ู้ตรวจสอบ ๓. ฝา่ ยหนีไม่สามารถกนิ ตัวรกุ
ความถูกต้อง และให้คำ�แนะนำ�ใน หมดเวลา : เมื่อฝา่ ยหนง่ึ ไม่สามารถควบคุมเวลาของตนได้ เป็นฝา่ ยแพ้
การเล่น (๔) การเสมอ
เข้าตาอับ : เมอ่ื ฝา่ ยหนง่ึ ไม่มตี าเดินที่สามารถจะเดนิ ได้ หรอื ถา้ เดินแลว้ จะถกู กินขนุ
๑๘. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงที่เข้าใจเป็น เดินซ้ำา/รุกล้อ : ถ้ารูปของตัวหมากบนกระดาน มีต�าแหน่งซ�้ากันถึง ๓ ครั้ง โดย
ความรู้รว่ มกนั ดงั น้ี ไมจ่ า� เปน็ ทจ่ี ะต้องเป็นตาเดนิ ติดต่อ
นบั ครบ : เมอื่ มกี ารนับศกั ด์ิกระดานหรอื ศักดหิ์ มาก แล้วฝ่ายหนีสามารถหนีรอดได้
• การเล่นเกมซูโดกุช่วยพัฒนา นับครบถ้วนตามกฎ
สมอง ฝึกทักษะการคิดและการมี
สมาธิ (๕) การนบั ศกั ดหิ์ มาก
• หมากรกุ ไทย เปน็ หมากกระดาน กฎ : เม่อื ฝา่ ยท่ีขอนบั เหลือเพยี งขุนตัวเดียว และฝา่ ยไลไ่ ม่เหลอื เบี้ยคว่า� ใหเ้ ร่ิมนบั
โดยดูศักด์ิหมากของฝ่ายไล่ เม่ือนับไปถึงตาสุดท้ายแล้วฝ่ายไล่ไม่สามารถรุกจนได้
ท่ีช่วยฝึกการวางแผนอย่างรอบคอบ ให้ถือว่าเสมอ การเร่ิมนับ จะนับตัวหมากท่ีเหลือบนกระดานทั้งสองฝ่าย แล้วเริ่มที่
การใช้สมาธิในการทำ�งาน เลขถดั ไป เชน่ เหลือทั้งหมด ๔ ตวั กใ็ ห้เร่ิมนับข้นึ ตน้ ที่ ๕ โดยการเลือกนบั ศักด์หิ มาก
เปน็ สิทธขิ องฝา่ ยหนีท่จี ะเลอื กศกั ด์ิที่น้อย
ไม่มมี ้า โคน เรอื นบั ๖๔ ม้า ๒ ตวั นบั ๓๒
มา้ ๑ ตัว นบั ๖๔ โคน ๒ ตัว นับ ๒๒
โคน ๑ ตวั นบั ๔๔ เรือ ๒ ตัว นับ ๘
เรือ ๑ ตวั นบั ๑๖
(๖) การนบั ศักด์กิ ระดาน
กฎ : เมือ่ ฝ่ายที่ขอนบั เหลือหมากเป็นรอง แต่ไมไ่ ดเ้ หลอื ขุนตัวเดียว และทัง้ สองฝ่าย
ไม่เหลือเบ้ียคว�่าให้เริ่มนับโดยข้ึนต้นที่ ๑ เสมอ และนับไปจนถึง ๖๔ ถ้าตาสุดท้าย
ยังไมจ่ น ให้ถอื วา่ เสมอกัน
84 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 84
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 4asean
St
๕. การนาำ ความรู้และหลักปฏิบัติกจิ กรรมนันทนาการ ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ
ไปใช้เปน็ ฐานในการศึกษาหาความรู้
๑๙. นักเรียนออกมาเล่าความรู้สึกหลัง
การปฏิบตั กิ จิ กรรมนนั ทนาการประเภทต่าง ๆ ทา� ให้เกดิ ประโยชนใ์ นหลายดา้ น จากเลน่ เกมน�ำ ไปสกู่ ฬี าและกจิ กรรม
เราสามารถน�าความรู้และหลักการปฏิบัติกิจกรรมนันทนาการไปใช้เป็นฐาน นันทนาการท่ีช่วยพัฒนาความคิด
ในการศึกษาหาความร้เู ร่ืองอ่นื ได ้ ดงั น้ี หนา้ ชั้นเรียน
๑. การเล่นเกมหรือกีฬาเป็นกิจกรรมนันทนาการท่ีสามารถน�าไปเป็นพ้ืนฐาน
การศึกษาหาความรู้และพัฒนาทักษะการเล่นกีฬา เช่น การเล่นฟุตบอล
เล่นแบดมินตัน เลน่ วอลเลยบ์ อล
๒. กิจกรรมนันทนาการบางประเภทช่วยสร้างเสริมความรู้ความสามารถ
ทางด้านร่างกาย และสติปัญญา (ความคิด) คือ ท�าแล้วเกิดความรู ้
ความเขา้ ใจและเพมิ่ ทกั ษะการปฏบิ ตั งิ านตา่ ง ๆ เชน่ การเลน่ เกมพฒั นาสมอง
สามารถน�าไปเปน็ พน้ื ฐานการศกึ ษาความรกู้ ลมุ่ สาระการเรยี นรคู้ ณติ ศาสตร์
๓. การปฏิบัติกิจกรรมนันทนาการร่วมกับครอบครัวหรือบุคคลในชุมชน
จะช่วยสร้างเสริมความสัมพันธ์ทางสังคม ช่วยให้เรารู้จักการปฏิบัติตนเพ่ือ
สว่ นรวม การอยู่ร่วมกบั ผู้อื่นอยา่ งมคี วามสุข เชน่ การเขา้ ร่วมงานประเพณี
ของชุมชน การปลูกต้นไม้ในชุมชน สามารถน�าไปเป็นพื้นฐานการศึกษา
ความรู้กลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม และ
กลมุ่ สาระการเรยี นรู้การงานอาชีพ
กจิ กรรมพัฒนาการอา่ น
นักเรียนอ่านค�าศัพทแ์ ละความหมายของค�าศพั ท์ต่อไปนี้
ค�ำ ศัพท์ ค�ำ อ่�น คว�มหม�ย
ทักษะ ทกั -สะ ความชา� นาญ
พัฒนา พัด-ทะ-นา ท�าให้เจริญ
ศีลธรรม สนี -ทา� , สีน-ละ-ท�า ความประพฤติท่ีดีที่ชอบ
กจิ กรรมนันทนาการ 85
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
การเลน่ เกมซูโดกชุ ว่ ยพัฒนาทกั ษะความคดิ ในข้อใด
๑ ภาษาไทย
๒ คณติ ศาสตร์
๓ สังคมศึกษา
๔ ภาษาต่างประเทศ
(เฉลย ๒ เพราะเป็นเกมท่ตี ้องน�ำ ตัวเลขเตมิ ในช่องวา่ งให้ครบ)
85 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
St5ep ข้นั ประเมินเพ่อื เพิ่มคุณค่า
บรกิ ารสังคม
และจิตสาธารณะ ผงั สรปุ สาระสำาคัญ กิจกรรมนันทนาการกลางแจง้
คือ กิจกรรมท่ีท�าในที่แจ้งหรือ
๒๐. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น คิ ด กิ จ ก ร ร ม กจิ กรรมนันทนาการ
นันทนาการท่ีเป็นประโยชน์ แล้ว ประเภทของกจิ กรรมนันทนาการ ภายนอกอาคาร ใชพ้ น้ื ทแี่ ละใชแ้ รงมาก
นำ � กิ จ ก ร ร ม ดั ง ก ล่ า ว ไ ป ฝึ ก เ ล่ น กจิ กรรมนันทนาการในร่ม
กับนักเรียนในโรงเรียนหรือคนใน
ชุมชน เพื่อเป็นการใช้เวลาว่าง คือ กิจกรรมที่ท�าในท่ีร่มหรือ
ให้เกดิ ประโยชน์ ภายในอาคาร ส่วนใหญ่ไมใ่ ชพ้ ้นื ทห่ี รอื
ใช้แรงมาก
ประโยชนข์ องกจิ กรรมนนั ทนาการ
- ทา� ให้เกิดความสนกุ สนาน จติ ใจแจ่มใส - ทา� ให้ร่างกายแข็งแรง
- พัฒนาสมอง ความคิด และทกั ษะดา้ นต่าง ๆ - เป็นการใชเ้ วลาว่างให้เปน็ ประโยชน์
การเล่นเกมนำาไปสูก่ ีฬา
เป็นกิจกรรมนันทนาการท่ีช่วยฝึกการเคล่ือนไหวร่างกาย ท�าให้เกิดความสนุกสนาน
รู้จักการมีน�้าใจนักกีฬา รู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย สร้างความสามัคคีในกลุ่ม และเป็นพ้ืนฐาน
ของการเล่นกฬี าตา่ ง ๆ เกมนา� ไปสูก่ ฬี า เช่น เกมตจ่ี ับ เกมสง่ ลกู บอลนับ ๑๐
กจิ กรรมนนั ทนาการ เกมซูโดกุ
ท่ีช่วยพัฒนาความคดิ เ ป็ น เ ก ม ท่ี ช่ ว ย พั ฒ น า ทั ก ษ ะ ด้ า น
คณิตศาสตร์ การวางแผนอย่างรอบคอบ
พฒั นาความสามารถในการจ�า
หมากรกุ ไทย
เปน็ หมากกระดานทชี่ ว่ ยฝกึ การวางแผน
อยา่ งรอบคอบ การใช้สมาธใิ นการทา� งาน
การนาำ ความรแู้ ละหลักปฏบิ ัตกิ ิจกรรมนันทนาการไปใช้เปน็ ฐานในการศึกษาหาความรู้
กจิ กรรมนนั ทนาการสามารถนา� ไปใชใ้ นการศกึ ษาหาความรใู้ นหลายดา้ น เชน่ การเลน่ กฬี า
ทกั ษะดา้ นดนตรหี รอื ศิลปะ งานหัตถกรรม รวมทงั้ การใช้ชวี ติ ในสังคมร่วมกบั ผูอ้ ื่น
86 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
หมากรุกกัมพูชา (Ouk Chatrang หรอื อกุ จตรัง) มกี ารเลน่ เหมือนหมากรุกไทย
และมีความใกล้เคียงกับหมากรุกที่มีต้นกำ�เนิดในอินเดียเป็นอย่างมาก
หมากรุกของกัมพูชาเป็นเกมการเล่นที่มีมานาน จากหลักฐานที่พบเป็นภาพ
แกะสลักจ�ำ นวนมาก เช่น ในปราสาทนครวดั และปราสาทบายน
สุดยอดคู่มือครู 86
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวช้ีวัด
กจิ กรรมการเรยี นรู้ พ ๓.๑ ป.๖/๕
พ ๓.๒ ป.๖/๒
๑. นักเรียนแบ่งกลุ่มพูดคุยเก่ียวกับกิจกรรมนันทนาการของตนเองกับเพื่อนภายใน พ ๓.๒ ป.๖/๖
กลุ่ม และคัดเลือกกิจกรรมนันทนาการของเพ่ือนในกลุ่มท่ีน่าสนใจ ๑ กิจกรรม
ส่งผู้แทนกลุ่มออกมาพูดเก่ียวกับกิจกรรมนันทนาการและประโยชน์ท่ีได้รับจากการ
ท�ากิจกรรมนันทนาการนน้ั ใหเ้ พ่อื น ๆ กล่มุ อนื่ ฟงั
๒. นักเรียนแบ่งกลุ่มสืบค้นเกี่ยวกับเกมน�าไปสู่กีฬาในประเด็นการน�าความรู้และ
หลักการท่ีได้รับไปใช้เป็นฐานในการศึกษาหาความรู้เร่ืองอ่ืน ๆ ได้อย่างไร จากน้ัน
ร่วมกนั แสดงความคดิ เหน็ เกย่ี วกบั ประโยชน์ท่ไี ดร้ บั จากการเลน่ เกม
๓. นกั เรียนจัดการแข่งขนั ชงิ ชนะเลิศหมากรุกไทยในระดบั ช้ัน เพ่ือหาผู้ชนะที่มี
ความสามารถในการเล่นหมากรกุ ไทยทีเ่ ก่งท่ีสุด
๔. นักเรียนวาดภาพระบายสีกิจกรรมนันทนาการของตนเอง และเขียนบรรยาย
เกี่ยวกับการทา� กิจกรรมใตภ้ าพ แล้วนา� ภาพไปจัดป้ายนิเทศในชัน้ เรียน
คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ แนวคำ� ตอบ
๑. นกั เรียนเคยทา� กจิ กรรมนันทนาการอะไรบ้าง เมอ่ื ท�าแล้วรูส้ ึกอยา่ งไร ๑. ถบี จกั รยาน รู้สกึ สนุกสนาน
๒. นกั เรยี นจะนา� แนวคดิ จากการเขา้ รว่ มกจิ กรรมนนั ทนาการไปปรบั ใชใ้ นชวี ติ ประจา� วนั และได้ออกก�ำ ลงั กาย
๒. การใชเ้ วลาว่างใหเ้ ปน็ ประโยชน์
ไดอ้ ย่างไร กจิ กรรมนันทนาการบางกจิ กรรม
๓. นักเรยี นจะนา� ทกั ษะการเล่นเกมน�าไปสูก่ ีฬาไปใชใ้ นการเล่นกฬี าชนิดใดบ้าง ชว่ ยสรา้ งสัมพันธภาพท่ีดี
๓. กฬี าแชรบ์ อล กีฬาบาสเกตบอล
กิจกรรมนนั ทนาการ 87
87 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
เป้าหมายการเรยี นรู้ วยการเรยี น
มาตรฐานการเรียนรู้ ห ่น จุด
มาตรฐาน พ ๓.๑ นการออกกาำ ลังกายโดยการเล่นกฬี ารทู้ ี่
เข้าใจ มที กั ษะในการเคลอ่ื นไหว กิจกรรม
ทางกาย การเลน่ เกม และกฬี า ตัวชีว้ ดั
มาตรฐาน พ ๓.๒
รักการออกกำ�ลังกาย การเล่นเกม และ ๑. เล่นกีฬาไทย กีฬาสากล ประเภทบคุ คลและประเภททีมอยา่ งละ ๑ ชนดิ (พ ๓.๑ ป.๖/๓)
การเล่นกีฬา ปฏิบัติเป็นประจำ�อย่าง ๒. ใช้ทกั ษะกลไกเพือ่ ปรับปรงุ เพมิ่ พูนความสามารถของตนและผูอ้ ืน่ ในการเลน่ กฬี า (พ ๓.๑ ป.๖/๔)
สม่ําเสมอ มีวินัย เคารพสิทธิ กฎ กติกา ๓. เลน่ กฬี าที่ตนเองชนื่ ชอบและสามารถประเมนิ ทักษะการเลน่ ของตนเปน็ ประจํา (พ ๓.๒ ป.๖/๓)
มนี าํ้ ใจนกั กฬี า มจี ติ วญิ ญาณในการแขง่ ขนั ๔. ปฏิบัติตามกฎ กติกาตามชนิดกีฬาที่เล่น โดยคํานึงถึงความปลอดภัยของตนเองและผู้อื่น
และชน่ื ชมในสุนทรียภาพของการกีฬา
(พ ๓.๒ ป.๖/๔)
สมรรถนะสำ�คัญของผูเ้ รียน ๕. จาํ แนกกลวธิ กี ารรุก การปอ้ งกนั และนาํ ไปใชใ้ นการเลน่ กีฬา (พ ๓.๒ ป.๖/๕)
๖. เล่นเกมและกฬี าด้วยความสามคั คแี ละมีนํ้าใจนกั กฬี า (พ ๓.๒ ป.๖/๖)
๑. ความสามารถในการสื่อสาร ผงั สาระการเรียนรู้
๒. ความสามารถในการคดิ
๓. ความสามารถในการแก้ปญั หา กรีฑาประเภทลู่ กีฬาประเภททีม
๔. ความสามารถในการใชท้ ักษะชวี ติ
๕. ความสามารถในการใชเ้ ทคโนโลยี กฬี าประเภทบคุ คล วอลเลยบ์ อล
คณุ ลักษณะอันพึงประสงค์ กรฑี าประเภทลาน
มงุ่ มัน่ ในการทำ�งาน
ตัวช้ีวัดท่ี ๖.๑ ตั้งใจและรับผิดชอบ วง่ิ กระโดดไกล การออกกำาลังกาย การเลน่ กฬี าไทย
ในการปฏบิ ัติหน้าทก่ี ารงาน โดยการเลน่ กีฬา
ประโยชนข์ องการเลน่ กีฬา ตะกร้อวง
การเล่นกฬี าอยา่ งปลอดภัย ขอ้ ควรปฏบิ ัตใิ นการเล่นกีฬา การประเมนิ ทักษะ
เพ่อื สขุ ภาพและสมรรถภาพ การเลน่ ของตนเอง
เพอ่ื พัฒนาศักยภาพ
ทางกาย ในการเล่นกีฬา
สาระสำาคัญ
การเล่นกีฬาเป็นการสร้างเสริมร่างกายให้มีสุขภาพที่ดีทั้งกายและใจ ซ่ึงผู้เล่นต้องมีความสามัคคี
มีนํ้าใจนักกีฬา และปฏิบัติตามกฎ กติกาอย่างเคร่งครัด และประเมินทักษะการเล่นกีฬาของตนเอง
อยา่ งสมํ่าเสมอ เพอ่ื นาํ ไปฝึกฝนพัฒนาศกั ยภาพให้เล่นกีฬาได้ดแี ละมคี วามปลอดภยั ในการเลน่ กีฬา
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ประกายโครงงา
นักเรียนศึกษาค้นคว้าเกี่ยวกับกีฬาไทยว่า กีฬาไทยประเภทใดบ้างท่ีสามารถ
นำ�มาประยุกต์เล่นกับเพื่อน เพ่ือให้เกิดความสนุกสนานและอนุรักษ์กีฬาไทยไว้
โดยเริ่มท่ีการศึกษาจากกีฬาไทยในท้องถิ่นของตนเอง และนำ�มาปรับท่าทาง
กฎ กตกิ าให้มีรูปแบบเฉพาะ แล้วคิดรูปแบบการน�ำ เสนอที่นา่ สนใจ
สุดยอดคู่มือครู 88
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ประกายความคิด ตัวชี้วัดSt
ยอดเย่ยี ม! เจ้าแมก็ ชัชวาล ขาวละออ ควา้ เหรยี ญทอง พ ๓.๑ ป.๖/๓
พ ๓.๑ ป.๖/๔
การแขง่ ขันกีฬาเทควันโดในกฬี าเอเชียนเกมส์ ครงั้ ที่ ๑๖ พ ๓.๒ ป.๖/๓
พ ๓.๒ ป.๖/๔
จากข่าวนี้ นักเรียนเกิดแรงบันดาลใจ พ ๓.๒ ป.๖/๖
อย่างไรบ้าง
ภาระงาน/ชนิ้ งาน
๑. กีฬาประเภทบคุ คล
แบบบันทกึ การกระโดดไกล
นกั เรยี นจะมีวธิ ีการพฒั นาทักษะการเล่นกีฬาของตนเองใหด้ ขี ึ้นไดอ้ ย่างไร
การเลน่ กฬี าเปน็ การออกกาํ ลังกายทม่ี รี ปู แบบ มีข้อตกลง กฎ กติกาในการเล่น ep 1 ขั้นสังเกต
ช่วยสร้างเสริมร่างกายให้แข็งแรง จิตใจแจ่มใส ชนิดของกีฬาแบ่งได้หลายประเภท รวบรวมข้อมูล
เชน่ กฬี าสากล กีฬาไทย กีฬาประเภทบคุ คล กฬี าประเภททมี
๑. นักเรียนร่วมกันสนทนาทบทวน
การออกกาํ ลังกายโดยการเล่นกฬี า 89 ประสบการณ์เดิม โดยตอบคำ�ถาม
ดงั น้ี
• นักเรียนชอบเล่นกีฬาอะไรบ้าง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ฟุตบอล ตะกร้อ
วอลเลยบ์ อล)
• กีฬาชนิดใดบ้างที่มีการเล่น
ประเภทบุคคล
(ตัวอย่างคำ�ตอบ แบดมินตัน ว่ายน้ํา
เทเบิลเทนนสิ )
• กีฬาชนิดใดบ้างท่ีมีการเล่น
ประเภททีม
( ตั ว อ ย่ า ง คำ � ต อ บ ว อ ล เ ล ย์ บ อ ล
