๑๘๙
๑๙๐
๑๙๑
๑๙๒
๑๙๓
๑๙๔
๑๙๕
๑๙๖
๑๙๗
๑๙๘
๑๙๙
๒๐๐
๒๐๑
๒๐๒
๒๐๓
๒๐๔
๒๐๕
๒๐๖
แบบสมั ภาษณ์เพอ่ื การวิจยั เชื่อและอทิ ธพิ ลต่อ
เรอ่ื ง ประเพณีสบื ชะตา:คติธรรม ความ
สังคมลา้ นนา
ในจังหวดั เชยี งราย
คำช้แี จง
๑. แบบสัมภาษณ์ชุดนี้ จัดทำเพื่อศึกษาถึง ประเพณีสืบชะตา คติธรรม ความเชื่อ และ
อิทธิพลต่อสังคมล้านนา ในจังหวัดเชียงราย เป็นส่วนหนึ่งของการทำวิจัยของนิสิตปริญญาโท
หลกั สตู รพุทธศาสตรมหาบัณฑติ สาขาวิชาพระพทุ ธศาสนา บณั ฑิตวทิ ยาลัย มหาวทิ ยาลัยมหาจุฬาลง
กรณราชวิทยาลัย วิทยาลัยสงฆ์เชียงราย ข้อมูลต่าง ๆ ที่ได้จะนำไปวิเคราะ ห์ในเชิงวิชาการเมื่อ
ประมวลผลแลว้ จะไม่มีการเปิดเผยขอ้ มูลส่วนบคุ คลอันจะเป็นผลกระทบแก่ผ้ตู อบในอนาคต
๒. แบบสมั ภาษณน์ ้มี ีท้งั หมด ๓ สว่ น
สว่ นที่ ๑ ข้อมูลพนื้ ฐานของผ้ใู ห้ข้อมลู ที่สำคญั (Key Informant)
สว่ นที่ ๒ สัมภาษณ์เจาะลกึ (In depth Interview) ความเปน็ มาของประเพณีสบื ชะตา
สว่ นที่ ๓ สมั ภาษณ์เจาะลกึ (In depth Interview) คตธิ รรมจากประเพณสี บื ชะตา
สว่ นท่ี ๔ สมั ภาษณเ์ จาะลึก (In depth Interview) ความเชอื่ จากประเพณีสืบชะตา
สว่ นที่ ๕ สัมภาษณ์เจาะลกึ (In depth Interview) อทิ ธิพลของประเพณีสบื ชะตาทมี่ ีตอ่
สงั คมลา้ นนา ในจังหวดั เชียงราย
สว่ นที่ ๖ ข้อเสนอแนะ
๓. ผู้วิจัยจึงใคร่ขอความร่วมมือจากทุกท่านไดใ้ ห้การสัมภาษณ์ในครั้งน้ีให้ครบถ้วนและตรง
กับความเป็นจริงมากที่สุด และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะได้รับความร่วมมือจากท่านเป็นอย่างดี จึง
ขอขอบพระคณุ ทกุ ท่านท่กี รณุ าให้ขอ้ มูลในการสมั สัมภาษณเ์ จาะลกึ มา ณ โอกาสน้ี
..................................
(พระกุศล ทนตฺ จิตโฺ ต)
นสิ ติ ปรญิ ญาโท สาขาวชิ าพระพทุ ธศาสนา
มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลยั
๒๐๗
แบบสัมภาษณ์เพื่อการวิจยั
เร่ือง ประเพณสี บื ชะตา คติธรรม ความเช่ือ และอทิ ธพิ ลตอ่ สังคมล้านนา ในจังหวดั เชยี งราย
สว่ นที่ ๑ ขอ้ มูลพ้ืนฐานของผ้ใู ห้ข้อมูลที่สำคัญ (Key Informant)
๑. ชอื่ ..............................นามสกลุ .......................................ฉายา............................................
๒. อาย.ุ ........ปี ๓. พรรษา............ตำแหนง่ ................๔. การศึกษาทางธรรม...........................
……………………………………………..การศกึ ษาทางโลก…………………………………………………………
๕. สงั กดั วัด............................อำเภอ................................................จงั หว.ั ...............................
