บรรจุภัณฑ์

แผนการจดั การเรยี นรู้แบบบรู ณาการที่ 13 หนว่ ยที่ 5

รหัสวชิ า 20202-2104 วิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ สอนคร้งั ท่ี 13
ช่ือหนว่ ย กฎหมายที่เก่ยี วกับการบรรจุภณั ฑ์ จำนวนชัว่ โมง 3 ช.ม.

สาระสำคัญ

ความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีของโลกยุคไอทีในปจจุบัน ทําใหเกดิ การเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจ และ
สังคมท่ีรวดเร็วเกินกวาพัฒนาการของมนุษยท่ีอยูในสังคม จึงทําใหเกิดชองวางทางสังคม และปญหาสังคมมากมาย
เม่ือเกิดปญหาทางสังคม ส่ิงท่ีจะเขามาควบคุมสังคมทําใหเกิดความสงบสุขน่ันก็คือ กฎหมาย หลายชุมชนในหลาย
จงั หวัดมีการขยายตัว ปญหาท่ีเกดิ พรอมการขยายตัวของชุมชนตาง ๆ ก็คือ ปญหาการจัดการขยะ และขยะท่ีเกิดขึ้น
โดยสวนใหญก็เกิดจากบรรจุภัณฑ เพราะฉะน้ัน กฎหมายที่เก่ียวกับ บรรจุภัณฑมีอะไรบาง มีสาระสําคัญอยางไร เป
นสง่ิ สาํ คัญทคี่ วรทราบสําหรับผูทศี่ กึ ษาวชิ าบรรจุภณั ฑ์

สาระการเรยี นรู้

1. พระราชบญั ญัตมิ าตราช่ังตวงวดั พ.ศ. 2542
2. พระราชบญั ญตั ิอาหาร พ.ศ. 2522 พรอม กฎกระทรวง และประกาศกระทรวงสาธารณสขุ (ฉบับปรับปรงุ
พ.ศ. 2562)

สมรรถนะประจำหนว่ ย

1. แสดงความรูเก่ียวกับกฎหมายการบรรจภุ ัณฑ

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. อธบิ ายความสําคัญของกฎหมายเกย่ี วกับการบรรจภุ ณั ฑได
2. บอกกฎหมายทเ่ี ก่ยี วกับการบรรจุภณั ฑได

กจิ กรรมการเรียนการสอน

ขั้นนำเขา้ สบู่ ทเรียน
1. ครกู ลา่ วว่ากฎหมายทเี่ กี่ยวขอ้ งกบั บรรจภุ ัณฑน์ บั วนั มบี ทบาทมากย่ิงขน้ึ เนอ่ื งจากความตื่นตัวของผบู้ ริโภค
และกระแสเทคโนโลยีกระตุน้ ให้รฐั ตอ้ งออกกฎหมายมาควบคมุ เก่ยี วกับบรรจภุ ณั ฑ์
2. ครสู นทนากับผูเ้ รียนเพ่อื นำเขา้ สบู่ ทเรียน
ขั้นสอน
ความสาํ คัญของกฎหมายท่เี ก่ียวกับบรรจภุ ณั ฑนับวันจะมมี ากยง่ิ ขน้ึ เนอื่ งจากความต่ืนตัว ของผูบริโภคและการ
แขงขนั ทางการคาในตลาดการคาสากล ที่มีความรุนแรงมากข้นึ การแขงขัน ดังกลาวมีผลมาจากรฐั บาลเปดเขตการค้า
เสรี (FTA) การพัฒนาทางดานเทคโนโลยกี ารผลิต ในรูปแบบตาง ๆ และความเขมงวดดานกฎระเบยี บของตางประเทศ
ในเรอ่ื งบรรจภุ ัณฑ การกาํ จัด และลดของเสียจากการบรรจุภณั ฑ กระตุนใหรฐั บาลตองออกกฎหมายควบคุม
1. ครูใชส้ ่ือ PowerPoint ประกอบการบรรยายพระราชบญั ญตั มิ าตราช่ังตวงวดั พ.ศ. 2542
1. พระราชบญั ญตั ิมาตราชงั่ ตวงวดั พ.ศ. 2542

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 143

ในการประกาศของกระทรวงพาณิชยเกย่ี วกบั หลักเกณฑและวธิ กี ารแสดงปรมิ าณของสินคา หบี หอใหสอดคล
องกับมาตรฐานสากล อาศัยอํานาจตามความในมาตรา 5 แหงพระราชบัญญัติ มาตราช่ังตวงวัด พ.ศ. 2542 แกไข
เพ่ิมเติมโดยพระราชบัญญัติมาตราช่งั ตวงวัด (ฉบบั ท่ี 3) พ.ศ. 2557 ประกอบกับมาตรา 62 และมาตรา 63 วรรคสอง
แหงพระราชบัญญัติมาตราชั่งตวง วัด พ.ศ. 2542 รัฐมนตรีวาการกระทรวงพาณิชยจึงออกประกาศไว โดยสรุปได
ดงั ต่อไปน้ี

“ปริมาณสุทธิ” หมายความวา ปริมาณของสินคา ซึ่งไมรวมสิ่งท่ีใชบรรจุหรือสิ่งหุมหอ หรือ สิ่งผูกมัด
“ปรมิ าณเนอ้ื ” หมายความวา ปริมาณของเน้ือสินคา ซ่ึงไมรวมส่งิ ที่ใชบรรจุและ สวนประกอบท่ีเปนของเหลวไมไดใช
เพอ่ื การบริโภค

“หบี หอรวม” หมายความวา หีบหอท่ีบรรจุสินคา หีบหอชนดิ เดียวกันและมีปรมิ าณเทากนั ตง้ั แต 2 หีบหอขึ้น
ไป

“อัตราเผ่อื เหลอื เผอื่ ขาด” หมายความวา คาความคลาดเคลื่อนของปรมิ าณสนิ คาในหีบหอ ท่อี นญุ าตใหได

การแสดงปรมิ าณของสนิ คาท่ีหีบหอ ผบู รรจตุ องดําเนินการตามหลักเกณฑและวิธกี าร ดังตอไปนี้
1. ใหแสดงปริมาณสุทธขิ องสนิ คาเปนหนวย ของนํ้าหนัก หนวยของปรมิ าตร หนวยของความจุ หรอื หนวยของ
ความยาวในระบบเมตรกิ หรอื แสดง เปนจาํ นวนนบั
2. การแสดงปริมาณสุทธิของสินคา ใหมีขอความประกอบดวย “ปริมาณสุทธิ ตัวเลขแสดง ปริมาณของสินคา
หนวยทใ่ี ชแสดงปรมิ าณของสนิ คา” โดย

2.1 คําวา “ปริมาณสุทธิ” อาจใชขอความอ่ืนท่ีมีความหมายเชนเดียวกันก็ไดโดยใชตัวอักษรไทย แต่
หา้ มใชอักษรยอ

2.2 ตัวเลขแสดงปริมาณของสินคา ใหใชตัวเลขไทยหรือตัวเลขอารบิกก็ได และตองไม ชิดกับคําวา
ปรมิ าณสุทธิ

2.3 หนวยท่ีใชแสดงปริมาณของสินคา ใหเปนไปตามที่ประกาศไวและตองไมชิดกับ ตัวเลขแสดง
ปริมาณของสนิ คา

ลกั ษณะของตัวอักษรและตวั เลข ที่ใชในการแสดงปริมาณของสนิ คาเปนหนวยของน้ําหนัก และหน่วยของ
ปริมาตร แสดงตามตารางดงั ตอไปนี้

ปริมาณท่ีแสดง (กรัมหรอื มลิ ลิลติ ร) ขนาดความสูงของตวั อักษรและตัวเลข ตองไมนอยกวา

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 144

ไมเกิน 50 (มิลลเิ มตร)
เกนิ 50 แตไมเกิน 200 2
เกิน 200 แตไมเกนิ 1,000 3
4
เกนิ 1,000 ข้ึนไป 6

1. การแสดงปรมิ าณของสินคาเปนหนวยของความยาวและจาํ นวนนับ ใหมขี นาดความสูง ของตัวอกั ษรและ
ตวั เลขไมนอยกวา 2 มลิ ลิเมตร

2. การแสดงปริมาณของสินคาเปนจํานวนนับ หากบรรจใุ นหีบหอใสสามารถมองเหน็ และ นับจํานวนสินคาได
งายจะไมแสดงปริมาณของสนิ คากไ็ ด

2. ครูใช้สื่อ PowerPoint ประกอบการบรรยายหนวยที่ใชแสดงปรมิ าณของสินคา

1.1 หนวยทีใ่ ชแสดงปรมิ าณของสนิ คา

1. การแสดงเปนหนวยของน้ําหนัก หนวยของปริมาตร หนวยของความจุ หรือ หนวยของความยาวให
ใชเปนตวั อกั ษรภาษาไทยหรอื ตวั อักษรภาษาองั กฤษ โดยเปนคําเตม็ หรอื อกั ษรยอก็ไดตามตารางดงั ตอไปน้ี

หนว่ ยทใี่ ชแ้ สดงปรมิ าณของสนิ ค้า

2. หนวยท่ใี ชแสดงปรมิ าณของสนิ คาที่เปนจํานวนนบั ใหใชคาํ ทร่ี ะบุจํานวนสินคา ใหชัดเจน เชน หนวย
ชน้ิ หอ ใบ คู หรอื คําอ่นื ใดท่ีมีความหมายเชนเดยี วกนั เปนตวั อกั ษรภาษาไทยหรอื ตวั อกั ษรภาษาอังกฤษกไ็ ด

3. หามใชคําวา ประมาณ มาตรฐาน เม่ือบรรจุ หรือคําอ่ืนใดท่ีมีความหมาย เชนเดียวกันตอทายการ
แสดงปรมิ าณสทุ ธิของสินคาหีบหอ สนิ คาหบี หอที่ไมตองแสดงปรมิ าณของสินคาหบี หอ มีดงั ตอไปนี้

1. สนิ คาหีบหอท่มี ปี ริมาณสุทธินอยกวา 5 กรัม หรือ นอยกวา 5 มิลลิลติ ร
2. สนิ คาหบี หอทมี่ ีปรมิ าณสทุ ธิมากกวา 50 กิโลกรัม หรือ มากกวา 50 ลิตร
3. สินคาหีบหอที่มีปรมิ าณสุทธิมากกวา 150 เมตร

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 145

4. สนิ คาหีบหอท่มี ปี รมิ าณสุทธิมากกวา 200 หนวย

3. ครูใช้ส่อื PowerPoint ประกอบการบรรยายพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 พรอม กฎกระทรวง และ

ประกาศกระทรวงสาธารณสุข (ฉบับปรับปรงุ พ.ศ. 2562)

2. พระราชบญั ญัตอิ าหาร พ.ศ. 2522 พรอม กฎกระทรวง และประกาศกระทรวงสาธารณสขุ (ฉบบั ปรบั ปรุง พ.ศ.
2562)

“อาหาร” ตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 หมายถึง ของกิน หรือเครื่องค้าํ จุนชีวิต ไดแก วัตถดุ ิบทุก
ชนิดท่ีคนกิน ด่ืม อม หรือนําเขาสูรางกายไมวาดวยวิธีใดหรือรูปลักษณะใด แตท้ังน้ีไมรวมถึงยา วัตถุออกฤทธิ์ตอจิต
และประสาท หรือยาเสพติดใหโทษ ตามกฎหมายวาดวย การนั้นแลวแตกรณี อาหารยังหมายความรวมถึงวัตถุที่มุงห
มายสําหรบั ใช หรือใชเปนสวนผสม ในการผลิตอาหาร วัตถเุ จอื ปนอาหาร สี และเครื่องปรุงแตงกล่ินหรือรสดวย

สาระสําคัญในพระราชบัญญัติฉบบั นี้ สามารถแบงเปน 2 สวน คือ การข้ึนทะเบียนตํารับ อาหารและการขึ้น
ทะเบยี นฉลากอาหาร

2.1 การขอข้ึนทะเบยี นตาํ รบั อาหาร
ตามพระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 กําหนดใหผูผลิตหรือผูนําเขาซ่ึงอาหารควบคุมเฉพาะ ตองนําอาหาร
น้ันมาขอข้ึนทะเบียนตํารบั อาหารกอน เม่ือไดรับใบสําคัญการขึ้นทะเบยี นแลว จึงผลิตหรือนาํ เขาเพ่ือจําหนายได หาก
ฝา่ ฝนตองระวางโทษจาํ คกุ ไมเกิน 2 ป หรอื ปรับไมเกิน 20,000 บาท หรอื ท้งั จําท้ังปรับ
ประเภทอาหารที่ต้องขอขน้ึ ทะเบียนตำรับอาหาร แบงออกเปน 3 กลมุ ใหญ คอื
1. อาหารควบคุมเฉพาะ หมายความวา อาหารที่ รฐั มนตรปี ระกาศในราชกิจจานุเบกษา ใหเปนอาหารท่ีอยู
ใน ความควบคุมเกี่ยวกับคุณภาพและมาตรฐาน ปจจุบันมี 39 ชนิด อาหารประเภทนี้ตองมีคุณภาพและมาตรฐาน
ตามที่กําหนด โรงงานผลติ และผูนาํ เขาเพื่อจาํ หนายซ่งึ อาหาร ตองขอ ใบอนุญาตผลติ อาหาร หรอื ใบอนุญาตนาํ หรือส่ัง
อาหารเขามา ในราชอาณาจักร พรอมทั้งขอข้ึนทะเบียนตํารับอาหารดวย เม่ือ ไดรับอนุญาตจากสํานักงาน
คณะกรรมการอาหารและยาแลว จึงจะผลิตและนําเขาเพ่ือจําหนายได สําหรับผูผลิตที่ไมไดเปนโรงงาน ไมตองขอ
อนุญาตผลิตอาหารและขอข้ึนทะเบียนตํารับอาหารแตตองผลิตอาหารควบคุมเฉพาะนั้นใหมีคุณภาพมาตรฐานตามท่ี
กําหนด และตองขออนญุ าต ใชฉลากอาหาร เม่ือไดรบั ใบสาํ คญั การอนุญาตใชฉลากอาหารแลวจึงจะผลิตเพ่ือจําหนาย
ได
2. อาหารกาํ หนดคณุ ภาพหรอื มาตรฐาน อาหารประเภทนมี้ กี ารกาํ หนดคุณภาพหรอื มาตรฐาน ดังนัน้ โรงงาน
ผูผลิตและผูนาํ เขาจะตองขอใบอนุญาตผลิตอาหาร หรือขอใบอนุญาตนํา หรือสงั่ อาหารเขามาในราชอาณาจักรแล้วแต
กรณี และขออนญุ าตใชฉลากอาหาร แตไมตอง ขออนญุ าตขึน้ ทะเบียนตาํ รับอาหาร นอกจากน้ีตองผลิตอาหารดังกล่าว
ใหมคี ุณภาพหรือมาตรฐาน ตามที่ประกาศกระทรวงสาธารณสุขกําหนดวาดวยเรอื่ งอาหารประเภทนนั้ ๆ สาํ หรับผูผลิต
ที่ไมได เปนโรงงาน ก็ตองผลิตอาหารใหมีคุณภาพหรือมาตรฐานตามทีป่ ระกาศกระทรวงสาธารณสุข กาํ หนดเชนเดยี ว
กัน และตองขออนญุ าตใชฉลากอาหารดวย

อาหารกาํ หนดคณุ ภาพหรือมาตรฐาน แบงไดเปน 2 ประเภท คือ
2.1 อาหารกําหนดคณุ ภาพหรือมาตรฐานที่ตองขออนญุ าตใชฉลากอาหาร มีทั้งหมด 5 ชนดิ ไดแก่

• น้าํ ท่ีเหลอื จากการผลิตโมโนโซเดียมกลตู าเมต

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 146

• ชอ็ กโกแลต
• ไขเย่ียวมา
• ผลิตภณั ฑปรุงรสทไ่ี ดจาก การยอยโปรตนี ของถวั่ เหลอื ง
• ขาวเสรมิ วติ ามิน
3. อาหารทรี่ ฐั มนตรปี ระกาศกาํ หนดใหเปนอาหารที่ตองมีฉลาก สามารถแบงไดเปน 4 ประเภท คอื
3.1 อาหารท่ีรัฐมนตรีประกาศกําหนดใหเปนอาหารท่ีตองมีฉลาก ผูผลิตและผูนําเขาจะตองยื่นขอ
อนุญาตใชฉลากอาหาร ไดแก
• แปงขาวกลอง
• อาหารจากการดัดแปลงพันธุกรรมหรอื พันธุวศิ วกรรม
• ซอสในภาชนะบรรจทุ ่ปี ดสนทิ
• ขนมปง
• อาหารทม่ี วี ัตถปุ ระสงคพเิ ศษ

- อาหารทใ่ี ชสาํ หรบั ผูปวยเฉพาะโรคหรอื ผูมีสภาพผิดปกตทิ างรางกาย
- อาหารที่ใชสําหรบั บุคคลผูมีวัตถุประสงคในการบริโภคอาหารเปนพิเศษ เชน ผูสูงอายุ
สตรมี ีครรภ
• หมากฝร่ังและลูกอม
• วนุ สําเร็จรปู และขนมเยลลี
• อาหารฉายรงั สี
• ผลิตภัณฑจากเนอื้ สัตว
• วตั ถุแตงกล่ินรส
• อาหารใหม
• อาหารพรอมปรุงและอาหารสาํ เรจ็ รูปทีพ่ รอมบริโภคทนั ที
3.2 อาหารท่ีตองมีฉลากแตไมตองย่ืนขออนุญาตผูผลิตหรือนําเขาปฏิบัติไดเลย มี 3 ชนิด ไดแก ผลิต
ภณั ฑจากเนอื้ สตั ว ไดแก
• ลกู ชิ้น ไสกรอก แหนม หมยู อ กุนเชียง และ ผลิตภณั ฑลักษณะทํานองเดียวกันท่ีบรรจใุ น
ภาชนะพรอมจาย
• อาหารสําเร็จรปู ที่พรอมบรโิ ภค
• อาหารพรอมปรุง
3.3 อาหารนําหรือสั่งเขามาในราชอาณาจักรที่จะตองแจงรายละเอียดของอาหาร (จดแจง) ไดแก พืช
ผกั และผลไมทีอ่ ยใู นสภาพสด รวมท้ังแชเยน็ หรือแชแข็ง