บาสเกตบอล ฟุตบอล)
89 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 1 ข้นั สังเกต กีฬาประเภทบุคคล เป็นกีฬาที่มีผู้เล่นเพียงคนเดียว เช่น กรีฑาบางประเภท
รวบรวมขอ้ มลู
๒. นักเรียนร่วมกันสนทนา โดยตอบ กอลฟ์ ยกนาํ้ หนัก ว่ายนา้ํ
คำ�ถาม ดังน้ี กรีฑา คือ กีฬาประเภทหน่ึงที่มีการแข่งขันทั้งในประเภทบุคคลและ
• นกั เรยี นรจู้ กั กรฑี าประเภทใดบา้ ง ประเภททมี ซ่ึงผู้เลน่ ต้องใชส้ มรรถภาพของรา่ งกายในการเคลอ่ื นไหว ประกอบดว้ ย
การว่งิ การกระโดด การทุ่ม การพงุ่ การขว้าง และการเดนิ กรีฑาแบ่งได้ ๖ ประเภท
(ตัวอยา่ งค�ำ ตอบ ว่ิงผลดั ว่ิงขา้ มร้ัว) ได้แก่ กรีฑาประเภทลู่ กรีฑาประเภทลาน กรีฑาประเภทถนน กรีฑาประเภทเดิน
• ชนิดของกรีฑาที่นักเรียนรู้จัก กรีฑาประเภทวิ่งข้ามทุ่ง และกรีฑาประเภทรวม รายละเอียดในแต่ละประเภท
หรอื เคยเล่นได้แกอ่ ะไรบ้าง นักเรียนได้ศึกษามาแล้วในระดับช้ันประถมศึกษาปีที่ ๕ โดยในระดับชั้นนี้จะศึกษา
(ตัวอยา่ งคำ�ตอบ วงิ่ ๑๐๐ เมตร กรฑี าประเภทลาน ไดแ้ ก่ กระโดดไกล
วิ่งผลดั ๔ × ๑๐๐ เมตร) ๑.๑ กรฑี าประเภทลู่
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
กรฑี าประเภทลู่ เป็นกีฬาที่แขง่ ขนั บนลู่ว่ิงหรอื ทางว่งิ เช่น การวิ่งขา้ มร้วั
เกี่ยวกับกรีฑา จากหนังสือเรียนหรือ การวิ่งผลัด การว่ิงระยะต่าง ๆ ซ่ึงในระดับชัน้ ประถมศึกษาปีที่ ๕ ไดศ้ ึกษามาแล้ว
แหล่งการเรียนรทู้ ี่หลากหลาย
ep 2 ขนั้ คดิ วิเคราะห์
และสรุปความรู้
๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เปรียบเทียบ การวง่ิ ๑๐๐ เมตร เป็นกรฑี าประเภทลู่
แ ล ะ แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ กี่ ย ว กั บ
ความแตกต่างของกรีฑาประเภทลู่ ๑.๒ กรีฑาประเภทลาน
กบั กรีฑาประเภทลาน กรีฑาประเภทลาน เป็นกีฬา
ท่ีแข่งขันบนพื้นสนาม เช่น กระโดดไกล
เขย่งก้าวกระโดด กระโดดสูง กระโดดค้ํา
การทมุ่ น้ําหนกั การขวา้ งจักร การพุ่งแหลน
การพงุ่ แหลนเปน็ กรีฑาประเภทลาน
90 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ขอ้ ใดกลา่ วถูกต้องเกย่ี วกบั กฬี าประเภทบคุ คล
๑ เปน็ กีฬาที่เล่นเพียงคนเดียว (เฉลย ๑ เพราะกีฬาประเภทบคุ คลจะมี
๒ เปน็ กฬี าทีไ่ มจ่ ำ�เปน็ ตอ้ งมอี ุปกรณ์ ผเู้ ลน่ หรอื ผทู้ เี่ ปน็ ตวั แทนลงแขง่ ขนั ในสนาม
๓ เป็นกีฬาทีเ่ ลน่ เฉพาะผ้ชู ายเทา่ นัน้ เพียงคนเดียว)
๔ เป็นกีฬาทไี่ มต่ ้องมีผูฝ้ ึกสอน
สุดยอดคู่มือครู 90
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
กระโดดไกล ep 2aseanSt
ขนั้ คิดวเิ คราะห์
และสรุปความรู้
การแข่งขันกระโดดไกล เป็นการใช้การเคล่ือนไหว คือ การว่ิง ๕. นักเรียนพิจารณาวีดิทัศน์ การแข่งขัน
และการกระโดดบนหลุมทรายให้ได้ระยะไกลท่ีสุด ซ่ึงผู้เล่นต้องมีความเร็ว กระโดดไกล แล้วร่วมกันแสดงความ
ในการวิ่ง ความแม่นย�าในการเหยียบกระดานเร่ิม และการกระโดดได้สูง คิดเหน็ โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
เพ่ือให้สามารถกระโดดได้ระยะทางทีไ่ กล • จากวีดิทัศน์แสดงถึงการแข่งขัน
กฬี าชนดิ ใด
กระโดดไกล
(กระโดดไกล)
๑. อุปกรณ์ • นักเรียนเคยเล่นกระโดดไกล
ทางว่ิงเป็นทางตรง กว้างประมาณ ๑.๒๒ เมตร ความยาวประมาณ หรือไม่
๔๐ เมตร (เคย/ไมเ่ คย)
กระดานเร่ิม ท�าด้วยไม้ยาว ๑.๒๒ เมตร กว้าง ๒๐ เซนติเมตร ๖. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์เกี่ยวกับ
หนา ๑๐ เซนติเมตร วางอยู่ห่างขอบหลุมบ่อทราย ๑-๓ เมตร ซึ่งเป็น
ก ติ ก า ก า ร แ ข่ ง ขั น ก ร ะ โ ด ด ไ ก ล
จุดกระโดด แ ล้ ว ส รุ ป ค ว า ม รู้ เ ก่ี ย ว กั บ ก ติ ก า
การแข่งขันกระโดดไกลเป็นแผนภาพ
หลุมทรายมีความยาวไม่น้อยกว่า ๙ เมตร กว้างอย่างน้อย ๒.๗๕ เมตร ความคิด
ตวั อยา่ งแผนภาพความคดิ
และไมเ่ กนิ ๓ เมตร เม๑ต ร
๑.๒๒ ทางว่งิ ๑.๒๒ หลมุ ทราย ๒.๗๕
เมตร เมตร เมตร
๔๐ เมตร ผ้ทู �ำ การแข่งขนั
ห้ามเหยยี บลาํ้
กระดานเรมิ่ ๙ เมตร กระดานเรม่ิ
๒. กติกาการแขง่ ขนั
ผูเ้ ลน่ ห้ามเหยียบล�้ากระดานเร่ิม หา้ มเดนิ หรือวงิ่ หา้ มเหยียบ
หา้ มเหยยี บข้างกระดานเริ่ม ยอ้ นมาทาง ขา้ งกระดานเร่ิม
ห้ามกระโดดจากเขตหลมุ ทรายทางด้านข้าง
ห้ามเดนิ หรือวงิ่ ยอ้ นมาทางขอบหลมุ จากจดุ เรมิ่ กระโดด ขอบหลุมจากจดุ
ผ้เู ลน่ สามารถกระโดดได้ ๓ ครง้ั โดยเลือกครงั้ ที่กระโดดได้ไกลท่สี ุด เร่มิ กระโดด
การออกก�าลังกายโดยการเล่นกีฬา 91 กตกิ า
การแข่งขนั
กระโดดไกล
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ ผู้เลน่ คนหนึ่งมีสิทธิ หา้ มกระโดด
กระโดดได้ ๓ ครั้ง จากเขตหลมุ ทราย
การกระโดดไกลผดิ วธิ ีจะเกดิ ผลอย่างไร
๑ สนามไดร้ บั ความเสยี หาย โดยนับครั้งที่ ทางดา้ นขา้ ง
๒ วดั ระยะทางทก่ี ระโดดไม่ได้ (เฉลย ๔ เพราะกลา้ มเนอื้ ชว่ ยในการเคลอื่ นไหว กระโดดไดไ้ กลท่สี ดุ
๓ กระโดดไดไ้ กลเกินเขตสนาม ร่างกาย หากเคลื่อนไหวผิดวิธี กล้ามเน้ือจะได้รับ
๔ กล้ามเน้ือได้รบั บาดเจบ็ บาดเจ็บ)
91 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขั้นปฏิบัติ
แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมตั ริู้
๗. นักเรียนฝึกปฏิบัติการกระโดดไกล
ตามขน้ั ตอน แล้วร่วมกันตรวจสอบ
ความถูกต้อง
๘. นักเรียนบันทึกผลการกระโดดไกล
ลงในแบบบันทึก ดังตวั อย่าง
St St ๓. การฝกึ กระโดดไกล
St
๓.๑ การว่งิ ก่อนกระโดด
การวิ่งก่อนกระโดด จะแบง่ ระยะทางออกเปน็ ๓ ส่วน ส่วนท่ี ๑ ใหเ้ ร่มิ วิ่ง
ชา้ ๆ สว่ นที่ ๒ ใหเ้ รมิ่ วงิ่ เรว็ ขนึ้ สว่ นที่ ๓ กอ่ นถงึ จดุ กระโดดจะตอ้ งวงิ่ ใหถ้ งึ ความเรว็
สงู สดุ กอ่ นถบี เทา้ กระโดด ยอ่ สะโพกลงเลก็ นอ้ ยในชว่ งกา้ วสดุ ทา้ ยกอ่ นจะกระโดด
A
แบบบนั ทึกการกระโดดไกล ส่วนที่ ๑ ส่วนที่ ๒ สว่ นท่ี ๓
๑. ระยะทางทกี่ ระโดดได ้ (๑.๕๒ เมตร)
๒. ทักษะความสามารถที่จะท�ำ ให้เล่นกรฑี า วงิ่ ช้า เริม่ วิ่งเร็วข้นึ จุดความเร็วสูงสดุ จุดกระโดดไกล
ประเภทลาน : กระโดดไกล ไดด้ ี คือ
(ความเร็วในการวงิ่ ความแม่นยำ�ในการเหยียบ ๓.๒ การกระโดด
กระดานเริม่ และการกระโดดไดส้ งู ) เมื่อผู้กระโดดวิ่งมาถึงจุดกระโดด ให้ใช้เท้าข้างที่ถนัดเหยียบบน
๓. ข้อบกพร่องของตนเองท่ีอยากปรับปรุงแก้ไขเพ่ือ
จุดกระโดด และถ่ายนํ้าหนักตัวลงบนข้อเท้า จากน้ันให้สปริงข้อเท้าดีดตัวข้ึน
ใหเ้ ลน่ กรฑี าประเภทลาน : กระโดดไกล ไดด้ ขี นึ้ คอื พรอ้ มกับเหวีย่ งแขนไปขา้ งหน้า B
(กระโดดให้สูง) ๓.๓ การลอยตวั ในอากาศ
๔. ประโยชนท์ ่ไี ด้รับจากการเล่นกรฑี าประเภทลาน :
กระโดดไกล เป็นประจ�ำ คอื ขณะท่ีลอยตวั อย่ใู นอากาศให้เหว่ยี งนาํ้ หนักตัวไปข้างหนา้ ใหม้ ากทีส่ ุด
(มคี วามกล้าตดั สินใจ กลา้ มเนื้อแข็งแรง มคี วามมุ่งมั่น) ๓.๔ การลงสู่พื้น
๕. คุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่ควรนำ�มาใช้เป็น
รวบแขนและขาไปขา้ งหนา้ C เหยียดขาและงอขาเมื่อลงพนื้ ให้ส้นเทา้
แนวทางปฏิบัติเพ่ือให้เล่นกรีฑาประเภทลาน : ลงพื้นกอ่ น D
กระโดดไกล ได้ดีขึ้นมีอะไรบ้าง เขียนเครอื่ งหมาย ✓
ลงใน หน้าค�ำ ตอบที่ถกู ต้อง (ตอบได้มากกว่า
๑ ข้อ)
✓ มวี นิ ยั ✓ ใฝ่เรยี นรู้ ✓ มุง่ มั่นในการท�ำ งาน
รักความเป็นไทย
๙. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงท่ีเข้าใจเป็น
ความรู้รว่ มกนั ดงั น้ี
• การกระโดดไกลต้องมีการ วง่ิ จดุ กระโดด ลอยตัว บ่อทราย ลงสพู่ น้ื
เตรียมตัวให้พร้อม เพ่ือให้มีทิศทาง
ในการกระโดด การลอยตัวในอากาศ 92 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
และการลงสู่พื้นที่ดี ทำ�ให้ไม่เกิด 5ep ขั้นประเมนิ เพอ่ื เพมิ่ คณุ ค่า
อนั ตรายในการกระโดด บรกิ ารสงั คม
4ep และจิตสาธารณะ
๑๑. นกั เรยี นนำ�ความรู้เรอ่ื ง การเล่นกีฬากรฑี า : กระโดดไกล
ขนั้ สอื่ สารและนำ� เสนอ ไปอธิบายให้รุ่นน้องในโรงเรียนฟัง เพื่อให้รู้จัก
๑๐. นักเรียนนำ�เสนอผลการกระโดดไกล วิธีการเล่นกีฬาที่ถูกต้อง เหมาะสมกับวัยและสภาพ
รา่ งกายของตนเอง
ของตนเองหนา้ ชั้นเรยี น
สุดยอดคู่มือครู 92
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
กรฑี าทง้ั ประเภทลแู่ ละประเภทลาน ชว่ ยฝกึ การเคลอ่ื นไหวของรา่ งกาย สรา้ งเสรมิ ตวั ชีว้ ัด
กล้ามเน้ือให้แข็งแรง จึงทําให้เคลื่อนไหวทํากิจกรรมได้คล่องแคล่วว่องไว มีสุขภาพ
รา่ งกายทีแ่ ขง็ แรง พ ๓.๑ ป.๖/๓
พ ๓.๑ ป.๖/๔
ก่อนเล่นกรีฑาต้องอบอุ่นร่างกาย (Warm Up) เพื่อยืดกล้ามเน้ือให้ พ ๓.๒ ป.๖/๓
ยืดหยุ่น เพราะต้องใช้กล้ามเน้ือในการทํางานหนัก หากไม่ยืดกล้ามเน้ือก่อน พ ๓.๒ ป.๖/๔
จะทําใหเ้ กิดการบาดเจ็บได้ พ ๓.๒ ป.๖/๕
พ ๓.๒ ป.๖/๖
๒. กีฬาประเภททีม
ภาระงาน/ช้ินงาน
St
แบบบนั ทกึ การเล่นกีฬาวอลเลย์บอล
ep 1 ขนั้ สงั เกต
รวบรวมขอ้ มลู
๑. นักเรียนช่วยกันบอกชื่อกีฬาประเภท
ที ม ที่ ต น เ อ ง ชื่ น ช อ บ ห รื อ รู้ จั ก ม า
คนละ ๑ ชนิด แล้วบันทึกคำ�ตอบ
ทไี่ ดเ้ ปน็ แผนภาพความคดิ บนกระดาน
ตวั อย่างแผนภาพความคดิ
ฟุตบอล วอลเลย์บอล
ฟุตบอลเปน็ กีฬาประเภททมี ท่ีได้รับความนยิ มในการเลน่ และการรบั ชม ตะกรอ้ วง กีฬาประเภททมี แชรบ์ อล
ทช่ี อบเลน่
กีฬาประเภททีม เป็นกีฬาที่ต้องใช้ผู้เล่นมากกว่า ๒ คนขึ้นไป โดยเล่นใน
ช่วงเวลาเดียวกัน กีฬาประเภททีมท่ีนิยมเล่นในระดับนานาชาติ เช่น ฟุตบอล
ฟตุ ซอล วอลเลยบ์ อล บาสเกตบอล
การออกกําลงั กายโดยการเลน่ กีฬา 93 บาสเกตบอล วง่ิ เปย้ี ว
เสริมความรู้ ครูควรสอน
ฟุตซอล เปน็ กีฬาท่เี ลน่ คล้ายฟตุ บอล แต่เปน็ การเล่นในรม่ โดยมีผเู้ ล่น
ทีมละ ๕ คน ลูกฟุตบอลทีใ่ ชจ้ ะเล็กและหนกั กว่าลูกฟุตบอลทวั่ ไป
93 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 1 ข้ันสังเกต
St St รวบรวมข้อมลู
๒.๑ วอลเลยบ์ อล
๒. นั ก เ รี ย น ส น ท น า แ ล ก เ ป ลี่ ย น กีฬาวอลเลย์บอล เป็นกีฬาชนิดหนึ่งท่ีได้รับความนิยมทั้งการเล่นและ
การรับชม การแข่งขันวอลเลย์บอลมีการเล่นท้ังประเภททีมชายและทีมหญิง และ
ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ เ ดิ ม เ กี่ ย ว กั บ
เนอื่ งจากมกี ตกิ าการเลน่ ไมย่ งุ่ ยาก จงึ เปน็ กฬี าทนี่ ยิ มเลน่ เพอ่ื ออกกาํ ลงั กายในเวลาวา่ ง
การเล่นวอลเลย์บอล โดยตอบค�ำ ถาม
ดงั น้ี
• นักเรียนรู้จักกีฬาวอลเลย์บอล ๑) จุดมุ่งหมาย ส่งลูกให้ข้ามตาข่ายตกลงบนพื้นในแดนของ
หรือไม่ ทีมตรงข้าม และป้องกันไม่ให้ทีมตรงข้ามส่งลูกข้ามตาข่ายมาตกลงบนพ้ืนในแดน
(รูจ้ ัก/ไมร่ ูจ้ ัก) ของตน แต่ละทีมจะถูกลูกได้ ๓ คร้ัง ในการส่งลูกไปยังแดนของทีมตรงข้าม
• นกั เรยี นเคยเลน่ กฬี าวอลเลยบ์ อล
(ยกเว้นการถูกลกู บอลในการสกัดกน้ั ) และผู้เลน่ แตล่ ะคนจะถกู ลกู ตดิ ตอ่ กัน ๒ ครงั้
หรอื ไม่
(เคย/ไมเ่ คย) ไม่ได้
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล ๒) การเรมิ่ เลน่ เรมิ่ ตน้ โดยเสริ ฟ์ (Serving) ลกู วอลเลยบ์ อลขา้ มตาขา่ ย
เกยี่ วกบั วอลเลยบ์ อล จากหนงั สอื เรยี น ไปยงั ทมี ตรงขา้ ม การเลน่ จะดาํ เนนิ ไปจนกวา่ ลกู บอลตกลงบนพน้ื ทใี่ นเขตสนามหรอื
หรือแหลง่ การเรียนรทู้ ีห่ ลากหลาย
นอกเขตสนาม หรอื ทมี ไมส่ ามารถสง่ ลกู กลบั ไปยงั ทมี ตรงขา้ มไดอ้ ยา่ งถกู ตอ้ งตามกตกิ า
ep 2 ขน้ั คดิ วเิ คราะห์ ๓) สนาม สนามการแข่งขันเป็นรูปส่ีเหลี่ยมผืนผ้า ขนาดกว้าง
และสรปุ ความรู้ ๙ เมตร ยาว ๑๘ เมตร ล้อมรอบด้วยเขตรอบสนามกว้างอย่างน้อย ๓ เมตร
๔. นักเรียนร่วมกันแสดงความคิดเห็น ทุกด้าน (ในระดบั นานาชาตกิ ว้างอย่างน้อยทส่ี ดุ ๕ เมตร จากเส้นขา้ ง และ ๘ เมตร
เกี่ยวกับกติกาการเล่นวอลเลย์บอล
โดยตอบคำ�ถาม ดังน้ี จากเส้นหลัง) มีท่ีว่างเหนือพื้นที่เล่นลูกสูงขึ้นไปอย่างน้อยที่สุด ๗ เมตร จากพ้ืนที่
• กีฬาวอลเลย์บอลมีการเริ่มต้น ของสนาม (ในระดับนานาชาติอย่างน้อยท่ีสุด ๑๒.๕๐ เมตร) พื้นผิวของสนาม
การเลน่ อยา่ งไร ต้องเป็นพนื้ ราบเรยี บเหมอื นกนั ตลอดท้ังสนาม
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เร่ิมต้นโดยเสิร์ฟลูกบอล
ข้ามตาข่ายไปยังทีมตรงข้าม การเล่นจะดำ�เนิน
ไปจนกวา่ ลกู บอลตกลงบนพนื้ ทใ่ี นเขตสนาม 94 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