๖.ประสบการณ์ทีเ่ กีย่ วขอ้ งกบั พธิ ีสบื ชะตา………………………………………………………………………
(ผู้สวด/ ผเู้ ชยี วชาญประกอบพิธีสวด/ผเู้ ชย่ี วชาญประกอบพิธจี ัดหาเคร่อื งสบื ชะตา/
นักปราชญ/์ นักวชิ าการ
๗. อืน่ ๆ
...............................................................................................................................................................
ส่วนท่ี ๒ สัมภาษณเ์ จาะลกึ (In depth Interview) ความเปน็ มาของประเพณีสืบชะตา
๑. การสืบซะตาในสมัยพทุ ธกาลที่ปรากฏหลักฐานมคี วามเป็นมาอยา่ งไรบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒. หลกั ฐานดงั กลา่ วมีปรากฏอยใู่ นที่ไหนบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๓. พิธกี ารการสบื ชะตาในสมัยพุทธกาลที่มหี ลกั ฐานดังกล่าว มีพิธกี ารอย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๔. บทสวดที่ใช้สวดสาธยายในสมยั พุทธกาล ทา่ นคิดวา่ จะเป็นบทสวดบทไหนบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๔. ผลของการสบื ชะตาในครง้ั นั้นพทุ ธกาลน้นั มีผลเปน็ อยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๐๘
๕. การสืบชะตาครงั้ พทุ ธกาลน้นั ส่งผลต่อพธิ กี ารสบื ชะตาในสังคมล้านนาอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๖. การสืบซะตาในล้านนา 8 จงั หวัดภาคเหนือ มปี ระวัตเิ ปน็ มาอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๗. หากการสืบชะตาในล้านนาได้รับสืบทอดมาจากพุทธกาล วิธีการสืบทอดผ่านเครื่องมือ
อะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๘. วิธกี ารสบื ชะตาในล้านนา 8 จังหวดั มีวิธกี ารเหมือนกนั หรือตา่ งกนั อยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๙. หากมีความแตกตา่ งกัน แตกต่างกันอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๐. การสืบชะตาในลา้ นนา จะมีพธิ ีสบื ชะตาด้วยปรารภเหตกุ ารณอ์ ะไรบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๑. พิธสี ืบชะตาทำไมจงึ ต้องมีการเทศน์ธรรมประกอบพธิ ีสวดสืบชะตา
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๒. ธรรมแต่ละผกู (กณั ฑ์) ท่ีใช้เทศน์ประกอบพิธสี ืบชะตาเหมอื นกันหรอื ตา่ งกนั อยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๓. บทสวด (พระปรติ ร/พระสูตร) ที่ใช้สวดในล้านนานอกจาก 7 ตำนาน 12 ตำนาน นิยม
สวดบทไหนบ้าง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๐๙
๑๔. บทสวดของล้านนาที่เป็นเอกลักษณ์สำหรับสวดในพิธีสืบชะตาขาดไม่ได้เลยมีบทไหน
บา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๕. แต่ละบทสวดของล้านนาทีใ่ ช้สวดขาดไม่ได้เลย บทสวดนั้นมคี วามสำคญั อย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๖. บทสวดของล้านนาทวี่ า่ ขาดไม่ไดเ้ ลย มคี วามสำคัญเปน็ มาอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
สว่ นที่ ๓ สัมภาษณเ์ จาะลกึ (In depth Interview) คตธิ รรมจากประเพณีสืบชะตา
๑. องค์ความรู้ท่ีเกดิ จากเร่ืองสืบชะตาหรอื แนวปฏิบตั ิให้เกิดสัมมาทิฏฐิ (คติธรรม) มีเรื่องได้
บา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒. แนวปฏบิ ตั ิให้เกิดสัมมาทิฏฐิ (คตธิ รรม) ดงั กลา่ ว ก่อให้เกิดความสขุ แกช่ วี ติ ไดอ้ ย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๓. คติธรรมท่ีแฝงอยูใ่ นเคร่ืองประกอบพิธีการสืบชะตามีเรื่องใดบ้าง (อาทิไม้ค้ำสามขา สี่ขา
ธงสี กระบอกนำ้ )
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๔. คติธรรมท่แี ฝงอยใู่ นเคร่ืองประกอบพธิ ีสืบชะตาเหลา่ นั้นมคี วามสำคัญอยา่ งไรต่อชวี ติ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๕. หลกั การทสี่ ำคญั ย่ิงของพธิ ีสบื ชะตาในแต่ละครั้ง (พระสงฆ/์ พธิ กี รรม/บทสวด/สถานที่
เวลา) คือเร่อื งอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑๐
ส่วนท่ี ๔ สมั ภาษณเ์ จาะลึก (In depth Interview) ความเช่ือ (ศรัทธา) จากประเพณีสบื ชะตา
๑. พิธีสบื ชะตาของลา้ นนาเกดิ จากความเช่ือเรือ่ งใด
................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................