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 147

3.4 อาหารอื่นที่นําหรือส่ังเขามาในราชอาณาจักรนอกเหนือจากขอ 3.1-3.3 จะตอง ย่ืนขออนุญาตใช
ฉลากอาหาร

4. ครใู ช้สื่อ PowerPoint ประกอบการบรรยายการขอข้ึนทะเบยี นฉลากอาหาร

2.2 การขอขึ้นทะเบียนฉลากอาหาร
อาหารควบคมุ เฉพาะทกี่ ําหนดคุณภาพและกาํ หนดใหมีฉลาก ตองขึ้นทะเบยี นอาหารและ ขออนุญาตใชฉลาก
เมอื่ ไดรบั อนญุ าตแลวจึงทาํ การผลติ อาหารท่ีตองขออนญุ าตใชฉลากอาหาร มี 4 กลุม คอื
1. อาหารควบคุมเฉพาะท่ีผลิตจากสถานท่ีผลติ ที่ไมเขาขายเปนโรงงาน คือ มเี ครือ่ งจกั ร ต้ังแต 5 แรงมา หรือ
คนงาน 7 คนขึ้นไป ฉลากอาหารท่ีใชของกลุมนี้จะเริ่มตนดวย ตัวอักษร “ผ” โดยท่ี “นป” หมายถึง นํ้าปลา “ช”
หมายถึง นํ้าสมสายชู ซ่งึ เปนอาหารควบคมุ เฉพาะใน 39 ประเภท ในกรณีที่ผลติ จากผูผลิตในประเทศทีไ่ มเขาขายโรง
งานอุตสาหกรรม จะใชอักษรยอ “ฉผ” หมายถึง ฉลากผลิต ดังนั้น บนทะเบียนฉลากอาหารจะกลายเปน “ฉผนป.”
และ “ฉผช.” ตามลาํ ดับ สวนหมายเลขท่ีตามหลงั มา คือ หมายเลขที่และปท่ีไดรับการข้ึนทะเบยี น ฉลากอาหารนั้น ๆ
ส่วนอาหารที่นําเขาจะใชอักษร “ส” แทน “ผ” และ “ฉผ” ในป พ.ศ. 2536 กระทรวงสาธารณสุขอนุญาตใหขึ้น
ทะเบยี นทสี่ ํานักงานสาธารณสุขจงั หวัด ของแตละที่ได ดงั น้ัน จงึ เกิดอกั ษรตวั ยอของจังหวัดนาํ หนาอักษรรหสั เชน การ
ขอขนึ้ ทะเบียน ฉลากอาหารท่นี ครปฐม จะมีตวั อักษรยอ นฐ. ระบุไวในเครื่องหมาย อย. ดวย
2. อาหารท่ีถูกกําหนดคณุ ภาพหรือมาตรฐาน
3. อาหารท่ีถูกนาํ เขาประเทศเพอื่ จําหนาย ซ่ึงไมใชอาหารควบคุมเฉพาะ
4. อาหารอ่ืนท่ีมีการจําหนาย และรัฐมนตรีออกประกาศกําหนดใหเปนอาหารที่ตองมีฉลาก คือ อาหาร
ประเภทท่ี 1 2 และบางสวนของประเภทท่ี 4 ตามท่ีประกาศกําหนดใหมีฉลาก ที่ไดรับอนุญาตจากสํานักงาน
คณะกรรมการอาหารและยา ซงึ่ ตองมขี อมลู ดังตอไปน้ี
รายละเอยี ดบนฉลากอาหาร

ตองแสดงขอความภาษาไทยใหอยใู นสภาพเรียบรอย อานไดชัดเจน และสตี ดั กับพื้นฉลาก ดังน้ี
1. ช่ือเฉพาะของอาหาร ช่อื สามัญหรือชื่อที่ใชเรียกอาหารตามปกติ กรณีใชช่ือทางการคา จะตองแจ้ง
ประเภทหรือชนิดของอาหารกาํ กบั ช่ืออาหารดวย
2. ชื่อและที่ต้ังของผูผลิตหรอื ผูแบงบรรจุ กรณเี ปนอาหารนาํ เขาฯ ใหแจงประเทศผูผลติ ดวย
3. เลขทะเบียนตํารบั อาหารหรือเลขท่ีอนุญาตใหใชฉลากอาหาร (ถามี) เพ่ือแสดงให ผูบริโภคทราบวา
อาหารนี้ผานการไดรับอนุญาตจากผูอนุญาต เชน สํานักงานคณะกรรมการ อาหารและยา หรือจังหวัดท่ีผูผลิตตั้ง
ภมู ลิ าํ เนาอยู กรณที ่ีสํานกั งานคณะกรรมการอาหาร และยามอบอํานาจให
4. ปริมาณสุทธเิ ปนระบบเมตริก ของแข็งแจงเปนน้าํ หนักสุทธิ ของเหลวแจงเปนปริมาตร สุทธิ ลักษณะ
เปนกง่ึ แขง็ กึ่งเหลวแจงเปนนา้ํ หนกั สทุ ธิหรอื ปริมาตรสทุ ธิก็ได กรณแี ยก เนื้อกับน้าํ ได ตองแจง “นา้ํ หนักเนอ้ื ” ดวย
5. สวนประกอบสาํ คัญคิดเปนรอยละของนํ้าหนัก กรณีเปนเม็ดหรอื แคปซูลใหแจงปริมาณ ตอหนวย
6. วันเดือนป ท่ีผลิตอาหาร หรอื วนั เดอื นป ทห่ี มดอายขุ องอาหาร หรือควรบรโิ ภคกอน แลวแตประเภท
ของอาหาร ขอความน้ีอาจแสดงไวดานหนาหรือดานบน กรณีแจงไว ดานลางของภาชนะบรรจุ ใหแจงไวสวนหน้า
ฉลากวาดวู นั เดอื นปทผ่ี ลิต หรอื หมด อายุ หรอื ควรบริโภคกอนที่ใด

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 148

7. ถามกี ารแตงสี ตองมีขอความวา “เจือสธี รรมชาต”ิ หรอื “เจอื สสี ังเคราะห” แลวแต กรณี
8. ถามีการแตงกล่ินรส ตองมีขอความวา “แตงกลิ่นธรรมชาติ” “แตงกล่ินเลียนธรรมชาต”ิ “แตงกลิ่น
สังเคราะห” “แตงรสธรรมชาติ” หรอื “แตงรสเลยี นธรรมชาติ” แลวแตกรณี
9. ถามีการใชวัตถเุ จือปนอาหาร โดยเฉพาะวัตถกุ นั เสยี ตองมขี อความวา “ใชวัตถกุ ันเสยี ”
10. แจงวธิ ปี รุงเพ่อื รับประทาน (ถาม)ี
11. แจงคําแนะนาํ ในการเก็บรกั ษา (ถาม)ี
12. แจงคาํ เตอื น (ถามี)

ข้อความทตี่ อ้ งแสดงในสว่ นหน้าของฉลาก
• ชื่ออาหาร
• ปริมาณสุทธิ
• วนั เดอื นปทผ่ี ลติ หรือเดอื นปทผ่ี ลติ วนั เดือนปทห่ี มดอายุหรอื ควรบริโภคกอน

ฉลากอาหารท่ีมีขอความ รูป รูปภาพ รอยประดิษฐ เคร่ืองหมายหรือ เครื่องหมายการคา ไมว่า
จะเปนภาษาใดทปี่ รากฏในฉลากตอง

• ไมเปนเท็จ หรอื หลอกลวงใหเกิดความหลงเชือ่ โดยไมสมควร หรอื ไมทําใหเขาใจผดิ ใน สาระสาํ คัญ
• ไมแสดงถึงช่อื อาหาร สวนประกอบอาหาร อัตราสวนของอาหาร ปรมิ าณของอาหาร หรอื แสดงถึง

สรรพคุณของอาหารอันเปนเท็จหรอื เปนการหลอกลวงใหเกิดความหลงเชือ่ นอกจาก จะไมทําใหผู
บริโภคเขาใจผิดในสาระสําคัญดังที่กลาวขางตนแลว ฉลากอาหารตองไม ทําใหเกิดความเขาใจผิด
หรอื ขดั กบั วัฒนธรรมอันดงี ามของไทยหรอื สอไปทางทาํ ลาย คุณคาของภาษาไทยอกี ดวย

เลขทะเบียนตำรับอาหาร
อาหารควบคุมเฉพาะที่ผูผลิตเขาขายเปนโรงงานท่ีไดรับอนุญาตผลติ อาหาร หรือผูนําเขา มาในประเทศ

ท่ีไดรับใบอนญุ าตนาํ หรือสง่ั อาหารเขามาในราชอาณาจักร จะตองไดรับอนุญาต ใหขนึ้ ทะเบยี นตาํ รับอาหาร และผูผลิต
หรือผูนาํ เขาตองแสดงเลขทะเบียนตาํ รบั อาหารนีไ้ วบน ฉลากอาหารนั้น ดังนี

1. รูปแบบของการแสดงเลขทะเบียนตํารบั อาหาร เชน
- สีและขนาดตัวอกั ษรตองเปนไปตามแบบทก่ี าํ หนด

2. ในกรอบส่เี หลีย่ ม ตัวอกั ษรตัวแรกจะเปน “ผ” หรือ “ส”
- อกั ษร “ผ” หมายถึง ผลิตภายในประเทศ
- อักษร “ส” หมายถึง นาํ สง่ั เขามาในราชอาณาจกั ร

3. อักษรตามตัว “ผ” หรือ “ส” จะมี 1-2 ตัว เปนอักษรยอ แสดงประเภทของอาหาร ควบคุมเฉพาะ
เชน
- “ผต” หมายถงึ อาหารควบคุมเฉพาะประเภทชอ็ กโกแลต ซง่ึ ผลิตในประเทศ
- “สท” หมายถึง อาหารควบคุมเฉพาะประเภทชา และนาํ เขามาจากตางประเทศ

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 149

4. ตัวเลขหลังตัวอักษร แสดงลําดับที่ไดรับเลขทะเบียนตํารับอาหารในปท่ีระบุไว หลังเครื่องหมาย
…../….. เชน
- ผช. 8/2538 หมายถึง อาหารควบคุมเฉพาะประเภทนํ้าสมสายชู ซ่ึงผลิตในประเทศ ไดรับเลข

ทะเบยี นตํารบั อาหาร ในป 2538 ลําดับท่ี 8

เลขท่อี นุญาตใหใ้ ชฉ้ ลากอาหาร
อาหารควบคุมเฉพาะที่ผูผลิตเขาขายเปนโรงงานท่ีไดรับอนุญาตผลิตอาหาร หรือผูนําเขา มาในประเทศ

ทไ่ี ดรบั ใบอนญุ าตนําหรือสัง่ อาหารเขามาในราชอาณาจักร จะตองไดรับอนญุ าต ใหขนึ้ ทะเบยี นตาํ รบั อาหาร และผูผลิต
หรือผูนําเขาตองแสดงเลขทะเบียนตํารับอาหารน้ีไวบน ฉลากอาหารนน้ั ดังนี้

อาหารท่ีตองยื่นขออนุญาตใหใชฉลาก เมื่อไดรับอนุญาตแลว ผูผลิตหรือผูนําเขาจะตองแสดง เลขท่ี
อนญุ าตใหใชฉลากอาหารบนฉลาก ดังนี้

1. รูปแบบของการแสดงเลขที่อนญุ าตฉลากอาหาร
• เลขท่อี นุญาตฉลากอาหารตองอยูในกรอบตัดกับสีพื้นของฉลาก
• ขนาดตัวอกั ษรจะตองมขี นาดทีเ่ หมาะสมกับพ้ืนทข่ี องฉลาก แตตองไมเลก็ กวา 2 มลิ ลเิ มตร

2. การใชตัวอักษรแสดงประเภทของอาหารและแหลงผลิต เปนลักษณะเดยี วกบั การแสดงเลข ทะเบยี น
ตาํ รับอาหาร แตเพ่ิมอักษร “ฉ” ไวขางหนา 1 ตวั เชน
• ฉผซ. 25/2539 หมายถึง อาหารประเภทซอส ผลิตในประเทศ ไดรับอนุญาตฉลากอาหาร
ในป 2539 เปนลําดบั ท่ี 25

ฉลากอาหารฮาลาล
“ฮาลาล” เปนคาํ ที่มาจากภาษาอารบิก หมายความวา การผลิต การใหบริการ หรือการ จาํ หนายใด ๆ

ทีไ่ มขัดตอบัญญัติของศาสนา ดังนั้น เราจงึ อาจกลาวไดวา “อาหารสากล” คือ อาหารท่ีได ผานกรรมวธิ ีในการทาํ ผสม
ปรุง ประกอบ หรือ แปรสภาพตามศาสนบัญญัติน่ันเอง เปนการรับประกันวา ชาวมุสลิมโดยท่ัวไปสามารถบริโภค
อาหาร หรืออุปโภคสินคาหรอื บริการตาง ๆ ไดโดยสนิทใจ เราจะสามารถสังเกตผลิตภัณฑวาเปน “ฮาลาล” หรือไมนั้น
ไดจากการประทบั ตรา “ฮาลาล” ท่ขี างบรรจภุ ัณฑนัน้ เปนสําคัญ

“เครื่องหมายฮาลาล” คือ เครื่องหมายท่ีคณะกรรมการฝายกิจการฮาลาลของคณะกรรมการ กลาง
อิสลามแหงประเทศไทย หรือคณะกรรมการอสิ ลามประจําจงั หวัดตาง ๆ อนุญาตใหผูประกอบการ ทําการประทับหรือ
แสดงลงบนสลาก หรือผลิตภัณฑ หรอื กิจการใด ๆ โดยใชสัญลกั ษณทเี่ รียกวา “ฮาลาล” ซ่ึงเขยี นเปนภาษาอาหรับวา

ภายในกรอบสี่เหลี่ยมขนมเปยกปูน หลังกรอบ เปนลายเสนแนวตั้ง ใตกรอบภายในเสนขนานมีคําวา “สนง.
คณะกรรมการกลางอิสลามแหง ประเทศไทย” โดยเครื่องหมายดังกลาวนี้ จะออกใหกับผลติ ภณั ฑอาหารและเครอ่ื งด่ืม
ผลิตภัณฑ ฮาลาล และ/หรอื เน้ือสัตวฮาลาลท่ีนาํ เขาจากตางประเทศ เปนตน

ผปู ระกอบการหรอื ผูผลิตผลติ ภณั ฑฮาลาล มีหนาท่ีดงั ตอไปน้ี

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 150

1. รักษาอุปกรณในการผลิตผลิตภัณฑฮาลาลใหสะอาดถูกตองตามศาสนบัญญัติ ตลอดจน ไมใชอุป
กรณดงั กลาวรวมกับของตองหามตามศาสนบัญญตั ิ

2. วัตถุดิบหลักในการผลิต ตลอดจนเครือ่ งปรุงอ่ืน ๆ ตองระบุแหลงที่มาอันนาเช่ือถือไดวา “ฮาลาล”
โดยไมแปดเปอนกบั ส่ิงตองหาม

3. วัตถดุ บิ ทีไ่ ดจากเนื้อสัตวตาง ๆ น้ัน ตองเปนสัตวที่ศาสนาอสิ ลามอนมุ ตั ิ และ/หรือ ไดเชือดตามศาสน
บัญญัติ

4. เจาหนาท่ที ค่ี วบคุมการผลติ หรือปรงุ ผลิตภัณฑน้ัน ๆ ตองเปนมุสลมิ
5. ในระหวางการขนยาย ขนสง หรือจาํ หนายผลิตภณั ฑฮาลาลน้นั ตองไมปะปนผลิตภณั ฑ ฮาลาลกับ
สิง่ ตองหามตามศาสนบัญญัติ
หนาท่ีของผูเชอื ดสัตวตามศาสนบญั ญตั ิ เพ่อื ใหไดเนื้อสตั วทฮ่ี าลาล มีดังน้ี
1. ตองนบั ถอื ศาสนาอสิ ลาม
2. สตั วท่ีจะเชอื ดนน้ั ตองเปนสตั วที่ รบั ประทานไดตามหลักศาสนาอสิ ลาม
3. ตองไมทารุณสตั วกอนการเชอื ด ตลอดจนอปุ กรณท่ใี ชในการเชอื ด ตองมคี วามคม
4. ตองไมปะปนสตั วทจ่ี ะเชอื ดกับ สัตวตองหามในระหวางขนสง
5. ใหผูเชือดกลาวพระนามของพระผูเปนเจา ขณะเร่ิมทําการเชือด โดยตองเชือดในคราว เดียวกันให
แลว้ เสรจ็ โดยไมทรมานสตั ว
6. ตองเชือดใหหลอดลม หลอดอาหาร และเสนเลือดขางลําคอของสัตวที่ถูกเชือดขาด ออกจากกัน
อย่างส้ินเชิง โดยสตั วจะตองตายเพราะการเชือดเทานั้น สตั วน้ันตองตาย สนิทเองกอน จึงจะนําไปดําเนินการอยางอ่ืน
ต่อไป
ส่งิ ตอ้ งห้ามตามศาสนบัญญัติ
(หามใชผลติ ผลติ ภณั ฑฮาลาลโดยเด็ดขาด) ไดแก่
1. สัตวตองหาม ไดแก