หรือนอกเขตสนาม หรือทีมไม่สามารถส่งลูก
กลับไปยังทีมตรงข้ามได้อย่างถูกต้องตาม เสริมความรู้ ครูควรสอน
กติกา)
กีฬาวอลเลย์บอล เกิดขึ้นเมื่อ ค.ศ. ๑๘๙๕ โดยนายวิลเลียม จี. มอร์แกน
ผอู้ �ำ นวยการฝา่ ยพลศกึ ษาของสมาคม YMCA เมอื งฮอลโยค รฐั แมสซาชเู ซตส์
ประเทศสหรฐั อเมรกิ า เปน็ ผคู้ ดิ เกมการเลน่ ขน้ึ เพอื่ การประยกุ ตก์ ฬี าใหส้ ามารถ
เลน่ ในฤดูหนาวได้
กฬี าวอลเลย์บอล
สุดยอดคู่มือครู 94
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 2aseanSt
๔) เส้นบนพ้ืนสนาม ขนั้ คดิ วิเคราะห์
(๑) เส้นเขตสนาม ๔ เสน้ กว้าง ๕ เซนติเมตร มีสีแตกตา่ งจาก และสรุปความรู้
พื้นสนาม
(๒) เส้นแบ่งแดน จะแบ่งสนามออกเป็น ๒ ส่วนเท่า ๆ กัน ๕. นักเรียนพิจารณาภาพสนามและ
ขนาด ๙ Ö ๙ เมตร เส้นนล้ี ากจากเส้นขา้ งด้านหน่งึ ไปยังเส้นขา้ งอีกดา้ นหนง่ึ ใตต้ าขา่ ย อุปกรณ์ของการเล่นกีฬาวอลเลย์บอล
(๓) เส้นรุก แต่ละแดนจะมีเส้นรุกซึ่งขีดห่างจากจุดก่ึงกลางของ และร่วมกันวิเคราะห์และแสดงความ
เส้นแบ่งแดน ๓ เมตร คดิ เหน็ โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
๕) เขตเสิร์ฟ (Service Zone) เขตเสิร์ฟมีพ้ืนท่ีกว้าง ๙ เมตร • ส น า ม แ ข่ ง ขั น ว อ ล เ ล ย์ บ อ ล
อยูเ่ ลยเสน้ หลงั แต่ละเสน้ ออกไป มีลกั ษณะอย่างไร
๙.๐๐ เมตร เสนรุก เสนแบงแดน ๙.๐๐ เมตร (สนามแข่งขันเป็นรูปสี่เหล่ียมผืนผ้า ขนาด
กวา้ ง ๙ เมตร ยาว ๑๘ เมตร ล้อมรอบดว้ ย
เขตรอบสนาม กว้างอย่างน้อย ๓ เมตร
ทกุ ดา้ น (ในระดบั นานาชาตกิ วา้ งอยา่ งนอ้ ย
๙.๐๐ เมตร ที่สุด ๕ เมตร จากเส้นข้าง และ ๘ เมตร
เขตรุก จากเสน้ หลงั ) มที วี่ า่ งเหลือพืน้ ทเี่ ลน่ ลูกสงู
๓-๘ เมตร ขน้ึ ไปอยา่ งนอ้ ยทส่ี ดุ ๗เมตรจากพน้ื ทข่ี อง
เขตเสิรฟ สนาม (ในระดับนานาชาติอย่างน้อยท่ีสุด
๑๒.๕๐ เมตร) พื้นผิวของสนามต้องเป็น
๓-๕ เมตร พ้นื ราบเรียบเหมอื นกันตลอดทั้งสนาม)
๓.๐๐ เมตร ๓.๐๐ เมตร • เขตเสิร์ฟควรมีลักษณะอย่างไร
สนามวอลเลยบ์ อล ( เ ข ต เ สิ ร์ ฟ มี พ้ื น ที่ ก ว้ า ง ๙ เ ม ต ร
๖) ตาข่าย ขึงเป็นแนวตั้งเหนือเส้นแบ่งแดน สําหรับทีมชาย อยู่นอกเสน้ หลงั แตล่ ะเส้นออกไป)
ขอบบนสุดตอ้ งสงู จากพืน้ ๒.๔๓ เมตร ทมี หญงิ สงู ๒.๒๔ เมตร ตาขา่ ยกวา้ ง ๑ เมตร • ตาข่ายควรมีลักษณะอย่างไร
ยาว ๙.๕๐-๑๐ เมตร ทําด้วยวสั ดุสดี ํา รตู าขา่ ยกว้าง ๑๐ เซนติเมตร ขอบบนตาข่าย
มีแถบพับ ๒ ช้นั สขี าวกวา้ ง ๗ เซนติเมตร ขอบลา่ งสดุ ของตาข่ายมแี ถบขนานกับพืน้ (ขึงเป็นแนวต้ังเหนือเส้นแบ่งแดน สำ�หรับ
กว้าง ๕ เซนติเมตร แถบขา้ งตาขา่ ยเปน็ สขี าวกวา้ ง ๕ เซนติเมตร ยาว ๑ เมตร
ทีมชาย ขอบบนสุดต้องสูงจากพ้ืน
๒.๔๓ เมตร ทีมหญิง สูง ๒.๒๔ เมตร
การออกกาํ ลังกายโดยการเลน่ กีฬา 95 กว้าง ๑ เมตร ยาว ๙.๕๐-๑๐ เมตร
ข อ บ ล่ า ง สุ ด มี แ ถ บ ข น า น กั บ พื้ น
กว้าง ๕ เซนติเมตร แถบข้างเป็นสีขาว
กว้าง ๕ เซนตเิ มตร ยาว ๑ เมตร)
95 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขั้นคิดวิเคราะห์ ๗) เสาอากาศ เสาอากาศแต่ละต้นถูกยึดติดอยู่ท่ีริมด้านนอกของ
และสรปุ ความรู้
๖. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง แถบขา้ งทง้ั สอง แตอ่ ยคู่ นละดา้ นของตาขา่ ย เปน็ แทง่ กลมยดื หยนุ่ ได้ ยาว ๑.๘๐ เมตร
ความคิดเห็น โดยตอบค�ำ ถาม ดังนี้ เส้นผ่านศูนย์กลาง ๑๐ มิลลิเมตร ทําด้วยใยแก้วหรือวัสดุท่ีคล้ายคลึงกัน ส่วนบนสุด
ของเสาอากาศท่ีย่ืนเลยเหนือตาข่ายข้ึนไป ๘๐ เซนติเมตร จะเป็นแถบสีสลับกัน
• เสาอากาศควรมลี กั ษณะอยา่ งไร เป็นช่วง ๆ ยาวช่วงละ ๑๐ เซนตเิ มตร ส่วนมากนิยมใช้สีแดงกับสีขาว
(แต่ละต้นถูกยึดติดอยู่ที่ริมด้านนอกของ
๘) เสาขึงตาข่าย เสาขึงตาข่ายยึดติดกับพื้นสนามห่างจากเส้นข้าง
แถบข้างทั้งสอง แต่อยู่คนละด้านของตาข่าย ๐.๕-๑ เมตร ความสูง ๒.๕๕ เมตร (สามารถปรบั ระดับได้)
เป็นแท่งกลมยืดหยุ่นได้ ยาว ๑.๘๐ เมตร ๙) ลูกวอลเลย์บอล เป็นทรงกลม ทาํ ดว้ ยหนังฟอกหรอื หนังสงั เคราะห์
ทย่ี ดื หยุน่ ได้ มีเส้นรอบวงยาว ๖๕-๖๗ เซนติเมตร และมนี ้าํ หนัก ๒๖๐-๒๘๐ กรมั
เสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลาง๑๐มลิ ลเิ มตรท�ำ ดว้ ยใยแกว้ มแี รงดนั ๐.๓๐-๐.๓๒๕ กิโลกรมั ต่อตารางเซนติเมตร
๑๐) ผู้เล่น ในสนามมีผู้เล่นแต่ละทีมฝ่ายละ ๖ คน มีผู้เล่นสํารอง
หรือวัสดุที่คล้ายคลึงกัน ส่วนบนสุดของเสา
ท่ียื่นเลยเหนือตาข่ายข้ึนไป ๘๐ เซนติเมตร ทีมละไมเ่ กิน ๖ คน
จะเป็นแถบสีสลับกันเป็นช่วง ๆ ยาวช่วงละ ๑๑) สนามและตาำ แหนง่ ผเู้ ล่น หมายเลขและตําแหน่งผเู้ ลน่ มีดงั นี้
๑๐ เซนติเมตร ส่วนมากนิยมใช้สีแดงกับ หมายเลข ๑ คือ ตาํ แหน่งหลังขวา
สขี าว) หมายเลข ๒ คอื ตําแหน่งหน้าขวา
• ลกู วอลเลยบ์ อลมลี กั ษณะอยา่ งไร หมายเลข ๓ คือ ตําแหน่งหนา้ กลาง
(เป็นทรงกลม ทำ�ด้วยหนังฟอกหรือหนัง หมายเลข ๔ คือ ตาํ แหนง่ หนา้ ซา้ ย
หมายเลข ๕ คอื ตาํ แหน่งหลังซ้าย
สังเคราะห์ท่ียืดหยุ่นได้ มีเส้นรอบวงยาว
หมายเลข ๖ คือ ตาํ แหนง่ หลังกลาง
๖ ๕ - ๖ ๗ เ ซ น ติ เ ม ต ร มี น้ํ า ห นั ก
๓ เมตร
๒๖๐-๒๘๐ กรัม มีแรงดัน ๐.๓๐-๐.๓๒๕
กิโลกรัม/ตารางเซนติเมตร) ๙ เมตร เขตเสิรฟ ๕ ๔๒ ๑
• จำ�นวนผู้เล่นมีกี่คน (ในสนาม ๖ ๓๓ ๖ ๙ เมตร เขตเสิรฟ
มีผู้เล่นทีมละ ๖ คน มีผู้เล่นสำ�รองทีมละ
ไม่เกิน ๖ คน) ๑ ๒๔ ๕
๑๘ เมตร
สนามและตา� แหนง่ ผ้เู ลน่
96 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 96
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
๑๒) การแขง่ ขนั ทมี ทชี่ นะการเลน่ ลกู จะได้ ๑ คะแนน และไดส้ ทิ ธเิ์ สริ ฟ์ asean St St
โดยผู้เล่นทีมนั้นต้องหมุนตามเข็มนาฬิกาไป ๑ ตําแหน่ง การชนะในแต่ละเซต ทีมที่
ทําได้ ๒๕ คะแนนกอ่ น (ยกเว้นเซตตัดสิน) และมคี ะแนนนาํ ทีมตรงข้ามอยา่ งน้อยทสี่ ดุ ep 2
๒ คะแนน จะเป็นทีมชนะการแข่งขันเซตนั้น ถ้าทําคะแนนได้ ๒๔ คะแนนเท่ากัน
จะแข่งขันกันต่อไปจนกว่าทีมใดทีมหนึ่งทําคะแนนนําอีกทีมหน่ึงอย่างน้อยที่สุด ข้ันคิดวเิ คราะห์
๒ คะแนน เชน่ ๒๖ : ๒๔, ๒๗ : ๒๕ และสรุปความรู้
การชนะการแขง่ ขัน ทมี ทท่ี าํ ได้ ๓ เซต เป็นทีมทช่ี นะการแข่งขนั ๗. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง
ในกรณีที่ได้เซตเท่ากัน ๒ : ๒ การแข่งขันเซตตัดสิน (เซตท่ี ๕) ความคิดเห็น โดยตอบค�ำ ถาม ดังนี้
จะแขง่ ขนั กัน ๑๕ คะแนน และตอ้ งมีคะแนนนาํ อีกทมี หนึ่งอย่างนอ้ ยทส่ี ดุ ๒ คะแนน
๑๓) การหยุดพัก การหยดุ พกั ระหวา่ งเซต พักไดเ้ ซตละ ๓ นาที • การเปล่ียนแดนมีวิธีการปฏิบัติ
๑๔) การเปลี่ยนแดน การเปล่ยี นแดนจะเปลี่ยนเม่ือเสร็จสนิ้ การแขง่ ขนั อย่างไร
ในแต่ละเซต ยกเว้นเซตตัดสนิ ทีมใดทําได้ ๘ คะแนนก่อน จะตอ้ งเปลยี่ นแดนกนั ทนั ที
โดยตําแหน่งผ้เู ลน่ จะยังคงเหมือนเดิม (การเปลี่ยนแดนจะเปล่ียนเมื่อเสร็จสิ้น
๑๕) การขอเวลานอก แต่ละเซตจะขอเวลานอกได้ ๒ คร้ัง คร้ังละ การแข่งขันในแต่ละเซต ยกเว้นเซตตัดสิน
๓๐ วนิ าที และระหวา่ งเซตท่ี ๑ ถึง ๔ เมือ่ ทมี ใดทําไปถึงคะแนนที่ ๘ และคะแนนท่ี ๑๖ ทีมใดทำ�ได้ ๘ คะแนนก่อนจะต้อง
ในแต่ละเซต จะใหเ้ วลานอกทางเทคนิคโดยอัตโนมัติ ครั้งละ ๖๐ วนิ าที ในเซตตัดสนิ เปลี่ยนแดนกันทันที โดยตำ�แหน่งผู้เล่น
(เซตท่ี ๕) ไม่มีการให้เวลานอกทางเทคนิค แต่ละทีมขอเวลานอกตามปกติได้ ๒ ครั้ง จะยังคงเหมอื นเดมิ )
ครง้ั ละ ๓๐ วินาที
๑๖) ทกั ษะพืน้ ฐานในการเลน่ วอลเลยบ์ อล • การหยดุ พกั การแขง่ ขนั ระหวา่ งเซต
พักได้กน่ี าที
๑. การยนื ในท่าเตรยี มพร้อม
(พักได้เซตละ ๓ นาที)
ยืนย่อเข่าก้มตัวเล็กน้อย เท้าแยกพอประมาณ
เปิดส้นเท้าเล็กน้อย แขนท้ังสองปล่อยไว้ข้างหน้า ตามอง ep 3 ขนั้ ปฏิบตั ิ
ลกู บอลตลอดเวลา แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้
๘. นักเรียนฝึกปฏิบัติการยืนในท่า
เ ต รี ย ม พ ร้ อ ม ต า ม ก า ร ส า ธิ ต
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรบั ฟังค�ำ แนะน�ำ เพิม่ เตมิ
การยืนทา่ เตรียมพรอ้ ม
การออกกําลงั กายโดยการเล่นกฬี า 97
97 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้นั ปฏิบตั ิ
St แหลละังสกราปุรปควฏาิบมัตริู้
๒. การเคล่ือนทเ่ี พือ่ เล่นลกู วอลเลย์บอล
๙. นักเรียนฝึกปฏิบัติการเคลื่อนท่ีเพื่อ การเคลอ่ื นทไี่ ปเลน่ ลกู ในกฬี าวอลเลยบ์ อล
เล่นลูกวอลเลย์บอล และการเสิร์ฟ เป็นการเคล่ือนที่ท่ีทําในเวลาส้ัน ๆ แต่ต้องทําด้วย
ลูกมือบนด้านหน้า ตามการสาธิต ความรวดเรว็ ซงึ่ การเคลอ่ื นทใ่ี นการเลน่ วอลเลยบ์ อล
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ต้องใช้ทั้งการเคล่ือนที่ไปข้างหน้า การเคลื่อนท่ีไป
และรับฟังคำ�แนะน�ำ เพมิ่ เติม ข้างหลัง และการเคลื่อนท่ีไปด้านข้างโดยใช้เท้านํา
และเทา้ ตาม
การเคล่ือนทไ่ี ปข้างหนา้
เพ่ือเล่นลกู บอล
๓. การเสริ ฟ์
การเสริ ฟ์ เปน็ การสง่ ลกู วอลเลยบ์ อลใหข้ า้ มตาขา่ ยเมอื่ เรมิ่ เลน่ คะแนนใหม่
ซ่ึงมีความสําคัญมาก ผู้เล่นจะต้องมีความแม่นยําในการกะระยะทางและความแรง
ในการเสิร์ฟ การเสิร์ฟท่ีดีจะทําให้ฝ่ายรับเล่นลูกได้ยาก การเสิร์ฟลูกที่นิยม ได้แก่
การเสริ ฟ์ ลกู มอื บนดา้ นหนา้ และการเสริ ฟ์ ลูกมือลา่ ง
๓.๑ การเสิร์ฟลูกมอื บนดา้ นหน้า
๑) ผเู้ สริ ฟ์ ยนื ในเขตเสริ ฟ์ หนั หนา้ เขา้ หาตาขา่ ย ถอื ลกู วอลเลยบ์ อล
ไว้ด้วยมือท้ังสองข้าง ก่อนเสิร์ฟถือด้วยมือข้างท่ีไม่ถนัด ถ้ายืนเสิร์ฟอยู่กับที่ให้ยืน
เท้าแยกประมาณช่วงไหล่ หรือเท้าซ้ายอยู่หน้า หากตีลูกวอลเลย์บอลด้วยมือขวา
แต่หากมีการกา้ วเทา้ ก่อนเสริ ์ฟ กา้ วสุดท้ายควรเป็นเท้าซา้ ยอยู่หน้า งอเข่าทง้ั สองข้าง
เลก็ น้อย นา้ํ หนักตัวอย่ทู เ่ี ทา้ หลงั
๒) ตามองไปยังเป้าหมายท่ีจะเสิร์ฟ หากยืนเสิร์ฟอยู่กับที่ให้โยน
ลูกวอลเลย์บอลข้ึนในแนวตรง แต่หากเคลื่อนที่เสิร์ฟให้โยนลูกวอลเลย์บอลข้ึนไป
ขา้ งหนา้ เลก็ น้อย ความสงู จากมอื ทีโ่ ยนประมาณ ๓-๔ ช่วงของลูกบอล
๓) ขณะโยนลูกวอลเลย์บอล หากจะเสิร์ฟด้วยมือขวาให้ยก
แขนขวา ยกศีรษะ แอน่ ท้อง บิดลาํ ตวั ไปทางขวาเล็กนอ้ ย
98 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 98
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏิบตั ิ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
๑๐. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ก า ร เ สิ ร์ ฟ
ลกู มอื ลา่ ง ตามการสาธติ โดยรว่ มกนั
ตรวจสอบความถูกต้องและรับฟัง
คำ�แนะน�ำ เพม่ิ เตมิ
๓๒ ๑
ท่าทางในการเสริ ์ฟลกู มือบนดา้ นหน้า
๔) ขณะตลี กู วอลเลยบ์ อล ใหถ้ า่ ยนํ้าหนกั ตวั จากเทา้ ขวามาเทา้ ซา้ ย
ห่อหน้าอก แขม่วท้อง ใช้เท้ายันพื้นข้ึนเล็กน้อย หมุนตัวจากทางขวาไปทางซ้าย
เลก็ นอ้ ย แขนขวาเหยยี ดขนึ้ เหนอื ไหล่ ใชฝ้ า่ มอื ตตี รงกลางสว่ นหลงั ของลกู วอลเลยบ์ อล
บรเิ วณทมี่ ือสมั ผสั ลกู วอลเลยบ์ อลขณะเสริ ฟ์ ลูกมือบนดา้ นหน้า
๓.๒ การเสิรฟ์ ลูกมือล่าง
๑) ผู้เสิร์ฟยืนในเขตเสิร์ฟ หันหน้าเข้าหาตาข่าย แยกเท้าห่างกัน
ประมาณช่วงไหล่ หากจะเสิร์ฟด้วยมือขวาให้ก้าวเท้าซ้ายอย่หู นา้
๒) ถือลูกวอลเลย์บอลด้วยมือซ้าย ยกลูกวอลเลย์บอลไว้ระดับ
หนา้ ทอ้ ง งอขอ้ ศอกและโน้มตวั ไปขา้ งหนา้ เล็กนอ้ ย เหวี่ยงแขนขวามาข้างหลงั จนสดุ
พรอ้ มกบั โยนลกู วอลเลย์บอลข้นึ ในแนวตรง และไมค่ วรโยนสูงกว่าระดับไหล่
การออกกําลงั กายโดยการเล่นกีฬา 99
99 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขั้นปฏบิ ตั ิ ๓) จังหวะท่ีลูกวอลเลย์บอล
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏบิ ัติ
๑๑. นักเรียนฝึกปฏิบัติก า ร เ ล่ น ลู ก เร่ิมตก ให้ย่อเข่าส่งแรงเหว่ียงแขนขวากลับมา
สองมือลา่ ง (อนั เดอร)์ ตามการสาธิต ข้างหน้า ตีลูกวอลเลย์บอลบริเวณส่วนหลัง
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ดา้ นลา่ งของลูกวอลเลย์บอล
และรบั ฟังค�ำ แนะน�ำ เพิม่ เตมิ
๔) ลักษณะของมือที่เสิร์ฟ
อาจใช้การแบมือหรือใช้สันมือเสิร์ฟก็ได้ แต่
แขนที่เหว่ียงไปเสิร์ฟต้องเหยียดตึง เม่ือเสิร์ฟ
ไปแล้วให้เหวี่ยงแขนตามลูกเพื่อช่วยบังคับ
ลกู วอลเลย์บอลใหไ้ ปในทศิ ทางท่ีตอ้ งการ
