คู่มือครู วิชางานเครื่องยนต์เล็ก หลักสูตร2562ฉบับรวมทุกหน่วยการเรียนแก้ไข

51

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สัปดาห์ ชอ่ื หน่วย / หัวข้อการเรยี น ชั่วโมงท่ี รวม
ท่ี ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 7
7
2 1.5.3 เครอื่ งมอื วดั ละเอียด 8 7-14
7
1.6 อปุ กรณจ์ ับยดึ ชิ้นส่วน

ใบงานที่ 1.2 งานวัดและตรวจสอบกระบอกสบู เครื่องยนต์

เล็กโดยใช้เครอื่ งมอื วัดละเอยี ด

3 หน่วยที่ 2 หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ 9 15-21

ตรวจสอบชน้ิ ส่วนเครอ่ื งยนต์เล็ก

2.1 หลกั การทำงานเคร่อื งยนตเ์ ลก็ 4 จังหวะ

2.2 แผนภมู ิเวลาการเปิดปดิ ลน้ิ ไอดี ไอเสยี เคร่อื งยนต์

4 จงั หวะ

2.3 หลักการทำงานเครอื่ งยนตเ์ ล็ก 2 จังหวะ

2.4 ตารางเปรียบเทียบหลักการทำงานเครื่องยนต์ 4

จงั หวะและ 2 จงั หวะ

2.5 การแบง่ ประเภทของเครอ่ื งยนต์เล็ก

2.5.1 แบ่งตามประเภทการใช้เช้อื เพลิง

2.5.2 แบ่งตามวัฏจักรการทำงานของเครื่องยนต์

2.5.3 แบ่งตามประเภทการระบายความรอ้ น

2.5.4 แบง่ ตามประเภทการจดั วางกระบอกสบู

2.6 โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอื่ งยนตเ์ ลก็

2.6.1 เส้ือสบู

2.6.2 กระบอกสบู

2.6.3 ฝาสูบ

ใบงานท่ี 2.1งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู และล้ิน

ไอดีไอเสยี เครื่องยนตเ์ ล็กแกส๊ โซลนี

4 2.6.4 ลกู สูบ 10 22-28

2.6.5 แหวนลูกสบู

2.6.6 สลักลูกสบู

2.6.7 ก้านสูบ

52

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สปั ดาห์ ชือ่ หน่วย / หัวข้อการเรียน ช่ัวโมงท่ี รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏิบัติ 7
11 29-35
4 หนว่ ยที่ 2 หลักการทำงานการถอดประกอบ 7
12 36-42 7
และตรวจสอบช้ินสว่ นเคร่อื งยนต์เล็ก (ต่อ) 7
13 43-49
2.6.8 เพลาขอ้ เหวีย่ ง
14 50-56
2.6.9 ลอ้ ช่วยแรง

2.6.10 เพลาลูกเบ้ียว

2.6.11 ลน้ิ ไอดี ไอเสยี

2.6.12 เพลาสมดุล

ใบงานท่ี 2.2 งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบ

และล้นิ ไอดไี อเสียเคร่ืองยนตเ์ ลก็ ดีเซล

5 หนว่ ยท่ี 2 หลกั การทำงานการถอดประกอบ

และตรวจสอบชิ้นสว่ นเครือ่ งยนตเ์ ลก็ (ตอ่ )

2.7 การถอดประกอบและตรวจสอบชน้ิ สว่ นเครื่องยนต์

เล็กแก๊สโซลีน

ใบงานที่ 2.3 งานถอดประกอบและตรวจสอบชิ้นส่วน

เครือ่ งยนต์เลก็ แกส๊ โซลนี

6 หนว่ ยท่ี 2 หลกั การทำงานการถอดประกอบ

และตรวจสอบช้ินสว่ นเครื่องยนตเ์ ลก็ (ต่อ)

2.8 การถอดประกอบและตรวจสอบชิน้ สว่ นเครื่องยนต์

เลก็ ดีเซล

ใบงานที่ 2.4 งานถอดประกอบและตรวจสอบชิ้นส่วน

เครือ่ งยนตเ์ ล็กดเี ซล

7 หนว่ ยที่ 3 ระบบระบายความร้อนและการหล่อลนื่

เครอื่ งยนตเ์ ลก็

3.1 หนา้ ทขี่ องการระบายความร้อน

3.2 ประเภทของการระบายความรอ้ น

3.2.1 การระบายความร้อนด้วยอากาศ

3.2.2 การระบายความรอ้ นดว้ ยนำ้

53

โครงการสอนรายสัปดาห์ (ต่อ)

สัปดาห์ ชื่อหน่วย / หัวข้อการเรยี น ชว่ั โมงที่ รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 7
15 57-64
7 3.3 ส่วนประกอบของระบบระบายความร้อนดว้ ยนำ้ 7
16 65-62
3.3.1 ฝาปดิ หม้อนำ้

3.3.2 หม้อนำ้

3.3.3 พดั ลมระบายความร้อน

3.3.4 ปม๊ั นำ้

3.3.5 เทอร์โมสตทั

3.3.6 วาลว์ ถา่ ยน้ำ

3.4 การบริการและตรวจสอบ ระบบระบายความรอ้ นของ

เครือ่ งยนตเ์ ล็ก

ใบงานที่ 3.1 งานบรกิ ารและตรวจสอบระบบระบาย

ความร้อนเคร่ืองยนต์เลก็ ดีเซล

8 หน่วยที่ 3 ระบบหล่อลื่นและระบายความร้อน

เครือ่ งยนต์เลก็ (ตอ่ )

3.5 หนา้ ทข่ี องระบบหลอ่ ลื่นเคร่ืองยนต์

3.6 ประเภทของการหล่อลน่ื เคร่ืองยนต์

3.6.1 การหล่อล่ืนแบบวดิ สาด

3.6.2 การหล่อลนื่ แบบใช้แรงดัน

3.7 ส่วนประกอบของระบบหล่อลื่นเครื่องยนต์เล็ก แบบ

ใช้แรงดนั

3.7.1 ปมั๊ นำ้ มันหล่อลนื่

3.7.1.1 แบบเฟืองเกียร์

3.7.1.2 แบบโรเตอร์

3.7.2 เกจวดั แรงดันนำ้ มนั หลอ่ ลื่น

3.7.3 ลน้ิ ควบคุมแรงดนั นำ้ มันหลอ่ ลนื่

3.7.4 ไสก้ รองนำ้ มนั หล่อลื่น

3.7.5 ลน้ิ ระบายแรงดันไอนำ้ มนั หลอ่ ล่ืน

54

โครงการสอนรายสัปดาห์ (ต่อ)

สปั ดาห์ ชือ่ หน่วย / หัวข้อการเรียน ช่ัวโมงที่ รวม
ท่ี ทฤษฎี ปฏิบตั ิ 7
17 63-69
8 หน่วยที่ 3 ระบบหล่อลื่นและระบายความร้อน 7
18 70-74
เครือ่ งยนตเ์ ล็ก (ตอ่ )

3.8 การบรกิ ารและตรวจสอบระบบหล่อล่ืนเครื่องยนตเ์ ล็ก

ใบงานท่ี 3.2 งานบริการและตรวจสอบช้นิ ส่วนระบบหล่อ

ลนื่ แบบใช้แรงดนั เคร่ืองยนต์เลก็ ดเี ซล

9 หน่วยที่ 4 ระบบจดุ ระเบิดเคร่อื งยนต์เล็กแกส๊ โซลนี

4.1 หน้าที่ของระบบจดุ ระเบิด

4.2 สว่ นประกอบของระบบจุดระเบิด

4.2.1 ล้อแม่เหลก็

4.2.2 หนา้ ทองขาว

4.2.3 คอนเดนเซอร์

4.2.4 คอยลจ์ ุดระเบดิ

4.2.5 หวั เทยี น

4.2.6 สวติ ชจ์ ดุ ระเบดิ

4.3 ประเภทของระบบจุดระเบดิ เครื่องยนต์เล็ก

4.3.1 ระบบจดุ ระเบิดแบบหน้าทองขาว

ใบงานท่ี 4.1 งานตรวจสอบและปรับตง้ั ระยะห่างเขย้ี วหวั เทียน

10 หน่วยที่ 4 ระบบจดุ ระเบดิ เคร่อื งยนต์เลก็ แก๊สโซลนี (ต่อ) 19 7562 7
4.3.2 ระบบจดุ ระเบิดแบบทรานซิสเตอร์
4.3.3 ระบบจุดระเบดิ แบบ CDI

4.4 การเปรยี บเทียบขอ้ ด,ี ขอ้ เสยี ของระบบจุดระเบิดแบบตา่ งๆ
4.5 การบริการและตรวจสอบระบบจุดระเบดิ เครื่องยนตเ์ ล็ก
ใบงานที่ 4.2 งานตรวจสอบและปรับตั้งระยะห่างระหว่าง
คอยล์จุดระเบิดและลอ้ แมเ่ หลก็
ใบงานที่ 4.3 งานตรวจวัดความต้านทานภายในวงจรของ
คอยลจ์ ุดระเบิดแบบทรานซิสเตอร์

55

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สัปดาห์ ชอ่ื หน่วย / หัวข้อการเรียน ชว่ั โมงท่ี
ท่ี ทฤษฎี ปฏิบตั ิ รวม
20 63-69 7
11 หนว่ ยที่ 5 ระบบเชื้อเพลงิ และกลไกควบคุมความเรว็
21 70-77 7
รอบเคร่ืองยนตเ์ ล็กแก๊สโซลีน

5.1 หน้าทข่ี องระบบเชื้อเพลงิ

5.2 สว่ นประกอบของระบบเชื้อเพลิงเคร่ืองยนตเ์ ล็ก

แก๊สโซลีน

5.2.1 ถงั น้ำมันเชื้อเพลงิ

5.2.2 ฝาถงั นำ้ มันเชือ้ เพลิง

5.2.3 กรองน้ำมนั เช้ือเพลิง

5.2.4 กรองอากาศ

5.2.4.1 การแบง่ ประเภทของกรองอากาศ

5.2.5 คาร์บูเรเตอร์

5.2.5.1 สว่ นประกอบของคาร์บูเรเตอร์

5.2.5.2 หลักการทำงานของคารบ์ ูเรเตอร์

5.2.5.3 การแบ่งประเภทของคาร์บูเรเตอร์

ใบงานท่ี 5.1 งานบริการกรองอากาศเคร่ืองยนต์เล็ก

แก๊สโซลีนแบบเปียก

12 หนว่ ยท่ี 5 ระบบเชื้อเพลงิ และกลไกควบคุมความเรว็

รอบเครือ่ งยนตเ์ ล็กแกส๊ โซลีน(ต่อ)

5.3 หนา้ ทีข่ องระบบควบคุมความเร็วรอบเครอ่ื งยนต์

หรอื กาวานา

5.4 สว่ นประกอบของกาวานาเครอื่ งยนต์เล็กแกส๊ โซลนี

5.5 ประเภทของกาวานา

5.5.1 กาวานา แบบใชล้ ม

5.5.2 กาวานาแบบกลไก

5.6 การบรกิ ารระบบเช้ือเพลิงเครื่องยนต์เล็กแกส๊ โซลีน

5.7 การบรกิ ารกลไกควบคุมความเร็วรอบเคร่อื งยนต์

หรือกาวานา

56

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สัปดาห์ ช่ือหน่วย / หัวข้อการเรยี น ชัว่ โมงที่ รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 7
22 78*84 7
12 หน่วยท่ี 5 ระบบเช้ือเพลงิ และกลไกควบคุมความเรว็ 23 85-92
7
รอบเครือ่ งยนต์เล็กแกส๊ โซลีน(ตอ่ ) 24 93-97

ใบงานท่ี 5.2 งานถอดประกอบและตรวจสอบ

คารบ์ ูเรเตอร์

13 หนว่ ยที่ 6 ระบบเช้ือเพลงิ และกลไกควบคุมความเร็ว

รอบเคร่อื งยนตเ์ ล็กดีเซล

6.1 หน้าทข่ี องระบบเชือ้ เพลิง

6.2 ส่วนประกอบของระบบเช้อื เพลงิ เคร่อื งยนตเ์ ล็กดเี ซล

6.2.1 ถงั น้ำมนั เชอ้ื เพลิง

6.2.2 ฝาถังนำ้ มันเชื้อเพลิง

6.2.3 กรองนำ้ มนั เชอ้ื เพลงิ

6.2.4 กรองอากาศ

6.2.5 ปั๊มน้ำมนั เช้ือเพลงิ

6.2.5.1 สว่ นประกอบของปัม๊ น้ำมันเชอ้ื เพลิง

6.2.5.2 หลักการทำงานของปม๊ั น้ำมันเชอื้ เพลงิ

6.2.6 การบริการและตรวจสอบกรองอา กาศ

เครอ่ื งยนตเ์ ล็กดเี ซล

6.2.7 การบริการและตรวจสอบไส้กรองน้ำมัน

เช้อื เพลงิ เครือ่ งยนต์เล็กดีเซล

6.2.8 การบริการและตรวจสอบปั๊มน้ำมันเชื้อเพลิง

เครอ่ื งยนต์เลก็ ดเี ซล

ใบงานที่ 6.1 งานถอดประกอบและตรวจสอบปั๊มน้ำมัน

เชื้อเพลงิ เครื่องยนต์เลก็ ดีเซล

14 หน่วยท่ี 6 ระบบเช้ือเพลิงและกลไกควบคุมความเรว็

รอบเครอื่ งยนต์เล็กดีเซล (ต่อ)

6.2.9 หวั ฉีด

6.2.9.1 สว่ นประกอบของหวั ฉีด

57

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สปั ดาห์ ชื่อหน่วย / หัวข้อการเรียน ชวั่ โมงท่ี รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 7
25 98-
14 หน่วยท่ี 6 ระบบเชื้อเพลิงและกลไกควบคุมความเร็ว 7
104
รอบเครือ่ งยนตเ์ ล็กดเี ซล (ต่อ)
26 1005-
6.2.9.2 ประเภทของหัวฉดี 112