1.1 สุกร สุนัข หมปู า ลิง
1.2 สัตวกินเน้อื เปนอาหารทมี่ กี รงเล็บ เชน สิงโต เสือ หมี และอืน่ ๆ ท่ีคลายคลงึ กนั
1.3 สัตวมีพิษหรือสัตวนําเชอื้ โรค เชน หนู ตะขาบ แมงปอง ฯลฯ
1.4 สัตวที่ไมอนุญาตใหฆาตามศาสนบัญญัติ เชน มด ผ้ึง นกหัวขวาน
1.5 สตั วทีม่ ีลกั ษณะนารงั เกยี จ เชน เห็บ เหา แมลงวนั หนอน ฯลฯ
1.6 สัตวทีม่ ลี ักษณะเชนเดียวกบั ลา
1.7 สตั วที่มพี ษิ และเปนอันตรายทุกชนดิ
1.8 สตั วเพื่อการบรโิ ภคโดยทวั่ ไปทไี่ มไดเชือดตามหลกั การของศาสนาอสิ ลาม
2. เลือดสตั วตาง ๆ
3. อาหารที่มาจากพืชท่ีมีพิษและเปนอนั ตรายทุกชนิด 4. อาหารหรือเคร่ืองดื่มที่มีแอลกอฮอล หรือมี
ส่วนประกอบทเี่ ปนอนั ตรายและเปนพษิ
ขัน้ สรปุ และการประยุกต์
1. ครูสรปุ บทเรยี น โดยใช้ PowerPoint และอภิปรายซกั ถามข้อสงสัย

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 151

2. ผูเ้ รยี นทำกจิ กรรมแบบฝึกทักษะ และแบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้

สือ่ การเรียนการสอน

1. หนงั สือเรยี น รหัส 20202-2104 การบรรจุภัณฑ์ ของสำนักพิมพเ์ อมพันธ์
2. ส่ือ Power Point
3. กิจกรรมการเรียนการสอน

หลักฐาน

1. บนั ทึกการสอน
2. ใบเช็ครายช่อื
3. แผนจัดการเรยี นรู้
4. การตรวจประเมนิ ผลงาน

การวัดและการประเมินผล

วิธวี ัดผล
1. สังเกตพฤติกรรมรายบุคคล
2. ตรวจกจิ กรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมนำความรู้
3. ตรวจแบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้ แบบฝกึ ปฏิบัติ
4. ตรวจใบงาน

เคร่ืองมือวัดผล
1. แบบสงั เกตพฤติกรรมรายบคุ คล
2. แบบประเมินผลการเรียนรู้ และแบบฝึกปฏิบัติ
3. แบบประเมินกจิ กรรมใบงาน

เกณฑ์การประเมนิ ผล
1. เกณฑผ์ า่ นการสังเกตพฤติกรรมรายบคุ คล ตอ้ งไม่มีช่องปรบั ปรุง
2. แบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้มเี กณฑผ์ ่าน และแบบฝึกปฏบิ ัติ 50%
3. แบบประเมินกจิ กรรมใบงานมีเกณฑผ์ ่าน 50%

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 152

ใบงานที่ 5.1

จุดประสงค์การเรียนรู้
1. อธิบายความสาํ คัญของกฎหมายเก่ียวกับการบรรจภุ ณั ฑได
2. บอกกฎหมายทเี่ กย่ี วกบั การบรรจุภณั ฑได

คําชแ้ี จง จงอธิบายความสําคัญของกฎหมายเก่ียวกับการบรรจุภัณฑและจงบอกกฎหมาย ท่ีเกี่ยวกับการบรรจุภัณฑ
ในรปู ของ Flow Chart

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 153

บนั ทกึ หลงั การสอน

1. ผลการจดั การเรียนรตู้ ามแผนการสอน

1.1 วัน เดอื น ปี ................สอนครง้ั ที่ ...1/18.... สาขา/ช้นั ปี ......................จำนวนผเู้ รยี น............คน

มาเรยี นปกต.ิ ..........คน ขาดเรยี น............คน ลาป่วย............คน ลากจิ ...........คน มาสาย...........คน

1.2 หวั ขอ้ เร่ือง/เนือ้ หาสาระ :….……………………………………………………………………..…………...........

❑ สอนครบตามหวั ขอ้ เร่ืองในแผนฯ ❑ สอนไมค่ รบเนอ่ื งจาก..........................................

1.3 กจิ กรรม/วิธกี ารสอน

❑ ครแู นะนำและบอกจุดประสงค์ ❑ ครูอธิบาย/ถาม-ตอบ/สาธติ /.

❑ ทำแบบทดสอบก่อนเรียน ❑ ทำแบบทดสอบหลงั เรยี น

❑ ทำแบบฝกึ หัด/โจทยป์ ญั หา ❑ ทำใบกจิ กรรม/ใบงาน

❑ อนื่ ๆ (ระบุ)...................................................................................

1.4 ส่อื การเรียนร/ู้ แหลง่ การเรยี นรู้ : ………………………………………………………………………….............

2. ผลการเรยี นร้ขู องผู้เรียน/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาทพี่ บ

2.1 การวดั ผลและประเมินผล/ผลการเรยี นร้ขู องผูเ้ รยี น : …………………………..…….…………..............

........................................................................................................................................................................

2.2 สมรรถนะทผ่ี เู้ รยี นได้รบั : .........................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

2.3 สอดแทรกคณุ ธรรม จริยธรรม และคา่ นยิ ม : ……………………………………..….………….................

……………..........................................................................................................................................................

2.4 ผลการสอนของครู : …………………………………………………………………..…….………………..............

……………..........................................................................................................................................................

2.5 ปญั หาทน่ี ำไปสู่การวจิ ยั : …………………………………………………..….…………………........................

……………..........................................................................................................................................................

3. แนวทางการพัฒนาคุณภาพการสอน

3.1 ผลการใช้และปรับปรงุ แผนการสอนครัง้ นี้ : ………………………………………………..........................

……………..........................................................................................................................................................

3.2 แนวทางพฒั นาคณุ ภาพวิธสี อน/สือ่ /การวดั ผล/เอกสารชว่ ยสอน...............................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 154

แผนการจัดการเรียนรู้แบบบรู ณาการที่ 14 หน่วยท่ี 5

รหสั วชิ า 20202-2104 วชิ า การบรรจุภัณฑ์ สอนคร้งั ที่ 14
ชือ่ หน่วย กฎหมายท่เี ก่ียวกับการบรรจุภัณฑ์ จำนวนชั่วโมง 3 ช.ม.

สาระสำคัญ

ความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีของโลกยคุ ไอทีในปจจุบัน ทาํ ใหเกิดการเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจ และ
สังคมท่ีรวดเร็วเกินกวาพัฒนาการของมนุษยท่ีอยูในสังคม จึงทําใหเกิดชองวางทางสังคม และปญหาสังคมมากมาย
เมื่อเกิดปญหาทางสังคม สิ่งท่ีจะเขามาควบคุมสังคมทําใหเกิดความสงบสุขน่ันก็คือ กฎหมาย หลายชุมชนในหลาย
จังหวัดมีการขยายตัว ปญหาท่ีเกิดพรอมการขยายตัวของชุมชนตาง ๆ ก็คือ ปญหาการจัดการขยะ และขยะท่ีเกิดข้ึน
โดยสวนใหญกเ็ กิดจากบรรจุภัณฑ เพราะฉะนั้น กฎหมายที่เก่ียวกับ บรรจุภัณฑมีอะไรบาง มีสาระสําคัญอยางไร เป
นส่งิ สําคญั ทีค่ วรทราบสําหรบั ผูทีศ่ กึ ษาวิชาบรรจภุ ณั ฑ์

สาระการเรียนรู้

1. พระราชบญั ญัตคิ ุมครองผบู ริโภค พ.ศ. 2522 (ฉบับท่ี 2 พ.ศ. 2541)
2. พระราชบัญญัติมาตรฐานอตุ สาหกรรม พ.ศ. 2511 (ฉบบั ท่ี 8 พ.ศ. 2562)

สมรรถนะประจำหนว่ ย

1. แสดงความรูเก่ียวกบั กฎหมายการบรรจภุ ณั ฑ

จดุ ประสงค์การเรียนรู้

1. บอกกฎหมายที่เกีย่ วกบั การบรรจภุ ัณฑได

กจิ กรรมการเรียนการสอน

ข้ันนำเขา้ สู่บทเรียน
1. ครูใช้เทคนิคการสอนแบบซปิ ปาโมเดล (CIPPA MODEL) โดยการทบทวนความร้เู ดิมจากสัปดาห์ท่ผี า่ นมา
โดยดึงความรู้เดมิ ของผู้เรียนในเร่ืองท่ีจะเรียน เพือ่ ช่วยให้ผูเ้ รียนมีความพรอ้ มในการเช่ือมโยงความรใู้ หม่กับความรเู้ ดิม
ของตน
2. ครสู นทนากบั ผ้เู รยี นเพ่ือนำเข้าสูบ่ ทเรยี น
ข้นั สอน
3. ครใู ช้ส่ือ PowerPoint ประกอบการบรรยายพระราชบญั ญัตคิ ุมครองผูบรโิ ภค พ.ศ. 2522 (ฉบบั ท่ี 2 พ.ศ.
2541)
3. พระราชบัญญตั ิคมุ ครองผูบรโิ ภค พ.ศ. 2522 (ฉบบั ท่ี 2 พ.ศ. 2541)
พระราชบัญญัตคิ ุมครองผูบริโภค พ.ศ. 2522 ซ่ึงแกไขเพิ่มเตมิ โดยพระราชบัญญัติคุมครองผูบรโิ ภค (ฉบับท่ี
2) พ.ศ. 2541 ไดบัญญตั สิ ิทธิของผูบริโภคที่จะไดรบั ความคุมครอง ตามกฎหมาย 5 ประการ ดังน้ี
1. สิทธิที่จะไดรับขาวสารรวมทั้งคําพรรณนาคุณภาพที่ถูกตองและเพียงพอเกี่ยวกบั สินคาหรือบริการ ไดแก
สทิ ธิที่จะไดรับการโฆษณาหรือการแสดงฉลากตาม ความเปนจริงและปราศจากพษิ ภัยแกผบู รโิ ภค รวมถึงสิทธิทจี่ ะได

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 155

รับทราบขอมลู เกย่ี วกับสนิ คาหรอื บริการอยางถกู ตองและเพียงพอทจี่ ะไมหลงผิดในการ ซื้อสินคาหรือรับบริการโดยไม
เปนธรรม

2. สิทธิที่จะมีอสิ ระในการเลือกหาสนิ คาหรือบริการ ไดแก สทิ ธิที่จะไดรับสินคาหรอื บรกิ ารโดยความสมัครใจ
ของผูบรโิ ภคและปราศจากการชกั จงู ใจอันไมเปนธรรม

3. สิทธิท่ีจะไดรับความปลอดภัยจากการใชสินคาหรือบริการ ไดแก สิทธิที่จะไดรับ สินคาหรือบริการที่
ปลอดภัย มีสภาพและคณุ ภาพไดมาตรฐาน เหมาะสมแกการใช ไมกอใหเกดิ อนั ตรายตอชวี ติ รางกาย หรือทรัพยสนิ ใน
กรณีใชตามคาํ แนะนาํ หรอื ระมัดระวังตามสภาพของสินคาหรือบริการนน้ั แลว

4. สิทธิที่จะไดรบั ความเปนธรรมในการทําสัญญา ไดแก สิทธิท่ีจะไดรับขอสัญญาโดยไมถูกเอารัดเอาเปรียบ
จากผูประกอบธุรกจิ

5. สิทธิท่ีจะไดรับการพิจารณาและชดเชยความเสียหาย ไดแก สิทธิที่จะไดรับ การคุมครองและชดเชย
ค่าเสียหาย เมอ่ื มีการละเมิดสทิ ธขิ องผูบริโภคตาม ขอ 1, 2, 3 และ 4 ดังกลาว

4. ครใู ชส้ ือ่ PowerPoint ประกอบการบรรยายการคุมครองผูบริโภคในดานฉลาก
3.1 การคุมครองผูบริโภคในดานฉลาก

การระบุฉลากของสินคาท่ีควบคุมฉลากตองใชขอความทีต่ รงกับขอเท็จจริงของสนิ คาและ ไมกอใหเกิด
ความเขาใจผิดในสาระสําคญั เกย่ี วกบั แหลงกําเนิด สภาพ และคุณภาพของสินคาดงั นี้

1. ช่อื ประเภทหรือชนิดของสนิ คาทแ่ี สดงใหเขาใจไดวาสินคานั้นคืออะไร กรณีทเ่ี ปนสินคา ท่สี ั่งหรือนํา
เขามาในราชอาณาจกั รเพือ่ ขาย ใหระบชุ ่ือประเทศท่ีผลิตดวย

2. ช่ือหรอื เคร่อื งหมายการคาท่จี ดทะเบียนประเทศไทยของผูผลิตเพ่ือขายในประเทศไทย
3. ชอื่ หรือเครื่องหมายการคาท่ีจดทะเบียนในประเทศไทยของผูสั่งหรือนําเขามาใน ราชอาณาจักรเพื่อ
ขาย
4. สถานทตี่ ัง้ ของผูผลิตเพื่อขาย หรอื ของผูสงั่ หรือผูนําเขามาในราชอาณาจักรเพ่ือขาย แลวแตกรณี
5. ตองแสดงปริมาณ หรอื ขนาด หรือปริมาตร หรือนํ้าหนักของสินคาน้นั แลวแตกรณี
6. ตองแสดงวิธีใช เพ่ือใหผูบริโภคเขาใจวา สินคานน้ั ใชเพือ่ สง่ิ ใด เชน ใชทาํ ความสะอาดพื้นไม หรือพ้ืน
กระเบอ้ื ง ภาชนะเคลอื บใชตัง้ บนเตาไฟ ใชเขาไมโครเวฟ ใชเก็บอาหารในตูเยน็
7. ขอแนะนําในการใชหรอื หามใชเพ่อื ความถูกตองในการใชท่ีใหประโยชนแกผูบริโภค เชน หามใชของ
มีคมกบั การแซะน้าํ แขง็ ในตูเยน็
8. คาํ เตอื น (ถามี)
9. วันเดือนปท่ีผลิต หรือวันเดือนปท่ีหมดอายุการใช หรือวนั เดือนปท่ีควรใชกอนวันเดือนป ที่ระบุน้ัน
เพอื่ ใหเขาใจในประโยชนของคณุ ภาพหรอื คุณสมบัตขิ องสนิ คานนั้ (ถาม)ี
10. ราคา โดยระบหุ นวยเปนบาท และจะระบเุ ปนเงนิ สกลุ อ่ืนดวยกไ็ ด
11. สินคาที่ควบคุมฉลากจากตางประเทศทน่ี าํ เขามาขายในประเทศไทย ตองจดั ทาํ ฉลากเปน ขอความ
ภาษาไทยใหมีความหมายตรงกับขอความในภาษาตางประเทศ โดยระบุชื่อพรอมสถานท่ี ประกอบการของผูไดรับ
ใบอนญุ าตใหนําเขาสินคานั้น และตองมีรายละเอียดเก่ียวกับสินคาตาม หลักเกณฑและเงือ่ นไขทค่ี ณะกรรมการวาดวย
ฉลากกําหนด โดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 156

12. การจดั ทําฉลาก ตองไมใชขอความ ดวงตรา หรือเคร่อื งหมาย หรอื สัญลักษณที่ผูประกอบ ธุรกิจไม
มีสิทธิใชมาระบุที่ฉลากของสินคา เนอื่ งจากอาจทําใหผูบริโภคเขาใจผิดเก่ยี วกบั สินคา เชน

(1) ชือ่ หรอื เคร่อื งหมายการคาของผูอน่ื โดยทผ่ี ูประกอบธุรกิจไมมสี ิทธิใช
(2) เคร่อื งหมายมาตรฐานผลิตภณั ฑอุตสาหกรรมของตางประเทศท่ผี ูประกอบธรุ กจิ ไมมีสทิ ธิใช
(3) ธงชาติ ดวงตรา เครื่องหมาย หรือสัญลักษณของตางประเทศ หรือองคการระหวาง ประเทศ
หรือเคร่อื งหมายอืน่ ใดทม่ี ลี ักษณะคลายกบั เครอื่ งหมายดังกลาว
(4) ขอความอืน่ ใดทอ่ี าจทาํ ใหผูบรโิ ภคเขาใจผิดในแหลงกําเนดิ หรือคณุ ภาพของ สินคา

5. ครูใช้สื่อ PowerPoint ประกอบการบรรยายขอแนะนําสําหรับผูบริโภคในการเลือกซื้อสินคาที่ควบคุม
ฉลาก
3.2 ขอแนะนําสาํ หรบั ผูบริโภคในการเลือกซอ้ื สินคาทค่ี วบคุมฉลาก

การเลือกซ้ือสินคาของผูบริโภคสวนใหญมักเลือกซื้อสินคาโดยพิจารณาจากย่ีหอ สีสัน รูปแบบที่
สวยงามแปลกตาของสินคา ภาชนะบรรจุ หรือหีบหอของสินคาเปนหลัก จึงทําใหผูบริโภค ตองซ้ือสินคาที่อาจไมมี
คณุ ภาพ ไมไดมาตรฐาน และไมสามารถใชงานไดอยางเต็มประสทิ ธภิ าพ ของสินคา หรือไมตรงตามวตั ถุประสงคท่ีตอง
การใช ดงั น้นั การเลือกซอื้ สินคาใหไดสนิ คาตาม ทีผ่ ูบรโิ ภคตองการ จึงควรพิจารณาจากหลกั เกณฑดงั น้ี

1. ผูบริโภคควรตรวจสอบรายละเอียดฉลากของสินคา เชน สถานที่ประกอบการหรือ เคร่ืองหมาย
การค้าของผูผลิต หรือผูสั่ง หรือผูนําเขามาในราชอาณาจักรเพื่อขายชนิด ของสินคา ราคา วันเดือนปท่ีผลิตหรือ
หมดอายุ ปริมาณสุทธิ สวนประกอบของสินคา วิธีการใช วิธีการเก็บรักษา คําแนะนํา คําเตือน หรือขอควรระวัง
เกย่ี วกบั สินคา เพื่อเปนขอมูลในการ เปรยี บเทียบกอนตดั สินใจเลอื กซือ้ สินคาหนง่ึ สินคาใด

2. ตรวจสอบขอเท็จจริงเกี่ยวกับแหลงกําเนิด สภาพ และคุณภาพของสินคา จาก ผูขาย ผูผลิต ผูสั่ง
หรือผูนําเขาท่ีจาํ หนายสนิ คาน้ัน หรือกบั ผูทเี่ คยใชสนิ คานัน้ แลว กอนพิจารณาตดั สินใจเลอื กซอื้ สนิ คายห่ี อใดยห่ี อหนงึ่