สําหรับการเสิร์ฟลูกมือล่างอาจหัน
ด้านข้างเข้าหาตาข่ายก็ได้ ท่าทางในการเสริ ฟ์ ลูกมือล่าง
แบบหนั หนา้ เขา้ หาตาข่าย
๔. การเลน่ ลูกสองมอื ลา่ ง (อนั เดอร์)
การเลน่ ลกู สองมอื ลา่ งหรอื ลกู อนั เดอร์
(Underhand) เปน็ การเลน่ ลกู โดยใชแ้ ขนทอ่ นลา่ ง
ของทั้งสองแขนบังคับหรือส่งลูกวอลเลย์บอล
ไปยังทิศทางหรือตําแหน่งที่ต้องการ การเล่นลูก
สองมือล่างถือเป็นพ้ืนฐานของการรับและการรุก
เพราะการเล่นลูกสองมือล่างได้ดีจะเป็นการเปิด
เกมรุกที่ดี
การเล่นลูกสองมอื ลา่ ง
100 สุขศึกษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 100
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด 3รอบรู้อาเซียนและโลก
aseanSt
การเล่นลูกสองมือล่างต้องคํานึงถึงการจับมือหรือการให้น้ิวหัวแม่มือ ep ขนั้ ปฏบิ ตั ิ
ชดิ กัน ซง่ึ มี ๓ ลักษณะ ดังนี้
และสรุปความรู้
๔.๑ วิธีซ้อนมือ เป็นวิธีท่ีนิยมกันมาก หลงั การปฏบิ ัติ
โดยเอามือหนึ่งวางซ้อนทับอีกมือหน่ึงแล้ว
ใหน้ ้วิ หวั แม่มอื ชิดติดกัน ๑๒. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ก า ร จั บ มื อ
หรือการให้น้ิวหัวแม่มือชิดกันทั้ง ๓
ลักษณะ ตามการสาธิต โดยร่วมกัน
ตรวจสอบความถูกต้องและรับฟัง
๔.๒ วธิ กี ารโอบมอื ใชม้ อื ใดมอื หนง่ึ กาํ หมดั ค�ำ แนะน�ำ เพิ่มเตมิ
แล้วใช้อีกมือหนึ่งโอบหมัด นิ้วหัวแม่มือท้ังสอง ๑๓. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ก า ร ยื น
ชดิ ตดิ กัน
เตรียมพร้อมเพื่อเล่นลูกสองมือล่าง
(อนั เดอร)์ ตามการสาธติ โดยร่วมกนั
ตรวจสอบความถูกต้องและรับฟัง
๔.๓ วิธกี �ามือทง้ั สองขา้ งชิดกัน กาํ มือทั้ง ค�ำ แนะน�ำ เพ่ิมเติม
สองขา้ งแลว้ นาํ มาชดิ กนั พยายามใหน้ วิ้ หวั แมม่ อื
ท้ังสองข้างเสมอกัน
การยนื เตรยี มพร้อมเพ่อื เลน่ ลกู สองมือลา่ ง (อนั เดอร์)
๑) ยืนแยกเท้าออกประมาณช่วงไหล่หรือกว้างกว่าเล็กน้อย ปลายเท้า
ทัง้ สองข้างเสมอกันหรือเทา้ ใดเท้าหนง่ึ อยูข่ า้ งหนา้
๒) ยอ่ เขา่ ลงใหห้ วั เขา่ เลยปลายเทา้ เลก็ นอ้ ย หวั ไหลอ่ ยใู่ นแนวเดยี วกบั เขา่
๓) ยกส้นเท้าข้ึนเล็กน้อย น้ําหนักตัวอยู่ท่ีปลายเท้าท้ังสองข้าง ยกมือ
ทง้ั สองข้นึ เหนือเข่า ตามองทล่ี ูกวอลเลย์บอล
๔) เหยียดแขนให้ตึง ใช้บริเวณท่อนแขนด้านหน้าท้ังสองข้างตีลูก
วอลเลยบ์ อล ขณะตีให้ยกลําตวั และแขนข้นึ ดว้ ย
๕) การเคลื่อนที่เพ่ือตีลูกวอลเลย์บอล ให้หยุดและย่อเข่าลง ขณะลูก
กาํ ลังตกลงมาให้เหยยี ดแขนให้ตงึ พรอ้ มยกแขนและเหยียดเขา่ ขน้ึ ตีลูก
การออกกําลงั กายโดยการเล่นกีฬา 101
101 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
Step 3 ขั้นปฏิบตั ิ
แหลละังสกราปุรปควฏาิบมตั ริู้
๑๔. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ก า ร เ ล่ น
ลูกมือบน (เซต)
• ก า ร ย ก มื อ ข้ึ น ก า ง นิ้ ว มื อ
และกางข้อศอก ตามการสาธิต โดย
ร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องและ
รบั ฟังคำ�แนะนำ�เพมิ่ เตมิ
การยืนเตรียมพร้อม ท่อนแขนด้านหนา้ เปน็ สว่ นท่ี เหยยี ดแขนตงึ เพ่อื ตีลกู
สัมผัสลูกวอลเลยบ์ อล วอลเลยบ์ อล
๕. การเลน่ ลูกมือบน (เซต)
การเลน่ ลกู มอื บน หรอื การเซต (Set) เปน็ การเลน่ ลกู ดว้ ยนว้ิ มอื ซงึ่ สามารถ
เล่นได้ด้วยมือเดียวหรือสองมือ และถือเป็นหัวใจของการสร้างเกมรุกในการเล่น
วอลเลยบ์ อล
หลักการเซตโดยท่ัวไป มีดงั นี้
๕.๑ ยกมือท้ังสองขึ้นอยู่ประมาณ
หน้าผาก มือทั้งสองห่างจากใบหน้าประมาณ
๑ ฝ่ามือ กางน้ิวมือออก กางข้อศอกเล็กน้อย
โดยอยรู่ ะดบั เสมอไหล่หรอื สงู กวา่ เล็กนอ้ ย
ยกมอื ขึ้น
กางนิ้วมือและกางขอ้ ศอก
102 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
เสริมความรู้ ครูควรสอน
การเซต มกั จะเป็นจังหวะที่ ๒ ของการเล่น การเซตลูกได้ดีจะทำ�ใหผ้ ู้ที่ทำ�หน้าท่ี
ตบลกู วอลเลยบ์ อลมีโอกาสท�ำ คะแนนไดส้ ูง
สุดยอดคู่มือครู 102
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ข้นั ปฏิบตั ิ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
๕.๒ กางนวิ้ มอื ออกงอเปน็ รปู ครง่ึ วงกลม
ปลายน้ิวก้อยอยู่ข้างหน้า นิ้วหัวแม่มือเป็นนิ้วที่ การวางมอื เพ่ือเซต ๑๕. นักเรียนฝึกปฏิบัติก า ร เ ล่ น ลู ก
รองรับลูกบอล นิ้วนางเป็นนิ้วท่ีใช้ออกแรงและ ยืนยอ่ เขา่ เปิดสน้ เทา้ เล็กน้อย มือบน (เซต)
ช่วยควบคุมทิศทางของลูกบอลโดยมีน้ิวช้ีและ
นวิ้ กลางคอยชว่ ย โดยทาํ งานสัมพนั ธก์ ับข้อมอื • การวางมือเพ่อื เซต
• การยนื ยอ่ เขา่ เปดิ สน้ เทา้ เลก็ นอ้ ย
๕.๓ ยืนให้เท้าท้ังสองแยกห่างกัน • การสง่ แรงสปรงิ นิว้ มือ เหยยี ดแขน
ประมาณช่วงไหล่ หรือกว้างกว่าเล็กน้อย โดยให้
ปลายเท้าทั้งสองเสมอกันหรือเท้าใดเท้าหน่ึง เซตลูกออกไป ตามการสาธิต โดย
เป็นเท้านํา ยกส้นเท้าเล็กน้อย ย่อเข่า แขม่วท้อง ร่วมกันตรวจสอบความถูกต้องและ
โน้มตัวไปข้างหน้าเล็กน้อย ปล่อยไหล่ตามสบาย รบั ฟังค�ำ แนะน�ำ เพิ่มเตมิ
การเคล่ือนที่เข้าหาลูกวอลเลย์บอลจะต้อง
พยายามเคล่ือนท่ีไปยังตําแหน่งท่ีลูกจะตก
โดยใหล้ กู อยูเ่ หนอื ศีรษะบรเิ วณหน้าผาก
๕.๔ เมื่อย่อเข่าแล้วยกมือข้ึน ขณะท่ี
ลูกสัมผัสน้ิวมือ ส่งแรงสปริงน้ิวมือพร้อมกับ
ส่งแรงจากข้อมือ ข้อศอก เหยียดแขนและเข่า
เซตลูกออกไป
การสง่ แรงสปรงิ นว้ิ มอื เหยยี ดแขนเซต
ลกู ออกไป
การออกกําลงั กายโดยการเล่นกีฬา 103
103 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้ันปฏิบัติ ๖. การตบลูกวอลเลย์บอล
แหลละังสกราุปรปควฏาบิ มัตริู้
๑๖. นกั เรยี นฝกึ ปฏบิ ตั กิ ารตบลกู วอลเลยบ์ อล การตบลกู เปน็ วธิ กี ารรกุ ทร่ี นุ แรงของฝา่ ยครอบครองลกู ลกู ตบทปี่ ระสบ
ตามการสาธิต โดยร่วมกันตรวจสอบ ความสําเร็จต้องมาจากลูกจังหวะแรกและจังหวะท่ีสองสัมพันธ์กัน รวมท้ังความเร็ว
ความถูกต้องและรับฟังคำ�แนะนำ� ความคล่องตัว และท่าทางท่ใี ชต้ บของผู้เล่น
เพ่มิ เตมิ
การตบลกู วอลเลยบ์ อล สามารถฝึกปฏิบัตไิ ด้ ดังนี้
๖.๑ วงิ่ เขา้ หาจดุ ทล่ี กู จะตก งอเขา่ เลก็ นอ้ ย โนม้ ตวั ไปขา้ งหนา้ กระโดดขนึ้
เหวย่ี งแขนไปด้านหลงั
๖.๒ แอน่ ลาํ ตวั ไปขา้ งหลงั เหยยี ดแขนตบลกู ดว้ ยฝา่ มอื และหกั ขอ้ มอื ลง
กระโดดแอ่นล�าตัวไปขา้ งหลงั ตบลกู บอลโดยหกั ขอ้ มอื ลง
เหยยี ดแขนเตรยี มตบลูก
๖.๓ ลงสู่พื้นด้วยปลายเท้าท้ังสองข้างพร้อมงอเข่าพับตัวเล็กน้อย
เพ่อื ช่วยในการทรงตัวเตรียมพร้อมในการรบั
104 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
กฬี าวอลเลย์บอล ผูท้ ี่ตบลูกบอลได้ดีควรมีคุณสมบตั ิอยา่ งไร
๑ ตัวเลก็ คลอ่ งแคล่ว ๒ ตวั ใหญ่ รับลกู บอลไดด้ ี
๓ ผอม ว่ิงได้เรว็ ๔ กระโดดได้สงู ตบลกู บอลไดแ้ มน่ ยำ�
(เฉลย ๔ เพราะการตบลกู เปน็ กลวิธีการรุกเพือ่ ท�ำ คะแนน การกระโดดได้สงู
และตบลูกบอลได้แม่นยำ�จะสามารถก�ำ หนดทศิ ทางลูกไดด้ ี และลูกตบมีความแรง)
สุดยอดคู่มือครู 104
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขน้ั ปฏบิ ัติ
และสรปุ ความรู้
๑๗) การฝกึ ทกั ษะการเลน่ วอลเลยบ์ อล หลังการปฏบิ ตั ิ
๑. การเสิรฟ์
๑๗. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติทักษะ
การเล่นวอลเลย์บอลตามการสาธิต
ดังน้ี
• การเสริ ฟ์ ลกู มือบน
• การเสริ ฟ์ ลูกมอื ล่าง
• การฝึกลกู สองมอื ลา่ ง (เดย่ี ว)
• การฝึกลูกสองมอื ล่าง
(เดยี่ วกระทบผนงั )
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรบั ฟังค�ำ แนะน�ำ เพ่ิมเติม
การเสริ ์ฟลูกมอื บน การเสิร์ฟลูกมอื ลา่ ง
๒. การฝึกลูกสองมือลา่ ง (อนั เดอร์)
การฝกึ ลูกสองมือล่าง การฝกึ ลกู สองมอื ลา่ ง (อนั เดอร์)
(อนั เดอร์) เดยี่ ว เดย่ี วกระทบผนัง
การออกกําลงั กายโดยการเลน่ กฬี า 105
105 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
Step 3 ข้นั ปฏบิ ัติ
แหลละังสกราุปรปควฏาิบมตั ริู้
การฝกึ ลูกสองมอื ลา่ ง (อันเดอร์) กับคู่
๑๘. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติทักษะ
การเล่นวอลเลย์บอลตามการสาธิต
ดังน้ี
• การฝกึ ลูกสองมอื ลา่ ง (กับคู)่
• การฝกึ ลูกสองมือลา่ ง
(โต้ แล้ววิ่งไปต่อทา้ ยแถว)
• การฝึกลกู สองมือล่าง (เปน็ วง)
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรบั ฟงั ค�ำ แนะน�ำ เพิม่ เติม
การฝึกลกู สองมือลา่ ง (อนั เดอร์) โต้ แล้ววง่ิ ไปตอ่ ท้ายแถว
การฝึกลกู สองมอื ล่าง (อันเดอร์) เป็นวง
106 สขุ ศึกษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 106
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขัน้ ปฏบิ ัติ
และสรปุ ความรู้
๓. การเซต หลังการปฏบิ ัติ
การเซตเดย่ี ว การเซตกับคู่ ๑๙. นักเรียนร่วมกันฝึกปฏิบัติทักษะ
การเล่นวอลเลย์บอลตามการสาธิต
๔. การตบลูกวอลเลยบ์ อล ดังน้ี
การกระโดดตบลูกด้วยมอื เปล่า • การเซตเด่ยี ว
• การเซตกบั คู่
การกระโดดตบลูกดว้ ยการโยนลกู จากคู่ • การกระโดดตบลูกดว้ ยมือเปล่า
การออกกาํ ลงั กายโดยการเลน่ กีฬา 107 • การกระโดดตบลกู ดว้ ยการโยนลกู
จากคู่
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรบั ฟังค�ำ แนะน�ำ เพิม่ เติม
๒๐. นักเรียนประเมินผลการฝึกทักษะ
การเล่นวอลเลย์บอลของตนเอง
ลงในแบบประเมิน โดยเขียน
เครื่องหมาย ✓ ลงในช่องว่าง
ดังตัวอยา่ ง
ทกั ษะพน้ื ฐาน เกณฑ์การประเมนิ
การเล่นวอลเลยบ์ อล ดี พอใช้ ควรปรับปรงุ
(๒ คะแนน) (๑ คะแนน) (๐ คะแนน)
๑. การเสริ ์ฟ ✓
๑.๑ การเสริ ์ฟลกู ✓
มอื บนด้านหนา้
๑.๒ การเสิร์ฟลูก ✓
มือล่าง
๒. การเลน่ ลูก ✓
สองมือล่าง ✓
(อันเดอร์)
๓. การเล่นลกู
มอื บน (เซต)
๔. การตบลูก
วอลเลย์บอล
ไดค้ ะแนนรวม (๘) คะแนน
เกณฑก์ ารประเมนิ
๘ - ๑๐ คะแนน ปฏบิ ตั อิ ย่ใู นระดับ ดี
๕ - ๗ คะแนน ปฏบิ ตั อิ ยูใ่ นระดบั พอใช้
๐ - ๔ คะแนน ปฏบิ ตั ิอยู่ในระดับ ควรปรบั ปรุง
107 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขัน้ ปฏบิ ตั ิ ๑๘) หลกั การเลน่ เปน็ ทมี
แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มัตริู้
๒๑. นักเรียนแบ่งทีมเพื่อทำ�การแข่งขัน การแข่งขันจะเร่ิมจากผู้เล่นฝ่ายที่มีสิทธิ์เสิร์ฟ โดยผู้เล่น
วอลเลยบ์ อล ทีมละอย่างน้อย ๖ คน ตําแหน่งเสิร์ฟคนที่ ๑ ตําแหน่ง “หลังขวา” ทําการเสิร์ฟในบริเวณเขตเสิร์ฟ (ตลอด
จ า ก น้ั น บั น ทึ ก ผ ล ก า ร เ ล่ น กี ฬ า ความยาวของเส้นหลัง) ให้ลูกบอลข้ามตาข่ายไปยังเขตสนามของฝ่ายรับ ซ่ึง
ว อ ล เ ล ย์ บ อ ล ล ง ใ น แ บ บ บั น ทึ ก ฝ่ายตรงข้ามต้องพยายามเล่นลูกให้ข้ามกลับคืนมาให้ได้ โดยมีสิทธิเล่นลูกบอล
ดงั ตวั อยา่ ง ของทมี ได้ไม่เกนิ ๓ ครงั้ ทั้ง ๒ ฝ่ายพยายามเล่นลูกบอลในลกั ษณะและวิธีการเช่นน้ี
จนกว่าฝ่ายหน่ึงฝ่ายใดจะกระทําผิดพลาดจึงยุติการเล่น จะเสียคะแนนให้ฝ่าย
แบบบนั ทึกผลการเล่นกีฬาวอลเลยบ์ อล ตรงข้าม ๑ คะแนน และฝ่ายที่ได้คะแนนเป็นฝ่ายเสิร์ฟ โดยผู้เล่นตําแหน่งที่ ๒
“หนา้ ขวา” เปล่ยี นตาํ แหน่งไปเปน็ “หลงั ขวา” เปน็ ผ้เู สริ ฟ์ ส่วนผู้เล่นอ่นื ๆ ก็หมนุ วน
๑. ทมี ของนกั เรียนแพห้ รือชนะ เปล่ียนตําแหน่งตามลักษณะการหมุนตามเข็มนาฬิกา การเล่นดําเนินไปเช่นนี้
(ชนะ) จนกว่าจะมฝี ่ายใดฝ่ายหน่งึ ทไี่ ดค้ ะแนนถงึ ๒๕ คะแนนก่อน เปน็ ฝ่ายชนะในเซตนัน้
๒. นักเรยี นท�ำ คะแนนให้ทีมได้ (๓) คะแนน เมื่อจบเซตหนึง่ ๆ แลว้ ต้องเปลยี่ นแดนกัน
๓. การทำ�ผิดกฎ กติกาทีพ่ บมากทส่ี ดุ ระหวา่ งการแข่งขัน (๑) การรุก (Attack Hit) เป็นการกระทําโดยทีมท่ีมีลูกบอล
คือ (กระโดดตบลูกวอลเลยบ์ อลแล้วตวั ถูกตาขา่ ย) ครอบครองอยู่ รวมถึงการเสริ ฟ์ ลกู การหยอดลกู การเลน่ ลูกมอื บน และการตบลกู
๔. กลวิธีในการรุกและการรับของทมี ซงึ่ ตอ้ งอาศยั วธิ กี ารและความสมั พนั ธใ์ นทมี โดยใชห้ ลกั ในการรกุ คอื การควบคมุ ลกู
• กลวิธใี นการรกุ คือ (พยายามเซตลกู ให้ผูท้ ี่ตบได้ดี ให้แต่ละทีมกําหนดว่าผู้เล่นคนไหนเล่นลูกแบบใด และฝึกซ้อมเพ่ือให้เกิดความ
ตบลกู ทำ�คะแนนใหไ้ ด)้ สมั พันธ์ในทีม หลักการควบคมุ ลกู มี ๒ แบบ คอื
• กลวิธใี นการรับ คอื (ใหผ้ ทู้ ตี่ วั สงู กระโดดไดส้ งู
กระโดดข้นึ ป้องกนั ลกู ตบจากฝา่ ยตรงขา้ ม) ๑. โดยการกําหนดคน คือ กําหนดว่าผู้เล่นคนใดมีความ