๒. ความเช่ือในพิธสี ืบชะตาแบบล้านนาทำให้เกดิ ความสำเร็จในเรื่องใดบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๓. ความเชอ่ื ในพิธสี บื ชะตาแบบล้านนาทท่ี ำใหเ้ กิดความสำเร็จตอ้ งประกอบด้วยเร่ือง
อะไรบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๔. การเทศนธ์ รรมเรอ่ื งต่างๆ ในพธิ สี ืบชะตา เกดิ จากความเชอ่ื เรอ่ื งอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๖. เครื่องสบื ชะตาทงั้ หมดแต่ละชนิดระบุจะนวนชน้ิ เทา่ นัน้ เท่านี้มีความเชือ่ ในเร่ืองใด
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๗. การจุดเทียนค่าคงิ (เทยี นสงู เทา่ คน) เกดิ จากความเชื่อเร่อื งอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๘. ขนั ตง้ั (ขนั คร)ู ในพิธสี ืบชะตา มีความเปน็ มาจากความเช่อื เรอ่ื งอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
๙. หัวใจสำคัญท่สี ุดของความเช่อื (ศรัทธา) ในพธิ สี ืบชะตาคอื ความเชอ่ื ในเรือ่ งอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑๑
..............................................................................................................................................................
สว่ นท่ี ๕ สมั ภาษณเ์ จาะลกึ (In depth Interview) อิทธพิ ลของประเพณสี บื ชะตาทีม่ ีต่อสงั คม
ล้านนา
ในจังหวดั เชียงราย
๑. อิทธิพลหรอื อำนาจท่ีเกิดจากการสืบชะตาคอื อะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒. การสืบชะตามีอำนาจแฝง (อทิ ธิพล) ตอ่ สังคมในจังหวดั เชยี งราย อย่างไรบ้าง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๓. อิทธิพลของการสืบชะตามีผลตอ่ วิถีชีวิตของแต่ละคนอยา่
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๔. ท่เี รยี กวา่ “การสืบชะตาหลวง” คือวธิ กี ารอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๕. “การสืบชะตาหลวง” มพี ลงั อำนาจแฝงทำให้เกิดจิตวทิ ยาหม่แู กผ่ ู้เข้ารว่ มได้อยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๖. “พิธีการสบื ชะตา”เป็นสิง่ ที่ยึดถือเปน็ แนวปฏิบัติต่อๆ กันมา (ประเพณี) ในสังคมล้านนา
ไดอ้ ยา่ งไ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๗. “พธิ กี ารสบื ชะตา”เปน็ ความเจรญิ ดงี าม (วฒั นธรรม) ของสังคมล้านนาในเรื่องอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๘. “พธิ ีการสบื ชะตา” มอี ิทธิพลตอ่ การพฒั นาด้านจิตใจของสังคมลา้ นนาเชียงราย
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑๒
๙. “เคลด็ ลบั ” ของพิธกี ารสืบชะตาของสงั คมลา้ นนาทส่ี ร้างอิทธิพล (พลังอำนาจ) ตอ่ ความ
เชอื่ ของคนคือ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๐. “พระสูตร พระปริตร (บทสวด)”ในพธิ ีการสบื ชะตาเป็นอทิ ธพิ ล (พลงั อำนาจ) ในเรื่องใด