3. ศกึ ษาเก่ียวกบั เง่ือนไขหรือขอจาํ กัดของสินคา เชน วันเดือนปท่ผี ลิต หรือหมดอายุ วธิ ีการใช การเก็บ
รักษา คําเตือน หรือขอควรระวังของสินคาใหเขาใจอยางถองแท เพ่ือ ใหผูบริโภคสามารถใชสินคาไดอยางเต็ม
ประสทิ ธิภาพและประหยัด

4. ตรวจดูสภาพ คุณภาพ และปริมาณของสินคา วาเปนจริงตรงตามท่ีระบุไวท่ีฉลากของ สินคาใหม
หรอื ไม เพ่ือใหไดสนิ คาท่มี ีคุณภาพและเปนธรรมแกผูบริโภค

6. ครใู ชส้ ื่อ PowerPoint ประกอบการบรรยายพระราชบัญญัตมิ าตรฐานอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 (ฉบับที่ 8
พ.ศ. 2562)

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 157

4. พระราชบญั ญตั ิมาตรฐานอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 (ฉบับที่ 8 พ.ศ. 2562)
สมอ. แกไข พ.ร.บ.มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 เนนปรับปรุงกฎหมาย ใหทันสมัย สอดคล

องกับการเปลี่ยนแปลงทางเศรษฐกิจ ลดขั้นตอนเพื่ออํานวยความสะดวกใหผูประกอบการ เพ่ิมโทษข้ึนเพื่อคุมครองผู
บริโภคใหไดใชสนิ คาที่มีคณุ ภาพและปลอดภยั พอสรปุ ไดดังน้ี

1. มีการแกไขเพิ่มเติมใหผูทําผลิตภัณฑ อุตสาหกรรมท่ีตองเปนไปตามมาตรฐาน (มาตรฐาน บังคับ) ตอง
แสดงหลักฐานใหพนักงานเจาหนาท่ี ตรวจสอบและไดรับใบอนุญาตจากเลขาธิการ สมอ. กอน ทําผลิตภัณฑ
อุตสาหกรรมน้ัน เวนแตเปนการทําเพ่ือ การวิจัยและพัฒนา การทําเพื่อทดลองกระบวนการผลิต หรือการทําเปนตัว
อยา่ งเพื่อขอรับใบอนญุ าต ใหแจง ตอ สมอ. กอนเร่ิมทาํ ผลิตภัณฑอุตสาหกรรมน้ัน และ ตองปฏิบัติตามหลักเกณฑและ
เงือ่ นไขทค่ี ณะกรรมการกาํ หนด

2. ในกรณีท่ีผูนําเขาตองการนําเขาผลิตภัณฑอุตสาหกรรมที่ตองเปนไปตามมาตรฐาน (มาตรฐานบังคับ) เข้า
มาในราชอาณาจักรเพ่ือผลิต ผสม ประกอบ บรรจุ หรือดําเนินการดวย วิธีอ่ืนใดกับผลิตภัณฑอุตสาหกรรมน้ันเพื่อ
สง่ ออกไปนอกราชอาณาจกั รทงั้ หมด ผูนําเขาจะตอง แจงตอ สมอ. กอนเริ่มการนําเขาผลติ ภัณฑอุตสาหกรรมนัน้ และ
ต้องปฏบิ ัตติ ามหลกั เกณฑและ เง่ือนไขทคี่ ณะกรรมการกําหนด และใหผแู จงเร่ิมนําเขาผลิตภณั ฑอุตสาหกรรมไดต้งั แต
วันท่ี ไดรับใบรบั แจง

3. ในกรณีท่ีผูนาํ เขาตองการนําเขาผลิตภัณฑอุตสาหกรรมท่ีตองเปนไปตามมาตรฐาน (มาตรฐานบงั คบั ) เข้า
มาเพ่ือจําหนายในราชอาณาจักร ตองแสดงหลักฐานใหพนักงานเจาหนาที่ ตรวจสอบ และไดรับใบอนุญาตจาก
เลขาธิการ สมอ. กอนรับมอบไปจากเจาพนักงานศลุ กากร

ประโยชนของพระราชบัญญัตมิ าตรฐานผลิตภณั ฑอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 มดี งั นี้
ประโยชนต์ อ่ ผผู้ ลิต

1. ชวยเพิม่ ประสิทธิภาพในการผลิต
2. ลดรายจาย ลดเคร่อื งจักร ลดขั้นตอนการทาํ งานซา้ํ ซอน
3. ชวยใหไดสินคาทม่ี ีคุณภาพ สมา่ํ เสมอ
4. ทาํ ใหสินคามีคุณภาพดขี นึ้ และมีราคาถูกลง
5. เพ่ิมโอกาสทางการคา ในการจดั ซือ้ จดั จางของหนวยงานราชการที่มีการกําหนดใหสนิ คาน้ัน ๆ ตอง

ไดรับ มอก.

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 158

ประโยชน์ต่อผ้ผู ลติ
1. ชวยในการตัดสนิ ใจเลือกซอ้ื สนิ คา
2. สรางความปลอดภยั ในการนําไปใช
3. ในกรณีที่ชํารุดก็สามารถหาอะไหลไดงาย เพราะสนิ คามมี าตรฐานเดียวกนั ใชทดแทนกันได
4. วธิ กี ารบํารงุ รักษาใกลเคยี งกนั ไมตองหัดใชสนิ คาใหมทกุ ครั้งท่ีซอื้
5. ไดสนิ คาคุณภาพดขี นึ้ ในราคาทเ่ี ปนธรรม คุมคากับการใชงาน

ประโยชน์ตอ่ เศรษฐกิจส่วนรวมหรอื ประโยชนร์ ่วมกนั
1. ชวยเปนสื่อกลางเปนบรรทัดฐานทางการคา ทาํ ใหผผู ลติ และผูบรโิ ภคมคี วามเขาใจทต่ี รงกนั
2. กอใหเกิดความยตุ ิธรรมในการซือ้ ขาย
3. ประหยัดการใชทรัพยากรของชาติ ทาํ ใหมีการใชทรัพยากรอยางเกิดประโยชนสูงสดุ
4. สรางโอกาสทางการแขงขันใหกับผูประกอบการไทย
5. ปองกันสนิ คาคณุ ภาพตํ่าเขามาจาํ หนายในประเทศ
6. สรางความเขมแขง็ ใหกบั อตุ สาหกรรมและเศรษฐกิจของประเทศ

สาํ หรบั บทลงโทษ ไดมกี ารแกไขเพ่ิมเตมิ เพื่อใหสอดคลองกบั สภาพเศรษฐกจิ ในปจจุบัน โดยปรับปรงุ ใหสอด
คลองกันทงั้ ฉบับ รวมถึงการเปรียบเทียบคดี ใหเกิดความชดั เจนและมีประสทิ ธภิ าพ มากข้ึน เชน การเพ่ิมโทษปรับของ
ผูทําและนาํ เขาผลิตภณั ฑที่ตองเปนไปตามมาตรฐาน (มาตรฐาน บงั คับ) โดยไมไดรับอนุญาตจาก สมอ. จากเดิม จําคุก
ไมเกนิ 2 ป ปรับไมเกิน 1 ลานบาท หรือ ท้ังจําทั้งปรับ เปนจําคกุ ไมเกนิ 2 ป ปรับไมเกิน 2 ลานบาท หรือทั้งจําทั้งปรับ
และโทษสําหรบั ผจู ําหนายท่จี าํ หนายผลิตภณั ฑท่ีตองเปนไปตามมาตรฐาน (มาตรฐานบงั คบั ) โดยไมแสดง เครอ่ื งหมาย
มาตรฐาน จากเดมิ จําคุกไมเกนิ 1 เดือน ปรับต้ังแต 5 พัน – 5 หม่ืนบาท หรือ ท้ังจําท้ังปรับ เปนจําคุกไมเกิน 6 เดือน
ปรบั ไมเกนิ 5 แสนบาท หรอื ท้ังจาํ ทงั้ ปรบั

สํานกั งานมาตรฐานผลิตภณั ฑอตุ สาหกรรม หรอื รูจกั กันในนามของ “สมอ.” เปนหนวยงานระดับกรม สังกัด
กระทรวงอตุ สาหกรรม โดยไดรับการจัดตั้งขนึ้ ตามพระราช บญั ญัติมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรม พ.ศ. 2511 จงึ นับ
ไดวา สมอ. เปนสถาบันมาตรฐานแหงชาติ โดยมี หนาทห่ี ลัก คือ การกาํ หนดมาตรฐานอตุ สาหกรรม (มอก.) การรบั รอง
ระบบคณุ ภาพ รับรองความสามารถของ หองปฏิบัตกิ ารทดสอบและสอบเทียบ นอกจากน้ียงั มี หนาท่ีเปนส่ือกลางกับ
องคกรที่เก่ียวของท้ังโลก เชน องคการคาระหวางประเทศวาดวยมาตรฐาน (International Organization for
Standardization) หรือที่รูจักกันแพรหลายวา ISO องคการการคาโลก (World Trade Organization หรือ WTO)
และ องคกรอน่ื ๆ

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 159

การจัดหมวดหมูผลิตภัณฑอุตสาหกรรมที่มีอยูอยางมากมายนั้น ทาง สมอ. มีระบบการจัด หมวดหมูเปนไป
ตามที่ ISO ไดพัฒนาขึ้น มีช่ือวา International Classification for Standards หรือเรียกยอวา ICS และประกาศใช
เปน็ ครัง้ แรกในป พ.ศ. 2535

ความหมายของมาตรฐานอุตสาหกรรม มาตรฐานอุตสาหกรรม คือ ขอกําหนดทางวิชาการ ท่ีสํานักงาน
มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมไดจัดทําขึ้นเพ่ือเปนแนวทางแกผูประกอบธุรกิจ ในการผลิตสินคาใหมีคุณภาพใน
ระดบั ที่เหมาะสมกับการใชงานมากท่ีสุด เครื่องหมายมาตรฐาน เหลานจ้ี ะเปนหลักฐานของทางราชการ และเปน็ เครือ่ ง
พิสจู นบงชีว้ า สินคาหรือผลิตภณั ฑทําข้ึนได ตามมาตรฐาน เคร่ืองหมายมาตรฐานจะชวยเพ่ิมความเชอ่ื ถอื ในสินคาและ
ธุรกิจ ขอสําคัญที่สุดก็คือ คุณภาพของผลิตภัณฑที่กําหนดในมาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมน้ัน จะอยูในระดับที่
เหมาะสม เปนท่ียอมรับ ผูประกอบธุรกิจสามารถรักษาคุณภาพของผลิตภัณฑใหสม่ําเสมอไดตลอด สํานักงาน
มาตรฐานผลิตภัณฑอุตสาหกรรมดําเนินการกาํ หนดมาตรฐานอุตสาหกรรมข้ึน เพื่อเปนแนวทางแกผูประกอบธุรกิจ ให
ผลิตสินคาที่มีคุณภาพตามมาตรฐาน อันเปนการเพ่ิมความเชื่อถือในคุณภาพของสินคาไทย ท้ังตลาด ภายในและตาง
ประเทศ และเพอ่ื ประหยัดทรัพยากร พรอมท้งั ลดตนทุนการผลติ

เม่ือผูประกอบธุรกิจรายใดท่ีตองการแสดงเครื่องหมายมาตรฐาน หรือเครื่องหมายรับรองคุณภาพของผลิต
ภณั ฑ จะตองย่นื คาํ ขอรับ ใบอนุญาต เมอื่ สํานักงานมาตรฐานผลิตภณั ฑอุตสาหกรรมตรวจสอบ โรงงานและผลิตภัณฑ
แลววา สามารถทาํ ไดตามมาตรฐานอยาง สมาํ่ เสมอ จะอนญุ าตใหแสดงเครือ่ งหมายมาตรฐานได

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 160

1. เครอื่ งหมายมาตรฐาน เปนเครอ่ื งหมายรับรองคณุ ภาพ ผลติ ภณั ฑทว่ั ไป เชน เคร่อื งอุปโภคบรโิ ภค
2. เครื่องหมายมาตรฐานบังคับ ผลิตภัณฑใดท่ีกําหนดไว วาเปนมาตรฐานบังคับ ผูผลิต ผูนําเขา และผู
จําหน่าย จะตองผลิต นําเขา และจําหนายผลิตภัณฑที่เปนไปตามมาตรฐานเทานั้น โดยมีเคร่อื งหมายมาตรฐานบังคับ
แสดง เชน ผงซกั ฟอก ถังกาซ ปโตรเลยี ม บลั ลาสตสาํ หรับหลอดฟลูออเรสเซนต เหล็กเสน เสริมคอนกรีต ฯลฯ
ข้นั สรปุ และการประยกุ ต์
1. ครสู รปุ บทเรยี น โดยใช้ PowerPoint และอภปิ รายซกั ถามขอ้ สงสัย
2. ผู้เรยี นทำกจิ กรรมแบบฝึกทักษะ และแบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้

ส่อื การเรียนการสอน

1. หนงั สอื เรยี น รหสั 20202-2104 การบรรจุภณั ฑ์ ของสำนักพมิ พ์เอมพันธ์
2. สือ่ Power Point
3. กจิ กรรมการเรียนการสอน

หลักฐาน

1. บนั ทึกการสอน
2. ใบเช็ครายชื่อ
3. แผนจัดการเรียนรู้
4. การตรวจประเมนิ ผลงาน

การวดั และการประเมินผล

วธิ ีวัดผล
1. สังเกตพฤตกิ รรมรายบุคคล
2. ตรวจกิจกรรมสง่ เสรมิ คุณธรรมนำความรู้
3. ตรวจแบบประเมนิ ผลการเรียนรู้ แบบฝกึ ปฏิบตั ิ
4. ตรวจใบงาน

เคร่ืองมอื วัดผล
1. แบบสังเกตพฤติกรรมรายบุคคล
2. แบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้ และแบบฝกึ ปฏบิ ัติ
3. แบบประเมนิ กจิ กรรมใบงาน

เกณฑก์ ารประเมินผล
1. เกณฑผ์ ่านการสังเกตพฤติกรรมรายบคุ คล ต้องไมม่ ชี อ่ งปรับปรงุ
2. แบบประเมนิ ผลการเรียนรมู้ ีเกณฑ์ผ่าน และแบบฝึกปฏิบัติ 50%
3. แบบประเมินกิจกรรมใบงานมเี กณฑผ์ า่ น 50%

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 161

ใบงานที่ 5.2

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
3. บอกองคกรท่ีรบั ผดิ ชอบพระราชบญั ญตั ิท่เี กี่ยวกับการบรรจภุ ัณฑ และหนวยงาน สงเสริมการบรรจุภณั ฑได้

คําชแี้ จง จงบอกองคกรทรี่ ับผดิ ชอบพระราชบัญญัติที่เกย่ี วกับการบรรจุภัณฑและหนวยงาน สงเสริมการบรรจุภณั ฑ
ทง้ั ภาครฐั และเอกชน ในรปู ของ Flow Chart

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 162

บนั ทึกหลังการสอน

1. ผลการจดั การเรยี นรตู้ ามแผนการสอน

1.1 วัน เดอื น ปี ................สอนครง้ั ที่ ...1/18.... สาขา/ชนั้ ปี ......................จำนวนผเู้ รยี น............คน

มาเรยี นปกติ...........คน ขาดเรียน............คน ลาปว่ ย............คน ลากจิ ...........คน มาสาย...........คน

1.2 หวั ขอ้ เร่ือง/เนื้อหาสาระ :….……………………………………………………………………..…………...........

❑ สอนครบตามหวั ขอ้ เร่อื งในแผนฯ ❑ สอนไมค่ รบเนือ่ งจาก..........................................

1.3 กจิ กรรม/วธิ ีการสอน

❑ ครูแนะนำและบอกจุดประสงค์ ❑ ครูอธิบาย/ถาม-ตอบ/สาธิต/.

❑ ทำแบบทดสอบก่อนเรยี น ❑ ทำแบบทดสอบหลงั เรยี น

❑ ทำแบบฝึกหดั /โจทยป์ ญั หา ❑ ทำใบกจิ กรรม/ใบงาน

❑ อน่ื ๆ (ระบุ)...................................................................................

1.4 สือ่ การเรียนร/ู้ แหล่งการเรียนรู้ : ………………………………………………………………………….............

2. ผลการเรยี นรู้ของผเู้ รียน/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาท่พี บ

2.1 การวัดผลและประเมินผล/ผลการเรียนรขู้ องผ้เู รียน : …………………………..…….…………..............

........................................................................................................................................................................

2.2 สมรรถนะทผ่ี ูเ้ รียนได้รับ : .........................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

2.3 สอดแทรกคณุ ธรรม จริยธรรม และคา่ นิยม : ……………………………………..….………….................

……………..........................................................................................................................................................

2.4 ผลการสอนของครู : …………………………………………………………………..…….………………..............

……………..........................................................................................................................................................

2.5 ปญั หาทน่ี ำไปสกู่ ารวจิ ัย : …………………………………………………..….…………………........................

……………..........................................................................................................................................................

3. แนวทางการพฒั นาคุณภาพการสอน

3.1 ผลการใชแ้ ละปรับปรุงแผนการสอนครั้งนี้ : ………………………………………………..........................

……………..........................................................................................................................................................

3.2 แนวทางพัฒนาคุณภาพวธิ สี อน/สื่อ/การวดั ผล/เอกสารช่วยสอน...............................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 163

แผนการจัดการเรยี นรแู้ บบบรู ณาการที่ 15 หนว่ ยที่ 5

รหสั วชิ า 20202-2104 วิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ สอนครัง้ ที่ 15
ชอ่ื หนว่ ย กฎหมายทีเ่ ก่ยี วกับการบรรจภุ ัณฑ์ จำนวนชว่ั โมง 3 ช.ม.