6.2.9.3 หลักการทำงานของหัวฉดี

6.3 กลไกควบคุมความเรว็ รอบของเครื่องยนต์หรือกาวานา

6.4 ส่วนประกอบของกาวานาเครอื่ งยนต์เลก็ ดเี ซล

6.5 หลักการทำงานของกลไกกาวานาเครื่องยนต์เลก็ ดเี ซล

6.6 การบรกิ ารระบบและตรวจสอบหัวฉีดเครื่องยนตเ์ ลก็ ดเี ซล

6.7 การทดสอบแรงดนั หวั ฉีด ดว้ ยเครือ่ งทดสอบแรงดนั หวั ฉีด

6.8 การทดสอบแรงดนั ของหัวฉีด โดยใชแ้ รงดนั จาก

ปม๊ั นำ้ มันเชื้อเพลงิ ของเคร่อื งยนต์

6.9 การต้งั จังหวะการฉีดนำ้ มันเชอื้ เพลิง

ใบงานที่ 6.2 งานถอดประกอบและตรวจสอบหวั ฉีดนำ้ มนั

เช้ือเพลิงเครื่องยนตเ์ ล็กดเี ซล

15 หน่วยท่ี 7 การปรับแตง่ และการแกไ้ ขข้อขดั ข้อง

เครื่องยนตเ์ ลก็

7.1 ความสำคัญของการปรับแต่งเครือ่ งยนตเ์ ลก็

7.2 การปรบั ตัง้ ระยะห่างลิ้นไอดไี อเสยี เคร่อื งยนต์เล็ก

7.3 การปรบั ตั้งรอบเดินเบาของเคร่อื งยนต์เคร่อื งยนตเ์ ลก็

แก๊สโซลีน

7.4 การปรบั ต้ังระยะหา่ งคอยล์จดุ ระเบิดกับล้อแม่เหล็ก

ใบงานที่ 7.1 งานปรับตั้งระยะห่างลิ้นไอดีไอเสีย

เครอ่ื งยนตเ์ ล็ก

16 หน่วยท่ี 7 การปรับแตง่ และการแกไ้ ขข้อขดั ข้อง 27 113- 7
เครอ่ื งยนตเ์ ล็ก 119
7.5 การปรบั ตั้งกาวานาเคร่อื งยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีน

58

โครงการสอนรายสปั ดาห์ (ต่อ)

สัปดาห์ ชอ่ื หน่วย / หัวข้อการเรียน ชั่วโมงที่ รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 7
28 120-
16 หนว่ ยที่ 7 การปรับแตง่ และการแก้ไขขอ้ ขดั ข้อง 7
126
เคร่อื งยนตเ์ ลก็ (ต่อ)
29 117-
7.6 การปรับตั้งความตึงหย่อนของสายพานพัดลมหม้อนำ้ 124

เครอ่ื งยนตเ์ ลก็ ดเี ซล

7.7 การแก้ไขข้อขัดขอ้ งเคร่ืองยนตเ์ ล็กแก๊สโซลนี

7.8 การแก้ไขข้อขดั ขอ้ งเครื่องยนตเ์ ล็กดเี ซล

ใบงานท่ี 7.2 งานปรบั ตั้งกาวานาและรอบเดินเบาของ

เครอ่ื งยนต์แก๊สโซลนี

18 หน่วยท่ี 8 การบำรุงรกั ษาเคร่ืองยนตเ์ ลก็

8.1 ความสำคัญของการบำรุงรักษาเคร่ืองยนต์เล็ก

8.2 การเปล่ียนถา่ ยน้ำมนั หล่อลน่ื เคร่อื งยนต์เล็ก

8.2.1 ขนั้ ตอนการเปล่ียนถ่ายน้ำมนั หล่อลืน่

เครอ่ื งยนต์เล็กแก๊สโซลีน

8.2.2 ขั้นตอนการเปลี่ยนถา่ ยน้ำมันหล่อล่นื เคร่ืองยนต์

เล็กดีเซล

8.3 การตรวจสอบและทำความสะอาด ชุดกรองอากาศ

เคร่อื งยนต์เล็ก

8.4 การบำรุงรกั ษาและทำความสะอาดชดุ กรองนำ้ มนั เชื้อเพลิง

8.4.1 การทำความสะอาดกรองน้ำมันเชื้อเพลิงภายใน

ถว้ ยกรองคาร์บูเรเตอร์

8.4.2 การทำความสะอาดกรองน้ำมันเชื้อเพลิงภายในถัง

น้ำมนั เชื้อเพลิงเคร่ืองยนต์เล็กแกส๊ โซลนี

8.4.3 การทำความสะอาดชุดกรองน้ำมันเชื้อเพลิงดีเซล

8.5 การบํารงุ รกั ษาหวั เทียน

8.6 ตารางการบำรงุ รกั ษาเคร่อื งยนต์เลก็ แกส๊ โซลีน

8.7 ตารางการบำรงุ รกั ษาเคร่อื งยนตเ์ ล็กดีเซล

59

โครงการสอนรายสัปดาห์ (ต่อ)

สปั ดาห์ ช่ือหน่วย / หัวข้อการเรียน ช่ัวโมงท่ี รวม
ที่ ทฤษฎี ปฏบิ ตั ิ 7
30 112- 7
17 หนว่ ยที่ 8 การบำรงุ รกั ษาเคร่ืองยนตเ์ ล็ก (ต่อ)
120 72
ใบงานที่ 8.1 งานเปลย่ี นถ่ายน้ำมันหล่อล่นื เคร่ืองยนต์เลก็
31 121-
ใบงานที่ 8.2 งานตรวจสอบและทำความสะอาดชุดกรอง 1126-

อากาศเครอ่ื งยนตเ์ ลก็ 18 54

ใบงานที่ 8.3 งานตรวจสอบและทำความสะอาดกรอง

น้ำมนั เชื้อเพลิงเครอื่ งยนต์เลก็ ดเี ซล

18 หนว่ ยท่ี 9 การประมาณราคาค่าบรกิ าร

9.1 ความหมายของการประมาณราคาค่าบริการ

9.2 องค์ประกอบทเ่ี กย่ี วขอ้ งในการประมาณราคา

ค่าบรกิ าร

9.2.1 ราคาตน้ ทนุ

9.2.1.1 ค่าอะไหล่

9.2.1.2 ค่าวสั ดุ

9.2.1.3 คา่ แรง

9.2.1.4 เวลาทำงาน

9.2.1.5 อตั ราค่าแรงงานตอ่ ชวั่ โมง

9.2.2 กำไร

9.3 ราคาคา่ บริการ

ใบงานท่ี 9.1 การประมาณราคาค่าบริการงานซ่อม

เคร่อื งยนต์เล็ก

รวม

60

คำชแ้ี จงการใชเ้ อกสารประกอบการสอน

รายวชิ า งานเคร่ืองยนต์เลก็ รหัสวชิ า 20101 – 2101 ท-ป-น 1-6-3
หลักสตู รประกาศนยี บัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2562
ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาชา่ งยนต์

เอกสารประกอบการสอนน้ี ใช้สำหรับประกอบการจัดการเรียนการสอนนักเรียนระดับ
ประกาศนียบัตรวิชาชพี ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาช่างยนต์ ที่ลงทะเบียนเรียนรายวิชางาน
เคร่ืองยนต์เลก็ รหัสวิชา 20101- 2101 กิจกรรมการเรยี นการสอนจะถูกกำหนดไว้ในแผนการจัดการ
เรียนรู้ ซึ่งนกั เรียนจะตอ้ งทำแบบทดสอบก่อนเรยี น จากน้ันจึงเรยี นทฤษฎี และปฏบิ ัตงิ านตามใบงาน
ทกี่ ำหนด ทำแบบฝกึ หัดและแบบทดสอบหลงั เรยี นตามลำดบั โดยเนอื้ หาวิชาจะประกอบไปด้วย
9 หนว่ ยดังนี้

หนว่ ยท่ี 1 หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเคร่อื งยนตเ์ ลก็
หน่วยท่ี 2 หลักการทำงานการถอดประกอบและตรวจสอบชน้ิ ส่วนเคร่ืองยนตเ์ ลก็
หน่วยท่ี 3 ระบบระบายความร้อนและการหล่อล่ืนเคร่ืองยนต์เลก็
หนว่ ยท่ี 4 ระบบจดุ ระเบิดเคร่ืองยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีน
หน่วยที่ 5 ระบบเชอื้ เพลงิ และกลไกควบคุมความเรว็ รอบเครือ่ งยนต์เล็กแก๊สโซลีน
หน่วยท่ี 6 ระบบเช้ือเพลงิ และกลไกควบคุมความเรว็ รอบเครอื่ งยนต์เล็กดีเซล
หน่วยที่ 7 การปรับแตง่ และการแก้ไขข้อขดั ข้องเครื่องยนต์เล็ก
หนว่ ยท่ี 8 การบำรุงรักษาเครื่องยนตเ์ ล็ก
หน่วยที่ 9 การประมาณราคาคา่ บรกิ าร
เอกสารประกอบการสอนและจัดทำรายละเอียดไว้มีสว่ นประกอบดงั นี้
1. หลกั สูตรรายวิชา
2. มาตรฐานการเรียนรู้
3. ตารางกำหนดหัวข้อเนอ้ื หา
4. ตารางวิเคราะห์หนว่ ยการเรียนรู้
5. ตารางวิเคราะห์เน้ือหาท่สี อดคลอ้ งกับจุดประสงค์รายวิชาและสมรรถนะรายวชิ า
6. ตารางวิเคราะหร์ ายละเอยี ด/หัวข้อย่อย
7. ตารางวเิ คราะหค์ ำอธิบายรายวิชาทสี่ อดคลอ้ งกบั พฤติกรรมท่ตี ้องการ
8. ตารางวิเคราะห์จดุ ประสงค์เชิงพฤตกิ รรม
9. โครงการสอนรายวิชา
10. แผนการจัดการเรียนรู้ ซ่งึ ประกอบด้วย

61

10.1 ใบเน้อื หา
10.2 แบบฝกึ หัด
10.2 เฉลยแบบฝึกหัด
10.3 แบบทดสอบก่อนเรยี น/หลงั เรียน
10.4 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น/หลังเรยี น
10.5 ใบงาน
10.6 แบบบันทึกผลการปฏิบัตงิ าน
10.7 ใบประเมินผลการปฏบิ ัตงิ านรายบคุ คล
10.8 แบบประเมินคณุ ธรรมจรยิ ธรรมค่านยิ มและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
10.9 บนั ทึกหลงั การสอน
1. คำชแี้ จงสำหรบั ครูผู้สอน
1.1 ครูผู้สอนรายวิชางานเคร่ืองยนต์เล็กรหัสวิชา 2101- 2101 จะต้องศึกษาหลักการ
ของหลักสูตรจุดหมายของหลักสูตร เนื้อหาวิชาและแผนการจัดการเรียนรู้ให้เข้าใจก่อนทำการสอน
และต้องมีการจัดเตรียมวสั ดุอุปกรณ์ต่างๆ เพื่อใช้ในการจัดการเรียนการสอนตามที่ระบุไวใ้ นแผนการ
จดั การเรยี นรแู้ ต่ละหน่วยการเรยี น
1.2 ครูผู้สอนตอ้ งดำเนินการจดั การเรยี นการสอน ตามแผนการเรียนรอู้ ยา่ งเคร่งครัด
1.3 การจดั กจิ กรรมการเรียนการสอนแบ่งออกเปน็ ขน้ั ตอนดงั น้ี
ข้นั ที่ 1 นำเขา้ สูบ่ ทเรียน
ข้ันท่ี 2 ขัน้ การสอน
ข้นั ที่ 3 ขนั้ สรปุ
ข้ันท่ี 4 ขนั้ ประเมินผล
ในขั้นตอนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน ในช่วงขั้นการ
นำเข้าสู่บทเรียนเมื่อนักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนเสร็จแล้ว ให้เข้าสู่ขั้นการสอนและให้เนื้อหา
และฝึกปฏิบัติงานตามใบงานที่กำหนดให้โดยผู้เรียนจะต้องบันทึกผลการปฏิบัติงานลงในแบบบันทึก
ผลการปฏิบัติงานและนำข้อมูลที่ได้มาสรุปปัญหาและอุปสรรคพร้อมทั้งข้อเสนอแนะในขั้นตอนการ
สรุปผล หลังจากนั้นให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดและแบบทดสอบหลังเรียนตามลำดับ โดยครูและ
นักเรียนร่วมกันเฉลยในข้ันการประเมินผล ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนครูผู้สอนควรจะมีการ
ใช้สื่อการสอนทีม่ ีความหลากหลาย จะต้องมีทักษะความชำนาญการในการนำเสนอให้นักเรียนเกดิ
การเรยี นรู้ได้อยา่ งมปี ระสทิ ธผิ ล
1.4 การสรปุ บทเรยี นแตล่ ะคร้ังเป็นกจิ กรรมรว่ มระหว่างครูผู้สอนกับนักเรียนหรือจะเป็นกิจกรรมของนักเรยี น
ทง้ั หมดก็ได้

62

1.5 หลงั จากเรยี นจบเนอื้ หาการจดั การเรียนการสอนแตล่ ะครัง้ แลว้ ครูผ้สู อนจะต้องให้นักเรยี น
ทำแบบฝึกหัดและแบบทดสอบหลงั เรียน และเก็บรวบรวมขอ้ มลู เอาไว้

1.6 หลังจากนักเรียนเรยี นจบครบทกุ หน่วยการเรยี นแล้วครูผู้สอนจะตอ้ งวเิ คราะหผ์ ลของคะแนน
เพ่อื ดูการเปลย่ี นแปลงพฤติกรรมและความก้าวหน้าทางการเรียนของนักเรยี นเปน็ รายบคุ คล
2. บทบาทของนักเรียน

เอกสารประกอบการสอนรายวิชางานเครื่องยนต์เล็ก รหัสวิชา 2101- 2101 ใช้เพื่อเป็นเอกสาร
ประกอบการสอนของครูผู้สอน ซึ่งเป็นผู้กำหนดกจิ กรรมภายในช้ันเรยี น โดยให้นักเรียนเป็นผูป้ ฏิบัติ
ตามบทบาทของผเู้ รยี นดังนี้