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๑. “รูปแบบของพธิ กี รรม” การสบื ชะตา” เป็นการสร้างอิทธพิ ล (พลังอำนาจ) ในเรอื่ งใด
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๒. “ลำดับขน้ั ตอนของพธิ ีกรรม” การสืบชะตา เป็นการสร้างอิทธพิ ล (พลงั อำนาจ) ในเรื่อง
ใด
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๓. หลักพุทธจิตวทิ ยามสี ่วนความสมั พันธ์อยา่ งไรบ้างต่อคนในสังคมล้านนา
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๔. “การสืบชะตาในล้านนา” กอ่ ให้เกดิ อทิ ธพิ ลตอ่ สงั คมในด้านไหนบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๕. “การสบื ชะตาในล้านนา” มอี ิทธพิ ลกอ่ ใหเ้ กิดประโยชน์ทางเศรษฐกจิ ไดอ้ ยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๖. “การสบื ชะตาในล้านนา” มอี ิทธพิ ลก่อใหเ้ กิดประโยชน์ทางการศึกษาได้อย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๗. “การสบื ชะตาในล้านนา” มอี ทิ ธพิ ลกอ่ ใหเ้ กิดประโยชน์ทางการท่องเทย่ี วไดอ้ ย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑๓
๑๘. “การสืบชะตาในล้านนา” มีอิทธิพลกอ่ ใหเ้ กิดประโยชน์ทางการเมือง การปกครองได้
อย่างไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๑๙. “การสืบชะตาในล้านนา” มอี ิทธพิ ลก่อใหเ้ กิดประโยชน์ในวถิ ชี ีวติ ของคนจงั หวดั
เชียงรายไดอ้ ยา่
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๐. “การสืบชะตาในล้านนา” มีอทิ ธิพลก่อใหเ้ กิดประโยชน์แกค่ ณะสงฆอ์ ย่างไรบบ้าง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑. “การสืบชะตาในลา้ นนา” มีอทิ ธพิ ลก่อใหเ้ กิดประโยชน์แก่มัคนายก (ป่อู าจา๋ น)
อย่างไรบบ้าง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๒. “การสบื ชะตาในล้านนา” มีอทิ ธพิ ลกอ่ ใหเ้ กิดประโยชน์แกส่ ังคมโดยรวมอย่างไรบบา้ ง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๓. “การสบื ชะตาในล้านนา” มีอทิ ธพิ ลก่อใหเ้ กิดประโยชน์แกพ่ ระพทุ ธศาสนาโดยรวม
อย่างไรบบ้าง
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๔. ดวงดาว /ไสยศาสตร์/ ฤกษ์ยาม/มีอิทธพิ ลตอ่ พธิ กี รรมการสืบชะตาล้านนาอยา่ งไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
๒๑๔
สว่ นที่ ๖ ข้อเสนอแนะ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
...............................................................................................................................................................
ขอขอบพระคณุ ทุกท่าน
ได้กรณุ าให้ข้อมูลสมั ภาษณ์เชงิ ลกึ เพ่ือการวิจัย
๒๑๕
ภาคผนวก (ข)
วา่ ด้วยภาพประกอบการเกบ็ ขอ้ มลู
๒๑๖
สัมภาษณพ์ ระเถระ
พระพุทธิญาณมุนี เจา้ อาวาสวัดพระธาตุผาเงา