๕. ความสามคั คีกับทีมและความมนี ้ําใจนกั กฬี า เหมาะสม หรือมีความถนัดเล่นแบบใด เช่น คนใดเป็นคนต้ังบอล คนใดเป็นผู้ตบ
ทีน่ ักเรยี นแสดงออกในระหวา่ งแข่งขนั ได้แก่ ลูกบอล
(วางแผนการเลน่ รว่ มกนั ระหว่างพกั และใหก้ �ำ ลงั ใจเพื่อน
ในทมี ท่เี ล่นผดิ พลาด)
๖. การนำ�คุณลักษณะอนั พงึ ประสงคด์ า้ นมวี ินยั และมงุ่ มนั่
ในการทำ�งานมาใชใ้ นการแขง่ ขนั ได้แก่
(มคี วามตง้ั ใจในการเลน่ และปฏบิ ตั ติ ามกฎ กตกิ าอยา่ งเครง่ ครดั )
๒๒. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งที่เข้าใจเป็น
ความรูร้ ว่ มกนั ดังนี้ ๒. โดยการกาํ หนดตาํ แหนง่ คอื กาํ หนดวา่ ผเู้ ลน่ คนใดอยใู่ น
• การเล่นวอลเลย์บอลจำ�เป็นต้อง ตาํ แหนง่ ใดกจ็ ะเลน่ แบบน้ัน เชน่ ผเู้ ล่นท่ีอยู่แดนหน้า เป็นผู้ตบหัวเสา
ฝกึ ทกั ษะพนื้ ฐานในการเลน่ ใหช้ �ำ นาญ 108 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
เพ่ือทำ�ให้การเล่นดำ�เนินไปอย่าง
ราบรืน่ และมปี ระสิทธิภาพ
สุดยอดคู่มือครู 108
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 4asean
St St
ส่วนเทคนิคในการรุก คือ ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ
๑. เสริ ฟ์ ลูกให้แม่นยําและถูกตอ้ งตามกตกิ า ๒๓. นั ก เ รี ย น แ ต่ ล ะ ก ลุ่ ม อ อ ก ม า
สรุปผลการแข่งขันวอลเลย์บอล
๒. เสิรฟ์ ลูกลงตรงบรเิ วณจดุ อ่อนของคู่ตอ่ สู้ กลุ่มของตนเองหนา้ ช้นั เรียน
๓. การตบลกู พยายามตบลงบริเวณที่ว่างระหว่างคน 5ep ขั้นประเมินเพอื่ เพิ่มคณุ ค่า
บริการสงั คม
๔. การตบลูกควรตบใหม้ คี วามรนุ แรงและแน่นอน และจติ สาธารณะ
(๒) การต้ังรับ (Defense) เป็นการกระทําโดยทีมที่ไม่ได้
ครอบครองลูกอยู่ หลักในการต้ังรับที่จําเป็นและสําคัญท่ีสุด คือ การช่วยเหลือกัน ๒๔. นักเรียนนำ�ความรู้เร่ือง การเล่นกีฬา
ในทมี พยายามอย่าให้มีทว่ี ่างเกิดข้ึน ทุกคนต้องรับผดิ ชอบเน้ือท่ใี นตําแหนง่ ของตน วอลเลย์บอลไปอธิบายให้รุ่นน้อง
และคอยช่วยเหลือคนอ่ืนในทีมด้วย การตั้งรับที่มีประสิทธิภาพ คือ การสกัดก้ัน ในโรงเรยี นฟงั เพือ่ ให้รูจ้ ักวิธกี ารเลน่
ลกู ตบของฝ่ายตรงขา้ มอย่างไดผ้ ล รปู แบบของการตั้งรบั ท่ัว ๆ ไปมีดังนี้ กีฬาท่ีถูกต้อง เหมาะสมกับวัยและ
สภาพรา่ งกายของตนเอง
แบบตัว W แบบตัว M
๔ ๒ ๑๕ ๒๑
๕ ๔ ๖
๖ ๓
๕
๖๓ ๓ ๖๓
๔
๑ ๕ ๖
๒ ๔ ๒
๑
แบบตัว V
๔ ๓ ๒๑
๕ ๖
๖ ๓
๑ ๕
๒
๔
การออกกําลงั กายโดยการเล่นกีฬา 109
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
การเล่นวอลเลยบ์ อลต้องใช้คณุ ธรรมข้อใดมากทีส่ ดุ
๑ ความอดทน ๒ ความซอ่ื สัตย์
๓ ความสามคั คี ๔ ความขยนั หมั่นเพยี ร
(เฉลย ๓ เพราะเป็นกฬี าทีต่ ้องเลน่ เปน็ ทมี อาศัยความร่วมแรงร่วมใจ
ของผเู้ ลน่ ทุกคน)
109 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
St St ตัวชว้ี ัด ๓. การเล่นกีฬาไทย
พ ๓.๑ ป.๖/๓ ตะกร้อวง
พ ๓.๑ ป.๖/๔ ตะกร้อวง เป็นกีฬาไทยท่ีให้ความสนุกสนาน ใช้อุปกรณ์การเล่นน้อย เล่นได้
พ ๓.๒ ป.๖/๓ หลายคน และไม่มอี บุ ัตเิ หตุหรืออนั ตรายร้ายแรงจากการปะทะกนั
พ ๓.๒ ป.๖/๔
พ ๓.๒ ป.๖/๕ การเล่นตะกรอ้ วง
พ ๓.๒ ป.๖/๖
๓.๑ การสร้างความค้นุ เคยกบั ลกู ตะกร้อ
ภาระงาน/ชน้ิ งาน การสร้างความคุ้นเคยกับลูกตะกร้อ คือ การได้สัมผัส และเรียนรู้
ถึงความเร็วของลูกตะกร้อทั้งในขณะลอยในอากาศและกระดอนกับพื้น สร้างความ
โปสเตอร์เกย่ี วกับประโยชน์ของ คุ้นเคยทั้งขนาดและน้ําหนักของลูกตะกร้อ การสร้างความคุ้นเคยกับลูกตะกร้อ
การเล่นกีฬา ทําไดด้ ังน้ี
ep 1 ขนั้ สังเกต 110 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
รวบรวมข้อมลู
๑. นั ก เ รี ย น ช่ ว ย กั น บ อ ก ช นิ ด ข อ ง
กฬี าไทยทีต่ นเองรู้จัก
๒. นักเรียนร่วมกันสนทนาเกี่ยวกับกีฬา
ตะกรอ้ โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
• นักเรียนเคยชมกีฬาตะกร้อ
หรอื ไม่
(เคย/ไมเ่ คย)
๓. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกี่ยวกับกีฬาไทย : ตะกร้อวง จาก
หนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้ที่
หลากหลาย
ep 2 ขั้นคดิ วเิ คราะห์
และสรุปความรู้
๔. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ
แสดงความคิดเห็น โดยตอบคำ�ถาม
ดังน้ี
• การแข่งขันกีฬาตะกร้อใช้ทักษะ
ใ น ก า ร เ ค ล่ื อ น ไ ห ว ใ ด ม า ก ที่ สุ ด
(ตวั อยา่ งคำ�ตอบ การกระโดด การเดนิ )
สุดยอดคู่มือครู 110
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
๑) โยนลูกตะกร้อขึ้นใน ๒) โยนลูกตะกร้อขึ้นใน St ข้ันปฏบิ ตั ิ
อากาศแลว้ เอามือรับ ๒๐ ครงั้ อากาศและให้ตกลงกระดอนกับ และสรุปความรู้
พืน้ ๑ คร้ัง แลว้ เอามือรับ ๒๐ ครง้ั หลังการปฏบิ ตั ิ
๕. นักเรียนฝึกปฏิบัติการสร้างความ
คุ้นเคยกับลูกตะกร้อตามการสาธิต
ดังน้ี
• โยนลูกตะกร้อข้ึนในอากาศ
แล้วรบั
• โยนลูกตะกร้อกระดอนพ้ืน
แลว้ รับ
• โยนลกู ตะกร้อรบั -สง่ กบั คู่
• เดาะหรอื เตะแลว้ จับลกู ตะกรอ้
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง
และรบั ฟงั คำ�แนะน�ำ เพ่ิมเติม
โยนลูกตะกร้อข้ึนในอากาศแล้วรับ โยนลูกตะกร้อกระดอนพืน้ แลว้ รับ
๓) โยนลูกตะกร้อไปให้คู่ ๔) ฝกึ เดาะหรอื เตะ ๑ ครงั้ ๖. นักเรียนร่วมกันประเมินผลทักษะ
แล้วเอามอื รบั สลบั กัน ๒๐ ครัง้ แล้วจับให้ทันด้วยท่าต่าง ๆ คือ การสร้างความคุ้นเคยกับลูกตะกร้อ
ท่าข้างเท้าด้านใน หลังเท้า เข่า ลงในแบบประเมนิ โดยเขยี นเครอื่ งหมาย
และโหมง่ ✓ ลงในช่องวา่ ง ดังตวั อยา่ ง
ทกั ษะการสร้างความคุ้นเคย ผลการปฏิบตั ิ
กับลกู ตะกรอ้ ท�ำ ได้ ท�ำ ไมไ่ ด้
๑. โยนลกู ตะกร้อขึน้ ในอากาศแลว้ รบั ✓
๒. โยนลูกตะกรอ้ กระดอนพื้นแลว้ รับ ✓
๓. โยนลูกตะกร้อรบั -สง่ กับคู่ ✓
๔. เดาะหรอื เตะแลว้ จับลูกตะกร้อ ✓
ท�ำ ไดท้ ัง้ หมด (๔) ทกั ษะ
โยนลกู ตะกรอ้ รบั -ส่งกบั คู่ เดาะหรอื เตะแล้วจับลกู ตะกรอ้ เกณฑ์การประเมนิ
๓ - ๔ ทกั ษะ ปฏิบตั อิ ยใู่ นระดับ ดี
๐ - ๒ ทกั ษะ ปฏบิ ตั ิอยใู่ นระดับ ควรปรับปรุง
การออกกาํ ลงั กายโดยการเล่นกฬี า 111 จากน้ันนักเรียนร่วมกันแสดงความ
คดิ เหน็ หลงั การปฏบิ ตั ิ โดยตอบค�ำ ถาม
• นักเรียนควรปรับปรุงทักษะ ดงั นี้
การสร้างความคุ้นเคยกับลูกตะกร้อ • นักเรียนฝึกปฏิบัติทักษะการ
ทกั ษะใดบ้าง ส ร้ า ง ค ว า ม คุ้ น เ ค ย กั บ ลู ก ต ะ ก ร้ อ
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ฝึกฝนการสร้างความ อย่ใู นระดบั ใด
คุ้นเคยกับลูกตะกร้อเป็นประจำ� เพื่อให้ (ระดับดี)
คล่องแคล่วมากขึ้น)
111 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขนั้ ปฏิบตั ิ
St แหลละงั สกราุปรปควฏาบิ มตั ริู้
๓.๒ ทา่ พ้ืนฐานของการเล่นตะกร้อ
๗. นั ก เ รี ย น ฝึ ก ป ฏิ บั ติ ท่ า พ้ื น ฐ า น ท่าพ้ืนฐาน เป็นท่าหลักในการเล่นตะกร้อเกือบทุกประเภท ท่าพ้ืนฐาน
ของการเล่นตะกร้อตามการสาธิต การเลน่ ตะกรอ้ มีดงั นี้
ดังนี้
๑) ทา่ ข้างเทา้ ด้านใน (ลูกแป) มีขั้นตอนการฝกึ ดงั น้ี
• ท่าขา้ งเทา้ ดา้ นใน (ลูกแป) ๑. ยนื เตรยี มพรอ้ มดว้ ยเทา้ คขู่ นาน
• ท่าหลงั เทา้
• ทา่ เขา่ ยอ่ เขา่ ตามองลูก
• ท่าโหมง่
โดยร่วมกันตรวจสอบความถูกต้อง ๒. การก้าวเท้าเพื่อหาจังหวะเตะ
และรับฟงั ค�ำ แนะน�ำ เพมิ่ เติม ให้ก้าวด้วยเท้าข้างท่ีไม่ถนัดเข้าหาตําแหน่งการยืน
ทีเ่ หมาะสมในการเตะ
๓. เมื่อได้จังหวะให้ยกเท้าท่ีถนัด
ขึ้นเตะด้วยข้างเท้าด้านใน ให้ตะกร้อกระทบบริเวณ
ใต้ตาตุ่ม เกร็งข้อเท้า พยายามให้ปลายเท้าและ
ส้นเท้าขนานกับพ้ืน แบะเข่าออกด้านข้างเพื่อให้เตะ
ลูกตะกรอ้ ได้ง่ายขนึ้ ท่าข้างเท้าดา้ นใน (ลูกแป)
๒) ท่าหลังเท้า มีขน้ั ตอนการฝกึ ดังน้ี
๑. ยนื เตรยี มพรอ้ มดว้ ยเทา้ คขู่ นาน
ยอ่ เข่า ตามองลูก
๒. การก้าวเท้าเพื่อหาจังหวะเตะ
ให้ก้าวด้วยเท้าข้างท่ีไม่ถนัดเข้าหาตําแหน่งการยืน
ท่ีเหมาะสมในการเตะ
๓. การเตะ ให้ยอ่ เขา่ ขา้ งท่ีไมถ่ นดั
แล้วยกเท้าที่ถนัดเตะด้วยหลังเท้า ให้ลูกตะกร้อ
กระทบบรเิ วณโคนนว้ิ เท้า ปลายเทา้ ง้มุ
ท่าหลงั เทา้
112 สขุ ศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 112
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏิบตั ิ
และสรปุ ความรู้
๓) ทา่ เข่า มีข้นั ตอนการฝึก ดงั นี้ หลังการปฏิบตั ิ
๑. ยนื เตรยี มพรอ้ มดว้ ยเทา้ คขู่ นาน
๘. นกั เรยี นรว่ มกนั ประเมนิ การฝกึ ปฏบิ ตั ิ
ย่อเข่า ตามองลูก ทั ก ษ ะ พ้ื น ฐ า น ก า ร เ ล่ น ต ะ ก ร้ อ
๒. การก้าวเท้าเพื่อหาจังหวะ ล ง ใ น แ บ บ ป ร ะ เ มิ น โ ด ย เ ขี ย น
เ ค รื่ อ ง ห ม า ย ✓ ล ง ใ น ช่ อ ง ว่ า ง
เล่นลูก ให้ก้าวด้วยเท้าข้างท่ีไม่ถนัดเข้าหาตําแหน่ง ดงั ตวั อยา่ ง
การยนื ทเ่ี หมาะสมแลว้ ยอ่ เขา่
ทกั ษะพน้ื ฐาน เกณฑ์การประเมิน
๓. เม่ือได้จังหวะให้ยกเข่าข้ึน การเลน่ ตะกรอ้ ดี พอใช้ ควรปรับปรุง
กระทบลูกตะกร้อทันที ให้ลูกตะกร้อกระทบ (๒ คะแนน) (๑ คะแนน) (๐ คะแนน)
เหนือเขา่ ขนึ้ มาประมาณ ๑ ฝา่ มอื
ท่าเข่า ๑. ท่าข้างเท้าด้านใน ✓
๔. หลังจากนัน้ ใหก้ ลบั เข้าสู่ (ลูกแป)
ทา่ เตรียมพร้อมในทันที
๒. ทา่ หลงั เทา้ ✓
๔) ท่าโหม่ง มีขนั้ ตอนการฝึก ดังนี้
๑. ยนื เตรยี มพรอ้ มดว้ ยเทา้ คขู่ นาน ๓. ท่าเขา่ ✓
ยอ่ เขา่ ตามองลกู ๔. ทา่ โหม่ง ✓
๒. การก้าวเท้าเพ่ือหาจังหวะ
ได้คะแนนรวม (๖) คะแนน
เล่นลูก ให้ก้าวเท้าท้ังคู่เข้าไปยังบริเวณที่ลูกตะกร้อ
จะตกแล้วย่อเขา่ เกณฑ์การประเมิน
๗ - ๘ คะแนน ปฏบิ ัติอย่ใู นระดับ ดี
๓. เม่ือได้จังหวะให้ยืดตัวขึ้น ๔ - ๖ คะแนน ปฏบิ ัตอิ ยู่ในระดบั พอใช้
โหม่งลูกทันทีด้วยหน้าผากด้านบน เกร็งคอ และ ๐ - ๓ คะแนน ปฏิบตั ิอย่ใู นระดับ ควรปรบั ปรงุ
ควรหนั หน้าเขา้ หาเป้าหมายเสมอ
ท่าโหม่ง
การออกกําลังกายโดยการเลน่ กฬี า 113
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ข้อใดเป็นลกั ษณะเด่นของการเล่นกฬี าตะกร้อ
๑ ต้องใชผ้ ูเ้ ล่นจำ�นวนมากจงึ เล่นได้ (เฉลย ๔ เพราะตะกรอ้ เป็นกีฬา
๒ ต้องเล่นกบั สนามแขง่ ขันจริงเทา่ นัน้ ท่ีสามารถเตะกันเป็นวงเล็ก ๆ ได้
๓ ผู้หญิงจะมที ักษะการเล่นดกี วา่ ผ้ชู าย และใช้เพียงลูกตะกร้อหนึ่งลูก
๔ หาพ้ืนทีเ่ ลน่ ไดง้ ่ายเพราะใช้อุปกรณ์น้อย กส็ ามารถเลน่ กนั ไดอ้ ยา่ งสนกุ สนาน)
113 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขนั้ ปฏิบัติ
St St แหลละังสกราปุรปควฏาิบมัตริู้
St ๓.๓ วธิ เี ล่นตะกร้อวง
๙. นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ ๕-๖ คน การเล่นตะกร้อสามารถเล่นกันเป็นวง มีทั้งวงเล็กและวงใหญ่
เล่นตะกร้อวง กลุ่มใดเตะตะกร้อได้ ขึ้นอยู่กับจํานวนผู้เล่น โดยเล่นกันในสนามหรือพ้ืนท่ีที่มีความเหมาะสมกว้างพอ
จำ�นวนครั้งมากท่ีสุดโดยท่ีลูกตะกร้อ กับการขยายวงตามจํานวนผู้เล่น ซึ่งตะกร้อวงเล็กจะมีจํานวนผู้เล่น ๒-๔ คน
ไม่ตกพ้ืนเป็นกลุ่มท่ีชนะ จากน้ัน และตะกรอ้ วงใหญจ่ ะมจี ํานวนผู้เล่นต้ังแต่ ๕ คนขึน้ ไป ลกั ษณะและรูปแบบการเลน่
นักเรียนบันทึกลงในแบบบันทึก เหมือนกัน แตต่ ่างกันตรงพ้ืนทีส่ นามและจาํ นวนผเู้ ลน่ ไมเ่ ทา่ กัน
ดังตวั อยา่ ง
การเล่นตะกร้อวงใหญ่
แบบบนั ทกึ การเลน่ ตะกร้อวง จ�านวนผู้เล่น : ต้ังแต่ ๕ คนข้ึนไป
สนาม : สนามหรอื พ้ืนที่กว้างพอสมควร
๑. กล่มุ ของนักเรียนเตะตะกร้อได้ (๑๐) คร้ัง วิธกี ารเล่น : สามารถเลน่ ได้ ดังน้ี
๒. กลมุ่ ท่ชี นะเตะตะกรอ้ ได้ (๑๕) คร้งั
๓. ข้อบกพร่องของกล่มุ ท่ีควรปรับปรุงแกไ้ ขเพอ่ื ให้เล่น ๑) เตะตะกร้อภายในวง ถ้าใครเป็นคนทําลูกเสียต้องออกจากวง
ตะกรอ้ วงไดด้ ขี นึ้ คือ (ไมเ่ ก่ียงกนั เลน่ ลูก และใหส้ ัญญาณ การเล่นดําเนนิ ไปเรื่อย ๆ จนเหลือผูเ้ ลน่ คนสดุ ทา้ ยเปน็ ผ้ชู นะ
ในการเตะลูกตะกรอ้ ให้เพอื่ นในกลุ่มไดย้ ิน)
๔. ความมีน้ําใจนกั กีฬาที่นักเรียนแสดงออกในการเลน่ ตะกรอ้ วง ๒) แบ่งผเู้ ล่นเป็น ๒ วง จาํ นวนคนเท่ากัน ทาํ การเตะตะกรอ้ ภายในวง
ได้แก่ (ใหอ้ ภัยเมื่อเพอื่ นในกลุ่มทำ�ผิดพลาด ไมเ่ สียใจ โดยนบั จาํ นวนครง้ั วงใดทาํ ลกู ตกเสยี กอ่ นหรอื เตะไดจ้ าํ นวนครง้ั นอ้ ยกวา่ เปน็ ฝา่ ยแพ้
ทก่ี ลมุ่ ตนเองไมช่ นะ)