2.1 นักเรียนจะตอ้ งปฏิบัตกิ จิ กรรมตามคำแนะนำของครผู ูส้ อนอย่างเคร่งครดั
2.2 นักเรียนจะต้องทำแบบฝกึ หัดและแบบทดสอบก่อนเรียน/หลงั เรียนอย่างเตม็ ความสามารถ
2.3 นักเรียนจะต้องอ่านคำชี้แจง และศึกษาขั้นตอนการปฏิบัติงานให้เข้าใจ จากนั้นจึงปฏิบัติงาน
ตามข้ันตอนการปฏิบัตงิ านในใบงานอยา่ งเครง่ ครัด
2.4 เมื่อนักเรียนมีขอ้ สงสยั ในขณะปฏิบตั งิ าน นักเรียนจะตอ้ งถามครูผู้สอนให้เขา้ ใจอยา่ งถี่ถ้วนเสียกอ่ น
จึงลงมือปฏิบตั งิ านท้งั นเี้ พอ่ื ความปลอดภัยในการใชเ้ คร่ืองมือและอุปกรณ์
2.5 การใช้เครือ่ งมือในการปฏบิ ัติงานจะต้องเลือกใช้ให้ถูกต้องและเหมาะสม กับลักษณะของงาน
ที่ระบุไว้ในใบงาน เมื่อปฏิบัติงานเสร็จเรียบร้อยแล้วจะต้องเช็ดล้างทำความสะอาด และเก็บให้
เรียบรอ้ ยทุกคร้ัง
3. การจดั ชัน้ เรยี น
การจดั ชัน้ เรยี นสำหรบั การจัดกจิ กรรมการเรียนการสอนในภาคทฤษฎี ซง่ึ เปน็ การจดั การเรยี นการ
สอนแบบบรรยายหรอื ถามตอบ จะต้องจัดชั้นเรียนในพื้นทีท่ ี่เหมาะสมและเอื้อต่อกระบวนการเรียนรู้
ของผู้เรียน โดยจัดให้เป็นพื้นที่ที่มีอากาศถ่ายเทได้สะดวก แสงสว่างเพียงพอ และมีเสียงรบกวนน้อย
ในชั้นเรียนควรจะมีสื่อและอุปกรณ์สำหรับการจัดการเรียนการสอนของครูผู้สอน สำหรับการจัดช้ัน
เรียนภาคปฏิบัติ ให้จัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการ เพื่อให้นักเรียนสามารถฝึกปฏิบัติตาม
กิจกรรมที่เสนอไว้ในแผนการจดั การเรยี นรู้ และครผู ู้สอนคอยกำกับดแู ลใหค้ ำปรึกษาอยา่ งใกลช้ ิด
4. โครงการสอนและแผนการจัดการเรยี นรู้
โครงการสอนและแผนการจัดการเรียนรู้จัดอยู่ในเอกสารปร ะกอบการสอนนี้โดยจะแบ่งเป็น
โครงการสอนรายสปั ดาหแ์ ละมแี ผนการจดั การเรยี นรแู้ ตล่ ะสัปดาห์รวมท้ังส้นิ 18 สปั ดาห์
5. การวัดผลประเมนิ ผล
การวดั ผลประเมินผล จะได้จากคะแนนดังตอ่ ไปนี้
5.1 คะแนนจากการทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน/หลงั เรยี น
5.2 คะแนนจากการทำแบบฝกึ หดั

63

5.3 คะแนนจากแบบประเมนิ ผลการปฏิบัติงานตามใบงาน
5.4 คะแนนจากคณุ ธรรมจริยธรรม คา่ นยิ มและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
6. เกณฑก์ ารใหค้ ะแนน
เกณฑ์การให้คะแนนจากการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ในรายวิชางานเคร่ืองยนต์เล็ก
รหัสวิชา 2101- 2101 ประเภทวิชาอุตสาหกรรม สาขาวิชาช่างยนต์ ตามกระบวนการของเอกสาร
ประกอบการสอนเล่มนี้ มเี กณฑก์ ารใหค้ ะแนนแตล่ ะสว่ นตามรายละเอยี ดดงั ต่อไปนี้
6.1 คะแนนแบบทดสอบกอ่ นเรยี น/หลงั เรียน ถ้านักเรยี นตอบถูกให้ขอ้ ละ 1 คะแนน ตอบผดิ ได้
0 คะแนน
6.2 คะแนนจากการทำแบบฝึกหัด ถา้ นกั เรียนตอบถกู ใหข้ อ้ ละ 1 คะแนน ตอบผดิ ได้ 0 คะแนน
6.3 คะแนนผลการปฏิบัติงานให้คะแนนจุดประเมนิ ละ 1 คะแนน ( รายละเอียดแสดงอย่ใู น
ใบประเมินผลการปฏิบตั งิ าน )
7. เกณฑ์การประเมินผล
คะแนนที่จะนำไปใช้ในการประเมินผลการเรียน โดยคิดจากการดำเนินการจัดการเรียนการสอน
ตามกระบวนการของเอกสารประกอบการสอนทั้ง 9 หน่วย ได้แบ่งคะแนนออกเป็น 3 ส่วน และ
ผลรวมของคะแนนทัง้ หมดคดิ เป็น 100 คะแนน ตามรายละเอยี ดดังต่อไปน้ี
7.1 คะแนนจากแบบทดสอบหลังเรยี น รวม 270 คะแนน คิดเปน็ ร้อยละ 30 ซ่ึงมรี ายละเอยี ดของ
คะแนนในแต่ละหน่วยดงั น้ี

หนว่ ยท่ี 1 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี น 30 คะแนน คดิ เป็นร้อยละ 3.33
หน่วยท่ี 2 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน 51 คะแนน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 5.66
หนว่ ยที่ 3 คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น 36 คะแนน คดิ เป็นร้อยละ 4
หนว่ ยที่ 4 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี น 31 คะแนน คิดเปน็ ร้อยละ 3.44
หน่วยท่ี 5 คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น 28 คะแนน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 3.11
หน่วยที่ 6 คะแนนแบบทดสอบหลงั เรียน 31 คะแนน คิดเป็นรอ้ ยละ 3.44
หน่วยท่ี 7 คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน 23 คะแนน คดิ เปน็ รอ้ ยละ 2.55
หนว่ ยท่ี 8 คะแนนแบบทดสอบหลังเรยี น 23 คะแนน คิดเปน็ ร้อยละ 2.55
หน่วยที่ 9 คะแนนแบบทดสอบหลังเรียน 17 คะแนน คิดเปน็ รอ้ ยละ 1.88
รวมคะแนนแบบทดสอบหลงั เรยี นทั้ง 9 หน่วย เท่ากบั 270 คะแนน
7.2 คะแนนแบบฝึกหัดและผลการปฏิบัตงิ านรวม 494 คะแนน คิดเป็นร้อยละ 50 มีรายละเอียด
ของคะแนนในแต่ละหนว่ ยดงั ตอ่ ไปนี้
หนว่ ยที่ 1 คะแนนแบบฝกึ หดั และผลการปฏบิ ตั ิงานรวม 41 คะแนนคดิ เป็นร้อยละ 4.15
หนว่ ยท่ี 2 คะแนนแบบฝกึ หดั และผลการปฏบิ ัตงิ านรวม 123 คะแนน คดิ เป็นรอ้ ยละ12.45

64

หนว่ ยที่ 3 คะแนนแบบฝกึ หดั และผลการปฏบิ ตั งิ านรวม 54 คะแนน คิดเปน็ รอ้ ยละ 5.46
หน่วยท่ี 4 คะแนนแบบฝึกหดั และผลการปฏบิ ัติงานรวม 46 คะแนน คิดเปน็ ร้อยละ 4.65
หน่วยท่ี 5 คะแนนแบบฝึกหดั และผลการปฏิบัตงิ านรวม 60 คะแนน คิดเปน็ รอ้ ยละ 6.07
หนว่ ยท่ี 6 คะแนนแบบฝกึ หัดและผลการปฏิบตั ิงานรวม 49 คะแนน คดิ เป็นร้อยละ 4.96
หน่วยที่ 7 คะแนนแบบฝกึ หัดและผลการปฏิบัติงานรวม 42 คะแนน คิดเปน็ ร้อยละ 4.25
หน่วยท่ี 8 คะแนนแบบฝกึ หดั และผลการปฏบิ ตั ิงานรวม 58 คะแนน คิดเป็นรอ้ ยละ 5.87
หนว่ ยท่ี 9 คะแนนแบบฝกึ หัดและผลการปฏิบัตงิ านรวม 21 คะแนน คดิ เป็นร้อยละ 2.12
รวมคะแนนแบบฝกึ หดั และผลการปฏิบตั งิ าน ทั้ง 9 หน่วยเท่ากับ 494 คะแนน
7.3 คะแนนคณุ ธรรมจรยิ ธรรม และคณุ ลักษณะอนั พึงประสงค์ คิดเปน็ รอ้ ยละ 20
ผลรวมของคะแนนทั้ง 3 ส่วน เท่ากับ 100 คะแนน ซึ่งคะแนนที่ได้จะนำไปใช้ในการประเมินผลการ
เรยี นโดยใชเ้ กณฑด์ ังต่อไปน้ี
คะแนน 80-100 คะแนน ผลการเรียนเทา่ กับ 4
คะแนน 75-79 คะแนน ผลการเรียนเท่ากับ 3.5
คะแนน 70-74 คะแนน ผลการเรยี นเทา่ กับ 3
คะแนน 65-69 คะแนน ผลการเรียนเทา่ กับ 2.5
คะแนน 60-64 คะแนน ผลการเรียนเทา่ กบั 2
คะแนน 55-59 คะแนน ผลการเรียนเท่ากบั 1.5
คะแนน 50-54 คะแนน ผลการเรียนเทา่ กบั 1
คะแนน 0-50 คะแนน ผลการเรียนเทา่ กับ 0

65

วิธีการใช้แบบประเมินคุณธรรมจริยธรรมและคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์
1. ในการทำกิจกรรมทุกครั้ง ครูจะใช้แบบประเมินคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะ
อันพงึ ประสงค์ เพื่อ สงั เกตและประเมนิ พฤตกิ รรมของนกั เรียน
2. ในขณะเดียวกันเพื่อความเที่ยงตรงในการประเมิน ครูผู้สอนจะมอบแบบประเมิน คุณธรรม
จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์อีก 1 ชุดโดยเป็นชุดเดียวกันกับของครู ให้กับตัวแทน
นกั เรยี นหรือหวั หนา้ กลมุ่ สงั เกตและประเมนิ พฤตกิ รรมของนักเรยี นภายในกลุ่ม
3. คุณลักษณะที่ประเมินตลอดจนพฤติกรรมบ่งชี้ที่ระบุในแบบประเมินคุณธรรมจริยธรรมและ
คุณลักษณะอนั พึงประสงคข์ องกรมอาชวี ศกึ ษากระทรวงศกึ ษาธิการที่ศธ 191/ 3363 ลงวนั ท่ี
9 กรกฎาคม 2544 เรื่องแนวปฏิบัติในการกำกับดูแลการบูรณาการคุณธรรมกำหนดให้ครูอาจารย์
ผู้สอนต้องบูรณาการคุณธรรมจริยธรรมค่านิยมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ในทุกรายวิชาโดยไห้มี
คะแนน 20% โดยกำหนดใว้เม่ือการจัดการเรียนการสอนครบทุกรายวิชาตามโครงสร้างของหลักสูตร
แล้วจะต้องมีการบูรณาการคุณธรรมจริยธรรม ค่านิยมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ดังนั้น
คุณลักษณะที่ประเมินตลอดจนพฤติกรรมบ่งช้ีจึงขึ้นกับสถานศึกษาและครูเห็นสมควรว่าเหมาะสมกบั
เนื้อหาวิชามากนอ้ ยเพยี งใดตัวอย่างท่ีแสดงมานจ้ี ึงสามารถเปลย่ี นแปลงได้ ในทน่ี ีไ้ ดเ้ ลือกคุณลักษณะ
และพฤติกรรมบ่งชี้จำนวน 5 คณุ ลกั ษณะ และกำหนดให้แต่ละขอ้ การประเมนิ มีคะแนนเท่ากบั 1 คะแนน
4. ในขั้นตอนของการประเมินจะกระทำในทุกกิจกรรมที่ทำการเรียนการสอน ครูผู้สอนจะนำ
คะแนนของนักเรียนแต่ละคนไปสรุปในแบบรวมของคะแนนการประเมินคุณธรรมจริยธรรมและ
คุณลกั ษณะอนั พึงประสงค์ เพือ่ ดูพฒั นาการของนักเรยี นเปน็ รายบุคคล
5. ครูผู้สอนจะมอบหมายให้หวั หน้ากลุ่มหรือตวั แทนสรปุ คะแนนการประเมินในแตล่ ะคร้ัง ลงใน
แบบรวมคะแนนการประเมินคณุ ธรรมจริยธรรม และคุณลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
6. หลังจากดำเนินการจัดกิจกรรมการเรยี นการสอนครบทั้ง 9 หน่วยรวม 18 สัปดาห์แล้ว ให้นำ
หลักฐานคะแนนการประเมินที่ได้ทั้งสองส่วน คือจากครูและหัวหน้ากลุ่มหรือตัวแทน ใบสรุปลงใน
แบบสรุปผลการประเมินคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ซึ่งจะถูกแบ่งเป็นคะแนน

66

ของครู 10% และจากหัวหน้ากลุ่มหรือตัวแทน 10% ซึ่งจะได้ผลรวมของคะแนนคุณธรรมจริยธรรม
และคณุ ลกั ษณะอันพึงประสงค์เท่ากบั 20%

67

แผนการจัดการเรยี นรทู้ ี่ 2 -ชั่วโมงท่ี 8-
ชื่อวิชา งานเครื่องยนต์เล็ก รหัสวิชา 20101 – 2101 ท-ป-น 1- 14
6-3 จำนวน 7
ชม.
หน่วยท่ี 1 หลักความปลอดภัยและเครือ่ งมอื ในงานเคร่ืองยนตเ์ ลก็

สาระสำคญั
ชิ้นส่วนของเครื่องยนต์ที่ถูกสร้างขึ้น จะมีข้อมูลจำเพาะและค่าพิกัดการซ่อมของชิ้นส่วนแต่ละ

ชิ้นจากโรงงานผลิต ในการปฏิบัติงานจะต้องตรวจสอบชิ้นส่วนโดยการใช้เครื่องมือวัดละเอียดท่ี
สามารถอ่านคา่ ไดอ้ ย่างแม่นยำและมีความเทยี่ งตรงสงู

เครื่องยนต์เล็กจะถูกสร้างขึ้นมาด้วยวัสดุและชิ้นส่วนจำนวนมากนำมาประกอบกันให้สามารถ
ทำงานได้ตามวัตถุประสงค์ ชิ้นส่วนแต่ละช้ินได้ถูกออกแบบมาให้มีลักษณะและหน้าที่การทำงานท่ี
แตกต่างกันออกไป และนำมาติดตั้งเข้ากับโครงสร้างหลักซึ่งเป็นชิ้นส่วนขนาดใหญ่ การนำชิ้นส่วน
ต่างๆเข้ามาประกอบกันจะต้องมีการจับยึดชิ้นส่วนเข้าด้วยกันโดยใช้อุปกรณ์จับยึดให้เกิดความ
มั่นคงและแข็งแรง มีความปลอดภัยเมื่อนำไปใช้งาน ดังนั้นจึงต้องมีการศึกษาถึงลักษณะและ
ประเภทของอุปกรณ์จับยดึ ที่มีการใช้งานอย่างแพร่หลายและมีความแตกต่างกันตามโครงสร้างและ
การใช้งาน เพ่ือให้ผ้เู รียนสามารถเลือกใช้งานไดอ้ ยา่ งถกู ต้องเหมาะสมกบั งาน
สาระการเรยี นรู้