เจา้ คณะจังหวัดเชียงราย
พระพทุ ธวิ งศว์ ิวัฒน์ เจา้ อาวาสวดั พระสิงห์พระอารามหลวง
ท่ีปรกึ ษาเจา้ คณะจังหวัดเชยี งราย
๒๑๗
พระรตั นมุนี, ผศ.ดร. วัดพระแก้วพระอารามหลวง พระครูขนั ติพลาธร เจา้ อาวาสวดั ฝ่งั หมน่ิ
ท่ปี รกึ ษาเจา้ คณะจังหวดั เชยี งราย เจา้ คณอำเภอเมืองเชียงราย
พระครูสิรธิ รรมนิวิฐ เจา้ อาวาสวัดศรบี ญุ เรอื ง พระครสู ริ กิ จิ จาทร เจา้ อาวาสวัดศรีเกิด
รองเจ้าคณะอำเภอเมืองเชยี งราย รองเจา้ คณะอำเภอเมอื งเชียงราย
๒๑๘
พระครูปรยิ ตั โิ กวทิ พระครบู ณั ฑติ วราภมิ ณฑ์
เจา้ อาวาสวัดเจ็ดยอด เจ้าอาวาสวดั ดงหนองเปด็
พระครูประยทุ ธ์เจตยิ านกุ าร เจา้ อาวาสวดั พระธาตดุ อยเวา
๒๑๙
พ่อหนานนพิ นธ์ อา้ ยไชย พ่อหนานทองอนิ ทร์ คำไชยเทพ
มัคทายกวดั ศรที รายมลู มคั ทายกวดั พระสงิ ห์พระอารามหลวง
พอ่ หนานบรพิ ตั ร สุตะวงค์ พ่อหนานธรี ะพงษ์ พิทกั ษ์กำพล
มัคทายกวัดเชตุพน มัคทายกวัดเชยี งยนื
๒๒๐
พ่อหนานมณเกียรติ ทิพยป์ า่ โมกข์ นายสรุ ศักด์ จาอุ๊ด ตัวแทนผนู้ ำชมุ ชน
มคั ทายกวัดศรีบญุ เรอื ง วัดพระแก้วพระอารามหลวง
นายอินสม อมิ เมอื งใจ ตวั แทนผ้นู ำชมุ ชน นายบุญยงั สทิ ธิขนั แก้ว ตัวแทนผูน้ ำชมุ ชน
วัดพระธาตุดอยเวา วดั ดงหนองเปด็
๒๒๑
นายบญุ ส่ง วรรณเขียว ตัวแทนผนู้ ำชมุ ชน นายเกยี รติ จงไพบลู ยก์ ิจ ตัวแทนผู้นำชุมชน
วัดศรเี กดิ วดั พระสิงหพ์ ระอารามหลวง
นางจนั แจ่ม ยะใจม่ัน สุพัตรา สนั ติวรพพิ ัฒน์
ตวั แทนชาวบ้านรว่ มพธิ ี วัดพระแก้ว ตัวแทนชาวบา้ นรว่ มพิธี วดั พระแกว้
๒๒๒
นางทัศนีย์ จินดายก นางสาวจดิ าภา ปญั ญาดี
ตวั แทนชาวบ้านร่วมพธิ ี วัดพระธาตดุ อยเวา ตัวแทนชาวบา้ นรว่ มพิธี วดั พระธาตุดอยเวา
นายสคุ ำ ทิพยบ์ รรหาร นางละมยั อินถาโท
ตวั แทนชาวบ้านร่วมพิธี วัดดงหนองเปด็ ตัวแทนชาวบา้ นรว่ มพธิ ีวัดดงหนองเป็ด
๒๒๓
เวทกิ า พงษ์นารนิ ทสุทธ์ิ ตวั แทนชาวบา้ นรว่ มพธิ ี ขันคำ ภิระบรรณ์ ตัวแทนชาวบ้านรว่ มพิธี
วัดพระสงิ หพ์ ระอารามหลวง วัดพระสงิ หพ์ ระอารามหลวง
นางดวง วรรณเขียว นางฉลวย จานิน
ตวั แทนชาวบา้ นร่วมพธิ ี วัดศรเี กดิ ตวั แทนชาวบ้านร่วมพิธี วดั ศรเี กิด
๒๒๔
ประวตั ผิ วู้ ิจยั
ชือ่ ฉายา/นามสกลุ : พระกุศล ทนตฺ จิตโฺ ต (จนั ทรา)
วนั เดือน ปีเกิด : วนั ที่ ๑๘ เดอื น สงิ หาคม พ.ศ. ๒๕๑๖
ภมู ลิ าเนาท่เี กดิ : จงั หวดั เชียงราย
การศกึ ษา : หลกั สตู รพทุ ธศาสตรมหาบณั ฑิต สาขาวิชาพระพทุ ธศาสนา (ปริญญา
ประสบการณก์ ารทางาน โท) รุน่ ท่ี ๑-๒๕๖๓ บณั ฑติ วทิ ยาลยั มหาวิทยาลยั มหาจุฬาลงกรณราช
ผลงานทางวชิ าการ วทิ ยาลยั วทิ ยาลยั สงฆเ์ ชียงราย
ตาแหน่งทางวชิ าการ :-
อปุ สมบท :-
สงั กดั :-
ตาแหนง่ : ๒๔ เมษายน พ.ศ.๒๕๕๔
ปีที่เขา้ ศึกษา : วดั ศรศี กั ดิพ์ ฒั นา ต.ท่งุ ก่อ อ.เวียงเชียงรุง้ จ.เชียงราย ๕๗๒๑๐
ปีทส่ี าเรจ็ การศึกษา :-
: ๒๕๖๓
: ๓๑ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๖๔