๕. แนวทางการอนรุ ักษ์ตะกรอ้ วงหรือกฬี าไทยชนิดอน่ื
ให้คงอยู่สบื ไป ไดแ้ ก่
(เลน่ ตะกรอ้ วงหรือกีฬาไทยอยา่ งถูกต้องตามกฎ
กตกิ ากับเพ่ือน ๆ เปน็ ประจ�ำ )
๑๐. นักเรียนร่วมกันสรุปสิ่งท่ีเข้าใจเป็น การเลน่ ตะกร้อวงใหญ่
ความรรู้ ่วมกนั ดงั นี้
114 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
• การเล่นตะกร้อสามารถเล่นกัน
เปน็ วง มีท้งั วงเลก็ และวงใหญ่ ขึน้ อยู่
กับจำ�นวนผู้เล่นและความกว้างของ
พ้ื น ที่ เ ป็ น กี ฬ า ไ ท ย ที่ ใ ห้ ค ว า ม
สนุกสนานในการเล่น และทำ�ให้
ร่างกายแขง็ แรง มีจิตใจแจม่ ใส
ep 4 5ep ข้นั ประเมนิ เพ่อื เพมิ่ คณุ คา่
บริการสงั คม
ขน้ั สอื่ สารและนำ� เสนอ และจิตสาธารณะ
๑๑. นกั เรยี นน�ำ เสนอผลการเลน่ ตะกรอ้ วง ๑๒. นักเรียนนำ�ความรู้เรื่อง การเล่นกีฬา
ต ะ ก ร้ อ ว ง ไ ป อ ธิ บ า ย ใ ห้ รุ่ น น้ อ ง
ท่หี น้าชนั้ เรียน
ในโรงเรียนฟงั เพื่อให้รจู้ ักวธิ กี ารเลน่
กีฬาท่ีถูกต้อง เหมาะสมกับวัยและ
สภาพรา่ งกายของตนเอง
สุดยอดคู่มือครู 114
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตวั ช้ีวัด
๔. การประเมินทกั ษะการเลน่ ของตนเอง พ ๓.๒ ป.๖/๔
เพื่อพฒั นาศักยภาพในการเลน่ กีฬา
ภาระงาน/ช้ินงาน
การประเมินทักษะการเล่นกีฬาของตนเอง มีจุดประสงค์สําหรับตรวจสอบ
พัฒนาการและหาข้อบกพร่อง เพ่ือนําไปปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาศักยภาพการเล่น โปสเตอร์เก่ียวกับประโยชน์ของ
กีฬาตนเอง เช่น การประเมินทักษะกีฬาตะกร้อ โดยทําการทดสอบเดาะลูกตะกร้อ การเลน่ กีฬา
ก่อนการฝึก ภายในเวลา ๓ นาที แลว้ จดบนั ทกึ จํานวนคร้งั ท่ีสามารถทําได้ เมื่อได้ทํา St Step 1 ขนั้ สังเกต
การฝกึ ฝนทกั ษะทถ่ี กู ตอ้ งอยา่ งตอ่ เนอ่ื งเปน็ ระยะเวลา ๓-๔ สปั ดาห์ จงึ ทาํ การทดสอบ
เดาะลูกตะกร้ออีกครั้ง และบันทึกจํานวนคร้ังที่สามารถทําได้ในคร้ังน้ี แล้วนําผล รวบรวมขอ้ มูล
ไปเปรียบเทียบกับการทดสอบในครั้งแรก ถ้าหากผลการประเมินในครั้งนี้ยังไม่เป็น
ท่ีนา่ พอใจ ผู้เลน่ ตอ้ งต้งั ใจฝกึ ฝนทกั ษะทถี่ กู ตอ้ งมากข้ึน ๑. นักเรียนร่วมกันสนทนาแลกเปล่ียน
๕. ข้อควรปฏิบตั ใิ นการเลน่ กีฬา ประสบการณ์เดิม โดยออกมาเล่า
เพื่อประเมินทักษะการเล่นกีฬาของ
๕.๑ มกี ารวางแผนอยา่ งรอบคอบกอ่ นการเลน่ หรอื แขง่ ขนั และอบอนุ่ รา่ งกาย ตนเองหนา้ ชน้ั เรยี น
ก่อนเล่นกฬี าทกุ คร้งั ๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
เกี่ยวกับการประเมินทักษะการเล่น
๕.๒ รับฟงั ความคิดเหน็ ของเพอื่ นร่วมทีมเมื่อมีการประชมุ ภายในทมี ของตนเองเพื่อพัฒนาศักยภาพใน
การเล่นกีฬา ข้อควรปฏิบัติในการ
๕.๓ รู้จักให้อภัย ควบคุมอารมณ์ตนเอง และมีความอดทนอดกล้ัน เล่นกีฬา การเล่นกีฬาอยา่ งปลอดภัย
เมอื่ กระทบกระทงั่ กนั เพ่ือสุขภาพและสมรรถภาพทางกาย
แ ล ะ ป ร ะ โ ย ช น์ ข อ ง ก า ร เ ล่ น กี ฬ า
๕.๔ เล่นตามกฎ กติกาของกีฬา ไม่เอาเปรียบฝ่ายตรงข้ามหรือมีเจตนา จากหนังสือเรียนหรือแหล่งการเรียนรู้
ที่ไม่ดี เช่น ทําร้ายฝ่ายตรงข้าม เล่นด้วยความรุนแรงจนทําให้ฝ่ายตรงข้ามได้รับ ท่ีหลากหลาย
บาดเจ็บ
ep 2 ขั้นคิดวิเคราะห์
๕.๕ เล่นดว้ ยความสามัคคี และมนี ้ําใจนกั กีฬา
และสรปุ ความรู้
๕.๖ ไม่แสดงท่าทางท่ีเยาะเย้ยหรือดูถูกฝ่ายตรงข้าม เมื่อฝ่ายตนเองเป็น
ฝ่ายชนะหรือกําลังได้เปรยี บ
๕.๗ ยอมรับผลของการแข่งขันไม่ว่าแพ้หรือชนะ ไม่แสดงอารมณ์หงุดหงิด
หรอื แสดงท่าทางทไี่ มเ่ หมาะสมเมอื่ แพ้ และควรแสดงความยินดีกบั ฝ่ายชนะ
การออกกาํ ลังกายโดยการเล่นกฬี า 115
๓. นกั เรยี นรว่ มกนั วเิ คราะหแ์ ละอภปิ ราย
เกยี่ วกบั ขอ้ ควรปฏบิ ตั ใิ นการเลน่ กฬี า
• เม่ือนกั เรยี นแขง่ ขันชนะ ควรปฏบิ ัตติ นตอ่ ผแู้ พอ้ ย่างไร โดยตอบคำ�ถาม ดังนี้
(ตัวอยา่ งคำ�ตอบ ไมแ่ สดงทา่ ทเี ยาะเย้ยฝ่ายแพ้) • เมอ่ื แพจ้ ากการแข่งขนั นักเรยี น
• นกั เรียนมีข้อปฏบิ ตั ิในการเล่นกีฬาอยา่ งไร ควรปฏิบตั ติ นตอ่ ผู้ชนะอยา่ งไร
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบเลน่ ดว้ ยความสามคั คีมนี าํ้ ใจนกั กฬี าวางแผนการ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ยอมรับว่าแพ้ ไม่แสดง
เล่นอยา่ งเป็นระบบ รูจ้ กั ให้อภัยและควบคุมอารมณ์ในการเลน่ ) อารมณ์หงุดหงิดและท่าทางที่ไม่เหมาะสม
และแสดงความยนิ ดกี บั ฝา่ ยชนะ)
115 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ข้นั คิดวิเคราะห์ ๕.๘ เคารพในการตัดสินของกรรมการผู้ตัดสิน ไม่แสดงอาการถึงความ
และสรุปความรู้
๔. นักเรียนร่วมกันวิเคราะห์และแสดง ไมพ่ อใจ
ความคิดเห็นเก่ียวกับการเล่นกีฬา ๕.๙ เลน่ ดว้ ยความชื่นชอบ ไมถ่ กู บังคับ
อ ย่ า ง ป ล อ ด ภั ย เ พ่ื อ สุ ข ภ า พ แ ล ะ ๖. การเลน่ กีฬาอย่างปลอดภยั เพ่ือสุขภาพและสมรรถภาพทางกาย
สมรรถภาพทางกาย โดยตอบคำ�ถาม
ดงั นี้ ๖.๑ เลือกเล่นกีฬาให้เหมาะสมกบั วัย และสภาพร่างกายของตนเอง
• นักเรียนมีการเลือกเล่นกีฬา ๖.๒ เลอื กสถานทีเ่ ล่นกฬี าให้เหมาะสมกับประเภทของกีฬา
ให้เหมาะสมกับตนเองไดอ้ ยา่ งไร ๖.๓ แตง่ กายใหร้ ดั กมุ และเหมาะสมกบั การเลน่ กฬี า เชน่ เสอื้ ยดื กางเกงวอรม์
และรองเท้าผ้าใบ
(ตัวอย่างคำ�ตอบ เลือกให้เหมาะสม
๖.๔ เล่นกีฬาในช่วงเวลาที่เหมาะสม เช่น ตอนเย็นที่มีแสงแดดอ่อน ๆ
กับวยั และสมรรถภาพของตนเอง) ไมเ่ ล่นกีฬากลางแดดจัดหรือขณะมีฝนตก
• นักเรียนมีวิธีแต่งกายอย่างไร ๖.๕ ปฏิบตั ิตามกฎ กติกาของการเล่นกีฬาอย่างเคร่งครดั
ในการเล่นกีฬา ๗. ประโยชน์ของการเล่นกฬี า
(ตัวอย่างคำ�ตอบ สวมเส้ือ กางเกง และ
ทา� ให้รา่ งกาย
รองเทา้ ให้รดั กมุ ) รู้สกึ สดชืน่ สมบรู ณ์แขง็ แรง สรา้ งความสามัคคี
๕. นักเรียนคิดประเมินเพ่ือเพิ่มคุณค่า กระปรกี้ ระเปรา่ สร้างภูมิต้านทานโรค ในกลมุ่
อารมณแ์ จ่มใส ประโยชน์ของ
โดยบอกประโยชน์ของการเล่นกีฬา การเล่นกีฬา
ep 3 ขัน้ ปฏบิ ัติ
แหลละังสกราุปรปควฏาิบมตั ริู้
๖. นักเรียนแบ่งกลุ่ม แต่ละกลุ่มร่วมกัน ฝกึ ความเป็นผ้นู �า ความมี เปน็ การใช้
ออกแบบและจดั ท�ำ โปสเตอรเ์ กยี่ วกบั ระเบยี บวินยั ในตนเอง พฒั นา เวลาว่างให้เกิด
ประโยชน์ของการเลน่ กีฬา ทักษะในการคดิ การวางแผน ประโยชน์ ห่างไกล
จากสารเสพติด
๗. นักเรียนร่วมกันสรุปส่ิงท่ีเข้าใจ และความมน่ั ใจในตนเอง
เปน็ ความร้รู ว่ มกัน ดังนี้
116 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
• การออกกำ�ลังกายโดยการเล่น
กีฬาทำ�ให้ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง
จิตใจร่าเริงแจ่มใส ช่วยสร้างความ
สามัคคีในหมู่คณะ และเป็นการรู้จัก
ใช้เวลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์
สุดยอดคู่มือครู 116
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 4asean
St
การเล่นกีฬาต้องปฏิบัติตามกฎ กติกา และหม่ันฝึกฝนอยู่เสมอ ขน้ั สอ่ื สารและนำ� เสนอ
เพ่ือใหม้ ีทกั ษะการเลน่ ทด่ี ีและมีสขุ ภาพท่แี ข็งแรง
๘. นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมานำ�เสนอ
การกฬี าแห่งประเทศไทย http://www.sat.or.th โปสเตอร์เกี่ยวกับประโยชน์ของ
การเล่นกฬี าหนา้ ชั้นเรียน
สนกุ กับคาำ ศพั ท์ กฎ กติกา
rule (รูล) กีฬา
sport (สพอร์ท)
กจิ กรรมพฒั นาการอา่ น
นักเรยี นอา่ นคาํ ศพั ท์และความหมายของคําศัพทต์ ่อไปนี้
ค�าศพั ท์ คา� อา่ น ความหมาย
ขนาน ขะ-หนาน เรียงคกู่ นั ไป
ชาํ นาญ ชาํ -นาน เชยี่ วชาญ ชดั เจน
ถนัด ถะ-หนดั สนั ทดั ชาํ นาญ ทาํ ได้คล่องแคลว่
สถติ ิ สะ-ถ-ิ ติ หลกั ฐานท่ีรวบรวมเอาไวเ้ ป็นตัวเลข
สําหรบั เปรียบเทยี บหรือใชอ้ า้ งอิง
การออกกาํ ลงั กายโดยการเลน่ กฬี า 117
117 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
5ep ขนั้ ประเมินเพ่ือเพมิ่ คณุ ค่า
St บรกิ ารสังคม
และจิตสาธารณะ
ผงั สรปุ สาระสาำ คญั
๙. นกั เรยี นน�ำ โปสเตอรไ์ ปตดิ ทปี่ า้ ยนเิ ทศ
ในโรงเรยี นหรอื ปา้ ยประกาศในชมุ ชน การออกกำาลงั กาย กรีฑาประเภทลู่ เป็นกีฬาท่ีแข่งขันบนลู่ว่ิง
เพอื่ ใหเ้ พอื่ นนกั เรยี นและคนในชมุ ชน โดยการเลน่ กฬี า หรือทางวิ่ง ต้องใช้ความแข็งแรงของกล้ามเน้ือ
เห็นถงึ ประโยชนข์ องการเล่นกฬี า และความคลอ่ งแคลว่ ว่องไวของรา่ งกาย
118 กีฬาประเภทบคุ คล กรฑี าประเภทลาน วิ่งกระโดดไกล เป็นการว่ิง
กีฬาประเภททมี เปน็ ชนิดของกรฑี าทแ่ี ขง่ ขนั และกระโดดบนหลุมทราย
การเลน่ กีฬาไทย บนพื้นสนาม ให้ไดร้ ะยะไกลทีส่ ุด
วอลเลย์บอล เป็นกีฬาประเภททีมท่ีได้รับความนิยม โดยใช้
ผู้เล่นในสนามทีมละ ๖ คน ทักษะพื้นฐานที่จําเป็นในการเล่น
วอลเลย์บอล ไดแ้ ก่ การยนื ในท่าเตรียมพร้อม การเคลอ่ื นทเ่ี พื่อ
เล่นลกู การเสริ ฟ์ การเล่นลูกสองมือล่าง (อนั เดอร)์ การเล่นลูก
มือบน (เซต) และการตบลกู ผเู้ ล่นในทมี ต้องมคี วามสามคั คกี นั
เพื่อใหก้ ารเล่นของทมี มปี ระสิทธิภาพ
ตะกร้อวง เป็นกีฬาไทยท่ีใช้อุปกรณ์ในการเล่นน้อย ผู้เล่น
ควรฝึกความคุ้นเคยกับลูกตะกร้อและฝึกทักษะพื้นฐาน ท่าทาง
ในการเล่นตะกร้อ ได้แก่ ท่าข้างเท้าด้านใน (ลูกแป) ท่าหลังเท้า
ทา่ เข่า และท่าโหม่ง ตะกร้อวงสามารถเลน่ เปน็ วงเล็กหรอื วงใหญ่
ตามพ้ืนท่ีและจํานวนผู้เล่น สร้างความสนุกสนานและสามัคคี
ในกลุ่ม
การประเมินทักษะการเล่นของตนเองเพ่ือพัฒนาศักยภาพในการเล่นกีฬา การรู้จักประเมินทักษะการ
เล่นกีฬาของตนเอง จะช่วยให้เราเห็นจุดบกพร่องของตนเอง เพ่ือใช้เป็นแนวทางในการปรับปรุง
พฒั นาการเลน่ ให้ดีขึ้น
ข้อควรปฏิบัติในการเล่นกีฬา การเล่นกีฬา ผู้เล่นต้องมีนํ้าใจนักกีฬา รู้แพ้ รู้ชนะ รู้อภัย เล่นกีฬา
ตามกฎ กติกา มีความสามัคคีในทีม รู้จักวางแผนอย่างรอบคอบก่อนแข่งขัน เพ่ือให้เล่นกีฬา
ได้อยา่ งมปี ระสิทธิภาพ
การเล่นกฬี าอยา่ งปลอดภัยเพือ่ สุขภาพและสมรรถภาพทางกาย การเล่นกีฬาควรเลือกทเี่ หมาะสมกบั
วัย สภาพร่างกาย เล่นกีฬาในช่วงเวลาท่ีเหมาะสม ไม่หักโหม อบอุ่นร่างกายก่อนเล่นกีฬาทุกคร้ัง
สวมเคร่ืองแต่งกายทีเ่ หมาะสมและเลน่ กีฬาตามกฎ กตกิ า
ประโยชนข์ องการเล่นกฬี า การเลน่ กฬี าอย่างสมา่ํ เสมอ ทาํ ใหร้ า่ งกายแข็งแรง จติ ใจแจม่ ใส สรา้ งความ
สามัคคใี นกลุ่ม ฝึกความเปน็ ผู้นํา ความมีระเบียบวินยั ในตนเอง เปน็ การใช้เวลาวา่ งให้เกดิ ประโยชน์
สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
นักเรียนค้นคว้าข้อมูลจากสื่อต่าง ๆ เกี่ยวกับประโยชน์ของการเล่นกีฬา
ที่มีผลต่อสุขภาพ และนำ�ข้อมูลมาจัดทำ�ป้ายนิเทศหน้าช้ันเรียน โดยตกแต่ง
ให้สวยงาม น่าสนใจ
สุดยอดคู่มือครู 118
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ตัวช้ีวัด
กจิ กรรมการเรียนรู้ พ ๓.๑ ป.๖/๓
พ ๓.๑ ป.๖/๔
๑. นกั เรยี นทกุ คนอบอุ่นรา่ งกายประมาณ ๕ นาที แล้วฝกึ ทักษะวง่ิ กระโดดไกล พ ๓.๒ ป.๖/๓
และใหท้ กุ คนวงิ่ กระโดดไกลเพอื่ หาผทู้ วี่ งิ่ กระโดดไกลไดร้ ะยะทางไกลทสี่ ดุ ในชนั้ เรยี น พ ๓.๒ ป.๖/๔
พ ๓.๒ ป.๖/๕
๒. นักเรยี นบนั ทกึ ผลลงในแบบบนั ทึก แลว้ ออกมานาํ เสนอหน้าชน้ั เรียน พ ๓.๒ ป.๖/๖
ตวั อยา่ งแบบบันทึก
แบบบนั ทกึ ผลการเล่นกรฑี า (วงิ่ กระโดดไกล)
๑. ระยะทางทนี่ กั เรียนกระโดดไกลได้
๒. นกั เรยี นควรปรบั ปรงุ ทกั ษะการเลน่ กรฑี า (วงิ่ กระโดดไกล) และมวี ธิ กี ารปรบั ปรงุ
อย่างไร
๓. การเลน่ กรีฑา (วงิ่ กระโดดไกล) มปี ระโยชนอ์ ยา่ งไร
๓. นักเรียนแบ่งทีมกันเพื่อแข่งขันวอลเลย์บอล ทีมละ ๖ คน และช่วยกันคัดเลือก
ผูเ้ ล่นท่ีมที ักษะในการเล่นดีทส่ี ุด
๔. นักเรียนเขียนประโยชน์ที่ได้รับจากการเล่นวอลเลย์บอลเป็นแผนภาพความคิด
แลว้ ออกมานําเสนอหน้าชั้นเรยี น
สนกุ สนาน
ประโยชน์ทไ่ี ดร้ บั
จากการเลน่ วอลเลยบ์ อล
๕. นักเรียนแบง่ กลุ่ม กล่มุ ละไมเ่ กิน ๕ คน แข่งขันเตะตะกรอ้ วง โดยกลมุ่ ใด แนวคำ� ตอบ
ทเี่ ตะลกู ตะกรอ้ ไดจ้ ํานวนคร้งั มากที่สดุ เป็นกลุ่มชนะ
๑. ศกึ ษาการวง่ิ กระโดดไกลทีถ่ กู วธิ ี
๖. นักเรียนร่วมกนั จัดปา้ ยนเิ ทศในโรงเรยี นเรื่อง การอนรุ กั ษก์ ีฬาไทย และหมัน่ ฝกึ ซ้อม
เพอ่ื เผยแพรค่ วามรใู้ ห้กับนักเรยี นในโรงเรียน ๒. กีฬาวอลเลย์บอล เพราะมีการเล่นเป็นทีม