1.เคร่อื งมือวดั ละเอยี ด
2. อุปกรณ์จับยดึ ช้นิ สว่ น
3. งานวดั และตรวจสอบกระบอกสบู เครื่องยนตเ์ ล็กโดยใช้เครอ่ื งมือวดั ละเอยี ด
จุดประสงค์การเรียนรู้
จุดประสงค์ท่วั ไป
เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ เกี่ยวกบั วิธีการใชง้ านการอ่านค่าเครือ่ งมือวัดละเอียดแตล่ ะชนิดและมี
ทกั ษะในการใชเ้ ครอ่ื งมือวดั ละเอียดในการวัดและตรวจสอบกระบอกสบู เคร่ืองยนต์เล็ก
จุดประสงคเ์ ชงิ พฤติกรรม
1. ดา้ นพุทธิพสิ ัย

1.1 บอกช่ือเครือ่ งมอื วดั ละเอียดได้ถกู ต้อง

68

1.2 อธิบายวธิ กี ารใชเ้ ครอื่ งมอื วัดละเอยี ดไดถ้ กู ต้อง
1.3 บอกชอ่ื ของอปุ กรณ์จับยดึ ไดถ้ กู ต้อง
1.4 บอกชื่อเครือ่ งมือวัดละเอียดที่ใช้ในการวัดและตรวจสอบกระบอกสูบของเครื่องยนตเ์ ล็ก
ไดถ้ กู ตอ้ ง
1.5 บอกข้อควรระวังในการวัดและตรวจสอบกระบอกสูบของเครื่องยนต์เล็กไดถ้ ูกตอ้ ง
1.6 อธิบายความสำคญั ในการวัดและตรวจสอบกระบอกสบู ของเครอื่ งยนต์เล็กไดถ้ ูกตอ้ ง
2. ดา้ นทักษะพิสัย
ปฏิบัติงานวัดวัดและตรวจสอบกระบอกสูบเครื่องยนต์เล็ก โดยใช้เครื่องมือวัดละเอียดได้
ถกู ต้อง
3. ด้านจิตพิสัย
3.1 การเข้าเรยี นตรงเวลา
3.2 การแต่งกายถกู ต้องตามระเบียบ
3.3 ความรว่ มมือในการทำงานเป็นกลมุ่
3.4 การเกบ็ รกั ษาเครื่องมือ อุปกรณ์
3.5 การรกั ษาความสะอาดพน้ื ที่ปฏบิ ตั งิ าน
กจิ กรรมการเรยี นการสอน ( 4 ชวั่ โมง )
ขน้ั นำเข้าสบู่ ทเรยี น
1. ครูแจ้งจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้
2. นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน
3. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยกล่าวถึงความสำคัญของการใช้เครื่องมือวัดละเอียดในการวัดและ
ตรวจสอบช้ินส่วนทางกลและความสำคัญของอุปกรณจ์ บั ยึดชิ้นสว่ น ตวั อยา่ งคำถาม เชน่
3.1 เคร่ืองมอื ทใี่ ชว้ ดั และตรวจสอบระยะหา่ งล้นิ ไอดไี อเสยี คอื
3.2 จงยกตัวอย่างข้อดีของการใช้เครื่องมอื วัดละเอียดในการตรวจวดั ชิ้นสว่ นของเครื่องยนต์
เล็ก
ขั้นการสอน
1. ครูให้นักเรียนศึกษาทำความเข้าใจในเนื้อหาเรื่องหลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงาน
เครอ่ื งยนตเ์ ลก็ หัวข้อเรอ่ื ง เครอ่ื งมือวัดละเอยี ดและอุปกรณจ์ ับยึดช้นิ สว่ น
2. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็นกลุ่มๆละ 2-3 คน โดยจัดให้นักเรียน ที่เรียนเก่ง 1 คน เรียน
ปานกลาง 1 คน และเรียนอ่อน 1 คน ให้อยใู่ นกลุม่ เดยี วกนั

69

3. ครูบรรยายเนอ้ื หา โดยใชส้ ื่อเพาเวอร์พอยท์ (PowerPoint) สื่อของจริง วดี ีทัศน์และส่ืออ่ืนๆ
จากอนิ เตอรเ์ น็ต ประกอบการบรรยายเพ่ือใหเ้ ข้าใจเนื้อหาสาระการเรยี นรู้ เรื่องหลักความปลอดภัย
และเครอ่ื งมอื ในงานเครอื่ งยนตเ์ ลก็ หวั ข้อเรือ่ งเครอ่ื งมอื วัดละเอียดและอุปกรณ์จบั ยึดช้นิ ส่วน

4. ครูแจกใบงานให้นักเรียนเป็นกลุ่ม และให้นักเรียนศึกษาข้ันตอนการปฏิบัติงานและคำชีแ้ จง
ใหเ้ ขา้ ใจ

5. ครูอธบิ ายและสาธติ ข้นั ตอนการปฏิบัตงิ าน ดังน้ี
5.1 ใบงานที่ 1.2 งานวดั และตรวจสอบกระบอกสูบเครื่องยนต์เลก็ โดยใช้เคร่อื งมือวัดละเอียด

6. นักเรยี นปฏบิ ตั งิ านตามใบงานทไี่ ด้รับเปน็ กลุ่ม ตามทค่ี รูได้แบง่ ไว้
7. นักเรยี นบนั ทึกผลการปฏบิ ตั งิ าน ลงในแบบบันทึกผลการปฏบิ ัตงิ าน
ขั้นสรุป
1. ครูอธิบายสรุปสาระสำคัญ เรื่อง หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์เล็ก
หัวข้อเรื่องเครื่องมือวัดละเอียดและอุปกรณ์จับยึดชิ้นส่วน และเปิดโอกาสให้นักเรียนซักถามทำ
ความเข้าใจ
2. นักเรยี นทกุ คนสรปุ เนื้อหาสาระสำคัญลงในสมดุ งานสว่ นตัวของแต่ละคน และสง่ ครู
3. ครแู ละนกั เรยี นร่วมกนั สรปุ ปัญหาอปุ สรรคในการปฏบิ ัติงานในใบงานทีไ่ ด้รับมอบหมาย
พรอ้ มท้งั เสนอแนะแนวทางในการแก้ปัญหา เพ่อื ใช้ในการจัดการเรียนการสอนครัง้ ต่อไป
ขั้นประเมนิ ผล
1. ให้นกั เรียนทำแบบฝึกหัดหลังเรยี น หนว่ ยที่ 1 เรื่อง หลักความปลอดภยั และเคร่ืองมือในงาน
เครื่องยนต์เล็ก หัวข้อเรื่องเครื่องมือวัดละเอียดและอุปกรณ์จับยึดชิ้นส่วน จากนั้นครูและนักเรียน
รว่ มกันเฉลยตรวจคำตอบเพ่ือวัดผลและประเมินผลการเรียน
2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยที่ 1 เรื่อง หลักความปลอดภัยและเครื่องมือใน
งานเครื่องยนต์เล็กหัวข้อเรื่องเครื่องมือวัดละเอียดและอุปกรณ์จับยึดชิ้นส่วน จากนั้นครูและ
นกั เรยี นรว่ มกันเฉลย ตรวจคำตอบเพอ่ื วดั ประเมนิ ผลการเรียน
3. ครูประเมนิ ผลการปฏบิ ัติงาน จากแบบประเมนิ ผลการปฏิบัติงานรายบคุ คล
4. ครูประเมินผล คณุ ธรรมจริยธรรม จากแบบประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านรายบคุ คล
ส่ือการเรียนการสอน
1.ส่ือสิ่งพมิ พ์

1.1 เอกสารประกอบการเรียน วิชางานเครื่องยนต์เล็ก เล่ม 1 หลักความปลอดภัยและ
เครอ่ื งมือในงานเครอื่ งยนต์เลก็ หนา้ 46-58

1.2 แบบทดสอบก่อนเรียนและหลงั เรยี น
1.3 แบบฝกึ หัดหลังเรียน

70

1.4 ใบงานที่ 1.2 งานวัดและตรวจสอบกระบอกสูบเครื่องยนต์เล็กโดยใช้เครื่องมือวัด
ละเอียด

1.5 แบบบันทกึ ผลการปฏบิ ัติงาน
1.6 แบบประเมินผลการปฏบิ ัตงิ าน
1.7 แผ่นภาพ
2. ส่ือโสตทศั น์
2.1 สอ่ื เพาเวอรพ์ อยท์ (PowerPoint)
2.2 สื่อของจรงิ

3. แหลง่ อ้างองิ
หนังสอื
เฉลิม อ่อนอิ่ม. งานเครื่องยนต์เล็ก. กรุงเทพฯ : บริษัท ศูนย์หนังสือเมืองไทย จำกัด,

2557.
สมชาย วณารักษ์. งานเครื่องยนต์เล็ก. กรุงเทพฯ : บริษัท สำนักพิมพ์เอมพันธ์ จำกัด,

2556.
อินเตอรเ์ นต็
http://www.tosh.or.th 14 ก.ค. 63
http://board.postjung.com/922569.html 14 ก.ค. 63
http://www.gamerth.com/kengbboy/ 20 ส.ค. 63
https://www.youtube.com/watch?v=RpmG8I1beGo 20 ส.ค. 63
https://www.google.co.th /search 25 ส.ค.63

การวดั ผลและประเมินผล
1. คะแนนจากแบบทดสอบก่อนเรยี นและหลงั เรยี น
2. คะแนนจากแบบฝึกหดั หลงั เรียน
3. คะแนนจากการประเมนิ ผลการปฏบิ ตั งิ านตามใบงานที่ 1.2
4. คะแนนประเมินคุณธรรมจริยธรรมและคณุ ลักษณะอันพงึ ประสงค์

แหลง่ การเรยี นร้เู พ่มิ เติม
1. ขอ้ มลู จากอนิ เตอร์เนต็
2. ข้อมูลจากสถานประกอบการ
3. ข้อมลู จากสำนักความปลอดภยั อาชวี อนามัยและสงิ่ แวดลอ้ ม

71

4. หอ้ งสมดุ
5. ข้อมลู จากหนงั สอื ทเ่ี ก่ยี วกับหลกั ความปลอดภยั และเคร่อื งมือ ในงานช่างซ่อมบำรงุ
กิจกรรมเสนอแนะ
1. การปฏิบัตงิ านตามใบงานทไี่ ด้รับมอบหมายในช่วงแรกครูผ้สู อนควรจัดกิจกรรมในลักษณะ
เพื่อนช่วยเพื่อนเพื่อเสริมสร้างทักษะการทำงานกลุ่ม ความสามัคคีและการช่วยเหลือกันเองภายใน
กลุ่มซึ่งควรจะเป็นสมาชิกกลุ่มเดมิ จากการเรยี นครง้ั ล่าสดุ
2. การฝึกปฏิบัติงานจริงอาจจะพบปัญหาเรื่องความไม่พร้อม ของวัสดุและอุปกรณ์และ
เครอ่ื งมือต่างๆ ท่ีไมเ่ พยี งพอตามปริมาณของผู้เรยี น ครผู ู้สอนอาจจะแก้ไขปัญหาด้วยการเวียนกลุ่ม
หรอื จัดการสอนเป็นสถานใี นการปฏิบตั ิงานแต่ละใบงานกไ็ ด้

แบบฝึกหดั หนว่ ยที่ 1

ชือ่ วชิ า งานเคร่ืองยนตเ์ ล็ก รหัสวชิ า 20101-2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งที่

เล็ก 2

คำชีแ้ จง ใหน้ ักเรยี นตอบคำถามตอ่ ไปนี้ให้ถกู ต้อง

1. เครือ่ งมอื วัดละเอียด มีความสำคญั อย่างไรในงานซอ่ มบำรงุ เคร่ืองยนต์เล็ก

........................................................................................................................................................

...

........................................................................................................................................................

...

........................................................................................................................................................

...

........................................................................................................................................................

...

2. เครื่องมอื ทใี่ ช้สำหรบั ตรวจสอบระยะหา่ งระหว่างชนิ้ ส่วนท่ีมหี นา้ สมั ผัสกันคือ

........................................................................................................................................................

...

72

3. เ ค ร ื ่ อ ง ม ื อ ท ี ่ ใ ช ้ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ก า ร ส ึ ก ห ร อ ข อ ง ก ร ะ บ อ ก ส ู บ คื อ
........................................................................................................................................................
...
4. จงอ่านคา่ เวอรเ์ นยี คาลิปเปอร์ แบบสเกลเลอ่ื นระบบเมตรกิ ความละเอียด 0.05 มม. ตอ่ ไปน้ี
ให้ถกู ตอ้ ง
4.1………………………………………………………………………………………………………………………………..

4.2………………………………………………………………………………………………………………………………...

แบบฝึกหดั (ต่อ) หนว่ ยที่ 1

ชอื่ วชิ า งานเคร่ืองยนต์เลก็ รหสั วชิ า 20101 – 2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งท่ี

เล็ก 2

คำช้ีแจง ใหน้ กั เรยี นตอบคำถามตอ่ ไปนใี้ หถ้ ูกตอ้ ง

4.3…………………………………………………..……………………………………………………………………

………

5. จงอา่ นคา่ ไมโครมิเตอร์แบบวัดนอกระบบเมตริก 0.01 (1/100) ต่อไปนี้ให้ถูกต้อง
5.1………………………………………………………………………………………………………………………………..

73

5.2………………………………………………………..………………………………………………………………………

5.3……………………………………………………..…………………………………………………………………………

แบบฝกึ หัด (ตอ่ ) หนว่ ยท่ี 1

ช่ือวชิ า งานเครื่องยนต์เลก็ รหัสวชิ า 20101 – 2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งท่ี

เลก็ 2

คำช้ีแจง ให้นกั เรยี นตอบคำถามต่อไปนใี้ หถ้ กู ต้อง

10. จงบอกชือ่ อปุ กรณจ์ ับยึดมาอย่างน้อย 5 รายการ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………….

……………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………….

74

……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
11. กาวและสารกนั รัว่ ทใี่ ชใ้ นงานซอ่ มเครื่องยนตเ์ ลก็ มีความสําคญั อย่างไร
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………….

75

แนวเฉลยแบบฝกึ หัด

ชื่อวิชา งานเคร่อื งยนต์เลก็ รหัสวิชา 20101 – 2101 หนว่ ยที่ 1

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์

เล็ก

คำชแ้ี จง ใหน้ กั เรียนตอบคำถามตอ่ ไปน้ีให้ถกู ต้อง

1. เครอื่ งมอื วัดละเอียด มีความสำคัญอย่างไรในงานซ่อมบำรุงเครอ่ื งยนตเ์ ล็ก

ตอบ เครื่องมือวัดละเอียดใช้ตรวจสอบชิ้นส่วน สามารถอ่านค่าได้อย่างแม่นยำ และมีความ

เที่ยงตรงสูง เพือ่ ใหเ้ คร่ืองยนตม์ ีคา่ จำกัดการซ่อมตามทค่ี ่มู ือการซ่อมบำรุงกำหนด

2. เครื่องมือที่ใช้สำหรับตรวจสอบระยะห่างระหว่างชิ้นส่วนที่มีหน้าสัมผัสกันคือ ตอบ ฟิลเลอร์

เกจ

3. เคร่ืองมอื ทใ่ี ช้ในการตรวจสอบการสึกหรอของกระบอกสูบคอื ตอบ เกจวดั กระบอกสบู

4. จงอ่านค่าเวอร์เนียคาลิปเปอร์ แบบสเกลเลือ่ นระบบเมตรกิ ความละเอียด 0.05 มม. ต่อไปน้ี

ให้ถกู ตอ้ ง

4.1

ตอบ 23.10 มม.
4.2

ตอบ 14.30 มม.
4.3

76

ตอบ 17.40 มม.