สาระสำคัญ

ความเจริญกาวหนาทางเทคโนโลยีของโลกยุคไอทีในปจจุบัน ทําใหเกดิ การเปล่ียนแปลงทางเศรษฐกิจ และ
สังคมที่รวดเร็วเกินกวาพัฒนาการของมนุษยท่ีอยูในสังคม จึงทําใหเกิดชองวางทางสังคม และปญหาสังคมมากมาย
เมื่อเกิดปญหาทางสังคม ส่ิงที่จะเขามาควบคุมสังคมทําใหเกิดความสงบสุขน่ันก็คือ กฎหมาย หลายชุมชนในหลาย
จังหวัดมีการขยายตัว ปญหาท่ีเกิดพรอมการขยายตัวของชุมชนตาง ๆ ก็คือ ปญหาการจัดการขยะ และขยะที่เกิดข้ึน
โดยสวนใหญก็เกิดจากบรรจุภัณฑ เพราะฉะน้ัน กฎหมายท่ีเกี่ยวกับ บรรจุภัณฑมีอะไรบาง มีสาระสําคัญอยางไร
เปนส่ิงสําคัญท่คี วรทราบสาํ หรบั ผูท่ีศึกษาวชิ าบรรจุภัณฑ์

สาระการเรยี นรู้

1. องคกรทร่ี บั ผิดชอบพระราชบัญญัตเิ ก่ยี วกับ บรรจุภณั ฑ์
2. องคกรเอกชนที่ใหการสงเสริมการบรรจภุ ณั ฑ์

สมรรถนะประจำหน่วย

1. แสดงความรูเกย่ี วกบั กฎหมายการบรรจุภัณฑ

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้

1. บอกองคกรที่รบั ผิดชอบพระราชบัญญัตทิ ี่ เก่ียวกับการบรรจุภณั ฑและหนวยงานสงเสรมิ การบรรจุภัณฑได

กจิ กรรมการเรียนการสอน

ขน้ั นำเข้าสบู่ ทเรยี น
1. ครูใช้เทคนิคการสอนแบบซปิ ปาโมเดล (CIPPA MODEL) โดยการทบทวนความรู้เดิมจากสัปดาห์ท่ีผา่ นมา
โดยดึงความรเู้ ดิมของผเู้ รยี นในเร่ืองท่ีจะเรียน เพ่ือช่วยให้ผูเ้ รียนมีความพรอ้ มในการเช่ือมโยงความรใู้ หม่กบั ความรเู้ ดิม
ของตน
2. ครสู นทนากับผู้เรียนเพอ่ื นำเขา้ สู่บทเรียน
ขั้นสอน
1. ครใู ช้ส่ือ PowerPoint ประกอบการบรรยายองคกรที่รับผดิ ชอบพระราชบัญญตั เิ กยี่ วกบั บรรจภุ ัณฑ
5. องคกรทร่ี บั ผดิ ชอบพระราชบญั ญัติเกี่ยวกบั บรรจภุ ัณฑ
พระราชบัญญัติที่เก่ยี วของกับบรรจุภัณฑ รับผิดชอบโดยองคกรตอไปนี้
1. สาํ นกั งานกลาง ช่ัง ตวง วดั กรมทะเบียนการคา กระทรวงพาณิชย
2. คณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสขุ
3. คณะกรรมการคุมครองผูบริโภค สํานักนายกรฐั มนตรี
4. สาํ นักงานมาตรฐานอุตสาหกรรม (สมอ.) กระทรวงอุตสาหกรรม

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 164

หน่วยงานของทางราชการ รัฐวสิ าหกิจ และเอกชน ที่ชว่ ยเหลอื ส่งเสรมิ เก่ียวกับการบรรจุภัณฑ์
นอกเหนือจากองคกรที่รับผดิ ชอบตอพระราชบญั ญตั ิทัง้ 4 ดังท่ีกลาวมาแลวน้นั ยังมอี งคกร ทงั้ สวนของ

ราชการ รัฐวสิ าหกิจ และเอกชน ทมี่ ีกิจกรรมในการชวยเหลอื และสงเสรมิ ใหแกองคกร ตาง ๆ และประชาชน เก่ยี วของ
กับการบรรจุภัณฑ สรุปไดดังนี้

1. สวนอุตสาหกรรมการเกษตร สํานักงานพัฒนาอุตสาหกรรมรายสาขา กรมสงเสริม อุตสาหกรรม มี
หนาที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการศึกษา วิเคราะห และวิจัยขอมูลทางเทคโนโลยี เศรษฐศาสตร อุตสาหกรรมการเกษตร
เน้นการแปรรูปผลิตภัณฑจากพืช เพื่อกําหนดและพัฒนา ความกาวหนาทางเทคโนโลยี ตามภาวะการตลาด
ประสานงานจัดหาผูชํานาญการเฉพาะดานเพื่อฝกอบรม สัมมนา และใหคําปรึกษาแนะนําเพื่อการแกไขปญหาและ
ปรับปรุงเทคนิคการผลิต ตลอดจนการใหบริการขอมูลขาวสารอุตสาหกรรม และขอมูลท่ีเก่ียวของแกสถาน
ประกอบการ ผลติ บคุ ลากรในระดบั ตาง ๆ ในสถานประกอบการ

2. สวนบรรจุภัณฑ สํานักพัฒนาอุตสาหกรรมสนับสนุน กรมสงเสริมอุตสาหกรรม มีหนาที่ใหบริการ
แนะนํา สงเสริม และพัฒนาบรรจภุ ัณฑแกผูประกอบการ กลุมบุคคล และบุคคลทั่วไปที่ใหความสนใจในอุตสาหกรรม
บรรจุภัณฑ ท้งั ทางดานวชิ าการ ดานเทคโนโลยี การออกแบบ และอื่น ๆ ทเี่ กีย่ วของ โดยวิธกี ารตาง ๆ ทงั้ การฝกอบรม
สมั มนา นทิ รรศการ และ การจัดประกวด

• ทท่ี ําการสวนบรรจุภัณฑ อาคารสํานักพฒั นาอุตสาหกรรมสนบั สนนุ กรมสงเสริมอุตสาหกรรม
กระทรวง อุตสาหกรรม อาคารสํานักพัฒนาอุตสาหกรรมรายสาขา ช้ัน 4 ซอยตรีมิตร ถนนพระราม 4 กลวยนํ้าไท
แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร 10110 โทร. 0-2392-2512, 0-2390-2248, 0-2381-0025-32 ตอ
52, 55, 56 โทรสาร 0-2392-9585

3. สํานักพัฒนาผลิตภัณฑและการออกแบบเพื่อการสงออก กรมสงเสริมการสงออก (ศูนยบริการการ
ออกแบบ) ในสภาพเศรษฐกิจปจจบุ ันท่ีมีการแขงขันกันทางดานการคาขายอยางตอเนื่อง ทุกประเทศ จําเปนตองปรับ
กลยทุ ธทางดานการคา ใหทนั ตอเหตกุ ารณและสภาพการแขงขนั ประเทศไทยได เลง็ เหน็ ความสําคญั ของการพัฒนาตัว
สินคา เนือ่ งจากคุณภาพและคาแรงต่ํา ไมใชสิ่งจงู ใจและ ขอไดเปรียบอีกตอไปในกระแสโลกาภิวตั น ดังนั้น จงึ ควรนํา
การออกแบบมาเปนเคร่ืองมือ ชวยเพ่ิมมูลคาสินคาสําหรับการสงออก รัฐบาลไทยไดเห็นความสําคัญขอนี้ จึงไดจัดตั้ง
ศนู ยกลาง บริการการออกแบบ เม่ือวนั ท่ี 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2533 เพื่อมุงพัฒนาการออกแบบสินคาสงออก ท่ีสําคัญ
4 ชนดิ คือ เคร่ืองหนงั อัญมณี ผลติ ภณั ฑพลาสตกิ และของเด็กเลน

• ทที่ ําการสํานักพัฒนาผลิตภณั ฑและการออกแบบเพอื่ การสงออก สํานักพัฒนาผลิตภัณฑและ
การออกแบบเพื่อการสงออก กรมสงเสริมการสงออก กระทรวง พาณิชย 22/77 ถนนรัชดาภิเษก เขตจตุจักร
กรงุ เทพมหานคร 10900 โทร. 0-2511-5066- 77 ตอ 451 โทรสาร 0-2512-2236

4. ศูนยการบรรจุหีบหอไทย สถาบันวิจัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย นโยบายหลัก
ของศนู ยการบรรจุหีบหอไทย มีดงั น้ี

สนบั สนุนนโยบายการบรรจภุ ณั ฑของประเทศ
เสรมิ สรางขดี ความสามารถขององคกร เพอ่ื สนองความตองการของผูประกอบการ
รวบรวม แลกเปลยี่ น และบริการขอมลู ดานวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยกี ารบรรจุภณั ฑ
ประสานงานระหวางผูผลิตและผูใช ท้งั ในและตางประเทศ

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 165

• ท่ีทําการศูนยการบรรจุหีบหอไทย สถาบันวจิ ัยวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีแหงประเทศไทย
196 ถนนพหลโยธิน เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 โทร. 0-2579-5515, 0-2579-0160, 0-2579-7573 ตอ
3202 โทรสาร 0-2561-4771

5. สถาบันคนควาและพัฒนาผลิตภณั ฑอาหาร มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร สถาบันคนควาและพฒั นา
ผลิตภัณฑอาหาร (Institute of Food Research and Product Development หรือ IFRPD) จัดต้ังขึ้นเม่ือวันท่ี 30
กนั ยายน พ.ศ. 2511 โดยแบงการบริหารงาน เปน 7 ฝาย และ 1 ศูนย ไดแก ฝายบรหิ ารและธุรการท่ัวไป ฝายคนคว้า
และวิจัย ฝายควบคุม คุณภาพ ฝายผลิตทดลอง ฝายผลิตภัณฑอาหาร ฝายศึกษาสาธิต ฝายวิศวกรรม ศูนยบริการ
ประกนั คุณภาพทางดานอาหาร โดยมีขอบเขตการทาํ งาน ดงั นี้

• วจิ ัยและพัฒนาวิชาการดานวทิ ยาศาสตรและเทคโนโลยีทางอาหาร เพ่ือปรับปรุงเศรษฐกิจ
ของโรงงานอาหารและการเกษตรในประเทศไทย

• บรกิ ารวิชาการเก่ยี วกับคุณภาพวัตถุดบิ เทคโนโลยีการผลิต และระบบการควบคมุ คุณภาพ
ของผลิตภณั ฑอาหาร เพื่อการบรโิ ภคทัง้ ในประเทศและการสงออก

• ใหความชวยเหลือทางดานเทคโนโลยที างอาหารและบริการความรูทางดานนี้แกผูสนใจ

• ใหความรวมมือกับหนวยงานของภาครัฐ เอกชน ในการวิจัย การศึกษา คนควา และ
ฝกึ อบรมเก่ยี วกบั วิทยาศาสตรและเทคโนโลยีทางอาหาร

• เปนแหลงขอมลู ทางดานวิทยาศาสตรและเทคโนโลยีทางอาหาร
นอกจากองคกรของรัฐทั้ง 5 แหงแลว ตามมหาวิทยาลัยของรัฐที่มีการเปดสอนวิชาดาน บรรจุภัณฑ
และเทคโนโลยที างการอาหาร มอี าจารยผูเชี่ยวชาญและผูทรงคณุ วุฒทิ ่ีสามารถให คําปรึกษา ทดสอบ พรอมทง้ั ใหคํา
แนะนําตาง ๆ ท่ีเกีย่ วของกบั บรรจุภณั ฑอาหารได

2. ครใู ช้สอื่ PowerPoint ประกอบการบรรยายองคกรเอกชนทใี่ หการสงเสริมการบรรจภุ ณั ฑ
6. องคกรเอกชนทใี่ หการสงเสรมิ การบรรจภุ ัณฑ

1. สมาคมการบรรจภุ ัณฑไทย วัตถปุ ระสงคของสมาคม มีดงั นี้
1. สงเสริมและสนับสนนุ การประกอบการเกย่ี วกบั บรรจุภณั ฑ
2. สงเสริมและเผยแพรวชิ าการที่เกี่ยวของกับบรรจภุ ณั ฑทกุ ประเภท
3. เปนศนู ยกลางการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นทางวิชาการ
4. ตดิ ตอประสานงานกับสมาชกิ เพ่อื พฒั นาอุตสาหกรรมการบรรจุภัณฑใหกาวหนา

• ทที่ าํ การสมาคมการบรรจุภณั ฑไทย อาคารสํานกั พัฒนาอุตสาหกรรมรายสาขา ชั้น 4 ซอยตรีมิตร ถนน
พระราม 4 กลวยน้ําไท แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรุงเทพมหานคร 10110 โทร. 0-2712-1995 โทรสาร 0-2392-
9584

2. สถาบันอาหาร ไดจัดต้ังข้ึนเม่ือป พ.ศ. 2539 ในรูปแบบองคกรอิสระ ภายใต การกํากับดูแลของ
กระทรวงอุตสาหกรรม แตการบริหารงานไมผูกพันกบั กฎระเบยี บ การปฏบิ ัติของทางราชการหรอื รฐั วสิ าหกิจ โดยมีหน
าทสี่ นับสนนุ และใหความชวยเหลอื ผปู ระกอบการอุตสาหกรรมอาหารใน 3 ดาน คือ

1. การบริการวิชาการ
2. การเผยแพร บรกิ ารขอมูลขาวสาร
3. การบรกิ ารทดสอบ วิเคราะหผลิตภณั ฑอาหาร

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 166

3. สถาบันสัญลักษณรหัสแทงไทย สภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย สถาบันสัญลักษณรหัสแทงไทย
(EAN THAILAND) กอตั้งเม่ือวันที่ 26 กุมภาพันธ พ.ศ. 2536 โดยสภาอุตสาหกรรมแหงประเทศไทย เนื่องจาก
ตระหนักถึงความเปล่ียนแปลง ของระบบธุรกิจแบบโลกาภิวัตนที่เกิดขึ้น จึงไดพยายามนําระบบการจัดเก็บขอมูลท่ี
ทนั สมัย เรียกวา ระบบสัญลักษณรหัสแทง (Bar Code) มาชวยสงเสริมและพัฒนาระบบเศรษฐกิจ ใหความสะดวกใน
การใชงานทีร่ วดเรว็ ถูกตอง และสอดคลองกับระบบธรุ กจิ ในตางประเทศ เพื่อเปนไปตามนโยบายการพัฒนาเศรษฐกิจ
ของประเทศ

ขณะนี้ประเทศไทยมีรหัสประจําตัวหมายเลข 885 ชวยสรางภาพลักษณที่ดีใหกับสินคา ไทยในตลาดตาง
ประเทศ โดยผูซื้อ ผูขาย หรอื นกั ธุรกิจ จะสามารถตรวจสอบไดวา 885 เปน สินคาของประเทศไทย หรอื ถาสินคาตัวนี้
ไดรับความนิยม ก็จะรูวาสินคานมี้ าจากประเทศไทย (Made in Thailand) และคนหาบรษิ ทั ผูผลิตหรือบริษัทผูแทนจํา
หนายได จึงทําใหสะดวก ในการขยายชองทางการตลาดไดโดยงาย

ข้ันสรปุ และการประยุกต์
1. ครูสรปุ บทเรียน โดยใช้ PowerPoint และอภปิ รายซกั ถามข้อสงสัย
2. ผเู้ รียนทำกิจกรรมแบบฝกึ ทกั ษะ และแบบประเมินผลการเรยี นรู้

สอ่ื การเรียนการสอน

1. หนังสือเรียน รหสั 20202-2104 การบรรจภุ ัณฑ์ ของสำนักพิมพเ์ อมพันธ์
2. ส่ือ Power Point
3. กิจกรรมการเรียนการสอน

หลักฐาน

1. บนั ทึกการสอน
2. ใบเชค็ รายชอื่
3. แผนจัดการเรยี นรู้
4. การตรวจประเมินผลงาน

การวดั และการประเมินผล

วิธีวดั ผล
1. สังเกตพฤติกรรมรายบุคคล
2. ตรวจกิจกรรมส่งเสรมิ คณุ ธรรมนำความรู้
3. ตรวจแบบประเมนิ ผลการเรียนรู้ แบบฝกึ ปฏิบัติ
4. ตรวจใบงาน

เครือ่ งมือวดั ผล
1. แบบสังเกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล
2. แบบประเมินผลการเรยี นรู้ และแบบฝกึ ปฏบิ ตั ิ
3. แบบประเมินกิจกรรมใบงาน

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 167

เกณฑ์การประเมินผล
1. เกณฑ์ผ่านการสงั เกตพฤตกิ รรมรายบุคคล ต้องไมม่ ีชอ่ งปรับปรุง
2. แบบประเมนิ ผลการเรยี นรมู้ ีเกณฑผ์ ่าน และแบบฝกึ ปฏบิ ตั ิ 50%
3. แบบประเมินกิจกรรมใบงานมเี กณฑผ์ า่ น 50%

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 168

ใบงานที่ 5.3

จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
1. อธิบายความสําคัญของกฎหมายเกย่ี วกบั การบรรจุภณั ฑได
2. บอกกฎหมายทเี่ กีย่ วกับการบรรจภุ ัณฑได

คาํ ช้ีแจง จงนาํ ฉลากสินคาท่ีติดบนบรรจภุ ัณฑมาตดิ ลงบนชองวางและวิเคราะหตามหวั ขอทก่ี าํ หนดให

1. ฉลากสินคามีรายละเอยี ดอะไรบาง
............................................................................................................................. ..............................................................
.................................................................................................................................................................. .........................
.......................................................................................................... .................................................................................
2. ฉลากสนิ คาเกีย่ วของกับกฎหมายใด
............................................................................................................................. ..............................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
.................................................................................................................................................. .........................................
3. ฉลากสินคามคี วามสําคัญตอบรรจภุ ัณฑอยางไร
........................................................................................................................................................................ ...................
................................................................................................................ ...........................................................................
............................................................................................................................. ..............................................................

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 169

ตอนที่ 2 จงตอบคาํ ถามตอไปนี้
1. พระราชบญั ญัตมิ าตราช่งั ตวงวัด พ.ศ. 2542 มสี าระสาํ คญั อยางไร
............................................................................................................................. ..............................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
................................................................................................................................................................ ...........................

2. พระราชบัญญัติอาหาร พ.ศ. 2522 มีสาระสําคัญอยางไร
............................................................................................................................................................................... ............
...........................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..............................................................