คาำ ถามพฒั นากระบวนการคดิ สร้างความสามัคคี
๑. ผลจากการฝกึ วง่ิ กระโดดไกลไมเ่ ปน็ ทน่ี า่ พอใจ นกั เรยี นจะมวี ธิ พี ฒั นาตนเองอยา่ งไร ๓. เล่นกีฬาตามกฎ กติกา และขยันฝึกซ้อม
๒. หลังจากไดเ้ รยี นรกู้ ารเลน่ กฬี าหลายชนิด นกั เรยี นชนื่ ชอบกีฬาชนดิ ใด เพราะเหตุใด
๓. ประโยชน์จากการเล่นกีฬามีหลายประการ นักเรียนจะมีวิธีปฏิบัติตนอย่างไร อย่างสม่ําเสมอ
ใหไ้ ดร้ ับประโยชน์อย่างสมํ่าเสมอ
การออกกาํ ลังกายโดยการเลน่ กีฬา 119
119 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
เป้าหมายการเรียนรู้ ห ่น วยการเรยี น
มาตรฐานการเรยี นรู้ รทู้ ่ี
มาตรฐาน พ ๔.๑ การทดสอบและสร้างเสรมิ
เห็นคุณค่าและมีทักษะในการสร้างเสริม สมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ
สุขภาพ การดำ�รงสุขภาพ การป้องกันโรค
และการสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพเพ่ือสขุ ภาพ ตวั ชี้วัด
สมรรถนะสำ�คัญของผู้เรียน • สรา้ งเสรมิ และปรบั ปรงุ สมรรถภาพทางกายเพือ่ สขุ ภาพอยา่ งตอ่ เน่อื ง (พ ๔.๑ ป.๖/๔)
๑. ความสามารถในการสือ่ สาร
๒. ความสามารถในการคิด ผังสาระการเรยี นรู้
๓. ความสามารถในการแกป้ ญั หา
๔. ความสามารถในการใช้ทักษะชีวติ การทดสอบสมรรถภาพ การทดสอบและ การสรา้ งเสรมิ
๕. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยี ทางกายเพ่อื สุขภาพ สรา้ งเสริมสมรรถภาพ สมรรถภาพทางกาย
ทางกายเพ่ือสขุ ภาพ
คุณลักษณะอนั พึงประสงค์ องคป์ ระกอบของสมรรถภาพ เพอื่ สุขภาพ
มวี ินยั ทางกาย องคป์ ระกอบของรา่ งกาย
ตัวช้ีวัดท่ี ๓.๑ ปฏิบัติตามข้อตกลง กิจกรรมทดสอบสมรรถภาพ (การลดไขมนั ) กจิ กรรมสรา้ งเสรมิ
กฎเกณฑ์ ระเบยี บ ขอ้ บงั คบั ของครอบครวั ทางกายเพือ่ สุขภาพ ฝึกความอดทน สมรรถภาพทางกาย
โรงเรียน และสงั คม การปรับปรุงสมรรถภาพ เพอ่ื สุขภาพ
ทางกายตามผลการทดสอบ ของระบบไหลเวยี นโลหติ ประโยชน์ของ
และระบบหายใจ การสรา้ งเสรมิ
วิง่ ระยะไกล ฝกึ ความอ่อนตวั สมรรถภาพทางกาย
แรงบีบมอื ข้างทถ่ี นดั
ฝึกความแขง็ แรงและ
ลุก-น่งั ๓๐ วนิ าที ความอดทนของกล้ามเน้อื
ดงึ ข้อราวเดี่ยวส�าหรบั ผ้ชู าย
งอแขนหอ้ ยตวั สา� หรบั ผู้หญงิ
และผู้ชายอายุ ๑๑ ปี
งอตัวข้างหนา้
สาระสำาคัญ
การทดสอบและสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพอย่างสมํ่าเสมอ จะทําให้ทราบความสมบูรณ์
ของรา่ งกายในดา้ นตา่ ง ๆ เพอ่ื เปน็ แนวทางในการปรบั ปรงุ แกไ้ ขสมรรถภาพทางกายดา้ นทบี่ กพรอ่ งใหส้ มบรู ณ์
แขง็ แรง มีความพร้อมในการปฏิบตั กิ จิ กรรมต่าง ๆ ไดอ้ ย่างมีประสทิ ธิภาพ
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
นักเรียนแบ่งกลุ่มตามความบกพร่องของสมรรถภาพทางกายของตนเอง
จากนน้ั รว่ มกนั คดิ และปฏบิ ตั กิ จิ กรรมสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพทางกาย เพอื่ ปรบั ปรงุ
สมรรถภาพทางกายทบี่ กพร่องนั้นให้ดขี ึ้น
สุดยอดคู่มือครู 120
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
asean
ประกายความคิด ตัวชว้ี ัด
นกั เรยี นจะแนะน�ำ พ ๔.๑ ป.๖/๔St
เด็กในภำพให้ปฏบิ ัติตน
ภาระงาน/ช้ินงาน
อยำ่ งไร
เพ่ือใหม้ ีรำ่ งกำยแข็งแรง แบบบันทึก ผลการทดสอบสมรรถภาพ
ทางกายเพอื่ สุขภาพ
ไม่เหนอ่ื ยง่ำย
ep 1 ขัน้ สงั เกต
รวบรวมขอ้ มลู
๑. การทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ ๑. นักเรียนสังเกตภาพจุดประกาย
ความคิด จากน้ันร่วมกันสนทนา
การเลน่ เกมและกีฬาจัดเป็นการทดสอบสมรรถภาพทางกายหรอื ไม่ อยา่ งไร โดยตอบคำ�ถาม ดงั น้ี
สมรรถภาพทางกาย หมายถึง สภาพความสามารถและความพร้อมของ
• นักเรียนคิดว่าการเหน่ือยง่าย
ร่างกายในการออกแรงปฏิบัติกิจกรรมหรือทํางานต่าง ๆ ได้เป็นระยะเวลานาน เกิดจากสาเหตใุ ด
และมปี ระสิทธิภาพ
หากมีสมรรถภาพทางกายท่ีดีจะทําให้ร่างกายสามารถปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ (ตัวอย่างคำ�ตอบ ไม่ออกกำ�ลังกาย)
ในชวี ติ ประจาํ วนั ไดน้ านตามความตอ้ งการ แตห่ ากรา่ งกายมสี มรรถภาพทางกายทไ่ี มด่ ี • นักเรียนเคยทดสอบสมรรถภาพ
เม่ือปฏิบัติกิจกรรมต่าง ๆ เป็นระยะเวลานาน หรือปฏิบัติกิจกรรมท่ีใช้แรงมาก ๆ
จะทําให้รู้สึกเหน่ือยง่าย การท่ีจะทราบว่าสมรรถภาพทางกายดีเพียงใด ทําได้โดย ทางกายหรอื ไม่
การทดสอบสมรรถภาพทางกาย (เคย/ไมเ่ คย)
๒. นักเรียนศึกษาและรวบรวมข้อมูล
การทดสอบและสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่อื สขุ ภาพ 121
เก่ียวกับการทดสอบสมรรถภาพ
ทางกายเพ่ือสุขภาพ จากหนังสือเรียน
หรือแหลง่ การเรยี นร้ทู ่หี ลากหลาย
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ผู้ทม่ี สี มรรถภาพทางกายทดี่ มี ลี ักษณะอย่างไร
๑ มีความอดทนสูง (เฉลย ๔ เพราะถา้ ร่างกายมคี วามพรอ้ ม
๒ เล่นกฬี าไดบ้ างประเภท สมบรู ณแ์ ขง็ แรงจะสามารถท�ำ กจิ กรรมตา่ งๆ
๓ ท�ำ งานทีต่ ้องออกแรงน้อย ไดอ้ ย่างมีประสิทธภิ าพ)
๔ ทำ�งานท่ตี อ้ งออกแรงไดน้ านและไดผ้ ลส�ำ เรจ็ สูง
121 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 2 ขน้ั คิดวเิ คราะห์ การทดสอบสมรรถภาพทางกาย หมายถึง การทดสอบความสามารถของ
และสรุปความรู้
๓. นั ก เ รี ย น ร่ ว ม กั น วิ เ ค ร า ะ ห์ แ ล ะ รา่ งกายทจี่ ะประกอบกจิ กรรมหรอื ทาํ งานหนกั ไดเ้ ปน็ เวลานานโดยไมเ่ หนอื่ ยงา่ ย และ
แ ส ด ง ค ว า ม คิ ด เ ห็ น เ ก่ี ย ว กั บ ก า ร ผลของกิจกรรมมปี ระสิทธิภาพสูง
ทดสอบสมรรถภาพทางกาย โดยตอบ
๑.๑ องคป์ ระกอบของสมรรถภาพทางกาย
คำ�ถาม ดังนี้ ๑) องค์ประกอบของร่างกาย ๒) ความอดทนของระบบไหลเวียนโลหิตและ
• การทดสอบสมรรถภาพทางกาย หมายถงึ สดั สว่ นไขมันในร่างกาย ระบบหายใจ หมายถึง ความสามารถของระบบไหลเวียน
กับมวลรา่ งกายที่ปราศจากไขมนั โลหติ (หวั ใจ หลอดเลอื ด) และระบบหายใจในการลาํ เลยี ง
มีประโยชนอ์ ยา่ งไร โดยการวดั ออกมาเป็นเปอร์เซน็ ต์ ออกซิเจนไปยังเซลล์กล้ามเนื้อ ทําให้ร่างกายสามารถ
(ตวั อยา่ งค�ำ ตอบท�ำ ใหท้ ราบถงึ ความสามารถ ด้วยเครื่อง ทํางานหรือออกกําลงั กายไดเ้ ป็นเวลานาน
ของร่างกายว่าสามารถทำ�งานหนักได้มาก ๕) ความอดทนของ องคป์ ระกอบ ๓) ความแขง็ แรงของ
กลา้ มเน้ือ หมายถงึ ของสมรรถภาพ กลา้ มเนอ้ื หมายถงึ ความสามารถ
เพียงใด) ความสามารถของกลา้ มเน้ือ ของกล้ามเน้อื ท่จี ะทาํ งานหนกั
• การทดสอบสมรรถภาพทางกาย ทจ่ี ะทาํ งานในลกั ษณะเดยี วกนั ทางกาย ได้ดใี นระยะเวลาส้นั ๆ
ซา้ํ ๆ ได้เป็นเวลานาน
มกี ารทดสอบด้านใดบ้าง
(ตัวอย่างคำ�ตอบ ความอดทนของ
ระบบไหลเวียนโลหิตและระบบหายใจ ๔) ความอ่อนตัว หมายถึง ความสามารถ
ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ ความอดทนของ ในการทาํ งานประสานกนั ของกลา้ มเนอื้ กบั ขอ้ ตอ่
กลา้ มเนือ้ และความอ่อนตัว) ของรา่ งกาย เพื่อใหร้ ่างกายมคี วามยืดหยุ่น
๑.๒ กจิ กรรมทดสอบสมรรถภาพทางกาย
การตรวจสอบสมรรถภาพทางกายดา้ นตา่ ง ๆ ทาํ ไดด้ ว้ ยกจิ กรรมทดสอบ
สมรรถภาพทางกาย ดังนี้
๑) วิง่ ระยะไกล เพอื่ วดั ความอดทนของกลา้ มเนอ้ื และการทํางานของ
ระบบไหลเวยี นโลหิตและระบบหายใจ
122 สุขศกึ ษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 122
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgส่ือthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ข้ันปฏบิ ตั ิ
และสรุปความรู้
หลงั การปฏบิ ตั ิ
อปุ กรณ์
• นาฬิกาจับเวลา ๔. นกั เรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย :
วิ่งระยะไกล แล้วบันทึกผลลงใน
วิธกี ารทดสอบ แบบบันทึก ดังตวั อยา่ ง
ใหเ้ ดินหรือวง่ิ บนลวู่ ่ิงหรือพื้นเรยี บใหเ้ ร็วท่ีสุดเท่าท่ีจะทาํ ได้ แบบบนั ทึกผลการทดสอบสมรรถภาพทางกาย
ระยะ ๑,๐๐๐ เมตร สําหรับผู้ชาย
ระยะ ๘๐๐ เมตร สําหรบั ผ้หู ญิง ชอ่ื นามสกุล เซนติเมตร
ระยะ ๖๐๐ เมตร สําหรบั ผู้ชายและผหู้ ญงิ อายุ ๑๐-๑๑ ปี อายุ ป ี เพศ
นํ้าหนกั กโิ ลกรัม ส่วนสงู
การบันทึก
รายการ ผลการทดสอบ
บันทกึ เวลาเป็นนาทแี ละวนิ าที
ตารางคะแนนการทดสอบสมรรถภาพทางกายเพอ่ื สุขภาพ : วงิ่ ระยะไกล ๑. วงิ่ ระยะไกล นาที
๒. แรงบีบมือข้างทถ่ี นัด กโิ ลกรมั
คะแนน ตารางคะแนน วง่ิ ระยะไกล ๑,๐๐๐ เมตร ชาย ๓. ลกุ -น่ัง ๓๐ วนิ าที ครัง้
อายุ ๔. ดึงขอ้ ราวเดยี่ ว ครัง้
๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐ หรอื งอแขนหอ้ ยตัว วินาที
๕. งอตัวขา้ งหน้า เซนตเิ มตร
๓.๘๓ ๓.๘๔ ๔.๓๒ ๔.๕๖ ๔.๘๑ ๕.๐๕ ๕.๕๔ ๕.๗๙ ๖.๐๓ ๖.๒๗ ๖.๗๖
๑๓ - - - - --- - - ขึ้นไป
ลงมา ๔.๓๑ ๔.๕๕ ๔.๘๐ ๕.๐๔ ๕.๕๓ ๕.๗๘ ๖.๐๒ ๖.๒๖ ๖.๗๕
๓.๕๓ ๓.๕๔ ๔.๐๓ ๔.๒๘ ๔.๕๑ ๔.๗๗ ๕.๒๘ ๕.๕๓ ๕.๗๗ ๖.๐๒ ๖.๕๒
๑๒ -- - --- - - - ข้ึนไป
ลงมา ๔.๐๒ ๔.๒๗ ๔.๕๐ ๔.๗๖ ๕.๒๗ ๕.๕๒ ๕.๗๖ ๖.๐๑ ๖.๕๑
๑๑ ๑.๕๔ ๑.๕๕ ๑.๘๙ ๒.๐๖ ๒.๒๓ ๒.๔๐ ๒.๗๕ ๒.๙๒ ๓.๐๙ ๓.๒๖ ๓.๖๐
- ----- --- ขึ้นไป
ลงมา ๑.๘๘ ๒.๐๕ ๒.๒๒ ๒.๓๙ ๒.๗๔ ๒.๙๑ ๓.๐๘ ๓.๒๕ ๓.๕๙
๑๐ ๒.๐๑ ๒.๐๒ ๒.๓๕ ๒.๕๒ ๒.๖๘ ๒.๘๕ ๓.๑๙ ๓.๓๕ ๓.๕๒ ๓.๖๘ ๔.๐๑
- - -- - - - - - ขน้ึ ไป
ลงมา ๒.๓๔ ๒.๕๑ ๒.๖๗ ๒.๘๔ ๓.๑๘ ๓.๓๔ ๓.๕๑ ๓.๖๗ ๔.๐๐
การทดสอบและสรา้ งเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพ่ือสุขภาพ 123
123 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขั้นปฏบิ ตั ิ ตารางคะแนน วงิ่ ระยะไกล ๘๐๐ เมตร หญงิ
แหลละงั สกราุปรปควฏาิบมัตริู้
๕. นกั เรยี นน�ำ ผลการทดสอบมาเทยี บกบั อายุ คะแนน ๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐
ตารางคะแนน แล้วบันทึกผลลงใน ๓.๗๙ ๓.๘๐ ๔.๒๘ ๔.๕๒ ๔.๗๖ ๕.๐๐ ๕.๔๙ ๕.๗๓ ๕.๙๗ ๖.๒๑ ๖.๖๙
แบบประเมนิ ดังตัวอยา่ ง ๑๓ - - - - - - - - -
ลงมา ๔.๒๗ ๔.๕๑ ๔.๗๕ ๔.๙๙ ๕.๔๘ ๕.๗๒ ๕.๙๖ ๖.๒๐ ๖.๖๘ ขน้ึ ไป
รายการ ระดับคะแนนตามผลการทดสอบ ๒.๙๓ ๒.๙๔ ๓.๔๔ ๓.๖๙ ๓.๙๕ ๔.๒๐ ๔.๗๑ ๔.๙๖ ๕.๒๒ ๕.๔๗ ๕.๙๘
๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐ ๑๒ - - - - - - - - -
๑. วิ่งระยะไกล ลงมา ๓.๔๓ ๓.๖๘ ๓.๙๔ ๔.๑๙ ๔.๗๐ ๔.๙๕ ๕.๒๑ ๕.๔๖ ๕.๙๗ ขน้ึ ไป
๒. แรงบีบมอื
ข้างที่ถนดั ๒.๐๑ ๒.๐๒ ๒.๔๒ ๒.๖๒ ๒.๘๒ ๓.๐๒ ๓.๔๓ ๓.๖๓ ๓.๘๓ ๔.๐๓ ๔.๔๓
๑๑ - - - - - - - - -
ลงมา ๒.๔๑ ๒.๖๑ ๒.๘๑ ๓.๐๑ ๓.๔๒ ๓.๖๒ ๓.๘๒ ๔.๐๒ ๔.๔๒ ข้ึนไป
๓. ลกุ -นัง่ ๑๐ ๒.๑๕ ๒.๑๖ ๒.๕๔ ๒.๗๓ ๒.๙๓ ๓.๑๒ ๓.๕๑ ๓.๗๑ ๓.๙๐ ๔.๐๙ ๔.๔๘
๓๐ วนิ าที --- - - - - - -
ลงมา ๒.๕๓ ๒.๗๒ ๒.๙๒ ๓.๑๑ ๓.๕๐ ๓.๗๐ ๓.๘๙ ๔.๐๘ ๔.๔๗ ข้ึนไป
๔. ดงึ ขอ้ ราวเดยี่ ว
หรืองอแขน
หอ้ ยตวั หมายเหตุ : อายุ ๑๐ และ ๑๑ ปี ทดสอบว่งิ ระยะ ๖๐๐ เมตร
๕. งอตัวขา้ งหน้า อายุ ๗-๙ ปี ไมม่ กี ารทดสอบ
หนว่ ยวัดเป็นนาทแี ละวนิ าที
ท่มี า : หนงั สือมาตรฐานและการสรา้ งเสริมสมรรถภาพทางกาย กรมพลศึกษา
พ.ศ. ๒๕๔๕
124 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 124
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขinั้นgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ข้นั ปฏบิ ัติ
และสรุปความรู้
๒) แรงบบี มอื ข้างทถี่ นัด เพ่ือทดสอบความแข็งแรงของแรงบีบมือ หลังการปฏิบัติ
และกลา้ มเนือ้ ต้นแขน
๖. นักเรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย :
แรงบีบมือข้างท่ีถนัด โดยปฏิบัติการ
อุปกรณ์ ทดสอบคนละ ๒ ครั้ง เลือกคร้ังท่ีดี
๑. เคร่ืองวดั แรงบีบมือ วัดไดต้ ั้งแต ่ ๕.๐ ถึง ๑๐๐ กโิ ลกรัม ท่สี ุดบันทึกผลลงในแบบบันทึก
มีหน่วยวัด ๐.๑ กโิ ลกรัม
๒. ผงแมกนีเซียมคารบ์ อเนต
วิธกี ารทดสอบ
๑. ผ้ทู ดสอบใชม้ ือลูบผงแมกนเี ซียมคารบ์ อเนตปอ้ งกนั การล่นื
๒. ปรับเครื่องวัดและใชม้ อื ขา้ งทถี่ นดั จบั เคร่อื งวัดให้พอเหมาะกบั มือที่สดุ
๓. ยนื ตรง ปลอ่ ยแขนห้อยขา้ งลําตัว แยกแขนออกจากลําตัวเล็กนอ้ ย
๔. ออกแรงกํามือบีบเคร่ืองวัดจนสุดแรง ห้ามผู้ทดสอบเหวี่ยงหรือสะบัด
เครอ่ื งวัด
๕. ให้ทดสอบสองคร้งั พิจารณาครง้ั ทดี่ ที ี่สดุ
การบันทกึ
บันทึกผลครงั้ ทดี่ ีทีส่ ุดและบันทึกผลการทดสอบเปน็ กโิ ลกรัม
การวดั แรงบีบมือขา้ งทถ่ี นัด
การทดสอบและสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพ่อื สุขภาพ 125
เสริมความรู้ ครูควรสอน
ผงแมกนเี ซยี มคาร์บอเนต (Magnesium Carbonate) เปน็ ผงสขี าว