แนวเฉลยแบบฝึกหัด

ช่อื วิชา งานเคร่อื งยนต์เลก็ รหสั วิชา 20101 – 2101 หนว่ ยท่ี 1

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์

เลก็

คำชีแ้ จง ให้นักเรียนตอบคำถามตอ่ ไปนใ้ี หถ้ ูกตอ้ ง

5. จงอา่ นค่าไมโครมเิ ตอรแ์ บบวัดนอกระบบเมตริก 0.001 (1/100) ต่อไปนใี้ ห้ถกู ต้อง

5.1

ตอบ 5.40 มม.
5.2

ตอบ 1.71 มม.
5.3

ตอบ 42.38 มม.
10. จงบอกชื่ออุปกรณ์จบั ยึดมาอย่างนอ้ ย 5 รายการ
ตอบ 1. สลกั เกลยี วหรอื โบลท์

77

2. แป้นเกลยี วหรอื นัต
3. แหวนรองลอ็ ค
4. สลักหรอื ลิม่
5. เขม็ ขัดรัดทอ่
11. กาวและสารกนั ร่วั ที่ใชใ้ นงานซอ่ มเครอ่ื งยนต์เล็ก มคี วามสาํ คญั อยา่ งไร
ตอบ กาวและสารกันรั่ว ช่วยเพิ่มความแข็งแรง ช่วยเพิ่มการจับยึดและความแน่นหนาป้องกัน
การรั่วไหลของก๊าซหรอื ของเหลวได้

78

แบบทดสอบกอ่ นเรียน / หลังเรียน หน่วยที่ 1
ชอื่ วชิ า งานเครือ่ งยนต์เลก็ รหัสวิชา 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งที่

เลก็ 2

คำชแ้ี จง ให้ทำเครอ่ื งหมาย (X) หน้าขอ้ ทถ่ี ูกท่ีสดุ เพยี งข้อเดยี วลงในกระดาษคำตอบ

1. เครอ่ื งมือทใ่ี ช้วัดระยะห่างระหวา่ งลน้ิ ไอดีไอเสยี คือขอ้ ใด

ก. ไดอลั เกจ

ข. ฟลิ เลอร์เกจ

ค. ไมโครมิเตอร์

ง. เวอร์เนียร์คาลปิ เปอร์

2.ข้อใดตอ่ ไปน้ีเปน็ การใชเ้ คร่ืองมอื วดั ละเอียดที่ถูกต้อง

ก. ฟิลเลอรเ์ กจใชว้ ัดระยะห่างระหว่างหวั ลูกสูบกบั หอ้ งเผาไหม้

ข. บรรทัดเหลก็ ใช้ควบคกู่ ับไมโครมิเตอร์ ในการวดั ความโก่งของฝาสูบ

ค. เวอรเ์ นียรค์ าลิปเปอร์ ใช้วดั ระยะรุนของแหวนลูกสบู กับรอ่ งแหวนลูกสบู

ง.บอรเ์ กจ ใชร้ ว่ มกับเวอร์เนยี รค์ าลิปเปอร์ และไมโครมเิ ตอร์ในการวดั ขนาดกระบอกสบู

3. ไมโครมิเตอรแ์ บบ 0.01 มม. เมอ่ื หมุนปลอกเลอื่ นครบหน่งึ รอบจะมีคา่ เทา่ กับเทา่ ใด

ก. 0.50 มม.

ข. 0.75 มม.

ค. 1.00 มม.

ง. 1.50 มม.

4. เครอื่ งมอื ที่ใชว้ ดั กำลังอดั ของกระบอกสบู คอื ข้อใด

ก. ไดอัลเกจ

ข. มลั ตมิ ิเตอร์

ค. เกจวดั กระบอกสูบ

ง. เกจวัดแรงดนั กระบอกสูบ

5. ไดอลั เกจหรอื นาฬกิ าวัด ใช้สำหรบั ตรวจสอบช้ินส่วนในลักษณะใด

ก. วัดความลกึ ของชิ้นงาน

ข. วดั ความกวา้ งของชนิ้ งาน

ค. วัดระยะรนุ ระหว่างช้ินสว่ น

ง. วดั ระยะหา่ งระหวา่ งหน้าสมั ผัสของชิ้นงาน

79

80

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลงั เรยี น (ตอ่ ) หน่วยที่ 1
ชื่อวชิ า งานเครอื่ งยนต์เลก็ รหัสวชิ า 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งที่

เลก็ 2

คำช้แี จง ให้ทำเครอ่ื งหมาย (X) หนา้ ข้อทีถ่ กู ทส่ี ดุ เพียงข้อเดียวลงในกระดาษคำตอบ

6. ขอ้ ใดต่อไปนี้ คอื อุปกรณจ์ บั ยึดชิ้นสว่ นของเครื่องยนต์

ก. สตตั ข. แบริ่ง

ค. ปะเกน็ ง. นำ้ มันหลอ่ ลื่นเครอ่ื งยนต์

7. ข้อใดต่อไปนี้เป็นเครื่องมือวัดละเอียดที่ใช้ในการวัดขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางภายในกระบอก

สบู เคร่อื งยนต์เลก็ ได้ถกู ตอ้ ง

ก. ไมโครมิเตอร์ เวอร์เนียรค์ าลิปเปอร์ บอรเ์ กจ

ข. ฟิลเลอรเ์ กจ ประแจปอนด์ เวอรเ์ นยี ร์คาลิปเปอร์

ค. ฟิลเลอรเ์ กจ บรรทดั เหลก็ เวอรเ์ นยี รค์ าลิปเปอร์

ง. ไมโครมิเตอร์ เวอร์เนยี รค์ าลิปเปอร์ ประแจปอนด์

8. ข้อใดต่อไปนี้เป็นการไม่ปฏิบัติตามข้อควรระวังในการใช้เครื่องมือวัดขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง

กระบอกสบู

ก. นายตา้ ใชผ้ า้ สะอาดเชด็ ไมโครมเิ ตอรท์ ุกครง้ั หลงั เลิกใชง้ าน

ข. นายต่ิง ใช้ก้านวดั ของเกจวดั กระบอกสูบใหญ่กวา่ ขนาดจริง 4 มม.

ค. นายโต หมนุ สกรูล็อคของเวอรเ์ นยี รค์ าร์ลปิ เปอร์ทกุ ครง้ั ทีท่ ำการวดั

ง. นายตน้ ใช้ปากวดั ในของเวอร์เนยี คาลิปเปอร์ วัดขนาดความโตของกระบอกสบู

9. เพราะเหตุใดจึงต้องมีการวัดขนาดเสน้ ผ่านศูนย์กลางภายในกระบอกสบู ของเคร่ืองยนต์เลก็

ก. เพ่อื ให้ทราบขนาดของลกู สบู

ข. เพอื่ ตรวจสอบหาความสึกหรอของกระบอกสบู

ค. เพ่อื ใหท้ ราบ อัตราการสึกหรอของแหวนลกู สบู

ง. เพื่อตรวจสอบ ประเภทของวสั ดุทีใ่ ช้ในการผลติ กระบอกสูบ

10. เวอรเ์ นยี คาลิปเปอรใ์ ช้ในขั้นตอนใดในการวดั ขนาดความโตกระบอกสูบ

ก. วดั ขนาดความยาวของก้านเสรมิ ของบอรเ์ กจ

ข. วัดขนาดความหนา ของแผ่นเสรมิ ของบอร์เกจ

ค. วดั ขนาดความลกึ ของกระบอกสบู เพื่อหาค่ามาตรฐาน

ง. วดั ขนาดเสน้ ผา่ ศนู ยก์ ลางกระบอกสบู เพ่อื หาคา่ มาตรฐาน

81

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลังเรียน (ตอ่ ) หนว่ ยที่ 1
ช่อื วชิ า งานเคร่ืองยนตเ์ ลก็ รหัสวิชา 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักความปลอดภัยและเครื่องมือในงานเครื่องยนต์ สอนครั้งที่

เล็ก 2

คำชีแ้ จง ใหท้ ำเคร่อื งหมาย (X) หนา้ ขอ้ ทถ่ี ูกท่สี ดุ เพยี งข้อเดยี วลงในกระดาษคำตอบ

11. การใช้บอรเ์ กจวัดขนาดเพ่อื เปรียบเทยี บกระบอกสบู จะใช้กี่ตำแหน่ง

ก. 1 ตำแหน่ง

ข. 2 ตำแหนง่

ค. 3 ตำแหนง่

ง. 4 ตำแหนง่

12. การเลือกก้านวัดและแหวนรองของเกจวัดกระบอกสูบจะต้องมีความโตมากกว่าขนาดท่ีวัดได้

ไมเ่ กนิ เทา่ ใด

ก. 0.5 - 1.0 มม.

ข. 1.5 - 2.0 มม.

ค. 2 - 3 มม.

ง. 3 - 5 มม.

82

เฉลยแบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลงั เรยี น

หน่วยท่ี 1 หลกั ความปลอดภยั และเครือ่ งมอื ในงานเคร่อื งยนต์เลก็ (สอนครง้ั ท่ี 2)
1. ข. 2. ง. 3 . 4 . 5 . 6 . 7 . 8 . 9 . 10.

ก. ง. ค. ก. ก. ข. ข. ง.
1 1 . 12. ก.
ค.

83

แผนการจัดการเรียนรทู้ ่ี 3 ชั่วโ มง ท่ี
ชื่อวิชา งานเครื่องยนต์เล็ก รหัสวิชา 20101 – 2101 ท-ป-น 14-21
1-6-3 จำนวน 7
หน่วยที่ 2 หลักการทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบ ชม.
ชิน้ ส่วนเครื่องยนตเ์ ลก็

สาระสำคัญ
เครื่องยนต์ คือ อุปกรณ์ที่ทำหน้าที่เปลีย่ นพลังงานความร้อนใหเ้ ปน็ พลังงานกล โดยจุดระเบิด

เชื้อเพลิงภายในห้องเผาไหม้ซึ่งเรียกว่าการสันดาปภายใน จึงทำให้เกิดความร้อนสูงขยายตัวดัน
ลูกสูบให้เคลื่อนที่ขึ้นลงภายในกระบอกสูบตามวัฎจักรการทำงาน จากนั้นจะถูกเปลี่ยนทิศทางการ
เคลื่อนที่ในแนวเส้นรอบวงโดยก้านสูบและเพลาข้อเหวี่ยง เครื่องยนต์สามารถทำงานได้อย่าง
ต่อเนอ่ื งโดยอตั โนมัติ ตามวัฏจกั รการทำงานซ่งึ ถกู กำหนดตำแหน่งและจงั หวะการทำงานของระบบ
และกลไกต่างๆ ภายในเครือ่ งยนต์อย่างถกู ต้องและแม่นยำจึงทำให้เครือ่ งยนต์สามารถทำงานอย่าง
มีประสิทธิภาพ พลังงานกลที่ได้จะนำไปใช้เป็นต้นกำลังในการขับเคลื่อนอุปกรณ์หรือเครื่องจักร
ตา่ งๆ เพ่ือใช้เปน็ เคร่ืองท่นุ แรงแทนการทำงานของมนุษย์ เช่น เคร่อื งสูบนำ้ เครอ่ื งตัดหญ้า รถไถนา
เดินตาม เครอ่ื งยนตข์ องเรอื หางยาว
เครื่องตัดแต่งกิ่งไม้ เป็นต้น โดยทั่วไปจะนิยมใช้เครื่องยนต์ที่มีกระบอกสูบเดียวขนาดไม่เกิน 10
แรงมา้ ซ่งึ เรียกว่า “เครอ่ื งยนตเ์ ลก็ ”
สาระการเรยี นรู้

1. หลักการทำงานเครอื่ งยนตเ์ ลก็ 4 จังหวะ
2. แผนภูมิเวลาการเปดิ ปดิ ลนิ้ ไอดี ไอเสยี เครอ่ื งยนต์ 4 จงั หวะ
3. หลกั การทำงานเครอ่ื งยนตเ์ ลก็ 2 จังหวะ
4. การเปรียบเทยี บหลกั การทำงานเครื่องยนต์ 4 จงั หวะและ 2 จงั หวะ
5. การแบ่งประเภทของเครื่องยนต์เลก็

5.1 แบง่ ตามประเภทการใช้เช้ือเพลิง
5.2 แบง่ ตามวฏั จักรการทำงานของเครื่องยนต์
5.3 แบ่งตามประเภทการระบายความรอ้ น
5.4 แบ่งตามประเภทการจดั วางกระบอกสูบ
6. โครงสร้างและสว่ นประกอบของเคร่อื งยนตเ์ ลก็
6.1 เสอ้ื สูบ

84

6.2 กระบอกสูบ
6.3 ฝาสูบ
7. งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เครอื่ งยนตเ์ ล็กแกส๊ โซลนี
จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้
จดุ ประสงคท์ วั่ ไป
เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ เกี่ยวกับหลักการทำงานของเครื่องยนต์ 4 จังหวะและ 2 จังหวะ
แผนภูมิเวลาการปิดเปิดลิ้นไอดี,ไอเสียของเครื่องยนต์ 4 จังหวะ การเปรียบเทียบหลักการทำงาน
ของเครอื่ งยนต์ 4 จังหวะและ2จังหวะ การแบ่งประเภทของเครอ่ื งยนตเ์ ลก็ โครงสร้างแสว่ นประกอบ
ของเครื่องยนต์ และทักษะในการถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบและลิ้นไอดีไอเสียเครื่องยนต์
เลก็ แกส๊ โซลนี
จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤตกิ รรม
1. ด้านพทุ ธิพิสัย
1.1 อธบิ ายหลักการทำงานเครื่องยนต์เลก็ 4 จงั หวะไดถ้ กู ตอ้ ง
1.2 อธิบายแผนภมู ิเวลา การเปดิ ปิดลิ้นไอดีไอเสีย เครอ่ื งยนต์ 4 จงั หวะได้ถกู ต้อง
1.3 อธิบายหลกั การทำงานเครื่องยนต์เล็ก 2 จงั หวะได้ถูกต้อง
1.4 เปรียบเทียบหลกั การทำงานเครื่องยนต์ 4 จังหวะ และ 2 จงั หวะได้ถกู ตอ้ ง
1.5 อธิบายการแบง่ เครื่องยนต์ตามประเภทการใช้เชือ้ เพลิงได้ถูกตอ้ ง
1.6 อธิบายการแบง่ เครอ่ื งยนตต์ ามวฏั จกั รการทำงานของเครอื่ งยนต์ไดถ้ ูกต้อง
1.7 อธบิ ายการแบ่งเครื่องยนต์ตามประเภทการระบายความรอ้ นได้ถูกต้อง
1.8 อธิบายการแบง่ เครือ่ งยนตต์ ามประเภทการจดั วางกระบอกสูบไดถ้ ูกตอ้ ง
1.9 อธิบายการแบง่ เครอื่ งยนต์ตามประเภทการจดั วางตำแหน่งลิ้นไอดีไอเสียได้ถูกต้อง
1.10 บอกหน้าทีข่ องเสื้อสูบได้ถูกต้อง
1.11 บอกหน้าทีข่ องกระบอกสูบไดถ้ กู ต้อง
1.12 บอกหน้าท่ีของฝาสบู ได้ถูกต้อง
1.13 บอกเครือ่ งมือที่ใชใ้ นงานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบเคร่ืองยนต์เล็กแก๊สโซลีนได้
ถกู ตอ้ ง
1.14 บอกข้อควรระวังในงานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบเครื่องยนต์เล็กแก๊สโซลีนได้
ถกู ต้อง
2. ด้านทกั ษะพสิ ยั
ปฏิบตั งิ านถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เครอ่ื งยนตเ์ ล็กแกส๊ โซลนี ได้ถูกต้อง
3. ดา้ นจิตพิสยั