3. พระราชบญั ญตั ิคุมครองผูบรโิ ภค พ.ศ. 2522 มสี าระสําคญั อยางไร
............................................................................................................................. ..............................................................
................................................................................................................................. ..........................................................
...........................................................................................................................................................................................

4. พระราชบญั ญัติมาตรฐานอตุ สาหกรรม พ.ศ. 2511 มสี าระสําคัญอยางไร
...........................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
............................................................................................................................. ..............................................................

5. สวนอุตสาหกรรมการเกษตร สํานักงานพฒั นาอตุ สาหกรรมรายสาขา มภี ารกจิ อะไร
............................................................................................................................. ..............................................................
.................................................................................................................................................... .......................................
...........................................................................................................................................................................................
6. สวนบรรจุภัณฑ สํานักพัฒนาอุตสาหกรรมสนับสนุน มภี ารกิจอะไร
...........................................................................................................................................................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
............................................................................................................................. ..............................................................

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 170

7. สาํ นกั พัฒนาผลิตภณั ฑและการออกแบบเพือ่ การสงออก มีภารกจิ อะไร
............................................................................................................................. ..............................................................
................................................................................................................................................................................... ........
........................................................................................................................... ................................................................
8. ศนู ยบรรจุหีบหอไทย มภี ารกจิ อะไร
............................................................................................................................. ..............................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
................................................................................................................................................................. ..........................
9. สถาบันคนควาและพัฒนาผลิตภัณฑอาหาร มีภารกจิ อะไร
................................................................................................................................................................................ ...........
........................................................................................................................ ...................................................................
............................................................................................................................. ..............................................................
10. สมาคมการบรรจุภัณฑไทย มีภารกจิ อะไร
............................................................................................................................. ..............................................................
........................................................................................................................................................... ................................
...........................................................................................................................................................................................

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 171

ตอนท่ี 2 จงเลือกคําตอบท่ถี ูกทสี่ ุดเพียงขอเดียว
1. คําวา “FTA” มีความหมายตรงกบั ขอใด

ก. เขตการคาเสรี
ข. ตลาดการคาโลก
ค. องคการการคาสากล
ง. ไมมีขอใดถกู
2. ขอใดไมใชขนาดบรรจุมาตรฐานของนํา้ ปลา
ก. 200 มลิ ลิลิตร
ข. 300 มลิ ลิลติ ร
ค. 500 มิลลิลิตร
ง. 700 มิลลลิ ิตร
3. ขอใดเปนประเภทอาหารที่ไมตองขอข้ึนทะเบียนตาํ รบั อาหาร
ก. อาหารควบคุมเฉพาะ
ข. อาหารที่ อย. กําหนด
ค. อาหารกาํ หนดคุณภาพ
ง. อาหารทีร่ ฐั มนตรปี ระกาศกาํ หนด
4. อาหารชนิดใดไมจําเปนตองมฉี ลากอาหาร
ก. ขาวกลอง
ข. ขนมปง
ค. น้าํ เกลอื ปรงุ รส
ง. เกลอื แร
5. อาหารควบคุมเฉพาะท่ีกําหนดคุณภาพและที่กําหนดใหมีฉลาก จะตองดําเนินการอยางไรกอน จึงสามารถผลิต
อาหารได
ก. ขออนุญาตใชฉลาก
ข. ขึ้นทะเบยี นอาหาร
ค. ข้นึ ทะเบียนฉลาก
ง. ผลติ อาหารกอนขอฉลาก
6. ขอใดเปนรายละเอียดท่ไี มจําเปนบนปายฉลากอาหาร
ก. ช่อื และท่ีต้งั ของผูผลติ
ข. บอกชนดิ สที ีป่ รุงแตงอาหาร
ค. วธิ ีปรงุ เพ่ือรบั ประทาน
ง. สวนประกอบสาํ คญั

7. การแสดงเลขทอ่ี นุญาตฉลากอาหาร ควรมีขนาดเทาใดจงึ จะถกู ตองทีส่ ดุ

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 172

ก. ขนาดไมเลก็ กวา 2 มลิ ลิเมตร
ข. ขนาด 2-3 มิลลเิ มตร
ค. ขนาดไมเล็กกวามาตรฐานกาํ หนด
ง. ขนาดเลก็ กวา 3 มิลลเิ มตร
8. สตั วชนดิ ใดไมเปนสตั วตองหามในการผลติ ผลิตภัณฑอาหารฮาลาล
ก. สุกร
ข. หมูปา
ค. หนู
ง. นก
9. หนวยงานใดท่ีเปนหนวยงานท่จี ัดตง้ั ขน้ึ เพื่อคุมครองสทิ ธขิ องผูบรโิ ภค
ก. สคบ.
ข. อย.
ค. สมอ.
ง. ISO
10. หนวยงานใดไมเกย่ี วของกับการบรรจภุ ัณฑ
ก. สคบ.
ข. อย.
ค. สมอ.
ง. ISO

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 173

บนั ทกึ หลงั การสอน

1. ผลการจดั การเรยี นรตู้ ามแผนการสอน

1.1 วัน เดอื น ปี ................สอนครง้ั ที่ ...1/18.... สาขา/ชัน้ ปี ......................จำนวนผเู้ รยี น............คน

มาเรยี นปกต.ิ ..........คน ขาดเรยี น............คน ลาปว่ ย............คน ลากจิ ...........คน มาสาย...........คน

1.2 หวั ขอ้ เร่อื ง/เนอ้ื หาสาระ :….……………………………………………………………………..…………...........

❑ สอนครบตามหัวขอ้ เร่อื งในแผนฯ ❑ สอนไมค่ รบเนือ่ งจาก..........................................

1.3 กจิ กรรม/วิธีการสอน

❑ ครแู นะนำและบอกจุดประสงค์ ❑ ครูอธบิ าย/ถาม-ตอบ/สาธิต/.

❑ ทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น ❑ ทำแบบทดสอบหลงั เรียน

❑ ทำแบบฝกึ หัด/โจทยป์ ัญหา ❑ ทำใบกจิ กรรม/ใบงาน

❑ อนื่ ๆ (ระบุ)...................................................................................

1.4 ส่ือการเรียนร/ู้ แหล่งการเรยี นรู้ : ………………………………………………………………………….............

2. ผลการเรยี นรู้ของผู้เรียน/ผลการสอนของคร/ู ปญั หาทีพ่ บ

2.1 การวัดผลและประเมนิ ผล/ผลการเรียนรขู้ องผเู้ รียน : …………………………..…….…………..............

........................................................................................................................................................................

2.2 สมรรถนะทผ่ี ้เู รยี นได้รบั : .........................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

2.3 สอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม และคา่ นยิ ม : ……………………………………..….………….................

……………..........................................................................................................................................................

2.4 ผลการสอนของครู : …………………………………………………………………..…….………………..............

……………..........................................................................................................................................................

2.5 ปัญหาทน่ี ำไปส่กู ารวจิ ัย : …………………………………………………..….…………………........................

……………..........................................................................................................................................................

3. แนวทางการพฒั นาคุณภาพการสอน

3.1 ผลการใช้และปรับปรุงแผนการสอนคร้งั น้ี : ………………………………………………..........................

……………..........................................................................................................................................................

3.2 แนวทางพัฒนาคณุ ภาพวธิ สี อน/สือ่ /การวัดผล/เอกสารช่วยสอน...............................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 174

แผนการจัดการเรยี นรู้แบบบรู ณาการท่ี 16 หนว่ ยที่ 6

รหัสวชิ า 20202-2104 วิชา การบรรจุภัณฑ์ สอนครงั้ ท่ี 16
ชอื่ หนว่ ย เทคโนโลยีสารสนเทศกบั การบรรจภุ ัณฑ์ จำนวนช่วั โมง 3 ช.ม.

สาระสำคญั

การเปล่ียนแปลงในโลกแหงยคุ ไอทีในปจจุบัน มบี ทบาทอยางมากในการชวยพัฒนาระบบ การบรหิ ารจดั การ
ในภาคธุรกิจ โดยเฉพาะการบรหิ ารจัดการขอมลู ทส่ี ะดวกและรวดเร็วในการจัดเก็บ ประมวลผล และนําขอมูลมาใชใน
การจัดการ ภาคธุรกจิ ทีใ่ หความสําคญั ตอการควบคมุ และจัดเก็บขอมลู คอื ธุรกิจหางสรรพสนิ คา ซ่ึงมีการควบคุมและ
จัดเก็บขอมูลสินคาจํานวนมาก การควบคุม ขอมูลสินคาจํานวนมาก การปอนขอมูลโดยการพิมพขอมูลเขาเครื่อง
คอมพิวเตอร ทําใหเสียเวลา โดยเปลาประโยชน เพราะฉะน้ัน ส่ิงที่จะเขามาชวยในการแกไขปญหาดังกลาวคอื การใช
รหัสแทงติดที่ตัวบรรจภุ ัณฑ เพ่ืออํานวยความสะดวกแกลูกคาในการบริหารจัดการสนิ คาไดงาย รวดเร็ว และลดขอผิด
พลาดในการบริหารจดั การ

สาระการเรยี นรู้

1. เทคโนโลยีสารสนเทศกบั งานธรุ กจิ อเิ ลก็ ทรอนิกส
2. รหสั แทง

สมรรถนะประจำหน่วย

1. ประยกุ ตใชเทคโนโลยีสารสนเทศกับการบรรจุภัณฑ

จุดประสงค์การเรยี นรู้

1. อธบิ ายความหมายและประโยชนของรหสั แทงได้
2. เขยี นผงั การตัดสินใจในการเลือกใชระบบเลขหมายรหัสแทงได

กจิ กรรมการเรียนการสอน

ขัน้ นำเข้าส่บู ทเรยี น
1. ครูกล่าวถึงเทคโนโลยีดา้ นต่าง ๆ ท่ีถูกนำมาประยุกต์ใหส้ ามารถทำงานรว่ มกันได้ เพื่อนำไปใช้ประมวลผล
ขอ้ มลู ในงานดา้ นต่าง ๆ เพ่ือต้องการใหก้ ารทำงานมีความสะดวกและรวดเรว็ มากข้ึน อกี ทั้งสารสนเทศหรือผลลพั ธ์ทไี่ ด้
น้ันยังมคี วามถกู ตอ้ ง นา่ เช่ือถือ สามารถแลกเปล่ยี นหรือคน้ หาไดร้ วดเรว็ มากยิง่ ข้นึ ดว้ ย
2. ครสู นทนากบั ผู้เรียนเพ่ือนำเข้าสู่บทเรียน
ขัน้ สอน
1. ครูใชส้ ือ่ PowerPoint ประกอบการบรรยายเทคโนโลยสี ารสนเทศกับงานธรุ กิจอิเล็กทรอนกิ ส์
1. เทคโนโลยสี ารสนเทศกบั งานธรุ กิจอิเล็กทรอนกิ ส์
การขบั เคล่อื นและการเคลื่อนไหวของการประกอบธุรกรรมทางธุรกิจไดเปล่ียนแปลงอยาง รวดเรว็ ในไมกี่ปท่ี
ผ่านมา เม่ือเทียบกับระยะยุคหลังสงครามโลกทีผ่ านมา วิวัฒนาการที่รวดเรว็ ของบทบาทใน Value Chain ชองทางจัด

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 175

จาํ หนายใหม รปู แบบการเปลี่ยนแปลงอุปสงคและความคาดหวั ของบรกิ ารทเี่ พ่ิมขน้ึ สิ่งเหลานี้ไดเพิ่มความสาํ คัญ อยา
งยงิ่ ยวดตอเทคโนโลยขี อมลู ในการดําเนินธรุ กจิ

มาตรฐาน EAN UCC ไดเอ้ือประโยชนแกคูคาท้ังหมดทั้งภายในและระหวางประเทศ ใหส่ือสารกันตลอดทุก
ขั้นตอนของโซอุปทาน (Supply Chain) คูคาเหลาน้ีรวมถึงผูจําหนายวัตถุดิบ ผูผลิต ผูคาสง ผูจัดจําหนาย ผูคาปลีก
โรงพยาบาล และลูกคาปลายทาง หรือผูบริโภค ธุรกจิ หลายประเภทกาํ ลงั ขยายชองทางจดั จําหนายไปตามตลาดตาง ๆ
และถึงลูกคาทั้งหลาย ซ่ึงอาจจะไมเปนไปตามแบบฉบับเดิมในภาคอื่น ๆ ของอุตสาหกรรม หนวยงานท่ีเลือกดําเนิน
ธรุ กิจ อุตสาหกรรมใดอตุ สาหกรรมหนึ่งทมี่ ีมาตรฐานเฉพาะตัวจะเผชิญกับตนทนุ ที่มแี นวโนมสงู ใน การรักษาระบบถึง
สองระบบ หากตองการขายสินคาและบรกิ ารของตน หรอื เพียงแคการใชสือ่ สาร จากโลกภายในของตนเองสูภายนอก

ระบบ EAN UCC เปนเครื่องมือตัวหนึ่งของ มาตรฐานตาง ๆ ท่ีสงเสริมในโลกของการบริหารอยางมี
ประสิทธิภาพของโซอปุ ทาน ในอุตสาหกรรมทีห่ ลากหลาย โดยการบงชตี้ ัวสนิ คาไดอยางเฉพาะเจาะจง หนวยขนสงสิน
ค้า ตําแหนงท่ีต้ังของสินทรัพย และบริการตาง ๆ ระบบยังเก้ือหนุนการดําเนินการ งานธุรกิจอิเล็กทรอนิกส รวมท้ัง
ขนั้ ตอนทีเ่ ตม็ รปู แบบ และสามารถสบื คนยอนกลับได้

2. ครูใชส้ อ่ื PowerPoint ประกอบการบรรยายรหสั แท่ง
2. รหัสแทง่

การบงชี้เลขหมาย สามารถแทนไดดวยสัญลกั ษณบารโคด เพ่ือใหการอานสัญลักษณทางอิเลก็ ทรอนิกสทําได
ณ จดุ ขาย ณ จุดรับสนิ คาในคลงั สินคา หรือ ณ จุดใดกต็ ามที่ตองการ ในขน้ั ตอนการดําเนนิ ธุรกจิ ระบบถูกออกแบบมา
แกขอจาํ กัด ท้ังหลาย ในการใชระบบรหัสเฉพาะของบริษัท องคกร หรือ หนวยงาน และทาํ ใหการคาดําเนินไปอยางมี
ประสิทธิภาพมากขึน้ เพือ่ ตอบสนองผูบริโภคไดดีกวา

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวิชา การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 176

การบงช้ีเลขหมายเหลานี้ ยงั นําไปใชในการแลกเปลีย่ นขอมลู ทางอเิ ล็กทรอนิกส (EDI) ขอความ EDI เพ่ือเร่ง
ความเร็วและความถูกตองแมนยําของการสื่อสาร หนวยการเรียนรูน้ีเพียงแต เตรียมขอมูลเก่ียวกับระบบเลขหมาย
บาร์โค้ด และการอานสัญลักษณจากเคร่ืองสแกนเนอร สําหรับขาวสารเกี่ยวกับ EDI ใหดูเอกสารอางอิงจากคูมือ
EANCOM เชนเดียวกับการใชเลขหมายบงช้ีที่ เปนเอกลักษณแลว ระบบยังใหขาวสารขอมูลเพิ่มเติม เชน วันท่ีควร
บรโิ ภคกอน หมายเลขเรยี ง ลําดับ และหมายเลขกองสินคา ใหแสดงในรปู แบบบารโคด

การปฏิบัติตามกฎ และการออกแบบของระบบ EAN UCC มคี วามหมายท่ีผูใชสามารถ ออกแบบการใชงาน
ใหขอมลู EAN UCC ทํางานไดอยางอตั โนมตั ิตามหลกั การของระบบ รับรอง ไดวาขอมูลท่ีไดจากบารโคดจะใหขอ้ ความ
อเิ ลก็ ทรอนกิ สทถ่ี ูกตอง ไมสบั สน และการดาํ เนินงาน จะสามารถเตรียมโปรแกรมไวลวงหนาได

ระบบถูกออกแบบมาใหใชไดในทุก ๆ อุตสาหกรรมทางการคาหรือสาธารณะ และการแกไข เปลีย่ นแปลงใด
ของระบบทจี่ ะนาํ เสนอมาใชในภายหลงั จะไมกระทบผูใชระบบในปจจบุ นั

การนํามาตรฐาน EAN UCC ที่หลากหลายเหลาน้ีมาใช สามารถ แสดงผลอยางมากมายในการปฏิบัติงาน
ทางโลจิสติกส ตนทุนงาน ดานเอกสาร ลดเวลาทํางานของการส่ังซื้อและการขนสง เพ่ิมความถูกตองแมนยํา และ
บรหิ ารโซอุปทาน (Supply Chain) ตลอดท้ังการ ลดตนทนุ อื่น ๆ หลายบริษัทจงึ ไดปรับระบบมาใช EAN UCC เพราะ
เปนวิธีการตามมาตรฐานเดียวกันที่ใชสําหรับการสื่อสารกับคูคา ทั้งหมด ขณะเดียวกัน ก็สามารถดําเนินงานภายใต
ดลุ พนิ จิ และความ เหมาะสมไดอยางอสิ ระ

3. ครูใชส้ อ่ื PowerPoint ประกอบการบรรยายรหัสแท่งคืออะไร
2.1 รหัสแทง่ คอื อะไร

รหัสแทง (Bar Code) ประกอบดวยเสนทึบ (สีดํา) และเสนสวาง (สีขาว) วางเรียงกนั เปน แนวดิ่ง เป็น
รหสั แทนตัวเลขและตวั อกั ษร ใชเพอ่ื อํานวยความสะดวกใหเครอื่ งคอมพิวเตอรสามารถ อานรหัสขอมลู ไดงายขึน้ โดย
ใชเครอื่ งอานรหัสแทง (Barcode Scanner) ซึ่งจะทํางานไดรวดเรว็ และ ชวยลดความผดิ พลาดในการคียขอมูลไดมาก
รหัส แทง (Bar Code) เร่ิมกําเนิดขึ้นเมื่อ ค.ศ. 1950 โดยประเทศสหรัฐอเมริกาไดจัดตั้งคณะกรรมการ เฉพาะกิจ
ทางด้านพาณิชยขึน้ สําหรบั คนควา