มสี มบตั ิในการดดู ความชนื้ ช่วยซับเหง่อื ทำ�ใหม้ อื แห้งและชว่ ยกันลน่ื
125 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขน้ั ปฏบิ ัติ
St แหลละังสกราปุรปควฏาิบมัตริู้
๗. นกั เรยี นน�ำ ผลการทดสอบมาเทยี บกบั ตารางคะแนนการทดสอบสมรรถภาพทางกายเพ่อื สุขภาพ : แรงบบี มอื ขา้ งท่ถี นัด
ตารางคะแนน แล้วบันทึกผลลงใน
แบบประเมิน ตารางคะแนน แรงบีบมอื ข้างท่ีถนัด ชาย
อายุ คะแนน ๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐
๓๔.๑ ๓๐.๘ ๒๙.๒ ๒๗.๖ ๒๕.๙ ๒๒.๕ ๒๐.๙ ๑๘.๑ ๑๗.๖ ๑๔.๓ ๑๔.๒
๑๓ - - --- -- - - ลงมา
ข้ึนไป ๓๔.๐ ๓๐.๗ ๒๙.๑ ๒๗.๕ ๒๕.๘ ๒๒.๔ ๒๐.๘ ๑๘.๐ ๑๗.๕
๒๘.๒ ๒๕.๔ ๒๔.๐ ๒๒.๖ ๒๑.๑ ๑๘.๓ ๑๖.๙ ๑๕.๕ ๑๔.๑ ๑๑.๒ ๑๑.๑
๑๒ ขึ้นไป - - - - - - - - - ลงมา
๒๘.๑ ๒๕.๓ ๒๓.๙ ๒๒.๕ ๒๑.๐ ๑๘.๒ ๑๖.๘ ๑๕.๔ ๑๔.๐
๒๕.๑ ๒๒.๓ ๒๐.๘ ๑๙.๔ ๑๘.๐ ๑๕.๑ ๑๓.๗ ๑๒.๒ ๑๐.๖ ๘.๐ ๗.๙
๑๑ ---- - - - - - ลงมา
ขน้ึ ไป ๒๕.๐ ๒๒.๒ ๒๐.๗ ๑๙.๓ ๑๗.๙ ๑๕.๐ ๑๓.๖ ๑๒.๑ ๑๐.๕
คะแนน ตารางคะแนน แรงบบี มอื ข้างที่ถนัด หญงิ
อายุ
๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐
๒๙.๒ ๒๖.๘ ๒๕.๕ ๒๔.๓ ๒๓.๑ ๒๐.๖ ๑๙.๔ ๑๘.๒ ๑๗.๐ ๑๔.๖ ๑๔.๕
๑๓ -- --- - - - - ลงมา
ขึ้นไป ๒๙.๑ ๒๖.๗ ๒๕.๔ ๒๔.๒ ๒๓.๐ ๒๐.๕ ๑๙.๓ ๑๘.๑ ๑๖.๙
๒๗.๘ ๒๕.๑ ๒๓.๗ ๒๒.๓ ๒๐.๙ ๑๘.๑ ๑๖.๗ ๑๕.๓ ๑๔.๐ ๑๑.๒ ๑๑.๑
๑๒ -- --- - - - - ลงมา
ขึน้ ไป ๒๗.๗ ๒๕.๐ ๒๓.๖ ๒๒.๒ ๒๐.๘ ๑๘.๐ ๑๖.๖ ๑๕.๒ ๑๓.๙
๒๔.๗ ๒๑.๙ ๒๐.๔ ๑๙.๐ ๑๗.๖ ๑๔.๗ ๑๓.๒ ๑๑.๘ ๑๐.๔ ๗.๖ ๗.๕
๑๑ - - - - - - - - - ลงมา
ขึ้นไป ๒๔.๖ ๒๑.๘ ๒๐.๓ ๑๘.๙ ๑๗.๕ ๑๔.๖ ๑๓.๑ ๑๑.๗ ๑๐.๓
หมายเหตุ : หน่วยวดั เป็นกโิ ลกรัม
ท่ีมา : หนังสือมาตรฐานและการสรา้ งเสริมสมรรถภาพทางกาย กรมพลศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๔๕
126 สุขศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 126
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ขั้นSปeรlะfเม-Rินeเพgื่อuเพlaิ่มtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวช้ีวัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขั้นปฏบิ ัติ
และสรปุ ความรู้
หลังการปฏิบตั ิ
๓) ลุก-นั่ง ๓๐ วินาที เพื่อวัดความแข็งแรงและความทนทานของ
กลา้ มเน้อื หน้าทอ้ ง ๘. นกั เรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย :
ลุก-น่ัง ๓๐ วินาที แล้วบันทึกผล
อุปกรณ์ ลงในแบบบันทึก
๑. นาฬิกาจับเวลา ๒. เบาะรอง
วิธีการทดสอบ
๑. จับคู่กับเพื่อน ผู้เข้ารับการทดสอบนอนหงายบนเบาะหรือพ้ืนราบ งอเข่า
ตั้งเป็นมุมฉาก และวางเท้าห่างกันพอประมาณ มือสอดประสานกันท ี่
ทา้ ยทอย
๒. ผู้ที่เป็นคู่ น่ังลงระหว่างเท้าของผู้เข้ารับการทดสอบ และกดท่ีข้อเท้า
ทง้ั สองขา้ งของผเู้ ขา้ รบั การทดสอบ เพอื่ ใหเ้ ทา้ ของผเู้ ขา้ รบั การทดสอบตดิ
กับพื้นหรอื เบาะ
๓. เม่ือพรอ้ มแลว้ ให้สัญญาณ “เริ่ม„
๔. ผู้เข้ารับการทดสอบ ลุกขึ้นสู่ท่าน่ัง พร้อมกับก้มศีรษะลงในระหว่างเข่า
ทั้งสองของตนเอง ขณะเดียวกนั ใหห้ บุ ศอกไปขา้ งหน้า ผ้เู ปน็ คู่นบั “หนงึ่ „
๕. จากนั้นให้ผู้เข้ารับการทดสอบนอนลงให้หลังและมือจรดพื้นหรือเบาะ
แลว้ รบี ลกุ ขน้ึ สทู่ า่ นง่ั ใหท้ าํ ตดิ ตอ่ กนั ใหไ้ ดจ้ าํ นวนครงั้ มากทสี่ ดุ ภายในเวลา
๓๐ วินาท ี
การบนั ทึก
บนั ทกึ จํานวนคร้งั ของการลกุ -น่งั ที่ถกู ตอ้ งในเวลา ๓๐ วินาที
การลุก-นั่ง ๓๐ วนิ าที
การทดสอบและสรา้ งเสริมสมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ 127
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
การทดสอบสมรรถภาพทางกายขอ้ ใดปฏบิ ัติได้ถูกวธิ ี
๑ ทดสอบความทนทานของกลา้ มเน้อื หน้าทอ้ งดว้ ยการลุก-น่ัง ๓๐ วนิ าที
๒ ทดสอบพลังของกล้ามเนื้อขาด้วยการวงิ่ ระยะ ๖๐๐ เมตร
๓ ทดสอบพลังของกลา้ มเนอ้ื ขาดว้ ยการว่ิงระยะ ๕๐ เมตร
๔ ทดสอบความว่องไวดว้ ยการลกุ -นงั่ ๓๐ วนิ าที
(เฉลย ๑ เพราะการลุก-นั่ง ๓๐ วนิ าที ต้องใชค้ วามทนทานของกลา้ มเนือ้ หน้าทอ้ ง
เพ่ือปฏบิ ัติกิจกรรม)
127 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ขั้นสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ขั้นคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้นั ปฏิบตั ิ
St แหลละงั สกราปุรปควฏาบิ มัตริู้
ตารางคะแนนการทดสอบสมรรถภาพทางกายเพอื่ สุขภาพ : ลกุ -น่ัง ๓๐ วินาที
๙. นกั เรยี นน�ำ ผลการทดสอบมาเทยี บกบั คะแนน ตารางคะแนน ลกุ -นง่ั ๓๐ วนิ าที ชาย
ตารางคะแนน แล้วบันทึกผลลงใน อายุ
แบบประเมิน ๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐
๓๐ ๒๙ ๒๗ ๒๖ ๒๕ ๒๓ ๒๐ ๑๙ ๑๘ ๑๖ ๑๕
๑๓ ขนึ้ ไป - - - ---- - - ลงมา
๒๘ ๒๔ ๒๒ ๑๗
๓๐ ๒๙ ๒๖ ๒๕ ๒๓ ๒๒ ๑๗ ๑๖ ๑๕ ๑๒ ๑๑
๑๒ ขน้ึ ไป - - - - - - - - - ลงมา
๒๘ ๒๔ ๒๑ ๑๔
๒๘ ๒๗ ๒๔ ๒๒ ๒๑ ๒๐ ๑๖ ๑๔ ๑๓ ๑๐ ๙
๑๑ ขึ้นไป - -- - - - - - - ลงมา
๒๖ ๒๓ ๑๙ ๑๕ ๑๒
คะแนน ตารางคะแนน ลุก-นง่ั ๓๐ วนิ าที หญิง
อายุ
๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓ ๒ ๑ ๐
๒๔ ๒๓ ๒๑ ๒๐ ๑๘ ๑๗ ๑๔ ๑๓ ๑๒ ๑๐ ๙
๑๓ ขน้ึ ไป - - - - - - - - - ลงมา
๒๒ ๑๙ ๑๖ ๑๑
๒๓ ๒๒ ๒๐ ๑๘ ๑๗ ๑๖ ๑๒ ๑๑ ๑๐ ๗ ๖
๑๒ ขน้ึ ไป - -- - --- - - ลงมา
๒๑ ๑๙ ๑๕ ๙
๒๓ ๒๒ ๒๑ ๑๘ ๑๗ ๑๕ ๑๑ ๑๐ ๘ ๕ ๔
๑๑ ขึ้นไป - - - - - - - - - ลงมา
๒๐ ๑๖ ๑๔ ๙๗
หมายเหตุ : หนว่ ยวัดเปน็ จา� นวนครงั้
ทม่ี า : หนงั สือมาตรฐานและการสร้างเสริมสมรรถภาพทางกาย กรมพลศึกษา พ.ศ. ๒๕๔๕
128 สขุ ศึกษาและพลศกึ ษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 128
A ข้ันปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขนั้ ปฏิบตั ิ
และสรปุ ความรู้
๔) ดึงข้อราวเดี่ยวสำาหรับผู้ชาย เพ่ือทดสอบความแข็งแรงของ หลงั การปฏบิ ตั ิ
กล้ามเนอ้ื แขนและหวั ไหล่
๑๐. นกั เรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย :
ดึ ง ข้ อ ร า ว เ ด่ี ย ว สำ � ห รั บ ผู้ ช า ย
อุปกรณ์ แลว้ บนั ทกึ ผลลงในแบบบนั ทึก
๑. ราวเดีย่ วหรอื ไมพ้ าด ทีม่ เี ส้นผ่านศนู ย์กลางระหวา่ ง ๒-๔ เซนตเิ มตร
๒. มา้ น่ังสําหรบั ข้นึ จบั ราวได้สะดวก
๓. ผงแมกนเี ซยี มคารบ์ อเนต
วธิ ีการทดสอบ
๑. ผทู้ ดสอบใชม้ ือลบู ผงแมกนีเซียมคาร์บอเนตป้องกนั การลน่ื
๒. ผู้ทดสอบจบั ราวเดย่ี ว ให้มอื หา่ งกนั เทา่ ช่วงไหล่
๓. แขนเหยยี ดตรง เท้าพน้ พืน้ เปน็ ท่าเร่ิมตน้
๔. เม่ือไดย้ ินสัญญาณ “เร่มิ „ ผทู้ ดสอบออกแรง งอแขนดงึ ตัวขนึ้ ให้คางพ้น
ระดับราว แล้วปลอ่ ยตวั ลงสทู่ ่าเริม่ ต้น
๕. ทาํ อยา่ งน้ีต่อไปใหไ้ ด้จาํ นวนคร้งั มากทสี่ ดุ โดยไมต่ ้องหยุดพกั
การบนั ทกึ บันทกึ จํานวนครง้ั ทดี่ งึ ขึน้ และคางพ้นราว
ท่าท่ี ๑ ทา่ ที่ ๒
การดึงขอ้ ราวเดี่ยวสา� หรับผูช้ าย
หมายเหตุ : ส�าหรับผู้ชายอายุ ๑๑ ปี ปฏบิ ัติการทดสอบสมรรถภาพทางกาย งอแขนหอ้ ยตวั
เหมือนกับผหู้ ญิง
การทดสอบและสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกายเพอ่ื สุขภาพ 129
129 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
St บูรณาการทักษะศตวรรษท่ี 21 ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ขนั้ ปฏบิ ตั ิ ๕) งอแขนห้อยตวั สำาหรับผู้หญิง และผชู้ ายอายุ ๑๑ ปี เพือ่ ทดสอบ
แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้
๑๑. นกั เรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย : ความแข็งแรงของกล้ามเนอ้ื แขนและหวั ไหล่
งอแขนห้อยตัวสำ�หรับผู้หญิง และ อปุ กรณ์
ผู้ชายอายุ ๑๑ ปี แล้วบันทึกผล
๑. นาฬิกาจับเวลา ชนดิ อ่านละเอยี ด ๑/๑๐๐ วนิ าที
ลงในแบบบนั ทึก ๒. ราวเดยี่ วหรอื ไม้พาดที่มีเสน้ ผา่ นศนู ยก์ ลางระหวา่ ง ๒-๔ เซนตเิ มตร
๓. ม้าน่งั สาํ หรับขึ้นจับราวไดส้ ะดวก
๔. ผงแมกนีเซยี มคารบ์ อเนต
วิธกี ารทดสอบ
๑. ผทู้ ดสอบใช้มือลบู ผงแมกนเี ซยี มคาร์บอเนตป้องกนั การลืน่
๒. ผู้ทดสอบยืนบนม้านั่งใกล้ราวเด่ียว จับราวด้วยท่าคว่ํามือให้แขนงอ
และคางอยู่เหนอื ราวเป็นทา่ เริ่มต้น
๓. เมอื่ ไดย้ นิ สญั ญาณ “เรมิ่ „ ผคู้ วบคมุ ดงึ มา้ นงั่ ออก ผเู้ ขา้ รบั การทดสอบเกรง็
ขอ้ และแขนอยใู่ นทา่ หอ้ ยตวั โดยคางจะตอ้ งอยเู่ หนอื ราวเดย่ี วตลอดเวลา
ของการทดสอบ ปฏบิ ตั ใิ ห้ไดน้ านทสี่ ุด
๔. เริ่มจับเวลาเมื่อให้สัญญาณ “เร่ิม„ และหยุดเมื่อปลายคางของผู้ทดสอบ
ลดต่ํากว่าราวเดีย่ ว
การบนั ทึก
บนั ทกึ เวลาเป็นวินาที ทศนิยมสองตาํ แหน่ง
การงอแขนห้อยตวั สา� หรบั ผ้หู ญงิ
130 สุขศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 130
A ขั้นปฏิบัติและสรุปความรู้หลังการปฏิบัติ Applyขin้ันgสื่อthสeารCแoลmะนm�ำuเnสiนcaอtion Skill ข้ันSปeรlะfเม-Rินeเพg่ือuเพla่ิมtคinุณgค่า
pplying and Constructing the Knowledge
เสริมความรู้ ครูควรสอน ตัวชี้วัด รอบรู้อาเซียนและโลก
ep 3asean
St ขน้ั ปฏิบตั ิ
และสรุปความรู้
หลังการปฏิบตั ิ
ตารางคะแนนการทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสขุ ภาพ :
ดึงข้อราวเด่ยี ว และงอแขนหอ้ ยตวั ๑๒. นกั เรยี นน�ำ ผลการทดสอบมาเทยี บกบั
ตารางคะแนน ดึงข้อราวเดีย่ ว และงอแขนหอ้ ยตวั ส�าหรับผู้ชาย ตารางคะแนน แล้วบันทึกผลลงใน
คะแนน แบบประเมิน
อายุ ๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓๒๑ ๐
๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓๒๑- -
๑๓ ขึน้ ไป
๗๖ ๕ ๔ ๓๒๑----
๑๒ ขึ้นไป
๒๗.๙๗ ๒๒.๔๕ ๑๙.๗๐ ๑๖.๙๓ ๑๔.๑๗ ๘.๖๔ ๕.๘๘ ๒.๔๐ ๐.๓๖ ๐.๓๕
ขนึ้ ไป - - - - - - - - ลงมา -
๑๑ ๒๗.๙๖ ๒๒.๔๔ ๑๙.๖๙ ๑๖.๙๒ ๑๔.๑๖ ๘.๖๓ ๕.๘๗ ๒.๓๙
หมายเหตุ : อายุ ๑๒-๑๓ ปี หน่วยวัดเป็นจา� นวนคร้งั
อายุ ๑๑ ปี ทดสอบการงอแขนห้อยตัว หน่วยวัดเป็นวินาที ทศนิยมสองตา� แหนง่
คะแนน ตารางคะแนน งอแขนหอ้ ยตัวส�าหรบั ผ้หู ญงิ
อายุ
๑๐ ๙ ๘ ๗ ๖ ๕ ๔ ๓๒๑ ๐
๑๓.๐๓ ๑๐.๔๐ ๙.๐๙ ๗.๗๗ ๖.๔๖ ๓.๘๒ ๒.๕๐ ๑.๑๙ ๑.๑๘ -
๑๓ ข้ึนไป - - - - - - - ลงมา - -
-
๑๓.๐๒ ๑๐.๓๙ ๙.๐๘ ๗.๗๖ ๖.๔๕ ๓.๘๑ ๒.๔๙
๑๑.๖๘ ๙.๑๐ ๗.๘๑ ๖.๕๒ ๕.๒๓ ๒.๖๔ ๑.๓๕ ๐.๐๖ ๐.๐๕
๑๒ ขนึ้ ไป - - - - - - - ลงมา -
๑๑.๖๗ ๙.๐๙ ๗.๘๐ ๖.๕๑ ๕.๒๒ ๒.๖๓ ๑.๓๔
๑๓.๐๑ ๑๐.๐๕ ๘.๕๗ ๗.๐๙ ๕.๖๑ ๒.๖๔ ๑.๑๖ ๐.๓๒ ๐.๓๑
ข้นึ ไป - - - - - - - ลงมา -
๑๑ ๑๓.๐๐ ๑๐.๐๔ ๘.๕๖ ๗.๐๘ ๕.๖๐ ๒.๖๓ ๑.๑๕
หมายเหตุ : หน่วยวัดเป็นวินาที ทศนิยมสองต�าแหนง่
ท่มี า : หนังสอื มาตรฐานและการสร้างเสรมิ สมรรถภาพทางกาย กรมพลศกึ ษา พ.ศ. ๒๕๔๕
การทดสอบและสร้างเสริมสมรรถภาพทางกายเพ่อื สขุ ภาพ 131
131 สุดยอดคู่มือครู
GPAS 5 Steps ข้ันสังGเกตatรhวeบrรiวnมgข้อมูล ข้ันคิดวิPเคrรoาcะหe์แsลsะiสnรgุปความรู้
บูรณาการทักษะศตวรรษที่ 21
ข้อสอบเน้นสมรรถนะ
ep 3 ข้ันปฏิบัติ
St แหลละังสกราปุรปควฏาบิ มตั ริู้
๑๓. นักเรยี นทดสอบสมรรถภาพทางกาย : ๖) งอตวั ข้างหน้า เพอื่ ทดสอบความอ่อนตวั ของกล้ามเนอ้ื หลัง
งอตัวข้างหน้า แล้วบันทึกผล
ลงในแบบบนั ทึก อปุ กรณ์
๑. กลอ่ งไม ้ เก้าอ ้ี หรือมา้ นั่งยาวรปู ทรงสี่เหล่ยี ม
๒. เครือ่ งวัดความออ่ นตวั สามารถอา่ นคา่ บวกและคา่ ลบได้
วิธกี ารทดสอบ
๑. วางเคร่อื งวดั ความออ่ นตัวลงบนมา้ นัง่ ยาวหรือเกา้ อ้ี
๒. ผู้ทดสอบยืนบนฐานเคร่ืองวัดความอ่อนตัวในลักษณะเข่าตึง ปลายเท้า
จรดขอบเครือ่ งวัดความอ่อนตวั
๓. เม่ือพร้อมแล้วให้ก้มตัวเหยียดแขนตรง ปล่อยมือท้ังสองลงข้างหน้า
ใหน้ ิ้วหวั แม่มือเกีย่ วกันไว้ในลกั ษณะควํ่ามอื
๔. ใชป้ ลายนวิ้ กลางกดหรอื ดนั สลกั เลอ่ื นของเครอื่ งมอื วดั ความออ่ นตวั ลงไป
ตามแนวของแกนเครอ่ื งวดั ทําจนไมส่ ามารถก้มตัวต่อไปได้อีก
การบันทึก
บนั ทกึ ระยะเป็นเซนติเมตร
- ถา้ ปลายนิ้วกลางเหยียดต่าํ เลยปลายเท้า บนั ทึกค่าเป็นบวก (+)
- ถา้ ปลายนิว้ กลางเหยยี ดไม่ถึงปลายเท้า บันทกึ ค่าเป็นลบ (-)
การงอตวั ขา้ งหนา้
132 สขุ ศกึ ษาและพลศึกษา ป.๖
สุดยอดคู่มือครู 132
The words you are searching are inside this book. To get more targeted content, please make full-text search by clicking here.
คู่มือสุขศึกษา ป.6
Discover the best professional documents and content resources in AnyFlip Document Base.
Search