85

3.1 การเขา้ เรียนตรงเวลา
3.2 การแตง่ กายถกู ต้องตามระเบียบ
3.3 ความรว่ มมอื ในการทำงานเป็นกลมุ่
3.4 การเก็บรกั ษาเครอื่ งมือ อุปกรณ์
3.5 การรักษาความสะอาดพื้นท่ปี ฏบิ ตั ิงาน

กิจกรรมการเรยี นการสอน ( 4 ช่วั โมง )
ข้นั นำเข้าสบู่ ทเรียน
1. ครแู จ้งจุดประสงค์การเรยี นรู้
2. นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรยี น
3. ครนู ำเขา้ สบู่ ทเรียนโดยกล่าวถึงลักษณะของเครื่องยนตท์ ี่ใช้เป็นเครื่องต้นกำลังในการทำงาน

หรอื ใชใ้ นการสญั จรตา่ งๆในชีวิตประจำวันที่นักเรยี นรู้จกั หรือเคยพบเจอ ตัวอย่างคำถาม เช่น
3.1 ให้นักเรยี นยกตัวอยา่ งประเภทของเครื่องยนต์เล็ก มาคนละ 2 ประเภท
3.2 จงบอกช่อื เครือ่ งจกั รกลทใี่ ช้เครอ่ื งยนต์เลก็ เปน็ ตน้ กำลงั มาคนละ 1 อยา่ ง
3.3 เครื่องยนต์เล็กแกส๊ โซลนี 2 จังหวะ และ 4 จงั หวะแตกตา่ งกันอยา่ งไร

ขน้ั การสอน
1. ครูให้นักเรียนศึกษาทำความเข้าใจในเนื้อหาเรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ และ
ตรวจสอบช้ินส่วนเครือ่ งยนต์เลก็
2. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 3 คน โดยจัดให้นักเรียน ที่เรียนเก่ง 1 คน เรียน
ปานกลาง 1 คน และเรยี นออ่ น 1 คน ให้อย่ใู นกลุ่มเดียวกนั
3. ครูบรรยายเนื้อหา โดยใช้สื่อเพาเวอร์พอยท์ (PowerPoint) สื่อของจริงและสื่ออื่นๆจาก
อินเตอร์เน็ต ประกอบการบรรยาย เพื่อให้เข้าใจเนื้อหาสาระการเรียนรู้ เรื่องหลักการทำงาน การ
ถอด ประกอบ และตรวจสอบชิ้นสว่ นเครอ่ื งยนตเ์ ลก็ ในหัวข้อ

1. หลกั การทำงานเครอ่ื งยนต์ 4 จงั หวะ
2. แผนภมู เิ วลาการเปิดปดิ ล้ินไอดี, ไอเสยี เครอ่ื งยนต์ 4 จังหวะ
3. หลักการทำงานเครอื่ งยนตเ์ ล็ก 2 จังหวะ
4. ตารางเปรียบเทยี บหลักการทำงานเครอื่ งยนต์ 4 จงั หวะและ 2 จังหวะ
5. การแบง่ ประเภทของเครือ่ งยนตเ์ ล็ก

5.1 แบ่งตามประเภทการใช้เช้อื เพลิง
5.2 แบ่งตามวัฏจกั รการทำงานของเครือ่ งยนต์
5.3 แบ่งตามประเภทการระบายความร้อน

86

5.4 แบง่ ตามประเภทการจดั วางกระบอกสูบ
6. โครงสร้างและส่วนประกอบของเครอ่ื งยนตเ์ ล็ก

6.1 เสอื้ สบู
6.2 กระบอกสูบ
6.3 ฝาสูบ
4. ครูแจกใบงานให้นักเรียนเปน็ กลุ่ม และให้นักเรียนศกึ ษาขั้นตอนการปฏิบตั ิงานและคำช้ีแจง
ให้เข้าใจ
5. ครูอธิบายและสาธติ ขัน้ ตอนการปฏิบัตงิ านดังนี้
5.1 ใบงานท่ี 2.1 งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เครอ่ื งยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีน
6. นักเรียนปฏิบัติงานใบงานที่ 2.1 เป็นกลุ่มตามที่ได้รับมอบหมาย โดยครูคอยกำกับดูแลและ
ใหค้ ำปรกึ ษา ขณะทน่ี ักเรยี น ปฏบิ ตั ิงาน
7. นักเรยี นบันทึกผลการปฏบิ ัตงิ าน ลงในแบบบนั ทึกผลการปฏิบตั ิงาน
ข้นั สรปุ
1. ครูอธิบายสรุปสาระสำคัญ เรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบชิ้นส่วน
เครื่องยนตเ์ ล็ก และเปดิ โอกาสใหน้ กั เรยี นซักถามทำความเขา้ ใจ
2. นักเรียนทกุ คนสรุปเน้อื หาสาระสำคัญลงในสมุดงานส่วนตัวของแต่ละคน และส่งครู
3. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปปัญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานในใบงานที่ได้รับมอบหมาย
พรอ้ มทง้ั เสนอแนะแนวทางในการแก้ปญั หา เพอ่ื ใชใ้ นการจดั การเรียนการสอนครั้งต่อไป
ข้นั ประเมนิ ผล
1. ให้นักเรียนทำแบบฝกึ หดั หลังเรียน หนว่ ยท่ี 2 เรือ่ งหลักการทำงานการถอด ประกอบ
และตรวจสอบชิ้นส่วนเครื่องยนต์เล็ก จากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลย ตรวจคำตอบเพื่อวัด
ประเมินผลการเรียน
2. ให้นักเรยี นทำแบบทดสอบหลังเรียน หน่วยที่ 2 เรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ
และตรวจสอบชิ้นส่วนเครื่องยนต์เล็กจากนั้นครูและนักเรียนร่วมกันเฉลย ตรวจคำตอบเพื่อวัด
ประเมนิ ผลการเรียน
3. ครปู ระเมนิ ผลการปฏิบตั งิ าน จากแบบประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ านรายบุคคล
4. ครปู ระเมนิ ผล คณุ ธรรมจรยิ ธรรม จากแบบประเมนิ ผลการปฏิบัติงานรายบคุ คล
สอ่ื การเรียนการสอน
1.สอ่ื สิ่งพมิ พ์
1.1 เอกสารประกอบการเรียน วิชางานเครื่องยนต์เล็ก เล่ม 1 เรื่อง หลักการทำงานการถอด
ประกอบ และตรวจสอบช้นิ ส่วนเครื่องยนต์เลก็ หนา้ 73-88

87

1.2 แบบทดสอบ กอ่ นเรยี นและหลงั เรียน
1.3 แบบฝกึ หัดหลงั เรยี น
1.4 ใบงานท่ี 2.1 งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เคร่ืองยนต์เล็กแกส๊ โซลนี
1.5 แบบบนั ทึกผลการปฏิบัตงิ าน
1.6 แบบประเมนิ ผลการปฏบิ ัตงิ าน
1.7 แผน่ ภาพ
2. สือ่ โสตทศั น์
2.1 สื่อ Power point
2.2 ส่อื ของจรงิ
3. แหลง่ อา้ งอิง
หนังสือ
เฉลิม อ่อนอม่ิ . งานเครอ่ื งยนตเ์ ลก็ . กรงุ เทพฯ : บริษทั ศนู ยห์ นังสือเมืองไทย จำกดั , 2563.
สมชาย วณารกั ษ.์ งานเครื่องยนตเ์ ลก็ . กรงุ เทพฯ : บรษิ ทั สำนกั พมิ พเ์ อมพันธ์ จำกัด, 2556.
นพดล เวชวิฐาน. เครื่องยนต์แก๊สโซลีน. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์ ส.ส.ท. (สมาคมส่งเสริม
เทคโนโลยี)

2553.
อนิ เตอรเ์ น็ต
http://www.gamerth.com/kengbboy/ 15 ก.ค. 63
http://vallop-automechanics.blogspot.com/2012 15 ก.ค. 63
การวดั ผลและประเมินผล
1. คะแนนจากแบบทดสอบกอ่ นเรยี นและหลังเรียน
2. คะแนนจากแบบฝึกหดั หลงั เรียน
3. คะแนนจากการประเมินผลการปฏบิ ัตงิ านตามใบงานที่ 2.1
4. คะแนนประเมินคุณธรรมจริยธรรมและคณุ ลกั ษณะอนั พงึ ประสงค์
แหลง่ การเรยี นรเู้ พิม่ เติม
1. ขอ้ มูลจากอนิ เตอร์เน็ต
2. ขอ้ มลู จากสถานประกอบการ
3. ห้องสมดุ
กจิ กรรมเสนอแนะ
1. ครูควรจัดให้มีกิจกรรมการอภิปรายแบบกลุ่ม โดยแบ่งเป็นกลุ่มที่รับผิดชอบเครื่องยนต์ 4
จังหวะ และกลุ่มที่รับผิดชอบเครื่องยนต์ 2 จังหวะ และช่วยกันนำเสนอข้อดีข้อเสียของเครื่องยนต์

88

4 จังหวะและเครื่องยนต์ 2 จังหวะ และร่วมกันอภิปราย เพื่อความหลากหลายทางความคิด และ
ช่วยให้เกิดการรับฟังข้อคิดเหน็ และยอมรับความคิดตา่ งของเพ่ือนในช้นั เรียน

2. ใหน้ ักเรียนศกึ ษาข้อมลู เรื่องโครงสรา้ งสว่ นและประกอบของเคร่อื งยนต์เล็ก เป็นการบ้านเพื่อ
เตรยี มความพรอ้ มในการเรียนในครัง้ ถัดไป

แบบฝึกหัด
ช่ือวชิ า งานเคร่อื งยนตเ์ ลก็ รหัสวชิ า 20101 – 2101 หนว่ ยท่ี 2
ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนครงั้ ที่ 3
ตรวจสอบชิ้นสว่ นเคร่อื งยนต์เลก็
คำชีแ้ จง ใหน้ ักเรียนตอบคำถามตอ่ ไปนใี้ ห้ถกู ตอ้ ง
1. จงอธบิ ายหลกั การทำงานของเครือ่ งยนต์แก๊สโซลีน 4 จังหวะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
2. จงเปรียบเทยี บหลกั การทำงานของเครื่องยนต์ 4 จงั หวะและเครอ่ื งยนต์ 2 จังหวะ
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
3. เคร่ืองยนตส์ ามารถแบง่ ประเภท ตามลกั ษณะการระบายความร้อนได…้ …..แบบ คอื

89

………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
4. ชิ้นส่วนหลักของเครื่องยนต์เล็กที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นที่สำหรับติดตั้งชิ้นส่วนต่างๆของ
เคร่อื งยนต์ คอื
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
5. กระบอกสูบของเคร่อื งยนตเ์ ลก็ สามารถแบง่ ไดเ้ ป็น……….ชนดิ คือ
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
6. ฝาสบู ของเครอ่ื งยนต์เล็กแกส๊ โซลีน มหี นา้ ที่
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
7. การจดั วางกระบอกสูบแบบเอียง มผี ลดีอยา่ งไรต่อการทำงานของเครื่องยนต.์
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…

แนวเฉลยแบบฝึกหดั หนว่ ยท่ี 2
ช่อื วิชา งานเครอื่ งยนตเ์ ลก็ รหัสวิชา 20101 – 2101 สอนครั้งท่ี
ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบ 3
ช้ินส่วนเครอ่ื งยนตเ์ ล็ก
คำชีแ้ จง ให้นกั เรยี นตอบคำถามต่อไปน้ีใหถ้ กู ตอ้ ง
1. จงอธิบายหลกั การทำงานของเครอื่ งยนต์แก๊สโซลนี 4 จงั หวะ

90

ตอบ เครือ่ งยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีน 4 จังหวะ การทำงานครบ 1 วฏั จกั รเพลาข้อเหวีย่ งหมุน 2 รอบและ
เพลาลูกเบี้ยวจะหมนุ 1 รอบ โดยมีหลักการทำงานดังต่อไปน้ี
จงั หวะดดู ลกู สบู จะเคลื่อนท่ีจากศูนย์ตายบนลงสู่ศูนย์ตายล่างล้ินไอดเี ปิด ใหส้ ว่ นผสมไอดีไหลเข้าสู่
กระบอกสบู
จังหวะอัด ลูกสูบจะเคลื่อนที่จากศูนย์ตายล่างขึ้นสู่ศูนย์ตายบน ลิ้นไอดีไอเสียปิดปิดสนิทลูกสูบจะ
อัดส่วนผสม ไอดี ภายในกระบอกสูบให้มปี รมิ าตรท่เี ลก็ ลง
จังหวะระเบดิ หรอื จงั หวะงาน กอ่ นจะสิ้นสดุ จงั หวะอดั เล็กน้อยหวั เทยี นจะทำหนา้ ท่จี ดุ ประกายไฟ
ให้ไอดเี กิดการลุกไหมอ้ ยา่ งรวดเรว็ กำลงั ดันทีเ่ กดิ ขน้ึ จากการเผาไหม้จะขยายตวั และจะผลกั ดนั
ให้ลูกสูบเคลือ่ นท่ลี ง จงั หวะน้จี ะเปน็ การได้กำลงั งานของเคร่ืองยนต์
จังหวะคาย เมื่อเกิดการเผาไหม้ในจังหวะงาน ภายในกระบอกสูบจะเต็มไปด้วยไอเสียลูกสูบจะ
เคลื่อนที่ต่อไปจาก ศูนย์ตายล่างขึ้นสู่ศูนย์ตายบนลิ้นไอเสียจะเปิดและล้ินไอดีปิด ลูกสูบจะดันใหไ้ อ
เสียออกจากกระบอกสูบผ่านทางลิ้นไอเสียซึ่งในตำแหน่งนี้ก่อนที่หัวลูกสูบ จะถึงจุดศูนย์ตายบน
เลก็ นอ้ ยลิ้นไอดจี ะเริ่มเปดิ และลน้ิ ไอเสียกำลังจะปิด เรียกตำแหนง่ น้วี า่ การโอเวอรแ์ ลป เพอ่ื ชว่ ยเพิ่ม
ประสิทธภิ าพของเคร่ืองยนต์และเปน็ การช่วยผลกั ดันไอเสยี
2. จงเปรยี บเทียบหลกั การทำงานของเครื่องยนต์ 4 จงั หวะและเครอ่ื งยนต์ 2 จังหวะ
ตอบ ขอ้ แตกต่างของเครื่องยนต์ 4 จงั หวะและเครื่องยนต์ 2 จงั หวะ