รหั สม าตร ฐานแล ะสั ญลั กษ ณ ที่ สาม ารถช วยกิจ การ ดานอุ ตส าห กรรม และ สาม ารถจัดพิ มพ ระ บ บ
บาร์โคด้ ระบบ UPC-Uniform ขึ้นไดในป 1973 ตอมาในป 1975 กลุมประเทศยุโรปจัดตง้ั คณะกรรมการดานวิชาการ
เพื่อสรางระบบบารโคดเรียกวา EAN-European Article Numbering สมาคม EAN เติบโตครอบคลุมยุโรปและ
ประเทศอน่ื ๆ (ยกเวนอเมรกิ าเหนอื ) และระบบบารโคด EAN เริ่มเขามาในประเทศไทยเมื่อป 1987

โดยหลักการแลวรหัสแทง (Bar Code) จะถูกอานดวยเคร่ืองสแกนเนอร บันทึกขอมูลเขาไป เก็บใน
คอมพิวเตอรโดยตรงไมตองกดปุมที่แทนพิมพ ทําใหมีความสะดวก รวดเร็วในการทํางาน รวมถึงอานขอมูลไดถูกตอง
แม่นยํา เช่ือถือได และจะเห็นไดชัดเจนวาปจจุบันรหัสแทง (Bar Code) เขาไปมีบทบาทในทุกสวนของอุตสาหกรรม
การคาขาย และการบรกิ าร ท่ีตองใชการบรหิ ารจดั การ ขอมูลจากฐานขอมลู ในคอมพวิ เตอร และปจจบุ นั มกี ารประยุกต
การใชงานรหัสแทง (Bar Code) เขากับโทรศัพทสมารตโฟน ซึง่ สามารถพกพาไดสะดวก เพ่ือทําการจัดเก็บ แสดงผล
ตรวจสอบ และประมวลในดานอน่ื ๆ ไดดวย

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 177

4. ครใู ช้ส่อื PowerPoint ประกอบการบรรยายประเภทของรหสั แทง
2.2 ประเภทของรหสั แทง

รหสั แทง (Bar Code) แบงออกเปน 2 ประเภท ดังนี้
1. โคดภายใน (Internal Code) เปนรหัสแทง (Bar Code) ที่ทาํ ขึน้ ใชเองในองคกรตาง ๆ ไมสามารถ
นาํ ออกไปใชภายนอกได
2. โคดมาตรฐานสากล (Standard Code) เปนรหัสแทง (Bar Code) ท่ีเปนท่ีรูจักและนิยมใชกัน
อย่างแพรหลายท่วั โลกมีประมาณ 11 ระบบ ไดแก่

1) ระบบ EAN v (European Article Numbering) เร่ิมใชเมอื่ ป พ.ศ. 2519 มปี ระเทศ ตาง ๆ ใช
มากกวา 90 ประเทศท่ัวโลกในภาคพื้นยโุ รป เอเชียและแปซิฟก ออสเตรเลีย ลาตินอเมริกา รวมท้งั ประเทศไทย ท้ังน้ี
EAN มสี าํ นักงานใหญอยูท่กี รงุ บรสั เซลส ประเทศเบลเยยี ม

2) ระบบ UPC (Universal Product Code) เร่ิมใชเม่ือป พ.ศ. 2515 ซึ่งกําหนด มาตรฐานโดย
Uniform Code Council.Inc ใชแพรหลายในประเทศสหรฐั อเมรกิ าและแคนาดา

3) CODE 39 เริ่มใชในป พ.ศ. 2517 ในธรุ กิจอุตสาหกรรม เปนรหัสแทง (Bar Code) ระบบแรกที่
ใชรวมกบั ตัวอกั ษรได เก็บขอมูลไดมาก

4) INTERLEAVE 1 of 5 หรือเรียกวา ITF เปนรหัสแทง (Bar Code) ตัวใหญใชกบั หบี บรรจุสนิ คา
หรือเรียก Cass Code 5) CODABAR ถูกพัฒนาขน้ึ มาใชกบั ธรุ กิจเวชภัณฑในป พ.ศ. 2515

6) CODE 128 ไดถูกพัฒนาขึ้นและยอมรับวาไดใชเปนทางการในสหรัฐอเมริกา เม่ือป 2524 นิยม
ใช้ในวงการดีไซเนอรและแฟชัน่ ปจจุบันกําลงั เร่ิมนิยมใชในสหรัฐอเมรกิ า

7) CODE 93 เร่ิมพฒั นาขนึ้ ในป พ.ศ. 2525 ปจจบุ นั เริ่มนยิ มใชในวงการอุตสาหกรรม
8) CODE 49 เร่ิมพัฒนาข้ึนในป พ.ศ. 2530 โดยพัฒนาจาก CODE 39 ใหบรรจุขอมูล ไดมากขึ้น
ในพืน้ ทเี่ ทาเดมิ
9) CODE 16k เหมาะสาํ หรับใชกบั อุตสาหกรรมผลติ สินคาท่ีเล็กมากมพี ้ืนที่ในการใส บารโคดนอย
เชน อุปกรณอะไหล เคร่อื งไฟฟา
10) ISSN/ ISBN (International Standard Book Number) ใชกับหนงั สอื และนติ ยสาร
11) EAN/ UCC 128 หรือ Shipping Container Code เปนระบบใหม โดยการรวมมือ ระหวาง
EAN ของยุโรป และ UCC ของสหรัฐอเมริกา โดยเอาระบบ EAN มาใชรวมกับ CODE 128 เพ่อื บอกรายละเอียดของ
สินคา้ มากขึน้ เชน วนั เดือนป ทผี่ ลติ ครัง้ ทีผ่ ลิต วันทส่ี งั่ ซือ้ มกี ีส่ ี กข่ี นาด เปนตน

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 178

5. ครใู ชส้ ่ือ PowerPoint ประกอบการบรรยายการใชรหัสแทงในประเทศไทย
2.3 การใชรหัสแทงในประเทศไทย

ประเทศไทยเร่ิมใชรหัสแทง (Bar Code) อยางจริงจงั ในป พ.ศ. 2536 โดยมีสถาบันสัญลักษณ รหสั แท่ง
ไทย “Thai Article Numbering Council” หรือ “TANC” เปนองคกรตัวแทนของ “EAN” ภายใตการดูแลของสภา
อตุ สาหกรรมแหงประเทศไทย ทั้งนี้ ระบบ EAN ทปี่ ระเทศไทยใชนั้นจะมี ลกั ษณะเปนเลขชดุ 13 หลกั ซ่ึงมีความหมาย
ดังนี้

หมายเลข 1 สัญลักษณแทงสีเขมสลับสีออนสําหรับอานดวยเครอ่ื งสแกนเนอร
หมายเลข 2 885 : ตัวเลข 3 หลักแรก คอื รหสั ของประเทศไทย
หมายเลข 3 0000 : ตัวเลข 4 ตัวถดั มา เปนรหัสโรงงานทีผ่ ลิต หรอื รหสั สมาชิก
หมายเลข 4 00000 : 5 ตวั ถัดมาเปนรหสั สนิ คา
หมายเลข 5 1 : ตวั เลขหลักสุดทายเปนตัวเลขตรวจสอบเลข 12 ตัว ขางหนาวากําหนด ถูกตองหรอื ไม

ถาตัวสุดทายผิด รหัสแทง (Bar Code) ตัวนัน้ จะอาน ไมออก สื่อความหมายไมได
รหัสแทง (Bar Code) มสี วนประกอบท้ังหมด 3 สวน คอื

1. สวนที่เปนแทงหรอื ลายเสน สวนใหญจะเปนสดี ํากับสขี าว ซง่ึ สวนทเ่ี ปนแทงสีขาว มักจะโปรงแสง
2. สวนทส่ี องเปนขอมลู ตัวอักษร ซึ่งจะเปนสวนทีแ่ สดงความหมายของขอมูลของ ลายเสนท่ีอยูขางบน
เพื่อใหอานเขาใจไดงาย ๆ ซึ่งมักจะเปนตัวเลข 13 หลัก เชน ถาตัวเลข สามตัวแรกเปน 885 หมายความวาผลิตใน
ประเทศไทย

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 179

3. แถบวาง จดั เปนสวนหนง่ึ ของรหสั แทง (Bar Code) ท่เี ครอื่ งอานบารโคดใชกําหนด ขอบเขตของบาร
โคด กาํ หนดคาใหเปนสขี าว ซ่ึงแตละเสนจะมีความยาวเทา ๆ กนั เพ่ือให เครือ่ งอานสามารถอานขอมูลทถี่ ูกบันทกึ ไว

ประโยชน์การใช้รหัสแทง่ (Bar Code)
1. ผูผลติ (กาํ หนดเลขหมายรหัสแทงใหสนิ คา)
• สามารถใชเลขหมายประจาํ ตวั สินคาในการคาขายท่ัวโลก
• ทราบถงึ แหลงที่มาของสินคา
• ไดขอมูลยอดขาย เพื่อสงเสรมิ การขายไดรวดเร็ว
• ควบคุมการผลติ ไดดี ปองกนั สินคาขาด
• สามารถใชคอมพวิ เตอรท้งั ระบบในการตดิ ตอคาขายกับผูอ่ืน
2. ผูคาสง (จัดจําหนายสินคา)
• กระตุนทั้งระบบใหรวดเร็ว ไมวาจะเปน
- การสง่ั ซ้ือสินคา - การรับของ - การสงของ
• ควบคุมสนิ คาคงคลังไดทนั ทวงท
3. ผูคาปลีก
• ปองกันการติดราคาสินคาผิด
• เก็บเงนิ ณ จุดชาํ ระเงนิ ไดถูกตอง รวดเร็ว
• ใชประโยชนกับเนอ้ื ทว่ี างสนิ คาไดสงู สดุ
• ทําใหการทาํ งานงายและรวดเร็ว เชน การปรับเปลยี่ นสนิ คา
• ประหยดั แรงงานในการใหพนักงานเปล่ียนปายราคาและติดราคาสินคาในชวงโปรโมชนั
• ใหขอมูลกบั ฝายบรหิ ารไดทนั ที บริการลูกคาไดรวดเรว็ ขน้ึ
4. ผูบรโิ ภค
• ปองกันการผิดพลาดเวลาชาํ ระเงนิ
• ไดรบั บริการอยางรวดเรว็
• มรี ายละเอยี ดและราคาสนิ คาทซี่ ้ือ
5. ผูสงออก
• เปดตลาดการคาใหกวางข้นึ เพม่ิ ศกั ยภาพในการแขงขัน
• ยกระดบั มาตรฐานสนิ คา

ขน้ั สรุปและการประยกุ ต์
16. ครสู รุปบทเรียน โดยใช้ PowerPoint และอภิปรายซักถามขอ้ สงสยั
17. ผ้เู รยี นทำกิจกรรมแบบฝกึ ทกั ษะ และแบบประเมินผลการเรยี นรู้

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 180

สอ่ื การเรียนการสอน

1. หนงั สือเรียน รหสั 20202-2104 การบรรจภุ ณั ฑ์ ของสำนักพิมพ์เอมพันธ์
2. สือ่ Power Point
3. กจิ กรรมการเรยี นการสอน

หลกั ฐาน

1. บันทึกการสอน
2. ใบเชค็ รายช่อื
3. แผนจัดการเรยี นรู้
4. การตรวจประเมินผลงาน

การวัดและการประเมนิ ผล

วิธวี ดั ผล
1. สงั เกตพฤติกรรมรายบุคคล
2. ตรวจกิจกรรมสง่ เสริมคุณธรรมนำความรู้
3. ตรวจแบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้ แบบฝึกปฏิบัติ
4. ตรวจใบงาน

เครื่องมอื วดั ผล
1. แบบสงั เกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล
2. แบบประเมินผลการเรยี นรู้ และแบบฝึกปฏิบตั ิ
3. แบบประเมนิ กจิ กรรมใบงาน

เกณฑ์การประเมินผล
1. เกณฑ์ผ่านการสงั เกตพฤตกิ รรมรายบคุ คล ต้องไม่มชี อ่ งปรับปรุง
2. แบบประเมินผลการเรยี นรมู้ เี กณฑผ์ า่ น และแบบฝกึ ปฏิบตั ิ 50%
3. แบบประเมนิ กจิ กรรมใบงานมีเกณฑ์ผ่าน 50%

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 181

ใบงานท่ี 6.1

จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
1. อธิบายความหมายและประโยชนของรหัสแทงได้

คาํ ชี้แจง จงบอกประโยชนของรหัสแทงในรูปของแผนทีค่ วามคดิ

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 182

ใบงานท่ี 6.2

จุดประสงค์การเรยี นรู้
2. เขียนผังการตัดสินใจในการเลอื กใชระบบเลขหมายรหสั แทงได

คําชแ้ี จง 1. แบงผูเรยี นออกเปนกลุม กลุมละ 4–5 คน
2. แตละกลุมเขียนแผนผังการตัดสนิ ใจในการเลือกใชระบบเลขหมายรหัสแทง
3. แตละกลุมสงตวั แทนนาํ เสนอผลงานหนาชัน้ เรยี น

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 183

บันทกึ หลังการสอน

1. ผลการจดั การเรียนรตู้ ามแผนการสอน

1.1 วัน เดอื น ปี ................สอนครง้ั ที่ ...1/18.... สาขา/ชนั้ ปี ......................จำนวนผเู้ รยี น............คน

มาเรยี นปกต.ิ ..........คน ขาดเรียน............คน ลาป่วย............คน ลากจิ ...........คน มาสาย...........คน

1.2 หวั ขอ้ เรอื่ ง/เนอ้ื หาสาระ :….……………………………………………………………………..…………...........

❑ สอนครบตามหวั ขอ้ เร่ืองในแผนฯ ❑ สอนไมค่ รบเนือ่ งจาก..........................................

1.3 กจิ กรรม/วิธกี ารสอน

❑ ครูแนะนำและบอกจุดประสงค์ ❑ ครอู ธบิ าย/ถาม-ตอบ/สาธิต/.

❑ ทำแบบทดสอบก่อนเรยี น ❑ ทำแบบทดสอบหลงั เรียน

❑ ทำแบบฝกึ หดั /โจทย์ปญั หา ❑ ทำใบกจิ กรรม/ใบงาน

❑ อน่ื ๆ (ระบุ)...................................................................................

1.4 ส่ือการเรยี นร/ู้ แหล่งการเรยี นรู้ : ………………………………………………………………………….............

2. ผลการเรยี นรู้ของผ้เู รยี น/ผลการสอนของครู/ปญั หาท่พี บ

2.1 การวัดผลและประเมินผล/ผลการเรยี นรู้ของผ้เู รยี น : …………………………..…….…………..............

........................................................................................................................................................................

2.2 สมรรถนะทผี่ เู้ รียนได้รับ : .........................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

2.3 สอดแทรกคุณธรรม จริยธรรม และคา่ นิยม : ……………………………………..….………….................

……………..........................................................................................................................................................

2.4 ผลการสอนของครู : …………………………………………………………………..…….………………..............

……………..........................................................................................................................................................

2.5 ปัญหาทนี่ ำไปส่กู ารวจิ ัย : …………………………………………………..….…………………........................

……………..........................................................................................................................................................

3. แนวทางการพฒั นาคุณภาพการสอน

3.1 ผลการใช้และปรับปรงุ แผนการสอนคร้ังนี้ : ………………………………………………..........................

……………..........................................................................................................................................................

3.2 แนวทางพฒั นาคุณภาพวธิ สี อน/สือ่ /การวดั ผล/เอกสารช่วยสอน...............................................

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 184

แผนการจัดการเรียนรูแ้ บบบรู ณาการท่ี 17 หน่วยที่ 6

รหสั วชิ า 20202-2104 วชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ สอนครง้ั ที่ 17
ช่ือหน่วย เทคโนโลยสี ารสนเทศกับการบรรจภุ ัณฑ์ จำนวนชว่ั โมง 3 ช.ม.

สาระสำคัญ

การเปลยี่ นแปลงในโลกแหงยุคไอทใี นปจจบุ นั มีบทบาทอยางมากในการชวยพฒั นาระบบ การบริหารจดั การ
ในภาคธรุ กิจ โดยเฉพาะการบริหารจัดการขอมลู ท่สี ะดวกและรวดเรว็ ในการจดั เก็บ ประมวลผล และนาํ ขอมลู มาใชใน
การจัดการ ภาคธุรกิจท่ีใหความสาํ คญั ตอการควบคมุ และจดั เก็บขอมูล คือ ธรุ กจิ หางสรรพสนิ คา ซึ่งมกี ารควบคุมและ
จัดเก็บขอมูลสินคาจํานวนมาก การควบคุม ขอมูลสินคาจํานวนมาก การปอนขอมูลโดยการพิมพขอมูลเขาเคร่ือง
คอมพิวเตอร ทําใหเสียเวลา โดยเปลาประโยชน เพราะฉะนน้ั ส่ิงท่ีจะเขามาชวยในการแกไขปญหาดังกลาวคือ การใช
รหัสแทงตดิ ท่ตี ัวบรรจภุ ัณฑ เพ่ืออํานวยความสะดวกแกลูกคาในการบริหารจัดการสินคาไดงาย รวดเร็ว และลดขอผิด
พลาดในการบรหิ ารจดั การ

สาระการเรยี นรู้

1. บรรจภุ ณั ฑอัจฉริยะ
2. QR Code

สมรรถนะประจำหนว่ ย

1. ประยุกตใชเทคโนโลยีสารสนเทศกบั การบรรจภุ ัณฑ

จุดประสงค์การเรียนรู้

1. เขยี นผังการตัดสินใจในการเลอื กใชระบบเลขหมายรหัสแทงได

กิจกรรมการเรียนการสอน

ข้นั นำเขา้ สบู่ ทเรียน
1. ครูใช้เทคนิคการสอนแบบซปิ ปาโมเดล (CIPPA MODEL) โดยการทบทวนความรเู้ ดิมจากสปั ดาห์ทผ่ี ่านมา
โดยดึงความรู้เดมิ ของผเู้ รยี นในเรื่องท่ีจะเรียน เพือ่ ช่วยให้ผูเ้ รียนมีความพรอ้ มในการเช่อื มโยงความรู้ใหม่กบั ความรเู้ ดิม
ของตน
2. ครูสนทนากบั ผ้เู รยี นเพอ่ื นำเข้าสูบ่ ทเรยี น
ข้นั สอน
1. ครใู ชส้ อ่ื PowerPoint ประกอบการบรรยายบรรจภุ ัณฑอัจฉริยะ
3. บรรจภุ ณั ฑอจั ฉริยะ
บรรจุภณั ฑอัจฉริยะ (Smart Packaging) คอื บรรจภุ ัณฑที่ถูกนําไปพฒั นาและตอยอด ทางดานเทคโนโลยี
ซ่ึงกําลังเปนที่เริ่มมีการใชงานในบางประเภทผลิตภัณฑ เชน อาหาร และยา มีคําเรียกแตกตางกันออกไป เชน
Intelligent Packaging, Interactive Packaging, Active Packaging เปนการนํามาผสมผสานกันเพื่อประโยชนการ
ใชงานที่ครอบคลุม การพัฒนาบรรจุภัณฑอัจฉริยะ มีหลากหลายรปู แบบ เพื่อตอบสนองดานความสะดวกสบายของผู

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภัณฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 185

บรโิ ภค ดานความปลอดภัย ดานการตลาด และดานการบริหารจัดการของอตุ สาหกรรมตอเน่ือง สามารถแบงประเภท
ของ บรรจภุ ณั ฑอัจฉริยะออกได 3 กลุมหลัก ๆ ไดแก่

1. บรรจภุ ัณฑแอ็กทีฟ (Active Packaging)
เปนบรรจุภัณฑทม่ี ีการใสวัสดทุ ี่จะสามารถควบคุมการเจริญเติบโตของแบคทีเรยี หรือเชื้อรา ท่ีสงผลให

ผลไมหรืออาหารเนาเสียไดเร็วข้ึน นอกจากนี้ยงั มีการพัฒนาใหควบคุม การกัดกรอน (Corrosion Control) และการ
กาํ จดั กาซ (Gas Scavenging) ทีจ่ ะเกิดขึ้นใน ระหวางขนสงหรือระหวางการจดั จําหนาย

ตวั อยา่ ง : การคดิ ค้นบรรจภุ ัณฑ์อัจฉรยิ ะช่วยดดู กลน่ิ ทุเรยี น
การพัฒนาบรรจุภัณฑในแบบ Active Packaging ที่นักออกแบบบรรจุภัณฑชาวไทย ไดคิดคนขึ้น

กค็ ือ การคิดคนบรรจุภัณฑอัจฉริยะชวยดูดกล่ินทุเรยี น ที่สามารถยืดอายุทุเรยี นได เปนเวลานาน และยังสามารถดูด
กล่นิ ไมใหมีกลนิ่ ออกมา ดวยการใช ระบบแบบผสมผสาน น่ันคอื การนําระบบบรรจภุ ณั ฑแบบแอ็กทฟี และระบบบรรจุ
ภัณฑมาประยุกตเขาดวยกัน เน่ืองจากระบบ บรรจุภัณฑแบบแอ็กทีฟมีความสามารถในดานการยับย้ังการเกิด
แบคทีเรีย (คือ ระบบบรรจุภัณฑแอ็กทีฟทําหนาที่ดูดซับเอทิลีน ( ) และคารบอนไดออกไซด ( ) ของกล่ิน
ทเุ รียนที่ไม พึงประสงคที่ประกอบดวยถานชีวภาพ (Biochar) และถานกัมมันต (Activated Carbon) โดยพัฒนาเป็น
แผนดูดซับที่สามารถยอยสลายได เพ่ือปองกันการเกิดการหายใจระดับเซลล (Anaerobic Respiration) และ
ภาวการณยอยของจุลินทรียทําใหทุเรียนคงความสดและความสุกรวมถึงยืดอายุการวางจําหนาย (Shelf-life)) สวน
ระบบอจั ฉริยะนน้ั จะชวยในดานการแสดงผลใหกบั บรรจภุ ัณฑ มีฉลากบงชี้ อายกุ ารเกบ็ รักษา (Freshness Indicator)
หรือ Shelf-life Indicator ที่สามารถตรวจสอบคุณภาพ และความสดของทุเรียนจากเมแทบอไลตของผลิตภัณฑสดท่ี
บรรจุ ฉลากบ่งช้ีน้จี ะชวยบอกกับ ผูบรโิ ภควาทุเรยี นสดภายในภาชนะนั้นยังคงมีคุณภาพพรอมทจ่ี ะบริโภคและควรซื้อ
ไปหรือไม ซ่ึงบรรจุภัณฑชนิดน้ีจะสามารถเก็บรักษาทุเรียนไดเปนเวลา 45 วัน ทําใหสามารถเก็บรักษา ทุเรียนใหมี
ความสดใหมเทียบเทากบั ทุเรียนที่เพิ่งแกะออกจากเปลือก นอกจากน้ีบรรจุภัณฑยัง ชวยสรางตลาดใหมและชวยเพ่ิม
รายไดอกี ดวย

2. บรรจภุ ัณฑฉลาด (Intelligent Packaging)
บรรจุภัณฑอัจฉริยะที่สามารถส่ือสารเกี่ยวกับการเปล่ียนแปลงของผลิตภัณฑรวมถึงขอมูล อื่น ๆ เชน

ความสด อุณหภูมิ สถานที่ผลิต สวนผสม ฯลฯ กลุมตลาดบรรจุภัณฑอัจฉริยะทั่วโลก ปรับเปล่ียนดวยเทคโนโลยี
อตุ สาหกรรม นอกจากน้ยี ังแบงหมวดหมูเหลานอี้ อกเปนสวนยอย เทคโนโลยโี ดยบรรจุภณั ฑท่ีใชงาน ไดแก บรรจุภัณฑ
อจั ฉริยะ (IP) และบรรจุภัณฑบรรยากาศดัดแปลง (MAP) จะพบ มากในอุตสาหกรรมอาหารและเครื่องด่ืม ยานยนต
การดูแลสุขภาพ การดูแลสวนบุคคลและอ่ืน ๆ โดย อเมริกาเหนือ ยโุ รป เอเชยี แปซฟิ ก และสวนอื่น ๆ ของโลก ตาม
รายงานระบุวายุโรปเปนผูนําตลาด เนอื่ งจากมกี ฎหมายสนบั สนุนบรรจภุ ณั ฑอัจฉรยิ ะ

3. บรรจุภัณฑสมารต (Smart Packaging)
เปนบรรจุภณั ฑทใี่ ชวัสดุทีม่ ีความสามารถในการควบคุมสมบัติของวัสดุน้ัน ๆ ไมให เกิดการเปลี่ยนแปลง

หรือเส่ือมสภาพไปเนื่องจากไดรับผลกระทบจากส่ิงแวดลอม หรือจาก การใชงาน เชน Self-healing Polymer
Materials เปนวัสดุที่สามารถกลับคืนสูสภาพเดิม หลังจากท่ถี ูกทําใหเสียรูปไป โดยมีสารท่เี ปนตัวชวยรักษา (Healing
Agent) ทจ่ี ะทําให วัสดุสามารถกลับคนื สูสภาพเดิมได กจ็ ะทําใหบรรจุภัณฑนัน้ สามารถทําหนาที่ในการปกปอง สินค้า
ไมใหเกดิ ความเสียหายหรอื ปนเปอนจากเช้ือโรคภายนอกได อีกท้ังยังมี Self-cleaning Polymer Materials เปนวสั ดุ
ท่ีสามารถทําความสะอาดตัวเองได โดยการทําใหผิวหนาของ วัสดุนั้นไมรับนํ้าหรือสิ่งปนเปอนอื่น ๆ ไมใหติดอยูที่
ผิวหน้าของวัสดุนน้ั ๆ

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 186

2. ครใู ชส้ ื่อ PowerPoint ประกอบการบรรยายQR Code
4.QR Code

QR Code (คิวอาร โคด) คอื สัญลกั ษณ สี่เหลี่ยมท่ีเริ่มเห็นแพรหลายมากขึ้น ทั้งหนังสือพิมพ หรือนติ ยสาร
QR Code ยอมาจาก Quick Response เปนบารโคด 2 มิติ ที่มีตนกําเนิดมาจากประเทศญ่ีปุน โดยบริษัท Denso-
Wave ต้ังแตป 1994 คณุ สมบัติ ของ QR Code คือ เปนสัญลักษณแทนขอมูลตาง ๆ ที่มีการตอบสนองท่ีรวดเร็ว ซ่ึงส
วนใหญจะนํามาใช กับสินคา สื่อโฆษณาตาง ๆ เพื่อใหขอมูลเพิ่มเติม หรือจะเปน URL เว็บไซต เม่ือนํากลองของ
โทรศพั ท มือถือไปถาย QR Code กจ็ ะเขาสูเว็บไซตไดทนั ที โดยไมตองเสยี เวลาพิมพ

4.1 ประเภทของ QR Code
QR Code แบงออกเปน 5 ประเภท ดังน้ี
1. QR Code Model 1 เปน QR Code แบบด้ังเดิมที่มีขนาดใหญที่สุดในบรรดา QR Code ทั้งหมด

มีขนาด 73 x 73 โมดูล มีความสามารถบรรจุขอมูลไดถึง 1,167 ตัว และอีกแบบ คือ QR Code Model 2 เปนรุนล่า
สุดที่พัฒนามาจาก QR Code Model 1 มีความสามารถบรรจุขอมูล ไดถึง 7,089 ตัวอักษร ในปจจุบัน QR Code
Model 2 เปนทนี่ ิยมใชกนั อยางแพรหลายและสามารถ พบเหน็ ไดทว่ั ไป

2. Micro QR Code เปน QR Code ท่ีมีขนาดเล็กกวาแบบแรกมาก เพราะแสดงผลบางจุด ตรวจ
ตำแหน่ง (Position Detection Pattern) เพียงตําแหนงเดียว ขนาดใหญท่ีสุดของแบบท่ีสองน้ี คือ M4 (17 x 17
โมดูล) บรรจุขอมูลได 35 ตัวเลข

3. IQR Code เปน QR Code ท่ีมีขนาดเล็กกวาแบบด้ังเดิมมากและพิมพออกมาเปน แนวนอน
(Rectangular Code) สามารถเก็บขอมูลไดมากกวาถึงรอยละ 80 ถาจัดเก็บขอมูลใน ปริมาณที่เทากันจะประหยัด
พ้นื ท่ใี นการแสดงผลไดถึงรอยละ 30 และเก็บขอมูลไดถึง 40,000 ตัวอกั ษร

4. SQRC เปน QR Code ท่ีมีคุณลักษณะเหมือนกับ QR Code Model 1 และ Model 2 ทุก
ประการ แตสามารถเก็บขอมูลทเ่ี ปนความลับได

5. Frame QR เปน QR Code ทสี่ ามารถนํารปู ภาพกราฟกมาติดบรเิ วณตรงกลางของ QR Code ได้
ส่วนใหญใชในงานประชาสัมพนั ธ งานอเี วนต นทิ รรศการ เพ่อื ใหสะดุดตาผูเขาชม ซ่ึง การนําภาพมาตดิ จะไมสงผลกระ
ทบกับการอานขอมลู บน QR Code

3. ครใู ชส้ ือ่ PowerPoint ประกอบการบรรยายประโยชนของ QR Code

แผนการจดั การเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 187

4.2 ประโยชนของ QR Code
เราสามารถนํา QR Code มาประยุกตใชไดหลากหลายรูปแบบ เชน แสดงขอความ เบอร โทรศัพท

และขอมูลที่เปนตัวอักษรได ปจจุบัน QR Code ถูกนําไปใชในหลาย ๆ ดาน เนื่องจาก ความรวดเร็ว เชน การแสดง
URL ของเว็บไซต เพราะ URL โดยปกติแลวจะจดจํายาก เพราะมี ความยาวและมคี วามซบั ซอนมาก วิธีทีง่ ายท่ีสดุ คือ
การนาํ โทรศัพทมือถือมาสแกน QR Code ท่ี พบเหน็ ตามผลติ ภัณฑตาง ๆ นามบัตร หรือนติ ยสาร จากนัน้ โทรศัพทมือ
ถือจะเขาไปสูเวบ็ เพจที่ QR Code นัน้ ๆ บันทึกขอมูลอยูโดยอัตโนมตั ิ

ตวั อย่าง : Smart NFC เทคโนโลยใี หมท่ ี่ติดเขา้ ไปกบั บรรจุภณั ฑ์
ตอไปคณุ จะรูขอมลู เก่ียวกับอาหารที่คุณจะซื้อไดดียงิ่ ขึ้นดวย Smart ที่ติดไปกับบรรจุภัณฑ ของสนิ คา
เพยี งแคยกมอื ถือมาจอใกล ๆ ขอมูลท้ังหมดก็จะโผลบนหนาจอ ชวยใหตัดสินใจซอ้ื ไดงายข้ึน NFC Forum หนวยงาน
ที่รับผิดชอบดานการกําหนดมาตรฐานและโปรโมตเทคโนโลยี NFC สําหรับการสงสัญญาณไรสายในระยะส้ัน ได
ประกาศจับมือกับ Active & Intelligent Packaging Industry Association (AIPIA) รวมมือกันพัฒนาอินเตอรแอ็ก
ทฟี แทก็ และฉลากอัจฉริยะสําหรบั อาหารและสนิ คาอุปโภคบริโภคอื่น ๆ เพอ่ื ใหเราสามารถเขาถงึ ขอมลู ของสินคาน้ัน ๆ
ไดกอน ตัดสินใจซ้ือ ดวยการยกสมารตโฟนรุนท่ีรองรบั ขึ้นมา แตะทฉ่ี ลากหรือแท็ก ปจจบุ ันเทคโนโลยี NFC นน้ั ถูกนํา
มาใชหลากหลายมากย่ิงขึ้น ไมวาจะใชเปนต๋ัว E-ticket สําหรบั เขางานตาง ๆ รวมถึงใชจายเงินผานมอื ถอื ดวย การนํา
ตัวเครือ่ งไปจอใกล ๆ กับเครอื่ งอานซงึ่ สมารตโฟน รนุ ใหม ๆ จะฝงชิปนม้ี าใหในตวั เคร่อื งแลว เพ่อื ใหใชงาน ไดทนั ทตี า่ ง
จาก QR code ที่จะตองลงแอปพลิเคชนั เพื่อ สแกนรหัสถงึ จะไดขอมลู ท่ตี องการ

ขนั้ สรุปและการประยกุ ต์
1. ครสู รปุ บทเรยี น โดยใช้ PowerPoint และอภิปรายซกั ถามขอ้ สงสยั
2. ผู้เรยี นทำกิจกรรมแบบฝึกทักษะ และแบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้

ส่อื การเรียนการสอน

1. หนังสอื เรยี น รหสั 20202-2104 การบรรจภุ ัณฑ์ ของสำนกั พมิ พเ์ อมพันธ์
2. ส่ือ Power Point
3. กจิ กรรมการเรียนการสอน

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 188

หลักฐาน

1. บนั ทึกการสอน
2. ใบเช็ครายชื่อ
3. แผนจัดการเรียนรู้
4. การตรวจประเมนิ ผลงาน

การวดั และการประเมนิ ผล

วธิ วี ดั ผล
1. สังเกตพฤติกรรมรายบคุ คล
2. ตรวจกิจกรรมสง่ เสริมคณุ ธรรมนำความรู้
3. ตรวจแบบประเมินผลการเรียนรู้ แบบฝึกปฏิบตั ิ
4. ตรวจใบงาน

เครอื่ งมอื วดั ผล
1. แบบสงั เกตพฤตกิ รรมรายบุคคล
2. แบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้ และแบบฝึกปฏิบตั ิ
3. แบบประเมนิ กจิ กรรมใบงาน

เกณฑก์ ารประเมินผล
1. เกณฑ์ผ่านการสงั เกตพฤติกรรมรายบคุ คล ต้องไมม่ ีช่องปรบั ปรุง
2. แบบประเมนิ ผลการเรยี นรู้มเี กณฑผ์ ่าน และแบบฝกึ ปฏบิ ัติ 50%
3. แบบประเมนิ กิจกรรมใบงานมีเกณฑผ์ ่าน 50%

แผนการจดั การเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหัสวิชา 20202-2104 | ห น ้ า 189

ใบงานที่ 6.3

จุดประสงค์การเรยี นรู้
3. อธบิ ายความสาํ คัญของบรรจภุ ณั ฑอจั ฉริยะได

คําชแ้ี จง จงวเิ คราะหขาวหรือบทความเก่ยี วกับบรรจภุ ัณฑอัจฉริยะ 1 หัวขอ แลวสรปุ ผล

………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรียนรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหสั วิชา 20202-2104 | ห น ้ า 190

ใบงานท่ี 6.4

จดุ ประสงค์การเรยี นรู้
4. อธิบายความสาํ คญั และประโยชนของ QR Code ได

คําชแี้ จง จงสังเกตภาพท่กี ําหนดให แลวสรปุ ประโยชนของ QR Code

ประโยชนข์ อง QR Code
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวิชา การบรรจภุ ณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 191

ตอนที่ 1 จงตอบคําถามตอไปนี้
1. ลกั ษณะพื้นฐานของรายการสินคาเพ่อื การกําหนดเลขหมายสนิ คา มลี กั ษณะพนื้ ฐานอยางไร
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. เลขหมายประจาํ ตาํ แหนงท่ีตั้งระบบสากลหมายถงึ
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. “GLNs” ใหขอมูลอะไรแกผซู อ้ื สนิ คา
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4. เลขหมายที่ตงั้ สากลจะถูกนาํ มาใชเมอ่ื ใด
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

5. ทําไมจึงตองใชเลขหมายท่ีต้งั สากล
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. ใครบางที่ตองใชเลขหมายท่ตี ัง้ สากล
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

แผนการจัดการเรยี นรู้ รายวชิ า การบรรจุภณั ฑ์ (Packing) รหสั วชิ า 20202-2104 | ห น ้ า 192