2.1 การบรรจุไอดีและคายไอเสีย เครื่องยนต์ 4 จังหวะจะใช้ลิ้นไอดี ไอเสียในขณะที่
เครื่องยนต์ 2 จังหวะด้านข้างของลูกสูบและช่องด้านข้างของกระบอกสูบ จึงทำให้ชิ้นส่วนของ
เครอ่ื งยนต์ 2 จังหวะมีน้อยกว่าเครอ่ื งยนต์ 4 จังหวะ

2.2 เครื่องยนต์ 2 จังหวะจะใช้การหล่อลื่นเครื่องยนต์แบบปิด โดยผสมน้ำมันหล่อลื่นเข้ากับ
น้ำมันเชื้อเพลิงซึ่งเมื่อเกิดการเผาไหม้ภายในกระบอกสูบจะก่อให้เกิดมลพิษมากกว่าเครื่องยนต์ 4
จังหวะ

2.3 เครื่องยนต์ 4 จังหวะเมื่อทำงานครบ 1 วัฏจักร เพลาข้อเหวี่ยงจำนวน 2 รอบ และได้กำลัง
งาน 1 ครัง้ ในขณะท่ีเครื่องยนต์ 2 จงั หวะ จะไดก้ ำลังงานจากการเผาไหม้ในทุกรอบการทำงาน ซึ่ง
เป็นเหตใุ ห้เครอื่ งยนต์ 2 จงั หวะเสน้ เปลอื งนำ้ มันเช้อื เพลงิ มากกวา่

แนวเฉลยแบบฝกึ หัด
ชอ่ื วชิ า งานเคร่อื งยนตเ์ ลก็ รหัสวชิ า 20101 – 2101 หนว่ ยที่ 2
ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนครงั้ ที่ 3
ตรวจสอบชิ้นสว่ นเคร่อื งยนตเ์ ลก็
คำช้แี จง ใหน้ กั เรียนตอบคำถามตอ่ ไปนี้ใหถ้ กู ตอ้ ง

91

3. เครอ่ื งยนต์สามารถแบ่งประเภท ตามลกั ษณะการระบายความรอ้ นได้……..แบบคอื
ตอบ 2 แบบ คือ ระบายความร้อนดว้ ยอากาศ และระบายความร้อนดว้ ยนำ้ หรือของเหลว
4. ชิ้นส่วนหลักของเครื่องยนต์เล็กที่มีขนาดใหญ่ที่สุดเป็นที่สำหรับติดตั้งชิ้นส่วนต่างๆของ
เครอ่ื งยนต์คอื
ตอบ เสอ้ื สบู
5. กระบอกสบู ของเครื่องยนต์เล็กสามารถแบง่ ไดเ้ ปน็ ……….ชนดิ คือ
ตอบ 2 ชนดิ คือ ชนิดรวมเปน็ หนว่ ยเดยี วกันกับเสอ้ื สูบและชนิดมปี ลอกสูบแยก
6. ฝาสบู ของเครอื่ งยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีน มีหนา้ ที่
ตอบ เปน็ ท่ีติดตัง้ ช้ินส่วนตา่ งๆของเคร่ืองยนต์ เช่น ชุดกลไกลิ้นไอด,ี ไอเสีย, ทอ่ ไอด,ี ทอ่ ไอเสยี และ
เปน็ ทสี่ ำหรับติดต้ังห้องเผาไหมข้ องเคร่ืองยนต์
7. การจัดวางกระบอกสูบแบบเอียง มีผลดีอยา่ งไรตอ่ การทำงานของเครื่องยนต.์
ตอบ การจัดวางกระบอกสูบแบบเอียงจะช่วยแก้ปัญหาเรื่องความสูงของเครื่องยนต์ทำให้
เคร่อื งยนต์มคี วามมนั่ คงมากข้ึน และง่ายต่อการบำรุงรกั ษา

92

แบบทดสอบกอ่ นเรียน / หลงั เรยี น หน่วยท่ี 2
ชือ่ วชิ า งานเคร่อื งยนต์เล็ก รหัสวชิ า 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนครัง้ ที่ 3

ตรวจสอบชน้ิ ส่วนเครอื่ งยนต์เลก็

คำชี้แจง ให้ทำเครือ่ งหมาย (X) หน้าขอ้ ทถ่ี กู ท่ีสดุ ลงในกระดาษคำตอบ

1. ข้อใดตอ่ ไปนี้กล่าวถงึ หลกั การทำงานเครื่องยนต์ 4 จงั หวะได้ถูกต้อง

ก. จงั หวะคาย ลกู สบู จะเคล่ือนที่ จากศนู ย์ตายลา่ ง ข้ึนส่ศู ูนยต์ ายบนล้นิ ไอดเี ปิด

ข. จงั หวะดูด ลกู สบู จะเคล่ือนท่จี ากศนู ย์ตายบน ลงสู่ศนู ย์ตายลา่ งลิ้นไอดี และลิ้นไอเสียปดิ

ค. เครื่องยนต์ 4 จังหวะเมื่อทำงานครบวัฏจักรเพลาข้อเหวี่ยงหมุน2 รอบและเพลาลูกเบี้ยวหมุน1

รอบ

ง. เครื่องยนต์ 4 จังหวะเมื่อทำงานครบวัฏจักรเพลาข้อเหวี่ยงหมุน1รอบและเพลาลูกเบี้ยวหมุน 2

รอบ

2. ตำแหนง่ ทล่ี น้ิ ไอดีเริม่ เปิด และลน้ิ ไอเสียเริม่ ปิด (overlab) จะมผี ลอย่างไรต่อเครื่องยนต์

ก. กา๊ ซไอเสียจะย้อนออกทางกรองอากาศ

ข. กา๊ ซไอดีจะคา้ งในทอ่ ร่วมไอดี เพ่ิมมากขน้ึ

ค. ก๊าซไอเสยี จะค้างอยู่ในกระบอกสูบ เพิม่ มากขึ้น

ง. กา๊ ซไอดีจะช่วยขับไล่ กา๊ ซไอเสยี ออกจากกระบอกสบู ไดเ้ รว็ ขนึ้

3. เครอื่ งยนต์ 2 จังหวะ มชี ่วงการทำงานท่ีทำงานพร้อมกันคือ

ก. จงั หวะดูดและจังหวะอดั

ข. จังหวะอดั และจังหวะคาย

ค. จงั หวะดดู และจังหวะคาย

ง. จังหวะอดั และจังหวะระเบิด

4. เครอื่ งยนต์ 2 จงั หวะจะใชช้ ิน้ สว่ นใดในการปดิ เปดิ ชอ่ งบรรจุไอดีและคายไอเสยี

ก. ลูกสบู

ข. แหวนลกู สูบ

ค. ลิน้ ไอดไี อเสยี

ง. ผนังกระบอกสูบ

5. ขอ้ ใดเปรียบเทียบเคร่อื งยนต์ 4 จงั หวะ และเครื่องยนต์ 2 จังหวะไดถ้ กู ตอ้ ง

ก. เครอื่ งยนต์ 4 จงั หวะ ใหก้ ำลงั งานต่อรอบ ดีกว่าเครื่องยนต์ 2 จงั หวะ

ข. เครอ่ื งยนต์ 2 จังหวะ ประหยัดเช้อื เพลงิ มากกว่าเครือ่ งยนต์ 4 จงั หวะ

93

ค. เคร่ืองยนต์ 2 จงั หวะมีชนิ้ ส่วน และอปุ กรณ์ มากกว่าเครือ่ งยนต์ 4 จงั หวะ

ง. เคร่อื งยนต์ 4 จังหวะ ก่อมลภาวะตอ่ สงิ่ แวดลอ้ มนอ้ ยกว่าเคร่ืองยนต์ 2 จงั หวะ

แบบทดสอบกอ่ นเรียน / หลังเรียน (ตอ่ ) หนว่ ยท่ี 2
ชอ่ื วิชา งานเคร่ืองยนตเ์ ลก็ รหัสวชิ า 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนคร้งั ที่ 3

ตรวจสอบชิน้ ส่วนเครอื่ งยนต์เลก็

คำช้ีแจง ใหท้ ำเครือ่ งหมาย (X) หน้าข้อท่ีถกู ที่สดุ ลงในกระดาษคำตอบ

6. เพราะเหตใุ ดจงึ ตอ้ งมีการแบ่งประเภทเคร่ืองยนตต์ ามเชอ้ื เพลิงทีใ่ ช้

ก. โครงสรา้ งหลกั และระบบของเครอ่ื งยนต์คล้ายกัน

ข. คณุ สมบัติของเช้ือเพลงิ ในการวาบไฟ ไม่แตกตา่ งกนั

ค. คณุ สมบัตขิ องเชื้อเพลิงในการเผาไหม้มลี ักษณะแตกต่างกนั

ง. เคร่อื งยนต์มีอตั ราการสิน้ เปลือง นำ้ มันเชื้อเพลิงทแ่ี ตกตา่ งกัน

7. เคร่อื งยนต์ 4 จังหวะ เม่ือทำงานครบตามวัฏจกั ร เพลาขอ้ เหวย่ี งจะหมนุ กีร่ อบ

ก. 1 รอบ ข. 2 รอบ

ค. 3 รอบ ง. 4 รอบ

8. ขอ้ ใดกล่าวถงึ การระบายความร้อนของเครอ่ื งยนต์ได้ถกู ต้อง

ก. การระบายความรอ้ นดว้ ยอากาศ เส้ือสูบและฝาสูบจะไมม่ ีครีบ

ข. การระบายความร้อนด้วยน้ำ มีประสิทธภิ าพดกี วา่ การระบายความร้อนด้วยอากาศ

ค. การระบายความรอ้ นด้วยน้ำ มปี ระสิทธภิ าพต่ำกว่า การระบายความร้อนด้วยอากาศ

ง. การระบายความร้อนด้วยน้ำมีชนิ้ สว่ นและอปุ กรณ์นอ้ ยกว่าการระบายความร้อนดว้ ยอากาศ

9. เพราะเหตุใดเครอื่ งยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลีนรุ่นใหม่ จึงนยิ มจดั วางกระบอกสบู ใหท้ ำมมุ เอยี ง 25 องศา

กับพนื้ ระนาบ

ก. ความกว้างของเครอื่ งยนตล์ ดลง

ข. เพื่อใหง้ ่ายตอ่ การจดั วางถังน้ำมันเช้ือเพลงิ

ค. เพอื่ ใหเ้ คร่อื งยนตม์ คี วามสมดลุ

ง. เพอ่ื ลดความสูง และการสนั่ ของเครื่องยนตใ์ หน้ ้อยลง

10. เคร่อื งยนต์แบบ OHV มลี กั ษณะอย่างไร

ก. ลน้ิ ไอดีไอเสยี อยบู่ นฝาสูบ

ข. ลนิ้ ไอดีไอเสีย อยใู่ นเส้อื สูบ

ค. เพลาลกู เบ้ยี ว อยู่บนฝาสูบ

94

ง. ลิน้ ไอดีอยู่บนฝาสบู และลิ้นไอเสียอยใู่ นเส้อื สูบ

แบบทดสอบก่อนเรียน / หลงั เรยี น (ต่อ) หน่วยที่ 2
ช่ือวชิ า งานเครื่องยนต์เลก็ รหสั วชิ า 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนครั้งท่ี 3

ตรวจสอบชน้ิ ส่วนเครือ่ งยนตเ์ ล็ก

คำชแี้ จง ใหท้ ำเคร่อื งหมาย (X) หน้าข้อทถี่ กู ทส่ี ดุ ลงในกระดาษคำตอบ

11. เสอื้ สบู ของเคร่ืองยนต์ทำหน้าท่ี

ก. เปน็ ห้องเผาไหม้ของเครอ่ื งยนต์

ข. เปน็ ที่ติดตง้ั หัวฉีดในเคร่ืองยนตเ์ ลก็ ดีเซล

ค. เปน็ ทีต่ ดิ ตัง้ คาร์บเู รเตอร์ในเคร่ืองยนตเ์ ลก็ แก๊สโซลนี

ง. เปน็ โครงสรา้ งหลักสำหรับติดต้ังกระบอกสูบ และช้ินส่วนอนื่ ๆ

12. บังคับทศิ ทางการเคลื่อนที่ของลูกสบู คอื หนา้ ทขี่ องช้นิ ส่วนใด

ก. ล้อช่วยแรง

ข. กระบอกสูบ

ค. เพลาลูกเบยี้ ว

ง. เพลาขอ้ เหวยี่ ง

13. ฝาสูบของเคร่อื งยนต์ ทำหน้าท่ี

ก. ปอ้ งกันกา๊ ซไอดรี วั่ ไหล

ข. เป็นที่ตดิ ตง้ั เพลาข้อเหวย่ี งของเครอ่ื งยนต์

ค. เปน็ ที่ติดตั้งกลไกสตารท์ เครอื่ งยนตเ์ ล็กแก๊สโซลีน

ง. เป็นห้องเผาไหมข้ องเครอื่ งยนตแ์ ละตดิ ต้งั ชนิ้ สว่ นอ่นื ๆ

14. ข้อใดคือเครอื่ งมอื ทีใ่ ชส้ ำหรบั วัดความโก่งของฝาสบู เครอ่ื งยนต์

ก. ฟลิ เลอร์เกจ และ เหล็กวดั ความโกง่

ข. ฟิลเลอร์เกจ และเวอรเ์ นยี รค์ าลิปเปอร์

ค. เวอรเ์ นียรค์ าลปิ เปอร์ และประแจปอนด์

ง. เวอรเ์ นยี รค์ าลปิ เปอร์ และเหลก็ วัดความโกง่

15.ขอ้ ใดกล่าวถึงขอ้ ควรระวงั ในการถอดประกอบฝาสูบและลนิ้ ไอดไี อเสียได้ถกู ต้อง

ก. ใชใ้ บเลือ่ ยตดั เหลก็ ขูดคราบเขม่าออกจากบา่ วาลว์ ใหส้ ะอาด

ข. การคลายน็อตยดึ ฝาสบู ใหค้ ลายและถอดออกทลี ะตัวจนครบทุกตัว

95

ค. กระเดอ่ื งกดล้นิ ไอดีไอเสีย มีลักษณะเหมือนกันสามารถใช้แทนกนั ได้

ง. ควรถอดแยกสปรงิ ล้นิ ไอดไี อเสียและวางแยกออกจากกนั เพอ่ื ให้ง่ายตอ่ การประกอบ

แบบทดสอบกอ่ นเรยี น / หลงั เรียน (ต่อ) หนว่ ยที่ 2
ชอ่ื วชิ า งานเครอ่ื งยนต์เลก็ รหัสวิชา 2101- 2101

ชื่อหน่วย หลักการทำงานการถอด ประกอบ และ สอนครัง้ ที่ 3

ตรวจสอบชิ้นสว่ นเคร่อื งยนต์เล็ก

คำช้แี จง ให้ทำเคร่ืองหมาย (X) หน้าข้อทถ่ี ูกที่สดุ ลงในกระดาษคำตอบ

16.ข้อใดเป็นการประกอบสปริงล้นิ ไอดีไอเสียที่ถกู ต้อง

ก. ให้ดา้ นหนาของสปริงตดิ ฝาสบู

ข. ให้ดา้ นชิดของสปริงอยู่ตดิ ฝาสบู

ค. ให้ดา้ นห่างของสปริงอยู่ตดิ ฝาสบู

ง. ให้ดา้ นใดของสปริงอยตู่ ดิ ฝาสูบกไ็ ด้

17. ขอ้ ใดเป็นวธิ ีการตรวจสอบฝาสบู และล้ินไอดีไอเสียทถ่ี กู ต้อง

ก. สมพงษใ์ ชค้ ีมปากขยายวัดความแขง็ ของสปรงิ ลน้ิ

ข. สมปองตรวจสอบขนาดของก้านลิ้นไอดี และไอเสียโดยใชฟ้ ิลเลอรเ์ กจ

ค. สมศรวี ัดความโกง่ งอของฝาสบู โดยการวดั ดว้ ยบรรทัดวดั ความโกง่ และฟลิ เลอร์เกจ

ง. สมชายวดั ความโกง่ งอของฝาสูบโดยการวัดดว้ ยบรรทดั วดั ความโกง่ และไมโครมิเตอร์

96

เฉลยแบบทดสอบก่อนเรียน / หลังเรยี น

หน่วยท่ี 2 หลกั การทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบชนิ้ สว่ นเครื่องยนต์เล็ก (สอนคร้ัง
ท่ี 1)
1. ง. 2. ง. 3. ค. 4. ก. 5. ง. 6. ค. 7. ข. 8. ข. 9. ง. 1 0 .

ง.
11. 12. 13. 14. 15. 16. 17.
ง. ข. ง. ก. ง. ค. ค.

97

แผนการจดั การเรียนรู้ที่ 4 ช่ัวโมง22-28
ช่อื วชิ า งานเคร่ืองยนตเ์ ลก็ รหสั วิชา 20101-2101ท-ป-น 1-
6-3 จำนวน 7
หน่วยที่ 2 หลักการทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบ ชม.
ชิน้ สว่ นเครอ่ื งยนตเ์ ลก็

สาระสำคัญ
เครื่องยนต์คือเครื่องจักรที่ถูกประกอบขึ้นมาจากช้ินส่วนต่างๆหลายชิ้น เพื่อให้สามารถทำงาน

ได้ตามวัตถุประสงค์ ซึ่งชิ้นส่วนของเครื่องยนต์แต่ละชิ้นจะมีหน้าที่การทำงานที่แตกต่างกันออกไป
โดยบางชิ้นจะมีลักษณะทางโครงสร้างที่ใหญ่ เพื่อเป็นชิ้นส่วนที่ไว้สำหรับจับยึดและเป็นที่ติดตั้ง
ชิ้นส่วนปลีกย่อยอื่น เช่น เสื้อสูบ ฝาสูบ เป็นต้น ในขณะที่ชิ้นส่วนอีกหลายชิ้น จะมีการเคลื่อนที่
ตลอดเวลาในขณะที่เครื่องยนต์ทำงานเช่น ลูกสูบ เพลาข้อเหวี่ยง เพลาลูกเบี้ยว เป็นต้น ทั้งน้ี
ชิ้นส่วนของเครื่องยนต์จะทำงานสัมพันธ์กันตลอดเวลา เพื่อให้เครื่องยนต์สามารถทำงานได้ตาม
วัตถุประสงค์ และจะต้องสามารถถอดแยกส่วนประกอบเพื่อให้ง่ายต่อการบำรุงรักษาและการ
เปล่ยี นชิ้นส่วนของเครื่องยนต์
สาระการเรียนรู้

โครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องยนต์เล็ก (ต่อ)
1. ลกู สูบ
2. แหวนลูกสบู
3. สลักลกู สูบ
4. กา้ นสบู
5. เพลาขอ้ เหวยี่ ง
6. ล้อช่วยแรง
7. เพลาลูกเบ้ยี ว
8. ลิ้นไอดี ไอเสยี
9. เพลาสมดลุ
10. งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เครื่องยนต์เล็กดเี ซล
จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้
จดุ ประสงค์ทว่ั ไป

98

เพื่อให้นักเรียนมีความรู้ เกี่ยวกับโครงสร้างและหน้าที่ของ ลูกสูบ แหวนลูกสูบ สลัก
ลูกสูบก้านสูบเพลาข้อเหวี่ยง ล้อช่วยแรง เพลาลูกเบ้ียว ลิ้นไอดี ไอเสีย เพลาสมดุล และมีทักษะ
ถอดประกอบ
และตรวจสอบฝาสูบ และล้นิ ไอดีไอเสียเครื่องยนตเ์ ลก็ ดเี ซล

จดุ ประสงคเ์ ชิงพฤติกรรม
1. ด้านพทุ ธพิ ิสัย
1.1 บอกหนา้ ทข่ี องลูกสูบไดถ้ ูกต้อง
1.2 บอกชนดิ ของแหวนลกู สูบไดถ้ กู ต้อง
1.3 บอกหน้าท่ีของแหวนลกู สูบได้ถูกตอ้ ง
1.4 บอกหนา้ ท่ีของสลกั ลกู สบู ไดถ้ ูกตอ้ ง
1.5 บอกหน้าที่ของกา้ นสบู ไดถ้ กู ต้อง
1.6 บอกหนา้ ทีข่ องเพลาขอ้ เหวย่ี งไดถ้ ูกตอ้ ง
1.7 บอกหน้าที่ของลอ้ ช่วยแรงได้ถูกตอ้ ง
1.8 บอกหน้าทขี่ องเพลาลกู เบ้ยี วได้ถูกตอ้ ง
1.9 บอกหน้าท่ีของลนิ้ ไอดี ไอเสียไดถ้ กู ตอ้ ง
1.10 บอกหนา้ ที่ของเพลาสมดุลได้ถกู ตอ้ ง
1.11 บอกเครื่องมือที่ใช้ในงานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบเครื่องยนต์เล็กดีเซลได้

ถกู ตอ้ ง
1.12 บอกข้อควรระวังในการถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบ เครื่องยนต์เล็กดีเซลได้

ถูกตอ้ ง
2. ดา้ นทกั ษะพิสยั
ปฏิบัติงานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสบู เครื่องยนตเ์ ล็กดีเซลได้ถูกต้อง
3. ดา้ นจติ พิสัย
3.1 การเขา้ เรียนตรงเวลา
3.2 การแต่งกายถกู ต้องตามระเบยี บ
3.3 ความรว่ มมอื ในการทำงานเป็นกลุ่ม
3.4 การเก็บรกั ษาเครอ่ื งมือ อปุ กรณ์
3.5 การรกั ษาความสะอาดพนื้ ทป่ี ฏิบัตงิ าน

กิจกรรมการเรียนการสอน ( 4 ชว่ั โมง )
ขน้ั นำเขา้ ส่บู ทเรียน

99

1. ครแู จง้ จุดประสงคก์ ารเรียนรู้
2. นักเรยี นทำแบบทดสอบกอ่ นเรียน
3. ครูนำเข้าสู่บทเรียนโดยใช้คำถามนำให้นักเรียน ช่วยกันตอบโดยใช้ความรู้และประสบการณ์
เดมิ ของผู้เรยี น ในหวั ขอ้ โครงสร้างและสว่ นประกอบของเครอ่ื งยนต์เล็ก ตวั อย่างคำถามเช่น

3.1 ชิน้ ส่วนที่มขี นาดใหญท่ ่ีสดุ ของเครอื่ งยนต์เล็กดเี ซลและเครือ่ งยนตเ์ ล็กแก๊สโซลีนคอื อะไร
3.2 นักเรียนรู้หรือไม่ว่าเพราะเหตุใดวัสดุที่ใช้ทำฝาสูบของเครื่องยนต์เล็กแก๊สโซลีนและ
เคร่อื งยนตเ์ ล็กดีเซลจงึ มคี วามแตกตา่ งกนั
3.3 กระบอกสบู ของเครอื่ งยนตม์ ีหนา้ ท่อี ะไร
3.4 เพราะเหตุใดลกู สบู จงึ ตอ้ งมีแหวนลกู สบู หลายอนั
ข้นั การสอน
1. ครูให้นักเรียนศึกษาทำความเข้าใจในเนื้อหาเรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ และ
ตรวจสอบช้นิ ส่วนเคร่ืองยนตเ์ ลก็ หวั ขอ้ โครงสรา้ งและส่วนประกอบของเครือ่ งยนต์เล็ก
2. ครูแบ่งกลุ่มนักเรียนออกเปน็ กลุ่ม กลุ่มละ 3 คน โดยจัดให้นกั เรียน ที่เรียนเก่ง 1 คน เรียน
ปานกลาง 1 คน และเรียนอ่อน 1 คน ให้อยู่ในกลุ่มเดียวกันและให้แต่ละกลุ่มมีการตั้งหัวหน้ากลุ่ม
ใหเ้ รียบร้อย
3. ครูบรรยายเนื้อหา โดยใช้สื่อเพาเวอร์พอยท์ (PowerPoint) สื่อของจริงและสื่ออื่นๆจาก
อินเตอร์เน็ตประกอบการบรรยายเพือ่ ให้เข้าใจเนื้อหาสาระการเรียนรู้เรื่องหลกั การทำงานการถอด
ประกอบ และตรวจสอบชิ้นส่วนเครื่องยนต์เล็ก ในหัวข้อ โครงสร้างและส่วนประกอบของ
เครื่องยนต์เลก็
3.1 โครงสร้างและสว่ นประกอบของเครือ่ งยนต์เล็ก (ตอ่ )

3.1.1 ลกู สูบ
3.1.2 แหวนลูกสูบ
3.1.3 สลักลกู สูบ
3.1.4 ก้านสบู
3.1.5 เพลาขอ้ เหวยี่ ง
3.1.6 ล้อช่วยแรง
3.1.7 เพลาลูกเบย้ี ว
3.1.8 ล้นิ ไอดี ไอเสยี
3.1.9 เพลาสมดลุ

3.1.10 ใบงานที่ 2.2 งานถอดประกอบและตรวจสอบฝาสูบเครือ่ งยนตเ์ ลก็ ดีเซล

100

4. ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาขั้นตอนการปฏิบัติงานตามใบงานที่ 2.2 เรื่องงานถอดประกอบ
และตรวจสอบฝาสบู เครื่องยนตเ์ ล็กดีเซล

5. ครูอธิบายขัน้ ตอน และสาธิตวิธีการปฏบิ ตั งิ านตามใบงานท่ี 2.2
6. นักเรียนปฏิบัติงานใบงานที่ 2.2 เป็นกลุ่มตามที่ได้รับมอบหมาย โดยครูคอยกำกับดูแลและ
ใหค้ ำปรึกษาขณะที่นักเรียนปฏบิ ัตงิ าน
7. นักเรียนบันทึกผลการปฏิบัติงานใบงานที่ 2.2 ลงในแบบบันทึกผลการปฏิบัติงานเป็น
รายบุคคล

ขน้ั สรปุ
1. ครูอธิบายสรุปสาระสำคัญ เรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ และตรวจสอบชิ้นส่วน
เครื่องยนต์เล็กหัวข้อโครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องยนต์เล็ก และเปิดโอกาสให้นักเรียน
ซักถามทำความเขา้ ใจ
2. นักเรยี นทุกคนสรุปเน้ือหาสาระสำคัญลงในสมุดงานสว่ นตวั ของแต่ละคน และส่งครู
3. ครูและนักเรียนร่วมกันสรุปปัญหาอุปสรรคในการปฏิบัติงานในใบงานที่ได้รับมอบหมาย
พร้อมทั้งเสนอแนะแนวทางในการแก้ปัญหา เพอื่ ใชใ้ นการจัดการเรียนการสอนคร้ังตอ่ ไป
ขนั้ ประเมินผล
1. ให้นักเรียนทำแบบฝึกหัดหลังเรียน หน่วยที่ 2 เรื่องหลักการทำงานการถอด ประกอบ และ
ตรวจสอบชิ้นส่วนเครื่องยนต์เล็ก หัวข้อโครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องยนต์เล็กจากนั้นครู
และนกั เรียนร่วมกันเฉลยตรวจคำตอบเพื่อวัดประเมนิ ผลการเรยี น
2. ให้นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรยี น หนว่ ยท่ี 2 เร่อื งหลกั การทำงานของเครื่องยนต์และการ
ถอดประกอบ, ตรวจสอบชิ้นส่วน หัวข้อโครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องยนต์เล็ก จากนั้นครู
และนักเรียนรว่ มกนั เฉลย ตรวจคำตอบเพือ่ วดั ประเมินผลการเรยี น
3. ครูประเมินผลการปฏิบัตงิ าน จากแบบประเมนิ ผลการปฏิบัติงานรายบคุ คล
4. ครปู ระเมนิ ผล คุณธรรมจริยธรรม จากแบบประเมินผลการปฏบิ ตั งิ านรายบุคคล
สอื่ การเรียนการสอน
1.สอ่ื สิ่งพิมพ์
1.1 เอกสารประกอบการเรียน วิชางานเครื่องยนต์เล็ก เล่ม 1 เรื่องหลักการทำงานการถอด
ประกอบ และตรวจสอบชิ้นส่วนเครื่องยนต์เล็ก หัวข้อโครงสร้างและส่วนประกอบของเครื่องยนต์
เลก็ หนา้ 116-122